03 mei 2011
Jos Tolboom:
“Het is een kans om uit te leggen wat je doet� Agrarische sector werkt aan imago pagina 8-11
schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij
Minder fosfaatuitstoot met nP-voeders pagina 4 Meststoffenmarkt is een wereldmarkt pagina 20
In dit nummer Interview Noud van Vught en Theo Koekkoek Sectorraden Agrifirm Jongerenraad en Ledenraad Mestverwerking
Een goed verhaal 3 4 4 5
In dit derde nummer van Schakel in Succes hebben we het over imago. EĂŠn van de belangrijkste voorwaarden voor een succesvolle sector. Als agrifoodbusiness hebben we een goed verhaal. De Nederlandse sector is koploper op het gebied
Vitamex: veiligheid en innovatie in voeding
6
van kwaliteit en duurzaamheid en de landbouw is een belangrijke sector voor de economie. Dat verhaal moeten we ook aan de Nederlandse consument vertellen en er acceptatie voor zien te vinden. Ik ben
Imago van de agrarische sector Reportage: laag-fosforvoeders Vitaminen en mineralen Optimale fosfaatbenutting
8 12 14 15
ervan overtuigd dat een goed imago kansen biedt en mogelijk zelfs tot hogere afzetprijzen kan leiden. Duurzaamheid wordt daarbij steeds belangrijker. Als Agrifirm Group spelen we daar actief op in. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een essentieel onderdeel van onze onderneming. Dat
Voorbereiden op warme zomerperiode
16
begint bij het beperken van onze eigen voetafdruk, bijvoorbeeld door het gebruik van hernieuwbare energie. Daarnaast werken we continu aan duurzame productieprocessen. Een mooi voorbeeld is
Cursus minder antibiotica Reportage: nieuwe pluimveestal Meststoffenmarkt Proefvelden Agrifirm Plant Compost
17 18 20 21 21
de divisie Agrifirm Coproducts BV, waarbinnen Bonda, Profarm en Bongardt verenigd zijn. De verwerking van reststromen is per definitie duurzaam en onze sterke positie hierin is iets waar we erg trots op zijn. Ook samen met de sector werken we aan verantwoorde productie. Het is onze taak om producten en diensten te leveren die de agrarisch ondernemer
Eerste rassendemo’s biologische uien
22
helpen duurzaam te produceren. Denk bijvoorbeeld aan de laag-fosforvoeders, waar we in dit nummer ook aandacht aan besteden, onze positie in de biologische akkerbouw of de afzet van organische
Afzet peen Uienmarkt Mijn Agrifirm Plant
22 23 23 24
Graanprijs bepaalt strategie Relatiedagen akkerbouw
26
Vollegrondsgroenteteam
27 28
Samenspel
2
schakel in succes mei 2011
mest in de akkerbouw. Zo werken we samen met ondernemers aan een beter imago en daarmee aan de toekomst. Kees Sijssens, CEO Agrifirm Group
‘ Fusie is een succes als leden succes hebben’
ice-voorzitter Noud van Vught (l) V en voorzitter Theo Koekkoek.
Een klein jaar na de officiële fusie staat de Agrifirm Group er
naar een efficiëntere inzet van middelen
goed voor. Vanaf nu zullen de voordelen ook steeds duidelijker
en tegelijkertijd steeds meer rekening
worden, zeggen Theo Koekkoek en Noud van Vught.
houden met maatschappelijke waarden. Dat vraagt ondernemerschap, aanpassingsvermogen en innovatie.”
Het fusiejaar 2010 is goed afgesloten.
Resultaten op het boerenerf
Het resultaat biedt ruimte om bijna
De echte voordelen worden vanaf 2011
Internationale ontwikkeling
twintig miljoen euro aan klantenkorting
zichtbaar, zegt Van Vught: “Agrifirm Feed
Internationale ontwikkeling versterkt
en Ledenvoordeel uit te keren. Dat zijn
en Agrifirm Plant hebben het beste van
de innovatiekracht. Zo kunnen de inves-
klinkende cijfers. Toch is de fusie daar-
twee werelden gecombineerd in een
teringen in kennis en R&D-inspanningen
mee nog niet automatisch geslaagd,
beter assortiment, met meer keuze en
over zoveel mogelijk tonnen omzet
begint voorzitter Theo Koekkoek van het
betere begeleiding. Dat komt ten goede
worden gespreid. Verder levert interna-
bestuur van coöperatie en de raad van
aan de resultaten op het boerenerf.”
tionalisering kennis en nieuwe ervaringen
commissarissen van de onderneming.
Bovendien zijn de kosten van de fusie
op. Bovendien kan Agrifirm er geld mee
“Wij zijn hartstikke tevreden, hoor”,
grotendeels betaald in 2010. “De fusie-
verdienen, zegt Van Vught. “De revenuen
voegt hij meteen toe. “Er is veel werk
voordelen, ruim twintig miljoen per jaar,
van de investeringen komen via het
verzet en we zijn heel trots op wat er
kunnen we vanaf 2011 dus vertalen in
Ledenvoordeel ten goede van onze
bereikt is.”
scherpere prijzen.”
leden in Nederland.” Uiteindelijk bepaalt maar één factor het
Koekkoek en vice-voorzitter Noud van Vught vinden het nu nog te vroeg om
Innovatie
succes van de fusie, aldus Koekkoek.
tevreden achterover te leunen. “Meer
Voordelen komen ook van de innovatie-
“Het succes van Agrifirm is het succes
dan 95 procent verloopt super. Maar als
kracht binnen de hele Agrifirm Group,
van onze leden.”
je als klant te maken hebt met die paar
stellen de bestuurders. Koekkoek: “We
procent die niet goed gaat, kan dat heel
staan voor immense uitdagingen. We
vervelend zijn.”
moeten als boeren en tuinders op zoek
schakel in succes mei 2011
3
< De jongerendag was een hoogtepunt.
Jongerenraad Agrifirm: een inspirerende groep
Acht nieuwe gezichten in Ledenraad Tijdens de maartvergadering van de Ledenraad zijn acht nieuwe
De Jongerenraad, een groep van 35 jonge ondernemers tot 32 jaar, heeft het eerste seizoen in haar nieuwe samenstelling afgesloten. Hoogtepunt was de Jongerendag
leden van de raad benoemd. Zij komen in de plaats van 21 vertrekkende ledenraadsleden, die bij de vergadering in het
op 26 januari.
zonnetje zijn gezet. De eerste stap In de reguliere bijeenkomsten stond
week van januari is. De definitieve datum
naar de inkrimping tot 90 leden,
het kennismaken met de nieuwe
wordt zo snel mogelijk bekend gemaakt.
zoals bij de fusie afgesproken, is
organisatie centraal. Daarom was er
daarmee gezet. De Ledenraad telt
altijd een commissaris aanwezig en is
Bezetting van de Jongerenraad
nu nog 97 leden, in het voorjaar
verschillende keren met de leden van
Jonge ondernemers (tot 32 jaar) kunnen
van 2012 wordt dat teruggebracht
de hoofddirectie gediscussieerd.
maximaal 4 jaar deelnemen. Jaarlijks
naar 90. Ook voor de Raad van
Voor het nieuwe seizoen, dat in sep-
stromen circa 10 nieuwe deelnemers
Commissarissen (RvC) is een krimp
tember begint, zal de Jongerenraad een
in. Als u interesse heeft, kunt u dit
van twaalf naar acht personen
thema vaststellen als leidraad voor de
aangeven bij uw Agrifirm-specialist.
afgesproken. Hiervoor wordt in
vergaderingen. Doel is om over dit
De Jongerenraad is een prima basis
2012 de eerste stap gezet. Tijdens
thema een advies aan het coöperatie-
voor toekomstige bestuurlijke functies,
de ledenraadsvergadering zijn
bestuur te geven. Al eerder beginnen
maar ook met minder bestuurlijke
Rieneke Koopmans-Van Dalen uit
de voorbereidingen voor de Jongeren-
ambitie is het in ieder geval een leuke
Oosterwolde en Arian Kamp uit
dag 2012, die waarschijnlijk in de laatste
en inspirerende activiteit.
Raamsdonk herverkozen als afgevaardigden in de RvC.
Sectorraden als klankbord
Ieder jaar bespreekt de Ledenraad van Agrifirm in haar maart vergadering de jaarrekening.
Agrifirm heeft onlangs vijf sectorraden ingesteld. Voor de sectoren akker- en tuin-
Na een intensieve, constructieve
bouw, rundvee, varkens, legpluimvee en vleespluimvee is een raad met ondernemers
discussie keurde de raad het ver-
uit de sector samengesteld. In iedere raad zitten maximaal 12 ondernemers uit de
slag goed. Zoals eerder vermeld,
betreffende sector. Op de Agrifirm website (www.agrifirm.com) kunt u vinden welke
behaalde Agrifirm in 2010 een
ondernemers uw sector vertegenwoordigen.
goed resultaat, waarvan meer dan
Zij adviseren het management van Agrifirm Plant of Agrifirm Feed over sectorspeci-
de helft teruggaat naar de leden
fieke aangelegenheden en/of (markt)aangelegenheden. De bedrijven blijven daar-
en klanten. Dat kon op goedkeuring
door op de hoogte van ontwikkelingen in de praktijk en zijn zo in staat om tijdig en
van de Ledenraad rekenen. In 2011
op de juiste manier hierop in te spelen. De raden hebben dus een klankbordfunctie.
wil de Ledenraad nadrukkelijk een
Iedere sectorraad vergadert minimaal twee keer per jaar. In april en mei is voor alle
vinger aan de pols houden gezien de
sectoren een eerste bijeenkomst georganiseerd. Samen met vertegenwoordigers van
nationale en internationale markt
Agrifirm is daar gesproken over actuele thema’s in de sector, bijvoorbeeld toekomstige
ontwikkelingen die maken dat de
ontwikkelingen of de aanpak van een specifiek thema en de rol van Agrifirm daarin.
resultaten snel kunnen variëren.
