Primeur 10 - 2021

Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel

oktober 2021 35ste jaargang

10

In dit nummer :

Hardfruit Koelen, rijpen en bewaren

Wij bouwen: rijpcellen koelcellen vriescellen ulo-cellen

DE SPECIALIST

IN HET REALISEREN VAN GECONDITIONEERDE RUIMTES

productieruimtes

www.kim-nederland.nl

01

Opkoop en verkoop gebruikte pallets

02

Nieuwe pallets, kisten en boxen

03 04 05

Vestigingen Helmond

Totaalpartner in Pallets

Moerdijk Noord-Holland

Betrouwbare levering met eigen transport

Rotterdam Sas van Gent

ISPM-15 gecertificeerd

Bel ons

WhatsApp ons

+31 168 357 010

+31 648 000 000

E-mail ons

Bezoek ons

info@palletcentrale.nl

www.palletcentrale.nl

POM Antwerpen

verkoopt

verkocht te koop

RUIMTE OM TE ONDERNEMEN

in bespreking fietspad

N

10

Groen-, geluids- en waterbuffer

5

8120m²

30421m²

6202m² BelOrta

15840m²

N105

24563m²

10224m²

60149m²

SINT-KATELIJNE-WAVER R6

Bedrijfspercelen voor bedrijven actief in de agro-industrie Veiling Zuid is dé site van de toekomst voor de agro-industrie, met een unieke ligging in Sint-Katelijne-Waver net naast de grootste coöperatieve veiling van Europa en aansluitend op een industriezone die reeds heel wat bedrijven vestigt uit de sector. Een Europese toplocatie voor elk bedrijf dat actief is in de agro-industrie. POM Antwerpen heeft hier 30ha aan gronden te koop, de perceeloppervlakte is variabel en bespreken we graag met u in functie van de noden en wensen van uw bedrijf.

CONTACTEER ONS, WE HELPEN U GRAAG VERDER! Els Kenis, T 03 240 68 79, els.kenis@pomantwerpen.be Recente informatie over Veiling Zuid of andere ontwikkelingen van POM Antwerpen vindt u op www.pomantwerpen.be

6 Visie

“Onze focus in de exotenverkoop gaat de komende jaren veel verder dan Europa” Falk Schlusnus, CEO TFC Holland

28

28 “Het ziet er mooi uit” Positieve verwachtingen voor afzet hardfruit na koud en nat jaar

32 Ruimte voor uitbreiding areaal Sweet Sensation tot 400 hectare 34 “Prijs blijft er wel in zitten” 36 Bij goede bewaarbaarheid, goede vooruitzichten 38 “Met de nieuwe RubisGold-appel willen we een collectief creëren met de grootste appelspecialisten” Jean-Christophe Bertin, RubisGold 42 “Data kunnen een gezonder verdienmodel dichterbij brengen” Mark Vernooij, Urfruit: 45 Nieuwe, zelfontwikkelde machine Het Packhuys ponst kartonnen sleeves Pierre Hagenaars 46 Van twee naar acht miljoen kilo biologisch hardfruit per jaar dankzij nieuwe sorteer- en verpakkingslijn

51 Stazakken booming in de VS 53 Hoe zacht is het hardfruit?

55 “Als sector moeten we telers die omschakelen naar biologisch meer perspectief kunnen bieden” Yvonne Witpaard, Nautilus Organics

85 Extra: mango & Avocado

48 Educatie om de positie van de Nederlandse fruitteelt te garanderen

Special: Koelen, rijpen en bewaren

Thema: Hardfruit

31 Evelina in de lift

100

100 “Een écht groen imago vraagt om een langetermijnvisie” Eric Verschueren van Johnson Controls 103 “Dankzij vacuümkoeling kunnen we de houdbaarheid van onze biologische champignons verlengen” Philippe Marès, Champicarde 104 “Kwaliteit en stabiliteit maken een tevreden klant” Stefan Reuters, Syboned 107 Wanneer koeltechniek en wetenschap samenkomen 110 Grote vraag naar flexibel koelen 113 “Efficiënte en energiezuinige koeling essentieel voor groenteversnijders” Wim Roose, Roose Koeltechniek

85 “Ruimte in de markt voor groei” Avocado onverminderd populair 89 Groeipotentieel zowel in Europa als wereldwijd 92 Nature’s Pride breidt uit met 30 rijpcellen 95 Kansen voor Ecuadoraanse mango-export 97 Ethiopische avocadotelers richten blik op export

35ste jaargang • oktober 2021

Inhoudsopgave 4

Sopropo, een niche groente met een eigen festival

9

Spanje onbetwiste nummer 1 in export watermeloen

10 “Overal waar Nederlanders of Belgen wonen, wordt witlof verkocht” Witlofkwekerij LOF

62 “Je wilt eigenlijk elke klant de beste presentatie geven” Stefan Bruins, AGF-verantwoordelijke PLUS Verhoeven 63 Rockit’s nieuwe merk boomt op Tiktok 64 Rauwe radijs eten kan werking schildklier beïnvloeden

12 Waterstof in de transportsector, utopie of realistisch alternatief?

66 Nederland: Eerste halfjaar weer meer groenten en fruit geïmporteerd

14 Iglo zet de natuur op pauze maar de ontwikkelingen in diepgevroren AGF niet

74 Kwaliteitsimpuls om potentieel blauwe bes aan te boren

17 Onderzoek wijst uit dat consumenten meer betalen voor AGF met merknaam

74 Innoveren voor meer consumptie

18 Nederlandse uiensector zou export naar Vietnam kunnen vergroten 18 Uienexport blijft goed in de benen

75 Spreiding voor juiste mix in afzet 78 Wetenschappers onderzoeken verband tussen kiwi’s en slaapkwaliteit

20 Bananen worden duurder

78 Eten van paddenstoelen verlaagt mogelijk risico op depressie

21 Topimporteurs van Indiase bananen

80 De Bosmantel: een Groente-Plaza

22 Tomatenmarkt leert ToBRFV kennen (en ermee leven)

98 Broccoli-extract kan haaruitval voorkomen

58 “Dit is anders dan we normaal gesproken verkopen, dit is echt heel goed!”

Citrus Sebastia begint aan een tweede seizoen mandarijnenverkoop

98 Het eten van spinazie zou darmkanker kunnen voorkomen

60 De kleur van de groenten en fruit die u eet, doet ertoe

98 Nigeria is de derde grootste gemberproducent ter wereld

61 In de hoogste versnelling met Arend Solleveld

Vaste rubrieken 19 AGF-ster: Judith Haarman

99 Column: Juglen Zwaan

25 Social Media: Peter van Teeseling

116 Dick Pijpers: Veldsla

65 Nevenactiviteit: Bas van Walderveen

117 Inventaris: Henk Bekkers

73 Column: Rob Baan

118 Apps & gadgets

77 AGF-er buitenland: Kenneth Meijer

120 Primeur 25 jaar terug

PietPraat De pluk is weer een eind gebeurd. Tijd om in deze hardfruitspecial vooruit te blikken op het nieuwe afzetseizoen. Ook volop aandacht voor koelen, bewaren en rijpen.

Een onderwerp dat ook dicht bij TFC ligt, in dit nummer een interview met de nieuwe CEO Falk Schlusnus.

ToBRFV, een willekeurige consument zal zijn wenkbrouwen fronsen, maar in de tomatenteelt is het momenteel een groot probleem. We maakten een analyse over hoe de Europese tomatensector omgaat met het Tomato brown rugose fruit virus.

Voor wat luchtigere onderwerpen is het leuk om onze vaste rubrieken te lezen.

Arend Solleveld vertelt over zijn hobby Formule 1, we vroegen ons af hoe het is met Didi Wortelboer, ‘levensgenieter’ Bas van Walderveen vertelt over zijn delicatessewinkel als nevenactiviteit en kijken we in de rubriek inventaris terug op de 40-jarige carrière van Henk Bekkers bij Veiling Zaltbommel.

Heb je nou ook eens onderwerpen die je mist in de Primeur? Neem dan gerust contact met me op!

Pieter Boekhout

79 Hoe is het met: Didi Wortelboer

AGF Primeur 10 • 2021

3

Exoten

Sopropo, een niche groente met een eigen festival Dat een groente gevierd wordt is al bijzonder, maar voor een groente die moeilijk ligt qua smaak en ook nog een exoot is, is het wel heel apart. Toch werd eind september in Onze Volkstuinen in Almere het eerste Sopropo Festival gehouden, heeft Sopropo een magazine en speelt het een rol in de film Melon-a-Mer van kunstenaar Sarojini Lewis waarbij sopropo symbool staat voor een zoektocht naar veiligheid en vertrouwen. Voor Flevo Campus reden om te investeren in deze bijzondere groente.

I

n veel keukens, zoals de Surinaamse, Indiase, Oosterse, is sopropo een populair en gewaardeerd product voor zijn unieke en bittere smaak. In Nederland en de rest van Europa is het nog een vrij onbekende groente, maar het product past in de toenemende interesse in exotische producten en gerechten. Bovendien

heeft sopropo een mooie ‘bijvangst’, het staat namelijk bekend als zeer gezond.

Voor Lenno Munnikes, directeur van Flevo Campus, is juist die emotionele band met sopropo een belangrijke nieuwe insteek voor de toekomst als het gaat om voedsel. “In Nederland richt de wetenschap op het gebied van voedsel zich sterk

op gezondheids- en agrarische aspecten.

Maar eten is nog zoveel meer. Het is emotioneel beladen, het heeft een geschiedenis.

Het streven van Flevo Campus is om die sociaal-culturele kant onder de aandacht te brengen. Op dit festival komen verschillende werelden samen, en zo kunnen we die praktijkkennis met elkaar delen.”

POLDER SOPROPO Hoewel het om een niche gaat is er in Nederland het hele jaar door vraag naar sopropo. Het wordt vooral via toko’s verkocht, maar is in grootstedelijke gebieden ook wel bij (franchise)supermarkten te vinden. Dat maakt dat er volop dynamiek is rond de teelt en handel in Nederland met bijkomende prijsschommelingen.

Vooral in het importseizoen kunnen prij-

Impressie van het Sopropo festival, foto’s van Coco Olakunie

4

AGF Primeur 10 • 2021

Donkergroene sopropo

Onze Volkstuinen in Almere

zen flink oplopen. Sinds de Europese Unie eind 2019 een invoerverbod handhaaft op verse producten uit Suriname staat de beschikbaarheid verder onder druk.

In Nederland worden al volop exotische groenten geteeld, hobbymatig zoals bij Onze Volkstuinen, maar ook (semi-)professioneel door telers als Steef Meewisse (Fresh Farma) of Ron van der Zwet, die een kas van 5.000 vierkante meter vol sopropoplanten heeft staat bij Onze Volkstuinen.

Sopropo is een bewerkelijk gewas om te telen. In de onverwarmde kas kan het ongeveer van mei tot oktober in Nederland worden geteeld. Om ervoor te zorgen dat sopropo het jaar rond beschikbaar is op de Nederlandse markt, participeert Flevo Campus in een project van Onze Volkstuinen waar onderzoek wordt gedaan naar het verlengen van de houdbaarheid van de door hen geteelde sopropo.

HUILEN Sopropo heeft vele namen en vormen. De groente staat ook wel bekend als bittergourd, bittermeloen, balsempeer, karela en paré. Hij kan even groot zijn als een flinke courgette, maar ook zo klein als een augurk. De schil is glad of juist enorm bobbelig. De vorm is rond of heel langwerpig

en je hebt lichtgroene en donkergroene varianten. Binnen al die variatie is er één gemene deler: de (zeer) bittere smaak.

Sopropo wordt van oudsher veel in Zuidoost-Azië gegeten en is vandaar uit geëmigreerd naar de Surinaamse keuken waar het veelvuldig wordt gebruikt. In Suriname staat het bekend als superfood. In hippe tentjes kun je er zelfs een shotje sopropo voor je weerstand kopen.

Het eten ervan wordt in Suriname van generatie op generatie ‘gepusht’. Chefkok Sharon de Miranda moest altijd huilen wanneer ze als kind sopropo moest eten.

Inmiddels is ze er dol op en weet ze de bittere smaak te camoufleren in gerechten, vertelde ze in het TV-programma BinnensteBuiten waarbij ze een bezoek bracht aan Steef Meewisse. Chef en kookboekenschrijver Judith Cyrus ‘mocht’ als kind veel sopropo eten en deelde deze ervaring op het festival. “We hebben een emotionele band met sopropo, dus we houden vast aan traditionele recepten, maar juist omdat ‘ie ook hier geteeld wordt, is het leuk om andere smaken op te zoeken. Ik zie wel toekomst voor ons product.”

Ron van Zwet

bewijzen geleverd, maar vanuit de traditie en cultuur weten mensen allang dat bittere groenten goed zijn voor de gezondheid.

Sopropo werkt bloedsuiker verlagend en zorgt ervoor dat je hongergevoel verdwijnt. Of de tropische groente kan helpen diabetes te voorkomen wordt momenteel onderzocht door Wageningen Universiteit & Research (WUR) in opdracht van Green Health Solutions, mede-organisator van het Sopropo Festival. Het is de bedoeling om de uitkomsten van het onderzoek te presenteren tijdens de Floriade in Almere. De eerste resultaten zijn veelbelovend, zo werd al bekend gemaakt rondom het Sopropo Festival. (ML)  www.flevocampus.nl, www.green-health-solutions.nl

BITTER IN DE MOND, HART GEZOND Bitter in de mond maakt het hart gezond.

Wetenschappelijk zijn er nog geen harde

Q U O T E S “Zo houden we vast aan onze core business (de aardappel), maar gaan we tegelijkertijd met onze tijd mee” Geoffrey Delbaere over de lijn vegan aardappelmaaltijden van Warnez Potatoes

“We zijn nooit echt actief op zoek om bedrijven over te nemen”

Toch lukt het Jurgen de Witte van Group Achiel de Witte aardig getuige drie nieuwe overnames

“Rendement van 100.000 euro, inzet 45 uur per week”

Volop kansen voor de AGF-specialist, aldus Enzo Cassaro van Vershal Boontjes

AGF Primeur 10 • 2021

5

Visie

Falk Schlusnus, CEO TFC Holland:

“Onze focus in de exotenverkoop gaat de komende jaren veel verder dan Europa” Begin dit jaar trad Falk Schlusnus aan als CEO van TFC Holland.

De 39-jarige Duitser deed ervaring op bij Lidl en was de laatste tweeënhalf jaar al actief bij de exotenspecialist uit Maasdijk, die onderdeel uitmaakt van de Global Produce GmbH, dat de AGFactiviteiten van de BayWa Group bundelt. Een interview over nieuwe exoten, de gevolgen van klimaatverandering en de inzet op verticale ketenstrategie.

Hoe heb je het werken bij TFC in Nederland de afgelopen tweeënhalf jaar ervaren?

Erg goed! Ik zie ernaar uit om als CEO zo’n aantrekkelijk bedrijf te leiden en verder te ontwikkelen. TFC is al meer dan 30 jaar een sterke speler in het exotische segment met een divers aanbod van meer dan 200 groenten- en fruitsoorten uit meer dan

6

AGF Primeur 10 • 2021

50 landen. Onze grootste producten zijn avocado’s, mango’s, zoete aardappelen en gember, maar klanten kunnen ook voor randproducten zoals lemon grass bij ons terecht. Bij TFC focussen we ons op de lange termijnrelaties, zowel aan de verkoopals de inkoopzijde met de leveranciers in de landen van origine. Het bedrijf heeft in haar decennialange historie veel ervaring

en knowhow opgedaan. Daarom is het voor TFC ook zo waardevol om Peter Kooi, die het bedrijf 30 jaar als CEO en mede-oprichter heeft geleid, aan boord te houden voor de strategische inkoop.

Wat gaat er onder jouw leiding veranderen? Welk stempel wil je zelf meer geven aan de koers van TFC? Mijn doel is allereerst om het uitstekende werk van de afgelopen 30 jaar met succes voort te zetten. En dat niet alleen binnen Europa, maar ook daarbuiten. Sinds de meerderheid van de aandelen van TFC Holland in 2016 zijn overgenomen door BayWa, maakt TFC deel uit van de BayWa-Groep, dat onlangs haar versactiviteiten heeft gebundeld in de 100% dochteronderneming BayWa Global Produce GmbH. Hiertoe behoren onder meer ook

het Nieuw-Zeelandse bedrijf T&G Global, BayWa Obst in Duitsland en Al Dahra BayWa in de Verenigde Arabische Emiraten.

Gezamenlijk kunnen we een nog veel breder productaanbod aanbieden aan onze wereldwijde klanten. In een continent als Azië zien we grote kansen.

Met onze partner TFC Middle East in Dubai hebben we jarenlange ervaring in het vermarkten van avocado's en andere producten in het Midden-Oosten. We zullen deze activiteiten blijven uitbreiden.

Kun je een voorbeeld noemen waarin die synergie binnen de BayWa-groep nu al tot uiting komt?

Dan denk ik meteen aan de Softripe-technologie die we dit jaar op onze locatie Maasdijk in gebruik hebben genomen.

Ons zusterbedrijf Worldwide Fruit in het Verenigd Koninkrijk heeft deze technologie al zeer succesvol geïmplementeerd na een uitgebreide reeks testen met positieve resultaten voor verschillende fruitsoorten. Zo konden we de ervaringen delen en daarop voortbouwen. Deze Softripe-technologie baseert zich op kunstmatige intelligentie (AI), wat leidt tot een betere kwaliteit, een langere houdbaarheid en minder derving van de producten. Wij kunnen hierdoor perfect gerijpte mango’s en avocado’s met een aanzienlijk langere houdbaarheid vervoeren naar de schappen van onze klanten. Dit is zomaar één voorbeeld, maar het netwerk van BayWa Global Produce biedt nog veel meer voordelen, zoals bij het doen van investeringen of bij het uitwisselen van knowhow uit de jarenlange ervaring in teelt, inkoop en marketing die TFC al 30 jaar heeft.

Voorzie je nog een verdere groei van de avocadomarkt of heeft die het verzadigingspunt al bereikt?

Dat is een vraag die veel gesteld wordt, maar ik voorzie nog volop groeikansen.

De avocado heeft de afgelopen jaren een gigantische ontwikkeling doorgemaakt in het schap. Lag die tien jaar terug nog in een hoekje van het fruitschap, vandaag de dag liggen er meerdere avocado-variëtei-

ten zowel los als verpakt in de hoofddisplay. Ondertussen biedt elke supermarkt wel twee of drie variëteiten aan. En hoewel de vraag een stormachtige ontwikkeling heeft doorgemaakt, ligt de gemiddelde consumptie in Europa per hoofd van de bevolking nog aanzienlijk lager dan bijvoorbeeld in de Verenigde Staten. In Oost-Europa staat de markt van ready to eat nog in de kinderschoenen. Maar ook in West-Europa valt deze categorie nog veel verder te ontwikkelen. Zo hebben wij als TFC de laatste jaren fors ingezet op een grotere variëteit tropische avocado. Daarmee zijn we nu één van de belangrijkste spelers in de markt. En we zoeken natuurlijk ook naar het volgende exotenartikel om net zo’n succesverhaal als de avocado te maken.

Welke impact heeft de coronapandemie gehad op TFC? Net als voor iedereen hebben ook wij de impact van Corona duidelijk gevoeld. Wij als TFC hebben als bedrijf in de voedingsindustrie gelukkig door kunnen blijven werken onder vergaande hygiënemaatregelen, maar voor onze leveranciers was het gedeeltelijk een gigantische uitdaging om in de productie en pakstations alsook de logistiek te organiseren. Verder zagen we in de afzet grote verschuivingen. De verAGF Primeur 10 • 2021

7

Visie

koop naar de horeca viel grotendeels weg en de retail nam dit aandeel volledig over.

Nu de lockdowns in nagenoeg heel Europa zijn opgeheven zie je wel weer dat die grotendeels overeenkomt met het niveau van voor Corona. De gevolgen voor de logistiek, zowel zeevracht als luchtvracht, waren wel zeer uitdagend en houden nu het langste aan. De containertarieven in de handel met China zijn vertienvoudigd.

Voor dit kalenderjaar wordt er nog weinig verbetering verwacht en niemand weet nog hoe de situatie volgend jaar zal zijn.

Dat maakt momenteel de import van producten als pomelo’s en gember bijzonder uitdagend en de hogere kosten zijn moeilijk verder in de keten door te berekenen.

Veel importeurs doen er wat exoten bij. Blijft er ruimte voor de echte exotenspecialisten?

Gelukkig wel, omdat we al jaren een verticale ketenstrategie nastreven. Dat houdt in dat we inzetten bij de sourcing op eigen productie of op partnerships, waarbij telers op basis van lange termijnovereenkomsten voor ons telen. Dat is ook de wens van onze retailklanten, zij kiezen voor een zo kort mogelijke supply chain, dus het dichtste bij de productie. Dat bevestigt ons in onze strategie om onze klanten fruit uit de eerste hand aan te kunnen bieden. Zo zijn we al jaren betrokken bij de productie van mango’s, avocado’s, zoete aardappelen en druiven en investeren we in eigen productiefaciliteiten, maar ook in verschillende joint venture partnerships, zoals in Zuid- en Midden-Amerika. Ook bieden we alle aanverwante diensten aan, zoals het rijpen en verpakken. Wij geloven dat dit de sleutel is tot succes. In algemene zin kun je stellen dat er weinig tot geen ruimte is voor bedrijven die geen waarde toevoegen in de keten. En concurrentie houd je altijd, dat is gezond, het stimuleert het ondernemerschap.

8

AGF Primeur 10 • 2021

Hoe ontwikkelt jullie biologische assortiment zich?

Onze biologische omzet is belangrijk voor ons en vertoont een duidelijk stijgende lijn. Vorig jaar hebben we in de retail meer biologische producten verkocht, maar dat gold eigenlijk voor de meeste productcategorieën in de retail. De vraag vanuit onze klanten naar bio-exoten is leidend en als deze vraag toeneemt, gaan wij die aan onze klanten leveren. Wij zien dat de groeiende marktvraag niet tot het criterium bio beperkt blijft. Zo zijn ook de sociale omstandigheden veel belangrijker geworden. Maar liefst 50% van de Duitse consumenten geven aan producten te willen kopen die onder faire omstandigheden zijn geproduceerd.

Hoe belangrijk is duurzaamheid voor jullie in de breedste zin van het woord?

En zijn de eisen die op dit gebied gesteld worden goed te realiseren?

Als wereldwijde speler nemen we onze verantwoordelijkheid voor mens en milieu door middel van ethisch en sociaal eerlijke productievoorwaarden in de landen van herkomst. Ons doel is een verantwoorde supply chain, waarbij we onze duurzaamheidsstrategie voortdurend blijven ontwikkelen. Het met respect en zorg behandelen van mensen, producten en de planeet is voor ons een belangrijke investering in de toekomst en de basis van zakelijk succes op lange termijn. Alle locaties van BayWa Global Produce in de EU zijn sinds 2019 klimaatneutraal.

Zo leveren we een actieve bijdrage aan het klimaat op onze locatie in Maasdijk.

Overigens gebruiken alle BayWa-locaties wereldwijd sinds 2020 groene stroom.

Over klimaat gesproken, welke impact heeft de klimaatverandering op de productie? Kunnen jullie al van dichterbij sourcen?

De klimaatverandering heeft grote invloed op iedereen ter wereld. Ook in

Europa biedt dit kansen, bijvoorbeeld voor appelvariëteiten, die voorheen niet in het noordelijk deel van Europa geteeld konden worden, maar ook de wijnbouw die op nieuwe locaties mogelijk wordt.

Er zijn veel proeven met de teelt van de zogeheten exoten in Europa. Zo kopen we kleine hoeveelheden avocado’s en mango’s uit Spanje. Maar het is nog niet zo eenvoudig om een veelvoud aan exoten in Europa te telen. Het gaat bij de teelt van exotisch fruit niet alleen om warmte, maar ook wind en water hebben veel invloed. De klimaatverandering komt steeds meer tot uiting in extreme weersomstandigheden en vraagt om oplossingen van de hele branche om hierop in te spelen.

Is de toenemende vraag naar lokaal geteeld voedsel voelbaar bij de verkoop van exotische producten?

Daar merken wij weinig van, we zien de Europese markt voor exotische groenten en fruit sterk groeien. Consumenten weten dat onze producten van ver komen en accepteren dat.

Tot slot, interviews met TFC waren de afgelopen jaren een zeldzaamheid.

Gaan jullie meer naar buiten treden de komende jaren?

Nu we onderdeel zijn geworden van BayWa, is het inderdaad meer onderdeel van onze strategie geworden om stakeholders te informeren waar we mee bezig zijn, waarom we dat zo doen en op welke manier. Dat doen we onder andere op sociale media, maar jullie gaan nog meer van ons horen! (IH)  info@tfc-holland.nl

Divers

Spanje onbetwiste nummer 1 in export watermeloen In 2020 bedroeg de internationale handel in watermeloenen 3.669,1 miljoen kilo en met 839,6 miljoen kilo, goed voor 22,8% van het totaal, leidde Spanje opnieuw de dans in de export van dit fruit.

Op de tweede plaats stond Mexico met 593,8 miljoen kilo (16,1%), gevolgd door Italië met 306,6 miljoen kilo (8,3%), Marokko met 241,9 miljoen kilo (6,5%) en de Verenigde Staten met 228,9 miljoen kilo (6,2%). De top tien wordt vervolledigd door Griekenland met 204,4 miljoen kilo (5,6%), Guatemala met 115 miljoen kilo (3,1%), Nederland met 113,3 miljoen kilo (3%), Brazilië met 107,8 miljoen kilo (2,9%) en Vietnam met 97,5 miljoen kilo (2,6%), zo berekende het Spaanse Hortoinfo op basis van gegevens van Comtrade. Opvallend is de toename van de export van watermeloenen uit Marokko. In vijf jaar tijd is de Marokkaanse uitvoer verdrievoudigd, van 79,5

miljoen kilo in 2016 naar 241,9 miljoen kilo in 2020.

INKOMSTEN Spanje is ook het land dat vorig jaar de meeste inkomsten haalde uit de export van watermeloenen. Het haalde € 445,2 miljoen binnen, goed voor 27,4% van de wereldwijde omzet van € 1.621,2 miljoen. De top vijf wordt vervolledigd door Mexico met € 234,1 miljoen (14,4%), Marokko met € 140,8 miljoen (8,6%), Italië met € 112,42 miljoen (6,9%) en de Verenigde Staten met € 110,6 miljoen (6,8%).

PRIJZEN Van de vijf grootste exporteurs in 2020 ontving Marokko gemiddeld de beste prijs

voor zijn watermeloenen op de internationale markten, namelijk € 0,58 per kilo. Spanje haalde een gemiddelde prijs van € 0,53 per kilo en de Verenigde Staten € 0,48 per kilo.

BESTEMMINGEN Spanje exporteerde 330,7 miljoen kilo watermeloenen naar Duitsland, 139,9 miljoen kilo naar Frankrijk, 73,5 miljoen kilo naar het Verenigd Koninkrijk, 57 miljoen kilo naar Nederland en 32,9 miljoen kilo naar Polen. Nagenoeg de volle-

dige Mexicaanse export ging naar de Amerikaanse markt (99,9%). Italië zond 132,7 miljoen kilo watermeloenen naar Duitsland, 42 miljoen kilo naar Polen en 25,6 miljoen kilo naar Tsjechië. De Marokkaanse watermeloenen kwamen vooral op de Franse markt terecht (87,7 miljoen kilo).

Op de Spaanse markt belandden vorig jaar 78 miljoen kilo Marokkaanse watermeloenen op de Nederlandse markt 26,9 miljoen kilo. 

YOU

uts

Are

?

I

!

H

Healthy sprouts, Happy life

ro

yo

u

loo

king for

sp

AGF Primeur 10 • 2021

9

Witlof

Witlofkwekerij LOF:

“Overal waar Nederlanders of Belgen wonen, wordt witlof verkocht” Witlof staat in België, Nederland en Frankrijk nog altijd in de top tien van meest gekochte groenten, maar het publiek vergrijst.

Witlofkwekerij LOF. doet er alles aan om met witlof in de picture te blijven en is van A tot Z betrokken. ‘Hun’ witlof gaat de hele wereld over, grotendeels in de vorm van halffabricaat. In Europa zetten ze de eigen geteelde witlofkroppen af en kweeksets voor de hobbytuinier.

H

oewel witlof een jaarrond product is, start in oktober een nieuw teeltseizoen met het rooien van de witlofpennen.

Het groeiseizoen is naar tevredenheid verlopen; hoe uiteindelijk de witlofoogst uitpakt is op het moment van schrijven niet bekend. De weersomstandigheden in de laatste groeiweken bepalen hoeveel energie er door het gewas in de pennen wordt opgeslagen en straks beschikbaar is voor de teelt van witlof. “Doordat wij een groot deel van onze pennen verkopen aan andere witloftelers, doen wij van iedere partij een proeftrek. Inmiddels hebben we zoveel ervaring dat we straks vrij goed kunnen voorspellen wat we aan volume kunnen verwachten,” vertelt accountmanager Kristha Heibrink. “Wij hebben op dit moment 500 hectare aan pennen op het land staan. Een klein deel gebruiken we zelf voor de witlofteelt, de rest gaat naar witloftrekkers wereldwijd. Onder andere naar Duitsland, België en Frankrijk, maar ook bijvoorbeeld naar Nieuw-Caledonië. Je kunt stellen dat overal waar Nederlanders of Belgen zitten, dat daar in de grote steden witlof wordt verkocht.”

10

AGF Primeur 10 • 2021

vers product de volgende dag bij de klant afleveren, dus blijft het traject heel kort.”

Witlof is van oorsprong erg populair in België en consumptie heeft zich uitgebreid naar Nederland. In Duitsland en Italië is de consumptie in opkomst. Doordat witlof een tweejarig gewas is, is er slechts in grote lijnen bekend hoe de verhoudingen op Het telen van witlof is hightech teelt van de markt liggen. Het areaal aan pennen is het eerste uur. Het is indoor farming, bekend en het verkochte volume aan witlof, vertical farming en teelt op water ineen, maar daartussen zit een grijs gebied. Wel niet in een glazen kas, maar juist in don- is duidelijk dat het aantal witloftelers in kere loodsen. Dat maakt het makkelijk Nederland in de afgelopen jaren drastisch om nabij de afzetmarkt te telen. Naast de is gereduceerd. 30 jaar geleden waren er Nederlandse kwekerij van witlof heeft het alleen al in de Noordoostpolder 50 witbedrijf kwekerijen in Leipzig en Wesel. lofkwekerijen, nu zijn er naar schatting in “Duitsers hebben lokaal product als voor- heel Nederland nog zo'n vijftig actief. Maar waarde en dat gaat tegenwoordig zelfs tot doordat deze de teelt hebben overgenoop regionale schaal op deelstaatniveau. men en sterk zijn uitgebreid in productie, Deze kwekerijen geven ons dus een goede blijft witlof een zeer prijsgevoelig product. ingang op de Duitse markt waar de populariteit groeiende is.”

De grootste uitdaging voor de toekomst van de witlofteelt ligt bij de pennenteelt.

50 tot 60 procent van de witlof uit de Als er nog meer middelen verboden workwekerij in Nederland is bestemd voor den, zal onkruidbestrijding echt een uitde export. Daarbij wordt kort op de bal daging worden. LOF. had als een van de gespeeld. Kristha: “In principe is het eerst teeltbedrijven een On the way to mogelijk om, mits de bewaarcondities Planet Proof certificering, destijds nog optimaal zijn, witlof 2 weken te bewaren. Milieukeur. De extra kosten om verdere Dat is vaak niet haalbaar in de logistieke verduurzaming mogelijk te maken wordt keten, zo is de ervaring. Daarom geven wij echter niet door de markt betaald. “Dan maximaal een week mee tussen oogst en zou de prijs van witlof met 5 tot 10 cent per consumptie. Doordat wij hier in de loods kilo omhoog moeten,” aldus Kristha. op klantniveau verpakken kunnen we

Witlof van zaad tot en met verpakking

Witlof is jaarrond beschikbaar en dat en inspelen op nieuwe ontwikkelingen. De maakt het tot een geliefd actieproduct. “Je laatste jaren zien we met name een toeziet dat de meeste supermarkten om de nemende vraag vanuit de binnenlandse 5 à 6 weken een actie hebben met witlof, retail waar kort grof de gangbare maatdat is best vaak. Daarnaast kan plots extra voering is. De export vraagt vaak grotere vraag ontstaan als een bepaald product en langere stukken.” niet voorhanden is en de markt op zoek gaat naar alternatieven. Vaak wordt witlof Maatwerk biedt LOF. ook in verpakkingen. dan gepakt, omdat het in principe altijd “Er is een discussie rondom plastic gaande, voor handen is, je kunt er vrij makkelijk maar verpakken in plastic komt de houdmee schakelen.” baarheid ten goede en zorgt uiteindelijk voor minder voedselverspilling. We kijken Witlof wordt gewaardeerd door de bitte- wel heel goed naar de duurzaamheid van re smaak, maar in de markt spelen vooral de verpakking. Witlof over de grens gaat vorm en grootte een rol. LOF. zet haar pro- grotendeels in kratten of dozen met plasduct breed af richting retail en groothan- tic zakken. We hebben ook wel vraag naar del in binnen- en buitenland, zowel recht- schaaltjes met krimpfolie, maar we hebben streeks als via exporteurs. “We streven bewust gekozen alleen in flowpack te levenaar een spreiding van een aantal grote, ren, omdat je dan minder verpakkingsafaangevuld met kleinere klanten, zodat we val hebt. En het is beter voor de kwaliteit/ gedurende het hele jaar een stabiele afzet houdbaarheid. De flowpack folie hebben hebben voor alle sorteringen. Doordat wij zelf ontwikkeld, deze bevat microgaa we het hele traject in eigen hand hebben tjes die zorgen voor een optimaal klimaat en langdurige relaties hebben met onze in de verpakking en lichtfilters om groenklanten, kunnen we hen goed informeren verkleuring tegen te gaan en te vertragen.

Vooral in de Nederlandse markt is de vraag naar flowpacks groeiende, inmiddels is dit aandeel 60-65%.”

Een ander voordeel van de eigen flowpackverpakking is de bedrukking met het eigen logo en receptsuggesties. “We liggen niet meer anoniem in de schappen en dan zie je dat consumenten ons weten te vinden. Ze nemen spontaan contact met ons op, dat is heel leuk en bovendien haal je daar ook weer veel informatie uit. Ook hebben we veel contact met de consumenten door onze thuiskweekset. De vraag daarnaar is ontzettend groot. Met onze website www.witlofkweekset.nl staan we hoog genoteerd op Google. Met name tijdens de eerste lockdown zagen we dat er veel kweeksets voor kinderen werden besteld. Ideaal, want als kinderen de witlof zelf geteeld hebben, lusten ze gelijk witlof!” (ML)  verkoop@witlofkwekerijlof.nl

AGF Primeur 10 • 2021

11

Logistiek

Waterstof in de transportsector, utopie of realistisch alternatief?

Steeds vaker bericht de media over dit onderwerp en ook in de politiek is waterstof in toenemende mate subject van gesprek.

Wereldwijd worden er honderden miljarden geïnvesteerd in deze ‘schone’ vorm van energie. Ook in Nederland wordt door bedrijven flink in de transitie naar waterstof geïnvesteerd. Een voorbeeld hiervan is de Gasunie. Recent berichtte het Financieele Dagblad dat het Groningse staatsbedrijf tot 2030 €7 miljard vrijmaakt voor de transitie naar een zogeheten waterstofeconomie.

D

e transitie van fossiele naar hernieuwbare energiebronnen vindt ook zijn weg binnen de transportsector. Ook daar wordt waterstof opgeworpen als alternatieve vorm van brandstof. Maar hoever is de techniek nu en is rijden op waterstof een reële optie?

Rob van Opzeeland, van Kivits Drunen, besloot acht jaar geleden om ongeveer een vijfde van het wagenpark in te wisselen voor trucks die rijden op lng (vloeibaar gas). Daarmee nam de CO2-uitstoot van het transportbedrijf af met zo’n 20 procent. Rob is hiermee één van de eersten die met lng gaat rijden en daarmee is Kivits Drunen tegelijkertijd koploper op dit gebied. Daarnaast houdt Rob verdere ontwikkelingen in de sector met een kritisch realistische blik in de gaten en zet bij de transitie naar waterstof nog wel enkele vraagtekens. “Verduurzaming past binnen onze ambitie,” zegt Rob, “maar daarbij kijken we wel naar de, zoals wij dat noemen, ‘langdurige duurzame continuïteit’.

Een investering moet op de lange termijn

12

AGF Primeur 10 • 2021

rendement opleveren, anders is het de investering niet waard.”

TRANSITIESTAP 1: VAN DIESEL NAAR LNG Als het gaat om lng dan zijn er ook kritische geluiden, omdat het een fossiele brandstof is. Lng geeft echter wel degelijk een vermindering van 20-25 procent in CO2-uitstoot. Momenteel is Kivits Drunen nog koploper op het gebied van lng. Acht jaar geleden heeft de logistieke dienstverlener een kleine 20 procent van het wagenpark vervangen door vrachtwagens, die niet op diesel maar op lng rijden. “Op dit moment is het bij uitstek een vorm van verduurzaming die economisch interessant is voor transporteurs,” zegt Rob. TRANSITIESTAP 2: VAN FOSSIEL LNG NAAR BIO-LNG Op 14 oktober 2021 opende Koning Willem-Alexander de eerste bio-lng fabriek in Nederland. “We zitten nu dus middenin het transitiemoment van fossiele lng naar bio-lng,” zegt Rob. “Dat is een mooie ontwikkeling, want de CO2-reductie van

bio-lng gaat zelfs richting de 100 procent.”

Kivits Drunen heeft ook de ambitie om op termijn vrachtwagens op bio-lng te laten rijden.

TRANSITIESTAP 3: VAN BIO-LNG NAAR ELEKTRISCH “De weg naar elektrisch is al geruime tijd geleden ingeslagen, maar er zijn nog wel een aantal obstakels die overkomen moet worden,” zegt Rob. Letterlijk de grootste is de omvang van de accu’s. Deze zijn erg log en zwaar en maken ook dat de vrachtwagen in zijn totaliteit een stuk logger en zwaarder wordt. Daarbij blijft de actieradius van de elektrische truck beperkt.

Wel is het zo dat elk jaar de capaciteit van de accu wat toeneemt, maar Rob zegt pas echt profijt te hebben van een truck met een accucapaciteit van 1000 kWh of meer. “Dan is er voldoende actieradius voor de dagelijkse ritten die een truck maakt. De huidige elektrische trucks passeren echter nog amper de 100 kilometer.”

Voor Kivits Logistics is de overstap naar elektrisch rijden echter wel degelijk interessant. De transporteur wil zich ontwikkelen op het gebied van E-trucks en heeft daarom geïnvesteerd in de aanschaf van een elektrische vrachtwagen die in de zomer van 2022 in gebruik wordt genomen. Deze truck heeft een accucapaciteit van 540 kWh en zal zo’n 250 tot 300 kilometer ver kunnen rijden.

De zonnepanelen die Kivits Drunen op het dak heeft liggen wil het bedrijf op termijn inzetten voor het opladen van de E-trucks. Op die manier rijden de E-trucks

volledig op groene energie. Het laden zal echter vaak ’s nachts gebeuren en de zonnepanelen wekken overdag stroom op. Die energie zou dus in een grote accu moeten worden opgeslagen zodat ook ’s nachts energie voorhanden is om de E-trucks weer op te laden.

op lng, was dat in zekere zin een sprong in het diepe. Er kon nog niets worden gezegd over de afschrijving en wat de prijzen op de tweedehandsmarkt zouden zijn als de trucks weer in de verkoop zouden gaan.

Elektrisch rijden is het volgende waar Kivits in investeert, maar een investering in waterstof is op korte termijn nog niet voorzien.

verlies je namelijk energie.

Ook is waterstof een licht ontvlambare stof en daardoor niet ongevaarlijk.”

stofcel heeft wel een veel hogere actieradius dan een elektrische truck, wat dan wel weer het voordeel is van deze brandstof, naast dat het natuurlijk op zichzelf staand een heel schone brandstof is. “Er zal natuurlijk van alles gaan gebeuren de komende tijd,” besluit Rob. “Ik denk dat er op middellange termijn een heel palet aan oplossingen zal worden aangeboden. Zowel zuinige dieseltrucks als elektrische alsook (bio) lng trucks en op termijn komen daar trucks die rijden op waterstof of op andere energiebronnen bij. Voordat er een waterstof truck is die financieel aantrekkelijk is voor een transporteur en enigszins een normale inzet geeft, zijn we in ieder geval flink wat jaren verder.” (MP)  RobvanOpzeeland@kivitsdrunen.nl

Een truck op waterstof, in combinatie met een brand-

Elektrisch is dus nog niet de ideale oplossing. De actieradius is nog beperkt en de accu’s zijn groot en zwaar en maken “Ik zeg niet dat helemaal niks de vrachtwagen een log trans- is en we blijven de ontwikportmiddel. “Bovendien,” zegt kelingen omtrent waterstof Rob, “als we alles om zouden geïnteresseerd volgen,” zegt gooien naar elektrisch, dan is Rob, “maar aan waterstof klehet de vraag of er eigenlijk wel ven momenteel nog wel veel voldoende grondstoffen aan- haken en ogen. Zo is er bij de wezig zijn voor de productie aanschaf van een elektrische van al die accu’s. Er kunnen truck al niet echt een ‘business daarbij nog geen grote afstan- case’, waarin de investering den mee worden afgelegd en zich uiteindelijk terugbetaalt, ook het elektriciteitsnet zou de maar voor trucks op waterstof vraag niet aankunnen als mas- is er gewoonweg nog een te saal wordt overgestapt op elek- lange weg te gaan. Productie trisch rijden en al die trucks van waterstof is erg ingewikdagelijks opgeladen moeten keld en een vrachtwagen op worden. En dan hebben we nog waterstof, inclusief alle subsihelemaal niet gesproken over dies en vergoedingen, is alsnog het gebruik van ‛grijze stroom’ vele keren duurder dan een en de toekomstige verwer- diesel- of elektrische truck. king van versleten en kapotte Daar komt bij dat voor rijden accu’s,” zegt Rob. op waterstof er een dubbel proces plaatsvindt, waarbij TRANSITIESTAP 4: VAN stroom eerst wordt omgezet ELEKTRISCH NAAR in waterstof en dan van waterWATERSTOF stof weer in stroom. Eigenlijk Toen Kivits Drunen zo’n acht is deze manier van dubbele jaar terug zijn eerste diesel- elektriciteitstransitie niet zo trucks inwisselde voor trucks duurzaam, bij elke transitie AGF Primeur 10 • 2021

13

Bewerkte AGF

Iglo zet de natuur op pauze maar de ontwikkelingen in diepgevroren AGF niet Kapitein Iglo is een van de meest herkenbare merkiconen van Iglo, onderdeel van Nomad Foods Europe, categorieleider in vriesvers.

Maar Iglo heeft niet alleen iconische producten als vissticks en spinazie; zo introduceerden ze allerlei soorten vriesvers maaltijdgemak.

De bedrijfsstrategie van Iglo is ‘Better Meals Together’, waarbij ze zich laten inspireren door haar consumenten. Die willen naast eenvoudig te bereiden en lekkere maaltijden ook dat er aandacht is voor duurzaamheid. Dat laatste leidt tot een stijging van inkoopprijzen en productiekosten en die moeten door iedereen gedragen worden, stelt Iglo.

H

et bewustzijn rondom klimaatbescherming neemt toe en komt duidelijk tot uiting in de vraag van de consument. Duurzaamheid is nu een belangrijk criterium geworden. Dit blijkt onder andere uit de aanzienlijke stijging in de vraag naar duurzame verpakkingsoplossingen.

De inspanningen van de levensmiddelenfabrikanten om te voorzien in en te voldoen aan de vraag naar duurzaam geproduceerd voedsel leiden tot aanzienlijke extra uitgaven. Iglo verwacht dat de crite“Spinazie van Iglo wordt al bijna 60 jaar regionaal geteeld in het Münsterland rond de groentefabriek Iglo. Dankzij korte transportroutes en snelle verwerking duurt het slechts maximaal 4 uur om de spinazie van het veld in de verpakking te krijgen. Samen met onze contracttelers, van wie sommigen al drie generaties met ons

14

AGF Primeur 10 • 2021

die maakt dat de kosten op veel onderdelen stijgen, gedreven door een combinatie van beschikbaarheid van grondstoffen, hogere verpakkingskosten en hogere container- en verzendkosten,” voegt Marketing Director Rebecca Nascimento toe.

“Deze veranderingen hebben impact op het volledige Iglo-portfolio, inclusief groenten.

Wij staan voor het behouden én verbeteren van de kwaliteits- en voedingsnormen en daarom blijven we producten maken met groenten die aan onze eisen voldoen.

Dat kan onder sommige omstandigheden betekenen dat kostenstijgingen onvermijria van de EU Green Deal deze ontwikke- delijk zijn.” ling zullen voortzetten. Deze zullen door iedereen gedragen moeten worden. “De Iglo heeft een eigen duurzaamheidsproinspanningen om het klimaat te bescher- gramma dat uit drie pijlers bestaat, Betmen en de duurzaamheid te verbeteren, ter sourcing, Better nutrition en Better leiden tot een prijsstijging die op lange operations, hierbij streven ze naar FSAtermijn niet alleen door de fabrikanten -certificering, promoten en helpen ze kan worden gedragen. Daarom zijn prijs- consumenten de overstap te maken naar aanpassingen zowel noodzakelijk als eer- een planeetvriendelijk eetpatroon en verlijk,” zegt Antje Schubert, General Mana- lichten ze proactief de voetafdruk van het ger van Iglo West-Europa. “Daarbij komt bedrijf. Rebecca: “Tegen 2025 verwachde huidige dynamiek op de wereldmarkt ten we dat alle teeltbedrijven die onze werken, besteden we bij de teelt aandacht aan duurzame landbouw. De bescherming van de bodem en het grondwater en het naleven van de vruchtwisseling zijn op onze spinazievelden net zo vanzelfsprekend als het behoud van de biodiversiteit door het aanplanten van bloemstroken.

Daarnaast is spinazie à la crème een grote pijler van ons groenteportfolio uit spinazieroom. In lijn met de vraag hebben we twee jaar geleden een biologische spinazie gelanceerd.”

groenten leveren FSA-geverifieerd zijn op zilverniveau of hoger. Met 77% van onze groenten afkomstig van FSA goudof zilver-geclassificeerde teeltbedrijven in 2020, zijn we goed op weg om ons doel van 100% te halen. Daarnaast zoekt Iglo actief naar manieren om de biodiversiteit te bevorderen en de klimaatverandering in onze toeleveringsketen aan te pakken, zoals het gebruik van bodembedekkers ('pop-up Rainforests') in het Verenigd Koninkrijk, die koolstof vasthouden, overstromingen zullen verminderen en de gezondheid van de bodem zullen verbeteren.”

GENERATIELANGE SAMENWERKING De meest verkochte groenten voor Iglo zijn spinazie, erwten en rode kool. Deze met deze telers en delen best practices en worden aangeleverd door vaste telers. kennis om duurzame landbouwpraktij“We werken al generaties lang samen ken en hoogwaardige gewasopbrengsten met onze telers, zoals de familie Borrill te garanderen.” De andere groenten, die in North Lincolnshire (VK) (die sinds de onder andere in de Roerbaksensatiemaaljaren ‘70 erwten voor Birds Eye teelt), de tijden zijn verwerkt, koopt Iglo van telers familie Boschetto in de regio Agro Pon- op verschillende locaties. “Shitake-padtino in Italië en de drie generaties van denstoelen bijvoorbeeld, komen uit het de familie Overkämping die in Duitsland Verre Oosten. Maar of het nu gaat om een groenten verbouwen voor Iglo. Een team teler of leverancier, groot of klein, we vervan meer dan 30 Nomad Food-medewer- wachten dat zij volgens de door ons gestelkers en landbouwexperts werken samen de normen werken.”

Spinazieteler

MINDER DAN TWEE HANDEN VOL ERWTEN Iglo heeft een breed productenportfolio en wil daarmee gezinnen inspireren om evenwichtiger te eten en gezonder te leven. Rebecca: “Met ons brede assortiment plantaardige producten, vis, groenten en maaltijden zijn we goed in staat om dit te doen. Al onze recepten worden beoordeeld met behulp van onze op maat gemaakte Nutrient Profiling Tool. Meer dan 80% van ons assortiment wordt bin-

THE Complete End of Line Portfolio Clever design based on all the latest technologies Seamless project management & install 50 years of experience

Looking for advice on how to Automate?

Get in touch with us! +32 (0) 55 33 57 57 info@scottautomation.be www.scottautomation.be

AGF Primeur 10 • 2021

15

Bewerkte AGF

De duurzame beloftes van Iglo

In 2022 voegt Iglo meer producten toe aan het groenteportfolio

nen deze tool beoordeeld als 'gezonde maaltijdkeuze'.”

Europeanen consumeren momenteel slechts 151 g groenten per dag, dat is minder dan twee handenvol erwten en slechts de helft van de EAT-Lancet-aanbeveling voor een gezond eetpatroon. Rebecca: “De belangrijkste belemmeringen voor het eten van groenten zijn: smaak, kostenperceptie, ongemak en onvermogen om groenten op de juiste manier te koken.

Met ons groenteassortiment bieden we de consument een makkelijke en lekkere producten zoals een groentemix die al (licht) gekruid is en die de consument helpt om meer gevarieerde en makkelijk te bereiden groenten te eten. Groenten zijn een belangrijke bron van veel voedingsstoffen.

