Magazine voor agrarisch ondernemers | nummer 2 | juni 2018
Better Together Albert Heijn over duurzame teelt PAGINA 15
Coöperatieleden in gesprek met Arian Kamp PAGINA 21
Tjeerd Jukema:
“Efficiëntie, welzijn en duurzaamheid gaan samen” PAGINA 6
Zoeken naar de balans ‘Wanneer zit je op de stoel van de belangenbehartiger?’ Deze vraag komt regelmatig voorbij als we praten over de profilering van onze coöperatie. Ook in dit nummer, in het gesprek dat drie leden met onze voorzitter Arian Kamp hebben. Hoe moet Agrifirm, als ultieme boerenorganisatie, er staan voor haar leden? Zijn dat puur en alleen de producten en adviezen voor onze leden, de directe service op het boerenerf? Of gaat het verder, gaat het ook om de zaken buiten het boerenerf? Vooropgesteld, onze producten en onze adviezen moeten topklasse zijn. Daarmee onderscheiden we ons van concurrenten, daarmee realiseert u onderaan de streep het beste resultaat. En daar gaat het om. En tegelijk, en dat weet u als geen ander, houdt het boerenbedrijf tegenwoordig allang niet meer op bij de dam, bij uw erfafscheiding. Meer dan ooit, en dat is best een uitdaging, kijkt, praat en beslist de buitenwereld mee over uw bedrijf. En daar ligt wat mij betreft ook een taak voor Agrifirm. Een taak om te zorgen dat maatschappelijke ontwikkelingen realistisch behapbaar op uw bedrijf aankomen. We kunnen de maatschappij niet veranderen, maar wel helpen deze verwachtingen op uw bedrijf in te passen. Of omgekeerd, aangeven dat zaken echt niet kunnen. Zie daarvoor bijvoorbeeld het verhaal van Albert Heijn in dit nummer. Zitten we daarmee op een stoel van de belangenbehartiger? Jazeker, we behartigen uw belang. Is daarmee die stoel dubbel bezet? Dat denken we niet. Op sommige terreinen zal Agrifirm zich niet wagen. Dat kunnen anderen beter. In gesprekken die we organiseren in de regio’s willen we met elkaar vaststellen waar de grenzen liggen. Niets doen is geen optie. Modern ondernemen is ondernemen verbonden met onze omgeving. Een moderne coöperatie moet ook daarin voor uw bedrijf een verstandige adviseur zijn. Samen werken we zo aan de toekomst en dragen we bij aan een verantwoorde voedselketen voor toekomstige generaties.
Dick Hordijk CEO Agrifirm
2
inhoud 4
10
Doorontwikkeling Agrifirm Phytophthora module
360°
Pluimvee- en akkerbouwbedrijf Stroo uit Slootdorp
11
Met E-Pieper naar een betere aardappelteelt
12
“Heel geitenmelkend Nederland aan de VLOG”
13
6
5 vragen aan Nienke Weidema, kwaliteitsmanager Albert Heijn
14
Vleeskuikenhouder Tjeerd Jukema over RoyalTop
Landbouw zonder gewasbescherming: dichtbij of toekomstmuziek?
18
15
Fittere zeugen en vitalere biggen
16
Duurzame voedselproductie, ondersteund door Agrifirm
25
Column “Onze leden staan dichter bij de coöperatie”
mooi werk
Gras maaien
26
Winactie: wat doe jij zoal, in je overall?
20
28
AgrifirmZon
30
Korte berichten
32
Lef!
Coöperatievoorzitter en leden in gesprek
COLOFON
Better Together is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar. Contact communicatie@agrifirm.com Fotografie Agrifirm, Ivo Hutten, Wouter Borre, iStock Concept en realisatie JEEN communicatie Drukwerk Bek, Veghel
3
Pluimvee- en akkerbouwbedrijf Stroo Jandavid en Anita Stroo uit Slootdorp (NH) 110.000 Goed Nest vleeskuikens, op locatie in Venhuizen nog eens 60.000 Goed Nest vleeskuikens, 40 hectare bouwgrond
2
1 “Dit huis is al bijna 60 jaar in onze familie.
Ik ben hier geboren. Ik heb het akkerbouwbedrijf vorig jaar samen met mijn vrouw overgenomen van mijn ouders. Zij zitten nog wel in de maatschap. We zijn trots op ons bedrijf. Op de technische resultaten en op hoe het erbij ligt. We besteden veel aandacht aan de omgeving, we vinden het belangrijk dat het bedrijf omringd is met groen.”
2 “In de grote grijze silo’s slaan we tarwe op,
in 1991, de stal met panelen in 1997. In totaal
1.300 ton tarwe opslaan, op jaarbasis hebben we
liggen er meer dan 700 panelen op de daken.
1.600 ton tarwe nodig. Gemiddeld voeren we per
De twee grondstallen hebben allebei een
ronde 38 - 40% tarwe bij. We verbouwen een deel
harsvloer. Dit betekent dat de vloer voorzien is
van de tarwe zelf. Het andere deel dat we nodig
van een coatinglaag. Het reinigen van de stallen
hebben, krijgen we door loonwerkzaamheden en
is hierdoor eenvoudiger.”
van de buren.” 4
3 “De stal zonder zonnepanelen is gebouwd
in de groene krachtvoer. In totaal kunnen we
BEDRIJFSONTWIKKELING: VERLEDEN, HEDEN, TOEKOMST
3
360°
4 5
1
4 “In deze stal broeden we de eieren uit.
5 “Deze bewaarloods hebben we vorig jaar laten
De patiostal, gebouwd in 2012, is 80 meter lang,
bouwen, met begeleiding van Agrifirm Exlan. De
13 meter breed en 9 meter hoog. De kuikens
schuur met het rode dak, uit 1976, had niet genoeg
hebben na uitkomst meteen toegang tot voer en
capaciteit voor de opslag van aardappelen en uien.
water. Na 4 weken zetten we de kuikens over naar
We zijn erg blij met de nieuwe loods, maar met
de twee andere stallen. Dit doen we met behulp
1.000 m2 is hij eigenlijk al te klein. We kunnen nog
van een transportband. Er zijn maar 4 andere
een loods bouwen, maar hebben vorig jaar veel
bedrijven in de wereld die dat hebben.”
geïnvesteerd, dus daar wachten we nog even mee.” 5
Ondernemer Tjeerd Jukema uit Wijnaldum (FR) Bedrijf 75.000 vleeskuikens en 90 ha akkerbouw
Vleeskuikenhouder Tjeerd Jukema over RoyalTop:
“Het bewijs dat efficiëntie, dierenwelzijn en duurzaamheid samen gaan” 6
interview
RoyalTop is het eerste duurzaamheids- en dierenwelzijnslabel voor de pluimveesector dat zich richt op de foodservice en industriële markt. Het RoyalTop concept garandeert een hoge kwaliteit en meetbare welzijns-, gezondheids- en kwaliteitskenmerken, van broedei tot eindproduct. Vleeskuikenhouder Tjeerd Jukema doet vanaf de start in augustus 2017 mee met dit concept. Waarom doe je mee aan het
Dat we onze kuikens binnen
beurt moeten wij als vlees-
RoyalTop concept?
een bepaald concept houden, is
kuikenhouders voldoen aan
“Ik raakte in gesprek met
een pre. Met RoyalTop vielen de
extra eisen op het gebied van
slachterij GPS, omdat we
puzzelstukjes op de juiste plaats.”
dierenwelzijn, diergezondheid
niet tevreden waren over de
en kwaliteit. Uiteindelijk leveren
samenwerking met de slachterij
Welke ketenpartijen zijn er
we onze kuikens af aan de
waar wij onze kuikens aan
nog meer aan dit concept
laatste schakel in de keten,
leverden. GPS vertelde toen dat zij
verbonden?
slachterij GPS. Verder zijn er twee
samen met andere ketenpartijen
“Bovenin de keten vind je de
voerleveranciers aangesloten als
bezig waren met de ontwikkeling
vermeerderaars. Zij moeten
ketenpartner, waaronder Agrifirm.
van het nieuwe concept RoyalTop.
