Primeur 5 - 2021 by AGF Vormgeving

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

mei 2021 35ste jaargang

Meet the family!

In dit nummer :

Industriegroenten Financieel

Stazak

Zoals we aardappelen al jaren kiezen, gewoon op kooktype. Voor de basic bereiding van de heerlijkste stamppot, of juist gebakken aardappelen.

em Blokboadk -z Open doos

Wanneer bereidingswijze en toepassing doorslaggevend zijn bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals heerlijk grillen en poffen, verse frites bakken, of het aardappeltje voor bij de asperges.

En als je iets bijzonders wilt op het gebied van kleur of smaak, ook dan helpen we je daarmee. Met een heerlijke paarse Vitelotte of de super smakelijke La Ratte aardappel bijvoorbeeld. En wat te denken van de primeurs van Malta?

of Houten en kartonn l schaa

Wanneer maat doorslaggevend is bij het maken van een keuze voor aardappelen, zoals bijvoorbeeld de kleinste krieltjes: onze “golden baby’s”.

Gesloten doos

Netzakj

Bezoek voor inspira en rece tie pten

<<< SLA OPEN EN ONTMOET DE FAMILIE! Dit is Jac

Als 3 e gen erati jonge e van famil het m iebed eer d van J rijf, an 100 ac va stond n jaar d en Oo vanda h i j aan d rd Po ag de e t atoes dag k basis ennen zoals . w e dat Zijn p assie voor aarda schap ppele , het conti n, zij n vak nu zo eken manaarda naar ppeli de la nnova zijn e atste ties, igen maar karak volha o ok teris rdend t i e e k e s het D , NA va tijl, zitte n tot n Jac Potat in van d oes g en Oo ebakk r d en. En in die t radit Jac v ie cr an de eeert n nu we Oord er ie P o t a toes ts ni Of ei euws. g tradi enlijk, zet tie v ten w oort. e de In ee n fam iliai revol r, ution air ja sje.

Meer

er ci n ra ve le F G A w u y weten? Informeer b 1 bel 073 of l .n rd oo en d n a cv a .j w Kyk op ww

599 919

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

Nieuwe pallets, kisten en boxen

03 04 05

Vestigingen Helmond

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk Noord-Holland

Betrouwbare levering met eigen transport

Rotterdam Sas van Gent

ISPM-15 gecertificeerd

Bel ons

WhatsApp ons

+31 168 357 010

+31 648 000 000

E-mail ons

Bezoek ons

info@palletcentrale.nl

www.palletcentrale.nl

6 Visie

“Wij hebben de marktkracht om mee te kunnen denken naar nieuwe tendensen” Philippe Appeltans, BelOrta

31 Thema: Industrie AGF

108

31 “Maak het onze telers makkelijker, ze zijn maar wat trots op hun product” Luc De Waele, Ingro

53 “Met diepgevroren jonge jackfruit hebben we de markt van vleesvervangers aangeboord” Daniël Penturij, Explosive Foods

32 “Extreem lage stocks en Corona-vraag zorgden voor gigantische uitdagingen op diepvriesgroentenmarkt” Johan Polfliet, Crop’s

54 Traceerbaarheid sluit naadloos aan in de biologische markt

37 Lamb Weston / Meijer legt in een uiterst onzekere markt de lat telkens hoger 42 De kunst van het verleiden HAK betreedt de versmarkt 48 “Co-packen is een boeiende en uitdagende business” Stijn Siongers, Sivafrost 50 Goede vraag naar biologische industriegroenten doet teeltareaal toenemen

108 “2021 ziet er goed uit” Dick Dogterom, Atradius

Special: Financieel

109 Definitieve kostenplaatje ‘Ever Given’ kan nog jaren duren Jolien Kruit en Silvia Gawronski, Van Traa advocaten 112 “Partnerschap staat centraal in investering” Rutger Ruigrok, NPM Capital 113 Vooruitzichten afgifte kredietlimieten stemmen hoopvol Jochem Emmen en Wouter de Jonge, Finance & Insurance

60 “Zonder betrouwbare, gecertificeerde toeleveranciers krijg je nooit het vertrouwen van de klant” Vincent Haspeslagh, Agrafresh 63 “Kansen genoeg voor de groentenindustrie, je moet ze wel willen zien” Nele Cattoor, Vegebe 65 Hoe plantaardige co-producten een nieuw leven krijgen

35ste jaargang • mei 2021

Inhoudsopgave 4

“Met NederBanaan jagen we innovatie aan” Pieter Vink, NederGroep

12 Fruithandel tussen China en BRI-landen floreert 15 “We blijven sterk potentieel zien voor onze Europese afzetmarkt” Nele Moorthamers, Zespri 18 Kwaliteit en onderscheidende producten kunnen kansen bieden in concurrerende markt

84 Wat is de toekomst van de Zuid-Afrikaanse fruitsector? 86 “Voordat de kok in de keuken is, moet de bestelling al in de koelcel staan” Enzo Verhoek, De Mannen van Verhoek 88 Jonge tomatenteler durft keuzes te maken 92 Binnenkort verse kruiden in sandwiches en salades?

20 Colruyt Group neemt kijkje onder de aardappelschil

94 “Met nieuwbouw sorteren we voor op de toekomst” Jean Martin Durieux, Smits Transport & Logistiek

23 Bananen in Oost-Europa worden duurder

95 Nieuwe avocadoseizoen begonnen

24 Online is een beslissing voor de volgende generatie

96 Uienmarkt

25 Vertical farm in de kelder onder het restaurant maakt transport en verpakkingen overbodig 26 “Ook buiten de programma’s valt er voor flexibele AGF-bedrijven een goede boterham te verdienen” Mark Verweij

98 “80 containers en 349 transportbanden naar één klant in de VS” Huib Smit sr 100 Online supermarkten krijgen concurrentie van flitsbezorgers 102 Oeganda: Minister vraagt telers over te schakelen van suikerriet naar avocado’s

29 Aardappelteelt Estland afgelopen tien jaar fors gekrompen

104 Puzzelen geblazen in de bramen- en frambozenhandel

67 Veel vraag naar importaardappelen

105 Plantaardige verbinding zou diabetesgerelateerde nierschade kunnen verminderen

70 “Het ziet ernaar uit dat het een goed seizoen wordt voor Zuid-Afrikaans citrus” Jean-Pierre Bezuidenhout, Olympic Fruit 72 Bloemkool maakt de blits 73 7 op de 10 Zweden zijn bereid meer te betalen voor lokale producten

106 In beeld brengen emballagestromen zorgt voor besparing 107 Thaise bar verkoopt durian om Corona te overleven

76 Wereldmarkt asperges laatste jaren niet meer gegroeid

107 Nucleaire technieken moeten Jamaicaanse gemberteelt nieuw leven inblazen

82 Aardappel nog steeds favoriet bij Amerikanen

115 Thaise fruitexport blijft groeien ondanks pandemie

82 Eetbare verpakkingen kunnen met AGF meegekookt worden

115 Champignon zou prostaatkanker kunnen vertragen

PietPraat De eerste Nieuw-Zeelandse kiwi's zijn alweer even gearriveerd. Met Zespri blikken we vooruit op het seizoen. Dichterbij huis gingen we naar Ede om een kijkje te nemen bij de teelt van... bananen. Ook diepen we de toekomst van de Nederlandse hardfruitsector uit aan de hand van de nieuwe Rabo-visie. Ook komen in deze Primeur enkele oudgedienden aan het woord. Zowel Henk van Raalte als Mark Verweij hebben er heel wat jaar in de AGF-sector opzitten en namen onlangs afscheid. Ali Andour vierde bij Greenyard zijn 25-jarig jubileum. In dit nummer blikken ze terug. Verder staat in de special Industrie-AGF in de spotlights. Je leest met de 'captains of industry' over de kansen en bedreigingen. Ook de financiële dienstverleners in de sector komen uitgebreid aan bod. Wie gaat er bijvoorbeeld opdraaien voor de schade die ontstaan is met de vastgelopen Ever Given in het Suezkanaal? Dan maak ik me liever druk over het uitkeren van vakantiegeld.... Pieter Boekhout

Vaste rubrieken 17 De hobby van: Cees Boesveld

97 AGF-ster: Susan van Horssen

68 Hoe is het met: Henk van Raalte

102 Geswitcht: Eric Boer

74 AGF-er buitenland: Thijs Boer

116 Dick Pijpers: Kiwi

83 Column: Juglen Zwaan

117 Inventaris: Ali Andour

90 Column: Rob Baan

118 Apps en Gadgets

91 Nevenactiviteit: Michéle Somers

AGF Primeur 5 • 2021

Bananen

Pieter Vink, NederGroep:

“Met NederBanaan jagen we innovatie aan” Hoe bier, snacks en zelfs lingerie worden gemaakt van Nederlandse bananen

ananen telen in Nederland, kan dat? NederBanaan bewijst dat het kan. In een kas in Ede groeien zo’n honderd bananenplanten op substraat. Hoewel Pieter Vink, manager Sales en Operations van de NederGroep, dat zich richt op Nederlandse producten in de korte keten en waartoe NederBanaan behoort, aangeeft dat de Nederlandse bananenteelt vooral onder-

AGF Primeur 5 • 2021

zoeksdoeleinden dient, levert het ook een bananenoogst op die wordt vermarkt. In 2018 voorgekomen uit een project ter gelegenheid van de viering van het honderdjarig bestaan van Wageningen Universiteit en Research (WUR), besloot NederGroep dat het zonde was om te stoppen terwijl er zoveel interesse was uit heel de wereld. In 2020 werd in Ede op het World Food

Center een nieuwe kas in gebruikgenomen. Die biedt momenteel ruimte aan een honderdtal bananenplanten waarvan de helft bestaat uit ’s werelds meest geteelde banaan Cavendish en het uitgestorven ras Gros Michel. De andere helft wordt benut om bak- en bierbananen te telen. DATA VERZAMELEN Het onderzoek richt zich vooral op het verzamelen van data - waarvoor onder andere drones in de kas worden ingezet -

en het optimaliseren van de teeltomstandigheden. WUR is nog altijd bij het project betrokken als kennispartner en verricht het onderzoek. Pieter geeft aan dat voor de toekomst wordt gekeken naar het telen van meer verschillende bananenrassen en andere tropische gewassen om het onderzoek uit te breiden. “Dit onderzoek gaan we door ontwikkelen de komende jaren. Het gaat niet in eerste instantie om het commercieel telen van bananen. Je kunt in Nederland geen concurrerende bananen telen. Het gaat om de kennis die we opdoen en die kan worden toegepast in landen waar bananen worden geteeld. We jagen innovatie aan en willen ervoor zorgen dat de banaan wat minder kwetsbaar wordt, dat is wat we willen bereiken.” Aspecten die in het onderzoek een rol spelen zijn onder meer de bananenziekte TR4 en biodiversiteit.

EERSTE OOGST Al is het niet het eerste doel, de bananenplanten leveren wel bananen op. Momenteel zijn de planten zo ver gegroeid dat binnenkort de eerste bananen aan de planten zullen verschijnen. De eerste oogst uit de kas in Ede wordt aankomende zomer verwacht. De bananen worden, net als eerder de bananen uit het WUR-project, afgezet via Boerenhart, het logistieke platform van NederGroep dat zich richt op de korte keten. De bakbananen worden in het eigen NederGroep kanaal verwerkt tot onder andere bana-

nenbrood en de bierbananen worden ingezet voor het maken van Mangozo bananenbier in de eigen bierbrouwerij in Amsterdam.

den de bladeren ingevroren en gebruikt om mee te koken of als decoratief element in een maaltijd. Als voorbeeld noemt de sales & operations manager de mogelijkheid om een gerecht in een bananenblad te serveren. De stam, die normaal wordt weggegooid, wordt door een startup van studenten van de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten benut voor de vezels waar lingerie van wordt gemaakt. Ook de bananenschillen gaan niet verloren. In samenwerking met studenten van de Universiteit van Maastricht is een product ontwikkeld van bananenschillen dat kan worden gebruikt als plantaardige spekreepjes. “Als ze bewerkt zijn, kun je bananenschillen eten. De schillen worden in reepjes gesneden, gemarineerd en in de oven bereid. De reepjes worden gebruikt als vervangers van spekreepjes.” Ook voor NederBanaan zijn dit onverwachte ‘bijvangsten’. “Dat zijn dingen die we niet hadden kunnen bedenken, maar die wel gebeuren. Zo zie je dat als je aan dingen begint, je soms ook ontwikkelingen aanjaagt. Dat is heel leuk en zorgt er weer voor dat er allerlei nieuwe dingen ontstaan. Dat is het mooie aan het project." (MW)  pieter@nedergroep.nl

ALLES VERWAARDEN Maar niet alleen de bananen worden verkocht, de gehele plant wordt benut en ten gelde gemaakt, geeft Pieter aan. Zo wor-

Q U O T E S Van geannuleerde vluchten, noodlandingen, overboekte hotels tot een lekke band met de huurauto, altijd heeft hij iets op zakenreis.

De collega’s van Marni Fruit halen bij het 20-jarig jubileum van Patrick Konings anekdotes op.

“Het is eigenlijk een lachertje dat dit gebeurt in tijden van samenwerking en globalisering” Philip van Geest spreekt zijn verbazing uit over de papierwinkel bij de export naar het VK

“Grote vernieuwingen beginnen niet bij grote bedrijven, maar bij kleinere” Aldus Hans-Willem van der Waal van AgroFair

AGF Primeur 5 • 2021

Visie

Philippe Appeltans, BelOrta:

“Wij hebben de marktkracht om mee te In deze tijd van individualisering vindt coöperatie-man in hart en nieren Philippe Appeltans, algemeen directeur van BelOrta, dat een veiling zeker toegevoegde waarde heeft. “Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder” is zijn motto.

et is zeker van toepassing op BelOrta dat door fusies en samenwerkingsverbanden in de laatste twintig jaar uitgroeide van een lokaal bedrijf tot Europa’s grootse coöperatieve afzetvereniging. Meer dan 1.000 telers zorgen voor een assortiment van ruim 170 soorten verse groenten, fruit en aromatische kruiden die veelal regionaal hun weg vinden binnen een straal van 300 kilometer, maar ook in de uithoeken van de wereld terechtkomen. Drie jaar geleden nam Philippe het roer over en met geduld, een vaste koers

AGF Primeur 5 • 2021

en een onbevangen blik wil hij BelOrta naar een nieuwe fase leiden, waarbij het innoverend vermogen, internationaal ondernemerschap, duurzaamheid en continue durf en ambitie zullen blijven vooropstaan. Uitdagingen en issues ziet hij daarbij genoeg, mogelijkheden gelukkig ook. "Uitdagingen zijn er legio, maar verandering is er altijd geweest, ook in het verleden. Alleen de snelheid van verandering neemt toe en daar moet je op kunnen inspelen." PRIMEUR sprak met Philippe onder ander over Brexit en andere geopo-

litieke uitdagingen, prijsstelling, de voordelen van de coöperatie en het belang van de veilingklok.

We zijn nu al meer dan een jaar in de ban van het coronavirus. Wat zijn de gevolgen voor BelOrta? “We kunnen niet stellen dat we in een normale situatie zitten. Door het sluiten van de horeca en out-of home zien we in Vlaanderen dat er heel wat meer beroep wordt gedaan op afhaalmaaltijden. De retail doet het goed met wat verschuivingen in marktaandelen. We zien dat de supermarktformules dichtbij de woonkernen het goed doen. En er wordt veel thuis gekookt. De consument zoekt daarvoor naar recepten en inspiratie. De typische horecaproducten hebben het moeilijk

kunnen denken naar nieuwe tendensen” gehad. Verre export van typisch Belgische Een ander groot thema is Brexit; wat specialiteiten, zoals bijvoorbeeld witlof, zijn jullie ervaringen tot nu toe en wat hebben het moeilijk gehad. Als er weinig zijn de verwachtingen? vluchten op Japan zijn dan is er weinig “Als je kijkt naar bepaalde vruchtgroenruimte om niche-producten mee te stu- ten, aardbeien en peren is het Verenigd ren. We hebben het ook in het hardfruit Koninkrijk een belangrijke markt. Iedergezien; de problematiek rondom de con- een heeft zich goed voorbereid, maar tainers in de internationale handel weegt uiteraard brengt dit extra kosten met op de export. We staan hopelijk voor een zich mee. Waar we zeker voor dagverse heropening en normalisering. Het positie- producten mee zitten is de snelheid van ve als ik naar de markt kijk is de aandacht transport. Voor echte dagverse handel en voor de kwaliteitsvoeding. Mensen zijn zachtfruit is het niet meer zoals voorheen groenten en fruit beter gaan waarderen. evident om dezelfde dag te kunnen leveKwalitatieve groenten en fruit doen het ren. Bij bemiddeling kun je daar iets beter goed. De mensen hechten daar waarde op anticiperen. Voor een aantal zaken is aan en we hopen dat dat een blijver is. Ook er nu uitstel tot het einde van het jaar. We is het respect voor onze tuinders toegeno- mogen niet op onze lauweren blijven rusmen.” ten, we moeten blijven inzetten op het zo snel mogelijk en met zo min mogelijk kos-

ten laten verlopen van de supply chain. Op korte termijn zie ik geen bedreiging voor de afzet van groenten en fruit naar het VK, omdat het land in grote mate afhankelijk is van import. Al vraag ik mij af of dit een stimulans zal zijn voor verdere ontwikkeling van eigen productie. Op iets langere termijn maak ik mij wel zorgen. Het VK gaat individueel handelsakkoorden met andere landen afsluiten. Gaan die akkoorden gunstiger zijn dan de handel met Europa? Ik hoor nu al dat er meer Marokkaanse in plaats van Spaanse tomaten in het VK belanden. Dat kan op lange termijn verschuivingen met zich mee brengen. Hetzelfde geldt voor hardfruit. Het VK had al heel veel Europese en overzeese import. Gaan zij nu gunstiger handelsakkoorden afsluiten met die derde overzeese leveranAGF Primeur 5 • 2021

### Visie

AGF Primeur 5 • 2021

cier versus Europa? Gaan wij in een concurrentienadeel belanden ten opzichte van echte derde landen zoals bijvoorbeeld Marokko, Chili of Nieuw-Zeeland? Dat de kosten in sommige van die derde landen lager liggen, kan een rol spelen, maar dat geldt zeker ook voor non-trade barriers; hoe gaat men kijken naar bijvoorbeeld Maximum Residu Limieten (MRL's) voor gewasbeschermingsmiddelen? Dan kan je misschien ongewenste neveneffecten krijgen en als men daar met andere derde landen anders mee omgaat dan met het aanbod vanuit Europa, is dat een zorg. Anderzijds, het zal aan ons zijn om ook promotioneel het VK te blijven overtuigen van kwaliteit en nabijheid. Dan hoop ik dat ze bij ons blijven afnemen.”

Naast deze uitdaging, zie je andere uitdagingen in groenten en fruit? “De uitdaging van dit moment is het geopolitieke aspect. We hebben nu het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk en hardfruit en tomaten blijven nog altijd met het Rusland debacle zitten; die boycot lijkt nu voor eeuwig te zijn. Daaraan gekoppeld zie je de ontwikkeling in de vroegere Sovjet satellietstaten waar de tuinbouw toeneemt. Maar ook binnen het eengemaakt Europa worden eigen markten afgeschermd onder de noemer regionaliteit. Ik denk dat wij in België en Nederland, die samen sterk exportgericht zijn, daar met enige zorg naar moeten kijken. Lokaliteit is een mooi verhaal, maar ook enigszins absurd. Als je naar een straal van 300 kilometer rond BelOrta kijkt, zijn daar 200 miljoen Europese consumenten. Het bekken van Parijs en het Duitse Ruhrgebied liggen dichterbij onze telers dan bij de telers uit bijvoorbeeld Perpignan, Bordeaux of het Pfalz gebied. En toch wordt onder het mom van regionaliteit het Duitse en Franse product als nabijer beschouwd. Handel en consumenten kennen geen grenzen. We kunnen daar op inspelen met ons kwaliteitsimago en ook door samen te werken met partners in Duitsland en Frankrijk om die perceptie te doorbreken.” “Prijs is een andere zorg. Door corona wordt meer waarde gehecht aan kwaliteitsvolle groenten en fruit, maar dat heeft een prijs, ook vanuit duurzaamheidsstandpunt. Een race to the bottom werkt uiteindelijk contraproductief. Dan ga je de noodzakelijke marges voor de telers wegvagen om in te zetten op innovatie, wat leidt tot een verschraling van het aanbod. Uiteraard kunnen we in onze rol als afzetorganisatie veel halen uit het optimaliseren van logistiek, inzetten op efficiëntie en arbeidsorganisatie. Toch moet men beseffen dat kwaliteitsvolle groenten en fruit zijn prijs

heeft. Daar moet men zich bewust van als Belgische tuinbouw nooit winnen. Dus worden en dat is een uitdaging. Als BelOr- moeten wij vertrekken vanuit onze eigen ta spelen wij sterk in op diversificatie. Wij sterktes. We vangen de beperkte schaalhebben meer dan 170 verschillende soor- grootte op door op coöperatief niveau een ten groenten, fruit en aromatische krui- aantal zaken samen te gaan doen.” den in ons aanbod. Wij zetten binnen heel wat productgroepen sterk in op smaakbe- Hoe staat het ervoor met de leving. Rassen met een betere smaak zijn kasaardbeienteelt? vaak wat minder productief. Als dat zich “Er is een heel divers gamma aan teeltsyskan vertalen in een gelijkblijvend of beter temen voor aardbeien: klassieke grondinkomen voor onze telers, dan positioneer teelt, stellingenteelt, beschutte teelt en je je beter in de markt. de teelt van kasaardbeien. Dat groeit door uitbreiding van bestaande telers die proWij hebben een product development beren zo veel mogelijk jaarrond aanwezig team met commerciële mensen, specialis- te zijn met de diverse teeltsystemen. Maar ten, zaadhuizen en onderzoeksinstellin- er is ook groei door intrede van nieugen. Het team kijkt of innovaties kunnen we telers. Telers die de shift maken van aanslaan bij de consument en of het teelt- groenteteelten naar kasaardbeienteelt. technisch haalbaar is. Nieuwe tomaten- Binnen de kasaardbeien zien we meer en rassen worden bijvoorbeeld pas tot het meer innovatie. Zo wordt ledbelichting assortiment toegelaten als ze beter zijn op gebruikt om het seizoen te vervroegen en diverse criteria. Dat gaat verder dan lou- te verlengen. Maar ook worden UV-robots ter productief zijn. Dat gaat ook over een gebruikt om ziektedruk te verminderen. andere beleving en smaak. Die innovaties Deze hele zware investeringen worden zorgen dat je kunt beantwoorden aan de gedaan in het kader van verduurzaming. verwachtingen van de consument en dat We zetten in op nieuwe rassen. Een nieuw je producten in de markt kunt plaatsen ras zal zich moeten bewijzen en aantowaar de consument en de handel net dat nen dat het én naar houdbaarheid én naar tikkeltje meer voor willen betalen zodat smaak én naar productiviteit én naar de teler ook een hoger rendement kan teeltomstandigheden beter is. De producmaken. Een uitdaging daarbij is om de tie van aardbeien onder beschutte teelt consument voldoende te laten weten hoe groeit. De consumptie van aardbeien, ook ze de producten kunnen gebruiken en dat in onze buurlanden, groeit gelukkig mee. het van bij ons is.” Dat er minder import is en dat retailers vlugger omschakelen naar Belgische aardHoe ziet BelOrta de ontwikkeling van de beien is een positief gegeven. De aardbeikasgroententeelt in België? en zijn de voorlopers in de totale berry“Als uitdagend en dynamisch. Er zijn echter -categorie die in zijn geheel groeit. In het een aantal issues die de ontwikkeling van bessen-gamma is er nog veel import. We de kasgroententeelt kunnen belemmeren. zien dat we deze import geleidelijk aan Er is weinig ruimte om te ondernemen in voor een langere periode door Belgisch Vlaanderen. Het areaal glastuinbouw in product kunnen vervangen.” vergelijking tot het totale landbouwareaal is peanuts. En toch is het de perceptie, ook Op het gebied van aardbeien liggen er bij politici, dat heel België vol serres wordt dus kansen. Zie je nog meer kansen in gebouwd. Terwijl we eigenlijk op een zeer groenten en fruit? beperkte oppervlakte producten produ- “Ik zie kansen voor de beleving en waarde ceren met een hoge toegevoegde waarde. van de producten eventueel ondersteund Groenten en fruit winnen aan belang in het door een merknaam. Dat kan zijn een prieetpatroon van de consument, dus ik snap vate label, maar ook de variëteit-naam niet dat er zo wordt aangekeken tegen een of een merknaam. Het is een gamma van beperkte vernieuwing van het glasareaal mogelijkheden in functie van de markt in België en ook in Nederland. Wij zullen waarbij differentiatie in het aanbod en als Vlaamse glastuinbouw altijd in Euro- smaakbeleving een rol spelen. Zo is de pese en globale context bescheiden spe- beleving bij een schijfje tomaat tussen een lers blijven, maar dat kan ook een Unique broodje niet belangrijk, maar als ingrediSelling Point (USP) zijn. We moeten dan ënt van een betere foodbox is de beleving inzetten op andere punten: diversificatie van de tomaat wel belangrijk en dan kan van het aanbod, innovatie, vakmanschap, een merknaam zoals de BelOrta ertoe familiaal ondernemerschap, nabijheid en doen. Daarnaast wil de consument verrast kwaliteit. Dit zijn de USP's waarom de worden. De klassiekers als asperges en internationale handel ook naar ons kijkt. witloof blijven, maar dan moet je verrasDe laagste prijs of heel grote volumes kun- send uit de hoek komen. Daarvoor hebben nen wij niet bieden, maar op dat gebied we onze gloednieuwe consumentenwebmoet je niet willen concurreren met ande- site, met verbazend plezante seizoensgere aanbieders, want dat gevecht gaan wij bonden recepten voor ieder moment van AGF Primeur 5 • 2021

Visie

de dag. Ook in het gebruik van big data zie In de huidige tijd van individualisering; tare, nooit kan. We zetten in op ver doorik kansen om te weten wat er leeft en wat wat is het belang van een coöperatieve gedreven automatisering, wat betekent tendensen zijn. Afzetorganisaties en hun veiling voor nu en op de langere dat we de teler kunnen ontzorgen en de klanten hebben heel veel kennis waar je termijn? service kunnen aanbieden tegen een heel positief gebruik van moet kunnen maken. “Coöperatief ondernemen biedt de moge- lage kostprijs. Daarmee kan de teler aan BelOrta heeft mede Care4Growing, een lijkheid om het beste van twee werelden de afnemers continuïteit bieden en comdigitaal platform, gelanceerd onder ande- te bundelen; interne focus op het eigen mercieel snel schakelen met betrekking re om op termijn die data te assimileren. bedrijf maar oog voor kwaliteit en optitot de variëteiten en typen verpakking. De data van de telers en afnemers kunnen malisatie gekoppeld aan de slagkracht van Dat kan je niet individueel. Dat geldt ook samen gericht worden ingezet op mar- gebundeld aanbod en de schaalvoordelen voor innovatie en onderzoek. BelOrta keting en om nieuwigheden gericht in de op het vlak van logistiek, fust, onderzoek besteedt jaarlijks meer dan 2 miljoen euro markt te introduceren. Er zijn heel wat en innovatie. De beperktere schaalgrootte aan co-financiering van onderzoek. Voor kansen, maar je moet ze willen zien en in België gecombineerd met de slagkracht innovatie, vormgegeven door het product grijpen.” is fantastisch. Wat zeer eigen is aan BelOr- development team, heb je op coöperatief ta is het grote aanbod en dat betekent dat niveau meteen de schaalgrootte en de Hoe ziet BelOrta daarbij de groei van we via ons model toegang hebben tot een slagkracht om een nieuw product te lanhet biologische segment? zeer ruim klantenbestand in binnen- en ceren in de markt qua volume, maar ook “Ook voor biologische producten zijn er buitenland. Dat is ook een stukje risicos- qua marketing. Daarmee is BelOrta een kansen. Het is een groeiende niche. Een preiding voor producenten, maar ook voor heel slagkrachtig apparaat ter beschikgroeiend deel van de consumenten heeft afnemers. Eén op één kan goed werken tot king van de teler voor commercie, dienstdaar een meerprijs voor over. Wij hebben er een kink in de kabel komt. Stel je voor verlening, voedselveiligheid aan een zeer een honderdtal biologische producten dat je als afnemer een één op één sourcing lage kostprijs. Het gemiddelde netto comafkomstig van zo’n 40 telers in missieloon wat BelOrta telers ons assortiment. Het is geen disafdragen om de winkel draaiende cussie tussen biologische telers te houden bedroeg het afgelopen en gangbare, geïntegreerde telers jaar slechts 1,45 procent. Dan kan over wat gezonder is. Het gaat alleen door schaalgrootte, optiover de beleving en de teeltwijmaal te werken en diversificatie ze. Als er een marktsegment is in de dienstverlening.” dat daar voor wil betalen, moet je daarop inspelen. Uiteraard is “Wij willen de omslag in de digide ambitie van de Europese Comtale transformatie maken en ook missie, die het bio-segment sterk hier speelt schaalgrootte een rol, wil laten groeien, stimulerend. want investeren in digitalisering Er is ruimte voor alle ontwikkekost handenvol geld. Maar er is ling. Dat zie je ook in de handel. geen weg terug. Samen met onze Wij merken dat de vraag snelcollega-veilingen van Hoogstraler groeit dan ons aanbod. Daar ten en REO hebben wij geïnveswillen we op inspelen, maar de teerd in digitalisering, omdat wij bottleneck daarbij is de omschadit een must vinden voor de conkelingsperiode, los van het feit currentiepositie van onze sector. dat je een topteler moet zijn om We gaan dat samen opnemen, biologisch te kunnen telen. omdat dit gigantische resources hebt van een product dat getroffen wordt vergt, maar dat betekent ook dat je deze De tijd van de geitenwollensokken-bio- door leveringsproblemen, dan heb je bin- omslag kunt maken. Wij hebben binnen telers is lang voorbij. Het is al moeilijk nen de coöperatie nog steeds aanbod. Dat Care4Growing 97 domeinen geïdentifigenoeg om gangbaar, geïntegreerd te is een win-win voor beide partijen. Een ceerd om te digitaliseren waarvan we telen. Als een teler wil omschakelen valt ruim klantenbestand – BelOrta bedient er nu zeven uitrollen richting producent. hij tijdens de omschakelperiode in een nationaal en internationaal 500 afnemers Dat heeft te maken met teeltregistratie, grijze zone, waar moet hij met zijn produc- - houdt ook in dat als er iets mis loopt met gewasbescherming en bemesting.” ten naar toe? De consument noch de han- één van de kopers dit geen drama hoeft te del is daarmee vertrouwd. BelOrta heeft zijn, omdat er alternatieve afzet is. Gro- “Verticaal samenwerken met afnemers hiervoor het EARTH-concept ontwikkeld. te en kleine producten, specialiteiten en kun je alleen maar goed doen, zowel voor Want die omschakeling is nodig. Willen mainstream groenten en fruit genieten de afnemers als voor de producent, vanuit we blijven groeien in bio dan moeten we in van elkaar. Bepaalde kopers komen voor een goede horizontale bundeling. Dat gaat eerste instantie groeien in het omschakel- specialiteiten naar BelOrta, maar nemen over schaalgrootte, een basis, het opvansegment in een concept dat helder, toegan- dan ook klassieke producten mee of omge- gen van risico's voor de afnemer en voor kelijk en informerend is. Zowel door de keerd. Dat versterkt elkaar.” de teler, de marketing power en kennis retail, de handel en onze producenten is rond verpakkingen. In samenspraak met dit concept positief onthaald. Het omscha- “Arbeid wordt een knelpunt. BelOrta heeft de afnemers en de telers kun je dan een kelproduct zal een meerprijs hebben want besloten om in het een state of the art sor- product in de wereld zetten. Als je dat de kosten daaraan verbonden liggen ook teer- en verpakkingsfaciliteit voor hard- individueel vanuit één product of vanuit hoger en de productiviteit wat lager.” fruit te investeren op een schaalgrootte één teelt moet doen, vergt dat te veel miden met een niveau van automatisering die delen. Als je dat vanuit een coöperatief als individuele teler, ook al heb je 300 hec- gegeven doet met alle kennis op het gebied

AGF Primeur 5 • 2021

van teelt, commercialisatie, marketing en verpakking is dat een win-win voor alle partijen. Ik voorspel nog een mooie toekomst voor onze coöperatie BelOrta.”

pees de beste appelvariëteit te maken. Ook voor de bicolore peer Fred werken we samen met andere internationale afzetorganisaties om daar een internationaal succes van te maken. Je kan ook thematisch goed gaan samenwerken voor bepaalde domeinen. Het hoeft niet meteen een fusie te zijn. Groei kan op velerlei manieren.”

Deze nauwe samenwerking met Coöperatie Hoogstraten en REO veiling, zou dat eventueel kunnen doorgroeien naar een fusie? “Wij werken goed samen op het vlak van Wat is nog het belang van de Care4Growing en van de klokverkoop van veilingklok? dagverse producten. We doen aan simul- “Eén van onze kernopdrachten is in de taanverkoop; wij verkopen dezelfde pro- gegeven omstandigheden de best mogeducten op het zelfde moment. Groei is geen lijke prijs uit de markt halen voor onze doelstelling op zich, maar als het bijdraagt telers. Hiervoor hanteren we een optitot een betere positie van de teler in de male mix van verkoopsystemen in funcketen, dan moet je dat durven bekijken. En tie van het product, tijdstip van het jaar dan gaat het niet om de klassieke horizon- en de klant en dit met zo laag mogelijke tale bundeling en machtsverhoudingen in transactiekosten. In dit opzicht is de klok de keten, maar om de toegevoegde waarvoor heel wat producten een fantastisch de uit de keten te kunnen halen. En daar instrument. Op het hoogtepunt van de heb je schaalgrootte en bepaalde volumes aanvoer in de zomer verkopen we andervoor nodig. Wij willen de meest toonaangevende afzetorganisatie zijn, maar dat moet organisch groeien. Dat kun je niet top-down opleggen vanuit een managementvisie. Verdere consolidatie in de sector sluit ik niet uit en we hebben met BelOrta het afgelopen decennium bewezen dat het kan. We hebben op acht jaar tijd twee grote fusies achter de rug. Waar sommige partijen daar nogal sceptisch naar keken, kan ik stellen dat het gelukt is. Dat komt door hard werken en medewerking van half miljoen kilo tomaten op minder dan telers, Raad van Bestuur en medewerkers. 15 minuten tijd aan een klantenpotentieel Ook onze klanten hebben ervaren dat die van 400 kopers in heel Europa. Die transmanier van werken een win-win kan zijn, actiesnelheid moet je eens via bemiddeomdat wij de marktkracht hebben om mee ling proberen te bereiken! Als het logistiete kunnen denken naar nieuwe tendensen ke proces daarop is afgestemd, dan is de en ontwikkelingen. Zeggen wij neen tegen klok als verkoopinstrument eigenlijk een verdere consolidatie? Uiteraard niet als voorloper van logistieke en operationele het belang van de producent voorop kan efficiëntie. De veilingklok is niet meer de blijven staan. Wij focussen op de regio- klok van vroeger. We hebben allerhande nale afzet op 300 kilometer rondom ons hybride vormen van klokverkoop ont- op hardfruit na dat we wereldwijd in de wikkeld. Bijvoorbeeld voorverkoop op markt willen plaatsen - en nicheproduc- korte en lange termijn. Alle grote kopers ten. Als er daar in de toekomst partijen en retailers in het buitenland kunnen al zijn met hetzelfde DNA en dezelfde teel- 25 jaar vanuit hun kantoor meedoen met tomstandigheden waar er samen iets het spel van vraag en aanbod via de klok, moois kan groeien; waarom niet? Als de E-commerce avant la lettre.” tijd er rijp voor is, zullen we die stap zetten, maar als dat niet zo is, zie je dat je “Van bepaalde producten wordt 40 procent met Care4Growing ook op andere manie- via sales on distance gesourced. Daarbij ren kan samenwerken. Zo werken we ook zijn heel wat groenten en fruit bederfelijke samen met Fruitmasters om Kanzi Euro- producten, anders dan kolen, uien of hard-

fruit, waarvoor de klok een perfecte barometer is voor de marktsituatie. Ik denk dat wij met onze klok het snelst tendensen en vragen oppikken, ook in de prijsvorming. Daardoor gebruiken heel wat grotere handelspartijen in Europa ons als referentie om hun prijsvorming voor bemiddeling op af te stemmen. Het frustrerende aan het verhaal is als wij een bepaalde klokprijs voor een bepaalde kwaliteit behalen, conculega-aanbieders hun waren een aantal centen lager aanbieden aan de markt. Dat is frustrerend maar betekent wel dat we voor onze telers de hoogste prijs uit de markt hebben gehaald. Als de afzet wat moeilijker verloopt door bijvoorbeeld klimatologische omstandigheden, hogere producties of minder vraag dan vindt iedereen de klok een slecht instrument, maar zodra het beter gaat zie je dat dit zich onmiddellijk vertaalt in een snel marktherstel. Voor dagverse producten is er bij alleen bemiddeling en zonder klok het risico dat de druk van afnemers voor steeds scherpere prijzen toeneemt, waarbij de teler de rekening betaalt. Als we niet tevreden zijn met een bemiddelingsprijs kunnen we met dat ongeplaatste volume in de daghandel, de voorverkoop of bij één van de 400 afnemers terecht. Het is ook risicospreiding voor ons. Dat vergt goede inzichten: je moet slim omgaan met de klok en deze niet overladen. Je moet de optimale mix zoeken van voorverkoop, bemiddeling en veilingklok. Als je dat spel beheerst, kun je mooie prijzen voor de producenten behalen. We zien dat onze afnemers ook kiezen voor risicospreiding. Ze dekken zich bij ons voor een deel in via langetermijncontracten, maar sourcen ook deels via de daghandel. Op die manier dekken zij ook een risico in en valt de puzzel mooi in elkaar en zal de klok, zeker voor dagvers, een belangrijke rol blijven spelen. Door op die manier te werken weten onze klanten dat er iedere dag bij BelOrta dagvers product is. Het is iedere dag: all in, all out.” (MW)  Philipppe.Appeltans@Belorta.be

AGF Primeur 5 • 2021

Divers

Fruithandel tussen China en BRI-landen floreert

hinese fruithandelaren laten weten dat de verkoop van geïmporteerde mango's, bananen, durian en andere fruitsoorten in de lift zit nu het zomerseizoen nadert. Als neveneffect van de toegenomen fruitexport van de BRI-landen (Belt and Road-initiatief) is fruit momenteel de aanjager van economische groei.

In 2019 werden voor het eerst Cambodjaanse bananen rechtstreeks naar de Chinese markt geëxporteerd. De totale export bedroeg 130.000 ton. In 2020 exporteerde Cambodja meer dan 330.000 ton verse bananen naar China, wat neerkomt op een groei van 153,8% ten opzichte van het voorgaande jaar.

"Dit zal niet alleen bijdragen aan het herstel van de Cambodjaanse economie tijdens de Covid-19-pandemie maar ook de armoede in plattelandsregio's terugdringen," zegt de Cambodjaanse minister van Landbouw, Veng Sakhon. Hij vertelde dat de export van

bananen in 2019 een nieuwe mijlpaal in de handelsbetrekkingen tussen Cambodja en China betekende. De afgelopen twee jaar heeft durian kersen

GEBR. TROOST www.troostpallethandel.nl ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl

ingehaald als meest geïmporteerde fruitsoort in China. In 2020 importeerde China voor meer dan €1,2 mld aan verse durian uit Thailand. Dit houdt

een stijging van 77,6% ten opzichte van het voorgaande jaar in, zo blijkt uit cijfers van de douane. 

Het thema volgende maand :

Zomerfruit Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Lekker pu h?! Steekt een bij zijn tong naar je uit? Dan ben je mogelijk geïnfecteerd met het coronavirus. Startup InsectSense en Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) trainden bijen om hun tong uit te steken bij het ruiken van het coronavirus. Bijen kunnen al vluchtige stoffen detecteren met een gevoelig heid van een deel per biljoen. Zo vinden ze een bloem enkele kilomet ers verderop. Je kunt bijen net als honden trainen om vluchtige stoffen en geuren te detecteren en dat vergt maar enkele minuten.

AGF Primeur 5 • 2021

YOUR PARTNER IN PERFECT PACKAGING Een ecologische verpakkingsoplossing voor jouw product nodig, die voldoet aan de logistieke en marketing eisen van jouw onderneming? Dan bent u bij ons aan het juiste adres! Denkt u eraan, uw productieproces te automatiseren? Ook hiermee kunnen wij u van dienst zijn, met onze op maat gemaakte verpakkingsmachines voor het opzetten, vullen en sluiten van uw verpakking. Wij maken de perfecte verpakkingsmachine die uw productieproces ondersteunt! Met meer dan 80 jaar ervaring hebben we meer dan kennis van zaken. Spreek ons vrijblijvend aan over jouw verpakkingsbehoefte. sales@vandeveldepackaging.com www.vandeveldepackaging.com

###

Zo goed kan gezond zijn AGF Primeur 5 • 2021

Fruit

Nele Moorthamers, Head of Marketing Europe & North America van Zespri

“We blijven sterk potentieel zien voor onze Europese afzetmarkt” Het kiwiseizoen in Nieuw-Zeeland is weer gestart. De eerste Zespri SunGold-kiwi’s zijn beschikbaar op de Europese markt en de Greenkiwi’s worden in week 20 verwacht. De kiwi’s hebben een mooi groeiseizoen achter de rug en de volumes stevenen af op een recordseizoen. Naast het ontwikkelen van nieuwe variëteiten, zoals de rode kiwi, heeft Zespri volop ingezet op de ontwikkeling van nieuwe en duurzame verpakkingen.

de coronapandemie alleen maar verder gestegen. Consumenten blijven zoeken naar verse, gezonde en lekkere producten, zoals onze kiwi’s”, legt Nele uit. “We blijven ook sterk potentieel zien voor onze huidige Europese afzetmarkt. Onze plannen zijn om de kiwi-categorie verder uit te bouwen om nieuwe consumenten aan te spreken.”

e eerste Zespri SunGold-kiwi’s zijn miljoen trays. Binnen Europa verwachten “RODE KIWI VOOR HET EERST IN gearriveerd in de haven van Zeebrug- we een volumegroei van bijna 20% Zes- CHINA” ge en beschikbaar voor de Europese con- pri SunGold. Deze groei weerspiegelt de Een aantal jaar geleden introduceerde sument. “We hebben dit jaar een goede groeiende vraag naar de SunGold-kiwi. Zespri voorzichtig de rode kiwi op de oogst,” vertelt Nele Moorthamers, Head of Van de Zespri Green verwachten we een markt. De volumes waren nog beperkt, Marketing Europe & North America van gelijkaardig volume als vorig jaar.” maar Zespri liet de markt al kennismaken Zespri. “We hebben een goed groeiseimet dit nieuwe product. “We zijn blij dat zoen achter de rug. De bestuiving was “De Europese vraag naar kiwi’s blijft nog we ook dit seizoen de Red-kiwi kunnen goed en er is voldoende regen gevallen. altijd groeien. Vorig jaar zagen we een delen met consumenten in Nieuw-Zeeland, Dit heeft ervoor gezorgd dat we dit jaar enorme groei in de vraag, waardoor we Japan en Singapore. Ook zal de Zespri Red een grotere maatvoering hebben dan de extra fruit uit Nieuw-Zeeland hebben ont- voor het eerst verkocht worden op de Chiafgelopen twee jaar en natuurlijk een vangen om aan de groeiende vraag te vol- nese markt. We verwachten vanuit onze heerlijke smaak. Qua volumes stevenen doen. Net als vorig jaar blijft de vraag naar proefboomgaarden vergelijkbare voluwe op wereldwijd niveau weer af naar producten met veel vitamine C groot. De mes als vorig seizoen te leveren, terwijl we een recordseizoen met een oogst van 177 aandacht voor gezonde voeding is sinds de commerciële volumes van deze nieuwe

AGF Primeur 5 • 2021

Fruit

variëteit uit blijven bouwen. In Europa 2021 gebruikmaken van een combinatie ment te leveren, ondanks de uitdagingen zijn we bezig met pre-commerciële proe- van container- en charterschepen. We blij- die de pandemie met zich meebrengt.” ven voor de Zespri Red, die de komende ven nauw samenwerken met onze havenjaren zullen plaatsvinden. Indien deze en verzendpartners om ons fruit veilig VERPAKKINGEN succesvol verlopen, zullen de Europese naar de wereldwijde markten te verzen- Waar Zespri de afgelopen jaren hard aan consumenten ook kunnen genieten van den,” laat Nele weten. heeft gewerkt, is het ontwikkelen van deze nieuwe variëteit,” zegt Nele. Zespri duurzamere verpakkingsoplossingen. voert samen met Plant & Food Research “Covid-19 heeft niet alleen impact gehad op “Dit doen we uit eigen milieubekommervoortdurend onderzoek uit om nieuwe de logistiek, maar ook in onze kantoren en nis en als antwoord op de vraag van de variëteiten te ontwikkelen. Momenteel pakhuizen moesten er maatregelen wor- consument. Vorig jaar hebben we reeds levert dit goede resultaten om te kunnen den genomen. Verbeterde veiligheidspro- proeven gedaan in verschillende markten blijven innoveren. tocollen en aanvullende hygiënepraktij- met nieuwe verpakkingen. Na het succes ken werden geïmplementeerd, waarbij van deze proeven, zullen we dit seizoen COVID-19 werknemers voldoende afstand moesten beginnen met de uitrol van onze nieuwe Het afgelopen jaar is heel de wereld houden van elkaar. Daarnaast werden er kartonnen verpakkingslijnen. In ons vergeraakt door de coronacrisis. Covid-19 ook schermen geïnstalleerd in pakstations pakkingsstation in de haven van Zeebrugheeft een flinke impact gehad op de inter- om de mensen te beschermen. Zespri-kan- ge hebben we aanzienlijke investeringen nationale handel en op de scheepvaart. toren over de hele wereld zijn getroffen gedaan, waardoor nu twee machinelijnen Om verrassingen te voorkomen houdt door de uitbraak en we blijven het advies omgevormd zijn waardoor we volledige Zespri de exportzendingen nauwlettend van lokale autoriteiten en deskundige kartonnen verpakkingen aan kunnen biein de gaten. “Ons scheepvaartprogramma gezondheids-, veiligheids- en risicoadvi- den. We zijn hiermee van start gegaan op voor het seizoen 2020 werd met succes seurs opvolgen, terwijl we doorgaan met 19 april. Dit seizoen verwachten we negen afgerond met een mix van container- en het creëren van een goede werkomge- miljoen prepacks zonder plastic te kuncharterschepen, wat ons extra flexibiliteit ving voor al onze werknemers,” vervolgt nen aanbieden, verspreid over verschilbood. Maar de beperkte scheepvaartrou- Nele. “Iedereen in de kiwisector heeft zich lende landen binnen Europa,” besluit Nele. tes blijven ook dit jaar een hele uitdaging. enorm ingespannen om het hoofd te bie- (SR)  Zespri zal ook in het komende seizoen den aan de voortdurende uitdagingen van Nele.Moorthamers@zespri.com Covid-19. Onze leveEllen.vanlooveren@zespri.com ranciers en partners blijven het hele jaar door een grote rol spelen in onze suc>> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop cessen en we willen >> Bel ons: 0168 357 010 hen erkennen voor hun werk om ons fruit aan de consu-

Uw pallets verkopen?

AGF Primeur 5 • 2021

Hobby van

Cees Boesveld verplaatste zich in scootmobiel, maar loopt nu marathon voor Kika

“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan” Cees Boesveld (57) zat 3,5 jaar geleden nog vastgeroest in zijn scootmobiel. Gesterkt door het geloof koos hij ervoor zijn leefstijl om te gooien. In november loopt hij een marathon om geld in te zamelen voor KiKa onder het Pippi Langkousmotto: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’

écht zeer doet. Daar moet je doorheen, want zodra je gaat bewegen, wordt alles soepeler en krijg je meer energie. Door gezonde voeding en sport heb ik toen de eerste stapjes gezet. Eerst gebruikte ik nog morfine als medicijn, maar nu – onder andere door het sporten - gebruik ik helemaal niks meer.” Gesterkt door het geloof kon Cees die andere levenshouding aannemen. Cees: “Geloof is eigenlijk de drijfveer in mijn leven, het komt altijd op de eerste plaats. Door de fybrobmyalgie verloor ik mijn baan en strandde mijn huwelijk en moest ik verhuizen. Toen heb ik besloten een kerk binnen te stappen en ik ben er eigenlijk niet meer weggeweest. Ik geloof dat God mijn leven weer op de rit heeft gekregen.”

De motivatie om een marathon te gaan doen komt daaruit voort. “Ik wil graag een onderdeel uitmaken van het een stukje beter maken van de wereld. Deze actie zag ik een aantal keer voorbijkomen en dan ga je met jezelf in overweging. Uiteindelijk heeft God het op m’n hart gelegd. God zei eigenlijk tegen me: ‘Je mag het gaan doen’. Ik vind het mooi dat ik dit ter ere van God kan doen.” Cees heeft een ambitieus streefbedrag neergezet om in te zamelen. Aanvankelijk zou de marathon al op 17 april plaatsvinden, maar door corona is het verplaatst naar 20 november aanstaande. Nog wat extra tijd om te trainen en meer tijd om sponsors te werven.