4
schakel in succes mei 2011
Mestverwerking: uitdaging voor de veehouderij Mestverwerking kan een belangrijke rol spelen in de oplossing van het fosfaat probleem van de Nederlandse veehouderij. Het is geen eenvoudige taak om dat waar te maken. Veel initiatieven strandden de afgelopen jaren door technische of installatie gekoppeld aan bijvoorbeeld
economische oorzaken.
groene energieopwekking kan vaak op Door veranderingen in de wetgeving
vol en ook bestendig tegen de grillen
meer bijval rekenen, zeker als dit leidt
kent Nederland in 2015 naar schatting
van de markt en het overheidsbeleid.
tot een duurzame energie oplossing
een fosfaatoverschot van 50 miljoen
Meer succes is voor de nabije toekomst
voor de betrokken gemeente, haar
kilo. Om dat op te lossen wordt ingezet
zeker niet ondenkbaar en zeer wenselijk.
inwoners en bedrijven.
op drie mogelijke oplossingsrichtingen:
Technisch is heel veel mogelijk .
het voerspoor, het optimaliseren van
Exlan
de afzet in eigen land en export. Bij de
Maatschappelijke acceptatie
Agrifirm-dochteronderneming Exlan
laatste twee opties speelt mestverwer-
Naast een goede technische oplossing
biedt technische ondersteuning op het
king een belangrijke rol.
is de maatschappelijke acceptatie een
gebied van mestverwerking en de
belangrijk onderdeel van de probleem-
productie van duurzame energie.
Techniek en economie
oplossing. Grootschalige mestver
Exlan-specialisten helpen ondernemers
Het is echter niet eenvoudig om met
werking stuit bijvoorbeeld op maat-
te bepalen of mestverwerking per indi-
name varkens- en rundveemest te
schappelijke weerstand, omdat de
viduele situatie een geschikte oplossing
be- en verwerken. Veel inspanningen
burger vaak vooral de nadelen ziet.
is en helpen bij het beoordelen van de
strandden de afgelopen jaren omdat de
Kleinschalige oplossingen worden
haalbaarheid, aanvragen van vergun-
techniek haperde of de kosten te hoog
gemakkelijker geaccepteerd, maar zijn
ningen, wijzigen bestemmingsplan,
waren in vergelijking tot reguliere afzet.
financieel meestal niet interessant.
technische beoordelingen en realisatie
Slechts enkele projecten bleken succes-
Realisatie van een mestverwerkings
van de installatie.
In het kader van duurzaam onder
Belgium nog maar een paar procent
nemen wil Agrifirm het energiever-
besparingspotentieel over. De locatie
bruik verlagen en meer hernieuwbare
in Grobbendonk draait dan ook op
energie gebruiken. In België is onlangs
100 procent groene stroom. Komend
de eerste stap gezet. Met een energy-
jaar wordt ook op de andere locaties
scan zijn het verbruik en de reductie-
van Agrifirm Feed een energyscan
mogelijkheden van de fabriek van
uitgevoerd. Omdat met standaard
Agrifirm Belgium in Grobbendonk in
formules wordt gewerkt is het
beeld gebracht.
mogelijk om te vergelijken tussen
De fabriek scoorde erg hoog; na de
fabrieken en tussen jaren, waardoor
geplande installatie van een stoom
meer inzicht in het energieverbruik
generator blijft er voor Agrifirm
ontstaat.
Agrifirm Belgium scoort hoog in energyscan
schakel in succes mei 2011
5
Kennis en innovatie in veevoer
Power voor specialistisch onderzoek en productontwikkeling Agrifirm-dochter Nuscience Groep, waar zowel Vitamex als Pre-Mervo onder vallen, maakt veevoeringrediënten en specialiteiten die veel kostbaar onderzoek vergen. Haar klanten De producten van Nuscience vergen veel onderzoek.
zijn veevoerbedrijven binnen en buiten Agrifirm Group. Maar Agrifirm-klanten zitten op de eerste rij.
Elke veehouder gebruikt ze; mineralen-
voorjaar 2011 is ook Pre-Mervo onder-
CEO Patrick Keereman in het hoofdkan-
mengsels, babyvoeders, vitaminen en
deel van de groep.
toor in Drongen, bij Gent. “Wij doen heel
enzovoort. Stuk voor stuk producten
Rode draad: vernieuwing
met gespecialiseerde kennisleveranciers.
die zeer bepalend zijn voor de technische
Nuscience Groep is een van oorsprong
De resultaten passen wij toe in vermarkt-
resultaten. De ontwikkeling daarvan
Belgische holding, waarvoor de basis werd
bare producten, gericht op het verbeteren
veel onderzoek, waarbij we samenwerken
sporenelementen in het mengvoer,
vergt enorme inspanningen op gebied
gelegd toen Vitamex al in 1886 begon met
van technische resultaten in de vee
van onderzoek en ontwikkeling. Veel van
het opwaarderen van bijproducten uit
houderij.” De klanten van Nuscience zijn
deze componenten komen van Nuscience,
de maïszetmeelindustrie. “De rode draad
veevoerbedrijven. Agrifirm Feed is een
een 100 procent dochter van Agrifirm
door onze geschiedenis is vernieuwend
belangrijke klant. Daarnaast levert de
Group. Onder andere Vitamex maakt
omgaan met kennis en productontwikke-
groep ook aan andere fabrikanten, zowel
deel uit van Nuscience en sinds het
ling ten behoeve van diervoeding”, vertelt
binnen als buiten de Agrifirm Group.
6
schakel in succes mei 2011
Ambitie
Sinds 2005 is Nuscience onderdeel van Cehave en tegenwoordig de Agrifirm Group. “We stonden toen voor een keuze. We hadden de ambitie verder te groeien en hadden daarvoor een sterke partner nodig, met een langetermijnvisie. Die
“Vernieuwend omgaan met kennis en productontwikkeling ten behoeve van diervoeding, dat is de rode draad door onze geschiedenis.” CEO Patrick Keereman van Nuscience Groep. >
voor een goede match kon zorgen.” Voor Nuscience is Agrifirm meer dan een sterke moeder. Er is ook synergie op gebied van onderzoek. Keereman: “We
zoek. Keereman: “Onderzoek op deze
hebben goede afspraken over wie wat
gebieden is zeer kostbaar per euro meng-
doet, zodat we elkaar versterken en niet
voeromzet. Dat zou voor een meng-
het wiel opnieuw hoeven uitvinden.”
voerfabrikant te duur zijn. Maar omdat wij aan een groot aantal mengvoer
Waarde Agrifirm-klanten
ondernemingen leveren, ook buiten de
Het onderzoek concentreert zich op twee
Agrifirm Group, bestrijken wij in tonnen
specialistische aandachtsgebieden. Het
mengvoer een veel groter volume.”
eerste is de voeding van zeer jonge dieren,
Omzetontwikkeling Omzet Nuscience Groep in euro’s.
kalveren in de eerste weken, biggen tot
Een ander voorbeeld van synergie is de
tien dagen en eendagskuikens. Daarnaast
open communicatie met zusterbedrijven
2003
40 mln
focust de research zich op gezondheid
als Agrifirm Feed. Er zijn korte lijnen naar
2006
76 mln
van dieren, met een focus op het mini-
de eindverbruiker, de veehouder. Een mooi
2010
138 mln
maliseren van het antibioticagebruik in
voorbeeld is een nieuwe pre-prestarter
2011 251 mln
de sector. Kennis en innovatie zijn belang-
voor de opstart van eendagskuikens.
rijke thema’s. Daar ligt de toegevoegde
Die wordt momenteel in de praktijk ge-
*) In 2005 werd Nuscience Groep
waarde van de Nuscience Groep. Als
test op bedrijven van Agrifirm-klanten.
wereldspeler op dit terrein heeft ze de
Keereman: “Agrifirmklanten zitten bij
power voor dit specialistische onder-
ons op de eerste rij.”
*
**
onderdeel van de Cehave Group. **) Prognose, inclusief Pre-Mervo.
Nuscience Groep klaar voor verdere groei De Nuscience Groep is een wereldspeler op de markt voor
De business unit NC, waarbinnen Vitamex opereert, profi-
premixen, concentraten en specialiteiten voor de dier-
leert zich wereldwijd met een focus op het aanbieden van
voederindustrie. De thuismarkt Benelux wordt beleverd
hoog kwalitatieve producten. De business unit Premixen
vanuit productiebedrijven in België (Drongen, Baasrode en
omvat de activiteiten van Pre-Mervo waar de doelstelling
Willebroek) en Nederland (Utrecht). Buiten de Benelux staan
is om hoge kwaliteit en service te leveren aan lokale vee-
fabrieken in Spanje, Oekraïne en China.
voerproducenten.
Nuscience Groep omvat drie gespecialiseerde business units,
Pre-Mervo is in 1968 opgericht als gezamenlijke activiteit
Functional Feed Ingredients (FFI), Nutritionele Concepten (NC)
van een aantal coöperatieve veevoerproducenten. Agrifirm
en Premixen (Px). De business unit FFI legt zich als Vitamex FFI
heeft sinds 2009 een meerderheidsbelang. Pre-Mervo levert
toe op de wereldwijde marketing en verkoop van specialiteiten.
hoogwaardige premixen, mineraalmengsels en verschillende
Functional feed ingredients zijn actieve componenten met
specialty products. De belangrijkste merknamen zijn Mervit®
een gezondheidsbevorderende werking, afgeleid van natuur-
en MervoBest®.
lijke grondstoffen. Een van de topproducten is Aromabiotic®.
schakel in succes mei 2011
7
Het imago van de agrarische sector
Bruggen bouwen tussen sector en maatschappij Steeds meer agrarisch ondernemers zijn actief met het imago
“Een agrarisch bedrijf is een commercieel
van de sector. Sommigen stellen hun bedrijf open voor bezoek-
bedrijf en dus is het belangrijk dat
ers, anderen kiezen bewust voor duurzaamheid en dragen dat
mensen een positief beeld hebben van je product en je productiewijze. Ook
uit. Zo willen ze boer en burger dichter bij elkaar brengen en het
boeren kunnen klanten kwijtraken.”
imago verbeteren.
