Primeur - 10 - oktober 2020

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

oktober 2020 34ste jaargang

10

In dit nummer :

Hardfruit - Bewaren, koelen, rijpen

Avocado - Mango

“Bouwen doen we samen!”

Isolare BV | Autoweg 24 | 3911 TK Rhenen | T. 048 841 1102 | info@isolare.nl

WWW.ISOLARE.NL

Scarlet Star F1

Crimson Star F1

Chocostar F1

Lemonstar F1

Hoge productie

www.sakata-vegetables.eu

Zeer goede smaak Uitstekende houdbaarheid Arbeidsvriendelijk

Sakata vegetables Europe S.A.S. Domaine de Sablas - Rue Jean Moulin 30620 UCHAUD FRANKRIJK

Pieter Vermeulen t. + 31 653730188 e. pieter.vermeulen@sakata.eu

migopear.com

Not messy, still juicy Sweet & Crunchy Anytime, anywhere

Migo . Anytime, anywhere. ®

Migo® is the friendly pear die je eet als een snack: altijd en overal.

Samen of alleen, on-the-go, in de sportschool of thuis. Geniet van de lange constante kwaliteit, zoete en frisse smaak, stevige bite en…

Migo® morst niet. Daarom is Migo® dus the friendly pear.

Interesse in deze onderscheidende peer? Neem dan contact op met:

6 Visie

“Meer focus op veredeling van plantuienrassen met resistenties tegen ziektes en plagen” Siem Beers, Broer

22

91

30 Eerste Sunburst-appelen uit Herefordshire in de schappen 31 Zonnepanelen boven peren beschermen tegen hagel 33 Tevredenheid consument bepalend voor succes hardfruitras 40 Nieuwe appelrassen te kunst en te keur

Special: Koelen, bewaren en rijpen

Thema: Hardfruit

22 Hardfruithandelaren positief gestemd

91 “Compacte propaan chillers zijn overal te plaatsen” Gert van Vugt 92 “Naar het einde van de aardappelbewaring toe biedt beton meer voordelen” Frank Hoeckx 94 “We verwachten een efficiëntieslag van ruim 20 procent met nieuwbouw” Wil Beekers 98 “Bij biodynamische uien is een bewaarschuur met hoge isolatiewaarden van groot belang” Marco Crum, André Jurrius 100 Tuindersbedrijf N.C.J. van Stralen kiest voor CO2 koeling in de kool- en peenbewaring 102 Snelloopdeuren dragen bij aan isolatie in AGF-bedrijven 106 “Ondanks hoge prijs per vierkante meter was keuze voor Ridderkerk niet moeilijk” Rob van Opzeeland 111 Kloosterboer wil straks efficiënter retourvrachten verzorgen vanuit Cool Port II 114 Klaar voor de toekomst met nieuwste generatie koel- en rijpcellen

66

66 Stijgende prijzen in het najaar voor mango’s en avocado’s 66 “Omslag in het najaar voor avocado’s en mango’s” Edwin van Leeuwen

Actueel: Avocado Mango

67 “Colombia kan interessant worden voor avocado’s dit jaar” Evy van Gastel 68 “Israëlische Avocado’s profiteren van de lege markt” Jordi Fijnheer 68 “Meer mango’s uit Caraïbische regio” Joep Jongmans 69 “Brazilië zet de eindejaarsrally in voor mango’s” Henk van der Meij 70 “Geen bloedbad maar ook geen juichstemming voor kleine maten avocado” Ad Toet 71 “De liefde voor avocado’s blijft groeien” Graham Young

34ste jaargang • oktober 2020

Inhoudsopgave 4

9

PietPraat

“Per outlet gebruiken we tussen de 250 en 300 avocado’s per dag” Ron Simpson

58 “De ShreddR kan vrijwel alle producten in blokjes te snijden” Renske de Leede

‘s Werelds duurste chips kost € 12/ chipje

60 “Iedere partij in de keten van toegevoegde waarde voorzien is de heilige graal in de aardappelveredeling” Erika den Daas

10 “Er is weinig reden om je niet voor te bereiden” Peter Verbaas 13 Uitzenden in corona-tijden 15 ”Door de samenwerking met onze Ecuadoriaanse Demeterteler kunnen we het complete assortiment aan bananen aanbieden” Felix Stamer 16 “Areaal spruiten groeit in Nederland en België” Bert van der Beek 18 Vernieuwde AGF-afdeling bij Dirk 20 Geweldige AGF-display: een vers ‘groenteschilderij’ 20 Pensionado kweekt supergrote groenten 45 Broccori & Kohl plant zaadje voor nieuwe positieve gezondheidsbeweging 46 Verse groenten en fruit: Meer euro’s, minder kilo’s, dus hogere prijs 53 Meer uien én meer afzet dan aanvankelijk gedacht

62 Bangladesh experimenteert met de productie van ananaschips 74 Zoete aardappelen uitsorteren na of voor de reis begint?

Christiaan van der Goes 76 Duurzame verpakkingen en die foam netjes dan?

78 Marokkaanse snoeptomaten doen niet onder voor Nederlandse 80 “Schillenfabriek is er nu voor sinaasappels, maar ook ander citrus heeft onze interesse” Bas van Wieringen 82 “Zij weten tenminste wat een wortel is” Dirk de Maré 83 Sinds 1964 is Ecuador ‘s werelds grootste bananenexporteur 84 “Gangbaar hoeft niet minder duurzaam te zijn dan biologisch” Cindy van Rijswick

Hoewel het nieuws al maandenlang wordt gedomineerd door dat andere grote thema - corona - is Brexit dichterbij dan ooit. Toch eindigt per 1 januari 2021 de overgangsperiode en is het Verenigd Koninkrijk dan definitief los van de EU. Brexit-coördinator Peter Verbaas van de NVWA wijst de AGF-handel in dit nummer op de noodzaak tot voorbereiding.

Met respectievelijk Siem Beers van het 70-jarige Broer en Erika den Daas van het 100-jarige Meijer Potato bespreken we de zoektocht naar het ideale plantuien- en aardappelras. Verder blikken verscheidene handelaren vooruit op het nieuwe hardfruitseizoen en passeren ook de avocado- en mangomarkt uitgebreid de revue.

In onze special koelen, rijpen en bewaren veel aandacht voor nieuwbouwprojecten zoals van VGK Cool Logistics, Coolport II en Berryworld. Hopelijk bieden we jullie daarmee interessant leesvoer nu de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten, is beperkt. Ik zou daarom zeggen, stook lekker de kachel op, gooi je voeten op tafel en ga er eens lekker voor zitten!

54 Kopen bij de bron Pieter Boekhout

Vaste rubrieken 21 AGF-buitenland: Piet Jansen 63 Hobby van: Roy van den Heuvel 65 AGF’ster: Elena Rogojnikova 77 Hoe is het met: Noël Keersebilck

89 Juglen Zwaan: Groenten en fruit maken vrolijk 116 Dick Pijpers: Spruitkool 117 Inventaris: Ronald Gooijer

85 Nevenactiviteit: Joost Antonissen

AGF Primeur 10 • 2020

3

ECxi ot rt ue sn

Ron Simpson, The Avocado Show:

“Per outlet gebruiken we tussen de 250 en 300 avocado’s per dag” In 2017 openden ondernemers Ron Simpson en Julien Zaal de deuren van restaurant The Avocado Show in de Pijp in Amsterdam. Al vanaf de eerste dag was het restaurant een daverend succes. Inmiddels zijn er vier vestigingen, waaronder drie in Amsterdam en één in Brussel. Begin september kondigde het restaurant aan negentien nieuwe vestigingen te openen in onder andere Parijs, Madrid en Londen.

S

inds de start van The Avocado Show hebben de twee ondernemers wel honderden aanvragen gekregen voor franchise, maar dit jaar gaat het ook echt gebeuren.

“Toen we begonnen met The Avocado Show hadden we wel wat aandacht verwacht, maar nooit gedacht dat het concept zó populair zou worden over de hele wereld”, vertelt Ron Simpson. “Het concept is eigenlijk vrij simpel. Julien en ik komen allebei uit Amsterdam, wilden samen iets leuks doen en avocado was een product dat we elke week aten. Er waren al talloze saladeen juicebars, maar nog geen restaurant dat zich compleet focuste op één van de populairste en gezondste producten van deze tijd: de avocado. Uit deze gedachte is The Avocado Show geboren.”

4

AGF Primeur 10 • 2020

MONO-RESTAURANT “Wat de avocado wereldwijd zo immens populair maakt is dat de vrucht een heleboel voedingsstoffen bevat die andere soorten groenten of fruit niet hebben. Mensen gaan steeds beter op hun voeding letten en zeker tijdens deze pandemie, is gezonde voeding belangrijker dan ooit. De avocado past perfect in een gezonde levensstijl, is enorm veelzijdig en nog eens lekker ook”, vervolgt Simpson. Of een mono-restaurant met de focus op een ander product succesvol zou zijn, betwijfelt Ron. “Ik denk niet dat een papaja-restaurant of een boerenkoolbar zal werken ondanks dat het gezonde producten zijn. Avocado’s kun je zowel koud als warm serveren en in een hartig of in een zoet gerecht verwerken. Dat kan niet met elk product.”

Julien en Ron Simpson voor The Avocado Show in Brussel

NATURE’S PRIDE “Onze leverancier van avocado’s is Nature’s Pride. Samen met deze leverancier zijn wij op zoek gegaan naar de perfecte avocado voor ons restaurant en dat is de Hass variëteit. De Hass heeft een stabiele supply chain, dus zijn wij verzekerd van jaarronde aanvoer. Tevens is de Hass-variëteit het meest gekend dus het meest herkenbaar bij onze gasten”, zegt Ron. “In de keuken werken we enkel met klasse 1 avocado’s.

Op die manier kunnen we onze afvalstromen beperken. Als de avocado’s niet worden gebruikt voor een van onze signature gerechten, kunnen we er altijd nog voor kiezen om ze te verwerken in bijvoorbeeld guacamole of een smoothie. Per outlet gebruiken we tussen de 250 en 300 avocado’s per dag.”

“AVOCADO DISCRIMINEERT NIET” De avocado is in Nederland al 5 tot 10 jaar aan een opmars bezig en wordt niet meer enkel gegeten door de hippe en jonge gene-

Amsterdamse maatstaven. We zijn zeker geen snackbar, maar ook geen sterrenrestaurant. The Avocado Show is een restaurant voor iedereen.”

In 2018 werd in Brussel het eerste restaurant over de grens geopend. “De komende negentien restaurants zijn allemaal in Europa en het VK gevestigd, maar het concept heeft wereldwijd potentie. The Avocado Show gaat niet zomaar werken in elk dorp of elke stad. The Avocado Show komt het best tot zijn recht in culturele releOprichters Julien Zaal en Ron Simpson vante steden waar veel gebeurt en dat kan overal op aarde zijn. ratie. “Het mooie is dat de avocado niet Eén ding staat vast: de avocado is een ontdiscrimineert”, stelt Ron. “In onze restau- zettend mooi en bijzonder product en de rants komen families, oudere stellen, hippe populariteit zal blijven groeien. Zet avocajongeren en kinderen. De avocado is al zo do op je kaart of voeg het toe aan je assoringeburgerd dat iedereen hem kent. Echter timent, het tijdperk van de avocado is nog opvallend is dat vrouwen van 18 tot 40 jaar lang niet voorbij”, besluit Ron. (SR)  toch wel het meest te vinden zijn in onze ron@theavocadoshow.com restaurants. De prijzen voor onze gerechten liggen op een gemiddeld niveau voor

Bun Burger

Poke Bowl Mama Mango

Mango Curry Tango

Q U O T E S “Je kunt wel stellen dat de fruittelers ‘geluk’ hebben gehad, dat de oogst van hardfruit grotendeels VOOR de tweede corona-golf is gevallen/zal vallen.

Dat had heel makkelijk anders gelopen kunnen zijn, met alle gevolgen van dien.”

Fruitteeltadviseur Peter van Arkel twittert over de hardfruitoogst

“Heimwee naar de Betuwe”

Herman van Rooijen over zijn overgang naar Groda

“Twaalf insluipers in één weekend is geen uitzondering meer”

Piet Hein Horstmeier van Agro Merchants beklaagt zich in het FD over de drugscriminaliteit

AGF Primeur 10 • 2020

5

Visie

Siem Beers, Broer:

“Meer focus op veredeling van plantuienrassen met resistenties tegen ziektes en plagen”

Afgelopen jaar vierde Broer haar 70 jarig jubileum. Het plantuienbedrijf heeft een vestiging in Creil waar onder meer de grootste condensdroger ter wereld staat opgesteld en jaarlijks 16.000 ton aan plantuien worden opgeslagen en is nu bezig om dit kunststukje te herhalen met een nieuwbouw in Andijk. Een interview met directeur Siem Beers over de zoektocht naar de ideale plantui.

Waarom was de nieuwbouw in Andijk noodzakelijk en hoe gaat het nieuwe pand eruit zien?

We zijn voornemens om te groeien in conventionele plantuien maar ook in de bio-plantuien. Daarom hebben we besloten die op een aparte locatie in Andijk op te slaan. Het wordt een pand van 3.700 m2 en we werken met dezelfde bouwers als de locatie in Creil, die in 2012 is gebouwd. We werken met duurzame materialen, waarbij de warmtepompinstallatie het meest in het oog springt. Sinds 2012 zijn we in Creil al van het gas af. We waren de eerste ter wereld die op zo’n grote schaal een con6

AGF Primeur 10 • 2020

densdrooginstallatie heeft geïnstalleerd en inmiddels draait deze in drie loodsen. Met condens drogen brengen wij de lucht tot onder het condensatiepunt, waardoor veel vocht kan worden afgevoerd en de uien worden gedroogd. De warmte die vrijkomt bij het koelproces gebruiken we weer om de uien op te warmen voor verwerking en preparatie . Dat is ideaal, want zo kunnen we de temperatuur en luchtvochtigheid sturen en dat is met buitenlucht onmogelijk. De condensdroger is feitelijk een koude- en warmte installatie in één. Dat maakt deze technologie uniek. Op onze locatie in Andijk gaan we ook condens drogen, waar-

bij we weer nieuwe technieken toepassen.

Geografisch is de extra locatie in Andijk ook ideaal, want veel telers zitten langs de Noordzeekust van Julianadorp tot Lisse.

Dit zijn veelal bollentelers die in de zandgronden weinig last hebben van ziektedruk.

Overigens zullen we in Andijk net als in Creil niets anders doen dan opslaan, sorteren en verwerken. In die zin zijn we puur een productiebedrijf. Ook zijn we onze sorteerinstallaties aan het moderniseren, onder meer met optische sorteermachines.

Hoe belangrijk is het voor jullie om een vroeger ras op de markt te krijgen?

Natuurlijk proberen we winst te halen uit de vroegheid van onze rassen, maar dat is niet het meest eenvoudig. Vroege rassen hebben doorgaans een minder wortelgestel. Wij veredelen daarom juist specifiek op vroege rassen met een zwaar wortelgestel. De meeste winst zal voor ons zitten in vroege rassen met ziekteresistenties, zoals valse meeldauw en fusarium. Meeldauw

Bij Broer worden er al meer dan zeventig jaar plantuien geproduceerd, verwerkt en verkocht aan meer dan vijftig landen in Europa en Azië. Ook wordt er geëxporteerd naar Canada en de Verenigde Staten. Bejo/ De Groot en Slot besloot in 2002 een veredelingsprogramma voor plantuien op te zetten om de veredeling van goede rassen in een stroomversnelling te brengen. Daaruit is het uienlabel 'Quality Inside' geboren.

Broer werd in 2004 overgenomen door Bejo/ De Groot en Slot,en Broer is exclusief producent van dit label. Het bedrijf teelt plantuien op diverse locaties in Nederland en samen met haar Russische partner Lukamore LLC voor de lokale markt in Rusland.

Daarnaast heeft Broer een partnership met ESC in het Verenigd Koninkrijk en met Bejo Iberica voor de teelt van eerstejaars plantuien voor de mediterrane markt. het drogen van de rode plantuien

resistentie (HR) is er inmiddels in de rassen Boga en Redlander. Fusariumresistentie is er nog niet maar er zijn wel een aantal rassen sterk tegen. Insectenresistenties tegen trips of de uienvlieg hebben we vooralsnog niet kunnen vinden, maar ik zeg niet dat het onmogelijk is. Ook rassen die tegen droogte kunnen is de laatste jaren alleen maar belangrijker geworden. Een sterk wortelgestel vormt daarbij de basis. Samen met onze moederbedrijven Bejo en De Groot en Slot zetten we breed in op droogteveredeling. We hebben al een ras Carballo, dat ook geschikt is voor de Nederlandse teelt.

Ondanks de droogte kwam dit ras er de afgelopen jaar juist in de proeven in Zeeland positief uit. Daarnaast komen met een range rassen die weliswaar niet resistent, maar wel erg sterk zijn tegen ziektes als fusarium. Met ons bio-rassen Boga en Redlander hebben we tevens een nieuwe, meeldauwresistente (HR) rassen die ook sterk zijn op de wortel. In de biologische teelt is dit heel belangrijk. Het gaat om de combinatie van bodem, ras en bemesting. Die vormen de basis voor een gelijkmatige groei.

Hoe minder stress gedurende de groei, hoe minder de ‘ellende’ waarmee de uien te maken krijgen. Het ideale ras is natuurlijk ziekteresistent, heeft een goed wortelgestel, smaak en een goede opbrengst, maar dat heeft nogal wat voeten in aarde.

In hoeverre worden jullie getriggerd door supermarkten om rassen met bepaalde eigenschappen te ontwikkelen?

Dat gaat vaker andersom. Wij veredelen rassen en proberen die bij de supermarkten te introduceren. Dat is overigens niets

nieuws. Ik werk inmiddels 36 jaar onder de BGS-vlag en al die jaren zijn we al in gesprek met supermarkten. Over het algemeen zijn supermarktinkopers wel geïnteresseerd in het hele kleurenpallet en uien met een langere shelf life. De mix in kleuren zal er altijd wel blijven, waarbij geel de hoofdmoot blijft en door de toename van convenience het aandeel rode uien wat groter wordt. Convenience staat steeds meer onder de aandacht en rode uien kleuren mooi in een salade en worden veel gebruikt door TV-koks. Dat is voor ons als Broer weer interessant, geschilde plantuien kun je immers langer bewaren dan zaaiuien, vanwege het droge stofgehalte.

Ik denk zelf dat er nog wel meer mogelijkheden zijn om in Nederland zoete uien te telen en dat zou dan vanuit de plantuien moten komen. De zoetheid heeft alles met het droge stofgehalte te maken. Hoe lager het gehalte, hoe milder de ui. Alleen hebben we daar in Nederland momenteel niet de juiste teeltmethodes voor, waardoor we de zoete uien vooral uit landen als Peru, Chili en Spanje importeren. Wel hebben de residunormen die supermarkten hanteren, bijvoorbeeld in Frankrijk, invloed op ons werk. De lobby gaat toch richting een milieuvriendelijkere teelt met minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Als supermarkten bovenwettelijke normen gaan eisen, moeten telers daar op inspelen, bijvoorbeeld door op een andere manier te gaan telen, hetzij door middel van biologische of geïntegreerde teelt. Denk dan bijvoorbeeld aan de kiemremmer MH, die al jaren onder druk staat. Er zal wellicht een moment komen dat dit middel niet

meer gebruikt kan worden. Daarom zijn we als veredelingsbedrijven al jaren bezig om een ui te ontwikkelen die minder spruitgevoelig is. Ook kijken we naar vroegere plant-uienrassen, zodat de vraag naar uien 365 dagen per jaar ingezet kan worden, ook zonder MH. De oplossing ligt in mijn optiek in een combinatie van teeltmaatregelen en rassenkeuze. We zullen in de toekomst met z’n allen minder stikstof moeten gaan gebruiken. Dat houdt ook in dat we meer op natuurlijke wijze moeten gaan telen. De ui moet meer terug naar de natuur, maar daarmee zul je wel concessies moeten gaan doen aan de opbrengst. Hopelijk zal dat ook gecompenseerd worden met een hogere prijs, want dat verschil zal iemand moeten betalen.

Wat denk je van de inzet van technieken als dripirrigatie, precisielandbouw en inzet van drones?

Ik denk dat waterbeheersing in zijn algemeen wel een belangrijk punt wordt in Nederland. Zolang dit betaalbaar kan, is dat zeker interessant. Hergebruik van het water zal daarbij een sleutelwoord zijn. Ik kom al jaren in het buitenland en ben daardoor goed bekend met dripirrigatie. Eén van de grootste nadelen kan zijn dat het wortelgestel minder ontwikkeld wordt. Je zou daardoor gevoeligere uien kunnen krijgen. Het is zeker interessant om de ontwikkelingen op het gebied van precisielandbouw te volgen. Er zitten leuke oplossingen tussen, bijvoorbeeld het scannen van de hoeveelheid bladgroen in het gewas, waardoor je meer geïntegreerde bestrijding kunt inzetten.

Maar ik ga niet roepen dat alle telers hierop AGF Primeur 10 • 2020

7

Visie

Siem Beers (links) met collega’s tijdens het slaan van de eerste paal van de locatie Andijk

in moeten zetten. De hulp van de technieken moet je zeker gebruiken, maar telers moeten vooral ook door hun gewas blijven gaan.

Zie je het areaal winterplantuien in Nederland groeien?

Er zijn 365 dagen per jaar uien nodig in Nederland. Overwinteringsuien zijn daar onderdeel van. Wij zetten ons wel in om vroegere rassen te krijgen om begin juni al te rooien. Op dat moment is er vaak veel import op de Nederlandse markt vanuit Egypte en Nieuw-Zeeland. Het zou een mogelijkheid kunnen zijn om de import te reduceren, maar dat is niet aan ons, maar aan de uienhandelaren.

Jullie leveren ook plantuien aan hobbytuinders. Hoe groot is die markt?

In landen waar het economisch goed gaat, zie je steeds minder volkstuintjes, maar hoe meer crisis er is, hoe meer mensen zelf gaan telen. Wij hebben meerdere rassen

specifiek voor de hobbymarkt. In landen in Oost-Europa is het aandeel eigen teelt nog altijd een traditie, maar ook bij ons worden stadstuinen en daktuinen steeds hipper.

Wordt het Nederlandse uienareaal niet te groot?

Toen ik aantrad bij Bejo in 1984 vroeg men zich dat al af. Toen hadden we in Nederland ruim 12.000 hectare uien. Nu zitten we tegen de 30.000 hectare en nog altijd komt die vraag af en toe op. Ik geloof dat er altijd markten zijn die vragen om de Nederlandse ui. Gezien de groei van de wereldbevolking zijn er de komende decennia nog enkele miljarden mondjes extra te voeden. Als Nederland zijn we meester in de logistiek en het onderhouden van klantcontacten wereldwijd. Ik zie een ander land die positie niet zomaar innemen. Veel landen werken aan hun eigen productbeschikbaarheid, maar toch vragen tientallen landen over het hele jaar naar Hollandse uien.

Hoe is de positie van Broer op de plantuienmarkt?

Er zullen altijd bedrijven verdwijnen en opstaan, maar wij hebben met onze plantuien een unieke positie opgebouwd. Genetica is daarbij het allerbelangrijkste, daar hebben we vijftien jaar geleden breed op ingezet. Nu wordt dat zichtbaar in de rassen die we introduceren. Ik geloof dat telers steeds meer specifiek op rassen gaan selecteren, zoals dat bij aardappelen al lang het geval is. (IH)  S.Beers@Broerbv.nl

De kistenbewaring in Creil

8

AGF Primeur 10 • 2020

die doet denken aan truffels. Het zeewier groeit in de vorm van kleine plukjes op de bruine algen die bekend staan als Ascophyllum nodosum en die alleen in koud getijdenwater voorkomen. Het zeewier dat in de duurste chips ter wereld wordt gebruikt, is afkomstig uit de wateren rond de eilandengroep Faeröer.

‘s Werelds duurste chips kost € 12/chipje Een zakje chips is een van de goedkoopste snacks die je kunt kopen. Tenzij je kiest voor de uiterst exclusieve chips van de Zweedse Bierbrouwerij St. Eriks. Ze worden geleverd in een absurd mooie verpakking en zijn gemaakt met speciale ingrediënten.

D

e vijf exquise soorten chips werden gecreëerd als een publiciteitsstunt, waarbij ook geld werd gedoneerd aan het goede doel en waren natuurlijk bedoeld om te genieten van de beste bieren van de brouwerij. Hieronder staan de ingrediënten van de chips:

Matsutake: met een smaak die vergelijkbaar is met die van gerijpte kaas is matsutake een van 's werelds meest gewilde paddenstoelensoorten. De matsutake in de chips is afkomstig uit dennenbossen in het noorden van Zweden en wordt met de

India Pale Ale Wort: tijdens het brouwproces van het bier wordt gerstemout omgezet in een zoete aromatische vloeistof die bekend staat als wort. Om een vleugje zoetigheid aan de chips toe te voegen, wordt gevriesdroogde wortel, van het soort dat normaal gesproken wordt gebruikt om St. Eriks India Pale Ale te brouwen, toegevoegd.

hand en speciale katoenen handschoenen geplukt om de kwaliteit ervan te behouden.

Leksand ui: voor een uitgebalanceerde uiensmaak is gekozen voor de veelgevraagde Leksand ui, een specifieke variëteit van de uienfamilie die net buiten het kleine Zweedse stadje Leksand groeit. Een reden voor de uitstekende smaak kan het feit zijn dat de uien altijd op achttien mei worden geplant en op tien augustus worden geoogst, ongeacht het weer.

Truffelzeewier: zoals de naam al doet vermoeden, heeft truffelzeewier een smaak

Kroon dille: om de kenmerkende dillesmaak te bereiken, hebben de makers van de chips variëteiten van Zweedse kroon dille onderzocht. De gebruikte kroon dille werd met de hand geplukt op het schiereiland Bjäre in het zuiden van Zweden en werd geselecteerd op zijn frisse en krachtige smaak.

Ammarnäs aardappelen: de aardappel in de chips komt van de aardappelheuvel in Ammarnäs, een steile, steenachtige helling op een zuidelijk gelegen locatie waar in zeer beperkte mate amandelaardappelen worden geteeld. De helling is moeilijk toegankelijk voor moderne landbouwmachines, wat betekent dat alle aardappelen met de hand worden gepoot en geoogst. 

AGF Primeur 10 • 2020

9

Brexit

Brexit-coördinator NVWA Peter Verbaas:

“Er is weinig reden om je niet voor te bereiden” Hoewel het nieuws al maandenlang wordt gedomineerd door dat andere grote thema - corona - is Brexit dichterbij dan ooit. Op 1 januari 2021 eindigt de overgangsperiode en is het Verenigd Koninkrijk definitief los van de EU. Onduidelijk is nog hoe de handelsrelaties van het VK er dan uit gaan zien. En ook al zijn de onderhandelingen met de EU in volle gang, er lijkt weinig schot in de zaak te zitten. Als er al informatie wordt gedeeld, is dat eerder verontrustend zoals onlangs het wetsvoorstel van de Britten dat het recht voorbehoudt om internationale afspraken rondom Brexit te kunnen negeren. “De onzekerheid over hoe de processen straks ingeregeld moeten worden, is daarmee zeker niet minder geworden zowel voor het bedrijfsleven als voor de toezichthouder”, zegt Peter Verbaas, Brexit-coördinator NVWA.

B

ij dergelijke ontwikkelingen gaat de NVWA na of er aanpassingen aan de reeds getroffen voorbereidingen nodig zijn.

“Er komt natuurlijk een moment, of voor sommige dingen is dat moment misschien al achter ons, dat wij dingen niet meer op tijd aangepast krijgen als de Engelsen wijzigingen in hun wensen aanbrengen en ook daarop zijn we voorbereid.”

10

AGF Primeur 10 • 2020

JAMMER Als voorbeeld noemt Verbaas de modellen van de certificaten die het VK vraagt bij import. Hoe die eruit moeten komen te zien, is nog steeds niet bekend. “Het gaat in ons geval om vele honderden verschillende certificaatmodellen. Als we die op het laatste moment moeten aanpassen – en daar lijkt het op – dan zullen die niet allemaal op

1 januari klaar zijn.” De Brexit-coördinator geeft aan dat dit niet erg hoeft te zijn omdat er certificaten zijn voorbereid. Alleen zijn die dan niet conform de laatste versie van het VK. “Dan moeten ze het maar even doen met wat we wel hebben en daar is op zich niks mis mee. Daar ontstaat geen brand bij.”

NIET SOEPEL De NVWA denkt in verschillende scenario’s en haar opdracht luidt voorbereid te zijn op de meest ingrijpende situatie: de no-deal Brexit. Hoewel dus nog niet duidelijk is hoe één en ander er precies uit gaat zien verwacht Verbaas dat bedrijven die niet of onvoldoende zijn voorbereid het grootste knelpunt zullen gaan vormen als de overgangsperiode eindigt. “Het grootste knelpunt is dat mensen die niet zijn voorbereid, de bedrijven die wel zijn voorbereid in de weg gaan zitten.” De Brexit-coördinator geeft aan dat het bij het voorbereiden van belang is om heel goed naar de hele keten te kijken. Daarvoor staat er veel informatie op de website https://www.nvwa.nl/ onderwerpen/brexit en is de NVWA bereid, binnen de beschikbare tijd, om concrete

voorbeelden te toetsen om ervoor te zorgen dat de overgang zo soepel mogelijk verloopt. Al gaat Verbaas er wel vanuit dat er in de handel met het VK verstoringen zullen optreden na de overgangsperiode. “Het gaat even niet soepel lopen, laten we daar eerlijk in zijn. Iedereen gaat van de één op andere dag nieuwe dingen doen en leren.

Daar zal wat gedoe van komen in het begin, dat kan niet anders. Als we van te voren zo veel mogelijk rimpels kunnen gladstrijken, hebben we daar allemaal baat bij.”

NIET ZONDER ZORGEN Ondanks de onzekerheid kan het bedrijfsleven zeker voorbereidingen treffen, geeft Verbaas aan. Zo heeft het VK onlangs haar Border Operating Model bekend gemaakt, dat aangeeft wat het VK verwacht van bedrijven na 1 januari 2021. “Er is weinig reden om je daar niet op voor bereiden.

Of er nu wel of geen deal komt, het Border Operating Model zal in beide gevallen van toepassing zijn.” De Brexit-coördinator is niet helemaal zonder zorgen over het voorbereidingsniveau van het Nederlandse bedrijfsleven. “Wat wij zien in onze contacten met het bedrijfsleven is dat er nog heel veel vragen worden gesteld, waarop het antwoord al wel bekend is en wat een bedrijf al wel had kunnen doen, maar kennelijk nog niet gedaan heeft.”

CERTIFICAAT Specifiek op AGF gebied meldt Verbaas een belangrijk aandachtspunt. Tot nu heeft het VK aangegeven dat voor fytosanitaire goederen alleen een certificaat voor plantpaspoort-plichtige planten vereist zou zijn. “In het Border Operating Model staat nu dat per 1 april 2021 alle regulated fytosanitaire goederen gecertificeerd moeten worden.

Daaronder valt heel veel groenten en fruit.”

Verbaas geeft aan de keuringsdiensten zich daarop voorbereiden maar dat het wel betekent dat er extra stappen aan het normale proces worden toegevoegd waardoor het misschien niet meer mogelijk zal zijn voor klanten uit het VK om vandaag te

bestellen voor aflevering morgen. “Doordat de grenspassage-processen wat lastiger worden met al die documenten, kan ik me ook voorstellen dat er in bepaalde gevallen consolidatie gaat plaatsvinden. Misschien stuur je dan niet meer dagelijks vijf dozen, maar bijvoorbeeld iedere drie dagen 15 dozen,” besluit de Brexit-coördinator NVWA. (MW)  www.nvwa.nl/ondernemers www.brexitloket.nl/impactscan

Ingezonden brief naar aanleiding van het artikel: Retail, telers of overheid aan zet in eerlijke prijsdebat? In dit artikel werd retaildeskundige Paul Moers geïnterviewd naar aanleiding van zijn nieuwe boek F*ck de prijs.

Goedemorgen beste redactie, Met belangstelling en interesse heb ik het artikel gelezen van Paul Moers in de Primeur van september 2020.

Ik krijg de indruk dat de heer Moers denkt er bijna van overtuigd is dat marketing een oplossing aandraagt in het probleem van de prijsvorming tussen telers/boeren en retailers/groothandel. Ik zie in zijn artikel geen concrete oplossingen of initiatieven van zijn kant anders dan mooie verhalen en in boeken schrijven wat hij ervan vindt.Laat hij eens met oplossingen komen en initiatieven.

Ik kan u verzekeren vanuit mijn ervaringen als laat ik maar noemen ervaringsdeskundige dat marketing niets oplost alleen maar een onderdeeltje van de keten is. De kern van de zaak bij de prijsvorming is of telers/ boeren en retailers/groothandel eens aan tafel durven te gaan zitten met elkaar en een open en eerlijk gesprek voeren.

Daarmee krijg je inzicht in elkaars standpunten, kun je samen naar oplossingen zoeken en kun je gaan samenwerken.

Samenwerken is ook een belangrijk onderdeel een fatsoenlijke prijsvorming en niet alleen de marktwerking, de markt moet je bewerken. In mijn arbeidsverleden als inkoper bij Retail organisaties, ruim 20 jaar, en daarna vanuit mijn eigen bedrijf om telers te ondersteunen om aan een fatsoenlijke prijs te komen, heb ik daar de nodige ervaringen mee opgedaan.

Mogelijk dat u de komende maanden in Primeur daar eens regelmatig op terug komt en de telers en boeren op de juiste gedachten brengt.

Gerard Derksen

Gerard@derksenretailorganisatie.nl

Dat de laatste jaren de diverse teler- en boerenorganisaties bezig zijn geweest met hun eigen belangen en niet van de telers en de boeren is al triest genoeg. Naar mijn mening moeten de telers en boeren uit hun schulp kruipen en zich niet alleen met de productie bemoeien maar net zo veel energie en tijd in de verkoop van hun producten.

AGF Primeur 10 • 2020

11

With more than 90 years...

of import/export experience in the fresh produce industry

De doelen 2, 3905 TA VEENENDAAL Tel:+31(0)318 546474 | Fax: +31(0)318 516029 | Kvk: 30072997 E-mail: info@ravenswaaij.nl | www.ravenswaaij.nl

Dienstverlening

Uitzenden in corona-tijden

Huisvesting één van de knelpunten

Aron Oosthoek geeft aan dat gebruik wordt gemaakt van videoscreening om corona buiten de deur te houden

Hoe graag we het ook anders zouden willen, we worden voortdurend met de invloed van corona geconfronteerd, ook op de werkvloer. In AGF zijn veel werkgevers afhankelijk van de hulp van arbeidsmigranten.

Zij blijken extra kwetsbaar in deze turbulente tijden. “De gezondheid van arbeidsmigranten is van groot belang: uiteraard voor het welzijn van de arbeidsmigrant zelf, voor de samenleving om te voorkomen dat er nieuwe besmettingshaarden ontstaan en omdat de arbeidsmigranten een onmisbare bijdrage leveren aan sectoren zoals de voedselvoorziening, de bouw en de logistiek,” schrijft het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten. Het Aanjaagteam, dat onder leiding staat van oud SP leider Emile Roemer, is op vier mei door het kabinet ingesteld om voorstellen te doen om de werk- en leefomstandigheden van arbeidsmigranten te verbeteren.

H

et Aanjaagteam deed onder andere aanbevelingen op het gebied van wonen en vervoer. Het team constateert dat veel arbeidsmigranten dicht op elkaar wonen waardoor de kans op besmetting toeneemt. Er wordt onder andere aanbevolen om uiteindelijk op de lange termijn één werknemer op één kamer te huisvesten. Ten aanzien van vervoer stelt het Aanjaagteam dat het van belang is het risico op besmetting tijdens het vervoer tot een

minimum te beperken. Voorgesteld wordt onder meer om na te denken over alternatieve oplossingen voor vervoer zoals bijvoorbeeld fietsen en touringcars waarbij het mogelijk is om de afstandsvereisten in acht te nemen.

TWEEPERSOONS APPARTEMENTEN Ook Cees van Doorn van VDU uitzendbureau, dat zich onder meer toelegt op het bemiddelen van arbeidsmigranten voor

de AGF-sector, ziet huisvesting als één van de grootste knelpunten. Hij geeft aan dat het gebruikelijk is om vier tot zes arbeidsmigranten in wisselende samenstelling in reguliere woningen te huisvesten. “Die maken gebruik van dezelfde sanitaire voorzieningen en daar zit de kern van het probleem met huisvesting.” Sinds 2015 pleit VDU, dat voor het grootste deel stellen bemiddelt, er dan ook al voor om arbeidsmigranten in tweepersoons appartementen AGF Primeur 10 • 2020

13

Dienstverlening

Het team van VDU met op de bank Cees van Doorn

te huisvesten. In de praktijk blijkt dit vanwege onder andere draagvlak in de buurt een lastige klus. “In stedelijke gebieden wil ik graag appartementen realiseren zodat we ook de hoogte in kunnen bouwen en in landelijke gebieden zetten we in op een vakantieparkachtig onderkomen met stenen huisjes met een verdieping voor beneden wonen en boven slapen.” Daarbij wordt uitgegaan van een ruimte van 20 tot 25 m² per persoon. “Wat je ook bouwt, bouw het volgens het bouwbesluit.” Cees noemt dat de nieuwe norm voor huisvesting van morgen en wil hier voor langdurige tijd in investeren. VDU is hierover met diverse gemeenten in gesprek.

QUARANTAINE Het uitzendbureau heeft al te maken gehad met een corona-uitbraak. Waar er vaak wordt gedacht dat arbeidsmigranten een extra risico vormen voor besmetting is het een feit dat de gemiddelde Nederlander in het sociale verkeer veel meer wisselende contacten heeft, geeft Cees aan. “Naar aanleiding van deze uitbraak is er een unieke

samenwerking geweest met de desbetreffende bedrijven, de Veiligheidsregio en de GGD waardoor de ziekte binnen drie weken in de kiem is gesmoord.” Voor VDU hield dit in dat salarissen werden doorbetaald. Cees stelt vast dat er in de regelgeving een groep arbeidsmigranten is die tussen wal en schip valt als het aankomt op doorbetalen van salaris. VDU heeft dit gat gedicht. Hij benadrukt hierbij het belang van een gezonde buffer. “We zitten in een vak we de verantwoording moeten nemen om voldoende te reserveren.” Ook al is de uitbraak achter de rug, VDU blijft waakzaam. Wekelijks worden er werknemers getest op corona. “Als het eenmaal binnen zit is het heel moeilijk om uit te roeien.”

ZIEKTEVERZUIM Perflexxion is naast de branches food, bloemenexport, tuinbouw en industrie ook actief in de AGF-sector en zendt alleen arbeidsmigranten uit die permanent in Nederland zijn gehuisvest. Desalniettemin speelt corona ook hier een rol. Zo geeft Aron Oosthoek, Teamleider Sales, aan dat er

juist nu veel aandacht is voor het onderdeel ziekteverzuim. “Verrassend genoeg liggen de aantallen lager dan vorig jaar.” Aron constateert dat in het begin van de coronacrisis voor veel werknemers de angst leidend was. Door de beschikbare kennis gaan onze werknemers nu veel bewuster om met de risico’s van het virus. De acties die Perflexxion neemt op ziekteverzuim worden in nauw contact met de arbodienst vormgegeven. Met een trainer wordt besproken welke vragen gesteld moeten worden op het moment van een ziekmelding. Daarnaast wordt gekeken naar de mogelijkheden die er liggen. “Uiteraard wordt niet doorgewerkt als iemand wordt verdacht van corona. Als blijkt dat de symptomen niet corona-gerelateerd zijn, dan bieden wij in samenspraak met de opdrachtgever vervangend werk. Binnen Perflexxion dragen wij dus zorg voor een deskundig coronabeleid. Alle uitzendkrachten en sollicitanten worden hierover per mail geïnformeerd.

Zo zorgen wij ervoor dat de verspreiding van het virus zoveel mogelijk wordt tegengaan en wij onze opdrachtgevers op een zo goed mogelijke manier blijven voorzien van geschikte kandidaten. “ PERSOONLIJK Wanneer bij één van de opdrachtgevers een uitbraak plaatsvindt, is Perflexxion als organisatie verantwoordelijk dit risico voor uitzendkrachten te dragen en de verantwoordelijkheden te pakken. Het persoonlijke belang van alle medewerkers staat hierbij voorop. “Dat vinden wij als organisatie zeer belangrijk,” vertelt Aron. Perflexxion heeft enkele procedures moeten wijzigen om de veiligheid van de medewerkers te waarborgen. “Zo vinden onder andere alle kennismakingsgesprekken op de zeven vestigingen plaats via videoscreening. Op die manier wordt de gezondheid van zowel de kandidaat als de Recruitment Intercedent gewaarborgd. De contractondertekening vindt nog altijd wel bij de opdrachtgevers, op gepaste afstand, plaats. Hierdoor blijft het persoonlijke aspect, één van de kernwaarden van onze organisatie, bestaan.

Kortom Perflexxion doet er alles aan om de gezondheid te waarborgen voor zowel de medewerkers, kandidaten als opdrachtgevers, zodat de doorgang van het uitzendproces zo soepel mogelijk door blijft gaan.

Dit vraagt uiteraard om flexibiliteit en aanpassingsvermogen van alle partijen, maar vanuit het team van Perflexxion wordt hier voor de volle 100 procent gehoor aan gegeven,” besluit Aron. (MW)  vandoorn@vdu.nl sales@perflexxion.nl

14

AGF Primeur 10 • 2020

Bio-bananen

Felix Stamer, Direct Fresh GmbH Hamburg:

”Door de samenwerking met onze Ecuadoriaanse Demeterteler kunnen we het complete assortiment aan bananen aanbieden” Biologische en fairtrade bananen zijn naast de conventionele bananen tegenwoordig niet meer weg te denken uit het aanbod. Op de achtergrond is echter ook het Demeter-label aan een gestage opmars bezig: Vanwege de zeer strenge richtlijnen omtrent bemesting en transport geldt het van origine Duitse biodynamische kwaliteitslabel als een soort heilige graal binnen de fruithandel. Het Duitse Direct Fresh GmbH uit Hamburg biedt sinds begin vorig jaar Demeter-bananen uit Ecuador aan. En met succes, aldus sales manager Felix Stamer.

T

ijdens de Fruit Attraction van 2018 in Madrid kwam het management van het Duitse handelsbedrijf voor het eerst in aanraking met de gepassioneerde Demeter-teler Fernando Monsalve uit Ecuador.

Het assortiment van het Duitse bedrijf omvatte op dat moment al conventionele, biologische en Fairtrade-bananen. Demeter was in die zin het enige hiaat binnen het aanbod. Na een bezoek aan het biodynamische teeltbedrijf in Ecuador ging het management overstag. “De gedachte en de passie van de teler spraken ons direct aan.

Daarnaast zien we het ook als onze verantwoordelijkheid als importeur om onze kennis met de producent aldaar te delen. Het mes snijdt immers aan twee kanten”, blikt Stamer terug op het begin van de samenwerking.

JAARROND AANBOD Fernando Monsalve besloot zijn onderneming in 1998 om te toveren tot bio-teeltbedrijf. Pas in 2013 kwam hij tijdens een workshop voor het eerst in aanraking met Demeter. Na een bezoek aan een Demeter-bedrijf voor medicinale cannabis ging hij over op biodynamische teelt. De gehele omstelling nam om en nabij de twee jaar in beslag. “In feite duurt dit proces nog altijd voort. Demeter is in die zin onvergelijkbaar met andere biologische certificaten. Je krijgt immers telkens nieuwe inzichten en bent nooit uitgeleerd.”

Inmiddels leven zo’n 150 gezinnen van de inkomsten van de bananen-productie. De

Plantage in Ecuador

gehele plantage omvat ruim 130 ha. Tot de grondbeginselen van Demeter behoren onder andere biodiversiteit, een holistische en gesloten productieketen met integrale veehouderij én – niet in de laatste plaats – de productie van meststoffen op het eigen bedrijf. “Hoewel we in Ecuador te maken hebben met twee compleet verschillende seizoenen, een droog en een regenseizoen, zijn we inmiddels zover dat we 12 maanden per jaar een constant volume kunnen leveren. Deze constante productie, de mooie kleur van onze planten en het hoge suikergehalte van onze producten is voor mij een bewijs dat onze teeltmethode zijn vruchten afwerpt”, benadrukt Monsalve.

Demeterbananen

POSITIEVE TUSSENBALANS In januari 2019 werden de eerste Demeter-bananen uit Ecuador in de haven van Hamburg verladen. Sindsdien heeft het biodynamische fruit rap naam gemaakt in de Duitse handel en daarbuiten. Een continue afname is onder meer door een contract met een Duitse retailer verzekerd. Stamer: “De vraag naar Demeter-bananen vertoont een geleidelijke, lineaire groei. Wat betreft prijs-kwaliteit krijgen we alleen maar goede feedback van onze afnemers. Daarnaast is het natuurlijk een mooie en markttechnisch interessante aanvulling op het al bestaande assortiment: We zijn nu immers in staat om elk segment van de markt te dekken, of het nu om conventionele, biologische, Fairtrade- of Demeter-bananen gaat.”

Daarnaast blijken Demeter-bananen ook een lucratieve niche, zowel voor de teler als de importeur: “In Ecuador zijn er vooralsnog maar twee producenten die marktconforme volumes telen. Elders in de Caraïben, in de Dominicaanse Republiek, bevinden zich meerdere Demeter-plantages. Deze bananen zijn echter in vergelijking met de onze beduidend kleiner en om die reden minder gewild op de markt”, aldus Monsalve. Voor Direct Fresh GmbH brengt de samenwerking niet alleen een uniek product met zich mee, maar biedt het tevens de gelegenheid om het thema duurzaamheid pregnant op de voorgrond te stellen. “Wij hechten er belang aan om ook in de handel een duurzame kentering teweeg te brengen. Dit houdt wat ons betreft in dat we ons aan de natuur aanpassen en niet andersom, zoals nu nog te vaak het geval is”, sluit Stamer af. (HH) 

info@exprobiologico.com felix@direct-fresh.de

AGF Primeur 10 • 2020

15

Vollegrondsgroenten

Bert van der Beek, Van Oers United:

“Areaal spruiten groeit in Nederland en België”

Met het najaar in het vooruitzicht breekt de tijd weer aan voor champignons, pompoenen en natuurlijk de spruiten. Hoe staat het eigenlijk met de ontwikkelingen in deze sector? Groeit de vraag naar de in het verleden bittere groene kooltjes die door verdere ontwikkeling steeds een meer toegankelijkere smaak hebben?

Van Oers United exporteert door geheel Europa spruiten. “Van Noorwegen tot Spanje en van Italië tot Ierland zijn onze spruiten te vinden. De belangrijkste afzetmarkt is vooral Duitsland dat de grootste hoeveelheden afneemt en goed is voor 60 procent van de totale spruitenexport vanuit Nederland.

Voor de exportmarkten selecteren we vooral de B-sortering (tussen de 30 en de 40 mm). Voor de eigen markt en diepvriesverwerkers kijken we meer naar de fijnere van de A-sortering (23 tot 30 mm). Het is vooral de B-sortering waar de teler zich op focust.

Dit geeft de hoogste kilogram opbrengst per hectare. Zo valt het meeste rendement te halen tenzij je natuurlijk specifiek voor de markt teelt zoals de diepvriessector.”

