Onafhankelijk vakblad voor de agf-handel
november 2020 34ste jaargang
11
In dit nummer :
Spaans product - Machines
Bewerkte aardappelen
PURE INNOVATIE TOMRA 5S ADVANCED Kunnen amateurs de dwarsbanden van uw machine sneller demonteren dan uw monteurs?
Nieuw ontwerp - geen gereedschap nodig! Zo wordt het sneller en eenvoudiger om een machine te onderhouden en te reinigen.
Bekijk de uitdaging op www.compacsort.com/TOMRA5s www.compacsort.com
ISPM-15 gecertificeerd
Vestigingen in: Helmond Moerdijk Noord-Holland Rotterdam Sas van Gent
Telefoon : 0800-PALLETS Internet : www.palletcentrale.nl E-mail : info@palletcentrale.nl
De nieuwe:
Van der Giessen Aardappel diameter sorteerder
Installatie leverbaar voor verschillende capaciteiten tot 65 t/hr. voor een grote range diameter sortering van geschilde en ongeschilde aardappels. Door middel van verstellen en aandrijven van de rollen aan de in- en uitvoerzijde van de machine en positionering van onderliggende kleppen.
voor Service & Kwaliteit +31 (0)183509250
info@giessenbv.nl
www.giessenbv.nl
6
“Dankzij partnershipmodel realiseren
Visie
we met bepaalde AGF-producten 10% omzetgroei in schap” Ben de Groot, De Groot Fresh Group
32
32 Een vooruitblik op het Spaans seizoen
122
33 “Het zijn nu vooral de kaki’s die het goed doen” Pieter de Ruiter 34 “Weinig dik fruit aanwezig maar de prijs bepaalt nu het product” Ronnie Moorman 35 “De nabijheid van mango’s en avocado’s speelt de Spaanse productie in de kaart” Juan Antonio Reyes 36 “Voor bloemkolen verwachten we dit jaar enigszins overlap” John Gijbels
Special: Machines
Thema: Spaans product
32 “Minder kaki’s dan vorig jaar, dat kan wel eens voor tekorten zorgen in de tweede helft van het seizoen” Floris-Jan van Os
38 Vraagtekens en flexibiliteit op Spaanse kasgroentenmarkt 42 Corona-effect nauwelijks merkbaar bij start Spaans citrusseizoen 44 “Wegblijven van toerisme had impact op onze import dit jaar” Gerard Mostert 46 “Dit jaar verwachten we 25% meer Spaans citrus dan vorig seizoen” Alexander Van Orshaegen 48 Ultradunne verpakking maakt citrus langer houdbaar 49 Spaanse citrusoogst geraamd op 6,93 mln ton
Q U O T E S “De teler waar wij al jarenlang zaken mee doen, is heel gelukkig met deze actie.”
Directeur Marcel Huizing van Dirk van den Broek snapte de ophef onder fruittelers over de promotie niet zo.
“Je moet koppig zijn”
Gerard en Bart Kroef van Peka Kroef werden door Quote gevraagd naar de eigenschap van een succesvol ondernemer
“Ongetwijfeld zullen er meer kapers op de kust komen, maar deze voorsprong hebben we te pakken!”
Roel Surminski van Weyers over de teelt van papaja’s in de Limburgse kassen
122 Een dekselse machine Jaap Jansen senior, Jaap Jansen junior 124 “Sorteerders leveren al veel data, nu hebben we dat ook inzichtelijk gemaakt” Jeffry Steemans 129 “Met deze paprika-ontkernmachine richten we ons op het hogere middensegment” Menno Jongsma 134 Omgekeerd sorteren, volautomatische snackbars, dubbelcheckers en nog veel meer 134 Nieuwste generatie trilgoten voor de verwerkende industrie 134 Volautomatische snackbar 135 “Omgekeerd sorteren? Dat is de concurrentie corrigeren” Antoine van Kasteren 136 Een laatste check door Sherlock 138 “30 stoomschillers verkocht in 30 maanden tijd” Ton Hendrickx
34ste jaargang • november 2020
Inhoudsopgave 4
Hollandse food- en agrisector hot bij investeerders Ruud van der Vliet
11 Sungold kiwi’s hebben meer effect op vitaliteit en gemoedstoestand dan voedingssupplement Redmar Wolf 12 “Als groenten en fruit goedkoper zouden zijn, is dat beter voor ons land” Frank Ocampo
57 Europa heeft 5 procent minder uien terwijl elders ook tekorten zijn 61 “Standaardisatie kartonnen AGF-dozen voor nog meer stevigheid op het pallet” Peter van Ostaijen 62 Paarse papaja op Twitter 63 Wordt paddenstoelenleer de nieuwe modetrend? 65 Exportseizoenen Middellandse Zee landen overlappen vaak die van de EU
14 “Met China aan de Braziliaanse markt kan prijsvorming meloenen in Europa constanter worden” Frank Bennemeer
73 Onderzoekers ontwikkelen manier om capsaïcinegehalte chilipepers te meten
16 “De AGF is voor ons een belangrijke sector voor het opkopen van pallets”
76 Citruswasstraat wist nagenoeg alle sporen uit
18 Prijsmonitoring AGF houdt retailers scherp
82 Blauwe bessen de sleutel voor behandeling chronische darmontstekingen?
19 Op zoek naar wilde bananenrassen in Papoea-Nieuw-Guinea 20 Corona ervaringen AGF’ers in het buitenland Fred van Tol, Piet Jansen, Arjazon Seeds, Joop Vegter, Rein Burger, John Hesselmans Ray van Vilsteren, Sandra Somford 30 Overleven tijdens de tweede horeca lockdown 50 Marktontwikkeling leidend bij groei biologische landbouw 51 Milieuvriendelijke drone van ananasblad 52 Stoofpeer ondervindt zowel voor- als nadeel van coronavirus 52 Japanse creatie: Prachtige taarten verstopt in fruit
74 Legendarische zijderoute zou weleens kunnen leiden naar betere appelen
82 Bananen voor zesde jaar op rij het meest populaire tussendoortje voor Ierse baby’s en peuters 84 De Fruiterie moderniseert in assortiment maar zal altijd een ouderwetse buurtwinkel in AGF blijven 88 “Wat vooral mist, is basiskennis” Pieter Jan Robbemont 96 Onzekere tijden voor de aardappelsector 100 “Frietverwerkers op 80 procent van capaciteit maar niveau 2019 nog lang niet in zicht” Hylke Brunt 107 Aardappelverwerkers innoveren ondanks uitdagende tijden
56 “Zwarte vijg is aan een opmars bezig in Zuid-Amerika” Edwin Janssen
Vaste rubrieken 29 Hobby van Erik Kieftenburg
140 Dick Pijpers: Haverwortel
53 AGF-ster: Genesis Emers
141 Inventaris: Ronald Borst
81 Hoe is het met: Cees den Hollander
142 Apps en Gadgets
83 Rob Baan: Een tuinder is geen boer, maar samen zijn ze wel sterker
144 25 jaar terug
PietPraat Geen Interpom in Kortrijk dit jaar, maar toch laten we in onze special bewerkte aardappelen de leveranciers en toeleveranciers goed voor het voetlicht komen. Ondanks de moeizame frietafzet als gevolg van de horeca-lockdown blijven de aardappelverwerkers innoveren. De uitdagende tijden vormde ook de aanleiding om zeven Hollandse AGF’ers uit alle hoeken van de wereld te vragen naar hun ervaringen met het Corona-virus. Ook De Groot International maakte een turbulent jaar door. Toch stevent het AGFbedrijf uit Hedel af op een omzetgroei van 30%. Ben en Maik de Groot leggen in dit interview hun ideale ketenmodel uit. Spanje is nog altijd de groentetuin van Europa en daarom ook dit nummer weer een hoop Spaanse leveranciers en Hollandse en Belgische importeurs die hun licht laten schijnen over het seizoen. Ruud van der Vliet vertelt waarom de Hollandse agri- en foodsector zo hot is bij investeerders, Erik Kieftenburg vertelt over zijn hobby: shorttracktrainer en Randy Dijksman legt uit hoe hij zijn baan in de fruithandel met de autohandel combineert. Pieter Boekhout
87 Nevenactivteit: Randy Dijksman 92 Geswitcht: Max Verheijen 93 Juglen Zwaan: Korting op groenten en fruit in België?
AGF Primeur 11 • 2020
3
F i nCai tnrcui se e l
Ruud van der Vliet: “Beursgang interessante optie mits goed voorbereid”
Hollandse food- en agrisector hot bij investeerders Avocadospelers Mission Produce en Organto kondigen onlangs een beursgang aan. Tuinbouwtoeleveranciers Codema, PB Tec, Boal, Van der Hoeven, Certhon, Stolze, Prins Group en tomatenteler Agro Care zijn inmiddels geheel of gedeeltelijk eigendom van investeringsmaatschappijen, net als de food&agri terreinen ABC Westland en Fresh Park Venlo. Ook toeleverancier van de champignonsector CNC kreeg onlangs een andere eigenaar. “Onze food- en agrisector is hot bij investeerders”, constateert Ruud van der Vliet, die een paar jaar geleden afscheid nam bij Rabobank en zelfstandig ondernemer werd met een focus op de Food & Agri- en de vastgoedsector. “Private equity-achtige partijen zien dat ze in Nederland moeten zijn voor duurzame land- en tuinbouw.”
“H
et gaat nu heel hard met de interesse. Buitenlandse partijen zien in de media de melkrobots van Lely en de duurzame mogelijkheden van de Nederlandse (glas)tuinbouwketen en zien daarin grote kansen om te groeien. Onze kennis van de (glas)tuinbouw, maar ook van de melkveehouderij is echt relevant. Er zijn heel veel fondsen in food&agri wereldwijd gesticht met het stipje op de horizon dat er in 2050 ruim 9 miljard mensen gevoed moeten worden. Daarvoor is wereldwijd heel erg veel geld opgehaald en dat moet rollen. De kunst is echter om dit met fondsmanagement op de juiste wijze effectief te investeren”, vertelt Ruud, die zelf ook door private equity-partijen wordt benaderd om te zoeken naar Nederlandse overnamekandidaten.
GROTERE, INTEGRALE OPLOSSING “Een beperkende factor is dat bijvoorbeeld de Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers aan de kleine kant zijn. De grootste Nederlandse kassenbouwer heeft een omzet van 200 miljoen euro. Dan ben je weliswaar in absolute termen een groot bedrijf, maar in het grote krachtenspel een kleine speler. Het is dan ook een hele logische tendens dat toeleveranciers elkaar opzoeken, zoals je bijvoorbeeld ziet met Dutch Greenhouse Delta en op andere wijze bij de investe4
AGF Primeur 11 • 2020
ringsgroep Atrium Agri waar Havecon, VB Group, PB tec, BOM Group en VEK de koppen bij elkaar hebben gestoken. Wereldwijd zijn investeerders namelijk op zoek naar een duurzame, integrale oplossingen. Vandaar dat ze agronomisten meesturen, zodat ze vanaf dag één productiegarantie hebben.”
“Tegelijkertijd zie je dat veel investeerders met ongelofelijke bedragen zijn ingestapt in projecten rond medicinale cannabis en indoor/vertical farming en nu toch een beetje van een koude kermis thuiskomen omdat de verwachtingen niet altijd uitkomen. Toch verwacht ik dat ook deze markt zich zal uitkristalliseren en deze projecten een vlucht gaan nemen. Wil je echt gepland gaan produceren vlakbij de stad, op de meest duurzame manier en volgens de maximale voedselveiligheid, dan kom je toch al snel bij deze projecten uit. Je hebt namelijk nauwelijks voedselverspilling meer. In onze klimaatzones zullen ze geen hightech kassen vervangen, maar in de grote wereldsteden wordt daglichtloos telen door middel van Vertical Farming zeker een alternatief.” Of de interesse van investeerders ook voor de AGF-handelsbedrijven geldt? “Zeker wel, want de retail is op zoek naar betrouwbare
leveranciers. Anderzijds zit de groothandel wel in de hoek waar de marges krapper worden. Je zult dus waarde moeten toevoegen. Dit kan door heel groot te worden door te bundelen of door je helemaal te specialiseren, maar ook dan zul je nog van een redelijke omvang moeten zijn, wil je een rol van betekenis blijven spelen”, zegt Ruud. “In de sierteelt is de clustering van de handel heel erg snel gegaan. Dutch Flower Group, FM (FleuraMetz) Group en Waterdrinker bepalen wat er naar het retailkanaal gaat en voor FloraHolland blijven de restpartijen over. Ik verwacht dat dit in de groentehandel ook zal gebeuren. Bij The Greenery en ZON zitten niet de grootste telers.. Daarbij is de veelzijdigheid in leveranciers en klanten ook een belangrijke graadmeter voor investeerders. Als je zoals Bakker Barendrecht alleen Albert Heijn belevert, dan heb je bijvoorbeeld een andere waarde dan een bedrijf met een grote variëteit aan klanten.” SCHAALGROOTTE VEREIST Schaalgrootte is wel een voorwaarde, wil je de power hebben om wat te betekenen tegenover andere ketenpartners of dat nou een retailer of een overheid is. Dan is het verstandig om een onderscheidende positie te hebben met een bepaalde omvang. Je moet namelijk wel de mogelijkheden hebben om te kunnen financieren en je hebt
het nodig om risico’s te beheersen. Dat geldt zowel in de hele keten van veredeling tot productie, handel, techniek, maar ook in de verpakking en de logistieke handling tot het schap van de supermarkt. Juist ook in die logistiek zijn we als Nederland ontzettend goed. Als je die keten kunt waarborgen, kun je clusters of consortia maken, waardoor je extra groei kunt realiseren.”
Ruud verwacht niet dat op zich zelf staande familiebedrijven in de veredeling, zoals Rijk Zwaan, Enza Zaden en Beekenkamp, in andere handen zullen vallen. “Deze bedrijven zijn eraan verknocht dat het familiebedrijven zijn. Zij hebben nadrukkelijk gekozen die cultuur te bewaken en zien daar de meerwaarde van in. Dat is voor hen belangrijker dan om te cashen en een dikke bankrekening te hebben.”
BEURSGANG Volgens de financiële consultant is beursgang vaak pas in tweede instantie aan de orde. “Investeerders hebben bij een overname een strategie voor de komende vijf tot tien jaar. Daarna moet de exit plaatsvinden. Een scenario van private Equity-bedrijven is de beursgang. Die kan namelijk leiden tot de hoogste opbrengst en biedt de investeerders de mogelijkheid om in één keer uit te stappen. Maar dat kan alleen als een bedrijf goed draait. Gezien de bedrijven die de afgelopen jaren in tuinbouwpartijen zijn gestapt, mogen we wel verwachten dat er binnen nu en een aantal jaar een aantal partijen warm lopen voor beursgang. Als een bedrijf als bloemenveredelaar Dümmen Orange beter had gedraaid, had ik al eerder een beursgang verwacht”, zegt Ruud. Met Mission Produce en Organto kondigden onlangs twee partijen een IPO, oftewel Initial Public Offering, aan als beursintroductie van een onderneming. Dat betekent dat de ondernemingen hun aandelen te koop aanbieden via de beurs, waarmee ze vers kapitaal hopen aan te trekken. “Mission Produce haalde recent bij een beursgang in de USA ongeveer $160 miljoen op en Organto Breda wil na een Canadese beursnotering nu ook in Duitsland naar de beurs. De Canadese holding Organto Inc. heeft in 2019 een omzet van Ca $ 3,7 mln en een
winst van Ca $ 220.000 gerealiseerd. Mission Produce rapporteerde over hetzelfde jaar een omzet van bijna US $ 900 mln en een winst US$ 72 mln. Mission is dus een enorm concern en Organto is piepklein. De omvang is blijkbaar geen belemmering”, constateert Ruud.
GOEDE PERFORMANCE Beursgang kan voor Nederlandse food&agri-bedrijven volgens Ruud zeker interessant zijn – hetzij direct of als tussenvorm via investeringsmaatschappijen, private equity of spacs -mits goed voorbereid. “Van belang is om een bepaald track record te hebben en verwachtingen na te komen. Je moet een goede performance hebben, mooie groeicijfers laten zien, een duidelijke strategie hebben en een goede portfolio kunnen overleggen. Bovendien is een professioneel managementteam erg belangrijk. Partijen willen niet investeren in een bedrijf dat afhankelijk is van één of twee mensen.” Als beursgenoteerd bedrijf ben je verplicht je hele huishouden bloot te geven. “Voor veel familiebedrijven is dat een grote stap”, erkent Ruud. “Anderzijds moet je dat ook niet overschatten. Als je een beetje bedreven bent, kun je van elk bedrijf de uitgebreide jaarcijfers en strategie boven water halen. Ook de patentaanvragen zijn openbaar, waardoor je van veel bedrijven ook de denkrichting kunt vinden. Hoe flexibel een bedrijf blijft, staat los van een beursgang en ligt er vooral aan hoe een bedrijf is georganiseerd. Beursgenoteerde bedrijven kunnen net zo flexibel acteren als niet-beursgenoteerde bedrijven. Wanneer je het strategisch plan achtereenvolgens met de Raad van Commissarissen en met de aandeelhouders hebt afgestemd, dan heb je ook een vrijbrief om binnen dat kader te opereren.”
EEN BANK OP DE ACHTERBANK, EEN INVESTEERDER AAN HET STUUR Een vergelijking tussen investeerders met de traditionele banken, is volgens Ruud niet helemaal terecht. “De banken – en dat zijn in de Nederlandse food&agrisector nog altijd Rabobank, ABN Amro en ING - zijn nadrukkelijk nodig om reguliere kredietfaciliteiten te verstrekken, werkkapitaal te verschaffen en acquisitie te doen. Wanneer je als bedrijf echt een groei wilt doormaken en meters wilt maken, dan is dat voor een bank vaak al een stap te ver. Een bank zit op de achterbank en kijkt na afloop mee, terwijl een investeerder participeert in de Raad van Commissarissen en in de directie en daarmee meebeslist over de dagdagelijkse operatie. Zij zitten dus veel meer aan het stuur en zijn in staat om tijdig bij te sturen. Maar die vergelijking kun je ook eigenlijk niet maken, de tarieven zijn ook anders. Een bank mag blij zijn als het een paar procent rente ontvangt, een kapitaalverschaffer verwacht minstens 8-10%.”
“Een investering is geen reden voor bedrijven om achterover te leunen. Investeerders verwachten een gemiddeld rendement van minstens 8-10%. Dat verhoogt de druk in financiële ruimte om te presteren, maar daar komt ook de financiële ruimte voor. Als het goed is, wordt een bedrijf professioneler en kan er ook gebruik gemaakt worden van het netwerk van de investeerder. Dat kan zeker een vliegwieleffect hebben. Belangrijk is daarom dat het netwerk van een investeerder goed past bij de kennis en kunde van het bedrijf. Dan wordt het bedrijf er beter van, worden de klanten er beter van en de medewerkers ook, zeker als ze mogen meedelen in het resultaat.” (IH) Ruud.van.der.vliet@outlook.com
Voorbeelden van enkele (andere) recente beursgangen in Food & Agri Kingfish (Nederland, viskwekerijen)
Olo (USA, foodordering softeware)
App Harvest (USA, indoor farming tomaten)
The Very Good Company (Canada, vegan meat)
Laird Superfood (USA, plant based coffee creamer)
Don Agro (Rusland, graanproductie en melkvee)
UTZ (USA, aardappel chips en snacks)
Beyond Meat (USA, kweekvlees)
Vital Farms (USA, duurzaam geproduceerde eieren)
NPM Capital nam vorig jaar een belang in de Nederlandse tomatengigant Agro Care
AGF Primeur 11 • 2020
5
Visie
Ben de Groot, De Groot Fresh Group:
“Dankzij partnershipmodel realiseren we met bepaalde AGF-producten 10% omzetgroei in schap” De afgelopen periode kan voor De Groot Fresh Group onmiskenbaar als turbulent worden gekenmerkt. Toch gaat het met de handel ‘still going strong’ en stevent het AGF-bedrijf uit Hedel dit jaar af op een omzetgroei van zo’n 30%. CEO Ben de Groot heeft dan ook geen moment er over gedacht om het bijltje erbij neer te leggen. In een persoonlijk gesprek geeft hij zijn visie op de activiteiten van het familiebedrijf waar de vierde generatie in de persoon van Maik de Groot reeds in de directie zit. “De AGF-sector zit in onze genen. Ik ben in een fruitkistje geboren. Een mooiere sector om in te werken is niet denkbaar.” Zie je De Groot nou als een totaalleverancier of als een citrus- en bananenspecialist? Onze afzet gaat veel verder dan bananen en citrus. Wel zijn dit onze hoofdgroepen en dat komt ook omdat deze producten wel 20% van het AGF-schap van de supermarkt uitmaken. Maar ons bedrijf herbergt veel meer specialisme. Onze focus ligt wel op de top-30 artikelenlijst en is dus veel breder dan bananen en citrus. We heb6
AGF Primeur 11 • 2020
ben een unieke combinatie met naast de afzet richting de grootste supermarkten van Europa ook afzet naar nationale afnemers van klein naar groot in groothandel, foodservice en cash&carry. Onze kracht zit hem vooral in het ‘in-house concept’. Of het nou gaat om verpakken, rijpen, transport, kwaliteitscontrole met eigen laboratorium ondersteuning of douane-formaliteiten. Wij regelen het! Dat zorgt voor een dedicated business met onze afnemers, leveranciers,
en medewerkers. Doordat we ook nog eens heel scherp monitoren en benchmarken, geeft dat de kwaliteit om het net iets beter te doen dan een ander. Is het niet interessant om ook verder verticaal te integreren? Vanuit de keuze om jaarrond topkwaliteit voor een scherpe prijs te kunnen leveren hebben wij voor al onze producten meerdere leveranciers. Het kunnen switchen is dan ook noodzaak. Zij hebben de kennis van de productie en weten precies welke regio en klimaat het beste geschikt is voor een product. Die focus op kwaliteit en smaak hebben we altijd gehad, alleen is het aan de teler om te bepalen welke rassen hij daarvoor inzet. Wij zullen aan de andere kant ook niet gaan bepalen voor een supermarkt welke mandarijnen deze in het schap moet leggen, maar delen onze expertise wel en zien dat dit ook resultaat heeft en dat werkt! Dankzij partnerships met supermarkten laten we op sommige producten wel een omzetgroei van 10% zien. Onder meer met
Verrijdbare stelling, pallets drie hoog
mandarijnen hebben we daarin bij een aantal supermarkten behoorlijk wat in gang gezet. Wat je wilt, is dat je het hele jaar door de lekkerste mandarijnen aan kunt bieden, die ook nog eens in grote volumes beschikbaar zijn. Wij doen dat onder meer door het overzeese seizoen langer door te trekken. Je wilt de consument elke dag van het jaar een smaakvolle mandarijn aanbieden zodat hij nooit teleurgesteld wordt. Heel belangrijk is dat je continue in contact bent met je leveranciers en samen bepaalt wat het beste is voor de klant. De consument staat daarbij centraal. Natuurlijk is er het dagelijkse intensieve samenwerking tussen category management en inkoop en wordt er op het scherpst van de snede ingekocht, maar wij vinden het onze taak om uit te blijven leggen welk succes het oplevert om het beste product in de winkel te krijgen. En dan heb je altijd te maken met de veranderingen. Er was een tijd dat supermarkten zoveel mogelijk direct wilden inkopen, wij zien momenteel bij verschillende retailers die trend ook weer terugkomen. Ongeacht in welke cyclus je zit, het is de uitdaging aan ons om te zorgen dat de klant tevreden is en dat je het elke dag beter doet dan een ander. Het optimaliseren van de logistieke keten is bij alle modellen belangrijk. Ik mag wel zeggen dat onze bedrijfscultuur ons daarbij helpt. Het gaat hier niet om wie de aandeelhouder of directeur is, maar dat de
klant tevreden is en hoe we dit bedrijf gezamenlijk toekomstbestendig maken.
Wat is de positie van jullie merk Don Mario? Don Mario is, met name over de grens een begrip. We zien een significante toename in vraag naar Don Mario producten. We focussen ons vooral op de prijs/kwaliteitverhouding. We zijn dan ook selectief in de producten die we onder Don Mario pakken. Die moeten een bepaalde smaak en kwaliteit beleving hebben en het is daardoor een betrouwbare lijn voor een scherpe prijs. Hoe groot is de impact van Corona op jullie bedrijf? Bij onze klanten geeft dit een wisselend beeld. Zoals gezegd laten wij dit jaar een enorme groei zien, maar het heeft ook een keerzijde omdat we een aantal klantengroepen hebben in de foodservice die het heel er moeilijk hebben. We hebben zowel nationaal als internationaal een aantal klanten die dit jaar fors minder doen, al heeft de retail bij ons dit omzetverlies ruimschoots gecompenseerd. Intern zijn we natuurlijk erg betrokken bij de gezondheid van onze medewerkers. Ja, we hadden een paar Corona gevallen tot nu toe en leven mee met de mensen die het zelf treffen of die in hun omgeving geconfronteerd worden met het virus. Het percentage verzuim als
gevolg van het virus valt tot nu echt reuze mee. Maar we zijn er nog niet en passen daarom voortdurend de maatregelen binnen ons bedrijf aan. Maar zie je jezelf nou als importeur met handelsfunctie of importeur? We zijn het allebei. Als je je import niet goed doet, kun je ook geen service verlenen. Het ene kan niet zonder het andere. Wij zijn onze afkomst niet vergeten. Mijn opa is begonnen met één doosje. Mijn vader was een echte handelsman. Ik heb zelf ingezet op de ontwikkeling van retail binnen ons bedrijf, maar heb mijn vader beloofd om de handel er altijd bij te blijven doen. Daarom hebben we ons bedrijf gesegmenteerd in meerdere groepen en daar de juiste mensen in opgeleid. Hoewel die tijd van handjeklap grotendeels geweest is, blijven ook de doosjesklanten bij ons erg belangrijk en van harte welkom. Inmiddels gaat 80% van het volume bij ons naar de retail en 20% naar de vrije handel. Dat aandeel is niet eens zoveel anders dan tien jaar terug, alleen ging toen van die 80% veel meer indirect naar de supermarkt toe. Doordat we bij de bron zitten, kunnen we het beste samenwerken met onze ketenpartners, waarbij iedere schakel zich bewust is van zijn positie. De producten waar wij mee werken vragen een optimale flexibiliteit in de keten. We hebben nou eenmaal met AGF Primeur 11 • 2020
7
Visie
een natuurproduct te maken. Door dat in eigen (kostenbewust) beheer te verzorgen en daar heel kritisch op te zijn, krijg je in onze optiek het beste product bij de klant met de visie op de lange termijn en niet op de korte termijn. De beste in- of verkoper bestaat niet, er is altijd wel iets goedkopers te vinden. Wij stellen de consument centraal. Daarbij zijn we ervan overtuigd dat het “partnership-model” het beste werkt. Sterker nog, we denken dat dit over tien jaar de standaard is. Het “partnership-model” waar ik over spreek is samengevat: intensieve lange termijn samenwerking met leveranciers en afnemers met als doel het product zo goed, duurzaam en voordelig mogelijk bij de consument te krijgen. Tegelijkertijd kun je ontwikkelingen in het retaillandschap moeilijk voorspellen. Bezorging en online verkoop zal zeker toenemen, al blijkt het tot dusver een heel lastig verdienmodel. Kan dat nog altijd vanuit Hedel of verwacht je meer (buitenlandse) vestigingen te openen? We willen altijd vooruit. Toen we twee jaar geleden als gevolg van de wateroverlast nieuw moesten bouwen, hebben we ervoor gekozen om onze pakcentrale uit te breiden. Inmiddels produceren we op die afdeling tussen de 1,3 en 1,5 miljoen consumentenverpakkingen per week en lopen we alweer tegen onze beperkingen aan. We kunnen op deze locatie niet verder uitbrei-
den, dus oriënteren ons op de mogelijkheden elders. We kijken daarbij wat er mogelijk is ten behoeve van de bereikbaarheid van de klanten in Europa. Een locatie elders zal vooral een logistieke functie hebben. Het wordt er voor de klant niet eenvoudiger op als de commercie niet gecentraliseerd is.
Zitten er nog overnames in de pijplijn? In 2005 hebben we ons bedrijf verkocht aan een investeringsmaatschappij en in 2011 hebben we het weer teruggekocht. Daar hebben we veel van geleerd. Niet alle overnames in onze sector zijn even succesvol. Ik zie groepen van bedrijven ontstaan, die tegelijkertijd elke dag onderling een keiharde concurrentiestrijd voeren. Daar geloof ik niet in. Ik verwacht wel dat er nog een consolidatieslag plaats zal vinden. Als er iets op ons pad komt, zullen we daar zeker naar kijken en daar zijn we misschien wel meer dan voorheen mee bezig, maar uitgangspunt is dat zo’n overname zorgt voor een bredere basis in het bedrijf met daarbij toegevoegde waarde voor de klant. We zijn niet puur uit op omzetgroei, maar het moet passen binnen ons strategisch plan. Er wordt in de handel veel gesproken over fairtrade. Hoe belangrijk is fairtrade voor jullie? In dit bedrijf vinden we het al generaties lang belangrijk om fair business te bedrijven. We vinden het belangrijk dat onze medewerkers en leveranciers en klanten
het goed hebben en dat iedere schakel in de keten door zo efficiënt mogelijk te werken een fatsoenlijke boterham verdient. Er zou geen speciaal certificaat of label nodig zijn als iedereen netjes en ethisch zou werken in de keten. Iedereen is vrij in wat hij doet, maar we zien vandaag de dag wel dat er letterlijk marktaandeel wordt gekocht. Je ziet rare in dingen in de markt waar sommige handelaren ‘een euro’ voor 99 cent verkopen, an heb je weliswaar veel klanten, maar geen verdienmodel. Ik durf te stellen dat 99% van de retailers waar wij mee werken faire prijzen betalen aan hun telers of leveranciers. Iedereen heeft een eigen businessmodel of dat nou gaat in de vorm van bio, fairtrade of het recente initiatief BeFrank. Al deze initiatieven juichen we toe omdat ze bijdragen aan de bewustwording van consumenten. We kunnen eigenlijk alle wenselijke certificaten overleggen maar vatten intern alles samen onder de noemer Fair Business. Dat is waar we met elkaar voor staan! Ook de ontwikkeling van blockchains in de keten volgen we nauwlettend, maar we zien het niet als doel op zich. We willen het zo goed mogelijk doen voor onze producenten en klanten en als daar meer transparantie voor nodig is, dan werken we er graag aan mee. De fruithandel heeft te maken met veel drugs binnenkomsten. Hoe kun je je er tegen wapenen? Dit is sowieso een groot punt van zorg. De AGF Primeur 11 • 2020
9
Visie
In het lab wordt elk product twee keer getest
Europese consumptie van harddrugs is zo groot geworden dat er grote inspanningen worden verricht om het product via de havens Europa binnen te krijgen. Fruit is daar een dankbaar transportmiddel voor. Zoals iedereen heeft kunnen lezen, zijn wij ook met de gevolgen hiervan geconfronteerd. Daar kunnen we nu, lopende het onderzoek, niets over zeggen. We doen er alles aan om drugsladingen buiten te houden, onder meer door de partijen extern te laten strippen. Daarmee proberen we de veiligheid van de medewerkers constant te borgen. Gelukkig heeft GroentenFruit Huis de problematiek rond drugstransporten in onze sector op de agenda gezet. Een
10
AGF Primeur 11 • 2020
branche-organisatie zou als lobby richting de overheid wellicht wat kunnen forceren, want de overheid heeft de sleutel tot een oplossing.
Heb je door al die perikelen niet overwogen om de zaak te verkopen? Geen moment. Ik ben op mijn klompen en met een overall als kleine jongen begonnen om vervolgens alle facetten van het bedrijf door te maken. Mijn broer William en ik hebben net zo hoog op de trampoline mogen springen als we zelf wilden. In dit bedrijf komen passie, hobby en topsport voor mij bij elkaar in het mooiste beroep ter wereld. Wat denk je, leiding geven aan
een team gemotiveerde mensen geeft elke dag weer een kick. Ik ben 54 en nog lang niet uitgewerkt. Als je alleen werkt voor geld, dan kun je soms beter andere dingen gaan doen, maar wij werken aan de continuïteit van de onderneming op de lange termijn. Ik gun anderen graag de mogelijkheid om binnen het bedrijf te groeien, zoals wij ook de kansen hebben gehad om het bedrijf weer in een nieuwe fase te brengen. (IH) www.degrootfreshgroup.nl
Gezondheid
Sungold kiwi’s hebben meer effect op vitaliteit en gemoedstoestand dan voedingssupplement
E
en studie van de Universiteit van Otago heeft aangetoond dat volwassenen met een laag vitamine C-gehalte hun gevoel van vitaliteit kunnen verbeteren door gedurende twee weken twee kiwi's per dag te eten. De waargenomen effecten waren meer uitgesproken dan bij proefpersonen die vitamine C voornamelijk via een supplement tablet innamen. Onderzoekers in Christchurch voerden een placebogecontroleerde test uit om te zien of het verhogen van vitamine C door middel van vers fruit of tabletten het gevoel van vitaliteit of levenslust kan verbeteren. Ze rekruteerden 167 deelnemers tussen de 18 en 35 jaar oud met een laag vitamine C-gehalte en verdeelden ze willekeurig in drie groepen; een kiwi-groep, een equivalente vitamine C-tabletgroep (250 mg), en een
placebotabletgroep. Elke dag gedurende vier weken werden de deelnemers gevraagd om twee Sungold kiwi's (een vrucht waarvan bekend is dat ze uitzonderlijk veel vitamine C bevat) te eten of hun tablet te nuttigen. Het vitamine C-gehalte in het bloed en de meting van de stemming, de vermoeidheid en het welzijn in de vragenlijst werden gedurende het onderzoek om de twee weken gemeten. De resultaten toonden aan dat het vitamine C-gehalte in zowel de kiwi-groep als de vitamine C-tabletgroep binnen twee weken tot een normaal niveau steeg. Er was geen placebo-effect. Er was echter wel een belangrijk verschil voor de gevolgen voor de vitaliteit. Vitamine C heeft vele functies in het lichaam en de hersenen en verhoogt de productie van talrijke hormonen en neurotransmit-
ters. Deze omvatten adrenaline, serotonine en oxytocine die de stressniveaus controleren, de stemming reguleren en het gevoel van welzijn bevorderen. Co-onderzoeker professor Margreet Vissers zegt dat, terwijl het verband tussen vitamine C en het fysieke functioneren
goed gedocumenteerd is, deze studie een rol voor vitamine C in het mentale functioneren vaststelt. De studie suggereert ook dat de inname van vers fruit (hele vruchten) extra voordelen voor het geestelijk functioneren bevordert.
Top in prestatie flexibiliteit kwaliteit en service
AGF Primeur 11 • 2020
11
Financieel
Hoogleraar Redmar Wolf over de voordelen van een btw-verlaging:
“Als groenten en fruit goedkoper zouden zijn, is dat beter voor ons land” Over de btw op groenten en fruit is veel te doen. Op 1 januari 2019 verhoogde de Nederlandse Overheid het tarief van 6 procent naar 9 procent. Het levert veel discussie op over in hoeverre deze verhoging invloed heeft op het consumptiepatroon van de consument. Veel, zegt het GroentenFruit Huis op basis van onderzoek dat de organisatie liet verrichten.
“H
ieruit blijkt dat zo’n 18 procent van de consumenten aangeeft minder fruit te kopen en 14 procent minder groenten als gevolg van de btw-verhoging. Dit treft met name de lagere inkomensgroep die steeds meer op achterstand raakt.” Het is de reden dat het GroentenFruit Huis, het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit en de coalitie Gezonde Boodschappen onlangs het manifest Investeren in een gezonde toekomst aanboden aan de vaste Kamercommissie VWS van de Tweede Kamer. In het manifest roepen de organisaties de overheid op een extra laag btw-tarief voor groenten en fruit in te zetten om een gezond eetpatroon te bevorderen. De organisaties stellen dat een investering in een gezonde toekomst door het bevorderen van een gezond eetpatroon zich terug verdient. OVERHEID Dat de overheid deze mening niet lijkt te delen, blijkt uit het antwoord op Kamervragen over het tijdelijk verlagen door de Duitse overheid van het btw-tarief op 12
AGF Primeur 11 • 2020
groenten en fruit. Daarin stelt Staatssecretaris Vijlbrief dat “meerdere factoren de consumptie van groenten en fruit beïnvloeden. Aangezien de btw in 2019 niet alleen is verhoogd op groenten en fruit, maar ook op alle andere voedingsmiddelen, is naar verwachting de consumptie van groenten en fruit niet gedaald door deze maatregel.” Eerder dit jaar schreef het ministerie van Financiën in een analyse van verbeteringen van het belastingstelsel al dat een verlaagd btw-tarief op groenten en fruit niet uitvoerbaar is. “Het gevolg van deze maatregel is dat de Belastingdienst veel capaciteit nodig zal hebben voor noodzakelijk toezicht, waarbij het vooraf helder is dat dit toezicht hoe dan ook onvoldoende zal zijn voor een correcte naleving”, geeft het ministerie aan.
BREDE COALITIE Redmar Wolf, Hoogleraar Algemeen Belastingrecht aan de Rijks Universiteit Groningen en betrokken bij de totstandkoming van het manifest Investeren in een gezonde toekomst, denkt er anders over.
Hij noemt de afbakeningsproblematiek vrij eenvoudig en vooral een kwestie van zorgvuldig omschrijven op welke categorieën een extra laag btw-tarief van toepassing zou zijn. Ook van de mening van de overheid dat een eventuele btw-verlaging maar beperkt bij de consument terecht zou komen, is hij niet onder de indruk. “Er is een brede coalitie die zich sterk maakt voor het lage btw-tarief op groenten en fruit en die heeft toegezegd dat een btw-verlaging daadwerkelijk wordt doorberekend in de prijs.” Redmar geeft aan dat dit eenvoudig te controleren is als de overheid hiervoor
ruit in de EU
uit
BTW-tarieven op AGF in de EU 27
25 20
20 14
6
13
13
7
5
5
4 0
0
15
21
12 9,5
9
10
9 5
3
10
6
4
0 0 Slovenië
Spanje
n fruit
Voor een aantal lokaal geproduceerde AGF
regelgeving invoert die prijsverlaging als voorwaarde stelt.
VOORDELEN In plaats van nadelen ziet de Hoogleraar dan ook vooral de voordelen van een verlaging van de btw op groenten en fruit. Hij verwacht dat het een gunstig effect zal hebben op het consumptiepatroon. Redmar stelt vast dat de prijzen van groenten en fruit in de afgelopen 10 jaar met zo’n 20 procent stegen terwijl de prijzen van voeding in het algemeen rond de 15 procent stegen. “Voor de gemiddelde consument krijgen groenten en fruit daardoor het predicaat duur. Dat is nog eens versterkt door de btw stijging waardoor consumptie patronen verschuiven. Groenten en fruit zijn in de afgelopen jaren verhoudingsgewijs duurder geworden. Dat is een ongewenste ontwikkeling die leidt tot ongewenste consumptiepatronen.”
WEERBAARDER Juist in deze tijd van de Covid-19 pandemie benadrukt Redmar het belang van het stimuleren de consumptie van groenten en fruit om gezondheid en weerbaarheid te bevorderen. “In deze bizarre tijden worden er miljarden uitgegeven om de gevolgen van de crisis te bestrijden. Terwijl je ook een maatregel kunt invoeren die het consumptie patroon van de gemiddelde Nederlander vermoedelijk gezonder zal maken. Daar zou
Tsjechische Republiek
Verenigd Koninkrijk
Zweden
Voor vele soorten AGF geproduceerd in Slowakije
je een fundamenteel gezondheidsvoordeel mee kunnen bewerkstelligen.” Daarbij zegt Redmar dat het psychologische effect van een btw-verlaging op de consumptie niet onderschat moet worden. “Het is belangrijk dat de overheid het signaal geeft dat groenten en fruit niet duur zijn. Met een btw-verlaging, eigenlijk een subsidie op groenten en fruit, maakt de overheid het goedkoper en zegt ze dat ze het cruciaal vindt dat veel groenten en fruit geconsumeerd worden.”
AANZIENLIJK Europees gezien is alles mogelijk. Op groenten en fruit wordt door sommige landen het reguliere btw-tarief geheven tot bijvoorbeeld 27 procent in Hongarije. Andere landen hanteren het 0-tarief (hiervoor is speciale toestemming nodig van de EU omdat het afwijkt van minimale verlaagde tarief van vijf procent btw), en alles daar tussenin. Redmar geeft aan dat zoals de zaken er nu voor staan een verlaging naar vijf procent btw op groenten en fruit het meest voor de hand liggende zou zijn. Binnen de EU zijn er gesprekken gaande om individuele lidstaten meer ruimte te geven om btw-tarieven in te stellen. “Dat zou in de toekomst kunnen betekenen dat er voor groenten en fruit ook een tarief van 0 procent haalbaar is.” Hij acht de kans aanzienlijk dat de Nederlandse overheid het extra lage btw-tarief voor groenten en fruit gaat heroverwegen. “Je ziet dat in het huidige
klimaat veel partijen gevoelig blijken voor de plannen om btw op groenten en fruit te verlagen. Dit is toch wel een knop waaraan je kunt draaien in de corona-crisis. Wat kun je wel doen om de bevolking weerbaarder te maken? Het consumptie patroon aanpassen. Dit is een hele concrete maatregel die goed is uit te leggen en waarvan voor- en tegenstanders zeggen dat het uiteindelijk gezondheidswinst oplevert.” VERSCHUIVING De Hoogleraar geeft aan dat er een verschuiving zichtbaar is in de belastingmix van directe belastingen, die worden betaald over inkomen en diensten, naar indirecte belastingen, die worden betaald over consumptie. Indirecte heffingen hebben als voordeel dat ze wat minder fraudegevoelig zijn dan directe heffingen. Daarnaast bieden indirecte belastingen de mogelijkheid om te sturen. “Het is het minst fraudegevoelig als alles tegen een regulier tarief gaat. Dat is niet haalbaar. De wetgever heeft een laag tarief ingevoerd voor eerste levensbehoeften. Maar waarom zou je ongezonde producten onder een laag tarief plaatsen en niet gewoon onder een normaal btw-tarief? Er is geen enkele reden voor de overheid om de consumptie van ongezonde producten te stimuleren.” (MW) r.a.wolf@rug Bron: c.europa.eu
AGF Primeur 11 • 2020
13
Meloenen
ciale variëteiten als oranjevlezige meloenen en Dino-meloenen,” vertelt Frank.
Frank Ocampo, The Greenery:
“Met China aan de Braziliaanse markt kan prijsvorming meloenen in Europa constanter worden” Het Braziliaanse meloenenseizoen loopt. Eind augustus kwamen de eerste meloenen weer aan in de haven van Rotterdam. Het seizoen loopt normaal door tot begin februari.
D
it jaar was er vooral sprake van een grillige overgang tussen Spanje en Brazilië. Op het moment dat het seizoen voor de meloenen uit Spanje, en ook Italië, al eerder op zijn einde was, waren er slechts nog kleine hoeveelheden beschikbaar uit Brazilië. Het was dus dringen op de markt. MINDER MELOENEN DIT JAAR Het coronavirus had ook zijn impact op de meloenenteelt in Brazilië. Door de pandemie waren de telers voorzichtiger met het aanplanten van het nieuwe areaal wat heeft gezorgd voor een algemene daling van tussen de 15-20 procent van het volume. Het was in het begin nog spannend met de weersomstandigheden in de twee belangrijkste teeltregio’s in het noordoosten van Brazilië: Rio Grande do Norte, waar ruim 70 procent van de totale productie vandaan komt, en Ceara. Echter, in aanloop naar het seizoen kwam er welkome neerslag uit de lucht gevallen na een lange periode van de 14
AGF Primeur 11 • 2020
droogte. “Het is nu vooral de coronacrisis die een uitdaging voor ons is,” vertelt Frank Ocampo, van The Greenery. “De crisis heeft namelijk consequenties voor diverse afzetkanalen zoals op het moment in Europa weer de horeca. We moeten ook niet vergeten dat de coronacrisis ook Brazilië ongekend hard heeft getroffen. Dat alles heeft impact op diverse punten in de keten. We werken er echter hard aan om te zorgen dat we iedere week ten minste 2 afvaarten hebben van meloenen voor verse aanvoer op de Europese markt. Die afvaarten lopen op het moment nog goed door vanuit de havensteden in de regio.” Het is overigens een heel assortiment aan meloenen dat uit deze regio komt. “Zo doen wij onder andere watermeloenen en miniwatermeloenen, quetzali, micro seeded, seeded gele meloenen, piel de sapo meloenen, galia meloenen, cantaloupe, harper/ charantais meloenen, etc. en wat meer spe-
CHINA Toch is de verwachting op de lange termijn dat de productie van meloenen uit Brazilië zal groeien alsmede de consumptie van het fruit in de periode dat het land op de markt is. “Europa is en blijft veruit de belangrijkste markt voor de Braziliaanse meloenen,” vertelt Frank. “Sinds dit jaar is echter ook China toegankelijk geworden voor de Braziliaanse meloenen.” In november 2019 werd een fruithandelsovereenkomst getekend tussen Brazilië en China welke Chinese perenexport naar Brazilië en Braziliaanse meloenenexport naar China mogelijk maakte. De eerste meloenen kwamen per luchtvracht aan. “Hopelijk zullen de partijen richting China de komende tijd toenemen want dat kan er voor zorgen dat de volumes richting Europa wat minderen en dat zorgt op zijn beurt weer voor een constantere marktprijs bij ons.” Er gaan ook nog kleinere volumes richting Noord-Amerika en het Midden-Oosten. “De VS wordt echter grotendeels bevoorraad door Mexico en heeft een eigen productie van meloenen in de zuidelijke staten. Daarnaast vullen de meloenen uit Centraal-Amerika hier de markt.” MEER FOCUS OP DUURZAME TEELT VAN MELOENEN Een andere ontwikkeling die opvalt, is dat er opnieuw veel aandacht is besteed aan de nodige kwaliteitseisen en certificaten door de telers om hun meloenen te kunnen exporteren naar de Europese markt. Zo ook bij The Greenery. “Onze focus ligt bij het sourcen op duurzaamheid,” vertelt Frank. “Onze meloenen moeten dan ook voldoen aan de IDH norm. Dat wil zeggen dat ze allemaal aan GlobalGAP voldoen plus minimaal een sociale certificering zoals een SMETA of een RFA certificering. Daarnaast heeft voedselveiligheid hoge prioriteit. We controleren met steekproeven alle variëteiten en sub-variëteiten op MRL levels. De meloenen van onze afladers voldoen aan de Europese MRL normen alsmede aan de bovenwettelijke eisen van alle top 10 retailers in Europa. Voor een aantal meloenvariëteiten werken we met onze telers zelfs naar een zero residu lijn. Zo staan we volledig achter onze meloenen van het overzeese seizoen waarbij we garant staan voor continuïteit, kwaliteit en sociaal geteelde meloenen welke goed zijn voor mens en milieu.” (TD) f.ocampo@thegreenery.com
:
Pallets
Frank Bennemeer, Palletcentrale:
“De AGF is voor ons een belangrijke sector voor het opkopen van pallets”
De Palletcentrale is al ruim vijftig jaar actief in de in- en verkoop van gebruikte pallets. Vandaag de dag is het hoofdkantoor in Moerdijk, maar worden ook nieuwe pallets geleverd vanaf een eigen palletproductiefabriek in Sas van Gent. “Vanuit vijf locaties verspreid over Nederland zijn wij een totaaloplossing op het gebied van pallets voor vele bedrijven”, vertelt directeur Frank Bennemeer. “We hebben vroegtijdig ingespeeld op een aanwezige markttrend. Klanten willen één partij hebben waar alles ondergebracht is. Dat betekent het kopen van nieuwe pallets, het leveren van gebruikte pallets en het opkopen van de overtollige pallets.”
I
nmiddels is de Palletcentrale marktleider in de Benelux in gebruikte pallets met zo’n 500.000 pallets op voorraad. “Wij verkopen jaarlijks zo’n 6,5 miljoen pallets. Daarvan zijn er 2 miljoen nieuw en 4,5 miljoen gebruikt. Een groot deel van onze afzet is gericht op de logistieke sector, de chemie
en de foodsector. De AGF-sector is voor ons een belangrijke aanvoersector voor de overtollige pallets. In de AGF worden veel eenmalige pallets, europallets en DPA-pallets gebruikt. Het opkopen is voor ons minstens zo belangrijk als het verkopen”, benadrukt Frank.
Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 16
AGF Primeur 11 • 2020
WERELDWIJD TEKORT AAN HOUT Want de beschikbaarheid van pallets staat momenteel behoorlijk onder druk. “Er is
wereldwijd een enorm te kort aan hout. Met name de VS koopt veel hout in Europa in. Hierdoor blijft er minder hout over voor de Europeanen zelf en schieten de prijzen de lucht in”, vertelt de directeur. “Gelukkig werken wij vaak al jarenlang samen met betrouwbare leveranciers in Scandinavië, Centraal-Europa en de Baltische Staten. We kunnen hierdoor onze klanten gelukkig goed blijven bedienen, maar komen er niet onderuit dat de levertermijnen van het hout oplopen.” De klanten van de Palletcentrale bevinden zich in de Benelux. “Ongetwijfeld liggen er elders ook kansen voor onze pallethandel, maar wij hebben het voorlopig druk genoeg in de Benelux. Wij streven ernaar om niet meer dan 200 kilometer met de pallets te overbruggen, anders gaan de transportkosten te zwaar doorwegen”, vertelt Frank. “Daarbij hebben we momenteel al dertig eigen vrachtwagens rondrijden om gebruikte en overtollige pallets op te halen en gebruikte en nieuwe pallets aan onze klanten te leveren.” HOUTGESTOOKTE OVENS De Corona-pandemie heeft vooralsnog in
totaliteit weinig impact op de pallethandel, waar 125 mensen werkzaam zijn. “Alles wat horeca- en evenementengerelateerd is, heeft wel een terugval in de vraag gehad, maar er zijn ook sectoren die het extra druk hebben. Wij mogen zeker niet mopperen en slaan ons prima door de Corona heen”, vertelt Frank. De Brexit kan wel impact hebben op de pallethandel, maar volgens de directeur vooral in positieve zin. “Als er een harde Brexit komt moeten de pallets voor het Verenigd Koninkrijk HT-behandeld zijn. Om pallets te behandelen volgens de ISPM no15 richtlijnen zijn ovens nodig, wij hebben jaren geleden geïnvesteerd in grote houtgestookte HT-ovens en dat betaalt zich nu al uit. We zien nu al meer vraag naar deze pallets van onze vaste klanten.” Duurzaamheid is een belangrijk speerpunt van de Palletcentrale, al zit dat volgens Frank bij een pallethandel in feite al in het DNA. “Het in- en verkopen van gebruikte pallets is een ultieme manier van recyclen. Waar iedereen zijn mond vol heeft van circulair ondernemen, doen wij al jaren niet anders met het recyclen en indien nodig repareren van gebruikte pallets. We hebben
een grote uitsorteerstraat, waar alle pallets machinaal worden gesorteerd. Daarbij is hout sowieso al een duurzame grondstof. We werken er nu hard aan om onnodige vrachtbewegingen te vermijden door als we pallets bij een klant leveren direct de overtollige pallets weer mee te nemen.”
AANBIEDINGENSITE Drie jaar terug introduceerde de Palletcentrale een aanbiedingensite waarop veel gebruikte pallets met veelal incourante maten voor een aantrekkelijk tarief worden aangeboden. “Op deze site zijn euro-knallers en pallets voor soms maar 49 cent. Super interessant voor bedrijven die niet perse gebonden zijn aan een bepaalde maatvoering. Als het je past, kun je op deze site goed je slag slaan!” Gevraagd naar de bedreigingen voor de pallethandel, noemt Frank naast de beschikbaarheid van de pallets de jaarlijks oplopende verzekeringspremies. “Die rijzen echt de pan uit. Dan spreek je over flinke stijgingen en dat jaar op jaar. De hele palletindustrie wordt gewoon voor blok gezet. Je moet mee, want anders ben je niet verze-
kerd. Dat wordt uiteindelijk doorberekend in een hogere palletprijs. Maar daar heeft iedereen mee te maken. Dat gelijke speelveld mis ik bij de grote investeringen die we doen op het gebied van milieuwetgeving en brandpreventie, binnen de regelgeving van lokale en provinciale overheden. Die regels lijken voor ‘eenpitters’ een stuk minder streng dan voor grote bedrijven en dat zou niet uit moeten maken.” Anderzijds heeft de schaalgrootte ook grote voordelen, beseft Frank. “Wij kunnen altijd in de vraag voorzien. Zeker voor grote bedrijven die continue aanvoer van pallets nodig hebben, is dat heel belangrijk. Wij bedienen bedrijven van een totaaloplossing op het gebied van pallets. Maar laten we het ook niet moeilijker maken dan het is. Een pallet is gewoon een middel om producten van A naar B te brengen en meer niet. Onze dienstverlening is snel en makkelijk binnen de totale supply-chain in te passen.” (IH) frank@palletcentrale.nl
AGRODUST
BEDRIJFSSTOFZUIGERS EN MACHINES
De schoonste, de snelste en de beste! Zuidermiddenweg 15, 8309 RG Tollebeek T. 31-(0)527 271363 | www.agrodust.nl
Ambulance gebruikt om groenten en fruit te verkopen De Indiase politie heeft een ambulance in beslag genomen die werd gebruikt om illegaal groenten te verkopen. De ambulance werd in beslag genomen toen de politie de activiteiten ontdekte midden in een woonwijk. “Er waren ongeveer 4-5 personen bij betrokken. Ze vluchtten van de plaats delict en verlieten de ambulance. Het is een privé-ambulance”, meldde één van de agenten. Hij verklaarde dat er groenten en kip in de ambulance werden gevonden. “We zullen streng optreden tegen de betrokken personen”, voegde hij eraan toe.
AGF Primeur 11 • 2020
17
Retail
Prijsmonitoring AGF houdt retailers scherp Supermarkten komen bij voorkeur als goedkoopste uit de bus in consumententesten van bijvoorbeeld de Telegraaf of de Consumentenbond. In AGF maakt Lidl haar imago waar. Voor nieuwkomer Picnic die ook de laagste prijs claimt, ligt dat toch anders vertelt Karel Klercq van Pricing Experts.
A
l sinds 2009 komt Pricing Experts op de AGF-afdelingen om de prijzen te
checken. “We zijn daarmee begonnen in opdracht van C1000 die naast de prijzen
voor kruidenierswaren ook de prijzen van de AGF-afdeling met andere retailers wilde kunnen vergelijken”, vertelt Karel. Na de overname van C1000 door Jumbo kwamen deze prijsmetingen op een wat lager pitje te staan maar in 2016 is dat weer aangetrokken en hebben we het AGF-mandje ontwikkeld met 25 AGF-hardlopers waarmee we een aantal spelers op het gebied van AGF onderling kunnen vergelijken.” Pricing Experts neemt wekelijks meer dan 250 verse AGF artikelen op. Standaard wordt er gemeten in twee filialen per retailer waarbij ze online combineren met offline. “Dit laatste omdat niet alle artikelen online te vinden zijn of omdat er cruciale informatie over dit artikel ontbreekt, zoals het land van herkomst, verpakkingswijze, stuksprijs of gewicht van een gemiddeld artikel etc. Om appels met appels te kunnen vergelijken, moeten de metingen heel zuiver gebeuren. Losse Elstar heeft een andere prijs dan verpakte Elstar in een zak van 1,5 kg en is ook weer anders dan Elstar op een schaal. Sommige retailers verkopen paprika per stuk en anderen per kilo, dus dan moet een gemiddeld product eerst gewogen en omgerekend worden om te kunnen vergelijken. Omdat we al zo lang de AGF-afdeling volgen, beschikken we inmiddels over een grote dataset waar niet alleen retailers maar ook handelspartijen hun voordeel mee kunnen doen.” Wekelijks publiceert Pricing Experts het AGF-winkelmandje waarin Albert Heijn, Jumbo, Plus, Lidl en Picnic worden vergele-
18
AGF Primeur 11 • 2020
maar dat speelt lang niet bij alle AGF-producten een rol. Zo zijn de prijzen van sla, uien, champignons en bananen vrijwel stabiel en vliegen prijzen van komkommers en sperziebonen juist alle kanten op. Hollandse aardbeien is vaak een actieproduct maar dit jaar valt op dat er juist weinig acties in aardbeien zijn geweest.