Dat blijkt in tijden van crisis, zoals de recente dioxinecrisis in de varkenshouderij. Een andere reden waarom het Ondernemers staan er daarbij niet alleen
imago volgens Aarts belangrijk is: “Het
voor. Collectieve acties als ‘Kom in de Kas’
knaagt aan je als je hard werkt, maar de
en de ‘Campina Open Boerderijdagen’
maatschappij vindt dat je verkeerd bezig
laten burgers op een positieve manier
bent. Dat gaat ten koste van je beroeps
kennis maken met de agrarische sector.
trots en arbeidsvreugde en die zijn heel
Als partner van agrarisch ondernemers
belangrijk.” Tenslotte werkt het imago
ziet ook Agrifirm een rol voor zichzelf weg-
ook door in de politiek, waar besluiten
gelegd in het verbeteren van het imago.
worden genomen die voor ondernemers
Met het aanbieden van duurzame produc-
rechtstreeks van belang zijn. Een goed
ten en diensten en door de buitenwereld
imago is daardoor letterlijk van belang
te laten zien wat er in de sector gebeurt.
voor de “license to produce”. Daarbij is het belangrijk dat ondernemers
8
schakel in succes mei 2011
Arbeidsvreugde
bijgestaan worden door hun partners,
Dat draagt bij aan een goed imago,
zoals Agrifirm. Als leverancier heeft de
maar waarom is dat eigenlijk belangrijk?
onderneming daar ook een taak in,
Noëlle Aarts, hoofddocent Communicatie
vindt CEO Kees Sijssens. “Zelf weten we
Strategieën aan Wageningen Universiteit:
dat de Nederlandse sector een duurzaam
en kwalitatief goed product levert, maar
zichtstal of website; allemaal initiatie-
dat wat je doet gewoon niet zo leuk
weet de consument dat ook? Ik denk
ven die er op gericht zijn de burger een
vinden.” Voor de individuele ondernemer
het niet en ik vind dat de agribusiness
inkijkje te geven in het boerenbedrijf en
is dat niet eenvoudig, maar in keten
er een rol in heeft om dat uit te dragen.”
daarmee een (beter) beeld van de sector
verband ontstaan steeds meer projecten
Als partner van agrarisch ondernemers
te creëren. Behalve transparantie kunnen
die dit nastreven. Een goed voorbeeld is
voelt Agrifirm zich mede verantwoor-
ook keuzes in de bedrijfsvoering bijdragen
de biologische sector. Initiatieven voor
delijk voor de maatschappelijke positie
aan de beeldvorming, soms zelfs relatief
tussensegment vlees en eieren zoeken
van de sector. De recente pagina in de
kleine aanpassingen. Denk aan bloeiende
naar een middenweg tussen biologisch
Telegraaf, waarin Agrifirm liet zien hoe
akkerranden, of koeien of kippen die
en gangbaar. Een voorbeeld is het
agrarisch ondernemers duurzaam bezig
buiten lopen. Soms leveren imagover-
Good Farming Star concept van VION,
zijn, illustreert dat.
beterende activiteiten ook geld op,
waarbinnen vlees met één ster van de
denk aan verbredingsactiviteiten als
Dierenbescherming wordt geproduceerd
huisverkoop of een boerencamping.
voor Albert Heijn. Varkenshouder John
Transparantie
Ook steeds meer ondernemers komen in actie voor een beter imago. In grote lijnen zijn daar twee manieren voor, legt Aarts uit. “Als je een imago probleem hebt, kan dat komen omdat mensen geen beeld van de sector heb-
“ Zelf weten we dat de Nederlandse sector een duurzaam en kwalitatief goed product levert, maar weet de consument dat ook?”
ben, of een verkeerd beeld. Het kan ook komen doordat mensen dat wat je doet gewoon niet zo leuk vinden en ook dat
Duurzame productie
Rooijakkers uit Beek en Donk doet hier-
speelt een rol bij de agrarische sector.”
Een andere optie is om de productie te
aan mee. “Ik denk dat dit een goede
In het eerste geval is transparantie
verduurzamen. Dat sluit aan op wat
manier is om de sector te verduurzamen,
belangrijk. Van open dag of excursie tot
Aarts zegt: “Het kan zijn dat mensen
zo kunnen we regelgeving voor zijn. >
schakel in succes mei 2011
9
> Wij hebben een zichtstal en merken
imago te verbeteren moet het publiek
dan de eigen onderneming; Agrifirm
dat bezoekers de extra inzet waarderen.
wel weten dat de sector goed bezig is.
vindt het belangrijk om de agrarisch
Je moet toch een manier vinden om je
Communicatie is dus belangrijk, en een
ondernemer te helpen duurzaam te
positief te onderscheiden in de markt
oude wet in de communicatie luidt: be
produceren. Agrifirm ontwikkelt zelf
en met dit soort concepten kan dat op
good and tell it. Oftewel: zorg eerst dat
geen ketenconcepten, maar werkt wel
een rendabele manier.” Een ander voor-
je je zaakjes goed voor elkaar hebt
nauw samen met ketenpartners. Vlees-
beeld is het project Veldleeuwerik voor
(lees: produceer op een verantwoorde
pluimveehouders die vlees met één ster
duurzame akkerbouw. Dit initiatief van
manier) en schreeuw het vervolgens
voor Albert Heijn produceren kunnen bij
Heineken en destijds Agrarische Unie is
van de daken.
voorbeeld speciaal scharrelvoer afnemen bij Agrifirm Feed en Agrifirm Plant wil in
een samenwerking tussen verschillende ketenpartners, zoals Unilever, Suiker Unie
Duurzame partners
2011 de eerste ‘groene geaccrediteerde’
en Agrifirm Plant, en akkerbouwers.
Agrifirm ziet duurzaam ondernemen als
adviseurs inzetten voor het eerder ge-
Samen zoeken zij naar een duurzame
een voorwaarde voor een goed imago.
noemde Veldleeuwerik. Ook biologische
bedrijfsvoering op het akkerbouwbedrijf.
Niet voor niets heeft duurzaamheid
productie krijgt veel aandacht binnen
Groot voordeel van een ketenaanpak is
een belangrijke positie in de strategie
Agrifirm. De biologische akkerbouw is,
dat de projecten gemakkelijker onder de
van Agrifirm Group. Onder andere het
sinds de beginjaren van de biologische
aandacht van burgers en consumenten
Agrifirm Innovation Center werkt con-
productie, een belangrijke en groeiende
komen. Maatschappelijk verantwoord
stant aan duurzame innovatie binnen
klantgroep binnen Agrifirm Plant.
ondernemen is één ding, maar om het
de agrarische sector. Dat gaat verder
Ook Agrifirm Feed is – met een breed
Bewust duurzaam produceren Akkerbouwer Krijn Verhage heeft samen met vrouw Derkje en zoon Marien een bedrijf in Emmeloord. Op 90 hectare grond telen ze met name pootaardappelen. De ondernemers zijn aangesloten bij de stichting Veldleeuwerik, een samenwerking tussen akkerbouwers, afnemers en de verwerkende industrie voor duurzame akkerbouw. “Akkerbouw is meer dan alleen economie. Veldleeuwerik is voor ons een manier om daarbij stil te staan. Je werkt niet alleen voor jezelf; ook voor je familie, personeel, omgeving en de maatschappij. Je hebt bovendien een verantwoordelijkheid voor voedselproductie op de lange termijn. Binnen ons bedrijf hebben we een aantal aanpassingen gedaan, zoals bouwplanverruiming en stimulering van het bodemleven. Voor het imago van het bedrijf en de sector is het ook belangrijk om daar bewust mee bezig te zijn en dat uit te dragen. Als individuele ondernemer is dat lastig en dat is ook een voordeel van een samenwerkingsverband als Veld leeuwerik. Ook leveranciers en andere partners doen mee aan het project en samen kun je veel beter laten zien waar je mee bezig bent. Ik zie in mijn omgeving wel een toenemende positieve belangstelling. De waardering is er, maar het blijft belangrijk om te laten zien wat je doet en het verhaal te vertellen. Waardering is ook goed voor het plezier in je werk en dat is uiteindelijk toch heel belangrijk.”
<
Krijn Verhage
10
schakel in succes mei 2011
“ Waardering is goed voor het plezier in je werk en dat is heel belangrijk.”
assortiment biologische voeders en
worden, Air Line ® [2.0 ] zorgt zelfs voor
van verpakkingsmateriaal. “Al een aantal
bedrijfsbenodigdheden – een belangrijke
60% minder fosfaat. Daarbij wordt een
jaren zamelen we bigbags in en in de
betere voerconversie en groei gerealiseerd.
tuinbouwsector ook bollennetten”, legt
Daarnaast wordt ook duurzaam advies
sectormanager Tuinbouw Henry van
Concrete acties en producten
steeds belangrijker. De specialisten
Haaster uit. “Na gebruik zijn deze pro-
Naast het ondersteunen van keten
Varkenshouderij volgen, samen met an-
ducten voor de klant een afvalproduct,
concepten, draagt Agrifirm ook met
dere erfbetreders in de sector, een cursus
terwijl ze nog als grondstof voor allerlei
concrete acties en producten bij aan
voor vermindering van het antibiotica
andere producten kunnen dienen. Wij
duurzaamheid. Agrifirm Feed heeft ver-
gebruik. Op pagina 17 van deze Schakel in
zamelen ze daarom in, waarna ze bij een
schillende voeders die zorgen voor een
Succes vindt u hierover meer informatie.
gespecialiseerd bedrijf worden verwerkt
speler in de biologische sector.
tot grondstof voor bijvoorbeeld drainage
lagere fosfaatuitstoot, een belangrijk en actueel thema. nP-rundveevoeders bij-
Ook bij Agrifirm Plant is duurzaamheid
pijpen.” Sinds dit voorjaar loopt ook een
voorbeeld hebben een 25 procent lager
een integraal onderdeel van de advisering.
pilot voor het inzamelen en recyclen van
bruto fosforgehalte, terwijl diergezond-
Bodemvruchtbaarheid en spaarzaam
GBM-fusten. “We krijgen positieve reac-
heid en melkproductie op peil blijven.
omgaan met meststoffen en gewas
ties en verreweg de meeste klanten doen
Voor varkenshouders zijn er de P-min
bescherming worden steeds belangrijker.
al aan de inzameling van bigbags en bol-
vleesvarkensvoeders en Air Line® [2.0].
Zo draagt Agrifirm Plant bij aan het ver-
lennetten mee. Het is toch een vorm van
Met P-min voeders kan tot 30 procent
kleinen van de milieu-impact van teel-
duurzaam ondernemen, waarmee je de
minder fosfaat in de mest gerealiseerd
ten. Een ander voorbeeld is het recyclen
sector in een positief daglicht zet.”
