وب :2وبل گ بخشي از سازمان اطلاعات مركزي آمريكا به نام »مركز منابع باز« ) (Open Source Centerوظيفه دارد كه در اينترنت ،در سايت ها و وبل گ هاي شخصي به جست وجو بپردازد و پس از جمع آوري و ترجمه اطلاعات به دست آمده ،آن ها را آناليز كند ،دا گ نكوين ) (Doug Naquinمدير اين مركز مي گويد» :ما به دنبال اطلاعات به هر جا سرمي كشيم«. به گفته وي ،يكي از مهم ترين منابع اطلاعات ما وبل گ هاست .سوال اينجاست كه وبل گ هاي فارسي چه اطلاعاتي منتشر مي كنند كه براي سيا 1
اهميت دارد و كاركرد وبل گ ها و ديگر فناوري هاي اينترنتي در دنيا چيست؟ وبل گ به اعنوان رسانه نه تنها بسياري از مردم كه حتي بسياري از استادان و صاحب نظران سياسي و اجتمااعي و به خصوص استادان ارتباطات اجتمااعي هم قبول ندارند كه وبل گ يك رسانه است و وبل گ نويس يك رسانه نگار. از نظر بسياري از متخصصان اعلوم ارتباطات، روزنامه نگار و رسانه نگار به كسي اطل ق مي شود كه به طور تمام وقت در خدمت يك رسانه باشد و آن فرد با فعاليت در رسانه تامين معاش 2
كند؛ در غير اين صورت اگر فردي به صورت تفريحي يا به اعنوان شغل دوم به كار رسانه نگاري در هر قالبي چه مكتوب ،چه اينترنتي و چه راديو و تلويزيوني بپردازد ،به اعنوان رسانه نگار محسوب نخواهد شد.براساس همين استدلل ،آن ها وبل گ نويسان را به دليل حرفه اي نبودن در شغل ژورناليسم و درآمد نداشتن از طريق وبل گ نويسي، رسانه نگار نمي دانند و وبل گ را هم به تبع آن رسانه نمي انگارند و آن را جدي نمي گيرند. حتي مدتي پيش در ميان استادان ارتباطات دانشگاه اعلمه طباطبايي ،بحث و جدل زيادي درباره رسانه نبودن وبل گ درگرفت كه در نهايت گفته شده ،برخي وبل گ ها رسانه و برخي وبل گ 3
نويسان رسانه نگار هستند ولي همه آن ها شامل اين حكم نمي شوند. با اين حال وبل گ -به لحاظ اعلمي -تمام كاركردهاي يك رسانه را دارد .در متون اعلمي ،يك رسانه داراي كاركرد تفريحي ،سرگرمي ،آموزش و اطل ع رساني ،نقد و تضارب آرا و افكار است و با بررسي كاركردهاي وبل گ مي توان گفت ،وبل گ نيز تمام اين كاركردها را دارا مي باشد ،بنابراين وبل گ را نيز مي توان يك رسانه ناميد جمع آوري اطلاعات از منابع آشكار در اعرف فعاليت هاي متداول موسسه ها و 4
سازمان هاي اطلاعاتي و جاسوسي ،جمع آوري اطلاعات از منابع مختلف صورت مي گيرد؛ برخي از اين منابع ،اختصاصي و محرمانه است كه شامل اعوامل جاسوسي آن ها در كشورهاي هدف مي باشد و برخي ديگر ،منابع آشكار و باز است كه به طور اعمده شامل رسانه هايي همچون راديو و تلويزيون ،مطبواعات ،وب سايت هاي اينترنتي و وبل گ ها مي شود.براين اساس ،به طور طبيعي، انبوهي از اطلاعات مختلف از طريق اين رسانه ها جمع آوري مي شود و مورد تجزيه و تحليل كارشناسان اطلاعاتي قرار مي گيرد .در ميان اين حجم اعظيم اطلاعات ظاهرا »به درد نخور«، اطلاعات باارزشي نيز يافت مي شود كه ارزش آن ها از هزينه و وقتي كه صرف جست وجوي آن ها 5