“K

inderen met zo’n ziekte als kanker hebben recht op een toekomst en recht om te leven. Daar wil ik heel graag mijn steentje aan bijdragen,” vertelt Cees. Daarom trekt hij vijf keer per week na het werk de hardloopschoenen aan om te trainen, ook al heeft hij er dan vaak al een pittige dag opzitten. In het dagelijks leven is hij kwaliteitscontroleur bij VDH. Hij kent het klappen van de zweep. “Het is werk waarbij je weet wanneer je moet beginnen, maar nooit wanneer je klaar bent. Geen dag is er hetzelfde. Sinds mijn 18e werk ik in de AGF, met een onderbreking van 7 jaar waarin ik arbeidsongeschikt was. Daarna kon ik bij VDH aan de slag. Een heel fijne werkgever waar een prettige bedrijfscultuur heerst. Je kunt ook gewoon je verhaal

kwijt aan je team, er is altijd een luisterend oor en een oplossing.”

Cees heeft naar schatting zo’n 5000 hardloopkilometers in de benen en hoopt binnenkort ook als hardlooptrainer te slagen om anderen te helpen en stimuleren te gaan sporten. Cees startte zelf (pas) begin 2018. Eerst 5 minuten per dag, nu vijf keer per week. “In 2008 werd fybromyalgie vastgesteld. Dit is een vorm van reuma waarbij je constante pijn ervaart in je spieren en bindweefsel. In 2011 kwam ik in een scootmobiel terecht en roestte steeds verder vast, eind 2017 woog ik 130 kilo. In 2018 heb ik mijn leven totaal omgegooid. Veel mensen met fybromyalgie stoppen met sporten en gaan zitten, omdat het

“Mijn schema was gericht op 17 april, die dag heb ik als ‘proef’ een marathon gelopen. Ik wist niet of ik het kon halen, maar ik denk net als Pippi Langkous, die zei: ‛Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’ De laatste kilometers waren zwaar, maar er is geen moment in mij opgekomen om te stoppen. Opgeven komt namelijk niet in mijn woordenboek voor,” besluit Cees. (ML)  ceesboesveld@outlook.com

Cees sponseren kan via www.runforkikamarathon.nl/cees-boesveld-texel-2021

AGF Primeur 5 • 2021

Hardfruit

Kwaliteit en onderscheidende producten kunnen kansen bieden in concurrerende markt “De Nederlandse hardfruitsector heeft een schitterend verhaal te vertellen,” schrijven auteurs Cindy van Rijswick en Arne Bac van Rabobank in hun hardfruitvisie.

“D

e sector levert een positieve bijdrage cent per jaar zichtbaar in de belangrijkaan ons voedselsysteem met gezon- ste appelmarkten. Door onder andere de de producten die relatief weinig milieu- lagere bevolkingsgroei, kleinere verpak-impactFruitteelt hebben.” Boomkwek Het rapport met de titel: kingen en nieuwe hoger geprijsde rassen, Vollegrondsgroenteteelt Goedkoop fruit 2009 78 telen is95te duur gaat 82 de verwacht Rabobank dat de krimp van de uitdaging aan91om dit mooie verhaal 2010 97 92 nog appelmarkt zal doorzetten. De bank ziet beter te verkopen, zodat de sector 2011 83 97 92 ook in imagoverbetering en een ander assoreconomisch duurzaam is. Want dat 2012 101 100 94blijkt timent mogelijkheden om de consumptieonder de huidige marktomstandigheden daling te beperken. Ongeveer 80 procent 2013 97 96 90 geen Rabobank van de in Nederland geteelde appelen zijn 2014 vanzelfsprekendheid. 89 101 99 geeft daarbij aan dat het streven niet moet voor de binnenlandse markt bestemd. Een 2015 90 98 102 zijn het verhogen van volume – nog meer klein en afnemend deel van de appelen 2016 96 99 104 goedkope producten telen – maar het cre- wordt geëxporteerd. Ook in de toekomst 2017 110 100 99 ëren van waarde. verwacht Rabobank dat de Nederlandse 2018 91 105 104 markt goede perspectieven zal bieden 2019 95 108 MARKT 101 APPELEN: BINNENLANDSE voor de afzet van appelen. 2020 Appelen zijn99in veel 109 Europese109 landen, waaronder Nederland, al jaren de meest gegeten fruitsoort, maar de markt krimpt. Gemiddeld is een afname van twee pro-

PEREN: EXPORT Peren daarentegen moeten het vooral hebben van export binnen Europa. Rabobank

Rentabiliteit in de Nederlandsefruitteelt

Opbrengsten /kosten x100

120 110 100 90 80 70 60

2009

2010

2011 Fruitteelt

2012

2013

2014

Boomkwekerij

2015

2016

2017

2018

2019

Vollegrondsgroenteteelt

Opmerking: Een rentabiliteit van minder dan 100% betekent dat de inzet van arbeid en vermogen van de ondernemer en zijn gezin niet marktconform worden beloond Bron: Wageningen Economic Research bedrijveninformatienet, januari 2021

AGF Primeur 5 • 2021

2020

noemt de uitgangspositie voor peren goed, al groeit de concurrentie. Zowel Duitsland als Polen zijn begonnen met eigen teelt en vanuit België neemt de (prijs)concurrentie toe, vooral nu het aanbod Conference-peren in Europa ruim voldoende is. Het noopt de bank ertoe te melden dat er voor verdere uitbreiding van het Conference-areaal geen ruimte is. De blik zou eerder gericht moeten zijn op vervanging met nieuwe onderscheidende rassen. “Hier liggen wel kansen. Maar deze peer moet dan voor telers aantrekkelijk zijn qua rendement én voor de supermarkt. Alleen echt onderscheidende peren, en dan het liefst in het binnenland geteeld, krijgen een plek in het beperkte perenschap.” TE WEINIG RENDEMENT De relatief hoge kosten van de Nederlandse hardfruittelers zijn een bron van zorg. Rabobank geeft aan dat de opbrengsten te weinig rendement opleveren om die te dekken. Daarbij laat de rentabiliteit een minder gunstige trend zien over de afgelopen tien jaar. Vooral de arbeidskosten zijn flink opgelopen. “Het managen van arbeid en alles eromheen is daarom steeds bepalender voor het rendement.” Daarbij merkt het rapport op dat de schaalvergroting, die in veel agrarische sectoren noodzakelijk is gebleken om de kosten te verlagen, in de hardfruitteelt is uitgebleven. De bank constateert dat momenteel maar enkele bedrijven voldoende omvang hebben om te kunnen automatiseren, precisieland- en tuinbouw toe te passen en arbeidsvraagstukken goed te managen. Aspecten die noodzakelijk zijn voor een concurrerende kostprijs.

NIEUWE RASSEN Ook het inzetten op nieuwe rassen kan een bijdrage leveren aan het prijs-vraag-

stuk. Duurzaamheid, kwaliteitsverbetering of het kunnen toepassen van precisieland- en tuinbouw en automatisering kunnen redenen zijn om over te gaan van tot nieuwe aanplant, al dan niet met nieuwe rassen. Rabobank waarschuwt dat rassenkeuze een lastige afweging is die bij voorkeur gemaakt wordt in samenspraak met ketenpartners. ‟De uiteindelijke financiële resultaten hangen van zeer veel bedrijfsspecifieke factoren af. Met een nieuw ras wordt een afzetstrategie nog belangrijker. ‘Spontane’ afzetmogelijkheden worden beperkter, omdat winkelketens, landen en regio’s meer specifieke eisen en wensen hebben. Dat hoeft geen nadeel te zijn omdat keuze voor bepaalde product-marktcombinaties ook een zeker commitment en wederkerigheid van ketenpartners geeft.” Naar verwachting zal 15 procent van de appelen in Europa in 2030 afkomstig zijn van nieuwe appelrassen.

Appelconsumptie in de belangrijke markten 4000

Ca. -2% p.j.

3500 3000

2013 2014 2000 2015 1500 2016 2017 1000 2018 500 2019 0 2020 2500

Elstar 6,517204 7,975474 8,069318 8,016271 7,317189 5,891166 6,649388 7,53 2014

in AMI, kg 2021 Bron:

Duitsland Nederland VK 9 Frankrijk 8 Litouwen 7 Italië 6 België 5 Spanje 4 Polen 3 Zweden 2 Roemenië1 Oostenrijk0 Denemarke Tsjechië Overig

Jonagold 4,242742 3,76632 3,953186 3,562408 4,067355 3,517985 4,316457 4 2015

Kanzi 0,574213 0,900462 0,779735 0,711379 0,876715 0,94456 1,429975 1,25 2016

Benelux

Overig 7,887125 7,202099 7,320428 7,230352 7 7,2 6,43 6,44

2017

Frankrijk Spanje Italië Polen VK Duitsland

2018

2019

168.071.867 139.875.633 Appelaankopen in Nederland kg/huishouden 124.672.467 115.711.633 87.080.333 80.687.367 53.638.667 51.443.133 41.686.500 29.412.700 24.852.433 24.428.767 201318.472.167 2014 2015 2016 2017 2018 2019 16.499.567 Elstar Jonagold Kanzi Overig 89.016.667

2020

Bron: GFK/GroentenFruit Huis, 2021

Grootste peren-importlanden in de EU (in kg) 180.000.000 160.000.000 140.000.000 120.000.000 100.000.000 België 80.000.000 Spanje 60.000.000 Italië40.000.000 Nederland 20.000.000 Portugal 0

2011 2012 2013 8,2 8,6 8,9 27 25,5 24,2 36,3 34,2 31,5 8,2 8,2 8,5 11 11,2 12 Polen 11,7 10,9 9,5 Frankrijk 5,7 5,5 5,4 Duitsland 2,1 1,93 1,93 Overig 17,4de periode 17,6 Op basis van het17,8 gemiddelde over 2017-19

2014 9,1 23,6 30,2 8,6 12 9,2 5,4 1,93 17

2015 9,3 22,9 30,9 9,2 12,1 9,2 5,4 1,93 16,9

2016 9,7 22,6 32,3 9,4 12,6 7,5 5,3 1,93 16

2017 10 21,9 31,7 9,7 12,6 7,3 5,3 2,14 15,8

Bron: Eurostat2021

DUURZAAMHEID Hoewel de hardfruitteelt een relatief beperkte milieu-impact heeft, kan de sector nog vaker dan nu een bijdrage leveren aan de biodiversiteit, vastlegging van CO2 en vormgeving van het platteland. Rabobank geeft aan dat het energieverbruik voor de koeling tijdens de bewaring van de appelen en peren aandacht vraagt. Daarbij is de snel afnemende beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen een grote uitdaging. De bank ziet de oplossing hiervoor in het drastisch inkorten van lange wachten doorlooptijden voor toelating van nieuwe middelen en ziet kansen voor een sectoroverschrijdende aanpak om het besef van urgentie bij de overheid te vergroten. Biologische teelt kan ook bijdragen aan verduurzaming. Momenteel is ongeveer van de geteelde 2018 2019 2,5 procent 2020 appelen procent van 10,2 en 110,4 10,7de peren, biologisch. “In21,3 veel Europese 20,6 landen 20,6stijgt de consumptie van biologisch fruit sterk. 31,3 28,7 28,4Tegelijkertijd neemt ook 10 de teelt10,1 snel toe. 10,1 De concurrentie zal op termijn feller worden, vooral in export. Voor 12,5 12,5 12,5 Nederlandse telers liggen de marktkansen 7,3 7,2 7,5 voor biologische appelen en peren vooral op de 5,2 5,3 5,4 Nederlandse markt en, met onderscheidende 2,14 2,14 2,14 producten ook beperkt in export.” (MW)  16,3 16,4 16,4

Perenproductie in de EU (in 1000ha) 40 35 30 25 20 15 10 5 0

België

Spanje

Italië 2011

2012

Nederland 2013

2014

Portugal 2015

2016

Polen 2017

2018

Frankrijkk 2019

Duitsland

Overig

2 2020

Bron: Eurostat 2021

AGF Primeur 5 • 2021

Aardappelen

1.3 1.2

Bruised Unbruised

1.1

reflectance [-]

1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 400

500

600

700

800

900

1000

wavelength [nm]

Onderscheid tussen stootblauw en gezond is goed te maken bij golflengterange 600 tot 800 nm

van het project is de continue kwaliteit van aardappelen te garanderen. Stootblauw is een kwaliteitsprobleem wat we graag willen reduceren. Immers, wanneer een klant een deel van de aardappel weg moet schillen is dit van invloed op de kwaliteitsperceptie. Daarnaast gaat het ook om een stukje duurzaamheid; wat je koopt wil je maximaal kunnen consumeren, zodat je minder hoeft weg te gooien. Uiteindelijk zorgt dat ook voor minder onnodige verpakking en transport, enzovoort”, vertelt Rony Neufkens, afdelingschef aankoop AGF bij Colruyt Group.

Aardappelen opzettelijk ‘mishandeld’

Colruyt Group neemt kijkje onder de aardappelschil Een blauwe plek bij mensen is met het blote oog gemakkelijk te zien, maar niet bij een aardappel. De blauwe plek zit onder de schil en daardoor kun je tijdens verwerking een geblutste aardappel er niet gemakkelijk tussenuit pikken. De wetenschap heeft echter een oplossing gevonden en gaf Colruyt Group een kijkje onder de schil.

olruyt Group hanteert een 0-tolerantie voor stootblauw. Door de huidige opsporingsmethodes kunnen aardappelen door de mazen van het kwaliteitsnet doorglippen. “Binnen Colruyt Group loopt

AGF Primeur 5 • 2021

een aardappelproject. Hierin werken we rechtstreeks samen met een 17-tal telers waarmee we afspraken maken over variëteiten en prijzen. Ook de verpakkers zitten mee aan tafel. Een belangrijk onderdeel

Nu worden er bij diverse stappen in de ketting controles uitgevoerd. De verpakker controleert in de bulk op stootblauw. Colruyt Group houdt een extra kwaliteitscontrole bij de goederenreceptie van het afgewerkt product. “Van elke referentie nemen we een staal. Onze kwaliteitscontroleur opent de zak en snijdt een aantal aardappelen open. Wanneer stootblauw aanwezig is accepteren we het niet en gaan die aardappelen retour. We hanteren in principe een 0-tolerantie. In droge warme groeiseizoenen komt stootblauw echter vaker voor. We houden dan extra kwaliteitscontroles, maar moeten ook soms iets toleranter zijn. Dan kijken we naar de graad van stootblauw.” De afdeling Research & Development & Innovation Technics van Colruyt Group ging actief op zoek naar mogelijkheden om de kwaliteitscontrole op stootblauw te verbeteren. Wannes Voorend, teamlead: "Colruyt Group en KU Leuven zetten samen een test op om te kijken of hyperspectrale beeldverwerking een oplossing kan bieden voor het probleem. Het is een veelbelovende techniek die het mogelijk maakt om onder meer een aantal mm in

EEN ‘HYPER’ KIJK OP KWALITEIT Hyperspectrale beeldvorming is een niet-invasieve cameratechniek die toelaat om in detail te onderzoeken welke golflengtes van het licht door een voorwerp worden geabsorbeerd en gereflecteerd, een zogenaamde unieke spectrale vingerafdruk. Een klassieke camera maakt ‘slechts’ een beeld van rood, groen en blauw licht. Dat schept een beperkt en ruw beeld van het object. Met een hyperspectrale camera kun je nauwkeuriger kijken. Het meet ook een deel van het licht dat het menselijk oog en reguliere camera niet kan verwerken en geeft daardoor informatie over inwendig weefsel, zoals het knolvlees van aardappelen, dat je anders alleen ziet door het object open te snijden.

Camera’s zijn kleiner en goedkoper geworden. KU Leuven verwacht dat binnen enkele jaren handhelds of smartphones met hyperspectrale camera’s op de markt zullen komen.

De techniek wordt steeds gemakkelijker bereikbaar voor commerciële marktpartijen om in te zetten. In de hardware is de afgelopen 10 jaar veel vooruitgang geboekt.

Er zijn inmiddels hyperspectrale systemen op de markt voor industriële toepassingen. In de recyclingindustrie voor het sorteren van de verschillende en lastig van elkaar

Een andere belangrijke parameter is de verwerkingssnelheid van de informatie. Uit een hyperspectrale pixel komt zeer veel meer informatie naar voren dan bij een reguliere. Op de gegevens worden wiskundige modellen losgelaten om daar de relevante informatie uit te halen. Dat kost enorm veel rekenkracht en daarom was het tot voor kort nog een bottleneck om deze techniek op grotere schaal in te zetten. De nieuwste generatie scanners kan een redelijk groot segment van snelheden aan.

Detectie van stootblauw bij Challenger

Zomerfruit Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166

Colruyt Group heeft al Xpectrum, een handheld systeem om - onder meer - het eiwitgehalte van vlees te bepalen. Daarnaast wil Colruyt Group hyperspectrale systemen implementeren in hun kwaliteitscontroles om zaken als ouderdom en houdbaarheid van producten, sapgehaltes en brix-waarden te kunnen bepalen en voorspellen.

Geheel gezonde Challenger

de aardappel te kijken.” Colruyt Group en le snelheden bij manuele sortering, welKU Leuven besloten dat op grotere schaal ke maximaal rond de 18 centimeter per te testen, en met succes. Voor de proef- seconde liggen,” vertelt onderzoeker Niels neming ‘mishandelden’ ze opzettelijk een Wouters van KU Leuven. “Voor Challenger aantal aardappelen van de voor Colruyt konden we 85% van de aardappelen met Group relevante rassen Challenger en stootblauw detecteren, voor Fontane lag Fontane om deze vervolgens op een lopen- het op 95%.” Niels verwacht dat het detecde band te laten scannen door een hyper- tieproces geoptimaliseerd kan worden. spectrale camera. “Er zijn allerlei mogelijkheden om zowel de snelheid alsook de nauwkeurigheid “De data hebben we gebruikt om een wis- te verbeteren. Door meer aardappelen te kundig model te trainen en daarmee scannen verbeter je de ontwikkelde wiskonden we uiteindelijk een scansnelheid kundige modellen en maak je het systeem bereiken van 12 centimeter per seconde nauwkeuriger. Je kunt ook verder optimawat al aardig in de buurt komt van norma- liseren door slim gebruik te maken van Het thema volgende maand :

te onderscheiden plasticsoorten. Diverse machinebouwers voor de voedingsindustrie zetten de technieken in voor de interne kwaliteitsbeoordeling van groenten en fruit. Naast kwaliteitscontrole op stootblauw zijn talloze toepassingsmogelijkheden voor hyperspectrale beeldvorming in de AGF-sector denkbaar, zowel in verwerkingslijnen als bij kwaliteitscontroles.

data, bijvoorbeeld door een systeem te ontwerpen dat enkel kijkt naar die kleuren van het spectrum die je nodig hebt. Daarnaast is er recent een voortgang in technologische ontwikkelingen die camera’s beter, sneller en gevoeliger maken.” Gezien de rappe vooruitgang in de benodigde techniek en kennis verwacht KU Leuven dat het goed mogelijk is om hyperspectrale beeldvorming te integreren in bestaande sorteerlijnen die met optische scanners zijn uitgerust. Daarnaast is verdere verbetering nodig. Colruyt Group wil niet alleen stootblauw kunnen detecteren,

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

AGF Primeur 5 • 2021

Aardappelen

STOOTBLAUW Stootblauw is een kwaliteitsprobleem dat duidt op een blauwgrijze verkleuring van het knolvlees in aardappelen. Het wordt in veel landen als “zwartvlekkigheid” beschreven. Er zijn veel factoren van invloed op blauwvorming. Belangrijke oorzaken zijn de groeiomstandigheden van de aardappel en

maar ook 'voorspellen'. Bij 'gekwetste' cellen treedt er immers niet onmiddellijk stootblauw op, maar pas na enkele dagen. Ook deze aardappelen moeten door de technologie uitgesorteerd kunnen worden.

het ras. Over het algemeen geldt: hoe droger hoe meer kans op blauw in aardappelen. Daarnaast is de mechanische behandeling van aardappelen een belangrijke oorzaak. Hoe ruwer de behandeling, hoe meer blauw. Veel partijen in de keten hebben invloed op de mate van stootblauw, van de loonwerker

die rooit, stort, stapelt, de valhoogten tijdens verwerking, de transportband, het vervoer, de vakkenvuller, etc. Allerlei schakels kunnen stootblauw voorkomen of verergeren en het detecteren ervan is lastig, omdat alleen het knolvlees blauw kleurt, maar niet de schil.

om zo’n zaak zelf te commercialiseren, er zijn dus marktpartijen nodig die dit oppakken. We hopen dat via dit onderzoeksproject met Colruyt Group de kloof naar industriële toepassing is verkleind.”

wordt en deze aardappelen in de ketting terechtkomen. Op weekbasis verkopen we ettelijke tonnen aardappelen die we bij verschillende marktpartijen betrekken en die niet één op één met ons gelinkt zijn zoals in het aardappelproject. Als meer partijen ermee aan de slag gaan, denken we dat dit een grote kans van slagen heeft. We willen een duurzame oplossing voor stootblauw. Voor ons is het uiteindelijk de oplossing die prevaleert,” besluit Rony Neufkens. (ML) 

Colruyt Group ziet de opgedane kennis Bart De Ketelaere, onderzoeksmanager niet als concurrentievoordeel. Ze vinden in de afdeling Mechatronica, Biostatistiek het belangrijk dat hyperspectrale beelden Sensoren van de KU Leuven vult aan: vorming zijn weg vindt naar de keten. “Onze vakgroep onderzoekt al langere tijd “Het is een bewuste keuze om deze resulde mogelijkheden van hyperspectrale taten naar buiten te brengen. We denken beeldvorming en werkt regelmatig met dat dit de meest efficiënte manier is om andere partijen samen om de stap rich- deze technieken verder te ontwikkelen. ting commercialisatie te kunnen zetten. Veredelaars, telers en machinebouwers Gezien de kosten en risico’s worden voor steken al veel effort in het voorkomen de industrie relevante onderzoeksresul- van stootblauw. Echter, het sorteren van taten niet zomaar opgepakt en uitontwik- aardappelen gebeurt nu nog veelal visueel, keld. Als universiteit is het niet onze taak waardoor het probleem nog niet gezien

AGF Primeur 5 • 2021

silja.decock@colruytgroup.com

Bananen

Bananen in Oost-Europa worden duurder De wereldmarkt voor bananen heeft een aantal schokken doorgemaakt: sommige media hebben het zelfs over een volledige verdwijning van het fruit. Bovendien zijn de bananenprijzen overal hoog.

e gemiddelde prijs van bananen is het sterkst gestegen in Rusland, anderhalf keer zo hoog als de vorige en nu worden ze op de Russische groothandelsmarkt afgezet tegen gemiddeld €1,19/kg meldt East-fruit.com. Tegelijkertijd zijn bananen alleen in Centraal-Azië, waar de prijzen traditioneel hoog liggen als gevolg van de logistieke afgelegen ligging, duurder dan in de Russische Federatie. In Tadzjikistan en Oezbekistan worden bananen nu gemiddeld aangeboden voor respectievelijk €1,29/kg en €1,64/kg.

Ondertussen zijn bananen in Wit-Rusland gemiddeld 25% duurder dan een jaar eerder (gemiddeld €1,08/ kg) en in Polen en Georgië zijn de prijzen voor bananen met gemiddeld 21% gestegen. De prijzen zijn het minst gestegen in Moldavië, Oekraïne en Tadzjikistan, slechts met 9% op de Moldavische markt en met telkens 6% in Oekraïne en Tadzjikistan.

Waardoor stijgen de bananenprijzen in de hele regio Oost-Europa en Centraal-Azië?EastFruitstelt voor de situatie in Ecuador te analyseren, een belangrijke bananenleverancier op zowel de wereldmarkt als geheel als op bijna elke markt van de onderzochte landen.

In de herfst van 2019 waren er hevige sociale protesten in Ecuador die het land lam legden. Een paar maanden later begon de Covid-19-pandemie, die het land letterlijk verwoestte en het op de rand van een humanitaire ramp bracht. Als gevolg daarvan is de economie van het land volgens de nationale Centrale Bank in 2020 met 8% gedaald. De kelderende economie van het land, de snelle verspreiding van Covid-19, alsook een scherpe daling van de bananenprijzen als gevolg van de afnemende wereldwijde vraag in 2020, hebben de bananensector in Ecuador geen goed gedaan. Bovendien werden de kwaliteit en de export van

Ecuadoraanse bananen hard getroffen door de uitbarsting van de Sangay-vulkaan in september, die zich in maart 2021 herhaalde. Hierdoor daalde, na de recordexport van bananen in 2020, de export vanuit Ecuador weer in de eerste maanden van 2021. Ondertussen is de vraag naar bananen uit Ecuador onverwacht gestegen op de Amerikaanse markt, een minder traditionele bestemming voor deze bananen. Nadat

De Ecuadoraanse exporteurs constateren ook een lichte daling van de vraag naar bananen uit Rusland. De Russische Federatie heeft, tegen de achtergrond van de coronacrisis, zowel de levering van aardgas als van olie in 2020 aanzienlijk verminderd. Toen geïmporteerd fruit in prijs was gestegen, daalde de vraag ernaar op de Russische markt. Bovendien is de Russische roebel in de loop van het jaar iets in waarde gedaald, waardoor ingevoerde producten duurder zijn geworden op de binnenlandse markt. Vergelijkbare valutatrends werden in de loop van het jaar waargenomen op de markten van andere Oostfruitlanden, behalve in Moldavië en Polen, waar de nationale valuta's licht zijn versterkt. Al deze trends dragen bij tot een geleidelijke prijsstijging voor bananen, en dragen bij tot de geruchten dat bananen in Zuid-Amerika volledig zouden kunnen verdwijnen. Een belangrijke bedreiging voor de bananensector is nu de ziekte Tropical Race 4 (TR4), die vooral de geëxporteerde Cavendish aantast. In 2019 zijn al gevallen van plantagebesmetting in Zuid-Amerika gemeld, en in april van dit jaar werd een geval bevestigd in Peru, buurland van Ecuador. Ondertussen melden Ecuadoraanse exporteurs geen gevallen van detectie van TR4 in het land en verklaren ze dat ze de situatie voortdurend in de gaten houden, maar de dreiging kan ernstig zijn.

Cavendish werd de meest geëxporteerde bananenvariëteit in de jaren 1950, toen de snelle verspreiding Midden-Amerika in november 2020 werd van TR4 de Gros Michel-plantages in Zuidgeteisterd door overstromingen, werd de -Amerika letterlijk wegvaagde.De Gros bananenteelt zwaar getroffen in Guate- Michel variëteit was voorheen de leider in mala, Honduras en andere landen in de de export vanuit de regio.  regio die zich hoofdzakelijk richtten op leveranties aan de Verenigde Staten. De meeste Ecuadoraanse exporteurs hebben zich dus opnieuw op de Amerikaanse markt georiënteerd, en de uitvoer van bananen naar de Russische Federatie is in het eerste kwartaal van 2021 gedaald, terwijl de Verenigde Staten meer bananen uit Ecuador hebben aangekocht. AGF Primeur 5 • 2021

Detail

Online is een beslissing voor de volgende generatie De zelf ontworpen uitklapbare kraam heeft geen zichtbelemmering

Peter (55) staat sinds zijn 17e op de markt, toen nog met zijn vader, vanaf zijn 21ste is hij zelfstandig ondernemer. Vers van de Markt is inmiddels een echt familiebedrijf, zijn vrouw Jessica doet al vanaf haar 16e mee en dochters Melanie en Sharon… die gaan er ook 100% voor.

e zijn van kleins af aan meegegaan, in een kistje onder de kraam bij wijze van spreken. Ik heb het ze altijd sterk afgeraden, maar toch hebben ze besloten het van me over te gaan nemen. Hoewel ik van plan ben om ook de rest van mijn leven op de markt te staan, ben ik wel langzamerhand bezig om de overdracht te regelen zodat de volgende generatie de beslissingen kan gaan nemen. Daar zijn ze nu aan toe.”

AGF Primeur 5 • 2021

Vers op de Markt is dinsdag en zaterdag op de markt in Goes te vinden en daarnaast zijn er standplaatsen in Berkel en Rodenrijs en Ridderkerk. Hoewel er in Goes zomers veel toeristen komen, is 95% van het klantenbestand vaste klant, schat Peter in. ‟De toeristen zijn mooi meegenomen, maar we richten ons op onze vaste klanten. Wij staan er in weer en wind, maar als het stormt, sneeuwt, hagelt of

regent, dan komen de klanten ook naar ons toe. Dat schept echt een band.”

Soms zijn de weersextremen zo erg dat beiden verstek moeten laten gaan. Zo waaide onlangs de tent kapot in Berken en Rodenrijs en zorgde de kou begin februari ervoor dat het niet mogelijk was de producten ontdooid te houden. Gelukkig konden ze veel klanten via Facebook informeren, want Vers van de Markt heeft een groot aantal volgers. Om het leven en werken op de markt zo aangenaam mogelijk te maken ontwierp Peter zijn eigen marktwagen. In Italië deed hij het idee op voor een uitklapbare tent

uit één stuk. Opgevouwen bevindt deze zich bovenop de kar. Bij aankomst op de markt is deze heel eenvoudig uit te klappen. ‟Binnen 30 seconden staat de kraam,” vertelt Peter trots. Een andere handigheid deed hij op in Spanje. “Handelaren op de groenten- en fruitmarkt in Valencia hebben de weegschalen aan het plafond hangen. Dat vond ik zo handig dat ik zo’n soort systeem heb laten maken voor onze weegschalen. Die hangen aan een uitklapbare constructie. Sjouwen met weegschalen is verleden tijd.” Wat wel een groot werk is, zijn de aluminium tafels die opgezet moeten worden en natuurlijk blijft het ’s ochtends vroeg kratten sjouwen en uitstallen. Maar al met al scheelt het nieuwe systeem ruim een uur aan werk.

Peter, Jessica, Sharon en Madelon van Vliet Bovendien ziet de kraam, bedekt met zwarte doek en feloranje bedrukking, er prachtig uit. Wat de uitstraling ook sterk is onderling afstand houden niet te doen. we een gezond bedrijf en hebben dat kunverbeterd heeft, is het feit dat de construc- ‟Toch is er al die tijd geen enkele besmet- nen opvangen. Toen de markt weer open tie geen steunpalen heeft. “Die belemme- ting onder het personeel geweest,” vertelt mocht, hebben we gelukkig een inhaalslag ren het overzicht van de kraam. Wanneer Peter. “Daar zijn we echt dankbaar voor. Ik kunnen maken. Het leek wel of iedereen er een paal in beeld staat, zorgt dat voor denk daarom dat winkelen op de markt en naar buiten wilde om te winkelen.” Het het wegebben van de concentratie en werken in de buitenlucht veiliger is. Het is opzetten van een online verkoopkanaal, focus van klanten op de producten. Door- onbegrijpelijk dat non-food kramen van zoals veel ondernemers afgelopen jaar dat er vrij zicht is blijven de mensen kijken de markten geweerd worden. We hebben hebben gedaan, ziet Peter niet zitten. en dat is goed voor de verkopen,” verklapt daar als marktondernemers samen met de ‟Voor mij draait het echt om het persoonlijPeter. branchevereniging ook actie voor gevoerd. ke contact met de mensen en zo zal ik het Gelukkig wordt het binnenkort weer toe- altijd blijven doen. Het zou overigens wel Coronamaatregelen zijn op de markt gestaan, maar het blijft voor die onderne- goed kunnen, denk ik. Online zijn we al gemakkelijk in te voeren. Door kistjes mers wel een grote tegenslag.” bekend door Facebook, onze naam is goed tegen de kraam te plaatsen houden de en die is ook al vastgelegd. We zouden klanten automatisch afstand van elkaar Aan het begin van de coronauitbraak werd ermee kunnen beginnen, maar dat is echt bij de kraam. Als alle plaatsen zijn bezet, Vers van de Markt ook getroffen toen de een beslissing voor de volgende generatie,” wachten de klanten netjes in de rij. Achter gemeente Berkel en Rodenrijs besloot de besluit Peter. (ML)  de kraam is het voor het personeel een markt af te lasten. ‟We mochten 8 weken pvanvlietagf@live.nl ander verhaal. Met 25 man aan het werk lang geen markt houden. Gelukkig zijn

Vertical farm in de kelder onder het restaurant maakt transport en verpakkingen overbodig

et Deense Refarmed, geleid door Camilla Enge, neemt stelling tegen lange en CO2-uitstotende ketens. Hun vertical farm zal verse kruiden rechtstreeks van de teelt in de kelder naar de grote keuken op de begane grond sturen.

Camilla Enge, CEO en oprichter van Refarmed: "Zoiets Deens als bieslook wordt vaak ingevlogen vanuit Tanzania, waar retailers de producten heel goedkoop kunnen kopen. Ik denk dat velen zich helemaal niet bewust zijn van hoe groot de CO2-voetafdruk eigenlijk is van de groenten die ze eten.

Hier is het onze ambitie om de manier van denken van Deense leveranciers te veranderen."

BIJNA GEEN VERPAKKING De eerste vertical farm van Refarmed bevindt zich in de kelder van cateringbedrijf Jespers TorveKøkken in Søborg bij Kopenhagen. Met slechts vijf stappen van het bedrijf naar de commerciële keuken, kunnen ze klimaatvriendelijke salades en kruiden leveren met een veel smaak en kwaliteit.

De ultrakorte weg van teeltbedrijf naar keuken betekent ook dat Refarmed het grootste

deel van het transport en de verpakking kan vermijden en alleen de hoeveelheden kan produceren en oogsten die in de keuken worden gebruikt. Dit zorgt voor aanzienlijk minder voedingsverspilling en een beter gebruik van de hulpbronnen van de planeet. COVID-19 STARTERSLENING Refarmed heeft onlangs kapitaal ontvangen van het Deense

Groene Investeringsfonds en heeft ook een Covid-19 Starterslening gekregen van het Groeifonds. Het nieuwe kapitaal zal worden gebruikt om de eerste lokale teelt van Refarmed op te zetten en de vele duurzame mogelijkheden zijn een van de redenen waarom het Deense Green Investment Fund zich bij de financiering heeft aangesloten.  AGF Primeur 5 • 2021

Afscheid

Mark Verweij vertrekt na 40 jaar uit AGF-sector:

“Ook buiten de programma’s valt er voor flexibele AGF-bedrijven een goede boterham te verdienen” Na een carrière van 40 jaar in de aardappelhandel en later in de fruitimport trok Mark Verweij op 30 april de deur bij VerDi Import achter zich dicht. We blikken terug en vooruit met deze markante man uit de sector, die op verzoek graag nog wat tips achterlaat. "De NAO en GroentenFruit Huis moeten zo snel mogelijk gaan fuseren!"

-voorzitter van de NAO, toen nog VBNA geheten. Die resultaten lieten zich na de oorlogsjaren ook zien met overheidsleveranties. Zo hebben we lange tijd het leger, maar ook het gevangeniswezen van aardappelen kunnen voorzien. Ik heb mooie herinneringen aan de Haagse tijd. Het was hard werken, maar er was ook een grote mate van saamhorigheid."

e wieg van Mark stond in Den Haag van vier ging ik al mee in de Mercedes van waar zijn opa Marinus - afkomstig uit mijn vader bij de boeren langs om aardde Betuwe - in Den Haag omstreeks 1930 appelen te kopen. Een andere loopbaan is "Mijn vader heeft de zaak behoorlijk uitgezijn handel ging venten. Later werd het nooit echt aan de orde geweest." breid en had een goede naam in de aardgroothandel, met in eerste instantie eieappelhandel. Wel zorgden in de jaren '80 ren, daar kwamen al snel aardappelen bij. "Mijn opa heeft altijd het nut ingezien van enkele ontwikkelingen voor grote uitdaHet bedrijf moest wijken voor de evacua- belangenorganisaties en de publieke sec- gingen. Zo ging de institutionele markt tie van de Haagse kuststrook in de Tweede tor. Dat heeft zeker in de Tweede Wereld- steeds meer over op rijst, verplichtte het Wereldoorlog en verhuisde naar de Markt- oorlog voordelen opgeleverd waar de leger de militairen niet meer om in de weg net naast de groothandelsmarkt. Zijn gehele (kerkelijke) gemeenschap van mee kazerne te overnachten en werd de dienstvader Gerard zette het aardappelbedrijf kon profiteren. Met die gewoonte zijn we plicht afgeschaft. Verder liet de aardappelvoort en ook Mark kreeg de liefde voor grootgebracht. Ook mijn vader is bijvoor- consumptie vanaf die tijd een structureel de aardappelen al vroeg mee. "Als ventje beeld jarenlang actief geweest als vice- dalende lijn zien."

AGF Primeur 5 • 2021

De aardappelgroothandel van de beginjaren in Den Haag tot Barendrecht

VERWEIJ AARDAPPELEN BARENDRECHT In die jaren diende ik me aan in de zaak en stond een verhuizing van de Haagse markt naar het Forepark in Leidschendam op de planning. Die verhuizing zag ik, ook met het oog op de opkomende retail, niet meer zo zitten. Daarom ben ik in 1984 met Verweij Aardappelen Barendrecht gestart. Ik was zelf nog maar 21, dus dat was heel wat. Jan van den Heuvel heeft destijds een belangrijke rol gehad in de opstart door best wat werk naar me toe te schuiven. Zo konden zij met aardappelen van Carmel Agrexco en vanuit Malta hun retailklanten bedienen. Jan heeft altijd de unieke gave gehad om anderen goed en zelf nog beter te laten verdienen. Dat kan niet iedereen."

"In 1992, de rente lag in die tijd rond de 11/12%, hebben we ons eigen pand gebouwd. De financiering van de machines was een stap te ver, daarom hebben we koelcellen gebouwd in plaats van machines. In dat pand zit VerDi Import nog steeds. Voor de aardappelzaak hebben we toen in 1996 nieuw gebouwd, nadat er wat meer eigen vermogen was opgebouwd." Een harde levensles leerde Mark toen het pand op 6 juni 1998 na een enorme hagelbui weer instortte. "Enkele

weken eerder waren we de eerste aardappelleverancier met een dubbele ISO-certificering en behaalden we het milieucertificaat ISO 14000. Maar daar was nauwelijks belangstelling voor van de pers. Toen het pand instortte, wisten de media ons wel te vinden."

Verweij Aardappelen Barendrecht werd verkocht aan Nedato, maar Mark was te lang eigen baas geweest om daar als werknemer te aarden. Opnieuw zorgde Jan van den Heuvel voor een oplossing. Het Barendrechtse bedrijf Vebruco was als Spanje-importeur actief op het handelscentrum, waar het fungeerde als satellietbedrijf van Hagé. Toen de grote exporteurs VDD, Boers en Disselkoen samengevoegd werden met de Greenery fuseerde Disselkoen Import met Vebruco en was VerDi geboren. Verdi werd verkocht aan Safe en Mark kocht een jaar later de helft van Safe. De samenwerking met de Zuid-Afrikanen was echter geen onverdeeld succes. "Allereerst was de fruitimport al een hele andere wereld dan de overzichtelijke aardappelsector. Ook viel de opstart erg tegen. Bij VerDi gingen de mensen weg en zodoende kocht ik eigenlijk niets. Die periode is echt heel zwaar geweest. Ik weet nog goed hoe

Gert Lukassen op zaterdagmorgen met een bulderstem kwam binnenzetten of ik meloenen had. Ik verkocht ze voor 3 euro, maar ze bleken de volgende week naar iets van 7 euro te gaan," blikt Mark lachend terug.

KEES KOOIJMAN Eind 2005 was het diepste punt en was de toekomst erg somber. De ommekeer volgt als Kees Kooijman zich bij VerDi voegt. "We hoorden via via dat Kees voor zichzelf wilde beginnen. Na twee gesprekken waren we er snel uit en die combinatie bleek een gouden greep. Kees nam de broers Jan en Henk Rozema mee en Gert Jan van den Heuvel ontwikkelde zich goed in een andere omgeving. Mede dankzij enkele goedbetalende klanten waren we de financiële problemen al heel snel boven water. Ik ben dan ook dankbaar aan God dat hij Kees en mij samen op één weg heeft geplaatst. Hoewel we enorm verschillen, vullen we elkaar tegelijkertijd perfect aan. Met een aandelenverhouding van 50/50 moesten we er sowieso altijd samen uitkomen. Kees is commercieel een kei en ik zorgde voor de infrastructuur, de organisatie en de olie tussen de radartjes. Daarin kun je veel betekenen, alleen is het resultaat niet zo concreet te meten als de wekeAGF Primeur 5 • 2021

Afscheid

Praktijk, kantoor en gastenverblijf van Bureau Mark

Kees Kooijman (midden) en Mark (rechts) op bezoek bij de Spaanse aardappelleverancier van VerDi

lijkse in- en verkoop. Wel heb ik altijd met AGF VERDWIJNT UIT SAMENLEVING de tweede Maasvlakte dat een schiereiveel plezier de langetermijnrelaties met Na veertig jaar in de AGF-handel heeft land is. Het kan toch niet te moeilijk zijn bijvoorbeeld onze Spaanse leveranciers Mark de sector danig zien veranderen. om daar een hele scanstraat te bouwen en onderhouden." "Met Geert Mak kun je bijna zeggen 'Hoe 100% scanning te realiseren. Volgens mij God verdween uit de AGF-sector'. Mijn voorkomen we daarmee een hoop probleIn de loop der jaren weet VerDi een gewaar- vader besprak na de veiling in zijn stof- men in onze handel!" Het lijkt mij dat het deerde plaats in de AGF-wereld te verwer- jas nog de preek van afgelopen zondag na. KCB toch veel meer gebruik zou kunnen ven. "Het overgrote deel van de handel is Veiling Zuid-Holland Zuid was een ont- maken van de kennis in de bedrijven en vandaag de dag geprogrammeerd, maar moetingsplek waar je mensen tegenkwam. meer de richting op van horizontaal toeondanks alle programma's is het nog altijd Verder zie je dat de aandacht voor elkaar zicht opgaat.” God die de wasdom geeft. We hebben te aan het verdwijnen is. Krijg mensen uit maken met overschotten, tekorten, grote de handel nog maar eens gemotiveerd om De afgelopen jaren nam Mark al een vooren kleine maten, vroege en late seizoe- tijd, energie en geld te investeren in de schot op zijn pensioen door achtereennen. In die periferie kun je als je slim en publieke zaak. Maar ook de AGF verdwijnt volgens één en anderhalve dag minder te flexibel acteert en de nodige risico's mijdt uit de samenleving. Vroeger werkte de gaan werken. De vrijgekomen tijd werd nog altijd een goede boterham verdienen. Haagse jeugd in de kassen in het Westland naast wat mantelzorg ingezet voor een Ons type bedrijven is niet hip en je krijgt en had je hier in Ridderkerk tal van klei- studie tot psychosociaal therapeut. "Wij in Corona-tijden geen cent subsidie, maar ne sla- en peterselietelers en reden er tal zijn in de AGF-wereld geneigd te denken met een maximale spreiding aan produc- van trekkers over de weg. Die kassen zijn dat ons pantseren dé manier is om te ten, klanten en leveranciers kun je heel ver grotendeels verplaatst naar gigantische overleven, maar daar denk ik nu echt wel komen. Dat bewijst VerDi, maar daar zijn tuinbouwcomplexen waar 's ochtends genuanceerder over. De studie heeft mij ook andere voorbeelden van." vroeg een busje Polen arriveert. Ik zeg enorm geholpen en ik wil er ook andere het wat gechargeerd, maar het humane mensen mee van dienst te zijn. Ik denk dat Hoogte- en dieptepunten zijn er in de jaren aspect is wel een beetje aan het verdwij- mijn veertig jaar in de AGF-handel, waarook. Zo resulteert een politie-optreden na nen en Corona heeft dat nog verder in een van 38 jaar in leidinggevende functies, me een vondst verdovende middelen tussen stroomversnelling gebracht." daar zeker bij kunnen helpen. Mijn famide ananas in 2008 zelfs tot een jeugdboek lie heeft eerder twee tuinderijen gekocht als politieagent en kinderboekenauteur Mark zal voorlopig nog aanblijven als en één schuur daarvan ga ik inrichten als Ben de Raaf zijn eigen verhaal maakt rond voorzitter van het Comité Import Export praktijk, kantoor en gastenverblijf voor het waargebeurde voorval. Ook zorgt de Derde Landen (CIEDL) van GroentenFruit Bureau Mark. Ik heb zin in deze nieuwe Russische boycot voor een drastisch ein- Huis. Gevraagd naar wat tips aan de sector, fase. Bij VerDi zit mijn tijd erop en zal ik de de van de opgerichte exporttak van Ver- antwoordt Mark: "Ik vind het ongelofelijk mensen niet voor de voeten lopen. Ik hoop Di. "Wat we in vier jaar hadden verdiend, dat de NAO en GroentenFruit Huis nog niet op zaterdagochtend nog te blijven komen waren we in één keer exact weer kwijt. zijn gefuseerd. Dat moet in mijn ogen zo en ook als de eerste importaardappels Tegelijkertijd gaf dit aan het oude team snel mogelijk gaan gebeuren. Ook het scan- arriveren ben ik van de partij!" (IH)  wel een enorme motivatie en dat heeft het nen van de containers in de Rotterdamse mark@bureaumark.nl bedrijf echt weer een boost gegeven." haven zou volgens mij anders moeten. Je hebt maar met één weg te maken vanaf

AGF Primeur 5 • 2021

Aardappelen

Aardappelteelt Estland afgelopen tien jaar fors gekrompen

e aardappelteelt in Estland is de afgelopen tien jaar met een factor drie gedaald, zo meldde de ETV-nieuwsshow "Aktuaalne kaamera". Telers wijten dit aan de onrendabele teelt van de knol die volgens hen slechts een op de drie jaren geld oplevert en aan een gebrek aan Russische vraag, concurrentie van telers in Midden-Europa en, in ieder geval in het afgelopen jaar, de gevolgen van de pandemie. Volgens het Estse staatsbureau voor de statistiek werd in 2020 op 3.639 hectare aardappelen geteeld, een daling van 32% ten opzichte van het voorgaande jaar, terwijl de daling op langere termijn nog veel groter is. Een aardappelteler uit Simuna, district Lääne-Viru, zei het volgende: "In twee of drie van de

Janek Lass van Koorti Kartul zei dat in vele voorgaande jaren het aardappelareaal opzettelijk was ingekrompen, maar dat dat dit jaar niet het geval zou zijn. "Alles hangt nog steeds af van de marktsituatie en de vraag, maar dit prijsbeleid en deze marktsituatie zijn het afgelopen jaar bijzonder pijnlijk geweest."

tien jaar heeft deze activiteit winst opgeleverd. In andere jaren moest de teelt ten koste van andere activiteiten worden gesubsidieerd."

Teler Alo Põldmaa vertelde dat hij zijn producten afzet via

een coöperatie met winstoogmerk, de in het district Viljandi gevestigde Koorti Kartul. De ineenstorting van de Russische markt en de voorkeur van de binnenlandse markt voor producten uit Midden-Europa speelden beide een rol.

Ook andere teelten zijn getroffen door de pandemie en de daaruit voortvloeiende beperkingen, waardoor restaurants maandenlang grotendeels of half gesloten zijn gebleven. Lass: "Ik heb het hier niet eens over prijzen. Als mensen bijvoorbeeld gewassen wortelen kopen in de winkel, weten ze aan de kassa niet echt of ze een goede deal hebben gekregen of niet." 

WWW.STAPELBED.COM

Vanuit onze moderne taugé kwekerij te Ammerzoden bieden wij aan: Mooie dikke taugé | Lange houdbaarheid Prachtige witte kleur | Persoonlijke service | Dagelijks vers product | Decennia ervaring

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

E 69,-

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!! Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

E 99,-

Twee-deurs kast 60x50x185

GSM 0633400871 | productie@mulderstopsprouts.nl á

www.mulderstopsprouts.nl Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

E 129,-

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com WWW.STAPELBED.COM

20-4-2020 12:51:08

AGF Primeur 5 • 2021

“Maak het onze telers makkelijker, ze zijn maar wat trots op hun product”

West-Vlaanderen is de regio van de arbeidsintensieve teelten bloemkool, spruiten en prei

De vriesverse groenten uit West-Vlaanderen worden geëxporteerd over de hele wereld. Vriesvers inderdaad, want binnen enkele uren na de oogst liggen de groenten al op de productielijn. “Wat er ook gebeurt, we gaan voor topproduct.”

et is volgens Luc De Waele van Ingro nog wat aan de vroege kant om uitspraken te doen over het nieuwe seizoen. Toch is er een belangrijk thema wat ook dit jaar weer gevolgen heeft voor de teelt: de droogte. “Het lijkt erop dat er dit seizoen weer minder bonen en erwten worden geteeld, vanwege het tekort aan irrigatiemogelijkheden in België. Het zijn groenten die veel water vergen. De teelt van deze producten verschuift meer en meer naar andere gebieden, zoals het noorden van Frankrijk, waar meer wordt geïrrigeerd. Voor de arbeidsintensieve teelten, zoals bloemkool en spruiten, tevens onze grootste producten, verwachten we wel een stijging.”

Ingro is een producentencoöperatie in West-Vlaanderen. De coöperatie is met 1.200 telers en een opbrengst van 500.000 ton groenten, de grootste coöperatie voor de verwerkende industrie. Ingro vermarkt de groenten van haar leden aan groentenverwerkende bedrijven in België en omringende landen. Het is onze missie om toegevoegde waarde te creëren voor onze telers.”

VAN VELD NAAR VERWERKING IN EEN OOGWENK West-Vlaanderen is de regio van de arbeidsintensieve teelten bloemkool, spruiten en prei. Maar liefst de helft van alle geteelde groenten is bloemkool of zijn spruiten. Andere grote producten zijn prei, wortelen, bonen, erwten en courgetten. “We hebben telers in heel België en ook

een aantal telers in Nederland en Frankrijk, allen aangesloten bij onze coöperatie”, merkt Luc op. “Een groot deel van de groenten gaat naar diepvriesproducenten ofwel vriesversproducenten, die ook veelal in deze regio gevestigd zijn. Dat is logistiek gezien een voordeel en het draagt bij aan de versheid en kwaliteit van het eindproduct. De groenten liggen binnen een paar uur na de oogst op de productielijn. De tijd tussen oogst en verwerking wordt zo kort mogelijk gehouden.”

