#fiftyfitandfree, een magazine van 50plusinnederland by Twenty Four Webvertising

JAARGANG 1 • EDITITE 1 • NOVEMBER 2018

CAROLINE IS KLAAR VOOR IETS NIEUWS: ‘IK VERTREK’

OP JE 84STE

BOVEN DE VIJFTIG WORDT HET

NOG EVEN PLANKEN

GEWOON EEN STUK LEUKER!

FIFTY FIT AND FREE: BOVEN DE VIJFTIG WORDT HET GEWOON EEN STUK LEUKER!

VOORWOORD

De helft van alle Nederlanders is te zwaar en een groot aantal mensen kan dat niks schelen. Ze willen in geen geval op dieet. Ik geef ze groot gelijk. Aan diëten alleen heb je namelijk niet zoveel, zolang je niet gaat bewegen en dagelijks een stevige teug frisse lucht tot je neemt.

Vooral mensen ouder dan vijftig jaar hebben te kampen met dat overgewicht en eerlijk is eerlijk; dan wordt het wel een beetje link. Hartproblemen liggen op de loer. Om over allerlei andere ziekten maar niet te spreken. Dat doen we dan ook niet. In dit digitale magazine in die zin geen woord over ziekten en aandoeningen. Daar schrijven we op onze site voldoende over. In dit magazine ga ik het vooral hebben over leuk ouder

vrijheid ervaren. Stuk voor stuk mooie gesprekken die ik

worden. Over fit zijn en je vrij voelen. Want er zijn enorm

graag met jullie deel omdat ze inspirerend zijn. Het zijn

veel mensen die pas na hun vijftigste de vrijheid kunnen

zomaar mensen, vanuit het hele land, met een normaal

of zelfs durven ervaren. Er zijn er toch velen die pas op

leven, met de normale kwaaltjes en hickups die zich

latere leeftijd echt gaan doen wat ze willen, waar ze van

kunnen voordoen als je ouder wordt, en soms met een

houden, wat ze leuk vinden, waar hun passie ligt. En het

aandoening die het leven flink beïnvloedt, maar allemaal

juk van ‘ik moet het goed doen en iedereen moet me

met die enorme drive om er iets van te maken.

aardig vinden’ van zich af weten te werpen. Schijt aan alles.

En guess what: er is enorm veel mogelijk. Mensen in de vijftig die er nog hartstikke jong uitzien, mensen van in

Joepie; eindelijk wordt er echt geleefd. Conclusie: boven

de tachtig en zelfs negentig die nog dagelijks op hun

de vijftig wordt het gewoon een stuk leuker. Moet er

manier aan sport doen. We vinden het nu nog opvallend

minder, mag er meer. Vooral van jezelf. Want dat vrije

bijzonder, maar let maar op; over een paar jaar zal het

gevoel is in veel gevallen een mindset. Als je dan ook nog

gewoon zijn. Zal de groep die ouder is dan vijftig jaar en

lekker fit bent, kun je de wereld aan.

zich fit en vrij voelt alleen maar zijn gegroeid. En mogelijk maak jij daar ook deel van uit.

Ik sprak 50+ mannen en -vrouwen (opvallend veel vrouwen die reageerden!) over fit zijn, sporten en de

Julia van Bohemen

ADVERTENTIE

INHOUDSOPGAVE 7 13

2018 | NUMMER 1

Waarom zou je hardlopen?

Hoe je de honderd haalt?

Gezond eten

Sta op en blijf vooral niet zitten

Ongelukkig zonder beweging

50+ en hardlopen?

Het gevecht van Diana

Het roer om

Op je 84ste nog even planken

54 is een geweldige leeftijd

Fien van 98 kreeg een nieuwe heup

Zo inspirerend is Iris Apfel

Imagine Run

Een vrije geest, wat is dat eigenlijk?

Die is oud!

Vrijheid is keuzes maken

Lekker lijf, heldere kop en plezierig leven

Ik vertrek

Jij loopt nog? Wat had je dan gedacht

Annelies werd geleefd door haar agenda

Ik zeg tegen al mijn vriendinnen: Ga sporten!

WAAROM ZOU JE HARDLOPEN?

“Hardlopen is een eenvoudige sport,” vertelt de 37-jarige fysiotherapeut en fervent loper Rutger Wagenaar. Dat klinkt heerlijk voor wie af en toe een rondje rent, maar wie er nog aan moet beginnen, krijg je met deze uitspraak niet van de bank. Op zoek naar antwoorden op de vraag: ‘waarom zou je hardlopen?’, moet er meer boven tafel

Waarom zou je sporten, en hardlopen in het bijzonder? Ik vroeg het fysiotherapeut en loper Rutger Wagenaar.

komen. Dat bewegen en sporten goed voor je zijn, daar hoeven we niet over in discussie. Wetenschappelijk bewezen, zullen we maar zeggen. Maar als hardlopen zo simpel is, is dat de aangewezen sport om over te hebben als het gaat om zowel de fysieke als geestelijke invloed ervan. Alle andere sporten lijken immers moeilijker.

“Hardlopen is technisch gezien makkelijker,” nuanceert Rutger Wagenaar. “Het is namelijk een sport die je een zekere mate van rust geeft. Bij voetbal of turnen moet je steeds nadenken over bijvoorbeeld je positie of een tactiek. Wie in het veld staat met tien anderen, vraagt zich toch steeds af -in een split second- wat zijn volgende stap zal zijn. Naar welke speler gaat de bal of neem ik de bal op m’n wreef of met de zijkant van mijn schoen? Fysiek geeft zo’n proces een zekere mate van stress, je moet alert zijn. Bij hardlopen is dat anders. Hardlopen is een monotone beweging. Je gedachten staan niet op scherp, die mogen best afdwalen of even op nul staan. Conclusie; geen stress.”

‘Ik liep de 35-kilometer lange Vuurtorenloop op Ameland en drie weken erna de marathon van Rotterdam’

Nu zou je dat ook kunnen zeggen over fietsen, wielrennen

het lopen in je leven speelt. “De sport kan een kapstok

bijvoorbeeld. Maar die vlieger gaat volgens Rutger niet op.

zijn, een stabiele factor in ons hectische bestaan. Het kan

“Bij fietsen moet je op de weg letten, op het verkeer,

enorm veel betekenen om de tijd voor jezelf te nemen

want het gaat hard. Bij hardlopen is dat tempo anders.

door middel van sporten en hardlopen in het bijzonder.

Bovendien is hardlopen heel natuurlijk, het zit in onze

Het is iets waar je wekelijks op kunt terugvallen. Zit je

genen. Het heeft te maken met de evolutie. Vroeger was

in een moeilijke periode in je leven, in een scheiding of

hardlopen nodig om te kunnen vluchten. En als je honger

gedoe op je werk. Je gaat lopen en je vergeet het even, je

had, kon je die stress om eten wegnemen door op jacht

ontspant. Met deze sport raakt je hoofd echt leeg.”

te gaan en daar speelde hardlopen een grote rol in.” Dat was ‘in den beginne’ zo, maar waarom zou je in onze moderne tijd hardlopen? Rutger legt zelf heel wat kilometers af. Na een pauze vanwege een operatieve ingreep, was hij dit jaar extra gretig, zoals hij het zelf uitdrukt. Momenteel doet hij veel aan trailrunning, maar

‘Het gaat niet zonder meer over het aantal kilometers, maar vooral over de rol die het lopen in je leven speelt’

eerder liep hij vooral hard. “Ik trainde heel veel lange afstanden. Liep de 35-kilometer lange Vuurtorenloop

Is hardlopen dan het ei van Columbus? De oplossing

op Ameland en drie weken erna de marathon van

voor iedereen die sores aan z’n kop heeft? “Niet iedereen

Rotterdam. Daar ging ik behoorlijk diep, maar haalde

staat er voor open. Ik ben wel geneigd mensen die het overwegen over de streep te trekken, maar als iemand er mentaal niet aan toe is, heeft dat geen zin. Vaak zeggen mensen dat ze te druk zijn. Te moe zijn. Eigenlijk zou je dan juist moeten gaan lopen. Maar wie er niks aan vindt, doet dat heus niet.” Toch meent Rutger dat je hardlopen moet léren waarderen. “De reden waarom je het juist zou

moeten doen, is tevens de reden waarom mensen het niet doen. Zie: ik ben moe, ik heb het te druk.” Daarmee zijn we aangekomen bij het mentale aspect van hardlopen. Zelfs filosofie. “Veel grote denkers uit het verleden, gingen wandelen als ze vast zaten, om problemen uit te denken of hun creativiteit aan te wakkeren. Weliswaar niet hardlopen, want dat was niet noodzakelijk, maar wel lopen. Dat is zo’n natuurlijk gegeven, dat voelen we diep van binnen. Daarom is niet mijn doel: de marathon lopen onder de drie uur. Dat lukte me even later wel in Tilburg.” Wie meent dat hij hiermee andere lopers ontmoedigt, die het met minder kilometers en minder fanatiek doen, is Rutger resoluut. “Onder lopers heerst een enorm community-gevoel. In tegenstelling tot veel andere sporten, waarbij competitiedrang heerst en er sprake is van tegenstanders, hebben lopers onderling veel respect

dat lopen meer dan sporten alleen. Het is zo puur en fundamenteel. Als je één keer voelt wat het met je doet, ga je dat begrijpen. Het klopt gewoon.”

‘Mensen boven de 55 jaar moeten juist blijven sporten, en vooral hardlopen is heel geschikt’

voor elkaar. Ze waarderen elkaar, of je nu vijf kilometer loopt of een marathon en alles wat daar tussen zit.”

Wie nu meent dat we het hier louter over jonge mensen hebben, met bakken energie en een sterk lijf, heeft het

Dat

minder

mis. “Mensen boven de 55 jaar moeten juist blijven

kilometers aflegt, evenveel gebaat bij hardlopen als de

gezegd

hebbende

iemand

die

sporten, en vooral hardlopen is heel geschikt. In sommige

kilometervreters. Het gaat dan ook niet zonder meer

gevallen moet je dan je doelstelling een beetje laten

over het aantal kilometers, maar vooral over de rol die

varen. Bijvoorbeeld door minder veel kilometers te lopen

of je snelheid aan te passen naarmate je ouder wordt, maar blijf er dezelfde tijd in investeren. Dan blijf je sterk. Zeg nooit dat je er te oud voor bent. Wie dat zegt, gaat al gauw minder trainingsuren maken of onregelmatiger sporten en dan ga je snel in conditie achteruit. Juist die regelmaat, die eerdergenoemde stabiele factor, is belangrijk.” Wie regelmatig loopt kent het gevoel. Het gevoel van voldoening en vooral van vrijheid. “Je neemt tijd voor jezelf en gaat lekker de natuur in. Tegen de tijd dat je terug bent, zit de rest van de familie net aan het ontbijt en heb jij al heel wat meegemaakt. Dát is een uniek gevoel van vrijheid.” Dat gevoel van vrijheid wordt ook nog eens aangewakkerd door de eigen keuze voor het aantal kilometers, de route, het tempo. “Hardlopers

herstellen, en dan weer met regelmaat te gaan sporten

kunnen kiezen. Er zijn meer mogelijkheden dan louter

en dat op te bouwen. Dan ben je er vaak al snel weer.

’s morgens van huis naar het werk en weer terug reizen.

Wie na een blessure het sporten op een onregelmatige

Juist daar maak je je wereld klein mee. Wie hardloopt,

manier oppakt, komt niet zo makkelijk terug op z’n oude

ervaart een veel groter perspectief.”

niveau en heeft een grote kans opnieuw een blessure op te lopen. Het vraagt dus echt een investering. Een

Dat allemaal in acht genomen, lijkt het een gezonde

investering in jezelf en je gezondheid.”

bezigheid, maar als fysiotherapeut weet Rutger als geen ander dat blessures heel veel voorkomen. “Iedere

“De levensverwachting gaat omhoog, met onze goede

dag hardlopen? Dat kan best. Als je dagelijks een half

gezondheidszorg kan iedereen oud worden. En daarom

uur gaat joggen, met een lage intensiteit, is dat heel

zijn er ook meer en meer sporters ouder dan vijftig jaar.

gezond. Ga je meer kilometers maken, maak dan een

Dat betekent dus niet dat je ‘rustig aan moet sporten

plan. Stem de intensiteit af en bouw op. Kijk, van een

vanwege je leeftijd’. Als je regelmatig blijft bewegen, dat

marathon wordt ook gezegd dat het níet gezond is.

op een zeker niveau blijft doen en dat niveau vast blijft

Die marathondag is inderdaad een enorme belasting

houden, creëer je voor jezelf dat heerlijke gevoel van

voor je lijf. Je sloopt een stukje van jezelf, van je

vrijheid. Je kunt de wereld aan. Je bent fit en sterk. Als

immuunsysteem. Maar de weg er naartoe is juist heel

je iemand van zeventig jaar een marathon ziet lopen, is

erg goed voor je. Je bent topfit en je immuunsysteem

dat niet alleen op die dag een prestatie, maar heeft die

krijgt er een enorme boost van. Streep dat maar tegen

persoon daar nog jaren profijt van. Die is in een goeie

elkaar weg. Dan is het voordeel van de weg er naartoe groter dan die ene dag waarop je een paar uur jezelf en je lijf tot het uiterste drijft.”

‘Ik raad mensen altijd aan niet bij de

“En trek je niets aan van mensen in je omgeving die zeggen: ‘zou je niet eens wat minderen’, ‘lukt dat nog wel op jouw leeftijd?’ Ja, dus. De WK triathlon kent een categorie 80+. Ik bedoel maar. Ik weet wel dat ik nog

pakken neer te gaan zitten, maar de

een ‘jonkie’ ben, maar wil het wel nog heel veel jaren

tijd te nemen om goed te herstellen’

mogen geen excuus zijn. Ik ben zelfs meer gaan lopen

volhouden en gezond blijven. Geen tijd of te druk, toen ik het drukker kreeg en met mijn eigen bedrijf

Ook als je ouder dan vijftig bent? “Zeker! Juist hardlopen,

begon. Ik had juist vanaf dat moment die stabiliteit

en ook fietsen, zijn qua blessuregevoeligheid in

nodig. Ik vond een balans tussen mijn sport, werk en

mijn optiek beter dan sporten als voetballen of

mijn gezin en vaar daar wel bij. De monotone beweging

volleyballen. Door al dat wenden en roteren ben je veel

van het lopen, de stabiele factor in het dagelijkse leven

kwetsbaarder. En mocht je toch een blessure oplopen,

én het meditatieve aspect maken dat hardlopen enorm

dan raad ik mensen altijd aan niet bij de pakken neer

gezond is en iets is dat je tot op hoge leeftijd kunt blijven

te gaan zitten, maar de tijd te nemen om goed te

doen.”

ADVERTENTIE

GEZOND ETEN, WE WETEN WEL HOE, MAAR WETEN WE OOK WAAROM?

Laten

voorop

stellen

dat

veel

mensen

spijsverteringsproblemen hebben. “Het gaat vaak om algemene buikklachten en vooral verlies aan energie. Mensen voelen zich lusteloos en hebben geen idee waar ‘m dat in zit. Associëren ook hun zere knie niet met hun darmen. Want zover kan het gaan.” Dat moet José even uitleggen. Hoe kan een pijnlijke knie nu te maken hebben met de darmen en daarmee met wat we dagelijks eten? ‘‘Pijnklachten worden veroorzaakt door een ontsteking. Door verkeerde voeding kan het gebeuren dat de vetcellen, die een functie hebben bij wondgenezing, niet

Weg met die suikers, maar af en toe een stokbroodje brie moet kunnen.

voldoende geladen zijn met de juiste vetzuren om die wondgenezing voor elkaar te krijgen (AA, EPA en DHA). Bij de meeste mensen is er vrijwel alleen Arachidonzuur (AA) aanwezig, dit is nodig om een ontsteking aan te zetten. En om de ontsteking weer uit te zetten hebben we EPA en DHA nodig (Omega 3 vetzuren), wat door verkeerde voeding bij veel mensen te weinig aanwezig is. Daardoor gaat een ontsteking maar niet over. “

‘Als onze douaneposten onbewaakt zijn, komt er veel rotzooi binnen’ “Het gaat om een energieverdelingsprobleem,” legt José

uit. Door slechte voeding, met voorbeeld veel suikers, gluten en overige belastende stoffen, of langdurige stress kunnen onze barrières openstaan of beschadigen. Zie dit als een soort douaneposten. Deze douaneposten horen ons te beschermen, binnenlaten wat ons lichaam nodig heeft en buiten houden wat ons lichaam niet dient. Wanneer de douaneposten onbewaakt zijn en open staan, komt er naast de benodigde stoffen ook rotzooi Je kunt prima een paar kilometer hardlopen, een partijtje

binnen. Hier reageert ons immuunsysteem op. Wanneer

tennis spelen of een eind fietsen op twee boterhammen

ons immuunsysteem continue actief is, kost dit ons

met pindakaas. Ook als je niet meer zo piep bent. Maar

ontzettend veel energie. Energie die dan niet beschikbaar

dan laat je wel wat liggen. Er is namelijk veel ruimte voor

is voor bijvoorbeeld spijsvertering, slapen, voortplanten,

verbetering van onze lichamelijke én geestelijke conditie

of het goed genezen van een wond.”

als we meer aandacht zouden besteden aan hoe en wat we eten.

