SCHAKEL IN SUCCES MAGAZINE VOOR AGRARISCH ONDERNEMERS, NR 4, DEC 2017
INUNDATIE MET OOG VOOR BODEM EN MILIEU PAGINA 12
STEEDS MEER MAATSCHAPPELIJKE ROL VOOR COÖPERATIE PAGINA 20
GEITENHOUDSTER TOOS HUBENS OVER BOKJESVLEES
“ONBEKEND MAAKT ONBEMIND ” PAGINA 6
2
VOORAF BETTER TOGETHER Agrifirm kent nationale en internationale activiteiten. Activiteiten die direct of indirect bijdragen aan het resultaat op uw erf. Uitgangspunt is altijd het coöperatieve gedachtegoed. Een stevige grondslag, waarvan de invulling wel door de tijdsgeest bepaald moet worden. Immers, de wereld van nu is een andere dan de tijd toen onze voorouders besloten dat een coöperatie hun kracht en voordeel zou opleveren. En over tien jaar zullen we anders aankijken tegen de manier waarop Agrifirm die rol nu invult. De Ledenraad, 70 van uw collega-ondernemers in de land- en tuinbouw, discussieerde eind oktober over de rol die Coöperatie Agrifirm moet en wil invullen in de huidige maatschappij. Die gaat, wat hen betreft, verder dan het leveren van producten, concepten en adviezen voor de primaire bedrijfsvoering. Agrifirm zal zich laten zien als partner in de keten, in de ontwikkeling van innovaties, bij het helpen oplossen van de grote (maatschappelijke) problemen waarvoor de land- en tuinbouw zich gesteld ziet.
TOPCOTE AARDAPPEL GEEFT CONTINU VOEDING PAGINA 9
Sinds kort werkt Agrifirm vanuit de gedachte ‘Better Together’. Engels voor ‘Samen Beter’. Er is niet voor Engels gekozen omdat het zo leuk klinkt of belangrijk aandoet. Het is een bewuste keuze, omdat Agrifirm internationaal werkt en omdat veel uitdagingen verder reiken dan onze Nederlandse grenzen. VACATURE AGRIFIRM BESTUUR/ Better Together gaat over samen tot betere resultaten
RAAD VAN COMMISSARISSEN
komen binnen de bedrijven van Agrifirm, over beter samenwerken in ketens die zoveel invloed
In verband met het aftreden en niet
hebben op uw inkomen en het gaat over
herkiesbaar zijn van één van de
het beter samenwerken met u, als lid.
commissarissen ontstaat in maart
Op de Ledendagen begin maart 2018
2018 een vacature voor de Raad van
praat ik graag verder met u over de rol
Commissarissen. Een voordrachts
die Agrifirm moet, wil en kan invullen.
commissie stelt een lijst met kandidaten op en doet vervolgens
Dick Hordijk CEO AGRIFIRM
een voordracht aan de RvC. Leden die overwegen zich kandidaat te stellen kunnen voor meer informatie de profielschets aanvragen bij het directiesecretariaat, mevr. M. Vosselman (directie@agrifirm.com).
3
NIEUW GEZICHT ROYAL AGRIFIRM GROUP
MOOI WERK PAGINA 14
PAGINA 22
GRONDSTOFFEN VAN EUROPESE HERKOMST PAGINA 16
Verder in dit nummer 6 Interview Toos en Frits Hubens | 10 Innovatie | 12 Inundatie | 13 Agrifirm symposium | 20 Vijf vragen aan Kees van der Bos | 21 Opinie: Wieger van der Greft | 22 Bouw nieuwe zeugenstal | 25 Loyaliteitsregeling 26 Visie gewasbescherming | 27 Nieuw gezicht Royal Agrifirm Group | 28 De grote stap van Linda Cebrian-Rampen
MTS SCHRAUWEN-DEIJKERS ZEVENBERGSCHEN HOEK (NB) Arjan en Caroline Schrauwen Zoon Jan (17) en dochter Geertje (15) 80 hectare akkerbouw, bouwplan 1 op 6. Tafelaardappelen met eigen pootgoed, suikerbieten, wintertarwe, cichorei,
360
O
BEDRIJFSONTWIKKELING: VERLEDEN, HEDEN, TOEKOMST
zaaisjalotten en stamsnijbonen.
De akkerbouwers hebben de afgelopen jaren regelmatig wateroverlast gehad. Arjan: “We verbouwen de sjalotten daarom op bedden van 75 centimeter, bredere peenruggen eigenlijk, zodat het gewas niet te nat wordt.”
Het bedrijf van de familie Schrauwen zit sinds 2000 op deze locatie. Het oorspronkelijke bedrijf, even verderop, moest plaats maken voor de hogesnelheidslijn.
“Sinds twee jaar werken we met de Veris Scan om plaatsspecifiek te kunnen bemesten en compost uit te rijden. Onze nieuwe rijenbemester kan variabel bemesten, we gaan de compoststrooier nu ook aanpassen. De Veris Scan meet ter plekke in de grond, dat lijkt me betrouwbaarder dan sommige andere technieken om de bodem in kaart te brengen.” De Veris-kaart die over de foto is geprojecteerd laat het organische stofgehalte zien. Schrauwen vertaalt deze in een taakkaart die hij in zijn GPS-terminal laadt. “Doordat het gewas nu egaler is, hoeven we niet voortijdig dood te spuiten om te voorkomen dat de aardappelen op een deel van het perceel te groot worden. De maatsortering is egaler en daardoor halen we een hogere opbrengst.”
In de loods worden de aardappelen bewaard, met mechanische koeling achterin en voorin een cel met zuig beluchting voor het pootgoed. Tussen de loods en de kassen is een nieuwe loods gepland. Op de foto liggen de cichorei en de suikerbieten nog op het land en het erf.
De ondernemers bouwden de kassen in de jaren ’90 voor de teelt van frambozen. “Toen ik in 1990 met mijn ouders in maatschap kwam zochten mijn vrouw en ik een neventak om ons op te richten, ook omdat de akkerbouw toen nog maar de helft van de huidige omvang was”, vertelt Arjan. “Na de bedrijfsovername in 2004 werd het steeds moeilijker om het met de akkerbouw te combineren, ook omdat het moeilijk was om geschikt personeel te vinden en omdat de marges erg krap zijn. Nu gebruiken we de kassen gedeeltelijk als caravanstalling.”
6
INTERVIEW
Geitenhoudster Toos Hubens over bokjesvlees
“ ONBEKEND MAAKT ONBEMIND”
7
Recent schatte LTO dat eenderde van de ruim 260 Nederlandse melkgeitenbedrijven met meer dan 500 dieren de eigen bokjes afmest. Dit afmesten is een arbeidsintensieve bezigheid met de nodige uitdagingen. Iets wat geitenhouders Toos en Frits Hubens uit Beesel (L) dagelijks ervaren. Toch kiezen ze bewust voor de opfok van de bokjes en afzet van het geitenlamsvlees, omdat ze simpelweg geloven in hun product. “Het vlees is zeer smakelijk, maar onbekend maakt onbemind.” ONDERNEMERS
WAAROM HEBBEN JULLIE GEKOZEN
Op vakantie eten mensen immers vaak
VOOR HET AFMESTEN VAN DE
genoeg geitenvlees. Waarom kan dat dan
BOKJES?
ook niet in Nederland? Wij willen op zorg-
Toos: “Sinds 1999 zijn we naast melkvee-
vuldige, diervriendelijke manier de bokjes
BEDRIJF
houders ook geitenhouders. Een tweede
afmesten. Dat vinden wij belangrijk, daar
Sint Jozefhoeve: 100 melkkoeien
tak was mijn wens. Eerder hadden we
geloven wij in.”
en ongeveer 850 melkgeiten
varkens, geiten waren een mooie nieuwe
Toos en Frits Hubens uit Beesel (LI)
uitdaging. Toen we begonnen met onze
TOCH ZIJN JULLIE IN DE MINDERHEID,
geiten, kregen we nog geld voor de bokjes.