DROOGTE EN LAGE PRIJZEN HINDEREN TEELT Een grote uitdaging voor de telers is het watertekort. Een probleem wat al jaren speelt en wat de gehele keten evenals de overheid bezighoudt. “Er moet echt worden gekeken naar een haalbare oplossing. Het zou naar mijn idee al schelen als soepeler wordt omgegaan met telers die willen investeren in een waterbuffer. Dit is nu best lastig met alle voorwaarden en eisen die gesteld worden.” Wat hij eveneens betreurt zijn de lage prijzen voor de telers. Wat de teler uiteindelijk voor zijn groenten krijgt is volgens hem ver onder de maat. “Ze staan altijd onderaan de rij, terwijl de kosten wel steeds stijgen. Niet alleen vanwege de terugkerende hitte en droogte waardoor teelten schade oplopen of vaker beregend moeten worden, maar bijvoorbeeld ook de kosten van gewasbeschermingsmiddelen liggen al jaren in een stijgende lijn. De volledige keten inclusief industrie en retail speelt

hierin een rol. Als we de sterke positie van West-Vlaanderen als groentenverwerkingsregio willen behouden zal hier iets tegenover moeten staan. Betere prijzen voor de telers komt de gehele sector ten goede en stimuleert de telers nog meer uit hun producten te halen en te investeren in de toekomst.”

Toch gaat het met de motivatie van de West-Vlaamse telers goed. De telers staan wereldwijd bekend om hun kwaliteit. “We staan aan de top en daar mogen we trots op zijn. Het zou mooi zijn als we dit kunnen behouden. Een betere waardering ten gunste van de telers helpt daarbij. Zij gaan kost wat kost voor kwaliteit en blijven voor 100 procent achter hun product staan. Dat is echt bewonderenswaardig.” (CH)  Luc.dewaele@ingrocvba.be

INGRO FACTS Ingro telt ongeveer 1.200 leden, waarvan 800 actieve leden. In 2020 werd een omzet gehaald van 103 miljoen euro, wat ongeveer 500.000 ton groenten vertegenwoordigt. Ongeveer 50 % van alle Ingro-groenten zijn bloemkool of spuitkool. Via afnemers gaan de verwerkte groenten naar meer dan 100 landen wereldwijd.

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Johan Polfliet, Crop’s:

“Extreem lage stocks en Corona-vraag zorgden voor gigantische uitdagingen op diepvriesgroentenmarkt” Na een jaar met extreem lage stocks door de kleine oogst, zorgde de coronapandemie ook nog eens voor de nodige uitdagingen in de afzet van diepvriesgroenten. Johan Polfliet, general manager vegetables bij Crop’s, vertelt in dit interview over de kansen en uitdagingen die het bracht op de diepvriesgroentenmarkt. “We willen ons vooral onderscheiden op het gebied van convenience en innovatie.”

anouds is de diepvriesgroentenspecialist uit het Vlaamse Ooigem sterk retailgeoriënteerd. “Die tak had bij ons bedrijf voor Corona al een aandeel van 55-60%. Dat is enerzijds onze redding geweest en van een rampjaar was dus ook zeker geen sprake, maar we hadden wel met de uitdaging te maken dat onze klanten meer vraag hadden naar bepaalde producten, dan wij ze konden aanbieden. Met name de vraag naar typische retailproducten als erwten, bonen, bloemkool en spinazie groeide enorm. En wij waren wel voorzien in wat groei, maar niet in die mate dat de markt 20 tot 30% zou stijgen.”

“Tegelijkertijd hebben we ook foodserviceklanten die van het ene op het andere moment de deur moesten sluiten. Voor die kanalen produceren we op maat en die afzet viel in één keer weg. Die producten konden we niet in de supermarkten kwijt, want de behoeftes van beide markten zijn verschillend. Met producten als prei, ajuin, witte en rode kool heb je immers geen

alternatief in het retailkanaal, waarbij ons geluk nog is dat we in het diepvriessegment zitten en daarmee onze producten kunnen bewaren, dat voordeel had de verssector bijvoorbeeld niet. Maar dit brengt extra kosten mee en vereist bijsturingen naar de toekomst toe.” BLIJVENDE EFFECTEN CORONA Johan voorziet dat de coronacrisis wel enkele blijvende effecten zal geven. “Nog altijd beheerst de crisis onze wereld en de situatie is nog niet ‘back-to-normal’, al hoop ik wel dat met de ontwikkeling van de vaccins het gewone leven weer snel op gang gaat komen. Maar ik verwacht wel dat we een aantal Corona-trends in onze sector zullen aanhouden. Denk bijvoorbeeld aan de switch van out-of-home naar thuisconsumptie. Daarnaast zijn er een behoorlijk aantal consumenten, die minder diepvries-georiënteerd waren, in aanraking gekomen met diepvriesgroenten. Dat zal de consumptie zeker een verdere boost geven.”

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Johan Polfliet general manager crops vegetables

Inmiddels zijn de voorjaarswerkzaamheden in volle gang. “De ontwikkelingen in het veld zijn positief. We hebben een nat voorjaar gehad met wat vorst en dat zijn toch omstandigheden die positief bijdragen aan onze teelten. Met nachttemperaturen van 0 graden en daaronder tot eind april was het zelfs extreem koud en dat zal resulteren in een historisch late oogst, die twee tot drie weken later zal aanvangen dan andere jaren. In een jaar met extreem lage stocks zorgt dit voor de nodige uitda-

gingen. Neem de bonenoogst, die vorig jaar echt catastrofaal was. Zo’n oogst heb ik in de 25 jaar dat ik in de diepvriesgroentensector actief ben hooguit drie keer eerder meegemaakt. En we zullen die stocks toch ergens moeten aanvullen,” aldus Johan.

BACK TO LOCAL De diepvriesgroentedivisie van Crop’s telt fabrieken in België, Frankrijk, Polen, Spanje en Portugal. Daarnaast heeft het bedrijf verkoopkantoren in België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Polen, de Verenigde Staten, China en Japan. “Onze afzet is wereldwijd, maar we betrekken 90% van onze groenten in een straal van 50 kilometer rond de fabrieken,” vertelt Johan. De groei zit volgens de general manager dan ook niet zozeer in het exotische segment. “Die producten zijn juist niet meer zo hip door de grote afstand die ze moeten afleggen. De consumenten willen eerder back-to-local. Zo zie je juist de vraag naar de zogeheten vergeten groenten weer opleven. Doordat steeds meer gezinnen uit tweeverdieners bestaan, die buitenshuis werken wordt diepvries sowieso steeds vaker een noodzakelijker alternatief. En de gedachte die weleens leeft dat diepvries duur is, gaat lang niet altijd op. Buiten het seizoen is verse bloemkool meestal zelfs duurder dan diepvries.”

der zagen we het bekende hamstergedrag op de markt door een grote vraag voor nieuwjaar en een terugslag na nieuwjaar. We waren vooral nerveus wat de wisselkoers zou doen, maar deze heeft zich vrij snel gestabiliseerd. Maar vandaag de dag ligt de export naar het Verenigd Koninkrijk weer op een normaal niveau. Wat de impact op lange termijn is, zullen we moeten zien. We krijgen nog wel te maken met extra eisen, zoals behandelde pallets en extra fytosanitaire certificaten, die op één of andere manier nog wel een prijsverhogende werking zullen hebben. Mogelijk zal dat op termijn zorgen voor meer lokale teelt, maar dat zie ik op dit moment niet als een grote bedreiging.”

bekijkt, waarin 4,2 miljoen ton groenten voor de diepvriesindustrie wordt geproduceerd, komen de tien belangrijkste spelers allemaal uit België en Spanje en hebben die gezamenlijk 60 tot 70% van de markt in handen. Ik verwacht ook dat deze twee landen de drijvende krachten achter deze industrie zullen blijven. Alleen hier in België produceren we met zes spelers al 900.000 tot 1.000.000 ton. Kijk je naar een land als Polen, dat ook een forse productie heeft, dan wordt die wel verdeeld over 250 producenten.”

Momenteel is het een spannende periode voor het diepvriesgroentenbedrijf waarin veel jaarcontracten afgesloten worden. Op de vraag waarin Crop’s zich op de markt kan onderscheiden, zit de crux hem volgens Johan in het doorvoeren van innovaties en convenience in het aanbod. “Als “Maar de schaalvergroting zet door. Dat Crop’s zijn we actief op het gebied van kan ook niet anders, want als je kijkt hoe groenten, fruit en kant-en-klaarmaaltij- kapitaalintensief je bedrijf moet zijn om den. Bewust zijn die opgesplitst in een te investeren in machines en voorraden, drietal entiteiten. We willen namelijk dan wordt het ook heel moeilijk voor nieugeen generalist zijn, maar specialist en we spelers om deze markt te betreden, meer weten over onze producten dan de zeker ook met de verantwoordelijkheid klant die tegenover ons zit. Daarbij zijn die je hebt op het gebied van voedselveiwe weliswaar een private label-speler, ligheid. Je hebt tegenwoordig te maken maar binnen dat private label werken we met klanten die wel 60.000 ton groenten wel als een merk. We kijken wat de consu- nodig hebben, die worden er niet blij ment wil en spelen daar op in. Eén van de van om dat bij tientallen spelers in te trends vandaag de dag is dat mensen min- kopen. Ook de afzet in andere contider vlees willen eten. Die verschuiving is nenten groeit. Voorheen verkochten erg positief voor de groentesector en daar wij 10% van onze groenten buiten kun je met convenience-producten goed Europa, tegenwoordig ligt dit aanop inspelen. Denk aan quinoa met groen- deel wel op 20 tot 25%. De verkoop ten, maar ook kikkererwten en linzen die naar Oost-Europa neemt toe, net als terugkomen op het menu. Daar kun je hele in Azië en ook Afrika springt mee op de leuke dingen mee doen!” kar.” CONSOLIDATIESLAG In totaliteit is er een consolidatieslag gaande in de diepvriesgroentensector en Johan verwacht dat deze alleen maar verder door zal zetten. “Als je de Europese markt

Duurzaamheid is bij Crop’s geen containerbegrip, maar dagelijks aan de orde van de dag. “We moeten wel, want als we op de oude manier landbouw bedrijven, dan is de grond met nog 25 oogsten zomaar uitgeput. Als we de natuur niet respecteren, is onze fabriek ook niets waard. Daarom besteden we enorm veel aandacht aan ons ecosysteem. Denk dan bijvoorbeeld aan teelten die we inzetten om de natuurlijke bestrijding in stand te houden, maar ook de inzet van technologie. Zo nemen we tegenwoordig met drones foto’s in het veld, waarbij de technologie het onkruid tussen de bonen en erwten onderscheidt. Zo kunnen we onze sproeistof heel gericht inzetten en echt alleen het onkruid bestrijden. Ons streven is om uiteindelijk 80 tot 90% volledig residuvrije groenten aan te kunnen bieden.” De klimaatverandering ziet Johan als één van de grootste uitdagingen waar de sector voor staat. “Als je de statistieken bekijkt, valt er jaarlijks nog net zoveel regen, maar de spreiding is wel totaal

BREXIT De impact van de Brexit is volgens Johan de eerste maanden beperkt gebleven. “In eerste instantie zorgde het vooral voor extra administratieve handelingen. VerAGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

verschillend. Dat levert enorme problemen op, zo hebben we nu voor het derde jaar op rij een slechte erwtenoogst. De enige oplossing die we hiervoor hebben is om het water te verspreiden en dus in te zetten op irrigatie. Maar dit probleem gaat groter dan de diepvriessector, dus we zullen hier ook steun van de overheid bij nodig hebben. Uiteraard dragen we hier zelf ook aan bij. Zo pompen we nu al water op om onze groenten te wassen en blancheren. Vervolgens zuiveren we het water, waarna we het weer terug opslaan. Inmiddels zijn er maar liefst 1.600 kilometer aan pijpleidingen aangelegd om het water weer terug naar de velden te brengen. Het water stellen wij ter beschikking aan de producenten die voor ons telen. Al met al een win-winsituatie voor de hele keten. Onze klant-partner wil immers als hij bij ons een contract afsluit de zekerheid dat hij ook de afgesproken tonnage krijgt en dat hij de beschikking heeft over voldoende water om zijn kilo’s te halen.”

VALKENNEST BOVEN AUTOMATISCH MAGAZIJN Ook de verwerking van reststromen heeft in de loop der jaren een behoorlijke evolu-

tie ondergaan. “Van 100 kilo verse worte- je in Oost-Europa in een aantal winkels je len, is er wel 30% afval. Dit gaat nu volle- diepvriesgroenten zelf in je eigen zakje dig naar de biomechanisatie waar het met scheppen, maar sinds de corona-uitbraak 90% gereduceerd wordt. Dit afval gaat is dit toch weer uit hygiënische overwenu niet meer terug naar de velden, maar gingen stopgezet.” wordt ingezet als groene energie, zodat het als bio-meststof ingezet kan worden,” “Een segment dat bij ons harder groeit dan vertelt Johan. “Maar we hebben op ons 35 gemiddeld, zijn de biologische producten. meter hoge automatische magazijn ook We zien dat veel telers de stap naar de bioeen nest gebouwd om valken aan te trek- logische teelt maken. Dankzij de verbeterken. Dat is gelukt. Na twee jaar heeft een de technieken en de kennis die de telers koppel een nest gebouwd en zo hebben we hebben opgebouwd, wordt de meerprijs geen last van muizen en duiven meer, die kleiner en zie je biologische producten worden door een natuurlijke bestrijder uit meer betaalbaar worden. Overheidsbeleid de weg gehouden.” van bijvoorbeeld Europa dat mikt op 25% biologisch landbouwareaal in 2030, maar Ook op verpakkingsgebied zijn de nodi- ook de Franse overheid die een minimaal ge ontwikkelingen gaande. “Iedereen percentage in bio in de overheidskantines schreeuwde van de daken dat er minder eist, versnelt deze stap. De conventionele plastic gebruikt moet worden. Ook wij teelt leunt al steeds dichter tegen de bioonderzoeken de alternatieven, maar er logische teelt aan en dat maakt de stap zijn nog wel de nodige hinderpalen. Zo is minder groot. Ik sluit niet uit dat bio de de technologie om deze verpakkingen met standaard wordt en we op een dag een bestaande machines te verwerken nog volledig biologisch geïntegreerde teelt niet zover en zijn de alternatieven zoals hebben.” (IH)  papier en karton een stuk duurder en www.vegetablesbycrops.be vergt een overgang zodoende een behoorlijke investering. Ook zie je dat deze verpakkingstrends zich ontwikkelen. Zo kon

DUIDELIJKE VISIE VOOR MAXIMALE OPBRENGST Wilt u de productiviteit verhogen en de hoeveelheid afval verminderen? De geavanceerde optische sorteeren transportoplossingen van Key Technology leggen de lat hoog voor het maximaliseren van rendement, efficiëntie en winstgevendheid. Tegelijkertijd bieden ze datagestuurde intelligentie om uw activiteiten voortdurend te optimaliseren en te verbeteren. Werk vanaf vandaag aan uw vooruitgang op Key.net

SORTING

CONVEYING |

INTEGRATED SOLUTIONS

AGF Primeur Half-page 210310.indd 1

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Clear Vision, Clear Progress

10/03/2021 15:34:04

Complete Vegetable Solutions designed for your business

•

Produce Handling & Storage

•

Peeling, Grading, Washing

•

Electroporation

•

Value-added Processing

•

Product Handling

•

Metal Detection

Across industries and applications, we design specialised solutions. Bringing together leading brands in processing and metal detection equipment for the vegetable industries. Our solutions set the standard for yield, efficiency, and safety across a wide range of industries. Whatever your product needs, we can meet it with expertise and passion.

info@heatandcontrol.nl

heatandcontrol.com

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

www.sortindus.be www.optimum-sorting.com

luc@sortindus.be alexander@sortindus.be

+ 32 475 89 15 22 + 32 495 36 36 38

Gespecialiseerd in

industriegroenten www.VeraartAgri.eu

| veraart.agri@planet.nl

Met het project #futureofplastics legt Segers & Balcaen de focus op duurzame economie vanuit een circulaire aanpak. Onze investeringen in innovaties dragen bij aan een groenere toekomst met sterke, ecologische producten.

Segers & Balcaen is een belangrijke speler op de West-Europese markt van barrière folies en flexibele verpakkingen voor diepvriesvoeding, verse voeding, e-commerce en technische folietoepassingen. Met 60 jaar ervaring heeft Segers & Balcaen een uitgebreide knowhow vergaard, waar verschillende multinationals een beroep op doen. Neem contact met ons op over jouw ecologische of technische verpakkingsvragen: sales@segers-balcaen.com

www.segers-balcaen.com

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Lamb Weston / Meijer legt in een uiterst onzekere markt de lat telkens hoger

Tomra Eco 2000 peeler draagt bij aan duurzaamheidsdoelstellingen Lamb Weston / Meijer

Gedreven door innovatie en efficiëntieverbetering is Lamb Weston / Meijer marktleider binnen de wereldwijde aardappelsector. De coronapandemie maakt die markt uiterst onzeker. Toch blijft Lamb Weston / Meijer investeren in duurzaamheid en zoeken ze samenwerkingen met toeleveranciers die hen kunnen helpen om die extra stap te zetten en de lat telkens hoger te leggen. Een van de partners is Tomra Food.

u wereldwijd veel cafés en restaurants geen of een stuk minder klanten ontvangen en er minder evenementen zijn, ligt de consumptie van frites veel lager dan andere jaren. “De onzekerheid in onze markt is gigantisch. Door de coronapande-

mie treedt er momenteel een verschuiving op van out-of-home naar retail. Natuurlijk is Lamb Weston / Meijer blij met de groei in retail, maar we hopen dat wanneer de lockdown klaar is, iedereen naar buiten zal lopen om weer te gaan genieten van

onze mooie aardappelproducten. Het is in deze moeilijke tijd belangrijk om heel goed te begrijpen wat onze klanten beweegt. Door begrip te kweken en kort op de bal proberen te spelen, kunnen we met zijn allen de juiste oplossing vinden voor de moeilijke tijd waar we nu allemaal in verkeren. We willen in ieder geval een stabiele factor zijn in de keten. Als dat lukt, sijpelt dat door in de hele keten en we ambiëren hierbij dus een echte win-win situatie. Het is lastig om te kunnen voorspellen hoe snel dat gaat. Het is hierbij belangrijk ervoor te zorgen dat we op de lange termijn als keten er samen sterker uit komen. Bij de moeilijke kortetermijnT: +31 (0)228 565 500 / 566 400 F: +31 (0)228 565 548 / 566 410 E: info@jhwagenaar.nl

J-W J.H. WAGENAAR B.V.

DSW

Specialist in industrie & het complete versmarktassortiment

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Tomra Steam Peeler

beslissingen mogen we niets kapotmaken voor de toekomst. Vandaar dat we in deze moeilijke tijd onze afspraken met ketenpartijen nakomen waar mogelijk en nodig,” reageert het bedrijf.

GEEN VERS, WEL AMBIENT BUSINESS Sommige industriële verwerkers zoals HAK zien markt in het verssegment. Lamb Weston / Meijer zal zich hier niet in begeven. “Lamb Weston / Meijer ziet heel veel voordelen in het diepgevroren segment, omdat het duurzamer is om frites te vervoeren in plaats van aardappelen. Daarom zitten we dicht bij onze telers en is Lamb Weston / Meijer door een zeer goede jaarplanning in staat om het hele jaar door diepgevroren frites te produceren met een hoogwaardige kwaliteit en dit te leveren aan klanten in meer dan 100 landen. Verse frites biedt ons deze mogelijkheden niet en is voor Lamb Weston / Meijer dan ook geen optie.” Wel ziet het bedrijf andere mogelijkheden, zoals in het retailsegment. “Dit is een belangrijke uitdaging voor de komende jaren. Door de klant centraal te stellen kij-

Lamb Weston / Meijer ziet nog volop mogelijkheden voor diepgevroren aardappelen

ken we ook hier waar behoefte aan is en hoe we dat met elkaar kunnen invullen. Daarbij kun je denken aan toepassingen in de oven en airfryer, maar ook varianten met en zonder schil. En ook zien we volop mogelijkheden met onze niet-gekoelde Ambient business: onze gedroogde aardappelvlokken die met hun betere voedingswaarde als ingrediënt dienen voor soepen en sauzen en ook, onder de naam Poundo Potato als onderdeel van de maaltijd is geïntroduceerd in Nigeria.”

MEERWAARDE VAN DUURZAAMHEID Lamb Weston / Meijer heeft het begrip duurzaamheid concreet ingevuld en ingebed in de bedrijfsdoelstellingen. “Sustainability staat bij ons hoog in het vaandel. Er is namelijk veel stress op de planeet. In de huidige maatschappij kun je niet bezig zijn met het maximaliseren van je omzet, zonder een verantwoordelijkheid te dragen naar je consumenten toe, maar ook naar medewerkers en andere mensen die in je systeem zitten. Onze company purpose is ‘well-being through potatoes’. Dit heeft te maken met het welzijn van onze consumenten, medewerkers zeker

in Covidtijd, de planeet en partners die direct met ons te maken hebben zoals telers en klanten.

Als we kijken naar het klimaat en naar voedselverspilling, dan zoeken we vooral de samenwerking in de keten om kansen te benutten. Samen met de telers werken we aan het Duurzame Teelt Programma, met als doel de gezondheid van de bodem te verbeteren en op zoek te gaan naar nieuwe initiatieven, zoals Grow with the Flow. Een online platform waar telers inzicht krijgen in hun eigen waterhuishouding op perceelniveau. Dit geeft telers de kans om betere afwegingen te maken, bijvoorbeeld over beregening. En als het gaat om voedselverspilling zoekt Lamb Weston / Meijer de samenwerking met ketenpartners aan de klantzijde. Zo zijn we aangesloten bij stichting ‘Samen tegen voedselverspilling’. In een vergelijkbaar initiatief in Engeland met de naam ‘WRAP’ werken we samen met de groothandel en klanten van ons. Dit alles past ook in de purpose well-being through potatoes: op een goede manier een zo lang mogelijke tijd op deze aarde doorbrengen.”

Coöperatieve Telersvereniging De Schakel U.A. is een krachtenbundeling van ruim 500 professionele groentetelers

Coöperatieve Telersvereniging De Schakel U.A. Gerstdijk 18 5704 RG Helmond Nederland t +31 (0)492 - 530 450 f +31 (0)492 - 530 499 info@tvdeschakel.nl www.tvdeschakel.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Vers uit het veld

sterk in de markt

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten In het kader van haar duurzaamheidsdoelen, houdt Lamb Weston / Meijer sinds 2011 haar milieuprestaties bij en handelt zij hiernaar. Met de Tomra Eco Steam Peelers worden de productopbrengsten verbeterd, terwijl het energieverbruik wordt gereduceerd. Dit draagt bij aan de doelstellingen van het bedrijf op het gebied van duurzame bedrijfsvoering. Zo zorgden de Eco Steam Peelers er in combinatie met de sterke nadruk op duurzame bedrijfsvoering voor dat het waterverbruik met 4,7% werd teruggebracht, het energieverbruik met 4,4%. Daarnaast werd in 2019 89% van het afval gered van vuilstortplaatsen.

Richting 2025 heeft Lamb Weston / Meijer drie focusgebieden die ze in hun duurzaamheidsverslag breder bekend hebben gemaakt. “De eerste is Balanced diet. We streven er altijd naar de nutritional value van onze producten te verbeteren. Hier steken we veel energie in om zo het beste product neer te zetten. Het tweede focusgebied is Geen Verspilling. Dit passen we op alle vlakken toe. Je kunt hier denken aan verpakkingen, voedsel en alles van de aardappel gebruiken. Tenslotte gaan we voor Klimaat Actie: we willen de emissies terugbrengen. In Nederland is CO2 belangrijk, maar dat geldt ook voor watergebruik. Al deze zaken zijn niet alleen van belang voor de omgeving en onze klanten, maar ook voor onze bedrijfsprocessen. Hoe minder grondstof je nodig hebt, hoe efficiënter je proces verloopt. Het is een license to produce. Onze klanten vragen dat, want de consument wil het. Het is de manier van business doen in deze tijd. Als je zorgt dat je hiermee vooroploopt in de markt, heeft het ook een duidelijke meerwaarde. Dat geldt in de tractie met je klanten door meer waardering en dat leidt tot betere klantrelaties en minder kosten. En daar zoeken wij de samenwerking met

toeleveranciers die ons kunnen helpen om die extra stap te zetten en de lat telkens hoger te leggen.”

SAMENWERKING ESSENTIEEL Eén van die samenwerkingsverbanden is met Tomra Food. “Zij zijn momenteel, en in het verleden, direct betrokken (geweest) bij een aantal projecten omtrent innovatie op het gebied van schillen binnen Lamb Weston / Meijer. Door de open en directe communicatie en het altijd verder willen denken dan de norm, is het mogelijk voor Lamb Weston / Meijer om constant te blijven innoveren. Een van de kernwaarden van Lamb Weston / Meijer betreft ‘drive collaboration’, wat laat zien dat het zoeken van samenwerking essentieel is voor onze business. Tomra Food draagt direct bij aan deze kernwaarde aan de hand van de sterke relatie met Lamb Weston / Meijer. Het kunnen produceren van Lamb Weston / Meijer’s eindproducten met zo min mogelijk verspilling en een zo laag mogelijk energieverbruik is een van de belangrijkste duurzaamheidsdoelstellingen van deze tijd. Samen met Tomra Food is Lamb Weston / Meijer bezig om bij ver-

schillende projecten te kijken naar een totaalconcept van schillen waarbij ze op 2 wereldwijde duurzaamheidsuitdagingen kunnen inspelen: Geen Verspilling en Klimaat Actie. De grootste focus ligt in eerste instantie op het zo goed mogelijk omgaan met onze grondstof. Door de nieuwste innovatie van Tomra Food op het gebied van schillen, de ‘High Yield Peeling Methodology’, is het mogelijk om het afval nog verder te verminderen dan voorheen en het schilproces volledig geautomatiseerd en efficiënt te kunnen uitvoeren, terwijl de natuurlijke variaties in grondstof worden beheerst. Door het kiezen van de meest efficiënte configuratie in Tomra Food stoomschillers, wordt er ook direct rekening gehouden met het beperken van het stoomverbruik, wat ook bijdraagt aan de duurzaamheidsafspraken voor 2030 van Lamb Weston / Meijer.” (ML)  Marijke.Bellemans@tomra.coM

De Champignonspecialist is een productiebedrijf van champignons conserven geschikt voor groothandel, verwerkende industrie en retail. Deze zijn te krijgen in de volgende verpakkingen: emmer, blik, glas, box en vaten. Langedijkstraat 4, 5324 AR Ammerzoden T. +31 (0)73 599 1638 F. +31 (0)73 599 4412 E. info@dchs.nl I. www.dchs.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

THE Complete End of Line Portfolio Clever design based on all the latest technologies Seamless project management & install 50 years of experience

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

Voor al uw Roestvaststalen aandrijvingen Dertec Roestvaststalen aandrijvingen voor machines of logistieke systemen in de AGF industrie. Wassen, schillen, drogen, snijden, verpakken zijn belangrijke elementen tijdens het verwerkingsprocess van AGF produkten. Traditioneel word in deze industrie veel water gebruikt. Water leid veelal tot corrosie, mogelijke besmetting van uw kostbare producten en vroegtijdige uitval van uw aandrijvingen. Dertec roestvaststalen aandrijvingen bieden door hun materiaalkeuze en vormen gemak tijdens onderhoud en reiniging. De RVS aandrijvingen bieden een aanmerkelijk langere l evensduur en vrijwel geen risico op contaminiatie van uw producten.

Dertec Nijverheidsweg 41 2215 MH Voorhout The Netherlands www.dertec.com +31 71 409 24 09 info@dertec.com

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

HAK betreedt de versmarkt

De kunst van het verleiden

PokeBowl

De jongere generatie wordt gedreven door vers en consumptie op elk moment van de dag en waar je maar wilt. ’s Lands grootste groentefabrikant speelt hierop in met nieuwe koelverse groentenoplossingen. Producten ter verrijking van de maaltijd, producten waarmee consumenten worden verleid meer groenten te eten.

e groenten van HAK, wie kent ze niet? De groente- en peulvruchtenfabrikant is vooral bekend om de groenten in potten. Een aantal jaar geleden kwamen daar de stazakken bij, met peulvruchten en bonenschotels. Een goede stap richting jongere consumenten, die minder feeling hebben met groenten in glazen pot. Wat heeft HAK doen besluiten om nu de versmarkt te betreden? “We willen consumenten meer groenten en peulvruchten

De transitie naar de versmarkt werd al in 2017 in gang gezet met de overname van groentesnijbedrijf Peter van Halder. Deze locatie in Den Bosch werd volledig verbouwd en vernieuwd. Dit resulteert in een hypermoderne productiefaciliteit met zowel een koude als een warme keuken, welke voldoen aan de hoogste kwaliteitsen voedselveiligheidseisen. “Maar alleen laten eten. En die groei zien we vooral bij een verbouwing is niet voldoende,” verde jongere generatie, de toekomst,” aldus klaart Rogier. “We hebben grote stappen Rogier Hilkes, directeur van HAK Fresh. gezet en onder andere flink geïnvesteerd “Deze doelgroep is veel meer gericht op in kwaliteitsprocessen en houdbaarheidvers, op elk moment van de dag en op elke verlenging. Zo bieden we een bovengemidmogelijke plek. Daarom introduceren wij deld lange houdbaarheidstermijnen, met vanuit ons bedrijf HAK Fresh, koelverse een tht die kan oplopen tot wel 10 dagen oplossingen voor met name het out-of- na verhitting. En dat alles in een high risk-home segment.” -omgeving verwerkt volgens het Groene Keuken principe van HAK, zonder toevoe-

Turn-key projecten voor Groene bonen Suikermais Broccoli Bloemkool

FOOD PROCESSING EQUIPMENT HARVESTING EQUIPMENT

Erwten Universeel

www.sweere.com info@sweere.com +31 (0)165 315 536

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

“Met onze groentenoplossingen voegen klanten gemakkelijk meer kleurrijke, natuurlijke en plantaardige ingrediënten toe aan hun producten, wat het eindproduct nog lekkerder, aantrekkelijker en gezonder maakt”

ging van conserveermiddelen en 100 procent natuurlijk.” GEMAK VOOR MAALTIJDPRODUCTEN HAK Fresh focust zich op drie marktsegmenten: gesneden groenten, gesneden groenten met toegevoegde waarde en ready to (h)eat-concepten voor consumenten thuis of onderweg. Dit betekent dat er flink is gesneden in het bestaande assortiment van het productiebedrijf in Den Bosch, zoals de productie van maaltijden en soepen en het leveren van onbewerkte groenten aan bijvoorbeeld zorginstellingen. Het assortiment van de totaalaanbieder voor grootverbruik werd teruggebracht naar minder dan 350 producten. “Een weloverwogen besluit. We nemen het voor lief dat daardoor een deel van de omzet wegvalt. De potentie van onze nieuwe oplossingen is volgens ons veel groter: koelverse groentenoplossingen met een hoge toegevoegde waarde, waarmee we klaar zijn om de foodservice en de retailversmarkt te betreden.”

Vanuit de nieuwe snijderij biedt de groenteproducent een grote variëteit aan snitten, bereidingen passend bij de wensen en producttoepassingen van de klant. Te denken valt aan blokjes, stiften, julienne en schijven en bereidingen als grillen, roosteren, marineren en blancheren. “Kenmerkend is onze flexibiliteit, snelheid en de constante kwaliteit. We nemen als het ware al het complexe en culinaire keukenwerk over. We zetten echt in op de productie van groentenoplossingen, zogenaamde groenteverrijkers voor bijvoorbeeld piz-

za’s, salades en broodjes. We maken het de foodservicebedrijven makkelijk, door de producten al in de juiste samenstelling en altijd van dezelfde kwaliteit af te leveren.”

CONSUMENT VERLEIDEN MET SMAAKVOLLE GROENTEN HAK Fresh speelt hiermee in op de ontwikkeling dat maaltijden in keukens of pantry's steeds vaker op locaties worden geassembleerd in plaats van ter plekke bereid. Dit betekent dat ook medewerkers zonder koksopleiding of culinaire achtergrond een gezonde en smaakvolle maaltijd kunnen samenstellen met behulp van kant-en-klare verse ingrediënten van topkwaliteit. “In onze nieuwe fabriek bieden wij zowel kleine verpakkingen van 250 gram als grootverpakkingen van twee kilo en groter. Klanten worden op basis van hun gebruik op maat bediend, wat hen ook weer helpt om verspilling in de keukens terug te dringen.” Klanten zijn onder andere foodserviceleveranciers van tankstations, luchthavens, treinstations, catering, restaurants en franchiseformules en supermarkten. HAK Fresh gelooft sterk in het verleiden van de consument met smaakvolle groenten. Er valt volgens Rogier namelijk nog veel winst te behalen kijkend naar de dagelijkse groentenconsumptie. “Wat veel mensen niet weten is dat je met een andere toepassing echt een smaakverandering of eigenlijk smaakverrijking realiseert. Vandaar ons assortiment gegrilde, geroosterde en geblancheerde groenten. Dit is qua smaak en uitstraling niet te vergelijken

met het traditionele blaadje sla of schijfje komkommer tussen een broodje. En het mooie is dat deze groenten ook koud gegeten kunnen worden, zonder af te doen aan smaak en uiterlijk. Met onze groentenoplossingen maken wij het klanten gemakkelijk om meer kleurrijke, natuurlijke en plantaardige ingrediënten toe te voegen aan hun producten, wat het eindproduct nog lekkerder, aantrekkelijker en gezonder maakt.”

GROENTEN ETEN OP ELK MOMENT VAN DE DAG Ook de uitbreiding van het aantal gebruiksmomenten speelt daarbij een rol. De groenteproducent ontwikkelt concepten, om consumenten te verleiden op meerdere momenten groenten te eten. Zo introduceert HAK Fresh tapasgroenten voor tijdens de borrel en salad pots met (gegrilde) groenten als hoofdingrediënt als lunch. “De ontwikkeling van onze producten kan echt gezien worden als een co-creatie tussen foodservicebedrijven of supermarkten. Door de handen ineen te slaan op gebied van productontwikkeling zetten we samen mooie stappen voorwaarts. We merken dat consumenten ook klaar zijn voor vernieuwing. De innovatiegraad ligt momenteel wat lager, terwijl de behoefte van consumenten om bewuster en plantaardiger te eten doorzet. Ons aanbod sluit hier helemaal bij aan.” JARENLANGE ERVARING EN EXPERTISE KOMT GOED VAN PAS De producten van HAK Fresh worden in eerste instantie uitgerold binnen de food-

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

service onder private label. “Daarnaast zijn we ook in gesprek met supermarkten om de mogelijkheden van onze groentenoplossingen in het koelversschap te onderzoeken,” vertelt Rogier die niet uitsluit dat er in de toekomst ook producten onder het eigen merk op de versafdeling van de supermarkt te vinden zullen zijn. “Daar valt nu nog niets over te zeggen. We nemen eerst goed de tijd voor de uitrol van onze nieuwe groentenoplossingen en van daaruit nemen we eventuele volgende stappen.” Rogier benadrukt dat HAK Fresh echt een aanvulling is op het bestaande assortiment van HAK. Een aanvullende pijler onder de strategie van HAK om de consumptie van groenten en peulvruchten waar mogelijk te boosten. “Dit doen we al met de bekende HAK-producten in de supermarktschappen en daar komen met HAK Fresh meer afzetkanalen en andere eetmomenten bij. We zien het als een belangrijke vervolgstap in onze gezamenlijke missie. Daarnaast is de jarenlange ervaring en expertise van de groentefabrikant vanzelfsprekend in ons voordeel. We maken hiervan dankbaar gebruik voor de verdere ontwikkeling van HAK Fresh. Wij zijn er klaar voor.” (CH)  Rogier.Hilkes@hakfresh.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

“Gegrilde groenten tussen een broodje is qua smaak en uitstraling niet te vergelijken met het traditionele blaadje sla of schijfje komkommer

185x132.qxp_Opmaak 1 06-04-18 13:55 Pagina 1

FAST, COMPREHENSIVE ANALYSIS OF

FRUIT & VEGETABLES

Bij een kwetsbare en bederfelijke productgroep als groente en fruit is snel handelen cruciaal. Wilt u testen op belangrijke verontreinigingen en bestanddelen? TLR biedt u een ruim analyse aanbod aan en test pesticiden in groente en fruit binnen 24 uur! Een greep uit onze analyse portfolio: • Pesticiden residu screening • Ethephon • Fosetyl-Al • Perchloraat, chloraat • Dithiocarbamaten • BAC / DDAC • Bacteriële kiemgetallen • Pathogenen • Isotoopratio analyse

Kĳk voor meer informatie op onze website www.tlr.nl

INTERNATIONAL LABORATORIES

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Het familiebedrijf Ardo is een belangrijke wereldspeler in de productie van vriesverse groenten, kruiden en fruit voor de retail, foodservice en foodindustrie en werkt samen met 3.500 telers, goed voor 50.000 ha. Op dit moment telt de groep 21 bedrijven voor productie, verpakking en distributie in 9 landen, wat zorgt voor een optimale aanvoer uit de meest productieve groeiregio’s. Met 4.000 werknemers verkoopt de groep 950.000 ton vriesverse groenten, kruiden en fruit in meer dan 100 landen, wat resulteert in een omzet van 1,1 miljard euro.

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Stijn Siongers, Sivafrost:

“Co-packen is een boeiende en uitdagende business” In Dendermonde, niet ver van de Antwerpse haven, verpakt copacker Sivafrost sinds 1986 diepgevroren producten van de meest uiteenlopende soorten. Men heeft ervaring met fruit, aardappels en kruiden, maar ook met broodproducten, deegwaren, vlees en vis. Zowel grote concerns als kleine klanten maken gebruik van de faciliteiten. “De business is zeer boeiend en uitdagend,” vertelt eigenaar en directeur Stijn Siongers. Een systeem om nauwkeurig, snel en betrouwbaar te wegen bij zeer lage temperaturen, is cruciaal om de concurrentie voor te blijven.

nlangs werd een nieuwe multihead weegautomaat van Multipond van het type MP-16- 2400-1250-J aangeschaft, voor gebruik in diepvriesomgeving met temperaturen tot -25°C. “Co-packing is een boeiende en uitdagende business omwille van de zeer uiteenlopende opdrachten die wij uitvoeren voor verschillende segmenten van de voedingsindustrie. Maximale capaciteit gepaard aan maximale nauwkeurigheid en beschikbaarheid, zijn voor ons de basis om onze opdrachten tot volle tevredenheid van onze klanten te kunnen afhandelen. Wij moeten 100% op onze installaties kunnen vertrouwen. Bij Multipond zijn wij voor weegtechniek in de beste handen. De betrouwbaarheid van de installatie is onovertroffen,” aldus Stijn Siongers. “Wanneer men bedenkt dat de weegautomaat bij dergelijke lage temperaturen 24 uur in 3-ploegensysteem werkt en wij nog geen service nodig hebben gehad, bevestigt dit Multipond als marktleider op het punt van kwaliteit.”

De weegautomaat is multiflexibel geconstrueerd, zodat de meest uiteenlopende producten ermee kunnen worden afgewogen. Ook kunnen mixen met de weegautomaat worden verwerkt, wat een ander groot pluspunt bij de koopbeslissing was. Multipond begeleidde Sivafrost van begin tot eind bij het gehele project. Stijn Siongers: “Zij hebben een enorme ervaring, ook met de moeilijkste producten, wat wezenlijk heeft bijgedragen tot de optimale configuratie van de hele lijn.” De producten worden met een lift en toevoergoot naar het weegsysteem toegevoerd, dat in het diepvriesmagazijn staat. Hier wordt het bevroren product via de radiaal geplaatste doseergoten eerst naar de voorvulbakken en vervolgens naar de weegbakken gevoerd. Het systeem werkt volgens het deelhoeveelheidscombinatieprincipe. De computer berekent op basis van de deelhoeveelheden, de combinatie die overeenkomt met het vereiste nomina-

Sivafrost verpakt onder andere diepgevroren kruiden

le vulgewicht. Maximale nauwkeurigheid en beschikbaarheid worden gegarandeerd door de in elke weegcel geïntegreerde kalibreersystemen. Daardoor is zelfs tijdens de productie een volautomatische kalibratie mogelijk. Tot slot worden de kant-en-klare nauwkeurig afgewogen porties overgedragen aan de eindbak, die deze vervolgens aan de nageschakelde verticale vorm-vul-sluitmachine overdraagt.

DE SPECIALIST OP HET GEBIED VAN O.A VELDGEWAS EN GEBORSTELDE KNOLSELDERIJ

T. +31(0)6 531 90 100 | info@rodeno.nl | www.rodeno.nl 48

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

met de machines, wat een belangrijk criterium is bij Sivafrost.

Multipond 3 Mix weger van Sivafrost, niet alleen het portiegewicht, maar ook ieder van de 3 afzonderlijke componenten in de mix worden nauwkeurig afgewogen

Boven de weegautomaat is een camera aangebracht voor het bewaken van de productbezetting. De nominale vulgewichten liggen afhankelijk van het product, tussen 100 g en 1500 g. Zo wordt per jaar ongeveer 10.000 ton bevroren product met deze installatie afgewogen en verpakt.

De weegautomaat wordt bediend met een gebruiksvriendelijke kleurenmonitor met touchscreen. Een eenvoudige bediening van het systeem maakt het werken met de installatie gemakkelijk. Zo raken de medewerkers snel en probleemloos vertrouwd

Het familiebedrijf Sivafrost gaat met zijn 50 medewerkers voluit voor een duurzame toekomst. Hernieuwbare energie en zorg voor het milieu zijn een belangrijk gegeven binnen de bedrijfsstrategie van Sivafrost. Aan voedingsproducten worden hoge kwaliteitseisen gesteld. Dat maakt dat het bedrijf ook hoge eisen stelt bij de aanschaf van machine-installaties. “Met een eigen windmolen en zonne-energie zijn wij de groenste onderneming binnen onze branche en kunnen we onze ganse site van stroom voorzien. De allerbeste kwaliteit en absolute betrouwbaarheid zijn eisen van onze klanten. Dit kunnen wij alleen garanderen, wanneer we de beste installaties gebruiken. Om die reden gebruiken wij de multihead weegautomaten van Multipond,” besluit Stijn Siongers. (ML)  info@multipond.com

YOUR PRODUCTS ALWAYS IN VIEW Hogere output

Grotere nauwkeurigheid Maximale procesbetrouwbaarheid

Multipond weger met 3D camera’s Multipond weegsystemen houden vanaf nu een waakzaam oog op de productie met het 3D ARGUS camera systeem: voor een automatische, intelligente aansturing van de product flow. Multipond staat voor betrouwbare precisieweging, kwaliteit, innovatie en tailermade solutions.

Multipond heeft patent op dit systeem

P E R F O R M A N C E M E E T S P R E C I S I ON MULTIPOND Benelux B.V. Boven Zijde 10 Postbus 28024 NL-5602 JA Eindhoven The Netherlands t +31 (0) 40 26 28 090 e info@multipond.nl i www.multipond.com

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Goede vraag naar biologische industriegroenten doet teeltareaal toenemen

Het zaaiseizoen van de biologische groenten voor de industrie ging dit jaar wat later van start door koud en nat weer begin mei. Wat er eind april gezaaid is, komt wat trager op gang. Ook dit seizoen wordt er weer meer uitgezaaid dan vorig jaar. “De vraag naar biologische industriegroenten is goed. Voor de koolproducten is die groei iets matiger, maar de doperwten, de bonen, spinazie en suikermais nemen qua teeltareaal allemaal toe,” vertelt Jan Groen van Green Organics aan de start van het seizoen.

SPINAZIE Telers van spinazie en sperziebonen hopen op een betere oogst dan vorig jaar. In de laatste weken van augustus en het begin van september 2020 viel binnen 48 uur soms 200 milliliter water. Deze hevige regenbuien zorgden er vorig najaar voor dat de oogst van spinazie en ook sperziebonen zwaar onder de maat bleef. Ondanks dat de voorjaarsspinazie het

PALLETS FRUITKISTEN AARDAPPELKISTEN STELLINGVLONDERS TRANSPORTKISTEN OPZETRANDEN

www.hoekmanhoutindustrie.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

redelijk goed deed, was er onder de streep veel oogstverlies, doordat de oogst in het najaar mislukte. Wat voor de gangbare teelt overigens niet anders was. “Seizoen 2020 kenmerkte zich door een extreem droog en warm voorjaar en een natte periode vlak voor de oogst, waardoor sommige producten verzopen voordat ze van het land werden gehaald. Met de latere producten kwam het redelijk goed. De wortels zijn er redelijk doorheen gekomen en ook de kool kon prima tot hun einde gebracht worden.” Dit soort klimatologische uitdagingen worden volgens Jan steeds groter. “Het gaat in de industriegroenten om grote volumes en grote belangen. Door de jaren heen leren telers in alle productgroepen de risico’s kennen. Dat neemt niet weg dat biologische teeltbedrijven over het algemeen beter bestand zijn tegen de droogte. Het telen in harmonie met de natuur en de ruime vruchtwisseling zorgen voor een betere bodemstructuur. Dat merk je in de opnamebereidheid en het afvoeren van water op het juiste moment. Binnen de biologische sector is telen in de bodem en bodemgezondheid uitgangspunt nummer een.”

kers hadden hun jaarprogramma toen al gemaakt en konden niet meer afnemen en leveren dan er in de contracten was vastgelegd.”

