n-m

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา นิดา (Nida) NA ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) IN นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

โอมนุษยชาติทั้งหลาย แทจริงเราไดสรางพวกเจาจากเพศชาย และเพศหญิง และเราไดใหพวกเจาแยกเปนเผา และตระกูลเพื่อจะไดรูจักกัน แทจริงผูมีเกียรติยิ่งในหมูพวกเจา ณ ที่อัลลอฮนั้น คือผูที่มีความยำเกรงยิ่ง ในหมูพวกเจา แทจริงอัลลอฮฺนั้นเปนผูทรงรอบรูอยางละเอียดถี่ถวน (ซูเราะฮฺ อัลหุุรอต อายะฮฺที่ 13)

cover.indd 2-3

3/1/2551 11:47:42

คำนำ

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

อัลฮัมดุลิลลาฮฺ เราขอสรรเสริญอัลลอฮฺ และขอชูกูรตอพระองคที่ประทานโอกาสนี้ใหแกเรา หนังสือ “ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา” ไดจัดขึ้นเนื่องในโอกาสที่มีงานวลีมะฮฺระหวาง นายนวาส เพ็ชรทองคำ กับ นางสาวทิพากร (อีมาน) บินหะยีอารง และงานอักดุนนิกาฮฺระหวางนายปรีชา (อับดุลมาญีด) เสลา กับ นางสาวนิดา เพ็ชรทองคำ ครอบครัวเปนสถาบันพื้นฐานที่สำคัญของชุมชนและสังคม ครอบครัวจะมีความสงบสุขไดตอเมื่อ สมาชิกในครอบครัวรูจักบทบาทหนาที่ของตนเอง และปฏิบัติตนเองใหอยูในแนวทางของกิตาบุลลอฮฺและ ซุนนะฮฺ หนังสือเลมนี้มีเนื้อหา 3 ตอน ชวงแรกเปนบทความเรื่อง “ชุมชนของเรา” ซึ่งมุงใหเยาวชนรูจัก ความเปนมาของชุมชน และเขาใจเจตนารมณของผูใหญในชุมชน เพื่อการสืบทอดโดยเยาวชนรุนตอๆ ไป บทความนี้ ศ.ดร. มารียะฮฺ รักษมณีไดเรียบเรียงจากคำบอกเลาของผูใหญในชุมชน ชวงที่สองไดแนวคิดจากภาพพลิกเรื่อง “ครอบครัวดีชุมชนมีความสุข” ซึ่งจัดขึ้นสำหรับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมูบาน (ของกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข) เพื่อใชประกอบการพูดคุยให ความรูแกกลุมหมูบาน กลุมเยาวชน และประชาชนทั่วไป ชวงสุดทายของหนังสือเปนอายะฮฺอัลกุรอานและอัลฮะดีษที่เกี่ยวของกับชุมชนและครอบครัว ผู รวบรวมมีจุดประสงคใหผูอานไดตระหนักถึงความสำคัญของชุมชนและครอบครัว และการดุอาอฺในชีวิต ประจำวันเพื่อรักษาชีวิตคู ครอบครัว ชุมชนใหมีความสุข

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

เจาภาพหวังวาหนังสือ “ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา” จะเปนสื่อใหผูอานเขาใจ และรูจัก ชุมชนของเราโดยเฉพาะเยาวชน และสำหรับผูที่มีชีวิตคูก็จะมีความเขาใจวา การใชชีวิตรวมกันของคน สองคน ซึ่งเปนเพียงจุดจุดหนึ่งของชุมชน จะมีความสำคัญเชื่อมโยงกับชุมชน รวมถึงสังคมอยางไร ขออัลลอฮฺ ทรงตอบแทนความดีงามใหแกผูที่มีสวนรวมทุกฝายที่ชวยใหงานสำเร็จไดดวยดี รวมถึงแขกผูมีเกียรติทุกทานที่รวมเปนสักขีพยานในวันสำคัญของลูกของเราทั้งสี่ และขอพระองคโปรด ประทานความเมตตาและทางนำอันเที่ยงตรงใหแกเราและทาน และทรงใหชุมชนมีความรักความเมตตา ระหวางกันเสมือนดังครอบครัวเดียวกันตลอดไป

