verdedigt vrouwenrechten beter dan de vrouwen zelf”

Anna-Maria Garguilo, 57 jaar, delegee van de Algemene Centrale in de maatwerksector, de voormalige beschutte en sociale werkplaatsen.

Haar naam geeft het al aan, Anna-Maria Garguilo is van Italiaanse afkomst. Als tiende kind van een bescheiden gezin wordt ze in 1965 in Napels geboren. Haar vader is schoenmaker en haar moeder huisvrouw.

Handicap en aangepast werk

Anna-Maria heeft een aangeboren handicap. Tijdens de bevalling is haar schouder ontwricht, hetgeen de mobiliteit van haar arm en hand beïnvloedt. “Mijn beperking heeft me eigenlijk nooit echt belemmerd,” zegt ze. “Ik leerde er alles mee te doen.”

Wanneer ze in de jaren tachtig bij het Atelier Jean-Regniers aan de slag gaat, merkt ze dat veel arbeidsplaatsen niet aangepast zijn aan de verschillende beperkingen van de werknemers. Het onrechtvaardigheidsgevoel dat erdoor ontstaat bij AnnaMaria brengt haar ertoe zich kandidaat te stellen voor de sociale verkiezingen.

“Ik wilde opkomen voor de meest achtergestelden, die het soms moeilijk hadden om zichzelf te verdedigen.” Jaren later zijn ze met zeven delegees in het bedrijf, Anna-Maria wordt hoofddelegee van. Tot haar grote trots zijn ondertussen maar liefst 167 van de 300 werknemers aangesloten bij het ABVV.

Maatwerksector

Als je aan de maatwerksector denkt, denk je spontaan aan bazen die rekening houden met de situatie van hun werknemers en aangepaste, correcte arbeidsvoorwaarden. Helaas is dat niet altijd het geval is.

Zes jaar geleden werd Emmanuel, diensthoofd van de palletsector, geopereerd aan de rug. De directie wilde hem overplaatsen naar de productie, wat onmogelijk was vanwege zijn situatie. Vervolgens stuurden ze hem een aanmaning wegens werkweigering. “Om Emmanuel te steunen, organiseerde ik een werkonderbreking in de bleekafdeling. Het duurde twee dagen. De directie gaf toe. Emmanuel bleef op zijn post.”

Wat de arbeidsomstandigheden betreft, “is er nog veel werk aan de winkel.” Het minimumloon bedraagt bijvoorbeeld 12,1 euro bruto per uur. Slechts enkele werknemers hebben 14 euro bereikt, omwille van de automatische loonindexering. De meerderheid heeft al meer dan 20 jaar geen loonsverhoging gekregen. “Ik werk hier al 35 jaar en ik zit nog steeds op 12 euro per uur. Eén van de voormalige directeuren verdiende meer dan 10.000 euro per maand”, zegt Anna-Maria verontwaardigd.

Machtsverhoudingen

Anna-Maria rekent stakingen en het verkrijgen van een syndicaal lokaal tot haar overwinningen. Voor haar komst waren er nooit werkonderbrekingen geweest. “De eerste staking vond 20 jaar geleden plaats. We zijn erin geslaagd een zeker slagkracht op te bouwen. Zo zijn we erin geslaagd de werkomstandigheden in de werkplaatsen aanzienlijk te verbeteren. Tegenwoordig zijn ze bang voor de vakbonden,” legt ze uit.

“Op een dag was ik met ziekteverlof en één van de arbeiders belde me om te zeggen dat er geen verwarming was in zijn werkplaats en dat de arbeiders al twee dagen in hun jas hadden gewerkt. Verrassend genoeg is er verwarming in de kantoren.” Woedend belt Anna-Maria de werkgever om hem te vragen het probleem zo snel mogelijk op te lossen. Haar antwoord was wraakroepend: ze moesten moest maar wat harder werken om warm te blijven. “Je hebt één uur, of de fabriek gaat plat”, waarschuwt Anna-Maria. De staking duurde 48 uur. Het probleem was opgelost.

De plaats van vrouwen

Na haar echtscheiding voedde Anna-Maria haar drie kinderen alleen op. “Vandaag zijn ze alle drie actief voor het ABVV”, legt ze trots uit. Ze hoopt dat ze ooit delegee worden. Maar “het was niet altijd gemakkelijk. Toen ze klein waren, stond ik om 5 uur op om de kinderen naar school te brengen, naar mijn werk te gaan, ze op te halen, eten te maken en in bed de steken. En de volgende dag weer. Bijgevolg begrijpt ze de moeilijkheden van de alleenstaande vrouwen in haar bedrijf. En ze vecht voor hen.”

“Er is nog steeds te veel ongelijkheid tussen vrouwen en mannen. Loonongelijkheid, maar nog veel meer. Ook bij de verdeling van huishoudelijke taken bijvoorbeeld.” Op de vraag naar de behoefte aan vrouwelijke vakbondsleden antwoordt ze zonder aarzeling: “Er zijn vrouwelijke delegees en vrouwen in de vakbond, maar niet genoeg. We hebben meer vrouwelijke delegees nodig. Voor meer gelijkheid, om onze rechten te verdedigen. Omdat niemand vrouwenrechten beter zal verdedigen dan de vrouwen zelf.”