Het magazine voor studenten van de CHE | www.adremonline.nl | @AdRemOnline | editie 2 - Jaargang 19
Oud & nieuw
:
ALS BRAND JE OVERKOMT >> 4
“In één nacht was ik alles kwijt”
GELOVEN ONDANKS VRAGEN >> 16
STUDEREN ALS VADER >> 22
“We hebben behoefte aan eerlijkheid”
“We pakken een biertje, het is feest”
Inhoud
Redactioneel
Rotjes en rozijnen
Lianne kan moeilijk in een winkel lopen zonder iets te kopen
De grens tussen oud en nieuw is soms flinterdun. Eén onoplettend moment kan onherstelbare gevolgen hebben. Het overkwam Michel. Hulpeloos kon hij toekijken hoe de vlammen zijn huis verwoesten. Hoe van zijn meubels, laptop en studieboeken niets overbleef dan een hoopje rokende asresten en pikzwart puin. Eén moment kan je leven op zijn kop zetten. Dat is de rauwe realiteit. Kelderende aandelen, de slechtnieuwsboodschap in het ziekenhuis, de dronken autorit, de onverbiddelijke beslissing van de examencommissie, het einde van een relatie. De dood. Eén klap, en wat gewoon was is niet wat het was. Het leven schrikt op uit zijn sleur, geschokt door het onverwachte - en gaat door. Beschadigd, ontredderd, sterker. Een klap die het leven verandert. Rotjes zijn het. Een klap die de aandacht vraagt – en vervolgens zwijgt. Maar wel een klap die rode straten achterlaat. Op de grens tussen oud en nieuw zijn ook momenten waarin je altijd zou willen blijven hangen. De date die je bij een nieuwe liefde brengt. Als die blonde knul zijn kloppende hart daadwerkelijk geeft aan de spontane, zorgzame en feeërieke vrouw. De vrouw die straks misschien een nieuw leven op de wereld zet en met wie je jouw kind in de armen mag sluiten.
8
Maar ook de inspirerende successen van de rechtbrengers en hoopgevers in deze wereld. Van gewone mensen die het verschil maken voor hun medemens en ons aanmoedigen met hen mee te doen. Het zijn de krenten in de pap. Ze maken de grens tussen oud en nieuw mooier, dieper, groter, spannender. Lijken soms ontoereikend, zijn dromen overstijgend en smaken naar meer. Als gefrituurde deegballetjes met appels en rozijnen. Maar daarmee is niet alles gezegd. Tussen de puinhopen van zijn boerderij vond Michel het instrument dat zoveel voor hem betekende. Zijn gitaar was nog helemaal gaaf. “Een knipoog van God”, noemt hij het. Plotseling draagt die meedogenloze, wrede klap een waanzinnig mooi lichtpuntje in zich. In zijn afgebrande kamer krijgt zijn passie een nieuwe betekenis. Is dat niet waar het leven de zwartwitte werkelijkheid van ons bestaan overstijgt? Op de valreep van de jaarwisseling presenteren wij jullie een gloednieuw magazine. Vol verhalen over hoe het was en hoe het is. Ik verzeker jullie: deze Ad Rem smaakt naar meer. ANNE VADER Anne Vader is samen met Lisa Middelkoop hoofdredacteur van Ad Rem.
VERHALEN 4
Michel Bakker In één nacht alles kwijt
8
Dubbelinterview over kleding Alles nieuw of juist tweedehands
16
EO-presentator Portret alumnus Herman Wegter
20
Achtergrond 2014, het jaar van de nieuwbouw
22
Studentikoos Gabri ël Post, vader en student tegelijk
2 Ad Rem
Inhoudsopgave
COLUMNS 13
Niets deugt, behalve op oudejaarsdag Jeroen Schalk
17
Oud en Nieuw Johan Snel
21
Christine koopt unieke kleding bij de kringloop
Geluiden van het beremooie leven
9
Bas Derks
EO-presentator Herman Wegter pleit voor geloven 2.0
16
RUBRIEKEN 7
‘Beste Kenneth’ Kenneth Watson geeft antwoord
10
Love is in the air Over liefde en relaties
19
Grensverleggend Ervaringen uit de Turkse stad Istanbul
24
Recensies Boek, film & cd
26
Charlottes Creative Cooking Winterse kooktaferelen van Joris
27
Achter de schermen Belevenissen van de redactie
28
De Galspuwer Bejaarden: oud vuil
Studeren met bouwhelm
20
Ad Rem
3
Langs deze weg willen wij alle donateurs bedanken voor hun bijdrage. We hebben samen met jullie 1.408 euro ingezameld voor Michel. Ik denk dat we mede namens hem iedereen mogen bedanken die hieraan bijgedragen heeft. Aron & GabriĂŤlle, initiatiefnemers donatieproject
4 Ad Rem
Portret
“In één nacht raakte ik al mijn spullen kwijt” Je zou maar hulpeloos moeten toekijken hoe de vlammen uit het dak van je huis komen. Het overkwam de tweedejaars PABO-student Michel Bakker op 30 oktober. Voor Michel betekent dit dat hij gedwongen opnieuw moet beginnen, maar gelukkig niet alleen. TEKST hanneke van olst FOTO dave de haan
Op de bewuste woensdag zet Michel een pannetje olie op het vuur in zijn zolderkamer en besluit dan even snel zijn post te halen bij de buren. Daar raakt hij in gesprek en vergeet het pannetje. Hij herinnert het zich pas weer als zijn onderburen naar buiten komen rennen en schreeuwen dat er brand is. “Ik rende naar mijn huis, zag het plafond in de brand staan en wist dat daarboven alleen nog maar riet was. Toen realiseerde ik me al dat het te laat was om de boerderij nog te redden. Mijn buurman rende nog wel naar binnen, maar kwam na tien seconden alweer naar buiten. Het leek wel een minuut.” Na de brand kan de boerderij uit 1882 als verloren worden beschouwd. Michel is in één nacht al zijn spullen kwijtgeraakt en heeft geen inboedelverzekering. “Ik hoopte dat het een droom was, of meer een nachtmerrie.” Michel krijgt hulp van zijn klasgenoten; zij zetten een actie op touw om geld in te zamelen voor nieuwe schoolboeken. Het streefbedrag is 300 euro, maar na één dag is al 500 euro gestort. Op dit moment staat de teller op 1.408 euro en daarnaast heeft Michel veel schoolboeken aangeboden gekregen van (oud)studenten. Het geld dat hij van de actie krijgt en een donatie vanuit zijn kerk, gebruikt hij om andere nieuwe spullen en kleren te kopen. Onbezonnen De brand heeft Michel veranderd. “Voor de brand was ik meer onbezonnen. Ik was niet materialistisch, maar kocht wel heel veel spullen waarvan ik
nu denk dat het geldverspilling was. Nu stel ik mezelf bij alles de vraag of ik het nodig heb.” Dankzij alle giften heeft Michel geleerd om sneller te geven en uit te lenen. “Ik ervaar nu zelf hoeveel waarde het kan hebben voor de ander. Het weekend na de brand, toen ik niks meer had, dacht ik bij mezelf dat de mensen in bijvoorbeeld Afrika nog minder hebben dan ik op dat moment; qua spullen maar ook qua mogelijkheden. En dat inzicht heeft me wel geholpen om niet depressief te worden.”
“Alsof God zegt: Ik heb je gitaar bewaard, benut je talenten en doe er wat mee” Knipoog van God De omwenteling kwam nadat bleek dat het belangrijkste uit zijn kamer de brand had overleefd. “Muziek is mijn passie, en ik had een hele goede, dure gitaar. Na de brand vond ik het heel erg dat ik die gitaar niet meer had. Een week later besloot ik het afgebrande huis binnen te gaan, en met een hark te gaan zoeken op de plek waar de gitaar lag. Ik vond de gitaarkoffer beschadigd, maar de gitaar
bleek nog gaaf te zijn. Alleen de achterkant is nat geworden, maar nadat ik hem had gedroogd, deed hij het nog prima.” Voor Michel was deze vondst heel bijzonder en de reden om het leven weer met frisse moed aan te gaan. “Ik zie het als een knipoog van God, alsof Hij zegt: ‘Ik heb je gitaar bewaard, benut je talenten en doe er wat mee.’” Michels schuldgevoel is omgeslagen in dankbaarheid en hij beseft nu dat het leven heel kwetsbaar is. “Ik zoek mijn ouders nu vaker op. Er kan elk moment iets met ze gebeuren.” Dat die dankbaarheid voor anderen moeilijk is om te begrijpen, snapt hij wel. Al de vragen of het goed met hem gaat, kosten Michel veel energie. “De nacht voor ik weer naar school ging, heb ik slecht geslapen omdat ik bang was voor alle vragen. Gelukkig kon ik mijn verhaal houden voor heel PABO jaar 2, wat veel reacties scheelde.” Dankbaar is Michel ook naar al zijn medestudenten toe. “Ik vind het zo bijzonder dat er zoveel mensen zijn die mij steunen terwijl ze me niet eens kennen.” De aandacht doet hem goed, maar hij is er nu klaar voor om een punt achter de brand te zetten en vooruit te kijken. Zijn medestudenten wil Michel het volgende meegeven: “Soms moet je in het leven de puinhopen achter je laten en een nieuwe start maken. Een nieuwe start betekent nieuwe mogelijkheden en nieuwe perspectieven. Ik geloof dat God dit soort situaties gebruikt om nieuwe dingen te creëren. Hij keert alles om tot iets goeds, ook al zie ik daar misschien maar een glimp van. Zijn oog reikt verder.”