Volgens Jan zet de groei in de afzet van biologische producten zich in 2021 door. “De biologische markt gedijt nu eenmaal altijd goed bij crisissituaties. Of het nu gaat om een pandemie of een voedselschandaal, consumenten gaan extra bewuster boodschappen doen. Je kunt het terugzien in de cijfers. Terwijl de reguliere markt met 6 of 7 procent is gegroeid, was die groei voor biologische winkels in de dubbele cijfers. Maanden achtereen hebben ze daar ‘Kerstweken’ gedraaid. Dat wordt ook mede ingegeven door alle actuele discussies die in de landbouw en voeding spelen.” Jan Groen

BIOSECTOR IN CRISISTIJD Qua afzet was afgelopen seizoen de coronacrisis het grote thema. “We hadden in 2019 goede oogsten, maar door het hamstergedrag begin maart 2020 waren de schappen rap leeg. De industriële verwer-

PERSPECTIEF De Europese Commissie heeft zich ten doel gesteld dat in 2030 25 procent van de landbouw biologisch moet zijn. Dat geeft perspectief om de biologische sector ook in Nederland verder te laten groeien. “De grootste kunst is om de meerwaarde van biologisch bij de consument verder onder de aandacht te brengen. Meer dan de gangbare landbouw is de biologische

Innovatieve machines voor de beste snit 240

Pioniers in hygienisch design & flexibiliteit

Industrial food cutting solutions

2021-015_Primeur_185x132_MEI.indd 1

www.fam.be

info@fam.be

05/05/2021 17:44

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten gische ingrediënten in publieke keukens. Maatregelen die volgens de brancheorganisatie nodig zijn om de biologische sector een boost te geven. En waarbij steun van de overheid hard nodig is. “Landen om ons heen zijn relatief succesvoller in de biologische landbouw dan wij. Nederland is conservatiever. Met het idee: we doen het toch al goed? Ons land loopt vooral qua afzet achter, maar ook het omschakelpotentieel lijkt (nog) niet erg hoog. De gronden zijn daarentegen ook relatief duur. Gelukkig zien we binnen het beleid van alle provincies ook steeds meer reuring om de biologische landbouw verder te ontwikkelen.” (JH)  jan@greenorganics.nl

Marit van den Brand (Agronomist), Perry Leemans (Purchase & Sales Manager) en Wilco Remijn (Agronomist)

sector marktgericht.” Niet voor niets zijn punt één tot en met vier in het tienpuntenplan dat Bionext op 23 september 2020 aan minister Schouten presenteerde naar aanleiding van de Europese doelstelling,

gericht op het ontwikkelen van de vraag. Publieksvoorlichting staat bovenaan, gevolgd door afschaffing van btw op biologische producten, implementatie van ‘true cost accounting’ en het gebruik van biolo-

Luik Natie Coldstore

The shortest way for fresh or frozen cargo from Producer to customer www.luiknatie.be 52

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Daniël Penturij, Explosive Foods:

“Met diepgevroren jonge jackfruit hebben we de markt van vleesvervangers aangeboord” Tegenwoordig is er veel aandacht voor gezondheid, mede door de coronapandemie. Toch is deze aandacht niet nieuw. Explosive Foods speelt al sinds 2016 in op deze trend met verse exotische groenten en fruit. Daarnaast biedt het bedrijf diepgevroren biologisch fruit, kokosproducten en jonge jackfruit voor gezonde smoothies, salades en vegan maaltijden.

gezondheid, maar ook met het milieu. “Consumenten willen meer dan alleen biologisch. Biologisch betekent niet automatisch dat iets milieuvriendelijk is. Mensen willen meer onbewerkt voedsel en minder vis en vlees. Groenten en fruit passen perfect in dat plaatje. Ook zie je de roep om lokale producten, maar daar maken wij ons als importeur van exotische producten geen zorgen om. Er is vraag naar exotische producten, maar als je ze in Europa niet kan verbouwen moet je ze toch ergens vandaan halen. Voor nu zien we op dat gebied geen problemen. Daarnaast wil de consument van het plastic af. Ook daar zetten we als bedrijf flink op in. Er zijn een paar mooie ontwikkelingen gaande binnen het bedrijf die we hopelijk snel kunnen introduceren.”

m- en exportbedrijf Explosive Foods krijgt en voorbij het oude niveau komt,” heeft naast een groot assortiment ver- aldus Daniël. se exotische groenten en fruit, ook een breed aanbod producten voor de verwer- DIEPGEVROREN JONGE JACKFRUIT kende sector. “In 2016 zijn we gestart met “Wat we nog niet zo lang in ons assortihet importeren van biologisch bevroren ment hebben is diepgevroren jonge jackkokosnootwater en -vlees uit Thailand. fruit. Jonge jackfruit is bij uitstek geschikt Geliefde ingrediënten voor gezonde sap- als vleesvervanger. De structuur van het jes en smoothies,” vertelt directeur Daniël vruchtvlees lijkt op dat van echt vlees en Penturij. “Naast de kokosproducten heb- met de juiste bereiding kun je een mooi en ben we een breed scala aan diepgevro- lekker vleesvervangend gerecht op tafel ren fruit, zoals ananasblokjes, aardbeien, zetten. Zeker nu er steeds meer aandacht “Hoewel bijna heel Europa onze afzetmarkt blauwe bessen en bananenschijfjes. Ook is voor vegetarisch en vegan, is het een is, merken we dat Spanje en Tsjechië al bieden we diepgevroren dragonfruitpu- product dat flink aan populariteit wint,” ver zijn op de weg naar een meer gezonree aan. Dit product halen we uit Zuid- legt Daniël uit. “Onze jonge jackfruit halen de, vegetarische of vegan levensstijl. Ook -Amerika en het wordt gebruikt voor we uit Thailand en verkopen we als halffa- Frankrijk gaat deze kant op. Opvallend bijvoorbeeld dragonbowls, een populair bricaat. We kiezen bewust voor jackfruit is dat Engeland een grote afnemer is van ontbijtgerecht. Heel ons diepvriesassorti- uit Thailand, vanwege de kwaliteit en kokoswater. Bijzonder aan ons kokoswament is biologisch, een vereiste voor onze zéker de smaak van het product. We heb- ter en -vlees is dat het never treated, never klanten.” ben eerder wat testen gedaan met jack- heated is. Het product is heel puur. Het fruit uit andere landen, maar de voorkeur is een stuk gezonder dan de versies die “Het coronavirus heeft op iedereen in de van onze klanten gaat uit naar de Thaise gepasteuriseerd zijn en die je kunt bewasector impact gehad, zowel positief als jackfruit. In Thailand wordt het product ren. Onze kokosproducten zijn dan misnegatief. Wij hebben geluk dat we in een voornamelijk geteeld voor de versmarkt, schien wat duurder dan de bewaarbare sector zitten met producten die mensen maar één keer per jaar oogsten onze producten, maar dan heb je toch een mooi wel moeten blijven eten. Toch zagen we telers jonge jackfruit en vriezen ze het in. puur product in handen,” besluit Daniël. wel een dipje in de afname van onze diep- Zo kunnen wij heel het jaar jonge jackfruit (SR) gevroren producten. Wij leveren aan de aanbieden.” daniel@explosivefoods.com verwerkende sector in heel Europa, die op zijn beurt weer levert aan de horeca. “CONSUMENT WIL MEER DAN De afzet is wel door blijven lopen, maar in BIOLOGISCH” mindere mate. Als in veel landen de hore- Het feit dat jonge jackfruit zo aanslaat ca echter weer zijn deuren mag openen, komt volgens Penturij doordat consuverwachten we dat de markt een boost menten steeds bewuster bezig zijn met AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

Traceerbaarheid sluit naadloos aan in de biologische markt

Bonenperceel

Naast leveringen aan zowel de vers- als industriemarkt besloot Bio Freshi drie jaar geleden, op verzoek van afnemers en telers, het portfolio uit te breiden met de zogenaamde ‘groene groentes’. “De groei zit er goed in! Het telen voor de industrie is een totaal andere tak van sport,” blikt Gerrit Jan Roza terug. “De volumes zijn veel groter en daarmee liggen ook de waardes hoger. Met de versmarkt als stabiele factor durfden we het wel aan om deze pijler van ons bedrijf verder uit te breiden. Daarnaast vullen deze teeltdoelen elkaar perfect aan.”

n 2017 werd het traject gestart om een autonome keten voor de groene groentes op te zetten. De eerste commerciële oogst was in 2018. Gerrit Jan draait al jaren mee in de biologische sector en heeft daardoor een uitgebreid netwerk van telers en andere partijen in de sector. “Wij zijn in de industriegroenten gestart op basis van expertise en de contacten die we hadden,” legt hij uit. Bio Freshi belevert in samenwerking met Jansen-Dongen het

Totaalleverancier reinigingsconcepten voor de voedselverwerkende industrie Vervaardiging in eigen werkplaats Betrouwbaar Familiebedrijf

LETS kan u hierbij helpen

scan me

jaar Ju um

40 jaar

leumjaar bi

Kost het verwijderen van vervuiling u veel tijd?

r Jubile aa

Krijgt u uw kratten niet schoon?

“De autonome marktgroei is zo rond de vijf procent, afhankelijk van het product. Onze groei ligt ruim boven deze marktgroei. Elk jaar sluiten zich nieuwe telers en ook klanten bij ons aan.” In 2020 leek de groei zich te stabiliseren door voldoende aanbod in Europa en de goede opbrengsten in 2019. Toch heeft de groei zich gecontinueerd en mede door de situatie omtrent Covid-19 doorgezet. “Dit jaar hebben we veertig procent meer ingezaaid. In sommige productgroepen zijn we zelfs naar extra areretailkanaal. Vanuit deze samenwerking aal op zoek gegaan. Daarnaast hebben ontstonden de eerste leveringen om par- enkele telers zich flexibel opgesteld en tijen niet af te schrijven, maar verwaar- mogelijkheden in hun bouwplan gezocht.” ding voor een bepaalde maat, kwaliteit of andere afwijking te krijgen. Inmiddels MACHINES IN EIGEN BEHEER bestaat het assortiment industriegroen- In de afgelopen jaren heeft Bio Freshi ten uit diverse wortelen, erwten, bonen, telers uit het hele land aan zich verbonden. spinazie, knolselderij, bloemkool, prei, Dit is een mix van omschakelaars en gereuien en rode bieten. Dit seizoen komen nommeerde telers. Toen de Provincie Grodaar tuinbonen, diverse boonsoorten en ningen het initiatief nam om de biologische koolsoorten bij. landbouw in die provincie te ontwikkelen,

bileumj Ju

Bedrijfsweg 33

8251 KK Dronten

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

+31 - (0)321 - 386 600

verkoop@letsbv.nl

Bloemkool perceeL

tekende Bio Freshi het convenant in 2018. Zo werden er contacten met telers in het noorden gelegd. “In Noord-Holland is er een samenwerking tussen telers opgezet die voorheen niets voor de industrie teelden. We spreken elkaar twee keer per jaar.

In het voorjaar zien we elkaar op het veld en in de winter komen we bij elkaar om de teelt door te spreken.” Martin de Vries is teelten oogstbegeleider bij Bio Freshi en ziet de telers nog veel vaker. “In het najaar bespreken we hoe de verschillende teel-

ten zijn gegaan en vanuit de afnemers krijgen we een verwachting voor het komende seizoen. Dan maken we een zaaiplanning op en verzorgen het zaadgoed. Is er eenmaal gezaaid, dan is het even geduld hebben of het gewas opkomt of dat we ergens

GROENTEVERWERKING

MET KWALITEIT, FLEXIBILITEIT EN BETROUWBAARHEID

Veenweg 4 5855 ES Well Telefoon: +31 (0)478 – 50 72 00 E-mail: info@laarakker.nl www.laarakker.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

misschien moeten overzaaien of iets anders moeten doen. In die periode nemen we ongeveer één keer per drie weken een kijkje op het veld. Als het oogstmoment nadert, gaan we steeds vaker om de waardes van de diverse indicatoren

per gewas te meten en het oogstmoment te bepalen.” Het oogsten gebeurt per regio. De machines heeft Bio Freshi in eigen beheer. “Daardoor zijn we volledig onafhankelijk en kunnen we precies oogsten wanneer we dat willen,” legt

Het adres voor service, onderhoud en levering van nieuwe messen en onderdelen

DUURLAND, KRONEN, FAM, GKS, URSCHEL en EILLERT

apparatuur

In de breedste zin van het woord.

Service- en onderhoudsbedrijf CB Luzernestraat 33a , 2153 GM NIEUW VENNEP T: (0252) 68 48 71 | GSM Cees: 06 53 34 62 03 | GSM Ramon: 06 30 26 09 70 E: info@cbservice-onderhoudsbedrijf.nl

1800 AE ALKMAAR/Holland Postbus 220 | Kennemerstraatweg 83 Tel.: 072 - 5 122 122 | Fax: 072 - 5 122 125 info@vdbosch.nl | www.vdbosch.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Gerrit Jan uit. “Dit seizoen gaan we met een bonenplukmachine aan de slag in nauwe samenwerking met Kees van Dun uit Rutten.”

VISIE Het bedrijf dat vanuit Breda de versmarkt bedient en voor de industriegroenten in Flevoland een vestiging heeft, is sterk georiënteerd op de Noord-Europese markt. Gerrit Jan verwacht nog meer mogelijkheden voor groei. “We zien een duidelijke groei in de vraag naar biodynamische producten. Met name vanuit Duitsland waar deze producten met het Demeter-keurmerk meer afzetmogelijkheden in de retail hebben gekregen. Ook noemt hij de peulvruchten als voorbeeld van groeipotentieel. “Peulvruchten zitten bomvol eiwitten. Met de interesse in

die eiwitten kunnen we zorgen voor een nieuwe verdieping van de productstroom. Je moet dan denken aan andere afnemers en andere markten.” In de toekomst zal Bio Freshi zich blijven richten op een transparante keten. “Vanaf het begin is het ons doel geweest dat de teler helder heeft wat zijn afzetgebied is en dat de afnemer tot op het perceel nauwkeurig weet waar de producten vandaan komen. Wij zijn de schakel tussen de teler en de afnemer, zonder enige verdere handelspartij. Juist in de sector waar traceerbaarheid een must is, sluit de werkwijze naadloos aan in de biologische markt.” (JH)  gerritjan@biofreshi.com

Gespecialiseerd in appelen en peren voor industrie! Aankoop - Verkoop

Y O

SINCE 1979

N E Z O R N F E h s Z e r O F R h F s e r F Fresh PREPARED PREPARED FROZEN PREPARED

ain its Our whole peeled ric onions areterich taste and retain its andinret h in tas ions are on d ele pe ole ilable wh r ava natural structure. Our whole peeled onions are available Ou are s ion on d ele pe ole e. Our wh ot. intur different sizes as yellow onion, red onion or shallot. all natural struc sh or ion onion, red on ferent sizes as yellow inoldif Our wh e peeled on Available sizes: types:: es:: ions are rich Available typAvailable natural stru le sizes: ctAva 40 to 110 mm in tast, e Yellow, Red, Shallot ureilab llot an . Sha , O d u Red re r low w ta in its in different 40 to 110 mm hole peeledYel onions are av sizes as yello Available package: ailable w onion, red on e: ion| Blue kagoxygen or sh ilable pacLow | Vacuum Bag | Plastic al| lo Big AvailableAva t.bag box | Bigbag sizes: | Blue Bag | Plastic box uum oxygen | Vac Availaofblcustomer 40 to 110 mLow On demand e types:: m tom cus Yeer of llow, Red, Sh and dem On al Available pa Country of origin: lot ckage: Low oxygenCountry of ori : gin Netherlands / Poland / Spain | Vacuum | Bl ue Bag |/ Pl in Spa astic On demand Netherlands / Poland bo x | Bi gbag of customer

igin : Since 1979 / Pola19 nd /79 Spain Since

Country of or

Your partner in onion products

Fresh

n I r e n t Your Partner In r a P r u o Y YouOnion s t r c P u d a o Products r r P t n n o i e n r O I n Onion Prod ucts Netherlands

Since 1979

Snebo Onions Orchowo: ul. Slupecka 3 62-436 Orchowo T. +48 514 215 417 E. info@snebo.com.pl

Snebo Onions Ossendrecht: Armendijk 3 4641 PB Ossendrecht T. +31 164 612 660 E. info@snebo.nl

www.snebofoodgroup.com

Fresh

Advertorial

Nieuwe directeur Eurofins ZeeuwsVlaanderen: Minder afkeur aan het eind van de rit bespaart kosten en milieu

Niels Martha (43 jaar) start per 1 mei als directeur van Lab Zeeuws-Vlaanderen (LZV) en AGF-expertisecentrum. Daarnaast blijft hij óók de directeur van Eurofins LabCo in Barendrecht. Beide laboratoria onderzoeken dagelijks duizenden monsters in diervoeding, grondstoffen, (baby)voeding, zuivel, vlees, vis op kwaliteit en veiligheid. De nieuwe directeur heeft de ambitie vroeger in de keten te testen zodat er aan het eind van de rit minder afkeur is. Eurofins Barendrecht richt zich primair op diervoeding en voedselingrediënten die binnen komen in de Rotterdamse Haven. Eurofins Laboratorium ZeeuwsVlaanderen in Graauw focust zich met name op groenten en fruit die uit omliggende landen en Nederland worden aangeleverd. Beide laboratoria zijn onderdeel van de Eurofins Benelux divisie. Duizenden producten worden dagelijks in de beide labs getest op o.a. mycotoxinen, pesticiden, dioxines, MOSH MOAH en 3-MCPD. In totaal werken in beide labs 150 mensen. Niels Martha is 43 jaar en werkt 1,5 jaar als directeur van Labco in Barendrecht. Met een opleiding als chemicus en veel ervaring als labmanager kent hij de wereld van de testing door en door. Met de komst van een gezamenlijke directeur gaan beide labs nauwer samenwerken en meer investeren in pro-actief advies aan de handelaren en producenten van voedsel. Een totaaloplossing: minder afkeur aan het eind van de rit Directeur Martha wil producenten, handelaren en retailers een totaaloplossing bieden; vanaf de kwekerijen en plantages in het land van herkomst tot het testen aan het eind van

de rit. Op deze manier worden producten niet pas in de supermarkt afgekeurd en is een recall niet nodig. Zo worden nodige kosten en belasting op het milieu bespaart. Onveilige voedelsituaties kunnen vaak namelijk al veel eerder worden opgespoord. Juist daarom gaat Eurofins aan de slag met pro-actieve advisering bijvoorbeeld op de plantages en kwekerijen zelf en met het maken van risico-analyses en monitoringsplannen om producenten, handelaren en retailers grip op de keten te bieden. Nauwkeurige meetapparatuur en apps voor live resultaten Meetapparatuur en -methoden worden steeds nauwkeuriger. Essentieel, want de wettelijke normen worden strenger en bepaalde keurmerken (zoals biologisch) willen zelfs bovenwettelijk streng keuren. Eurofins is als wereldwijd werkend netwerk van laboratoria in staat om constant te investeren in de laatste state-of-the-art apparatuur en in opleidingen van medewerkers en ontzorgt daarmee haar klanten met de laatste kennis en ontwikkelingen. Zo kan een producent snel en live de meest betrouwbare resultaten inzien via e-portals en smartphone apps. Klanten zijn niet alleen op zoek naar

analyseresultaten, maar ook naar kennis en de beste oplossingen voor hun situatie. Dat kan ook door gerichter en slimmer te analyseren, alleen waar dat nodig is. Het Eurofins laboratorium in Barendrecht èn in Graauw bieden daarom ook food safety consultants aan, die kwaliteitsmanagers echt ontzorgen dankzij hun kennis van weten regelgeving van voedselveiligheid, snelheid in de keten, kosten besparen, duurzaamheid en efficiënter leveren en produceren. Eurofins Food, Feed, Water Benelux Beide labs zijn onderdeel van een laboratorium netwerk in de Benelux; met meer dan 700 medewerkers en 12 kenniscentra & laboratoria levert Eurofins hiermee een belangrijke bijdrage aan de borging van voedselen waterveiligheid. Eurofins ziet dit als een van haar belangrijkste taken. Meer dan ooit willen we weten wat we eten. We willen weten hoe ons voedsel is geproduceerd, of boeren eerlijk worden beloond en of de informatie op het etiket overeenkomt met de inhoud van de verpakking. Voor onder andere producenten en retailers, is het belangrijk betrouwbare informatie te krijgen over de herkomst van hun grondstoffen en producten.

T. +31-(0)114-635400 info-zvl@eurofins.com www.eurofinsfoodtesting.nl/contact

Uw verse groenten en fruit nóg sneller naar de klant, zodat u kosten bespaart en voedselverspilling tegengaat. Dat kan met ons Pesticides Partnership Pakket! Interesse? Wij doen u graag een voorstel op maat! +31 (0)114 63 54 00 Info-zvl@eurofins.com

eurofinsfoodtesting.nl/snelle-pesticiden-analyses Testing for life

Thema

Industrie Groenten

Vincent Haspeslagh, Agrafresh:

“Zonder betrouwbare, gecertificeerde toeleveranciers krijg je nooit het vertrouwen van de klant” In de afgelopen jaren hebben gemaksproducten, zoals voorgesneden groenten, salades en kant-en-klare maaltijden een vogelvlucht genomen. Het West-Vlaamse bedrijf Agrafresh is één van de spelers in deze markt van gemaksproducten en belevert hiermee klanten in België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

inds 2001 levert groenteverwerkingsbedrijf Agrafresh kant-en-klare salades, gesneden groenten en sousvide gegaarde producten aan de retail, foodservice en industrie in België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Het bedrijf is opgericht in 2001 door Ann Vantyghem en haar man Jan Demarez. De broer van Ann, Pieter kwam een jaar later in de zaak. “De familie heeft een passie voor groenten en het toevoegen van waarde. Hierdoor wordt het gamma van Agrafresh al sinds de oprichting gedomineerd door lekkere, originele en makkelijk te consumeren groentenproducten,” vertelt Vincent Haspeslagh van Agrafresh. “Door de jaren heen is deze passie ons bijgebleven en blijven we de klant een mooi prijs-kwaliteitsproduct bezorgen, zonder te vergeten om te groeien door innovatie en ontwikkeling van de markt. Deze strategie blijft tot op de dag van vandaag actueel en wordt mede gesterkt door het openen van een productiesite in het Franse Arras, waardoor we in totaal twee productielocaties hebben.”

Agrafresh

ASSORTIMENT Het assortiment van Agrafresh bestaat uit twee hoofdcategorieën: het vierde en het vijfde gamma. Producten die onder het zogeheten vierde gamma vallen zijn vers gesneden groenten en salades. De producten van het vierde gamma, de gesneden groenten en de mengelingen kunnen we verrijken door extra componenten toe te voegen, zoals zaden of een dressing. Op deze manier blijft de consument de betekenis van convenience ervaren,” legt Vincent uit. Het vijfde gamma bestaat uit

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

sousvide voorgegaarde groenten. “De sousvide gegaarde groenten bevatten een brede range van witloof en prei tot en met allerhande peulvruchten zoals linzen, bonen en kikkererwten. Deze producten gaan voornamelijk naar grootkeukens van zorginstellingen of industriëlen voor verdere toepassingen. Door het 100% natuurlijk pasteuriseren blijft de smaak, maar ook de voedingsstoffen behouden en dient het product enkel nog verwarmd te worden, voordat het gegeten kan worden.”

“Binnen onze klantenportefeuille doen in het algemeen de klassieke mengelingen het nog steeds erg goed. Dit komt omdat naast een goede kwaliteit vaak een interessante prijs doorslaggevend blijft. We denken hier aan klassieke slagewassen, zoals een ijsbergsla, rucola of aan de groente-zijde geraspte wortelen en soepgroenten,” vervolgt Vincent. “Nieuwe lanceringen die aanslaan zijn vaak geupdate huidige gewassem met kleine wijzigingen, zoals ingrediënten of een andere snit. We behouden het gekende, maar triggeren de klassiekere consument toch om te innoveren. Echter bestaat er wel degelijk zoiets als té innovatief zijn, waardoor klanten afhaken na enkele aankopen. Het moment dat de kost van ‘het gemak’ te disproportioneel is verlies je 80% van de klanten. Terugkerende verkopen generen is tenslotte binnen elke tak van onze klanten-

enorm veel potentieel hebben,” aldus Vincent. Ook bij ons heeft de pandemie ervoor gezorgd dat de foodservicetak een lange periode stil heeft gelegen. “Gelukkig hebben wij, weliswaar met een lagere omzet, correct kunnen blijven functioneren, dit dankzij de inzet en flexibiliteit van al onze toeleveranciers. Onder het motto “osan deure doen” behouden we het typische West-Vlaamse optimisme binnen ons Frans-Belgisch bedrijf. We kunnen ook alleen maar samen doorzetten, niet vergeten dat er veel mensen zijn die het een stuk slechter hebben, wie zijn wij dan om te klagen?”

portefeuille de lange termijnvisie, hier ondersteunen wij onze partners dan ook in.”

hun eigen keuken aan de slag gegaan. Toch schrikt het snijden van producten veel mensen af, omdat het best wat tijd kost. Waar een aantal jaar geleden de kant-enCORONA -klare maaltijden aan een stevige opmars Hoewel convenience de laatste jaren aan bezig waren, en nog steeds zijn, heeft ons een flinke opmars bezig is, heeft de coron- vierde gamma zich toch een iets stevigeacrisis ons laten zien dat thuis koken nog re positie in de markt toegekend. Echter, steeds mogelijk is. “In het afgelopen jaar we staan nog maar aan het begin, we zijn zijn mensen noodgedwongen opnieuw in ervan overtuigd dat onze producten nog

GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN ORIGINE “De groenten die wij verwerken worden allemaal op contract geteeld en worden steeds onderworpen aan strenge kwaliteitseisen. Dit kan niet anders daar de eisen bij de klant ook steeds verder gaan op niveau van gewasbeschermingsmiddelen en origine. Zonder betrouwbare, gecertificeerde leveranciers krijg je nooit het vertrouwen van de klanten. Zeker in private label dragen wij de verantwoordelijkheid over het image van de klanten,

! s r e v g a d in r e n t r a Uw winstp

HANDELSONDERNEMING

Kruiningen - Tel. +31( 0 )113-383320 - info@vanden-berge.nl - www.vanden-berge.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

een niet te onderschatten verantwoordelijkheid,” stelt Vincent. “We zitten hier gelukkig in West-Vlaanderen, het groentebassin van België. Dit stelt ons in staat om heel wat producten het jaarrond lokaal aan te kopen. We beseffen echter ook, dat het niet mogelijk is om heel het jaar door met Belgische groenten te werken. Als het Belgisch seizoen voorbij is halen we, alsook onze collega’s, onze groenten voornamelijk uit Spanje of Italië. Onze klanten, maar ook de consumenten moeten begrijpen, dat het niet mogelijk is om heel het jaar door met lokale producten te werken. Daarnaast geloven we wel dat het zeker geen slechte zaak zou zijn om terug te keren naar het volgen van bepaalde seizoenen, zoals we bijvoorbeeld ook zien met de aardbeien.”

van biologische producten te realiseren. re verpakkingen. Ongeacht hoe en met Daar is nu, sinds 2 jaar, bij onze leveran- welke producten dit ingevuld zal worden ciers verandering in gekomen. Het aanbod voelen we in België, iets wat trouwens in biologisch is groter geworden, de snelheid Frankrijk al generaties zo is, de terechte in te keten zal echter in sommige geval- stijgende fierheid van producten uit eigen len nog een beperking blijven, mede door bodem. Onze business is, doordat we met een volatiele vraag. Daarnaast is het voor producten met een beperkte houdbaarretailers niet altijd even makkelijk om heid werken, steeds beperkt op vlak van biologische convenience producten aan geografisch verkoopgebied, dus de localte bieden. Convenience in combinatie met -for-local trend past perfect in ons type biologisch is een moeilijk gegeven doordat business. Echter wordt het een uitdaging de prijzen vaak nog net iets te hoog liggen; om, zoals eerder aangegeven, alle producmaar dit is, naar onze mening, gebruike- ten voor langere periode lokaal te kunnen lijk in de cyclus van innovatie waardoor aankopen. Groenten zijn hier iets minder dit met de tijd gealigneerd zal worden. Als gevoelig voor, maar salades hebben meer we realistisch zijn, moeten we wel stel- warmte en zonlicht nodig. Een diepere len dat we met biologisch alleen niet de samenwerking met onze klanten, gelinkt groeiende wereldbevolking gaan kunnen aan een respect voor de agronomische voeden, maar we gaan zeker richting een kalender, plus innovatieve teelten zullen ‘nieuw midden’. Wij bij Agrafresh geloven ons hierin verder begeleiden,” besluit VinBIOLOGISCH in een globale duurzamere landen tuin- cent. (SR)  Twee jaar geleden heeft Agrafresh beslo- bouw. Daar moeten we ook naar toe, op Vincent.Haspeslagh@agrafresh.be ten het gamma uit te bouwen door het uit- deze manier kan de landbouw geen jaren rollen van biologisch als permanent in het meer blijven bestaan,” concludeert Vinaanbod naast conventioneel. “Voorheen cent. werd de vraag naar biologisch in de markt bijna volledig opgevangen door het eerste “Een van de trends die we nauwgezet gamma. Gezien de vraag groter werd dan blijven volgen is het groeiende belang het aanbod, was het steeds moeilijk voor van lokale biologische producten en het ons om een stabiele en jaarronde aanvoer verpakken in duurzame en afbreekba-

LWA; al meer dan 30 jaar gespecialiseerd in afwegen, van 1 gram tot 25 kilo!

SPECIALIST IN: Winterpeen Rode Bieten Wassen van groenten Handel in groenten Gangbaar en BIO

Verwerking van wortelen en rode bieten. Het rooien van wortelen, rode bieten en pioenstekken behoort ook tot de mogelijkheden. Met ons zelfontwikkelt spoelsysteem kunnen wij diverse gewassen spoelen. Neem contact op voor de mogelijkheden.

Oudijk 26 - 1617 KR Westwoud - Holland - Tel. 06-12438991 info@deboerwestwoud.nl - www.deboerwestwoud.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Laurijsen WeegAutomaten Dongen BV De Leest 22 • 5107 RC Dongen • Nederland T: 0031 (0) 162 318 902 • www.lwa.nl • lwa@lwa.nl

Nele Cattoor, Vegebe:

“Kansen genoeg voor de groentenindustrie, je moet ze wel willen zien” Klimaatsveranderingen, strenge eisen en stijgende grondstofprijzen, grote uitdagingen voor de Belgische industriegroentenverwerkers. Toch blijft de sector optimistisch. De groentenconsumptie laat nog volop groeimogelijkheden zien en ook de productontwikkeling zit in de lift.

at als kinderen geen warme maaltijd meer krijgen op school? Wat als de horeca sluit? Dan koken consumenten meer thuis. En dat is ook precies wat we allemaal zagen gebeuren de afgelopen tijd. De foodservice ligt nog altijd op z’n gat, de retail geheel niet. Het zorgde voor een boost van het verssegment en ook de verkoop van conserven- en diepvriesgroenten is gestegen. “Vooral tijdens de eerste lockdown werden er veel conserven- en diepvriesgroenten ingeslagen. Dat is inmiddels wel veranderd, maar we merken nog altijd dat er meer groenten worden verkocht en dat onze producten daar op mee liften. We moeten toch blijven eten. Er wordt momenteel veel thuis gekookt. En voor consumenten die minder tijd hebben en toch gezond willen eten zijn diepvriesgroenten of conserven een uitkomst,” vertelt Nele Cattoor. Ze is algemeen secretaris bij Vegebe, de federatie van de Belgische groentenverwerking. Tot de federatie behoren zowel groothandel in industriegroenten, als de verwerkers ervan tot diepgevroren en conserven. Het verbond van de groentenverwerkende bedrijven behartigt de belangen van haar leden en concentreert zich op thema's die de hele sector aangaan zoals milieu, arbeidsomstandighe-

den, kwaliteitsverbeterende initiatieven, voedselveiligheid, traceerbaarheid, hygiëne en technologie.

afzet aan het retailkanaal. De plek waar de producten van de Belgische industrieverwerkers nog altijd een stabiele afzet vinden. Bovendien valt hier volgens Nele nog winst te behalen. “Consumenten eten nog altijd te weinig groenten. De bewustwording van gezond en meer plantaardig eten neemt wel toe. Deze kansen moeten we benutten met de gehele keten, van vers tot vriesvers. Het voordeel van diepvriesgroenten en conserven is onder andere het gemak. De groenten hoeven niet geschild, gesneden en gewassen te worden voor gebruik, waarmee ook wordt bespaard op tijd en water.”

EEN BEVOORRADINGSSYSTEEM OM TROTS OP TE ZIJN Dat veel scholen vanwege de coronacrisis geen warm eten meer aanbieden is een gemis. En het is nog maar de vraag of BEWUSTER, GEZONDER EN een warme maaltijd eten op school ooit PLANTAARDIGER weer terugkomt. “Dat hopen we natuur- “Daarbij komt de reductie van voedselverlijk, want school- en bedrijfscateraars zijn spilling. Zo worden de te kleine roosjes een belangrijk afzetkanaal van onze pro- bloemkool versneden tot bloemkoolrijst. ducenten. Ze beleveren bijvoorbeeld ook Producten die anders weggegooid zouden maaltijdproducenten van cruiseschepen worden krijgen nu een veel hogere waaren vliegtuigen en cateraars van pretpar- de. Productontwikkeling wordt sowieso ken en evenementen. Als alles weer open- steeds belangrijker en hier liggen ook gaat, levert dit een flinke boost op. Toch voor onze producenten goede kansen. De verwachten we niet dat het weer helemaal toenemende belangstelling naar bewuswordt zoals voorheen. De pandemie heeft ter, gezonder en plantaardiger biedt veel ons overigens wel doen inzien dat we een ruimte voor nieuwe producten, zoals degelijk bevoorradingssysteem hebben. bloemkool- en broccolirijst, maar ook pizOok op moeilijke momenten is er voldoen- zabodems van groenten, groenteburgers de product beschikbaar, dus logistiek en groentesnacks. Lang niet alles haalt de gezien zit het goed. De jarenlange inspan- schappen. Toch voorzie ik volop mogelijkning van de sector heeft zijn vruchten heden, zolang er maar goed wordt samenafgeworpen en daar mogen we trots op gewerkt.” zijn.” Neemt niet weg dat de sector te maken Sommige producenten die ook retail bele- heeft met een aantal uitdagingen waar veren hebben het verlies van de foodser- binnen Vegebe veel aandacht naar uitgaat. vice deels kunnen compenseren met de Klimaatverandering en dan met name de AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten

“Groenten zoals erwten en bonen die maar kort op het veld staan, hebben meer water nodig tijdens het groeiseizoen”

“De bewustwording van gezond en meer plantaardig neemt toe. Deze kansen moeten we benutten met de gehele keten, van vers tot vriesvers”

droogte staat hoog op de agenda. De Bel- We zouden natuurlijk het liefst alles in gische telers kampen met een gebrek aan eigen land kunnen blijven telen, maar het water. Nele merkt op dat het gebrek aan is niet anders.” water de gemoederen al tijden bezighoudt en ook nu weer onderwerp van gesprek Andere uitdagingen zijn het stikstofbeis. “Wachten op regen en maar hopen dat leid en de toenemende grondstofprijzen er niet weer een hittegolf komt. De gewas- waardoor verpakkingen en verpakkingssen kunnen dit niet aan en er is in België materialen bijvoorbeeld toenemen in prijs. te weinig irrigatiecapaciteit. Er is hoe dan Ook vertelt Nele dat producenten het ook te weinig water in ons land. Een optie steeds moeilijker vinden om personeel te is dat telers zelf waterbuffers aanleggen. vinden. Een probleem wat in de toekomst, Eerlijk is eerlijk, dit is niet zo eenvoudig, als het aan haar ligt, deels wordt opgevanmaar we moedigen het wel aan. Er zijn gen door robotisatie en automatisering. allerlei regels en voorwaarden, waar- De grootste uitdaging die op de sector mee het de telers niet gemakkelijk wordt afkomt is echter de Europese Green Deal, gemaakt om hiervoor een vergunning te wat onder andere betekent dat er gewaskrijgen. Ook zijn er andere bedrijven die beschermingsmiddelen gaan verdwijnen. water beschikbaar stellen voor de telers. “Natuurlijk is het goed om kritisch te kijHet water moet dan aan strenge eisen ken naar welke middelen een risico vorvoldoen, wat natuurlijk volkomen begrij- men, maar het maakt de teelt wel lastig. pelijk is.” We zijn nu met een aantal andere landen bezig met het opzetten van een gezamenTEELTVERSCHUIVINGEN DOOR lijke strategie. Daarnaast is er een werkWATERGEBREK groep actief om de bedreigingen inzichteHet gebrek aan water in combinatie met lijk te maken, zodat we proactief kunnen aanhoudende droogteperioden maakt dat handelen.” bepaalde groenten lastiger te telen zijn. Groenten zoals erwten en bonen die maar EET MEER GROENTEN! kort op het veld staan, hebben meer water “Tegelijkertijd biedt Green Deal voor onze nodig tijdens dit groeiseizoen. Andere sector ook opportuniteiten, wat eerder producten zoals spruiten en prei kunnen ook al ter sprake kwam. De verschuiving nog herstellen wanneer er in het najaar naar een plantaardige consumptie is iets regen valt. “Het risico dat oogsten mis- waar onze sector perfect op in kan spelukken wordt groter, wat resulteert in een len: groenten aanbieden met een zo hoog verschuiving van de teelten. Voor teelten mogelijke energie-efficiëntie en een zo die meer gevoelig zijn voor droogte kijken laag mogelijk waterverbruik. De boodwe bijvoorbeeld naar velden in Frankrijk schap is en blijft: eet meer groenten. En of Nederland waar irrigatie mogelijk is. of dat nu vers, vriesvers of conserven zijn,

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Vegebe maakt momenteel onderdeel uit van een wetenschappelijk onderzoek naar prei en spruiten. Hierin wordt onder andere onderzocht welke gezondheidsbevorderende stoffen deze groenten bevatten en wat hiervan overblijft na bereiding. Vraag daarbij is: Is er nog gezondheidswinst te behalen? Een onderzoek wat van grote betekenis kan zijn voor de Belgische groentensector, gezien de grote hoeveelheid prei en spruiten dat in het land wordt geteeld en verwerkt. we hebben allemaal te maken met dezelfde problemen en kansen. Ik geloof echt in samenwerking door de hele keten, het is de enige manier.”

Het overgrote deel van de Belgische industriegroenten gaat de grens over. Vooral Frankrijk, Duitsland en Engeland zijn belangrijke afnemers, maar ook de Verenigde Staten, waar spruiten zeer populair zijn. Daarnaast is het Midden-Oosten een opkomende markt. “Ongeveer 10 procent blijft in eigen land. De gemiddelde Belg eet maar 3,5 kilogram diepvriesgroenten per jaar en dat zou gerust meer mogen zijn. Laten we vooral de mooie kansen niet vergeten, want ze zijn er, je moet ze wel willen zien.” (CH)  nele.cattoor@fvphouse.be

Het zetmeel dat vrijkomt in het proceswater bij het snijden van aardappelen wordt weer gebruikt in de productie van lijmen, foto: Duynie Group

Van aardappel naar behanglijm

Hoe plantaardige co-producten een nieuw leven krijgen Jaarlijks verwerkt Duynie Group 4,8 miljoen ton aan plantaardige co-producten. “De mogelijkheden met co-producten uit de levensmiddelenindustrie zijn eindeloos,” zegt Bas Weren, central procurement manager bij Duynie Group. Hieronder vallen ook AGFreststromen. Duynie Group spreekt niet over afval, maar bij- of coproducten. Een co-product is dus dat wat overblijft bij de productie van levensmiddelen en biobrandstoffen uit gewassen zoals aardappelen, suikerbieten en granen.

uynie Group bestaat uit vijf divisies, vier hiervan, te weten Duynie Feed, Duynie Ingredients, Novidon en AgrobioSource, houden zich bezig met het ver-

waarden van co-producten tot nieuwe applicaties. Deze nieuwe applicaties zijn heel divers. Die strekken van humane voeding, veevoer en ingrediënten voor

huisdiervoeding tot technische applicaties zoals behanglijm en biomassa voor energieproductie. Corine Kroft, manager sustainability bij Duynie Group: “Wist je dat bijvoorbeeld stoomschillen van een aardappelverwerkingsbedrijf tot waarde worden gebracht als voer voor bijvoorbeeld varkens of koeien en het zetmeel dat vrijkomt in het proceswater bij het snijden van aardappelen weer wordt gebruikt in de productie van lijmen? Op deze manier wordt nu jaarlijks dus 4,8 miljoen ton aan plantaardige co-producten verwerkt tot een nieuwe applicatie.”

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Thema

Industrie Groenten onestopshop zijn voor fabrikanten, waarin zij volledig ontzorgd worden,” aldus Bas. “Op deze manier maken we het voor fabrikanten aantrekkelijk om met ons in zee te gaan. Bovendien draagt het verwaarden van co-producten bij aan de duurzaamheidsambities van leveranciers rondom bijvoorbeeld voorkomen van voedselverspilling,” legt Corine uit.

Jaarlijks verwerkt Duynie Group 4,8 miljoen ton aan plantaardige co-producten. foto: Duynie Group

VEEL POTENTIEEL Dat Duynie Group voorziet in een grote vraag is te zien in het bedrijf: “Vijf jaar geleden werkten hier nog 250 werknemers en nu is dit al ruim 400 en telt Duynie Group meer dan 15 vestigingen in 9 landen in Europa. We zien dat bij bedrijven hier in West-Europa het bewustzijn om gewassen maximaal te gebruiken en verspilling te voorkomen groot is. In landen buiten Europa zit er nog veel potentieel. Daar wordt regelmatig plantaardige co-producten over het land uitgereden,” zegt Bas.

MAXIMALE WAARDE Duynie Group ontzorgt bedrijven volledig in de afhandeling en verwaarding van hun co-producten. “Onze leveranciers bestaan uit allerlei soorten bedrijven die gewassen verwerken tot levensmiddelen en biobrandstoffen, zoals de aardappelverwerkingsindustrie, groenten- en fruittelers, de conservenindustrie, de suikerindustrie, de graanverwerkingsindustrie, brouwerijen, destilleerders, etc. We verdiepen ons in een co-product en welke toepassingen mogelijk zijn. We zijn voortdurend op zoek naar hoe er zoveel mogelijk waarde uit een co-product kan worden gehaald. Daarnaast willen we een

CIRCULARITEIT “We zien een groeiende ambitie van agrifood bedrijven om de impact van het eindproduct te verkleinen en verspilling tegen te gaan. Duynie Group heeft al sinds de oprichting in 1968 een circulair businessmodel. Nu zetten we het meer in het voetlicht, zodat we nog meer impact kunnen realiseren en bijdragen aan de transitie naar een circulair voedselsysteem waarbij gewassen maximaal worden gebruikt en verspilling wordt voorkomen. Het tot waarde brengen van co-producten levert hieraan een belangrijke bijdrage. Dit is positief voor de wereld en draagt bovendien bij aan het rendement van onze leveranciers,” aldus Corine. (MP)  c.kroft@duyniegroup.com

Export - Import - Teelt Specialiteiten:

Conventionele teelt Biologische teelt voor industrie en verse markt

WITTE- EN RODE KOOL ALLE WORTELEN RODE BIETEN KNOLSELDERIJ AARDAPPELEN UIEN (GELE-RODE) SJALOTTEN IJSBERGSLA

Handelsweg 2, 1619 BJ Andijk, T.: +31 22 85 91 222 | M.: +31 653 167022 E-mail: info@hortica.nl | www.hortica.nl

AGF Primeur 5 • Industrie Groenten • 2021

Aardappelen

Geen verrassing wellicht, maar wist je dat de Malta aardappel geen echt ras is? Het is een verzamelnaam voor alle van Malta afkomstige aardappelen. Het meest geteelde ras op Malta voor Altena is Alpha, evenals Santé en Milva. De voor deze importaardappel zo specifieke smaak wordt bepaald door de unieke kleigrond op Malta. Aardappelen van Malta hebben een volle, romige smaak en een bloemig karakter. Opvallend is ook het minimale gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. De zeewind en de hogere temperaturen spelen een rol hierin.

Veel vraag naar importaardappelen Het is een goed seizoen voor de importaardappelen. Dat consumenten meer zelf in de keuken staan draagt daar zeker aan bij, evenals de achteruitgang van de kwaliteit van de ‘oude’ aardappelen.

ardappelgroothandel Altena heeft begin mei al zo’n twintig vrachten Malta aardappelen binnengekregen. Hij verwacht dit jaar weer zo'n 50-60 auto's uit Malta binnen te krijgen. “De handel in importaardappelen loopt tot nu toe goed. Er is veel vraag naar de Malta aardappelen. Er is sowieso veel vraag naar nieuwe aardappelen,” vertelt Kees Schouten die meer dan tevreden is over het seizoen.

Hij heeft het idee dat het wegvallen van de horeca hierbij zeker een rol speelt. Kees: “Er wordt meer thuis gekookt. Consumenten pakken uit en zijn bereid hiervoor te betalen. Daarbij komt dat de kwaliteit van de oude aardappel terugloopt. De verpakkers schakelen dit jaar eerder over op nieuwe oogst, wat de vraag ten goede komt. Daarbij komt dat de Spaanse aardappelen dit seizoen later op de markt zijn

Kees weten. Altena importeert de aardappelen al jaren van het Maltezer aardappelbedrijf Quality Fruit & Vegetables. Naast de Malta’s importeert Altena dit seizoen ook voor het eerst aardappelen uit Cyprus. De prijzen van deze aardappelen liggen zelfs nog iets hoger dan de Malta’s.

gekomen. De Spaanse Doré heeft te kampen gehad met koude weersomstandigheden. Het heeft daar in februari nog gevroren, dus dat heeft de groei wel vertraagd. Altena Potatoes uit Veen levert de aardOok blijft er daardoor wat meer op de appelen met name aan groothandels en binnenlandse markt. De komende weken inpakkers voor verkoop aan supermarkverwachten we wel dat er weer wat meer ten en marktverkopers. Het familiebedrijf Spaanse aanvoer onze kant op komt. Het wordt gerund door de broers Joop en Kees zorgde er in elk geval voor dat er nog meer Schouten en Kees’ zoon Eddy (4e generavraag is naar Malta aardappelen. Al met al tie). Kees merkt op dat er momenteel op de een gunstige markt voor de importaard- markt veel aardappelen worden verkocht. appelen.” “Dit geldt eigenlijk wel voor de gehele aardappelmarkt. Ook in retail worden er goed KLEINERE BESCHIKBAARHEID aardappelen verkocht in coronatijd. We De beschikbaarheid van de Malta aardap- verwachten wel dat dit weer enigszins pelen is volgens hem iets kleiner dan vorig afneemt zodra de horeca volledig openjaar. Vanwege langdurige droogte is bere- gaat.” (CH)  gening nodig geweest. “Toch zijn de volukees@altena-bv.nl mes groter dan vooraf gedacht. De kleinere aanvoer in combinatie met een grote vraag resulteert in prima prijzen,” laat

Nieuwe aardappelen van Malta Veensesteeg 15, 4264 KG Veen • T. +31 (0)416-691241 • E. info@altena-bv.nl • I. www.altenapotatoes.com

AGF Primeur 5 • 2021

Hoe is het met

Henk van Raalte:

“De no-nonsense en hands-on mentaliteit in de AGF-sector paste prima bij mij”

Als hij niet in de AGF-sector terecht was gekomen, dan was Henk van Raalte misschien ooit verdergegaan met plan A, om samen met zijn vrouw een zelfstandige onderneming te beginnen. Het verpakken van AGF bleek, is en blijft echter zo’n boeiende uitdaging dat plan A niet is uitgevoerd en Henk zich helemaal specialiseerde in de AGF-sector. Nu hij officieel met pensioen is, weten klanten en relaties hem nog altijd voor advies te vinden.

“I

n 1978 begonnen mijn vrouw en ik een grammofoonplatenwinkel in Zutphen [het plan A, red.]. We wisten dat ik de eerste jaren zeker nog een fulltimebaan naast de winkel zou moeten hebben. Dus ik solliciteerde bij het plaatselijke Fibor Packaging, het latere SCA Packaging,” vertelt Henk die zo in de verkoop van massiefkarton en jaren later golfkarton terechtkwam. “Onder mijn klanten waren ook een aantal AGF gerelateerde bedrijven. Een van mijn eerste nieuwe klanten was de toen nog jonge telersvereniging Prominent. Na een paar jaar werd ik door een van onze andere klanten, Quality Pack, toen nog onderdeel van The Greenery, gevraagd om de Verkoop Buitendienst te komen versterken. De overgang van industrie naar uitsluitend AGF-klanten deed me beseffen dat dit de sector was die me het meeste aansprak. Met name de no-nonsense en hands-on mentaliteit in deze sector pas-

AGF Primeur 5 • 2021

te prima bij mij. In al de jaren die volgden heb ik onze AGF-branche altijd ervaren als een dynamische sector, wars van plichtplegingen, en altijd onder het motto: een man een man, een woord een woord.” Henk kreeg in 2001 de leiding over de afdeling verkoop van de AGF-tak binnen het toenmalige SCA Packaging, tegenwoordig DSSmith. “Ik heb daar leiding mogen geven aan een zeer gemotiveerd verkoopteam en nauw mogen samenwerken met collega’s in binnen- en buitenland. Mijn werkwijze kenmerkte zich vooral door hard werken, geen 9 tot 5 instelling, het nakomen van gemaakte afspraken, eerlijkheid en respect voor zowel klanten als concurrenten.” Henk startte in de tijd dat karton een grote vlucht nam ter vervanging van de houten kisten. Het was destijds het alternatief

voor houten kisten die metalen onderdelen bevatten, minder hygiënisch waren en het is qua kostenstructuur duurder. Sindsdien heeft het nut van kartonnen verpakkingen steeds verder aan belang gewonnen. Tot 2000 leverden de kartonfabrieken tientallen miljoenen doosjes met roodblauwe bedrukking met Holland meisjes af bij de veilingen. Na het vormen van The Greenery werd identiteit belangrijk. “Een van mijn grootste uitdagingen in al die jaren was het begeleiden van de verandering in de uitstraling van de verpakkingen van Prominent. Bijzonder trots ben ik, zonder al mijn andere klanten te kort te willen doen, op de intensieve samenwerking met de Koninklijke Fruitmasters in Geldermalsen en de speciale band die ik had met de Belgische Veilingen, in het bijzonder met Belorta.”

De vraag naar karton kwam ook vanuit de retail opzetten bij snelgroeiende discounters als Lidl die direct vanuit de omverpakking verkopen. Tegenwoordig is karton helemaal in trek als alternatief voor plastic kleinverpakkingen. Henk: “De vraag naar karton is gigantisch. Het doet een enorme aanslag op de papierbehoefte waardoor een gebrek aan kartonpapier ontstaat en papier dus erg duur aan het worden is.”

Henk heeft midden in coronatijd, in maart/april 2020 afscheid moeten nemen van de sector. Henk: “Het was natuurlijk een grote teleurstelling dat ik toen niet op mijn gewenste manier afscheid heb kunnen nemen van al mijn klanten. Ik ben ongelooflijk dankbaar dat ik zo lang, bij zo veel AGF’ers, welkom ben geweest als betrouwbare leverancier van opzetdozen en ik wil dan ook graag van deze gelegenheid gebruikmaken om iedereen hiervoor alsnog te bedanken.” In de vrije uurtjes die er sindsdien zijn, hoeft Henk zich niet te vervelen. “Ik klus graag en die lijst blijft thuis en door fami-

lie en vrienden steeds opnieuw aangevuld worden. Ook heb ik eindelijk voldoende tijd voor vrouwlief, kinderen en kleinkinderen en het ontdekken van het wonderschone Twente tijdens de vele wandelingen en fietstochten.”

Maar ook de AGF-sector meldt zich nog en daar maakt Henk ook graag tijd voor. “Ik kan niet stilzetten, dus toen klanten en relaties me benaderden om te helpen bij het kiezen van de, voor hun opzetdozen, juiste opzetmachine en eventuele andere ontwikkelingen op kartongebied ben ik hiervoor onder andere een samenwerking met de Italiaanse machinebouwer

Teco aangegaan. Ik ken Teco al vele jaren als betrouwbare leverancier van opzetmachines voor golf- en massiefkarton. Sinds vele jaren heb ik met deze machines mogen werken en sinds vorig jaar heeft ook Vadrupak in Tiel ervaring met Teco machines, waar onlangs nog de tweede Teco door Vadrupak in bedrijf is genomen,” besluit Henk. (ML)  hvanraalte@home.nl

Eetpatroon dat rijk is aan groenten en fruit vermindert stress

en eetpatroon dat rijk is "We stelden vast dat mensen aan groenten en fruit zou die meer groenten en fruit volgens een nieuw onderzoek aten minder stress ervaarden van de Edith Cowan university dan deelnemers met een lage(ECU) leiden tot stressvermin- re inname van groenten en dering. fruit. Dit suggereert dat het voedingspatroon een grote rol Tijdens dit onderzoek werd het speelt voor het mentale welverband tussen de groenten- zijn," zegt Radavelli-Bagatini. en fruitinname en het stressniveau van meer dan 8.600 EEN GROEIEND PROBLEEM Australiërs tussen de 25 en 91 Mentale gezondheidsklachten jaar onderzocht, die allen deel- vormen zowel in Australië als namen aan een grootschalig elders ter wereld een groeiend onderzoek naar diabetes, obe- probleem. Ongeveer één op de sitas en lifestyle van het Baker twee Australiërs zal er in zijn Heart and Diabetes Institute. of haar leven mee te maken krijgen. Wereldwijd kampt Uit de bevindingen bleek dat ongeveer één op de tien menhet stressniveau van deelne- sen met een mentaal gezondmers die dagelijks minimaal heidsprobleem. Volgens Rada470 gram groenten en fruit velli-Bagatini is een bepaalde consumeerden 10% lager lag mate van stress normaal maar dan dat van deelnemers die kan langdurige stress de mendagelijks minder dan 230 gram tale gezondheid ernstig schagroenten en fruit consumeerden. De voordelen van een den. De Wereldgezondheids- gezond eetpatroon zijn alom organisatie (WHO) beveelt een bekend, maar desondanks dagelijkse hoeveelheid van krijgt slechts één op de twee minstens 400 gram groenten Australiërs de dagelijks aanen fruit aan. bevolen hoeveelheid van twee stuks fruit binnen en krijgt Hoofdonderzoekster Simone minder dan één op de tien de Radavelli-Bagatini van het dagelijks aanbevolen vijf porInstitute for Nutrition Rese- ties groenten binnen. arch van ECU legt uit dat het onderzoek het verband tus- "Eerdere onderzoeken hebben sen een voeding die rijk is aan het verband tussen de congroenten en fruit en mentaal sumptie van groenten en fruit welbevinden versterkt. en stress bij jongvolwassenen

aangetoond, maar dit is de eerste keer dat we dezelfde resultaten zien bij volwassenen in alle leeftijdscategorieën," vervolgt Radavelli-Bagatini."Dit onderzoek benadrukt het belang van een voeding die rijk is aan groenten en fruit om stress te minimaliseren."

