Vakbond in Beweging 89 | juli 2016

vakbond in

beweging VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS | NR. 89 | 21e JAARGANG

PB- PP B- 8/6342 BELGIE(N) - BELGIQUE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X Toelatingsnummer P408993

JUNI-JULI-AUGUSTUS 2016

Werkbaar Werk: betere jobs of flexibiliteit?

Dichtbij maar onbekend: Henegouwen Kasteel d’Ursel en paviljoen De Notelaer Zimbabwe staat op: steeds meer protest tegen dicator Mugabe Boekbespreking ‘Pragmatisch idealisme’ van Rudy De Leeuw VOKA, een werkgeversorganisatie met een handicap

Inhoud Nr. 89 - 21ste jaargang JUNI-JULI-AUGUSTUS 2016 Prijs: € 1 Jaarabonnement: € 4 Driemaandelijks tijdschrift van Linx+ ABVV-regio Antwerpen In samenwerking met ABVV seniorenwerking Verantwoordelijke uitgever: Dirk Schoeters Ommeganckstraat 35 2018 Antwerpen Redactieadres: Ommeganckstraat 35 2018 Antwerpen 03 220 67 11 cedric.haes@abvv.be peggy.devis@abvv.be Medewerkers aan dit nummer: Dirk Schoeters Marina Van den Bulck Luc Van Overberghe Frank Van Dessel Anna Ushamba (FOS) Frans Van Heddeghem F.J. Robson Romain De Fleurquin Peter De Ridder Cédric Haes Peggy Devis Albert Balboa

3 REDACTIONEEL Waar haalt de regering deze zomer 9 miljard Euro?

Kan je het antwoord ook al raden?

4 ACTUEEL/INTERVIEW Werkbaar Werk: betere jobs of flexibiliteit?

8 CULTUUR/TOERISME Dichtbij maar onbekend... Henegouwen 10 CURSIEFJE 2 Kosovaren en een pakje Memphis Blue Light 12 CULTUUR/TENTOONSTELLING Kasteel d’Ursel en paviljoen De Notelaer 16 EEN KORT VERHAALTJE Spam op de PC 18 INTERNATIONAAL Zimbabwe staat op

Steeds meer protest tegen dictator Mugabe

21 DWARSDENKER De grijze generatie 22 BOEKBESPREKING Doe eens een boek(je) open

ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw licht zijn ‘pragmatisch idealisme’ toe

28 ACTUEEL VOKA, een werkgeversorganisatie met een handicap

Vormgeving: Albert Balboa

+

Ondertekende teksten geven uitsluitend de mening weer van de auteur en binden geenszins de organisatie.

2|

Vakbond in Beweging 89

REDACTIONEEL

De zomervakantie is aangebroken.

Dat is dan misschien nog niet meteen te merken aan het goede weer maar alleszins wel aan de inhoud van deze Vakbond in Beweging.

Op de voorpagina staat naar goede gewoonte een vakantiefoto en er wordt in dit nummer wat meer aandacht besteed aan bestemmingen voor een leuke daguitstap.

Of aan uitermate geschikte vakantieliteratuur voor syndicalisten, zoals het boek ‘Ongelijk spel’ van ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw wel mag worden aangeprezen.

De zomer zal echter ook dit jaar niet alleen een tijd zijn van rozengeur en maneschijn.

Binnenkort begint de regering misschien aan haar begroting.

Je weet wel: de lijst van inkomsten en uitgaven van de overheid voor het volgende jaar.

Rekenend op de sociale rust in de zomermaanden zijn sommige ministers en hun partijen ambitieus.

Niet alleen de begroting 2017 maar ook die van 2018 zullen ze aanpakken.

Die ministeriële ijver om twee begrotingsvarkentjes in één keer te wassen heeft een goede reden.

Toch vanuit hun standpunt.

De regeringspartijen willen nog maar eens maatregelen nemen waarvan ze hopen dat we ze zullen vergeten zijn

Waar haalt de regering deze zomer 9 miljard Euro?

Kan je het antwoord ook al raden? tegen de eerstvolgende stembusslag: de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.

Maatregelen waarvan politici wensen dat we ze ons niet meer herinneren in het stemhokje omdat ze verwachten dat ze er anders electoraal op afgerekend zullen worden?

Dat belooft opnieuw weinig goeds voor de meeste onder ons.

9 miljard Euro. Dat is volgens de Nationale Bank en de Europese Commissie – onverdachte bronnen voor wat dit betreft – het bedrag dat onze rechtse regering, gespreid over 2017 en 2018 zou moeten zien te vinden.

Waar gaan de ministers dat geld halen?

De vraag stellen is ze beantwoorden.

Ken de toekomst, kijk naar het verleden. Die 9 miljard gaan n-va, cd&v, open-vld en MR de volgende twee jaar op net dezelfde manier en bij net dezelfde mensen halen als de voorbije twee jaar.

Door het verminderen van onze koopkracht en door ons langer en meer flexibel te laten werken. Door onze facturen te verhogen en door de (openbare) dienstverlening te verminderen.

Die 9 miljard Euro gaat de regering halen bij jou en bij mij.

Niet bij de bedrijven, niet bij de aandeelhouders, niet bij de grote vermogens.

De stijgende bedrijfswinsten en de groeiende dividenden uit aandelen zullen opnieuw ongemoeid blijven.

Dat hebben prominente regeringsleden al duidelijk gemaakt.

‘In de sociale zekerheid, daar is nog geld te vinden’ volgens schaduwpremier en burgemeester van Antwerpen De Wever.

3|

Vakbond in Beweging 89

Zonder twijfel, dit is en zal de regering van 2 maten en 2 gewichten blijven die een beleid voert van fundamentele onrechtvaardigheid.

Ook deze zomer zullen de gewone mensen van deze regering dus geen cadeaus moeten verwachten.

Om dit te voorspellen moet je echt geen helderziende zijn.

Zelfs de andere vakbonden moeten de bui nu stil aan zien hangen.

In het najaar komen er opnieuw grote acties in gemeenschappelijk vakbondsfront.

Een nationale betoging op donderdag 29 september en een algemene staking op vrijdag 7 oktober.

Zo een een planning op lange termijn kan alleen maar omdat er echt niemand is die verwacht dat de regering in deze vakantieperiode van mening zal veranderen en plots een rechtvaardig en solidair beleid zal gaan voeren.

Dirk Schoeters algemeen secretaris ABVV-regio Antwerpen

Werkbaar Werk: betere jobs of flexibiliteit?

ACTUEEL/INTERVIEW

Sinds enkele jaren is de term ‘werkbaar werk’ niet meer weg te denken uit het debat over de arbeidsmarkt. Oorspronkelijk werd het begrip gelanceerd door de Vlaamse Regering.

Dat was toen huidig Minister van Werk Kris Peeters nog Vlaamse 1ste Minister was. Vandaag hebben werkgeversorganisaties en vakbonden, politieke partijen en het brede middenveld allemaal hun mening over ‘werkbaar werk’. Of hun eigen invulling. De term heeft ondertussen zoveel betekenissen gekregen dat het tijd wordt om de puntjes eens op de i te zetten.

Werkgevers

Voor de werkgevers moet ‘werkbaar werk’ vooral ‘wendbaar werk’ zijn.

Het is voor hen bijna een synoniem voor flexibiliteit. Werknemers moeten ten dienste te staan van het bedrijf, van de fluctuerende werkhoeveelheden en orderboeken, van de bedrijfswinsten. Dat een maximale flexibiliteit ten koste gaat van de gezondheid van de werknemers of van de goede combinatie van arbeid en gezin is voor de werkgevers bijkomstig.

De regering

Ook in dit verhaal vinden bedrijven en werkgevers een loyale en actieve partner in de huidige regering met N-VA, Open VLD, CD&V en MR. Wat te denken van CD&V Minister van Werk Kris Peeters? Hij zou het ‘sociale gelaat’ van deze regering zijn.

Hij zou de belangen van de gewone werkende mens verdedigen in dit rechtse kabinet.

Net hij is de auteur van de ondertussen beruchte ‘Wet Peeters’.

Dat deze wet door de bevoegde Minister en de regering ook maar in verband gebracht wordt met het begrip ‘werkbaar werk’ is een

echte schande. Dit is geen wet over werkbaar werk voor de werknemers maar over wendbaar werk voor de werkgevers.

De Wet Peeters

Wat zit er in die fameuze Wet Peeters?

•

•

•

•

•

•

Je zal langere werkweken moeten presteren en meer overuren kloppen, dat kan gaan tot werkweken van 42 of zelfs 47,5 uren.

Je zal gepresteerde overuren minder kunnen recupereren via inhaalrust, dat kan in bepaalde gevallen oplopen tot 10 overuren per week.

De extra prestaties die je als deeltijdse werknemer presteert, komen minder in aanmerking voor overloon.

Je krijgt als deeltijdse met een wisselend uurrooster dit uurrooster maar pas 1 dag op voorhand.

Je werkgever kan je verplichten om te werken tot 22u. Werken tussen 20u en 22u is geen nachtarbeid meer.

Het zal de werkgever zijn die hierover beslist, de vakbonden worden buiten spel gezet.

Ze krijgen geen inspraak en dus ook geen controle.

Kortom: in naam van ‘werkbaar werk’ worden werknemers en hun rechten terug gekatapulteerd naar een situatie van decennia geleden.

Werkgevers daarentegen zijn absoluut fan van deze voorstellen.

Het ABVV

Wat is de mening van het ABVV hierover?Uiteraard kan de vakbond niet leven met deze blanco cheque aan het patronaat.

We voeren keihard actie tegen

4|

Vakbond in Beweging 89

de voorgestelde maatregelen, we betogen, we staken en benutten alle andere mogelijke actiemiddelen.

Het ABVV is absoluut tegen de rechtse, werkgeversgestuurde invulling van werkbaar werk. Het is een karikatuur geworden van de oorspronkelijke bedoeling.

De sociale partners en de Vlaamse Regering (mét diezelfde Kris Peeters als Vlaams Premier nota bene) sloten in 2009 namelijk het Pact 2020 af waarin ze concreet uittekenden hoe de werkzaamheid moet verhoogd worden tegen 2020.

Dat moet leiden tot meer kwalitatieve jobs. Dàt is voor het ABVV werkbaar werk. En daar zetten we ook massaal op in.

Het Vlaams ABVV wijdde op 26 mei 2016 zelfs een Comité uitsluitend aan werkbaar werk.

Want voor ons is er eigenlijk geen alternatief voor werkbaar werk.

Als we steeds meer, steeds langer en steeds flexibeler moeten gaan werken, dan zal de onrustwekkende evolutie in de langdurige en werkgerelateerde ziektes alleen nog toenemen.

Dan gaan we naar een systeem waarin we leven om te werken tot we opgebrand zijn en uitvallen.

We zijn zeer duidelijk: er dient eindelijk een beleid te komen dat van werkbare loopbanen een absolute topprioriteit maakt.

De focus op het verlagen van de werkdruk is daarbij essentieel. Te hoge werkdruk ligt immers mee aan de basis van de recordcijfers van burn-out en langdurige ziekte.

Ook in het debat over langer werken vormt dat de sleutel: onderzoek wijst uit dat van de veertigplussers die in een job met hoge werkdruk zitten, slechts 1 op 3 dit zichzelf ziet volhouden tot aan het pensioen.

In de resolutie naar aanleiding van het Vlaams Comité stelt het ABVV drie duidelijke eisen:

1. Een recht op tijd voor alle werknemers.

2. Een werkbaarheids-garantieplan vanuit de overheid.

3. Structurele steun op maat voor sectoren die rond werkbaar werk acties opzetten.

Om de expertise binnen het ABVV te bundelen en om zelf bij te dragen aan een samenleving die van het bevechten van werkdruk een prioriteit maakt, organiseren we bovendien in het najaar een praktijkacademie werkbare loopbanen.

ABVV-regio Antwerpen

Samen met onze délégués hebben we de afgelopen jaren al tal van

acties opgezet in bedrijven om te streven naar meer werkbaar werk.

In onze militantenvorming komt de thematiek steeds uitgebreid aan bod en we stellen vast dat bij vele van onze militanten kwaliteitsvolle jobs en een goede combinatie van arbeid en gezin erg hoog op de agenda staan.

Burn out, te hoge werkdruk, langer werken, stress, … allemaal zaken waar onze militanten van wakker liggen.

Vaak trachten zij via de klassieke weg van overleg binnen het CPBW of de Ondernemingsraad hiervoor oplossingen aan te reiken.

Via de CAO 104 bijvoorbeeld kunnen we maatregelen voorstellen waardoor het aantal oudere werknemers in een bedrijf behouden blijft of zelfs kan verhogen. Dat kan

gaan van loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding binnen de onderneming, tot de mogelijkheden om via interne mutatie aangepaste jobs te voorzien voor oudere werknemers.

Maar net zo goed kan het gaan over de aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden of de gezondheid van de werknemer en preventie.

Maar ondertussen zetten we nog een stap verder in het bepleiten van werkbaar werk.

In een aantal bedrijven werden bevragingen opgestart.

Onze syndicale afgevaardigden gingen op pad met een neutrale, wetenschappelijke vragenlijst en wilden zo een goed beeld verkrijgen van hoe het nu werkelijk is gesteld met de werkzaamheid in hun bedrijf.

Marc ‘de Makke’ Luyten syndicaal afgevaardigde bij Agfa HealthCare nv.

Marc: We verspreiden de bevraging bij alle medewerkers en gingen ze enkele dagen later weer inzamelen.

Bij een eerste inzameling waren er nogal wat collega’s die het ‘vergeten’ waren, of de vragenlijst niet meer konden vinden.

Leuk om zien was dat zij die eerst nogal kritisch waren of ronduit ongeïnteresseerd, uiteindelijk diegenen werden die het meest aandrongen om de resultaten te verspreiden.