“Als je bijvoorbeeld veel suikers en gluten eet, geeft dat enorm veel afvalstoffen waardoor je immuunsysteem heel

Personal trainer, yoga docente en orthomoleculair

hard moet werken om die kwijt te raken. Dat systeem gaat

therapeut José van Egmond (43) weet dat je zelfs met

zo hard aan het werk, dat jij -je hele lijf- daar doodmoe

kleine veranderingen in je eetpatroon al een stuk beter

van wordt. Krijg je dan bijvoorbeeld een knieblessure

in je vel komt te zitten. “Iedereen weet dan direct dat het

dan heeft het lichaam te weinig energie over om die

gaat om het verbannen van suikers. En soms ook gluten.

knieblessure aan te pakken. We weten immers dat ons

Maar wat dan mist is het verhaal erachter.” Waarom zou

lichaam een groot zelfhelend vermogen heeft, maar daar

je dat doen? Juist het antwoord daarop is belangrijk om

is wel een portie energie voor nodig. Als die power alleen

de motivatie te vinden om daadwerkelijk anders te gaan

maar in de vertering van zware producten gaat zitten,

eten. Dat wil zeggen beter voor lichaam én geest.

blijft er maar weinig over voor het helen van een blessure.

Alle energie gaat naar die darmen. Die blessure blijft maar

Voeg daar een gezonde portie bewegen aan toe en je gaat

terugkomen en je gaat je steeds beroerder voelen. Ook

je stukken beter voelen. “En zorg voor zo min mogelijk

geestelijk heeft dat invloed.”

stressmomenten,” voegt José hier aan toe. “We willen nog maar al te vaak voldoen aan wat er van ons verwacht

‘Voed je met alles wat vliegt, zwemt en rent. En kies voor biologische producten’ 12

“Ik begrijp ook wel dat als je bijvoorbeeld ouder dan zestig jaar bent, je een eetpatroon dat je je leven lang

wordt. In de pas lopen met wat zou horen. Vaak geeft dat stress. Wie stress ervaart kan gezond eten wat hij wil, maar dat werkt dus niet. De andere variant is ook waar: af en toe genieten van een stokbroodje brie, ook al is dat niet het beste voedingsproduct, is heus niet erg. Gezond eten is belangrijk, maar eten zonder stress eveneens.”

hebt gevolgd, niet zomaar omgooit. Ik vraag mensen dan

‘Je kunt er drie weken

ook eerst altijd een eetdagboek bij te houden. Ik vraag

ontwenningsverschijnselen van

letterlijk wat iemand onder ‘gezond eten’ verstaat. En negen van de tien keer komt dat neer op ontbijten met

ondervinden, maar dan heb je ook wat’

boterhammen met hagelslag en koffie of thee, om tien uur een plak ontbijtkoek of een koekje bij de koffie, tussen

Het gaat vooral om de balans. “Boterhammen eten is

de middag weer brood en beleg en ’s avonds aardappelen,

vullen. Je kunt je na vier boterhammen nog leeg voelen.

groenten en vlees en een toetje. Dat is een vrij traditioneel

Dan kun je wel blijven eten. Kies voor voeden. Dat

eetpatroon.”

betekent een voedingspatroon met een goeie verdeling tussen koolhydraten, eiwitten en vetten. En wees voor die

“Daar sta ik niet achter. Al deze producten zijn behoorlijk

laatste niet bang. Vetten worden vaak geassocieerd met

belastend voor je lichaam. We eten enorm veel

hart- en vaatziekten, maar als je kiest voor de juiste vetten

voedingsmiddelen die afkomstig zijn uit de akkerbouw.

beschermen die er juist tegen. Die goeie vetten zitten in

Graanproducten zoals brood. Graan heeft een omhullend

vis, noten, avocado’s, olijfolie en kokosolie.”

vliesje waar ons darmstelsel niet echt op zit te wachten. Het moet alle zeilen bijzetten om dat te kunnen verwerken.

“En gooi de suikers overboord. Je kunt er drie weken

Dat kost bakken energie. Het zou veel beter zijn om ons

ontwenningsverschijnselen van ondervinden, maar dan

voedingspatroon te laten bestaan uit vis, fruit, groenten

heb je ook wat. Het helpt. Laat je lichaam eens wennen

en noten en zaden. Ik zeg altijd maar: voed je met alles wat

aan andere producten. Blijf flexibel. Het is soms een

vliegt, zwemt en rent. En kies voor biologische producten.”

innerlijke strijd, maar het kost nu eenmaal moeite. Een diëtist kan je helpen, maar je moet het zelf doen. Het gaat

Het immuunsysteem gaat er beter op draaien waardoor

erom dat je je darmen goed opvoedt. Hoe oud je ook bent.

het je geen energie kost, maar juist oplevert.

Het is altijd die moeite waard.”

ASTRID WORDT ONGELUKKIG ALS ZE NIET KAN BEWEGEN Ze werd onlangs vijftig, maar zit daar helemaal niet mee. De nadelen van de overgang gaat ze te lijf met sporten. En behoorlijk fanatiek! In haar jeugd heeft Astrid fanatiek geturnd. “Ik was zeker tien uur per week in de turnzaal te vinden en deed in het weekend aan wedstrijden. Dat heeft zo ongeveer tot mijn twintigste geduurd. Daarna ben ik altijd blijven bewegen en dan vooral in de sportschool. Teamsporten zijn aan mij niet besteed.”

‘Als ik te weinig gesport heb in een week, raak ik sacherijnig’ Astrid doet onder andere aan cardio, steppen en krachttraining en pakt wat kilometers op de loopband mee. “Ik heb een eigen bedrijf als wedding- en eventplanner, dus kan mijn tijd zelf indelen. Dat is natuurlijk een groot voordeel.” “Ik vond het niet erg om vijftig te worden. Ik voel me

Verslaafd meent ze er niet aan te zijn. “Maar ik voel me

ook helemaal geen vijftig. Maar ik ervaar wel dat mijn

er wel heel goed bij. Als ik te weinig gesport heb in een

lijf niet altijd meer doet wat mijn hoofd wil. Daarnaast

week, raak ik sacherijnig. Het is een cliché, maar ook al

vind ik de opvliegers vanwege de overgang vreselijk en

ben ik nog zo moe; als ik sport voel ik me daarna zoveel

op gewicht blijven is ook lastiger dan tien jaar geleden.”

beter.” In de winter neemt ze ski-lessen op de indoorbaan

Astrid Blaauw-Thoonsen (50) uit Hoofddorp, heeft daar

in haar woonplaats. “Dan werk ik aan mijn conditie en

een remedie tegen gevonden: sporten. En fanatiek ook.

mijn techniek en in januari en in maart ga ik een week met

Ze traint minstens drie keer per week in de sportschool.

mijn man op wintersport. Ik ski al sinds 1990 en zou het

“Ik word ongelukkig als ik niet kan bewegen.”

niet willen missen.”

Ze heeft het niet van vreemden. Haar beide ouders

“Ik heb veel baat bij sporten, en ben er ook van overtuigd

sporten nog volop. “Mijn moeder van 72 heeft altijd

dat het veel voor mensen kan betekenen. Ook als je minder

geturnd, tennist nog en met mijn vader van 74 gaat ze

fanatiek bent of een beperking hebt. Er zijn tegenwoordig

naar de sportschool en ze stappen geregeld samen op de

zoveel mogelijkheden en er is goede begeleiding. Iedereen

fiets. Samen gaan ze ieder jaar op wintersport en skiën

maakt hier natuurlijk zijn eigen keuzes in, maar ik zou niet

nog volop.”

zonder kunnen.”

EEN LEVEN LANG IN EEN ROLSTOEL? HET GEVECHT VAN DIANA

Omdat haar knieschijf gebroken was geweest en deze niet meer goed functioneerde, werd uiteindelijk toch besloten deze knie te opereren, waarbij pezen werden verzet. Daarmee zou het probleem zijn opgelost, maar het tegendeel deed zich voor. De pijn werd alleen maar erger. De diagnose: posttraumatische dystrofie. En dat zette haar hele leven op z’n kop. “Ik had enorme pijn en niemand wist waar het vandaan kwam. De mogelijkheid bestond dat er zenuwen waren beschadigd. Maar daar kon ik niks mee. Fantoompijn

Diana sportte op hoog niveau, maar kwam in een rolstoel terecht. Na zeventien jaar volgde de diagnose.

werd genoemd, maar ook dat zette geen zoden aan de dijk. Ik zat met een dik paars been dat ik niet meer kon gebruiken.”

“Zes uur na de operatie zette ik mijn eerste stappen”. Sporten kon ze voor de rest van haar leven niet meer en erger nog: ze belandde in de WAO Sporten meende ze voor de rest van haar leven niet meer te kunnen doen. Erger nog; nadat ze haar baan als A-verpleegkundige al niet meer kon volhouden en voor een administratieve baan had gekozen, belandde ze totaal afgekeurd in de WAO. “Ik kon niets meer met dat been, en belandde in een rolstoel. Ik zat bovendien onder de pijnstillers, opiaten en morfine. Ik was een

totaal ander mens geworden.” In een revalidatiecentrum hadden ze behoorlijk wat met Diana te stellen. “Ik was opstandig, boos en voelde me aan de kant gezet. Ik, die absoluut niet kon stilzitten, was in een rolstoel terecht gekomen. Ik kende mezelf niet meer.” Op aanraden van de revalidatiearts ging ze weer sporten. Rolstoelbadminton. “Ik ging er direct fanatiek tegenaan en weer haalde ik een hoog niveau. Ik speelde wedstrijden en trainde hard. Het gevolg was dat ik regelmatig over mijn fysieke grenzen heenging. Uiteindelijk moest ik ook daarmee stoppen.” Diana zou een leven lang in een rolstoel doorbrengen. Een oplettende arts wist echter uiteindelijk een duidelijke

Ze zou haar leven lang in een rolstoel doorbrengen

diagnose te stellen, wat haar hele situatie veranderde. Haar sterke karakter trok haar uit de misère. “Dat ik niet

Een tweede revalidatiearts, haar aangeraden door haar

kan stil zitten is mijn redding geweest, maar ook mijn

orthopedisch schoenmaker, leerde haar beter naar haar

valkuil. Ik ging over mijn grenzen.”

lichaam te luisteren. “Het waren pittige gesprekken met deze man. Ik moest echt terug naar af. Mijn lichaam rust

Diana van Schalkwijk-de Rijke (48) uit Lelystad is een

geven en eigenlijk mocht ik niets meer. Ik ging door een

sportief type. Altijd al geweest, ook al had op haar

diep dal. Ik was boos op iedereen, er was volgens mij

achttiende behoorlijk last van haar knieën. Een arts

niemand die me kon helpen en ik voelde me verloren en

raadde haar aan wat minder fanatiek te sporten. “Ik

nutteloos. Daar zat ik dan, in die rolstoel. Helemaal niks te

deed aan synchroonzwemmen, op hoog niveau. Ik lag

doen en niks te zijn. Ik raakte nog net niet depressief, maar

zeker tien uur per week in het zwembad.”

dit proces heeft zeker twee-en-een-half jaar geduurd.”

Als tijdens een onderzoek een arts net boven haar stuitje op haar onderrug duwt, ervaart Diana enorme pijlscheuten en vallen haar benen uit. De arts is heel oplettend en stuurt haar direct door naar een trauma-arts die een nieuwe diagnose weet te stellen. Diana blijkt al vanaf haar geboorte het syndroom van Ehlers-Danlos te hebben. Een aandoening waarbij haar bindweefsel ongewoon rekbaar en elastisch is. Dat heeft allerlei consequenties voor organen en gewrichten waarbij bindweefsel een belangrijk rol speelt. Gewrichten raken instabiel en ook de huid is daardoor kwetsbaar. “Je kunt wel zeggen dat ‘alles’ los lag. Dat was natuurlijk vreselijk, maar nu kon er wel actie worden ondernomen. In 2013 en 2014 zijn in mijn bekken gewrichten aan elkaar gezet. Gevolg: de rolstoel kon aan de kant. Ik weet nog dat de chirurg me meldde dat als ik wakker zou worden uit de narcose, ik geen dystrofie meer zou hebben. Zes uur na de operatie zette ik mijn eerste stappen.”

‘Boodschappen doe ik wandelend’ Diana zou Diana niet zijn als ze ging oefenen met lopen. Nadat in januari 2018 haar schaambeen ook vastgezet werd, loopt en fiets ze weer volop. “Ik werk zelfs weer als vrijwilliger bij een verzorgingshuis waar ik met oudere mensen aquagym in het zwembad doe. Ik doe natuurlijk lekker mee. Ik zwem ook nog regelmatig een paar baantjes en ik fiets veel. Boodschappen doe ik wandelend.” Sporten zit in haar aard en zonder sport is het leven voor haar een stuk minder leuk. “Ik ben geen stilzitter. Uiteindelijk weet Diana op te krabbelen en aanvaardt

Dat is mijn redding geweest, maar ook mijn valkuil.

ze haar situatie. Ze zou haar leven lang in een rolstoel

Ik ging over mijn grenzen. Aan de andere kant heb

doorbrengen. “Van de een op de andere dag wist ik dat

ik me nooit kunnen neerleggen bij ‘niks doen’ en dat

de keuze bij mij lag. Of ik bleef in de slachtofferrol en

zorgde ervoor dat ik in ieder geval niet depressief

maakte mijn eigen leven en dat van anderen, dat van

ben geraakt. Uiteindelijk heb ik zeventien jaar in een

mijn man en twee kinderen zuur of ik ging leuke dingen

rolstoel gezeten. Mijn hypermobiliteit is natuurlijk

doen. Ik koos voor dat laatste.”

niet weg, ik blijf patiënt, maar ik blijf doen wat ik kan. Ik heb een enorme wilskracht en zal nooit in de

Haar huis werd in 2004 aangepast, en in 2014 verhuisde

slachtofferrol kruipen. Daar word je niet leuk oud

ze naar een totaal aangepaste woning. Vanaf 1997 had

mee. Ik krijg natuurijk kwaaltjes die iedereen krijgt als

ze al een scootmobiel. Ze ging op haar manier weer

hij of zij ouder wordt. Zo heb ik regelmatig last van

een klein beetje sporten. Binnen haar mogelijkheden.

mijn onderrug omdat ik mijn voeten niet goed afwikkel

“Hydrotherapie vond ik heerlijk om te doen. Fysiek

tijdens het lopen. Daar moet ik rekening mee houden.

kwam ik nog niet veel verder, maar geestelijk was ik er

Maar kom op; ik loop, ik fiets. Ik ben weer wie ik wil

inmiddels een stuk beter aan toe.”

zijn.”

Voel je goed! Sporten maakt actiever, is gezond en vooral leuk. Sporten is genieten, meedoen, scoren en vrienden maken. Sporten voelt goed. Dat gunnen we iedereen! Tel 0513 - 64 38 00 www.talant.nl

Samen kom je verder dan alleen. Daarom is Talant onderdeel van zorggroep Alliade, dĂ¨ zorggroep voor sterke zorgorganisaties die veel belang hechten aan betrouwbaarheid, deskundigheid en persoonlijke aandacht. Samen maken we ons sterk voor kwetsbare mensen in onze samenleving.

“Mijn vader heeft overal in zijn huis elastieken hangen. Aan de trap, aan een stoel. Daar traint hij zijn armen mee. Vooral als het weer minder wordt, pakt hij ook nog zijn gewichtjes en roertrainer erbij. Het is een man die heel veel in beweging is en daarmee superfit blijft.”

‘Henk is altijd opgewekt en vrolijk’ Henk was in zijn werkzame leven revisiemonteur. “Hij reviseerde vooral scheepsmotoren. Nog voor zijn 65ste

OP JE 84STE NOG EVEN PLANKEN

ging hij met pensioen vanwege zijn beperking. Hij heeft de

Dat doen weinigen Henk na. Henk traint nog

maar toch is Henk altijd opgewekt en vrolijk. “Hij waardeert

dagelijks zijn armspieren, doet gewoon suiker in zijn

huidaandoening psoriasis. Toch heeft hij zich daar nooit door uit het veld laten slaan. Vier jaar geleden kreeg hij injecties en sinds die tijd is hij ‘schoon’. Het onderdrukt wel in zekere mate zijn immuunsysteem, maar ook dat weerhoudt hem nergens van.” Zijn vrouw is zeven jaar geleden overleden, het enorm als ik bij hem langskom. Daarentegen kan hij ook prima alleen zijn.”

koffie, en gaat voor de honderd. Als vader had Henk discipline hoog in het vaandel staan. “Hij Je moet niet raar staan te kijken als de 84-jarige Henk Verbij

stimuleerde sporten altijd enorm en ik zat als kind op turnen

even gaat planken. Hij traint in liggende houding met zijn

en voetbal. Ik was eigenlijk helemaal niet goed in de ringen.

onderarmen en tenen op de grond zijn buikspieren. “Een

Wat mijn vader deed? Die boorde twee gaten in het plafond

seconde of tien houdt hij dat wel vol,” vertelt zijn dochter

bij ons thuis, hing ringen op en dan kon ik oefenen.”