Check www.adremonline.nl voor een filmpje waarop Michel in zijn afgebrande kamer het lied Cornerstone van Hillsong op zijn gitaar speelt. Ad Rem
5
‘Beste Kenneth’
“Ik word wanhopig van mijn uiterlijk” Beste Kenneth, Ik was thuis al niet moeders mooiste. Tussen mijn medestudentes in de klas voel ik me helemaal een lelijke eend. Als ik in de spiegel kijk, vind ik mezelf er gewoon niet uitzien: m’n ogen zijn klein, m’n neus krom en mijn lippen lijken wel potloodstrepen. Dankzij mijn kapster zit het met mijn haar gelukkig nog wel goed. Ik word er wanhopig van. Jongens zien mij niet eens staan. Vreselijk! Ik ben nu aan het sparen voor plastische chirurgie. Wat vindt u daarvan? CHE-STUDENTE
Beste CHE-studente, Sinds mensenheugenis zijn de meningen over schoonheid verdeeld. Volgens de Chinese wijsgeer Confucius (551 – 479 v. Chr.) “heeft alles zijn schoonheid, alleen ziet niet iedereen dat altijd”. Hij sloeg de spijker op zijn kop. Beauty is in the eye of the beholder. Wat de een mooi vindt, vindt een ander lelijk; en vice versa. Smaken verschillen. Je vraag bevestigt echter hoeveel waarde jongeren hechten aan hun uiterlijk. In de puberteit kunnen voor anderen onzichtbare puistjes al reden zijn om in een depressie te schieten. Het figuur en de killer looks van de slanke, afgetrainde Doutzen Kroes vormen tegenwoordig voor veel jonge westerse vrouwen het schoonheidsideaal. Afrikaanse mannen denken daar waarschijnlijk heel anders over. Die hebben een wetenschappelijk aangetoonde voorkeur voor wat meer vlees op de ‘juiste’ plekken. Hoe voluptueuzer de lichamelijke proporties van hun vrouw, hoe gelukkiger zij zijn. Op elk potje past wel een dekseltje. Het is dus de vraag of vrouwen zich qua uiterlijk wel zoveel gelegen moeten laten liggen aan hun vriend of man. Natuurlijk wil het oog ook wat, maar bij een eerste ontmoeting zijn naast uiterlijk toch vooral uitstraling, gedrag en manier van spreken bepalend voor hoe je overkomt. Ooit las ik dat volgens Sophia Loren – een Italiaanse diva die in de jaren zeventig menig mannenhart sneller deed kloppen – haar schoonheid niets met haar indrukwekkende fysieke verschijning te maken had. Voor haar was schoonheid hoe je je van binnen voelt en hoe dat zich weerspiegelt in je ogen en je lichaamshouding. Als een vrouw zich aantrekkelijk en sexy voelt, dan is zij dat vooral omdat zij dat uitstraalt en een goede flirt op prijs stelt. Een vrolijke, zelfbewuste vrouw fascineert haar omgeving en
laat zich makkelijker benaderen. Daar knoop je als man inderdaad haast vanzelf een leuk gesprek mee aan. De sexappeal van vrouwelijke zwartkijkers en zeurpieten is in vergelijking daarmee een stuk minder. Spreuken 21:19 stelt warempel, dat “het beter is te wonen in een woestijn dan met een twistzieke en gramstorige vrouw”. Een heel helder standpunt. Volgens mij is jouw échte probleem dus niet zozeer je uiterlijk maar vooral je innerlijk en zelfvertrouwen. Er is vast meer positiefs over jou op te merken dan je mooie kapsel. Realiseer je je overigens dat dat niet eens je eigen verdienste is maar die van je kapster? Het zou je kunnen helpen als je jouw zelfbeeld wat minder zou laten afhangen van wat je omgeving en anderen daar (misschien) van vinden. Ik denk dat je eerder ‘plastische chirurgie’ moet overwegen op je levenshouding dan op je lichaam. Kosmetische ingrepen lossen jouw ware probleem niet op. Probeer eens wat meer van jezelf te houden. Bekijk jezelf minder kritisch en richt je denken meer op je sterke punten. Schrijf eens op wat er WEL mooi is aan je; bijvoorbeeld qua karaktereigenschappen. Wees daarbij eerlijk en houd jezelf niet voor de gek. Als je met je karakter tevreden kunt zijn, zul je meer levensenergie en -vreugde uitstralen. Dat trekt mensen aan. Durf te leven vanuit jezelf. Uiterlijke schoonheid is vergankelijk, en dat is ook liefde die alleen op schoonheid is gebouwd. De Engelse dichter John Donne (1572 – 1632) verwoordde het poëtischer: “Love, built on beauty, soon as beauty dies.” Kortom, kijk eens wat minder in de spiegel en leef wat meer uit je hart. Het zal jou én je omgang met anderen goed doen. KENNETH WATSON Heb jij ook een vraag over liefde, studie of geloof aan Kenneth? Mail dan naar adrem@che.nl. Je blijft anoniem.
Ad Rem
7
Dubbelinterview
Unieke kleding in een verschillend jasje Twee zelfbewuste vrouwen die een passie delen: kleding, maar dan het liefst wel unieke kleding. De een koopt het bij de kringloopwinkel en de ander via internetsites. Oude en nieuwe kleren, beide unieke en goedkoop, maar dan in een ander jasje. TEKST Gioia Tolmeijer
foto’s dave de haan
Lianne van Meijgaard, eerstejaarsstudent sociale studies
Je kunt nooit genoeg kleding hebben voor een kledingkast “Mijn kledingstijl is vrij alternatief. Ik probeer kleding te zoeken die anderen niet hebben. Meestal draag ik dingen met leer. Ik zing best veel en als ik optreed wil ik er leuk uitzien zodat mensen blijven kijken. Het belangrijkste is dat ik de kleding leuk vind. Kleding hoort bij je identiteit. Ik beslis voor mezelf wie ik ben en ik vind het leuk om me zo te uiten. Op de basisschool was ik een buitenbeentje. Mijn moeder maakte zelf kleding, wat ik vanaf mijn vijfde weigerde te dragen. Ik was een stevig meisje en ik kon niet echt meedoen met de trends zoals de skinnyjeans en de kleurtjes in kleding. Ik was erg bezig met wat anderen van me vonden. Ik wilde de deur niet uit voor ik er leuk uitzag en mijn make-up had gedaan. Op de middelbare school heb ik het helemaal anders aangepakt. Ik ging kleding dragen die ik zelf leuk vond. Toen is mijn liefde voor kleding ontstaan.
8 Ad Rem
Mijn motto is: je kunt nooit genoeg kleding hebben voor een kledingkast maar de kledingkast kan wel te klein zijn. Ik koop kleding die niet te duur is. Puur omdat ik er het geld niet voor heb. Het is een uitdaging om nieuwe kleren te budgetshoppen, ook online. Ik heb een forum gevonden waarin goedkope, betrouwbare kledingsites staan. Ik ben nog nooit opgelicht, omdat ik goed naar reviews op verschillende sites kijk. Mijn kledingkast ken ik uit mijn hoofd. Als ik in een winkel iets pas en meteen kledingcombinaties bedenk, dan moet ik het ook echt hebben. Ik heb bijvoorbeeld één keer bij de Zara een heel mooi lang vest gepast. Hij was over de honderd euro. Ik paste hem toch en kreeg meteen allemaal ideeën. Ik heb nog heel lang op de site gekeken of die afgeprijsd werd en heb het uiteindelijk voor zestig euro gekocht. Het is soms moeilijk om niet teveel te kopen.”
“Mijn kledingstijl is van alles wat. Wat ik leuk vind trek ik aan. Meestal verschilt het ook hoe ik me op die dag voel en welk seizoen het is. Voor mijn zussen ben ik vaak een paspop geweest, het heeft daardoor wat langer geduurd voordat ik zelf kleding ging kiezen. Ik keek toch naar mijn zussen en heb vaak hun oude kleding gedragen. Dan loop je al snel in dezelfde stijl. Kleding heeft met je identiteit te maken. Ik ben niet de allergrootste, daarom trek ik soms iets aan waardoor ik me groter voel. Dat heeft niet per se met lengte te maken maar meer met stoere kleding. Dan wil ik laten zien dat ik ook durf. Als student ga ik wel gericht op zoek naar koopjes en aanbiedingen. Ik vind het leuk om bij tweedehands kledingzaken te kijken. Voordelen vind ik dat het goedkoper is en dat ik er soms beter slaag dan in een gewone kledingwinkel. Dat komt omdat er meer keuze is en er unieke kleding te koop is. In winkels zie ik vaak alleen maar dezelfde soort kleren.
Duurzaamheid vind ik belangrijk. Ik denk na over hoe ik ‘bewust’ kleding kan kopen en hoe ik kan besparen. Sommige mensen durven een kringloopwinkel niet in te lopen, al zie je dat het ook een trend is. Als ik kleding koop, denk ik ook aan fabrieksarbeiders die weinig verdienen. Soms voel ik me daarom schuldig als ik iets koop. Bij de kringloop help je geen arme arbeider, maar draag je wel een steentje bij aan duurzaamheid. Ik kan blij worden van kleding. Kleding is voor vrouwen denk ik een tweede chocola. Je kunt ergens naar uitkijken. Ik vind het wel moeilijk om kleding weg te doen. Eens per jaar ruim ik mijn kast op. Dan geef ik het aan een kringloopwinkel of ruil ik het op een kledingruilparty. Studenten komen dan bij elkaar om kleding te ruilen. Zo’n ruilactie vindt ook wel eens op de CHE plaats. Oude kleding dragen vind ik niet erg. De combinatie van iets gewoons met iets unieks vind ik mooi. En daarvoor slaag ik bij de kringloopwinkel.”
