HEUS 17 - 9e jaargang nummer 2 - A3 boeken

HEUS 9e jaargang • nummer 2

Een heus magazine over oude wijsheden

nieuwe inzichten 2e helft 2021 leven met de natuur – een uitgave van A3 boeken

i nt er vi e w

Tarot en de kracht van godinnen i nt ervi ew

De veelzijdige wind

int erv i ew

Luister naar de taal van Vuur the m a

herfst: naar binnen keren NIEUW: mythische godinnen, 78 tarotkaarten, sage holloway en katherine skaggs – vuur, handboek voor hoeders, immia schellevis – wind, waait fluistert buldert draagt blaast vormt bezielt, maja kooistra Heus 17-2021.indd 1

02-09-21 08:45

Berk geeft je moed om te stralen Ze laat je begrijpen dat alles een reden heeft Stevig staan in ontmoetingen, zonder grenzen Marijke Eering en Marjanne Huising Kleurenpracht met kruidenkracht

Heus 17-2021.indd 2

02-09-21 08:45

voorwoord Vol bewondering kijk ik altijd naar eekhoorns. Het zijn ware acrobaten. Wat zou het handig als wij ook van de ene boom naar de andere zouden kunnen springen, zodat we niet steeds eerst naar beneden moeten klauteren om vervolgens weer naar boven te klimmen. Maar, zo zei iemand, dan mis je het leermoment daar ergens op de grond tussen die twee bomen…

In coronatijd wordt er massaal online besteld en dit moet allemaal verpakt worden. Er is nu wereldwijd een tekort aan grondstof voor papier. Dit geeft veel onzekerheid in de druk- en uitgeefwereld. De verschijningsdata in deze heus zijn meer dan anders onder voorbehoud.

Dit najaar staat in het teken van de elementen. In het tarotspel ‘Mythische godinnen’ brengen Sage Holloway en Katherine Skaggs de versluierende Staven, Kelken, Zwaarden en Pentakels terug tot hun ware essentie: de vier elementen. Het boek over de wind van Maja Kooistra zat al enige tijd in de planning. Hoe mooi is het dan dat net voor de zomer het manuscript over vuur van Immia Schellevis in mijn inbox valt. Dat is geen toeval! info@A3boeken.nl – www.facebook.com/A3boeken

adrie beyen, hoofdredacteur en uitgever

inho u d

THEMA’S

INTERVIEWs

“ Elke godin sterkt me”

Katherine Skaggs

Transformatie en de Heilige Nachten

2

Mirjam van Donselaar

“ Bij vuur voel ik me veilig” Immia Schellevis

6

Maja Kooistra

14

10

Ruud Borman

18

20 26 28 29

Herfst: naar binnen keren Margo Ruiter

DE LEZER Alice Bloemendal

CITAAT Jouw intentie neerzetten Sandra Ingerman

DIT & DAT

OVERPEINZING Onze inheemse wortels Jan Pieter Schreur

L egenda Boek(en)

Witte wieven, nevelslierten… of toch niet?

“Wij zijn direct

afhankelijk van de wind”

16

Spel(len)

Boek(en)/ spel(len)

FONDSLIJST 30

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 3

02-09-21 08:45

interview

K atherine Skaggs

“Elke godin sterkt me” Al op haar zeventiende wist Sage Holloway dat er een tarotspel gebaseerd op het vrouwelijk goddelijke moest komen. In 1991 ontmoette ze Katherine Skaggs en daarmee de uitgelezen illustrator van dit spel. Het duurde zeventien jaar eer het spel er kwam en nu, dertien jaar later, verschijnt de Nederlandse uitgave!

I

k had Sage graag aan het woord gelaten in dit interview, maar helaas overleed ze in 2015.

Daarom heb ik Katherine gevraagd over haar te vertellen. Ze waren meer dan goede vriendinnen, want hun hart lag bij hetzelfde. “Sage was een visionair, klankheler, zanger, muzikant, sieraadontwerper, schrijver en een spirituele wijze vrouw. Ze was ook moeder van twee prachtige dochters en grootmoeder. Sage hield van dieren en de natuur.

Vaak zong ze tegen de vogels en dan zongen de vogels terug. Ze was echt een hippiekind van het Aquariustijdperk. Op haar veertiende begon ze met tarot en toen ze zeventien was, wist ze dat met een tarotspel gebaseerd op het vrouwelijk goddelijke de energie en wijsheid ervan in eenieder kon worden hersteld. In de loop der jaren verdiepte ze zich in de tarot en de symboliek van de Grote en Kleine Arcana, de elementen en de astrologie van elke kaart. Ze deed onderzoek naar godinnen wereldwijd en hoe ze hun verhaal en energie kon verwerken in de Grote Arcana. Hierdoor worden het mysterie en verborgene van het vrouwelijk goddelijke in het licht gebracht, zodat wij er allemaal van kunnen kennisnemen. Sage begreep dat de godinnen en de tarot een perfect huwelijk zouden zijn van het onbewuste, intuïtieve en wetende zelf met de bewuste geest.

NIEUW Mythische godinnen - 78 tarotkaarten Sage Holloway en Katherine Skaggs kaarten (95x138 mm) met boekje (136 pagina’s) in kartonnen doos met deksel € 29,50 isbn 978 94 91557 56 9 nur 728

Verschijnt november 2021

2

Heus 17-2021.indd 4

Sage liet het Rider Waite tarotspel evolueren naar het tarotspel ‘Mythische godinnen’. Ze zette een godin op elke positie in de Grote Arcana. De vier kleuren kregen weer hun ware betekenis terug door de elementen wind (lucht), zee (water), vuur en aarde als zodanig te benoemen en niet meer met verborgen termen als ‘kelken’, ‘pentakels’, ‘staven’ en ‘zwaarden’. De hofkaarten verving ze door de vier levensfasen: kind, maagd, moeder en crone.

Sage had voorzien dat we met dit tarotspel onze ware spirituele natuur kunnen ontdekken terwijl we ons pad op aarde lopen. Het helpt ons ook om weer heel te worden, doordat het spirituele en het menszijn zich ontwikkelen tot een eenheid.”

Sinds Katherine een potlood kan vasthouden, maakt ze tekeningen en vanaf haar veertiende schildert ze met olieverf, later ook met waterverf en nog later met acryl, haar huidige medium. Ze werd geprezen om haar werk, maar kreeg wel de vraag: Wat wil je later worden? Ze wist het niet en voelde zich nergens echt thuis of bij horen. Pas toen ze kennismaakte met de oude alchemie, meditatie, universele wetten en waarheden voelde ze zich in haar element. Van 1991 tot 1997 had ze een winkel waar ze kristallen, spirituele boeken, kalenders en kunstposters verkocht. Ze vroeg haar gidsen hoe zij haar kunst kon combineren met spiritualiteit. Na vele maanden kreeg ze het antwoord: zielsportretten. Ze wist meteen wat ermee werd bedoeld, maar was ook ontzet. In haar winkel boden veel mediums hun diensten aan en ze wilde niet op hun plek gaan zitten door zelf te gaan channelen. Daar draaide het wel op uit en ze vindt het nog steeds fantastisch om te doen. Sindsdien heeft ze duizenden zielsportretten gemaakt en honderden gechannelde afbeeldingen van godinnen, gidsen en goddelijke lichtwezens.

Archetypische energie Katherines belangstelling voor de Godin verdiepte zich toen ze na een pauze van vijf jaar weer begon te schilderen in 2003. “Op intuïtieve wijze ontstonden

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

belangrijke godinnen uit allerlei culturen over de hele wereld. Ook hun verhaal moet worden verteld.

Elke godin belichaamt een archetypische energie die we intuïtief proberen te herstellen in ons eigen DNA. Ik denk dat er nog een taak voor me is weggelegd!”

e”

er schilderijen die niet alleen belangrijk waren voor mijn persoonlijke proces maar ook voor het collectief. Maria, Kuan Yin en talloze zwarte madonna’s vonden hun weg naar het canvas. Dat waren in die tijd mijn belangrijkste gidsen en ze hielpen me bij mijn heling en op mijn pad als spiritueel kunstenaar.

Drie jaar later nam ik deel aan een reis naar Rome, ‘Conversaties met de Godin’, geleid door Lydia Ruyle en Meinrad Craighead. Iedere dag vertelden ze ons over de godinnen en hoe Rome was voor het patriarchaat. Een belangrijke reis die mijn leven behoorlijk heeft veranderd. Toen ik thuiskwam, belde ik Sage meteen op: ‘De boodschap is aangekomen. Laten we het doen!’ Met ‘het’ bedoelde ik Mythical Goddess Tarot. Anderhalf jaar later had Sage de tekst klaar en mij begeleid bij het channelen van 78 schilderijen die de essentie en wijsheid van het vrouwelijk goddelijke weergeven.”

In 2008 verscheen de eerste editie, zeventien jaar nadat Sage en Katherine elkaar ontmoetten, en sindsdien is het een bestseller. Het is nog net zo belangrijk als toen de eerste druk het levenslicht zag, want in 2021 won het tarotspel goud in de categorie ‘Iconic Product of the Year’ van The Coalition of Visionary Resources. Een belangrijke prijs.

Vele jaren later acht Katherine het niet uitgesloten dat er nog eens een vervolg komt op dit tarotspel, bijvoorbeeld in de vorm van een orakelset met nog veel meer godinnen. Katherine: “Hoe meer ik werk met de godinnen, hoe meer ik opensta voor andere

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 5

We moeten toch echt die kaarten maken!

Maar waarom heeft het zo lang geduurd eer het tarotspel klaar was en de wereld in kon? Dat heeft alles met het leven te maken, geeft Katherine aan.

“Ik heb geleerd dat het leven vele cycli en ritmes kent. Soms worden zaadjes geplant en komen ze meteen in het eerste seizoen op. En soms hebben ze veel langer nodig om te ontkiemen, omdat de omstandigheden nog niet gunstig zijn. Hoewel Sage al vanaf haar tienerjaren droomde over deze kaartenset, duurde het tot onze ontmoeting in 1991 dat ze – in mij – de geschikte kunstenaar vond. Ik had toen nog geen idee dat ik zoiets zou kunnen. We hadden allebei een druk leven en ik was bezig met het uitbouwen van mijn winkel. Het leven neemt ook vaak onvoorziene wendingen. Midden jaren negentig liep mijn winkel hartstikke goed, maar kreeg ik gezondheidsproblemen. Ik moest mijn winkel sluiten en ging een zwaar helingsproces in. We verhuisden allebei en verloren elkaar uit het oog. In 2003 kwamen we elkaar tegen op een feestje. Het eerste wat ze zei, was: ‘Wat leuk je weer te zien. We moeten toch echt die kaarten maken!’ Zoals je weet duurde het nog de nodige jaren en een reis naar Rome eer het zover was. Gezien vanuit ons levenspad, was dat precies de juiste tijd om ermee aan de slag te gaan. We waren er allebei klaar voor en de wereld was er klaar voor om deze energie, beelden en begeleiding naar de volgende ontwikkelings- en bewustwordingsfase van ons te ontvangen. Nu, in 2021, is Sage in spirit aanwezig en zie ik het werk met de Godin alleen maar belangrijker worden. Het tarotspel met de mythische godinnen wordt steeds belangrijker om de mensheid te ondersteunen bij het ontdekken van de kracht en schoonheid van het vrouwelijk goddelijke en de spirit die in ieder persoonlijk en in al wat leeft aanwezig is.”

Co-creëren Tijdens de co-creatie van de kaarten was er sprake van een duidelijke taakverdeling. Sage bracht de visie, de kennis en de wijsheid in. Ze had onderzoek gedaan naar godinnen wereldwijd en met haar kennis van de tarot had ze bij elke kaart uit de Grote Arcana een godin gekozen die qua verhaal en boodschap paste bij de energie van die kaart. Voor sommige kaarten had ze verschillende godinnen op het oog en bij haar uiteindelijke keuze liet ze zich leiden

3

02-09-21 08:46

interview

Wind

Zee

Maagd

o n sc h u ld 未命名-5 48

door haar intuïtie en intellect, aldus Katherine. Sage bracht haar visie en kennis over op Katherine, zodat zij de essentie van elke godinnenkaart voor de Grote Arcana begreep alsook die voor elke kaart van de Kleine Arcana. Katherine stemde zich af op de essentie en vibratie, en ging daarnaast op zoek naar oude beelden of schilderingen om in contact te komen met het ware verhaal van elke godin en haar erfgoed: “Ik kan veel vertellen over hoe de godinnen zich aan mij kenbaar maakten, hoe ze tot mij spraken, mij hielpen en mijn hart openden. Elk schilderij is gechanneld en gemaakt op een manier die de deuren en portalen naar elke goddelijke moeder en haar energie, wijsheid, bescherming en liefde opent. Een enkele keer bevroeg ik Sage over waarom ze een bepaalde godin had gekoppeld aan een bepaalde kaart. Zo hadden we een lange discussie over Maria voor de opofferingskaart, die de Gehangene in de traditionele set vervangt. Nu ik na vele jaren werken met de godinnen en ons tarotspel terugkijk, snap ik precies waarom Sage deze keus had gemaakt.” Ook voor de kaarten van de Kleine Arcana begeleidde Sage Katherine. Vaak gaf ze haar visie op welke symbolen bij een kleur hoorden om de onbewuste kennis wakker te schudden. Sage zat vaak in de studio erbij als Katherine aan het schilderen was. Maar even zo vaak wist Katherine haar te verrassen met een schilderij dat al klaar was en spot on qua energie en afbeelding.

2018/1/27

未命名-5

1:41 星期六 17:1

33

Natuurlijke wereld Sage vond het belangrijk dat de kaarten weer de natuurlijke wereld en die van het vrouwelijk goddelijke zouden weerspiegelen, en gooide de klassieke kleuren overboord. Kelken/bokalen werd zee (water, emotie), zwaarden wind (lucht, mentaal, geest), staven (vuur, passie, geestdrift) en pentakels (aarde, de gegronde materiële wereld). De elementen zichtbaar en tastbaar in betekenis maken, maakt deel uit van het in ere herstellen en belichten van het vrouwelijk goddelijke. Voor de hofhoudingkaarten koos ze voor kind - maagd - moeder - crone. Dit brengt ons terug naar de natuurlijke wereld en de flow van onze levensreis: de cyclus van de dagen, maanden, jaren en het hele leven. Het kind vervangt de page en staat

4

Heus 17-2021.indd 6

Crone

Moeder

he ld erh eid

Kind

Vuur

Aarde

tr an sm ut

ge bo or te

未命名-5 78

at ie

六 17:11:47

voor jeugd, vitaliteit, nieuw begin en mogelijkheden.