VEEL GEITENHOUDERS MESTEN DE
De jaren erna werd dat steeds minder en
BOKJES NIET ZELF AF.
inmiddels is het zo dat je moet betalen
Toos: “Dat klopt. Het afmesten van de
voor het afleveren van de bokjes. Ik hoorde
bokjes is niet eenvoudig. Je moet er de
laatst dat dat inmiddels 9 euro is per bokje.
ruimte en tijd voor hebben. Financieel is
Dat is veel geld.”
het ook uitdagend. Het bokje is eigenlijk een incourant beestje, de marges op het
DUS HET IS VOORAL EEN FINANCIËLE
vlees zijn niet groot. Daarom kiezen veel
KEUZE?
geitenhouders voor het afvoeren van de
Toos: “Nee, want uiteindelijk kost het je
bokjes. Dat is natuurlijk hun goed recht.
meer om een bokje zelf af te mesten.
Wij kiezen voor een andere weg.”
Het gaat erom dat bokjes in onze ogen
Frits: “Onze overtuiging is dat we op een
geen afval zijn. Het zijn mooie dieren die
respectvolle manier met de bokjes om
een goed leven verdienen. Daarnaast
moeten gaan. Als geitenhouder weet je
vinden we het vlees smakelijk en willen
dat bokjes onderdeel uitmaken van je be-
we het bekender maken in Nederland.
drijf. Daar moet je je verantwoordelijkheid
8
INTERVIEW Frits en Toos Hubens
Nederlandse publiek nog steeds een kwestie van ‘onbekend maakt onbemind’. Wij willen er alles aan doen om dit te veranderen." Frits: “Zo organiseren we op ons bedrijf ook regelmatig proeverijen, waarbij mensen kennis kunnen maken met het bokjesvlees. Dit zijn niet alleen andere geitenhouders, ook gewoon groepjes consumenten zijn van harte welkom. De bezoekers zijn erg enthousiast. Toch is de stap om het dan zelf te kopen, nog vaak te groot. Daar moeten we iets aan doen.” HOE DENKEN JULLIE DAT HET IMAGO KAN WORDEN VERBETERD? Toos: “Door als geitenhouders meer samen te werken om het vlees te promoten. Door onze krachten te bundelen, kunnen we meer afzetkanalen aanboren. Kanalen als de supermarkten en horecabedrijven kun je niet in je eentje voorzien van producten. Daar ben je te klein voor. Samen met voor nemen. Wij doen dat op deze manier:
de moeite waard. Het eiwitrijke vlees is
andere geitenhouders kunnen we een
we mesten ze zelf af en proberen de afzet
namelijk erg smakelijk. Het is mild, kruidig
constante stroom aan kwalitatief uit
van het vlees op poten te zetten.”
en heeft een laag vet- en cholesterol
stekende producten leveren. Langzaam
gehalte. Wij zeggen niet voor niets: bokjes
maar zeker kunnen we het geitenvlees wat
[h]eerlijke waardevolle beestjes.”
meer laten inburgeren. Maar het is een
HOE ZETTEN JULLIE HET VLEES VAN DE BOKJES AF?
traject van de lange adem.”
Toos: “De afgelopen jaren hebben we al
HEEFT BOKJESVLEES EEN IMAGO
Frits: ”Daarnaast denk ik ook dat het imago
op tal van manieren geprobeerd het vlees
PROBLEEM?
van de sector een rol speelt bij de afzet
onder de aandacht te brengen van de
Toos: “Ja, misschien wel. Het wordt toch
van het vlees. Op dit moment is de sector
Nederlandse consument. We stonden op
vaak geassocieerd met de ietwat bittere
niet volledig transparant. Kijk maar naar de
markten en beurzen, verkochten het vlees
smaak van de melk en de kaas. De geit
berichtgeving rondom het bokjesprobleem.
in biowinkels in de buurt en benaderden
zelf heeft een positief, aaibaar imago. Dat
Als de sector zelf laat zien dat je hier ver-
horeca. We hebben ook aansluiting
zit het eten van het vlees ook in de weg.
antwoord mee omgaat, bijvoorbeeld door
gezocht bij het het rosébokkenproject
Ook krijgen we nog vaak te horen: Hoe
het meer toepassen van duurmelken of het
van LTO. Dit was voor ons geen succes.
zit het met Q-koorts? Dat is wel een lastig
gespreid laten lammeren van de geiten, kun
Tot nu toe hebben onze acties nog niet
onderwerp. Je ziet al wel meer initiatieven
je daar open en eerlijk over communiceren.
geleid tot stabiele afzetkanalen. Toch
ontstaan rondom het vermarkten van
Dit komt het imago van de sector én het
blijven we het proberen, want het is echt
bokjesvlees, maar toch is het bij het
vlees ten goede.” <
INNOVATIE
TOPCOTE AARDAPPEL GEEFT CONTINU VOEDING Agrifirm introduceert een nieuwe mix van gecoate en ongecoate kunstmestkorrels: TopCote Aardappel. De eigen innovatie is getest op proefvelden en praktijk bedrijven, waaronder dat van Jan Pollema uit Oude Leije (Fr). Hij vertelt over TopCote in pootaardappelen. Voor meer aardappelen van een hogere
met minimaal één strooibeurt minder en
kwaliteit is het belangrijk dat de beschik-
er is een kleinere kans op bladverbranding
baarheid van voedingsstoffen aansluit
en zoutschade bij de knolzetting.
bij de actuele behoefte van het gewas. TopCote geeft de voedingsstoffen
PRAKTIJKERVARING
gefaseerd af gedurende het groei
Pootgoedteler Jan Pollema heeft tussen
seizoen. Hoe warmer het weer, hoe meer
het poten en het frezen één basisgift
voedingsstoffen er vrij komen. Hierdoor
TopCote meegegeven, voldoende voor
tijd, zodat de plant voldoende voedings-
sluit de beschikbaarheid van elementen
het hele groeiseizoen. Het bespaarde hem
stoffen kon opnemen. Er was geen stress.
aan op de behoefte van het gewas.
twee strooibeurten. De bijbemesting met
Uit de proefrooiingen kwamen daardoor
stikstof en kali kon achterwege blijven.
geen duidelijke effecten van TopCote naar
POOTGOED ÉN CONSUMPTIE
Pollema blikt terug op het groeiseizoen.
voren, maar in een droog jaar verwacht ik
AARDAPPELEN
“We begonnen wat schraal voor een
zeker wel effecten te zien. Zodra planten
TopCote Aardappel kent een speciale
betere knolzetting. Daarna was er wel
het moeilijk krijgen, wordt een geleidelijke
mix voor pootgoed en een mix voor
stikstof nodig om de rit vol te maken.
afgifte belangrijk.” Pollema gaat volgend
consumptieaardappelen. De pootgoed-
Vooral enkele rassen, zoals Innovator
jaar zeker opnieuw TopCote strooien.
mix bevat onder meer stikstof, kalium en
en Fabula, hebben behoefte aan een ge-
“Je kunt niet op een jaar afgaan.” <
magnesium. De mix voor consumptie
deelde stikstofgift.” Voor de planten was
aardappelen voorziet in de stikstof
het een makkelijk groeiseizoen, waardoor
behoefte als aanvulling op de dierlijke
de effecten van TopCote niet duidelijk
mest in het voorjaar. Telers kunnen toe
zichtbaar waren. “Het regende telkens op
INNOVATIE Vijf voerlijnen veelgebruikte biggen
TOP
voeders, gericht op rendement en arbeidsgemak
AIR LINE
Nieuw biggenkwaliteitsprogramma
TOTAALAANPAK VOOR DE BESTE KWALITEIT BIG Alleen met biggen van topkwaliteit is het mogelijk om een toprendement te halen.