Christine Ouwehand, vierdejaarsstudent SPH
“Kleding is voor vrouwen als een tweede chocola”
Ad Rem
9
Love is in the air
Made to date Toe aan een serieuze liefde? Deze helden durfden de uitdaging aan en zijn op zoek naar een date. Zij zijn op zoek... naar jou! TEKST redacteur
foto Xander de Rooij
Deze vriendinnen zetten alles op het spel. Lees wat zij over elkaar te vertellen hebben, recht uit het hart. E. over J. Mijn lieve vriendin en studiegenootje is ontzettend leuk, grappig, in voor een goed gesprek, een doorzetter, sportief, kan super goed tekenen en niet te vergeten... Ze is knap! Maar ze is nog single! Ik snap niet hoe dat kan! Word jij al nieuwsgierig welke opleiding ze volgt en wat ze nog meer allemaal doet en kan? Regel een date! :) Het wordt zeker weten gezellig! J. over E. Dit is mijn vriendin, een mooie parel. Een parel die glanst van enthousiasme en spontaniteit. Ik heb een vriendin, misschien ken je haar wel. Je kunt bij haar altijd je verhaal kwijt. Ze is een parel, houdt van gezelligheid en van kinderen en ze weet wat ze wil. Serieuze gesprekken, geloof of soms gewoon even stil. Ik kan niet begrijpen dat je nog geen vriend hebt meid! Daarom dit gedicht - daarvoor neem ik gerust even de tijd. Jongens, laat deze mooie dame niet lopen. Deze parel is uniek, die zou ik maar niet verkopen.
E 10 Ad Rem
J
Reageren? Stuur een reactie naar jaikwil@che.nl en jouw reactie wordt direct doorgestuurd naar desbetreffende persoon. Ook een oproep plaatsen? Stuur je (anonieme) oproep naar jaikwil@che.nl.
Fictie Blonde kn Heee. D ul (m) eze blo nde kn en stud ul is 24 ee jaar is altijd rt MWD. Het welzijn , 1.80 meter mijn ho van and ogste p dat wil rio ere ik zoals jij. dolgraag kunn riteit geweest e n n en dele Mijn ha n met ie Nigeria lv mand gewoon e leven heb ik d en ik dankba in Israë be ar le in Nede voor de omsta n God daarom n rland le ndighe erg de v gevang enen en en. Momentee n waarin we l werk ik houd ik Maar g en va m een spo oeg over deze n mijn vriend et en. knaap. ntane, z W o jij dit b ericht? rgzame en fee aarom leest ërieke v Let me know! rouw als
Van nachtelijke romance naar nachtelijk avontuur TEKST rEiniEr huiSman Vervolg van de vorige editie
Koffie? (m)
“Hoi jij. Ik zie je wel zitten. Koffie? X” Heel lief dat je dit briefje hebt geschreven, maar wil de schrijfster hiervan zich melden voor een kopje koffie?
Love is in the air (v) December, een maand vol gezelligheid en feest! Sinterklaas, kerst, oud & nieuw. Hoe heerlijk zou het zijn om deze mooie, sfeervolle en romantische gebeurtenissen te delen met een vriendje? Iemand met wie ik kan lachen en huilen, iemand bij wie ik honderd procent mijzelf kan zijn en die van mij houdt zoals ik ben. Dat is precies waar ik naar verlang. Daarom een oproep aan jou, handsome guy. Begint jouw hart nu sneller te kloppen? Ben jij degene die bij mij past? Aarzel niet om te reageren, wie weet zijn wij een match made in heaven en kunnen wij samen heel gelukkig worden! X - een negentienjarige studente
Romantisch diner met je date
Heb jij nog niets te doen met de kerst en ben je nog single? Dan is het kerstevenement van ChristenMatch.nl misschien wel iets voor jou. Er zijn 45 mannen en 45 vrouwen welkom op het evenement. Eerst kijk je naar een kerstfilm en daarna staat een romantisch diner bij kaarslicht met je date op het programma. Het evenement wordt gehouden in de Amersfoortse bioscoop. Kijk voor meer informatie en inschrijven op www.christianmatch.nl/kerstevent_amersfoort.php ChristianMatch.nl is de grootste christelijke datingsite van Nederland voor jong en oud. De site heeft ongeveer 2.000 actieve leden met verschillende kerkelijke achtergronden.
Om precies klokslag vier uur, met een vertraging van vijf minuten, zijn de intimiteiten wel gedeeld. Nog niet de moeheid vattend besluiten Josefine en Ruben om toch maar een beetje te gaan snuffelen. Laten ze op het dakterras de maan gaan bezichtigen! Terwijl ze de trap op lopen richting De Punt ‘der financiën’ op de eerste verdieping, voelt Ruben een kleine onrust in zich opkomen, Josefien struikelt over de laatste traptree en links valt een deur dicht. Josefien en Ruben houden hun adem in. De derde beweging “Wat was dat?” fluistert Josefien. Ruben luistert met gespitste oren. Hij kan Josefien net niet horen, zo zacht praat ze. Maar zoals een echte man, knikt hij begrijpend en doet net alsof hij het begrijpt. Hij wenkt, en zegt net iets te hard: “Volg mij”. Ze sluipen achter elkaar aan. Terwijl ze richting de brandtrap naar het dakterras lopen, wijst Ruben naar de kamer van de voorzitter. “Volgens mij komt het geluid daar vandaan.” Josefien prikt in zijn zij en probeert duidelijk te maken dat ze toch liever naar het dakterras wil. Een deur te ver Als Ruben zijn hand op de deurklink legt, schiet de deur open en een vuist, zo groot als een voetbal, geeft hem een binnenkantje bovenlip. Terwijl Ruben voor de tweede keer als een blok valt die nacht, kijkt Josefien Van Wijnens linkeroog. Zijn andere oog is dik en blauw… Van Wijnen duwt Josefien naar achteren. Wel vier meter. In een flits verdwijnt de grote gestalte, naar het dakterras. Ruben, beduusd, maar herstellend van de smak, stommelt er achteraan. Terwijl hij halverwege de trap is, stijgt een ronde schotel met helder licht op van het dak en verdwijnt met een lichte draai tussen de kleine sterretjes.
Ad Rem
11
Reportage
“De derde wereld sponsort mijn levensstijl”
Meer weten? - Goot 500 gemist? Je kunt de talks hier terugkijken: goot500.nl/ event/talks. Die van Ouweneel is een aanrader voor de filosofen onder ons, die van Fortuin en Waardenburg voor de doeners. - Het boek Hoe Jezus de wereld op z'n kop zet van Shane Claiborne leest als een trein en gaat over Jezus' revolutie van recht. - Het goede leven van Reinier Sonneveld betoogt hoe het christelijk leven eruit ziet en waarom dat fijn is. Je raadt het al, iets met recht en duurzaamheid. Lees je ook in een ruk uit.
Stichting Tear en tijdschrift De Nieuwe Koers zijn fan van ‘recht’. Ze zagen de Quote 500 (dat blad met de 500 rijkste mensen) en dachten: “Hoezo is rijkdom inspirerend? Dit kan beter.” Ze maakten een lijstje van 500 rechtbrengers en publiceerden het in een magazine. De Goot 500. Het bijbehorende feestje was in Ede. TEKST FEmmEKE riEZEBoSch
12 Ad Rem
FoTo mcKlin
“Iedereen vindt hier hetzelfde onderwerp belangrijk”, zegt communicatiestudent Lysanne Rinzema. Net als zo’n zeshonderd anderen is ze op het Goot 500 Event in Ede afgekomen. Lysanne heeft het over sociale rechtvaardigheid, het thema van de conferentie. Op het feestje van de Quote tank je champagne tot je kotsend boven de wc hangt, maar op het feestje van de Goot verorber je mindfood tot je hoofd uit elkaar klapt. Twintig sprekers houden om de beurt een bevlogen speech, in de stijl van TED. Lawaaierige liedjes Talks over recht dus. Niet het recht van advocaten, maar het recht dat te maken heeft met de verdeling van geld, bezit en landbouwgrond. Dat te maken heeft met de zorg voor kwetsbare mensen: de zieken, de uit huis geplaatsten en vluchtelingen. Volgens Kuki Rokhum, een van de spreeksters, is recht de kern van het christendom. Ze quote een tekst uit het boek Amos waarin God zegt: “I hate your religious celebrations. No more of your noisy songs, I won’t listen. But let justice and fairness flow like a river that never runs dry.” De sprekers noemen zoveel teksten als die van Kuki dat je gaat denken dat het begrip op elke bladzijde van de Bijbel staat. Bisschop Samuel zegt in zijn praatje: “Justice is not a program of God, it is His character, God is as much justice as love.”
Column
Lefgozers en lefmokkels, aan de slag! Olievlek Maar hoe krijg je jezelf in beweging voor recht? De CHE’ers die op het event rondlopen vinden dat Goot 500 daar zelf erg bij helpt. SPH’er Klaske van der Veen: “Ik word hier weggetrokken uit de hyperrealiteit van mijn schijnbestaan. Er zijn veel dingen die ik als vanzelfsprekend aanneem maar die dat niet zijn. Bijvoorbeeld als ik boodschappen doe. Achter elk product zit een verhaal, dat meestal niet zo goed is. Ik word gesponsord voor mijn levensstijl door de derde wereld.” De hoeveelheid bezoekers speelt ook een rol, vindt GPW’er Krista Vreugdenhil. “Het druppel-op-de-gloeiendeplaat-gevoel wordt hier helemaal weggedrongen. Je weet dat zeshonderd mensen deze boodschap vandaag horen en hem thuis doorgeven aan hun vrienden. Het ‘recht doen’ kan zich als een olievlek verspreiden.” Maar wat kun je concreet voor rechtvaardige dingen doen? Spreker Roel Kuiper geeft de tip om bewust na te denken over waar je gaat wonen. “Als christelijke mannen zich vervelen en avontuur nodig hebben, ga dan niet survivallen in de Ardennen maar kom naar Amsterdam-Noord. Je verveelt je geen seconde met alle huiselijk geweld, bijstandsmoeders en kinderen die geen ontbijt krijgen. Christenen zijn hier nodig.” Ahold heeft de macht Lysanne: “Eerst dacht ik dat ik nooit bij een multinational wilde werken, want ik sta niet achter de dingen die zij doen. Van het praatje van Roland Waardenburg heb ik geleerd dat je daar juist heel veel invloed kunt hebben. Zelf kreeg hij van Ahold de opdracht om het bedrijf meer duurzaam te maken. Hij zei: “Groepen die de samenleving kunnen veranderen zijn de overheid, de consument of maatschappelijke organisaties, maar de groep die écht veel invloed heeft is het bedrijfsleven, die heeft het geld en de macht.”