VIB: en wat waren die resultaten?

Marc: We kregen meer dan 1/3de van de lijsten terug, wat mooi en representatief is. We kregen trouwens nogal wat felicitaties van collega’s die dit een zeer goed initiatief vonden.

Ook de neutrale toon van de vragen werd gesmaakt. De collega’s apprecieerden dat het een duidelijk ernstig project is en geen stemmingmakerij.

Na de analyse van de resultaten kunnen we stellen dat de situatie bij Agfa Health Care gematigd positief mag genoemd worden.

VIB: rozengeur en maneschijn dus?

Marc: Dat nu ook weer niet. Op nogal wat vlakken scoren we goed. We gebruikten de symboliek van een verkeerslicht. Groen stond voor onderdelen die in orde zijn, zoals de sociale steun en erkenning door collega’s en directe leidinggevenden.

Oranje was voor de thema’s waar we toch aandachtig voor moeten zijn. Hier scoren we gemiddeld in vergelijking met andere bedrijven in onze sector.

En rood: zijn échte, acute problemen die meteen dienen aangepakt.

VIB: Wat stond er op rood?

Marc: We zijn een IT bedrijf, dus werken met beeldschermen.

Helaas kleurt job onzekerheid

5|

Vakbond in Beweging 89

ook diep rood. Ook al hadden we voorheen dit al onder de aandacht gebracht, op het CPBW, met de resultaten van de bevraging in de hand kunnen we onze argumenten nu veel meer kracht bijzetten.

Trouwens, op het CPBW was onze bedrijfsarts positief over onze aanpak.

VIB: Enkel de bedrijfsarts?

Marc: Neen, zeer ruim, ook van collega’s die zich anders nooit over syndicaal werk uitlaten.

We bundelden de resultaten in een duidelijke folder, die we iedereen bezorgden.

Het werd sterk gewaardeerd dat we niet enkel over de kommer en kwel schreven, maar ook de positieve punten in de kijker zette.

VIB: En stopt het hier nu bij?

Marc: Uiteraard niet.

Deze bevraging is voor ons een zeer goed instrument om in OR en CPBW verder aan te dringen op meer kwalitatieve banen.

Zo gaan we in het JaarActiePlan een aantal voorstellen doen.

We willen die jobonzekerheid aanpakken door aan het opleidingsplan mee te sleutelen en we gaan de resultaten ook nog verder analyseren.

VIB: Verder analyseren?

Marc: Door de wetenschappelijke aanpak van de bevraging kunnen we ook in detail gaan kijken hoe het gesteld is met de werkbaarheid voor bepaalde doelgroepen.

Want misschien is alles in orde voor een hele groep maar geldt dat niet voor een bepaald ander deel van de collega’s.

We gaan ook meer in detail alle onderdelen en thema’s uitpluizen.

Dat klinkt complex en tijdrovend, maar gelukkig krijgen we hiervoor hulp van de diversiteitsconsulent van het ABVV-regio Antwerpen.

VIB: Het was en is dus een geslaagd initiatief?

Marc: Absoluut, ik raad het elke délégué aan!”

VIB: Bedankt voor deze getuigenis Marc.

6|

Vakbond in Beweging 89

Vorming voor actie Ook dit najaar willen we verder werken met deze bevragingen, in meer bedrijven.

Daarom start Vorming en Actie, de vormingsdienst van het ABVVregio Antwerpen, met een nieuwe vormingsmodule

In deze actiegerichte vorming nemen we de koe bij de horens.

In vijf dagen, gespreid over 3 maanden, leren we hoe délégués een zeer concreet actieplan uitwerken op maat van hun bedrijf.

Naast een stevige inhoudelijke basis en een hele reeks goeie instrumenten, werken we samen aan de bevraging van het personeel, een analyse van de concrete bedrijfssituatie, de opmaak van een folder en uiteindelijk heldere verbetervoorstellen.

Interesse in deze vorming?

Bespreek het met je vaksecretaris.

+

Fietstochten Anders Bekeken

De populariteit aan fietsen neemt toe. Linx+ speelt graag in op trends en ontwikkelde in antwoord op de zondagsfietser of wielertoerist een vrijetijdsaanbod.

Gent (15 km) | Zaterdag 09.07.2016 Daniël Van Dixhoorn en Mil Kooyman, 2 rasechte Gentenaren, nemen je mee op een onvergetelijke fietstocht doorheen de stad Gent en omgeving. Uit de Oude Dokken rijst er een nieuw stadsdeel op uit de flarden van een rijk, industrieel verleden. De dynamiek van deze vernieuwende stadsrenovaties voel je ook in de Rabotwijk.

In het noorden van Gent bots je tegen de Muide aan. Deze arbeiderswijk is één van de laatste getuigen van de beluiken en het oude havengebied. Eindigen doen we met een drankje in de Vooruit, de bakermat van het socialisme in Gent. Afspraak om 10u aan het station Gent-Dampoort.

Brugge | Zaterdag 16.07.2016 Leef je uit, samen met Marc D’Haene, tijdens deze fietstocht omheen het sprookjesachtige Brugge. Ontdek het belang en de betekenis van water in deze stad. Ontrafel mee het verhaal van de industrialisatie en de sportontwikkeling als strijdmiddel tegen armoede. Aanschouw de verborgen plekken die ook door de echte Bruggelingen minder bekend zijn. Volg het levensverhaal van Brugge als havenstad. Al gehoord van “De Barge”?

Deze historische trekschuit vervoerde passagiers tussen de steden Gent en Brugge. Trein en tram in Brugge werd vervaardigd door La Brugeoise, onder leiding van Joseph De Jaeger, van daar Jaegers kot! Meer weten? Ga dan zeker mee.

Afspraak om 10u aan het station in Brugge.

Mons* (60 km) | Zaterdag 13.08.2016 Trefdag 2015 gemist? Geen probleem! Rudi De Rechter piloteert je vanuit Mons langsheen de RAVeL tot in La Louvière. Wie denkt aan deze arbeidersstad denkt meteen aan het oude “Canal Du Centre” en de scheepslift van Strépy-Thieu. Op een steenworp hier vandaan lessen we onze dorst in La Cantine des Italiens. Vervolgens gaan we op zoek naar de verbroedering tussen soldaten op de fameuze militaire begraafplaats van SaintSymphorien. Afspraak om 10u aan het station van Mons. Deze fietstocht vraagt een goede tot uitstekende conditie!

Brussel* (60 km) | Zaterdag 20.08.2016 Rudi De Rechter fietst stroomopwaarts lang het kanaal Brussel-Charleroi. Tijdens deze ontdekkingsrit is er veel aandacht voor de sociale geschiedenis van de omgeving. Ontdek het paradijselijke “Toscane van het Noorden” en kom ter ore waarom deze Payots zo zot zijn van Lambiek. Afspraak om 10u aan Brussel-Noord!

Deze fietstocht vraagt een goede tot uitstekende conditie!

Mijnwerkerspad Zottegem-Ronse (30 km) | Zaterdag 27.08.2016 Treed samen met Paul Van Hoorick in de voetsporen van de mijnwerkers. Fiets doorheen de Vlaamse Ardennen, en laat je leiden door het oude mijnwerkerspad tussen Zottegem en Ronse. Deze route werd vroeger gebruikt door 2.000 mijnwerkers die in Henegouwen in de steenkoolmijnen werkten. Onderweg wordt halt gehouden bij de verschillende infoborden die herinneringen ophalen uit die periode. Afspraak om 10u aan het station in Zottegem!

Praktisch: Alle fietstochten starten stipt om 10u en eindigen om 13u** Deelname aan fietstocht halve dag kost 5€ Deelname aan fietstocht volle dag kost 6.5€ Tussendoor wordt er een drankenpauze voorzien op eigen kosten De deelnemer voorziet zelf een fiets***, drank en lunchpakket Een week voor de activiteit ontvang je een bevestiging met een concreet vertrekpunt.

Meer informatie en inschrijvingen via www.linxplus.be *De fietstochten Mons en Brussel zijn fietstochten voor semi-professionelen **De fietstochten Mons en Brussel duren een hele dag en eindigen om 17u ***Linx+ kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade aan of diefstal van een fiets

7|

Vakbond in Beweging 89

CULTUUR/TOERISME

Dichtbij maar onbekend...

Henegouwen

De vier hydraulische scheepsliften van het historisch Canal du Centre niet ver van La Louvière Om het 120 meter waterpeilverschil van het Scheldebekken en het Maasbekken te overbruggen, ondermeer om steenkolen naar de Antwerpse haven te vervoeren, werden er een groot aantal sassen en hydraulische scheepsliften in de 19de en begin 20ste eeuw gebouwd. De vier hydraulische scheepsliften van het historisch Canal du Centre, vormen industriële monumenten en bieden door hun opmerkelijk goede conservering een uitgelezen voorbeeld van het industrieel landschap van het einde van de 19de eeuw. Van de acht destijds gebouwde hydraulische waterwerken, zijn de vier liften van het historisch Canal du Centre de enige ter wereld die nog steeds functioneren. Je kan ze bezoeken, meer nog je kan per boot de versassingen meemaken.

Alle dagen om 10 en 14 uur vertrekt er vanuit Houdeng-Goegnies een boemeltreintje naar de fabuleuze machines van Ingenieur Clark.

Een rondleiding met gids in de machinekamer laat je kennis maken met de geschiedenis en de werking van de scheepsliften. Daarna scheep je in voor een begeleide bootuitstap en maak je onderweg de versassing mee in de hydraulische scheepsliften. Omstreeks 17 uur word je afgezet in de buurt van de Cantine des Italiens. Hier kan je het museum over de geschiedenis van de immigratie en de woonomstandigheden van de gastarbeiders (voornamelijk Italianen) van het Centrumgebied bezoeken.

Ontdekking van de hydraulische scheepsliften van het historisch Canal du Centre | rit met treintje | bezoek van machinekamer en museum.

• •

• •

Alle dagen nog tot 27 oktober | vertrek om 10 en 14 uur Afvaart Cantine des Italiens | Rue Tout-y-Faut 90 | Houdeng-Goegnies | aanmelden 30 minuten voor vertrek Liefst reserveren via tel: 078 05 90 59.

Prijs: Van 4–12 jaar: 9,50 € | 13–18 jaar: 12,00 € | Volwassenen: 14,25 € | 60-plussers: 12,00 €.

Kortingbon: 1 gratis toegang per 1 betaalde toegang voor volwassenen op te halen op: www.belgie-toerisme.be/informations/toeristische-attracties-thieu-hydraulische-liften-van-het- historische-centrumkanaal/nl/V/38564.html

8|

Vakbond in Beweging 89

De hoogste scheepslift ter wereld te Strepy-Thieu (op +/- 15 min. van Houdeng – Goegnies) Om de totaal verouderde hydraulische scheepsliften voor schepen van maximum 300 ton te vervangen werd een nieuwe scheepslift van Strepy-Thieu voor schepen van 1300 ton ingehuldigd in 2002.

Door 73 meter hoogteverschil in 6 minuten te overbruggen is het niet alleen de hoogste scheepslift ter wereld maar vormt het een uithangbord van de knowhow

van de Belgische waterbouwkunde.

Een doorlopend bezoek omvat een visite aan de een indrukwekkende machinezaal, het wondermooi panorama met zicht op de site en de omliggende streek, een filmvertoning over de bouw en de werking van de lift aangevuld met maquettes en interactieve spelen, tentoonstelling van fossielen die tijdens de opgraafwerken op de werf werden gevonden en interactieve spektakelwandeling ‘Pays de Génies’ met hoogtepunten van de Belgische creativiteit op diverse gebieden: kunst, muziek, schilderen of strips, in gezelschap van beroemde Belgen.

Ontdekking van de hoogste scheepslift van het nieuwe Canal du Centre | bezoek van machinekamer | filmvertoning | interactieve spektakelwandeling.

• alle dagen nog tot 27 oktober.

• Scheepslift van Strepy-Thieu: Rue Raymond Cordier 50 | 7070 Thieu • Prijs: van 4-12 jaar: 2,75 € | 13–18 jaar: 5,50 € | volwassenen: 6,00 € | 60-plussers: 5,50 €.

• Kortingbon: 1 gratis toegang voor 1 betaalde toegang voor volwassenen op te halen op: www.belgie-toerisme.be/informations/ toeristische-attracties-le-roeulxkanaallift-van-strepy-thieu-/ nl/V/17626.html

De vroegere mijnsites ‘Le Bois du Cazier’ en ‘Le Grand Hornu’ Naast een bezoek aan de scheepsliften is ook een bezichtiging van de vroegere mijnsites ‘Le Bois du Cazier’ in Marcinelle en ‘Le Grand Hornu’ de moeite om te (her)ontdekken.

Een bezoek aan ‘Le Bois du Cazier’ herinnert aan de mijntragedie van 8 augustus 1956. Een ramp waarbij 262 mensen van twaalf verschillende nationaliteiten het leven lieten, onder wie 136 Italianen en 95 Belgen,

Bezoek aan ‘Le Bois du Cazier’ met vrije toegang tot alle musea | inbegrepen de bovengrondse mijninstallaties | reconstructie van de mijnramp van 8 augustus 1956 | het glasmuseum, het industriemuseum (met audiogids) en de smederij.

• Van dinsdag tot en met zondag • Le Bois du Cazier | Rue du Cazier 80 | 6001 Marcinelle • www.leboisducazier.be/nl • Prijs : volwassenen: 7 € | 60plus: 6 € | jongeren en studenten: 4,5 €.

• Kortingbon: € -1 op de toegangsprijs voor volwassenen, hetzij € 6 i.p.v. € 7 op te halen op: www.belgie-toerisme.be/informations/toeristische-attractiesmarcinelle-le-bois-du-cazier-mijn-glas-en-industriemuseum/ nl/V/39794.html

Bezoek aan ‘Le Grand Hornu’ | vrije toegang tot alle lopende tentoonstellingen in het Musée des Arts Contemporains en Grand-Hornu Images | inbegrepen toegang tot de site van Le Grand-Hornu.