VOEDING EN STEMMING Hoewel het nog steeds onbekend is op welke manier de groenten- en fruitconsumptie het stressniveau beïnvloedt, stelt Radavelli-Bagatini dat een aantal belangrijke voedingsstoffen hier wellicht een rol bij spelen."Groenten en fruit bevatten belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamines, mineralen, flavonoïden en

carotenoïden, die ontstekingsreacties en oxidatieve stress verminderen en zodoende ook bijdragen aan het mentaal welbevinden. Ontstekingen en oxidatieve stress in het lichaam kunnen leiden tot een hoger stressniveau, angst en een slechte stemming. Deze bevindingen maken de weg vrij voor verder onderzoek naar de gunstige invloed van voeding, en dan met name groenten en fruit, op de mentale gezondheid." Bezoek de webpagina Nutrition Research van de universiteit voor meer informatie over het onderzoek. 

AGF Primeur 5 • 2021

Citrus

Jean-Pierre Bezuidenhout, Olympic Fruit:

“Het ziet ernaar uit dat het een goed seizoen wordt voor Zuid-Afrikaans citrus”

De Zuid-Afrikaanse citrusteelt blijft een stijgende lijn vertonen. Zo meldt USDA dat ook in het seizoen 2019/20 het areaal weer met 6% is gestegen, net als in het seizoen 2018/19. Ongeveer de helft van het Zuid-Afrikaanse citrusareaal wordt benut om sinaasappelen te telen. Naar verwachting wordt in seizoen 2020/21 1,2 miljoen ton aan sinaasappelen geëxporteerd.

en groot deel daarvan vindt zijn ger bij Olympic Fruit, er niet zeker van dat bestemming in de EU, met Nederland dit uitsluitend de invloed is van Covid-19. Jean-Pierre voorziet een goede markt als de grootste afnemer van Zuid-Afri- De focus van Olympic op de detailhandel voor Zuid-Afrikaans citrus kaanse sinaasappelen: 23% van de export en het feit dat er minder verkoopkanalen heeft als bestemming Nederland. En dit beschikbaar waren, zodat er meer via de wordt steeds meer: in seizoen 2020/21 detailhandel en niet via de horeca moest gekomen. ‟In het verleden hebben Zuidnaar verwachting een dikke 20% meer worden verkocht, kan ook van invloed zijn -Afrikaanse telers veel geïnvesteerd en nu dan het voorgaande seizoen. Nederland geweest op de verkoop. ‟In het algemeen zien we de vruchten van de bomen komen importeert ook mandarijnen en clementi- is het moeilijk om de veranderingen in de en komt er veel meer fruit op de markt.” nes vanuit Zuid-Afrika; naar verwachting vitamine C-consumptie in de retail uitsluimeer dan 86.000 ton, 13% meer dan vorig tend aan corona toe te schrijven.” Ondanks VRAAG seizoen. Voor Zuid-Afrikaanse mandarij- die conclusie voorziet hij een goede markt. Zal de vraag, met alle hoeveelheden die nen en clementines verwacht USDA in sei- ‟Het ziet ernaar uit dat het een goed sei- Europa binnenkomen, het kunnen bijbezoen 2020/21 wereldwijd een exportgroei zoen wordt voor Zuid-Afrikaanse citrus.” nen? Over het algemeen verwacht Jeanvan 9%, onder andere als gevolg van een De verwachting is dat er veel meer fruit -Pierre dat er een goede vraag zal zijn naar grotere vraag naar gezondere voeding om zal worden verzonden. ‟Ook al speelt de Zuid-Afrikaanse citrus. De markt voor de corona het hoofd te kunnen bieden. citrusziekte Blackspot in Zuid-Afrika in verschillende soorten citrus varieert. Hij citroenen, grapefruits navels en Valencia’s merkt op dat de vraag naar producten als MEER FRUIT een rol, toch verwachten we dat er een mandarijnen, clementines en satsuma’s, Hoewel hij een stijging zag in het retail- behoorlijke hoeveelheid naar Europa zal de zogenaamde easy peelers, elk jaar toeprogramma voor de verkoop van citrus is komen.” Jean-Pierre legt uit dat er dit sei- neemt. ‟Hoewel zowel de vraag als het Jean-Pierre Bezuidenhout, importmana- zoen veel meer plantages in productie zijn aanbod groeit, is het aanbod zeker groter

AGF Primeur 5 • 2021

dan de vraag. Het aanbod van easy peelers groeit sneller dan de vraag.” Eind april is de verwachting dat de vraag naar easy peelers de komende weken zal aantrekken. De markt voor citroenen schetst een ander beeld en wordt negatief beïnvloed door Covid-19. ‟De vraag naar citroenen is sterk afhankelijk van de opening van restaurants, luchtvaartmaatschappijen en out-of-home faciliteiten.” Er is genoeg Spaans product beschikbaar, waardoor de vraag laag is. Voor Star Ruby grapefruit is de markt eind april leeg, wat tot goede vooruitzichten leidt.

LOGISTIEK EN MATEN Hoewel er op dit moment een tekort is aan containers, wordt niet verwacht dat logistieke problemen een soepel citrusseizoen in de weg zullen staan. ‟Momenteel, eind april, is er een tekort aan containers in Zuid-Afrika. Om het probleem te helpen verlichten stuurt MSC 2.000 extra containers. Als dat het probleem niet verhelpt, zijn we er klaar voor om meer conventionele schepen te laden in plaats van containers.” Jean-Pierre voorziet dat de maat van citrus dit seizoen wel eens parten zou kunnen spelen. In het noorden heeft de regen, die gepaard ging met een cycloon,

gezorgd voor grotere maten, in tegenstelling tot de oostelijke en westelijke kaap waar kleinere vruchten worden verwacht. De importmanager merkt op dat voor de verkoop aan de retail de voorkeur wordt gegeven aan kleinere vruchten en dat grotere maten wellicht minder gemakkelijk

te verkopen zijn. ‟Met name in Star Ruby grapefruit zijn meer grotere vruchten beschikbaar, die vooral op de Europese markt moeilijker te verkopen blijken.” (MW)  j.bezuidenhout@olympicfruit.com

AGF Primeur 5 • 2021

Vollegrondsgroenten

Bloemkool maakt de blits “Hoewel inmiddels voorbijgestreefd door onder andere tomaten en gemengde sla is bloemkool nog altijd een van de meest populaire kookgroenten in Nederland,” zegt Ton Slagter van de firma P.N. Slagter dat in Westfriesland op 175 hectare bloemkolen teelt en ze zelf vermarkt.

“D

e laatste 20 jaar zijn er veel nieuwe groenten bijgekomen zoals broccoli, gekleurde wortelen en een vergeten groente als pastinaak. Dat zag je voorheen niet en de hippere groenten concurreren met de traditionele en degelijke bloemkool.” Maar inmiddels is de focus op gezondheid toegenomen en is bloemkool niet meer weg te denken uit pizzabodems en is de bloemkoolrijst niet aan te slepen. “Bloemkool is weer hartstikke hip. Dat komt ook omdat deze groente uitstekend geschikt is voor vegetariërs en veganisten. Daarnaast speelt mee dat in Amerika na de boerenkool, bloemkool erg hip is.” RUSTIGE OVERGANG Een hippe groente die gewoon in Nederland wordt geteeld. Sinds eind maart zijn de winterbloemkolen op de markt. “Her en der is er wat minder oogst door de vorst, maar door het koude weer groeien de bloemkolen rustig en zijn de prijzen naar tevredenheid.” Vanaf half mei worden de eerste Nederlandse zomerbloemkolen verwacht. Ton voorziet dat de overgang van winter- naar zomerbloemkolen rustig zal verlopen. Daarbij zou er mogelijk in de maand mei een tekort kunnen ontstaan, omdat het Zuid-Europese seizoen ten einde loopt en Nederland en België dan de leverancier zijn voor heel Europa. “Het is sterk afhankelijk van het weer. Als het echt warmer wordt, verloopt de overgang vlotter, omdat de bloemkolen harder groeien als het warmer is.” UITDAGINGEN Het weer is overigens een element dat de bloemkooltelers steeds vaker parten

AGF Primeur 5 • 2021

speelt. “De klimaatverandering is een uitdaging. In Westfriesland is het nog iets gunstiger om bloemkolen te telen dan in bijvoorbeeld Brabant of Limburg waar het warmer en droger is.” Het is niet de enige uitdaging die Ton ziet; ook personeel en tuinbouwgrond dat duur en beperkt beschikbaar is, baren hem zorgen. Een ander punt van zorg is dat steeds minder rekening wordt gehouden met de agrarische sector. Door de toenemende schaalgrootte neemt het aantal telers en daarmee ook de vertegenwoordiging in lokale en nationale politiek af. Toch ziet firma P.N. Slagter nog voldoende mogelijkheden om bloemkolen te telen. “Een uitdaging hoeft niet altijd een probleem te zijn. Er zijn uitdagingen en mogelijkheden.” Een van de aanpassingen die de bloemkolenteler heeft gemaakt, is de focus op circulaire tuinbouw. Zo wordt organische potstalmest (met stro) gebruikt, blijven de bloemkoolbladeren na de oogst op het land en wordt zeer spaarzaam gebruikgemaakt van gewasbeschermingsmiddelen. “Bloemkool is een schoon product.” Ton ziet dat het biologische bloemkoolsegment groeit, maar verwacht niet dat een opschaling naar 25 procent van het areaal, zoals de Green Deal van de Europese Commissie voorstelt, haalbaar is. Al was het alleen maar omdat er niet voldoende organische mest beschikbaar zou zijn. TOEGEVOEGDE WAARDE Ton constateert dat de afzet van bloemkool in de laatste jaren in wat rustiger vaarwater terecht is gekomen. Hij geeft aan dat grotere – zoals bijvoorbeeld The Greenery – en kleinere aanbieders van bloemko-

Links Ton Slagter

len elk hun eigen basis bloemkool koopt, dan kan er geen afzetpartijen heb- toegevoegde waarde zijn vanuit de produben gevonden. cent.” Daarbij zet firma P.N. Slagter in op “We bestoken langetermijnrelaties. “ Het is een kwestie elkaar niet meer van investeren in tijd. In de loop der jaren zoveel op markt.” moet je je daarmee bewijzen.” Bij het afzetten van de bloemkool TRENDS hecht Ton veel “Enkele jaren geleden hadden we verwacht waarde aan het dat alle bloemkool geseald verkocht zou ontzorgen van de worden, net als bijvoorbeeld broccoli of afnemer. Aspecten witlof, maar nu willen we plastic kwijt en als kwaliteit, flexibi- blijkt het sealen voor bloemkool te duur.” liteit en leverbetrouw- Ton gaat er dus vanuit dat de bloemkolen baarheid spelen daarbij voorlopig onverpakt en op de traditionele een rol. “Er is op tal van manier op de markt blijven komen. Anders manieren toegevoegde waar- dan bij broccoli en witlof, waar de seal bijde te creëren, maar als je als draagt aan de houdbaarheid, is bloemkool afnemer heel goedkoop op jaar- makkelijker houdbaar en is een laagje om

de bloemkool minder nodig. De maat van het huidige bloemkoolaanbod in de supermarkt verbaast hem. “Eigenlijk is dat veel te groot voor de huidige huishoudens.” De standaard is nog altijd maat 6, die stamt uit de tijd van grotere gezinnen. Daarbij tipt Ton dat een deel van de bloemkool heel makkelijk bewaard kan worden. Overigens is het mini-bloemkooltje, van acht à tien centimeter, wel in opkomst, maar die verdwijnt grotendeels in maaltijden soeppakketten. Ton geeft aan dat op die manier wel 100.000 kooltjes per week hun weg naar de consument vinden. Omdat er meer kleine kooltjes op een hectare passen is de kostprijs voor mini-bloemkool iets lager dan voor de bloemkolen met de traditionele afmeting. (MW)  Acm.slagter@quicknet.nl

7 op de 10 Zweden zijn bereid meer te betalen voor lokale producten Steeds meer mensen vinden het makkelijker om de herkomst van hun voeding te achterhalen. Volgens een nieuwe enquête, uitgevoerd in opdracht van het Zweedse Svenskmärkning, is 40% van de Zweedse bevolking van mening dat het gemakkelijk is om de herkomst te zien, vergeleken met 25% in 2016. 70% is ook bereid om meer te betalen voor Zweedse voeding.

et is goed, maar we weten dat het nog beter kan. Het moet natuurlijk gemakkelijk zijn om Zweedse producten, levensmiddelen en gewassen in de winkel te vinden. Daarom investeren we, samen met de voedingsketens en bedrijven die het label Från Sverige [Uit Zweden] gebruiken, in 2021 fors in de communicatie voor het label in de winkel en digitaal. Meer dan drie op de vier consumenten willen een duidelijk Från Sverige-label op de goederen en begeleiding in de winkel," zegt Ulrika Ekström, CEO van Svenskmärkning, in een persbericht.

GROOT VERTROUWEN 84% van de consumenten is bekend met het Från Sverige-label. De bekendheid is het grootst onder jongvolwassenen tot 29 jaar, die ook bereid zijn meer te betalen voor Zweedse producten en levensmiddelen. Van alle deelnemers antwoordde 73% dat zij bereid

zijn meer te betalen, waarbij vrouwen iets meer geneigd zijn meer te betalen dan mannen.

Van degenen die bekend zijn met het Från Sverige-etiket antwoordt 83% veel vertrouwen te hebben in het etiket, wat volgens Svenskmärkning kan worden vergeleken met het vertrouwen in het algemeen in informatie over de herkomst, dat rond de 60% ligt.

cijfers zijn niet alleen een corona-effect. We zien een gestage toename van de belangstelling Ulrika Ekström: "Wij zijn dui- voor in Zweden geteelde prodelijk in onze communicatie ducten. Consumenten worden over waar het merk voor staat; steeds bewuster en kiezen dat de grondstof geteeld en graag voor producten die niet gekweekt, bewerkt, verpakt 'ver gereisd' hebben. Dit geldt en gecontroleerd moet zijn in ongeacht of het gaat om bioloZweden. Duidelijke criteria gische of conventioneel geteelhebben een heel positief effect de producten." op de vertrouwenscijfers. Dan weet je wat je krijgt." FEITEN UIT DE ENQUÊTE 9 van de 10 consumenten vinMEER BEWUST den de Zweedse voedingssecEkström: "De pandemie heeft tor belangrijk (92%); hier invloed op, maar de sterke

8 van de 10 consumenten willen Zweedse telers steunen (84%);

7 van de 10 denken dat herkomstetikettering het winkelen voor voeding gemakkelijker maakt (75%); 7 van de 10 zijn bereid meer te betalen voor Zweedse grondstoffen (73%). 

AGF Primeur 5 • 2021

AGF-er buitenland

Thijs Boer, Hollanda Fairfoods:

Winnaz chips bewijst zijn naam Vijf jaar geleden richtte Thijs Boer (34) na zijn afstuderen een aardappelchipsfabriek op in Rwanda met als doel een win-win-win situatie te creëren: beter inkomen voor lokale telers, betere kwaliteit aardappelen op duurzame wijze geteeld en werk te verschaffen voor de jonge afgestudeerde Rwandezen. Deze hoge ambities komen samen in de merknaam Winnaz, een verbastering van ‘Winners’, die Hollanda Fairfoods produceert.

e hoge ambities zorgden voor de nodige uitdagingen, vorig jaar werd het break-evenpoint bereikt. Grootste uitdaging is het vinden van duurzaam geteelde kwaliteitsaardappelen, maar dat aanbod groeit gestaag, met hulp van onder andere Delphy en Agriterra. “Telers krijgen bij mij een 15 tot 25 procent hogere prijs dan bij de handelaren, maar dan moet de kwaliteit wel goed zijn. Ik ben geen ontwikkelingsorganisatie. We hebben een database van 600 telers in Rwanda en kopen telkens in een andere regio in. Wanneer we weer terugkomen, is het aantal telers

AGF Primeur 5 • 2021

waarbij we kunnen kopen gegroeid. Dus dat laat wel zien dat boeren voor ons willen telen." Thijs draagt ook bij aan de voedselzekerheid van het land, door een vraag te creëren naar betere aardappelen gaan de oogsten omhoog en komen er meer goede aardappelen op de markt voor zowel de fabriek, als voor de families die aardappelen koken voor hun kinderen.

Rwanda is een klein land met een nog kleine economie. Het gemiddelde inkomen ligt er op nog geen 2 euro per dag, de prijs van een zak Winnaz is 2 euro. Toch zag Thijs

er brood in. “Het begon met een onderzoek voor mijn masterstudie Development Studies voor de Landbouwuniversiteit Wage-

ningen, waarin ik zocht naar manieren om het inkomen van kleine aardappelteler te verhogen. Door marktonderzoek te doen kwam ik op de chips en werkte het idee uit hoe een coöperatie van telers een chipsfabriek op zou gaan zetten. Daar bleek geen capaciteit voor en toen bedacht ik dat ik het zelf ook zou kunnen doen.”

Winnaz heeft inmiddels het grootste marktaandeel in Rwanda veroverd. Het wordt gekocht door de groeiende middenklasse en dat maakt dat er kansen blijven ontstaan. Er wordt nu veel energie gestopt in het uitbouwen van het merk waarbij herkomst en kwaliteit centraal staat. “We zijn anders dan een merk van de multinationals, eerder vergelijkbaar met Hoeksche Chips. Zij hebben ons geleerd hoe je chips maakt en geholpen om de fabriek op te zetten. Rwanda heeft een sterk groeiende economie, maar importeert een heel groot deel van het voedsel uit omringende landen terwijl het overgrote deel van de

mensen boer of teler is. Het is dus goed om mensen aan te sporen meer geld aan de nationale economie te spenderen. Verder exporteren we ook naar omringende landen zoals Oeganda en Congo en kijken we naar andere gewassen om snacks van te maken, ook om gewasrotatie van telers te stimuleren zodat de grond vruchtbaar blijft.” Rwanda is vandaag de dag een zeer toegankelijk land om te ondernemen. “Iedereen werkt hard om van Rwanda een succesvolle economie te maken. Het is een heel veilig en stabiel land met weinig criminaliteit, kent geen corruptie en heeft een goed zorgstelsel. Rwanda is een van de weinige landen dat corona onder controle heeft, dat zegt natuurlijk al wat. Wat mij opvalt is dat Rwandezen in vergelijking met veel andere landen echt actief en met trots bezig zijn met de ontwikkeling van het land. Bij ons in het bedrijf werken de mensen echt met passie voor het bedrijf.”

Thijs heeft al veel van zijn oorspronkelijke taken kunnen overdragen aan lokale werknemers. Die zijn goed opgeleid op het gebied van agronomie, agribusiness en kwaliteitsmanagement en zijn actief in inkoop, als kwaliteitsmanager in de fabriek of verkoper in de stad. Dat maakt voor Thijs de weg vrij om verder te kijken. “Ik ben een beetje blijven hangen in Rwanda, maar had nooit het plan om daar oud te worden. Ik kan steeds makkelijker de zaak op afstand aansturen en nieuwe dingen ondernemen. Ik wil graag meer bedrijven beginnen, liefst in de agri-food. In Oost-Afrika liggen veel kansen en ik wil graag kijken hoe we daar de boel aan de gang kunnen krijgen en op een positieve en duurzame manier bij kunnen dragen aan de waardeketen in een land,” besluit Thijs. (ML)  boer@hollandafairfoods.com

Het klimaat in uw expeditie in de meest optimale conditie met de nieuwe HVLS ventilatie Techno Service ‘s-Gravenpolder BV Schoorkenszandweg 17a 4431 NC ‘s-Gravenpolder Tel. +31(0)113 312020 info@tsg.nl / www.tsg.nl

AGF Primeur 5 • 2021

Asperges wereldhandel

Factsheet asperges mei 2021

FACTSHEET Wereldmarkt asperges laatste jaren niet meer gegroeid ASPERGES

TONNEN

Teelt en handel van asperges groeien de laatste jaren nietFruitmeer. In dit +31654687684; cijfer betrouwbaar is, is moeilijk te & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; fruitvegfacts@gmail.com veel Europese landen is de productie tot een jaar of drie geleden nog achterhalen. Mocht het cijfer kloppen, dan wordt van die enorme oogst maar een wel gegroeid maar de import/export was al langer stabiel. Natuurlijk Nederland: Import asperges per deel maand in 2020 zeer bescheiden geëxporteerd. Bij de zijn asperges een weergevoelig product, maar dat openbaart zich export van versproduct gaat het om een 1.600 meer in de vroegheid van het seizoen dan in de uiteindelijke omvang paar honderd ton. De export vanOverige verwerkFactsheet asperges mei 1.400 te asperges is wel groter, nl. 50.000 ton 2021 de productie en handel. Het is afwachten hoe het lange, koude van 1.200 conserven en hooguit 10.000 ton diepgeEuropese voorjaar van 2021 uiteindelijk zal uitpakken in de verhandelde vroren product, maar dat is eenSpanje schijntje 1.000 België hoeveelheden. van de Chinese productie.

it neemt niet weg dat er onderhuids natuurlijk best ontwikkelingen zijn. Denk hierbij onder meer aan inzet oogstrobot, nieuwe verpakkingen, nieuwe rassen, seizoenverlenging.

800 600

CHINA: GROTE ASPERGETELER 400 Volgens FAO cijfers zou 90% van de wereldteelt van asperges in China worden 200 ASPERGES gerealiseerd. In 2019 geeft FAO een oogst jan feb mrt in China van 8,3 miljoen ton. In hoeverre

FACTSHEET

Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com

jun

jul

aug sep

okt

nov

dec

Export Mexico en Peru asperges vers 2020

1.400

Overige

1.200

Spanje

1.000

België

800

Duitsland

600

45.000 40.000 35.000

TONNEN

mei

50.000

1.600

30.000 25.000 20.000

Peru

15.000

Mexico

400 200

Peru jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug sep

okt

nov

Wereldwijde export asperges (vers en verwerkt)

apr

Wereldwijde export asperges (vers en verwerkt)

Nederland: Import asperges per maand in 2020

Duitsland

De aspergeteelt in alle andere landen dan Mexico staChina tezamen is al een aantal jaren biel. Van de groep overige landen zijn Peru Peru en Mexico veruit de belangrijkste. Peru is

Export Mexico en Peru asperges vers 2020

AGF Primeur 5 • 2021 50.000

dec

10.000

Mexico

5.000 -

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug sep

okt

nov

dec

Asperges: Productie wereldwijd (in 1000 ton) Bron: FAO/ Eurostat Totaal China Rest

2010

2015

2016

2017

2018

2019

7.488 6.600 888

8.684 7.665 1.019

8.880 7.816 1.064

9.098 7.978 1.120

9.276 8.141 1.135

9.432 8.303 1.129

Peru Mexico Duitsland Spanje Italië Ver Staten Japan Iran Frankrijk Thailand Nederland Polen Columbia Chili Argentinië Canada Griekenland Australië Hongarije België VK Overige

335 90 92 50 44 36,2 31,4 15,2 18,7 63,1 14,3 2,2 0,3 13,2 8,8 6,2 18,8 8,8 6,4 1,7 3,9 26,5

369 198 114 59 44 32,0 29,1 21,3 20,1 23,7 17,1 2,9 0,0 10,4 10,6 8,6 10,8 8,4 5,0 4,0 5,4 25,8

378 217 120 60 44 37,8 30,4 22,5 18,7 23,5 18,6 2,8 0,1 10,7 10,9 9,4 12,7 7,9 5,8 4,7 5,9 23,0

383 246 131 63 46 38,2 26,2 23,6 21,7 25,0 20,8 2,8 2,5 9,7 11,2 9,0 12,5 7,8 5,6 4,8 5,0 23,8

361 278 133 68 48 35,5 26,5 24,6 20,7 22,0 19,0 12,7 6,6 10,7 11,5 9,0 9,5 7,7 5,7 5,3 5,0 15,5

367 272 131 59 50 34,2 27,4 25,7 20,0 18,2 18,2 12,7 11,9 11,8 11,8 10,2 8,4 7,7 5,9 5,4 5,0 16,3

2020

352 301 118 65 47 30,1

2021

370

19,9 17,9 12,2

10,3 5,5 2,5

Asperges vers: Export wereldwijd (in tonnen) Bron: Trademap Totaal

2012 345.792

2013 328.532

2014 382.653

2015 363.147

2016 369.222

2017 385.948

2018 428.026

2019 423.803

2020 414.000

+/- in % -2%

Mexico 1) Peru VS Spanje Nederland Italië Griekenland Frankrijk Duitsland België Hongarije Thailand Australië Canada Polen Denemarken VK Slowakije Portugal Oostenrijk China Ecuador Marokko Overige

107.536 118.098 40.189 14.704 20.071 5.416 9.551 3.600 4.340 1.680 2.840 4.884 2.563 1.515 2.601 28 601 1.136 4 185 185 199 1.027 2.839

93.951 124.719 36.458 15.974 17.539 5.839 5.723 3.548 3.761 2.259 2.653 2.845 2.779 1.685 2.837 53 503 1.012 3 153 107 256 788 3.087

126.169 133.186 38.633 19.669 23.222 6.229 6.874 3.934 4.255 1.894 3.133 3.309 3.409 1.440 3.033 22 427 852 13 131 116 238 300 2.165

127.000 129.332 29.460 21.415 16.097 6.139 4.968 4.539 3.994 2.170 2.645 2.730 4.165 1.330 2.862 40 410 758 42 209 208 325 226 2.083

127.644 123.292 37.507 17.383 19.133 8.680 5.796 4.376 4.766 3.216 2.744 2.298 5.183 1.496 2.077 40 533 709 105 356 74 374 141 1.299

147.332 115.427 39.645 21.527 19.145 8.163 5.133 4.030 5.119 3.419 3.331 2.265 3.838 1.445 1.868 285 612 683 281 272 235 324 273 1.296

165.072 131.050 47.060 24.810 17.898 7.787 5.343 4.013 4.139 3.640 2.927 2.373 3.896 1.649 1.528 688 613 653 497 369 209 329 187 1.296

165.865 131.798 45.119 24.700 15.458 7.221 4.031 4.802 4.820 3.924 2.747 2.047 3.245 2.087 1.547 744 594 629 310 315 316 268 47 1.169

170.234 125.386 38.013 24.394 16.965 9.051 4.954 4.763 3.800 3.317 2.287 2.187 1.994 1.289 1.162 958 562 411 256 253

3% -5% -16% -1% 10% 25% 23% -1% -21% -15% -17% 7% -39% -38% -25% 29% -5% -35% -17% -20%

1)Import in de Verenigde Staten

jaarlijks goed voor ca. 370.000 ton en Mexico voor 275.000 ton.

NEDERLANDERS EN VOORAL DUITSERS HOUDEN HET VOORAL (NOG) BIJ WIT Er zijn weinig betrouwbare gegevens bekend over de verhouding wit-groen en dan vergeten we paars maar. Van Nederland weten we op basis van onderzoek van het GroentenFruitHuis dat de verhouding wit/groen bij de supermarktaankopen door consumenten 73/27 is. Buiten de supermarkten wordt er waarschijnlijk meer wit verkocht. In Duitsland is de verhouding bij de supermarktaankopen 85 wit en 15 groen. In Zwitserland is de verhouding wit/groen 60/40. Voor Peru ligt het helemaal andersom. Groene asperges maken ongeveer 80% van de totale productie uit. Deze worden vers verpakt in dozen van 5 kilo of ze worden ingevroren. Beide gaan vooral naar de Verenigde Staten. Witte asperges worden vooral in conserven of pot verwerkt en vervolgens veel naar Europa geëxporteerd.

VERS VERWERKT De beide grote aspergetelende landen Mexico en Peru exporteren respectievelijk 65 en 35% van hun oogst als vers product. Peru exporteert naast vers (in 2020: 125.000 ton) ook asperges in conserven (34.000 ton) en diepgevroren asperges (8.000 ton).

Wereldwijd wordt er ruim een half miljoen ton asperges internationaal verhandeld, waarvan 415.000 ton vers product, 100.000 ton conserven en ca. 16.000 ton diepgevroren product. De waarde van deze export bedroeg in het afgelopen jaar resp. 1,2 miljard euro, 240 miljoen en 17 miljoen euro. China is de belangrijkste exporteur van asperge in conserven met in het afgelopen jaar een export van 50.000 ton. Dat is evenveel als de beide jaren ervoor, maar wat minder dan daarvoor. Spanje is de AGF Primeur 5 • 2021

Asperges wereldhandel

belangrijkste afnemer, gevolgd door Duitsland.

Peru exporteerde vorig jaar 34.000 ton asperge in conserven. Dat is wat meer dan de jaren ervoor. Spanje is ook voor conserven uit Peru de belangrijkste afnemer, gevolgd door de Verenigde Staten, Frankrijk en Duitsland. PERU VERUIT DE BELANGRIJKSTE EXPORTEUR Milde temperaturen en schaarse regenval maken de Peruaanse kuststreek een ideale omgeving voor het verbouwen van asperges. Door het droge klimaat gaan de asperges niet in rust waardoor Peru een van de weinige landen ter wereld is waar het hele jaar door hoogwaardige asperges worden geoogst.

De oogst van asperges in Peru in 2021 wordt geraamd op 370.000 ton, een stijging van vijf procent vergeleken met 2020. De oogst van asperges in 2019 bedroeg 367.000 ton. De oogst in 2020 daalde als gevolg van een tekort aan arbeidskrachten tijdens het oogstseizoen. Vanwege de coronamaatregelen was reizen naar de teeltgebieden niet altijd mogelijk. De export van verse asperges uit Peru zal naar verwachting in 2021 met 135 a 140.000 ton ruim 15% groter worden dan in het afgelopen jaar. In 2020 daalde de export van verse asperges met 10 procent als gevolg van de lockdown. Bovendien zorgden sociale onrust en wegversperringen op belangrijke snelwegen tegen het einde van 2020 in de regio's Ica en La Libertad ook voor problemen. Met name was het lastig containers voor de scheepvaart ter plekke te krijgen.

Peruaanse verse asperges worden voornamelijk geëxporteerd naar de Verenigde Staten (75%), gevolgd door Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. De Amerikaanse markt piekt meestal in

AGF Primeur 5 • 2021

Asperges vers: Export belangrijkste landen in 2020 per maand (in tonnen) Mexico Peru Spanje Nederland1) Italië Duitsland Frankrijk Griekenland

jan 8.243 11.121 610 1.696 53 302 136 3

feb 36.708 2.306 1.261 1.990 110 381 347 72

mrt 43.091 1.099 4.687 2.561 629 714 1.328 1.667

apr 12.885 2.680 8.647 3.355 3.433 1.513 1.857 2.663

mei 6.768 9.403 6.418 3.109 3.684 1.561 1.095 994

jun 8.078 9.658 3.735 2.785 1.315 843 371 168

jul 11.982 12.765 1.367 1.745 58 415 136 1

aug 9.539 12.447 527 1.438 43 206 112 2

sep 9.257 13.595 698 1.151 87 216 59 3

okt 9.420 16.722 619 1.393 45 157 86 2

nov 10.062 15.969 596 1.268 75 422 52 35

dec 4.203 17.621 674 1.777 59 208 76 2

1)Incl. re-export

Asperges vers: Import wereldwijd (in tonnen) Bron: Trademap Totaal

2012 350.183

2013 335.801

2014 386.282

2015 372.864

2016 374.943

2017 390.612

2018 434.010

2019 437.737

2020 431.000

+/- in % -2%

VS Canada Duitsland Frankrijk Nederland VK Spanje Japan Zwitserland België Italië Denemarken Zweden Australië Oostenrijk Taiwan Hong Kong Finland Singapore Polen Noorwegen Ierland VAE Afghanistan Maleisië Korea Zuid-Afrika Slowakije Brazilië Overige

187.635 22.516 26.409 13.663 14.492 10.866 9.728 15.243 9.506 4.960 4.404 1.997 2.131 3.611 2.471 3.232 1.249 638 1.225 210 1.937 315 1.029 845 298 323 90 1.037 8.123

182.362 20.217 24.261 13.545 13.088 14.288 8.703 11.265 9.695 5.646 3.682 1.542 2.583 3.567 2.341 2.348 889 704 1.183 357 1.813 365 958 628 373 262 758 1.047 7.331

220.643 22.482 26.648 14.012 12.517 14.211 9.553 11.741 9.729 5.776 4.048 1.993 2.777 4.594 2.292 3.582 1.047 871 1.403 417 2.020 630 1.075 1.119 442 230 604 1.294 8.532

220.075 18.183 23.746 14.072 11.067 13.358 8.826 8.927 9.514 5.659 5.032 2.273 2.749 4.046 2.526 2.992 1.151 990 1.426 708 1.772 617 1.045 987 635 215 813 1.179 8.281

214.735 19.224 24.725 14.624 12.600 12.860 11.347 10.802 9.188 6.995 3.889 2.194 2.632 3.835 2.931 2.477 1.398 1.044 1.557 708 1.531 963 1.159 1.350 597 210 851 1.089 7.428

227.888 20.118 25.140 14.347 12.543 12.154 11.565 10.082 9.097 6.615 4.209 2.223 2.820 4.184 2.867 2.582 1.475 1.299 1.516 812 1.542 654 1.190 1.914 724 567 1.053 1.204 8.229

257.526 24.015 24.804 14.082 14.535 13.244 13.859 10.827 8.580 6.453 4.090 2.999 3.448 4.353 2.825 2.592 1.726 1.719 1.748 1.036 1.360 797 1.275 2.176 931 822 1.156 1.493 9.539

259.486 23.423 24.251 15.591 15.551 13.204 13.463 9.811 8.528 6.659 4.700 2.586 3.459 4.029 3.078 2.839 1.886 1.367 1.747 1.432 1.343 1.173 1.276 1.202 1.165 926 1.426 1.143 1.456 9.536

265.836 24.845 22.704 14.697 12.816 12.518 10.939 9.309 8.807 6.477 3.532 3.314 2.962 2.687 2.513 2.116 1.900 1.648 1.416 1.406 1.355 1.289 1.275 1.200 1.013 908 896 880 683 9.500

2% 6% -6% -6% -18% -5% -19% -5% 3% -3% -25% 28% -14% -33% -18% -25% 1% 21% -19% -2% 1% 10% 0% 0% -13% -2% -37% -23% -53% 0%

Verenigde Staten : Import asperges vers (in tonnen) Bron: Trademap Totaal Mexico Peru Canada Ecuador China Argentinië België Nederland Overige

2013 182.362

2014 220.643

2015 220.075

2016 214.735

2017 227.888

2018 257.526

2019 259.486

2020 265.836

+/- in % 2%

93.951 86.458 1.678 171

126.169 92.853 1.439 143

127.000 91.500 1.329 222

127.644 85.265 1.495 233

147.332 78.905 1.421 153

165.072 90.636 1.643 133

165.865 91.286 2.062 227

3% 3% -37%

29 1 9

3 21

1 52

2 12

37 2 3

32 7 7

170.234 93.676 1.289 511 68 53 2 2 1

3 73

de maanden voorafgaand aan de Thanksgiving- en Kerstvakantie.

Peru werd 125.000 ton ingevoerd.

Verder exporteert Mexico MEXICO bescheiden hoeveelheden naar Mexico is de andere grote teler Europa, en dan met name naar en exporteur. Vrijwel de hele Nederland. In het afgelopen export is gericht op de Ver- jaar importeerde Nederland enigde Staten. In het afgelopen 1.450 ton uit Mexico. De jaren jaar werd er in de Verenigde daarvoor was het meer, nl. ca. Staten 170.000 ton uit Mexico 2.000 ton. ingevoerd. Ter vergelijking: uit

Mexico exporteert jaarrond asperges. Februari en maart zijn de echte topmaanden. Peru exporteert ook jaarrond, maar het seizoen kent geen echte grote pieken. Het hoofdseizoen loopt van mei t/m januari met een echte top in de periode oktober-december.

Asperges vers: Export belangrijkste landen in 2020 per maand (in tonnen) jan 8.243 11.121 610 1.696 53 302 136 3

Mexico Peru Spanje Nederland1) Italië Duitsland Frankrijk Griekenland

feb 36.708 2.306 1.261 1.990 110 381 347 72

mrt 43.091 1.099 4.687 2.561 629 714 1.328 1.667

apr 12.885 2.680 8.647 3.355 3.433 1.513 1.857 2.663

mei 6.768 9.403 6.418 3.109 3.684 1.561 1.095 994

jun 8.078 9.658 3.735 2.785 1.315 843 371 168

jul 11.982 12.765 1.367 1.745 58 415 136 1

aug 9.539 12.447 527 1.438 43 206 112 2

sep 9.257 13.595 698 1.151 87 216 59 3

okt 9.420 16.722 619 1.393 45 157 86 2

nov 10.062 15.969 596 1.268 75 422 52 35

dec 4.203 17.621 674 1.777 59 208 76 2

1)Incl. re-export

Nederland: Import en export van asperges; vers en verwerkt

Nederland: Import en export asperges vers (in tonnen)

Bron: Eurostat IMPORT TON Vers Bevroren Conserven

2016

2017

2018

2019

2020

21.181 12.600 2.179 6.402

21.325 12.543 1.886 6.896

21.215 14.535 2.244 4.435

23.753 15.551 1.380 6.822

20.794 12.816 1.483 6.495

1000 EURO Vers Bevroren Conserven

86.181 66.610 5.272 14.299

84.215 65.747 4.875 13.592

80.806 65.059 5.559 10.188

90.272 71.059 3.481 15.732

81.086 63.708 3.388 13.990

EXPORT TON Vers Bevroren Conserven

27.982 20.366 1.261 6.355

26.621 20.253 988 5.380

25.601 19.716 869 5.016

25.948 19.225 427 6.296

24.268 16.777 459 7.031

1000 EURO Vers Bevroren Conserven

121.770 97.262 5.039 19.468

110.923 90.463 3.785 16.676

100.793 84.211 3.434 13.147

110.268 90.434 1.754 18.079

108.013 86.299 1.678 20.036

België: Import en export asperges vers (in tonnen) Bron: Eurostat IMPORT Wereld EU27 landen EU27 extra

2015

2016

2017

2018

2019

2020 +/- in %

5.698 3.910 1.788

6.995 5.185 1.810

6.615 4.696 1.920

6.453 4.314 2.139

6.659 4.428 2.231

6.477 4.562 1.915

-3% 3% -14%

Nederland Peru Spanje Mexico Duitsland Italië Overige

3.002 1.516 463 245 291 54 127

4.254 1.536 395 223 354 60 173

3.679 1.563 402 329 452 65 126

3.621 1.726 447 408 114 53 83

3.666 1.858 442 331 175 45 142

3.699 1.592 476 316 174 116 104

1% -14% 8% -4% 0% 155% -27%

EXPORT Wereld EU27 landen EU27 extra

2.134 1.727 407

3.216 2.780 437

3.418 2.953 465

3.639 3.003 637

4.045 3.428 617

3.315 2.874 441

-18% -16% -29%

Nederland Frankrijk Zweden Noorwegen Rusland Luxemburg Denemarken Finland Duitsland Overige

451 456 240 290 10 149 40 108 148 242

953 838 225 205 106 172 53 103 159 402

1.146 798 255 189 140 140 114 136 153 346

1.156 683 309 205 285 174 168 211 114 334

1.581 733 240 185 325 194 235 202 88 263

1.287 592 198 190 181 179 169 169 142 208

-19% -19% -17% 2% -44% -7% -28% -16% 62% -21%

Bron: Eurostat IMPORT Wereld EU27 extra EU27 landen

2016

2017

2018

2019

2020

+/- in %

12.600 10.260 2.340

12.543 8.646 3.898

14.535 11.080 3.455

15.551 10.836 4.715

12.816 9.600 3.216

-18% -11% -32%

8.523 1.611 666 1.088 268 0 4 1 12 79 34 53 67 85 38 7

8.399 2.533 822 1.563 508 1 159 97

8.672 2.005 1.086 2.027 802 50 161 230 61 29 55 36 54 154 42

18 40

7.988 1.450 1.099 920 468 178 170 138 92 86 51 44 29 27 23 13 12 12 3 3 11

-8% -28% 1% -55% -42% 260% 6% -40% 52% 200% -7% 22% -47% -82% -44%

15 26

7.062 1.435 845 1.798 554 0 81 65 25 56 160 72 68 108 83 31 60 40

EXPORT Wereld EU27 landen EU27 extra

20.366 18.099 2.267

20.253 17.745 2.508

19.716 17.774 1.942

19.225 17.160 2.065

16.777 15.220 1.557

-13% -11% -25%

Duitsland België Frankrijk Denemarken Spanje Italië Noorwegen Zweden Polen Oostenrijk VAE Finland VK Zwitserland Griekenland Roemenië Saoedi-Arabië Overige

6.787 4.857 1.922 774 359 696 916 1.339 166 271 232 261 459 201 115 92 61 858

7.525 4.782 1.524 718 445 352 968 1.101 186 225 471 188 360 150 112 65 73 1.007

7.139 3.941 1.674 1.182 770 367 666 1.110 233 329 357 267 245 131 115 91 62 1.037

6.733 3.120 1.478 1.642 904 497 675 674 479 400 372 265 171 248 126 129 137 1.171

5.651 3.275 1.353 1.216 1.134 618 617 531 315 243 233 198 161 152 133 122 85 740

-16% 5% -9% -26% 25% 24% -9% -21% -34% -39% -37% -25% -6% -39% 6% -6% -38% -37%

Peru Mexico Duitsland België Spanje Roemenië Denemarken Hongarije Ecuador Italië Polen Frankrijk Thailand Griekenland Zweden Zuid-Afrika China VS Brazilië Portugal Overige

42 62 81 60 7 94

66 1 10 32

1 29

Peru: Export asperges (vers en verwerkt) Bron: Trademap Vers Conserven Bevroren

2019 1000 ton $ miljoen 132 394 31 95 10 42

2020 1000 ton $ miljoen 125 377 34 102 8 34

AGF Primeur 5 • 2021

Asperges wereldhandel

VERENIGDE STATEN GROTE MARKT VOOR ASPERGES De Verenigde Staten is een grote markt voor asperges. De teelt in de Verenigde Staten wordt geschat op 35.000 ton. De Verenigde Staten is veruit de grootste importmarkt met een hoeveelheid van 265.000 ton. Mexico met 170.000 ton en Peru met 125.000 zijn de twee leveranciers. De Verenigde Staten exporteert ook redelijk veel asperges. Na de grote twee versexporteurs is de Verenigde Staten zelfs de derde in grootte met in 2020 een export van 38.000 ton. Dat was belangrijk minder dan in 2019. Vrijwel de hele export gaat naar buurland Canada. SPANJE DE GROOTSTE EXPORTEUR IN EUROPA In Europa is Spanje de grootste exporteur van verse asperges. De export had in het afgelopen jaar een omvang van ruim 24.00 ton. Dat is vrijwel evenveel als de jaren ervoor. Duitsland en Frankrijk zijn de belangrijkste afnemers.

NEDERLAND BELANGRIJKE IMPORTMARKT Volgens het CBS oogstte Nederland vorig jaar net als in 2019 ongeveer 18.000 ton asperges. De jaren daarvoor was dat weleens wat meer, maar door de jaren heen zit er niet al te veel beweging in.

In 2020 exporteerde Nederland 17.000 ton verse asperges met een waarde van 86 miljoen euro. Dat was meer dan in 2019, maar iets minder dan de jaren daarvoor. Hierbij gaat het voor een belangrijk deel om re-export. Hoeveel Nederlandse asperges er vers de grens over gaan is moeilijk in te schatten. KCB/GFH geven voor 2020 een export van 2.700 ton tegen 7.000 ton in 2019 en 3.500 ton in 2018.

Vorig jaar importeerde Nederland minder dan de jaren ervoor. In 2020 ging het om 13.000 ton tegen 15.000 ton in de twee voorgaande jaren. Peru is veruit de belangrijkste leverancier voor Nederland

AGF Primeur 5 • 2021

Spanje: Import en export asperges vers (in tonnen) Bron: Eurostat IMPORT Wereld EU27 extra EU27 landen

2015

2016

2017

2018

2019

2020

+/- in %

8.825 8.636 190

11.347 10.657 690

11.565 10.848 717

13.859 13.218 641

13.463 12.530 933

10.939 9.584 1.354

-19% -24% 45%

Peru Mexico Duitsland Nederland Overige

7.830 519 4 141 331

8.797 1.751 19 398 382

8.537 2.005 328 116 578

9.738 3.227 122 103 669

10.693 1.658 269 314 529

7.881 1.417 500 244 897

-26% -15% 86% -22% 69%

EXPORT Wereld EU27 landen EU27 extra

21.429 19.736 1.693

17.403 16.551 851

21.691 19.987 1.704

24.849 23.389 1.460

25.999 24.493 1.506

24.394 22.816 1.578

-6% -7% 5%

Duitsland Frankrijk Italië Portugal Denemarken Zwitserland Nederland België Polen Finland Zweden Overige

8.419 6.511 2.183 693 707 1.151 357 326 49 211 115 708

7.330 5.393 1.363 697 515 527 315 244 72 230 124 593

8.953 6.140 1.460 1.002 770 1.181 263 228 209 318 154 1.015

9.084 7.130 1.661 1.027 1.639 572 708 293 570 332 263 1.571

8.948 8.072 2.434 930 942 750 547 426 513 368 363 1.706

8.204 7.746 1.683 1.160 962 892 553 550 444 440 301 1.459

-8% -4% -31% 25% 2% 19% 1% 29% -13% 19% -17% -15%

Duitsland: Import en export asperges vers (in tonnen) Bron: SBA/ Eurostat IMPORT 1)

2015 23.746

2016 24.726

2017 25.140

2018 24.803

2019 24.251

2020 22.751

+/- in % -6%

Spanje Griekenland Italië Nederland Peru Hongarije Polen Mexico Thailand België Overige

7.140 5.136 1.750 3.456 3.264 755 1.773 100 111 78 185

6.818 5.496 3.816 2.739 3.111 819 1.166 290 87 118 266

7.870 5.664 3.077 2.530 3.044 705 1.503 304 85 117 241

7.316 5.730 2.612 2.288 3.778 619 1.267 746 93 144 212

8.126 5.240 2.337 1.802 3.287 870 1.655 572 98 90 173

8.310 5.290 4.076 1.687 1.620 635 474 433 66 51 109

2% 1% 74% -6% -51% -27% -71% -24% -33% -44% -37%

EXPORT Wereld EU27 landen EU27 extra

3.994 2.803 1.191

4.767 3.538 1.229

5.120 3.982 1.138

4.139 3.164 976

4.820 3.827 994

3.802 2.567 1.235

-21% -33% 24%

Zwitserland Frankrijk Oostenrijk Finland Nederland Italië Zweden Overige

1.185 846 500 145 394 298 147 480

1.218 1.280 623 162 432 315 313 423

1.129 1.447 687 214 602 350 236 455

955 1.364 460 264 277 342 159 319

963 1.510 616 229 586 247 157 512

1.222 715 544 393 349 165 123 291

27% -53% -12% 72% -40% -33% -22% -43%

1)Import naar land van oorsprong

Verenigde Staten: Import asperges vers (in tonnen) Bron: Trademap Totaal Mexico Peru Canada Ecuador China Argentinië België Nederland Overige

2013 182.362

2014 220.643

2015 220.075

2016 214.735

2017 227.888

2018 257.526

2019 259.486

2020 265.836

+/- in % 2%

93.951 86.458 1.678 171

126.169 92.853 1.439 143

127.000 91.500 1.329 222

127.644 85.265 1.495 233

147.332 78.905 1.421 153

165.072 90.636 1.643 133

165.865 91.286 2.062 227

3% 3% -37%

29 1 9

3 21

1 52

2 12

37 2 3

32 7 7

170.234 93.676 1.289 511 68 53 2 2 1

3 73

Peru: Export asperges vers (in tonnen) Bron: Trademap Totaal Noord-Amerika EU27 Rest VS Spanje VK Nederland Canada België Brazilië Mexico Denemarken Italië Frankrijk Columbia Chili Duitsland Zuid-Korea Japan Hong Kong Panama Overige

2013 124.719 87.678 21.145 15.896

2014 133.186 93.913 22.437 16.836

2015 129.332 92.803 21.382 15.147

2016 123.292 88.023 21.078 14.191

2017 115.427 82.570 20.091 12.766

2018 131.050 92.687 23.522 14.841

2019 131.798 93.453 24.666 13.679

2020 125.386 95.873 19.164 10.349

+/- in % -5% 3% -22% -24%

86.819 7.008 9.439 11.110 392 952 1.025 467 176 517 632 144 619 457 165 1.617 124 89 2.967

92.716 8.167 9.673 11.012 604 384 1.295 593 155 624 838 265 703 818 209 1.272 213 110 3.535

91.420 7.676 9.528 10.656 888 179 1.162 495 106 678 867 255 373 638 168 711 198 303 3.031

86.613 8.640 9.354 9.251 737 537 1.088 673 100 396 760 241 256 940 136 601 117 132 2.720

81.429 8.465 8.453 8.832 576 722 1.182 565 345 383 564 231 263 370 223 595 159 119 1.951

91.346 9.738 9.451 10.072 651 816 1.471 690 540 554 633 282 464 718 265 345 234 125 2.655

91.201 10.977 8.945 9.620 1.623 1.133 1.438 629 611 557 614 331 395 750 227 230 339 134 2.044

93.301 8.340 8.044 7.894 1.966 1.228 677 606 582 405 391 332 319 270 192 147 138 102 452

2% -24% -10% -18% 21% 8% -53% -4% -5% -27% -36% 0% -19% -64% -15% -36% -59% -24% -78%

EU27: Import asperges (in tonnen)

Asperges bevroren Export Peru en import in de VS (in tonnen) Bron: Trademap /Eurostat EXPORT PERU VS Japan Spanje België Duitsland Korea Taiwan VK Italië Nederland Zweden Overige IMPORT VS Peru Mexico Chili China Turkije Overige

2016

2017

2018

2019

2020

8.419 3.767 2.106 1.269 107 228 121 411 163 42 205

8.556 3.063 2.409 1.912 239 203 32 384 148 14 152

10.335 3.386 3.136 2.065 410 186 123 90 482 143 13 301

9.730 3.842 2.805 1.616 262 238 105 60 44 433 47 278

8.108 3.646 2.536 955 327 253 114 75 58 57 41 25 20

10.114 6.097 2.625 513 417 337 125

8.258 3.736 2.565 1.331 509 118

5.888 1.774 2.805 295 195 746 73

5.257 2.414 2.076 369 236 163

4.624 2.097 1.685 435 345 33 28

Verenigd Koninkrijk: Import asperges vers (in tonnen) Bron: Trademap Totaal Peru Mexico Rest Spanje Nederland Italië Ierland België Honduras Chili VS Frankrijk Guatemala Denemarken Duitsland Kenia Bulgarije Polen Overige

2015 13.358 9.382 1.645 2.331

2016 12.860 9.280 1.980 1.600

2017 12.154 8.370 2.310 1.474

2018 13.244 9.323 2.362 1.559

2019 13.204 8.880 3.376 948

2020 12.518 7.787 3.857 874

1.146 231 117 51 93

523 157 172 36 81 14

242 125 224 164 88

638 94 96 156 63

339 184 109 92 34 18

12 101 10

79 106 -

252 7

12 68 21 257 9

254 3

294 9

230 81

214 36

126 63

94 22

61 18

295 195 109 47 37 34 29 24 18 18 16 16 13 12 5 6

1 13 79

1 59

Bron: Eurostat IMPORT IN: EU27 totaal Duitsland Spanje Italië België Nederland Frankrijk

2016

2017

2018

2019

2020

21.678 3.607 4.220 3.732 3.731 2.179 1.851

21.458 3.738 4.363 3.711 3.313 1.886 1.656

26.331 4.259 4.388 3.616 7.632 2.244 1.771

21.472 4.862 4.233 3.470 3.488 1.380 1.746

17.558 4.818 3.215 2.629 2.388 1.483 1.433

IMPORT UIT: EU27 extra EU27 landen

16.367 5.312

15.577 5.881

17.120 9.212

16.629 4.842

13.757 3.801

8.056 5.863 2.307 1.602 1.340 1.181 79 88 397 493

7.629 5.201 2.651 1.556 1.606 1.140 263 182 453 591

7.430 6.005 3.654 1.458 1.249 4.044 519 128 1.324 367

7.753 5.974 2.773 1.401 1.030 922 414 166 540 292

7.566 4.197 1.869 1.145 761 637 362 303 291 250

China Chili Peru België Nederland Spanje Polen Italië Frankrijk Duitsland

en Duitsland en België zijn de belangrijkste afnemers.