De paarse spruitjes zijn het zusje van de overbekende groene variant en zijn qua smaak, zoeter en nootachtiger. Het seizoen loopt van eind oktober tot en met februari. Het is een echt nicheproduct waarvan men de laatste jaren ziet ‘Wat

de boer niet kent dat eet hij niet...en wat de retailer niet kent, dat ligt er niet’.

Paarse spruiten

16

AGF Primeur 10 • 2020

RASSEN EN TEELT Dit jaar is het areaal weer wat verder gegroeid in zowel Nederland als België.

“Vooral in België is er een grotere vraag vanuit de diepvriessector naar spruiten,” vertelt Bert van der Beek van Van Oers United uit Dinteloord. “In Nederland is er ook een lichte uitbreiding. Dat komt voor-

FLOWERSPROUTS/KALETTES Dit is een kruising tussen boerenkool en spruitjes en daarmee een hybride

al door de goede seizoenen die we achter de rug hebben waarop telers besluiten wat meer hectares aan te planten. Overigens is het aantal spruitentelers wel afgenomen in vergelijking met 10 jaar geleden. Dit komt vooral omdat in de afgelopen jaren de teelt een professionaliseringsslag heeft gemaakt.

Veel kleinere bedrijven konden de investeringen in nieuwe machines en technieken niet meer doen omdat de schaal waarop ze spruiten teelden te klein was en stopten. Er is dus sprake van uitbreiding bij de overgebleven telers maar ook nieuwe telers zijn ingestapt in de spruitenteelt.”

Wat betreft de rassen zijn vooral Abacus, Stedia en Albarus de belangrijkste spruitenrassen in Nederland. “Dit zijn spruiten die al veel toegankelijker zijn dan de oude variëteiten die veel bitterder van smaak

groente waarvan het seizoen loopt van november tot en met maart. Het zijn koolrosetjes die werden geïntroduceerd in het VK in 2010. De Flowersprouts zijn milder van smaak dan de normale spruiten.

Areaal In 2020 is het areaal in Nederland gegroeid met 150 hectare en heeft nu een totaal van 2900 hectare aan spruiten. In België gaat het om een groei van ruim 450 hectare wat neerkomt op een totaal areaal van 3000 hectare aan spruiten. Op de lange termijn was het areaal aan spruiten in Nederland juist tanende en nam tussen 2008 en 2018 af met ongeveer 17 procent. De laatste jaren is de spruit echter groeiende als wintergroente. Twee derde van de Nederlandse spruiten is bedoeld voor de export terwijl België zich vooral richt op de verwerking in de diepvriessector. waren. Vandaar dat men vroeger sprak over een ‘eerst een nachtvorst over de spruiten voor een goede smaak,’ de nachtvorst maakte de spruiten iets zoeter van smaak maar dat is een fabeltje dat echter nog vaak de ronde doet bij de consument.” Naast de verschillende rassen bij de groene spruiten zijn er ook nog nicheproducten zoals de paarse spruiten en Kalettes (zie inzet). “Dat hebben we bij Van Oers United ook een aantal jaren gedaan maar de afzetmarkt kwam niet goed van de grond. Het was korte tijd hip, hot en een hype maar je ziet toch dat onbekend onbemind maakt. Daarnaast speelt mee dat op de schaal waarop wij telen zo’n niche erg lastig te organiseren is en daarom zijn we ermee gestopt. In de reguliere teelt zien we wel dat het seizoen eerder begint en later eindigt. Van Oers United teelt ook spruiten op buitenlandse locaties en biedt zo jaarrond verse sprui�tjes aan. Zo zijn we jaarrond op de markt met deze lekkere groente. De vraag ligt in de zomermaanden wel op een ander niveau dan in de het najaar en de winter.”

JAARROND Van Oers United voorziet de Europese markt jaarrond van verse spruiten. Vanaf maart doen ze dat met de eigen teelt van spruiten in Marokko. “Als het Hollandse seizoen is afgelopen rond maart starten

we daar met de oogst. De Marokkaanse spruiten worden vooral in Engeland geconsumeerd. Engelsen zijn dol op spruiten en consumeren in Europa per hoofd van de bevolking het meest. Met het oog op de aankomende Brexit blijft het voor onze export naar UK spannend hoe de verhoudingen tussen de EU en het VK op 1 januari 2021 gaat zijn.”

Naast de teelt in Nederland is er vooral concurrentie van lokale teelten doorheen Europa. “Vooral in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland zien we meer lokale die gedurende het seizoen voorrang hebben op de Nederlandse spruiten. Dat hangt samen met de local for local trend die we overal meer zien opkomen. De teeltbedrijven in het buitenland groeien ook in areaal als het gaat om spruiten.”

VERPAKKINGEN Naast een trend om ook in de spuiten naar een meer duurzame verpakking te gaan, ziet Bert vooral ook een trend naar een kleinere inhoud. “Zo zagen we in Duitsland bij de retail de verpakkingen van 1 kilo naar 750 gram gaan en in Engeland is een verpakking voor geschoonde spruiten van 250 naar 200 gram gegaan. Bij een aantal retailers in Nederland zien we vaak ook verschillende soorten verpakkingen voor

Sortering van Spruiten bij Van Oers

Spruiten in het veld

elk een andere doelgroep zoals een kleine en een grote verpakking voor spruiten.

Voor het moment blijven de spruiten wel in de flowpack zitten. Het is nu een uitdaging om te zoeken naar een duurzame verpakking waar vraag naar is.”

ARBEID Naast de ontwikkeling van een duurzame verpakkingen en een uitdaging om met steeds minder middelen spruiten te kunnen telen, vormt ook de arbeid een uitdaging in deze sector. “De spruitenteelt is arbeidsintensief en daar gaan we de komende jaren meer schaarste aan hebben. Daarom zal de sector zich moeten bewegen naar automatisch oogst- en plantwerk. Verder zit er veel vordering in het optisch sorteren van de spruiten.” (TD)  bvanderbeek@vanoersunited.com

Spruiten over de lopende band

AGF Primeur 10 • 2020

17

Retail

Vernieuwde AGF-afdeling bij Dirk Vroeger hing de AGF-afdeling er een beetje bij en lag de focus op scherpe prijzen van de kruidenierswaren, vertelt Ronald Gooijer, versbegeleider AGF bij Dirk verderop in deze Primeur. Tegenwoordig is AGF een actiegroep en als grootste versgroep zeer belangrijk voor Dirk winkels. De opzet van de AGF-afdeling is onlangs vernieuwd en is het visitekaartje van de winkels. Dirk maakte deze fotoreportage van de AGF-afdeling exclusief voor Primeur, met onderschriften van Ronald.

“Op deze foto zie je de presentatie van het harde fruit, citrus en de kiwi soorten. Onderin liggen de `bulk artikelen`. In het midden de losse varianten en boven in de schalen appelen [uiteraard in kartonnen sleave].”

“Op deze foto zie je het nieuwe AGF meubel. Het is duidelijk zichtbaar dat het om een actiekop gaat. In deze actiekop presenteren wij de aanbiedingen die op dat moment geldig zijn.

Deze prijzen we aan met nieuwe gele displaykaarten en barkers. Leuk om te weten is dat hier een handgeschreven lettertype voor gebruikt wordt. Dit handschrift is volgens de eerste uitingen van Dirk van den Broek senior.”

“Voor onze aanbiedingen maken we gebruik van de aanloop koppen. Hierop zijn altijd onze zeer scherpe folder aanbiedingen te vinden. De molen, die je ziet, gebruiken we voor bepaalde assortiment groepen, in dit geval de luxere uien en knoflookvarianten. Dit is veelal impuls handel.”

18

AGF Primeur 10 • 2020

“Al het fruit wat gekoeld binnen komt, verkopen we uit een 5 meter koeling. In de zomer maanden ligt hier het steen- en hardfruit in.

Hierdoor onderbreken we de koelketen niet en heeft de klant een zo goed mogelijk vers product.”

“Alle groenten die gekoeld binnen komen en bewaard moet worden verkopen we uit een 5 meter koeling. Ook hier geldt dat we dit doen om de koelketen niet te onderbreken en daardoor een top product kunnen aanbieden aan onze klanten.”

“Deze convenience groep lichten we op ieder filiaal goed uit door een staande presentatie te geven in het aardappelschap naast de panklaar koeling. De trend is gemak en daar spelen we constant op in.”

“Op deze foto is de koeling ingezoomd. De losse artikelen onderin. Prijs aanduiding met gele barkers.”

“Ondanks de toename jaarrond van diverse andere fruit soorten vinden wij bananen zo een belangrijk artikel dat wij deze op een aparte presentatie plek presenteren. Uiteraard tegen een zeer markt conforme prijs.

(Op de foto de aanbiedingsprijs, bij het maken van de foto waren de bananen in de aanbieding)”

“Onze panklaar koelingen worden op elke winkel hetzelfde ingedeeld zodat waar je ook komt je als klant niet hoeft te zoeken naar je favoriete producten.”

“Links het groenten eiland t.o.v. de panklaar koeling, rechts het fruit eiland. Ruim opgezet zodat de klanten rustig hun keuzes kunnen maken.”

“Op een groot deel van de Dirk winkels staan deze 3 traps fruitkoelingen. Vers gesneden fruit is een groeigroep binnen de aankopen AGF. Klanten snacken steeds meer gezond.

Als organisatie gaan wij volop mee in deze ontwikkelingen.”

AGF Primeur 10 • 2020

19

Groenten

Geweldige AGF-display: een vers ‘groenteschilderij’ Het visitekaartje van de supermarkten is de AGF-afdeling. In de koeling zijn ze beter houdbaar en dat ze daar ook mooi uitge-

stald kunnen worden bewijst Brian Dey van Four Seasons Produce. Een mooie kleurrijke uitstalling die er heel aantrekkelijk

uitziet. Geniet van de onderstaande ‘verse groenteschilderij’, knap gedaan!

Foto Brian Dey, Four Seasons Produce

Pensionado kweekt supergrote groenten

G

erald Statford heeft een passie voor het kweken van grote groenten en is sinds kort ook een bekende op sociale media. De 71-jarige uit Milton-under-Wychwood (VK) postte in februari vorig jaar zijn eerste foto’s op Twitter op advies van een stel vrienden, als middel om foto's van hun groententuinen te delen.

Maar Gerald had geen idee wat er met zijn telefoon gebeurde toen hij in mei foto's van zijn aardappelen deelde. Zijn tweet is nu al meer dan 81.000 keer bekeken. "Ik zette de foto op Twitter en de telefoon werd meteen roodgloeiend. Ik begreep niet echt wat er aan de hand was. Ik belde mijn neefje op, die meer van computers 20

AGF Primeur 10 • 2020

weet dan ik, en hij zei: ‘Opa, je gaat viraal!’... Ik moest hem zelfs vragen wat dat betekende," lacht Gerald.

"Ja, ik heb al veel bijnamen gekregen, ik ben 'The Potato King', 'The Vegetable King', 'Cheers'. Die laatste bijnaam is omdat ik al mijn tweets afsluit met het woord 'cheers'. Ik houd van dat woord, het is een ‘happy’ woord. Het stuurt een positieve, blijde boodschap."

Maar je verdient geen bijnaam als The Vegetable King zonder dat je een of andere serieuze veggie kweekt. En Gerald heeft dat ook echt gedaan. Onder de grootste hits zijn een pompoen van 69 kilo, een courgette van ruim 22 kilo en een komkom-

Gerald in zijn kweektuin met een flink uit de kluitengewassen selderij (Foto: Ladbible.com)

mer van bijna 79 cm. Gerald teelt momenteel ook een tromboncino, een komkommerachtige pompoenvariëteit, die een

omtrek heeft van 40,6 cm en 129,5 cm lang is. 

AGF-er buitenland

Piet Jansen, Arjazon Seeds Trading:

“Als je iets onderneemt, staan er niet gelijk een aantal mensen over je schouder mee te kijken” Canada is nog altijd één van de populairste landen voor emigratie onder de Nederlanders. Vooral mensen met een ondernemershart.

Het leidde tot een familiaire emigratiegolf bij de familie Jansen die in Fort Macleod Arjazon Seeds Trading oprichtte naar de gelijknamige uienhandel Arjazon.

Team Arjazon Seeds Trading in Canada

A

anstichter was Arjan Jansen. “Hij is in 2006 geëmigreerd vanwege zijn huwelijk. Vanuit Nederland, waar ik samen met mijn broers Arjazon Uienhandel runde, kende ik enigszins de internationale handel en zag potentie in de export van Canadese producten. Mijn zoon Martin is toen begonnen met het verkopen van producten uit Canada”, vertelt Piet Jansen.

Toen dit steeds beter ging lopen, besloten Martin en zijn vrouw Marjon in 2014 om zich in Canada te vestigen. In de tussentijd was ook al een dochter in Ontario gaan wonen. Dat deed ouders Piet en Anita besluiten tot emigratie. “Ook de nog thuiswonende kinderen zagen het zitten. Doordat we al diverse keren in de zomervakantie in Canada hadden doorgebracht, waren zij al bekend met de omgeving en hadden al wat kennissen in Fort Macleod. Uiteindelijk zijn we begin 2014 naar Canada verhuisd.

Jos en Dawn waren inmiddels getrouwd en konden niet mee op het visum dat de rest van de familie kreeg. Zij zijn in 2016 geëmigreerd.”

In werd onder de “paraplu“ van Arjazon Uienhandel gestart en later zijn in Alberta de Canadese activiteiten afgesplitst met Arjazon Seeds Trading. De naam Arjazon was al bekend bij afnemers, dus die naam werd behouden. Het bedrijf koopt producten in van telers, hoofdzakelijk in de vijf hoofdgroepen: lijnzaad, erwten, linzen, hennepzaad, mosterdzaad. Piet: “In deze groepen zitten weer een behoorlijk aantal verschillende soorten en we doen ook biologische producten. Het ongeschoonde zaad wordt naar onze schoningsfaciliteit gebracht. Daar schonen we en verpakken zoals de klant wenst: bulk, big bags of verpakkingen van 20-50 kg. We laden de containers en via Calgary gaan die per spoor naar Vancouver of Montreal, dus de westkust of de oostkust. Afgezien van wat incidenteel loonwerk wordt alles geëxporteerd. De focus ligt wel op Europa, maar we hebben inmiddels klanten op alle continenten.” Piet en zoons Arjan, Martin en Jos hebben allemaal hun eigen takenpakket binnen Arjazon en springen bij waar nodig. “Arjan doet in hoofdzaak de peulvruchten in- en verkoop en ICT. Martin doet hennep- en

lijnzaad en logistiek. Jos doet ook een deel logistiek en techniek. Ikzelf heb het algemeen overzicht.”

Canada heeft een zeer gunstig ondernemersklimaat. Piet: “We hebben 3 jaar geleden een nieuw gebouw gezet, op een nieuwe locatie, dat was in no time geregeld met de gemeente. Nu zijn we bezig met een uitbreiding, dat is een kwestie van een paar formulieren. Onvergelijkbaar met de gang van zaken in Nederland. Bedrijven zoals wij zijn er verder niet in de naaste omgeving.

Als je iets onderneemt, staan er niet gelijk een aantal mensen over je schouder mee te kijken.”

Het klimaat is een stuk harder. “In de zomer loopt de temperatuur op tot plus 40, in de winter tot min 40. Het kan hier extreem hard waaien, soms zware sneeuwstormen in de winter. De mentaliteit is (mede hierdoor) totaal anders dan in Nederland.

Wat vandaag niet lukt, doen we morgen of volgende week of volgende maand. Er kan niets worden afgedwongen. In Nederland hoor je wel: “Dat moet gewoon”. Dat is hier niet mogelijk. Machine onderdelen hier krijgen duurt soms een week. Of je spreekt af met een teler dat hij morgen een lading brengt. Als je dan tegen de avond belt waar hij blijft dan hoor je heel laconiek dat het niet gelukt is en dat hij volgende week wel een keer zal komen…Dan leer je dat het zonder al die stress ook wel kan. Aan de andere kant, als leveranciers en klanten merken dat je staat voor wat je belooft, wordt dat toch wel gewaardeerd.”

Afhankelijk van het jaargetijde zijn er in de vrije tijd genoeg dingen te ondernemen.

“We kanoën op de Oldman river of kamperen in de Rocky Mountains waar we kort bij wonen. In de winter skiën of snowboarden we er, in het najaar jagen we op herten of coyotes.” Nederland blijft in gedachten. “De omgeving waar je bent geboren en opgegroeid, blijft altijd trekken en we missen de familie en alle fijne relaties die we hebben in Nederland. Maar gezien dat ons hele gezin hier woont en de zakelijke activiteiten die tot nu toe goed lopen en uitbreiden, is een terugkeer naar Nederland niet waarschijnlijk”, besluit Piet. (ML)  piet@arjazon.ca

AGF Primeur 10 • 2020

21

Thema

Hardfruit

Veiling Zaltbommel geeft aan dat de appelmarkt bijzonder goed is

Hardfruithandelaren positief gestemd Met een slag om de arm – want vooruitzien blijft lastig – geven verschillende hardfruithandelaren aan dat de vooruitzichten voor de verkoop van appelen en peren goed zijn. De kwaliteit peren is goed en de hoeveelheden geoogste vruchten komen Europees gezien ongeveer overeen met de consumptie. De appeltelers hebben zwaar te lijden gehad van de nachtvorsten tijdens de bloei waardoor er in heel Europa fors minder appelen worden geoogst. Daarnaast zorgde de uitbundige zon voor veel zonnebrandschade. Daar staat tegenover dat de appelprijzen goed zijn. Voor de langere termijn zijn er zorgen over de toenemende weersextremen en de oplopende kosten.

“V

anwege de kwaliteit ben ik gematigd optimistisch over de hardfruitmarkt,” zegt Alex van Ieperen van Direct Fruit Services, gespecialiseerd in het vermarkten van appelen en peren. Hij stelt vast dat er sprake is van een mooie oogst zowel op het gebied van de kwaliteit van de appelen en peren als volume-technisch.

“Kwalitatief hebben we een goed product met een mooie schilkwaltiet, een zeer goede smaak en mooie suikers.“ Wel ziet hij half september dat de markt nog op gang moet komen. Het mooie zomerse weer

22

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

drijft de consument eerder naar de zomerproducten zoals bijvoorbeeld aardbeien dan naar de Elstar of Conference. “We zijn mooi vroeg begonnen, maar afzet technisch valt het tegen.” Voor de ontwikkeling van de markt onderstreept Alex het belang van het goed blijven bedienen van de markt en niet alle oogst vast te houden. “Promoties stimuleren om een hogere consumptie in onze productgroep te krijgen.” Hoewel hij zich realiseert dat zowel telers als handelaren met een kostprijs te maken hebben, ziet Alex promoties als een investering op korte

termijn om er voor de langere termijn profijt van te hebben. Dit alles los van ontwikkelingen rondom Covid-19 en Brexit, die beiden in behoorlijke mate bepalend zijn voor de hardfruitmarkt, maar waarvan Alex aangeeft dat op het moment de ontwikkelingen nog niet zijn in te schatten. En waar Alex over de totstandkoming van de hardfruitmarkt gematigd optimistisch is, is hij dat veel minder over de ontwikkeling van de hardfruitteelt in Nederland. Zo vormen de weersinvloeden een steeds groter risico voor de teler. Daarbij denkt hij bijvoorbeeld aan de toenemende hitte en bijbehorende droogte. “Als de klimaat trend van de laatste tien jaar zich doorzet, moeten we straks naar Denemarken om peren te telen.

Door de weersinvloeden wordt het steeds moeilijker om op het goede kostenniveau fruit te blijven telen.” Maar ook het economisch klimaat stemt Alex somber. Hij stelt vast dat door maatregelen rondom arbeid en het heffen van btw op gezonde producten er een groot kostprijsverschil met de ons direct omringende landen ontstaat en waardoor op langere termijn de productie onder druk kan komen te staan.

Tony Derwael, Bel’Export is benieuwd hoe het afloopt met de hardfruitmarkt

BENIEUWD HOE HET AFLOOPT “Ik ben echt benieuwd hoe het gaat aflopen, want ik heb nog nooit meegemaakt dat er achter elkaar twee goede jaren zijn voor de teler,” vat Tony Derwael van Bel’export, een fruit- en groenten bedrijf dat actief is in de hele keten van teelt tot distributie, de vooruitzichten voor de hardfruitmarkt samen. In elk geval stelt hij vast dat de start is gemist, zeker voor peren.

“Peren zijn in augustus goed vertrokken, maar we zitten eind september in een serieuze dip met prijzen tussen de 50 en 60 cent voor grove peren. Dat is eigenlijk teleurstellend. Ik had 10 cent hoger verwacht en ik heb niet de indruk dat we de eerste weken uit die dip geraken. De handel is te zwak. Het aanbod daalt wel dus normaal gezien zou de prijs moeten stijgen, maar dat is niet het geval.”

Ook bij de appelen ziet Tony dat de prijzen zakken. “We komen van skyhigh prijzen van over een euro en zitten nu op 87 cent voor goede appelen.” Hij noemt de prijzen op zich aanvaardbaar maar opgeteld bij het gegeven

dat door de late nachtvorsten de Belgische appeloogst ongeveer gehalveerd is, ziet het er minder goed uit. Die halve appeloogst is dan nog eens gehalveerd doordat appelen door de vorst zijn misvormd en door zonnebrand.

Toch heeft Tony voor de ontwikkeling van de hardfruitmarkt de hoop nog niet opgegeven. “De volumes zijn niet te groot voor appelen en peren. Het moet kunnen. De appelproductie was geschat op 11,5 miljoen ton maar zal naar verwachting door de zonnebrandschade in Europa stranden rond de 11 miljoen ton. Dat is nog altijd minder dan de 12,5 miljoen ton die er Europees wordt verbruikt. De geschatte perenproductie van 2 miljoen ton is status quo met de consumptie en moet dus ook doenbaar zijn.” Tony verwacht dat door de nachtvorsten die ook in Oost-Europa voor kleinere oogsten zorgden, de vraag uit die gebieden zal toenemen.

“Of dat de prijzen omhoog doet gaan, moeten we afwachten.”

Daarnaast constateert hij dat door de corona-crisis de Belgische consument meer gericht is op het regionale product. “We

GESPECIALISEERD IN VERHUUR! Uw specialist in intern transport- en reinigingsmachines!

Zuidweg 13-15 | 4413 NL Krabbendijke | T 0113-50 26 10

info@gebrweststrate.nl

gebrweststrate.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

23

Thema

Hardfruit

Martijn Vogelaar (links), Fruvo, vindt dat het risico tussen telers en handel niet altijd evenwichtig is verdeeld

zien dat mensen meer lokaal kopen. Dat is een goede ontwikkeling. Dan kunnen we meer dichtbij verkopen.”

GOEDE HOOP “De appelmarkt is bijzonder goed,” constateert Hans van Dodewaard van Veiling Zaltbommel dat zich onder andere bezighoudt met de bemiddeling tussen telers en kopers op het gebied van hardfruit. Over de perenmarkt stelt Hans vast dat die eind september wat stagneert. Hij wijt het onder andere aan de recente hitte waardoor peren soms op het moment van oogsten wat te rijp waren om ze langdurig te kunnen bewaren en daarom direct op de markt werden gebracht. Maar voor de verdere ontwikkeling van de perenmarkt is Hans

24

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

redelijk positief. “Ik heb er goede hoop op. De appelhandel helemaal. In Nederland en België zijn er wel wat meer peren, maar in de rest van Europa is het maar heel gewoontjes dus ik hoop dat we straks weer een leuke klapper kunnen maken voor fruit telend Nederland.” Over de appelen zegt Hans dat die heel goed weglopen. Eind september werden er op klok Jonagold-appelen afgetikt voor prijzen tussen €1,25 tot €1,40. Ook appelen brengen in de veiling meer dan €1,00 per kg op. Wel ziet hij doordat telers druk zijn met de appeloogst, er minder tijd is om te sorteren waardoor het aanbod zeer gering is. Ook het feit dat er in de laatste jaren veel peren en veel minder appelen zijn aangeplant, speelt een rol bij de prijsvorming van de appelen. “Daar

heb je nu profijt van. Er zijn in heel Europa dit jaar minder appelen door vorstschade en die doen het op financieel nu aardig goed.” Hans sluit niet uit dat de huidige gunstige appelprijzen zullen leiden tot een hernieuwde focus op appelen waardoor er mogelijk weer meer worden aangeplant.

Hij observeert dat er veel nieuwe appelrassen op de markt komen. “Er komen zoveel nieuwe rassen bij dat we door de bomen bijna het bos niet meer zien. Wat is een goed ras en wat is een minder goede?” Hij verwacht niet dat er ruimte is voor al deze nieuwe appelen en constateert dat sommige van deze rassen ook weer snel van het toneel verdwijnen.

Stationsweg 28 te Zaltbommel www.veilingzaltbommel.nl

Voor meer informatie: info@veiling-zaltbommel.nl of 0418 - 579911

WWW.STAPELBED.COM

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

E 59,-

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!!

Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

á

E 89,-

Twee-deurs kast 60x50x185

á

Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

E 119,-

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com WWW.STAPELBED.COM

20-4-2020 12:51:08

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

25

Thema

Hardfruit

Direct Fruit Services is gematigd optimistisch over de ontwikkeling van de hardfruitmarkt

GOEDE VOORUITZICHTEN Eind september stelt Martijn Vogelaar van Fruvo, dat actief is in de teelt en afzet van hardfruit, vast dat de perenmarkt wat onder druk staat. “Rond deze tijd is er altijd een beetje druk op de perenmarkt.” Hij wijt het vooral aan de eigen productie van de landen waarnaar Nederlandse peren worden geëxporteerd, die eerst op de lokale markt komt. Martijn geeft aan dat de verwachtingen voor de ontwikkeling van de perenmarkt beter zijn dan vorig jaar. De goede prijzen voor peren van verkocht direct van hout zijn daarvoor een indicatie. Toch tempert hij de vooruitzichten. “Als de verwachtingen goed zijn, valt het vaak tegen.” Daarbij geeft hij aan dat het van belang is peren regelmatig te blijven verkopen om de markt te bedienen en er niet voor te kiezen om te speculeren. “Je kunt je kans om te verkopen voorbij laten gaan.

Als je tevreden bent om te verkopen, moet je verkopen zodat er zoveel mogelijk spreiding is in de verkoop.” Over de appelmarkt zegt Martijn dat die eind september wild is omdat er te weinig appelen zijn. “In bepaalde rassen is er een slechte zetting geweest door de nachtvorsten in het voorjaar en ook is er schade ontstaan door zonne-

brand.” Omdat bewaring toch ook een risico met zich meebrengt, verwacht Martijn dat er door de huidige hoge appelprijzen veel verkocht wordt waardoor er mogelijk aan het einde van het seizoen een tekort aan appelen kan ontstaan. Martijn observeert dat het risico tussen telers en handel niet altijd evenwichtig is verdeeld en ziet samenwerking tussen telers daarbij als een oplossing. Hij ziet hiervoor vooral mogelijkheden bij clubrassen waarbij de telers betrokken zijn en zeggenschap hebben bij de invulling van het concept. Als voorbeeld noemt hij de Xenia-peer waarbij hij zelf als teler is betrokken. “Door het bestuur wordt een prijs vastgesteld en die prijs is voor iedereen gelijk zowel voor de grote retailer als voor de groenteboer. We hanteren voor elke afnemer dezelfde prijs. Als je goed fruit teelt, blijft er voor de teler een mooie middenprijs over.” Martijn constateert dat arbeid steeds duurder wordt waardoor de hardfruitteelt kostprijs technisch steeds lastiger wordt. “We hebben met een Europese perenmarkt te maken maar als er voor de loonkosten lokale regels gelden dan gaan we dat niet volhouden. Er moet een gelijk speelveld zijn zodat we de concurrentie kunnen aangaan.”

VOLDOENDE POTENTIEEL “De perenverkoop verloopt gestaag,” zegt Marc Evrard van de Belgische Fruitveiling (BFV) dat met een aandeel van 50 procent van de fruittelers de grootste Belgische organisatie van fruittelers is waaronder hardfruittelers. “Gestaag is in deze het sleutelwoord; het is een geleidelijke verkoop.”

Toch denkt hij dat er voldoende potentieel in de markt zit. “De schilkwaliteit is goed, de peren hebben mooie suikerwaarden en voldoende hardheid.” Qua prijsvorming geeft Marc aan dat de middenprijs voor Conference eind september 10 procent boven het tienjarig gemiddelde zit. Dit terwijl de prognose voor de perenoogst 10 procent hoger was ingeschat dan vorig jaar en daarbovenop is er nog eens 10 procent meer peer geoogst in België. Daarbij geeft Marc aan dat de perenoogst structureel vroeger is dan een aantal jaren geleden. “Dat kan aan telers de foute indruk geven dat de seizoensstart minder goed loopt dat in het verleden.” Immers rond half augustus, wanneer de hardfruitoogst de laatste jaren begon, is het nog volop zomer met de bijbehorende vraag naar zomerfruit. Terwijl voorheen wanneer de oogst rond half september begon, bij het begin van de herfst,

www.elshoforganicfruit.com NL-BIO-01

www.elshoforganicfruit.com 26

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

re click heour to view d updateite webs

Gloabal G.A.P. ISO 9002

BRC IFS

IPM QS

Groda A.G.F. B.V.

Het Nieuwe Achterom 1 - 4185 PA Est T. +31 (0)345 56 96 41 M. +31 620 038 218 M. +31 620 038 217

F. +31 (0)345 56 98 47 E. info@groda.nl I. www.groda.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

27

Thema

Hardfruit

Marc Evrard, BFV, ziet voldoende potentieel in de hardfruitmarkt

er al wel meer vraag naar hardfruit was, observeert Marc. “We zien eind september dat de vraag begint te groeien. Het is een gezonde evolutie en het gaat de goede kant uit.“ De appeloogst is eind september nog volop bezig en moet voor sommige variëteiten zelfs nog beginnen. Naar verwachting wordt er 30 procent minder geoogst. De vraag daarbij is in welke mate de geoogste appelen onderhevig zijn aan vorstschade of zonnebrand. Marc constateert dat de markt voor de vroege- en zomer variëteiten tot nu toe goed is geweest. Daarbij geeft hij aan dat in Europa naar verwachting 10 miljard kilo appelen worden geoogst tegenover 15

miljard kilo twee seizoenen geleden. “Dat is duidelijk minder maar 15 miljard kilo was veel te veel. Tien miljard kilo is nog altijd wel voldoende.” Marc denkt dat veel afhangt van het koopgedrag van de consument. Gaan zij bijvoorbeeld in plaats van de weinig beschikbare variëteit een andere appel kopen die wel beschikbaar is of wijken zij uit naar de peren die er dit jaar wat overvloediger zijn? “Het is niet onlogisch om te denken dat in navolging van seizoen 2017-2018 meer peren worden geconsumeerd. Wij gaan meer actie voeren om de lokale perenverkoop aan te zwengelen.”

Marc merkt dat de verkoop van hardfruit

GEBR. TROOST www.troostpallethandel.nl ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl

vanaf maart aanmerkelijk beter is geweest als gevolg van Covid-19. “Wij zijn voorbereid op een verhoogde vraag ook van de retail en online-verkoop. Wij hebben snel kunnen schakelen om tegemoet te kunnen komen aan de veranderde vraag. Zo hebben we extra investeringen gedaan in inpaklijnen om coronaproof te kunnen werken.”(MW) 

aieperen@directfruitservices.nl Tony.derwael@belexport.com h.vandodewaard@veiling-zaltbommel.nl cmvogelaar@fruvo.nl Marc.evrard@bfv.be

Teun Peters Fruithandel & Commissie

Molenstraat 19, 4053 HD IJzendoorn | M. 06 51 06 41 51 | info@tpfruit.nl

inkoop - koeling - sortering - verkoop - verlading

fruitvoorraad.nl 28

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

MACHINEBOUW voor de AGF-branche

Primeur thema volgende maand:

Spaans Product • Ledig-doseertechniek en kisthandling • Complete verpakkingslijnen • Palletiseer-oplossingen • Logistiek en traceerbaarheid

Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter andries@agfprimeur.nl T. +31 (0)166 69 82 32

Weihoek 11, 4416 PX Kruiningen (NL) +31 (0)113 50 13 73 info@burgmachinery.com

Meer informatie op www.burgmachinery.com

yo

u

’f e c t!

Lichtschip 49, 3991 CP Houten Nederland Tel: +31 (0) 30 303 14 00 | Fax: +31 (0) 30 303 13 99 E-mail: info@directfruitservices.nl WWW: www.directfruitservices.nl

RVICES.NL ITSE U R TF C

ar

We are a trusted partner to our growers and customers, by offering a transparent and sustainable route from orchard to consumer.

DIR E

your specialist in Topfruit

are ‘pe

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

29

Thema

Hardfruit

Eerste Sunburst-appelen uit Herefordshire in de schappen De eerste in Herefordshire geteelde Sunburst appelen liggen de komende weken in de schappen en daarmee vinkt het merk weer een mijlpaal in zijn ontwikkelingscurve af. De zoete, oranjekleurige appel met een kenmerkende tropische smaak is tijdens de eerste drie commerciële jaren een hit bij zowel telers als consumenten.

Aanvankelijk werden de appelen in Kent geteeld. Deze week heeft Little Peterstow Orchards in Ross-on-Wye (Herefordshire) zijn eerste Sunburst geplukt. Het fruit is verpakt door Wye Fruit en zal exclusief bij Tesco in het hele land verkrijgbaar zijn.

Teler Richard Wheeler is onder de indruk van het ras. Wheeler: "Sunburst is zeker anders dan alles wat ik eerder heb geteeld.

Het is nog vroeg en we zijn nog niet uitgeleerd over de unieke eigenschappen, maar het vruchtvlees alsook de schil zien er consistent en goed uit en de smaak is uitstekend. We hebben er hoge verwachtingen van."

Scion Fruits beheert de boomgaarden en verhandelt het fruit voor Wye Fruit en verwacht rond 2024 200.000 bomen in heel Europa te hebben. Directeur Martin O'Sullivan is van mening dat het tropische smaakprofiel goed past bij de veranderende smaak van de consument in het Verenigd Koninkrijk en zei dat het eerste gewas dat in Herefordshire wordt gepluk,t een opwindende stap voorwaarts is voor het ras.

O'Sullivan: "We zijn al enige tijd overtuigd van dit ras en het vergt veel geduld om te wachten tot de volumes toenemen, zodat Sunburst z'n impact op de markt kan laten zien. We zijn druk bezig met een plantprogramma in Engeland en overzee, dat uiteindelijk zal leiden tot een beschikbaarheid het hele jaar door. Dat is nog een paar jaar wachten, maar gezien de kwaliteit van het eerste fruit dat Richard in de zandleemgronden van South Herefordshire heeft

geplukt, hebben we er alle vertrouwen in dat het ras goed zal groeien in verschillende klimaten en omstandigheden."

Scion Fruits is het enige veredelingsprogramma dat uitsluitend gericht is op Brits topfruit en heeft al zo'n 40 variëteiten in verschillende ontwikkelingsstadia. Daaronder zijn appel- en perenrassen die smaken naar suikerspin, kersen en fruitsnoepjes. 

Bewaar hard de beste bew

Leverancier van industrieappelen- en peren en schilappelen W. J. M. DE KLEIJN FRUITCOMMISSIES BV NIEUWSTRAAT 16 NL 6651 AB DRUTEN E. INFO@FRUITCOMM.NL T. +31 (0) 487 - 51 60 86 F. +31 (0) 487 - 51 67 71 M. +31 (0) 6 - 51 599 807

Vraag de Bewaaradvies aan en ontvang conditie Nieuwe tool geeft advies over optimale bewaarconditi es hardfruit voor uw appels en peren Als teler, bewaarder en/of loonkoeler wil je dat het vers geoogste fruit zo goed mogelijk wordt bewaard. De beste bewaarconditie hangt af van onder andere het ras, de plukperiode en de bewaarinstallatie. Met de Bewaaradvies Tool is het mogelijk om op basis van deze gegevens, gecombineerd met de jarenlange kennis en modellen van

30

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

Wageningen University & Research, zelfstandig een keuze te maken bij het instellen van bewaarcondities.

De tool is onderdeel van het WUR fruit consultancy abonnement. Meer informatie hierover is te vinden via www.wur.nl/bewaaradvies-tool

Meer informatie:: www.wur.nl/bewaaradvies-tool

Zonnepanelen boven peren beschermen tegen hagel KU Leuven doet onderzoek naar het potentieel van agrivoltaics in Vlaanderen.

Vanuit het Innovatiesteunpunt van Boerenbond zorgen we dat de resultaten van het onderzoek bij de landbouwers terechtkomen en vertalen we het naar bruikbare businessmodellen voor onze landbouwbedrijven. De wetenschappers startten een pilootproject bij Fruitbedrijf Van der Velpen in Bierbeek en installeerden er zonnepanelen boven perenbomen. De eerste testresultaten lijken alvast veelbelovend.

O

nze landbouwbedrijven zijn zich al lang bewust van de nood aan energietransitie. Zelf duurzame energie produceren drukt de energiekosten en zorgt voor extra inkomsten. Agrivoltaics zijn een nieuwe piste, waarbij we op de velden niet alleen gewassen telen, maar ook energie oogsten. De opbrengst van de teelt moet vanzelfsprekend voldoende groot blijven. Daarom heeft de landbouw nood aan meer expertise. Als partner van agrivoltaics helpt het Innovatiesteunpunt van Boerenbond mee aan het vertalen van het onderzoek naar bruikbare businessmodellen voor onze landbouwbedrijven. Financieel is elektriciteit interessanter dan groenten en fruit, maar de planeet heeft ook voedsel nodig.

Landbouwgronden zijn te schaars en te vruchtbaar om alleen te gebruiken voor zonnepanelen. Daarom is de sector erg benieuwd naar de voordelen van agrivoltaics.

gen dat het fruit langer kan hangen om gespreid te oogsten. Ook hij kijkt heel erg uit naar de resultaten van het experiment. 

r

EUROPESE PRIMEUR De proefopstelling in Bierbeek is de eerste van zijn soort in Europa. Om te weten hoe agrivoltaics kunnen helpen om duurzame energiedoelstellingen te bereiken, moeten het dubbelgebruik van landbouwgrond grondig onderzocht worden. De onderzoekers kozen ervoor om een eerste opstelling boven fruitbomen te plaatsen. In een boomgaard kun je relatief makkelijk oogsten onder zonnepanelen. Groenten oogsten met grote landbouwmachines is een stuk minder vanzelfsprekend. Bij Van der Velpen was bovendien al een constructie voor hagelnetten aanwezig, waarop de zonnepanelen geplaatst werden. Hierdoor bleef de ingreep beperkt, zowel voor de omgeving als voor de landbouwactiviteit.

VOORDELEN Pluspunt van agrivoltaics is het microklimaat dat onder de zonnepanelen ontstaat. De eerste metingen laten zien dat de temperatuur ‘s nachts wat hoger ligt, overdag wat lager. Voor peren is dat goed nieuws. Hagelnetten helpen ook tegen te veel zon. Fruitteler Jan Vandervelpen maakt zich daarom weinig zorgen over de schaduw van de zonnepanelen.

Minder zonuren wil misschien ook zeg-

•

evelina-appel.nl

Vo o r m e e r i n f o r m a t i e n e e m t u c o n t a c t o p m e t :

W W W . V A N K E S S E E L FF R R U U II TT .. N N LL E V E L I N A @ VA N K E S S E L F R U I T. N L

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

31

Efficiënt en duurzaam verpakken van hardfruit?

Doseer- en verpakkingsmachines

Informeer vrijblijvend naar onze Keymac sleevemachine Dé sleever voor al uw hardfruit!

w w w. h e t - p a c k h u y s . c o m

+31 (0) 166 70 02 15

doseren

Topseal

Flowpack (HFFS)

Flowpack (VFFS)

Sleeven

Groothandel in uit!

Hollands fr I.A.B.C. 5216 4814 RA Breda Tel. 076 521 50 98 Fax 076 522 54 09

Pr. Marijkeweg 59c 4233 HK Ameide Tel. 0183 60 25 85

Advertorial

De perfecte combinatie Gerald Langerak (Capp-Plast Nederland) ziet steeds vaker telers overstappen naar kunststof voorraadbakken.

Kunststof is duurzaam, gaat langer mee en is volledig recyclebaar. Vooral perentelers schakelen over.

Dat heeft te maken met o.a. de goede vochthuishouding.

Plastic neemt immers geen vocht op en daarom is de vochthuishouding bij deze geperforeerde boxen beter te reguleren. Bij de peren is dat nog net iets belangrijker dan bij appelen. Vanwege de perforatie van de wanden is de temperatuur ook sneller te regelen. Naast een betere regulering zijn de plastic boxen ook makkelijker schoon te houden, schelen ze in gewicht en zijn ze

32

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

NEDERLAND Kunststof voorraadbakken Voor Fruitteelt en AGF

gebruiksvriendelijk. De bakken kunnen gewoon buiten staan als ze leeg zijn.

Kunststof bakken kosten momenteel niet zo heel veel meer dan hout en dat haal je er wel weer uit. Zeker gezien alle voordelen van kunststof.

Daar komt nog bij dat de fruitprijzen in de lift zitten dus is er wellicht meer ruimte om te investeren: gunstige prijzen voor de bakken en mooie prijzen voor het fruit.

De perfecte combinatie!

Productie en levering gebeurt in Helmond.

• Duurzaam en oersterk • • 60 jaar ervaring in fruit/AGF • • Made in Holland •

www.capplast.com | info@geraldgreensupport.nl T. 06-5191 4888

Nicolas Stevens, Better3Fruit

Tevredenheid consument bepalend voor succes hardfruitras Er worden vele nieuwe appelrassen op de markt gebracht en in mindere mate ook nieuwe perenrassen. Of de consument tevreden is met de gekochte appelen en peren, bepaalt uiteindelijk het succes van een ras. Uiterlijk, smaak en textuur moeten de consument overtuigen en zorgen voor de begeerde herhalingsaankopen. De professionals die zich bezig houden met het ontwikkelen en op de markt brengen van nieuwe rassen vertellen erover.

“D

at is wat wij doen: kijken naar de verre toekomst,” zegt Nicolas Stevens van Better3Fruit dat zich bezighoudt met het veredelen van appelen- perenrassen.

“Wij hanteren daarbij een dubbele strategie. Enerzijds kijken we naar de grote lijnen die er aan komen: tolerantie en resistentie tegen verschillende ziekten en plagen. Ook kijken we naar beleving; smaak en textuur, naar het rendement voor de teler en naar het verspillen van voedingsstoffen. Nicolas geeft aan dat de focus voor de lange termijn vooral is gericht op klimaat en duurzaamheid op alle vlakken. Anderzijds tracht Better3fruit een zo breed mogelijke portefeuille van uitzicht, grootte en smaak aan te bieden. Dit om op korte termijn verschillende partners van de perfecte variëteit te

kunnen voorzien, ongeacht de teelt-regio of doelmarkt. Better3Fruit streeft daarbij liever naar het creëren van polygene resistentie en tolerantie. “Een mono-resistentie heeft te maken met één sterke geneti-

sche regio. Als die resistentie doorbroken wordt, heb je weer een gevoelig ras. Bij polygene resistenties en tolerantie hebben we te maken met verschillende barrières die zowel los van elkaar als samen tegen een ziekte kunnen vechten, zoals bij een immuunsysteem. Het is moeilijker om ervoor te veredelen maar we zien wel dat het duurzamere toleranties geeft.”

WEERSEXTREMEN Hardfruittelers zien zich door de veranderende weersomstandigheden in toenemende mate geconfronteerd met uitdagingen.

Dit zijn aspecten die Better3Fruit onder-

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

33

Packshot Morgana foto: Roger Coenders Fotografie

zoekt in het veredelingsproces. Zo blijkt dat bepaalde rassen beter bestand zijn tegen zonnebrand. Ook wordt ingezet op goed kleurende variëteiten. “Wij kijken heel goed naar de kleuring van de variëteiten omdat we weten dat de kans groot is dat het onder een hagelnet terecht komt.” Voor de langdurige periodes van droogte ziet Nicolas vooral een oplossing in onderstammen. “Het wortelsysteem kan een heel grote rol spelen en de veredeling van gepaste variëteiten kan daar een goede aanvulling op zijn.”

TEVREDEN Er wordt een veelheid aan appelrassen op de markt gebracht waardoor Nicolas het belang onderstreept van een duidelijke meerwaarde in een nieuw appelras. Daarbij spelen aspecten als uiterlijk, smaak en textuur een rol om de consument te overtuigen. En dat overtuigen van de consument kan zowel binnen een concept plaatsvinden als door de vrije rassen. “Ik denk dat er ruimte is voor clubrassen. Die hebben een erg trouw publiek. Daarnaast is er ook zeker en vaste plaats voor de vrije rassen.

Uiteindelijk is het belangrijk dat een teler zijn boterham kan verdienen en dat kan alleen als de consument tevreden is. Een andere eigenschap waar op wordt gefocust is de bewaarcapaciteit om ervoor te zorgen dat de consument steeds van hetzelfde product kan genieten. Met onze variëteiten kunnen we tot zes maanden lang een identiek product op de markt zetten.“ KNAPPERIG Better3Fruit is bezig momenteel in Europa bezig met het testen van verschillende

Gespecialiseerd in:

afzet van: appels, peren en kersen. ook voor verkoop van uw fruit uit de cel.

Thijs Timmermans 06 - 5347 4921

Dies Timmermans 06 - 5363 6750

Witboomstraat 10 • 4264 RW Veen (Holland) Postbus 24 • 4264 ZG Veen Tel. 0416 691237 / 691427 • Fax 0416 693145

Herman Kuijkstraat 1b 4191 AH Geldermalsen T. +31 345 582 099 mail@javrifruit.nl www.javrifruit.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

35

Thema

Hardfruit

Foto’s: Roger Coenders fotografie

peren waaraan 15 jaar is gewerkt. Daarbij is goed geluisterd naar de consument. Die vinden het vaak moeilijk om peren op de juiste rijpheid te kopen: ofwel iets te hard ofwel zeer zacht en een beetje een knoeiboel om op te eten. “Daar proberen we een oplossing voor te vinden door peren te veredelen die gedurende een aantal weken mooi knapperig en smaakvol zijn.” Ook het uitzicht is belangrijk: ”We trachten onderscheidend te zijn qua vorm en kleur zodat de peer meteen te herkennen is in de supermarkt.”

ALTERNATIEF “De Morgana-appel is een premium appel die moet gaan concurreren met andere premium appelen waarmee we een regionaal alternatief bieden voor de overzeese appelen,” zegt Ad Pollux, general manager van Fruitveiling Zuid-Limburg. Zijn collega Gerard Kievit, verantwoordelijk voor Morgana bij de veiling, geeft aan dat door de corona-pandemie de behoefte aan lokaal geteeld product is toegenomen. Fruitveiling Zuid-Limburg is gevestigd in het grensgebied waardoor ook delen van België en Duitsland onder de lokale markt vallen.

“Wij kunnen een groot deel van euregio

dekken met de Nederlandse Morgana-oogst en dan kun je echt spreken over een regionale appel,” zegt Ad. Bij het ontwikkelen van de appel is heel de keten in beeld gebracht en gezorgd dat de appel aansluit bij alle schakels in die keten. Zo geeft Gerard aan dat de appel makkelijk te telen is en minder gevoelig is voor zonnebrand. Daarnaast correspondeert de appel met de consumentenwensen van zoet-aromatische smaak, sappigheid en knapperigheid. De handel waardeert vooral het lange uitstalleven van de appel. Met deze eigenschappen wordt ingezet op herhalingsaankopen. Dit jaar

wordt de appel bij verschillende afzetkanalen getest en Ad is er van overtuigd dat de consument gaat vragen naar deze appel. Hij voegt er aan toe dat er dan helaas nog niet voldoende productie is om die consument het hele jaar van deze appelen te voorzien.