เจาภาพ 26 มกราคม 2551

ชุมชนของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

มุสลิมในประเทศไทยเปนคนไทยที่มีบรรพบุรุษเชื้อสายตางๆ เชน อาหรับ เปอรเซีย ชวา มลายู เขมร อินเดีย ปากีสถาน บังคลาเทศ แตเปนคนไทยเพราะวาเกิดในประเทศไทย พูดภาษาไทย ปฏิบัติตามกฎหมายไทย และมีสิทธิหนาที่ของพลเมืองไทย แตก็มีวัฒนธรรมบางอยางตางไป เพราะวิถี ปฏิบัติอยางมุสลิม เชน การแตงกาย การใชชื่อเรียก และอาหารการกิน เปนตน ชาวไทยมุสลิมตั้งชุมชน อยูตามทองถิ่นตางๆ ทั่วประเทศ เฉพาะกรุงเทพฯ และปริมณฑล ก็มีชุมชนบางกอกนอย ชุมชนบางออ ชุมชนบางเขน ชุมชนตรอกจันทน ชุมชนบางลำพู ชุมชนหนองจอก ชุมชนพระประแดง ชุมชนคลองตัน เปนตน ณ ริมแมน้ำเจาพระยาฝงธนบุรี ที่แขวงบางออ มีชุมชนมุสลิมแหงหนึ่งเรียกชื่อตามมัสยิดวา ชุมชนมัสยิดดารุลอิหฺซาน แตชาวบานทั่วไปมักเรียกตามสะดวกวา บานเพชร โดยเรียกตามนามสกุล เพชรทองคำ ของผูใหญผูกอตั้งชุมชนนี้ ชุมชนนี้รวมตัวกันเมื่อประมาณ 100 ปมาแลว โดยเริ่มจากครอบครัวทานหมัดและทานแดง ทิมเทศ ซึ่งมีบุตรสาว 4 คน คนที่หนึ่งคือคุณฟาติมะหแตงงานกับคุณยะฟร เซ็นสม คนที่สองคือคุณ ฮับเซาะหแตงงานกับคุณอะหมัด เพชรทองคำ คนที่สามคือคุณอามีนะหแตงงานกับคุณหะซัน เพชรทองคำ สวนคนที่สี่คือคุณมาเรียมแตงงานกับคุณอิบรอฮีม ศรีสุนันท ครอบครัวทั้งสี่จงึ เปนครอบครัวรุนบุกเบิก ของชุมชนนี้ คุณอะหมัดและคุณหะซัน เพชรทองคำ เดิมเปนชาวบางกอกนอยอยูในชุมชนมัสยิดหลวง บางกอกนอย มีนองชายคนกลางคือ คุณมุสตอฟา เพชรทองคำ ทั้งสามไดยายถิ่นฐานมาคาขายอยูที่แพริม แมน้ำเจาพระยา ตรงขามปากคลองบางซื่อ ตอมาจึงมีญาติสนิทคือคุณอับดุลวาฮาบ เราะหมาณี (รักษมณี) และนองสาวอีกสาว 3 คน คือคุณซัยหนับ คุณซอฟยะห และคุณอาอีชะห ยายจากบางกอกนอยมามี

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

4 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

ครอบครัวและลูกหลานอยูในชุมชน เดิมชุมชนนีม้ ที ดี่ นิ ดานหนาติดแมนำ้ เจาพระยา สวนดานหลังติดสวนผลไม ชุมชนนีม้ อี าชีพหลักคือ การคาไมซุง ที่ริมแมน้ำดานหนาจึงเปนที่จอดแพซุง เปนเหมือนสนามเด็กเลนของเด็กๆในสมัยนั้น เพราะ สามารถวิ่งเลนบนแพซุงกันไดอยางสนุกสนาน แตเดิมเมื่อยังมีสมาชิกในชุมชนไมมากนักไดใชเรือนแพเปนที่ละหมาด ตอมาจึงยายขึ้นมาที่เรือน หนามุข ซึ่งเปนสำนักงานของบริษัทคาไม แตเมื่อหมูบานในชุมชนขยายมากขึ้น ที่ละหมาดก็คับแคบเกินไป จึงสรางเรือนไมสองชั้นขึ้นกลางหมูบาน เพื่อใชประกอบศาสนกิจและปรึกษาหารือกัน อาคารไมสองชั้นนี้ ชั้นบนสำหรับละหมาด ชั้นลางสำหรับเรียนหนังสือ ผูใหญในชุมชนไดสอดสองดูแลใหคนในหมูบานปฏิบัติ ตนไดอยางถูกตองตามหลักอิสลาม โดยเฉพาะเด็กๆตองเรียนศาสนาเพิ่มเติมในชวงกลางคืนและวันหยุดใน ชวงกลางวัน เยาวชนในหมูบานไดศึกษาถึงระดับอุดมศึกษา ตามสาขาที่แตละคนสนใจและมีความสามารถ ซึ่งมีทั้งแพทย พยาบาล นักบัญชี ครู และนักธุรกิจ ฯลฯ บางก็สงลูกหลานไปเรียนศาสนาที่ตางประเทศ เมื่อจบปริญญาก็จะประกอบอาชีพควบคูกับการสอนศาสนา สงผลใหเด็กๆ และคนในหมูบานมีความรูมี ความเขาใจในการปฏิบัติศาสนกิจอยางเครงครัด หลังจากที่ชุมชนขยายมีผูคนมากขึ้น ผูใหญก็ไดจัดระเบียบหมูบาน โดยขยายอาณาเขตไปทาง ดานหลังและยายบานริมน้ำไปปลูกใหม และสรางมัสยิดหลังใหมเปนอาคารใหญ 2 ชั้น เหลือที่วางไวตรง กลางเปนสนามหนามัสยิด เปดทางดานหลังบานไปสูถนนจรัญสนิทวงศ และไดยายมัสยิดหลังเดิมซึ่งเปน อาคารไมไปไวที่ปากทางเพื่อใชเปนอาคารอเนกประสงค ตอมาจึงเปลี่ยนเปนอาคารตึก 3 ชั้น ซึ่งไดใชเปน สถานที่สำหรับโรงเรียนอนุบาลมูลนิธิมัสยิดดารุลอิหฺซาน และใชเพื่อกิจกรรมตางๆ มาจนถึงทุกวันนี้