NoviPlus gecertificeerd zijn,
Zij adviseren me erg goed, waar-
De speerpunten kwaliteit en
waarmee ze aantoonbaar voldoen
door het voelt of we echt samen
duurzaamheid spreken mij erg
aan bepaalde kwaliteitseisen op
voor het beste resultaat gaan.”
aan. Bovendien sluit het goed
het gebied van dierenwelzijn en
aan bij de gesprekken die we
duurzaamheid. Al deze vermeer-
Waarin onderscheidt RoyalTop
in diezelfde tijd met onze bank
deraars leveren hun broedeieren
zich van andere concepten?
voerden. Bij het afgeven van
aan broederij Lagerwey, waar
“Een belangrijk verschil is dat RoyalTop werkt met een regulier
“We gaan samen voor het beste resultaat.”
vleeskuikenras. RoyalTop laat zien dat je met een regulier vleeskuikenras ook kunt voldoen aan dierenwelzijn. Juist dit maakt het veel efficiënter en duurzamer.
een financiering steekt de bank
de kuikens na uitkomst direct
Dat is precies waar dit nieuwe
graag in op maatschappelijk
de beschikking hebben over
duurzaamheidslabel op in zet.
verantwoord ondernemen.
water, voer en licht. Op onze
Daarnaast wordt vlees in andere >>
7
Jos Koedijk van slachterij GPS
“Scoren op alle fronten”
>> concepten met name afgezet in de retail, terwijl RoyalTop zich vooral richt op foodservice. Denk hierbij aan de horeca, en de industriële markt.”
Het RoyalTop concept is een initiatief van slachterij GPS. Jos Koedijk van GPS vertelt over het ontstaan
Wat versta je onder efficiëntie?
van het concept.
“Efficiëntie betekent voor mij dat een kuiken met het beschikbare
“GPS is in januari 2016 deels in handen gekomen
voer optimaal groeit. Waarbij
van slachterij Remkes. Deze slachterij van vlees-
de diergezondheid en het dieren-
kuikenmoederdieren had al haar eigen duurzaam-
welzijn niet in het geding mogen
heidslabel Noviplus en een samenwerking met
komen. RoyalTop bewijst dat dit
Novipluim, een landelijke vereniging van vermeer-
prima samen kan. We werken
deraars. Vanuit verschillende hoeken, namelijk
nu ruim een half jaar binnen dit
van klanten, de vereniging Novipluim en NGO’s,
concept en het werpt zeker zijn
kwam de vraag om ook een duurzaamheidslabel
vruchten af. Door de samen-
voor vleeskuikens te ontwikkelen. Dat leek ons een
werking van verschillende partijen
goed idee. We hadden tenslotte al een keten die we
in de keten, kan de broederij sterke
hiervoor kunnen inzetten. We zijn in 2016 begonnen
eendagskuikens afleveren. Dat zien
met de voorbereidingen en begin 2017 hebben we
we terug in onze stallen: de kuikens
de eerste kuikens binnen het concept geslacht.”
zijn vitaler en sinds de overstap hebben we nog maar één keer
RoyalTop is ontwikkeld vanuit het idee om zowel
antibiotica gebruikt. In dit geval
rentabiliteit, dierenwelzijn als duurzaamheid te
werd later ook de oorzaak van het
stimuleren. Koedijk: “Veel concepten kiezen voor
probleem duidelijk: de ouderdieren
dierenwelzijn of duurzaamheid, wij zoeken naar de
op het vermeerderingsbedrijf
gezonde balans. Er is een stichting opgericht voor
hadden het ILT-virus onder de
deelnemende vleeskuikenhouders. Door kennis uit
leden. Los van dit voorbeeld is
te wisselen versterken we het concept en brengen
het nu echt een feestje!”
we het verder.” Levert het meer op dan alleen
8
Uniek aan RoyalTop is het beloningssysteem,
meer arbeidsplezier?
vertelt Koedijk. Er wordt een marktconforme prijs
“Ja. Ik ontvang nu een hogere
uitbetaald en een bonus. Met name NGO’s zijn zeer
basisprijs voor onze kuikens en
positief over dit stimuleren van goede prestaties.
er is een bonus beschikbaar van
De bonus is gebaseerd op dierenwelzijnscriteria,
maximaal 4 cent per kilo afgeleverd
juiste gewichten, geen vangschade, minimaal
gewicht. Deze bonus is gebaseerd
antibioticagebruik en lage uitval. “Deze positieve
op dierenwelzijnscriteria zoals
insteek zorgt ervoor dat de lat elke keer een beetje
voetzoollaesies, juiste gewichten,
hoger komt te liggen. We willen de hele basis naar
geen vangschade en minimaal
een hoger niveau brengen. Als dat lukt, dan scoren
antibioticagebruik. Gemiddeld
we toch enorm op alle fronten?”
ontvang ik hiermee 3 cent bovenop
Tjeerd Jukema
de basisprijs. Hoe de bonus tot
zien hoe belangrijk transparantie
de hele keten heen. Ik zie dat
stand komt kunnen we volgen
is. Vleeskuikenhouders die later
als een belangrijk onderdeel
via de slachtgegevens die we van
dan wij eendagskuikens van
van een succesvolle toekomst.
GPS ontvangen, maar belangrijker
dit vermeerderingsbedrijf
Zodat niet ieder voor zich
is dat we van deze informatie
ontvingen, werden op de hoogte
werkt, maar juist ook denkt
kunnen leren en gericht kunnen
gesteld van de gezondheid
aan de ander. Die bewust-
optimaliseren.”
van de ouderdieren. Daarbij
wording wordt alleen maar
was het advies extra scherp te
groter als je samenwerkt in
Speelt transparantie een
zijn op de gezondheid van de
één concept zoals RoyalTop.
belangrijke rol?
eendagskuikens en bij twijfel
Alleen zo kunnen we met
“Het voorbeeld dat ik gaf van de
direct te behandelen. Zo kun
elkaar producten van hoge
ouderdieren die besmet waren
je met elkaar erger voorkomen.
kwaliteit leveren én blijven
geraakt met het ILT-virus, laat
Die transparantie werkt door
leveren.”
9
Meer gebruiksgemak, betere communicatie
Doorontwikkeling Agrifirm Phytophthora module De Agrifirm Phytophthora module is verbeterd. Op basis van de gebruikerservaringen zijn verschillende technische wijzigingen doorgevoerd waardoor het adviessysteem telers nog beter kan ontzorgen met een efficiënte Phytophtora bestrijding. oranje en percelen zonder
Weer op perceelsniveau
bespuitingen groen. Verder is het
De laatste grote verandering is
makkelijker om een bespuiting
de overstap naar een andere
te registreren: voor percelen
weerprovider. Roerink: “Vanaf
met dezelfde spuit-urgentie,
1 mei zijn we overgestapt
hoef je nog maar één keer een
naar een provider die zelfs op
spuitcombinatie aan te maken en
perceelsniveau kan voorspellen.
kun je de bespuiting eenvoudig
Dat is voor de telers echt een
naar de juiste percelen slepen. De
mooie ontwikkeling.”