De Morgana-aanplant, waarvan de oogst begin oktober van start gaat, is nog jong en de oogst dit jaar is beperkt.

BESTAANSRECHT Morgana wordt in Europa uitgerold door vier partners. De appel is aangeplant door partners Melinda in Italië, Krings in Duitsland, BFV in België en Fruitveiling Zuid-Limburg in Nederland. “Er zijn al behoorlijk wat bomen geplant en overal wordt de appel goed ontvangen,” meldt Ad. In Nederland is rond de 30 hectare Morgana aangeplant en daarbij is bewust rekening gehouden met geografische spreiding. “Morgana is aangeplant van de Zeeuwse kust tot aan Nijmegen met de kern in Limburg zodat we afzetzekerheid hebben richting de handel,” zegt Gerard. Hij ziet rendement voor de teler als één van de voorwaarden voor bestaansrecht van Morgana in de toekomst.

Het is de reden dat de appel als een clubras is opgezet. “Dat zal aangestuurd moeten

Uw gedegen partner voor objectdesign, individuele planning, organisatie, afwikkeling, levering en montage - Uw toeleverancier voor het complete pakket!

Benevelingstechniek Voor optimale versheid van uw handelswaar.

Speciaal voor asperges en zachtfruit.

36

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

NV

BOUVRY

Groenten - Fruit - Primeurs - Exoten - Import - Export

Uw AGF-partner sinds 1975

Onze vakkennis met ons opgebouwde netwerk van telers kunnen Uw verkooppunt met de meest verse en lekkerste groenten en fruit voorzien.

Jacob van Arteveldestraat 3 - 8000 Brugge - België T. 050 - 45 90 60 - F. 050 - 31 89 09 - info@bouvry.be

www.primamundo.com

Dagelijks zetten onze leden zich in om smaakvolle groenten en fruit van topkwaliteit te leveren. Met passie en vakmanschap. Met elkaar.

Want samen staan we sterker.

Maatwerk

Samen sterker Oxin Growers is één van de grootste telerscoöperaties van Nederland. Ons gevarieerde assortiment bestaat uit stevige vollegrondsgroenten, rijke glasgroenten, sappig hardfruit en verfijnd zachtfruit.

Oxin Growers houdt van korte lijnen, staat voor persoonlijke aandacht en biedt maatwerk. Dat maakt dat Oxin Growers de partij is voor grote en kleine teeltbedrijven, voor volumeproducten en specialty telers. Met onze aanpak zorgen we dagelijks voor klant- en consumentgerichte productie.

De voordelen op een rijtje: • Op maat ontzorging voor onze leden • Afzetzekerheid • Lage contributiekosten • Toegang tot GMO-subsidie • Betalingszekerheid • Belangenbehartiging • Direct en persoonlijk contact • Betrokkenheid. Oxin Growers hecht waarde aan langdurige relaties • Het verlenen van diensten om het maximale rendement voor de teler te realiseren

Oxin Growers

+31 (0)180 203 203 - info@oxin-growers.nl - oxin-growers.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

37

Thema

Hardfruit

worden door één regievoerder met name richting de teeltsturing en marketing,” zegt Gerard. Het is de doelstelling voor het ras om jaarlijks te groeien. Gerard ziet kansen voor groei en geeft aan dat de appel zijn eigen weg op de markt moet vinden en dat de consument een sterk sturende factor in de groei van het areaal zal zijn. “We zijn overtuigd van de kracht van de appel en die gaat sturend worden in de groei.”

AANDACHT Ad en Gerard zien in de appelmarkt ruimte voor zowel de vrije, traditionele rassen als de clubrassen. Vooral bij de introductie van nieuwe rassen kan het clubconcept een sturingsmechanisme bieden om het rendement op het juiste niveau te houden, geeft Gerard aan. “Als je iets nieuws in de markt zet, hoort daar een visie en structuur bij en daar heb je de lijn van een clubras bij nodig zodat er op één plaats gestuurd wordt richting kwaliteit en aanpak.” Dit neemt niet weg dat ook telers van vrije rassen hun plaats hebben in de appelmarkt.

Daarbij geeft Ad aan dat Fruitveiling Zuid-Limburg voor beide afzetvormen evenveel aandacht heeft.

GROEI “Er zit een mooie groei in,” zegt Jan Willem Verloop van GKE over de Migopeer. “De marktvraag ontwikkelt zich positief, maar die kunnen we op dit moment nog goed aan. In de belangrijkste productielanden: Nederland, België en Duitsland neemt de productie toe en we hebben dit seizoen ook officieel Oostenrijk als partner in de club mogen verwelkomen”. Daarnaast worden momenteel testen uitgevoerd met Migo-aanplant in diverse andere Europese landen. Tevens wordt gekeken naar hoe de teelt zich ontwikkelt op het zuidelijk halfrond en in Noord-Amerika.

MEERWAARDE Met het clubconcept Migo wordt ingezet

op samenwerkingsprogramma’s bij retailers.. “Met de consumentenacties en winkelpromoties die we samen met onze klanten uitwerken, realiseren we in eerste instantie probeeraankopen en maken we consumenten bekend met het merk. Daar waar we inmiddels meerdere seizoenen verkrijgbaar zijn, zorgen onze campagnes voor herkenbaarheid en vertrouwen. Daardoor zien we de herhalingsaankopen toenemen. Nieuwe producten hebben over het algemeen een aanloop nodig. Daarom investeren we nu om

Migo een vaste waarde te laten zijn in het assortiment van onze klanten en dat lukt zeer goed.” Jan Willem verklaart het succes van de peer uit de duidelijke positionering, sterke merkuitstraling en uitstekende producteigenschappen. “Het is een peer die een duidelijke meerwaarde. Met zijn gladde schil en frisse uiterlijk is het een opvallende peer in het schap. De combinatie van een heerlijk zoete smaak en knapperige bite maakt de peer tevens heel geschikt om hem als tussendoortje overal mee naar toe te nemen.” Daarbij geeft Jan Willem aan dat klanten het lange uitstalleven van de Migo waarderen.”

OOGST Jan Willem is tevreden over de oogst 2020.

“Kwalitatief ziet het er goed uit. De maatvoering is goed: de meeste peren vallen in de categorie 60-65 mm. Ze hebben veel zon gehad waardoor ze hoog zijn in brixwaarden en hebben toch een goede stevigheid.

Het beste van twee werelden.” (MW)  nicolas@better3fruit.com Ad.pollux@veilingzl.nl Gerard.kievit@veilingzl.nl Janwillem.verloop@gkefruit.com

Van teelt tot levering topfruit uit de Betuwe Van Ossenbruggen Fruit BV Bulksestraat 1 4031 JW Ingen, Nederland T: +31(0) 344-601968 F: +31(0) 344-603700 info@ossenbruggenfruit.nl www.ossenbruggenfruit.nl

38

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

Heftrucks die doorgaan tot het werk erop zit.

De elektrische heftrucks van Jungheinrich zijn de meest energiezuinige, duurzame en productieve elektrische heftrucks op de markt. De nieuwste AC-motoren garanderen maximale prestaties tegen een laag energieverbruik. Alle trucks worden geproduceerd in Duitsland en bijna alle modellen zijn leverbaar met innovatieve lithium-ion accu.

jungheinrich.nl/li-ion

Meer informatie of vraag direct een demo aan: jungheinrich.nl/heftruck

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

39

Thema

Hardfruit infographic

Nieuwe appelrassen te kust en te keur infographic

De appelwereld is sterk in beweging. Waar er biologisch worden geteeld. Zonder volledig te willen voorheen jarenlang dezelfde bekende appelrassen zijn, zet PRIMEUR een aantal van deze nieuwe rassen werden geteeld, is er nu overal een toevloed van of introducties van een bestaand ras in een nieuw Bijzonder De appel wordt niet snel Naam Envy Oogst Dit seizoen is de eerste nieuwe rassen zichtbaar. Van oranje appels, vruchten gebied op een rij. bruin. commerciële Envy appeloogst in ZuidKarakteristiek De Envytot appel is zoet die en uitsluitend Afrika verkocht. met rood vruchtvlees appels knapperig.

Introductie In 2015 is in Zuid-Afrika 72 hectare Envy aangeplant.

Naam Juici

Karakteristiek Tweekleurige rode appel, zoetzuur van smaak

Naam Zingy Introductie Naar aanleiding van de vraag werd het programma de laatste Karakteristiek Tweekleurige rode twee jaar uitgebreid. appel, zoetzuur van smaak

Oogst “We hebben een veel beter Introductie De appel werd in 2019 op aanbod. We hebben veel groei bomen die FruitAttraction gepresenteerd.

Naam Marlene Royal Gala

Naam Sunburst Karakteristiek Helderrode kleur, rijk aan lichtrood op een gele basis met een Karakteristiek De appel heeft een zoete, aromatische smaak met een licht oranje schil, roze vruchtvlees en een zure toets. tropische smaak.

Introductie De Marlene, 25 jaar geleden Introductie Sunburst appels worden in op de markt gebracht door VOG, maakt het Verenigd Koninkrijk geproduceerd in 2020 haar debuut op de markten en vermarkt. De appel is sinds drie jaar van Qatar, Thailand en de Verenigde op de markt.

Arabische Emiraten.

Oogst Naar verwachting zullen er in 2024 200.000 bomen in Europa zijn geplant.

Naam Red Moon

Karakteristiek Een plezierige smaak met een licht zure toets.

Naam Kissabel Introductie In 2018 Red Moon in Italië en Frankrijk geïntroduceerd met 58 Karakteristiek Onder deze merknaam hectare. Nu is dat uitgebreid tot meer worden diverse appelsoorten verkocht dan 100 hectare. met een verschillend uiterlijk maar alleen met rood of roze vruchtvlees.

Oogst Naar verwachting wordt er 3.000 ton Red Moon geoogst.

Introductie Er is 20 jaar gewerkt aan de ontwikkeling van deze appels. De eerste commerciële testen vonden in 2017 in Europa plaats.

Oogst “We zijn zeer positief over dit seizoen. De kleur van zowel de binnen- als de buitenkant is geweldig, de kwaliteit is goed en consistent met 140

AGF AGF Primeur Primeur 10 10 •• 2020 Hardfruit • 2020

Feitje In de toekomst zullen ZuidAfrikaanse Envy-appelen vooral naar het VK, Europa en het verre Oosten worden geëxporteerd. vrucht beginnen te dragen, dus we kijken naar een verdubbeling van het aanbod dit jaar,” zegt Dan Davis, directeur bedrijfsontwikkeling voor Starr Ranch Growers in Wenatchee, WA. Oogst De oogst 2020 zal tussen de 400 en 500 ton bedragen.

Feitje Het streven is om het seizoen voor de Juici appels te verlengen naar april.

Feitje Zingy wordt nu vooral in het Loiredal en in Duitsland geproduceerd.

Bijzonder Er wordt gezocht naar een Testen om ook elders in Europa Zingy partner in Zuid-Amerika om op de boomgaarden aan te planten, lopen.

Oogst Van de nieuwe oogst wordt 450.000 kg uit Italië verscheept.

Feitje “We zijn toegewijd aan een agressief plantprogramma in Engeland Feitje “Dit nieuws is een bron van grote en overzee dat uiteindelijk zal leiden tot tevredenheid voor de hele Italiaanse beschikbaarheid het hele jaar door,” zegt appelteeltindustrie, omdat het de Martin O’Sullivan van Scion Fruits dat efficiëntie van ons productiesysteem het ras heeft veredeld. en het vermogen om nieuwe grenzen te openen weerspiegelt”, zegt Bijzonder De appels worden exclusief Alessandro Dalpiaz, directeur van de bij Tesco’s verkocht. telersvereniging van Assomela.

Info www.topfruit.co.za/

langere termijn ervoor te zorgen dat Juici-appelen jaarrond verkrijgbaar zullen zijn.

Info www.starranch.com Bijzonder Zingy-appelen zijn HEV (High Environmental Value) gecertifceerd.

Info www.pomanjou.com

Bijzonder De appelen zullen Qatar, Thailand en de Verenigde Arabische Emiraten vooral via het supermarktkanaal worden verkocht.

Info www.marlene.it

Info www.Scionfruits.com

Feitje De rode kleur van het vruchtvlees is 100% natuurlijk door het anthocyaangehalte en kan variëren van appel tot appel.

die van vorig jaar”, zegt François Mestre, Bijzonder Het seizoen loopt nu co-manager bij Mesfruits (Frankrijk). tot maart daarna is er Red Moon koolzuurhoudende appelsap.

Feitje In Europa wordt de appel, die wordt beheerd door Ifored, geteeld in Info www.redmoon-apple.com Frankrijk, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Daarbuiten zijn er partners voor de teelt van Kissabel-appelen in de Verenigde Staten, Canada, Zuid-Afrika, Argentinië, Chili, Australië en Nieuw Zeeland.

Bijzonder Het rode vruchtvlees zit vol met gezonde anti-oxidanten.

Info www.kissabel.com

Jan van ARENDONK TRANSPORTBEDRIJF

Achterweg 57 4171 BA Herwijnen Tel.: +31 (0) 418 58 14 05 Mobiel: +31 (0) 6 50 50 56 74 E-mail: info@arendonktransport.nl www.arendonktransport.nl

op de markt gebracht door VOG, maakt in 2020 haar debuut op de markten van Qatar, Thailand en de Verenigde Arabische Emiraten.

te openen weerspiegelt”, zegt Alessandro Dalpiaz, directeur van de telersvereniging van Assomela.

Naam Red Moon

Feitje De rode kleur van het vruchtvlees is 100% natuurlijk door het anthocyaangehalte en kan variëren van appel tot appel.

Karakteristiek Een plezierige smaak met een licht zure toets.

Introductie In 2018 Red Moon in Italië en Frankrijk geïntroduceerd met 58 hectare. Nu is dat uitgebreid tot meer dan 100 hectare.

Oogst Naar verwachting wordt er 3.000 ton Red Moon geoogst. infographic

Naam Envy

1

Karakteristiek De Envy appel is zoet en knapperig.

AGF Primeur 10 • In 2020 Introductie 2015 is in Zuid-Afrika 72

hectare Envy aangeplant.

Naam Zingy

Karakteristiek Tweekleurige rode appel, zoetzuur van smaak

Introductie De appel werd in 2019 op FruitAttraction gepresenteerd.

Naam Sunburst

Karakteristiek De appel heeft een oranje schil, roze vruchtvlees en een tropische smaak.

Introductie Sunburst appels worden in het Verenigd Koninkrijk geproduceerd en vermarkt. De appel is sinds drie jaar op de markt.

Oogst Naar verwachting zullen er in 2024 200.000 bomen in Europa zijn geplant.

Naam Kissabel

Bijzonder Het seizoen loopt nu tot maart daarna is er Red Moon koolzuurhoudende appelsap.

Info www.redmoon-apple.com

Oogst Dit seizoen is de eerste commerciële Envy appeloogst in ZuidAfrika verkocht.

Bijzonder De appel wordt niet snel bruin.

Oogst De oogst 2020 zal tussen de 400 en 500 ton bedragen.

Bijzonder Zingy-appelen zijn HEV (High Environmental Value) gecertifceerd.

Feitje In de toekomst zullen ZuidAfrikaanse Envy-appelen vooral naar het VK, Europa en het verre Oosten worden geëxporteerd.

Feitje Zingy wordt nu vooral in het Loiredal en in Duitsland geproduceerd.

Testen om ook elders in Europa Zingy boomgaarden aan te planten, lopen.

Info www.topfruit.co.za/

Info www.pomanjou.com

100% papieren verpakking, geen plastic!

Feitje “We zijn toegewijd aan een agressief plantprogramma in Engeland en overzee dat uiteindelijk zal leiden tot beschikbaarheid het hele jaar door,” zegt Martin O’Sullivan van Scion Fruits dat het ras heeft veredeld.

Bijzonder De appels worden exclusief bij Tesco’s verkocht.

Info www.Scionfruits.com

die van vorig jaar”, zegt François Mestre, co-manager bij Mesfruits (Frankrijk).

Molenwerf 26 - 1911 DB Uitgeest - T: +31 (0)251 - 362 345 Karakteristiek Onder deze merknaam worden diverse appelsoorten verkocht Feitje In Europa wordt de appel, die met een verschillend uiterlijk maar wordt beheerd door Ifored, geteeld in alleen met rood of roze vruchtvlees.

Frankrijk, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Daarbuiten zijn er partners Introductie Er is 20 jaar gewerkt aan de voor de teelt van Kissabel-appelen in de

Innovatief met hardfruit - info@vdlem.nl - www.vdlem.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

41

Naam Sunburst Introductie In 2015 is in Zuid-Afrika 72 hectare Envy aangeplant.

Thema Karakteristiek De appel heeft een oranje schil, roze vruchtvlees en een tropische smaak.

Hardfruit

Introductie Sunburst appels worden in het Verenigd Naam Zingy Koninkrijk geproduceerd en vermarkt. De appel is sinds drie jaar op de markt.

Karakteristiek Tweekleurige rode appel, zoetzuur van smaak Oogst Naar verwachting zullen er in 2024 200.000 Europa zijnop Introductie Debomen appel in werd in 2019 geplant.

FruitAttraction gepresenteerd.

Naam Kissabel Sunburst

Karakteristiek Onder deze merknaam De appel heeft een worden diverse verkocht oranje schil, rozeappelsoorten vruchtvlees en een met een verschillend uiterlijk maar tropische smaak. alleen met rood of roze vruchtvlees.

Introductie Sunburst appels worden in Introductie is 20 jaargeproduceerd gewerkt aan de het Verenigd Er Koninkrijk ontwikkeling vanappel deze is appels. en vermarkt. De sinds De drieeerste jaar commerciële op de markt. testen vonden in 2017 in Europa plaats.

Oogst Naar verwachting zullen er in Oogst “We zijnbomen zeer positief overzijn 2024 200.000 in Europa dit seizoen. De kleur van zowel de geplant. binnen- als de buitenkant is geweldig, de kwaliteit is goed en consistent met Naam Kissabel

Karakteristiek Onder deze merknaam worden diverse appelsoorten verkocht met een verschillend uiterlijk maar alleen met rood of roze vruchtvlees.

Feitje In de toekomst zullen ZuidFeitje “We zijn toegewijd vooral aan eennaar het Afrikaanse Envy-appelen agressief plantprogramma in Engeland VK, Europa en het verre Oosten worden en overzee dat uiteindelijk zal leiden tot geëxporteerd. beschikbaarheid het hele jaar door,” zegt Martin O’Sullivan van Scion Fruits dat het ras heeft veredeld.

Bijzonder De appels exclusief Oogst De oogst 2020 worden zal tussen de 400 bij Tesco’s en 500 tonverkocht. bedragen.

Info Feitjewww.Scionfruits.com Zingy wordt nu vooral in het Loiredal en in Duitsland geproduceerd.

Testen om ook elders in Europa Zingy boomgaarden aan te planten, lopen.

Bijzonder Zingy-appelen zijn HEV (High Environmental Value) gecertifceerd.

Info www.pomanjou.com

die van“We vorig jaar”, zegt François Feitje zijn toegewijd aan eenMestre, co-manager bij Mesfruits (Frankrijk). agressief plantprogramma in Engeland en overzee dat uiteindelijk zal leiden tot Feitje In Europa wordt dejaar appel, die zegt beschikbaarheid het hele door,” wordt beheerd door in Martin O’Sullivan vanIfored, Scion geteeld Fruits dat Frankrijk, Zwitserland het ras heeft veredeld. en het Verenigd Koninkrijk. Daarbuiten zijn er partners voor de teelt Kissabel-appelen in de Bijzonder Devan appels worden exclusief Verenigde Canada, Zuid-Afrika, bij Tesco’s Staten, verkocht.

Argentinië, Chili, Australië en Nieuw Zeeland.

Info www.Scionfruits.com Bijzonder Het rode vruchtvlees zit vol met gezonde anti-oxidanten.

Info www.kissabel.com

die van vorig jaar”, zegt François Mestre, co-manager bij Mesfruits (Frankrijk).

Bewaar hardfruit onder de beste bewaarcondities

Introductie Er is 20 jaar gewerkt aan de ontwikkeling van deze appels. De eerste commerciële testen vonden in 2017 in Europa plaats.

Oogst “We zijn zeer positief over dit seizoen. De kleur van zowel de binnen- als de buitenkant is geweldig, de kwaliteit is goed en consistent met

Feitje In Europa wordt de appel, die wordt beheerd door Ifored, geteeld in Frankrijk, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Daarbuiten zijn er partners voor de teelt van Kissabel-appelen in de Verenigde Staten, Canada, Zuid-Afrika, Argentinië, Chili, Australië en Nieuw Zeeland.

AGF Primeur 10 • 2020

2

AGF Primeur 10 • 2020

2

Bijzonder Het rode vruchtvlees zit vol met gezonde anti-oxidanten.

Info www.kissabel.com

Vraag de Bewaaradvies Tool aan en ontvang conditieadvies voor uw appels en peren Meer informatie:: www.wur.nl/bewaaradvies-tool

42

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

twee jaar uitgebreid.

de Juici appels te verlengen naar april.

Naam Marlene Royal Gala

Oogst Van de nieuwe oogst wordt 450.000 kg uit Italië verscheept.

Oogst “We hebben een veel beter aanbod. We hebben veel groei bomen die

Karakteristiek Helderrode kleur, rijk aan lichtrood op een gele basis met een zoete, aromatische smaak met een licht zure toets.

Introductie De Marlene, 25 jaar geleden op de markt gebracht door VOG, maakt in 2020 haar debuut op de markten n f o g r aenpde h iVerenigde c van Qatar, iThailand nfographic Arabische iEmiraten.

1

Bijzonder Er wordt gezocht naar een partner in Zuid-Amerika om op de

Feitje “Dit nieuws is een bron van grote tevredenheid voor de hele Italiaanse appelteeltindustrie, omdat het de efficiëntie van ons productiesysteem en het vermogen om nieuwe grenzen te openen weerspiegelt”, zegt Alessandro Dalpiaz, directeur van de telersvereniging van Assomela.

Naam Swing Bio Naam Swing Bio Naam Red MoonDeze rode appel, van Karakteristiek Karakteristiek Deze rode en appel, van Sica Gerfruit, is knapperig sappig.

Karakteristiek Een plezierige smaak Sica Gerfruit, is knapperig en sappig. met een licht In zure toets.

Introductie 2019 werd de eerste Introductie In in 2019 werd de eerste oogst van deze Frankrijk geteelde Introductie In 2018 Red Moon oogst van deze in Frankrijk geteelde appel op de markt gebracht.

De in Italië en Frankrijk geïntroduceerd met appel op de markt gebracht.

De 58 productie vindt plaats in de Alpen, hectare.

Nuvindt is uitgebreid tot productie plaats in deen Alpen, Languedoc, dedat Loire-vallei demeer regio dan 100 hectare.

Languedoc, de Loire-vallei en de regio Tarne et Garonne.

Tarne et Garonne.

Oogst Naar verwachting wordt er 3.000 ton Red Moon geoogst.

Oogst 2020 is de tweede oogst van de Oogst 2020 isVorig de tweede oogst deton Swing-appel. seizoen werdvan 500 Feitje DeDit rode kleurseizoen van heteen Swing-appel.

Vorig werd 500 van ton geoogst. seizoen wordt oogst vruchtvlees isseizoen 100% wordt natuurlijk geoogst. een door oogsthet van 1.600 tonDit verwacht. anthocyaangehalte 1.600 ton verwacht.en kan variëren van appel Feitjetot Deappel. appelen worden per vier of per Feitje De appelen per vier of per zes geleverd in eenworden fruitschaal van 100 Bijzonder Het loopt nu zes geleverd inseizoen een fruitschaal van 100 procent karton die daardoor recyclebaar tot maartkarton daarnadie is daardoor er Red Moon procent recyclebaar is. koolzuurhoudende appelsap. is.

Bijzonder De Swing Bio-appel wordt Info www.redmoon-apple.com Bijzonder De Swing Bio-appel wordt uitsluitend biologisch geproduceerd. uitsluitend biologisch geproduceerd.

Naam Telse Naam Telse Karakteristiek De Telse heeft een Karakteristiek DeenTelse heeft een oranje-rode kleur is sappig, stevig en oranje-rode kleur en is sappig, stevig en licht-zuur van smaak. licht-zuur van smaak.

Introductie Vruchtboomkwekerij Introductietoonde Vruchtboomkwekerij Hillebrand op de Fruchtwelt AGF Primeur 10 • 2020 Hillebrand2020 toonde de Fruchtwelt Bodensee hetop nieuwe appelras Bodensee 2020 appelras Telse en heeft inhet hetnieuwe najaar 2020 8.000 Telse enbeschikbaar. heeft in het najaar 2020 8.000 bomen bomen beschikbaar.

Oogst Het pluktijdstip valt in Nederland Oogst Het pluktijdstip valt in Nederland rond midden september. rond midden september.

Feitje De Telse is een kruising tussen de Feitje Telse een kruising de rassenDe Topaz enisElstar van het tussen Instituut rassen Topaz en Elstar van het Instituut van Experimentele Plantkunde in Praag. van Experimentele Plantkunde in Praag.

Bijzonder Het vrije appelras Telse is Bijzonder Het vrije appelras Telse is schurftresistent en meeldauwtolerant. schurftresistent en meeldauwtolerant.

Info www.fruittrees-rootstocks.com Info www.fruittrees-rootstocks.com

Bijzonder De appelen zullen Qatar, Thailand en de Verenigde Arabische Emiraten vooral via het supermarktkanaal worden verkocht.

Info www.marlene.it

Info https://swing.bio/ Info https://swing.bio/

Telse (UEB 018/1) Telse (UEB 018/1)

Een hybride tussen Topaz en Elstar Een hybride tussen Topaz en Elstar

Oorsprong:

Instituut van Experimentele Plantkunde Praag, Tsjechië.

Instituut Experimentele Plantkunde breed envan hangend, gemiddelde groei, Praag, Tsjechië. goed vertakt.

Groei: breed en hangend, Minder sterke groeigemiddelde dan bij Elstar.groei, goed vertakt.

Bloesem: Middel-vroeg.

Minder sterke groei dan bij Elstar.

Pluktijdstip: Midden september, Bloesem: Middel-vroeg. direct na plukken eetbaar.

Pluktijdstip: Midden september, Bewaarbaarheid: In koelcel tot einde van het jaar, direct eetbaar. in ULOnaca.plukken 5 maanden.

Bewaarbaarheid: Gemiddeld In koelcel tot einde homogeen, van het jaar,glad, Vrucht: kaliber, in ULO ca. 5 maanden. roomkleurig vruchtvlees, sappig, licht-zuur, Vrucht: Gemiddeld kaliber, homogeen, glad, stevig, veel aroma. roomkleurig vruchtvlees,kleur sappig, licht-zuur, Mooi egale oranje-rode stevig, veel aroma. met zwakke streep.

Mooi egale oranje-rode kleur tot hoog, Productie: Gemiddeld vroeg, gemiddeld met zwakke streep. dunnen noodzakelijk.

Productie: Gemiddeld vroeg, hoog, Ziekten: Schurftresistent engemiddeld meeldauwtot tolerant. dunnen noodzakelijk.

Ziekten: Schurftresistent en meeldauw tolerant.

Oorsprong: Groei:

SCHURFTRESISTENT ALTERNATIEF VOOR ELSTAR !

SCHURFTRESISTENT ALTERNATIEF VOOR ELSTAR !

www.fruittrees-rootstocks.com www.fruittrees-rootstocks.com

Coöperatieve Fruitveiling Zuid-Limburg B.A. Aan de Fremme 33 6269 BK Margraten (NL) t. +31 (0)43 458 85 88 info@veilingzl.nl www.mergellandfruitland.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2020

43

Advertorial

Er valt wat te kiezen in de snoeptomaatjes Veredelingsbedrijven zijn voortdurend bezig met het ontwikkelen van nieuwe rassen die voldoen aan de eisen en wensen van zowel de teler, als van de handel, retailer en de consument. Afgelopen seizoen heeft Sakata een aantal rassen geïntroduceerd en Pieter Vermeulen, High-Tech gewas specialist, vertelt wat Sakata te bieden heeft. ‘’Telers en handelaren vroegen mij wanneer Sakata nieuwe, smaakvolle rassen snoeptomaten op de markt zou gaan brengen. ‘’We willen graag een alternatief die aan de onze eisen voldoet’’.

Dat bleek dat geen eenvoudige opgave. ‘’Bij het ontwikkelen en testen van nieuwe rassen zijn goede smaak, hoge productie en lagere arbeidskosten de belangrijkste criteria waarop we selecteren’’, vervolgt Pieter. Pieter trapt de discussie af van het Sakata assortiment snoeptomaten dat de rassen Crimson Star F1, Scarlet Star F1, Lemonstar F1, Chocostar F1 en de al eerder geïntroduceerde Royalstar F1 omvat. Hoewel de rassen verschillende eigenschappen hebben, hebben ze een goede smaak, een hoge productie en lagere arbeidskosten t.o.v. de huidige rassen gemeen; en daarmee bieden ze een alternatief voor producent, handel en consument.

Crimson Star F1 en Scarlet Star F1 ‘’Crimson Star F1 en Scarlet Star F1 zijn rode snoeptomaten van de nieuwe generatie. Ze hebben een uitstekende smaak vanaf het begin van het seizoen tot de laatste vruchten van de laatste tros. De verschillen zitten voornamelijk in de plant-

en vruchteigenschappen’’, vervolgt Pieter. ‘’Crimson Star F1 lijkt meer op het standaard ras met meer groeikracht.

Zeer vroeg in productie, goed vruchtgewicht en kenmerkend deukje in de vruchten.

Gewas van Scarlet Star F1 is groeikrachtiger en is meer gesloten. Productie van Scarlet Star piekt vooral in de zomer, en dat is gunstig, want de laatste jaren blijkt dat in de zomer de prijzen aantrekken doordat de productie in Zuid-Europa en NoordAfrika vrijwel geheel wegvalt. Vruchten van Scarlet Star F1 zijn stevig en hebben meer bite, daarnaast geven beide rassen een significant hogere productie’’, sluit Pieter af. ‘’Afgelopen seizoen hebben we een teeltrecept geschreven voor beide rassen.

De trossen van beide rassen moeten gesnoeid worden om tot goed resultaat te komen. Beide rassen geven gemakkelijk splijttrossen met veel bloemen. Door snoeien ontstaan kort geschakelde splijttrossen, en is de zone waarin geoogst wordt beperkt. De gedachte dat snoeien extra arbeidsuren kost levert uiteindelijk een veel betere plukprestatie op’’, geeft Pieter aan. ‘’Naast een beter vruchtgewicht (de gewenste 11-12g wordt het hele seizoen gehaald), een hogere productie, een uniformer product en een betere smaak’’, somt Pieter verder de voordelen van tros snoei op. ‘’Tot slot hebben beide rassen de eigenschap dat de tomaatjes minder gevoelig zijn voor vrucht val’’ Chocostar F1 en Lemonstar F1 ‘’Een jaar na introductie krijgt de Chocostar steeds meer herkenning bij handel en telers. Een compacte, groeikrachtige en generatieve plant die het ook in de belichte teelt goed doet. Gemakkelijk in balans te krijgen en te houden. De vruchtkleur

44

AGF Primeur 10 • 2020

is glanzend roodbruin en de Brix is hoog.

De dunne schil en een uitgebalanceerde, sappige smaak zorgen ervoor dat je ervan blijft eten.

Onlangs is Lemonstar F1 aan het assortiment toegevoegd. Een heldergele kleur, die het gehele seizoen, dus ook in de zomer bij hoge lichtintensiteiten, zorgt voor een perfect contrast in de mix verpakking.

De groeikrachtige en generatieve plant wordt naar de zomer toe wordt de plant steeds opener, maar het behoud zijn groeikracht. De vruchten zitten kort geschakeld aan de langere trossen een ideaal vruchtgewicht van 12 gram en het gehele seizoen een zeer hoge Brix.

Tot slot de oranje (tros-) cherry tomaat Royalstar F1. Het ras heeft een trouwe aanhang onder telers en afnemers. ‘’Je moet er als teler een afnemer voor hebben’’, geeft Pieter aan. De korte, sterke en generatieve plant doet het ook uitstekend onder belichting. Mooie trossen, zeer goede smaak en aantrekkelijke diep oranje tomaatjes die zeer sterk tegen scheuren zijn.

Al met al biedt Sakata een ruim assortiment productieve en smaakvolle snoeptomaten in diverse kleuren. Keuze genoeg!

Voor informatie, vruchten of een bezoek aan de demokas bij het Improvement centrum gelieve met Pieter Vermeulen contact op te nemen. Tel: +31 6 53730188 of pieter.vermeulen@sakata.eu

Gezondheid

Broccori & Kohl plant zaadje voor nieuwe positieve gezondheidsbeweging Herman Poos is het praten zat en gewoon begonnen. Op het landgoed van Bomencentrum Nederland in Baarn werd afgelopen maand een eerste zaadje geplant voor een nieuwe positieve (gezondheids) beweging. De belangstelling voor de eerste bijeenkomst was zo groot dat ze mensen op de wachtlijst moesten plaatsen. “Blijkbaar hebben heel veel mensen iets met dit onderwerp, daar worden we heel blij van”, vertelt Herman, initiatiefnemer van Broccori & Kohl.

D

e leden zijn overwegend hoger opgeleid, maar de bedoeling is het gedachtengoed van een gezonde praktijk vooral in de achterstandswijken te verspreiden.

Het streven is dat Broccori & Kohl uit ongeveer 100 leden gaat bestaan. Deze leden van het eerste uur zijn mede-eigenaar van het gedachtegoed en zijn de ambassadeurs van de beweging. Herman heeft zijn andere werkzaamheden gestopt en geeft zichzelf samen met de Stichting Felice per la vita (Levenslang gelukkig) één jaar de tijd Broccori & Kohl echt groot te maken. Gezien de belangstelling voor de eerste bijeenkomst heeft hij goede hoop. Ook kregen ze al twee ‘cadeautjes’ in de vorm van het lidmaatschap van een artsenopleider en één van de beste marketeers van Nederland die Broccori & Kohl verder willen helpen.

Herman was al volop bezig met het in gang brengen van een voedselrevolutie als innovatiemanager bij Koppert Cress. Hij was sparring partner voor Rob Baan, die van Nederland de Gezondste Delta ter wereld wil maken door ze meer en smaakvolle groente te laten eten en minder vlees.

Door de corona-uitbraak raakte hij deze droombaan kwijt maar niet zijn positieve levensinstelling. Na drie dagen van rouw

ging hij weer fluitend door het leven, vastbesloten zijn droom uit te laten komen.

Broccori & Kohl legt de focus op een gezonde leefwijze. Het is een proeftuin voor activiteiten met plezier en optimisme oud te worden, waarbij de beweging Positieve Gezondheid en de Blue Zones de belangrijkste uitgangspunten zijn. Blue Zones zijn gebieden in de wereld (o.a. Sardinië, Costa Rica, Californië en Japan) waar mensen op een vreugdevolle wijze bovengemiddeld oud worden. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zij enkele principes gemeen hebben. Gezond eten met veel groenten uit het seizoen is een basis maar ook de sociale omgangsvormen. “Ik geloof heel oprecht als mensen socialer met elkaar omgaan en positiever in het leven staan dat ook heel veel doet met je welzijn en dat je dan ook ouder kan worden. Het is al aangetoond dat mensen die vrolijk zijn, langer leven en minder snel dement worden. Er zijn zoveel van dit soort handvatten dat we beter kunnen leven en die voorbeelden willen we graag naar boven halen, uitvoeren, vastleggen en verspreiden. Veel is gewoon common sense. Ik wil niet in discussies belanden over gezondheidsclaims. As ik iemand nu nog moet uitleggen dat verse groeten en fruit

gezond zijn, dan zit daar verkeerde energie in. Die discussie is voor mij al gevoerd en achterhaald”, vertelt Herman.

Broccori & Kohl wil van onderaf een verandering in de maatschappij teweegbrengen.

De naam en het logo verwijzen niet voor niets naar broccoli, Helmut Kohl en De Berlijnse Muur. “Broccoli noemen ze ook wel groene chemo. Het is wellicht de gezondste groente die we kennen. Helmut Kohl was bondskanselier van West-Duitsland in tijde dat de Berlijnse muur viel in 1989. Na de val werd gezocht naar bewijzen dat inwoners van Oost-Berlijn veel ongezonder zouden leven dan de mensen in West-Berlijn.

Maar wat bleek: de Oost-Duitsers waren veel gezonder dan de westerburen. Zij kenden geen fastfood van de McDonald’s en andere ketens. Daarnaast aten zij regelmatig koolsoorten, boordevol voedingsstoffen die ons weerbaar maken. Het is toch te triest voor woorden dat tegenwoordig 1 miljard mensen overlijden aan hongersnood en 2 miljard aan obesitas. Wanneer je kijkt naar de effecten van geraffineerde suikers, vetten en zout op je gezondheid, zijn die echt schokkend. En alles wordt versluierd door de voedingsindustrie, er zijn meer dan 150 namen voor suiker in producten om mensen op een dwaalspoor te brengen.

Als consument moet naast die marketing ook opboksen tegen de farmacie. Die hebben belang bij ziekten en niet bij mensen die gezond blijven. Dat is een heel andere invalshoek.”

Herman zet zich minimaal een jaar lang in voor dit ‘missiewerk’. “Het is een zeer veel omvattend en ambitieus plan om een van de grotere problemen van deze tijd aan te pakken. Maar ik geloof er zo onvoorwaardelijk in. Mensen die lid worden, krijgen geen recept om onbezorgd oud te worden maar nemen deel aan een expeditie om kennis en ervaring op te doen om gezond te eten, fit te blijven en geestelijk gevoed te worden met kennis en inspiratie. Zij worden als ambassadeurs gezien die ook meehelpen met de organisatie van activiteiten, die ze zelf leuk en belangrijk vinden. En dat kan op vele manieren. Van het aandragen van interessante sprekers en gastdocenten tot het zelf verzorgen van een lezing of training”, besluit Herman. (ML)  herman@broccori.nl

AGF Primeur 10 • 2020

45

Wereldhandel

Effect corona: Wereldhandelverse in groenten mineur maar welIMPORT meer verse groenten enverse fruit en fruit groenten en fruit IMPORT Top-10 import en export

1e helft 2020

hoeveelheid: ton

Top-10 import en export

1e helft 2020

waarde: E 1000

Verse groenten en fruit: Meer euro’s, minder kilo’s, dus hogere prijs 1

2

3

4

1

2

3

4

655.963 284.870 246.441 zakte 214.856 631.402 467.544 238.346 De internationale handel in goederen vanwege de corona crisis 594.979 In hoeveelheid gezien was de Nederlandse import van verse groenten en fruit in het in het tweede kwartaal ver weg. De internationale handel in verse tweede kwartaal praktisch gelijk aan die groenten nam daarentegen in het tweede kwartaal in waarde wel toe. van een jaar eerder. De Nederlandse groenIn hoeveelheid gezien werd er tijdens het (voorjaars) hoogtepunt van ten- en fruitexport was in hoeveelheid gezien in het tweede kwartaal groter dan de coronacrisis wel wat minder internationaal verhandeld.

Dit betekent 5 6 7 8 5 6 7 8 het jaar ervoor. Zowel bij de import als bij dat de gemiddelde prijs van verse groenten en fruit in het tweede 160.640 158.378 146.910 146.439 231.605 170.446 163.722 147.592 de export werd er vooral in juni een grotere kwartaal van dit jaar behoorlijk hoger was dan vorig jaar. hoeveelheden verhandeld.

EXPORT 1e helft 2020

1

117.300

Top-10 import en export verse groenten en fruit

hoeveelheid: ton

3

4

EXPORT 1e helft 2020

1

2

Top-10 import en export verse groenten en fruit

waarde: E 1000

3

4

671.295

512.778

452.974

262.109

879.117

599.632

546.693

489.854

5

6

7

8

5

6

7

8

244.975

238.883

9

10

185.032

46

2

IN TWEEDE KWARTAAL MINNEN BIJ TOTALE GOEDEREN IMPORT EN EXPORT VAN WEL 25 À 30 PROCENT 10 In de maanden april en mei was de totale 113.453 goederen export en import van veel lan-

daarentegen bijna 10 procent groter. De exportwaarde van verse groenten en fruit van Nederland was in het tweede kwartaal 9 ruim 5 procent groter.

In Nederland was in het tweede kwartaal van dit jaar de waarde van de zowel de totale goederen import de export zo’n 15 10 9 procent kleiner dan vorig jaar. De waar130.946 de van de import van115.067 verse groenten was

AGF Primeur 10 • 2020

145.846

207.478

207.119

359.359

272.907

9

10

247.551

243.845

266.559

253.096

Mutatie 2019 op 2020 export alle goederen in een aantal landen (basis waarde) Bron: OECD EU 27 China Ver Staten Duitsland Nederland Japan Korea Italië Frankrijk België Ver Kon

jan -2%

feb -2%

mrt -12%

apr -33%

mei -26%

jun -14%

jul -8%

aug

-32% -1% -3% 1% -4% -7% 0% -7% -2% -1%

7% 0% -1% -3% -6% 5% 1% -3% -2% -8%

-8% -9% -13% -11% -7% -3% -17% -21% -10% -28%

4% -29% -34% -21% -20% -26% -44% -45% -30% -33%

0% -35% -28% -18% -23% -21% -29% -39% -22% -32%

-3% -24% -15% -11% -26% -14% -18% -24% -16% -23%

7% -16% -9% -4% -19% -7% -7% -13% -7% -14%

11%

groenten en fruit. Wereldwijd werd er in het eerste kwartaal voor 9 procent meer aan waarde verhandeld dan een jaar terug. Ook in het tweede kwartaal, toen de crisis op z’n hoogtepunt was, werd er voor een groter (6procent) bedrag aan groenten en fruit verhandeld dan Q2 in 2019.

-12% -9%

Mutatie import alle goederen en verse groenten en fruit in eerste en tweede kwartaal 2020 ten opzichte van 2019 (basis waarde) Mutatie totaal goederen Q1 Q2 -2% -18% 1% -7% -3% -18% -11% -22% 3% -11% -3% -12% -7% -27% -2% -16% 2% -19% -6% -28% 9% 2% -7% -16% -3% -17%

USA China Duitsland Ver Kon Rusland Japan Frankrijk Nederland België Italië Zwitserland Noorwegen Canada

den tientallen procenten lager dan in 2019. De Nederlandse export lag in april en mei dit jaar zo’n 20 procent onder het niveau van 2019. Dat viel nog mee vergeleken bij de krimp in Italië, Frankrijk en het Ver-

IMPORT 1e helft 2020

1

2

Mutatie Groenen & Fruit Q1 Q2 11% -1% 4% 24% 9% 8% 6% 3% 11% 3% 9% 7% 8% 12% 14% 9% 5% 5% 6% 11% 11% 23% -1% 0% 3% -4%

enigd Koninkrijk. Maar ook de Duitse en Amerikaanse export kromp sterker dan de Nederlandse. Daarna trok de export en import wel weer aan maar het was nog steeds minder dan in 2019. Alleen de Chinese Top-10 import en export verse groenten en fruit

hoeveelheid: ton

3

4

export liet een ander beeld zien.

Na een scherpe daling in januari trok de Chinese goederen export snel weer aan.

Heel anders is het beeld bij de internationale handel in verse

IMPORT 1e helft 2020

1

2

De verhandelde hoeveelheid groenten en fruit was wereldwijd in het eerste kwartaal nog wel groter dan en jaar terug maar in het tweede kwartaal was de wereldhandel iets kleiner (3procent) dan in 2019.

Dit houdt in dat de gemiddelde prijs in het tweede kwartaal van dit jaar 10 procent hoger dan vorig jaar. Bij diverse landen groeide het aandeel van verse groenten en fruit in de totale goederenexport. In het tweede kwartaal ging het bij Nieuw Zeeland zelfs om bijna 13 procent, bij Spanje om 7 procent, bij Zuid Afrika en Chili om 6 procent. Bij Nederland was het aandeel verse groenten en fruit in de totale goederen handel in het tweede kwartaal naar waarde gezien bij import om 2,2 procent en bij de export om 2,8 procent. Bij België ging dat om resp. 1,2 en 0,8 procent.