• •

• •

Van dinsdag tot en met zondag | van 10 tot 18 uur Site du Grand-Hornu | Rue Sainte-Louise 82 7301 Hornu. www.grand-hornu.be/flashversion.html Prijs: volwassenen: 8€ | 60plus en studenten: 5 €

9|

werklozen en kansarmen: 2 € | kinderen -6 jaar gratis De eerste zondag van de maand: gratis toegang voor elke bezoeker.

Vakbond in Beweging 89

Frank Van Dessel

CURSIEFJE

Het is een zonnige lentedag en ik loop door de Wetstraat in Brussel.

Voor het gebouw waar er weer eens dringend vergaderd moet worden, houd ik halt en kijk op de klok.

Weinig tijd, maar een sigaret kan nog net. Er komt een man naar me toe gestapt.

Hij is relatief klein van gestalte en sjofel gekleed: slobberbroek, fleece die over zijn veertigersbuikje spant.

Zijn schouders hangen laag, zijn hele lichaamshouding heeft iets van een geslagen hond.

Mijn interne radar slaat aan, de radar die elke pendelaar in Brussel na verloop van tijd aankweekt. Deze man komt me geld vragen. Ik grijp alvast naar mijn portefeuille en zoek daarin het compartiment waarin het kleingeld zit.

Wanneer je in beweging bent en een bedelaar voorbijloopt die ergens neerzit, dan kies je in een opwelling of je de tijd neemt om in je zakken te tasten. Als je ergens stil staat en iemand komt naar je toe, dan is het een heel ander verhaal. Dan geef je bijna altijd iets. Zo gaat dat.

Voor hij me kan aanspreken heb ik al iets uit mijn portefeuille gevist. Dan zegt hij, in gebrekkig Frans: “Nee, meneer, ik wil geen geld.”

Flashback. Twaalf jaar geleden.

Ik zit op het terras van Café Papillon in Prishtina, Kosovo, en drink een macchiato. Ik ben in het gezelschap van twee jongemannen. Links van me zit een blonde Kosovaar die naamloos wenst te blijven en rechts een donkerharige Kosovaar voor wie het zelfde geldt.

Het is een paar jaar na de NAVObombardementen op Servië en Kosovo zelf is ondertussen een soort de facto protectoraat van de VN geworden. Ik ben hier als een van de vele buitenlandse

2 Kosovaren en een pakje Memphis Blue Light vertegenwoordigers van allerhande internationale instellingen en ngo’s.

Een kind van hooguit zeven jaar komt naar onze tafel gelopen. Hij zeult een tas namaaksigaretten met zich mee, die hij tegen een zachte prijs verpatst. We kijken er niet van op dat hij nog zo jong is. We weten dat we hem en velen van zijn lotgenootjes nog tot in de late uurtjes zullen tegenkomen in de bars en restaurants van de stad.

Ik knik vriendelijk en koop een pakje Memphis Blue Light. Het hummeltje overhandigt me de sigaretten met een apathische blik in zijn ogen en verdwijnt de nacht in, om elders zijn zegelloze waren te gaan slijten. Mijn beide tafelgenoten, die tot de relatief gegoede klasse behoren in hun land, schamen zich ietwat voor het kind.

Het is een discussie die we al vaker hebben gehad.

De donkerharige jongen is van mening dat je geen sigaretten mag kopen van die kinderen.

Hij zegt dat ze door bendes worden uitgezet en uitgeperst, en dat je dat niet mag aanmoedigen door hun smokkelwaar te kopen. Hij vind dat de overheid moet optreden en deze kinderen van de straat moet halen.

De blonde jongen, daarentegen, koopt bijna altijd sigaretten van de kinderen en hij drukt hen dan steevast een extraatje in de hand.

Hij vindt dat de overheid niet alles tegelijk kan aanpakken en dat wij – lees: wij die het beter hebben – alle kleine dingen moeten doen die we kunnen om het leven van die kinderen wat te verlichten.

Als hij veel geld binnenbrengt, zegt hij, dan krijgt ie alvast geen pak slaag straks.

De discussie duurt nog tot laat in de nacht en zoals gewoonlijk slaagt niemand erin om zijn grote gelijk te halen. Daarvoor is de wereld te groot

10 |

Vakbond in Beweging 89

en zijn wij, met z’n drieën, te klein.

Terug in Brussel en ik die daar sta met mijn portefeuille in de hand.

“Nee, ik wil geen geld meneer.”

“Ah, euh, waar kan ik u dan mee helpen?”

Hij vertelt me, voor zover ik het door de taalbarrière heen goed begrijp, dat zijn dochtertje ziek is.

Of althans dat hij geen geld genoeg heeft om eten voor haar te kopen. De afgestompte pendelaar in mij denkt: dus toch geld nodig.

Hij vraagt me of ik kinderen heb.

Achttien euro heeft hij nodig om in de apotheek babyvoeding te gaan kopen. Dat hij geen geld in zijn handen wil, zegt hij ook. Of ik niet mee wil gaan naar de drogisterij om daar de voeding voor hem te kopen, zodat ik zie dat hij niet liegt?

Ik zit verveeld met zijn verhaal. Ik heb weinig tijd en sowieso heb ik onvoldoende cash geld op zak. Als ik zou ingaan op zijn vraag, dan zou ik in de apotheek met de kaart kunnen betalen.

Ik zou dan wel te laat komen voor mijn vergadering, want die is eigenlijk nu en is, zoals dat meestal met vergaderingen het geval is, Erg Belangrijk. Ik weet echt niet wat te doen.

Op mijn linkerschouder zit een miniatuurversie van de blonde Kosovaar, en die fluistert me in mijn oor dat ik het moet doen. Dat deze man waarschijnlijk al de hele dag in de weer is en alleen wat kleingeld bij mekaar heeft kunnen bedelen.

De donkerharige Kosovaar, nu op mijn rechterschouder gezeten, argumenteert dan weer dat ik niet naïef moet zijn.

Dat er voorzieningen bestaan waar deze man geholpen zou moeten worden en dat ik hem een grotere dienst bewijs door hem daarnaar toe te verwijzen. En ook: dat de kans

bestaat dat er achter dit verhaal een lelijke en louche waarheid schuilt waar ik beter niets mee te maken kan hebben.

Ik twijfel. Dan gaat mijn telefoon.

Ik zie aan het nummer dat men mij van binnen in het gebouw belt om te kijken of ik in aantocht ben.

De vergadering moet dringend beginnen, we wachten op jou.

+

Dat zullen ze zeggen.

Ik beantwoord de oproep. Met mijn telefoon nog in de hand neem ik een briefje van tien euro uit mijn portefeuille – meer zit er niet in – en druk die in de hand van de man.

Hij is teleurgesteld, ik zie het in zijn blik.

Maar hij knikt beleefd en druipt af, terwijl ik door de draaideur naar

binnen loop.

Soms zijn we niet alleen te klein voor de grote problemen, maar ook voor de kleine. Volgende keer ga ik mee naar de apotheek, denk ik beslist.

Volgende keer.

Maar ik weet niet of dat waar is.

Philippe Diepvents

‘Klein nieuws uit de Groote Oorlog’

8 september | Erfgoedbibliotheek | Antwerpen

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was nieuws van het thuisfront schaars. De oorlog rukte gemeenschappen ruw uit elkaar. Vandaag is het helaas niet anders… Vluchtelingen blijven met elkaar in contact via sociale media als Twitter en Facebook. Zulke media bestonden natuurlijk nog niet tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Tijdens die oorlog moesten mensen maanden of soms zelfs jaren leven in verscheurende onzekerheid over hun dierbaren.

Maar soldaten en vluchtelingen in 1ste wereldoorlog bedachten toch ook oplossingen om zo goed mogelijk met elkaar in contact te blijven. Ze verzamelden lokaal nieuws in kleine krantjes en verdeelden die onder dorps-, stad- of schoolgenoten. De frontblaadjes en vluchtelingenkrantjes waren de ‘sociale media’ van toen.

Nieuws uit eigen streek en info over het lot van vrienden en familie was ook toen van levensbelang voor alle ontheemde mensen.

Het hielp om heimwee te bestrijden en de moed erin te houden.

In de tentoonstelling ontdekken we hoe die krantjes verscheurde gemeenschappen verbonden.

Langs welke weg reisde het nieuws van het bezette België naar het front of buitenland?

Wat schreven mensen precies in de krantjes en hoe zijn die berichtjes ook vandaag nog erg herkenbaar?

Je kan het ontdekken tijdens deze zeer interessante gegidste rondleiding.

Wanneer? 8 september 2016 van 14.00u tot 15.30u Waar? Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience | H. Conscienceplein 4 2000 Antwerpen Samenkomst aan de ingang van de bibliotheek om 13.45u Prijs? 7 euro per persoon Info en inschrijvingen: Adviespunt | Ommeganckstraat 35 | 1ste verdieping | 2018 Antwerpen Tel: 03 220 66 13 | adviespunt.antwerpen@abvv.be Betalen kan enkel met Bancontact of via overschrijving op het rekeningnummer BE20 1325-2019-3156

11 |

Vakbond in Beweging 89

CULTUUR/TENTOONSTELLING

Kasteel d’Ursel te Hingene Versailles aan de ‘Stille Waters’ Op nauwelijks 15 minuten wandelen van de Scheldeoever staat het prachtige kasteel d’Ursel te midden van zijn parkdomein. Bijna 400 jaar was het eigendom van de familie d’Ursel en deed het dienst als maison de plaisance. Heden is de Provincie eigenaar van het kasteel met parkdomein en paviljoen De Notelaer. Koen De Vlieger-De Wilde is directeur van het kasteel. Aan hem vroegen we historische toelichting.

Het ‘steyne huys ende hoff’, een bescheiden begin Thibault Barradot, de ontvanger en rentmeester van het Land van Bornem, bouwt halverwege de zestiende eeuw achteraan op de

Kasteel d’Ursel en paviljoen De Notelaer plaats van het huidige kasteel, een rechthoekig gebouw met een grote zaal en nog drie andere kamers. Rond het gebouw ligt een gracht.

Hij verkoopt in 1556 zijn ‘steyne huys ende hoff’ aan ridder Dierick van de Werve, een telg uit een Antwerps adellijk geslacht.

Een ‘huysinghe van plaisantie rondomme bewaetert’

De van de Werves breiden het huis van Barradot uit met een nieuwe vleugel en een grote, vrijstaande toren met duiventillen. Op de benedenverdieping komen er een grote zaal, een grote salon, twee andere kamers, een galerij en een keuken. De eerste verdieping is ingedeeld in zes kamers en er zijn een aantal ‘solders’ onder het dak.

De omgeving van het kasteel

12 |

Vakbond in Beweging 89

was ingericht als een typisch laatmiddeleeuws buitengoed: een neerhof, moestuinen, boomgaarden, visvijvers en bossen voor hakhoutbeheer.

In 1608 verkoopt de familie van de Werve haar ‘groote schoone huysinghe van plaisantie, rondomme bewaetert met een groot watere en optreckende brugge’ aan Conrard Schetz.

Kasteel in traditionele bak- en zandsteenstijl

Conrard Schetz voert meteen grootscheepse werken uit. Het kasteel en het domein zullen worden aangepast aan de heersende mode.

Hij laat de grachten opnieuw uitgraven en een tweede toren bijbouwen. Een rechthoekige voorbouw verbindt beide torens en

de linkervleugel krijgt een galerij.

Ten slotte verhuist de hoofdingang naar de andere kant van het gebouw, waar er een houten ophaalbrug komt. In het tweede kwart van de zeventiende eeuw is het kasteel een gebouw in traditionele bak- en zandsteenstijl, met vier vleugels rond een vierkante binnenplaats.

In 1618 neemt Conrard Schetz de naam en het wapen aan van zijn tante Barbara d’Ursel. Vanaf dat ogenblik blijft het kasteel onafgebroken in handen van de familie d’Ursel tot aan de verkoop in 1973.

krijgt een dak en maakt zo mee deel uit van het gebouw en wordt getransformeerd tot ‘grand salon’. In de plaats van de baken zandsteen kreeg het kasteel uniforme, bepleisterde gevels en de kruisvensters werden vervangen door rechthoekige, met luiken afsluitbare ramen. Rond het vernieuwde kasteel verscheen een typisch Franse baroktuin met parterres, waterpartijen en fonteinen, opgesmukt met balustrades, vazen en beeldhouwwerk.

In het begin van de achttiende eeuw volgt een belangrijke verbouwing in opdracht van graaf – later hertog – Conrard-Albert d’Ursel. Onder leiding van de Franse architect Jean Beaucire krijgt het kasteel in 1713 en 1714 zijn huidige grondplan.

Tussen 1761 en 1765 wordt het barokke kasteel van Hingene nogmaals aangepast aan de heersende mode, dit keer het classicisme. Voor de heraanleg engageert hertog Charles d’Ursel de Italiaan Giovanni Niccolò Servandoni, die als architect, schilder en decorbouwer carrière maakte in Londen en Parijs.

De grote aandachtstrekker van zijn ontwerp is de vernieuwde okergele gevel: een symmetrische aanleg met centraal een inspringende, gebogen inkom en een strakke gevelbepleistering, met rijen van

Barokke parel

De voorbouw, de linkervleugel en de brug gaan onder de sloophamer. Een inspringende, gebogen voorgevel in barokstijl, bekroond met een balustrade en voorzien van een mansardedak met ‘oeil de boeufs’, vervangt de oude voorbouw.

De voormalige binnenplaats

Een classicistisch kasteel

13 |

Vakbond in Beweging 89

witte luiken. De torenspitsen vervangen door lagere tentdaken, voor het oog verborgen achter een balustrade. De voorgevel krijgt een verhoging en bekroning met een balustrade. Servandoni drukte ook zijn stempel op het interieur van het kasteel.