Jos Tolboom
<
Geitenbedrijf met vergaderzaal Jos Tolboom is geitenhouder in het Utrechtse Hoogland. Sinds twee jaar heeft hij op zijn bedrijf naast 700 geiten een vergaderzaal die hij verhuurt aan voornamelijk bedrijven. De zaal zit boven de melkstal en heeft daardoor direct uitzicht op de geiten. “Alleen maar geiten gaat ook vervelen, we wilden het voor ons zelf leuk houden. Daarnaast merkten we dat veel mensen nieuwsgierig waren naar het geitenbedrijf en wel eens binnen wilden kijken. Daar wilden we iets mee doen, maar we hadden geen zin om overal mensen op het bedrijf te hebben. Bovendien moest het ook wel wat opleveren.” De vergaderzaal blijkt in alle opzichten een succes. “Vorig jaar hebben we ongeveer 50 vergaderingen gehad, ondanks de Q-koorts in de sector. Verschillende gasten komen vaker terug. Mensen zijn verrast en enthousiast, het valt ze vaak op dat de geiten rustig en schoon zijn. Zelf vind ik het een mooie kans om te laten zien wat je doet en waarom. We zorgen altijd dat we de gasten even spreken en dan kun je bijvoorbeeld uitleggen waarom de geiten niet buiten komen. Je kunt misverstanden uit de weg ruimen, hoewel ik me er van bewust ben dat de echte criticasters natuurlijk niet hier komen.”
“ We merkten dat veel mensen nieuwsgierig waren en wel eens binnen wilden kijken.”
schakel in succes mei 2011
11
plant feed
Meer ruimte voor mest dankzij laag-fosforvoeders Melkveehouder Jan van Meijl stapte begin 2010 over op de nP-voeders, een lijn met een laag fosforgehalte. Daardoor kan hij nu weer alle mest op eigen grond kwijt en is hij bovendien klaar voor toekomstige regelgeving. Jan van Meijl heeft in het Brabantse
ten te houden. Ruwvoer van eigen
Resultaat
Leende een bedrijf met 83 stuks melk-
land en geen mestafvoer. Dat laatste
Begin 2010 is hij daarom overgestapt
vee en 38 hectare grond. Hij is de derde
werd de afgelopen jaren steeds moei-
op een voersoort met een laag fosfor-
generatie op het bedrijf en streeft er
lijker. Het bedrijf werd te groot om
gehalte. Op het moment voert hij Maïs-
naar geleidelijk te blijven groeien. De
alle mest op eigen land kwijt te
brok-Rendement nP van Agrifirm Feed,
capaciteit van de huidige stal is bijna
kunnen. “Met de bedrijfsspecifieke
aangevuld met de Balans ruwmix,
bereikt en Van Meijl overweegt een
excretie hadden we in 2009 een
eveneens een voer met een laag fosfor-
zandstal voor de afkalvende koeien om
negatief voordeel op het gebied van
gehalte. “De aanvoer van fosfaat uit
ruimte te maken voor verdere groei.
fosfaat en dat was dan ook de beper-
krachtvoer daalde daardoor van 5,3
kende factor.
gram per kilo naar 3,6 gram en dat is
Fosfaat beperkende factor
Als ik meer ruimte voor de mest wilde
natuurlijk een flink verschil.” Dat ver-
Van Meijl vindt het daarbij belangrijk
creëren, moest ik daar dus iets aan
schil blijkt ook uit de gehaltes van de
om het bedrijf zoveel mogelijk geslo-
doen”, kijkt Van Meijl terug.
mest. Waar Van Meijl in 2009 op 400
12
schakel in succes mei 2011
plant feed
Betere fosfor benutting met nP-voeders Voeders met een laag fosforgehalte staan volop in de belangstelling. Dat heeft alles te maken met het convenant tussen veehouderij en de voersector om via het voerspoor het fosfaatoverschot met 20 miljoen kilo te verminderen. Dat kan niet door simpelweg minder fosfor in het voer te doen. Fosfor is een belangrijk mineraal voor de gezondheid en productiviteit van koeien. Waar het om gaat is de fosforbenutting: de verhouding tussen het bruto fosforgehalte in het voer en de hoeveelheid die de koe netto opneemt. Het doel is een voer dat voldoet aan de netto Lammert Westerhuis. fosforbehoefte, met een zo laag mogelijk brutogehalte. Agrifirm Feed heeft daarvoor de nP-lijn, met 25 procent minder bruto fosfor. Jan van Meijl
kilo te veel fosfaat uitkwam, hield hij in 2010 bijna 800 kilo over. Het BEX-nadeel werd daardoor een voordeel en de fos-
“Je werkt efficiënter en dat zie je altijd terug.”
faatefficiëntie steeg van 25 procent
Uit resultaten van de praktijkpilot Netto Fosfor van ZLTO en Agrifirm Feed blijkt dat de nP-krachtvoeders geen negatieve gevolgen op diergezondheid en melkproductie hebben. De nP-lijn verzekert melkveehouders daardoor van voldoende fosforaan-
naar 32 procent. “Ik kan nu gewoon alle
meer kwijt aan het krachtvoer, maar het
bod voor hun melkkoeien, terwijl de
mest op eigen grond kwijt en daar is
scheelde me 1.200 kilo fosfaat, wat ik
aanvoer van bruto fosfor via kracht-
het allemaal om begonnen. Bovendien
anders af had moeten voeren. Dat kan
voer met 25% daalt.
heeft het nP-voer zeker geen negatief
dus met gemak uit. Je werkt gewoon
effect op de productie. Die is zelfs iets
efficiënter en dat zie je altijd terug op
gestegen. Het eiwitpercentage ligt met
je eindafrekening.” Een bijkomend voor-
3,72 ook hoger dan in 2009, het vetper-
deel van het nieuwe rantsoen vindt
centage is met 4,81 iets lager.”
Van Meijl dat hij hiermee alvast klaar is voor de naderende wetgeving op het ge-
Efficiënter
bied van fosfaat. “Voordat het wettelijk
De nP-voeders zijn wel iets duurder dan
verplicht werd, liep ik zelf al tegen een
het reguliere voer, merkt Van Meijl op.
grens aan. Achteraf ben ik daar blij om,
Toch is hij uiteindelijk voordeliger uit.
want daardoor ben ik mooi op tijd klaar
“Reken maar na. Ik was vorig jaar iets
voor de wettelijke eisen.”
Jan van Meijl met Agrifirm Feed-specialist Bram Quist.
schakel in succes mei 2011
13
feed
Het belang van vitaminen en mineralen in voeding
DairyFit® Assortiment: DairyFit® Jongvee
De juiste vitaminen en mineralen voor een optimale groei en ontwikkeling van
Een gezonde en vitale veestapel. Dat is waar het om gaat. Daarom is het belangrijk
jongvee. Met de nP- variant (netto fosfor)
om de koeien voldoende vitaminen en mineralen te verstrekken in de juiste
kunt u een BEX-voordeel behalen.
dosering en samenstelling, want ook overdaad schaadt. DairyFit® Lactatie gezondheid en vitaliteit
DairyFit®
Het is van belang om het juiste lactatie-
Vitaminen zijn belangrijk voor de
Om melkvee van de juiste hoeveelheid
mineraal in te zetten. Met de nP-
gezondheid en vitaliteit van de koeien.
vitaminen en mineralen te voorzien
varianten (netto fosfor) kunt u een
Leeftijd, productie en gezondheid
heeft Agrifirm vanaf half juni een
BEX-voordeel behalen.
bepalen de vitaminebehoefte. Bij
nieuw assortiment: DairyFit® Assorti-
gezondheidsproblemen daalt bijvoor-
ment. Het DairyFit® Assortiment bevat
DairyFit® Vitaal
beeld de voeropname. Daarmee neemt
de juiste samenstelling vitaminen en
Deze reeks dekt de mineralenbehoefte
ook de opname van vitaminen af, die
mineralen voor jongvee, droogstaande
en stimuleert ook de gezondheid en
dan juist zo belangrijk zijn.
en lacterende koeien.
vitaliteit. De Vitaalproducten bevatten
Het assortiment is optimaal afgestemd
onder andere organisch gebonden
Mineralen voor een goede opbouw
op de specifieke behoefte van de dieren,
sporenelementen.
Mineralen zijn belangrijk voor de stof-
zoals vastgesteld door Agrifirm Innova-
wisseling en als bouwstof in botten,
tion Center. Het uitgangspunt zijn ‘all in
DairyFit® Droogstand
melk en vlees. Het lactatiestadium
one’-producten, zodat u met één
Droogstaande dieren hebben een andere
waarin de koe zich bevindt, bepaalt de
product alle behoeften dekt. De inno-
mineralenbehoefte dan lacterende
behoefte aan een bepaald mineraal.
vatieve producten hebben een hoge
dieren. DairyFit® Droogstand producten
Een verkeerde voorziening van minera-
stabiliteit van vitaminen, maximale
zorgen voor een makkelijk afkalvende
len kan in de droogstand bijvoorbeeld
benutbaarheid van sporenelementen
koe met een goede productie en
kalfziekte veroorzaken.
en zijn stofvrij en zeer smakelijk.
vruchtbaarheid.
Gemakkelijk en voordelig online voer bestellen
DairyFit® Speciaal
Als aanvulling op de andere DairyFit® reeksen is er DairyFit® Speciaal. De uit-
Via www.agrifirm.com/feed kunt u gemakkelijk en voordelig online voer bestellen.
komst als een rantsoen heel gericht
De voordelen zijn:
gecorrigeerd moet worden of als
> uw eigen gegevens actueel bijgewerkt > duidelijke overzichten: orders en facturen > 24 uur per dag, veilig en betrouwbaar bereikbaar > 2,50 euro korting per internetorder/factuur
antwoord op een specifieke behoefte, bijvoorbeeld als stimulering van uier gezondheid en klauwgezondheid. Voor meer informatie over het
Bestel in mei, juni en juli via internet en ontvang een
DairyFit® Assortiment kunt u contact
leuke attentie. Ook maakt u kans op een iPad 2.
opnemen met uw specialist Rundvee
Uw ordernummer is uw lotnummer.
houderij of bel (088) 488 10 12 .
14
schakel in succes mei 2011
feed
Sturen op optimale benutting van fosfor De veehouderij en veevoersector hebben zich samen tot doel gesteld om via het zogeheten voerspoor 20 miljoen kilo fosfaatreductie te realiseren. In april 2011 zijn LTO en Nevedi daarom een vrijwillig traject gestart voor het verbeteren van de fosfaatefficiëntie op bedrijfsniveau. Het doel is veehouders bewust te
Ondersteuning en advies
terwijl een hoog voerverbruik bij zeu-
maken van het belang van sturen op
Het voerspoor is een samenwerking
gen en biggen de voerefficiëntie juist
fosforbenutting en streefwaarden voor
tussen voer- en veesector. Agrifirm zal
onder druk zet. Bij vleesvarkens is een
2011 en 2013 op te laten nemen in hun
haar klanten hierin dan ook ondersteu-
goede voerconversie gunstig.
operationele bedrijfsdoelstellingen.
nen en adviseren. Het belangrijkste is een basisvoerpakket waarmee gemid-
Gezondheid
Normen
deld aan de eisen wordt voldaan.