Het kind van elke kleur brengt de kwaliteiten van elk element voor het voetlicht en hoe we met die mogelijkheden van die energie en begeleiding kunnen omgaan op ons levenspad. De nog in ontwikkeling zijnde, rijpende mannelijke, doelgerichte en krachtige energie van de ridder is vervangen door die van de maagd. Zij is het jonge, nog in ontwikkeling zijnde en rijpende vrouwelijk, levendig, vruchtbaar en een belichaming van haar eigen potentieel. Elke kleur laat de maagd op zijn eigen manier zien om de beste begeleiding te kunnen geven. De koningin en de koning zijn vervangen door de moeder en de crone, en spiegelen de volgende evolutiefasen in onszelf en onze levenscyclus. De moeder van elke kleur brengt de kracht van creatie en begeleidt ons op het pad naar het geboorte geven aan onze wensen in overeenstemming met de energie en boodschap van elk element. De crone van elke kleur reflecteert de wijsheid die we tijdens onze levensreis hebben opgedaan. De crone van zee gaat over emotionele wijsheid, de crone van wind over begeleiding en wijsheid vanuit ons hogere spirituele zelf en niet vanuit intellectuele wijsheid. De crone van vuur gaat over de spirituele evolutie en alchemie van onze reis als mens naar spirituele wijsheid. En de crone van aarde gaat over de wijsheid die wordt geboren uit de aardse, menselijke ervaring en verwijst naar de belichaming van het goddelijke in de mens.

2018/1/27 星期六

17:11:42

2018/1/27 星期

未命名-5 63

2018/1/27 星期

六 17:11:51

Favoriet Op mijn vraag of Katherine een favoriete kaart heeft, laat ze weten dat het sowieso een kaart met een godin uit de Grote Arcana is: “Mijn topfavorieten zijn Isis, Kuan Yin, White Buffalo Calf Woman, Lakshmi, Ixchel, Maria, Maria Magdalena, Pele, Kali, Stergodin van de Plejaden en Uzume. Haha! Deze hebben allemaal een speciaal plekje in mijn hart en leven. Elk heeft een speciaal verhaal, wie ze is voor mij en wie ze is voor deze wereld. Dat gezegd hebbende, elke godin sterkt me en spreekt tot me. De godinnen die ik noemde, hebben me vaak begeleid en met mij gewerkt. Dit zijn ook degenen met wie ik de meest diepe ervaringen heb gehad bij het channellen tij-

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

dens het schilderen. Maria en Isis zijn al lange tijd mijn gids, al lang voordat ik mij op dit levenspad begaf. Ik heb vele levens geleefd in de tempels van Isis en Egypte en zij is waarlijk mijn Moeder. Maria heeft me begeleid op het pad van onvoorwaardelijke liefde en ziet toe op mijn kunst en het spirituele, energetische doel ervan in deze wereld. Uzume herinnert me eraan dat ik alles niet zo zwaar moet nemen en moet lachen, om alles in perspectief te zien. Kuan Yin laat me het pad van compassie en genade zien, en dat ik dit eerst aan mijzelf moet geven voordat ik het aan anderen kan geven.” Zo heeft Katherine bij elk van haar favoriete godinnen een persoonlijke uitleg. Ze vertelt verder dat de Stergodin van de Plejaden de favoriete kaart en godin van Sage was. Deze godin representeert onze ware bestemming en het goddelijke pad. Het is de kaart De Ster in de traditionele tarot en wordt geregeerd door de planetaire energie van Aquarius. “Sage wás deze kaart, de ultieme visionair van Aquarius die hernieuwde hoop, geloof en inspiratie brengt, en zo de verandering en beweging brengt die mensen leidt naar hun ware bestemming en zielendoel.”

Lilith Als ik Katherine vraag met welk schilderij ze het meest heeft geworsteld, aarzelt ze geen seconde: “Lilith! Ja, dit heeft me veel geleerd over mijzelf en over de ontwakende kracht van het vrouwelijk goddelijke. Als je Lilith niet kent, dan moet je haar echt leren kennen, hoe krachtig ze is en hoe belangrijk in deze tijden van chaos te midden van alle intense spirituele groeimogelijkheden. Van oorsprong is Lilith een oude Soemerische godin en later werd ze bekend als de eerste vrouw op aarde, oftewel Adams eerste vrouw volgens de Hebreeën. Lilith is spirituele en seksuele kracht. Ze is gelijkheid. Ze heeft de kracht om van zich te laten horen, haar ware behoeften en verlangens niet uit het oog te verliezen, en verandering te bewerkstelligen die hierop en op zelfwaarde is gebaseerd. Als Adams eerste vrouw was Lilith het er niet mee eens dat Adam haar wilde overheersen en niets zag in gelijke Lilith rechten. Op een dag riep ze God aan en vertelde hem dat Adam het niet meer eerlijk speelde. Ze was het zat en pikte het niet langer. Hierop gaf God Lilith de vleugels en klauwen van een uil zodat ze vrij kon vliegen.

Ze vloog weg en leefde haar leven zoals zij dat wilde. In reactie hierop demoniseerde het opkomende patriarchaat van de Hebreeën Lilith en stelden haar seksuele vrijheid iv en kracht in een kwaad daglicht. kr ac ht h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 7

Dit heeft onze cultuur enkele duizenden jaren bepaald en nu gaan we langzaam de kant van verandering op in het tijdperk van Aquarius. Ik maakte enkele schilderijen van Lilith voordat ik een overtuigd ‘ja’ voelde. Op de kaart zie je haar naakt in alle openheid en volledig in haar kracht. De afbeelding is direct en eerlijk, en nodigt hetzelfde in jou uit. Geen schaamte. Niets verbergen. Volledige seksuele en persoonlijke kracht om je eigen goddelijke rechten en heilige zelf te claimen, alsmede je heilige lichaam en heilige leven. Tot op de dag van vandaag kan dit angst oproepen in zowel mannen als vrouwen. Haar kracht doet een direct beroep op ons en vraagt ons om naar een plek van zelfliefde en zelfrespect te komen, zodat we onszelf echt kunnen respecteren en met onszelf ook anderen.”

Activatie en divinatie Al direct na verschijning van Mythical Goddess Tarot kwamen de eerste enthousiaste reacties binnen en dat blijft maar doorgaan. Katherine vat ze als volgt samen: “Veel mensen zeggen dat de kaarten hun leven hebben veranderd, omdat de leggingen spot on zijn en altijd inspiratie geven om een positieve keuze te maken. Van kind tot maagd, tot moeder en crone zijn er verhalen over hoe de verhalen en afbeeldingen inspireren om je hart te volgen, jezelf en anderen te respecteren. De mannen die resoneren met de kaarten krijgen openingen om het vrouwelijke in hun leven te brengen. Een driejarig meisje leerde de godinnen en hun boodschap kennen. Op haar vijfde houdt ze van Kali! Ze weet wie ze is en kan haar verhaal vertellen. Ik moet hierom lachen en huilen van vreugde tegelijk. Kinderen die leren wie de godinnen zijn, kennismaken met hun verhaal en boodschap, kunnen zorgen voor een krachtige verandering in onze wereld die hoop, inspiratie, compassie, wijsheid en licht nodig heeft. Daarom ben ik zo blij – en ik weet zeker dat Sage dat ook is – dat onze tarotkaarten nu ook in het Nederlands verschijnen. Lieve mensen, koop dit tarotspel! De godinnen beantwoorden jouw behoefte om jouw spirituele pad te verdiepen, jouw hartruimte en intuïtie wakker te schudden, en meer harmonie en vrede te brengen in jezelf en de wereld.

Weet dat elke afbeelding gecodeerd is met goddelijke energie en wijsheid. Kies een kaart, kijk ernaar, mediteer en contempleer.

De archetypische lichtcodes zullen jouw goddelijke wijsheid activeren en je helpen herinneren wie je werkelijk bent. Activatie en divinatie gaan samen in deze kaarten.

Weet dat ze zowel zegeningen als wijsheid brengen.”

未命名-5 5 2018/1/27 星期

六 17:11:40

5

02-09-21 08:46

interview

I mmia Schellevi s

“Bij vuur voel ik m Na bijna twintig jaar vuurvrouw te zijn geweest bij ceremoniële vuren voelde Immia Schellevis dat het tijd werd om haar kennis door te geven.

In haar handboek voor hoeders vertelt ze over haar leven en ontwikkeling tot vuurvrouw, geeft ze veel praktische informatie en legt ze uit hoe belangrijk het is om de taal van Vuur te verstaan.

Z

e werd zes weken te vroeg geboren en woog slechts twee kilo. Om haar in leven te houden werd Immia in een schoenendoos op de schoorsteen boven een brandende houtkachel gelegd. “Ik rook het vuur, hoorde het knetteren en hoe blokken de kachel in werden geschoven. Later leerde ik van mijn vader hoe de kachel moest worden aangemaakt. Ik zie nog voor me hoe hij houtjes hakte, de asla leegde, het mij liet doen en me voordeed hoe ik het hout en de kranten met lucifers moest aansteken. ‘s Morgens vroeg zat ik op mijn knietjes voor de kachel naast mijn vader. In het begin was ik nog weleens bang dat de kachel weer uit zou gaan, maar gaandeweg kreeg ik contact met de ziel van het vuur via mijn innerlijke vonk. Zonder woorden gaf mijn vader het door. Ik besef nu pas dat hij dat ook zo ervoer. Zodoende leerde ik niet hoe het vuur móest worden aangemaakt, maar hoe het vuur wilde worden aangemaakt. Het was de eerste glimp van de taal van Vuur.”

Zoekende “Als kind wist ik niet zo goed wat ik belangrijk vond”, vertelt Immia verder. “Als ik terugvoel, was ik vooral bezig met het alledaagse leven te leren leven, zoals het bedoeld was te zijn. Ik leek niet te weten hoe dat moest. Iets in mij stimuleerde me om door te gaan, wat ik pas veel later leerde kennen als Vonk en mijn ziel Emmelie. Ik vond niet wat ik zocht en wist ook eigenlijk niet wat ik zocht, maar ik zocht.” Immia was geboren in een christelijk middenstandsgezin, maar de antwoorden die voor haar klopten, vond ze niet in de kerk. Daar ging het in haar beleving niet over het licht en de liefde die zij zich nog vaag herinnerde van waar ze vandaan kwam. Ze hield wel van het rituele, waaraan ze een herinnering had uit vorige levens. Tijdens de dienst droomde ze weg naar andere werelden, naar tempels met vuren en vrouwen in mooie kleding en drums.

Ze vond het moeilijk dat ze niet met haar ouders kon

6

Heus 17-2021.indd 8

praten over wat ze voelde, dat ze zich niet begrepen voelde en dat ze het gevoel had dat ze iets goed moest maken, maar wat? Vuur speelde toen een belangrijke rol: “De warmte van vuur deed me herinneren aan het licht en de liefde van daar waar ik vandaan kwam.

Bij vuur voelde ik me veilig. Ik had moeite om op Aarde te zijn. Er waren altijd een diep verlangen en heimwee in me en ik vroeg me vaak af wat ik hier deed. Maar als ik voor de kachel lag en in de vlammen keek, loste die vraag op, dan was ik als het ware even daar waar ik zo naar verlangde. Met mijn broer stookte ik vuurtjes in een oud kippenhok en daar leerde ik om buiten met vuur bezig te zijn. Het riep iets ouds en oers op van lang geleden. De ziel van het vuur, mijn ziel en Vonk in mij werden er blij van en dan was even alles goed.”

Vonk Immia gelooft erin dat ieder mens, ieder levend wezen een vonk in zich draagt van het grote Levensvuur. In een sjamanistische reis mocht ze ‘zien’ hoe bij haar geboorte een vonk ontsprong vanuit het vuur diep in de Aarde en bij haar indaalde. Ze voelt dit als de drijfveer in haar leven: “In de loop van mijn leven heb ik mogen ervaren dat als ik dingen doe of aanga die bij mij passen, Vonk in mij gaat gloeien en ik er blij van word. Als ik ergens voor koos omdat ik dacht dat het van me werd verwacht, leerde ik dat Vonk in mij doofde. Met hulp van de fluisteringen van mijn ziel vond ik dan een andere weg. Vonk en mijn ziel Emmelie werken samen in mij en helpen me herinneren wat ik kom doen op Aarde door me bij soms moeilijke dingen te laten voelen dat het zo is bedoeld. Dat het te maken heeft met het leven dat ik kom vereffenen. Zij laten me heel subtiel weten dat ik er niet alleen voor sta.”

Na een droevige periode waar Immia veel geliefden verloor en burn-out raakte, leidden Vonk en Ziel haar naar het sjamanisme. Ze volgde trainingen bij onder andere Myriam Ceriez en Daan van Kampenhout.

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

k me veilig”

Het sjamanisme bracht haar in contact met Moeder Aarde: “Ik leerde voelen dat Zij mij altijd draagt. Wat ik ook doe of niet doe, Zij draagt me. Het was het goddelijk vrouwelijke dat ik in de kerk zo had gemist en waarnaar ik altijd had gezocht, zonder te weten wat ik zocht. Ik leerde de windrichtingen kennen als wezens bijna, die je voor een ritueel kunt aanroepen en die met hun energie een heilige cirkel vormen

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 9

waarin iets groters kan gebeuren dan het alledaagse.

Ik leerde gelijkgestemden kennen, mensen die ook van vuur hielden en bij een vuur echt lieten zien wie ze waren. Bovendien kwam ik in een sjamanistische reis in een grot waar voormoeders rond een vuur zaten, die op me wachtten en een plekje voor me hadden opengehouden. Waar ik kan komen en weer gaan. Waar ik nog steeds af en toe aanschuif.”