De achttiende-eeuwse, okergeel geschilderde kalkbepleistering maakt rond 1900 plaats voor een lichtgrijze cementafwerking. Ondanks deze en enkele andere, kleinere ingrepen is het kasteel tot vandaag een mooi bewaard voorbeeld van het wonen in de achttiende eeuw.

Naar een nieuw leven voor kasteel.

In het begin van jaren 1970 lopen de onderhoudskosten hoog op. Hertog Henri d’Ursel beslist in 1973 om het kasteel en het park te verkopen aan de gemeente Hingene. Het paviljoen De Notelaer en het aangrenzende polder- en broekland waren al in 1953 verkocht.

Na de fusie van de gemeenten komen het park en het kasteel bij de gemeente Bornem terecht. Het park wordt al snel een geliefde plek om te wandelen, maar het kasteel blijft een zorgenkind.

In 1977 draagt de gemeente Bornem het gebouw over aan de Vlaamse Gemeenschap.

Na een leegstand van bijna twintig jaar, onderbroken door enkele particuliere pachten, koopt de provincie Antwerpen in 1994 het kasteel.

De provincie is dan ook eigenaar van de tuinen en het parkdomein, wat de eenheid van de historische kasteelsite herstelt.

Dit geheel wordt op 15 mei 2000 samen met de omgeving van het paviljoen De Notelaer beschermd als landschap.

Zorgvuldige studies worden opgevolgd door historisch verantwoorde restauratiewerken.

Na de voltooiing van de kelder en de

benedenverdieping in 2004, opende de eerste verdieping in 2008.

In 2011 was ook de tweede verdieping klaar.

Het parkdomein…

Het geheel van kasteelsite met inbegrip van de tuinen en het parkdomein wordt op 15 mei 2000 samen met de omgeving van het paviljoen De Notelaer beschermd als landschap.

Monumentale poorten geven toegang tot het domein, een oase van rust en biodiversiteit. Je mag er picknicken met zicht op het kasteel.

De kleinste kunnen stoeien op de uitgestrekte grasvelden.

Wandelpaden leiden je langs waterpartijen en stinzenplanten, door oude dreven met monumentale bomen en sierheersters.

Ook hier drukte Servandoni zijn stempel.

… en het paviljoen De Notelaer

Prins Charles-Joseph de Ligne beschreef het landschap tussen het kasteel d’Ursel en de Schelde: ‘een tuin door de natuur zelf aangeboden.

Een ideale plaats voor een wandeling.

En als er een paviljoen op de Scheldedijk gebouwd zou worden, zoals de hertog van plan was, zou het volgens de prins, helemaal perfect worden.’ Het enigszins vervallen huis van de veerman aan de Notelaer gaf allesbehalve een rijkelijke indruk.

Het vervangen door een prestigieus paviljoen zou het adellijk

statussymbool van de hertog Wolfgang-Guillaume d’Ursel alleen maar ten goede komen.

De hertog koos voor Charles De Wailly, een internationaal gekend architect. Het werd een uniek gebouw. Voor de veerman is op de benedenverdieping een herberg voorzien met er boven de woonvertrekken. Een grote staatsietrap reikt naar de kabinetten en salon. Het ronde salon van de achtkantige vooruitstekende uitbouw is voorzien van een prachtig met acht houtsoorten ingelegde parketvloer.

De buitengewoon decoratieve, met arabesken en figuren beschilderde koepel rust op acht zwarte ionische stenen zuilen. Boven elke zuil zijn achthoekige medaillons aangebracht met tussen de zuilen geschilderde lunetten. De kroonlijst van de koepel is afgezet met stucwerk rustend op consoles met telkens ertussen delicaat uigevoerde bloemen.

Eronder een fries met dansende figuren. Vijf grote ramen geven een prachtige uitkijk op de Schelde. Bij restauratiewerken in 1963 werd de scheiding tussen de hertogelijke vertrekken en die van de veerman verwijderd.

Expo ‘Giovanni Niccolò Servandoni’ in kasteel en ‘Verstilde Beelden’ in ‘De Notelaer’

Directeur Koen De Vlieger geeft toelichting: ‘Servandoni is nu nog maar een

voetnoot in de gespecialiseerde kunstboeken, maar in zijn tijd was hij echt een grote naam. Hij leefde van 1695 tot 1766, was erg getalenteerd als schilder, decorateur, architect en vooral bekend als regisseur van spectaculaire operavoorstellingen en koninklijke feesten. Hij bouwde gigantische constructies, eentje leek wel een 18de-eeuwse variant op Tomorrowland. […] Servandoni was ook een toparchitect, zijn belangrijkste realisatie is de gevel van de Saint-Sulpicekerk in Parijs. In Hingene ging hij op vraag van hertog Charles d’Ursel in 1761 aan de slag met het kasteel. Naast de gele kleur gaf Servandoni het gebouw ook de huidige indeling, de pilaren in de inkomhal…. […] Wij gingen met oude schetsen en computersimulaties aan de slag en brengen de plannen precies 250 jaar na het overlijden van de architect voor het eerst tot leven.’

Tentoonstelling over Giovanni Niccolò Servandoni

Kasteel d’Ursel | Wolfgang d’Urselstraat 9 | 2880 Hingene • Nog tot 15 augustus 2016 • Voor individuele bezoekers op zon- en feestdagen van 13 tot 18 uur.

• Toegang: 5 € | tot 12 jaar gratis leden Herita: 4 €

Tentoonstelling Verstilde Beelden 2016,

De Notelaer | Notelaersdreef | 2880 Hingene • Nog tot 31 oktober 2016 • Alle dagen van 14 tot 18u Vrijdag gesloten.

• Gratis te bezoeken • Toegang paviljoen: 2,5 €.

Frank Van Dessel

14 |

Vakbond in Beweging 89

Daguitstap naar Turnhout 15 september 2016 Programma: 09.00u: Vertrek met de bus: Van Stralenstraat | zijde Koninklijk Atheneum | Antwerpen 10.00u: Geleid bezoek aan de historische drukkerij 11.30u: Vrij moment in het centrum van Turnhout 12.30u: Middagmaal in Hotel Terminus op de Grote Markt in Turnhout 15.00u: Geleid bezoek in het speelkaartenmuseum 17.15u: Bezoek aan brouwerij Het Nest met degustatie 19.00u: Terugkeer naar Antwerpen Wanneer? donderdag 15 september 2016 Prijs? 45 euro per persoon.

In de prijs zit inbegrepen: busrit, toegang en gidsen voor de 2 musea en de brouwerij, driegangen maaltijd met koffie/thee (andere dranken zijn apart te betalen).

Info en inschrijvingen: Adviespunt | Ommeganckstraat 35 | 1ste verdieping | 2018 Antwerpen Tel: 03 220 66 13 | adviespunt.antwerpen@abvv.be Betalen kan bij het Adviespunt enkel met Bancontact of via overschrijving op het rekeningnummer BE20 1325-2019-3156

15 |

Vakbond in Beweging 89

Spam op de PC

EEN KORT VERHAALTJE

Je kent ze wel, die stuntelige teksten met een boodschap waarvan de angst voor de ‘vreemdelingen’ zo afdruipt. En die verspreid worden met het verzoek ze verder door te zenden. Spam dus en recht naar het vuilbakje. Toch één uitzondering… een verre neef, die ik situeer in de categorie van de conservatieve oude liberale kringen, vond het blijkbaar nodig om mij dergelijke tekst door te sturen. Hier enkele oneliners: “Waarom moet België kapot? Zijn ze nu helemaal zot geworden bij de ps en de sp.a ?” Blijkbaar een reactie omdat Bert Anciaux overweegt om als voorzitter van een plaatselijke ocmw, ruimte te voorzien voor oude migranten van islamsignatuur.

Moet lukken dat ik precies rond die tijd een aangename ervaring opdeed.

Oude trouwe lezers weten dat mijn bijdrage aan ‘vakbond in beweging’, waar ik aan de wieg van stond, nogal eens het etiketje ‘cursiefje’ meekreeg.

Vandaar dit verhaaltje…

Gisteren brachten wij een bezoek aan de koekenstad om te eten in een lekker en gezellig eethuisje midden tussen het halal geweld.

Ook geen ‘échte’ Belgen maar ze maken lekkere dagmenu’s voor een schappelijk prijske. Daarna tram drie op, stampvol 10-mijl lopers voor zover ze niet gereanimeerd dienden te worden of dood gevallen.

Een marokkaans meisje stond

onmiddellijk haar plaats af aan mij.

Zie ik er dan toch uit als een oudstrijder met mijn schippersklakske op? Enfin, zo zat ik naast een jonge vrouw die met enkele woorden engels vertelde dat ze al drie maanden in belgië was.

Haar echtgenoot stond een beetje gewrongen tussen de massa met twee schatten van kinderen en zag met plezier onze stuntelige conversatie. Uitgestapt, samen met deze lieve mensen, stond familie op te wachten. Bleek een poolse jonge vrouw, wij dachten dat ze nederlandse was omdat ze redelijk goed onze taal sprak. Haar echtgenoot kwam regelmatig in syrië en ze was daar al verschillende keren geweest en sprak ook wat arabisch.

Vond het gezellig en wilde natuurlijk beginnen over de Amerikaanse bemoeienissen in irak, afghanistan, libanon, libië en de moord op Khadaffi, ooit de bondgenoot van het westen, enz… Met als enig resultaat dat de oude archaïsche structuren ineen tuimelden om plaats te maken voor een chaos, die zogezegd democratie moest brengen. Gevolg, islamitische staat, het zogenoemde kalifaat, (de kalief moet een ver familielid van Mohammed zijn die intussen wel honderden familieleden moet hebben), verovert delen van die landen alsof ze door boter wandelen.

Ik heb dat allemaal niet gezegd. Mijn vrouw vind dat ik teveel klets. Heb

Volg ons op Facebook Aankondigingen, foto’s, video’s, persberichten van ABVV-regio Antwerpen.

Je vindt ze op: www.facebook.com/ABVV.regio.Antwerpen

wel tegen deze MENSEN gezegd dat ze heel welkom zijn.

Ik ben atheïst, vond de militante vrijzinnigheid mijn biotoop, wil morgen de godsdiensten de wereld uit, maar dat is een utopie die nooit haalbaar zal zijn. Wat gingen de europeanen als ‘kruisvaarders’ duizend jaar geleden in de arabische wereld zoeken? Tijdens de middeleeuwen werd hier in onze landen onder het christendom ook een flink robbertje uitgevochten met brandstapels, verkettering en moord…

De wereld is een groot dorp. Morgen zou ik toejuichen dat er eindelijk scheiding was van kerk en staat.

Maar dan moet de katholieke kerk zichzelf bedruipen, en om dat ze dat niet willen, moeten alle godsdiensten erbij komen.

De socialisten doen wat ze kunnen, Bertje Anciaux had missionaris moeten worden. Onder dwaze godsdienstige regeltjes en verhaaltjes moeten wij geen eieren leggen. Klopt.

Maar, ‘die bruinen’, dat zijn de beste Belgen als ze neger heten en goed kunnen voetballen, dan zijn het onze ‘Belgische duivels’ waar men miljoenen aan spendeert.

Voilà, intussen is één procent van de mensen op aarde even rijk als de 99 % arme sukkelaars, die dan nog het liefst onder mekaar bakkeleien.

Volg ons op Twitter wees onmiddellijk op de hoogte van de activiteiten, acties, standpunten en dienstverlening van het ABVV in de regio Antwerpen. l Volg ons op www.twitter.com en je bent als eerste mee: @abvvantwerpen l Volg ook de tweets van Dirk Schoeters, algemeen secretaris van het ABVV-regio Antwerpen: @Dirkabvvantw

16 |

Vakbond in Beweging 89

Stuur mij dus geen dwaze teksten meer, niemand kan de loop van de geschiedenis tegenhouden.

De solidariteit in de wereld, daar zorgt het neokapitalisme voor, door de arbeid van onze ‘welvarende’ westerlingen te verplaatsen naar die landen waar ze het goedkoopste kunnen produceren.

Dat negerke dat gedurig knikte op de toog van het bollenwinkeltje heeft in ieder geval geen effect gehad…

Uw don Quichote, tachtig jaar en ooit communist, die jàren illusies

+

achterna liep, maar er toch geen spijt van heeft. Misschien omdat wij, tijdens de nazitijd even vluchtelingen waren, maar vooral economische vluchtelingen in een kleine wereld, met als moeder een weduwe die in 1943 haar echtgenoot verloor en zonder middelen van bestaan achterbleef.

Omdat vader het nodig vond om als 17-jarige tijdens WOI aan de Ijzer te gaan vechten.

De pastoor op de kansel en de fameuze vaderlandsliefde zullen er wel iets voor tussen gezeten hebben.

Hij bleek later besmet met

mosterdgas en als zwaar longpatiënt overleed hij in 1943 in volle WOII. Toen had moeder géén inkomen, wel drie kleine kinderen waarvoor ze alles gedaan heeft om hun monden te vullen.

Intussen, lieve groetjes , vanwege Romain en Finne

ps: Eén enkel woord krijgt van mij een hoofdletter in dit stukje, Het woord MENSEN .

Romain De Fleurquin

Bezoek Antwerpse haven 6 oktober 2016

Geleid bezoek aan de haven met de bus. Je bezoekt een stukgoedterminal, een containerterminal, een fruitwerf, het opleidingscentrum voor de dokwerkers en het aanwervingslokaal of ‘het kot’… Je voelt je een dokwerker voor één dag. ’s Middags eten we een warme maaltijd in de kantine van het kot.

Prijs? €17 per persoon | Inbegrepen: busrit, gids en warme maaltijd. Exclusief dranken.