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 5

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

มัสยิดในชุมชนเปนแหลงรวมใจผูคน มีการละหมาดญะมาอะฮฺที่มัสยิด เปนประจำ มีการอาน กรุอานทุกเชาหลังซุบฮิ มีการเลี้ยงอาหารหลังละหมาดวันศุกร มีการฟงคำสอนศาสนาหลังละหมาดทุก สัปดาห และมีการรวมละหมาดตะรอเวียะฮฺและอานกุรอานรวมกันคืนละ 1 ยุซในเดือนรอมฎอน นอกจากนี้ ยังมีมูลนิธิมัสยิดดารุลอิหฺซานทำงานดานการกุศลมากมาย เชน การมอบทุนการศึกษา และจัดอบรมผูมา รับทุนทุกเดือน การจัดการอบรมศาสนาภาคฤดูรอน การจัดคลินิกวันศุกรที่บริการพี่นองทั่วไป ทั้งไทยพุทธ และมุสลิม โดยไมคิดมูลคา และที่สำคัญมีโรงเรียนอนุบาลมูลนิธิมัสยิดดารุลอิหฺซาน และโรงเรียนประถม ศึกษาศานติวิทยา โรงเรียนทั้งสองกอตั้งขึ้นเพื่อสืบสานเจตนารมณของผูใหญในชุมชนที่ประสงคจะใหเยาวชน มุสลิม มีความรูทางดานศาสนาและวิชาการ เปนการบูรณาการหลักสูตรอิสลามศึกษา กับหลักสูตรสามัญ ของกระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียนศานติวิทยานั้นเปดสอนตั้งแตชั้นประถมศึกษาปที่ 1 ถึงชั้นประถม ศึกษาปที่ 6 เปนการตอยอดจากโรงเรียนอนุบาลที่อยูในชุมชน แตเนื่องจากอาณาบริเวณในชุมชนมีที่จำกัด จึงตองไปสรางโรงเรียนประถมศึกษาที่ฝงตรงขามของชุมชนดังที่เปนอยูนี้ เมื่อผูใหญมีเจตนารมณจะใหชุมชนนี้ไดรับการพัฒนาในแนวทางของกิตาบุลลอฮฺและซุนนะฮฺ ผูสืบทอดแนวความคิดจึงไดชวยกันสานตอจนชุมชนมีความเขมแข็งและมีความกาวหนาอยางตอเนื่อง อัลฮัมดุลิ้ลลาฮฺ นับเปนความเมตตาของอัลลอฮฺอยางยิ่ง และเปนหนาที่ของเยาวชนรุนตอไปที่จะธำรงเจตนารมณอันดีงามนี้ไวเพื่อลูกหลานมุสลิมตอไป อินชาอัลลอฮฺ

6 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

ความสัมพันธ์ของครอบครัวและชุมชน

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

พระองคอัลลอฮฺ

ตรัสวา

(อัรรูม : 21) ความวา “ทรงทำใหมีความรัก และความเมตตาระหวางพวกเจา”

“จะสรางครอบครัวใหมีความสุข ทานตองทำอยางไร” ทุกคนตางก็มีวิธีสรางความสุขใหครอบครัวแตกตางกัน วิธีการตอไปนี้เปนทางเลือกหนึ่งที่ชวยเสริมสรางให เกิดความสุขขึ้นในครอบครัว 1. สรางความมั่นคงในครอบครัว ดวยการทำงานหาเงินเลี้ยงดูสมาชิก มีการวางแผนการใชจายเงิน 2. ใชเวลารวมกันในครอบครัวอยางสม่ำเสมอ ทำใหการอยูรวมกันมีชีวิตชีวา เชน ละหมาดรวมกัน อาน อัลกุรอาน ชวยกันทำกับขาว รดน้ำตนไม ฯลฯ 3. ทำกิจกรรมที่ผอนคลาย เชน เลนกีฬา ตกปลา หรือ ทำกิจกรรมรวมกันในโอกาสพิเศษ

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 7

ความสัมพันธ์ของครอบครัวและชุมชน

ทานนบี

กลาววา

ความวา “คนที่ดีในหมูพวกทาน คือคนที่ดีที่ยิ่งตอครอบครัวของเขา และในหมูพวกทานฉันเปนคนที่ดีที่สุดตอครอบครัวของฉัน” (รายงานโดย อิบนิ อะษากีร)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

4. ถนอมน้ำใจดวยการรูจักพูดทักทาย หรือกลาวลา เชน “อัสลามมุอะลัยกุม” และสัมผัสมือกับคนใน ครอบครัว ฯลฯ หรือสัมผัสมือกับคนเพศเดียวกัน นอกจากนี้แลวควรรูจักกลาวคำขอโทษ เมื่อทำผิดและขอบคุณเมื่อ ผูอื่นเอื้อเฟอหรือมีน้ำใจให 5. รูจักการใหอภัย การเอาใจเขามาใสใจเรา และสังเกตวาคนในครอบครัวชอบอะไร เพื่อเขาใจกันและอยู ดวยกันอยางมีความสุข

8 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

ความสัมพันธ์ของครอบครัวและชุมชน

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ทานนบี

กลาววา ความวา “ผูที่มีความศรัทธามีความสัมพันธกับผูที่มีความศรัทธาดวยกัน ประดุจดังตัวอาคารสวนหนึ่งตองยึดกับอีกสวนหนึ่งไว” (รายงานโดย บุคอรี) พวกเราทุกคนตางเกิด เติบโต ทำมาหากิน สรางครอบครัวและเลี้ยงลูกหลานอยูในชุมชน ชุมชนจึงเปนสิ่งสำคัญสำหรับทุกคน 1. ตามความคิดเห็นของแตละคน อยากใหชุมชนที่เรา 2. ถาอยากใหชุมชนดี เราตองสละอะไรบาง - การเสียสละอาจเปนเงินทอง บางคนมีแรง อยูเปนอยางไร กายบางคนสามารถร ว มแสดงความคิ ด เห็ น - บางคนอยากเห็นชุมชนเจริญทางจิตใจ มี เพื่อพัฒนาชุมชนได ดังนั้น ทุกคนสามารถ ความเปนอยูสะดวกสบาย เรียบงาย อยูรวมกัน เสี ย สละเพื่ อ พั ฒ นาชุ ม ชนได ต ามฐานะหรื อ ด ว ยความมั่ น คงปลอดภั ย ปลอดจากป ญ หา ตางๆ เชน ยาเสพติด นักเลงหัวไม มีความ สภาพความเปนอยูของแตละคน สามัคคีรักใครกลมเกลียว ชวยพัฒนาชุมชนให นาอยูตามแนวทางของอิสลาม ฯลฯ พระองคอัลลอฮฺ ตรัสวา ทุกคนลวนอยากเห็นชุมชนที่อยูอาศัย ความวา “ทานทั้งหลายอยาแตกแยกกัน” เจริญกาวหนา เพื่อเราจะไดอยูในชุมชนได (อาละอิมรอน : 103) อยางมีคณ ุ ภาพและมีความสงบสุข