7

02-09-21 08:46

Een manier van leven Tranen van ontroering en blijdschap stroomden over Immia’s wangen toen ze bij de eerste zweethutceremonie tussen twee rondes door de open deur het vuur buiten zag. Ze besefte dat het heilige waarnaar ze haar hele leven verlangde ook daar, in dat vuur aanwezig was. En het vuur fluisterde naar haar: “Ja, ik ben er!” Ze herinnerde zich dat ze vaker bij vuur was geweest als vuurvrouw in oude tijden en wist dat ze het in dit leven weer zou zijn. “Ik kwam thuis”, zegt Immia vol dankbaarheid. “Ik ging een vuur­ training doen bij Tonanzi en vond een plek in de priesteresopleiding van Wilde Wijze Vrouw, waar ik kon beginnen als vuurvrouw. Dat was het begin van twintig jaar vuurhoeden op verschillende plekken in ceremonies. Ik heb de ziel van Vuur ten diepste leren kennen door mezelf te laten kennen. Van Vuur heb ik geleerd me te durven verbinden. Vuur vraagt van me om er te zijn met alles wat er is en niet is. Ik leerde kanten van mezelf kennen, die tot dan toe verborgen waren geweest. Ik ervoer dat ik hou van uitdaging en gevaar. Ik hou van extremen en heftige momenten en tegelijk ga ik serieus en met respect om met vuur en zorg ik voor veiligheid. Die paradoxen zitten allemaal in vuurhoeden. Ik leerde dat als ik me brand, dat het een signaal is dat ik uit verbinding ben en het is tegelijk dat wat ik wil meemaken. Voor mij is vuurvrouw zijn niet af en toe een vuur hoeden, maar het is een manier van leven geworden. Ik kijk met ‘vuurogen’ en zie overal aanmaakmateriaal voor vuur. Ik zie vuur in de maan en in de kleuren van de ondergaande zon.”

Vuurloop Haar allereerste vuurloop liep ze ter afsluiting van haar vuuropleiding, maar blijkbaar had ze zoveel in zich moeten opnemen en verwerken, dat ze zich er niets meer van kan herinneren. Bij haar tweede vuurloop was ze tevens vuurvrouw. Twee ervaren hoeders wijdden haar in het hoeden van een vuurloop in.

“Het vuurloopvuur bleek veel heter te zijn dan eerdere vuren die ik had meegemaakt. Het was heftig en groots. Ik voelde angst, ontzag, eerbied en uiteindelijk extase. Ik zag de vuurstapel naar binnen branden en lager worden, maar ik kon me niet voorstellen dat ik over die grote gloeiende blokken hout zou kunnen lopen. Bij de eerste vuurloop had ik namelijk niet meegekregen hoe het vuurpad werd gemaakt. Het was voor mij een wonder wat er uiteindelijk ontstond. Ik werd lyrisch over hoe mooi en zorgvuldig er werd omgegaan met de kracht en hitte van Vuur.

Diep in die heftige hitte voelde ik de ziel van Vuur, die de hoeders liet voelen wat er nodig was. Toen ik uiteindelijk op blote voeten voor het pad met gloeiende kooltjes stond, voelde ik én angst én een groot

8

Heus 17-2021.indd 10

‘ja’. Ik liep en fysiek voelde ik zacht warm gekriebel met hier en daar een hard kooltje dat iets prikte onder mijn voeten. Ik denk dat ik mijn adem heb ingehouden die keer. Aan de andere kant aangekomen, kon ik alleen maar lachen en huilen tegelijk en springen. Ik had geen enkele blaar. Het was alsof er iets in mij was overwonnen. Alles wat eerder onmogelijk leek, werd op dat moment bereikbaar. En ik wist ter plekke dat ik veel meer van dit vuur wilde leren en ook dit vuur wilde kunnen hoeden, zodat meer mensen deze ervaring konden beleven. Het was alsof de Vuurgodin me persoonlijk had aangeraakt en had bevestigd dat dit was wat ik kwam doen op Aarde.”

De Godin In een terugblik naar een vorig leven beleefde Immia dat ze opgroeide in een van de tempels van de godinnentraditie op Kreta. Haar moeder, die ook in dit leven haar moeder is, was daar hogepriesteres. In die tijd kwam het christendom op, werden veel priesteressen vermoord en tempels vernietigd. Immia: “Als kind wist ik onbewust dat ik mijn moeder al langer kende. Ik voelde iets wat groter was dan wij om ons heen. Op een of andere manier zocht ik in mijn moeder iets wat zij mij niet kon geven of leren. Achteraf gezien miste ik het goddelijk vrouwelijke, wat de Godin voor mij vertegenwoordigt. Via het sjamanisme en de priesteresopleiding ontmoette ik Moeder Aarde en vele andere godinnen, die samen voor mij de Godin zijn. Tijdens de eerste inwijding zag ik in een poort van licht een vrouw van licht in een sierlijke dans. Zij nodigde me uit om mee te dansen. Het was in de bergen op Kreta. In die dans werden we één en liet ze me ervaren dat ik met mijn kwaliteiten en mijn onvermogen precies ben zoals ik bedoeld ben te zijn. Meteen voelde ik dat dit geldt voor alles en iedereen. Sindsdien probeer ik dat uit te dragen, vooral bij Vuur, maar ook in mijn schilderingen en workshops over stervensbegeleiding. Als ik begin met schilderen, ratels maken of een workshop geven, trek ik een cirkel, roep de windrichtingen aan en groet en eer de Aarde en Groot Mysterie en ik vraag de Godin om erbij te zijn. Bij het vuurhoeden voel ik haar handen op mijn schouders. Ik heb een leren hes aan bij het vuren waarop ik haar handen heb geschilderd als eerbetoon. De laatste jaren ervaar ik Haar niet alleen om me heen, maar meer van binnen. Zij wordt meer en meer deel van mij. Als ik ergens mee zit en bid of mediteer hoor ik in mij ‘Wees in mij, Ik ben in jou!’ Ik heb verschillende beelden van de Godin in huis staan die kostbaar voor me zijn en vaak meegaan naar ceremonies. Maar wat de Godin voor mij betekent, overstijgt alle beelden bij elkaar.

‘Godin’ is mijn naam voor al wat is.”

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

Kennisoverdracht Op een bepaald moment voelde Immia dat het tijd was om haar ervaringen met en kennis van Vuur door te geven. In het begin van haar boek vertelt ze hoe ze vuurvrouw is geworden en wordt de rode draad, de vuurdraad in haar leven zichtbaar. Ze hoopt dat mensen al lezend hun eigen rode draad in hun leven herkennen. Daarna gaat ze in op zaken als de benodigde materialen, gereedschap, kleding, offers, eerkruiden, vuurslag, vuursteen en tondel, de zweethutceremonie, het Svaha vuurritueel en de vuurloopceremonie.

Naast het praktische wilde ze vooral ook over het energetische van Vuur vertellen. “Dat noem ik de taal van Vuur”, legt Immia uit. “In de trainingen heb ik hierover niet veel geleerd. Door heel veel vuren te hoeden kreeg ik het praktische werk onder de knie en kwam er meer ruimte voor signalen van het weer, de dieren die langskwamen, voor spirits van de plekken en voorouders. Door me ervoor te openen en te leren dat het ongeziene er echt is, ging die andere wereld voor me open. Bovendien was er lange tijd veel geheim over ceremonies. In mijn beleving en voor velen met mij is het tijd om de kennis beschikbaar te stellen voor iedereen die ernaar verlangt en op zoek is om zich die wereld weer te herinneren.”

NIEUW

Vuur, handboek voor hoeders Immia Schellevis 21 x 21 cm, 144 pagina’s € 24,50 isbn 978 94 91557 57 6 nur 728 Verschijnt oktober 2021

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 11

Immia benadrukt dat als je de taal van Vuur niet verstaat, je niet afgestemd kunt vuren: “Het is essentieel dat je aanvoelt aan welke kant er meer hout nodig is en wanneer. Niet alleen als er stenen blootliggen, maar ook als er veel emoties loskomen in de hut. Dan heeft vuur vaak meer hout nodig, om de bedding mee te kunnen dragen en dat geeft Vuur aan zonder woorden. Als het vuur heel heet is en de wind komt uit het westen, dan is het vuur aan de oostkant van de stapel het heetst. Je kunt er eigenlijk niet bij komen. Maar als het vuur je zonder woorden laat weten dat de stenen die daar liggen het eerst de hut in willen en je vraagt aan het vuur of het zich wat wil inhouden, dan kan het wel. Het is soms zelfs zo dat er al een of twee stenen naar je toe rollen. Zo ook bij het vuur in de stapel brengen met een tondel. Bij het opbouwen is het nodig om een opening te houden daarvoor. Praktisch en logisch gezien is dat aan de kant waar de wind vandaan komt, meestal wordt dat ook gedaan. Maar even vaak geeft de stapel aan dat het vuur het aan een andere kant wil of nodig heeft.

En dan volg ik. Het volgen is belangrijk, omdat alles doorwerkt in de ceremonie. Alles moet met alles kloppen en de taal van Vuur draagt daaraan bij. En als alles klopt kan er gebeuren wat gebeuren wil en heling plaatsvinden.”

Nieuwe hoeders Er is behoefte aan nieuwe hoeders. Steeds meer, stelt Immia. “Het lijkt alsof deze coronatijd ons heeft doen beseffen dat er meer is dan de maatschappij en het zichtbare. Bij Vuur worden verlangens daarnaar even vervuld en dat voelen mensen.” Wie kunnen er volgens haar hoeder worden? “Mensen die blij worden van Vuur. Zij die naar vuur getrokken worden en niet weten waarom. Zij die houden van in de natuur zijn met een groep gelijkgestemden. Zij die een plek zoeken om zichzelf te zijn. Zij die naar het heilige verlangen bij een vuurceremonie. Zij die moeite hebben met het vuur in zichzelf. Zij die ervan houden om onder de sterren te zijn in de nacht bij een vuur.

Zij die zich herinneren dat ze in vorige levens het vuur ook al hoedden. Zij die als hoeder een deel van hun missie op Aarde kunnen vormgeven. Zij die willen leren om in verbinding te zijn met dat wat groter is dan zij. Zij die hun plek willen innemen in de groep van vuurspirits van alle tijden. Wat een hoeder in huis moet hebben, staat nergens beschreven. Elke vuurvrouw of -man is anders en heeft iets unieks toe te voegen en te leren. Moge eenieder zorgvuldig en met respect met deze kennis omgaan!”

9

02-09-21 08:46

interview

M aja Kooi s tra

“Wij zijn direct afhanke Al van jongs af aan is Maja Kooistra gefascineerd door de wind. Ze had al snel door dat er met de wind veel meer aan de hand is dan het dagelijkse weerbericht aangeeft.

Gedurende haar hele leven dook de wind steeds weer op. Steeds op een andere manier, verbazingwekkend, verrassend, ontzag inboezemend en altijd fascinerend.

H

et viel een vierjarig meisje op dat ze de muziek van het draaiorgel dat iedere week door de straat kwam, die keer slechts bij vlagen hoorde. Haar moeder zei dat dit door de wind kwam. Toen drong langzaam tot haar door dat er ook iets kan zijn wat je niet ziet en er toch is. Dit meisje was Maja Kooistra en ze werd zich steeds meer bewust van de aanwezigheid van de wind: “Ik kon hem buiten voelen in mijn haar en hij trok aan mijn jas. Takken van de bomen veerden en ritselden op de wind. Ik hoorde hem soms loeien in de schoorsteen. De ene keer kwam hij van de ene kant, de andere keer van een heel andere kant.

Hij waaide harder of zachter en dat was niet op elke plek hetzelfde. Ik vond dat heel bijzonder voor iets onzichtbaars en ongrijpbaars. Ik had het idee dat de wind overal vandaan verhalen meenam, die ik niet kon verstaan, maar de bomen wel. Wat bomen te vertellen hadden, kon ik soms een beetje volgen, maar de wind was te anders en te onpeilbaar. Er waren geen bondgenoten met wie ik over de wind kon praten. Mijn ouders vonden het maar vreemd als ik daar vragen over stelde.”

Waarnemingen en systemen Ook na haar kinderjaren bleef de wind Maja boeien.

De ene periode was ze er meer mee bezig dan de andere. Maar hij bleef fascineren: “Iedere keer liet hij me weer een ander gezicht zien en daardoor kon ik geen goed beeld krijgen waarmee of met wie ik te maken had. Ik bleef dus opletten en werd iedere keer weer verrast. Hij nam geuren en geluiden mee, die ik de ene keer goed kon ruiken of horen en dan weer bij vlagen. De regen die hij meenam, kon soms rustig naar beneden vallen, maar als het hard waaide striemde hij in mijn gezicht en moest ik me schrap zetten, zeker als ik tegenwind had.”

Het vak meteorologie tijdens haar studie fysische geografie was een eyeopener, omdat allerlei dingen die haar waren opgevallen aan de wind in een context werden geplaatst. Ze leerde werken met weer­

10

Heus 17-2021.indd 12

systemen en hun samenhang, en weerkaarten maken vanuit een serie waarnemingen van weerstations: “Een keer was het net na afloop van het college keihard gaan regenen. Deze regen was terug te vinden op de kaarten van het KNMI, omdat het instituut er niet ver vandaan lag. Het tijdstip kwam goed overeen, waardoor ik dergelijke weerkaarten veel serieuzer ging nemen. Tijdens de studie kregen we te maken met allerlei soorten veldwerk, waarbij we weken achtereen buiten waarnemingen moesten doen. Het was belangrijk rekening te houden met het weer, want als het de hele dag stevig ging regenen, konden we beter binnen gegevens uitwerken, dan dat onze papieren doorweekt raakten en we ze niet meer goed kon lezen. Niet overal was de weerinformatie zo nauwkeurig, dus we moesten ook leren het weer zelf in te schatten om te beslissen wat wel en niet handig was om te ondernemen.”

Na haar studie voerde Maja vele onderzoeken en opdrachten uit in dienst van het ministerie van LNV en later voor andere opdrachtgevers in verschillende delen van de wereld. Er zaten geen specifieke opdrachten bij die met de wind te maken hadden.

Wel moest ze rekening houden met de moessontijden en de passaatregentijden om geschikte perioden voor het buitenwerk te kiezen. Bij onderzoeken op landbouwkundig gebied was het heel belangrijk de

NIEUW Wind waait fluistert buldert draagt blaast vormt bezielt Maja Kooistra 21 x 21 cm, 256 pagina’s € 32,50 isbn 978 94 91557 58 3 nur 728

Verschijnt november 2021

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

ankelijk van de wind”

weergegevens van het gebied goed na te gaan om onder meer grondbewerkingen, gewaskeuzen, gewasgroei, oogsttijden, vervoer en opslag zo goed mogelijk af te stemmen op het lokale weer.

