Pychische nood bij studenten

Psychische nood steeds groter bij studenten

“Het is geen taboe dat ik naar een psycholoog ga”, zegt kroonprinses Amalia in de biografie ‘Amalia’ van cabaretier Claudia de Breij. Studentpsycholoog Michêlle Lacroix van Zuyd Hogeschool is de kroonprinses dankbaar dat ze deze lans breekt voor de psychologie.

“Praten met een psycholoog mag geen taboe zijn.” Toch weet studentenpsycholoog Michêlle Lacroix dat jongeren die dat doen regelmatig ‘softie’ worden genoemd. Maar een goed gesprek met een deskundige is soms hard nodig. “Bijvoorbeeld als je leven anders loopt dan je hoopt of verwacht.” Studenten worstelen steeds vaker met vragen als: ‘wie ben ik’, ‘hoe moet het verder na mijn studie’, ‘hoe zorg ik ervoor dat ik die toets haal en dat ik tijdig afstudeer’.

Studeren is stressvol

Ook spreekt Lacroix steeds vaker studenten die het leven niet meer zien zitten. “Veel meer dan twintig jaar geleden. Studeren klinkt wel als een coole tijd met veel bier en plezier. Maar het is ook stressvol geworden.” Samen met haar collega’s bij Zuyd - de studentpsychologen Marcel Bellefroid, Dianne Verluyten en Jolanda Navis - ziet Lacroix hoe de vragen steeds complexer worden. Laatst belde een studente vanaf de wc op school. Ze sneed met een mes in haar arm omdat ze de druk voor een toets niet aankon. Dat komt vaak mede door bijvoorbeeld liefdesverdriet, een zieke moeder, gescheiden ouders of pestgedrag uit de jeugd. Zo’n opeenstapeling kan leiden tot suïcidale gedachten.”

Jeep en botox

Lacroix legt de vinger op de zere plek: “We leven in een ik-maatschappij. Dat biedt minder bescherming tegen onzekerheden en trauma’s. Alles is maakbaar. Je moet op jonge leeftijd een jeep hebben en botox laten inspuiten. Ook labelen heeft impact. Als je een student hoogbegaafd of excellent noemt, wat zijn die anderen dan? Zwakbegaafd, slecht? En wat is er mis met je als je ADHD of autisme hebt.” Het is dus goed

om te praten over negatieve gevoelens die dit kan veroorzaken en meer te groeien naar een wij-maatschappij.

Luisteren en lijden

Social Media maakt het er allemaal niet makkelijker op. “Stel je zit thuis en je ziet een foto van feestende studiegenoten. Dan voelt het net alsof jij de enige bent die alleen thuis zit.” Op die momenten is het goed als er iemand is bij wie je jezelf kunt zijn. “Als studenten me bellen, luister ik vooral. Luisteren en invoelen. Zo ontstaat een vertrouwensband en kunnen we kijken wat die student nodig heeft. Jongeren moeten leren dat lijden een deel van het leven is. Het vormt je als mens. Maar bij iemand bij wie je je hart kunt luchten, is cruciaal. Daarom leren we onze docenten en luisterstudenten (studenten van Zuyd waarbij je je hart kunt luchten) om studenten écht te zien. Eigenlijk kan iedereen dat doen. Vraag een ander hoe het echt gaat of hou net iets langer oogcontact, dat geeft al steun.”

Lockdown is dodelijk

En dan is er nog corona. Lacroix maakt zich grote zorgen over de vele lockdowns. “Mensen worden moe. Ze moeten telkens flexibel meebewegen met de overheid. Sommige studenten, gaan mentaal in lockdown. Eenzaamheid kan zelfs leiden tot voortijdige sterfte omdat je immuunsysteem verzwakt. Liefde en aanraking zorgen ervoor dat er stofjes in je lijf worden aangemaakt waardoor je gezond blijft.” Lacroix hoopt daarin dat we als samenleving meer naar elkaar omkijken. Dus als je ziet dat een studiegenoot het zwaar heeft, luister echt naar hem of haar. En vertel dat de studentenpsycholoog helemaal niet gek is en soms ook raad weet.

Let maar op, er is altijd een oplossing

Marcel Bellefroid Studentenpsycholoog

‘Pak alle hulp die je pakken kan!’

"Mijn vader had een ander en dat veroorzaakte veel ruzies. Mijn ouders gooiden spullen naar elkaar en hadden ieder een eigen advocaat”, vertelt Susan (23). Door de vechtscheiding kan ze zich minder goed concentreren op haar studie Logopedie bij Zuyd Hogeschool.

Tekst: Judith Houben

Sinds de scheiding heeft Susan geen contact meer met haar vader. Ze is kwaad op hem. “Ik heb ook nog drie jongere broertjes. We voelden ons machteloos als er ruzie was. Ik woonde al op mezelf en als ik dan in het weekend thuis was, hoorde ik wat er weer allemaal was gebeurd en dan vertelde mijn moede me over haar gevoel." In die tijd overlijden ook nog Susans oma en oom. "Samen met mijn tante waren zij enige familie in de buurt."

Muziek helpt

De studie van Susan lijdt onder alle stress. Als haar schoolcoördinator vraagt hoe het gaat, antwoordt ze: “slecht”. En dan wordt het vangnet van Zuyd uitgerold. De coördinator adviseert haar naar studentenpsycholoog Michêlle Lacroix te gaan. “Omdat Michêlle ook mijn mentor is, adviseerde ze me met een van de andere studentenpsychologen te praten." Zo komt Susan bij Marcel Bellefroid terecht. "Hij heeft altijd handige tips. Door Marcel zeg ik bijvoorbeeld als mijn moeder weer haar hart uitstort: 'Joh mam, Ik ben niet de persoon om dit tegen te zeggen'. Omdat ik veel pieker, slaap ik slecht. Tot Marcel me wees op een app over mindfulness. Als ik daarnaar luister, slaap ik zo. Oh ja, en Marcel zei ook dat problemen even verdwijnen als je muziek maakt. Dat klopt. Ik speel viool en in de auto zing ik nu steeds keihard met de radio mee. Dat helpt echt!"

Drugs

Intussen verergert de situatie thuis. Haar broertje (15) belandt afgelopen zomer in het drugscircuit en wil een einde aan zijn leven maken. "Ik probeer er voor hem te zijn door iets leuks te doen samen. Hij vraagt ook weleens om geld. Dat vind ik lastig. Ik wil geen ‘nee’ zeggen maar ik wil ook geen geld voor drugs geven. Marcel zei dat ik ook een cadeaubon kan geven. Ideaal."

Gratis hulp!

Het zijn deze handige tips waardoor Susan haar hoofd boven water weet te houden. Ze gunt elke student met problemen zo'n steun en toeverlaat. "Tuurlijk is die drempel hoog om naar een psycholoog te gaan. Maar als je er eenmaal bent, krijg je geen spijt. Denk gewoon: 'Who cares?' Zorg voor jezelf. Pak alle hulp die je pakken kan. Het is gratis. Je krijgt zes sessies plus een kennismakingsgesprek. Als je problemen hebt, zeg het tegen iemand. Let maar op, er is altijd een oplossing. Vooral bij Zuyd. Door de kleinschaligheid kent iedereen elkaar. Bij Logopedie heb je een hele hechte band met alle docenten. Ik merk nu al dat ik hier sterker uit kom. Dankzij Marcel."