Top-10 import en export verse groenten en fruit

waarde: E 1000

3

4

655.963

284.870

246.441

214.856

631.402

594.979

467.544

238.346

5

6

7

8

5

6

7

8

160.640

158.378

9

10

130.946

146.910

146.439

115.067

EXPORT 1e helft 2020

231.605

170.446

9

10

117.300 Top-10 import en export verse groenten en fruit

hoeveelheid: ton

147.592

113.453

EXPORT 1e helft 2020

163.722

Top-10 import en export verse groenten en fruit

AGF Primeur 10 • 2020 waarde: E 1000

47

Wereldhandel

Nederland: Import en export verse groenten en fruit pre maand in 2019 en 2020 Bron: Eurostat

IMPORT 2019 576 571 624 678 646 551 559 489 540 533 510 567

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

2020 578 577 668 649 619 625

EXPORT 1000 TON Mutatie 0% 1% 7% -4% -4% 13%

2019 658 677 771 875 935 782 829 872 828 849 700 716

IMPORT

2020 724 697 769 875 905 859

Mutatie 10% 3% 0% 0% -3% 10%

2019 735 711 757 793 747 635 616 536 610 635 680 802

2020 821 804 884 829 772 766

EXPORT MILJOEN EURO Mutatie 20199 12% 877 13% 893 17% 1.006 5% 1.167 3% 1.224 21% 1.048 1.081 1.035 958 1.000 852 939

2020 974 994 1.065 1.239 1.246 1.172

Mutatie 11% 11% 6% 6% 2% 12%

Import alle goederen waarde) en verse groenten en fruit; waarde en hoeveelheid) in 1ste en 2de kwartaal 2019 en 2020 in groep belangrijke landen en in Nederland en België Q1

MILJOEN EURO Totaal 19 Totaal 20 Mutatie

Q2 SAMEN import 1)

jan-jun

Q1 Q2 Nederland import

jan-jun

Q1

Q2 België import-

jan-jun

2.269.606 2.213.235 -2%

2.339.606 1.965.970 -16%

4.609.212 4.179.205 -9%

140.579 137.292 -2%

140.376 118.607 -16%

280.955 255.899 -9%

97.328 98.896 2%

94.301 75.938 -19%

191.629 174.834 -9%

23.433 25.428 9%

23.068 24.510 6%

46.502 49.939 7%

2.203 2.510 14%

2.176 2.368 9%

4.379 4.878 11%

748 789 5%

869 914 5%

1.617 1.703 5%

1,0% 1,1%

1,0% 1,2%

1,0% 1,2%

1,6% 1,8%

1,6% 2,0%

1,6% 1,9%

0,8% 0,8%

0,9% 1,2%

0,0% 0,0%

19.677 20.226 3%

20.802 20.152 -3%

40.478 40.379 0%

1.773 1.824 3%

1.876 1.896 1%

3.649 3.720 2%

748 798 7%

849 831 -2%

1.597 1.629 2%

PRIJS in ct/kilo Pr Groenten en Fruit 2019 1,19 1,11 1,15 1,24 1,16 Pr Groenten en fruit 2020 1,26 1,22 1,24 1,38 1,25 Mutatie 6% 10% 8% 11% 8% 1) som van Ver Staten, China, Duitsland., Ver Kon, Rusland, Japan, Frank, Nederland, België, Italië, Zwitserland, Noorwegen, Canada

1,20 1,31 9%

1,00 0,99 -1%

1,02 1,10 7%

1,01 1,05 3%

Groenten en Fruit 2019 Groenten en fruit 2020 Mutatie % Groenten en Fruit 2019 % Groenten en fruit 2020 1000 TON Groenten en Fruit 2019 Groenten en fruit 2020 Mutatie

Import totaal (goederen) en verse groenten en fruit in een aantal (belangrijke) landen in miljoen euro en import verse groenten en fruit in 1000 ton en prijs in euro per kilo Q1

Q2

Ver Staten

Q1

Q2

China

Q1

Q2

Duitsland

Q1

Q2

VK

MILJOEN EURO Totaal 19 542.267 582.819 418.667 457.181 281.347 275.269 158.977 139.147 Totaal 20 530.725 476.781 421.567 423.166 273.222 225.953 140.835 108.751 -2% -18% 1% -7% -3% -18% -11% -22%

Q2

47.017 48.504 3%

Q1

Q2

Japan

Q1

Q2

Frankrijk

Q1

Q2

België

53.054 157.719 157.163 144.684 144.769 47.310 152.477 137.881 133.884 106.397 -11% -3% -12% -7% -27%

97.328 98.896 2%

Q1

Q2

Italië

94.301 106.596 109.103 75.938 100.272 78.139 -19% -6% -28%

GrFr 19 GrFr 20

6.678 7.394 11%

5.805 5.726 -1%

2.357 2.461 4%

2.314 2.879 24%

2.852 3.110 9%

2.982 3.226 8%

1.957 2.069 6%

1.987 2.051 3%

1.451 1.608 11%

1.499 1.539 3%

373 407 9%

744 796 7%

1.606 1.734 8%

1.666 1.874 12%

748 789 5%

869 914 5%

1.092 1.154 6%

809 894 11%

% GrFr19 % GRrFr20

1,2% 1,4%

1,0% 1,2%

0,6% 0,6%

0,5% 0,7%

1,0% 1,1%

1,1% 1,4%

1,2% 1,5%

1,4% 1,9%

3,1% 3,3%

2,8% 3,3%

0,2% 0,3%

0,5% 0,6%

1,1% 1,3%

1,2% 1,8%

0,8% 0,8%

0,9% 1,2%

1,0% 1,2%

0,7% 1,1%

5.655 5.732 1% PRIJS in euro/kilo Pr GrFr 19 1,18 Pr GrFr 20 1,29 9%

5.425 5.213 -4%

1.658 1.526 -8%

1.957 1.876 -4%

2.269 2.282 1%

2.347 2.222 -5%

1.567 1.583 1%

1.640 1.618 -1%

2.064 2.282 11%

2.347 2.222 -5%

358 367 3%

503 521 4%

1.470 1.422 -3%

1.495 1.489 0%

748 798 7%

849 831 -2%

614 873 42%

744 708 -5%

1,07 1,10 3%

1,42 1,61 13%

1,18 1,53 30%

1,65 1,67 2%

1,69 1,57 -7%

1,25 1,31 5%

1,21 1,27 5%

0,70 0,70 0%

0,64 0,69 8%

1,04 1,11 6%

1,48 1,53 3%

1,09 1,22 12%

1,11 1,26 13%

1,00 0,99 -1%

1,02 1,10 7%

1,78 1,32 -26%

1,09 1,26 16%

1000 TON GrFr 19 GrFr 20

48

Q1 Rusland

AGF Primeur 10 • 2020

Import en export verse groenten en fruit in enkele EU landen 2019

2020

Q1

Q1

IMPORT Duitsland Nederland France België Italy Spanje Polen Tsjechië Portugal Zweden Ierland Litouwen Griekenland

2.269 1.773 1.472 748 628 580 685 289 249 271 116 146 108

2.355 1.824 1.421 798 682 594 702 300 261 274 114 113 106

4% 3% -3% 7% 9% 2% 2% 4% 5% 1% -2% -23% -2%

EXPORT Spanje Nederland Italy België France Griekenland Polen Duitsland Portugal Litouwen Tsjechië Ierland Zweden

3.903 2.108 914 679 551 343 588 255 169 98 41 16 17

3.965 2.190 873 651 570 406 506 228 179 61 36 16 15

2% 4% -5% -4% 3% 18% -14% -11% 6% -38% -13% 1% -11%

Bron: Euroatat

+/- in

2019

2020

+/- in

2019

2020

% Q2 1000 TON

Q2

%

Q1

Q1

+/- in

2019

2020

+/- in

% Q2 MILJOEN EURO

Q2

%

2.350 1.876 1.497 849 804 608 621 319 272 274 137 122 107

2.222 1.896 1.491 831 793 698 597 297 283 256 130 105 101

-5% 1% 0% -2% -1% 15% -4% -7% 4% -6% -5% -14% -6%

2.852 2.203 1.607 745 595 690 621 269 203 324 146 104 76

3.212 2.510 1.731 789 638 730 719 294 209 341 157 106 83

13% 14% 8% 6% 7% 6% 16% 9% 3% 5% 8% 2% 9%

2.987 2.176 1.667 869 761 657 574 288 218 327 168 105 83

3.225 2.368 1.874 914 799 796 578 286 234 337 176 98 84

8% 9% 12% 5% 5% 21% 1% -1% 7% 3% 4% -7% 1%

3.520 2.592 744 792 408 380 529 253 162 56 42 21 17

3.143 2.640 708 636 415 383 370 213 171 50 33 17 14

-11% 2% -5% -20% 2% 1% -30% -16% 6% -11% -21% -19% -19%

4.165 2.779 1.092 586 667 205 329 290 162 51 43 33 24

4.592 3.034 1.154 593 692 284 343 275 180 52 41 39 21

10% 9% 6% 1% 4% 39% 4% -5% 11% 1% -5% 17% -11%

3.750 3.440 809 723 515 225 324 324 216 50 41 34 25

3.969 3.658 894 633 543 266 301 279 227 47 35 38 22

6% 6% 11% -12% 5% 18% -7% -14% 5% -6% -16% 11% -13%

Nederland: Import verse groenten en fruit naar land (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen Spanje België Zuid Afrika Costa Rica Peru Egypte Chili Duitsland Ecuador Brazilië Marokko Panama Columbia France Ver Staten India Nieuw Zeeland Dom. Rep. Argentinië Italy Guatemala Ver. Koninkrijk Polen China Honduras Israël Turkije Portugal Kenia Mexico Senegal Griekenland Overige

2019

2020

+/- in

6.896.883 4.477.440 2.419.443

jan-jun 3.670.514 2.397.971 1.272.543

jan-jun 3.742.718 2.481.857 1.260.861

% 2% 3% -1%

989.754 643.205 660.311 556.172 361.651 259.409 241.001 336.514 251.138 329.723 176.763 210.219 180.891 157.887 104.893 86.818 73.966 132.050 76.313 99.474 106.534 77.708 69.810 135.704 51.716 69.660 46.895 33.688 30.745 82.884 21.093 31.803 210.493

559.461 308.999 257.596 334.055 216.865 212.456 160.488 174.582 118.918 119.717 109.589 106.199 81.107 85.765 61.688 86.067 57.785 64.067 36.425 47.989 59.846 42.191 35.623 42.789 42.045 50.293 19.765 19.798 15.333 24.520 14.228 14.692 89.573

533.992 333.248 314.606 314.601 255.673 202.706 171.054 154.827 138.411 123.149 117.507 113.481 91.525 87.764 74.973 63.664 57.753 57.153 55.070 51.245 39.096 38.720 37.233 34.352 34.102 30.846 29.850 21.480 21.165 21.097 17.239 12.723 92.413

-5% 8% 22% -6% 18% -5% 7% -11% 16% 3% 7% 7% 13% 2% 22% -26% 0% -11% 51% 7% -35% -8% 5% -20% -19% -39% 51% 8% 38% -14% 21% -13% 3%

2017

2018

2019

6.050.642 3.797.667 2.252.974

6.634.872 4.330.348 2.304.524

921.659 524.220 626.349 432.921 266.652 202.628 255.206 373.493 119.691 320.604 165.304 225.746 180.575 138.689 97.068 66.040 65.741 27.070 84.481 107.263 66.275 53.039 82.748 112.874 41.789 66.829 56.430 26.871 23.646 91.752 20.848 33.267 172.875

906.463 577.010 680.801 509.728 380.400 215.029 279.861 355.581 159.984 332.051 182.521 210.352 161.448 152.184 108.645 61.570 74.307 85.082 101.115 101.229 85.621 71.530 99.430 117.932 54.063 73.504 70.035 27.289 34.955 87.959 25.639 37.188 214.365

IN EERSTE HALFJAAR NEDERLANDSE KLEINE GROEI IMPORT GROENTEN EN FRUIT Over de hele eerste helft van het jaar gezien is de Nederlandse import van verse groenten in hoeveelheid gezien 2 procent groter geweest dan in de eerste helft van 2019. Er zijn een aantal producten die in de eerste helft van het jaar een grote groei lieten zien. Voorbeelden zijn: sinaasappelen (+12%), avocado’s (+22%), mango’s (+10%), grapefruits (+13%), (peren (+21%), zoete aardappelen (+25%), blauwe bessen (+13%), kiwi’s (+21%) en met name citroenen (+97%!).

Bananen is overigens inmiddels met afstand het belangrijkste import product. In de eerste helft van dit jaar werd er 4 procent meer van ingevoerd. Op afstand is druiven het tweede product. De import van dit product was in de eerste helft van dit jaar iets kleiner.

VEEL MEER UIT ZUID AFRIKA EN PERU Wat de leveranciers betreft sprong vooral de grotere import uit Zuid Afrika (+22%) en Peru (+18%) in het oog. Kleinere stijgingen waren te zien bij import uit België (o.a. Nieuw Zeelandse kiwi’s) en Chili

De import van verse groenten en fruit uit Spanje was in de eerste helft van dit jaar 5 procent kleiner dan vorig jaar. Ook uit Egypte werd 5 procent minder ingevoerd.

VEEL MINDER ZUID AFRIKAANS FRUIT NAAR ZUIDOOST AZIË Uit exportcijfers van Zuid Afrika over de eerste 7 maanden van dit jaar komt een nog een grotere plus (+38%) voor de export naar Nederland naar voren. Ook naar het Verenigd Koninkrijk en Rusland heeft Zuid Afrika in de eerste 7 maanden van dit jaar aanzienlijk meer (groenten en) fruit uitgevoerd dan in dezelfde periode van 2019. Het is wel duidelijk dat de Zuid Afrikaanse exporteurs landen in zuid en oost Azië begin dit jaar hebben gemeden. Zo halveerde de AGF Primeur 10 • 2020

49

Wereldhandel

export naar China en waren er grote minnen bij de export naar Maleisië en Japan.

Vooral de groei van Zuid Afrikaanse export van citroenen (+46%) en mandarijnen (+34%) springt in het oog. Ook de exportgroei van sinaasappelen kan in dubbele cijfers uitgedrukt worden.

SPANJE KON NIET PROFITEREN Spanje heeft in totaal in het eerste halfjaar minder (-4%) uitgevoerd dan vorig jaar. Opvallend was vooral de krimp met 8 procent van de export van het belangrijkste product sinaasappelen. Ook de Spaanse tomaten export viel in het eerste halfjaar fors (-9%) terug.

NEDERLAND IN CRISISTIJDEN BELANGRIJKE SPILFUNCTIE In crisistijden komt de rol van Nederland als doorvoerland goed naar voren. De Nederlands (re-)export van verse groeten en fruit is in het eerste halfjaar 3 procent groter geweest dan in de eerste helft van vorig jaar.

Als deze trend de rest van het jaar door zet dan komt de grens van een jaarexport van 10 miljoen ton in zicht.

De groei in het eerste halfjaar werd gerealiseerd door een groei van bijna 25 procent naar landen buiten de EU (27). Het aandeel van niet EU (27) is 20 procent waarvan een kleine helft export naar het Verenigd Koninkrijk. Het Verenigd Koninkrijk is ver na Duitsland Nederlands tweede afnemer van verse groenten en fruit. In de eerste helft van het jaar groeide de export naar het Verenigd Koninkrijk overigens net als die naar Duitsland heel lichtjes (+1%). Een grotere groei vertoonde export naar Polen en Frankrijk. Kleinere markten met een forse groei in het eerste halfjaar waren: Zwitserland en Hongarije.

Hier stond een min tegenover van de export naar België, Zweden, Italië, Tsjechië, Spanje, Denemarken, Roemenië, Oostenrijk en Noorwegen.

50

AGF Primeur 10 • 2020

Nederland: Import verse groenten en fruit naar product (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Fruit totaal Groenten totaal Bananen Druiven Sinaasappelen Avocado’s Ananas Mango’s Appelen ex. Ind Uien, ex. plant.

Tomaten Meloenen Watermeloenen Grapefruits Peren , ex. Ind. Mandarijnen Zoete aardappelen Citroenen Limes Paprika’s Komkommers Peen Blauwe bessen Overige vers fruit Bonen snij/sperzie Kiwi Bloemkool/Brocc Sla, niet krop Pruimen Courgettes Plantains Koolrabi Pompoenen Ov verse groenten Aardbeien Overige

2019

2020

+/- in

6.896.883 5.225.345 1.671.538

jan-jun 3.670.514 2.677.066 993.448

jan-jun 3.742.718 2.852.796 889.922

% 2% 7% -10%

1.262.110 419.659 596.217 349.750 324.724 250.253 248.086 338.705 226.928 227.395 180.068 251.046 112.334 186.549 153.600 137.016 117.037 94.762 101.956 106.213 76.794 74.059 63.025 65.748 49.339 55.151 38.869 45.321 56.350 33.008 26.976 80.575 30.113 547.259

628.283 295.549 220.631 175.762 172.685 144.009 136.957 238.032 133.490 122.861 114.149 97.751 81.688 89.219 70.094 41.383 57.070 57.301 51.365 74.990 37.650 45.648 32.856 30.611 35.227 32.460 30.285 29.798 26.885 24.832 16.536 36.251 21.012 288.206

655.963 284.870 246.441 214.856 160.640 158.378 146.910 146.439 130.946 115.067 112.333 110.254 98.942 96.670 87.817 81.426 59.563 58.177 49.697 46.724 42.416 39.788 37.054 36.925 34.502 33.233 31.704 28.153 27.890 23.994 23.261 22.652 21.927 299.034

4% -4% 12% 22% -7% 10% 7% -38% -2% -6% -2% 13% 21% 8% 25% 97% 4% 2% -3% -38% 13% -13% 13% 21% -2% 2% 5% -6% 4% -3% 41% -38% 4% 4%

2017

2018

2019

6.050.642 4.627.087 1.423.555

6.634.872 5.101.106 1.533.767

908.511 380.806 585.172 267.197 286.450 212.916 252.414 218.684 220.952 225.524 144.530 252.662 160.052 178.851 104.375 125.506 111.792 92.461 112.857 66.169 38.209 66.414 58.616 62.857 50.023 54.896 41.557 44.570 71.657 29.468 19.129 49.066 28.298 556.297

1.073.283 412.585 589.138 345.261 321.171 250.036 305.072 248.286 229.503 223.961 170.667 257.039 142.101 198.424 126.165 147.551 127.176 96.208 111.536 97.425 45.294 74.252 65.883 66.711 45.939 54.590 44.005 43.724 67.405 30.890 24.242 62.063 26.560 537.287

België: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat

2019

2020

+/- in

3.340.460

jan-jun 1.596.995

jan-jun 1.629.356

% 2%

1.145.955 264.880 127.433 147.961 104.213 154.436 113.581 70.056 81.972 33.300 51.618 38.475 49.643 47.070 49.637 33.325 40.598 32.899 106.820 29.057 33.074 31.646 40.034 28.485 24.923 41.731 32.330 39.628 88.381 257.298

608.081 100.567 59.821 81.126 61.488 49.548 62.193 41.492 39.395 20.843 26.454 26.542 33.788 19.338 23.662 19.551 27.617 15.716 4.048 13.753 17.473 15.858 18.695 15.919 14.840 14.900 15.617 12.534 8.090 128.043

607.155 117.187 74.076 70.490 63.238 56.794 54.213 39.056 35.472 30.035 27.722 26.932 24.758 23.383 21.306 20.489 20.416 20.389 19.337 18.393 18.166 18.115 16.629 15.436 14.272 13.163 12.662 12.231 10.378 127.462

0% 17% 24% -13% 3% 15% -13% -6% -10% 44% 5% 1% -27% 21% -10% 5% -26% 30% 378% 34% 4% 14% -11% -3% -4% -12% -19% -2% 28% 0%

2018

2019

IMPORT

3.545.808

Bananen Peen Uien incl sjalot.

Ananas Sinaasappelen Kiwi’s Appelen Komkommers Tomaten Mango’s ed Paprika/pepers Bieten/knols. ed.

Peren Zoete aardapp.

Clementines Aardbeien Spinazie Sluitkool Erwten Watermeloenen Citroenen Avocado’s Meloenen Bloemkool/Broc Courgettes Druiven Plantains Perziken/Nect Bonen Overige

1.328.191 254.024 121.127 151.941 111.228 156.195 147.440 71.675 65.736 34.388 50.127 40.426 56.764 40.169 53.358 35.429 41.996 24.324 93.842 29.431 35.537 28.068 40.310 31.167 22.419 45.300 32.853 37.307 94.160 270.876

Nederland: Export verse groenten en fruit naar land (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen

2017 8.900.165 2.301.136 6.599.028

2018 9.254.302 2.147.925 7.106.377

2019 9.506.771 2.074.874 7.431.896

2019 jan-jun 4.704.673 775.746 3.928.927

2020 jan-jun 4.836.679 960.365 3.876.314

+/- in % 3% 24% -1%

Duitsland Ver. Koninkrijk België Polen France Zweden Italy Tsjechië Spanje Denemarken Roemenië Oostenrijk Noorwegen Ierland Finland Zwitserland Hongarije Guinea Litouwen Rusland Mauritanië Maleisië Slowakije Letland Senegal Ivoorkust Kroatië Estland Portugal Wit Rusland Servië Griekenland Sierra Leone Brazilië Oekraïne Slovenië Israël IJsland Overige

2.742.436 924.278 828.341 462.482 515.185 276.364 261.408 225.505 209.257 174.741 118.738 156.819 141.071 138.860 104.504 70.968 39.785 72.716 77.251 52.052 73.332 85.086 33.451 50.745 207.506 111.401 29.142 43.630 19.504 30.793 13.839 28.484 20.956 27.996 6.135 14.841 9.475 19.134 481.953

2.869.820 929.281 901.544 513.720 625.064 287.518 252.186 241.974 271.366 178.688 140.442 156.500 138.088 130.264 125.240 74.561 42.666 69.859 59.451 50.764 60.310 41.920 46.938 45.838 152.194 101.945 35.343 37.763 37.193 24.347 15.905 30.449 20.871 30.003 8.306 16.444 13.109 20.442 455.985

2.991.188 864.778 941.372 619.405 646.041 276.334 282.266 245.055 272.098 186.372 152.303 168.241 138.324 113.954 123.342 73.563 54.162 53.218 61.911 50.432 40.749 50.025 50.854 48.055 161.960 103.152 34.521 30.613 30.161 30.024 21.782 33.976 18.004 33.666 17.696 16.999 13.940 21.228 435.010

1.608.346 421.339 456.134 328.067 315.324 146.076 139.547 139.751 146.431 105.168 95.731 86.817 78.558 55.128 69.030 37.942 33.435 17.174 37.197 31.645 11.411 684 32.168 29.008 2.255 7.309 20.606 17.116 16.125 18.436 13.228 16.383 6.874 3 7.124 8.163 10.861 10.287 127.791

1.622.365 426.849 416.052 356.322 336.365 139.582 134.621 130.544 127.687 99.879 81.291 79.390 75.609 62.516 58.153 49.430 40.935 34.839 34.383 32.180 31.351 31.142 30.023 27.655 24.734 20.339 17.087 15.909 15.591 15.191 15.173 14.281 14.219 12.856 12.605 12.405 11.511 9.555 166.060

1% 1% -9% 9% 7% -4% -4% -7% -13% -5% -15% -9% -4% 13% -16% 30% 22% 103% -8% 2% 175% +++ -7% -5% +++ +++ -17% -7% -3% -18% 15% -13% +++ +++ 77% 52% 6% -7% 30%

België: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat

2019

2020

2.802.000

jan-jun 1.471.513

jan-jun 1.286.998

924.164 314.425 227.674 251.483 194.936 108.844 70.770 42.977 50.719 45.069 34.149 23.792 29.411 24.554 23.708 20.281 17.776 20.907 71.737 304.626

571.785 178.885 110.812 105.257 73.296 64.865 44.648 17.423 29.743 19.366 16.145 13.519 11.682 14.785 12.097 11.871 8.367 11.577 29.770 125.621

442.933 160.491 120.864 114.444 72.990 44.906 42.905 26.880 25.104 19.699 16.644 14.280 14.106 13.373 12.386 10.897 10.727 10.369 9.389 103.611

2018

2019

EXPORT

2.837.912

Bananen Peren Peen Tomaten Appelen Ananas Prei Uien incl sjalot.

Komkommers Aardbeien Paprika/pepers Mango’s ed Sluitkool Bieten/knols. ed.

Avocado’s Kropsla Champignons Witlof Kiwi’s Overige

1.161.978 289.553 175.054 223.559 112.646 134.412 67.457 40.397 52.755 45.057 36.131 22.279 22.639 23.958 15.690 23.212 19.599 16.626 108.964 245.945

Uien is in hoeveelheid veruit het belangrijkste exportproduct van Nederland. In het eerste halfjaar groeide de export van dit product fors na de dip in de eerste helft van 2019. De export van tomaten was iets (-4%) kleiner. Ook de re-export van bananen zou 7 procent kleiner geweest zijn. Dit spoort niet met de groei van de import van bananen met 4 procent.

EXPORT PEREN UIT BELGIË IN EERSTE HALFJAAR -10 PROCENT Bij de internationale handel van België is bananen dominant als import- en als re-export product. De Belgische bananen import bleef in de eerste helft van dit jaar stabiel. Evenals bij Nederland zou in het eerste halfjaar ook Belgische re-export van bananen in de eerste helft van dit jaar kleiner geweest zijn.

Verder heeft België in de eerste helft van het jaar veel meer peen en uien ingevoerd dan vorig jaar.

Bij de export valt ook de grote min (-10%) van de Belgische peren export op.  Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

+/- in % -13% -23% -10% 9% 9% 0% -31% -4% 54% -16% 2% 3% 6% 21% -10% 2% -8% 28% -10% -68% -18%

AGF Primeur 10 • 2020

51

a d v e r#t#o#r i a l

2020: toegenomen vraag afsluitbare kledingkasten voor arbeiders Rob Boogert, Stapelbed.com Stapelbed.com kijkt terug op een bijzonder plukseizoen. “Daar waar de aanvragen voor nieuw huisvestigingsmateriaal begin maart nog als vanouds binnenkwamen, kwam de onheilswolk ‘corona’ in de daaropvolgende maanden ook over onze afzetmarkt gedreven,” aldus eigenaar Rob Boogert. “Op sommige gebieden zagen we een terugloop, op andere juist een verrassende toename in de vraag, mede als gevolg van de SNF-norm (Stichting Normering Flexwonen).”

“Het eerste wat we ervan merkten, was dat de aspergeoogst blijkbaar stroever ging dan andere jaren. De oogst viel precies in de beginperiode van de corona-perikelen en veel aspergetelers hadden moeite om aan voldoende mensen te komen. Middels lokale initiatieven, waarbij onder andere werkloze mensen vanuit de horeca werden opgetrommeld, kon het redelijk worden opgevangen. Maar met een gesloten horeca was de afzet nog altijd moeizaam. Kortom: er werd minder geplukt, minder gegeten en minder geïnvesteerd.”

“Na deze stroeve start kwamen de aardbeitelers en diverse bloemenkwekers verrassend genoeg toch weer bijna als vanouds naar ons toe om bestellingen te plaatsen voor bedden, matrassen, tafels, stoelen en vooral kasten. Maar wat ons echt heeft verbaasd, waren de hoeveelheden afsluitbare garderobekasten (ook wel ‘lockerkasten’) die werden besteld.”

“Het is duidelijk dat de SNF-norm en de daaruit voortkomende controles veel telers en kwekers hebben doen besluiten om dergelijke kasten in veelvoud nieuw te bestellen.

Volgens de SNF-norm dienen deze een minimale inhoud van 360 liter te hebben en dient elke seizoensmedewerker minimaal één eigen, afsluitbare kast te hebben.

Wij hebben sinds twee jaar een ideale metalen garderobekast met een inhoud van 400 liter.

Deze is gemaakt van stevig koudgewalst metaal van 0.8 mm dikte en voorzien van een afsluitbare deur en een hang- en leggedeelte en met een prijs van 89 euro.”

“Grotere kasten en speciale rolkasten voor onder het bed

52

AGF Primeur 10 • 2020

zijn goed verkocht. Deze rolkasten zijn interessant om toe te lichten.

De ruimte onder het bed is ideaal om te gebruiken als opbergplek. Wij ontwierpen daarom een afsluitbare rolkast met een inhoud van eveneens 360 liter waarvan er exact twee onder onze bedden passen. Op deze manier wordt de ruimte effectief gebruikt en kan er eventueel voor worden gekozen om een gedeelte van de andere kasten weg te laten, waardoor meer leefruimte overblijft.”

“Veel telers en kwekers zijn van het gebruik van stapelbedden afgestapt.

Dat is deels natuurlijk het gevolg van de richtlijn om minimaal 1,5 meter afstand te houden, maar wat we ook zien is dat men steeds vaker arbeiders meer privacy wil bieden door middel van een eigen, losstaand bed. Arbeidsmigranten stellen tegenwoordig ook hogere eisen en dat gaat verder dan de hoogte van het salaris. De kwaliteit van de huisvesting gaat steeds zwaarder wegen bij de beslissing of men wel of niet wil komen werken. Er zijn verhalen bekend van arbeiders die op locatie aankwamen en direct rechtsomkeert maakten vanwege de slechte huisvesting. Het is volgens ons echt belangrijk om hierin te investeren en dat hoeven geen torenhoge kosten te zijn. Wij verkopen oerdegelijke

metalen bedden vanaf 59 euro. Voor al onze spullen geldt: gegarandeerd hufter- en hooliganproof.”

“Met de matrassen is het niet anders gesteld. Waar vroeger de eerste vraag was: ‘hebben jullie gebruikte matrassen?’, vraag men tegenwoordig vooral naar nieuw materiaal. De afgelopen twee jaar hebben we vooral veel nieuwe incontinentiematrassen verkocht. Die zijn afwasbaar, brandvertragend, maar vooral: er kunnen geen bedwantsen in gaan zitten. Wie dat eenmaal in zijn accommodatie heeft, kan daar horrorverhalen over vertellen. De kosten voor het verdelgen van deze ‘krengen’ ligt rond de 10.000 euro voor een gehele accommodatie.

Voorkomen is dus ook hier veel beter dan genezen.

“Al met al was 2020 ook voor ons een bewogen seizoen en een jaar dat anders was dan andere jaren. We bedanken alle telers en kwekers die de afgelopen plukperiode weer hun vertrouwen in ons hebben gesteld door onze materialen af te nemen, en zien ernaar uit om u komend seizoen weer van sterk en betaalbaar huisvestingsmateriaal te voorzien.”

Rob Boogert, eigenaar van Stapelbed.com. info@stapelbed.com

www.stapelbed.com

Uien

Meer uien én meer afzet dan aanvankelijk gedacht ‘Het zijn en blijven uien’, is een bekend gezegde voor marktkenners. Ook dit jaar bleek dat alweer direct bij de start van het seizoen. Tegen de verwachtingen in bleken er veel meer plantuien dan aanvankelijk gedacht. Dat leidde tot een forse prijsval waar menig handelaar zijn vingers aan brandde.

V

eel te dure uien moesten worden verscheept naar verre bestemmingen, soms slechts voor een baalprijs die nog niet de helft bedroeg dan wat de verkoper er zelf bij de boer voor gegeven had. De lange bootreizen, hoge temperaturen, onzekerheden over betalingen en matige kwaliteit deed zowel de uien alsook de naam van de Hollandse ui geen goed. Vrijwel de hele sector maakte dezelfde inschattingsfout, al was de een rigoureuzer ingestapt dan de ander.

Ook de zaaiuienoogst valt waarschijnlijk niet tegen wat betreft kilo’s. De uienplantjes die begin van het seizoen niet bovenkwamen vanwege droogte en extreem schraal weer of kort daarop wegvielen werden nooit een ui, waardoor het plantaantal weliswaar tegenviel, maar

Loggerstraat 80 1976 CX IJmuiden T: 0255-513598 F: 0255-513835 E: post@ppk.nl

de kilo’s er uiteindelijk niet om zullen liegen. Eind deze maand, waarschijnlijk donderdag 29 oktober, komt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met de voorlopige oogstraming naar buiten. Algemeen wordt ingeschat dat de opbrengst iets lager zal zijn dan het langjarig gemiddelde, maar er uiteindelijk een fors volume zal zijn om te exporteren.

Waar de export in eerste instantie met name op West-Afrika dreef, soms wel tot meer dan driekwart van de totale export, is het vanwege misoogsten opnieuw India die de Nederlandse export perspectief biedt.

Vooral rode uien vinden gretig aftrek richting het Verre Oosten op bestemmingen waar normaal India of China aan de markt zijn. Vorig jaar ging een fors volume rode uien naar

dezelfde bestemmingen, maar bleven er aan het einde van het seizoen toch nog telers met hun oogst rode uien zitten.

Onlangs startten de beide noteringscommissies in Goes en Emmeloord een nieuwe notering voor rode uien. De inbreng wordt geleverd door zowel telers alsook de handel die gezamenlijk transacties inbrengt via de zogenaamde HOA-lijst die twee keer per week vrij toegankelijk gepubliceerd wordt op de website van de Holland Onion Association.

De ingebrachte transacties rode uien worden samen met de gele uien gepubliceerd. In de eerste twee weken leverde dat al ruim 2.000 ton inbreng over 18 transacties op voor rode uien die voldeden aan de condities voor de beursnotering. De teller voor gele uien staat inmiddels al ruim boven de 60.000 ton ingebracht volume sinds de start van de plantuienoogst en vertegenwoordigt daarmee 20 procent van de totale export.

Naar verwachting omvat de gezamenlijke inbreng meer dan 80 procent van alle transacties die aan de beurscondities vol-

doen. Zo’n tweederde tot driekwart van alle uienhandel in Nederland valt dus niet onder de condities die de beurs stelt om een partij te mogen noteren.

Het betreft dan bijvoorbeeld leveringen op langere termijn dan 3 weken, participatiecontracten, deelteelten, pools of contracten.

Enkele dagen na de publicatie van de CBS cijfers, vindt op woensdag 4 november de jaarlijkse Euronion bijeenkomst weer plaats en ontstaat een goed beeld van wat er in de belangrijkste Europese uien producerende landen beschikbaar is voor eigen consumptie en export. Dat is precies de periode waarin de laatste jaren de topweken van de export vallen en de telers vaak ook minder makkelijk loslaten omdat ze de uien nog maar amper droog achter de planken hebben.

Kortom, een periode die bepalend is voor de stemming in de uienmarkt. 

Primeur special volgende maand :

Machines

www.ppk.nl

Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 AGF Primeur 10 • 2020

53

Kopen bij de bron

Detail - korte keten

De netwerken, waarop de moderne supermarkt voor zijn toevoer vertrouwt, omspannen de hele wereld. Producten komen van dichtbij maar ook van steeds verder weg. Toen hamsterende consumenten tijdens de eerste lockdown de logistiek en distributie van supermarkten op de proef stelden en consumenten zich niet minder veilig voelden in drukke supermarkten bleek dit

een vruchtbare bodem voor het kopen bij de bron.

Een enorme groep consumenten die voorheen nooit ‘lokaal’ kocht, ontdekte de kortere keten, mede geholpen door voedselkaarten en een groot aantal apps en platforms waar verkooppunten te vinden zijn. Zowel professionals als idealisten zijn hierin actief.

Hoe vinden boeren en burgers elkaar voor lokaal voedsel? Het Kraampje is de app waar boeren die hun producten en diensten aan burgers in de buurt verkopen beter gevonden kunnen worden. Boeren kunnen zich gratis aan melden via de website hetkraampje.nl Burgers die graag willen weten wat ze eten en waar lokaal voedsel te koop is kunnen de app voor

Missie

“Boeren bereiden hun producten met zorg en veel liefde. Dat proef je en zie je! Helaas komen deze producten anoniem in een winkel terecht of ze worden geëxporteerd naar het

eenmalig €1,09 aanschaffen in de app store of google play. Daarmee hebben ze direct in beeld welke kraampjes er in buurt zijn. Klik door op de boerderij voor meer informatie of neem een kijkje op hun website of Facebook-pagina. In de app zie je meteen de openingstijden en of de boerderij op dit moment open is. Bekijk ook per boerderij de review en laat zelf een review met een foto achter.

buitenland. Gemiddeld 50 procent van de wekelijkse boodschappen bestaan uit hoog bewerkt eten, dat heeft een negatief effect op onze gezondheid. De afstand tot ons

Abonnees: >100 Downloads app: 2.300+ Aangesloten telers/winkels: wekelijks komen er nieuwe bij, sinds juni 2019 start nu gegroeid naar 250 Eigenaar: Het Kraampje is het initiatief van twee ambitieuze dierenartsen, Bernd Hietberg en Willemijn Kleijn die zich erg betrokken voelen bij de landbouw.

Omzet: “Het gaat ons niet om aantallen en omzet, het is ons ideaal op deze manier een bijdrage te leveren aan verbinding van boeren en burgers.

Een bijdrage leveren aan gezond en onbewerkt voedsel met weinig transport en niet onbelangrijk, stukje waardering voor de boer ipv anonieme afnemers. 50 procent van de Nederlanders heeft overgewicht! Door suikers, te weinig beweging maar ook doordat 50 procent van ons voedsel intensief bewerkt is … je eet daar meer van, het verzadigd minder etc.”

Jaar introductie: 2019 Uitgever: Appmantle Website: www.hetkraampje.nl

Boeren en Buren is een app waar gebruikers etenswaren rechtstreeks van producenten uit de streek kunnen bestellen welke worden afgehaald op een Buurderij. Het initiatief is in zes landen actief, waaronder België en Nederland. Het concept is gestoeld op zes principes: De telers en boeren bepalen zelf hun eigen prijs; Transparantie biedt de

Missie

AGF Primeur 10 • 2020

garantie tot kwaliteitsvolle producten; De logistiek moet herdacht worden om afstand en duurzaamheid te doen rijmen; Er moet een eerlijke verdeling van de toegevoegde waarde zijn tussen de verschillende actoren; Goed eten, dat kan je leren; De transitie naar een duurzame landbouw zetten we samen in.

Iedereen de tools geven om mee te bouwen aan een eerlijk voedselsysteem.

Abonnees/deelnemers: In België en Nederland meer dan 200.000 Buren ingeschreven op het platform Downloads app: sinds 2016, >100000 downloads Bezoekers website/markten: verdrievoudiging van de bestellingen sinds covid, 7000 bestellingen/week Aangesloten telers/winkels: Er zijn meer dan 1000 producenten aangesloten bij Boeren en

54

eten is groot en er is veel transport.

Het kopen van eerlijke producten rechtstreeks bij de boer zorgt ervoor dat je weet wat je eet en waar het vandaan komt!”

Buren. Op dit moment zijn er in België 120 Buurderijen en in Nederland 17.

Omzet: onbekend, +36% stijging door Covid van het gemiddelde winkelmandje Jaar introductie: 2011 in Frankrijk, 2015 Vlaanderen en sinds 2016 in Nederland (ook actief in Duitsland, Spanje, Italië en Zwitserland) Uitgever/eigenaar: Equanum Website: www.wij.boerenenburen.be

Lokaalmarkt is een wekelijkse en overdekte boerenmarkt met bar en kinderhoek die vandaag wekelijks plaatsvindt in 7 steden en gemeenten: Deerlijk, Roeselare, Brugge, Heule, Gent, Ieper en Deinze.

Negen redenen om Lokaalmarkt

Missie Abonnees/deelnemers: 15 standhouders per markt Bezoekers website 5000 per markt waarvan veel geïnteresseerden en 20% trouwe klanten Aangesloten telers/winkels: 15 à 20 standhouders per markt Eigenaar: Lokaalmarkt is opgericht door Sjarel en Bert Omzet: Op elke markt hebben we gemiddeld 300 kopende klanten

Korte ketens opzetten en fysieke markten organiseren

die € 30 à € 40 gaan besteden Jaar van introductie: Wij zijn gestart in Deerlijk in mei 2016 Jaar introductie: 2016 Uitgever: Bert Destoop Website: www.lokaalmarkt.be

In april 2020 werd de website www.lekkerder.nl gelanceerd en in september 2020 volgde de app Lekkerder. “We wijzen onze gebruikers immers de weg naar allerlei heerlijks, verstopt in ons mooie land. Daar lenen een app en een mobiele site zich uitstekend voor”,

Missie

“Onze missie is om de boer rechtstreeks in contact te brengen met lokale en loyale klanten zodat ze wel een eerlijke prijs krijgen voor hun producten. Dat de consument lokaal zijn versproducten bij de boer koopt, en daardoor verser, beter, meer betaalbaar

Rechtstreex maakt het mogelijk om boodschappen te doen bij lokale boeren en voedselmakers. Klanten bestellen online en halen hun boodschappen op bij een wijkchef in de buurt. Klanten kunnen vrij bestellen

Missie

aldus initiatiefnemer Thomas Siahaya. Doelstelling: De consument neemt het kopen bij de boer op in zijn/haar wekelijkse boodschappenroutine en telers en boeren draaien een hogere omzet en meer winst.

en lekkerder eet. Dat we naar de seizoenen eten. We halen voedsel niet van ver, maar van hier, dichtbij. Uit de regio. Zodat er veel minder voedselkilometers worden gemaakt.

Met onze online marktplaats Lekkerder bij de Boer versterken wij het bestaansrecht van

Abonnees: 1.000+ Downloads app: 2.300+ Aangesloten telers/winkels: 470+ Eigenaar: Thomas Siahaya, ondersteund door Rabobank, Impuls

te bezoeken zijn: topkwaliteit producten, elkaar ontmoeten, eenvoudig betaalsysteem, altijd droog, kinderen koning, beter boerende boer, stimuleren lokale werkgelegenheid, milieubewust, op het ritme van het seizoen.

de boer, ondersteunt de consument de boer en de lokale economie en weet de consument wat hij of zij eet en waar het vandaan komt.

Lokaal vers voor allemaal.”

Zeeland, Stichting ZigZag, HZ University of Applied Science Omzet: 0, omzet verwacht in 2020 Jaar introductie: 2019 Website: www.lekkerder.nl

of kiezen voor het gemak van een abonnement. Bestellen kan via de website of een app. Beschikbaar voor consumenten in de regio Rotterdam – Haaglanden.

“Bij Rechtstreex geloven ze in een andere voedselketen: lokaal, transparant en sociaal. Lokaal: producten komen van leveranciers van maximaal 50 kilometer van Rotterdam. Transparant: bij ieder product vermelden ze de leverancier die van iedere euro die jij besteedt 56 cent krijgt. Sociaal: telers, boeren, makers en consumenten kennen elkaar in de korte keten en bouwen samen aan relaties voor de lange termijn.”

Abonnees: 400 Downloads app: is in de maak Bezoekers website: rond 20.000/maand Aangesloten telers/winkels: >120 Aangesloten wijkpunten/afhaalpunten: 50

Omzet: 2 mln/jaar Jaar introductie: 2013 Uitgever/eigenaar: Oprichter Maarten Bouten & diverse impact investeerders Website: www.rechtstreex.nl AGF Primeur 10 • 2020

55

in

Kompany B.V.

www.kompany.nl

In techniek en data ligt de toekomst

ompany is zich er van bewust dat er veel te winnen valt op het gebied van technologische ontwikkelingen en data. Zo gebruiken wij bij Kompany alle beschikbare data om op elk front beter te scoren en kijken we vooruit naar de mogelijke technologische ontwikkelingen. Deze kunnen onze telers bijstaan in het optimaliseren van hun bedrijfsprocessen. Wij vinden het belangrijk dat wij dit proces samen aangaan en kijken daarbij ook gezamenlijk naar mogelijkheden voor de hele cooĚˆ peratie. Het verzamelen van data, het automatiseren van processen en het inzetten van robotisering zijn onderwerpen waar wij onderzoek naar doen. Kompany zoekt hier ook actief de samenwerking op met relaties binnen en buiten de branche om samen tot oplossingen te komen. De teler staat daarbij altijd centraal en daarom zijn alle acties en werkzaamheden gericht op het ondersteunen van onze interessant voor ondernemers. Juist door krachtenbundeling zijn we interessa partijen binnen en buiten de sector en kunnen we actief bijdragen aan innovatie.

Machines

Renske de Leede, Delmo Techniek:

“De ShreddR kan vrijwel alle producten in blokjes te snijden”

ShreddR

DicR

Er is een enorme vraag naar verse en gezonde producten, maar het liefst voorgesneden of bewerkt zodat geen enkele moeite hoeft te worden gedaan om deze producten te bereiden. Consumenten zoeken snelle en gezonde oplossingen waar de AGF-speciaalzaak prima op in kan spelen. Snijmachines zijn voor hen een belangrijk gereedschap om zo snel en efficiënt mogelijk te werken.

D

elmo Techiek vertegenwoordigt in Nederland de Duitse machinebouwer Foodlogistik. Foodlogistik heeft diverse snijmachine lijnen die geschikt zijn voor de ambachtelijke specialisten als voor grootkeukens tot aan industriële groente- en fruitsnijbedrijven. Voor de AGF-branche zijn met name de DicR en ShreddR interessant. Afhankelijk van de behoefte en grootte van het bedrijf bieden ze half- en volautomatische snijders voor het continu in blokjes, reepjes en schijfjes snijden van producten.

“Voor de wat grotere volumes is de DicRlijn geschikt. De bewegende snijramen maken het mogelijk om vrijwel alle producten in blokjes tussen de 4 en 5 mm. te snijden. Ook het snijden van harde groentesoorten is mogelijk. Naast blokjes kan DicR groenten en fruit ook in plakken tussen 1 en 5 mm. snijden en exacte reepjes met 58

AGF Primeur 10 • 2020

rechte zijranden van 2 tot 8 mm. DicR kan daarnaast ook reepjes met afgeronde randen snijden”, vertelt woordvoerster Renske de Leede. “De machine heeft een sterke hydraulische aandrijving waardoor deze probleemloos langdurig kan worden ingezet. Aanvullend op het standaard model zijn er verschillende opties om de machine uit te breiden met bijvoorbeeld de hygiënedeur, de één-hand-bediening, geïntegreerde transportband, de lift voor normbakken en -wagens enzovoorts.”

De ShreddR lijn is speciaal ontwikkeld voor het snijden van groente en fruit. Het is een compacte snijmachine en daardoor geschikt voor kleine ruimtes. De Shreddr heeft een verrijdbaar onderstel met zwenkwielen wat hem op meerdere plekken inzetbaar maakt. Ook integrering in een bestaande productielijn is mogelijk, wat de ShreddR tevens geschikt maakt voor groot-

keukens en industriële toepassingen. Renske: “De foodlogistik ShreddR werkt volautomatisch en kan hoge productiesnelheden behalen. Afhankelijk van de gekozen machine is een productie van 800 tot 3000 kg per uur mogelijk. De nieuwste machine in de ShreddR-lijn is de Classic 140. Deze is volledig roestvrij staal en geschikt voor zware, langdurige belasting en inzet. Het bedienen van de ShreddR is heel gemakkelijk, medewerkers kunnen er daardoor snel mee aan de slag en er moeiteloos mee werken. Hygiene is gegarandeerd, het reinigen van de machines gaat namelijk heel gemakkelijk doordat de aandrijving volledig afgescheiden is, doorvoerkaders volledig zijn verlast en de productresten en reinigingsvloeistoffen afgevoerd worden.”

De ShreddR kan ook extra kleine blokjes snijden vanaf 3 mm grootte en dunne schijfjes en reepjes over de hele lengte van het product. “Door de geïntegreerde, traploos bedienbare toerentallen wordt een hoge snijkwaliteit behaald. Ook heeft de ShreddR heeft ook een wateraansluiting waardoor je de producten tijdens het snijden meteen kunt spoelen”, besluit Renske. (ML)  874@delmo.nl

OU

RUSSIA

LES UK

We’ll keep the supply “TRAIN” going!

ROTTERDAM

HAMBURG BREMERHAVEN WILHELMSHAVEN DUISBURG CHINA

NIEDERGLATT (ZURICH)

VIENNA

MUNICH

XIAN (CHINA)

FRENKENDORF (BASEL)

MELZO (MILAN) GENOA

PADUA REGGIO EMILIA RAVENNA

HUNGARY ROMANIA TURKEY

LA SPEZIA

TRAIN FREQUENCY

BARI

S & CONGE RO

GREECE TURKEY ALBANIA

THREE PER DAY TWICE A DAY DAILY THREE PER WEEK WEEKLY

IMPR QUALIT LIFE DRIV

Scan to discover more details

DistriRail and Hannibal (Contship Italia Group) daily train connection: • Netherlands (Rotterdam), Belgium (Antwerp) and Italy (Melzo-Milano).

Rotterdam connections: • United Kingdom • Ireland • Scandinavia • Iceland • Russia • and the European hinterland Rail Hub Milano rail services to: • Padua • Bari • La Spezia • Genua • Ports of Ravenna.

Newest shortsea routes connections: • Turkey • Greece • Egypt • Cyprus • Libanon • Albania • all major port destinations in the eastern Mediterranean.

Photos of Rail Hub Milano, Melzo - Milan

Hannibal S.p.A. Via I Maggio 1 20066 Melzo (MI), Italy P: +39 (0)2 950 761 info@contshipitalia-hannibal.it

DistriRail B.V.

Rivierweg 1 | 3161 GM Rhoon The Netherlands P: +31(0)10 20 10 700 sales@distrirail.nl www.distrirail.eu

Aardappelen

Erika den Daas, managing director Meijer Potato (foto Nico Alsemgeest)

De jazzy kenmerkt zich door gemak en snelheid

Erika den Daas, 100 jaar Meijer Potato:

“Iedere partij in de keten van toegevoegde waarde voorzien is de heilige graal in de aardappelveredeling” 100 jaar Meijer Potato, dat is wel de moeite waard om even bij stil te staan. Maar niet te lang, want de familie Meijer kijkt graag vooruit. Het verleden kun je immers niet veranderen en de toekomst is wat telt. In het heden kan je daarin nog een beetje bijsturen en dat is ook precies hoe het werkt in de kunst van het aardappel veredelen.

I

n 1920 startte Kees (Cornelis) Meijer senior zijn aardappelbedrijf op, toen nog gericht op de handel. In de loop der jaren kwam daar ook het sorteren en verpakken bij. In de jaren ’80 besloot het bedrijf 60

AGF Primeur 10 • 2020

zich ook te wagen aan het veredelen van aardappelen. Dat werd bekroond met de Lady Rosetta die in 1990 op de markt werd gebracht. Dat smaakte naar meer en in 2005 besloot het bedrijf zich volledig te commit-

teren aan het veredelen van aardappelen en werd het klein verpakken van aardappelen voor de supermarkten afgestoten.

EEN KORTE GESCHIEDENIS Aardappelveredeling in Nederland vindt al plaats sinds 1888 met de eerste kruising van aardappelrassen door kleine kwekers.

