Πώς οραματιζόμαστε το μέλλον; Μελετώντας την Ουτοπία by TRITO LYKEIO

3 ΓΕΛ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ ΤΑΞΗ Β΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α΄ 2013-2014 Ερευνητική εργασία:Πώς οραµατιζόµαστε το µέλλον; - Μελετώντας την ουτοπία

Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Σούµπαση Σταυρούλα, ΠΕ 06 1

Π Πώ ώςς οορρααµµααττιιζζόόµµαασ σττεε ττοο µµέέλλλλοονν;;

Ευχαριστίες Ευχαριστούµε θερµά την κ. Σούµπαση που µας καθοδήγησε στην εξερεύνηση αυτού του θέµατος και µας βοήθησε να γνωρίσουµε τις γνωστές ουτοπίες. Επίσης, θα θέλαµε να εκφράσουµε την ευγνωµοσύνη µας στην κ. Φυσάκη που είναι η υπεύθυνη καθηγήτρια για τις ερευνητικές εργασίες στο σχολείο µας και η καθηγήτρια της Πληροφορικής και µας βοήθησε να δηµιουργήσουµε την αναφορά, την παρουσίαση και τους νοητικούς χάρτες σε ψηφιακή µορφή. Ακόµη, η κ. Φυσάκη µας βοήθησε να οργανώσουµε την εργασία µας µε το χρονοδιάγραµµα και τις οδηγίες που µας έδινε σε κάθε συνάντηση.

Π ΠΙΙΝ ΝΑ ΑΚ ΚΑ ΑΣΣ Π ΠΕ ΕΡ ΡΙΙΕ ΕΧ ΧΟ ΟΜ ΜΕ ΕΝ ΝΩ ΩΝ Ν ΕΙΣΑΓΩΓΗ .................................................................................................................................................................................. 44 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ:: Μ Μεελλεεττώ ώννττααςς ττηηνν Ο Ουυττοοπ πίίαα .................................................................................... 99 ΤΤοο Ό 1100 Όρρααµµαα ττηηςς Π Πόόλληηςς ττω ωνν ΣΣττω ωιικκώ ώνν .................................................................................................. Η 1111 ΗΠ Ποολλιιττεείίαα ττοουυ Π Πλλάάττω ωνναα .................................................................................................................................... ‘‘Ο υ τ ο π ί α ’ τ ο υ Τ ό µ α ς Μ ο υ ρ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1122 Ουτοπία’ του Τόµας Μουρ .............................................................. Ν 1133 Νέέαα Α Αττλλααννττίίδδαα ττοουυ FFrraanncciiss B Baaccoonn .................................................................................................... Η Π ό λ η τ ο υ Ή λ ι ο υ τ ο υ T o m a s s o C a m p a n e l l a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1144 Η Πόλη του Ήλιου του Tomasso Campanella ................................ B 1155 Brraavvee N Neew wW Woorrlldd ααπ πόό ττοονν A Alldduuss H Huuxxlleeyy ............................................................................ ‘‘11998844’’ ττοουυ G e o r g e O r w e l l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1166 George Orwell ................................................................. IInn TTiim 1188 mee .............................................................................................................................................................................................. Μ α ρ ι ν α λ έ δ α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1199 Μαριναλέδα ....................................................................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆ΕΥΤΕΡΟ:: ΤΤαα οορράάµµααττάά µµααςς .............................................................................................. 2200 Η ΗΕ Εκκπ πααίίδδεευυσ σηη σ σττοο µµέέλλλλοονν .............................................................................................................................................. 2211 Η Θ ρ η σ κ ε ί α σ τ ο 2222 Η Θρησκεία στο µµέέλλλλοονν ...................................................................................................................................... Π 2233 Ποολλιιττιικκήή,, Ο Οιικκοοννοοµµίίαα κκααιι Κ Κοοιιννω ωννίίαα ...................................................................................................... ΤΤοο π ε ρ ι β ά λ λ ο ν σ τ ο µ έ λ λ ο ν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . περιβάλλον στο µέλλον ....................................................................... 2255 Ο 2266 Οιι ΤΤέέχχννεεςς σ σττοο µµέέλλλλοονν ................................................................................................................................................ M e d i a κ α ι ψ υ χ α γ ω γ ί α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2288 Media και ψυχαγωγία ........................................................................... ΙΙααττρριικκήή,, Ε 2299 Επ πιισ σττήήµµηη κκααιι ΤΤεεχχννοολλοογγίίαα σ σττοο Μ Μέέλλλλοονν ........................................................ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ:: ΣΣυυµµπ ε ρ ά σ µ α τ α . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3300 περάσµατα ....................................................... ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ:: Α 3322 Αξξιιοολλόόγγηησ σηη ................................................................................................................ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ .......................................................................................................................... 3333

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ερευνητική εργασία που εκπονήσαµε στο πρώτο τετράµηνο του σχολικού έτους 2013-2014 έχει τίτλο «Πώς οραµατιζόµαστε το µέλλον – µελετώντας την ουτοπία». Όλες οι δραστηριότητες ολοκληρώθηκαν σε 10 δίωρες συναντήσεις στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου µας.

Συµµετέχοντες Αµπίλας Ανθούσα Αντωνίου Μαρία Γεωργοπούλου Χριστίνα Γιακουµάτου Παγώνα ∆ηµητρίου Ευανθία ∆ρακάτου Γεωργια Ιγνατίου Νεκταρία Καλογεροπούλου ∆ήµητρα Κιάτος Μάριος Κοκκέα Κωνσταντίνα Κρουσέβσκυ Κεµερίδης Αλέξανδρος Μανταγά Κατερίνα Νικολάτου ∆ήµητρα Ρήγκος Χρήστος Τσάµαρης Γιάννης Χατζηστεφανίδη Ειρήνη Ψύχος Θοδωρής

Αφετηρία του προβληµατισµού Αφετηρία του προβληµατισµού µας για το µέλλον ήταν η ανησυχία µας πρώτα από όλα για το περιβάλλον που καταστρέφεται καθηµερινά, για την οικονοµική κρίση, την πείνα και την φτώχεια, για τις σχέσεις µεταξύ των ανθρώπων, για την κατάσταση της εκπαίδευσης, για την παραµέληση της τέχνης, για τον ρόλο της θρησκείας, της επιστήµης και της τεχνολογίας. Επιλέξαµε να ασχοληθούµε µε αυτό το θέµα ώστε να µελετήσουµε τα οράµατα για το µέλλον που µας παρέδωσαν γνωστοί στοχαστές του παρελθόντος. Κάποιοι από αυτούς ‘ζωγράφισαν’ την εικόνα τους για το µέλλον µε φωτεινά και χαρούµενα χρώµατα

ενώ άλλοι µε σκούρα και θλιβερά.

Θελήσαµε να εξετάσουµε σε ποιο βαθµό οι γνωστές ουτοπίες έχουν ως σήµερα επαληθευθεί.

Σκοπός Σκοπός της ερευνητικής εργασίας µας ήταν να αναρωτηθούµε σχετικά µε το µέλλον µας. Για να καταφέρουµε αυτό το σκοπό, µελετήσαµε σε οµάδες εναλλακτικά µοντέλα πόλης όπως έχουν προταθεί στο παρελθόν – από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα – από φιλοσόφους, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Στην συνέχεια ορίσαµε τις πτυχές του θέµατος σε: Περιβάλλον, Εκπαίδευση, Υγεία και Επιστήµη, Καλές τέχνες, Θρησκεία, ΜΜΕ και διασηµότητες, Οικονοµία, Πολιτική και Κοινωνία.

Μας απασχόλησαν τα εξής ερευνητικά ερωτήµατα:

Ερευνητικά ερωτήµατα 1) Ποιο µοντέλο πόλης προτείνουν οι ‘ουτοπίες’ της αρχαιότητας; (‘Πολιτεία’ Πλάτωνος, Στωική ‘Πόλις’) 2) Ποιο µοντέλο πόλης (ευ-τοπία) προτείνουν οι Άγγλοι συγγραφείς Thomas Moore µε το έργο του ‘Ουτοπία’ και Francis Bacon στη ‘Νέα Ατλαντίδα’ ;όπως και ο Tomasso Campanella µε το έργο του ‘Πόλη του Ήλιου’; 3) Ποιο µοντέλο πόλης (δυσ-τοπία) προτείνουν οι Άγγλοι συγγραφείς Aldus Huxley ‘Θαυµαστός Νέος Κόσµος’ και George Orwell 1984; 4) Ποιο µοντέλο πόλης (δυσ-τοπία) προτείνεται από την ταινία ‘In time’; 5) Ποιο µοντέλο πόλης εφαρµόζεται στην Ισπανία γνωστό µε το όνοµα Marinaleda;

∆ραστηριότητες Στην πρώτη συνάντηση µας, στις 11/10/2013, µιλήσαµε σε ολοµέλεια και κάναµε καταιγισµό ιδεών σχετικά µε το ‘’Μέλλον’ ’και προέκυψε ο παρακάτω νοητικός χάρτης.

Ακούστηκαν πολλές διαφορετικές απόψεις από όλα τα παιδιά. Στη συνέχεια χωρίσαµε το θέµα µας σε πτυχές ενώ η ολοµέλεια χωρίστηκε σε οµάδες µελέτης των πτυχών. Οι πτυχές και τα άτοµα κάθε οµάδας είναι οι εξής: α) Υγεία και επιστήµη (Θοδωρής, Γιάννης, Χρήστος ) β) Αρχιτεκτονική/Τέχνη (Μαρία, Ανθούσα, Πεννυ) γ) Περιβάλλον (∆ήµητρα Κ., ∆ήµητρα Ν., Χριστίνα) δ) Εκπαίδευση (Εύα, Νεκταρία, Κατερίνα) ε) Θρησκεία (Αλέξανδρος, Μάριος ) στ) ΜΜΕ (Γεωργία) ζ) Οικονοµία, πολιτική, κοινωνία ( Ειρήνη, Κωνσταντίνα)

Στην επόµενη συνάντηση, υπογράψαµε το συµβόλαιο της ερευνητικής εργασίας της τάξης. Η Μαρία µας έφερε πληροφορίες και µας ενηµέρωσε σχετικά µε τα water scrapers, ένα ουτοπικό αρχιτεκτονικό σχέδιο που προβλέπει υποθαλάσσιους ουρανοξύστες.