Beleving en emoties Behalve fysisch geograaf en bodemkundige is Maja druïde en sjamaan. Zij kijkt dan ook vanuit verschillende gezichtspunten naar hetzelfde fenomeen en dat maakt haar boek extra interessant. Voor het grote overzicht droeg de wetenschap gegevens aan en die vulde ze aan op basis van observaties ter plekke: “Ik kon uit de reacties van bomen en andere begroeiing, maar ook uit het gedrag van vogels, muggen, kikkers en soms vleermuizen een indicatie van het te verwachten weer afleiden, beter dan uit het gedrag van de wind zelf. Dat ging vooruit als ik ergens langer verbleef.” Van jongs af aan wist ze al dat er met wind

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 13

veel meer aan de hand is dan waarover ze het in de meteorologie hebben. Dat wind ook van invloed is op je beleving en emoties. Als eerste viel haar op dat het je wat doet, een harde tegenwind of een zachte verkoelende windvlaag. De vader van een vriendin raakte altijd ontregeld en humeurig als de luchtdruk snel daalde. Lachend verklaart Maja: “Dan hoefden ze niet eens naar het weerbericht te luisteren, want de effecten waren al merkbaar. Ook in de taal zitten veel zegswijzen over de wind die zijn gebaseerd op dit soort effecten. Maar er moest nog meer zijn, want op een of andere manier leerde ik ook veel van de wind op onnavolgbare wijze. Soms liet de wind mij ineens iets zien of hoorde ik iets waardoor ik meer inzicht kreeg in wat er om mij heen gebeurde. De wind inspireerde en was nooit voor een gat te vangen. Ook kon ik soms informatie krijgen, waar ik anders nooit opgekomen zou zijn. Dat er een relatie was tussen

11

02-09-21 08:46

interview

wind en geest was voor mij niet iets uit het oude Griekenland of uit de Bijbel, het was er echt.”

Druïdisme en sjamanisme Als druïde en sjamaan kan Maja als geen ander uitleggen hoe er vanuit beide stromingen naar de wind wordt gekeken. Niet hetzelfde in ieder geval! “In grote lijnen gaat het druïdisme ervan uit dat je deel uitmaakt van de natuur en zoveel mogelijk in harmonie leeft met de ritmes van de seizoenen, de elementen, die van de maan en de baan van de aarde om de zon en door het universum. Daarvoor hoor je de wetten van de natuur te leren kennen, die van het plantenrijk en het dierenrijk, het land waar je leeft en waarvan je leeft, het weer, enzovoorts”, aldus Maja.

“Het sjamanisme daarentegen gaat ervan uit dat al het leven, de aarde en de hemel, het water en de lucht bezield zijn. Wil je je weg op aarde kunnen volgen, dan hoor je rekening te houden met de spirits die overal in aanwezig zijn. Deze dien je te respecteren, met eerbied te behandelen, ze op gepaste wijze en momenten aan te spreken en te eren. Hoe meer aandacht je voor ze hebt en contact met ze probeert te maken of open voor ze staat, hoe meer je op hun ondersteuning op welk gebied dan ook kunt rekenen. Je kunt daarbij ook ondersteuning van je eigen spirits of krachtwezens krijgen op allerlei wijzen, vaak onnavolgbaar, maar meestal heel krachtig. Er kunnen zeker wel overgangen zijn. In het algemeen ligt het accent bij het druïdisme meer op het doorgronden van wat er in de concrete buitenwereld gebeurt en daar leringen uit trekken. Het sjamanisme focust zich meer op innerlijke reizen naar andere werelden en de bezieling van alles, voor het eigen levenspad en die van anderen.”

Ik vroeg Maja naar het spannendste dat ze ooit met de wind heeft meegemaakt, het meest ontroerende en het meest inspirerende.

Het spannendste “Ik had als een soort uitstapje in mijn veldwerk­ gebied in de Italiaanse Alpen bedacht om naar een wat verder liggende, niet zo gangbare bergpas te klimmen. Vandaar zou je de Monte Rosa ketens van de Alpen goed zou kunnen zien. Het weer was goed, dus het was verantwoord deze lange tocht te ondernemen. Het duurde langer dan gepland om onder bij de pas te komen. Er liep geen duidelijk pad heen en de bergbeken waren wat lastig over te steken. De laatste vierhonderd meter omhoog bestond uit los, schuivend puin en de pas zelf was een soort kloof waar de wind doorheen loeide. Bij elke paar stappen omhoog, schoof je weer stukjes terug, terwijl de wind boven me steeds harder ging loeien. Bij die pas

12

Heus 17-2021.indd 14

woonde een ravenpaar dat niet was gediend van de verstoring van hun rust. Eerst veel gekras en daarna vluchten om mij heen. Het werd steeds surrealistischer, het nauwelijks opschieten omhoog langs de steile helling, het steeds fluitender geloei van de wind door de kloof en de voorbij duikende raven. Ik had het bijna opgegeven de pas te bereiken, maar heb het gehaald. Scheef in de wind hangend, me vasthoudend aan de rotswand, heb ik even een blik geworpen op het Monte Rosa massief dat maar vaag te zien was om snel rechtsomkeer te maken. Je wilt dan snel naar beneden, maar ook dat moet stap voor stap. Een forse zelfbeheersing, maar ik kan het navertellen.”

Het meest ontroerende “Ik klom in de Italiaanse Alpen over een steenlawine die er al zo lang lag dat er bomen tussen de grote brokken steen waren opgekomen en uitgegroeid tot volwassen exemplaren. Van hier tot aan de boomgrens waren dat lariksen die naar hars geurden. Het was vrijwel zomer, een prachtige zonnige dag met een milde bries vanuit het dal. Het grootste deel van de steenlawine lag achter me en na het passeren van de laatste grote brokken werd de grond vlakker. Het bos achter me latend stapte ik een overdadig bloeiende alpenweide in. Deze baadde in de zon met een onvoorstelbare kleurenpracht aan frisse, heldere kleuren: blauw, paars, rood, groen, geel, wit en alles wat daartussen zit. De planten bewogen zacht golvend op de wind. Bloemen op langere stengels maakten wat grotere uitslagen en veerden sneller terug dan die met kortere stelen, om met z’n allen bij de volgende ademtocht van de wind weer mee te golven. Tussen de planten kropen, vlogen, zoemden, sprongen, tsjirpten en fladderden honderden insecten, waaronder tientallen vlinders van klein tot groot. De wind streelde deze plantenweelde in het voorbijgaan en nam hun geuren mee naar de bosrand, waar ik net uit gekomen was. Hij bood mij met een zacht gebaar hun geurenpalet aan, een weelde aan bloemen vol zoete honing, gedragen op een milde, zongewarmde wind met een diepe touch van frisse berglucht.”

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

Het meest inspirerende “Als de wind langskomt en ik soms kan opvangen en begrijpen wat hij doorgeeft. Dat geeft een onpeilbare vreugde dat er even echt contact mogelijk was met zo’n grote overstijgende, onzichtbare kracht.”

Bucket list Maja is van nature extreem nieuwsgierig en heeft dan ook veel gezien en meegemaakt. Voor haar onderzoek naar de eigenschappen van bomen en in het bijzonder naar heilige bomen vanaf het mesolithicum tot nu kwam ze op de meest bijzondere plaatsen. Een weerslag van dit levenslange onderzoek vind je in haar boek ‘De aarde, de hemel en de bomen’, dat in het najaar van 2019 verscheen. Haar honger naar meer zien en beleven is nog lang niet gestild. Wat staat er nog op haar bucket list? Het antwoord laat niet lang op zich wachten: “Ik wil nog heel graag de berg Kailash oftewel de berg Meru bezoeken en een stukje van de pelgrimsommegang lopen. Dit is de heilige berg van de Bön, het boeddhisme, hindoeïsme en jaïnisme. Deze piramidevormige berg vormt het centrum van de wereld als afspiegeling van de bovenwereld. Hij ligt aan de noordrand van de Himalaya in Tibet (China) en is 6718 meter hoog.

Hier vandaan stromen de rivieren de Indus (noord), Brahmaputra (oost), Karnali/Ganges (zuid) en de Sutlej (west) naar de vier windstreken, waar ze levenswater brengen. Iedere windrichting en het bijbehorende vlak van deze piramidevormige berg is symbolisch gekoppeld aan een transcendente boeddha, die buiten de natuurwetten en de tijd staat. De vijfde transcendente boeddha vertegenwoordigt het centrum oftewel de top van de berg. Hier komt het symbool van de swastika vandaan. De top van de berg verwijst naar de Poolster als centrum van het universum, oftewel naar de poort van de bovenwereld, naar de verlichting. Misschien, als de covid-pandemie dan hanteerbaar is, lukt het om in augustus 2022 deze berg te bezoeken, wanneer ik als mede-reisleider een reis door Tibet begeleid.”

Adem Met de wind neemt Maja haar lezers mee op een inspirerende ontdekkingsreis naar de fascinerende wereld van het weer, flora en fauna, landschapsvorming, geur en geluid, aloude culturen en religies, bezieling en zingeving. De wind heeft zichtbaar en onzichtbaar invloed op alles, zou je wel kunnen zeggen. Welk aspect zien wij, hier in het westerse Nederland, het meest over het hoofd en waarom?

Maja: “Wij leven in een tijd waarin veel onderwerpen worden opgesplitst, met de bedoeling dat je er daardoor meer kennis van krijgt. Dit zien we bijvoorbeeld duidelijk in de westerse geneeskunde. Hierdoor raak je echter de samenhang kwijt. Wind is ook adem en omdat we ademen, nemen we bijvoorbeeld zuurstof uit de lucht/wind op en kunnen we ruiken.

Deze onderwerpen worden niet meer gekoppeld aan de wind, maar aan de biologie. Als we ons ademhalingsritme reguleren, beïnvloeden we ons hartritme en onze hersenactiviteit en zo kunnen we ons bewustzijn sturen. Deze activiteiten rangschikken we dan weer onder mindfulness of meditatie en als ze fysieke bewegingsoefeningen betreffen onder yoga of chi qong. Zo wordt het zicht op de geweldige grootsheid van de wind en het zo cruciale belang van de wind voor al het leven verduisterd. Het hangt af van wat je in je leven tegenkomt welk deel van de wind je beter leert kennen. Een meteoroloog doet dat anders als een medicus. Het hangt ook van de cultuur af waarin je je beweegt. In Aziatische landen kom je sneller oosterse filosofie- en mysteriescholen tegen, waar het accent op verkenning van de binnenwereld en het ontplooien van het bewustzijn ligt.”

Verrijking De reden waarom we zo lang op dit boek hebben moeten wachten, is vrij simpel en toch ook weer niet.

Maja verklaart dit als volgt om daarna in een adem te benoemen waarom dit boek zo belangrijk is: “De wind is een ontzagwekkende kracht, heeft enorm veel om het lijf en heeft vele gezichten. Het duurt heel lang voor je er een beetje zicht op krijgt en dan nog heb je nauwelijks recht van spreken, omdat je weet dat er nog bijna oneindig veel meer is. Wind is niet voor niets een van de vier basiselementen. De wind beter leren kennen is een verrijking, omdat wij er direct van afhankelijk zijn. De wind kan zonder ons, maar wij kunnen niet eens een paar minuten zonder de wind. Je wordt er je hele leven door omgeven en je leeft erin. Als je de wind beter leert kennen, kun je die ook steeds meer inzetten om je leven vorm en inhoud te geven. Dat kun je zowel in de buitenwereld als in de binnenwereld en de mogelijkheden zijn legio. De wind kan je daarbij inspireren, je creativiteit activeren en inzicht geven. De een komt daarbij uit bij een diepe verbondenheid met al het leven, een ander bij een steeds verder ontwikkelend bewustzijn en wijsheid, soms komen we uit bij beide. Daarnaast kan de wind ook een diepe schoonheid van levenskracht laten zien in vele vormen.”

Gebedsvlaggen in het Himalaya gebied: lungta’s. ‘Lung’ is Tibetaans voor wind en ‘ta’ voor een mooi, sterk paard.

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 15

13

02-09-21 08:46

Dit& dat

SOLITUDEe Time to Restor

OPENNESS 09-02-21 17:14

ren.indd 3

Embrace the Possible

lse hond contou

Kaarten Heme

Spot on!

Kaarten Hem

else hond

contouren.ind

d 35 09-02-21

Spot on!! Dat is de beste manier voor mij om mijn ervaringen met deze wijsheidskaarten weer te geven. Deze kaarten hebben een diepgang die ik niet eerder ben tegengekomen bij een kaartenset.

De kaarten maken feilloos zichtbaar wat gezien wil worden of wat om aandacht vraagt. (uit recensie Sandra Dolk)

17:14

VULNERABILITY The Strength to Show Yourself

Kaarten Hemelse hond

contouren.indd 30

09-02-21 17:14

LOSS Allow Yourself to Grieve

PATIENC

E

Hemelse hond

Any Da y Now

Kaarten Hemelse hond

contouren.indd 53

09-02-21 17:14

Kaarten

Heme

lse ho

nd co

ntoure

n.indd

19

09-02

-21 17 :14

Goede gesprekken De teksten zijn diepgaand en inspirerend. Soms is het nodig om een zin twee keer te lezen om de waarde ervan tot je door te laten dringen. Bij iedere kaart staan enkele vragen die filosofisch van aard kunnen zijn of een suggestie om iets te doen. Alleen of samen met vrienden. Het zijn opdrachten die conditioneringen kunnen kantelen. Deze wijsheidskaarten zijn ook op hun plek in de spreekkamer van een coach om goede gesprekken te hebben. (uit recensie Helene Korver)

COMFORT

Take It and Give It

Kaarten Kosm

ische kat

contouren.ind

d 41 09-02-21

17:06

RETREAT Stop the Spin

Kosmische kat 09-02-21 17:06

Kaarten Kosmische kat contouren.indd 38

ASSERTIVE

Take Your Place at the Table

PROVISATION

IM

Up Just Make it

Kaarten Kosm

ische kat contou

ren.indd 4

09-02-21

ische kat

Kaarten Kosm

17:06

09-02-21 17:06

NFIDENCE SELF-CO nd d Your Grou

d 19

contouren.ind

Stan

09-02-21

14

Heus 17-2021.indd 16

ische

Kaarten Kosm

d 58

n.ind kat contoure

17:06

heus 17 – 2021

02-09-21 08:46

“De Maya’s hadden alle tijd van de wereld. Zij wisten dat de tijd verloopt in cycli en zo geen rechte lijn maar een spiraal vormt.