Ook MER-student Christian Lankman neemt iets mee. “Ik weet dat tachtig procent van wat er op verpakkingen staat bullshit is. Daarom was ik sceptisch over fair trade en biologische producten. Op Goot 500 hoor ik van professionals dat die keurmerken écht verschil maken. Je kunt als arme student wel denken: ‘Daar heb ik geen geld voor, ik koop Euroshopper’, maar daarmee maak je de armen aan de andere kant van de wereld echt nog armer. Je vindt je eigen ‘armoede’ belangrijker. Ik vind dat we meer moeten betalen voor minder eten, we zijn dik zat.” Duurt lang Van de meeste sprekers krijg je het idee dat christenen keihard de activist moeten uithangen om de wereld mooi te maken. Maar kunnen we dat echt voor elkaar krijgen, moet God dat niet doen? De laatste spreker, filosoof Evert Jan Ouweneel zegt iets interessants. “De 66 boeken van de Bijbel zijn stuk voor stuk een oproep om vrede en recht na te jagen. Maar de nagenoeg laatste woorden in het afsluitende boek Openbaringen zijn ‘ja, ik kom spoedig!’ Als je een hart hebt wat lijkt op dat van God, is de enige reactie op ‘ja ik kom spoedig’: ‘Duurt me te lang, ik begin alvast met recht brengen’. Maar als je moe bent, besef dan dat God het afmaakt en besluit je strijd met de állerlaatste woorden uit het boek: ‘Amen, kom Heer Jezus.’” Lefmokkels Christian neemt zich voor om wat hij hoorde op Goot 500 te gaan uitvoeren. “Ik ga m’n vrienden overtuigen meer duurzaam bier te drinken! Haha, geintje, maar ik overweeg wel een carrière in duurzame bedrijfsvoering, net als Roland Waardenburg. Dat is een vrij ambitieus plan, maar om met Roland te spreken: ‘Lefgozers en lefmokkels, aan de slag!’ Dat doen we dan maar.”
NIETS DEUGT, BEHALVE OP OUDEJAARSDAG Jeroen Schalk is een nondualistische, niet-gelovige cultuurkatholiek.
Oud & Nieuw is pas geslaagd als er een auto in de fik gaat. Ik verzin het niet, mij werd het haast aangeleerd. Althans, ik weet niet beter. Onconventioneel, zo ging het bij ons. De slager zoop te veel volgens de buurt, de kaasboer was te sûnig en de bakker bleek zo’n rotzak dat hij ‘de tering kon krijgen’. Tenminste, dat vonden ze. Ik had er geen mening over. De woordkeuze laat ik in het midden, de directheid daarentegen vond en vind ik schitterend. Ik kom niet uit een achterstandsbuurt, maar bij ons wonden ze er geen doekjes om. Of dat nu nog zo is? Ik ga er vanuit, maar zeker weten doe ik niet. Ik woon er niet meer, allang niet meer zelfs. Laatst hoorde ik dat er nu veel studenten wonen. Zonde vind ik dat. Gutmenschen die in mooie panden aan de rand van de buurt wonen en er een ontzettende tyfuszooi van maken. Geen binding met de omgeving; ‘egoïstische jonkies’, vond de buurt. Ik was het er mee eens. Ben het nog trouwens, student en er mee eens. Er werd wat ‘genuild’ bij ons in dat Nijmeegse buurtje. Niets deugde, behalve op oudejaarsdag. Dan gingen vaders nog één dag aan de bak en moeders trokken massaal richting de oliebollenkraam – of bakten ze zelf. Kinderen klootten wat aan met vuurwerk. Niets ging in de hens, die eer was namelijk aan de grotere jongens. Mijn broers vielen onder die categorie, dus ik erover pochen in de buurt. Een snijdende kou die langs m’n gladde gezichtje gleed, terwijl ik vertelde over de auto die deze keer in vlammen zou opgaan. Ik claimde inside info te hebben, wat vaak ook zo was. Oudejaarsdag begon altijd grijs en grauw, en zo eindigde deze ook. Terwijl het winterdonker aan het einde van de middag genadeloos insloeg, vertrokken broertjes van de grotere jongens vol spanning naar huis. Eten, even thuis opwarmen en weer de straat op. Vuurwerk afsteken, onderling pochen en kijken wat onze grote broers gingen doen. Na twaalven gingen auto’s in vlammen op, meestal met toestemming van de eigenaar. Machtig mooi, verbroedering pur sang. Soms liep het uit de hand. Geen geweld, wel een auto naast de vlammende auto die ook per ongeluk brandschade opliep. Dan kwam er politie, die begreep hoe onze buurt in elkaar steekt. Terwijl agenten weer wegreden, wensten buurtbewoners elkaar een gelukkig Nieuwjaar met de smeulende autoresten op de achtergrond. Een oprechte nieuwjaarswens was het, vurig van aard. De afgebrande auto bespaar ik je, maar de oprechtheid uit dat buurtje haal ik weer uit de kast. Geen woord van gelogen: ik wens iedereen een keigoed Nieuwjaar. Ad Rem
13
Dag eli j ks du rf om te gaan
14 Ad Rem
“Soms moet je het oude achterlaten, om een nieuwe stap te zetten� -- Dave de Haan, fotograaf
Pag.
Lees het verhaal achter de foto op pagina 27
27
Beeld: Eline Lie ftink vertelt het verhaal achter d eze foto Ad Rem 15
Portret
Geloven ondanks vragen
“Als ik écht eerlijk kijk naar het christelijk geloof, dan slaat het als een tang op een varken.” Toch is deze oud-student van de CHE nog steeds een gelovig man. Reden genoeg voor een gesprek met EO-presentator Herman Wegter. TEKST Simon Fousert Foto xander de rooij
16 Ad Rem
“Normaal gesproken laat ik zoiets lezen door iemand van communicatie, maar de grap wil dat ik dat deze keer was vergeten”, aldus Herman over het artikel wat hij schreef in het christelijke opinieblad De Nieuwe Koers. Hierin gaf hij zijn vijf grootste redenen om geen christen meer te willen zijn, maar legt hij ook uit waarom hij nog steeds gelooft. “Anderhalf jaar geleden kwam ik op een punt dat ik klaar was met het christelijke gebeuren. Ik was klaar met de kerk en het feit dat deze steeds minder relevant werd. Ook had ik het gehad met de hypocrisie binnen het christelijke wereldje. Door mijn werk bij de EO kwam ik dit regelmatig tegen. Ik raakte gefrustreerd. Ik dacht: óf ik moet weggaan uit die wereld, óf ik moet het op de een of andere manier kunnen handelen. Toen ben ik voor de tweede optie gegaan.” De ware kerk “Ik kom uit een – zoals ik dat noem – ‘rijtjeshuisgezin’ met vijf kinderen waarvan ik de middelste was. We leefden in onze eigen zuil. Een eigen (middelbare) school, vereniging en vriendenclub en we gingen naar onze vrijgemaakte kerk. Er werd niet positief gesproken over andere kerken: “Herman, er zijn nog wel andere gelovigen, maar daar is wel iets mis mee. Anders zaten ze wel bij ons in de kerk”. Het concept van ‘de ware kerk’ werd niet uitgesproken, maar zat er tussen de regels door wel ingeweven.
Column
Ik heb eigenlijk nooit níet geloofd. Wat ik me nog kan herinneren is dat ik als kind in bed voor het slapen bad en dat ik daar een goed gevoel van kreeg. In mijn puberteit was ik vrij rebels maar desondanks keerde ik mij niet af van het geloof. Het was vanzelfsprekend, maar ik was er niet vol van. Ik was er alleen niet zo mee bezig. Wel voelde ik me veel schuldig. Bijvoorbeeld als ik weer geld van mijn ouders had gejat of als ik had geblowd. “Ik was net achttien toen ik uit huis ging. Op dat moment was ik erg met mezelf bezig. Wie ben ik en wat vind ik belangrijk? Ook ontmoette ik toen op de CHE, min of meer voor het eerst, christenen die anders dachten dan hoe ik opgevoed was. Daarnaast was er tijdens het eerste studiejaar veel aandacht voor persoonlijk vorming. In dat jaar deed ik ook belijdenis in de kerk. Deels omdat ik dat zelf echt wilde, deels omdat ging ik mee met de flow. “Het werd immers weleens tijd”. Vanaf toen ben ik mijn eigen weg gegaan. Door de zoektocht die ik ondernam merkte dat ik niet meer paste in de dichtgetimmerde wereld waar ik vandaan kwam.