Wanneer? donderdag 6 oktober 2016 van 9.00 tot 16.00 uur Waar? Bus vertrekt aan de BTB | Paardenmarkt 66 | 2000 Antwerpen Info en inschrijvingen: Adviespunt | Ommeganckstraat 35 | 1ste verdieping | 2018 Antwerpen Tel: 03 220 66 13 | adviespunt.antwerpen@abvv.be Betalen kan enkel met Bancontact of via overschrijving op rekeningnummer BE20 132-5201931-56 Bij inschrijving moet de naam en nummer van de identiteitskaart van ELKE deelnemer meegedeeld worden. Dit op voorschrift van het Antwerps Havenbedrijf.

17 |

Vakbond in Beweging 89

INTERNATIONAAL

Zimbabwe staat op Steeds meer protest tegen dictator Mugabe

Zimbabwe heeft sinds zijn onafhankelijkheid geen andere president gekend dan Robert Mugabe. Zijn partij ZANU-PF regeert al sinds 1980 en is niet van plan de macht af te staan.

Repressie, beruchte geheime diensten en verklikkers maken protest of oppositie niet gemakkelijk.

Toch is er langzaamaan meer verzet.

Het begon in 2015 met de eenmansdemonstratie van Itayi Dzamara, een mensenrechtenactivist die geïnspireerd was door de werken van de Zimbabwaanse auteur Tsitsi Dangarembwa, maar ook door werken van George Orwell, Mandela en Martin Luther King.

De activist omschreef zichzelf als een simpele Zimbabwaan met de wens een betere natie te creëren.

Die wens leidde hem ertoe om

persoonlijk een petitie aan president Mugabe te proberen overhandigen.

Een ongeziene stunt die hij niet tot een goed einde kon brengen.

Hij werd al snel weggestuurd door de veiligheidsdiensten.

Itayi gaf niet op en organiseerde het ‘Occupy Africa Unity Squareinitiatief’, waarbij hij de mosterd haalde bij de Arabische opstanden waarbij ook publieke ruimtes werden bezet.

18 |

Vakbond in Beweging 89

Bij zijn protest werd hij gearresteerd en in elkaar geslagen door politie.

In maart 2015 werd hij ontvoerd door vier mannen.

Tot op vandaag is hij niet meer terug gezien.

Itayi is niet de enige die de vuist durfde te ballen.

Patrick Mugadza, een 45-jarige geestelijke, voerde een eenvoudig protest tijdens de conferentie van de

regerende partij in december 2015.

Met een plakkaat met daarop een bijbelvers wou hij de Zimbabwaanse dictator uitdagen.

“Wie zijn oor stopt voor het geschrei des armen, zal ook roepen en niet gehoord worden.”

De staat oordeelde dat de actie illegaal was.

Hij werd gearresteerd en zat drie weken achter tralies.

Oppositie en middenveld

Dit jaar werd er massaal gemobiliseerd tegen Mugabe.

Op 14 april kleurde hoofdstad Harare rood, de kleur van oppositiepartij MDC. De inwoners demonstreerden door de met putten bezaaide straten van de grootstad.

Het was jaren geleden dat de Zimbabwanen zo’n grote opkomst hadden gezien.

Hoewel vakbondskoepel ZCTU, partner van FOS*, regelmatig demonstraties organiseert, krijgt men telkens te maken met zware repressie.

Zo organiseerde ZCTU in augustus 2015 een mars tegen de slechte

wetgeving die werknemers gemakkelijk laat ontslaan.

De demonstratie werd verstoord door de politie.

De organisatoren werden lastiggevallen of opgepakt.

Wie van de straten werd geplukt werd pas later, na de betoging, vrijgelaten.

Dat de oppositiepartij MDC er in april in slaagde om zo veel mensen op de been te brengen, was dus een heuse prestatie.

De grote betoging van MDC was gericht tegen Mugabe’s beleid dat het land in een diepe politieke en economische crisis stortte.

Er zijn steeds minder formele jobs, maar er is wel een gigantische informele economie.

De betogers eisten de 2.2 miljoen jobs die Mugabe beloofd had.

“We zijn hier om Mugabe en zijn regime te vertellen dat ze gefaald hebben”, zei de voorzitter van de oppositiepartij MDC in de lokale kranten.

“We eisen niet de omverwerping van het regime, maar we eisen een waardige exit voor de vermoeide Mugabe.”

19 |

Vakbond in Beweging 89

De Zimbabwaanse dictator is 92 jaar en de enige president die het land gekend heeft sinds de onafhankelijkheid in 1980.

Hij heeft publiekelijk gezegd dat hij ook in de volgende verkiezingen in 2018 zal meedoen en een nieuwe ambtstermijn als president nastreeft.

Hij zal dan 94 jaar zijn.

Na de betoging hield het verzet niet op.

Een nieuwe eenmansbetoging werd gehouden door Patson Dzamara.

De broer van de verdwenen Itayi confronteerde Mugabe tijdens de herdenking van de Zimbabwaanse onafhankelijkheid.

Hij omzeilde de veiligheidsagenten en ging voor de dictator staan met een oud stuk karton met daarop “onafhankelijk maar niet vrij.

Waar is mijn broer Itayi?”.

De gevreesde geheime diensten namen Patson mee en pakten hem hardhandig aan.

Patson werd later in het ziekenhuis opgenomen voor zijn verwondingen.

Intussen zet ook Patrick Mugadza door.

Hij voerde onlangs nog actie in de drukste straat van Harare.

Strijdvaardig ondanks repressie Ondanks de repressieve omstandigheden blijven activisten, vakbondskoepel ZCTU en oppositiepartij MDC strijdvaardig.

ZCTU laat zich regelmatig bezorgd uit over het lastigvallen, intimideren en verdwijnen van mensenrechtenactivisten.

Op de 1 meiviering herinnerde de voorzitter de staat eraan dat Itayi Dzamara nu al een jaar niet meer gezien is.

Hij liet de staat ook weten dat de ZCTU niet zal rusten voordat Itayi terug bij zijn familie is.

Het verzet in Zimbabwe is aan het groeien, maar het is belangrijk dat dergelijke initiatieven, hoe klein ze ook zijn, samenkomen.

Eendracht maakt macht.

Er kan alleen verandering komen als de Zimbabwanen er zich van bewust worden dat verandering nodig is en als de Itayi’s, Patsons en Patricks samenkomen voor een gezamenlijk doel. Vakbonden en middenveldorganisaties zoals ZCTU kunnen een essentiÍle rol spelen in het verenigen en aanwakkeren van de kleine verzetsdaden.

De betoging in april van oppositiepartij MDC in Harare was een overdonderend succes

*FOS is de Noord-Zuidorganisatie van de socialistische beweging in Vlaanderen.

Anna Ushamba Zimbabwaanse FOS-medewerkster Foto’s: Shepherd Tozvireva

[Op vraag van de overheid en in functie van monitoring verwijzen we bij onze artikels graag door naar onze digitale communicatiekanalen] Tweet mee over dit artikel via @FOSngo Meer informatie over de wereldwijde sociale strijd vind je op www.fos-socsol.be en Facebook.com/FOSngo

20 |

Vakbond in Beweging 89

DWARSDENKER

Vakantie! Het hoge woord is eruit!

Eindelijk vakantie… Na een jaar werken is het tijd om gewoon volledig je zin te doen…

Geen verplichtingen, geen vaste agenda’s of deadlines… alleen de dingen die je jezelf oplegt.

Voor mezelf komt er nog iets anders bij: ik ga op brugpensioen.

Gedaan met vroeg opstaan, met minutenlang wachten op de steeds te laat komende tram of bus, met afspraken te regelen na de werkuren…

Binnenkort hoor ik bij de grote groep gepensioneerde senioren.

De grijze generatie.

Toch zal ik me nooit voelen zoals de meesten onder hen.

Ik zal wel een senior zijn, maar dan wel een senior van de nacht.

Ik heb me altijd geërgerd aan dat stipte, keurige en opdringerige gedrag van sommigen onder hen.

Ik geef een paar voorbeelden.

Neem nu diegenen die voor dag en dauw al met hun krant aan de koffietafel zitten. Ondenkbaar voor mij! En wat te denken van zij die minutenlang voor de opening van winkel, supermarkt of postkantoor al rondjes staan te draaien voor de ingang. Zenuwachtig en voortdurend op hun uurwerk kijkend en regelmatig aan de deurklink voelend of het slot al ontgrendeld is.

Ik zal wel een uurtje later gaan na deze driftkikkers, denk ik dan, de eventuele wachtrijen aan de kassa’s zullen opgelost zijn en in de winkel blijft er zeker nog voorraad genoeg over.

Ze vinden het ook leuk om te gaan winkelen op vrijdagmiddag of zaterdag. De enige momenten voor wie werkt om inkopen te doen.

Winkelen doe ik sowieso niet graag.

Het is snel het lijstje afwerken en dan naar buiten. Snel als het kan,

De grijze generatie maar dat lukt niet altijd. Het legertje langzaam schuifelende in de weg lopende ‘oudjes’ zorgt vaak voor opstoppingen in de winkelgangen net als de files op de snelweg.

Wanneer er ook nog gratis hapjes worden aangeboden is het hek helemaal van de dam. Sommigen volgen het hele parcours en eten hun buikje rond om zich daarna naar huis te haasten en voor de kijkbuis in slaap te vallen. In de toekomst zal ik wel op een dinsdagmiddag of donderdagvoormiddag gaan winkelen. Weinig volk en die hapjes mogen ze wat mij betreft aan de duiven voederen.

De dag dat het vuilnis wordt opgehaald, staan de ochtendsenioren vroeg op om de rituelen verbonden aan deze gebeurtenis aan te vatten.

Men volgt een vast scenario: de zakken nog eens nakijken, het touwtje correct vastknopen en ze daarna op de juiste straattegel plaatsen. Vervolgens houden ze de wacht aan hun voordeur. Links en rechts de horizon afspeurend, tot de vuilniswagen langskomt. Daarna verifiëren ze meteen of alles keurig verlopen is en starten ze met de voorbereidingen voor de volgende ophaalronde.

What a waste of time: ik sorteer correct en zet de zakken buiten, punt.

Omdat ik toch wat bezig ben met me te ergeren nog dit: senioren op vakantie. Laat me beginnen met te vertellen dat ik al jaren naar Spanje trek. En meer bepaald naar het noorden waar mijn wortels gedeeltelijk liggen. In en rond Euskadi, het land der Basken. Één van de rijkste streken van Spanje. Toeristen zijn er welkom, maar worden er niet echt op de handen gedragen. Jaren geleden ging ik eens op rondreis langs de andere kant van Spanje: de costa’s aan de Middellandse Zee. Groot was mijn

21 |

Vakbond in Beweging 89

verbazing over het gedrag van onze noordelijke vakantiegangers, meer bepaald de overwinteraars in oorden als Benidorm, Torremolinos of Calpe.

Ik moest denken aan wat wij hier van de nieuwkomers verwachten: leer de taal van het land waar je terechtgekomen bent. Niets van dit alles bij het gros van de senioren uit België, Nederland, Duitsland of Groot Brittannië. Ze wonen er wel niet (al zitten ze er toch bijna een half jaar), maar een beetje respect voor het gastland mag wel. Zonder enige moeite bestellen ze in hun eigen taal of dialect en gedragen ze zich als een soort kolonisten.

Ik hoorde eens een Vlaams koppel bestellen in het puur ‘Antwaarps’. De Spaanse ober of verkoper herkent al die klanken (ne kaffe) en bedient gedienstig de klant op zijn of haar wenken. De plaatselijke bevolking leeft grotendeels van het toerisme en ondergaat de grillen en uitspattingen van deze toeristen. Dit is trouwens ook het ‘klootjesvolk’ dat spontaan begint te applaudisseren wanneer hun vliegtuig geland is.

Genoeg geërgerd. Gelukkig bestaan er nog andere senioren dan diegenen waar ik het over heb. Ze nemen deel aan culturele activiteiten of zijn actief op meerdere vlakken. Of ze passen op hun kleinkinderen indien nodig.

Velen van hen behoren ook tot de senioren van de nacht. Daar wil ik me met vereenzelvigen.

En beste lezer, behoor jij tot diegenen waar ik me aan erger?

Geen paniek, we zullen elkaar niet veel tegenkomen.

Als jij opstaat, slaap ik uit en als jij gaat slapen, ben ik nog maar halfweg mijn dag.

Vroege vogels en nachtdieren komen elkaar gelukkig maar zelden tegen.

Zo is het goed, ieder zijn tijd en plaats…

Albert Balboa

Doe eens een boek(je) open

BOEKBESPREKING

ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw licht zijn 'pragmatisch idealisme' toe Met een zekere gretigheid heb ik het onlangs verschenen boek van onze federaal voorzitter gelezen: ‘Ongelijkspel - Verontwaardiging als bouwsteen voor vooruitgang’.

In tegenstelling tot het boekje over Michel Nollet, ABVV-voorzitter 1995-2002, dat ik hier vorig jaar besprak, gaat het deze keer niet om een biografie of zelfs niet om een verslag over de loopbaan van Rudy De Leeuw als ABVV-voorzitter.

Er zijn geen foto’s opgenomen. Je vindt er evenmin iets terug over de interne keuken van het ABVV of interne vakbondsdebatten.

Het leek De Leeuw passend in te gaan op de vraag naar dit boek vanwege de uitgever nu hij net 10 jaar vakbondsvoorzitter is en sinds kort ook voorzitter van het Europees Vakverbond (EVV).

Een ideale gelegenheid inderdaad om zijn visie als ervaren vakbondsman, de visie in feite van het (overkoepelende) ABVV, eens meer systematisch, met overtuiging maar ook met de nodige nuances voor een geïnteresseerd breder publiek aan bod te laten komen.

Rudy’s bedenkingen zijn gebaseerd op ‘verontwaardiging, dat gevoel voor rechtsvaardigheid ... een kenmerk van elke syndicalist’.