In de jaren ’70 werd het veredelen interessanter voor grote bedrijven door meer specialisatie en de invoering van de Zaaizaad- en Plantgoedwet uit 1967, waarbij er eigendomsrechten werden vastgesteld

Het hoofdkantoor in Rilland

voor het veredelen van rassen. Dat maakte het veel interessanter om een eigen portfolio op te bouwen voor bedrijven. Ondanks die geschiedenis is er nog een wereld te ontdekken in de veredeling van aardappelen.

“De aardappel is een ingewikkeld gewas met haar 4 chromosoomsets (4x12) en nog duizenden onbekende genen,” vertelt directeur Erika den Daas van Meijer Potato op het hoofdkantoor in Rilland. “We zijn dus nog maar op het begin van de ontdekkingstocht naar alle mogelijkheden die de aardappel ons kan bieden. Maar naast mogelijkheden zijn er ook nog veel bedreigingen voor de aardappel en dat maakt ons werk essentieel. Met zoveel onontdekte genen krijg je namelijk onvermijdelijk te maken met knollen die ziektes met zich meedragen en waarbij we moeten kijken naar het creëren van resistente rassen. Daarbij komt ook het klimaat nog om de hoek kijken als een uitdaging om zo aardappelen te telen die ook geschikt zijn in een droog en heet klimaat en/of tolerant zijn voor een hoog zoutgehalte in de bodem. Die potentie van de aardappel is dan ook verwerkt in ons nieuwe motto: Building on potential.”

DIVERSE MARKT Meijer Potato richt zich daarbij op twee segmenten: de aardappelveredeling voor de verwerkende chips- en frietfabrieken en de tafelaardappelen. “Vooral deze laatste is erg divers omdat verschillende markten allemaal een andere vraag hebben. Denk aan de kleur van de schil en de aardappel.

Zo ziet men in het Verenigd Koninkrijk graag witvlezige aardappelen, in Duitsland geelvlezige aardappelen en in Nederland zitten we er weer tussenin. Dan is er nog

de keuze tussen vastkokend, kruimig, rond, ovaal, gladde of ruwe schil etc. Daarnaast is er nog eens een groot verschil in de toepassing in gerechten van Surinaamse Roti tot Indonesische frikadel en van Hollandse stamppot tot Rösti. Vandaar dat Meijer Potato ook de keuze heeft gemaakt om zich volledig te richten op de veredeling en onze missie Everybody deserves to enjoy food.”

Na de eerste Lady Rosetta volgden dan ook meerdere aardappelrassen. “Onze aardappelrassen krijgen allemaal de naam Lady mee als het gaat om aardappelen voor de verwerkende industrie of namen die gerelateerd zijn aan muziek als het gaat om tafelaardappelen zoals de Jazzy, Melody en Musica. Uitzondering is de Lady Christl welke een tafelaardappel is. Recent introduceerde Meijer Potato nieuwe rassen zoals de Acoustic, Sound, Lady Jane en Lady Alicia. Deze hebben vertraging opgelopen door de PSTV-d affaire in 2014 toen er op ons bedrijf een ziekte werd geconstateerd.

We hebben toen veel van onze programma’s moeten ruimen en werden twee jaar terug de tijd in geslingerd. Door die affaire zijn we er uiteindelijk wel sterker uitgekomen. Nu terugkijkend zijn we sterker uit deze crisis gekomen. We hadden ons hele R&D programma heringericht en versneld.

De resultaten daarvan zien we nu terug in de nieuwe kandidaat-rassen” Het veredelen van een aardappel neemt gemiddeld zo’n 10 jaar in beslag en is een afvalrace tussen talloze genetisch verschillende kandidaat-rassen afkomstig uitgerichte kruisingen. “Vooruitkijken is daarbij essentieel in het veredelen en je moet als

bedrijf de trends kunnen onderscheiden van de hypes. Neem bijvoorbeeld onze Jazzy aardappel. Dit is een wat krielachtige aardappel die ook in grover formaat te telen is. De schil van deze aardappel is dun waardoor je deze niet hoeft te schillen en de kooktijd is met 10-12 minuten beduidend lager dan bij andere rassen. Dat speelt dus in op gemak en snelheid waar de consument tegenwoordig naar op zoek is. Aardappels schillen neemt namelijk veel tijd in beslag en dat is ook een van de redenen waarom we de consumptie zien afnemen in Europa. Bij het veredelen van aardappelen geldt voor ons wel altijd dat het van toegevoegde waarde moet zijn en zich moet kunnen onderscheiden van wat al op de markt beschikbaar is. We gaan geen andere bedrijven achterna als zijnde ‘heb ik ook’. Dat is onze kracht.”

ZAAIZAAD In de wereld van de aardappelveredeling is er een tendens waarbij men overstapt van pootgoed naar zaaizaad. Hoewel ook Meijer Potato deze ontwikkelingen volgt, blijft het voorlopig nog gericht op het gebruik van pootgoed. “Bij de hybride aardappelzaden heb je meestal te maken met diploïde veredeling waarin je gebruik maakt van twee chromosoomsets in plaats van alle vier wat het in de praktijk een stuk gemakkelijker maakt om gerichter te veredelen. Het is echter de vraag of je vanuit die zaden net zoveel opbrengst kan behalen in vergelijking met pootgoed. Daarnaast is er nog veel onduidelijkheid over wat de beste drager van het DNA, is dat de knol, het stekje, het zaadje zelf? Omdat dit nog onduidelijk is worden het zaad voor consumptie nog AGF Primeur 10 • 2020

61

Aardappelen

Handelshuis C. Meijer, voorloper van Meijer Potato

opgekweekt en dat kun je ook vanuit pootgoed zelf doen. Omdat deze twee vragen voor ons nog niet duidelijk zijn beantwoord blijven wij hoofdzakelijk op pootgoed sturen.”

Zaaizaad biedt echter twee voordelen ten opzichte van het traditionele pootgoed: transportkosten en overdracht van ziektes. “Transport is inderdaad een groot voordeel. In plaats van een container kun je straks een zakje met zaad versturen en dat scheelt enorm veel ruimte. Dat zaaizaad minder kans heeft op het overbrengen van ziektes ben ik echter niet overtuigd. Er blijft immers kans bestaan dat het zaad nieuwe ziektes kan overbrengen net zoals dat ook het geval is bij tomaten- en paprikazaad. Dit

is dan ook een grote uitdaging in de diploïde veredeling met zaad als uitgangsmateriaal. Overigens wordt er ook in het pootgoed hard gewerkt om de fytosanitaire risico’s te beperken. Naast veredeling gaat het ook om gerichte teelt- en bewaarhygiëne. Hier ligt nog een uitdaging omdat het aantal middelen dat men gebruikt om juist deze hygiëne te borgen steeds minder wordt vanwege de hoge eisen die men stelt aan de aardappelen.”

BALANS Maar wat is nu de perfecte veredeling in de aardappelwereld? Wat is nu de perfectie waarnaar men streeft? “Dat gaat allemaal om het vinden van de juiste balans in de keuzes die je in het selectieproces maakt.

Als je met een aardappel elke stap in de aardappelwaarde keten een meerwaarde kunt geven. Van de pootgoedteler tot de consument. Dat kun je alleen bereiken door goed inzicht te hebben in het DNA van een aardappel en van de keten en men moet daarbij ook altijd in het achterhoofd houden dat elk pluspunt op onze lijst van criteria ook een minpunt zal kennen. Een aardappel die je lang kunt bewaren, zal wellicht moeilijker kiemen.” (TD)  johanvanderstee@meijerpotato.com

Bangladesh experimenteert met de productie van ananaschips

I

n het district Rangamati in Bangladesh wordt voor het eerst geëxperimenteerd met de productie van ananaschips. In de heuvelachtige gebieden van dit district worden verschillende ananasrassen geteeld, waaronder de beroemde 'Honey Queen'. Dit ras ziet er niet alleen prachtig uit maar smaakt ook heerlijk, vandaar dat het diende als grondstof voor dit project van het ministerie van Landbouwvoorlichting (DAE).

De chips voor het DAE-project 'Ontwikkeling van Voe-

62

AGF Primeur 10 • 2020

ding door Jaarronde Fruitteelt' worden geproduceerd in een fruitverwerkingsfabriek in Dak Bungalow.

In Rangamati wordt op 2.130 hectare ananas geteeld en er wordt gestreefd naar een jaarlijkse productie van 55.835 ton.

Alleen het ananasareaal in de regio Naniachar telt al 1.200 hectare. De grote hoeveelheden ananas worden in alle delen van het land afgezet. Toch is er ieder jaar weer sprake van een overschot aan fruit dat dreigt te bederven als het niet

op tijd wordt vermarkt. Ananas is namelijk vrij kort houdbaar. Het Tuinbouwinstituut in Naniachar nam dan ook het initiatief om verspilling te voorko-

men en telers te helpen waarde toe te voegen aan hun gewas.

Foto: Anvil Chakma

d e H o#b#b# y v a n

Roy van den Heuvel, Argos Packaging & Protection:

“Het is een way of life” Roy van den Heuvel gaat voluit voor het Kampioenschap 2020. Foto: Jeroen Tibbe Fotografie

Fanatiek sporten kost veel tijd, energie en aandacht. Roy van den Heuvel weet dat als geen ander. Toch heeft hij het voor elkaar gekregen om een strak sportregime te combineren met een fulltime baan. Mede te danken aan de support en sponsoring van zijn werkgever Argos Packaging & Protection.

R

oy maakte onlangs indruk door na een extra lange sprint van ruim 300 meter de titel Westlands Kampioen in de wacht te slepen. “Na een enerverende wedstrijd op de wielerbaan van Westland Wil Vooruit liet hij iedereen achter zich om zo de titel op te eisen. Roy bewijst maar weer dat hij een ijzeren doorzettingsvermogen heeft en dat laat hij niet alleen op de fiets zien”, aldus enthousiaste collega’s en supporters.

Kenners weten dat je tijdens een sprint na ongeveer 200 meter “de benen opblaast”.

Roy maakte er 300 meter van. “Ik heb de sprint direct na de laatste bocht ingezet en dat maakt de sprint zo’n derde langer dan normaal. Het is verstand op nul en echt alles geven wat er maximaal in zit. Dat kun je maar kort volhouden. Je lichaam schreeuwt om te stoppen. Fatsoenlijk nadenken zit er eigenlijk niet meer in. Je wil nog maar één ding: als eerste die streep overgaan. Alles doet pijn: je benen, je armen, je longen. Ja, daar heb je doorzettingsvermogen wel heel hard voor nodig”, beaamt Roy. Roy is van jongs af aan al een fanatiek sporter. “Iets té fanatiek voor een teamsport.

Toch is wielrennen meer teamsport dan je denkt. Je start in een groot peloton en om te kunnen winnen heb je je team nodig. Teamgenoten rijden een gaatje dicht of trekken juist door om het peloton moe te maken,

zodat jij kunt profiteren”, vertelt Roy. Al voor hij fulltime ging werken, fietste hij op het hoogste amateurniveau. Dat is helaas niet meer te combineren. Roy rijdt tegenwoordig voor een wedstrijdteam, dat onder andere door zijn werkgever Argos wordt gesponsord. Het team stelt ambitieuze doelen, zo worden er wedstrijden in Westland en omgeving gereden en in Brabant. Afhankelijk van de periode van het seizoen is Roy gemiddeld 10 tot 18 uur per week met zijn sport bezig. Doordat corona roet in het eten gooide voor veel wedstrijden, is de verhouding tussen wedstrijden rijden en trainen dit seizoen op een heel andere manier ingedeeld. “Dat is jammer, maar doordat ik minder rekening met wedstijden hoef te houden, kan ik wel meer kilometers maken en nieuwe langere routes rijden door ons mooie land”, aldus Roy. Naast lid van het wedstrijdteam, is Roy ook lid het recreatieve Argos Wielertoerteam.

“Bij Argos staan onderlinge samenwerking en langdurige relaties centraal. We delen kennis en helpen elkaar het gewenste resultaat te behalen en te groeien. De toerploeg is een van de activiteiten die daaraan bijdraagt. De ploeg bestaat uit medewerkers, klanten en zakenrelaties van Argos.

We trainen samen en rijden mee in sponsortochten zoals Ride for the Roses, De Westlandse Ride en diverse spinningmara-

thons om geld in te zamelen voor een goed doel. Op deze manier support Argos ook de maatschappij. Ieder lid krijgt een Argos wielertenue. Ons oude tenue hebben we al aan 150 leden uit mogen reiken.”

De ‘wielerverpakking’ is onlangs vernieuwd. “Samen met een ontwerpster heb ik ons nieuwe tenue ontwikkeld. Voor een goed pak is het belangrijk dat het praktisch is, maar het moet er toch ook goed uitzien.

Ik ben heel trots op het resultaat. Onlangs zijn de eerste tenues uitgedeeld aan de toerfietsers.”

Als Accountmanager voor de AGF-sector heeft Roy te maken met een heel dynamische markt. “In mijn werk gaat het niet alleen om de sales van verpakkingen. Je moet weten waar je over praat. Weten wat je moet aanbieden. Weten op welk moment voorraden nodig zijn. En Weten wat er speelt. Een goede voorbereiding en doorzetten is dan belangrijk en dat is met sport net zo. Je kan heel hard gaan fietsen maar gezonde voeding, genoeg rust, goed materiaal is net zo belangrijk en zorgt tevens voor meer plezier.”

“Mijn sport gebruik ik dagelijks als blauwdruk voor mijn werk. Wil je succesvol zijn in topsport moet je heldere doelen hebben, je moet je goed voorbereiden, plannen en het daarna niet één keer proberen maar ook vooral blijven dóen. Als ik mijn werk goed wil doen en mijn klanten goed van dienst wil zijn, moet ik net zo consequent zijn. Het is een way of life”, besluit Roy. (ML)  r.vandenheuvel@argos.nu

AGF Primeur 10 • 2020

63

Advertorial

en bewaarkisten universeel worden gebruikt. Zelfs in bijzonder hygiënische gebieden, zoals in de voedselproductie, fruit, agrarische of in de farmaceutische industrie”, vertelt Robert. “Tevens zijn houten pallets en kisten zeer goed te recyclen. Daarbij wordt met een PEFC- of FSC-certificering duurzaam bosbeheer gegarandeerd.”

Robert Helder, Hoekman Houtindustrie:

“Duurzaamheid van houten kisten heeft zich al veertig jaar bewezen”

Regelmatig profileren aanbieders van kunststof kratten zich in de media als duurzaam alternatief ten faveure van de houten bewaarkisten. “Volledig onterecht”, reageert Robert Helder van Hoekman Houtindustrie. “Houten kisten hebben zich de laatste 40 jaar bewezen qua duurzaamheid, het moet nog maar blijken hoe dit bij de kunststof boxen zal zijn. Hout is een natuurproduct, waarin een product uit de natuur het beste in gedijt.”

Robert verbaast zich dan ook dat hout als onhygiënisch wordt neergezet. “Plastic is niet hygiënischer dan hout. Dat bleek in 2008 al uit onderzoek met tests op enkele duizenden houten en kunststof pallets, uitgevoerd door het Federaal Biologisch Onderzoekscentrum voor Land- en Bosbouw en het Duitse Instituut voor Levensmiddelentechnologie. Van de 15.000 geteste pallets waren er de helft minder bacteriën op de houten dan op de plastic pallets.”

“Lange tijd werd gedacht dat de poreuze structuur van hout ziektekiemen bevorderde, maar dat kan in deze studie worden weerlegd. Door zijn poreuze structuur neemt hout vocht op, waardoor

bacteriën niet kunnen overleven op het oppervlakte. Vooral dennenhout, maar ook andere houtsoorten doden daardoor zelfs ziekteverwekkers”, verduidelijkt Robert.

“Houten kisten, geproduceerd uit onbehandeld hout, zijn volledig recyclebaar.

Zelfs aan het eind van de levenscyclus van de kist is het hout nog inzetbaar als brandstof of bodembedekker. Met de juiste houtkeuze en de juiste behandeling kan de houtverpakkingsindustrie de hygiëne van houten pallets en kisten verder verbeteren. In de praktijk worden daarom alleen nieuwe pallets en kisten gebruikt voor bijzonder kwetsbare gebieden. Deze moeten gedroogd worden tot een restvocht van minder dan 20%. Daarnaast kunnen de planken en balken of blokken worden geschaafd. Dit zorgt ervoor dat onder andere zaagsel niet meer aan de pallets en kisten hecht en hierdoor beter gereinigd kunnen worden.”

“Eerlijk gezegd moest ik wel lachen om het verwijt dat hout onhygiënisch zou zijn.

Denk dan eens aan de vele sterrenchefs die in hun kookshows groenten op houten planken snijden. Net als houten planken kunnen houten pallets, fruit-

“De houten kisten gaan enorm lang mee, want hout is weinig aan slijtage of bederf onderhevig. Dertig jaar oude kisten in de fruit- en aardappelbewaring zijn echt geen uitzondering. Wij leveren al jaren reparatiemateriaal voor het geval er schade aan de kist is ontstaan. Een houten kist is simpel zelf te repareren wat de levensduur ten goede komt. Een schade aan een kunststof kist is niet (eenvoudig) te repareren en zal veelal vervanging van de box betekenen.”

“Daarnaast hebben de houten kisten voor telers ook praktische voordelen. Zo zijn de houten kisten qua maatvoering erg flexibel.

Het gros van de fruittelers werkt met kisten van 1.14 x 1.14 meter, maar alle gewenste maten zijn mogelijk. Met onze LZV kunnen we zo enorm grote volumes tegelijk vervoeren. Voor kisten van 1 bij 1.20 meter die we kunnen nestelen, passen er maar liefst 156 in een gewone vrachtwagen en 252 in een LZV!”

Voor meer informatie: Robert Helder Hoekman Houtindustrie BV Spinnerstraat 19 7461 TV Rijssen Mob. : +31 6-1899 8257 Tel. : +31-548-515771 verkoop@hoekmanhoutindustrie.com www.hoekmanhoutindustrie.nl

PALLETS FRUITKISTEN AARDAPPELKISTEN STELLINGVLONDERS TRANSPORTKISTEN OPZETRANDEN

www.hoekmanhoutindustrie.nl

64

AGF Primeur 10 • 2020

AGF'ster

Elena Rogojnikova, The Greenery:

“Never a dull moment in de AGF-sector” Elena startte 17 jaar geleden als AGF’ster. “The Greenery was op zoek naar een nieuwe collega voor de afdeling Oost Europa waar ik voor benaderd werd. In oktober 2003 ben ik in Barendrecht begonnen als Accountmanager Oost Europa en Rusland”, vertelt Elena.

werk. “Ik moet eerlijk zeggen dat het gedurende mijn carrière bij The Greenery altijd aardig lukte om me daarin staande te houden. Mede dankzij ons hechte heren Team, met de hoofdletter T. Het team is jong, flexibel en er is “never a dull moment.””

In de loop der jaren ziet Elena meer vrouwelijke collega’s om zich heen die de AGF-sector zijn komen versterken. “Zeker de laatste tijd werken er steeds meer enthousiaste, slimme en vooral gedreven dames. Die maken onze sector stukje levendiger en flexibeler. AGF is een wereld vol passie voor je werk en vrouwen kunnen zeker genoeg deze passie brengen. AGF heeft aan vrouwen genoeg mogelijkheden te bieden. Het is een snel veranderende en creatieve wereld waar je jezelf in kan ontplooien. Mij heeft het werken in de sector me geleerd vooral assertief te zijn en dat is niet alleen in je werk handig.”

De verschillende aanpak van mannen en vrouwen vult elkaar goed aan. “Naar mijn mening brengen vrouwen het praktisch inzicht van een grote consumentengroep en ook het vermogen om bij een situatie stil te staan en de zaken van een andere kant te bekijken. Aan de andere kant is het soms is het nodig om een rigoureuze beslissing te nemen en die hoeft niet altijd door iedereen leuk gevonden te worden en daar zijn mannen dan weer beter in.”

“I

k werd verantwoordelijk voor het onderhouden van de bestaande accounts en ook het prospecteren in Rusland en Baltische landen.” Na een jaar of zeven begon het echter te kriebelen. “Ik was toe aan een nieuwe uitdaging met de mogelijkheid tot bredere commerciële ontwikkeling in de AGF sector. Ik wilde dat graag gaan doen met exoten en kwam met een voorstel wat The Greenery ook zag zitten. In oktober 2010 ben ik toen de Import divisie gaan versterken als Product

manager, verantwoordelijk voor inkoop van avocado’s, limes, granaatappelen en andere producten behorende tot categorie exotisch fruit. In deze functie groeide ik door tot Senior Inkoper van The Greenery Retail en draag tegenwoordig zorg voor het sourcen en het beleveren van de retail en trade klanten met ready to eat en andere exoten van de beste kwaliteit.”

Toen Elena 17 jaar geleden startte in de AGF-sector, was het nog een mannenbol-

De AGF blijft voor Elena boeiende sector.

“AGF is een zeer flexibele en soms stressvolle wereld, die zeer snel verandert. Dus als je niet van veranderingen en een zekere spanning houdt, dan zal je het niet lang vol houden. Maar dat is juist wat mij tot deze wereld heeft aangetrokken. Dit heeft ook me de persoonlijke voldoening gegeven om daar in deze sector de baan van mijn leven van te maken.” Elena is een echte teamplayer. “Voor mij is The Greenery niet enkel het bedrijf waar ik werk maar vooral de mensen waarmee ik samenwerk. Ik ben oprecht trots op mijn collega’s, zij vormen het team waarmee ik al die jaren mee knok voor de zaak. Daarnaast ben ik ook trots op de groei die ‘mijn producten’ de afgelopen tijd hebben doorgemaakt. En dat is alleen gelukt door nauw samen te werken met leveranciers, collega’s en klanten”, besluit Elena.

(ML)  e.rogojnikova@thegreenery.com

AGF Primeur 10 • 2020

65

Avocado - Mango

Stijgende prijzen in het najaar voor mango’s en avocado’s De prijzen stijgen, dat kan men in het algemeen wel stellen als het aankomt op de mango- en avocadomarkt in oktober. Het aanbod is namelijk aan het slinken nu het seizoensstokje wordt

overgedragen van bijvoorbeeld Zuid-Afrika en Kenia aan Chili en Peru als het gaat om avocado’s en in de mango’s richt men de pijlen vooral op Brazilië of dichter bij huis, Spanje. (TD)

“Omslag in het najaar voor avocado’s en mango’s” Edwin van Leeuwen, Yex:

B

egin oktober zag Edwin van Leeuwen, commercieel manager bij Yex, de prijs voor zowel avocado’s als mango’s stijgen.

“Voor de avocado’s zagen we in de zomermaanden grote volumes uit Peru komen wat zorgde voor lagere prijzen op de markt.

Rond september/oktober veranderde dat echter. Het Peruaanse seizoen kwam op zijn einde en het aanbod werd schaarser.

Er komt in deze periode traditioneel minder dan in de voorafgaande maanden. Prijzen van 3,50 euro voor een kilo zijn op dit moment niet vreemd.”

Bij de mango’s was er ook sprake van een prijsstijging in oktober maar hier ziet Edwin dat dit over een paar weken weer zal omslaan, als er geen gekke dingen gebeuren. “Op het moment is alleen Brazilië actief op de Europese markt. Over een paar weken komt er weer voldoende volume uit Peru waardoor het aanbod zal stijgen. Dit zijn voornamelijk de Kent, Keitt en Palmer die we importeren. Daarnaast vullen we het assortiment nog aan met Osteen uit Spanje.”

Yex kan jaarrond mango’s en avocado’s op de markt afzetten en werkt daarvoor samen met telers in verschillende productielanden. “Ons seizoen voor avocado’s in landen als Peru en Zuid Afrika is op zijn einde en nu halen we de avocado’s voornamelijk uit Chili en Mexico. Maar ook uit Colombia en Guatemala komt er product binnen. De mango’s kwamen vooral uit Senegal, Ivoorkust en ernaast ook nog uit

66

AGF Primeur 10 • 2020

de Dominicaanse Republiek en Puerto Rico.

Nu wordt er vooral geleverd uit Brazilië en begint binnenkort ook Peru weer aan het seizoen. De meeste volumes komen bij ons binnen per boot en kunnen we naar gelang de klant dat wenst ook afrijpen op onze locatie in Poeldijk. Deze gerijpte mango’s en avocado’s kunnen we zo Ready to eat maken voor in het schap van de supermarkt of voor in de keuken van de horeca.

Begin 2021 hopen we dat te doen vanuit onze nieuwbouw locatie waar we extra rijpcellen gaan neerzetten en een nieuw verpakkingsstation voor onze producten.”

“Met betrekking tot het coronavirus hebben we er ons met de telers goed doorheen geslagen en hebben we nog behoorlijk wat volumes kunnen ontvangen. Uiteraard hadden we wel uitdagingen in Afrika en Peru waar vooral de capaciteit in de pakhuizen omlaag ging omdat men afstand moest creëren tussen de werknemers en daarnaast viel het ook in de havens niet altijd mee.

Voor de rest zagen we vooral de kosten stijgen in de luchtvracht voor Braziliaanse mango’s by air waar we een beperkt aanbod van hebben. De prijzen stegen hier

maar niet zo erg als vanuit Azië waar we veel andere exotische producten vandaan halen.”

“Op de Europese markt zagen we de consumptie daarentegen verder stijgen. Het aantal verpakkingen werd ook veel diverser. Naast losse verkoop werden de avocado’s ook per 2 stuks verpakt, per vier of in netten. Vanuit Yex kunnen we onze klanten ook voorzien van diverse verpakkingsmogelijkheden in met ons merk Discovered. We hebben daarvoor een duurzame verpakkingslijn opgezet met kartonnen verpakkingen voor beide exoten. Met de teeltprogramma’s die we hebben lopen in de verschillende landen brengen we ook duurzaamheid naar het veld. Daarnaast ondersteunen we de telers om tegemoet te komen aan de vereisten van de Europese markt.” We hechten veel waarde aan partnerships. Samen bouwen aan een gezonde productie en afzet.” (TD)  e.vanleeuwen@yex.nl

“Colombia kan interessant worden voor avocado’s dit jaar” Evy van Gastel, Special Fruit: de markt te zetten. Zo kijken we nog altijd naar eetbare coatings die de houdbaarheid van het product verlengen en recycleerbare verpakkingen. Ook op het gebied van sorteren staat de techniek niet stil en blijven we zoeken naar de optimale manier om ons fruit maximaal uit te sorteren op het gebied van interne en externe afwijkingen.”

Ready to eat avocado van Special Fruit

“V

oor Hass-avocado’s worden er op het moment behoorlijk hoge prijzen neergeteld voor deze tijd van het jaar,” vertelt Evy van Gastel van Special Fruit. “Chili heeft een off-year met ongeveer 30 tot 40 procent minder volume ten opzichte van het vorige seizoen. Nu Chili ook een sterke lokale markt heeft is er ook minder beschikbaar voor de export naar Europa. We verwachten echter in de komende maanden meer prijsdruk door de volumes uit Mexico en Colombia. Vooral Colombia kan interessant worden omdat uit dit land de aanvoer nog zal stijgen. Naast deze productielanden halen we ook nog avocado’s uit Peru en komen de laatste avocado’s nog binnen uit Zuid-Afrika. Om jaarrond avocado’s te kunnen aanbieden op de markt halen we deze ook nog uit Spanje, Guatemala, Marokko, Kenia en Zimbabwe.”

Als het gaat om verpakkingen, zag Evy dit jaar wel een stijgende vraag naar verpakt product. “Dat is vooral door de impact van het coronavirus. Mensen gaan dan toch voor meer verpakte producten en zo ook bij mango’s en avocado’s. We zagen bijvoorbeeld de vraag naar onze duoverpakkingen voor beide exotische producten stijgen.

Voor de rest hebben we weinig gemerkt van het virus als het aankomt op de import.

In Peru zagen we in maart-april enige vertragingen door aangepaste oogsttijden en in Spanje was er tijdelijk minder transport beschikbaar maar dit was slechts van korte duur en hadden dus een tijdelijke impact op onze handel.”

“Zowel de innovaties, het ‘Ready-to-eat’ segment en ontwikkelingen in verpakkingen laat zien dat mango’s en avocado’s veel gemeen hebben met elkaar en elkaar goed aanvullen op de markt. Ze zijn ook beiden jaarrond beschikbaar en worden in gerechten anders toegepast. Iedereen wordt creatiever rond het gebruik van fruit en groenten in gerechten, wat de consumptie positief beïnvloedt. Mango’s en avocado’s worden gedurende de dag tijdens verschillende eet- en snackmomenten geconsumeerd. Dit toont de veelzijdigheid, maar ook de complementariteit van beide vruchten aan. Het continu promoten van ons ‘Ready-to-eat’ gamma is essentieel om deze lekkere vruchten ‘top of mind’ te houden. Zo zijn we ambassadeur van ‘mangomoment’ in samenwerking met de universiteit van Leuven en werken we steevast met ‘themalabels’.

Wat wel opvalt is dat in de eerste drie maanden van het Peru mangoseizoen er meer mango’s op de markt beschikbaar zijn en er ook meer vraag naar is en tegelijkertijd vaak de avocado’s op dat moment duurder aan de prijs zijn.” (TD)  evy.vangastel@specialfruit.be

“Het coronavirus remt ons overigens niet af om verder te innoveren om bijvoorbeeld meer duurzamere verpakkingen op

SAMEN KANSEN ZIEN. www.yex.nl

AGF Primeur 10 • 2020

67

Avocado - Mango

“Israëlische Avocado’s profiteren van de lege markt” Jordi Fijnheer, FruitPro::

O

ok uit Israël komen er volumes met zowel avocado’s als mango’s. Toch zag Jordi Fijnheer, Salesmanager bij FruitPro, dat het dit keer geen topjaar was voor beide producten. Hittegolven teisterden het land en dat zorgde vooral bij de mango’s voor tegenvallende volumes. “Dit was echt een off-year voor zowel de mango’s als de avocado’s. Maar door de tekorten is er naar het laatste product wel veel vraag. We kunnen nu al volumes op de Europese markt invullen voor Hass- en Greenskin-avocado’s met jonge vruchten. Het is wat dat betreft een heel ander verhaal dan vorig jaar toen we echt vraag moesten creëren met onze Israëlische avocado’s. Nu zitten we in een luxepositie en is het een kwestie van deze vraag invullen. Dat er veel vraag is komt deels door het coronavirus en lagere teeltopbrengsten”.

FruitPro werkt samen met het Israëlische Galilee Export en biedt een assortiment aan van Israëlische producten zoals citrus, granaatappels en dus ook avocado’s en mango’s. “Van alle producten spant de avocado de kroon met volumes uit dit land en het is ook de grootste groeier. Dat zien we onder andere in een toename van het areaal en de telersorganisatie Galilee Export krijgt er ook elk jaar meer telers bij die avocado’s willen exporteren naar andere markten.

Het Israëlische seizoen loopt van september tot april voor de greenskin variëteiten en van december tot mei voor de Hass. De

en kwaliteit van onze producten,” vertelt Jordi.

Hoewel het areaal avocado groeit blijven de mango’s stabiel. “Bij de mango’s is de opbrengst per hectare wel groter maar het uiteindelijke rendement kan men toch vinden bij de avocado’s. Daarnaast kan Israël veel beter concurreren op de wereldmarkt voor avocado’s dan op de markt voor mango’s waar het een overlap heeft in andere seizoenen. Alles bij elkaar opgeteld biedt de avocado daarin meer zekerheid dan de mango hoewel Hass-avocado’s uit Israël men naast de overbekende Kent- en Keitt-variëteiten ook een aantal mooie Ettinger, een Israëlische variëteit, is daar- producten als de Omer, Shelly en Maya die in vooral bedoeld voor de Oost-Europese erg aantrekkelijk zijn met hun donkere en Russische markt en de Hass voor de kleur.”

West-Europese markt. Buiten de seizoenen vullen we dit assortiment aan met avo- Wat betreft het plukken, verpakken en cado’s uit Zuid-Amerika en Afrika zodat wij verschepen van de producten heeft Fruitals partij jaarrond kunnen leveren.”

Pro weinig hinder ondervonden van het coronavirus. “De volumes kwamen gewoon De kracht van Israël ligt volgens Jordi vooral binnen. Alleen onze afspraken in Israël met in het seizoen. “Tussen november en maart telers konden geen doorgang vinden. Het zijn er eigenlijk weinig alternatieven op de is een geluk dat de Israëlische export goed markt te vinden en is de Europese markt georganiseerd is.” In Rotterdam kunnen aangewezen op de Mediterrane regio. Het de avocado’s nog naar wens worden verland biedt bovendien grote volumes aan pakt in flowpacks, dozen of in een netje. De van avocado, granaatappels en citrus.” Isra- vraag blijft echter onverminderd groot naar ël is net iets eerder op de markt dan con- Ready-to-eat avocado’s. “Daarvoor zijn we current Spanje dat vaak haar producten ook bezig onze eigen merk Favor meer op goedkoper kan afzetten dan Israël door de de markt te zetten,” besluit Jordi. (TD)  transportvoordelen. “Wij winnen het dan j.fijnheer@fruitpro.nl vooral van de Spanjaarden op de volumes

“Meer mango’s uit Caraïbische regio” Joep Jongmans, Special Fruit

“H

et is altijd een uitdaging om jaarrond goede mango’s te kunnen aanbieden,” vertelt Joep Jongmans van Special Fruit. “Momenteel halen we de mango’s vooral uit de Zuid-Amerika. Naast een aantal West-Afrikaanse productielanden en Israël komt het meeste product uit deze regio. Brazilië en Peru, welke nu op de markt zijn, zijn daarbij goed voor ongeveer 60 procent van onze totale jaarlijkse volumes. Rond deze periode zien we ook dat de vraag naar mango’s het grootst is. Dat is al een ontwikkeling die zich de laatste 3 jaar voordoet. De stijgende beschikbaarheid vanuit Brazilië en Peru komt bovendien die vraag tegemoet. Zo breiden de arealen zich 68

AGF Primeur 10 • 2020

in deze productielanden zich nog altijd uit. De laatste tijd zien we ook meer mango’s komen uit andere landen uit de Caraïbische regio.”

“De variëteit die wij het meest afnemen van onze telers is de Kent.

Indien tekorten in de markt nemen we ook Keith af. Daarnaast bestaan er ook nog de Palmer en Tommy Atkins maar beide soorten worden niet veel gevraagd op de markt.

Bovendien is de Tommy Atkins slecht te rijpen en dus bieden wij die niet aan. Wij rijpen immers al onze mango’s af op onze locatie bij Special Fruit zodat we de markt

kunnen zien van ‘Ready-to-eat’ producten.

Hetzelfde doen we overigens met onze Hass-avocado’s.” (TD)  joep.jongmans@specailfruit.be

“Brazilië zet de eindejaarsrally in voor mango’s” Henk van der Meij, Hars & Hagebauer:

D

e bootmango’s komen uit een lastige zomerperiode volgens Henk van der Meij van Hars-Hagebauer. “Er was vrij weinig vraag en een bescheiden aanbod. Dat zorgde voor matige prijzen op de markt van rond de 4-5 euro voor een karton. Daarbij was er ook sprake van een overvloed aan dikke maten. Gelukkig hebben we dit seizoen geen bodemprijzen gezien. Die markt-

Begin oktober zag Henk de markt voor mango’s weer wat opleven en begonnen de prijzen te stijgen. “We zitten nu echt op het kantelmoment als het gaat om de mango’s. Brazilië heeft nog tot eind van dit jaar te gaan om zijn eindejaarsrally in te zetten met een piek in de afzet richting Europa toe.

Dat zien we nu al gebeuren met veel aanbod van vroeg fruit op de markt. Een reden dat

met vorig seizoen. “Wat dat betreft heeft bijvoorbeeld het coronavirus niet een heel grote impact op de handel. Alleen in het verpakkingsmateriaal zijn er nu wat strubbelingen aan de andere kant van de oceaan.

Voor de rest zien we een lichte stijging in het areaal maar dat heeft veel minder zijn invloed op onze markt dan waar die mango’s uiteindelijk via de exporteurs naar toe

Mango’s aan de boom

situatie zorgde er voor dat Europa niet de meest favoriete bestemming was voor de Braziliaanse exporteurs dit jaar, zij hadden eerder de voorkeur voor Verenigde Staten.”

Voor Brazilië is de VS de heilige graal als het gaat om de export. “De importrestricties zijn er strenger als het gaat om deze markt.

Zo moeten alle mango’s een ‘hotwatertreatment’ krijgen om te voorkomen dat de fruitvlieg meereist naar de VS en dat allemaal onder toezicht van de Amerikaanse FDA. Als het echter aankomt op residuen en MRL is de Europese Unie weer strenger met haar importeisen.”

de Brazilianen dat nu doen is denk ik om een clash met Peru aan het eind van het jaar te voorkomen. Die zullen weer grote volumes rond week 46 richting Europa sturen waarbij rond week 49 de mango’s uit dit land weer aanwezig zijn op de markt.”

Momenteel is ook Spanje op de markt maar je ziet dat beide landen een heel andere markt binnen Europa bedienen. De Braziliaanse mango’s zijn daarbij bijna de helft goedkoper dan het Spaanse product.”

In oktober steeg de prijs voor mango’s

gaan: Noord-Amerika of Europa. Daarnaast blijven de Kent, Keitt, Palmer en Tommy Atkins de populairste variëteiten, het Braziliaanse kwartet. Vooral de Kent is populair omdat deze alle goede eigenschappen heeft die de handel en consument vraagt. Het is een echte one size fits all variëteit. Of ze nu uit Brazilië, Peru of Zuid-Afrika komen.”

(TD)  henk@harshagebauer.nl

Voor de rest ziet Henk dat de markt voor mango’s geen grote verschillen vertoont

Brood koopt u bij de bakker Worst bij de slager En mango’s het hele jaar bij Hars & Hagebauer

HARS & HAGEBAUER

Handelsweg 35, 2988 DB RIDDERKERK Tel: +31 180 74 51 00 | Fax: +31 180 61 23 01 Email: info@harshagebauer.nl Website: www.harshagebauer.com

AGF Primeur 10 • 2020

69

Avocado - Mango

Interne kwaliteit bekijken van de avocado’s

,,Het wordt geen bloedbad maar ook geen halleluja voor de kleine maten’’

“Geen bloedbad maar ook geen juichstemming voor kleine maten avocado” Ad Toet, Hars-Hagebauer:

“H

et is moeilijk te voorspellen wat de markt gaat doen als het aankomt op avocado’s,” vertelt Ad Toet van Hars-Hagebauer. “Dat komt vooral omdat dit per maat erg verschillend is. Vanaf het moment dat Peru zijn seizoen heeft afgrond zien we grote volumes van kleine maten (rond de 26,28,30 en 32) uit Kenia, Colombia en Chili binnenkomen. Tegelijkertijd is de aanvoer van dikke maten stabiel en neigt naar een klein tekort. De prijzen schommelen ongeveer tussen de 12 tot 14 euro voor een verpakking van 4 kilo. Ik kijk nu vooral met spanning naar hoe het volume uit Israël gaat zijn over een paar maanden. Als deze volumes goed zijn dan kan het wel eens voor de kleine maten tot een overschot komen terwijl we over een paar weken wel weer een tekort kunnen hebben aan grote maten waardoor daar een beetje prijsdruk kan ontstaan. Alles samengevat verwacht ik dan ook een redelijk stabiele markt voor de grote maten en voor de kleine maten

toch een wat minder seizoen. Het zal geen bloedbad worden, dat niet, maar het is ook geen Halleluja voor de markt.”

De kleine maten gaan volgens Ad vooral richting de Zuid-Europese markt. “Die worden daar veelal verkocht in een netje met daarin een stuk of 4-5 avocado’s. De meeste vraag is er echter naar de grotere maten door de consument, zo tussen de 18-20 die zijn verpakt in een pakje van twee of los, zowel gerijpt (ready to eat) als ongerijpt.

De vraag naar avocado’s blijft overigens onverminderd populair bij de consument, zeker met het coronavirus is er ook meer behoefte aan gezonde producten en blijft de vraag onverminderd hoog. Dat zien telers echter ook en dus wordt er nog altijd veel aangeplant maar ik vraag mij af of we niet langzaam het punt beginnen te bereiken waarop er meer avocado’s geteeld worden dan dat men kan opeten.”

Op de vraag of avocado’s en mango’s elkaar aanvullen, antwoordt Ad volmondig ja. “De mango is een tropische vrucht en de avocado is meer een vruchtgroente die allebei heel andere toepassingen hebben in gerechten en eetmomenten op de dag. wat dat betreft vormt het voor een handelaar een mooie aanvulling op elkaar. Ik kan mij ergens wel voorstellen dat de mango en avocado elkaar soms in de weg zitten als het gaat om de teelt. Beide vruchten hebben namelijk behoefte aan ongeveer dezelfde klimatologische condities en eenzelfde hoeveelheid water. Als een teler het dan lastig heeft met de teelt van een mango of er minder voor verdient dan kan de overstap naar avocado soms aantrekkelijk zijn.”

(TD)  ad@harshagebauer.nl

Met de ambulance naar de groentekraam Hoe snel wil je gezonde boodschappen in huis hebben? Een Nepalese man wilde de ambulance inschakelen om groenten en fruit te gaan kopen. Hij had al flinke boetes uitstaan wegens snelheidsovertredingen op zijn motorfiets. Hij hoopte via die weg het ritje boetevrij te kunnen maken en belde de ambulance met het excuus dat hij zich ziek voelde.

Een rit naar de markt ging niet door natuurlijk. In plaats daarvan kreeg de man nóg een boete.

70

AGF Primeur 10 • 2020

Graham Young, Westfalia Fruit:

"De liefde voor avocado's blijft groeien" Westfalia Fruit, een multinationale handelaar in vers fruit en aanverwante producten aan internationale markten, heeft een positieve kijk op de Nederlandse avocadomarkt zegt Graham Young, Regional Executive voor Europa van Westfalia Fruit. "De verwachting is dat Nederland de grootste importeur en exporteur van verse avocado in Europa zal blijven. De eigen vraag van Nederland naar avocado zal profiteren van een positieve toename van de consumptie per hoofd van de bevolking, samen met een toename van de penetratie in de Nederlandse bevolking. Het is voor de avocado een zeer positieve positie in het winkelmandje van het land.” Hij denkt niet dat de populariteit van het groene fruit zijn grenzen heeft bereikt.

"D

e liefde van de consument voor avocado's blijft groeien en we geloven niet dat de markt het hele jaar door verzadigd zal zijn. Het aanbod over het hele jaar

voldoet momenteel namelijk niet aan de vraag, hoewel we als sector nieuwe teeltgebieden en boomgaarden aan het ontwikkelen zijn. Zo zijn er bijvoorbeeld enkele

zeer korte periodes in de Europese zomermaanden waarin het aanbod op de markt te groot is". Graham denkt dat avocado's niet anders zijn dan andere verse producten als het gaat om marktontwikkeling. "De consumententrends laten duidelijk zien dat er vraag is naar diversiteit. We hebben enorme successen gezien op het gebied van diversiteit in bessen, tomaten, sla enz. De consument staat nu meer open voor verschillen in smaak, voor niche, trendy en premium aanbod. Er is een enorm potentieel voor niche-aanbiedingen die zeer succesvol zullen zijn in avocado's."

EXPANSIE De populariteit van de avocado's heeft ook gevolgen voor de bevoorrading. "Als wereldwijde groep betrekken we avocado’s uit alle belangrijke productiegebieden om AGF Primeur 10 • 2020

71

Avocado - Mango

Westfalia Fruit voorziet potentieel voor niche-aanbiedingen

de continuïteit van de kwaliteit en het aanbod te waarborgen. Aangezien de vraag blijft groeien, geloven we dat elke herkomst waar we mee werken, zal blijven groeien.

Lokaal ondersteunen we de expansie door middel van onze R&D, plantmateriaal en technische expertise. Zuid-Amerika is al een belangrijk groeiend gebied en we verwachten dat landen als Peru, Colombia en Brazilië zich verder zullen ontwikkelen. De Aziatische markt, met name China, is erg spannend voor ons, maar geschikte grond en omgeving zou een beperkende factor kunnen zijn voor grootschalige expansie".

Graham voorziet dat gebieden als Chili, Israël, Californië en Spanje ook beperkt kunnen groeien door milieufactoren.

VERANTWOORD GEBRUIK Het klimaat is één van die factoren. Graham geeft aan dat het weer niet te beheersten is, maar dat Westfalia actief kijkt naar manieren om binnen het lokale klimaat te werken om te voorkomen dat de negatieve effecten van onvoorspelbaar weer worden versterkt. "Als een natuurlijk groeiende vrucht kunnen avocado's direct worden beïnvloed door onvoorspelbare weersextremen zoals droogte of intense hitte. Verantwoordelijk gebruik van onze hulpbronnen is voor ons een prioriteit en er zijn belangrijke stappen gezet om ervoor te zorgen dat we 72

AGF Primeur 10 • 2020

actief omgaan met natuurlijke hulpbronnen zoals water. Zo hebben we in veel van onze boomgaarden een centraal geregelde precisie-irrigatie ingevoerd die ervoor zorgt dat er net genoeg water aan de avocadobomen wordt gegeven en dat er geen water wordt verspild. Teelttechnieken zoals mulchen en het toevoegen van organisch materiaal om de kwaliteit van de bodem te verbeteren, dragen ook bij aan het behoud van het milieuevenwicht.” Een andere manier om met uitdagende teeltomstandigheden om te gaan is de ontwikkeling van nieuwe rassen.

"Onze aanzienlijke investering in R&D heeft ertoe geleid dat er dit jaar nieuwe avocado-onderstammen, afkomstig van klonen, Leola en Zerala op de markt zijn gebracht.

Beide hebben bewezen dat ze gezondere bomen en beter producerende plantages opleveren in uitdagende groeiomstandigheden en laten tegelijkertijd tolerantie voor veel voorkomende ziekten zien". Een andere veelbelovende variëteit is GEM. "Hoewel Hass nog steeds de meest populaire avocadovariëteit is, groeien en verkopen we als groep ook GEM. Het ras heeft de mogelijkheid het seizoen in individuele landen te verlengen en biedt in sommige gevallen ook een antwoord op de klimatologische uitdagingen. GEM wordt momenteel voornamelijk verkocht in het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika, maar naarmate de pro-

ductie toeneemt, verwachten we dat het ras op grotere schaal beschikbaar zal zijn".

AFVALREDUCTIE "Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt voor onze Groep en de vermindering van afval in het bijzonder is een prioriteit", geeft Graham aan. Verschillende van de Westfalia-operaties hebben een pioniersrol vervuld bij de invoering van de pulp-extractie en de hoge druk pasteurisatie om het totale fruitgebruik en de minimale verspilling mogelijk te maken.

"Ons assortiment met toegevoegde waarde wordt geproduceerd met behulp van het grootste deel van de avocado en omvat avocado-olie als gezonder alternatief voor de meer traditionele bakoliën, pulp voor guacamole, soepen en smoothies, en zelfs avocado-ijs! We onderzoeken ook hoe het avocadozaad gebruikt kan worden in verzorgingsproducten.” (MW)  info@westfaliafruit.com

De moleculaire reden waarom avocadotoast zo goed smaakt

E

en groep voedingswetenschappers in België heeft ontdekt waarom avocado zo goed smaakt op zuurdesemtoast. Het is niet alleen de knapperigheid van het brood of de romigheid van de avocado. Het komt allemaal neer op een molecuul dat hexanal wordt genoemd. Deze verbinding van koolstof, waterstof en zuurstof komt in veel planten voor, maar het wordt ook geproduceerd tijdens de zuurdesemfermentatie.

