แผนธุรกิจ

แผนธุรกิจคืออะไร หากกลาวถึงความหมายหรือคําจํากัดความของคําวา “แผนธุรกิจ” ซึ่งผูประกอบการจํานวนมากยังไม เขาใจความหมายที่แทจริงของแผนธุรกิจ วาองคประกอบของแผนธุรกิจหรือสิ่งที่เรียกวาแผนธุรกิจคืออะไร โดยมักพิจารณาหรือใหความสําคัญแตลักษณะภายนอกตามที่ปรากฏ คือการมีลักษณะของเอกสาร (Document) หรืออยูในรูปของรายงาน (Report) ที่บรรจุขอมูลตางๆ เกี่ยวกับธุรกิจตางๆ ตามหัวขอหรือ โครงสรางตางๆที่ระบุไว เชน บทสรุปผูบริหาร การวิเคราะหตลาดและอุตสาหกรรม แผนการบริหารจัดการ แผนการตลาด แผนการผลิต แผนการเงิน ซึ่งในแตละสวนของหัวขอในโครงสรางนี้ ก็อาจจะมีหัวขอ ปลีกยอยออกไปมากบางนอยบางแลวแตลักษณะธุรกิจ โดยถาตนเองกรอกรายละเอียดตางๆไดครบถวน ตามหัวขอเหลานี้ ก็นาที่จะเรียกไดวาเปนแผนธุรกิจที่ครบถวนเพียงพอแลว จึงทําใหผูประกอบการมุงเนนที่ จะใสรายละเอียดตางๆใหครบเปนหลัก โดยไมไดเขาใจถึงความหมายของแผนธุรกิจ รวมถึงวัตถุประสงค และการใชประโยชนของแผนธุรกิจ เพราะแทจริงแลวถาจะกลาวโดยงาย แผนธุรกิจ (Business Plan) ก็คือ เอกสาร (Document) ที่แสดงรายละเอียดตางๆในการวางแผนธุรกิจ (Business Planning) อันมาจาก ผูเขียนหรือจากตัวธุรกิจนั่นเอง ทําใหสิ่งที่เกิดขึ้นก็คือแผนธุรกิจที่จัดทําขึ้นสวนใหญในปจจุบัน มักจะยังไม ถึงในระดับมาตรฐานที่เพียงพอ ในการที่จะแสดงใหเห็นถึงประสิทธิภาพ หรือความสามารถในการวางแผน ธุรกิจใหประสบความสําเร็จ หรือขาดรายละเอียดที่สําคัญและจําเปน สําหรับการวิเคราะหของธนาคารหรือ สถาบันการเงิน หรือยังไมถึงระดับมาตรฐานเพื่อการแขงขัน ในการประกวดแผนธุรกิจในระดับสากล ซึ่ง สาเหตุสวนใหญเกิดขึ้นเนื่องจากผูประกอบการหรือผูเขียนแผน ยังไมเขาใจพื้นฐานวาแทจริงแลวแผนธุรกิจ คืออะไร ดังนั้นกอนที่จะทําความเขาใจเกี่ยวกับแผนธุรกิจวาคืออะไร ลองดูรายละเอียดและคําจํากัดความ ของแผนธุรกิจจากแหลงอางอิงตางๆ ทั้งที่เปนแหลงอางอิงจากในประเทศและจากตางประเทศดูกอนเปน เบื้องตน » นิยาม...คําจํากัดความของแผนธุรกิจ A comprehensive planning document which clearly describes the business developmental objective of an existing or proposed business. The plan outlines what and how and from where the resources needed to accomplish the objective will be obtained and utilized. เอกสารสรุปรวมการวางแผนซึ่งไดแสดงรายละเอียดอยางชัดเจนแจมแจง เกี่ยวกับวัตถุประสงคของการ พัฒนา และปรับปรุงธุรกิจของธุรกิจที่ดํารงอยูหรือธุรกิจที่ตั้งเปาหมาย แผนนี้จะแสดงใหเห็นถึงสิ่งที่จะ ดําเนินการ วิธีการ และแหลงที่มาของทรัพยากรของธุรกิจที่จะไดมาและใชประโยชน ซึ่งมีความจําเปนใน การที่จะประสบความสําเร็จตามวัตถุประสงคของธุรกิจ

แหลงที่มา: U.S. Small Business Administration (SBA), www.sba.gov

A business plan is a summary of how a business or entrepreneur intends to organize an entrepreneurial endeavor and implement activities necessary and sufficient for the venture to succeed. It is a written explanation of the company's business model for the venture in question.