Η Μαρία επίσης µας έφερε και µια ταινία σχετική µε το θέµα της ερευνητικής µας εργασίας .Η ταινία ονοµαζόταν ‘’In Time’’ και είχε άµεση σχέση µε το ΄΄Μέλλον’’. Στις 29/10/2013 είδαµε το δεύτερο µέρος της ταινίας ‘’Ιn time’’ και απαντήσαµε σε ένα φύλλο εργασίας ερωτήσεις σχετικές µε την ταινία και µε το θέµα µας. Την επόµενη εβδοµάδα στις 5/11 αρχικά συζητήσαµε µέσα στην τάξη τα φύλλα εργασίας που είχαµε συµπληρώσει όλοι οι µαθητές. Κάθε µαθητής διάβασε τις απαντήσεις που είχε δώσει για κάθε ερώτηση. Στις δύο επόµενες συναντήσεις µας παρακολουθήσαµε την ταινία ΄1984’ που βασίζεται στο βιβλίο του George Orwell µε τον ίδιο τίτλο. Συζητήσαµε την έννοια της ευ-τοπίας και της δυσ-τοπίας και καταλήξαµε στο συµπέρασµα οτι και οι δύο ταινίες που είδαµε παρουσίαζαν δυστοπίες. Στη συνέχεια παρακολουθήσαµε το ντοκιµαντέρ ‘’Τhe world in 2050’’ από τον Frank Appel. Παρουσίαζε την εξέλιξη της εικονικής πραγµατικότητας µε την επιστηµονική πρόοδο που ήδη σηµειώνεται στο σχεδιασµό των ολογραµµάτων. Συζητήσαµε τις επιπτώσεις της εξέλιξης αυτής στους τρόπους ψυχαγωγίας και επικοινωνίας αλλά και στην εκπαίδευση. Επιπλέον, κάποιοι µαθητές ανέλαβαν να µελετήσουν τις πηγές µας ανεξάρτητα από τις πτυχές τους. Έτσι, χωριστήκαµε ξανά σε οµάδες µελέτης της βιβλιογραφίας. Οι µαθητές αυτοί είναι: • • • • • •

Αλέξανδρος Κρουσέφσκυ, Μάριος Κιάτος – Η Πόλη των Στωικών Κωνσταντίνα Κοκκέα, Ειρήνη Χατζηστεφανίδη – Η ‘Πολιτεία’ του Πλάτωνα και το πείραµα ‘Marinaleda’ Χρήστος Ρήγκος, Θοδωρής Ψύχος – ‘New Atlantis’ του Francis Bacon Έυα ∆ηµητρίου, Χριστίνα Γεωργοπούλου, Κατερίνα Μανταγά – ‘Utopia’ του Thomas Moor ∆ήµητρα Νικολάτου, ∆ήµητρα Καλογεροπούλου, Πέννυ Γιακουµάτου – ‘Η πόλη του ήλιου’ του Tomasso Campanella Μαρία Αντωνίου, Ανθούσα Αµπίλας, Γεωργία ∆ρακάτου – ‘Brave new world’ του Aldus Huxley

Στις 12/11 αρχικά αναλύσαµε τις πτυχές που στο προηγούµενο µάθηµα σε υποερωτήµατα ανά οµάδες. Στη συνέχεια παρακολουθήσαµε καποια blog spots του σχολείου µας όπως projects-in-school και Eutopia- our European Dream city. Tην Τρίτη 19/11 αντλήσαµε πληροφορίες από βιβλιογραφικές πηγές στο Eutopia: our European Dream City σε οµάδες και στη συνέχεια η κάθε πτυχή δηµιούργησε το δικό της νοητικό χάρτη µε τις πληροφορίες που άντλησε. Στη συνέχεια, χωριστήκαµε πάλι στις οµάδες µελέτης των πτυχών και κάθε οµάδα ενηµερώθηκε σε υποερωτήµατα σχετικά µε την πτυχή της από τις οµάδες µελέτης των πηγών. Τέλος, το µήνα ∆εκέµβριο δηµιουργήσαµε τα προϊόντα της ερευνητικής µας εργασίας, δηλαδή την αναφορά και µια ηλεκτρονική παρουσίαση.

Κεφάλαιο πρώτο

Μελετώντας την Ουτοπία Οι οµάδες µελέτης των πηγών µας ασχολήθηκαν µε γνωστές ουτοπίες της ιστορίας. Αντλήσαµε το υλικό µας από τις ταινίες του είδαµε στην ολοµέλεια, από περιλήψεις µεγάλων έργων φιλοσόφων και λογοτεχνών καθώς και από άρθρα που βρήκαµε στο διαδίκτυο. Κάθε οµάδα παρέθεσε τα σχόλιά τους για κάθε βιβλίο ή ταινία που µελετήθηκε και ενηµέρωσαν τις οµάδες µελέτης των πτυχών του θέµατός µας σχετικά µε το υλικό που βρέθηκε στην πηγή τους και σχετιζεται µε την πτυχή της άλλης οµάδας. Για παράδειγµα, η οµάδα µελέτης του έργου ‘Η Πόλη του Ήλιου’ του Tomasso Campanella εντόπισε υλικό σχετικό µε το περιβάλλον, τη θρησκεία, την εκπαίδευση και την κοινωνία. Συνεπώς, ενηµέρωσε τα µέλη της οµάδας που ασχολήθηκαν µε τις παραπάνω πτυχές. Στη συνέχεια, τα µέλη της οµάδας µελέτης του έργου ‘Η Πόλη του Ήλιου’ επέστρεψαν στις οµάδες µελέτης των πτυχών του θέµατος και ενηµερώθηκαν από άλλες οµάδες που είχαν µελετήσει άλλες πηγές σχετικά µε τις πτυχές τους. ∆ηµιουργήσαµε ένα κείµενο για κάθε πηγή στο οποίο προσπαθήσαµε να δώσουµε µια σύντοµη περίληψη της ουτοπίας του κάθε συγγραφέα-στοχαστή. Αναφερθήκαµε σε κάθε πτυχή χωριστά, ώστε να είναι πιο εύκολη η ενηµέρωση των οµάδων µελέτης των πτυχών. Στο τέλος κάθε κειµένου, προσπαθήσαµε να χαρακτηρίσουµε το όραµα που µελετήσαµε ως ευ-τοπία ή δυσ-τοπία.

Το Όραµα της Πόλης των Στωικών Στην «Πόλη» των Στωικών φιλοσόφων υπάρχουν οράµατα για τις πτυχές της ζωής όπως η θρησκεία, η πολιτεία και η κοινωνία. ‘Πόλη’ θεωρείται το σύνολο ανθρώπων που ζει σε µια περιοχή υπό ορισµένους κοινούς κανόνες και νόµους. Χαρακτηριστικά της πόλης είναι η λογική, η δικαιοσύνη, η ηθική και υπακοή στους νόµους. Είναι φανερό ότι πρόκειται για µια πόλη που δεν µπορεί να υπάρξει, δεν έχει υπάρξει ποτέ ως τώρα και ούτε πρόκειται να υπάρξει.

Πολιτική Σύµφωνα µε τους Στωικούς, ο ιδανικός πολίτης είναι ‘κοσµοπολίτης’, δηλαδή πολίτης του κόσµου και όχι µόνο µιας πόλης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση µε τις αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων για τους ξένους που µας είναι γνωστές από το ‘πας µη Έλλην βάρβαρος’.

Θρησκεία Οι Στωικοί επηρεάστηκαν από τη χριστιανική θρησκεία η οποία βασιζόταν στην αγάπη, την ειρήνη και την δικαιοσύνη. Έτσι και οι Στωικοί φαντάζονται το Θεό σαν πατέρα και τους ανθρώπους παιδιά του που έχουν πλαστεί ‘κατ’εικόνα’ του Θεού, δηλαδή είναι γεµάτοι δικαιοσύνη, σοφία και αρετή και καθόλου διαφθορά και κακία. Ο ρόλος τους ως ηγέτες του κόσµου είναι να οργανώνουν τη ζωή των ανθρώπων, αλλά και να συµµετέχουν στα ανθρώπινα όπως οι γονείς στη ζωή των παιδιών τους. Όλα τα όντα δηµιουργήθηκαν από τους θεούς για χάρη των θεών και των ανθρώπων.

Κοινωνία Η πόλη είναι κοινή κατοικία για θεούς και ανθρώπους Από τις σχέσεις ανθρώπων και Θεού, που είναι σχέσεις αγάπης και ισότητας, προκύπτει ότι η Στωική αντίληψη για την κοινωνία βασίζεται στην αίσθηση της Λογικής, της ∆ικαιοσύνης και της Νοµιµότητας, την οποία έχουν κοινή όλοι οι άνθρωποι µεταξύ τους και την έχουν πάρει από τους Θεούς. Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η ουτοπική Πόλη των Στωικών παρουσιάζει ένα ευοίωνο όραµα για το µέλλον, άρα πρόκειται για µια ευτοπία.

Η Πολιτεία του Πλάτωνα Στην ουτοπική πολιτεία του Πλάτωνα αναφέρονται οι απόψεις του φιλοσόφου για την ιδανική πολιτεία αναπτύσσοντας τις παρακάτω πτυχές: πολιτική, κοινωνία, θρησκεία και εκπαίδευση.

Πολιτική Όσον αφορά τη πολιτική, ο Πλάτωνας κάνει λόγο για τη σοφία, την ανδρεία, τη σωφροσύνη και τη δικαιοσύνη. Υπάρχουν τέσσερα είδη πολιτευµάτων στην ουτοπία του: τιµοκρατία, ολιγαρχία, δηµοκρατία και τυραννία. Τιµοκρατία ήταν το πολιτικό σύστηµα που εφαρµοζόταν στην αρχαία Ελλάδα. Με το σύστηµα αυτό η συµµετοχή των πολιτών στα κοινά και στη διακυβέρνηση της πόλεως κράτους καθοριζόταν µε την περιουσιακή τους κατάσταση.

Κοινωνία Σχετικά µε τη κοινωνία, πάντα σύµφωνα µε τον Πλάτωνα, υπάρχουν η κοινοκτηµοσύνη, η ιδιωτική ζωή, η παρακµή της παραδοσιακής οικογένειας και ο διαχωρισµός των τριών τάξεων. Κοινοκτηµοσύνη σε ένα κοινωνικό σύνολο είναι η από κοινού ιδιοκτησία και χρήση των υλικών αγαθών. Οι τρεις τάξεις ήταν οι αριστοκράτες, οι µέτοικοι και οι δούλοι.