Het gemiddelde prijsniveau van het AGF-mandje dat Pricing Experts wekelijks uitrekent, ligt al jaren op ongeveer hetzelfde niveau. De ‘prijzenslag’ met Laagblijvers die Plus vorig jaar ontketende, leidde niet tot grote verschuivingen in het prijsbeeld. Ook de verhoging van de BTW van 6 naar 9 procent heeft weinig grote effecten laten zien in het prijsniveau. “Wat je wel heel duidelijk terugziet, zijn de seizoenseffecten. In de herfst stijgt de gemiddelde prijs en in de lente zien we altijd een daling inzetten. Acties zorgen voor schommelingen van het prijsniveau. Met name Lidl en Albert Heijn stunten relatief vaak met AGF, Jumbo juist weinig. Lidl is, afhankelijk van het aantal aanbiedingen, gemiddeld 6 tot 10 procent goedkoper dan de andere retailers. Plus was tot 2019 een van de duurdere supermarkten in AGF maar dat is door de Laagblijvers bijgetrokken. Picnic hoort bij de duurste partijen voor AGF ondanks haar claim: alle boodschappen, laagste prijs, gratis thuis.”
ken. In het mandje zitten 25 hardlopers in AGF die bij al deze retailers in het assortiment zitten en jaarrond verkrijgbaar zijn. Het mandje bevat onder meer tomaten, snoeptomaten, komkommers, rode paprika, champignons, bananen, witlof, bloemkool, broccoli, galia meloen, mandarijnen, spitskool, witte pitloze druiven, sinaasappelen etc. De goedkoopste producten van een soort, dus bijvoorbeeld de 1,5 kg ver-
pakte Elstar en niet de losse Elstar worden met elkaar vergeleken.
Diverse factoren beïnvloeden de uiteindelijke prijs van een product in de winkel: de afspraken die op lange termijn zijn gemaakt, beschikbaarheid, de prijsstelling bij de concurrent en de eigen strategie. Beschikbaarheid en de daarmee samenhangende acties zorgen waarschijnlijk voor prijsfluctuaties,
Retailers kunnen best slordig zijn wanneer het over beprijzen gaat. “Heel vaak gaat het om een mismatch tussen de aanbiedingen online en fysiek in de winkel. Over het algemeen zijn klanten goedkoper uit door AGF in de fysieke winkel te kopen. Ook kloppen folders vaak niet met de prijzen in de winkels. Dat melden we vaak op social media als Linkedin en zo houden we de retailers scherp”, besluit Karel. (ML) karel@pricingexperts.nl
Op zoek naar wilde bananenrassen in Papoea-Nieuw-Guinea
D
e banaan komt oorspronkelijk uit Papoea-NieuwGuinea, waar hij minstens 7000 jaar geleden al door inheemse bevolkingsgroepen werd geteeld. Deze voorouder, Musa acuminata, ziet er heel anders uit dan de nu welbekende Cavendish-banaan: onder de schil komen honderden grote, harde zaden tevoorschijn die een gemakkelijke vermeerdering in het wild mogelijk maken. Vandaag de dag groeit er nog steeds een bonte mix van wilde
bananen in de vochtige bossen van Nieuw-Guinea. Door ontbossing en branden worden de tropische en subtropische bossen in de Stille Zuidzee echter steeds verder uitgedund, waardoor zowel de voorouders als de mogelijke toekomst van de banaan in het algemeen in gevaar komen. Wilde bananen bevatten een grotendeels onaangeboorde rijkdom aan genetische diversiteit. In het International Musa
Germplasm Transit Center hoeveel soorten er nog te vin(ITC) in Leuven wordt de groot- den zijn." ste collectie bananenkiemplasma ter wereld geconserveerd. Ondanks het feit dat er momenteel 1.617 nieuwe bananenvariëteiten zijn geconserveerd, is er slechts een fractie van de wilde bananenvariëteiten gevonden. Bart Panis, een senior wetenschapper bij het ITC: "We weten zelfs niet Wetenschapper Bart Panis en een lokale gids met hun zeldzame vondst van Musa ingens
AGF Primeur 11 • 2020
19
Ervaringen AGF’ers in het buitenland:
Van Latijns drama tot complottheorieĂŤn Canada
VS
Colombia
Ivoorkust
Afgelopen jaar is de wereld overspoeld door een coronagolf waar ieder land op zijn eigen manier mee omgaat, afhankelijk van het regime en de economische situatie. Zo was er in Colombia een extreem strenge lockdown en kennen ze corona eigenlijk niet in West-Afrika. We vroegen zeven AGF’ers in het buitenland naar hun ervaringen.
Polen
Myanmar
SloveniĂŤ
Corona pandemie
Covid-19
Fred van Tol
Farm Trans, Polen Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “Van maart tot half mei waren horeca, scholen, openbare gebouwen en sportfaciliteiten gesloten en eind maart werden de grenzen gesloten. Er waren veel onduidelijkheden over de geldende beperkingen in wegvervoer. Om problemen te voorkomen, hebben we tijdelijk gebruik gemaakt van kleinere grensovergangen.
De regelgeving in Polen is strenger dan in Nederland, beslissingen worden sneller genomen en ingevoerd. Vanaf 11 oktober geldt voor heel het land code Oranje en werden vanaf 21 oktober maatregelen verder aangescherpt. Er geldt bijvoorbeeld een mondkapjesplicht in alle openbare gebouwen, in winkels en op straat. Buiten mag je met maximaal 2 personen bij elkaar komen.”
Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “De genomen maatregelen in Polen vormen geen discussiepunt voor ‘landgenoten’. De regels worden eenvoudigweg nageleefd. Op het niet naleven van de regels staan ook forse boetes. De Poolse collega’s waren in de eerste crisismaanden erg op hun hoede. Op het moment dat je je baan verliest in Polen, is er namelijk geen sociaal vangnet zoals we dat in Nederland kennen. Voor ons was belangrijk de chauffeurs optimaal te begeleiden, te ondersteunen en motiveren over de risico’s m.b.t. corona. Als Farm Trans hebben we alle verantwoordelijkheid genomen om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen en de veiligheid van al het personeel te waarborgen en garanderen. Wij zijn het eerste transportbedrijf in Nederland met een eigen corona teststraat.”
22
Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “In het begin was het een uitdaging om de angst en onzekerheid bij het team weg te nemen. Als organisatie ben je verantwoordelijk voor ongeveer 90 Poolse gezinnen AGF Primeur 5 • 2020
en hun toekomst. Om angst weg te nemen over eventuele afschaling, hebben we alle werknemers continu op de hoogte gehouden van positieve- en negatieve beslissingen met daarbij de achterliggende reden. Hierin hebben wij ons positief onderscheiden van andere bedrijven, heb ik van veel collega’s gehoord.
De kantoren zelf zijn volledig coronaproef gemaakt. Daarnaast ontvangen we helaas geen chauffeurs en extern bezoek meer op kantoor. De kantoorbezetting hebben we teruggebracht naar minder dan 50 %. Voor de collega’s die thuiswerken zijn voorzieningen getroffen om thuis te kunnen werken. Ook is er een schema opgesteld zodat iedereen de mogelijkheid heeft om gedeeltelijk op kantoor te kunnen werken. Het bezoeken van klanten in Polen was en is nog steeds niet aan de orde.” Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? “De impact op het werk is enorm. Mijn dagelijkse routine is nu in een compleet andere setting omdat ik meer vanuit Nederland en vanuit huis werk en dat is soms lastig. Vanzelfsprekend zijn de maatregelen die Farm Trans heeft getroffen in het belang van alle medewerkers. Veiligheid van het personeel, op zowel kantoor als op de weg, komt eerst. We nemen de tijd om collega’s te begeleiden en houden hen up to date zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Persoonlijk drukt de dagelijkse verantwoordelijkheid soms op
mijn gemoedsrust. Ik merk dat het aansturen en motiveren van mijn team lastiger is nu ik niet fysiek met hen aan tafel kan zitten. Ik ben trots op een prettige en constructieve samenwerking tussen alle collega’s van Farm Trans. De informatievoorziening is uitstekend en we onderhouden dagelijks contact zodat we op de hoogte blijven van de veranderende business, maatregelen en zodat je feeling houdt met het kantoor.”
Hoe zie je de komende kerstdagen tegemoet? “Op dit moment woon en werk ik gedeeltelijk in Nederland. Ik ervaar dat het afreizen naar Polen lastig is omdat vliegen wordt afgeraden en de quarantainetijd in Nederland bij aankomst. De kerst zal dit jaar heel anders zijn. In Polen is dit feest, net als in Nederland, zeer belangrijk. Ikzelf ben dit jaar met kerst bij mijn gezin in Nederland. fvantol@farmtrans.com
Piet Jansen
Arjazon Seeds, Canada
Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “Ook hier gaat de besmetting met Covid rond, maar gelukkig niet in de mate zoals in Nederland. Het was in dezelfde tijd als bij jullie dat er maatregelen zijn getroffen al waren er toen hier nog heel weinig besmettingen. De scholen zijn op dezelfde dag gesloten, ook de kerken, winkelcentra en de horeca gingen dicht, evenementen werden afgelast.
Het is hier veel trager opengegaan dan in Nederland, de scholen bleven bv dicht tot na de zomervakantie en nu nog steeds geven sommige scholen online les. Eerder werden er niet zoveel mondkapjes gedragen, maar er komen steeds meer plaatsen waar het verplicht wordt. Toen de scholen open gingen na de zomervakantie was mondkapje verplicht in de hallen waar de leerlingen elkaar meer ontmoeten dan in de klas. Ook in de schoolbussen zijn ze verplicht.
In steeds meer gemeenten wordt een mondkapje verplicht in publieke ruimten, of het wordt sterk aangeraden in bv winkels. Het reizen, ook per vliegtuig, is wel mogelijk in binnenland (dat is al flink groter dan West-Europa) maar de grens met de US is dicht voor niet-noodzakelijk verkeer. Wij halen ook producten uit de US en dan mogen bv vrachtwagen chauffeurs wel de grens over. Het reizen naar Europa is vanaf hier wel mogelijk, maar iedere reiziger die Canada binnenkomt moet 14 dagen in quarantaine en daar wordt ook op gecontroleerd.”
Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “De reacties op alle maatregels zijn heel verschillend. De meeste mensen houden zich er wel aan, maar er is een categorie die het probleem ontkent of bagatelliseert, waaronder ook mensen van Nederlandse afkomst. De tegenstellingen zijn soms best scherp, meningen worden als feiten
Team Arjazon, Piet Jansen en zonen
neergezet en complottheorieën worden verspreid. Maar ik denk dat het een relatief kleine groep is die zo denkt en handelt.” Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “Iedereen heeft wat van de lockdown gemerkt. In ons werk heeft het niet erg veel impact gehad maar wel in het sociale leven, kerkgang en boodschappen doen of winkelen. Doordat wij een productie bedrijf hebben kunnen we niet op afstand werken. Als een medewerker klachten heeft zoals verkoudheid, moet hij of zij thuisblijven totdat er een negatieve test uitslag is. Testen kan iedereen online aanvragen en dan is het meestal de volgende dag mogelijk met uitslag twee dagen later. Klantenbezoek etc. is een stuk minder. Overleg met de accountant doen we online en tradeshows zijn momenteel niet in beeld.”
Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? “In tegenstelling tot veel andere sectoren is het in onze handel extreem druk. In de agrarische producten zie je altijd wel pieken en dalen in de omzet, maar nu veel mensen meer thuis koken en minder uit eten kunnen gaan is er wel veel vraag naar peulvruchten. Wellicht dat ook het hamsteren extra vraag genereert.” Hoe zie je komende kerstdagen voor je? “De kerstdagen zullen we waarschijnlijk als gezin doorbrengen. Hier is er maar 1 kerstdag, tweede kerstdag wordt hier niet gehouden.”
piet@arjazon.ca
GEBR. TROOST www.troostpallethandel.nl
ABC Westland 622, 2685 DH Poeldijk | M. 06 - 43 00 03 15 ∙ E. aram-troost@live.nl
AGF Primeur 5 • 2020
23
Covid-19
Joop Vegter
Freshline Myanmar, Myanmar
Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “In Myanmar is er sprake van twee lockdowns. De eerste liep van maart tot en met mei en de tweede lockdown was van september tot en met oktober. De tweede Covid-golf was duidelijk ernstiger in de grote steden en grenssteden. Eind oktober is de lockdown versoepeld mede vanwege de verkiezingen in november. Maatregelen die zijn getroffen, zijn het beperken van reizen vanuit de hotspots, geen bussen en binnenlandse vluchten, reisvergunningen, vrij van Covid tests en documenten, mondkapjes, horeca en fabriekssluitingen, thuis werken, vrachtverkeer wordt ernstig gehinderd/ beperkt en border trade wordt gehinderd.”
Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “Het verschilt nogal per regio/plaats (hotspots) hoe de mensen erop reageren. In de grotere steden of hotspots is het bewustzijn en de naleving duidelijker ten opzichte van de meer rural areas. Tijdens de eerste lockdown zat ik zo goed als vast in mijn appartement en zit je tussen "4 muren”. Nu woon ik in een rural area en daar kan ik mij rustig bewegen in en rond het huis
Coronaproof afrekenen in Myanmar
24
AGF Primeur 5 • 2020
Joop Vegeter (r)
en reizen in de directe omgeving. Wat een verschil!!”
mensen te ontmoeten. Het duurt langer om zaken geregeld te krijgen.”
Tweede lockdown heeft door mijn nieuwe thuis situatie geen grote invloed gehad op mijn doen en laten. In tegendeel zelfs, want we hebben de bedrijfsopzet overeenkomst afgerond, huis verbouwd, kassen opgezet en contacten met potentiële agri input suppliers verder aangehaald.”
ik en wij als Freshline Myanmar hier zoal doen, maar helaas ook dat is gecanceld vanwege corona… Mijn huidige planning is nu om in maart naar Nederland te komen, maar het is afwachten of dat kan.”
Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “Zoals gezegd heeft de eerste lockdown een duidelijk effect gehad op de business plannen, mogelijkheid om te netwerken en mensen te ontmoeten etc. In het begin de eerste dagen waren ok, maar geleidelijk aan werd het me duidelijk om een soort dag invulling en ritme te ontwikkelen om niet geheel ontregeld te worden.
Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? “De grootste effecten zijn toch wel de reisbeperkingen wat het lastig maakt om
Hoe zie je komende kerstdagen voor je? Ik had eerst plannen om in juni naar Nederland te gaan en via Turkije en Israël weer terug te gaan maar dat werd gecanceld vanwege corona. Vervolgens heb ik september gereserveerd maar ook dat werd gecanceld vanwege Corona. Voor kerst- en oud en nieuw was het plan dat het gezin naar Myanmar zou komen om kennis te maken met Myanmar en zien waar, hoe en wat
jogeve610@gmail.com
Rein Burger
DG69, SloveniĂŤ
Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “Eigenlijk al vanaf het begin in februari/ maart: mondkapjes in winkels, openbare ruimtes, openbaar vervoer etc. zijn hier al maanden verplicht.
In de beginperiode was hier een lockdown, begin zomer is de horeca weer open gegaan, buiten de mondkapjesplicht als je binnenkomt en vertrekt, was het eigenlijk business as usual.
De eerste golf is redelijk licht geweest heb ik het idee van, zeker in vergelijk met andere landen. De tweede golf is serieuzer met ca. 1000 positieve tests per dag (op bevolking van 2 miljoen). Eind oktober is alles weer in lockdown. Binnen en buiten moeten we mondkapjes dragen. We mogen de gemeente niet meer uit (tenzij voor werk). Avondklok van 21:00 – 06:00. Restaurants gesloten.�
Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “Praktisch iedereen houdt zich hier aan de regels. Controle is ook wat strenger, er wordt ook gehandhaafd op quarantaine (weet ik uit ervaring), Thuisbezoek etc. Je gaat hier ook niet met een controleur/de politie in discussie. Boetes zijn fors.�
Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “Tsja. Reizen is iets minder, paar weken geleden kon ik nog naar Oostenrijk, dat is nu niet meer aan te raden. Sinds kort dragen we op bedrijf ook mondkapjes (behalve op eigen werkplek op 1,5 M van collega). Thuiswerken is hier, voor ons, nu nog niet aan de orde. Zal de uiterste stap worden.�
Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? “Klantbezoeken etc. is nu even geen optie. Veel leveranciers (met name in Nederland) werken vanuit huis. Informatie gaat daarom wel eens wat langzamer, verder valt ermee te werken. Onze branche heeft het iets makkelijker dan andere branches, mensen blijven eten. Van de invloed op de export is nog weinig te merkten. De afzet naar de lokale horeca zal wel afnemen verwacht ik. “ Hoe zie je komende kerstdagen voor je? “Dat wordt nog een dingetje. Het zal dan met de auto moeten (uurtje of 15 rijden), want er vliegt praktisch niks meer hier vandaan. Oostenrijk en Duitsland hebben de reisregels ook aangepast, daar moet ik nog informatie over opvragen, of het te
Eigenaren DG69 Mihaela en Franci Marolt met inkoopmanager Rein Burger (r)
doen is om doorheen te rijden.
Als ik naar NL ga moet ik 10 dagen in quarantaine, en als ik terugkom moet ik 14 dagen in Quarantaine. Zoals het er nu uitziet gaan we begin december definitief; vrouw, huisdieren en huisraad alles naar SloveniĂŤ verhuizen (vooropgesteld dat de verhuizers hier mogen binnenkomen/ werken), dus dan wordt het de eerste kerst hier, hoe het er dan met Corona uitziet weet nog niemand. Ik vermoed niet dat we dan al van die maatregelen af zijn. Voordeel is wel: kans op een witte kerst is hier een stuk groter in vergelijk met Nederlandđ&#x;˜Š. Overigens is kerst in SloveniĂŤ maar 1 dag. Om toch een beetje met andere Europese landen in de pas te lopen is 26/12 Onafhankelijksdag geworden. Toch 2 feestdagen dus.â€? ď Ž
rein@dg69.si
NEW 3D DIMENSION/ SQUAREDIMENSION SCANNING
Specialist in automation for approving and sampling potatoes www.rma-techniek.nl French fries cutters, Underwater weighers, Peelers, Washers, Lenght measurement, Square size sorting, Saltbaths, Selection tables and Registration systems.
Nijverheidsstraat 4 4458 AV ‘s Heer Arendskerke +31(0)113-769041 info@rma-techniek.nl
AGF Primeur 5 • 2020
25
Covid-19
John Hesselmans Pishon CIV, Ivoorkust
Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “We hebben in begin van de corona tijd ongeveer 2 maanden gehad dat reizen van en naar het binnenland (vanuit de hoofdstad Abidjan gezien) zonder autorisatie van de overheid verboden was. Echter werd hier al snel een oplossing voor gevonden om dit te omzeilen. Er waren nl vaste punten waar de controles waren (dus er net even om heen rijden), of met een bankbiljet van omgerekend1,5 euro in de hand kwam je ook heel ver. Maar uiteindelijk kon je de aanvraag via internet doen en werd er nooit geantwoord, dus werd de aanvraag op zich al geaccepteerd.
We hebben geen lockdown (als je daarmee verplicht thuis zijn bedoelt) gehad, wel werden scholen, restaurants/café, landgrenzen en het vliegverkeer gesloten. Verder kon iedereen voor zichzelf uitmaken of ze moesten werken ja of nee. Mijn zaak heeft toen 2 maanden thuiswerk gedaan. In de grote supermarkten, banken etc. zijn mondkapjes nog verplicht. Nu zijn alleen nog de landgrenzen voor personen dicht, maar dat zou ook te maken kunnen hebben met de presidentiële verkiezingen van eind oktober. Die verlopen meestal zeer onrustig dus voor meer veiligheid worden de grenzen extra bewaakt. Het luchtverkeer is alweer enige tijd hervat, alleen recentelijk
het leven normaal en bestaat Covid niet. Persoonlijk ken ik ook niemand (Nederlanders noch andere internationale of Ivorianen) die hier lokaal Covid positief is getest, en dat terwijl ik toch heel veel mensen ken.”
is een negatieve testverklaring nodig om te reizen. Verder is hier in het dagelijkse leven niets van Covid-maatregelen te bespeuren. Alsof Covid ook niet bestaat. Verschillende keren dat voor verkiezingscampagne 50.000 of meer mensen op de been zijn in stadions. Horeca is open, openbaar vervoer ram vol en net als voor de crisis worden er weer volop handen geschud. Vergeet niet dat de meeste arbeiders hier rond de 5 euro per dag verdienen, en dat dit dagelijks betaald wordt opdat ze voor de volgende dag eten kunnen kopen. Thuis blijven is dan geen optie voor ze.” Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “Er zijn hier niet veel Nederlanders, en nuchter als die zijn gaan ze zonder problemen met de zaken om. Ik hoor in ieder geval geen negatieve geluiden. Voor de Ivorianen is
Afstandsmaatregelen en mondkapjes in Ivoorkust
26
AGF Primeur 5 • 2020
Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “In het begin van de crisis was er veel onduidelijkheid en wilde we geen risico's lopen dus hebben we 2 maanden thuiswerken ingeschakeld. Dat is hier heeeeeel erg moeilijk voor het lokale personeel. De arbeidsethiek en discipline is al niet zo hoog en dan om de verantwoordelijkheid bij ze neer te leggen om zelfstandig en met discipline thuis te werken valt niet mee, te meer daar veel huizen overbevolkt zijn en er dus weinig of geen ruimte is om rustig te werken. Het dagelijkse leven vindt hier buiten plaats.” Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? “Buiten het feit dat enkele opdrachten en investeringen uitgesteld zijn heeft Covid weinig invloed gehad op het werk. In de AGF-sector bleven de mensen toch eten dus dat moet door. Ivorianen eten veel uien, in ieder gerecht tot en met een omeletje toe zitten uien. En aangezien de aardappelen uit Nederland spot goedkoop werden ging men extra importeren.” Hoe zie je komende kerstdagen voor je? “Op dit moment kunnen Nederlanders gewoon naar Nederland reizen. Geen restricties. Er worden (bijna) geen visa afgegeven voor Schengen landen dus voor degene die visum nodig hebben is het niet mogelijk. Ik zelf blijf tijdens de feestdagen altijd in Ivoorkust, zon en strand genieten met de familie.”
holcam2001@yahoo.fr
Ray van Vilsteren
Orange Export, Columbia Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “De algemene lockdown is hier al heel vroeg ingegaan in maart, toen de eerste slechte berichten uit Spanje en Italië kwamen. Voor mijn gevoel zal er initieel ook wel wat “Latijnse drama” in de reactie, aangezien in mijn stad van 1miljoen mensen, de eerste maanden gemiddeld 1 persoon op de IC lag. Ondanks dat vooral de hoofdstad Bogota getroffen was, en niet zozeer de rest van het land, is het land volledig in een extreem strenge lockdown gegaan. Slecht 1x per week mochten mensen naar de winkel, bank, etc. en mocht men tussen 5am en 7am buiten sporten. Om naar je werk te gaan, had je een speciale permissie nodig. (Zonder permissie, een hele dikke boete of celstraf). Het leger stond aan alle provincie grenzen, om te zorgen dat niemand reisde. Iedereen ouder dan 65 jaar mocht het huis niet uit. (Pastoor kwam langs vliegen met een speaker op een helikopter…). Alle horeca is 6 maanden dicht geweest, restaurants mogen weer open, maar alleen met speciale permissie/ inspectie en zo waren er nog 3000 overige kleine maatregelen, die het leven volledig stil hebben gelegd. Eind Augustus/September, was de besmettingspiek in Colombia, maar de economie werd toen al langzamerhand steeds vrijer. Dit vooral omdat meer dan 50% van de mensen hier in de “niet officiële” economie werken, en dus na 6 maanden echt zonder geld zaten..., dus volgens mij was de reden van de versoepelingen, vooral omdat de regering de controle aan het verliezen was.” Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “De Colombianen/Latijnen, zijn emotionele mensen, en de berichtgeving initieel (en gedeeltelijk nog steeds) was erg dramatisch. Er zijn dus heel veel mensen nog erg bang, vanwege al deze berichten, maar het grootste gedeelte van de populatie heeft “het leven” weer opgepakt, ook vanwege financiële nood. Er was veel te weinig financiële support van de overheid. Wel is iedereen vrij trouw met het mondkapje.”
Ray van Vilstreren met eeen deel van de telers van Orange Export
Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “Persoonlijk vond ik de extreem strenge en lange lockdown erg zwaar, omdat het leven voor een half jaar uitsluitend bestond uit werken, en opgesloten zitten in je huis. We konden niet eens een wandeling maken in het weekend.” Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet? Qua bedrijf hebben we er slechts beperkt last van gehad, omdat de agro sector (met speciale permissies) altijd door mocht draaien. We hebben een aantal export containers lokaal moeten verkopen, vanwege de onduidelijkheid in de markt, maar in het algemeen is de verkoop goed doorgelopen. Wel hebben we 6 maanden alleen maar “het winkeltje gedraaid” maar lagen alle ontwikkelings- en groei projecten vrijwel stil. Deze ontwikkelingsprojecten hebben we pas in september een beetje kunnen oppakken. Hoe zie je komende kerstdagen voor je? Mijn vrouw is zwanger, en mag met de
kerst niet meer vliegen, dus wilden wij graag in oktober/november graag op en neer. Maar met de huidige uitbraken in Europa, en de beperkte vlieg mogelijkheden, hebben we deze gok toch maar niet genomen. Dus nu maar hopen dat onze ouders in februari hier weer heen kunnen komen, om hun nieuwe kleinkind te bewonderen.”
ray@orange-export.com
Limoenen van Orange Export
AGF Primeur 5 • 2020
27
Covid-19
Sandra Somford
Jasa Packaging, Verenigde Staten
Sinds wanneer zijn er vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld? “Half maart (iets na Nederland) werden hier ook vrijheidsbeperkende maatregelen ingesteld. De scholen gingen per direct allemaal dicht, restaurants moesten sluiten en het dragen van een mondkapje werd vlak daarna verplicht in alle openbare gelegenheden. Winkels zijn gelukkig altijd opengebleven, maar al direct met een gemarkeerde looproute en controle op mondkapjes. Op een gegeven moment mocht er weer meer open, zoals gedeeltelijk de horeca. Ook de zwembaden. Tot op de dag van vandaag moeten we bij het zwembad een baan en tijdslot reserveren om te mogen zwemmen.”
Hoe gaan jouw collega’s en ‘landgenoten’ ermee om? “Daarin is een duidelijke tweedeling zichtbaar. Er zijn mensen die gedurende het afgelopen half jaar zo min mogelijk buiten komen, praktisch geen contact met anderen, handschoenen, mondkapje etc. op hebben als ze buiten komen. En aan de andere kant 65+’ers die nog steeds vrolijk een hand willen geven. Heel snel werden er creatieve oplossingen bedacht, zoals elke vrijdag foodtrucks in onze woonwijk, met een bestel- en betaalsysteem vooraf. En het zwembad in stukken verdelen die per tijdsslot gereserveerd kunnen worden.” Hoe heb je de lockdown persoonlijk ervaren? “Wij hebben ontzettend geluk gehad met de flexibele kinderopvang voor onze kinderen die open is gebleven gedurende de hele periode. Onze beiden zoons (4 en 6) konden daar de hele periode terecht, terwijl veel kinderopvangorganisaties de deuren wel sloten. Wij waren daar ontzettend dankbaar voor, want wij konden volop door, terwijl de medewerkers van de opvang hun baan konden behouden. “ Welk effect heeft de lockdown op het werk dat je doet?
28
AGF Primeur 5 • 2020
Sandra Pannekeet. foto Rodi Media-Vincent de Vries
“Uiteraard is het aantal reizen flink afgenomen. Aan de andere kant zien we dat de laagdrempeligheid van het houden van een Zoom/Teams meeting ervoor heeft gezorgd dat we alsnog heel veel goede gesprekken hebben gehad, misschien wel meer dan wanneer we deze omslag niet zouden hebben gehad.
we goed door konden gaan. We hebben met uitgestelde projecten en leveringen te maken gehad, maar aan de andere kant zijn er ook projecten geweest die juist in de versnelling terecht zijn gekomen.”
We doen mee aan virtuele beurzen, die op dit moment nog erg goed voor ons uitpakken. Alleen denk ik dat de houdbaarheid niet erg lang meer is als het nieuwe ervan af is. Het aanvragen en regelen van reizen van en naar Europa kost nu wel extra tijd, geld en energie. Ook al heb je alles voor 100% geregeld, nog steeds is niet zeker dat alles doorgaat zoals gepland. Door flexibel en creatief te blijven komt alles weer goed, maar dit is uiteraard een duidelijk verschil met pre-Covid.
We hebben toevallig net een huis in Florida geboekt om de kerstdagen door te brengen. We hebben het geluk er in een dag heen te kunnen rijden, dus we maken er toch een mooie tijd van – zonder familie, maar met ons gezin!”
Op dit moment kunnen we binnen de VS heel goed reizen en zitten de vliegtuigen alweer aardig vol.
Gelukkig dat we onze eigen vestiging in de VS hebben, wat ervoor heeft gezorgd dat
Hoe zie je komende kerstdagen voor je? “Officieel kunnen we naar Nederland reizen en weer terug. Zakelijk gezien doen we dat zeker indien nodig. Maar met het gezin verwachten we pas in de zomer weer terug te gaan om familie en vrienden te zien.
sandra.somford@jasapackaging.com
de Hobby van
Erik Kieftenburg leert schaatsers niet uit de bocht te vliegen Schaatsen op natuurijs is al enkele winters niet mogelijk, maar het schaatsplezier van Erik Kieftenburg, in- en verkoper AGF bij MJ Pronk is daar niet minder om. Zelfs tijdens de hittegolf van afgelopen zomer stond hij op het ijs om shorttracktrainingen te geven.
E
rik komt uit een sportieve en fanatieke sportfamilie. De liefde voor schaatsen werd met de paplepel ingegoten. In zijn jeugd lag er ’s winters meestal natuurijs en met zijn vader reed hij dan marathonwedstrijden. Eriks beide zoons zijn ook sportliefhebbers en reden in de jeugd mee op hoog niveau in zowel het schaatsen als skeeleren. Zodoende maakte Erik kennis met mensen in ‘het wereldje’ tot aan de nationale en olympische selecties aan toe. Meestal is dat gezellig maar niet alle topsporters zijn aangenaam in de omgang, leert de ervaring.
Bij shorttrack is de sfeer wel altijd goed ondanks dat alles om inhalen en voordringen draait. Bij shorttrack starten vier tot zes rijders starten naast elkaar. De tijd is niet van belang, de twee rijders die als eerste de finish passeren gaan door naar de volgende ronde van een wedstrijd. Hierbij doen spectaculaire inhaalacties zich voor, waarbij er zowel binnendoor als buitenom ingehaald wordt. Om niet uit de bocht te vliegen, liggen schaatsers in de bocht en zoeken vaak nog extra steun op het ijs met hun hand.
“Bij het inhalen mag je elkaar wel aanraken, maar niet duwen of expres uit balans brengen. De grens daartussen is best lastig om te beoordelen maar opvallend genoeg is er nooit gezeur over een beslissing van de scheidsrechter”, vertelt Erik.
In 2012 startte Erik, samen met een schaatsmaat, shorttrack trainingen op als nieuwe aanvulling op het al bestaande assortiment aan trainingen op de Hoornse schaatsbaan. Vergeleken met de langebaan schaatsen biedt shorttrack veel meer actie, want naast techniek en conditie hebben shorttrackers ook behendigheid, tactiek en acceleratievermogen nodig. Dat maakt dat de sport een groeiende populariteit kent zowel om te zien als om te beoefenen. Sinds de introductie van de klapschaats is het voor schaatsers makkelijker om bochten te nemen waardoor bij trainingen op de langebaan minder techniek nodig is. Shorttrackschaatsen zijn vaste schaatsen, waarbij de ijzers rond geslepen zijn. Daarmee ga je gemakkelijker een bocht door, maar je moet wel goed achterop en heel diep zitten.
Doe je dat niet, dan gaat het mis en vlieg je uit de bocht. Bij een shortracktraining maak je heel veel bochten en dat maakt het een ideale training om je bochtentechniek aan te leren en te verbeteren. Schaatsers uit andere disciplines volgen daarom ook graag shortracktrainingen. “We geven twee keer per week een training en die zitten altijd goed vol met een heel divers pluimage aan sporters die bepaalde shortracktechnieken willen leren. Langebaanschaatsers willen vooral hun bochtentechniek verbeteren, marathonschaatsers zijn geïnteresseerd in het verbeteren van inhaalmanoeuvres.”
Shorttracken is wel een stuk gevaarlijker om te doen. Ook geoefende schaatsers kunnen zomaar de bocht uitvliegen. Veiligheid staat tijdens de trainingen daarom hoog in het vaandel, zowel in de uitrusting van de schaatsers als de shortrackbaan.
Shorttrackers dragen onder meer een helm, snijvaste handschoenen en speciale kleding met lange mouwen en broekspijpen met snijvaste delen en knie- en harde scheenbeschermers en nekbescherming om te voorkomen dat een vlijmscherpe schaats van een andere schaatser die uit e bocht vliegt hen kan verwonden. Wanneer ze zelf uit de bocht vliegen dan zorgt de crash zone voor een zachtere landing door een boarding van 50 cm dikke matten. Voor het ijs zelf wordt ook goed gezorgd. Shorttrack wordt gereden op een 111,12 meter lang ovaal dat uitgezet wordt op een ijshockeybaan. Omdat de schaatsers telkens over hetzelfde stuk ijs schaatsen ontstaan er, vooral dan in de bochten snel groeven in het ijs. Om voor ‘vers’ ijs te zorgen, worden voorafgaande aan de training met rubberen blokjes 6 banen uitgezet die één meter uit elkaar liggen.
Het trainen en opbouwen van de baan kost Erik al met al heel wat uurtjes in de week. Daarnaast houdt hij ook zijn eigen benen fit door te schaatsen, skeeleren, fietsen en hard te lopen in zijn vrije tijd. “Ik vind het leuk om te doen en het sporten houdt me gezond en fit. Ik weet zeker dat ik niet goed zou functioneren wanneer ik niet af en toe mijn hoofd leeg kan maken door te sporten. Gelukkig ondersteunt MJ Pronk dat en krijg ik de ruimte om alles te kunnen combineren”, besluit Erik. (ML) erik@mjpronk.nl
Erik Kieftenburg met de shorttrackers
AGF Primeur 11 • 2020
29
Horeca
Winkeltje bij Theo Opdam
AGF-horecagroothandels bouwen particuliere verkoopkanalen verder uit
Overleven tijdens de tweede horeca lockdown
De horeca is één van de zwaarst getroffen branches en zo ook de toeleveranciers. Veel AGF-horecagroothandels zetten tijdens de eerste lockdown met succes een particulier verkooppunt op en proberen dat nu verder uit te bouwen.
D
e tweede lockdown hakt er bij AGF horecagroothandel Theo Opdam uit Lisse ook weer in. Het ‘snoepwinkeltje’ dat ze in de eerste lockdown van de horeca hebben opgericht, hun bedrijfspand was voorheen al in gebruik als winkel, houden ze sindsdien een of meerdere dagen geopend. Als groentejuwelier zorgen ze ervoor dat particuliere klanten de beste AGF-producten die er bij de importeurs en groothandels te vinden zijn kunnen kopen of bestellen en (gratis) laten thuisbezorgen. Sinds de tweede lockdown is hun winkeltje dagelijks open van 8 tot 13 uur en op Facebook posten ze filmpjes waarin ze de uitstalling laten zien. Het maakt dat ze inmiddels een vaste klantenkring hebben opgebouwd. In de nabije toekomst willen ze de parti-
Loggerstraat 80 1976 CX IJmuiden T: 0255-513598 F: 0255-513835 E: post@ppk.nl
30
AGF Primeur 11 • 2020
culiere verkoop verder uitbreiden door een webwinkel te beginnen. Daar wordt momenteel hard aan gewerkt .“De particuliere verkoop zullen we erbij blijven houden. Na deze lockdown verwacht ik dat een deel van de horeca zal zijn omgevallen, ook onder onze klanten. Maar met het winkeltje, de webwinkel en een deel horeca hopen we het te kunnen redden”, vertelt Theo. Ook zijn ze in de werkfruitmarkt gestapt. Overleven tot na de lockdown noemt Theo een dagelijks gevecht. Ook al kunnen horecatoeleveranciers een beroep doen op steun vanuit de overheid, is dat volgens Theo slechts een druppel op de gloeiende plaat. “En die is heel snel weg.” Theo heeft de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en hoeft in principe niet meer te werken maar hij staat nog elke ochtend klaar om de handel in te kopen en klaar te zetten. Samen met zijn beide zoons Menno en Maurice vecht hij voor het behoud van www.ppk.nl de AGF-horecagroot-
handel die zijn naam draagt. De zoons zijn nog altijd van plan de zaak in de toekomst over te nemen. “We blijven altijd positief. In januari zal de horeca hopelijk weer open mogen”, voegt Theo tot slot toe. VENTEN Het Vitamientje uit het Limburgse Gronsveld heeft de particuliere verkoopkanalen, die in de eerste lockdown waren ontwikkeld, doorgezet en deze verder uitgebreid in de tweede horecalockdown. “Je moet creatief blijven. Het succes wat we in de eerste lockdown hadden, kunnen we niet meer terugkrijgen. We merken dat er veel minder vraag is. Ook naar de groenten- en fruitpakketten die particulieren online bij ons konden bestellen”, vertelt eigenaar Raymond Wintjes. Sinds eind oktober is Het Vitamientje ouderwets aan het venten gegaan. “Ik was al enige tijd op zoek naar een SRV-wagen maar dat bleek een te grote investering. Wel hebben we een grote aanhangwagen op de kop tikken van 8 meter lang. Die hebben we mooi opvallend gepimpt, er rekken ingebouwd en er zo een rijdende groentewinkel van gemaakt. Dat loopt supergoed moet ik zeggen.”
Het Vitamientje kondigt op Facebook aan welke standplaatsen ze wanneer aandoen. “Het is voor ons zoeken naar goede plekken waar veel volk komt. We merken dat op locaties waar veel ouderen wonen er
De verkoopwagen van Het Vitamientje
heel veel aanloop is. Die mensen zijn minder mobiel maar willen wel graag zelf en veilig boodschappen.” Het liefst wil Het Vitamientje op zulke plekken een vaste standplaats toegewezen krijgen. “Ik ken de vergunningstrajecten bij gemeenten inmiddels, dat gaat lang duren. Wij kunnen daar niet op wachten en zijn gewoon begonnen. Ik ben al wel bezig met de aanvraag voor een vaste standplaatsen. Hopelijk is dat in het voorjaar rond zodat we op die plekken dan aardbeien, asperges en kersen en dergelijke kunnen gaan verkopen en zo extra inkomsten voor Het Vitamientje kunnen genereren.”
Het Vitamientje blijft door investeren om straks de horeca beter te kunnen bedienen. Zo wordt er een verwerkingsruimte bijgebouwd, verder geïnvesteerd in automatisering en in verwerkingsmachines. “We hebben onlangs een spiraalsnijder aangeschaft om slierten te snijden van pompoen, zoete aardappel, courgettes en dergelijke. Je ziet dergelijke producten wel bij de supermarkten maar nog niet echt op het bord bij de horeca hier in het Zuiden. Dus daar kunnen we ons mooi mee onderscheiden en het Zuiden een beetje chiquer maken.” De verkopen aan restaurantklanten lopen tijdens de lockdown door maar zijn verlies-
De verkoopwagen van Het Vitamientje
gevend. Raymond: “Ieder restaurant is wel bezig met bezorgen op dit moment maar die markt is verzadigd. Het is eigenlijk puur service wat we nu doen, bij heel veel klanten kunnen we maar kleine drops maken. Het is geen optie om dat niet te doen want dan ben je die klanten straks kwijt natuurlijk.” Om de stops interessanter te maken, werkt Het Vitamientje inmiddels samen met een horecaleverancier voor Italiaanse producten en heeft een partner gevonden voor het kant en klaar leveren van horecawaardige bereide groenten die koks veel werk kunnen besparen. “Alleen kun je de wereld wel aan maar samen sta je sterker”, besluit Raymond. SOEPEN EN STAMPPOT “In de eerste lockdown was de particuliere verkoop echt wel een succes. In de zomermaanden, toen de horeca weer open ging, is dat teruggelopen maar we zijn er altijd mee door blijven gaan.”, vertelt Mark de Kroon van Han de Kroon Horecavers uit Haarlem. “Het verschil met de eerste lockdown zit hem erin dat er toen een run op de supermarkten ontstond en mensen naar alternatieven om boodschappen te doen zochten. Nu is die urgentie er niet meer en moeten we meer ons best doen om de particuliere verkopen weer aan te zwengelen. Zo hebben een whatsapplijst gemaakt waarin we elke week een aanbieding doen, maken wekelijks een andere soep om te verkopen en we denken er nu over om een actie met stamppotten te doen.”
Tetris challenge Han de Kroon Horecavers
Han de Kroon kijkt terug op een goede zomer. “De mensen hadden echt weer zin om naar buiten te gaan en het is over het algemeen heel goed weer
geweest. We beleveren een aantal strandtenten en die hebben het echt druk gehad deze zomer. In Haarlem mochten de terrassen groter worden gemaakt zodat ze meer mensen kwijt konden en dat heeft allemaal meegeholpen.”
De tweede lockdown hakt er voor veel bedrijven behoorlijk in merken ze bij Han de Kroon. “Het effect van ‘we gaan de horeca steunen’ is een beetje weggeëbd naar mijn idee. Ook is het zo dat er nu veel meer aanbieders zijn in take-away. Tijdens de eerste lockdown kozen sommige ervoor dat niet te doen maar dat is nu geen optie meer. Iedereen heeft wel iets, een thuismenu, bezorgbox of take-away menu, maar die vissen allemaal in dezelfde vijver. Ik heb nu méér klanten maar de volumes zijn een stuk kleiner.”
Han de Kroon is redelijk positief over de toekomst. “We zullen het wel overleven maar de belangrijke vraag is wel hoeveel van onze klanten zullen overleven. Sommigen hebben bijvoorbeeld forse investeringen gedaan in terrasverwarming en tenten om de terrassen in de winter open te kunnen houden. Hoe moeten ze dat weer terugverdienen? Veel ondernemers zijn negatief. Veel hadden liever een korte totale lockdown gezien. Ondernemers missen ook een bepaalde visie vanuit de overheid en wachten met smart op duidelijkheid over de decembermaand. Met kerst dicht is dan ook een antwoord, want dan kun je je als ondernemer daarop richten. Wij zouden het ook heel graag weten, want als de restaurants opengaan dan krijgen we het ineens heel druk. Dat hebben we in de zomer ook gezien en dan wil ik niet net op dat moment net ook een stampotstraat hebben opgetuigd.” (ML) info@theoopdam.nl raymond@hetvitamientje.nl mark@horecavers.nl
AGF Primeur 11 • 2020
31
Thema
Spaans product
Een vooruitblik op het Spaans seizoen Vorig jaar werd Spanje geteisterd door noodweer in de maand september. Kassen werden daarbij vernield, de mandarijnen ondervonden schade en ook de bladgroenten in de volle grond kregen de volle laag in de regio van Murcia en Alicante. Wat betreft het weer is dat dit jaar anders. Het is vooral droog in Spanje op het moment en dat heeft zijn gevolgen voor o.a. de maten citrus.
Een ander groot verschil met vorig jaar is uiteraard het coronavirus. Dit heeft zijn uitwerking als het gaat om de vraag naar Spaans product. Vooral in de kasgroenten is het niet al te best te noemen. Anderzijds hopen de handelaren dat Spanje zonder al te veel moeite het stokje over kan nemen van Zuid-Afrika wat betreft citrus.
Floris-Jan van Os, Hillfresh:
“Minder kaki’s dan vorig jaar, dat kan wel eens voor tekorten zorgen in de tweede helft van het seizoen”
B
egin oktober kwamen de eerste kaki’s weer op de Nederlandse markt uit Spanje. Maar pas vanaf november zal de verkoop van dit fruit weer beginnen te stijgen bij de Europese retailers vertelt Floris-Jan van Os, accountmanager bij Hillfresh. “Naar verwachting loopt dit seizoen door tot in januari. Met de opstartweken in oktober kunnen we weer wat wennen aan het nieuwe seizoen voordat we weer in full swing komen.” Het aantal kaki’s dat straks uit Spanje komt is echter minder dan vorig jaar. “Dat heeft vooral te maken met een extra ziektedruk in de velden rond Valencia en het minder aantal stuks aan de bomen, maar de lage resultaten van vorig jaar spelen ook een rol. Vorig jaar hadden we een zeer grote oogst, nu is dat wat minder. De kaki’s zijn ook snel doorgegroeid in het begin van het groeiseizoen. In eerste instantie hadden we dan ook de verwachting dat het fruit veel grover zou zijn maar uiteindelijk vallen de maten kleiner uit. Dat heeft een impact op het totale volume. Voor het moment hebben we nog genoeg beschikbaar om al onze klanten te beleveren. Het kan zijn dat we in de tweede helft van het seizoen, zo rond midden/eind november, een verminderde beschikbaar-
Neerslag begin november heeft een groot aantal hectares aan kaki’s getroffen
32
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
Dit jaar zijn er minder kaki’s dan in het vorige seizoen wat de prijzen ten goede komt
heid gaan zien op de markt. De Spaanse telers zullen dan ook inzetten op een betere spreiding. In oktober wordt er namelijk nog volop geoogst om direct te verladen aan de klanten. Daarna volgt medio november ook de oogst voor de bewaring. Daarnaast hebben we de afgelopen week ook behoorlijk veel regen en hagel gehad in Valencia. Zoals we nu kunnen zien is een 600-800 ha aan kaki’s beschadigd door hagel welke niet geoogst gaan worden. Tot welk resultaat de overmatige regenval gaat leiden, moeten we nog afwachten. De verwachting is dat deze hele situatie wel tot gunstigere prijzen moeten leiden in de tweede heft van het seizoen.”
Een andere reden dat de volumes wat afnemen dit jaar is omdat er qua areaal in de kaki’s niet meer bij wordt geplant in Spanje. Hier en daar worden zelfs bomen gerooid om plaats te maken voor andere teelten. “In het seizoen 2019 hadden de telers het niet makkelijk. Er was veel volume aanwezig op de markt wat resulteerde in prijsdruk en veel telers hebben zich dan ook afgevraagd of ze wel door zouden moeten gaan met de kaki’s. Voor de Russische boycot van 2014 waren de kaki’s een belangrijk product voor de Spanjaarden maar sinds
deze markt is afgeknepen moesten deze volumes worden afgezet op de Europese markt. Dat lukt mijns inziens wel aardig al blijft promotie nog wel nodig. Zo hebben wij bij de actieweek voor het promoten van schoolfruit ook kaki’s naar de scholen gestuurd en we zien dat de reacties op dit fruit positief zijn. Verder promoten we onze kaki’s in het schap door bijvoorbeeld een kakisnijder cadeau te geven om zo de consument te leren hoe een kaki gegeten dient te worden. We zien dan ook dat de consumptie van kaki’s in Europa nog altijd stijgende is.” Bijna alle kaki’s bij Hillfresh vinden hun weg naar de retail maar er zijn ook andere afzetkanalen voor het fruit. “In Spanje en Duitsland zien we dat een substantieel deel van de kaki’s ook wordt verkocht op de groothandelsmarkten en uiteindelijk in de detailhandel/horeca terecht komen. Vanwege de sluiting van veel horeca in de Europese laden zien we echter wel een verminderde afname bij deze klanten. Daarnaast verhandelen we ook klasse 2 kaki’s die hun weg vooral vinden naar de Oost-Europese retail en groothandelsmarkten. Hoewel dit een heel ander circuit is dan de klasse 1, doen we dit ook. We zijn van oorsprong een telersbedrijf en verpakken dus alles wat van de boom komt.” Het is de Spanjaarden dus gelukt met een marktpenetratie hun kaki’s voor de Russische markt te kunnen verkopen in de Europese Unie. En de Russen zelf? “Die zien nu vooral Azerbeidjaanse en Oezbeekse kaki’s in het schap liggen. Of dat van eenzelfde kwaliteit is als de Spaanse zet ik mijn vraagtekens bij,” besluit Floris-Jan. floris-Jan@Hillfresh.eu
Pieter de Ruiter, 4 Fruit Company
“Het zijn nu vooral de kaki’s die het goed doen”
W
at verkoop betreft heeft Pieter de Ruiter van 4 Fruit Company het wel eens beter gehad. “Als we kijken naar de Spaanse kasgroenten, loopt het momenteel niet echt lekker in de verkoop,” vertelt Pieter vanachter zijn bureau. “Dat komt vooral door het wegvallen van de vraag bij de horeca die nu voor de tweede keer in lockdown moet. Niet alleen in Nederland is dat het geval maar ook in andere Europese landen zoals Duitsland wat bedrijven dus ook raakt in hun export.” Pieter wijst ook op de vroegere start van het Spaanse kasgroenten seizoen dit jaar en Nederland dat net iets langer doorgaat. “Dat is een reden die ik ook vaak voorbij hoor komen op het moment maar in mijn ogen is die minder van belang dan de tweede lockdown. Die paar komkommers die nu nog vanuit de Nederlandse kas op de markt komen, gaan echt niet het verschil maken voor de Spanjaarden.” KAKI’S EN CITRUS Over kasgroenten moet je nu dus niet
beginnen maar anders is het bij de kaki’s. “Daar ben ik tevreden over. Die verkopen goed op het moment. Ook andere Spaanse producten zoals de granaatappels lopen zoals het moet. Voor het citrus is het dan weer wat ingezakt na een fantastische zomer. Het was misschien het beste ooit maar Zuid-Afrika loopt nu op zijn einde en de volumes nemen af. Hierdoor is de markt compleet omgeslagen. De eerste Navelina’s uit Spanje zijn nog niet van de beste kwaliteit maar ik verwacht dat dit in de komende 2-3 weken gaat veranderen. Het is wachten tot midden november met de eerste salustiana’s uit Spanje. Je zou eind oktober/begin november dus wel van een klein gat in de markt kunnen spreken als het aankomt op citrus.” Naast de uitstekende verkoop van de kaki’s heeft 4 Fruit Company ook nog een klein aandeel vollegrondsgroenten in Spanje zoals bloemkolen. “Dat loopt op het moment ook nog niet zo lekker. Dat komt
vooral omdat men in Frankrijk ook nog veel vollegrondsgroenten doet en aangezien dat dichterbij ligt, zijn de transportkosten vanzelfsprekend ook lager.” Overigens heeft Pieter niets te klagen over de productie in Spanje. “Op het moment kan ik het allemaal krijgen bij de telers maar ja, ik moet het wel kunnen verkopen.” pr@4fc.nl
BOUQUET al jaren een begrip
Handelsweg 30 2988 DB Ridderkerk Tel.: Fax.:
+31 (0)180-641900 +31 (0)180-641989
E-mail:
info@4fruitcompany.nl
Website: www.4fruitcompany.nl
33
Thema
Spaans product
Ronnie Moorman, Willem Dijk:
“Weinig dik fruit aanwezig maar de prijs bepaalt nu het product”
De limes doen het wat minder goed door de tweede lockdown
V
orig jaar werd Spanje geteisterd door noodweer in de maand september. De mandarijnen kregen daarbij de volle laag wat zorgde voor minder volumes op de markt wat overigens gunstig was voor de prijsvorming op de markt in het seizoen 2019-2020.
Dit jaar is het echter anders. In plaats van excessieve neerslag is het nu de droogte die de oogst tegenzit. “Hoewel er genoeg voor handen is, zien we dat het weer vooral effect heeft op de maten,” vertelt Ronnie Moorman van Willem Dijk. “Er zijn weinig grote maten beschikbaar in de sinaasappelen. Ik verwacht dat dit de komende weken met het weer nog wat gaat bijtrekken maar van echt dik fruit kunnen we niet spreken op het moment.” Maar ook zonder dik fruit lijkt het citrus zichzelf te verkopen. “We hadden hier eind oktober een vrachtwagen binnengekregen met daarop sinaasappelen maatje 80. Dat doen we normaal nooit, alleen met perssinaasappelen, maar die wagen was zo verkocht. De prijs bepaalt op het moment gewoon het product. We hadden ook al een fantastisch goed citrusseizoen achter de rug met Zuid-Afrika en ik hoop dat Spanje het stokje nu zonder al te veel problemen
De prijs bepaald op het moment het product
Huismerk filosofo
kan overnemen van het zuidelijk halfrond. Tot nu toe lijkt dat goed te lukken. Sinds midden oktober hebben we namelijk ook al ons huismerk Filosofo op de markt en die doen het super (dat merk bestaat overigens 60 jaar) en begin november kwam daar ook Elephant bij. Alleen bij de clementines zagen we eind oktober een klein dipje. De kwaliteit van het premium fruit is al erg goed moet ik zeggen en dat is belangrijk als je start met je seizoen. Als je met slecht fruit begint, is namelijk de rest van je seizoen om zeep.”
Toch mag het in Nederland net iets kouder zijn om de vraag naar mandarijnen weer op te stuwen bij de consument maar we mogen absoluut niet klagen.”
Tweede lockdown heeft vooral invloed op perssinaasappelen en limes
Ronnie ziet dat de tweede lockdown in meerdere Europese landen invloed heeft op de verkoop van citrus. “De prijs voor een karton perssinaasappelen is door de strengere maatregelen in Europa gezakt van 17 euro naar 12 euro. Begin november zagen we zelfs dat de prijs voor perssinaasappelen op de markt daalde onder de 10 euro. Die constante vraag die we van de zomer zagen, is nu toch wel wat afgezwakt door de sluiting van de horeca. De mandarijnen hebben er overigens weinig last van nu de retail in Nederland haar programma’s weer begint in te vullen richting de feestdagen.
Voor de limes geldt hetzelfde als voor de perssinaasappelen. “Op het moment zien we nog veel partijen aankomen uit Peru, Mexico en Brazilië waar op het moment geen markt voor is. Die prijzen zijn enorm gezakt tot 2-3 euro voor een karton. Uit Spanje hebben we ook al limes maar die zijn op het moment veel duurder dan de overzeese limes en dat maakt de verkoop veel lastiger en moeten we ook afprijzen. Je moet dan toch de invloed van de horeca niet onderschatten op de AGF-sector. Het wordt dus nog spannend in de komende weken.” Ronnie@willemdijk.nl
De concurrenten uit de Mediterraan Naast Spanje zijn ook andere mediterrane landen op de markt zoals Turkije en Marokko. “Turkije heeft naast zijn citroenen ook mooie maten aan grapefruits,” vertelt Ronnie Moorman van Willem Dijk. “Dat
34
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
land heeft echt een inhaalslag gemaakt in de laatste jaren met de kwaliteit van hun fruit en ze hebben dit jaar nu eenmaal wat dikkere maten op de markt. Ook Israël is aan de markt met grapefruits.”
Marokko is dit seizoen al erg vroeg op de markt met de eerste vroege mandarijnen uit de noordoostelijke regio van Berkane. “Toch zie ik dat men in Nederland vooralsnog de voorkeur geeft aan de Spaanse
Oronules en bladmandarijnen. Ook uit Egypte hoor ik verhalen dat ze daar een uitstekende oogst sinaasappelen verwachten dit jaar maar ik heb ze nog niet voorbij zien komen op de markt,” besluit Ronnie.
Juan Antonio Reyes verwacht dat met de juiste teelttechnieken de producitie in Spanje nog is op te schroeven
Juan Antonio Reyes, Reyes Guiterrez:
“De nabijheid van mango’s en avocado’s speelt de Spaanse productie in de kaart”
D
e Spaanse mangoproductie valt voor dit seizoen lager uit dan verwacht en komt ook onder het niveau van 2019. “Dat aanvankelijk de prognoses een grotere oogst aangaven komt vooral door de weersomstandigheden,” vertelt Juan Antonio Reyes, manager bij Reyes Guiterreza. “Eerst hadden we de aprilregens die de vruchtzetting geen goed deden. Daarna volgde een hittegolf in augustus waardoor veel van de mango’s van de bomen vielen en we daardoor veel kilo’s verloren. Het grote volume aan mango’s dat we eerst hadden verwacht was er niet meer. Maar het zorgde wel voor betere prijsvorming op de markt wat gunstig is voor de telers.” Als het neerkomt op de avocado’s durft Juan Antonio nog geen voorspellingen te doen. “Het is nog te vroeg om daar iets over te zeggen al durf ik wel te stellen dat de opbrengsten groter zullen zijn omdat de arealen op het Iberische schiereiland nog altijd uitbreiden.” Juan Antonio wijst er ook op dat wat betreft de vraag naar avocado’s deze nog altijd niet het plafond heeft bereikt. “We zien dat de consumptie ook blijft stijgen in Europa jaar na jaar.”
dat. Het draagt in beide gevallen bij aan de groeiende consumptie van dit fruit.”
Aanvankelijk minder mango’s dan verwacht maar dat is dan weer goed voor de prijsvorming
Juan Antonio wijst er ook op dat de Europese consumenten een voorliefde hebben voor de Spaanse avocado’s en mango’s. “Hoe minder ver dit tropisch fruit moet reizen, hoe beter en Spanje kan daar zeker aan bijdragen. Vooral voor de mango geldt
De vraag groeit dan wel. De teelt in Spanje staat ook voor de nodige uitdagingen waaronder verwoestijning en daarmee gepaard gaande tekorten in de watervoorraden. Toch is Juan Antonio ervan overtuigd dat de productie van mango’s en avocado’s op de velden in Axarquía, de regio ten noorden van de Spaanse stad Malaga, kan blijven groeien. “Dit is mogelijk door het gebruik van nieuwe intensieve teelttechnieken waarmee we de tot nu toe lage Spaanse productie kunnen opschroeven. We zetten tegenwoordig ook projecten op voor deze intensieve teelten die 5 à 10 jaar nog ondenkbaar waren,” vertelt hij optimistisch. Waar Juan Antonio minder vertrouwen in heeft, is de winterproductie van mango’s in Spanje. “Daar blijft toch een handicap in zitten en dat is dat ze niet mooi kleuren met als gevolg dat deze mango’s erg bewerkelijk zijn.” (TD) marketing@reyesgutierrez.com
35
Thema
Spaans product
Mont-roig del Camp in Catalonië
John Gijbels, Euro Gijbels:
“Voor bloemkolen verwachten we dit jaar enigszins overlap”
B
ij Euro Gijbels start men altijd wat later in het Spaanse seizoen. De eigen teelt en die van de samenwerkende telers binnen de coöperatie ligt namelijk wat verder naar het noorden in de gemeente Montroig del Camp in de Catalaanse provincie Tarragona. “Hierdoor beginnen we later in vergelijking met bijvoorbeeld Valencia of Murcia,” aldus John Gijbels die op het moment in Spanje zit met de start van het nieuwe seizoen. “Het voordeel is wel dat wij langer door kunnen gaan in het seizoen met onze producten zoals citrus, kolen, bladgroenten en kruiden.”
Op het moment is John volop bezig in het citrus. “De vroege variëteiten clementines, de oronules, hebben we net afgerond en deze week (week 45) verwacht ik weer de eerste clemenules in ons sorteerstation in Spanje waar we onze kalibreermachine hebben staan. Er waren wat problemen met de kwaliteit in de vroege variëteiten dit jaar maar omdat wij meer naar het noorden zitten en daarmee dus later starten hadden wij daar minder problemen van. Wel waren de kalibers wat aan de kleine kant. De clemenules die straks volgen, zitten wat beter in het kaliber. Later dit jaar volgen ook nog de sinaasappels maar daarvoor is het nog te vroeg om er wat over te zeggen hoe dat gaat lopen.” BLOEMKOLEN Andere producten die Euro Gijbels teelt voor de Noordwest-Europese markt zijn onder andere nog bladgroenten, kolen en kruiden als platte- en krulpeterselie. Alle36
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
maal van de vollegrond. “Omdat het weer wat anders is dan vorig jaar in Spanje verwacht ik wel eerder te kunnen starten met de bloemkolen maar ja, dat gaat waarschijnlijk wel tot een overlap zorgen als ik kijk naar de huidige marktsituatie in België waar men nog genoeg bloemkolen heeft voor de markt. Dat is een heel contrast met vorig jaar toen we juist later begonnen en terecht kwamen op een vrij lege markt.” Ook van het coronavirus hebben ze bij Euro Gijbels enigszins hinder. “Het gaat dan vooral over het ongemak in het werken,” vertelt John. “We moeten meer auto’s inzetten om de plukkers naar het veld te krijgen, moeten het personeel op het sorteerstation meer uit elkaar houden en hebben uiteraard protocollen te volgen. Het is lastig maar we mogen niet klagen aangezien we in een branche zitten die de mensen voorziet in hun dagelijkse portie groenten en fruit. Onze klanten in de horeca hebben het echter wel moeilijker in de afzet terwijl de klanten die leveren aan de retail hun verkoop hebben zien stijgen door de coronacrisis.”
KLIMAAT Euro Gijbels is al jaren actief in Spanje. Het begon ooit toen de ouders van John er besloten een coöperatie over te nemen om groenten en fruit te verkopen in België. Zelf is de familie al sinds 1948 actief in de groenten en fruit in België. “Hoewel mijn familie al vele jaren meedraait in deze sector ben ik nog jong,” vertelt John. “Toch zie ik vooral dat de laatste jaren het klimaat in Spanje
De eerste clemenules uit Catalonië waren er weer in week 45
erg aan het veranderen is. Dat zien we niet alleen in de teelt van citrusfruit dat steeds vaker verder naar het noorden mogelijk is, maar ook in ons watermanagement. Dat is steeds schaarser aan het worden in de regio van Tarragona. Waar een teler in het verleden slechts een gat moest graven in de grond om er voldoende regenwater in op te vangen, moeten wij al 200 meter diep in de grond boren voordat we bij het grondwater komen. Dat is echt iets wat je op de langere termijn ziet veranderen. Ook Marokko zien we langszij komen maar ik zie nog altijd een duidelijk onderscheid als het gaat over de afzetmarkten voor Spaans product ten opzichte van de producten uit Marokko. De focus op de markt is toch anders voor beide productielanden.” John.gijbels@eurogijbels.be
4 generations with an eye for quality
We grow our own products in our fields in Catalonia ‌
... and supply the supermarkets and specialist shops with the highest quality.
Acaciastraat 21 2440 Geel - Belgium T +32 (0)14 86 61 01
Cami de les Arenes s/n 43300 Mont-roig del Camp Tarragona - Espagna
info@eurogijbels.be eurogijbels.be
Thema
Spaans product
Vraagtekens en flexibiliteit op Spaanse kasgroentenmarkt
Week 44, traditioneel de week van de switch van binnenlands product naar importkasgroenten uit Spanje, is achter de rug en dus is het Spaanse kasgroentenseizoen écht los. De programma’s zijn gestart en de importeurs zien vraag en aanbod met de dag toenemen. Het belooft, zowel door corona als door brexit, een onvoorspelbaar seizoen te worden, al is dat aan de seizoenstart zelf niet af te zien. Die is rustig en soepel verlopen met anders dan andere jaren opvallend goed weer. Wel net als de voorgaande seizoenen: een dalend areaal tomaat.
D
at laatste verrast inmiddels niemand meer echt, omdat de dalende lijn in tomaat al een aantal jaren is ingezet door een toenemende virusdruk, concurrentie uit Noord en Zuid en hogere loonkosten voor Spaanse telers. Ook dit jaar doen percentages met een minnetje ervoor de ronde. In Andalusië gaat het om een daling van zo’n drie procent, waardoor er nog 8390 hectare tomatenareaal in de zuidelijke Spaanse regio te vinden is. Telers hebben bovendien wat meer retailvastere soorten geplant, ziet Michel de Winter, die namens tomatenveredelaar Axia Vegetable Seeds om de week in Spanje te vinden is, het voordeel van een noodzakelijk beroep 38
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
in de voedselvoorziening. Zelf heeft het bedrijf een demokas in Almería waar de productie iets vroeger dan normaal op gang komt, zoals hij ook bij andere telers in de regio ziet. “Het weer is namelijk heel goed geweest dit voorseizoen, dus zijn telers iets eerder aan de markt. De kwaliteit is ook erg mooi.”
Dat laatste viel ook Paul van Groningen van Greenfood Iberica op. Sinds dit seizoen is de Nederlander hoofd verkoop bij het Spaanse handelsbedrijf, onderdeel van de Greenfood Group. Hoewel het bedrijf zelf nabij Girona in het noordwesten van het Spaanse schiereiland gevestigd is, kreeg hij van de
telers louter positieve berichten door. “Er is, anders dan andere jaren, gelukkig nog geen slecht weer geweest, geen hagel ook waardoor vorig jaar kassen nog beschadigden. Telers hebben alleen de laatste tijd wat koudere nachten gehad, waardoor sommige producten wat later zijn, maar gelukkig geen product verloren is gegaan.”
OVERLAP BEPERKT Dit alles zorgt ervoor dat het seizoen rustig van start is gegaan. Wat daarbij ook helpt, is dat soms de start van de import iets is verlaat, om de overlap met binnenlands product te beperken. Bij Royal ZON, dat ’s winters in samenwerking met Spaanse coöperaties Spaans product veilt op de klok in Venlo, is hierop gelet, vertelt Els van Herpen, manager klokverkoop bij ZON. “We zijn in week 43 rustig begonnen met komkommers, courgettes en buiten deze kasgroenten ook broccoli en snijbonen. Dat was een week later dan vorig jaar. Wij willen met een zo klein mogelijke overlap met het Nederlands product en zonder gat tussen de aanvoer van Nederlands en Spaans product een zo goed mogelijk verkoopresultaat realiseren.” In week 44 en
AREALEN BLIJVEN SCHUIVEN Bij ZON is in week 45 vervolgens gestart met gele en oranje paprika’s en aubergines. Ook hier met in achtneming van het aanbod wat er nog van Nederlandse telers voor de klok komt. “We gaan rustig beginnen, ook met groen in week 46 en daarna naar verwachting met rood in week 47”, aldus Els. Het areaal paprika in Spanje steeg ook dit seizoen weer, vrijwel parallel aan de daling in tomaat. Michel weet dat hierbij de lagere kosten in arbeid voor Spaanse paprikatelers helpen. “Het is, anders dan tomaat, een nog wat traditionelere teelt tussen de touwtjes, waardoor de kosten lager zijn.” In Andalusië komt met een groei van 2,5% het areaal uit op 1250 hectare. Ook de goede prijzen van vorig jaar stimuleerden telers paprika te zetten.
45 kwamen er vervolgens geen Spaanse komkommers voor de klok. “De verkoop van Spaanse komkommers verliep de eerste weken moeizaam, ondanks dat er van de betreffende sortering geen Nederlands product aan de klok stond. We merkten dat, omdat er nog voldoende Nederlandse komkommers in de markt waren, we niet mee konden met de markt in Spanje. Verder was er door een grote vraag in Spanje maar weinig product beschikbaar. Daarom hebben we besloten even twee weken pas op de plaats te maken en als het Nederlands product voor een groot gedeelte echt uit de markt is, weer komkommers uit Spanje aan te voeren.”
Die grote vraag, niet alleen naar komkommers, was geen uitzondering dit seizoen. Ook vanuit Duitsland werd al hard getrokken aan het beschikbare product, zag Paul. “Van onze telers hoor ik dat met name de Duitse supermarkten al goede prijzen betaalden voor hun producten.” De hoge prijzen voor komkommer waren het gevolg van een gat in het aanbod volgens Paul. “Door koude nachten hier en donker weer in Nederland en België was er in beide landen minder aanbod.”
Groene courgettes
Sowieso is in Spanje vaak duidelijk te merken hoe een product het jaar of de jaren voordien gelopen heeft, weet ook Paul. “Telers telen vaak achter de markt aan, al is dat bij onze eigen telers dit jaar niet echt te merken. Bij ons verandert er weinig, maar over de hele linie zie je dat veel kleine beetjes meer of minder toch flinke verschuiving in areaal betekenen.” Waar er
We are a full-service logistics company providing safe, reliable and sustainable door-to-door multimodal transportation to Europe. Email: rtm.sales@containerships.eu Telephone: +31 10 428 3156 www.containerships.eu
39
Thema
Spaans product
Blik in de demokas van Axia in Almería
wel iets bijkomt bij Greenfood Iberica is in aubergine. “Daar is onze teler op ons verzoek uitgebreid, omdat daarmee beter het totaalpakket paprika-courgette-aubergine is ingevuld.”
Bij ZON ziet Els een lichte groei in de verkoop van paprika. “Bij alle producten proberen we dat jaarlijks te bereiken, al is dat in tomaat moeilijker. Het areaal krimpt immers in Spanje.” Kan het areaal blijven krimpen is de vraag. Els heeft er niet direct antwoord op. “Voorlopig zie ik het areaal in Almería niet terug gaan stijgen. Bij ons daarentegen was afgelopen winter wel een groei te zien in de klokaanvoer van Nederlandse belichte trostomaten. Je ziet in de markt steeds meer aanvoer van tomaten uit andere landen, echter nog niet aan de klok bij ZON.” DE VRAAGTEKENS Die groei van het aanbod uit vooral Marokko wordt in de markt met argusogen gevolgd, merkt Paul. Zeker Spaanse telers knijpen hem, getuige ook de protesten en de terugkerende roep om een importquotum. “Ook brexit speelt daarbij een rol. 40
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
Niemand weet precies wat dat gaat betekenen. Allicht zijn telers bang dat Marokko, zodra de Britten eruit stappen, de Europese regels kunnen omzeilen en met grote volumes op het Verenigd Koninkrijk op de markt komen. Zelf doen wij niet zoveel op het Verenigd Koninkrijk, al beladen we uit voorzorg zodra er gerommel op het brexitfront is wel minder wagens zodat ze niet aan de grens vast blijven staan.”
Een ander groot vraagteken boven de markt komt door corona. Eind oktober/ begin november sloot in steeds meer landen de horeca weer of werden extra belemmeringen opgeworpen. Dat heeft zonder twijfel consequenties voor de vraag naar kasgroenten. “25-30% van onze klanten op de klok is Duits, o.a. van de traditionele Duitse groothandelsmarkten. Als de horeca sluit, merk je dat veelal in de grootte van de kloktransacties”, aldus Els. Effect op de aanvoer heeft corona, in het voorjaar toen een coronaschok door Europa ging, niet gehad voor ZON. “De aanvoer was altijd op tijd binnen. Het contact van onze contactpersoon in Spanje met de coöperaties m.b.t. de aanvoer verloopt prima.”
FLEXIBILITEIT Wat Michel wel denkt te zien, is dat telers iets eerder hebben gekozen voor flexibiliteit in hun teelt, door voor gewassen te kiezen die switchen makkelijker mogelijk maken, ook gedurende het seizoen. “Korte teelten zoals komkommer en courgette, en ook (water)meloen, zijn in areaal gestegen. Je kunt met zulke teelten sneller wisselen als de prijzen gedurende het seizoen tegenvallen en ook voor de virusdruk heeft het voordelen. Bovendien ben je snel aan de markt, met komkommers al in dertig dagen.” De arealen komkommer (3% erbij in Andalusië, goed voor 5500 hectare) en courgette (1,5% erbij, 7800 hectare) groeiden, waarbij courgette voor het eerst in jaren weer groeit. Net als watermeloen en meloen, een wisselteelt die Spaanse telers aan het begin of eind van het seizoen nog weleens inzetten. Paul deelt de observatie van Michel wel. Hem viel ook al op dat er iets minder op contract is verkocht door telers. De oorzaak is tweeledig. “De teler wil niet vastzitten als er problemen ontstaan in wat toch een onzeker seizoen is en bijvoorbeeld
ook de horeca is qua vraag erg onzeker.” Reden dat er soms ook later is geplant en ook de volumes later bekend werden. “Telers lijken soms zo lang mogelijk te hebben gewacht en zeker niet op de bonnefooi te hebben geplant. Zo waren speciale pepers in week 44 bijna niet te krijgen en ging vrijwel alles op contract weg.”
VERPAKT Op het verpakken heeft corona ook effect. Dat werd direct in maart al duidelijk, toen vooral Duitse supermarkten plots meer om verpakking van o.a. kasgroenten vroegen. ZON bood voor het eerst vorig jaar ongesealde komkommers aan en doet dat dit jaar weer. “Wel blijven wij in de gaten houden of er grote verschillen optreden in hoe geseald en ongeseald gewaardeerd worden op de klok. Mocht de vraag naar geseald heel groot zijn, dan spe-
len we daarop in, al voeren we in principe beide naast elkaar aan.” Vorig seizoen betekende de coronavraag dat aubergines van naakt naar geseald gingen. Vorig seizoen heeft ZON een korte periode geflowde en naakte aubergines verkocht, maar voor start van de winter is overgestapt naar enkel en alleen maar aanvoer van geflowde aubergines. “Er was geen specifieke vraag van klanten voor de naakte aubergines en met flow is het product beter beschermd tegen de kou in de winter. Dit seizoen verkopen we ook alleen geflowde aubergines.” Waar de verpakking ook een belangrijke rol speelt, is bij biokasgroenten. Afnemers willen een verpakking nog weleens gebruiken om het verschil tussen conventioneel en biologisch duidelijk te maken aan de consument. Prijsverschil is er vaak
ook, al viel Paul dit seizoen bij de start wel iets op: het prijsverschil bio-conventioneel was minder groot dan gebruikelijk. “Bij komkommer en courgette viel ons dat op. Dat kan een trend zijn die nu inzet, maar waarschijnlijker is dat het een uitzondering was omdat de prijzen voor conventionele courgettes en komkommers bij de start hoog waren en bio-
logisch product vaak een stuk prijsvaster is, waardoor de verschillen tijdelijk kleiner waren. Vraag het me anders aan het eind van het seizoen nog eens.” (TT) michel@axiaseeds.com els.van.herpen@royalzon.com paul@greenfoodiberica.es
41
Thema
Spaans product
Corona-effect nauwelijks merkbaar bij start Spaans citrusseizoen De Spaanse citrusteelt is zich dit jaar een beetje aan het herstellen van de historisch lage oogst van vorig jaar. Toch zal de voor de markt bruikbare hoeveelheid niet veel hoger liggen vanwege de overwegend kleine maatvoering. In de zomer is de consumptie van citrus uit het zuidelijk halfrond gegroeid, maar de vraag naar Spaanse clementines voldoet vooralsnog niet aan de verwachtingen. Het corona-effect is tot nu toe uitgebleven. Dit jaar hoopt de Spaanse sector weer aan te knopen met de export van voor de pandemie naar derde landen zoals China, want de overzeese zendingen hebben duidelijk geleden onder corona.
H
et Spaanse ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening (MAPA) raamt de citrusoogst voor het seizoen 2020/2021 op 6,93 miljoen ton. Dat houdt een stijging in van 12% ten opzichte van het voorgaande seizoen, maar daar moet wel de kanttekening bij dat de oogst vorig jaar historisch laag was. Toch komen de voor dit jaar verwachte volumes ook uit op een toename van 5% vergeleken met het meerjarig gemiddelde. Men verwacht 1% minder sinaasappelen en 3% minder grapefruit in vergelijking met het gemiddelde van de afgelopen jaren, terwijl klein citrus zou stijgen met 12% en citroenen met 8%. 42
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
“Bij de clementines zal het herstel in de hoeveelheden geoogst fruit heel goed te merken zijn bij de Clemenules, overigens het belangrijkste ras qua volume. We mogen ook niet vergeten dat we vorig jaar een historisch lage oogst hebben gehad. Dit seizoen verwachten we dan wel 30% meer clementines, maar een groot deel daarvan zijn kleine maten, zodat het fruit dat geschikt is voor de markt uiteindelijk maar met 5% zal toenemen”, zegt Alfons Royo, manager van Royo Fruits. Vorig seizoen bedroeg de oogst 6,2 miljoen ton, 18% minder dan in 2018/19 en 9% minder dan het gemiddelde van de vijf
voorgaande jaren. Sinds 2015/16 was het ook het jaar met de minste volumes. Maar in waarde steeg de export met 19% ten opzichte van 2018/2019. De telersprijzen waren ook veel hoger dan in voorgaande seizoenen. Vooral in de eerste weken van de coronacrisis konden er opmerkelijke prijsstijgingen worden opgetekend. Zo was de gemiddelde telersprijs voor sinaasappelen dubbel zo hoog als in 2018/2019 en 40% hoger dan het gemiddelde van de vijf voorgaande seizoenen. Voor de maand mei spreken we zelfs van een verdrievoudiging.
“Na de opschorting van de export van Argentijns citrus kregen we plots te maken met prijsstijgingen op de markt, maar algauw werden die pieken afgevlakt tot ze op een niveau kwamen te liggen dat door het lagere aanbod evenwel nog altijd hoger was dan dat van de vorige seizoenen”, vertelt Juan Bautista van Frutas Tono. "De consumptie verminderde ook door de hoge prijzen van de overzeese sinaasappelen. Het is zelfs zo dat de retailers hun producten hebben aangepast naar minder gewicht per eenheid om de prijs van het winkelmandje te drukken." Na het succes van het importcitrus tijdens het zomerseizoen wreef de Spaanse sector al in z’n handen en
hoewel men moeilijk de woorden “slechte markt” in de mond kan nemen, is de vraag op dit moment toch niet zo hoog als verwacht, wat eigenlijk vooral voor de mandarijnen geldt. Spaanse export van sinaasappelen naar China kan dit jaar weer aantrekken, zendingen van mandarijnen naar het VK in gevarenzone
De export van Spaans citrus naar derde landen kende vorig seizoen een weerslag omdat de vraag vanuit Europa erg hoog was en er grote logistieke moeilijkheden de kop opstaken om de overzeese export te organiseren. Veel reefers zaten vast in de Chinese havens en dat maakte het maritieme transport aanzienlijk duurder. Uit voorzorg kwam er ook een onderbreking in de export naar de Aziatische reus vanwege de uitzonderlijke omstandigheden. De impact van corona is duidelijk: na het exportrecord van 351.524 ton Spaans citrus naar niet-EUlanden in 2018/2019 vielen de zendingen in 2019/2020 terug tot 244.395 ton, wat neerkomt op een daling van 30,5%. Met een vermindering van 43.677 ton in 2018/2019 naar 9.284 ton vorig seizoen heeft China een groot aandeel in de inkrimping van de overzeese export van Spaans citrus. Nu er dit jaar meer volumes geoogst worden, valt te verwachten dat er een herstel zal optreden in de export naar zowel China
als andere derde landen zoals Canada en Saudi-Arabië.
"We vertrouwen erop dat het terug aanknopen bij normale oogsten ons in staat zal stellen om zowel de gehele Europese retail te bedienen, wat de Europese markt weer zou moeten stabiliseren, als onze marktpositie in derde landen te herstellen, tenminste daar waar we ons niet gehinderd zien door geopolitieke beslissingen", zegt Inmaculada Sanfeliu, voorzitster van het Spaanse Citrus Comité. “Ik zie twee zeer ernstige bedreigingen. Enerzijds vrezen we aan het begin van het seizoen de effecten van de handelsoorlog tussen de EU en de Verenigde Staten. De handhaving van het tarief van 25% op citrus zal ertoe leiden dat we eens te meer een kruis mogen maken over die bestemming. Daarnaast is er ook de Brexit. Na zeven onderhandelingsrondes was er nog altijd geen akkoord voor eind oktober, de streefdatum die de partijen hadden afgesproken om tot een ordelijke Brexit te komen. Dat betekent dat de Britten ons vanaf 1 januari 2021 hoge importheffingen op clementines en sinaasappelen kunnen opleggen terwijl de concurrentie op het noordelijk halfrond (Marokko, Egypte en Turkije) en van het tegenseizoen (Zuid-Afrika) kunnen profiteren van nultarieven dankzij preferentiële overeenkomsten”.
“Als er vanaf 2021 douanerechten worden ingevoerd, namelijk 16% voor mandarijnen en in het geval van sinaasappelen 10% tussen 1 november en 30 april en 2% voor de rest van het jaar, dan zal dat een grote weerslag hebben op het tweede deel van ons seizoen. Het Verenigd Koninkrijk is, na Duitsland en
Frankrijk, onze derde grootste markt en er is gewoonweg geen alternatieve bestemming met 66 miljoen consumenten met een gelijkaardige koopkracht”, waarschuwt Inmaculada Sanfeliu. (JP) a.royo@royofruits.com jbjuan@frutastono.com
The sustainable packaging solution for Citrus!
Results after 25 days at room temperature:
CONTROL
LIQUIDSEAL
.
Maintains product quality throughout the supply chain
.
Extends shelf life and decreases weight loss
.
Controls infections and cross contamination
.
Reduces use of chemicals and the need for plastic
.
Improves taste and appearance
.
Reduces supply chain costs
More information: Liquidseal Fruits BV - www.liquidseal.nl info@liquidseal.nl +31 (0)71 3014 314 Or contact our local agent in Spain: R3F - Sr. Oscar Rietkerk +34 670 25 4850
43
Thema
Spaans product
Gerard Mostert, Betrex:
“Wegblijven van toerisme had impact op onze import dit jaar”
Granaatappels, citrus, kaki’s, komt weer allemaal in het seizoen maar zonder vrachtwagen komt het nergens. Wie veel groenten en fruit transporteert tussen Noord- en Zuid-Europa, merkt eveneens wat van die seizoenen.
A
ls logistiek ondernemer heeft Gerard Mostert, eigenaar van het Spaanse Betrex, ook te maken met de seizoenen. Ruim 80 procent van zijn export bestaat immers uit verse groenten en fruit, daarnaast doet hij er ook import bij. “De zomer is voor ons traditioneel een rustige periode. In de maanden augustus en september beperken we ons vaak tot import vanuit Nederland en nog wat kleine hoeveelheden groenten en fruit welke in het seizoen zijn in Spanje. Maar als ik dan vanuit mijn kantoor in Gandia (ten zuiden van Valencia) terug rijd naar huis door de Spaanse velden zie ik wel al de eerste kleine sinaasappelen aan de boom hangen. Dan kan ik mij alweer verheugen op de drukke maanden in het najaar als we weer volop Spaanse producten mogen vervoeren. Van Huelva in het zuiden tot het Catalonië in het noorden.” RUSTIGERE ZOMER Dit jaar waren de zomermaanden voor Gerard echter rustiger dan ooit. “De import van tomaten, sla en overzees fruit dat aankomt in de haven van Rotterdam was alle44
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
maal wat minder dit jaar. Ik denk dat dit een direct gevolg is van het coronavirus dat Europa in zijn greep houdt. Spanje heeft deze zomer miljoenen toeristen misgelopen die een belangrijk aandeel hebben in de consumptie rond deze periode. Een sprekend voorbeeld daarvan is het idee van de verse sinaasappelsap onder de toeristen. De bezoekers hebben er vaak geen idee van dat de sinaasappelen die ze in de zomer in Spanje uitpersen vaak door ons worden aangevoerd vanuit Nederland. Een Spanjaard weet wel hoe dat zit en zal vaker kiezen voor fruit dat wel in het seizoen is zoals meloenen. Het is dan ook vooral de horeca geweest die getroffen is door het virus in Spanje. Als ik zo kijk naar mijn omgeving zijn de bezoeken aan de restaurants ook met 20-25 procent afgenomen. Ikzelf ben zelfs 90 procent minder uit eten geweest dus dat laat maar zien wat de gevolgen van het virus zijn.” EXPORT BLIJFT OP NIVEAU De import was dit jaar dan wel wat minder. In de export bleef Betrex goede cijfers note-
ren tot aan de zomer. “Wat dat betreft hebben we niet te klagen. Dit geldt overigens wel voor ons transport van groenten en fruit. We doen ook deels nog transport van industriële goederen voor een aantal vaste klanten maar dit zakte door het coronavirus compleet weg. Toch mogen wij nog niet klagen vind ik. De chauffeurs die op de vrachtwagen zitten hebben het moeilijker. Zeker in het internationaal transport.
Zo is het lastig om een rustplaats te vinden langs de route of fatsoenlijke sanitaire voorzieningen aangezien er veel afgesloten is. Vooral in Catalonië is dat weer een probleem waar de overheid weer opnieuw de deuren van de restaurants heeft gesloten.”
VAN VOLLE VRACHTWAGENS NAAR GROEPAGE EN JUST-IN-TIME LEVERINGEN Op de lange termijn heeft Gerard de markt ook zien veranderen. “5 à 10 jaar geleden kwam het nog vaker voor dat een klant op een maandag een volle vrachtwagen met sinaasappelen en mandarijnen bestelde en op donderdag weer een nieuwe lading uit Spanje liet komen. Als we dan een bestelling ontvingen van bijvoorbeeld 10 pallets dan konden we altijd nog aanbieden om er 12 van te maken als dat beter paste met het restant van de lading, zo kreeg je de vracht-
wagen vol en meestal was dat ook geen probleem. Tegenwoordig hoef je daar niet meer voor te bellen. Als ze er 10 bestellen, dan blijft het bij 10 en geen pallet meer. Daarnaast zien we nu vaker een versnippering in de leveringen. Klanten willen tegenwoordig elke dag van de week bevoorraad worden met producten uit Spanje en nemen niet makkelijk meer een complete vrachtwagen af. Deze trend van just-in-time leveringen maakt dat wij als logistieke dienstverlener veel meer aangewezen zijn op het plannen van groepage-vrachten richting het noorden. Dat maakt het werk als expediteur wel veel uitdagender want dat vraagt om veel puzzelen. Daarnaast komt het ook voor dat je nog eens om moet rijden. Bijvoorbeeld als een partij verse groenten verder op de route al klaar staat om te laden maar in het zuiden een lading nog gereed moet worden gemaakt. Wacht je dan of rijd je dan die extra kilometers om je toch weer aan het tijdschema te houden? Onze jongens op de planning hebben het er soms lastig mee maar brengen het altijd wel tot een goed einde. Gelukkig houd ik mij daar tegenwoordig wat minder mee bezig,” lacht Gerard.
Kantoor van Betrex in Spanje
MET DE TREIN? Het wegtransport leent zich dankzij de flexibiliteit echter goed voor de just-intime leveringen terwijl er de laatste jaren ook meer gekeken wordt naar andere vormen van modaliteit zoals de trein. Gerard onderstreept echter dat het niet juist is te concluderen dat deze volle vrachtladingen voor de klanten zich van de weg hebben verplaatst naar het spoor. “Dit is echt een algemene tendens op de markt waarin men zoekt naar alternatieven in het transport. Toch kunnen naar mijn mening de bestaande services hierin nog niet concurreren met het wegtransport. Noch de trein, noch de boot. Wel hebben we al eens meegedraaid
in een dergelijke intermodale service met de trein. Er zitten in mijn ogen echter een aantal nadelen aan zoals een mogelijke vertraging op het spoor. Als 40 van mijn vrachtwagens onderweg zijn, dan kan het wel eens voorkomen dat er twee vertraging oplopen. Als een complete trein echter vertraging oploopt dan weet ik zeker dat al die vrachtwagens niet op tijd op de bestemming zijn. Met een vrachtwagen ben je nu eenmaal veel flexibeler. Bovendien kan je omrijden als er iets gebeurt op de weg, met de trein is dat niet mogelijk.” Wel is Gerard een voorstander van deze intermodale services. “Als we met zijn allen duurzamer en groener kunnen vervoeren moeten we dat met het oog op de toekomst zeker gaan doen. Vooral voor een constante aanvoer van grote hoeveelheden groenten en fruit kan dit een oplossing zijn. Het moet alleen wel aantrekkelijk zijn om mee te doen in een dergelijke service.” (TD) angelamostert@betrex.es
Gezond, vers en lekker! www.cebon.be
Sain, frais et délicieux! www.cibel.be
45
Thema
Spaans product
Alexander Van Orshaegen, Group A. De Witte:
“Dit jaar verwachten we 25% meer Spaans citrus dan vorig seizoen” Sinterklaas is nog niet in het land maar de mandarijnen en de clementines vliegen de deur uit. Het Spaanse citrusseizoen kent dit jaar een goede start ondanks dat er nog redelijk wat overzees volume op de markt is. Ook over de volumes die dit jaar worden geplukt is er heel wat minder onrust, er wordt ongeveer 25% meer Spaans citrus verwacht dan vorig seizoen.
H
et Spaanse citrusseizoen is weer losgebarsten en volgens Alexander van Orshaegen van Group A. De Witte is de marktsituatie positief. “We zijn heel goed van start gegaan dit jaar. Er is veel vraag, ondanks dat er begin november nog redelijk wat volume uit Zuid-Afrika op de markt was. De persappelsienen uit Zuid-Afrika zijn nog van zeer goede kwaliteit, maar inmiddels beginnen bij Central Fruit ook de eerste Navelina’s uit Spanje binnen te druppelen. Het najaar staat bij Central Fruit bekend om de bladclementines en Satsuma-mandarijnen. In tegenstelling tot vorig jaar heeft het Spaanse citrus een uitstekend groeiseizoen gehad.” CORONAVIRUS “Citrus is al zoveel jaren een populair product en niet meer weg te denken uit de fruitmand, maar het coronavirus heeft er dit jaar een schepje bovenop gedaan”, constateert Alexander. “Citrus en gezondheid gaan hand in hand, wat een positieve invloed heeft op de verkoop. Toch brengt 46
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
het virus ook een hoop uitdagingen met zich mee. De import uit Zuid-Afrika werd een stuk moeilijker, vanwege de grenzensituaties buiten Europa, maar ook het werken in de sorteer- en inpakloodsen is een stuk lastiger met alle maatregelen die zijn ingesteld. Voor het Spaanse citrusseizoen verwachten we verder geen problemen, omdat er in Spanje genoeg arbeiders zijn om het fruit te plukken en te verwerken.”
CIBEL Het huismerk Cibel van Group A. De Witte heeft in de afgelopen jaren sterk gepositioneerd en zijn plek in de markt veroverd. “We zetten al jaren in op een breed en kwalitatief assortiment, waarbij we ook de focus leggen op beschikbaarheid. Daar staan we al jaren voor gekend binnen de sector. Tevens zijn we in de afgelopen jaren ook steeds bekender geworden bij de consument. Het merk Cibel wordt vaak gelinkt aan gezondheid en sport. Naast het feit dat we al jaren trouwe partner zijn van Wout Van Aert, zorgen we vaak voor groenten-
kaki
en fruitondersteuning bij evenementen.”, legt Van Orshaegen uit. “We merken dat de associatie met sport zeer positief is voor het imago van Cibel.”
KAKI’ “Naast citrus is ook het kakiseizoen weer van start gegaan. Het is een product dat aan populariteit wint, maar nog niet zo heel gekend is bij de Belgische consument. Van Dijk Foods Belgium zet heel erg in op dit product en we merken ook dat aandacht zijn vruchten afwerpt in de verkoop. Echter het aanbod is op dit moment iets groter dan de vraag, maar we zien de verkoopcijfers langzaamaan klimmen. Naast de bekend-
heid zijn ook de wisselende kwaliteit en de beschikbaarheid uitdagingen voor het product. Indien we deze problemen kunnen tackelen, verwacht ik dat er ook in België zeker een mooie toekomst zal zijn voor de kaki”, aldus Alexander.
Ondanks de groeiende populariteit van biologische producten, blijft het biologisch citrusaanbod bij Group A. De Witte nog wat beperkt. Volgens Alexander is biologisch citrus nog altijd een moeilijk verhaal. “Het aanbod biologisch citrus is erg beperkt Recent heeft Starpack, het verpakkingsbedrijf van Group A. De Witte, twee nieuwe banderolmachines aangeschaft. “Eén van de grootste voordelen van een banderolverpakking is dat de verpakking helemaal uit karton bestaat, waardoor deze 100 procent recyclebaar is”, vertelt Alexander van Orshaegen van Group A. De Witte. “Een ander groot voordeel is de zichtbaarheid van het product. De banderol sluit de verpakking goed af waardoor het product op zijn plaats wordt gehouden en goed beschermd wordt, maar nog wel zichtbaar blijft voor de consument.” De banderolmachine is volledig automatisch en de strakheid van het lint om de schalen heen wordt automatisch berekend. “Deze functie is erg belangrijk wanneer
achterblijft, waardoor we het voorlopig niet gaan aanbieden. Echter zeggen we nooit nooit en sluiten we niet uit dat we naar de toekomst toe wel biologisch citrus in ons gamma zullen opnemen. We verwachten dat het aanbod in de toekomst toe zal nemen”, besluit Alexander. (SR) waardoor het moeilijk is om het product jaarrond aan te bieden. Daarnaast zien we dat de vraag naar biologisch citrus ook wat je fruit verpakt. Op deze manier blijft het fruit stevig in de verpakking zitten, maar beschadigt het niet. De nieuwe verpakking kan voor veel verschillende producten worden gebruikt, indien het product binnen de gangbare grenzen van grootte en gewicht zit. Op dit moment zijn de meest voorkomende producten die we in een banderolverpakking verpakken: kiwi’s, limes, passiefruit, steenfruit, tomaten en hardfruit. De mogelijkheden zijn oneindig als de producten maar in het schaaltje passen. We hebben al veel positieve reacties van onze klanten gekregen en zien zeker een goede toekomst voor deze manier van verpakken.”
Central Fruit: William@centralfruit.be Van Dijk Foods: Henk@vdfb.be Starfruit Company: erwin@starfruit.be Marketing: alexander@groupadw.be
maal van karton. Met de aanschaf van de banderolmachines zetten we deze tendens verder. Als groep willen we duurzaam werken en ons inzetten voor een beter milieu. In de komende tijd zullen we dit streven ook doorwerken in onze merken”, zegt Alexander. “Op dit moment zit bij veel mensen gezondheid top of mind en is duurzaamheid een beetje naar de achtergrond geschoven. Toch merken we dat de trend naar milieuvriendelijke en duurzame verpakkingen zich voort blijft zetten. Daarom zullen we als groep zeker ons steentje bijdragen.”
“Vorig jaar hebben we geïnvesteerd in een clamshell-machine voor het verpakken van passiefruit. Deze verpakking is ook hele-
47
Thema
Spaans product
Ultradunne verpakking maakt citrus langer houdbaar Ook nu het Spaanse citrus seizoen is aangebroken met een kortere transsittijd naar de Europese markt, blijft het verlengen van de houdbaarheid een belangrijk doel voor veel belanghebbenden binnen de toeleveringsketen. Traditioneel wordt in het proces wax toegepast maar sinds 2018 is het alternatief Liquidseal beschikbaar. Nu de vraag naar citrus door corona sterk is toegenomen, ziet distributeur Oscar Rietkerk voor Spaanse producten een groeiende vraag naar het product: “Er is in deze huidige tijd met Corona meer aandacht voor en behoefte aan gezonder eten. Daarbij is het consumeren van citrus (vitamine C) een belangrijke pijler. Hierdoor is de vraag naar citrus in zowel de Spaanse als Portugese markt duidelijk toegenomen en worden er daarbij betere prijzen betaald aan de producenten.”
Mangodipping
“H
et belangrijkste voordeel van Liquidseal is dat het zorgt voor het behouden van de kwaliteit van het fruit in de gehele leveringsketen. Naast het glimmende effect (wat de wax realiseert), zorgt de toepassing van Liquidseal ook in reductie van gewichtsverlies, wordt het verouderingsproces vertraagd en daarmee de houdbaarheid van het fruit verlengd. Liquidseal heeft een positief effect op o.a. de brixwaarde (suikergehalte) en vruchtkwaliteit (verouderingsproces wordt vertraagd). Middels het slow release systeem kan het gebruik van de postharvest chemicaliën significant worden verminderd.
Met deze belangrijkste voordelen is het mogelijk om de kosten in de leveringsketen aanzienlijk te verlagen (denk aan ‘uitval-, uitzoek en herpakkosten)”, vult General Manager Victor Monster aan. "Liquidseal beschermt ieder afzonderlijk stuk fruit tegen schimmelinfectie, cross contaminatie en gewichtsverlies. Het bestaat uit een biologisch afbreekbaar en composteerbaar ultradunne filmlaag die van invloed is op de verdamping en voorkomt dat het fruit bederft. Het dunne filmlaagje van 3-4 micron dikte is geen mechanische barrière. Daarbij is Liquidseal zelf vrij ongevoelig voor beschadigen.” Liquidseal is een technologie die meer dan 15 jaar geleden is gestart met toepassingen postharvest in de leliebollen. Daarna zijn er formuleringen ontwikkeld voor o.a. snijrozen, anjers, gerbera’s en chrysanten. Vanaf 2018 is het bedrijf onder de noemer Liquidseal Fruits actief in het innoveren van na oogst technologieën voor toepassing op citrus en voor fruitsoorten met een harde schil, zoals avocado, mango, meloen en papaja. Liquidseal werkt ook aan uitbreiding van het assortiment voor o.a. ananas. Victor: “We proberen verlies van product te voorkomen en zowel de transporteer-baarheid als kwaliteit van het citrus in de gehele toeleveringsketen, van veld tot vork, te verbeteren. De huidige versie van Liquidseal is gemakkelijk en snel afwasbaar maar we zijn ook bezig met de
Zonder (ll) met en Liquidseal
48
AGF Primeur 11 • Hardfruit • 2020
Citrusdipping
ontwikkeling van een eetbare versie, waardoor het product toegankelijker wordt voor een veel breder scala aan fruitsoorten."
Liquidseal kan in bestaande systemen die voor het waxen worden gebruik toegepast worden. Oscar: “Het toepassen is eigenlijk vrij eenvoudig en kan gedaan worden door het fruit in het Liquidseal te dompelen of door de Liquidseal op het fruit te sprayen. Na het droogproces volgt het sorteren en het inpakken. Wij adviseren om direct voor het droogproces in de waslijn Liquidseal aan te brengen. In de citrus wordt het aanbrengen vooral middels sprayen toegepast. Alle verpakkingsprocessen maken gebruik van sprayunits voor het aanbrengen van wax en van postharvest chemicaliën. Liquidseal kan eenvoudig als vervanging voor de wax met behulp van dezelfde sprayunit worden aangebracht. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan in o.a. Turkije met citrus en in Colombia met verschillende tropische fruitsoorten.“ Per product, land, markt, conventioneleof biologische teelt zijn er verschillende kosten/baten analyses te maken voor het toepassen van Liquidseal. “Belangrijk is te kijken naar de kansen die er ontstaan bij een langere houdbaarheid. Opslag om een seizoen te verlengen, flexibelere voorraadbeheer, goedkopere transportmogelijkheden (zeecontainer v. luchtvracht) of het betreden van nieuwe markten zijn een aantal van de mogelijkheden bij een verlengde houdbaarheid”, sluit Victor af. (ML) info@liquidseal.nl info@r3f.nl
Spaanse citrusoogst geraamd op 6,93 mln ton Enkele belangrijkste thema's voor het Spaanse citrusseizoen 2020/21 zijn: een goed herstel van de groei, de nog niet weggenomen onzekerheid over de markten in de VS en het VK en het 'Covid-effect' waardoor de binnenlandse consumptie stijgt.
EERSTE NIEUWS OVER HET LOPENDE SEIZOEN Afgezien van de verwachte teeltcijfers die hierboven zijn vermeld, zijn er nog andere kwesties in verband met deze sector het vermelden waard. Sommige hiervan zijn nieuw, andere niet:
De telersprijzen zijn nu hoger dan aan het begin van het vorige seizoen. In Castellón worden de clementines afgezet voor €0,31-0,36/kg. Een Valenciaanse teler: "De regen in de lente heeft geleid tot een goede vruchtgrootte."
M
edio september presenteerde het Spaanse ministerie van Landbouw een eerste raming van de citrusoogst voor seizoen 2020/2021: 6,93 mln ton. Dit cijfer is 12% hoger dan dat van het vorige seizoen, dat zeer kort was en dat toen 5% boven het gemiddelde lag. In vergelijking met het gemiddelde van de afgelopen jaren verwacht men een daling van 1% voor sinaasappelen en van 3% voor grapefruit, terwijl easy peelers met 12% en citroenen met 8% geraamd worden te stijgen. De toename van de opbrengst zal van cruciaal belang zijn om de hausse in de citrusconsumptie, die sinds het uitbreken van de pandemie plaatsvindt, te kunnen opvangen. Een stijging van de oogst is "de sleutel tot het vermijden van spanningen op de markt", verklaarde een vertegenwoordiger van een Valenciaanse telersorganisatie.
RESULTATEN SEIZOEN 2019/2020 Het ministerie van Landbouw evalueerde ook de resultaten van het onlangs afgesloten seizoen 2019/2020. De opbrengst bedroeg 6,2 mln ton, 18% onder 2018/2019 (dat een recordhoogte bereikte) en 9% onder het gemiddelde van de 5 voorgaande seizoenen en het laagste sinds 2015/2016. De citrushandel heeft veel dynamiek laten zien, vooral vanaf het begin van de pandemie, omdat dit fruit gemakkelijk te bewaren, lang houdbaar en goed voor de gezondheid is. Zo is volgens de gegevens tot mei de binnenlandse consumptie van alle citrus
met 5,1% in hoeveelheid gestegen met een waardestijging van 17%. De stijging van de citroenconsumptie was zeer aanzienlijk, met een toename van 11,2% van de geaccumuleerde jaarlijkse consumptie.
In het eerste deel van het laatste seizoen (van september 2019 tot maart 2020) bleef de Spaanse export onder het niveau van het vorige seizoen (-3,4%) en het gemiddelde van de afgelopen jaren (-3,7%); anderzijds steeg de waarde met 19% ten opzichte van het vorige seizoen als gevolg van de stijging van de eenheidsprijzen. De export naar derde landen is aanzienlijk gedaald als gevolg van de groeiende vraag vanuit de EU, die de belangrijkste afnemer is van Spaans citrus. Volgens bronnen binnen de sector kon Spanje, ondanks de daling van de opbrengst, de opmerkelijke groei van de nationale consumptie en de logistieke problemen als gevolg van de pandemie, aanzienlijke hoeveelheden citrus aan de EU leveren. In maart verlaadde Spanje bijvoorbeeld bijna 0,5 mln ton naar de Europese markt, een recordcijfer voor die maand. In deze marktcontext lagen de prijzen die de telers ontvingen veel hoger dan in de vorige seizoenen. In het geval van sinaasappelen bijvoorbeeld lag de prijs 40% hoger dan het gemiddelde van de vijf voorgaande seizoenen.
De concurrentie van derde landen wordt steeds duidelijker. "Spaans citrus moet milieuvriendelijk geteeld worden," vertelt een andere teler. "Er zullen altijd consumenten zijn die de voorkeur geven aan een variëteit, ongeacht de herkomst. De Spaanse telers moeten de Europese consument echter bewust maken van onze lagere ecologische voetafdruk in vergelijking met fruit dat van het zuidelijk halfrond afkomstig is."
Belangrijke markten voor de Spaanse citrusexport, zoals de VS en het VK, blijven een onbekende factor en kunnen een van de belangrijkste doelstellingen van de citrussector tenietdoen: diversificatie van de landen van bestemming in een tijd waarin de concurrentie uit derde landen seizoen na seizoen toeneemt.
De komende weken spelen andere belangrijke kwesties een rol om de ramingen verder te verfijnen, zoals: de bestrijding van de citruswolluis of cotonet (Delottococcus aberiae), die vooral in de regio Valencia voorkomt. Daarnaast zijn teeltbedrijven met steeds oudere bomen en bedrijven die ermee stoppen, punten van aandacht. BELANGRIJKSTE TEELTREGIO'S In de regio Valencia wordt een oogst van bijna 3,5 ton citrus verwacht, 13,5% meer dan in 2019/2020. De raming voor Andalusië, een regio die 33,5% van de totale Spaanse citrusteelt voor zijn rekening neemt, is 2,3 mln ton. Murcia zal de nationale leider blijven en zal dit seizoen 63% van het totaal aan Spaanse citroenen leveren. In het vorige seizoen bracht de oogst in Murcia ongeveer 560.000 ton op. Bron: Agroberichtenbuitenland
49
Bio-AGF
Michaël Wilde, directeur van Bionext
Marktontwikkeling leidend bij groei biologische landbouw Europa wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Met de Europese Green Deal en de onderliggende “Farm to Fork” strategie is een routekaart uitgestippeld om dat doel te bereiken. Eén van de maatregelen is het verhogen van de biologische productie tot 25 procent van het totale Europese landbouwareaal. “Met dit doel van de Commissie zijn wij ontzettend gelukkig want het geeft onze sector een enorme boost”, zegt Michaël Wilde, directeur van Bionext, ketenorganisatie voor biologische landbouw en voeding.
“W
ij zetten als Nederlandse biologische sector in op tenminste het Europese gemiddelde van 25 procent biologisch areaal.” Michaël erkent dat dit met een huidig biologisch areaal van 3,8 procent en onder het huidige beleid van de overheid een moeilijke doelstelling is. Hij verwacht echter dat het speelveld rondom voedsel en landbouw gaat veranderen door de invloed van de Green Deal en de ontwikkelingen rondom true cost accounting – waarbij niet alleen de financiële waarde telt, maar ook de impact op natuurlijk en sociaal kapitaal wordt berekend. “Als dat gaat gebeuren, ook vanuit Europa en de GLB die meer richting duurzame landbouw worden gestuurd, dan denken wij dat 25 procent biologisch areaal haalbaar is.” In een nieuw voedselsysteem is er voor Bionext zowel ruimte voor biologische als voor gangbare landbouw. “We zijn nu in de situatie gekomen dat we ons 50
AGF Primeur 11 • 2020
landbouw-voedselsysteem radicaal moeten veranderen. Het voordeel van biologische landbouw daarbij is dat wij als sector samenwerken met de natuur. Wij zien de waarde van biodiversiteit als onze partner om mooie producten te telen. In de gangbare landbouw is dat wat minder, maar we kunnen enorm van elkaar leren. Er zijn ook veel gangbare modellen die duurzaam zijn. Als we nog meer samen gaan werken, kunnen we echt wel wat bereiken zodat die 25 procent biologische landbouw er komt en die 75 procent gangbare landbouw ook super-duurzame landbouw is en niet alleen gefocust is op korte-termijn winsten voor aandeelhouders.” SLEUTEL Daarbij ziet Michaël de ontwikkeling van de biologische markt als leidend. “Dat is de sleutel. Het heeft geen enkele zin als
we met zijn allen gaan omschakelen naar biologische landbouw als de markt niet meegaat. De biologische sector vindt dat de markt leidend moet zijn zodat de teler die omschakelt altijd een betere business case heeft dan de gangbare landbouw.” Daarbij benadrukt Michaël het belang van de rol van de consument in de omslag naar een duurzamere landbouw. “Je moet de consument meenemen in het verhaal zodat vervolgens dezelfde consument veel meer zijn eigen verantwoordelijkheid gaat nemen. Als je als consument die betere wereld wil, moet je ook bereid zijn om producten te kopen die daar een bijdrage aan leveren. Eigenlijk stem je iedere dag voor de wereld die je wil als je een winkel instapt.” STIMULEREN Bionext heeft een tien-punten plan geformuleerd om de omslag naar een ander voedselsysteem te kunnen maken. Dit plan richt zich onder andere op het stimuleren van de afzet van biologische producten. Met een biologisch marktaandeel in de supermarkt van 3,2 procent kan de marktonwikkeling wel een duwtje gebruiken. Eén van de voorstellen is een publiekscampagne in samenwerking met de supermarkten. “ Zowel binnen als buiten het schap kan dan over de waarde van biologische producten worden gecommuniceerd.” Michaël
stelt vast dat we ons buiten de supermarkt vaak druk maken over de toekomst en het milieu maar eenmaal de poortjes van de supermarkt voorbij veranderen we in een consument die vooral gericht is op prijs en gemak. Ook pleit Bionext voor het biologisch inkopen door publieke keukens van overheden en instellingen. STAPPEN MAKEN Een ander voorstel richt zich op het verlagen van het btw tarief naar 0 procent voor biologische producten. “We zien dat 70 pro-
cent van de Nederlanders biologische producten links laat liggen vanwege de prijs.” Michaël verwacht dat, naast dat de btwverlaging de prijs drukt, er een positieve boodschap van uitgaat omdat het aangeeft dat ook de overheid zich achter bio schaart. Hij gaat ervan uit het stimuleren van het kopen van biologische producten de schatkist eerder geld oplevert dan het kost vanwege de voordelen op het gebied van onder andere verduurzaming van de bodem, watersystemen en CO2 opvang in de bodem. “Met een toegenomen afzet van bio-
logische producten kunnen enorme stappen worden gemaakt om de klimaatdoelen zoals afgesproken in het Parijs-akkoord, te halen. En hiermee hoeven minder kosten te worden gemaakt zoals voor gezondheid of het herstel van bodem of biodiversiteit. We hebben er geen harde cijfers voor maar de verwachting is dat het meer gaat opleveren dan het gaat kosten.” (MW) www.bionext.nl
Milieuvriendelijke drone van ananasblad
D
rones verduurzamen met fruitafval. Onderzoekers van de Universiteit Putra Malaysian (UPM) hebben het gebruik van plastic terug gedrongen door een drone te ontwikkelen die gemaakt is van ananasblad. Uiteraard is niet de gehele drone van dit materiaal vervaardigd maar alleen het frame. Prof. dr. Mohamed Thariq bin Hameed Sultan / Foto: Astro Awani
Volgens prof. dr. Mohamed Thariq bin Hameed Sultan is één van de voordelen van ananasblad dat het een hogere sterkte in verhouding tot het gewicht heeft dan synthetische materialen, zoals plastic. Daarnaast zijn natuurlijke materialen goedkoper, in ruime mate beschikbaar en bovendien biologisch afbreekbaar wat betekent dat zij zonder problemen wegge-
gooid kunnen worden. In plaats van de bladeren na de oogst te verbranden, zouden ze volgens de onderzoeker beter in grote hoeveelheden kunnen worden verzameld voor de productie van onderdelen. Het is nog onduidelijk of de drones langer meegaan dan exemplaren van plastic maar het idee is niettemin interessant te noemen.
Complete lines for potato processing and various vegetables Berchemweg 43 9700 Oudenaarde, België 0032(0)55 31 28 32 info@josdebruyne.be ontvangst-, opslagen sorteerinstallaties voor knolgewassen, uien, aardappels, bieten enz.
maatwerk in:
WWW.JOSDEBRUYNE.BE
- kisten & big bag handling - intern transport - voor al uw producten
Wevano Machinery BV Franc 50, 8305 BS Emmeloord, Tel. (0514) 56 92 77, info@wevano.nl, www.wevano.nl, www.facebook.com/wevano
maatgevend in maatwerk!
AGF Primeur 11 • 2020
51
Stoofperen
Stoofpeer ondervindt zowel voor- als nadeel van coronavirus Toen men in het verleden nog uitgebreid de tijd nam om eten klaar te maken in de keuken kwam de stoofpeer ook regelmatig voorbij in het menu. Met de trend naar meer gemak moet de stoofpeer inleveren, tenminste, de verse peertjes dan welke vaak urenlang op het vuur moeten staan voor de bereiding.
T
och is de verkoop van de stoofpeer al een paar jaar stabiel met jaarlijks bescheiden volumes die voorbij komen op de markt. Veel van de stoofperen komen voorbij op de veiling in zowel Nederland als België. Ook in de verkoop gaat het zijn gangetje. De meest geteelde stoofpeer blijft de Gieser Wildeman. De stoofpeer is jaarrond te verkrijgen maar tussen september en maart is deze van Nederlandse bodem. De oogst dit jaar is iets groter dan in 2019 en de afzet lijkt, ondanks het coronavirus, stabiel. Vooral richting de Kerstdagen stijgt de verkoop in Nederland en België omdat de stoofpeer toch een wat luxere allure heeft als gerecht, het kost immers de nodige tijd om het te bereiden. “Daarom verkopen wij de Gieser Wildeman ook als een typisch Nederlandse delicatesse,” vertelt Thom
van Schaik van Fruitmasters waar geregeld stoofperen voorbij komen voor de verkoop naar alle afzetkanalen. Naast de Gieser Wildeman bestaat ook nog het ras Saint Rémy die op een beperktere schaal geteeld wordt.
In België komen de stoofperen ook voorbij op de veilingen. “De verkoop in België, welke richting de Kerstdagen weer toeneemt, is al een paar jaar stabiel,” vertelt Laurent de Smedt, divisiehoofd hardfruit bij BelOrta. “De Belgische teelt van de typische Gieser Wildeman is beperkt in België, hier zijn misschien wel mogelijkheden voor telers om dit op beperkte schaal terug aan te planten. Naast Gieser Wildeman en Saint-Remy peren lenen Conference en Doyenné du Comice zich ook om te stoven.”