Business plans are developed for ventures in both business and government. แผนธุรกิจคือบทสรุปของวิธีการที่ธุรกิจหรือผูประกอบการ มีความตั้งใจที่จะรวบรวมความ อุตสาหะพยายามในการประกอบการ และกิจกรรมที่จําเปนในการดําเนินการ ซึ่งเพียงพอตอความเสี่ยงใน การประสบความสําเร็จ โดยจะถูกเขียนขึ้นเพื่ออธิบายตอประเด็นปญหาตางๆจากความเสี่ยงนั้น ตาม Business Model ที่กําหนดของธุรกิจ ซึ่งแผนธุรกิจโดยทั่วไปจะถูกพัฒนาขึ้น สําหรับการลงทุนของตัวธุรกิจ เองหรือหนวยงานของรัฐดวย แหลงที่มา: Wikipedia, the free encyclopedia, www.wikipedia.org

รายละเอียดเบื้องตนเปนตัวอยางเกี่ยวกับคํานิยามของแผนธุรกิจจากตางประเทศ คือของ U.S. Small Business Administration (SBA) ซึ่งเปนหนวยงานดูแลและสนับสนุนดานตางๆเกี่ยวกับ SMEs ของ อเมริกา และจาก Wikipedia, the free encyclopedia ซึ่งถือเปนแหลงฐานขอมูล On-line ที่แพรหลาย ที่สุดในโลก คราวนี้ลองมาดูนิยามหรือขอความที่กลาวถึงวาแผนธุรกิจคืออะไร จากแหลงที่มาในประเทศ ไทยดูบางแผนธุรกิจ (Business Plan) คือแผนงานทางธุรกิจที่แสดงกิจกรรมตางๆ ที่ตองปฏิบัติในการ ลงทุนประกอบการ โดยมีจุดเริ่มตนจากจะผลิตสินคาและบริการอะไร มีกระบวนการปฏิบัติอยางไรบาง และผลจากการปฏิบัติออกมาไดมากนอยแคไหน ใชงบประมาณและกําลังคนเทาไร เพื่อใหเกิดเปนสินคา และบริการแกลูกคา และจะบริหารธุรกิจอยางไรธุรกิจจึงจะอยูรอด แหลงที่มา: มาณพ ชิวธนาสุนทร, แผนธุรกิจ SMEs, สํานักพัฒนาธุรกิจอุตสาหกรรมและผูประกอบการ , กรมสงเสริมอุตสาหกรรม, กระทรวงอุตสาหกรรม, 2547 แผนธุรกิจ (Business Plan) เปนเครื่องมือที่มีความสําคัญยิ่งสําหรับผูประกอบการที่ริเริ่มจะกอตั้ง กิจการ แผนนี้เปนผลสรุปหรือผลรวมแหงกระบวนการคิดพิจารณา และการตัดสินใจที่จะเปลี่ยนความคิด ของผูประกอบการออกมาเปนโอกาสทางธุรกิจ มีผูเปรียบเทียบวาแผนธุรกิจเปรียบเหมือนแผนที่ในการ

เดินทาง ที่จะชี้แนะขั้นตอนตางๆทีละขั้นตอนในกระบวนการกอตั้งกิจการ แผนจะใหรายละเอียดตางๆ ทั้ง เรื่องของการตลาดการแขงขันกลยุทธในการดําเนินธุรกิจ การคาดคะเนทางการเงิน ที่จะชี้นําผูประกอบการ ไปสูความสําเร็จหรือชี้ใหเห็นถึงจุดออนและขอควรระวัง แหลงที่มา: สถาบันพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม (ISMED), www.ismed.or.th แมแตตัวผูเขียนเองก็ยังเคยกําหนดเกี่ยวกับคําจํากัดความของแผนธุรกิจ ตามลักษณะของแผนธุรกิจที่ เปนอยูในประเทศไทย คือ มีลักษณะเปนเอกสาร (Document), ครอบคลุมกระบวนการจัดการทุกๆดาน