Meer dan 130 telers hebben in
gewasbeschermingscombinaties
2017 de Agrifirm Phytopthora
op het registratiescherm
Groot succes
module gebruikt, in 2015/2016
corresponderen met de urgentie-
De module is een groot
ontwikkeld door Agrifirm in
kleuren, zodat je snel en
succes, vertelt hij. “Er is zelfs
samenwerking met Wageningen
eenvoudig de juiste middelen
internationale belangstelling.
Universiteit. Voor het seizoen
kunt kiezen.”
De module wordt getest in
2018 is een nieuwe versie be-
10
Denemarken. Maar dat wil niet
schikbaar, met aanpassingen
Meldingen
zeggen dat we klaar zijn, we
op het gebied van gebruiks-
Op het gebied van meldingen
blijven ook de komende periode
vriendelijkheid en meldingen.
is ingebouwd dat telers een
de module verder ontwikkelen.
Harry Roerink vertelt over de
storing zien op het scherm en
Het verbeteren van de module is
veranderingen. “De teler ziet nu
in een melding. “Tevens sturen
een doorlopend proces.”
bijvoorbeeld in één oogopslag
we gebruikers een e-mail als de
waar hij op korte termijn mee aan
weersomstandigheden en de
de slag moet. De percelen in de
bijbehorende adviezen veranderd
module zijn namelijk niet langer
zijn en kun je voortaan een
numeriek gerangschikt, maar
loofdooddatum invoeren.
op basis van kleur en urgentie.
Vanaf dat moment ontvang
Percelen die op korte termijn
je geen Phytophthora
moeten worden behandeld, zijn
adviezen meer voor
rood, percelen die op termijn
het betreffende
moeten worden bespoten geel/
perceel.”
Met E-Pieper naar een betere aardappelteelt
Margreet de Boer (l) en Jitske van Dalen.
Hoe kan sensorinformatie bijdragen aan een betere, slimmere
Agrifirm Focus Jongvee
en effectievere aardappelteelt? In het project E-Pieper werken
100.000 dieren geregistreerd
partijen uit de aardappelketen samen om informatie over de teelt te verzamelen met sensoren in het veld. Zo wordt tijdens het seizoen inzichtelijk waar eventuele knelpunten in de gewasgroei optreden en hoe ze weggenomen kunnen worden. Een meer sensorgestuurde aardappelteelt kan dus zorgen voor een hogere
Recent is het 100.000ste gemeten
opbrengst en meer kwaliteit.
dier, eigendom van Geert en Jitske van Dalen-Bakker uit
Agrifirm is één van de partijen
te zien of de handelingen die
Bakkeveen, geregistreerd in
die bijdraagt aan het onderzoek,
we hebben verricht effectief
Agrifirm Focus Jongvee. Deze
door het omzetten van de
zijn.”
app is ontwikkeld om resultaten snel en overzichtelijk te kunnen
sensorinformatie naar concrete landbouwkundige adviezen.
Wageningen University &
monitoren. Zo houden melkvee-
Research is initiatiefnemer van
houders grip op prestaties,
“We hebben in 2018 testpercelen
het project, dat inmiddels een
opbrengsten en data.
bij twee aardappeltelers, in
jaar loopt. Tijdens het eerste
de Flevopolder en in Drenthe”,
jaar zijn de mogelijkheden
“Agrifirm Focus Jongvee is een
vertelt Remon te Velde, technisch
verkend en in 2018 wordt het
meetservice, waarbij studenten
specialist bij Agrifirm. “De
daadwerkelijk getest door
helpen met het meten van de
telers testen onder andere
telers. “Als de proefrooiingen
kalveren en pinken. Zij voeren
vochtsensoren. Agrifirm heeft
en de analyses van de
de gegevens in de app in”, vertelt
bodemkaarten gemaakt om
sensoren in het veld succesvol
Margreet de Boer, specialist
de uitgangssituatie in het veld
zijn, zal het project door
Jongvee van Agrifirm. “De uit-
optimaal in beeld te krijgen.
blijven lopen”, vertelt Te Velde.
komsten zijn waardevol bij het
Gedurende het seizoen kijken
“Dan kunnen we bepalen
evalueren van de opfok; ze geven
we met applicaties op Akkerweb
welke effecten de sensoren
een helder beeld van de goede
plaatsspecifiek wat er op het
en de daaruit voortvloeiende
punten én verbetermogelijkheden
teelthandelingen hebben
die er nog zijn.” Bij een juiste groei
gehad op de groei van de
en daarmee ontwikkeling, is het
plant en de verbetering van de
mogelijk jongvee eerder te insemi-
kwaliteit. Ook kunnen we dan
neren, waardoor de afkalfleeftijd
het aantal testpercelen
lager is. Dit draagt bij aan een
en sensoren uitbreiden.”
hogere mineralenefficiëntie en
veld gebeurt. Aan het einde van het seizoen doen we proefrooiingen om
heeft een positief effect op de levensduur van koeien.
11
“ Heel geitenmelkend Nederland aan de VLOG”
Sinds 1 maart voert Jos Hoefnagel zijn melkgeiten met speciaal
Jos Hoefnagel heeft met zijn vrouw
Agrifirm-voer dat voldoet aan de eisen van VLOG. ‘Verband
en ouders een maatschap in
Lebensmittel ohne Gentechnik’ is het Duitse certificerings-
Hoogersmilde
systeem voor voedselproducten die zonder gentechniek zijn geproduceerd. “De geiten doen het er goed op”, vertelt de
2700 melkgeiten
geitenhouder. “Ging elke verandering maar zo soepel!”
Melkproductie: ongeveer 1050 liter per geit
Hoefnagel houdt in Hoogersmilde
1 september gecertificeerd te
900 opfokgeiten
ongeveer 2700 melkgeiten
zijn. De overstap naar VLOG-
62 hectare met snijmaïs en gras
en is lid van de coöperatie
voer is al wel gemaakt. “Het
BGNN (Belangenvereniging
ging eigenlijk heel gemakkelijk.
Geitenhouderij Noord Nederland).
Daar hebben we ook zelf een
De coöperatie levert melk voor
rol in gehad. We zijn geleidelijk
Agrifirm, bierbostel gaan voeren.
geitenkaas aan CZ Rouveen en
overgestapt. Eerst half om half,
Dat verloopt prima. De geiten
besloot eind vorig jaar collectief
daarna geheel VLOG-voer.”
doen het er goed op.”
te gaan leveren. “Vorig jaar gaf
Eiwit op peil
Rooskleurige toekomst
CZ Rouveen aan dat er steeds
Veel heeft Hoefnagel niet
Hoefnagel ziet een rooskleurige
meer vraag komt naar VLOG-kaas
gewijzigd in het rantsoen.
toekomst voor VLOG in Nederland.
en vroegen of wij als coöperatie
“Alleen het mengvoer is iets
“Geitenkaas is een specialiteit,
hiervoor de melk konden leveren.”
aangepast in samenstelling.
VLOG past daarbij. Als kleine
om vanaf maart 2018 VLOG melk
12
Bij de VLOG-voeders is soja
sector kunnen we snel schakelen
Overgangsfase
wat duurder. Om de kosten wat
en snel voldoen aan de vraag van
Hoefnagels zit in een overgangs-
te drukken én toch het eiwit
de markt. Ik denk dat over een
fase. Hij wacht nog op de officiële
op peil te houden, zijn we na
paar jaar heel geitenmelkend
VLOG-certificering en hoopt rond
overleg met de adviseur van
Nederland aan de VLOG zit.”
5 vragen aan...
Nienke Weidema, kwaliteitsmanager Albert Heijn
‘
“Verduurzaming met behoud van kwantiteit en kwaliteit”
Albert Heijn wil samen met Natuur & Milieu
Hoe reageerden de telers op jullie initiatief?
het gewasbeschermingsmiddelengebruik in
“Onze telers reageerden positief. We hebben
aardappelen, groenten en fruit terugdringen.
hen vanaf het begin bij de gesprekken betrokken.