Θρησκεία Αναφερόµενος στη θρησκεία, ο Πλάτων αναφέρει την αθανασία της ψυχής και την µετενσάρκωση.

Εκπαίδευση Όσον αφορά την εκπαίδευση, κάνει λόγο για το ενιαίο εκπαιδευτικό σύστηµα. Το πλατωνικό ιδεώδες στηρίζεται και εξαρτάται από την ισότιµη παιδαγωγική και πνευµατική κατάρτιση των ατόµων αλλά και την ηθική διάπλασή τους που διαµορφώνεται από το ιδεώδες της ανδρείας, της τιµής, του σεβασµού και αφοσίωσης στην πατρίδα, και την υπακοή στους νόµους. Τότε µόνο η Πολιτεία λειτουργεί ως αρωγός της κοινωνικής ευδαιµονίας ενώ οι άνθρωποι δεν πέφτουν θύµατα της κακοδαιµονίας ένεκα της αµάθειάς τους.

Φανερό είναι ότι η πολιτεία του Πλάτωνα αποτελεί ουτοπία µε ευοίωνo µήνυµα, σύµφωνα µε όσα αναφέρθηκαν, άρα τη χαρακτηρίζουµε ευτοπία

‘Ουτοπία’ του Τόµας Μουρ Το έργο του Τόµας Μούρ ‘’Ουτοπία’’ εκδόθηκε το 1516 στα λατινικά και αναφέρεται σε µια µελλοντική εικόνα του κόσµου. Πρόκειται για την περιγραφή µιας ιδανικής κοινωνίας σε διάφορες πτυχές της ζωής.

Οικονοµία Όσον αφορά την οικονοµία, δε θα υπάρχουν χρήµατα, γι’ αυτό και εκφράζει τις επιφυλάξεις του για το κατά πόσο είναι δυνατή η αφθονία των αγαθών χωρίς την ύπαρξη κινήτρων. Φοβάται για την αδιαφορία των οκνηρών που θα επιβαρύνει τους εργατικούς. Η εργασία θα είναι εξάωρη και δεν θα υπάρχουν δικηγόροι και εκµετάλλευση.

Πολιτική και την Κοινωνία Σχετικά µε την πολιτεία και την κοινωνία ο Μούρ φαντάζεται ότι θα υπάρχει ισότητα, κοινοκτηµοσύνη και κάθε µέρα θα προετοιµάζονται οι άνθρωποι για τον στρατό. Οι γυναίκες θα παντρεύονται πριν τα 18 και οι άντρες στα 22. Θα απαγορεύονται οι πολυγαµικές σεξουαλικές επαφές γιατί αυτό θα θεωρείται πολυγαµία.

Θρησκεία Επιπλέον, για την θρησκεία αναφέρει ότι θα υπάρχει θρησκευτική ανοχή και ελευθερία του κάθε ανθρώπου στα πιστεύω του. Είναι φανερό, το έργο ‘Ουτοπία’ αποτελεί ένα ευοίωνο όραµα για το µέλλον, οπότε πρόκειται για ευτοπία.

Νέα Ατλαντίδα του Francis Bacon Στην ουτοπία ‘Νέα Ατλαντίδα’, του Sir Francis Bacon, υπάρχουν οράµατα για πτυχές της ζωής όπως: Θρησκεία, Επιστήµη, Εκπαίδευση και Κοινωνία.

Κοινωνία Όσον αφορά την κοινωνία, ο Bacon κάνει λόγο για ανθρώπους αγαθούς, ευσεβείς που τους διακατέχει καλοσύνη για τον συνάνθρωπό τους και επικρατεί το καλό.

Εκπαίδευση, Επιστήµη Σχετικά µε την εκπαίδευση και την επιστήµη, υπάρχει ‘Ο Οίκος του Σολωµόντα’, που είναι ένα πανεπιστήµιο. Ο απώτερος σκοπός της επιστήµης είναι να αποδειχτεί η εγκυρότητα της χριστιανικής πίστης και η ύπαρξη του Θεού. Επιπλέον, σύµφωνα µε τον Bacon, για να γίνει καλύτερη η κοινωνία, θα πρέπει να γίνουν κατανοητοί οι φυσικοί νόµοι. Γι’ αυτό άλλωστε εισήγαγε την επιστηµονική µέθοδο συµφώνα µε την οποία θα πρέπει να γίνεται πρώτα παρατήρηση και µετά πείραµα προκειµένου να διατυπωθεί µια επιστηµονική θεωρία.

Θρησκεία Η θρησκεία στην Νέα Ατλαντίδα είναι παρόµοια µε την Χριστιανική στην πλειονότητα των ιδεών. Η επιστήµη, όπως είδαµε, βρίσκεται στην υπηρεσία της θρησκείας για να αποδειχτεί η αλήθεια της. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση είναι εκείνη η οποία επιλέγει την µυστικότητα ή όχι των επιστηµονικών ανακαλύψεων. Είναι φανερό, ότι το έργο ‘Νέα Ατλαντίδα’ αποτελεί ένα ευοίωνο όραµα για το µέλλον οπότε πρόκειται για ευτοπία.

Η Πόλη του Ήλιου του Tomasso Campanella Στην ουτοπία ‘’Η πόλη του ήλιου’’ του ‘’Tomasso Campanella’’ υπάρχουν πολλά οράµατα για πολλές πτυχές της ζωής : κλίµα, θρησκεία, εκπαίδευση και κοινωνία.

Κλίµα Όσον αφορά το κλίµα, ο Tomasso Campanella κάνει λόγο για ένα κλίµα χωρίς κακοκαιρία αλλά µόνο ηλιοφάνεια.

Θρησκεία Σχετικά µε τη θρησκεία, ο Tomasso Campanella φαντάζεται ότι η ψυχή θα είναι αθάνατη. Τη ζωή µετά τον θάνατο θα µπορούν να την επεξηγήσουν µε κάποια αστρονοµικά όργανα αφού η επίσηµη θρησκεία τους βασίζεται στην αστρολογία.

Εκπαίδευση Όσο για την εκπαίδευση, ο Tomasso Campanella αναφέρει ότι οι νέοι στο σχολείο µαθαίνουν µε χαρά τα µαθήµατα χωρίς κόπο δηλαδή ότι διασκεδάζουν µαθαίνοντας τα µαθήµατα τους µε τραγούδια και µε εικόνες.

Κοινωνία Τέλος, ο Tomasso Campanella αναφέρεται στην κοινωνία όπου θα υπάρχει ισότητα των ανθρώπων χωρίς διακρίσεις ανάµεσα στις κοινωνικές οµάδες και κοινά αγαθά για όλους. ∆εν θα υπάρχει ερωτικό πάθος µεταξύ των ανθρώπων, αλλά µόνο αγάπη. Για να συνυπάρχουν δυο άνθρωποι, η απόφαση βασίζεται στις αστρολογικές προβλέψεις. Είναι φανερό ότι το έργο ‘’Η πόλη του ήλιου’’ αποτελεί ένα ευοίωνο όραµα για το µέλλον, οπότε πρόκειται για ευτοπία.

Brave New World από τον Aldus Huxley Στην ουτοπία “Βrave New World” του Αldus Huxley υπάρχουν οράµατα για πολλές πτυχές της ζωής: Κοινωνία, Πολιτική, ∆ιασκέδαση και Θρησκεία.

Κοινωνία Όσον αφορά την κοινωνία, ο Huxley κάνει λόγο για ένα παγκόσµιο κράτος στο οποίο ο αριθµός των ανθρώπων είναι περιορισµένος. Αυτό επιτυγχάνεται µε την απαγόρευση του γάµου και της δηµιουργίας οικογενειών. Τα νέα άτοµα παρασκευάζονται σε εργαστήρια µε τη βοήθεια της Βιογενετικής. Αυτά τα µωρά του σωλήνα δεν είναι όλα ίδια ούτε και ίσα. Τόσο η εµφάνιση όσο και ο δείκτης νοηµοσύνης τους προκαθορίζονται κατά την εκκόλαψη των ωαρίων ώστε να δηµιουργούνται πολίτες πέντε κατηγοριών, που αντιστοιχούν σε πέντε κοινωνικές τάξεις. Η ανώτερη τάξη είναι αυτή των πιο όµορφων και πιο ευφυών πολιτών που γίνονται ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι. Οι µεσαίες τάξεις προορίζονται για τη διοίκηση και οι κατώτερες για χειρωνακτική εργασία. Επίσης, οι κοινωνικές σχέσεις είναι επιφανειακές, φιλία δεν υπάρχει και οι άνθρωποι µε συναισθήµατα βρίσκονται στο περιθώριο και πέφτουν θύµατα ρατσισµού. Οι άνθρωποι υπνωτίζονται µε ένα είδος ναρκωτικού το ‘’Σόµα’’ µε σκοπό να τους περάσουν υποσυνείδητα µηνύµατα υπέρ της απόλαυσης και κατά της εξέγερσης.

Πολιτική Σχετικά µε την Πολιτική, το κράτος βασίζεται σε παγκόσµια διακυβέρνηση. Υπάρχει παγκόσµια ειρήνη και ισότητα βασισµένη στο σεξ και τα ναρκωτικά. Οι άρχοντες δεν βρίσκονται σε καλύτερη µοίρα αφού µπορεί να είναι πάµπλουτοι αλλά είναι άνθρωποι αλλοτριωµένοι, αποµονωµένοι και τεχνοκράτες. Ακόµα, είναι αυτοί που κανονίζουν την ζωή των ανθρώπων µέσα από το γενετικό προκαθορισµό και την πλύση εγκεφάλου, συνεπώς στο κράτος αυτό δεν υπάρχει δηµοκρατία.

∆ιασκέδαση Για την διασκέδαση περιγράφεται ότι ακούνε ένα είδος υπνωτιστικής µουσικής και κάνουν χρήση ενός ναρκωτικού µε σκοπό την αποφυγή του άγχους και των διενέξεων. Τέλος, η µόνη τους ευχαρίστηση είναι αναγκαστικά η οµαδική σεξουαλική επαφή.