Geen enkele groente levert echter alle voedingsstoffen die we nodig hebben voor een gezond voedingspatroon. Daarom stimu-

leren we consumenten om een verschei- zorgen dat 90% van de voedingsstoffen denheid aan groenten te eten door groen- van de ‘vriezer naar de vork’ gaat”, aldus ten met verschillende kleuren te eten. Zo Rebecca. kunnen consumenten dagelijks alle voedingsstoffen binnenkrijgen die ze nodig Het productaanbod in het bereide groenhebben voor een gezond eetpatroon.” teassortiment in België is uitgebreider dan in Nederland. “We zorgen ervoor dat onze PAUZEKNOP VAN DE NATUUR producten zijn afgestemd op de behoeften “Daarbij komt dat het snel invriezen van van de consument in elk van onze markten, groenten als het ware een 'pauzeknop en hebben daardoor een ander aanbod in van de natuur' is. Het is een natuurlijke en Nederland en België. Veggielove is voorloeenvoudige manier om voedsel te bewa- pig alleen verkrijgbaar in België, maar het ren. Daardoor kunnen we het hele jaar Nederlandse equivalent is Groente-Idee, door een verscheidenheid aan groenten met een aantal van dezelfde producten. serveren, bevroren op hun hoogtepunt Voor 2022 zullen we tot slot ook een aanmet alle aanwezige vitamines ‘ingeslo- tal nieuwe producten toevoegen aan het ten’, klaar om te worden bewaard in de groentenportfolio!” (ML)  vriezers thuis. Diepvriesproducten helwww.iglo.nl pen voedselverspilling en tijd te bespawww.iglo.be ren: onze diepgevroren groenten kunnen rechtstreeks uit de vriezer worden bereid, idealiter door ze te stomen om ervoor te

Het duurt maximaal 4 uur om spinazie van het land tot in de verpakking te krijgen

16

AGF Primeur 10 • 2021

Divers

Onderzoek wijst uit dat consumenten meer betalen voor AGF met merknaam Een nieuw onderzoek van marketingbureau Foodmix Marketing Communications heeft uitgewezen dat onderontwikkelde AGFmerken hun inkomsten kunnen verhogen door een authentiek verhaal te delen.

V

oor het onderzoek werden toe. Zo vindt bijna de helft van 1.000 consumenten die de generatie X-ers en Babyregelmatig AGF kopen onder- boomers het belangrijk dat de vraagd uit verschillende gene- AGF die zij kopen van een merk raties, van Babyboomers tot is, terwijl twee derde van de generatie Z-ers. Eén van de Millennials en Generatie-Z-ers voornaamste uitkomsten was voor AGF met een merknaam dat ruim de helft van de con- kiest. Aangezien huismerken sumenten er belang aan hecht momenteel op de voorgrond om specifieke AGF-merken te staan in het AGF-schap toont kopen in plaats van merkloze dit onderzoek aan dat AGFproducten. De bevinding dat -merken goede kansen hebhuishoudens wekelijks mini- ben om hun marktaandeel te maal €21,50 aan verse AGF uit- vergroten. Het onderzoek van geven is eveneens erg interes- Foodmix laat zien dat merken sant voor AGF-marketeers. De met een goed verhaal vertroualgemene opvatting dat jonge- wen en betrokkenheid onder re generaties minder gehecht consumenten wekken, waarbij zijn aan merken blijkt op basis duurzaamheid voor veel loyale van de resultaten van dit klanten een randvoorwaarde onderzoek niet te kloppen. In is. Met name specifieke eigenwerkelijkheid neemt de trouw- schappen zijn de drijvende heid aan merken per generatie kracht achter de merkloyali-

ten bereid zijn hogere marges te betalen aan degenen die een eerlijk, duurzaam verhaal kunnen vertellen. Consumenten hebben duidelijk aangegeven dat er onvoldoende merken zijn waar zij van houden en dat zij behoefte hebben aan meer."

Als het aankomt op merkentrouw dan liggen er voor AGF-merken nog kansen om loyaliteit onder klanten te creëren.

Bijna 60% van de consumenten geeft toe van een specifiek teit en het draait niet zozeer AGF-merk te 'houden', maar om algemene uitspraken. "We heeft moeite om een tweede hebben ons huiswerk gedaan geliefd merk te noemen. Deze om er zeker van te zijn dat we bevindingen suggereren dat de sector een nieuwe perspec- er dus nog volop ruimte voor tief konden bieden. Dit onder- AGF-merken is om aan hun zoek zal voorgoed een einde merkstatus te werken.  maken aan de discussie om al www.foodmix.net dan niet voor een merknaam te kiezen," zegt Dan O'Connell, CEO van Foodmix Marketing Communications.

"Dankzij dit onderzoek hebben we vast kunnen stellen dat consumen-

See you in Berlin at Fruit Logistica.

Joint booth - Hall 27 AGF Primeur 10 • 2021

17

Uien

Nederlandse uiensector zou export naar Vietnam kunnen vergroten

D

e afgelopen decennia heeft Nederland, de op één na grootste exporteur van agrarische producten ter wereld, de export van voedselgerelateerde exportproducten naar Vietnam maar langzaam zien groeien. Met een waarde van € 143 mln in 2019 bedraagt het aandeel van Nederland in de Vietnamese importmarkt van voedsel- en voedselingrediënten slechts 1%. Het vrijhandelsverdrag tussen de EU en Vietnam, dat

in 2020 in werking trad, zou Nederlandse bedrijven de ideale gelegenheid bieden om hun marktaandeel te vergroten en de export naar Vietnam verder te ontwikkelen. Voor een grote verscheidenheid aan voedingsmiddelen, variërend van uien tot kaas, zullen de importheffingen komen te vervallen. Sterker nog, 99% van alle tarieven voor EU-landen zullen worden geschrapt. De Vietnamese importmarkt voor uien en sjalotten vertegen-

woordigde in 2019 een waarde van € 252,1 mln, waarvan 97% werd aangevoerd door China. Terwijl Nederland grote aantallen uien naar markten in Zuidoost-Azië exporteert, waaronder Maleisië, de Filipijnen en Indonesië, worden er nauwelijks Nederlandse uien naar Vietnam geëxporteerd.

Nu de importheffingen op Nederlandse uien afgebouwd worden van 15% in 2019 naar 0% in 2025, zou de Nederlandse uiensector in staat moeten

zijn om een aanzienlijk marktaandeel in de Vietnamese uienmarkt te verwerven. 

alweer op bijna 25.000 ton per week. Met de lage prijs ligt de afzet op een concurrerend niveau, al blijft transport een uitdaging en is het moeilijk de baalprijs te laten meeliften met de stijging die de boerenprijs kende. Voor telers die een goede opbrengst hadden wor-

den de kosten van de zaaiuien inmiddels zo ongeveer gedekt met een prijsniveau van 9 tot 12 cent, afhankelijk van sortering en kwaliteit. Grove rode uien lijken dit seizoen schaarser, ook in omliggende landen.

Op 29 oktober komt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met de oogstramingen naar buiten en ontstaat een beter beeld van het beschikbare volume uien. De mooie nazomer zorgde voor goede oogstomstandigheden, al blijft het oppassen tijdens de bewaring vanwege het zeer natte groeiseizoen waarin de schimmeldruk hoog was en het de vraag blijft of het antispruitmiddel MH goed is opgenomen. De export naar een aantal noordwestelijke en Oost-Europese bestemmingen loopt licht voor, al wordt de voorsprong in dat deel van Europa teniet

gedaan door de Zuid-Europese landen zoals Frankrijk en Spanje. Indonesië, de Filipijnen en Maleisië zijn daarentegen al goed aan de markt en over de gehele linie gezien loopt de afzet vlotjes, waarbij de export rond week 40 op een kleine 40.000 ton per week wordt ingeschat. Taiwan, Vietnam en Sri Lanka weten de Hollandse ui ook alweer te vinden en lijken niet meer vanzelfsprekend te kunnen rekenen op de Indiase uien. In Midden-Amerika resulteren politieke perikelen in het blijvend sluiten van de Panamese grens en ook bij de Dominicaanse Republiek en Honduras ervaren sommige exporteurs belemmeringen. De bekende Afrikaanse bestemmingen trekken de kar en zijn goed voor een kleine 60 procent van de totale export. 

Uienexport blijft goed in de benen N

a een wat moeizame start volgen de exportcijfers van de inmiddels bekende trend. In week 37 zit de export van uien met een kleine 250.000 ton op 10 procent boven het vorige seizoen waarin een record werd gevestigd. Gemiddeld ligt de export

WWW.STAPELBED.COM

Metalen stapelbare bedden, als enkel of als dubbel bed

v.a.

E 69,-

Kwaliteit: Hufter- en Hooligan proof!!

Metalen nieuwe lockerkasten • hang-leg • SNF norm Een-deurs kast 45x50x185

á

á

Twee-deurs kast 60x50x185

Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com

E 189,-

WWW.STAPELBED.COM

E 169,-

Stapelbed com pr4 NL VS2 geel.indd 1

18

AGF Primeur 10 • 2021

Stapelbed.indd 1

Kantinetafels & Stoelen Matrassen & Kussens

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

20-4-2020 12:51:08

28/05/2020 10:45

AGF-ster

Judith Haarman, Bud Holland:

“De zakenreisjes zijn natuurlijk ook leuk” De AGF-sector wordt gedomineerd door mannen. Met name op de commerciële afdeling zijn vrouwen sterk in de minderheid. Reden genoeg om AGF-vrouwen eens te vragen hoe zij zich staande houden in deze mannenwereld. Deze maand Judith Haarman van Bud Holland.

Z

onder enige achtergrond in de AGF Italië werd zo een belandde Judith al vroeg in de AGF- favoriet vakan-sector om daar niet meer weg te gaan. tieland waar Judith “Op mijn zestiende verruilde ik mijn baan samen met man en in een kledingzaak voor een baan op de dochtertje regelmaAGF-afdeling van de Sligro. Hier is mijn tig naar toe gaan. passie voor exoten ontstaan. Inmiddels al “Italië heeft echt een goede 20 jaar verder werk ik als in- en mijn hart gestolen. verkoper nog steeds met veel plezier met Op ‘mijn’ Toscaanexoten.” se berg, beginnend met een espresso en Inmiddels werkt Judith ruim 10 jaar bij eindigend met een exoten- en specialiteitenspecialist Bud glas prosecco, that’s Holland. Het bedrijf importeert exotisch the good life. Extra fruit, exotische groenten en speciali- leuk is dat ik mijn ties vanuit de hele wereld en zet dit af in passie voor Italië in diverse landen in Europa. “We hebben hier mijn werk kan doorstandaard 550 tot 600 producten gewoon voeren. Italië heeft ontzettend veel leuke standaard op voorraad. Onze dagelijkse specialties te bieden. Mijn missie is om werkzaamheden bestaan uit het onder- dit nog breder op de kaart te zetten. Denk houden van de contacten met onze klanten bijvoorbeeld aan pepperoncino, pan di en leveranciers. Iedereen heeft zijn eigen zucchero, catalogna en bijzondere tomaimportkanalen en afzetmarkt. Een colle- tensoorten.” ga doet bijvoorbeeld mango’s uit Peru, de ander uit Israël en weer een ander mango’s De AGF was, is en blijft een mannenwereld. uit Brazilië. De import en afzet zijn dus “Ik denk dat de AGF-sector altijd gedominiet per product, maar per land of conti- neerd zal blijven door mannen, maar ik nent verdeeld. We werken in een team met zie steeds meer vrouwen voorbij komen, allemaal super gepassioneerde mensen dus wie weet gaan de vrouwen in de toewaarmee we een mooi assortiment en komst wel terrein winnen… dat zou mooi goede, langdurige relaties met klanten en zijn. Vrouwen passen juist erg goed in de leveranciers hebben weten op te bouwen. AGF. Vrouwen verbinden en bewandelen Ik ben er trots op om daaraan bij te dragen een zo effectief mogelijke weg naar het en binnen ons gevarieerde team met jon- resultaat, daar kunnen mannen nog wel gere en oudere generaties te werken.” wat van leren.

vinden om het te blijven doen. Gelukkig werkt mijn man ook in de AGF, dus voelen we elkaar daarin goed aan.”

Het werken tussen de mannen is voor Judith nooit een probleem geweest.

“Zolang je als vrouw maar duidelijk je grenzen aangeeft en als het nodig is, van je af kan bijten. Je moet niet te lief zijn. Mannen zijn direct, maar juist die klare taal spreekt mij erg aan. Laat je als vrouw zijnde vooral niet afschrikken door de soms harde/stugge houding van mannen. Het is een leuke, veelzijdige functie die valt en staat met goede communicatie. En praten… daar zijn wij vrouwen juist heel goed in!” besluit Judith. (ML)  jhaarman@bud.nl

Judiths landen zijn de Zuid-Europese. “Ik Maar het moet je passie zijn. Mensen ben verantwoordelijk voor de import uit kopen 24 uur per dag hun groenten en Portugal, zoals pompoenen en minigroen- fruit en gaan uit eten, the food industry ten en specialties uit Italië als castelf- never sleeps. Dat maakt het een uitdaging ranco, treviso tardivo, borlotti boontjes. om het werk te combineren met je gezin.

Er zijn zoveel bijzondere producten en ik Ik werk sinds kort 4 dagen per week, maar vind het leuk om ons assortiment steeds maak naar schatting toch nog wel 40 tot verder uit te breiden. En de zakenreisjes, 45 uur. Tussendoor, in de avonduren en in die zijn natuurlijk ook leuk, veel leveran- het weekend ben je links en rechts al snel ciers zijn inmiddels persoonlijke relaties.” even met werk bezig, zo leuk moet je het

AGF Primeur 10 • 2021

19

Bananen

Bananen worden duurder

De productie- en transportkosten voor bananen zijn flink gestegen.

En het ziet ernaar uit dat deze prijsstijging voorlopig aanhoudt. Hoe komt het dat de kosten omhoog zijn gegaan en wat betekent dit uiteindelijk voor de consument?

B

ananenproducenten en -exporteurs worden. Maar voor het voortbestaan ​​en de uit Ecuador, Colombia, Guatema- toekomst van de bananensector is het crula, Honduras, Dominicaanse Republiek ciaal dat de hele keten erbij betrokken is.” en Costa Rica, goed voor 60 procent van de wereldwijde bananenproductie, zijn GRONDSTOFTEKORT SPEELT PARTEN bezorgd. De productiekosten rijzen de “Terechte zorgen,” laat Milovan Milosevic pan uit terwijl de prijs van bananen dit van Kika Holland weten. Het importbejaar de grootste daling in 10 jaar tijd laat drijf uit Cuijk verhandelt verse groenzien (tot 10 euro per 18,5 kilo volgens ten en fruit voor afzet aan voornamelijk Reefertrends). Dit heeft volgens hen een ex-Joegoslavische landen: Slovenië, Kroanegatief effect op de bananensector. Een tië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro, sector die de laatste jaren toch al kampt Servië en Macedonië. “Bananen is met met de gevolgen van allerlei onvoorziene ongeveer 65 procent van de omzet ons omstandigheden. Denk aan Covid, waar- belangrijkste product. We importeren de voor extra kosten gemaakt moesten wor- bananen zelf, veelal uit Ecuador en Costa den om de gezondheid van de werknemers Rica, via de havens van Rotterdam en Bar en de veiligheid van het product te blijven in Montenegro.” beschermen.

Hij zag de productie- en logistieke kosten “Het kan toch niet zo zijn dat deze externe in de afgelopen periode flink stijgen. Deze kosten alleen gedragen moeten worden stijgingen beginnen volgens hem al in de door de producerende-exporterende lan- landen van oorsprong. “Gewasbescherden?”, luidt hun statement. “Wij hebben mingsmiddelen en kunstmest bijvooraltijd goed voor onze plantages gezorgd, beeld zijn duurder geworden evenals veroffers gebracht en verantwoordelijkheid pakkingsmateriaal. Alleen al de prijzen genomen, zodat de bananen naar alle uit- voor karton en plastic liggen ruim 40 prohoeken van de wereld gebracht kunnen cent hoger, vanwege de wereldwijd geste-

20

AGF Primeur 10 • 2021

gen grondstofprijzen. De logistieke kosten zijn ook steeds verder omhoog gegaan. De kosten van zeevracht zijn zeker 60 procent gestegen. Zeevracht is in het eerste kwartaal altijd het duurst, gedurende het piekseizoen wanneer de consumptie hoger is. Normaal gesproken zijn de tarieven in de zomer lager, maar dit jaar lagen ze in de zomer zelfs hoger dan in het eerste kwartaal. We zien nu dat rederijen gebruikmaken van hun machtspositie, door maandprijzen te hanteren in plaats van kwartaalprijzen.”

Dit geldt overigens niet alleen voor zeevracht per containerlijn. Ook de prijzen voor transport met conventionele boten zijn volgens hem duur. Milovan vertelt dat er door de omslag naar containerlijnen veel conventionele boten naar de sloop zijn gegaan. “Dit, in combinatie met het tekort aan koelcontainers, zorgt ervoor dat de transportprijzen voor de boot nu net zo hoog of zelfs hoger zijn dan containertransport.” Wat de oorzaak is van de gestegen logistieke kosten? “Het is een combinatie van factoren, wat al begint bij de vertragingen in Chinese havens sinds begin vorig jaar en de vertragingen in de Amerikaanse havens aan de westkust.

Daarnaast zijn ook de brandstofprijzen omhoog gedaan en is de wereldwijde vraag naar goederen toegenomen, na een

jaar van weinig vraag als gevolg van Covid.

Volgens onderzoek houdt deze situatie nog aan tot eind volgend jaar.”

PRIJSSTIJGING IN DE SUPERMARKT ONVERMIJDELIJK Op de vraag of de omstandigheden op de bananenmarkt uiteindelijk ook gevolgen hebben voor de consument, kan Milovan geen eenduidig antwoord geven. Hij voor-

ziet dat de prijzen aankomende winter omhoog gaan. “Het kan eigenlijk niet zo zijn dat deze prijsstijgingen geen gevolgen hebben, maar wanneer productiekosten omhoog gaan betekent het niet automatisch dat de prijzen van bananen veel hoger dan gemiddeld worden. De intentie voor een verhoging is er natuurlijk wel. Over een aantal maanden verlopen de jaarcontracten met de supermarkten. Importeurs

staan nu onder druk om de verhoging door te berekenen en dat is best een uitdaging.

Hoe het volgend jaar zomer zal zijn, is niet te voorspellen, maar ik verwacht wel dat bananen gemiddeld duurder gaan worden aankomende winter.” (CH)  info@kikaholland.com

Topimporteurs van Indiase bananen Het merendeel van de bananen die India dagelijks exporteert, worden per zeevracht verladen. De Indiase bananen worden geëxporteerd naar landen zoals de Malediven en Korea, maar hun aandeel in de export is nog bescheiden. In 2020 waren de onderstaande landen de grootste importeurs van Indiase bananen: IRAN In 2020 had Iran een aandeel van 11,8% in de Indiase bananenexport. Iraniërs importeerden ter waarde van €4,9 mln aan bananen. Het bedrijf White Globe exporteerde de meeste Indiase bananen naar Iran.

QATAR Gedurende deze periode was Qatar de zesde grootste exportmarkt voor Indiase bananen. Het land importeerde ter waarde van €3,5 mln aan bananen uit India. Buiten de Verenigde Arabische Emiraten presteerde de bananenexpor-

teur India ook goed in Qatar.

Verenigde Arabische Emiraten De Verenigde Arabische Emiraten waren de voornaamste bestemming voor Indiase bananen in 2020, met een export ter waarde van €13 mln.

Het aandeel van de Verenigde Arabische Emiraten was goed voor 30,6% van de totale bananenexport. De meeste Indiase

bananenexporteurs exporteerden fruit naar de Verenigde Arabische Emiraten, waar de bananenexport 5,2% van de export vormde.

SAOEDI-ARABIË Saoedi-Arabië was de derde topbestemming voor Indiase bananen in het Midden-Oosten. Het land importeerde ter waarde van €5,1 mln aan Indiase bananen, en had een marktaandeel van 12,3%. Met name Mayi Industries exporteerde veel bananen naar Saoedi-Arabië. 

Veilige logistiek voor kwetsbare producten Goede luchtcirculatie door geperforeerde wanden en speciale bodem

50% besparing in transport en magazijnruimte Mogelijkheid tot integratie RFID 2 kleuren voor identificatie en vereenvoudigde handling

NIEUW Nestbare bakken voor groenten en fruit

Contacteer ons vrijblijvend voor meer informatie!

Kurt Van Rooy +32 488 99 47 16 • info@didak.be

Industrieweg 1 2280 Grobbendonk België www.didak.be

AGF Primeur 10 • 2021

21

### Kasgroenten

Tomatenmarkt leert ToBRFV kennen (en ermee leven) diverse specialisten uit Nederland zich genoodzaakt zagen in de loop van 2019 de markt op te roepen vooral informatie te delen. René van der Vlugt was er in juli 2019 één van. “Zonder duidelijkheid geen échte actie én dat is wel hard nodig,” liet hij optekenen. [1] René onderstreepte enerzijds het belang van voorzichtigheid bij berichtgeving over virussen in de glastuinbouw, juist vanwege handels- en politieke belangen, maar benadrukte vooral ook dat ToBRFV als hardnekkig virus en reële dreiging serieus genomen moest worden.

Present Transient

De stand van zaken m.b.t. verspreiding van het ToBRF-virus wereldwijd, zoals EPPO bijhoudt op een wereldkaart

De afkorting in de titel behoeft in tomatenland inmiddels geen uitleg meer. Iedereen die tomaten teelt, rassen veredelt of tomaten verpakt of verhandelt krijgt met het virus, het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV), te maken. Zoveel is ruim twee jaar na de eerste officiële virusvondst in Nederland inmiddels wel duidelijk. Is het niet vanwege een besmetting in de eigen kas, dan is het wel omdat de markt in beweging is gezet. Zo leverden ToBRFV-besmettingen deze zomer al tomatenschaarste op met ‘winterprijzen’ tot gevolg. En ook voor komend seizoen is de verwachting dat het virus zijn uitwerking gaat hebben op de markt, omdat plantingen zijn verstoord en hierdoor productiepieken op andere momenten zullen gaan vallen.

D

In maart 2019 begonnen in Nederland de eerste geruchten over ToBRFV-vondsten op eigen bodem de ronde te doen. Pas in oktober kwam het echter tot een melding van een officieel bevestigde besmetting.

Niet lang daarna kreeg per 1 november 2019 het virus Europees een quarantaine (Q) status. Dat betekent dat het verplicht is geworden om bij (verdenking) van een besmettingen je te melden bij de autoriteiten. Nederland toonde zich nog voordat het tot een Q-status kwam al geen voorstander van zo’n status. Dit vanwege de ‘onduidelijkheid’ die er destijds over het virus was én de ‘aanzienlijk grotere impact (ruiming van een kas) op een tomatenbedrijf dan het virus zelf’, zo verwoordde een NVWA-woordvoerder het in mei 2019. [2]

at dit een ‘ToBRFV-effect’ was, werd rus, want dat is het, is niet gevaarlijk voor Met de kennis van nu is die duidelijkheid deze zomer voor het eerst echt uit- mens en dier, maar wel gevaarlijk voor over verspreiding van het virus er steeds gesproken, in de tomatenhandel althans. tomaat, paprika en peper. Veruit de groot- meer, zoals bijvoorbeeld blijkt uit de veel Het laat zich verklaren, omdat inmiddels ste problemen doen zich voor in tomaat. geraadpleegde virusverspreidingskaart de besmettingsaantallen echt flink oplo- Dat het virus ongevaarlijk is voor mens van de European and Mediterranean pen en de verspreiding groot is, en niet en dier is, zodra de eerste berichten over Plant Protection Organisation (EPPO). [3] alleen in Nederland. Bij telers en verede- het virus hier de ronde begonnen te doen, Juist omdat de verspreiding zo groot is, laars is het virus al enkele jaren een veel- continu benadrukt. En logisch ook, want blijft Nederland wijzen op de nadelen van besproken onderwerp én een groot zor- zodra ToBRFV serieus begon te worden in de Q-status. Die status drukt zwaar op genpunt. Sinds de eerste officiële vondst Nederland, sloeg de schrik toe. Een virus Nederland als grote, maar tegelijk ook qua van ToBRFV in Nederland in het voorjaar en bijgevolg ‘negatieve publiciteit’ over mankracht kleine speler als het bijvoorvan 2019 heeft het virus zich in rap tempo tomaten, zo weet iedereen in de tomaten- beeld over virustest- en traceringsonderwereldwijd verspreid. Het virus is mak- wereld die ook de Wasserbombecrisis in zoek gaat. De NVWA en de National Plant kelijk overdaagbaar en ‘zeer presistent’, de jaren ’90 meemaakte, kan voor grote Protection Organisation (NPPO) hopen zoals dat onder virusspecialisten heet. Dat (financiële) schade zorgen. Want wat als daarom de rest van de Europese lidstaten wil zoveel zeggen dat het virus langdurig de consument besluit geen tomaten (uit ervan te doordringen dat, zodra de huizonder waardplant kan overleven in de Nederland) meer te kopen uit, onterechte, dige Q-status in mei 2022 afloopt, er met kas, op kleding of op fusten. vrees voor het virus? (strenge) eisen aan zaden en plantmateriaal ook voor verdere verspreiding van het In 2018 dook het virus al in Duitsland op, Q-STATUS virus kan worden gezorgd. [4] terwijl in de wetenschappelijke literatuur Zover kwam het de afgelopen jaren niet. over het virus Israël in 2014 als eerste Wel bleef het, zeker in 2019, vooral erg vindplaats staat vermeld. Het plantenvi- stil rondom het virus. Dusdanig stil dat

22

AGF Primeur 10 • 2021

TOBRFV-TELLER besmetting van 5 tot 30 procent. Hun Na de eerste officiële Nederlandhele kas ruimen hoeven ze niet, maar se besmettingen is de teller met de besmette planten produceren wel ToBRFV-besmettingen, die de Nederminder en moeten de kas uit om verlandse Voedsel- en Warenautoridere verspreiding en grotere schade teit (NVWA) sindsdien transparant te voorkomen. Vruchten met virusbijhoudt, op gaan lopen. De laatste symptomen zijn, uit esthetisch oogstand van zaken, van 13 september punt, onverkoopbaar.

2021, is dat er 29 besmette bedrijven in Nederland zijn. In totaal werd het Buiten Nederland bleef het, officieel virus zelfs sinds medio 2019 op 41 gezien, (ook) behoorlijk stil. Van een teeltlocaties vastgesteld. Telers die ToBRFV-teller zoals die de NVWA besmet zijn, komen onder toezicht bijhoudt, is in het buitenland geen te staan en moeten aan de slag met sprake. Bij het Belgische Federaal een pakket officieel vastgestelde Agentschap voor de veiligheid van hygiënemaatregelen.[5] Telers komen de voedselketen (FAVV) ontbreekt niet zomaar van het virus af. Nu zijn bijvoorbeeld zo’n teller, in ieder geval telers in de loop van de tijd aan heel openbaar. Geen verwijt, maar een wat virussen gewend geraakt, denk constatering. De FAVV deelt wel, net bijvoorbeeld ook aan het Tomato als de NVWA en plantgezondheidsEen met ToBRFV besmette Nederlandse tomaat.

Chlorosevirus (ToCV), maar ToBRFV diensten elders, hygiëneprotocollen.

(Foto via EPPO, Scientia Terrae laboratorium) blijkt zo mogelijk een nog heftigere En desgevraagd ook besmettingsaanvijand. Voordat ToBRFV haar intreook telers die hebben besloten om, vantallen. Eind juni telde België 6 officiëde deed was in 2018 veel te doen rondom wege de hardnekkigheid van het virus, le besmettingen bij productietelers. [8] De ToCV. En nog steeds, want afgelopen najaar op een andere teelt over te stappen, bij- besmettingenkaart van de EPPO raakte werd vanuit het Nederlandse virusbestrij- voorbeeld komkommer. Niet direct iets ondertussen, ook zonder ToBRFV-tellers, dingsverbond TuinbouwAlert benadrukt waarmee telers te koop lopen zoals ook steeds verder ingekleurd. Zeker dit jaar dat ToCV nog steeds ‘latent’ aanwezig is. [6] over het virus praten moeilijk blijft, maar meldt het ene na het andere land besmetmondjesmaat is er wel meer openheid. Zo tingen. Vaak gaat het hier om ‘eerste vondDiverse telers slaagden er bij ToBRFV was tomatenteler Leo van der Lans dit sten’, maar landen zoals Spanje maken ook inmiddels uiteindelijk toch in het virus jaar al meermaals in de media (Algemeen melding van (her)nieuwde besmettingen. definitief te verdrijven. De NVWA spreekt Dagblad, WOS) om te vertellen over de bij de cijfers van 13 september van 9 loca- ToBRFV-besmetting die zijn bedrijf par- OPLOSSING ties die het virus officieel ‘elimineerden’. ten blijft spelen en waarvan hij denkt er Sinds eind vorig jaar doen er, naast berichOok is er 1 locatie waar het virus, ondanks niet meer helemaal vanaf te komen. “We ten over besmettingen, ook steeds meer dat telers na besmettingen besmet gewas zullen ermee moeten leven”, zei hij in berichten over (aanstaande) resistente ruimen en de kas reinigen en desinfecte- september bij de WOS. [7] Telers rappor- rassen de ronde. Meerdere (grote) verren, toch terugkeerde. Inmiddels zijn er teren bij de NVWA oogstverliezen bij een edelingsbedrijven zijn in hun laboratoria Bronnen: [1] Groentennieuws.nl/article/9123236/zonder-duidelijkheid-geen-echte-actie-en-dat-is-wel-hard-nodig/ [2] Groentennieuws.nl/article/9099994/wereld-wapent-zich-tegen-tobrfv/ [3] Gd.eppo.int/taxon/TOBRFV/distribution [4] magazines.nvwa.nl/jaarverslag/2020/01/het-tomatenvirus-bevorderde-de-samenwerking [5] Tuinbouwalert.nl/content/docs/Dossiers/ToBRFV/210629_Hygieneprotocol_Tomaat_versie_3.0_juni_2021_Def.pdf Favv-afsca.be/professionelen/plantaardigeproductie/schadelijkeorganismen/_documents/20210611_MaatregelenToBRFVsubstraatteelttomaat_NL_000.pdf [6] Tuinbouwalert.nl/nieuws/eliminatie-tocv-dringend-advies-om-sectorplan-tegen-tocv-te-blijven-volgen/ [7] Wos.nl/nieuws/artikel/westlandse-kweker-getroffen-door-tomatenvirus-ik-kom-er-niet-meer-vanaf [8] Groentennieuws.nl/article/9335107/voor-het-eerst-tobrfv-in-hongarije-bulgarije-en-noorwegen/

PALLETS FRUITKISTEN AARDAPPELKISTEN STELLINGVLONDERS TRANSPORTKISTEN OPZETRANDEN

www.hoekmanhoutindustrie.nl

AGF Primeur 10 • 2021

23

Kasgroenten

en demokassen bezig om resistenties aan rassen toe te voegen. Dat is echter geen eenvoudig, laat staan een snel proces. Veredelen kost, zoals altijd, tijd. Inmiddels hebben veredelingsbedrijven wel zicht op een gen dat een, zoals dat in veredelingstaal heet, ‘intermediaire’ dan wel ‘hoge’ resistentie tegen ToBRFV aan een tomaat toevoegt. Voor andere tomatenvirussen bleek zo’n gen een goede oplossing. Hoe hoger de resistentie, hoe minder virussymptomen (verkleurend blad, vlekken op een tomaat) een plant vertoont.

Met de rassen, die her en der inmiddels volop getest worden, richten veredelingsbedrijven zich in eerste instantie onder meer op landen zoals Mexico en regio’s zoals het Midden-Oosten en het Middellandse Zee-gebied. Een andere ‘oplossing’ zou een vaccin kunnen zijn, maar zolang het virus een Q-status heeft is productie daarvan (vrijwel) onmogelijk en onder ToBRF-virussymptomen in een Duitse kas in 2018. Foto via EPPO, Heike Scholz-Döbelin (LWK NRW) officiële toestemming illegaal, zo bleek afgelopen september in Nederland toen de NVWA een inval deed op een locatie waar voorbeeld wasmachines om de kleding een (her)besmetting met ToBRFV en hiervermoedelijk geprobeerd werd zo’n vaccin van hun personeel te wassen en ook fus- door productieverlies, drukken zwaar op te ontwikkelen. [9] ten ondergaan, nog meer dan voorheen, telers. Daar bovenop is dit najaar ook nog grondige wasbeurten met geavanceer- de energiecrisis gekomen. Elektra en gasTelers kijken reikhalzend uit naar zul- de installaties. Dat wassen van fusten is prijzen schieten de lucht in en hierdoor zijn ke oplossingen, al zijn zij ook realistisch ook een aandachtspunt voor handels- en telers hun strategie aan het heroverwegen. en verwachten na ToBRFV ook wel weer verpakkingsbedrijven, waar immers ook Loont het nog wel de moeite de lampen nieuwe bedreigingen. Ondertussen zien (herbruikbare) fusten in- en uitgaan. Het volle bak aan te zetten als de productiezij zich genoodzaakt op hun bedrijven advies bij plantenvirussen en dus ook bij kosten hoger zijn dan de opbrengsten? De haast ‘ziekenhuisachtige’ hygiëneprak- ToBRFV is doorgaans om fuststromen energiecrisis bovenop de ToBRFV-situatie tijken erop na te houden. Als je al een zoveel mogelijk te scheiden en fusten vóór belooft een bijzonder (winter)seizoen, dat tomatenbedrijf binnenkomt vandaag de binnenkomst al te reinigen en ontsmetten. is voorlopig misschien wel de enige zekerdag, dan is dat van top tot teen bedekt en [11] heid die er is. (TT)  is de kans haast groter dat je wasserettes tegenkomt dan tomatenplanten. [10] Telers Al dit soort investeringen en hygiënekoshebben namelijk flink geïnvesteerd in bij- ten, bovenop de constante dreiging van Bronnen: [9] Nvwa.nl/onderwerpen/tomato-brown-rugose-fruit-virus-tobrfv/nieuws/2021/09/22/nvwa-iod-onderzoekt-gebruik-niet-toegelaten-middel-tegen-tomatenvirus [10] Eenvandaag.avrotros.nl/item/tomatenplantvirus-bezorgt-telers-wereldwijd-kopzorgen-maar-redding-vanuit-nederland-is-nabij/ [11] www.favv-afsca.be/professionelen/plantaardigeproductie/schadelijkeorganismen/_documents/20210924_BerichtnoodmtrToBRFV_v3_NL.pdf

Groenten- en fruitbe middeling Officier van Dienst Maurice Smit van Politie Heerhugowaa rd - Hollands Kroon besloot om eens te experimenteren bij het sussen van conflicten: hij ging op pad met een kist fruit en als er dan ergens ruzie was, dan deelde hij uit. “Gezamenlijk een fruithapje doen. #verbroedering”, Twitterde hij. “Wie weet helpt het...” En ja hoor, in een reactie laat Smit weten dat zijn aanpak “verbluffend goed” werkte.

24

AGF Primeur 10 • 2021

Social Media

Peter van Teeseling, Bel Impex

“Het is niet de bedoeling om via LinkedIn pallets te gaan verkopen” In de digitale wereld zijn contacten via social media gemakkelijk gelegd, dat heeft zo zijn voor- én nadelen, merkt Peter van Teeseling van Bel Impex. Sinds januari dit jaar profileert Bel Impex zich online strategisch in de markt via platform LinkedIn en is daar premium gebruiker. Het doel is om hun naamsbekendheid te vergoten.

B

el Impex is gespecialiseerd in exo- iets te posten. Ik communiceer bewust ten en dan met name de groentes en geen prijzen, wel producten die ik in de knolgewassen zoals cassave, eddo, zoete schijnwerpers wil zetten. Het is niet de aardappel. Zichtbaarheid online wordt bedoeling om via LinkedIn pallets te gaan voor hen steeds belangrijker. “Bel Impex verkopen, maar om in contact te komen is 30 jaar geleden begonnen met vesti- met klanten waar ik op structurele basis gingen op het Food Centrum Den Haag en zaken mee kan doen.”

Amsterdam. Dat zorgde voor bekendheid.

We hadden daar echt een naam, zeker bin- Peter is tevreden over de resultaten tot nu nen de etnische doelgroep. In de loop der toe. “Qua netwerk zitten we nu op een kleijaren nam de handel met retail een steeds ne 2000 connecties. Dat is begonnen bij 0 belangrijker plaats in. Door de groei werd ergens eind januari. Onze doelstelling is besloten om vanuit een nieuwbouwpand om meer naamsbekendheid te krijgen in Nootdorp te gaan opereren niet meer en te communiceren met een veel breder vanuit de groothandelsmarkten met als publiek en dat werkt. We hebben meer nadeel dat we een beetje uit het zicht zijn contacten met prospects en nieuwe klangeraakt bij onze oudste doelgroep, de ten. Die zijn qua herkomst niet één op één groothandelaren,” vertelt Peter. Daarbij is te linken met LinkedIn. Je merkt wel dat de zichtbaarheid via het eigen Bel Impex- klanten reageren op posts of dat we van ze -merk Belicious onder druk komen te terugkrijgen dat ze post van ons hebben staan, doordat klanten steeds meer willen gezien. Ikzelf reageer regelmatig op post werken met white of private label produc- van partners zoals transporteurs waar ten. we veel mee samenwerken of collega’s. Op die manier versterk je elkaar ook, om zo Voor Bel Impex alle reden om meer in te voor anderen zichtbaarheid te creëren en gaan zetten op zichtbaarheid. Fysiek doen je wordt zo ook weer zichtbaar in het netze dat door onder andere belettering van werk van iemand anders.” transportbusjes en adverteren. De online zichtbaarheid verbeteren ze onder meer Een bijkomstigheid van de vergrote zichtdoor een nieuwe website en de wekelijkse baarheid is dat leveranciers Bel Impex ook elektronische nieuwsbrief voor relaties. steeds beter weten te vinden en dan gaat Daarnaast is specifiek gekozen voor Lin- het wel om de handel. “Het lijkt wel of heel kedIn als social medium om het netwerk India en Egypte op LinkedIn zit. Die bestouit te bouwen en zo meer leads en klanten ken je helemaal met berichten waar je niet te genereren met behulp van Sales Navi- altijd op zit te wachten, maar grosso modo gator. Peter: “Daarmee kun je heel gericht krijg je daardoor ook wel enig inzicht over zoeken. In de AGF zijn de organisaties hoe de markt eruitziet en beschikbaarheid vaak plat en is het evident wie de beslis- van producten. Ik heb er ook wel leuke ser is, maar als je in andere segmenten contacten uitgehaald,” besluit Peter. (ML) wilt werken en je hebt daar nog niet zo’n  groot netwerk, helpt Sales Navigator om peter@belimpex.nl bij de beslisser of dichter bij een beslisser te komen.”

LinkedIn wordt ook gebruikt om informatie te verspreiden. “Ik probeer 3 keer per week iets te posten. Op maandag versturen we onze nieuwsbrief aan klanten en die post ik sowieso op LinkedIn, daarnaast probeer ik op woensdag en vrijdag

AGF Primeur 10 • 2021

25

Thema

Hardfruit

Nederlandse appelen en peren volop in the picture Op social media worden momenteel veel foto's geplaatst van Nederlandse boomgaarden met appelen en peren. Ieder jaar wordt in september en oktober met man en macht geplukt. Wat zijn de ontwikkelingen in oogst en afzet, welke rassen winnen terrein en zijn er nieuwe teeltregio's in opkomst? GroentenFruit Huis zet de feiten op een rij.

N

ederlandse appelen blijven vooral op 17.000 hectare aan, terwijl het dit jaar gaat de binnenlandse markt. Zo'n 20 pro- om iets minder dan 6.000 hectare. Zo'n 57 cent van de oogst gaat de grens over naar procent van de appelteelt vindt in de regio vooral buurlanden. Door een sterke opko- Midden (Gelderland, Utrecht en Nood-Bramende concurrentie in de afgelopen 20 bant) plaats. Hierna volgt productieregio jaar in met name Oost-Europa is de export- West (Zuid-Holland en Zeeland) met een positie van Nederlandse appelen verslech- aandeel van 20 procent. In Zuid-Limburg terd. Dertig jaar geleden tikte het totale is 12 procent van het landelijk appelareaal areaal met appelen in Nederland nog bijna terug te vinden. De overige 11 procent van

GroentenFruit Huis, Wilco van den Berg

Jan van ARENDONK TRANSPORTBEDRIJF

Achterweg 57 4171 BA Herwijnen Tel.: +31 (0) 418 58 14 05 Mobiel: +31 (0) 6 50 50 56 74 E-mail: info@arendonktransport.nl www.arendonktransport.nl

26

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

het teeltoppervlak ligt in de GROOT, GROTER, GROOTST noordelijke helft van Neder- Verwacht wordt dat appelteland. lers dit jaar zo'n 250 miljoen kilo plukken, terwijl de pereELSTAR AAN KOP noogst wordt geraamd op 325 Het is geen verrassing dat miljoen kilo. Hoe verhoudt Elstar de boventoon voert. Op zich dat met de teelt in andere bijna 45 procent van het totale Europese en landen in Azië? appeloppervlak in Nederland De totale Europese appeloogst wordt Elstar geteeld. Jonagold komt dit jaar naar verwachting (incl. Jonagored) is goed voor uit op 11,9 miljard kilo. Dit is 9 zo'n 20 procent aandeel. Hier- procent hoger dan in het voorna gaat het om rassen als Kanzi gaande jaar en een stijging van en Junami. Het appelras Cox's 1 procent als gekeken wordt Orange Pippin, begin jaren '90 naar het gemiddelde in de nog ruim 2.000 hectare, is bij- voorgaande drie jaar. In Eurona verdwenen uit Nederland. pa is Nederland de negende Ook Golden Delicious heeft producent met een aandeel van sterk aan betekenis verloren. 2 procent. De top 3 appelproZo viel het areaal in 30 jaar tijd ducenten in Europa zijn Polen terug van ruim 1.600 naar net (36%), Italië (17%) en Frankiets meer dan 160 hectare in rijk (12%). Telt Europa serieus 2021. Ter vergelijking: het are- mee in de wereldproductie? aal met Wellant (170 hectare) Van de totale wereldwijde is momenteel groter dan dat appeloogst van 81 miljard kilo van Golden Delicious. wordt 15 procent in Europa geplukt. China (45 miljard NEDERLANDSE PEREN kilo) voert de ranglijst aan van GEWILD teeltlanden wereldwijd. De VS Hoe staan de peren ervoor? De (4,6 miljard kilo) en Polen (4,2 Nederlandse peer heeft een miljard kilo) volgen op afstand sterke positie op de Europese op de tweede en derde plaats. markt. Circa 80 procent van Turkije en India maken de top de Nederlandse oogst wordt 5 compleet. In de laatste twee verkocht in het buitenland. genoemde landen neemt de Het gaat hierbij voor een groot jaarlijkse productie toe. deel om afzet in West-Europa. Vooral op de Duitse markt NEDERLAND TELT MEE wint de Nederlandse Confe- Als de eerste oogstramingen rence marktaandeel te koste (Prognosfruit 2021) uitkomen van de Italiaanse Abate Fetel, is Nederland dit jaar de grootzoals blijkt uit informatie van ste perenproducent van EuroGroentenFruit Huis. Het aan- pa. Italië verwacht de kleindeel Conference in de totale ste oogst in jaren en ook in Duitse aankoop van Confe- België wordt geen grote oogst rence steeg van 16 procent in verwacht. De totale EU-oogst het seizoen 2015/16 naar 36 (1,6 miljard kilo) is 28 procent procent in 2020/21. Het totale lager geraamd dan vorig jaar.

Nederlandse perenareaal is in Dit is de laagste oogst in de de periode van 2000 tot en met afgelopen tien jaar. In andere 2020 gestegen van 6.000 hec- landen buiten de EU, zoals Chitare naar 10.000 hectare. In de na, Oekraïne, Rusland, de VS, afgelopen twee jaar is de groei Canada, wordt juist een wat gestopt. Regio Midden is goed grotere perenoogst verwacht. voor bijna de helft van het are- 80 procent van de wereldproaal, gevolgd door West met 36 ductie (23 miljard kilo) vindt procent en Noord (12%). Het plaats in China. De Chinese draait vooral om Conference oogst is 4 procent hoger dan (75%) met ver daarachter Doy- vorig jaar. China eet verreweg enné du Comice (7%). Rassen de meest peren zelf op, aangein opkomst zijn Xenia, Migo en zien slechts 3 procent van de Sweet Sensation. Samen zijn oogst in het buitenland wordt deze drie rassen goed voor 7 verkocht.  procent van het totale areaal. vandenoever@groentenfruithuis.nl

Roel Wellner Fruit BV Esterweg 12a, 4185NN Est M +31(0)655 17 51 69 T +31(0)345 56 94 32 info@roelwellnerfruitbv.nl www.maribelle-appel.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

27

Thema

Hardfruit

BFV laat weten dat de kwaliteit van de peren dit jaar uitzonderlijk goed is

Positieve verwachtingen voor afzet hardfruit na koud en nat jaar Nadat de hardfruittelers een aantal jaren de invloed van overvloedige warmte en droogte hebben gevoeld, was de aanloop naar de huidige oogst koud en nat, wat impact heeft gehad op het volume van vooral de perenoogst, en de maat van het fruit: er zijn veel minder kleine appelen en peren. De oogstramingen voor Europa, een normale appeloogst en ongeveer 30 procent minder peren, geven aanleiding tot meer

marktwerking en hoopvolle verwachtingen voor telers waar het over prijzen gaat. Inmiddels is de oogst van appelen en peren volop onderweg. Tijd om met een aantal spelers op de hardfruitmarkt te spreken over hun verwachtingen voor het komende seizoen en de langere termijn. Maar ook over clubrassen, de noodzaak om te diversifiëren, het belang van samenwerken en de toenemende interesse in rode peren.

BFV:

“Het ziet er mooi uit” “Wat de peren betreft is de kwaliteit voor alle variëteiten uitzonderlijk goed,” zegt Marc Evrard, commercieel directeur van de Belgische Fruitveiling (BFV) dat met een aandeel van 50 procent van de fruittelers, waaronder hardfruittelers, de grootste Belgische organisatie van fruittelers is. “Wij verwachten een stabiele markt, met een goede kwaliteit peren en een goede vraag op alle afzetmarkten.” Marc ziet dat de maatvoering van de peren door de overvloedige regen anders is dan vorig jaar: er zijn meer peren in grotere kali-

28

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

bers beschikbaar. “Vorig seizoen hadden we een overschot in kleinere kalibers. Dit overschot is er momenteel niet en dat betekent dat de bodem in de markt steviger en op een hoger prijsniveau ligt.” Hoewel Marc signaleert dat de perenoogst minder groot is dan voorheen, vindt hij het eind september te vroeg om daar consequenties aan te verbinden. Ook al is de verwachting van de perenoogst dit jaar lager.

Marc brengt in herinnering dat vorig jaar de perenoogst in België en Nederland een recordoogst betrof. “Als we 15 tot 20 pro-

BFV ziet een sterk potentieel voor clubras Morgana op de binnenlandse markt

cent minder zouden hebben, is dat nog niet zo’n groot probleem. Vooral niet als we meetellen dat er vorig jaar een overschot was in moeilijk te verkopen peren (vooral de maten 45-50 en 50-55) dat we dit jaar van de totale productie kunnen aftrekken.

Dan is er relatief weinig verschil tussen de vermarktbare peren vergeleken met vorig jaar.” Marc ziet dat daardoor de middenprijs zich aanmerkelijk beter aankondigt dan een jaar geleden. Hoewel het zich laat aanzien dat de peren voornamelijk hun weg binnen Europa zullen vinden, wil de commercieel directeur ook de markten elders niet uit het oog verliezen. “Wij hebben strategische investeringen gedaan om nieuwe overzeese markten te ontwikkelen. Hoewel de noodzaak om verder weg te gaan dit seizoen minder groot is, blijven wij toch onze overzeese partners ondersteunen om voor alle betrokken partijen continuïteit te garanderen.”

BALANS “Het appelseizoen is sterk begonnen en de kwaliteit is uitstekend. Alle zomervariëteiten hebben het goed gedaan.” Marc stelt vast dat er Europees gezien een veel grotere oogst is dan vorig seizoen, waardoor de markt nog wat in balans moet komen.

“We merken dat er in Noord-Europa meer evenwicht is dan in Oost-Europa.” Hij constateert dat er ook buiten de Europese Unie steeds meer appelen worden geteeld en dat de concurrentie uit Oost-Europa heviger wordt. “Zodra die volledige productie op de markt komt, moeten we ook zien hoe we daar een evenwicht in zullen vinden.” Toch blijft hij kansen zien voor de appelteelt in Noord-Europa, al was het maar omdat zowel in België als in Nederland de appelteelt sterk gericht is op binnenlandse afzet. En ook het stijgende areaal aan clubrassen speelt een rol. Zo heeft BFV naast clubrassen Belgica en Joly Red onder meer ingezet op Morgana, waarvoor

Marc Evrard van BFV is positief gestemd over het hardfruitseizoen

Marc een sterk potentieel voor de binnenlandse markt ziet. Hij geeft aan dat het succes van de clubrassen de markt minder afhankelijk maakt van de toevoer van appelen uit Oost-Europa of van overzee.

“Het zorgt ervoor dat we naast de bekende appelrassen ook nog andere variëteiten kunnen aanbieden vanuit eigen regionale teelt. Dit geeft de consument de mogelijkheid om te kunnen diversifiëren binnen het regionale aanbod. Met de rassen waar we als BFV voor hebben gekozen, bieden we een mooie aanvulling, zowel voor de telers als voor de consumenten.”

PROFESSIONALISERING Hoewel er uitdagingen blijven, ziet Marc ook mogelijkheden voor de hardfruitsector. Daarbij is verdere professionalisering van de teelt en afzet voor hem een belangrijk gegeven. Dat kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van het vervangen van oude bomen door nieuwe rassen. Ook diversificatie door het benutten van de mogelijkheden die boomvruchten - naast appelen en peren bijvoorbeeld ook kersen

of pruimen - in het algemeen bieden, kan bijdragen aan de toekomst. Marktonwikkeling is een ander aspect. Marc noemt het voorbeeld van Duitsland. Tien jaar geleden was de Conference-peer daar nog onbekend. Door de gezamenlijke promotie van België en Nederland is het inmiddels de meest gegeten peer bij onze Oosterburen. Daarbij stelt hij vast dat België en Nederland met de rassen Conference en Doyenné du Comice een structureel voordeel hebben ten opzichte van andere perentelende landen. “Die rassen kunnen door onze telers op een heel efficiënte manier geteeld worden met een veel grotere productiviteit dan in andere landen.

Ondanks het feit dat wij ook geconfronteerd worden met klimaatuitdagingen, zijn deze uitdagingen minder groot dan in bijvoorbeeld Italië. Wij zien dat vooral de Conference meer en meer een wereldpeer wordt.”  marc.evrard@bfv.be

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

29

GEWOON GOED FRUIT

Van Kessel Fruit:

Evelina in de lift “De afzet is tijdens het tweede seizoen bijna verdubbeld,” zegt Jacco van Kessel, algemeen directeur van het gelijknamige fruitbedrijf uit Velddriel, over het appelclubras Evelina waarvoor het bedrijf de exclusieve rechten voor Nederland heeft verworven. Ook voor het komende – derde - seizoen is er ruimte voor groei, want het Nederlandse areaal is inmiddels naar 30 hectare gegroeid. En voor komende winter is uitbreiding naar 40 hectare gepland.

“Ik heb er alle vertrouwen in dat we de stijgende lijn door gaan trekken,” zegt Jacco. Zijn collega Jack van Kessel, commercieel directeur, vult aan dat de Evelina-appel zich mag verheugen in steeds meer interesse van supermarkten. Met het groeiende areaal verandert ook de marktstrategie. “Het kwantum en de afzet groeien elk jaar, waardoor we Evelina breder in de markt kunnen zetten. Eén van de eerste afzetstrategieën bij een groter volume, is om de levertermijn te vervroegen en te verlengen. Waar we voorheen leverden van januari tot ongeveer juni, gaan we dit jaar al in november starten.” Ook wordt ingezet op markting. Zo verwacht Jack binnenkort een campagne te lanceren om consumenten op social mediakanalen te kunnen bereiken.

SHELFLIFE De keuze voor Evelina werd ingegeven door de positieve eigenschappen van de appel, geeft Jacco aan. “De Evelina is enorm productief, niet beurtjaargevoelig en is weinig ontvankelijk voor ziektes.” Daarnaast speelden ook praktische overwegingen een rol. “Qua pluktijdstip sluit de Evelina heel mooi aan op de rassen Conference, Elstar en Jonagold. Deze appel is niet extreem laat, dat is voor ons een pluspunt, zodat er in de werkzaamheden op ons bedrijf geen gat van een paar weken valt.” Een ander aspect is dat Evelina een goede bewaarappel is. “Evelina gaat niet achteruit in kwaliteit wanneer de appel langer in de koelcel wordt bewaard.”

Waar Van Kessel Fruit de Elstar appelen op een ACR regime bewaart – op basis van monitoring, wordt dan het minimum zuurstofgehalte toegepast – om de hardheid tijdens het uitstalleven te bevorderen en schilvlekken te voorkomen, is dat bij de Evelina-appel niet nodig, geeft Jack aan.

“Een van de sterke punten van de Evelina is dat de shelflife heel goed is, met name ook later in het seizoen.”

PREMIUM Van Kessel Fruit heeft de bewuste keuze gemaakt om de rechten van een clubras

Van Kessel Fruit geeft aan dat de Evelina-appel steeds populairder wordt

Van Kessel Fruit ziet in toenemende mate toekomst in clubrassen zoals de Evelina

te verwerven en Jacco ziet in toenemende mate toekomst in clubrassen. Hoewel hij zich de vraag stelt of er op een gegeven moment niet te veel clubrassen kunnen komen, acht de directeur het niet onmogelijk dat steeds meer supermarkten zullen inzetten op een premium huismerk naast de generieke appelrassen zoals bijvoorbeeld Elstar of Jonagold. Speerpunt bij een clubras is dat de kwaliteit wordt gewaarborgd, geeft hij aan. “Dat kan alleen omdat er regie is vanuit de organisaties die de rechten hebben voor een bepaald clubras. De appelen worden gemonitord en gewaarborgd zodat de consument er blindelings op kan vertrouwen dat de kwaliteit goed is. Als je dat kunt garanderen, spreek je van een premium appel.”

Jack laat weten dat om de naam Evelina te mogen dragen de appel aan strenge eisen

rondom bijvoorbeeld het kleuringspercentage moet voldoen. “Een Evelina-appel heeft 60 procent aaneengesloten bloskleur.” Rond de 70 procent van de geteelde appelen halen dat percentage. Dit is onder meer afhankelijk van de weersomstandigheden. Ook teeltbegeleiding en het toepassen van bepaalde technieken kunnen daarbij een rol spelen. Jacco noemt ‘bladblazen’, waardoor de appelen meer zonlicht en daardoor meer blos krijgen, als voorbeeld. “De overige appelen, die goed van kwaliteit zijn, maar minder gekleurd, worden verkocht onder de naam Pinova.”  jaccovankessel@vankesselfruit.nl jackvankessel@vankesselfruit.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

31

Thema

Hardfruit

The Greenery ziet dat er meer vraag is naar rode peren

Greenery:

Ruimte voor uitbreiding areaal Sweet Sensation tot 400 hectare

“Binnen zes jaar willen we het Sweet Sensation areaal van de huidige 230 hectare uitbreiden naar 400 hectare,” zegt Rob van der Weele. Als productmanager Sweet Sensation bij The Greenery Growers is hij aangesteld om de areaaluitbreiding te begeleiden. Rob geeft aan dat de doelstelling past bij de ruimte in de markt en dat het de bedoeling is om de uitbreiding te realiseren met bestaande en nieuwe telers. Hij benadrukt dat, hoewel The Greenery zorgdraagt voor de centrale verkoop van de roodgebloste Sweet Sensation peren, lidmaatschap van de coöperatie geen vereiste is om het clubras te kunnen telen. Overigens is de oogst van het huidige seizoen gepland voor de tweede helft van september en zal een plukvenster van rond de drie weken hebben. Op basis van metingen van hardheid en brix (suikergehalte) wordt door The Greenery in drie fases – zuid, midden en noord – het startsein voor de oogst gegeven. Daarbij ziet Rob dat de Sweet Sensation wat betreft oogstspreiding een prima aanvulling is

op de bestaande rassen zoals bijvoorbeeld Conference.

RODE PEREN De uitbreiding van het areaal volgt op een toenemende interesse in rode peren. “De consument is op zoek naar iets nieuws. In peren kennen we grofweg twee rassen: Conference en Doyenné du Comice. Met wat nieuwkomers zien we nu wel dat er steeds meer vraag komt naar rode rassen waardoor er ook meer belangstelling is voor Sweet Sensation. Daarbij blijkt uit consumententests dat de peer qua smaak veruit als beste uit de bus komt ten opzichte van alle andere rode rassen.” Speerpunt bij de verkoop van het conceptras is het realiseren van stabiele prijzen, merkt Rob op. “In het hardfruit zie je dat de prijzen afhankelijk zijn van het oogstvolume en dat ze enorm kunnen fluctueren. Wij zijn al een aantal jaren in staat geweest om stabiele prijzen voor de teler en de klant van Sweet Sensation peren te realiseren.

Dat is heel prettig: zowel teler als afnemer weten waar ze op kunnen rekenen.”

STABIEL Rob ziet steeds meer conceptrassen op de markt komen in hardfruit en ziet ook dat die rassen bijdragen aan een beter verdienmodel voor de hele keten. “Dat begint bij de fruitteler. Door samen te werken rond een conceptras kun je meer bereiken.” De productmanager stelt vast dat er in de hardfruitsector sprake is van veel versnippering. “Daar worden we met zijn allen niet beter van. We zouden veel meer met elkaar samen moeten werken om een betere marktpositie te krijgen wat voor een stabiliteit de totale handel kan zorgen. Aan de retailkant worden de blokken steeds groter en is er behoefte aan hechte ketensamenwerking. Op die behoefte kun je alleen inspelen als je ook aan de productiekant goed samenwerkt.” Qua prijsvorming in het hardfruit ziet Rob dat er afgelopen jaar sprake was van redelijk goede prijzen. “Dit jaar zijn er aanzienlijk minder peren, waardoor er meer marktbeweging ontstaat. Een hele lage en ook een hele hoge prijs is niet goed. Als peren te duur worden, ga je jezelf uit de markt prijzen.”

Van teelt tot levering topfruit uit de Betuwe Van Ossenbruggen Fruit BV Bulksestraat 1 4031 JW Ingen, Nederland T: +31(0) 344 601 968 M: +31(0) 613 766 594 info@ossenbruggenfruit.nl www.ossenbruggenfruit.nl

32

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

Dat neemt niet weg dat hij verwacht dat van Sweet Sensation. Van het overige deel er dan nog overblijft is een klein percentade prijzen voor fruittelers zeker omhoog wordt een groot deel verkocht onder de ge industrie-peren. Daarvoor werken we moeten vanwege stijgende kosten van bij- merknaam Sweet Dored. “Bij een clubras aan de verwerking tot een ander product voorbeeld arbeid en hogere risico’s in de zie je vaak dat alles wat niet aan de nor- zoals sap of cider. Kortom, door voor alle teelt. “Het doel voor Sweet Sensation is dat men voldoet, de middenprijs voor de maten en kwaliteiten de beste keten te de prijs stabiel is, maar wel meestijgt met teler naar beneden haalt. Dat doen we in vinden, zorgen we voor een goede en stade kostentoename in de keten. dit concept echt anders. Het is namelijk biele middenprijs voor onze telers én boubelangrijk dat we de totale productie zo wen we aan een breed klantenbestand.”  VERWAARDEN goed mogelijk tot waarde brengen. Dat R.vanderWeele@thegreenery.com Rob geeft aan dat het belangrijkste aspect lukt heel goed door naast het merk Sweet dat bijdraagt aan het kunnen realiseren Sensation ook het merk Sweet Dored via van stabiele prijzen voor Sweet Sensati- vaste afnemers in de markt te zetten. Wat on, het brede klantenbestand is. “Naast de Nederlandse retail, doen we veel zaken met de retail in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië, Italië en werken we samen met de licentiehouder van het ras in Frankrijk.” The Greenery Growers heeft in het strategisch plan rond het ras als doel opgenomen jaarlijks nieuwe klanten toe te voegen, zodat de verkoop verder gespreid wordt. “Juist daarom zoeken we nu fruittelers die het ras ook willen planten.”

Op de vraag wat er gedaan wordt met het product dat niet aan de Sweet Sensation-eisen voldoen geeft Rob als antwoord dat meer dan 70 procent van de oogst beantwoordt aan de kwaliteitsnormen

Veelzijdig assortiment

Oxin Growers is de leidende telerscoöperatie in Nederland en verzorgt de afzet van (vollegronds)groenten en fruit voor haar leden. Zij regelt daarbij de contracten, facturatie, betaling en betalingszekerheid.

Alle verse producten van Oxin Growers worden met zorg en aandacht geteeld door vakkundige telers. Het veelzijdige assortiment wordt geproduceerd op teeltbedrijven in Nederland en België.

Voedselveiligheidscertificaten

Onze aangesloten groenten- en fruittelers gaan in hun teelten zeer verantwoord om met water en voedingsstoffen voor de planten. Alle teeltbedrijven van Oxin

Growers zijn GlobalGap gecertificeerd en beschikken afhankelijk van de klanten en markten die beleverd worden, over aanvullende certificeringen. Zoals BRC of on the way to PlanetProof. Een aantal van onze leden teelt op biologische wijze en zijn Skal gecertificeerd.

Verpakkingen

Zichtbaar zijn en blijven dat is essentieel voor versproducenten en -verkopers. Oxin Growers draagt daar graag aan bij. Onze telers verwerken en verpakken groenten en fruit precies zoals u dat wenst. In uw eigen verpakking, in de juiste winkelsorteringen of aantallen.

Ook ontwikkelen wij desgewenst verpakkingen of concepten op maat. De leden van Oxin Growers leveren de producten volledig winkelklaar af. Dit verkort de tijd tussen het oogsten en de winkelverkoop, voor optimale versheid.

+31 (0)180 203 203 - info@oxin-growers.nl - oxin-growers.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

33

Thema

Hardfruit

Verhoeckx Fruit verwacht dat peren en Elstar goed zullen lopen dit seizoen

Verhoeckx Fruit:

“Prijs blijft er wel in zitten” “Peren en Elstar zullen goed gaan lopen dit seizoen,” verwacht Brent Verhoeckx in- en verkoper bij het gelijknamige fruitbedrijf uit Kerkdriel. Verhoeckx Fruit is half september volop met de hardfruitoogst bezig en Brent ziet dat ook hier de perenoogst wat tegenvallend is. “Peren zijn er minder dit jaar, ook in het buitenland. Je ziet de gevolgen van de kou: vooral onderin de boom hangen een stuk minder vruchten. Bovenin de boom is er wel voldoende peer.” Doordat er minder peren aan een boom hangen, worden de vruchten over het algemeen wat grover. Brent voorziet dat de kleine peren in de maat 50-65 goed zullen lopen, omdat er niet veel van zijn.

Anders dan het afgelopen jaar, toen er in het begin van het seizoen juist heel veel

34

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

kleine peren beschikbaar waren. “Het was een drama met die maten. Nu zal het begin van het seizoen wel goed zijn voor de kleine peren.” Overigens zijn de verwachtingen niet alleen voor het begin van het seizoen en voor kleine peren goed. “Ik verwacht dat de prijs er wel in blijft zitten.

Waarschijnlijk hoeven er geen peren met verlies te worden verkocht.”

ELSTAR EN JONAGOLD Over Elstar zegt Brent dat de appelen er mooi uitzien met een goede kwaliteit en ook dat ze goed gekleurd zijn. “Ik denk dat Elstar goed gaat lopen: geen gekkenhuis, maar wel normale prijzen.” Hij wijt het aan het lagere areaal Elstar in Nederland. Dat is trouwens een tijdelijk feno-

meen. Brent observeert dat er weer veel nieuwe Elstar is aangeplant, maar dat het even duurt voordat die bomen weer in volle productie zijn. Voor de in- en verkoper blijft de Elstar-appel favoriet. “Er zijn veel nieuwe rassen en iedereen probeert iets nieuws uit te vinden, maar ik geloof toch het meest in Elstar. Als de hardheid goed is, vinden de meeste consumenten dat de appel met de beste prijs/kwaliteit verhouding.” Hoewel hij ziet dat zijn klanten het liefst Nederlandse Jonagold-appelen hebben, ziet Brent ook dat de prijs die concurrerend teeltland Polen hanteert, van invloed is op de vraag naar Nederlandse Jonagold. “De prijs moet ongeveer gelijk zijn. Als er in Polen voldoende Jonagold is en de prijzen zijn laag, dan moeten we

Voor Brent blijft de Elstar favoriet

toch enigszins met die prijs mee.” Hij stelt vast dat het vorig jaar zo slecht nog niet was, omdat er in Polen bewaarproblemen waren met Jonagold. Voor dit jaar heeft hij voor Jonagold geen hoge verwachtingen.

“Als er in Polen volle bak fruit hangt en er zijn geen bewaarproblemen, dan zullen het geen hoge prijzen worden.”

len niet voor verrassingen komen te staan.

Ze gaan voor kwaliteit. Als ze weten dat het product goed is en dat ze ermee kunnen werken, is het die stuiver ook gewoon waard.” De teler speelt erop in door kort voor de pluk nog eens te dunnen en appelen die niet aan de norm voldoen te verwijderen. Hetzelfde gebeurt tijdens de pluk.

“We gooien alles wat niet goed is, eruit, zodat er zoveel mogelijk klasse I de koeling ingaat.” Het werkt ook kostenbesparend legt Brent uit. “Als alles maar geplukt wordt en in de cel wordt opgeslagen dan worden er kosten gemaakt voor fruit dat uiteindelijk industrie-fruit wordt.” Een andere ontwikkeling die hij ziet is dat er steeds meer vraag is naar kleinere appelen. “Vooral bij school- en werkfruit komen de kleine maten, vanwege de lagere kosten, in beeld,” besluit Brent. (MW)  brent@verhoeckxfruit.nl

KWALITEIT De appelen en peren van Verhoeckx Fruit vinden vooral hun weg naar de vrije handel: horecaleveranciers en groothandels.

Brent merkt dat kwaliteit voor deze doelgroep een speerpunt is. “Het product moet echt goed zijn, dan mag het best een stuivertje meer kosten, maar de afnemers wil-

M USH RO OMS & TO P F RU IT

Pac k

www.verhoeckxpaddenstoelen.nl - www.verhoeckxfruit.nl

le

info@verhoeckxpaddenstoelen.nl info@verhoeckxfruit.nl

mi

Hoorzik 25, 5331 KJ Kerkdriel Tel.: +31 (0)418 - 631493

w it h a S

Stabiliseer je hardfruit voor transport! www.fromm.nl | 030-606 67 00

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

35

Thema

Hardfruit

Kris Wouters ziet dat de consument op zoek is naar variatie

Fruithandel Wouters:

Bij goede bewaarbaarheid, goede vooruitzichten

“We hebben een iets kleinere Conference-oogst dan de voorgaande jaren. Maar we mogen zeker niet klagen, het is beter dan het gemiddelde,” zegt Kris Wouters, eigenaar van Fruithandel Romain Wouters & Co uit Geetbets, half september. Hij stelt vast dat de koude en regenachtige zomer van dit jaar wel invloed heeft gehad op de maat, maar niet op de smaak van het fruit. “We waren bang dat de smaak of het suikergehalte van de peren wat laag zou zijn, maar dat valt enorm mee. Het zonnige en droge weer van de laatste twee weken voor de oogst hebben nog veel goed gedaan.” Kris observeert dat er in België nog redelijk wat peren worden geteeld zonder dat over irrigatie beschikt kan worden. “Daar zijn de laatste jaren te kleine peren geplukt, maar dit jaar met de regen is iedereen gelijk, of je nu irrigatie hebt of niet. Daardoor hebben we dit jaar dikke peren. Er gaan heel weinig kleine peren zijn.”

36

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

Fruithandel Wouters observeert dat er weinig kleine peren zijn dit seizoen

BEWARING Hij stelt vast dat de vier grote producenten De algemene verwachting is dat het lagere Italië, Nederland, België en Spanje bij een volume de prijs van de peren positief zal goede oogst samen te veel peren produbeïnvloeden. Kris houdt daarbij een slag ceren. Klimatologische omstandigheden om de arm. “Er zijn onverwachte facto- lijken dit echter bij te sturen. De perenteren, zoals bijvoorbeeld corona of de Rus- ler en -handelaar observeert dat de perenland-boycot, waar we geen vat op hebben, teelt in Italië, Europa’s grootste perenpromaar die wel invloed hebben. Laat ons ducent, plaatsvindt in een klimaat dat net voorzichtig zijn en hopen dat het een goed haalbaar is. “Met de klimaatverandering jaar wordt.” Daarbij is ook de bewaring blijkt dat net niet meer haalbaar te zijn, van belang, geeft Kris aan. Hoewel hij ver- waardoor veel telers voornemens zijn te wacht dat de peren dit jaar geschikt zijn stoppen en er ook al boomgaarden zijn voor de lange bewaring, weet hij ook dat gerooid. Als in Italië 20 tot 30 procent van dit aspect niet altijd goed te voorzien is. het areaal verdwijnt, kan het nog goed “Dit jaar, als we goede kwaliteit na bewa- komen met de peren in België en Nederring hebben, moet het zeker een goed jaar land.” worden. Maar als de bewaring toch niet zo goed blijkt te zijn, dan heb je een kortere DIVERSIFIËREN periode om te verkopen en bij kwaliteits- Kris vindt overigens wel dat daarbij verproblemen zijn er klanten die afhaken. Dat der moet worden gekeken dan alleen Conis iets wat we nu nog niet weten: kunnen ference. “Als we verder willen met peren, we de peren goed bewaren?” moeten we differentiëren door andere variëteiten te planten en niet alleen blijRUIMTE ven gokken op Conference. Met andere Het seizoen mag dan een redelijk roos- rassen zijn er ook goede prijzen te maken.” kleurige aanblik hebben, hoe staat de Het is de reden dat Fruithandel Wouters perenteelt ervoor op de langere termijn? is begonnen met de QTee-peer. Hij ziet dat Hoewel Kris daar de laatste jaren redelijk er meer QTee en andere rode perenrassen pessimistisch over was, ziet hij nu toch in België worden aangeplant en stelt vast wat meer ruimte voor de teelt van peren. dat de consument op zoek is naar variatie.

Zo merkt Kris dat bijvoorbeeld Doyenné du Comice het de laatste jaren veel beter doet dan pakweg vijf tot tien jaar geleden. “Ik denk dat we alleen de consumptie van de peer in het algemeen kunnen verhogen door andere variëteiten aan te bieden.” Daarbij ziet hij ook dat de nieuwe, gladschillige variëteiten, meer mogelijkheden hebben voor export naar verre bestemmingen. “Die verre markten gaan het eventuele probleem van overproductie niet oplossen, maar we zien toch dat er een licht stijgende vraag is.” De torenhoge prijzen voor containers zijn daarbij wel een struikelblok. Hoewel het voorlopig de verre export van hardfruit belemmert, verwacht Kris wel dat er op termijn een oplossing komt voor de containerproblematiek. (MW)  Kris@woutersfruit.be

100% papieren verpakking, geen plastic!

Innovatief met hardfruit Molenwerf 26 - 1911 DB Uitgeest - T: +31 (0)251 - 362 345 - info@vdlem.nl - www.vdlem.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

37

Thema

Hardfruit

Jean-Christophe Bertin, RubisGold:

“Met de nieuwe RubisGold-appel willen we een collectief creëren met de grootste appelspecialisten”

Onlangs werd op de Vergers de Séru een nieuw Frans appelras genaamd ‘RubisGold’ gepresenteerd. “Het doel van de dag was om deze nieuwe appel onder de aandacht te brengen en het collectief van specialisten en handelaren die de goudgele appel vertegenwoordigen te introduceren,” legt directeur van Earth Market Jean-Christophe Bertin, uit.

H

et avontuur begint in 2011. Een Bel- omstandigheden een oranje blos krijgt, gische kweker, Johan Nicolai en zijn waardoor deze een unieke kleur krijgt." kinderen concentreerden zich met name op het ontwikkelen van een smakelijke "We weten allemaal dat het niet eenvougoudgele appel door de Delblush, een zeer dig is om consumenten meteen te overaromatische, maar ingewikkeld te telen tuigen. Deze keer hebben we echter een appel, te kruisen met de Pirouette-appel zeer kenmerkende appel ontwikkeld met die grote agronomische kwaliteiten heeft. een al even unieke verpakking en een Dit is hoe de RubisGold-appel is ontstaan, echt bijzondere smaakbelofte. De eerste 'Rubis' vanwege de smaakbelofte en 'Gold' feedback van retailers, met name die van vanwege de fraaie goudgele kleur. "De Grand Frais, is zeer positief. Ook de resulRubisGold is echt een innovatief product, taten van het onderzoek, uitgevoerd door want het is een goudgele appel die knap- het Centre Technique Interprofessionnel perig en aromatisch is en onder bepaalde des Fruits et Légumes (CTIFL), zien er

38

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

veelbelovend uit. We hebben het gevoel dat met deze appel de planeten op één lijn liggen. Onze taak is nu om het agronomische gedeelte goed af te handelen, zodat de RubisGold-appel alle gestelde verwachtingen waar kan maken.”

DE RUBISGOLD: EEN 'TECHNISCHE APPEL' DIE DE KNOWHOW VAN DE GROOTSTE SPECIALISTEN VEREIST Om de RubisGold-appel volledig tot zijn recht te kunnen laten komen, heeft het collectief de hulp ingeroepen van de grootste specialisten binnen de appelsector in Frankrijk en in België. Daarom hebben Les Vergers de Séru, Blue Whale, Alliance Perlim Meylim, Gerfruit en Devos Group besloten om samen te werken om zo het beste uit de RubisGold-appel te halen. “De RubisGold-appel is een heel 'technische' appel. We hebben dan ook de hulp ingeroepen van een aantal specialisten. Deze grote groepen beschikken allemaal over

een zekere economische kracht, over complementaire gebieden, commerciële netwerken, een voorliefde voor uitdaging en zeer gespecialiseerde technische en agronomische teams."

"We zullen meerdere jaren moeten experimenteren. De RubisGold-appel is een veeleisende appel die houdt van lage temperaturen en temperatuurswisselingen, die irrigatie nodig heeft, relatief gevoelig is voor stress en nogal bijzondere bewaarvoorwaarden kent. Tegelijkertijd is de RubisGold-appel niet heel gevoelig voor schurft en is de groei vrij constant. Het doel is niet om grote opbrengsten per hectare te halen, maar vooral om aan de gestelde verwachtingen ten aanzien van de smaak te voldoen."

MILIEUVRIENDELIJK GETEELDE APPEL Behalve een bepaalde smaak- en kleurkwaliteit, wilde het collectief de consument een appel aanbieden die op een cering te halen, omdat deze niet erkend milieuvriendelijke manier wordt geteeld. wordt in de Benelux. De door de Belgische "Alle Franse telers die bij het teeltproces telers toegepaste teeltechnieken voldoen van de appel betrokken zijn, zijn daarom echter wel aan de HEV3-eisen en Devos ook GlobalGAP en HEV3 gecertificeerd. Group is vooraanstaand op het vlak van Voor de bij Devos Group aangesloten telers certificatie en milieuvriendelijke teelt en is het niet mogelijk om een HEV-certifi- arbeid. Daarnaast worden alle boomgaar-

RubisGold collectief

den ecologisch verantwoord beheerd. Binnen het collectief delen we dezelfde waarden en principes, en dat geldt ook voor alle andere Europese telers die zich nog bij ons aansluiten.”

! f e o r p n e r u e k , Kom en z ie Ontdek de nieuwe rassen van Better3fruit Contacteer ons voor een afspraak! E-mail: info@better3fruit.com of tel. +32 16 24 16 10

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

39

Thema

Hardfruit

Komende winter worden 140.000 extra bomen aangeplant

DOELSTELLING: DE KOMENDE JAREN stuk voor stuk familiebedrijven die door- per regio en gewas. In België zijn consu1,6 MILJOEN BOMEN PLANTEN heen de jaren altijd vooraanstaand zijn menten niet zo bekend met goudgele appeDit jaar bedraagt ​​de RubisGold-opbrengst geweest in hun sector door hun zin voor len, die vaak als te rijp worden beschouwd.

700 ton, maar uiteindelijk wil het collec- onderneming en innovatie. Dit zorgt voor Devos staat dus voor de uitdaging om de tief een opbrengst van 25.000 ton zien een gemeenschappelijk doel en belang in perceptie van de Noord-Europese klant te halen. "Op dit moment hebben we al dit verhaal. Het is een samenwerking tus- tegenover een gele appel te wijzigen, vande exclusieve rechten voor aanplant van sen bedrijven die elkaar om deze redenen uit de overtuiging dat een gele appel in het RubisGold-appelbomen en de afzet van de vertrouwen en waarbij iedereen aan het- schap zo in het oog springt tussen al het appelen binnen de Europese Unie, Zwit- zelfde touw trekt. De uitdaging is nu om rood wat in de winkels ligt. Eens de klant serland en Marokko. Uiteindelijk zijn we te bepalen wie ‘RubisGold-compatibel’ is, de RubisGold geproefd heeft, zal hij de van plan om 1,6 miljoen bomen te plan- want het is vooral een 'menselijk' avon- weg automatisch terug vinden." Uiteindeten in de teeltgebieden, wat neerkomt op tuur. lijk zal er in België en Nederland tussen de ongeveer 500 hectare. Tot nu toe hebben 50 en 80 hectare RubisGold-boomgaarden we 280.000 bomen geplant en komende DEVOS GROUP, VERANTWOORDELIJK worden aangeplant. winter planten we er nog eens 140.000 VOOR DE ONTWIKKELING VAN RUBISbij. Op die manier kunnen we volgend jaar GOLD IN BELGIË EN NEDERLAND De ambities voor de RubisGold-appel reieen opbrengst van 1.200 ton halen en over ken verder dan de Europese grenzen. "We twee jaar een opbrengst van 3.000 ton."

In Frankrijk is het avontuur al begonnen hebben het al met het sap als verwerkt en dat ziet er veelbelovend uit, maar Devos product geprobeerd en willen nu ook de VOORAL EEN 'MENSELIJK' AVONTUUR Group in België heeft zich pas onlangs bij appel zelf proberen te exporteren om te Tussen de verschillende partijen die mee- het collectief aangesloten met als doel zien hoe het zal gaan met de houdbaarwerken aan de toekomst van RubisGold, om de RubisGold-appel in de Benelux te heid. We zijn momenteel bovendien aan zijn er opvallende raakvlakken. Het zijn gaan ontwikkelen. “Binnen Devos Group het inventariseren waar we het ras zouden gaan teelt en handel kunnen gaan telen, zodat we weten hoe we hand in hand, met het op de wereldmarkt kunnen brengen. veel passie, ambi- Hoe meer we weten, hoe beter we in staat tie en ervaring. De zullen zijn om onze gemeenschappelijke produc t iewaarden routekaart op te stellen.” (AP)  >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop bijvoorbeeld zijn in >> Bel ons: 0168 357 010 Jean-christophe.bertin@agrifinest.com alle landen hetzelfde, maar de commerciële uitdaging verschilt

Uw pallets verkopen?

40

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

The best replacement for your old PROBA controller is a new PROBA controller

Looking for the right balance between ripening your fruit and the perfect quality?

The control systems of VDH Products can take care of this for you!

Our PROBA 5 is the latest generation of control systems for ripening tropical fruit.

Just like all VDH controllers, the PROBA 5 is reliable, versatile, economical and easy to use, and so the best option for replacing older systems such as the PROBA 110.

The products of VDH give you full control.

VDH Products BV Produktieweg 1 | 9301 ZS Roden +31 (0)50 302 89 00 | info@vdhproducts.com www.vdhproducts.com

VDH_PROBA-5_ENG_210x148mm_210907.indd 1

07-09-2021 16:00

NEDERLAND Kunststof voorraadbakken Voor Fruitteelt en AGF • Duurzaam en oersterk • • 100% recyclebaar • • 60 jaar ervaring in fruit/AGF • • Made in Holland •

www.capp-plast.com | verkoop@capp-plast.com T. 06-5191 4888

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

41

Thema

Hardfruit

Urfruit werkt sinds kort met software pakket FRUITvoorraad van Klok Software

Mark Vernooij, Urfruit:

“Data kunnen een gezonder verdienmodel dichterbij brengen” “Wij verwachten een goede oogst,” zegt Mark Vernooij, eigenaar van Urfruit over de hardfruitoogst die half september in volle gang is. “Het is dit jaar wat uitdagender, omdat er in Zuid-Europa door vorstschade sprake is van een kleinere productie. Daar hopen we ons voordeel mee te doen.” Urfruit streeft ernaar een langetermijnpartner te zijn voor internationale retailorganisaties en werkt daarvoor samen met een groep hardfruittelers in Nederland en België, die appelen en peren telen op een gezamenlijk areaal van 600 hectare. Overigens is Urfruit, naast de hardfruithandel, ook actief in de perenteelt. “We telen zelf een mooi volume peren, dit is onderdeel van onze kracht om lange-termijnafspraken te kunnen maken met de retail.”

bedrijf onder meer eisen stellen aan de software. “Om dat in goede banen te kunnen leiden, heb je een programma nodig dat vanuit die basis, het sorteren van fruit, begint.” Daarnaast observeert Mark dat traceability een steeds belangrijker aspect wordt in het handelsverkeer. “Dat is een grote eis. Je moet van A tot Z het product kunnen volgen.”

STUREN OP DATA Mark merkt op dat er in de hardfruitsector kansen zijn om meer te sturen op data.

“We zijn steeds meer op zoek naar data, zodat je daar beter op kunt sturen.” Dat et dit verticaal geïntegreerde model, “Binnen Urfruit is in de loop der jaren de kan gaan over het teeltproces of managedat zich richt op het realiseren van focus verlegd van het inkopen van gesor- mentinformatie betreffen, zodat bekend een zo kort mogelijke keten, geeft het teerd product naar het verpakken van is wat de opbrengsten en de kosten van bedrijf invulling aan de continu verande- ongesorteerd product.” De ondernemer de teelt en handel zijn geweest. “Het is rende hardfruitsector, laat Mark weten. ziet dat dergelijke veranderingen in een belangrijk om daar specifieker op in te

M

fruitvoorraad.nl inkoop - koeling - sortering - verkoop - verlading 42

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

zoomen. We komen uit een sector waar we van oudsher hard aan het werk zijn, maar niet altijd even veel inzicht hebben in de gegevens.” Hij observeert dat het verzamelen van data en softwaretoepassingen handelaren en telers kan helpen om meer inzicht te krijgen. “We moeten kijken naar onze eigen portemonnee, kosten in beeld brengen en een idee hebben van wat we willen verdienen. Een gezond verdienmodel is heel belangrijk en data kunnen dat dichterbij brengen.”

daarvoor is gekeken naar passende software. De keus is daarbij gevallen op het pakket FRUITvoorraad. Henk Jan Klok, eigenaar van Klok Software en ontwikkelaar van het pakket: “Het is een pakket dat het hele bedrijfsproces van inkoop tot en met verkoop met alles wat daartussen zit aan bijvoorbeeld koelen, relatiebeheer of fustadministratie, inzichtelijk maakt.”

Hoewel het pakket, vanuit de ervaring van Klok met andere klanten in het AGF-segment, een basis biedt, is het een continu proces, geeft Mark aan. Daarbij ziet hij dat korte lijnen belangrijk zijn. “Dat is cruciaal. Er is dagelijks tot wekelijks contact om het hele proces optimaal te structuren.” De volgende stap is om een koppeling met de systemen van de retailklanten te maken, bijvoorbeeld door het integreren van EDI en Exact Online,” zegt Henk-Jan. “De basis daarvoor ligt er al, maar in de Urfruit ziet kansen in het sturen op data volgende fase wordt het een live-koppedie tijdens het teeltproces zijn vergaard, ling voor boekhouding en rapportage van zoals bijvoorbeeld residu-analyses of Glo- financiële gegevens.” (MW)  balGAP certificaten, om de tracering via m.vernooij@urfruit.nl inkooporders te waarborgen.

VERSCHILLENDE TEELTOMSTANDIGHEDEN Zelf verzamelt Urfruit bijvoorbeeld data van het teeltproces, zodat verschillende omstandigheden met elkaar vergeleken kunnen worden. “Dan kunnen we op perceelniveau traceren en uitzoeken waarom het fruit van het ene perceel anders is, dan van een ander perceel.” Als voorbeeld noemt Mark de testen die Urfruit uitvoert met koelen en het toepassen van gewasbeschermingsmiddelen. “We volgen meerdere partijen waarbij de verschillende partijen andere middelen gebruiken. Vanuit de sortering kunnen we dan de resultaten FRUITVOORRAAD zien in bijvoorbeeld het percentage uit- Voor Urfruit is het belangrijk om al die val.” Daarnaast gebruikt Urfruit de data data efficiënt te kunnen gebruiken en

henkjan@kloksoftware.nl

Groda A.G.F. B.V.

Het Nieuwe Achterom 1 - 4185 PA Est T. +31 (0)345 56 96 41 M. +31 620 038 218 M. +31 620 038 217

F. +31 (0)345 56 98 47 E. sales@groda.nl I. www.groda.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

43

THE FUSI ON snel & verp simpel in kaakken rton

• 100% karton • Sluiting door ritsen of etiket, geen lijm!

• Voor alle kartonnen AGF verpakkingen een sluitbare oplossing • Geschikt voor hardfruit, steenfruit, citrus en exoten • Snelle service in Nederland en België • Made in Holland

8 - 19 NOVEMBER

Kom en bekijk THE FUSION tijdens onze Open Huys dagen Aanmelden kan via openhuys@het-packhuys.com of www.openhuysdagen.com

w w w. h e t - p a c k h u y s . c o m

+31 (0) 166 70 02 15

Pierre Hagenaars: “In-house training in onze showroom voorziet in behoefte AGF-klanten”

Nieuwe, zelfontwikkelde machine Het Packhuys ponst kartonnen verpakkingen In 2014 startte Pierre Hagenaars met Het Packhuys. Zeven jaar later is hij veertien collega’s, een nieuw pand in Halsteren en een uitgebreid assortiment aan topseal-, flowpack-, doseer- en sleevemachines rijker. Een nieuwe mijlpaal is The Fusion, een nieuwe machine voor het snel en simpel verpakken van o.a. fruit in karton, die het bedrijf uit Halsteren samen met partner Janssen Technical Solutions (JTS) heeft ontwikkeld. Tijdens de Open Huysdagen van 8 tot en met 19 november wordt de nieuwe machine in-house gedemonstreerd.

In 2014 startte Pierre Hagenaars met Het Packhuys. Zeven jaar later is hij veertien collega’s, een nieuw pand in Halsteren en een uitgebreid assortiment aan topseal-, flowpack-, doseer- en sleevemachines rijker. Een nieuwe mijlpaal is The Fusion, een nieuwe machine voor het snel en simpel verpakken van o.a. fruit in karton, die het bedrijf uit Halsteren samen met partner Janssen Technical Solutions (JTS) heeft ontwikkeld. Tijdens de Open Huysdagen van 8 tot en met 19 november wordt de nieuwe machine in-house gedemonstreerd.

mac machine is hier dan wel eenvoudig op aan te passen, maar toch zijn we naar alternatieve verpakkingssoorten op zoek gegaan naast onze Keymac sleever. Wij zijn daarom een eigen machine gaan ontwikkelen, waarbij de flappen van de kartonnen schaaltjes aan elkaar vast worden geponst. Het karton wordt zo als het ware vastgeritst, zonder dat we lijm gebruiken”, vertelt de eigenaar van Het Packhuys.

“Aanvullend kan de machine ook een foodtainer met flappen plooien en sluiten middels een etiket. The Fusion is dus geschikt voor 2 verpakkingssoorten! De eerste interesse komt uit de appel- en exotensector, maar de machine biedt ook interessante mogelijkheden voor het verpakken van ronde producten als citrus, kiwi’s, tomaten en steenfruit.” Ook voor andersoortig, kleiner, product wat in een hoge schaal zit zijn er mogelijkheden, dit door de flappen van de schaal 90 graden te plooien en deze aan elkaar vast te ritsen of te sluiten middels het aanbrengen van een etiket.

maar hij kan ook gecombineerd worden met een aanvoersysteem, zoals machines voor het ontstapelen en automatisch vullen van de schalen. Voor het karton hebben we hiervoor een goede samenwerking met Karpack, zo hebben ze ons voorzien van de benodigde schalen voor het uitgebreid testen van de machine, en hetzelfde geldt met Codipack voor het etiketteersysteem welke in de machine is geïntegreerd.”

Tijdens de Open Huysdagen van 8 t/m 19 november is het prototype van The Fusion voor het eerst aan het werk te zien. “Maar we demonstreren meer interessante noviteiten, denk aan de Europese introductie van de nieuwe topsealmachine Evolution-S en de Rotofill carrouselmachine, beide van onze leverancier Packaging Automation. Ook presenteren we twee complete lijnen voor het verpakken van druiven, en voor het doseren, verpakken en sleeven van maaltijden. Daarnaast ook nog onze flowpackmachines van Redpack. Al met al is er alle gelegenheid om onder het genot van een hapje en een drankje onze laatste verpakkingsinnovaties te bekijken.”

“We hebben de tijd mee gehad”, blikt Pierre terug op de eerste jaren. Samen met het team van collega’s hebben we afgelopen “Natuurlijk kunnen geïnteresseerden de jaren veel mooie projecten mogen uitlenieuwe machine in onze showroom aan veren bij onze klanten. We zijn ons, samen het werk zien, maar de achterliggende tijd met partner Janssen Technical Solutions, gebruiken we onze showroom ook steeds ook steeds meer gaan specialiseren in het meer om operators te trainen. Met name leveren van complete lijnen, denk hierbij AGF-bedrijven maken hier veel gebruik aan ontnesten, transporteren, afvullen, van. Zij hebben nou eenmaal te maken met sealen en dozen/kisten transport. Hierseizoenen en veel nieuwe mensen en dan uit is ook de wens om een eigen machine Het Packhuys richt zich bij de verkoop van is het fijn om een gedegen opleiding van de te bouwen voortgekomen, mede door de de nieuwe machine hoofdzakelijk op de machines te krijgen. Het voordeel is dat je discussie rondom plasticreductie welke Nederlandse en Belgische markt. “Maar tijdens de training ook fouten mag maken. de afgelopen jaren op gang is gekomen. als er interesse komt vanuit het buiten- Daar is in de productie nou eenmaal vaak En wat je ook van deze discussie vindt, land, gaan we dat uiteraard niet uit de geen tijd voor”, besluit Pierre. (IH)  hiermee is de vraag naar andersoortige weg en gaan we op zoek naar een goede verpakkingsmaterialen in een stroom- distributeur. Een goede service is nameversnelling terecht gekomen. En gezien lijk ten allen tijde ons uitgangspunt. We de nieuwe regelgeving voor het plasticvrij willen lokaal onze service kunnen bieden.

Het Packhuys verpakken die nu onder meer in Frank- Ik denk dat dit ook de belangrijkste reden Pierre Hagenaars rijk en Spanje op stapel staat, zal dat de is, waarom we de afgelopen jaren zo hard pierre@het-packhuys.com komende jaren ook niet minder worden.” zijn gegroeid. Daar kun je namelijk echt het onderscheid mee maken. Ook voor The Janssen Technical Solutions “Neem bijvoorbeeld de verpakking voor Fusion geldt daarom ‘made in Holland and Martien Janssen appelen. Daarbij zijn sleeves niet meer service from Holland.” martien@j-ts.nl weg te denken uit het hedendaagse AGFschap, en hier hebben we, tot op de dag Nu is het niet zo dat de machine veel ondervan vandaag, met plezier aan bij mogen houd vergt, want het is een echte robuus- Interesse om naar de Open Huys dagen te dragen met onze Keymac sleevers. Maar te machine, die zo modulair mogelijk is komen? Aanmelden is mogelijk via www. het sleeven van appelen is nog niet zo een- gebouwd en dus redelijk snel is op te bou- openhuysdagen.com of stuur een mail voudig met de afwijkende maten van het wen. We streven ernaar om de levertijd te naar openhuys@het-packhuys.com product. Voor elke maat appel is er weer beperken van zes tot acht weken. Stand-aleen andere maat sleeve nodig, de Key- one is The Fusion zo’n drie meter lang, AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

45

Thema

Hardfruit

De kisten worden geleegd

Tim Moerman van Boomgaard Ter Linde

Burg Machinery Rene Koster

Van twee naar acht miljoen kilo biologisch hardfruit per jaar dankzij nieuwe sorteer- en verpakkingslijn Sinds oktober 2021 worden de biologische appelen en peren bij Boomgaard Ter Linde gesorteerd en verpakt in een gloednieuwe sorteer- en verpakkingslijn. In de eveneens nieuwe loods worden niet alleen de producten van de Oostkapelse boomgaard verwerkt, de nieuwbouw doet dienst als gezamenlijk pakhuis en bewaarloods voor telers van coöperatie Nautilus Organic. Voor het eerst worden de biologische en biodynamische appelen en peren in consumentenverpakking verpakt.

zandfilter en een actief koolfilter langs een UV-filter om de laatste bacteriën en schimmels te verwijderen.”

CONSUMENTENVERPAKKING Helemaal nieuw zijn de consumentenverpakkingen voor de appelen en peren. Gingen de producten eerder naar een pakhuis, nu worden ze op locatie verpakt. “We wilden liever niet met plastic werken,” vertelt Tim. “We kunnen nu drie verpakkingen aanbieden: papieren schaaltjes met bane bestaande sorteerlijn werd verhuisd acht miljoen.” Burg Machinefabriek ver- derol, flowpack en tassen. Voor die laatste naar de nieuwe loods. “We sorteerden zorgde de inrichting, van kistenlediger tot twee gebruiken we composteerbaar plasal voor andere telers,” vertelt teler Tim tassenvuller. René Koster vertelt dat de tic.” (JH)  Moerman. “Dat werd steeds meer en onze lijn dankzij een paar elementen specifiek rkoster@burgmachinery.com oude ruimte werd te krap. Daarin konden geschikt is voor biologische producten. tim@boomgaardterlinde.nl we twee miljoen kilo op jaarbasis verwer- “Zo is de waterzuivering puur mechanisch. ken, hier, met de dubbele sorteerlijn is dat Na de voorfiltratie gaat het water via een

D

Leverancier van industrieappelen- en peren en schilappelen W. J. M. DE KLEIJN FRUITCOMMISSIES BV NIEUWSTRAAT 16 NL 6651 AB DRUTEN E. INFO@FRUITCOMM.NL T. +31 (0) 487 - 51 60 86 F. +31 (0) 487 - 51 67 71 M. +31 (0) 6 - 51 599 807

46

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

De lijn is geschikt voor zowel appelen als peren

Een hogedrukreinigunit verwijdert beestjes en bladafval

De droger is uitgevoerd met een borstelband. Deze optie wordt gebruikt voor appelen en maakt deze schoon van watervlekken of aanslag

De sorteermachine zelf is verder helemaal dicht, zodat er niets bij kan

Ergonomisch werken dankzij de palletiseerlift

Een papieren schaaltje met banderol is een van de verpakkingsopties

Hier worden de tassen gevuld. De tassen kunnen worden gesloten met een bovenseal of een KwikLok

De paktafels bieden plaats aan 12 tot 14 sorteerders

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

47

Thema

Hardfruit

Educatie om de positie van de Nederlandse fruitteelt te garanderen praktijkgerichte aanpak centraal. “Het bedrijfsleven is essentieel voor de vernieuwing van het onderwijs,” laat de Fruit Tech Campus weten. Diverse bedrijven uit verschillende geledingen van de fruitsector hebben zich aangesloten als partner bij Fruit Tech Campus. “Met elkaar maken we werk van de vernieuwing van het fruitonderwijs. Dat is de kern van de activiteiten e arbeidsmarkt voor beroepen in de zijn de voornaamste oorzaken. De moeilijk van de Fruit Tech Campus. Samen met fruitsector is krap. Een groot deel vervulbare vacatures hebben betrekking Yuverta & Aeres als onderwijsinstellingen van de bedrijven actief in de fruitketen op met name mbo’ers en hbo’ers met toe- geeft het bedrijfsleven invulling aan de (teelt, sorteren, bewaren, techniek, kwali- gepaste kennis.” Om aan die behoefte aan Fruit Tech Campus waar teelt, technologie, teit en commercie, etc.) geeft aan moeilijk educatie inhoud te geven is de Fruit Tech techniek en data worden samengebracht,” vervulbare vacatures te hebben. Een groot Campus opgericht op initiatief van het zegt Mireille. Daarbij is er aandacht voor tekort aan toestroom en het ontbreken van bedrijfsleven, het onderwijs en de over- actuele onderwerpen. Zo lanceerde Fruit de juiste vakkennis en praktijkervaring heid. Daarbij staan samenwerking en een Tech Campus onlangs een cursus waarbij

In de hardfruitsector is arbeid al jaren een thema dat in het oog springt. Vaak wordt dan gedacht aan het invullen van seizoenspieken, maar het vinden van bijvoorbeeld voldoende oogst- en snoeimedewerkers is niet het enige knelpunt rondom arbeid, meldt Mireille Gijsberts, programma manager educatie bij de Fruit Tech Campus in Geldermalsen.

“D

Gespecialiseerd in:

afzet van: appels, peren en kersen. ook voor verkoop van uw fruit uit de cel.

Thijs Timmermans 06 - 5347 4921

48

Herman Kuijkstraat 1b

Dies Timmermans 06 - 5363 6750

4191 AH Geldermalsen

Witboomstraat 10 • 4264 RW Veen (Holland) Postbus 24 • 4264 ZG Veen Tel. 0416 691237 / 691427 • Fax 0416 693145

mail@javrifruit.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

T. +31 345 582 099 www.javrifruit.nl

fertigatie centraal staat. Uiteindelijk is het de bedoeling om via het onderwijs de positie van de Nederlandse fruitteelt voor langere termijn te garanderen.

INNOVATIE Naast educatie is innovatie één van de pijlers waaraan de Fruit Tech Campus werkt.

Lisanne van Haarlem, projectleider Innocation, geeft aan dat er de afgelopen jaren binnen de fruitteelt veel ontwikkeling is geweest in techniek en data, zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van een fruitplukrobot. “De Fruit Tech Campus stimuleert deze innovatie als stuwende kracht om de samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid aan te wakkeren en te versnellen.” Een ander initiatief dat invulling geeft aan het innovatie-aspect van de Fruit Tech Campus is de zoge- heid. “Als fruitteler en ondernemer is er de noemde Innovation Hub die gepland is mogelijkheid om een samenwerking aan in Geldermalsen. Dit is een innovatie- en te gaan met onze Innovation Hub,” geeft educatiecentrum met onder andere ver- Lisanne aan. Daarnaast is er het innovatieschillende techlabs, zoals bijvoorbeeld project de Fruit & Tech Innovation Award. het softfruit techlab dat is uitgerust met “De award wordt dit jaar voor het eerst een robot om aardbeien te oogsten, een uitgereikt tijdens het Business Inspiration vertical farm en de ‘orchard of the future’, Network, aan dé technologische innovatie waar technologische innovaties worden binnen de fruitteelt.” Thema voor deze gedemonstreerd en getest op bruikbaar- editie van de award is Technovation for

StickerID! Is uw partner voor voedselveilige groenten- en fruit stickers

Fruit Tech Campus plant de bouw van een Innocation Hub; een innovatie- en educatiecentrum

the Next Level Fruit. Een jury van jonge fruit-professionals beoordeelt de inzendingen die liggen op het gebied van fruit, technologie of data. (MW)  roelofs@fruittechcampus.nl gijsberts@fruittechcampus.nl Fruit Tech Campus heeft ondere andere een focus op innovatie

MACHINEBOUW voor de AGF-branche

NU OOK COMPOSTEERBARE STICKERS! StickerID levert u naast de welbekende plu-stickers, nog vele andere mogelijkheden. Alle soorten, vormen, maten en materialen zijn mogelijk bij StickerID! Een kleine greep uit ons assortiment; barcode stickers, thermische stickers, etiketten en labels, transparant thermische stickers en labels, oftewel alle denkbare stickers van klein tot groot welke u nodig heeft voor uw groenten -en of fruit.

Afname mogelijk vanaf 24.000 tot oneindig voor een gunstige prijs en leveringsvoorwaarden. Tevens kunt u bij ons pneumatische of electrische stickertangen huren om de stickers makkelijk op uw product te bevestigen. Ook is het mogelijk om stickers automatisch aan te brengen met onze BCA’s. Nieuw in ons assortiment is een machine die uw kartonnen doosjes met een sticker kan sluiten.

Voor informatie kijkt u op onze website: www.stickerid.nl of neemt u contact op met Carola of Madelon.

• Ledig-doseertechniek en kisthandling • Complete verpakkingslijnen • Palletiseer-oplossingen • Logistiek en traceerbaarheid Weihoek 11, 4416 PX Kruiningen (NL) +31 (0)113 50 13 73 info@burgmachinery.com

Carola +31(06) 53 75 13 13

Madelon +31(06) 29 38 51 50

Meer informatie op www.burgmachinery.com

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

49

ADVERTORIAL

NIEUW PRODUCT VAN SMART PACKAGING SOLUTIONS: DUURZAME PUNNET VOOR GROENTEN EN FRUIT Smart Packaging Solutions introduceert een nieuwe punnet voor groenten en fruit. De massief kartonnen verpakking is sterk, circulair, makkelijk hanteerbaar en een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief voor plastic.

“De markt en de consument vragen steeds meer om duurzame verpakkingen”, vertelt Martijn Fluyt, Product Development Manager. “Ook overheden stimuleren dat. Zo is het

in Frankrijk vanaf 1 januari 2022 verboden om verse groenten en fruit in plastic te verkopen. Daarom hebben wij een punnet voor groenten en fruit gemaakt uit massief karton, een duurzaam alternatief voor plastic.”

100% CIRCULAIR De groenten- en fruitverpakking is gemaakt van 100% gerecycleerd papier en karton en is geschikt voor allerlei toepassingen. Martijn: “De verpakking is geschikt voor producten met een

gewicht tussen de 0,5 en 2 kilo. Door het toepassen van massief karton is een robuuste, stevige verpakking gegarandeerd en daarmee is dit een ideale oplossing voor het verpakken van peren, spruiten en andere groenten en fruit. De consument kan deze na gebruik in de oud papierbak gooien zodat het massief karton wordt gerecycleerd. Het is dus echt een circulaire oplossing.”

STEVIGE EN MAKKELIJK HANTEERBARE VERPAKKING De groenten- en fruitverpakking kenmerkt zich door gebruiksvriendelijkheid voor een efficiënt verpakkingsproces. Het design maakt het mogelijk om de verpakking machinaal eenvoudig in de gewenste vorm te vouwen.

Martijn: “Wij leveren de verpakkingen plano af om de transportkosten te minimaliseren. De gevouwen verpakkingen kunnen eenvoudig in elkaar worden gestapeld en, net zo belangrijk, makkelijk weer van elkaar worden gehaald zodat groenten en fruit snel en efficiënt kunnen worden verpakt.”

VERPAKKING BIEDT OPTIMALE BESCHERMING Door het gebruik van massief karton en de constructie van de verpakking zijn groenten en fruit in alle fases van de supply chain maximaal beschermd en komen ze onbeschadigd en in optimale conditie aan bij de consument. Voor een unieke uitstraling

Meer weten? www.smart-packaging-solutions.com.

Of neem contact met ons op: info@smartpaso.com

kan de verpakking helemaal worden gepersonaliseerd, zowel qua afmeting, ontwerp als bedrukking met specifieke merkkleuren en logo’s.

ZICHTBAARHEID VAN HET PRODUCT De groenten- en fruitverpakking is gemaakt vanuit het perspectief van de eindgebruiker. “Een consument wil graag in de winkel het product kunnen zien wat in de verpakking zit”, noemt Martijn als voorbeeld.

“Daarom kan de verpakking worden voorzien van meerdere openingen, eventueel gestanst in de vorm van het product. Daarnaast is de verpakking hersluitbaar, zodat de consument het product thuis ook in de verpakking kan bewaren.”

DUURZAME VERPAKKINGSOPLOSSINGEN Bij het ontwerp van de verpakking was duurzaamheid het uitgangspunt.

Bewust omgaan met verpakkingen en duurzaamheid zit in het DNA van Smart Packaging Solutions.

Wij vinden het belangrijk dat de grondstoffen van onze verpakkingen hun waarde behouden en blijven circuleren in de verpakkingseconomie.

De gerecycleerde vezels zijn de hoofdgrondstof van onze massief kartonnen verpakkingen, die vervolgens weer 100% recycleerbaar zijn tot hernieuwbare grondstof.

Stazakken booming in de VS Er is steeds meer vraag naar pouches. Zeker in de Verenigde Staten zijn de stazakken populairder dan ooit. Manter realiseerde begin van dit jaar een weeg- en verpakkingslijn bij het Amerikaanse bedrijf McDougall and Sons. Op een relatief klein oppervlakte kunnen zij de appelen nu tegelijkertijd in verschillende gewichten verpakken in pouches.

M

cDougall and Sons is een grote teler en verpakker van appelen, peren en kersen in Washington, dé fruitstraat van de Verenigde Staten. “Ons andere pakstation is al bijna 70 jaar oud en is met 6.500 m2 wat aan de kleine kant. We draaien hier nog steeds, maar het nieuwe pakstation biedt ons alle ruimte voor verdere uitbreiding. Het nieuwe pakstation is ongeveer 46.450 m2. Net zoals in het andere pakstation draait ook hier een sorteermachine van Greefa. Vandaag de dag is het bijna goedkoper om machines nieuw te kopen dan om te verhuizen,” laat de producent, waarvoor CMI Orchards het fruit vermarkt, weten.

draaien over de drie verschillenden M1 SF lijnen.”

TIJD OM OP TE SCHALEN CMI is blij met de nieuwe lijn. De machines draaien elke dag en na een half jaar van proberen is het volgens hen nu tijd om op te schalen. “Het zijn volautomatische machines, wat het mogelijk maakt om met In het nieuwe pakstation wordt veel bio- één operator twee machines te bedienen. logisch fruit gesorteerd en verpakt, zowel De machine draait bijvoorbeeld gewoon de appelen van McDougall & Sons als van door wanneer de zakken bijgevuld moeandere bij CMI aangesloten telers. “De ten worden. Ja, we zijn tevreden met de peren worden elders verpakt. Al het fruit machines van Manter en zeker ook met de gaat hier in zakken. In het oude pakstation service. Ze staan altijd open voor vragen doen we niet zoveel in consumentenver- en opmerkingen. Voor deze lijn bijvoorpakkingen, daar gaat het meeste vooral beeld zijn er best wat ideeën over en weer veel in kisten.” Voor het verpakken van gegaan voor alles helemaal naar ons zin de appelen in stazakken heeft het bedrijf was.sorteren En met een resultaat.”

Opslag, koeling, engoed verpakken van peren gekozen voor de bandweegmachine van Manter, de M1 SF en Pouch Filler, waarmee KORTE OMSTELTIJD DANKZIJ PRESETS ze meer zakken verpakken op een kleine- Software Engineer Hilbert Elsinga van re oppervlakte. “Het maakt onze produc- Manter is nauw betrokken bij dit project: tie ook een stuk flexibeler. We kunnen nu “Per lijn is één checkweger verbonden met drie gewichtsverpakkingen tegelijkertijd twee Pouch Fillers. Per twee Pouch Fillers

Peters Fruithandel b.v. - Ingen

Peters Fruithandel b.v. - Ingen

Opslag, koeling, sorteren en verpakken van peren

Culekampseweg 2, 4031 JG Ingen • T: 0344 - 601 607 • M: 0651 - 111 317 • F: 0344 - 603 329 • E: info@petersfruithandel.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

51

Thema

Hardfruit kwetsbaar fruit zoals appelen en peren.

Hilbert: “Het product continu goed ondersteunen is een belangrijk uitgangspunt bij deze machine. Er mag zo min mogelijk val van het product zijn. We werken onder andere met borstels en kleppen om op een zachte manier zoveel mogelijk snelheid uit het product te halen.”

kunnen ze dus bepalen welk gewicht ze willen draaien zonder veel omsteltijd. Het voordeel van de Pouch Filler is namelijk dat de producent standaard zakken kan gebruiken, die overal op voorraad zijn. Ze weten nooit welke zakken ze gaan draaien. Met deze machines is het mogelijk de omsteltijden te beperken en zijn verpakkingen van 1 kilo tot 4,5 kilogram met één druk op de knop in te stellen. Alle verschillende presets worden vanaf de checkweger ingesteld. De Pouch Filler en de M1 SF nemen de preset over en stellen zichzelf in zodat de operator weinig omsteltijd heeft.

Eén verpakkingslijn met twee Pouch Fillers draait 24 tot 30 verpakkingen per minuut, afhankelijk van het product en het gewicht.”

De M1 SF werd eind vorig jaar toegevoegd aan het assortiment van Manter. Deze bandweegmachine maakt het mogelijk om

gesorteerd fruit zoals bijvoorbeeld appelen te wegen tegen een, naar eigen zeggen, relatief lage investering. “Deze slimme weger heeft een geïntegreerde doseerunit voor het vinden van het juiste eindgewicht van gesorteerd product. Hierdoor gaat er nooit te weinig in de verpakking en wordt het overgewicht geminimaliseerd, wat voor de verpakker vanzelfsprekend van groot belang is.” Daarnaast kan er met deze machine nauwkeurig en snel gedoseerd worden, dankzij een brede en een smalle toevoer- en doseerband. De brede band brengt in korte tijd veel product op de weegbandt terwijl de tweede, smalle toevoerband vervolgens de appelen één voor één doseert totdat het eindgewicht is bereikt.

Gunstig is ook dat de valhoogtes tijdens het weegproces tot een minimum beperkt zijn, waarmee deze weger geschikt is voor

Ad Timmermans Hollands en Belgisch Fruit “MAATWERK IN HARDFRUIT” Bel: 06-53412853 Maasdijk 369 4264 AP Veen Nederland

52

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

MEER VRAAG NAAR POUCH FILLERS Manter International ontwikkelt en fabriceert weeg- en verpakkingsmachines voor verse AGF-producten. Daarnaast biedt de machinebouwer op aanvraag maatoplossingen voor weeg- en/of verpakkingsvragen. Het is niet voor het eerst dat Manter via hun dealer Volm Companies samenwerkt met McDougall and Sons. Eerder leverden zij al verscheidene M14 SF-wegers (een 14-schalige combinatie weger speciaal voor fruit), M12iV- wegers (een 12-schalige combinatie weger voor o.a. kersen), en Clamshell fillers (voor het automatisch vullen en sluiten van punnets en clamshells). Deze machines worden bij het bedrijf gebruikt voor het wegen en verpakken van kersen. Voor het verpakken van appelen wordt naast de Pouch Filler gebruikgemaakt van de WB-SF van Manter, voor het verpakken van appelen in wicket zakken. “We merken momenteel wel dat de stazakken steeds populairder worden. Niet alleen voor het verpakken van appelen en peren, maar ook kersen en citrus bijvoorbeeld, worden steeds vaker in pouches aangeboden. Zeker in de Verenigde Staten doet de stazak het goed.

Er is veel vraag naar de Pouch Filler, ook omdat - zoals eerder al gezegd- het met deze machine mogelijk is om andere zakken te gebruiken, namelijk zowel pouchzakken als ook normale foliezakken.” (CH)  sales@manter.com

Hoe zacht is het hardfruit?

De textuur van hardfruit is een belangrijke kwaliteitsparameter.

De beslissing om peren langer te bewaren of te moeten verkopen hangt onder andere ervan af. De wijze waarop textuur gemeten wordt is echter niet efficiënt en gaat steekproefsgewijs.

Onderzoekers van Wageningen University & Research vonden een veelbelovend alternatief door gebruik te maken van infrarood licht. Dat maakt het zelfs mogelijk om de metingen te integreren in het sorteerproces. Daarnaast blijkt het dat de performance van de huidige meetmethoden afhankelijk is van de oorzaak van textuurveranderingen.

B

ij de huidige methodes om de textuur van peren te meten gaat het er nogal hardhandig aan toe. De methoden simuleren namelijk het bijten in of het drukken op een peer. Het zijn arbeidsintensieve en destructieve methoden die heel precies uitgevoerd moeten worden. Bovendien gaat het om steekproeven. “De meest gebruikte methode is de penetrometer.

Hierbij wordt een staafje van 8 mm doorsnede tot een diepte van ongeveer 1 cm in de peer gedrukt. Hoe minder kracht hiervoor nodig is, hoe zachter de peer. Een andere veelgebruikte methode is ‘beperkte compressie’. Hierbij druk je zachtjes op de peer en je voelt als het ware hoe zacht de peer is, net zoals je met je vingers zou doen. Een derde manier is de akoestische methode, deze wordt echter minder vaak gebruikt. Daarbij ‛tik’ je met een heel klein ‛hamertje’ op een peer en luistert naar de weerkaatsing met een zeer gevoelige microfoon die de frequentie van de geluidsgolf kan meten. Deze zegt dan iets over de textuur,” legt ir. Fátima

Pereira de Silva uit. Ze is projectleider van het Fresh on Demand project dat binnen Wageningen University & Research wordt uitgevoerd. “Om de kwaliteit van groente en fruit in verse ketens te verbeteren is er een steeds grotere behoefte aan technologische toepassingen. In het Fresh on Demand project werken we samen met bedrijven aan de ontwikkeling van kennis over fysiologische kwaliteit, meet- en detectiemethodes, slim en gericht gebruik van (kwaliteits)informatie uit verschillende schakels in de keten en andere tools die naast kwaliteit ook bijdragen aan de voedselveiligheid- en duurzaamheidseisen. We delen deze kennis graag met bedrijven zodat zij daar ook profijt van hebben.”

De textuur, met name de hardheid, van peren is zoals aangegeven een belangrijke kwaliteitsparameter in de keten. Voor de onderzoekers was het de uitdaging om te kijken of daar betere en snellere (non-destructieve) meetmethoden ingezet kunnen worden. Textuurveranderingen, zoals

Penetrometer

de afname van hardheid, kunnen verschillende oorzaken hebben: rijpen, vochtverlies/uitdroging, maar ook temperatuur.

“De eerste stap in ons onderzoek was om te bepalen wat de huidige meetmethoden eigenlijk meten om meer inzicht te krijgen in de relatie tussen meetmethode en oorzaak van textuurverandering. Bij rijpen heb je afbraak van celwand, dat is heel iets anders dan textuurveranderingen door vochtverlies waarbij je weefsel intact blijft, maar minder stijf wordt. Uit ons onderzoek bleek dat je met de penetrometer eigenlijk vooral textuurveranderingen door rijpheid goed kunt meten. Met beperkte compressie meet je zowel textuurveranderingen veroorzaakt door rijpheid als door uitdroging. De akoestische meetmethode meet vooral textuurveranderingen als resultaat van vochtverlies.”

Online zelfstudie cursus Leer alle ins & outs over het bewaren van appels

Hoe bewaar je appels en peren?

en peren: van fysiologische tot technische processen, zoals koeling en ULO / CA opslag.

www.wur.eu/storagecourse

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

53

Thema

Hardfruit

Deze wetenschappelijke inzichten geven interessante informatie voor de praktijk.

Immers, met een betere meting van vochtverlies en rijping kun je het naoogstproces beter sturen. “Als de meting wijst op vochtverlies, kun je bijvoorbeeld de luchtvochtigheid tijdens het bewaren verhogen. Weet je in welk stadium van rijpheid een partij peren is, dan kun je een betere verkoopbeslissing nemen,” legt Fátima uit.

Vervolgens hebben de onderzoekers gekeken naar het gebruik van infrarood licht om de textuur van peren te bepalen, de zogenaamde NIR-technologie. NIR is snel en niet destructief, vereist weinig of geen monstervoorbereiding, laat toe gelijktijdig verschillende componenten per meting te bepalen en kan realtime informatie over het proces aanleveren. Door de weerkaatsing van het infraroodlicht

wordt een soort vingerafdruk van het product verkregen, het NIR-spectrum. Via een complexe kalibratiemethode lukte het de onderzoekers een model te ontwerpen waarmee ze de textuur van peren konden koppelen aan de NIR-vingerafdrukken.

Deze konden verder worden geoptimaliseerd door de resultaten te combineren met de akoestische meetmethode. “Dat is goed nieuws, want beide methodes kunnen relatief snel, bijvoorbeeld tijdens het sorteerproces de hardheid van peren bepalen en uitsorteren op textuur. Maar ook eerder, tijdens kwaliteitscontrole, is de ontwikkelde methode inzetbaar. Dit is een goed voorbeeld van hoe onderzoek en de ontwikkelingen van technologie bedrijven kunnen ondersteunen. Het kalibratiemodel is nu geënt op de textuur en niet op oorzaak van textuurveranderingen, maar door verder onderzoek zou die koppeling mogelijk gemaakt kunnen worden; en dan zouden peren mogelijk automatisch in rijpheidsstadia uitgesorteerd kunnen worden,” besluit Fátima. (ML)  fatima.pereiradasilva@wur.nl

Sensational new sweet red-fleshed apple, packed with juice and flavour!

Het thema volgende maand :

Spaans Product

Vrij ras, beschikbaar voor elke teler voor verkoop in de korte keten.

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Howell TC3 cv LucyGlo®

Fruit tree nursery René Nicolaï nv Belgium T (+32) 11 31 21 25 info@renenicolai.be

www.elshoforganicfruit.com www.elshoforganicfruit.com

www.renenicolai.be NL-BIO-01

54

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

NL-BIO-01

Yvonne Witpaard, Nautilus Organics:

“Als sector moeten we telers die omschakelen naar biologisch meer perspectief kunnen bieden” Coöperatie Nautilus Organic komt nog elk jaar biologisch hardfruit tekort. De groeiende vraag komt vooral uit de retail en dus is het belangrijk dat het areaal toeneemt. “Als sector moeten we telers die omschakelen naar biologisch meer perspectief kunnen bieden,” zegt Yvonne Witpaard van Nautilus. “Dat is essentieel, wil je als Nederlandse biologische hardfruittelers ook in de toekomst binnen Europa blijven meetellen.”

D

e biologische hardfruittelers beleven dit jaar een heel ander seizoen dan afgelopen jaar. Dat geldt niet alleen in Nederland, maar in heel Europa. “In vergelijking met afgelopen jaar valt de opbrengst van de perenoogst tegen, met alle gevolgen van dien. De verwachting is dat het seizoen dit jaar een stuk korter zal zijn dan voorgaande jaren,” vertelt Yvonne. “Voor appelen daarentegen zien we goede opbrengsten. Hierbij gaat de aandacht naar het waarborgen van de kwaliteit. Voor onze hardfruittelers is kwaliteit de belangrijkste kernwaarde als het gaat om onderscheidend vermogen. Juist in een jaar van relatieve schaarste is het belangrijk dat afnemers kunnen vertrouwen op de expertise van de telers.”

VRAAG UIT DE CONVENTIONELE HOEK Er is nog altijd veel vraag naar biologisch hardfruit. Nautilus werkt aan meer aanbod door het bestaande areaal uit te breiden en door het aantrekken van nieuwe leden. “Om de markt in balans te houden zal de vraag gelijk op moeten gaan met het aanbod. Als coöperatie komen we elk jaar nog fruit tekort.”

Hoewel de relatie tussen de biologische hardfruittelers en hun biologische afnemers hecht blijft – zij begrijpen als geen ander de meerwaarde van biologisch fruit – groeit de vraag vooral vanuit de conventionele hoek. “Enerzijds economisch gedreven, anderzijds omdat de consument ernaar vraagt,” legt Yvonne uit. “De consument verandert en is meer dan ooit geïnteresseerd in duurzaamheid, lokaal product, herkomst, goede voeding en is zich steeds meer bewust van impact op het milieu. Conventionele retailers kunnen hier niet aan voorbijgaan en willen deze consumenten ook graag bedienen. Wij gaan graag samenwerkingen met deze partijen aan, zonder daarbij voorbij te gaan aan de toegevoegde waarden die wij als fruitgroep koesteren. Wij maken dit graag zichtbaar door het verhaal achter het fruit een gezicht te geven, retailers uit te nodigen in de boomgaard of bij onze sorteerlocatie. Samenwerking in de keten is essentieel.”

MARKT VOOR OMSCHAKELFRUIT Als een fruitteler besluit om te schakelen naar biologisch is dat niet binnen een seizoen voor elkaar. Er gaan drie jaren van omschakeling aan vooraf voordat de producten het biologisch label mogen dragen. In die drie jaren maakt de teler wel kosten, terwijl hij zijn fruit niet tegen een hogere prijs kan vermarkten. In België lanceerde BelOrta begin 2021 het Earth-concept waarmee omschakelfruit

Passion for Conference Pears Kieldrechtsebaan 85

Teeltbedrijf van hoog kwalitatieve conference

9130 Verrebroek Tel: 0032477777736 Email: info@vanhaelstfruit.be www.vanhaelstfruit.be

Aan- en verkoop peren Verpakking op maat en wens van de klant

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

55

Thema

Hardfruit

extra waarde krijgt. “Een mooi voorbeeld van sectorbetrokkenheid,” vindt Yvonne.

“Maak omschakelproducten aantrekkelijk voor retailers en consumenten door er een meerwaarde aan te verbinden. Zo hoeft het niet als conventioneel te worden verkocht, wat nog regelmatig gebeurt, en biedt je een mooie opstap naar biologisch in het schap. Hoger gepositioneerd dan conventioneel en net onder biologisch.”

Uitleg naar de afnemer en communicatie naar de consument is essentieel. “Door inzicht te geven in het omschakelproces en de samenwerking verder in de keten op te zoeken, kun je de toegevoegde waarde zichtbaar maken. Hiermee spreek je een consumentengroep aan die potentieel kan doorgroeien naar biologische consumenten. De twijfelende, lichtgroene consument kan door de aankoop van omschakelfruit ook een bijdrage leveren aan duurzaamheid. Je maakt zo de weg naar verduurzamen en biologisch inzichtelijk en hebt een interessante positionering in het schap. Op die manier maak je omschakelfruit en biologisch fruit aantrekkelijker voor de consument en draag je bij aan uitbreiding van het areaal.” Volgens Yvonne is

het voor retailers interessant om omschakelfruit in de schappen te promoten. “Met de duurzaamheidsfocus die de retailer zegt te hebben, moet dit een interessante uitdaging zijn. Samenwerking in de keten en dus ook met retailers is essentieel.”

peer”, vindt Yvonne. “Als telersgroep zijn we altijd geïnteresseerd in nieuwe rassen.

Onze werkgroep volgt dit op de voet en is betrokken bij verschillende ontwikkelingen.” (JH)  ywitpaard@nautilusorganic.nl

NIEUWE NATYRA-APPEL MAAKT VERWACHTINGEN WAAR Een veel geteeld product in de biologische boomgaarden is de Natyra-appel.

De hardfruittelers van Nautilus hebben een behoorlijk areaal aangeplant. “Het ras maakt de verwachtingen oogsttechnisch én qua kwaliteit en smaak waar. Een mooie eigenschap is de uitstekende bewaarbaarheid van dit ras. De komende jaren gaan we werken aan de naamsbekendheid van de appel waarbij we aandacht geven aan de smaak en het onderscheidend vermogen. Maar vooral ook de lokale herkomst, ook laat in het seizoen.” Binnen Nautilus is er een werkgroep die zich oriënteert op nieuwe rassen die het aanbod in de toekomst mogelijk zouden kunnen aanvullen.

De Qtee-peer is een voorbeeld van een van de nieuwe rassen die nu in opkomst is.

Deze peer wordt wel in België maar nog niet in Nederland geteeld. “Een hele mooie

Leader in Conference – Jonagold Jonagored – Cherries

CONFERENCE sweet, crunchy, nutritious and wholesome

Number one supplie Conferen r of ce pears in the w orld

Leader in Belgium for

Organic Conference pears!

Now available!

260 ha organic apple and pear orchards 68 ha organic in-conversion orchards 18 ha organic cherry orchards

BIO-BE-02 BELGIUM

GESPECIALISEERD IN VERHUUR! beautiful, intense red and extremely sweet

deliciously juicy, love at first bite

vibrant red colour and firm texture, juicy, sweet and aromatic taste

Montenakenweg 800 • 3800 Sint-Truiden • Belgium T: + 32(0)11 69 34 11 • F: +32(0)11 68 54 60 bfv@bfv.be • www.bfv.be

56

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

Uw specialist in intern transport- en reinigingsmachines!

Zuidweg 13-15 | 4413 NL Krabbendijke | T 0113-50 26 10

info@gebrweststrate.nl

gebrweststrate.nl

- advertorial -

Als officieel dealer van Sinclair, wereld markt leider op het gebied van fruit labels en label machines, krijgt Sorma Benelux veel vragen op zich af betreffende composteerbare fruitlabels.

elk pakblad een foto en stelt de positie van de stikker koppen automatisch in op de juiste plek. Dit maakt het mogelijk om verschillende label patronen door één machine te laten stickeren.

‘Het gecertificeerde industrieel composteerbare fruit label produceren we al voor diverse partijen in Europa’, aldus Vincent Corsel van Sorma Benelux.

Daarnaast zijn de label machines van Sinclair goed te combineren met de machines uit het pakket van Sorma Benelux. We merken een stijgende vraag naar onze eenvoudige, compacte palletiseer oplossingen: de knijp stapelaar die automatisch dozen en/of kratten op een pallet stapelt. Een logische volgende stap is dan een omsnoeringsmachine met meerdere palletplaatsen.

‘Naast de certificering van het label zelf, is het voor Sinclair enorm belangrijk dat de labels goed verwerkt kunnen worden op de automatische label machines van Sinclair’.

Eén van de belangrijkste pijlers van Sinclair op dit moment, is het ontwikkelen van het home composteerbare fruit label. Diverse testen hebben al plaatsgevonden en Sinclair verwacht als eerste fruit label leverancier een volledig gecertificeerd home composteerbaar fruit label op de markt te brengen, welke automatisch te verwerken is.

wens vanuit markt. Grotere volumes van hetzelfde label patroon kunnen we eenvoudig automatiseren. Denk hierbij aan het vol automatisch etiketteren van appels en peren, paprika, komkommer, maar ook import producten als avocado en mango.

Naast deze vragen over het fruit label zelf, is het stukje automatiseren een grote

Nieuw is het Vision Recognition System (VRS) van Sinclair. Deze machine maakt van

Voor meer informatie, kijk op www.sormabenelux.com / info@sormabenelux.com

VERPAKKINGEN

MACHINES

Karton, net en folie verpakkingen Composteerbare fruitlabels

Sorteren, wegen, verpakken van fruit Automatisering in de verpakkingshal

DUURZAME INNOVATIES

Stand

nr. B1

www.sormabenelux.com De specialist in complete verpakkingslijnen, verpakkingen en automatisering voor de AGF-sector

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

57

Citrus

Citrus Sebastia begint aan een tweede seizoen mandarijnenverkoop:

“Dit is anders dan we normaal gesproken verkopen, dit is echt heel goed!” te zetten. “We kwamen al snel tot de conclusie dat de prijs die Javier voor zijn fruit moet hebben niet in verhouding staat tot de prijs die groothandels nu betalen en al helemaal niet in verhouding staat tot de prijs voor mandarijnen in de supermarkt.

We hebben daarom in eerste instantie gekeken of we rechtstreeks van de boom naar de fruitmand zouden kunnen gaan leveren via eigen online verkoop. Javier zelf doet dat al in Spanje en in Duitsland zijn er al een aantal partijen die dat succesvol doen; sommigen verkopen gemiddeld 30 pallets per week en dat is echt heel goed. Verkoop aan AGF-speciaalzaken via een groothandel bijvoorbeeld is een businesscase die we nog willen uitwerken.”

Om zich goed in de markt te positioneren, zoomde Citrus Sebastia in op de mandarijnen-etende consument. Ze kwamen erachter dat kopen van een mandarijn vaak een gok is. “De huidige manier van werken is economisch gedreven. Al decennialang is het de norm dat mandarijnen na de oogst worden behandeld met chemische stoffen, ze krijgen een waslaag. Alles om de Proefpakket Citrus Sebastia houdbaarheid te verhogen. Het fruit wordt vaak langdurig opgeslagen in koelcellen.

Wat maakt dat mensen bereid zijn om bijna 4 euro per kilo voor Dit gaat echter ten koste van de smaak, mandarijnen neer te tellen? “Nadat je er één geproefd hebt, ben mens en milieu en mandarijnen knappen er niet van op. Bovendien wisselt de kwaje overtuigd,” aldus André Dietz. Zonder enige ervaring in de AGF liteit voortdurend: ze zijn droog, hebben startte hij vorig jaar – samen met zijn compagnon Pablo Broch te veel pitten, hebben harde velletjes, ze Sebastia - Citrus Sebastia, vernoemd naar Pablo’s moeder, op. Na een zijn niet te pellen, om over de smaak maar niet te spreken. Er zijn daarom mensen rollercoaster van een seizoen, komen ze dit seizoen beter beslagen die nooit meer mandarijnen eten, omdat ten ijs. Ze hebben er enorm veel zin in en hun klanten ook. De preze zijn afgestompt. Mandarijnen zijn vaak orders voor het citrus rechtstreeks uit de boomgaard, stroomden een impulsaankoop, maar als dat een gokje is en je stelt mensen telkens teleur, dan begin oktober alweer binnen. kopen ze het op een gegeven moment niet ndré is ook eigenaar van Promo Bears, dat willen?’” Toch werd de nieuwsgie- meer.” wereldwijd actief in mascottepakken righeid van André voldoende geprikkeld. en promotiemateriaal rondom mascottes. Er werd een proefzending opgevraagd LEERPROCES “We brengen mascottes tot leven. Het is waarmee ze de (groente)boer opgingen. De Citrus Sebastia-ervaring moet altijd een hele vrolijke blije wereld met gezonde “Zij konden ons vertellen of het citrus van goed zijn, die verkoopgarantie geven ze marges, maar we hadden ineens te maken Javier echt onderscheidend was. Allemaal mee. “Een consument die bij de supermet een flinke dip door corona,” vertelt zeiden ze: ‛Dit is anders dan we normaal markt koopt, hoopt dat het lekker is en André. “Ik heb toen al mijn medewerkers gesproken verkopen, dit is echt heel goed!’ krijgt een mandarijn die op een schaal van gevraagd naar ideeën of producten die zo En toen wist ik dat we echt iets speciaals 10 tussen de 3 en 6 ligt, als je gelukt hebt bijzonder waren, dat de rest van de wereld in handen hebben.” een 7. De consument die bij een groenteze ook zou moeten proberen. Pablo kwam man koopt, die weet en verwacht een betemet de sinaasappels van zijn buurman VAN BOOM NAAR FRUITMAND re kwaliteit, maar de mandarijnen zijn Javier. Nergens ter wereld heeft hij ooit André en Pablo verdiepten zich in de AGF- nog steeds behandeld, die scoren rond de een betere kwaliteit geproefd. Mijn eerste -handel en zagen dat het opzetten van een 7 of 8. Citrus Sebastia is een 10, uniek in gedachte als ondernemer was: ‛Tja, beder- zo kort mogelijke keten nodig was om deze de markt en de consument betaalt er een felijke producten, lage marges…moet je onderscheidende mandarijnen in de markt eerlijke prijs voor waarvan Javier en zijn

A

58

AGF Primeur 10 • 2021

medewerkers een goed bestaan kunnen hebben.”

Telkens een 10 halen is vorig seizoen niet altijd gelukt. “We hebben veel fouten gemaakt, pakketten sinaasappels verstuurd waarbij mensen uiteindelijk een smoothie ontvingen, een sneeuwbui die de houdbaarheid ineens sterk verlaagde en vooral in de logistiek. We hadden allerlei opties op onze website van een kistje mandarijnen tot een kilo mandarijnen en 3 sinaasappels en 2 citroenen, dat was een drama met inpakken. Nu hebben we vaste pakketten die bij Javier in Valencia worden ingepakt en eens per twee weken per pallet naar een DC in Noord-Brabant gaan waar vanuit het direct naar de klanten wordt verstuurd.”

HERHAALBESTELLINGEN Fans van vorig jaar hebben zich alweer gemeld en Citrus Sebastia is van plan er komend seizoen er vol voor te gaan via het proeven-is-kopenprincipe’. “De kinderfouten zijn eruit. Vorig jaar zaten we gemiddeld op 2 pallets per week, dit jaar willen we flink groeien in Nederland en ook Duitsland. Vorig jaar kwam in eerste

Fresh Forward is een internationaal opererend Nederlands bedrijf, gespecialiseerd in veredeling van aardbeien en appels. Ons commerciële team is verantwoordelijk voor het op de markt brengen en verder uitbouwen van onze aardbeien- en appelrassen en -merken.

Wij zoeken per direct een:

MARKETINGMANAGER AARDBEI (38 uur per week)

instantie de verkoop niet goed op gang. We hebben toen proefpakketten gemaakt waarbij mensen alleen de verzendkosten hoefden te betalen. Daarna ging het lopen en kwamen de herhaalbestellingen en ging het goed lopen.

Wij merkten toen ook dat, als mensen eenmaal Citrus Sebastia geproefd hebben, ze het blijkbaar zo lekker vinden dat ze mond-tot-mondreclame voor ons maken. Ook kijken we graag of we bijvoorbeeld via een groothandel van groente & fruit die enthousiast is over ons verhaal kunnen leveren aan een groente- en fruitspeciaalzaak. Dit is de plek waar de consument openstaat voor een mandarijn met een verhaal. Het zou toch super zijn als consumenten straks ook Citrus Sebastia per

Pablo Broch Sebastia en André Dietz (r)

kilo kunnen kopen bij de groenteman in de buurt,” besluit André. (ML)  info@citrussebastia.nl

In deze veelzijdige functie vervul je een spilfunctie tussen ons breeding-team, de productontwikkelaars en het commerciële team. Samen met collega’s organiseer je het testen en opvolgen van nieuwe rassen bij plantenkwekers, telers, handel en retail. Je onderhoudt contact met commerciële partijen, in zowel Europa als wereldwijd, onder andere op nationaleen internationale zachtfruit beurzen/evenementen. Op ras/selectieniveau maak je voorstellen voor welk marktsegment en welke introductiestrategie gevolgd moet worden.

Functie-eisen • Relevante hbo-opleiding • Affiniteit en/of kennis van de (zacht) fruitsector • Minimaal 3 jaar ervaring in een commerciële functie • Bereid om regelmatig te reizen • Goede beheersing van de Nederlandse en Engelse taal • Beheersing van de Duitse en/of Spaanse taal is een pre

Aanbod • Functie met een hoge mate van zelfstandigheid • Voldoende mogelijkheden voor vakinhoudelijke en persoonlijke ontwikkeling • Werken in een enthousiast team • Passende beloning en goede secundaire arbeidsvoorwaarden

Wil je meer weten over deze vacature?

Neem dan contact op met Teunis Sikma, algemeen directeur, +31 611 666466.

Op www.fresh-forward.nl vind je meer informatie over ons bedrijf en de collega’s.

Ben je enthousiast?

Mail dan uiterlijk 10 november 2021 je motivatie en cv naar: Carina van der Lippe, HR & organisatie, carina.vanderlippe@fresh-forward.nl

FRESH FORWARD | Hogewoerd 1c | 6851 ET Huissen | Netherlands

AGF Primeur 10 • 2021

59

Divers

De kleur van de groenten en fruit die u eet, doet ertoe

D

e Voedsel- en Landb ouwor g a n i s at ie van de Verenigde Naties vestigt in 2021 de aandacht op de gezonde eigenschappen en het economische belang van de groenten- en fruitconsumptie. Het jaar is bedoeld om wereldwijd een gezond voedingspatroon te promoten en om de unieke rol van tuinbouwgewassen voor de voedselzekerheid en de bestaanszekerheid van telers te benadrukken. Wetenschappers zeggen dat de toegang tot groenten en fruit helpt beschermen tegen niet-overdraagbare aandoeningen, zoals kanker, diabetes en hart- en vaatziekten.

Wereldwijd zijn deze ziekten de belangrijk-

ste doodsoorzaak die de wereldeconomie tegen 2030 waarschijnlijk €40 bln zullen kosten.

Het consumeren van de aanbevolen hoeveelheden groenten en fruit draagt bij aan een gezonde groei, een betere afweer, mentale gezondheid en lang en gezond leven. Zoals in onderstaand overzicht te zien is, geeft de kleur van groenten en fruit een indicatie van de voedingstoffen die zij bevatten. Het eten van een variatie aan groenten en fruit is de sleutel tot een gezonde voeding. Nieuwe technologieën kunnen bijdragen aan efficiëntieverbetering en verduurzaming van voedselsystemen, maar helaas blijft de

implementatie van technologieën in de agrarische sector achter bij die in andere sectoren.

Via onderzoek, investeringen in nieuwe agrarische technologieën en de integratie van lokale en regionale initiatieven gericht op het verbeteren van de voedselzekerheid werkt het platform samen met 50 partnerorganisaties en 1.000 leiders over de hele wereld om nieuwe technologieën te benutten om onze voedselsystemen nog duurzamer, inclusiever en efficiënter te maken. 

INTERP M 2021 28-29-30 NOV.

KORTRIJK XPO BELGIE

AN INITIATIVE OF

20STE EUROPESE INDOOR VAKBEURS VOOR DE AARDAPPELSECTOR

Adv interpom 2021 Ardappelwereld 185x132mm_NL.indd 1

60

AGF Primeur 10 • 2021

LET’S RECONNECT THE POTATO CHAIN

• 315 exposanten uit 15 landen • 35.000m2 indoor expo met producten, machines & diensten • Innovation Tour: inspiratietraject langs aardappel innovatiekampioenen

Registratie & tickets via:

van teelt tot verwerking en vermarkting @Interpom2021 -

x

@Interpombelgium -

Interpom

www.interpom.be

17/09/21 14:07

Hobby van

In de hoogste versnelling met Arend Solleveld Als liefhebber van snelheid zijn er in Nederland op de openbare weg weinig mogelijkheden. Daarom wordt regelmatig met vrienden een dagje afgesproken op een racebaan. Niet met de eigen bolide, maar met huurwagens want het is zonde om je eigen auto te onderwerpen aan de slijtageslag die de racebaan is. Niet alleen voor de auto trouwens. Arend: “Na zo’n dag loop ik zelf ook met spierpijn rond.”

Een scherpe tijd neerzetten is voor Arend niet zo gemakkelijk. “Ook al kan je wagen tijd was Dave Strijbos de grote held. Hij met gemak 250 km/uur, het ontbreekt aan deed de dingen anders dan andere cou- voldoende acceleratie. Op het rechte stuk reurs, dat trok me wel aan. Naast het racen van de racebaan kan je dan maximaal 170 zelf kreeg ik ook interesse in de coureurs. km. Bovendien ben ik 2 meter en 118 kilo, Michael Schumacher, Valentino Rossi en dus ben ik meestal de verliezer.”

Max Verstappen, die hebben allemaal een heel eigen stijl en dat fascineert mij wel. Echt hoge snelheden halen kan eigenlijk Racen wordt steeds meer bepaald door nog alleen op de Duitse autobahn. Daardata. Een coureur heeft tegenwoordig voor wordt de BMW7 van stal gehaald. een enorm team achter zich die allemaal “Als ik wil genieten van de snelheid en luxe, meekijken met softwareprogramma’s die probeer ik weleens een blokje Duitsland te precies berekenen welke lijnen een cou- doen, dan kan je nog 200+. Helaas wordt reur moet aanhouden en waar hij hoe hard het daar ook moeilijker omdat het steeds moet remmen etc. Dus ik mag het wel als drukker op de weg wordt.” een coureur wat eigenwijs is, Max blijft gelukkig zijn eigen cours bepalen.”

Maar Arend hoeft niet altijd in de hoogste versnelling. Soms is het fijn om kalm Ook de techniek is een belangrijke driver aan te doen. Zeker na een dag in de loods achter de Formule 1. Elk onderdeel van van Europe Retail Packing, waar Arend in de auto, de motor, de versnellingsbak, de het dagelijks leven de scepter slaat. Daar body en de aerodynamische vleugels, het draait alles om het zorgvuldig, maar zo stuur, de brandstof, de banden, de rem- snel mogelijk inpakken en wegwezen van men, wordt geoptimaliseerd en gebouwd paprika’s, tomaten, komkommers en andedoor het raceteam. Arend: “Tientallen re AGF. “Na een drukke dag pak ik graag jarenlang reden ze met een 3 liter motor de Jeep. Van het rijden in een Jeep word ik van 1000 pK. Tegenwoordig is de motorin- lekker rustig,” besluit Arend. (ML)  houd bijna gehalveerd, 1.6l, maar kregen Arend@europeretailpacking.nl de auto’s meer vermogen. Ze zijn daardoor ook een stuk stiller geworden, dat is dan wel weer jammer.”

Hij houdt van alles wat herrie maakt en hard gaat. Liefst schakelt Arend Solleveld naar de hoogste versnelling, maar rust op zijn tijd door te rijden in de Jeep kan hij ook wel waarderen. Eens in de twee weken brengt hij zelfs het liefst een aantal uur in absolute stilte door.

Als de Formule 1 wordt uitgezonden wil hij die geconcentreerd volgen. Dan vraagt hij geen gezellige vrienden op bezoek en blijft zijn vrouw even uit de buurt. Arend: “Het gaat maar om anderhalf uur per week dus, dat is wel acceptabel toch…?”

H

et kijken naar races op televisie boeit, maar leuker is om de gierende banden, brullende motoren en de geur van kokend asfalt live te beleven. De legendarische race van Max Verstappen op circuit Zandvoort mocht natuurlijk niet gemist worden. Samen met massa’s fans zorgde Arend er afgelopen september voor een oranje feest vanaf de tribune. Formule 1 races in Abu Dhabi stonden ook al tweemaal op het programma. “Samen met mijn goede kennis Henk de Jong, van De Jong Verpakkingen die een raceteam in de Formule 2 heeft. Die races gaan vooraf aan die van de Formule 1-teams en zo heb ik al een aantal keer een kijkje in de keuken mogen nemen.”

Iets minder snelle races zoals die op de TT in Assen worden gehouden, staan regelmatig op het programma. Voor de DMT in Assen, waar indrukwekkende GT3-bolides van McLaren, Ferrari, Lamborghini en natuurlijk de grote Duitse merken Audi, BMW en Mercedes het tegen elkaar opnemen, werd een korte vakantie op genomen.

Als straks de Superbike motorraces worden gehouden dan heeft Arend ook zeker een kaartje. Motoren waren namelijk zijn eerste snelle ‘liefde’. “Op jonge leeftijd deed ik als hobby aan motorcross. In die

AGF Primeur 10 • 2021

61

Detail

Stefan Bruins, AGF-verantwoordelijke PLUS Verhoeven:

“Je wilt eigenlijk elke klant de beste presentatie geven” “Even de mooiste foto's in een filmpje op TikTok, bewerkt met natuurlijk mijn eigen liedje op de achtergrond! Hier haal ik mijn energie uit!” De post van Stefan Bruins (28), afdelingsverantwoordelijke bij PLUS Verhoeven oogstte veel waardering op LinkedIn. “Zo moet het!” was een van de comments.

E

en mooie AGF-presentatie neerzet- ze me meer gefocust krijgen en zo kwam ten is keihard werken. Een aantal jaar ik onder de hoede van Piet Bezemer op de geleden zou Stefan niet gedacht hebben AGF-afdeling terecht. Hij keek altijd een het ‘in zich te hebben.’ Als puber kwam hij beetje boos en chagrijnig, maar het bleek bij PLUS Verhoeven binnen en zijn leven een hele vriendelijke en geweldige man draaide om voetbal en lol maken met te zijn en hij heeft zoveel verstand van vrienden. “Ik heb mijn schoolopleiding groente en fruit.” bij de PLUS gedaan, dat leek me wel wat.

In eerste instantie ben ik geplaatst op de In de jaren is een sterke band ontstaan vleeswaren- en kaasafdeling, dat vond ik tussen de twee. Stefan werkt inmiddels 9 best leuk. Daarna bij het brood, dat vond jaar op de AGF-afdeling en klom daar op ik minder. Ik was echter nog jong en niet tot eindverantwoordelijke. Piet is aan het zo met mijn werk bezig. Bij de PLUS wilden afbouwen. “Volgend jaar mag hij met pen-

62

AGF Primeur 10 • 2021

sioen, maar nog altijd werkt hij zo hard.

Daar heb ik diep respect voor. Ik zie hem als een soort tweede vader, iemand waarvoor je voor het vuur gaat. Hij heeft me alle kneepjes van het vak geleerd en me laten zien dat je echt hard moet werken. Er komt meer bij kijken dan lachen en dollen.”

PLUS Verhoeven heeft een AGF-afdeling met een oppervlakte van ruim 230 vierkante meter met 55 meter aan verkooptafels en koelingen. PLUS geeft richtlijnen voor schappresentatie, maar liever bedenkt Stefan zijn eigen plannen, inspelend op de trends en seizoenen. “Eind september heb ik de gesneden groentekoeling omgebouwd van zomerkoeling naar winterassortiment en een heel mooi thema koelinkje gemaakt. Er komen richtlijnen van PLUS waaraan we ons proberen

scoor van alle PLUS-sen en daar krijg wel een kick van.”

Maar uiteindelijk draait het allemaal om de waardering van de klanten voor Stefan. “Je wilt eigenlijk elke klant de beste presentatie geven, dat is het mooiste. Het is een kwestie van zoveel mogelijk de handjes erdoorheen trekken, dat het tiptop strak is.” Dat streven naar perfectie zit Stefan zelf weleens in de weg: labels van knoflook en uien onder de verpakking vouwen, barcodes uit het zicht, stickers op fruit richting consument draaien, en de stickers op de sperziebonen juist onderop. Alles om de producten zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen. “Soms is het voor mezelf haast een hele vervelende hobby aan het worden. Dan ben ik met iets heel anders bezig en zie ik vanuit mijn Winterkoeling Stefan Bruins ooghoek een appeltje scheef liggen…, dan te houden, maar omdat we franchise zijn ga ik dat toch even rechtleggen. Klanten leuk blijven vinden en uiteindelijk ook kunnen we het ook gewoon zelf bepalen. waarderen het wel. ‘Dit ziet er wel heel voor jou door het vuur willen gaan.”

De actievakken doe ik meestal zelf. Daar- goed uit’, hoorde ik laatst en daar doe je naast hebben we een aantal lokale leve- het toch voor.”

Voor Stefan is het de uitdaging om samen ranciers. Het San Lucarschap is altijd een met het AGF-team elke dag verbetering te feestje om bij te vullen. Je kunt dat assor- Alle aandacht voor de afdeling verhoogt halen uit de AGF-afdeling. “In 2019 waren timent heel mooi presenteren. Vertegen- ook de kwaliteit. “Je bent meer bezig met wij de beste AGF-afdeling van alle PLUSwoordigers van San Lucar komen regel- een artikel. Als je naar de sticker op dat sen in Nederland. Ik vond het toen nog een matig langs om de kwaliteit te controleren, appeltje zoekt, dan let je automatisch ook beetje rommelig, maar de jury vond hem maar ook om gewoon te helpen opbouwen. op de kwaliteit. Die kun je beter beoorde- geweldig. We kwamen bij de beste tien Ze denken echt volop mee.” len en dat werpt zijn vruchten af.” en toen dacht ik: ‘Nu gaan we voor de win ook!’ We hebben toen zo'n fantastische Het favoriete schap is tegenwoordig de Het AGF-team van PLUS Verhoeven bestaat presentatie gemaakt, met een TukTuk in fruitkoeling. Onlangs werd die uitgebreid uit 8 man. Door ruime winkeltijden kan de winkel, een bananenboom en allemaal van 2 naar meer dan 6 meter. “Daar heb ik Stefan niet altijd zelf aanwezig zijn. Het bananen eromheen. Het was echt een afgelopen zomer flink mee uitgepakt. Met is belangrijk dat medewerkers goed geïn- feest, het zag er zo gaaf uit. Door corona is de presentatie van fruitsalades ben ik op strueerd en ingewerkt zijn. “We hebben de onderlinge competitie uitgesteld, maar weg geholpen door onze leverancier Fruity gelukkig een hecht team dat al 2 jaar bij ik hoop dat deze snel weer kan worden Pack en daar ben ik op doorgegaan. Het is elkaar is. Het is belangrijk om je medewer- georganiseerd. Wij zijn er wel weer klaar echt mijn speeltje geworden. Van hen hoor kers tevreden te houden en dat je leuk met voor!,” besluit Stefan. (ML)  ik dan terug dat ik in verkoop het beste elkaar omgaat. Iedereen is anders en moet stefanbruins1@hotmail.com je ook anders benaderen zodat ze het werk

Rockit’s nieuwe merk boomt op Tiktok

H

et nieuwe merk van Rockit heeft al veel indruk gemaakt in China, waar het is in slechts één week meer dan 100 mln keer bekeken op Douyin (Tiktok). En nu werd het nieuwe merk van miniatuur appelbedrijf Rockit uitgerold naar de rest van de wereld.

Julian: "Dit is een enorm spannende stap voor Rockit. Onze nieuwe look belichaamt onze Rockit-filosofie: doortastend zijn, innoveren, iets nieuws proberen of iets anders doen.

Wij zijn een bedrijf dat geïnspireerd is door de natuur, maar toch eigentijds, modern

en streetwise en deze nieuwe richting vat beide kanten van onze persoonlijkheid perfect samen." Op 1 juli werd ook de nieuwe wereldwijde website van het bedrijf geïntroduceerd, met lokale landspecifieke subsites die vanaf 1 augustus van start ging en het nieuwe merk zal wereldwijd op alle sociale kanalen van het bedrijf te zien zijn. Mark O'Donnell, CEO van Rockit Global Limited (RGL) zegt dat Rockit tegen 2025 jaarlijks meer dan 400 mln appelen zal verpakken en verladen en dat het daarom van cruciaal belang is om zijn

belangrijkste exportgebieden anders gedaan, innovatie zit in Azië, Amerika, Europa en in ons bloed, dus het is geen het Midden-Oosten uit te brei- verrassing dat onze branding den. "Dit nieuwe merk bouwt cool en slim is en de aandacht voort op onze uniciteit, met vraagt, net als onze appelen!" een opvallende look die zal  opvallen in winkels en online.

We hebben de dingen altijd AGF Primeur 10 • 2021

63

Gezondheid

Rauwe radijs eten kan werking schildklier beïnvloeden Radijsjes zijn kleine wortelgroenten die veel voedingsstoffen bevatten, een ontstekingsremmende werking hebben en zorgen voor een verlaagd cholesterolgehalte. Eén onderzoek lijkt er zelfs op te wijzen dat radijswortelextract specifieke kankerbestrijdende eigenschappen heeft.

Hoewel deze rode groenten voedzaam en meestal onschadelijk zijn, kunnen ze ook bijwerkingen hebben, vooral als ze rauw worden gegeten. Een belangrijk neveneffect van het eten van rauwe radijs is de mogelijke impact op de werking van de schildklier.

Het belangrijkste verband tussen radijs en onze schildkliergezondheid is een natuurlijke stof die goitrogen wordt genoemd. Goitrogenen zijn een groep verbindingen die worden aangetroffen in veel verschillende soorten groenten en fruit, waaronder broccoli, boerenkool, aardbeien en bepaalde sojaproducten.

Wanneer voedsel dat rijk is aan goitrogenen in rauwe vorm wordt gegeten, komen de chemicaliën van het goitrogen vrij. Om onze schildklier goed te laten werken, heeft het jodium nodig dat het absorbeert en omzet in T3- en T4-hormonen. Volgens een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Biochemistry & Pharmacology is het bekend dat goitrogenen (de chemische stof die in radijs wordt aangetroffen) het proces blokkeren waarbij jodium de schildklier bereikt.

Met andere woorden, radijs kan onze schildklierfunctie onderbreken. Het artikel vermeldt ook dat grote hoeveelheden goitrogenen het poten-

tieel hebben om een vergrote schildklier te veroorzaken, al zou het bijna onmogelijk zijn om zo'n groot aantal goitro-

Dutch Fresh Port

DE KRACHT VAN SAMENWERKEN Dutch Fresh Port is een bedrijventerrein in de AgroVersFood-logsitiek en biedt groeiruimte aan succesvolle ondernemers die continue vernieuwen, slim samenwerken en duurzaam ondernemen vanzelfsprekend vinden. We werken samen aan vernieuwende vormen van mobiliteit, duurzaamheid en opleiding van onze medewerkers.

dutchfreshport.eu

64

AGF Primeur 10 • 2021

Schiphol airport 65km

Port of Rotterdam 25km

Port of Germany 150km 

Port of Antwerp 85km 

genen op te nemen via de consumptie van radijzen. 

Nevenactiviteit

Levensgenieten als hobby groeit uit tot delicatessenwinkel Als het gaat om het lekkerste van het lekkerste, dan haal je dat niet bij de supermarkt om de hoek, maar bij een delicatessezaak. Maar als die niet in de buurt zit, wat dan? Voor levensgenieter Bas van Walderveen van de gelijknamige AGFhandel uit Nieuwegein, reden om samen met compagnon Thijs van Rooijen en echtgenotes Adrienne en Karen, in Harmelen een winkel met allerlei lekkernijen te starten: De Levensgenieters.

D

e vier deelden in de groepsapp Levensgenieters allerlei wetenswaardigheden over lekkere dingen en reden stad en land af voor delicatessen. Al jaren dachten ze erover zelf een delicatessenzaak te openen. “Op een dag tijdens de lockdown reden Thijs en Karen in Amsterdam en zagen allemaal mensen in de rij staan bij een ongezellig ogende slagerij. Waarom gingen al die mensen in de lange rij staan?

Dat was het moment waarop hun ondernemershart ging kloppen en Adrienne en mij belden met het idee om eindelijk eens met die eigen winkel te beginnen,” vertelt Bas.

Als locatie werd Harmelen gekozen, een oud dorp met mooie restaurants en winkels, maar zonder delicatessenwinkel. Het pand aan de Dorpsstraat stond leeg. Voor De Levensgenieters de perfecte plek om de winkel te starten. Het pand is al 300 jaar oud en bevatte, niet onbelangrijk, een wijnkelder. Na een grondige verbouwing startten ze begin juni op. “In de winkel draait alles om genieten waarbij we voor ieder wat wils bieden. Daarvoor werken we samen met leveranciers die werken vanuit hun passie. Alles in de winkel hebben we zelf uitgekozen en geproefd. We verkopen

alleen het beste van het beste: de beste noten, beste chocola, beste wijnen, beste koffies, beste theeën, en heel bijzonder de beste macarons van Nederland, gemaakt door Patisserie Tout uit Amsterdam.” Ook doen ze aan productontwikkeling, zoals de kant-en-klare borrelplank die zeker in de weekenden goed aftrek vindt en ook al bij een plaatselijk restaurant op de kaart staat. Nu de gezelschappen door het versoepelen van de coronaregels weer wat groter mogen zijn, konden ze daar mooi op inspelen met de XXXL Borrel-sjoelbak goed voor 10 personen.

In de winkel zijn ook veel dagvers gemaakte producten te krijgen. Er zijn twee koks in dienst die dagelijks in de weer zijn met maaltijden en andere lekkernijen maken als aioli, truffelmayonaise, huisgemaakte pesto, focaccia, appeltaartjes, amuses etc. Ze stellen wekelijks een afhaalmenu samen met culinaire gerechten, maar er staat ook weleens een ‘ordinaire boerenkool met worst of bami ketjap’ op de kaart.

“We willen een breed publiek aanspreken en zijn er niet alleen voor mensen die wat meer te besteden hebben,” aldus Bas. Met de AGF-basisingrediënten van de maaltij-

Team De Levensgenieters, rechts Bas van Walderveen

den zit het wel goed natuurlijk. Die komen bij Van Walderveen vandaan.

De ondernemende Levensgenieters hebben allerlei plannen waarvan een aantal binnenkort worden gerealiseerd, zoals de maaltijdbezorgservice, de start van een webshop, feestelijke proeverijen enzovoort. Is dat allemaal wel goed te combineren met een drukke baan in de AGF? “We hebben een gastvrouw in dienst die samen met de koks alle praktische zaken in de winkel regelen. Met de AGF-handel ben ik om 12:00 uur klaar. Tegen een uur of vier ga ik naar de winkel om daar zaken te regelen en plannen te maken. Groot voordeel is dat als ik om 18:00 uur vertrek een lekkere maaltijd mee naar huis kan nemen,” besluit Bas.(ML)  Bvwalderveen@gmail.com

AGF Primeur 10 • 2021

65

Import - export

Nederland: Eerste halfjaar weer meer groenten en fruit geïmporteerd De Nederlandse import van verse groenten en fruit is ook in de eerste helft van dit jaar verder gegroeid. In de eerste zes maanden van 2021 werd de grens van 5 miljard euro importwaarde overschreden. Dat was 2% meer dan in de eerste helft van 2020 en zelfs 14% meer dan in 2019. Op jaarbasis zal hoogst waarschijnlijk de grens van 9 miljard euro overschreden gaan worden. Overigens groeide het volume van de import nog sterker nl. met 5% naar bijna 4 miljoen ton (+8% tov 2019).

N

a de mooie groei van de Nederlandse IMPORT BELGIË: MEER EURO’S, MAAR export van verse groenten en fruit MINDER KILO’S in de afgelopen jaren was er in de eerste De cijfers voor België wijken gedeeltelijk zes maanden van dit jaar sprake van een af van de trend die in Nederland te zien is. bescheiden groei van de waarde naar 6,85 De Belgische AGF-import is in waarde iets miljard euro. Op jaarbasis zal wellicht de gestegen naar 1,78 miljard euro. In volume grens van 13 miljard euro overschreden was er sprake van een lichte daling naar gaan worden. Wel kwam er (voorlopig?) 1,65 miljoen ton. De export vanuit België een eind aan de groei van de geëxporteer- nam daarentegen af: waarde -6% en volude hoeveelheden. In de eerste zes maan- me -5%. Bananen spelen een belangrijke den van dit jaar werd er volgens Eurostat rol bij zowel import als export. In de eer4,75 miljoen ton verse groenten en fruit ste helft van dit jaar was het aandeel van door Nederland uitgevoerd, tegen 4,9 mil- dit product in de im- en export in volume joen ton in de eerste helft van 2020. gezien 35 à 36%.

66

AGF Primeur 10 • 2021

DUITSLAND: MINDER GEÏMPORTEERD De Spaanse export van groenten en fruit in volume gezien daalde in de eerste helft van dit jaar heel lichtjes naar 7,1 miljoen ton, maar in waarde groeide de Spaanse export wel, nl. met 3% naar 8,9 miljard euro. Spanje importeert overigens wel steeds meer verse groenten en fruit. In het eerste halfjaar groeide de import zowel in waarde als in volume met 8% naar resp.

1,7 miljard euro en 1,4 miljoen ton.

Opvallend waren de cijfers van Duitsland.

De Duitse import van verse groenten en fruit nam in waarde met 4% af naar 6,4 miljard euro terwijl het importvolume met 6% daalde naar 4,5 miljoen ton.

DEEL VAN HANDEL NIET IN ALLE CIJFERS OPGENOMEN De cijfers van de internationale handel en dan met name die van Nederland wat betreft verse groenten en fruit geven op zich wel een goed inzicht, maar een deel blijft in de beschikbare cijfers onzichtbaar.

Nederland, België, Duitsland en Spanje: Importen en export verse groenten en fruit Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

2019 jan-jun

2020 jan-jun

2021 jam-jun

+/- in %

NEDERLAND IMPORT 1000 ton

5.716

6.058

6.652

6.894

7.062

3.666

3.754

3.960

5%

miljoen euro

6.721

7.301

7.643

8.335

8.996

4.413

4.949

5.050

2%

EXPORT 1000 ton miljoen euro

8.603

8.941

9.298

9.541

9.707

4.720

4.909

4.749

-3%

10.488

11.040

11.556

12.191

12.996

6.272

6.808

6.842

1%

BELGIË IMPORT 1000 ton

3.623

3.781

3.560

3.346

3.439

1.599

1.662

1.650

-1%

miljoen euro

3.452

3.653

3.429

3.208

3.422

1.611

1.757

1.781

1%

1000 ton

3.060

3.193

2.836

3.038

2.710

1.462

1.410

1.334

-5%

miljoen euro

2.884

2.996

2.610

2.825

2.641

1.299

1.356

1.270

-6%

EXPORT

DUITSLAND IMPORT 1000 ton

8.754

8.946

8.755

8.892

9.159

4.693

4.804

4.494

-6%

10.148

10.766

10.887

10.973

12.242

5.936

6.688

6.398

-4%

1000 ton

1.155

1.135

1.080

1.077

1.036

519

497

526

6%

miljoen euro

1.200

1.200

1.183

1.198

1.181

627

605

595

-2%

miljoen euro EXPORT

SPANJE IMPORT 1000 ton

2.146

2.239

2.502

2.449

2.508

1.189

1.306

1.410

8%

miljoen euro

2.065

2.291

2.546

2.632

2.850

1.352

1.544

1.663

8%

1000 ton

12.315

12.441

12.329

13.393

12.887

7.431

7.167

7.089

-1%

miljoen euro

12.469

12.773

12.876

13.688

14.574

7.924

8.629

8.913

3%

2020 jan-jun 3.754 2.506 1.248

2021 jan-jun 3.960 2.605 1.355

+/- in % 5% 4% 9%

519 313 333 315 259 126 156 139 203 169 113 92 72 92 118 57 73 50 55 36 38 39 58 21 64 31 34 22 21 4 17 114

526 372 327 313 288 151 226 175 220 139 89 119 68 83 113 85 83 55 25 61 6 33 40 20 72 30 32 21 24 4 12 145

1% 19% -2% -1% 11% 20% 45% 26% 9% -18% -22% 30% -5% -9% -4% 48% 13% 11% -54% 67% -85% -16% -30% -7% 14% -2% -6% -3% 13% 12% -27% 26%

EXPORT

Nederland: Import verse groenten en fruit per land (in 1000 ton) Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

Wereld EU27 extra EU27 landen

5.716 3.598 2.119

6.058 3.813 2.246

6.652 4.355 2.297

6.894 4.503 2.391

7.062 4.631 2.430

2019 jan-jun 3.666 2.410 1.256

845 585 501 448 241 299 368 110 182 252 186 178 146 136 145 23 84 94 117 69 50 41 64 86 56 69 31 24 25 28 33 203

922 622 525 433 276 323 372 120 203 252 226 181 157 139 165 27 95 107 84 83 53 66 66 92 66 67 42 27 24 30 27 188

907 676 577 510 389 338 355 160 215 277 210 161 171 153 183 85 108 101 101 99 71 86 74 88 61 74 54 27 35 36 36 235

986 657 641 556 369 340 331 251 259 237 210 181 182 151 177 132 104 99 76 70 75 107 74 83 87 70 52 34 31 33 22 218

916 768 698 541 447 361 337 252 245 236 217 184 183 174 163 126 112 102 98 87 85 75 74 70 64 46 39 37 37 35 33 221

557 256 307 334 218 120 171 119 213 158 106 81 71 84 110 64 61 48 36 35 40 60 58 25 86 50 42 20 15 4 8 109

Spanje Zuid-Afrika België Costa Rica Peru Brazilië Duitsland Ecuador Egypte Chili Panama Columbia China Frankrijk Marokko Dom. Rep. VS Italië Argentinië Polen VK Guatemala Nieuw Zeeland Mexico India Israël Honduras Portugal Kenia Zimbabwe Turkije Overige

In het Eurostat cijfer dat aangeleverd wordt door het CBS is niet alles wat in Nederland aankomt opgenomen. CBS zelf publiceert de handel in “echte” import voor de binnenlandse markt plus de wederuitvoer.

In het Eurostat cijfer is daarnaast ook de zgn. quasi doorvoer begrepen. Dit is handel die in Nederland binnenkomt en weer verder gaat waarbij het product eigendom blijft van een buitenlands bedrijf, maar het wordt wel door de douane geregistreerd. Daarnaast is er nog een stroom die Nederland binnenkomt en een buitenlandse eigenaar blijft houden en niet door doaune wordt geregistreerd. Dit wordt de zgn. transport doorvoer genoemd. Bij vers fruit is dit best een grote hoeveelheid (een derde?).

VOORAL MEER UIT ZHR LANDEN Nederland importeerde in de eerste helft van dit jaar vooral meer uit verder weg gelegen landen. Als de trend van het eerste halfjaar zich doorzet zal er op jaarbasis niet heel veel minder uit Zuid-Afrika worden ingevoerd dan uit Spanje. In de eerste zes maanden van dit jaar importeerde Nederland nl. 19% meer uit Zuid-Afrika.

De import uit Peru en Brazilië liet met resp. +11% en +20% ook een grote groei zien. Daar stond wel een forse (-18%) daling van de import uit Chili tegenover. In de eerste helft van dit jaar was het vooral de import van Zuid-Afrikaanse druiven die sterk groeide. De import van citrus bleef achter. De totale Zuid-Afrikaanse export van verse en fruit groeide in de eerste 7 maanden van dit jaar weer verder. Nederland is voor Zuid-Afrika veruit de belangrijkste afnemer van vooral vers fruit.

Ook vanuit Peru werd er in Nederland de eerste helft van dit jaar veel druiven ingevoerd.

Avocado is veruit het belangrijkste importproduct uit Peru, weer 10% meer. Uit Brazilië komen vooral steeds meer mango’s.

AGF Primeur 10 • 2021

67

Import - export

Nederland: Import verse groenten en fruit per product (in 1000 ton) Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

Totaal Fruit Groenten

5.716 4.314 1.402

6.058 4.572 1.486

6.652 5.045 1.607

6.894 5.161 1.733

7.062 5.396 1.665

2019 jan-jun 3.666 2.645 1.022

803 573 247 353 290 246 203 171 218 222 220 210 144 140 80 170 107 92 111 27 63 63 82 54 60 72 51 33 40 45 44 45 438

909 585 267 381 286 252 213 253 219 221 179 226 126 145 104 160 112 92 113 38 62 63 66 59 66 72 55 50 45 49 34 42 516

1.073 589 345 413 321 305 250 257 248 230 198 224 148 171 126 142 127 96 112 45 73 67 97 66 74 67 55 46 44 62 34 44 503

1.260 595 349 419 324 245 250 251 337 230 187 227 137 179 153 112 117 94 101 77 76 65 103 59 74 56 55 49 45 80 37 39 511

1.275 622 414 401 301 282 278 248 230 229 213 206 189 179 166 133 118 109 102 100 93 78 69 68 66 57 56 49 46 45 41 41 560

627 220 176 295 172 135 144 97 235 133 90 123 41 113 70 81 57 57 51 38 36 30 72 33 46 27 32 35 30 36 18 30 286

Bananen Sinaasappelen Avocado's Druiven Ananas Appelen ex. Ind Mango's Grapefruits Uien, ex. plant.

Tomaten Mandarijnen Meloenen Citroenen Watermeloenen Zoete aardappelen Peren, ex. Ind. Limes Paprika's Komkommers Blauwe bessen Gember Kiwi Peen Bonen snij/sperzie Vers fruit nes Plantains Sla, niet krop Bloemkool/Broccoli Courgettes Verse groenten nes Knoflook Pruimen Overige

België: Import verse groenten en fruit per land (in 1000 ton)

2020 jan-jun 3.754 2.807 947

2021 jan-jun 3.960 2.938 1.022

656 245 212 284 159 147 160 110 149 127 95 112 80 108 86 96 59 61 50 43 50 36 46 38 41 28 33 34 28 24 20 32 305

739 244 228 345 156 155 165 119 157 132 92 101 42 112 100 84 58 65 47 47 41 37 53 37 47 17 30 39 31 29 21 44 345

+/- in % 5% 5% 8% 13% 0% 8% 21% -2% 6% 4% 9% 5% 4% -3% -9% -47% 3% 17% -13% -3% 6% -7% 9% -19% 3% 13% -2% 15% -37% -7% 15% 10% 21% 7% 39% 13%

Bron: Eurostat

68

2016

2017

2018

2019

2020

Wereld EU27 extra EU27 landen

152.951 141.774 156.008 154.174 161.123 119.480 107.459 128.418 123.616 133.829 33.471 34.315 27.590 30.558 27.294

Nieuw-Zeeland Italië Nederland Frankrijk Duitsland Griekenland Spanje Chili Overige

119.337 107.446 128.257 123.598 133.780 13.245 16.020 17.339 18.925 16.676 3.753 6.542 5.116 5.853 4.781 11.165 7.010 2.774 3.224 2.806 4.782 4.659 2.225 2.428 2.588 63 6 88 229 457 79 131 39 212 143 13 48 6 0 166 18 3

AGF Primeur 10 • 2021

2020 jan-jun 57.093 43.389 13.704

2021 jan-jun 77.251 50.405 26.846

35.658 8.343 3.530 848 1.071 10 26

43.388 8.460 2.893 978 982 184 205

1

3

50.261 19.552 3.430 2.313 1.091 315 144 144 -

+/- in % 35% 16% 96% 16% 131% 19% 137% 11% 71% -30%

2021 jan-jun 1.650 907 743

997 378 375 290 252 207 162 137 122 93 67 51 49 37 31 21 17 16 15 14 11 9 9 80

430 210 118 183 141 119 54 66 56 36 26 27 21 14 8 7 3 5 8 7 1 7 5 9 40

454 194 131 178 130 125 65 68 58 46 28 29 30 18 15 7 2 7 9 9 0 8 5 46

501 197 95 164 120 117 59 70 72 43 42 28 18 18 21 3 4 9 6 8 0 2 2 49

2017

2018

2019

2020

Wereld EU27 landen EU27 extra

3.623 2.020 1.603

3.781 2.055 1.726

3.560 1.885 1.675

3.346 1.837 1.509

948 454 477 328 247 213 148 123 160 113 70 52 52 24 20 13 12 7 10 7 14 8 4 48 71

951 507 500 348 345 193 144 125 160 96 64 45 65 29 16 24 14 6 12 9 7 13 3 44 58

987 429 369 331 362 230 159 103 84 95 65 48 41 24 35 12 16 6 13 11 15 12 4 32 75

956 401 378 308 256 197 151 131 104 72 64 49 41 44 18 14 14 9 14 11 10 11 10 9 72

Nederland Columbia Frankrijk Spanje Costa Rica Ecuador Nieuw-Zeeland Kameroen Duitsland Ivoorkust Italië Peru Dom. Rep. Ghana Polen Ver Kon Zuid-Afrika Mexico Egypte Marokko Madagaskar Ver Staten Kenia Suriname Overige

+/- in % -1% 5% -6% 10% 2% -27% -7% -8% -6% -9% 3% 25% -7% 48% -4% -41% -4% 44% -52% 68% 37% -32% -11% -100% -69% -51% 5%

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Zuid-Afrika (in tonnen; let op t/m juli) Bron: Eurostat Totaal

Groenten 2019 jan-jun 49.487 35.659 13.829

2020 jan-jun 1.662 868 794

2016

Fruit

België: Import kiwifruit (in tonnen)

3.439 1.894 1.544

2019 jan-jun 1.599 824 775

Bron: Eurostat

Sinaasappelen Druiven Citroenen Mandarijnen Grapefruits Avocado's Peren, ex. Ind. Pruimen Appelen ex. Ind Pompoenen Blauwe bessen Nectarines Watermeloenen Vers fruit nes Tamarinde ed.

Meloenen Overige

2016

2017

2018

2019

2020

584.799 622.110 676.151 657.270 768.496 579.659 616.040 669.243 648.263 759.015 5.140 6.070 6.908 9.007 9.481

206.261 238.726 228.183 228.984 262.254 108.214 119.393 126.874 125.567 128.388 28.542 31.198 45.819 49.714 88.823 42.247 42.556 45.922 54.556 75.823 57.909 60.656 69.038 70.335 66.281 34.003 25.418 51.156 34.353 38.265 48.025 42.739 41.280 30.575 37.137 21.557 23.559 23.101 17.346 21.242 15.565 11.633 20.356 14.467 18.032 3.184 3.866 5.303 3.920 8.725 968 1.350 1.841 3.740 6.812 2.754 2.600 2.447 3.087 3.659 110 2.623 3.942 3.359 5.028 5.016 3.266 2.470 1.901 2.938 3.060 2.199 1.873 1.424 2.347 5.178 1.708 2.737 1.359 5.257 5.052 5.037 9.606 5.012

2019 jan-juli

2020 jan-juli

2021 jan-juli

+/- in %

340.279 447.541 472.851

6%

332.075 438.427 456.786

4%

8.204

9.114

16.065

76%

37.065

68.565

51.590

-25%

102.980 109.316 144.615 24.620 21.576 52.122 22.068 30.073 16.536 11.364 3.918 67 2.218 2.444 2.375 1.407 1.855 7.592

57.649 36.445 56.253 27.504 36.700 19.624 15.231 8.712 27 2.800 2.109 1.871 945 727 3.062

39.643 36.594 54.874 27.638 34.484 35.386 17.831 10.538 280 3.752 2.601 2.420 1.588 709 8.308

32% -31% 0% -2% 0% -6% 80% 17% 21% +++ 34% 23% 29% 68% -2% +++

België: Import verse groenten en fruit per product (in 1000 ton)

België: Export verse groenten en fruit per product (in 1000 ton)

2019 2020 2021 +/- in jan- jan- jan% -jun -jun -jun 1.599 1.662 1.650 -1% 1.112 1.124 1.123 0% 487 538 528 -2%

Bron: Eurostat

2016 2017 2018 2019 2020

Totaal Fruit totaal Groenten totaal

3.623 2.415 1.207

3.781 2.545 1.236

3.560 2.417 1.143

3.346 2.178 1.167

3.439 2.225 1.214

Bananen Peen Kiwi Ananas Uien, ex. plant.

Erwten/peulen Appelen ex. Ind Bonen snij/ sperzie Sinaasappelen Komkommers Mandarijnen Tomaten Paprika's Zoete aardappelen Peren, ex. Ind. Mango's Spinazie Avocado's Verse groenten nes Druiven Meloenen Plantains Citroenen Aardbeien Watermeloenen Bloemkool/Brocc Koolrabi Overige

1.283 281 153 139 133 112 123

1.406 266 142 141 131 122 140

1.326 254 156 152 108 114 138

1.148 266 154 148 120 111 108

1.168 287 161 129 126 120 108

611 100 49 81 56 4 61

614 117 57 72 71 19 55

587 111 77 74 64 14 53

-4% -5% 35% 3% -10% -27% -3%

79

98

95

89

104

8

11

8

-27%

127 97 77 88 49

123 90 72 88 53

111 71 62 66 48

104 69 59 81 49

101 68 60 59 52

61 41 28 39 25

64 38 27 36 27

58 40 29 36 28

-10% 3% 9% 1% 6%

15

32

38

44

46

18

21

22

5%

55 29 29 29

49 31 37 29

50 34 42 28

35 33 42 32

45 44 40 39

23 21 29 16

26 31 24 19

22 29 31 23

-17% -5% 30% 20%

38

44

46

31

38

18

20

20

-1%

45 42 33 35 28 23 32 19 429

45 44 32 36 38 27 38 19 409

39 40 33 30 35 29 31 18 367

36 41 32 29 33 28 28 23 371

38 36 35 34 34 33 31 30 369

13 19 15 15 19 14 16 12 185

12 17 16 19 20 19 16 15 180

15 16 24 18 20 18 18 10 185

22% -4% 53% -4% -4% -5% 11% -30% 3%

Bron: Eurostat

2019 2020 2021 jan-jun jan-jun jan-jun 3.059.776 3.192.679 2.836.499 3.037.725 2.710.453 1.462.492 1.410.408 1.333.996 2.207.929 2.230.181 1.992.336 2.050.268 1.725.634 1.010.204 935.683 864.679 851.847 962.498 844.162 987.458 984.819 452.289 474.725 469.317 2019

2020

Bananen 1.182.391 1.286.635 1.161.554 1.088.501 Peren , ex. Ind. 325.118 307.914 287.875 303.428 Tomaten 220.425 218.570 223.498 255.423 Peen 138.562 191.266 174.983 229.535 Appelen ex. Ind 209.234 156.750 107.902 193.007 Ananas 126.928 121.531 134.356 127.893 Prei 68.866 66.828 67.418 70.308 Kiwi 122.254 115.082 108.933 110.714 Uien, ex. plant.

53.585 56.357 37.755 42.792 Komkommers 67.908 64.861 52.303 50.454 Aardbeien 40.609 48.028 45.047 45.107 Paprika's 39.531 43.514 34.620 32.363 Groenten nes 18.678 33.454 26.366 39.539 Avocado's 18.563 14.296 15.686 23.557 Mango's 17.681 18.043 22.274 23.489 Spinazie 4.177 3.840 846 23.495 Sluitkool 19.312 20.792 18.513 19.496 Champignons 19.259 16.926 19.590 17.593 Sla, krop 25.972 27.000 23.205 20.536 Spruiten 6.415 11.383 15.148 18.691 Knolselderij 22.746 21.843 20.775 20.371 Fruit nes 6.838 7.040 8.107 13.180 Sla, niet krop 13.058 12.587 14.592 14.997 Witlof 19.157 19.471 16.617 20.767 Bloemkool/Brocc 10.922 15.687 12.650 12.676 Sinaasappelen 22.550 21.564 9.518 10.352 Aubergines 9.764 9.363 8.891 10.203 Koolrabi 4.881 6.314 4.106 9.873 Plantains 14.736 15.539 18.555 20.342 Bonen snij/sperzie 7.000 21.206 9.167 11.685 Salade groenten 17.614 22.091 3.322 3.286 Overige 202.655 218.996 135.649 157.359

914.335 308.071 261.520 232.956 152.529 82.933 70.639 64.121 51.902 46.507 43.153 33.331 29.995 28.479 27.999 24.504 23.730 20.316 20.118 20.089 19.502 17.964 17.518 16.903 13.689 10.866 10.400 9.733 9.081 9.046 3.376 118.523

Totaal Fruit Groenten

2016

2017

België: Export verse groenten en fruit per land (in 1000 ton) Bron: Eurostat

2.710.453 2.536.842 173.611

2019 jan-jun 1.462.492 1.369.028 93.465

2020 jan-jun 1.410.408 1.323.600 86.808

2021 jan-jun 1.333.996 1.263.941 70.055

687.824 662.799 517.886 131.899 126.428 102.572 64.288 57.980 54.460 49.400 34.167 30.890 21.860 21.059 20.903 17.857 15.602 9.620 9.052 8.833 6.543 6.182 5.733 5.725 4.906 4.773 3.338 27.874

375.921 301.229 294.932 68.034 77.117 61.872 48.856 36.893 26.828 24.644 20.625 18.695 15.271 17.406 7.913 8.268 10.471 7.763 56 2.156 4.335 1.870 4.790 2.444 3.260 4.003 2.753 14.089

365.785 322.839 265.889 59.032 71.821 51.328 40.293 35.031 28.626 27.580 20.674 16.318 12.562 13.158 13.088 9.048 8.486 5.700 878 2.690 3.403 3.265 3.632 3.669 3.271 2.726 3.153 16.462

339.377 312.948 239.998 69.464 59.514 42.779 52.546 33.891 25.950 26.113 17.197 17.877 16.641 14.291 7.578 10.896 7.749 4.783 44 3.805 3.497 2.054 2.646 3.922 3.151 2.755 1.248 11.283

2016

2017

2018

2019

2020

Wereld EU27 landen EU27 extra

3.059.776 2.868.149 191.627

3.192.679 3.003.021 189.658

2.836.499 2.659.437 177.062

3.037.725 2.851.354 186.371

Frankrijk Nederland Duitsland Spanje Tsjechië Ver Kon Polen Oostenrijk Luxemburg Estland Italië Roemenië Hongarije Litouwen Letland Zweden Rusland Slowakije Senegal Ivoorkust Noorwegen Ierland Denemarken Zwitserland Finland Portugal India Overige

812.803 507.241 749.895 98.242 141.971 124.514 132.062 70.945 42.728 17.984 39.380 57.111 25.557 42.207 33.584 30.192 2.194 16.237 3.256 3.897 11.534 7.810 6.933 3.548 6.140 6.013 10.809 54.990

832.200 575.837 766.534 99.540 148.025 114.668 130.798 74.381 46.307 36.505 39.991 52.412 22.010 52.770 38.848 28.146 5.456 12.820 3.715 9.750 10.094 4.561 4.630 4.112 5.715 4.670 10.441 57.744

680.516 587.320 641.733 122.362 118.273 116.653 102.303 70.983 50.204 39.948 33.144 48.065 25.111 32.034 26.199 21.581 11.233 9.487 2.743 7.487 7.832 4.722 8.472 6.809 6.077 7.090 947 47.169

773.793 683.189 620.512 126.236 152.135 113.991 76.979 67.055 70.322 51.411 46.131 37.660 29.598 28.551 21.179 19.047 18.632 12.207 11.135 5.441 7.217 4.451 7.952 4.926 6.015 6.879 3.592 31.488

+/- in % -5% -5% -19% -7% -3% -10% 18% -17% -17% 30% -3% -9% -5% -17% 10% 32% 9% -42% 20% -9% -16% -95% 41% 3% -37% -27% 7% -4% 1% -60% -31%

2018

565.994 170.267 105.498 111.395 70.749 64.200 43.737 29.520 16.920 29.267 19.795 14.915 6.773 12.016 13.380 11.237 9.428 8.281 11.754 7.834 11.690 6.075 6.593 11.487 3.449 5.823 4.716 2.135 10.789 4.764 1.679 72.012

519.013 167.939 118.765 120.520 78.440 46.476 43.019 24.655 26.456 26.053 20.028 15.958 8.076 13.322 18.540 1.536 12.672 10.736 11.348 8.540 10.803 9.650 7.847 10.478 2.356 4.753 5.803 1.826 5.209 5.248 1.890 54.343

+/- in % -5% -8% -1%

459.561 202.072 114.216 117.832 42.215 51.024 36.744 13.537 20.144 27.930 17.413 17.879 5.782 20.605 12.468 12.290 13.154 9.342 12.993 8.855 10.753 9.301 9.703 11.738 3.210 3.968 5.970 2.417 7.667 3.498 1.657 49.715

-11% 20% -4% -2% -46% 10% -15% -45% -24% 7% -13% 12% -28% 55% -33% 700% 4% -13% 14% 4% 0% -4% 24% 12% 36% -17% 3% 32% 47% -33% -12% -9%

Egypte is ook voor Nederland een steeds belangrijkere leverancier van verse groenten en fruit. In de eerste helft van dit jaar was het weer 10% meer. Sinaasappelen is veruit het belangrijkste product met in de eerste 7 maanden van dit jaar een plus van maar liefst 21%.

Spanje blijft nog wel de belangrijkste leverancier van Nederland, maar al jaren schommelt deze en in de eerste helft van dit jaar werd er pas op de plaats gemaakt.

BEKENDE GROEIERS BIJ IMPORT In het eerste halfjaar waren het weer de bekende groeiproducten waarvan meer werd ingevoerd: bananen +13%, avocado’s +8%, mango’s +4%, zoete aardappelen +17% en blauwe bessen +9%, maar ook de import van het aloude product druiven groeide fors +21%,

NEDERLAND BELANGRIJKSTE LEVERANCIER VOOR BELGIË Voor België is Nederland de belangrijkste leverancier. In de eerste helft van dit jaar is er vooral veel peen uit Nederland ingevoerd, maar ook de import van bananen uit Nederland groeit steeds verder. De totale Belgische import van bananen is in de AGF Primeur 10 • 2021

69

Import - export

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Spanje (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Groenten Fruit Tomaten Paprika's Komkommers Grapefruits Sinaasappelen Meloenen Watermeloenen Courgettes Sla, niet krop Bloemkool/Brocc Mandarijnen Citroenen Koolrabi Avocado's Peen Sla, krop Uien, ex. plant.

Overige

2016

2017

2018

2019

2020

2019 jan-jun

2020 jan-jun

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Peru (in tonnen; let op t/m JULI) 2021 jan-jun

845.092 921.838 906.587 985.929 915.776 557.072 519.307 526.306 452.559 492.017 511.583 541.059 512.709 322.804 304.954 313.827 392.533 429.821 395.004 444.870 403.066 234.268 214.353 212.480 98.719 53.074 68.995 2.091 103.292 46.339 36.629 28.680 31.941 21.306 75.444 19.306 22.618 8.193 15.258 10.080 12.117

+/- in % 1%

Totaal

3%

Fruit

-1%

92.316 60.731 68.342 66.748

95.101 65.502 67.858 62.229

86.896 67.161 69.556 61.352

80.885 70.424 70.227 62.903

55.538 41.783 34.947 38.808

44.332 41.982 33.250 42.263

50.604 40.308 25.985 43.735

14% -4% -22% 3%

74.099

60.082

74.589

60.710

46.702

39.672

30.638

-23%

52.049 36.262 32.342 31.994 27.615 31.986 25.826 19.955 8.716 11.138 20.557 30.805

46.140 41.699 33.021 31.053 29.984 31.462 23.901 21.846 10.078 11.852 15.855 42.650

58.342 42.949 35.575 33.619 32.123 33.627 28.159 23.396 14.351 15.568 16.439 49.096

45.798 42.873 36.754 34.470 33.813 30.905 23.005 22.976 20.770 18.975 16.391 16.291

23.976 19.272 23.318 20.236 22.992 15.222 17.478 17.400 9.719 12.646 11.782 25.100

18.016 16.860 22.998 20.905 24.405 10.997 14.903 16.884 14.888 15.990 11.560 9.813

17.790 24.060 24.646 19.285 28.444 8.303 15.574 19.291 14.451 17.786 11.833 6.976

-1% 43% 7% -8% 17% -24% 5% 14% -3% 11% 2% -29%

191.011 230.357 216.276 243.131 227.606 120.151 119.586 126.599

Bron: Eurostat

6%

Groenten

Nieuw-Zeelandse kiwi’s met bestemming Europa komen in België aan. In de eerste helft van dit jaar nam de aanvoer weer toe. Opvallend was ook de forse groei van de kiwi-import uit Italië.

NEDERLAND: MINDER EXPORT NAAR LANDEN BUITEN DE EU In volume gezien liet de export van Nederlandse verse groenten en fruit in het eerste halfjaar een daling zien. Die daling werd voor het grootste deel veroorzaakt door een kleinere export van het belangrijkste product uien naar landen buiten de EU. De export naar EU-landen die goed is voor meer dan 80% van het totaal is de laatste jaren stabiel te noemen. Duitsland, met een aandeel van meer dan een derde, bepaalt grotendeels dit beeld.

België is de tweede afnemer van Nederlandse groenten en fruit. Het Verenigd Koninkrijk

70

AGF Primeur 10 • 2021

is de derde. Nadat de grens tussen dit land en de EU27 vanaf 1 januari daadwerkelijk een feit werd, lijkt de registratie van de import nog niet helemaal betrouwbaar. De Britse douane komt voor de eerste helft van dit jaar op een min van ruim 20% voor de import vanuit Nederland. Eurostat cijfers voor de export van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk geeft ook en min van ruim 20%. Het kan natuurlijk zijn dat er minder re-export heeft plaatsgevonden. KCB/GHF-cijfers van de export van Nederlands product laten wel een forse plus zien, maar dat komt door de betere registratie nadat het Verenigd Koninkrijk een derde land geworden is. Kortom, voor nu moeten cijfers over de handel met het Verenigd Koninkrijk als zeer voorlopig gezien worden.

BELGIË: STERKE DALING RE-EXPORT BANANEN, MAAR MEER PEREN Het Verenigd Koninkrijk is voor België niet zo’n belangrijke afnemer. De voorlopige cijfers van de Belgische export naar het Verenigd Koninkrijk laten echter wel een forse min (-17%) zien. Frankrijk,

2017

2018

2019

2020

2019 jan-juli

2020 jan-juli

2021 jan-juli

241.409 276.199 388.855 369.089 447.402 243.343 291.329 322.856 224.663 256.415 368.894 349.311 419.419 236.418 281.902 313.267 16.746 19.785 19.961 19.778 27.983 6.925 9.427 9.589

Avocado's

65.561

77.519

Mango's Druiven Blauwe bessen Bananen Mandarijnen Gember Vers fruit nes Sinaasappelen Asperges Erwten/peulen Uien, ex. plant.

Overige vers fruit

59.337 38.062 5.850 29.063 15.847 5.094 7.281 3.179 8.523 1.108 1.678 826

69.563 35.625 9.920 30.249 19.066 9.547 9.266 4.524 7.062 1.023 1.752 1.082

121.633 94.113 59.781 11.136 41.290 19.747 8.455 15.284 5.150 8.399 1.081 1.896 888

95.019 81.588 60.575 24.721 38.862 21.441 7.449 17.410 8.102 8.672 1.693 1.760 1.795

136.595 96.895 57.703 41.680 37.766 22.550 16.441 15.859 8.324 7.988 2.092 1.293 2.216

74.055 72.268 34.427 2.922 24.314 9.929 1.599 17.375 155 4.019 367 741 1.172

102.222 111.912 91.074 88.360 31.891 46.760 5.253 4.384 22.620 26.089 11.047 13.683 4.544 3.896 15.841 19.636 542 177 3.599 4.233 568 375 549 744 1.579 2.607

+/- in % 11% 11% 2% 9% -3% 47% -17% 15% 24% -14% 24% -67% 18% -34% 36% 65%

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Brazilië (in tonnen; let op t/m JULI) Bron: Eurostat

Totaal

eerste helft van dit jaar weer wat gedaald. Ondanks de grote import uit Nederland daalde de Belgische import van peen wel. Er werd nl. veel minder peen uit Frankrijk ingevoerd.

2016

Fruit Groenten

2016

2017

2018

2019

2020

298.926 322.944 338.054 340.452 361.165 294.691 318.748 328.857 325.446 345.357 4.235 4.195 9.197 15.006 15.808

Mango's

72.081

81.337

86.793

96.317

Meloenen Limes Watermeloenen Druiven Gember Papaja’s Bananen Zoete aardappelen Pompoenen Avocado's Vijgen, vers Appelen ex. Ind

86.424 61.236 33.086 16.927 3.569 7.853 8.783 492 170 1.729 558 3.395

94.018 62.335 37.948 22.363 2.340 9.465 2.684 1.239 616 1.815 780 2.138

95.458 64.345 40.772 24.305 6.004 7.163 3.446 1.448 1.743 2.197 814 2.600

83.395 70.013 43.647 17.391 10.739 5.630 4.898 2.854 1.412 1.854 835 908

107.212 85.943 74.825 41.780 19.779 10.402 8.864 4.160 3.274 2.129 1.345 697 339

2.625

3.865

967

559

416

Overige

2019 + jan-juli

2020 jan-juli

2021 jan-juli

+/- in %

133.854 141.432 174.489

23%

128.297 133.372 163.866

23%

5.557

8.059

10.623

32%

35.229

30.530

44.534

46%

21.354 46.314 12.815 1.107 2.618 3.371 4.715 1.544 1.395 1.710 560 908

29.371 48.195 11.838 2.633 4.430 4.465 4.058 1.692 1.937 1.273 442 339

30.704 56.939 13.789 6.922 4.590 5.066 2.743 2.893 3.140 1.263 625 1.037

5% 18% 16% +++ 4% 13% -32% 71% 62% -1% 41% +++

215

227

242

7%

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Egypte (in tonnen; let op t/m JULI) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten

Sinaasappelen Uien, ex. plant.

Zoete aardappelen Druiven Mandarijnen Bonen snij/sperzie Uien plant Vers fruit nes Citroenen Knoflook Overige

2016

2017

2018

2019

2020

181.770 202.628 215.029 259.459 244.527 130.037 149.153 165.177 144.598 176.399 51.733

53.475

49.852

114.861

68.128

108.153 119.590 136.823 117.377 140.425 37.284 38.137 32.009 86.438 30.947 3.803 3.479 7.365 17.264 27.339 18.695 24.647 23.075 22.018 24.698 457 795 1.197 898 5.925 5.306 5.120 4.540 3.631 3.429 577 1.062 1.774 2.222 2.166 1.069 1.361 1.265 1.395 2.099 414 1.230 1.085 938 1.601 1.507 1.315 682 722 1.015 4.505 5.893 5.215 6.557 4.883

2019 jan-juli

2021 jan-juli

+/- in %

235.915 211.140 250.381

19%

140.774 171.737 199.805

16%

95.141

2020 jan-juli

50.577

28%

116.445 139.249 167.847

21%

85.518 1.688 21.826 730 2.063 1.433 123 841 722 4.527

39.403

29.605 2.155 24.632 5.905 2.263 1.488 117 1.255 1.015 3.456

35.909 7.541 26.439 3.660 1.894 1.387 189 837 1.517 3.163

21% +++ 7% -38% -16% -7% 62% -33% 49% -8%

Nederland: Import verse groenten en fruit uit Chili (in tonnen; let op t/m JULI) Bron: Eurostat Totaal Fruit Groenten Appelen ex. Ind Avocado's Druiven Blauwe bessen Kiwi Peren, ex. Ind. Pruimen Citroenen Nectarines Uien, ex. plant.

Overige

2016

2017

2018

2019

2020

2019 jan-juli

2020 jan-juli

2021 jan-juli

251.559 251.866 276.812 237.015 235.776 178.550 189.198 160.892 249.889 250.148 275.313 235.120 234.067 176.743 187.667 158.794 1.670 1.718 1.499 1.896 1.709 1.807 1.531 2.097 55.620 55.215 51.192 8.795 14.968 26.756 12.438 13.495 6.187 1.593 5.301

47.444 63.674 57.118 9.725 16.322 30.701 8.680 6.848 5.202 1.702 4.451

81.294 52.742 57.701 13.160 18.664 23.974 11.651 5.069 6.074 1.494 4.988

51.120 64.126 40.781 18.545 13.177 16.803 11.507 5.693 8.148 1.804 5.310

58.080 52.054 41.385 24.134 17.321 16.488 9.502 5.641 5.531 1.529 4.111

45.220 23.955 40.779 16.669 9.003 16.696 11.507 1.919 8.145 1.804 2.854

53.655 21.623 41.385 22.566 13.102 16.440 9.502 1.256 5.530 1.529 2.610

50.969 7.108 32.646 25.387 12.832 15.105 5.976 479 5.324 1.258 3.808

Nederland: Import sinaasappelen (in tonnen)

+/- in % -15%

Wereld

-15%

EU27 extra

37% -5% -67% -21% 13% -2% -8% -37% -62% -4% -18% 46%

Nederland: Export verse groenten en fruit per land (in 1000 ton) Bron: Eurostat

2016

2017

2018

2019

2020

Wereld id ex VK EU27 landen EU27 extra

8.603 7.644 6.408 2.196

8.941 8.016 6.634 2.307

9.298 8.367 7.142 2.156

9.541 8.677 7.462 2.079

9.707 8.820 7.341 2.366

2019 jan-jun 4.720 4.303 3.946 775

Duitsland België Ver Kon 1) Frankrijk Polen Spanje Zweden Italië Tsjechië Senegal Denemarken Oostenrijk Roemenië Noorwegen Ivoorkust Ierland Finland Zwitserland Maleisië Guinea Mauritanië Hongarije Litouwen Slowakije Overige

2.620 857 959 514 422 220 268 247 224 175 177 158 100 142 72 156 110 76 69 55 55 46 60 33 788

2.751 831 925 518 465 210 280 265 227 208 176 159 120 142 111 139 105 72 85 73 73 40 78 34 853

2.880 902 931 629 517 272 290 257 244 152 181 159 141 139 102 131 126 76 42 70 60 43 60 47 848

3.006 933 864 649 618 272 280 287 248 162 188 169 154 139 103 114 124 75 50 53 41 55 62 52 841

2.977 924 887 664 593 278 277 260 231 210 184 164 139 135 133 130 113 94 79 72 69 66 58 50 919

1.617 450 418 318 329 146 148 143 141 2 106 87 97 79 7 55 69 39 1 17 11 33 37 33 336

2020 jan-jun 4.909 4.469 3.932 976

2021 jan-jun 4.749 4.414 3.966 784

1.622 437 440 333 363 129 142 137 136 25 100 85 86 76 20 64 59 51 31 35 31 43 35 31 396

1.628 497 336 325 325 143 140 133 129 10 100 80 78 73 23 77 59 43 12 35 28 36 35 35 370

Bron: Eurostat

+/- in % -3% -1% 1% -20% 0% 14% -24% -3% -10% 11% -2% -3% -5% -58% 0% -6% -9% -4% 11% 20% 0% -16% -61% 1% -9% -16% 1% 12% -7%

2016

2017

2018

2019

2020

572.647 585.172 589.138 595.454 621.712 420.422 470.177 474.987 467.328 504.039

EU27 landen

Zuid-Afrika

152.226 114.995 114.151 128.126 117.672

206.261 238.726 228.183 228.984 262.254

Egypte

108.153 119.590 136.823 117.377 140.425

Spanje

103.292 20.922 20.187 12.516 37.200 10.198 8.749 9.578 3.179 1.361 31.051

Zimbabwe Duitsland Ver Kon Marokko Argentinië Uruguay België Peru Italië Overige

74.099

60.082

74.589

60.710

24.530 17.363 9.083 50.972 6.662 9.775 7.225 4.524 3.875 18.748

27.554 21.569 15.615 39.824 7.608 9.163 4.529 5.150 4.530 28.509

26.273 23.615 16.595 49.427 6.464 10.877 7.223 8.102 4.570 21.357

25.974 24.541 20.664 16.682 13.880 9.766 9.663 8.324 5.141 23.689

2019 jan-jun

2020 jan-jun

2021 jan-jun

+/- in %

219.944 244.598 244.146

0%

144.770 176.786 180.963

2%

75.174

67.813

63.183

-7%

8.091

13.949

12.420

-11%

107.603 138.959 156.876

13%

46.702

39.672

30.638

-23%

15.148 9.141 19.527 21 72 3.130

12.279 7.078 13.188 244 98 4.274

15.056 26 11.394

23% -100% -14%

17%

2.223 8.285

3.109 11.749

5.005 129 2.540 10.060

-18% -14%

Nederland en Duitsland zijn de Vergeleken met de eerste helft belangrijkste afnemers. Naar van 20920 werden er begin dit alle drie deze landen werd er in jaar wel veel Belgische peren de eerste helft van dit jaar ech- uitgevoerd. De export nam met ter minder uitgevoerd. Spanje 20% toe. Vooral de export van en Polen deden het wel goed peren naar Nederland groeide als afnemer, maar minder ging fors.  er weer naar Tsjechië.

Volgens Eurostat cijfers liep vooral de re-export van bananen uit België fors (-11%) terug.

Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com

1)Cijfers lijken niet betrouwbaar

Nederland: Import bananen excl. plantains (in tonnen)

Wereld EU27 extra EU27 landen

803.246 638.978 164.268

908.511 1.073.283 1.259.841 1.274.827 726.461 866.608 1.031.958 1.017.574 182.050 206.676 227.883 257.253

2019 jan-jun 626.688 509.749 116.940

Costa Rica Ecuador Panama België Columbia Dom. Rep. Guatemala Duitsland Peru Frankrijk Honduras Mexico Overige

133.290 96.947 154.639 67.863 151.434 9.396 34.064 92.952 29.063 2.739

127.314 108.706 206.767 86.690 149.756 15.498 57.965 92.500 30.249 1.534 3.819 19.958 7.755

107.889 110.098 89.924 81.897 55.260 57.467 53.412 28.471 21.256 4.641 5.693 2.906 7.774

Bron: Eurostat

2016

18.867 11.992

2017

2018

163.656 146.226 194.777 135.030 125.265 71.121 73.064 60.179 41.290 3.003 14.008 10.770 34.892

2019

202.279 231.326 192.850 159.136 129.186 114.115 95.311 59.347 38.862 5.327 13.428 5.601 13.072

2020

241.785 232.029 204.474 179.159 109.140 106.997 64.475 58.865 37.766 12.821 7.779 5.005 14.532

2020 jan-jun 656.128 530.803 125.325

2021 jan-jun 738.640 566.340 172.300

+/- in % 13% 7% 37%

121.583 130.952 101.684 84.768 58.945 51.954 31.957 31.569 19.974 6.186 4.909 3.460 8.187

133.683 156.015 80.028 74.757 66.114 76.809 25.243 68.450 23.325 6.688 1 417 27.107

10% 19% -21% -12% 12% 48% -21% 117% 17% 8% -100% -88% 231%

AGF Primeur 10 • 2021

71

Import - export

Nederland: Import avocado’s (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen

2016

2017

2018

Nederland: Export verse groenten en fruit per product (in 1000 ton) 2019

2020

2019 jan-jun

2020 jan-jun

2021 jan-jun

246.567 267.197 345.261 349.341 414.175 175.646 211.717 228.022 221.182 241.355 320.592 312.548 373.009 153.253 187.412 203.559 25.385 25.842 24.670 36.792 41.166 22.393 24.305 24.463

Peru

65.561

77.519

Chili Columbia Zuid-Afrika Mexico Kenia Spanje Israël Duitsland Dom. Rep. België Marokko Frankrijk Ver Kon Zimbabwe Tanzania Brazilië Overige

55.215 11.090 34.003 17.880 14.258 8.193 11.719 10.243 3.061 3.028 769 3.024 2.349 1.174 1.317 1.729 1.953

63.674 12.395 25.418 18.746 14.407 8.716 17.697 11.228 2.774 2.886 626 2.089 3.045 1.265 1.259 1.815 1.637

121.633 52.742 16.732 51.156 20.363 24.357 10.078 17.734 7.916 2.704 3.438 2.477 2.303 2.937 2.173 2.211 2.197 2.112

95.019 64.126 28.682 34.353 31.676 20.201 14.351 18.577 8.818 5.909 8.114 1.440 4.017 3.065 2.269 2.898 1.854 3.971

136.595 52.054 50.135 38.265 27.606 27.092 20.770 13.967 8.118 7.564 6.976 5.209 4.323 4.051 3.674 2.963 1.345 3.470

2019

2020

+/- in % 8% 9% 1%

58.597

81.730

86.948

6%

23.955 15.822 17.059 6.878 10.354 9.719 13.367 4.886 1.211 5.188 117 1.806 1.356 610 1.665 1.535 1.520

21.623 21.232 20.676 3.424 16.922 14.888 9.621 3.350 1.513 3.530 4.073 1.933 1.656 744 1.391 1.204 2.206

7.108 33.309 23.846 11.474 18.841 14.451 8.542 2.947 2.210 2.467 4.630 3.022 313 418 2.493 1.106 3.898

-67% 57% 15% 235% 11% -3% -11% -12% 46% -30% 14% 56% -81% -44% 79% -8% 77%

2019 jan-jun

2020 jan-jun

2021 jan-jun

+/- in %

295.345 283.784 344.785

21%

284.942 273.783 331.969

21%

Nederland: Import druiven (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen Zuid-Afrika India Peru Chili Egypte Brazilië Namibië Spanje Duitsland Italië Griekenland Overige

2016

2017

2018

352.724 380.806 412.585 419.307 401.144 310.805 339.174 372.342 370.425 352.191 41.919 41.632 40.243 48.882 48.954

108.214 119.393 126.874 125.567 128.388 53.234 62.802 57.626 78.876 60.074 38.062 35.625 59.781 60.575 57.703 51.192 57.118 57.701 40.781 41.385 18.695 24.647 23.075 22.018 24.698 16.927 22.363 24.305 17.391 19.779 14.195 11.241 18.105 20.539 15.204 7.465 7.752 11.144 15.207 14.696 9.397 10.141 9.477 11.047 11.021 12.775 11.143 10.454 11.075 9.658 7.122 7.555 5.380 5.889 7.762 15.447 11.025 8.664 10.342 10.776

10.402

12.816

28%

102.956 109.315 144.615

32%

78.801 34.399 40.779 14.787 1.107 9.106 1.141 6.055 695 2 5.517

10.000

60.071 31.891 41.385 21.725 2.618 4.006 1.171 5.278 521 65 5.737

70.504 46.760 32.646 19.784 6.564 10.435 1.600 7.066 1.024 244 3.544

17% 47% -21% -9% +++ +++ 37% 34% 97% +++ -38%

Bron: Eurostat Wereld EU27 extra EU27 landen Zuid-Afrika India Peru Chili Egypte Brazilië Namibië Spanje Duitsland Italië Griekenland Overige

72

2016

2017

2018

2019

2020

352.724 380.806 412.585 419.307 401.144 310.805 339.174 372.342 370.425 352.191 41.919 41.632 40.243 48.882 48.954

108.214 119.393 126.874 125.567 128.388 53.234 62.802 57.626 78.876 60.074 38.062 35.625 59.781 60.575 57.703 51.192 57.118 57.701 40.781 41.385 18.695 24.647 23.075 22.018 24.698 16.927 22.363 24.305 17.391 19.779 14.195 11.241 18.105 20.539 15.204 7.465 7.752 11.144 15.207 14.696 9.397 10.141 9.477 11.047 11.021 12.775 11.143 10.454 11.075 9.658 7.122 7.555 5.380 5.889 7.762 15.447 11.025 8.664 10.342 10.776

AGF Primeur 10 • 2021

2019 jan-jun

+/- in %

295.345 283.784 344.785

21%

284.942 273.783 331.969

21%

12.816

28%

102.956 109.315 144.615

32%

78.801 34.399 40.779 14.787 1.107 9.106 1.141 6.055 695 2 5.517

10.000

60.071 31.891 41.385 21.725 2.618 4.006 1.171 5.278 521 65 5.737

70.504 46.760 32.646 19.784 6.564 10.435 1.600 7.066 1.024 244 3.544

17% 47% -21% -9% +++ +++ 37% 34% 97% +++ -38%

2021 jan-jun 4.749 4.144 2.505 1.900 2.244

1.629 1.024 879 467 438 395 379 376 373 352 239 235 208 165 152 150 132 124 122 114 105 99 92 84 83 78 73 67 63 62 61 61 60 60 57 648

545 533 486 231 202 250 100 165 211 264 128 83 152 59 104 30 70 53 84 51 67 45 63 48 35 46 30 29 31 34 32 22 42 31 15 352

688 516 474 256 209 216 119 184 232 259 141 119 112 65 90 46 77 65 75 50 53 48 55 49 40 44 30 34 36 35 29 24 35 33 21 353

606 469 456 251 174 249 95 193 233 280 152 92 124 67 79 28 85 70 80 46 53 53 51 54 41 38 31 34 31 32 30 22 31 33 22 366

-12% -9% -4% -2% -17% 15% -21% 5% 1% 8% 8% -23% 11% 4% -12% -38% 10% 8% 7% -8% -1% 10% -6% 11% 4% -14% 4% 0% -13% -11% 1% -7% -10% 1% 3% 4%

2020

2019 jan-jun

2020 jan-jun

2021 jan-jun

+/- in %

219.944 244.598 244.146

0%

144.770 176.786 180.963

2%

2017

2018

2019

2020

Totaal id ex ui Groenten totaal id ex ui Fruit totaal

8.603 7.134 5.048 3.578 3.555

8.941 7.486 5.134 3.680 3.807

9.298 7.894 5.189 3.784 4.109

9.541 8.052 5.313 3.824 4.228

Uien, ex. plant.

Tomaten Bananen Komkommers Paprika's Peen Sinaasappelen Avocado's Peren, ex. Ind. Druiven Mango's Appelen ex. Ind Ananas Grapefruit Meloenen Citroenen Zoete aardappelen Uien plant Watermeloenen Mandarijnen Ov verse groenten Limes Sluitkool Knolselderij Blauwe bessen Overige vers fruit Sla, niet krop Gember Aubergines Prei Champignons Spruiten Bieten/radijs ed Aardbeien Kiwi Overige

1.469 1.068 540 405 388 451 283 210 375 308 166 234 334 144 154 139 37 83 92 118 122 80 112 85 26 64 66 50 60 59 72 50 68 57 27 605

1.455 1.089 684 426 420 429 350 244 371 356 185 220 251 155 168 118 63 98 92 115 129 94 110 77 32 61 69 52 58 62 71 50 66 60 27 636

1.405 1.090 804 428 418 482 356 312 358 346 219 246 278 161 167 127 94 108 106 107 135 100 103 84 42 68 73 57 56 57 70 53 68 60 34 624

1.489 1.088 926 438 433 460 339 320 346 358 222 194 269 162 172 112 131 95 124 105 138 100 105 87 65 81 71 58 61 60 60 55 72 57 41 646

+/- in % -3% -2% -5% -2% -1%

Nederland: Import sinaasappelen (in tonnen) Bron: Eurostat Wereld

EU27 landen

2021 jan-jun

10.402

2020 jan-jun

2020 jan-jun 4.909 4.220 2.630 1.942 2.278

2016

EU27 extra

Nederland: Import druiven (in tonnen)

9.707 8.078 5.366 3.738 4.341

2019 jan-jun 4.720 4.175 2.495 1.949 2.226

Bron: Eurostat

Zuid-Afrika Egypte Spanje Zimbabwe Duitsland Ver Kon Marokko Argentinië Uruguay België Peru Italië Overige

2016

2017

2018

2019

572.647 585.172 589.138 595.454 621.712 420.422 470.177 474.987 467.328 504.039 152.226 114.995 114.151 128.126 117.672

206.261 238.726 228.183 228.984 262.254 108.153 119.590 136.823 117.377 140.425 103.292 20.922 20.187 12.516 37.200 10.198 8.749 9.578 3.179 1.361 31.051

74.099

60.082

74.589

60.710

24.530 17.363 9.083 50.972 6.662 9.775 7.225 4.524 3.875 18.748

27.554 21.569 15.615 39.824 7.608 9.163 4.529 5.150 4.530 28.509

26.273 23.615 16.595 49.427 6.464 10.877 7.223 8.102 4.570 21.357

25.974 24.541 20.664 16.682 13.880 9.766 9.663 8.324 5.141 23.689

75.174

67.813

63.183

-7%

8.091

13.949

12.420

-11%

107.603 138.959 156.876

13%

46.702

39.672

30.638

-23%

15.148 9.141 19.527 21 72 3.130

12.279 7.078 13.188 244 98 4.274

15.056 26 11.394

23% -100% -14%

17%

2.223 8.285

3.109 11.749

5.005 129 2.540 10.060

-18% -14%

Column

Preventiebeleid Afgelopen jaren is er door de overheid veel gepraat over preventiebeleid. Het heeft helaas niet geresulteerd in serieuze daden. Men denkt dat als je met de grote voedselproducenten een convenant sluit, die dan vanzelf minder zout, suiker en vet in hun producten verwerken. Echter daardoor kom je aan het verdienmodel van de industrie en dat vinden de shareholders niet leuk. Want die willen vooral een gezond rendement. De enige industrie die onbesproken is qua gezondheidsbijdrage is de onze.

G

roenten en fruit zijn zo oud of zelfs ouder dan de mensheid. Uw overgrootmoeder zou gillend gek worden als zij voor de pakjes & zakjes schappen in de supermarkt zou moeten beslissen wat er vanavond gegeten wordt. Zij zou echter wel heel blij worden bij de groentenman, want diens producten herkent ze. En zelfs een pitahaya, haar aangeboden om te proeven, zou ze zo in haar mond steken.

Groenten en fruit horen bij de mens en dat kunnen de industriëlen niet zeggen; die moeten gelikte campagnes en de beste marketeers inzetten om hun waren verkocht te krijgen.

Hun opdracht is om zoveel mogelijk groenten UIT de maaltijd te krijgen en zoveel mogelijk hun eigen goedkope meuk ERIN te krijgen. Overdrijf ik? Vroeger aten wij 400 gram groenten en liefst fruit als het beschikbaar was. Nu een schamele 131 gram. En we leren onze jeugd en de jonge ouders niets over echte voeding. Dat moet men zelf uitvinden. Dat lukt bij sommigen en die worden smoothy en shake en vegan experts.

Maar de rest van de massa eet die 700 miljoen frikandellen per jaar en koekjes waarop staat dat er een homeopatische hoeveelheid fruit in zit. (Maar ook 35% suiker en snelle koolhydraten en palmvet).

Ik leerde dat een foetus op 6 weekse leeftijd al proeft. Dus een zwangere moeder kan haar kind trainen in groentensmaken. Ook in de borstvoeding. Echter zo gauw er wordt overgeschakeld op flessenvoeding komt het gilde van smaakvervlakking in volle actie. De baby drinkt graag zoet en de fles gaat er de komende maanden met liefde in. De groentensmaak is de baby echter kwijt. En dat merk je direct als je het een groentenhap geeft.

Op de kinderopvang wordt er nog gevoed, maar op de grote school (4 jaar jong) is er in het tropenrooster alleen tijd voor een Snelle Jelle en een Fristie. En dat gaat zo door tot aan de middelbare school waar de snackautomaten de grote verleiders zijn.

Dus gratis groentenschoollunches, schooltuinen, smaaklessen, voedingsleer, kookles in het basispakket. Dan doe je aan preventiebeleid. Duur? Nee, veel geld, maar niet in verhouding met de 100 miljard gezondheidskosten.

Rob Baan

AGF Primeur 6 • 2021

73

Zachtfruit

Kwaliteitsimpuls om potentieel blauwe bes aan te boren De opmars van de blauwe bes in Europa en daar buiten is niet te stuiten. De kleine gezondheidswondertjes worden steeds populairder bij de consument. En die groei zal voorlopig wel aanhouden, want in sommige Europese landen kan de consumptie nog flink omhoog. PRIMEUR sprak met twee spelers op de blauwe bessenmarkt, die onlangs – om heel verschillende redenen – een verkoopkantoor in Nederland openden.

Zij spreken onder meer over het belang van een kwaliteitsimpuls om consumptie te stimuleren.

Agrovision Europe:

Innoveren voor meer consumptie

“D

e blauwe bessenketen zo kort mogelijk houden, is de interesse vanuit de retail en is ook onze interesse als teler,” verklaart Stefan Spanjaard, Algemeen Directeur van Agrovision Europe de opening van het verkoopkantoor in Nederland. “Hoewel de partners waarmee we nog samenwerken waarde toevoegen aan de keten, is het onze wens, om daar waar nodig zelf die vaardigheden te ontwikkelen. We gaan in alle divisies naar een in-market model.” Naast een verkooporganisatie betekent dat op termijn voor het bedrijf, waarvan de roots in Peru liggen, ook teelt in Europa om de retail jaarrond van blauwe bessen te kunnen voorzien.”

Stefan geeft aan dat het begeleiden van de teelt een tweede reden is voor het openen

van de Europese vestiging. In het verleng- tieerde categorie-aanpak vergelijkbaar de van de teelt in Peru – met een aanplant met bijvoorbeeld tomaten. “Het is een van rond de 2.500 hectare – en Mexico zal onvermijdelijke en nodige stap voor de de productie op het noordelijk halfrond in vermarkting en ook om het groeipotentiMarokko van start gaan. “We denken daar- eel van de categorie te kunnen aanboren.” naast nog twee tot drie productielanden Om aan die aanpak invulling te geven, zet nodig te hebben om de periode april-mei Agrovision in op de aanplant van Sekoyatot aan augustus te kunnen overbruggen.” -rassen die zich richten op het verbeteren Daarvoor komen onder andere Noord-Eu- van de eetervaring van blauwe bessen. ropa, Spanje en Portugal in beeld.

Agrovision is één van de 13 leden van de Fall Creek Sekoya club en vertegenwoorDIFFERENTIATIE digt 45 procent van het totale Sekoya-areStefan ziet dat zowel de markt voor blauwe aal. “Als we als sector niet door-innoveren, bessen als de productie in het algemeen dan loop je een keer tegen de beperking groeit. Ook Agrovision heeft de laatste van de consumptiegroei aan. Deze nieuwe jaren een behoorlijke groei doorgemaakt rassen gaan een nieuwe boost geven aan en de directeur pleit ervoor om die groei het consumptiepatroon in Europa.” Overiin banen te leiden met een gedifferen- gens stelt Stefan vast dat er in Europa in

Agrovision streeft ernaar de keten zo kort mogelijk te houden

74

AGF Primeur 10 • 2021

veel landen nog grote slagen geven. Dat kan niet met een te maken zijn, waar het gaat product dat maar een klein om de consumptie van blau- deel van het schap vult.” Agrowe bessen, vergeleken met de vision is actief met retailers in consumptiecijfers van de Ver- gesprek over hoe de categorie enigde Staten of het Verenigd er in de toekomst uit moet zien Koninkrijk, waar de consump- en verwacht dat er verschiltie veel hoger ligt. lende blauwe bessenprogramma’s zullen ontstaan. Stefan POSITIONERING voorziet dat innovatie voor een “Bij het invoeren van de gedif- consumptieboost zal zorgen, ferentieerde strategie ligt de maar erkent ook dat deze groei focus op het vergroten van nodig is om verder te kunnen De Agrovision blauwe bessenteelt vindt hoofdzakelijk in Peru plaats maar er de consumptie door het kwa- innoveren. “Op het moment dat zijn ook plannen om de teelt naar onder andere Europa uit te breiden litatief verbeteren van het we niet zouden innoveren op productaanbod,” geeft Stefan kwaliteitsniveau, zou de groei baarheid - van het assortiment het antwoord hierop nog niet aan. Daarbij vindt hij dat de onvermijdelijk gepaard gaan naar een invulling op basis van is gevonden. “Het probleem term premium niet de hele met een continue prijsdeflatie. behoeften. En Stefan ziet dat bij plastic ligt niet zozeer in lading dekt. “Wij zijn een kwa- Een verbeterd aanbod – waar- die veranderen. Waar de tra- het materiaal, maar in het liteitsproducent op schaal.” Hij voor consumenten bereid zijn ditionele weekboodschappen ontbreken van een goed recyervaart dat de term premium meer te betalen – kan helpen steeds vaker worden vervan- clesysteem.” Stefan observeert vaak de perceptie oproept van om dat te doorbreken en de gen door aankopen vlak voor dat het gebruik van papier als een klein product dat hoog- innovatie verder uit te bou- het tijdstip van consumptie en verpakkingsmateriaal wel een uit tien procent van het totale wen.” er naast gezinnen ook steeds positieve trend zet, maar naar schap beslaat. “Wij gaan naar meer eenpersoons huishou- verwachting niet in staat is op een kwaliteitsaanbod, maar BEHOEFTEN dens ontstaan, vraagt dat om grote schaal andere verpakwel voor het brede publiek.” De behoefte van de consument verschillende verpakkingen. kingen te vervangen. (MW)  Dat dit aanbod een andere op het moment van aankoop is Daarnaast speelt bij verpakpositionering en prijs nodig voor Agrovision een belangrij- king de materiaalkeuze een rol. stefan.spanjaard@agrovisionfresh.com heeft dan de standaard is ook ke focus. Daarmee beweegt het “De verpakking in combinatie waar, maar wij geloven dat we bedrijf weg van een aanvoer- met de totale CO2-voetafdruk het breed bereikbaar moeten -gedreven invulling – waar is onder de aandacht. Maar is maken om het consumptie- de inhoud van de verpakking recycleplastic een oplossing of patroon een nieuwe boost te wordt bepaald door de beschik- papier?” Stefan stelt vast dat

North Bay Produce:

Spreiding voor juiste mix in afzet

“D

e aanwezigheid van North Bay Produce in Europa is niet nieuw, de vestiging in Nederland is dat wel,” vertelt Wilco Arts, Sales Manager bij North Bay Produce Europe, over de opening van een verkoopkantoor in Nederland. “Vanwege Brexit heeft North Bay in april 2020 een vestiging in Nederland geopend.” In 2010 heeft de Amerikaanse coöperatie, met telers in Noord-, Centraal- en Zuid-Amerika, al de sprong gewaagd naar het Verenigd Koninkrijk om onder leiding van Philip Symons (Sales director Europe) die markt van blauwe bessen, sugar snaps en peulen te voorzien. Vanuit het VK werd geleidelijk ook de rest van Europa

North bay Produce, met het hoofdkantoor in Traverse City, opende in 2020 een vestiging in Nederland

AGF Primeur 10 • 2021

75

Zachtfruit

North Bay Produce teelt onder andere blauwe bessen in Noord-, Centraal- en Zuid-Amerika

bediend. Totdat Brexit daar was. "Vooral het heen en weer sturen van producten ging in het verleden een stuk makkelijker.

Het geeft nu zoveel administratieve rompslomp dat het de moeite bijna niet waard is om zo lang te wachten. Met zachtfruit kun je niet op vertraging wachten, dat wil je zo snel mogelijk bij de consument hebben.

Daarom proberen we de invoer vanuit de herkomst nu zo in te delen dat wat Engeland nodig heeft, direct daarnaartoe gaat en wat in de rest van Europa nodig is, naar Nederland komt. Zodat er zo min mogelijk tussen de twee bestemming uitgewisseld hoeft te worden en het product aan de juiste kant van het water terechtkomt.”

beschikbaar, dus we proberen ook voor onze telers de juiste mix in afzet te vinden.

Dat betekent dus ook dat we kijken waar we de beste resultaten kunnen behalen.

Met de verdeling over alle hoeken in Europa hebben we een goede spreiding voor de afzet tegen een goede gemiddelde prijs.”

teelt. “Onze telers planten ook de standaard, vrije variëteiten en een deel van onze productie zal inzetten op de nieuwere, eigen rassen uit het Sekoya programma.” Mogelijk zal die teelt ook gedeeltelijk in Europa gaan plaatsvinden. “Wij denken na of er voor ons mogelijkheden zijn om in Europa jaarrond product te kunnen leveVERANTWOORDE GROEI ren van onze eigen rassen.” Een andere Wilco ziet dat, naast de groeiende vraag, ontwikkeling is dat biologische blauwe ook het wereldwijde blauwe bessena- bessen steeds nadrukkelijker in beeld reaal nog steeds groeit. Hoewel hij niet komen, laat Wilco weten. Daarbij stelt hij verwacht dat daardoor de prijzen nog vast dat de voorwaarden waaraan biozullen stijgen, denkt hij ook niet dat de logische producten moeten voldoen, van toenemende aanvoer direct tot prijsver- land tot land kunnen verschillen wat de lagingen zal leiden. “De groei die hier nog import bemoeilijkt. “Wat bio is voor Amete maken is, zorgt dat het verantwoord rika, betekent nog niet dat het ook bio is is om stijgende volumes te telen. Met de voor Europa. We zijn aan het kijken hoe juiste rassen en programma’s kunnen we als North Bay Europe invulling zouden we goede prijzen realiseren voor onze kunnen geven aan dit segment waarin we telers.” Daarbij observeert de salesma- graag willen groeien.” (MW)  nager dat het tijd is om de traditionele, warts@northbayeurope.eu oudere rassen gedeeltelijk te vervangen door nieuwere variëteiten. Daarvoor heeft ook de North Bay zich aangesloten bij het Sekoya rassenprogramma van Fall Creek.

“Het is een trend dat telers zich proberen te onderscheiden met betere producten en rassen, voor blauwe bessen die beter smaken, knapperiger zijn en een langere houdbaarheid hebben. Wij zoeken altijd naar verbetering. Het standaardproduct kan ook, maar soms vragen consumenten wat anders en daar proberen we bij aan te sluiten.”

GROEI EN POTENTIE Hoewel het VK een grote markt is voor blauwe bessen met hoge consumptiecijfers, observeert Wilco dat de markt in de rest van Europa momenteel harder groeit.

“In het algemeen zien wij nog steeds heel veel groei in Europa. In het VK is de groei op het moment misschien minder sterk dan in Europa. Maar vergeleken met de volumes die in het VK gebruikt worden, valt daar voor sommige delen van Europa nog heel veel winst te behalen.” De salesmanager stelt vast dat ook de North Bay programma's groeien. “Dit jaar vermarkten we 1,5 miljoen kilo meer blauwe bessen dan vorig jaar waardoor het totale volume uitkomt rond de 5,5 miljoen kilo.

We zien daar nog veel groei en potentie.”

Bij de afzet van de blauwe bessen zoekt North Bay bewust naar spreiding en levert SEKOYA in veel EU-landen en het VK. "Wij heb- Niet alleen in de afzet zoekt North Bay ben een beperkt volume blauwe bessen naar de juiste mix, dat geldt ook voor de

76

AGF Primeur 10 • 2021

AGF-er buitenland

Kenneth Meijer, Natural Tropic:

“Ik heb echt een cultuurshock meegemaakt”

landse cultuur is echt anders. Vooral de eigenschap van ‘we zien wel hoe het loopt’, is normaal hier in Spanje. In Nederland zijn we veel meer georganiseerd, wat in dit werk best goed van pas komt. Aan de andere kant kunnen wij Nederlanders wel leren om wat meer van het leven te genieten en om ons niet te druk te maken; Het werk in de AGF blijft boeien. “Het is andersom zou een beetje meer organisatie, zeer gevarieerd, zeker niet saai. De mark- die we in Nederland hebben, hier ook best ten zijn nooit hetzelfde. Het interessante is van pas komen - een balans daarin zou het om goede info te vergaren, zodat je kunt mooiste zijn.” voorspellen wat de markt gaat doen. Daarnaast is de interactie met de klanten erg Nog altijd worden de typisch Nederlandleuk.” se dingen gemist. “Het land zelf, het eten (boerenkool en zuurkool bijvoorbeeld), Natural Tropics is in de loop der jaren mijn familie en vrienden, de goede serdat Kenneth daar werkzaam is, enorm vice… Ik kom normaalgesproken elke gegroeid. “Het is een uitdaging om elk zomer graag naar Nederland met kindejaar weer nieuwe markten aan te boren en ren voor vakantie en familie, maar wonen nieuwe potentiële interessante klanten te is fijner in Spanje. In mijn vrije tijd is sport vinden voor al onze producten. De kunst is (fietsen, hardlopen, zwemmen) de belangdan om een blijvende relatie op te bouwen rijkste bezigheid. Dit kunnen doen in een waarvan de klant en wij beiden profijt van normaalgesproken zonnige omgeving is hebben. 11 jaar geleden was het bedrijf al lekker en vooral als de zee op 5 minumaar een paar vierkante meter en is nu ten lopen is. Ik heb nooit aan remigreren uitgegroeid tot een belangrijke speler in gedacht. Ik denk niet dat dát nog gaat de zone. Dat mede door mij het bedrijf is gebeuren. Het klimaat, het eten, de menwaar het nu staat, daar ben ik wel trots op.” sen en de rustige manier van leven, vooral hier in Andalucia, is toch beter.” (ML)  In de beginjaren was het voor Kenneth kenneth@naturaltropic.es nog enorm wennen. “Ik heb echt een cultuurshock meegemaakt, waar ik in het begin een tijdje last van had. De Neder-

Hoewel de Nederlandse nuchterheid en het organisatievermogen gemist worden, is het Spaanse woonklimaat en de cultuur na 14 jaar zo eigen geworden dat Kenneth Meijer van Natural Tropic niet verwacht ooit te remigreren naar Nederland. Dat terwijl het in het begin best wennen was.

A

anvankelijk reisde Kenneth zijn liefde achterna. “Zo ben ik in Spanje terechtgekomen. De relatie is uiteindelijk op niks uitgelopen, maar ik heb er wel een mooie zoon aan over gehouden. Via werken in de logistiek als planner voor een transportbedrijf in Almeria, ben ik in Málaga terechtgekomen als magazijnmeester.

Daarna ben ik bij een bedrijf in mango’s en avocado’s komen te werken. Al met al zit ik nu 14 jaar in het AGF-vak,” vertelt Kenneth.

Inmiddels is Kenneth werkzaam als Sales Manager bij Natural Tropic, een im- en exportbedrijf gespecialiseerd in exoten.

“Een deel van het jaar doen we eigen productie van avocado, mango, chirmoya, kumquat en loquat en daarnaast importeren we avocado en mango, grotendeels via zeecontainers. Ik ben medeverantwoordelijk voor de verkoop naar de Europese markt en deels ook voor de export buiten Europa waarbij ik veel contact heb met klanten in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, België, Denemarken, Noorwegen, Zweden, Zuid-Afrika, China en Nederland.”

AGF Primeur 10 • 2021

77

Divers

“Eten van paddenstoelen verlaagt mogelijk risico op depressie”

I Wetenschappers onderzoeken verband tussen kiwi’s en slaapkwaliteit

V

oor een onderzoek naar het effect van groene kiwi op de slaapkwaliteit en het slaap-waakritme bij mannen is een subsidie beschikbaar gesteld.

De studie borduurt voort op een eerder onderzoek, waaruit bleek dat de slaapkwaliteit verbetert wanneer men gedurende vier weken dagelijks twee groene kiwi's van Nieuw-Zeelandse bodem consumeert. Het

onderzoeksteam zal onderzoeken of het consumeren van het verse vruchtvlees van groene kiwi's de urineconcentratie van metabolieten die de slaap-waakcyclus reguleert, verhoogt en of dit effect kan worden versterkt door gebruik te maken van kiwi in gevriesdroogde vorm, waarin ook de schil van het fruit is verwerkt. 

n de loop der jaren is bekend geworden dat paddenstoelen het risico op kanker en vroegtijdige dood kunnen verlagen.

Nu blijkt uit nieuw onderzoek onder leiding van Penn State College of Medicine ook dat deze superfoods de geestelijke gezondheid van mensen ten goede kunnen komen. Penn State-onderzoekers gebruikten gegevens over voeding en geestelijke gezondheid die tussen 2005 en 2016 werden verzameld bij meer dan 24.000 Amerikaanse volwassenen, en ontdekten dat mensen die paddenstoelen aten een lagere kans hadden op het hebben van een depressie.

Paddenstoelen bevatten ergothioneïne, een antioxidant die kan beschermen tegen cel- en weefselschade in het lichaam.

Studies hebben aangetoond dat antioxidanten verschillende psychische aandoeningen

helpen voorkomen, zoals schizofrenie, bipolaire stoornis en depressie. Witte champignons, de meest geconsumeerde paddenstoelensoort in de VS, bevatten kalium, waarvan wordt aangenomen dat het angst vermindert. Bovendien kunnen bepaalde andere soorten eetbare paddenstoelen, vooral Hericium erinaceus, ook bekend als Lion's Mane, de expressie van neurotrofe factoren stimuleren, zoals de synthese van zenuwgroeifactoren, wat een impact zou kunnen hebben op het voorkomen van neuropsychiatrische aandoeningen, waaronder depressie. 

small details

... big difference Schijven- en wedgesnijder FS-3600 Snijdt groenten en fruit in (halve) schijven, wedges of sticks.

Sormac B.V. P.O. Box 419 NL-5900 AK Venlo T: +31 (0)77 351 84 44 www.sormac.nl

78

AGF Primeur 10 • 2021

Hoe is het met

Didi Wortelboer:

“Van de mentaliteit ‘veel voor weinig’ worden we toch allemaal chagrijnig?!”

De zorg en de (bio-)AGF, werelden van verschil? “Nee, hoor,” zegt Didi Wortelboer die de AGF-handel in 2018 verruilde voor die van de zorg. En hoewel ze ‘de kick van een mooie deal sluiten’ af en toe mist, heeft ze het tegenwoordig reuze naar de zin als Ondersteunend medewerker wonen bij Zuidwester.

D

idi heeft jarenlang in de (bio-)AGF rondgelopen en ‘kookte’ zich een weg naar binnen. “Als foodie en kookliefhebber had ik enorme interesse in voeding en wist er veel vanaf. Ik kreeg toen een tip dat Nautilus op zoek was naar een commercieel directeur. Hoewel ik mezelf weinig kans gaf, stapte ik er toch op af, het was mijn droom in de duurzame AGF te werken. In eerste instantie werd het niets, maar na een jaar belden ze me toch op en kon ik als salesmanager beginnen.”

Dat was in 2001. De bio-sector was grotendeels nog in handen van de ‘geitenwollen sokken’ en de groeiende markt vroeg een meer commerciële benadering. Didi voelde zich er goed thuis. De belangen werden echter langzamerhand steeds groter: De sales en marketing van Nautilus kwam in handen van The Greenery en ging over in Naturelle, discounts gingen bio-AGF verkopen, de bio-wereld verzakelijkte.

“In gangbaar is er bijna altijd een situatie van overschot, maar in bio ging het om kleinere volumes, je had elkaar daardoor ook meer nodig. In de loop der jaren zijn er echter zowel aan de vragende kant als aan de aanbodkant meer spelers op het toneel gekomen. Bovendien mochten de prijzen niet te ver uiteen gaan lopen met gangbaar en dat zorgde allemaal voor een groter wordend spanningsveld. Ik vond en vind dat geen goede ontwikkeling.”

Het werk in de handel ging schuren. “De mentaliteit van ‛veel voor weinig’, daarvan worden we toch allemaal chagrijnig…. Je moet mij geen bulkproducten laten verkopen voor een halve eurocent winst. Ik ben meer een commerciële dominee die een retailer wil overtuigen om een plekje in te ruimen in het schap voor een mooi product. Na 14 jaar bij Nautilus/Naturelle kon ik wegens een reorganisatie vertrekken.

Ik ben bij diverse andere bedrijven in de

AGF aan de slag gegaan, maar kwam daardoor in een soort jobhop-circus terecht. Ik wilde niet als een soort voetballer van de ene naar de andere club gaan. Achterafgezien is het allemaal wel goed geweest, had ik net dat zetje nodig dat ik mezelf niet kon geven...”

Ondertussen was Didi vrijwilligerswerk gaan doen en zo in contact gekomen met de Rotterdamse Douwers. Organisatieprofiel: “Wij helpen jongeren, wij laten niet los en duwen tegen jongere en tegen zich achter pantserglas verschuilende instanties”.

Didi werd buddy van een aantal jongeren die ze bij de arm nam om “samen het beest in de ogen te kijken: samen onderhandelen met schuldeisers, samen lobbyen bij de gemeente, samen aankloppen bij woningbouwcoöperaties en antikraakwoningen voor een woonplek, etc. Ik vond dat mooi, duurzaam en praktisch werk en eigenlijk wilde ik dat ook wel als professional gaan doen.”

VAN WORTELBOER NAAR ZORGBOER Inmiddels volgt Didi een leer/werktraject als zorgverlener bij Zuidwester. “Van wortelboer naar zorgboer,” zoals ze zelf zegt. Eigenlijk heb je in de zorg dezelfde skills nodig als in de AGF-praktijk. “Het binnenhalen van een prospect kan wel een aantal jaar duren, net zoals het regelen van een woon- en werkplek voor een kansarme jongere. In wezen gaat het erom dat je goodwill kan kweken. Als je iets belooft, dan doe je het ook. In AGF heb ik nooit op prijs verkocht, altijd op een totaalpakket aan service. Ik kende mijn klanten goed en nu ook mijn cliënten.”

Als Douwer en AGF-er moet je sterk in je schoenen staan, ook al ben je slechts 1,58 m zoals Didi. “De hectiek van de AGF heb ik altijd leuk gevonden. Een uur stress over een pallet rode uien die tussen a en b verdwenen is en een klant over de rooie

die je bijna door de telefoon trekt. Het is allemaal zo vluchtig vergeleken met een jongere die je een stukje verder kan helpen. Dat past op dit moment beter bij mij.”

Bij de Rotterdamse Douwers leerde Didi een kant van Nederland kennen die haast on-Nederlands aandeed en eerder doet denken aan situaties in een willekeurig ontwikkelingsland. “Ik wist niet wat ik meemaakte aan armoede en ellende. Maar meehuilen, daar heb ik niet genoeg tranen voor.” Het werken in de professionele zorg is overigens niet meteen rozengeur en maneschijn. Gestart in coronatijd en als zij-instromer is het zoeken naar de juiste weg geweest. Daar kwam haar passie voor koken van pas. “Ik kan regelen, kan inkopen, ben een beetje creatief, maar op het trainingshuis heb ik me echt een weg naar binnengekookt en dat maakt de cirkel weer rond,” besluit Didi. (ML)  didiwortelboer@hotmail.com

AGF Primeur 10 • 2021

79

Detail

Groenten in vaas: langer houdbaar

Johan Janse

De Bosmantel: een Groente-Plaza Een grote schuur, een ruime kas en een flinke lap grond, dat is de plek waar sinds voorjaar 2020 De Bosmantel is gevestigd. Vanaf het begin is er veel animo van consumenten die echt op zoek zijn naar gezonde voeding met een herkomst. “De corona heeft daar wel mee te maken gehad. Sommigen zijn bereid om ook wat verder te rijden om een duurzame keuze te kunnen maken,” vertelt oprichter Johan Janse. Nu is het de kunst mensen vast te blijven houden en nieuwe afzetkanalen te creëren, bijvoorbeeld door de budgethoek met aantrekkelijke prijzen die lager zijn dan bij andere winkels. is zoon van een Zeeuwse agrariër.

Johan “Op ons akkerbedrijf in Domburg ben ik

groot geworden tussen alles wat groeide en bloeide. Met name van mijn oma en van mijn ouders heb ik de liefde voor planten en bloemen meegekregen en mijn interesse voor eetbare gewassen. Het kreeg een vervolg toen ik via de Middelbare en de Hogere Landbouwschool als plantenveredelaar aan het werk ging.” De veredeling en de weg die de grote veredelingsbedrijven opgingen pasten echter op den duur niet meer bij de idealen van Johan. Bij De Bosmantel kan hij zijn droom waarmaken.

“De Bosmantel kiest voor natuur inclusieve teelt van groenten, vruchten en bloemen waarbij wilde soorten ook de ruimte

Verse groenten en kruiden zijn het hoofdproduct van De Bosmantel. Ook wordt er fruit geteeld. Het brede assortiment omvat o.a. vruchtgroenten, slasoorten en allerlei andere bladgroenten, koolsoorten en uien, aardbeien, bessen. De meeste producten worden rechtstreeks aan de consument verkocht. Naast verse groenten verkoopt De Bosmantel ook groenteplanten voor de particuliere tuinder. “Sla, andijvie en andere bladgroenten, koolsoorten, bieten, plantuien, tomaten en andere vruchtgroenten. Ook kruiden en aardbei op pot krijgen. Wij zien het als onze taak om deze zijn verkrijgbaar. Dat loopt heel goed. Veel mooie bodem in nog betere staat aan onze mensen zijn in coronatijd zelf een moesopvolgers over te kunnen dragen dan toen tuin begonnen, maar er zijn ook klanten wij ons bedrijf begonnen. We doen al het die denken: het is ook wel makkelijk om werk met de hand en met kleine, licht- het hier te kopen in plaats van alles zelf te gewicht machines. Goed en gezond eten, telen.” geen onnodig transport inzetten, minder drukte en vervuiling zijn enkele voorde- Omdat de consument ook graag bananen, len van deze lokale teelt.” Hoewel er geen citrus en producten wil die niet bij De gewasbeschermingsmiddelen worden Bosmantel geteeld (kunnen) worden, veringezet werkt De Bosmantel niet ‘officieel’ kopen ze ook producten van De Almersbiologisch. Johan: “Certificering brengt hof. Hierdoor is een wederzijdse relatie extra werk en kosten met zich mee en we ontstaan van inkoop en leveren aan. Met overwegen eerst goed of het voor de han- de winter voor de deur is dat ook een uitdel die we doen genoeg toegevoegde waar- komst, want de bewuste consument wil in de heeft.” de wintermaanden weleens graag botersla met tomaat kunnen eten. Johan: “Ik wil

een flinke lap grond

80

AGF Primeur 10 • 2021

Een ruime kas

mezelf niet in de vingers snijden, maar “De start was verrassend goed. Afgelopen eigenlijk kunnen we gewoon van Neder- zomer kwamen we weer met beide benen landse bodem blijven eten. Er zijn gewas- op de grond. Juist in de zomer hebben we sen die je goed kunt bewaren, maar ook is natuurlijk volop aanbod. Vorig jaar bleef er genoeg groen van het veld, zoals prei, iedereen thuis, maar dit jaar kon iedereen spruiten, spinazie, veldsla, maar ook meer weer op vakantie en dat was wel te meronbekende gewassen zoals palmkool, win- ken. De aanloop stijgt nu wel wat minder terpostelein.” snel dan we hadden gedroomd. Gelukkig weten de klanten ons na de vakantie weer Hoe kijkt Johan terug op zijn omschake- te vinden en wij zoeken ook naar meer ling van veredelaar naar ondernemer? mogelijkheden om onze producten af te

zetten. We leveren daarnaast groenteabonnementen en starten in samenwerking met De Almershof een bezorgservice op. We bieden een breed assortiment aan met een mix van topkwaliteit en aantrekkelijke prijzen en een passende service,” besluit Johan. (ML)  info@debosmantel.nl

AGF Primeur 10 • 2021

81

Actueel

Mango & Avocado

Meer concurrentie voor Braziliaanse mango De beste mango’s? Die komen volgens Eryvan Pines uit Peru en Brazilië. Echter, Brazilië heeft de meeste kennis en ervaring op het gebied van teelt en handel. Toen Eryvan twintig jaar geleden vanuit Brazilië naar Europa kwam, stond de mangomarkt nog in de kinderschoenen. Inmiddels is de mango het predicaat exoot al lang voorbij. Het fruit is jaarrond in de Europese schappen te vinden. “De hele industrie heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Vooral het rijpen heeft alles veranderd.”

M

exico, Peru en Brazilië zijn ’s werelds ook ready-to-eat daar steeds populairder grootste mango-exporteurs. Hoewel wordt.” de Verenigde Staten voor deze productielanden de grootste afnemer is, blijft Het Rotterdamse bedrijf importeert troEuropa een belangrijke bestemming. pisch fruit en is gespecialiseerd in man“Europese landen importeren jaarrond. go’s. “We importeren al tien jaar BraziHet continent zal altijd een stabiele afne- liaanse mango’s. In Brazilië hebben we mer blijven,” vertelt Eryvan Pires van een eigen exportkantoor en managen we Fruitmarket Agribusiness. Toch richt het twee grote productiebedrijven in de Sao bedrijf haar pijlen op de Amerikaanse Francisco Valley, het grootste mangoteeltmarkt met een nieuw te openen vestiging gebied van Brazilië. We kunnen daardoor in de Verenigde Staten, Fruitmarket USA, direct kopen van de plantage, wat de LLC. We gaan dan ook mango's verkopen kwaliteit van het product ten goede komt. op de Amerikaanse markt, een mooie Daarnaast importeren we ook West-Afristap voor ons bedrijf. We voorzien goede kaanse, Mexicaanse en Peruaanse mankansen in de Verenigde Staten, zeker nu go’s. In Peru hebben we een vaste leveran-

82

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

cier, een grote producent die ook mango’s van andere telers verkoopt. Ook exporteren we direct naar Canada.”

VERENIGD KONINKRIJK GROOTSTE AFNEMER Fruitmarket belevert verschillende Europese landen. Met stip op nummer 1 staat het Verenigd Koninkrijk, waar de mangoconsumptie hoog is. “Niet alleen de bekendere mango’s, maar ook de minder bekende exotische variëteiten worden hier veel gegeten. Dit is wellicht te danken aan de grote groep mensen met een migratieachtergrond in het land. Daarnaast behoren Frankrijk, Duitsland, Spanje en Portugal tot belangrijke bestemmingen voor ons.

Met de komst van een nieuwe vestiging in de Verenigde Staten zal de Amerikaanse markt ook voor Fruitmarket steeds groter worden. "De mango’s zijn er aan de markt van september tot maart, maar dan hebben we het wel over flinke volumes.

We zien dat er in de VS meer interesse komt naar andere variëteiten dan Tommy Atkins. En ook de omslag naar ready tot eat biedt goede uitbreidingsmogelijkheden.”

GAT IN DE MARKT IS KLEINER door echt mango’s leren eten. TegenwoorGEWORDEN dig vind je in de Europese supermarkten Twintig jaar geleden kwam Eryvan vanuit bijna alleen nog ready-to-eat mango’s die Brazilië naar Nederland. Er is sindsdien per stuk verkocht worden, heel anders dan veel veranderd in de Europese mango- jaren geleden. Deze omslag zien we nu ook markt. “Jaren geleden was er echt nog een in de Verenigde Staten komen, waar tragroot gat op de markt voor Braziliaanse ditioneel alleen harde mango’s verkocht mango’s. In de loop der jaren is dat gat werden.” steeds kleiner geworden. Brazilië produceert in tegenstelling tot andere teelt- Op gebied van variëteiten is overigens landen jaarrond, maar Peru is wel eerder weinig veranderd. Kent en Keitt zijn volop de markt. Ook Spanje wint terrein. De gens Eryvan nog altijd het meest populair Spaanse mango’s zijn een geduchte con- in Noordwest-Europa, terwijl de roodvlecurrent geworden voor de overzeese man- zige mango’s Tommy Atkins en Palmer het go’s. Spanje heeft mango’s beschikbaar goed doen in de Zuid-Europese landen als van augustus tot december, dus niet het Spanje, Portugal en Italië. “De Scandinahele jaar door, maar heeft als groot voor- vische en Oost-Europese landen zijn nog deel dat het een Europees land is. De man- steeds meer gericht op prijs, maar elders go’s kunnen verser geoogst worden en de zien we toch wel dat smaak bepalend is. transittijd is korter.”

De traditionele voorkeur voor een bepaald ras zal waarschijnlijk niet veranderen, READY-TO-EAT VERANDERDE ALLES maar meer variatie zou mooi zijn. Als Hij vertelt dat de opkomst van ready tot eat supermarkten bereid zijn om meer variëmango’s toch wel de grootste verandering teiten in hun schappen te leggen, krijgen teweeg heeft gebracht in de mangomarkt. consumenten de kans om kennis te maken Het rijpen van mango’s heeft volgens hem met andere mango’s en hierin zelf een alles veranderd. “Mensen hebben daar- keus te maken.”

KANSEN EN UITDAGINGEN Op gebied van kansen en uitdagingen voor de toekomst van de Braziliaanse mango’s verwacht Eryvan geen grote veranderingen. Volgens hem heeft de sector alles goed op orde. “Brazilië heeft ontzettend veel kennis en ervaring op gebied van teelt, gewasbeschermingsmiddelen, irrigatie, verpakken, logistiek en handel. In tegenstelling tot andere producenten in Midden- en Zuid-Amerika is Brazilië professioneler. Daarnaast zijn de Braziliaanse mango’s jaarrond beschikbaar. Voor de export voorzie ik niet direct uitbreidingsmogelijkheden, maar er liggen misschien wel kansen op gebied van variëteiten. Toegegeven, Peru heeft de beste Kent mango’s, vanwege de gunstige weersomstandigheden. Daardoor is de productie van deze populaire mango ook veel hoger.

Maar Peru is niet jaarrond aan de markt.

Als Brazilië het voor elkaar krijgt om Kent mango’s vroeger in het jaar te kunnen oogsten, zou dat een betere positie opleveren.

Daarnaast blijft het tekort aan koelcontainers een probleem. We hebben een directe lijn naar Rotterdam, binnen twee weken

GEBR. TROOST

Het thema volgende maand :

www.troostpallethandel.nl

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl

Machines

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

83

Actueel

Mango & Avocado ven enorm hoog waren. Dit jaar zijn we meteen goed van start gegaan. De eerste mango’s per luchtvracht werden goed betaald en Brazilië verscheepte vanaf april tot aan de zomer een recordvolume.

Daarna daalde de vraag, zoals gewoonlijk voor de zomerperiode. Je merkte dat iedereen toe was aan vakantie, de markt viel in elkaar. Sinds half september zien we de vraag weer toenemen. De kwaliteit van de Braziliaanse mango’s is ook erg goed dit jaar.” (CH)  eryvan@fruitmarket.nl

arriveren de mango’s vanuit Brazilië in Europa. Het vraagt veel inspanning om dit steeds weer mogelijk te maken.”

MANGOMARKT WEER HERSTELD NA CORONAJAAR 2021 laat zich volgens de handelaar het best omschrijven als een typisch man-

gojaar. Dit in tegenstelling tot vorig jaar, toen de mangohandel vrijwel stil kwam te liggen als gevolg van Covid. “In eerste instantie stopten supermarkten met het inkopen van mango’s, maar daarna ging de consumptie omhoog. Mango’s per luchtvracht was toen eigenlijk niet te doen. Er werd amper gevlogen, waardoor de tarie-

Benefits of TopTec ripening rooms • Constant temperature thanks to the Reversed Air System with EC fans • All bananas the same colour • Reduced loss of moisture and weight during ripening • Long shelf life and great quality • Energy effi cient due to unique Proba 5 software • 30% more energy effi cient due to unique tilt frame • Suitable for various sorts of banana’s, mango, avocado and other tropical fruit • Very low energy consumption, less than 90 Watt per pallet • Easy to clean and maintain without having to clear out the room • Short construction time through prefabrication of TopTec and “Smart” workflow • Simple mounting in new or renovated buildings • Our fans meet ErP 2015 standards Cooling Systems Holland uses natural refrigerants in it’s cooling cycle.

Zoltstede 10, 8431 HM Oosterwolde • The Netherlands Telefoon +31 (0)592 530 310 info@coolingsystemsholland.nl

84

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

coolingsystemsholland.nl

Avocado onverminderd populair “Nederland ontwikkelt zich steeds meer als de toegangspoort van Europa voor avocado’s die elders geteeld worden,” aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek. “In 2020 werden 19 procent meer avocado’s ingevoerd dan in 2019.” Waar er in 2000 nog maar 15 miljoen kilo werd ingevoerd, is dat in 2020 gestegen tot 373 miljoen kilo. Dat maakt Nederland, na de Verenigde Staten, wereldwijd gezien de tweede importeur en daarnaast de grootste niet-producerende exporteur. Van het totale ingevoerde volume is zo’n negen procent bedoeld voor de binnenlandse markt. Het overgrote deel van de avocado’s die Nederland binnenkomen, worden weer uitgevoerd, voornamelijk naar Europese bestemmingen met Duitsland (26 procent) en Frankrijk (19 procent) als koplopers.

N

ederland is verantwoordelijk voor 63 procent van de gehele EU-import van avocado’s uit niet EU-landen. In 2000 was dat nog 15 procent. “De import en export van avocado’s is een logistieke specialisatie van Nederland geworden, en behelst naar transport en distributie ook zaken als rijping, controle en eventuele verpakking.” De totale Nederlandse import, inclusief invoer uit EU-landen, bedroeg in 2020 overigens 349 miljoen kilo met een waarde van 1,06 miljard euro. De meeste van de in Nederland ingevoerde avocado’s zijn afkomstig uit Peru, goed voor 33 procent van de import, gevolgd door Chili.

Opkomende avocado-leveranciers zijn onder andere Colombia en Kenia.

STIJGEND Ook in België – de dertiende grootste importeur – laat de export van avocado’s groei zien. Waar in 2013 de exportwaarde 6,77 miljoen USD bedroeg was dit in

2020 gestegen tot een waarde van USD 39,85 miljoen en een volume van 12,35 miljoen ton, meldt Tridge. De exportwaarde noteerde in 2020 een toename van 15 procent vergeleken met het voorgaande jaar en respectievelijk bijna negen en meer dan 50 procent ten opzichte van het drie- en vijfjarig gemiddelde. Grootste afnemer, met bijna 56 procent, is buurland Nederland. Gevolgd door Rusland, 9,6 procent, Luxemburg, 7,4 procent en Finland, 6,8 procent. De importwaarde steeg navenant. In 2013 bedroeg die meer dan 20 miljoen USD, in 2020 is dit gegroeid tot 78,58 miljoen USD.

de Mexicaanse guacamole in het achterhoofd, is het weinig verrassend dat de gemiddelde Mexicaan jaarlijks 6,5 tot 7 kilo avocado’s verorbert. Hoewel duidelijk minder, is de avocado ook in de Verenigde Staten en in Canada populair met een jaarlijkse gemiddelde consumptie van 3,5 en 2,5 kilo. Afgaande op deze cijfers is er in Europa nog volop ruimte voor groei; de jaarlijkse consumptie per hoofd van de bevolking ligt er op 1,2 kg. Nederland steekt daar met een consumptie van 2,2 kilo gunstig bij af. Die 2,2 kilo in 2020 is overigens vier maal zo veel als in 2008.

Aan de toenemende populariteit van de avocado lijkt dus voorlopig nog geen einde te komen. PRIMEUR sprak met twee avocado-importeurs. Hoe zien zij dit? 

GELIEFD Het land waar per hoofd van de bevolking het meeste avocado’s geconsumeerd worden, is Mexico. Met

Hall’s:

“Ruimte in de markt voor groei” “Met het rijpen, sorteren en verpakken van met bio-avocado’s, focust het bedrijf zich avocado’s gaat het goed,” zegt Arjan Ver- voorlopig vooral op de kwalitatief gerijpte hagen, Sales manager bij Hall’s, het bedrijf avocado die vooral in de horeca en in het met de Zuid-Afrikaanse roots dat zich out-of-home segment gretig aftrek vindt. bezighoudt met de teelt en vermarkting “Er is ruimte in de markt voor groei voor van avocado’s. “Deze activiteiten groeien kwalitatief gerijpte avocado’s. We merken nog steeds.” Hall’s was al enige tijd voor- dat onze avocado’s, die geschikt zijn voor dat Arjan bij Halls kwam in 2015 actief directe consumptie, het goed doen bij de met het rijpen en verpakken van avocado’s horeca. Het is niet altijd aantrekkelijk in Nederland, en hij stelt vast dat de toe- om een avocado zo te rijpen dat chef’s de nemende vraag eisen stelt aan de bedrijfs- vruchten de volgende dag kunnen gebruivoering. “Door efficiënt te werken, pro- ken; het leidt gemakkelijk tot meer uitval beren we het snel groeiende volume een en hogere kosten en bemoeilijkt de sorplaats te geven.” Hoewel Hall’s nadenkt tering. Er komt wat extra werk bij kijken, over het uitbreiden van het assortiment maar daar zijn wij goed in en daardoor AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

85

Promotie

AVOCADO EVERY PIECE OF FRUIT MATTERS When you choose Halls, you’re selecting an ethically grown, responsibly packed, tasty and nutritious avocado. The Halls Ripe range is perfectly ripe and beautifully packed with the Halls RIPE mark of quality, delivering a delicious eating experience every time.

Our combination of caring hands, advanced technology and over a century of experience ensures that the taste, texture and colour of our avocados are of the finest quality.

To learn more, connect with us on our website: www.hallsfreshproduce.com

Passionate since 1890.

HALLS IS A MEMBER OF THE HL HALL & SONS GTOUP

hebben we veel tevreden klanten in het waardoor er de laatste jaren regelmatig horecasegment.” De avocado’s die achter- een overschot is in avocado. “We moelijven in het rijpproces worden ingedeeld ten dan goed plannen met bijvoorbeeld bij de supermarkten. “Die zoeken toch de importhoeveelheden of acties zodat een ready-to-eat avocado die langer in het de markt het volume kan absorberen.” schap kan liggen.” Arjan stelt vast dat de Hoewel Arjan ziet dat er wereldwijd nog coronaperikelen er hoogstens voor heb- steeds een uitbreiding van het avocadoben gezorgd dat de groei wat minder is -areaal aan de orde is, merkt hij evenzeer geweest. “We hebben geen terugval gehad dat de vraag blijft groeien, vooral in Azië. in 2020 en in binnen- en buitenland zijn Het is de reden dat Hall’s ook in Azië actief ook weer nieuwe markten ontstaan, met is en onder andere een verkoopkantoor in het thuisbezorgen van maaltijden waarin China heeft. Daarnaast ziet hij dat de conavocado’s worden verwerkt.” sumptie toeneemt. “Van 0,8 kg avocado per persoon naar 1,3 kg avocado per perCOMMODITY soon per jaar, is niet zo’n hele grote stap. In Arjan observeert dat de avocado meer en volume is dat vrij veel, per persoon is het meer een commodity aan het worden is, maar een paar avocado’s extra per jaar,” wat een prijsdruk met zich mee brengt. “Je verklaart Arjan de groeiende vraag. Ovemoet echt op de kosten en de inkoop- en rigens signaleert hij dat de toenemende verkoopprijzen letten. Wij leveren een consumptie in Azië mogelijk zou kunnen kwalitatief goed product, omdat we er ook leiden tot een verminderde toevoer uit enorm veel energie in steken om de beste bijvoorbeeld Peru – traditioneel gericht telers aan ons te binden, die we ook regel- op export naar Europa – dat steeds meer matig zelf bezoeken. We kunnen niet altijd vraag vanuit China krijgt. met de laagste prijzen van de concurrent meedoen, want dan komen we niet uit de VRAAG EN AANBOD kosten.” Daarnaast ziet hij dat er extreme- Arbeid is een aspect dat steeds uitdagenre pieken en dalen zijn in vraag en aanbod der wordt, geeft Arjan aan. Zo heeft Hall’s

voortdurend vacatures openstaan. Daarbij merkt hij dat het zo makkelijk nog niet is om aan potentiële werknemers te communiceren dat bijvoorbeeld de functie van operator uitdagende elementen heeft, zoals het meedenken met de rijpers of het ijken van de machine om het fruit te sorteren. In elk geval nemen de arbeidskosten toe, net als de transportkosten. Dat is een punt van aandacht voor Hall’s, maar tegelijkertijd stelt de salesmanager vast dat de stijgende logistieke prijzen voor iedereen gelden waardoor alle partijen wat dat betreft in hetzelfde schuitje zitten. Voorlopig ziet Arjan dat het volume van de handel en de import daardoor niet beïnvloed worden. “De kosten van arbeid en van het transport met vrachtwagens binnen Europa worden niet minder. Inclusief rijpen, is de avocado een arbeidsintensief product en samen met de transportkosten resulteert dat wel in hogere kosten. Of de prijs ook hoger wordt, blijft een kwestie van vraag en aanbod,” besluit Arjan.  Arjan@hallsbv.nl

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

87

gen

ch

pk

l

os

fte

sin

Re

rij

am

ers Tu

m r n - ke y k l i

a

p ato

Wasbeekerlaan 24a | 2171 AE Sassenheim | The Netherlands | +31 (0) 252 222 773 | sales@reftech.nl

Special Fruit:

Groeipotentieel zowel in Europa als wereldwijd

Ook Evy van Gastel, Senior Inkoper bij kon volgen, ziet het er nu naar uit dat de Special Fruit, wereldwijde importeur teelt een inhaalbeweging aan het maken is van groenten en fruit – waaronder avo- op de vraag.” De inkoper geeft aan dat er cado’s – ziet dat de markt voor de vruch- nu momenten in het jaar zijn dat er meer ten enorm groeit. “Er is nog een gigan- avocado beschikbaar is, dan er gevraagd tisch groeipotentieel zowel in Europa als wordt. “Dat het aanbod achterblijft op de wereldwijd.” Evy observeert dat in Euro- vraag komt ook voor, maar minder. Over pa waar het om consumptie gaat, nog een het algemeen dalen de extreme prijspieinhaalslag te maken is, ten opzichte van ken.” Zij observeert dat, hoewel het losbijvoorbeeld de Verenigde Staten waar staat van vraag en aanbod, ook het klimaat de per capita consumptie veel hoger is. een marktfactor is. Als voorbeeld noemt Ook ziet Evy dat er binnen Europa grote Evy Chili dat in 2020 aanmerkelijk minder verschillen zijn in avocadoconsumptie avocado’s heeft geoogst, waardoor het al “De groeimogelijkheden zijn nog bijzon- in december moest stoppen met exporteder groot.” Zij ziet veel redenen die aan ren naar Europa, waar dat normaal gezien het groeipotentieel bijdragen: de vrucht doorloopt tot april. “Als er zo’n grote oriis veelzijdig, neutraal van smaak en voor gine last minute uitvalt, dan heeft dat een veel consumenten is het gezondheidsas- serieus effect op marktprijzen.” Voor het pect doorslaggevend. De ontwikkeling huidige seizoen is de verwachting tegenzorgt voor groei over de hele linie bij overgesteld aan die van vorig jaar. “Chili Special Fruit. “Wij moeten meegroeien heeft een normale oogst en ook het Medimet de stijgende vraag. Wij importeren terrane gebied, Israël, Marokko en Portumeer en onze capaciteit moet meegroeien gal, verwacht een goede opbrengst. waardoor onze teams groter worden, de In combinatie met de groeileveranciersbasis uitbreidt en het aantal ende productie in landen waar de avocado’s gesourcet wor- Colombia zorgt den, groeit.” Peru, Chili en Spanje vormen dit voor de basis van waaruit Special Fruit haar de veravocado’s betrekt. Maar ook plantages in Colombia, Ecuador, Brazilië, Marokko, Israël en Portugal komen steeds nadrukkelijker in beeld, geeft Evy aan.

wachting dat er dit najaar heel veel fruit zal zijn.”

SHELFLIFE Naast de toenemende vraag naar de ‘gewone’ avocado, ziet Evy ook groei in de bio-variant. Zij verwacht dat het aandeel bio-avocado’s in de toekomst groter zal worden. Al was het maar omdat er voor alle soorten groenten en fruit steeds meer interesse komt in biologisch aanbod.

“Consumenten zijn zich meer bewust van milieu, gezond eten en ecologische voetafdruk.” De inkoper stelt vast dat vooral de jongere generatie met deze aspecten bezig is. Ook merkt zij dat er veel aandacht is voor het verlengen van houdbaarheid om voedselverspilling tegen te gaan. Eén van de manieren om de houdbaarheid te verlengen, is het testen van een biologische afbreekbare coating als toepassing op de vrucht. ”Het is een w in-w insituatie voor

LOGISCHE TREND Tegenover de toenemende vraag naar avocado’s staat ook een toenemende aanplant.

Evy ziet dat het areaal dermate wordt uitgebreid, dat de logische ontwikkeling daarvan zou zijn dat de prijs van avocado’s gemiddeld gaat dalen. “Waar een aantal jaren geleden de productie de vraag niet

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

89

Actueel

Mango & Avocado iedereen; van teler tot eindconsument heeft iedereen er baat bij om de shellife te maximaliseren.”

TIJDIG Evy geeft aan dat voor de consument de belangrijkste aspecten aan een avocado de rijpheid en de kleur zijn. Het resultaat van het rijpingsproces is afhankelijk van het percentage droge stof van de vrucht.

Een minimum van 23 procent is vereist om een goede rijping te kunnen garanderen. Een belangrijk aspect om in beeld te hebben dus. Evy stelt vast dat de toepassing van nieuwe technieken het makkelijker maakt om de vruchten op het juiste tijdstip, als het drogestofgehalte hoog genoeg is, te oogsten. “We kunnen nu met nieuwe apparatuur in het land van herkomst beter, op grotere schaal en op een niet-destructieve manier bepalen of de vruchten klaar zijn om te oogsten.”  evy@specialfruit.be Bronnen: CBS, Tridge en Dutchnews.nl

90

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

S P E C I A L I S T F O R

I N

P R E M I U M

W H O L E S A L E ,

S U P E R M A R K E T S ,

AV O C A D O S

R E S TA U R A N T S ,

C AT E R I N G

A N D

O N L I N E

R E TA I L E R S .

THE BEST AVOCADOS BROUGHT TO YOU A V O J O Y . N L F O L LO W U S THE NETHERLANDS Contact Avojoy T: +31 85 222 3567 M: +31 649 247 559 E: info@avojoy.nl

Actueel

Mango & Avocado

Nature’s Pride breidt uit met 30 rijpcellen Hoewel Nature’s Pride nog maar zeven jaar geleden een nieuw pand betrok, is die locatie alweer te klein gebleken. De wereldwijde importeur van exotische groenten en fruit is vooral bekend van de ready-to-eat avocado’s en exoten. Met de nieuwbouw van 30 rijpcellen speelt Nature’s Pride in op de groeiende vraag naar avocado’s. “We zien dat de avocadomarkt booming blijft,” zegt Willem Verbakel, COO bij Nature’s Pride.

“W

e willen daar graag in meebewegen.” Hij verwacht dat de groei voorlopig blijft aanhouden. “Als je de avocadoconsumptie in Scandinavië (nummer één in Europa) vergelijkt met bijvoorbeeld Duitsland en Nederland, dan is daar zeker ruimte voor groei. We hoeven het niet van de bevolkingsgroei te hebben, maar wel van een intensievere consumptie.” Willem ziet dat de hang naar gezonde voeding de vraag naar de groene vruchten drijft. “In dat patroon past de avocado uitstekend.”

NIEUWBOUW Bij de bouw van het huidige pand, zeven jaar geleden, kocht Nature’s Pride ook het naastgelegen perceel waar nu een uitbreiding van 21.000 vierkante meter gerealiseerd wordt, vooral bestemd om extra ruimte voor het rijpproces te creëren.

“Het pand is eind september opgeleverd en naar verwachting kunnen de rijpcellen in december in gebruik worden genomen.”

Bij de nieuwbouw zijn duurzaamheid en

92

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

gaat om energie of koudemiddelen. “In de hele range willen we de nieuwe standaard toepassen.”

FOCUS OP DUURZAAMHEID Overigens speelt duurzaamheid een rol in de gehele bedrijfsvoering van Nature’s Pride. Het bedrijf was bijvoorbeeld wereldwijd de eerste die bij haar telers legaliteit en best practices van waterefficiëntie belangrijke aspecten, geeft gebruik onafhankelijk liet controleren Willem aan. “De besturing en techniek door de implementatie van de SPRING achter de hardware zorgen ervoor dat we module van GlobalGAP. “Onze inkopers het proces goed onder controle hebben en zijn getraind om water mee te nemen in zo efficiënt en effectief mogelijk kunnen hun inkoopbesluiten en we werken ook rijpen.” Het streven naar doelmatigheid binnen de AGF-sector (www.sifav.com) is ook de reden dat de sorteer- en verpak- en met verschillende partners in Peru en kingsprocessen zoveel mogelijk worden Chili actief aan verantwoord waterbeheer.” geautomatiseerd. “Die automatisering is Duurzaamheid krijgt ook veel aandacht bij om een zo effectief en efficiënt mogelijk de keuze van verpakkingen. Hoewel Wilproces te hebben voor onze telers en voor lem aangeeft dat het gebruik van plastic onze klanten. We zetten niet alleen in op verpakkingen niet per definitie slecht is, rijpen, maar ook op het hele proces erna. ziet hij een beweging richting papier. Zo Als wij op een efficiënte manier produc- heeft Nature’s Pride bijvoorbeeld plasten voor onze telers weten te verkopen, tic flowpacks vervangen door kartonnen hebben zowel onze telers als onze klanten doosjes. daar baat bij.” Zo is er voor de nieuwbouw bijvoorbeeld geïnvesteerd in twee ver- HOUDBAARHEID pakkingsrobots. Nature's Pride heeft al Een andere focus is het verminderen van een BREEAM Excellent certificaat voor het voedselverspilling door het verlengen van huidige pand. Voor de aanbouw is de duur- de houdbaarheid van avocado’s. Nature’s zaamheidsambitie BREEAM-NL Outstan- Pride zet daarvoor in op het toepassen ding. Het is de reden dat de nieuwste tech- van een plantaardige bescherming die het nieken zijn ingezet waar het bijvoorbeeld vocht in de vrucht langer vasthoudt waar-

Van Kempen Koudetechniek: focus op maximale energie-efficiëntie “Wij hebben in een bouwteam gewerkt en zijn in 2017 voor het eerst bij elkaar gekomen,” zegt Jan Vliet van Zante, directeur van Van Kempen Koudetechniek, “om de nieuwbouw bij Nature’s Pride optimaal te realiseren.” Een efficiënte manier van werken vindt hij. “Bij de bouwteam-methode denk je mee met de klant en geef je met alle partijen samen invulling aan het project, waardoor het uiteindelijk efficiënter is.” Het past goed in de focus op efficiëntie van Nature’s Pride.

Een ander uitgangspunt van de importeur van exoten bij de nieuwbouw is duurzaamheid. Jan Vliet geeft aan dat daaraan invulling is gegeven door de nieuwste technieken te gebruiken. Zo is er gekozen voor energiezuinige koeloplossingen met de natuurlijke koudemiddelen ammoniak en CO2 in combinatie met maximale terugwinning van warmte voor het verwarmen van rijpcellen en kantoren. Daarnaast is uitsluitend

gebruikgemaakt van kwalitatief hoogwaardige materialen voor een lange levensduur van de koelinstallatie.

VK Dynamics

Jan Vliet laat weten dat de besturing het meest innovatieve aspect van de installatie is: op basis van verschillende parameters wordt maximale energie-efficiëntie gerealiseerd. “De installatie hebben we uitgerust met onze

eigen software die, afhankelijk van de buitentemperaturen, de condities in de ruimte en de belasting van de installatie steeds de meest optimale regelparameters selecteert, zodat de installatie altijd functioneert met een minimaal energieverbruik en een maximale levensduur van de systeemcomponenten.”

De verschillende parameters, bijvoorbeeld de omgevingstem-

peratuur, de vochtigheidsgraad en de eigenschappen van het product, komen samen in het VK Dynamics full controle management system. “Nature’s Pride kan hiermee het fruit optimaal bewaren, conditioneren en rijpen met lage onderhouds- en energiekosten. Vanuit het VK live center in Tiel wordt de installatie op afstand beheerd, bewaakt en geoptimaliseerd. “Van Kempen zorgt voor de techniek waardoor Nature’s Pride volledig wordt ontzorgd en zich helemaal kan concentreren op haar product en haar processen. VK Dynamics is reeds voorbereid op de variabele beschikbaarheid van stroom waarmee de installatie ook in de toekomst voor Nature’s Pride op een efficiënte manier tegen lage energiekosten de producten kan conditioneren.” info@vkkt.nl

g e r i c h t- p a

rt

ri n

g

75

j a a r e r va

ct

rs h ne

r

ce

va

is

se

vi

im

n Ke n

24/7

ip

i

du

e r ove r u w

nt

ro

he

ns

g

be

Ru

di

tal

Vo ll e

la tie

DIT PROJECT WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

ech niek &

p

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

93

Actueel

Mango & Avocado

door de avocado langer vers blijft en voedselverspilling vermindert. “Het geeft een vermindering van uitval op het schap en bij de consument thuis. Ieder product dat onverkocht op het schap blijft liggen, leidt zowel tot winstderving als tot voedselver-

spilling. Dus daar snijdt het mes aan twee kanten.” Willem observeert dat de klanten – naast groothandels voornamelijk de retail in Scandinavië, Duitsland, Benelux en Oost-Europa - in toenemende mate aandacht hebben voor de shelflife van eetrijpe

avocado’s en dat Nature’s Pride samen met partner Apeel Sciences op deze behoefte kan inspelen. (MW)  Daisy.vanMeurs@naturespride.nl

BG Door: tarp systeem voor efficiëntie Als leverancier van het eerste uur is BG Door International met de levering van de deuren en interieurs van de rijpkamers opnieuw betrokken bij de nieuwbouw van Nature’s Pride. “Inmiddels staan er op deze locatie 80 rijpkamers voor exoten en hebben we wederom gewerkt met een tarp systeem, het toepassen van een doek in de rijpcel, om te zorgen dat de luchtstroom zo goed mogelijk door alle pallets in de cel gaat,” zegt Jan van Kessel, directeur van BG Door International. “Het doek zakt automatisch over alle pallets heen, vervolgens wordt er gekoeld, verwarmd of ethyleen toegevoegd en zorgt de zuigwand aan de achterkant van de cel in combinatie met

zijn als bijvoorbeeld bij bananen.

Ook is het tarp systeem zeer flexibel bij deelbelading van de rijpkamer. “Resultaat is een zeer gelijkmatige rijping.” Jan geeft aan dat door het toepassen van het tarp systeem in combinatie met gasdichte deuren de luchtstroom op de meest efficiënte manier wordt benut, waardoor het energiegebruik geminimaliseerd wordt. “BG Door International is trots met hun producten een bijdrage te kunnen leveren aan de groei van Nature’s Pride,” besluit Jan. het doek ervoor dat er onderdruk ontstaat in het gangpad tussen de palletrijen en de lucht egaal over alle producten circuleert.” Het tarp

ALWAYS IN CONTROL OF YOUR RIPENING.

systeem is uitermate geschikt voor toepassing bij exoten, omdat de palletmaten veel variatie hebben en nog niet zo gestandaardiseerd

jvk@bgdoor.com

KEEP YOUR SPACES UNDER CONTROL, NATURE’S PRIDE. AND THANKS FOR PUTTING YOUR TRUST IN BG DOOR, AGAIN.

BRINGING SPACES UNDER CONTROL. Quality equipment is a precondition for optimum results in fruit cooling and ripening for a wide range of tropical fruits, including avocados. Perfectly insulated fruit ripening rooms ensure satisfactory performance. BG Door has developed a superior range of gas-tight doors and ripening room interior equipment using high-grade materials. A thorough assessment of your requirements enables us to prepare an exclusive tailor-made design for your facility. Making sure you’re always in control of your ripening.

Searching for control? www.bgdoor.com

94

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

K.I.M. Nederland: het bouwen van geconditioneerde ruimtes is een specialisme “We hebben isolatiepanelen toegepast met een hoge isolatiewaarde,” zegt Gerard Scherff, verkoopleider bij K.I.M. Nederland, dat zich bezighoudt met de bouw van geconditioneerde ruimten in de food-, distributie- en transportsector. Bij de nieuwbouw van 30 rijpcellen voor Nature’s Pride is K.I.M. Nederland verantwoordelijk voor de realisatie van de koel- en rijpcellen en de bouw van het hoogbouwmagazijn.

“De hoge isolatiewaarden dragen bij aan een laag energiegebruik, net als de hoge diffusiedichtheid – een hermetische afsluiting van de koel- en rijpcel - waarvoor we hebben gezorgd.”

Gerard geeft aan dat het minimaliseren van het energiegebruik en aansluiting bij de BREEAM-eisen – een duurzaamheidskeurmerk

een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Hierdoor wordt de bouwtijd tot een minimum gereduceerd en het levert diffusiedichte ruimtes en gebouwen op met een optimale isolatie, zonder koudebruggen.”

K.I.M. Nederland heeft bij de nieuwbouw van de rijpcellen van Nature’s Pride ingezet op materialen met een hoge isolatiewaarde

voor het realiseren van duurzame gebouwen met een minimale milieu-impact - belangrijke uitgangspunten waren bij de nieuwbouw.

“De kwaliteit van een goed product

gaat verloren, als het wordt aangebracht door verkeerde handen.

Montage gebeurt daarom door vakbekwaam, gemotiveerd en VCAgecertificeerd eigen personeel met

Virtueel bouwen Voordat de bouw daadwerkelijk van start ging, heeft K.I.M. Nederland het project volledig in 3D software uitgewerkt. “Dit noemen wij ‘Bimmen’. Alle partijen die bij het bouwproces betrokken zijn, leveren hun informatie digitaal aan en zien van elkaar wat er gebeurt.

Samenwerken met de andere bouwpartners is daarbij ontzettend belangrijk,” geeft Gerard aan. g.scherff@kim-nederland.nl

Kansen voor Ecuadoraanse mango-export Ecuador is de grootste exporteur van bananen in de wereld. En het land teelt nog veel meer tropisch fruit. Andrea Boekhoud - Montoya van Trade & Investment Office of Ecuador in the Netherlands - ziet met name voor export van mango’s veel potentie.

H

et handelscommissari- geteeld in Guayas, een proaat van het ministerie vincie in het zuidwesten van van Buitenlandse Handel in Ecuador. Vrijwel alle produEcuador brengt Ecuadoraan- centen liggen op zo’n anderse exporteurs in contact met half uur rijden van een van de Europese importeurs. “We vijf pakstations in het land. De hebben onlangs ons jaarlijkse totale mangoproductie beslaat Business Matchmaking Ecua- een areaal van ongeveer 7.700 dor: Bananen en tropisch fruit hectare, waarvan 5.500 hectaweer achter de rug. Ook dit jaar re bestemd is voor export. De hebben we bedrijven weer uit- rest is voor afzet op de lokale genodigd om deel te nemen aan markt of wordt verwerkt tot de Virtuele Business Roundta- mangosap of concentraat. ble. De producten die onder de aandacht werden gebracht zijn Meer dan de helft van alle naast bananen en mango’s ook geteelde mango’s in Ecuador babybananen, ananassen, dra- is van het ras Tommy Atkins, gonfruit, passiefruit en avo- gevolgd door Ataulfo, Kent cado's,” vertelt Andrea. en Keitt. “Kenmerkend voor mango’s uit Ecuador is de GUNSTIGE goede kwaliteit en de unieke TEELTOMSTANDIGHEDEN smaak,” laat Bernardo Malo EN HAVEN NABIJ van Refin Tropicals weten. “De Het mangoseizoen in Ecua- teeltomstandigheden in het dor loopt ongeveer van begin belangrijkste teeltgebied, de oktober tot eind december. provincie Guayas, zijn gunstig.

De meeste mango’s worden Voordeel is ook dat de haven AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

95

Actueel

Mango & Avocado

van Guayaquil vlakbij de pakstations is gelegen. Deze verpakkingslocaties zijn voorzien van de laatste technieken en hebben allemaal de Primus GFS & SMETA-certificeringen.”

exporteurs om zich te richten op meerde- zijn er steeds meer producenten in het re markten, zoals Europa. “En daar zijn de land met een Rainforest-certificering, Ecuadoranen zich ook steeds beter van wat een essentiële vereiste is om toegang bewust. Covid heeft hen doen inzien dat te krijgen tot de belangrijkste landen in het een te groot risico is om te focussen op Europa.” één markt. De export naar Europa is nog Ecuadoraanse mango’s zijn over het alge- vrij klein, maar we voorzien goede kan- CERTIFICERING OP ORDE meen zoeter van smaak, wat te danken is sen.”

Goed nieuws voor Ecuador is de introducaan de ligging op de evenaar, waardoor de tie van een nieuw, door GlobalGAP goedzon er veel kracht heeft. Het resulteert in Ecuador zal dan wel meer rekening moe- gekeurd, certificaat. “Om internationaal een goede productie en een hoge brix. ten gaan houden met de voorkeur van de mee te kunnen spelen is het voor Ecuador consument. Europa vraagt namelijk voor- van belang dat 100% van de producenten EXPORTMARKTEN VERSPREIDEN EN al de vezelloze rassen zoals Kent en Keitt, naar behoren gecertificeerd is conform de UITBREIDEN terwijl de productie van deze rassen in normen op gebied van kwaliteit, fairtraJaarlijks worden er zo’n 2.500 containers Ecuador momenteel slechts 15% beslaat. de, duurzaamheid, biologisch, enzovoorts. geëxporteerd, waarvan zo’n 90% naar “Tommy Atkins is de grootst geteelde vari- Momenteel is dit een basisvereiste voor de Verenigde Staten. Andere belangrijke ëteit in Ecuador, maar niet erg populair markttoegang. Na een flinke inspanning bestemmingen zijn Canada, Europa en op de Europese markt. Dit heeft de aan- heeft de sector deze belangrijke doelMexico. Andrea en haar collega Irene Min- dacht,” aldus Irene. “De trend is fruit zon- stelling bereikt, waarmee Ecuador zich ga (sectorexpert Pro Ecuador) stimuleren der vezels. Uitdaging is nu om de optimale onderscheidt van sommige andere landen weersomst andig- in de regio.” heden te vinden om een omslag in GOEDE VERWACHTINGEN NIEUW variëteiten te kun- SEIZOEN nen maken en zo Het nieuwe seizoen is net begonnen. Ecuade productie van dor verwacht in seizoen 2021-2022 zo’n vezelloze mango’s 55.000 ton mango's te kunnen exporteren. te verhogen. Dit De kwaliteit van het fruit is volgens Berkomt de export ten nardo goed, te danken aan de gunstige goede.” weersomstandigheden voor de teelt. “De regen in de winter is op tijd gestopt en de Opvallend in Euro- temperaturen bleven stabiel. Eind oktober pa is de beginnen- wordt de piek van het seizoen verwacht tot de vraag naar het ongeveer de derde week van november.” ras Ataulfo, wat (CH)  mogelijkheden amontoya@produccion.gob.ec voor uitbreiding biedt. Daarnaast

96

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

Ethiopische avocadotelers richten blik op export Meer dan 400 telers uit de Ethiopische regio Amhara en ook een aantal uit Oromia bereiden zich voor om de internationale markt te betreden met hun premium avocado's.

N

egen telersverenigingen uit Amhara gaan binnenkort Hass-avocado's exporteren die op 200 hectare zijn geteeld, zo heeft het Ethiopische Landbouwagentschap (ATA) aangekondigd. 447 telers uit Noord-Mecha, een district in West-Gojjam, dat op zijn beurt weer een zone is in de regio Amhara, telen avocado's die voldoen aan de exportnorm.

Allafrica.com meldt dat Ethiopië onlangs zijn eerste avocado's per trein van Modjo Dry Port naar Djibouti heeft

vervoerd. Van daaruit gaat het fruit verder per schip naar Europa. De zending vond plaats in het kader van een proefproject dat deel uitmaakt van het National Cool Logistics Network. Het fruit van de gekoelde zending van 24 ton,

een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van een gekoelde logistieke corridor over zee, was afkomstig van tientallen telers uit Koga, een gebied ten zuiden van de stad Bahir Dar, en was verpakt door KogaVeg Agricultural Development. 

Het ATA meldt dat 160 ton avocado's van 156 van de 447 telers al is geoogst, gesorteerd en verpakt en dus klaar is voor export. De telers uit Oromia hebben al 16 ton avocado’s klaar om te verzenden naar het buitenland.

AGF Primeur 10 • Hardfruit • 2021

97

Diversen

Nigeria is de derde grootste gemberproducent ter wereld Kenneth Obiajulu, CEO van exportbedrijf AgroCorp International Development, pleit voor meer investeringen in de Nigeriaanse gemberteelt, aangezien het land de derde grootste gemberproducent ter wereld is.

Broccoli-extract kan haaruitval voorkomen

V

olgens een studie van het Zuid-Koreaanse bedrijf Gragem Co kan een chemische verbinding in broccoli, sulforafaan genaamd, het aantal haarstrengen bij mannen met 7% doen toenemen en kan het de groei helpen bevorderen van vrouwen die kampen met haaruitval, bekend als androgene alopecia (AGA). etenschappers onderzochten de groei gedurende een periode van 18 weken. Aan het eind van de periode merkten de onderzoekers dat de prototy-

pe-gel tot visuele verbeteringen leidde. "We verwachten dat sulforafaan het potentieel heeft om een zeer effectief functioneel haarcosmeticum te worden om haarverlies bij AGA te verlichten," verklaarde een van de wetenschappers.

De Amerikaanse haarspecialist Dr. Craig Ziering merkt op dat sulforafaan ook voorkomt in groenten zoals kool en bloemkool en dat het inderdaad een positief effect heeft op patiënten met genetische haarverliesaandoeningen. 

T

ijdens een virtuele press launch van het bedrijf in Lagos zei hij dat het tijd werd dat Nigeria een plaats op de internationale gembermarkt verovert en riep hij op tot meer investeringen in de sector. "Bij gember denken mensen automatisch aan India en China, twee grootmachten op het gebied van zowel de gemberteelt als -consumptie.

Wat velen niet weten is dat de op twee na grootste gemberproducent zich hier, in het hart van Afrika, bevindt.Dit land is goed voor 16% van de

wereldproductie, maar heeft slechts een aandeel van 3,5% in de totale wereldwijde gemberexportmarkt. Dit roept de vraag op wat de belemmeringen zijn voor de export van dit product?" zei hij. Obiajulu benadrukte het potentieel van gember en lichtte de knelpunten voor de export toe. Hij riep tevens op tot strikte naleving van internationale beste praktijken op het gebied van de teelt, verwerking en verpakking om internationaal erkenning te verwerven. 

Het eten van spinazie zou darmkanker kunnen voorkomen Een recente studie van het Health Science Center van Texas A&M University suggereert dat het eten van spinazie darmkanker zou kunnen voorkomen.

In de Verenigde Staten is darmkanker de vierde meest voorkomende vorm van kanker en de op één na voornaamste oorzaak van kankergerelateerde sterfgevallen. Eerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat

het consumeren van groene groenten en vezels de kans op darmkanker met ongeveer de helft terug kan brengen.

Dit nieuwe onderzoek, dat onlangs in het blad Gut Microbes verscheen, richtte zich op

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

98

AGF Primeur 10 • 2021

het verband tussen spinazie, darmgezondheid, genen en darmkankerdiagnoses. Today. tamu.edu citeerde hoofdonderzoeker Roderick Dashwood, directeur van het Center for Epigenetics & Disease Prevention van het Texas A&M Health Insitute of Biosciences and Technology: "We menen dat het eten van spinazie ook beschermend kan werken voor mensen die niet aan familiaire adenomateuze polyposis lijden." Slechts 10% tot 15% van de gevallen worden veroorzaakt door erfelijke vormen van darmkanker. De meeste gevallen van darmkanker zijn

sporadisch. Dit wil zeggen dat zij niet ontstaan als gevolg van een genetische aanleg. Dashwood legt uit dat gedurende de decennia de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen via de voeding of omgeving ervoor kan zorgen dat de manier waarop de genen tot expressie komen in het maagdarmkanaal verandert, waardoor bij mensen poliepen in de darmen ontstaan die later uit kunnen groeien tot kanker. Om deze reden beveelt de American Cancer Society aan om vanaf de leeftijd van 45 jaar op darmkanker te screenen. 

Het thema volgende maand :

Machines

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Column

Nieuwe Veganistische ‘schijf van vijf’ De laatste jaren neemt het aandeel veganisten onder Nederlanders steeds meer toe. De Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV) had eerder dit jaar al de Schijf van Vijf voor veganisten gelanceerd, maar zeven veganistische diëtisten hebben er nog eens goed naar gekeken en dit verder uitgewerkt en omgedoopt tot de Schijf for life. Het dieet bestaat grotendeels uit groenten en fruit!

N

aast groenten en fruit bestaat het dieet ook uit granen en aardappelen. De eiwitten worden gezocht in peulvruchten, tempé, tofu en sojazuivel. Voor de vetten wordt aangeraden om noten en zaden te eten. Het is een mooi initiatief om mensen die veganistisch(er) willen eten, te ondersteunen met een advies dat verder gaat dan de vega schijf voor vijf. Een zwakke plek is dat deze Schijf for life volledig leunt op peulvruchten als bron van eiwitten.

FODMAPS Als je niet tegen peulvruchten kunt, bijvoorbeeld vanwege een probleem met bepaalde koolhydraten zoals FODMAPs, wordt het volgen van het dieet lastig. FODMAP staat voor ‘fermenteerbare oligo-, di-, mono- sachariden en polyolen’. Dit zijn vijf typen koolhydraten die we ook wel fructose, lactose, fructanen, galactanen en polyolen noemen.

Deze koolhydraten kunnen sommige mensen niet verteren, vooral mensen met het prikkelbaar darmsyndroom (PDS). Studies hebben sterke verbanden aangetoond tussen FODMAPs en spijsverteringssymptomen als winderigheid, een opgeblazen gevoel, buikpijn, diarree en constipatie. Fructose is een enkelvoudige suiker die in veel fruit voorkomt en polyolen worden weer meer in groenten aangetroffen.

PLANTAARDIGE EIWITBRONNEN Alle groenten en fruit bevatten wat eiwit, maar de hoeveelheden zijn meestal gering. Gelukkig zijn er uitzonderingen.

Groenten met de meeste eiwitten zijn broccoli, spinazie, asperges, artisjokken, aardappelen, zoete aardappelen en spruitjes. Het eiwitgehalte van vers fruit is over het algemeen een stukje lager dan in groenten. De vruchten met het hoogste eiwitgehalte zijn onder meer moerbeien, bramen, nectarines en bananen. De inheemse soorten guave en cherimoya bevatten ook relatief meer eiwit. Eiwitrijke granen als haver, spelt en teff kunnen een goede optie zijn als je ertegen kunt.

Hennepzaad is een andere plantaardige bron. Amarant en quinoa zijn pseudograangewassen die een complete bron van eiwitten bieden. Noten, zaden en daarmee ook notenpasta zijn eveneens prima bronnen van eiwit.

KRUIDEN EN ZEEWIER Het is een zeer positief punt dat ook kruiden, specerijen en zeewier onderdeel zijn van de schijf. Bij de originele Schijf van vijf van het Voedingscentrum wordt er met geen woord gerept over deze laatste drie. Opmerkelijk genoeg raadt de originele schijf van vijf het gebruik van zeegroente zoals zee-

wier af. De reden is dat het Voedingscentrum het gehalte aan zout te hoog vindt.

SUPPLEMENTEN Plantaardige voeding bevat geen vitamine B12. Vitamine B12 is een essentiële vitamine voor onze lichaamscellen, zo is deze vitamine belangrijk om de zenuwen, bloedcellen en DNA gezond te houden. Dierlijke producten bevatten van nature vitamine B12. Vooral vlees, zuivel en eieren zijn goede bronnen. Daarom staat het slikken van vitamine B12 centraal in deze schijf. Daarnaast wordt ook aangeraden om vitamine te suppleren. Onze huid kan vitamine D aanmaken bij blootstelling aan ultraviolette B-straling (UV-B) van de zon. De meeste mensen krijgen op deze manier in de zomer flink wat vitamine D binnen, maar in de winter is het verstandig om over te gaan tot het slikken van deze vitamine.

Wie goed kijkt ziet dat de Schijf for life ook zijdelings omega 3 in de vorm van algenolie aanbeveelt. Vissen maken hun omega 3 vetzuren niet zelf aan, maar halen dat uit algen. Daardoor is algenolie een milieuvriendelijk alternatief voor visolie.

WAAROM EEN PLANTAARDIG VOEDINGSPATROON? Volgens recente gegevens van het CBS eet 5% van Nederland helemaal geen vlees meer en is bijna de helft flexitariër. Het komt erop neer dat 95% van Nederland nog wel vlees eet, maar het is de laatste jaren niet langer op dagelijkse basis.

Zeker 45% van de mensen ouder dan 18 jaar eet maximaal vier dagen in de week vlees. Vlees wordt over het algemeen vooral gegeten bij het avondmaal. Zeker 20% van Nederland eet elke dag vlees en 30% eet vijf of zes dagen per week vlees. Ruim 1 op de 3 Nederlanders is in de afgelopen jaren minder vlees gaan eten. Enerzijds eten mensen minder vaak in de week vlees, anderzijds zijn de portiegroottes kleiner geworden. De belangrijkste reden om te kiezen voor minder vlees is het belabberde dierenwelzijn. Een andere reden om minder vlees te eten is het klimaat. Flexitariërs geven aan dat de gezondheidsvoordelen van het eten van minder vlees en meer groenten een belangrijk motief is. Wat de reden ook is: een groot voordeel van minder vlees op je bord is dat er meer ruimte overblijft voor groenten en/of fruit!

Gezonde groet, Juglen Zwaan

AGF Primeur 10 • 2021

99

Koelen, rijpen en bewaren

Eric Verschueren van Johnson Controls:

“Een écht groen imago vraagt om een langetermijnvisie” Zo min mogelijk energie verbruiken. Dat wil iedereen. En toch, als het erop aankomt is de investeringsprijs vaak nog allesbepalend. “Als je echt milieuvriendelijk en duurzaam wilt zijn, moet je verder durven kijken,” zegt Eric Verschueren van Johnson Controls. ohnson Controls ontwikkelt, bouwt en Jinstalleert slimme oplossingen. Van-

zuinig gaan werken en daardoor werkelijk bijdragen aan een duurzame wereld.”

Johnson Controls biedt installaties aan die naar eigen zeggen 15 tot 20 procent minder energie verbruiken. Hoe dit mogelijk is? “Het zit hem in de keuze van het koudemiddel en de manier van uitvoering,” laat Eric weten. “Wij ontwikkelen en bouwen hoofdzakelijk ammoniak-koelinstallaties of systemen waarbij het natuurlijke koudemiddelen ammoniak gecombineerd wordt met CO₂ als koudedrager. Traditionele directe-expansie installaties - en dit zijn de laatste tijd meestal transkritische CO₂-koelsystemen - zijn in vergelijking met ammoniak-installaties relatief goedkoper, maar hebben een beduidend slechter energetisch rendement op jaarbasis.

Ammoniak-koelsystemen zijn ongeveer 10 procent duurder, onder andere vanwege de industriële opbouw en het gebruik van hoofdzakelijk staal en roestvrij staal, maar ze zijn wel solide en rendementsvol.”

telt Eric. “Het bewustzijn rondom duurzaamheid neemt toe, maar we merken uit meer dan 500 locaties verspreid over dat veel bedrijven nog steeds niet verder 150 landen is deze onderneming leveran- vooruit durven of willen kijken.” cier van uitrustingen en diensten voor gebouwbeheer, HVAC, koeling en bevei- KLANTEN OVERTUIGEN VAN ligingsinstallaties. De afdeling Industri- LANGETERMIJNVISIE IS UITDAGEND ële Koeling in België maakt deel uit van Het is volgens hem best een uitdaging om de regio Benelux en Verenigd Koninkrijk, klanten ervan te overtuigen écht voor maar exporteert ook koelinstallaties voor duurzaam te gaan. “Daar lopen we regelklanten in onder andere Afrika, Azië en matig tegenaan. Te vaak kiezen bedrijven Zuid-Amerika. Eric Verschueren is bij nog voor de verkeerde oplossing, omdat Johnson Controls binnen deze afdeling deze aantrekkelijker geprijsd is. Dat het Industriële Koeling verantwoordelijk voor tegenwoordig veelal financiële afdelinhet marktsegment Food & Bev en heeft gen zijn die dergelijke beslissingen nemen meer dan 30 jaar ervaring binnen deze in plaats van mensen met een technisector. sche achtergrond, speelt daarbij wellicht ook een rol. Goedkopere installaties zijn AGF is een van de belangrijkste sectoren misschien interessant vanwege de korte die het bedrijf bedient. Johnson Controls terugverdientijd, in veel gevallen zijn ze In CO₂-trankritische installaties worden is al meer dan 50 jaar actief in de groen- zeker niet voldoende milieuvriendelijk. De volgens hem tegenwoordig allerlei kunstten- en fruitsector en aanverwante sec- betere oplossingen zijn duurder, het duurt grepen toegepast om het energetisch toren, denk aan koelhuizen, pakstations, langer voor ze zichzelf terugverdienen, rendement en de algemene werking te veilingen, verwerkingsbedrijven, vries- maar als je écht duurzaam en milieuvrien- verbeteren, zoals bypass-compressoren, versproducenten, logistieke bedrijven en delijk wilt zijn, moet je nu eenmaal naar de ejectoren en zuiggas-oververhitters. “Dit supermarkten. “Bescherming en verbete- lange termijn kijken. Dan hebben we het maakt deze installaties meer en meer ring van het milieu vormt een belangrijk over investeringen met een langere terug- complex. De betrouwbaarheid en goede onderdeel van onze bedrijfsfilosofie,” ver- verdientijd, die méér dan 25 jaar energie- werking van deze ‘toeters en bellen’ op

100

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

lange termijn kan terecht in vraag gesteld worden.”

product. Zo energetisch mogelijk bouwen staat dan AMMONIAK, EEN LOGISCHE KEUZE vaak bovenaan.

Het natuurlijke koudemiddel ammoniak Ammoniak-instalstaat bekend om de uitstekende koeltech- laties zijn daar nische eigenschappen, het lage energie- inmiddels al ingeverbruik en de zo beperkt mogelijke belas- burgerd. Bij logisting voor het milieu. Eric merkt op dat tieke bedrijven, ammoniak-installaties sowieso duurzaam distributiecentra, zijn. “Installaties die wij dertig jaar gele- retail, enzovoorts den hebben gebouwd, draaien nog steeds, is koeling meer terwijl transkritische CO₂-koelsystemen een noodzakelijk niet meer dan ongeveer vijftien jaar kwa- kwaad, extra koslitatief meegaan. Alles bij elkaar is ammo- ten die zij ook moeTypische verhouding van energieverbruik op jaarbasis, in dit geval NH3/ CO₂ niak de logische keuze. Het milieuaspect ten verwerken. En in vergelijk met CO₂ transkritisch. Een besparin g van 15% energieverbruik op is geen korte termijnverhaal, dit gaan we juist daar zien wij jaarbasis voor dit vergelijk niet vandaag of morgen oplossen. Je kunt kansen. Voor deze zelf echter wel verschil maken, door nu al bedrijven geldt het vrijwel geen risico. In elk geval niet meer te kijken naar installaties met een zo hoog belang van kijken naar energieverbruik dan bij CO₂, wat een ander imago heeft, mogelijk rendement.” op de lange termijn net zo goed.” maar toch ook niet zonder gevaren is; CO₂ is een geur- en smaakloos gas, zuurstofBedrijven waar dit besef al is doorgedron- Eric begrijp wel waar het wringt, ammo- verdringend én zwaarder dan lucht waargen, zijn er ook zeker. Eric benoemt dat niak wordt nog vaak gezien als gevaarlijk. door zuurstofgebrek in een afgesloten het dan vooral om de wat grotere pro- “Bedrijven zijn wat dat betreft terughou- ruimte zich manifest kan voordoen.” ductiebedrijven gaat, zoals bijvoorbeeld dend, terwijl dit vandaag de dag echt niet wereldwijde vriesversproducenten en meer van toepassing is. Alle installaties BETER BEHOUD VAN DE fritesfabrikanten. “Niet geheel verrassend moeten aan de geldende normen voldoen, PRODUCTKWALITEIT aangezien bij productiebedrijven elke uit- waarbij veiligheid bovenaan staat. Een Een ander voordeel van ammoniak ten vakblad Primeur_Agricultural 185x130+3mm.pdf 1 15-3-2021 13:09:50 gegeven Advertentie euro wordt doorberekend in het vooroordeel dus, want er is in de praktijk opzichte van CO₂ zijn de uitgebreide regel-

Flexibele en betrouwbare huuroplossingen bij: • Capaciteitstekorten • Testopstellingen • Verbouwing of revisie • Seizoenspieken • Calamiteiten en storingen • Onderhoudsstops

KOELOPSLAG

NL 0800 266 5000 BE 0800 88 900 (gratis)

PROCESKOELING www.coolworld-rentals.nl

KLIMAATBEHEERSING •

24/7/365

VERWARMING

www.coolworld-rentals.be

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

101

Koelen, rijpen en bewaren

mogelijkheden voor koeling en bewaring. de productbewaring wordt vaak over het terwijl voor ammoniak-installaties PLCDit resulteert in minder vochtverlies en hoofd gezien. Het is lastig meetbaar, maar -systemen worden gebruikt. Het zijn open dus een beter behoud van de product- je kunt ervan uitgaan dat er onnodig kilo’s en op maat gemaakte systemen, waarbij kwaliteit. Eric legt uit dat dit komt omdat ‘verdampen’ en daardoor verdwijnen. Hoe je als gebruiker veel invloed hebt op de een ammoniak-systeem op een hogere minder vochtverlies, des te minder pro- besturing in het geheel. Wanneer wij een verdampingstemperatuur kan werken duct- én omzetverlies. En bovenstaande voorstel maken is dit altijd gebaseerd op dan directe expansiesystemen. Dit wordt regeltechniek brengt eveneens een bijko- de voor deze onderneming best mogelijke gerealiseerd deels door het regelen/ver- mende energetische besparing met zich oplossing. Onze insteek is niet om de goedhogen van de verdampingstemperatuur mee. koopste installatie aan te bieden, maar de in de koeler en deels door het gebruik beste en meest duurzame.” (CS)  van frequentieregelaars op de industriële Een andere gunstige bijkomstigheid van koelcompressoren met een continue rege- ammoniak-installaties is de besturing. Bij ling van het toerental en daarmee de zuig- CO₂-installaties worden veelal standaard druk in de compressor. “De kwaliteit van en gesloten besturingssystemen gebruikt, Europa is voorloper als het gaat om duurzame en milieuvriendelijke installaties.

Onlangs heeft Johnson Controls nog een nieuwe koelinstallatie gerealiseerd in de omgeving van Antwerpen. Het betreft een samenwerking tussen een Nederlandse en Belgische speler in de AGF-sector. “De klant wilde in eerste instantie liever geen instal-

latie met ammoniak als koudemiddel. Uiteindelijk is het een gecombineerd systeem geworden met ammoniak als primair koelmiddel en CO₂ als koudedrager. We maken eerst altijd een vergelijkende voorstudie van het energieverbruik op jaarbasis, waarbij we rekening houden met diverse factoren waaronder de variërende seizoenen en bij-

De oplossing van nu voor het koelen van morgen!

www.coolmark.nl

102

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

horende omgevingstemperaturen. Daaruit kwam naar voren dat een gecombineerd systeem met ammoniak en CO₂ nog altijd minder energie verbruikt dan een volledige CO₂-installatie, in dit geval ongeveer 15%. Bij een volledige NH3 installatie zou de besparing méér dan 20% geweest zijn”

Philippe Marès, Champicarde:

“Dankzij vacuümkoeling kunnen we de houdbaarheid van onze biologische champignons verlengen” Sinds een jaar gebruikt het Franse bedrijf Champicarde voor het telen van champignons een vacuümkoelsysteem van het Nederlandse bedrijf Weber Cooling: “Dit is een koelsysteem dat ons in staat stelt de champignons in zeer korte tijd tot in de kern van de pallet te koelen door vacuüm te trekken. Met dit systeem hebben we een homogene behandeling van het product in de hele massa,” legt directeur van Champicade Philippe Marès uit.

tor over deze technologie. Hoewel Philippe Marès nu niet meer anders zou willen, heeft hij in het verleden ook al eens de kans gehad om met het vacuümsysteem te werken. “Het vacuümsysteem maakt gebruik van technologie die we al kenden, omdat we deze al eens eerder in een oude witlofkwekerij hebben gebruikt. We kenden ook toen al de voordelen van het werken met zo’n systeem en hebben onlangs et koelsysteem heeft de vorm van den in zo’n geval enkele pallets in de box besloten het systeem ook in te zetten bij een grote box van 2 meter hoog en geplaatst, die daar 15 tot 30 minuten in het verwerken van champignons. We 1,5 meter breed. De box is uitgerust met blijven staan. De pallets helpen voorko- hebben daarom een ruimte gebouwd en dikke wanden van metaal, om produc- men dat er in het midden van de producten geschikt gemaakt voor de installatie van ten, die vacuüm zijn getrokken, zo goed ‘hotspots’ ontstaan die ze versneld kun- de machine.” mogelijk te kunnen bewaren en de houd- nen doen verouderen als ze door middel baarheid van deze producten te kunnen van een conventioneel koelsysteem wor- TOEGENOMEN VRAAG NAAR verlengen. Het systeem werkt ook als de den gekoeld.”

BIOLOGISCHE CHAMPIGNONS champignons al zijn verpakt in bakjes en Champicarde teelt uitsluitend biologische op pallets zgeplaatst. Om de producten Op dit moment beschikken nog lang niet champignons. Philippe Marès heeft de zo goed mogelijk te kunnen koelen wor- alle bedrijven binnen de champignonsec- laatste jaren een positieve ontwikkeling in de vraag naar biologische producten waargenomen. “Toen we het bedrijf overnamen, hebben we de keuze gemaakt om enkel nog op biologische wijze te telen.

Deze manier van werken komt niet alleen overeen met onze waarden, maar voldoet ook aan wat de klanten binnen deze nichemarkt willen en aan datgene waar een sterke vraag naar is.”

“H

De gezondheidscrisis heeft ervoor gezorgd dat de vraag naar biologische champignons versneld is toegenomen. “Door onze positie op de markt is een interessante verkoopdynamiek ontstaan. Hoewel de vraag vanuit de restaurants en de industrie afnam, nam de vraag vanuit de foodretail namelijk juist toe.”

OVER CHAMPICARDE In 2017 heeft Philippe Marès champignonkwekerij Champicarde overgenomen, die in 2012 is opgericht. Op dit moment is Champicarde een belangrijke speler op het gebied van de teelt van biologische champignons in Frankrijk. Het bedrijf teelt lokaal en verhandelt de champignons zelf in bulk in houten kisten in heel Frankrijk, via supermarkten, gespecialiseerde netwerken en groothandelaren. (AP)  pmares@champicarde.fr

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

103

Koelen, rijpen en bewaren

Stefan Reuters, Syboned:

“Kwaliteit en stabiliteit maken een tevreden klant”

“Vanuit bijna alle Nederlandse supermarkten krijgen we opdrachten voor het monteren van koelvriescellen,” zegt Stefan Roeters, eigenaar van Syboned. Het door zijn vader in 1995 opgerichte familiebedrijf viert nu, 25 jaar later, zijn jubileumjaar, wat gelukkig door het wegvallen van de coronamaatregelen onlangs met een feest bezegeld kon worden. Na de oprichting zette het bedrijf een gestage aanhoudende groei in, die tot op heden voortduurt. Niet alleen qua omvang maar ook de (inter)nationale waardering van Syboned heeft sterk aan terrein gewonnen.

markt opgeleverd. Ketens die regelmatig een opdracht plaatsen zijn bijvoorbeeld de Jumbo en de Hoogvliet, maar ook bijvoorbeeld de Hema heeft frequent projecten.

HISTORIE Dit jaar is het dus vijfentwintig jaar geleden dat de vader van Stefan, Hans Roeters, het bedrijf Syboned oprichtte. Hij huurde een hal bij een plaatselijke aannemer in Ammerzoden en startte met het installeren van sandwichpanelen bij bedrijven die over het algemeen in de voedingsindusaar dat door komt is eigenlijk een ten voor het bedrijf en doordat we uitslui- trie opereren. In eerste instantie was het simpel verhaal,” legt Stefan uit. tend gebruikmaken van kwaliteitspro- kantoor gewoon aan huis, maar het bedrijf “We hebben inmiddels jarenlange ervaring ducten blijft de klant over het algemeen groeide snel. Er kwamen werknemers en in dit werk en niet alleen wij, de familie ook tevreden.” busjes en het bedrijf verhuisde naar een Roeters, maar het gros van onze jongens kantoor met opslagruimte in Hedel. Twee blijft voor langere tijd hangen. De eerste RETAIL jaar geleden was ook dat pand te klein werknemer die pa heeft aangenomen bij- Het gros van de opdrachten zijn afkomstig geworden en liet Syboned een heel nieuw voorbeeld, loopt nog steeds bij Syboned, vanuit de voedingsindustrie. Wekelijks pand bouwen. Het is een echt familiebehet personeel blijft zich enthousiast inzet- wordt er door Syboned wel een super- drijf: de vrouw van Hans houdt zich bezig

“W 104

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

met het administratieve gedeelte en hun zoon en dochter werken ook binnen het bedrijf. Inmiddels is Hans Roeters langzaam zijn werkzaamheden aan het afbouwen en werkt elk jaar een dagje minder.

Zijn zoon Stefan nam in 2016 een deel van het bedrijf over en ging vanaf dat moment een deel van zijn managementtaken waarnemen. Dit jaar neemt Stefan samen met zijn zus Carola het laatste deel van het bedrijf over en nemen zij alle managementtaken voor hun rekening.

KOELING VAN AGF, EEN DELICATE KWESTIE “Het aandeel projecten dat expliciet afkomstig is vanuit de AGF-sector ligt op een stabiel percentage van rond de vijfentwintig procent,” zegt Stefan. Hiervan zijn de meeste projecten gericht op de bewaring van appelen, peren en ook blauwe bessen. Daarnaast komen er vanuit groentesnijderijen aanvragen voor de bouw van geconditioneerde ruimtes voor productverwerking.

Fruit is een kwetsbaar product met een beperkte bewaring. Om die toch zo lang mogelijk te kunnen rekken wordt ULO toegepast. Hierbij worden temperatuur-

wisselingen, zuurstof en bewegingen tot van klanten. “En als er eenmaal tevreden een minimum beperkt. “Dan is het essenti- klanten zijn, dan gaat dat balletje vanzelf eel dat de montage van de koelcellen, met rollen en blijven de aanvragen komen.” uiterste precisie, op een correcte wijze, nauwkeurig, met gebruik van kwalitatief KLANTENWERVING goede panelen en met de juiste deur wordt Stefan geeft aan niets te doen aan enige uitgevoerd, want met een potdichte koe- vorm van klantenwerving. “Er is werk zat,” ling blijven fluctuaties in temperatuur en zegt hij. “Doordat we flexibel en breed zuurstof beperkt tot een minimum waar- inzetbaar zijn, maar daarnaast ook voor door hardfruit wel 10 maanden bewaard kwaliteit gaan, refereren koelingsadvikan worden. Lekt een koeling, dan leidt seurs vaak naar ons.” dat tot een toename van zuurstof in de cel, waardoor rijping versneld plaatsvindt en “We zeggen niet snel ‛nee’ en gaan altijd op het moment dat de teler de cel opent om wel op locatie kijken wat we voor een klant het fruit te verkopen, het fruit niet meer kunnen betekenen, maar als we iets niet geschikt is voor verkoop en de teler 200 aandurven, dan laten we het gaan, dan is ton aan appelen kan dumpen.” het verstandiger om te richten op dat wat je kan. Wel is het lastig om goede monMEER AANVRAGEN VANUIT teurs te vinden en maken we gebruik van DUITSLAND DAN NEDERLAND, HOE ZZP’ers om het werk af te krijgen. Het lijkt KAN DAT? wel of er steeds minder jongeren trek heb“We staan goed aangeschreven voor fruit- ben in hard werken,” zegt Stefan. “Ik zie de bewaring,” zegt Stefan, “met name bij de toekomst daarom zeker positief tegemoet, Duitse hardfruitteler.” Juist vanuit het maar als een aantal goede monteurs hun buurland ontvangt Syboned de meeste weg vinden naar ons bedrijf, dan is dat aanvragen voor de montage van ULO cel- zeker niet verkeerd. (MP)  len en minder vanuit Nederland. De reden stefan@syboned.nl daarvoor is dat er een aantal Duitse koelingsadviseurs regelmatig Syboned aandraagt als oplossing voor vraagstukken

Al meer dan 25 jaar uw partner in geïsoleerde sandwichpanelen en deuren!

Syboned BV | Binnenkamp 3 | 5321 KA | Hedel 073 - 599 1965 | Info@syboned.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

105

 Gekoelde  Gekoelde opslag opslag  Gekoelde opslag  Douaneformaliteiten  Douaneformaliteiten  Douaneformaliteiten  Kwaliteitsbeheersing  Kwaliteitsbeheersing  Kwaliteitsbeheersing  added Value logistics added logistics  Value  Value added logistics (rijpen,omen verpak, labeling) (rijpen,omen labeling) Cold storage verpak, (rijpen,om- en verpak, labeling)  Customs formalities Containertransport  Containertransport  Containertransport  Quality control  Dagelijks groupagetransport  Dagelijks groupagetransport  Value Added logistics  Dagelijks groupagetransport

Perfect gebouwd met polyiscocyanuraat (P.I.R.) of polystyreen isolatiepanelen van topkwaliteit Compleet programma schuifdeuren en hefdeuren

(ripening, repackaging and packaging, labelling)

 Container transport

Gasdichte koelcellen

 Daily groupage shipments

Brandwerende panelen Renovatie en onderhoud Rijp, -koel en -vriescellen Breda 076 - 5720586

ilnctofrnoot@ t(0031) rol.n174 l 174 T 60 (0031) E infoE@cinofooE@lccooon lr.onlc.nlol olTcTon(0031) 63 60174 52 63 60 52 63 52 E info@coolcontrol.nl Honderdland T (0031) 174 52 63Maasdijk 602676 •LSwww.coolcontrol.nl • 2676 90 • www.coolcontrol.nltel: HonderdlandHonderdland 90 •90 2676 LSLS •Maasdijk • Maasdijk www.coolcontrol.nl Honderdland 90 • 2676 LS Maasdijk • www.coolcontrol.nl

www.javeko.nl info@javeko.nl

www.deltafresh.nl • verkoop rode en gele uien • gespecialiseerd in opslag knoflook, gember, zoete aardappelen • drogen van gember

Hogeveenseweg 27A - 2731 LA Benthuizen - tel. 0172-588991 - info@deltafresh.nl

106

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

CO2-adsorber

Wanneer koeltechniek en wetenschap samenkomen Waarom is er voor de bewaring van hardfruit steeds meer absorbercapaciteit nodig? Blue Atmosphere besloot dit eens goed te onderzoeken en ontdekte dat op diverse punten in de reguliere CO2adsorbers voordeel te behalen valt. Vanuit deze kennis en meer dan 30 jaar ervaring heeft het bedrijf een nieuwe, innovatieve serie CO2adsorbers ontwikkeld.

D

e markt voor Controlled Atmosphere Ad heeft meer dan 30 jaar ervaring in (CA) vraagt meer dan ooit om inno- bewaring van AGF-producten en besloot vatieve oplossingen. “We willen hardfruit twee jaar geleden de krachten te bundesteeds langer bewaren met een betere len met partner Blue Ocean Xlererator. kwaliteit. Daarnaast verwacht de huidi- Hiermee is de, voor Blue Atmosphere zo ge markt flexibiliteit. In een cel moeten kenmerkende, combinatie van innovatie afwisselend verschillende soorten fruit met een wetenschappelijke aanpak ontbewaard kunnen worden, zonder ingewik- staan. “Door deze samenwerking konden kelde of kostbare aanpassingen,” aldus Ad we onze machines nog beter redesignen. van de Vooren, oprichter van Blue Atmosp- Een goed voorbeeld is de nieuwe serie here.

CO2-adsorbers. Het viel ons op dat de capa-

VPSA (stikstofmachine)

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

107

Koelen, rijpen en bewaren

citeitsbehoefte in de laatste 15 jaar flink is langdurige bewaring optimaal en worden toegenomen. Waar eerst voor 100 ton Con- verliezen door productschade voorkomen. ference-peren slechts 22 kilogram adsor- Nieuw is ook dat al onze adsorbers zijn dercapaciteit per dag nodig was, blijkt nu uitgerust met een controller om interne 40 kilogram soms nog niet voldoende.” processen te beheren en voor diagnose op afstand. Dit maakt de bediening veel eenMEER CAPACITEIT EN DUURZAAM voudiger. Daarnaast zijn onze controllers Blue Atmosphere onderzocht deze toe- modulair schaalbaar. Het is een innovatief name en vele metingen wezen uit dat de concept waarbij de installatie vele malen gestegen capaciteitsbehoefte niet in het eenvoudiger en dus sneller is dan de oude fruit zat, maar in de machine. “Diverse ver- systemen. Daarnaast is het modulair anderingen in de CO2-adsorbers die op de schaalbaar. Dat betekent voor onze klanmarkt waren, hebben ervoor gezorgd dat ten dat ze makkelijk en voordelig kunnen de machines wel goedkoper werden, maar opschalen bij uitbreiding.” De software ook de capaciteit ging achteruit. Daardoor kan twee verschillende adsorbers op hetzijn steeds grotere machines nodig om zelfde leidingwerk aansturen, waardoor toch de benodigde capaciteit te behalen.”

CO2 continu verlaagd kan worden.

alle continenten en er komen steeds meer mooie aanvragen binnen, zowel uit binnenals buitenland. Ook in Nederland wordt geïnvesteerd in opslag- en bewaringsfaciliteiten, dus we zoeken het echt niet alleen ver weg.”

De interesse in de machines van Blue Atmosphere beperkt zich overigens niet enkel tot opslag- en bewaringsfaciliteiten.

Ook laboratoria in binnen- en buitenland die onderzoek verrichten naar post harvest, productonwikkeling, enzovoorts, weten het bedrijf te vinden. Ad van de Vooren: “We vinden het ontzettend leuk om mee te kunnen werken aan dit soort complexe projecten. Zo komt juist onze combinatie van wetenschap en techniek goed tot zijn recht.”

“Met onze nieuwe serie CO2-adsorbers pak- Niet alleen CO- en O2-waarden worden ken we het helemaal anders aan. Zo hebben gemeten, maar ook vochtverlies. “Bestuwe ervoor gekozen om weer met indirect- ring van vocht toedienen is geïntegreerd IN CONTROL -drive ventilatoren te werken. Deze zijn in onze controller. Een goede vochtbalans “Kwalitatief goede machines tegen een niet alleen krachtiger, maar besparen ook in de koelcel is heel belangrijk. Bij te veel eerlijke prijs, dat is wat wij bieden. Het 20% energie ten opzichte van de goedko- vochtverlies treedt niet alleen gewichts- maakt ons niet uit of het om grote onderpere maar zwakkere direct-aangedreven verlies op, maar een product is ook minder nemers of projecten gaat of juist om kleine variant. Een aantal andere kenmerken zijn goed te bewaren.” ondernemers. Onze machines opereren het geheel gewijzigde gasstroommodel, de standalone en worden eenvoudig extern nieuw ontwikkelde sturingssoftware en UITBREIDEN IN BINNEN- EN bestuurd. Via internet of mobiele verbinde wijze waarop de adsorptie- en rege- BUITENLAND ding kunnen we communiceren met onze neratietijden worden ingesteld.” De Blue Waar Blue Atmosphere in eerste instantie apparatuur van celcontroller tot aan de Atmosphere CO2-adsobers bieden naar begon met het idee voor één nieuwe geïn- stikstofgenerator en CO2-adsorber. Wij eigen zeggen 30 tot 38% meer capaciteit noveerde machine, heeft het bedrijf naast leveren de technologie om het doel van de dan dat bestaande machines deden, met de CO2-adsorbers inmiddels ook twee klant te bereiken, zodat zij in control zijn.” dezelfde hoeveelheid aktieve koolstof. soorten stikstofgenerators, die bijna pure (CH)  stikstof uit de buitenlucht maken. Daarvandevooren@blueatmosphere.nl METEN IS WETEN naast is blanketing een belangrijke dienst Blue Atmosphere heeft de adsorptie niet geworden. Hierbij worden wateropslaggeautomatiseerd op basis van tijd, maar buffers voor het verwarmingssysteem op basis van meting. Dit geeft volgens voor kassen voorzien van een zogenaamde Ad een veel nauwkeuriger resultaat. “Op stikstofdeken om corrosie tegen te gaan. basis van de gemeten CO2-waarden, dankzij een sensor in de adsorber, en software- Naast Nederland en Europa begeeft het -algoritmen worden de opimale adsorptie- bedrijf zich steeds meer op de werelden regeneratietijden continu automatisch wijde markt van CA. “We merken dat er ingesteld. Door de regeling krijgen we min- wereldwijd steeds meer aandacht en inteder grote pieken en dalen in CO2-concen- resse ontstaat voor onze producten. Ons traties. Zo blijft de fruitkwaliteit tijdens agentennetwerk beslaat inmiddels bijna

Wereldwijde leverancier van gecontroleerde atmosfeer Met meer dan 30 jaar ervaring in bewaring van verse producten

De Hofstede 39 4033 BV, Lienden T. +31 344 84 11 32 E. sales@blueatmosphere.nl

108

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

CO2-absorber

N2 generator

Paauw Industrial Refrigeration Solutions is een koeltechnisch ontwerp- en installatiebureau gespecialiseerd in innovatieve en geavanceerde industriële koel- en vriesinstallaties, rijping installaties en voorkoelinstallaties.

Paauw Industrial Refrigeration Solutions B.V. Doortocht 14, 2411 DS | Bodegraven | +31(0)172-748228 info@paauw-refrigeration.com | www.paauw-refrigeration.com

B & L Fruit Logistics is gespecialiseerd in op- en overslag van groente en fruit

Less energy, more cooling

Less energy, more cooling Less energy, more cooling

HVA Koeling BVBA Zuiderring 22a, 3600 Genk (BE) T +32 89 364 192 E info@hvakoeling.be W www.hvakoeling.be

HVA Koeling BVBA HVA Koeling BVBA Zuiderring 22a, Zuiderring 22a, 3600 Genk (BE) 3600 Genk (BE) +32 89 364 192 T +32 89 364T192 E info@hvakoeling.be E info@hvakoeling.be W www.hvakoeling.be W www.hvakoeling.be

T.+31 (0)180 820 880 | E. in@blfl.nl www.blfl.nl KOEL VRIESHUIS REIMERSWAAL

Fieuw Koeltechniek nv Hoge-Barrierestraat 3 8800 Roeselare T+32 51 209 073 E info@fieuw.be W www.fieuw.be

Fieuw nv Koeltechniek nv Fieuw Koeltechniek Hoge-Barrierestraat 3 Hoge-Barrierestraat 3 8800 Roeselare 8800 Roeselare T+32 51 209 073 T+32 51 209 073 E info@fieuw.be E info@fieuw.be W www.fieuw.be W www.fieuw.be

Wij hebben een opslagcapaciteit van 200.000 m2 met afzonderlijke eenheden voor het koelen en vriezen van alle mogelijke voedsel en non-food producten.

Koel Vrieshuis Reimerswaal staat garant voor een ononderbroken koeling.

Nishoek 2 | 4416 PE Kruiningen | postbus 54 | 4416 ZH Kruiningen Tel. +31 (0)113 322322 | e-mail: info@k-v-r.nl | www.k-v-r.nl

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

109

Koelen, rijpen en bewaren

Grote vraag naar flexibel koelen

De vraag naar mobiele koeloplossingen neemt toe. Enerzijds gedreven door het wereldwijde tekort aan koelcontainers, anderzijds vanwege de toenemende behoefte aan flexibiliteit en volledige ontzorging. Wat zijn de grootste voordelen van flexibel koelen?

I

en systemen zijn makkelijk vervoerbaar, snel te installeren en de installaties zijn altijd inclusief service en onderhoud. Een pro-actieve werkvoorbereiding door een klantspecifiek calamiteitenplan kan (dreigende) downtime nog verder verkorten.

n afwachting van een nieuwe batch koel/ lijkheid om een tijdelijke koelinstallatie vriescontainers die binnenkort wordt snel te realiseren,” aldus Coen. “Wanneer EXTRA KOELCAPACITEIT IN DE afgeleverd, doen Rob Feenstra en Coen een koelcel uitvalt is het zaak om snel te SEIZOENSPIEK Goethals van ICS Cooling Energy hun ver- handelen. Binnen een paar uur realiseren Coen merkt dat de behoeften aan flexibilihaal. “We zien in heel Europa meer vraag we een noodoplossing, bijvoorbeeld in de teit en totale ontzorging toenemen. “Waarnaar koelcontainers voor kortstondige vorm van chillers, glycolverdampers en om investeren in nieuwe koelcapaciteit opslag. Koelcontainers zijn schaars en er is eventueel een noodstroomvoorziening in als je misschien maar een paar maanden een tekort aan koelcapaciteit. Een mobiele de vorm van generatoren. Deze noodop- per jaar extra koelruimte nodig hebt? Een koelcontainer is een snelle en makkelijke lossing blijft staan tot de defecte installa- groot deel van onze klantenkring huurt oplossing,” aldus Rob. tie gerepareerd of vervangen is. Meestal onze koelcontainers en systemen in de gaat het om noodkoeling voor de koelcel seizoenspiek, wanneer er niet voldoende ICS Cool Energy biedt oplossingen in tem- zelf, maar het is ook mogelijk om een ande- eigen koelcapaciteit is. Dit omvat de geheperatuurbeheersing. Het bedrijf heeft re beschikbare ruimte te gebruiken. Met le keten, van producenten tot verpakkers diverse vestigingen in Europa. Rob: “We behulp van onze apparaten en systemen en van distributiecentra tot supermarkverkopen en verhuren koelsystemen op zijn we in staat de gewenste temperatuur ten. Denk aan extra koelcapaciteit voor maat, van een enkele koelmachine tot vol- te leveren met een bereik van +90 tot -40 telers en producenten tijdens de oogstpeledige installaties, bijvoorbeeld aan de graden Celsius. De mobiele vries/koelcon- riode, supermarkten die in de drukkere industrie, datacenters en gezondheids- tainers gaan van +40 graden celcius tot Kerstperiode of bij een verbouwing extra zorg. Ook verzorgen we het onderhoud en -40 graden Celsius.” koelcapaciteit nodig hebben.” de service. In de AGF-sector zijn we met name groot in het leveren van extra koel- Helpend bij noodkoeling is het door ICS De duur van de te huren apparaten en capaciteit in de vorm van koelcontainers Cool Energy ontwikkelde calamiteiten- systemen zijn dan ook divers, van enkele en koudwatermachines en in noodoplos- plan. Samen met de klant wordt er vooraf dagen tot soms wel vijf jaar of langer. Coen: singen bij calamiteiten.” al een plan gemaakt, zodat in geval van “Wat de grootste voordelen zijn van flexinood meteen duidelijk is wat er nodig zal bel koelen? De complete ontzorging, ook WAT ALS EEN VAN DE zijn om te blijven draaien. Rob raadt ieder- op gebied van service, onderhoud en alle KOELINSTALLATIES HET OPEENS een aan om al eerder rekening te houden onderdelen is toch wel wat veel bedrijven BEGEEFT? met een eventuele noodoplossing. “Het aanspreekt. Daarnaast is het gunstig dat Rob en Coen laten weten dat de aanvragen verbaast ons dat veel bedrijven dit nog niet de te huren installatie niet op de balans voor noodkoeling toenemen. Ze merken doen. Zo is het bijvoorbeeld handig om bij staat, er hoeven vooraf dus geen grote dat er de laatste jaren minder is geïnves- een nieuwe of bestaande vaste installatie investeringen te worden gedaan. En men teerd in het vervangen van koelinstal- al extra stroomvoorzieningen en waterzij- weet vooraf precies wat ze kwijt zijn aan laties. “Onze service is 24/7 bereikbaar. dige aansluitingsmogelijkheden te voor- onze dienstverlening. Groot voordeel is Als blijkt dat de storing niet direct ver- zien. Dan kan er in geval van nood zoveel ook de flexibiliteit, wat het tevens mogeholpen kan worden, bieden wij de moge- sneller gehandeld worden.” Alle apparaten lijk maakt om de koelcapaciteit op elk

110

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

moment op of af te schalen. Klanten zijn zijn opgeschaald van 500 kilowatt naar bovendien zeker van de nieuwste machi- 2200 kilowatt. Om te voorkomen dat de nes, die energetisch altijd up-to-date zijn producent zonder stroom komt te zitten en tot slot is het een hele moderne dienst- staan er generatoren dubbel opgesteld.” verlening, kijkend naar deeleconomie en verduurzamen.”

Een ander bijzonder project is het afvoeren van restwarmte bij een aantal grote HYBRIDE OPLOSSINGEN IN TREK glastuinbouwbedrijven in Noord-Holland, Waar ICS Cool Energy steeds vaker in die op verzoek van de netbeheerder extra voorziet zijn hybride oplossingen voor stroom leverden met hun WKK’s. “Er is klanten die nog geen keus willen of kun- daardoor tijdelijk te veel restwarmte nen maken voor het aanschaffen van een waarvoor geen bestemming is. De warmte nieuwe koelinstallatie. De mogelijkheid moet daarom afgevoerd worden. We doen is er om eerst een koelinstallatie te huren dit door de warmte te onttrekken uit het en uit te proberen, alvorens een keus voor water met een drykoeler, ofwel ventilato- de uitbreiding van de verhuurvloot voor een vaste installatie te maken. Coen: “Ook ren waar een vloeistof langsloopt. De ont- koel/vriescontainers. Deze units zijn in zijn er klanten die een ’kleinere’ vaste trokken warmte gaat vervolgens de lucht staat om een nauwkeurige en stabiele installatie kopen en daarbij een flexibele in. Het laten draaien van de ventilator kost temperatuur te leveren met een bereik koelinstallatie huren om de piekperiode niet zoveel stroom, waarmee de bedrijven tussen +40 graden en -40 graden Celsius. op te vangen. En zo is er voor elke klant veel geld besparen en ondertussen profi- “Door onze verhuurvloot uit te breiden wel een passende oplossing.” teren van de opbrengst van de stroomle- met de Cold Store-oplossingen, bieden we verantie aan het net.” klanten meer keuzemogelijkheden en voeSinds mei van dit jaar draaien we bijvoorgen we nog meer flexibiliteit toe aan onze beeld een uniek project bij een nieuwe UITBREIDING MET NIEUWE verhuurbenadering,” besluit Rob. (CH)  sapfabriek. Omdat er nog niet voldoende VERHUURVLOOT rob.feenstra@icscoolenergy.com stroomtoevoer was voor het eigen koel- Hoewel het wereldwijde containertekort Coen.Goethals@icscoolenergy.com systeem, hebben wij hier een tijdelijke vooral zeevrachtcontainers betreft, een koelinstallatie gerealiseerd. Er draaien nu ander type koelcontainer, merkt ICS Cool drie installaties en een koelruimte, waar- Energy wel degelijk een toenemende vraag mee we naar gelang de productie toenam naar mobiele koeloplossingen. Vandaar

HEEFT U TIJDELIJK KOELING NODIG OM UW PRODUCTEN OP TE SLAAN? • 10ft/20ft/40ft koel/vries containers voor onmiddelijke verhuur • Combinatie van koelmachine en Low Temp Fan Coils om uw bestaande opslaghal te veranderen in een koel/vries opslag • Koel capaciteiten tot -40 graden (Superfreezer -70 beschikbaar op aanvraag) • Geschikt voor o.a. voedings- en geneesmiddelen

VERKOOP, VERHUUR, SERVICE, INSTALLATIE

• Europa’s jongste en nieuwste vloot van temperatuurregeling apparatuur

Nederland: +31(0)88- 2582580 België +32 (0)800-29110)

PROCESS TEMPERATURE CONTROL SPECIALISTS.

WWW.ICSCOOLENERGY.COM

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

111

Industriële koeloplossingen op uw maat?

Contacteer ons!

Industriestraat 14 8755 Ruiselede

info@koeltechniekroose.be www.koeltechniekroose.be

Wim Roose, Roose Koeltechniek:

“Efficiënte en energiezuinige koeling essentieel voor groenteversnijders” Roose Koeltechniek nam zowel de engineering als de implementatie van de koeltechniek bij de nieuwbouw van DV Fresh voor haar rekening

Onlangs heeft groenteversnijder en producent van kant-en-klare maaltijdsalades DV Fresh uit Pittem geïnvesteerd in de bouw van een nieuwe fabriek. “De activiteit van DV Fresh valt of staat met een efficiënte en energiezuinige koeling,” benadrukt Wim Roose, directeur van Roose Koeltechniek uit Ruiselede dat voorheen al meerdere projecten voor dit voedingsbedrijf realiseerde en zowel de engineering als de implementatie van de koeltechniek bij de nieuwbouw van DV Fresh voor haar rekening nam.

“V

oor DV Fresh is het belangrijk dat hun producten zo vers mogelijk blijven.

Voor groenten is het belangrijk om uitdroging te vermijden. Koeling kan daaraan een bijdrage leveren zowel bij ontvangst van de groenten, het wassen – dat met ijswater gebeurt - en tijdens de opslag van het verpakt product.” Naast een zo vers mogelijk verpakt product, levert dat ook een langere houdbaarheid op. “Als de producten tijdens het productieproces niet goed zijn gekoeld, is de houdbaarheid korter.”

DIGITALE VISUALISATIE Wim legt uit dat voor een efficiënt koelproces het belangrijk is dat de verschillende componenten goed op elkaar en op hun doel zijn afgestemd. “DV Fresh koos voor

ernaar gestreefd om in de digitale visualisatie voor de klant, alle complexe technologische componenten zo eenvoudig en inzichtelijk mogelijk te houden. Hieraan gekoppeld is het systeem tevens voorzien van technische pagina’s waar op basis van data, statistieken en alarmen die het systeem genereert, kan worden meegekeken met de klant en zo nodig actief én in een vroeg stadium ingegrepen kan worden. “Omdat wij de installatie van de klant state-of-the-art maatwerk waarbij alle vanuit ons eigen kantoor kunnen volgen, onderdelen perfect op elkaar zijn afge- kunnen we de installatie optimaal afregestemd.” Zo is er bijvoorbeeld gekozen om len. We kunnen bijsturen waar mogelijk. koelelementen toe te passen die voor vol- Daardoor is de kans dat DV Fresh zonder doende koeling zorgen, terwijl de ventila- koeling valt, zeer klein.” toren zo traag mogelijk draaien. Dit omdat de ‘wind’ die bij het gebruik van een ven- ENERGIE tilator ontstaat, leidt tot uitdroging van de Het besturingssysteem speelt overigens producten. Ook het opvolgen van de tem- ook een rol bij de beheersing van het peraturen in de gekoelde ruimten speelt energiegebruik, dat door de stijgende een grote rol bij het bereiken van een prijzen een steeds belangrijker aspect in efficiënt koelproces. Het is de reden dat de bedrijfsvoering wordt. “In het bestuRoose Koeltechniek dit aspect in software ringssysteem kunnen we temperaturen heeft gevisualiseerd voor de klant. “Het is automatisch laten aanpassen.” Als vooreen bedieningssysteem waarop kan wor- beeld noemt Wim het uitschakelen van den ingelogd. Daar wordt de plattegrond de koeling als de koelcel gereinigd wordt. weergegeven van het bedrijf en de tempe- Of, als de koeling in het weekend is uitgeraturen en indien van toepassing techni- schakeld, de koeling op zondagnacht tijsche en temperatuuralarmen.” Daarbij is dig weer in te schakelen zodat de ruimtes AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

113

Koelen, rijpen en bewaren

Roose koeltechniek noemt een efficiente en energiezuinige koeling essentieel voor groenteversnijders

koud zijn als de productie van start gaat. NATUURLIJKE KOELMIDDELEN Maar ook bijvoorbeeld het benutten van Roose Koeltechniek, dat zich sinds 1983 het nachttarief voor stroom door de vries- specialiseert in industriële koel- en vriesinstallaties ‘s nachts wat dieper te laten installaties, startte het project bij DV Fresh koelen, zodat er overdag zo min mogelijk met een analyse van de volledige koellast koeling nodig is. Verder heeft Roose Koel- van het bedrijf, geeft Wim aan. “Op basis techniek de koelinstallatie voorzien van daarvan hebben we milieuvriendelijke een warmterecuperatie systeem. Daarbij ammoniak/CO2-pompsysteeminstallatie wordt de warmte die wordt gegenereerd ontworpen met een koelvermogen van door het draaien van de machines van 1,2 MW bij een CO2-temperatuur van -5°C.” de koelinstallatie, opgeslagen als warm Beide middelen werden gekozen vanwege water. “Er staat een buffertank van 16.000 de lage milieubelasting en de koeltechliter warm water. Het warme water is nicus laat weten dat CO2 een niet toxisch maximaal 60°C en wordt gebruikt voor middel is, waardoor het geldt als een veilionder andere de sladroger en om de socia- ger alternatief. “De keuze voor twee koelle ruimtes te verwarmen.” middelen zorgt voor een combinatie van

bedrijfszekerheid, duurzaamheid, veiligheid en flexibiliteit.” Roose Koeltechniek voorzag het gebouw van DV Fresh van 22 verdampers met in totaal 70 ventilatoren en bouwde ook een CO2 DX vriesinstallatie. 

Het thema volgende maand :

Machines

Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl 114

AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

wim@koeltechniekroose.be

Dé renovatiespecialist voor de voedselproducerende industrie

info@jackit.nl +31 (0)6 519 649 44



Vervanging van verschimmelde kitnaden



Interne verbouwingen met isolatiepanelen 

Schade herstel isolatiepanelen

Hagenweg 27, 7361 BN Beekbergen

Gecondi oneerde opslag en logis ek

“Wij vergeten nooit dat het om uw producten gaat.“ ETTEN-LEUR WWW.VRIESVEEM.NL BREDA WWW.NEMIJTEK.NL WWW.VRIESVEEMLOGISTICS.NL

TOTAALCONCEPT IN KOUDETECHNIEK

KOEL- EN VRIESCELLEN | KLIMAAT- EN BEWAARCELLEN ZAADDROGERS | DUURZAME KOELSYSTEMEN

AARTSDIJKWEG 69 | 2676 LE MAASDIJK TEL. 0174-510045 | WWW.WEHAKO.NL | INFO@WEHAKO.NL AGF Primeur 10 • Koelen, rijpen en bewaren 2021

115

Dick Pijpers

Veldsla (Valeriana locusta syn. Valerianella locusta) Valerianaceae

D

e kleine valeriaanfamilie (Valerianaceae) telt ongeveer 400 soorten, waarvan de meeste te vinden zijn in de gematigde gebieden van het noordelijk halfrond. Het bekendst is zonder twijfel het geslacht Valeriana. Hiertoe behoort immers de gewone valeriaan (V. officinalis), een sterk geurende, overblijvende plant met een verdikte wortelstok. Uit de gedroogde wortels van deze plant worden etherische oliën gewonnen voor de bereiding van farmaceutische preparaten zoals valeriaandruppels.

Tot het geslacht valeriaan behoren enige soorten die als groenten worden gegeten, onder andere de gewone veldsla en de Italiaanse veldsla (V. eriocarpa). Sommige botanici beschouwen de verschillende veldslasoorten als een afzonderlijk geslacht en noemen dit Valerianella.

Veldsla stamt uit Europa. In het wild komen de verschillende soorten voor tussen 60° noorderbreedte en een zuidgrens die van de Canarische Eilanden via Noord-Afrika tot de Kaukasus loopt. In 1386 is het de dichter John Gower die de Valeriana officinalis noemt in zijn gedichten als een rustgevende plant. En in 1750 is het de Engelsman Phillip Miller die in zijn Gardeners Dictionary de veldsla noemt als een onkruid dat ook gegeten kan worden.

Inmiddels zijn we vele rasverbeteringen verder. Het is ca. 1850 als de professionele teelt in Nederland, België en Duitsland z’n intrede doet.

NL: Veldsla – Ezelsoren – Broeivet EN: Corn salad – Lamb’s lettuce FR: Mâche – Doucette DE: Feldsalat – Ackersalat – Rapunzel ES: Canónigo – dulceta – alfaces -lechuga de campo IT: Valeriana insalata – Olitoria – lattughella - Acai

116

AGF Primeur 10 • 2021

Veldsla (Valeriana locusta, syn. Valerianelia locusta) behoort niet tot de familie van de kropsla (Lactuca). In Nederland en België is deze wilde vorm nog te vinden o.a. langs de grote rivieren en aan de kust.

Deze wilde veldsla is ook gewoon eetbaar.

Bij het wildplukken wel opletten, er zijn meer plantjes die op veldsla lijken.

Veldsla is een kruidachtige bladgroente, die voornamelijk in het winterhalfjaar wordt geteeld en aangeboden. Afhankelijk van de teeltwijze onderscheidt men het fijne, tere ‘broeivet’ en de grovere ‘ezelsoren’, flinke gladrozetten met stevig, langwerpig en meestal grijsgroen blad.

Vroeger was veldsla in de wintermaanden de vervanger van kropsla.

Veldsla wordt ook wel ‘broeivet’ genoemd.

Deze naam stamt nog uit de tijd dat tuinders in broeibakken teelden. De jonge plantjes worden met wortel geoogst en los in bakjes aangevoerd; dit gewas is zeer teer.

Veldsla wordt ook aangevoerd onder de naam ‘ezelsoren’, dit gewas is sterker. De veldsla is dan in de vollegrond uitgegroeid tot flinke rozetten met langwerpige spatelvormige bladeren; het blad van ezelsoren is meestal groen/grijs. Inmiddels is er ook teelt op water.

Ondanks zijn tere verschijning is veldsla een uiterst winterharde plant die vooral wordt gewaardeerd als voedzame winterrauwkost. Het mooie hardgroene langwerpige of ronde blad smaakt wat nootachtig.

De aanvoer is jaarrond te noemen met een piek tussen november en mei. Naast Nederland zijn de belangrijke teeltlanden België, Italië, Duitsland en Frankrijk.

Gebruikstips: Rauw verwerken in salades, rauwkostschotels en stamppotten of toe-

passen in soep - Veldsla in combinatie met andere groenten als rauwe lof, radicchio of eikenbladsla - Veldsla als broodbeleg met kaas of vleeswaren - Veldsla in combinatie met noten, fruit en een dressing van notenolie met citroensap - Lauwe salade: veldsla met uitgebakken spekjes en gebakken oesterzwammen met lauwe dressing - Veldsla als garnering van voorgerechten of vleesgerechten.

Voedingswaarde per 100 gram product: Energie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 kj (24 kcal) Koolhydraten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3,0 g Eiwit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,0 g Vitamine A Caroteen . . . . . . . . . . . . . 1,50 mg Vitamine C. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40,0 mg Vitamine B1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,07 mg Vitamine B2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,07 mg Calcium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25,0 mg IJzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 mg

Opslag en bewaring: Veldsla is bij 0°C tot 1°C 3 tot 5 dagen te bewaren met een RV van 95%. Verpakken in geperforeerde polyzakken of open kisten afdekken tegen uitdrogen. Ongekoeld en onverpakt kan het ongeveer 1 dag worden bewaard.

Rassen Grote Noordhollandse: Platte rozetten met langwerpig, grijsgroen blad, ongeveer 11 cm lang en 2,5 tot 3 cm breed.

Volhart: Rozetten met opstaand, donkergroen en glanzend blad.

Verte de Cambrai: Rozetten met grote, groene, ingesneden bladeren; goed winterhard.

Italiaanse veldsla of Régence: Een ras met lange, gladde smalle en geelgroene blad.

Verder nog o.a.: Pulsar RZ - Vit – Elan – Accent en Topaze.  © Dick pijpers www.allesovergroentenenfruit.nl

Inventaris

Henk Bekkers, Veiling Zaltbommel:

“Veilingklok is nog steeds belangrijk bij de prijsvorming” In de handel is de afgelopen jaren veel veranderd, met 1995 als een markeerpunt van de grote omwenteling van het veilingwezen naar afzetcoöperaties. Eén ding is eigenlijk niet veranderd, ziet Henk Bekkers, hoofd kwaliteit en soms ook veilingmeester bij Veiling Zaltbommel: De veilingklok is nog steeds de graadmeter.

H

enk werkt al bijna 40 jaar bij Veiling en een eerlijker prijs. Is er veel vraag of Zaltbommel. Een baan als keurmees- weinig, de klok reageert er meteen op.” ter zag hij na zijn opleiding aan de Middelbare Tuinbouwschool wel zitten en dat bleek een goede keus. Na een specialisatie als keurmeester kon hij aan de slag bij Veiling Zaltbommel. Daar werkt hij nu ruim 38 jaar en heeft nog een aantal jaar te gaan tot aan zijn pensioen.

“Tegenwoordig gaan mensen job hoppen, maar dat was in mijn tijd toch anders. Je zocht naar vastigheid en stabiliteit. Ik heb het altijd goed naar mijn zin gehad in het werk en op de veiling. En simpel gezegd… eigenlijk kan ik niets anders,” grapt Henk. Maar dat is niet helemaal waar. Het werk draait tegenwoordig veel meer om keuren alleen. Henk adviseert tuinders over het afleverkaar maken van het product en is af en toe veilingmeester.

Henk begon op de afdeling hardfruit en groeide door tot hoofdkeurmeester en heeft enige tijd geleden weer een stapje teruggedaan. “Tegenwoordig werk ik 4 dagen in de week en ben geen hoofdkeurmeester meer, maar keurmeester en vervang de hoofdkeurmeester bij diens afwezigheid.” Naast wijzigende verantwoordelijkheden is er heel wat veranderd in de afgelopen jaren. Was het vroeger vooral papierwerk, nu gaat alles digitaal. Ook de manier van afzetten is veranderd, want ook op Veiling Zaltbommel wordt een groot deel via bemiddeling verkocht. “Maar de veilingklok is nog steeds belangrijk bij de prijsvorming.

Tegenwoordig is de insteek om de klok weer belangrijker te maken, door meer producten via de klok te verkopen. Het geeft een duidelijker beeld van de markt

Als keurmeester bevind je je tussen twee vuren, de tuinder en de klant. “Wanneer je met de juiste argumenten en goed beslagen ten ijs komt, dan komen we er altijd uit. Mensen overtuigen van je gelijk is ook weleens leuk.” Er is ook een duidelijke professionaliseringslag geweest. “Vroeger was een tuinder meer een eenling die vond dat zijn product altijd goed was. Tegenwoordig is een tuinder meer een ondernemer die weet wat de eisen zijn en die ook meedenkt in oplossingen.” De plek van

handeling is ook gewijzigd. Vonden alle activiteiten op de veiling plaats, nu wordt veel rechtstreeks bij tuinders verladen.

“Dat betekent dat ik voor keuringen vaak onderweg ben naar tuinders en kopers.

Dat directe contact is een meerwaarde doordat je zowel de tuinders als klanten beter kent. Maar ook het werk aan de veilingklok blijft leuk en belangrijk.”

Veiling Zaltbommel is als veiling altijd relevant gebleven. “Toen The Greenery werd opgericht vonden onze leden dat geen goed plan. Ze besloten zelfstandig te blijven en dat betekent dat je de handen uit de mouwen moet steken en alles zelf moet organiseren. Het is niet altijd even, makkelijk maar het lukt nog steeds. We krijgen zelfs weer wat meer telers en meer omzet. Een goed teken dat we op de goede weg bezig zijn en daar ben ik wel trots op.”

Het is dan ook een hechte ploeg waar Henk deel van uitmaakt. Een dienstverband van 40 of 50 jaar is geen uitzondering. “De mensen die hier werken hebben het goed naar hun zin. Maar onlangs zijn er ook wat jonge mensen aangenomen, dus de gemiddelde leeftijd gaat langzaamaan omlaag. Veiling Zaltbommel is een hele platte organisatie waar je gemakkelijk bij de directie binnen kunt stappen en in gesprek kunt. Dat vind ik wel een groot pluspunt. Ik kom vaak genoeg bij bedrijven waar je pas na allerlei formaliteiten iemand te spreken kan krijgen.”

Ook de waardering die Henk krijgt voor zijn vak, houdt het werk leuk. “Ik word hetzij door tuinders, hetzij door kopers, hetzij door collega’s gevraagd voor advies. Daardoor krijg je toch het gevoel dat je iemand bent wiens mening gerespecteerd wordt en dat je gewaardeerd wordt.” (ML)  ha.bekkers@gmail.com

AGF Primeur 10 • 2021

117

Apps en Gadgets

Borduurwerk is weer helemaal hip. Steekje voor steekje zien hoe er langzaam een kunstwerkje ontstaat uit een simpele kruissteek en verschillende kleurtjes. De werken van de Japanse kunstenaar Konekono Kitsune van groenten maken deze extra bijzonder. https://www.instagram.com/ konekono_kitsune/

Plan je weekendavontuur

AGF-bloemetjes bakken

Frisse lucht, prachtige planten, fotogenieke uitzichten – rondlopen in de natuur doet wonderen voor je gezondheid en welzijn. Dat betekent niet dat je naar verre oorden moet reizen; je kunt ook gewoon plekken bij jou in de buurt verkennen. Wikiloc helpt je bij het vinden van de beste routes. Iedereen moet kunnen genieten van de natuur. Daarom zijn de routes op Wikiloc aangepast op verschilende soorten gebruikers, inclusief beginners, senioren en gehandicapten. Bovenop de standaardcatalogus zijn er meer dan 2000 opties beschikbaar voor mensen die beperkt mobiel zijn, een visuele handicap hebben, en voor gebruikers van een handbike of Joëlette.

Heel Holland Bakt tegenwoordig. Wil je een gezondere versie, koop dan extra stevige uitsteekvormpjes die geschikt zijn voor groenten en bak je de sterren, hartjes, bloempjes en konijntjes van de hemel zonder deeg maar met AGF.

Uw pallets verkopen? >> Bezoek: www.palletcentrale.nl/opkoop >> Bel ons: 0168 357 010

118

AGF Primeur 10 • 2021

Het thema volgende maand :

Spaanse Product Reserveer nu uw advertentie: Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32 - andries@agfprimeur.nl

Versnel met Asana Deadline gemist? Met de Asana app kun je op schema blijven. Beter plannen, iedereen op één lijn houden, sneller produceren… Asana belooft teams optimaal te ondersteunen bij projecten met functies om deze van begin tot eind te plannen. “Verhoog je efficiëntie met wel 45 procent”, beloven de ontwikkelaars. Basic is de gratis versie waarbij je toegang hebt tot een grote hoeveelheid features, zoals ongelimiteerde tasks, projecten, berichten en opslag. Je kunt daarnaast samenwerken met maximaal 15 teamgenoten en je hebt ook toegang tot de mobiele apps. De premium versie is betaald en nog uitgebreider.

Spanning in de bandjes Check jij maandelijks de bandenspanning? Een autoband is in feite net een ballon, als je deze een week laat liggen dan zal de ballon steeds kleiner worden. Ook banden verliezen continu (wel minder snel dan een ballon) een klein beetje lucht. Wil je precies weten hoe je banden ervoor staan, gebruik dan de ZUS Smart Tyre Safety Monitor. Hiermee kun je per band de bandenspanning zien en zelfs de historie volgen om specifieke problemen te ontdekken. Het systeem kost 120 dollar, maar met de hoge benzineprijzen misschien wel de moeite waard, want de juiste bandenspanning bespaart brandstof.

Accu op reis Een van de grootste uitdagingen voor fabrikanten van elektrische auto’s is het bereik van de accu. Hoewel er op dit vlak wel vooruitgang wordt geboekt, is het vooral voor lange afstanden nog altijd zo dat je met een volle tank benzine verder komt én dat het bijladen van een accu meer rompslomp meebrengt. De Franse start-up EP Tender heeft een relatief simpele oplossing bedacht om het bereik van elektrische auto’s te vergroten: een accu-aanhanger. Ofwel een mobiele accu die je als mini-aanhangwagentje aan je elektrische auto kunt koppelen.

MijnTuin MijnTuin is een plantenencyclopedie en dus een must voor op de smartphone van iedere plantenliefhebber. De app biedt een chronologisch overzicht van populaire plantensoorten, en de planten die je hebt, kun je opslaan. Bij elke plant staan één of meer foto’s en uitgebreide informatie zoals de groeihoogte, plantenfamilie en verzorgingsvoorschriften. Via het tabblad Taken kun je zien wanneer en welke verzorging jouw plant nodig heeft en geeft het ook een overzicht van alle MijnTuin tuiniers.

Weetje: Bloemkool Bloemkool wordt tegenwoordig op allerlei manieren verwerkt en gegeten. Chefs weten er wel raad mee, bloemkoolsteak, heel uit de oven of helemaal fijngeraspt als ‛rijst’ of ‛couscous’. Wil je echt alles uit de bloemkool halen en niets verspillen, dan is het leuk te weten dat

ook de bloemkoolbladeren gegeten kunnen worden. De stevige nerf kan je bijvoorbeeld door roerbakschotels doen.

De bladeren doen het ook goed in een stamppot. De smaak is vergelijkbaar met de roosjes, wellicht iets pittiger en krachtiger.

AGF Primeur 10 • 2021

119

25 jaar geleden

... oktober 1996 (Primeur • negende jaargang)

Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout

Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGF-Primeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Thijmen Tiersma, Jobke den Hertog, Liesbeth Stikkelman, Colinda van Hemert, Maarten Post, Auréli Pintat

Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.

Illustrator: Sandor Paulus

Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Advertenties & abonnementen: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte

120

Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum

AGF Primeur 10 • 2021

Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.

Storage, checking and handling of climatecontrolled fruit

With us your fruit is in good hands. From arrival at the port to collection from our storage; we offer your product the best possible treatment.

In our storage locations in Vlissingen and Kruiningen, the products are subjected to a quality check, after which they are stored and kept at the desired temperature until you want to transport the products further.

Kruiningen Cold Store

Vlissingen Fruit Terminal

+ 31 113 322 352 - Kruiningen | + 31 113 322 311 - Vlissingen | info@zzcoldstore.nl

www.zzcoldstores.com