Elk einde van een cyclus is in hun tijdsbeleving weer een nieuw begin en dat geeft ruimte.

Ruimte om te reizen in de tijd.

Ruimte om zaken die zijn blijven liggen af te maken op een ander moment, de juiste tijd.”

Elvira van Rijn Maya wijsheid voor je levensreis Maya wijsheid voor je levenspad Maya wijsheid creatiekaarten Maya wijsheid logboek

Schaduwstuk De volle maan van november is een goede tijd om de nevelen, sluiers die tussen jou en je voormoeders staan te onderzoeken.

Voel je weerstand bij je voormoeders? Vind je een aspect heel vreselijk en weet je daarvan zeker dat jij niet zo bent en nooit zo zult worden? Kijk of je een typische familiekaraktertrek eruit kunt halen. Realiseer je dan dat dit aspect een schaduwstuk van jou is.

De stem van de Godin

Barbaratak Pluk op 4 december, de feestdag van Sint Barbara, een kersentak en zet deze op water. Als de tak bloeit voor oud en nieuw of voor de laatste dag van de 13 Heilige Nachten (spreek met jezelf de juiste datum af), dan brengt ze geluk.

De heilige buxusmoeder

de juiste temperatuur Bijen zijn meesters in het afstellen van temperatuur in hun volk, omdat ze een bepaalde temperatuur nodig hebben voor het vormen van de was, het verwerken van voedsel en het verzorgen van het broed. Met verbazingwekkende precisie houden ze de kinderkamer op de juist temperatuur voor de ontwikkeling van de baby’s. Ook voor het vochtigheidsgehalte op peil houden hebben ze ingenieuze manieren. h eus – 2021 Het lied van 17 de bij

Heus 17-2021.indd 17

15

02-09-21 08:47

thema

Transformatie en de H De donkerste nachten van het jaar, zo worden de nachten tussen Kerstmis en Driekoningen ook wel genoemd. Het zijn de nachten die de overgang markeren van oud naar nieuw, van donker naar licht. Hoewel wij ze misschien niet zo bewust ervaren. Vaak zijn ze druk, vol met familieafspraken en werk dat moet worden afgerond. Toch merkt iedereen de magie in de lucht op. Die schrijven ze toe aan de gezelligheid, de kerstlampjes en de altijdgroene boom. Maar het is meer dan dat.

I

n de donkerste nachten van het jaar ligt de focus op het sterven en afronden van het oude, de rust en regeneratie van de leegte van het moment tussen de jaren en het nieuwe begin.

Tijdens de Heilige Nachten nemen dood en nieuw leven een belangrijke plek in: het goed afronden van het oude zonnejaar en de geboorte van een nieuw zonnejaar.

R.U.S.T. Toen mijn boek over de Heilige Nachten drukklaar werd gemaakt, zaten we midden in de lockdown van de coronacrisis. De zon scheen fel en toch was er een wereldvreemde rust die ik en vele anderen als zeer prettig ervaren hebben. De energie leek op die van de winter maar was toch anders, dacht ik vaak, terwijl ik over een verlaten kruispunt wandelde net voor de avondklok inging. De crisis zorgde voor heel nare tijden, maar gaf ons ook iets terug: een diep gevoel van onthaasting. De wereld stond stil in de tijd dat het boek verscheen. De timing had gek genoeg niet beter kunnen zijn. “Eindelijk meer rust dan ooit om jezelf in de donkerste tijd van de midwinterperiode te dompelen, zonder al teveel grote familie-afspraken en verplichtingen!”, hoorde ik mensen om me heen uitroepen. Ik was het er – ondanks mijn liefde voor mijn familie – stiekem best een beetje mee eens. Eindelijk R.U.S.T. in de wereld.

16

Heus 17-2021.indd 18

Ervaringen Na de Heilige Nachten kreeg ik van veel kanten enthousiaste reacties van mensen die mijn rituele suggesties in het boek hadden opgevolgd. Zo vonden mensen het prettig dat het vrouwelijke wat meer wordt belicht, dat er nadruk ligt op de Moedernacht en de schikgodinnen. Ook de praktische toepassing van oude gebruiken wordt gewaardeerd. Het is fijn te zien dat mijn streven om tradities weer tot leven te wekken door de inhoud te koppelen aan de daadwerkelijke praktijk, zonder dat de traditie een leeg omhulsel is van iets wat we niet meer begrijpen, daadwerkelijk wordt ervaren. Casper uit Utrecht schreef: “De schrijfster weet op meerdere vlakken een balans te vinden. De informatie over oude tradities is breed en verdiepend, toch ontstaat er geen klinisch theoretisch geheel. Het boek geeft vele handvatten om zelf te gaan werken met de Heilige Nachten, zonder een receptenboek te worden. Voor iedereen die een eigen manier zoekt om invulling te geven aan de donkere tijd van het jaar en deze invulling graag wil wortelen in de tradities van het land. Vol vrouwelijke energie, maar ik kan uit eigen ervaring zeggen: zeker ook voor mannen.”

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

de H eilige N achten Willemieke uit Zutphen schreef hoe zij door de Nachten heeft gewandeld: “Per nacht geeft het boek achtergrondinformatie, meditaties en oefeningen. Je kunt doen/toepassen wat bij je past. Die structuur vind ik fijn en geeft me handvatten voor mijn eigen spirituele beoefening. Ik vind het ook fijn dat het zo inclusief is: elementen van Germaans/Noords/Keltisch heidendom, hekserij, maar ook christendom en sjamanistische beoefening en Mirjam legt ook nadruk op voorouderwerk. Zoals ze zelf al zegt in haar inleiding: ‘Onze voorouders hadden te maken met al deze religieuze stromingen, het zou onze wortels tekortdoen om enkel naar een paar duizend jaar te kijken en de rest buiten beschouwing te laten.’”

Berendina liet weten dat ze de manier waarop in het boek oude wijsheid en tradities worden geworteld in de huidige tijd, weet te waarderen. Ze werd geraakt door het feit dat haar de weg werd gewezen naar haar eigen innerlijke bron van rust, inspiratie en regeneratie. Ze ervoer het boek als een bron van licht in een donkere tijd.

Serotia zag mogelijkheden om ook na de Heilige Nachten met het boek aan de slag te gaan: “Natuurlijk kun je alle dingen die voor nieuwe doelen staan ook met nieuwe maan doen, en zo zijn er nog wel meer rituelen aan de maanfasen te koppelen, of aan situaties waarin je met jezelf aan de slag zou kunnen.”

Dood en wedergeboorte Bij geboorte denken we natuurlijk aan de vrouw, zij die baart. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de nacht voor de kortste dag de Moedernacht werd genoemd. Deze naam vinden we terug in Angelsaksische bronnen en in Nederland kennen we de Marianacht. Het is de nacht waarin het licht werd herboren! Vanaf 21 december zullen de dagen weer lengen, een echte wenteling in het wiel! Zij die baart heeft in ons Europa vele namen, maar de Moedernacht leidt ons specifiek naar het aspect van de voormoeders: zij die ons zijn voorgegaan, die aan de bron van alles staan. En als zij aan de bron van alles staan, zijn wij dus allen aan elkaar verwant, geboren uit dezelfde bron, allen broeders en zusters – en delen wij elkaars lot. De lotspinsters van Europa, die we van IJsland tot aan Griekenland kennen, de Moirai, de Fates, de Nornen, de Matronen, komen tot leven in de donkere nachten. Zij zijn in drievoud maar tegelijk één en zij

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 19

representeren de eeuwige Moeder van ons allen en tevens de beweging creatie, behoud en destructie.

Waarna opnieuw creatie volgt.

De Heilige Nachten symboliseren een geboorte­ proces voor het nieuwe zonnejaar. De donkere baarmoeder, waar we veiligheid, warmte, geborgenheid vinden. Maar er is ook chaos tussen sterven en wedergeboorte in: de plek tussen twee levens, de plek van de ziel en het lot. Een onbekend niemandsland van leegte, zonder materie, zonder lichaam, enkel geest. Niemand weet wat die plek precies is, omdat we er in ons leven niets meer van herinneren, behalve wijze mannen en vrouwen die naar deze plek reizen in een andere bewustzijnsstaat, die de sleutel is tot de deur van de Heilige Nachten. Maar om die sleutel te kunnen vinden, moeten we eerst tot rust komen, zoals de natuur om ons heen dat ook doet en waarmee we ons willen verbinden.

Transformatieve reis De rituelen die ik beschrijf, zijn talrijk, zodat je kunt kiezen wat voor jou haalbaar is en wat bij je past. Je kunt ze veranderen naar jouw eigen wensen, traditie of stroming of volgen precies zoals ze er staan. Zie wat het met je doet als je oeroude tradities van ons Lage Land toepast in de weg naar het nieuwe jaar.

Het is een transformatieve reis door jouw binnenwereld en door de wereld om ons heen, met al zijn krachten en geesten. Het gaat over jou, het reflectieve proces doe je tenslotte vaak alleen, maar het gaat ook over verbinding. Verbinden met het lot en het levensweb betekent verbinden met de ander, jouw omgeving en alle krachten die hierin werkzaam zijn.

Dat hoeft niet altijd in fysieke vorm te zijn, we hoeven alleen maar in te ‘tunen’ op het InnerNet: het Web die de schikgodinnen weven, en we kunnen voelen dat we verbonden zijn, één zijn, uit dezelfde Bron komen. En naar die Bron keren we tijdens de Heilige Nachten even terug, om ons te laven, te wassen, onszelf in het spiegelbeeld ervan te bekijken en het pad opnieuw te bepalen die de herboren zon zal beschijnen in 2022.

Mirjam van Donselaar Psycholoog en sjamanist De Heilige Nachten

17

02-09-21 08:47

thema

Witte wieven, nevelslierten… of Na het verschijnen van mijn boek ‘Witte wieven en elfen, fluisteringen uit de Andere Wereld” kreeg ik vaak de opmerking dat witte wieven toch eigenlijk alleen maar nevelslierten zijn. Reden om me er nog eens in te verdiepen en de witte wieven in een nieuw nachtlicht te stellen.

O

verleveringen over in het wit gehulde verschijningen werden al sinds mensenheugenis verteld in het oosten van ons land. Ze woonden daar in prehistorische grafheuvels op de uitgestrekte heidevelden en in moerassige gebieden, die een groot deel van het toenmalige landschap uitmaakten. Het waren dunbevolkte streken met weinig doorgaande zandwegen.

In de koude en natte tijd van het jaar hingen daar met grote regelmaat nevels boven de velden. Het laat zich raden dat de bewoners van de afgelegen boerenhoeven en gehuchten zich na het invallen van de duisternis liever niet naar buiten waagden. Want stel je voor dat ze in de mist de weg kwijtraakten en wellicht een wit wief ontmoetten. Eigenlijk kwamen nevelslierten in de oude verhalen vrijwel nooit voor, maar kennelijk is het denkbeeld hardnekkig, want nevelslierten worden nog steeds geassocieerd met witte wieven. Met mijn boek wilde ik aantonen dat er veel schuilgaat achter de, volgens mij oudste verhalen van ons land, die mogelijk teruggaan tot de late bronstijd. Ik gaf ook aan dat het wel heel simpel was om de bijzondere impact van deze verhalen af te doen als mistige manifestaties.

Historische gegevens Er valt best veel te herleiden uit de historische gegevens die ons ter beschikking staan. De predikant Johan Picardt schreef in 1660 voor het eerst over ‘Witte Wijven’ en plaatste een afbeelding van een in het wit geklede vrouw met ontblote borsten in de opening van een prehistorische grafheuvel. Er was

18

Heus 17-2021.indd 20

geen enkele nevelsliert te bekennen. De schrijver A.C.W. Staring, die in de eerste helft van de 19e eeuw op de Wildenborch in de Achterhoek woonde, schreef in zijn verhalen evenmin over nevelslierten.

Hij heeft het afwisselend over witte wijven en witte vrouwen. Zowel Picardt als Staring schrijft over witte wijven als het over hun woonplaats gaat: een open grafheuvel of kuil. Wanneer er over witte vrouwen wordt gesproken, is er sprake van een zeker respect voor hun fysieke krachten of hun hulp bij zwangerschappen en het binnenhalen van de oogst.

Er was waarschijnlijk al een traditie van wijze vrouwen en priesteressen sinds de tijd van de aanleg van grafheuvels en het offeren in moerassen. Ze stonden later in hoog aanzien bij de Germanen en de Kelten.

Na de komst van het christendom werden de oude heidense religie en de vrouwen die daarbij betrokken waren, verketterd. In het nieuwe geloof was geen plaats voor vrouwen. Kruidenvrouwen en toveressen stonden voortaan in een kwaad daglicht, wat uiteindelijk tot de heksenvervolgingen zou leiden.

Andere Wereld Achter de woonplaatsen van de witte wieven ging in het verleden een andere wereld schuil, een geheimzinnig gebied waar mogelijk de goden verbleven.

Voor de Kelten in Groot-Brittannië en Ierland was the Other World het land waar het elfenvolk leefde dat altijd jong en gezond bleef. Ze konden de Andere Wereld bereiken via grafheuvels en moerassen.

De Keltische mythologie staat bol van de verhalen hierover. In ons land laten slechts enkele verhalen een glimp van die bijzondere wereld zien. In enkele overleveringen waren de grafheuvels van de witte wieven soms open – in de donkere tijd van het jaar – en konden argeloze voorbijgangers naar binnen.

Picardt schreef dat mensen dan uitzonderlijke dingen hadden gezien waarover ze nooit mochten praten. Staring hoorde van een boer dat hij ook zo’n heuvel had betreden. Hij werd er als het ware naar binnen getrokken en zag daar een verlichte ruimte met in het midden een tafel met kandelaars, schotels en bekers, allemaal van zilver. Over dergelijke heuvels was bekend dat men er niet te lang moest blijven. De kans bestond dat ze plotseling weer dicht

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

n… of toch niet?

gingen en dan kon de ongelukkige jarenlang niet terugkeren naar de gewone wereld. De Andere Wereld was in deze streken weliswaar een onbekend begrip, maar verhalen als deze gaven wel aan dat die er wel degelijk was. Waarschijnlijk werden er vroeger veel meer van dergelijke verhalen verteld, maar werd dat na verloop van tijd steeds minder. Misschien ook omdat aan witte wieven bijzondere gaven werden toegeschreven, zoals kraamhulp en het helpen bij de oogst, wat men niet goed begreep door de houding van de kerk. De wijze vrouwen in de middeleeuwen die hun medemensen bij ziekte en bevallingen bijstonden, waren in tijden van nood de eerste zondebok en werden als toveres of heks vervolgd en gedood.