MAX
luchtig voer voor maximale verteerbaarheid en een optimale groei
voor een maximale groei
meer structuur en maximale
SAFE
veiligheid om diarree te voorkomen
RELAX
voor rust en verzadiging
Dat is het uitgangspunt van het nieuwe Agrifirm biggenkwaliteitsprogramma dat begin 2018 wordt geïntroduceerd. Een totaalaanpak die zeugenhouders helpt om biggen van de hoogste kwaliteit te produceren. “Bigkwaliteit is een breed begrip, dat gaat
de bigkwaliteit in beeld. De biggen
voeders herkennen. Heel belangrijk,
veel verder dan alleen hoge groei”, vertelt
krijgen letterlijk een cijfer. Het beeld dat
zeker rondom het spenen.” De vijf voer-
Agrifirm productmanager Varkens Henk
de Biggenscan vervolgens geeft is het
lijnen zijn elk geschikt voor verschillende
Huurnink. “We zijn daarom begonnen
uitgangspunt voor de verdere aanpak.
omstandigheden en alle genetica. Uit
met het in kaart brengen van de factoren
Voor wat betreft advies maar ook voor de
de Biggenscan volgt welke voerlijn, of
die de bigkwaliteit bepalen. Volgens
inzet van voer en het meten van groei van
combinatie van voerlijnen, het beste bij
zeugenhouders, maar ook zeker volgens
de prestaties op het boerenerf.
het bedrijf past.
handelaren. Groei, vitaliteit, gave biggen, uniforme tomen, geen diarree, rust in
VIJF VOERLIJNEN
VOOR IEDERE ZEUGENHOUDER
de tomen en een goede conditie zijn de
“Agrifirm heeft samen met Nuscience vijf
“Het uiteindelijke doel van de aanpak is
belangrijkste factoren om een maximaal
voerlijnen ontwikkeld. Daarmee maken
een big van topkwaliteit, die een optimale
rendement te behalen.”
we optimaal gebruik van de kennis over
groei behaalt met een zo laag mogelijk
biggenvoeding die we binnen Agrifirm
antibioticagebruik”, vat Huurnink samen.
BIGGENSCAN
Group hebben. Het zorgt er ook voor dat
“Dat is voor iedere zeugenhouder in
Aan de hand van deze factoren ont
alle voeders, van de prestarters tot het
teressant. Of je nu gaat voor de maximale
wikkelde Agrifirm de Biggenscan. Met
biggenvoer, perfect op elkaar aansluiten
toeslag per big of voor een goede start als
deze vragenlijst brengt de adviseur van
in smaak, grondstof en samenstelling. De
vleesvarken op het eigen bedrijf. Gezonde
tevoren, samen met de zeugenhouder,
big zal de smaken van de verschillende
kwaliteitsbiggen zijn essentieel.” <
INNOVATIE INNOVATIEFONDS BELOONT DUURZAME IDEEËN BOOMKWEKERS Tweemaal per jaar reikt het Innovatiefonds voor telers prijzen uit aan de beste innovaties, ingezonden door telers. Onderstaand twee van de prijswinnendende ideeën van 2017, beide afkomstig uit de boomkwekerij. Benieuwd naar andere ideeën van collega-telers? Kijk op http://innovatiefondsvoortelers.nl/nominaties
Groei-impuls vóór aanplanten
Pionieren met compost
Omdat traditionele gewasbeschermingsmiddelen steeds
Kweker Sander Hendrikx gelooft in een manier van telen
minder beschikbaar zijn, zocht boomkweker Erik Jeucken
met minder kunstmest en herbiciden, die uitgaat van een
naar alternatieven om zijn gewassen vitaal te houden en
vruchtbare, gezonde bodem. Hij liet een compostwagen
weerbaarder te maken. Waar bodemverbetering meestal
aanpassen tot een breedte van 1,10 meter om compost uit
pas plaatsvindt na aanplanten, is het uitgangspunt van
te rijden onder zijn groenblijvende haag- en vormplanten.
Jeucken dat maximale weerbaarheid vanaf dag één
Het effect van de compost op de bodemkwaliteit gaat hij
belangrijk is. Hij voegde nutriënten en bodemverbeteraars
de komende jaren onderzoeken, onder andere met de
toe in het plantgat, nog voordat de jonge planten erin
bijdrage van het innovatiefonds.
komen. Hendrikx: “Ik heb al twee keer een laag compost uitJeucken: “We hebben hier in Noord-Limburg te maken met
gereden: een mix van aangekochte compost en blader-
schrale gronden, waardoor de ziektedruk voor bijvoorbeeld
afval van de gemeente. Door dit als een laag over de
meeldauw en trips hoog is. Ik wil onderzoeken of het
bodem te verspreiden, worden continue nutriënten
toevoegen van nutriënten vooraf een positieve invloed
geleverd en wordt de bodem geïsoleerd. Hierdoor krijgt
heeft op de plantengroei.” Samen met zijn teeltadviseur
onkruid geen kans en kan er minder vocht verdampen.
en onderzoeksbureau Cultus Agro Advies voorzag Jeucken
De bodem wordt zo vochtiger en vruchtbaarder en ik
dit jaar de eerste plantgaten van organische stoffen en
heb mijn herbicidengebruik gehalveerd. Het is een
nutriënten, zoals zuren, houtskool en schimmels. De kweker
beetje pionieren, maar ik denk dat het een goede stap
verwacht vijf tot tien jaar nodig te hebben om de aanpak
is om duurzamer te kweken.” <
verder te ontwikkelen. De aanmoedigingsprijs van het Innovatiefonds is hierbij een mooie stimulans. <
12
Alternatief voor chemische ontsmetting
INUNDATIE MET OOG VOOR BODEM EN MILIEU Inundatie is het onder water zetten van percelen. Een effectieve en natuurlijke methode om een einde te maken aan onder andere aaltjes en schimmels. Het heeft echter ook negatieve gevolgen voor de bodem en het milieu. Een goede voorbereiding en een actieplan om de bodem na inundatie weer in topconditie te krijgen zijn cruciaal. Nu chemische ontsmetting niet meer
lijden onder inundatie. Sommige ziekte-
Inundatie vraagt daarom in de eerste
is toegestaan, kiezen telers vaker voor
verwekkers ontwikkelen zich na inundatie
plaats om een kritische analyse van
inundatie. Met name bollentelers maar
zelfs sneller dan bodemleven met een
bodemmonsters. "Pas bij een lage fosfaat
ook akkerbouwers maken gebruik van
gunstig effect." De bodemweerbaarheid
beschikbaarheid bijvoorbeeld een snel
de techniek. Voor de bestrijding van
neemt daardoor af en moet worden
werkende meststof toe en wacht met
aardappelcysten op percelen met een
hersteld door zuurstof in de bodem te
planten totdat het mangaangehalte een
besmetverklaring is het zelfs een erkende
brengen, bijvoorbeeld met aanvoer van
aanvaardbaar niveau heeft bereikt."
bestrijdingsmaatregel.
organische stof. EFFECT OP WATERPEIL
AFNAME BODEMWEERBAARHEID
VOEDINGSSTOFFEN
De stijgende populariteit van inundatie
"Inundatie zorgt voor zuurstofloze
Ook voor de bodemstructuur en het
valt ook waterbeheerders op. Het Hoog-
omstandigheden in de bodem. Dat is
gehalte nutriënten heeft inundatie
heemraadschap van Rijnland vraagt telers
duidelijk te zien aan de blauwe kleur in
gevolgen. Venhuizen: "Door de grote
sinds dit jaar om inundatie vooraf te melden,
een profielkuil na inundatie", legt Aaldrik
hoeveelheden water verplaatsen de voe-
omdat het effect heeft op het waterpeil.