Θρησκεία Σχετικά µε τη θρησκεία, ο Huxley µιλάει για ανθρώπους που συµµετέχουν σε µια θρησκευτική τελετή κατά την οποία ναρκώνονται µε το σόµα και έρχονται οµαδικά σε σωµατική επαφή. Πιστεύουν σε έναν θεοποιηµένο άνθρωποµεσσία µε το όνοµα Φόρντ, ο οποίος έσωσε την ανθρωπότητα από το Χριστιανισµό, την Ηθική, την ανάγκη για οικογενειακούς και φιλικούς δεσµούς, για συναισθήµατα και στοχασµό, επειδή όλα αυτά οδηγούσαν την ανθρωπότητα σε καταστροφικούς πολέµους. Είναι φανερό ότι το έργο «Βrave New World» («Ο Θαυµαστός Νέος Κόσµος») αποτελεί ένα δυσοίωνο όραµα για το µέλλον, οπότε πρόκειται για δυστοπία. 15

‘1984’ του George Orwell Στην ουτοπία του George Orwell ‘1984’, η οποία γράφτηκε το 1950 παρουσιάζεται ένα παγκόσµιο κράτος χειραγώγησης των πολιτών και µετατροπής τους σε πειθήνιους εργάτες. Η ιδέα του ΄Μεγάλου Αδελφού’ ανήκει σε αυτό το έργο. Υπάρχουν πολλά οράµατα σχετικά µε την κοινωνία, την πολιτική, την οικονοµία, το ρόλο των ΜΜΕ και την εκπαίδευση.

Κοινωνία Το όραµα της κοινωνικής ισότητας παρουσιάζεται σε αυτό το έργο σαν εφιάλτης. Όλοι οι πολίτες είναι ίσοι µεν, αλλά υπάρχει µόνο µια κοινωνική τάξη, η εργατική, η οποία υπηρετεί το παγκόσµιο κράτος ζώντας σε ένα χώρο που µοιάζει µε φυλακή και δουλεύοντας σε εργοστάσια, σε γραφεία και στο στρατό. Όλοι οι πολίτες είναι ανώνυµοι (τους αποκαλούν µε έναν αριθµό) είναι φτωχοί, ντύνονται οµοιόµορφα µε στολές εργασίας και τρώνε µια σούπα σε συνθήκες συσσιτίου. Υπάρχουν αστυνοµικοί και ελάχιστοι ανώτεροι αξιωµατούχοι που διαφέρουν σε ντύσιµο και συνθήκες ζωής από τους απλούς πολίτες. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι επιφανειακές, παρόλο που αποκαλεί ο ένας τον άλλον ‘άδελφό’/’αδελφή’. Απαγορεύονται οι έξοδοι από το γκέττο και η σύναψη στενών σχέσεων, όπως οι ερωτικές σχέσεις εκτός γάµου. Οι συζητήσεις των ανθρώπων περιστρέφονται σε θέµατα της επικαιρότητας που περιορίζονται στους στρατιωτικούς θριάµβους του κράτους. Επικρατεί φόβος και δυσπιστία στο να έλθουν πιο κοντά.

Πολιτική Η κυβέρνηση είναι απρόσωπη και παγκόσµια. Η απολυταρχική εξουσία απορρέει από το κόµµα στο πρόσωπο του Μεγάλου Αδελφού που υποτίθεται πως έχει σώσει την ανθρωπότητα µε δύο τρόπους, αφενός µε κατακτητικούς πολέµους και αφετέρου µε την εκτέλεση των αντιφρονούντων αντικαθεστωτικών. Υπάρχει αυστηρή λογοκρισία στα πάντα. Μάλιστα υπάρχει και υπουργείο λογοκρισίας, ώστε να εντοπίζονται οι συνοµώτες και να βασανίζονται ώσπου να συµµορφωθούν. Όποιος δεν συµµορφώνεται εκτελείται παραδειγµατικά.

Οικονοµία Ενώ κανένας δεν είναι άνεργος ή άστεγος ή πεινασµένος, η οικονοµία του κράτους στηρίζεται στο µονοπωλιακό εµπόριο του κόµµατος. ∆εν υπάρχουν µαγαζιά και η κατανάλωση αγαθών όπως η σοκολάτα και τα ξυραφάκια είναι ελεγχόµενη από το κράτος.

ΜΜΕ και εκπαίδευση Ο έλεγχος που ασκεί το κόµµα στους πολίτες για να τους χειραγωγεί ακόµη και τη συνείδηση είναι αδιάκοπος. Γίνεται µέσα από τα ΜΜΕ που διαρκώς προβάλλουν παραδείγµατα ‘ηρώων’ που πολέµησαν για το κόµµα και παρασηµοφορούνται προς µίµηση. Ταυτόχρονα προβάλλονται και παραδείγµατα αντιφρονούντων που ανακρίνονται, βασανίζονται και οµολογούν ή εκτελούνται µπροστά στα µάτια όλων των πολιτών µέσα από γιγάντιες οθόνες που τους ακολουθούν παντού. Οι οθόνες πλύσης εγκεφάλου δεν απενεργοποιούνται ποτέ και επιτρέπουν στην αστυνοµία να 16

παρακολουθεί τους πολίτες – εργάτες τόσο στην εργασία τους όσο και στο δωµάτιό τους και να παρεµβαίνει όταν κάποιος ξεφεύγει από το πρόγραµµα. Ακόµη χειρότερα, η εκπαίδευση στηρίζεται στον έλεγχο της συνείδησης, στο φανατισµό των µικρών παιδιών εναντίον των εχθρών του κόµµατος και στην απαγόρευση της µόρφωσης µέσα από τη µελέτη βιβλίων. Αναµφισβήτητα, το ‘1984’ είναι µια φριχτή δυστοπία!

In Time Στην ταινία “In Time” παρουσιάζεται µία ζωή στην οποία οι άνθρωποι σταµατούν να γερνούν στην ηλικία των 25 ετών. Ύστερα, τα άτοµα αυτής της κοινωνίας έχουν το δικαίωµα να ζήσουν για ένα µόνο ακόµη έτος δωρεάν, αργότερα όµως πρέπει να εξαγοράζουν τη ζωή τους µε χρόνο. Οι πλούσιοι λοιπόν έχουν τη δυνατότητα να ζουν «αιώνια» ενώ οι φτωχοί πεθαίνουν. Εποµένως, ο χρόνος είναι πολύτιµος! Σε αυτή την ταινία λοιπόν υπάρχουν πολλά οράµατα για πολλές πτυχές της ζωής.

Κοινωνία Σχετικά µε την κοινωνία, υπάρχει κοινωνική ανισότητα, αφού οι φτωχοί παλεύουν καθηµερινά για να αποκτήσουν λίγο χρόνο ενώ οι πλούσιοι διαθέτουν άπειρο χρόνο. Υπάρχουν πολλές ληστείες λόγω του ότι κάποιοι διαθέτουν περισσότερο χρόνο από τους άλλους. Όλες τους οι συναλλαγές γίνονται µε το χρόνο. Εποµένως, οι φτωχοί ζουν για τη στιγµή όµως υποφέρουν από άγχος και είναι πάντα σε ετοιµότητα.

Πολιτική Όσον αφορά την πολιτική, οι άρχοντες αυτού του δυσ-τοπικού κράτους φροντίζουν να ανεβάζουν συνεχώς τις τιµές και τους φόρους µε σκοπό να ξεφορτωθούν τους φτωχούς. Υπάρχουν οι χρονοφύλακες οι οποίοι φροντίζουν για το πώς και από ποιους χρησιµοποιείται ο χρόνος και είναι υποχρεωµένοι να συλλαµβάνουν αυτούς που ληστεύουν χρόνο.

Εκπαίδευση Σχετικά µε την εκπαίδευση, αυτή είναι ανύπαρκτη στους φτωχούς ενώ οι πλούσιοι διαθέτουν αρκετό χρόνο ώστε να µορφώνονται.

Μηνύµατα πού ακούγονται στην ταινία: «έχουµε µόνο το παρόν!» «µη µου τρως το χρόνο» «δώσε ένα λεπτό, σώσε µια ζωή» «Η βιασύνη είναι µια συνήθεια των φτωχών» «Οι δυνατοί πάντα επιβιώνουν» «Το τέλος του χρόνου είναι ο θάνατος». Η ταινία, στο σύνολό της, παρουσιάζει ένα δυσοίωνο όραµα για το µέλλον, άρα αποτελεί γενικά µια δυστοπία. Το µόνο ελπιδοφόρο µήνυµα που µεταφέρει είναι ότι οι άνθρωποι ζουν έντονα κάθε στιγµή και δεν πλήττουν.

Μαριναλέδα Η Μαριναλέδα είναι µια υπαρκτή ισπανική πόλη στην επαρχία της Σεβίλλης. Αποτελεί ένα οικονοµικό και πολιτικό πείραµα του 21ου αιώνα. Για περισσότερο από 30 χρόνια δήµαρχος της Μαριναλέδα, Juan Sanchez Gordillo, έχει ανακηρύξει τη Μαριναλέδα µία ουτοπία ειρήνης, η οποία δεν έχει δηµοτική αστυνοµία ( εξοικονοµώντας 350,000€ το χρόνο). Η Μαριναλέδα αποτελεί τοπική εξαίρεση της οικονοµικής κρίσης που επικρατεί πρόσφατα στη Ισπανία. Η Μαριναλέδα είχε παρουσιαστεί στις ειδήσεις µόλις έγινε γνωστό ότι είναι δυνατό να αγοράσει κάποιος σπίτι για 15€ το µήνα, εάν το έχτιζε ο ίδιος. Η τοπική κυβέρνηση της Μαριναλέδας απαλλοτρίωσε χιλιάδες εκτάρια γης ώστε να εξασφαλίσει οικοδοµήσιµη γη. Σύµφωνα µε αυτό το πρόγραµµα: η απαλλοτριωµένη γη δίνεται δωρεάν στον αυτό-κατασκευαστή έπειτα από συµφωνία µε την τοπική κυβέρνηση ο αυτό-κατασκευαστής µπορεί να αγοράσει τα δικά του κατασκευαστικά υλικά οι επαγγελµατίες κατασκευαστές είναι διαθέσιµοι για την κατασκευή επίσης χωρίς αµοιβή το αρχιτεκτονικό σχέδιο είναι επίσης δωρεάν. Οι αυτό-κατασκευαστές συµµετέχουν στη διαδικασία του σχεδιασµού τέλος όλοι οι αυτό-κατασκευαστές συµφωνούν πάνω στο ύψος της µηνιαίας δόσης για να αποκτήσουν το οίκηµα. Τα τελευταία σπίτια έχουν χτιστεί και έχουν αγοραστεί µε ένα κόστος 2,550 πεσέτας το χρόνο (περίπου 15€ το µήνα). Η όλη διαδικασία είναι βασισµένη στην ιδέα της αυτο-διαχείρησης: Οι αυτό-κατασκευαστές συναντιούνται µία ή δύο φορές το µήνα για να παρακολουθήσουν τα έργα ή να τροποποιήσουν τα project στα χαρτιά. Όλα τα σπίτια έχουν 3 υπνοδωµάτια, ένα µπάνιο και ένα κήπο 100m², επιτρέποντας µελλοντικές επεκτάσεις. Οι εργατικές ώρες της αυτόκατασκευής αφαιρούνται από το συνολικό κατασκευαστικό κόστος. Κάνοντας αυτό αυτή η εργατική δραστηριότητα µετατρέπεται σε µισθό. Η Μαριναλέδα µετράει πάνω από 3000 κατοίκους . Όλοι οι εργαζόµενοι εργάζονται στα τοπικά εργοστάσια ένα σύνολο 6,5 ωρών για 45€ την ηµέρα ανεξαιρέτως την θέση εργασία τους. Κάθε τόσο οι υπάλληλοι αλλάζουν θέσεις µε τους εργοδότες. Είναι φανερό ότι το παραπάνω πρότυπο πόλης αποτελεί µία ευτοπία.