Naast vers product handelt Nederland ook in diepgevroren en geconserveerde asperges. De handel in diepgevroren product is van bescheiden omvang: import vorig jaar 1.500 ton en export 500 ton. De import van asperge in conserven was met 6.500 ton en een export van 7.000 ton wel groter. BELGIË IS BESCHEIDEN PRODUCENT In België is de teelt van asperges van bescheiden omvang. Tot en met 2019 groeide de

productie wel naar zo’n 5.000 ton. Vorig jaar is de oogst echter veel kleiner geweest. Ook de import van verse asperges in België bleef vorig jaar met 6.500 ton achter bij die in 2019. Ruim de helft van de Belgische import komt uit Nederland en verder komt er zo’n 1.600 ton uit Peru. België exporteerde vorig jaar 3.300 ton verse asperges. Nederland is de belangrijkste afnemer, op afstand gevolgd door Frankrijk, Zweden en Noorwegen.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

AGF Primeur 5 • 2021

Divers

Aardappel nog steeds favoriet bij Amerikanen

olgens een 2021 studie, die jaarlijks wordt uitgevoerd door Potatoes USA, kiezen consumenten voedingsmiddelen vooral op basis van smaak, versheid en waarde. Consumenten waarderen de veelzijdigheid van aardappelen, hoe voedzaam ze zijn en het feit dat ze op vele manieren kunnen worden klaargemaakt.

Elk jaar voert Potatoes USA een onderzoek uit naar de mening en het gebruik van consumenten om de houding van Amerikaanse consumenten ten opzichte van voeding en eetpatronen, en specifiek ten opzichte van aardappelen, in kaart te brengen. Het inzicht in de motieven van de consument is belangrijk voor de Amerikaanse aardappelsector om tegemoet te komen aan de behoeften van de markt en de aardappelconsumptie te stimuleren.

SpringFresh Group Lipowo 27 69-200 Sulecin POLEN Telefoon +48 607 041 611 GSM +31 (0)651 297 310 E-mail info@springfresh.eu

www.springfresh.eu

AGF Primeur 5 • 2021

Eetbare verpakkingen kunnen met AGF meegekookt worden

Voor het vijfde jaar op rij zijn aardappelen de favoriet van Amerika. Broccoli was de tweede meest populaire groenten, gevolgd door tomaten, maïs, gemengde sla en champignons. Hoewel aardappelen vaak worden gegeten, vroeg het onderzoek de respondenten waarom ze niet vaker aardappelen eten. De overtuiging dat ze al genoeg aardappelen eten werd als voornaamste reden genoemd, gevolgd door het idee dat aardappelen veel koolhydraten bevatten, een voorkeur voor andere groenten en de overtuiging dat aardappelen dikmakend zijn. Op de vraag wat hen ertoe zou aanzetten vaker aardappelen te kopen, noemden de consumenten kleinere zakken om verspilling tegen te gaan, meer recepten en betere voedingsinformatie. 

nderzoeksters van de Universiteit van Coimbra, Portugal, hebben als alternatief voor plastic verpakkingen eetbare en gezondheidsvriendelijke oplossingen ontwikkeld op basis van resten van groenten, fruit en schaaldieren. Hoewel het nog maar om een prototype gaat, stelt het onderzoekscentrum zich ten doel om de verpakking in de nabije toekomst op de markt te brengen, zo werd bevestigd aan de Spaanse nieuwsdienst Efeagro. "Er bestaan wel al enkele eetbare verpakkingen, maar deze oplossing is innovatief door het benutten van restafval en het toevoegen van gezondheidsbevorderende stoffen zoals antioxidanten en probiotica," aldus de onderzoekers. Aardappelzetmeel en pectine van kweeperen, twee structurele polymeren, behoren tot de hoofdingrediënten van de verpakking. Met deze materialen zijn de onderzoekers erin geslaagd via een eenvoudig proces zeer dunne folies te verkrijgen.

DE VERPAKKING KAN MEEGEKOOKT WORDEN Door deze innovatie kan voedsel worden gekookt zonder de verpakking te hoeven verwijderen. De eetbare folie, speciaal ontworpen voor verpakkingen voor groenten, fruit en kaas, heeft immers bioactieve eigenschappen. Daartoe evalueerden de onderzoekers de onderlinge reacties tussen de verschillende verbindingen, voerden ze een microbiologische en sensorische analyse van de folie uit en bestudeerden ze de compatibiliteit van de verpakkingsoplossing met voedsel. Het project, dat in 2018 van start ging en gerealiseerd wordt met Europese steun, is een voorbeeld van circulaire economie door hergebruik van resten en het vermijden van afvalcreatie. Het onderzoek werd bekroond door de Universiteit van Coimbra en in de ideeënwedstrijd LL2FRESH. 

Column

Voedingswaarde diepgevroren en vers onder de loep Sommige mensen kiezen graag voor groenten en fruit uit de diepvries, terwijl anderen ze liever laten staan. De voorstanders zeggen dat deze diepvriesproducten heel handig zijn: je gebruikt precies wat je nodig hebt, waardoor je niks hoeft weg te gooien. Ze zijn langer houdbaar dan vers, waardoor je een voorraadje kunt aanleggen en zo altijd wat achter de hand hebt voor onvoorziene momenten. Daarbij zijn ze ook nog eens gunstig geprijsd. Mensen die liever voor vers kiezen voeren steevast aan dat het invriezen verlies betekent van waardevolle voedingsstoffen zoals vitaminen. Hoe zit dat precies?

e weg van diepvriesproducten is anders dan die van verse. Het verschil begint al bij het moment van oogsten: de meeste groenten en fruit worden geoogst voordat ze volledig rijp zijn. Dit geeft ze de tijd om te rijpen tijdens het transport. Het geeft ze echter minder tijd om het volledige scala aan vitaminen, mineralen en natuurlijke antioxidanten te ontwikkelen.

Daarentegen worden groenten en fruit voor de diepvriesindustrie meestal geplukt wanneer ze rijp zijn, precies op het moment dat ze het meest voedzaam zijn. Na het oogsten worden de groenten binnen enkele uren gewassen, geblancheerd, gesneden, ingevroren en verpakt. Fruit wordt niet geblancheerd omdat dit de structuur te veel aantast. In plaats daarvan worden ze meestal behandeld met ascorbinezuur (een vorm van vitamine C), zodat bederf wordt voorkomen.

De meeste nutriënten blijven in bevroren toestand behouden. Het meeste verlies treedt op tijdens het blancheren. Blancheren vindt plaats voor het invriezen. Hierbij wordt het product kort gekookt (meestal een paar minuten), waardoor enzymen onwerkzaam worden gemaakt die voor achteruitgang kunnen zorgen. In groenten zitten tal van enzymen. Deze enzymen zorgen ervoor dat de geur, kleur, nutriënten en de textuur veranderen na verloop van tijd. Dat is onder meer zichtbaar doordat de broccoli na een tijdje geel wordt in plaats van groen. Na het blancheren gaan de groenten direct het ijswater in, om zo het kookproces te stoppen. De groenten worden lang genoeg gekookt om de enzymen te deactiveren, maar kort genoeg om niet gekookt te zijn. Het blancheren zorgt echter ook voor een verlies van de in wateroplosbare voedingsstoffen, zoals de B-vitaminen en vitamine C. Dit geldt niet voor ingevroren fruit omdat dit niet wordt geblancheerd. De hoeveelheid vitaminen die verloren gaat varieert, afhankelijk van de groentesoort en de blancheertijd. Meestal verschillen de verliezen van 10 - 80%, met een gemiddelde van 50%. De nutriëntwaarden blijven vervolgens constant bij het invriezen op -20 graden Celsius. Sommige voedingsstoffen breken pas na meer dan een jaar in de diepvries

af. De meesten actieve plantenstoffen met antioxidantwerking blijven door het invriezen volledig intact.

Ook verse groenten en fruit hebben met teruglopende micronutriënten te maken. Kort na het oogsten, verliezen verse groenten en fruit vocht, waardoor er een grotere kans is op bederf en verlies van voedingsstoffen. Een onderzoek ondervond een daling van voedingsstoffen na drie dagen koelen, wanneer de waarden onder die van de ingevroren varianten kelderden. Dit is het meest voorkomend in zachte fruitsoorten. De vitamine C in verse groenten gaat achteruit direct na het oogsten en blijft tijdens de opslag verder dalen. Bij groenten bewaard op kamertemperatuur daalde de antioxidantwerking. Hoewel vitamine C gemakkelijk verloren gaat tijdens de opslag, kunnen antioxidanten als carotenoïden en fenolen juist omhooggaan, dat komt door het rijpingsproces dat zich voort kan zetten na de oogst.

De meeste bewijzen laten zien dat het invriezen de voedingswaarde kan behouden, en dat de voedingswaarde van verse en ingevroren producten gelijk is. Wanneer onderzoeken een daling in de voedingswaarde van ingevroren producten vaststellen, is deze meestal klein. Daarbij zijn de hoeveelheden vitamine A, carotenoïden, vitamine E, mineralen en vezels gelijk in verse en ingevroren producten, omdat deze stoffen niet gevoelig zijn voor het blancheren. Onderzoeken die producten in de supermarkt vergeleken met de diepgevroren varianten – zoals erwten, sperziebonen, wortels, spinazie en broccoli – ondervonden dat de antioxidantwerking en voedingsstoffen gelijk waren. Diepgevroren producten kunnen meer van bepaalde voedingsstoffen bevatten. Dit wordt het meest gezien bij onderzoeken waarbij diepgevroren producten werden vergeleken met de verse varianten die een aantal dagen thuis zijn bewaard.  Juglen Zwaan

AGF Primeur 5 • 2021

Zuid-Afrika

Wat is de toekomst van de Zuid-Afrikaanse fruitsector? 2020/21 zal een periode zijn die we niet snel zullen vergeten in de internationale AGF-sector of wat dat betreft voor enig ander deel van ons leven. In het VK hebben we te maken gehad met de gevolgen van Brexit, en van Covid-19 natuurlijk. Beide hebben de structuur van de verssector voor serieuze uitdagingen gesteld, maar in sommige gevallen ook nieuwe kansen gecreëerd.

De groei op markten zoals Zuidoost-Azië en het Verre Oosten is bescheidener gebleven. Het is interessant op te merken dat de Zuid-Afrikaanse druivensector onlangs de ontwikkeling heeft aangekondigd van nieuwe financieringsprogramma's ter bevordering van de afzet, specifiek voor de Chinese markt.

erwijl de foodservice- en cateringsec- aanvoeren dat Zuid-Afrika in het verleden In de citrussector is de uitvoer van sinaastoren het zwaar te verduren hebben te afhankelijk is geweest van de Britse appelen al enige tijd stabiel gebleven op gehad, hebben de leveranciers aan de gro- markt. De laatste paar jaar zijn er inspan- ongeveer 1 miljoen ton per jaar, maar de te supermarkten het vaak goed gedaan. ningen gedaan om de internationale uitvoer van citroenen en soft peelers is Vooral degenen die in online-levering markten te diversifiëren. De uitvoer naar toegenomen tot respectievelijk 325.000 hebben geïnvesteerd, hebben daarvan Zuidoost-Azië, China, het Midden-Oosten en 250.000 ton. De uitvoer van grapefruit geprofiteerd. Dit doet niets af aan de soms en andere Afrikaanse markten, vooral en pomelo's lag de afgelopen tien jaar tusernstige verstoringen van de keten en in voor hardfruit, is toegenomen, maar het sen 175.000 en 225.000 ton per jaar. Het sommige gevallen van de werking van VK blijft een belangrijke markt voor Zuid- VK is goed voor iets minder dan 10% van verpakkings- en distributiefaciliteiten. -Afrikaanse fruitproducenten en -expor- de uitvoer vanuit Zuid-Afrika, terwijl de teurs. belangrijkste markten de rest van de EU Maar de gevolgen van Brexit en Covid-19 en het Midden-Oosten zijn (samen ongezijn natuurlijk niet alleen in het VK HET BELANG VAN HET VK veer 55%). Rusland is ook een belangrijke gevoeld. Er is geen teler en/of verpak- Als voorbeeld: het VK nam in het seizoen exportmarkt voor Zuid-Afrikaanse citrus. ker in de wereld die niet op een of ander 2019/20 ongeveer 15,7 miljoen kartons moment met deze factoren te maken heeft druiven af; dit is bijna hetzelfde volume De totale Zuid-Afrikaanse appeluitvoer is gehad. als in 2014/15. De rest van de EU nam de laatste vijf jaar gestegen van 375.000 ongeveer 31,4 miljoen kartons af. De tot 465.000 ton, waarvan het VK ongeveer DE ROL VAN ZUID-AFRIKA grootste stijging van de Zuid-Afrikaanse 17% voor zijn rekening neemt. De belangNeem Zuid-Afrika als voorbeeld. Zuid- export werd waargenomen in Canada, met rijkste markt voor de uitvoer van Zuid-Afrika is al lange tijd een van de belang- volumes die stegen van 1 tot 4,2 miljoen -Afrikaanse appelen zijn andere Afrikaanrijkste leveranciers van het zuidelijk kartons. Dit is op een totaal exportvolume se markten, die iets meer dan 30% van halfrond aan het VK. Men zou kunnen van ongeveer 60 miljoen kartons. het totaal voor hun rekening nemen. Deze

AGF Primeur 5 • 2021

export is de laatste vijf jaar sterk gegroeid. Ook de Aziatische export is sterk gestegen en vertegenwoordigt nu 30% van het totaal, terwijl andere markten het Midden-Oosten (7%), de rest van de EU (6%) en Rusland (4%) omvatten.

Zuid-Afrika blijft met enige afstand de belangrijkste leverancier van het zuidelijk halfrond aan het VK. Het VK is de derde grootste invoermarkt voor appelen ter wereld, de zesde grootste invoermarkt voor peren en staat ruimschoots in de top 10 van internationale markten voor andere producten, zoals kersen, pruimen, perziken, nectarines en abrikozen. Waarom zou je dat de rug willen toekeren?

dat in het teken staat van handelsovereenkomsten en hun vertakkingen. Tot de toekomstige prioriteiten van het VK behoort de ontwikkeling van vrijhandelsovereenkomsten met de VS (331 miljoen inwoners) en Oceanië (30 miljoen), maar wij moeten erkennen dat dit soort handelsovereenkomsten in hoge mate een "tweerichtingsverkeer" zijn.

De Britse markt is voor velen zowel binnen als buiten Europa nog steeds zeer aantrekkelijk. Telers en exporteurs uit de VS, Nieuw-Zeeland en Australië zullen ongetwijfeld hun oog laten vallen op de mogelijkheden voor producten als hardfruit, druiven, citrus, zachtfruit, noten en wijn. Dit zijn in veel gevallen dezelfde producten als Zuid-Afrika ook naar het VK wil exporteren.

BREXIT, ZUID-AFRIKA EN NIEUWE HANDELSOVEREENKOMSTEN Zuid-Afrika heeft al onderhandeld over toegang tot de Britse markt na Brexit. Na VOORUITBLIK vier jaar praten over Brexit zou je kunnen Blijft het VK vanuit het oogpunt van Zuiddenken dat er genoeg is gediscussieerd -Afrika een belangrijke exportmarkt? Wij over de voors en tegens van handelsover- vermoeden van wel, maar de aantrekeenkomsten voor Britse groenten- en kingskracht van de Aziatische markten fruitbedrijven. Hoewel Brexit waarschijn- zal ook groot zijn. Naast de voor de hand lijk de best mogelijke deal zal opleveren, is liggende markten, zoals China en India in de eerste dagen van onze nieuwe han- met hun megabevolking van 1 miljard en delsafspraken gebleken dat het gebruik meer, zijn er interessante en potentieel van niet-tarifaire belemmeringen de uit- aantrekkelijke mogelijkheden op een hele voer van Britse agrovoedingsproducten reeks markten, gaande van Indonesië, de naar en de invoer uit het continent ver- Filipijnen, Maleisië, Vietnam, Thailand, traagt. Zoals verschillende belangrijke Cambodja, Zuid-Korea en Taiwan. spelers in de toeleveringsketen hebben opgemerkt: "Tariefvrij voelt niet altijd als Markttoegang is soms een probleem voor tariefvrij wanneer je de kleine lettertjes Zuid-Afrika en daarom is het echt nodig leest". Brexit is misschien nog niet hele- een plan op middellange tot lange termijn maal voorbij. te ontwikkelen om uit te zoeken waar de belangrijkste markten waarschijnlijk Het lijkt erop dat de Brexit-ervaring ons zullen zijn, hoe de concurrentie eruit ziet, enthousiasme voor nieuwe handelsover- welke markt voor Zuid-Afrikaanse exporeenkomsten in het VK echter niet heeft teurs kan worden aangesproken en welke getemperd, verre van dat. Op dit moment route naar de markt zal worden gevolgd kunnen we er niet genoeg van krijgen. om daar te komen. Dit wordt voor het VK een decennium

Op korte termijn zal veel afhangen van de snelheid waarmee de Aziatische markten zich kunnen herstellen van de verwoestingen van Covid-19 in vergelijking met andere markten zoals het VK. Op langere termijn is het potentieel in Azië nog steeds zeer duidelijk. Om van markt te veranderen is echter tijd, zorgvuldige overweging en planning nodig. Zuid-Afrika stuurt bijvoorbeeld al 100 jaar en langer fruit naar het VK. Nogmaals, waarom zou je dat de rug willen toekeren?

Toegang krijgen tot nieuwe markten tegen een goed tarief is één ding; een marktaanwezigheid opbouwen is iets heel anders. Zuid-Afrika is niet zo actief geweest in het ontwikkelen van handelstoegang tot Azië en andere nieuwe markten, als bijvoorbeeld de Latijns-Amerikaanse landen. Peru en Chili zijn hiervan de voornaamste voorbeelden. Tenzij je in de zeer gelukkige positie verkeert dat je op het juiste moment op de juiste plaats bent (dit gebeurt niet zo vaak), kost het opbouwen van export slechts vier dingen: tijd, inspanning, deskundigheid en investering. Alleen de best voorbereide, best geïnformeerde en degenen met een goed uitgewerkt exportplan zullen uiteindelijk succesvol zijn. Zuid-Afrika heeft een tuinbouwsector van wereldklasse en bevindt zich dus in een goede positie om dit te doen. Wat nu nodig is, is de planning, de wil en de toewijzing van middelen om dit te bereiken.  Gastartikel van: John Giles Promar International

john.giles@genusplc.com

AGF Primeur 5 • 2021

Horeca

Enzo Verhoek, De Mannen van Verhoek:

“Voordat de kok in de keuken is, moet de bestelling al in de koelcel staan”

Zachtfruit is een belangrijke klantentrekker

De ommezwaai richting particuliere verkoop van Mannen van Verhoek meteen na de eerste lockdown in maart 2020, maakte hen tot een begrip in Den Haag. Met donaties, weggeefacties, mooie groente-, fruiten mixboxen wisten ze zich goed in de kijker te spelen. Afgelopen april heropenden ze opnieuw met succes de particuliere verkoop, nu met officiële vergunning. Een positieve ontwikkeling in een moeilijk jaar.

e Mannen van Verhoek werden mede door de slimme inzet van social media een begrip. “Ik heb daar een beetje handigheid in gekregen. We hebben een heel groot bereik opgebouwd. Vorig jaar startten we op Instagram met 600 volgers, nu tikken we de 2500 aan. Met Facebook gingen we van 900 naar 7000 mensen,” vertelt Enzo Verhoek. De particuliere verkoopdagen werden mede daardoor vorig heel jaar goed opgepakt door particulieren, maar er waren de nodige opstartproblemen. “Ondanks dat we alles heel netjes geregeld hadden, moesten we sluiten,

AGF Primeur 5 • 2021

omdat we geen vergunning voor openbare verkoop hadden. Groothandels Sligro, Makro en Hanos werd juist gevraagd hun deuren open te stellen voor particulieren, dus dat gaf de nodige ophef. Vergunningverlening is helaas een stroperig proces, maar gelukkig hebben we het nu voor elkaar. We zijn heel blij dat de mensen ons weer in groten getale weten te vinden. Terwijl we staan uit te pakken, stromen ’s ochtends vroeg de eerste mensen al naar binnen. De grote opkomst, sfeer en gezelligheid die de klanten meebrengen, dat is helemaal geweldig.”

De particuliere verkoop geeft vooral positieve energie aan De Mannen, qua rendement draagt het weinig bij. “Qua omzet en kosten valt het vergeleken met horeca weg. In ons klantenbestand hebben we heel veel strandpaviljoens, van Noord- tot Zuid-Holland. Als je dan een goed weekend hebt, dan kun je wel 100 particuliere verkoopdagen doen, maar dan kom je alsnog niet aan die omzet. Maar goed, we zijn bezig, iedereen is aan het werk en er hoeft niemand uit.”

De versoepelingen in de horeca worden langzamer doorgevoerd dan vorig jaar. De drukte die toen losbarstte, ligt nog vers in het geheugen. “Wat we in die 3 zomermaanden gedaan hebben is onvoorstelbaar. Het was alsmaar prachtig weer en het leek of iedereen richting het terras trok. Met het hele team zijn we er vol tegenaan gegaan, weken van 100 uur gemaakt. Zo hebben we met zijn allen toch

Op zaterdag maken de mannen een mooie uitstalling voor particuliere klanten

Het team van De Mannen van Verhoek is nog altijd compleet

iets van afgelopen jaar gemaakt en hebben we uiteindelijk quitte kunnen spelen.”

Veel strandpaviljoens in Noord- en Zuid-Holland zijn klant

jaren ‘90. Drie broers, Willem, Hans en Frans, zijn zo’n twintig jaar geleden met de groothandel begonnen, puur voor de horeca. Mijn broer, twee neven en ik willen dat stapsgewijs overnemen.”

Corona kwam bij de Mannen van Verhoek zowel zakelijk als persoonlijk binnen. Willem, een van de oprichters, werd getroffen door Covid-19 en niet zomaar, maar “Het samenwerken met een generatie die al keihard. “Willem heeft 2,5 week in coma 20 jaar op een bepaalde manier opereert, gelegen op de IC. Hij heeft zich er bovenop is best een uitdaging,” vertelt Enzo. “Onze geknokt, letterlijk en figuurlijk gevochten ideeën worden niet zomaar overgenomen. als een leeuw! Dat geeft ons wel een ander Dat social media bijvoorbeeld zo belangperspectief op de huidige situatie. Het was rijk is, dat kon ik hen niet uitleggen, maar een heel bijzonder moment dat hij erbij door corona hebben ze daarvan nu wel het was tijdens onze eerste particuliere ver- effect gezien.” koopdag in dit jaar.” Eind 2019 waren De Mannen van VerHet familiebedrijf dat al vele generaties hoek juist klaar met een flinke moderniteruggaat, is langzamerhand aan een satieslag. Er waren nieuwe koelcellen en transitie bezig richting jongere genera- bakwagens aangeschaft en er werd een tie. “Mijn overgrootopa trok met paard en moderne gecertificeerde productieruimte wagen door de Haagse wijken met groen- ingericht. Voor 2020 stond uitbouwen op ten en fruit. De volgende generatie zette de planning, maar die tekeningen blijven groente- en fruitwinkels op tot dik in de voorlopig op de plank liggen. “Zodra het

weer beter gaat, dan moeten we echt gaan uitbreiden. Voor corona ging het namelijk supergoed. We hebben een heel mooi klantenbestand, al jarenlang, en waar je vroeger nog weleens achter klanten aan moest gaan, zijn er nu klanten die ons benaderen voor onze service. We beginnen niet voor niets om 01:00 uur ’s nachts. Onze eerste ritten gaan om 4 uur naar klanten, zodat ze altijd ruim op tijd hun spullen hebben. Ons doel: voordat de kok in de keuken is, moet de bestelling al in de koelcel staan,” besluit Enzo. (ML)  e.verhoek@demannenvanverhoek.nl

AGF Primeur 5 • 2021

Kasgroenten

Jonge tomatenteler durft keuzes te maken Chelsey, Kevin en Colin Pittoors

Tomatenteler Primato uit Putte ging in 2015 in 2 jaar tijd van 0 naar 12 hectare. In eerste instantie met het plan om met grove trostomaten één soort te telen. Al snel werden dat meer soorten, die regelmatig wisselen. Zo werden dit seizoen een aantal gekleurde specialties niet gezet. Een weloverwogen keuze, exemplarisch voor hoe telers Kevin, Chelsey en Colin Pittoors, bijgestaan door vader Guy, de afgelopen jaren ook al de nodige bewuste keuzes maakten.

at van begin af aan als een paal boven water stond was dat Kevin, opgegroeid op het bedrijf van zijn ouders, teler wilde worden. De fijne kneepjes van het vak leerde hij in de kas van zijn vader. Die had zelf in Rumst geen uitbreidingsmogelijkheden. Daarom werd besloten elders naar bouwruimte te zoeken. Die ruimte werd uiteindelijk gevonden in Putte. In 2015 werd de eerste kas gebouwd, waarna in 2017 ook de tweede kas, voor een belichte teelt, werd gebouwd. “Het is altijd onze insteek geweest in twee fasen te bouwen,” vertelt Kevin. “Op die manier

AGF Primeur 5 • 2021

hebben we de groeipijnen weten te minimaliseren.”

OPEN EN JONG Momenteel wordt opnieuw gebouwd in Putte. Ditmaal om de kantoren uit te breiden. “We kwamen ruimte tekort om extra hygiënemaatregelen te kunnen nemen vanwege de hoge virusdruk. Daarom hebben we nu de knoop doorgehakt om het in één keer goed te doen.” Later dit jaar is de bouw af. “Dit is in sneltreinvaart gegaan, mede dankzij de ondersteuning van Dany Kenis, vader van Chelsey.” In het nieuwe gebouw wordt het nog beter mogelijk om

alle bezoekers direct bij binnenkomst ‘in pak’ te steken. “Onze wasserij is straks bijvoorbeeld dubbel zo groot en de kantine is ruimer en comfortabeler voor onze medewerkers. Ook hebben we de logistiek anders ingericht. Op die manier kunnen we toch veilig mensen toelaten op ons bedrijf.” Dat laatste vinden ze bij Primato belangrijk. “Je wilt toch laten zien wat je doet en niet voor alles en iedereen de deuren dichthouden. Met maximale hygiënemaatregelen hebben we dit voorjaar bijvoorbeeld toch stagiairs over de vloer gehad.” Verder is men actief met berichten op sociale media. Maar ook intern is toegankelijkheid belangrijk. “Voor ons jonge team is het ook fijn dat bijvoorbeeld ervaren teeltadviseurs hen veilig kunnen ondersteunen.”

Met de bouw van de kas in twee fases werd ook gekozen één deel te gaan belichten. Tot dan toe hadden Kevin en vader Guy daar geen ervaring mee. “Het betekende dat we een stevig leerproces hebben

Primato teelt in Putte op 12 hectare, deels belicht

De specialty tomaat Papritom wordt door Primato belicht geteeld

De wasserij bij Primato wordt met de recente verbouwing verdubbeld

doorgemaakt. Zeker omdat we nogal perfectionistisch zijn, was het intensief om alles goed onder de knie te krijgen.” Met de komst van broer Colin in het bedrijf afgelopen jaar hebben Kevin en Chelsey er extra steun bijgekregen. “Een fijne ontwikkeling, waarmee we kunnen blijven bouwen aan ons team. Een jong team met een gemiddelde leeftijd die met eind twintig zelfs nog iets lager ligt dan wijzelf”, lacht Kevin. “Al hebben we ook heel ervaren krachten bij ons, waaronder onze vaders die ons goed helpen.”

TOEKOMSTBEELD Voor de afzet en marketing kan Primato rekenen op coöperatie BelOrta. “Zij helpen ons met afzet en het vermarkten van onze tomaten. Dat is echt een wisselwerking en allang niet meer ‘gewoon je tomaten naar de veiling brengen’. Als teler zijn wij nauw betrokken en dat willen we zelf ook graag. Om te kunnen voldoen aan de vraag van onze klanten willen we graag uitbreiden de komende jaren. Dit geeft onze leiding-

gevenden ook de kans om meer verantwoordelijkheden op zich te nemen. Met de bouw van de nieuwe kantoren hebben we daarom ook rekening gehouden met groei van ons team hiervoor, al is het wel onze intentie niet alles zelf te gaan doen. Tomaten telen blijft immers altijd onze hoofdtaak. Nevenactiviteiten erbij pakken die meerwaarde geven sluiten we niet uit, maar alleen zonder dat het ten koste gaat van het telen van topkwaliteit tomaten.” In eerste instantie wilde Primato alleen grove trostomaten gaan telen. Daar werd echter al snel vanaf gestapt. “Het was een keuze voor een stukje zekerheid, maar omdat mijn vader ook al jaren cherrytomaten teelde én de bank risicospreiding belangrijk vond, zijn we al snel meer soorten gaan telen.” De grove trostomaten liet men vallen en in plaats daarvan kwamen er met middelen cherrytrostomaten twee andere hoofdsegmenten bij. “Verder telen wij op contract voor een Belgische retailer ook nog een smaaktomaat én heb-

ben we altijd diverse specialties in de kas. De grootste daarvan is de Papritom. Een heel leuk tomaatje dat nu voor het tweede jaar staat. Een collegateler bij BelOrta had deze soort al onbelicht staan en wij zijn die toen ook ’s winters gaan telen. Op die manier is er jaarrond aanbod, makkelijk voor de afnemers én goed voor klantenbinding bij de consument.”

EFFICIËNTIE ÉN INNOVATIE Het aanbod aan tomatensoorten is vandaag de dag heel groot. Kevin erkent dat en vertelt dat er intern elk jaar flink over wordt vergaderd. “De keuze is groot en daarmee lastig. Wij willen enerzijds graag nieuwigheden ontdekken, maar tegelijkertijd ook efficiënt blijven. Dat is ook een keuze tussen schaalvergroting en specialisatie aan de ene kant en niches opzoeken en exclusiever telen aan de andere kant. Wij proberen de combinatie van beiden te realiseren: maximale efficiëntie en toch nog open blijven staan voor innovatie. Dat is een kwestie van balanceren. Meer AGF Primeur 5 • 2021

Kasgronenten

om uiteindelijk iets soorten wel weer op.” Vanwege de keuze over te houden om voor meer soorten kan Primato het wegmee verder te gaan. vallen van de specialties beter opvangen. Vaak ook samen “De meer standaardsegmenten hebben het, met de klant. Er zit- zeker afgelopen zomer, ook moeilijk gehad, ten altijd veel leuke maar toch loopt de afzet daar beter. Niet tomaten bij, al val- meer zo grillig als rond maart vorig jaar, len er jaarlijks ook maar gemiddeld genomen was het afgeloveel weg.” pen half jaar in de standaardsegmenten wel goed.” Het maakt dat Primato ook de Dit seizoen teelt Pri- komende tijd stappen kan blijven zetten. mato een aantal spe- “We richten ons voorlopig op het zetten cialties niet. “Enkele van de puntjes op de i. Bijvoorbeeld met cherrytomaten in uitbreiding van de kantoren. Die gaan we Primato werkt met een jong team, maar krijgt ook steun verschillende kleu- in het klein inhuldigen, net zoals we zeker van ervaren krachten, waaronder de vaders ren hebben we niet eventjes stil zullen staan bij de eerste jubisoorten tegelijk telen geeft organisatogeplant dit jaar. Dit larissen onder het personeel dat de afgelorisch flinke uitdagingen, zowel in de teelt, komt omdat sinds de start van de coron- pen vijf jaar bij ons was. Ook dankzij hen voor het regelen van het klimaat als ook acrisis in maart vorig jaar de afzet van kunnen we een topproduct telen. En hopebij verpakken en sorteren. Toch kiezen deze soorten moeizamer verloopt. Ook lijk over nog eens vijf jaar ons eerste grote we er bewust voor meer soorten te telen, dit jaar is het onzeker. Het wegvallen van jubileum vieren.” (TT)  omdat je ook kansen wil pakken. Daarbij de horeca als afzetkanaal laat zich voelen. kevin@primato.be is het als teler zaak heel veel te proberen Mogelijk pakken we komend jaar deze Column

De ziel van de wet In 2018 heb ik een zaak aangespannen tegen de Belastingdienst. Dat ging over de heffing die ik kreeg van 80% over de kosten van de gratis lunch die we bij Koppert Cress serveren. Waarom gratis? Als je mensen laat betalen voor de lunch, bepalen ze met hun portemonnee wat ze willen eten. Ik ken mijn kostgangers en weet dat kadaverstaven en ander bruin fruit, bovenaan de wensenlijst staan.

ij ons hebben we de lunch tot een cultuur verheven. Er staan kookwekkers op tafel, de spelregel is dat je niet sneller mag eten dan in 20 minuten. Zolang duurt het namelijk voordat je maag heeft doorgegeven aan je hersens dat ie vol zit. Dus snel eten is overeten. Daarnaast weten we vanuit de wetenschap dat de beste balans voor de maaltijd bestaat uit 80% plant en maximaal 20% uit beest. Soms wordt er een homeopathisch stukje vlees of vis toegevoegd om net die extra umami smaak te geven. Maar vaak denk je dat er iets inzit en blijk je gefopt. We zijn overigens ook niet zo voor het nepvlees. Daar zitten zoveel ingrediënten in en gaan zoveel bewerkingen aan vooraf, dat je goed moet nadenken of dit ultra processed voedsel niet beter door een shiitake of een oesterzwam vervangen zou moeten worden. Kortom uitgerekend nu, in onze moeilijkste tijd ooit, komt de rechtbank met de

AGF Primeur 5 • 2021

vraag of we 12 mei willen voorkomen. En dat willen we wel, omdat we denken voor een eerlijke zaak te staan.

Gezonde voeding heeft tot grote ergernis van velen niet op het prioriteitenlijstje van de overheid gestaan. “Beweeg en eet gezond”, als weerstandsmiddel kwam niet bij de beleidsmakers op. Alles moest via reguliere gezondheidstechnieken zoals quarantaine en medicijnen opgelost worden. Waar was de Staatssecretaris van Preventiebeleid? Hij was in ieder geval niet bezig met gezonde voeding voor schooljeugd, suikertaks, campagnes voor gezonde voeding of verlagen van btw op G&F! Hoe de rechter gaat beslissen is spannend. Het veelkoppige en halsstarrige belastingmonster is niet eenvoudig te verslaan. We vechten tegen een wet uit 1964. Toen we nog tussen de middag warm aten. Toen vlees nog duur en schaars was. Toen groen-

ten het hoofdmenu was en Unilever zeep en zoute bouillonblokjes maakte. Nu is 80% van de gezondheidskosten door Lifestyle veroorzaakt. De reclames voor slecht voedsel zijn nog steeds dagelijkse kost. De supermarkt biedt 80% slechte producten aan. Een menu van 400 gram aanbevolen hoeveelheid groenten per dag, krijg je niet in een avondmaaltijd op. Dus dit moet over ontbijt! én lunch én diner verdeeld worden. Dus een gezonde bedrijfslunch in het ARBO-pakket zou steun verdienen. Dus de ziel van de wet zou moeten zijn, dat op die momenten dat je geen toegang hebt tot verse groenten, de gezonde bedrijfscateraar beloond moet worden en niet bestraft.  Rob Baan

Nevenactiviteit

De link tussen masseren en auto-onderhoud Bij masseren leg je niet zomaar een link met autoonderhoud. Toch gaat de vergelijking juist heel goed op. Een periodieke ‘doorsmeerbeurt’ kan heel wat grotere problemen voorkomen. “Je slaat de beurt voor je auto toch ook niet over?”, zegt Michéle Somers, die sinds kort zijn eigen (Sport)massagepraktijk FitSom Massage heeft, naast zijn werk als douanedeclarant bij L.B.P.

ls fanatiek wielrenner werd hij regelmatig opgelapt door massages, maar nu geeft hij ze zelf. Michéle interesseerde zich altijd al mateloos in het herstelvermogen en de werking van het lijf. Uiteindelijk besloot hij zich er verder in te bekwamen, heeft inmiddels de diploma’s voor (Sport) masseur en Therapeutisch tapen op zak en leert nog door in Dry-needling, Mobilisatie/Manipulatie en Sporttherapie. Zijn werk bij L.B.P. is goed te combineren met al deze nevenactiviteiten.

Michéle heeft namelijk energie genoeg om veel dingen aan te pakken. Hij groeide op in de AGF-branche. Zijn ouders hadden in de jaren 70/80 groentewinkels en supermarkten. Michéle werkte een aantal jaren als vervangend chef in een groentewinkel en werd daarna filiaalleider bij Aldi. “Na vijf jaar belande ik thuis met een dubbele hernia en mocht ik geen zwaar werk meer doen. In 1996 kwam ik bij L.B.P. als douanedeclarant weer in de AGF-branche te werken. Door mijn kennis en inzet ben ik een aantal keer benaderd om een overstap van werkgever te maken en werkte me op tot hoofd-declarant. In 2020 kwam een einde aan de samenwerking met de toenmalige werkgever door verschil van inzicht. Nu ben ik weer terug bij L.B.P., waar ik 24 uur per week werkzaam ben als declarant en mijn steentje probeer bij te dragen aan het verder uitbouwen van de douaneafdeling. Door Brexit zijn we flink uitgebreid en klaren we naast AGF ook allerlei andere goederen in. Ook een hele leuke uitdaging.” Naast AGF zit de wielersport in het DNA van Michéle verweven. Regelmatige ‘ken-

nismaking’ met het asfalt zorgde ervoor dat een profcarrière er niet in zat. “Heel mijn jeugd stond in het teken van wielrennen. Ik ben op mijn negende begonnen en heb verschillende klassen doorlopen (jeugd, nieuwelingen, junioren, amateurs). Mede door wat zware blessures was de motivatie en de toewijding om ervoor te leven weg en heb ik op mijn 21ste de keus voor een maatschappelijke carrière gemaakt en ben mijn diploma’s gaan halen. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. Ik werd actief bij PRC Delta waar ik de junioren (jongens van 17/18) begeleidde. Daardoor ging ik zelf ook weer fietsen. Van het een kwam het ander, trainingen werden meer en langer tot ik weer op een goed niveau kwam te fietsen. Inmiddels ben ik alweer jaren actie als wedstrijdrijder in Nederland en België en rij geregeld mijn prijzen en podiumplaatsen bij elkaar, dus dat maakt het extra leuk.” Uit ervaring en door opleiding kent Michéle de uitwerking van een goede massage. “Het is niet alleen zeer effectief voor sporters, ook voor mensen die stress of druk ervaren, blessures hebben of geestelijke klachten hebben. Masseren helpt op vele manieren: het vermindert stress, zorgt voor een betere nachtrust, betere concentratie, verminderde pijnervaring, het verhoogt de weerstand, door de betere doorbloeding van spieren voor-

Het thema volgende maand :

Transport & Logistiek Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

komt en vermindert het fysieke klachten en blessures, je wordt je bewuster van je lichaam, gaat beter in je vel zitten en komt in balans. Kortom: een massage is heel goed om regelmatig in te plannen. Net als de onderhoudsbeurt voor je auto. Die sla je niet over, ook al is er niets aan de hand. Je ziet dat mensen en bedrijven zich hiervan meer en meer bewust worden. Het is bijvoorbeeld steeds normaler om een masseur in te huren om het personeel een massage aan te bieden. Gelukkig stimuleert de overheid dit ook en kunnen bedrijven het als bedrijfskosten opvoeren. Een mooi voorbeeld is L.B.P., toen ik er begon in 1996 kwam er al iedere maand een masseur langs, nu na zoveel jaren later, komt diezelfde masseur nog steeds langs. De toenmalige eigenaar Hans Jansen was zich toen al bewust van het positieve effect dat dit zou hebben op het functioneren van zijn personeel,” besluit Michéle die zelf onder meer bedrijfsmassages gaat verzorgen. (ML)  somerscmp@hotmail.com www.fitsommassage.nl

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

AGF Primeur 5 • 2021

Kruiden

Nieuw kruidenmerk voor de foodservice:

Binnenkort verse kruiden in sandwiches en salades?

Een jaar geleden introduceerde Vitacress Real een eigen kruidenmerk exclusief voor de foodservice. Vitalicious ligt binnenkort al in de schappen van een aantal bekende groothandels. Vitalicious helpt klanten groeien en zet in op versbeleving en vernieuwende concepten.

“W

e zijn vooral groot geworden met de afzet aan retail. Onze kruiden liggen onder private label in supermarkten in binnen- en buitenland,” steekt Tom Meijers van Vitalicious van wal. “Klanten adviseren hoe zij hun kruidencategorie kunnen laten groeien is waar wij sterk in zijn en wat wij het liefste doen. Het is onze missie om zoveel mogelijk mensen te laten genieten van echte smaak. Hoog tijd om onze kennis en ervaring door te trekken naar de foodservice. Vandaar de introductie van een exclusief merk voor groothandel, horeca en catering. Met Vitalicious willen we de liefde voor kruiden aanwakkeren bij chef-koks.” Het merk wordt uitgerold in Nederland, België en Duitsland.

In principe kunnen alle kruiden die Vitacress Real beschikbaar heeft onder het merk Vitalicious worden aangeboden. Tom vertelt dat het assortiment voor de foodservice veel breder en specialistischer dan in de retail. “Je zult in de supermarkt minder snel kervel, dragon en bijvoorbeeld citroentijm tegenkomen. Veel klanten in de foodservice zijn bekend met

AGF Primeur 5 • 2021

groei van de kruidenverkoop. Hoe? Door onze brede ervaring in category management beschikbaar te maken. We hebben in de retailmarkt veel geleerd vanuit marktdata en belevering van vele Europese landen. Dit is enorm waardevol.”

MARKTDATA BESCHIKBAAR MAKEN VOOR GROEI KRUIDENCATEGORIE “Zo weten we uit onderzoek onder de doelHet merk Vitalicous is een samenvoegsel groep dat kruiden vooral gebruikt worden van vitaal en delicious, ‘Truly Original’ is ter garnering en voor het op smaak brenwaar het allemaal mee begint. Bij de ori- gen van gerechten. We zien hier echter nog ginele, echte en pure smaak van verse een legio aan mogelijkheden, bijvoorbeeld kruiden. “Geen geïndustrialiseerde en kruiden als alternatief of reductie van bewerkte smaakmakers, maar terug naar zout.” de basis: de smaken van Moeder Natuur. Gezond én lekker.” Vitalicious is sinds Om klanten te helpen met de groei van begin van dit jaar verkrijgbaar. Salesma- de kruidencategorie, wordt niet alleen nager Tom is verheugd vanaf nu ook aan gebruikgemaakt van onderzoeken en foodserviceleverancier Smeding te leve- ervaring. Versbeleving en vernieuwing is ren. Dit betekent dat het nieuwe kruiden- volgen hen zeker zo belangrijk. “Dat conmerk onder andere in alle vestigingen van sumenten steeds bewuster bezig zijn met Makro en Sligro te vinden is. “Wij gaan natuurlijke en verse ingrediënten, gezondhen ook echt adviseren en helpen bij de heid en vers in het algemeen draagt daar zeker aan bij. Als we kijken naar de verschuiving van meer groen op het bord, zijn kruiden en wij gaan nog een stapje verhet de kruiden die het gerecht afmaken. der hierin. Wij helpen hen bij het maken Wij gaan echt voor de versbeleving in totavan een keuze voor bepaalde kruiden. liteit, de positieve mindset die consumenZoals je een palet wijn kiest die het meest ten daarvan krijgen. Verse kruiden zien en geschikt is voor jouw zaak en de gerechvooral proeven draagt daar zeker aan bij.” ten, dat kan ook prima met kruiden waarmee je nog meer inzet op smaak- en versGEMAKSOPLOSSINGEN EN TRENDS beleving.” Innovatie en denken in concepten zit bij Vitalicious in het DNA. Tom benadrukt

dat dit ook nodig is om een nog bredere doelgroep te overtuigen van de kracht van verse kruiden. Onder andere door het aanbieden van gemaksoplossingen die het gebruik van verse kruiden op verschillende momenten toegankelijker maken of tijdsbesparing opleveren. “Denk bijvoorbeeld aan kruidenmixen voor cocktails, mocktails of voor sandwiches en salades. Wij helpen de klanten door echt naar ze te luisteren en mee te denken vanuit de eindgebruiker.”

“Daarnaast denken wij graag mee hoe verse kruiden kunnen helpen om een versbeleving out-of-home neer te zetten. Dit doen we bijvoorbeeld door vernieuwende smaakcombinaties te ontwikkelen in samenwerking met chefkoks en uit te kijken naar nieuwe kruidensoorten. Denk aan munt, wat jaren geleden opeens een enorme boost kreeg. Het zou zomaar kunnen dat er binnenkort een andere kruiden-

soort oppopt. Kruiden zijn erg afhankelijk van trends en ontwikkelingen. In het Verenigd Koninkrijk worden volop kruiden tussen sandwiches en salades gedaan, zoals rucola hier. Binnen Europa is het Verenigd Koninkrijk dan ook voorloper en volgt Nederland meestal vrij snel, terwijl Duitsland doorgaans wat traditioneler en conventioneler is.” KANSEN SPREIDEN GEEFT ZEKERHEID Vrijwel alle kruiden van Vitalicious worden geteeld in Europa en waar mogelijk in eigen land. De kruidenleverancier houdt haar footprint laag door aanvoer per luchtvracht zoveel mogelijk te vermijden. “We telen zo lokaal mogelijk en kiezen daarbij wel bewust voor spreiding, om risico’s op een tekort te voorkomen. Zodoende zitten we eigenlijk nooit zonder product. Wel staat kwaliteit te allen tijde voorop. We gaan nu weer de fase in van de lokale teelt. De afgelopen maanden had-

den we te maken met wisselend weer en was het daardoor soms lastig qua aanvoer. Het is prettig dat we nu weer een stabiele fase ingaan.”