Wanneer de avocado in contact komt met het zuurdesem, dan worden de natuurlijk voorkomende hexanalen in beide ingrediënten gekoppeld en vermengen de andere aroma's zich perfect met elkaar. Deze en andere culinaire combinaties, zoals kaviaar en witte chocolade, en oesters en kiwi's, worden onderzocht in The Art and Science of Foodpairing, deze week gepubliceerd door Hachette. Het Belgische laboratorium Foodpairing staat achter het boek, dat meer dan 10.000 manieren bevat waarop onwaarschijnlijke combinaties, zoals aardbeien en parmezaan, heerlijke gerechten kunnen worden. Foodpairings werd in 2009 opgericht door drie wetenschappers en maakt gebruik van gaschromatografie-massaspectrometrie om de aromatische

componenten van voedsel te analyseren.

Algoritmen vergelijken de resultaten met andere voedingsmiddelen om smaakcombinaties te vinden die een chef in de keuken pas na jaren kan ontdekken. Met behulp van deze methode ontdekte het team dat zoete aardappel en mango genoeg aromatische

verbindingen gemeen hebben om lekker te smaken in een gerecht. Net als vanille en witte asperges; broccoli en pure chocolade, en kaas en ananas, een combinatie die elke dag wordt gewaardeerd door fans van pizza Hawaï. 

AGF Primeur 10 • 2020

73

Machines

Christiaan van der Goes, GreenGoose:

Zoete aardappelen uitsorteren na of voor de reis begint?

Het was, en het is op het moment van schrijven, een primeur. Een sorteermachine voor zoete aardappelen op het Europese continent.

In maart dit jaar werd de sorteermachine geïnstalleerd en rolden de eerste bataten over de band. Maar primeurs moeten zich vaak nog bewijzen op de markt. Eigenaar Christiaan van der Goes van GreenGoose heeft het volle vertrouwen dat deze machine dat kan.

G

reenGoose werd in november 2017 opgericht door Christiaan waarbij hij besloot zich volledig te gaan richten op de import en export van zoete aardappelen voor de Europese groothandels, speciaalzaken en retailers. Daarnaast beleverd de importeur ook nog de industrie voor bijvoorbeeld de verwerking tot zoete aardappelfrieten. Het bedrijf kan jaarrond leveren met import uit Afrika en de Verenigde Staten. Daarvoor heeft men ook 100 hectare eigen teelt in Egypte en 200 hectare in de VS. Beiden middels een joint venture. In maart 2020 kwam op de locatie bij Delta Fresh in Benthuizen, waar GreenGoose de zoete aardappelen sorteert, de nieuwe en unieke sorteer-en verpakkingsmachine te staan. “We waren al anderhalf jaar aan het rondkijken naar een dergelijke machine voor in ons bedrijf,” vertelt Christiaan. “We konden eigenlijk toen niets vinden wat aan onze wens voldeed maar uiteindelijk hebben we een geschikte producent gevonden, waarmee we de handen in elkaar hebben geslagen voor het ontwerp van deze machine.

74

AGF Primeur 10 • 2020

KWALITEITSWAARBORG “Voorheen werden de zoete aardappelen altijd in het land van origine gesorteerd en klaargezet voor de export. De orders kwamen vanuit Egypte en/of de Verenigde Staten in 6 kilo dozen op pallets bij ons binnen. Bij binnenkomst in Benthuizen werden toen per pallet een aantal dozen steekproefsgewijs eruit gehaald om de kwaliteit te controleren. Hierdoor was er altijd een kans dat de klant zoete aardappelen ontving van niet de juiste kwaliteit, bijvoorbeeld door rotting, schimmel en/ of beschadiging tijdens het transport. Wij bieden onze klanten nu 100 procent kwaliteitscontrole, wat mogelijk gemaakt wordt door de nieuwe machine. Alle zoete aardappelen gaan op de dag van verladen over de machine en worden gecontroleerd op de kwaliteit, hierna worden de bataten verpakt voor de klant. Met het sorteren in Benthuizen bouwen we een kwaliteitswaarborg in waardoor je minder uitval hebt en weet je zeker dat je van de 100 dozen ze allemaal kan verkopen in plaats van dat je er 30 zou moeten uithalen.”

Bij de sortering in het land van origine gaat het bijna altijd om een standaard verpakking van 6 kilo. “Nu we hier kunnen uitsorteren zijn er meer mogelijkheden bijgekomen. Zo kunnen we de zoete aardappelen in de gewenste kartons sorteren, in plastic kratten zoals EPS en IFCO en in diverse kilo-verpakkingen. Bovendien rolt ook ons eigen huismerk GreenRoots van deze machine. Daarnaast kunnen we voor de klant ook de bataten op gewicht uitsorteren. Die vraag zagen we vooral voorbij komen bij bedrijven die zoete aardappelen willen verwerken in een maaltijdpakket waarbij men standaard een aardappel van 200 gram in het pakket wil hebben.”

MINDER VERSPILLING Toch komt al snel de vraag naar voren wat dat dan allemaal niet mag kosten. Want het sorteren in het land van productie zelf blijft toch goedkoper. “Ja, het is duurder dan sorteren in bijvoorbeeld Egypte maar dat geldt alleen als je er als klant in Europa zelf niets meer mee doet. Voor klanten die het namelijk onder eigen label weer willen verpakken is deze nieuwe oplossing goedkoper want wij kunnen met deze machine erg efficiënt sorteren.” Bovendien speelt niet alleen geld een rol. Zoals gezegd speelt ook de kwaliteitswaarborg een rol, is de uitval minder en heb je aan het eind van de keten een tevreden consument. “Van beurse plekken op de bataat wordt een klant uiteinde-

lijk niet blij. Wij halen die knollen er bij de sortering uit en kunnen deze een tweede kans geven in de industrieklasse. Dat maakt de sortering in Nederland ook duurzamer. Alleen de rotte bataten belanden bij ons in de container.”

VOORDELEN VOOR PRODUCTIELANDEN Aan de andere kant van het water heeft men er ook voordelen bij aldus Christiaan. “In de loods hebben we nu zoete aardappelen uit Egypte over de band rollen. De kansen voor nieuwe telers uit opkomende landen, die niet de middelen hebben voor een machine, zijn op de Europese markt veel kleiner omdat men moeite heeft met een kwalitatief hoogwaardige sortering. Wij kunnen nu tegen deze exporteurs zeggen ‘zorg voor een goed product, was de zoete aardappelen en stuur ze in bulk naar ons toe, dan doen wij de rest’. Dat scheelt hen ook weer tijd en daarmee kunnen ze meer focussen op de kwaliteit van het product. Ten opzichte van de VS sorteert onze machine ook naar wens van de Europese markt. Het verschil? Wij sorteren op gewicht

en de Amerikanen op diameter. Op basis van de diameter wordt daar de maatsortering bepaald maar dat is niet altijd wat de klant wil hebben.”

EUROPEES AREAAL Bovendien wordt ook de ontwikkeling van het Europese areaal aan zoete aardappelen bij GreenGoose in de gaten gehouden. “Mijn focus zal met de huidige markt voor mij vooral op import blijven berusten. De lokale teelt van zoete aardappelen biedt ons in wezen ook kansen omdat wij als enige op de Europese markt een dergelijke machine hebben staan.

Import gaat bovendien, gezien de vraag op de Europese markt, ook in de toekomst noodzakelijk blijven.”

Efficiëntie, minder uitval, uitsorteren naar wens en kansen voor het buitenland. Al met al is Christiaan tevreden met deze machine. Bang dat de ontwerpers van de machine deze ook gaan verkopen aan andere klanten is Christiaan niet. “Dat zou betekenen dat we de goede weg zijn ingeslagen,” besluit hij. (TD)  christiaan@greengoose.nl

Teelt in North Carolina

www.deltafresh.nl • verkoop rode en gele uien • gespecialiseerd in opslag knoflook, gember, zoete aardappelen • drogen van gember

Hogeveenseweg 27A - 2731 LA Benthuizen - tel. 0172-588991 - info@deltafresh.nl

AGF Primeur 10 • 2020

75

Verpakking

Duurzame verpakkingen en die foam netjes dan?

Als we het over verpakkingen hebben, zien we vooral een toenemende trend naar meer duurzaamheid. Verpakkingen van karton of papier, het weglaten van een verpakking als dat niet strikt noodzakelijk is of verpakkingen die voor 100 procent recyclebaar zijn. De discussie welk materiaal daarvoor het meest geschikt is, laten we hier achterwege.

Maar als we kijken naar de import van bepaalde soorten fruit zoals Nashiperen en papaja’s worden ze veelal verpakt in schuimnetjes. Wat is het verhaal daarachter? Want het klinkt en oogt niet bepaald duurzaam.

D

e schuimnetjes of foam netjes worden officieel EPE verpakkingen genoemd wat staat voor expanded polyethyleen. Het is een materiaal dat slecht te recyclen is.

Vooral producten uit het buitenland worden op deze manier verpakt. Zo ook onder andere in China. Zo worden bijvoorbeeld de Nashi en crown peer individueel verpakt door de exporteurs voordat ze in de doos met inlegvellen gaan. Beide producten zijn populair in China en de Nashi wordt ook veelvuldig geëxporteerd naar Europa.

Daar zijn een aantal redenen toe om op deze manier te verpakken. Ten eerste is dat de kwetsbaarheid van het product. De Nashipeer is een uiterst gevoelig product met een kwetsbare huid. Elke beweging heeft zijn invloed op de kwaliteit van dit fruit. De schil van een Nashipeer is in tegenstelling tot de conferencepeer veel gevoeliger en dunner. Ook is het vochtgehalte van de Nashi en Crown veel hoger dan een conference wat bij bewegingen in het transport snel kan zorgen voor beurse plekken in het fruit.

PRIJS Niet alleen speelt het in stand houden van de kwaliteit voor veel Chinese exporteurs een rol maar ook de kosten van de schuimnetjes. Voor honderd van deze netjes betaalt men omgerekend zo’n 0,13 euro (1 RMB).

Toch benadrukt Shen Liu, innovation manager bij Yex dat kosten nooit een rol hebben gespeeld als het gaat om deze verpakkingen. “Het gaat hierbij in de eerste plaats altijd om het beschermen van het fruit. Bij alleen een inlegvel of karton verschuiven deze kwetsbare producten nog altijd te veel en krijg je te maken met voedselverspilling door beurse plekken op het fruit.

Bij de keuze van een verpakking kijken we dus eerst wat nodig is om de uitval tijdens het transport zo veel mogelijk te beperken.

Als daarvoor meer opties beschikbaar zijn, kijken we welke het meest duurzaam is om in te verpakken. Voor de Chinese Nashiperen, maar ook de papaja’s uit Brazilië of de pitahaya uit Vietnam is er simpelweg geen alternatief en dus blijft deze verpakking noodzakelijk voor de kwaliteit van het fruit.”

Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 76

AGF Primeur 9 • 2020

IN BALANS Wel is men bezig met het zoeken naar mogelijke alternatieven voor deze verpakkingen

maar de ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen. “Een uitzicht op een werkbaar alternatief is er simpelweg nog niet. Zo hebben we als eens getest of we voor deze producten recycleerbare netjes van zetmeel konden gebruiken maar deze deden het iets te goed als het gaat om recyclage, op transport begonnen de netjes namelijk al op te lossen. Daarnaast blijft op de achtergrond spelen dat we zoeken naar een balans. Hoewel de prijs geen rol speelt bij type verpakking zijn er wel grenzen. Als hierbij de kosten zodanig de pan uit reizen dat klant en consument het uiteindelijk niet meer zullen kopen, dan heb je niets aan het alternatief. Je neemt bijvoorbeeld ook niet de fiets naar Beijing omdat dit beter voor het milieu is dan het vliegtuig. Dat is buitenproportioneel.”

Bij de export naar Nederland worden de netjes puur functioneel gebruikt maar in China, en ook Japan, hebben deze netjes ook nog een decoratieve waarde. “Zo zien we dat men deze soms verschillende kleuren geeft om het fruit beter tot zijn recht te laten komen. Dat doen we hier uiteindelijk in de supermarkt ook met bijvoorbeeld de sinaasappelnetjes. Die hebben een oranje kleur om het fruit beter tot zijn recht te laten komen.” Wel blijft Yex kritisch kijken naar dergelijke verpakkingsmaterialen. “Zo zijn we vooral bij de pitahaya aan het kijken naar een alternatief omdat het niet strikt noodzakelijk lijkt.” (TD)  s.liu@yex.nl

Hoe is het met

Noël Keersebilck:

“Wanneer handel en productie in elkaar vloeien en beiden een winstbejag hebben, is er één verliezer en één winnaar” Ruim 12 jaar geleden nam Noël Keersebilck afscheid van REO Veiling waar hij ruim 20 jaar operationeel betrokken was en als eredirecteur nog altijd mag meedenken. Terugkijkend is hij kritisch op het vormen van telersorganisaties en professionaliseringsslag in de AGF-sector.

Noël: “Wanneer handel en productie in elkaar vloeien en beiden een winstbejag hebben, is er één verliezer en één winnaar. Dat is jammer”.

D

e klok als scheidslijn tussen productie en handel is in België nog altijd meer aanwezig dan in Nederland. Waar Nederland in de jaren ’90 aanstuurde op één grote commerciële afzetorganisatie, werd dat in België weerstaan. Noël: “Eén van de drijvende krachten was de roep om een korte keten. In België kon de keten nauwelijks korter zijn, supermarkten kopen veelal direct op de veilingen. Daarnaast was het coöperatieve gevoel en daardoor het eigen vermogen van veilingen in België beter.

Voor mijn gevoel stond het water veel veilingen in Nederland aan de lippen, ze werden min of meer tot een fusie gedwongen.

Het is niet verwonderlijk dat Veiling ZON, waar opbouw van een behoorlijk eigen vermogen toegelaten werd, buitenspel bleef.”

Dat gelijktijdig met de vorming van een grote gefuseerde producentenorganisaties in 1996 veel GMO-geld vrijkwam, was volgens Noël eigenlijk een “vergiftigd geschenk”.

“Daardoor kwamen ook heel veel centen vrij voor telersorganisaties en konden de kleinere producentenorganisaties zich door subsidies in de marge van The Greenery handhaven.” De weg naar schaalvergroting werd ingezet maar ook daarop is Noël kritisch. “Wanneer de ene groter wordt dan de ander, ontstaat er een ongelijk spel. Bedrijven gaan er in mee en proberen er het beste van te maken. Maar wanneer de grotere schaal mislukt, is dat meteen ook een grote mislukking. Als ik naar The Greenery kijk, dan kan ik niet zeggen dat ze in de voorbije 25 jaar een succes voor de producenten zijn geweest. Naar mijn mening hebben de aandeelhouders van het grootwarenhuis in de hele ontwikkeling meer geprofiteerd dan de telers.”

Verkopen buiten de klok om gebeurt inmiddels ook meer op Belgische veilingen. Een ontwikkeling die Noël betreurt. “Dat ik er

niet in geslaagd ben de Belgische veilingen op een lijn te krijgen qua verkoopstrategie, is nog altijd een ontgoocheling. Samenwerkende veilingen is een ontwikkeling die er had moeten en nog steeds moet komen.

Helaas zie ik het dat op korte termijn niet gebeuren. Maar als Albert Heijn kan gaan functioneren met Delhaize, krijgen veilingen een veel grotere partner tegenover zich, een partner die bovendien toegang heeft tot de veel grotere Nederlandse AGFmarkt.”

Noël zet ook een kritische kanttekening bij de professionaliseringslag. “Eigenlijk is het een industrialiseringsslag geweest waarbij de handelingen tot een strikt minimum beperkt worden. Zolang geteelde producten aan GlobalGAP voldoen, denken we dat we het goed doen omdat we het gestandaardiseerd en volgens de regels doen. Het maakt ook steeds verdere schaalvergroting noodzakelijk en dringt daarmee familiale bedrijven naar de achtergrond. Dit haalt ‘het hart’ uit het product. Ik zie de huidige “local for local” trends als reactie op deze beweging.”

Deze ontwikkelingen zorgen ook voor verdere verzakelijking van de bestuurlijke laag. “Vroeger was de productie een netwerk met verbindingen tussen telers en leden van landbouworganisaties die deel uitmaakten van het bestuur. Nu worden telers die op basis van hun prestaties op hun bedrijf als bestuurder verkozen waardoor het collectieve gedachtengoed dreigt te verdwijnen.”

Ondanks de kritische observaties zijn er ook voldoende ontwikkelingen waar Noël met trots op terugkijkt. In de eerste plaats zijn dat de voortdurende inspanningen om Reo veiling te moderniseren en te maken tot een toonaangevende veiling op de nati-

onale en internationale versmarkt. In het kielzog waren er ontwikkelingen die nog altijd voor de hele sector van belang zijn: de introductie van GMO in België, het opzetten van een Europees kistenpoolsysteem, de oprichting van het huidige Primoris, het opzetten van LAVA én de standaardisatie van productnormen. Noël: “Deze laatste houden al 20 tot 25 jaar stand ondanks de verandering van de variëteiten. Dat is een belangrijk gegeven voor de markt.”

Noël volgt de sector op afstand en denkt als ere-directeur mee. Regelmatig zijn er “intense discussies” met zoon Dominiek, de huidige commercieel directeur van REO Veiling. “Naar mijn mening heeft de klok nu te veel een restfunctie, wat ook een nadelig effect heeft op de prijsvorming van contracten. Op een natuurproduct zijn nu eenmaal altijd wel gebreken te vinden, zeker als de prijs oploopt.” Ook op andere (bestuurlijke) terreinen blijft Noël Keersebilck actief, voor de kerkgemeenschap, 55+ beweging, volwassenonderwijs en een tweetal ontwikkelingsprojecten in Afrika. “Ik wil zeker niet afglijden naar de luie stoel”, besluit Noël.

(ML)  Noel.keersebilck@telenet.be

AGF Primeur 10 • 2020

77

Kasgroenten

Het merendeel van de snoeptomaten uit Marokko wordt in Nederland verpakt

Marokkaanse snoeptomaten doen niet onder voor Nederlandse Er staat een nieuw importseizoen voor de deur. Sterker nog, de eerste partijen kwamen in september alweer op de markt, onder andere via Growers United (voorheen Coöperatie DOOR)/Prominent waar de overlap tussen Nederlands product en importproduct voorspoedig verloopt. De Nederlandse tomatentelerscoöperatie werkt dit seizoen opnieuw samen met QualiPrim, een van de grootste Marokkaanse tomatentelers. Het eerste succesvolle seizoen krijgt daarmee een vervolg en de snoeptomaten zullen weer exclusief via handelsbedrijf Growers United in Europa verkocht worden.

D

e tomatenteelt in het Noord-Afrikaanse land is de afgelopen jaren aan een flinke opmars bezig. Sinds 2015 heeft de import in Europa een stijgende lijn te pakken. De telers weten steeds beter aan de wensen van de handel en consument in Europa te voldoen, waardoor niet langer enkel tomaten uit Spanje en uit de belichte teelt in o.a.

Nederland en België ’s winters hier in de schappen liggen. Om zelf invloed uit te kunnen oefenen op de import, besloten de afge78

AGF Primeur 10 • 2020

QualiPrim is een van de grootste tomatentelers van Marokko

lopen jaren al meerdere Nederlandse telers en handelsbedrijven om er zelf te gaan telen of een samenwerking aan te gaan. Ook DOOR en Prominent zochten naar samenwerking en dat deed ook QualiPrim, vertelt Martijn Kesteloo, projectmanager voor het Marokkoproject van Prominent. “Wij wilden allebei jaarrond kwalitatief goede snacktomaten aan kunnen bieden en vooral ook een stevige positie in het snoeptomatensegment uitbouwen.”

Sinds 2018 is Prominent ingestapt in dit segment. Kun je spreken van een inhaalslag? “Daar wil ik niet van spreken”, aldus Martijn. “Wij zijn in dit segment gestart en nu ontwikkelen we hierin een stevige positie. Wij brengen voor dit Marokkoproject een groot netwerk, met tal van ervaren tomatentelers, een brede marktbenadering en een goede positie in de Europese (retail) markt in.” QualiPrim heeft de ervaring van het telen in Marokko. Ze telen al sinds 1990,

QualiPrim beschikt zelf over 11.000 vierkante meter verpakkingsruimte voor o.a. tomaten, maar ook zachtfruit

o.a. tomaten, op inmiddels een areaal van 450 hectare waarop ook zachtfruit wordt geteeld in moderne kassen.

SAMENWERKING GAAT VERDER DAN VERKOOP De samenwerking is gebaseerd op exclusiviteit, alle snoeptomaten van QualiPrim worden door Growers United verkocht.

“Als een van de grootste tomatentelers van Marokko verdedigt QualiPrim die positie door jaarlijks te investeren in o.a. de juiste rassen, maar ook door te kiezen voor de juiste verkopende partij. Wij zijn blij dat Prominent dat voor QualiPrim is gebleken en dat het eerste seizoen goed is verlopen.”

De samenwerking is echter niet uitsluitend op commerciële basis gebaseerd. “Het gaat verder dan enkel de verkoop van de tomaten. Dat zou immers ook kunnen door ‘gewoon’ te importeren. Op die manier heb je echter minder controle en daar zochten wij wel naar. Los van de verkoop werken onze telers ook samen met de Marokkaanse telers om elkaar te kunnen adviseren en producties en kwaliteit continu te verbeteren. Onze telers zien het dan ook niet als extra concurrentie, maar juist als een verlengstuk van de eigen teelt met een overlap aan het begin en het eind van het seizoen, als in Nederland de producties minder worden en Marokko op de markt komt. De overlap verloopt dit jaar voorspoedig. Daarbij hebben we van het eerste seizoen geleerd,

waardoor we weten wat ons dit seizoen te wachten staat.”

Naast de verkoop kijken Prominent en QualiPrim dus ook naar de rest van de keten.

“Met beide keur- en voedselveiligheidsteams zitten we dicht op de bal en wordt er gezamenlijk nagedacht over nieuwe rassen en een langetermijnstrategie”, vertelt Martijn. “Voorafgaand aan ieder seizoen zullen we gaan kijken naar kansen op de markt.

Nu zijn dat snacktomaten, maar in de toekomst kunnen het ook andere rassen zijn die wij naar Europa brengen.” Niet naar Rusland? “Nee. Vanuit Marokko is het, in tegenstelling tot Europa waar de Ruslandboycot geldt, wel mogelijk om naar Rusland te exporteren, maar daar kijken wij niet naar.” En zachtfruit, kijken jullie daarnaar? QualiPrim teelt immers ook aardbeien, frambozen, blauwe bessen en bramen.

“Daar kijken wij niet naar. QualiPrim heeft hier een andere hechte samenwerkingspartner (red. BerryWorld).”

PANEL POSITIEF In het eerste jaar van de brede samenwerking werd door QualiPrim en Prominent geïnvesteerd in de bestaande klanten.

“Maar we konden ook een nieuw klantenbestand opbouwen met klanten die specifiek op zoek waren naar onze rassen. QualiPrim teelt Angelle en Sweetelle. Het netwerk van QualiPrim konden we gebruiken om nieuwe deuren te openen en vaste programma’s

De snoeptomaten uit Marokko worden exclusief door Growers United in Europa verkocht

in de winter verder uit te bouwen.” Wat daarbij helpt, is de erg goede kwaliteit van de snoeptomaten, al bestaan daar nog weleens twijfels over omdat ‘het van ver komt’.

Onterecht, zag Martijn in het afgelopen seizoen. “Wij hebben toen wekelijks een onafhankelijk panel de smaak en kwaliteit laten testen. De kwaliteit en smaak deden daarin zeker niet onder voor Nederlands product.”

Zo snel mogelijk na de oogst gaan de tomaten op transport naar Nederland. De verkopers bij Growers United verdelen in de tussentijd de verkochte volumes per (eind) klant, zodat ze na aankomst direct in de gewenste verpakking verwerkt kunnen worden. Dat alles straks in de nieuwe verpakkingshal van Growers United waaraan momenteel de laatste hand wordt gelegd.

Een klein deel wordt ook in Marokko verpakt, waar QualiPrim over 11.000 vierkante meter verpakkingsruimte beschikt, goed voor het verwerken van 60.000 ton tomaten en zachtfruit. “Alles hangt bij het verpakken af van de specificaties van de klant. Een ding is zeker: de herkomst van de tomaten staat er altijd op. Maar zoals uit de testen met het panel al bleek: zonder vlaggetje of land op de verpakking zie of proef je geen verschil.” (TT)  m.kesteloo@doorpartners.nl

AGF Primeur 10 • 2020

79

Bewerkte AGF

Het team van PeelPionieers (foto was voor corona genomen)

Bas van Wieringen, PeelPionieers:

“Schillenfabriek is er nu voor sinaasappels, maar ook ander citrus heeft onze interesse” In de schil van sinaasappelen en ander citrus zitten nogal wat voedingsstoffen die men eigenlijk niet gebruikt. Dat ontdekte Sytze Van Stempvoort tijdens zijn studie scheikunde. Zonde eigenlijk. Toen hij dat later tijdens een event voorlegde aan Bas van Wieringen, ondernemer in hart en nieren, en aan Lindy Hensen, machinespecialist die de proeven van het laboratorium naar een industriële schaal kon vertalen, was een nieuw bedrijf geboren: PeelPionieers. Inmiddels bestaan ze alweer vier jaar en barsten ze uit hun schil op de oude locatie. Tijd voor een nieuwe schillenfabriek dus, de grootste van Europa wel te verstaan.

A

ls eerste het concept. In het verleden belandde een groot deel van de schillen van sinaasappelen die waren geperst in de restaurants, hotels en supermarkten in de vuilnisbak en kwamen terecht bij de biovergisters en verbrandingsovens. “Die zaten echter helemaal niet te wachten op deze sinaasappelschillen,” vertelt Bas. “De schil van citrus is namelijk behoorlijk zuur en vochtig en zit dus het verbrandingsproces of de vergisting in de weg. Wij bedachten ons juist dat je hier nog zoveel meer kan en dus bouwen we een fabriek waarin we 80

AGF Primeur 10 • 2020

de sinaasappelschillen kunnen verwerken tot sinaasappelolie en vezels. Hier kun je weer verschillende kanten mee op: van veevoer tot grondstoffen voor cosmetica, bakkerijen, bierbrouwers, frisdranken, soepen, sauzen, etc. Zo begonnen we dit overschot met onze partner Renewi naar onze fabriek te halen.”

De eerste schillenfabriek van PeelPionieers werd opgericht in het Noord-Brabantse Son en Breugel maar al snel bleek de capaciteit van deze fabriek niet voldoende te zijn. “We

De PeelPioneers oprichters v.l.n.r. Bas van Wieringen, Lindy Hensen en Sytze van Stempvoort

zijn daarom begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek in ’s-Hertogenbosch waarbij we de capaciteit gaan verdriedubbelen tot 120.000 kilo aan schillen per dag.

Om je een idee te geven, daar kun je een olympisch zwembad mee vullen.”

Dat de capaciteit ontoereikend werd, verklaart Bas door een toename aan aanvragen

Met meer consumptie van verse sappen zijn er ook meer sinaasappelschillen te verwerken in Nederland

van restaurants, cateraars en supermarkten om hun reststroom te verwerken. “De laatste jaren zagen we op de Europese markt een verschuiving van sap in pak naar verse sappen en dan nog heel specifiek sinaasappelsap. Dat zorgde ervoor dat wij juist hier in Nederland met veel schillen kwamen te zitten. Ten eerste kon niemand daar wat mee, want het was moeilijk te vergisten en verbranden en ten tweede liet je heel wat potentieel aan voedsel ingrediënten aan je neus voorbijgaan. Het was ook om die redenen dat wij ons bedrijf zijn begonnen.”

Omdat het verwerken van de schillen bij een verbrandingsoven geld kost, werd het interessant voor bedrijven om dit tegen een lagere prijs door te schuiven naar PeelPionieers. “Zo maken we voedsel van voedsel en dat is een win-winsituatie voor alle partijen. De verbrandingsovens en vergisters zijn blij dat ze minder van dit onbruikbare

organisch materiaal voorbij zien komen, de supermarken en horeca kunnen het tegen een lagere prijs kwijt bij ons en wij halen er nog waardevolle voedingsstoffen uit die andere bedrijven weer kunnen gebruiken.

We zagen bovendien dat tijdens de coronacrisis de consumptie van verse jus d’orange totaal niet afnam, we zagen eerder een stijging van het aantal versgeperste sapjes wat onze stap naar een nieuwe fabriek ook laat zien. Wel zagen we tijdens de lockdown dat hierbij wel het aantal schillen, dat vanuit de retail onze kant op kwam, groeide ten opzichte van de horeca.”

Vergisters zitten vaak niet op deze schillen te wachten omdat ze het proces verstoren

vanuit de supermarkten en horeca omdat je daar simpelweg veel minder mee perst.

Toch lijkt het ons interessant om ook deze schillen te verwerken in onze fabriek om zo bijvoorbeeld limoenvezels en limoenolie te produceren waar bedrijven weer mee aan de slag kunnen. Voor dergelijke grondstoffen zouden we dan toch eerder moeten kijken naar de verwerkende industrie die dergelijke grote aantallen aan schillen moet wegwerken.” (TD)  derk.devos@hkstrategies.com

Sinaasappelen zijn overigens niet het enige product waar PeelPionieers olie van kan extraheren en de rest van de schil tot pulp kan verwerken. “Dit proces is ook heel goed mogelijk met limoen, mandarijn, grapefruit en citroen maar het probleem is dat je die niet in zulke grote bulk binnenkrijgt

Gepensioneerd chipsfabrikant loopt tegen de lamp met cannabisteelt Oprichter Tony Keogh (64) van een bekend Iers chipsmerk Keogh werd onlangs gearresteerd voor het kweken van bijna € 20.000 aan cannabis. De ondernemer met pensioen ging wel erg enthousiast door met een nieuwe businesscase. Na de stap van de Ierse regering om medicinale cannabis vorig jaar te legaliseren deed hij onderzoek naar de teelt in een ongebruikte kas, gelegen aan de openbare weg. Dat werd opgemerkt door een lokale inwoner die het aan de politie meldde. De zaak kan leiden tot een minimumstraf van 10 jaar opsluiting en zelfs tot een maximum van levenslang.

AGF Primeur 10 • 2020

81

Groenten

Dirk de Maré over de overname van Grimex door Mipa Frost:

“Zij weten tenminste wat een wortel is” Dirk de Maré, eigenaar van het Vlaamse Grimex, sorteer, was- en verpakkingsstation voor wortelen, heeft een kandidaat gevonden voor de overname van zijn bedrijf: Mipa Frost. Sinds week 38 is dit opslagbedrijf voor diepvriesgroenten de nieuwe eigenaar van het bedrijf uit Ardooie. We spraken Dirk en Pascal Braecke van Mipa Frost tijdens de afronding van de overname.

D

e overname is het sluitstuk van een moeilijk jaar voor Pascal. Vorig jaar mei werd Mipa Frost getroffen door een allesverwoestende brand. “Alles wat we hadden opgebouwd, was weg,” blikt Pascal terug. “Onze locatie aan de Europaweg was compleet weggevaagd en we zaten toen wel even met de handen in het haar.

De opslag van diepvriesgroenten konden we onderbrengen op een vestiging van zusterbedrijf Braecke Trading Company in Gent. De andere bedrijfsprocessen werden noodgedwongen verhuisd naar een loods

in Harelbeke.” Het was een bitter jubileumjaar voor Mipa Frost dat in 2009 werd opgericht als opslagbedrijf en wasserij voor diepvriesgroenten. Alle machines gingen bij de brand verloren. “Dat Dirk toen al een tijdje op zoek was naar een opvolger voor zijn bedrijf was voor ons een uitkomst want hier kunnen wij onze oude activiteiten voortzetten en tevens ons meer gaan focussen op het wassen, sorteren, verpakken en verhandelen van wortelen.” De geschiedenis van Grimex gaat wat verder terug in de tijd. “Mijn ouders deden al handel in 1955,”

Trui Vanhecke, Dirk de Maré en Pascal Braecke

Wortelen voor de versmarkt Wassen en sorteren Wegen en verpakken

Specialist in plantuien Broer B.V. • Kleiakker 1 • 1619 PD Andijk, The Netherlands T +31(0)228 591 394 • www.broerbv.nl

82

AGF Primeur 10 • 2020

Voor meer informatie: Demaré Dirk : +32 478 25 68 03 Braecke Pascal : +32 475 27 07 26 info@grimex.be

www.grimex.be

blikt Dirk terug op de eerste jaren. in 1976 werd Grimex opgericht in Ardooie. Oorspronkelijk als een handelsonderneming gericht op de Belgische en Franse verwerkende industrie met producten als babywortelen, erwten, schorseneren, bonen en witte selderij. De verwerkende industrie was echter tanende in België. Steeds meer bedrijven stopten ermee of schakelden over op de diepvriessector. Wij besloten samen met een ander familiebedrijf in de jaren ’80 over te schakelen op de versmarkt en dan uitsluitend met het wassen, sorteren en verpakken van wortelen die bij lokale telers in België, Nederland en Frankrijk werden en worden gekocht.”

Dirk en zijn vrouw Trui zijn al een tijdje opzoek naar een partij die de toekomst van Grimex veilig kan stellen. “We hebben voor ons familiebedrijf geen opvolger klaar staan en ik ben de zestig al gepasseerd. Met het oog op de toekomst zijn we op zoek gegaan naar een opvolger maar die was niet makkelijk te vinden. Veel kandidaten die bij ons langskwamen hadden vaak verstand van het wassen en sorteren maar niet van de handel. Het bedrijf splitsen wilden wij niet,

het was alles of niets. Met Mipa Frost hebben we echter de ideale kandidaat gevonden. Zij weten tenminste wat wortelen zijn want daar had ik bij sommige partijen wel eens mijn twijfels over.”

Grimex is echter niet alleen een bedrijf dat de oude faciliteiten van Mipa Frost eenvoudigweg vervangt maar het biedt Pascal ook een meerwaarde voor zijn bedrijf. “Met de overname hebben we nu ook toegang tot de retailmarkt in voornamelijk Frankrijk,” licht Pascal toe. “Een markt waar we voorheen nog niet zaten. Daarnaast kunnen we met Grimex nu ook onze eigen wortelen gaan verpakken.”

Voor de komende jaren gaat Pascal zich vooral richten op waar het goed in is: handelen in wortelen. “We zullen ons in eerste instantie vooral richten op het beleveren van onze bestaande klanten en ook nieuwe klanten proberen aan te trekken. Naar de toekomst toe willen we wel meer gaan kijken naar een meerwaarde voor de wortelen zoals gesneden wortelen om tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar convenience producten.”

Met de overname zit het dus wel goed tussen Dirk en Pascal. De huidige markt voor wortelen is echter een heel ander verhaal. “Rampzalig,” vat Dirk het samen in één woord. “Dat komt vooral door de droogte die we hebben gehad en vooral de weken in mei hebben er flink ingehakt bij de worteltelers. Het heeft voor een vertraging gezorgd in de oogst van ongeveer een maand. Dat zorgde dus vroeg in het seizoen voor tekorten en daardoor een hoge prijs op de markt voor de premiumwortelen.

Daar konden de telers die de mogelijkheid hadden om te beregenen van profiteren en zij die het niet konden betaalden helaas de prijs. Medio september konden we starten met de oogst van de aprilzaai en is de prijs weer aan het stabiliseren. Toch wordt het spannend hoe deze wortelen het straks gaan doen in de bewaring en daarmee in het verdere seizoen.” (TD)  Braecke_pascal@braecke.com info@grimex.be

Sinds 1964 is Ecuador ‘s werelds grootste bananenexporteur

D

e banaan, het fruit dat Ecuador op de kaart heeft gezet in de wereldhandel, werd pas in de jaren veertig op grotere schaal geteeld. In die tijd kreeg de teelt én de export van dit fruit immers van overheidswege een duwtje in de rug, onder het toeziend oog van de toenmalige president Galo Plaza Lasso en de minister van Economie Clemente Yerovi. En toen kwam alles in een stroomversnelling: terwijl in 1948 de productie nog maar 3,8 miljoen trossen bedroeg, werden er in 1952 reeds 16 miljoen geproduceerd en geëxporteerd, zo vertelt Vicente Wong, commercieel directeur van Reybanpac (Rey Banano del Pacífico), een teelt- en exportbedrijf van bananen dat al 42 jaar op de Ecuadoraanse markt actief is.

In de jaren vijftig breidde de Amerikaanse multinational United Fruit de bananenteelt in Ecuador uit met investeringen in plantages in het gebied rond Tenguel. “Tegen die tijd was Gross Michell het belangrijkste

ras en werden de trossen verkocht en geëxporteerd gewikkeld in bananenriet. In de jaren 60 begon men kartonnen dozen te gebruiken, wat veel geschikter was voor het transport in koelschepen”, zegt Wong, die verder nog vertelt dat na de pioniersjaren in de export met vooral Amerikaanse en Duitse multinationals, zoals United Fruit en Grupo Alemán, ook andere ondernemers marktaandeel veroverden en geschiedenis schreven in de branche, zoals Luis Noboa Naranjo, die gedurende meer dan 30 jaar de belangrijkste exporteur was, en Esteban Quirola.

CAVENDISH Eind jaren 60 vond er een doorslaggevende verandering plaats in Ecuador, toen de Gross Michell-banaan geruild werd voor de Cavendish. Die werd in 1967 geïntroduceerd om het hoofd te bieden aan de steeds ruimer aanwezige schimmel Fusarium Race 1, zo legt Richard Salazar, voorzitter van de Vereniging voor de Afzet

en Export van Banaan (Acorbanec), uit.

Volgens Salazar had de succesvolle intrede van Ecuador op de wereldmarkt te maken met factoren van ecologische aard (lage plaagdruk en geen schade aan de teelt door cyclonen), van sociaaleconomische aard (lagere lonen dan in de Midden-Amerikaanse landen) en van politieke aard (overheidssteun zoals tijdens het presidentschap van Galo Plaza).

De opgang van de bananenteelt zette zich in de daaropvolgende decennia gestaag voort, zoals in de jaren tachtig met de opening

van de Chinese markt, in de jaren negentig met de opening van de Koreaanse en mediterrane markten en na 2000, met het toenemende belang van de reefers. De Ecuadoraanse bananensector genereert momenteel een omzet van meer dan €2,5 mld.

"Sinds 1964 zijn we de grootste bananenexporteur ter wereld, met een aandeel van 33% wereldwijd in 2019, met meer dan 357 miljoen geëxporteerde dozen. Onze bananen worden geteeld op ongeveer 200.000 hectare en we werken samen met 8.581 bananentelers", zegt Salazar.  AGF Primeur 10 • 2020

83

Bio-AGF

Cindy van Rijswick, Rabobank:

“Gangbaar hoeft niet minder duurzaam te zijn dan biologisch” Europa wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Met de Europese Green Deal is een routekaart uitgestippeld om dat doel te bereiken. Eén van de maatregelen is het verhogen van de biologische productie tot 25 procent van het totale Europese landbouwareaal. In een land als Nederland, waar volgens het CBS in 2017 3,2 procent van het totale landbouwareaal biologisch was, zou dat nog wel eens een flinke klus kunnen worden. Voor de EU als geheel is dat wel haalbaar. Cindy van Rijswick, Senior Analist Fruit & Groenten ziet zeker nog potentie voor uitbreiding van de Nederlandse biologische sector. “Het kan een prima verdienmodel zijn voor Nederlandse telers maar veel hangt af van de afzet en de producten die worden geteeld.”

R

abobank ziet daarbij vooral mogelijkheden voor vollegrondsteelten. De oorzaak dat Nederlandse telers niet staan te springen om over stappen naar biologische teelt zoekt Cindy onder andere in de twee transitiejaren om van gangbaar over te gaan naar biologisch en het feit dat er in Nederland in tegenstelling tot andere landen geen subsidie wordt gegeven om deze jaren te overbruggen. Ook is er bij biologische teelt veel arbeid nodig. “Als daar technologische oplossingen komen, zullen de kosten omlaag gaan waardoor het aantrekkelijker wordt om biologisch te telen.”

MEER GESCHIKT Cindy stelt vast dat er in Nederland bij de meeste producten nog steeds meer vraag naar biologische producten is, dan dat er geproduceerd wordt. Toch vindt zij dat het meer voor de hand ligt om het doel van 25 procent biologisch areaal in Europa vooral in andere landen in te vullen. Zo geeft Cindy aan dat in de Duitstalige landen, Scandinavië en Frankrijk er naast meer beschikbare ruimte, ook veel meer en een sterker groeiende vraag is naar biologische producten dan in Nederland. Bovendien zijn biologisch en lokale productie sterk verbonden, waardoor productie dichtbij de afzet vanzelfsprekender is en export minder in beeld komt. “Juist in die landen wil men steeds

meer biologisch product dat ook lokaal is.

De Nederlandse tuinbouw heeft het imago grootschalig en industrieel te zijn.” Rabobank verwacht dat er ook op het vlak van commodity-producten meer focus op lokale productie zal ontstaan.“Het wordt steeds minder vanzelfsprekend om bijvoorbeeld fruit of verse melk de hele wereld over te slepen. Uitzonderingen zijn producten die je vanwege klimaat niet overal kunt telen zoals bananen, avocado en citrus. Noordwest Europa is toch de logische markt voor veel Nederlandse producten.”

NET ZO DUURZAAM In Nederland stijgt de groei in de vraag naar biologisch producten minder als in andere landen. Cindy noemt naast prijs, de ruime beschikbaarheid van duurzame producten uit de gangbare teelt als één van de mogelijke redenen waarom de vraag naar biologisch in Nederland wat achterblijft. Wel neemt de vraag naar duurzaam geproduceerde groenten en fruit toe. Rabobank gaat er vanuit dat dit proces van verduurzaming van de landbouw door zal gaan. Cindy wil wegblijven van de discussie wat beter is.

Zij ziet voor zowel biologische als gangbare productie potentie. “Het hoeft geen tegenstelling te zijn. Gangbaar hoeft niet minder duurzaam te zijn dan biologisch. Het kan heel goed naast elkaar bestaan. Je kunt beide van elkaar leren.” De analist is van mening dat de gangbare sector kan leren van de biologische sector waar het gaat om bijvoorbeeld bodembeheer of biodiversiteit en

Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 84

AGF Primeur 10 • 2020

Cindy van Rijswick ziet potentie voor zowel gangbare als biologische productie

soms ook marktbenadering. Maar als je kijkt naar de CO2- en waterfootprint van groenten en fruit kan gangbaar geteeld net zo duurzaam zijn als biologisch. Als voorbeeld geeft Cindy de tomatenteelt in kassen op substraat die heel duurzaam is wanneer er met aardwarmte wordt verwarmd en waarbij bijvoorbeeld alle water kan worden gerecirculeerd en al grotendeels biologische gewasbescherming wordt gebruikt.

Bij biologische teelt die altijd in de bodem plaatsvindt, kan niet gerecirculeerd worden en is ook de opbrengst lager. “Het is een lastige discussie en biologisch heeft zeker voordelen, maar het is niet altijd het meest duurzame.”

MILIEUGEBRUIKSRUIMTE Een manier om de duurzaamheid te bepalen is door het kijken naar de milieugebruiksruimte. Rabobank geeft aan dat bepaalde subsectoren in de Nederlandse land- en tuinbouw veel van die ruimte nodig hebben voor productie en export van de producten.

Daarnaast is er groeiende maatschappelijke weerstand tegen bijvoorbeeld de intensieve veehouderij “Voor tuinbouw geldt dat in veel mindere mate. Daar zien wij voor groenten en fruit nog heel veel potentie in Nederland. Het is ook logisch dat we in de beperkte ruimte die we hebben gezonde producten produceren: gezond voor mens en gezond voor milieu.” (MW)  cindy.van.rijswick@rabobank.com

Nevenactiviteit

Voorlopig geen dancefeesten in Breda voor Joost Antonissen maar “We blijven knallen!” gaten houden: veiligheid voor alles. Daarna, als iedereen binnen is en alles loopt, laat ik het los en ga genieten want het is, net als in de AGF, ook een heel sociaal gebeuren.

Ik heb vele vriendschappen zien ontstaan en een groot deel van het publiek is ‘vaste klant’, waaronder bekende namen als Hardwell en Guido Weijers die allebei uit Breda komen. Eigenlijk is de dancescene, net als de AGF, een klein wereldje.”

Bart en Joost organiseren dance events in Breda

Waar is dat feestje? Nergens? Dan organiseren we dat toch zelf! Zo besloten de vrienden Bart de Bont en AGF’er Joost Antonissen in 2013 in een Bredase kroeg. Als dertigers vonden ze in het nachtleven van Breda nergens een plek om te dansen en gingen daar zelf voor zorgen.

Het was het begin van een hobby die al resulteerde in 16 indoor edities en 3 outdoor edities Next Feel the Sound en 4 edities DeJaVu Breda70's-80's-90's-00's. Helaas zet corona voorlopig een streep door de dance events van het duo, maar Joost blijft, net als in dagelijks in zijn werk voor Jaguar TFC: knallen.

“I

n 2014 organiseerden we ons eerste event met Housemusic, gericht op publiek met 30+. Dat was in “De Avenue Breda”, een oude schuilkelder in het Bourgondische Breda. Een prachtige locatie voor een dance event, alles erop en eraan, met balkon voor een tweede podium. Het was meteen een succes”, vertelt Joost. Al snel volgden er regelmatig dance events en niet veel later bedachten ze een tweede formule DeJaVu Breda 70's-80's-90's-00’s voor dezelfde doelgroep maar met een andere muziekstijl met vooral bekende hits om op te dansen. Tot aan de corona-uitbraak werden zeer regelmatig events georganiseerd want het blijft een hobby. De dancefeesten zijn voor het duo een goede uitlaatklep maar voor beiden komt hun fulltime baan op de eerste plaats. Joost werkt al 25 jaar in de AGF-branche. Hij begon bij een handelaar als loodsmedewerker/verkoper en kwam later bij Jaguar TFC terecht. Daar

ontwikkelde hij zich tot senior verkoper en trader.

Het organiseren van dancefeesten en de AGF-handel blijkt gelukkig goed te combineren en regelmatig komen AGF’ers meefeesten. Hoewel het twee totaal verschillende werelden zijn, zijn er de nodige overeenkomsten te vinden. Zo is het de taak van Joost om te onderhandelen met de boekingskantoren over de tarieven van de aangesloten DJ’s. Dat spel kent Joost natuurlijk als geen ander. Verder moet de kwaliteit van het event helemaal in orde zijn, net als de AGF-handel. “Als je geen goed spul aflevert, dan weten ze je snel te vinden. Dat is in de dancescene niet anders. Ik inspecteer daarom alles wat onder mijn verantwoording de deur uitgaat bij Jaguar. Wanneer we een event hebben, kijk ik bij wijze van spreken iedere lamp na. Een event begint om acht uur en tot een uur of tien blijf ik alles in de

Hoewel er heel wat komt kijken bij een dancefeest, van productie, licht en geluid tot danseressen is het organiseren ervan voor Joost en Bart niet heel veel werk meer.

“Op een gegeven moment heb je een draaiboek om te volgen. Wat wel steeds een uitdaging is, is om het speciaal te houden.

Inmiddels zijn wij niet de enigen meer die zoiets organiseren en Breda is een verwende stad. Veel bekende DJ’s komen hier vandaan.” Het lukt de dansliefhebbers gelukkig wel om te blijven verrassen in beide formules next Feel the Sound en DeJaVu Breda 70's-80's-90's-00's. “We zorgen natuurlijk voor uitstekende licht- en geluidshows en dansers. Op de line-up staan altijd een aantal bekende namen en daarnaast geven we jong talent ook graag een kans. Daarvoor richten we altijd een tweede podium in.

Sommige zijn uitgegroeid tot heel bekende DJ’s. Acht jaar geleden boekte ik La Fuente en als ik zie waar die nu staat…”

Helaas ligt de hele evenementenbranche door corona op zijn gat. “Corona en dancefeesten zijn geen goede combinatie, zeker niet als het om binnen feesten gaat. Eind maart hadden we nog een event gepland.

Nog voor de overheidsmaatregelen werden aangekondigd, hadden we daar al een streep doorgezet. Het is natuurlijk vreselijk voor de branche. Voor veel mensen zijn de events hun werk. Ik mis het feesten vooral, want ik ben nogal een sociaal mens.”

Joost verwacht pas na carnaval 2021 weer iets te kunnen organiseren. Dat wordt een nieuw spektakel want door al die vrije tijd beginnen allerlei leuke ideeën op te borrelen. “We blijven knallen natuurlijk”, besluit Joost. (ML) 

Joost.antonissen@jaguartfc.nl

AGF Primeur 10 • 2020

85

Het dataplatform partnerplatform voor de tuinbouw ###

“De kennis en kunde van 30MHz is complementair aan wat wij willen bereiken in onze digitaliseringsstrategie.

Dit stelt ons in staat onafhankelijk en betrouwbaar te blijven.”

Kijk voor meer informatie op: 30mhz.com/delphy

86

AGF Primeur 10 • 2020

foto: KAS Magazine/Linda Straathof

Advertorial

Delphy zet volgende stap in digitalisering Delphy zet volgende stap in digitalisering Dataplatformleverancier 30MHz en onderzoeks- en adviesbedrijf Delphy gaan een samenwerkingsverband aan.

Daarbij zet Delphy het dataplatform in als analysetool onder haar consultants terwijl het tegelijkertijd zelf teeltgerelateerde applicaties ontwikkelt. Die komen op hun beurt beschikbaar voor alle gebruikers van het platform in een appstore-achtige omgeving. De samenwerking zorgt ervoor dat Delphy versneld gaat digitaliseren.

Consultants krijgen steeds meer mogelijkheden om de teler bij te staan bij het verbeteren van de teelt. Voor 30MHz is het de volgende stap naar een uitrol van het platform binnen de tuinbouw. De eerste applicatie die gehost zal worden op het 30MHz platform is de Delphy Climate Profiler. Binnen deze applicatie wordt kennis van Delphy vertaald naar een applicatie die realtime teeltadvies geeft.

De applicatie is ontwikkeld en ingezet gedurende de Autonomous Greenhouse Challenge afgelopen voorjaar, en inmiddels is uitgetest bij een aantal praktijkbedrijven.

Aad van den Berg, manager van Delphy Digital, is blij met de samenwerking. “De samenwerking is eigenlijk vier jaar geleden al begonnen op projectbasis. En die werd intensiever door de Autonomous Greenhouse Challenge. Daarin hebben we de systematiek ontwikkeld om datagedreven het klimaat aan te sturen. Het bijzondere is dat 30MHz niet bekend is met de tuinbouw. Hun kennis en kunde is complementair aan wat wij willen bereiken in onze digitaliseringsstrategie.

Dit stelt ons in staat onafhankelijk en

Links 30MHz CEO Sytse Zuidema en rechts Delphy manager Aad van den Berg foto: KAS magazine / Sharon van den Berg

betrouwbaar te blijven.â€? 30MHz CEO Sytse Zuidema stelt trots te zijn op de samenwerking: “We hebben allebei veel in de relatie geĂŻnvesteerd. Dat heeft geleid tot vertrouwen en uiteindelijk in een contract.

Delphy is een enorm kennisbedrijf.

En zij zullen steeds gedetailleerdere informatie gebruiken om het teeltproces te begeleiden. Met als resultaat dat telers met minder middelen meer productie kunnen draaien. En wat 30MHz daarnaast zet voor de toekomst is dat proces via een platform verder te kunnen brengen.�

Over Delphy Delphy is met ruim 240 teeltexperts hĂŠt kennisbedrijf voor ondernemers in alle plantaardige sectoren; zit er een blaadje aan, dan weten wij ervan. Blijvend kennis ontwikkelen en toepasbaar maken, nationaal en internationaal is onze DNA en vormt de hoofdactiviteit van Delphy.

Onze experts dragen met een deskundig en onafhankelijk onderzoek en advies, gebaseerd op eigen kennisontwikkeling, bij aan het resultaat van onze partners. De strategie van Delphy is om teeltkennis en –methoden steeds verder te ontwikkelen en toe te passen.

Over 30MHz 30MHz biedt telers en kwekers (en al hun stakeholders) een centraal dataplatform dat gewassen bewaakt en analyseert.

Door draadloze sensoren en verschillende andere gegevensbronnen aan te sluiten, verbeter je structureel je teeltstrategie en productieprocessen. Het 30MHz platform garandeert continue toegang tot de gewasdata via pc, laptop, tablet of smartphone. Analyseer, bespreek en deel je klimaatgegevens en inzichten met werknemers, consultants en distributeurs wanneer je maar wilt.

We know how to keep it cool!

Storage • customs • forwarding www.freshconnection.be

AGF Primeur 10 • 2020

87

Geswitcht

Ron Toet, Combilo:

“In de AGF-sector is de marktintensiteit nog meer voelbaar dan in de sierteelt” ten opzichte van anderen. Voor AGF geldt dat ook, maar daar gaat het veel meer over de beschikbaarheid en het kunnen leveren en in mindere mate over innovaties.”

Was: Directeur Operations Waterdrinker Aalsmeer - Is: Operations Director Combilo

Tussen de sierteelt en AGF-sector zijn een aantal overeenkomsten. Het overschakelen van de ene naar de andere branche viel Ron Toet, sinds 1 januari Operations Director bij Combilo, zeker niet tegen. “Wat helpt is dat je al een referentiekader hebt waardoor je nieuwe informatie snel een plek kunt geven. Bovendien is Combilo een bedrijf dat je omarmt en snel wegwijs maakt om de goede dingen te kunnen gaan doen.”

D

e functie bij Combilo kwam in zicht, juist toen Ron op zoek was naar een nieuwe uitdaging. “Ik startte mijn loopbaan ooit in het openbaar vervoer. Vervolgens ben ik in directiefuncties in vergelijkbare handelsbedrijven binnen de sierteelt terechtgekomen. Daar heb ik altijd gewerkt op het snijpunt van business, IT en operatie.

Na tien jaar wilde ik graag een stap maken buiten de sierteeltsector. Echter vind ik de dynamiek van handel, het werken met verse producten en diverse klantkanalen heel leuk, dus toen de AGF op mijn pad kwam, had ik al snel interesse.”

Het dynamische karakter is in beide sectoren te vinden. Ron: “De parallel ligt in het werken met verse, levende producten waarbij je afhankelijk bent van allerlei (weers) invloeden. Daarbij is de druk op de supply chain enorm. Alles moet vandaag, vlugger, verser en ook nog goedkoper waarbij klantwensen steeds veeleisender worden, terecht overigens.” In beide sectoren is ook een enorme consolidatieslag gaande ziet Ron die verwacht dat dat in de aankomende jaren nog verder door zal zetten.

88

AGF Primeur 10 • 2020

Een groot verschil tussen beide branches is de wijze van sourcen. “Dat is in de sierteelt overzichtelijker dan in de AGF. Binnen AGF zijn er meer verbanden en samenwerkingen met verplichtingen naar je bron toe.

In de sierteelt source je veelal iets voor een overeengekomen prijs. Dan is de deal gemaakt, er wordt geleverd en het is klaar.

In de AGF word je constant beoordeeld en gemonitord of je de juiste prijs uit de markt weet te halen. Door deze systematiek is de marktintensiteit nog meer voelbaar dan in de sierteelt. Gelukkig lukt het me steeds beter om het totale speelveld te overzien.”

Een ander verschil is de mate van digitalisering die in de sierteelt verder is dan in de AGF, met name in de ketensamenwerking.

Door de andere klant-leveranciersrelatie kan de AGF-sector nog wat achteroverleunen lijkt het. “AGF is een primaire levensbehoefte, dus er is altijd vraag. Bloemen en planten omvatten gemiddeld twee procent van de winkelomzet. Je moet er een hoop energie insteken om bij een retailer te mogen leveren en daarbij allerlei dingen bedenken waarmee je onderscheidend bent

Als Operations Director bij Combilo houdt Ron zich bezig met de interne organisatie.

Belangrijke uitdagingen om te tackelen zijn de strenger wordende wetgeving en klanteisen die extra druk op de supply chain leggen, innoveren om het onderscheidend vermogen te behouden en te vergroten binnen de markt waarin partijen steeds groter worden en het beleveren van de diverse klantkanalen. Ron: “Het is een voordeel om een divers klantenbestand te hebben maar het is ook topsport om met alle verschillende wensen, eisen en volumes om te gaan. De komende tijd ligt mijn focus op het organiseren van de inkoop, supply chain en data zodat we de aankomende jaren verder kunnen groeien.”

Net zo belangrijk voor Combilo is het omgaan met corona en de komende Brexit.

“Door corona kwam er een enorme focus op het bedrijf zelf te liggen. Hierdoor heb ik het bedrijf versneld leren kennen, wat een voordeel was. Aan de ander kant kwamen externe contacten op een lager pitje, wat weer een nadeel is. Binnen Combilo hebben we snel allerlei maatregelen ingevoerd om coronaproof te kunnen werken maar we blijven voorzichtig. Bij elk bezoek vragen we ons af of het echt noodzakelijk is. Dat merk ik ook bij partijen om ons heen.” Ook op Brexit is Combilo voorbereid, de nodige stresstesten zijn uitgevoerd en gezien hun ervaring met export naar derde landen hoeft dat geen belemmering te zijn voor de handel met het Verenigd Koninkrijk. “Het enige wat heel moeilijk voorspelbaar is, is welk scenario uitgewerkt gaat worden en het effect daarvan op handelstarieven. Percentages van 14 tot 16 procent kun je niet in de keten wegwerken, producten zullen dan duurder worden. Combilo bestaat al bijna 100 jaar, ik heb het enorm naar mijn zin, we hebben een superteam waarvan ik zeker weet dat we ook al deze nieuwe uitdagingen aankunnen”, besluit Ron. (ML)  r.toet@combilo.nl

Column

Groenten en fruit maken vrolijk Begin dit jaar hebben onderzoekers meer dan 60 studies naar het effect van groenten en fruit op het mentale welzijn op een rijtje gezet. De uitkomst zal je waarschijnlijk niet verbazen: er bleek een sterke link tussen het eten van veel groenten en fruit en het mentale welbevinden.

Frequente eters van groenten en fruit voelen zich over het algemeen lekkerder. De slaapkwaliteit is beter, de creativiteit komt meer tot uiting, er is meer optimisme, een hoger zelfbeeld, minder stress, minder nervositeit en meer blijdschap. Volgens de onderzoekers zijn mensen die regelmatig groenten en fruit eten ook minder vaak depressief. In deze column bespreken we de details.

Wereldwijd wordt er geadviseerd om dagelijks minstens vijf porties groenten of fruit te eten. Met een portie wordt meestal 80g bedoeld. Het Voedingscentrum raadt aan om 250g groenten en 2 stuks fruit per dag te eten.

De wereld gezondheidsorganisatie (WHO) gooit groenten en fruit op een hoop en adviseert om dagelijks 400g groenten en/of fruit te eten. Zetmeelrijke knollen, zoals aardappels, vallen niet onder de groenten en mogen niet meegeteld worden in de dagelijkse hoeveelheid groenten en fruit.

De onderzoekers ontdekten dat de door overheidsinstanties geadviseerde dagelijkse 5 porties groenten en fruit niet de meest optimale hoeveelheid is. De zogenaamde ‘sweet spot’ ligt volgens hen bij 6 porties groenten of fruit per dag. Maar het kan nog beter, want onderzoekers zagen ook bij 7 of 8 porties per dag een stijging in de levenstevredenheid.

Het lukt veel mensen niet om voldoende groenten en fruit te eten. De onderzoekers noemen dat het daarom slim is om groenten en fruit bij elke maaltijd te eten en ook als tussendoortje. Zij zeggen dat het ontbijt een uitgelezen kans is om meer groenten en fruit aan je dieet toe te voegen. Snacks zijn volgens hen ook een gemakkelijke manier om de hoeveelheid groenten en fruit in het dieet op te voeren.

Hoewel verse groenten en fruit uiteraard de voorkeur hebben, is het opmerkelijk dat de onderzoekers adviseren om zeker verder te kijken. Ook semi-verse groenten- en fruitproducten kunnen een bijdrage leveren. De groente- en fruithandel, met name groenteboeren, kunnen hier een grote rol in spelen. Ook vermelden de onderzoekers dat sommige studies adviseren om geconserveerde groenten en fruit, gedroogd fruit, kant-en-klare salades, soepen, ketchup en fruitsap ook mee te tellen in de dagelijkse balans. Iets is beter dan niets.

In Amerika gaat men zover een pizza te betitelen als groente, simpelweg vanwege het laagje tomatensaus.

Anders dan de onderzoekers zeggen, pleit ik voor creatievere manieren om groenten en fruit aan je dieet toe te voegen.

Ik heb niets tegen groenterijke soepen, maar het kan nog slimmer. Denk hierbij aan lasagne met bladen van courgette.

Of maak pasta van gespiraliseerde courgettes. Je kunt ook gemakkelijk groentes in sauzen pureren. Zelf ben ik een fan van zelfgemaakte pizza met een bodem van bloemkool. Mensen die het lastig vinden om voldoende groenten en fruit te eten, kunnen dit gemakkelijk opvoeren door een blender te

kopen en smoothies te maken. Ontbijten kan eenvoudig met een groentenomelet. Wat ook erg uitnodigt, is een wrap van een grote blad sla. Het is ook gemakkelijk om een zelf een groenteburger te maken. De laatste tijd is rijst van groenten in opmars. Vaak wordt het dan gemaakt van bloemkool, maar dit kan ook gemakkelijk van andere groenten zoals broccoli, bieten, wortelen, courgette en zelfs zoete aardappels.

De onderzoekers onderkennen dat veel mensen vermoeden dat citrus, bessen, bladgroentes, groene salades en tomaten je gezondheid kunnen verbeteren. Toen de onderzoekers gingen kijken naar welke soorten volgens de medische literatuur specifiek gunstig zijn voor het mentale welbevinden, kwamen ze uit bij bananen, appels, citroen, bessen, kiwi, wortelen, komkommer, bladgroenten en spinazie in het bijzonder. De onderzoekers vermelden hierbij dat er niet gesteld kan worden dat een specifieke soort je mentaal vrolijker maakt. Zij zeggen dat elke soort eigen specifieke nutritionele stoffen bevatten en dat vooral de combinatie elkaar versterkt.

Toch zijn de onderzoekers ook kritisch naar zichzelf. Ze zeggen dat hoewel groenten en fruit je vrolijker kunnen maken, het natuurlijk ook zo kan zijn dat vrolijke mensen eerder geneigd zijn om meer groenten en fruit op het menu te zetten. De studies, die zijn meegenomen, zijn van het observationele type. Daarbij kunnen alleen correlaties (een mogelijke link) en geen causaal verband (oorzaak en gevolg) vastgesteld worden. Meer onderzoek is dus zeker welkom!

Gezonde groet, Juglen Zwaan

P.S. Mensen die de studie met eigen ogen willen zien, kunnen hier terecht: Głąbska, Dominika et al. “Fruit and Vegetable Intake and Mental Health in Adults: A Systematic Review.” Nutrients vol. 12,1 115. 1 Jan. 2020, doi:10.3390/ nu12010115

www.ahealthylife.nl

AGF Primeur 11 • 2019

89

r e t h c A ze , e n d naa ba

ten e k gs n i r leved, e o t r ge ehee g. i d olle drijf b verin v en be t le zit er één tie to c doo produ van

De grootste producent in de Afrika-Caribische-Pacifische zone met het grootste Europese netwerk van rijperijen. In Europa produceert, vervoert en vermarkt Compagnie Fruitière een grote verscheidenheid aan groenten en fruit van over de hele wereld. Onze rijping en distributie garanderen u kwaliteit en optimale versheid, zo snel mogelijk.

Meer informatie via compagniefruitiere.fr Contact +31 38 337 27 10

De smaak van het leven

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Gert van Vugt, Coolmark:

“Compacte propaan chillers zijn overal te plaatsen” De propaan chillers van Coolmark zijn inmiddels al aardig ingeburgerd in de sierteelt. De koeltechnische groothandel uit Barendrecht is nu hard op weg om deze milieuvriendelijke koudwatermachines ook te introduceren binnen de AGF-handel. “Met name de flexibiliteit is een groot voordeel. De temperaturen voor het bewaren van aardappels en uien liggen namelijk op een dusdanig niveau dat propaan als koudemiddel zeer interessant is om met deze techniek te werken”, vertelt Gert van Vugt.

V

ijf jaar terug introduceerde het bedrijf de propaan chiller. “In 2015 ging de F-gasregelgeving van kracht. Sindsdien wordt de productie én de toepassing van deze F-gassen sterk aan banden gelegd.

Inmiddels hebben we een enorme stijging van de prijzen van chemische koudemiddelen gezien. Dat maakt de noodzaak om over te stappen naar natuurlijke koudemiddelen steeds groter. Krijgt een ondernemer van een groot koelsysteem een lekkage, dan kan de bedrijfscontinuïteit in het gedrang komen. Natuurlijke koudemiddelen zijn

hierop het enige milieuveilige antwoord”, vertelt Gert.

“Wij hebben een complete serie koudwatermachines in ons assortiment, die werken met het milieuvriendelijke Natuurlijk Koudemiddel Propaan/R290 en een capaciteit hebben bij deze temperaturen tot wel 600 kW. Door toepassing van een watergedragen systeem is het mogelijk de temperatuur zeer nauwkeurig te regelen zodat een optimale versheid tijdens het bewaarproces gegarandeerd kan worden. Het inzetbereik van deze installaties is dan ook van -25°C tot +15°C mediumtemperatuur. De compacte afmetingen van de Propaan Chiller maken het mogelijk deze eenvoudig overal te kunnen plaatsen.”

“Propaan is een goede en duurzame oplossing voor luchtgekoelde chillers ten behoeve van koelen klimaatoplossingen.

Propaan is een koolwaterstof met uitstekende thermodynamische eigenschappen, draagt niet bij aan het broeikaseffect en heeft een te verwaarlozen GWP-waarde van 3. Het

voordeel is dat je in dit systeem de opwekking scheidt van de distributie. Het koudemiddel bevindt zich namelijk in de chiller.

De lage operationele kosten, beproefde techniek en relatief snelle terugverdientijd maken het een interessant alternatief, met name voor de AGF- en sierteeltsector die niet te maken heeft met extreem lage temperaturen”, aldus Gert.

OP MAAT ONTWORPEN De Chillers worden door hun modulaire en flexibele opbouw op maat ontworpen volgens de gewenste condities zodat voor elke specifieke toepassing de juiste én meest efficiënte koelmachine kan worden samengesteld, zowel in de luchtgekoelde als watergekoelde variant. Standaard zijn de Chillers voorzien van frequentiegeregelde compressoren voor een traploze capaciteitsregeling en zuinige EC condensorventilatoren waardoor de koelmachines ook voor subsidie- (EIA) of stimuleringsregelingen in aanmerking kunnen komen.

Als optie kunnen de koelmachines uitgevoerd worden met een energiebesparende pomp met geïntegreerde elektronische vermogensaanpassing en het is mogelijk om 100% warmte terug te winnen welke gebruikt kan worden voor het ontdooien van de luchtkoelers, RV regelingen voor droogprocessen of anderszins toegepast kan worden.

“Uiteraard zijn er ook oplossingen met andere natuurlijke koudemiddelen. Voor de keuze van de installatie speelt de prijs ook een grote rol. Bij het koelen van producten met een hele lage temperatuur of een zeer grote capaciteit wordt vaak voor respectievelijk C02 of ammoniak gekozen, maar bij andere projecten is propaan prijstechnisch een hele interessante oplossing. Wij bewegen ons vooral in de markt tussen de 100 en 400 kW. Zo realiseren we momenteel een interessant project voor een uienbewaring.

Deze chiller is uitgevoerd met volledige warmteterugwisseling, die instelbaar is op verschillende temperatuurniveaus afhankelijk van de behoefte, zoals drogen van de uien of verwarmen.” (IH)  g.vanvugt@coolmark.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

91

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Frank Hoeckx, Altez:

“Naar het einde van de aardappelbewaring toe biedt beton meer voordelen” namelijk een aantal goede eigenschappen voor een “constant binnenklimaat” voor het bewaren van de producten in de bewaarschuur ten opzichte van andere materialen.

“Beton heeft een accumulerend vermogen waardoor het product in een koude winter goed op temperatuur is te houden en in de zomer zelfs bij hele warme dagen toch ook nog heerlijk koel blijft. Denk maar aan een grote kerk waar het in de zomer ook altijd koel is. Wisselende temperaturen verstoren de kiemrust, dat wordt nu nog belangrijker naar het einde van het bewaarseizoen aangezien de toepassing van kiemremmingsmiddel Chloor IPC verboden is. Beton kan daarin een uitkomst zijn. Bovendien is het onbrandbaar, hygiënisch i.v.m. voedselveiligheid, robuust en hufterproof.

Een van de voltooide bewaarcellen

De mechanische koeling is een veelbelovende oplossing voor de lange termijnbewaring van aardappelen in de bewaarschuur maar dit alternatief match niet lekker met die andere belangrijke ontwikkeling in de markt: duurzaamheid ‘met een minimaal verbruik van energie’. Dan komt de vraag naar boven hoe je die twee kunt combineren.

F

rank Hoeckx, bouwconsulent bij het Belgische Altez, heeft daar wel een oplossing voor. “Een goed geïsoleerde bewaarloods,” vertelt hij aan zijn bureau in Ossendrecht, de uitvalsbasis voor de projecten in Zuid-Nederland en de Belgische provincies Antwerpen en Limburg al zit het reizen er op het moment even niet in vanwege het rondwarende coronavirus. “Het ideale materiaal voor deze bewaarschuren van de toekomst is beton want dat heeft eigenschappen waar stalen sandwichpanelen niet tegen op kunnen boksen.”

De locatie waar Altez de Bewaarschuur van de Toekomst momenteer neerzet is bij Akkerbouwbedrijf van Peperstraten in Oude-Tonge op Goeree-Overflakkee. Voor een duurzame circulaire en innovatieve landbouw. “We bouwen hier aan een aantal nieuwe bewaarbunkers waaronder 3 grote bewaarcellen met een capaciteit van ruim 1800 ton, 5 kleinere cellen met een 92

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

capaciteit van 800-850 ton en nog 3 extra opslagruimtes voor 1800 kisten. Een ruime laad- en losruimte voorzien van een extra droogwand eveneens in beton, voor kleinere partijen in kisten. Twee bewaarcellen zijn bovendien uitgerust met een speciale Flexifloor die het ideaal maakt voor de bewaring van verschillende producten zowel aardappelen en uien als graan en/of plant- en zilveruien.”

De koel- en ventilatietechniek wordt uitgevoerd door Omnivent uit Zeewolde.

Deze installatie is voorzien van een warmtepomp gecombineerd met een energie managementsysteem die onafhankelijk van de buitenlucht kan koelen, verwarmen, bevochtigen en condens drogen.

Altez Agrarische Bouw heeft zich vooral gespecialiseerd in de bouw van bewaarloodsen voor akkerbouwproducten in prefab beton. Volgens Frank heeft beton

Veel bewaarschuren van Altez zijn al gebouwd in beton. Bij de Bewaarschuur van de Toekomst echter worden alle wanden tot aan de rand van het dak volledig opgetrokken uit het materiaal en aan de buitenzijde deels ook met een dubbele wand zodat er ruimte is voor een spouw. “Natuurlijk blijven er dan nog een aantal zwakke schakels over, het dak en de deuren, die kun je immers niet optrekken uit dit materiaal.

We werken hier met een dubbele dakisolatie met daartussen een ruimte om de opgewarmde lucht door instraling van de zon met natuurlijke trek weg te ventileren. Dat is zelfs nodig bij dergelijke nieuwe panden voorzien met zonnepanelen, die geven ook flink wat warmte af. Uiteindelijk is dat ook een soort glasplaat die je op het dak legt.”

De deuren van de bewaarcellen hebben we zo geplaatst dat deze nergens in de buitengevels staan maar steeds uitkomen in een binnenruimte zodat de wisselende weersinvloeden geen effect hebben op het binnenklimaat. Zo houd je de temperatuur in de basis al optimaal en kun je besparen op je energieverbruik met minder draaiuren van de mechanische koeling en minder verliezen in de opslag.

De Bewaarschuur van de Toekomst is naast een goede isolatie uitgerust met meerdere duurzame eigenschappen. Het gehele dak wordt voorzien van zonnepanelen en er wordt een systeem geïnstalleerd waarmee we het regenwater van zowel het dak als het erf in ondergrondse kelder kunnen opvan-

Ventilatieroosters voor de bewaarschuur worden geplaatst

gen voor hergebruik. Daarnaast bestaat de ‘toekomst’ niet alleen uit een meer milieuvriendelijker en energiezuiniger gebouw maar ook uit bedrijfsprocessen die je met minder mensen kunt uitvoeren. Deze bewaarloods bij Van Peperstraten wordt bijvoorbeeld logistiek ingericht met het oog

op bediening door slechts één persoon. Bij de volgende oogst van de plantuien in 2021 moet deze loods klaar zijn voor gebruik.

Het akkerbouwbedrijf van Peperstraten maakt daarnaast een verbinding met het tankstation van Greenpoint in Oude Tonge waarmee men het opgevangen regenwater

kan gaan omzetten in waterstof. Dit zal een groene vorm zijn aangezien de stroom voor de elektrolyse afkomstig is van de zonnepanelen. (TD)  Frank.h@altez.be

De Bewaarloods van de Toekomst wordt NU gebouwd!

Volg de bouw live op altez.eu

AGRARISCHE BOUW

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

93

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Wil Beekers, BerryWorld:

“We verwachten een efficiëntieslag van ruim 20 procent met nieuwbouw” “We zijn door de jaren heen echt uit ons jasje gegroeid. Op den duur moesten we zelfs drie extra locaties huren om voldoende capaciteit te hebben voor de opslag en verwerking van ons zacht fruit. Dan kom je echt op een punt dat het proces simpelweg niet efficiënt meer is,” vertelt Wil Beekers aan de telefoon vanuit het nieuwe kantoor van BerryWorld. Het splinternieuwe pand van de zachtfruitspecialist werd deze zomer opgeleverd en bevindt zich op een toegankelijke A-locatie pal aan de A59 te Made.

D

e zachtfruitsector groeide de afgelopen jaren gestaag en daarmee ook de volumes die Wil voorbij zag komen in zijn verpakkingshal. Dat betekende dat men op de oude locatie verderop aan het Schanseind moest gaan uitbreiden. “Dat deden we uiteindelijk drie keer,” vertelt Wil. “Met deze uitbreiding kregen we dan wel meer ruimte 94

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

voor onze activiteiten, maar de processen werden omslachtiger. De afstanden werden te groot, de faciliteiten waren niet meer op elkaar aangepast en daarnaast moesten we er op den duur dus ook ruimte bij gaan huren. Dit is de reden geweest om te kiezen voor nieuwbouw; we wilden vooral de efficiëntie terugbrengen in het bedrijf.”

FORSE OPSCHALING INKOMENDE EN UITGAANDE DOCKS Voor de start van de nieuwbouw werd eerst gekeken naar de gemiddelde dagorders om daar de docks voor de inkomende en uitgaande stroom op af te stemmen. “In ons oude pand hadden we twee docks voor binnenkomst en twee docks voor de uitgaande zendingen. Met de nieuwbouw van 16.000 m2 hebben we de expeditie in een L-vorm opgebouwd. Daarbij is de korte poot van de L bedoeld voor alle inkomende zendingen, waarvan twee docks voor het fust en 5 docks voor het lossen. De overige 14 docks in de lange poot zijn bedoeld voor alle uitgaande zendingen. Met uitzondering van de twee docks die bestemd zijn voor fust, bevindt dit alles zich in een grote ruimte zonder tussenwanden. Dus als we op een

dag een piek hebben aan inkomende zijde, dan kunnen we heel gemakkelijk docks toevoegen.”

Met uitzondering van de fustruimte is het hele pand volledig geconditioneerd. Zo blijft het fruit gedurende het gehele verpakkingsproces perfect op de juiste temperatuur. Op deze manier hebben we nog maar één ruimte nodig voor het neerzetten van het zachtfruit en voorkomen we het onnodig heen en weer gesleep van pallets van de ene naar de andere plek. Dankzij hermetisch afsluitbare step-in dockshelters hebben weersinvloeden geen invloed op de continue koude in de expeditie.”

BREEAM ‘OUTSTANDING’ Het nieuwe pand van BerryWorld, The

Netherlands is gebouwd conform de hoogste duurzaamheidsnorm BREEAM ‘Outstanding’. “Het scheelt enorm in energiekosten ten opzichte van ons oude pand. Niet alleen is de loods uitgerust met de nieuwste apparatuur om te koelen maar ook de isolatie is flink opgeschroefd. Dat hebben we onder andere gedaan met de installatie van PIR-koelwanden en sandwichpanelen met een dikte van 12-14 centimeter. Deze zijn toegepast in zowel de zijwanden als het dak van de verpakkingshal.” Met alleen isolatie kom je er echter niet. Daarom worden op het dak van het nieuwe pand zonnepanelen aangelegd voor de energie, is de nieuwbouw aardgasvrij en wordt er gewerkt met CO2- en glycol-koelsystemen.

Tijdens de warme augustusdagen kregen

de geavanceerde koelsystemen bij BerryWorld direct de vuurdoop. “Toen de temperatuur deze zomer naar de 40 graden klom tijdens de piek van het Nederlandse seizoen konden wij zonder veel moeite de geconditioneerde ruimte op de voorgeschreven 2-3 graden houden. Dat geeft ons een goed en voorbereid gevoel voor de komende jaren.

EFFICIËNTIESLAG Duurzaamheid en efficiëntie zijn de uitgangspunten geweest voor de bouw van het pand. Maar hoe groot is de efficiëntieslag nu die Wil hoopt te bereiken? “Dat is nu nog moeilijk te zeggen,” vertelt Wil verder.

“We kunnen op deze locatie 360.000 punnets per dag verwerken en dat was in het oude pand de helft. Kanttekening hierbij is echter dat alle andere locaties die we eerAGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

95

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

SR Vloeren, RS Fotografie

De docks in de korte poot

der afhuurden nu ook in het nieuwe pand zijn ondergebracht. Alles bij elkaar richt ik mij dan ook op een efficiëntieslag van 20 procent. Ook werken we nog aan verdere automatisering bij het verpakken van de frambozen, aardbeien, blauwe bessen en bramen. Dit zal vooral aan de voor- en achterkant van de verpakkingslijnen zijn. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan het auto-

96

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

Het nieuwe pand van BerryWorld aan de A59 te Made

matisch vullen en stapelen van dozen en kratten middels robotica-oplossingen. Verdere automatisering zou niet alleen betekenen dat we sneller kunnen werken, het is ook betrouwbaarder, veiliger en schoner.

Daarnaast komen we zo tevens tegemoet aan de uitdaging van personeelsschaarste in de sector. Op dit moment hebben we al een lijn voor blauwe bessen volledig geau-

tomatiseerd. Tenslotte bieden de volledig geconditioneerde docks en de 24/7 laaden lostijden onze klanten en leveranciers meer flexibiliteit met betrekking tot logistieke optimalisatie aan hun zijde.” (TD)  Shirley.vanderlinden@berryworld.com

GEKOELDE OP- EN OVERSLAG CROSSDOCKING 24/7

IABC 5212, 4814 RA Breda T. 076 522 00 87 • info@lenstransport.com

Lens Transport B.V. beschikt over verschillende geconditioneerde ruimtes, varierent van +2 graden tot +15 graden die permanent gecontroleerd worden.

De beste vervanging van uw oude PROBA regelaar... is een nieuwe PROBA regelaar.

De PROBA 5 is de nieuwste generatie regelsystemen voor het rijpen van tropisch fruit.

De parameters en instellingen zijn vrij toegankelijk, zodat u niet afhankelijk bent van leveranciers en installateurs.

Net als alle VDH regelaars is de PROBA 5 betrouwbaar, veelzijdig, economisch en eenvoudig te gebruiken en daarom de beste optie om oudere systemen zoals de PROBA 110 te vervangen. Met VDH bent u simpelweg In control. www.vdhproducts.com

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

97

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Marco Crum, Isolare; André Jurrius, Ekoboerderij de Lingehof:

“Bij biodynamische uien is een bewaarschuur met hoge isolatiewaarden van groot belang”

Vooral biodynamische aardappelen en uien worden in de bewaarschuur van Isolare opgeslagen

Het CIPC-verbod is één van de grootste uitdagingen op het moment bij de aardappeltelers. Dit probleem is echter niet van toepassing op de biologische en biodynamische aardappeltelers die de kiemremmer niet eens mogen gebruiken. Voor het bewaren van hun aardappelen zijn er dus andere oplossingen nodig zoals een bewaarschuur met hoge Rcwaardes (isolatiewaarde). ij Ekoboerderij De Lingehof uit Randwijk werd een dergelijke goed geïsoleerde bewaarschuur voor zowel aardappelen als uien neergezet door Isolare uit Rhenen. “In 2010 kwam ik in contact met Marco Crum van Isolare,” vertelt André Jurrius van De Lingehof. “Wat mij gelijk opviel,

was dat Marco meedacht met ons en wist hoe hij dit project moest aanpakken. Vooral die no-nonsense houding sprak mij aan en daarom ging ik ook vorig jaar weer met Isolare in zee toen we de bewaarschuur voor aardappelen en uien verder wilden uitbreiden met een eigen sorteer- en pakstation.

Marco benadrukt dit meedenken met de klant. “Vanuit Isolare verdiepen we ons in het proces bij onze klanten. Wat doen ze?

Wat hebben ze nodig? Wat zijn de nieuwste innovaties in hun vakgebied? Etc. Dit alles om hen zo goed mogelijk te kunnen adviseren en ondersteunen bij de groei van het bedrijf. Zo was de wens bij De Lingehof om een mechanische koeling te installeren en een pand met een hoge Rc-waarde voor het bewaren van de uien en aardappelen. Daar-

Hoewel de biodynamische uien veruit het belangrijkste product is wat André heeft staan op De Lingehof teelt hij in totaal ruim 13 verschillende soorten gewassen staan waaronder pompoenen, rode bieten en verschillende soorten kolen. “Daarnaast hebben we ook een aantal hoogstam

appelbomen staan waar de consument zijn eigen fruit kan plukken en sinds kort een boom kan adopteren,” vertelt André. “Voor het eerst dit jaar zijn we ook gestart met Lupine en quinoa van het veld af te halen waarbij we druk bezig zijn om deze op de markt te zetten. De vraag naar biodyna-

mische producten zien we elk jaar weer een beetje toenemen maar het is vooral belangrijk als teler en handelaar dat je goed weet naar welke markt je dit wilt afzetten.

Zonder die balans van vraag en aanbod is het namelijk moeilijk er een meerwaarde uit te krijgen.”

B

98

Hier sorteren we voortaan onze Demeter gekeurde rode en gele uien die daarna hun weg vervolgen naar Zuid-Duitsland waar Demeter producten erg populair zijn.”

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

Altijd in overleg over de wensen van de klant

bij kwamen in dit geval ook de diverse eisen voor de bewaring kijken die gesteld worden aan de biodynamische teelt.”

De mechanische koeling is van levensbelang voor André. “In de biodynamische teelt kunnen we geen gebruik maken van allerlei soorten kiemremmers en bestrijdingsmiddelen en dus zijn we aangewezen op de kwaliteit van onze bewaarschuren.

Een dergelijk koeling is dan ook belangrijk om de uien en aardappelen jaarrond te kunnen bewaren. Daarbij gaan de aardappelen op een temperatuur van 4,5 graden in de bewaring en de uien op 1 graad. De energie voor de koeling halen we van de zonnepanelen op het dak van diezelfde schuur maar de regel is ook hoe beter de schuur geïsoleerd is hoe minder energie het kost en hoe preciezer je de temperatuur kunt afstellen.

Isolare heeft ons daarin voorzien van de oplossing met zowel de isolatie als de koeldeuren.”

WEBSHOP VOOR DEUREN EN ISOLATIE Isolare heeft recent het bestellen van deze koeldeuren en andere onderdelen voor een goede isolatie gemakkelijker en sneller gemaakt door het opzetten van een eigen webshop. “ In de webshop staan onze meest gebruikte onderdelen en deuren,” licht directeur Wim Balkenende van Isolare toe. “Deze deuren en onderdelen zijn op voorraad leverbaar. Staat de gewenste deur er niet bij? Via de webshop kun je eenvoudig een aanvraag indienen. Binnen één werkdag, maar vaak nog sneller, nemen we contact met je op om de wensen en eisen te bespreken. Vervolgens dragen wij zorg voor een passende aanbieding. Zo kom je bij ons nooit meer voor een gesloten deur te staan.”

In totaal worden er 13 gewassen geteeld bij De Lingehof waaronder pompoenen

“De webshop is een goed voorbeeld van hoe we bij Isolare meebewegen met een steeds veranderende behoefte aan opslag van AGF naar de toekomst toe. Dat doen we dus niet alleen door kritisch te blijven kijken naar onze toeleveranciers maar ook door zelf actief te ondernemen en in te zetten op dergelijke nieuwe diensten en producten.

Onszelf verbeteren en blijven innoveren is immers de enige manier om een waardevolle samenwerkingspartner te blijven voor onze klanten. Zeker nu de AGF-sector voor veel uitdagingen staat met daarbij evenveel nieuwe kansen.”

KOELDEUREN MET EEN SNELLE LEVERTIJD “Hoge kwaliteit is één van de belangrijkste eisen die wij stellen aan onze diensten en producten,” vervolgt Wim. “Deuren zijn een onmisbaar onderdeel bij het koelen, rijpen en bewaren. Isolare werkt samen met Isodoors. Zij hebben een exclusief dealerschap voor Repro-deuren. De unieke kwaliteit is een aanvulling op de Nederlandse markt en met hun scherpe kwaliteit/prijsverhouding een serieuze partij voor alle toepassingen.

Neem bijvoorbeeld de brandwerende koeldraaideuren worden binnen vier weken geleverd voor een prijs die je nergens anders vind in de Nederlandse markt. Voor elke klant specifieke situatie hebben zij deuren die voldoen aan onze hoge kwaliteitseisen. Samen met de klant maken wij een keus uit het uitgebreide assortiment om tot de ideale oplossing te komen.

Ondanks dat de deuren maatwerk zijn, verzekeren wij onze klanten van een snelle levertijd. Niks is vervelender dan moeten wachten tot u uw nieuwe of aangepaste geconditioneerde ruimte daadwerkelijk in gebruik kunt nemen.”

DIRECT HULP BIJ PROBLEMEN “Onze monteurs plaatsen de deur en zorgen voor een vlekkeloze werking,” licht Wim toe. “Het blijft echter niet bij de installatie want we garanderen dat de deuren blijven werken en dus helpen we met het in bedrijf houden van de deur door op afgesproken momenten de deur te inspecteren en te onderhouden. Hier hoort bij dat wij de werking van uw deuren kunnen blijven garanderen. Isolare helpt met het in bedrijf houden van uw deur met inspecties en onderhoud. Uiteraard op afspraak zodat we niet de deur bij je plat lopen. Daarnaast willen wij onze klanten ook zo snel mogelijk kunnen helpen bij problemen met de huidige producten. Wanneer er een probleem is met een deur komen wij op locatie kijken wat eraan mankeert. Na de controle weten wij wat er nodig is om uw deur weer in optimale conditie te krijgen. De benodigde onderdelen hebben wij veelal op voorraad en voor je het weet is de juiste werking van de deur weer hersteld. Valt de deur niet meer te repareren? Veel voorkomende deuren hebben wij gewoon op voorraad om ervoor te zorgen dat de onderneming niet stil komt te staan. Wanneer de deur uit voorraad kan worden geleverd, zorgen wij ervoor dat deze binnen 48 uur op locatie is.” (TD)  info@isolare.nl info@ekoboerderijlingehof.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

99

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Tuindersbedrijf N.C.J. van Stralen kiest voor CO2 koeling in de kool- en peenbewaring Teler Niels van Stralen heeft een verwerkingssysteem voor rode en witte kool en het wassen en sorteren van peen. Omnivent Cooling realiseerde voor de teler een duurzame bewaring mechanische koeling op basis van het natuurlijke koudemiddel CO2.

N

iels heeft het ouderlijke bedrijf overgenomen en zich gespecialiseerd in de teelt van kool en peen. De techniek en mechanisatie boden kans voor schaalvergroting. Het vollegronds groentenareaal van Niels bedraagt circa 35 hectare.

Verwerken van grote hoeveelheden kool en peen is de specialiteit van deze teler. Door de teelt, productverwerking en het machinepark in eigen beheer af te stemmen, kunnen Niels en zijn medewerkers op het juiste moment handelen en zo een kwalitatief hoogstaand product leveren.

De bestaande opslag werd te klein en is er in 2018 een opslag loods bij gebouwd.

2020 was het jaar om de bestaande koeling met een verouderd koudemiddel te vervangen voor een modern koelsysteem. Samen met de inrichting van de nieuwe schuur is de opslagcapaciteit verdubbeld. De keuze was afstappen van een traditioneel koel100

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

systeem na een energiezuinig koelsysteem van Omnivent. Het koelsysteem is een CO2 transkritische installatie met 2 modulerende Bitzer compressoren. De verdampers zijn dubbelzijdig blazend met Toerengeregelde verdamper ventilatoren.

Milieubewuste bedrijfsvoering staat bij Van Stralen hoog in het vaandel. Bij het bouw van de schuur, alsmede bij de keuze van de koeling is dit ook het uitgangspunt geweest. Zo werd er bij de bouw van de constructie ook rekening gehouden met de mogelijkheid om zonnepanelen op het dak te plaatsen. Ook de zonnepanelen zijn reeds geïnstalleerd De bewaarschuur heeft verschillende cellen voor de opslag en bewaring van kool en peen. Er is gekozen voor een kisten bewaring met dubbelzijdig blazende koelers voor een goede beluchting van de producten. De bewaring is voorzien van

OmniCuro bewaarcomputer

modulerende compressor capaciteit en modulerende verdamper ventilatoren die worden aangestuurd door de OmniCuro, de bewaarcomputer door Omnivent geïnstalleerd. Hierdoor is de volledige controle en besturing via internet mogelijk.

Voor het koelen is er gekozen voor een mechanische koeling op basis van CO2.

Deze koelinstallatie maakt gebruik van

natuurlijke koudemiddelen met modulerende compressoren en verdampers voorzien van CO2 koeling. De hoogwaardige koeltechniek en het gebruiksgemak van OmniCuro via de handige smartphone app waren doorslaggevend voor Niels van Stralen in zijn keuze voor Omnivent als partner in bewaren.

“C02 koeling heeft een zonnige toekomst.

We hebben een prachtig bedrijf staan met unieke kenmerken. Bovendien groeit de markt harder dan ooit. Mensen hebben meer interesse in groenten en dat is nou net onze specialiteit”, stelt de teler tevreden vast.  cvm@omnivent.nl

Omnivent Cooling CO2 systeem

Keep it COOL keep it FRESH Gekoeld verpakken met Ice Pack XL info@icepackxl.nl • T +31 (0)252 340 687 • www.icepackxl.nl

INNOVATIVE PRODUCTS

For Sustainable Environment

40 YEARS

from local to global

Hot-Cold Water Coils V Type Dry Coolers With Axial Fans

NH3 Ammonia and Glycol Coolers with Stainless Steel Tubes

Unit Cooler Horizontal Type Air Cooled Condenser

Wet-Dry Coolers Horseshoe Heat Pipe

vwww.friterm.com info@friterm.com

Genel agaclı ilan 185mm x 132 EN.indd 1

2.10.2020 12:47

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

101

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Een van de vriesceldeuren

Christiaan van Ravenswaaij, S.C. Van Ravenswaaij BV; Frank Keijzer, Efaflex; Jelte Aben, Impact Subsidieadvies:

“Snelloopdeuren dragen bij aan isolatie in AGF-bedrijven” Bij S.C. Van Ravenswaaij in Veenendaal zitten ze al weer een aantal jaren op dezelfde, vertrouwde plaats. De locatie op het industrieterrein bevalt Christiaan van Ravenswaaij prima maar er was wel nood om het pand uit 1986, met aanbouw uit ’96 naar de 21ste eeuw te brengen.

Vooral de oplopende energieprijzen om de gekoelde ruimtes in het pand op temperatuur te houden waren hem een doorn in het oog.

O

p de Logistics & Distribution in de Brabanthallen liep Christiaan in 2019 tegen de deurenbouwers van Efaflex snelle en veilige deuren aan waar men hem kon verzekeren dat dit in ieder geval niet kon gebeuren bij de snelloopdeuren waar het bedrijf in gespecialiseerd is want ze gaan immers vliegensvlug open. “Deze deuren waren de oplossing om te plaatsen als deur tussen de verschillende geconditioneerde ruimtes in ons pand en de gewone werk-

102

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

vloer,” vertelt Christiaan. “Voorheen maakten we enkel gebruik van een kunststof doek of gewoon geen deur omdat de doorloopfrequenties te hoog waren om er een te installeren. Efaflex heeft echter deuren die juist dit probleem tackelen. Ze gaan razendsnel omhoog waardoor je geen afbreuk doet aan de doorloop en ze houden de ruimte op temperatuur. Het scheelt bovendien flink wat geld in de energierekening en de deuren waarborgen een constante tem-

peratuur binnen de koeling wat het product ten goede komt.”

OP MAAT GEMAAKT “Bij Efaflex maken we de deuren op maat voor de klant,” vertelt Frank Keijzer, directeur bij het Utrechtse bedrijf. “Het was dus zaak om bij Van Ravenswaaij goed alle specifieke wensen en eisen mee te nemen in ons ontwerp. Daarvoor gingen we ook met Christiaan langs bij een DC van Coöp waar wij toen al een aantal van onze deuren hadden geïnstalleerd. Na dat bezoek werd de knoop doorgehakt en konden we aan de slag. Zo hebben we nu 9 deuren bij Van Ravenswaaij geïnstalleerd: één buitendeur, 7 ISO-60 koelceldeuren van de nieuwste generatie en één turbodeur. De snelheid bij zo’n deur is erg belangrijk. Hij mag niet te snel maar ook niet te langzaam open gaan.

Het verschil met de oude deur, de deuren van Efaflex belasten de vering niet dankzij de spiraalrol

De turbodeur van Efaflex, opent in 3 meter per seconde

De buitendeur van Efaflex

We hebben nu deuren die met 2 meter per seconde open kunnen en dat is ideaal voor de doorloopfrequentie bij AGF-bedrijven.

Maar deze snelheid is naar wens van de klant aan te passen.”

SPIRAALROL De deuren van Efaflex worden vervaardigd van aluminium-panelen die middels een spiraalrol worden opgetrokken.

“Hier winnen we snelheid,” licht Frank

toe. “Door de spiraalrol is er immers geen wrijving en presteert de motor optimaal.

Een ander groot verschil met andere deurenleveranciers is dat door de spiraalrol de deur wordt opgerold en daarmee het

Met een snelloopdeur van EFAFLEX kiest u voor wereldwijd toonaangevende technologie en profiteert u exclusief van onze technische voorsprong.

Snelloop-Spiraaldeur

Snelloop-Turbodeur

Snelloop-Turboroldeur

Wilt u ook bij de snelste horen? Neem dan nu contact op!