Hij verwoordt zijn grote bezorgdheid om de toekomst van dit land.

Toch eerst iets over de auteur-vakbondsleider

Onze voorzitter is een handelsingenieur van vorming. Hij begon - na enkele jaartjes in het onderwijs - zijn loopbaan bij het interprofessionele ABVV als boekhoudercijferman.

Hij was ook actief in de vorming en werd in 2006 de consensuskandidaat van de Centrales voor het voorzitterschap.

Financiële deskundigheid en enige diplomatieke eigenschappen zijn hem dus

22 |

Vakbond in Beweging 89

niet vreemd. Sindsdien is hij in Vlaanderen het gelaat van het ABVV, bekend van menige betoging, mediainterview en TV-debat.

Met enkele ABVV-senioren heb ik zelf Rudy al eens kunnen interviewen voor een seniorenmagazine en ik was aangenaam verrast te vernemen dat hij een fervent lezer is van non-fictie: historische studies, maatschappelijke, politieke en economische boeken ... Een breed gevormd man met veel meer achtergrondkennis dan men zou denken als men hem op TV hoort, dat blijkt ook uit dit boek.

Vanwaar de titel ‘Ongelijkspel’?

In een interview zei hij hierover het volgende: ‘Als je spreekt van een gelijkspel, dan betekent dit dat elke speler evenveel kansen heeft om te scoren.

Je start met evenveel kansen, evenveel mogelijkheden. Een gelijkspel kan natuurlijk ook betekenen dat je op het einde van een wedstrijd eindigt met een gelijkstand.

Met ongelijkspel duid ik op het feit dat we dit evenwicht niet langer in onze samenleving terugvinden. Dat we op termijn ook niet meer kunnen eindigen met een gelijkstand. ....’

Een uitdagende historische verwijzing in de inleiding ‘de kracht van overtuiging’

De Leeuw zet de inhoud van zijn boek al direct in een historisch perspectief.

Hij verwijst naar een gesprek met VBO-onderhandelaar Pieter Timmermans in de Groep van 10 waar deze liet verstaan dat de tijd van het Sociaal Pact van 1944 voorbij is en de vakbonden vandaag niet meer de sociaal-economische actoren kunnen zijn die gedurende zeventig jaar onze welvaartsstaat mee hebben uitgebouwd.

Rudy reageerde gevat : ‘neen Pieter, het lijkt nu meer 1933’.

Hij legt dan uit dat dit het jaar was van o.m. de machtsovername door de naziregering, de oprichting van het nationalistische Vlaamsch Nationaal Verbond (later collaborerend met de bezetter), maar ook van het Plan van de Arbeid van Hendrik de Man. Veel parallellen zijn niet toevallig, aldus de auteur.

Een rijkdom van inhoudelijke thema’s In een tiental niet genummerde hoofdstukjes worden stuk voor stuk belangrijke maatschappelijke thema’s behandeld vanuit een interprofessionele syndicale invalshoek.

Materies uit de syndicale sectoren of uit de ondernemingen komen niet aan bod.

Ik som de belangrijkste topics onder die hoofdstukken even op (met eigen nummering), zonder tot in de details te gaan:

Inleiding: parallellen met 1933, het Sociaal Pakt van 1944 voorbijgestreefd?

1- de verkiezingen van mei 2014 en de “factuurregeringen” Michel en Bourgeois, de N-VA-invloed; 2- de ongelijkheid (ook op wereldvlak), de vluchtelingencrisis en de bedreigde universele mensenrechten, het ‘voor wat hoort wat’-principe, daarnaast ook het belang van sterke openbare diensten; 3- het gevaarlijke rechtsnationalisme in combinatie met het asociale neoliberalisme en populisme, en de rol van een uitgekiende communicatie en de media in de verspreiding hiervan, de NVA-theorie van de ‘twee democratieën’ in België (een ‘groteske constructie’); 4- hoe, met welke communicatie en thema’s daar tegen ingaan en het belang van het ‘buikgevoel’; 5- een krachtig betoog voor een sterke federale sociale zekerheid, de legitieme rol van de vakbonden als competente en klantvriendelijke uitbetalingsinstellingen van de werkloosheidsuitkeringen, de zogenaamde transfers van Vlaanderen naar Wallonië; 6- de Vlaamse sociale bescherming, vooral op gebied van de zorg; 7- de waarheid over het concurrentievermogen en de ‘te hoge’ loonkosten, gidsland Duitsland (?), de jobcreatie door de regering-Michel, de nood aan overheidsinvesteringen en een klimaatvriendelijk economie (‘iedereen klimaatkameraad’) en de ‘just transition’ ernaartoe; 8- de geschiedenis en toekomst van het (nu bedreigde) Belgisch ‘Sociaal Pact’ en de nog altijd ontbrekende economische democratie;

23 |

Vakbond in Beweging 89

9- de nood aan een echt sociaal Europa en de rol van de vakbonden hierbij, de huidige problemen van de Europese constructie, de georganiseerde sociale dumping; 10- ‘actie en reactie’: de blijvende noodzakelijke en constructieve rol van de vakbonden, het bedreigde stakingsrecht, de nefaste opstelling van de werkgeversorganisaties in de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), de kritische relatie ABVV - sp.a, welke linkse politieke frontvorming.

In zijn samenvattend besluit onderstreept De Leeuw nadrukkelijk het belang van duurzaam werk (‘de basis van alles’) en de daar door verworven koopkracht van de consumenten. Hij roept iedereen die zich geroepen voelt op om mee te werken aan een solidaire en ecologische samenleving.

Verontwaardiging mag niet omslaan in ontmoediging maar moet gebruikt worden om samen te bouwen aan vooruitgang, om de toekomst van de volgende generaties te beschermen.

Afsluitend heeft hij ook nog een pagina toegevoegd over de aanslagen van 22 maart. Het manuscript was al bij de uitgever.

Maar anders zou dit boek ‘onaf’ geweest zijn.

Veiligheid is prioritair in het beleid, stelt de auteur, maar laten we ons niet beïnvloeden door angst.

Hierna diep ik enkele punten uit en geef er mijn persoonlijke en kritische commentaar bij.

Het politiek kiezersbedrog en de rol van de N-VA In het eerste hoofdstuk ‘De stand van het land’ krijgt de lezer een overzichtelijke toelichting van de politieke toestand na de verkiezingen van mei 2014 met ook een bruikbaar overzicht van de vele bezuinigingen en tariefverhogingen (‘factuurregeringen’) en de vakbondskritiek erop.

De Leeuw herinnert aan het ongehoorde kiezersbedrog: geen enkele partij had vooraf aangekondigd de pensioenleeftijd op te trekken tot 67 jaar en een indexsprong door te zullen voeren. Vooral het eerste mag men inderdaad blijven herhalen. Wel denk ik dat Rudy’s geheugen hem

toch even in de steek heeft gelaten i.v.m. de indexsprong: in het NVAprogramma was deze wél vooraf voorzien. De Leeuw zelf heeft daar trouwens met Caroline Copers nog gepast tegen gereageerd in een opiniebijdrage in De Morgen van 15 april 2014.

Hij benadrukt verder zeer terecht dat deze regering met de amper 25% MR-stemmen geen legitimiteit heeft in Wallonië. Iets wat de N-VA omgekeerd voor Vlaanderen nooit zou accepteren!

Dit is overigens volgens de meeste specialisten één van de belangrijkste redenen voor de radicalere (soms ‘wilde’) stakingsbeweging bij de openbare diensten in Wallonië.

Enigszins verrassend, toch voor mij, schrijft hij nooit verwacht te hebben dat de werkgevers het economischnationalistische programma van de N-VA zo zouden misbruiken in neoliberale zin, iets wat ze normaliter zomaar niet zouden kunnen doorvoeren. Als ik De Leeuw hier goed begrijp verwachtten de NVA-kiezers van hun partij in de regering wel een nationalistisch programma maar geen neoliberale asociale maatregelen.

Ik weet eerlijk gezegd niet of dit zomaar klopt. Feit is dat N-VAer Siegfried Bracke einde 2013 een tournee door Vlaanderen organiseerde, zijn fameuze “café Bracke”, steeds voor volle zalen, met een handig opgemaakte PowerPointpresentatie die ook ‘de stand van het land’ als titel had en die vooral over de financieeleconomische toestand ging. De geschetste remedies waren uiteraard een zelfstandig Vlaanderen mét toepassing van de door De Leeuw genoemde neoliberale plannen.

Zeker de N-VA-militanten wisten dus wat in de pijplijn zat. Maar dat zijn niet de modale N-VA-kiezers.

Rechts nationalisme en populisme, en hoe ertegen ingaan?

Wordt behandeld in 2 hoofdstukken, en ook nog in andere delen, samen vele tientallen pagina’s. Deze kritische en diepgaandere analyses over de N-VA horen bij de sterkste bijdragen uit de uitgave. De Leeuw is vermoedelijk ook te rade gegaan bij gespecialiseerde politicologen

en slaagt erin dit allemaal heel begrijpelijk uit te leggen. Deze onderdelen zouden als aparte brochure nuttig kunnen zijn voor een bredere verspreiding.

Zijn weerlegging van de bekende N-VA-stelling dat België een land is van 2 democratieën is pertinent. Er zijn verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië, bijvoorbeeld economisch, op de arbeidsmarkt en ook qua syndicale strijd en traditie.

Maar men moet deze verschillen niet uitvergroten en stellen dat de gemeenschappen niet onder één dak kunnen leven. De gesplitste partijen met hun neiging de andere taalgemeenschap als politieke vijand te zien maken het echter niet makkelijker.

In het hoofdstuk over een sterke sociale zekerheid houdt De Leeuw trouwens een overtuigd en overtuigend pleidooi voor het behoud van het federale karakter ervan en zet hij de zogenaamde transfers in een correct perspectief.

De Leeuw toont aan hoe de media aan de N-VA en vooral hun leider (‘de slimste mens’) veel ruimte gaf, en geeft. Hij benadrukt de uitgekiende strategische communicatieaanpak.

Ik heb zelf één van de bovengenoemde presentaties van Siegfried Bracke bijgewoond, en beschouw ze, technisch gesproken, als een meesterwerkje van propaganda. Men kan ze nog zien op de N-VA-website, in korte thematische video’s opgesplitst.

Klik op https://www.n-va.be/ nieuws/de-stand-van-het-land Ik denk dat de vakbonden en linkse partijen tegen 2019 (verkiezingen) eigenlijk iets dergelijks moeten doen, uiteraard om hùn alternatieven te propageren. Ik ga hier verder nog dieper op in.

De auteur wil het eigen ABVV-verhaal hiertegen versterken; er is nood aan een sterkere ABVV- communicatie om de perceptie van de publieke opinie te keren. Hij herinnert aan de brochure van Vlaams ABVV uit 2010, “N-VA anders bekeken”. Maar stelt De Leeuw: onze communicatie moet echter meer emotioneel zijn, wat minder rationeel. Want bij verkiezingen volgen mensen eerder de emotie dan de rede, volgens specialisten.

24 |

Vakbond in Beweging 89

Een uiterst belangrijke troef hierbij is dat de vakbond dagelijks contact heeft met de werkvloer, op het microniveau. We moeten dus de rationele argumenten van het macroniveau (verder afstaand) a.h.w. vertalen. De feiten zullen ons hierbij helpen.

Interessant om als basismilitant te vernemen is dat de ABVV-voorzitter in 2010 met de Waalse algemeen secretaris Anne Demelenne en vakbondskaders urenlang sprak over de Vlaamse gevoeligheden, de Vlaamse identiteit en het Vlaamsnationalisme. Er werd hierover zelfs een educatief pakket gemaakt voor de afdelingen.

De vakbondsstandpunten over de Vlaamse Sociale Bescherming (VSB) Na de overheveling van een aantal onderdelen van het federale SZ-systeem naar het regionale niveau (kinderbijslag, zorg, armoedebestrijding ...) moeten we hierover in Vlaanderen ook als vakbonden duidelijke standpunten innemen, schrijft De Leeuw.

Hij herneemt hier de recente (uitstekende) brochure van het Vlaams ABVV, met 10 concrete en constructieve voorstellen over de VSB. Hij personaliseert die ietwat door het gebruik van de ik-vorm en een wat meer verhalende stijl.

Het is toe te juichen dat de ABVVstandpunten via dit boek breder bekendgemaakt worden. Het gaat o.m. over de rol van de overheid, het middenveld, de commercialisering van de zorgsector. Deze problematiek gaat verder dan de klassieke louter syndicale belangenbehartiging en sluit heel dicht aan bij wat de ‘Vlaamse mensen’, ook de ouderen, concreet bezighoudt.

Vanuit de ABVV-senioren werd al eerder gepleit om deze brochure met deze goed doordachte voorstellen ruim te verspreiden onder het Vlaamse publiek. Nu is ze vooralsnog enkel online beschikbaar, op de website van het Vlaams ABVV. Zo’n verspreiding zou bovendien het constructief imago (‘perceptie’) van onze vakbond versterken; in de Vlaamse publieke opinie ziet men ons nu te vaak als de eeuwige stakers en behoudsgezinde neen-zeggers.

Het economische verhaal In dit hoofdstuk wordt de theorie (het ‘mantra’) van de te hoge loonkosten grondig bekritiseerd.

Je komt er te weten dat de Belgische bedrijven in 2014 12,5 miljard aan allerhande voordelen kregen zonder enige verplichting qua werkgelegenheid.

Dit bedrag is trouwens ongeveer de opbrengst van de vennootschapsbelasting! Onder ABVV-impuls onderzoekt de CRB in zijn studies nu ook echte, structurele zwaktes van de Belgische economie.

De Leeuw noemt zich hier ‘klimaatkameraad’ maar ik meen dat beter zou moeten uitgewerkt worden hoe het door hem nagestreefd ecologisch beleid moet samengaan met de verhoogde koopkracht (meer consumptie) als motor van een nieuwe economische groei, waar hij hartstochtelijk voor pleit.