Venhuizen, Technisch Manager R&D bij
dingsmiddelen zich naar diepere lagen,
Na melding kan de waterbeheerder voor
Agrifirm, uit. "Ziekteverwekkende aaltjes
waardoor de gehalten aan stikstof, zwavel,
bereidingen treffen. Ook de teler zelf wordt
en schimmels die van zuurstof afhankelijk
borium en fosfaat lager zijn. Het man-
gevraagd rekening te houden met de
zijn gaan daardoor enkele maanden na
gaangehalte stijgt juist door de zuurstof-
gevolgen voor het waterpeil, door bijvoor-
het onder water zetten dood. Ook veel
loze omstandigheden en afhankelijk van
beeld niet tegelijk met een buurteler te gaan
gunstige bodemorganismen zijn echter
de samenstelling van het water kunnen
inunderen en door fosfaat op te vangen,
van zuurstof afhankelijk en hebben te
ook andere elementen meer voorkomen."
bijvoorbeeld met een ijzerzandfilter. <
13
SYMPOSIUM OVER DE WEG NAAR DUURZAMERE LANDBOUWPRODUCTIE Duurzame landbouwproductie voor toekomstige generaties bereik je niet alleen, daarvoor zoek je samenwerking. Dit was het uitgangs punt van het Agrifirm symposium dat begin november plaatsvond, met als thema: “Gaan we de grens over? Duurzame landbouw in Nederland en de wereldmarktproductie”. Gespreksleider Felix Rottenberg behan-
kan zijn, hetzij binnen het
delde met de aanwezigen drie thema’ s:
huidige verdienmodel, hetzij als
natuurinclusieve veehouderij, data-
nieuw verdienmodel - waarbij burgers
toepassingen in de landbouw en
betalen voor meer natuur.
verantwoorde gewasbescherming. DATA
Agrifirm zorgt deze aanpak voor minder
NATUURINCLUSIEF
Over “information based solutions” merkte
milieu-impact en is het ook economisch
Volgens Hidde Boersma, auteur van het
inleider Anne Bruinsma van Farmhack
verstandig. “Een boer zal echt niet 22 keer
boek Ecomodernisme, is natuurinclusieve
op dat vooral grote bedrijven zoals John
spuiten als het met 18 keer ook kan.”
veehouderij - waarbij moderne veehou-
Deere en Monsanto deze ontwikkeling
Hoewel de discussie over gewas
derij meer natuurfuncties invult dan op
dreigen te monopoliseren. Zij bepleit
beschermingsmiddelen voor een groot
dit moment - niet gewenst. Volgens hem
open innovatie, waarbij boeren samen
deel is gebaseerd op emoties, is een
blijkt uit onderzoek dat het beter is om
met dataspecialisten bepalen welke data
aanpak die meer rekening houdt met
landbouw en natuur te scheiden; dat leidt
waarvoor worden toegepast. Vooral het
de maatschappelijke opvattingen
tot meer en betere natuur. Joris Lohman,
onderwerp controle en zeggenschap
onontkoombaar, zo gaf de Belgische
mede-oprichter van Foodhub, bracht daar
over de data van boeren kreeg veel aan-
deskundige Guido Sterk toe. Hij reageerde
tegenin dat er juist meer verschillende
dacht. Agrifirm werkt op dit terrein actief
op het krachtige pleidooi in deze richting
vormen van veehouderij ontstaan. Naast
samen met andere coöperaties in een
door Rik Grashoff, Tweede Kamerlid voor
de traditionele tweedeling gangbaar-
coöperatieve datahub.
GroenLinks. Die waarschuwde dat de
biologisch, ziet hij ook intensief-extensief
agrarische sector het risico loopt van hard
en vormen van gangbare landbouw die
GEWASBESCHERMING
ingrijpen door de politiek, als de transitie
meer natuur integreren in de bedrijfs
Agrifirm presenteerde op het symposium
naar een duurzamere aanpak niet snel
voering. In de discussie werd onder an-
een nieuwe aanpak voor gewasbescher-
genoeg verloopt. “Wacht niet tot de
dere naar voren gebracht dat technologie
ming, met als uitgangspunt: minder
politiek niet anders kan. Ga zelf aan de
meer moet worden gericht op natuur-
gebruik waar het kan, efficiënt gebruik
slag en vraag de politiek, bijvoorbeeld
ontwikkeling en dat natuurinclusieve
van low impact middelen waar nodig.
de nieuwe minister van landbouw, om
landbouw ook economisch interessant
Volgens Rob van de Lindeloof van
daarbij te ondersteunen.” <
WIE? Wilma Zonnenberg WAT? Groep 3 van basisschool Het Schrijverke ontbijt in de kalverstal van Bert en Wilma Zonnenberg
MOOI WERK
WAAR? Herpen (NB) WANNEER? 10 november 2017 WAAROM? Ter ere van de week van het schoolontbijt nodigde het Platform Boerderijeducatie Nederland scholen uit om op de boerderij te komen ontbijten. Melkveebedrijf Zonnenberg, aangesloten bij Klasseboeren, meldde zich aan. De veehouders vinden het belangrijk om kinderen te laten kennismaken met het leven en werken op de boerderij. Na het ontbijt kregen de kinderen een rondleiding op het bedrijf, om te zien waar de producten die op de ontbijttafel staan vandaan komen.
16
ONDERNEMEN
GRONDSTOFFEN VAN EUROPESE HERKOMST
17
ONDERNEMEN
Afgelopen zomer introduceerde Agrifirm de code ‘Veevoer van Europese herkomst’. Agrifirm director Public and Coöperative Affairs Ruud Tijssens legt uit waarom, veehouders Bart Verhees en Stefan Mulder en sojateler David van Gammeren reageren op de code. Aanleiding voor Agrifirm om de code
men veevoer zou beoordelen op de
‘Veevoer van Europese herkomst’ op te
productiewijze, dat is waar het uiteindelijk
stellen is het toenemende aantal discus-
om gaat. Maar feit is dat de vraag er is
sies over de herkomst van grondstoffen
en daar zullen we dus een antwoord op
voor veevoer. Tijssens: “Kijk maar naar de
moeten vinden.”
discussie over duurzame soja. We vinden het belangrijk dat deze discussies op de
NIEUWE MARKTKETENS
juiste manier wordt gevoerd, met de juiste
Een uitgangspunt waar Tijssens het mee
inhoudelijke keuzes en argumenten.”
eens is. Hij verwacht namelijk dat de genoemde discussies in de komende
"We vinden het belangrijk dat de discussie over de herkomst van grondstoffen op de juiste manier wordt gevoerd, met de juiste inhoudelijke keuzes en argumenten."
VOORKEUR VOOR EFFICIËNTE
jaren zullen leiden tot de ontwikkeling van
PRODUCTIE
nieuwe marktketens. De Agrifirm code is
“Als Agrifirm zijn we niet direct voor
bedoeld als handreiking voor het inrichten
stander van het verwerken van enkel
van die ketens. “Het is niet zo dat we zelf
Europese grondstoffen. We zijn van
dergelijke ketens willen stimuleren, maar
mening dat je grondstoffen moet pro
we verwachten eigenlijk dat die ontwik-
duceren waar dit geologisch en klimato-
keling onvermijdelijk is. Dan willen wij niet
logisch het meest efficiënt plaatsvindt”,
achterover leunen en toekijken, maar eraan
stelt Tijssens. Het is koren op de molen
bijdragen dat de ketens efficiënt worden
van varkenshouder Verhees, die sceptisch
ingericht, op een manier die aansluit bij
RUUD TIJSSENS
is over de roep om grondstoffen van re-
de behoeftes van afnemers/verwerkers
director Public and Coöperative
gionale herkomst. “Ik snap dat thema’s als
en maatschappelijke organisaties.”
