Jaarbericht 2017 Royal Agrifirm Group Better Together nr 1 Maart 2018
Beste leden van Agrifirm Dit is mijn laatste jaarbericht waarin ik, als uw
betrouwbare overheden, sterke ketenpartijen en veel
voorzitter, enkele woorden mag schrijven. Een
samenwerking.
groot aantal jaren mocht ik me inzetten voor onze
Agrifirm heeft die rol gespeeld en wil dat nog meer
prachtige coöperatie. Een coöperatie die zich volop
dan voorheen blijven doen. Samen met onze leden en
heeft doorontwikkeld naar de organisatie die er nu
andere partijen maken wij het verschil.
staat. En die zich ook door zal blijven ontwikkelen in de toekomst. Tijden veranderen en dat zal op uw bedrijf niet
Ik wens u veel ‘coöperatie’; Better Together!
anders zijn. Een ding blijft gelijk; we hebben altijd
Theo Koekkoek
gewerkt met trots en passie, dichtbij de natuur. Dat
Voorzitter Raad van Commissarissen
was in het verleden zo, dat is nu zo en dat zal ook altijd onze kracht blijven! Het is mooi om te zien dat de ‘Better Together’ strategie van Agrifirm hier een natuurlijk gevolg van is, een strategie die bouwt op de fundamenten waar we trots op mogen zijn.
Inhoudsopgave
2
Voorwoord Theo Koekkoek Voorzitter Raad van
8
Commissarissen
3 4 7
Inhoudsopgave
Interview Dick Hordijk CEO Agrifirm Better Together voor verantwoorde voedselketen
Intervieuw Theo koekkoek Voorzitter Raad van
20
11 12 14
Hoogste coöperatie orgaan Agrifirm in de wereld Beeldpagina
Interview Jaap Vessies CFO Agrifirm
Ruud Tijssens director Public & Cooperative Affairs
Commissarissen Ledenraad
Interview
24 28 30
Innovaties en ontwikkelingen
JoinData Gaat innovatie op de boerderij versnellen CSR Symposium Gaan we de grens over?
Zo heeft Agrifirm zich sterker gemaakt in 2017. Processen verbeterd, structuren aangepast en geïnvesteerd in kwaliteit van producten met meer innovatieve toepassingen. Maar het belangrijkste is dat medewerkers van Agrifirm en haar
Toekomstige generaties in beeld
dochterbedrijven beter kunnen presteren. En dat
28
Nieuwe campagne Beeldpagina
dit alles leidt tot een beter rendement bij u op de
Een groeiende wereldbevol-
de voedselketen voor toekomstige
toekomstige generatie centraal
boerderij. Er is veel gebeurd en dat heeft geleid
king, stijgende welvaart en
generaties.
te zetten in onze fotografie.
tot een degelijk resultaat voor uw coöperatie; met
verstedelijking vraagt meer
daarbij een prachtig bedrag dat we teruggeven aan
voedsel. Die wereldvoedsel-
Met meetbare, relevante en duur-
onze leden.
problematiek gaat verder dan
zame oplossingen ondersteunen
(www.agrifirm.nl/over-ons/
productieuitdagingen van van-
we veehouders, telers en indus-
Zoals de medewerkers van Agrifirm het echte
daag. Het gaat over het voeden
trie in uitdagingen van vandaag
verschil kunnen maken, zo kunnen wij dat als boeren
van toekomstige generaties.
en morgen. Samen verantwoorde-
en tuinders ook. Het begint bij onszelf, bij u en mij.
Royal Agrifirm Group ervaart
lijk voor toekomstige generaties.
Wij kunnen het verschil maken in de samenleving, in
dit als een grote verantwoor-
Daar staat Royal Agrifirm Group
het vormen van bruggen tussen ons en maatschappij.
delijkheid en is trots te mogen
voor, samen Better Together. Deze
Wij kunnen de marktvragen beantwoorden en ons
bijdragen aan een verantwoor-
visie benadrukken we door deze
agrifirm-in-nederland)
inzetten voor nieuwe verdienmodellen. Dit vraagt om
2
3
“Dit bedrijf kan heel veel” CEO Dick Hordijk ziet vooral kansen Na zijn eerste volle jaar als CEO
ten zien hoe sterk de band tussen
er niet aan vuilmaken.”
ziet Dick Hordijk volop kansen
de Agrifirm mensen is. “Daar ben
Hordijk ziet 2017 als een over-
voor Agrifirm. Hij baseert zijn
ik heel trots op, en daar moeten we
gangsjaar, waarin de nieuwe
optimisme deels op de verbe-
heel zuinig op zijn”, aldus Hordijk.
strategie Better Together is
teringen die onder zijn bewind
afgetrapt. “Verbeterde interne
al in gang zijn gezet. Ook is hij
Overgangsjaar
samenwerking staat centraal
onder de indruk van de kennis en
De inzet en samenwerking van al
en daarmee hebben we in 2017
betrokkenheid van de mensen
die mensen heeft in 2017 geleid tot
al mooie resultaten behaald”.
van Agrifirm. Zij gaan boeren en
goede resultaten, ook in financiële
Gevraagd naar voorbeelden,
telers helpen bij het vinden van
zin. De CEO toont zich vooral po-
noemt Hordijk de samenwerking
oplossingen voor niet de minste
sitief over het feit dat in alle kern-
tussen het voormalige Nuscience
uitdagingen, zoals het bouwen
markten groei is gerealiseerd. Een
en de Feed-divisie. Dat leidde tot
van een toekomstbestendige
dieptepunt waren de leverings-
betere oplossingen voor klanten
voedselketen.
problemen met veevoer die zich in
in Nederland, maar ook in Polen,
de nazomer van 2017 voordeden
Hongarije en Uruguay. Zo nam
“Onze mensen maken Agrifirm”,
in Nederland. “Dat mag natuurlijk
bijvoorbeeld het marktaandeel in
zegt Dick Hordijk als we hem
niet gebeuren, meer woorden ga ik
vleespluimvee in Hongarije toe.
vragen naar wat hem in dat eerste jaar persoonlijk heeft getroffen. Hij vertelt over een jonge
Verrijking van de coöperatie
Agrifirm-collega die ernstig ziek werd en langdurig het ziekenhuis
Dick Hordijk had geen ervaring met coöperaties voordat hij aan de
in moest. “Zijn vader werkt ook
slag ging bij Agrifirm. Hij werkte eerder bij agro-industrie Cargill en
bij ons en hij vertelde tijdens een
smaakstoffenproducent Quest. Hordijk ervaart het als inspirerend
bijeenkomst met meer dan 200
om in een coöperatieve omgeving CEO te zijn, dicht bij de klanten,
medewerkers hoe zijn zoon in het
de Nederlandse leden. “Ik heb geen nadelen ondervonden van de
ziekenhuis werd bemoedigd door
coöperatie, ik zie vooral de mogelijkheden”. Om gezamenlijk een
tientallen collega’s - met bezoek,
toekomstbestendige voedselketen te maken, zal de rol van de
kaarten, enzovoort. Je kon een
coöperatie veranderen. Is dit een herijking van het gedachtegoed?
speld horen vallen bij het horen
Hordijk vindt dat te ver gaan. “Over dit proces overleggen we
van de emotie van die vader.”
nadrukkelijk met onze Ledenraad. Het is niet zozeer een herijking,
Inmiddels is de collega gelukkig
maar eerder een verrijking van onze coöperatieve agenda.”
weer herstellende. De reacties la-
4
5
Als het een overgangsjaar is, gaat
kers en de overheid. Kansen die
onze buitenlandse markten om
er dus nog meer veranderen?
daar ontstaan, vertalen we naar
ook daar te werken aan een
Ja zeker, want in de voedselketen
zakelijke concepten - die dus ook
verantwoorde voedselketen voor
is veel beweging gaande. De grote
economisch duurzaam zijn voor
toekomstige generaties. We
uitdaging in alle schakels is hoe
onze leden.
richten ons op een paar kern-
we die keten toekomstbestendig
markten, naast Nederland zijn
maken; Agrifirm kan daarin een
Wordt internationale groei voor
dat Brazilië, China en Polen. Daar
belangrijke bijdrage leveren.