“Het zou niet best zijn als wij het geloof zouden snappen” Leef je geloof “Vanaf mijn 20ste tot mijn 35ste heb ik veel gereisd en heb ik veel plekken in Nederland en de wereld bezocht. Ik heb veel mensen geïnterviewd. Daardoor is mijn beeld veranderd. Ik heb minder zekerheden en in plaats daarvan zijn er meer vragen bijgekomen. Door al deze verschillende visies is mijn mening als het ware getest. Dat heeft er aan bijgedragen dat ik steeds meer op zoek ging naar wat belangrijk is. Het gaat er niet om wat je gelooft, maar om hoe je gelooft, om hoe je leeft en wat je ermee doet.” “Ik weet niet waarom ik nog wel geloof en een vriend van mij gezegd heeft dat hij het niet meer kán geloven. Maar dat ik het niet weet is voor mij juist een reden om te geloven! Ik snap oprecht dat mensen niet meer geloven omdat ze het niet begrijpen. Mijn vraag is alleen: wil je een geloof wat je helemaal snapt? Als God bestaat, en daar ben ik van overtuigd, zou het niet best zijn als wij het wel zouden snappen. Overigens sluit ik niet uit dat ik later alsnog zeg dat ik er voorlopig even klaar mee ben. Tot nu toe heb ik nog geen beter verhaal gehoord.” Klaar met de kerk “Volgens mij zitten we in een fase waarin we behoefte hebben aan eerlijkheid. Geen vroom, cliché, christelijk verhaal maar echtheid. Dat is ook wat blijkt uit de reacties die ik op het stuk gehad heb. Ik merk dat heel veel mensen klaar zijn met de kerk zoals die nu is en met het geloof van de antwoorden, terwijl ze zelf zoveel vragen hebben. Daarom wil ik met een aantal mensen avonden organiseren waarin we kunnen nadenken over de vraag: als we als christenen opnieuw beginnen in Nederland, wat nemen we mee en wat laten we achter? Ongeveer tienduizend mensen hebben mijn artikel gelezen. Volgens mij zit ik dan op een spoor waar heel veel mensen zich bevinden. We hoeven maar een klein duwtje te geven en er ontstaat er van alles. Ook bij de EO wordt meer op eerlijkheid ingezet. Dit maakt mij enthousiast om daar te blijven werken.” Herman werkt inmiddels dertien jaar voor de EO. Op dit moment presenteert hij ‘Geloven op 2’ en ‘Melk en Honing’. Hij woont in Amersfoort, is getrouwd en vader van drie dochters.
OUD & NIEUW Johan Snel is de meest eigenzinnige en eigenwijze docent van journalistiek
Dit schrijf ik op gedachteniszondag. Die ene dag in het jaar dat we in de kerk een voor een de mensen in herinnering roepen die het achterliggende jaar gestorven zijn. Over oud en nieuw gesproken. Want je voelt het meteen schuren. In onze samenleving is ‘nieuw’ watvoor alles telt. Nieuw is goed, de maat waaraan we willen worden gemeten. Als je niet van deze tijd bent, ben je nergens. Met oud wil je niet worden gezien. Het moet zijn gebeurd in de vroege jaren negentig. Ik was er zelf bij en ik denk dat ik het me nog goed herinner. De Muur viel en plotselingkon je het horen, triomfantelijk haast: ‘we rulethisworld’. Wat achter ons ligt heeft afgedaan, we stappen regelrecht de toekomst in. Op weinig plaatsen hadden mensen zo sterk het idee dat ze hun oude jas aflegden en dat ze voortaan alleen nog nieuwe kleren zouden dragen, als bij ons. Een heftig soort vooruitgangsgeloof was geboren en alles wat voor ‘oud’ of ‘traditioneel’ kon doorgaan, stond voortaan buitenspel. Een halve eeuw verder, na vijf jaar crisis ook, hoor je dat triomfantalisme niet vaak meer. We zijn zelfs eerder angstig. De droom naar voren lijkt omgeslagen in een terugverlangen naar die gouden jaren negentig, toen altijd de zon scheen en er een gouden toekomst lonkte. En nu komt de grap. Want daarvoor gebruiken we nog steeds de taal van toen, die leer je blijkbaar niet zomaar af. Zo is ‘progressief ’ nog altijd een buzzwoord en wee je gebeente als je het niet bent. Tegelijk is dit droomwoord uit de seventiesafgedaald naar de wereld van zeg maar Veronica en BNN, van hedonistische bejaarden en overjarige puberteit dus. Zo hoor je het op elke zender wel eens langskomen, hopeloos in zijn eigen staart verstrikt. Omgekeerd heeft ook ‘conservatief ’ een metamorfose ondergaan. Stond conservatief altijd voor terughoudendheid en vasthouden aan dingen die hun deugdelijkheid hadden bewezen, daar is het nu haast de slogan van de revolutie. Moderne ‘conservatieven’ verzetten zich zo fel tegen de overheid dat ze haast in alles lijken op de anarchisten die ooit dezelfde draak bestreden. Laten we met Oud & Nieuw de knop maar eens omzetten. Als je echt de toekomst in wilt, dan biedt ook de traditie een goudmijn. Als je echt vooruit wilt, heb je niet veel aan vooruitgangsgeloof. Maar alles aan hoop.
Ad Rem
17
18 Ad Rem
Levenslessen
Grensverleggend
Tentamen maken in Turkse ‘bioscoop’ Communicatiestudent Ceylan Kaynak verblijft momenteel in de Turkse stad Istanbul om af te studeren aan de Bilgi Universiteit. Ceylan woont samen met haar studiegenoot Roos Oosterbroek in een appartement in de oude stad. Een paar vragen aan de studente. tekst reinier huisman foto’s roos oosterbroek Hoe is het om in Istanbul in de schoolbanken te zitten? “De schoolbanken zitten anders dan in Ede. Deze week heb ik een tentamen gemaakt in een lokaal dat meer leek op een bioscoop dan op een klaslokaal a la de CHE. Dat vind ik wel wat vreemd ogen.” En, al Turkse vrienden gemaakt? “Mijn vrienden komen van overal en nergens: Saoedi-Arabië, Italië, Turkije, Egypte, Duitsland en nog een aantal landen. In vriendschappen speelt je achtergrond hier geen betekenisvolle rol. Het sluiten van vriendschappen gaat sneller en voelt intenser. Je doet veel samen. Vorige week ben ik samen met een vriend naar de opera geweest.” Wat vind je het lekkerste eten in Turkije? “Turks eten is niet heel anders dan Nederlands. We gaan hier regelmatig naar een Sushirestaurant of de Italiaan. Boodschappen doen en koken is hier wel meer mix and match dan in Nederland. We hebben hier tenslotte geen Albert Heijn.” Vieren jullie kerst of een ander cultureel feest? “Kerstfeest wordt niet uitgebreid gevierd in Istanbul. Wel zie ik kerstverlichting bij diverse koffiehuizen, restaurants en in Isti-
klal, dé straat in Taksim. Roos en ik gaan wel kerst vieren.” Wat ga je tijdens de jaarwisseling doen? “Oud en nieuw vieren we waarschijnlijk in een mooi landhuis of een villa. Natuurlijk mét vuurwerk! En anders kunnen we ons altijd in Taksim wel vermaken.” Wat was je spannendste ervaring van de studieperiode? “Mijn studiegenoot Roos moest op een nacht een taxi nemen. Ik liep met haar mee, over het paardenplein Hippodroom, een stadion uit de Romeinse tijd in Constantinopel. Plotseling werden we omringd door zeven zwerfhonden. Ik was net wakker en voelde me nog aardig slaapdronken. Gelukkig lukt het Roos om de straathonden weg te jagen door te sissen en te schreeuwen!” Aan welke Turkse gewoonte kun je nog steeds niet wennen? “Aan kleine kinderen die tissues verkopen op straat, zelfs als het koud is in de avond. De verschillen tussen klasse zijn hier goed zichtbaar. Sommige zigeuners leven met de hele familie op straat. Daarover voel ik me soms machteloos. Je kunt niet iedereen helpen.”
Ad Rem
19
Achtergrond
2014: CHE ondergaat grondige metamorfose Vorig jaar is de Kenniscampus, devijf identieke studentenflats die tegenover de CHE staan, uit de grond gestampt. Ook in het nieuwe jaar staan er grootse bouwplannen op de agenda. ‘2014 wordt het jaar van nieuwbouw’, staat op de CHE-website. Maar wat staat ons nu te wachten?
TEKST Hendriëlle de Groot foto xander de rooij
Lekkende kranen, dunne wanden en studenten die klappertandend aan de verwarming gekluisterd zijn. De nood is groot in het beruchte noodgebouw, dat zijn naam duidelijk eer aan doet. Het blauw geverfde pand tegenover het hoofdgebouw doet denken aan een gekraakte woning, met haar gebrekkige faciliteiten. Transparante loopbrug Het is moeilijk om je voor te stellen dat er over enkele maanden op deze plaats een gloednieuw gebouw met een oppervlakte van 4.500 m2verrijst. De nieuwbouw is transparant en telt drie verdiepingen. Een loopbrug van
20 Ad Rem
glas en staal verbindt het complex met het bestaande schoolgebouw, zodat je via deze weg gemakkelijk over kunt steken. De nieuwe CHE krijgt steeds meer trekken van een campus, zoals we die uit Amerikaanse films kennen.Op het terrein van de hogeschool kun je niet alleen studeren, maar ook wonen. De omgeving rondom de school is vrij van verkeer zodat er een wandel- en fietsgebied ontstaat. Buiten komen er meer betonblokken waar studenten kunnen plaatsnemen met hun laptop. Aan ambities geen gebrek, maar de praktijk wijst uit dat er soms weinig van mooie plannen terecht komt. Zo heeft de CHE al enkele tonnen gestoken
Column in een ontwerp van het hoofdgebouw, dat uiteindelijk toch versoberd is. De begroting werd bijgesteld. Met tien miljoen euro is het budget teruggebracht, maar volgens Joop Korteland, directeur facilitair en voorzitter van de stuurgroep (her)huisvesting, wijkt het nieuwe ontwerp wat ambitie betreft niet veel af van het oorspronkelijke concept. CHE to Go Wat verandert er concreet? Gebouw Zuid wordt verkocht, d ’Overkant gesloopt en vervangen door een gloednieuw gebouw met daaronder een fietskelder.Ook het huidige hoofdgebouw ondergaat een metamorfose. Studenten komen voortaan niet meer binnen door de achteringang, maar via de hoofdingang. De academies krijgen een nieuwe, herkenbare vorm waarin het academiehart ontwikkeld is en waar werk- en vergaderplekken voor docenten en bureaumedewerkers te vinden zijn. Op de begane grond van het hoofdgebouw komt een CHE to Go, waar studenten een snelle consumptie kunnen kopen. De Starbuckscorner naast de kantine, die inmiddels niet meer weg te denken is, is al een zichtbaar resultaat van de nieuwbouw wat studenten omarmen.