Affairs Agrifirm Group
ontbossing belangrijk zijn vanuit politiek en maatschappelijk oogpunt, maar is dat
COMPLEXE DISCUSSIE
alleen op te lossen door naar de herkomst
Dat is niet zo eenvoudig als het wellicht
te kijken? Het lijkt mij veel logischer als
klinkt. Tijssens legt uit dat de discussie
18
ONDERNEMEN
"Ik denk dat de teelt van soja voor veevoer nog verder onderzoek vergt, zodat we ook in het Nederlandse klimaat kunnen concurreren met de teelt in andere delen van de wereld."
vaak te ver wordt versimpeld. “Men
moet Agrifirm hier over nadenken. ZIj
denkt bijvoorbeeld: als we Europese
hebben de kennis en moeten zich ook
soja inkopen, is het probleem opgelost.
blijven vernieuwen en de markt een stap
Europese soja is echter duurder dan
voor zijn. De manier waarop vind ik wel
wereldmarktsoja, waardoor de soja zal
een risico. Ik ben bang dat juist door deze
worden vervangen door een andere
aandacht voor het thema, het ontstaan
bedrijfsleider akkerbouwbedrijf
grondstof van de wereldmarkt, bijvoor-
van eisen over herkomst van veevoer een
Prikwaardpolder met 225 ha in
beeld raapschroot of palmpitschilfers.
extra impuls krijgt. Dat is riskant, want
Daarmee verplaats je het probleem in
wat begint als een plus, is binnen de
plaats van het op te lossen.” Een alter
kortste keren de norm en dat komt onze
natief is om alleen nog grondstoffen van
positie op de wereldmarkt niet ten goede.”
eiwitten is een trend die best wel eens
Europese herkomst te verwerken, maar
Tijssens erkent de uitdaging die Mulder
een grote rol zou kunnen gaan spelen.”
ook dat is te simpel gedacht. Het zou
schetst, maar noemt het een onvermij-
Van Gammeren, en de andere Neder-
bijvoorbeeld betekenen dat mineralen
delijk risico. “We zijn als sector veel te
landse sojatelers, telen nu voor menselijke
en vitaminen niet meer uit China kunnen
afwachtend in dit soort discussies. Als we
voeding, niet voor veevoer.
worden geïmporteerd, terwijl dat maar
hier niet mee naar buiten treden en het
“In de toekomst zou dat natuurlijk kunnen
een heel klein percentage van het voer
voortouw in nemen, gaan andere schakels
veranderen, als er marktvraag ontstaat
is. Dit brengt dus veel kosten met zich
uit de keten hiermee aan de slag zonder
naar Nederlandse soja voor veevoer.
mee, terwijl het eigenlijk weinig oplevert.
voldoende inhoudelijke kennis van de
Ik denk wel dat dat nog onderzoek en
“Dit soort situaties willen we met de code
wereldwijde grondstoffenmarkt. Dat vind
ontwikkeling vergt, bijvoorbeeld vroeg-
voorkomen.”
ik pas echt een risico. Met deze code
rijpe rassen met een hoge opbrengst
nemen we als sector het heft in eigen
waardoor we ook in het Nederlandse
DAVID VAN GAMMEREN
Nieuwendijk (NB)
RISICO OP WERELDMARKT
hand en voorkomen we dat we voor
klimaat beter kunnen concurreren met
Melkveehouder Stefan Mulder herkent de
een voldongen feit staan, in de vorm van
de teelt in andere delen van de wereld.
maatschappelijke discussie die Tijssens
herkomsteisen die niet haalbaar of niet
Het zal uiteindelijk afhangen van het
aanhaalt, maar is kritisch op de rol die
rendabel zijn. Maatschappelijke organisa-
rendement. Als we kunnen bereiken dat
Agrifirm met de code inneemt. “Natuurlijk
ties zoals Milieudefensie jagen de discussie
soja qua saldo kan concurreren met
op dit moment al volop aan, we lopen
wintergranen zie ik er best wat in.”
hiermee zeker niet op de zaken vooruit.”
"Ik ben bang dat juist door deze aandacht voor het thema, het ontstaan van eisen over herkomst van veevoer een extra impuls krijgt."
afgelopen jaar voor het eerst soja ver-
het eindproduct. “Wij verkopen onze kaas
STEFAN MULDER
bouwd. Omdat we het leuk vinden om te
onder eigen merk aan kaasspeciaalzaken.
500 melkkoeien en kaasmakerij
pionieren en altijd zoeken naar manieren
Daar krijgen we een meerprijs voor, maar
in Melissant (ZH)
om ons saldo verder te verbeteren, maar
dat werkt alleen omdat we ons onder-
ook omdat we vooruit willen denken
scheiden. Het is een nichemarkt. In een
en meegaan met de markt. Regionale
niche zou een dergelijk ketenconcept
NICHEMARKT NEDERLANDSE SOJA
Toch heeft een dergelijk concept volgens
“Als de trein gaat rijden, kun je maar beter
Mulder alleen toekomst als het zich dui-
zorgen dat je er op zit”, vindt ook soja-
delijk onderscheidt en als consumenten
teler David van Gammeren. “Wij hebben
bereid zijn een meerprijs te betalen voor
19
ONDERNEMEN
best toekomst kunnen hebben, maar als het de norm wordt, zie ik het somber in. Het gebruik van regionale grondstoffen
In de code ‘Veevoer van Europese herkomst’ beschrijft Agrifirm per grondstof(soort)
gaat onvermijdelijk een meerprijs met
gedetailleerd welke eisen er aan de herkomst kunnen worden gesteld. Daarbij is
zich meebrengen en het gros van de
rekening gehouden met de beschikbaarheid van de betreffende grondstof en ook
consumenten staat daar niet voor open.
met bijvoorbeeld kwaliteitsaspecten. De code is bedoeld als handreiking voor de
Zeker niet op de wereldmarkt. Regionaal
inrichting van nieuwe marktketens rondom het thema regionale grondstoffen.
kan het misschien wel kansen bieden, en
Agrifirm wil dit niet initiëren of stimuleren, maar wel in goede banen leiden als de
biedt het ook mogelijkheden voor meer
ontwikkeling zich voordoet.
samenwerking tussen veehouders en akkerbouwers." IN BESTAANDE KETENS
VERDIENMODEL
Verhees levert binnen het Beter Leven
Deze meerprijs is ook een belangrijk
concept en heeft dan ook ervaring met
speerpunt voor Tijssens. “Een goed
het produceren binnen ketenconcepten.
verdienmodel is cruciaal. Dan heb ik
“Ik denk dat er zeker markt zou zijn voor
het niet over een vaste toeslag op de
bijvoorbeeld vlees dat is geproduceerd
marktprijs, maar een verdienmodel dat
met regionale grondstoffen, maar dan zou
op de juiste manier rekening houdt met
ik het liefst zien dat dat wordt geïnte-
fluctuaties in de grondstofprijzen. Zonder
greerd in bestaande ketens, zoals de Beter
die voorwaarde zou ik elke boer afraden
Leven keten. Voor deze concepten is het
om in een dergelijke keten te stappen.”
heel belangrijk dat ze zich blijven ontwik-
Als voorbeeld noemt Tijssens het voer
kelen en het is voor niemand goed als er
winstcontract dat pluimveeconcept
teveel concepten naast elkaar ontstaan.
Kipster heeft gesloten met Lidl.
Als aanvulling op de bestaande ketens
“De uitbetalingsprijs van de eieren is
BART VERHEES
zie ik hier wel kansen voor. Als de vraag
daarin afhankelijk van de voerprijzen.
gesloten varkensbedrijf met
er is tenminste, zodat het een meerprijs
Dat is een goed verdienmodel en naar
1.000 zeugen in Someren (NB)
op kan brengen.”
dat soort afspraken moeten we toe.” <
"Ik denk dat er zeker markt zou zijn voor bijvoorbeeld vlees dat is geproduceerd met regionale grondstoffen, maar dan zou ik het liefst zien dat dat wordt geïntegreerd in bestaande ketens, zoals de Beter Leven keten."