Over de deeleconomie, producentencoöperatieven en dgl. lees je evenmin iets.

Een hernieuwd sociaal pakt?

De Leeuw toont een zeker heimwee naar het Sociaal Pact van 1944 dat de kiemen legde voor sociale vrede en welvaart, voor het Belgisch sociaal model, en dat nog steeds zijn nut bewijst.

Ondanks de beperkingen en imperfecties waartegen de vakbonden vaak grote acties hebben ondernomen.

De werkgeverstenoren willen er momenteel niet meer van weten, schrijft hij.

Hij legt uit dat dit Pact tegelijk een overwinning (erkenning van de vakbonden) én een nederlaag (erkenning van het gezag van de ondernemingshoofden) was.

Het ABVV heeft daarom altijd de economische democratie bepleit door ‘structuurhervormingen’, d.w.z. de investeringen mogen niet tot het ‘alleenbeslissingsrecht van de patroons’ behoren.

Vandaar zijn pleidooi voor veel meer publieke investeringen, gecoördineerd op Europees niveau, broodnodig voor de werkgelegenheid en groei.

Ook investeringen in de innovatieve immateriële creatieve economie noemt hij uitdrukkelijk.

Hoe nodig ook, is dit voldoende

om ‘economische democratie’ te realiseren?

Wat voor mij persoonlijk ontbreekt

De Leeuw kan het niet over alles hebben, dat begrijp ik. Toch durf ik enkele leemtes vermelden.

Bij de behandeling van de federale sociale zekerheid en de kritiek op de regering worden de pensioenhervormingen genoemd. Maar nergens lees je een (uitgewerkte) toelichting bij het eigen ABVV-voorstel om de vervangingsgraad van de wettelijke pensioenen in de privésector (nu 60%), op te trekken tot 75% zoals bij de ambtenarenpensioenen.

Zo’n verbetering is zeer belangrijk voor de toekomstige gepensioneerden. In minder dan één pagina had dit toegevoegd kunnen worden.

Aangewezen is ook een uitgebreidere behandeling van de standpunten van de ABVV-voorzitter over andere politieke krachtsverhoudingen, de politieke frontvorming op links, en zijn voorkeur voor de sp.a als prioritaire bondgenoot. Zeker als je het vergelijkt met de tientallen bladzijden gewijd aan de rechtse partij N-VA. Tegen 2019 zal over een linksprogressieve krachtenbundeling, het programma, de bondgenoten enz. toch wat meer duidelijkheid moeten komen, hoop ik ...

Tenslotte, in een boek voor het brede publiek mocht gerust een paragraaf opgenomen zijn met wat feitelijke gegevens over het ABVV zelf: ledenevolutie (ook per Centrale), aantal medewerkers, ...

Ook wat info over de inkomsten, specifieke uitgaven (propaganda), kosten werkloosheid en dgl. ware nuttig geweest, men moet dit niet overlaten aan De Tijd met zijn recente artikelenreeks over de financiële situatie van de vakbonden.

Mij steekt het een beetje dat je op de financiële pers aangewezen bent voor dit soort informatie, ook zelfs over de verdiensten van de vakbondsvoorzitters, het uitgekeerde bedrag aan vakbondspremies door de overheid, behandelde werkloosheidsdossiers ...

25 |

Vakbond in Beweging 89

De praktische waarde van dit boek in de politieke en syndicale meningenstrijd Een dergelijk boek laat de ABVVvoorzitter toe afstand te nemen van de waan van de dag en van de bitse polemiek, eigen aan interviews en de communicatie in de huidige sensatiegerichte media. Daar telt zoals bekend eerder het talent om vlijmscherpe oneliners en clichés af te leveren in 10 seconden.

Het boek is in de ik-stijl geschreven, op een verhalende en verstaanbare wijze, als een soort interview zonder interviewer. Het is heel goed geredigeerd: treffende tussentitels voor de hoofdstukken en vooral voor de paragrafen, met goed afgescheiden tekstbrokken wat een vlotte leesbaarheid zeer ten goede komt. Het is allerminst een academisch werk, er zijn quasi geen voetnoten of formele aparte bronvermeldingen, hoewel er tussendoor af en toe verwezen wordt naar een auteur of geschrift. De auteur is terdege gedocumenteerd, dat is wel duidelijk.

Het is dus te hopen dat een publiek, breder dan de gevormde vakbondsmilitanten, er kennis van neemt.

Anderzijds, voor de militanten die de vakbondsbrochures en De Nieuwe Werker aandachtig lezen zijn veel van deze (klassieke ABVV- en vakbonds) thema’s en de argumentatie in grote lijnen meestal wel bekend. Hier wordt alles echter gebundeld en dieper uitgewerkt.

Dat maakt van het boek alleszins een zeer nuttig naslagwerk voor syndicalisten die argumenten zoeken in hun gesprekken met collega’s en minder overtuigden of ‘andersgezinden’. Toch zeer belangrijk voor het bekomen van een voldoende draagvlak voor de komende acties, en ook met het oog op de verkiezingen van 2019.

Het is duidelijk dat zoveel mogelijk werkende mensen zullen moeten overtuigd worden de volgende keer niet meer te stemmen voor partijen die hun belangen zo gefnuikt hebben.

En dit zal m.i. toch ook (en vooral?) via persoonlijke ‘face to face’ gesprekken moeten gebeuren.

Een bijkomende gedachte: veel van de argumenten en cijfers worden

geregeld tegengesproken in Trends, De Tijd, en door VBO, VOKA, NBBrapporten en natuurlijk ook door de regering.

Sociaal-economisch rechts interpreteert de maatschappelijke realiteit natuurlijk anders.

Als (linkse) leek ga je dan wel eens twijfelen.

Eigenlijk zou een gepaste syndicale repliek moeten deel uitmaken van de follow-up van dit boek. Is een rubriek op de ABVV-website hiervoor een mogelijkheid?

Besluit:

Ik heb dit boek hier vooral besproken vertrekkend vanuit zijn nuttigheidswaarde voor het meer

dan ooit noodzakelijke syndicaalpolitieke overtuigingswerk. Men mag de ABVV-voorzitter dus dankbaar zijn ons zoveel ‘munitie’ te geven.

Is dit ook geen illustratie van zijn ‘pragmatisch idealisme’?

Vandaar dus dat alvast de syndicale militanten er goed aan doen zich dit boek snel aan te schaffen, te lezen én te gebruiken. Tot en met 1 september 2016 krijgen ABVV-leden trouwens 5 € korting bij aankoop in de boekhandel op vertoon van een kortingsbon (zie De Nieuwe Werker van 13 mei en van 10 juni).

Centrales en afdelingen kunnen een rol spelen bij een bredere verspreiding. Specifieke onderdelen zijn ten zeerste bruikbaar in de vormingsdiensten.

Gegevens: Rudy De Leeuw | Ongelijkspel Verontwaardiging als bouwsteen voor vooruitgang | 2016 Uitg. Borgerhoff&Lamberigts 224 blz. | 22,95 €

De opbrengst van het boek wordt geschonken aan Vluchtelingenwerk Vlaanderen, een organisatie waar Rudy zijn grote waardering voor uitspreekt.

Frans Van Heddeghem, gepensioneerd BBTK-militant, Juni 2016, email: frans.vanheddeghem@telenet.be

Yesterday Radio T Dansant

Met muziek uit de swinging 50’s, 60’s en 70’s | 28 oktober 2016 Yesterday radio TD is een dansfeest voor iedereen die houdt van muziek uit de 50’s, 60’s en 70’s.

Yesterday radio TD wordt georganiseerd door de ABVV senioren en S-Plus.

Allebei verenigingen voor 50 plussers met pit!

Er staat een echte Wurlitzer jukebox en men kan naar hartenlust verzoeknummertjes op de playlist zetten.

Een muzikale namiddag vol luister-en dansplezier in een trendy kader…

Wanneer? vrijdag 28 oktober 2016 vanaf 13.30u tot 18.00u deuren open vanaf 13.00u Waar? Plein Public | Van Craesbeeckstraat 31-33 2000 Antwerpen (zijstraat Kronenburgstraat - binnenkoer van de Fierensbuilding) Prijs: 4 euro per persoon.

Incl. één consumptie + dans- en muziekplezier à volonté.

Info en inschrijvingen: Adviespunt Ommeganckstraat 35 | 1ste verdieping | 2018 Antwerpen Telefoon: 03 220 66 13 | adviespunt.antwerpen@abvv.be Betalen kan bij het Adviespunt enkel met Bancontact of via overschrijving op het rekeningnummer BE20 1325-2019-3156

26 |

Vakbond in Beweging 89

Samen (in de) Vooruit De asociale maatregelen van de federale regering Michel en de Vlaamse regering Bourgeois zijn niet min: besparen op onze lonen door de indexsprong, meer betalen voor de zorgverzekering, voor water, gas en elektriciteit, meer betalen voor onderwijs en kinderopvang, langer werken… En je wordt maar beter niet ziek, want ook in de gezondheidszorg wordt fel bezuinigd.

ABVV Senioren en S-plus geloven dat het anders kan en nodigen de leiding van het ABVV, het socialistisch ziekenfonds en sp.a uit op vrijdag 23 september 2016, in de Vooruit te Gent.

Rudy De Leeuw, Paul Callewaert en John Crombez geven hun visie over onze toekomst en debatteren elk over een specifiek thema met een deskundige ‘buitenstaander’. Zij beantwoorden de belangrijke vraag: hoe kunnen we samen voorkomen dat de sociale bescherming waar we zo voor gevochten hebben, verder afbrokkelt? Journaliste Hilde Sabbe leidt de discussies.

In de namiddag kan je genieten van de nieuwe soloshow van supercomedienne An Nelissen: de Geluksmonoloog.

An Nelissen stopt ermee!

Ze staat al meer dan 45 jaar op de planken, waarvan ondertussen 21 jaar met soloshows.

Om al die voorstellingen te spelen, legde ze ongeveer 1 miljoen 676 duizend kilometer af.

Om het af te leren, maakt ze nog 1 show.

Bij wijze van afscheid aan het leven ‘on the road’.

Stoppen op een hoogtepunt, heet dat.

Programma: 9u30: onthaal met koffie in café van Vooruit 10u: start politieke voormiddag in Theaterzaal.

• Rudy De Leeuw, voorzitter Vlaams ABVV, geeft zijn visie over werkbaar

werk en de toekomst van onze

pensioenen.

Gesprekspartner = Bea Cantillon.

• Wonen, zorg, en de rusthuisfactuur zijn de thema’s die John Crombez, voorzitter sp.a, zal aansnijden.

Gesprekspartner = Dominique Verté.

• Paul Callewaert, algemeen secretaris van het Socialistisch Ziekenfonds, geeft uitleg bij de besparingen in de ziekteverzekering, de rol van mutualiteiten en de strijd voor een kwaliteitsvolle en toegankelijke

gezondheidszorg.

Gesprekspartner = Marc Van Ranst.

12u30: lunch in studentenrestaurant De Brug 14u30: ‘De Geluksmonoloog’ 16u15: einde Wanneer? Vrijdag 23 september 2016 Waar? Kunstencentrum Vooruit, Gent Prijs? 17 euro per persoon. Inbegrepen: onthaalkoffie, politieke voormiddag, warme lunch (zonder dranken), show in de namiddag, busvervoer.

Info en inschrijvingen: S-Plus provincie Antwerpen vzw, Sint-Bernardsesteenweg 200, 2020 Antwerpen E s-plus.304@devoorzorg.be T 03 285 43 36

An vroeg aan 100 vrouwen waar ze het meest naar verlangen in het leven.

93 van hen antwoordden eenvoudigweg: ‘Geluk’.

Maar blijkbaar bedoelen ze daar ook allemaal iets anders mee.

Voor de één is het een gezellige namiddag met de familie, voor de ander véél geld, voor weer een ander staat het gelijk aan ‘eeuwige jeugd’, of aan een goede man/partner.

Voor haar ultieme solovoorstelling gaat An Nelissen het gevecht aan met al die waanbeelden over ‘het geluk’ en tegelijkertijd vraagt ze zich af of er eigenlijk nog redenen zijn om gelukkig te zijn.

27 |

Vakbond in Beweging 89

ACTUEEL

VOKA, een werkgeversorganisatie met een handicap

VOKA is niet meer weg te denken uit het werkgeverslandschap. Ook in de media domineren zij regelmatig het publieke debat. Maar wat voor een beest is dat nu eigenlijk, en waarom zeggen zij de dingen die zij zeggen?

VOKA voor Vlaanderen, Vlaanderen voor VOKA Wie denkt dat de structuur van de vakbonden hopeloos ingewikkeld is, die moet eens een blik werpen op het werkgeverslandschap. UNIZO, VBO, Agoria, Fevia, Federgon, VOKA, ... Het zijn allemaal namen die iedereen kent, maar wie kan er nog aan uit wie van hen nu precies welke bedrijven vertegenwoordigt? Volgens Trends zijn er in België maar liefst 163 werkgeversorganisaties erkend in het sociaal overleg.

Het is een kluwen dat niet bepaald de sfeer van efficiëntie een eenvoud uitstraalt die werkgevers doorgaans van de overheid verwachten.

De meeste werkgeversorganisaties zijn federaal gestructureerd of hebben vleugels in alle landsdelen.

Logisch, want bedrijven – en zeker grotere bedrijven – stoppen hun activiteiten niet aan de taalgrens.

Vlaanderen is daar ook veel te klein voor.

Bij VOKA ligt dat wat anders, want zij hebben een expliciet Vlaams profiel.

Voor een stuk komt dat door het verleden. VOKA is in het begin van de 21ste eeuw ontstaan vanuit een alliantie tussen de Vlaamse Kamers van Koophandel en het Vlaams Economisch Verbond (VEV).