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 9

ความสัมพันธ์ของครอบครัวและชุมชน

พระองคอัลลอฮฺ

ตรัสวา

ความวา “ดังนั้นพวกเจาจงประนีประนอมกัน ระหวางพี่นองทั้งสองฝายของพวกเจา” (อัลหุุรอต : 10)

4. ตามความคิดของทาน ปจจุบันครอบครัวทาน เปนอยางไร อาจมีหนี้สิน พอมีกินมีใช มีฐานะคอนขางดี เหลือแตปูยาตายายตองรับเลี้ยงลูกหลาน อาจมีคนติดยาเสพติด สรุปไดวา “แตละครอบครัวก็มีทั้งความทุกข และ ความสุขแตกตางกันไป” พระองคอัลลอฮฺ

ตรัสวา

ความวา “ทานทั้งหลายจงอยาโยนตัวของพวกเจา สูความหายนะ” (อัลบะเกาะเราะฮฺ : 195)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

3. แตละครอบครัว จะชวยเหลือเกื้อหนุนชุมชนได อยางไร - ครอบครัวอาจจะชวยเกื้อหนุนชุมชนไดโดย รวมคิดรวมทำ รวมสละเงินทองทรัพยสินแลว แตสถานะของครอบครัว แตชุมชนจะมีความ สุข สงบ มั่นคง และพัฒนาไปตามที่ทุกคน ตองการไดก็ตอเมื่อครอบครัวมีความเขมแข็ง มั่นคง ไมเปนภาระของสังคม ดังนั้นสิ่งสำคัญ ที่สุด คือการสรางครอบครัวของแตละคนใหมี ความมั่นคงเขมแข็ง

10 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

การสร้างความสุขในครอบครัว พระองคอัลลอฮฺ ตรัสวา ความวา “โอบรรดาผูศรัทธาเอย จงคุมครองตัวของพวกเจา และครอบครัวของพวกเจาใหพนจากไฟนรก” (อัตตะรีม : 6 )

“จะรูไดอยางไรวาครอบครัวของทานมีความสุขหรือไมมีความสุข” ครอบครัวมีความสุขหรือไมมีความสุขนั้น สามารถสังเกตไดงายๆ จากคำถามตอไปนี้ 1. เวลาอยูที่บาน รูสึกมีความสุขหรือไม 2. เมื่อตองจากบานไป รูสึกอยากกลับบานหรือไม 3. เมื่อมีคนใดคนหนึ่งในบานหายไป คนอื่นๆ รูสึกคิดถึงหรือไม หากครอบครัวใดมีทั้ง 3 ขอนี้ แสดงวาเปนครอบครัวที่มีความสุข หากไมมีขอใดเลยจาก 3 ขอนี้ แสดงวาเปนครอบครัวที่ขาดความสุข

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 11

การสร้างความสุขในครอบครัว

ความวา เมื่อทานนบี

“ทานคิดวาหากครอบครัวของทานไมมีความสุข จะเกิดผลอยางไร” ความสุขในครอบครัว เปนเกราะปองกันปญหาครอบครัว หากครอบครัวไรความสุข ปญหาตางๆ ยอมตามมา เชน ปญหากับลูก - ลูกเกเร ขาดเรียน ขาดความอบอุน หนีออกจากบาน ปญหากับครอบครัว - พอแมหยาราง สามีภรรยานอกใจ ติดการพนัน ปญหาสังคม - เด็กเรรอน ลักขโมย ติดยาเสพติด ติดคุก ไรอนาคต ปญหากับประเทศ - คนขาดคุณภาพ ทำใหประเทศพัฒนาชา ขาดความคิด ที่จะพัฒนาประเทศใหเจริญรุงเรือง

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

อยูตามลำพังกับภรรยาของทาน ทานจะออนโยน ละมุนละไมที่สุด ใหเกียรติที่สุด หัวเราะยิ้มแยมแจมใสตลอดเวลา ( รายงานโดย อิบนิ อะษากีร )

12 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

การสร้างความสุขในครอบครัว

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

พระองคอัลลอฮฺ

ตรัสวา

ความวา “บรรดาผูที่เมื่อมีเคราะหรายเกิดแกพวกเขา พวกเขาก็กลาววา แทจริงเราเปนกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ และแทจริงพวกเราจะกลับไปยังพระองค” (อัลบะเกาะเราะฮ. : 156)