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 21

In het verre verleden werden de wijze vrouwen zeer waarschijnlijk geen witte wieven genoemd en waren ze ook niet met spookverhalen en nevelslierten omhuld. Misschien kwamen ze wel aan die naam toen de laatste resten van het heidendom uit naam van het christendom moesten verdwijnen. Vast staat dat vrouwen in het voorchristelijke verleden een zeer belangrijke rol in de samenleving hadden. De bewijzen daarvoor uit archeologische en mythologische bronnen stapelen zich steeds meer op.

Ruud Borman, archeoloog Witte wieven en elfen

19

02-09-21 08:47

thema

H erf s t: naar binnen keren De herfst is de tijd om je licht naar binnen te keren. Wat voor de natuur moeiteloos gaat, is voor mensen vaak een uitdaging. In dit artikel geef ik drie tips om jou te helpen moeiteloos naar binnen te keren, te genieten van deze periode en je voor te bereiden opdat je krachtig de winter in kunt gaan.

I

n de herfst laten gewassen hun vruchten los.

Dat wat niet wordt geplukt of opgeraapt, wordt door de bodem opgenomen als voeding voor een nieuwe cyclus van creatie. Met gemak groeien en vergaan de gewassen gedurende een jaar.

Bladeren groeien en vallen af. Voordat ze vallen kleuren ze met felle gelen en oranje- en roodtinten. Een feest voor het oog. De natuur doet dit met hetzelfde gemak als het laten kiemen van het zaad.

Wanneer de dagen korter worden, de vruchten van de bomen vallen en de bladeren verkleuren, dan is de tocht naar binnen begonnen. Je wordt bijgestaan door de krachtige kleuren van de nazomerbloemen en de verkleurende bladeren. Deze kleuren zijn de laatste herinnering aan de extraverte, warme en energieke zomer.

Het veranderende weer zorgt voor een innerlijke onrust die weken kan aanhouden, tot we ons volledig kunnen overgeven aan het onvermijdelijke: de focus op het licht in onszelf, op regeneratie en opbouw van kracht.

Tijdens het laatste deel van de herfst hebben de krachtige kleuren plaatsgemaakt voor de donkere aardetinten. Deze kleur wordt zichtbaar bij de afgevallen natte bladeren die bijna zwart kleuren tijdens de vorming van humus, die als een voedende deken het gevallen zaad beschermt. In deze kleur is nog nauwelijks licht te onderscheiden: de duisternis dringt zich letterlijk aan ons op.

Hoe reflecteert de symboliek van de herfst op ons dagelijks leven en wat kunnen we doen om deze transitieperiode soepeler te doorlopen?

Het circadiaanse ritme Om het licht in ons op te sluiten zodat we er gebruik van kunnen maken op donkere dagen of in donkere periodes in ons leven, is het wezenlijk dat we ons bewust worden van de donker-lichtcyclus per dag die ons wordt geschonken door de zon. Door de bewe-

20

Heus 17-2021.indd 22

ging van de aarde om de zon ontstaat er een cyclus van nacht, ochtend, middag en avond. Uitvergroot hebben we te maken met de seizoenen in een jaar, waarin we naar de hoeveelheid zon per dag kijken.

Ook hier herkennen we het donker-lichtritme: winter, lente, zomer en herfst.

Tijdens het hoogtepunt van onze rustperiode nemen we ons vaak van alles voor voor het nieuwe jaar. Of we die voornemens benoemen of niet: onbewust start er in deze energetisch stilste periode van het jaar een nieuwe zonnecyclus; een nieuwe ronde van creatie die in de volgende rustperiode wordt afgesloten.

In de winter bevinden we ons midden in de rustperiode in de meest donkere tijd van het jaar: denk aan de winterslaap van veel dieren. In deze periode werkt het hele energiesysteem op een waakvlam. Deze vlam staat symbool voor het licht in onszelf. We steken een kaars aan om ons te herinneren aan de zon die nu zo schaars zichtbaar is. De stroom is neerwaarts de aarde in.

In de lente komen we in de periode van ontpoppen.

We ontwaken uit onze winterslaap door de toename van het licht en de langer en warmer wordende dagen. Het zaad dat vorig jaar viel, kan ontkiemen.

Een nieuwe creatiecyclus is begonnen. De energiestroom is opwaarts.

In de zomer is het tijd om naar buiten te gaan en onszelf te laten zien. De zon geeft ons de energie om tot daadkracht te komen. De bloemen en de vruchten laten ons zien hoe we dit kunnen doen: zonder twijfel en zonder schroom. De energie is opwaarts.

Ten slotte komen we bij de herfst. De bloemen zijn uitgebloeid en het is tijd om het voedsel te oogsten en te bewerken, zodat we ermee door de winter komen. We mogen afronden wat ons niet meer dient. De energie is neerwaarts.

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

ziekte. De meeste mensen kennen zeven chakra’s, ik werk met 21 chakra’s. De zeven bekendste chakra’s zijn gekoppeld aan de kleuren rood, oranje, geel, groen, blauw, paars en wit. Ze zijn als een ketting verbonden met elkaar. Als er iets verandert in de energie van een chakra, dan reageren de andere chakra’s hierop. De chakra’s werken in teams van complementaire kleuren; we onderscheiden rood en groen, oranje en blauw, en geel en paars.

Het heiligbeenchakra is het tweede chakra en bevindt zich in je onderbuik. Het is het gebied van de voortplantingsorganen en onze darmen. Het tweede chakra wordt ook gezien als ons creatiechakra: hier groeit het kind of het idee tot het klaar is om naar buiten te komen en zichzelf te laten zien. Dit chakra heeft alles te maken met het verwerken van prikkels: voeding, emoties en drukte of stress.

Het keelchakra is de partner van het heiligbeenchakra en gaat over zelfexpressie. Hoe uit je wat je voelt en wat je inspireert? Hoe geef je woorden aan wat er gaande is van binnen wat niemand ziet? Zelfexpressie hoeft niet via woorden te gaan. Beweging en dans of kunstzinnige uitingen behoren ook tot dit chakra.

Zelfs stilte is een vorm van expressie.

Het heiligbeenchakra en het keelchakra behoren tot de mannelijke energie: de manifestatiekracht en actie.

In de herfst ervaren mensen vaak een dip in de afweer of een dip in het levensgeluk. Het afnemende lichtniveau zet mensen aan tot somberheid, wat bij een deel van de mensen in een depressie eindigt. Ik focus me daarom op het energetische aspect van verandering en loslaten en geef drie tips over het vinden van het licht in jezelf.

Tip 1 Focus op kleur Het ultieme chakrapaar dat past bij de herfst is het heiligbeenchakra gekoppeld aan de kleur oranje en het keelchakra gekoppeld aan de kleur blauw. Daarnaast kunnen we ons gesteund voelen door de aardekleuren die resoneren in onze beenchakra’s.

Korte uitleg over chakra’s Chakra’s zijn plekken van draaiende energie, ze ontvangen en verdelen de energie door ons systeem. Bij stress of trauma blokkeert de energie en dit zorgt voor ongemak en

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 23

De vrouwelijke energie is vertegenwoordigd in de beenchakra’s die gekoppeld zijn met de aardekleuren. Deze kleuren helpen ons de verbinding met ons lichaam tot stand te brengen en ons fundament te versterken. Ze helpen ons krachtiger te staan en het vertrouwen te hebben dat we worden ondersteund.

Ze gaan over wie we diep van binnen zijn: over de belichaming van ons wezen. De kleuren van de aardechakra’s zijn als volgt: terra, oker, roestbruin, donkerbruin, bruinzwart, beigezand en zilverzand. Door in deze periode bewust te focussen op deze kleuren word je ondersteund in je proces van naar binnen keren. Door bewust deze kleuren in je woonomgeving te brengen of kleding in deze kleuren te dragen, nodig je de kleuren uit om voor je te werken.

Idealiter reflecteren we na elke creatiecyclus over hoe de afgelopen cyclus is gegaan. Door dit reflecteren versterken we ons fundament in een rap tempo. Dit brengt mij bij tip 2.

Tip 2 Ordenen, opbergen en overzicht Voordat we de rust volledig kunnen toelaten, is er werk aan de winkel! Nu we over de piek van het jaar heen zijn, is het tijd om de balans op te maken van het afgelopen jaar.

21

02-09-21 08:47

thema

De vragen die we onszelf kunnen stellen zijn: Wat wilde ik doen en wat heb ik bereikt?

Hoe heb ik dat voor elkaar gekregen en hoe kan ik het een volgende keer wellicht moeitelozer aanpakken?

Kan ik de vruchten plukken van deze ronde van creatie of heb ik het idee dat deze creatie nog niet klaar is?

• • •

Vooral dit laatste kan voor erg veel onrust zorgen, wat ons ervan weerhoudt om in tevredenheid tot rust te komen.

Bijvoorbeeld: Herinner je je wat je goede voornemens waren tijdens de jaarwisseling, wat je intenties zijn in je leven of wat je missie is? Hoe ben je hiermee omgegaan dit jaar? Heb je je doel bereikt of heb je het losgelaten? Is er iets tussengekomen wat op dat moment belangrijker was voor jouw welbevinden?

Ben je jezelf uit het oog verloren voor een ander project, je baan, je kind of je partner? Heb je je laten meeslepen in een verhaal dat niet het jouwe is? Hoe serieus heb je jezelf eigenlijk genomen en ben je daar tevreden over?

Er zijn zo veel vragen die we onszelf kunnen stellen in dit proces. Schrijf ze op en geef jezelf schrijvend antwoord. Maak lijstjes, dat maakt je hoofd vrij. Plan afspraken in met jezelf om je herfstrituelen uit te voeren.

We kunnen ons dagelijks even bezighouden met ordenen, opbergen en overzicht creëren. Hoe minder onverwerkte zaken we overlaten, des te makkelijker is het om het licht mee de duisternis in te nemen.

Vergelijk onverwerkte ballast met duisternis. Wanneer ons energiesysteem is vervuild, is het beetje licht dat er overblijft bijna niet te zien.

Door bewuster om te gaan met de thema’s van de seizoenen en te handelen naar de natuurlijke creatiecyclus, nemen we de regie over ons leven (terug). We krijgen hierdoor minder het gevoel geleefd te worden. We krijgen inzicht in ons handelen. We leren mild te zijn naar onszelf en vooral niet te blijven doorrazen in de hoge-snelheidstrein van onze maatschappij. Wanneer we onze tred vertragen, onze ratio minder overladen met informatie en onze intuïtie meer volgen, dan ontwikkelen we minder aanpassingsgerelateerde klachten. Klachten die zoal voorkomen in de herfst zijn: seizoensgebonden depressie ofwel winterdepressie, die vaak al in de herfst begint. Maar ook constipatie is een klacht die meer voorkomt in de herfst. Dit gaat over het niet kunnen loslaten en dat neemt een zeer opdringerige vorm aan. Een verzwakt immuunsysteem dat zich uit in verkoudheden of griep.

22

Heus 17-2021.indd 24

Werken aan het aanwakkeren van het licht in onszelf en zorgen voor een sterk immuunsysteem zijn dingen waarmee we eigenlijk het hele jaar bezig moeten zijn. Het heeft mijn voorkeur om het tot een levensstijl te verheffen, in plaats van dat het een actiepunt is voor een bepaalde periode. Alleen zo kunnen we veerkrachtig worden.

Regelmaat is de sleutel tot succes. Een dagelijkse routine helpt je om dat wat belangrijk is voor jou elke dag even aandacht te geven. Iets wat elke dag terugkomt, is makkelijker vol te houden en heeft meer effect, dan dat je zo nu een dan even iets goeds voor jezelf doet.

Tip 3 Laat los wat je niet dient Loslaten is makkelijker gezegd dan gedaan. We hechten namelijk nogal makkelijk aan spullen, gewoonten en bepaalde gedachten. Loslaten betekent bewust kiezen voor verandering. Op een of andere manier stuit dat tegen de borst. Dit heeft een reden. We zijn namelijk als energiewezens niet zo graag in ons lichaam. Al vanaf het allereerste moment bieden we weerstand tegen de beperkingen van ons lichaam.

Eenmaal geboren leven we niet meer in eenheid, maar in dualiteit. Vanuit het perspectief dat we in de eerste plaats een lichtwezen zijn, is onze constante aandacht nodig om de verbinding met ons lichaam tot stand te brengen en zijn al onze zintuigen nodig om te ontdekken hoe het met ons is. We hebben vaak

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

van jongs af aan gehoord dat we ons niet zo moeten aanstellen. Dat we dat kleine beetje pijn wel kunnen dragen en gewoon moeten doorgaan als we ziek zijn.

Oftewel: Negeer je lichaam en dan ben je goed bezig.

Ons hele gedrag van vasthouden van spullen en niet willen veranderen terwijl we weten dat andere keuzes ons beter helpen, is een tegenreactie op dat we niet in ons lichaam willen zijn. Tegelijkertijd laden we ons vol met data uit verschillende bronnen, meningen van familie en vrienden. Vervolgens blijven onze gedachten zich herhalen, als een langspeelplaat die blijft hangen. Dit is belastend en helpt ons niet met loslaten en helpt ons ook niet om dicht bij ons hart te blijven in het licht.

In feite geeft dit alles ons houvast en steunt ons in onze overtuiging: het is niet veilig hier. Het zijn natuurlijke stressreacties. We kunnen deze stressreacties doorbreken en meer in contact komen met dat unieke lichtwezen dat we oorspronkelijk zijn, maar hoe doen we dat dan?

Voordat ik deze vraag beantwoord, wil ik nog even iets uitleggen. Naast dat we een tastbaar fysiek lichaam hebben, bestaat ons wezen uit een energie­ lichaam dat groter is dan ons fysieke lichaam. Dit wordt ook wel onze aura genoemd. Hoe groter onze aura, des te ijler zij aan de buitenkant wordt. Wanneer onze aura open is, kunnen er makkelijk stralen van een ander binnendringen. Veel mensen denken dat dit niet wenselijk is, maar alleen op deze manier kunnen we aanvoelen hoe het is met een ander en kunnen we empathie ontwikkelen. Wanneer we ons hiervan niet bewust zijn, dan kunnen we er veel last van ondervinden, heel moe worden, het gevoel hebben dat we onszelf niet zijn of kunnen we ons niet focussen.