Dat VEV bestond al sinds de jaren 1920, toen het werd opgericht vanuit een onvrede van sommige bedrijfsleiders over het Centraal Nijverheidscomité dat later deel zou gaan uitmaken van het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen),

en dat men beschouwde als te veel gericht op de belangen van de Franstaligen.

Het VEV was nauw verbonden aan de strijd van de Vlaamse Beweging.

Zo werd er bijvoorbeeld in de jaren dertig vanuit het VEV een actie gevoerd waarbij Vlaamse bedrijven post die ze in het Frans ontvingen terugstuurden met een opschrift “Terug naar afzender”.

Voor de oprichting van de IJzertoren doneerde het VEV 25.000 Frank.

De focus op de Vlaamse zaak is dus een historisch gegeven dat VOKA meedraagt. Een belangrijk gevolg daarvan is dat zij tot op vandaag een belangrijke handicap hebben als belangenorganisatie: op het federale niveau mogen zij niet meespelen.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld UNIZO zit VOKA niet in de Groep van 10, de federale sociale partners. Daar zit immers het federale VBO aan tafel.

Hoewel alle werkgeversorganisaties vandaag graag stellen dat het sociaal overleg niet werkt – ze krijgen immers toch hun zin van de regering – geldt dat nog sterker voor VOKA. Zij hebben daar ook een goeie reden voor: in het federale niveau staan zaken op de agenda als het arbeidsrecht, de sociale zekerheid en de vennootschapsbelasting.

Daarover kan VOKA dus niet meepraten. Als ze er toch invloed op willen uitoefenen, dan moet dat via de pers en via lobbywerk naar de politiek. En dan heb je er extra baat bij om te zeggen dat het sociaal overleg niet werkt.

28 |

Vakbond in Beweging 89

Werkgeversorganisatie of lobbytanker?

Fun fact: VOKA-lobbyisten gaan bij wijze van spreken wekelijks op de koffie bij de kabinetten van de NVA ministers. UNIZO doet dat trouwens ook, al hebben zij ook structureel overleg met hun traditionele partner CD&V en eten zij dus van twee walletjes.

De kabinetten van de NVA ministers zijn goed bevolkt met mensen die voorheen voor werkgeversorganisaties werkten. De huidige Vlaamse minister van Werk, Philippe Muyters, is trouwens een van de vorige bazen van VOKA. Op zich is zoiets niet uitzonderlijk of anders dan bij andere partijen, maar het verklaart wel mee de nauwe band tussen werkgevers en de huidige regeringen en waarom het sociaal overleg soms zo moeilijk loopt.

Als je iets gedaan kan krijgen van papa Michel of Bourgeois, dan ga je daar niet eerst over onderhandelen met je stiefmoederlijk behandelde vakbondsbroertje in het sociaal overleg. Als je je zin niet krijgt, dan probeer je het toch via overleg. Een win-win situatie dus.

De band van VOKA met de NVA is historisch vergelijkbaar met die tussen UNIZO en de CD&V. Maar het is ook een strategische band.

De NVA had immers jarenlang door haar eigenheid dezelfde handicap als VOKA: niet mogen meespelen op het federale niveau. Zoveel mogelijk bevoegdheden naar Vlaanderen trekken was dus de gedroomde manier voor beiden om

die invloed wel te krijgen. VOKA en staatshervorming zijn dus begrippen die je in één adem uitspreekt.

Lobbywerk verkiezen boven sociaal overleg is voor VOKA een tweede natuur, net omdat ze niet overal mogen meepraten.

Enige schizofrenie is VOKA niet vreemd

Ondanks die verbondenheid met de Vlaamse zaak is zowel het VEV als VOKA altijd een intern verdeelde organisatie geweest. Dat vloeit onder andere voort uit het feit dat de Kamers van Koophandel niet dezelfde Vlaamsgezinde geschiedenis hadden als het VEV, maar ook uit de evidente vaststelling die we al maakten: grote bedrijven stoppen niet aan de taalgrens. Niet alle VOKA leden zijn altijd even gelukkig met de regionalisering van bevoegdheden.

Als je bijvoorbeeld vestigingen hebt in Vlaanderen, Wallonië en Brussel en de RSZ-kortingen worden door staatshervorming anders geregeld in elke regio, dan betekent dat ook 3 verschillende systemen voor 1 bedrijf en een hoop papierwerk. En wat met wie pendelt van één gewest naar een ander, wanneer de ene regeling op woonplaats is gebaseerd en de andere op de plaats waar je werkt?

Daarnaast is er het erg grote belang van sectoraal sociaal overleg.

Sectorale werkgeversfederaties zoals Agoria zijn federaal gestructureerd, maar werken ook via de interprofessionele werkgeversorganisaties zoals VOKA en het VBO. Ook daar durven de belangen al eens botsen. Het betekent ook een probleem van

legitimiteit voor VOKA: zonder steun van die sectorale collega’s kan je je immers de vraag stellen wie ze nog zouden vertegenwoordigen.

Is VOKA de baarlijke duivel?

VOKA is in menig opzicht een werkgeversorganisatie als een andere. Net als bij hun collega’s vind je binnen VOKA radicale strekkingen, die voluit gaan voor een NVA agenda en voor de frontale aanval op de vakbonden, maar ook een meer gematigde strekking, die inziet dat sociaal overleg een lange termijn relatie is die je best toch een beetje onderhoudt. Want regeringen komen en gaan, maar vakbonden en werkgevers blijven bestaan. De strijd tussen die strekkingen woedt momenteel in alle werkgeversorganisaties. De vraag die men zich stelt is dan: gaan we samen met de rechtse regeringen proberen om eens en voor altijd komaf te maken met de vakbonden, of profiteren we van wat we nu kunnen binnenhalen zonder de algemene oorlog te verklaren, met het oog op de toekomst? Veel publieke verklaringen doen vermoeden dat het eerste kamp momenteel aan de winnende hand is, maar dat betekent niet dat het andere niet meer bestaat.

De specifieke situatie waarin VOKA zit, leidt echter wel tot een aantal bijkomende problemen.

Een voorbeeld daarvan is de discussie rond het betaald educatief verlof (BEV) die nu gevoerd wordt. BEV werd sinds de zesde staatshervorming Vlaamse materie.

Tegelijk zijn er zaken rond opleiding die federaal blijven (bv. de 1,9% van de loonmassa die bedrijven moeten

29 |

Vakbond in Beweging 89

spenderen aan opleiding) en waar er ook over gediscussieerd wordt. VOKA blokkeert nu het Vlaamse sociaal overleg over BEV, uit frustratie over het feit dat zij niet betrokken zijn bij wat er federaal wordt afgesproken.

Zo is het natuurlijk moeilijk werken.

De eigenheid van VOKA wordt zo in deze discussie op zich een probleem en een oorzaak van waarom sociaal overleg soms vastloopt.

Zij creëren op die manier echter ook een probleem voor zichzelf. Deze tactiek versterkt immers de neiging om lobbywerk te verkiezen boven overleg.

En bij lobbywerk ben je altijd afhankelijk van waar de broodheer wel of niet naar wil luisteren. Ook al voeren de regeringen momenteel een beleid dat de werkgeversorganisaties zint, ze zijn het lang niet altijd eens met alles wat er gebeurt.

Wanneer de rechtse politiek de werkgevers op een bepaald moment zou laten vallen (wat bij een politiek die steeds populistischer wordt niet totaal ondenkbaar is) of wanneer er een heel andere regering aan de macht zou komen, dan blijf je achter met een uitgehold sociaal overleg en met een totale afhankelijkheid van de politiek.

De radicale strekking binnen VOKA (en anderen) organiseert zo een toekomst waarin alle werkgevers zwakker zullen staan ten aanzien van de politiek en waarin verzwakte vakbonden bovendien ook zullen leiden tot meer sociaal conflict in de bedrijven omdat er minder overleg mogelijk is. Een toekomst dus, met een handicap voor alle werkgevers.

Philippe Diepvents

+

Bezoek Linx+ op de cultuurmarkt zondag 28 augustus 2016

Op zondag 28 augustus strijkt de cultuurmarkt terug neer in Antwerpen.

En zoals de voorbije jaren tekent Linx+ ook dit jaar present om onze linxe boodschap uit te dragen. Geïnteresseerde leden en militanten kunnen ons terugvinden aan het Steen.

Naast een gezellige babbel en een karrevracht aan activiteiten en informatie bieden we onze militanten nog iets extra aan!

Als je het antwoord weet op de vraag ’Wat is de titel van het boek van Gaston Durnez dat uitgegeven werd door Linx+?’ krijg je een leuke attentie in de plaats.

We hopen jullie dan ook massaal te mogen verwelkomen aan onze stand.

Meer info over de cultuurmarkt vind je op www.cultuurmarkt. be/2016 Alvast tot dan!

Stil Zwijgen – is ook niet spreken Of – binnensmonds Het is zoals lezen – hardop Maar dan in het donker Onzichtbaar – of zonder woorden F. J. Robson

30 |

Vakbond in Beweging 89

Woordzoeker Zoek de woorden in deze woordzoeker en streep ze door.

ADEL DeWoordzoeker woorden kunnen zowel van links naar rechts als van rechts naar BALLUSTRADE links geschreven zijn, en staan zowel horizontaal als verticaal en BAND BIERvan links Zoek de woorden in deze woordzoeker en streep ze door. De woorden kunnen zowel diagonaal. naar rechts als van rechts naar links geschreven zijn, en staan zowel horizontaal als verticaal en BIODIVERSITEIT diagonaal.

CIPIER Als alle woorden zijn weggestreept, vormen de overgebleven letters CRISIS twee samen passende woorden die een begrip vormen.

Als alle woorden zijn weggestreept, vormen de overgebleven letters twee samen passende DECORBOUWER Mail deze oplossing voor 1vormen. september naar voor 1 september 2016 door naar woorden die een begrip Mail2016 dezedoor oplossing DRUKPERS linx+.antwerpen@abvv.be met onderwerp “Oplossing woordzoeker VIB 89” of stuur het linx+.antwerpen@abvv.be met alsals onderwerp “Oplossing woordzoeker DWARSDENKER antwoord op per naar: Linx+, VIB 89” of stuur hetpost antwoord op per tav: postCédric naar: Haes, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen.

FLYER Vergeet niet je adres duidelijk te vermelden.

Linx+, tav: Cédric Haes, Ommeganckstraat 35, 2018 Antwerpen.

GASTARBEIDERS GELDVERSPILLING Vergeet niet je adres duidelijk te vermelden. voor Wat valt er te winnen? Het boek “Ongelijkspel - Verontwaardiging als bouwsteen GLAS vooruitgang” van Rudy De Leeuw.

HEETHOOFD Uitvalt alleer inzending zal Het een boek onschuldige hand 2- winnaars trekken. als Wat te winnen?

“Ongelijkspel Verontwaardiging HOOFDINGANG bouwsteen voor vooruitgang” van Rudy De Leeuw.

INTERNATIONAAL Uit alle inzending zal een onschuldige hand 2 winnaars trekken.

KASTEEL KINDERBIJSLAG KLIMAATKAMERAAD KOUD D R U K P E R S R E D I E B R A T S A G KRUISVAARDERS U E G S T I L N E T H C E R N E S N E M MARKT O Y N V M V T I E T I S R E V I D O I B MENSENRECHTEN K L I M A A T K A M E R A A D S O E P P ONAFHANKELIJKHEID ONDERHOUDSKOSTEN G F L T L D R N E B B E W N E N N I P S PARKDOMEIN I N L B O R E K R U I S V A A R D E R S PETITIE N E I A N E U R T G H C K F H W N T E S PINT T D P L L I G G L R L E H A A I A N I G RESTAURATIEWERKEN E A S L L B E A A A E A E R S E B S N L ROOD SJAAL R D R U D E U M N L N W S T T T I W E E SOEP N S E S N E T S O K S D U O H R E D N O SPINNENWEBBEN A T V T A L O S E D E J S O C O A E R K STIL T E D R R A P L N N K L I L B I O A L V STRAND I Z L A T A I L K O A R I B I R P F T A TAART TENTOONSTELLING O R E D S J E E D O O R A J R E O I D N TOEGANKELIJKHEID N E G E K S R E I T I T E P K E F C E D UTOPIE A V E H O O F D I N G A N G R H D D E R VADERLANDSLIEFDE A R E S T A U R A T I E W E R K E N E D VERZETSDADEN L I H C S R E V L I E P R E T A W I I E VRIJZINNIGHEID VUUR D I E H G I N N I Z J I R V U U R N D K WATERPEILVERSCHIL

Showfestival 2016 DE MICK Vrijdag 14 oktober 2016

Programma: Seniorenshow met: Lou Roman Band &

de Golden Memories Singers | Lisa Lewis | Ivann | Bart Kaell Presentatie: Luc Caals Algemene inkom: 20 euro | Leden ABVV: 12 euro

Zondag 16 oktober 2016

Programma: Johnny Logan in concert met de Lou Roman Band & de Golden Memories Singers|Voorprogramma: Maxime | Jan Van Dycke Presentatie: Patrick Onzia Algemene inkom: 26 euro | Leden ABVV: 18 euro Waar? Zaal Kielpark | St. Bernardsesteenweg 113 | 2020 Antwerpen Deuren: 13.00u | Aanvang programma: 14.00u

Info en reservaties: Adviespunt | Ommeganckstraat 35 (1e verdieping) 2018 Antwerpen | T: 03 220 66 13 of adviespunt.antwerpen@abvv.be Reserveren kan nu, maar tickets zijn pas af te halen vanaf donderdag 1 september 2016 Na reservatie kan je betalen via Bancontact of per overschrijving op het volgende rekeningnummer: BE20 1325 2019 3156 met duidelijke vermelding van je naam en mededeling: “Mick festival - datum - aantal personen