20
OPINIE VIJF VRAGEN, VIJF ANTWOORDEN
5
“ COÖPERATIE KRIJGT STEEDS MEER MAATSCHAPPELIJKE ROL” Akkerbouwer Kees van der Bos is per 1 oktober benoemd tot lid-commissaris in de Raad van Commissarissen van Agrifirm. We stellen hem vijf vragen over deze nieuwe rol en over zijn visie op de coöperatie en de land- en tuinbouw. 1. WAAROM HEEFT U ZICH VERKIESBAAR GESTELD? “Toen ik werd gevraagd, heb ik best even getwijfeld. Tot vorig jaar was ik commissaris bij ACCON AVM en ik wilde me nu meer op mijn bedrijf gaan richten. Bovendien vroeg ik me af of een jongere
4. HOE PAST DE NIEUWE STRATEGIE VAN AGRIFIRM
kandidaat niet beter geschikt was. Het bleek echter dat de
HIERIN, IN UW OGEN?
coöperatie juist iemand met ervaring zocht en ik ben al van
“Kennis wordt steeds belangrijker. Agrifirm moet technische
jongs af aan betrokken bij de coöperatie. In de 35 jaar dat ik nu
kennis hebben, maar ook kennis van wetgeving en politiek
boer ben, hebben we best veel aan Agrifirm te danken en dit is
en weten wat er speelt in de sector. Better Together past daar
dan een mooi moment om iets terug te doen.”
perfect in. Er zit enorm veel kennis in Agrifirm, als je dat op de juiste manier kunt mobiliseren kan dat heel veel opleveren.
2. HOE ZIET U DE ROL VAN DE MODERNE COÖPERATIE?
Wat ik wel hoop mee te geven is dat het uiteindelijk niet gaat
“Ik denk dat het steeds belangrijker wordt dat de coöperatie
om mooie woorden en nieuw elan, maar om een betrouw-
ondernemers helpt om te gaan met de eisen die aan hen worden
bare partner te zijn die haar leden verder helpt. Ik denk dat de
gesteld vanuit de wetgeving en samenleving. Enerzijds met advies
nieuwe strategie alles in zich heeft om stappen voorwaarts te
en technische ontwikkelingen en innovaties, maar ook door een
maken, maar we moeten het wel waarmaken.”
positie in te nemen richting politiek en overheden.” 5. WAT ZIET U ALS DE BELANGRIJKSTE UITDAGINGEN 3. HOE DOET AGRIFIRM HET OP DAT VLAK?
VOOR DE LAND- EN TUINBOUW IN DE KOMENDE JAREN?
“Ik zie dat Agrifirm zich steeds meer mengt in maatschappelijke
“Ik ervaar zelf de wet- en regelgeving als een steeds grotere
discussies en een duidelijk standpunt inneemt ten behoeve van
beperking. Om daarmee om te gaan, en je bedrijf binnen die
haar achterban. Ik denk dat de coöperatie daarmee op de goede
kaders zo te runnen dat dat het beste is voor het land of je
weg zit en dat deze positie ook past bij een marktleider. Zaken die
vee wordt een steeds grotere uitdaging. Daarnaast zullen
volgens mij nog wel meer aandacht zouden mogen krijgen zijn
we moeten blijven nadenken hoe we ons nog beter kunnen
onderzoek en ontwikkeling en het imago. We hebben hele mooie
manifesteren in de samenleving. We doen het als sector
moderne ondernemers, help hen om hun verhaal te vertellen
helemaal niet slecht en werken er hard aan om het nog beter
richting de samenleving. Ook dat is een taak voor de coöperatie.”
te doen, laten we dat verhaal dan ook vertellen.” <
21
OPINIE
Voedsel in balans: samen verder komen Zodra je de krant openslaat of je favoriete nieuwssite opent, is er geen ontkomen aan. Voedsel is een hot item. Of liever gezegd, voedselvraagstukken zijn hot. Van voedselveiligheid en schandalen tot gezondere levensstijlen of nieuwe ontwikkelingen. Elke dag lees ik wel weer iets in het nieuws dat betrekking heeft op het voedselvraagstuk. Dat kunnen we als agrarische sector als een bedreiging ervaren, maar we kunnen het ook zien als een uitdaging. Het gaat wel onze handel aan, dus we kunnen niet achterover leunen en toekijken. Het sleutel-
AGRIFIRM JONGERENDAG 2018
woord is volgens mij balans. Balans tussen wat wij produceren en wat de consument vraagt, zowel kwalitatief als kwantitatief, om verspilling
IN HET TEKEN VAN BALANS
te voorkomen. Balans in de vorm van een evenwichtig toekomst perspectief voor onze sector en onze bedrijven. Balans in je eetpatroon. Met dit in ons achterhoofd kozen we het thema voor de jongerendag 2018: voedsel in balans. Om een antwoord te vinden op de uitdagingen waar we als sector voor staan denk ik dat samenwerking en in gesprek gaan heel belangrijk zijn. Tijdens de Jongerendag zetten we daar een eerste stap in. We hebben het over de relatie tussen producent en consument, over E-nummers en voedselhypes, over omdenken en verspilling, over de vraag of we in de toekomst onze rol als voedsel producent kunnen behouden of dat we bitterballen in de toekomst gewoon printen. Over deze thema’s gaan we in gesprek met sprekers die onze sector kennen, maar ook juist met mensen van daarbuiten. Alleen dan kunnen we verbindingen leggen.
Thema: Voedselketen in Balans Locatie: Orpheus Apeldoorn Datum: Woensdag 10 januari 2018 Tijd:
9.45 - 15.30 uur
Verbindingen met de consument, maar ook met elkaar, als agrarisch ondernemers. Binnen sectoren en tussen de verschillende sectoren. We zijn met steeds minder ondernemers en we staan voor grote uitdagingen, dus ik denk dat we elkaar hard nodig hebben. Samen kunnen we verder komen en op
“Fijn, zo'n balansdag in januari”
10 januari 2018 hoop ik dat we daar een eerste stap in kunnen zetten.
Wieger van der Greft voorzitter Agrifirm Jongerenraad
A rie Furm
22
REPORTAGE
Familie van den Aker bouwt nieuwe zeugenstal
VARKENSHOUDER REALISEERT NA 20 JAAR ZIJN PLAN
23
REPORTAGE
Soms moet je als ondernemer geduld hebben en volhardend zijn. Twintig jaar geleden 'emigreerde' varkenshouder Erno van den Aker uit Brabant naar Noord-Oost Groningen. Het bedrijf dat hij daar samen met zijn ouders in 1995 kocht, is binnenkort een gesloten varkensbedrijf met ruim 85 hectare akkerbouw. Twee takken die elkaar versterken en duurzamer maken. Erno’s familie runde in Boxtel een gesloten
Van den Aker richtte zich eerst op het
varkensbedrijf op twee locaties. Samen-
opknappen van de boerderij en het
voegen was niet mogelijk vanwege
draineren van de grond. Ook installeerde
milieuregels. Toen een van de locaties
hij in de schuur van de oude boerderij
moest wijken voor andere functies, rijpte
een hamermolen, zodat hij het graan van
bij de ondernemer het plan om elders
eigen land kan verwerken in het brijvoer
een nieuwe toekomst op te bouwen.
voor de vleesvarkens. Inmiddels vindt ook
“In die tijd ging ik met een excursie naar
graan van collega akkerbouwers uit de
Groningen. Vanuit de bus zag ik het uit
buurt zijn weg naar de hamermolen.
gestrekte land en de mogelijkheden hier
De mest van de varkens laat Van den Aker
in het Oldambt”, vertelt de varkenshouder.
uitrijden op eigen land en op het land
We zitten aan de keukentafel van het fraai
van de collega’s.
verbouwde voorhuis van de Oldambtster boerderij in Oostwold. Ook aan tafel zit
MEER GROND
zijn vrouw Marian, de beide kinderen
In 2004 kocht Van den Aker grond van
- zoon Corné (12) en dochter Lizeth (10) -
een nabijgelegen bedrijf. In dezelfde tijd
zijn naar school.
kreeg hij toch de vergunning om te ontwikkelen naar een gesloten bedrijf,
GRAANPRIJS
op basis van diverse aanpassingen op het
Midden jaren negentig van de vorige
terrein van milieu en dierenwelzijn (zie
eeuw waren de graanprijzen laag, er
kader). In 2011 bouwde de ondernemer
stonden op de zware Groningse klei veel
eerst een biggenstal, die tot nu toe in
boerderijen te koop. Na de aankoop van
gebruik is voor aangekochte biggen.
het bedrijf met ruim 46 hectare akkerland
Dit jaar zet Erno de laatste stap met
in 1995, verrees in 1997 een stal voor
de bouw van een zeugenstal met 470
vleesvarkens met 3.500 plaatsen. De
plaatsen. Op de vraag waarom hij dat niet
bedoeling was om door te groeien naar
meteen deed, antwoordt de ondernemer:
een gesloten bedrijf, maar daarvoor werd
“Het was crisis in die jaren, dus het was
destijds geen vergunning verleend.
logischer de investeringen in etappes te
24
doen. We investeren hier voor miljoenen,
Zeugenstal voor de toekomst
dan is het goed om het uit te smeren. Want ook hier gaat niet alles meteen
De nieuwe zeugenstal is een essentiële stap voor de toekomst van het bedrijf van
perfect.”
familie Van den Aker. Er wordt geïnvesteerd in diverse (extra) voorzieningen om te voldoen aan de voorwaarden, maar ook om klaar te zijn voor toekomstige eisen.
ZEUGEN
> 2-weken systeem: de ene week komen er biggen ter wereld; de andere week
Zodra de nieuwe stal klaar is, komt de
worden de vleesvarkens afgeleverd en is daar de meeste arbeidsbehoefte;
zeugenstapel van een bedrijf uit het
> Kraamhok en biggennesten groter dan wettelijk verplicht. Vloerkoeling voor
oosten van Nederland over naar het Oldambt. “Die mensen stoppen er mee.
welzijn van de zeug; > Door mestpannen onder de kraamstal 70% reductie van ammoniak uitstoot.
Ik ben met ze in contact gekomen via
Dit systeem voldoet aan de landelijke emissie-eisen, een luchtwasser is niet
Agrifirm en heb een goed gevoel bij hun
vereist. Voordeel is een beter stalklimaat, zowel voor dier als mens;
dieren.” Met deze stap gaat Van den Aker op basis van rotatiekruisingen zelf alle benodigde biggen produceren. De varkenshouder annex akkerbouwer
> Waterkoeling met gesloten systeem. De warmte wordt hergebruikt voor vloerverwarming in biggenstal en kraamhokken; > Op termijn energieneutraal en geen aardgas nodig door zonnepanelen en electrische ketel;
produceert dan met de zeugen
> Ventilatie via zijgevel en grondkanaalventilatiesysteem, lucht warmt op bij mestpannen;
voldoende om de vleesvarkensplaatsen
> Weegplateau om gewicht gespeende zeugen te monitoren.
te vullen. Dat kost meer arbeid dan in de huidige opzet. De vaste medewerker,
AGRIFIRM EXLAN, PARTNER VOOR ONDERNEMERS
die nu drie dagen per week komt, gaat
Gedurende het hele traject van vergunningen aanvragen, plannen opstellen/aanpassen
fulltime voor het bedrijf werken. En er is
en het bouwen van de nieuwe stal, speelde Agrifirm Exlan een belangrijke rol. Deze
een vacature, die Erno snel hoopt in te
onderneming van Agrifirm begeleidt ondernemers onder andere bij uitbreiding
vullen. De varkens levert hij aan Vion, op
en nieuwbouw. “Dat varieert van het opstellen van geluids- en geurrapporten voor
dit moment in de aanvoermodule ‘breed’
de vergunning, tot begeleiden van de bouw”, aldus Gieljan van Iersel, senior adviseur
van het concept Good Farming Balance.
bedrijfsontwikkeling bij Exlan. Erno van den Aker is blij dat hij deze support heeft inge-
Met de bouw van de zeugenstal en de
huurd. “Je kunt alles zelf willen doen, maar dan loop je vast. Ik heb ook nog dagelijks een
aanpassingen in de bestaande stallen kan
bedrijf te runnen, dus ik laat dit graag over aan mensen die daarin gespecialiseerd zijn.”
Van den Aker voldoen aan de eisen voor het Beter Leven keurmerk met een ster. “Ik weet niet of ik daar aan mee ga doen. Maar het is handig om flexibel te zijn.” Het belangrijkste is dat hij de bigkwaliteit nu in eigen hand heeft. “Veel minder insleep van ziekten en minder transportbewegingen. Dat is de beste waarborg voor gezonde biggen en goede groei. En daar verdienen we ons geld mee.” <
25
OVER AGRIFIRM
INTRODUCTIE AGRIFIRM LOYALITEITSREGELING Agrifirm introduceert de
geldt omdat anders de administratieve last voor zowel het lid als
Agrifirm Loyaliteitsregeling.
voor Agrifirm niet in verhouding staan tot het rentebedrag dat
Na het vaststellen van de jaar
opgebouwd wordt. Je mag vervolgens als lid deelnemer blijven
rekening 2017 in maart 2018
zolang je minimaal voor 2.500 euro per jaar afneemt. Dat is volgens
kunnen leden hierop hun
onze statuten al een voorwaarde om lid te mogen zijn. In het
Ledenuitkeringen (Leden-
eerste kwartaal van 2018 krijgen de leden die in aanmerking
korting/Ledenvoordeel)
komen een set met alle benodigde informatie."
storten. Zes procent bovenop de Euribor-rente (3 maand)
KUNNEN KLANTEN OOK EEN JAAR OVERSLAAN?
maakt deze spaarregeling
"Als je meedoet, wordt jaarlijks het hele bedrag aan Leden
interessant. Financieel
uitkeringen toegevoegd aan de Loyaliteitsregeling. Maar als het lid
directeur Jaap Vessies legt uit.
dat wil, dan kan één keer per jaar het gespaarde bedrag geheel of
Jaap Vessies
gedeeltelijk worden opgenomen. Als een bedrag eenmaal is opgenomen, dan mag het later niet meer worden teruggestort."
WAAROM EEN LOYALITEITSREGELING? Vessies: "Agrifirm wil trouwe leden/ klanten extra belonen. Dat
KAN IK ALS LID EXTRA GELD BIJSTORTEN?
doen we door hen een aantrekkelijke rentevergoeding te geven
"Nee, dat kan niet. Het bedrag dat gestort kan worden is het
op het geld dat zij inleggen. Een inleg die afkomstig is uit Leden
bedrag dat zou worden ontvangen via Ledenuitkeringen in dat
uitkeringen. Dat krijgt een lid alleen uitgekeerd als deze voldoende
jaar. Agrifirm wil haar trouwe leden die langjarig zaken met ons
zaken met ons doet. De regeling is het meest aantrekkelijk voor
doen extra belonen."
die leden die het meeste zaken met ons doen." EN WAT GEBEURT ER ALS EEN LID IN EEN BEPAALD JAAR MAG IEDER LID MEEDOEN?
NIET MINIMAAL 2.500 EURO OMZET MET AGRIFIRM DOET?
"Instappen is mogelijk voor de leden die meer dan 750 euro
"In dat geval wordt het hele tegoed van de Loyaliteitsregeling
Ledenuitkeringen tegemoet kunnen zien. Dit drempelbedrag
inclusief rente terugbetaald." <
Succesvol sojaseizoen Met bijna zomerse temperaturen werd
de oogstomstandigheden waren iets
de beste 25 procent haalde een
er in de laatste week van september
minder”, vertelt Agrifirm projectmanager
gemiddelde van 3.800 kilo. Het
begonnen aan de soja-oogst.