In de praktijk bestaan zorgen over de
Nevedi, LTO en de Werkgroep Uniforme-
Daarnaast zijn er voeders met extra
effecten van een lager fosforgehalte in
ring Mestcijfers (WUM) hebben onlangs
verlaagde fosforgehalten. Met Air Line®
het voer op de gezondheid en het
minimum normen voor P-benutting
[2.0] voeders en P-min vleesvarken
welzijn van dieren. Het uitgangspunt
vastgesteld. In onderstaande tabel
voeders kan de varkenshouder gemak-
van laag-fosforvoeders is dan ook dat
staan varkenshouderijnormen voor de
kelijk aan de eisen voldoen. Ook de
altijd voldaan moet worden aan de
periode 2011 tot 2013. Bij het vaststellen
technische resultaten dragen bij aan de
wetenschappelijk onderbouwde netto
hiervan is gekeken naar de gemiddelde
fosforbenutting. Bij zeugenbedrijven is
fosforbehoefte van de dieren. Het
P-benutting over 2007-2009.
een hoge biggenproductie gunstig,
fosforgehalte wordt dus niet zomaar verlaagd. De ruimte voor het verbeteren van de fosfaatefficiëntie zit in de
Streefwaarden P-benutting in varkenshouderij
keuze van grondstoffen met een
P-benutting 2007-2009 en streefwaarden 2011 en 2013
gunstige verhouding bruto-/netto fosforgehalte en in het vervangen van
Gemiddeld in
Diercatogorie
2007-2009
anorganisch fosfor door het enzym 2011
2013
fytase. Agrifirm test al haar voeders uitvoerig om zeker te zijn dat er geen
Opfokzeugen
0,34
0,36
0,38
negatieve effecten bestaan op de
Zeugen (incl. biggen)
0,37
0,40
0,43
gezondheid van de dieren. Uit ervaring
Vleesvarkens
0,41
0,44
0,47
blijkt dat Air Line® [2.0], met erg lage
Dekberen
0,12
0,12
0,12
fosforgehalten, en ook de P-min voeders, varkens leveren met hoge
(Voerspoor en WUM-methodiek, C. van Bruggen)
groei, scherpe voerconversie en een goede slachtkwaliteit.
schakel in succes mei 2011
15
feed
Voorbereiding op warme zomer
Een goed stalklimaat is belangrijk.
De eerste zomerse dagen kondigden zich dit jaar vroeg aan.
procent verlaagd worden. Zeker bij zeugen
Voor varkenshouders is dit het teken om zich voor te bereiden
verdient het de aanbeveling om rond
op de zomer. Wie op tijd alles in orde heeft zal de warme zomermaanden het beste doorkomen.
de middag extra water te verstrekken. Voeropname
Om te zorgen dat er zoveel mogelijk Een te grote dip in de resultaten kan
ratuur stijgt kunnen de zomerkleppen
voer opgenomen wordt is het aan te
daarmee worden voorkomen. Als een
open, de winterluchtinlaat dicht en de
bevelen de voertijden te verplaatsen
varken zijn warmte niet kwijt kan, daalt
ventilatie-instellingen aangepast. De
naar de koelere perioden van de dag;
de voeropname. Bij vleesvarkens daalt
begintemperatuur kan 1 tot 2 graden
vroeg in de morgen en later in de avond.
de opname per graad temperatuur
Celsius hoger, de bandbreedte kan naar
Het driemaal daags voeren van zeugen
stijging boven de 28 graden Celsius
6 graden Celsius worden aangepast.
kan beter achterwege gelaten worden.
met 30 tot 70 gram per dag, bij lacte-
Zo nodig kunnen extra ventilatoren
Als de voeropname toch achterblijft
rende zeugen zelfs 1 tot 2 ons per dag.
geplaatst worden of bij plafondventilatie
kunnen geconcentreerdere voeders,
“frisse neuzen pijpen” gemaakt worden
zoals Air Line® of P-voeders bij vlees
Klimaat
zodat zoveel mogelijk lucht bij de kop
varkens, er voor zorgen dat de nutriënt-
Een goed stalklimaat is daarom heel
van de zeug terecht komt. Ook drink
opname op peil blijft. Deze voeders
belangrijk. Dat begint al in het voorjaar.
water is een goed koelmiddel. Daarom
hebben bovendien een lagere interne
De luchtinlaten, ventilatoren en kokers
is het belangrijk dat de wateropbrengst
warmteproductie, waardoor varkens
kunnen nu al gereinigd worden voor een
van de nippels goed is en in geval van
minder warmte kwijt hoeven te raken
maximale doorstroming. Als de tempe-
brijvoer kan de drogestof met 1 à 2
en de voeropname op peil blijft.
16
schakel in succes mei 2011
feed
Zeugen
Ondanks deze maatregelen kan het
Adviseurs werken samen aan minder antibiotica
conditieverlies in de kraamstal te hoog worden. Om de schade te beperken
Een lager medicijngebruik in de varkenshouderij is belangrijk. Dat kan de varkens
kunnen zeugen die te veel conditie
houder niet alleen voor elkaar krijgen, hij heeft daarbij zijn partners, zoals leveranciers
verliezen eerder gespeend worden en
en afnemers, nodig. De hele keten is immers gebaat bij gezonde dieren, een goed
kunnen pleegzeugen ingezet worden
resultaat en een kwalitatief goed product.
om de belasting per zeug te verminderen. Zeugen die veel conditie verliezen
Het antibioticagebruik heeft bovendien
Samenwerken
in de kraamstal hebben minder en min-
komtmet een bijschrift. teHier maken alle aspecten van het
Tijdens het eerste gedeelte van de cursus
dere kwaliteit eicellen. Dit leidt tot
bedrijf: van voeding en gezondheid tot
staat het gebruik van diergeneesmiddelen
slechter berig worden, meer verwerpers,
genetica. Het ligt daarom ook voor de
in relatie tot de volks- en diergezondheid
kleinere tomen en een verminderde
hand dat de verschillende adviseurs van
centraal. In het tweede gedeelte wordt
uniformiteit van de biggen. Tijdens een
het varkensbedrijf hierin samenwerken.
aan de hand van praktijkvoorbeelden het medicijngebruik op het varkensbedrijf
hitteperiode is de berigheidscontrole extra belangrijk, zeugen laten de stare-
Cursus
inzichtelijk gemaakt. De dier dag dose-
flex namelijk minder goed zien en zijn
Om dat te stimuleren volgen de specia-
ring geldt als indicator voor een verant-
minder actief, waardoor het insemina-
listen Varkenshouderij van Agrifirm Feed
woord medicijngebruik. Op deze manier
tiemoment moeilijker te bepalen is. Om
dit voorjaar een cursus over een lager
kan het medicijngebruik op de varkens-
maximaal de berigheid te stimuleren
medicijngebruik op varkenshouderijbe-
houderijbedrijven worden vastgesteld
kan een spray met berengeur gebruikt
drijven. De cursus is een samenwerking
en samen met de varkenshouder worden
worden, maar is het ook belangrijk dat
van Agrifirm Feed, Topigs, Varkens K.I.
gekeken hoe het medicijngebruik op
de beer goed actief is. ’s Ochtends
Nederland, VION en ZLTO. Adviseurs van
het bedrijf aan de hand van hygiëne-
vroeg en ’s avonds laat zijn daarvoor de
deze organisaties gaan tijdens de cursus
protocollen kan worden gereduceerd.
beste momenten. Check ook de tempe-
‘Samen aanpakken’ samen aan het
De adviseurs leren meer over het medi-
ratuur van het sperma regelmatig, de
werk om tot de juiste aanpak te komen.
cijngebruik in de varkenshouderij en
kwaliteit loopt snel terug als de tempe-
De cursus wordt georganiseerd door
vooral hoe ze samen kunnen bijdragen
ratuur boven de 17 graden komt.
het Varkens Innovatie Centrum Sterksel
aan een lager medicijngebruik om het
en PorQ.
beste resultaat voor de varkenshouder te bereiken.
Ritme
Ook na de warme zomermaanden blijft het opletten. De daglengte begint af te nemen en dat heeft effect op de vruchtbaarheid, vooral bij 1e worps zeugen. Het varken is van oorsprong een seizoensvoortplanter en dat kunnen
Erfbetreders van verschillende bedrijven samen aan het werk. >
we nog steeds merken. De beste manier om deze seizoensinvloed te omzeilen is door jaarrond voor een vast dag-nacht-ritme te zorgen. Vraag uw specialist om samen met u nog eens de volledige checklists door te nemen om deze mooie periode van het jaar goed te doorstaan.
schakel in succes mei 2011
17
feed
Legmanager geeft inzicht in resultaat Managementsystemen worden steeds vaker gebruikt om inzicht in de resultaten van een bedrijf te krijgen. Legmanager is zo’n systeem waarin legpluimveehouders de technische en economische resultaten kunnen bijhouden en analyseren. De legpluimveehouder en zijn specialist hebben direct inzicht in de cijfers van het betreffende koppel. Op basis daarvan kan de legpluimveehouder samen met zijn specialist de juiste keuzes maken. Bovendien heeft hij de mogelijkheid zijn resultaten te vergelijken met collega’s. Daarbij kan hij zelf bepalen met welk soort bedrijven hij wil vergelijken. Eikleur, handelsnorm,
Nieuwbouw van pluimveestal is teamprestatie
koppelgrootte en huisvestings systemen worden als referentie
Rudolf Langen, akkerbouwer en varkenshouder in Neubörger
gebruikt. Het resultaat wordt weer-
(D), ging niet over één nacht ijs, toen hij startte met een nieuwe
gegeven ten opzichte van het gemiddelde van deze referentie
activiteit. “Pluimvee had van meet af aan onze voorkeur.”
bedrijven, zowel in cijfers als in
Inmiddels heeft hij de eerste ronde met de opfok van
tabellen en grafieken en zowel
vleeskuikenouderdieren achter de rug.
tijdens de ronde als na afloop. Het is daarmee een manier om tijdens de ronde alert te blijven op
Langen heeft een gemengd bedrijf met
Enthousiasme
de financiële en technische ontwikke-
100 hectare akkerbouw en 1.600 vlees-
De Duitse onderneming Strahmann
lingen van het bedrijf en het koppel en
varkens in het Duitse Neubörger (niet
(Duitse dochter van Agrifirm) zet
om na afloop de ronde te evalueren.