In teeltproeven samen met telers en ketenpartners
Verduurzaming heeft alleen kans van slagen als
worden de mogelijkheden hiervoor onderzocht.
de telers er ook achter staan.”
Nienke Weidema, kwaliteitsmanager Groenten en Fruit bij AH, beantwoordt 5 vragen.
Wat is de rol van het project TopCrop? “Op verzoek van telers is onder andere Agrifirm
Wat willen AH en Natuur & Milieu bereiken?
betrokken bij teeltproeven in het project TopCrop.
“We willen de teelt van AGF verduurzamen.
We kijken kritisch naar teeltsystemen om te
Eerst in Nederland, dan ook in het buitenland.
onderzoeken hoe we de milieubelasting kunnen
Onze ambitie is om voor het einde van 2019 de
minimaliseren. In tien proefteelten kijken Agrifirm,
27 meest schadelijke pesticiden volgens CLM
projectpartners Cebeco Agrochemie, Bayer
uit te faseren. Daarnaast is het doel om de
Cropscience, Bakker Barendrecht en de telers
hoeveelheid actieve stof in kg/ha te verlagen. Dat
naar onder andere de inzet van groene middelen,
gaat stapsgewijs: het behoud van productkwaliteit
bodemvruchtbaarheid, innovaties in gewassen
staat voorop. Alternatieve teeltmethoden mogen
en/of rassen, low-impact gewasbescherming en
wat ons betreft niet leiden tot kwaliteitsverlies en
natuurlijke vijanden.”
misoogsten, dat is ook niet duurzaam. We kijken vooral naar de mogelijkheden van groene middelen
Zijn er al resultaten?
en biologische bestrijding.”
“De voorlopige conclusie na één jaar is dat we niet per direct kunnen stoppen met alle 27 middelen.
Is het uitfaseren van de 27 middelen reëel?
In verschillende teelten zijn er nog geen goede
“Dat zijn we aan het onderzoeken. Onze telers geven
alternatieven beschikbaar. Wel kunnen we
aan dat bepaalde middelen van de lijst onmisbaar
zeggen dat, ondanks dat onze telers vaak al erg
zijn om de productie en kwaliteit te handhaven. We
duurzaam bezig zijn, we de teelt nog verder kunnen
bekijken samen met ketenpartners welke stoffen
verduurzamen door chemische middelen te
onmisbaar zijn en voor welke er wel alternatieven
vervangen door milieuvriendelijke alternatieven
zijn. Hiervoor hebben we in verschillende teelten,
of door er minder van te gebruiken. Dat is mooi om
onder andere uien, aardbeien, spruiten, andijvie en
te zien!”
peren, proeven opgezet. De nadruk ligt op teelten met een groot areaal, daar is veel impact te behalen.”
13
Landbouw zonder gewasbescherming Chemische gewasbeschermingsmiddelen liggen onder een vergrootglas. Telers willen voldoende, veilig en betaalbaar voedsel produceren, maar is dat nu al mogelijk zonder chemische gewasbescherming? Rob van de Lindeloof van Agrifirm: “Om dat te bereiken is een duidelijke versnelling nodig op het gebied van innovatie. Als keten werken we volop aan een verantwoorde gewasbescherming.” Agrifirm wil daarbij een verbin-
Wat is nodig?
geven op basis van data uit
dende partij tussen supermarkt,
Om landbouw zonder gewas-
precisielandbouw en de
teler en burger zijn. Uitgangs-
beschermingsmiddelen te
inzet van BOS-systemen.
punt is om chemische gewas-
bewerkstelligen, is er een
Ook geloven we in Integrated
bescherming alleen in te zetten
duidelijke versnelling nodig
Pest Management (IPM)
waar en wanneer nodig en om
op het gebied van innovatie en
om plagen te voorkomen en
altijd te streven naar middelen
de ontwikkeling van alternatieven
te beheersen, met zo min
met zo weinig mogelijk impact
voor chemische middelen.
mogelijk inzet van gewas-
op de omgeving.
Ook vergt landbouw zonder
beschermingsmiddelen.”
chemische gewasbeschermingsLow-impact gewasbescherming
middelen een andere manier
Studieclubs
De ontwikkeling van zogenoemde
van denken in de keten:
Om telers bewust te maken
‘low-impact gewasbeschermings-
van productgericht naar
van de mogelijkheden van
middelen’ is in opkomst. Low-
oplossingsgericht denken.
precisielandbouw en er
impact middelen scoren goed op
14
concreet mee aan de slag te
de milieumeetlat van het Centrum
Wat doet Agrifirm?
gaan is Agrifirm gestart met
voor Landbouw en Milieu (CLM).
Agrifirm presenteerde vorig
studieclubs precisielandbouw.
Ze kunnen zowel van chemische
jaar een visie op verantwoorde
“Met plaatsspecifieke toe-
als natuurlijke oorsprong zijn.
gewasbescherming. Van de
passingen, kun je de juiste
“De werking van deze middelen is
Lindeloof: “Agrifirm streeft naar
hoeveelheid middelen op de
soms nog niet zo effectief als die
een geïntegreerde aanpak van
juiste plek toepassen. In de
van reguliere middelen”, vertelt
duurzame gewasbescherming.
studieclubs zoeken telers samen
Van de Lindeloof, directeur Inkoop
Dit willen we onder andere
met Agrifirm naar oplossingen
& Marketing bij Agrifirm. “Ook
bereiken door milieu-impact
die concreet toepasbaar en
zijn de kosten nog relatief hoog.”
te minimaliseren, advies te
rendabel zijn.”
Fiber for Pigs
Fittere zeugen en vitalere biggen Vezelrijke voeding ondersteunt de maag- en darmgezondheid van varkens. Bedrijfsleider Jan Scholten van varkensbedrijf De Grenshoeve van Schuttert koos daarom voor één van de producten uit het Agrifirm Fiber for Pigs assortiment. Fiber for Pigs is een combinatie
verbetering. “De zeugen ogen
Betere resultaten
van voerlijnen, advies en moni-
rustiger en maken een gezonde,
De technische resultaten op
toring die met name gericht is
fitte indruk”, vertelt hij. “Hierdoor
De Grenshoeve zijn gestegen,
op darmgezondheid bij varkens.
geven ze ook makkelijker meer
al spelen hier volgens Scholten
Voor De Grenshoeve, een brij-
melk. Ook het aantal en de
ook andere factoren in mee,
voerbedrijf met 2.000 zeugen
kwaliteit van geboren biggen
zoals de overstap naar een
in het Overijsselse Beerzerveld,
is goed, net als de biest- en
andere beer. Scholten denkt dat
koos Scholten voor Solide
melkproductie. De zeugen bieden
de vitaliteit van de biggen en de
Structuur Extra om de conditie
het uier goed aan, zodat de
conditie van de zeugen nog verder
van de zeugen te verbeteren.
biggen ongehinderd biest kunnen
vooruit zal gaan. “Het is zeker
drinken.” Daarnaast komen
iets waar we aan blijven werken
Conditie te royaal
andere verwachte eigenschappen
en de voordelen van de extra
“De conditie van de zeugen was
van Solide Structuur Extra tot
structuur zullen de komende
al langere tijd te royaal”, vertelt
uiting, vertelt Scholten. “De
tijd wellicht ook nog duidelijker
Scholten. “Dat werkt in meerdere
mest is smeuïg en de hokken
blijken.”
opzichten tegen. De voeropname
droog. Dat is weer goed voor de
in de kraamstal komt niet op
klauwkwaliteit en bevordert
niveau, de melkproductie ver-
de levensduur van de zeugen.
mindert en door luiheid wordt de
Ook heeft het een positief
kans op doodliggen van biggen
effect op de homogeniteit
hoger. Het is moeilijk hier grip
van de brij. De brij
op te krijgen, omdat de zeugen
stoomt mooi uit en
met zes tot achttien dieren op
ontmengt niet.”