Henk Vermeer. Tegen het einde van
gemiddelde eiwitgehalte steeg
Een oogst die over het algemeen
oktober moest een aantal van de 70 telers
bovendien voor het eerst boven de
goed is verlopen, als passende af
soja oogsten die nog niet optimaal rijp
40 procent, naar 41,6 procent. We
sluiting van een gunstig teeltseizoen.
was, om de laatste mooie oogstdagen
streefden naar een verhoging van de
“De teeltomstandigheden waren
te benutten. “De gemiddelde opbrengst
opbrengst en van het eiwitgehalte,
beter dan vorig jaar, ook al hadden
per hectare lag op 3.000 kilo, opnieuw
dus we mogen spreken van een
sommige percelen last van de droogte,
een stijging ten opzichte van vorig jaar,
succesvol seizoen.” <
26
OVER AGRIFIRM
Visie 2020 Agrifirm Gewasbescherming
GEÏNTEGREERDE AANPAK VOOR BESCHERMING VAN GEWASSEN Gewasbescherming is een veelbesproken onderwerp, in de sector en daarbuiten. Het is ook een essentieel onderdeel van een succesvolle teelt. Om te zorgen dat
Rob van de Lindeloof
onze telers ook in de toekomst veilige en gezonde gewassen kunnen blijven telen, heeft Agrifirm een vernieuwde visie gewasbescherming opgesteld voor de periode van 2017 tot 2020. Directeur Marketing & Inkoop Rob van de Lindeloof legt uit. “Als Agrifirm willen we een rol spelen
voedsel, met zo weinig mogelijk impact
de bodem kennen en de stand van het
in verantwoorde voedselketens voor
voor het milieu en de leefomgeving en
gewas tot in detail inzichtelijk hebben.
toekomstige generaties. Daarbinnen
tegen een betaalbare prijs.” Agrifirm zet
Dat maakt het mogelijk om effectief en
willen we onze telers blijven onder
daarbij onder andere in op Integrated
proactief te werken. De specialisten van
steunen om tegen minimale kosten
Pest Management (IPM): een geïnte-
Agrifirm ondersteunen klanten daarbij.”
een maximale opbrengst en kwaliteit
greerde aanpak waarbij naast de inzet
te genereren. De bescherming van
van middelen ook het onderhouden en
SAMENWERKING
gewassen speelt daar een belangrijke rol
stimuleren van de natuurlijke weerbaar-
Een andere succesfactor die Van de
in”, stelt Van de Lindeloof. “Bij het goed be-
heid van bodem en gewas centraal staat.
Lindeloof noemt is samenwerking. “Intern
schermen van gewassen tegen invloeden
“Gewasbescherming is niet alleen de inzet
streven we naar nog meer synergie tus-
van buitenaf komt enorm veel kijken en
van middelen, maar ook bijvoorbeeld
sen afdelingen, om de kennis optimaal
die complexiteit neemt alleen maar toe
de rassenkeuze en het zorgen voor een
in te kunnen zetten. Maar ook extern
door allerlei externe ontwikkelingen.”
gezonde en weerbare bodem.”
wordt samenwerking belangrijker: denk
NATUURLIJKE WEERBAARHEID
KENNIS
willen als Agrifirm nog meer in gesprek
Als voorbeelden noemt Van de Lindeloof
Kennis speelt in deze aanpak een cruciale
met ketenpartijen zoals leveranciers,
middelen die worden verboden, keten-
rol. “We zullen onze kennis op een heel
verwerkers en retailers. Alleen dan kunnen
partijen die eisen stellen aan het gebruik
andere manier gaan toepassen. Het
we optimaal anticiperen op wat er gaat
van middelen, maatschappelijke zorg
gebruik van data wordt bijvoorbeeld nog
spelen. Dat is een belangrijke voorwaarde
over de inzet van chemie en extremen
veel belangrijker, en daarmee het meten
om ook in de toekomst op een effectieve
in het weer waardoor de druk op gewas-
van allerlei gegevens: precisielandbouw.
en verantwoorde manier onze telers te
sen toeneemt. “Onder deze omstandig
We zijn ervan overtuigd dat dit de komen-
begeleiden in de bescherming van hun
heden willen we telers ondersteunen
de jaren een centrale rol gaat innemen.
gewassen, met als doel het genereren van
in de productie van veilig en gezond
Voor een integrale benadering moet je
duurzame en relevante waarde.” <
aan samenwerking binnen de keten. We
27
OVER AGRIFIRM
Continu klanttevredenheid meten De mening van onze klanten is belangrijk, om zo samen te blijven
UW MENING TELT
werken aan oplossingen die u verder helpen in uw bedrijfsvoering.
Om een goed beeld te krijgen wat bij onze klanten speelt,
EĂŠn van de manieren om te horen wat klanten belangrijk vinden,
is deelname hieraan cruciaal. U ontvangt de uitnodiging
is een klanttevredenheidsonderzoek. Agrifirm doet dat via continu
om deel te nemen te zijner tijd in uw mail. Agrifirm stelt
monitoring waarbij elke maand een andere groep klanten een
het zeer op prijs als klanten de tijd en moeite nemen om
uitnodiging ontvangt. Hierdoor kunnen we frequenter stappen
het onderzoek in te vullen. Om u daarvoor te bedanken
zetten om de dienstverlening te verbeteren. Regelmatig geven wij
verloten we elke maand drie dinerbonnen van 50 euro
dan ook terugkoppeling over de resultaten en ondernomen acties.
onder de deelnemers. <
Nieuw gezicht Royal Agrifirm Group Afgelopen najaar introduceerde Agrifirm
oplossingen voor de complexe
Internationaal herkenbaar, betrouwbaar
de nieuwe strategie Better Together.
uitdagingen voor boeren en tuinders.
en vertrouwd. Dat nieuwe gezicht gaan
Daarmee zeggen we dat we de krachten
Daarom spreken we voortaan niet meer
we de komende maanden invoeren.
nog steviger gaan bundelen en het
over bedrijven (Feed en Plant), maar over
Onze vrachtwagens bijvoorbeeld, krijgen
samen (nog) beter gaan doen. In het
oplossingen: Nutritional Solutions en
wereldwijd dezelfde uitstraling en worden
Engels, want Royal Agrifirm Group is
Arable Solutions. Om letterlijk te laten
voorzien van ons nieuwe motto:
wereldwijd actief en wil wereldwijd laten
zien waar we voor staan krijgen we de
Better Together. <
zien wie we zijn en waar we voor staan:
komende maanden een nieuw gezicht.
SCHAKEL IN SUCCES is het relatiemagazine van Agrifirm en verschijnt 4 keer per jaar. Contact communicatie@agrifirm.com Fotografie Ivo Hutten, Wouter Borre, Marten Aukes, Marnix Klooster, Agrifirm, iStock Concept en realisatie JEEN Drukwerk Bek, Veghel
DE GROTE STAP VAN...
LEF
LINDA CEBRIAN-RAMPEN Begon de eerste Nederlandse theeplantage “Ik ben geboren en opgegroeid op de boerderij van mijn ouders, maar ik had niks met de boerderij. Als enig kind was ik wel degene die moest beslissen over de toekomst ervan. Toen merkte ik dat ik het toch niet zomaar op kon geven. Wat is er nou mooier dan een eigen bedrijf, en ik vond het geweldig om op de boerderij op te groeien, dat gun ik mijn eigen zoontje ook. Jaren geleden, tijdens een reis door Azië, was ik in aanraking gekomen met de wereld achter de theeproductie en als theeleut vond ik dat geweldig. Toen ik nadacht over de toekomst van de boerderij dacht ik: zou ik zelf geen thee kunnen verbouwen? Een heel naïeve gedachte misschien, maar het past wel in de trend van bewust eten en drinken, met bekende herkomst. En het past bij mij. Na een opleiding tot theesommelier en heel veel reizen naar plantages in Azië en Europa ben ik nu twee jaar bezig met het verbouwen van thee. Voor echte kwaliteitsthee heb je een plant van vijf jaar nodig, dus het kost tijd, en het is pionieren, ook samen met andere telers in Europa. In de komende jaren bouwen we de andere bedrijfstakken af en hoop ik de theeplantage uit te bouwen tot een bloeiend bedrijf. De eerste thee smaakt goed, dus ik heb er alle vertrouwen in!” <
WIE? Linda Cebrian-Rampen STAP? Opzetten theeplantage EN VERDER? Grafisch vormgever die dit jaar het gemengde bedrijf van haar ouders in Soerendonk overnam met koeien, varkens, aardbeien en asperges.