GELUIDEN VAN HET BEREMOOIE LEVEN Bas Derks ziet zichzelf als een schrijvende Tarzan. *Paf.* We worden afgeschoten, de beer en ik. Via een IKEA-parcours dus met veel obstakels in de vorm van kasten en kinderen - rennen wij richting uitgang. Verscheurt de beer mij voor de finishlijn, wint hij. Ben ik bij de uitgang voor hij mij te pakken heeft, win ik. Wanneer de race beslist is, geven we elkaar een high five en beginnen we opnieuw. Het is een soort oneindige strijd tussen winnen en verliezen. Een renwedstrijd tussen leven en dood, zonder uitkomst.
Het aantal studentenwerkplekken verdubbelt Een veelgehoorde klacht is het tekort aan studentenwerkplekken. In het atrium is het altijd weer vechten om een computer te vinden die nog niet bezet is. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt is de ongeschreven regel. Ook daar komt verandering in: het aantal werkplekken verdubbelt, van 170 naar 340.
*Tring.* Midden in de zevende race ontwaak ik door de bel. Een vrouw komt bloemen brengen, uit dank voor mijn schrijfsels. Ik geef nooit bloemen aan mijn vriendin, maar deze vrouw wel aan een onbekende kop in de krant. Wat een heldin is dat. Geen idee hoe ze aan mijn adres gekomen is, maar daar sta ik niet meer van te kijken. Ik sta überhaupt niet, lig nog in bed, mijn vader is zo lief om de bos aan te nemen.
Vanaf januari 2014 start de sloop van d’Overkant en naar verwachting staat er binnen twaalf maanden een nieuw gebouw. Een maand later begint ook de verbouwing in het hoofdgebouw. In september 2015 kan het aangepaste hoofdgebouw in gebruik genomen worden, als alles volgens planning verloopt.
*Gaap.* Na wat omdraaien daal ik half slaperig de trap af en aanschouw het boeket waarover mijn ouders naar boven schreeuwden. Zij trappen ondertussen hun tweewielers richting Arnhem en mijn zusje werkt steevast de eerste weekenddag. Oftewel: huis is aangenaam leeg. Op het kaartje staat een adres. Blijkt in de buurt, dus ik besluit om even langs te gaan en een gesproken bedankje te retourneren. Omkleden, schoenen aan, jas om en deur dicht.
Geluidsoverlast “Het is de bedoeling om de hinder zoveel mogelijk te beperken”, aldus Korteland.“Het zwaartepunt van de werkzaamheden in het hoofdgebouw ligt in de vakantieperiodes.” Dan kunnen bouwlieden naar hartenlust timmeren, boren en heien, zonder dat studenten of medewerkers daar last van hebben. Verder is de verbouwing geen meerjarenplan. De operatie duurt ‘slechts’ negentien tot twintig maanden. Korteland voorziet wel enkele risico’s en ongemakken die de grote verbouwing met zich meebrengt. Zo is geluidsoverlast wel het laatste waar studenten op zitten te wachten als ze tentamens maken. De werkzaamheden komen dan in principe stil te liggen. Ook het verbouwen van de mediatheek is een ongemak waar studenten last van krijgen. “We zullen ons inspannen om deze voorziening continu beschikbaar te houden.Over bepaalde werkzaamheden in de mediatheek communiceren we tijdig”, licht Korteland toe. Lokalentekort Verder ontstaan onvermijdelijk lokalentekorten als d ‘Overkant tegen de vlakte gaat en het hoofdgebouw onder handen wordt genomen. Dat probleem is inmiddels opgelost. Buiten de CHE zijn lokalen gehuurd op loopafstand. Zo moeten studenten en docenten soms uitwijken naar ROC A12, aan de Reehorsterweg. Deze gedwongen ‘verhuizing’ geldt in mindere mate voor medewerkers. “Medewerkers blijven aardig op hun plek, maar moeten inschikken”, aldus Korteland. Concreet houdt dat in dat er meerdere medewerkers in een ruimte worden geplaatst, als tijdelijke oplossing. Het is te hopen dat al deze offers de moeite waard zijn en dat we binnen twee jaar kunnen genieten van een gloednieuw CHE-gebouw.
*Bam.* Wat?! Deur dicht?! Nooo. Nakkers, sleutel vergeten. Geen mobiel, geen fiets, geen geld, niets. Telefoonnummers onthouden is een uitbesteed talent en dus besluit ik om alsnog naar het adres van de bloemen te gaan. Daar ontvang ik een open deur, warme woorden en een glas thee. Anderhalf uur later leg ik uit dat ik mijn huis niet meer in kan, maar mijn zusje in Wageningen waarschijnlijk wel de sleutel heeft. Direct krijg ik met alle moederliefde een fiets aangeboden. *Piep.* Na een half uur fietsen breng ik mijn metalen ros tot stilstand bij de werkplek van mijn zusje. En ja hoor: geen sleutel. Gelukkig wel een mobiel om mijn ouders te bellen. Zij komen direct uit Arnhem terugfietsen, maar dat kost nog wat klokrondjes. Ik besluit om rond te dwalen in Wageningen. De markt is in volle gang. Allemaal mensen, maar niemand die ik ken. Het geeft een bepaalde rust. Ik waaier met een PvdA-gemeentelid uit over het nut van windmolens, discussieer met een viskraameigenaar of visetende vegetariërs wel echt zijn en beland uiteindelijk in een oud boekenwinkeltje. *Bam.* De deur sluit zich achter mij, aan de goede kant welteverstaan. Ik ben weer thuis. Zou schrijven vandaag, maar er staat geen letter op papier. Wel vele verhalen rijker. Soms heb je zo’n dag. Zo’n dag waarvan je de route al had bedacht, maar waar God vervolgens beren op plaatst. Het is aan jou of je de strijd met de bruine giganten aangaat of vloekend een vluchtweg zoekt. Ik ga voor het eerste, wie weet wat er te winnen valt. Na elke wedstrijd is er een herkansing, niets te verliezen Tevreden kruip ik mijn bed in. Beremooie dag gehad.
Ad Rem
21
Studentikoos
Student en vader tegelijk De baby de fles geven, terwijl je aan het leren bent voor een tentamen. Brakke nachten, niet omdat het happy hour is in de kroeg, maar omdat de kleine huilt. Terwijl leeftijdsgenoten een zorgeloos en relaxed studentenleven leiden, rust er een grote verantwoordelijkheid op de schouders van SPH-student Gabriël Post. Hij staat op het punt om vader te worden, en dat is ‘best heftig’ als je 21 jaar bent. TEKST Hendriëlle de Groot foto Eline Lieftink
“Er gaat veel veranderen”, zegt Gabriël, derdejaars SPH’er aan de CHE. “Je weet niet wat het is, wat de gevolgen zijn.” Met spanning kijkt hij uit naar de geboorte van zijn dochter. De babykamer, geschilderd in roze tinten, is af. De wieg staat klaar, de babykleertjes liggen in de kast. Het wachten is nu nog op de baby… Als Gabriël negen maanden geleden hoort dat zijn vriendin Daniëla (19) zwanger is, is schrik zijn eerste reactie. Hij en zijn vriendin leiden dan nog een onbezorgd studentenleven en de zwangerschap is niet gepland. “Het was niet de bedoeling. Je weet dat er veel gaat veranderen. Er zijn veel onzekerheden, bijvoorbeeld op financieel gebied.” Toen Gabriël zijn dochter zag bewegen op de echo, drong het besef dat hij vader zou worden, pas echt tot hem door. En daarmee kwam ook de blijdschap.
“We pakken een biertje, het is feest!” Hoewel het een uitzondering is dat zo’n jong stel in verwachting is, zijn de reacties vanuit de omgeving positief. “Mijn moeder vond het superleuk. Mijn vader zei: ‘We pakken een biertje, het is feest!’” Ook vrienden reageren positief op het nieuws. “Sommigen begonnen keihard te lachen. Veel mensen waren positief, maar ze beseffen ook dat het heftig is.” Gabriël realiseert zich dat hij en zijn vriendin een uitzondering vormen, omdat ze zo jong vader en
moeder worden. Met vooroordelen en veroordelingen hebben ze gelukkig niet veel te maken gehad. “Veel mensen zeggen: ‘Ik zou het niet gedaan hebben’ of ‘Het is zonde van de tijd, het vraagt veel van je’. Maar ze veroordelen het niet”, aldus Gabriël.
De blijdschap kwam pas echt toen ik de echo zag “Mijn vrienden hebben de helft van het huis geschilderd” Gabriël en Daniela ervaren veel steun vanuit hun netwerk. De ouders van Daniëla hebben geholpen met het schilderen van de babykamer. Als de baby geboren is, zijn ze ook bereid om een dag in de week op hun kleinkind te passen. Ook van zijn vrienden krijgt het jonge stel support. “We hebben een leuke, grote vriendengroep. Toen we gingen verhuizen, heeft een aantal vrienden de helft van het huis geschilderd. Ook willen ze boodschappen doen als ik er te weinig tijd voor heb”, zegt Gabriël. Op dit moment is Gabriël bezig met zijn derde-
jaars stage. Een pittige combinatie met zijn werk in de avonduren en het vaderschap, maar zelf ziet hij het wel met vertrouwen tegemoet. “Ik ben dan niet veel meer tijd kwijt, want een baan is ook veertig uur per week. Straks ben ik wel in het weekend vrij.” Over de taakverdeling hebben Gabriël en zijn vriendin al afspraken gemaakt. Zij blijft thuis om voor het kind te zorgen, en zal misschien in deeltijd haar studie weer gaan oppakken. Gabriël zelf is van plan om zijn stage en de studie SPH af te ronden. In het vierde studiejaar zal Gabriël nog wel even terug moeten naar de schoolbanken. “Vroeg opstaan en reizen, dat kost veel tijd. Ik hoop dat ik ergens deeltijd kan werken, dan kan ik ook in deeltijd afstuderen. Het is maar een jaartje, dat is nog wel te overzien.” Jolie is geboren! Bijna twee weken na de uitgerekende datum, bevalt Daniëla van een gezonde dochter: Jolie Noé (roepnaam: Jolie). Nu kan Gabriël antwoord geven op de vraag hoe het is om vader te zijn. “Het is best wel heftig en misschien onwerkelijk. Wat moet ik nou, vraag ik me soms af als ze huilt. Maar ze slaapt ook lekker; ze doet het goed”, weet de trotse vader Gabriël te vertellen.