ver van het Nederlandse Boertange) en
Langen op het spoor van de opfok van
Legmanager is mede op initiatief van
oriënteerde zich op een nieuwe activiteit.
vleeskuikenouderdieren. “Vervolgens
Agrifirm Feed ontwikkeld en klanten
“Pluimvee had onze voorkeur, maar we
heb ik met Joost Westerbeek een
van Agrifirm Feed kunnen het
twijfelden tussen leghennen, vlees
aantal bedrijven bezocht in Nederland.”
systeem kosteloos gebruiken.
kuikens en de opfok van vleeskuiken
Het enthousiasme bij Langen groeit
ouderdieren.” In maart 2008 spreekt
snel. “Leghennen zijn zeer arbeids
Legpluimveehouders kunnen voor
hij Joost Westerbeek voor het eerst.
intensief, vleeskuikens kennen een
meer informatie over Legmanager
Westerbeek is specialist bij Pluvita, opfok
hoge omloopsnelheid.
terecht bij hun specialist of bellen
organisatie voor vleeskuikenouderdieren
De opfok van vleeskuikenouderdieren
naar (088) 488 10 15.
en dochteronderneming van Agrifirm.
duurt 20 weken, dat ritme past ons
18
schakel in succes mei 2011
feed < Rudolf Langen
samenwerking tussen alle betrokken partijen.” Binnen tien maanden waren alle vergunningen op orde. “Ongekend snel”, oordeelt Langen. Advisering
Pluvita adviseert Langen bij de inrichting van de stal. “Over de manier van water- en voerverstrekking bijvoorbeeld, hebben we onze voorkeuren”, vertelt Westerbeek. “Ook over hygiënemaatregelen, ventilatie en verwarming adviseren we. Maar verder gaan we niet. Met welke stalinrichter de ondernemer in zee gaat, mag hij zelf weten.” De omvang van het bedrijf, 50.000 dieren, is niet willekeurig gekozen. “Dat sluit goed aan bij de schakels verderop in de kolom, de vleeskuiken ouderdieren en de vleeskuikenhouderij.” Het dak van de stal is voorzien van 4.500 vierkante meter zonnepanelen. Over de opbrengsten is Langen heel mooi. Ik wil mijn bedrijf samen met
dieren vaak over grote afstand aan
content. “Duitsland kent bijzondere
mijn vrouw Hillegard kunnen runnen.
gevoerd worden. Daarom steunt de
aantrekkelijke regelingen op het gebied
En vleeskuikenouderdieren vergen
deelstaat de bouw van dit soort
van opwekking van duurzame energie.
vakmanschap, dat spreekt ons aan.”
bedrijven met 25 procent subsidie.”
En de zon heeft de afgelopen maanden
Ook op de locatie passen vleeskuiken-
uitbundig geschenen. Nee, van deze
ouderdieren goed. “Deze regio telt
Teamwerk
verder geen pluimveebedrijven. Uit
In de loop van de tijd verzamelde
veterinair oogpunt is dat een groot
Agrifirm experts om Langen heen. Een
Tevreden afnemer
pluspunt.”
team, dat onder meer bestaat uit een
In mei 2010 startte de bouw. In december
investering heb ik geen spijt.”
2010 ontving Langen de eerste eendags-
“ Vleeskuikenouderdieren vergen vakmanschap, dat spreekt ons aan.”
kuikens, die 20 weken later het bedrijf weer verlaten. De eerste ronde is vrijwel probleemloos verlopen. “Er zijn altijd kinderziektes. Je moet de dieren
De regionale overheid staat zeer
bankier, een belastingadviseur, een
goed in de gaten houden. Maar grote
positief tegenover de komst van
accountant, enkele subsidiespecialisten
problemen hebben zich niet voorgedaan.
vleeskuikenouderdieren. “Deelstaat
en een architect, “Mooi”, vindt Wester-
En de afnemer was zeer tevreden. Dat
Niedersachsen wil voor de vlees
beek die samenwerking. “We hebben
telt.” Inmiddels is de stal ontsmet en
productie minder afhankelijk worden
zeer regelmatig overleg, met maar één
legt de stalinrichter de hand aan enkele
van andere deelstaten en het buiten-
doel: de bouw van de nieuwe stal. In
kleine aanpassingen. Langen maakt zich
land. Nu moeten vleeskuikenouder
Nederland zie je zelden zo’n hechte
op voor de tweede ronde.
schakel in succes mei 2011
19
plant
Prijzen minder voorspelbaar
Meststoffenmarkt is een wereldmarkt
Meststoffen in bigbags zijn beter te bewaren.
De markt voor meststoffen is in de
met name fosfaat, kleiner worden, wat
markt, waardoor we beter op markt-
afgelopen jaren ingrijpend veranderd.
de prijzen opdrijft. Het gevolg is dat de
ontwikkelingen kunnen anticiperen.”
Prijzen zijn steeds meer afhankelijk van
meststoffenprijzen de afgelopen jaren
ontwikkelingen op de wereldmarkt,
sterk fluctueren en veel minder voor-
Risicospreiding
waardoor ze redelijk onvoorspelbaar zijn.
spelbaar zijn dan voorheen. De groeiende
Ook risiscospreiding wordt steeds
wereldbevolking en vraag naar voedsel
belangrijker. Roelofs: “We adviseren
In het verleden waren de prijzen van
zullen ook in de toekomst leiden tot
ondernemers om gespreid in te kopen
met name stikstofmeststoffen sterk
hogere kunstmestprijzen en grotere
en proberen daar ook op te sturen. Je
gerelateerd aan de energieprijzen. Een
prijsschommelingen.
ziet dat ondernemers zich hier steeds meer bewust van worden; de verkoop
hoge gasprijs betekende dure kunstmest. Tegenwoordig is de prijs van
Meer onzekerheid
van meststoffen in bigbags, die beter te
kunstmest moeilijker te voorspellen.
“Voor de Nederlandse boeren en tuin-
bewaren zijn, stijgt bijvoorbeeld.”
De markt is steeds meer afhankelijk
ders zorgt dat voor een veel grotere
Het streven bij bemestingsplannen is
van de internationale markt, legt
onzekerheid over de prijzen van een
altijd om zo efficiënt mogelijk in de
Vincent Roelofs, manager Inkoop en
belangrijke grondstof. Het inkoopmo-
mineralenbehoefte te voorzien.
Afzet van Agrifirm Plant, uit.
ment is daardoor veel belangrijker”, legt
“Precisiebemesting wordt daardoor ook
Roelofs uit. De prijzen op de wereld-
steeds belangrijker”, ziet Roelofs. Agri-
Prijsschommelingen
markt wisselen dagelijks, kunstmest-
firm Plant legt ieder jaar bemesting-
“De meststoffenmarkt is tegenwoordig
prijzen worden per week vastgesteld.
proeven aan met als doel klanten het
echt een wereldmarkt”, aldus Roelofs.
Het vraagt de nodige marktkennis om
beste advies te kunnen geven. “In de
“De prijzen zijn daardoor veel meer
op het juiste moment in te kopen. “Dat
bemestingplannen wordt de basis
onderhevig aan prijsschommelingen
geldt voor ondernemers, maar ook voor
behoefte aan mineralen door organische
van wereldwijde commodities, zoals
ons. We kunnen niet meer zomaar in
mest ingevuld en wordt kunstmest inge-
graan. Hoge graanprijzen leiden direct
januari alles inkopen, het risico bestaat
zet om de bemesting op maat te maken.”
tot een grotere vraag naar meststoffen
dat de kunstmest dan veel te duur is, of
Ook vloeibare meststoffen is een toe-
en die vraag en aanbod krijgen steeds
niet leverbaar. We moeten dus gespreid
komstig aandachtspunt. “Daar is zeker
meer invloed op de prijzen.” Dit wordt
inkopen en dat is ook wat we onze
ruimte voor, maar ze zullen gekorrelde
versterkt door een consolidatie bij
klanten adviseren. Daarnaast wordt
minerale meststoffen nooit volledig ver-
producenten, waardoor het aantal aan-
samenwerking nog belangrijker. Door
vangen. We moeten dus om leren gaan
bieders daalt. Daar komt nog bij dat
onze samenwerking met Cebeco Mest-
met de onvoorspelbare wereldmarkt.”
voorraden van gedolven meststoffen,
stoffen hebben we goed inzicht in de
20
schakel in succes mei 2011
Agrifirm Plant heeft meer dan honderd proef- en demovelden. >
Onderzoek in praktijksituaties met proefvelden Agrifirm Plant gaat voor het beste resultaat. Praktijkonderzoek is daarbij onmisbaar. Ook dit jaar zijn en worden er dan ook weer volop proef- en demovelden aangelegd voor akker- en tuinbouwgewassen. In grote lijnen hebben die proeven en
Gewasbescherming
demo’s betrekking op drie onderwerpen:
De resultaten kunnen gebruikt worden
rassentoetsing, gewasbeschermings-
als onderbouwing van de advisering in
middelen en bemesting. Daarnaast
het veld. Dat geldt ook voor de proeven
meststoffen getest en vergeleken.
worden ook nieuwe ontwikkelingen en
met gewasbeschermingsmiddelen. In de
Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken bij
innovaties, zoals systemen voor precisie-
proefvelden kan Agrifirm Plant diverse
welke gewassen een bepaalde meststof
landbouw, onder de loep genomen.
middelen of combinaties hiervan gedu-
goed past en naar het effect op zowel
rende verschillende jaren testen op het
opbrengst als bodemvruchtbaarheid.
Rassentoetsingen
meerjarige effect op onkruid, schimmel
De rassentoetsingen hebben met name
of insecten. Voor bepaalde gewassen
Van theorie naar praktijk
betrekking op granen, uien en peen. Voor
worden ook groeiregulatoren getest.