Toegegeven, een merk introduceren in coronatijd ligt niet voor de hand. “Ja, de foodservice staat onder druk en hoelang het duurt en of we ooit weer terug naar normaal gaan is onzeker. Corona heeft het ons doen beseffen hoe kwetsbaar je bent als je op één markt focust. Daarnaast geloven wij dermate in ons merk en de kracht van onze verse kruiden dat wij er hoe dan ook voor gaan. Hoe fantastisch is het als je in de zomer bij een strandtent zit en ons merk voorbij ziet komen. Ik zie het al helemaal voor me.” (CH)  tom.meijers@vitacressreal.com

www.vitalicious.eu

Een merk van

AGF Primeur 5 • 2021

Logistiek

Smits Transport & Logistiek kijkt terug op een voorspoedig bouwtraject

Jean Martin Durieux, Smits Transport & Logistiek:

“Met nieuwbouw sorteren we voor op de toekomst” “De vraag naar meer koelcapaciteit was er al heel wat jaren,” vertelt Jean Martin Durieux over de nieuwbouw die Smits Transport & Logistiek in Strijen eind vorig jaar in gebruik heeft genomen. Familiebedrijf Smits, waar inmiddels de vierde generatie aan het roer staat, is van een AGFhandelsbedrijf uitgegroeid tot een logistieke dienstverlener die zich richt op het aanbieden van een breed pakket aan food gerelateerde diensten waaronder geconditioneerd transport, groupage, open overslag (al dan niet geconditioneerd), ompakken, inklaren en het afwikkelen van KCB-keuringen.

“W

e kunnen een breed pakket aanbieden als de klant dat wenst. We zien dat sommige handelsbedrijven zich vooral concentreren op de handel en de logistiek en de afhandeling aan de dienstverlener overlaten.” Smits, waar flexibili-

AGF Primeur 5 • 2021

teit en klantvriendelijkheid voorop staan, is vooral actief in vers fruit, waaronder druiven, citrus en avocado’s en gedroogd fruit en noten. “Belangrijk daarbij is uiteraard dat er voedselveilig wordt gewerkt en daarvoor zijn wij BRC Storage & Distri-

bution AA gecertificeerd.” Groei ziet Jean Martin zowel bij bestaande klanten, die zich vooral richten op een beperkt pakket AGF en ofwel de specialisten ofwel de retail beleveren. Daarbij is duidelijk dat het transport richting de retail, ook al voordat corona de kop opstak, steeds toeneemt. Een andere trend die Jean Martin waarneemt is dat er veel nieuwe bedrijfjes in de AGF, maar ook in gedroogd fruit en noten, worden gestart. “Er komen steeds nieuwe bedrijven bij en die zoeken een partner voor de logistiek.”

VOORSPOEDIG BOUWTRAJECT Terwijl het bedrijf over de jaren groeide, verrezen er ook steeds meer bedrijfspanden. Daarvan zijn er nu twee afgebroken waarvoor 2200 m² koelcel aan de grootste

De nieuwbouw gaat op in het landschap

bestaande loods is bijgebouwd. Jean Martin geeft aan dat in 2017 de eerste stappen richting uitbreiding zijn gezet. “Het voortraject heeft lang geduurd, maar het bouwtraject, waarin ook Smits heel veel energie heeft gestoken, is voorspoedig verlopen. Bij de bouw is voorgesorteerd op de toekomst en voor flexibiliteit gekozen.” Zo kan de koelruimte op verschillende manieren worden ingevuld. Momenteel is de nieuwbouw in gebruik als drie grote koelcellen waar afhankelijk van het te koelen product en klantwens verschillende temperaturen kunnen worden toegepast. “De koelcellen zijn zo gemaakt en technisch voorbereid dat er de mogelijkheid is om ze eenvoudig te splitsen naar zes koelcellen met zo nodig zes verschillende temperaturen. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om de koeling niet te gebruiken en gedroogd fruit en noten op te slaan.”

Wachtende chauffeurs kunnen gebruikmaken van de nachtparkeerplaats

ENERGIE-EFFICIËNT Duurzaamheid was een belangrijk uitgangspunt bij de nieuwbouw. Zo is er gekozen voor een NH3/CO2 cascade milieuvriendelijke en energie-efficiënte koelinstallatie. Tegelijk met de nieuwbouw is ook de koelinstallatie van de bestaande loods vervangen. Verder zijn er in de nieuwbouw automatische geïsoleerde snelloopdeuren toegepast. Jean Martin is er enthousiast over en verwacht dat dit een grote stap is in het behouden van een stabiele koeltemperatuur. “De deuren gaan continu dicht. In de huidige bouw zijn er schuifdeuren die gesloten worden door aan een koord te trekken. Maar als de heftruckchauffeur bezig is om pallets de koelcel binnen te rijden en hij wordt wat gevraagd, dan blijft de koelceldeur openstaan. De snelloopdeuren sluiten in dat geval automatisch. Daar gaan we ook nog slag mee maken in de huidige bouw

Onlangs is de nieuwe koelcel in gebruikgenomen

als we de snelloopdeuren op termijn ook daar installeren.”

OPGAAN IN HET LANDSCHAP Zonnepanelen staan ook nog op het verlanglijstje, maar het dak van de bestaande loods bleek niet geschikt voor de huidige generatie zonnepanelen. Zonnepanelen alleen op de nieuwbouw bleek niet voldoende rendabel te zijn. Jean Martin houdt hoop dat het in de toekomst wel te realiseren valt. Naast duurzaamheid is ook veel aandacht besteed aan de omgeving. Zo zijn omwonenden bij het bouwproces betrokken, is er gezorgd voor een nachtparkeerplaats zodat chauffeurs niet langs de kant van de weg hoeven te overnachten en is de achterkant van de nieuwbouw zo gemaakt dat die visueel opgaat in het landschap. (MW)  jean@smitslogistiek.nl

"We zijn aan het nieuwe avocadoseizoen begonnen” Naar verwachting zullen er vanuit Peru dit seizoen meer dan 9.000 ton Hass avocado's geëxporteerd worden, de meest gevraagde variëteit op de markt. Daarnaast zal het aanbod dit jaar worden aangevuld met andere rassen.

an het begin van de herfst Noord-Amerika en Europa als op het zuidelijk halfrond belangrijkste bestemmingen. gaat voor San Miguel het nieuwe avocadoseizoen van "Na de aanhoudende toename start. De export wordt dit jaar van de aantallen Hass-avoop 9.000 ton geraamd met cado's de laatste jaren, waarbij

onze teelt sinds 2018 met 70% is gestegen, is het de uitdaging om deze groei in 2021 te consolideren," zegt Agustina Fabbio, commercieel directeur vers fruit. Daarnaast zal San Miguel dit jaar zijn avocado's voor het eerst van een netverpakking voorzien. Het bedrijf haakt hiermee in op zijn succesvolle ervaringen met netverpakkingen voor mandarijnen. "We hebben gezien dat het mogelijk is om de kwaliteit van het in netten verpakte fruit te garanderen naar bestemmingen met korte transittijden, zoals de Verenigde Staten en Canada. Op deze manier kunnen we onze klanten een eindproduct met toegevoegde waarde bie-

den," benadrukt Pablo Zócalo, operations manager bij San Miguel in Peru. Een ander noviteit is de eerste export van vrij bestoven rassen, zoals Ettinger, Zutano en Fuerte, die het bedrijf is gaan telen, en die momenteel terrein winnen op de Europese markt, waar nog geen Hass-avocado's uit andere herkomstgebieden beschikbaar zijn. Dit jaar zullen er in totaal zes containers van deze rassen naar Italië, Spanje en Portugal worden verladen. Dankzij zijn veelzijdigheid en hoge voedingswaarde weet de avocado zijn weg naar steeds meer huishoudens wereldwijd te vinden.  AGF Primeur 5 • 2021

Uien

Uienmarkt fladdert naar de uitgang

De export blijft schommelen tussen de 12.000 en 14.000 ton. Vooral Europa doet hierbij een duit in het zakje met 60 procent van het gemiddelde volume over de weken 13 tot en met 15. De vraag uit het Afrikaanse continent is nog slechts een kleine 4.000 ton per week en volgt daarmee op afstand met zo’n 30 procent. De overige 10 procent van de export over die weken verdwijnt elders ter wereld. Duidelijk blijkt hieruit dat verre bestemmingen als gevolg van het coronavirus moeilijk te beleveren zijn. Prijs, kwaliteit, logistieke problemen en valutarisico’s leveren de grootste hoofdbrekens.

et dergelijke exportcijfers zal de totale uitvoer waarschijnlijk eindigen tussen de 1.100 en 1.150 duizend ton en zal er naar verwachting een kleine 100.000 ton van de oogst een andere bestemming moeten vinden of uiteindelijk in de vergister belanden. Met een gemiddelde export van 21,5 duizend ton per week, ondanks alle malheur van de laatste maanden, toch een prestatie van formaat. Al levert die voor velen geen juichstemming op of is zelfs al van het netvlies verdwenen, omdat men zich richt op de nieuwe oogst die te velde staat.

Wie de exportcijfers tot en met week 15 op een rijtje zet komt tot de conclusie dat ruim de helft van de Hollandse uien dit seizoen naar Afrika gaat, ruim een kwart naar het Midden-Oosten en landen aan

AGF Primeur 5 • 2021

het oosten van de Indische Oceaan en het Caribische gebied. Slechts een kleine 20 procent blijft in Europa. In totaal werden afgelopen seizoen maar liefst 131 bestemmingen beleverd met Hollandse uien. Van de 65 overige landen ter wereld heeft een aantal de deur hermetisch gesloten voor import en anderen zijn zelfvoorzienend of liggen logistiek gezien erg lastig om handel te drijven. De Hollandse ui blijft met deze indrukwekkende cijfers wel een globetrotter van formaat en bovendien heeft de uiensector zich kranig staande gehouden terwijl het allesverlammende coronavirus wereldwijd rondwaart. Slechts bij hoge uitzondering maakte een enkel uienbedrijf aanspraak op de aangeboden staatsteun, maar verreweg de meeste bedrijven in de sector konden het redden zonder de portemonnee van de overheid.

De baal- en beursprijzen zijn wat meer in evenwicht gekomen de laatste weken. Zeker in het staartje van de markt blijft het zoeken naar kwalitatief goede uien. In de baal wordt de eerste week van mei tussen de 18 en 22 cent betaald, terwijl de inkoop bij de telers tussen de 11 en de 15 cent ligt, afhankelijk van de kwaliteit. De uitval is vrij hoog en de kleine maten die eerder in het seizoen gemakkelijk buiten Europa afgezet kunnen worden, vinden nu moeilijker een koper. Zeker drielingen in de maat 35-50mm zijn lastig af te zetten en laten regelmatig een schotje zien waardoor ze weinig waard zijn.

De werkdruk bij de handel is wisselend. Sommige sorteerbedrijven zitten redelijk in het werk, terwijl anderen duimendraaien. Met een sorteercapaciteit van ruim 45.000 ton en een afzet die daar slechts zo’n kwart van bedraagt, is dat ook niet vreemd. Sommigen moeten nog uien ophalen van een kwartje, maar de meesten hebben de duurste voorraad inmiddels opgeruimd. Veel ogen richten zich inmiddels op het nieuwe seizoen wat door het aanhoudend koude en schrale voorjaarsweer wat langer op zich laat wachten dan gebruikelijk. 

AGF-ster

Susan van Horssen, Fossa Eugenia:

“Het netwerken bij een telersvereniging vind ik met name leuk, omdat je echt iets voor de telers kunt betekenen” den er waren. Tegenwoordig zijn er nog maar weinig telers over die een product telen waar Fossa Eugenia nog geen afzet voor heeft. Wanneer telers eenmaal voor supermarkten aan de gang zijn, moeten ze wel aan strengere eisen voldoen, maar daardoor bouwen ze structuren in waarbij het bedrijf elders ook wel goed bij vaart. Niet dat supermarkten heilig zijn, maar door langetermijnafspraken te maken zorg je voor een vastere basis dan dat je alleen maar daghandel doet.” Maar is er dan geen prijsdruk vanuit de supermarkten? “Het ligt op mijn bord om dat goed te regelen. Een product heeft een kostprijs en naar gelang de wensen van de klant komen daar kosten bij. Ergens zal die prijs betaald moeten worden. Dat is wel gemakkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk, maar het is een gegeven dat, zeker als partijen willen werken met langetermijnafspraken, je niet onder de kostprijs gaat verkopen, want dan gaat de teler het niet volhouden.”

De AGF-sector wordt gedomineerd door mannen. Met name op de commerciële afdeling zijn vrouwen sterk in de minderheid. AGF’ster Susan van Horssen, senior accountmanager bij Fossa Eugenia, staat al bijna 25 jaar haar ‘mannetje’ in de sector.

“I

k ben blij dat we richting zomer gaan. Niet dat we hier een winterslaap houden, we hebben een aantal jaarrond producten, maar Fossa Eugenia biedt voornamelijk vollegrondsproducten, dus in de winterperiode is er aanmerkelijk minder handel dan ‛s zomers”, vertelt Susan. Ze houdt van actie en dynamiek. Na een kleine uitstap naar de wegenbouw, die ze maar saai vond, kwam ze in de AGF-sector terecht waarmee ze na haar studie logistiek via Edah supermarkten in aanraking kwam.

Susan is vanaf haar 23ste commerçant in de AGF. In die rol was ze lange tijd actief voor handelshuis Frankort & Koning en kortere tijd voor groenteverwerker Dijckhof Foods. De laatste 12 jaar werkt ze met volle overtuiging voor telersvereniging Fossa Eugenia. “In de handel draait

het puur om handel. Het netwerken bij een telersvereniging vind ik met name leuk, omdat je echt iets voor de telers kunt betekenen. Ik probeer er het beste voor de teler van te maken, zoek voor hen de beste match met een klant. Telers zijn heel verschillend. Er zijn er die vooral met supermarkten samenwerken of telen voor supermarkten, maar ook telers die daar minder geschikt voor zijn. Bovendien hebben telers altijd incourante maten waar je mee weg moet kunnen. Als telersvereniging hebben we dus contact met een heel breed scala aan klanten.” Daarbinnen zijn supermarkten een steeds belangrijker afzetmarkt. Het direct leveren aan supermarkten zorgt voor structuur in de business. “Vroeger was het meer hapsnap, last minute-acties er nog even bij doen, omdat die mogelijkhe-

Susan zit dus soms strak in het pak aan tafel bij inkopers, om de volgende dag met laarzen aan het veld in te gaan bij de teler. In beide werelden nemen mannen over het algemeen de beslissingen. “Je moet een sterke relatiebouwer zijn. Dat is zeker zo belangrijk als een verkoop scoren. Als de klantrelatie op orde is, sta je ook bij ‘Koning Inkoop’ met een voet binnen en krijg je de kans om te verkopen. De relatie met de teler moet ook goed zijn, die zit niet te wachten op iemand in het pak die vertelt wat de vereisten zijn. Ik vind het juist leuk om in deze totaal verschillende werelden zaken te doen. Het feit dat ik als vrouw tussen de mannen rondloop helpt eerder dan dat het tegen me werkt, er is daardoor toch een soort gunfactor, denk ik.”

Voor de toekomst van de AGF hoeven niet meer vrouwen de sector te versterken, wel jongeren. “Omdat er eigenlijk geen specifieke opleiding is, moet je er op een of andere manier in terechtkomen. Maar tegen iedereen die een beetje gas kan geven en stressbestendig is, zou ik zeggen: ‛ga ervoor’, want het is heerlijk om te doen,” besluit Susan. (ML)  susan.vanHorssen@fossaeugenia.com

AGF Primeur 3 • 2021

Machines

Huib Smit sr over grootste order in de geschiedenis van Allround Vegetable Processing

“80 containers en 349 transportbanden naar één klant in de VS” Aardappel waslijn met big bag/kisten vullers in de VS, Arizona

Maar liefst 708 transportbanden leverde Allround Vegetable Processing afgelopen jaar af, waarvan 349 banden aan één project in de Verenigde Staten. Er werden tachtig containers naar die klant verstuurd. "Onze grootste order ooit," vertelt Huib Smit senior, trots. "Iedereen binnen Allround heeft zich met dit project beziggehouden en hiermee laten we zien dat we voor geen enkel project bang hoeven te zijn."

"Zo hebben we in Canada een lijn verkocht die wordt gebruikt voor een grote variëteit aan producten, zoals wortelen, bieten, pastinaak en koolraap. Deze zal het eind van dit jaar in bedrijf gaan," vertelt Huib. "Bij het plaatsen van de lijnen werken we samen met verschillende leveranciers van optische sorteerders. Wij zorgen dat de optische sortering wordt ingetekend in de installatie, maar de klant koopt wel zelf rechtstreeks bij de leverancier deze technologie/machines. Inmiddels werken we op deze manier al goed samen met vier verschillende leveranciers."

e hebben bij dit project goed wogen wijze onze marktpositie versterkt, samengewerkt met andere leve- mede dankzij onze dealers Rietveld ranciers als Tomra, Compaq en Exeter. We Equipment en Van Doren Sales en een hebben de machines van deze drie partij- eigen onderdelendepot. Maar het afgeloen geïntegreerd in ons project. Als je de pen jaar is het heel hard gegaan. In totaal hele fabriek ziet met 25 Allround-bunkers hebben we in 2020 maar liefst 120 nieuwe op een rij vervult dat me met veel trots. klanten wereldwijd mogen verwelkomen!" Het is een uniek state-of-the art project FABRIEK EN TWEE SERVICEPUNTEN geworden. Een aantal van onze machines RVS MACHINES IN INDIA hebben we aangepast voor dit project. "De belangrijkste te verwerken produc- Op de locatie in Andijk, waar geproduOnze PD500 Spoelmachine, een heel hoge ten zijn voor ons aardappelen, uien en ceerd wordt voor het noordelijk halfrond, capaciteit wasser- en ontstener voor aard- wortelen. Zo zijn we op dit moment een is er een nieuw magazijn aangekocht en appelen hebben we volledig opnieuw ont- grote aardappellijn van in totaal 60 ton ingericht en is de elektra-afdeling gemoworpen.” per uur - twee keer 30 ton per uur - in derniseerd. De productie voor de klande Verenigde Staten aan het installeren. ten van het Zuidelijk Halfrond verzorgt Toch ging de opmars in de 'States' voor Deze klant heeft reeds een AllroundVP Allround Vegetable Processing vanuit de de producent van groenteverwerkings- lijn staan van 30 ton. Deze nieuwste lijnen fabriek in Ambala (India), waar het ook machines niet vanzelf. "We zijn inmiddels zijn binnen twintig weken na orderbeves- twee servicepunten heeft in Mumbai en tien jaar actief in de Verenigde Staten en tiging geleverd en zal begin juni in bedrijf Ahmedabad. "In India zijn we inmiddels hebben heel wat beurzen gedraaid. Zo gaan," vertelt Huib. Ook de roestvrijstalen dertien jaar actief en na een moeizame hebben we op een rustige, maar welover- wasinstallaties voorzien in een behoefte. start, verloopt dit zeer succesvol. We

AGF Primeur 5 • 2021

Ons kantoor in India

50 automatische vulbanden in de VS, Washington. Deze vullen de bunkers onder de verdiepingsvloer

beginnen nu ingang te krijgen bij de grote retailers," vertelt Huib. "Het land is opnieuw in volledige lockdown en het is niet de makkelijkste tijd om alle materialen te verschepen, maar vooralsnog zijn we erin geslaagd alles op tijd te leveren."

"Onze productiehal in India breiden we dit jaar met 3.500 m2 uit. Deze uitbreiding zal eind dit jaar gereed zijn. Daarnaast bouwen we een verdieping op het kantoor van 600 m2, waarin we de afdelingen automatisering, marketing en engineering faciliteren. Daaruit halen we veel synergievoordelen. Eén van onze USP's is

4 big bag/kisten vullers in een aardappellijn in de VS, Arizona

dat we complete installaties maken, van het 3D-ontwerp tot aanleveren," vertelt Huib. "In Zuid-Amerika zijn we vanouds al sterk vertegenwoordigd, maar ook in Afrika en Azië timmeren we behoorlijk aan de weg. Naast India en Bangladesh, hebben we onlangs ook machines afgeleverd in Taiwan en Zuid-Korea." (IH)

DUTCH DISTRIBUTION CENTER Allround is initiator van het Dutch Distribution Center (DDC) en wil deze in minder ontwikkelde markten aan bieden. Het concept van Nederlandse Distributie Centra is als volgt: "We presenteren een

compleet assortiment van gedetailleerd ontworpen distributiecentra voor aardappelen, groenten en fruit. We geven vorm aan lokale Collection Centres, dicht op de oogstgebieden, waar eerste verwerking en bewaring aangeboden kan worden. Daarna gaan de producten van de diverse CC’s naar het Distribution Centre waar verdere verwerking zoals verpakking e.d kan plaatsvinden. Ook hier zijn grotere bewaarplaatsen aanwezig. Verzending naar de supermarkten vindt van hieruit plaats." (IH)  huib.smit@allroundvp.nl

Internationaler Pilzhandel Paris Direkt GmbH Lise-Meitner Straße 7b

02534 977540 02534 977541

48161 Münster Deutschland

rg@paris-direkt.net www.paris-direkt.net

AGF Primeur 5 • 2021

Retail

Online supermarkten krijgen concurrentie van flitsbezorgers Zijn de gevestigde supermarktformules aan het consolideren, online ontstaat er een grote diversiteit aan onlineonly supermarkten die steeds sneller gaan bezorgen. Een aantal nieuwe spelers ontwikkelen korte ketens en er is ook volop blurring gaande door combinaties met maaltijd(box)bezorging. Een overzicht:

Crisp ruim zeven keer in omzet. Inmiddels heeft Crisp meer dan 500 werknemers in dienst. Ze opereren vanuit Amsterdam en hebben een landelijke bezorgingsdienst. Meer dan 85% van de omzet komt van terugkerende klanten en is volgends de laatste persberichten sinds een jaar blijvend winstgevend per bestelling. Boodschappen voor de volgende dag kunnen tot 22:00 uur worden besteld, bezorging vanaf 75 euro is gratis, 7 dagen per week.

PICNIC landen. Edeka is een belangrijke aandeelPicnic Supermarkt schudde als eerste houder. onlineonly supermarkt de gevestigde orde op. In augustus 2015 lanceerden zij Opvallend is dat Picnic begin januari 2021 hun boodschappenbezorgdienst naast die leveringsproblemen kende voor AGF. Vol- Crisp stelt vers en in het seizoen voorop. van Albert Heijn en Jumbo. Picnic startte gens Pricing Experts waren minimaal 10 Ze bouwen aan rechtstreekse relaties met in Amersfoort en breidde snel uit. Mede van de 25 hardlopers niet leverbaar in de producenten en telers. De drie meest verdoor corona opende Picnic versneld dis- eerste drie weken van januari. week 1, 2 kochte producten van Crisp zijn komkomtributiecentra, onlangs in Zaandam en en 3. Hoewel ze met lage prijzen schermen, mers, avocado’s en op nummer 1: roombodaarvoor in Berkel en Rodenrijs. Er waren liggen de gemiddelde prijzen voor AGF tercroissants. Die laatste worden gratis al DC’s in Rotterdam, Apeldoorn Diemen, tussen die van AH en Jumbo in. meegegeven bij de eerste bestelling en Eindhoven en Utrecht. Vanuit al deze locazorgen voor herhaalaankopen. ties worden de boodschappen verspreid CRISP over de meer dan honderd plaatsen waar Crisp startte in 2018 met meer een kor- GORILLAS Picnic inmiddels bezorgt, vooral in de te-keten gerichte aanpak en de nadruk op De uit Duitsland overgewaaide online speRandstad en grotere steden in Noord-Bra- ‘knettervers’. Er wordt brood gezien in de ler Gorillas focust zich geheel op snelle bant, Utrecht en Gelderland. Bestellingen formule die onlangs in een nieuwe finan- bezorging dat belooft dat er een koerier voor 22:00 uur worden de volgende dag cieringsronde 30 miljoen euro aan groei- binnen 10 minuten na bestelling aanbelt. met een elektrisch wagentje bezorgd. De geld ophaalde. De online speler werd min- De service is sinds maart 2021 in Nedersupermarkt is zo populair dat klanten der dan drie jaar geleden opgericht door land beschikbaar in bepaalde wijken in soms eerst op een wachtlijst staan. De drie vrienden die als missie hebben om Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den formule is ook al actief in Duitsland en wil meer mensen, waaronder hun eigen gezin- Haag. Klanten bestellen via de Gorillasverder uitbreiden naar andere Europese nen, beter te laten eten. In 2020 groeide -app hun dag- of weekboodschappen. Er is

100

AGF Primeur 5 • 2021

Naam

Bereik

Bezorging

Aanbod

Bijzonderheid

Picnic

Stedelijke gebieden

Volgende dag, gratis vanaf 35 euro

Vers en houdbaar

Kent wachtlijsten

Crisp

Landelijk

Volgende dag, gratis vanaf 75 euro

Vers en houdbaar

Ambachtelijke producten, korte ketens ontwikkelen

Gorillas

Wijken in grote steden

Binnen 10 minuten, 1,80 euro per bestelling

Vers en houdbaar

Bezorging per fietskoerier, korte ketens

Manaw (i.o)

Amsterdam

Gratis bezorging

Vers en houdbaar

Multicultureel en regulier aanbod

Hopr

Hasselt (Be)

Volgende dag, gratis vanaf 100 euro

Vers en houdbaar

C-mercado (i.o)

Mogelijk Antwerpen, Gent

Niet bekend

Vers en houdbaar

Straaly

Luik

Binnen 2 uur, gratis vanaf 40 euro

Vers en houdbaar

Lokaal versaanbod, bezorging binnen 2 uur

eFarmz

Brussel en Wallonië

Op afgesproken tijdsslot, vanaf 70 euro

Vers en houdbaar

Biologisch of duurzaam aanbod, maaltijdboxen, maaltijden

Lokkal

Gedeeltelijk België

Twee keer per week op afgesproken tijdsslot, vanaf 75 euro

Vers

Lokale korte ketens, ambachtelijke producten

geen minimale bestelwaarde. De prijzen concurreren met die van de supermarkten, belooft Gorillas. Voor bezorgkosten wordt € 1,80 gerekend.

Inclusief maaltijdenservice

belooft de formule. Ze gaan boodschappen kosteloos en binnen 24 uur thuis leveren.

HOPR Na een testperiode van 2 weken ging Hopr Via een efficiënt system van kleinere ser- open in het Belgisch Limburgse Hasselt. vicegebieden en kleine stedelijke DC’s De formule biedt een volledig assortigaranderen ze de korte bezorgtijden. Op ment. Bij bestellingen vanaf 50 euro komt het moment dat bestellingen binnenko- de bezorger de volgende dag langs met men, worden deze gereedgemaakt en een elektrische auto, afhankelijk van de overhandigd aan een fietser die bij de grootte van de bestelling worden er kosklant bezorgt. ten berekend. Boven de 100 euro is bezorging gratis en ook zijn er gratis leverkostAlle boodschappen worden per fiets -acties. bezorgd en ze zeggen “op een missie te zijn om de verandering naar bewustere C-MERCADO en duurzamere consumptie te leiden.” En: Het Belgische C-mercado belooft in juni “Lokale boeren helpen ons de meest verse uit de startblokken te gaan, maar is op producten te leveren en zorgen voor kor- moment van schrijven nog niet online te te leveringsketens terwijl we de lokale vinden. C-Mercado gaat zowel maaltijden gemeenschappen ondersteunen.” als boodschappen in heel België aan huis leveren. In eerste instantie vanuit AntMANAW werpen, daarna waarschijnlijk ook in Gent. Deze online formule start binnenkort op in Amsterdam. Manaw biedt naast het STRAALY normale assortiment dat in Nederlandse Sinds half december is start-up Straaly in supermarkten te vinden is, een volledig Luik actief met een bezorgconcept. Deze multicultureel assortiment aan. “Met onlinesupermarkt heeft een assortiment Manaw hoef je niet meer naar de Indone- van een honderdtal producten, zowel uit sische, Turkse of Afrikaanse supermarkt,” de grootdistributie als lokaal uit de regio. Het versaanbod komt uit van korteketeni-

nitiatief Point Ferme. In deze coöperatie zijn een veertigtal Luikse telers en boeren verenigd, die hun boerderijproducten wekelijks al rechtstreeks aan consumenten leveren via verschillende afhaalpunten in de stad. Opgezet met de steun van Point Ferme, neemt Straaly de thuisbezorging voor zijn rekening, zodat de coöperatie zich kan focussen op andere leveringsmethoden.

De boodschappen worden binnen de twee uur na bestelling aan huis geleverd in het centrum van Luik. Momenteel gebeurt het transport met de wagen, maar Straaly wil overschakelen op fietsbezorging van zodra dat logistiek mogelijk is. Consumenten betalen tot maximum vijf euro voor de levering, waarmee de oprichters “het leven voor een zacht prijsje makkelijker willen maken, terwijl ook de lokale economie in leven wordt gehouden”. EFARMZ In Franssprekend België kunnen consumenten bij eFarmz terecht. Een formule die én maaltijdboxen, én maaltijden en alle boodschappen op de stoep aflevert. In hun handvest stellen ze toegewijd te zijn aan het ontwikkelen van een duurzaam en dynamisch ecosysteem en veelal (lokale) biologische producten aan te bieden die zowel vanuit smaak, voedings-, milieu- en menselijk oogpunt zeer goed zijn. Bezorging alleen nog in Brussel en Wallonië. Bezorging is vanaf 70 euro gratis in een afgesproken tijdsslot.

LOKKAL Het Mechelse Lokkal is een onlineplatform voor verse voeding en werd eind 2020 gelanceerd. De oprichters, vier jonge ondernemers uit Mechelen, hebben naar eigen zeggen ruim honderd leveranciers, zowel lokaal als nationaal, aan zich weten te binden. Lokkal laat consumenten rechtstreeks bestellingen plaatsen bij de aanbieders. Het bedrijf haalt deze op bij de producenten en telers en levert ze op dinsdag of donderdag af in een afgesproken tijdsslot. Ze zijn momenteel actief in Mechelen, Antwerpen en het noorden van Vlaams-Brabant. (ML) 

AGF Primeur 5 • 2021

101

Geswitcht

Erik Boer stapt aan boord van ziekenhuisschip Global Mercy Van: Supply Chain Director Fresh Pack Logistics Naar: Supply Manager op Global Mercy

De bijzondere switch die Erik Boer onlangs aankondigde op LinkedIn wekte veel belangstelling. Maar liefst 27.000 keer werd het bericht, dat hij met zijn gezin aan boord stapt op het ziekenhuisschip Global Mercy, bekeken. “We willen onze talenten inzetten voor mensen op de wereld die het zo hard nodig hebben,” vertelt Erik. “Veel mensen zijn verbaasd over deze stap, maar we krijgen vooral heel veel steun en support, ook vanuit het management van Fresh Pack Logistics.” Erik heeft heel wat jaren ervaring in de logistiek. Hij werkte onder meer een aantal jaar voor Plus supermarkten en sinds eind 2017 bij Fresh Pack Logistics (FPL) in de rol van Supply Chain Director. Die carrière doorbreekt hij bewust. “Mijn vrouw Elja en ik wilden ons altijd al inzetten voor onze naasten, maar konden daar nooit concreet invulling aangeven, totdat Mercy Ships op ons pad kwam. We kenden deze stichting al vanuit onze kerkelijke achtergrond en school. Toen daar de functie voor een Supply Manager op hun nieuwe schip de Global Mercy beschikbaar kwam, waren we allebei meteen enthousiast en besloot ik te solliciteren. Hier kan ik aan het werk binnen mijn expertise logistiek én kunnen we als gezin onderdeel zijn van een bredere missie: omzien naar de armsten van deze wereld.” Erik neemt stapsgewijs afscheid van de AGF-sector waarin hij nog deels als Supply Chain Director bij Fresh Pack Logistics werkzaam is, een logistiek dienstverlening die gekoelde opslag, ver- of ompakken, tot douane afhandeling verzorgt. Erik: “Het bedrijf heeft sinds de oprichting in 2018 een flinke groei doorgemaakt. Omdat ik sinds de opstart betrokken ben voelt FPL als ‘eigen’ aan. Dat maakt het weggaan natuurlijk niet leuker.”

De AGF-sector was destijds nieuw voor Erik. “Je hebt met zoveel verschillende factoren te maken, het versnelt, het vertraagt, het wordt afgekeurd, er is altijd wel wat. Ik heb in korte tijd veel geleerd, maar vind die dynamiek wel erg leuk,” vertelt Erik. In het begin verbaasde de houding in de sector hem wel. “In bepaalde mate is de sector wars van systemen en automatisering en daardoor wat ouderwets in vergelijking met andere bedrijven. Je hoort vaak: ‛Dat kan niet, want het is AGF’. Het versaspect geeft zeker extra complexiteit,m aar toch is er op logistiek vlak bij veel bedrijven nog een wereld te winnen.” Vanaf deze zomer zal het gezin Boer, Erik, zijn vrouw Elja en hun twee kinderen van 1 en 3 jaar, zich volledig focussen op hun werk aan boord van het nieuwe schip de Global Mercy, ‘s werelds grootste civiele ziekenhuisschip. Speciaal gebouwd om nog meer veilige gezondheidszorg en medische training in Afrika te brengen. 80% van de wereldbevolking woont op niet meer dan 150 km afstand van een havenstad. Een ziekenhuisschip is de beste manier om deze mensen te bereiken. Het biedt een beschermde en schone omgeving om de kans op infecties minimaal te houden. Het schip, een soort varend dorp van 174 meter lang en 37.000

Oeganda: Minister vraagt telers over te schakelen van suikerriet naar avocado’s

et Oegandese ministerie van Landbouw is begonnen met initiatieven om de telers in de Busoga-regio niet enkel afhankelijk te laten zijn van de suikerrietteelt. Het is de bedoeling dat zij zich gaan richten op andere gewassen met stabielere prijzen.

102

AGF Primeur 5 • 2021

Volgens de staatsminister van Landbouw Aggrey Bagire hebben de suikerriettelers in de Busoga-regio te veel geleden onder de onstabiele prijzen voor hun product. 

bruto tonnage, is uitgerust met de nieuwste technologieën en instrumenten. Er zijn 6 operatiekamers en 199 ziekenhuisbedden aanwezig. Alle medewerkers op het schip zijn vrijwilligers. Erik en Elja zorgen zelf voor de kosten van het verblijf aan boord, de reizen van en naar het schip, verzekeringen et cetera. Ze steken dus ook de nodige tijd in het bouwen van een achterban en zoeken van sponsoren, voor Mercy Ships als organisatie en voor de missie van hen als gezin. Steun is van harte welkom via https://www. mercyships.nl/doe-mee/gift/ (met vermelding van Erik en Elja Boer). Erik en Elja delen via de website boeraanboord.nl en Instagram @boeraanboord berichten over het wel en wee van de familie Boer aan boord. (ML)  www.boeraanboord.nl

BEWEZEN WERELDWIJDE INNOVATIE

RADIAL GRADER

POLISHER

WASHING MACHINE

SHAKE GRADER

BOX FILLING

STORAGE HOPPER

NEEM VRIJBLIJVEND CONTACT MET ONS OP VOOR EEN 2D EN/OF 3D TEKENING VAN UW NIEUWE PROJECT OF AANPASSING VAN EEN BESTAANDE LIJN Met meer dan 100 machinetypes biedt Allround het meest uitgebreide productassortiment voor aardappel-, uien- en andere groenteverwerking. In de groentesector bieden wij een superieur assortiment aan machines

+31 (0) 228 597777

info@allroundvp.nl

www.allroundvp.com

Zachtfruit

Puzzelen geblazen in de bramen- en frambozenhandel

De handel van bramen en frambozen is het afgelopen anderhalf jaar, met gevoel voor understatement, ‘bijzonder’ te noemen. Daarbij ligt het voor de hand om naar het coronavirus te wijzen, maar ook extreme weersomstandigheden maakten dat er flink gepuzzeld moest worden.

“V

an een normaal, standaard aanvoerplan is onder deze omstandigheden bij ons geen sprake,” vertelt Veerle Baets van Special Fruit. Zij is bij het Belgische handelsbedrijf verantwoordelijk voor de aanvoer van frambozen. “De bijzondere situatie maakt dat we flink moeten puzzelen. Dat is altijd al wel zo, omdat je met levend product werkt, maar nu extra.”

In het vroege voorjaar haalt Special Fruit veel frambozen uit Portugal. “De piek in productie daar viel echter vorig jaar samen met de eerste lockdown. Daardoor stond de markt even vrijwel helemaal stil, maar vervolgens schoot de markt enorm in gang, vooral met vraag vanuit de retail. Maar het kwaad was reeds geschied aangezien de piek van de productie grotendeels al voorbij was.” Telers in Marokko hadden afgelopen zomer bijvoorbeeld ook moeite met het aanplanten van hun winterproducties. “Daarin zat meer dan een maand vertraging doordat er in diverse regio’s lockdowns waren. Dat liet zich voelen in het later toekomen van de jonge planten of in de moeilijkheid genoeg mensen veilig te laten werken tijdens de pandemie. Hierdoor is ook de oogstperiode een stuk naar achter geschoven.” De effecten van die vertraging zijn nog steeds merkbaar, ziet Veerle. “Nog steeds zijn er voor alle spelers op de markt genoeg uitdagingen. De verwachting was eerst dat in maart dit jaar alles op de rit

104

AGF Primeur 5 • 2021

kwam, maar omdat er bijvoorbeeld begin mei in Portugal weer regio-specifieke lockdowns zijn, zijn niet alle telers in staat de gebruikelijke volumes te oogsten. Toch is er de laatste weken zeker voldoende aanvoer ten opzichte van de vraag in de markt.”

Begin dit jaar was het in januari en februari erg koud en stormachtig in Marokko, Spanje en Portugal, de teeltgebieden waar Special Fruit in die periode van het jaar veel frambozen vandaan haalt. “Dat liet zich voelen in de productie, omdat er minder fruit van de plant kwam. Maar ook de aanplant van nieuwe teelten werd flink geraakt. Het maakte dat we ons best moesten doen om aan product te komen. Diezelfde koude stromen lieten zich ook in Mexico voelen, waardoor de aanvoer in frambozen en bramen ook lager was dan normaal.”

VECHTEN OM LUCHTVRACHT Los van de Zuid-Europese en Noord-Afrikaanse landen komt er steevast ook product van verder weg. Bijvoorbeeld uit Midden-Amerika, meer bepaald Mexico. “Wij importeren vanuit daar jaarlijks bramen en frambozen, al nemen die volumes wel af. De afgelopen jaren zijn we meer product van dichterbij gaan halen. We stimuleren de groei in deze landen en de teeltperiodes worden langer, dus zijn we minder afhankelijk van verre import.”

Veerle Baets is verantwoordelijk voor de aanvoer van frambozen bij Special Fruit

Op meer vlakken een voordeel, zeker afgelopen tijd, waarin luchtvracht duurder is geworden, de mogelijkheden schaarser zijn door het coronavirus en aanvoer in producten door weersveranderingen verschoof. “Bijvoorbeeld dit voorjaar vanuit de avocadohandel,” zegt Veerle. “Dit kwam omdat er minder aanvoer kwam vanuit Zuid-Amerika en door extreem weer niet voldoende avocado’s uit Spanje te verkrijgen waren. Daarom was er meer vrachtruimte nodig voor avocado’s vanuit Midden-Amerika. Daar hebben we met de import van bramen en frambozen zeker last van gehad. Wel is het zo dat we zelf veel met cargovliegtuigen werken

en minder last hebben van de beperkte vrachtruimte in passagiersvluchten door de coronapandemie.”

VERSCHUIVING Ondertussen zijn de telers op eigen bodem vanaf begin mei volop in productie. Het is steevast een piekperiode in de markt, omdat er ook vanuit Zuid-Europa in mei en juni veel bramen en frambozen komen.

Het zijn ook nu nog vooral de supermarkten die voor een goede afzet van bramen en frambozen zorgen. Geert de Vries, Team Manager Purchasing bij Special Fruit: “Daarbij blijft de markt altijd erg volatiel door het weer. Als het mooi weer is, zoals vorig jaar, dan heeft dat direct effect op de vraag en eten mensen extra fruit. Maar als het zoals nu een matig voorjaar is, dan merk je dat ook direct en valt er vraag weg.” Naast concurrentie uit het Zuiden krijgen telers ook stilaan meer concurrentie uit andere landen, waaronder Polen, ziet

Veerle. “In de zomerperiode van juli tot september tellen Polen en zijn buurlanden steeds meer mee. In eerste instantie werd hier veel voor de diepvriesmarkt geteeld, maar steeds meer telers ontdekken ook de verse markt. Zeker in volume tellen de telers al flink mee. De kwaliteit is ook goed, maar kan nog niet op tegen die van product uit de kas hier of teelt vanuit Portugal.” NIEUWE RASSEN Verschuiving van teeltgebieden is een ontwikkeling die, samen met ontwikkeling van nieuwe rassen, de afhankelijkheid van verre import verkleint. “Vooral in de winter is import van bramen uit bijvoorbeeld Mexico nog nodig om een stabiele jaarrond aanvoer aan vooral de supermarkten te garanderen. Al verwachten wij wel dat het met nieuwe rassen ook in die periode van het jaar steeds beter mogelijk wordt grote volumes bramen en frambozen van hoge kwaliteit te telen op ons continent.”

Ook Belgische en Nederlandse telers met belichting en verwarmde kassen slagen daar in de winter steeds meer in. “Wel is dat product nu vaak nog te duur voor afzet bij supermarkten,” aldus Veerle. “Het kostenplaatje is hier anders, maar dan krijg je bijvoorbeeld wel heel mooie en grote frambozen. Die zijn zeker in de horeca erg in trek. Wat dat betreft is het te hopen dat daarin in de loop van dit jaar weer steeds meer mogelijk wordt.”

En als dan ook de luchtvrachtsector wat meer ontspant én weersextremen uitblijven… Dan zou de handel haast ‘saai’ worden. Geert: “Het is juist de uitdaging voor ons bij Special Fruit om altijd de beste bramen en frambozen te blijven bieden. Een beetje puzzelen hoort daar zeker bij.” (TT)  geert.devries@specialfruit.be veerle.baets@specialfruit.be

Plantaardige verbinding zou diabetes-gerelateerde nierschade kunnen verminderen Nieuw onderzoek suggereert dat een verbinding die sommige kruisbloemige groenten hun scherpe smaak geeft, zou kunnen helpen om met diabetes geassocieerde nierproblemen om te keren.

eskundigen schatten dat ongeveer 25% van de mensen met diabetes uiteindelijk diabetische nefropathie zal ontwikkelen, een geleidelijk verlies van nierfunctie waarvoor uiteindelijk dialyse nodig is. De aandoening is een van de belangrijkste oorzaken van chronische nierziekte in de VS en wordt ook in verband gebracht met een hoog risico op hartaandoeningen. Op dit moment is er geen genezing mogelijk. Voor de nieuwe studie hebben onderzoekers de

effecten van fenethylisothiocyanaat (PEITC) bij ratten met diabetische nefropathie beoordeeld. PEITC wordt gevonden in verschillende soorten groenten, maar is het meest geconcentreerd in waterkers. Eerdere studies hebben aangetoond dat sulforafaan, een verwante stof in kruisbloemige groenten, ook helpt om nierschade als gevolg van diabetes te verminderen. De nieuwe studie versterkt het bewijs dat het eten van meer groenten die deze verbindingen bevat-

ten, mensen met diabetes zou kunnen helpen om nierproblemen af te wenden. Verdere studies zullen nodig zijn om de bevindingen te bevestigen en te begrijpen hoe de resultaten

zich zouden kunnen vertalen naar nieuwe behandelingen of dieetaanbevelingen voor mensen met diabetes. 

AGF Primeur 5 • 2021

105

Verpakken

Tconsult meldt dat het vaak voorkomt dat een bedrijf de emballage stroom niet goed in beeld heeft

In beeld brengen emballagestromen zorgt voor besparing “Veel bedrijven zijn er niet van op de hoogte dat de waarde van hun emballage voor meermalig gebruik zo hoog is,” zegt Kristen Thomas van Tconsult dat zich bezighoudt met de efficiëntie van emballageprocessen.

‟B

edrijven missen vaak het overzicht van en de controle op hun emballagestromen. En dat is jammer,” geeft ze aan, ‟want fust, pallets of trolleys vertegenwoordigen een behoorlijke waarde waardoor een kostenpost ontstaat als bijvoorbeeld klapkratten worden gestolen of pallets worden ontvreemd, wat regelmatig gebeurt.” Kristen ziet dat er binnen bedrijven weinig aandacht aan emballage wordt besteed. Zo is er vaak geen mogelijkheid voor werknemers om het registratieproces te integreren in de werkzaamheden en is er geen opleidingstraject. Tconsult brengt de emballagestromen in beeld en ziet bij de bedrijven die ze analyseert dat er al gauw 200.000 euro op jaarbasis bespaard kan worden. ‟Het financiële risico van verlies, beschadiging en diefstal van emballage bedraagt, afhankelijk van de sector en de complexiteit van de supply chain, tussen de 10 en de 30 procent van de pool van geregis-

106

AGF Primeur 5 • 2021

treerde items. We willen niemand een probleem aanpraten, maar juist zorgen voor bewustwording.”

BESPARING Als voorbeeld noemt Kristen een groot FMCG bedrijf dat AGF levert aan de retail en producenten van versproducten. Toen Tconsult de emballagestromen in beeld bracht, bleek dat er 30 verschillende soorten in gebruik zijn, waarvan klapkratten het grootste deel uitmaken. De totale waarde van het pakket bedraagt 23 tot 30 miljoen euro. Dit leidt voor de emballage die in gebruik is tot een financieel risico van 0,8 tot 1,4 miljoen euro. Dit hoge aantal verschillende soorten meermalige verpakkingen wordt veroorzaakt doordat met seizoensproducten en veel verschillende leveranciers wordt gewerkt. Door de vele verschillende soorten emballage was er weinig zicht op de uitgaande stromen, waardoor er veel verlies was. Zo veel ver-

lies dat het bedrijf 2,5 keer de benodigde emballage op voorraad had in plaats van een poging te ondernemen om terug te krijgen wat er was uitgegeven. Inmiddels is er een goed zicht op de verpakkingsmaterialen en worden uitgaande stromen geregistreerd, waardoor de voorraad is teruggebracht naar 1,25 keer de behoefte, wat een behoorlijke besparing oplevert.

VERLIES EN BESCHADIGING De grootse risico’s met uitgaande emballage zijn verlies en beschadiging. ‟Een risico is dat emballage verloren gaat omdat er geen zicht op is. Soms wordt emballage niet teruggestuurd of wordt het wel teruggestuurd, maar naar de verkeerde leverancier. Een ander risico is dat er beschadiging van de vaak gehuurde materialen optreedt. Als er geen duidelijke registratie is, levert beschadiging vaak discussie op over wie verantwoordelijk is. Als er bewijs is dat het item in het geval van schade niet in het bezit was, is het makkelijker om de financiële verantwoordelijkheid af te wijzen.” Om problemen en kosten met emballage te voorkomen is het belangrijk om de emballagestromen in beeld te brengen en afspraken met leveranciers vast te

Tconsult geeft aan dat in AGF vaak met veel verschillende soorten emballage wordt gewerkt

leggen, geeft Kristen aan. ‟Als bedrijven kijken naar het financiële aspect, dan wordt het al snel duidelijker. Het tellen en opnemen in de financiële administratie is heel behulpzaam.” Op basis van eigen en ander onderzoek constateert Tconsult dat in zo’n 43 procent van de bedrijven die met fust, pallets of trolleys voor meermalig gebruik werken, er geen of slechts een handmatige registratie van de emballagestromen plaatsvindt. Toch is registreren, liefst digitaal, want fysieke documenten zijn foutgevoeliger en kunnen makkelijk kapotgaan of kwijtraken, de oplossing voor het beheer van emballage voor meermalig gebruik, geeft Kristen aan. Zo heeft Tconsult bijvoorbeeld de app TellApe ont-

wikkeld waarmee emballagevoorraden kunnen worden bijgehouden en documenten kunnen worden gedigitaliseerd. Een ander advies dat Kristen geeft is om de verantwoordelijkheid voor de emballage onder te brengen bij de supplychain-manager of daarvoor een externe manager aan te stellen. DIGITAAL REGISTREREN Een bijkomend voordeel van digitaal registeren van emballage is dat er veel data beschikbaar komt, waardoor het mogelijk is om voorspellingen te doen op het gebied van verpakking, maar ook voor andere bedrijfsaspecten. Daarnaast zorgt het ervoor dat het duurzame aspect van

emballage voor meermalig gebruik goed tot zijn recht komt. Door goede registratie komt fust terug bij de leverancier en verdwijnt het niet, bedoeld of onbedoeld, na eenmalig gebruik uit de reguliere stroom. Een belangrijk aspect aangezien bedrijven steeds meer bezig zijn met duurzaamheid. ‟Het gebruik van meermalige emballage is geëxplodeerd in de laatste jaren. Bedrijven houden rekening met het de factor duurzaamheid door meermalig fust te gebruiken, maar halen ze niet terug waardoor ze niet meermalig zijn,” besluit Kristen. (MW)  k.thomas@tconsult.nl

Thaise bar verkoopt durian om Corona te overleven

eens of Thailand is een van Bangkok's favoriete cocktailbars. Eind april kondigde het op zijn Facebook-pagina aan dat de bar over zal gaan op de verkoop van de koning van het fruit, durian, met steun van een durianteeltbedrijf in Rayong Chamnarn Yuvaboon.