“ถาครอบครัวของทานมีปญหาหรือมีความทุกข ทานจะชวยบรรเทาทุกขใหครอบครัวไดอยางไร” 1. ยอมรับสภาพปญหาที่เกิดขึ้น เนื่องจากอัลลอฮฺเปนผูทรงกำหนดและทดสอบ 2. ไมโทษวาเปนความผิดของใครคนใดคนหนึ่ง 3. รวมแรงรวมใจชวยกันหาทางแกไขปญหา และใหคิดถึงคำกลาวที่วา “สามัคคีคือพลัง” 4. รูจักใหอภัย และใหโอกาสแกตัวหากคนใดคนหนึ่งทำผิด 5. ใหกำลังใจซึ่งกันและกัน ไมซ้ำเติม

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 13

การสร้างความสุขในครอบครัว พระองคอัลลอฮฺ ตรัสวา ความวา “เจาจงยึดถือไวซึ่งการอภัย และจงใชใหกระทำสิ่งที่ชอบ” (อัล-อะอฺรอฟ : 199)

- ความรูสึกภาคภูมิใจเปนความรูสึกในแงบวกตอสิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือคนใดคนหนึ่ง เชน ภูมิใจในความรักความเอาใจใสของสมาชิกในครอบครัว ฯลฯ - ความภาคภูมิใจจะเกิดขึ้นไดจากความรักความผูกพันในครอบครัวของตน - เมื่อเกิดความภาคภูมิใจ ยอมสงผลใหสมาชิกในครอบครัว พยายามทำ หรือมีความตั้งใจที่จะทำใหครอบครัวมีความสุข และเจริญรุงเรืองตอไป พระองคอัลลอฮฺ

ตรัสวา

ความวา “ขาแตพระผูเปนเจาของเรา ขอพระองคโปรดประทานแกเราซึ่งคูครองของเรา ใหเปนที่รื่นรมยแกสายตาของเรา และทำใหเราเปนแบบอยางแกบรรดาผูยำเกรง” (อัลฟุรกอน : 74)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

“ทานรูสึกภาคภูมิใจในครอบครัวทานตรงไหน”

14 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

การแก้ไขความขัดแย้งในครอบครัว

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ทานนบี

กลาววา

ความวา “ผูชายเปนผูปกครองครอบครัวของเขา และเขาจะถูกไตสวนในการปกครองนั้น สวนผูหญิงเปนผูปกครองบานของสามีของนางและนางจะถูกไตสวนในความรับผิดชอบนั้น” (รายงานโดย บุคอรี/มุสลิม)

1. ความขัดแยงเกิดขึ้นไดอยางไร - ความขัดแยงในครอบครัวเปนสิ่งที่เกิดขึ้นไดเสมอ ทำใหมีความไมสงบสุขเกิดขึ้นในบาน เชน ไมยอมพูดจากัน ไมกินขาวรวมกัน บรรยากาศ นาอึดอัด ไมสบายใจในการอยูรวมกัน ฯลฯ - สาเหตุของความขุนเคืองใจ มีตั้งแตเรื่องที่ไมมีสาระ เรื่องเล็กๆ นอยๆ ไปจนถึงเรื่องที่สำคัญๆ ลวนเปนชนวนของความขัดแยงได ทานนบี กลาววา ความวา “พวกทานจงกลับไปยังครอบครัวของทานเถิด และพวกทานจงอยูรวมกับพวกเขา และจงอบรมสั่งสอนพวกเขา และจงประกอบคุณธรรมกับพวกเขา” (รายงานโดย บุคอรี/มุสลิม)

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 15

การแก้ไขความขัดแย้งในครอบครัว 2. ทะเลาะกันเกิดผลดีผลเสียอยางไร

ทานนบี

กลาววา

ความวา “ผูใดยับยั้งความโมโห โกรธกริ้วของตนเองแลว อัลลอฮฺจะยับยั้งการลงโทษของพระองค” (รายงานโดย บุคอรีและมุสลิม)

ผลเสีย 1. สรางความโกรธแคน ความเจ็บใจ ใหกันและกัน 2. ทำใหผูอื่นรำคาญ 3. ทั้งสองฝายรูสึกอึดอัดและไมมีความสุข 4. เสียเวลาและเหนื่อยหนายที่ตองทำหนาบึ้ง ตึงและไมผอนคลาย เมื่ออยูในบาน 5. ถาควบคุมอารมณไมได อาจจะมีการใชกำลัง เกิดความรุนแรงในบาน 6. เมื่อทะเลาะกันรุนแรง อาจทำใหขาวของ เสียหาย เสียทรัพย 7. ผลกระทบกับลูก ทำใหลูกตกใจ ไมเขาใจ พอแม และอาจไมสบายใจ ไมอยากอยูบา น อาจหาทางออกไมถูกตอง คบเพื่อนไมดี ทำให เกิดผลเสียตออนาคตของลูกได

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ผลดี 1. พูดถึงปญหาที่มีและเขาใจปญหาที่เกิดขึ้น ทำใหปญหาที่มีหมดไป 2. เรื่องราวที่คางคาใจไดพูดจนหมด 3. เมื่อเรื่องราวยุติลง ความรัก ความเขาใจกัน ก็จะมีมากขึ้น

16 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

การแก้ไขความขัดแย้งในครอบครัว

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

3. สังเกตอยางไรวาอีกฝายเริ่มโกรธ สีหนา ทาทาง น้ำเสียง วาจา อารมณ

-

4. อะไรเปนสิ่งยั่วยุใหเกิดการทะเลาะกัน

หนาแดง กาวราว กำหมัดแนน เสียงดังขึ้น ดุดัน เสียงแหลม พูดไมเพราะ หยาบคาย ฉุนเฉียว รุนแรง