Κεφάλαιο ∆εύτερο

Τα οράµατά µας Σε αυτό το κεφάλαιο παρουσιάζουµε τις πτυχές της ζωής στο µέλλον, όπως τις µελετήσαµε µέσα από τις πηγές µας. Εστιάζουµε στη θρησκεία, την πολιτική, την κοινωνία, την οικονοµία, την εκπαίδευση, τα ΜΜΕ, τις τέχνες, την τεχνολογία, την επιστήµη και την υγεία. Παραθέτουµε το υλικό που αντλήσαµε από τη βιβλιογραφία και την ιστογραφία σχετικά µε γνωστές ουτοπίες και προσθέτουµε µια σύντοµη περιγραφή του δικού µας οράµατος για κάθε πτυχή.

Η Εκπαίδευση στο µέλλον Ο Aldous Huxley στην ουτοπία του «Ο θαυµαστός Νέος Κόσµος» αναφέρεται σε µια εκπαίδευση η οποία βασίζεται και πραγµατοποιείται µέσω της ύπνωσης και της υποβολής. Οι καθηγητές εκπαιδεύουν τους µαθητές να µην ερωτεύονται, να µην κάνουν οικογένειες αλλά να είναι υπέρ της απόλαυσης και του οµαδικού έρωτα. Αυτό επιτυγχάνεται µε τη χρήση υπνωτιστικής µουσικής και µε τη χρήση ναρκωτικών τα οποία καταφέρνουν να εµποτίσουν στη συνείδηση τους. Σύµφωνα µε τον Tommasso Campanella στην ουτοπία «Η πόλη του Ήλιου» η εκπαίδευση θα βασίζεται σε µια πιο ευχάριστη και δηµιουργική µέθοδο για τους µαθητές. Οι καθηγητές δεν θα επιβαρύνουν τους µαθητές µε επιπλέον εργασίες. Ακόµη η αποστήθιση των µαθηµάτων θα γίνεται µέσω αυτοσχέδιων τραγουδιών. Επιπλέον θα προβάλλονται στους µαθητές σχετικά βίντεο και εικόνες. Όλα αυτά θα έχουν ως αποτέλεσµα το µάθηµα να πραγµατοποιείται µε αµοιβαία χαρά, ευχαρίστηση και ενδιαφέρον. Στην ουτοπική Πολιτεία του Πλάτωνα αναφέρονται οι απόψεις του φιλοσόφου για την ιδανική πολιτεία και συγκεκριµένα της εκπαίδευσης. Αναλυτικότερα σε αυτή την πολιτεία θα υπάρχει ενιαίο εκπαιδευτικό σύστηµα και πνευµατική κατάρτιση των ατόµων. Μέσω της εκπαίδευσης θα διαπλάθεται η ηθική τους. Γενικότερα θα αναπτύσσεται το ιδεώδες της ανδρείας, της τιµής και του σεβασµού. Επιπρόσθετα, σε αυτήν την ιδανική πολιτεία οι µαθητές θα µαθαίνουν να είναι αφοσιωµένοι στην πατρίδα τους και να υπακούν στους νόµους. Yπήρχαν δύο στάδια εκπαίδευσης. Στο πρώτο στάδιο υπήρχαν οι φύλακες επίκουροι, οι οποίοι εκπαιδεύονταν στα πρώτα εφόδια, την σωµατική διάπλαση και οξύνοια. Επιπλέον, αυτό το στάδιο περιείχε την γυµναστική και την µουσική. Το δεύτερο στάδιο εκπαίδευσης ήταν βασισµένο στις θετικές επιστήµες δηλαδή στην αριθµητική, την στερεοµετρία, την αρµονική, την αστρονοµία και την γεωµετρία. Τα µαθηµατικά είναι βασικός παράγοντας που θα τους βοηθήσει αργότερα στην φιλοσοφία. Όταν ολοκληρωθούν και τα δυο στάδια εκπαίδευσης οι φύλακες επίκουροι γίνονται φύλακες βασιλείς, δηλαδή κυβερνήτες της πολιτείας. Κατά τον Πλάτωνα για να υπάρχει ιδανική πολιτεία οι βασιλείς πρέπει να φιλοσοφήσουν ή οι φιλόσοφοι να βασιλεύσουν. Στην ουτοπία «Νέα Ατλαντίδα», του Sir Francis Bacon, υπάρχουν οράµατα για πτυχές της ζωής και συγκεκριµένα για την εκπαίδευση. Ο Sir Francis Bacon οραµατίστηκε ένα πανεπιστήµιο µε όνοµα «O Οίκος του Σολοµώντα». Σε αυτό το πανεπιστήµιο, για να εξηγήσουν ένα φυσικό φαινόµενο θα πρέπει πρώτα να γίνει η παρατήρηση του, στη συνέχεια να πραγµατοποιηθούν πειράµατα πάνω σε αυτό και τέλος να καταλήγουν σε ένα συµπέρασµα. Επιπλέον στον «Οίκο του Σολοµώντα», µέσα από τους φυσικούς νόµους, προσπαθούν να ερµηνεύσουν την ύπαρξη του Θεού. 21

Η Θρησκεία στο µέλλον Οι Στωικοί Οι Στωικοί επηρεάστηκαν από τη χριστιανική θρησκεία η οποία βασιζόταν στην αγάπη, την ειρήνη και την δικαιοσύνη. Έτσι και οι Στωικοί φαντάζονται το Θεό σαν πατέρα και τους ανθρώπους παιδιά του που έχουν πλαστεί ‘κατ’εικόνα’ του Θεού, δηλαδή είναι γεµάτοι δικαιοσύνη, σοφία και αρετή και καθόλου διαφθορά και κακία. Ο ρόλος τους ως ηγέτες του κόσµου είναι να οργανώνουν τη ζωή των ανθρώπων, αλλά και να συµµετέχουν στα ανθρώπινα όπως οι γονείς στη ζωή των παιδιών τους. Όλα τα όντα δηµιουργήθηκαν από τους θεούς για χάρη των θεών και των ανθρώπων.

Νέα Ατλαντίδα (Francis Bacon) Στη Νέα Ατλαντίδα υπάρχει ο Οίκος του Σολοµώντα, ένα πανεπιστήµιο στο οποίο οι επιστήµονες εργάζονται µε αυστηρά επιστηµονική µέθοδο (παρατήρηση και πείραµα) για να αποδείξουν την ύπαρξη του Θεού. Σε όλο το έργο υπάρχουν αναφορές στον χριστιανισµό.

Πόλη του Ήλιου (Tomasso Campanella) Στην Πόλη του Ηλίου η θρησκεία είναι η επιστήµη της αστρολογίας και γίνονται προβλέψεις µε βάση την αστρολογία.

Ο Θαυµαστός Νέος Κόσµος (Aldus Huxley) Στο βιβλίο αυτό απαγορεύεται η πίστη στο Θεό και χλευάζονται και εξορίζονται όσοι αναφέρουν τις λέξεις : Χριστός, Θεός και οικογένεια κ.λ.π. Οι άνθρωποι του Νέου Κόσµου πιστεύουν σε έναν άνθρωπο αποκαλούµενο Ford (οι χρονολογίες µετράνε µετά Ford) ο οποίος έφερε παγκόσµια ειρήνη µετά από πολέµους και κατάργησε το χριστιανισµό επιβάλλοντας εξουσία µε πλύση εγκεφάλου και γενετικό προκαθορισµό. Γίνονται θρησκευτικές τελετές που µοιάζουν µε χριστιανικές (ψέλνουν, πίνουν ένα ναρκωτικό που λέγεται «σόµα» και µοιάζει µε το χάπι «έκσταση») και κάνουν όργια. Το σόµα χωρίς την επίγνωση τους περιέχει µια εθιστική ουσία ώστε να µπορεί η κυβέρνηση να τους ελέγχει πιο αποτελεσµατικά.

Το ∆ικό Μας Όραµα Φανταζόµαστε µια θρησκεία η οποία θα είναι πιο προοδευτική από την παλαιότερη. Θα υπάρχει ανεξιθρησκεία στην οποία θα επιτρέπονται όλες οι θρησκείες εκτός από αυτές που βλάπτουν τον άνθρωπο. Για παράδειγµα σατανισµός. Η θρησκεία θα µπορεί να θεραπεύει τους ανθρώπους ψυχικά και σωµατικά. Επιπλέον θα υπάρχει διακυβέρνηση της θρησκείας δηλαδή δεν θα υπάρχουν πλέον πολιτικά κόµµατα διότι θα κυβερνά η θρησκεία και θα επικρατεί η αγάπη και οµόνοια ανάµεσα στο πληθυσµό όλου του κόσµου.

Πολιτική, Οικονοµία και Κοινωνία Από τις βιβλιογραφικές πηγές που ερευνήσαµε αντλήσαµε πληροφορίες για διάφορες πολιτικές, οικονοµικές και κοινωνικές ευτοπίες και δυστοπίες.