ของธุรกิจ (Summary of all business activities), มีการระบุถึงการวางแผนตามเปาหมายและ วัตถุประสงคของธุรกิจ (Business planning for accomplish business goals and objectives), แสดงให เห็นถึงผลลัพธที่เกิดขึ้น (Show business results) ซึ่งเมื่อรวมองคประกอบทั้งหมดเพื่อกําหนดเปนนิยาม ของแผนธุรกิจตามความเขาใจของผูเขียน จะไดเปนเอกสารซึ่งแสดงถึงขอมูลและรายละเอียดของธุรกิจ รวมถึงวิธีการและกระบวนการในการดําเนินการของธุรกิจในทุกดาน ที่ไดผานการวางแผนขึ้นตาม เปาหมาย และวัตถุประสงคของธุรกิจนั้น และแสดงใหเห็นถึงผลลัพธที่เกิดขึ้นของธุรกิจ จากวิธีการและ กระบวนการในการดําเนินการของธุรกิจที่ไดกําหนดขึ้น แหลงที่มา: การอบรมโครงการเตรียมความพรอมดานแผนธุรกิจในการรวมลงทุน ป 2549 สํานักงานสงเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.), www.sme.go.th จากนิยามทั้งหมดที่กลาวมาเบื้องตน จะเห็นไดวาในแตละนิยามหรือคําจํากัดความของแผนธุรกิจ จะ แตกตางกันออกไปตามแตแหลงที่กําหนดคํานิยามตางๆเหลานี้ ซึ่งอาจเนนในสวนของความเปนแผนงาน (Plan) หรืออาจมองในแงของการเปรียบเสมือนแผนที่ (Map) ในการดําเนินธุรกิจ บอยครั้งที่ผูเขียนไดรับ คําถามจากผูประกอบการหรือผูเขารับการอบรมวา ความหมายของแผนธุรกิจคืออะไร ซึ่งผูเขียนก็มักจะ ตอบคํานิยามจากแหลงอางอิงตางๆใหทราบ แตก็มักจะคิดอยูเสมอวาถาผูประกอบการดังกลาวรูคํานิยาม เหลานี้แลวจะมีประโยชนอะไร ถาไมเขาใจอยางแทจริงวาแผนธุรกิจคืออะไร และมีประโยชนตอตนเอง อยางไร คลายๆกับคําถามวาทําธุรกิจอะไรดี ผูเขียนก็จะตอบวาธุรกิจอะไรก็ไดที่ทําแลวมีกําไร เพราะธุรกิจ มีมากมายหลายหลายเปนพันเปนหมื่นธุรกิจ การจะบอกวาธุรกิจนั้นดี หรือธุรกิจนี้ดี มิไดหมายความวาถา ผูประกอบการไปทําธุรกิจนั้นแลวจะประสบความสําเร็จ เพราะขึ้นกับความรูความชํานาญ ลักษณะนิสัย ทุนทรัพยที่มีอยู และขอจํากัดตางๆของผูประกอบการเองอีกมากมาย หรือคําถามวาอยากจะจัดตั้งบริษัท ควรจะมีทุนจดทะเบียนบริษัทเทาใดดี ซึ่งผูเขียนจะตอบวาเทาที่ทุนของผูประกอบการมีแตตองไมนอยกวา 35 บาท ซึ่งคําถามเหลานี้ลวนแลวแตเปนคําถามที่ผูเขียนเองคิดวาถึงผูประกอบการจะรูไปก็ไมนาจะเกิด ประโยชนอะไรนัก ดงนั้นผูเขียนจึงมักเนนตอผูเขาอบรมอยูเสมอวา ไมมีความจําเปนที่จะตองเสียเวลาไป ทองจําความหมาย หรือคํานิยามของแผนธุรกิจ แตควรจะใชเวลากับการทําความเขาใจความหมายหรือคํา