ทานนบี

เมื่อมีปากเสียงกัน สิ่งที่จะทำใหเกิดความ รุนแรง ในการทะเลาะกัน และพึงหลีกเลี่ยงกัน คือ - การพูดจาดูหมิ่นบุพการีของอีกฝาย - พูดดูถูกเหยียดหยามศักดิ์ศรีกัน - พูดใหเจ็บช้ำน้ำใจ

กลาววา

ความวา “มุมินผูศรัทธา ไมใชเปนผูชอบกลาวใสราย สาปแชง หยาบคาย ดูถูก ดูหมิ่น” (รายงานโดย บุคอรี)

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 17

การแก้ไขความขัดแย้งในครอบครัว 5. ขอควรปฏิบัติเมื่อขัดแยงกัน

ระหวางการขัดแยง - เมื่ออีกฝายหนึ่งโกรธ อีกฝายตองใจเย็น - หาเหตุผลมาพูดคุยกันไมพาลหาเรื่อง หรือมุงแตจะเอาชนะกัน - ไมนำบุพการีของแตละฝายมาพูดจาดูหมิ่น ไมใหเกียรติ ทานนบี

สรุปไดวา “ความขัดแยงจะเกิดขึ้นเมื่อใด ก็ไมมีใครคาดเดาได แตถาไดปองกัน และมีวิธีคิดที่ ถูกตอง ก็จะทำใหความขัดแยง ที่เกิดขึ้นสลายไปและ ยุติอยางรวดเร็ว” กลาววา

ความวา “ฉันขอบอกกับทานทั้งหลายถึงชาวนรกวา ชาวนรกคือบรรดาผูที่ชอบวิวาท ชอบความประพฤติทราม ไมมีมารยาท เปนผูอหังการ” (รายงานโดย บุคอรี )

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

หลังการขัดแยง - คืนดีกันใหเร็วที่สุด ลดทิฐิ การคืนดีไมไดทำใหเสียศักดิ์ศรี - ไมควรโกรธกันขามวัน - ใหอภัยกันและกัน - คิดถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นกับลูกในดานจิตใจ

กอนการขัดแยง เมื่อเริ่มรูสึกมีอารมณโกรธ หงุดหงิด - ใหอาบน้ำละหมาด กลาวซิกรุลลอฮฺ - นึกถึงความดีที่เคยมีตอกัน

18 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

เลี้ยงลูกยุคใหม่ ด้วยวัคซีนใจ ให้ 6 เข็มหลัก ใน 5 ขวบแรก

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

1. ใหความรักและความเอาใจใส สรางสายใย 2. ใหลูกมีโอกาสเลน ผูกพัน 6 เดือน เลนกับลูกบอยๆ แรกเกิด อุมลูกแนบอกอยางนุมนวล กลาวอะซานที่หู ของลูก อานอัลกุรอานและพูดคุยกับลูกบอยๆ แมวาลูกจะยังไมรูเรื่องก็ตาม 6 เดือน ลูกจำหนาแมไดและกลัวคนแปลกหนา ใหกอดหรืออุมปลอบโยนเมื่อลูกกลัว 1 ป สัมผัสโอบกอด เมื่อลูกเขาหา 2 ป โอบกอด ปลอบโยน ชวยเหลือ เมื่อลูกเขาหา และตองการความรัก ความสนใจ 3-5 ป สอนลูกใหเขาใจความรูสึกของตนเองและผูอื่น

1 ป 2 ป

ใหเลนตามความสนใจของลูก พูดคุยกับลูกบอยๆ พยายามเขาใจความคิด อยางเด็กๆ ของลูก 3-5 ป สนับสนุนใหเลนกับเพื่อน

3. ฝกใหลูกทำสิ่งตางๆ ตามวัย และรับผิดชอบ เรื่องของตนเอง 6 เดือน-1ป จับขวดนมเอง ใชหลอดดูดน้ำ ดื่มนมจากแกว 1 ป ใหทำกิจวัตรดวยตัวเองมากขึ้น โดยไมคาดหวัง วาจะตองทำไดดี 2 ป สนับสนุนใหลูกคิดและตัดสินใจดวยตัวเอง 3-5 ป สนับสนุนใหลูกอยากทำอะไรดวยตัวเอง และทำดวยความสนุก

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 19

เลี้ยงลูกยุคใหม่ ด้วยวัคซีนใจ ให้ 6 เข็มหลัก ใน 5 ขวบแรก ทานนบี

กลาววา

4. ฝกใหลูกรูจักรอคอย อดทนและอดกลั้น

1 ป 2 ป

พาลูกไปเที่ยว พบเห็นสิ่งตางๆ ไมโกรธหรือใชอารมณเมื่อลูกอยาก ทำตามความคิดของตนเอง 3-5 ป เปลื่ยนที่เลน ที่กิน ที่นอนใหลูกรูสึกสนุกสนาน

6. ฝกใหลูกมีน้ำใจแบงปน ชวยเหลือ

6 เดือน เวลาใหลูกรอ ควรสงเสียงใหลูกรูวาแมอยู และเขาใจผูอื่น ใกลๆ 3-5 ป ฝกลูกใหเรียนรูทาทีและความรูสึก 1 ป ดึงความสนใจไปยังสิ่งอื่นหรือเพิกเฉย ของคนอื่น เชนโกรธ เสียใจ และฝกใหรูจักชวยเหลือผูอื่น เมื่อลูกออกฤทธิ์ เชน ชวยหยิบของใหพอแม 2 ป หาของเลนใหลูกเพลิดเพลินขณะที่รอแม 3 ป ฝกการควบคุมความตองการโดยใชวิธีพูดจูงใจ และใหเหตุผลงายๆ เชนทานขาวใหเสร็จกอน คอยทานขนม รอเวลาที่จะเลนของเลน