Een groot voordeel van proefvelden is de
deze gewassen is Agrifirm Plant zowel
De proeven met gewasbeschermings-
mogelijkheid voor statistische analyse.
leverancier als afnemer, waardoor het
middelen hebben betrekking op zowel
Proefvelden maken theorieën aantoon-
extra belangrijk is om goed te weten
akkerbouw als tuinbouw.
baar en vertaalbaar naar de praktijk en andersom kunnen praktijkproblemen
hoe de rassen in de praktijk presteren. Daarnaast worden ook met bijvoorbeeld
Bemesting
onderzocht worden op de proefvelden.
groenbemesters proeven gedaan. De
Bemesting is een aandachtsgebied wat
In totaal zijn er meer dan honderd proef-
proeven vormen een aanvulling op de
de laatste jaren steeds meer in de belang-
en demovelden, die bovendien verspreid
officiële rassenproeven omdat ze laten
stelling staat, ook bij Agrifirm Plant.
over heel Nederland liggen om ook de
zien hoe verschillende rassen het in
Vanwege het huidige mestbeleid is het
grondsoorten en regionale verschillen in
praktijksituaties doen. Daarbij worden
belangrijk om zo efficiënt mogelijk om
de beoordeling mee te nemen. Daarbij
bijvoorbeeld veel gebruikte rassen verge-
te gaan met nutriënten. Op de proef-
wordt veel samengewerkt met andere
leken met nieuwe of buitenlandse rassen.
velden worden daarom verschillende
organisaties en onderzoeksinstellingen.
Compost draagt bij aan vruchtbare bodem Organische stof is van groot belang
stof gecompenseerd worden. Door de
door de bemestende waarde van de
voor de bodem. Het is onmisbaar
strengere gebruiksnormen voor de
hoofd- en sporenelementen die com-
voor de bodemvruchtbaarheid,
hoeveelheid meststoffen die per jaar
post bevat. Agrifirm Plant kan diverse
bodemstructuur, lucht- en water
gebruikt mag worden is het op peil
soorten kwaliteitscompost leveren,
huishouding en de bewerkbaarheid
houden van de organische stof voorzie-
zowel voor gangbare als voor bio
van de bodem.
ning moeilijker geworden. Compost is in
logische bedrijven, uiteraard met bij-
deze puzzel de bodemverbeteraar die
behorende certificaten. Uw Agrifirm-
Om de vruchtbaarheid van de grond
per eenheid stikstof en fosfaat de meeste
specialist adviseert u graag over de
op peil te houden, moet in elk geval
effectieve organische stof bevat. Ook
inpasbaarheid van compost in uw
de jaarlijkse afbraak van organische
prijstechnisch is compost interessant
bouwplan.
schakel in succes mei 2011
21
plant
< De demo bij Poppe Landbouw wordt gezaaid.
Eerste rassendemo’s biologische uien
Vermarkting peen door Agrifirm Plant groeit gestaag Door de jaren heen is het areaal
Voor gangbare uien legt Agrifirm Plant al enkele jaren rassenproeven aan. Ook bij
peen waarvoor Agrifirm Plant de
biologische telers is echter steeds meer behoefte aan informatie en kennis, niet in de
vermarkting verzorgt gegroeid.
laatste plaats vanwege het groeiende aanbod biologische rassen. Dit jaar heeft
Een toenemend aantal telers heeft
Agrifirm Plant daarom ook twee biologische demo’s aangelegd.
vertrouwen in de unieke samenwerking in de keten middels de
Doel van de demo’s is om meer inzicht
betrekkelijk nieuw systeem. Om zo nauw-
te krijgen in de groei, ontwikkeling en
keurig mogelijk te kunnen werken, is
afrijping van de biologische uienrassen.
gezaaid met een zaaimachine met een
Alle peen van de Agrifirm Plant telers
Daarnaast worden monsters van de
schijfvolgsysteem. De geulen die de
wordt vermarkt door de Dutch Carrot
rassen in de bewaring gevolgd, voor
rotorkopeg op de buitenste twee bedden
Group, waarin Agrifirm Plant samen
beter inzicht in de bewaarbaarheid van
heeft gemaakt bij het klaarmaken van
werkt met twee verwerkers van peen.
de verschillende rassen. In maart zijn
het land, pakken de schijven op de zaai-
Het concept, waarin de belangen in
daarvoor bij telers Erwin en Evert Rienks
machine weer op. Ook de schoffel
de keten van teler tot eindverbruiker
in Dronten en bij Poppe Landbouw in
machine werkt met dit systeem. De
gebundeld zijn, werpt zijn vruchten
Nagele de belangrijkste biologische
zaai- en schoffelmachine blijven daar-
af. In jaren met mooie peenprijzen
uienrassen ingezaaid. Onder andere
door op precies dezelfde slag als de
heeft de samenwerking binnen de
Hylander, Santero, Dormo, Kamal en
rotorkopeg, waardoor heel precies
Dutch Carrot Group geresulteerd in
Red Baron zijn vertegenwoordigd.
geschoffeld kan worden.
aansprekende poolprijzen. En in jaren
Dutch Carrot Group.
dat de markt moeizaam loopt, zien
De demo in Nagele is gezaaid met een
we dat een vaste positie in de afzetmarkt van cruciaal belang is.
Polybale wikkelfolie nieuw in assortiment
Telers kunnen op meerdere manieren via Agrifirm Plant de peen vermarkten. Traditioneel is de pool de meest
Agrifirm Plant verkoopt dit jaar voor het
kwaliteit, wat bovendien langer houd-
gekozen methode, maar ook dag-
eerst Polybale-wikkelfolie. Agrifirm is
baar is. Bovendien, niet onbelangrijk voor
prijshandel en vaste prijsteelt zijn
exclusief distributeur van Polybale in
loonwerkers, is het goed te wikkelen en
mogelijk.
Nederland. Deze wikkelfolie staat
scheurt de folie niet snel, ook niet bij
bekend om de hoge kwaliteit. Dat komt
hoge temperaturen. Agrifirm Plant biedt
onder andere doordat het een vijflaags-
hiermee de best beschikbare wikkelfolie.
folie is. Dit is steviger en zorgt voor een
Loonwerkers kunnen voor meer informa-
hogere zuurstofbarrière, wat weer leidt
tie terecht bij hun specialist of de afde-
tot een stabiel product van een hogere
ling Verkoopondersteuning.
22
schakel in succes mei 2011
plant
Uien verkopen op het juiste moment Een ui is rond en kan alle kanten op rollen, is een gezegde in de uienwereld. Het wil zeggen dat de prijsvorming van uien onvoorspelbaar en lastig te beredeneren is. Dat blijkt ook nu weer. Vlak na de oogst
Agrifirm Plant biedt beide
leek het niet stuk te kunnen met de
mogelijkheden. Zowel afland als
prijs. Nu zien we de prijzen weer de
voor bewaaruien zijn er mogelijkheden
andere kant op gaan en blijkt dat mark-
in poolverband. Meerdere verwerkers
ten toch redelijk onvoorspelbaar blijven.
participeren in deze pools. Hierdoor
De ene teler vindt het omgaan met die
ontstaat risicospreiding en afname
markt uitdagend terwijl de ander een
zekerheid. Voor de daghandel werkt
beter gevoel heeft bij de zekerheid van
Agrifirm Plant samen met een groot
markt is uiteraard bepalend voor de
een pool.
aantal verwerkers. De stemming in de
mogelijkheden in de prijs en afzet.
Mijn Agrifirm Plant
Online zaken regelen Ondernemers kunnen steeds meer
firm Plant en online fruitteelttechni-
zaken via internet regelen. Mijn
sche informatie krijgen. Registratie is
Agrifirm Plant is de verzamelnaam
gratis, net als alle toepassingen, met
voor alle online toepassingen van
uitzondering van het Fruitteelt advies,
Agrifirm Plant. Klanten die zich via de
dat in samenwerking met Fruitconsult
website aanmelden voor dit portaal
wordt gemaakt.
krijgen daarmee toegang tot onder
Een belangrijk onderdeel van Mijn
andere administratieve toepassingen,
Agrifirm Plant is de bestelmodule.
teeltinformatie en de bestelmodule.
Dit systeem is in maart live gegaan
Dat draagt bij aan gemak en efficiëntie
en wordt steeds populairder. Klanten
voor zowel boeren en tuinders als voor
kunnen hier online producten bestellen;
Agrifirm Plant.
van meststoffen, zaaizaden en gewasbeschermingsmiddelen tot aller-
Mijn Agrifirm Plant bestaat uit vier
lei bedrijfsbenodigdheden. Het grote
onderdelen: administratie, granen, teelt
voordeel van online bestellen is dat
en bestellen. Onder die kopjes kunnen
bestellingen op ieder moment van de
geregistreerde klanten bijvoorbeeld hun
dag direct kunnen worden doorgegeven,
facturen of het GBM overzicht over de
ook buiten kantoortijden. Ook Agrifirm
Voor toegang tot Mijn Agrifirm Plant gaat
afgelopen maanden terugzien, granen
Plant kan op die manier zo efficiënt
u naar www.agrifirm.com/aanmelden
aanmelden voor de afzetpools van Agri-
mogelijk werken.
schakel in succes mei 2011
23
plant
‘ Graanprijs bepaalt de strategie’ Ton Evers in Finsterwolde gaat voor een maximaal resultaat van de tarweteelt. Tarwe is verreweg het belangrijkste gewas op het Oldambtster bedrijf. De graanprijs speelt een grote rol in de keuzes op het gebied van onkruid- en ziektebestrijding. “Bij 110 euro per ton is de strategie anders dan bij 210 euro per ton.” Op de knieën in de wintertarwe contro-
Dan ben ik in het algemeen tot de
uiteindelijke resultaat. Hij twijfelt nog
leren Ton Evers en Henko Klement half
tweede CeCeCe-bespuiting klaar.”
hoe hij het dit jaar gaat aanpakken.
april hoe de onkruidbespuiting heeft
“Wij adviseren een tweetraps- of drie-
uitgepakt. Evers spoot Atlantis tegen
Resultaat is leidend
trapsbestrijding”, zegt Klement. Een
duist en voegde Biathlon toe tegen
Het afgelopen najaar was het te nat
tweetrapsbestrijding is twee keer een
ereprijs. “De voorjaarsbespuiting
om Stomp te spuiten. Er zat niets anders
volle dosering, een drietrapsbestrijding
werkt”, zegt Klement, akkerbouw
op dan een voorjaarsbespuiting uit te
specialist van Agrifirm Plant. “Het
voeren. Evers: “Het moet goed werken.
duurt alleen iets langer voordat het
Te veel onkruid kost opbrengst.” Afgelo-
gewas schoon is.” Hij bekijkt met Evers
pen jaar was de gemiddelde opbrengst
een ereprijs. “Je ziet dat de plant is
10 ton per hectare in een bouwplan
drie keer driekwart. Evers wikt en
aangepakt.” Meestal spuit Evers in het
van grotendeels tarwe op tarwe. “Het
weegt: “Twee keer een volle dosering is
najaar tegen duist en ereprijs. “Met 3
jaar ervoor was dat 10,75 ton.” Ook bij
goedkoper dan drie keer driekwart. De
liter Stomp, een bodemherbicide.
de ziektebestrijding kijkt Evers naar het
middelen kosten wel wat. Maar je weet
24
schakel in succes mei 2011
“ Te veel onkruid kost opbrengst.”
plant
Bedrijfsgegevens Ton Evers heeft in maatschap met zijn vrouw Anneke, zoon Detmer, broer Harm Evert en neef Niels een akkerbouwbedrijf van 228 hectare in Finsterwolde. Op de zware Oldambtster kleigrond, 65 tot 75 procent afslibbaar, teelt het bedrijf 200 hectare wintertarwe, 18 hectare suikerbieten en 10 hectare luzerne. De oppervlakte graan telt 50 hectare Lion, 40 hectare Tataros, 40 hectare Tabasco, 20 hectare Claire, 20 hectare Ton Evers (rechts) en Henko Klement, specialist akkerbouw van Agrifirm Plant, zien dat de onkruidbestrijding effect heeft.
nog niet wat de tarwe gaat opbrengen.