Jan Scholten: “De zeugen geven meer melk.”
één voerplaats vreten. Je kunt de individuele voeropname niet sturen. Om dit aan te pakken zijn enkele rantsoenen aangepast met toepassing van Solide Structuur Extra.” Gezonde, fitte zeugen Scholten ziet na een halfjaar daadwerkelijk
15
Agrifirm & duurzame voedselproductie Agrifirm werkt samen met telers en ketenpartijen aan de productie van voldoende, veilig en betaalbaar voedsel. Op deze pagina vindt u initiatieven die Agrifirm heeft ontwikkeld of ondersteunt om deze duurzame voedselproductie mogelijk te maken.
Studieclubs precisielandbouw Agrifirm heeft meerdere studieclubs opgericht die actief aan de slag gaan met precisielandbouw. In de studieclubs zoeken telers en Agrifirm samen naar oplossingen die concreet toepasbaar zijn.
TopCrop In dit driejarige project kijkt Agrifirm samen met telers, Albert Heijn en Natuur & Milieu kritisch naar
Introductie Beslissingsondersteunende systemen (BOS)
teeltsystemen om de milieubelasting te minimaliseren met behoud van kwaliteit (zie pagina 13).
BOS systemen zijn computergestuurde technologische oplossingen. De systemen adviseren de ondernemer bij bepaalde bedrijfsbeslissingen, op basis van de technische en financiële informatie en markt- of
On the way to PlanetProof
omgevingsontwikkelingen.
De nieuwe naam voor Milieukeur: een keurmerk voor duurzamer geteelde producten. Stichting MilieuKeur stuurt op geïntegreerde gewasbescherming, emissiebeperking en het gebruik van middelen met een laag risico. Agrifirm zet zich in om te zorgen dat de criteria die worden gesteld ook realistisch en haalbaar zijn voor telers en helpt telers te voldoen aan de richtlijnen. 16
Phytophthora module De Agrifirm Phytophthora module is een adviessysteem om aardappeltelers te ontzorgen met een efficiënte Phytophthora bestrijding.
Bemesting Optimaal Ondernemers met een abonnement ontvangen een bemestingsadvies op maat per perceel, gebaseerd op gegevens van de mestanalyse, de gecombineerde opgave en grondonderzoek. Bemesting op maat draagt bij aan meer melk uit eigen ruwvoer.
Mineralenplanner De Mineralenplanner geeft op elk moment tijdens het jaar inzicht in alle factoren die de mineralensituatie op een melkveebedrijf beïnvloeden. Ondernemers kunnen daarmee al tijdens het jaar bijsturen en zo nodig inspelen op veranderende wetgeving.
Integrated Pest Management (IPM)
Studiegroepen Kringloopwijzer
IPM is een duurzame methode om economische verliezen
adviseurs samen te werken krijgen ondernemers
door plagen en ziekten te beperken. IPM maakt het
handvatten om te sturen op mineralenefficiëntie en het
mogelijk om plagen te voorkomen en te beheersen, met
optimaliseren van de ruwvoerproductie.
Door met veehouders uit de eigen regio én deskundige
zo min mogelijk inzet van gewasbeschermingsmiddelen.
Vruchtbare Kringloopprojecten
Samenwerking Optimaal
Agrarische ondernemers werken aan de
Dit programma is gericht op het tot
efficiëntie van hun mineralenbenutting om
stand brengen en begeleiden van
meer rendement uit de bodem te halen.
samenwerkingsverbanden tussen
Agrifirm ondersteunt projecten in Overijssel, Friesland,
veehouders onderling en veehouders
Drenthe en Noord Holland. Er worden aansprekende
en akkerbouwers. De pay-off van Agrifirm zegt het al:
resultaten behaald op het gebied van schoon grondwater
samen zijn we beter. Better Together.
en verbetering van de bodemvruchtbaarheid. 17
Wie?
De eerste snede van het jaar is er weer af. Het maaien
Thomas Jennissen
van dit perceel van 4,40 hectare kost Thomas Jennissen ongeveer een half uurtje. En daarna gauw weer door naar
Wat?
het volgende perceel, want het is druk. Thomas maait tijdens
Gras maaien
de drukke periode van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat.
Waar?
Het mooie aan dit perceel is dat het niet kaarsrecht is.
Den Dungen (NB)
Thomas moet dus een beetje sturen en bochten maken met zijn Krone Big M II met maaiarmen
Wanneer?
met een spanwijdte van circa 9,70 meter.
7 mei 2018
Thomas is de oudste zoon van Jan Jennissen, die samen met zijn broers Edwin en Toon het loonwerkbedrijf Jennissen heeft. Er werken ca. 85 mensen.
18
mooi werk
19
Aan tafel met... Arian Kamp Runt in Raamsdonk (NB) samen met zijn echtgenote en parttime hulp een melkveebedrijf met 140 koeien en 70 stuks jongvee. Sinds 1 april 2018 is Kamp voorzitter van de Raad van Commissarissen van Royal Agrifirm Group. Daarnaast is hij commissaris bij Rabobank Groep.
Johnny van Eck Melkveehouder in Langbroek (UT), waar hij in maatschap met zijn ouders en vriendin 140 koeien melkt.
Johan de Groot Runt samen met zijn ouders een bloembollenkwekerij en –broeierij in Noordwijk (ZH). Kweekt op 30 hectare bloembollen waaronder tulpen, hyacinten en narcissen. In de winter broeit De Groot ongeveer 2 miljoen tulpen van eigen bol. Tot voor kort maakte hij deel uit van de Jongerenraad van Agrifirm.
Ariaan Straver Runt samen met zijn ouders en twee broers Landbouwbedrijf Straver in Almkerk (NB). Op circa 450 hectare telen zij akkerbouwen vollegrondsgroentegewassen, die zij zelf vermarkten. Daarnaast voert het bedrijf van 20
Straver diverse loonwerkzaamheden uit.
Coöperatievoorzitter en leden in gesprek
“De kracht van Agrifirm zit ‘m in het totaalplaatje”
17.000 Nederlandse veehouders en telers zijn als coöperatie samen eigenaar van het bedrijf Agrifirm. Maar dat is niet het enige wat leden en onderneming met elkaar verbindt. Net zoals de leden dat voor hun eigen bedrijf nastreven, wil ook Agrifirm een beter bedrijf doorgeven aan de volgende generatie. De nieuwe coöperatievoorzitter Arian Kamp en leden Johnny van Eck, Johan de Groot en Ariaan Straver gaan met elkaar in gesprek over het bouwen aan een sterke coöperatie. De sfeer is gemoedelijk op
de moderne coöperatie en de
woensdagmiddag aan de
betrokkenheid van de leden.
keukentafel van Arian Kamp.