Jeanet (50). Ze is supertrots op haar vader die ze omschrijft als een allesbehalve gemiddelde man van in de tachtig.

Volgens Jeanet gaat Henk voor de honderd jaar. Met al dat bewegen zit het wel goed, maar qua eten doet Henk

Volgens Jeanet is haar vader een echte doorzetter. “Ik zou

niet ingewikkeld. “Ik ben anti-suiker, maar mijn vader doet

hem een overlever willen noemen. Ik weet dat hij als jongetje

gewoon suiker in zijn koffie. Fruit eten hoeft van hem ook

bij zijn ouders is weggehaald. Hij werd een pleegkind. Volgens

niet. Sinds hij in de krant las dat een vrouw 103 jaar oud

mij komt zijn overlevingsdrang daar vandaan. Hij wil iedere

werd zonder ooit groenten en fruit te hebben gegeten, hoeft

dag een doel hebben en heeft altijd alles zelf willen regelen,

het van hem ook niet.”

hij wil onafhankelijk zijn. Hij woont dan ook nog zelfstandig, in zijn huis in Meppel en gaat dagelijks twee keer een half

Volgens Henk is ouder worden geen serieuze aangelegenheid,

uur wandelen en fietst veel. Dat laatste doet hij het liefst in

maar juist vooral plezier hebben en genieten. En altijd bezig

zijn eentje, op een gewone oude fiets. Hij wil van een e-bike

blijven. Een middagdutje vindt hij onzin. Wat hij wel doet is

niks weten.”

een half uurtje klassieke muziek luisteren.

FIEN VAN 98 KREEG EEN PAAR JAAR GELEDEN NOG EEN NIEUWE HEUP Fien is een bijzondere vrouw en deed tot op haar Fien (98) deed tot haar 92ste nog iedere dag de zonnegroet. “En dan ging ze mij uitleggen hoe je dat moet doen en waar dat goed voor is,” vertelt haar dochter

92ste dagelijks de zonnegroet. Maar nu raakt ze wat eenzaam, iedereen om haar heen gaat dood.

Fenneke Wortelboer (61). Fenneke is één van de zeven kinderen van Fien. “Ze deed altijd aan yoga. Tot vijf jaar geleden. Nu ze in het verzorgingstehuis in Haren woont,

Fien blijkt een bijzondere vrouw en haar huis was

gaat ze iedere vrijdagochtend naar gymnastiek.”

als een zoete inval. “Toen mijn vader nog leefde organiseerden mijn ouders jaarlijks een familiereünie

Zo’n zes jaar woont Fien nu in het verzorgingstehuis.

bij hun zomerhuisje. Kwamen er zeker honderdvijftig

Eerst zelfstandig, in een eigen woning bij het tehuis,

familieleden met caravans en tenten. Mijn moeder

maar inmiddels in het tehuis zelf. “Ze is nu af en toe een

draaide haar hand er niet voor om en eigenlijk is ze altijd

beetje in de war, maar je kunt echt nog heel goed met

zo geweest.”

haar praten,” vertelt Fenneke. “Ze is geliefd bij iedereen en haar kinderen zorgen ervoor dat ze dagelijks bezoek

Fenneke is nog verbaasd over de hoeveelheid koffie,

heeft.“

thee en soep die haar moeder uitgedeeld moet hebben. “Positiviteit, ruimhartigheid en sociaal. Dat zijn wel

Die arts vond het waard haar op die hoge leeftijd nog

kernwoorden voor het karakter van mijn moeder. Ze

te opereren

ontvangt altijd mensen, op een heel openhartige manier.”

Gymnastiek deed ze wekelijks, tot haar vijftigste. Tot haar

Onlangs heeft ze haar borduurwerken geëxposeerd.

82ste zat ze op een zwemclub. Omdat ze moeite had om

Ze gaf ook een lezing

haar steunkousen aan te doen is ze toen overgegaan van zwemmen op yoga. Door het aantrekken van de

Fien werkte jarenlang mee in de drie Groningse

steunkousen schoot regelmatig haar heup uit de kom.

woninginrichtingzaken van haar man. “Ze was altijd aan

“Op haar 92ste raadde de arts een heupoperatie aan. Dat

het werk. Maar ook nadat mijn vader was overleden,

wil wat zeggen. Ze was zo’n kwieke vrouw dat die arts het

inmiddels al dertig jaar geleden, zat mijn moeder niet

dubbel en dwars waard vond haar op die hoge leeftijd

stil. Ze is altijd bezig en maakte bijvoorbeeld voor ieder

nog te opereren. Ze is een enorme doorzetter en in het

kleinkind een symbolisch borduurwerk met betekenis.

revalidatiehuis ging ze enthousiast en gedisciplineerd

Geweldig mooi passend bij het karakter. Onlangs heeft

oefenen. Ik dacht dat trap lopen ook niet meer aan de

ze al die werken geëxposeerd in het tehuis. Het waren er

orde zou zijn, maar ze deed het. Twee jaar geleden viel

zeker vijftig. Ze gaf er ook een lezing over.”

ze en kreeg ze een scheurtje in haar heup en mocht ze zes weken niet lopen. Eerst had ik er een slecht gevoel

Fien, een hartelijke en positieve vrouw met een groot

bij of ze nog zou kunnen lopen. Ze kwam in een rolstoel

hart, lijkt het recept voor een gezond en lang leven te

en weer ging ze veel oefenen. En toonde veel wilskracht.

hebben. “Ze heeft altijd anderen willen helpen,” vertelt

Inmiddels loopt ze weer gewoon.”

Fenneke verder.

“Ze zat tientallen jaren bij Stichting De Zonnebloem

Toen die man overleed hield dat op, maar nu ze zelf in

en decennia lang bij een oecumenisch kerkkoortje om

een tehuis zit, probeerde ze balletjes op te gooien om ook

diensten in het ziekenhuis met zang te omlijsten. Toen wij

daar de boel op die afdeling op te fleuren, maar daar is ze

klein waren bezocht ze altijd ‘zielige’ mensen. Mensen die

maar weer direct mee gestopt. Ze is dol op warm eten en

ziek waren, geen geld hadden. Dan hielp ze die.”

dan het liefst groenten beetgaar, vaak een visje. Als ze dan bij ons was dan at ze ‘s avonds met veel plezier nog een

Fenneke noemt eveneens ‘dankbaarheid’ als iets wat haar

keertje warm mee.”

moeder hoog in het vaandel heeft staan. “Je zult haar nooit horen klagen. Ze was er altijd, voor iedereen. En als ik eens met haar naar de dokter ging, dan vertelde ze de arts dat het goed met haar ging. ‘Mam, je zit hier niet voor

‘Op haar 93ste ging ze nog kamperen’

niets’, zei ik haar dan. Maar het kwam gewoon niet in haar op om over zichzelf te klagen. En al helemaal niet als het

“Het is de kracht van mijn moeder dat ze altijd onafhankelijk

ging om pijntjes of andere klachten.”

wil blijven, maar dat valt natuurlijk niet mee nu ze in het tehuis zit. Tot haar 92ste reed ze nog auto, maar ze vond

“Er zit ook wel een andere kant aan haar karakter. Het

het op een gegeven moment verstandig om daar mee

heeft iets grenzeloos. Haar leven stond altijd in het teken

op te houden. Ze reed nog goed, maar kon zich af en toe

van anderen. Logeerpartijen voor kleinkinderen, het was

moeilijk oriënteren. Op haar 93ste kampeerde ze nog in

altijd feest. Uren in de keuken staan om vlierbessensap te

een caravan met een aantal van haar dochters.”

maken omdat dat zo gezond is ‘voor iedereen’, appelmoes maken en iedereen voorzien. Maar het is wie ze is en

Veel van haar familieleden halen de negentig jaar. Haar

iedereen is gek op haar.”

eigen moeder is 97 jaar geworden. En haar zusje overleed twee maanden voor ze honderd werd, die moest aan haar

“Ze ontfermde zich jarenlang over een demente man en

heup worden geopereerd doordat ze met de rollator klem

ging bij hem op bezoek. Ze vond dat het in dat tehuis niet

kwam te zitten tussen schuifdeuren, waarna ze viel. Mijn

gezellig voor hem was en ging er op een gegeven moment

moeder is nu nog de enige uit haar ouderlijk gezin en ze

wekelijks naartoe om samen liedjes te zingen. Er ontstond

heeft ook al een zoon verloren. Dat heb je als je zo oud

een grote groep demente bejaarden die meedeed.

wordt. Ze wordt nu wel een beetje eenzaam.”

SCHRIJF JE IN EN START 21 NOVEMBER MET TRAINEN! ADVERTENTIE • 16 trainingen bij Fysio 058 in Leeuwarden

• 2 keer per week 60 minuten op woensdag van 17.30 tot 18.30 en op vrijdag van 9.00 tot 10.00. • Kleine groep • Krachttraining • Duidelijke uitleg • Binnen- en buitentraining • Persoonlijke intake bestaande uit aantal korte krachtmetingen Extra: informatie-avond over kleding en accessoires Extra: tegoedbon van 25 euro te besteden bij Intersport de Luxe

MELD JE AAN

julia@50plusinnederland.nl

Sport hoort bij zijn leven als de Martinitoren bij Groningen. Hij deed het als kind al; voetbal, tennis, hardlopen. En niet onverdienstelijk. Uiteindelijk leidde de liefde voor sport tot verschillende banen in de sportjournalistiek. Nu ligt de focus volledig op het verder ontwikkelen van een app die wereldwijd zoveel mogelijk mensen in beweging moet krijgen: Imagine Run. Een uitdaging die vorm krijgt vanuit de standplaats Groningen. 21

‘MET IMAGINE RUN IS HET NOG MAAR EEN KWESTIE VAN TIJD DAT JE BEWEGEN LEUK GAAT VINDEN’ Jacques de Krom (53), ex-sportjournalist en ondernemer: ‘Iedereen weet dat de weg naar gezond ouder worden vaak best lastig is. De theorie hebben we voor ogen, de praktijk blijkt grimmiger’

De New York Marathon virtueel meelopen? Het is mogelijk voor iedereen die dat wenst. Vanaf je eigen voordeur loop je de marathonafstand, van gelijke zwaarte, volgens een uitgezet parcours. Ga je voor een minder heftige uitdaging dan kies je via de Imagine Run app bijvoorbeeld voor een wandelroute van vijf kilometer. “We streven ernaar iedere route zoveel mogelijk langs fijne plekken in de natuur of stad te laten lopen en we zorgen ervoor dat wandelaars tips krijgen over bezienswaardigheden langs de route,” vertelt Jacques die, samen met ondernemer en bedenker van Imagine Run Edwin Kuipers en voormalig Nederlands marathonloper Gerard Nijboer de app heeft ontwikkeld. Eind september, op Wereld Hart Dag, werd de wereldwijde hartstichting Imagine Run georganiseerd. Van over de hele wereld liepen mensen tegelijk een Imagine Run. “Imagine verwijst naar het gelijknamige nummer van John Lennon. ‘Imagine all the people’.”

‘Weinig gaat nog spontaan in de sportjournalistiek, gehakte stamppot is het geworden’ Grootse sportevenementen zijn Jacques niet vreemd. Zo was hij jarenlang bureau- en eindredacteur en presentator

bij Veronica Sport Radio en presenteerde hij Veronica Tour

omdat ik dat vriendelijk aan hem vroeg hoor, maar omdat je als

Radio, zeg maar de voorloper van de ‘Avondetappe’. “Dat was

verslaggever niet alleen op de zondagmiddag bij een wedstrijd

nog in een tijd dat je sporters makkelijker kon benaderen. We

was, maar ook op dinsdagavond in de stromende regen een

maakten overdag de reportages, maar je trof ze ook na de

wedstrijd van het tweede elftal bezocht. Je verdiepte je. Je was

etappe. Gewoon in hun hotel. Daar maakten wij een uur live

betrokken.” Langzaamaan veranderde dat en tegenwoordig

radio. Je kon sporters toen ook nog gewoon benaderen, zonder

gaat het vooral om de commerciële belangen. “Ieder interview

tussenkomst van pers-chefjes. Ik interviewde Koeman in

moet vooraf gelezen, ofwel gecontroleerd worden. Weinig

1988 na afloop van het gewonnen Europees Kampioenschap

gaat nog spontaan, gehakte stamppot is het geworden.”

vanaf de sintelbaan naast het veld. Moest ik toen al wel enige moeite voor doen, maar kom daar tegenwoordig nog maar eens om. Alles is afgeschermd en ik zou er tegenwoordig een stadionverbod voor krijgen.” Veronica Sport Radio

‘Heel leerzaam, maar er zat geen greintje creativiteit in’ Na de sportverslaggeving volgde onder andere het hoofdredacteurschap van RTV Drenthe. Daartussen nog een

Even googlen op wie Jacques voor de microfoon heeft

aantal banen, voornamelijk bij de publieke omroep. Zo werkte

gehad en we treffen zijn naam in een zoekprogramma van

Jacques voor NOS Langs de Lijn. “Samen met Sjors Fröhlich presenteerde ik voor Radio 1 dagelijks het WK programma vanuit een tot studio omgebouwde hotelkamer in de Verenigde Staten (WK 1994).” In 1992 zat hij in het presentatieteam van Radio Olympia, radio 1, tijdens de Olympische Spelen van Barcelona. Toen de commercie in omroepland zijn intrede deed werd hij adjunct hoofdredacteur/hoofd sport van VNR, de eerste commerciële tegenhanger van Radio 1, en weer later hoofd sport bij RTL (televisie).

Na RTV Drenthe, waar hij opstapte vanwege een geschil met de toenmalige directeur, verliet hij de media en ontpopte zich als manager, onder andere bij het UWV. “Ik wilde in die periode wel eens iets anders dan de journalistiek. In de wereld van de overheidsinstanties kwam ik natuurlijk die enorme bureaucratie tegen. Veel weten regelgeving. Heel leerzaam, maar er zat geen greintje creativiteit in. Uiteindelijk ben ik voor mezelf begonnen als communicatieadviseur.” Van het Gooi, via Drenthe naar het hoge noorden Van het Gooi was hij intussen via Drenthe naar het hoge Beeld en Geluid; Een item van Veronica Sportradio, toen de

noorden verkast. De sport had hij volledig los gelaten. “Tot

wekelijkse sportrubriek van omroep Veronica met veel live

twee jaar geleden een vriend bij me op bezoek kwam, lid van

verslagen en korte sportberichten. ‘Opmerkelijk is de snelle en

de directie van televisieproducent Southfields, het bedrijf

moderne presentatiestijl’, zo vermeldt het bericht. ‘… die later

dat sportprogramma’s voor onder andere Ziggo produceert.

door veel andere actualiteiten- en sportprogramma’s wordt

Niet snel erna was ik er redactiechef. Na een tijdje brak

overgenomen’. Het gaat over de laatste uitzending van 1991:

de reisafstand me op tussen Groningen en het kantoor

…’gepresenteerd door Jacques de Krom, met portretten van

in Amsterdam en de opnamestudio in Hilversum. Ik had

volleyballer Avital Selinger, sportjournalist Frans Henrichs en

inmiddels een gezin met een dochter en toen mijn vriendin

wielrenners Peter Winnen en Maarten Ducrot’.

geopereerd moest worden, en ik er ook echt dagelijks voor haar wilde zijn, werd het te zwaar. Sport betekent immers ook

“Was een mooie tijd,” vertelt Jacques. “Het was de charme van

dat je in het weekend werkt.” Een treffen met oude bekende

de sportjournalistiek dat iedereen benaderbaar was. Geen

Edwin Kuipers, oprichter van het Groningse Crowdynews,

mixed zones. Van Gaal kwam gewoon naar de studio. Niet

een internationaal opererend bedrijf dat uitgevers helpt hun

websites te verrijken met nieuws afkomstig van sociale

kilometer uitgestippeld met dezelfde zwaarte als die van de

media, leidde tot een nieuw bedrijf, waar Jacques als mede

loop van Boston.

directeur tot op de dag van vandaag fulltime enthousiast aan werkt: Imagine Run. Daarmee is hij terug bij sport en

De app is gratis en er is een samenwerking met de

communicatie.

afdeling cardiologie van het UMCG. Via de Run kunnen data verzameld worden van deelnemers, waar onderzoek

‘Hoe maak je bewegen voor iedereen bereikbaar? De

mee ondersteund kan worden. Inkomsten worden

Imagine Run doet voor dat laatste een flinke duit in het

gegenereerd uit een webshop met Imagine Run kleding

zakje. Dan is het nog maar een kwestie van tijd dat je het

en startbewijzen. “In de toekomst is een samenwerking

ook leuk gaat vinden’

met de grote evenementen als bijvoorbeeld de New York marathon een mogelijkheid, gezien de enorme wachtlijsten

