Column Jan Willem Mollema

Analogiseren kun je leren

Column

Vakbeurzen. Ze staan weer voor de deur! Groots in het nieuwste van het nieuwste. Met snufjes, machines en software die al je problemen moeten doen verdwijnen als een blok aluminium in een gretige freesbank.

Maar thuisgekomen blijkt er toch een aap in de mouw gezeten te hebben en kan eigenlijk net niet wat je voorzien hebt. Of alleen na een langdurige integratie. Immers niet iedereen op een beursstand heeft aan de wieg gestaan van het ontwikkelde product. Dan maar doorvragen en doorvragen, het kan toch niet alleen maar goed nieuws zijn? Maar het belangrijkste voor mij blijft dat na een dag beursbezoek echt niet ineens alle problemen opgelost zullen worden.

Stel nou dat er in jouw bedrijf te veel tijd verloren gaat met het instellen en voorbereiden van gereedschappen. Je zou dan de nieuwste gereedschapsvoorinsteller met een database-oplossing kunnen aanschaffen, maar vermoedelijk maakt dat je probleem alleen maar groter. Op zo’n moment ben ik radicaal tegen innovatie omdat de echte problemen onder een mooi laagje vernis verborgen worden. De grondoorzaken blijven bestaan en zullen een succes in de weg blijven staan. Bij bijvoorbeeld zo’n gereedschapsoplossing moet iedereen eerst echt en intrinsiek overtuigd zijn van het belang van modularisering om een explosie van gereedschapsvarianten te voorkomen. Het is ook een fundamentele keuze of gereedschapsradius en -lengte wel of niet handmatig ingegeven moeten worden in de machine, beide met voor- en nadelen. Ook zorgen zulke systemen voor een heleboel huishoudelijke taken om de inhoud van de database gezond te houden. Wil je net als vroeger ‘ff snel’ iets doen, dan gaat dat niet meer en dat gaat ten koste van de motivatie om het te blijven gebruiken en onderhouden. Blijf je toch werken volgens ‘ff snel’… Dan wordt het zelfs een blok aan je been. Kortom, van de regen in de drup.

Ik probeer met dergelijke uitdagingen eerst het probleem op een zo laag technologisch niveau meester te worden. Uitsluitend met de spullen die beschikbaar zijn om op die manier het probleem echt te leren kennen. Van daaruit kan dan over digitalisering en dergelijke oplossingen nagedacht worden. Want als het fundament niet klopt, dan is de digitalisering eerder een vloek dan een zegen. Bij een van mijn klanten gaan we nu weer terug naar een boekenplank met een analoge postvakmachine-planning. Juist, we gaan het planningsproces analogiseren om de discipline weer te ontwikkelen om daarna het digitale systeem op te voeden. En dan begint de volgende uitdaging. De basis van een digitaal systeem bestaat namelijk uit code in een programmeertaal. Goede code verhoudt zich tot een robuust programma als een goede mechanische basis tot een nauwkeurige machine. Alleen is de opbouw en ontwikkeling van code tegenwoordig niet zo robuust als een Strausak of een Hembrug. En het ontbreekt helaas ook aan de kennis en ervaring die ooit noodgedwongen in de mechanische systemen ging zitten. En dat kost ons heel erg veel kruim. Dáár zouden we tegen in opstand moeten komen!