Agrifirm in uw visie belangrijker?
zetten we versneld ons brede
Nederland loopt voorop in kennis
pakket van kennis in - dus niet
Waar ziet u voor Agrifirm de
van teelt en diervoeding. Deze
alleen specialiteiten en voer,
grootste kansen?
kennis willen we inzetten in
zoals tot nu toe het geval was.
Met onze Better Together strategie
‘Better Together’ voor verantwoorde voedselketen
combineren we unieke kennis op diverse terreinen: van nutritie en diergezondheid tot gewas-
Agrifirm heeft in 2017 haar internationale ‘Better
ontwikkeling van precisielandbouw zodat onder
bescherming en advies. Al onze
Together’ strategie voor een verantwoorde voedsel-
andere het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen
inzichten benutten we vanuit één
keten voor toekomstige generaties gepresenteerd.
geoptimaliseerd en drastisch verminderd kan
centrale gedachte: het duurzaam
De coöperatie versterkt haar focus op het vergroten
worden. De combinatie van onze landbouwkennis,
verbeteren van het resultaat van
van toegepaste kennis en het creëren van synergie
diervoeders en specialiteiten maakt dat de klanten
onze klant.
tussen haar internationale divisies.
wereldwijd innovatieve, hoogwaardige, nog beter renderende oplossingen kunnen gebruiken.
Zijn er ook bedreigingen? De wereldwijde snelle verande-
Agrifirm biedt met een innovatief productportfolio
Veiligheid voorop
ringen dreigen een gat te slaan
Agrifirm wil haar positie in een select aantal
oplossingen voor de maatschappelijke uitdagingen
landen versterken door het voeren van een actieve
tussen consumenten en boeren.
Veiligheid is belangrijk voor onze medewerkers. In 2017 heeft
waarmee ze geconfronteerd worden. Een noodzaak
acquisitieagenda en strategische samenwerkingen
We moeten elkaar daarom veel
Agrifirm daarom het veiligheidsbeleid herzien. Onderscheid is
in de continu veranderende wereld van voedselproductie.
met (keten)partners. De visie is om bij te dragen aan
actiever opzoeken - de voedselke-
gemaakt tussen de veiligheid op kantoren, die op productielocaties
De complexiteit van de vraag naar landbouwadvies
een verantwoorde voedselketen voor toekomstige
ten is immers van ons allemaal.
en die op het erf van de klant. Belangrijk hulpmiddel is een bewust-
en -producten stijgt. De internationale ‘Better Together’
generaties. Een drijfveer die alle boeren over de
wordingscampagne, waarbij op alle productie- en kantoorlocaties
strategie speelt in op deze maatschappelijke
hele wereld kenmerkt: ze willen een beter bedrijf
Wat doet Agrifirm daaraan?
wordt aangegeven hoeveel dagen er geen ongevallen, met verzuim
uitdagingen. Met het intensiveren van het delen
achterlaten voor de volgende generatie.
Voor boeren en telers is een goed
als gevolg, hebben plaatsgevonden.
van kennis tussen de coöperatie en internationale
Agrifirm wil bovendien impact hebben op lokale
begrip van de wensen en ver-
Het streven is maximaal één incident met verzuim per 200
dochterondernemingen kunnen versneld oplossingen
voedselketens in de markten waar het een
wachtingen van consumenten
medewerkers per jaar en minimaal één melding van een bijna-
worden geboden op het gebied van duurzaamheid,
wezenlijke rol speelt. Duurzame oplossingen
belangrijk. Wij maken daarom
incident per persoon op een productielocatie. Met de Nederlandse
bedrijfsvoering en verdere digitalisering”.
ontwikkelen die boeren daadwerkelijk in de
samen met onze leden steeds
Vereniging Diervoederindustrie (Nevedi) ontwikkelde Agrifirm een
sterker de verbinding met spelers
handleiding om besmetting met, en verspreiding van zoönosen
Agrifirm ontwikkelt daarbij programma’s voor het
bij maatschappelijke trends en vragen vanuit de
in de hele voedselketen - zoals
(van dier op mens overdraagbare ziekten) te voorkomen.
verbeteren van het dierenwelzijn, gecombineerd met
maatschappij, supermarkten, belangenorganisaties
slimme voerconcepten. En draagt bij aan de verdere
en boeren zelf.
winkelketens, NGO’s, verwer-
6
haar klanten geïntegreerde landbouw- en voedings-
praktijk kunnen toepassen. Daarmee sluit het aan
7
“Verder kijken dan die ene ploegvoor” Voorzitter Theo Koekkoek neemt afscheid Theo Koekkoek neemt
op de dag van vandaag schade
verantwoordelijkheid om ook op
afscheid als een tevreden man.
berokkent. Koekkoek, zelf
dat terrein de belangen van de
Natuurlijk, het werk is nooit af.
akkerbouwer en pluimveehouder,
leden te behartigen.”
Maar Agrifirm staat er goed voor,
betreurt de gang van zaken
heeft een beter dan verwacht
en ziet in de affaire het
Stappen zetten
jaar achter de rug en er zijn volop
zoveelste bewijs dat agrarisch
Volgens Koekkoek verwachten de
kansen met een nieuw elan.
ondernemers vandaag de dag
leden dat ook van de coöperatie.
onder een vergrootglas liggen bij
“Onze Ledenraad vindt dat
De man die vijftien jaar geleden
alles wat ze doen. “Voor Agrifirm
Agrifirm hierin stappen moet
op zijn dertigste als jongste lid
ligt er als grote coöperatie een
zetten. Een boer ploegt op het
van het bestuur werd uitgekozen om voorzitter te zijn, stopt als voorzitter van de Raad van Commissarissen van Agrifirm. Hij
Investeren in relatie met burger loont
is tevreden over de prestaties in 2017. “Een goed jaar, we hebben
Op zijn eigen bedrijf in het Brabantse Almkerk ervaart Theo
boven verwachting gedraaid.
Koekkoek aan den lijve dat investeren in de relatie met de burger
En nog belangrijker: zonder
loont. Hij heeft sinds vier jaar een eierautomaat, waar mensen
uitschieters, alle onderdelen van
eitjes kopen die zijn geproduceerd door de vrije-uitloop leghennen
het bedrijf deden het goed.”
die Koekkoek samen met zijn vrouw Sonja in maatschap houdt. “Ik dacht eerst dat het alleen goodwill zou opleveren. Dat klopt, maar
Zonder Plukon
de omzet is veel hoger dan ik ooit had verwacht.”