Θαυµαστός Νέος Κόσµος (Brave new World) Πολιτική Ο Aldus Huxley προβλέπει για την πολιτική µία παγκόσµια διακυβέρνηση. Το πολίτευµα είναι απολυταρχικό, αφού οι πολίτες ελέγχονται απόλυτα από την τάξη των ευφυών. Απόλυτος πλανητάρχης είναι κάποιος που έχει πεθάνει από αιώνες, αλλά τον θεωρούν θεό. Είναι αυτός που µετά από πολλούς πολέµους επέφερε την παγκόσµια ειρήνη καταργώντας την αγάπη, την οικογένεια, τη φιλία, τον έρωτα, την ισότητα και όλες τις ηθικές αξίες. Στη θέση τους επέβαλε το οµαδικό σεξ, την ευδαιµονία, την απόλαυση, τον ατοµισµό και τη χαλάρωση µε τη βοήθεια µιας ψυχότροπης ουσίας. Κοινωνία Θα υπάρχει ένα σύστηµα ευγονικής και κοινωνικού προγραµµατισµού. Απαγορεύεται η φυσική κύηση και ο φυσικός τοκετός. Μέσα σε εργαστήρια, τα έµβρυα προγραµµατίζονται έτσι ώστε να γεννιούνται πολίτες πέντε επιπέδων νοηµοσύνης, από τους τελείως καθυστερηµένους νοητικά, έως τους ευφυέστατους. Έτσι. διαµορφώνονται αντίστοιχα πέντε κοινωνικές τάξεις: -οι κατώτεροι εργάτες – ροµπότ, - οι ανώτεροι εργάτες - οι κατώτεροι διοικητικοί υπάλληλοι - οι ανώτεροι διοικητικοί υπάλληλοι - οι κυβερνήτες Αυτοί που κυβερνούν έχουν το ρόλο των αρχόντων, δηλαδή είναι πάµπλουτοι και αποµονωµένοι τεχνοκράτες.

Τζορτζ Όργουελ ‘1984’: Σε αυτή την δυστοπία όσον αφορά την πολιτική, το πολίτευµα είναι απολυταρχικό. Το κόµµα ελέγχει απόλυτα όλους τους πολίτες και τους αναγκάζει να δουλεύουν συνέχεια. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στον Μεγάλο Αδελφό, τον (ανύπαρκτο) πολιτικό ηγέτη της χώρας, «Ο ΜΕΓΑΛΟΣ Α∆ΕΛΦΟΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ». Στους πολίτες δεν επιτρέπεται να επικοινωνούν ή να δηµιουργούν σχέσεις µεταξύ τους.

Στωικοί Φιλόσοφοι Στους στωικούς φιλοσόφους παρουσιάζονται ίδιες αρχές µε το Χριστιανισµό. Η κοινωνία είναι µια κοινωνία θεών και ανθρώπων. Οι θεοί – Πατέρες των ανθρώπων έχουν δηµιουργήσει έναν τέλειο κόσµο, δηλαδή, γεµάτο αγάπη, δικαιοσύνη, αρετή, για να τον µοιράζονται µε τους ανθρώπους. Ο κόσµος αυτός βασίζεται στην ισότητα και τη νοµιµοφροσύνη.

Tomasso Campanella ‘Η πόλη του Ήλιου’ Ο Campanella προβλέπει για την κοινωνία, ισότητα. Η συνύπαρξη δύο ανθρώπων θα βασίζεται στις αστρολογικές προβλέψεις. ∆εν υπάρχει ερωτικό πάθος αλλά µόνο αγάπη.

Πολιτεία του Πλάτωνα ∆ηµιουργεί µια πόλη όπου δεν υπάρχει ιδιοκτησία, προσωπική ζωή και οικογένεια, ενώ η φιλοσοφία δεν είναι προσβάσιµη από τις κατώτερες τάξεις. Όλα θυσιάζονται για το κοινό καλό και ο καθένας περιορίζεται στις δραστηριότητες εκείνες που ταιριάζουν στη φύση του. Υπάρχει κοινοκτηµοσύνη, δεν υπάρχει διαχωρισµός ανάµεσα σε πλούσιους ή φτωχούς. ∆εν υπάρχουν δούλοι, όπως και κανένας διαχωρισµός µεταξύ ανδρών και γυναικών. Όσον αφορά τη πολιτική, ο Πλάτωνας κάνει λόγο για τη σοφία, την ανδρεία, τη σωφροσύνη και τη δικαιοσύνη. Καταλήγει σε τέσσερα είδη πολιτευµάτων, τα οποία δεν µπορούν να επιβιώσουν: Τιµοκρατία (ορίζει την τιµοκρατία ως ένα πολίτευµα, στο οποίο κυβερνούν άτοµα που αγαπούν την τιµή και έχουν επιλεχθεί σύµφωνα µε τον βαθµό τιµής που κατέχουν στην κοινωνία) Ολιγαρχία ∆ηµοκρατία Τυραννία

Το περιβάλλον στο µέλλον Από τις βιβλιογραφικές πηγές που µελετήσαµε, αντλήσαµε πληροφορίες σχετικά µε περιβαλλοντικά οράµατα µόνο από την «Πόλη του Ήλιου» του Tomasso Campanella. Όσον αφορά το κλίµα, ο Tomasso Campanella κάνει λόγο για ένα κλίµα χωρίς κακοκαιρία αλλά µόνο ηλιοφάνεια.

Το προσωπικό µας όραµα για το περιβάλλον στο µέλλον Η κλιµατική αλλαγή είναι πλέον µια πραγµατικότητα µε καταστροφικές συνέπειες για το κλίµα, τη ζωή, την οικονοµία κλπ. ∆εν µπορούµε σήµερα να οραµατιζόµαστε την ηλιοφάνεια σαν ευτοπικό στοιχείο όπως ο Campanella. Επίσης, εξαιτίας της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας και των αποβλήτων φοβόµαστε ότι θα µειωθεί η έκταση της χλωρίδας και θα αυξηθούν τα είδη υπό εξαφάνιση. Οι άνθρωποι στο µέλλον θα έχουν την ανάγκη να κτίσουν περισσότερα κτήρια. Για να το πετύχουν αυτό θα καίνε µεγάλες εκτάσεις δέντρων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσµα όχι µόνο τη µείωση έκτασης των δασών(αποψίλωση) αλλά και την εξαφάνιση πολλών ειδών ζώων.

Οι Τέχνες στο µέλλον Στο µέλλον οι τέχνες πρόκειται να αλλάξουν σε σχέση µε τα σηµερινά δεδοµένα. Στο πέρασµα των χρόνων δεν είναι λίγοι οι συγγραφείς και οι επιστήµονες που έχουν οραµατιστεί τη µελλοντική εξέλιξη των τεχνών στα δικά τους συγγράµµατα. Ο συγγραφέας Όργουελ Τζόρτζ στο βιβλίο του «1984», που αργότερα γυρίστηκε και σε ταινία, οραµατίστηκε µια δυστοπία σχετικά µε έναν τοµέα τεχνών, συγκεκριµένα την αρχιτεκτονική, το πώς θα είναι δοµηµένα τα κτήρια στα οποία θα ζουν οι άνθρωποι. Αυτά είναι ετοιµόρροπα κτήρια όπου ο κάθε ένοικος διαθέτει ένα και µόνο δωµάτιο. Σχετικά µε την ενδυµασία οραµατίστηκε ότι όλοι θα ήταν υποχρεωµένοι να φορούν µπλε φόρµες µε σκοπό την µαζοποίηση του πλήθους. Όσον αφορά την µουσική, σε αυτό το δυστοπικό κράτος οι πολίτες είναι υποχρεωµένοι να τραγουδούν ένα εµβατήριο «εµείς είµαστε τα παιδιά θεµελιωτές του µέλλοντος». Ακόµα άκουγαν καθηµερινά από τα µεγάφωνα τα επιτεύγµατα του κράτους. Επίσης κάθε στιγµή παρακολουθούνται από το «µεγάλο αδερφό» και έπαιρναν διαταγές από ανθρώπους που βρίσκονταν πίσω απ’τις τηλεοράσεις που βρίσκονταν κρεµασµένες στα δωµάτιά τους. Ένα άλλο ουτοπικό όραµα των επιστηµόνων σχετικά µε την αρχιτεκτονική στο µέλλον αποτελεί το σχέδιο των λεγόµενων «water scrapers» δηλαδή ουρανοξύστες κάτω από το νερό. Έχουν φανταστεί, λοιπόν, µια υποθαλάσσια πόλη η οποία θα είναι γεµάτη από αυτούς. Ενέργεια θα λαµβάνει από τα κύµατα των θαλασσών του αέρα και του ήλιου. Θα είναι τοποθετηµένες βαθιά στη θάλασσα και θα είναι δυνατή η χρήση αυτών των φυσικών πόρων ενέργειας. Ακόµα η αρχιτεκτονική αυτών των κτηρίων θα επιτρέπει στο φως του ήλιου να περνά και στους χαµηλότερους ορόφους. Ακόµη έχει σχεδιαστεί ότι αυτά τα κτήρια θα µπορούν να στεγάσουν 2000 ανθρώπους και θα παράγουν δικό τους φαγητό και ηλεκτρισµό. Το ουτοπικό όραµα ενός δηµάρχου της Μαριναλέδα στην Ανδαλουσία έγινε πραγµατικότητα πριν από 31 χρόνια και συνεχίζεται µέχρι σήµερα. Οι άρχοντες µαζί µε τους κατοίκους έχουν φτιάξει, όπως την λένε, µια ουτοπία για την ειρήνη και ζουν τώρα αυτό που µερικοί ονειρεύονται για το µέλλον. Έχοντας στο νου τους την αλληλεγγύη και την οµαδικότητα κάθε φορά που χρειάζεται να χτιστεί ένα δηµόσιο κτήριο ή κάποιο άλλο σπίτι γίνεται «κόκκινη Κυριακή» δηλαδή γενικό προσκλητήριο για εθελοντική εργασία.