Ad Rem
23
Recensies
Jerry B. Jenkins - Verscheurd
Verscheurd telt dan wel meer dan 500 pagina’s, maar alsjeblieft, laat je daardoor niet afschrikken. Schrijver Jerry B. Jenkins, wellicht bekend van de serie Left Behind, heeft ruim 180 boeken op zijn naam staan en loodst je moeiteloos door deze dikke pil heen. Brady Wayne Darby slijt zijn laatste dagen in de dodencellen van een zwaarbewaakte Amerikaanse gevangenis. Zijn leven is op een puinhoop uitgelopen. Het is klaar. Afgelopen. Schluss. Finito… Hoe dan ook: Brady kan er geen traan meer om laten. In de gevangenis is Thomas Carey werkzaam als predikant. Ook zijn leven geeft trammelant. Een harde werker, maar hij heeft nooit resultaat gezien. In de dodencellen ontmoeten Brady en Thomas elkaar - een gefrustreerde predikant en een door iedereen uitgekotste crimineel. Ze raken bevriend en bemoedigen elkaar zoveel mogelijk. Tot Brady’s laatste dag dichterbij komt. Voor die dag heeft hij nog een laatste wens die hij aan Thomas voorlegt. Is Thomas bereid om dit bizarre verlangen tot werkelijkheid te laten komen? Verscheurd is een intrigerend verhaal over hoe hard het leven kan zijn. Over teleurstelling, mislukking, maar zeker ook over hoop en de kans op een nieuw leven. Door de goede opbouw, de spanning en de afwisseling tussen beide levensverhalen is het prettig lezen. Zeer geschikt voor de vakantie, wanneer er tijd genoeg is om even in een boek te duiken!
24 Ad Rem
Martin Smith – God’s Great Dancefloor
Een ou…, ik bedoel, ietwat op leeftijd gekomen meneer met nieuwe songs. Dat is Martin Smith met zijn recente plaat God’s Great Dancefloor. Waarschijnlijk ken je hem nog als zanger van Delirous? Na zijn carrière bij deze succesvolle Britse worshipband is hier nu zijn soloalbum God’s Great Dancefloor. De title track op het album is in samenwerking met Chris Tomlin en staat ook op Tomlins nieuwste plaat Burning Lights. Nog eentje die herkenning bij je kan oproepen: ‘Fire Never Sleeps’. Dit pareltje is een halfjaar geleden gecoverd door Audio Adrenaline en toegevoegd aan hun album Kings And Queens. Over ‘Fire Never Sleeps’ gesproken, het nummer begint met stevige drums. Het brengt weer even het Delirious?-gevoel naar boven. Lang kun je die beat niet vasthouden, want twee nummers later zien we de gevoelige kant van Martin. Wat klinkt zijn stem prachtig bij ‘Waiting Here For You’. De opbouw van het nummer is onwijs goed en de tweede stem van zangeres Sarah Bird maakt deze track compleet. Het gloednieuwe album zit vol creatieve creaties. De samenwerking met Chris Tomlin en Tim Hughes hebben alles uit Martin gehaald wat in hem zit. Zo goed en vertrouwd als Delirous? wordt het nooit in z’n eentje, maar met deze plaat is nieuwe kerk- en praisemuziek geboren. Dit album is nog maar deel één van Gods grote dansvloer. Deel twee is in de maak en wordt eind dit jaar verwacht. Ergens rond oud & nieuw.
Simon Fousert
Martine ten Klooster
Schrijft en interviewt, verbaast zich graag, verwondert zich nog liever.
Dol op muziek en radio DJ bij BEAM. Houdt van rock/pop met inhoud.
Recensies
The World’s End – Edgar Wright
Uitagenda Wat te doen op oud & nieuw?
Simon Pegg en Nick Frost spelen opnieuw de hoofdrol in een satirische film van regisseur Edgar Wright. Met The World’s End voltooien de heren hun ‘cornetto-trilogie’. In elke film komt het ijsje terug, waarbij ze populaire filmgenres op de hak nemen. De eerste delen waren zombiefilm Shaun of the Dead en politiefilm Hot Fuzz. In The World’s End probeert de onvolwassen Gary King (Pegg) zijn middelbare schoolvrienden Andy (Frost), Oliver (Martin Freeman), Steven (Paddy Considine) en Peter (Eddie Marsan) weer bij elkaar te krijgen. Dit alles om een legendarische avond te herbeleven waarbij de jongens ‘the golden mile’ proberen af te leggen. In één avond en al zuipend gaan ze alle kroegen in hun slaperige geboortedorp af, met als eindstation de tiende bar: the World’s End. Dankzij het aanstekelijke enthousiasme van Gary laten de mannen zich toch meeslepen naar het slaperige stadje. Naarmate de avond vordert en de alcohol meer en meer van zich laat spreken, merken de heren dat niet alles in het stadje is wat het lijkt en dat er vreemde dingen aan de hand zijn. Met deze film heeft Wright opnieuw een knappe satirische film gemaakt die zich niet uit met flauwe grappen, maar met vlijmscherpe dialogen en hoogstaand acteerwerk. De wisselwerking tussen Frost en Pegg gaat weer vloeiend en vooral laatstgenoemde zet een uitstekende tragikomische rol neer als Gary King. De onderlinge conflicten en ‘inside jokes’ tussen de personages zijn zo geloofwaardig en aanstekelijk, dat je het de makers vergeeft dat de uiteindelijke onthulling van het complot ietwat langdradig verloopt. Een waardig einde van een komische trilogie.
‘Spaced out’ - Arnhem Voor liefhebbers van housemuziek is dit de kans om oud en nieuw groots te vieren in de Rijnhal. In 1992 werd daar de eerste grote acidhousefeesten gehouden. Artiesten die optreden zijn 8Bahn, New Dutch School en Juxtapose.
‘Nye Bal Masqué Gold Edition’ - Nijmegen Voor een feestje in thema ga je naar ‘Nye Bal Masqué Gold Edition’ in Club van Buren De dresscode is gemaskerd/goud. De artiesten zijn Sir Charles, Wayland ans Sax, Georgio Schultz en Denzel Prime.
Oud en nieuw in de Efteling - Kaatsheuvel Voor mensen die romantischer het jaar uit willen is de Efteling een leuke plaats. Met de attracties in de nacht en een vuurwerkshow. Het is geen dansfeest.
Oud en nieuw op de Grote Markt - Brussel Op de Grote Markt in Brussel komen veel mensen samen. De oude gebouwen zorgen voor een sfeervol oud en nieuw. Vanwege de drukte rijden er de hele nacht bussen.
Nightlife Circus - Utrecht
Robin Hazeleger Kijkt met de pen. Van geweld tot liefde, van bloed tot seks. Westersn het liefst met spaghetti.
Voor een thema party in Utrecht is Nightlife Circus in Central Studios bijzonder. De dresscode is Nightlife, Circus, Freakshow, Bizarre, Carnivale of Burlesque.
Oud & nieuw party - Barneveld Vanaf 1 uur is het feest in ‘De Babbel’ in Barneveld. Nadat je een kaartje hebt gekocht, zijn er gratis shotjes.
New Years Eve Party! - Arnhem In de 5th Avenue in Arnhem is er een knallend feest vanaf 7 uur. Ad Rem
25
Charlottes Creative Cooking
Winterse kooktaferelen van Joris De dagen worden korter, de temperatuur daalt en we kruipen allemaal gezellig tegen elkaar aan op de bank om tijdloze kerstfilms te kijken. We eten erwtensoep en stamppot. Het is dus tijd voor een winters gerecht. tekst charlotte de groot foto eline lieftink Terwijl ik de trap op loop, komt de geur van heerlijk eten mij al tegemoet. Ik denk terug aan een Amerikaanse party van een aantal maanden geleden met vrienden. Na een broodje knakworst, een huzarensalade en vele liters cola waagde ik mij aan een ietwat apart uitziend gerechtje. Ik trok mijn lip op bij het zien van de witte sliertjes, genaamd zuurkool. Ik heb echt een hekel aan zuurkool, maar zijn strak gestreken blauwe blouse en zijn witte tandpastasmile haalden mij over om me er toch aan te wagen. Even haalde ik diep adem en nam toen een hap. De zure, frisse maar toch ook warme winterse smaak overtrof al mijn verwachtingen. Believe it or not, maar zuurkool kan echt heerlijk zijn. Ik vroeg natuurlijk meteen zijn nummer, want over dit gerecht moest ik meer weten… Met trots presenteer ik de zuurkoolschotel van Joris Groenendijk. Hij is vierdejaarsstudent pabo en is nu druk bezig met een versneld afstudeerproject. Terwijl ik op de bank ga zitten, maakt Joris het gezellig met een paar kaarsen en een achtergrondmuziekje. Ondertussen maakt Dave foto’s van het gerecht. Nog even checkt Joris zijn sociale contacten
op zijn iPhone en vertelt dan over zijn kookkunsten. “Na een lange werkdag plof ik neer op de bank en zet ik muziek aan. Ik heb dan geen zin om uitgebreid te koken. Een simpele ovenschotel gaat er dan wel makkelijk in. Het is snel en makkelijk klaar te maken en ook gezond.” Hap-slik-wegmaaltijden zoals pizza en patat maakt Joris zelden. Hij is druk bezig zijn conditie op peil te houden met een sportprogramma. Daarom geeft hij ook de tip om veel groente en vlees te eten. “In het weekend kook ik weleens wat uitgebreider. Meestal heb ik doordeweeks geen tijd om lang te tafelen want dan wacht ’s avonds het studentenleven op me. In het weekend werk ik weleens een halve kilo kip naar binnen. Samen met mijn huisgenoten kook ik dan lekker uitgebreid en dan neem ik daar extra de tijd voor. Dus, of je nou lang of niet de tijd hebt om te koken, dit gerecht kan er altijd wel mee door. Ik zou zeggen: geniet van elkaar, de winter en de zuurkool.”