Met deze oefening kom je in contact met je lichtwezen. Stel jezelf voor dat er een heel krachtige bol van licht vanuit je buik alle kanten op straalt. Deze stralen komen helemaal tot het einde van je aura. Blijf een tijdje zitten met het idee van die bal in je buik die straalt naar buiten toe. Spreid de vingers van een hand. Ga vervolgens heel langzaam met deze hand vanaf je huid door je aurisch veld, zover als je kunt komen. Het is alsof je je haar kamt, maar in dit geval kam je de stralen van jouw innerlijke ster. Je haalt heel zorgvuldig de klitjes en alle onregelmatigheden uit de stralen, zodat ze weer mooi evenredig zijn.

Doe dit op zoveel mogelijk plekken op je lichaam.

Wanneer je met je hand niet bij een plek kunt komen, stel je dan voor of visualiseer dat je er wel bij kunt.

Deze oefening is heel krachtig als je er de tijd voor neemt en het heel zorgvuldig doet. Om de oefening kracht bij te zetten, stel je jezelf goud licht voor dat overblijft aan de rand van je aura, als een membraan tussen jou en je omgeving. Op mijn YouTube kanaal staat een filmpje waarin ik de oefening voordoe.

Van stagnatie naar flow Door bewust om te gaan met de energie waarmee je je dagelijks omringt en bewust te kiezen voor kleuren die je helpen op bepaalde momenten in het circadiaanse ritme – jaar, seizoen of dag – help je jezelf naar een lichter leven. Door op te ruimen en schoon te maken blijf je krachtig in jouw unieke lichtkracht en dat werkt altijd. Zorg voor jouw energiesysteem door de drie eenvoudige tips te implementeren in je dagelijks leven.

Zie jezelf als een schakel in het grote geheel. Wanneer jij stagneert, stagneert er meer dan jij alleen.

Wanneer jij lekker in je flow bent, komt jouw omgeving ook in de flow. Je bereik is veel groter dan je denkt.

Margo Ruiter Kleurenlichttherapeut, spiritueel coach en healer In je kracht door kleur

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 25

23

02-09-21 08:47

de lezer Alice Bloemendal, 63 jaar, getrouwd met Gerrit, moeder van twee kinderen (een zoon en een dochter) en oma van een kleindochter en twee kleinzoons. Ze volgde de opleiding Tarotiste en is dit jaar 25 jaar secretaresse bij de spirituele vriendenkring De Komeet te Neede.

Wat is het eerste boek dat je je kunt herinneren?

Dat is een verzamelboekje van Verkade. Je kon de plaatjes sparen bij de waspoeder, als ik het mij goed herinner. Als mijn moeder dan thuiskwam van het boodschappen halen, zat ik al te wachten of er ook plaatjes bij waren om in te plakken. En zo werd ik betoverd door het sprookje van Sneeuwwitje en andere sprookjes. Tijdens het voorlezen door mijn moeder en door de mooie plaatjes kon ik mij in een heel andere wereld verliezen. Toen ik wat ouder was, ik schat zo’n jaar of twaalf, was mijn moeder lid van de boekenclub Reader’s Digest, zoals zoveel mensen toen, het was een soort abonnement. Ik zag het boek ‘In naam van al de mijnen’ van Martin Gray en wilde dit graag lezen, maar mijn moeder zei dat het een boek voor volwassenen was en ik mocht het van haar niet lezen. Ik heb het toch stiekem gedaan. Het is een biografisch verhaal, Martin Gray is namelijk van joodse afkomst, en gaat over de periode van de Tweede Oorlog en daarna. Het beschrijft zijn overleven in het kamp Auschwitz en hoe zijn leven daarna verloopt. Het is zo’n tragisch verhaal, het heeft een enorme indruk op mij gemaakt. Het is me mijn hele leven bijgebleven.

is door al die boeken. Maar het is een verslaving, het is zo fijn om daar te zitten en je mee te laten voeren in een andere wereld. Of om nieuwe dingen en de achtergrond van de Tarot uit te diepen.

Welk soort boeken spreekt je aan?

Uit de vorige antwoorden kun je al wel opmaken dat het vooral esoterische boeken zijn, maar ook kruidenboeken en dan bedoel ik boeken die gaan over alle kruiden die groeien in de natuur en wat je ermee kunt doen. Ik mag ook zelf graag van alle kruiden plukken en er zalfjes en drankjes van maken. Maar mijn grootste passie ligt toch bij de boeken die gaan over Tarot.

Er zijn maar weinig boeken die ik bij voorbaat nooit zou lezen, ik wil niets uitsluiten. Maar horror zou ik sowieso niet aan beginnen.

Is er een boek dat voor jou heel belangrijk is?

Heel erg belangrijk. Het is voor mij voeding, altijd op zoek naar dat ene boek. Als we ergens zijn, gaan we ook altijd in een boekwinkel kijken. Een heel geweldig uitje is de boekenmarkt in Deventer, deze is een keer per jaar de eerste zondag van augustus. Ik dacht zes kilometer aan kramen met allerlei boeken. Hier kun je echt dat ene boek vinden wat je altijd nog graag had willen hebben. Wat ik eigenlijk verzamel zijn boeken over Tarot en esoterische boeken in het algemeen. Als ik dan voor de boekenkast sta, kan ik echt genieten door er alleen al naar te kijken. Maar ik vind het ook lekker om een roman te lezen.

Het belangrijkste boek voor mij is ‘Het handboek voor Tarot’ van Hanjo Banzhaf. Ik had altijd al interesse voor Tarotkaarten, eigenlijk al vanaf mijn tienerjaren, maar wist niet goed wat ik ermee moest doen. Tot ik het boek van Hanjo in handen kreeg, dat was de ommekeer in mijn leven. Alle puzzelstukjes vielen op hun plaats en ik kreeg inzicht in de kaarten. Dit heeft ertoe geleid dat ik de professionele opleiding voor Tarotiste ben gaan volgen en daar ben ik in geslaagd. Verder vind ik de boeken van Petra Stam ook geweldig. Ik heb haar ontmoet op de Onkruidbeurs in Houten waar ze met haar boeken stond. Hier heb ik het boek ‘Pythia, de hogepriesteres’ gekocht. Dit is een boek over het symboolsysteem van de Tarot en dat wordt hierin heel duidelijk uitgelegd. Zij zegt in dit boek: “Kennis van de symbolen is dan ook essentieel om de boodschap van de Tarot te begrijpen.” En inmiddels heb ik al vier van haar boeken met veel plezier gelezen.

Hoeveel boeken heb je?

Welk boek ben je nu aan het lezen?

Bijna niet meer te tellen. Ze staan overal door het huis, maar het grootste aantal staat op zolder. Deze hebben we verbouwd tot een fijne kamer waar je heerlijk kunt ontspannen en er is een boekenwand gemaakt. Mijn man zegt dat ons huis goed geïsoleerd

Ik lees meestal meerdere boeken tegelijkertijd, maar een van die boeken is ‘Ik ga leven’ van Lale Cule. Zij is opgegroeid in een streng islamitisch gezin en het is een eerlijk verhaal over haar geloof en de gemeenschap waarin ze is opgegroeid. Ze neemt geen blad

Hoe belangrijk zijn boeken voor jou?

24

Heus 17-2021.indd 26

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

voor de mond. Ook ben ik mij aan het verdiepen in het leven van Hildegard von Bingen. Zij was een Duitse benedictijnse abdis en leefde rond 1150. Zij was onder meer actief op het gebied van religie, kosmologie, wetenschappen, filosofie, plantkunde, poëzie. Zij gold als de eerste vertegenwoordigster van de Duitse middeleeuwse mystiek.

Gerrit Jan Keizer heeft hierover een heel mooi boek geschreven: ‘De geheimen van Hildegard von Bingen’. Door dit alles heb ik van deze vrouw een icoon geschilderd (zie foto), ook een grote hobby van mij.

Wie is jouw favoriete auteur?

Het blijft niet bij één auteur, dan zou ik anderen tekortdoen. Maar als ik er toch maar een mag noemen, is dat Hans Stolp. Hij is geboren in 1942 en is pastor en schrijver.

Hans Stolp schreef inmiddels meer dan zestig boeken en is vooral bekend als auteur van esoterische boeken. Maar ook zijn boeken over zieke en stervende kinderen trokken en trekken de aandacht. Zo werd zijn kinderboek ‘De gouden vogel’ in vele talen vertaald. In zijn werk maakt hij de oorspronkelijke, spirituele of esoterisch christelijke traditie (weer) voor een breed publiek toegankelijk. Voor Stichting De Heraut geeft hij op zaterdag lezingen en cursussen in Amersfoort. Voor mij zijn vooral de lezingen over zijn boeken inspirerend en mooi en rustgevend om naar te luisteren. Het boek ‘De levensopdracht van nieuwetijdskinderen; wie ze zijn en wat ze ons leren’ heeft mij een andere kijk op gevoelige kinderen gegeven, waardoor ik nu met andere ogen naar kinderen kijk die zich soms niet begrepen voelen.

Welk boek wil je anderen van harte aanbevelen?

Dat is ‘Ceremonies’ van Sandra Ingerman, een boek op mijn lijf geschreven, heb er echt naar uitgekeken dat het in het Nederlands verscheen. De subtitel van dit boek is ‘Sjamanistische wijsheid voor het leven van alledag’ en dan het woordje ‘alledag’ is wat mij zo aanspreekt. Het is een boek dat oude ceremonies ver-

h eus 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 27

taalt naar de hedendaagse behoefte, met inspirerende informatie, praktische handvatten en heel mooie verhalen. Het gaat echt over allerlei ceremonies die worden toegepast in een heel mensenleven tot aan de dood aan toe. Ceremonies kun je toepassen op je eigen levensbehoeften of eigen omgeving en aanpassen aan jezelf. Wij hebben bijvoorbeeld een groepje waarmee we de seizoenswisselingen vieren, dit doen we met onze zelfgemaakte trommels. We gaan dan met volle maan ergens in de natuur trommelen en eenieder brengt wat te drinken of eten mee. Dat zijn enorme leuke avonden en we voelen de overgang dan ook echt. Sandra Ingerman is wereldwijd bekend als sjamanistisch leraar en geeft al meer dan vijfendertig jaar les.

25

02-09-21 08:47

citaat

Jouw intentie neerzetten Intentie creëert actie. Het is belangrijk dat je helder krijgt waar je om vraagt als je een ceremonie uitvoert. In je leven zet je intenties zowel op een bewuste als onbewuste manier neer. Als je de tijd neemt om te reflecteren over de grote veranderingen in je leven, zul je misschien merken dat je in feite al nadacht over een nieuwe verandering.

In wezen is het hele leven een ceremonie. Als je regelmatig ceremonies uitvoert, zul je merken hoe jouw alledaagse wensen en intenties zich op een bepaald niveau beginnen te manifesteren, op manieren die je zullen verrassen. Je bent misschien aan het dagdromen over het helen van een probleem in je leven. Dan komen ineens de juiste mensen op jouw pad, die je laten zien welke stappen je moet zetten voor die heling. Of je bent aan het denken over een reis die je graag wilt maken en dan vallen er onverwachts allemaal puzzelstukjes op hun plek, waardoor de reis mogelijk wordt. We kunnen vaak terughalen hoe ons leven zich heeft ontvouwd, door te reflecteren over onze intenties in het verleden.

Hoe bewuster je wordt van de intenties die je neerzet, des te meer zul je merken hoe intenties leiden tot actie en helpen jouw doelen in het nu en de toekomst te manifesteren. Als je op een gedisciplineerde manier aan de gang gaat met het neerzetten van intenties, dan leidt dit tot samenwerking met spirit helpers, God, de Godin en de creatieve krachten van het universum voor het manifesteren van jouw dromen.

Neem voor het uitvoeren van een ceremonie de tijd om te reflecteren over waar je precies om vraagt. Als je regelmatig een sjamanistische reis maakt, bespreek jouw intentie dan met jouw spirit helpers.

Zij zullen je begeleiden bij het formuleren van de intentie, zodat je vraagt om iets wat je gemanifesteerd wilt hebben. Ik ga altijd op reis naar mijn hoofdkrachtdier om mijn intentie te bespreken. Hij helpt me bij het formuleren van mijn intenties. Hij laat me zien welke vibraties mijn woorden teweegbrengen. Hij vraagt me stil te staan bij en te reflecteren over mijn woorden. Ik stel me dan voor dat elk woord een zegening is voor mijn gewenste uitkomst.

Sandra Ingerman Ceremonies

26

Heus 17-2021.indd 28

heus 17 – 2021

02-09-21 08:47

overpeinzing

Onze inheemse wortels

I

k groeide op in Friesland en genoot van de rust en het gemeenschapsleven van het platteland. Toen ik begon te puberen, merkte ik dat ik me begon af te zetten tegen de Friese cultuur en taal. Alsof er op mijn accent werd neergekeken. Snel ging ik over op Nederlands en sloot ik me af voor mijn wortels om serieus te worden genomen.

Later, toen ik me onderdompelde in inheemse culturen, ging mijn interesse terug naar mijn Friese oorsprong. De Inca sjamanen openden poorten waardoor ik kon communiceren met de natuurkrachten. Het duurde niet lang en ik hoorde gefluister uit de noordwestelijke winden, het waren mijn eeuwenoude Friese voorouders die tot mij begonnen te spreken.

Via workshops reisden we in mijn inheemse wortels. We kwamen bij het eiland waar de Friezen vandaan kwamen. Een volk van handelsmen-

sen, vissers, maar meer, jawel, tovenaars! Magie was verweven in het dagelijkse leven. We leefden in een hogere vibratie. Een verborgen geschiedenis openbaarde zich tot aan de ondergang. Vissersboten vertrokken naar kustgebieden en streken neer op de West-Europese kust waar de Germanen leefden.

Op drie cruciale punten in de geschiedenis stierf steeds een beetje van hun magie. Per toeval verhuisde ik steeds naar punten waar de poorten werden gesloten. Via Leeuwarden en Amsterdam kwam ik terecht in Wijk bij Duurstede, het oude Dorestad*. Hier herbeleefde ik de grote ondergang toen de Franken het land binnendrongen. Met mijn geestesoog kon ik zien dat de inheemse raden werden verboden, druïdes, tovenaars en heksen opgespoord en verbrand. En met hen ons inheemse erfgoed. Hier werd de basis gelegd van het huidige Nederland, de bureaucratie, regels en beperking. En raakte de Oerstam zijn vrijheid kwijt.