Το δικό µας όραµα Κατά την γνώµη µας, σχετικά µε την φωτογραφία στο µέλλον θα έχουν εξελιχθεί αρκετά τα φωτογραφικά µηχανήµατα τα οποία θα βγάζουν φωτογραφίες πολύ υψηλής ανάλυσης. Ακόµα θα µπορούσαν να έχουν επιλογές µορφοποίησης των φωτογραφιών και θα διευκολύνουν τον άνθρωπο στην χρήση τους. Πολύ πιθανή είναι η ύπαρξη ολογραµµάτων που θα κινούνται και θα µιλούν σε κλειστούς χώρους. Ακόµη οι άνθρωποι µε ειδικές ανάγκες θα µπορούν να έχουν στην διάθεση τους µηχανήµατα «ροµπότ» που θα τους βοηθούν σε διάφορες εργασίες και να παίρνουν ενεργό µέρος στην καλλιτεχνική δηµιουργία. 26

Στην αρχιτεκτονική, τα κτήρια θα είναι ψηλά και θα φιλοξενούν πολλούς ανθρώπους. Θα είναι πιθανόν από γυαλί και θα έχουν υψηλό σύστηµα τεχνολογίας. Στην ζωγραφική, σιγά-σιγά ο παραδοσιακός τρόπος σχεδίασης θα χάνεται και θα παίρνει την θέση του τα graphics & animation µε την βοήθεια της τεχνολογίας. Ήδη έχει αρχίσει να πραγµατοποιείται η ιδέα του body painting στην οποία καµβάς είναι τα σώµατα των ανθρώπων. Στην µουσική και το χορό, θα υπάρχουν νέα πρότυπα, θα εξελιχθούν τα όργανα της µουσικής και τα είδη του χορού θα υπάρχουν πιο σύγχρονες χορογραφίες που ενδεχοµένως να συνδυάζουν και την ηθοποιία. Πολύ πιθανόν, η γλυπτική και το θέατρο να αντικατασταθούν από νέες µορφές διασκέδασης, όπως το διαδραστικό και τετραδιάστατο κινηµατογράφο και ψηφιακά έργα µε την βοήθεια της τεχνολογίας.

Media και ψυχαγωγία Στις πηγές µας υπάρχουν δυστοπικά οράµατα για το ρόλο των ΜΜΕ. Όλα τα µέσα ενηµέρωσης και ψυχαγωγίας παρουσιάζονται ως µέσα χειραγώγησης και υποδούλωσης των ανθρώπων και µετατροπής τους σε άβουλα πλάσµατα.

Επικοινωνία Η επικοινωνία θα είναι σαφώς πιο εύκολη, άνετη και πιο οικονοµική (σε σχέση µε τις χρεώσεις). Θα υπάρχουν πολλοί πάροχοι κινητής τηλεφωνίας, τα πάγια θα είναι χαµηλά και δε θα επιβαρύνουν τους πολίτες. Όπως είδαµε και στο ντοκυµαντέρ « Η Ζωή το 2050» η επικοινωνία θα µπορει να γίνεται και µέσα από ολογράµµατα, δηλαδή θα καλούµε ένα πρόσωπο και θα εµφανίζεται το ολόγραµµά του – τρισδιάστατη απεικόνιση – που θα µας κάνει να νιώθουµε σα να έχουµε ένα υποκατάστατο της φυσικής παρουσίας του µπροστά µας.

Ψυχαγωγία και είδωλα To gaming θα εξελιχθεί ακόµα περισσότερο. Θα είναι πιο διαδραστικό και πιο διασκεδαστικό. Τα άτοµα θα συµµετέχουν περισσότερο στο παιχνίδι και µε όλες τους τις αισθήσεις, θα παίρνουν κυριολεκτικά τον ρόλο του πρωταγωνιστή του παιχνιδιού. Τα παιχνίδια θα είναι για όλες τις ηλικίες και δεν θα απορρίπτονται από τους ενήλικες (30+ ). Η µουσική του µέλλοντος θα εµπνέει όλες τις ηλικίες. ∆ε θα κατηγοριοποιείται σε «µουσική των µεγάλων» ή «µουσική των µικρών». Θα υπάρχει µεγάλη αλλαγή στην µελωδία, στο είδος και στο τι όντως θα αποκαλείται ταλέντο. Το είδωλο του µέλλοντος θα είναι σε ηλικία 18 εώς 25 . θα είναι έξυπνο, όµορφο, θα ασχολείται µε ό,τι πιο ενδιαφέρον υπάρχει εκείνο το χρονικό διάστηµα, θα είναι καλλιεργηµένο και θα αναλαµβάνει κοινωνική δράση µε τη µορφή προώθησης καλών σκοπών για τη διάσωση του πλανήτη.

Ενηµέρωση Η ενηµέρωση µέσω διαδικτύου θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί για προπαγάνδα και διαφήµιση όπως στις δυστοπίες που µελετήσαµε. Παρόλα αυτά, θα υπάρχουν άπειρα ιστολόγια που θα προσφέρουν αντικειµενική ενηµέρωση και πολύπλευρο σχολιασµό. Το πρόβληµα της υπερπληροφόρησης θα είναι πολύ σοβαρότερο από σήµερα και θα εξαρτάται από το µορφωτικό επίπεδο των πολιτών να µπορούν να επιλέξουν τις πληροφορίες που θα κρίνουν ότι είναι έγκυρες και χρήσιµες σε κάθε πρόβληµα που θα αντιµετωπίζουν.

Το δικό µας όραµα Φανταστείτε όλα τα Media να είναι διαδικτυακά (ειδήσεις, µουσική, τηλεόραση). Η συσκευή της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου να µην υπάρχει πλέον. ‘Ένας µόνο υπολογιστής να µας παρέχει όλα αυτά για τα οποία σήµερα χρειαζόµαστε πολλές συσκευές. Η ενηµέρωση µας, η ψυχαγωγία µας και η επικοινωνία µας να είναι µόνο µέσω του διαδικτύου.

Ιατρική, Επιστήµη και Τεχνολογία στο Μέλλον Η Ιατρική είναι η λιγότερο κοµπιουτεροποιηµένη επιστήµη, εποµένως ενδέχεται να υπάρξουν πολλές αλλαγές µέσα στα επόµενα χρόνια. Σύµφωνα µε τις διαδικτυακές πηγές που µελετήσαµε, αντλήσαµε τις παρακάτω πληροφορίες Αρχικά, τα βιολογικά µέρη του σώµατος θα µπορούν να αντικατασταθούν από µηχανικά, κάτι το οποίο θα οδηγήσει στην αθανασία. Από ένα βιολογικά ετοιµοθάνατο σώµα θα µπορούν να παίρνονται η σκέψη η ικανότητα λόγου και οι αναµνήσεις και να χρησιµοποιούνται για τον πλήρη έλεγχο ολογραµµάτων. Οι εξετάσεις και οι επεµβάσεις θα µπορούν να πραγµατοποιούνται από ροµπότ µε µεγάλη ακρίβεια και δεξιότητα. Επιπροσθέτως, θα υπάρχουν ειδικά γιλέκα µε τα οποία θα είναι εφικτή η εξέταση από απόσταση. Συνεπώς, µε διάφορα φάρµακα (βλαστοκύτταρα) και ενέσεις θα µπορεί να επιτευχθεί η αντιγήρανση. Ο γενετικός προκαθορισµός θα είναι έντονος τα επόµενα χρόνια. Σύµφωνα µε το δυστοπικό όραµα του Aldus Huxley, στο έργο του «Ο θαυµαστός Νέος Κόσµος», τα παιδιά θα γεννιούνται σε εργαστήρια, όπου οι επιστήµονες θα τα κατατάσσουν, ήδη από την κατάσταση εµβρύου, σε κοινωνικές τάξεις. Τα εργαστήρια θα αποτελούνται από πέντε ορόφους. Στον πρώτο όροφο θα κόβεται το οξυγόνο στα παιδιά από τον δεύτερο µήνα εγκυµοσύνης, άρα η νοηµοσύνη τους θα είναι σηµαντικά µειωµένη. Τέτοια παιδιά προορίζονται, για παράδειγµα, να πατάνε απλώς ένα κουµπί σε ένα µηχάνηµα εργοστασίου. Στον δεύτερο και στον τρίτο όροφο, το οξυγόνο θα κόβεται από τον τέταρτο και έκτο µήνα αντίστοιχα. Τα συγκεκριµένα παιδιά προορίζονται για εργασίες χειρωνακτικές χωρίς κάποια ιδιαίτερη αρµοδιότητα. Στον τέταρτο όροφο το οξυγόνο θα σταµατάει ένα µήνα πριν την γέννα και αυτά τα παιδιά θα ασκούν ανώτερα και πνευµατικά επαγγέλµατα όπως δικηγόροι, γιατροί, στρατιωτικοί, ενώ στον πέµπτο που το οξυγόνο δεν θα κόβεται, τα παιδιά που θα γεννιούνται θα είναι οι απόλυτοι κυβερνήτες του τόπου.

TO ∆ΙΚΟ ΜΑΣ ΟΡΑΜΑ Σύµφωνα µε την δική µας άποψη, η εξέταση από απόσταση θα είναι ένα σπουδαίο τεχνολογικό επίτευγµα, διότι θα γίνεται ξεκούραστα, αλλά ταυτόχρονα θα είναι απολυταρχικό καθώς µε αυτά τα γιλέκα θα µπορεί να ελέγχει διαρκώς την κατάσταση υγείας µας το κράτος. Οι κοινωνικές διακρίσεις από την προγεννητική ηλικία θα είναι ένα φαινόµενο τελείως άδικο, επειδή δεν θα είναι κάποιος συγκεκριµένος ο τρόπος µε τον οποίο θα επιλέγεται η κοινωνική κατάταξη των ατόµων. Όσον αφορά την αντιγήρανση, θα είναι πολύ καλύτερη η κατάσταση, καθώς δεν θα υπάρχουν τα προβλήµατα της τρίτης ηλικίας. Παρόλα αυτά, η αιώνια ζωή θα έχει περισσότερες αρνητικές συνέπειες από θετικές. 29