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ความวา “หนาที่ของพอแมที่มีตอลูกของเขา คือ ตั้งชื่อที่ดีงามแกเขา ( ลูก ) ( สอนเขา ) เรื่องมารยาท สอนอานเขียนหนังสือ (รายงานโดย อัล-ฮากิม )

5. ฝกใหลูกรูจักปรับตัว เผชิญและแกไข ปญหาดวยตัวเอง

20 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ผลระยะยาวที่พ่อแม่จะได้จากการให้วัคซีนใจแก่ลูกตั้งแต่เล็ก

พอแมใหวัคซีนใจแกลูกตั้งแตเล็กและตอเนื่อง เมื่อลูกโตขึ้นพอแมจะไดรับผลดี 3 ประการ คือ 1. หายหวง 2. ภาคภูมิใจ 3. ไดพึ่งพา

เพราะลูกรูจักทำอะไรดวยตนเอง ยืนหยัดดวยความสามารถของตนเอง เลี้ยงตัวเองไดไมเปนภาระของพอแม เพราะลูกเปรียบเสมือนตัวแทนของพอแม ถาลูกมีความเปนผูใหญรูจักรับผิดชอบ เปนคนดีที่สังคมชื่นชม ก็เหมือนพอแมมีคุณสมบัติดังกลาวดวย เมื่อลูกไดรับความรักอยางเต็มอิ่มลูกจะผูกพันกับพอแมไมเสื่อมคลาย และถาไดเรียนรู ใหเขาใจจิตใจผูอื่น พรอมที่จะใหดวยความเต็มใจ ลูกจะเปนหลักพักพิงของพอแม

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 21

เลี้ยงลูกยุคใหม่ด้วยวัคซีนใจ เชน เลานิทาน อยาพูดขูใหลูกกลัว หรือรูสึกฝงใจ ฯลฯ 3) เมื่อลูกทำไมไดดังใจพอแม อยาใชอารมณกับลูก แตควรใชวิธีพูด ดวยทาทีจริงจัง พรอมอธิบายเหตุผล ควรใชวิธีลงโทษ (ตี) ตอเมื่อใชวิธีอื่น ไมไดผล และไมควรตีดวยอารมณ

2. ใหถูกวิธี ตองมีตัวอยาง คำพูดและการกระทำของพอแมอยูในสายตา ของลูก พรอมจะซึมซับตลอดเวลา พอแมจึงตองเปน 4. ใหอยางมีคา ตองถูกเวลาและเหมาะสม แบบอยางที่ดีของลูก ที่สำคัญพอแมไมควรขัดแยงกันเอง ใหอยางเหมาะสมกับวัย ไมเรงหรือปลอยปละ ละเลยเกินไป และควรใหอยางพอดี เชน ยิ้มใหลูก ลูบ 3. ใหอยางไดผล ตองไมจนเทคนิค ศีรษะ ฯลฯ ไมมากหรือนอยเกินไป การปกปองและตามใจ พอแมควรใชหลายๆ วิธี ไดแก เกินไป จะทำใหลกู ไมรูจักโต เอาแตใจและขาดความ 1) แสดงความชื่นชมเมื่อลูกทำไดหรือทำดี อดทน 2) ใชวิธีโนมนาวใหลูกกระตือรือรนอยากทำ หรือ ทำใหเปนเรื่องสนุก

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

การใหวัคซีนใจ มีหลักที่สำคัญ ดังนี้ 1. เริ่มใหแลวอยารามือ พอ แมตองใหอยางเสมอตนเสมอปลาย จึงตอง อดทนใจเย็นบางครั้งตองฝนความเคยชิน ถาขาดความ สม่ำเสมอ จะไมไดผล

22 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

เมื่อลูกนิสัยไม่ดี พ่อแม่ควรทำอย่างไร

เมื่อพอแมพบเห็นวาลูกมีนิสัยบางอยางไมดี ไมควรละเลยที่จะสอนลูก เพราะจะเปนการบมเพาะนิสัย เหลานั้นจนยากเกินแกไข พอแมควรปรับปรุงนิสัยลูกโดยเลือกวิธีการ ไดแก 1. หามปรามลูกดวยทาทีจริงจัง พรอมบอกเหตุผลใหลูกเขาใจ สอนลูกวาอะไรควร อะไรไมควร 2. วางเฉย ไมสนใจ เชน กรณีที่ลูกเอาแตใจตัวเอง ลงนอนดิ้นกับพื้น ฯลฯ 3. ใหรางวัล เชน พูดชมเชย โอบกอด เมื่อลูกเลิกนิสัยที่ไมดีนั้นได ฯลฯ 4. ลงโทษพรอมบอกเหตุผล เชน แยกเด็กออกไปสงบอารมณสักพัก หรือไมใหคาขนม ฯลฯ ขอพึงระวัง

อยาลงโทษลูกดวยอารมณเพราะลูกจะเลียนแบบ และอาจจะเปนคนกาวราวไดงาย

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 23

ความเข้าใจอะไรบ้างที่พ่อแม่ควรเข้าใจ

* คิดวาลูกยังเล็ก โตขึ้นก็จะรูเอง ไมตองปอนมาก การเลี้ยงลูกใหมีคุณภาพ พอแมตองสอนใหรู ทำใหดู ตั้งแตลูกยังเล็ก * คิดวาการบน ดุดาลูก จะชวยเปลี่ยนนิสัยลูกได การบน การดุดาไมชวยทำใหลูกเขาใจสิ่งที่ควรทำ มีแตจะใหลูกอารมณเสีย ไมพอใจ * คิดวาการชมเชย ทำใหลูกเหลิง การชมเชยเปนคำพูดที่เด็กรับรูวาพอแมรักและเอาใจใส