Arian Kamp begint het gesprek
Ondanks de drukke seizoens-
met zijn motivatie om voorzitter
werkzaamheden nemen voor-
te worden van de Raad van
zitter en leden uitgebreid de tijd
Commissarissen. “Agrifirm is
om met elkaar van gedachten
een prachtige organisatie, ik
te wisselen over de rol van
vind het echt een voorrecht om
>>
21
>> het vertrouwen van de leden te
ervaren.” Van Eck vult hem
of ze van onze kennis gebruik
krijgen om samen met anderen
enthousiast aan: “Je merkt dat het
mogen maken. Hoe ver gaan
te bouwen aan de coöperatie.
coöperatiebestuur de visie van
we daar in?” “Precies”, reageert
Agrifirm is er op de eerste plaats
jongeren erg waardeert.” Kamp:
Straver. “Waar houdt de rol van de
voor haar eigen leden maar groeit
“Dat klopt, de Jongerenraad
coöperatie op? Dat is een lastig
ook steeds internationaler, van
is inderdaad een waardevol
vraagstuk. In mijn optiek moet
China tot Zuid-Amerika. Daarmee
orgaan. We vragen van deze jonge
de coöperatie niet op de stoel
blijft het altijd boeiend en zijn
mensen om buiten de gebaande
van onze belangenbehartigers
we verzekerd van interessante
paden te denken, met een frisse
gaan zitten.” Kamp benoemt
vraagstukken. Ik vind het
blik van buiten. Om zo mee te
een moment waar Agrifirm zich
fantastisch om daar een bij-
denken over de toekomst van de
afgelopen jaar mengde in een
drage aan te mogen leveren.”
coöperatie, over het bedrijf en
maatschappelijke discussie: ”We
de dienstverlening. De ideeën
hebben vorig jaar duidelijk onze
Jongerenraad
nemen we heel graag mee.
mening gemanifesteerd omtrent
Kamp kiest al een aantal jaren
Bijvoorbeeld over de organisatie
het voornemen van de provincie
bewust voor werkzaamheden
van ledendagen, met als
Brabant om de aanpassing van
naast zijn melkveebedrijf. “Ik
overkoepelende vraag hoe we de
verouderde stallen met acht jaar
vind het belangrijk om de wereld
coöperatie waardevoller kunnen
naar voren te halen. Dat Agrifirm
groter te laten zijn dan mijn eigen
maken.”
zich daar manifesteerde, daar kun je verschillend tegenaan
“In mijn optiek moet de coöperatie niet op de stoel van onze belangenbehartigers gaan zitten.” Ariaan Straver
kijken.” “Ik denk dat het juist goed is dat Agrifirm daarbij is geweest”, reageert Johnny. “Agrifirm heeft de kennis van vooruitstrevende ondernemers in huis, met die kennis kunnen ze de ondernemers ondersteunen.” Straver: “Dat klopt, maar ik denk dat belangenbehartigers en
22
erf, dat geeft mooie uitdagingen.”
Toegevoegde waarde
Agrifirm het beste samen kunnen
De ondernemers knikken
Het is een belangrijk onderwerp,
optrekken. Zolang je hetzelfde
instemmend. Allen hebben hun
vinden de ondernemers:
doel voor ogen hebt en op basis
eigen ervaringen op dit gebied.
de toegevoegde waarde
van feiten elkaar helpt het goede
De Groot en Van Eck waren
van de coöperatie. Zit die
verhaal te vertellen.”
betrokken bij de Jongerenraad
toegevoegde waarde ook in de
van Agrifirm, Straver bij LTO.
maatschappelijke hoek? De
Het totale plaatje
De Groot: “Ik ben de afgelopen
meningen verschillen. Kamp:
Waar de ondernemers het wel
vier jaar lid geweest van de
“Agrifirm wordt gezien als een
over eens zijn, is dat de toe-
Jongerenraad. Ik vond het erg
coöperatie die ertoe doet. De
gevoegde waarde van de
interessant om in de keuken van
vraag is dan wel wat Agrifirm
coöperatie zit in ‘het totale
Agrifirm te kijken, mee te denken
moet doen aan beïnvloeding van
plaatje’: product, advies en
en nieuwe ideeën aan te dragen.
issues die spelen. Daarnaast
service. Dat is iets waar Agrifirm
Ik heb dat als zeer waardevol
krijgen we van de politiek de vraag
zich op moet blijven richten,
Coöperatievoorzitter in gesprek met drie Coöperatieleden. V.l.n.r. Ariaan Straver, Johnny van Eck, Arian Kamp en Johan de Groot.
vinden ze. De Groot: “De basis
beste deal hebt, kijkend naar
betekent niet dat iedereen
van een coöperatie is collectieve
dat totaalplaatje. Daarom is
tevreden blijft. Uiteindelijk moet
inkoop en/of verkoop. Als je het
de combinatie van product
iedereen die namens Agrifirm
puur op prijzen moet doen, koop
en advies zo belangrijk.” Ook
op het boerenerf komt, ook
je elke dag ergens anders in. Ik
Van Eck sluit zich bij hen aan.
ambassadeur zijn van Agrifirm.”
ben meer van de lange termijn.
“Het goedkoopste voer is niet
Dan betaal je soms iets meer,
de toegevoegde waarde van
Innovatief
maar het geeft wel meerwaarde
de coöperatie. Het gaat om
Gaat Agrifirm met zijn tijd mee?
voor het bedrijf. Elke keuze voor
kwaliteit! Een tijdje terug is
Is de coöperatie innovatief
ons bedrijf valt of staat met een
het transport van het voer van
genoeg? Kamp wil het graag van
goed advies. Kortom, ik verwacht
Agrifirm uitbesteed. De reden
de jonge ondernemers weten.
van mijn coöperatie dat zij mij
was kostenbesparing, zodat het
De Groot reageert positief:
een totaalplaatje biedt, waar ik
voer ook goedkoper kon worden.
“Op het gebied van bloembollen
als lid voordeel van heb.”
Maar is het een verbetering voor
doet Agrifirm veel onderzoek
de klant? Van de transporteur die
en ik denk dat ze daar wel echt
Ambassadeur
bij ons rijdt, heb ik wel eens het
voorop lopen.” Straver: “Ik geloof
Straver vult hem aan: “Ik zie
idee dat hij er een hekel aan heeft
wel dat Agrifirm veel investeert,
absoluut de meerwaarde van
om lege pallets weer mee terug te
maar komt dat ook direct op jouw
coöperaties, maar de wereld
nemen. Dus wat mij betreft is de
bedrijf terecht? De koppeling
wordt wel individualistischer.
service minder geworden.”
naar het boerenerf is vaak nog
Het is niet meer zoals jaren terug,
Kamp reageert: “Daar heb je
wel een uitdaging. Op ons bedrijf
dat je alles bij de coöperatie
een goed punt. Transport valt
zijn we bijvoorbeeld bezig om
deed. Je bent er als ondernemer
tegenwoordig onder een andere
aan de hand van bodemkaarten
scherp op of je nog steeds de
cao. Dat is goedkoper, maar
plaatsspecifiek te bemesten.
>>
23
>> Dat vraagt een andere denkwijze
de ambitie om de beste mensen
uitbouwen en heel scherp aan de
van de adviseurs. Zij hebben de
beschikbaar te hebben voor onze
wind zeilen, dat vind ik belangrijk.
agenda vaak al hartstikke vol
veehouders en telers. Volgens
Op onze eigen bedrijven keren
zitten, op een gegeven moment
mij maak je hier een heel terecht
we elk dubbeltje om voordat we
past het niet meer in hun
punt, dat we relatief veel moeten
het uitgeven. Ik vind dat Agrifirm
planning om echt aandacht te
investeren in kennis en opleiding
dat ook moet doen, nog scherper
besteden aan precisielandbouw.”
van onze mensen, waar boeren
kijken naar onze uitgavenkant.
Kamp: “Vind je dat er naast een
uiteindelijk beter van worden.”