Dat beschermt minder lang, maar ik
Bij een prijs van 110 euro per ton is de
loop geen risico omdat de derde keer
strategie anders dan bij 210 euro per
de bescherming verlengt. Het tijdstip
ton”, zegt hij.
van de derde bespuiting hangt dan af
Altigo en 30 hectare JB Asano.
van het weer en dus de ziektedruk. Bij Dosering verlagen
lage druk kan de dosering ook omlaag.”
De eerste bespuiting gaat hij zeker uit-
De derde bespuiting wordt steeds
voeren, met Proline. Dat middel is sterk
belangrijker, zegt Evers, omdat de voer-
tegen septoria. “Dat is hier het grootste
industrie eist dat tarwe een laag gehalte
probleem. Het nadeel van Proline is dat
aan DON of mycotoxinen heeft.
het niets doet op bruine roest, maar we
Een risico op het bedrijf van Evers is het
hebben een goede winter gehad. Bruine
aantal werkbare dagen. Het kost ruim
roest speelt dit jaar niet”, zegt Evers. De
drie dagen om de tarwe te spuiten. “In
twijfel van Evers zit in de dosering en in
het spuitboekje houd ik nauwkeurig bij
de timing van de tweede en eventueel
wanneer welk perceel is gespoten en
derde bespuiting. Bij twee keer spuiten
met welke dosering. Daardoor weet ik
met een volle dosering is het gewas tot
precies wanneer de bescherming ein-
over de bloei beschermd, weet hij.
digt. Ik weet ook welke rassen gevoeliger
“Maar als ik drie keer ga spuiten, kan ik
zijn voor meeldauw of gele roest.
de tweede keer de dosering verlagen.
Die houd ik dus extra in de gaten.”
De ereprijs reageert op de onkruidbestrijding.
schakel in succes mei 2011
25
plant
Snel schoon spoelwater met doseerunit Om topkwaliteit bloembollen te leveren is het belangrijk dat de bollen goed gespoeld worden. Dat geldt in het bijzonder voor bollen die geëxporteerd worden naar landen zoals de Verenigde Staten, die strenge eisen stellen. dat je hier een heel groot bassin voor
20 seconden zijn de gronddeeltjes be-
nodig hebt en dat het lang duurt”, legt
zonken en is het spoelwater glashelder.
Ton Witte, teamleider Bollenteelt, uit.
Bijkomend voordeel is dat de grove en de
Agrifirm Plant heeft daarom een dosee-
fijne fractie tegelijk naar beneden zakken
runit ontwikkeld waarmee spoelwater
en er is een sterk vermoeden dat ook de
snel en effectief gereinigd wordt. Het
ziektekiemen worden meegenomen
systeem maakt gebruik van flocculatie,
tijdens het bezinkproces”, aldus Witte.
een proces bekend uit de waterzuivering.
“We verkopen de doseerunit, een vat van
Deeltjes hechten zich aan elkaar na toe-
1.000 liter, nu enkele jaren en hebben er
voeging van een zogeheten polymeer,
erg goede ervaringen mee. Zowel bij de
Spoelen betekent spoelwater en dat
waardoor de deeltjes zwaarder worden
telers als bij de exporteurs, die bij de
< De aanvoer van calcium zorgt voor een hogere pH.
moet gereinigd worden. In een bassin
en sneller bezinken. “Deze stof wordt in
exportspoeling ook de laatste zanddeel-
bezinken grond en plantenresten, zodat
de leiding naar het bassin geïnjecteerd en
tjes moeten wegspoelen.”
schoon water overblijft. “Het nadeel is
in de waterstroom meegenomen. Binnen
Agrifirm Plant organiseert relatiedagen voor akkerbouwers
Kennisoverdracht en innovaties staan centraal In juni en juli organiseert Agrifirm Plant zes relatiedagen akkerbouw op diverse locaties.
hoeken. Er is bijvoorbeeld aandacht
Tijdens deze dagen wordt u op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen op
voor bodemstructuur en de invloed van
het gebied van bijvoorbeeld gewasbescherming, meststoffen en rassenkeuze.
grondbewerking of groenbemesters hierop. Maar ook de invulling van het
Naast een rondleiding langs proef- en
staan centraal deze dagen. Het thema
bouwplan met onder andere rassen
demovelden is er een beursplein waar
van de relatiedagen is ‘de structuur
keuze en nieuwe teelten komt aan bod.
externe partijen hun innovaties toe-
onder uw bedrijf’. Dit thema wordt
Klanten van Agrifirm Plant ontvangen
lichten. Kennisoverdracht en innovaties
belicht vanuit verschillende invals
een uitnodiging.
Agenda
relatiedagen akkerbouw datum
regio
locatie
22 juni
Midden
PPO-AGV, Edelhertweg 1 in Lelystad
23 en 24 juni Oost
PPO ’t Kompas, Noorderdiep 211 in Valthermond
28 juni
Noord
Maatschap Van der Molen, Dwarsweg 34 in Uithuizermeeden
1 juli
Zuid
Proefboerderij Wijnandsrade, Bongard 1 in Wijnandsrade
5 juli
Noord
Maatschap Jensma-de Vries, Vijfhuisterdijk 19 in Hallum
26
schakel in succes mei 2011
plant
Samen werken aan advies voor vollegrondsteelt
Het vollegrondsgroenteteam van Agrifirm Plant.
Sinds 1 januari 2011 heeft Agrifirm Plant één team dat zich specifiek richt op de
ook deze gegevens met fabrikanten om
vollegrondsgroentesector. Door de bundeling van kennis en ervaring van de fusie
te komen tot een juiste keuze en advies
partners heeft dit team veel kennis in huis van een breed scala aan gewassen. Om die
voor de teler. Samen met de afdeling
kennis actueel te houden wordt veel samengewerkt met fabrikanten en andere partners.
R&D van Agrifirm Plant worden daarnaast proeven gedaan op bemestingsgebied
Maandelijks bespreekt het team bijvoor-
belangen en knelpunten van teelten
om de effectiviteit te kunnen beoor
beeld nieuwe toelatingen van gewas
aangeven bij de fabrikanten. Ook de
delen. De resultaten van de bemestings-
beschermingsmiddelen en knelpunten
hoogte van een MRL (Maximale Residu
proeven en spuitschema’s worden op
in de diverse gewassen met Cebeco
Limiet) speelt een steeds belangrijkere
gewasbijeenkomsten toegelicht en op
Agrochemie. Zo kan Agrifirm Plant de
rol bij de advisering. Het team bespreekt
de winterbijeenkomsten besproken.
Jaarlijkse open dagen tuinbouw Agenda Agrifirm Plant doet jaarlijks, in samenwerking met GBM fabrikanten, op verschillende
open dagen tuinbouw
locaties proeven voor de tuinbouwsector. De resultaten van deze proeven zijn de basis voor het advies in het komende seizoen. Daarnaast organiseert Agrifirm Plant op iedere proeflocatie een open dag.
datum
sector
locatie
25 mei 27 mei 1 juni 8 juni 16 juli
Noordwijkerhout Bloembollen Creil Bloembollen Julianadorp Bloembollen Zwaagdijk Fruit Benschop Bloembollen
Op drie locaties worden bloembollen-
op bloedluis en perenbladvlo. Tevens
proeven uitgevoerd: Zwaagdijk,
wordt aandacht besteed aan blad
Julianadorp en Creil. In tulpen, lelies,
voeding, het klimaat onder hagelnetten
hyacinten en zantedeschia wordt
en onkruidbestrijding. Voor de groente-
onderzoek gedaan naar ziekten,
sector neemt Agrifirm Plant deel aan
onkruiden, selectiemethoden en
de Groenteplatformen in Etten-Leur en
bemesting. De proeven voor de
Zwaagdijk. Op beide locaties worden
MRL in het oogstproduct. Agrifirm
fruitsector worden uitgevoerd in
effectiviteitsproeven uitgevoerd, in
Plant heeft hier een calcium proef voor
Benschop en richten zich met name
Zwaagdijk ligt de focus daarnaast op
de bewaarbaarheid van sluitkool.
schakel in succes mei 2011
27
“Jan is een zorgvuldige ondernemer, die voor zeker gaat en het beste resultaat wil. Afzet in de graanpool past daarom goed bij hem.” Hartger Haan specialist Akkerbouw Agrifirm Plant
“ Hartger is goed op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en spelregels. Voor vragen over de graanafzet kan ik altijd bij hem terecht.” Jan Kruise, akkerbouwer in Sellingen
Samenspel Jan Kruise (l) is akkerbouwer in het Groningse Sellingen. Hij teelt zetmeelaardappelen, suikerbieten en granen, waarvan 24 hectare zomergerst en 12 hectare zomertarwe. Voor de afzet van zijn granen werkt Kruise samen met Agrifirm Plant. Hij kiest al jaren voor afzet via de graanpool van Agrifirm, dat biedt zekerheid op de grillige graanmarkt. Als drukbezette ondernemer heeft Kruise nou eenmaal niet altijd tijd om de marktontwikkelingen in de gaten te houden. Voor de afzet van zijn tarwe twijfelt hij dit jaar nog tussen de pool of de voorverkoop. Die twijfels bespreekt hij met akkerbouwspecialist Hartger Haan van Agrifirm Plant. Samen bekijken ze hoe Kruise het beste evenwicht tussen zekerheid en rendement kan behalen.
colofon
schakel in succes is het klantenblad van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm Fotografie Albert Brunsting, Marcel Bekken, Harma Drenth en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel