Oskar Kolberg (1814 – 1839)
Dzieciństwo i wczesna młodość.
Oskar Kolberg urodził się w 1814 roku w Przysusze, w województwie mazowieckim.
Stary dom w Przysusze Apoloniusz Kędzierski, akw., tusz., oł., papier akw., 1888 r. Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie.
Jego matką była pochodząca ze spolszczonej rodziny francuskich emigrantów, Karolina Fryderyka Mercoeur,
Portret Karoliny Fryderyki Henrietty Mercoeur Kolbergowej (1778- 1872) Antoni Kolberg, ol., pł., ok. 1850 r., Własność prywatna
a ojcem Juliusz Kolberg – inżynier, kartograf.
Portret Krzysztofa Juliusza Kołobrzeg Kolberga (17776-1831) Antoni Kolberg, ol. pł., ok. 1850 r. Własność prywatna.
Miał pięcioro rodzeństwa, jedną siostrę Julię i czterech braci: Wilhelma, Antoniego, Juliusza i Gustawa.
Drzewo genealogiczne rodziny Kolbergów. Rys. Barbara Ścibisz. Zbiory Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
Przyjrzyj się drzewu genealogicznemu Kolbergów i odpowiedz na pytania:
rodziny
Jak miał na imię najstarszy z braci Oskara Kolberga? Czym się zajmował?
Jak miał na imię brat Oskara Kolberga, który był malarzem?
Jak miał na imię najstarszy z braci Oskara Kolberga? Czym się zajmował? Najstarszym z braci był Wilhelm Kolberg. Był inżynierem budownictwa dróg i mostów, kartografem i hydrografem.
Portret Wilhelma Kolberga (1807- 1877) Drzeworyt, Julian Schübeler, wg rys. Franciszka Tegazzo; “Tygodnik Ilustrowany” nr 77, 1887 r. s. 369 Zbiory Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
Jak miał na imię brat Oskara Kolberga, który był malarzem? Miał na imię Antoni. Był artystą, malarzem portretów, obrazów religijnych, scen rodzajowych.
Portret Antoniego Kolberga (1815 – 1882) Autoportret, ok. 1850 r., Warszawa, własność prywatna
Naukę czytania i pisania odbywał w szkole w Przysuchej. Jego rodzina po kilku latach przeniosła się do Warszawy, ponieważ ojciec Oskara Kolberga został powołany na stanowisko profesora Uniwersytetu Warszawskiego, na którym prowadził wykłady z geodezji, miernictwa, topografii i rysunku. W swojej autobiografii O. Kolberg napisał: „Pamiętam, żem miał mamkę Zuśkę, wieśniaczkę, która mi ciągle nad kołyską wyśpiewywała. W szkole przysuskiej nauczyłem się czytać i pisać. Ojciec powołany na profesora miernictwa i geodezji Uniwersytetu Warszawskiego przeniósł się do Warszawy z nami w roku 1819.”
Autobiografia Oskara Kolberga z 1889 r. Zbiory Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie
W 1829 roku w uznaniu za pracę nauczycielską Juliusz Kolberg otrzymał tytuł i prawa szlachcica polskiego. Przybrał nazwisko Kołobrzeg – Kolberg oraz herb „Kołobrzeg”.
Herb Kołobrzeg, nadany Juliuszowi Kolbergowi w 1829 r. przez cara Mikołaja I.
W 1820 roku Kolbergowie mieszkali na parterze w oficynie Pałacu Kazimierzowskiego, w budynku przeznaczonym na mieszkania dla grona profesorskiego Liceum Warszawskiego i Uniwersytetu. Sąsiadowali z rodziną Mikołaja Chopina, wykładowcy języka francuskiego, ojca Fryderyka Chopina. Oskar był świadkiem kariery muzycznej i kompozytorskiej Fryderyka.
O tej znajomości napisał w autobiografii: „Lokal nasz z 4 pokoi i kuchni był na Pietrze ( z tej samej sieni) Szopen, prof. jęz. franc., […] którego syn już wówczas (1824) uważany był jako niezwykle utalentowany muzyk. […] Nieraz przysłuchiwałem się jego grze (a bywał on niekiedy u moich rodziców) i dobrze mi utkwił w pamięci jego sposób traktowania instrumentu…” W latach 1823 – 1830 Oskar Kolberg uczęszczał do Liceum Warszawskiego, w którym wiedzę zdobywał także Fryderyk Chopin. Równocześnie obaj uczyli się gry na fortepianie.
Portret Oskara Kolberga (1814 – 1890) Fotogr. Zaginionego portretu malowanego przez Antoniego Kolberga, ok. 1848 r. Zbiory Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
Portret Fryderyka Chopina (1810-1849) Reprodukcja obrazu Antoniego Kolberga, ol. pł., 1848 r. W: Leopold Binental, Chopin. W 120 – tą rocznicę urodzin. Dokumenty i pamiątki, Warszawa 1930 Zbiory Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze
Zamknięcie Liceum Warszawskiego po klęsce powstania listopadowego w 1830 roku przerwało edukację szkolną Oskara Kolberga. Podjął on pracę w banku i kontynuował naukę muzyki. Jego nauczycielami byli wybitni kompozytorzy i pianiści, tacy jak Feliks Dobrzyński i Józef Elsner. Zauważyli oni nie pospolity talent muzyczny Oskara. Józef Elsner celująco oceniał jego umiejętności fortepianisty. W 1834 roku Kolberg wyjechał do Berlina, gdzie uczęszczał do Akademii Handlowej, studiował kompozycję i teorię muzyki u niemieckich pedagogów.
Po powrocie z Berlina Oskar Kolberg przez rok był nauczycielem muzyki w domu Karoliny de Kreutz w Mitawie. Potem także udzielał lekcji muzyki w domach prywatnych, pisał recenzje, koncertował, próbował swoich sił jako kompozytor. Włączył się aktywnie w życie artystyczne Warszawy.
Warszawa – widok Wielkiego Teatru Narodowego Staloryt Adam Piliński,wg. Antoine Corazzi, XIX w., z kolekcji Leonarda Chodźko Zbiory Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
W przygotowaniu biografii Oskara Kolberga wykorzystywane były informacje i ilustracje z albumu pt. „Oskar Kolberg (1814 – 1890)”, wydanego w 2014 roku przez Muzeum Wsi Radomskiej, Instytut Muzyki i Tańca” w Radomiu.