Zuinig met het boerengeld
reguliere specialist bijvoorbeeld
24
omspringen.”
ook een Agrifirm specialist
Toekomst
Afsluitend wil Kamp op zijn
precisielandbouw op je bedrijf
De ondernemers vragen aan
beurt weten wat volgens de
zou moeten komen?” Straver:
Kamp hoe hij de toekomst
ondernemers belangrijk is
“Ja, zoiets, of dat die specialist
van Agrifirm ziet onder zijn
voor de coöperatie. Van Eck
mijn adviseur ondersteunt. Het
voorzitterschap. Kamp: “Agrifirm
reageert: “Veel is eigenlijk al
is best logisch. Op ons bedrijf
ontwikkelt zich in kleine stappen.
naar voren gekomen tijdens ons
hebben mijn broers en ik de
Dat past het beste bij Agrifirm
gesprek. Samengevat gaat het
taken ook verdeeld. De één doet
en bij haar boeren. Kijk je naar
om flexibiliteit, betrokkenheid,
de techniek, de ander de teelt
de grote diervoederleveranciers
meerwaarde, specialisatie, en tot
en weer een ander is bezig met
in Nederland, dan is Agrifirm
slot bij je corebusiness blijven.
administratieve zaken. Deze
uniek als coöperatie. Dat
Kortom, zorg dat het lid de beste
specialisatie komt ons bedrijf
willen we verder benutten. Die
deal heeft.”
ten goede.” Kamp: “Agrifirm heeft
onderscheidende positie verder
column
In 2016 startte Royal FloraHolland met het programma Coöperatie 2020, een duidelijke visie op de toekomst van de coöperatie. Jack Goossens, voorzitter van de Raad van Commissarissen, beschrijft hoe de coöperatie de banden met haar leden heeft aangehaald.
“Onze leden staan dichter bij de coöperatie” Twee jaar geleden zijn we gestart met een ingrijpend
leden worden persoonlijk gebeld en uitgenodigd om
programma om de relatie met onze leden te
deel te nemen aan de ledensessies. Deze worden
versterken. Aanleiding waren de toenemende
drie keer per jaar in 15-20 sessies in binnen- en
verschillen tussen leden. Daarnaast was de
buitenland gehouden. Alle uitkomsten worden
veiling door fusies sterk gegroeid, wat de afstand
transparant gedeeld. De directie gaat er mee aan
tussen leden en coöperatie niet verkleinde. Kleine
de slag en komt uiteindelijk met een voorstel dat
aanpassingen zouden niet voldoende zijn.
weer aan de leden wordt voorgelegd. Leden die mee hebben gedaan kunnen zien wat er met hun input is
Het begint ermee dat het bedrijf de leden serieus
gebeurd.
neemt door echt te luisteren. Leden weten feilloos wat er wel en niet goed gaat bij de coöperatie. Ze
Na twee jaar zie ik dat de leden een stuk dichter
weten ook precies wat er in de sector aan de hand is.
bij de coöperatie zijn komen te staan. Ook het
Daartegenover staat dat de leden ook de coöperatie
bedrijf ervaart de voordelen van een intensievere
serieus moeten nemen. Daar werken professionals
afstemming vooraf. Leden geven aan meer
die op hun vakgebied expert zijn. De kracht van de
zeggenschap te ervaren. Besluitvorming en draag-
coöperatie komt boven als de professionals uit het
vlak zijn verbeterd, waardoor we bijvoorbeeld
bedrijf, de kennis en ervaring van de leden gebruiken
afgelopen jaar een complex onderwerp als een
om tot oplossingen te komen.
nieuwe tariefstructuur goed hebben kunnen neerzetten; niet top down, maar echt met elkaar.
We hebben een manier van werken ontwikkeld waarbij leden vooraf betrokken worden bij belangrijke onderwerpen. Er wordt dan gevraagd
Jack Goossens
binnen welke kaders het probleem aangepakt zou
Voorzitter Raad van Commissarissen
kunnen worden. Het bijzondere is dat deze leden-
Royal FloraHolland
consultatie niet door directie of managers wordt gedaan, maar door de leden zelf, ondersteund door een onafhankelijk team van specialisten. Alle 4000
25
MariĂŤlle Schalk
Rutger Prins
erdon Winnaar Nadia P
Winnaar Willemien Bos - Smeding
Geslaagde winactie: Wat doe jij zoal, in je overall? 26
Geertje van Baar
Een greep uit de inzendingen.
Elcke Govers
Rosalie Rooze
Rixt & Femke van Walte en Willeke Veldman
Agrifirm en kinderen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, dankzij onze
T. Kakelhof
bijdrage aan een verantwoorde voedselketen voor toekomstige generaties. Met onze fotoactie hebben we deze belangrijke
Laura Smits
kleintjes eens groots in het zonnetje gezet op Twitter en Facebook. De vraag ‘Wat doe jij zoal, in je overall?’ leverde een prachtige serie foto’s op van deze toekomstige generatie! De beide winnaars ontvangen binnenkort deze mooie traptrekker. Cheyenne Samsom - Den Hartog
Klarie Kroontje
27
AgrifirmZon veelbelovend van start Rond de 170 leden en klanten hebben zich in de eerste ronde
de eerste actie zijn veelbelovend”,
aangemeld voor AgrifirmZon. Voor ruim 90.000 zonnepanelen op
zegt Schepers. “Zonder een echte
boerendaken is nu SDE-subsidie aangevraagd. Met AgrifirmZon
grote campagne, hebben al 170
kunnen leden zonnepanelen op hun daken plaatsen, zonder te
leden en klanten zich aangemeld.
hoeven investeren. In de zomer gaat een tweede actie van start
We gaan de werving voor Agrifirm-
om nieuwe deelnemers te werven.
Zon daarom intensiveren met een zomercampagne. De combinatie van Rendement voor de leden en
een financieel voordeel en bijdragen
vergroening van het energie-
aan de verduurzaming van de
verbruik van Agrifirm in
coöperatie maakt AgrifirmZon een
Nederland. Dat is in de kern
aantrekkelijk initiatief voor leden
het idee achter AgrifirmZon.
om in te participeren.”
Peter Schepers, senior adviseur
28
milieutechniek bij Agrifirm
Tweede subsidieronde
Exlan is projectcoördinator van
Rond de 300 tot 400 deelnemers
AgrifirmZon. “De resultaten van
met elk 1.000 zonnepanelen (dus
zo’n 400.000 panelen in totaal)
subsidieaanvragen. Leden en
opgewekte groene stroom kan
is voldoende om het netto
klanten hoeven overigens niet te
Agrifirm in de eigen energiebehoefte
elektriciteitsverbruik van de
wachten tot de zomercampagne
in Nederland voorzien. De installatie,
Agrifirm productielocaties
en kunnen zich nu al aanmelden.”
aansluiting, financiering, garantie en
in Nederland te vergroenen.
onderhoud zijn de verantwoordelijk-
Schepers: “Voor de eerste
Over AgrifirmZon
heid en voor rekening van GroenLeven.
deelnemers hebben we een
Alle leden met een dakoppervlak
Ook de subsidieaanvraag voor de
subsidieaanvraag ingediend bij
van minimaal 1.000 vierkante
SDE-regeling (Stimuleringsregeling
de SDE-regeling (Stimulerings-
meter kunnen in principe mee-
Duurzame Energieproductie) van de
regeling Duurzame Energie-
doen aan AgrifirmZon. Een plat
Rijksoverheid neemt GroenLeven voor
productie) van de Rijksoverheid.
of hellend dak maakt niet uit,
zijn rekening. Later dit jaar kunnen
We hopen de komende maanden
maar de daken moeten wel op
de leden de zonnestroom ook terug-
duidelijkheid te krijgen over de
het zuiden, oosten of westen
kopen voor hun eigen energiegebruik,
toekenning van de aangevraagde
gericht zijn. Leden ontvangen van
tegen aantrekkelijke voorwaarden.
subsidies. In het najaar gaan we
GroenLeven een vergoeding voor
Zo hebben leden rechtstreeks groene
indienen voor de tweede ronde
de verhuur van hun dak. Met de
stroom van hun eigen dak.