“Bij de Imagine Run tref ik de verdiepende slag weer. Het

en deelnemers die via loting uiteindelijk mee kunnen lopen.

is niet louter en alleen wandelen of lopen, het is meer. Het

Als je deel wilt nemen aan de New York Marathon kunnen

heeft alles te maken met een streven om zoveel mogelijk

wij vanuit jouw woonplaats een alternatief parcours

mensen gezond ouder te laten worden. Dat willen we

aanbieden en wellicht dat je via onze samenwerking toch

natuurlijk allemaal, maar iedereen weet dat de weg er

virtueel kunt deelnemen en in de uitslag terugkomt, ook al

naartoe vaak best lastig is. Gezond eten en bewegen hebben we in theorie vaak goed voor ogen, maar de praktijk blijkt grimmiger. De meest praktische uitleg daarvan is die wanneer het giet van de regen en jij geacht wordt een rondje te gaan wandelen of hardlopen. Ga er maar aanstaan als je net uit je werk vandaan eindelijk op de bank zit. Hoe maak je bewegen nou toch leuk en vooral, hoe maak je het voor iedereen bereikbaar? De Imagine Run doet voor dat laatste een flinke duit in het zakje. Dan is het nog maar een kwestie

van tijd dat je het ook leuk gaat vinden.” Je moet er dus wel voor van die bank af Wie er nu nog vanuit gaat dat Imagine Run een fictieve loop is waar je liggend vanaf de bank over kunt dromen, komt bedrogen uit. Ook al is het een app, je moet echt werkelijk in beweging komen. Stap één is de app downloaden, openen

loop je ‘m in Lutjebroek en omgeving. Vals spelen gaat je

en zelf aangeven hoeveel kilometer je wilt wandelen

overigens niet lukken want met een gps-tracker is via het

of hardlopen en waar vandaan. Heb je deze gegevens

internet een deelnemer te volgen. Denk nu niet dat je er

ingevoerd dan voorziet de app je binnen luttele seconden

een geoefend loper voor moét zijn. Het gaat er vooral ook

van drie routes die je vanaf je eigen gekozen startpunt

om dat zoveel mogelijk mensen met lopen gaan beginnen,

kunt gaan lopen. Gelijk aan een routeplanner stuurt hij je

of dat nu wandelen, joggen of hardlopen is. Vooral zij die nu

vervolgens op pad. Je hoeft niet na te denken over je koers

niet bewegen nodigen we uit.”

of aantal kilometers. De app wijst je de weg, van a naar a, dus je komt altijd terug waar je begon. Ook ideaal voor een

Om de beleving, nut en noodzaak van Imagine Run zelf

zondagse boswandeling. En let wel: wereldwijd. Ga jij op

te ervaren wandelt Jacques vrijwel dagelijks van huis naar

vakantie naar Barcelona en denk je: ik wil het hier wel eens

kantoor en terug. “Zo’n 12 kilometer. Ik probeer minimaal

een rondje doen, dan is de procedure hetzelfde en worden

per week de afstand van een marathon wandelend af te

er vanaf je vakantieadres drie routes voor je uitgestippeld.

leggen en ik kan het iedereen echt aanraden. Je verschijnt

Sterker nog, als jij een geoefend loper bent en altijd al de

fris en fruitig op je werk en ‘s avonds kom je uitgewaaid

marathon van Boston hebt willen lopen maar daarvoor

weer thuis.”

twee jaar op een wachtlijst moet, dan heb je nu de kans deze te lopen in een zelf gekozen omgeving. Je geeft het

Meer info over de Imagine Run via

aan op de Imagine Run app en er worden voor jou 42,195

www.imaginerun.com

Medicijnvrije behandeling van huid- en luchtwegproblemen Nieuw op de Noord-West Veluwe

Last van weinig lucht door astma, COPD, (chronische) bronchitis, hoofdpijn door ontstekingen in de bijholten of een huidaandoening zoals psoriasis of eczeem? Zoutkamer Harderwijk verlicht de symptomen en versterkt het immuunsysteem door middel van zouttherapie. Dat geeft lucht!

GRATIS EERSTE SESSIE ADVERTENTIE

Wat is het resultaat? In de luchtwegen wordt het vastzittende en opgehoopte slijm door het zout minder taai gemaakt, zodat het vervolgens via natuurlijke weg, door de trilhaartjes afgevoerd kan worden. Halotherapie helpt met het tegengaan van verschijnselen, zoals: • jeuk door psoriasis of eczeem; • bacteriële infectie & ontstekingen; • overdadige slijmvorming; • spasme van de bronchiën; • grote gevoeligheid van de ademhalingsorganen.

Vondellaan 156 3842 EK Harderwijk 0341 - 76 91 58 info@zoutkamerharderwijk.nl www.zoutkamerharderwijk.nl

Televisie kijkt hij niet, behalve als de Tour de France er is Eenmaal terug in Frankrijk pakte hij het fietsen op en is daar niet meer mee opgehouden. Volgens de verhalen

leeft hij heel gezond. Hij eet veel groenten en fruit, drinkt en rookt niet, staat om zes uur ’s morgens naast zijn bed en gaat er ’s avonds om negen uur weer in. Televisie kijkt hij niet, behalve als de Tour de France er is. In januari van dit jaar kopte de media dat Marchand met

DIE IS OUD! Fransman Robert Marchand is 106-jaar oud en heeft tot op hoge leeftijd gefietst. En hard ook nog.

(fiets-) pensioen ging, nadat hij pas serieus met fietsen was begonnen op zijn 67ste. Hij reed geen gewone rondjes van vijftig kilometer. Marchand fietste Parijs-Roubaix en ook een keer van Parijs naar Moskou, toen hij al 81 jaar was. Wereldrecord in honderdste levensjaar

Het verhaal van Robert Marchand is er eentje om niet te

In zijn honderdste levensjaar pakte hij zijn eerste

missen. Deze inmiddels 106 jaar oude Fransman startte

wereldrecord door in een uur tijd 24,250 kilometer te

pas op zijn 67ste met wielrennen en is er nog maar net

rijden. Als honderdjarige een unieke prestatie, in een

mee gestopt, vanwege een te hoog wordende bloeddruk,

categorie in het leven geroepen door de Internationale

zoals hij zelf aangeeft.

Fietsers Bond. Er zouden meer records volgen. Maar op de leeftijd van ver boven de honderd jaar hield het dan toch

Marchand, geboren in 1911 en slechts 1,52 meter

een keer op. Tegen sportkrant L’Equipe zou hij gezegd

groot blijkt een eigenwijs kereltje met een avontuurlijke

hebben dat hij niet als een fenomeen te boek wil staan en

inborst. Hij werkte in Latijns-Amerika en in Canada. Had

al helemaal niet als een soort idioot die zijn eigen grenzen

verschillende baantjes en keerde in de jaren zestig naar

niet zou kennen. Het is volgens hem nu mooi geweest.

zijn geboorteland terug. Zijn vrouw had hij tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren.

Bron: NOS/AD

LEKKER LIJF, HELDERE KOP EN PLEZIERIG LEVEN. DAT WIL IK!

Ouder worden. Is dat bijzonder? Als we de berichten in de media volgen, lijkt het antwoord: ja. Het ene artikel buitelt over het andere met thema’s als ‘sporten na je vijftigste’, ‘contour jezelf knap’, ‘trainen na je 50ste voor mannen,’ en zelfs vlogs over ouder worden stapelen zich op. En niet te vergeten al die onderzoeken over ouder worden. Iedereen lijkt er iets over te kunnen zeggen of willen zeggen. Klaarblijkelijk is het feit dat we ouder worden niet het onderwerp, maar hoe we leuk en vooral een beetje strak

De een krijgt van nature al een zetje, de ander moet er moeite voor doen. Maar allemaal willen we toch

en knap ouder worden. Zinvol werk, fijne vrienden en zo lang mogelijk uít de plooi, zeg maar. Klinkt goed, maar doe het maar eens.

het liefst zo lang mogelijk genieten van een lekker lijf, een heldere kop en een plezierig leven. Hoe krijg

Het zijn de BN-ers die geïnterviewd worden en die hebben toch een imago hoog te houden

je dat voor elkaar? Op zoek naar antwoorden, vraag ik me eerst maar eens af hoe representatief al die leuke antwoorden op vragen van journalisten zijn over ouder worden. Het zijn de BN-

Foto: Linda Stulic

ers die geïnterviewd worden en die hebben toch een imago hoog te houden. Jij en ik hebben dat minder (een beetje, voor de buurvrouw of je werkgever), maar over

het algemeen zakt het vel bij ons toch eerder dan zij die de Linda, Libelle of cover van het blad Zin sieren. Boek van Van Beukering Op zoek naar wat daar voor nodig is, treft me als eerste het boek van de 51-jarige journaliste Barbara van Beukering over haar persoonlijke zoektocht naar een lang en gelukkig leven. Wat dat dan ook moge zijn. Dat vertellen haar de dames (waarom alleen dames?) die zij interviewde zoals Ireen van Ditshuyzen die op haar 76ste nog werkt aan een nieuwe documentaire omdat ze het niet laten kan, zegt ze zelf. En schrijfster Annemarie Oster werkt ook nog lekker door op haar 75ste. “Ik heb behoefte mezelf te manifesteren”. Neelie Kroes vertelt dat ze werken heel interessant vindt, “maar dat heeft natuurlijk ook te maken met het werk dat ik doe,” meldt ze aan Beukering. “Als je dagelijks augurken in een potje moet stoppen, dan kan ik me voorstellen dat je dat niet meer tot je 75ste wilt doen. Maar ik werk altijd in interessante omgevingen. .. Het is puur een genoegen om te blijven werken. Het is eigenlijk altijd interessant om de kans te krijgen om met mensen om te gaan die iets te melden hebben, die ergens mee bezig zijn, die enthousiast zijn. En daar dan ook weer een steentje aan bij te dragen”. Je werk leuk en interessant vinden, blijkt van groot belang om lekker lang door te gaan.

kan

voorstellen

dat

voor

een

haar eentje. Olga Zuiderhoek: “als iemand zegt: Ik heb

augurkenpotvuller, caissière of ziekenverzorgster een

liever dat die asbak een beetje leuk schuin staat’, dan zeg

heel ander verhaal is, dan Beukering over de betreffende

ik gewoon: ‘Daar is geen sprake van. Die asbak eruit of

dames schetst. Wie op zijn 71ste nog een lange dag op

jij eruit. Ik kies voor jou eruit. … Met Willem ging het wel

haar benen moet staan, en al niet versleten knieën heeft,

goed, maar ik weet niet of dat nog op je zeventigste nog

krijgt ze dan wel. En wie op haar 67ste gehandicapten moet

een keer gebeurt, ik denk het eigenlijk niet. Maar stel dat

tillen, voelt ook de rug. Er valt ook nauwelijks tegenop te

het gebeurt, dan lijkt het me hartstikke gezellig.”

verzekeren, dus welke verzorgende heeft het over lang doorwerken? Laat staan over leuk werk?

‘Dat zie ik mezelf niet meer doen’

Klinkt goed, maar ik kan me niet aan de indruk

Neelie Kroes hoeft geen man meer. “Ik ben zo’n

onttrekken dat alle genoemde banen in de categorie

einzelgänger en heb nog steeds zo’n gevreesd leven. In

droombanen vallen

een relatie moet je tijd investeren. Dat zie ik mezelf niet meer doen. Ik heb het heerlijk.” Monique van de Ven is

Ik ga verder op zoek en tref een Libelle, hét magazine voor

van mening dat je heel veel voor elkaar over moet hebben

de ‘rijpere’ vrouw, zal ik maar zeggen. Actrice Monique van

in een huwelijk. In ieder geval om een huwelijk goed te

de Ven, 64 jaar, rondt dit seizoen de Dokter Deen serie af.

houden, want dat doet ze al ruim dertig jaren. Maar wat is goed? Ze geven elkaar in ieder geval veel aandacht, zij en

“Het lijkt me heerlijk om niets meer te hoeven”, vertelt ze

haar man Edwin de Vries. Schrijfster en vertaalster Coot

aan een Libelle verslaggeefster. Om even later te vertellen

van Doesburg (75) verwoordt het anders: “Mannen van

dat ze het ziet als een béétje met pensioen gaan. “Er gaat

mijn leeftijd zijn enorme ouwe lullen over het algemeen”.

vast nog wel wat komen”. Klinkt goed, maar ik kan me

Een man om leuke dingen mee te doen, vindt ze onzin. “Ik

niet aan de indruk onttrekken dat alle genoemde banen

doe al leuke dingen.”

in de categorie droombanen vallen, zoals Ans Markus als kunstenares, Hedy d’Ancona en Neelie Kroes als politica

Van de Ven vindt echter dat je je best moet blijven doen.

en Monique van de Ven als actrice. Daar komt geen

Er verzorgd uitzien, niet teveel uitdijen en de intimiteit

sjouwwerk aan te pas. Waarmee ik me direct afvraag of

blijven opzoeken. Met dat laatste bedoelt ze natuurlijk de

we wel een representatief verhaal hebben. Is dit wel de

seks. Ze houdt het al dertig jaar leuk in bed en vindt dat

realiteit? Ik meen dat voor veel Nederlanders dit ‘o zo

je er gewoon niet zo’n gedoe van moet maken. Gewoon

leuke werk’ niet opgaat.

doen, is haar motto. Altijd ja zeggen. Tien minuten later kun je weer je boek pakken, zo vertelt ze in het Libelle

‘Mannen van mijn leeftijd zijn enorme ouwe lullen over het algemeen’

interview. Wat daar dan zo leuk aan is en of je er plezier aan beleeft? Die vraag blijft redelijk onbeantwoord. Wat er in de slaapkamer gebeurt, dat houden de

Sociale contacten zijn enorm van belang voor wie een

meeste mensen toch privé

beetje leuk oud wil worden. Lees maar eens al die artikelen over eenzame ouderen. Mensen die dagenlang geen

Heeft ze makkelijk praten of is het met de ‘gewone

bezoek krijgen of de deur amper nog uitkomen. Nu ziet

gemiddelde Nederlander’ net zo gesteld? Er wordt nog altijd

niet iedereen heil in een kop koffie bij de Hema (vrouwen)

niet zo openlijk over verteld als het in dit boek doet lijken.

of elke avond plaats nemen op het bankje onder de kerk-

Vraag een willekeurige buurvrouw of ze het nog wel eens

of vuurtoren (mannen). Dat moet toch anders kunnen?

doet… nee, laat maar. Je vraagt het gewoon niet. Wat er in de slaapkamer gebeurt, dat houden de meeste mensen

De dames uit het boek van Beukering lijken weinig last

toch privé. Dus kun je je altijd beroepen op grootspraak.

van eenzaamheid te hebben, zetten de bloemetjes nog

Niet alleen de vrouwen, maar vooral ook de mannen. Want

regelmatig buiten, en wie niet meer aan de man is, hoeft

man-o-man er gaan nogal wat erectieproblemen rond.

er over het algemeen ook geen meer. In ieder geval niet in huis. Olga Zuiderhoek verloor een aantal jaren geleden

Natuurlijk wordt in het boek, waar meer woorden aan de

haar man, componist Willem Breuker. Ze vertelt niet uit

seks worden gewijd, de erectie van de ouder wordende

te zijn op een nieuwe man, want ze redt het prima in

man ook genoemd, soms ook wel de niet-erectie.

Viagra en varianten daarop worden vrolijk aangeraden. En

Van Scherrenburg: “Je zeventien voelen? Dat vind ik wel een

het zou helpen, heel goed zelfs. Hedy d’Ancona en kunstenaar

ongelofelijke slappe smoes om maar nooit volwassen gedrag

Aatje Veldhoen en ook schrijfster Nelleke Noordervliet

te vertonen, houd toch op. Ik voel me zo oud als ik ben.”

beamen het: seks is nog steeds belangrijk ook al ben je boven

Voormalig nieuwslezeres Noraly Beyer voelt zich echter 35. En

de zeventig en ken je elkaar al honderd jaar. Ook al hoef

dat is ze allang niet meer. “Op dat moment heb ik een niveau

je elkaar niet meer alle hoeken van de kamer te laten zien.

bereikt dat je niet meer groeit, maar dat je je verdiept, je krijgt

“Dodelijk vermoeiend,” meent Noordervliet. Dat het niet meer

dan meer lagen.” Een inkoppertje, die laatste… Neelie Kroes

zo’n smakelijk gezicht is omdat alles hangt en rimpelt neemt

voelt zich leeftijdloos.

ze op de koop toe. Het is ‘gewoon lekker’. Voor knuffelen en tegen elkaar aan liggen, wordt ook een lans gebroken. Blijkt in

Die verdomde overgang

sommige gevallen al genoeg. Even terug naar het begin… als we net over de vijftig zijn en

‘Na een tijdje denk ik: kom, ik boek een detox arrangement’

voor de vrouwen die verdomde overgang zich aandient. Is die nu echt zo dramatisch als schrijfster Francine Oomen doet voorkomen? Ze vond er op haar 52ste niets meer aan om zichzelf te zijn, vertelt ze in een interview naar aanleiding van

Nog even over die kwabben en rimpels. Borstverkleiningen en

haar boek ‘Oomen stroomt over’ waarin ze tips geeft om de

vergrotingen en ooglidcorrecties kunnen we nog begrijpen,

overgangsperiode zo gezellig mogelijk door te komen. Tip 1:

maar het strak trekken van het een en ander lijkt toch andere

wees er open over en tip 2: Zorg goed voor jezelf in plaats van

koek. Annemarie Oster had op haar 58ste een facelift. Waar

voor anderen.

ze heel open over is geweest. Niemand die daar nu nog

aanstoot aan neemt, toch? En Botox dan? Botoxen we met

Het staat voor mij haaks op de vele artikelen in magazines als

z’n allen vrolijk door of is het not-done.. Nou, daar gaan we..

Opzij over vrouwen van meestal tussen de 50 en 60 jaar met

in de Linda: Astrid Joosten (59) durft niet niets te doen. “Ik

een fikse carrière. In een willekeurig nummer tref ik Marjan

zie op tegen het verval.” Ze gaat naar de acupuncturist voor

van Loon (51), president-directeur van Shell Nederland,

een raciaal, zweert bij vitamine A-zuur waarvoor je naar de

Hoogleraar Griekse Taal en Letterkunde Ineke Sluiter (59) en

schoonheidsspecialiste moet (daar gaan we al, kun jij je dat

directeur van De Kleine Komedie Vivienne Ypma (58), stuk

regelmatig permitteren?) en, zegt ze, “na een tijdje denk

voor stuk fantastische verhalen, weliswaar voor een andere

ik: kom, ik boek een detox arrangement. Een hotel aan het

doelgroep dan de verhalen uit de Libelle, maar voor elk wat

strand waar alles voor je geregeld wordt. Ik hoef nergens over

wils. In de Opzij echter geen gemopper over de overgang,

na te denken. Ik kom vol energie thuis.” Ik wil niet zeikerig

rimpels en kwabben. Zijn hier een ander soort vrouwen aan

doen, maar in zo’n geval zou ik ook vol energie thuis komen,

het woord? Of zijn zij die kiezen voor een carrière gewoon

maar met een lege portemonnee.

minder met dat hangende vel bezig? Leuke bijkomstigheid is dat ik in diezelfde Opzij opnieuw Monique van de Ven

Met zo’n hangbekkie

tegenkom. Dit keer vergezeld door Paul Verhoeven (78). Het is maar liefst 45 jaar geleden dat ze elkaar tegenkwamen bij

Journaliste Wouke van Scherrenburg laat ‘af en toe een prik

een casting voor de film Turks Fruit. Alleen al het feit dat ze

zetten’ vanwege de plooien naast haar mond. “Ik wil niet

samen worden gevraagd voor een artikel, zegt iets over de

zo’n droef uiterlijk, met zo’n hangbekkie’. Ze willen het zo

tijdspanne. Ze staan mooi op de foto. Maar beiden niet te

onzichtbaar mogelijk laten uitvoeren, maar willen het wel!

close in beeld en steeds van opzij. Dat bedoel ik.

Is dat nu om er nog een beetje appetijtelijk uit te zien voor zichzelf of voor een mogelijke partner? Iemand accepteren

Boek: Vrees voor vijftig

zoals hij of zij is, dat blijkt toch niet mee te vallen. In lengte van jaren niet.

Ook in de klassieker van Erica Jong, het boek ’Vrees voor vijftig’ veel gedoe over ouder worden. ‘De verbijsterende

We kunnen van alles aan onszelf laten verbouwen, pilletjes

energie van vrouwen die de overgang achter de rug hebben

nemen om bij te blijven, maar hoe we ons voelen is van

is er wel, maar het optimisme om die energie van brandstof

een andere orde. In veel gevallen is je zo oud voelen als je

te voorzien ontbreekt. Jong ziet haar inhoud, studie en werk

daadwerkelijk bent een remedie om helder in het leven te

en de strijd der emancipatie, wegvallen tegen het beeld van

staan en intuïtief te weten wat wel en niet bij de leeftijd past.

haar ouder wordende lichaam. Zij is bovendien degene die

uitermate helder het hoofdstuk ‘scheiding en nasleep’ in het boek hanteert. Een hoofdstuk dat actueler lijkt dan ooit nu veel 50plussers kiezen om uit elkaar te gaan. Soms na heel veel jaren. Het boek van Erica Jung kwam uit in 1994. Saskia is niet te vermurwen en schrijft een ode aan de blote boezem En dan eindelijk tref ik daar een aantal mannen in de Linda. Ik hoop op 50+. Check: niemand boven de vijftig jaar. Ze blijven allemaal tegen de 45 aanhangen, op eentje na… misdaadjournalist John van den Heuvel (54). De tekst gaat over zijn eerste liefde en het feit dat hij nu zo’n dertig jaar

carrière, de leeftijd en de relatie. En dan vooral bij de vrouw. En

getrouwd is. Niks geen onthullingen of schuivers. En niets over

dat alles in de vorm van veel woorden; artikelen en interviews.

het uiterlijk. Dat is toch vooral aan de dames besteed. Ik tref

De plaatjes laten vooral kleding van boven gemiddelde prijzen

in geen enkel blad een man die het heeft over aanpassingen

zien om over de make-up advertorials maar te zwijgen. Het

aan zijn uiterlijk, wensen op het gebied van wel of niet

heeft wat nodig om er nog goed bij te lopen. In de Linda

doorwerken. Steeds maar weer de vrouw die keuzes maakt

noemen ze het Beautyneeds: ‘tikkeltje overwerkt? Een primer

en daarmee de media bereikt. Saskia Noort, net vijftig, mag

voor onder je foundation (huh?), kosten: 49 euro. Klein flesje

maandelijks uitpakken in haar column in de Linda. Ze onthult

hoor. Tweemaal daags smeren met een moisturizing Gel

dat ze op Ibiza nog wel eens topless gaat en dat het feit dat

Cream à 73 euro kan ook. Potje dagcrème: 150 euro. Dan

we dat niet meer doen, verpreutsing is, met de schuld aan de

móet je nog plamuren, zeg maar. Wat dan weer afgeraden

social media. Ik weet niet hoor… maar na een paar kinderen is

wordt, want natural is het toverwoord. Dat is misschien leuk

het toch meestal niet zo heel lekker meer om naar te kijken, zo

als je net als Astrid Joosten regelmatig je detox arrangement

boven de vijftig. Maar Saskia is niet te vermurwen en schrijft

kan boeken. Voor de gemiddelde vrouw is dat toch andere

een ode aan de blote boezem. Waar verlangt ze naar? En

koek. Om over de kosten maar te zwijgen.

waarom is het zo’n ‘ding’? In magazine Zin vertelt de vijftigjarige Ellen ten Damme dat Weinig tekst, veel nagellak

ze inmiddels wel een alomtegenwoordig besef van eindigheid ervaart. Mede te danken aan het feit dat ze twee keer al met

We zien ook Neelie in dit magazine verschijnen. Voor deze

kanker werd geconfronteerd. Maar ze laat zich er niet door

reportage behangen met sieraden. Ziet er prachtig uit. Ook

ontmoedigen en ziet weinig heil in het veranderen van haar

om rimpelige vingers. Weinig tekst, veel nagellak, veel eyeliner

huidige leven. “Ik heb goede vrienden, leuk werk, een mooie

en zuinig met lippenstift. Wij dames weten wel waarom; dat

boot, een huis in Frankrijk, ik heb wat te spenderen en geen

kan zomaar in verkeerde groeven terecht komen. Zeker als

grote problemen.” Wat zou je dan nog willen veranderen.

er een close-up van je wordt gemaakt. Een paar pagina’s

Inderdaad.

verderop een rubriek over bolle buiken waarin een dame te zien is van 59 die er flink mee geworsteld heeft, en zegt sinds

Zonder dat potje dagcrème van bijna honderd euro...

de menopauze te zijn gekrompen. “Mijn figuur verandert. Ik was altijd gevuld, maar had wel curves. Nu krijg ik vet op mijn

Kortom; de media weet wel raad met ons ouder worden.

rug, mijn taille is foetsie en de rollen puilen over mijn broek.’

En de interviews betreffen voornamelijk die met bekende

Leuk is anders. Toch heeft ze er een draai aan gegeven en

Nederlanders, vooral dames, die zich behoorlijk wat kunnen

accepteert nu haar lijf. Een ander (54) doet dagelijks honderd

permitteren als het om hun lijf gaat en er de meest bijzondere

push-ups en de 64-jarige dame van een bladzijde verderop

banen op na houden. Aan jou, die bijvoorbeeld drie dagen in

heeft wel eens liposuctie overwogen, ’maar dat blijft bij

de week als administratief medewerkster bij het plaatselijke

fantasie’.

accountantskantoor werkt en net van de man af is, maar nog flink worstelt met het opbouwen van een nieuw leven, zonder

De artikelen gingen over werk, sieraden, buiken, botox, mode

dat potje dagcrème van bijna honderd euro… nee, aan jou

en eenzaamheid, maar uiteindelijk toch eigenlijk maar om

vragen ze niet hoe het met je leeftijd is gesteld, je carrière en

één ding: de leeftijd. De leeftijd en het figuur, de leeftijd en de

hoe het met de seks gaat.

ADVERTENTIE

‘JIJ LOOPT NOG?’ WAT HAD JE DAN GEDACHT

Dat er uitgerekend over hem een verhaal geschreven wordt, verbaast hem. “Ik hoor het wel eens om me heen zeggen: ‘goh Otto, jij loopt ook nog’. Wat had je dan gedacht? Je moet gewoon doorlopen. En met beleid je sport beoefenen. Ik let niet meer op tijden, maar loop vooral ook voor de gezelligheid. Lekker buiten, in de natuur. Of het nu regent of niet. Ik zie iedere training wel wat het wordt en loop lekker in mijn eigen tempo. Ik voel me gezond, dus wat wil je nog meer.”

Geen grammetje vet en een frisse kop. Zo zou je Otto Bruinsma lijfelijk kunnen typeren. Tussen de oren zit het ook wel goed. ‘Doe vooral gewoon en zorg goed voor jezelf’, lijkt zijn motto. 73 is hij inmiddels en nog twee keer in de week aan te

1970, een paar leren slofjes aan en gaan “Ik zat op de ambachtsschool en leerde voor meubelmaker. School vond ik eigenlijk maar niks en toen ik via een vakantiebaantje in een slagerij aan de slag kon, vond ik dat eigenlijk veel leuker. Ik wilde dat vak wel leren.” Jarenlang

treffen bij zijn vaste loopgroep. Een rondje van zo’n tien kilometer rent hij met gemak. Weer of geen weer.

runde Otto verschillende slagerijen. In zijn vrije tijd deed hij aan sport. “Dat begon met voetballen op straat en later bij V.V. Friesland. Heerlijk hoor, een paar leren slofjes aan en gaan.” 27 jaar lang speelde hij bij verschillende amateurclubs, want voor het werk verhuisde hij nogal eens. “Ik had een druk bestaan. Hard werken en een gezin met twee kinderen, maar sporten ben ik altijd blijven doen. Ik heb tot mijn 37ste gevoetbald en daarna kwam ik per toeval bij de schaatsvereniging in Sneek terecht, de IJssterren. Nou ben ik niet echt een schaatser, maar in combinatie met het hardlopen en fietsen op de racefiets, vond ik dat toch wel heel erg leuk. Ik trainde drie keer in de week en ging er ook nog bij skeeleren.” Tien jaar lang besteedde hij uren en uren aan het schaatsen en de zomertrainingen die daarbij horen. “Dan weet je pas wat spierpijn is. Schaatsers trainen hard, echt hard.”

In 1990 verhuisde hij met zijn gezin vanwege zijn werk in

alle trainingen mee en ben vervolgens bij de loopgroep

een slagerij in Giekerk, vanuit Sneek naar Hardegarijp. Dat

gebleven. Twee keer per week trainen en op zondag een

scheelde weer reistijd. “Vanaf die tijd ben ik vooral gaan

duurloop. Gewoon lekker rustig hardlopen door de natuur,

hardlopen. Gewoon in mijn eentje een blokje om van zo’n

heerlijk! Ik heb het jarenlang vol kunnen houden en ik ben

zeven kilometer. Echte regelmaat zat er niet in, maar ik vond

op een gegeven moment ook zelf trainingen gaan geven.”

het gewoon lekker om te doen. Ik ben nooit een stilzitter geweest, want dat is het ergste wat er is. Bovendien wordt

‘Je moet je niet zo uitsloven’

daar ook mijn hoofd niet vrolijk van.” Totdat het na 2012 niet meer zo gemakkelijk ging en de tien Tot aan zijn zestigste heeft Otto het vak van slager

kilometer het maximale werd wat hij nog loopt. “Ik hoor dan

uitgevoerd. Daarna volgde de VUT. Als ‘doener’ een hard

vaak van artsen ‘u heeft ook de leeftijd’, maar dat vind ik geen

gelag natuurlijk. “Dat was in het begin best even moeilijk

goed argument. Daarmee kun je die verzuringsproblemen

thuis. Maar ik zeg altijd tegen mijn vrouw, ga doen waar

in de benen niet ondervangen. Ik had uiteindelijk meer baat

je zin in hebt. Doe je eigen dingen. Dat is belangrijk. En

bij de alternatieve geneeskunde. Zo nam ik drie maanden

zo hebben we dat ook opgepakt. Maar ook samen gaan

lang ’s morgens op de nuchtere maag vijftien druppeltjes

we veel op pad, wandelen bijvoorbeeld. Zij is ook sportief

van een plantaardig voedingssupplement in een glas met

hoor.”

lauw water om mijn nieren en lever te reinigen en daarmee zoveel mogelijk alle afvalstoffen uit mijn lichaam te

‘Zelfs de internist sprak de woorden ‘Wat zullen we nog sleutelen?’

verwijderen. Dat scheelt altijd, als je last hebt van verzuring. En ook een bezoek aan de iriscopist hielp mij meer en meer van die verzuringsklachten af te komen.”

Van blessures had Otto nooit last, ondanks dat hij al jong

Otto loopt nog steeds twee keer in de week en traint

was geconfronteerd met een hardruis. “Ik heb zelfs het idee

‘gewoon’ met de jongere generatie mee. Dat zijn soms best

dat één hardklep het gewoon niet doet. Ik heb wel eens

pittige trainingen met versnellingen bijvoorbeeld. “Maar ik

een foto op zo’n schermpje gezien van mijn hart. Als slager

loop altijd lekker in mijn eigen tempo. Ik laat de rest dan

weet ik echt wel hoe dat eruit moet zien. Ik trok zo mijn

gewoon gaan. Je moet je niet zo uitsloven. Als je zegt dat

conclusies, maar er is verder niets mee gedaan.” Tot Otto

een training zwaar was of zelfs té zwaar dan heb je dat aan

zo’n zeven jaar geleden wat astmatische klachten kreeg.

jezelf te danken. Niemand zegt hoe hard je moet, je moet

“Ik kon geen normaal gesprek meer voeren. Ik ging er mee

gewoon goed naar je lichaam luisteren. Al die sportdrankjes

naar de arts, kreeg zo’n pompje en moest dat dan een half

en speciale supplementen dat hoeft van mij ook niet. Nooit

uurtje voor een looptraining nemen. Dat doe ik nog.”

gedaan ook. Wie gewoon gezond eet, krijgt voldoende binnen. Sportdranken zijn vooral suikerbommen en een

Loopgroep

glas water, soms met een snufje zout, is goed genoeg. Als je dorst hebt, ben je overigens al te laat. Je moet drinken

Toch liep het vanaf toen niet helemaal meer zoals voorheen.

voordat je die dorst krijgt.”

“Ik kon geen lange afstanden meer lopen. Weer ging ik naar de cardioloog en klaagde over die enorme verzuring in mijn

Otto weet als geen ander hoe je jezelf teveel kunt uitputten

benen, maar ik ben er geen steek wijzer van geworden. Mijn

als je niet goed naar je lichaam luistert. “Ik liep in 2007 een

conditie was en is supergoed, en alle onderzoeken vielen

marathon en mijn loopmaatje zakte ineens in elkaar. Het

ook goed uit. Zelfs de internist sprak de woorden: ‘wat

was 26 graden en hij had waarschijnlijk te weinig vocht

zullen we nog sleutelen? Alles lijkt goed’, maar die verzuring

tot zich genomen. Ik kon hem nog net opvangen en heb

in mijn benen speelde me regelmatig parten.”

hem het laatste stukje mee moeten slepen. Hij heeft nog een nachtje aan een infuus in het ziekenhuis gelegen. Ik

Eigenlijk

liep toen een tijd van 4 uur en 35 minuten. Het jaar daarop

Slachtemarathon in 2012. Otto, toen 69 jaar, moest na 28

begon

dat

tijdens

een

training

voor

liep ik weer een marathon in 4 uur en 25 minuten. Het was

kilometer stoppen omdat het niet meer ging. Niets voor

toen overigens ook heel erg warm. Maar och, die lopers

hem, want sinds zijn pensionering was hij een redelijk

kijken tegenwoordig veel te veel op hun horloges. Je moet

fanatiek loper geworden. “Direct na mijn pensioen, in

gewoon goed naar je lichaam luisteren en op tijd je rust

2005, begon ik bij de loopgroep van start-to-run. Ik deed

nemen. Dan houd je het het langste vol.”

IK ZEG TEGEN AL MIJN VRIENDINNEN: GA SPORTEN! Je moet goed naar je lijf leren luisteren, meent Sandra. Ze sport minstens vier keer per week. Het bleek de beste remedie tegen de overgangsklachten die zich een paar jaar later aandienden. “Ik kan het anderen duidelijk uitleggen. Je pleegt onderhoud aan je huis en je auto, dan dus ook aan je lijf. In tegenstelling tot die eerste twee is je lijf niet vervangbaar. Dus wees er zuinig op. Ga niet aan de pillen, pleisters en poeders, accepteer dat je lijf niet meer is zoals toen je dertig was, maar laat het wel zichzelf herstellen. En dat kan. Zonder chemische Sandra de Beer (58) uit Den Haag raakte al op haar 42ste

middelen kan je lijf meer dan je denkt, maar dat vergt

in de overgang en had daar behoorlijk last van. “’s Nachts

wel aandacht en training.”

lastige opvliegers bijvoorbeeld. Toen mijn zus ook in de overgang kwam en daar zelfs depressieve klachten bij kreeg, schrok ik daar enorm van.”

‘Je pleegt onderhoud aan je huis en je auto, dan dus ook aan je lijf’

Als studente aan de Rotterdamse Dans Academie en als professioneel danseres bij dansgezelschap Djazzex was

“Al mijn vriendinnen zijn ouder dan vijftig en ik durf

ze zich altijd heel bewust geweest van haar lichaam.

eerlijk te zeggen dat ze er niet ‘oud’ uitzien, of wat daar

“Eenmaal geconfronteerd met die klachten dacht ik: hoe

dan ook voor door mag gaan. Ik zeg tegen allemaal:

moet ik dit opvangen? Hoe geef ik mijn lijf een oppepper?”

ga sporten. Dat kan ook een uurtje wandelen zijn, na

Hormoonpleisters die ze van de huisarts voorgeschreven

het avondeten, maar doe iets. En als je lijf om rust

kreeg, wees ze resoluut af. Sporten moest het worden.

vraagt, pak dat dan ook op. Met andere woorden: je

“Ik wilde niet in die molen terecht komen en me slecht

moet ook goed naar je lijf leren luisteren. Het zorgt

gaan voelen. Dat werkt een negatief zelfbeeld in de hand.

ervoor dat het zichzelf op een goede manier herstelt

Om daar ver van te blijven, ging ik het sporten totaal

en ontspant. Wat wil je nog meer.”

omarmen.” Sandra zelf sport zo’n vier keer per week, in de Nu was sporten haar niet vreemd. Het dansen was

sportschool. “Op maandag doe ik bodybalance, dat

weliswaar naar de achtergrond verdwenen, want nadat

is iets tussen yoga en Pilates in en maakt mijn ‘core’

ze in de jaren tachtig aerobiclessen had gegeven op

sterk. Op dinsdag dans ik en op woensdag geef ik

balletscholen, verdwenen veel van deze dansscholen uit

zelf les aan vijftigplussers. We trainen de spieren,

beeld. “Er kwamen meer en meer sportscholen voor in de

doen Pilates en doen aan dans. Op donderdag doe ik

plaats en na een aantal jaren lesgeven op een sportschool

Zumba en op zondagochtend een totall-body training

ben ik na de geboorte van mijn tweede dochter op mijn

met gewichten. Als ik niet de mogelijkheid heb om

39ste, vooral voor mezelf gaan sporten.”

naar de sportschool te gaan, doe ik thuis oefeningen.”

HOE JE DE HONDERD HAALT?

Ikigai, het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven Volgens de Japanse traditie heeft ieder mens een ikigai, een reden van bestaan. Dat zou één van de geheimen zijn van de inwoners van het Japanse eiland Okinawa. Daar

Gezond oud worden, dat willen we allemaal graag. Als je nog van het leven kunt genieten en fysiek en mentaal fit bent, dan is honderd worden geen straf. Op deze twee plekken in de wereld leven in verhouding veel eeuwelingen: in Ogimi op het eiland Okinawa in Japan en in het dorpje Acciaroli in Zuid-Italië.

wonen namelijk meer gezonde en actieve honderdjarigen dan waar ook ter wereld. En er is één dorpje op het eiland dat echt bijzonder is: Ogimi. Het heeft drieduizend inwoners en het hoogste aantal honderdplussers. ‘Dorp van de eeuwelingen’ wordt het ook wel genoemd. Japan heef sowieso de hoogste levensverwachting ter wereld. Mannen worden gemiddeld 85 jaar, de vrouwen 87,3 jaar. De eeuwelingen noemen optimisme, de natuur opzoeken, dankbaar zijn, veel lachen, in het nu leven en je geen

zorgen maken als belangrijke dingen in hun leven. Maar volgens de onderzoekers zit het geheim vooral in de combinatie van een paar leefregels: Goede voeding Op het eiland groeit de citrusvrucht shikuwasa die vol zit met antioxidanten. Daarnaast drinkt men er veel thee. Maaltijden bestaan uit bijvoorbeeld tofu, zoete aardappel, wortels, taugé, soja en paprika’s. Vlees staat hooguit één of twee keer per week op het menu, vis is een goed alternatief. Ze eten minstens zeven soorten groente of fruit per dag en amper suiker in pure vorm. Ook belangrijk: ze serveren het eten in kleine schaaltjes en eten langzaam. Het meest opvallend is het tachtig-procent-geheim, je vult de maag tot tachtig procent. Gewoon minder eten dus. Je moet nog een beetje honger hebben als je uitgegeten bent.

Niet met pensioen gaan Een groot deel van de Japanners gaat nooit met pensioen. Sterker nog, er is niet eens een echt Japans woord dat ‘met pensioen gaan’ betekent. Actief zijn en nog steeds dingen leren houden je brein scherp. Ze blijven actief tot op hoge leeftijd, zolang ze gezond genoeg zijn. Het sleutelwoord is dat ze het leuk vinden. En dat heeft alles te maken met hun levensdoel oftewel Ikigai. Volgens de Japanners heeft ieder mens een reden om ’s ochtends op te staan, een passie. Dat is je ikigai. Het zit verborgen in je binnenste. Heb je het eenmaal gevonden, dan moet je het volgen en elke dag blijven voeden om zin aan je bestaan te geven. Als je leven betekenis heeft, kom je in een gelukkige flow. Kunst, scheppend bezig zijn, is bijvoorbeeld een ikigai. Kunstenaars, of dat nu schilders, acteurs, muzikanten of beeldhouwers zijn, werken vaak door tot op hoge leeftijd. Omdat ze iets doen dat meer voelt als een levensdoel dan als werk. Acciaroli - Italië Nergens ter wereld worden zoveel mensen 100 jaar of nog ouder dan in het dorpje Acciaroli in Zuid-Italië. Meer dan tien procent van de inwoners is de 100 jaar voorbij. Een vijfde van hen is zelfs ouder dan 110. En misschien wel belangrijker: in goede gezondheid. Fysiek en mentaal 60 Alzheimer en hart- en vaatziekten komen nauwelijks voor en de ouderen zijn zeer zelfstandig. In de dorpsstraat wandelen ze langs de winkels voor hun dagelijkse boodschappen, of voor een praatje met de buurvrouw. Al is het wat onbeleefd om te vragen naar hun leeftijd, ze vertellen vol trots hoe Vriendschap en verbondenheid

oud ze zijn. En dat ze zich nog ‘benissimo’ voelen. Ze lijken fysiek en mentaal eerder 60 jaar dan 100. Ze lopen nog

Een moai is een informele groep mensen met dezelfde

goed, hebben nauwelijks een bril nodig, kampen niet met

interesses. Ze steunen en helpen elkaar, maar doen vooral

ziektes zoals diabetes en zijn nog helemaal bij de pinken. En

samen leuke dingen en koesteren hun vriendschap. Feesten

vooral, ze zijn ontzettend actief.

en vieringen zijn een wezenlijk onderdeel van het leven in Ogimi. De banden zijn sterk.

Samen eten

Bewegen

Volgens onderzoekers speelt het mediterrane dieet een grote rol. De inwoners van Acciaroli koken vers.

De inwoners van Ogimi lopen en bewegen veel, maar ze doen

Met producten uit de directe omgeving. En minstens zo

dat matig intensief. Ze werken in de moestuin en wieden het

belangrijk: de mensen in Acciaroli zijn gewend samen

onkruid met de hand. Ze dansen en ze beoefenen Yoga, Tai

te eten en te koken, waardoor ze de tijd nemen voor de

Chi, Qi Gong en de ochtendgymnastiek Radio Taiso. Iedereen

maaltijd. Ze wonen vaak bij jongere mensen, meestal hun

is altijd druk bezig, maar in een rustig tempo, nooit gehaast.

kinderen. Dat houdt ze ook mentaal scherp en gezond.

Zelfs mensen die een paar keer per week sporten en eigenlijk hartstikke fit zijn, moeten niet denken dat ze

overal vanaf zijn en het zich kunnen permitteren de hele dag op de bureaustoel te zitten. Want ook dan is de kans op diabetes aanwezig. Onderzoekers van de Universiteit van Maastricht volgden jarenlang achtduizend mensen tussen de 40 en 75 jaar. Er werd vooral gekeken naar de oorzaken en gevolgen van diabetes type 2 en andere chronische ziekten.

STA OP EN BLIJF VOORAL NIET ZITTEN

Veel zitten? Je loopt alsnog een risico Sporten is natuurlijk heel goed en kan allerlei ziekten voorkomen, maar wie dan toch nog veel zit loopt alsnog een risico. Na het werk op de bank ploffen, de hele avond voor de buis hangen, een dag lang op een bureaustoel doorbrengen, het is gewoon niet goed. Het advies luidt om in ieder geval een half uur per dag

Je hebt een avondje flink gesport en denkt dat er geen vuiltje aan de lucht is als je de volgende dag op kantoor de hele dag op je krent zit. Je hebt je immers al genoeg uitgesloofd. Mis!

het zitten te vervangen door bewegen. Wandel regelmatig naar de koffieautomaat, neem de trap, ga eens staan en een rondje lopen, ga er tussen de middag even uit, neem de fiets en ga zo maar door. Het helpt allemaal enorm om de kans op diabetes te voorkomen. Als je daarbij ook nog een paar keer per week sport, ben je goed bezig.

50+ EN HARDLOPEN? GEEN MINDFULNESS MEER NODIG Anderhalf jaar geleden begon ik serieus met hardlopen. Ik liep zo af en toe wel, maar niet structureel en zeker niet onder begeleiding. Ik deed maar wat. Toen ik me aansloot bij hardloopgroep 50+ werd alles anders.

Maar ik ben er wel eentje van ‘tempo mensen’ en een beetje zweten. Ik wil voelen dat ik loop, snap je? Maar daar stak mijn trainer al snel een stokje voor. ‘Je loopt in een tempo dat je nog een gewoon gesprek kunt voeren, zonder buiten adem te raken’. Die had ik maar in mijn oren te knopen. Hardlopen is niet alleen hard lopen, maar ook genieten. En dat

gebeurt

vooral

tijdens

zondagochtend

duurloop waarbij we met ons groepje door dorpjes en weilanden, over bruggetjes en over onverharde bospaden rennen. Hiermee hebben we les 1 dus al te pakken. Niet te Ik ben nogal van ‘je best doen’. Eigenlijk van ‘erg je best

hard lopen! En dat is best een kunst. We lopen onszelf

doen. Heel erg, soms. Opgevoed met het credo; je doet

al te vaak letterlijk en figuurlijk voorbij. Dus wie meent

iets goed of je doet het niet.

dat lopen alleen maar lopen is, heeft het mis. Lopen is een manier van leven. En ik hoor je zeggen: die is

Het leidde tot medailles, goeie cijfers, leuke banen, maar

lekker aan het overdrijven. Nou, ik kan je verzekeren.

ook een keer tot een burn-out. Of wat daar voor doorgaat.

Er komt nog veel meer.

Daarom schrok ik laatst toen ik met mijn hardloopclubje in mijn eigen buurt aan het trainen was en een buurman

Nog veel meer over dat lopen en het leven. Want

die net op dat moment zijn hond uitliet, riep; ‘Zo, jij doet

man-o-man wat kun je jezelf tegen komen tijdens de

goed je best zeg’. Heel aardig bedoeld natuurlijk. Althans;

ene voet voor de andere zetten. En dan heb ik het

daar ga ik maar vanuit, maar het triggerde wel en ik nam

nog niet gehad over de winst die je eruit haalt als je

meteen gas terug.

boven de vijftig bent, want dat is echt top! Maar er zijn ook de ongemakken (vaak hilarisch, soms gewoon

Nu lukt het me meestal heel goed om mijn hoofd leeg te

lastig) die de leeftijd met zich meebrengt. Maar over

maken als ik aan het hardlopen ben. ‘Goed bezig meid’,

het springen van jumping jacks na vier bevallingen,

denk ik dan aan het einde van zo’n training van ongeveer

lees je meer op onze site.

anderhalf uur. Als ik dit drie keer in de week doe, kom ik toch een heel eind en heb ik yoga of mindfulness niet nodig.

Julia van Bohemen

HET ROER OM: DE VRIJHEID VAN MINIMALISTISCH LEVEN

In de Volkskrant een artikeltje over rationaliseren. Wat dat met vrijheid te maken heeft? Op het eerste gezicht niets, maar op het tweede wel. In de tekst een gesprek van twee mensen over het wel of niet aanschaffen van een regenjas van tweehonderd euro en vooral de reden waarom. ‘Nou, hij is dus écht heel goed. Hier, zit te kijken naar de reviews. Natuurlijk, hij ziet er leuk uit, maar daar gáát het niet om. Kijk hier wat mensen zeggen: gaat niet stuk, perfect waterdicht.’ De ander: ‘Ja ja ja, maar dit is tweehonderd euro hè? Tweehonderd!’. De ander weer: ‘Het is een Zweeds merk. Dat is altijd goed. Net als Zwitsers, ook altijd kwaliteit.’

Ontspullen, consuminderen en de kunst van het minimalisme. Jezelf afvragen wat jou echt gelukkig maakt. Waarom dat vooral over vrijheid gaat en vijftigers aanspreekt.

Antwoord: ‘Ikea is Zweeds en die verkoopt ook bijzettafeltjes van crêpepapier en dubieuze hotdogs.’ Dan weer: ‘Oké, maar mijn moeder is ook Zweeds. Dat geeft zo’n jas ook een stukje emotionele waarde.’ Antwoord: ‘Twee. Honderd. Euro!’ En zo gaat het nog even door. Je raadt het al. Die ene gast heeft die jas natuurlijk allang gekocht. Want we willen kopen, hebben, uitgeven, consumeren. En weten daar allerlei redenen voor aan te dragen. Vooral emotionele. We zijn onszelf constant aan het saboteren als het gaat om wat we nodig denken te hebben. Denken dus, vandaar dat rationaliseren. Want hebben we het echt nodig?

Het betekent niet dat het huis er minder gezellig wordt Volgens ex-programmamaker en presentator Dennis Storm (33) niet. Hij gooide het roer om, stopte met presenteren en schreef het boek ‘Weg Ermee’. Hij schrijft over onze hang naar luxe en comfort en het veel willen. We willen meer en meer. Onze kasten puilen uit, de huiskamer staat vol prullaria en toch blijven we kopen. Alhoewel; er is een tegenbeweging: minimaliseren. Dat betekent niet dat je spartaans moet gaan leven en dat het huis er minder gezellig op wordt. Nee, het betekent vooral vrijheid. Vrijheid? Wat heeft dat met kopen te maken? Storm: “Des te minder we toegeven aan het consumentisme, des te meer vrijheid we hebben. Zelfs koopziekte op kleine schaal, hoe onschuldig het ook lijkt, werkt door in ons complete leven. .. als er geen tweehonderd kledingstukken in de garderobe hoeven te passen, dan betekent dat direct dat de kledingkast ook wat kleiner, rustiger en overzichtelijker is. Als er vervolgens geen enorme slaapkamer nodig is voor je kleding en overbodige meubels, dan kun je dus ook genoegen nemen met wat minder vierkante meters, en als er uiteindelijk helemaal niet zo’n groot huis nodig is, dan kom je waarschijnlijk ook weg met een hypotheek die ver onder het maximale ligt, met maandlasten die een stuk makkelijker te behappen zijn.’

Aan het einde van de rit ben je goedkoper uit Storm: ‘Toegegeven. Luxeproducten zijn duurder, dat is vaak zo. Maar daar staat tegenover dat je bewuster uitgaven doet. Aan het einde van de rit ben je goedkoper uit en leid je bovendien een rijker leven. Klinkt logisch, maar blijkt lastig uit te leggen. Onze cultuur zit nu eenmaal anders in elkaar. Meer is beter. Liever vijftien paar goedkope sportschoenen uit de reclamefolder (waar altijd wel íets niet goed aan is) dan een keer voor schoeisel op maat kiezen.’ Ga eens met andere ogen door je huis. Gooi prullaria eruit. Kies alleen voor dat waar je blij van wordt, wat jou een goed gevoel geeft en wat je daadwerkelijk gebruik. Trek alles uit die keukenkastjes en gooi weg wat je niet Ons gezonde verstand verliest het maar

gebruikt (vooral in keukenkastjes kunnen we er wat van.

al te vaak van de hebzucht

Meer dan de helft van de spullen gebruiken we vaak niet eens. En ze hebben allemaal geld gekost). Ontspullen dus.

Helder! En helemaal niet ingewikkeld. Echter; ons gezonde verstand, rationeel denken dus, verliest het maar al te

Het gevecht aangaan met de marketingmannetjes

vaak van de hebzucht. Natuurlijk, we weten ook wel dat we in de maling worden genomen door de grote

“Als je je verdiept in deze nieuwe wondere wereld zul je

bedrijven, maar desondanks koesteren we ze, meent

ook minimalisten tegenkomen die een jaar offline gaan,

Storm. We willen ieder jaar een nieuwe Iphone, ondanks

van zichzelf niet meer dan honderd bezittingen mogen

dat Apple pretendeert een heel goed product te zijn. Daar

hebben en de televisie verbannen. Een tikkie overdreven,

zou je toch heel lang mee moeten kunnen doen. Dat lijkt

als je het mij vraagt. Zoals vaker is ook in dezen het begrip

de omgekeerde wereld.

balans heilig…. Natuurlijk, er zijn pijlers, maar je eigen geluk en de wetenschap van de schade die koopziekte de

Terug naar de essentie zou heel veel oplossen. ‘We

aarde toebrengt moeten leidend zijn.”

zijn rijk maar begeren zo onnoemelijk veel dat we daar niets van merken,’ gaat Storm verder. ‘Iedere euro die

Storm gaat nog verder. “Ontspullen is hetzelfde als in het

overblijft wordt uitgegeven en iedere minuut die vrijkomt

nieuwe jaar een maandje op dieet gaan, minimalisme

direct ingevuld.’ Eerst kijken naar wat je aan maximale

is je leven veranderen en jezelf met vallen en opstaan

hypotheek kunt krijgen en daar de keuze van een huis

aanleren de consumptiewereld waarin we leven en zijn

op baseren, in plaats te kijken naar wat je werkelijk nodig

opgegroeid langzaamaan niet meer serieus te nemen.

hebt. Zo gaat het vaak. Inmiddels zijn er mensen die voor

In de praktijk betekent dat het gevecht aangaan met de

een Tiny House kiezen, maar dat is de hele andere kant.

marketingmannetjes door simpelweg hun rotzooi niet

Er is ook nog zoiets als gewoon goed kijken hoe je leven

meer aan te schaffen, bewust te kiezen voor kwaliteit

eruit ziet en daar de ruimte op baseren die je nodig denkt

in plaats van kwantiteit en weten dat een betere wereld

te hebben. ‘Verlang je naar een opslagruimte voor al je

wel degelijk bij jezelf begint…. En dat is ook besluiten dat

spullen, oftewel een opbergbox, of verlang je naar een

kinderen met één mooi cadeau net zo jarig zijn als met

rustige omgeving?’

zestien cadeaus. Een minimalist kiest bewust voor een kalm en overzichtelijk leven, wat niet wil zeggen dat het

En, zo meent Storm, kies voor kwaliteit en duurzaamheid.

saai is. Integendeel. Al het overbodige, van materiële

Beter twee goeie broeken in de kast, dan tien waardeloze

bezittingen tot aan onnodig overwerk, vervalt. Het is

niemendalletjes waar je je eigenlijk niet eens zo goed in

teruggaan naar de essentie.”

voelt. Schrap wat overbodig is. Het maakt het kiezen ook makkelijker in de ochtend en ook dat geeft rust… en vrijheid.

Boek: ‘Weg Ermee’ van Dennis Storm

’54 IS EEN GEWELDIGE LEEFTIJD, IK HEB INMIDDELS LAK AAN ALLES’ “Kijk, ik vind het niet heel leuk om ouder te worden,” vertelt Ingrid Bakker uit Almere. ”Maar als ik dat in goede gezondheid kan doen, dan is het niet zo erg.”

toen zo leuk gevonden, dat me dat altijd is bijgebleven. Toen ik de kans kreeg weer voor de camera’s te gaan staan, heb ik dat meteen opgepakt.” Daarmee heeft Ingrid naar eigen zeggen behoorlijk wat grenzen verlegd. “Het kan me echt niet meer schelen wat ze van me denken. Over het algemeen krijg ik positieve reacties. Zelfs toen ik bloot poseerde voor de rubriek Bloot Gewoon in het blad Vrouw van de Telegraaf. Ik voel totaal geen schaamte en op deze leeftijd kun je ook mooi zijn.”

‘Misschien dat ik daarom nu mijn kans pak in de spotlights te staan’ Ingrid komt uit een gezin met vijf kinderen. “Ik was natuurlijk altijd één van de vijf. Misschien dat ik daarom nu mijn kans pak in de spotlights te staan, maar denk niet dat ik het slecht had hoor. Ik kom weliswaar uit een arbeidersgezin waarbij mijn vader echt hard moest werken om de eindjes aan elkaar te knopen, maar het was ook een warm gezin. Ik heb een heel fijne jeugd gehad.”

Haar beide ouders leven niet meer, maar ze wil er wel graag iets over zeggen. “Mijn moeder is 56 jaar geworden. Ze is vier jaar ernstig ziek geweest. Mijn vader overleed vier jaar geleden. Nu ben ik wees en ik realiseer me meer en meer hoe snel het leven gaat. Wat is nou een jaar? Het maakt onder andere dat ik in het nu leef en heel erg van het leven geniet. Genieten zit ‘m heus niet in groots en meeslepend leven, maar juist in We treffen stralende foto’s van Ingrid op Facebook

kleine dingen. Dingen die ik tijdens mijn wandelingen

tegenkom of bij ontmoetingen met leuke mensen.”

Instagram

die

door

professionele

fotografen

zijn gemaakt. “Dat klopt. Zeven jaar geleden ben ik modellenwerk en acteerwerk gaan doen. Dat heeft me

“Mijn grote voorbeeld is mijn omaatje, die altijd

op een spoor gezet, waarbij ik geleerd heb: het gaat om

bij de bibliotheek heeft gewerkt. Zij wilde op haar

de uitstraling. Vroeger was ik best onzeker. Ik wilde dat

tachtigste nog per se met computers leren werken. Die

iedereen me lief en aardig vond. En dan heb ik ook nog

gedrevenheid vind ik heel bijzonder. Daar neem ik dan

van die scheve tandjes. Dat heb ik inmiddels allemaal

een voorbeeld aan. Doen wat je zelf wilt en het ook echt

over mijn schouder gegooid. Ik ben er echt van bevrijd.

doen!”

Ik voel me nu veel vrijer in het leven staan dan toen ik jonger was.”

“Ik heb inmiddels lak aan alles. Ik laat me van niets weerhouden. Dat klinkt egoïstisch, maar ik laat me

Ingrid is getrouwd, heeft een zoon, en werkt al

gewoon niet meer afremmen. Daar heb ik 54 voor

vijftien jaar als administratief medewerkster bij een

moeten worden, want vroeger was dat niet zo. Maar

autobedrijf. Het modellenwerk doet ze er freelance bij.

dat is een groot voordeel van ouder worden: het boeit

“Dat heeft altijd al in me gezeten. Als meisje van 11

niet wat anderen vinden. Ik leef mijn eigen leven en doe

of 12 jaar stond al in het Hema Breiboek. Dat heb ik

waar ik zelf zin in heb.”

Op haar 96ste lanceert ze nog een nieuwe modelijn, inclusief sieraden en is ze betrokken bij een Douglas campagne. Hard werken ziet ze als haar manier, zelfs haar redding, om een lang en interessant leven te leiden. Volgens Iris is leeftijd slechts een getal. Hoe het zo gekomen is? Haar werkzame leven startte ze als interieurontwerpster. Als je het dan schopt tot het werken aan de inrichting van het Witte Huis, gedurende de zitting en samen met maar liefst negen presidentsvrouwen, dan heb je kennis en smaak. Om vooral die inrichting een gezicht te geven, begint ze in 1950, samen met haar man Carl, een eigen bedrijf: Old World Weavers. Ze creĂŤeren eigen stoffen waar ze kolossale huizen mee inrichten en meubels mee stofferen. Dat doen ze zo goed dat ze wereldwijd aan de slag kunnen. Iris en Carl onderscheiden zich door hun eigenzinnige manier van stijlen, maar nog meer is Iris een bijzondere verschijning die menigeen inspireert met haar positieve en kleurrijke kijk op het leven en de wijze

ZO INSPIREREND IS IRIS APFEL, 97 JAAR INMIDDELS

waarop ze zich kleedt. Ze krijgt de bijnaam: rare bird of fashion Ze combineert allerhande kledingstijlen uit alle lagen van de bevolking, uit alle mogelijke landen. Op haar 94ste opent ze een expositie in Parijs over haar kledingcollectie, want ze heeft veel, heel veel jurken, bloesjes, broeken, schoenen, kettingen, brillen en ga zo maar door. Deze

Kijk naar een groot aantal fotoâ&#x20AC;&#x2122;s van oudere mensen en je oog valt direct op haar: Iris Apfel. De meest kleurrijke dame op leeftijd, misschien wel wereldwijd.

expositie, in 2005 in het Metropolitan Museum of Art, wordt zo goed bezocht dat vanaf dat moment voor de populariteit van Iris het hek van de dam is. De vele kledingsets die voor de expositie worden gekozen laten combinaties zien van plastic met bont en haute

couture met stukken van de straat. Ze krijgt de bijnaam ‘rare bird of fashion’ en wordt een uniek stijlicoon. Haar enorme brillen lijken haar handelsmerk, evenals de vele accessoires die ze om haar nek en polsen draagt. Het is vooral allemaal veel, maar met gevoel voor flair gecombineerd. Ze schijnt in haar New Yorkse appartement maar liefst

EEN VRIJE GEEST, WAT IS DAT EIGENLIJK?

vijf kamers vol kleding en sieraden te hebben. Allemaal even gewoon, maar ook heel bijzonder. Oh, en ze

Iemand met een vrije geest. Vaak geassocieerd met een

heeft ook nog een appartement in Florida. Dat kan ze

persoon die doet waar hij of zij zin in heeft, zich niets van

zich permitteren want Iris is nog altijd aan het werk. Ze

regels aantrekt, een vrij beroep heeft of juist helemaal

heeft een volle agenda, laat zich graag zien en is een

niets doet. Een soort vagebond of Bohemian. Dit beeld

inspirerende persoonlijkheid die voor interviews wordt

klopt niet helemaal. Iemand met een vrije geest is juist

gevraagd.

een persoon die een groot verantwoordelijkheidsgevoel draagt voor zijn eigen handelen en eerlijk is tegen zichzelf.

Fashion neemt ze eigenlijk helemaal niet serieus. Of

En dat is heus niet zo makkelijk!

iets nu spotgoedkoop of enorm duur is, als ze het mooi vindt of goed kan combineren, is het voor haar. Zelfs haar eerste iconische ronde bril schijnt ze ooit op een rommelmarkt gescoord te hebben. In een documentaire over haar leven vertelt ze dat ze iets veel belangrijkers bezit dan ‘mooi zijn’, namelijk stijl! En als je dat hebt lijkt leeftijd er niet meer toe te doen. Om in de woorden van 42

Iris af te sluiten: “A woman is as old as she looks, a man is never old until he stops looking.” Wie is Iris Apfel? Ze is geboren in 1921 en groeide op als enig kind. Woonachtig in de wijk Astoria, gaat ze als jong meisje al veel op pad richting wijken als Manhattan en Greenwich Village. Ze studeert kunstgeschiedenis in New York en gaat naar de kunstacademie. Niet lang erna werkt ze voor het magazine Women’s Wear Daily en voor een interieurontwerpster.

Een vrije geest is iemand die: • zelfverzekerd is en spreekt vanuit zijn hart. Hij of zij heeft geen goedkeuring van anderen nodig.

Ze ontmoet Carl Apfel, waar ze in 1948 mee trouwt.

• met zelfvertrouwen kansen pakt, zonder angstig

(Carl overlijdt in 2015, op honderdjarige leeftijd.)

te zijn. Angst is immers een slechte raadgever

Samen starten ze een interieurbedrijf World Weavers,

• eerlijk is en zich niet druk maakt over wat anderen

decoreren het Witte Huis en het Metropolitan Museum

van hem of haar denken.

of Art. In 1992 gaan ze met pensioen, maar Iris blijft

• weet waar hij voor wil gaan.

zichtbaar.

• onafhankelijk is. Iemand die zich niet vastklampt aan anderen.

Vooral haar kledingstijl valt op. Tot op hoge leeftijd was

• een passie heeft voor vrijheid. Hij of zij weet

ze het gezicht van verschillende reclamecampagnes van

prioriteiten te stellen. Gevoelens, ervaringen en

onder andere een auto- en modemerk. Er is zelfs een

belevenissen zijn voor hem of haar belangrijker

barbiepop geïnspireerd op Apfel.

dan materie. • kan loslaten. Loslaten wat niet van hem of haar is,

Op Netflix is een documentaire te zien: Iris.

wat pijn doet, wat blokkeert. Zo ontstaat er ruimte.

VRIJHEID IS KEUZES MAKEN, OOK AL WERK JE KEIHARD Ouder worden voelt voor Anja niet helemaal goed, maar het gevoel zelf verantwoordelijk te zijn voor de keuzes die ze maakt, wel. “Dat is vrijheid.” Als het om vrijheid gaat geniet de zestigjarige Anja

na een opleiding tot spiritueel coach werd ik door mijn

van Diest uit Hillegom daar met volle teugen van. Uit

werkgever gevraagd om samen met de bedrijfsarts

haar verhaal bijkt dat dat niet betekent dat ze op haar

een plan te maken om onder andere collega’s te gaan

lauweren rust en de hele dag niets hoeft. Ze werkt juist

begeleiden. Voor ik het wist had ik een eigen ruimte en

keihard. “Het gaat er mij om dat ik mijn creativiteit kwijt

ontving ik gemiddeld vijf collega’s per week om hen te

kan in mijn werk en mijn passie vorm kan geven.” Hoe ze

helpen weer balans in hun leven te vinden.”

dat doet? Door na jaren in vaste dienst nu als zelfstandig ondernemer aan de slag te zijn. Ze werkte veertien jaar in het bedrijfsleven en maar liefst

‘Daarna zat ik weer in mijn 9 tot 5 baan’

23 jaar bij de Rijksoverheid. “Ik reisde dagelijks op en naar naar Den Haag en had een baan van veertig uur, later 36.

Toen Anja door reorganisatieplannen de kans kreeg ook

Dan begrijp je dat er voor andere zaken niet veel tijd over

nog op kosten van haar werkgever een opleiding tot

was.” Toch pakte Anja in haar vrije tijd een cursus Reiki

loopbaanadviseur te volgen, lag de weg vrij om bij het

op. “Gewoon uit interesse. Ik voelde op de een of andere

mobiliteitscentrum van het ministerie aan de slag te

manier dat er meer was dan alleen maar werken achter

gaan. “Ik deed dat drie dagen in de week. Eén dag zat ik

een computer. Dit werd bij mij vooral aangewakkerd na

nog op mijn oude werkplek. Het was echter slechts voor

het lezen van het boek ‘De Celestijnse belofte’.”

twee jaar, dus daarna zat ik weer in mijn 9 tot 5 baan vast achter mijn computer.”

Van dat boek uit 1993 zijn miljoenen exemplaren verkocht, vooral eind jaren negentig toen new-age

“Dat was natuurlijk niet meer wat ik wilde. Ik had leuke

thema’s de aandacht vroegen zoals de menselijke

collega’s, maar het werk gaf me absoluut geen voldoening

ontwikkeling, bewustwording, energetische therapieën

meer. Ik voelde ook geen erkenning voor mijn kwaliteiten

en ga zo maar door. “Ik voelde direct dat er meer moest

die ik al die tijd had laten zien en waar ik mee gewerkt

zijn tussen hemel en aarde en had de behoefte om na die

had. Ik voelde me weer een radartje in het geheel. Of ik

reiki-cursus daar een eigen bedrijfje mee te beginnen.

dat werk nu deed of iemand anders, dat was helemaal

Reiki was hot in die tijd.”

niet belangrijk. Ik kon het verschil niet maken en dat voelde niet goed. Ik vroeg me dan ook af of ik dat werk

Het bleef niet bij reiki alleen. Anja deed opleidingen

nog tien jaar lang wilde blijven doen.”

op het gebied van coaching, rouwverwerking en stressbeheersing. “Allemaal puur uit interesse. Ik kwam

Niet dus. Anja trok op haar 54ste de stoute schoenen

daardoor ook met mensen in aanraking die daar ook

aan en stapte na zes maanden op. “Ik had het tot mijn

mee bezig waren.” Een eigen praktijk combineren met

pensioen kunnen uitzingen, maar daar werd ik niet

een fulltime baan was echter niet zo makkelijk. Maar haar

gelukkig van. Ik sprong in het diepe en ging aan de slag

ontwikkeling bleef niet onopgemerkt bij haar werkgever.

als loopbaancoach bij een uitzendbureau. Na drie jaar

“Het ziekteverzuim bij de Rijksoverheid was hoog en

ervaring opgedaan te hebben, besloot ik me volledig

WERK AAN JE LICHAAM MET BOOTCAMP! ADVERTENTIE

VRAAG DE GRATIS PROEFLES AAN! Twijfel je of Bootcamp wat voor jou is? Vraag dan de gratis proeï¬&#x201A;es aan. Geheel vrijblijvend en 100% kosteloos. Zo weet je zeker of het wat voor jou is!

06 - 46 67 63 43 INFO@BOOTCAMPELSPEET.NL WWW.BOOTCAMPELSPEET.NL

aan mijn eigen praktijk te wijden. En inmiddels doe ik

afscheid kon nemen van de plek. Ik ga dan niet aan de

coaching, energetisch werk en ga ik me meer en meer

slag met salie roken, wat veel mensen denken. Ik ga juist

richten op het werk als vitaliteitscoach. Ik focus me

met zo iemand in gesprek, zodat deze persoon op een

daarbij op gezonde voeding en Fysische Vaat Therapie.

goeie manier het leven kan verlaten. Dat is gelukt en die

En begeleid ik vrouwen via de Creatrix®️methode.”

mevrouw kan nu zonder angst in haar huis zijn.”

‘Ik vind het fijn om zelf voor alles verantwoordelijk te zijn’

Anja kan aardig rond komen van haar praktijk, maar wat ze veel belangrijker vindt is de vrijheid om op zelf gekozen momenten afspraken te maken met klanten. “Dus werk ik soms ook in de avonduren en heb overdag

Ook doet Anja aan het energetisch reinigen van woningen

tijd voor andere dingen. Bovendien vind ik het fijn om

en bedrijven. “Dat klinkt misschien zweverig, maar

zelf voor alles wat ik doe verantwoordelijk te zijn. Geen

het kan mensen echt van angsten afhelpen. Zoals die

werkgever die me op de vingers kijkt. Dat is vrijheid en

bewoonster die altijd angst voelde in haar woonkamer.

daar word ik blij van. Bovendien is het heerlijk om steeds

Ik kwam er al snel achter dat daar nog de energie hing

in ontwikkeling te zijn en te kunnen werken vanuit mijn

van een overleden opa van de vorige bewoners, die geen

creativiteit en passie. Ik maak mijn eigen keuzes.”

ADVERTENTIE

*Geldig bij een pakket van 8 weken *Kijk op de website voor de tarieven

Sonja Kramer Oldenallerhout 160 3845 ED Harderwijk 06 - 34 43 08 90 sonja@gesonder.nl

“Gisteren was het onze trouwdag,” vertelt Caroline Hoek (54) op vrolijke toon. 34 jaar waren Hans en Caroline samen, waarvan 26 getrouwd. Vandaag vertelt ze over haar voornemen bij Hans weg te gaan. Na jaren van zelfonderzoek en ontwikkeling voelt Caroline zich vrij om die beslissing te nemen. Ze heeft grootse plannen. Volgens Caroline is vrij zijn om te kiezen de mooiste levenshouding. “Maar dat was er niet altijd,” vertelt ze. Ze heeft gestudeerd, gewerkt, geleefd en pas na jaren wist ze welke volgende stap ze wilde zetten. “Ik zat jarenlang in een

DE LIEFDE BLEEK ALTIJD GROOT GENOEG, MAAR CAROLINE IS KLAAR VOOR IETS NIEUWS: ’IK VERTREK’ Hans is de liefde van haar leven, maar toch gaat Caroline scheiden, een camper kopen en een huis in het buitenland. “Ik wilde tot op de bodem gaan. Daardoor kon ik bouwen en pijn transformeren naar schoonheid.”

soort geboortekanaal. Ik wilde er niet uit vanuit een ‘nee’. Ik wilde niet uit mijn huwelijk stappen omdat dat niet meer goed voelde zonder een positieve blik op de toekomst te hebben. Ik zou pas een beslissing nemen als ik daar helemaal achter stond, vanuit een positieve mindset. Die is er nu.” Caroline. “Hans is de liefde van mijn leven. We hebben elkaar altijd vrij gelaten. Hans deed wat hij graag wilde en ik deed dat ook. We ondernamen natuurlijk ook samen en hebben twee kinderen gekregen, maar we gingen ook afzonderlijk op pad. Als hij of ik iets wilde, was er geen overleg, maar werd dat eigenlijk gewoon meegedeeld. Ik vond bijvoorbeeld studeren en werken altijd heel fijn en was veel minder een moeder. Hij werkte een minder aantal uren per week en nam een deel van de huishouding op zich.” Caroline studeerde voor maatschappelijk werkster en bleef zichzelf ontwikkelen door verder te studeren. “Ik bestudeerde de psychosynthese, waarbij ik vooral ook mezelf onder de loep nam. Ik ben door al mijn trauma’s heen gegaan, leefde met de wetenschap dat je niet je gevoelens of je gedachten bent. Je moet af en toe kunnen disidentificeren. Je hebt het wel, maar je bent het niet. Dat is pure vrijheid.” Acht jaar geleden brak ze haar rug. De situatie was ernstig. “Ik had pijn, maar ik wist ook: ik ben meer dan mijn lichaam. Ik ben niet mijn gevoel. Dat hield me scherp en ik wist, ondanks

Als Caroline twee maanden voor haar beslissing tijdens een training in Denemarken wordt gevraagd waar ze zich over drie jaar bevindt, verschijnt een beeld van zichzelf terwijl ze boeken signeert en ziet ze een rood huis met een zwart dak. “Ik werd daar zo gelukkig van. Het schrijven heeft meer en meer een plaats in mijn leven gekregen en ik wist: ik ben een wijze vrouw geworden en heb een groter publiek nodig. ” Om trouw te zijn aan haar eigen waarheid zet ze bij thuiskomst het scheidingsproces in gang. “Door mijn eigen beeld voor te leven, kon ik de beslissing de pijn, ook dat ik vrij bleef om het geluk te ervaren. Dat is

nemen om te gaan scheiden. Nu was er een ‘ja’ en kon ik

een stuk bewustzijn waardoor ik door kon. Kijk ook maar

dat zogenoemde geboortekanaal verlaten. Niet vanuit een

eens naar een Stephen Hawking of Nelson Mandela. Mensen

negatieve mindset, maar vanuit een positief toekomstbeeld.

die in zware traumatische situaties hebben verkeerd, maar

Nu wist ik wat ik wilde.”

ook zij hielden vol. Zij moeten zich bewust zijn geweest van wie ze in de kern waren. Ze waren niet hun lichaam, niet hun gedachten. Als je dat kunt, kun je de wereld aan. Dan kun je aanhaken aan wat je maar wilt.”

‘We hebben gereisd, gepassioneerd geleefd, gesekst en elkaar veel liefde gegeven’

‘Ik ben meer dan mijn lichaam. Ik ben niet mijn gevoel’ Na het bestuderen van lichaamswerk, en studies tot talentencoach en levensschouwcoach kon Caroline volgende stappen zetten. “Ik heb heel goed gekeken naar wat ik in mijn leven tot dan toe gedaan heb. Wat liet ik achter, waar heb ik spijt van, waar zit ik nog met wrok? Dat alles heb ik doorgewerkt en achter me kunnen laten. Jezelf en anderen kunnen vergeven, is een enorme bevrijding. Als je dat niet kunt, vormt zich een energielek. Je raakt moe en lusteloos en gemakkelijk in een negatieve spiraal. Denken in schuld en boos zijn op anderen helpen je niet verder. Je kunt nu eenmaal anderen niet verantwoordelijk maken voor hoe jij je voelt.”

‘Onze relatie moet stoppen. We lopen niet meer samen op en ik ben meer en meer voor mezelf gaan kiezen’

Caroline vertelt dat de laatste vier jaren van haar huwelijk heel heftig zijn geweest. “Hans is de liefde van mijn leven. We hebben het goed gehad. We hebben gereisd, gepassioneerd geleefd, gesekst en elkaar veel liefde gegeven, maar Hans viel regelmatig terug. We zijn er steeds bovenop gekomen, de liefde bleek altijd groot genoeg, maar nu is het op. Ik ben klaar voor iets nieuws. Ik zei hem: ‘Ik weet wat het wordt, jongen. Ik vertrek’.” Caroline heeft het huis te koop gezet en wil van de overwaarde een camper kopen en een huis in Zweden. ‘Wat moet het toch fijn zijn als je weet waar je thuis hoort’, was de reactie van Hans op haar plannen. Caroline: “Na verkoop van mijn huis ga ik. Mijn zoon van 24 en dochter van 26 staan er tweehonderd procent achter. Ik heb de vervulling in mezelf gevonden. Lang heb ik gehoopt dat ik deze plannen samen met Hans kon uitvoeren, maar het mag niet zo zijn. In een relatie ben je niet elkaars bezit. Je moet zelf doen wat je nodig hebt en waar je hart naar uitgaat.’’ ‘‘Als je spieren wilt creëeren moet je trainen, als je je leven

“Ik wilde tot op de bodem gaan. Dat vind ik eigenlijk heel

anders wilt inrichten moet je anders met een situatie omgaan.

positief. Daardoor kon ik bouwen en pijn transformeren

Ik ben een spiritueel mens, maar wel met beide benen op

naar schoonheid. Ik voelde me vrijer dan ooit. Maar Hans

de grond. Concrete stappen nemen, is soms heel belangrijk.

kon dat niet. Hij verloor zijn baan, kreeg geen grip op zichzelf

Een andere manier van naar dingen kijken ook. Pas dan kom

en vluchtte in gebruik van middelen. Hij heeft altijd een

je verder. Dat is een manier om je droom te verwezenlijken.

depressieve kant gehad. Vorige maand heb ik hem verteld

Dus moet je keuzes maken en wie kan kiezen, voelt zich vrij.

dat onze relatie moet stoppen. We lopen niet meer samen op

Ik hoef nu niet langer voor iemand te zorgen en heb straks

en ik ben meer en meer voor mezelf gaan kiezen.”

ook geen hypotheek meer. Tsjonge, wat zie ik daar naar uit.”

ANNELIES WERD GELEEFD DOOR HAAR AGENDA Vrijheid? Daar moest haar leven flink voor op de rem. Ze denderde maar door. ’Niet lullen, maar poetsen’ was er met de paplepel ingegoten, maar het brak haar op. Toen moest het roer om.

“Het keurslijf, het strakke jasje, dat kon ik maar moeilijk uittrekken. Jarenlang eigenlijk niet,” vertelt Annelies van Deinum (56) uit Alphen aan den Rijn. Opgevoed met de gedachte dat je altijd je stinkende best moet doen, kwam Annelies jaren en jaren later tot een punt dat ze niet meer kon. Ze raakte burn-out. “Ik dacht dat iedereen het leven op die manier ervoer, dat het er gewoon bij hoorde. Dat iedereen zich zo hoorde op te stellen. Vooral op het gebied van werk en studie. Dus ik ging gewoon door. Niet lullen, maar poetsen, zeg maar. Ik had een managementfunctie bij een woningcorporatie en werkte fulltime. Op zich niets mis mee, maar het was een overvolle baan met een hoge werkdruk. Daarnaast deed ik

nog zo’n anderhalve dag per week de administratie voor het bedrijf van mijn man. Er bleef maar weinig vrije tijd over.” Annelies raakte steeds vermoeider. “Ik werd geleefd door mijn agenda. Het was constant passen en meten. En na jaren meer dan fulltime werken, was de koek op. “Ik had bij mijn werkgever al een paar keer aangeven dat de druk er wat af moest. Ik was lichamelijk niet fit en wilde het kalmer aan doen. De bedrijfsarts keek al een tijdje met me mee.”

‘Na een kwartier zat ik al te bedenken wat ik daar in godsnaam deed, achter dat bureau’

Ze probeerde nog een tijdje haar oude baan voort te zetten, maar de situatie werd steeds grimmiger en ze zag zich genoodzaakt zich weer ziek te melden. Pas toen ze de juridische strijd uit handen gaf en er bewust voor koos de controle over de situatie los te laten, kwam ze anders in het leven te staan. De coachopleidingen wierpen hun vruchten af. “Door beter te begrijpen wat er nu echt met me aan de hand was en te begrijpen wat me voort dreef, kon ik de situatie beter inschatten en wél een andere koers uitzetten. Ik kreeg tools in handen die me leerden hoe ik in plaats van nog harder mijn best te doen als het even niet zo lekker ging, meer bij zoiets kon stil staan en een pas op de plaats maken. Dus juist niet doordenderen.”

‘De druk is eraf en fulltime Om even adem te kunnen halen, nam ze zes weken vakantie op. “Ik reisde af naar Nieuw Zeeland en leek als

werken hoeft ook niet zo nodig meer’

herboren terug te komen. Ik was wel moe, maar ik dacht dat dat van het reizen en alle nieuwe indrukken kwam.

Volgens Annelies blijft het lastig zo’n om niet volle

Voor het werk meende ik uitgerust te zijn. De eerste

kracht vooruit te gaan, maar ze weet inmiddels tijdig

werkdag zat ik na een kwartier echter al te bedenken

een tegenbeweging te maken. “Dat voelt zoveel

wat ik daar in godsnaam deed, achter dat bureau. Het

prettiger. Dat is pas vrijheid. Op zo’n moment ben ik

ging helemaal niet. Ik werkte nog een paar weken door,

me er bewust van dat ik een keuze kan maken. Een

op de automatische piloot, maar op aanraden van de

eigen keuze. Dat is echt een ultiem vrijheidsgevoel.”

bedrijfsarts meldde ik me ziek. Ik had een burn-out.” Ze doet nu werk wat ze leuk vindt, en geeft online Die stap was enorm voor Annelies. “Ik schaamde me

coaching. De druk is eraf en fulltime werken hoeft ook

er bijna voor. Zo was ik niet opgevoed, zo wilde ik dat

niet zo nodig meer. “Ik ben nu ruim een jaar bezig en

niet. Het was een gevoel van not-done’. Doorwerken

het voelt al zoveel beter. Ik zie veel mensen die boven

was het motto. Maar ik kon niet meer. Ik had zelfs

de vijftig vast lopen, die maar doorgaan omdat ze

hartritmestoornissen waar ik uiteindelijk aan geopereerd

menen door te moeten gaan, geen keuze zien. En het

moest worden. De arts meende dat de oorzaak stress

is vaak enorm moeilijk dat adagio los te laten. Het zit in

was. En daar moest ik natuurlijk echt iets aan gaan

je opvoeding, in een tijdsbeeld of wat dan ook. Ouders

doen.”

zijn daar niet de schuld van, die hadden het over het algemeen goed met je voor, maar in mijn geval -na

Annelies wilde op een andere manier aan het werk,

een fijne jeugd- liep de druk vanaf mijn puberteit op.

maar had geen idee hoe of wat ze dan moest gaan doen.

Ik moest diploma’s halen, een goeie baan zoeken,

“Op kosten van mijn werkgever ben ik een driedaagse

financieel onafhankelijk kunnen zijn. Ik moest mijn

groepscoaching gaan doen. Tijdens die dagen, die

best doen en iets bereiken. Pas op mijn 52ste kwam

behoorlijk confronterend waren, onderzocht ik wat mijn

de omslag. En nu heb ik nog een leven voor me.”

werkdoel was voor de toekomst. Ik vond dat coachen zelf eigenlijk wel leuk, maar had daar een flink oordeel

Annelies kan momenteel meer tijd besteden aan

op. Ik dacht: iedereen die een burn-out heeft gehad,

haar vier kinderen van rond de dertig jaar en vier

wil coach worden. Dus dat leek me niet de juiste weg.

kleinkinderen en een bonuskleinkind. “Ik kan er nu

Toch kon ik het idee niet loslaten en ben uiteindelijk drie

veel meer voor ze zijn. Dat is heerlijk. Ik ervaar nu wat

coach-opleidingen gaan volgen.”

vrijheid is. Zowel privé als in mijn werk.”

BE FIFTY FIT

AND FREE

20% KORTING *Op het gehele assortiment

WWW.THEBAGSTORE.NL

Geldig tot 31 Dec 2018

Met code: FiftyямБtandfree