Voorwoord
“In dit dossier kan u lezen dat het beleid nog zeer ver achterop hinkt als het over eenoudergezinnen gaat” 14,2% van de Vlaamse gezinnen is een eenoudergezin. Zo’n 180.000 kinderen tussen 0 en 18 jaar wonen bij een alleenstaande mama of papa. Daar kijken we niet meer van op. Of het nu het gevolg is van een bewuste keuze – als bom-moeder bijvoorbeeld – een echtscheiding, uit elkaar gaan of een overlijden maakt daarbij nauwelijks uit. Alleenstaand met kind/kinderen is vandaag normaal. Althans, dat denken we. De realiteit is helaas iets minder meegaand. In dit dossier kan u lezen dat het beleid nog zeer ver achterop hinkt als het over eenoudergezinnen gaat. De beleidsrealiteit, zo ontdekken we thema na thema, vertrekt nog steeds sterk van het standaard gezin: vader, moeder en kinderen gezellig rond de eettafel. Of het nu over wonen, kinderopvang, energie of werken gaat, het beleid blijft geven en nemen alsof we allemaal nog steeds samen zijn. Eenoudergezinnen, zo ontdekten we, worden op deze manier bijna standaard achtergesteld. Ze krijgen minder en betalen verhoudingsgewijs meer. Om dat probleem bij beleidsmakers aan te kaarten stelden we dit overzicht op. Om aan te tonen dat we de spreidstand tussen realiteit en beleid voor eenoudergezinnen ernstig moeten nemen. Om te wijzen op verschillen die we niet meer zouden mogen aanvaarden. Maar ook om het bewustzijn te doen groeien bij beleidsmakers dat een eenoudertoets net als een armoedetoets een essentieel onderdeel van nieuwe, maar ook bestaande wetgeving moet zijn. Of het nu om lokale, Vlaamse en federale wetten of Europese richtlijnen gaat. Natuurlijk zullen niet alle eenoudergezinnen dat altijd blijven. En natuurlijk zal hun aantal over de jaren heen fluctueren. Maar het eenoudergezin is here to stay. Dat zien we het liefst in zo goed mogelijke omstandigheden gebeuren: met een goede woon-werk-balans, in degelijke huisvesting, met ondersteuning waar zinvol en nodig. Want het mag niet de bedoeling zijn dat alleenstaande ouders en hun kinderen door onachtzaamheid van de wetgever al van bij de start met een achterstand beginnen. Op ons congres in mei 2018 vroegen we de invoering van een eenoudertoets. Met dit dossier zetten we de eerste stap daarnaartoe.
Caroline Copers algemeen secretaris Vlaams ABVV
Dossier eenoudergezinnen
3