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

พอแมมักเลี้ยงลูกตามความรูความเขาใจหรือประสบการณที่ไดรับมา ความเขาใจหลายเรื่องที่เปนอุปสรรค ตอการเจริญเติบโตดานจิตใจของลูก มีดังนี้

24 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

อายะฮฺอัลกุรอานที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและครอบครัว

โอบรรดาผูศรัทธาเอย จงคุมครองตัวของพวกเจาและครอบครัวของพวกเจาใหพนจากไฟนรก (ซูเราะฮฺ อัตตะหฺรีม อายะฮฺที่ 6)

และหนึ่งจากสัญญาณทั้งหลายของพระองคคือ ทรงสรางคูครองใหแกพวกเจา จากตัวของพวกเจาเอง เพื่อพวกเจาจะไดมีความสุขอยูกับนาง และทรงใหมีความรักใครและ ความเมตตาระหวางพวกเจา แทจริงในการนี้ แนนอนยอมเปนสัญญาณแกหมูชนผูใครครวญ (ซูเราะฮฺ อัรรูม อายะฮฺที่ 21)

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 25

อายะฮฺอัลกุรอานที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและครอบครัว

และพวกเจาจงยึดสายเชือกของอัลลอฮฺโดยพรอมกันทั้งหมด และจงอยาแตกแยกกันและจงรำลึกถึง ความเมตตาของอัลลอฮฺที่มีตอพวกเจาขณะพวกเจาเปนศัตรูกัน แลวพระองคไดทรงใหสนิทสนมกัน ระหวางหัวใจของพวกเจา แลวพวกเจาก็กลายเปนพี่นองกันดวยความเมตตาของพระองค (ซูเราะฮฺ อาละอิมรอน อายะฮฺที่ 103)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

มนุษยชาติทั้งหลาย จงยำเกรงพระเจาของพวกเจาที่ไดบังเกิดพวกเจามาจากชีวิตหนึ่ง และไดทรงบังเกิดจากชีวิตนั้นซึ่งคูครองของเขาและไดทรงใหแพรสะพัดไปจากทั้งสองนั้น ซึ่งบรรดาชาย และบรรดาหญิงอันมากมาย และจงยำเกรงอัลลอฮฺที่พวกเจาตางขอกัน จากพระองค และพึงรักษาเครือญาติ แทจริงอัลลอฮฺทรงสอดสองดูแลพวกเจาอยูเสมอ (ซูเราะฮฺ อัน-นิซาอฺ อายะฮฺที่ 1)

26 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

ดุอาอฺที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและครอบครัว

โอพระเจาของเรา ขอพระองคโปรดประทานแกเรา ซึ่งคูครองของเราและลูกหลานของเรา ใหเปนที่รื่นรมยแกสายตาของเรา และโปรดทำใหเราเปนแบบอยางแกบรรดาผูยำเกรง (ซูเราะฮฺ อัลฟุรกอน อายะฮฺที่ 74)

โอพระเจาของเรา ขอพระองคไดทรงทำใหเราทั้งสองเปนผูนอบนอมตอพระองค และใหลูกหลานของเรา เปนประชาชาติที่นอบนอมตอพระองคและโปรดแสดงแกขาพระองค ซึ่งพิธีการทำฮัจญของพวกขาพระองค และไดโปรดอภัยโทษใหแกเรา แทจริงพระองคคือผูอภัยโทษ ผูทรงเมตตาอยางมากมาย (ซูเราะฮฺ อัล บะเกาะเราะฮฺ อายะฮฺที่ 128)

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา : : 27

ดุอาอฺที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและครอบครัว

โอพระเจาของขาพระองค ขอพระองคทรงใหเมืองนี้ปลอดภัย และทรงใหขาพระองคและลูกหลานของขาพระองคพนจากการบูชาเจว็ด ( ซูเราะฮฺ อิบรอฮีม อายะฮฺที่ 35)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

โอพระเจาของขาพระองค ขอพระองคทรงใหขาพระองค และลูกหลานของขาพระองคเปนผูดำรงการละหมาด โอพระเจาของเรา ขอพระองคทรงตอบรับการวิงวอนขอของขาพระองคดวยเทอญ ( ซูเราะฮฺ อิบรอฮีม อายะฮฺที่ 40)

นิดา (Nida) ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

28 : : ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา

ชุมชนของเรา ครอบครัวของเรา นิดา (Nida) NA ปรีชา (Abdulmajeed) ทิพากร (Iman) IN นวาส (Nawas) 26 มกราคม 2551

โอมนุษยชาติทั้งหลาย แทจริงเราไดสรางพวกเจาจากเพศชาย และเพศหญิง และเราไดใหพวกเจาแยกเปนเผา และตระกูลเพื่อจะไดรูจักกัน แทจริงผูมีเกียรติยิ่งในหมูพวกเจา ณ ที่อัลลอฮนั้น คือผูที่มีความยำเกรงยิ่ง ในหมูพวกเจา แทจริงอัลลอฮฺนั้นเปนผูทรงรอบรูอยางละเอียดถี่ถวน (ซูเราะฮฺ อัลหุุรอต อายะฮฺที่ 13)

cover.indd 2-3

3/1/2551 11:47:42