นิยามมากกวา จากในเรื่องของแผนธุรกิจคืออะไร ซึ่งอาจจะลงลึกถึงโครงสรางตางๆของแผนธุรกิจ หรือ หัวขอตางๆที่อยูในแผนธุรกิจก็จะมีคําถามอยูเสมอวา ถาผูประกอบการไมสามารถแสดงรายละเอียดตางๆ บางสวนที่เปนขอกําหนดของแผนธุรกิจที่จะพึงมี หรือเปนไปตามขอกําหนดของหนวยงานในเรื่องของหัวขอ ตางๆของแผนธุรกิจที่ระบุไว เชน ไมสามารถหาขอมูลเกี่ยวกับการวิเคราะหตลาด แผนการตลาด แผนการ บริหารจัดการ แผนการผลิตหรือการบริการ แผนการเงิน คืออาจจะเขียนไดบางสวนหรือไมสมบูรณ หรือไม สามารถจัดทําไดเลย จะถือวาเปนแผนธุรกิจหรือไม โดยเฉพาะเรื่องของแผนการเงิน ซึ่งนอกจากจะตองมี การจัดทําประมาณการทางการเงินลวงหนา เชน ประมาณการยอดขาย ประมาณการตนทุนคาใชจาย งบ ดุล งบกําไรขาดทุน งบกระแสเงินสด ซึ่งถือเปนรายการทางการเงินพื้นฐานที่จะตองมีในแผนธุรกิจ เพราะ การจัดทําประมาณการลวงหนานี้ จําเปนจะตองใชความรูดานการเงินหรือการบัญชี ซึ่งผูประกอบการสวน ใหญถาไมไดเรียนมาดานธุรกิจ ก็จะถือเปนขอจํากัดในการจํากัดในการจัดทําแผนดังกลาวอยางยิ่ง หรือ แมแตตัวผูประกอบการที่เรียนมาโดยตรงในดานดังกลาว ก็ใชวาทุกคนจะสามารถจัดทําได ทําใหในสวน ของแผนการเงินดังกลาวโดยทั่วไป มักจะขาดหายไปหรือไมสมบูรณเพียงพอ โดยผูประกอบการทั่วไปก็ มักจะบอกวาถาไมมีในสวนของแผนการเงิน จะสามารถถือวาเปนแผนธุรกิจไดหรือไม ซึ่งผูเขียนก็มักจะ ตอบวาถาธุรกิจของผูประกอบการขายสินคา หรือผลิตสินคาโดยไมไดรับเงินหรือไมตองใชเงิน การไมมี แผนการเงินในแผนธุรกิจก็ไมเปนไร แตความเปนจริงการทําธุรกิจมีจุดประสงคเพื่อสรางมูลคาของธุรกิจให มีมูลคาสูงสุด หรือมีผลกําไรสูงสุด ดังนั้นแผนการเงินจึงเปนสิ่งที่ตองมีอยูในแผนธุรกิจเพราะเปนผลลัพธใน การดําเนินธุรกิจ โดยรายละเอียดตางๆเกี่ยวกับแผนการเงิน รวมถึงขั้นตอนการจัดสําหรับผูประกอบการที่ จะใชระบุในแผนธุรกิจ รวมถึงองคประกอบอื่นๆแลว ผูประกอบการจะทําอยางไร และมีประเด็นพิจารณา ในจุดใดบาง ผูเขียนจะไดกลาวถึงในตอนตอๆไป » คิดแลวเขียน...หลักพื้นฐานของแผนธุรกิจ หลักเริ่มตนของแผนธุรกิจจะเริ่มตนจากการวางแผนธุรกิจ (Business Planning) ซึ่งในขั้นตอนการ วางแผนธุรกิจ ถามีแตเฉพาะแตการวางแผนโดยไมมีการเขียนออกมาเปนลายลักษณอักษร การวางแผน ดังกลาวก็เปนเพียงความคิดในสมองของคนวางแผนนั้น นอกจากนี้ในความเปนจริงแลวมนุษยเราคิดหรือ วางแผนอยูตลอดเวลาโดยเฉพาะผูประกอบการ ถาลองสอบถามวาเมื่อวานนี้ผูประกอบการวางแผนวาจะ ดําเนินธุรกิจอยางไร เชื่อวาผูประกอบการบางรายอาจจะยังพอตอบได แตก็ไมนาจะเปนทุกรายที่ตอบได แตถาถามวาแลวที่วางแผนไวเมื่อเดือนที่แลวเปนอยางไร อาจมีเพียงผูประกอบการเพียงสวนนอยหรือไมมี เลยที่จะสามารถบอกได โดยเฉพาะถาตองมีการเปรียบเทียบความแตกตางระหวางการวางแผนธุรกิจเมื่อ ตนปกับปลายป หรือบอกไดวาสิ่งที่ธุรกิจไดดําเนินการไปจริงๆนั้น เปนไปตามสิ่งที่เคยวางแผนไวในสมอง หรือไม ดังนั้นการเขียนสิ่งที่อยูในสมองออกมาเปนลายลักษณอักษร หรือการแปลงสิ่งที่เปนนามธรรม