In de cijfers over 2017 ontbreekt
Koekkoek heeft ook een akkerbouwtak met 50 hectare grond.
het resultaat van Plukon, deze
Die bewerkt hij samen met een collega, zodat er voldoende tijd
deelneming werd in 2016
overblijft voor andere activiteiten. Als hij zou moeten kiezen,
afgestoten. “Daarmee is de
werd het alleen de boerderij, maar gelukkig is die keuze niet
prestatie over 2017 feitelijk nog
noodzakelijk. Theo Koekkoek stopt bij Agrifirm, maar treedt aan
beter. Het hogere resultaat leidt
als commissaris bij vleesconcern Vion. Hij gaat de mooie tijd bij
ook tot een mooiere uitkering aan
Agrifirm missen, maar “er is overal een tijd voor”, citeert Koekkoek
onze leden”, aldus Koekkoek.
het Bijbel-boek Prediker. Hij blijft onder andere actief in het CDA,
Hij noemt ook een negatief punt
het liefst niet op de voorgrond, maar als man die graag zijn steentje
uit 2017: de fipronil-affaire, die
bijdraagt aan beter functionerende organisaties.
diverse legpluimveehouders tot
8
9
Ledenraad: hoogste coöperatie orgaan
land, maar moet ook verder
activiteiten. “Beide sectoren
Werk aan de winkel
kijken dan die ene ploegvoor.
hebben elkaar veel te bieden.
Ondertussen blijft er ook werk
Hij heeft Agrifirm niet alleen
Rundveehouders worden meer
aan de winkel bij het verbeteren
voor producten en advies,
akkerbouwer, omdat ze hun
van de efficiency; een mooi
De Ledenraad van de koninklijke
maakten in 2017 gebruik van deze
Meer en meer zal Agrifirm
maar ook om zijn positie in de
mineralenmanagement willen
voorbeeld is de modernisering
Coöperatie Agrifirm bestond in
contactmogelijkheid met hun
ook een rol op zich nemen
maatschappij te ondersteunen.”
verbeteren. Akkerbouwers
van de voerfabriek in Veghel. En
2017 uit 75 leden. De gewenste
coöperatie.
richting politiek, overheden en
Dit betekent niet, zo benadrukt de
kijken serieuzer naar organische
ja, er gaan dan soms ook dingen
omvang is vastgesteld op 70
scheidend voorzitter, dat Agrifirm
mest voor een duurzamere
fout, waar leden niet blij mee zijn.
leden, waarbij diverse sectoren,
In de tweede helft van 2017
de rol van belangenorganisaties
bedrijfsvoering.”
“Dan wordt er ingegrepen en volgt
regio’s en bedrijfstypen zoveel
heeft de Ledenraad intensief
Naast de discussie over de
er een stevige discussie”.
mogelijk vertegenwoordigd zijn.
gesproken over de positie en
positie en strategie stemde de
zoals LTO wil overnemen. “We
ketensamenwerkingen.
werken uitstekend samen, onze
De vernieuwing komt ook tot
Hij ziet in 2018 de verdere
Via natuurlijk verloop zal de
de koers van de coöperatie.
Ledenraad in met de benoeming
inzet heeft altijd te maken met
uitdrukking in de slogan van
uitwerking van “Better Together”.
komende jaren dit gewenste
Daarbij is geconstateerd dat
van de heer Kees van der Bos als
de economische positie van
Agrifirm: Better Together. “Het
Naast het aan de achterkant
aantal worden bereikt. De leden
de leden behoefte hebben aan
nieuwe Agrifirm-commissaris. Het
onze leden”. Als voorbeeld noemt
is mooi om te zien hoe snel dit
van het bedrijf integreren
zijn ingedeeld in 10 districten
een coöperatie die een grotere
gegeven dat hij al een aantal jaren
Koekkoek de zero-emissie stal
wordt opgepakt, onder leiding
van het voormalige “Feed” en
waarbij in ieder district één keer
maatschappelijke rol inneemt
functioneerde in de Ledenraad,
die Exlan ontwikkelt. “Dat speelt
van nieuwe mensen zoals CEO
“Plant”, verwacht Koekkoek
per jaar een ledenbijeenkomst
dan tot dusver. Daarmee kan de
maakte de benoeming bijzonder.
in op maatschappelijke wensen
Dick Hordijk en directeur Ronald
veel van de samenwerking met
wordt georganiseerd. Tijdens
coöperatie haar leden helpen op
Verder handelde de Ledenraad
en biedt mogelijkheden om je
van de Ven.” Er liggen nog diverse
Specialties (o.a. premixen), dat
deze bijeenkomsten wordt het
de juiste manier om te gaan met
haar statutaire bevoegdheden
te onderscheiden in de markt.
mogelijkheden om de onderlinge
eerder zelfstandig opereerde
financieel resultaat besproken en
de eisen die worden gesteld vanuit
zorgvuldig af, zoals het
Wij benaderen dat zakelijk, als
samenwerking te verbeteren,
onder de naam Nuscience. “Dat
is de strategie toegelicht. Tevens
de wetgeving en de samenleving.
vaststellen van de jaarrekening
een mogelijkheid om waarde te
maar de trend is positief. “Je ziet
wordt volledig geïntegreerd,
is in elk district een interessant
Enerzijds doet Agrifirm dat al
en het verlenen van decharge aan
creëren in het belang van onze
dat onze adviseurs eerder een
zodat we bijvoorbeeld als Royal
bedrijf bezocht. Bijna 900 leden
met kennis, innovaties en advies.
bestuur en directie.
leden.”
specialist erbij halen, als ze zelf
Agrifirm Group kunnen werken
op een bepaald punt te weinig
in China. Ik verwacht hierdoor
Kwaliteit van de organisatie
kennis hebben. Onze leden
hogere rendementen bij onze
Bij dit soort ontwikkelingen
waarderen dat.”
buitenlandse activiteiten.”
Raad van Commissarissen
is samenwerking tussen verschillende onderdelen van
De samenstelling van de raad van commis-
Agrifirm essentieel. En daar is
sarissen was op 31 december 2017 (van links
de afgelopen jaren vooruitgang
naar rechts): Xander Wessels, Lizet Friesen-
geboekt, zo stelt Koekkoek vast.
Leibbrandt, Teun Smits, Kees van der Bos,
“Ik zie de kwaliteit van onze
Mieke Philipsen, Theo Koekkoek (vz.), Arian
organisatie vooruitgaan. Er is
Kamp (vice-vz.) en Marcel Scholtens. In 2017
meer ondernemerschap, meer
is Kees van der Bos, akkerbouwer in Holwerd
focus en meer samenwerking
(Frl.), toegetreden. Hij nam de plaats in van
binnen Agrifirm”. Een goed
Ton Görtz, varkenshouder in Baarlo (L.).
voorbeeld is de bundeling
Voorzitter Theo Koekkoek is op 1 april 2018
van voer en de plantaardige
10
Theo koekkoek discussieert graag met jonge ondernemers.
aftredend en niet herkiesbaar.
11
Agrifirm in de wereld De ‘Better Together-strategie’ draagt bij aan een verantwoorde voedselketen voor toekomstige generaties en weerspiegelt de drijfveer van boeren over de hele wereld: ze willen een beter bedrijf achterlaten voor de volgende generatie. Agrifirm wil groeien in Nederland en daarbuiten. Duitsland: Verkoop fabrieken De activiteiten in Duitsland
Legenda
zijn in 2017 volledig geher-
Fabriek
structureerd. De productie-
Verkooporganisatie
locaties (Neuss, Drentwede en
Export
Losten) zijn verkocht aan lokale partijen in de Duitse markt. Deze partijen blijven gebruik maken van de Agrifirm kennis,
Servië: Ontwikkeling stagneert
onder andere door afname van
De landbouwontwikkeling in
specialiteiten. Verder bedient
Servië stagneert. Reden voor
Agrifirm veehouders in het
Agrifirm om haar (minderheids-)
Duitse grensgebied vanuit
positie in het bedrijf Sto Posto te
Nederland.
heroverwegen. Polen: Overname Bacutil
12
Vecteezy.com
België
Hongarije: Herstel en
De voerproductie in België groeide
samenwerking
Algerije: Anders beleveren
China: Regelgeving neemt toe
Bacutil in Polen over. Daarmee
door ten opzichte van 2016. Een
Het resultaat in Hongarije
Agrifirm onderzoekt of de
Opvallend is de toenemende
creëerde Agrifirm in Polen
Brazilië: Zorg over economie
groei die vooral wordt gerealiseerd
herstelde zich. De intensieve
belangrijke Algerijnse markt op
regelgeving op milieugebied
een bijna landelijke dekking.
Brazilië profiteert van kosten-
in de pluimveesector.
samenwerking tussen de voer-
een andere manier kan worden
die vanuit de Chinese overheid
Bacutil richt zich vooral op
besparingen in de operationele
en specialiteiten specialisten
beleverd dan via export vanuit
worden opgelegd aan bedrijven in
de pluimveesector, zowel
sfeer en een verbeterde markt-
Frankrijk: Uitbreiding Bonda
levert kennis- en kostenvoordeel
Europa. Dit Noord-Afrikaanse land
het algemeen en in de veehouderij
vleeskuikens als leghennen, met
aanpak, na tegenvallende ont-
Bonda wist in Frankrijk haar
op. Vooral in de voeding van
streeft een meer onafhankelijke
in het bijzonder. Sluiting van
een capaciteit van 100.000 ton
wikkelingen in 2016, die mede
activiteiten uit te breiden, wat
jonge dieren onderscheidt deze
positie na ten aanzien van
primaire productiebedrijven komt
per jaar. Het is gevestigd in Bedlno
het effect waren van de slechte
leidde tot mooie resultaten.
samenwerking zich.
importen van speciaal producten.
daarbij voor.
Radzyńskie, Oost Polen.
economische situatie in dat land.
Agrifirm nam mengvoerbedrijf
13
“Winstdoelstellingen gehaald in sterk veranderende markten” CFO Jaap Vessies bespreekt belangrijkste ontwikkelingen Royal Agrifirm Group behaalde
door een importstop van specia-
lage prijzen voor hun producten
in 2017 een resultaat van € 38,4
liteiten in Algerije. Polen deed het
of konden deze niet afzetten. De
miljoen euro, een resultaat hoger
uitstekend, China was in lijn met
fruitteeltsector kende, hoewel
dan in 2016. Een resultaat dat is
de verwachting.
het beeld wisselend was, een
gerealiseerd in sterk veranderen-
moeizaam jaar. Schade door vorst
de markten, waarin meer en meer
“Agrifirm zet de lijn door dat zij
en hagel, gecombineerd met lage
economisch draagvlak ontstaat
streeft naar hogere winst, die
prijzen, zorgt voor weinig investe-
voor duurzaamheid, ten behoeve
het mogelijk maakt als sterk
ringsruimte.
van de voedselketen van toe-
innoverend bedrijf in de markt
komstige generaties. De nieuwe
te opereren en tegelijk hogere
Topjaar in Polen
strategie ‘Better Together’ werpt
rendementen voor haar leden te
In Polen verwierf Agrifirm het be-
de eerste vruchten af.
halen. Winst die (voor een groot
drijf Bacutil. Daarmee realiseert
deel) middels ledenuitkerin-
Agrifirm een nagenoeg landelij-
Financieel goed jaar
gen terugvloeit naar de leden”,
ke dekking in de productie van
“We zijn tevreden over de finan-
meldt Vessies. Voor die leden is
mengvoer op de Poolse markt.
ciële prestaties in 2017”, aldus
eind 2017 de Loyaliteitsregeling
Naast de acquisitie was sprake
Vessies. “Het resultaat is we-
geïntroduceerd. “Een dergelijke
van een goede autonome groei in
reldwijd verbeterd en daarmee
regeling versterkt de band tussen
de afzet van pluimveevoer. Deze
is een eerste stap gezet naar
het lid en de coöperatie”.
ontwikkeling is een stimulans
de doelstellingen voor 2020. In
14
voor de verdere inzet van de
Nederland is sprake van klan-
Poolproducten wisselend
Agrifirm manier van werken. Het
tenwinst bij gewasbescherming
Hoewel het areaal granen met
resultaat in Hongarije herstelde
in de plantaardige sector en in
circa tien procent afnam, wist
zich van het tegenvallende jaar
de diersector bij de varkens- en
Agrifirm in 2017 twee procent
2016. Het meer toeleggen op
pluimveehouderij.”
meer graan te collecteren. De
financieel sterke veehouders le-
Ook waren er sterke prestaties
oogst verliep moeizaam, waar-
vert rendement op. Tegelijkertijd
van Bonda, NutriControl en Retail.
door in 2017 sprake was van
leidt de intensieve samenwerking
De prestaties internationaal
hogere droog- en schoonkosten.
tussen de mengvoeder en specia-
waren wisselend. In Brazilië werd
De prijzen van het graan lagen op
liteiten deskundigen van Agrifirm
een belangrijke commerciële re-
een lager niveau dan de afgelo-
veel kennis- en kostenvoordeel op.
organisatie doorgevoerd, terwijl in
pen jaren.
De productieactiviteiten in Duits-
België de resultaten tegenvielen
Telers van peen kregen bijzonder
land zijn in 2017 volledig
15
geherstructureerd. Alle drie de
Kerncijfers
Dankzij betrokken medewer-
wist Bonda in Frankrijk de acti-
sterke kostenbesparingen en een
productielocaties (Neuss, Dren-
(alle bedragen zijn in miljoenen euro’s tenzij anders vermeld)
kers en extra inzet van allerlei
viteiten uit te breiden, wat leidde
verbeterde marktaanpak. Het
twede en Losten) zijn verkocht
Omzet en resultaat
2017
2016
middelen werd vanaf het vierde
tot mooie resultaten.
resultaat ligt hoger dan in 2016.
aan lokale partijen in de Duitse
Netto-omzet
2.118
2.170
kwartaal weer geacteerd op
BV Oldambt kreeg eind 2016 te
Een specialiteiten importstop
markt. “Duitse veehouders in
Operationeel bedrijfsresultaat
56,4
31,7
Operationeel bedrijfsresultaat als % van de omzet
2,7%
1,5%
goed niveau. “Deze inzet leidde
maken met brand in een opslag-
door Algerije raakte de produc-
Bedrijfsresultaat
56,4
31,7
tot hogere kosten en de matige
loods, waardoor een deel van de
tielocatie in Drongen (België). De
Financiële baten en lasten
-4,5
-2,8
afleverperformance leidde ook
gedroogde (luzerne)voorraad ver-
productie in deze nieuwe locatie
Resultaat voor belastingen
51,9
28,9
tot klantverlies. Aan het eind
loren ging. De groeizame nazomer
blijft achter bij de verwachtingen.
0,1
13,8
van het jaar was sprake van
in 2017 maakte dat de drogerij
Agrifirm onderzoekt of de belang-
38,4
30,6
een goede klantenbalans in de
veel gras kon verwerken. Door het
rijke Algerijnse markt op een an-
de grensstreek worden volledig vanuit Nederland bediend met kwaliteitsvoerders en concepten”, weet Vessies.
Resultaat deelnemingen Netto resultaat
In de Nederlandse veehouderij
Netto activa
meeste diersectoren, dat had
natte weer later in het seizoen, kon
dere manier kan worden beleverd
kende Agrifirm een prima eerste
Vaste activa
een uitstekende klantenbalans
niet alle luzerne worden geoogst
In andere markten, zoals Spanje,
halfjaar van 2017. Groei in alle
Netto werkkapitaal
89,3
85,2
kunnen zijn”, aldus Vessies.
en namen de droogkosten toe.
Italië en Oost-Europa, loopt de
sectoren dankzij uitstekende
Totaal netto activa
387,6
420,7
producten en concepten. Ook
Financiering
financieel werden de doelen be-
Groepsvermogen
464,4
452,8
reikt dankzij een goede inkoop-
Voorzieningen
8,6
15,0
Netto schuld
-85,4
-47,1
Totaal financiering
387,6
420,7
Groepsvermogen in % van totaal vermogen
57,6%
53,2%
Investeringen vaste activa
26,8
36,1
Afschrijvingen vaste activa
33,5
32,0
strategie en efficiëntievoordelen. Het kosten- en margebeheer maakte dat Agrifirm sterk in de markt acteerde. Door een samenloop van omstandigheden stokte deze ontwikkeling tijdens het derde kwartaal. Gebrek aan transportcapaciteit, intro-
335,5
Investeringen
Kasstroom Kasstroom uit operationele activiteiten
ductie van een nieuw plannings-
Ledenuitkeringen
programma en toename van klant
Ledenvoordeel / Ledenkorting
specifieke voeders, VLOG-voeders
Personeel
en maatmelen maakten dat
Aantal medewerkers ultimo jaar (in FTE)
productie en logistiek niet met
Afzet (x 1.000 ton)
82,6
93,8
25,0
22,5
2.954
Mengvoeders
3.829
4.021
1.875
2.154
binnen de fosfaatwetgeving een
Premixen & concentraten
553
531
6.257
6.706
Granen, aardappelen, uien en peen
400
409
Kunstmeststoffen
364
412
(meng)voerproductieproces. De
Totaal plantaardig
afleverperformance was daarmee een tijd lang niet op orde.
België
dus boven 2016. Ook de activi-
bedrijven
De voerproductie in België
teiten in China renderen prima.
Bonda, BV Oldambt en de afzet
groeide ten opzichte van 2016
Aandachtspunt is de toenemende
van veevoeders in België ken-
gestaag door. Een groei die vooral
regelgeving op milieugebied die
den goede resultaten. De afzet
wordt gerealiseerd in de leg-
vanuit de Chinese overheid wordt
van gemengde vochtige voeders
pluimveehouderij.
opgelegd aan bedrijven in het
vanuit de Bonda-locatie in Den
algemeen en aan de veehouderij
Bosch krijgt steeds meer waar-
Specialiteiten kent lastig jaar
dering van veehouders, als die
De specialiteiten-activiteit van
zich oriënteren op een goedkoper
Agrifirm kent een bewogen jaar.
Belangrijke investeringen
totaal rantsoen en/of zoeken naar
De matige ontwikkelingen in
In 2017 zijn een aantal belang-
mogelijkheden om de fosfaatpro-
Brazilië, door de slechte economi-
rijke investeringen gedaan in
ductie te reduceren. Daarnaast
sche situatie, zijn gekeerd dankzij
onder andere de herbouw van de
in het bijzonder.
uitbreiding van de in 2016 over-
Welkoop prima
Co-producten
leidde tot extra uitdagingen in het
Goede resultaten overige
3.089
helpen van melkveehouders om
Totaal diervoeding
afzet boven of op begroting en
varkensvoerfabriek in Veghel en
elkaar in de pas liepen. Ook het
goede melkproductie te realiseren,
16
298,3
764
821
Totaal afzetvolume
7.021
7.527
Gewasbeschermingsmiddelen (in € miljoen)
118,2
141,9
genomen fabriek in Płośnica (Polen), deze investeringen
Welkoop hield de in 2016 ingezette positieve ontwikkeling vol in
dragen bij aan een verdere
2017. Ook de financiële prestaties waren prima. Trots kon Welkoop
verbetering van kwaliteit en
melden dat haar organisatie opnieuw, net als in 2016, was verkozen
een efficiëntere productie.
tot de Beste Winkelketen in de categorie Dierenspeciaalzaken & Tuin
Door deze investeringen worden
bij de verkiezing van de ABN AMRO Beste Winkelketen. “Een felicitatie
verdere groeiambities mogelijk.
waard”, glundert Vessies.
De financiële slagkracht van Agrifirm is sterk.
17
Leiderschap centraal op Jongerendag Werk je thuis mee op het bedrijf
zij willen spelen en om dit uit te
gers vond dat boeren en tuinders
of ben jij de eigenaar en neem jij
spreken. Om als jonge agrarische
meer over de heg moeten durven
de beslissingen? Wie zie je als
ondernemer succesvol een bedrijf
kijken. “Als je wilt werken aan
je voor de spiegel staat? Is dat
te ontwikkelen is leiderschap
een goede toekomst van je be-
degene die de lijnen uitzet; hij of
onontbeerlijk.
drijf, is het zinvol om jezelf op te
zij die de leider is? En zo ja, ben
Ledenuitkering: meer dan € 100 miljoen sinds 2012!
Hij kreeg bijval van arbeids- en
iemand anders of zelfs hele-
organisatiepsycholoog Joke
maal niemand? De vraag is dan,
Land. “Niet kiezen, betekent vaak
Ruim 700 agrarische jongeren
wat kun je doen om het beeld
verliezen.” Land spoorde jonge
uit heel Nederland kwamen naar
scherper te krijgen en hoe toon
agrarische ondernemers aan om
Apeldoorn om mee te doen aan de
je leiderschap?
uit hun comfortzone te stappen.
Agrifirm Jongerendag. Dit waren
Marketeer en schrijver Jos Bur-
er meer als ooit tevoren.
euro, kan worden bijgeschreven op de Agrifirm
leden. Het hoogste bedrag ooit. Vanaf 2012 keerde
Loyaliteitsregeling. Leden die niet willen of kunnen
de Coöperatie al meer dan 100 miljoen euro aan haar
meedoen aan de Agrifirm Loyaliteitsregeling krijgen
Tijdens de Jongerendag 2017
leden. Vanaf 2018 kunnen leden kiezen hun geld op
hun Ledenuitkering in mei bijgeschreven. Met deze
reikte de Jongerenraad van Agri-
de Agrifirm Loyaliteitsregeling bij te laten schrijven.
coöperatieve aanpak onderscheidt Agrifirm zich van
firm de jonge ondernemer in de
andere grote spelers in de markt.
zaal daarvoor de handvatten aan.
Vanaf 2012 keerde Agrifirm ruim 100 miljoen euro
sectoren een spiegel voorge-
plaats van uit te laten keren, bij laten schrijven op
uit aan haar leden. Toch is de financiële positie van
houden. Aan wie spiegelen jonge
de nieuwe Agrifirm Loyaliteitsregeling. De regeling
Agrifirm ijzersterk met 57,6 procent Eigen Vermogen
ondernemers zich als agrarische
beloont de leden met een hoge opslag van 6 procent
en een beperkte schuldenlast. Ook de investeringen
ondernemer als het gaat om hoe
boven de Euribor-rente (3 maand). Ondernemers die
en afschrijvingen liggen keurig in verhouding.
de sector in beeld moet komen?
termijn geeft deze binding voordeel voor beide partijen. De Ledenraad stemde in met het voorstel om 1,6 procent Ledenvoordeel over de omzet in 2017
“Leiderschap toon ik door van-
Meer dan € 100 miljoen ledenuitkering
daag keuzes te maken en niet
25
morgen”, stelde Joost van de Pas,
20
voorzitter van de Agrifirm Jon-
15
gerenraad en varkenshouder in
10
uit te keren. Aan Ledenkorting komt daar 35
5
het Brabantse Heeswijk-Dinther.
eurocent per 100 kilo mengvoer en 2,7 procent
0
Hij nodigde alle jonge (toekom-
over de omzet gewasbescherming bij. Deze totale Ledenuitkering, dit jaar totaal circa 25 miljoen
Burgers.
En tegelijk werd de verschillende
Daarvoor kunnen ze hun ledenuitkering 2017 in
veel zaken doen, profiteren het meest. Op de langere
18
je dan scherp in beeld? Of zie jij
Over 2017 keert Agrifirm 25 miljoen euro uit aan de
Agrifirm beloont met deze regeling trouwe klanten.
zadelen met een probleem”, stelt
2012
2013
Ledenvoordeel
2014
2015
Ledenkorting
2016
2017
stige) ondernemers uit om voor zichzelf te bedenken welke rol
19
“Agrifirm kiest bredere invulling van coöperatie” Ruud Tijssens, director Public & Cooperative Affairs Nu boeren en telers steeds
vragen leden aan Agrifirm om hen
volgende generatie. Daarmee
nadrukkelijker te maken krijgen
ook te helpen om hun positie in de
kunnen we ook het maatschap-
met maatschappelijke druk en
maatschappij te versterken. Het
pelijk klimaat over onze sector
technologische vernieuwingen,
draagvlak voor agrarisch onderne-
minder grimmig maken en meer
neemt de roep om praktische
mers staat onder druk en de eisen
potentiële opvolgers mobiliseren.
innovaties toe. Hoe zorgen we
die worden gesteld aan boeren en
Door het lokaal en praktisch aan
er voor dat we als agrarische
telers worden steeds specifieker
te pakken, helpen we om concrete
sector draagvlak behouden? En
en dwingender. De tijd van louter
kansen te scheppen voor boeren,
hoe kan de coöperatie bijdragen
verzet tegen deze maatschappe-
in plaats van te praten over mon-
aan de oplossing? In reactie op
lijke tendens lijkt op zijn eind te lo-
diale vraagstukken. Dus liever een
deze vragen kiest Agrifirm een
pen. “Boeren zien heel goed dat je
bijdrage aan de grondwaterpro-
bredere aanpak.
meer bereikt door begrip te tonen
blematiek in veenweidegebieden
voor de wensen van burgers. Dan
dan eindeloos discussiëren over
“We willen onderdeel zijn van de
kun je op basis van wederzijds
het klimaatprobleem”.
oplossing”, vat Ruud Tijssens de
vertrouwen afspraken maken die
kern van de verbreding samen. Hij
voor ondernemers haalbaar zijn”,
Geen belangenbehartiger
is bij Agrifirm verantwoordelijk
illustreert Tijssens.
Om misverstanden te voorkomen:
voor onder andere coöperatieve
20
Agrifirm wordt niet de belangen-
zaken. Tijssens is enthousiast over
Ledenraad
behartiger van boeren en telers.
de bredere benadering.
De geschetste problematiek is
“Die rol vervullen organisaties
in 2017 met de voltallige Leden-
zoals LTO en daarmee werken we
Meer dan aandeelhouder
raad van de coöperatie bespro-
nauw samen. Wij richten ons op
“Van oudsher is de coöperatie
ken. Uit die discussie kwamen
zakelijke initiatieven, dus het ont-
de aandeelhouder van de onder-
vier kernbegrippen naar voren:
wikkelen van een business model
neming; een aandeelhouder die
rentmeesterschap, toekomstbe-
voor vernieuwingen die de positie
een goed rendement op kapitaal
stendigheid, toekomstige gene-
van ondernemers in onze sector
nastreeft, maar wel vanuit een
raties en lokale betrokkenheid.
versterkt.”
lange termijn visie. De relatie met
“Onze leden willen dat Agrifirm
Nog een belangrijke randvoor-
de leden beperkt zich tot het le-
hen ondersteunt bij het ontwik-
waarde: het zal niet gaan om
veren van producten en diensten”,
kelen van een manier van boeren
voorschrijven, dus boeren ver-
zo legt Tijssens uit. Meer en meer
die ze kunnen doorgeven aan de
plichten tot bepaalde maatregelen
21
door Agrifirm. “We hebben dit zeer
> De mest en mineralen aanpak,
“Als onze leden ervaren dat
nadrukkelijk met de Ledenraad
waartoe onder andere het
Agrifirm voor hun belangen
besproken en we hebben heel
Mestinvesteringsfonds behoort.
opkomt en bijdraagt aan hun toe-
duidelijk gekozen voor helpen en
komst. Hoe we dat gaan meten?
stimuleren, niet voor dwingen”, vat
Kosten
Daarover hebben we nog geen
Tijssens samen.
Een voor de hand liggende vraag:
hard criterium. Natuurlijk moet
wat gaat dit allemaal kosten?
er bij ieder project zicht zijn op
Initiatieven
Tijssens: “De Ledenraad beslist
een lonende exploitatie. En we
En wat is het dan concreet?
hierover. Er is geen vast budget,
gaan de initiatieven regelmatig
Tijssens noemt zes initiatieven die
het gaat om de kwaliteit en haal-
voorleggen in onze Ledenmonitor,
passen in de nieuwe aanpak. Hij
baarheid van de initiatieven”.
zodat we weten hoe onze leden er
voegt toe dat in 2018 met boeren
En wanneer is het geslaagd?
over denken.”
en telers in de regio wordt gesproken over andere initiatieven. “Het is niet in beton gegoten en deels ook voor ons een zoektocht, die we samen met onze leden onder-
Eurocommissaris Andriukaitis bezoekt fabriek Veghel
Gezonde planten en gezonde bodem
nemen.” De zes initiatieven die nu al onder
Op 28 november bezocht eurocommissaris voor gezondheid en
Een gezonde bodem en weerbare gewassen
> Natuurlijke vijanden: bevorderen van natuurlijke
de brede coöperatieve benadering
voedselveiligheid Vytenis Andriukaitis de productielocatie in
vormen de basis voor een duurzame voedselketen.
bestrijders.
vallen, zijn:
Veghel. De eurocommissaris zag hoe voedingsmiddelen die niet
Verantwoorde gewasbescherming is hierbij van
> Precisielandbouw: moderne apparatuur, zoals
> JoinData, het initiatief voor
langer gebruikt worden voor menselijke consumptie, omgezet
groot belang. In november 2017 lanceerde Agrifirm
gps- en internettechnologie maakt minimalisering
zeggenschap over en delen van
worden in ingrediënten van hoge kwaliteit voor diervoeders.
haar nieuwe strategie voor gewasbescherming, die
van middelgebruik mogelijk. Digitale informatie
boerendata, waarin Agrifirm
Discussieonderwerp
gericht is om in samenwerking met alle schakels
beperkt ook erfemissie.
deelneemt;
was het belang van dit
in de keten de invloed van gewasbeschermings-
> Kennis & advies: telers helpen met bijbenen
> Akkerweb, de samenwerking
onderdeel van de circulaire
middelen op het milieu en de leefomgeving te
voortdurend veranderende wetgeving en
van Agrifirm en WUR die akker-
economie en de barrières
minimaliseren.
technologische ontwikkelingen.
bouwers een open platform
voor innovatie hierin. In
biedt voor dataverzameling;
Europa wordt jaarlijks
De gewasbeschermingsstrategie is erop gericht om
Agrifirm stimuleert de de ontwikkeling van
> De ontwikkeling van een nieuwe
3,5 miljoen ton aan
minder middelen te gebruiken, en de milieu-impact
gewasbeschermingsmiddelen met een steeds lagere
rundveestal met extra lage
voedingsmiddelen anders
van middelen die gebruikt kunnen worden, zoveel
milieu-voetafdruk. Dit is een belangrijk deel van de
ammoniakemissie;
gebruikt dan naar vergister
mogelijk te verlagen. Deze aanpak kent de volgende
geïntegreerde gewasbeschermingsstrategie, dat
> De zero-emissie varkensstal
of vuilnisbelt. De ambitie is
bouwstenen:
preventie van het gebruik combineert met verdere
waar Agrifirm-dochter Exlan
om dit volume
> Weerbare planten en bodems: sterke gewassen die
verduurzaming van gewasbeschermingsmiddelen. Een
het initiatief voor neemt;
te verdubbelen. In de EU
groeien op een gezonde bodem
ander voorbeeld van toepassing van de geïntegreerde
> Het Jonge Ondernemers
wordt jaarlijks ongeveer 88
> Low-impact middelen: de milieu-impact van
gewasbeschermingsstrategie, is TopCrop. Dit is een
Ontwikkel Programma (JOOP)
miljoen ton voedsel verspild.
chemische en natuurlijke gewasbeschermings-
driejarig project van Stichting Natuur & Milieu, Albert
middelen voortdurend verlagen.
Heijn en Agrifirm, dat najaar 2017 van start ging.
om bedrijfsopvolgers te coachen;
22
23
Innovaties en ontwikkelingen
voerspoor. De unieke combinatie
produceren van melk geproduceerd
te halen. Stikstofruimte is de
van kennis over akkerbouw,
door koeien die gevoerd zijn met
beperkende factor voor de
grasland en veeteelt leidt tot
gecertificeerd gentechvrij veevoer.
Agrifirm is actief en voorloper in ontwikkelingen. Veelal gericht op het
Tevens steeg het eiwitgehalte in de
aardappelteelt in Zuid en Oost
extra reductie. Akkerbouwmatig
Agrifirm is partner in dit traject
voordeel halen op het boerenerf. Soms ook iets verder voor de muziek
bonen tot boven de 40 procent.
Nederland. Een hogere benutting
telen van gras, gerichte inzet van
om het mengvoer voor deze
zorgt voor minder denitrificatie
voedergewassen en een betere
bedrijven te produceren.
uitlopend. Een compilatie.
24
stikstofefficiĂŤntie in het gewas
Praktijktest gecoate meststoffen
en/of uitspoeling. Eerdere
jongvee-opfok en leeftijdsopbouw
Circa 200 melkveehouders
Cichorei
plek in Nederland. Circa 400
Agrifirm introduceert voor
proeven op onderzoeklocatie
van de melkveestapel zijn toepas-
produceren voor deze aparte
Agrifirm werd in 2017 de
hectare werd in 2017 ingezaaid.
seizoen 2018 een nieuwe
Vredepeel toonden ook positieve
bare maatregelen. Uiteindelijk is
melkstroom. Zij ontvangen
belangrijkste dienstverlener
Mede dankzij de professionele
kunstmestsoort (TopCote
effecten van het coaten.
het streven om 1,1 miljoen kilo
een hogere melkprijs die de iets
in de cichorei ten behoeve
teeltbegeleiding vanuit Agrifirm
Aardappel) met gecoate en
fosfaat minder te produceren
hogere mengvoerprijs ruim
van verwerker Sensus.
steeg de opbrengst dit jaar naar
ongecoate korrels. Samen met
1,1 miljoen kilo fosfaatreductie
bij de Agrifirm-klanten. Eind
compenseert.
Het agentschap in Zuid- en
circa 3.000 kilo per hectare,
12 akkerbouwers startte
Een pakket aan maatregelen
2017 bleek dat de Nederlandse
Oost-Nederland betreft circa
waarbij de topopbrengsten rond
Agrifirm in voorjaar 2017 een
zorgt voor een forse
rundveehouderij onder het
UV-licht tegen fungiciden
80 procent van de markt.
de 5.000 kilo lagen. Een niveau
praktijkproef naar het effect,
fosfaatreductie. Agrifirm gaat
fosfaatplafond was gebleven.
Diverse middelen tegen bewaar-
waarbij de, voor humane doelen
de voordelen van gecoate
daarmee verder dan het alleen
Soja
geteelde, soja financieel kan
meststoffen. Daaruit bleek dat
verlagen van de gehalten in
VLOG-voeders succesvol
verboden in de pootaardappel-
De sojateelt verovert een
concurreren met zomergranen.
coaten helpt om een hogere
het voer, het zogenaamde
FrieslandCampina wil kaas
teelt. De sector zoekt daarom al
fungiciden zijn of worden
25
langere tijd naar alternatieven.
bijsturen wanneer dat nodig
we waar mogelijk en nodig aan
helpt zeugenhouders om biggen
Explosieve vraag naar
in een groeiende sector. Steeds
Het behandelen van pootgoed
blijkt. Ook kan hij de gegevens
de verbetering daarvan. Agrifirm
van de hoogste kwaliteit te
biologisch voedsel
meer boeren gaan de uitdaging
met UV-licht (Cleanlight) is zo’n
vergelijken met andere
ziet daarnaast een interesse
produceren. In de totaalaanpak
De consumptie van biologische
aan. Agrifirm helpt hen met
mogelijkheid. Ook in bloembollen
bedrijven of met voorgaande
ontstaan naar meer regionale
zijn groei, vitaliteit, gaafheid van
producten is in Europa de
deze omschakeling. Bij de
wordt deze techniek nu getoetst
slachtrondes. Het op deze
grondstoffen en ontwikkelde een
de big, uniforme tomen, geen
afgelopen 5 jaar met gemiddeld
omschakeling gaat het om drie
op voldoende werking.
manier beheren en bewaken
Code ‘Grondstoffen van Europese
diarree, rust in de toom en een
7 procent per jaar gegroeid. In
aparte onderdelen. Daarbij wordt
van resultaten was nog niet
herkomst’, om daarmee de
goede conditie bepalend voor het
2015 is de grens van 1 miljard
de invloed en persoonlijkheid van
mogelijk.
discussie over de herkomst
maximale rendement. De nieuw
euro aan consumentenuitgaven
de ondernemer geplaatst naast
van de producten te kunnen
ontwikkelde biggenscan brengt
voor biologische producten in
de opzet en de eigenschappen
PoultryNext in vleespluimvee Agrifirm ontwikkelde
26
PoultryNext. Deze applicatie
Aangescherpt inkoopbeleid en
beantwoorden. Voor Agrifirm
op basis van deze factoren de
Nederland doorbroken. Vanuit
van de onderneming en worden
bundelt alle technische
Europese grondstoffen
staat voorop dat grondstoffen bij
situatie in beeld. Samen met
Nederland gaat 928 miljoen
de invloeden vanuit en naar de
en financiële gegevens op
Agrifirm kijkt bij haar inkoop
voorkeur komen uit die gebieden
de adviseur wordt vervolgens
euro aan biologische producten
omgeving beoordeeld.
een vleespluimveehouderij.
goed naar de regio’s waar
die in alle opzichten de beste
gekeken waar verbeteringen
de grens over. Kortom: de vraag
Het geeft daarmee de
grondstoffen voor mengvoer
omstandigheden bieden.
kunnen worden gerealiseerd.
naar biologische producten
pluimveehouder inzicht in de
vandaan komen. Voor de grote
Daarvoor zijn bijvoorbeeld
groeit sterk. Werken in de
lopende of juist afgesloten
productstromen kijkt Agrifirm
Nieuwe totaal aanpak
vijf voerlijnen beschikbaar,
biologische sector betekent
mestronde. Daarmee kan de
naar de sociale- en milieurisico’s
voor biggen
ontwikkelt door de voer- en
onderzoeken, uitproberen en
ondernemer snel en accuraat
in teeltlanden en waar werken
De ontwikkelde totaalaanpak
specialiteitenexperts.
werken, kortom ondernemen
27
3 miljoen kilo fosfaat
Meer deelnemers “We hebben in 2017 het fundament gelegd. Inmiddels
Het mestinvesteringsfonds (MIF)
hebben ook de akkerbouw-
ondersteunt mestverwerkings-
coöperaties Cosun en Avebe de
projecten door het beschikbaar
intentie uitgesproken om toe te
stellen van achtergestelde lenin-
treden; ik verwacht dat in de loop
van wie de slimste toepassingen
gen. Er zijn 10 projecten gefinan-
van dit jaar nog meer partijen
ontwikkelt.”
cierd, waardoor bijna 3 miljoen kilo fosfaat verwerkingscapaci-
zich aansluiten”, aldus een
“JoinData gaat innovatie op de boerderij versnellen”, voorzitter Ton Loman
28
teit is gerealiseerd.
optimistische Loman. Hij wijst er
Loman verwacht dat JoinData
op dat de trend naar het delen
ontwikkelaars van slimme
van data actueel is, bijvoorbeeld
toepassingen uitdaagt, zodat
De ondersteuning gebeurt door
ook in de Amerikaanse landbouw.
boeren en tuinders betere tools
verstrekken van achtergestelde
“Grote partijen die in eerste
in handen krijgen om duurzamer
geldleningen. Daarmee kunnen
instantie probeerden data en
en efficiënter te werken. “Om
investeerders eenvoudiger vreemd
applicaties af te schermen,
dit soort oplossingen mogelijk
vermogen aantrekken. Het fonds
komen terug van die filosofie.
te maken, hebben we ooit de
stelt eisen aan o.a. het percentage
Uiteindelijk werkt het beter om
coöperatie uitgevonden; geen
te exporteren fosfaat, de kwaliteit
niet te concurreren om de data,
wonder dat deze structuur ook
van het businessplan en de effec-
maar om te concurreren op basis
goed werkt voor JoinData”.
tiviteit van de investering. In 2017
Steeds meer boeren en tuinders produceren steeds meer data.
“Hiermee realiseren we drie
scherpte het fonds haar eisen, voor
De brede toepassing van sensoren en robots in de land- en tuinbouw
doelen”, legt Ton Loman uit.
nieuwe aanvragen, aan. Dit betreft
zorgt voor een wassende stroom gegevens. Tijd om die stroom te
De oud-CEO van Agrifirm is
de kwaliteit van het eindproduct en
kanaliseren, zodat de data nog beter tot waarde kunnen worden
onafhankelijk voorzitter van
de wijze waarop het eindproduct in
gebracht met praktijkgerichte applicaties.
het bestuur van coöperatie
de markt wordt gezet. Het droge-
JoinData. Het centraliseren
stofgehalte van het eindproduct
Dat is, in het kort, de reden
Boer beslist
van de toegang tot data kan
moet nu minimaal 55% zijn. En
voor het oprichten van
JoinData vervangt de situatie waarbij
allereerst de kosten voor boeren
moet vooraf duidelijk zijn hoe de
JoinData. Halverwege 2017
er diverse dataverzamelingen
en tuinders verlagen. Een tweede
verkoop wordt aangepakt. De extra
besloten de oorspronkelijke
zijn bij verschillende bedrijven
doel is het efficiënter maken van
eisen zijn van belang voor aantrek-
initiatiefnemers van Smart
en organisaties. Met JoinData
agrarische productieketens, door
kelijke mestexportmarkten, zoals
Dairy Farming - Agrifirm,
beslissen boeren en tuinders zelf
gemakkelijke uitwisseling van
Polen, Hongarije, Noord-Spanje.
FrieslandCampina en CRV - om
wie toegang tot hun data heeft.
data. En de derde doelstelling
Het mestinvesteringsfonds is een
samen met LTO Nederland
Door op basis daarvan de toegang
is het verder verduurzamen
initiatief van 25 mengvoerbedrij-
en EDI Circle (agrarische
tot data te faciliteren, kunnen
van de ketens, bijvoorbeeld
ven. Het ondersteunt onderne-
accountantskantoren) tot
gespecialiseerde bedrijven met
door slimme toepassingen op
mers om de mestverwerking op te
de verdere uitbouw van deze
“big data” nieuwe toepassingen
het terrein van bemesting of
pakken en de capaciteit daarin te
“datahub”.
ontwikkelen.
gewasbescherming.
De melkrobot is een bron van data.
versnellen.
29
Verantwoorde gewasbescherming, feiten en/of gevoel?
CSR Symposium “gaan we de grens over?” Op vrijdag 10 november vond het CSR-symposium ‘Gaan we de grens over?’ plaats. Dagvoorzitter Felix Rottenberg opende het symposium op het hoofdkantoor van Royal Agrifirm Group en heette alle genodigden welkom. Tijdens het symposium werden drie thema’s uit de agrarische sector besproken, gerelateerd aan duurzame landbouw in Nederland en de wereldmarktpositie.
De discussie over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is volop in het nieuws de laatste tijd, wat dit onderwerp actueel gezien wel het meest beladen maakt. Rik Grashoff - Tweede Kamerlid GroenLinks, en Guido Sterk specialist geïntegreerde gewasbescherming, gaan in debat.
Information Based Solutions De landbouw digitaliseert snel. De boer wordt meer en meer ondersteund door data. Information based solutions wordt gezien als één van de oplossingen om de wereld te voeden. Anne Bruinsma, mede-oprichter van FarmHack, gaat met het publiek in gesprek.
Rik Grashoff: “Als agrarische sector kan je lobbyen en inzetten op het tegenhouden van verandering, of je kunt als sector de omslag inzetten. Stel samen doelen voor vermindering van gebruik hoge risicomiddelen.”
Guido Sterk: “Chemische gewasbescherming zal altijd belangrijk blijven om parasieten te bestrijden. Als er geen biologische antagonisten zijn, zullen we het scheikundig moeten oplossen.”
Natuurinclusieve veehouderij: JA of NEE? Hoe natuurvriendelijk moet onze landbouw zijn? Moeten alle boeren biologisch en natuurinclusief gaan werken? Of moet je juist zo efficiënt mogelijk werken? Hidde Boersma, wetenschapsjournalist en auteur, en Joris Lohman, oprichter en eigenaar Food Hub, gingen met elkaar in debat.
Hidde Boersma: “Als we landbouw zo intensief mogelijk inzetten, een zo hoog mogelijke opbrengst realiseren op een klein oppervlak, dan kan de rest allemaal natuur worden.”
30
Joris Lohman: “Vertical farming is in opkomt. De diversiteit neemt toe. Ik geloof in grondgebonden oplossingen: boeren die de regio bedienen.”
Anne Bruinsma: “Innovatie moet je niet op een gesloten manier uitvoeren, maar op een open manier. Data delen staat centraal.”
Reactie vanuit Agrifirm Albert van den Belt: “Het is belangrijk dat de boer zelf kan bepalen met wie hij zijn data wil delen, al staat vast dat verdere professionalisering van de internationale landbouw vraagt om goede benutting en data in de keten. Agrifirm vindt het belangrijk om hierbij te blijven faciliteren.”
Reactie vanuit Agrifirm - Rob van de Lindeloof: “Gewasbescherming moet je alleen inzetten wanneer en waar die nodig is en er moet altijd gestreefd worden naar middelen die zo weinig mogelijk impact op de omgeving hebben.”
31
Dit is een uitgave van Agrifirm Redactie Communicatie Agrifirm Fotografie Marnix Klooster, Daniel Wenzel, Arek Kulasik, Agrifirm Ontwerp DTP & Vormgeving Agrifirm Drukwerk Bek Uitgave maart 2018
Royal Agrifirm Group www.agrifirm.nl
T 088 488 10 00 info@agrifirm.com
Postbus 20000 7302 HA Apeldoorn
MS-N301-0218NL
Colofon