Snelloop-Roldeur

Snelloop-Vouwdeur

Koel- & vriesdeuren

verkoop@efaflex.nl

De specialist in snelloopdeuren.

45+ jaar technologische voorsprong

of 0346-557111

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

103

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

kunnen installeren zodat de afsluiting optimaal is. Bij enkele deuren bij Van Ravenswaaij hebben we bovendien een inductielus ingebouwd waarop de deur kan zien wanneer er een pompwagen voor staat.

Zo voorkom je onnodige openingen van de deur als je er bijvoorbeeld langsloopt.”

gewicht niet de vering en de motor belast.

Dat betekent in de praktijk dat deze deuren langer mee kunnen met de tijd. Daarnaast nog een mooi esthetisch voordeel van deze techniek: omdat er geen wrijving tussen de panelen optreedt, gaat de verflaag op de deur nog langer mee ook.”

GOEDE AFSLUITING BIJ KOELCELDEUREN Bij de koelceldeuren is het echter van belang dat de deur ook goed aansluit op de isolatiewand van de koelcel want elk beetje tocht wat er doorkomt, is funest voor een constante temperatuur. “Bij Efaflex kijken we dan ook altijd goed hoe we deze deuren

TURBODEUR Dan heeft Efaflex ook nog een turbodeur geïnstalleerd bij Van Ravenswaaij tussen twee ruimten in. “Hier is de omloopsnelheid zo hoog dat de deur eigenlijk constant open en dicht moest,” legt Christiaan uit. “Bovendien waren mijn jongens gewend om hier met vrij hoge snelheid met de heftrucks en pompwagens op de deur af te rijden en werden ze geremd door de oude deur die niet snel genoeg omhoog ging. Efaflex heeft toen hun Turbodeur voorgesteld die niet in 2 maar 3 meter per seconde omhoog gaat.”

“Dat is mogelijk dankzij de lichtere materialen die in deze deur verwerkt zitten,” vertelt Frank. “Hier is immers de isolatiewaarde veel minder van toepassing en kan de deur, middels een krachtigere motor, sneller omhoog. Bovendien is de deur gebouwd met doorzichtig kunststof zodat je kan zien wie er vanaf de andere kant komt aanrijden en hebben wij de bijbehorende aanrijpalen

Storage, checking and handling of climatecontrolled fruit

With us your fruit is in good hands. From arrival at the port to collection from our storage; we offer your product the best possible treatment.

In our storage locations in Vlissingen and Kruiningen, the products are subjected to a quality check, after which they are stored and kept at the desired temperature until you want to transport the products further. + 31 113 322 352 - Kruiningen | + 31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

104

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

Kruiningen Cold Store

Vlissingen Fruit Terminal www.zzcoldstores.com

die de veiligheid garanderen ook bijgeleverd.”

SUBSIDIE VIA ENERGIEINVESTERINGSAFTREK De deuren van Efaflex hebben echter niet het goedkoopste prijskaartje op de markt maar daarvoor komt de expertise van Jelte Aben om de hoek kijken, de subsidiespecialist en directeur van Impact-Subsidieadvies die de drietrapsmotor in het verhaal compleet maakt. “Hiervoor moeten we even terug naar het begin van dit verhaal,” vertelt Christiaan. “Het besluit om deze deuren aan te schaffen was vooral ingegeven door het feit dat ik mijn pand beter wilde isoleren om zo te besparen op energiekosten. Daarmee wordt ons pand met de investering in deze deuren veel energiezuiniger. Efaflex kan ons ontzorgen in die subsidieaanvraag, die voor een leek vaak vrij ingewikkeld is, dankzij de expertise van Jelte.”

“De overheid stelt subsidies beschikbaar voor deze energiebesparende investeringen,” licht Jelte toe. Wel moeten er dan energiebesparingsberekeningen aangeleverd worden om de energiebesparing aan te tonen. We verzorgen de complete subsidieaanvraag voor de klant, incl. de bespa-

ringsberekeningen. “Daarbij is het belangrijk dat de energiebesparing bij een bedrijf binnen een bepaalde bandbreedte vallen. Te weinig besparing levert geen subsidie op. Bij een teveel aan energiebesparing is de redenatie dat de investering zichzelf te snel kan terugverdienen in het bedrijf.” Op de vraag of dat het geval is met de deuren die Efaflex heeft neergezet bij Van Ravenswaaij antwoord Jelte met een glimlach “geen commentaar.”

Door de panelen op een spiraalrol te draaien gaat de deur sneller open en dicht

De innovatieve vriesceldeur van Efaflex valt ook onder de subsidieregeling uit de EIA (Energie-investeringsaftrek) verzekert Jelte ons. Hier is de besparing namelijk erg aantrekkelijk voor bedrijven en dus ook voor de maatschappij.” Frank geeft het voorbeeld van een van de eerste klanten van Efaflex, een visbedrijf op Urk. “Hier zag je na plaatsing van onze deuren dat het bedrijf van een ijspaleis veranderde in een keurige verwerkingshal waarbij tevens significant minder energie werd verbruikt.”

Perfect gebouwd met polyiscocyanuraat (P.I.R.) of polystyreen isolatiepanelen van topkwaliteit Compleet programma schuifdeuren en hefdeuren

Naast energiebesparingen en een constante temperatuur dragen de deuren van Efaflex ook bij aan de kwaliteit en bewaarbaarheid van het product. “Omdat we minder moeten koelen, onttrek je minder vocht en dat is gunstig voor diverse soorten groenten en fruit.” (TD)  j.brouwer@Efaflex.nl christiaan@ravenswaaij.nl j.aben@impact-subsidieadvies.nl

 Gekoelde  Gekoelde opslag opslag  Gekoelde opslag  Douaneformaliteiten  Douaneformaliteiten  Douaneformaliteiten  Kwaliteitsbeheersing  Kwaliteitsbeheersing  Kwaliteitsbeheersing  added Value logistics added logistics  Value  Value added logistics (rijpen,omen verpak, labeling) (rijpen,omen verpak, labeling) Cold storage (rijpen,om- en verpak, labeling)  Customs formalities Containertransport  Containertransport  Containertransport  Quality control  Dagelijks groupagetransport  Dagelijks groupagetransport  Value Added logistics  Dagelijks groupagetransport (ripening, repackaging and packaging, labelling)

 Container transport

Gasdichte koelcellen

 Daily groupage shipments

Tevens brandwerende panelen Renovatie en onderhoud Wanden, plafonds, sorteerruimte Breda tel: 076 - 5720586

www.javeko.nl info@javeko.nl

ilnctofrnoot@ t(0031) rol.n174 l 174 T 60 (0031) E infoE@cinofooE@lccooon lr.onlc.nlol olTcTon(0031) 63 60174 52 63 60 52 63 52 E info@coolcontrol.nl Honderdland T (0031) 174 52 63Maasdijk 602676 •LSwww.coolcontrol.nl • 2676 90 • www.coolcontrol.nl HonderdlandHonderdland 90 •90 2676 LSLS •Maasdijk • Maasdijk www.coolcontrol.nl Honderdland 90 • 2676 LS Maasdijk • www.coolcontrol.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

105

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Rob van Opzeeland over nieuw koelhuis in Ridderkerk:

“Ondanks hoge prijs per vierkante meter was keuze voor Ridderkerk niet moeilijk”

Het nieuwe koelhuis in Ridderkerk

Op het agrologistieke bedrijventerrein Nieuw-Reijerwaard in Ridderkerk verrijst momenteel het nieuwe koelhuis van Kivits–Goes Handling, VGK Cool Logistics en ERP. “De buitenkant van het pand is een heel eind. Met het interieur zijn we tot het einde van het jaar nog behoorlijk druk”, vertelt Rob van Opzeeland. Het pand biedt in de eerste fase ruimte aan de opslag van een kleine 18.000 pallets fruit die door KivitsGoes en VGK geëxploiteerd zullen worden. Daarnaast komen er een verpakkingsruimte van 3.500 m2 en kantoorruimte voor vaste klanten.

“W

e zijn vier weken later gestart met de bouw dan de bedoeling was omdat er kieviten en plevieren zaten te broeden op ons perceel. Die tijd proberen we nu in te halen en dat lijkt aardig te lukken”, vertelt Rob. “Ik ben enorm trots op de snelheid waarin we dit bouwproces naar een goed einde gaan brengen. Het is een bouw met een investering van dik 30 miljoen euro, waar veel partijen en stakeholders bij zijn betrokken, maar toch gaan we dit realiseren in anderhalf jaar vanaf het moment dat we besloten dat we ergens moesten gaan bouwen!”

106

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

KLANTEN IN DE WACHTRIJ De locatie in Ridderkerk lijkt op het eerste gezicht niet de meest goedkope, maar toch kozen de partijen er vol overtuiging voor.

“We hebben meerdere locaties bekeken, maar kwamen toch op Ridderkerk uit. We zijn vijf jaar geleden in Barendrecht terecht gekomen toen we een mooie deal konden sluiten met Miguel Gonzalez. Gezien de groei en ontwikkeling die we daar doormaakten, hebben we vervolgens een deal gemaakt met WDP om ook te starten in het oude Hagé-pand. We hadden veel tevreden klanten en ook klanten in de wachtrij

staan, die we nog niet konden bedienen i.v.m. onze capaciteit. Dit laatste, in combinatie met het feit dat onze huidige locaties op Barendrecht niet voldoen aan de laatste stand der techniek, zijn we op zoek gegaan naar uitbreiding van de koelcapaciteit voor een geschikte prijs.”

“Ridderkerk is weliswaar een dure locatie, maar voor onze klanten wel een hele goede locatie in de nabijheid van de containerhaven en goede ontsluiting met het achterland, maar ook de bereikbaarheid voor onze medewerkers is erg relevant. Andere locaties zijn significant goedkoper, maar zouden voor onze klanten niet de grootste vreugde opleveren. Dit is namelijk één van de weinige locaties waar je ’s middags om drie of vier uur nog een pallet handel kunt verkopen aan een Duitse of Franse klant, waarbij je het ook vervoerstechnisch nog goed kunt organiseren. Aan ons de taak om de nieuwbouw op zo’n creatieve manier vorm te geven dat we zoveel mogelijk pallets kwijt kunnen per vierkante meter.”

Het pand is bijna 16 meter hoog en telt in totaal 16.000 m2

DE HOOGTE IN De oplossing is dus om de hoogte in te bouwen en dat resulteerde in een ontwerp van een drie verdiepingen tellend koelhuis met fruitopslag 4 hoog. “Het pand is bijna 16 meter hoog en telt in totaal 16.000 m2. We hebben een grote in- en ompakruimte van 3.500 m2 en 29 koelcellen met een capaciteit variërend van 250 tot 1.250 pallets.

Daarnaast hebben we 1.600 palletplaatsen waar we terug kunnen koelen tot -3 graden Celsius”, somt Rob op. “Ook hebben we een vriescapaciteit van 500 pallets. We willen onze klanten volledig ontzorgen en kregen van hen vraag naar het vriezen van dadels, zongedroogde tomaten en andere grondstoffen.”

Voor fase 1 staan nog geen rijpcellen gepland, maar deze staan wel hoog op het verlanglijstje en er is dus wel rekening mee gehouden in het pand. Inmiddels hebben we op onze locatie in Drunen hier ook de nodige ervaring mee opgedaan en ook de collega’s van VGK hebben die kennis, ove-

rigens alleen voor het rijpen van exoten als avocado’s, pruimen en mango’s. We hebben geen plannen om de bananenbusiness in te gaan. Verder is het voor ons is het niet zo belangrijk om de grootste speler te zijn, maar we willen wel graag heel veel waarde toevoegen in nauwe samenwerking met onze klanten.”

“Het echte fijnmazige orderpickwerk, zoals we dat in Waalwijk en De Meern doen, zul je hier minder terugvinden. Dit is een echte fruitlocatie. Natuurlijk hebben we hier ook wel klanten die veertig colli verkopen, maar dan spreek je over maximaal enkele tientallen orders met echte orderpick per dag. Als er vraag komt naar de echte fijnmazige activiteiten, zoals het verpakken van maaltijdboxen, dan zijn onze andere locaties daar geschikter voor. Hier in Barendrecht zul je de hoogte in moeten om je vierkante meterprijs in de pas te laten lopen, anders is het een utopie om een fatsoenlijke boterham te verdienen!”

De ontwikkeling van de nieuwbouw is in handen van Kivits–Goes Beheer en een bouwteam, aangestuurd door hoofdaannemer Willy Naessens Nederland. Na realisering draagt Kivits-Goes het pand over aan WDP. Die versterkt daarmee haar vastgoedportefeuille in het agro-logistieke cluster Barendrecht-Ridderkerk. “Uiteraard proberen we zo duurzaam mogelijk te bouwen.

Daar maak je allerlei keuzes voor. Zo leggen we het dak vol met zonnepanelen, maar uiteindelijk staat de kwaliteit van onze dienstverlening wel bovenaan”, benadrukt Rob.

VERRIJDBARE STELLINGEN In het pand wordt gewerkt met verrijdbare stellingen. “Wederom niet de goedkoopste oplossing, maar zo kunnen we wel direct bij elke pallet. Vroeger kreeg je een container Thompson Seedless druiven in 10x500 gram je koelhuis in gereden en maakte het vervolgens niet zo uit met welke pallet je startte, maar die tijd is voorbij. Elke pallet is uniek. Op deze manier kunnen er enerzijds zo veel mogelijk pallets in de cel, maar AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

107

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

In de koelcellen wordt gewerkt met verrijdbare stellingen

kunnen we ook zonder al te veel handling, snel bij elke individuele pallet komen. We werken in de cel met vier hoog, maar dat is met reachtrucks nog goed werkbaar.”

De kantoorruimte in het pand bedraagt 3.500 m2. “We hebben veel vraag naar bedrijven die kantoor bij ons houden. Dat geldt overigens voor onze locaties in Drunen, De Meern en Barendrecht. Dit varieert van kleine bedrijven tot bedrijven met veertig man personeel. Wij zetten ons in om 108

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

de logistieke keten zo efficiënt mogelijk in te richten, zodat de klanten zich bezighouden met hun corebusiness: de fruithandel.

Er zullen in eerste instantie al zo’n vijf tot tien bedrijven bij ons intrekken, maar we bouwen niet voor niets 3.500 m2 kantoor.

Dat doen we niet omdat we straks naar lege tafels willen kijken.”

BEZOEK ALTIJD MET BEGELEIDING Hoewel de klant ten allen tijde koning is, heeft de logistieke dienstverlener één

belangrijke basisvoorwaarde. “We zijn ten allen tijde onafhankelijk. Dat garanderen we door al het bezoek te begeleiden en dat betekent ook dat het voor niemand is toegestaan om zomaar de cel in te lopen. We zijn hier minimaal één FTE per jaar aan kwijt, maar hierdoor voorkomen we dat de commercialisant van klant A bij de pallet van klant B komt. Bezoek is van harte welkom, maar men moet zich aanmelden en dan begeleiden wij ze naar de juiste handel. Veel commerciële mensen moeten daar

enorm aan wennen, maar voor ons werkt het fantastisch.”

Chauffeurs zijn bij VGK Cool Logistics en Kivits-Goes altijd welkom binnen de openingstijden. “We weten dat collega’s met slottijden werken, maar wij zitten daar toch wat anders in. Wellicht dat onze achtergrond in het transport daar ook een rol in speelt. De praktijk van een tijdsslot is toch vaak weerbarstiger dan de theorie.

Natuurlijk kunnen wij ook geen 50 auto’s per uur afhandelen, maar in overleg met

onze klanten proberen we wel te komen tot een zo hoog mogelijke dienstverlening, zonder dat we al te veel concessies moeten doen aan de efficiency. Weet je, als je te klinisch te werk gaat, streef je ook je doel voorbij. Door alleen aan de efficiency-knop te draaien, krijg je ook geen blije klanten en daar zijn we wel naar op zoek!” (IH)  robvanopzeeland@kivitsdrunen.nl etienne@vgkcoollogistics.nl pbgoes@goeshandling.nl

KOEL- EN VRIESHUISBOUW

ISOLATIESYSTEEMBOUW

Bij K.I.M. Nederland profiteert u van een unieke expertise in de koelen vrieshuisbouw en isolatiesysteembouw. Deze is volledig afgestemd K.I.M. Nederland B.V.

op uw logistieke organisatie en de actuele marktontwikkelingen in uw

Tweelingenlaan 144

branche.

7324 BP Apeldoorn T. +31 (0)55 368 91 91

Dat zorgt voor een eindproduct dat exact aansluit op uw eisen en

info@kim-nederland.nl

wensen!

www.kim-nederland.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

109

Goedhart® DVR

Kelvion CDK

ONZE LUCHTKOELERS HOUDEN UW PRODUCTEN VERS

Goedhart® VNS

www.kelvion.com

De Primeur thema volgende maand :

Machines

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32

Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl

Koeltechniek

DE RYCK  Koel- en diepvriescellen met: o Freon

o Ammoniak o CO2

 Koelcellen sleutel op de deur  ULO fruitcellen  Warmte recuperatie Voor fruitkoelinstallaties van hoge kwaliteit.

- Uitgekiend ontwerp, gericht op optimale bewaarresultaten - Hoogwaardige materialen voor een lange levensduur - Zorgvuldige montage en goede (24hr) service Onze referenties bewijzen het!

Vraag vrijblijvend informatie.

Govers Koeltechniek b.v. • Tilburgsebaan 14 • 5126 PH GILZE • Tel. 0161 - 456 800 info@goverskoeltechniek.nl • www.goverskoeltechniek.nl

110

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

 Warmtepompen  Airconditioning Dijkstraat 74 9120 Melsele Tel. 03/755.10.10 – Fax 03/775.21.28 www.de-ryck.be - info@de-ryck.be

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Cool Port I

Kloosterboer wil straks efficiënter retourvrachten verzorgen vanuit Cool Port II

Fruit eruit, diepvriesfriet erin Reefercontainers met fruit komen per schip aan bij Cool Port I in de Rotterdamse Waalhaven. De pallets gaan eruit en in de toekomst worden de reefers daarna direct gevuld met diepvriesfriet en gelijk weer terug met de barge richting de Maasvlakte gestuurd. Die diepvriesfriet komt naar verwachting begin 2022 uit het nieuwe hoogbouwvrieshuis Cool Port II gerold en dat volledig automatisch.

O

p Cool Port I komt vooral het overzeese fruit aan voor de Europese markt. “Wat we hier vooral over de vloer krijgen, is fruit van het zuidelijk halfrond,” vertelt DerekJan van Rees. “Zoals bekend hebben de importseizoenen voor fruit vaak te maken met een aantal pieken in het jaar terwijl de toekomstige diepvriesopslag juist een jaarrond op niveau blijft. Dan stellen mensen al snel de vraag hoe we het niveau van de lege reefers kunnen afstemmen op deze van de frietexport. Toch zijn wij er niet bang voor dat we straks te weinig containers binnenkrijgen in de Waalhaven om deze straks efficiënt weer te vullen met frites uit het toekomstige volledig geautomatiseerde vrieshuis Cool Port II. Na het citrusseizoen vanuit Zuid-Afrika volgen immers de drui-

venseizoenen vanuit Brazilië, Zuid-Afrika, Zuid-Amerika en India, aangevuld met jaarronde producten, zoals avocado’s, mango’s, limoenen en ananassen. Zo komen we het hele jaar door zeker aan onze volumes.

Daarnaast zien we ook een lichte groei in de aankomsten van druiven en citrus uit landen als Egypte en Turkije al blijft dit beperkt. Deze landen kunnen zich immers ook beroepen op trucktransport en wij richten ons toch vooral op het containerverkeer.

Met het terug vullen van de reefercontainers verwacht Jan-Derek echter geen 100 procent retourzendingen te kunnen verzorgen. “We zijn wel gebonden aan de rederijen wat betreft de reefercontainers. Toch

Koelcel bij Cool Port I

komt het wat betreft de afvoer altijd wel goed bij ons door de ligging bij een aantal belangrijke rederijen die gevestigd zijn in Rotterdam. Maar de focus komt vooral te liggen op de afvoer met de barge richting de Maasvlakte waarmee we veel wagens van de weg halen tussen Waalhaven en Maasvlakte. Dat doen we overigens nu ook al volop met deze vorm van modaliteit.”

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

111

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Artist Impression Cool Port II

COOL PORT II Dan nu door naar de bouw van het vrieshuis door Kloosterboer op de Waalhaven. Deze zomer werd begonnen met de bouwplannen van deze ‘machine’ zoals Wilko Scholtens van Kloosterboer het zelf noemt. “Alles binnen dit nieuwe hoogbouwvrieshuis is straks geautomatiseerd. Je kan dit dus wel zien als een enorme logistieke machine met daarin robotkranen die over rails rijden om de pallets op hun plaats te zetten, zonder dat er ook maar een medewerker bij komt kijken.” Overigens krijgt het pand niet de primeur want eerder bouwde Kloosterboer dergelijke state-of-the-art vrieshuizen op de Maasvlakte, Frankrijk, Zweden en Lelystad waar een aantal grote klanten als een Mc Cain in Lelystad en Farm Frites op de Maasvlakte zich aan hebben gecommitteerd als de grootste klanten voor deze locaties. “Boven alles blijven dit ondanks die grote klanten wel publieke vrieshuizen.”

De nieuwe locatie Cool Port II zal vooral bedoeld zijn voor de producten van LambWeston/Meijer.

Eerder noemden we de efficiëntieslag die Kloosterboer hoopt te maken met de naast elkaar gelegen Cool Ports. Men haalt het importfruit uit de reefers die aankomen op Cool Port I en vult deze met bewerkte aardappelproducten uit Cool Port II. Toch ziet Wilko meer voordelen voor deze locatie. “Op deze locatie kunnen de fabrikanten hun producten veel makkelijker leveren. Het scheelt toch al weer 40 kilometer extra naar de Deepsea-terminals in de Maasvlakte. Bovendien laden we hier de 112

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

Cool Port I

Cool Port II

• Koel- en vriescentrum voor importfruit

• Volledig geautomatiseerd multicustomer hoogbouwvrieshuis

• Realisatie bouw: September 2017

• Realisatie: januari 2022 (verwacht)

• Capaciteit: 40.000 pallets (10.000 vriesopslag en 30.000 koelopslag)

• Capaciteit: 60.000 pallets

• Docks: 37

• Zonnepanelen: 2.700

• Zonnepanelen: 11.000

containers op een barge waarmee we ook flink wat vrachtverkeer van de weg halen rond de Maasstad. Naast de logistiek van de friet-export is de locatie van Cool Port II ook interessant voor klanten die import diepvriescontainers ontvangen, deze snel willen lossen en vanuit Rotterdam palletdistributie zoeken. Ook is het vrieshuis goed geschikt voor distributie van vriesgoederen naar de retail vanwege de goede sorteer- en picking-mogelijkheden.”

Die intermodale slag blijft echter vooral liggen bij het transport van de Cool Port II naar de terminals aan de Maasvlakte. De aanvoer zal nog wel grotendeels bij de vrachtwagen liggen. “Dat komt eigenlijk om de simpele reden dat het hele proces van de fabriek tot aan onze opslag volledig geautomatiseerd is. in de fabriek gaat het automatisch een trailer in die werkt met een kettingband en die halen we er hier ook weer automatisch uit. Eigenlijk raakt niemand de pallets aan totdat ze in de container gaan. Het klopt inderdaad dat het mogelijk is om eventueel

• Docks: 15 volautomatische docks

de diepvriesfriet ook met een barge naar onze locatie te halen maar dat is op deze korte afstand tussen de fabriek en de toekomstige Cool Port II totaal niet effectief.

Omdat het laden en lossen van containers dan handmatig gedaan dient te worden.”

Dankzij die volledige automatisering moet Wilko ook lachen als we vragen naar het aantal docks dat Cool Port II straks gaat tellen. “Iedereen wil altijd docks tellen en als we dan vertellen dat er 15 hebben dan lijkt dat vrij weinig. Mensen verkijken zich dan een beetje op het feit dat deze processen volledig automatisch zijn. Dat betekent dat we in 15 minuten een vrachtwagen kunnen legen en dat is behoorlijk snel.”

Wilko wijst er wel op dat deze locatie niet bedoeld is voor de langdurige opslag van diepvriesproducten. “Je moet hier denken aan opslag voor een paar weken maar zeker niet voor maanden. We hebben namelijk geïnvesteerd in een vrieshuis waar veel bewegingen bij komen kijken en dus een

Automatische intake hoogbouwvrieshuis

hoog verloop van producten bij ons in het vrieshuis. Als je langdurig bewerkte aardappelen wilt opslaan, is dat zonde want de efficiëntie maken we in die bewegingen.”

Net als in Cool Port I gaat men bij Cool Port II met tijdsloten werken voor het ophalen van de ladingen. “Nog voordat de chauffeur daarbij op bestemming is kunnen wij in onze geautomatiseerde ruimtes de bestellingen al klaarzetten,” vertelt Wilko. “Dat is vooral handig bij ingewikkelde ladingen zoals een groupage-rit waarbij de pallets in bepaalde positie in de vrachtwagen geladen moeten worden. De robot kan dan al deze pallets klaarzetten en naar de expeditie sturen voor het laden van de wagens.”

DUURZAAMHEID Cool Port I voldoet aan de BREAAM ‘outstanding’ norm. De hoogst haalbare duurzaamheidscategorie. Dit is ook ons doel voor Cool Port II . “De energie voor Cool Port I halen we van de zonnepanelen van ons dak,” vertelt Derek-Jan. “Op de meest zonnige zomerse dagen zijn we daarmee volledig zelfvoorzienend terwijl we juist meer capaciteit nodig hebben op deze dagen omdat het warmer is.

Ook Cool Port II zal worden voorzien van zonnepanelen en is 35 tot 45 procent energie-efficiënter dan conventionele koelhuizen. De reden daarvoor is vrij simpel.

“Warmte stijgt op en hoe hoger je gaat hoe minder je daar last van hebt. Zo kunnen

we op deze nieuwe locatie straks efficiënt koelen. Bovendien speelt mee dat straks de opslag hermetisch afgesloten is waardoor je geen warmte meer naar binnen mee kunt nemen en ook geen koude mee naar buiten. De pallets gaan immers naar binnen en buiten via een aantal sluizen.” Voor de monteurs die in de toekomst eventueel wat euvel moeten verhelpen in deze geautomatiseerde loods heeft Wilko wel een tip: “Kou bestaat niet, alleen slechte kleding.” Met de bouw van Cool Port II is er nog voldoende ruimte over voor een volgende fase: Cool Port III. (TD)  Wilko.scholtens@kloosterboer.nl Derek-jan.van.rees@kloosterboer.nl

De oplossing van nu voor het koelen van morgen!

www.coolmark.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

113

SPECIAL • Koelen, bewaren, rijpen

Peter Hoek, Reftech; Frank Nauta, VDH Products over nieuwbouw Trofi Pack Den Hoorn:

“Klaar voor de toekomst met nieuwste generatie koel- en rijpcellen” Sinds dit jaar is Trofi Pack actief vanuit een nieuw DC in Den Hoorn.

Het nieuwe pand werd samen met Van der Helm gebouwd langs de snelweg A4. Ook partners Trofi, BeeOrganic, ABC Fresh en Fresh4U zijn in het pand gevestigd. Voor de bouw van de nieuwe koel- en rijpcellen waren Reftech en VDH Products erbij betrokken.

“N

a de start in 2016 in de Lier van onze trouwe opdrachtgever Trofi Pack gaf deze in 2018 te kennen een stormachtige groei te hebben doorgemaakt en na te denken over uitbreiding,” vertelt Peter Hoek, directeur van Reftech. “Het gevolg was dat er daadwerkelijk uitbreiding noodzakelijk werd. De bedrijfsvoering, gebaseerd op de lange termijn visie, bleek op de oorspronkelijke locatie in de Lier niet meer mogelijk,” aldus de directeur Harry van der Hout van Trofi Pack.

“Hierdoor werd uitwijken naar de nieuwe locatie in den Hoorn noodzakelijk, waar alle activiteiten onder één dak konden worden ondergebracht,” aldus Peter. “Intensief 114

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

overleg volgde, waar alle wensen van de klant ten behoeve van de koeltechnische installatie uitgebreid zijn doorgenomen. De eisen, die aan de techniek gesteld worden en de huidige wet- en regelgeving, hebben gediend als basis voor dit project.

In totaal zijn er 13 grote koelcellen en 10 rijpkamers in het nieuwe pand gerealiseerd. “Het resultaat is een hoogwaardige installatie welke garant staat voor de hoogste bedrijfszekerheid en energie efficiëntie. Voor de condensors is gekozen voor de V-shape modellen van GEA met overcapaciteit i.v.m. rendement en bedrijfszekerheid.

De koelcompressoren zijn van het Duitse merk Bitzer en voorzien van de hoogste

energie efficiëntie ten behoeve van het genoemde rendement.”

VDH Products levert de meet- en regelapparatuur van de genoemde cellen. “Alle VDH regelaars staan met elkaar in verbinding en werken efficiënt samen,” vertelt Frank Nauta, accountmanager van VDH Products. “Binnen het bedrijf kan men gemakkelijk vanuit het kantoor de koelcellen en rijpkamers bedienen en registratie analyseren. Bij de koelcellen is er gekozen voor de MC3-Fruit, waarbij 5 koelcellen op één regelaar geprogrammeerd kunnen worden. Voor het rijpen van het tropisch fruit is gebruik gemaakt van de nieuwste besturing: de Proba 5 die de oudere Proba 110 vervangt. De Proba 5 is gemonteerd in een compacte schakelkast boven op de rijpcel. Alle geïnstalleerde MC3-Fruit fruitregelaars komen samen in een centrale schakelkast. Deze schakelkast bevat tevens twee MC3-SC regelaars, die de compressoren en condensors aansturen. Al met al een

De schakelkasten met daarop aangesloten de fruitmeters en -regelaars

De nieuwe cellen bij Trofi Pack

behoorlijke schakelkast die maar liefst 4 meter breed is. Dit was dan ook voor ons een mooie technische uitdaging.”

Dat Trofi Pack voor VDH Products heeft gekozen wijdt Frank, naast de al jarenlange ervaring die Trofi Pack heeft met de VDH regelaars, vooral aan een aantal voordelen die de regelaars bieden ten opzichte van de concurrentie. “Wij werken met een open en transparant systeem en dus ben je als eindgebruiker niet gebonden aan project specifieke software. In de praktijk komt dat er dus op neer dat je als eindgebruiker

eigenaar bent van het systeem. De eindgebruiker kan dus alle aanpassingen zelf doen zonder dat daarvoor een softwareprogrammeur nodig is. Je bent daarmee dus volledig in controle over hoe de regeling ingesteld dient te worden.”

Reftech is op dit moment in afrondende fase met de installatie ten behoeve van de expeditie en halkoeling, welke nog meer mogelijkheden biedt voor expansie. De oplevering hiervan vindt plaats medio 4e kwartaal 2020. “Wij zijn voor deze projecten zowel adviserend als uitvoerend part-

De fruitregelaars van VDH Products

ner geweest wat als basis diende voor een prettige samenwerking en gewenst resultaat. Als uitvoerend partner zal Reftech de geplaatste installaties periodiek onderhouden, zodat de kwaliteit van de installatie en het product van de klant gewaarborgd wordt en blijft aldus Peter Hoek van Reftech. “Wij danken Trofi Pack, met name de heer Harry van der Hout, voor het in ons gestelde vertrouwen en wensen Trofi Pack een vruchtbare toekomst.” (TD)  phoek@reftech.nl f.nauta@vdhproducts.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, bewaren, rijpen • 2020

115

Dick Pijpers

Spruitkool (Brassica oleracea, convar. oleracea, var. gemmifera) Crucuferae De spruitkool behoort tot de familie van de Cruciferae (kruisbloemigefamilie).

Tot dit geslacht behoren een twintigtal soorten, waaronder een aantal belangrijke cultuurgewassen, zoals sluitkool en raapsoorten, bladkool en koolzaad.

Oorspronkelijk komen de spruiten uit het Middellandse Zeegebied, waar ze al duizenden jaren worden geteeld. Men neemt aan dat de spruiten in de Romeinse tijd in Italië werden geteeld en mogelijk al in de jaren 1200 in België. De moderne spruiten die we nu kennen, werden voor het eerst in België geteeld in het jaar 1587. De eerste aanvoer was op de groentemarkt van Brussel. Vandaar de naam Brussels sprouts. Rond 1800 vindt de eerste teelt plaats in Amerika door Franse kolonisten.

De spruiten zijn een belangrijke wintergroenten, doordat ze winterhard zijn. Net als boerenkool en groene savoyekool zijn de spruiten bestand tegen matige tot strenge vorst tot –12°C. De plant beschermt zichzelf door het zetmeel bij bevriezing om te zetten in suikers. Hier komt ook de opvatting vandaan dat ze pas lekker zijn als ‘de vorst erover is gegaan’. De meeste rassen van tegenwoordig zijn echter ook zonder die vorst smakelijk. Ja, zelfs kinderen vinden spruitjes lekker.

Spruiten lijken op kleine groene of paarse sluitkooltjes, ze worden echter niet tot deze Nederland: Spruitkool, Spruiten Engeland: Brussels sprouts Duits: Rosenkohl, Sprossenkohl, Brüsseler Kohl Frankrijk: Chou de Bruxelles Spanje: Col de Bruselas Italië: Cavolo di Bruxelles

116

AGF Primeur 10 • 2020

groep gerekend. Ze groeien in de bladoksels van de spruitkoolplant aan een lange rechte stam. De kleine kooltjes bestaan uit een korte stengel, de zogenaamde pit en een groot aantal over elkaar geslagen groene blaadjes. Spruiten worden alleen in de vollegrond geteeld. Het seizoen loopt van ongeveer eind augustus tot april. De groente komt voornamelijk uit eigen land.

Als er veel vraag is, dan wordt de groente in de voorjaarsmaanden geïmporteerd vanuit Engeland.

Met de komst van hybriderassen begint de oogst al in augustus; in die maand is er echter nog niet veel vraag naar spruitkool. De industrie neemt deze spruiten voornamelijk af voor de verwerking tot diepgevroren producten.

Spruiten worden in ons land eenmalig machinaal geoogst. Ze worden ongeschoond en geschoond aangevoerd.

Gebruik door de consument: Losse blaadjes afpellen, uiteinde van de stronkjes afsnijden, goed wassen en beetgaar koken. Maar ook wokken, roerbakken, blancheren. Verwerken in een stamppot of smoren in boter, afmaken met nootmuskaat en wat zout.

Smaakt prima bij wildgerechten en kastanjes. Maar vergeet de stoofperen niet.

Opslag en bewaren: Gekoeld bij -1°C en bij 90 tot 95% RV: 3 tot 4 weken. Bij 2 tot 5°C en 90 tot 95% RV: 5 tot 7 dagen.

Aanvoer: van medio augustus tot eind maart.

Belangrijke Europese teeltlanden zijn: Nederland, Engeland, België, Duitsland en Frankrijk Enkele zaadvaste rassen zijn o.a.: Roodnerf. De naam heeft dit ras te danken aan de paars aangelopen bladsteel en

hoofdnerf. De spruit zelf is echter donkergroen. Hiervan zijn vele selecties van vroeg tot laat bekend. De oogst begint eind september en gaat vaak door tot maart.

Groninger. Ook hier zijn veel selecties van bekend. Dit ras werd vroeger veel in het Noorden van Nederland geteeld.

De oudste hybriderassen zijn Olaf en Thor. Het veredelen en hybridiseren gaat snel waardoor het aantal rassen jaarlijks toeneemt. Enkele rassen zijn o.a.: Jackeline F1 – Veraline F1 – Trafalgar F1 – Napoleon F1 – Abacus – Cobelius – Divino – Octia – Profitus. Paarse /rode spruiten: Rubine, Red Bull, Coraletta.

De spruiten van zowel klasse I als klasse II en worden meestal gesorteerd volgens onderstaande sorteringsschaal: E – 14 –18 mm (geschoonde spruiten D spruiten). D – 16 – 23 mm. A – 23 – 31 mm. B – 31– 41 mm. C – vanaf 41 mm Voedingswaarde per 100 gram vers product Energie: . . . . . . . . . . . . 172 kJ/ 41 Kcal Water: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 g Koolhydraten: . . . . . . . . . . . . . . . . 5 g Eiwit: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 g Vet: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,5 g Calcium: . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 mg Kalium: . . . . . . . . . . . . . . . . . 500 mg IJzer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 mg Vit. A: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 mg Vit. B1: . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,12 mg Vit. B2: . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,12 mg Vit. C: . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 mg © Dick Pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

Inventaris

Ronald Gooijer:

“AGF-afdeling heeft binnen Dirk sterk aan belang gewonnen” Hoewel hij voor een technische studie koos, kwam Ronald Gooijer als student terecht in de levendige wereld van de AGF. Dat vond hij zoveel leuker, dat hij voor een (AGF-)carrière binnen Dirk ging. Inmiddels is Ronald al 40 jaar werkzaam voor de supermarktketen: “Het is nooit bij me opgekomen om over te stappen.”

D

e studiekeuze zorgde er wel voor dat Ronald van Bergen (Noord-Holland) op zijn 18e naar Rotterdam verhuisde. Daar kwam hij er snel achter dat de studiebeurs slechts de halve maand qua onkosten dekte. Daarom stak hij zijn handen uit de mouwen bij supermarkt Bas van der Heijden. Samen met de winkels Digros en Dirk van den Broek maakte deze keten deel uit van één en dezelfde formule. Sinds 2014 opereren de winkels allemaal onder de naam Dirk.

Omdat het werken bij Bas hem zeer goed beviel, werd de bijbaan al snel verruild voor een volledige baan.

Dat had te maken met de AGF-afdeling waar Ronald een echte passie voor kreeg. Tien jaar lang werkte hij als AGF-specialist in de winkel.

Daarna werd hij AGF-manager waar hij verantwoordelijk werd voor de AGF-afdelingen van diverse filialen en het aansturen van de AGF-specialisten. “Ik nam AGF-specialisten aan, leidde ze op en beoordeelde ze. Ik maakte de afspraken met de groothandel over verkoopprijzen en reclamepakketten. In die tijd hadden de AGF-specialisten zelf nog weinig te vertellen over de AGF-afdelingen, dat is nu gelukkig anders”, herinnert Ronald zich.

Na ruim acht jaar maakte Ronald de stap naar rayonmanager voor de regio Rotterdam en Noord-Brabant. “Dat was een mijlpaal in mijn carrière. Toen ik op mijn 18e begon keek ik huizenhoog tegen die functie op. Maar dat is Dirk. Het is een organisatie waar volop mogelijkheden zijn. Als je carrière wilt maken en je hebt de drive en passie, kun je alles bereiken wat je kunt bedenken.

Daarom vind ik Dirk zo’n leuke organisatie om voor te werken en dat is in die 40 jaar niet veranderd.”

driedaagse opleiding op locatie aan AGFchefs waarbij hij hen vol passie de kneepjes van het vak overbrengt.

In de veertig jaar is er op het gebied van AGF veel veranderd. “Het grootste verschil is dat producten jaarrond in de schappen liggen. Vroeger was het seizoensgebonden en vond je buiten het seizoen bijvoorbeeld geen aardbeien in het schap. Im- en export, teelten bewaartechnieken hebben dat gigantisch veranderd. Producten lagen allemaal los in de stellingen en klanten pakten deze zelf. Wij pakken dat vervolgens voor ze in en wogen het af, waarna de klant bij de kassa kon afrekenen. Als AGF-specialist was je altijd op je afdeling. Nu de openingstijden zo verruimd zijn, is dat niet meer mogelijk.”

Het panklaar/gemak assortiment is in die jaren sterk opgekomen.

In de beginjaren bestond dat uit soep-, nasi-, bamigroenten en taugé. Er waren nog geen koelingen, je kreeg het verpakt binnen, dus was het zaak om dat zo snel mogelijk te verkopen, vertelt Ronald. Ook dat is verleden tijd. “Tegenwoordig is Dirk een van de weinige supermarkten die zijn nek uitsteekt met versgesneden fruit. We hebben een drievaks koelmeubel op de kopstelling staan, dus daar pakken we groot mee uit en dat is voor een service discounter best bijzonder.”

Tien jaar geleden stapte Ronald over naar een nieuwe functie: versbegeleider AGF. In deze rol heeft hij de verantwoordelijkheid voor het begeleiden van de inmiddels 123 AGF-afdelingen van Dirk. Hierbij wordt hij geholpen door een vijftal collega’s. “Ik zie het vooral als mijn taak om de mensen te begeleiden en beter te maken, zowel in de interne systemen als specifiek in de wereld van de AGF, want dat is mijn corebusiness.

AGF is één van de meest kwetsbare afdelingen. Het is zaak mensen zo goed mogelijk op te leiden, op een manier die goed binnen de organisatie past.” Ronald heeft daarom in samenwerking met de HR-afdeling een e-learning AGF ontwikkeld en geeft zelf een

Waar Ronald nog het meest trots op is, is dat de positie van de AGF-afdeling binnen Dirk sterk aan belang heeft gewonnen.

“Vroeger hing de AGF-afdeling er een beetje bij en lag de focus op scherpe prijzen van de kruidenierswaren. Zo’n tien jaar geleden is besloten om van AGF een actiegroep te maken. Het is één van de grootste versgroepen en dat zal alleen maar verder groeien.

Nog niet alle winkels zijn omgebouwd maar in iedere Dirk-winkel schuift de AGF-afdeling naar voren. Het is heel leuk dat iedereen in de organisatie er nu mee bezig is”, besluit Ronald. (ML)  persvoorlichting@detailresult.nl

AGF Primeur 10 • 2020

117

Apps en Gadgets

Welkom in het kleurrijke universum van David Dohan, Creation Primeur. Op Instagram en Facebook vind je de voor hem kenmerkende creaties die hij maakt in opdracht van particulieren en professionals.

Mini Mobile Robotic Printer Papierloos werken is de norm maar misschien wil je af en toe wil je toch iets op papier zetten. Daarvoor is de draagbare Mini Mobile Robotic Printer een uitvinding.

Deze printer laat niet het papier doorlopen, maar loopt zelf over het papier heen. Het is een klein blokje van ca 10 x 10 x 10cm en heeft een inktcartridge en USB aansluiting om hem op te laden.

Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 118

AGF Primeur 10 • 2020

Primeur special volgende maand :

Machines

Reserveer nu uw advertentie:

Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32

Wachtstandverzachter Personeel dat direct en live een telefoonoproep beantwoordt, is duur. Voor je het weet hang je tientallen minuten in de wachtstand waarin je onderworpen wordt aan “liftmuziek”. Om deze irritante wachtstandperiode te verzachten, zijn Google Pixel telefoons voortaan uitgerust met een wachtassistent. Het werkt als volgt. Wanneer je als beller in de wacht wordt gezet, houdt Google Assistant het gesprek voor je bij zodat je weer verder kan met andere werkzaamheden. Zodra Google een medewerker beschikbaar is, meldt de telefoon dat met een geluid, trilling of een melding. Tegelijkertijd wordt de betreffende medewerker aan de andere kant van de lijn gevraagd even te wachten totdat je het gesprek kan aannemen.

Slimme ring Het lijkt op een forse trouwring, maar van binnen zit de strakke titanium ring vol met sensoren, versnellingsmetertjes en andere elektronica. De ring van het Finse bedrijf Oura meet onder meer hartslag, temperatuur en de ademhalingsfrequentie. Gebruikers van de ring willen vooral weten hoe het gaat met hun algemene conditie, stress en slaapgedrag. Het Finse bedrijf dat de ring op de markt brengt, verwacht echter dat hij ook kan helpen een

besmetting met Covid-19 in een vroeg stadium te signaleren.

Vind mijn auto!

Een bekend probleem: je parkeert je auto in een onbekende stad en het kost je uren om de parkeerplek terug te vinden. Met de ‘vind mijn auto!’ app overkomt je dit niet nog eens. Wanneer je je auto parkeert, kun je met de app de gps locatie opslaan. Wanneer je vervolgens weer terug naar je auto wilt gaan, leidt de navigatie je weer terug naar je auto. De app heeft zowel offline- als online mogelijkheden om je auto terug te vinden. Je hoeft je dus geen zorgen te maken of je nog voldoende data in je bundel hebt.

MacBreakZ Af en toe pauze nemen bevordert de productiviteit. In plaats van naar de koffiehoek te sjokken, is het nog beter om wat oefeningen te doen in zo’n korte pauze.

Op kantoor voel je je daar misschien niet gemakkelijk mee maar de thuiswerkers kunnen er ongegeneerd aan de slag met MacBreakZ. De app meet de activiteit van de gebruiker en is individueel instelbaar.

Het adviseert (42) rek- en strekoefeningen met tekeningen.

Groentezakken Deze handige groentevoorraadzakken gemaakt van een katoen/linnenmix zijn een prima bewaarplaats voor aardappelen, uien en knoflook. De zwarte stof aan de binnenkant voorkomt dat er licht bij je voorraad komt. Lucht kan daarentegen wel door de ademende stof circuleren. Dit voorkomt condensvorming en ontkiemen of verschrompelen. Je vult de zak van boven aan en haalt wat je nodig hebt er van onder uit. Ook ideaal voor appels, paprika’s etc.

Weetje: Hoe boerenkool een hype werd in de VS Voor Nederlanders is het eten van boerenkool de gewoonste zaak van de wereld, maar voor Amerikanen was de groente zo’n tien jaar geleden een heuse ontdekking. Boerenkool nam een ware vlucht toen Dr. Oz in 2010 boerenkool bombardeerde tot superfood. In 2013 werd boerenkool trendy genoemd door de New York Times. De krant concludeerde dat elk hip en happening restaurant de groente op de menukaart had staan en kwam er een National Kale Day.

Stamppot boerenkool kennen ze echter niet in de VS, wel smoothies en soepen. Actrice Gwyneth Paltrow bakte ooit boerenkoolchips in de show van Ellen DeGeneres en Beyonce werd gespot in een trui met de naam van de groente erop. Kale klinkt goed, als jongensnaam kent de groente een stijgende populariteit in de VS. Wanneer ze het ‘farmers cabbage’ zouden noemen, zou boerenkool vast een stuk minder populair zijn.

AGF Primeur 10 • 2020

119

PRIMEUR 25 jaar terug...

... oktober 1995 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Frits Simons, Thijmen Tiersma, Thom Dobbelaar, Sharon de Ridder, Liesbeth Stikkelman Illustrator: Sandor Paulus Advertenties: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGFPrimeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.

Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten

Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

Abonnementen: Arie Gunter

Uw verse groenten en fruit nรณg sneller naar de klant, zodat u kosten bespaart en voedselverspilling tegengaat. Dat kan met ons Pesticides Partnership Pakket!

Interesse? Wij doen u graag een voorstel op maat! +31 (0)114 63 54 00 Info-zvl@eurofins.com

eurofinsfoodtesting.nl/snelle-pesticiden-analyses Testing for life

INSPECTRA

2

KIJKT DOOR DE SCHIL Dankzij uiterst nauwkeurige hardware en geavanceerde machineconfiguratie is een hoge precisie van interne classificatie nu haalbaar voor alle producenten.

Inspectra² is het meest geavanceerde interne inspectiesysteem voor verse fruit. Het platform levert hoge prestaties op het gebied van interne kwaliteitsclassificatie, verbetert de operationele inzetbaarheid en garandeert een consistente eetervaring voor de consument.

DANKZIJ INSPECTRA² KUNT U: De eetervaring voorspellen op basis van suikergehalte en droge stof Voorkomen dat fruit met interne problemen de consumenten bereikt Voedselverspilling verminderen door goed fruit uit anders onbruikbare partijen te halen

WWW.COMPACSORT.COM

WWW.TOMRA.COM/FOOD