(ความคิด) ออกมาเปนรูปธรรม (ลายลักษณอักษร) จึงเปนเรื่องสําคัญที่จะชวยใหผูประกอบการสามารถ ติดตาม ตรวจสอบ ทบทวน ในการดําเนินการหรือการปฏิบัติ วาเปนไปตามสิ่งการวางแผนไว และผลที่ เกิดขึ้นนั้นเปนเชนใด จําเปนตองมีการปรับปรุงแกไขตรงจุดใด และดวยวิธีการดําเนินการแบบใด ที่จะทําให ธรกิจมีผลลัพธที่ดียิ่งขึ้น ซึ่งก็จะมาจากการจัดทําแผนธุรกิจนี่เอง จากรายละเอียดดังกลาวจึงเห็นไดวา แผนธุรกิจจึงมีความจําเปนตอธุรกิจทุกๆธุรกิจ ไมวาจะเปนธุรกิจ ขนาดเล็กหรือธุรกิจขนาดใหญ จะเปนธุรกิจในรูปบุคคลธรรมดาหรือเปนนิติบุคคล เชน หางหุนสวนจํากัด หรือบริษัทจํากัดก็ตาม เพราะตราบใดก็ตามที่ยังมีการดําเนินการธุรกิจอยู ธุรกิจหรือตัวผูประกอบการก็มี ความจําเปนที่ตองมีการวางแผน การประมาณการ การดําเนินการ และการติดตามประเมินผล วาผลลัพธ ของธุรกิจนั้นเปนเชนใด ซึ่งสิ่งที่สะทอนออกมาใหเห็นไดงายที่สุดคือ ผลกําไรหรือขาดทุนของกิจการ หรือ อาจสะทอนออกมาในมูลคาหุนสามัญของธุรกิจ ซึ่งถาไดมีการเขียนเปนลายลักษณอักษรหรือเขียนเปน แผนธุรกิจ ก็จะชวยใหผูประกอบการสามารถดําเนินการตรวจสอบทบทวนแกไขรายละเอียดตางๆ ไมวาจะ เปนการจัดสรรทรัพยากรของธุรกิจ ไมวาจะเปนการลงทุนในที่ดิน อาคาร เครื่องจักร อุปกรณ ตนทุนตางๆ ในการดําเนินการ บุคลากร คาใชจาย ยอดขาย รายรับ รายจาย กิจกรรมดําเนินงานตางๆ ที่จะดําเนินการ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ซึ่งจะเห็นไดวาถาผูประกอบการไมมีการเขียนเปนลายลักษณอักษร ยอม เปนไปไมไดเลยที่ผูประกอบการจะจําไดวาไดเคยวางแผนและดําเนินการอะไรไปบาง ดังนั้นในดานหนึ่ง แผนธุรกิจจึงถือไดวาเปนบันทึกของธุรกิจ (Business Diary) ที่จะใชเปนเครื่องมือชวยจําใหกับ ผูประกอบการ วาไดดําเนินการอะไรไปแลวบางหรือกําลังจะดําเนินการอะไรในอนาคต และถา ผูประกอบการไดจัดทําและทบทวนแผนธุรกิจในทุกๆป ก็จะสามารถเห็นถึงการเปลี่ยนแปลง การเติบโต ปญหาและอุปสรรคตางๆ ของธุรกิจ และวิธีการดําเนินการของธุรกิจตั้งแตเริ่มตนจนถึงปจจุบัน รวมถึง แนวทางในการพัฒนาของธุรกิจตอไปในอนาคตอีกดวย » ไมใชแครู...