Hoewel het allemaal niet zo spannend is kan ook de Gieser Wildeman en Saint Rémy niet om het coronavirus heen en dat heeft voor de stoofperen zowel een voor- als een nadeel. Het voordeel is dat de consumenten weer meer tijd uittrekken in de keuken om iets bijzonders op tafel te zetten. Verse stoofperen kunnen daar van profiteren. Bovendien staat de stoofpeer ook bekend als een lokaal product welke mensen bij de plaatselijke boerderijwinkel of speciaalzaak kunnen kopen. “Dat is een hang naar authenticiteit die de consument heeft bij de stoofpeer waardoor we de verkoop in dit afzetkanaal weer wat meer zien toenemen,” vertelt Thom. “Of dat ook echt komt door het coronavirus durf ik niet te zeggen, die aandacht voor lokaliteit was er immers al wat langer.” De stoofpeer kan dus profiteren van meer tijd in de keuken en lokaliteit. Toch is er ook een schaduwzijde. “Veel peren komen traditioneel terecht in de horeca. Het is natuurlijk een mooi stuk fruit dat je kan gebruiken om te serveren naast een mooi stuk wild,” vertelt Laurent. “Met de tweede lockdown in Nederland en België die vooral weer de horeca op slot zet, is het afwachten welke impact dit zal hebben op de verkoop.”
Thom maakt zich echter niet al te druk over hoe de stoofperen het gaan doen dit jaar. “Als met de Kerstdagen in zicht de kerstnummers en magazines van de retail weer vol staat met inspirerende recepten met stoofperen, dan is succes verzekerd.” (TD) info@fruitmasters.nl
Japanse creatie: Prachtige taarten verstopt in fruit
M
arugoto is het Japanse woord voor 'heel' en de Marugoto meloentaart is dan ook een taart die zich binnenin
52
AGF Primeur 11 • 2020
een hele meloen bevindt. Voor deze creatie van de Japanse patissier Koki Kato wordt allereerst met de grootste zorg een meloen uitkozen. Aan de buitenkant ziet deze taart er uit als een doodnormale Cantaloupe-meloen maar aan de binnenkant bestaat hij uit laagjes meloen, aardbeien, cake en room. Kato wilde een dessert creëren dat alle vijf de zintuigen zou prikkelen. Het visuele aspect ligt voor de hand, evenals het heer-
lijke aroma wanneer men deze deze taart aansnijdt. De Marugoto meloentaart is niet het enige kunststukje van Kato want hij bedacht ook de Marugoto ananastaart, gevuld met kokos blancmanger, room en frambozengelei, evenals het compacte Marugoto sinaasappeltaartje, gevuld met chocolade- en yoghurtmousse. De ananas- en sinaasappeltaart verschijnen pas weer op de markt zodra het seizoen van beide fruitsoorten
weer aanbreekt maar de Marugoto Melon Cake is nu al online te koop. Cantaloupe-meloenen worden in Japan als een delicatesse beschouwd en er worden forse prijzen voor betaald. De taart is met een prijs van rond de €74 ook niet echt goedkoop te noemen maar voor een speciale gelegenheid is het moeilijk om een alternatief te vinden dat even uniek en fotogeniek is.
AGF'ster
Genesis Emers:
“Meer vertrouwen in hard werken dan in geluk” Vanuit de schoolbanken rolde Genesis Emers meteen de AGF-sector in. Ze staat al ruim vier jaar haar mannetje in deze dynamische branche.
G
etrouwd met een AGF’er is het wel en wee van de sector ook buiten werktijd regelmatig gespreksonderwerp. “Aan het einde van de dag wil je toch graag van elkaar weten hoe die is geweest. Dat je allebei in de AGF werkt, maakt dat je dezelfde taal spreekt dus heb je aan een half woord al genoeg. Maar we hebben natuurlijk ook een privéleven en een stel tweelingdochters waar ik supertrots op ben. Er zijn dus nog genoeg andere gespreksonderwerpen”, lacht Genesis.
De klik met de AGF-sector was er vanaf het eerste begin. Na een opleiding International Business & Languages werd Genesis aangenomen als supply chain manager bij The Greenery. Na een aantal maanden logistiek schoof ze op naar commercie. Eerst als productmanager voor Naturelle, de biologische tak en weer later voor Hagé, de import tak van The Greenery. Vorig jaar begon ze aan een nieuwe uitdaging als brand manager voor het Portugese FruitPort. Zij wilden in Nederland, “het epicentrum van de Europese Fruithandel’ voet aan de grond krijgen. Door alle perikelen rondom corona staat die ambitie nu op een lager pitje. Daardoor zag ze de uitdaging niet meer staan en daarom gaat Genesis binnenkort aan de slag bij
CarSol Europe, specialist in blauwe bessen.
Genesis heeft niet overwogen om eens buiten de AGF-sector een baan te zoeken. “Je houdt ervan of je houdt er niet van, denk ik. Elke dag is een uitdaging, er wordt hard gewerkt en je maakt lange dagen. Het werk is niet altijd even makkelijk en kan stress opleveren. Voor sommigen is dat een reden om naar een andere branche over te stappen, maar ik houd juist van het dynamische en internationale karakter van de AGF. Er komen er zóveel factoren bij kijken en er valt zoveel te leren. Ik zou dat zeker niet willen inwisselen voor meer monotoon werk.” De AGF is ook een wereld waar je als vrouw spreekwoordelijk ‘je mannetje moet staan’, al ziet Genesis om haar heen dat het aantal vrouwen in commerciële functies toeneemt. “Of je nu man of vrouw bent, in de AGF moet je tegen een stootje kunnen. Dat wordt niet anders omdat je vrouw bent. Wat in het begin wel meehielp, is dat ik wel van die droge harde humor houd. Daar moet je een beetje in meegaan, niet alles persoonlijk opvatten. De stereotype beelden van man en vrouw zijn niet meer van deze tijd, maar er zijn natuurlijk wel verschillen. Ik vind
het daarom wel een goede ontwikkeling dat steeds meer vrouwen in commerciële functies werken. Vrouwen zijn vaak beter in het organiseren en zijn meer empathisch. Maar wanneer er een besluit genomen moet worden, dan hakken mannen sneller de knoop door terwijl vrouwen soms de neiging hebben om de brij heen te blijven draaien.” Genesis heeft Dominicaanse roots en kwam op haar 14e naar Nederland. “Ik sprak noch Engels noch Nederlands dus ik heb altijd wel heel hard moeten werken om verder te kunnen komen. Mijn moeder, die zei altijd “Más confío en el trabajo que en la suerte, wat in het Nederlands vertaalt zoiets betekent als “Ik heb meer vertrouwen in hard werken dan in geluk”. Dat is iets wat ik me altijd voor ogen houd en ervoor zorgt dat ik iedere dag met de juiste mindset weer aan het werk ga. Het afgelopen jaar heb ik veel geleerd bij FruitPort. Het is een jong bedrijf en in Nederland moest dat nog vanaf de grond af aan worden opgebouwd. Dat is al een uitdaging waar de corona-uitbraak nog eens bij kwam. Gelukkig heb ik een aantal leuke samenwerkingen om op terug te kijken en veel zin om aan de slag te gaan bij CarSol Europe”, besluit Genesis. (ML) gemers@carsoleurope.nl
AGF Primeur 11 • 2020
53
-advertorial-
Thierry Prieur-Drevon, directeur ID5 (ingenieurs voor de voedingsmiddelenindustrie)
“Vanuit het perspectief van hygiëne, efficiëntie, ergonomie en veiligheid was de keuze voor een HYTT vacuüm transportsysteem een heel logische” Het in Frankrijk gevestigde Frais Emincés, gevestigd in Loire-Atlantique, in Pontchâteau, is al bijna 20 jaar specialist in de verwerking van regionaal ingekocht vers fruit en groenten. Frais Emincés maakt elke dag gemaksgroente, gesneden fruit, salades en koelverse maaltijden. Groente en fruit worden met de hand geschild, gewassen en gecontroleerd, voordat het wordt gesneden en gemengd, met inachtneming van de hoogste normen inzake hygiëne en voedselveiligheid. Frais Emincés levert aan horecaprofessionals en hypermarchés zoals Carrefour, Intermarché, Auchan, E. Leclerc en Système U, in het hele land via distributeurs. Vers gesneden groenten en fruit zijn relatief nieuw op de Franse markt en een groeiend marktsegment. Frais Emincés heeft dit marktsegment als primaire focus gekozen, waarbij zij in staat is een constante kwaliteit van vers gesneden producten te leveren. Om zich voor te bereiden op de toekomst is er onlangs een nieuwe stateof-the-art fabriek gerealiseerd. Bij het ontwerp, de engineering en het projectmanagement tijdens de bouwfase werd Frais Emincés ondersteund door Thierry Prieur-Drevon, Chef
54
AGF Primeur 11 • 2020
d'entreprise, ID5 - INGENIERIE DIMENSION 5 en zijn team. ID5 is al 20 jaar betrokken bij projecten in de voedingsmiddelenindustrie met algemene en gespecialiseerde technische diensten. Ze hebben een belangrijke rol gespeeld bij het bouwkundig ontwerp, het logistieke masterplan en ten aanzien van vraagstukken op het vlak van koudetechniek, werktuigbouwkunde en elektrotechniek. Ook bij het adviseren over het transportsysteem voor bijproducten en afval. Thierry Prieur-Drevon: “Vanuit het perspectief van hygiëne, efficiëntie, ergonomie en veiligheid was de keuze voor een HYTT vacuüm transportsysteem een heel logische”. Thierry Prieur-Drevon vervolgt: “Er is een trend naar voortdurend toenemende eisen ten aanzien van betere hygiëne en ergonomie, efficiëntie en kwaliteitszorg”. • Om de voedselveiligheid te vergroten, is de fabriek ontworpen met hygiëne niveaus (gecontroleerd door lucht/ klimaatcontrole, desinfectiesluizen en barrières). Ook het vacuüm trans-
1 van de 5 afzuigpunten van groente- en fruitafval
portsysteem van HYTT helpt om dit doel te bereiken, zeker ook omdat bij de verwerking van groenten en fruit zoals bij Frais Emincés een enorme hoeveelheid afval wordt gegenereerd bij het schillen, boren en snijden (2530%). Het vacuüm transportsysteem voorkomt trolleytransport met afval tussen ruimtes met verschillende hygieneniveaus. • Het personeel werkt in moeilijke omstandigheden: koude en vochtigheid. Intern vacuüm transport door een
de high care omgeving. Een andere belangrijke reden om voor het HYTT-systeem te kiezen is het feit dat er geen bewegende delen zijn waardoor weinig tot geen onderhoud is vereist. “Het managen van het project tijdens COVID-19 (juli t/m oktober 2020) met een groot aantal personeel van verschillende leveranciers uit verschillende landen was een grote uitdaging”, zegt Thierry Prieur-Drevon. Gelukkig is er niet één geval van COVID-19 opgetreden. Marc Pajotin: "De samenwerking was en is positief, HYTT stond open voor suggesties, toonde zich flexibel en ze waren persoonlijk betrokken en toegewijd om het beste resultaat voor Frais Emincés te realiseren". Verdeelgoot boven inpandige container
gesloten buis bespaart energie, tijd en bevordert de ergonomie en fitheid van het personeel en voorkomt bijvoorbeeld ongelukken met heftrucks. De alternatieven voor vacuüm transport, zoals transportbanden, watergoten/stroomgoten en andere transportoplossingen zijn overwogen, maar er is gekozen voor een vacuüm
transportsysteem via een gesloten buis. Er moet namelijk over een langere afstand worden getransporteerd. Bij een gesloten buissysteem zijn er geen retourstromen/bewegingen van lagere naar hogere hygiëne gebieden, de reiniging en bediening is eenvoudig, de afvalstroom beweegt zich automatisch in de goede richting van high care omgeving naar een centrale locatie buiten
Eric Oving van HYTT: "We zijn trots dat we de moderne fabriek van Frais Emincés hebben mogen voorzien van een hygiënisch vacuüm transportsysteem. We vertrouwen erop dat we onze samenwerking in de toekomst zullen voortzetten." eric@hytt.eu
HYTT Vacuüm Transport Systemen: dé hygiënische transportoplossing voor uw afval en bijproducten Op basis van jarenlange praktijkervaring leveren wij klant specifieke oplossingen om het vrijkomende afval uit uw productieproces op een hygiënische en kostenbesparende manier te transporteren. Wat kan HYTT voor u betekenen? • Het verwaarden van uw afval en bijproducten • Onze oplossing zuigt het afval direct weg uit de werkomgeving • Verbeterd gebruik van uw productieruimte • U hoeft geen afval uit de high care te rijden • Een betere hygiëne in de productie omgeving • Een betrouwbare kennispartner aan uw zijde met innovatieve, efficiënte en duurzame oplossingen • U bent voorbereid op de meest veeleisende klanten
Wat zijn de voordelen van onze HYTT-transportsystemen? • Verbeterde hygiëne • Geen vloergoten (open riool) • Geen kruisbesmetting door interne transportmiddelen • Vermindering van de interne transportkosten • Veiligere en schonere werkomgeving • Reductie van waterverbruik • Efficiëntere manier van werken
HYTT Hygienic Transport systems & Technologies BV | Ambachtstraat 7C | 7622 AS Borne | The Netherlands | Tel: +31 (0) 74 3030228 | info@hytt.eu | www.hytt.eu
AGF Primeur 11 • 2020
55
Exoten
Edwin Janssen, BUD Holland:
“Zwarte vijg is aan een opmars bezig in Zuid-Amerika” Medio oktober kwamen de eerste zwarte vijgen weer op de markt uit Peru. Ze vervangen beetje bij beetje de Turkse Bursa vijgen op de Europese markt nu dat seizoen zijn einde nadert. Tot half november zorgt dat voor een beperkt aanbod van vijgen. Daarna komt ook Brazilië weer op het toneel.
“D
e Turkse vijgen waren begin oktober nog goed aanwezig op de markt,” vertelt Edwin Janssen van BUD Holland. “Er druppelen deze maand nog wat volumes binnen na een traditioneel relatief kort en heftig seizoen. De Turkse Bursa-vijgen zijn ook van hoge kwaliteit en de prijzen liggen een stuk lager dan die van de Peruaanse primeurs. Dit jaar merk je dat verschil nog beter. De vijgen uit Zuid-Amerika komen immers overwegend binnen per luchtvracht en daarvan zijn de kosten behoorlijk hoog door het coronavirus. Maar als Turkije niet te lang blijft doordruppelen met de laatste volumes, kunnen we, zoals ook in de afgelopen jaren, weer mooie prijzen tegemoet zien op de markt. Als we kijken naar de maten, zien we nu vooral een groot aanbod van dikke maten (15-18). Liever had ik graag wat meer een mengelmoes gezien van diverse maatsorteringen omdat vooral naar maat 18-20-24 de meeste vraag is “ Toch zijn er genoeg afnemers die, zodra Peru zich weer aankondigt op de markt, naar deze vijgen vragen. “Dat komt omdat de Peruaanse zwarte vijg een heel andere ras is dan de Turkse Bursa vijg of de Bra56
AGF Primeur 11 • 2020
ziliaanse Brown Turkey. Na de start met de Black Mission variëteit 20 jaar terug, is men in Peru de laatste jaren druk bezig dit ras verder te ontwikkelen en zo is de variëteit Toro Sentado ontstaan . Wat verder opvalt als men kijkt naar de vijgenmarkt is de opkomst van de cactusvijg die vooral veel geteeld wordt in Colombia, Italië en Zuid-Afrika. Dit is nog een nichemarkt vergeleken met de verse vijg maar ik zie daar in de toekomst nog wel ruimte voor groei.” ONTWIKKELINGEN IN DE TEELT Als het aankomt op de vijgenteelt, ziet Edwin een aantal interessante ontwikkelingen op de markt. “We begonnen ooit ruim 40 jaar terug bij Bud Holland met de import van vijgen uit Brazilië van Euroconte en in 2001 kwam daar ook de verse vijg uit Peru bij als het gaat om het Zuid-Amerikaanse continent. In Brazilië zien we nu dat men ook naar andere soorten aan het kijken is en dan vooral naar black mission , maar het valt ook op dat meer landen in de regio op de markt komen met een eigen teelt aan zwarte vijgen zoals Colombia en Mexico. Dat zien we ook wel terug in de mate waarop Zuid-Amerika zich nu op de
wereldmarkt zet. De export vanuit Zuid America direct naar bestemmingen buiten Europa als Azië, Noord-Amerika en het Midden-Oosten groeit. Dat heeft overigens nu nog weinig invloed op de marktprijzen hier in Europa maar als handelaar merk je er wel wat van. Waar wij in het verleden o.a. als export land nog re-exporteerden naar bijv. het Midden-Oosten, zijn er immers nu directe lijnen uitgezet tussen beide regio’s.”
Binnen Europa is er ook nog een vijgenteelt maar deze is volgens Edwin bescheiden. “Dat zijn niet de hoeveelheden die we normaal zien vanuit Zuid-Amerika of Zuid-Afrika of Turkije. Wel is Italië een grote speler op het gebied van de cactusvijg.” In Nederland en België spelen enkele bedrijven ook met het idee om vijgen te gaan telen op eigen bodem maar Edwin denkt niet dat het tot volumes zal komen die je kan afzetten naar de markt. “Dat zal leuk zijn voor lokale winkels en horeca maar ik denk dat grootschalige teelt in Nederland hier niet mogelijk gaat zijn. Vijgen houden namelijk niet van regen en als de vrucht bijna klaar is voor de oogst en het gaat regenen, dan spatten ze gewoon uit elkaar. Dat maakt de teelt hier te weersafhankelijk of te duur . Dat maakt dat je niet zo snel kan inzetten op commerciële hoeveelheden maar als nicheproduct op kleine schaal kan het natuurlijk een leuke aanvulling zijn.” (TD) edwin@bud.nl
Uien
Europa heeft 5 procent minder uien terwijl elders ook tekorten zijn Niet alleen India kampt met tekorten aan uien waardoor het land, dat normaal een exportconcurrent is, nu zelfs haar voorwaarden versoepelt om voldoende uien te kunnen importeren. Nederland bedient opnieuw haar grootste concurrent op de wereldmarkt, een situatie tot voor enkele jaren geleden als onmogelijk werd gehouden.
D
e hoeveelheid vrije uien die wereldwijd beschikbaar is voor export is beperkt tot minder dan 10 procent van de totale wereldproductie. Verreweg de meeste uien worden local-for-local geteeld, zijn beperkt houdbaar en kunnen de groeiende vraag totaal niet bijhouden, zeker niet met de steeds heftiger klimaatinvloeden. Wereldwijde vrijhandel is daarom onmisbaar om voedselzekerheid te kunnen borgen. Uien zijn de meest gegeten groenten ter wereld en staan in vrijwel alle landen op het menu. In sommige landen is voldoende beschikbaarheid van deze groente zelfs een voorwaarde voor politieke stabiliteit. Nederland heeft een fors overschot te opzichte van de eigen consumptie en kan inspringen op de vraag die de laatste jaren steeds meer bepaald wordt door misoogsten elders als gevolg van klimaatverandering. De sterk groeiende vraag in West-Afrikaanse landen blijft bijvoorbeeld jaar na jaar toenemen en bepaalt soms wel tot driekwart van de totale week-export. Naast Azië en West-Afrika nemen ook bestemmingen in Midden-Amerika en dichterbij huis Noordwest Europese landen wat gretiger uien af dan in het vorige seizoen, toen
opnieuw een exportrecord werd neergezet. Ook Israël is weer aan de markt met reeds 6.000 ton import. Deze bestemming voert het rijtje afnemers in het Midden-Oosten aan die de Hollandse ui steeds beter weten te waarderen. Oostelijk Afrika blijft een markt met enorme potentie, maar is vanwege politieke instabiliteit moeilijk te beleveren. Wanneer landen als India en wellicht straks ook China in bepaalde periode niet meer zelfvoorzienend zijn, zal soms een nijpend tekort ontstaan. Daarop kan Nederland inspelen, mits ze zelf de productie op peil houdt en kan blijven profiteren van haar unieke logistieke positie.
De lagere opbrengst in Europa heeft vooral te maken met tegenvallende oogsten in Spanje. In totaal is er binnen Europa 6,2 miljoen ton uien geproduceerd tegenover ruim 6,5 miljoen ton in het vorige seizoen. In Spanje kelderde de opbrengst met maar liefst 468.000 ton tot 1.132 duizend ton, aldus de gepubliceerde cijfers op de Euronion conferentie. Waar vorig seizoen de grootte van de uien nog voor 85 procent bestond uit de grootste sorteringen is dat nu slechts een schamele 60 procent. Oostelijk van Europa worden in Oekraïne de
opbrengsten opnieuw rond een miljoen ton geschat, geteeld op een areaal van 57.000 hectare. In Polen en Duitsland groeide de opbrengst licht, terwijl de voorlopige oogstramingen in Nederland een kleine dip lieten zien ten opzichte van het beschikbare volume van het voorgaande seizoen. In Nederland zijn de partijen uien juist grover dan voorgaand seizoen. De opbrengsten lopen opnieuw ver uiteen, 20 tot 90 ton. In Zeeuws-Vlaanderen wordt de gemiddelde opbrengst bijvoorbeeld niet hoger dan 35 ton geraamd, terwijl in de nieuwe teeltgebieden zoals Drenthe 90 ton voorkomt bij goede beregening. Naar schatting is de hoeveelheid grootste sortering 75-105mm zelfs verdubbeld ten opzichte van het vorige seizoen. De wat fijnere partijen worden nu specifiek uitgezocht om aan de grote vraag naar kleinere sorteringen te kunnen voldoen. Grovere partijen schuiven zo op naar achter, wat betekent dat de gemiddelde sortering later nog wat kan oplopen. ‘Grove uien, grove tarra’, luidt een bekend gezegde. Afgelopen seizoen waren er de nodige problemen die die zich later kunnen manifesteren. Het seizoen begon al met extreem droog, koud en schraal weer. Sommige telers hebben zelfs de keuze gemaakt een ander gewas in te zaaien. Anderen hadden te maken met plantuitval en tweewassigheid. Dat laatste leidt ertoe dat in veel partijen relatief veel ‘bouten’ voorkomen. Het lagere plantaantal leidde uiteindelijk wel tot een grovere sortering, omdat zowel de plant- alsook de zaaiuien net op tijd nog AGF Primeur 11 • 2020
57
OU
RUSSIA
LESS UK
We’ll keep the supply “TRAIN” going!
ROTTERDAM
HAMBURG BREMERHAVEN WILHELMSHAVEN DUISBURG CHINA
NIEDERGLATT (ZURICH)
VIENNA
MUNICH
XIAN (CHINA)
FRENKENDORF (BASEL)
MELZO (MILAN) GENOA
PADUA REGGIO EMILIA RAVENNA
HUNGARY ROMANIA TURKEY
LA SPEZIA
TRAIN FREQUENCY
BARI
SA &L CONGES RO
GREECE TURKEY ALBANIA
THREE PER DAY TWICE A DAY DAILY THREE PER WEEK WEEKLY
IMPR QUALITY LIFE DRIV
Scan to discover more details
DistriRail and Hannibal (Contship Italia Group) daily train connection: • Netherlands (Rotterdam), Belgium (Antwerp) and Italy (Melzo-Milano). Rotterdam connections: • United Kingdom • Ireland • Scandinavia • Iceland • Russia • and the European hinterland Rail Hub Milano rail services to: • Padua • Bari • La Spezia • Genua • Ports of Ravenna. Newest shortsea routes connections: • Turkey • Greece • Egypt • Cyprus • Libanon • Albania • all major port destinations in the eastern Mediterranean. Photos of Rail Hub Milano, Melzo - Milan
Hannibal S.p.A. Via I Maggio 1 20066 Melzo (MI), Italy P: +39 (0)2 950 761 info@contshipitalia-hannibal.it
DistriRail B.V.
Rivierweg 1 | 3161 GM Rhoon The Netherlands P: +31(0)10 20 10 700 sales@distrirail.nl www.distrirail.eu
uien op 13 tot 15 procent geschat, hoewel sommige insiders menen dat het percentage nog hoger ligt. Duidelijk is in ieder geval dat het volume rode uienrassen een steeds prominentere plek inneemt. In de oogstramingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) wordt geen onderscheid gemaakt tussen rode en gele uien. Wel tussen zaai- , eerste- en tweedejaars plantuien. Rode uien vinden opnieuw gretig aftrek naar Aziatische bestemmingen die normaal de Indiase rood-roze uien importeren.
een stevige hoeveelheid water kregen voor een laatste groeispurt. Mogelijk kunnen deze bijzondere weersomstandigheden nog wel een staartje krijgen gedurende de opslag. Wat te denken aan de MH-behandeling in een gewas wat niet homogeen is en een onregelmatige groei kende. Ook blijkt nu al dat een flink aantal partijen minder goed in de huid zit dan voorgaande seizoenen, wat een aandachtspunt blijft gedurende het seizoen. Kaalvallende uien worden immers gerekend als tarra en moeten worden uitgesorteerd wat leidt tot hogere verwerkingskosten, lagere sorteercapaciteit en het risico op claims vanuit importeurs elders. Ook fusarium is een veelgehoord probleem. De algemene verwachting is dan ook dat het tarrapercentage enkele procentpunten hoger zal liggen dan voorgaande seizoenen.
Het verbod op zaadcoating maakte het afgelopen teeltseizoen duidelijk dat het middel niet voor niets gebruikt werd. Tal van problemen met insecten deden zich voor. Niet alleen de uienvlieg, maar ook uienmineervlieg, emelten, wortelduizendpoot en trips deden zich met regelmaat voor in het uiengewas. De volvelds bestrijding hiervan leidde tot hogere inzet van insecticiden. Ongetwijfeld speelde hier en daar ook de lange droge periode mee dat insecten het gewas teisterden, maar het niet meer mogen toepassen van zaadbehandeling wordt door de meesten toch als belangrijkste oorzaak gezien.
Dit exportseizoen steekt opnieuw met kop en schouders boven de voorgaande seizoenen uit met 6 procent hogere exportvolumes. Tot en met week 42 werd maar liefst 412.000 ton geëxporteerd, oftewel een kleine 26.000 ton per week, ondanks de relatief hoge prijzen bij zowel de telers alsook vanwege de beperkte beschikbaarheid van containers. Weken van 40.000 ton of meer lijken geen unicum meer te zijn voor Nederland, maar eerder een seintje dat de exportcarrousel op volle toeren draait. Veruit de grootste exportkansen liggen in de eerste helft van het seizoen. Waar vroeger 40 procent in de eerste helft werd uitgevoerd en de resterende 60 procent in de tweede helft, lijkt het er nu op dat tweederde deel voor nieuwjaar weg gaat en slechts een derde na in de resterende 5 à 6 maanden. Met name de sterk groeiende vraag vanuit Afrika en incidentele misoogsten in gebieden die normaal voor eigen consumptie telen, in combinatie met het relatief afnemende belang van de interne Europese markt, zijn hiervan de oorzaak. Tot de jaarwisseling is Nederland heer en meester op de uien exportmarkt en kan bij een concurrerende prijs de wereldmarkt bepalen, mits er niet teveel interne onrust heerst.
De groei van het areaal rode uien zet in heel Europa gestaag door en beslaat in de top-6 naar schatting inmiddels ruim 9.000 hectare. In Nederland wordt het areaal rode
AGF Primeur 11 • 2020
59
Verpakkingen
WAAROM GOLFKARTON DE KAMPIOEN VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE IS?
KAMPIOEN VAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
Als teler of handelaar van groenten en fruit weet u hoe belangrijk een goede verpakking wel is. Gelukkig kan golfkarton mooie kaarten op tafel leggen: wist u bijvoorbeeld dat golfkarton uw groenten en fruit tot drie dagen langer vers houdt? Fijn voor de consument, maar ook voor uw rendabiliteit. MAXIMALE BESCHERMING VOOR VERSPRODUCTEN
GROENTEN EN FRUIT TOT 3 DAGEN LANGER VERS
Golfkartonnen verpakkingen zijn er in alle vormen en maten. Daardoor passen ze perfect rond elk product en beschermen ze het optimaal, met minder verspilling tot gevolg. Bovendien wint u zo transportruimte, wat voor extra rendabiliteit zorgt.
In tegenstelling tot plastic is elke golfkartonnen verpakking nieuw. En dus 100% proper. Daardoor krijgen bacteriën minder kansen, zodat het voedsel minder snel bederft. En dus ook drie dagen langer verkocht kan worden.
DE GROENSTE VERPAKKING Golfkarton zorgt daarnaast ook voor de kleinste CO2-uitstoot van alle verpakkingscycli. Dankzij de technologie is er bovendien steeds minder basismateriaal nodig voor dezelfde verpakking, zodat ze tegelijkertijd lichter én sterker wordt. Zo dalen uw productie- én transportkosten. Golfkarton is dus niet enkel een groene, maar ook erg voordelige verpakking.
PETER VAN OSTAIJEN, ALGEMEEN SECRETARIS CBA DE BENELUX GOLFKARTONINDUSTRIE HEEFT HET LAATSTE JAAR HARD GEWERKT AAN EEN STANDAARD VOOR AGF DOZEN. Standaardisatie betekent AGF dozen die goed stapelbaar zijn; sterk zijn en over lange afstanden vervoerd kunnen worden. Door gestandaardiseerde afmetingen van AGF dozen kunnen deze ook makkelijker in distributie centra worden verwerkt. Kunnen vrachtauto’s optimaler worden gevuld. Per saldo zijn er dan minder vrachtauto’s op de weg. Dat alles bevordert de duurzaamheid, voorkomt verlies tijdens transport en uw AGF product komt verser en beter aan op de bestemming. De AGF doos is daardoor nog meer een volwaardig alternatief voor het plastic krat. Met deze standaardisatie draagt de golfkartonindustrie bij aan betere marges voor de handelaren in AGF en de retail.
Ontdek waarom golfkarton de echte kampioen van de circulaire economie is: kijk snel op www.golfkarton.org 60
AGF Primeur 11 • 2020
Verpakkingen
Peter van Ostaijen, Corrugated Benelux Association:
“Standaardisatie kartonnen AGF-dozen voor nog meer stevigheid op het pallet” Zoveel verschillende telers, handelaren en producten, zoveel verschillende AGF-dozen welke in omloop zijn in de sector. Die grotere diversiteit in verpakkingen van groenten en fruit staat echter haaks op wat de grote retailers vragen. In de DC’s van de supermarkten en in het hele afzetkanaal van groenten en fruit is het handig als al die verschillende dozen en kisten netjes op elkaar gezet kunnen worden op een pallet of kar. Het draait dan om standaardisatie en stapelbaarheid.
E
en jaar geleden ontwierpen de fabrikanten van AGF-dozen van golfkarton en massiefkarton daarom een keurmerk dat als voornaamste doel heeft om te zorgen dat de kartonnen trays binnen de AGF-sector beter op elkaar zijn ingesteld: het CFQ keurmerk, dat staat voor Common Footprint Quality. “Dit is een kwaliteitsstandaard voor AGF trays in de Benelux,” vertelt directeur Peter van Ostaijen van de Corrugated Benelux Association (CBA) welke de kwaliteitsstandaard heeft ontwikkeld met steun van de producentenorganisaties binnen het GroentenFruit Huis. STAPELBAAR “De AGF-dozen en -trays die onze aangesloten CBA partners in de branche fabriceren,
zijn altijd van goede kwaliteit maar het probleem dat wordt ervaren in het gebruik is soms dat deze dozen niet altijd op elkaar zijn ingespeeld als het gaat om stapelen. Dat is geen probleem zolang dezelfde soort dozen binnen een bedrijf blijven zoals bijvoorbeeld bij een tomatenteler, maar het wordt een probleem zodra men in de DC’s van de grote retailers de trays van verschillende soorten verse groenten en fruit gaat mixen en opnieuw op pallets of karren stapelen. Die samengestelde pallets verliezen dan een deel van hun stabiliteit en kunnen als gevolg daarvan soms scheef zakken. De AGF producten in de trays zijn een kwetsbaar product en dus kun je in die branche te maken krijgen met schade aan je producten. Schade die men kan voorkomen door
simpelweg de maatvoering en stapelbaarheid van de AGF-dozen beter op elkaar af te stemmen. En daarvoor hebben we nu dus deze standaard.”
OVERZICHTELIJK AANBOD TRAYS Met het CFQ keurmerk wil de golfkartonbranche ook het aantal soorten dozen dat men kan gebruiken inperken. “We hebben er nu zo’n 30-tal in ons programma opgenomen, waarbij elke doos in dit programma op elkaar is te passen op een pallet. Zo kunnen we de veelheid aan verschillende AGF tray-varianten inperken en ook beter op elkaar afstemmen. Op die manier wordt voor telers en handelaren ook hun voorraadbeheer veel overzichtelijker. Daarnaast voorzien we met het keurmerk in een handleiding voor de juiste manier van de dozen stapelen op een pallet en transporteren, zodat deze stevig staan en ook de ritten over lange afstand zonder probleem kunnen doorstaan”. TRANSPORT OP LANGE AFSTAND De lange afstanden lijken in de Benelux op het eerste gezicht geen probleem te zijn maar Peter van Ostaijen legt uit dat de ambities van het CFQ-keurmerk verder gaat dan AGF Primeur 11 • 2020
61
Verpakkingen
alleen Nederland en België. “Het is de bedoeling om dit keurmerk uit te bouwen naar de rest van Europa,” licht Peter toe. “We zien dat ook in andere landen namelijk werk gemaakt wordt van een dergelijke standaardisatie in grootverpakkingen voor de AGF. Het CFQ-keurmerk is immers ook voortgekomen uit FEFCO, de Europese brancheorganisatie voor de golfkartonindustrie. Zo werken we er aan dat straks ook de producenten en handelaren in heel Europa gebruik maken van dozen met een dergelijk keurmerk voor hun groenten en fruit uit bijvoorbeeld Spanje.”
als brancheorganisatie waarborgt de kwaliteit van het keurmerk. Gebruikers krijgen een AGF-verpakking die beter stapelbaar en steviger is, die een beter beheer van je voorraadsysteem mogelijk maakt en een kartonnen doos die volledig voldoet aan de kwaliteitseisen op de Europese markt. Juist die stevigheid en stapelbaarheid zorgt voor een meerwaarde voor groenten en fruit.” (TD) Peter.van.Ostaijen@golfkarton.org Rodenburg@groentenfruithuis.nl
TOMATEN EN PAPRIKA’S Ondertussen heeft het keurmerk volgens Peter al vaste voet aan de grond gekregen in de tomaten- en paprikasector en werken er ook al enkele grote retailers mee aan het keurmerk. “Het keurmerk is een open en vrijwillig systeem en komt tegelijk tegemoet aan de wensen die voornamelijk de retail stelt. CBA
Paarse papaja op Twitter
www.plantera.nl
Vitabella Vroeg rooibaar
D
eze bijzondere paarse papaja werd door Sushanta Nanda gedeeld op Twitter. Nanda: "Paarse papaja is erg moeilijk te vinden omdat het een zeldzame kruising is tussen papaja's en druiven. Ze zijn alleen in Zuid-Australië en
Brazilië te vinden." Haar tweet werd al snel verspreid en velen vroegen zich af hoe een paarse papaja smaakt en hoe het kan dat deze er zo anders uitziet dan een gele en licht groene papaja.
Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 62
AGF Primeur 11 • 2020
Frites geschikt Phytophthora resistent én smaakvol!
OOSTERRINGWEG 7 8316 RW MARKNESSE NL +31 [0]527 26 41 28 INFO@PLANTERA.NL
Wordt paddenstoelenleer de nieuwe modetrend? Leder blijft een van de meest duurzame en veelzijdige natuurlijke materialen. Sommige consumenten stellen echter de ethische gevolgen en de ecologische duurzaamheid van het dragen van dierlijke producten ter discussie.
D
eze verschuiving in de sociale normen is de belangrijkste reden dat er een grote toename is van synthetische alternatieven; van synthetische polymeren vervaardigde lederen alternatieven zijn beter voor het milieu en hebben in de afgelopen jaren een aanzienlijk marktaandeel verworven.
Deze materialen hebben echter te maken met dezelfde verwijderingsproblemen als alle andere synthetische kunststoffen. Daarom is de leermarkt begonnen met het zoeken naar nog weer andere innovaties. De nieuwste concurrent is de eenvoudige paddenstoel. In nieuw onderzoek wordt gekeken naar productieprocessen,
kosten, duurzaamheid en de materiaaleigenschappen van uit paddenstoelen afkomstige, hernieuwbare leervervangers, waarbij ze worden vergeleken met dierlijk en synthetisch leer.
Hoe duurzaam leer is, hangt af van het perspectief vanwaaruit het bekeken wordt. Omdat er gebruik wordt gemaakt van dierenhuiden, meestal van koeien, is de leerproductie gecorreleerd met de veeteelt. Voor de productie ervan zijn ook milieugiftige chemicaliën nodig. De duurzaamheidskwesties van de veeteeltsector zijn bekend. Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties is de sector verantwoordelijk voor ongeveer 14% van
alle broeikasgasemissies veroorzaakt door menselijke activiteiten. De veeteelt alleen al is verantwoordelijk voor ongeveer 65% van die uitstoot.
Het looien van leer is nog steeds energie- en grondstoffenintensief en produceert veel slibafval tijdens de verwerking. Dit geeft leer een grotere impact op het milieu dan andere minimaal verwerkte dierlijke producten.
PUM is een vrijwilligersorganisatie die boeren en aanverwante bedrijven in de groene sector koppelt aan Nederlandse experts zoals u. Uw deskundigheid is van grote waarde voor hen. U werkt op vrijwillige basis samen met boeren en agrarische bedrijven in Afrika, LatijnsAmerika en Azië, zodat zij met uw kennis hun bedrijfsvoering kunnen verbeteren.
De van paddenstoelen afgeleide leertechnologieën werden ongeveer vijf jaar geleden voor het eerst gepatenteerd door de Amerikaanse bedrijven MycoWorks en Ecovative Design. Deze technologieën maken gebruik van de wortelachtige structuur van paddenstoelen, mycelium genaamd, die hetzelfde polymeer bevat als in krabschelpen.
HEEFT U VERSTAND VAN TROPISCHE VRUCHTEN, SPECERIJEN ETC. EN WILT U HET VERSCHIL MAKEN MET UW KENNIS EN ERVARING? DAN ZIJN WIJ OP ZOEK NAAR U! BELANGRIJK
Wij zoeken experts voor Tropische Producten PUM NETHERLANDS SENIOR EXPERTS ZOEKT NIEUWE COLLEGA-VRIJWILLIGERS (M/V) VOOR DE GEBIEDEN:
tropische vruchten/zaden, zoals avocado, mango, moringa specerijen (o.a. gember, peper) zoete aardappelen cacao, thee, coffee etherische oliën: o.a. ylang ylang, bergamot, rosé geranium marketing naar de EU (kennis van EU import voorschriften)
WAT BRENGT DE IDEALE EXPERT MEE?
U spreekt en schrijft goed Engels, Frans of Spaans. U vindt het leuk, om met mensen uit onze doellanden samen te werken - en wilt ook van hun leren. U bent een topper in uw vak en u heeft een flexibele instelling.
Op dit moment vindt de ondersteuning plaats via Remote Coaching. We zetten verschillende digitale middelen in om op afstand te communiceren en te adviseren. Een expert heeft doorgaans één tot twee klanten. Zodra het weer mogelijk is om te reizen, zullen we u vragen om minstens 1 keer per jaar voor PUM op pad te gaan. Een reis duurt ongeveer 10 tot 14 dagen. PUM organiseert en betaalt uw reis én u ontvangt een onkostenvergoeding.
BENT U GEÏNTERESSEERD?
Wilt u meer weten over PUM, kijk dan op pum.nl. U kunt ook contact opnemen met Henk Zwinderman, henk.zwinderman@pum.nl / 06-15162503.
AGF Primeur 11 • 2020
63
Wereldhandel
BEREIKT U DE GEWENSTE SNIJKWALITEIT EN -CAPACITEIT?
SNIJ UW PRODUCT MET EEN URSCHEL MACHINE Vertrouw op Urschel, de wereldwijd leider in voedselsnijtechnologie om snijoplossingen te leveren voor alle soorten ingrediënten, inclusief frites, chips en bakkerijproducten. Urschel, een dynamisch bedrijf, opgericht in 1910, levert ongeëvenaarde snij expertise en snijoplossingen. Ook nieuwsgierig geworden? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij vinden het fijn om mee te denken en zijn u graag van dienst!
® The Global Neem contactLeader met onsin opFood voor Cutting Technology een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl ® Urschel, Urschel logo symbool, en De Wereldwijd Leider in Voedselsnijtechnologie zijn geregistreerde handelsmerken van Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.
DE WERELDWIJD LEIDER
IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA | AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA
1
Nr. best verkopende leverancier van industriële snijmachines ter wereld.
W V eerrpe al d k kh ianngdeenl
Export verse groenten en fruit Middellandse Zee landen in 2019 naar product (in tonnen)
Egypte 1.600
Turkije 753
Turkije 236
Marokko 588
Marokko 465
Marokko 146 Tunesië 17
Turkije 535
Egypte 96 Tunesië 0
Algerije 0 Sinaasappelen
Egypte 60 Tunesië 20
Algerije 0 Mandarijnen
Egypte 825
Algerije 0 Tomaten
Turkije 3.902
Turkije 228
Egypte 3.530
Marokko 27 Algerije 3
Tunesië 2 Uien incl. sjalot
Marokko 1.991 Tunesië 218
Algerije 63 Citroenen
Een kwart netto import EU uit vijf landen ten zuiden van de Middellandse Zee
Exportseizoenen Middellandse Zee landen overlappen vaak die van de EU Een kwart van de totale EU27 (netto) import van verse groenten en fruit is afkomstig uit een vijftal landen ten zuiden van de Middellandse Zee. Voor de EU27 is Marokko de belangrijkste van de 5 gevolgd door Turkije, Egypte. Tunesië en Algerije zijn van veel minder belang. Tomaten en sinaasappelen zijn de belangrijkste producten uit deze landen. Gevolgd door uien, watermeloenen, mandarijnen, paprika’s, bonen en druiven.
D
e import in de EU27 uit de 5 Middellandse Zee landen groeit de laatste jaren net iets harder dan de totale netto import in de EU27. Vorig jaar kwam er in de EU 2,93 miljoen ton verse groenten en fruit uit die 5 landen. OVERLAP MET EU SEIZOEN De exportseizoenen van de producten uit de Middellandse Zee landen overlappen
vaak die van de producten uit de EU. Zo loopt het hoofdseizoen van Marokkaanse tomaten van oktober t/m april met hoeveelheden van gemiddeld 50.000 ton per maand. Het Marokkaanse seizoen valt vooral samen met het Spaanse. De import uit alle 5 de landen heeft van november t/m maart een aandeel van meer dan 30% in de totale import in alle EU landen (incl. de handel tussen lidstaten onderling).
Egyptische sinaasappelen zijn aan de markt van januari t/m juli met een piek in maart en april. Dan is ook Spanje nog volop aan de markt. Het Marokkaanse exportseizoen van sinaasappelen valt vooral in het derde kwartaal. In het tweede kwartaal hebben de sinaasappels uit de 5 Middellandse Zee landen een aandeel van bijna een derde in de totale EU27 import (incl. intra handel). De EU import van uien uit de 5 landen schommelt sterk. In 2019 was het veel vanwege de grote vraag. Het ging toen vooral om Egyptische uien die vooral aan het eind van het Nederlandse exportseizoen in mei en juni ingevoerd werden. Bonen komen in de EU vooral uit Marokko (in 2019 140.000 ton) en in mindere mate AGF Primeur 11 • 2020
65
Wereldhandel
Export verse groenten en fruit Middellandse Zee landen in 2019 naar afnemer (in 1 Export verse groenten en fruit Middellandse Zee landen in 2019 naar afnemer (in 1000 ton) Rusland Rusland Turkije Turkije
Irak 1.041
414 414
263
263
Tunesië Tunesië
5
5
Algerije
5
Algerije
5
uit Egypte (16.000 ton).Marokkaanse bonen zijn jaarrond aan de markt. Alleen in de zomermaanden zijn de import hoeveelheden kleiner. In de zomer komen er praktisch geen Egyptische bonen in de EU. Mandarijnen worden in de EU vooral ingevoerd uit Marokko en in mindere mate ook uit Turkije. De piek van het Marokkaanse seizoen valt van december t/m maart.
EEN KWART NAAR EU27 Omgekeerd is de EU27 als groep de belangrijkste afzetregio voor de 5 landen. Ruim een kwart van de export van de vijf is gericht op de EU27. Rusland is als land de belangrijkste gevolgd door Irak, Saoedi Arabië, Oekraïne en het Verenigd Koninkrijk.
Van de Russische import van verse groenten en fruit is een kwart afkomstig uit de 5 Middellandse Zee landen. Turkije is in Rusland de belangrijkste maar ook Egypte en Marokko leveren veel groenten en fruit aan Rusland. Ook bij Irak en Oekraïne gaat het vooral om Turks product. Saoedi-Arabië betrekt veel verse groenten en fruit uit Egypte. Dat geldt ook voor de andere Golfstaten. 66
AGF Primeur 11 • 2020
Frankrijk
723
155
140
Nederland 38
17 38
20
259
20
259
24 613
613 185
185
15 30
15
557
0
24
0
0
1
0
Nederland
557
0
0
Frankrijk
17
155
140
Marokko Marokko
Saoedi Arabië
Saoedi Arabië
723
1.041
Egypte
Egypte
Irak
0
1
0
30
0
18
0
18
Export verse groenten en fruit Middellandse Zee landen in 2019 naar product (in tonnen) Bron: Comtrade
SAMEN
Turkije
Egypte
Marokko
Tunesie
Algerije
Totaal
9.703
3.902
3.530
1.991
218
63
Sinaasappelen Mandarijnen Tomaten Uien incl sjalot. Citroenen Overige vers fruit Druiven Appelen Watermeloenen Paprika/pepers Dadels Bonen Grapefruits Perziken/Nect Aardbeien Courgettes Peen Zoete aardapp. Vijgen Kersen niet zuur Abrikozen Komkommers Meloenen Mango’s ed Pruimen Peren Knoflook Framb/Bramen Kropsla Aubergines Blauwe bessen Plantains Sluitkool Avocado’s Overige vers fruit
1.999 1.315 1.203 1.085 541 433 369 257 249 243 213 167 165 124 131 122 112 92 86 81 71 68 64 52 48 45 37 36 35 25 25 24 24 20 142
236 753 535 228 473 155 206 256 63 111 5 1 139 105 25 72 81 0 85 81 68 55 8 0 45 43 0 0 2 20 0 10 1 40
1.600 96 60 825 52 263 154 12 36 30 13 4 84 1 23 92 0 0 0 6 3 52 0 36 0 29 4 0 24 0 0 30
146 465 588 27 15 5 6 0 163 131 1 136 12 3 21 46 9 0 0 0 0 8 51 0 0 0 0 36 0 2 25 13 19 61
17 0 20 2 0 10 3 0 10 1 114 0 0 12 0 2 0 0 0 3 0 2 3 2 0 0 5 0 1 8
0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 57 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3
1)Op basis van mirrordata
Export verse groenten en fruit Middellandse Zee landen in 2019 naar afnemer (in 1000 ton) Totaal EU27 Idem in % (Wit) Rusland Idem in % Rest Rusland Irak Saoedi Arabië Frankrijk Nederland Oekraïne Spanje Ver Kon Ver Arab Em Duitsland Syrië China Roemenië Turkije Libië Bulgarije India Bangladesh Mauritanië Georgië Jordanië Overige
SAMEN 9.696 2.631 27% 1.803 19% 5.261 1.727 864 736 697 496 415 389 343 274 221 213 208 203 182 151 139 133 121 120 111 110 1.844
Turkije 3.902 701 18% 1.091 28% 2.109 1.041 723 155 17 38 326 2 28 77 142 168 3 163 28 136 65 20 0 106 8 657
Egypte 3.534 542 15% 438 12% 2.554 414 140 557 20 259 89 4 190 182 35 45 203 40 179 79 3 65 98 0 4 101 824
Marokko 1.991 1.265 64% 264 13% 462 263 0 24 613 185 0 369 122 9 28 0 1 0 0 0 0 0 116 0 259
Tunesië 218 99 45% 5 2% 114 5 0 1 30 15 0 10 2 3 14 0 0 2 44 0 1 0 2 0 90
Algerije 51 24 47% 5 10% 22 5 0 0 18 0 0 3 0 3 1 0 0 0 0 0 0 2 2 1 0 0 13
EU27: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU27 intra idem in % EU27 extra Samen 5 landen id in % EU extra Marokko Turkije Egypte Tunesië Algerije
2019
2020
+/- in
42.980.007 29.201.033 68% 13.778.974
jan-jul 26.061.224 17.632.410 68% 8.428.816
jan-jul 26.083.470 17.383.742 67% 8.699.729
% 0% -1%
2.926.143 21% 1.376.201 712.948 705.808 101.921 29.265
2.046.908 24% 972.958 365.947 616.430 73.866 17.708
1.983.640 23% 1.000.167 472.504 424.218 67.438 19.313
-3% 3% 29% -31% -9% 9%
2016
2017
2018
2019
40.474.301 28.558.843 71% 11.915.458
42.129.531 29.444.623 70% 12.684.905
42.700.564 28.859.250 68% 13.841.311
2.394.475 20% 1.116.115 702.255 472.720 85.373 18.011
2.509.951 20% 1.253.001 641.048 507.529 83.885 24.489
2.875.358 21% 1.353.850 833.664 567.354 93.168 27.323
3%
Nederland: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU27 intra id in % EU27 extra Samen 5 landen id in % EU extra Egypte Marokko Turkije Tunesië Algerije
2019
2020
+/- in
6.849.375 2.412.695 35% 4.436.681
jan-jul 4.207.880 1.460.695 35% 2.747.185
jan-jul 4.263.406 1.426.328 33% 2.837.078
% 1% -2%
470.109 11% 259.410 176.763 21.501 12.416 20
382.081 14% 235.865 127.101 9.337 9.759 20
362.799 13% 211.194 121.634 18.172 11.740 58
-5% -10% -4% 95% 20% 189%
2016
2017
2018
2019
5.658.051 2.118.043 37% 3.540.008
6.001.861 2.245.100 37% 3.756.761
6.582.591 2.296.247 35% 4.286.344
366.020 10% 181.770 145.233 32.970 6.047
402.630 11% 202.636 165.304 26.808 7.867 15
445.573 10% 215.030 182.520 36.299 11.655 69
3%
België: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU27 id in % EU27 extra Samen 5 landen id in % EU extra Egypte Marokko Turkije Tunesië
2019
2020
+/- in
3.346.082 1.841.167 55% 1.504.915
jan-jul 1.895.112 992.408 52% 902.704
jan-jul 1.916.918 1.012.410 53% 904.508
% 1% 2% 1% 0%
31.285 2% 13.848 10.732 2.794 2.776
22.167 2% 8.446 9.906 1.298 1.871
25.026 3% 9.308 10.934 1.750 2.520
13%
2016
2017
2018
2019
3.621.972 2.019.226 56% 1.602.745
3.780.766 2.054.355 54% 1.726.411
3.559.884 1.885.248 53% 1.674.636
22.204 1% 10.289 6.579 2.234 2.693
26.751 2% 12.071 9.386 2.511 2.228
31.595 2% 13.349 11.145 3.879 2.394
10% 10% 35% 35%
In 2019 importeerde het Verenigd Koninkrijk een record hoeveelheid van 345.000 ton uit de 5 landen. In de eerste 8 maanden van dit jaar is de import met 6% gedaald. Het gaat bij de import in het Verenigd Koninkrijk vrijwel uitsluitend om Egyptisch en Marokkaans product. De import uit Egypte daalde in de eerste 8 maanden met 20% maar die uit Marokko groeide met 14%. GROTE PRODUCTIELANDEN Het potentieel van de 5 Middellandse Zee landen is groot. Vooral Turkije is een groot productieland. Jaarlijks wordt er in dat land zowel 25 miljoen ton groenten en vrijwel evenveel fruit geteeld. Egypte is met 15 miljoen ton groenten en net zoveel fruit ook een grote. Marokko is jaarlijks goed voor 4,5 miljoen groenten en 6 miljoen ton fruit. Ook Algerije is een groot productieland. Tunesië is van de vijf de kleinste maar er wordt elk jaar nog altijd 3 miljoen groenten en 2 miljoen ton fruit geteeld. Ter vergelijking: Nederland teelt jaarlijks rond de 5 miljoen groenten en 0,7 miljoen fruit. In België is dat resp. 1,75 en 0,7 miljoen ton.
EXPORT:10 MILJOEN TON TER WAARDE VAN 4 MILJARD EURO In totaal exporteerden de 5 Middellandse Zee landen vorig jaar bijna 10 miljoen ton verse groenten en fruit. De exportwaarde van de 5 landen samen kwam in 2019 uit op 4,1 miljard euro waarvan Turkije met 1,6 miljard euro de belangrijkste was gevolgd door Egypte met 1,1 en Marokko met 1,0 miljard euro.
De laatste tien jaar is er steeds sprake geweest van groei van de export van de 5. In 2010 exporteerden ze nog 6,2 miljoen ton en via 7,7 miljoen ton in 2015 is dat nu dus bijna 10 miljoen ton waarvan 3,9 uit Turkije, 3,5 uit Egypte, 2,0 uit Marokko. Tunesië exporteerde 220.000 ton en Algerije niet meer dan 50.000 ton. VEEL CITRUS EN TOMATEN Sinaasappelen is bij de vijf het AGF Primeur 11 • 2020
67
Wereldhandel
belangrijkste exportproduct met in 2019 een hoeveelheid van 1,75 miljoen ton waarvan 1,35 miljoen ton uit Egypte. Mandarijnen is het tweede product met in 2019 een hoeveelheid van 1,27 miljoen ton waarvan 0,75 miljoen ton uit Turkije en 0,5 miljoen ton uit Marokko. Tomaten is de nummer drie met 1,20 miljoen ton waarvan ruim 0,5 miljoen ton uit zowel Marokko al Turkije. Uien was vanwege de grote Europese vraag in 2019 ook een groot product met 1,09 miljoen ton. Dan volgen citroenen (vooral uit Turkije), druiven (Turkije), appelen (Turkije), watermeloenen (Marokko) en paprika’s (Marokko en Turkije).
DIT JAAR VEEL TURKS PRODUCT NAAR EU EN RUSLAND Dit jaar heeft vooral Turkije veel meer verse groenten en fruit weten af te zetten in zowel de EU27 als in Rusland. In de eerste 8 maanden van dit jaar ging er een derde meer Turks product naar de EU en zelfs 40% meer naar Rusland. De Turkse afzet naar alle andere landen tezamen groeide niet. Binnen de EU zijn Roemenië en Bulgarije de belangrijkste afnemers van Turks product. In de eerste 8 maanden van dit jaar heeft Turkije vooral veel sinaasappelen en mandarijnen kunnen exporteerden. De export van mandarijnen groeide dit jaar met meer dan 40% ten opzichte van vorig jaar. Aan sinaasappelen kon 50% meer worden uitgevoerd. Opvallend was wel de scherpe daling van de export van Turkse citroenen.
DIT JAAR VEEL EGYPTISCHE SINAASAPPELEN De export van Egyptisch product liet dit jaar een wisselend beeld zien. De export naar de EU27 was in de eerste 8 maanden van dit jaar ruim 10% kleiner dan vorig jaar. Die grote min komt geheel op het conto van uien. Omdat er in 2019 heel veel vraag was naar (Egyptische) uien.
EU27: Import verse groenten en fruit in 2019 (in tonnen) Bron:
Totaal
EU27 landen
Totaal
42.980
29.201
Tomaten Sinaasappelen Uien incl sjalot. Watermeloenen Mandarijnen Paprika/pepers Bonen Druiven Citroenen Dadels Courgettes Grapefruits Meloenen Zoete aardapp. Exoten Vijgen Kersen niet zuur Aardbeien Framb/Bramen Komkommers Peen Blauwe bes ed. Overige
2.730 2.860 1.827 1.678 1.693 1.352 382 1.434 1.370 141 575 596 918 365 364 74 136 454 172 1.191 1.154 230 21.284
2.147 2.021 1.283 1.305 1.358 1.110 203 909 899 25 480 287 590 197 213 33 96 419 127 1.119 1.042 145 13.194
Eurostat
AGF Primeur 11 • 2020
583 839 544 373 335 242 179 524 471 116 95 310 328 168 151 41 39 35 45 72 113 85 8.090
103% 49% 48% 53% 59% 77% 85% 19% 20% 69% 72% 20% 16% 28% 30% 106% 93% 101% 76% 41% 20% 27% 2%
601 412 262 198 198 187 152 102 94 80 68 63 52 48 46 43 37 36 34 29 23 23 139
482 103 4 162 137 114 134 5 1 0 46 1 46 0 2 0 21 34 6 0 23 57
Turkijë
Egypte
Tunisië
Algerijë
713
706
102
29
101 11 29 27 54 72 0 30 89 3 20 61 6 39 43 37 2 0 23 21 0 45
2 284 228 1 7 1 17 67 4 0 2 1 0 47 5 0 13 0 0 2 25
16 13 0 9 0 0 0 0 51 1 0 0 1 0 0 0 0 10
0 0 1 0 0 0 0 0 26 0 0 0 0 0 2
Turkijë
Egypte
Tunisië
Algerijë
1)meer dan 100% vanwege dubbeltellingen
EU27: Import per land verse groenten en fruit in 2019 (in tonnen) % 5lnd
Bron: Eurostat
Totaal
EU27 landen
EU27 extra
Totaal
42.980
29.201
13.779
van EU extra 21%
5.417 6.849 2.447 1.175 581 1.054 8.790 2.771 2.420 384 3.346 422 1.025 417 492 333 1.156 3.900
3.992 2.413 1.116 859 286 897 7.892 1.592 2.022 196 1.841 344 797 109 408 247 1.111 3.078
1.425 4.437 1.331 316 296 157 898 1.179 398 188 1.505 79 228 308 84 86 45 821
48% 11% 31% 61% 54% 82% 11% 8% 14% 25% 2% 36% 12% 8% 27% 21% 35% 50%
France Nederland Spanje Roemenië Bulgarije Oostenrijk Duitsland Italy Polen Slovenië België Hongarije Zweden Griekenland Litouwen Kroatië Tsjechië Overige
5 landen Marokko 2.926
1.376
713
706
102
29
686 470 418 192 160 128 98 88 57 47 31 28 26 25 22 18 16 414
598 177 406 0 0 13 2 0 0 11 0 9 0 3 156
13 22 1 158 157 126 51 9 47 7 3 26 8 11 5 11 15 44
15 259 4 34 3 1 21 50 8 40 14 1 8 13 14 8 1 211
40 12 4 0 0 2 11 24 1 0 3 0 0 1 0 0 3
20 0 3 0 0 1 3 0 1 0 0 0 0
Marokko: Export verse groenten en fruit naar belangrijkste landen (mirrordata in tonnen) Bron:
2016
Diverse SAMEN France 1) Spain 1) Rusland 1) Nederland 1) Ver Kon 1) Mauritanië 2) Duitsland 1) Canada 2) Ver Staten 2) Zwitserland 2) Ver Arab Em 2) België 1) Zweden 1) Noorwegen 2)
2017
2018
2019
2020
2019
jan-jun/aug
jan-jun/aug 1)2) 1.397.686
0%
448.425 388.902 115.755 123.877 123.877 55.000 18.749 40.771 32.024 16.280 7.500 13.054 7.528 5.946
4% 36% -47% -8% -8% 0% 80% -9% -30% 36% 1% 30% 9% 33%
1.655.514
1.816.475
1.921.716
1.930.322
1)2) 1.403.448
501.798 279.026 352.691 145.233 128.974 81.728 19.206 60.099 25.841 15.066 10.000 6.579 20.854 8.418
543.148 356.191 335.068 165.302 127.527 80.524 15.634 76.106 49.646 16.101 13.028 9.386 21.062 7.750
572.188 398.806 336.166 182.232 146.286 87.324 12.619 68.204 58.223 16.276 11.283 11.144 14.494 6.472
598.475 405.729 302.945 176.275 151.544 103.505 12.980 68.386 54.958 17.258 12.946 10.731 8.912 5.678
432.042 286.719 218.664 134.635 134.635 55.066 10.445 44.985 45.512 11.977 7.403 10.020 6.888 4.458
1) t/m augustus - 2) t/m juni
68
5 landen in % 5 landen Marokko EU xtra 13.779 21% 2.926 1.376 EU27 extra
+/- in %
EU27: Import verse groenten en fruit uit Marokko (in tonnen) 1.224.657 598.475 405.729 176.763 43.690
2019 jan-aug 890.211 432.042 286.719 134.635 36.816
2020 jan-aug 1.008.318 448.425 388.902 123.877 47.115
394.371 150.875 138.653 114.155 79.280 122.824 46.791 42.370 22.311 14.474 13.712 18.709 6.791 5.229 4.978 2.773 3.588 2.378 3.833 1.896 729 825 809 926 562 13.719
413.850 149.040 130.485 112.911 97.268 94.985 45.434 45.433 32.808 20.213 17.767 17.023 5.187 4.392 4.069 3.204 3.073 2.833 2.621 2.124 1.535 1.183 1.122 1.100 722 14.276
261.902 149.040 85.667 84.873 66.621 65.057 44.893 30.738 21.193 19.876 15.034 8.784 2.756 4.392 2.803 3.204 2.042 2.032 2.621 1.943 92 998 994 1.079 411 11.168
272.120 214.103 87.943 84.051 72.885 67.700 48.653 30.997 24.386 28.102 14.559 23.984 4.120 5.135 2.249 3.277 1.676 1.423 2.371 1.350 203 1.030 698 1.071 1.633 12.601
4% 44% 3% -1% 9% 4% 8% 1% 15% 41% -3% 173% 49% 17% -20% 2% -18% -30% -10% -31% 120% 3% -30% -1% 298% 13%
Bron: Eurostat
2016
2017
2018
2019
Totaal EU27 France Spanje Nederland Overige landen
987.141 501.798 279.026 145.233 61.084
1.125.473 543.148 356.191 165.304 60.830
1.207.561 572.188 398.806 182.520 54.047
Tomaten Watermeloenen Bonen Paprika/pepers Sinaasappelen Mandarijnen Meloenen Courgettes Framb/Bramen Blauwe bes ed. Aardbeien Avocado’s Komkommers Druiven Uien incl sjalot. Spruiten Bieten/knols. ed. Prei Perziken/Nect Andijvie ed Overige vers fruit Ov peulgroenten Erwten Grapefruits Citroenen Overige producten
344.094 67.822 139.045 98.915 60.738 105.417 45.018 42.723 9.327 8.366 15.076 6.052 6.073 6.106 3.700 2.600 181 2.066 3.626 1.522 946 254 616 528 2.708 13.625
356.928 123.540 124.666 99.297 113.445 108.571 55.260 38.298 14.639 11.670 18.103 13.639 6.583 5.819 3.017 2.664 2.871 1.567 3.836 1.795 1.354 914 1.166 1.540 638 13.652
+/- in % 13% 4% 36% -8% 28%
EU27: Import verse groenten en fruit uit Egypte (in tonnen) Bron:
2019
2020
+/- in
515.855 259.410 256.445
jan-aug 469.381 238.837 230.544
jan-aug 418.626 216.026 202.600
% -11% -10% -12%
49.810 370.227
170.867 344.988
164.806 304.574
47.803 370.822
-71% 22%
255.733 42.999 10.634 16.294 11.739 3.193 5.377 5.118 3.232 2.881 910 1.510 68 1.193 2.717 1.213 485 1.296 1.292 2.343
211.648 44.281 22.767 12.752 11.840 7.980 6.285 5.739 4.207 2.244 2.123 1.888 1.761 1.720 1.711 1.711 641 619 585 2.487
209.681 44.240 6.114 7.640 4.909 7.475 4.088 5.669 534 1.699 2.118 1.165 1.761 1.380 1.709 1.293 152 612 478 1.858
252.672 46.274 9.575 10.588 4.360 3.482 21.646 6.925 1.203 3.037 1.388 750 137 1.950 2.755 830 371 484 459 1.936
21% 5% 57% 39% -11% -53% 430% 22% 125% 79% -34% -36% -92% 41% 61% -36% 144% -21% -4% 4%
Eurostat Totaal Nederland Overige landen
2016
2017
2018
2019
338.720 181.770 156.950
385.147 202.636 182.510
420.037 215.030 205.007
Uien incl sjalot. Overige producten
63.822 274.898
53.763 331.384
Sinaasappelen Druiven Zoete aardapp. Bonen Aardbeien Artisjokken Mandarijnen Knoflook Exoten Citroenen Sluitkool Tomaten Peen Erwten Courgettes Kropsla Mango’s ed Watermeloenen Paprika/pepers Overige producten
190.549 33.057 6.121 18.289 6.499 1.380 913 3.988 2.515 1.424 1.620 914 65 1.284 925 10 414 1.209 1.332 2.392
219.791 40.480 5.296 17.714 9.879 7.599 1.663 4.756 4.853 3.076 1.335 1.402 46 1.644 1.818 3.293 919 950 1.748 3.122
AGF Primeur 11 • 2020
69
Wereldhandel
EU27: Import verse groenten en fruit uit Turkije (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Roemenië Bulgarije Oostenrijk Duitsland Polen Hongarije Nederland Overige EU landen
2016 678.559 145.678 104.509 145.218 51.949 68.991 17.736 32.970 111.508
2017 619.394 141.214 92.438 122.732 51.693 59.914 24.743 26.808 99.852
2018 805.560 189.367 158.367 126.939 49.068 81.380 34.584 36.299 129.555
2019 688.460 157.642 157.082 125.742 51.277 47.183 26.462 21.501 101.570
20198 jan-aug 389.277 96.533 94.825 75.011 29.933 19.564 15.992 10.250 47.169
2020 jan-aug 510.905 132.133 106.194 99.402 35.360 39.724 18.795 19.361 59.935
+/- in % 31% 37% 12% 33% 18% 103% 18% 89% 27%
Citroenen Paprika/pepers Grapefruits Mandarijnen Vijgen Kersen niet zuur Overige vers fruit Uien incl sjalot. Druiven Watermeloenen Komkommers Peen Courgettes Sinaasappelen Aubergines Overige producten
99.940 64.929 91.566 34.418 36.832 42.258 45.516 16.099 29.821 23.121 18.180 12.929 16.099 31.032 6.462 109.357
88.396 64.540 60.931 31.947 35.621 32.433 40.462 4.157 37.578 11.993 14.304 6.230 16.601 21.392 8.352 144.458
143.878 81.566 91.789 51.769 37.623 30.938 42.308 7.190 22.762 27.981 23.061 23.443 20.065 27.462 8.695 165.030
88.525 70.055 59.434 51.272 38.240 36.007 34.736 29.195 27.245 26.668 22.839 20.942 19.558 10.958 7.581 145.205
38.203 47.906 30.543 16.679 13.674 36.007 11.250 19.670 7.842 26.653 11.399 9.565 13.240 5.617 4.923 96.106
23.495 62.596 49.487 44.788 14.921 40.444 13.284 12.947 7.388 35.749 16.641 19.636 14.035 15.891 6.653 132.951
-38% 31% 62% 169% 9% 12% 18% -34% -6% 34% 46% 105% 6% 183% 35% 38%
Egypt: Export verse groenten en fruit (in 1000 ton) Cijfers wijken af van andere tabellen Totaal Sinaasappelen Uien Exoten Tomaten Druiven Mandarijnen Citroenen/Limes Zoete aardapp. Aardbeien Mango’s Dadels Knoflook Bonen Sla Perziken/Nect. Plantains Peen Grapefruit Watermeloenen Artisjokken Bloemkool/Brocc. Overige
2015 2.504 1.238 552 117 91 167 40 19 12 74 34 26 6 32 10 12 7 3 9 26 2 1 27
2016 2.705 1.339 445 154 110 134 51 36 18 139 51 40 15 33 18 11 11 3 17 33 2 2 45
2017 2.854 1.363 566 167 60 130 94 62 34 41 62 38 23 28 24 26 34 8 18 35 8 4 29
Excl. uien is er dit jaar in de EU27 wel meer verse groenten en fruit uit Egypte ingevoerd. De import van Egyptische sinaasappelen groeide zelfs met ruim 20% en kwam daarmee in de buurt van de recordimport van 2018. Ruim de helft van de Egyptische groenten en fruit export naar de EU27 is gericht op Nederland. DIT JAAR VEEL MAROKKAANS PRODUCT NAAR DE EU27 EN HET VERENIGD KONINKRIJK; MINDER NAAR RUSLAND Marokko heeft dit jaar iets meer verse 70
AGF Primeur 11 • 2020
2018 3.143 1.604 446 189 109 120 134 71 52 44 66 51 16 29 29 17 42 21 24 21 3 6 51
Marokko: Export verse groenten en fruit naar belangrijkste landen (in tonnen) 2019 3.900 1.794 825 263 162 154 96 95 92 84 52 40 36 30 29 26 24 23 15 12 10 7 31
Bron: Comtrade Totaal
2015 1.482.225
2016 1.558.235
2017 1.700.901
2018 1.892.237
2019 1.780.525
Tomaten Mandarijnen Watermeloenen Sinaasappelen Bonen Paprika/pepers Meloenen Uien incl sjalot. Blauwe bes ed. Aardbeien Citroenen Druiven Spruiten
501.004 451.336 71.459 124.500 124.490 101.611 39.395 15.351 8.394 22.917 8.263 7.924 3.169
524.907 498.716 79.561 97.262 135.033 110.909 39.821 21.675 11.199 17.771 10.258 7.897 2.355
527.724 504.914 139.156 163.332 125.022 114.531 56.445 11.892 15.561 19.437 11.776 7.313 3.094
568.509 559.556 156.195 148.603 149.846 151.026 59.111 41.390 18.234 18.273 10.599 7.009 3.320
587.819 465.468 163.417 145.996 135.638 131.289 50.527 26.612 25.228 21.385 15.254 6.330 3.932
groenten en fruit in de EU27 weten af te zetten dan in 2019. Over heel 2019 is er in de EU27 ca. 1,3 miljoen verse groenten en fruit uit Marokko ingevoerd. Dat was een record. In de eerste 8 maanden van dit jaar is er 13% meer ingevoerd dan in dezelfde periode van 2019. Dit jaar is er opvallend veel meer Marokkaans product via Spanje in de EU27 binnen gekomen (+36%). Marokkaans product deed het ook goed in het Verenigd Koninkrijk want na de record invoer van 151.000 ton in 2019 was het in de eerste 8 maanden van dit jaar weer 14%
meer. De afzet van Marokkaans product in Rusland kreeg met een min van bijna 50% een flinke dreun te verwerken. Vrijwel de hele daling is toe te schrijven aan de daling van de import van Marokkaanse Clementines. Jan Kees Boon Fruit and Vegetable Facts www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com
Nederland: Import verse groenten en fruit (in tonnen() Bron: Eurostat Totaal EU27 landen EU27 extra
2016 5.658.051 2.118.043 3.540.008
2017 6.001.861 2.245.100 3.756.761
2018 6.582.591 2.296.247 4.286.344
2019 6.849.375 2.412.695 4.436.681
2019 jan-jul 4.207.880 1.460.695 2.747.185
2020 jan-jul 4.263.406 1.426.328 2.837.078
+/- in % 1% -2% 3%
Bananen Sinaasappelen Druiven Uien incl sjalot. Avocado’s Ananas Citroenen Grapefruits Mango’s ed Appelen Meloenen Tomaten Mandarijnen Watermeloenen Zoete aardapp. Overige
804.666 572.647 356.360 225.006 246.567 290.376 251.098 171.166 202.828 248.558 210.466 221.845 220.358 139.945 84.356 1.411.808
910.254 585.172 385.522 231.268 267.197 286.451 237.298 252.662 212.916 252.817 225.524 220.952 178.851 144.530 110.245 1.500.204
1.075.162 589.138 417.305 256.494 345.262 321.171 274.727 257.039 250.036 305.997 223.961 229.503 198.424 170.667 129.783 1.537.922
1.264.314 596.217 421.675 350.411 349.750 324.724 254.053 251.046 250.253 248.390 227.395 226.928 186.549 180.068 159.390 1.558.211
731.977 285.805 309.214 267.173 205.948 198.699 145.161 125.144 162.125 176.818 141.942 143.710 103.466 129.923 82.090 998.684
749.542 313.767 293.288 171.402 251.287 185.923 194.244 131.050 175.631 182.745 125.471 141.494 120.119 123.339 104.467 999.637
2% 10% -5% -36% 22% -6% 34% 5% 8% 3% -12% -2% 16% -5% 27% 0%
SAMEN 5 landen Egypte Marokko Turkije Tunesië Algerije
366.020 181.770 145.233 32.970 6.047
402.630 202.636 165.304 26.808 7.867 15
445.573 215.030 182.520 36.299 11.655 69
470.109 259.410 176.763 21.501 12.416 20
382.081 235.865 127.101 9.337 9.759 20
362.799 211.194 121.634 18.172 11.740 58
-5% -10% -4% 95% 20% 189%
SAMEN 5 landen Sinaasappelen Uien incl sjalot. Tomaten Mandarijnen Bonen Druiven Watermeloenen Zoete aardapp. Grapefruits Paprika/pepers Overige vers fruit Spruiten Bieten/knols. ed. Vijgen Citroenen Dadels Aardbeien Blauwe bes ed. Avocado’s Meloenen Framb/Bramen Kropsla Overige
366.020 149.806 40.599 29.760 43.552 25.015 20.023 8.560 3.803 10.012 6.144 4.161 2.600 71 2.213 4.965 1.405 805 762 790 855 277 9.843
402.630 170.853 41.969 34.020 42.858 25.124 26.431 13.066 3.487 8.424 5.701 3.853 2.644 2.510 2.722 3.536 1.577 881 692 626 1.375 11 1.504 8.766
445.573 178.515 36.985 39.140 57.105 27.084 23.969 22.133 7.367 11.018 5.346 4.078 2.597 3.269 2.300 6.538 2.481 1.249 1.042 2.482 1.214 17 906 8.739
470.109 167.224 91.923 43.128 36.576 27.931 22.913 19.016 17.283 5.991 5.925 3.550 3.143 2.752 2.496 2.384 1.713 1.668 1.593 1.440 1.062 1.033 1.023 8.340
382.081 150.829 89.032 27.052 30.174 15.500 22.061 18.935 1.688 2.979 4.055 588 3.143 1.767 566 1.237 1.398 700 1.592 117 827 855 658 6.332
362.799 158.153 33.065 28.046 34.992 17.398 24.936 24.100 2.156 6.471 4.804 929 3.168 1.553 797 2.418 2.268 610 1.385 4.073 978 2.628 680 7.191
-5% 5% -63% 4% 16% 12% 13% 27% 28% 117% 18% 58% 1% -12% 41% 96% 62% -13% -13% 3396% 18% 207% 3% 14%
AGF Primeur 11 • 2020
71
###
Een Betere Manier van Snijden Ontdek de voordelen van een Urschel snijmachine Als uw partner in productiviteit werkt Urschel met u samen om nieuwe snijtechnologie te delen en om rendabele oplossingen voor het precisie verkleinen te vinden die passen bij uw einddoelen. Elke machine is uitgevoerd in roestvrijstaal en gemaakt volgens de kwaliteisnormen van Urschel. Wij geven ondersteuning en service voor een lange levensduur van uw machine. Bediening met 1 druk op de knop bespaart tijd en arbeidskosten. De machines zijn ontworpen voor een continue, ononderbroken productie tegen een zo hoog mogelijke capaciteit.
® The Global Neem contactLeader met onsin opFood voor Cutting Technology een gratis demonstratie met uw product. URSCHEL B.V. | netherlands@urschel.com www.urschel.nl ® Urschel, Urschel logo symbool, en De Wereldwijd Leider in Voedselsnijtechnologie zijn geregistreerde handelsmerken van Urschel Laboratories, Inc. U.S.A.
72
AGF Primeur 11 • 2020
Door verschillende soorten verwisselbare snijcomponenten, kunt u uw machine aanpassen en laten meegroeien met uw productielijn. Neem contact op met Urschel om te ontdekken hoe wij u kunnen helpen met uw ontwikkeling.
OPTIMALISEER UW PRODUCTIE MET DE NIEUWE
Microadjustable Snijkop Met 14 Snijsegmenten (SL-14) Voor het Model CC Slicer
DE WERELDWIJD LEIDER
IN VOEDSELSNIJTECHNOLOGIE EUROPA | NOORD-AMERIKA | ZUID-AMERIKA | AZIË | AUSTRALIË | AFRIKA
1
Nr. best verkopende leverancier van industriële snijmachines ter wereld.
Onderzoekers ontwikkelen manier om capsaïcinegehalte chilipepers te meten
C
hilipepers zijn een geliefd product voor veel consumenten en voor sommigen onder hen geldt hoe heter hoe beter. Anderen geven echter de voorkeur aan mildere varianten. Thaise wetenschappers hebben een portable apparaat in de vorm van een chilipeper ontwikkeld waarmee consumenten snel en eenvoudig kunnen bepalen hoeveel capsaïcine (het bestanddeel waaraan pepers hun scherpe smaak danken) een chilipeper bevat zonder dat ze er eerst van hoeven te proeven. Het apparaat kan worden gekoppeld aan een telefoon voor de weergave van de testresultaten. Het apparaat is voorzien van een elektrochemische sensor op basis van papier en grafeen nanoplaatjes met stikstofatomen om de elektrische geleidbaarheid te verbeteren. Wanneer er een druppel verdund capsaïcine aan de sensor
wordt toegevoegd, ondergaat de stof een oxidatie-reductiereactie die een elektrische stroom genereert die door het apparaat kan worden waargenomen. Na de sensor te hebben geoptimaliseerd, konden de onderzoe-
kers hem gebruiken voor het uiterst nauwkeurig meten van de concentraties capsaïcine in zes monsters gedroogde chilipepers. Naast dat het een pittige smaak aan chilipepers geeft, biedt capsaïcine ook gezond-
heidsvoordelen. Zo bevat het antioxidanten en heeft het kanker- en ontstekingsremmende eigenschappen. Om deze reden neemt de vraag naar capsaïcine als voedingsadditief en farmaceutisch middel toe.
Manter weighing machines } High-speed weighing } User friendly } 25 years of experience
+31 591 62 63 00
www.manter.com
AGF Primeur 11 • 2020
73
Diversen
Legendarische zijderoute zou weleens kunnen leiden naar betere appelen De Zijderoute, de ruim 6.400 km lange weg van China naar West-Europa, waarlangs de handel van de tweede eeuw voor Christus tot aan de 14de eeuw na Christus floreerde, is tevens verantwoordelijk voor één van onze favoriete en meest waardevolle fruitsoorten: de gedomesticeerde appel. ongerige reizigers plukten appelen op één plaats en aten deze kilometers verder op waar ze de klokhuizen weggooiden. De pitten groeiden uit tot bomen op totaal nieuwe locaties, die weer kruisten met wilde soorten en de basis vormen voor de ruim 7.000 appelrassen die we heden ten dage
haar twee wilde stamvaders in kaart te brengen.De onderzoekers zeggen dat de unieke geschiedenis van de gedomesticeerde appel heeft geleid tot de ontdekking van een nog onontgonnen bron van genen die mogelijk bruikbaar zijn om de maten, smaak, zoetheid en textuur van appelen te verbete-
ras van de Malus domestica, en de twee wilde stamvaders: de Europese wilde appel (M. sylvestris) en de Centraal-Aziatische wilde appel (M sieversii), die samen verantwoordelijk zijn voor ongeveer 90% van het genoom van de gedomesticeerde appel. De resultaten geven appelveredelaars een gedetailleerde genomische routekaart die hen kan helpen bij het ontwikkelen van nog betere appelrassen.Door drie genomen te vergelijken, zijn de onderzoekers erin geslaagd om
kennen. Kruisingen met wilde soorten hebben het appelgenoom zeer complex en lastig te bestuderen gemaakt. Een team van onderzoekers, mede onder leiding van Zhangjun Fei van het Boyce Thompson Institute, en Gan-Yuan Zhong, verbonden aan het Amerikaanse departement voor agrarisch onderzoek (USDA-ARS) in New York, hebben dit probleem ontrafeld door de toepassing van baanbrekende sequencingtechnologieën en bio-informatica algoritmen om de volledige set chromosomen van zowel de gedomesticeerde appel als
ren. Vervolggesprekken tussen Fei, Zhong en andere collega's van Cornell inspireerden hen tot het opbouwen van betere referentiegenomen voor appelen door nieuwe sequencingen assemblagetechnieken toe te passen op materiaal uit het Geneva Clonal Repository van de USDA, dat de grootste collectie appelmaterialen ter wereld huisvest. Veel van deze materialen zijn te herleiden naar de Zijderoute. De onderzoekers sequenceten, assembleerden en vergeleken de referentiegenomen van drie appelrassen: Gala, een populair commercieel
vast te stellen welke stamvader bijgedragen heeft aan de genen die verantwoordelijk zijn voor de verschillende eigenschappen van de gedomesticeerde appel. Zo ontdekte het team dat het gen waaraan appelen hun knapperige textuur danken dichtbij het gen ligt dat de appel vatbaar maakt voor vruchtrot. Het team verzamelde ook de pan-genomen voor de drie rassen. Een pangenoom bevat alle genetische informatie over een soort. Dit in tegenstelling tot een referentiegenoom, dat informatie over een individueel organisme bevat. Pangenomen
H
74
AGF Primeur 11 • 2020
zijn met name belangrijk voor uiterst ziektegevoelige soorten, zoals de appel. Het team identificeerde zo'n 50.000 genen in het pangenoom van de gedomesticeerde appel, waaronder zo'n 2.000 die niet aanwezig waren in eerder gepubliceerde referentiegenomen voor appelrassen. Deze 'ontbrekende genen' blijken zeer belangrijk te zijn omdat vele van hen bepalend zijn voor kenmerken die juist interessant zijn voor appelveredelaars," zegt Fei. Door RNA uit verschillen-
de stadia van Gala-appelen te gebruiken, identificeerden zij ook genen die gekoppeld zijn aan textuur, aroma en andere eigenschappen.
Het team is van plan om ook nog ander wilde appelsoorten te sequencen. Fei zegt dat deze mogelijk waardevolle eigenschappen bezitten waarmee de stressbestendigheid en weerstand van de gedomesticeerde appel zou kunnen worden verbeterd.
-advertorial-
De nieuwste oliefiltratietechnologie van Heat and Control voor gefrituurd voedsel zorgt voor veiligere en efficiëntere voedselproductielijnen Heat and Control, wereldwijd een toonaangevende machinefabrikant en leverancier van de voedselverwerkende industrie, heeft onlangs het OilSaver Filtratie Systeem toegevoegd aan zijn assortiment van Olie Management Systemen. De OilSaver verlengt de levensduur van frituurolie door continue zeer efficiënt te filtreren tot 10 micron. Terwijl de friteuse in gebruik is, behoudt de OilSaver de kwaliteit van de frituurolie door vaste stoffen (zoals coating, kruim, zetmeel, enz.) te verwijderen met behulp van zeer fijnmazig filtermedium. De OilSaver kan met elke friteuse worden gebruikt en houdt de frituurolie voor gecoate eiwitproducten, pinda's, snacks, hapjes en ander gefrituurd voedsel in goede conditie. Bovendien, zonder kans dat er gevaarlijke, hete olie uit het systeem wordt gespoten, maakt de vacuümtechnologie de OilSaver de veiligste optie op de markt. "Deze nieuwste toevoeging aan het Heat and Control assortiment verdiept onze oliefiltratie mogelijkheden en biedt onze klanten een veiligere optie voor productiefaciliteiten", zegt James Padilla, directeur Productontwikkeling bij Heat and Control Inc. "De OilSaver stelt Heat and Control in staat flexibel te zijn bij het kiezen van filtratie oplossingen voor het produceren van de superieure producten, waar we al 70 jaar om bekend staan."
Heat and Control B.V. Tel: +31 320 809 960 info@heatandcontrol.nl www.heatandcontrol.com
De veelzijdige OilSaver filtreert tot 227 liter per minuut in een kleine ruimte. Met het afvoeren van een droge filtraatkoek worden grote hoeveelheden olie teruggewonnen, welke terugkeert naar de friteuse. Gecombineerd met andere filtratie technieken van Heat and Control wordt het ontwerp van de OilSaver geschikt voor medium tot grote friteuzes en continue filtratie. Elk onderdeel van Heat and Control’s olie management proces is ontworpen om de oliekwaliteit te maximaliseren en de energie-efficiëntie te verbeteren. Met geavanceerde besturing van olieverwarming, filtratie, overdracht, koeling en opslag, evenals een hoge verversingssnelheid van de olie, bent u in staat verse en heerlijke producten te produceren. Neem contact op met uw Heat and Control experts om u te helpen bij het ontwerpen van de optimale systeemoplossing voor uw specifieke wensen en behoeften.
OilSaver 700
Over Heat and Control Heat and Control, opgericht in 1950, is een familie bedrijf met een wereldwijd team dat een uitgebreide kennisbank heeft opgebouwd en een schat aan ervaring en expertise heeft ontwikkeld in voedselverwerkingsprocessen. Machine productie en technische ondersteuning van een netwerk van ingenieurs, voedingsmiddelentechnologen, buitendienst monteurs, bekwame verkopers en technische ondersteuningsteams geven voedselfabrikanten het vertrouwen om productiedoelen te behalen. • 10 productiefaciliteiten, 11 testcentra, meer dan 30 kantoren wereldwijd • Testen, ontwerpen, engineering, fabricage, installatie en inbedrijfstelling, gebruikerstraining, reserveonderdelen en leveren van aftersales service.
www.heatandcontrol.com
Solutions Designed for your Business
Machines
Medewerkers Looije Packing aan de citruswaslijn
Citruswasstraat wist nagenoeg alle sporen uit Aangetast citrus accepteren retailers niet meer, vertelt René Tunker van Looije Packing. Het zero-tolerance beleid leidde ertoe dat Looije zich specialiseerde in het geautomatiseerd wassen van citrus. De van de zogenaamde ‘stofballen’ vrijkomende schimmelsporen (endotoxine) worden hierbij zorgvuldig afgezogen. Eventueel aanwezige sporen op het gezonde fruit worden vervolgens weggepoetst met water. Zo wissen ze in de citruswasstraat nagenoeg alle sporen uit en heeft het gewassen fruit een langer uitstalleven.
“V
ergeleken met het handmatig poetsen, is citruswassen is een zeer effectieve en efficiënte manier van werken met een veel beter eindresultaat”, vertelt René. “Citrus dat uit de wasstraat komt, is écht schoon. Bij handmatig poetsen, verwijder je de schimmels die met het blote oog zichtbaar zijn. De wasstraat verwijdert tot 95 procent van de sporen en daardoor blijft het citrus aantoonbaar langer goed. Handmatig en automatisch poetsen is kostentechnisch gelijk maar je hebt wel een veel beter resultaat.” Looije was de eerste verpakkingsdienstverlener die zich toelegde op het geautomatiseerd citruswassen van overzees fruit. 76
AGF Primeur 11 • 2020
Hiervoor zetten ze de voor Spaans citrus ontwikkelde techniek van MAF Roda in. “We werken al sinds 2014 met een geautomatiseerde citruswaslijn op locatie van één van onze klanten en hebben inmiddels heel veel kennis en ervaring opgebouwd. Omdat meer klanten geïnteresseerd raakten in deze techniek, hebben we vorig jaar geïnvesteerd in een nieuwe lijn op onze eigen locatie in Poeldijk”, vertelt René.
AFZUIGING FIJNSTOF CRUCIAAL Hoewel het proces bekend staat onder de naam citruswassen, wordt er slechts een minimale hoeveelheid water verbruikt in het proces. De citrus gaat niet via een waterbad zoals bij appels en peren maar
wordt gewassen met behulp van een vernevelingssysteem waardoor het waterverbruik zeer beperkt is.
Aan het begin van de waslijn wordt de citrus vanuit dozen of bins op de lijn gestort waarna de slechte kwaliteit, de zogenaamde ‘stofballen’, er handmatig uit worden gehaald. “Wanneer er een door groen- of blauwschimmel aangetaste citrus tussen zit, komen er meteen enorme fijnstofwolken vrij (waaronder endotoxine) dat overal in de hal neerslaat. Dit is natuurlijk zeer slecht voor de gezondheid van de medewerkers (ademhalingsklachten, hoofdpijn) maar ook voor de werking van de machines. Wanneer we dit niet zouden afzuigen, zou de hal na een week al groen uitslaan.” Daarbij komt ook nog dat er aan de kwaliteitseisen van de afnemers moet worden voldaan. Het luchtafzuigingssysteem is daarom een cruciaal onderdeel van de citruswasstraat. Om te voorkomen dat fijnstof zich door de lucht verspreidt en medewerkers het inademen, is de lijn aan het begin ingepakt met stoftenten en wordt het vrijkomende
fijnstof van bovenaf afgezogen en door filters afgevangen. Door middel van perslucht worden de filters gereinigd en word het fijnstof centraal opgevangen in een afgesloten container. Schone lucht (99,9% schoon) wordt retour gebracht in de verwerkingshal. Dit proces is ontwikkeld door Tibo Afzuigtechniek. Daarna wordt de citrus gewassen door een combinatie van lucht en waterverneveling. Vervolgens krijgt citrus een poetsbeurt door het te borstelen en drogen. De schone vruchten worden daarna per stuk op een draaiende cupje langs het automatische sorteergedeelte geleid. De HD-camera’s maken van elke vrucht wel 12 foto’s waarin elke kant van de citrus wordt belicht. Dankzij de infrarood lampen zijn de camera’s in staat om de allerkleinste schimmelplekjes en cosmetische defecten zoals schilschade te detecteren. Ook kan citrus hiermee op kleur worden gesorteerd. Vervolgens worden de vruchten nog gewogen. Wanneer alle parameters bekend zijn, wordt de citrus per klasse gesorteerd op de verenkelaar en herverpakt.
René: “Afhankelijk van het product en vereisten zijn we in staat vier tot vijf ton citrus per uur te verwerken. Vergeleken met handmatig poetsen heb je veel minder mankracht nodig, slechts 12 tot 16 personen aan de lijn. Een groot voordeel is dat we het gewassen fruit vervolgens op onze eigen locatie ook meteen op wens van de klant kunnen herverpakken in dozen, netof flowverpakken.”
OOK AVOCADO’S EN BIOLOGISCH WASSEN De waslijn is voor alle citrussoorten te gebruiken, zowel voor sinaasappelen, mandarijnen, citroenen, grapefruit als limes. Omdat avocado’s vergelijkbare problematiek hebben als citrus, wordt de lijn tegenwoordig ook voor het wassen van avocado’s
Bovenaanzicht citruswaslijn, het begin van de lijn is ingepakt met stoftenten
ingezet. Vooral de kroontjes van avocado’s zijn gevoelig voor de aantasting van schimmels en de behandeling op de waslijn blijkt daar ook effectief tegen op te treden.
Nu het Spaans seizoen is gestart, breekt er traditioneel even een rustige periode aan voor het overzees fruit. Tijd om plannen te maken voor de toekomst. “Het verwerken van overzees fruit trekt de laatste jaren alleen maar verder aan. Naast conventioneel zien we ook een groei in biologisch. Dit wordt in principe op dezelfde wijze als conventioneel gewassen maar vergt bij omschakelen een zéér zorgvuldige schoonmaak van de machines, wat het lastiger maakt om biologisch in te plannen. Daarom is besloten om vanaf volgend jaar deze waslijn in Poeldijk puur in te gaan zetten
BOXER Next Generation kisten wasser en water recycling
voor het biologisch fruit. Op onze locatie in Barendrecht komt dan een nieuwe tweede eigen wasllijn voor de conventionele handel”, besluit René. (ML) rene@cppr.nl r.steenbeek@tiboafzuigtechniek.nl
MECHATEC Box Handling Systems Kisten wassen, ontsmetten en water recycling Kistmaat 0,80 m tot 2,40 m
+31 (0) 527 760 100
www.MECHATEC.nl
AGF Primeur 11 • 2020
77
ompany is een onafhankelijke coĂśperatie die de belangen van de aangesloten ondernemers voorop stelt. Met onze ervaren en professionele organisatie gaan wij elke dag tot het uiterste voor onze telers. Met meer dan 30 komkommertelers is onze coĂśperatie een van de belangrijkste partijen in de markt op het gebied van komkommers. Deze komkommers worden door Kompany met haar professionele verkoopteam dagelijks vermarkt richting een breed klantenbestand in binnen- en buitenland. Door een goede mix van strategische lange termijnafspraken, week- en daghandel zorgt Kompany hiermee voor een goede prijs, een stabiele markt en langdurige relaties met klanten. Een goede, open communicatie met onze telers zorgt ervoor dat het verkoopteam de wensen van de telers goed in beeld heeft en hierop kan inspelen. Die open communicatie zorgt er ook voor dat onze ondernemers op de hoogte zijn van alle relevante ontwikkelingen in de markt, zodat zij een onderbouwde visie op de toekomst kunnen ontwikkelen. Wat houdt dit nu in de praktijk in. Een kijkje achter de schermen van Kompany geeft hier wellicht antwoord op. Graag nemen wij onze klanten, partners en geĂŻnteresseerde mee om Kompany beter te leren kennen.
-advertorial-
Advertorial
De noodzaak van klapkratten automatisch uitvouwen? Voorkom een grote hoeveelheid eentonig en arbeidsintensief werk! De blauwe starren kratten verdwijnen in 2021 langzaam uit het AGF-beeld. Het alternatief? De klapkrat. En dat zou zomaar een merkwaardige situatie kunnen opleveren: agrifood bedrijven en supermarktleveranciers die uit logistieke kostenen efficiency oogpunten over moeten op klapkratten. Maar daardoor per shift een handvol medewerkers nodig hebben om de kratten handmatig af te stapelen en uit te vouwen. Zonde! En niet nodig. Inmiddels profiteren diverse grote fresh produce klanten uit Europa van de high speed kratopzetmachine van Lan Handling Technologies. De oplossing? Een kratopzetmachine! Over de logistieke voordelen van klapkratten bestaat geen twijfel. Maar wat zijn de gevolgen voor de gebruikers van deze kratten? Juist. Zij krijgen bij het uitvouwen te maken met een zeer eentonige en arbeidsintensieve klus. Voor deze bedrijven heeft Lan Handling een kratopzetmachine ontworpen. Met deze compacte machine, voor zowel hele als halve kratten, blijft uw productiecapaciteit op peil en bespaart u flink wat manuren. 1.200+ klapkratten per uur Inmiddels draaien er al veel kratopzetmachines op volle toeren. In het geval van een machine van Lan Handling betekent dit een snelheid tot maar liefst 1.200 hele klapkratten (600mm bij 400mm) per uur. Bij halve klapkratten (300mm bij 200mm) ligt de snelheid zelfs twee keer zo hoog.
Opties: pallet pusher, foutdetectie en dozeninvoer Onze kratopzetmachine kan worden uitgevoerd met een pallet pusher. Vanaf een invoerpositie worden de stapels ingeklapte kratten automatisch de machine in gepusht. Daarnaast kan het door slijtage of breuk gebeuren dat kratten niet juist meer openen. Sensoren van het optionele control systeem signaleren wanneer een klapkrat niet optimaal uitvouwt, waarna deze automatisch uit het proces wordt verwijderd. Verwerkt u ook (stapels) dozen? Gebruik dan de doorvoerfunctie van deze machine. Uw dozen worden dan automatisch ontstapeld, maar de klaptafel is uitgeschakeld. Zo vervolgen de dozen eenvoudig hun weg in uw productieproces.
Meer weten? Interesse in een live demonstratie? Neem gerust contact op via de website of info.halfweg@lanhandling.com.
Lan Handling Technologies Halfweg en Tilburg Alle gangbare hele en halve klapkratten Integratie met o.a. palletisers www.lanhandling.com/klapkrat
Scan de QR-code voor een video van de kratopzetmachine.
Hoe is het met
Cees den Hollander:
“Samenwerking is de sleutel” Cees gevraagd om het bedrijf TNI verder te professionaliseren en een basis te leggen voor een succesvolle toekomst en heeft hij een aantal beleidsmatige zaken op kunnen zetten voor de Olympic Food Group. Vanaf september 2010 was Cees voorzitter van brancheorganisatie Frugi Venta en gaf mede vorm aan de fusie van handel en teelt tot GroentenFruit Huis. Daarnaast verleende Cees al dan niet op projectbasis zijn medewerking aan bijeenkomsten die leiden tot een nieuwe strategische richting voor diverse tuinbouwpartijen.
In de visie van Cees den Hollander (65) is samenwerking de sleutel tot vooruitgang en kennisverbreding. Als innovatieve en vooruitstrevende groothandelaar werd hij in al 1999 door vakgenoten uitgeroepen tot Man van het Jaar. Hij bekleedde diverse functies binnen de private- en semipublieke sector. Gezondheidsredenen zorgen ervoor dat hij de laatste jaren minder op de voorgrond trad en zich alleen nog richtte op de juridische fusie tussen GroentenFruit Huis en Frugi Venta die per 1 januari 2021 een feit is.
D
oor deze laatste stap is de lange weg naar ketensamenwerking tussen de brancheorganisaties van handel en teelt definitief geworden. Cees heeft zich altijd hard gemaakt voor ketenintegratie omdat dat uiteindelijk resulteert in een verser, smakelijker, schoner en gezonder groenten- en fruitproduct voor de consument en dus meer consumptie. Cees: “Ik ben blij dat de fusie goed gelukt is. Hierdoor kunnen we ook politiek gezien meer een vuist maken richting overheid. Ketenpartijen zagen elkaar vroeger als tegenstanders, nu zie je dat kennis meer en meer gedeeld wordt wat uiteindelijk leidt tot een beter eindresultaat voor de consument.”
Hoewel Cees’ loopbaan in het bankwezen begon, kwam hij later terecht in het familiebedrijf Hollander’s Groenten- en Fruitbedrijf. Omdat vader en zoon het niet altijd eens waren over de beleidsvoering, besloot Cees bij Ronillo Fruit een im- en exportbedrijf in voornamelijk Spaans citrus aan de slag gegaan. Daar werd mede de basis gelegd voor de ondernemer die Cees later zou worden. Na het overlijden van zijn vader zette Cees het familiebedrijf voort onder een nieuwe koers. Hollander Barendrecht veranderde in 10 jaar tijd van een kleine traditionele AGF-grossier tot een toonaangevend allround logistiek versbe-
drijf. Na overname van Hollander door The Greenery werd Cees in 2000 directeur bij Greenery Nederland en werd hij ook verantwoordelijk voor Greenery Retail en Crop Top Quality Packers.
Cees heeft zich tevens jarenlang branchebreed ingezet. Hij was medeoprichter van Fresh World Barendrecht waarin vrijwel alle Barendrechtse handelsondernemingen in AGF gezamenlijk activiteiten ontplooien. Cees was mede-initiator van SNG (Samenwerking Nederlandse Groothandel in AGF) waarbij de aangesloten groothandelaren frequent bij elkaar kwamen om van gedachten te wisselen. Nog steeds is met name de inkoopcombinatie, die hieruit voortvloeide, een actieve marktpartij (inmiddels AGF Partners). Als directeur van Tuinbouwcluster Academie (TCA) werd de sector in beweging gezet. Een succesvol project was Schoon, Veilig en Gezond waar retailers, serviceproviders en telers samen op de winkelvloer experimenteerden en leidde tot beter begrip tussen ketenpartijen en diverse samenwerkingen.
In 2008 werd Cees den Hollander door Olympic Fruit B.V. en Terra Natura International B.V. (TNI) gevraagd als procesbegeleider in een voorgenomen samenwerking tussen genoemde bedrijven. Ook werd
De beginjaren als meewerkend voorman bij Hollander Barendrecht waren een heel leerzame periode. “In een klein bedrijf ben je nog voor alles verantwoordelijk. Dat betekent ontzettend veel uren maken maar het opbouwen en groeien geeft heel veel voldoening.” Later werden samenwerkingsverbanden belangrijker. “Binnen al die organisaties waarin ik heb gewerkt heb ik veel kunnen klankborden, van mensen in de uitvoering tot leden uit de raad van commissarissen. Dat is heel leerzaam. Uiteindelijk is de continuïteit van bedrijven het belangrijkste, dat is een teamprestatie waarin iedereen van belang is. Directeuren/eigenaren zijn, als het goed is, uiteindelijk ook slechts passanten.”
De laatste jaren opereerde Cees wegens gezondheidsredenen vanuit de achtergrond. Door een golfongeluk verloor hij in 2015 het zicht uit zijn rechteroog. Twee maanden later kreeg hij een hartinfarct. “Ik heb een tijdlang getobd. Ik vertrouwde mijn lichaam niet meer en werd depressief waardoor ik tijdelijk al mijn taken moest neergeleggen. Gelukkig heb ik die periode inmiddels achter me kunnen laten. Sindsdien opereer ik veel meer op de achtergrond en besteed veel tijd aan mijn privéleven, de kinderen en mijn zes kleinkinderen. In het begin van je loopbaan ga je soms aan dingen voorbij omdat het allemaal gaat om je visie te verwezenlijken. Uiteindelijk zie je dat de menselijke kant, wat mensen voor jou betekenen en wat jij voor anderen kan betekenen heel belangrijk is, zowel professioneel als persoonlijk. Ik blijf geïnteresseerd in de AGF-sector maar weet ook dat mijn tijd voorbij is. Wat dat betreft, moet je je heel nederig op stellen en je alleen nog melden als je van toegevoegde waarde kan zijn.” (ML) ceeshollander1955@gmail.com
AGF Primeur 11 • 2020
81
Diversen
Blauwe bessen de sleutel voor behandeling chronische darmontstekingen?
I
BD is de afkorting voor Inflammatory Bowel Disease, oftewel chronische darmontsteking. Colitis Ulcerosa en de
ziekte van Crohn zijn de meest voorkomende chronische darmontstekingen, die zowel slopend als levensbedreigend zijn. Tot op heden is er geen medische behandeling om IBD volledig te genezen. Het onderzoek van de Tokyo University of Science in dit verband is dan ook hoopgevend. Bij patiënten met IBD is er sprake van een chronische ontsteking in het maagdarmkanaal als gevolg van een verhoogde immuunrespons in het lichaam. Een team van
onderzoekers heeft onlangs ontdekt dat een plantaardige verbinding die afgeleid is van blauwe bessen, een opmerkelijk immuun-modulerende en ontstekingsremmende werking heeft. Dit kan nuttig zijn bij de behandeling van IBD. Een team van onderzoekers aan de Tokyo University of Science onder leiding van professor Chiharu Nishiyama, werkt er al enkele jaren aan om nieuwe actieve componenten in voeding te identificeren en hun effecten
op het lichaam te begrijpen. Hun inspanningen hebben nu tot succes geleid: In hun laatste studie, gepubliceerd in The FASEB Journal, identificeerden de wetenschappers een plantaardige verbinding ‘pterostilbeen’ (PSB) genaamd, met sterke immuun-modulerende eigenschappen. Dit maakt het tot een potentiële therapeutische optie voor chronische ontstekingsziekten, waaronder IBD.
Bananen voor zesde jaar op rij het meest populaire tussendoortje voor Ierse baby’s en peuters
V
oor het zesde jaar op rij voeren bananen de lijst aan van favoriete voedingsproducten die Ierse ouders aan hun baby of peuter geven, zo blijkt uit de resultaten van de National
Parenting Product Awards-verkiezing. De uitkomsten zijn grotendeels gebaseerd op een enquête die Milward Brown uitvoerde onder ouders en deskundigen in Dublin, Cork en
Limerick. De populaire voorverpakte Freddy Fyffes-bananen van de Ierse bananenimporteur kwamen uit de bus als winnaar van de Gold Award in de categorie 'Food and Feeding'.
WWW.STAPELBED.COM
Stapelbedden v.a. € 82,50 ex. BTW
Vacuüm verpakte aardappel, rode bieten en groenten (witlof)
Matrassen v.a. € 29,- ex. BTW Lockerkasten € 89,- ex. BTW
Pasteurisatie Sterilisatie
2000 m2 voorraad! Industrieweg 30B 2382 NW Zoeterwoude Tel: 071-5230184 info@stapelbed.com
WWW.STAPELBED.COM Stapelbed_hbKAS19.indd 1
82
AGF Primeur 11 • 2020
19-4-2019 13:38:07
www.tps-engineering.eu rik.valk@tps-engineering.eu 00 32 493 727 047
Column
Een tuinder is geen boer, maar samen zijn ze wel sterker Hoera, ik mag me zelf Agrarisch Ondernemer 2020 noemen. Na een zinderende strijd, die ik, gezien de coronaperikelen niet verwachtte te winnen, ben ik volgens de Volkskrant de beste boer van Nederland. In het interview werd gezocht naar het verschil tussen boeren en tuinders. Dus na veel discussie was de conclusie van de journalist dat een boer geen tuinder is en een tuinder geen boer. Om vervolgens onder mijn foto heel vet te drukken Rob Baan, beste boer van Nederland.
H
et blijft beangstigend hoe weinig positieve aandacht er in de media of in de politiek is voor de land- en tuinbouw. We kunnen beter Yvonne Jaspers voordragen als Kamerlid om positief in beeld te komen dan al het andere wat we proberen. De respectabele David Attenborough deed een oproep naar de wereld om de aarde te beschermen tegen de mensheid. Hij had één lichtpuntje: de Nederlandse glastuinbouw.
is echt heel ver gevorderd met zijn duurzaamheid. Vaak uit nood geboren. Mogelijk ook omdat we een direct consumeerbaar product voor de consument maken, weten wij beter wat nodig is. CO2 neutraal, minimaal bespoten en smakelijk zijn maar een paar criteria. Bekijk de hele sector nou eens holistisch en dan zul je zien waar het probleem echt zit. Onze producten zijn veel te goedkoop. De Nederlandse supermarkten zijn de goedkoopste van Europa en dus van de wereld. In het duurste land van de wereld! Dus zit het probleem aan de supermarkt/consumentenkant en daar schuurt het. In een duur land (Japan) kun je alleen maar dure producten maken en verkopen. Wij moeten niet met ons vlees, melk en granen op wereldmarktniveau op prijs concurreren. We moeten de duurste duurzaamste (biologische) en beste producten maken.
Als je een ingenieus, dicht bevolkt land onder druk zet, dan komen er allemaal briljante oplossingen uit. Zoals de, voor ons, voor zichzelf sprekende Deltawerken. Die Deltawerken zijn niet gewoon. Die zijn heel bijzonder. Onze heffingen voor het hoogheemraadschap zijn de hoogste in de wereld, maar niemand zal zeggen, zet de gemalen maar uit, het komt vanzelf weer goed.
En zo moeten we ook kijken naar onze land- en tuinbouw. We hebben weer een nieuw Deltaplan nodig. Niet een Deltaplan dat stikstof apart, en water apart, en veehouderij apart, en NOx apart, en Natura2000 apart en een GreenDeal apart gaat beoordelen. Nee, we moeten origineler zijn. Dus wanneer je tegen een veehouder zegt dat we vinden dat je veestapel moet halveren, dan zeg je ook dat je dat zijn inkomen minimaal gaat halveren. Dat moet andersom. Met behoud van salaris halveren, vindt niemand ingewikkeld. Geeft veel vraagtekens en veel keren hoe-dan? Maar je begint positief.
Te duur voor de armsten in de samenleving? Laat de politiek dat sociaal oplossen! Maar leg dat probleem niet ook nog eens bij de boeren en tuinders. De natuur én ons nageslacht zullen ons dankbaar zijn. Rob Baan
Onze minister heeft als standpunt: “ik bemoei me niet met de tuinbouw want daar zijn eigenlijk geen problemen.” Verkeerde insteek want een ondernemer focust zich op wat goed gaat en gaat kijken hoe zijn problemen opgelost kunnen worden met het goede als voorbeeld. Niet andersom. De Glastuinbouw
AGF Primeur 9 • 2020
83
Detail
De Fruiterie moderniseert in assortiment maar zal altijd een ouderwetse buurtwinkel in AGF blijven Team De Fruiterie, Foto Cassauwers Wilrijk
Tegen de stroom in houdt De Fruiterie het als buurtwinkel al 20 jaar vol in het Antwerpse Wilrijk. “Het is natuurlijk elke dag weer boksen tegen de prijzen van de twee nabijgelegen supermarkten, maar ik kan me goed onderscheiden met het assortiment en neem altijd de tijd om de klanten te bedienen en een babbeltje te maken”, vertelt eigenaresse Marianne Veurink. Ondanks de lange dagen is er energie over om te verbouwen. Dit jaar zelfs tweemaal, ook werd het assortiment verder uitgebreid met gegrilde groenten, pasta’s en lasagne maar ook olijven, tapas, hummussen, poké bowls en wraps. “Maar ons hoofdartikel blijft zeker groenten en fruit”, benadrukt Marianne.
H
et is passen en meten om alle producten in de winkel uit te stallen. “We hebben héél veel keus. Afgelopen jaar had ik mijn winkel al een beetje veranderd maar was nog niet helemaal tevreden. Vlak voor het twintigjarig jubileum dacht ik kom op, we passen het nog een beetje aan en heb ik een extra koeltoog toegevoegd. Nu ben ik helemaal tevreden”, lacht Marianne. Hoewel....tijdens een uitstap onlangs in centrum Antwerpen begon er iets te kriebelen. “Ik zag daar niets van groenten en fruit en dacht: “als er iets moois voorbijkomt, zou ik het best aandurven om een winkel in 84
AGF Primeur 11 • 2020
het centrum van Antwerpen of een van de buurtgemeentes te starten”.” Dat Marianne in de AGF-branche terechtkwam, had te maken met een Belgische vakantieliefde. Gezien de rappe Belgische tongval zou je niet verwachten dat Marianne oorspronkelijk uit het Nederlandse Enschede afkomstig is. “Ik ben destijds een beetje verdwaald geraakt toen ik iemand van hier leerde kennen en ben voor een markthandelaar gaan werken met verkoop van groenten en fruit, wat ik heel leuk vond. Die mensen gingen stoppen maar ik had
daar eigenlijk geen zin in. 20 jaar geleden zag ik kans om een klein buurtwinkeltje te beginnen in AGF. 11 jaar geleden ben ik verhuisd naar een iets groter en meer centraal gelegen pand aan de Jules Moretuslei in Wilrijk.”
Er komen veel vaste klanten waarvan een aantal zeer trouwe die sinds dag één bij De Fruiterie hun boodschappen halen. “Van veel klanten komen ook de kinderen en zelfs kleinkinderen. Ik bezorg ook bij een aantal klanten die inmiddels naar een woonzorgcentrum zijn verhuisd en niet meer makkelijk zelf de boodschappen kunnen doen. Ze krijgen daar wel een appel, banaan en een peer maar ze willen ook wel eens wat anders.” Hoewel het continu opboksen is tegen de supermarkten die op een steenworp afstand van De Fruiterie liggen, merkt Marianne dat klanten de kwaliteit en persoonlijke aanpak in buurtwinkels weer weten te waarderen. “De laatste jaren zie je mensen langzaamaan weer zien terugkomen en sinds corona is het echt druk geworden. Daardoor heb ik in personeel wat kunnen uitbreiden wat
heel fijn is. Mensen gaan momenteel niet graag naar de grote winkels. Wij letten hier echt goed op de veiligheid en de sfeer in de winkel en met het team is heel fijn. Ik merk dat klanten dat allemaal waarderen.” In de relatie zijn niet alleen klanten belangrijk voor Marianne. Net zo belangrijk zijn de vaste leveranciers waarmee de band soms ook 20 jaar teruggaat. “Die mannen kennen u door en door en weten precies wat ik wil. Wanneer ze iets speciaals hebben, dan sturen ze me een berichtje en houden het voor me apart. Ik heb een standaard jaarassortiment maar ook de speciale dingen. In het voorjaar geschrapte aardappeltjes die je haast nergens meer ziet maar ook bijvoorbeeld kastanjes, pitahaya en granadillo. Ik koop ook altijd álle soorten bospaddenstoelen die er zijn want ik wil dat mijn klanten wat te kiezen hebben.” Ook al zijn het korte, gebroken nachten - op maandag en woensdag staat Marianne om
half één op om in te kopen op de vroegmarkt - en lange dagen - van half 5 ’s ochtends om de winkel in te richten en de bereidingen te maken tot zeven uur ’s avonds om af te sluiten - is Marianne, inmiddels 50 jaar jong, zeker niet uitgeblust. “Ik ben nog vol energie. Het zijn zulke mooie producten om te verkopen en er komt een heel verhaal bij. Daardoor kun je altijd leuk met de mensen bezig zijn, adviezen en receptjes geven. Er zijn wel eens mindere dagen natuurlijk maar ik heb er geen spijt ooit voor mezelf te zijn begonnen en ben heel gelukkig met hoe de winkel nu is en draait”, besluit Marianne. (ML) De.fruiterie@telenet.be
Marianne Veurink, Foto Cassauwers Wilrijk
REEPJ ES, SCHI J F J ES EN BL OK J ES
de DicR® en ShreddR® modellen van FOODLOGISTIK
SPECIALIST IN GEBRUIKTE AGF MACHINES
Kwalitatieve en gecontroleerde machines +800 machines op voorraad
TE KOOP: Concept Engineers breuk- en optische defect sorteerder voor wortelen
Machines en benodigdheden voor de voedingssector www.delmo.nl Gouda 088-8543 800 Groningen info@delmo.nl Tilburg
Bouwjaar: 2012 Capaciteit: 15.000 kg/uur Nieuwprijs: € 260.000 Staat: z.g.a.n. (zeer weinig gebruikt) Onze vraagprijs: € 69.500
Machines voor: Zaaien Oogsten Wassen Sorteren Verpakken Transporteren
Overtollige machines? Bied ze aan!
Verloren ring gevonden in pakje bonen herenigd met eigenaar Een verloren ring gevonden in een pak bonen is teruggekeerd naar de eigenaar nadat het dierbare item bijna 200 kilometer had afgelegd. Genietend van de verse sperziebonen die ze zojuist had gekocht, verwachtte Sandra Hendren niet dat ze een kostbare gouden ring onder in het pakje zou vinden. De ongebruikelijke vondst zette Sandra ertoe aan om naar sociale media te gaan in de hoop de rechtmatige eigenaar te vinden. Al binnen enkele uren meldde de eigenaar zich.
AGF Primeur 11 • 2020
85
-advertorial-advertorial-
AGF veilig en betrouwbaar controleren en inspecteren AGF veilig en betrouwbaar controleren en inspecteren Iedere week is er wel een terugroepactie van voedingsmiddelen in het Iedere week is er wel een terugroenieuws.van Vaak gaat het om verkeerde pactie voedingsmiddelen in het labeling of ontdekking vanverkeerde materialen nieuws. Vaak gaat het om die per ongeluk in de verpakking zijn labeling of ontdekking van materialen terechtgekomen. van zijn een die per ongeluk inDe denasleep verpakking product recall is gigantisch. een terechtgekomen. De nasleepHet vaniseen tijdrovende klus die veel kostHet enisook product recall is gigantisch. een het bedrijfsimago krijgt inke tijdrovende klus die veeleen kostflen ook deuk. Door controle en inspectiesystehet bedrijfsimago krijgt een flinke men integreren inen een productielijn, deuk.teDoor controle inspectiesysteverlaten alleen goedgekeurde producmen te integreren in een productielijn, ten de band en goedgekeurde minimaliseert uproduchet verlaten alleen risico. ten de band en minimaliseert u het risico. Productveiligheid garanderen met controle & inspectiesystemen Productveiligheid garanderen met ‘Als leverancier van industriële tocontrole & inspectiesystemen taaloplossingen zijnindustriële de nieuwste ‘Als leverancier van tocontrolewegers, zijn metaaldetectoren taaloplossingen de nieuwste en röntgeninspectiesystemen bij ons uit controlewegers, metaaldetectoren en voorraad leverbaar. Steeds bij meer röntgeninspectiesystemen onsvan uit onze klanten kiezen Steeds voor volledige voorraad leverbaar. meer van productveiligheid envoor dan volledige is controle onze klanten kiezen en inspectie noodzakelijk. onze productveiligheid en dan isMet controle en inspectie noodzakelijk. Met onze
controle en inspectiesystemen wordt ieder product grondig en snel geanalycontrole en inspectiesystemen wordt seerd.product Klopt ergrondig iets nieten met degeanalyvooraf ieder snel ingestelde dan met wordt seerd. Kloptwaarde, er iets niet dehet vooraf product uitgeworpen. zekerheid ingestelde waarde, danDie wordt het wordt alleen maar belangrijker in de product uitgeworpen. Die zekerheid toekomst’, aldus algemeen directeur wordt alleen maar belangrijker in de Bert-Jan Dijk van algemeen De Koningh uit Duitoekomst’, aldus directeur ven. Bert-Jan Dijk van De Koningh uit Duiven. Controlewegers: Altijd het juiste gewicht per verpakking Controlewegers: Altijd het juiste Met controlewegers wordt op hoge gewicht per verpakking snelheid continu vanwordt elk product Met controlewegers op hoge het gewicht gecheckt. Blijkt dat een snelheid continu van elk product product boven of onder de ingestelhet gewicht gecheckt. Blijkt dat een de marge zit, dan wordt de hetingestelproduct product boven of onder uitgeworpen. Doorwordt de controleweger de marge zit, dan het product te koppelen met hetde vulof doseersysuitgeworpen. Door controleweger teem kan er met nog het efficiënter geprodute koppelen vul- of doseersysceerd en verpakt worden. teem kan er nog effi ciënter geproduceerd en verpakt worden. Metaaldetectie: Detecteert in één scan de kleinste Detecteert metalen in één Metaaldetectie: Deze de machines detecteren scan kleinste metalen ijzer, (roestDeze machines detecteren ijzer, (roest-
vrij) staal en aluminium in producten en verpakkingen. Speciaal ontwikkeld vrij) staal en aluminium in producten voor industriële omgevingen en dus en verpakkingen. Speciaal ontwikkeld zeer geschikt voor de AGF sector. voor industriële omgevingen en dus zeer geschikt voor de AGF sector. X-ray: Feilloze controle en inspectie Röntgeninspectie is de en beste oplossing X-ray: Feilloze controle inspectie als er een nauwkeurigere inspectie Röntgeninspectie is de beste oplossing gewenst dan alleen metaaldetectie. als er eenisnauwkeurigere inspectie Deze systemen sporenmetaaldetectie. naast metalen gewenst is dan alleen ook andere materialen op, zoals: plasDeze systemen sporen naast metalen tic, glas, steen en rubber. ook andere materialen op, zoals: plastic, glas, steen en rubber.
AGF VEILIG EN BETROUWBAAR CONTROLEREN EN INSPECTEREN! AGF VEILIG EN BETROUWBAAR CONTROLEREN EN INSPECTEREN!
CONTROLEWEGEN
METAALDETECTIE
X-RAY
CONTROLEWEGEN
METAALDETECTIE
X-RAY
Geograaf 8 | 6921 EW Duiven | T: +31 (0)26 741 00 00 | info@dekoningh.nl | www.dekoningh.nl Geograaf 8 | 6921 EW Duiven | T: +31 (0)26 741 00 00 | info@dekoningh.nl | www.dekoningh.nl
86
AGF Primeur 11 • 2020
Nevenactiviteit
Ondernemen als uitlaatklep Randy Dijksman heeft een bijzondere uitlaatklep gevonden. Naast zijn werk als accountmanager hardfruit bij Combilo, steekt hij zijn energie in de autohandel DyKaRa. Het ondernemerschap heeft hem altijd al aangetrokken en auto’s zijn van jongs af al een passie. “Tijdens de eerste lockdownperiode was er ruimte om daarover na te denken en besloot ik het gewoon te gaan proberen”, vertelt Randy. Het ondernemen is voor hem een echte uitlaatklep geworden.
H
ij vond al snel een geschikte showroom en ook een enthousiaste werknemer die deze kan bemannen. Zijn gepensioneerde schoonvader wilde graag nog wat om handen hebben en die zorgt ondertussen voor het verkoop klaar maken van de auto’s. Randy zorgt voor de handel en alles wat bij het runnen van een eigen onderneming komt kijken. “In het begin wist ik van niets maar ben gewoon gaan rondvragen bij al bestaande bedrijven. Die waren heel behulpzaam. Ik kreeg op al mijn vragen antwoord en ze gaven zelfs inzicht in de systemen die ze gebruiken, de marges die ze maken etc. Die openheid verbaasde me wel”, vertelt Randy. Die relaxte houding in de autobranche staat in tegenstelling tot de geslotenheid van de fruithandel. “In het fruit is de concurrentie heel groot en wordt er niet echt samengewerkt terwijl er in de autobranche veel collegialiteit heerst en ze gunnen elkaar de klanten.”
DyKaRa specialiseert zich in de aan- en verkoop van gebruikte personenwagens. Hoewel er een voorliefde is voor klassiekers en exclusieve modellen, verkopen ze voorlopig álle merken en gangbare auto’s. “Ik heb DyKaRa opgestart met een lange termijn visie. De komende jaren neemt het aantal elektrische of misschien waterstof aangedreven auto’s drastisch toe en die hebben een heel andere rijervaring. De dertigers van nu zullen over tien of twintig jaar vast terugdenken aan die Porsche of Mercedes met dat mooie geluid. In de toekomst wil ik me op dat segment heel graag toeleggen. Door nu alvast ervaring op te doen met de verkoop van gangbare auto’s, hoop ik over tien jaar een serieuze speler te zijn op de markt en kapitaal op te bouwen om te handelen in dat soort exclusieve auto’s.” Hoewel DyKaRa veel tijd kost, voelt Randy dat de autohandel hem veel energie oplevert. “Het ondernemerschap wordt door Combilo aangemoedigd en dat is heel fijn om te ervaren. Daarbij levert het echt een positieve wisselwerking op. In het dagelijks
met consumenten. Die zijn veel wispelturiger en komen wel of niet opdagen. Een auto aankopen is vaak een grote uitgave en een belangrijke beslissing waarover ze lang kunnen wikken en wegen. Wanneer je eenmaal een auto hebt verkocht aan een klant, dan zie je die persoon voorlopig niet meer terug. In de fruithandel draait het meer op de relaties en heb je haast elke dag met elkaar te maken.” In de paar maanden tijd dat DyKaRa actief is, zijn er een aantal leuke verkopen tot stand gekomen. Randy: “In mijn netwerk heb ik het natuurlijk bekend gemaakt en daardoor begon het al snel te lopen. Wat ik heel leuk vond, was een meisje die haar eerste auto bij ons kwam kopen. Dat is natuurlijk een heel speciale gebeurtenis en het is heel fijn om daar een bijdrage aan te kunnen leveren. Ook heb ik onze eigen trots verkocht, een Mercedes S-klasse die we als hobbyauto hadden. Iemand kwam helemaal uit het verste puntje van Friesland naar Breda gereden om hem te bekijken. Hij was verkocht en heeft hem meegenomen ondanks dat hij hem eigenlijk veel te duur vond maar ik deed die auto natuurlijk niet zomaar weg.”
Hoewel DyKaRa voor Randy een nevenactiviteit is, heeft zich er inmiddels een partner gemeld met ideeën, middelen en tijd. “Wie weet, neemt het al snel serieuzere vormen aan maar ik ga zeker niet weg uit het fruit. Daar vind ik het veel te leuk voor”, besluit Randy. (ML) info@dykara.nl
werk kun je wel eens vast komen te zitten in een probleem. De periode na de hardfruitoogst is bijvoorbeeld altijd een lastige omdat de markt zich weer moet vormen. Soms loopt het dan niet. Wanneer je vervolgens even in een andere omgeving bent en daar iets positief uithaalt, dan leidt dat weer tot een heldere geest op het werk in de fruithandel.”
Het type handel en de klanten vergen een totaal andere aanpak en dat zorgt voor nieuwe uitdagingen. “Als ik een partij peren heb staan, bel ik net zo lang totdat deze verkocht is. Met een auto kun je dat natuurlijk niet doen. Dan heb je te maken AGF Primeur 11 • 2020
87
Koeling
Koelcellen in een van de projecten van Geerlofs
Pieter Jan Robbemont over koelen in landen in Centraal Azië:
“Wat vooral mist, is basiskennis” Temperatuur speelt een belangrijke rol bij de houdbaarheid van groenten en fruit. Daarbij zijn aspecten als het waarborgen van kwaliteit en het voorkomen van verspilling en daarmee kosten van belang. Koelen is dus zeker geen onbelangrijke processtap. In veel landen zijn er volop koelfaciliteiten voorhanden en is het een koud kunstje om groenten en fruit bij de juiste temperatuur op te slaan. Maar dat is niet overal even vanzelfsprekend. Hoe verloopt dat in gebieden die nog aan het begin van hun ontwikkeling staan?
“W
at vooral ontbreekt, is basiskennis,” zegt Pieter Jan Robbemont, exportmanager bij Geerlofs Koeltechniek dat koelsystemen installeert over heel de wereld waaronder in Afrika en in Centraal Azië. Pieter Jan heeft veel ervaring met koelprojecten voor fruit in onder andere Oezbekistan en Kirgistan en ziet dat er door het ontbreken van kennis vaak een beroep wordt gedaan op koelsystemen uit landen als China en Turkije die dan in de praktijk minder geschikt blijken voor de producten 88
AGF Primeur 11 • 2020
die worden opgeslagen. “Er mist basiskennis, daarom wordt er vaak iets gekocht wat niet goed is.” Het is de reden dat voor specifieke technische koeloplossingen wordt uitgeweken naar Europese bedrijven. “Er is vraag naar hoogstaande technologie.” Als voorbeeld noemt hij de langdurige bewaring van appelen in ULO-cellen. “Daar zit zoveel techniek en kennis in, dat is lokaal niet beschikbaar. Dan zijn bedrijven bereid om daar extra in te investeren.” Geerlofs installeert daardoor, toegespitst op de loka-
le behoeften, voornamelijk dezelfde koelsystemen als in bijvoorbeeld Europa. Pieter Jan stelt vast dat de grotere exporteurs uit bijvoorbeeld Oezbekistan of Kirgistan aan bepaalde standaarden moeten voldoen om, veelal naar Rusland en omringende landen, te kunnen leveren. “Door te investeren in een goed systeem kunnen ze de kwaliteit waarborgen en aan de afnemers laten zien dat ze state-of-the-art koelcellen en koeltrucks hebben waardoor ze de kwaliteit kunnen leveren zoals afgesproken.”
SEMINARS Vaak betrekt een opdrachtgever bij de ontwikkeling van een koelsysteem een consultant die plannen maakt en aangeeft wat er precies nodig is aan koeling. Pieter Jan stelt vast dat klanten in landen in Centraal Azië vaak niet bereid zijn om daar geld in te investeren. Toch denkt hij dat juist die investering in betere kennis kan leiden tot besparingen. In elk geval maakt het de job voor de installateur niet gemakkelijker
Geerlofs realiseert koelprojecten onder andere in Centraal Azie
Pieter Jan Robbemont aan het werk
Druiven in de koeling
Geerlofs ziet dat er in Centraal Azie vraag is naar hoogstaande technologie
Geerlofs is betrokken bij koelprojecten in de fruitsector in Centraal Aziatische landen
maar ook voor de opdrachtgever niet. Het is de reden dat Geerlofs lokaal seminars organiseert om het kennisniveau van het hele koelproces omhoog te brengen. En dat begint al bij de oogst vertelt Pieter Jan. “Het product moet goed zijn als het de koelcel ingaat. Een koelcel is geen ziekenhuis.” Maar ook kennis van koelproces, het constant houden van de koeltemperatuur en het zuurstofgehalte in de koelcel zijn aspecten waarvoor kennis nodig is.
FINANCIERING Financiering is een minder groot probleem. Dat wil zeggen voor de Centraal-Aziatische exporterende bedrijven die de beschikking hebben over buitenlandse valuta. “De toplaag kan beschikken over geld en kan de kanalen vinden voor financiering. Dus uiteindelijk kunnen ze investeren.” De exportmanager ziet daarbij als een valkuil dat een investeerder die bij een project is betrokken, uiteindelijk vaak zo min moge-
lijk wil investeren en eerder beslist aan de hand van prijs van koelsystemen dat aan de hand van kwaliteit of mogelijkheden. Vandaar dat Pieter Jan het belang noemt van het opbouwen van relaties. Zo heeft Geerlofs in Oezbekistan een contactpersoon die in de eigen taal contacten met klanten kan onderhouden. Ongeveer vijf tot tien procent van de fruithandelaren kunnen investeren in eigen hoogstaande koelsystemen. Pieter Jan geeft aan dat de bedrijven die niet AGF Primeur 11 • 2020
89
Koeling
in die categorie vallen, werken met simpelere koelsystemen of een koelcel huren bij een grotere collega. “De middelgrote telers hebben een eigen koelhuis, maar hebben niet voldoende productie om de koelcel te vullen. Dus òf er wordt gekocht bij andere telers òf een kleinere lokale teler huur een koelcel en slaat een deel van zijn productie op.” (MW) probbemont@geerlofs.com
TERUGKOELEN
W
illem van der Does van BG Door International merkt dat het snel terugkoelen van groenten en fruit voor afnemers steeds belangrijker wordt. Ook voor producten uit landen waar koelen nog wat minder vanzelfsprekend is, zoals in Afrika. Hij geeft aan dat als zachtfruit en groenten na het oogsten snel worden teruggekoeld, de houdbaarheid twee tot drie dagen langer is. Voor het snel terugkoelen zijn in koelcellen extra faciliteiten nodig. BG Door heeft onder andere een mobiele pre-cool unit ontwikkeld die in bestaande, simpele of soms zelfs wat oudere koelcellen, kan zorgen voor het
snel terugkoelen zonder dat daarvoor extra in de infrastructuur van de koelcel geïnvesteerd hoeft te worden. “De mobiele unit is standaard geschikt voor twee maal zes pallets met de mogelijkheid tot uitbreiding naar 24 pallets en versnelt het koelen in de cel. De luchtsnelheid wordt verhoogd en daarmee komt er veel meer koude lucht langs het product. Hierdoor koelt het product soms wel terug in de helft van de tijd.” Zelfs op luchthavens wordt de snelle manier van terugkoelen middels de mobiele unit gebruikt. “Deze machine is ook geschikt voor het egaliseren van de temperatuur van verschillende
producten”. Zo heeft BG Door via zijn klanten units geplaatst in Ethiopië en Egypte die ervoor zorgen dat producten die ongekoeld van de teler komen, snel klaar gemaakt kunnen worden voor verder transport, al dan niet via het vliegtuig. In Afrika gaat koeling een steeds grotere rol spelen en Willem stelt vast dat vooral de grotere telers steeds vaker toegang krijgen tot betere koelfaciliteiten. wvdd@bgdoor.com
Medewerker plaatst producten onder het pre-cool gordijn
De mobiele pre-cool unit is geschikt voor het snel terugkoelen van groenten en fruit
90
AGF Primeur 11 • 2020
ALWAYS IN CONTROL OF YOUR PRECOOLING.
BRINGING SPACES UNDER CONTROL. Speciaal voor het snel terugkoelen, rijpen en bewaren van (zacht) fruit leveren wij zowel mobiele als vaste oplossingen. Onze afdekzeilen, afdichtingsbuffers en hand of elektrisch bedienbare gordijnen voor zuigwanden in snelkoelsystemen staan garant voor een optimale luchtbeweging over de producten, ook bij verschillende doos- en palletmaten. Naast het snel terugkoelen zijn de units ook geschikt voor het drogen van gember en knoflook. Searching for control? Neem contact met ons op voor een helder advies. +31 (0)88-0285300 | info@bgdoor.com | www.bgdoor.com
AGF Primeur 11 • 2020
91
Geswitcht
Max Verheijen, Stoffels Tomaten :
Service met hoofdletter S en waardering voor “dappere krijgers” Was: Directeur verkoop Delidis - Is: Sales director Stoffels Tomaten
K
omende uit een horecafamilie met een traditie van vijf generaties, reikte de ambitie van Max Verheijen verder. Na zich tien jaar lang volledig in het horecabedrijf te hebben gestort, begon Max een carrière bij horecagroothandel Délidis en maakte hij onlangs een nieuwe stap naar Stoffels Tomaten. “De enorme dynamiek en een grotere aanpak trok mij naar de andere kant van de onderhandelingstafel. Bij Délidis kwam ik in contact met de tomatenspecialiteiten van Stoffels. Toen Paul Stoffels mij vroeg om internationaal de verkoop op te pakken, voelde ik me vereerd. Mijn vertrouwen in beide ondernemers (zowel bij Délidis als bij Stoffels) is heel groot en een dynamische werkomgeving met veel uitdaging vond ik aan beide kanten. Stoffels heeft naast smaakvolle kwaliteitstomaten ook internationnale grote accounts en mooie doorgroeimogelijkheden. Het combineert vele aspecten en is nu helemaal mijn ding”, vertelt Max.
Vanuit zijn achtergrond heeft Max ervaring in de hospitality, AGF én retail branche en daarbij vallen een aantal zaken op. “Bij AGF geldt: what you see is what you get, vrij duidelijk dus. In hospitality werkt dat voor de schermen wel eens heel anders dan er achter en is het niet altijd rozengeur en maneschijn. Retail is meestal erg berekend. Die luxe hebben we in de AGF-sector helaas niet. We werken met een natuurproduct dat onder verschillende invloeden staat. Dit dienen we juist te omarmen en respect voor te hebben. Mijn grootvader zei altijd: een winkel heeft klanten, maar wij hebben gasten. Zelf hou ik graag hieraan vast, ook bij Stoffels liever gasten dan klanten. We ontvangen ze graag en delen onze tomaten-passie, zodat onze gasten, de eindgebruikers hiervan kunnen genieten.” Max is altijd verzot geweest op tomaten en ziet volop kansen voor Stoffels door de enorme verschillen in ‘tomatenland’. “Van kinds af aan ben ik in foodservice in contactgekomen met allerlei tomaten, van
92
AGF Primeur 11 • 2020
waterige harde knikkers op de massamarkt tot de èchte smaakvolle kwaliteitstypes waar het bij Stoffels om draait. In de horecakeukens komt dit verschil altijd bovendrijven, enkel met een smaakvol kwaliteitsproduct kun je immers een lekker gerecht maken. Stoffels specialiteiten zoals een Toma’Gusto smaaktomaat of kruidige Toma’Muse worden enorm gerespecteerd bij fijnproevers. Vele
collegatelers in de sector laten zich verleiden tot het telen van massa-volumes en verliezen hierdoor oog voor detail en smaak. Dit is jammer en funest voor een goede prijskwaliteit verhouding op lange termijn. Alle telers staan voor een grote uitdaging op gebied van verduur-zaming en ergens zit er een limiet op productiviteit in productie. Ik hoop dan ook dat men niet daar verder gaat zoeken in oplossingen, want dit gaat juist ten koste van de smaakbeleving. Bij Stoffels denken we hier gelukkig heel anders over en investeren we juist in verduurzaming en smaakbeleving en dat proef je!”
Als commercieel directeur bouwt hij verder aan een stevige verbinding tussen klanten en Stoffels, nieuwe Go-to-market strategieën en natuurlijk een goede balans tussen vraag en aanbod op de markt. “Dit doen we met veel communicatie en plezier in verkoop. Voor de klant creëer ik graag Service met hoofdletter S, net als in horeca. Ik ken de wensen en uitdagingen aan de andere kant van de tafel, gezien ik er zelf ook gezeten heb. Verder vind ik “dappere krijgers” belangrijk binnen ons team en kan ik dit ook erg waarderen. Het zijn juist die mensen die het verschil maken en samen met elkaar ons Stoffels-team naar een hoger niveau tillen. Een sterke teamgeest met een vrolijke toets, net als onze lekkere kleurrijke Toma’Chef tomaatjes. Daar word je toch blij van?” Stoffels wil in tomatenland niet de grootste maar wel de beste speler zijn. “Onze slogan “Stoffels, Where taste comes naturally” trekken we door in de gehele organisatie. We willen het graag goed doen, op een natuurlijke manier. In onze serres doen we dat ook zo, dus geldt dit ook voor alle commerciële activiteiten. Ik geniet oprecht van de aantrekkingskracht van onze tomatenspecialiteiten. De heerlijke communicatieve flow in alle talen gecombineerd met een hoog tempo in sales heeft mij enorm gecharmeerd. Nu we in de lastige corona-crisis moeilijker persoonlijk contact kunnen leggen, verwonder ik me steeds over de creatieve mogelijkheden die er ook zijn. Niemand heeft ons gezegd dat het gemakkelijk ging zijn maar toch ik ben erg trots op de manier waarop ons Stoffels-team hiermee omgaat”, besluit Max. (ML) max@stoffels-tomaten.be
Column
Korting op groenten en fruit in België? T
erwijl Nederland de BTW op groenten en fruit verhoogt van 6% naar 9%, pakken de Belgen het totaal anders aan. In België geldt voor groenten en fruit een btw-tarief van 6%. De Belgische supermarktketen Delhaize, die dit Btw-tarief nog niet laag genoeg vindt, geeft klanten sinds kort een extra korting op gezonde producten zoals groenten en fruit. De aanleiding om over te gaan tot het geven van korting is de uitslag van een onderzoek waaruit blijkt dat een financiële tegemoetkoming op gezonde producten zeer motiverend werkt. Klanten halen bij een korting op gezonde artikelen 35% meer van die producten in huis. Nederlands onderzoek heeft uitgewezen dat de Btw-verhoging ertoe heeft geleid dat 18% van de consumenten minder fruit koopt en 14% minder groenten. Nu is het geven van een korting kennelijk een enorme stimulans, maar in Engeland ontdekten onderzoekers dat het invoeren van een suikertax ook zoden aan de dijk kan zetten. In Engeland geldt er op dit moment speciale belasting op suikerrijke frisdranken. Men debatteert er nu over om dit uit te breiden middels een taks op vo e d i n g s m i d d e l e n die rijk zijn aan toegevoegde suikers en vetten. In Engeland zijn steeds meer mensen te dik, iets dat moet worden teruggedrongen. Nu blijkt dat mensen met overgewicht gevoeliger zijn voor het coronavirus, neemt men het onderwerp ineens een stuk serieuzer.
Over het coronavirus gesproken: waarom hamert de overheid enorm op het in acht nemen van de basisregels voldoende afstand houden, handen wassen en het dragen van een mondkapje, terwijl het goed voor jezelf zorgen een ondergeschoven kindje blijft. Door op tijd naar bed te gaan, voldoende lichaamsbeweging te hebben en gezond te eten kan het immuunsysteem worden versterkt. Het eten van voldoende groenten en fruit speelt hierbij een cruciale rol. Opvallend is dat de Belgen in de Europese toplijst staat van landen die de meeste groenten eten. Nederland is met gemiddeld 131 gram
groente per dag een hekkensluiter. Door een korting te geven op gezonde producten zoals groenten en fruit en een belasting in te voeren voor junkfood en frisdrank, kan de Nederlander verder gestimuleerd worden om gezonder te eten.
Het GroentenFruitHuis kon dit niet langer aanzien en heeft de politiek een manifest aangeboden in de hoop Den Haag wakker te schudden. Zij lieten dit manifest schrijven door Redmar Wolf, een hoogleraar Algemeen Belastingrecht aan Rijksuniversiteit Groningen. Volgens Wolf vragen bijzondere tijden om bijzondere maatregelen. Het is nu tijd om het middel van een extra laag btw-tarief bewust in te zetten. Het manifest is gericht aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Paul Blokhuis en de Kamercommissie VWS van de Tweede Kamer. Bij veel fastfoodketens kun je een hamburger bestellen voor slechts € 1,-, terwijl er voor een salade al gauw € 5,- betaald moet worden. Soortgelijke misstanden zien we ook in de supermarkt. Een blikje energydrink kun je al kopen voor slechts € 0,20. Een flesje water gaat weer voor € 0,50 over de toonbank. Het is dus niet zo gek dat de jeugd massaal losgaat op de mierzoete energiedranken.
De cijfers tonen aan dat het huidige beleid het voedingspatroon van de Nederlander niet ten goede komt. De politiek zal nu moeten ingrijpen door gezond voedsel aantrekkelijker te maken en ongezond voedsel onaantrekkelijker. Helaas hebben de grote levensmiddelen-fabrikanten een miljoenenbudget en tegelijkertijd duizenden lobbyisten die hun producten op de kaart zetten. Wat zou er gebeuren als ook de groenten- en fruitsector zou beschikken over deze budgetten en aantallen lobbyisten die Den Haag en Brussel kunnen overspoelen? Ik denk dat ons land er dan wel eens heel anders uit zou kunnen zien…
Gezonde groet, Juglen Zwaan
AGF Primeur 11 • 2019
93
FoodeQ en PIP Innovations zetten samen D-Blade op de kaart Inbedrijfstelling van de 3e generatie D-Blade bij PIP Innovations
Begin oktober 2020 is de samenwerking bekrachtigd tussen FoodeQ Engineering en PIP Innovations, met als doel om D-Blade wereldwijd tot een succesverhaal te maken. Deze unieke machine kan selectief, dus afhankelijk van de grootte en vorm van het product, bijvoorbeeld wortelen of aardappelen, halveren of kwarteren en hierdoor is voorsortering niet persé nodig. “Dat is maar een van de vele voordelen, want D-Blade kan nog heel veel meer. Het is een grensverleggende verrijking van het machineaanbod voor onze sector en daarop sluiten onze eigen producten en diensten naadloos aan,” aldus Marinus de Bruijn namens FoodeQ. Het is een ideale machine om de productie te optimaliseren aangezien D-Blade uiterst precies en snel, de gewenste snijbehandeling voor aardappelen, groenten en fruit kan uitvoeren. Met ingebouwde camera’s en vision technologie worden ‘defecten’ herkend en automatisch door deltarobots met een speciaal rond mes weggesneden mét behoud van vorm. Daarna kan het product terug het verwerkingsproces in. “In de groenten industrie is op dit moment veel snijverlies. Met D-Blade heb je beduidend minder product aan de invoerkant nodig om dezelfde capaciteit te produceren. Dat is winst, alleen al daarmee verdien je D-Blade in no-time terug,” verklaart Jeroen Pannekoek, Managing Director bij PIP Innovations in Odiliapeel.
Multifunctioneel inzetbaar De eerste D-Blade werd gebouwd in opdracht van Peka Kroef - een specialist op het gebied van de productie en levering van koelverse aardappelproducten - voor het verwijderen van zwarte puntjes uit de aardappelschijven, alleen het puntje wordt verwijderd waardoor de rest van de schijf weer terug het productieproces in kan. “Maar al snel gingen we de D-Blade breder inzetten, zoals voor het halveren en kwarteren van aardappelen én voor de productie van Hasselbacks,” zegt Bart Kroef. “Daarom is er een tweede naast gezet en
94
AGF Primeur 11 • 2020
een derde staat in bestelling.” Een groot deel van de machinelijnen bij Peka Kroef is ontwikkeld door FoodeQ en dat plantte het zaadje voor de samenwerking met PIP Innovations. Bij deze samenwerking snijdt het mes aan twee kanten “Zoals gezegd, D-Blade kan heel veel, maar werkt enkel en alleen als de productaanvoer en -afvoer ook goed geregeld is,” geeft Jeroen aan. “Daar komt dus automatisch FoodeQ Engineering in beeld, want die leveren topkwaliteit trillers. De kwaliteitsproducten, het grote relatienetwerk en het uitstekende serviceapparaat maken dat FoodeQ voor ons een zeer interessante partner is om mee te teamen. We versterken elkaar en kunnen op deze manier beide ons marktaandeel vergroten. Als wij zelf een wereldomspannend netwerk op willen bouwen dan zijn we zomaar jaren verder, nu springen we als het ware op een rijdende trein. Door te sparren met FoodeQ kunnen wij ons focussen op de product- en softwareontwikkeling.”
Robots zorgen voor snelheid en vision technologie voor de precisie D-Blade wordt standaard uitgerust met 2, 4 of 6 deltarobots en elke robot kan 5 slagen (handelingen) per seconde uitvoeren zodat een grote producthoeveelheid kan worden verwerkt. De machine is snel zelf om te bouwen. Naast aardappelen is D-Blade ook te gebruiken voor andere producten zoals wortelen, dus de machine is werkelijk multifunctioneel inzetbaar. De camera kijkt waar het loof heeft gezeten en vervolgens wordt dit uiterst secuur afgesneden zodat er veel minder productverlies is. De machine kan ook ingezet worden om wortelen in exact dezelfde lengtes te snijden, waarbij de machine (afhankelijk van de wortellengte) de optimale verdeling maakt. “Wilt u de D-Blade werkend zien? Dan nemen we u met plezier mee naar Peka Kroef, dat is namelijk de perfecte showroom.”
AGF Primeur 11 • 2020
95
Aardappelen
Onzekere tijden voor de aardappelsector
Waar de aardappel en ook aardappelproducten als friet of kroketjes voor de consument vaak een vertrouwd element in de maaltijd zijn, raakt de aardappelsector steeds meer vertrouwde patronen kwijt. De sector ziet zich geconfronteerd met onzekerheden rondom corona, Brexit en verre export.
“D
e impact van corona-maatregelen op consumptiegedrag is groter dan we denken,” zegt Romain Cools algemeen secretaris van Belgapom, de beroepsvereniging voor de Belgische aardappelhandel- en verwerking. Hij gaat ervanuit dat de tweede golf die begin oktober in Europa is losgebarsten en de bijbehorende maatregelen die deze gaat opleveren, opnieuw de frietconsumptie kan raken. Zo geeft Romain aan dat er uit landen die al voor half oktober in lockdown gingen, bestelorders bij de verwerkers werden gecanceld. Nu er ook in België een ‘mini-lockdown’ van kracht is en de restaurants opnieuw sluiten, verwacht Romain dat het hier niet bij zal blijven.
EXPORT Hij stelt vast dat gedurende de gehele 96
AGF Primeur 11 • 2020
coronacrisis de teruggang van consumptie van diepgevroren aardappelproducten zich in België vooral in de export naar omringende landen heeft laten voelen. “In Nederland, Frankrijk en Duitsland zagen we de grootste procentuele daling van de afzet. Dat zijn ook zeer belangrijke markten voor ons.” De export naar bestemmingen buiten de EU heeft het op een dip na, zelfs relatief betere resultaten geboekt, geeft Romain aan. “België in het bijzonder heeft het voor verdere bestemmingen beter gedaan dan andere landen.” Daarbij merkt hij op dat dit vooral de leveranciers van de retail geldt, voor wie de impact van corona veel kleiner is geweest dat voor hen die de foodservice hebben beleverd. “De foodservice viel terug en is half oktober nog niet terug op het oude niveau.”
CONSUMENTENCAMPAGNES Ook ziet Romain dat de campagnes om de consument ertoe aan te zetten meer diepgevroren aardappelproducten te consumeren, succesvol zijn geweest. “De media-aandacht heeft mee voor een mooi verbruik gezorgd.” Alles bij elkaar schat hij dat de Belgische aardappelindustrie eind dit jaar functioneert op ongeveer 90 procent ten opzichte van vorig jaar. Hoewel dit misschien nog redelijk positief lijkt, waarschuwt Romain om de impact hiervan niet te onderschatten. “De winsten begin je te maken met de laatste procenten die je verkoopt. Die tien procent zijn wel weg en dat heeft een impact gehad op de bedrijven en ook op hun reserves.” Hoewel hij verwacht dat de cijfers bij veel bedrijven minder rooskleurig zullen zijn dan de voorgaande jaren, ziet Romain niet dat er veel bedrijven op dit moment in moeilijkheden zijn geraakt. Wel is duidelijk dat, vooral bij aardappelverwerkende bedrijven gericht op de foodsservice, de werkgelegenheid is gedaald. Daarnaast observeert Romain dat er sinds maart tot nu, half oktober nog
steeds vooral wordt gewerkt met gecontracteerde aardappelen en dat de vrije aardappelen te kampen hebben met een moeizame prijsvorming. “Tot nu toe is er geen heropleving van de vrije markt, alhoewel een pak aardappelen nog moeten gerooid en bewaard worden. Het is dus nog veel te vroeg om grote conclusies te trekken over het verder verloop van het seizoen.”
aan de lokale aardappeltelers en -verwerkers. “Ik zie dat eerder als een bedreiging.” Ook is hij bezorgd over het opstekende nationaliteitsgevoel in het Verenigd Koninkrijk dat zou kunnen leiden tot een toenemende focus op lokaal geproduceerd product door de Britse consument. “Veel hangt af van de reactie van de Britse consument: zal die concluderen: “ik zoek eerder goedkopere producten dan de Engelse” of gaat hij zeggen “vanaf nu enkel Engelse producten.” Dat is een beetje onduidelijk.” Toch houdt Romain het niet voor onmogelijk dat het VK en de EU elkaar op de valreep nog vinden. Daarvoor zouden beide partijen wel moeten terugkeren van hun harde standpunten. “Als ze dat willen, kunnen ze dat. Dat staat Romain Cools van Belgapom maakt zich zorgen over de impact van vast. Maar we gaan moeten zien of die een hard-Brexit op de kostprijs bereidheid er is en het verstand het haalt van de emotie.”
NO-DEAL? Ten aanzien van Brexit zegt Romain half oktober dat als er uiterlijk begin november geen akkoord is gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU, hij uitgaat van een hard-Brexit. “Dan kan alles en als je kijkt naar de aardappelsector dan zie je dat het Verenigd Koninkrijk een zeer belangrijke bestemming is voor onze producten.” Hoewel het vervelend kan zijn, ziet hij de voorbereidingen en de technische aspecten, zoals papierwerk, wel in orde komen, want daar is door de meeste bedrijven veel voorbereidend werk geleverd. Maar over de impact van een hard-Brexit op de kostprijs op de Britse markt, maakt hij zich des te meer
zorgen. Duidelijk is dat door een hard-Brexit de kosten zullen toenemen omdat de voorwaarden en tarieven van de Wereld Handels Organisatie (WHO) van toepassing zullen zijn. Daarnaast voorziet Romain dat toegenomen kosten een kans kan bieden
MARKTDRUK Ook Dick Hylkema, Directeur van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO), de belangenbehartiger voor de Nederlandse aardappelhandel, stelt vast dat de aardappelmarkt onder druk staat. Hij geeft aan
Revolutionaire Sorteerresultaten De Xcalibur van OptiServe biedt uw aardappelverwerkingsproces zijn unieke sorteerkwaliteiten: • Gepatenteerde ultra-efficiënte manier van uitblazen • Sorteersnelheden tot 5,2 m/s • Drieweg sortering • Reverse sorting • Op lengte en/of grootte sorteren
INNOVATIVE SORTING TING SOLUTIONS
T: +31 (0)495 58 85 10 - OPTISERVE.NL
Xcalibur de beste keuze voor uw productieproces.
AGF Primeur 11 • 2020
97
Aardappelen
dat de druk van het afgelopen seizoen, met enorme overschotten als gevolg van de corona-crisis, ook in het nieuwe seizoen nog wordt gevoeld nu ook de nieuwe oogst op de markt komt. Daarbij verwacht hij dat de verre export van aardappelen, gemiddeld jaarlijks 200.000 ton met een waarde van 75 miljoen euro, door het verbod op het gebruik van kiemremmer CIPC wegvalt. Hierdoor komt er nog extra druk op de totale aardappelmarkt. Dick geeft aan dat onderzoek door WUR naar alternatieven voor het gebruik van CIPC specifiek voor de verre export, geen werkbaar resultaat heeft opgeleverd. “Dat betekent dat de export van aardappelen naar Afrika en het Caraïbisch gebied in de knel gaat komen omdat de aardappelen teveel gaan kiemen. Dat hangt boven de markt.”
SPANNEND Daarnaast verkeert de aardappelsector in spanning over de naderende Brexit die bij een no-deal verstrekkende gevolgen zou kunnen hebben. “In het geval van een harde Brexit, staat de EU geen import van aardappelen toe vanuit derde landen tenzij er een derogatie is.” Dit vindt zijn oorsprong in het feit dat het knolgewas aardappel als een hoog risico gewas wordt gezien. Als er een akkoord is, wordt dit risico gereguleerd met fytosanitaire keuringen en certificaten. Bij het ontbreken van een akkoord wordt het risico beheerst door geen import toe te staan. Dick geeft aan dat de export en import tussen EU en het VK wat consumptieaardappelen betreft ongeveer gelijkwaardig is en normaal gesproken enkele procenten bedraagt maar het kan ook een groot volume zijn in bepaalde seizoenen. Het risico zit hem vooral in de impasse die door deze maatregel kan ontstaan. “We weten natuurlijk niet hoe VK zal reageren. Maar naar verwachting ontstaat er dan een impasse die de handel zal
98
AGF Primeur 11 • 2020
geen hele grote veranderingen.” Voorwaarde daarbij is wel dat er sprake is van vrijhandel. “Internationale handel is erop gebaseerd dat het ene land product X produceert en het andere land product Y en dat wissel je uit zodat je elkaars sterke punten kunt benutten.” Dick benadrukt daarbij het belang van het vermijden van belemmeringen in die uitwisseling om efficiëntie te garanderen.
NIET ZELFVOORZIENEND Ook de landbouwsector in het VK is bezorgd over de situatie, geeft Dick aan en hij stelt vast dat het ook in hun belang is dat er een akkoord wordt gesloten en er geen belemmeringen worden opgeworpen. Dat heeft te maken met de pootgoed-export vanuit het VK maar ook is Groot Brittannië een grote importeur van friet. Zo importeren zij 1,1 miljoen ton diepgeDick Hylkema van NAO bendadrukt het belang van het vroren aardappelproducten zoals bijvermijden van handelsbelemmeringen voorbeeld friet waarvan 400.000 ton uit Nederland. NAO pleit ervoor dat de belemmeren en niet zal versoepelen.” Voor export hiervan onbelemmerd doorgang kan pootgoed speelt er nog een ander aspect. blijven vinden zonder dat er sprake is van Voor de rassenopbouw van pootaardappe- invoerrechten om de Nederlandse aardaplen van Nederlandse bedrijven met vesti- pelketen te beschermen maar ook zodat gingen in het VK is het vrij verschepen van de Britse markt gewoon kan rekenen op plantmateriaal cruciaal, merkt Dick op. “Er de diepgevroren aardappelproducten. “Dat gaan jaren overheen om rassen op te bou- zijn zulke grote hoeveelheden daar kun je wen en uit te breiden. Als dan het materiaal absoluut niet zelf in voorzien vanuit de prodaarvoor niet meer ingevoerd mag worden, ductie.” Dick stelt vast dat het steeds spanstagneert dat proces.“ nender wordt rondom Brexit maar ziet ook dat de druk op beide partijen steeds verder BENUTTEN oploopt. Daardoor blijft hij hoopvol dat er Dick constateert dat alle benodigde voor- op het laatste moment nog een akkoord uit bereidingen op de Brexit door de sector de bus komt. “De deadline komt dichterbij zijn getroffen. Als er een akkoord gesloten en aan de andere kant neemt de druk om wordt, maakt hij zich geen zorgen over de iets te regelen ook toe.“(MW) export van aardappelen en aardappelprobelgapom@fvphouse.be ducten naar het VK. “Dat is bij de aardapHylkema@nao.nl pelsector ingeburgerd. Wij zijn gewend om met derde landen om te gaan vanwege de grote export naar derde landen. Dat zijn
OPLOSSINGEN
Wat wilt u vandaag produceren?
Wij ontwerpen gespecialiseerde oplossingen in verschillende branches en toepassingen. Al 70 jaar bepalen onze oplossingen de norm voor rendement, efficiëntie en veiligheid in een breed scala van industrieën. Onze complete verwerkings- en verpakkingssystemen produceren de hoogste kwaliteit chips, frites en andere aardappelproducten. Met turnkey systemen die het lossen, opslaan, elektroporeren en bereiding van aardappelen t/m frituren, kruiden, verpakken en inspecteren omvatten. Wat uw aardappelproduct ook nodig heeft, wij kunnen er met precisie en passie aan voldoen. Voorbereiden | Bakken | Distributie | Kruiden + Coaten | Inspectie | Besturing + Informatie
heatandcontrol.com | info@heatandcontrol.com | Telephone +31 320 809 960 AGF Primeur 11 • 2020
99
B e w e Ar ka tr ed aapa pr de al epnp e l e n
Hylke Brunt, VAVI
“Frietverwerkers op 80 procent van capaciteit maar niveau 2019 nog lang niet in zicht” Toen in maart 2020 het coronavirus zich aankondigde in Europa, had dat een flinke impact op de horeca en organisaties van events en festivals. Veel AGF-handelaren schaarden zich achter het gezegde ‘mensen blijven toch groenten en fruit eten’ en vooral in de eerste twee weken steeg de verkoop bij veel retailers tot boven het niveau van de Kerstdagen. Toch waren er ook branches die klappen kregen, zo ook de frietindustrie.
I
n de maand april werd er door de Nederlandse frietfabrieken 40 procent minder aardappelen verwerkt dan in het jaar daarvoor. De vriescapaciteit werd bijna volledig benut waardoor de capaciteit op de lijnen werd teruggeschroefd. In de maanden daarna ging het volume aan bewerkte aardappelen weer omhoog wat in gelijke trend staat met de heropening van de horeca in Nederland en veel andere Europese landen. Nog altijd zijn de grote frietfabrieken in Nederland nog niet op het oude niveau van voor de coronacrisis. “Onze aangesloten leden werken nu op een gemiddelde capaciteit van 80 procent,” aldus Hylke Brunt, secretaris van de VAVI. “Dit verschilt per fabriek. Bedrijven die zich immers meer richten op de afzet naar de foodservice worden immers harder getroffen dan de bedrijven die zich vooral richten op de retail. Ook de afzetmarkten binnen en buiten Europa spelen zijn hierbij een belangrijke factor.” Overigens is daarmee de frietindustrie wel weer wat uit het dal opgekrabbeld dankzij de heropening van de horeca aan het begin van de zomer. De verwachting dat de capaciteit weer op de volle 100 procent zou draaien begin 100
AGF Primeur 11 • 2020
2021, is inmiddels bijgesteld. “Het is moeilijk een scherp beeld te krijgen in de vraag naar bewerkte aardappelproducten op de markt. Dat laat de recente aanscherping van de maatregelen in Nederland en andere Europese landen wel zien die nu opnieuw in lockdown gaan. De voornaamste reden dat we onze verwachtingen moesten bijstellen is omdat de klanten erg terughoudend zijn met hun orders. Ze melden zich pas als ze behoefte hebben aan het eindproduct en dat is lastig te voorspellen. Sommige afzetmarkten hebben bovendien nog altijd te maken met een 100% vraaguitval naar verse en diepgevroren frieten. Denk daarbij aan de grote organisatoren van evenementen en festivals.”
Ondertussen ziet de VAVI wel dat de vraag naar bewerkte aardappelen op de buitenlandse markten stabiliseert. “Van de volumes die we nu op de markt brengen gaat een derde naar landen buiten de Europese Unie. We verwachten niet dat het coronavirus op de korte termijn ook grote gevolgen gaat hebben voor een verschuiving in deze percentages. De grootste uitdaging voor onze sector hierin blijft toch het protectionisme van dergelijke afzetmarkten. Zo
hebben recent Australië en Nieuw-Zeeland antidumpingheffingen aangekondigd tegen bewerkte aardappelproducten uit Nederland. Als brancheorganisatie kijken we daarbij goed of deze antidumpingheffingen gerechtvaardigd zijn. Zo niet dan vechten we dit aan bij de WTO.”
In deze periode zaten de Nederlandse aardappeltelers ook nog met een enorme berg aardappelen in de maag. In totaal ging het om ruim 1 miljard kilo aan aardappelen die men aan de straatstenen niet kwijt kon. “Dit was vooral een klap die aankwam bij de volumes voor de vrije handel. De contractteelt voor aardappelen werd door de industrie gehonoreerd en de volumes werden afgenomen. Ook al waren daar niet direct afzetkanalen voor. De volumes voor de vrije handel hebben nog altijd problemen om hun aardappelen te verkopen. De RVO is inmiddels bezig met het uitkeren van tegemoetkomingen voor deze aardappelberg.” Voor de tegemoetkoming van de volumes fritesaardappelen in de vrije handel stelde de overheid 50 miljoen beschikbaar met een maximale vergoeding van 40 procent van de gemiddelde marktwaarde in de periode tussen september 2019 en februari 2020. (TD) hbrunt@fnli.nl
-advertorial-
Nieuwe toekomstbestendige productiehal
Sormac breidt uit! Begin vorig jaar werd een begin gemaakt met de bouw van de nieuwe productiehal van Sormac, gelegen tegenover het hoofdkantoor in Venlo. Afgelopen week is de laatste belangrijke mijlpaal genomen met de plaatsing van 800 zonnepanelen. Schrapmachine CBS nu ook geschikt voor baby carrots en krieltjes De nieuwste aanpassingen aan de schrapmachine CBS-60 maakt deze inzetbaar voor het schrappen van baby carrots en krieltjes. Het voorgewassen product wordt in lijn met eerst met een grove carborundumschijf bewerkt en vervolgens gepolijst met een fijnere korrel. Dit zorgt voor een uitmuntend resultaat. Met deze uitbreiding, van ca 3.000 m², heeft Sormac het gehele productieproces in eigen hand. Vanaf het ruwe plaatwerk tot dat de machine op transport gaat. Dit komt de kwaliteit van de machine absoluut ten goede. Bij de ontwikkeling van de nieuwe productiehal was het creëren van een optimale werkomgeving voor de medewerkers een zeer belangrijk uitgangspunt. Zo is er veel natuurlijk daglicht in de hal en wordt er middels een warmtepomp een optimaal, constant klimaat gewaarborgd. In zomer en in winter. Samen met de warmtepomp en de onlangs geplaatste zonnepanelen is
het pand klimaatneutraal. De zonnepanelen leveren een energiewaarde van circa 270.000 kWh. Samen met de zonnepanelen op het hoofdgebouw wordt er 720.000 kWh opgewekt. Hiermee is Sormac meer dan zelfvoorzienend. De extra energie die opgewekt wordt, wordt verkocht aan de energieleverancier waardoor ook anderen profiteren van deze klimaatneutrale energie.
Geschikt voor kleine producten Met de nieuwe carborundumschijf wordt speling in de machine tot het minimum gereduceerd en kunnen producten met een diameter vanaf 5 mm worden verwerkt. Door de rubberen keerschansen worden kneuzingen aan het product vermeden. Dit zorgt voor een feilloos resultaat voor het schrappen van bijvoorbeeld baby carrots en aardappelkrieltjes.
Met het oog op de toekomst van ons allen vindt Sormac het belangrijk om haar steentje bij te dragen aan een duurzame maatschappij. Dit is dan ook zeker niet de laatste stap die wordt genomen.
Capaciteit Voor de verwerking kan maximaal 25 kg per batch worden geschrapt met een maximale capaciteit van 240 kg/uur.
Small details ... big difference
Batch schillijn CBS/MBS Automatische batch schillijn voor aardappelen en andere knolgewassen. Voor volledig geschild eindproduct bedraagt de aanvoercapaciteit maximaal 500 kg/uur.
Sormac B.V. P.O. Box 419 NL-5900 AK Venlo T: +31 (0)77 351 84 44 www.sormac.nl
AGF Primeur 11 • 2020
101
-advertorial-
Dewulf Erosion-Stop: nabouwkit voor pootmachines Houd beter water vast en voorkom afspoeling op uw percelen!
INNOVATIEF ECONOMISCH BETROUWBAAR AANGENAAM
Dewulf lanceert de Enduro, haar nieuwe 4-rijige zelfrijdende rooier Dewulf, full-liner in machines voor de teelt van aardappelen en wortelgewassen, presenteert met trots haar nieuwe 4-rijige zelfrijdende zeefbandrooier: de Enduro. Deze nieuwe rooier op banden is bedoeld voor telers en loonwerkers die aardappelen rooien. De Enduro combineert nieuwe technologieën op vlak van rooitechniek met bestaande, bewezen technieken. Het resultaat is een krachtige rooier die uitblinkt in productvriendelijkheid, capaciteit en gebruiksgemak. Meer dan 30 jaar ervaring samengebracht in één machine De Enduro, een 4-rijige zelfrijdende zeefbandrooier op banden, is het resultaat van enkele jaren intensieve ontwikkeling, waarbij ook rekening werd gehouden met de input van loonwerkers en aardappeltelers. De rooier is enerzijds uitgerust met nieuwe technologieën op het vlak van bodemdruk, productreiniging en -flow, en buffercapaciteit. Anderzijds vind je er ook de gekende Dewulf-techniek in terug die doorheen de jaren zijn meerwaarde al ruim heeft bewezen op menig aardappelveld. Grote aandacht voor bodemdruk, zeef- en reinigingscapaciteit Qua bodemdruk legt de Enduro met een druk vanaf 1,5 kg/cm2 de beste cijfers in zijn segment voor. Dit wordt gerealiseerd door een uitgekiende gewichtsverdeling over drie assen en door de optionele banden met VF-technologie. Het geheel van technieken die de lage bodemdruk van de rooier realiseren, noemt Dewulf “Soil-Saver”. Doordat het zwaartepunt van de machine meer achteraan ligt, garandeert de Enduro bovendien dat de ruggen ook in natte omstandigheden niet beschadigd worden door de voorwielen. Net zoals bij de Kwatro, de andere 4-rijige zeefbandrooier van de fabrikant, kent de Enduro geen vernauwingen over zijn zeefbanden. Dat zorgt voor een optimale zeefcapaciteit doorheen de machine. Uniek ter wereld is
102
AGF Primeur 11 • 2020
dat de chauffeur de helling van de reinigingsmodule eenvoudig traploos kan aanpassen tussen 0° tot 12°, naargelang de reinigingsbehoefte in het veld. Bovendien kan de module met axiaalrollen onder iedere hellingshoek gebypasst kan worden voor nog meer flexibiliteit. Unieke productflow en grote buffercapaciteit De ringelevator van de Enduro maakt gebruik van gepatenteerde, nieuwe technologie. Capaciteit en productvriendelijkheid werden gecombineerd in deze ringelevator die de naam “Fill-Tastic” kreeg. De ringelevator heeft een hoge capaciteit van 200 ton/u en dat aan een zeer aardappelvriendelijke snelheid, die automatisch via een sensor wordt geregeld. De 2-delige bunker met afvoerelevator is met een praktische inhoud van 10 ton de grootste in zijn segment. Doordat de vaste bunkervloer wordt gevolgd door een afvoerelevator met spijlenketting, wordt overtollige aarde uitgezeefd tijdens het lossen.
www.dewulfgroup.com
Ontwikkeling aardappelrassen focust op klimaat en resistenties
W
aar vroeger het alom bekende aardappelras Bintje hoogtij vierde, zorgen aardappelverdelaars dezer dagen voor een grote variatie aan verschillende rassen met klinkende namen als Cammeo, Annalisa, Accoustic, Efera, Rode Pipo, Cardyma of Babylon. Wat bij vele nieuwe rassen opvalt
is de focus op de klimatologische omstandigheden. De langdurige perioden van hitte en droogte die in we Nederland en elders in de wereld meemaken, stellen de aardappeltelers voor uitdagingen. Nieuwe rassen met eigenschappen als een goed ontwikkeld wortelgestel, stressbestendigheid en
Marcelle Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden Informatie
Geel Crème Ovaal-lang AB Onderwatergewicht 330 Gemiddeld Resistent tegen Y-virus Resistent tegen Phytophtora, sterk op schurft, trage start, enorm herstelvermogen, hoge opbrengst geersingpotatospecialist.com
hitte-resistentie bieden mogelijkheden. Ook de maatschappelijke wens voor vermindering van het beschermingsmiddelengebruik, zien we terug in de eigenschappen van de nieuwe aardappelrassen. Een Phytophtora-resistentie is geen uitzondering meer. (MW)
Cammeo Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Geel Lichtgeel Ovaal AB Onderwatergewicht 360 Lang Phytophora op basis van het R-gen, gecombineerd met een sterke veldresistentie Sterk op schurft, trage start, enorm herstelvermogen, gladde schil en ook geschikt voor de verwerking tot frites geersingpotatospecialist.com
AGF Primeur 11 • 2020
103
Annalisa Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Geel Geel Rond-Ovaal A 19.2% Goed Weinig vatbaar voor virus Mooi, gladde schil, bestemd voor salades en verpakking met uitstekende consumptie kwaliteit ook voor grill en magnetron royalzap.nl semagri.nl
Sound Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Informatie
Dunastar Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Informatie
104
Rood Lichtgeel Lang B 21% Uitstekend Sterk tegen Phytophtora en goede resistenties tegen schurft en virus Een aardappel geschikt voor brede afzet in Europa, Aziatische en Afrikaanse landen die het goed doet onder droge omstandigheden. royalzap.nl semagri.nl
AGF Primeur 11 • 2020
Acoustic Lichtgeel Lichtgeel Lang-Ovaal AB 19.7% Gemiddeld Lang Phytophtora, Aardappelmoeheid Ro1, Wratziekte (D1) Sterke plant met goed ontwikkeld wortelstelsel, geschikt voor zeer uiteenlopende klimaat- en groeiomstandigheden. Robuust en stressbestendig ras met hoge opbrengst. meijerpotato.com
Levante Geel Lichtgeel Lang-ovaal BC 19.9% Vrij lang Phytophtora resistentie in loof en knol, een gemiddelde virusresistentie Bijzonderheden Middellaat ras voor de beoogde markten: traditioneel en retail vers. Ook geschikt voor biologische teelt met een goede bewaarbaarheid Informatie agrico.nl Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Informatie
Lichtgeel Lichtgeel Rond-Ovaal A 18.1% Gemiddeld Phytophtora, Y-virus, Aardappelmoeheid en Wratziekte (D1) Lage input van gewasbeschermingsmiddelen, kan omgaan met snel veranderende klimaatcondities en ook geschikt voor biologische teelt. meijerpotato.com
Kingman Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Lichtgeel Lichtgeel Rond-rondovaal BC Onderwatergewicht 360-380 Goed RO1 Dubbeldoelras voor export en industrie. Is snel huidvast en is sterk op droogte en hitte resistent. selectpotato.nl
Efera Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Rode Pipo Lichtgeel Geel Ovaal BC 22.1% Zeer goed Algemeen breed resistentieniveau Het ras is geschikt als tafelaardappel ĂŠn voor de verwerking tot frites. Het ras laat zich goed telen en bewaren. plantera.nl
Vicenta Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Informatie
Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Rood (licht)Geel Rond-rondovaal BC Onderwatergewicht 380-400 Normaal Een Zeeuwse robuuste, romige aardappel met een licht zoete smaak. selectpotato.nl
Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie Bijzonderheden
Informatie
Cardyma Blank Lichtgeel Rond-Ovaal A 19.7% Goed maar snelle opkomst Partiele resistentie Pa2 en relatief weinig Phytophtoragevoelig Geschikt voor het Middellandse Zee klimaat. Snelle groeier met een hoog percentage grof plantera.nl
Babylon
Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Bedrijf
Geel Helder geel Lang-ovaal BC 23.3 procent Lang Brede resistenties inclusief Wratziekte en is sterk tegen nematoden (Ro1, 4, en Pa2) Middellaat ras geschikt voor de frites-industrie met een lange bewaarbaarheid. hzpc.com
Geel Geel Ovaal-lang BC 21.7% Lang Goede virusresistenties, Wratziekte F1 (D1) resistent. Laat ras dat geschikt is voor verwerking tot frites, chips en koelverse producten met een goede bewaarbaarheid agrico.nl
Camelia Schilkleur Vleeskleur Knolvorm Kooktype Drogestofgehalte Kiemrust Resistentie
Bijzonderheden
Bedrijf
Donkergeel Donkergeel Ovaal AB 18,1 procent Lang Resistenties tegen Phytophtora, alternaria en schurft Aardappelras met grote knollen en een lange bewaarbaarheid, met een goede was kwaliteit geschikt voor het retailkanaal. hzpc.com
AGF Primeur 11 • 2020
105
-advertorial-
Twee nieuwe functies beschikbaar op de Breston stortbakken, de DSC en loofscheider
Het grootste voordeel van het bestellen direct aan de fabriek bij Breston, is dat u uw machine helemaal kunt samenstellen voor de beste verwerking van uw producten.
Als u meer van deze machine wil zien kijk dan op het YouTube kanaal van Breston
Ook nieuw op onze stortbakken is onze loofscheider, deze kan gebruikt worden om gras, loof etc. uit uw product te verwijderen voor aflevering. Dit model kan worden uitgerust met één of twee scheidingsrollen, afhankelijk van de benodigde capaciteit. De scheidingsrol(len) kunnen middels een flexibele ophanging van hoek worden aangepast, hiermee bepaalt u hoe snel het product van de band af rolt. Door deze flexibele ophanging is het ook mogelijk de oriëntatie van de rol om te keren en de zijgeleiding om te hangen naar de andere zijde van de band, hierdoor kunt u kiezen aan welke zijde u het product wil lossen terwijl het loof recht door gaat.
INNOVATORS IN BULKHANDLING
Het frame van de scheidingsrol kan omhoog worden gekanteld en de schotten gesloten, dit geeft u de mogelijkheid om met verhoogde capaciteit van de transportband
Inschuurtechniek
Product behandeling
EST. 1938
106
AGF Primeur 11 • 2020
www.breston.com
agricultural | Industrial
Onze nieuwe DSC (Dynamic Sorting Control) op de Breston Spiraalrollensorteerder, geeft u meer controle over de zachtheid of agressiviteit van het reinigen en sorteren van het product, afhankelijk van de grond- en weersomstandigheden. De DSC doet dit door u de controle te geven over het variëren van de snelheid tussen de rollen. Wanneer bijvoorbeeld rol 1, 2, 3 en 4 op dezelfde snelheid zijn afgesteld, transporteert u uw product gelijkmatig over de rollen. Maar wanneer u bijvoorbeeld de even rollen instelt om sneller te draaien dan de oneven rollen, creëert u meer turbulentie bij het reinigen van uw product. Deze optie geeft u meer vrijheid bij het optimaliseren van uw product behandeling.
te werken. En wilt u met de maximale capaciteit werken tijdens de oogst, dan is het frame voorzien van hijspunten en boutverbinding om het gemakkelijk en snel van de transportband af te lichten en u de maximale capaciteit te geven.
Aardappelverwerkers innoveren ondanks uitdagende tijden De aardappelsector beleeft bijzondere tijden en aardappelverwerkers, die traditioneel ook een focus op foodservice hebben, worden allemaal geraakt door het wegvallen van omzet als gevolg van de horeca sluiting vanwege corona. Toch zitten ze niet bij de pakken neer en komen met producten die geschikt zijn voor thuisbezorg- en afhaalmaaltijden.
A
ardappelproducten in de retail mogen zich verheugen op een groeiende belangstelling en de aardappelverwerkende bedrijven zoeken met hun producten aansluiting bij de consumententrends van dit moment. Naast gebruikersgemak, wil de consument ook juist weer meer zelf koken en zoekt daarvoor naar verrassende en interessante producten. Voor het foodservice-segment ligt de focus ook op onderscheidende producten. HOGER NIVEAU “Restaurants zijn op zoek naar hoe aardappelgerechten het hoofdgerecht naar een hoger niveau kunnen tillen,” zegt Tes-
sa van der Maarel, Consumer & Customer Insights Manager bij Lamb Weston / Meijer, wereldspeler op het gebied van diepgevroren aardappelproducten. Zij stelt vast dat iedereen wel van friet houdt maar dat het product nooit de hoofdrol speelt bij de keuze in een restaurant terwijl het frietje dat geserveerd wordt wel het gerecht kan maken of breken. Als voorbeeld noemt Tessa de hamburgers die steeds vaker bereid worden met specifiek vlees, speciale kazen of sausen. Zo kan de kruiding van de frites bijvoorbeeld worden aangepast aan de smaak van de hamburger en daardoor het hele gerecht een meer premium uitstraling geven. Een andere ontwikkeling waar
aardappelproducten goed in passen, is de toenemende vraag naar plant based producten. De Insights Manager geeft aan dat zeker in de retail een vegan-label steeds vaker een rol speelt. "Het is geen drijfveer om een aardappelproduct te kopen maar het kan wel net het verschil maken bij de keuze tussen twee soortgelijke producten."
LEEFOMGEVING Tessa geeft aan dat het voor de aardappelconsumptie belangrijk is dat een product voor de consument interessant blijft. Zij stelt vast dat er in de afgelopen decennia zoveel verschillende keukens beschikbaar zijn geworden zowel in restaurants als in de retail dat er weinig groei in het aardappelsegment te verwachten is. Lamb Weston / Meijer speelt erop in met producten die passen in de consumentenzoektocht naar meer huisgemaakt-type producten met een authentiek element zoals producten in de schil of door de aardappelen onregelmatig te snijden zoals bij de Connoisseur producten voor horeca. Daarnaast zoeken AGF Primeur 11 • 2020
107
### Lorentzweg 2 4691 SR, Tholen The Netherlands
T: +31 166 600 100 info@vantrier.nl www.vantrier.com
VERHUUR EN VERKOOP VAN STORTBAKKEN, DUOBANDEN, HALLENVULLERS EN TRANSPORTBANDEN Met uw buurman deden we al zaken Als Van Trier staan wij bekend als één van de oudste familiebedrijven van Nederland, dat constant overging van vader op zoon. Het bedrijf is opgericht in 1746 als hoefsmid in De Heen en de huidige eigenaar, Hans van Trier, is de achtste generatie in het bedrijf. De negende generatie, Gijs van Trier, is inmiddels ook actief binnen het bedrijf. Grootste voorraad transportbanden ter wereld Inmiddels staan er meer dan 550 transportbanden, stortbakken, onderlossers etc. op voorraad in onze 18.000m² grote opslaghal te Tholen. Door onze voorraad en hoge efficiëntie zijn onze machines direct leverbaar en kunnen ze dezelfde dag nog op de gewenste locatie staan. Tevens hebben wij ook een groot onderdelenmagazijn met alle benodigde onderdelen voor uw inschuurlijn.
als verhuurbedrijf waar we een jaarlijkse, autonome groei zien. Hierbij kunnen we u voorzien van de allernieuwste machines, welke per week te huur zijn: hallenvullers, vultrechters, afvoerbanden, scheepsbeladers, kistenvullers en bunkers. Hiervoor werken wij met de meest bekende merken in de transportbandenwereld. Over welke afstand u uw goederen ook wilt verplaatsen, wij leveren altijd de benodigde lengte, tot wel honderden meters als het moet!
Landbouwsector als vaste waarde Als specialist in alles wat met transportbanden te maken heeft leveren wij zowel nieuwe als gebruikte hallenvullers, stortbunkers, afvoerbanden en kistenvullers aan landbouwbedrijven over de gehele wereld. Of het nou bij onze buurman is die een onderlosband nodig heeft, of een vrachtschip in Ghana is die cacao moet laden, wij hebben de machines op voorraad en deze zijn direct leverbaar.
Heavy duty Niet alleen in de landbouwsector leveren wij onze transportbanden, maar ook in de recycling en de zware industrie over de hele wereld. Van de Zwarte Cross die plastic bekers recyclen tot de havens aan de Zwarte Zee die schepen beladen. Overal ter wereld worden onze heavy duty transportbanden met bandbreedtes tussen de 70 en 140 centimeter ingezet. Hiermee kunnen wij een capaciteit leveren van wel 1000 ton per uur. Voor onze actuele voorraad kunt u een kijkje nemen bij ons in de opslaghal of op onze website.
Transportbandenverhuur Sinds 1996 zijn we ook actief
WWW.VANTRIER.COM
Bewerkte Aardappelen
consumenten in toenemende mate naar labels zoals plantaardig, glutenvrij of bio. "Mensen zijn zich bewuster van wat het effect is van wat zij eten op hun leefomgeving en wat het effect van de leefomgeving weer is op hun eigen gezondheid." Daarbij speelt het aspect duurzaamheid een grote rol, merkt Tessa op.
NUTRITIONEEL Zo heeft Lamb Weston / Meijer een duurzaamheidsprogramma met aandacht voor alle facetten van het veld tot aan de vork. Daar komt onder andere het nutritionele aspect in beeld. Er wordt gekeken hoe de producten passen in een gebalanceerd dieet. Dit wordt gedaan door tijdens de productie ernaar te streven zo veel mogelijk vitamines en mineralen te behouden en zo min mogelijk vet en zout toe te voegen. Daarbij spelen de bereiding, keuze van aardappelrassen en het type product een rol. Als voorbeeld noemt Tessa het dunne Franse frietje dat naar verhouding meer vet in zich opneemt dat een dikker exemplaar. Daarbij ziet de Insights Manager dat de consumententrend om meer in de airfryer of oven te bereiden, behulpzaam is voor diepgevroren aardappelproducten om nutritioneel beter te scoren.
BEZORGEN Tessa stelt vast dat de thuisbezorg-markt van maaltijden al groeiende was en dat dit onder invloed van de corona-maatregelen sneller gaat. Zij ziet dat veel consumenten niet altijd blij zijn met de frietjes bij deze maaltijden: slap en koud. "Wij hebben het concept Hot2Home ontwikkeld dat bestaat uit een aardappelproduct en gepatenteerde verpakking samen er samen voor zorgen dat het frietje tot 20 minuten warm en krokant blijft." Het nieuwe product en de groeiende retail omzet temperen de invloed van corona op de omzet enigszins. "Diepvriesproducten zijn makkelijk om op voorraad te hebben, consumenten zijn het diepvriesschap weer meer gaan ontdekken." Zij geeft aan dat in tegenstelling tot Europa, dat in alle landen heel erg hard is geraakt door corona, de omzet in het Midden-Oosten en Afrika minder te lijden heeft van de pandemie. BORD-AANDEEL Peter Quik van Quik’s Potato Products en Gerrit Oomen van Quik’s Verse aardappelen constateren dat aardappelen steeds minder vaak deel uitmaken van de maaltijd. "Het is heel belangrijk dat we als sector met elkaar proberen de aardappelconsumptie in Euro-
pa en wereldwijd op zijn minst op peil te houden en liefst te vergroten. Aardappelen staan steeds minder vaak op het menu. We moeten blijven vechten met elkaar om het bord-aandeel in aardappelen." Quik's zet daarbij vooral in op het brengen van concepten die voor verrassing bij de consument zorgen waardoor ze voor de aardappel als hoofdcomponent van de maaltijd kiezen. Quik's biedt daarvoor wat Peter noemt een hybride assortiment: zowel onbereid vers verpakt als koelverse aardappelproducten die zijn voorgekookt of voorgebakken. In beide categorieën speelt gemak een rol. Bereidingstoepassingen en verpakking zijn dan belangrijke aspecten. Zo noemt Gerrit de stoomventielverpakking waarmee de verse krieltjes in zeven minuten in de magnetron zijn te bereiden. Of de aardappelen met schil die direct in de oven kunnen worden bereid. De consument kiest trouwens steeds vaker voor aardappelen in de schil. "De vitaminen die op de schil zitten, mogen gerust benut worden. Dan behoud je de pure smaak van aardappelen." Quik’s heeft een nauwe relatie met haar aardappeltelers. De bedrijven zijn GlobalGAP, Gras en PlanetProof gecertificeerd. Quik's maakt er een punt van om te zorgen dat aardappeltelers die voldoen aan de toenemende
YOUR PRODUCTS ALWAYS IN VIEW Hogere output
Grotere nauwkeurigheid Maximale procesbetrouwbaarheid
Multipond weger met 3D camera’s Multipond weegsystemen houden vanaf nu een waakzaam oog op de productie met het 3D ARGUS camera systeem: voor een automatische, intelligente aansturing van de product flow. Multipond staat voor betrouwbare precisieweging, kwaliteit, innovatie en tailermade solutions.
Multipond heeft patent op dit systeem
P E R F O R M A N C E M E E T S P R E C I S I ON MULTIPOND Benelux B.V. Boven Zijde 10 Postbus 28024 NL-5602 JA Eindhoven The Netherlands t +31 (0) 40 26 28 090 e info@multipond.nl i www.multipond.com
AGF Primeur 11 • 2020
109
Hoe kan ik mijn product optimaal koelen en bewaren? OmniCuro uw partner tijdens het bewaarproces
Ook de OmniCuro bedienen vanaf de bank, de trekker of waar dan ook ter wereld?Maak gebruik van de OmniCuro app, om 24/7 inzicht en controle te hebben.Met de OmniCuro als partner heeft u altijd de beste bewaarcondities.
Advies nodig? Bel ons 036 522 2177
Ambachtstraat 7 • 2322 Minderhout
VALBREKER
03-314 73 48
03-340 26 50
IS THE NEW TAPE !
 info@spranco-matic.be www.spranco-matic.be
R
Patent 8603865
Voorkomt beschadiging. Onmisbaar accessoire bij het rooien, c.q. laden van aardappelen, uien, etc. Snel en eenvoudig te monteren.
DE JAGER PRODUCT De Ring 24 - 5261 LM - Vught T(31)73-6840020 - M(31)6-53395868
www.stopshock.nl info@stopshock.nl
130072M103094
HOE VER BENT U MEE MET DRUPPELBEVLOEIING?
www.omnivent.com
st!
ciali De Spe
Elgarhof 21 3055 CB Rotterdam Tel.: +31 (0)10-4610808 www.ganapac.nl e-mail: info@ganapac.nl
Met de nieuwbouw biedt Quik’s ruimte aan meer capaciteit, automatisering en invulling van voedselveiligheidseisen
consumenten-eisen, daarvoor ook betaald worden. "De teler, die PlanetProof uitvoert, heeft daar flink wat kosten aan en loopt ook meer risico."
INNOVATIE Peter neemt waar dat de trend van bewerkte aardappelen nog steeds doorzet. "Vandaar dat we daarop investeren met een nieuwe fabriek om de markt beter te kunnen bedienen." Dat biedt ruimte aan meer capaciteit, automatisering en invulling van voedselveiligheidseisen. "Je wilt overal aan de hoogste norm kunnen voldoen, daar zetten we met deze investering erg op in." Maar de nieuwbouw is zeker ook bedoeld om ruimte te bieden aan nog meer innovaties want Peter stelt vast dat keuze en variatie voor de consument erg belangrijk zijn. "We dagen de consument uit met concepten om de aardappelen eens op een andere manier te gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld een zoete aardappel gratin zijn of rosti-toepassingen." Bij de ontwikkeling
Quik’s ziet dat gemak een grote rol speelt bij de consument
van nieuwe producten houdt Quik's de trends goed in de gaten. "Wij maken culinaire maaltijden bereikbaar voor alle consumenten." Het resulteerde bijvoorbeeld in een kant-en-klare kapsalonschotel, voor in de oven. Een ander belangrijk aspect is dat een toepassing puur moet zijn.” We maken de mooiste en lekkerste producten en dat doen we zonder allergenen, conserveringsmiddelen en smaakversterkers," Het aspect smaak wordt daarbij niet uit het oog verloren. "Puur en eerlijk, maar ook puur en heerlijk," zegt Gerrit. "Het moet echt lekker zijn." Alle innovaties leiden tot een toenemende afzet. "Wij zien dat de consument de aardappel herontdekt," zegt Gerrit. Daarbij geeft Quik's aan dat enerzijds de afzet van de horeca vanwege de corona-maatregelen wordt gemist maar dat anderzijds bij de retail grotere omzetten en afnames worden gezien.
VIJFTIG JAAR "Gelukkig zijn wij niet afhankelijk van één
markt, de foodservice markt, we hebben ook afzet in het supermarktkanaal en in het business-to-business segment in Europa," zegt Harm Zom, Sales Manager Foodservice bij familiebedrijf Peka Kroef dat onlangs zijn vijftigste verjaardag beleefde en actief is op de markt van verse, gekoelde aardappelproducten. "Corona zorgt ervoor dat we wel een klap krijgen met name in de foodservice maar in de retail zien we dat het harder loopt dan normaal. Dat heft het verlies dat we bij de foodservice hebben voor een gedeelte weer op." Hij geeft aan dat de foodservice erg geraakt wordt door deze crisis en dat Peka Kroef ervoor open staat om de sector te ondersteunen. Daarnaast valt hem op dat speciaalzaken het momenteel erg druk hebben doordat de consument de drukte van de supermarkt mijdt en vaker voor de speciaalzaak kiest. Door de toegenomen afzet via het retailkanaal is leveringszekerheid daar nu erg belangrijk, geeft Harm aan zodat extra inkopen van de consument kunnen worden opgevangen.
Schaap Holland B.V. Oogstweg 7 8256 SB Biddinghuizen
Tel. +31- (0)321-335050 info@schaapholland.com www.schaapholland.com
AGF Primeur 11 • 2020
111
advertorial
Zetmeel-aanhechting bij aardappelverwerking... Bekend probleem? Waar geschilde aardappels worden verwerkt, vindt vervuiling plaats. Met name zetmeel geeft problemen, omdat het bij elke verwerkingsstap opnieuw aan het oppervlak van het product komt. Daarna zet het zich af op alle transportsystemen waarmee het in contact komt. Wat zetmeelvervuiling extra problematisch maakt, is dat het uithardt, ook in contact met warm water. Het gevolg is een taaie, moeilijk te verwijderen aanslag die een goede voedingsbodem is voor bacteriën en de vorming van biofilm. Dit betekent dat een zwaar schoonmaakregime nodig is, agressieve schoonmaakmiddelen, hoge temperaturen en een hoge schoonmaakfrequentie. Met name voor kunststof onderdelen van de productielijnen kan dit zorgen voor een beperkte levensduur van die onderdelen. Daarbij geven biofilms nog een extra risico; als die bij het reinigen opengebroken worden, komen de bacteriën, die ongestoord onder de beschermende schil zitten, in grote hoeveelheden vrij. Dit zorgt in veel gevallen juist voor een verslechtering van de situatie, omdat niet 100% van de bacteriën bij een enkele reiniging verdwijnt. Als er restjes biofilm achterblijven, kunnen deze zich ook weer heel snel ontwikkelen tot een nieuwe, volledig gesloten biofilm waar de groei van bacteriën onverstoord verder kan gaan. Als je niet oppast kom je zo in een cyclus van besmettingen in plaats van in een schone productielijn.
Het belangrijkste in dit soort situaties is om te voorkomen dat er zich vervuiling opbouwt in de productielijn! In veel gevallen worden voor dit doel schrapers geïnstalleerd die proces- en transportbanden schoon zouden moeten houden en wordt er met (koud) water gespoeld. Helaas is dat vaak niet voldoende. Om de transportbanden in een aardappelverwerkend bedrijf schoon te houden is een product nodig waar zetmeel slecht aanhecht en dat makkelijk schoon te schrapen is. Door middel van een eenvoudige reiniging kan voorkomen worden dat opbouw van vervuiling en biofilms optreedt. Standaard polyurethaan banden kunnen dit slechts ten dele, maar de speciale Ropanyl banden van Ammeraal Beltech hebben zich bewezen als meest hygiënische banden in deze industrie. De extra harde deklaag bestaat uit een speciale polyurethaan formulering die aanhechting vrijwel geheel voorkomt en zich heel goed laat schrapen, zeker in combinatie met een Ultracraper of AMMscraper. De constructie van de band is zodanig dat de band nog steeds flexibel is en op locatie eindloos te maken is zonder riemverbinders te hoeven gebruiken. Ammeraal Beltech heeft de kennis, ervaring en het juiste assortiment transportbanden om uw proces draaiende te houden.
Geen aanhechting, schone band, beter product
Ammeraal Beltech is wereldwijde marktleider op het gebied van ontwerp, productie, fabricage, verkoop en service van proces- en transportbanden. Voor iedere toepassing of industrie heeft Ammeraal Beltech de oplossing. Met name in de voedingsmiddelenindustrie heeft Ammeraal Beltech veel ervaring. Bij de verwerking van aardappelen kunt u tegen verschillende problemen aanlopen. Ammeraal Beltech heeft nu de oplossing tegen aanhechting van het zetmeel van de aardappelen aan uw transportbanden; Ropanyl D60. Met deze transportband bespaart u schoonmaakkosten en heeft u minder productverlies.
112
AGF Primeur 11 • 2020
Fabricage & Service
Vol Kunststof Banden
Ge-engineerde Banden
Schakelbanden
Eindloos Geweven Banden
Synthetische Banden
www.ammeraalbeltech.com
Ammeraal Beltech in: Drachten, Eindhoven, Heerhugowaard, Numansdorp, Twello
Speciale deklaag voor minimale aanhechting van vuil Harde 60 shD deklaag voor grondig schrapen en minimale weerstand bij accumulatie Volledig voedselgekeurd Lichtblauwe kleur voor goed contrast met product Traditioneel te lassen
Peka Kroef levert aardappelproducten aan de foodservice, supermarkten en het business-to-business segment
ZOUT Juist omdat de tijden onzeker zijn, vindt de Sales Manager het belangrijk om de retail te blijven voeden met innovaties. "Het is zaak om door te blijven ontwikkelen en te kijken naar trends en veranderingen." EĂŠn van die veranderingen met name in het retailkanaal is de toenemende focus op zoutgebruik. "Het zoutpercentage wordt op alle producten heel kritisch bekeken. Daar moet je een goede balans in weten te vinden als fabrikant om toch lekkere producten te blijven maken maar ook te kunnen voldoen aan het zoutpercentage." Daarbij is de blik onder andere gericht op zoutvervangers. Harm merkt op dat het zoutgehalte in de foodservice wat minder speelt omdat als mensen uit eten gaan vooral willen genieten.
KWALITEIT Een andere ontwikkeling betreft de verduurzaming van de aardappelteelt. Peka Kroef teelt het eigen pootgoed wat geleverd wordt aan telers die de aardappelen voor
Peka Kroef observeert dat de aardappel van bijgerecht steeds meer richting hoofdgerecht gaat
de telers die goede kwalitatieve aardappelen kunnen telen voor ons zodat wij er een kwalitatief hoogwaardig product van kunnen maken."
Juist ondat de tijden onzeker zijn, is het belanrijk om de retail te blijven voeden met innovaties, zegt Harm Zom van Peka Kroef
de aardappelverwerker telen. Harm geeft aan dat PlanetProof daarbij een steeds grotere rol speelt. Telers zijn belangrijk voor Peka Kroef. "Zonder aardappel kunnen wij niks en wij werken nauw samen met goe-
BEZORGEN Ook observeert Harm dat de aardappel met schil onverminderd populair blijft. Onlangs introduceerde Peka Kroef een krielaardappeltje met schil voor het foodservice-segment. De Sales Manager ziet dat het past in het toenemende aantal afhaal- en bezorgmaaltijden dat restaurants in deze corona-tijden verzorgen. "Heel veel van onze producten lenen zich perfect voor bezorgen. Al wordt een gratin bijvoorbeeld iets kouder, de kwaliteit van het product blijft hetzelfde. We zien dat steeds meer restaurants in Europa inzetten op bezorging en daarvoor ook een aardappelproduct willen leveren." Daarnaast merkt Harm op dat in er in de foodservice steeds meer plantaardige gerechten op de kaart staan. Hij geeft aan dat deze ontwikkeling harder gaat dan
BLANKENBERGE 050 41 19 87 www.aardappelen-legrand.be
AGF Primeur 11 • 2020
113
Frietproductielijn bij Lamb Weston De aardappel gaat watergestuurd met een snelheid van 120 km/u door de snijmessen en komt als gesneden frites op het snijplatform, waarna de frites na de kwaliteitscheck in de bakoven wordt voorgebakken en als diepgevroren frites naar de klanten gaat.
Bewerkte Aardappelen
De gekruide voorgegaarde aardappelen van ASN
verwacht. "De aardappel past perfect in dat verhaal. Je ziet dat de aardappel van het bijgerecht richting hoofdgerecht gaat. Dat biedt ons kansen." VERSCHUIVING Ook CêlaVíta, dat verse en gekoelde aardappelproducten levert aan horeca, foodservice en retail, merkt de invloed van de
corona-maatregelen op de omzet. Chantal Hengeveld, Product Manager, stelt vast dat in heel Europa de maatregelen strenger worden en dat heeft invloed op de horecazijde van foodservice maar de invloed wordt ook gevoeld doordat bijvoorbeeld schoollunches en bedrijfscatering vervallen. “Omdat iedereen thuis moet blijven, word je op veel fronten aan de foodservice-kant
geraakt.” Maar juist doordat iedereen thuis blijft is er ook een verschuiving zichtbaar van consumentenuitgaven richting retail. Chantal merkt dat alle beperkingen ervoor zorgen dat mensen meer interesse hebben voor zelf uitgebreid koken, bijvoorbeeld om thuis een restaurantwaardige maaltijd op tafel te zetten. ‘Eatertainment’ wordt die trend ook wel genoemd. In die ontwikke-
PRINS VERPAKKINGSTECHNIEK
VERPAKKINGS EVO 300 HS CONFIGURATOR Met trots voegen wij toe aan onze familie!
380
1 2 3
kg
1.02 m
Pillow VLEES zakkenAGF KAAS Kies productgroep Robuuste bouwkwaliteit Heat sealing Kies verpakking Zak breedte 75mm – 300mm Zak lengte 300mm Wij nemen contact op voor de mogelijkheden www. prinsverpakkingstechniek.nl
WWW.PRINSVERPAKKINGSTECHNIEK.NL/VERPAKKINGSCONFIGURATOR
116
AGF Primeur 11 • 2020
Quik’s staat al ruim 85 jaar voor variatie, constante kwaliteit en betrouwbaarheid. Wij zorgen ervoor dat consumenten in binnen- en buitenland elke dag genieten van smakelijke aardappelen.
QUIKS.NL
TIL de prestaties van uw bedrijf NAAR EEN HOGER NIVEAU! Oculus
Voedselverwerkende bedrijven over de hele wereld vertrouwen op de innovatieve oplossingen van Key Technology voor optimalisatie van kwaliteit, efficiëntie en opbrengst. Met o.a. ADR, Oculus en VERYX® bieden wij een breed gamma aan sorteerplatformen voor zowel hele knolgewassen als voor verwerkte aardappelproducten, groenten en fruit. VERYX is de nieuwe standaard in digitale sortering en biedt geavanceerde performantie met doorgedreven 360°-zicht, een intuïtieve gebruikerservaring en intelligente automatisatie.
VERYX®
Onze industrie-leidende oplossingen omvatten ook op maat ontworpen trillers voor het toevoeren, transfereren, spreiden, aligneren, verzamelen, maatsortering en veel meer.
Ontdek wat Key voor de optimalisatie van uw bedrijf kan betekenen op www.key.net of www.herbertsolutions.com.
Iso-Flo®
AGF Primeur Ad Half-Page Aardappelspecial 200713.indd 1
14/07/2020 9:32:11
Together we make
your business future proof We see many future challenges in your industry. Together we meet the requirements of the future and add value to your business. www.kiremko.com
AGF Primeur 11 • 2020
117
Bewerkte Aardappelen
aardappelen die thuis in de oven gezet worden, passen in deze ontwikkeling.
SAMEN Voor CêlaVíta is MVO een belangrijk thema. “Dit richt zich op planet friendly practices, hoe we onze voetafdruk en onze relatie met telers en afnemers op milieugebied kunnen verbeteren.” Eén van de speerpunten van de aardappelverwerker is het verduurzamen van verpakkingsmaterialen, bijvoorbeeld door te zorgen dat deze goed recyclebaar zijn, maar ook naar de hoeveelheid verpakkingsmateriaal wordt gekeken. Ook de relatie met de aardappeltelers is cruciaal. Zo ondersteunt de aardappelverwerker de telers bij het zoeken naar oplossingen voor het wegvallen van het gebruik van een aantal gewasbeschermingsmiddelen. We werken al tijden gezamenlijk met onze telers aan een sustainable agriculture systeem. “We willen dit samen doen. We kijken samen naar oplossingen. Dit past ook bij het doel van het bedrijf om samen het beste uit de aarde te halen.”
De ovenschalen met gekruide aardappelen van Cela Vita passen bij de vraag naar gemaksproducten
ling past ook de vraag naar pure en natuurlijke producten. CêlaVita speelt erop in met naturel kook- en bakaardappelen waar je makkelijk je eigen draai aan kan geven. “We hebben het blancheren (voorgaren) nog verder geoptimaliseerd zodat de aardappelen nog sneller klaar zijn.”
IMAGO Toch ziet Chantal dat geblancheerde aardappelproducten nog regelmatig te maken hebben met vooroordelen. “Het is voor consumenten belangrijk om te weten waar producten vandaan komen en of er iets aan toegevoegd is.” Hoewel de consument het vaak anders percipieert en verwacht, is er
aan geblancheerde aardappelen helemaal niks toegevoegd, geeft de Product Manager aan. Onder andere om dit te communiceren naar de consument startte CêlaVita begin 2020 met een categorie-campagne om verse en gekoelde aardappelen onder de aandacht te brengen. Chantal stelt ook vast dat de campagne “Wordt geen aardappelvergeter” het aandeel van verse en gekoelde aardappelen in het schap heeft helpen groeien. Ook de andere grote trend van dit moment, de vraag naar gemaksproducten, blijft een belangrijke consumentenfocus. Zo ziet Chantal door heel Europa een verhoogde vraag naar versbereide maaltijden in de retail en ook de ovenschalen met gekruide
SPECIFIEK André Aasman, directeur van familiebedrijf Aardappelschilbedrijf Nederland (ASN), dat in september 25 jaar bestond, ziet de vraag naar rauwe/ongekookte, geschilde aardappelen veranderen. “Waar er vroeger naar halve en hele aardappelen werd gevraagd, is er nu vraag naar een product dat qua gewicht steeds uniformer is en naar allerlei verschillende vormen zoals bijvoorbeeld vers gesneden patat of aardappelschijfjes.” Verder merkt hij dat er steeds meer gevraagd wordt naar specifieke aardappelrassen voor specifieke doeleinden. André geeft aan dat tot twee jaar geleden nog 100 procent met Agria-aardappelen werd gewerkt. Nu schilt ASN ook de rassen Titanium en Tiger. André merkt dat communicatie over de gebruikte rassen steeds belangrijker wordt zowel in de foodservice als direct naar de consument. Een product waarmee ASN op de behoefte naar meer
www.asndronten.nl
13031211-1_ASN_Adv_ASNHandboek_124x42.indd 1
118
AGF Primeur 11 • 2020
06-03-13 14:23
rassen inspeelt, zijn de garland potatoes. Dat is een mengeling van geschilde, ongekookte aardappelen met verschillende vlees- en schilkleuren. Bijvoorbeeld zoete aardappel, een roodschillige en een roodvlezige aardappel bij elkaar in een verpakking. André geeft aan dat dit product vooral geschikt is voor de foodservice en de kok uitdaagt om de verschillende kleuren van de aardappelen tijdens de bereiding te behouden. “Dit product is geschikt voor wie zoekt naar een andere presentatie en zich wil onderscheiden.”
NIEUWE WEGEN Waar ASN zich voorheen uitsluitend richtte op rauwe, ongekookte, geschilde aardappelen zet de aardappelverwerker nu ook de eerste schreden op de markt voor gegaarde aardappelproducten. Onlangs werden de Bourgondisch gekruide en de Hollands gekruide voorgegaarde aardappel geïntrodu-
ceerd voor zowel de consumentenmarkt, in een verpakking van 500 gram, als voor het foodservice-segment, in een verpakking van 2 kg. “Het product is deels voorgegaard en kan in de airfryer, oven of koekenpan afgebakken worden.” De voorgegaarde producten zijn aan het assortiment toegevoegd om te dienen als tegenhanger van de rauwe geschilde aardappelen in het supermarkt schap. Een andere reden om de weg van de voorgegaarde producten in te slaan, wordt ingegeven door de invloed van de corona-maatregelen. “Er is een nieuwe werkelijkheid aan het ontstaan waarvan we moeten afwachten hoe zich dat na de corona-tijd gaat herstellen. We zoeken daarom naar andere wegen, willen innovatief zijn en niet bij de pakken neerzitten. De zoektocht zal zich richten op de diversiteit van producten die wij kunnen maken van rauwe aardappelen.” Zo is ASN bijvoorbeeld op kleine schaal
begonnen met produceren van voorgebakken friet. Een ander gevolg van de pandemie is dat ASN voor het lopende aardappelseizoen veel voorzichtiger is geweest met het contracteren van aardappelen. “Wij hebben veel minder gecontracteerd dan normaal omdat wij wel bevroedden dat Covid niet met een paar maanden weg zou zijn.” André noemt het een
noodzaak want als er nog meer lockdowns volgen, ziet hij de situatie voor de gehele sector zorgelijk in. (MW) TessavanderMaarel@lambweston.eu p.quik@quiks.nl g.oomen@quiks.nl Harm.Zom@pekakroef.com Chantal.hengeveld@celavita.nl andre@aasman.nl
official dealer for:
• Friteslijnen (vers, voorgebakken & diepvries) • Groentenverwerkingslijnen • Sapproductielijnen T.+31 348 400 068 | E. info@jarwo.nl | www.jarwo.nl
AGF Primeur 11 • 2020
119
-advertorial-
Van zorg voor de aardappel naar zorg voor de keten VHM Machinery (Ens) heeft een volledig geautomatiseerde kisten-loslijn en daarnaast een bigbag los-systeem, kistenvuller en automatisch monsternamesysteem inéén mogen leveren en installeren bij AG-retailpartner Leo de Kock (Purmerend). Het is gezien de achtergrond en de visie van beide afzonderlijke bedrijven geen verrassing dat er al snel een zakelijke klik is ontstaan. VHM Machinery Eigenaar Rik van Hees is geboren en getogen op het platteland van de Noordoostpolder. De eerste landbouwwerktuigen en machines bouwde hij in opdracht van telers uit de buurt en stond daarbij in direct contact met de agrariër. In de loop der jaren zijn de door VHM ontworpen en geconstrueerde machines complexer geworden, maar ook inventiever. Nog altijd geldt de droom en de wens van de gebruiker als uitgangspunt en daarbij is het motto van VHM ‘Wat niet kan is nog nooit gebeurd!’.
120
AGF Primeur 11 • 2020
Inmiddels is de klantenkring van VHM aanzienlijk uitgebreid van de agrariërs zelf tot de verwerkende (agrofood) industrie. Sindsdien heeft VHM zich ontwikkeld tot specialist op het gebied van kistenhandling. Leo de Kock In de zoektocht naar optimalisering en verbeterde product handling is Leo de Kock via Agrico collega Peter Dijk (in memoriam), in contact gekomen met partijen in de maakindustrie. Via deze contacten zijn VHM en Leo de Kock met elkaar in contact gekomen. De passie en de visie van beide bedrijven paste
zeer goed bij elkaar wat uiteindelijk resulteerde in de aanschaf van een volledig automatische kisten-loslijn. Producthandling en kwaliteit stonden hierin voorop. Tijdens de verdere ontwerpfase en fine-tuning ontstond ook de vraag voor een uniek bigbag los-systeem, kistenvuller en automatisch monstername systeem in één. VHM is hiermee aan de slag gegaan en de aangeboden oplossing zorgde direct voor de aanschaf van dit tweede systeem. Hierdoor is er een enorme slag bij Leo de Kock gemaakt in de verdere automatisering en verbeterde product handling van de aardappelen. De samenwerking past goed in de moderniseringsstrategie van Leo de Kock, die in de komende jaren zal worden gevolgd en verder wordt uitgerold. Liefde voor het product Wat in alle jaren gelijk is gebleven, is dat voor iedere machinegebruiker productvriendelijkheid voorop staat. Net zoals de teler die tijdens een groeiseizoen alles in het werk stelt om het mooiste product te telen en dit zo goed mogelijk verzorgt. “De liefde van de teler voor het werk en het product wordt prachtig geïllustreerd door het feit dat de teler bij het rooien van de aardappelen nog zal bukken om de laatste aardappel van het land op te rapen om deze bij de rest van de oogst te leggen”, weet Rik van Hees uit ervaring.
Dit thema wordt niet voor niets integraal doorgetrokken door de verwerkende bedrijven, zoals Leo de Kock. Ze krijgen de mooiste aardappelen van de teler aangeleverd en willen deze met dezelfde zorgvuldigheid en zorgzaamheid in de hoogste kwaliteit bij de retailer kunnen aanbieden. De machines die voor het verwerkingsproces worden ingezet moeten deze kwaliteit ook kunnen garanderen en het is voor VHM niet meer dan logisch dat er hoge eisen aan het machinepark worden gesteld. Installatie Het ontwerp, de installatie en ingebruikstelling van de complete kisten-loslijn bij Leo de Kock vergde een voorbereiding die tot in de puntjes was voorbereid. De loslijn functioneert binnen Leo de Kock als de aorta van het bedrijf. Hier begint het verwerkingsproces met de aanvoer van de aardappelen, waarna deze worden gewassen en vervolgens worden verpakt. Logisch dat een zo kort mogelijke onderbreking van het proces gewenst was voor het vervangen van deze aanvoerlijn. In nauw overleg tussen Leo de Kock en VHM is het mogelijk gebleken om de complete lijn binnen twee dagen neer te zetten, te installeren, te testen en in gebruik te stellen,
waardoor al snel het verwerkingsproces weer op volle kracht kon worden voortgezet. Eerste ervaringen “Intussen draaien beide lijnen naar volle tevredenheid en zien we nu al een veel betere producthandling en ook zijn er grote stappen gezet in efficiëntie”, aldus Leo de Kock-directeur Jan Bijleveld: “Door de automatisering van de monstername hebben we nu een veel beter representatief monster van de hele partij en kunnen op een meer accurate manier de juiste tarra bepalen”. De keten is compleet En zo kan het gebeuren dat de versgerooide tafelaardappelen van een Agrico teler uit bijvoorbeeld de Noordoostpolder, via een VHM-kistenvuller de bewaring in gaan en dezelfde volle kisten weer door de nieuwe VHM-loslijn van Leo de Kock in ontvangst worden genomen; de productvriendelijke keten is compleet! De samenwerking tussen beide bedrijven is zeer goed bevallen en VHM is vaste partner geworden bij Leo de Kock.
Oogstveld 12 8307 DV ENS +31 527 225 000 info@vhm-machinery.nl www.vhm-machinery.nl
van IJsendijkstraat 176 1442 LC Purmerend +31 299 42 09 75 info@leodekock.nl www.leodekock.nl
AGF Primeur 11 • 2020
121
SPECIAL • Machines
Jaap Jansen senior, Jaap Jansen junior, Actitec:
Een dekselse machine Tegenwoordig is er veel geautomatiseerd op de verpakkingslijn van de doorsnee groenten- en fruitverpakker. Lange tijd moesten de deksels op de dozen, welke vooral in de glastuinbouw gebruikt worden, nog met de hand geplaatst worden. ”Vanuit de markt merkten wij belangstelling voor een machine die dit tijdrovende handwerk kan overnemen,” vertellen Jaap Jansen senior en junior. “Twee jaar zijn we bezig geweest met het ontwerpen van deze dekselopzetmachine, maar het resultaat mag er nu wezen met een mooie industriële machine die zo weinig ruimte in beslag neemt dat je deze makkelijk in de lijn kan integreren. Met andere woorden: Een deksel(s) goede machine.”
Jaap Jansen senior en junior voor de nieuwe dekselmachine van Actitec
I
n de AGF-wereld komt volgens vader en zoon de machine vooral geroepen voor de paprika- en komkommertelers. “Bij deze producten wordt er veel gebruikt gemaakt van deksels op de dozen. We zagen dat dit allemaal effectiever kon op de lijn. Met deze machine breng je namelijk volledig automatisch een deksel op de doos waardoor er een flinke efficiëntie slag gemaakt kan 122
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
worden.” Niet alleen qua bestede uren is er dus een flinke besparing te realiseren, ook qua Arbo is deze machine een duidelijke verbetering omdat een vaak repeterende handeling overbodig wordt.” NAADLOZE AANSLUITING Toch is dit volgens Jaap senior niet de belangrijkste winst die je haalt met de dek-
selmachine. “Bij het handmatig vouwen en vervolgens plaatsen van het deksel op de doos wordt er expres wat speelruimte gehouden tussen doos en deksel. Zo loopt een medewerker niet de hele tijd te frunniken om het deksel op de doos te zetten. Dat heeft zijn gevolgen. Ten eerste de stevigheid. Eenmaal als het deksel op de doos is gezet, gaat deze nog over rollerbanen en transportbanden richting de palletiseermachine. Het komt echter wel eens voor dat zo’n deksel van de doos afvliegt omdat er teveel speling op zit met alle gevolgen van dien. Het product raakt niet alleen beschadigd doordat er andere dozen bovenop komen te staan maar de stevigheid van het pallets gaat er ook op achteruit. De speling tussen doos en deksel zorgt er sowieso al voor dat de stevigheid er op achteruit gaat. Die speling is met een deksel opzetmachine echter niet meer nodig. Deze passen perfect op de doos waardoor ze er niet zomaar meer af vallen en je er ook beter mee kunt stapelen.” MEER CAPACITEIT Jaap junior vult zijn vader nog aan want met minder speling kun je ook meer kwijt in de doos. “Bij het handmatig dekselen zijn de deksels ruimvallend om gemakkelijk het deksel op de doos te leggen. Daarvoor zijn de dozen wat kleiner gemaakt. Zeker naar het einde van het seizoen als het soortelijk gewicht van de paprika’s lager wordt, heb je daardoor net wat te weinig ruimte in de dozen om het juiste gewicht te verpakken. Als de deksel naadloos aansluit op de doos, kan de doos groter gemaakt worden. Dan kan je er dus meer product in kwijt en dat is natuurlijk een hele verbetering.” De deksels zijn bijna altijd gemaakt met het formaat 30 bij 40 cm. We kunnen ook makkelijk werken met andere formaten zoals de machine nu uitgevoerd is kunnen we dozen van 20 bij 30 centimeter tot dozen van 40 bij 50 centimeter verwerken. Andere uitvoeringen van de machine voor nog grotere dozen behoort ook tot de mogelijkheden.” DICHTPLAKKEN IS GEEN OPTIE Maar als je niet wilt dat de deksels eraf vliegen, dan kun je ze toch ook gewoon dichtplakken? Jaap senior: “Het gaat hier om vers product in een doos. De kwaliteitscontroleurs moeten in de doos kunnen kijken en dat gaat niet als deze dicht zit geplakt. Een goed sluitend, maar wel afneembaar deksel is dus essentieel.”
Automatisch dozen vouwen gaat niet alleen sneller maar zorgt ook voor minder productverlies
Bij Actitec kunnen ze de machine naar wens van de klant assembleren. Jaap junior: “Het magazijn voor de kartonnen deksels kunnen we zowel links als rechts op de machine zetten en de bedieningszijde is naar de voor of achterkant te plaatsen. De dozen kunnen er naar links of naar rechts uitrollen. Dat geeft de klant de optie voor alle mogelijke uitvoeringen zodat de machine in elke installatie te integreren is. We hebben eerst een prototype gemaakt en daar veel testen mee uitgevoerd met diverse soorten deksels. De problemen die we tegen kwamen hebben we opgelost en vervolgens heeft dit prototype een periode bij een paprikateler gedraaid. Alles wat we in deze periode aan kennis en kunde hebben opgedaan, hebben we verwerkt in het definitieve ontwerp. We zijn er trots
op dat we nu de eerste machine hebben mogen bouwen voor Koppert Cress. Zij hebben ruim een jaar geleden de opdracht verstrekt en wij hebben ruim de tijd genomen om de machine goed uit te testen. Deze staat gereed om binnenkort geïnstalleerd te worden. De machine is uitgevoerd met de modernste techniek en voor servicedoeleinden kan men via het internet in de machine. Dit om een betrouwbare machine te kunnen garanderen die klaar is voor de toekomst. We hebben bovendien octrooi gekregen op deze machine.” (TD) jaap@actitec.nl jaapjr@actitec.nl
Actitec introduceert:
AUTOMATISCH DOZEN DEKSELEN • • • • •
Snel en efficient Grote arbeidsbesparing Strak passend op de doos Logistiek efficienter Geen dekselverlies meer
Lintprinter • Uw meelooplint zelf bedrukken, direct aan de inpakmachine • Bewezen de goedkoopste oplossing • Ontdek de voordelen van onze nieuwe Lintprinter V3!
Technische dienstverlening • Nieuwe en gebruikte verpakkingsmachines • Service op o.a. Manter, Affeldt, C-Pack, Ilapak, Sacmi, Teco • Storingsopvolging • Machines verhuizen
Handelsweg 69, 4421 SH Kapelle - t. 0113-288340 - info@actitec.nl - www.actitec.nl - www.ribbontapeprinter.com
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
123
SPECIAL • Machines
Met Tomra Insight wordt de data van machines inzichtelijk gemaakt voor de gebruiker
Jeffry Steemans, Tomra:
“Sorteerders leveren al veel data, nu hebben we dat ook inzichtelijk gemaakt” Het eiland Jersey, autonoom bezit van de Britse kroon en onderdeel van de Kanaaleilanden, staat naast zijn fiscale voordeeltjes ook bekend van o.a. de Jersey Royal new potato, een premium aardappel die nog altijd op een traditionele manier geteeld wordt op het eiland. De productiekosten liggen hoog en dus is het voor zowel sorteerder als teler interessant om altijd een goede kwaliteit aardappelen van het land te kunnen halen.
D
e grootste sorteerder en verpakker op het eiland, the Jersey Royal Company, runde dit jaar dan ook een pilot voor het nieuwe software programma Tomra Insight
waarmee de data van de 4 sorteerders binnen het bedrijf, waarvan 1 Halo, 2 Tomra 5A’s (1000) en 1 Tomra 5A (1500), wordt uitgelezen. Deze data wordt inzichtelijk
NEEM VRIJBLIJVEND CONTACT MET ONS OP VOOR EEN 2D EN/OF 3D TEKENING VAN UW NIEUWE PROJECT OF AANPASSING VAN EEN BESTAANDE LIJN
Washing Machine PD 500 Handelsweg 9, 1619 BJ, ANDIJK, The Netherlands
124
gemaakt op de computers, smartphones en tablets van de operators bij Jersey Royal. “Door de koppeling die we nu hebben via dit systeem kunnen we beter de kwaliteitsoutput van onze aardappelen managen naar onze klanten toe,” vertelt operation manager Andrzej Kopacz. “Daarnaast is dit een verbetering voor onze productkwaliteit, reduceren we overtollig materiaal en slecht product in onze sorteringen en maken we effectiever gebruik van de machines op de werkvloer wat de productiekosten drukt.”
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
Radial Grader R 150 info@allroundvp.nl
www.allroundvp.com
Royal Jersey new potato
Jersey Royal new potato wordt nog altijd op een traditionele manier geteeld
MACHINES OP ELKAAR AFSTEMMEN Jeffry Steemans, productmanager bij Tomra, geeft aan dat dit systeem op nog meer verschillende machines te implementeren is, als voorbeeld geeft hij een frietfabriek. “Een frietfabrikant heeft veel verschillende soorten machines staan voor het wassen, sorteren, graden, schillen, snijden, blancheren, bakken en verpakken van de frites. Door deze machines live uit te lezen, kun je de instellingen van de machine afstemmen op de kwaliteit van de batch die over de band rolt. Stel je voor dat je een kwalita-
tief goede batch binnenkrijgt van een teler, dan zullen de machines verderop in de lijn minder moeten uitstoten en kan je voordat je het product gaat draaien al bepalen waar deze frites straks naar toe moeten. Bij een slechte batch zal bijvoorbeeld de schilmachine agressiever schillen omdat het een minder product is.” Andrzej wijst daarnaast nog op het voordeel voor de telers. “Wij telen onze eigen aardappelen en als we in een batch zien dat er bijvoorbeeld veel groene aardappelen in een bepaalde batch meekomen, weten we dat we op dat veld
Royal Jersey verwerkt per jaar zo’n 20.000 ton aan Jersey Royal New Potato waarvan ruim 95 procent van de aardappelen richting de markt in het Verenigd Koninkrijk gaat. “De Jersey Royal is een exclusieve aardappel die nog altijd op een zeer traditionele wijze met de hand wordt gepland,” vertelt Andrzej. “Dat zorgt voor hogere teeltkosten in vergelijk met meer conventionele aardappelen. Dat een groot volume aan onze aardappelen richting het VK gaan komt vooral omdat we vanaf Jersey geen directe verbindingen hebben voor onze aardappelen richting het Europese vasteland.”
nog moeten wachten met het oogsten van de aardappelen. Zo haal je uiteindelijk meer kwalitatief goede batches binnen dankzij de informatie die het platform verschaft.” ONDERHOUD MAKKELIJKER IN TE PLANNEN Jeffry wijst nog op de andere voordelen die je kan behalen met meer inzicht in je data.
De overtreffende trap Naast de MV09 en MV13 is er nu de MV18 sorteermachine: • • • • • •
Minimaal onderhoud Compact ontwerp Instelbare sorteerbeweging Hoge capaciteit tot 60 ton/uur Zeefdekken vlak & schuin instelbaar Geschikt voor aardappels en uien
www.tolsmagrisnich.nl
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
125
SPECIAL • Machines
Operation manager Andrzej Kopacz
“Een bedrijf gaat ongetwijfeld te maken hebben met dagelijkse pieken en dalen in de productie. Je wilt niet dat je tijdens de piekuren een machine hebt die stil komt te staan. Door inzicht in onderhoudsbeurten en de levensduur van bepaalde onderdelen weet je zeker dat je machine altijd klaar staat op het moment dat het nodig is en zo reduceer je de zogenaamde downtime van een machine. Neem als voorbeeld de uitschietvingers op de sorteerders. Stel dat deze een levensduur hebben van 5.000.000 cycles, dan kan die data inzichtelijk worden gemaakt en kan je deze onderdelen op tijd bestellen en de vervanging ervan inplannen op het gewenste moment. Hiermee reduceer je ook verder de operationele kosten. Je kan daarnaast ook het gebruik van je machine verder intensiveren want de data verschaft ook inzicht of je de machine wel optimaal gebruikt en welke machine in het hele proces de bottleneck vormt. Naar de toekomst toe willen we dit systeem ook gaan koppelen aan een webshop zodat de benodigde onderdelen ook eenvoudig besteld kunnen worden” SIMPELE IMPLEMENTATIE Het systeem is overigens niet alleen ontworpen voor de grote aardappelsorteerders en frietfabrieken legt Jeffry uit. “Het is een plug-and-play systeem en dus snel
The Jersey Royal Company op het Kanaaleiland Jersey
te implementeren binnen een bedrijf waarmee je binnen 3-4 weken in de lucht bent. Zelfs met één machine kan het al interessant zijn omdat je zo voor het eerst inzicht kan krijgen in je data uit de sorteerder. Met meerdere machines en grotere partijen aardappelen die door het bedrijf gaan kun je met Tomra Insight deze informatie inzichtelijk maken voor je werknemers en met toegang via verschillende apparaten. Voor de grote bedrijven is vooral de snelheid van de rapporten interessant. Zo hoef je niet meer 12 maanden te wachten op SCADA systeemintegratie voor een dergelijk rapport over het proces, maar heb je deze met Tomra Insight binnen 4 weken al. Op deze manier kunnen grote bedrijven veel effectiever aan de slag met een verdere data-implementatie. Om de machines met elkaar te laten ‘praten’ vergt net wat meer geavanceerde systeemintegratie.” REDENEN VOOR ONTWIKKELING Dat de nieuwste generatie machines binnen bedrijven veel meer data verzamelen en genereren is één van de redenen geweest dat Tomra is gestart met de uitbouw van Tomra Insight. “Dat je data hebt, is één ding maar dit was nog niet inzichtelijk voor de gebruiker. Met dit systeem hopen we dat te verbeteren,” vertelt Jeffry. “Daarnaast speelden nog twee ontwikkelingen mee:
arbeid die schaarser wordt en meer mensen die thuis werken. Daarbij moet je meer overlaten aan machines en door die machines met elkaar te verbinden kan je de processen optimaliseren.”
Tomra Insight is overigens een systeem dat komt vanuit de recyclingindustrie waar het bedrijf ook actief is. “Daar had men al veel meer de behoefte aan een dergelijk systeem dat data genereert voor het recyclen en dat hebben we uitgerold naar de AGF-sector. Omdat wij als bedrijf in meerdere sectoren actief zijn, kunnen we een dergelijk systeem ook aanbieden. Naar de toekomst toe kunnen we deze data zelfs aan elkaar koppelen en meer inzicht geven in hoe het seizoen loopt. Uiteraard in samenspraak met onze klanten want de data blijft hun eigendom. Daarom werken we ook met een bestaand softwaresysteem: Microsoft Azure om de veiligheid zoveel mogelijk te waarborgen. Om je een idee te geven van dit systeem: hier runnen de meeste mailboxen van bedrijven op waarbij het ook vaak gaat om gevoelige informatie. Dus de IT managers van onze klanten kunnen gerust zijn als de productiemanager dit wil uitproberen.” (TD) Marijke.bellemans@tomra.com customerenquiries@jerseyroyal.co.uk
TOMRA 5B TILT OPTISCH SORTEREN NAAR EEN HOGER NIVEAU De TOMRA 5B is speciaal ontworpen voor het sorteren van verwerkte groenten en aardappelen. De machine blinkt uit in het optisch sorteren en werkt conform de hoge standaarden inzake voedselveiligheid en –kwaliteit.
Jan van de Wolfshaar +31 (0)653 718178 info@q-machines.nl www.cabinplant.com www.tomra.com/sorting/food
Optisch sorteren
126
Stoomschillers
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
Groenten was-, blancheer en koellijnen
Fruitverwerking
VOORDELEN
• Uitstekende prestaties • Hygiënisch design • Verbeterde productkwaliteit • Accuraat verwijderen van vreemde voorwerpen d.m.v. 360° Surround View
• Minimale voedselverspilling • Hogere opbrengsten • Meer automatisering • Gebruiksvriendelijk Graphic User Interface: TOMRA ACT • Real-time feedback
GESCHIKT VOOR EEN BREDE WAAIER AAN PRODUCTEN
WWW.TOMRA.COM/TOMRA-5B
Verpakkingslijnen
FOOD@TOMRA.COM
Sortex Safeguards Your Favorite Side Dish. Latest optical sorting solution on the market ensures highest quality French Fries. No meal is complete without the ultimate side dish: French Fries. To enable processors to meet consumer standards, we at BĂźhler have developed a brand new optical sorting solution which removes all FM, rotten, burnt, broken and discolored French Fries before the packing stage. You can now feel unwavering confidence in the quality of the final product before dispatching to retailers and restaurants! For more information please contact us www.buhlergroup.com/optical-sorting sortexsales@buhlergroup.com
Innovations for a better world.
Verpak het met Sismatec
VERPAKKEN PORTIONEREN
BEREIDEN
SERVICE
VULLEN DOSEREN
process & packaging solutions
Enkele referenties:
De topsealverpakkingen zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van de supermarkten. Dit is ook niet verwonderlijk als je kijkt naar de vele voordelen van dit type verpakking. De topsealverpakking is namelijk milieuvriendelijker (minder plastic), eenvoudig te bedrukken, efficiënter in de logistieke keten en zorgt uiteindelijk voor een betere presentatie in de winkel. Door de mogelijkheid tot verlenging van de houdbaarheid van het product werkt het ook nog eens omzet verhogend en wordt verspilling tegen gegaan. Onderzoek wijst uit dat 30 procent van het geproduceerde voedsel niet wordt geconsumeerd en ergens verloren gaat tussen de boer en de consument. Een juiste keuze voor de verpakking kan helpen om deze voedselverspilling deels tegen te gaan. De Proseal traysealers bieden de oplossing om verpakkingen professioneel te topsealen en zijn in staat om 30 (semi-automatisch) tot 240 (volautomatisch) verpakkingen per minuut te sealen. Eenvoudige integratie in complete verpakkingslijnen is daarbij geen probleem. Naast de voordelen van de topsealverpakkingen, bieden ook de machines milieuvriendelijke voordelen.
Het geïntegreerde “eSEAL systeem” is mileuvriendelijk, gebruikt weinig lucht en is kostenbesparend. “Hotrod”, het efficiënte verwarmingssysteem in de mallen, zorgt voor een hogere output door een gereduceerde sealtijd. De steeds strengere milieueisen dwingt ons om ook te kijken naar alternatieven voor plastic, met als resultaat dat we tegenwoordig ook in staat zijn om verpakkingen van alternatieve materialen te sluiten. Denk hierbij aan karton, pulp, suikerriet en recyclebaar plastic. Tijdens de opkomende trend van deze topsealverpakkingen hebben wij al naar volle tevredenheid van onderstaande klanten diverse installaties mogen leveren. Fruitmasters, ASF Holland, Beekers Berries, The Grape Company Europe, ABB Trading en The Greenery zijn een aantal voorbeelden van tevreden klanten welke inmiddels beschikken over meerdere moderne traysealers van Proseal. De goede relatie en wisselwerking met onze klanten willen we graag behouden en verder uitbouwen. Dit dwingt ons om flexibel en innovatief te zijn en waar nodig mee te denken met de klant om zijn proces te optimaliseren.
Twentepoort Oost 8 7609 RG Almelo The Netherlands T + 31 (0)546 87 41 11 info@sismatec.nl
www.sismatec.nl
De paprika’s kunnen met vier op een rij door de machine
Menno Jongsma, Synergy Systems:
“Met deze paprika-ontkernmachine richten we ons op het hogere middensegment” Vaak komt het idee voor een nieuwe machine van een producent die zoekt naar een oplossing of vanuit een machinefabrikant die een gat in de markt ziet voor een nieuwe toepassing. Dit keer was het echter de distributeur die kwam met een idee en deze samen met de fabrikant uitwerkte tot een concrete machine. Het resultaat is een ontkernmachine voor paprika’s gericht op het middensegment van de markt.
“H
et idee kwam er bij ons toen een bekende Belgische fabrikant van onder andere salades ging uitbreiden,” vertelt Menno Jongsma, directeur bij Synergy Systems. Dit bedrijf heeft samen met Hitec Food Systems deze hygiënisch machine ontworpen. “Voor hun salades maken ze ook gebruik van paprikablokjes maar niet in zulke grote hoeveelheden. Men had hierbij behoefte aan een wat meer compacte en prijstechnisch interessantere ontkerner dan de bestaande machines die er op dat moment op de markt waren voor het zelf in eigen huis vers snijden van de paprika.
Bij Synergy Systems zagen we daardoor een gat in de markt voor in het (hogere) middensegment op de markt. We klopten daarom aan bij onze partner Hitec Food Systems waar we dealer voor zijn in de Benelux of zij niet een bestaande HiTec machine zodanig konden aanpassen dat we er ook paprika’s mee konden ontkernen. Ze gingen ermee aan de slag, maar het bleek toch makkelijker gezegd dan gedaan. Dat heeft er echter wel voor gezorgd dat we een heel ontwikkelingstraject hebben getriggerd bij HiTec Food Systems voor het ontwerp van een dergelijke machine die we nu dan ook daad-
werkelijk in het assortiment hebben en welke voor HiTec, als bijkomend voordeel, nu ook via het wereldwijde dealer netwerk van HiTec en Kronen verkocht kan worden.
VERSER SNIJDEN BIJ KLEINERE PARTIJEN De ontkernmachine, waarbij de paprika’s tevens worden gehalveerd of gevierendeeld, zorgt nu voor een alternatief op de markt voor het snijden van paprika’s. “Voorheen had men of erg veel manuele arbeid (ca 6-8 personen voor deze capaciteit), of werden bij de grotere verwerkers de paprika’s in zijn volledigheid gesneden en werden de restmaterialen als de pitjes, de kern en het steeltje pas in de wasstraat gefilterd. Met de nieuwe ontkernmachine kunnen we met slechts 1 persoon de paprika’s nu schonen en dan verwerken waarbij je al het ongewenste materiaal er niet uit hoeft te filteren. Dat scheelt veel tijd en maakt zelf het snijden van paprika’s ook interessanter voor kleinere partijen zoals die vaak voorAGF Primeur 11 • Machines • 2020
129
SPECIAL • Machines
Naar wens te halveren of te vierendelen
welke uit de kern komt. Daarvoor hebben we de machine opnieuw bekeken en een mechanische oplossing bedacht die na elke ontkerning het mes ontdoet van eventueel plakkende paprikakernen. Deze doorontwikkelde machines draaien inmiddels succesvolle testen bij verschillende klanten. Het heeft even wat tijd gekost, maar dat hoort erbij als je pioniert met een nieuw soort machine.
Voor het ontkernen
bijkomen bij bedrijven die maaltijdsalades samenstellen. Dat brengt ons bij het tweede punt. Met deze machine ben je voor kleinere hoeveelheden niet meer aangewezen op de producent van halffabricaten, waarbij je moet inleveren op misschien 1-2 dagen versheid. Je kan nu immers voordeliger zelf gaan snijden.” CAPACITEIT “Het rendement is ook groter, zo zitten we boven de 80 procent rendement met deze snijmachine, wat veel is voor een dergelijke ontkernmachine. Wat ook een grote rol speelt, is de capaciteit. Deze machine kan 4 paprika’s tegelijkertijd ontkernen met in totaal 60 paprika’s in een minuut (3600
stuks per uur). Dat is heel wat meer dan handmatig met een soort oversized appelboor. Er is ook maar één operator voor nodig die de paprika’s op de machine zet. De vorm van deze groente is vaak te grillig om dat op een mechanische manier te doen.” UITDAGINGEN IN HET ONTWERP Hoewel de machine nu compleet is doorontwikkeld, zaten er op weg naar het eindresultaat nog wel een aantal bochten in het parcours. “Bij het eerste type dat we op de markt brachten, kwamen we er achter dat na verloop van tijd de kern van de paprika’s aan het mes blijft kleven. Dat komt door een soort plakkerige, stroopachtige substantie
Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 130
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
STANDALONE OF IN DE LIJN Deze machine is niet alleen standalone in te zetten maar komt ook in een volledige lijn voor het verwerken van paprika’s tot zijn recht. “We kunnen onze klanten compleet ontzorgen en voorzien van een complete lijn voor het verwerken van paprika’s samen met onze systeempartners Kronen & HiTec. Machines aan de voorkant van de ontkernmachine, die de paprika’s eerst wassen en ontdoen van mogelijke gewasbeschermingsmiddelen en ongewenste bacteriën/schimmels/etc. en aan de achterkant met machines voor het snijden van de paprika’s voor verwerking in maaltijdsalades of als halffabricaat. Op deze manier komt de machine tegemoet aan de huidige conveniencetrends op de markt. Zowel als we kijken naar het snijgemak voor de consument als het kook- en eetgemak als de paprikablokjes eindigen in de salades of roerbakmixen in de winkel.” (TD) m.jongsma@synergy-systems.nl
De Primeur thema volgende maand :
Kerst
Reserveer nu uw advertentie:
Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32
Bezoek ons splinternieuwe Test- & Demonstration Centre – QUALITY MACHINERY MADE IN HOLLAND –
JEGERINGS.COM Stationsstraat 130, 5751 HJ Deurne - Holland T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 E info@jegerings.com
ww
Alle groenteverwerkingsmachines testklaar opgesteld in een professionele setting. Neem contact op voor een demonstratie!
Bezoek onze website voor het complete leveringsprogramma
bandsnijmachines – 3-dimensionale snijmachines – transportbanden JEGERINGS.COM groentewasmachines – centrifuges – schrap- & schilmachines. Stationsstraat 130, 5751 HJ D T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 Stationsstraat 130, Deurne - Holland T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 E info@jegerings.com E info@jegerings.com
-advertorial-
Jegerings.com is al jaren een fabrikant van hoogwaardige verwerkingsmachines voor AGF. Ze leveren een compleet pakket machines voor kleine JEGERINGS.COM tot grote groentesnijbedrijven. Het assortiment van Stationsstraat 130, 5751 HJ Deurne - Holland de verwerkingsmachines omvatTbandsnijmachines, +31 493-31 23 71 3-dimensionale blokjessnijmachines, M +31transport6-47 88 09 84 JEGERINGS.COM E info@jegerings.com banden, wasmachines, carrousels, centrifuges en Stationsstraat 130, 5751 HJ Deurne - Holland schrap- en schilmachines. T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 E info@jegerings.com
Afgelopen zomerperiode heeft het bedrijf een ingrijpende verbouwing ondergaan. De bestaande showroom is compleet omgebouwd naar een Test- & Demonstration Centre. Deze ruimte ww.jegerings.com is ingericht zoals een modern groentesnijbedrijf met epoxyvloeren, RVS vloergoten, afwasbare panelenwanden en -plafonds, RVS water- en luchthaspels en airco’s. Hier staan alle machines uit de product range van Jegerings.com bedrijfsklaar opgesteld. Zodoende kunnen klanten op elk moment terecht voor een uitgebreide demonstratie van de machines met de door de klanten gewenste producten. Tevens is centraal in het Test- & Demonstration Centre een ruime en comfortabele conferentieruimte ingericht voorzien van moderne audiovisuele apparatuur geschikt voor 12 bezoekers. Hier kunnen adviesgesprekken op veilige afstand van elkaar worden gevoerd en toegelicht met foto- en videomateriaal. Ook kan deze ruimte gebruikt worden voor instructie van productie- en TD-medewerkers van klanten. Aan het woord Jan Jegerings, directeur van Jegerings.com: ‘’De feedback van klanten over de testruimte is heel positief. Je merkt dat klanten het prettig vinden om de machines in een professionele setting aan het werk te zien. Tijdens de demonstratie kunnen we ook duidelijk aan de klanten de kwaliteit van onze machines laten zien. Ook kunnen we direct na gebruik laten zien dat alles makkelijk demontabel en uitstekend reinigbaar is. Zeker gezien de huidige situatie met betrekking tot het coronavirus en de afgelastingen van beurzen is het fijn dat we de machines via een videocall aan klanten kunnen demonstreren.’’
www.jegerings.com
www.jegerings.com
Met name de wereldwijd belangrijkste beurs op AGF-gebied – Fruitlogistica in Berlijn – welke gepland was voor begin februari 2021 is afgelast. In plaats daarvan wordt een beurs in afgeslankte vorm gehouden in mei. Hier kunnen geen machines getoond, noch gedemonstreerd worden. Hoewel Jegerings.com al jaren met een grote stand aanwezig was op Fruitlogistica, zijn ze om die reden voornemens niet met een stand op de beurs in mei aanwezig te zijn. Een stand met alleen tafels en stoelen om gasten te ontvangen, en een videoscherm om alle productvideo’s te tonen? Daar ziet Jegerings.com geen heil in, en verwacht dat het overgrote deel van de potentiële bezoekers daar ook zo over denkt. En daarom thuis blijft. In 2019 heeft Jegerings.com flink geïnvesteerd in kwalitatief hoogwaardige video’s waarop alle machines van de product range in bedrijf te zien zijn. Alle video’s staan op de website en op YouTube in alle belangrijke talen. Uit de overweldigende respons en de daaruit voortvloeiende aanvragen, blijken deze video’s goed in de behoefte van potentiële klanten te voorzien. Via agenten, maar ook rechtstreeks worden de machines van Jegerings.com wereldwijd geëxporteerd, naar heel Europa, USA, Canada, Korea, Singapore, Arabische landen, Rusland, Georgië, Azerbeidzjan, Baltische staten etc. Daarom is Jegerings.com ervan overtuigd met dit Test- & Demonstration Centre heel goed in de behoefte van al deze klanten te kunnen voorzien. Zowel voor degenen die het zelf willen bezoeken, als voor degenen, die via een videoverbinding op afstand kennis willen maken met alle mogelijkheden van de machines van Jegerings.com.
JEGERINGS.COM Stationsstraat 130, 5751 HJ Deurne - Holland T +31 493-31 23 71 M +31 6-47 88 09 84 E info@jegerings.com
Deurne - Holland
www.jegerings.com
www.jegerings.com
SPECIAL • Machines
Omgekeerd sorteren, volautomatische snackbars, dubbelcheckers en nog veel meer Machines, machines, machines. Zonder deze apparaten ben je nergens als aardappelverwerker of je moet alles met de hand willen schillen en snijden. De specialisten komen weer
met een paar pareltjes op de markt. Van extra controle op het product, effectieve stoomschillers, uitblaasmechanisme tot een ware teststraat voor de friet. Lees in deze special alles over
de laatste stand van zaken en wat de mogelijkheden zijn. (TD)
Nieuwste generatie trilgoten voor de verwerkende industrie
Key Technology (onderdeel Duravant groep)
S
nijden, schillen, wassen ,stomen, blancheren, etc. Deze hele reeks aan automatische oplossingen was niet mogelijk geweest zonder de uitvinding van een trillende transportgoot aan het begin van de 20ste eeuw. Ook deze uitvinding is nog altijd onderhevig aan innovaties en vernieuwingen. Dit bewijst de introductie van de nieuwste generatie trilgoten voor horizontaal transport van Key Technology maar weer eens. Zij presenteerden dit najaar de Zephyr.
kende industrie en de diepvriesindustrie voor groenten en fruit. De trilgoot is custom made naar wens van de klant aan te passen. “We kunnen transportgoten maken tot 1 meter breed en, afhankelijk van de breedte, tot 8 meter lang. De aandrijving kan in elke positie onder het bed worden geplaatst voor een naadloze integratie met andere apparatuur. Key kan de Zephyr leveren in diverse uitvoeringen voor een optimale productflow in alle procescondities. We vervaardigen onze transportsystemen in zowel de Verenig“Deze machine is een grote verbetering de Staten als Europa en ondersteunen ten opzichte van vorige generaties dankzij onze klanten wereldwijd via de Supportde aandrijving via een contragewichtsysPro-serviceorganisatie van Duravant. teem,” aldus Jasper Schoemaker, EMEIA Dit team van servicespecialisten biedt Sales Manager van Key Technology. “Deze De trilgoot van Key is vooral veel stiller dan de voorgaande technische ondersteuning zoals installageneraties tie, opstarten, training, preventief ondervermindert de trillingen en voorkomt zo segregatie van het product, coating die houd en 24/7 noodhulp, evenals bewavan het product wordt afgeschud en min- vloertrillingen geminimaliseerd wordt. Het king op afstand, beschermingsplannen, der productschade wat normaal zorgt voor ontwerp is verder vereenvoudigd wat het upgrades, onderdelenverkoop en meer om verlies in het productieproces. Met minder onderhoud en de hygiëne ten goede komt.” klanten te helpen optimaal te presteren.” trillingen zorgen we er ook voor dat deze info@key.net Zephyr veel minder geluid produceert De Zephyr is volgens Jasper perfect geschikt dan zijn voorgangers omdat het aantal voor onder andere de aardappelverwer-
Volautomatische snackbar Michel Remijn, RMA-techniek:
‘D
e volautomatische snackbar’ noemt Michel Remijn van RMA techniek uit ’s-Heer Arendskerke het grappend maar het zit er niet ver naast. De machine die nu bij hem in de loods staat, is een combinatie van een aantal andere machines bedoeld voor het bemonsteren van partijen aardappelen. “Hierbij gaat de aardappel er aan de voorkant in en komt er gebakken friet aan de andere kant uit,” legt Michel uit. “Het is een vrij unieke machine die interessant kan zijn voor een aantal grote spelers op de markt zoals de fritesindustrie en de aardappelveredelaars die veel van hun 134
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
aardappelpartijen moeten bemonsteren op kleur,” vertelt Michel. “Met de machine is dat nu makkelijk automatisch te doen. De aardappel wordt in de machine, gesneden, gespoeld, automatisch gebakken en met een kleurencamera wordt de bakkleur bepaald. Bij het snijden halen we van elke aardappelknol één frietje uit de knol, het stukje uit het midden van de aardappel, welke we in de machine frituren. Hiermee valt vooral de kleuring van een partij aardappelen goed te bepalen. Die gegevens kan de machine met zijn speciale camera’s voor de kleuring makkelijk bepalen. Dit wordt
gedaan conform de USDA-kleurklasse standaard.”
Normaliter gebeurt dit keuren van de aardappelen in de veredeling en de fritesindustrie nog grotendeels handmatig. “Dat is natuurlijk niet handig als je snel veel verschillende partijen moet beoordelen en keuren op lengte en kleur. Tijdens het veredelingsproces bepaalt deze test of een nieuw ras geschikt is of niet voor de verwerking tot friet. In de fabriek bepaalt de bakkleurtest of een partij aardappelen geschikt is om friet van te maken. Tevens
De volautomatische snackbar is vooral bedoeld om een indicatie te krijgen van de bakkleur van een partij aardappelen
wordt aan de hand van de meetresultaten de fabriek ingesteld.”
“Als je weet wat de fabriek in gaat, weet je uiteindelijk precies wat er aan het eind van je proces uit komt rollen als je de aardappelen op deze manier test. Niet alleen is dit interessant voor de fritesindustrie maar
ook voor de chipsfabrikanten. Het enige wat we dan moeten doen, is de snijmachine in het apparaat aanpassen. Al met al is dit naar mijn mening wel een mooi voorbeeld van verregaande automatisering in de wereld van de verwerkende aardappelindustrie. En wie weet, een beetje innovatieve snackbareigenaar zou in de toekomst
misschien wel zo’n apparaat bij hem in de zaak kunnen neerzetten. Het zou een mooie publiekstrekker zijn. Moeten we alleen nog een robotarm neerzetten voor de sausjes.” info@rma-techniek.nl
“Omgekeerd sorteren? Dat is de concurrentie corrigeren” Antoine van Kasteren, OptiServe:
Antoine van Kasteren bij de Xcalibur sorteermachine welke gebruikt wordt voor het omgekeerd sorteren
S
orteren, het moet snel gebeuren en het liefst met een zo hoog mogelijke capaciteit. Het snel verwerken van die grote massa’s brengt onoverkoombaar ook een reductie van de nauwkeurigheid met zich mee. De foutmarge wordt dus groter. Bij sommige bedrijven zoveel zelfs dat Antoine van Kasteren, Managing director bij OptiServe, wel wat zag in het omgekeerd sorteren. “De foutmarge bij de optische sorteerders van enkele concullega’s was zodanig dat klanten onze sorteerder, de Xcalibur, aanschaften om in de lijn met defects de goede er tussenuit te schieten. Een soort van corrector dus.”
De foutmarge van deze optische sorteerders is volgens Antoine bij sommige producten fors. “Neem nu de fritesindustrie. 1 op de 4 frites die worden uitgeschoten zijn vaak gewoon goed. Met dergelijke foutmarges kan het lonen om op de lijn van het uitgeschoten product omgekeerd te gaan sorteren om terug de goede frietjes er uit te halen.” Dat de foutmarges soms zo hoog zijn, komt volgens Antoine vooral door de luchtstoten die de meeste optische sorteerder geven. “Als een sorteerder een defect opmerkt in de lijn, dan wordt dat product middels een luchtstoot eruit geschoten. Maar vaak is de luchtstoot te grof en moet ook de buurman eraan geloven. Dat kan zomaar een goed frietje zijn wat zo op de afvalberg terecht komt. Daarom zijn we dus de goede frieten gaan uitschieten met onze sorteerder in de afvalstroom. Overigens hangt de foutmarge op de hoofdlijn af van het product wat over de transportband gaat. Het kan dus ook 1 op 5 zijn of zelfs 1 op 3.” INTELLIGENT PUFFING, OOK VOOR IN DE HOOFDLIJN Het reverse sorteren was een optie voor grote fabrikanten die nog niet direct hun oude sorteerder wilden afschrijven en meer zagen in het aanschaffen van een extra machine om de reststroom nog eens te sorteren. Toch zag Antoine ook op de hoofdlijn kansen voor zijn Xcaliburs. “Dankzij een paar innovatieve technieken zijn onze Xcaliburs immers nauwkeuriger in het uitschieten dan de concurrent. Dat heeft alles
te maken met ons gepatenteerd intelligent puffing systeem. De software van onze sorteerders zorgen namelijk dat de producten op de aanvoerband goed van elkaar worden gescheiden, verenkeling heet dat. Door deze verenkeling op de transportband voorkom je immers dat je de buurman mee uitschiet. Daarnaast werken we met een uitschietsysteem dat een luchtstoot van 1-2 milliseconde geeft en daarmee veel nauwkeuriger werkt dan andere luchtuitstootsystemen die vaak teveel lucht gebruiken. Dit systeem komt terug in al onze Xcalibur optische sorteerders en zijn daarmee geschikt voor het reverse sorteren in de reststroom als in het sorteren van de bulk op de hoofdlijn. Dan is het dus niet alleen meer de concurrentie corrigeren maar ook passeren door de implementatie op de hoofdlijn.” AARDAPPELEN, WORTELEN EN APPELEN De afgelopen maanden heeft OptiServe zich vooral gericht op een nog verdere verbetering van dit intelligent puffing. “Een soort van puntjes op de i zetten,” vertelt Antoine. “Dit vooral op basis van de praktijkervaring bij onze klanten. Die ervaring hebben we de afgelopen jaren kunnen verbreden doordat we meer markten hebben ontdekt. We zaten eerst vooral op de aardappelverwerkende industrie en dan nog specifieker de frites. Daar zijn nu ook de chipsfabrikanten bijgekomen maar ook andere producten zoals wortelen en appelen. Dat dit geen bijzaak voor ons is illustreert de introductie van onze Xcalibur 3W wel bij een proAGF Primeur 11 • Machines • 2020
135
SPECIAL • Machines
ducent van snackwortelen. Deze machine kan in twee klassen wortelen uitschieten: Eén categorie van wortelen die nog eens door de schraper moeten en één categorie voor rot.”
MULTIWEIGH VOOR VERPAKKEN AARDAPPELEN. Marcelissen levert al meer dan 20 jaar machines en 24/7 service aan Verbist Aardappelen. Door de jaren heen is er een hechte relatie tussen de familie Treuen en familie Verbist ontstaan waardoor Sjoerd Treuen (technisch directeur Marcelissen) normaliter fungeert als projectmanager wanneer er nieuwe machines aangeschaft dienen te worden of een uitbreiding van de huidige lijnen gerealiseerd moet worden. Zo ook bij het uitbreiden van het weeg en verpakkingsgedeelte de afgelopen maanden. In dit project heeft Marcelissen het benodigde transportsysteem geleverd dat zorgt voor een juiste productverdeling richting de wegers en het bijbehorende platform. Daarnaast is er nauw contact onderhouden met de andere twee partijen die deelnamen aan dit project, Prins Verpakkingstechniek en Repak. Prins Verpakkingstechniek had ook al eerder een machine geleverd aan de firma Verbist en ook nu deed Carl Verbist een aanvraag bij Prins voor een nieuwe Mul-
product van groot belang. Om de structuur, kleur, watergehaltes en verwerkbaarheid te behouden is het belangrijk om het vacumeren en/of begassen op een gecontroleerde manier te doen. Deze ultieme controle creëert Repak doormiddel van een driekamersysteem, waardoor de atmosfeer in, onder en boven de verpakking goed gecontroleerd wordt.
Dit was in de samenwerking met Verbist een belangrijk onderscheidend vermogen. Doordat Repak zich richt op de kwaliteit Een complete lijn van OptiServe voor frites van het product en niet alleen op de machine heeft Carl Verbist tiweigh combinatieweger met bijhorend gekozen voor een leverancier van verpakovergavesysteem voor het wegen van de kingsoplossingen. aardappelen en vervolgens afvullen in een Repak verpakkingsmachine. Voor de reeds Bert Broos, directeur Customer Relations aanwezige Multiweigh weger werd door bij Repak: “In de afgelopen jaren hebben Prins ook een overgavesysteem gebouwd wij ons veel gericht op de Scandinaviom die te kunnen laten samenwerken met sche en Amerikaanse aardappelproducten de tweede Repak machine. Prins Verpak- markt. Als Nederlands familiebedrijf, met kingstechniek levert vaak deze Multiweigh een fabriek in Emmen, zijn we daarom heel wegers met eventuele randapparatuur in blij dat we nu sterk groeien in de Belgische complete projecten waarbij een samenwer- markt. Samen hebben deze bedrijven het king met meerdere partners het geval is. verpakkingsgedeelte van Verbist Aardappelen uitgebreid en gemoderniseerd zodat Repak Superior Packaging Solutions heeft het weer helemaal up-to-date is voor de in de afgelopen 35 jaar veel ervaring opge- toekomst.” daan in het verpakken van foodproducten! antoine@optiserve.nl Bij aardappelproducten is kennis van het
Een laatste check door Sherlock
Kees Kelders, Insort
“W
ie zijn bedrijfsproces optimaal onder controle heeft, zal onze machine niet zien werken,” vertelt Kees Kelders als we hem aan de telefoon hebben over de nieuwste machine van het Oostenrijkse Insort: De Sherlock Safeguard. Een machine die aan het einde van de lijn wordt geïmplementeerd voor een laatste check. Ongewenst materiaal of slecht product worden door de machine uitgeschoten vlak voordat het de verpakking in gaat. “De Sherlock Safeguard garandeert zo dat je altijd veilig product verpakt voor je klanten zonder dat er vreemd materiaal in aanwezig is. Het uitschieten van vreemd product in de verwerkende AGF-industrie of bij sorteer- en 136
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
verpakkingsstations gebeurt hoofdzakelijk door de optische sorteerder,” vertelt Kees verder. “Dat doen de machines met een hele range aan technologieën. Dat gaat goed maar toch zien we dat deze lasertechnologieën en metaaldetectoren niet alles eruit kunnen halen voordat het uiteindelijke product in de verpakking gaat. Er zat dus een gat in de bestaande technologie waar wij met deze nieuwe machine op in zijn gesprongen. Bovendien staan deze machines aan het einde van de lijn, een optische sorteerder vaak aan het begin. Vreemd product dat tijdens het proces op de band raakt kunnen we er zo ook uitfilteren.”
De Sherlock springt in op een gat in de technologie
Maar wat zit er dan in deze machine wat de optische sorteerder niet heeft? “De Sherlock is uitgerust met de nieuwste generatie kleurencamera die tot op 2 mm alles nauwkeurig kan zien en dus de producten eruit haalt die niet mee mogen. Dan gaat het niet alleen om stukjes plastic of metaal maar ook slechte producten. Neem als voorbeeld een lijn met aardappelkroketjes. Als de Safeguard een aardappelballetje opmerkt i.p.v. een kroketje dan wordt deze er ook uitgeschoten. Bovendien is de foutmarge van het uitschietmechanisme veel kleiner. Alles wat de machine uit de lijn haalt wordt via data inzichtelijk gemaakt voor de klant. Zo kan je precies zien wat er allemaal meekomt in je productieproces. De machine kan bovendien leren van wat hij uit de lijn haalt en wordt zo nog betrouwbaarder. Bovendien kan je met deze data ook aantonen hoe schoon een bepaalde
partij was die bij jou over de band rolde.”
Met de Safeguard wordt vooral ingespeeld op voedselveiligheid van de producten benadrukt Kees. De machine draait ondertussen al bij een aantal bedrijven in Duitsland. “We hebben hem onder andere staan bij een bedrijf dat paprika’s verwerkt. Een deel van deze producten gaat verder in de keten om te worden verwerkt in babyvoeding en dat is een sector waar je echt op het hoogste level van voedselveiligheid wilt zitten. De Sherlock Safeguard kan dit garanderen. Dat geldt ook voor andere sectoren in de AGF die bijvoorbeeld leveren aan bedrijven voor dierenvoeding. Ook als het neerkomt op de hond en kat zijn de eisen streng.” Kees benadrukt dat het niet alleen gaat om veiligheid. “Een andere reden om deze machine te ontwikkelen was een toenemende schaarste aan arbeidskrachten.
Met deze machine kunnen we een laatste check uitvoeren die anders gedaan wordt door het personeel in de productiehal.” “De machine is ook zeer compact en kunnen we leveren van 600 tot 2400 mm breed. Je kan dus meerdere machines aanschaffen voor verschillende plaatsen in de lijn, of, zoals vooral bij de diepvriesgroente
het geval is, één machine per productlijn. Dat wil overigens niet zeggen dat je maar beperkt bent tot één instelling. Met een druk op de knop kan je schakelen van wortelen naar erwten of van aardappelen naar paprika’s. Zo krijg je meer controle over je productieproces. Better safe than sorry.” Kees.kelders@insort.at
Het adres voor service, onderhoud en levering van nieuwe messen en onderdelen
DUURLAND, KRONEN, FAM, GKS, URSCHEL en EILLERT
apparatuur
In de breedste zin van het woord.
Service- en onderhoudsbedrijf CB Luzernestraat 33a , 2153 GM NIEUW VENNEP T: (0252) 68 48 71 | GSM Cees: 06 53 34 62 03 | GSM Ramon: 06 30 26 09 70 E: info@cbservice-onderhoudsbedrijf.nl
PLASTICBESPAREND VERPAKKEN OP GEBRUIKTE, ORIGINEEL GEREVISEERDE OF SPLINTERNIEUWE MULTIVAC MACHINES
PLASTICBESPAREND VERPAKKEN OP:
GEBRUIKTE MACHINES
SPLINTERNIEUWE MACHINES
www.multivac.nl
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
137
SPECIAL • Machines
“30 stoomschillers verkocht in 30 maanden tijd” Ton Hendrickx, general sales manager bij Kiremko:
D
e verkoop van stoomschillers ligt aardig op stoom als we Ton Hendrickx van Kiremko mogen geloven. “We hebben in 30 maanden tijd 30 stoomschillers verkocht van onze nieuwste versie, de Strata Invicta. Dat is, naar mijn bescheiden mening voor een stoomschiller erg netjes.” Ton wijdt de interesse in de Invicta van zijn klanten vooral aan de perfecte balans tussen stoomtijd, temperatuur in het vat en de toegepaste druk. “Voor elke soort aardappel en batch hebben we een optimale berekening gemaakt voor het stoomschillen. Daarbij maakt de machine gebruik van een zelflerend vermogen waarin het tijdens het proces de parameters kan aanpassen aan de batch aardappelen. Dat gebeurt onder andere met een PeelGuard die de resultaten van het schillen kan analyseren en daarmee het proces tot op de bar nauwkeurig kan bepalen.”
“Verder komt de perfecte balans van de Invicta terug in het speciale ontwerp van het roestvrijstalen vat. De vorm zorgt er namelijk voor dat het hele oppervlak van de aardappelschil gelijkmatig wordt verwarmd door de stoom. Dat alles zorgt voor een kortere schiltijd die we met 25 procent hebben kunnen verminderen. Dat brengt de operationele kosten ook verder omlaag omdat we veel sneller, meer aardappelen kunnen verwerken. De capaciteit van de machine is bovendien naar wens aan te passen. Zo kunnen we machines neerzetten voor grote batches bij de fritesindustrie, maar ook voor kleinere batches op een specifieke lijn voor bepaalde aardappelproducten. Zelfs voor het schillen van andere knolgewassen zoals wortelen is de Invicta meer dan geschikt.” De kortere stoomtijd draagt ook bij aan de duurzaamheid. “Om daar verder aan tege-
De Peelguard zorgt voor een zelflerend vermogen op de stoomschiller
Invicta stoomschiller
moet te komen, hebben we ook een condens-afvoersysteem geïnstalleerd welke de dampemissie tot bijna nul kan terugbrengen. Daarnaast zorgt het stoomschillen vaak voor veel lawaai maar ook daar hebben we iets op gevonden middels een geluiddemper. Niet alleen de duurzaamheid is geborgd in de Invicta stoomschiller, ook de levensduur. De vorm van het vat, het roestvrij staal waarvan het gemaakt is en de constructie die directe invloed van hitte en stoom tegengaat, zorgen er allemaal voor dat de Invicta onderhoudsarm is.”
Opvallend is het wel te noemen dat veel bedrijven tijdens het coronavirus toch blijven investeren in dergelijke stoomschillers. “We zien dat bedrijven deze vreemde tijden vooral aangrijpen om verbeteringen door te voeren in hun bedrijfsprocessen,” licht Ton toe. “Dan kunnen de bedrijven straks na de coronacrisis weer knallen met een nieuwe stoomschiller in de lijn.” marcom@kiremko.com
Strategische partners:
E-mail: info@murre.nl 138
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
Specialist in groente & fruitverwerking
Tel. +31(0)113-503080
Half automatische weegmachine • 8- of 12-voudige uitvoering (andere maten op aanvraag) • Maakt tot maar liefst 1500 combinaties per uur. • Voedsel veilig gecertificeerde transportband, vast gemonteerd. • Eindsensor, waardoor de machine stopt als de band vol ligt. • Kleuren touchscreen met intuïtieve bediening. • Vervaardigd uit Roestvast staal • Eigen ontwikkeling, eigen servicedienst • Zowel de 8- als 12-voudige weger kunnen uitgevoerd worden met trogbandjes.
Halfautomatische weegsorteerder, 12-voudig, met trogbandjes. De ASN half automatische weegsorteerder zoekt de ideale combinatie waarbij het minimum gewicht wordt behaald maar er zo min mogelijk product wordt weggegeven. Toepassing van dit product verhoogd de productie maar ook het inzicht in de werkelijke gewichten. De bediening is intuïtief het touchscreen display. Voorzien van zwenkwielen en een opklapbare band.
www.agrinserv.com
Detect . Reject . Protect CEIA metaaldetectoren - Heat and Control
Verbeter uw inspectieresultaten met ’s werelds enige multi-spectrum metaaldetector. CEIA’s unieke technologie maakt het mogelijk om de kleinste metaaldeeltjes te vinden door het gebruik van een grote hoeveelheid frequenties tegelijkertijd, waardoor maximale detectiegevoeligheid mogelijk wordt, zelfs bij de meest complexe producten. CEIA metaaldetectoren van Heat and Control bieden zekerheid voor nauwkeurige en consistente detectie en uitworp van de meest uitdagende metaalcontaminaties.
Heat and Control BV is gecertificeerd distributeur van CEIA metaaldetectie www.heatandcontrol.com | info@heatandcontrol.com | Telephone +31 320 809 960
AGF Primeur 11 • Machines • 2020
139
Dick Pijpers
Haverwortel (Tragopogon porrifolius) Asteraceae
D
e geschiedenis van deze toch enigszins onbekende groenten is terug te voeren tot het Middellandse Zeegebied, inclusief de landen in Noord-Afrika. Pas in de 13e eeuw wordt er melding gemaakt van deze eetbare penwortel. De Duitse bisschop Albertus Magnus (1200 – 1280) maakt in een van zijn geschriften melding van de haverwortel als een geneeskrachtige groenten bij de behandeling van maag- en leverkwalen. Het is aan het begin van de 16e eeuw dat de haverwortel in Italië en Engeland in cultuur wordt genomen. De Engelse botanicus John Tradescant jr. vermeldt de haverwortel in 1656 op zijn soortenlijst. Circa tweehonderd jaar later maakt de haverwortel de oversteek naar Amerika.
Er zijn een tiental ondersoorten van de haverwortel bekend. Van de Balkan tot Griekenland en van Turkije tot West-Azië. In het Franse ‘Album Vilmorin’, de zaadcatalogus uit 1850, wordt de haverwortel beschreven als de Salsifi Blanc, met de toevoeging over de smaak als een groenten met een lichte oestersmaak. De haverwortel is nauw verwant aan de (zwarte) schorseneer (Scorzonera hispanica) en is dan ook bekend als witte schorseneer. Honderd jaar geleden was de haverwortel nog een veel geteelde en gegeten groenten. De teelt van de haverwortel in NL
Haverwortel, witte schorseneer, oesterplant, boksbaard, blauwe morgenster
DE
Haferwurzel, Purper Bocksbart, Habermark, Austern pflanze
ENG Purple salsify, common salsify, oysterplant, vegetable oyster, goatsbeard
140
ES
Como salsifi, Barba cabruna
FR
Salsifis cultivé, salsifis austral, salsifis blanc, Barbe de bouc
IT
Salsifi, Barba di becco
AGF Primeur 11 • 2020
de vollegrond gaf voldoende opbrengst als basisvoedsel voor de winter.
De penwortels kunnen wel tot 40 cm lang worden. Oude teeltplannen laten zien dat de haverwortel na de Tweede Wereldoorlog langzaam is verdrongen door de schorseneren. De haverwortel is een product voor specialisten, de aanvoer is van september tot maart. Gebrande haverwortels leverden in tijden van schaarste een koffiesurrogaat. De plant staat ook bekend als tuinplant met de veelzeggende naam Blauwe morgenster.
De beste wortels komen van de lichtere kleigrond. Opslag en bewaring is gelijk aan die van schorseneren. De smaak van de haverwortel is het beste te omschrijven als een delicate, oesterachtige smaak. België, Frankrijk en Duitsland zijn de belangrijkste producenten van de haverwortel. De haverwortel bevat een kleverig melksap dat in aanraking met zuurstof uit de lucht snel bruin verkleurt. Schoonmaken gaat het beste onder stromend water, daarna in water met citroen of azijn leggen. De jonge wortels kunnen rauw gegeten worden, maar om verkleuring tegen te gaan is het raadzaam deze eerst te besprenkelen met citroensap of te blancheren of te koken. De wortels kunnen ook eerst worden gekookt en dan pas worden geschild. Het aantal recepten is legio, net als voor de schorseneren. De gekookte wortels worden meestal in stukjes van circa 4 tot 6 cm gesneden.
OPSLAG Bij langdurige opslag (langer dan 2 maanden) worden haverwortels bewaard in een koelcel bij 0°C - 1°C en een RV van 95%. Om
de wortels te beschermen tegen indrogen wordt er meestal vochtige grond of zand door de wortels gemengd. Ook kunnen de wortels op het veld overwinteren. Bij korte opslag is koeling minder noodzakelijk, wel moeten de wortels beschermd worden tegen sterke uitdroging. Dit kan bijvoorbeeld door ze af te dekken met folie. De consument kan de haverwortels ongeveer 1 week bewaren in de koelkast. Op een droge, koele plaats wel ongeveer 1 maand.
Een kwaliteitsproduct heeft een vers en gezond uiterlijk, is regelmatig van vorm, heeft geen vertakkingen en is gaaf en glad, uniform van dikte en lengte. Het Nederlandse aanbod loopt van september tot maart. Import uit Duitsland, België en Noord-Frankrijk vult deze periode aan. Voedingswaarde per 100 gram product: Energie . . . . . . . . . . . . . 82 kcal/ 345 kJ Koolhydraten. . . . . . . . . . . . . . . . . 16 g Eiwit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,4 g Vet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,2 g Vitamine C. . . . . . . . . . . . . . . . . 10 mg Vitamine B1 . . . . . . . . . . . . . . . 0,04 mg Vitamine B2 . . . . . . . . . . . . . . . 0,04 mg Nicotinezuur. . . . . . . . . . . . . . . 0,3 mg Calcium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 mg IJzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,4 mg
RASSEN Geante Noire de Russie – Giant – Sandwich Island – Mammoth Sandwich Island – White Frence -Blauetikett – Lüthy
© Dick Pijpers
www.allesovergroentenenfruit.nl
Inventaris
Ronald Borst, Koninklijke Paardekooper Group:
“Komkommerkrimpfolie was één van de succesnummers” Hoeveel trailers komkommers hij heeft ingeseald, valt niet meer te tellen. In elk geval waren het er zoveel dat Ronald Borst het proces kon dromen. Dat kwam hen járen later als AGF-verpakkingsexpert heel mooi van pas. Volgend jaar maakt Ronald zijn 40e dienstjaar vol bij Van der Windt Verpakking dat sinds 2013 deel uitmaakt van de Koninklijke Paardekooper Group en sinds mei 2020 ook onder deze naam opereert.
“T
ijdens mijn schooltijd heb ik honderden trailers staan in te sealen. Einde van de vrijdagmiddag dachten we klaar te zijn maar dan kwam er vaak nóg iemand met een trailertje, er kwam geen eind aan die stroom komkommers….ik heb ze wel eens verfoeid”, herinnert de uit het Westland afkomstige Ronald zich. “Jaren later kom ik via Van der Windt in aanraking met komkommerkrimpfolie en hebben we een receptuur weten te bedenken die perfect vouw - en naadloos om die komkommer heen kromp. Het is een van mijn succesnummers geweest. In de glorietijd verkochten we wel 500 ton aan komkommerkrimpfolie in de wereld.”
Hoewel Ronald van het verkopen van álle verpakkingsconcepten een sport maakt, is Ronald met name expert in AGF-verpakkingen. Het begon allemaal met bedrukte aardappelzakken. Ronald: “Ik solliciteerde bij Van der Windt Verpakking toen ik nog in militaire dienst zat en kon meteen starten. Ik verving iemand die wel eens een bedrukking voor klanten had geregeld. Dat was destijds enorm in opkomst. Ik vond dat wel interessant en binnen de kortste keren stond ik te boek als bedrukkingsexpert. We beleverden in die tijd heel veel aardappeltelers die ieder hun eigen bedrukte zak hadden. De NVWA wilde dat daar een registratiecode op kwam, dus dat moest ik allemaal gaan regelen en ondertussen verkocht ik natuurlijk die zakken ook. Ondertussen ontwikkelde de druktechniek zich enorm
snel en heb ik voor Van der Windt een eigen ontwerpstudio opgezet. Uiteindelijk kwam ik voor de keus om óf de grafische óf de commerciële kant op te gaan en heb ik voor dat laatste gekozen. Maar nog altijd haal ik met enige regelmaat mijn loep uit mijn zak omdat de bedrukking te inspecteren.”
Vanuit de aardappelzakkenverkoop groeide Ronald door tot allround salesmanager binnen het zich snel ontwikkelende bedrijf. Oprichter John van der Windt begon ooit met het verkopen van bloemenhoezen en slazakjes en leverde die aan het centraal inkoopbureau van de Nederlandse Tuinbouwveilingen. De vraag werd al snel zo groot dat het Duitse productiebedrijf waar de zakjes werden gemaakt, werd overgenomen. Later stapte Van der Windt ook in het karton waardoor het bedrijf uiteindelijk een aantrekkelijke overnamepartner werd. Ronald: “Ik vergeet nooit de dag dat John op kantoor kwam en vertelde dat hij uit het bedrijf stapte. “De motor is uit het bedrijf” dacht ik toen, “dat zal de ondergang zijn”. Daarin had ik me vergist, het draaide gewoon door en eigenlijk ging het zelfs beter. Sindsdien heb ik me nooit meer zorgen gemaakt wanneer een collega op een sleutelpositie voor een carrière buiten het bedrijf koos.” Alle ontwikkelingen houden het vakgebied razend interessant. “De groeiende vraag naar de convenience food heeft natuurlijk enorm veel invloed gehad. Waar we eerst
nog vrachtwagens vol slazakjes bij de fustloodsen afleverden, verkochten we in de loop der jaren steeds meer verpakkingsoplossingen en -technieken. Zakjes werden folies voor het verpakken van onder andere gesneden sla. Die moesten natuurlijk ook soepel over de automatische vul- en sluitmachines lopen. Hierop is veel doorontwikkeld en in 2018 wonnen we de NL Packaging Awards met WinScribe waarmee we door middel van een speciale lasertechniek gelamineerde folie kan worden bewerkt tot een hersluitbare verpakking. Dit resulteert in minder materiaalgebruik én een uiterst gebruiksvriendelijk design. Maar tegenwoordig houdt de ‘war on plastic’ ons bezig. Leuk is dat de aardappelmarkt waarmee ik mijn carrière begon, hierin het voortouw heeft. Voor de Engelse retail ontwikkelen we aardappelzakken van volledig recyclebaar papier. Dat materiaal heeft natuurlijk weer zijn eigen nukken waar je een oplossing voor moet bedenken. Het moet immers ook rendabel blijven voor de verpakkers.”
Hoewel Van der Windt Verpakking al sinds 2013 onderdeel is van Koninklijke Paardekooper Group, heeft de naam, ook bij vorige eigenaren, tot dit jaar standgehouden. “Het is zeker in de AGF-sector een belangrijk handelsmerk geweest. Sinds vorig jaar mogen we vanwege het honderdjarige bestaan van Paardekooper het predicaat Koninklijk voeren. Toen is besloten dat alle gelieerde bedrijven voortaan onder deze familienaam gaan opereren, dus ook wij. De naam Windt blijft wel als merknaam voor onze producten voortbestaan. Gelukkig, want de drie W’tjes uit het logo zijn min of meer op mijn hart getatoeëerd”, besluit Ronald. (ML) ronaldborst@paardekooper.com
AGF Primeur 11 • 2020
141
Apps en Gadgets
Let’s prep! Heb je geen tijd of geen zin om op zondag uren achter de kookpotten te staan? Wil je toch een gezonde lunch in de koelkast voor 3 dagen vooruit? Nick en Fien van het Belgische PREP hadden de zondagse gewoonte om 3 uur in de keuken te staan en mealpreppen voor de komende dagen. Dat concept is handig voor meer mensen dachten ze. Op Insta posten ze welke lunches ze voor de week hebben bedacht en op hun website www.prephealthyfood. be kun je ze bestellen. www.instagram.com/prephealthyfood/
Supersnelle step Is dit nog wel een step te noemen? De Dualtron X is niet te vergelijken met enige andere elektrische step. Hij is bliksemsnel, heeft een enorme batterijcapaciteit en een gepersonaliseerde ophanging. De Dualtron X behaalt de belachelijk hoge snelheid van 88 kilometer per uur en heeft een actieradius van zo’n 150 kilometer wat te danken is aan de dubbele motor. De ophanging is op 16 verschillende manieren in te stellen waardoor elke rit zacht en comfortabel wordt. Of je met deze step de weg op mag in Nederland is de vraag. De meeste elektrische steps zijn verboden namelijk.
Hoogste opkoopprijzen! www.palletcentrale.nl 142
AGF Primeur 11 • 2020
De Primeur thema volgende maand :
Kerst
Reserveer nu uw advertentie:
Andries Gunter T. +31 (0)166 69 82 32
Alternatief voor auto en fiets Hoewel de populariteit van e-bikes in stedelijke gebieden enorm stijgt, verkiezen heel veel mensen nog altijd een transportmiddel dat bescherming biedt tegen weersomstandigheden. Daarom ontwikkelde Canyon het Future Mobility Concept dat “de beste onderdelen van auto’s en e-bikes samen in één ultieme alleskunner.” Snel en stabiel genoeg op de weg, licht en wendbaar om vlot het fietspad op te rijden. Een volledig afsluitbaar compartiment dat ook kan worden opgeschoven als het mooi weer is. De capsule biedt achter de rijder nog voldoende ruimte voor een kind, bagage of boodschappen. Hoewel het concept meer op een auto lijkt, functioneert het grotendeels als fiets. Om het voertuig voorwaarts te bewegen, moet de rijder trappen. De besturing is gepositioneerd aan weerszijden van de rijder, vergelijkbaar met het systeem van bepaalde ligfietsen.
Steek er een sleuteltje voor
Nog efficiënter samenwerken Slack is een zakelijke chat-app en brengt alle communicatie in een bedrijf samen op één plek, die overzichtelijk en doorzoekbaar is. Het is een uit de kluiten gewassen chatprogramma dat de samenwerking in bedrijven enorm kan verbeteren. Kort gezegd zorgt Slack voor minder e-mails, kun je snel overleggen en zelfs hele videoconferenties met elkaar houden. Op die manier kun je altijd en overal samenwerken met collega’s. Met Slack kun je probleemloos groeps- en privégesprekken voeren, bestanden uitwisselen en taken verdelen. Het platform werkt op vrijwel alle apparaten en zorgt ervoor dat je altijd en overal productief kan zijn. De app voor Android werkt soepel en overzichtelijk en heeft de mogelijkheid om (zelfgekozen) notificaties te sturen. Bovendien werkt Slack samen met veel verschillende tools als Dropbox, Google Drive en Twitter. Ook kun je bijvoorbeeld elkaars werkagenda delen
Even snel je smartphone checken, kan zomaar resulteren in een urenlang scrollen door sociale media die er zo ontworpen zijn dat ze je aandacht blijven vasthouden. Vertrouw je niet op je zelfbeheersing, dan is de Unpluq misschien een handige gadget. Het is een klein geel sleuteltje dat je in de oplaadpoort van je telefoon steekt. Alle ‘afleidende’ apps op je telefoon zijn dan tijdelijk geblokkeerd.
Anderhalvemeterapp
Stop met spenden
Soms is het best lastig om in te schatten hoever 1,5 meter nu precies is. Dan is de 1point5-app wellicht een oplossing. De app, die werkt op basis van bluetooth, zorgt dat je telefoon begint te trillen als iemand die jou benadert dichterbij komt dan de afgesproken 1,5 meter. Op het telefoonscherm verschijnt ook de boodschap. Vind je het lastig om iemand daarop te wijzen, dan kun je de boodschap: ‘Houd alsjeblieft afstand’ laten zien die automatisch op het scherm verschijnt.
Maak jij aan het einde van het jaar de balans op? Met de Spendee app maak je het makkelijker. Spendee is een huishoudboek-app en heeft een automatische koppeling met enkele Nederlandse banken. Op die manier worden transacties automatisch opgehaald en gecategoriseerd. Dat gaat wel via een abonnement maar misschien haal je dat er snel uit. Verder kun je met de app bepaalde spaardoelen aanmaken voor bijvoorbeeld een vakantie en bepaalde maximumbedragen opgeven. Dreig je over je boodschappenbudget te gaan? Dan geeft Spendee automatisch een waarschuwing af.
Weetje: Champignons oogst je in vluchten Champignons zijn snelle groeiers en groeien zelfs door na de oogst. Oudere champignons kun je dan ook herkennen als de champignons tegen het dekseltje van het bakje aangedrukt zitten. Champignons groeien uit mycelium, ondergrondse schimmeldraden. Wanneer het mycelium naar de oppervlakte is gegroeid, begint de teler met afventileren. Hiermee bootst hij de herfst na. Door koudere lucht en lagere CO2 gaat het pluizige
mycelium samentrekken en vormt speldenknopjes, de primordia van de champignon die in 5 tot 7 dagen uitgroeien naar oogstbare champignons. Het oogsten van champignons gaat in “vluchten”. De eerste vlucht geeft de hoogste opbrengst, de derde vlucht is van mindere kwaliteit want de ziekten en plagen nemen zeer sterk toe.
AGF Primeur 11 • 2020
143
PRIMEUR 25 jaar terug...
... november 1995 (Primeur • negende jaargang)
Colofon AGF-PRIMEUR bv Stevinweg 2, 4691 SM Tholen Tel +31 (0)166 - 69 82 00 info@agfprimeur.nl • www.agfprimeur.nl Uitgever en hoofdredacteur: Pieter Boekhout Redactie: Marjet Lubbers-Bruijnse, Martine van der Wekken, Izak Heijboer, Frits Simons, Thijmen Tiersma, Thom Dobbelaar, Sharon de Ridder, Joel Pitarch, Liesbeth Stikkelman Illustrator: Sandor Paulus Advertenties: Andries Gunter, T. +31 (0)166 698232 - andries@agfprimeur.nl
Jaarabonnement € 75,- in Nederland en België € 90,- in andere landen automatisch doorlopend tot schriftelijke opzegging tot 2 maanden voor de vervaldatum Copyright Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AGF-Primeur, door AGFPrimeur gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. Privacy AGF-Primeur legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met AGF-Primeur. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van AGF-Primeur en zorgvuldig geselecteerde derden.
Vormgeving: Viola van den Hoven, Martijn van Nijnatten
Disclaimer Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door AGF-Primeur niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. AGF-Primeur en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.
Drukkerij: Veldhuis Media BV, Raalte
Ondanks de vele zorg die aan deze uitgave is besteed, kunnen er fouten voorkomen. Onze excuses hiervoor. Wij willen allen hartelijk danken die aan het tot stand komen van deze uitgave heeft meegewerkt. In het bijzonder danken wij God die kracht en wijsheid geeft.
Abonnementen: Arie Gunter
™
Precisiesnit in een handomdraai
FAM Volantis
• Precisiesnijden naar een hoger niveau getild • Ontwikkeld om de cost of ownership te reduceren en om de productiviteit te verhogen • Verhoogde functionaliteit, betere procescontrole, personaliseerbare snijprogramma’s • Voedselveiligheid en veiligheid van de operator • Toont aan hoe eenvoudig onderhoud en hygiëne kan zijn
Toepassingen: vlaksnit & golfsnit schijven • aardappelschijfjes • wortelen • prei • courgettes • ...
GEEF NU VORM AAN DE TOEKOMST
Industrial food cutting solutions
FAM nv | www.fam.be | info@fam.be
CHEMICAL IMAGING TECHNOLOGY (CIT® - Gen.3) IS YEARS AHEAD OF THE CURRENT STANDARD.
BETTER safe THAN SORRY with
No, we do not reinvent existing standards, we change the game. SHERLOCK SAFEGUARD: It‘s not just a sorter. It‘s your FOOD SAFETY GUARANTEE. CIT® Gen.3 – Realtime Artificial Intelligence – Inline Foodlab 4.0 – and much more
www.insort.at