Het nieuwe 'Teens of Durian' project zal een durian van de Chanee-variëteit leveren. Deze zeer aromatische zomerfruit om thuis te eten met vrienden en familie kan besteld worden via LINE (@yologroup). Wat nog specialer is, is dat de durian mooi gepeld en verpakt zal

zijn, zodat de consument er meteen in kan happen als hij hem thuis bezorgd krijgt. 

Nucleaire technieken moeten Jamaicaanse gemberteelt nieuw leven inblazen Hoewel Jamaica ooit bekend stond als de grootste gemberproducent ter wereld, kampt de sector op het eiland met ziektes waardoor de teelt van het gewas de afgelopen 20 jaar flink is teruggelopen.

n samenwerking met de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) steunt de IAEA Jamaica bij de ontwikkeling van nieuwe, ziektebestendige gemberrassen. Er zullen ook voor het eerst nucleaire technieken worden ingezet

ter verbetering van het gewas. Dankzij deze technieken kunnen hoogwaardige gemberrassen worden ontwikkeld, die lokale telers hoge inkomsten opleveren op de internationale markt. De voornaamste ziekte die de gemberteelt in Jamaica bedreigt, is Ginger Rhizome

Rot (GRR), die dodelijk is voor aangetaste planten. Door deze ziekte, die wordt veroorzaakt door schimmels, bacteriën en wormen, rot de plant van binnenuit. De bladeren worden

geel, verwelken en sterven uiteindelijk af. In de grootste teeltgebieden in Jamaica lopen de verliezen als gevolg van GRR op tot maar liefst 60%.  AGF Primeur 5 • 2021

107

Financieel

Dick Dogterom, Atradius:

“2021 ziet er goed uit” “Mijns inziens zijn de negatieve financiële effecten van corona in de AGF-sector uitgebleven,” zegt Dick Dogterom risico-analist bij kredietverzekeraar Atradius over de financiële ontwikkelingen die hij voor de AGF-sector ziet. “2021 ziet er goed uit zolang alle kredietlijnen open blijven om de aantrekkende vraag te kunnen financieren.” Wel is er sprake van uitdagingen op het vlak van HRM. “Het aantrekken van voldoende gekwalificeerd personeel kan een uitdaging worden, vooral omdat we de afgelopen jaren al loonstijgingen zien die geen gelijke tred houden met de productiviteit.” SPECIAALZAKEN EN CONSERVENINDUSTRIE In het algemeen ziet Dick dat naast de supermarkten vooral de voedingsspeciaalzaken hebben geprofiteerd van de coronacrisis. “Na jaren van krimp realiseerden de groentespeciaalzaken afgelopen jaar een duidelijke omzetgroei; op dit succes konden ook de kleinere groothandels meeliften. Mijn eerste indruk is dat de AGF-handelshuizen in 2020 minimaal gelijk hebben gepresteerd in vergelijking tot 2019.” Vooral in de eerste periode van de coronapandemie wist ook de conservenindustrie goed te profiteren van de corona-uitbraak. “De traditioneel (te) hoge voorraden werden sterk afgebouwd met redelijk behoud van rendement hetgeen een forste kasstroom genereerde.” Ook hoogwaardige producten wonnen aan belangstelling, meldt de risicoanalist. “Biologisch deed het bijzonder goed in 2020 en de verwachting is dat de gestegen waardering van de consument deels structureel zal blijven.” Wel stelt Atradius vast dat de eerste weken waarin werd gehamsterd kortstondig voor extra kosten op logistiek vlak hebben gezorgd. Daarnaast bleek dat de AGF-sector er beter in slaagde

om de interne logistiek goed op de coronamaatregelen af te stemmen in vergelijking tot andere processors in de foodindustrie, waar zich regelmatig besmettingsincidenten voordeden.

Dick Dogterom van Atradius ziet dat de negatieve WEINIG PROBLEMEN effecten van corona in de AGF sector zijn uigebleven De afzet richting hotels, restaurants, kantines, fastfoodrestaurants, horeca, en catering stagneerde met meer dan 30 NICHEMARKTEN procent in het tweede en vierde kwartaal Waar het gaat om AGF waren de verliezers van 2020, geeft Dick aan. Hij zag dat groot- van de coronapandemie vooral te vinden handels reageerden door investeringen te in nichemarkten. “In markten als de cruitemperen. Daarnaast wist de groothandel se-industrie en fruit op school en op het met een gediversifieerd klantenbestand werk hebben we hele slechte resultaten de accenten te verleggen. De risicoanalist gezien, maar bedrijven die failleerden constateert dat zelfs de op horeca gespe- hadden in 2019 al onderliggende problecialiseerde groothandel opvallend weinig men.” Al met al verwacht de risicoanalist problemen had met het incasseren van niet dat de financiële impact hiervan groot vorderingen. “Mijn verwachting is, op zal zijn. “Ik maak me meer zorgen over bijbasis van de ervaring in het derde kwar- voorbeeld de effecten van het tomatenvitaal 2020, dat ook deze markt zich razend- rus voor de telers dan over de omzet- en snel zal herstellen in 2021. De hotels margeontwikkeling in zijn algemeenheid rondom airports zullen een wat vertraagd in de AGF-sector zolang het werkloosheidherstel laten zien, maar ook dit segment spercentage niet sterk stijgt,” besluit Dick. zal net als de restaurants en overige hore- (MW)  ca in grootstedelijk gebied naar mijn vermarc.boeijen@atradius.com wachting zich snel herpakken in 2021.”

De oplossing voor de internationale betalingen van uw bedrijf www.ibanfirst.com

108

AGF Primeur 5 • Financieel 2021

• Stuur en ontvang betalingen overal ter wereld • Bescherm uw winstmarges tegen valutarisico’s • Volg uw betalingen in realtime met onze ‘payment tracker’, net zoals bij een postpakket

Definitieve kostenplaatje ‘Ever Given’ kan nog jaren duren:

Veel is nog onzeker en veel hangt af van individueel gemaakte afspraken Dat de gevolgen van de blokkade van het Suezkanaal door het schip ‘Ever Given’ eind maart de gemoederen nog altijd bezighouden merken ook advocaten Jolien Kruit en Silvia Gawronski van Van Traa Advocaten in Rotterdam. “De telefoon heeft roodgloeiend gestaan,” geeft Jolien aan. dat er ontzettend veel behoef“Jetemerkt is aan informatie in de markt. Zoiets hebben we nog nooit meegemaakt; een stranding in het Suezkanaal en vervolgens het vasthouden van het schip door de autoriteiten.” Wat de situatie extra complex maakt is dat er ruim 10.000 containers aan boord zijn van de ‘Ever Given’. “Dat zijn ontzettend veel partijen die hier op de een of andere manier bij betrokken zijn.” Momenteel is veel nog onduidelijk. “Hoe de gevolgen zich voor de verschillende partijen vertalen is afhankelijk van de gemaakte contractuele afspraken en van de toepasselijke rechtsstelsels.” Daardoor kan het zo zijn dat er in bepaalde situaties wel de mogelijkheid is om de schade te verhalen en in andere - gelijksoortige situaties niet. Wel geeft Jolien aan dat in algemene zin aansprakelijkheid voor vertragingsschade contractueel vaak is uitgesloten.

GOEDERENSCHADE Dat geldt dan weer niet voor goederenschade - beschadigde producten. Dit wordt niet als vertragingsschade gezien. “Afhankelijk van de gemaakte afspraken zijn daar doorgaans meer mogelijkheden voor verhaal,” laat Silvia, gespecialiseerd in het levensmiddelenrecht weten. Goederenschade kan wel een gevolg zijn van vertraging. Zij noemt granen als voorbeeld. “Bij sommige gewassen zoals granen, zijn van nature bepaalde schimmels aanwezig. Daar wordt dan rekening mee gehouden met het vervoer en de condities van het vervoer. Op het moment dat bijvoorbeeld een container met mais, waar al een klein plekje aflatoxine in zit, een week langer op zee in de volle zon staat, kan die schimmel zich anders gaan ontwikkelen en dat was niet voorzien. Waar anders de al aanwezige schimmel tijdens het vervoer binnen de normen zou blijven,

Jolien Kruit Van Traa Advocaten

kan het nu grote gevolgen hebben.” Ook bij de goederenschade is er geen standaard oplossing voorhanden. “Bedrijven mogen onderling met elkaar afspreken wat ze willen. Zo kan een bedrijf zijn afnemers garanderen dat het bijvoorbeeld bananen levert van een verkoopbare kwaliteit. Als je dan rottende bananen aflevert, is er niet aan de verplichtingen voldaan. Een andere verkoper kan afspreken dat de bananen op tijd op het schip worden geplaatst, dat de afnemer heeft geboekt. Dan heeft de verkoper in dit geval wel voldaan aan zijn AGF Primeur 5 • Financieel • 2021

109

Financieel

verkoopverplichtingen en dat die bananen onderweg zijn gaan rotten omdat het op dit schip terecht is gekomen, valt dan in de risicosfeer van de afnemer.”

VEILIG Maar ook de overheid speelt een rol in de nasleep van de ‘Ever Given’. Zo geeft Silvia aan dat de importeur binnen de Europese Unie vaak de eerste partij is die wordt aangesproken op het naleven van Europese voedselveiligheidsregels. “Hoewel de importeur er misschien niks aan kan doen dat bijvoorbeeld aflatoxine zich heeft ontwikkeld, is het wel de importeur die van de NVWA te horen krijgt dat het geteste product niet verhandeld mag worden of – als het toch al uitgeleverd was – teruggehaald moet worden uit de markt.” Nu alle producten op de ‘Ever Given’ zoveel langer onderweg zijn dan de bedoeling was, zou er op het gebied van voedselveiligheid een probleem kunnen ontstaan. Als er alleen al een vermoeden is dat er een voedselveiligheidsissue zou kunnen zijn, moeten er al maatregelen getroffen worden, laat Silvia weten. “Dit hoeft niet meteen te betekenen dat het product vernietigd moet worden, maar een maatregel kan ook zijn het nemen van monsters en het laten controleren of de producten nog veilig zijn. Pas als je zeker weet dat het veilig is, kun je het verhandelen.”

AVERIJ-GROSSE Een ander aspect zijn de kosten. Er zijn kosten gemaakt om de lading te redden en

110

AGF Primeur 5 • Financieel 2021

het schip los te trekken. Daarnaast heeft kan gebeuren.” Als het schip vrijkomt, zijn de Egyptische overheid een claim van USD er dus al die kosten die deels zouden kun900 miljoen (bijna 750 mln euro) neerge- nen vallen onder het begrip averij-grosse. legd om hun schade te dekken. De ‘Ever “Dat houdt in dat iedereen moet bijdragen Given’ ligt nu onder beslag van de Egyp- aan bepaalde kosten die onverwacht en tische autoriteiten totdat de vordering is redelijkerwijze zijn gemaakt ter redding van schip en lading uit gevaar en die niet zijn verdisconteerd in de vervoersprijs. Daarvoor kan een bijdrage gevraagd worden.” Alle betrokken partijen moeten voor aankomst van de ‘Ever Given’ in Rotterdam zekerheid stellen voor hun aandeel in de averij-grosse. Daarna zal het nog een aantal jaren duren voordat duidelijk is of er daadwerkelijk betaald moet worden en hoeveel.

Silvia Gawronski Van Traa Advocaten

betaald, een regeling is getroffen of zekerheid voor de vordering is gesteld. Tegen het beslag is hoger beroep ingesteld. “Dat moeten we afwachten. Daarnaast wordt er op de achtergrond druk onderhandeld tussen partijen om alsnog tot een regeling te komen. Het gevorderde bedrag is dermate hoog dat daarvoor niet zomaar zekerheid gesteld kan worden,” zegt Jolien. “Er zijn zoveel partijen die er belang bij hebben dat het schip vrijkomt, dat er toch wel druk wordt gezet om het schip vrij te krijgen. Ik verwacht dat het nu ieder moment

RISICO'S “Sommige risico's kun je niet voorkomen, maar je kunt je er wel tegen wapenen,” zegt Silvia. Dat kan soms via een verzekering maar ook in het contract kan veel geregeld worden over hoe de producten afgeleverd moeten worden. Daarbij geeft Jolien aan dat een aspect als averij-grosse zich heel goed leent om te verzekeren met een transportgoederenverzekering. Hoewel de kans op schade vrij klein is, kunnen de kosten die voortkomen uit averij-grosse groot zijn. “Je kunt geconfronteerd worden met kosten zoals nu met ‘Ever Given’ en dan is het heel prettig als je alleen maar de verzekeraar hoeft te bellen. Daarbij zijn de verzekeringskosten relatief beperkt.” Overigens geeft Jolien aan dat averij-grosse wel vaker voorkomt dan wordt gedacht. “Dat valt toch tegen. In de afgelopen jaren

Naar aanleiding van het bericht Japanse reder “Ever Given” hoopt dat vrachteigenaars Suez-schade zullen delen op AGF.nl, klom Hans Janssen, voormalig directeur van LBP Rotterdam, in de pen. Hij ziet dat de eigenaren van de vracht steeds vaker risico lopen en deelt zijn jarenlange logistieke ervaring graag met de Primeur-lezer in een ingezonden brief:

Goede middag, Hoewel ik niet meer actief ben met operationele zaken, volg ik nog elke dag met belangstelling het AGF-nieuws. In het nieuws van vandaag staat een artikel m.b.t. het item averij-grosse waarvoor u kunt worden aangesproken. Door het samen gaan wordt de macht van de rederijen alsmaar groter en groter en de schepen ook. Het komt vaker en vaker voor dat een aantal containers over boord slaan en in zee verdwijnen. Eerst werd als excuus aangevoerd dat het met het sjorren te maken had, maar meer en meer wordt het duidelijk dat het te maken heeft met de “GROOTTE” van het schip. Het moet elke keer groter en groter.

In het geval van schade aangebracht door de rederij is er altijd wel een artikel in de condities te vinden, die de aansprakelijkheid afwijst en men als rederij een deal wenst te sluiten voor een fabelachtig bedrag. In het bovenvermelde geval spreekt men al gauw van een averij-grosse bedrag van € 75.000 per container. Misschien nog eens iets om over na te denken en samen met uw assuradeuren te zien of hier geen oplossing voor te vinden is. Wacht niet tot u aan de beurt bent. Gegroet, Hans Janssen

Zo kwam ook de “Ever Given” in het Suez kanaal in de problemen en door de Egyptische autoriteiten wordt nu een schadevergoeding geëist. Door middel van een Averij-Grosse Verklaring probeert de scheepseigenaar nu de schadevergoeding te verhalen op de eigenaren van de vracht in de containers vervoerd op dat schip. Egypte houdt dit schip vast tot een regeling met de eigenaar van het schip is overeengekomen. Nu weet ik op grond van mijn ervaringen in het verleden dat het fruit dat geladen wordt in de containers heel vaak niet verzekerd is en wordt. Verzekeren is duur, de vracht welke momenteel aan de rederij betaald moet worden is verschrikkelijk en de macht van de rederij groot.

zijn er regelmatig dit soort situaties geweest.” Als voorbeeld noemt zij meerdere branden aan boord van schepen die de afgelopen jaren plaatsvonden. “Daar worden ook maatregelen genomen om het schip en de lading te redden. Waar je dan mee te maken kan krijgen is dat de lading bijvoorbeeld opgeofferd wordt, beschadigd raakt of dat er moet worden bijgedragen omdat de lading onbeschadigd blijft. Hoe dan ook eindig je in een situatie waarin je schade lijdt.”

VOORWAARDEN Hoewel Jolien opmerkt dat AGF wat lastiger te verzekeren is, zijn er wel verzekeraars te vinden die ook voor groenten en fruit een transportgoederenverzekering willen afsluiten. Een belangrijk aspect, omdat Jolien aangeeft dat er bij de meeste grote containerrederijen weinig onderhandelingsruimte is waar het om aansprakelijkheid gaat. Een transportgoederenverzekering dekt niet alleen averij-grosse maar ook andere gevaren, zoals bijvoorbeeld een reefercontainer die niet goed functioneert. Jolien geeft aan dat in

een dergelijk geval een vervoerder potentieel wel aansprakelijk is. “Maar ook als hij aansprakelijk is, is het zo dat zeker in het zeevervoer vaak voorwaarden van toepassing zijn op basis waarvan aansprakelijkheid verregaand gelimiteerd is.” In dat verband is het voor de handelspartijen van belang om de voorwaarden en contracten van leveranciers en afnemers met daarboven de verzekering zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten, laat Silvia weten. “Als dat goed op elkaar aansluit, loop je de minste risico's.”

WEERBARSTIG Daarbij ziet zij dat de praktijk weerbarstig is, omdat er in het algemeen weinig aandacht aan de algemene voorwaarden wordt besteed op het moment dat een transactie wordt aangegaan. “Pas op het moment dat zich een incident voordoet, wordt duidelijk dat het risico ergens terechtkomt. Het kan pech zijn waar het risico terechtkomt. Als bijvoorbeeld de leverancier niet aansprakelijk is en de verzekering ook geen dekking biedt in een bepaald geval, kun je ineens een groot probleem hebben.” Zo

kan bijvoorbeeld de situatie ontstaan dat citroenen die al verkocht waren, toch niet geleverd kunnen worden. “Dat zorgt voor omzetschade voor de handelaar. Maar misschien moeten ook kosten worden gemaakt om voor vervangende citroenen te zorgen. Dit kan ook leiden tot vertragingsschade bij de afnemer van die citroenen waardoor die ook niet kan leveren. Als jij de buffer wordt van al die schade, heb je een probleem. Het is dan ook belangrijk om naar de verzekerings- en contractuele voorwaarden te kijken.” Jolien vergelijkt het met huwelijkse voorwaarden. “Die stel je op als het allemaal nog heel gezellig is en je hoopt dat ze nooit meer uit de la hoeven komen. Hetzelfde is eigenlijk het geval met algemene voorwaarden. Je moet het goed regelen en je hoopt ze nooit nodig te hebben. Maar als het echt mis is, is het fijn als je ze hebt.”(MW)  Kruit@vantraa.nl Gawronski@vantraa.nl

AGF Primeur 5 • Financieel • 2021

111

Financieel

Rutger Ruigrok, NPM Capital:

“Partnerschap staat centraal in investering” "Het financieringslandschap is aan het veranderen," ziet Rutger Ruigrok, managing director van NPM Capital. Daardoor wordt naast de traditionele bancaire financiering steeds vaker een beroep gedaan op andere en nieuwe vormen van financiering. Hoewel het niet om een nieuwe financieringsvorm gaat, NPM Capital is actief sinds 1948, merkt Rutger dat Nederlandse partijen in de agri-foodsector steeds meer openstaan voor investeringen door een investeringsmaatschappij.

e zien dat de ondernemers niet sec op zoek zijn naar geld, maar naar een partner die hen kan ondersteunen bij het verder professionaliseren van het bedrijf." NPM Capital gaat er graag op in, want ze ziet de combinatie van de groeiende wereldbevolking en het afnemende landen tuinbouwareaal als een uitdaging waarbij agri-food technologie een oplossing kan bieden. "Dat is een megatrend waarbij Nederland vaak een leidende positie heeft." Overigens is “Feeding the World” één van de investeringsthema’s waarbinnen NPM Capital interessante bedrijven zoekt om in te participeren. Van de gehele portefeuille van 25 participaties met een totale waarde van rond de 3 miljard euro is ongeveer een derde gericht op de agri-foodsector. Samen met een Agri Board waarin NPM Capital een aantal specialisten op het gebied van agri-food heeft verzameld onder voorzitterschap van Aalt Dijkhuizen evalueert de investeerder sectoren en bedrijven die zij op de radar heeft. Het resulteerde de afgelopen jaren onder ander in nieuwe investeringen in Kramp, Picnic, Hendrix Genetics en Ploeger Oxbo Group, actief in landbouwmachines. FLEXIBEL Dat het daarbij vaak gaat om familiebedrijven is geen toeval. NPM Capital, zelf

112

AGF Primeur 5 • Financieel 2021

onderdeel van familiebedrijf SHV, heeft veel ervaring met dit type bedrijven en de gevoeligheden die daarbinnen een rol kunnen spelen. Ook heeft de investeringsmaatschappij een lange investeringshorizon die goed past bij zowel familiebedrijven als de agri-foodbranche. "Wij kunnen langetermijnposities in bedrijven nemen door de flexibiliteit die SHV ons biedt. Zolang als wij het nuttig en interessant vinden, kunnen wij in een bedrijf blijven. Zo hebben we bijvoorbeeld meer dan 30 jaar een belang gehad in Vanderlande, bekend van onder andere de bagageafhandelingssystemen. Dat is heel lang, maar het kan ook kort. Bij Bol.com waren we drie jaar aandeelhouder." PARTNER Rutger spreekt overigens liever van een partnerschap als aandeelhouder dan van financiering. "De ondernemer moet ons zien als partner en we investeren graag met het management mee." Dat kan gaan om aspecten als een internationale groeistrategie, het opschalen van de business of het verder ontwikkelen van het managementteam. Er is ook functionele expertise via NPM beschikbaar zoals een inkoopplatform waaraan bedrijven kunnen deelnemen en er zijn binnen NPM experts met kennis op het gebied van compliance,

Rutger Ruigrok van NPM Capital stel het partnerschap centraal bij investeringen

juridische vraagstukken of het maken van strategische scenario’s en plannen. NPM stelt zich op als een actieve aandeelhouder die het management wil helpen en ondersteunen met het verfijnen van de strategie. "We vinden het belangrijk dat er een goede Raad van Commissarissen op het bedrijf komt. Eén van de commissarissen is afkomstig van NPM en daarnaast zoeken we commissarissen die verstand hebben van de bepaalde sector." Dat partnerschap houdt in dat er een zekere mate van zeggenschap is. Daardoor neemt NPM Capital, anders dan de meeste andere investeerders, soms ook genoegen met een minderheidsbelang. "Wij zijn flexibel in onze controlewens. Wij vinden het wel belangrijk dat we worden gezien als een

partner. We willen kunnen meepraten over belangrijke beslissingen zoals het opstellen van het budget, het vaststellen van de strategie of het aangaan van grote financiële verplichtingen. Als de ondernemer ons als partner ziet, zal hij ook bereid zijn om op bepaalde vlakken zeggenschap te geven. Zolang het mogelijk is dat met elkaar af te spreken, kunnen wij een minderheidsbelang nemen." Overigens wordt niet enkel belang gehecht aan de harde voorwaarden. "We zijn niet alleen geïnteresseerd in de maandelijkse cijfers, maar we willen ook echt weten wat een bedrijf drijft en we willen de mensen in de organisaties leren kennen."

keten, met bedrijven zoals Hendrix Gene- "Deze aspecten worden steeds belangrijtics, Ploeger Oxbo Group en Agrocare. "Als ker en kleinere bedrijven kunnen niet in je in het midden van de keten niet een heel hun eentje het wiel uitvinden. Daarvoor sterk merk hebt, kom je makkelijk klem te zullen ze of moeten samenwerken of er zitten tussen de druk van de retail ener- moet een bepaalde vorm van consolidatie zijds en commodityprijzen anderzijds. plaatsvinden." Bedrijven waarin NPM Capital investeert dienen gevestigd te zijn in de Benelux, NPM Capital ziet op dat vlak voor zichzelf hebben een zekere omvang en zijn markt- een faciliterende rol weggelegd. "Bijvoorleiders. "Er moet een bepaald onderschei- beeld in het Westland heb je veel mooie dend vermogen zijn wat we samen kun- bedrijven die goed zouden kunnen samennen doorontwikkelen. Dat geldt ook voor werken, maar zelf niet die stap zetten. Wij het groeipotentieel van een bedrijf over vinden het heel mooi om te helpen bij het de landsgrenzen. Het handen en voeten maken van die combinaties. Als dat lukt geven aan een internationale groeistrate- ontstaan er krachtigere bedrijven. Dan gie is echt waar wij niet alleen, maar ook kun je als Nederland in de wereld mooie SHV dat zeer actief is in het buitenland, stappen maken in plaats dat het MKB-bekunnen helpen." De investeringsmaat- drijven blijven die niet verder komen. Uitschappij hecht daarbij aan schaalbaarheid eindelijk is er schaal nodig," besluit Rutger. en diversificatie. (MW) 

ONDERSCHEIDEND VERMOGEN Rutger geeft aan dat in de loop der tijd de NPM’s aandacht voor investeringen in de agri-foodsector is veranderd. Waar in het verleden vaker werd geparticipeerd SCHAAL in productiebedrijven in het midden van "Die schaal is nodig om te kunnen investede keten, geldt dat nu meer voor techno- ren in Research & Development, data, softlogische bedrijven aan de voorkant van de ware en technologie," constateert Rutger.

Vooruitzichten afgifte kredietlimieten stemmen hoopvol

Oók als staatsgarantie herverzekering leverancierskredieten wegvalt

Nu we na een maandenlange lockdown weer op weg lijken naar een voorzichtige opening van de economie breekt er economisch en financieel een spannende tijd aan. Een vraag die bij het herstel van de economie een rol speelt is hoelang de overheid blijft doorgaan met de stimulerende maatregelen en financiële steunregelingen.

“E

en van de maatregelen die per 1 juli waarschijnlijk gaat verdwijnen is de garantieregeling voor de herverzekering

commercieel directeur bij Finance & Insurance, een intermediair op het gebied van kredietverzekering en financieringsoplossingen.

‘SMEEROLIE’ Wat heeft dat voor gevolgen voor de van leverancierskredieten door de Neder- ‘smeerolie’ van de economie: het leveranlandse staat,” melden Jochem Emmen, cierskrediet? ‟Misschien valt dat mee,” algemeen directeur en Wouter de Jonge, concluderen Jochem en Wouter. Zij geven AGF Primeur 5 • Financieel • 2021

113

Financieel

aan dat door alle overheidsregelingen in voorlopige cijfers van 2020 en van het eerbinnen- en buitenland er het afgelopen ste kwartaal 2021 en wordt er niet meer jaar weinig faillissementen hebben plaats- gewacht tot de cijfers zijn gedeponeerd. gevonden, zelfs minder dan gebruikelijk. Als een bedrijf bereid is financiële data en Daaraan heeft ook de garantieregeling vooruitzichten te delen, zijn kredietvervoor de leverancierskredieten bijgedra- zekeraars vaak bereid om de dekking te gen. ‟Door corona zouden kredietverze- handhaven,” laat Jochem weten. Hij geeft keraars restrictiever kunnen zijn met het aan dat het betekent dat er door de bedrijverstekken van kredietlimieten. Maar ven en de tussenpersonen meer werk verdoor de regeling van de overheid hebben richt moet worden. Als de kredietverzeze 90 procent van de uitstaande factu- keraars eenmaal een goed beeld hebben ren kunnen herverzekeren en geen extra van de situatie van een bedrijf, blijken er intrekkingen hoeven doen waardoor mogelijkheden te zijn, soms ook als dekbedrijven bleven leveren op krediet,” king in eerste instantie werd afgewezen. zegt Jochem. Daardoor stelt hij vast dat Het stemt hem hoopvol dat van de krede financiële situatie van veel bedrijven dietlimieten die, met het vooruitzicht van er best aardig uitziet; zeker in groenten het verdwijnen van de garantieregeling, en fruit. ‟Supermarkten hebben goed op een voorlopige basis waren toegekend, gedraaid en consumenten hebben een toe- 80 procent nu al definitief is gemaakt. ‟De genomen focus op gezonde producten.” kredietverzekeraars denken echt wel mee.” NIEUWE SPELREGELS De vraag is nu welke maatregelen de IN HET RISICO BLIJVEN kredietverzekeraars gaan nemen als de Of dat ook gaat gelden voor de limieten garantieregeling van de overheid wegvalt. aan horecabedrijven, valt nog te bezien. Nu al is zichtbaar dat de spelregels veran- Duidelijk is dat als de terrassen opengaan, deren. ‟Kredietverzekeraars spelen veel ook de leveranties aan de horeca weer strakker op de bal. Ze willen zo veel moge- gestart moeten worden. Veel ondernemers lijk recente informatie van bedrijven. Zo hebben bij het begin van de horecasluiwordt bijvoorbeeld gevraagd naar de ting vanwege corona uitstel van betaling

gekregen. Normaal geldt: eerst betalen voordat er een nieuwe levering komt. Die instelling zou nu tot grote problemen kunnen leiden. ‟De vraag is hoe verzekeraars hiermee omgaan. Wij sporen de kredietverzekeraars aan om naar oplossingen te kijken en in het risico te blijven,” zegt Wouter. Daarbij haalt hij het voorbeeld van de economieën van China en Israël aan die na opening fors aantrekken. Ook is het voor leveranciers van belang om goed te kijken naar hun afnemers. ‟Veel ondernemers denken dat ze hun afnemers financieel goed kennen, omdat ze bijvoorbeeld al lang zaken doen. Maar door de overheidsregelingen en -steun van de afgelopen periode weten ze nu niet meer hoe een afnemer ervoor staat. Verzekeraars weten dat wel.” En dat is niet alleen belangrijk om het betalingsrisico af te dekken, geeft Jochem aan. ‟Banken kijken bij een financiering strakker naar het onderpand. Op het moment dat een kredietverzekering het debiteurenrisico afdekt, is voor de bank het onderpand zeker gesteld en is het makkelijker om een financiering rond te krijgen.” (MW)  j.emmen@finance-insurance.nl w.dejonge@finance-insurance.nl

Volgende maand in de Special:

Wouter de Jonge

Jochem Emmen

Neem contact met ons op voor: • vrijblijvend gesprek • advies • hulp voor zowel kredietverzekering als optimaliseren werkkapitaal / financiering

Finance & Insurance Trade Credit BV Burgemeester Stramanweg 101 | 1101 AA Amsterdam Phone: +31 (0)20 75 40 702 | Mobile: +31 (0)6 51 414275 w.dejonge@finance-insurance.nl

www.finance-insurance.nl

114

AGF Primeur 5 • Financieel 2021

Transport & Logistiek Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 andries@agfprimeur.nl

Divers

Thaise fruitexport blijft groeien ondanks pandemie

ndanks de pandemie blijven de vooruitzichten voor de export van Thais fruit dit jaar veelbelovend, omdat de vraag naar dit fruit groot is, vooral in China, Vietnam en Hong Kong. Het verwacht dat de fruitexport dit jaar met 17% zal toenemen tot 122 miljard baht (3,18 miljard euro) Verwacht wordt dat China de eerste plaats zal blijven inne-

men als belangrijkste exportmarkt voor Thais fruit, met een aandeel van 70%, gevolgd door Vietnam (12%), Hong Kong (10%) en andere landen (8%). 

Champignon zou prostaatkanker kunnen vertragen

etenschappers onder- witte champignon (Agaricus zoeken of het natuurlijke bisporus). Onderzoek heeft supplement van City of Hope, aangetoond dat deze "bioactieverkregen via witte champig- ve voeding" dat in de meeste nons, het prostaat-specifiek supermarkten verkrijgbaar is, antigeengehalte, een indicator de verspreiding van prostaatvan prostaatkanker, kan veren borstkanker zou kunnen lagen. Het is patiënten aan het voorkomen of vertragen. De werven voor een fase 2 klini- champignon blijkt de activiteit sche studie om te onderzoeken van dihydrotestosteron (DHT) of pillen met extract van witte te blokkeren, een sterke vorm champignons het immuunsys- van het mannelijk hormoon. teem kunnen reguleren, waardoor de prostaat-specifiek "Witte champignon, net als antigeen (PSA) niveaus stabiel groene thee, kurkuma, soja, blijven of dalen. Bij mannen rozemarijn en tomaat, wordt kan een verhoogde PSA-spie- beschouwd als een 'superfood' gel wijzen op het bestaan van met positieve effecten op de prostaattumoren. menselijke gezondheid," vertelt Shiuan Chen, mede-onderOnderzoekers doen al vele zoeker van de klinische studie. jaren onderzoek naar de moge- "Wat we proberen te doen is lijke gunstige effecten van de wetenschappelijk bewijzen

of de hype waar is. Als witte champignon de progressie van prostaatkanker kan vertragen, willen we weten wat de actie-

ve stof is en welke biologische mechanismen aan het werk zijn." 

Toilet punch Veel gasten en geen grote mengkom om punch te maken? Op The Anna Show werd een instructievideo gedeeld voor een heerlijke doe-het-zelf fruitpu nch, gemixt in haar (schoongema akt) toilet. Daar gaat ie: maak de spoelbak leeg en verstop het toilet met een doek. Gooi vervolgens ijs en fruit naar keuze in het toilet en mousserende drank in de spoelbak. Trek door, schep de punch uit in een mooi glas. Proost?!

AGF Primeur 5 • 2021

115

Dick Pijpers

Kiwi Actinidia chinensis (Planch) Actinidia deliciosa (A. Chev, C.F.Liang en A.R.Ferguson) Actinidiaceae De kiwi is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-China, waar de plant en vrucht yang-tao worden genoemd. Uit de Chinese literatuur blijkt dat in het jaar 770 na Chr. al verhaald wordt over de kiwi. We schrijven 1870 als de Engelsman Robert Fortune de vrucht in China herontdekt. In 1906 krijgt ene Allison in Wanganui, Nieuw-Zeeland, de eerste zaden van een bevriende missionaris uit China, waar ze, aanvankelijk in tuinen van liefhebbers, uitstekend bleek te gedijen. In Nieuw-Zeeland kreeg de vrucht ook haar huidige naam. Omdat ze qua vorm en uiterlijk nogal leek op een in dat land inheemse loopvogel, de Kiwi bird (Apteryx australis), werd ze naar dit dier, het nationale symbool van Nieuw-Zeeland, gedoopt. Jarenlang bleven teelt en consumptie van de kiwi tot Nieuw-Zeeland beperkt. Omstreeks 1940, toen een aantal commercieel interessante rassen was ontstaan, waaronder de Hayward, begon op bescheiden schaal ook elders de kiwiteelt. Met aanplant in Californië, Chili, en na 1945 in Italië, Frankrijk en Griekenland. De eerste directe import naar Nederland vond plaats in 1968; enkele jaren hiervoor was de kiwi op beperkte schaal in Nederland te koop via import uit Duitsland of Engeland. Door de vele teeltlanden, met opeenvolgende oogsttijden, en de uitstekende bewaarmogelijkheden van 4 tot 8 maanden bij een temperatuur van ± 0,5°C is de kiwi het gehele jaar door aan de markt. NL Kiwi, Chinese kruisbes EN Kiwi, kiwifruit, Chinese gooseberry FR kiwi, groseille de Chine, Souris DE Kiwi, Chinesische Stachelbeere, Affenpfirsich

116

Kiwi, Actinidia deliciosa

Kiwi, Kiwi latina

AGF Primeur 5 • 2021

Er zijn meer dan 200 kiwivariëteiten bekend, maar er worden maar een tiental op grote schaal commercieel verhandeld.

Kiwi’s zijn rijp als het vruchtvlees bij zachte druk meegeeft. Kiwi’s bevatten verder het eiwitsplitsende enzym actinidine. Vlees dat in kiwisap wordt gemarineerd of met de vrucht wordt ingewreven, wordt malser en is sneller gaar. OPSLAG EN BEWARING Kiwi’s zijn erg gevoelig voor uitdrogen. Bij 3 tot 4% gewichtsverlies, verschrompelen de vruchten en worden ze zacht. Kiwi’s mogen niet worden opgeslagen bij ethyleenproducerende producten, ethyleen versneldt het rijpingsproces enorm. Onder de –0,5°C ontstaat LTB. Bij een relatieve vochtigheid van 90 - 95% en een temperatuur tussen 0°C en 1°C zijn ze dan ongeveer 4 tot 8 maanden op te slaan, afhankelijk van de rijpheid en het ras.

Teeltlanden: o.a. Italië, Frankrijk, Griekenland en Spanje, Israël, VS, Nieuw-Zeeland, Australië, Chili Aanvoer periode: Jaarrond

Gebruik consument: Voornamelijk vers eten, verwerken in fruitsalade en als garnering op ijs en gebak.

Voedingswaarde per 100 gr. kiwi vruchtvlees: Energie: . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 KJ - 40 kcal Koolhydraten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 gr Kalium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340 mg Natrium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9,5 mg Calcium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 mg Magnesium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 mg IJzer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,9 mg Vitamine C. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 mg Industriële verwerking: Gekonfijt, wijn, vruchtendrank, siroop, conserven

Het aantal eetbare rassen van de Actinidiaceae groeit jaarlijks met enkele nieuwe

variëteiten. Het gaat dan voornamelijk om rassen van de A.chinensis, de A. deliciosa , de A.arguta en de A.kolomikta. En om nakomelingen van kruisingen van bovenstaande soorten.

ENKELE RASSEN Hayward; Het is een laatrijpend ras dat algemeen wordt beschouwd als de beste variëteit. De brede ovale vruchten wegen tussen de 80 en 140 gram. De smaak is zoet. Cracie; Een cultivar waarvan de vruchten veel lijken op de ‘Hayward’. De teelt vindt voornamelijk plaats in NieuwZeeland en Californië (voor lokale consumptie), hoewel de eerste exemplaren ook al in West-Europa zijn gesignaleerd. Summerkiwi™; Dit is de naam van het ras. Summer 3373; Uit Italië. Mega kiwi of Tsechelidis; Een in Griekenland gewonnen variëteit uit zaad van de bekende Hayward. Kenmerken van deze in 1994 gepatenteerde variëteit zijn: Grote vruchten met een gewicht tot 180 gram. Heeft bij oogst een brix van ca. 8. Is ca. 10 dagen eerder dan Hayward. SunGold (Gold3) ZESPRI® SunGold; Dit is een nieuwe heerlijke kiwi-variëteit.

Kiwi Gold; Deze naam wordt in de handel gebruikt voor de geelvlezige rassen als de: Sanuki Gold, de Yellow Queen, Jin Tao (Jingold™). Chinabelle uit Frankrijk. Italiaanse Sorelì kiwi gold

Red Sun; De Red Sun, een gladde kiwi die een rode stralenkrans in het hart van de vrucht heeft. Plantkundig gezien is de Red Sun een variëteit van de Actinidia chinensis. Binnen deze soort zijn er meer rassen die rosé tot rood vruchtvlees hebben, zoals de Rainbow Red en de Hongyang, ook bekend als ENZA™Red.  © Dick Pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

Inventaris

Ali Andour, Greenyard:

“In de AGF stopt het nooit” Wanneer iemand lang in dienst is bij dezelfde werkgever mag deze bij wijze van spreken tot de inventaris van het bedrijf gerekend worden. In een tijd waarin mensen gemakkelijk van baan wisselen, is het een hele prestatie om zo lang trouw te blijven aan één bedrijf. Deze maand Ali Andour, die sinds 1 april 1996 in dienst is bij Greenyard (destijds Bocchi Benelux).

li is niet alleen voor alle Greenyard-collega’s een vertrouwd gezicht, ook voor de duizenden chauffeurs die goederen komen brengen of halen en zich bij ‘zijn’ kantoor aan de centrale poort melden. Chauffeurs die komen vanuit de hele wereld, gelukkig is communiceren een van Ali’s sterke kanten, hij spreekt zes talen: Nederlands, Engels, Duits, Spaans, Frans en Arabisch. “Toch kom ik soms nog wel te kort, hoor. Sinds een jaar of drie melden zich ook veel Poolse en Oekraïense chauffeurs die alleen Pools en/of Russisch spreken. Daarom was ik begonnen met een cursus Pools, maar door corona staat dat momenteel op een laag pitje. Gelukkig komen we met gebarentaal ook een heel eind,” vertelt Ali. In het kantoor van Ali vliegt de tijd, er is altijd wat te doen of te regelen. “Dat vind ik ook het leuke aan de AGF-sector. Het is heel dynamisch, geen dag is hetzelfde. Als ik ’s ochtends op kantoor kom, kan ik meteen aan de slag en de dag is zo voorbij. Het blijft altijd maar doorgaan en stopt nooit. Eigenlijk ben je nooit klaar.” De locatie in Waddinxveen is 6 dagen per week open, onderling kunnen Ali en zijn collega’s het werk goed organiseren. “We verdelen de werktijden in goed overleg. Koningsdag heb ik bijvoorbeeld gewoon gewerkt. We leveren op Duitsland en daar kennen ze die feestdag natuurlijk niet. Ik werk al met al 33 jaar in deze branche, dus ik weet niet beterm maar als ik vrij zou willen is dat perfect te regelen. De onderlinge collegialiteit, ook met de andere afdelingen en de mensen in de loods, maakt het altijd leuk om naar je werk te gaan.”

Ali begon als 16-jarige bij Wout de Mooij als inpakker voor paprikamixen, voor 125 euro per week. Alles ging nog handmatig: paprika’s in een netje, in de doos, stapelen en dan de dozen in de auto laden. Later ging hij inpakwerk doen voor Bocchi, die

eerst klant was, maar later als zelfstandig bedrijf verderging en Ali vroeg om daar te komen werken. Het bedrijf groeide hard en zo kon Ali ook meegroeien en verder ontwikkelen. Hij werkte onder andere als machine operator, op de heftruck, als productieleider en was ook een aantal jaar keurmeester. “Dat vond ik op den duur toch een beetje saai. Er zijn veel dooie momenten en het werk herhaalt zich vaak en ik kwam erachter dat ik daar niet verder wilde. Toen ik dat aangaf kon ik me verder ontwikkelen tot teamleider logistiek en dat doe ik nu alweer 13 jaar. Dat is het mooie van Greenyard, omdat het zo’n groot bedrijf is, kun je altijd wel ergens terecht als je ervoor wilt gaan,” vertelt Ali.

In de branche en bij Greenyard is er in de loop der jaren zeer veel veranderd. Veel werkzaamheden die Ali ooit handmatig uitvoerde zijn geautomatiseerd. Een belangrijke mijlpaal was de verhuizing van Bleiswijk (9.000 m2) naar Waddinxveen (35.000 m2) die de enorme groei van het bedrijf markeerde. Ali: “Voor de verhuizing kregen we een blanco kaart met de afmetingen van ons nieuwe kantoor. We mochten dat naar eigen wens inrichten. Daar hebben we dus heel goed over nagedacht en nu is het zo ingericht dat we het werk heel handig kunnen organiseren.”

voordat de pensioengerechtigde leeftijd wordt bereikt. Niet dat hij daar naar uitkijkt, maar wat hem betreft zet hij zich die komende 16 jaar ook nog in voor Greenyard. “Er is een tijd van komen en een tijd van gaan, maar mijn tijd van gaan is nog niet gekomen. De toekomst zie ik heel positief en rooskleurig in. Zoals het nu is wil ik graag bij Greenyard blijven. Ik ben best trots op waar ik nu sta, maar sta ook open voor veranderingen, misschien haal ik dus wel het 40-jarig dienstverband,” besluit Ali. (ML)  AAndour@greenyardfresh.nl

Omdat Ali (51) zo jong begonnen is met werken, heeft hij nog ruim 16 jaar te gaan

AGF Primeur 5 • 2021

117

Apps en gadgets

Helemaal instagrammable natuurlijk die mooie powerful fruits van Naomina Kagawa. Helaas zijn de onderschriften niet te lezen maar fruitkunst uit Japan is en blijft een genoegen om naar te kijken.

https://www.instagram.com/ powerfulfruits_naominakagawa/

Muziekding voor je auto

Wegwerp e-mails

Nog niet in Nederland en nog in testfase in de Verenigde Staten, het Car Thing van Spotify. Het apparaatje voor in de auto heeft een touchscreen, een grote, grijpbare knop voor navigatie, spraakbedieningsfuncties en vier vooraf ingestelde knoppen bovenaan voor favoriete muziek, podcasts of afspeellijsten, vergelijkbaar met Spotify op mobiele apparaten. Het ding is bedoeld voor auto’s zonder modern infotainmentsysteem, momenteel het gros van de auto’s op de weg. Spotify benadrukt dat het om een experiment gaat en maakte ook duidelijk dat het niet van plan was om hardwarefabrikant te worden.

Vele forums, websites en blogs vragen bezoekers om te registreren voordat je hun inhoud kunt bekijken, reacties kunt plaatsen of iets kunt downloaden. Hebben ze je contactgegevens eenmaal te pakken, dan bedelven ze je vervolgens onder de spam en nieuwsbrieven. Je kunt deze bedrijven echter om te tuin leiden door een wegwerp e-mail te gebruiken. Er zijn diverse websites die je een tijdelijk e-mail adres bieden, met namen als tempmail, 10minutemail, throwaway email, fake-mail of trash-mail. Ze zorgen ervoor dat je bevestigingse-mails of e-mails met downloads op een tijdelijk adres kunt ontvangen. Na het verstrijken van een bepaalde tijd vernietigt het e-mailadres zichzelf.

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

118

AGF Primeur 5 • 2021

Het thema volgende maand :

Zomerfruit Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Energie onderweg

Oogcontact

De batterijen kun je voortaan thuislaten wanneer je erop uitgaat met camper, caravan of boot. Op de website van Solar Power Supply vind je alles wat nodig is om jezelf onderweg van de nodige energie te voorzien. Van opvouwbare zonnepanelen tot spatwaterdichte powerbanks die je in het zonnetje legt om op te laden en ook nog eens kunnen dienen als zaklamp. De perfecte reismaatjes voor al je elektrische apparaten.

Menselijke ogen zijn cruciaal voor communicatie. In een oogopslag kunnen we geluk, woede, verveling of vermoeidheid waarnemen en ons sociale gedrag hierop aanpassen. Dat een webcam naar je kijkt heb je op een gegeven moment niet meer door, deze zijn niet expressief en brengen geen affectie over zoals de menselijke ogen dat doen. Eyecam brengt die aspecten terug in de camera, deze kan zien, knipperen, rondkijken en je observeren. Of het aangenamer wordt om achter de pc te zitten is wel een beetje de vraag maar het schijnt je alerter te houden tijdens online vergaderingen.

Gedachtenvanger Gedachten of ideeën kunnen op elk moment opkomen. Vaak ontbreekt de mogelijkheid om deze ergens op te schrijven en vervliegt het idee weer. Met VoNo kun je ideeën vastleggen en komen ze in je mailbox terecht. De app heeft vier functies: Voice to Text, Voice Memo, Text Memo en Photo Memo. De eerste zet spraak om in een tekst, met Voice Memo stuur je een geluidsbestand naar je e-mailadres door, via Text Memo tik je de gedachte uit en met Photo Memo stuur je een foto naar jezelf op. Het is ook mogelijk om extra contactpersonen toe te voegen, zodat je je ideeën eenvoudig met collega’s of familie kunt delen.

Temperatuurtje, hè! Het is zomer, je zit op een terras en je krijgt het warm, maar hoe warm is het precies… Het antwoord zit in je zak, althans als je de app Echte thermometer hebt geïnstalleerd. Hiermee kun je je telefoon ombouwen tot thermometer. Zo weet je meteen de omgevingstemperatuur. En nog mooier, de app belooft ook dat je je lichaamstemperatuur kan meten.

Weetje: Veelzijdige ganzenvoet Spinazie is een plant uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae) waaronder veel soorten met de naam ganzenvoet die refereert aan de bladvorm van die soorten. Spinazie is een oude groente die al in het Perzische Rijk en in China geteeld werd voordat het in de twaalfde eeuw met de komst van de Moren in Spanje Europa bereikte. Het eerste gebruik bleef beperkt tot laxeermiddel, te danken aan het hoge gehalte aan oxaalzuur.

Ooit werd in Nederland ook trosaardbeispinazie of aardbeimelde geteeld waarvan de bladeren een hazelnootachtige smaak hebben en de rode aardbeienachtige vruchtjes smaken naar bieten. Quinoa behoort ook tot de ganzenvoetfamilie en wordt al duizenden jaren gebruikt in de Andes. De zaden worden gemalen tot meel en gebakken als brood of gefermenteerd tot een zure pap.

AGF Primeur 5 • 2021

119

25 jaar geleden

... mei 1996 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout

Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Sharon de Ridder, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Maarten Post

Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.

Illustrator: Sandor Paulus

Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Advertenties: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Abonnementen: Arie Gunter Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten

120

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum

Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

AGF Primeur 5 • 2021

Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

STREEFT U OOK NAAR OPTIMALE VOEDINGSKWALITEIT? Al meer dan 45 jaar ontwerpt en produceert TOMRA Food sensorgebaseerde sorteermachines en geïntegreerde na-oogstoplossingen voor de voedingsindustrie, waarbij gebruik wordt gemaakt van ‘s werelds meest geavanceerde sorteeren schiltechnologie.

FOOD@TOMRA.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD FOOD@TOMRA.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD

URSCHEL SNIJDT UW PRODUCTEN OP MAAT Affinity® CD-L nieuw in de Affinity lijn 2dimensionaal snijden

met 5 Nieuwe Dynamische modellen

TranSlicer® 2520 Cutter in standaard en kort model

Als wereldleider in voedsel snijden is Urschel voortdurend de snijmethodes aan het verkennen en verbeteren. Vertrouw op Urschel om uitdagingen te overwinnen en om uw productiedoelen te overtreffen. Neem contact op met Urschel om de vele voordelen te ontdekken van deze nieuwe machine modellen. Affinity® Integra-D Precisie kaas snijden

DiversaCut 2110A® met afvoerband voor batch processing en gecontroleerde afvoer

® The Global Leader in Food Cutting Technology

URSCHEL B.V. netherlands@urschel.com www.urschel.nl

DE WERELDWIJD LEIDER

Nr. best verkopende leverancier van commerciële snijmachines ter wereld.

®Urschel, Urschel logo symbol, Affinity, TranSlicer, DiversaCut 2110A and The Global Leader in Food Cutting Technology are registered trademarks of Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.