แตตองเขาใจและใหความสําคัญ แตเนื่องจากการที่ผูประกอบการหรือธุรกิจจํานวนมากยังไมตระหนักถึงความสําคัญ ของการที่ธุรกิจของ ตนเองมีความจําเปนตองจัดทําแผนธุรกิจขึ้น และตองมีการดําเนินการ ตองปรับปรุงและทบทวนอยูโดย ตลอดในแตละชวงเวลา หรือในสภาวะตลาดที่มีการเปลี่ยนแปลง รวมถึงความเขาใจที่วาการจัดทําแผน ธุรกิจ เปนเรื่องของธุรกิจหรือองคกรขนาดใหญๆที่มียอดขายตอเดือนเปนสิบๆลาน หรือเปนรอยลานขึ้นไปที่ สมควรจะจัดทําขึ้น โดยธุรกิจของตนเองที่เปนเพียงแค SMEs มียอดขายเดือนละหลักหมื่นหรือหลักแสน จึง ไมมีความจําเปนที่จะตองมีการจัดทําแผนธุรกิจ เพราะเปนการสิ้นเปลืองเวลา และตนเองก็สามารถ บริหารธุรกิจใหมีผลกําไรไดโดยไมจําเปนตองมีแผนธุรกิจ และก็ยังไมมีความจําเปนที่จะตองไปติดตอ

ธนาคารหรือสถาบันการเงินเพื่อขอสินเชื่อ จึงยังไมตองทําในตอนนี้แตถาจะตองจัดทําขึ้น ก็ตอเมื่อตองไป ติดตอขอสินเชื่อกับทางธนาคารหรือสถาบันการเงินเทานั้น เนื่องจากมิฉะนั้นจะกูเงินไมได ทําใหแผนธุรกิจ จะถูกจัดทําขึ้นในลักษณะเฉพาะกาล หรือเฉพาะชวงเวลาที่มีความจําเปนตองใชเทานั้น และมักจะมิไดนํา แผนธุรกิจที่จัดทําขึ้นมาใชประโยชนในการดําเนินธุรกิจเลย นอกจากเรื่องของการแสดงรายละเอียดในการวางแผนของธุรกิจและผลลัพธของธุรกิจ ทําให ผูประกอบการบางสวนเขาใจวาแผนธุรกิจที่ดี คือแผนที่แสดงรายละเอียดตามหัวขอตางๆใหครบถวน และ ตองเขียนใหมีผลประกอบการที่ดี เพื่อที่เมื่อธนาคารหรือสถาบันการเงินเห็นวาธุรกิจของตนเองเปนธุรกิจที่มี ผลกําไร จะเปนสิ่งชวยใหธนาคารหรือสถาบันการเงินอนุมัติสินเชื่อใหกับตนเอง ซึ่งอาจรวมถึงลักษณะของ แผนธุรกิจในวัตถุประสงคอื่น เชน เพื่อการรวมลงทุน หรือเพื่อการแขงขัน โดยใสแตรายละเอียดในดานดี เกินจริง โดยเฉพาะในเรื่องประมาณการตางๆเกี่ยวกับรายได หรือยอดขาย และลดตนทุนคาใชจายตางๆ ใหต่ํากวาความเปนจริง เพื่อใหธุรกิจมีผลกําไร หรือผลตอบแทนในระดับสูง ซึ่งก็คือการมองแตดานผลลัพธ ของธุรกิจ หรือมีมุมมองเฉพาะผลลัพธจากตัวเลข ซึ่งมักจะไมสอดคลองหรือมีความเปนไปได เมื่อพิจารณา จากการกําหนดกิจกรรมดําเนินการตางๆ ในการวางแผนธุรกิจที่กําหนดไว ซึ่งก็มาจากความไมเขาใจ เกี่ยวกับแผนธุรกิจที่ตองมาจากพื้นฐานความเปนจริง และมีกระบวนการในการวางแผนธุรกิจที่รอบคอบ รัดกุม และเปนที่นาเชื่อถือวาถาธุรกิจดําเนินการตามสิ่งที่ไดวางแผนที่ระบุไว จะสามารถแกไขปญหาหรือ ประสบความสําเร็จไดอยางแทจริง ซึ่งผูเขียนจะไดอธิบายเพิ่มเติมในเรื่องของแนวความคิดเกี่ยวกับแผน ธุรกิจที่ดี หรือแผนธุรกิจที่ถูกตองในโอกาสตอๆไป