Κεφάλαιο τρίτο Συµπεράσµατα Συµπερασµατικά, αφού µελετήσαµε τις πηγές µας σχετικά µε γνωστές ουτοπίες στη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και τον κινηµατογράφο, αντιληφθήκαµε ότι οι γνωστές ουτοπίες των κλασσικών – Στωική Πόλη, Πολιτεία του Πλάτωνα - και νεοκλασσικών χρόνων – Ουτοπία του Μουρ, Νέα Ατλαντίδα του Bacon, Πόλη του Ήλιου του Campanella - ήταν ευτοπίες, καθώς σε αυτές περιγράφονται ευοίωνα οράµατα για το µέλλον. Επικρατεί η αισιοδοξία και η ελπίδα ότι οι πολίτες θα ζουν αρµονικά µε αγαθότητα, ανδρεία, δικαιοσύνη, αρετή, ισότητα µεταξύ τους ή αξιοκρατία, δεν θα υπάρχει σύγκρουση ανάµεσα στην επιστήµη και τη θρησκεία, δεν θα υπάρχουν συγκρούσεις και πάθη, αλλά αδελφική αγάπη και οµόνοια. Ακόµη και το κλίµα περιγράφεται σταθερά εύκρατο και ευχάριστο. Προσπαθώντας να ερµηνεύσουµε την τάση των παλαιότερων οραµατιστών να είναι αισιόδοξοι για το µέλλον, συµπεραίνουµε ότι µέχρι τον 20ο αιώνα, τον αιώνα των δυο παγκοσµίων πολέµων, της κλιµατικής αλλαγής και της χρησιµοποίησης της επιστήµης για τη χειραγώγηση των ανθρώπων, επικρατούσε η ανθρωπιστική αντίληψη. Σύµφωνα µε αυτήν, ο άνθωπος είναι κατά φύση καλός και αγαθός και έχει απεριόριστες δυνατότητες για πρόοδο και δηµιουργία. Για τους πρόγονούς µας ήταν φυσικό και αυτονόητο ότι η µελλοντική εξέλιξη της επιστήµης θα έφερνε ακόµη µεγαλύτερη πρόοδο σε όλους τους τοµείς και θα ωφελούσε όλους τους πολίτες. Αντίθετα, στις ουτοπίες του 20ου αιώνα - Θαυµαστός Νέος Κόσµος του Huxley και 1984 του George Orwell - και στην ταινία ‘In Time’ (2011) η ζωή στο µέλλον παρουσιάζεται σαν δυστοπία. Απολυταρχικά καθεστώτα ελέγχουν τους πολίτες µε τροµοκρατία και πλύση εγκεφάλου, δεν υπάρχει ελευθερία σκέψης και έκφρασης, τα συναισθήµατα και η οικειότητα µεταξύ των ανθρώπων διώκονται και η Ηθική είτε χρησιµοποιείται σα σωφρονιστικό µέσο είτε καταργείται στο βωµό της κατανάλωσης και της ηδονής. Οι άνθρωποι εργάζονται σα δούλοι, σα ροµπότ γεµάτοι τρόµο και άγχος. Αν θυµηθούµε τους µεγάλους πολέµους, την πυρηνική βόµβα, το ναζισµό, το φασισµό και τον κοµµουνισµό και τις µεθόδους προπαγάνδας που χρησιµοποίησαν είναι εύκολο να κατανοήσουµε την απαισιοδοξία των νεώτερων στοχαστών. Οραµατίστηκαν την παγκοσµιοποίηση κάτω από τον απολυταρχικό ζυγό µιας νεας τάξης που υπόσχεται ειρήνη και ευηµερία εις βάρος της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας. Η εµπιστοσύνη στον άνθρωπο και στη δυνατότητά του να ορίσει το πεπρωµένο του έχει χαθεί. Ιδιαίτερα στην ταινία ‘In Time’ βλέπουµε το χρόνο σαν εχθρό που αφαιρεί τη ζωή των ανθρώπων. Αυτό είναι κάτι που ήδη βιώνουµε στη ζωή µας. Ο χρόνος είναι όντως χρήµα!

Μοναδική εξαίρεση στα δυσοίωνα οράµατα των σύγχρονων στοχαστών αποτελεί η υπαρκτή ουτοπία στη Σεβίλλη της Ισπανίας, γνωστή ως Μαριναλέδα. Οι πολίτες αυτής της κοινότητας πειραµατίζονται να εφαρµόσουν στην πράξη τα ιδανικά της κοινοκτηµοσύνης και της ενεργής συµµετοχής του πολίτη στα κοινά. Αντί να γκρινιάζουν στην κυβερνηση για τη φτώχεια και την ανεργία, αναλαµβάνουν οι ίδιοι να χτίσουν τα σπίτια τους µε τη στήριξη των ειδικών µηχανικών και αρχιτεκτόνων. Με αυτόν τον τρόπο, πραγµατοποιούν ταυτόχρονα το όραµα της δωρεάν στέγης, της απόλαυσης των επιστηµονικών αγαθών και της εργασίας. Η εµπιστοσύνη στον πολίτη και στις δυνατότητές του ξαναχτίζεται. Εµείς οραµατιζόµαστε µια πόλη όπου θα εξυπηρετούνται οι καθηµερινές ανάγκες µας για κατοικία, µετακίνηση, διατροφή, ένδυση, ψυχαγωγία, αισθητική απόλαυση, υγεία, περίθαλψη, εκπαίδευση, µόρφωση, ελεύθερη έκφραση και δηµιουργία. ∆ηλαδή, ονειρευόµαστε µια πολιτεία όπου Θα υπάρχουν µόνο διώροφες µονοκατοικίες µε µεγάλους κήπους Θα υπάρχει πολύ πράσινο και ταρατσόκηποι Οι συγκοινωνίες θα είναι δωρεάν, τακτικές και θα γίνονται µε διάφορα υπέργεια, επίγεια και υπόγεια µέσα (κυρίως µε ποδήλατα, skate-board, δορυφορικά λεωφορεία και ιπτάµενα οχήµατα) Χρησιµοποιούνται αποκλειστικά οι ανανεώσιµες µορφές ενέργειας Οι υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης είναι δωρεάν για όλους Η παιδεία είναι δωρεάν, ανθρωπιστική ενώ θα υπάρχει επαγγελµατική εκπαίδευση στο Λύκειο Η οικονοµία θα βασίζεται στη γη, τη βιοτεχνία, το εµπόριο, τη βιοµηχανία, τις υπηρεσίες, την τεχνολογία, τον τουρισµό, τον πολιτισµό, τη µάθηση και θα γίνεται επίσης ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών Θα υπάρχει µόνο µία κοινωνική τάξη: η µεσαία τάξη Θα υπάρχει αξιοπρεπής εργασία για όλους Το πολίτευµα θα είναι η άµεση δηµοκρατία ώστε οι αποφάσεις να λαµβάνονται µε ψήφο από κάθε πολίτη Θα υπάρχει ανεξιθρησκεία εκτός από περιπτώσεις βίας ∆εν θα υπάρχει βία και διαφθορά Θα επικρατεί η αγάπη, η ειλικρίνεια, η νοµιµοφροσύνη, ο σεβασµός στη διαφορετικότητα και η αλληλεγγύη Τέλος, θέλουµε η Πόλη µας να είναι ανεξάρτητη και αυτόνοµη από οποιοδήποτε παγκόσµιο κράτος και απολυταρχικό καθεστώς

Κεφάλαιο τέταρτο Αξιολόγηση Μετά από την αυτοαξιολόγηση που κάναµε στο τέλος των συναντήσεών µας καταλήξαµε στο συµπέρασµα ότι οι περισσότεροι από τους συµµετέχοντες είναι ικανοποιηµένοι από τη συνεισφορά τους στην ερευνητική εργασία. Συγκεκριµένα, οι 15 από τους 16 µαθητές ασχολήθηκαν µε την έρευνα των πηγών, δηλαδή των περιλήψεων των λογοτεχνικών έργων που µας δόθηκαν αλλά δυσκολεύτηκαν – λόγω έλλειψης χρόνου – να αναζητήσουν πρόσθετο υλικό στο ∆ιαδίκτυο. ∆ύο από εµάς συνέβαλαν πολύ στην πληροφόρησή µας φέρνοντας πληροφορίες για τη “Μαριναλέδα”, τους υποθαλάσσιους ουρανοξύστες και την ταινία “In Time”. Ως προς τα δικά µας οράµατα ανά πτυχή της ζωής στο µέλλον, κανείς δεν είναι ευχαριστηµένος από το αποτέλεσµα της οµαδικής εργασίας µας επειδή ο χρόνος δεν επαρκούσε να συζητήσουµε σε βάθος και να αιτιολογήσουµε τις ιδέες µας βάσει των τωρινών δεδοµένων. Θα θέλαµε να γίνει αυτό στο β’ τετράµηνο. Προς το παρόν, καταγράψαµε απλώς τις επιθυµίες µας κάπως επιφανειακά. Όσον αφορά τους στόχους που είχαµε θέσει στην αρχή, νοµίζουµε πως τους επιτύχαµε σε ικανοποιητικό βαθµό, εφόσον όλες οι υποοµάδες µελέτησαν τις γνωστές ουτοπίες, τις µοιράστηκαν µε τις άλλες υποοµάδες και τις ερµηνεύσαµε σε ολοµέλεια.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ Schofield M. (1997) «Η Στωική Ιδέα της Πόλης» Μορφωτικό Ίδρυµα Εθνικής Τραπέζης

Ιστογραφικές αναφορές EUtopia - our European Dream City eu--topia.blogspot.com/ /search/label/Resources

Η πόλη του ήλιου ebooks.gr www.ebooks.gr/gr/η-πολη-του-ηλιου-193376.htm

Θαυµαστός καινούριος κόσµος Ebook Download - PDF Search Engine ebooks-search-engine.com/θαυµαστός-καινούριος-κόσµος-pdf.html

Movie World: In Time - Περίληψη movie--world.blogspot.com/2011/11/in-time.htm

Τo κουτί της Πανδώρας - Μαριναλέδα - Η γη της ουτοπίας ... www.ntokimanter.net/2012/07/Marinaleda-h-gh-ths-oytopias.htm

New Atlantis by Francis Bacon - Free Ebook - Project Gutenberg www.gutenberg.org/ebooks/2434

Nineteen Eighty-Four (film) - Wikipedia, the free encyclopedia en.wikipedia.org/.../Nineteen_Eighty-Four

Πολιτεία του Πλάτωνα - Βικιπαίδεια el.wikipedia.org/wiki/Πολιτεία_του_Πλάτωνα

Στωικισµός - Βικιπαίδεια el.wikipedia.org/wiki/Στωικισµός

Utopia by Saint Thomas More - Free Ebook - Project Gutenberg www.gutenberg.org/ebooks/2130

Βιωσιµότητα http://www.youtube.com/watch?v=qSYcm2KW6ww