Tot mijn verbazing had ik op school nooit geleerd over Dorestad, noch over het Friese rijk. Alleen van de VOC en de geschiedenis van het koningshuis had ik herinneringen.

Het is bekend, de overwinnaars schrijven de geschiedenis, maar wat is dan nog waar? Onze inheemse wortels, gebruiken, liederen en verhalen zijn grotendeels verbannen uit onze geschiedenis. Het enige wat we nog hadden, was onze Friese taal.

Een brug naar een ver verleden.

Pas als je weet waar je vandaan komt, weet je wie je bent en kun je putten uit de kracht van je wortels.

Dit speelt zich af op persoonlijk, voorouderlijk, gebied maar ook op het niveau van volk en collectief. De verhaallijnen van onze stam zijn in

h eu s 17 – 2021

Heus 17-2021.indd 29

de loop der tijd verbroken geraakt.

Daarmee hebben we geen diepe wortels. We zoeken naar kennis en rituelen van over de hele wereld, maar welke horen bij ons? Wat zijn onze heilige plekken, onze verhalen en gebruiken?

Het lijkt alsof we soms zoekende zijn naar onze spirituele identiteit, maar ik heb ontdekt dat we die al lang belichamen. Voor mijn gevoel zijn we een nuchter en wijs natuurvolk van tovenaars, kruidenvrouwen en druïden. Hebben we een diepe verbinding met zowel de sterren als het water. Bewegen we moeiteloos tussen licht en duister. Onze rituelen ontstaan in het moment, vanuit een diepe verbinding met de grote geest. De grote kracht van ons volk, is de kracht van integriteit. Zeggen waar iets op staat, zonder poespas of omweg.

Ja, we hebben karma opgebouwd.

Stilletjes vanuit de achtergrond speelden we een grote rol in het huidige geldstelsel en de slavenhandel, en stichtten we de eerste multinational. Maar we spelen ook een grote rol in het ontwakingsproces op aarde. Het licht is in Nederland al ingedaald en mag nu diep in onze wortels landen. Zodat we ook de aardse kracht hebben om de verandering die we willen zien te belichamen en uit te dragen.

Jan Pieter Schreur Oprichter School van Ascensie en creatiecoach * Dorestad (Djor – Keltisch voor eik en dat betekent poort = Poortstad van het inheemse Frisia) Het elfenspel

27

02-09-21 08:47

fond s lij s t ‘Aardevrouwen spreken’, Manon Tromp (red.), i sbn 978 90 77408 99 5 ‘ABC van 15 emoties’, Marja Postema, i sbn 978 94 91557 36 1 ‘Actief met de tarot’, Jan Ton, i sbn 978 94 91557 48 4 ‘Ademtocht’, Linda Wormhoudt, i sbn 978 90 77408 68 1 ‘Arcana, de geheimen van het leven’, Corrie van Hese Balten, i sbn 978 94 91557 44 6 ‘Beschermheer’, Linda Wormhoudt, i sbn 978 94 91557 06 4 ‘Blijvend meer energie volgens de vijf elementen’, Jeanine Hofs, i sbn 978 90 77408 95 7 ‘Ceremonies, sjamanistische wijsheid voor het leven van alledag’, Sandra Ingerman, i sbn 978 94 91557 55 2 ‘Clusters – shodo schrijfboekje 2’, Christine de Vries, i s b n 978 90 77408 64 3 ‘Creatief mediteren’, Wendy Smit, i sbn 978 94 91557 32 3 ‘Dagboek als spiegel’, Christine de Vries, i sbn 978 90 77408 43 8 ‘De aarde, de hemel en de bomen’, Maja Kooistra, i sb n 978 94 91557 45 3 ‘De aarde roept... ’, Gerwine Wuring, i sbn 978 90 77408 60 5 ‘De absolute werkelijkheid’, Jaap Dijkstra, i s b n 978 90 77408 92 6 ‘De geheimen van Hildegard von Bingen’, Gerrit Jan Keizer, i s b n 978 94 91557 03 3 ‘De glimlach van de sirene’, Selma Sevenhuijsen, is b n 978 90 77408 49 0 ‘De Groene Man en de Groene Vrouw’, Joke en Ko Lankester, isb n 978 90 77408 86 5 ‘De heilige buxusmoeder en 33 andere levensbomen’, Marjanne Huising, i sbn 978 94 91557 23 1 ‘De Heilige Nachten’, Mirjam van Donselaar, i sb n 978 94 91557 46 0 ‘De herberg’, Christine de Vries, i sbn 978 94 91557 43 9 ‘De kracht van water, aarde, lucht en vuur – leven met de natuur’, Gerwine e.a., i sbn 978 90 77408 37 7 ‘De sneeuwkoningin’, Hans Christian Andersen, pastels Juke Hudig, i sb n 978 90 77408 81 0 ‘De stem van de Godin’, Joyce Hellendoorn, i sbn 978 90 77408 88 9 ‘De sterren van je leven’, Ria Borst e.a., i sbn 978 90 77408 12 4 ‘De sterrenpas’, Petra Stam, i sbn 978 94 91557 26 2 ‘De verborgen boom’, Gerrit Jan Keizer, i sbn 978 90 77408 98 8 ‘Dieren en wij ’, Monique Janssens, i sbn 978 90 77408 85 8 ‘Dionysos, de vegetatiegod’, Joke en Ko Lankester, isb n 978 94 91557 19 4 ‘En de drummers waren vrouwen’, Layne Redmond, i s b n 978 90 77408 97 1 ‘Gaia’s kracht’, Roelien de Lange, i sbn 978 90 77408 75 9

28

Heus 17-2021.indd 30

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

‘Goden en sjamanen in Noordwest-Europa’, Linda Wormhoudt, is b n 978 90 77408 50 6 ‘Godinnen van eigen bodem’, Ineke Bergman, i s b n 978 90 77408 35 3 ‘Groen leven doet je goed’, Anna Maria van den Berg, is b n 978 94 91557 31 6 ‘Heilige bronnen in de Lage Landen’, Linda Wormhoudt e.a. i s b n 978 94 91557 09 5 ‘Het lied van de bij’, Jacqueline Freeman, i s b n 978 94 91557 40 8 ‘Het oergevoel’, Agnes Meijs, i s b n 978 90 77408 77 3 ‘In het licht van de Maan’, Petra Stam en Marja de Zeeuw, is b n 978 90 77408 00 1 ‘In je kracht door kleur’, Margo Ruiter, i s b n 978 94 91557 27 9 ‘Innerlijk pelgrimeren’, Christine de Vries, i s b n 978 90 77408 82 7 ‘Isis en de 14 sleutels tot heelwording’, Petra Stam en Els Lijesen, i s b n 978 94 91557 11 8 ‘Kaboutersoep en wonderblaadjes’, Ity Busstra, is b n 978 94 91557 14 9 ‘Kleurenpracht met kruidenkracht’, Marijke Eering en Marjanne Huising, i s b n 978 94 91557 47 7 ‘Kluiven uit de hemel’, Suzanne Clothier, i s b n 978 94 91557 39 2 ‘Krachtdieren’, Petra Stam, i s b n 978 94 91557 35 4 ‘Krachtdieren 2’, Petra Stam, i s b n 978 94 91557 51 4 ‘Kruidenkracht voor tieners’, Marjanne Huising, is b n 978 94 91557 41 5 ‘Kruidenwijsheid’, Marjanne Huising, i s b n 978 94 91557 02 6 ‘Lijstjes – shodo schrijfboekje 4’, Christine de Vries, is b n 978 90 77408 73 5 ‘Mannen zijn geen vrouwen’, Jos Kester, i s b n 978 94 91557 37 8 ‘Maya wijsheid voor je levenspad’, Elvira van Rijn, is b n 978 94 91557 50 7 ‘Maya wijsheid voor je levensreis’, Elvira van Rijn, is b n 978 94 91557 18 7 ‘Maya wijsheid voor je levensreis logboek’, Elvira van Rijn, is b n 978 94 91557 20 0 ‘MeCards4Kids™’, Nancy Weiss en Jane Raphael, is b n 978 94 91557 25 5 ‘Mensen verhalen over bomen’, Adrie Beyen, i s b n 978 90 77408 04 9 ‘Mythen van de dierenriem’, Jan de Graaf, i s b n 978 94 91557 33 0 ‘Nephilim’, Linda Wormhoudt, i s b n 978 90 77408 96 4 ‘Nevelvrouw’, Linda Wormhoudt, i s b n 978 94 91557 29 3 ‘Ontdek jezelf door tekenen en reflectief schrijven’, Wendy Smit, i s b n 978 94 91557 05 7 ‘Ontwikkel je intuïtie en beantwoord je levensvragen’, Saskia Basten, i s b n 978 94 91557 49 1 ‘Pythia, de hogepriesteres’, Petra Stam, i s b n 978 94 91557 01 9

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

‘Rondelen – shodo schrijfboekje 3’, Christine de Vries, is b n 978 90 77408 72 8 ‘Schrijven met het creatiepentagram’, Yoeke Nagel, is b n 978 94 91557 13 2 ‘Seidr, het Noordse pad’, Linda Wormhoudt, is b n 978 90 77408 74 2 ‘Sharing nature’, Joseph Cornell, is b n 978 94 91557 04 0 ‘SoulCollage®’, Seena B. Frost, is b n 978 94 91557 21 7 ‘ Vingerlabyrintlopen’, John Musterd, is b n 978 94 91557 22 4 ‘ Vuur, handboek voor hoeders’, Immia Schellevis, is b n 978 94 91557 57 6 ‘ Wind’, Maja Kooistra, is bn 978 94 91557 58 3 ‘ Witte wieven en elfen’, Ruud Borman, is b n 978 90 77408 90 2 ‘ Woordenregen, 1 jaar schrijven’, Mar­greet Schouwenaar, is b n 978 90 77408 91 9 ‘De essentie van edele stenen’, Anneke Agterberg, is b n 978 94 91557 07 1 ‘De Maan, 66 mystieke kaarten voor bewustwording’, Petra Stam, isbn 978 94 91557 16 3 ‘Hemelse hond - 62 wijsheidskaarten’, Barb Horn en Randy Crutcher, is b n 978 94 91557 52 1 ‘Het elfenspel’, Jan-Pieter Schreur en Willeke de Wit, is b n 978 94 91557 42 2 ‘Het levenskunstspel’, Anky Floris, is b n 978 9077408 51 3 ‘Isis mysteriekaarten’, Petra Stam en Els Lijesen, is b n 978 94 91557 24 8 ‘Kosmische kat - 60 wijsheidskaarten’, Barb Horn en Randy Crutcher, is b n 978 94 91557 53 8 ‘Krachtdieren – 66 boodschappen uit het dierenrijk’, Petra Stam, i s bn 978 94 91557 38 5 ‘Krachtdieren 2 – 66 boodschappen uit het dierenrijk’, Petra Stam, i s bn 978 94 91557 54 5 ‘Kruidenwijsheid – 66 affirmatie- en actiekaarten’, Marjanne Huising, is b n 978 94 91557 15 6 ‘Levensbomen, 68 zielskrachtkaarten’, Marjanne Huising, is b n 978 94 9155734 7 ‘Luister naar je ziel, 50 troost- en krachtkaarten’, Janet Werner, is b n 978 90 77408 84 1 ‘Maak werk van je droom! 52 realisatiekaarten’, Louisa Perreyn, is b n 978 90 77408 93 3 ‘Maya wijsheid creatiekaarten’, Elvira van Rijn en Patricia Mooren, is bn 978 94 91557 10 1 ‘Mythische godinnen, 78 tarotkaarten’, Sage Holloway en Katherine Skaggs, is b n 978 94 91557 56 9

Vrijwel alle titels zijn verkrijgbaar in (web)boekwinkels en alle titels zijn te koop in de webshop op www. A3boeken.nl

(Prijs)wijzigingen voorbehouden

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

HEUS verschijnt twee keer per jaar en is een uitgave van A3 boeken,

Oosterveldweg 15, 7274 DZ Geesteren, T 0545 48 11 40, info@A3boeken.nl

Een online versie van HEUS is te vinden op www.A3boeken.nl HEUS wordt gratis verspreid via A3 auteurs, diverse boekwinkels en spirituele centra, derden. heus 17 –en 2021 abonneren is niet mogelijk. Overname van artikelen is toegestaan na toestemming van de uitgever en met bronvermelding. vormgeving: Villa Y, henxel – drukwerk: Damen Drukkers

02-09-21 08:47

AURORA-kaarten voor alle seizoenen van het leven

AB 25D ~ Licht Shakti © Alice Buis

WZ 17D ~ Verbinden © Wilka Zelders

BEELDEN VOOR DE ZIEL www.aurora-productions.com www.aurora-art.com

ONTDEK JOUW KRACHTEN! Hoe zou je het vinden om erachter te komen wat jou de meeste energie geeft? Jouw persoonlijke Yin en Yang? En vooral ook hoe je deze in kunt zetten om veerkrachtiger, meer verbonden en vrijer in het leven te staan?

Kijk op www.tweekrachtbreda.nl of neem contact op: anita@tweekrachtbreda.nl

DE SNELSTE ROUTE NAAR JE BESTE IK

Zorgvuldig uitgezochte essentials voor je mini en voor jou.

Organic en duurzaam, met liefde voor mineralen, planten, dieren en Moeder Aarde. w w w. l i t t l e s h o p a r o u n d t h e c o r n e r. n l

Maankalender 2022 Esther van Heerebeek

(Prijs)wijzigingen voorbehouden

ISBN 978-94-6331-822-8

boekentip

Inzichten uit de Natuur

Je bent je eigen medicijn Dr. Judith M. Kocken ISBN 978-94-6331-030-7

Bezoek onze webwinkel

www.hajefa.nl

www.heksenkruid.nl

derden. uitgever kkers

Heus 17-2021.indd 31

02-09-21 08:47

Ga gelijkwaardige samenwerkingen aan en bouw verder (niet alleen voor jou persoonlijk, maar ook voor het grote goed) op de funderingen die zijn gelegd door jou en/of jouw voorgangers.

Zo groei je samen verder naar een hogere staat van zijn.

Petra Stam Krachtdieren 2

Heus 17-2021.indd 32

02-09-21 08:47