Voor 2 - 3 personen heb je nodig: 200 gram zuurkool 300 gram (mager) gehakt 300 gram spekjes 400 gram aardappelschijfjes Klein blikje ananasstukjes Zakje geraspte kaas
En zo maak je het:
Bak de spekjes met een beetje bakboter in een pan en doe ze daarna in een ovenschaal. Doe dan hetzelfde met het gehakt. Meng de zuurkool bij het gehakt en spekjes. Laat het sap uit het blikje met ananasstukjes lopen en meng ook dit bij het mengsel. Bedek daarna de ovenschotel met aardappelschijfjes. Als laatste strooi je de geraspte kaas over de aardappelschijfjes. Doe het gerecht in de heteluchtoven op 180 graden. Na 15 tot 20 minuten is het klaar en kan je het serveren. Tip: Als je deze maaltijd echt af wilt maken, dan kun je aardappels koken (eventueel met schil) en dan in plakjes snijden. Ook kun je zelf kaas raspen en de ananasstukjes in blik vervangen door verse ananas. Heb je zin om lang te tafelen? Neem dan een witte wijn (Chardonnay) en neem als toetje een pak stoofpeertjes vla.
26 Ad Rem
Neemt zich elk jaar weer voor om zich niet misselijk te eten aan oliebollen met oud en nieuw, maar toch gebeurt het elk jaar weer.
Achter de schermen
Belevenissen van de redactie
Redacteur liefdespagina
Vincent Lengkeek - Chef internet Ad Rem online
‘Love hurts, love scars…’ klinkt het vanuit mijn televisiespeakers. Los van de vraag of ik het nieuwe programma van RTL nu graag of niet kijk, denk ik na over de titel. Terwijl ik probeer om mijn datingpagina vol te krijgen vraag ik me af of dat ‘love hurts’ waar is. Als ik de liedjesmarkt moet geloven wel en ook als ik naar mezelf kijk, weet ik dat het waar is. Liefde ís kwetsbaar, liefde dóet pijn.
Tienduizenden bezoekers bezochten de laatste maanden de website van Ad Rem (adremonline.nl). We krijgen veel positieve reacties, maar natuurlijk klinken er ook minder enthousiaste geluiden van medewerkers of studenten die Ad Rem letterlijk te ‘Pownews-achtig’ vinden.
Beschadigd vertrouwen. Een uitgestoken hand die onbeantwoord bleef. Dat moment dat je ontdekte dat je niet kon trouwen met de juf en de man uit je dromen niet zo toereikend was als je hoopte dat hij was. Tijdens het maken van deze editie heb ik gemerkt dat het verlangen naar een relatie vaak wordt weggemoffeld of ontkend, alsof het verboden is. Begrijpelijk, maar ook gek. Want is liefde ondanks alles niet iets waar we stiekem allemaal naar op zoek zijn, iets waar ons hart naar schreeuwt? Dit alles maakt me trots op de mensen in deze editie die de moed hebben gehad om liefde een kans te geven.
Sinds het nieuwe schooljaar heb ik al een aantal serieuze gesprekken gehad met verschillende studenten en medewerkers die niet te spreken waren over bepaalde berichtgeving van Ad Rem. ‘Het verhaal klopt niet’ wordt dan meestal gezegd. Later blijkt vaak dat het verhaal wel degelijk klopt, maar dat de betreffende organisatie of persoon simpelweg niet blij is met de in hun ogen negatieve aandacht. En dat is toch heel iets anders dan een feitelijke onjuistheid, zoals dat zo mooi heet. Ad Rem is het onafhankelijke studentenblad van de CHE. Als internetredactie bewaren wij die status door een kritische nieuwsstroom over, op en rond onze hogeschool. Dat mogen en laten we ons niet zomaar afpakken. Voor het laatste nieuws, maar ook leuke columns en blogs, ga je naar www.adremonline.nl. Tot ziens op de CHE!
Dave de Haan (fotograaf) - Hartpagina Al twee weken was ik er. De vieze lucht en de chaos van vele kinderen werden langzamerhand een gewoonte. In deze omgeving is het zo gemakkelijk een foto te ‘nemen’ van degene die kwetsbaar is. Helemaal wanneer bijna ieder beeld een emotie op kan roepen. Ik nam wel die foto. Recht blijven doen aan het onderwerp dat je vastlegt vind ik één van de lastigste taken als fotograaf. Daarom dit verhaal achter de foto op de hartpagina, in de hoop dat recht te doen. Het was vanaf die ene dag dat kleur en frisheid hun intrede deden in de sloppenwijk in Durban, Zuid-Afrika. Waar kinderen eerst doelloos rondzwierven, was er nu een rennend kleurenpalet. Vanuit de hele wijk kwamen kinderen naar het hoofdgebouw van de wijk. Ze kregen nieuwe schoenen nadat we hun voeten hadden gewassen. Toen ik het meisje van de foto vroeg wat ze van haar nieuwe schoenen vond, zei ze stralend: “Ik voel me nieuw!”, waarna ze naar haar vriendinnen rende. Meer dan 800 kinderen kregen deze dag nieuwe schoenen… en zij kleurden deze vieze wijk door kinderlijk gelach.
Colofon Hoofdredactie Lisa Middelkoop Anne Vader Eindredactie Sophie Hol Ruth van der Kolk Joël Oosterhagen Redactie Simon Fousert Charlotte de Groot Hendriëlle de Groot Reinier Huisman Lennart de Jong Nienke Leendertse
Hanneke van Olst Femmeke Riezebosch Gioia Tolmeijer Kenneth Watson Fotografen Dave de Haan Eline Lieftink Xander de Rooij Opmaakredactie Sanna de Boer Debora Post Acquisitie Eric Wubs
Ad Rem
27
De galspuwer
Bejaarden: oud vuil tekst lennart de jong foto eline lieftink
Op het perron staan reizigers als een kudde opeengepakte pinguïns op de trein te wachten. Het lijkt op een kort-na-oorlog-tafereel, maar dan wat kleurrijker. Wel veel grimmiger, want de trein is te laat, wel vijf minuten. Links en rechts hoor ik gefoeter. Schelden, vloeken. “Ik ga niet als een beest in zo’n volgepakte trein zitten.” “Die verrotte Spoorwegen ook! Het is ook altijd hetzelfde.” “Klere NS.” Hier en daar lopen mensen met driftige passen weg, terwijl de roltrap ondertussen geduldig nieuwe reizigers blijft aanvoeren. Als de deuren van de trein sissend open gaan, laat ik me meeduwen in de horde mensen die zich richting de coupé beweegt. Terwijl de laatste reizigers het vervoersmiddel nog verlaten, dringen de eerste mensen zich al naar binnen. Ik zie in gedachten een kudde varkens voor me, die zich door de deur van hun hok perst en vecht om de eerste plek bij de trog. Ik denk dat ze het netter doen dan wij. Dit zijn nazi-taferelen, maar dan zonder snauwende opzichters met porrende geweerkolven. Hier doen mensen het zichzelf aan. Eenmaal in de trein neem ik genoegen met het onderste traptreetje. Ik zit strak tegen een dikke man aangeperst. Zijn penetrante zweetlucht dringt mijn neus binnen. Mijn maag draait. Zijn trillende been ergert me. Hoe meer ik erop ga letten, hoe erger het wordt. Opeens buldert een stem: “Ga eens even aan de kant!” Ik kijk verstoord op. “Waar slaat dat nu weer op? De trein zit toch vol? Wat is dat nu weer voor egoïst? Ik heb er genoeg van!” Tussen de mensenmassa door komt een reusachtig grote man aangebanjerd. Hij houdt een fragiel oud
28 Ad Rem
vrouwtje bij haar magere schouders en loodst haar voorzichtig maar trefzeker door de opeengepakte menigte in de coupé. De ontredderde blik in de ogen van het oude vrouwtje raakt me. Mijn irritatie verdwijnt en maakt plaats voor vertedering. Ik zie twee dunne rimpelige beentjes met paarsblauwe aderen voor mijn neus voorbij komen. Daarachter volgen de olifantenpoten van de grote man. In de verte hoor ik Goliath met denderend stemgeluid vragen of er iemand is die even plaats wil maken voor deze dame. Mensen kijken elkaar aan, te eigengereid om op te staan. Na wat aarzelen stelt een jonge vrouw haar stoel ter beschikking. “Ach, je bent een schat!” zegt het oudje met een
Nederland gaat krakend en piepend ten onder bevende stem, terwijl de reus haar voorzichtig in een stoel laat zakken. “Niets te danken”, zegt ze. “Dat zouden meer mensen moeten doen!” Ik voel het trillende been van de stinkende man naast me niet meer. Ik mijmer over vergrijzing, overvolle bejaardentehuizen, egoïsme en individualisering. Aan ouderen die onder de voet gelopen worden. Nederland gaat krakend en piepend ten onder, concludeer ik. Niet aan economische crisis of vergrijzing, maar aan de manier waarop wij met elkaar omgaan, vooral met kwetsbaren.
Bekijkt de werkelijkheid met argusogen en voegt waar dat strikt noodzakelijk is wat gal of humor toe. Dat houdt het levendig.