29
over agrifirm Ledenbijeenkomsten voorjaar 2018 Tussen eind maart en eind juni
meer specifieke thema’s als de
organiseert Agrifirm een aantal
grondwaterstand in veenweide-
bijeenkomsten voor leden in
gebieden of kruidenrijk grasland.
verschillende regio’s en sectoren.
Rode draad is dat onze leden
We gaan met leden in gesprek
deze vraagstukken in hun eentje
om samen maatschappelijke
niet kunnen oplossen. Uit alle
thema’s en uitdagingen te
verzamelde ideeën maken we
inventariseren waar we als
een selectie die we omzetten
coöperatie een duidelijke
in concrete projectvoorstellen.
toegevoegde waarde kunnen
Deze voorstellen bieden we in
hebben. Van brede vraagstukken
september aan de Raad van
goedgekeurde projecten vanaf
als natuurinclusieve landbouw
Commissarissen en Ledenraad
2019 ondersteunen met budget
en nieuwe houderijsystemen tot
aan. De coöperatie zal de
en menskracht.
“ Meepraten zorgt voor positieve invloed” Agrifirm mengt zich nadrukkelijker in het maatschappelijk debat over landbouw en voedsel. We geven de boer een gezicht en een stem, om de positie van agrarisch ondernemers in markt en maatschappij te versterken. Daarom sponsort Agrifirm voor het eerst in negen jaar de debatreeks ‘It’s the food, my friend!’ in De Rode Hoed in Amsterdam. Onze leden Kees van der Bos en Gerben Smeenk namen op 27 maart deel aan het tweede debat, met als thema ‘Kan voedselproductie zonder chemie?’.
30
Verder kijken dan het eigen erf
ondernemers meepraten,
de landbouw ontstaat vooral
”De toekomst van de landbouw
hebben we positieve invloed
in de stad. Door deel te nemen
in de komende tien tot vijftien
op de route die de landbouw
aan het debat, begrijp je beter
jaar is een actueel thema”, zegt
in gaat slaan.” Volgens Gerben
wat er leeft in de samenleving,
Kees van der Bos, akkerbouwer
Smeenk, melkveehouder in
en hoe het debat wordt gevoerd.
in Holwerd (FR) en vicevoorzitter
Makkinga (FR) is het daarvoor
Zijn meningen onderbouwd
van de Raad van Commissarissen
belangrijk verder te kijken dan
met argumenten of is het puur
van Agrifirm. “Als wij als agrarisch
het erf: “De beeldvorming over
emotie?”
Nieuwe Loyaliteitsregeling groot succes Eind 2017 introduceerde Royal Agrifirm Group
In maart van dit jaar werd bekend dat Agrifirm
de Agrifirm Loyaliteitsregeling. Hierbij kunnen
op basis van het netto resultaat in 2017 een
leden ervoor kiezen om hun ledenuitkering te
bedrag van 25 miljoen euro uit zou keren aan
stallen bij Agrifirm. Agrifirm wil met deze nieuwe
haar leden. Ruim een kwart van de leden die
regeling haar trouwe leden extra belonen met een
voor de Loyaliteitsregeling in aanmerking kwam,
hoge opslag van 6 procent boven de 3-maands
maakte hier gebruik van. Het betreft een totaal-
Euribor rente. Ze konden er ook voor kiezen de
bedrag van ruim 7 miljoen euro. Agrifirm is trots
ledenuitkering direct uit te laten betalen.
op dit resultaat. Met deze coöperatieve aanpak onderscheidt Agrifirm zich van andere grote spelers in de markt.
Podium voor boeren
veel beleid en wetgeving waarmee
en voer, tegen concurrerende
Beide boeren viel de positieve
boeren te maken krijgen. Daarom
prijzen, is je bestaansrecht als
toon van het debat op.
moeten meer boeren duidelijker
coöperatie. Maar anno 2018
Smeenk: “Ik was blij verrast
vertellen wat zij elke dag doen om
draait het steeds meer om
over de inhoudelijke discussie
gezond en voldoende voedsel op
kennis en je maatschappelijke
en de ruimte voor inbreng
duurzame wijze te produceren.”
verantwoordelijkheid nemen.
door boeren. Het publiek
Tijdens het debat kreeg Rob
Het past bij een marktleider
reageerde met applaus op de
van de Lindeloof (directeur
als Agrifirm om actief deel te
praktijkvoorbeelden over het
Inkoop & Marketing bij Agrifirm)
nemen aan het debat en positie
sluiten van koolstofkringlopen
het podium om de nieuwe
in te nemen richting politiek en
en het versterken van de
gewasbeschermingsstrategie
overheden.” Smeenk bevestigt
bodemgezondheid. Wat voor
toe te lichten. Het onderstreept
dit. “De sector moet in gesprek
ons kleine stappen zijn in
de rol die Agrifirm wil spelen als
blijven en de verbinding zoeken.
ons dagelijks werk, moeten
aanjager van het debat over het
Als landbouwcoöperatie kun
we dus zeker delen met
verduurzamen van de landbouw.
je op dit soort podia laten zien
onze omgeving.” Van der Bos
hoe je samen met de leden
bevestigt het belang van het
Verantwoordelijkheid nemen
werkt aan verduurzaming van
boerenverhaal: “Mensen die
“Deze toegevoegde waarde is voor
de landbouw.”
kritisch staan ten opzichte
Agrifirm steeds belangrijker”,
van de landbouw, krijgen in
stelt Van der Bos. “Het op
Het debat van 27 maart terug-
de media een groot podium.
tijd leveren van meststoffen,
kijken? Zoek op YouTube op
Daarmee zijn ze bepalend voor
gewasbeschermingsmiddelen
‘It’s the food my friend 2018’
31
lef!
Wie? Albert Boersen (26) Stap? Bedrijfsleider van de Floating Farm
Albert Boersen En verder? Wil de kloof tussen boer en burger verder dichten door te laten zien hoe de sector werkt.
Gaat melken op de eerste Floating Farm ter wereld “Boeren midden in de stad en verbinding maken met burgers. Dat sprak me aan toen ik de vacature voor bedrijfsleider op de Floating Farm zag. De keuze was snel gemaakt: ik ging vorig jaar van Friesland naar Rotterdam, waar de Floating Farm op dit moment gebouwd wordt. Mensen zeggen me vaak dat ik lef nodig had voor deze stap. Ik zie dat niet zo. Voor mij is het een vanzelfsprekende stap in mijn carrière. Ik wil namelijk aan mensen in de stad laten zien waar een boer dagelijks mee bezig is. Ons imago is eigenlijk beter dan we denken: in Rotterdam heb ik de afgelopen maanden enorm veel positieve reacties gehad op de Floating Farm en op boeren in het algemeen. Als boer ben je gebonden aan je bedrijf, dus is het lastig om de burger actief op te zoeken. Bij de Floating Farm kan dat wel: we gaan onder andere workshops en presentaties geven. Ik vind de vanzelfsprekendheid waarmee wij ons voedsel uit de supermarkt halen soms wel gek. We maken ons drukker over wifi die niet werkt, dan over het wel of niet kunnen krijgen van voedsel. Dat is natuurlijk een compliment voor de boer, want het betekent dat we het goed doen. Mijn generatie heeft nooit na hoeven denken over de oorsprong van voedsel. Dat wil ik juist wel graag laten zien. Wij gaan dit najaar veertig koeien melken, zodat we voor kerst de eerste melk kunnen gaan verkopen.”