شده ،بيشتر است.بنابراين اكنون كه وبل گ هاي فارسي با حجم اعظيم خود ،به يكي از منابع اصلي توليد محتوا Contentدر محيط مجازي تبديل شده، طبيعي است كه سازمان هاي اطلاعاتي به بررسي اين محتواها اعلقه مند شوند تعداد وبل گ هاي فارسي حدود ٦سال از اعمر وبل گ هاي فارسي مي گذرد؛ در اين مدت هر ساله تعداد وبل گ ها بيش از ٢ برابر شده است به طوري كه هم اكنون بيش از ٥/٢ ميليون وبل گ در »وبل گ سرويس هاي« مختلف ثبت شده است كه البته اين به معناي فعال بودن همه آن ها نيست .طبق آمارهاي استنتاج شده از 6
رصدگرهاي معتبر جهاني مانند » «Blogdexو » «Technoratiحدود ١٠درصد از اين تعداد وبل گ هاي فارسي ،فعال به شمار مي رود كه حدود ٢٥٠ هزار وبل گ مي شود .مل ك فعال بودن وبل گ نيز، انتشار حداقل يك پست در هفته طي ٢ماه آخر فعاليت وبل گ مي باشد. برهمين اساس ،طي سال هاي ،١٣٨٣ -٨٤وبل گ هاي فارسي رتبه چهارم زبان هاي فعال وبل گ نويسي را دارا بود كه البته در حال حاضر به دليل فعال شدن وبل گ هاي ديگر زبان ها مانند چيني، هندي ،فرانسوي و اسپانيولي ،وبل گ هاي فارسي رتبه دهم جهاني را داراست كه در مقايسه با ديگر 7
شاخص هاي ديجيتالي ايران ،رتبه بسيار بال و 1
افتخارآميزي است.
http://www.asriran.com/fa/pages/?cid=37365
8
1
در آن سو نيز يك وبل گ نويس اعراقي، بصورت روزانه از خاطرات خود و وضعيت بغداد در زير بمباران و موشك باران آمريكايي ها مي نشوت .اين يادداشت هاي روزانه با استقبال گسترده كاربران اينترنت مواجه شد ) .رائد اعزيز( ) (Dear Raedاعنوان اين وبل گ بود كه از تاثير بمباران ها بر زندگي روزمره مردم و ديدگاه مردم كوچه و بازار بغداد مي نوشت او يك معمار 29ساله با نام سلم پكس است كه وبل گ نويسي را از 6ماه پيش آغاز كرده است .اما محبوبيت بيش از حد وبلگش به خاطر يادداشت هاي ايام جنگ است .او تاكنون يادداشت هايي درباره رويدادهاي داخلي اعرا ق همچون انتخابات، بازرسي هاي سازمان ملل متحد و آمادگي اعرا ق براي جنگ نوشته است .او 9
گزارش هاي دست اولي از حملت هوايي اعليه بغداد نوشته و گفته با مشاهده بلند شدن هواپيماهاي ب 52-از انگلستان از مي دانسته كه 6 طريق شبكه هاي تلويزيوني سااعت بعد بغداد بمباران خواهد شد .او تا زماني كه بمباران ها تاسيسات بر ق و مخابرات بغداد را از كار نينداخته بود به نوشتن ادامه داد و پس از راه اندازي مجدد بر ق و تلفن بغداد ،بازهم به اين كار ادامه داده و از كمبود مواد غذايي ،بال رفتن شديد قيمت ها ،بسته شدن مغازه ها ،و زندگي در بغداد نوشت .سلم پكس در پاسخ به كساني كه به سايت او بدبين بودند نوشت) : خواهش ميكنم با ارسال اي ميل از من نپرسيد كه آيا من وجود خارجي دارم يا نه، اگر باور نداريد ،وبلگم را نخوانيد ،من ترفند تبليغاتي هيچ كس نيستم .البته به غير از 10
خودم( وبل گ او در اين آدرس قابل دسترسي استhttp://dear- : raed.blogspot.com پل بوليتن خبرنگار امور فني BBCسعي كرد دريابد آيا اين وبل گ واقعا توسط فردي مي شود. در اعرا ق يا كشور ديگري منتشر بولتين گزارش داد كه سايت قلبي نيست و سلم پكس همان كسي است كه خود اداعا مي كند. وبل گ ها به اين دليل مورد استقبال مراجعان اينترنتي قرار گرفتند كه اطلاعات پاليش نشده و فيلتر نشده اي را در اختيار ه ها قرار مي دادند .اطلاعاتي كه بازديدكنند از زير تيغ سانسور يا دستورالعمل هاي دفترچه 13صفحه اي پنتاگون براي خبرنگاران همراه اعبور نكرده بود ،البته در ميان انبوه اطلاعات متراكم وبل گ ها، 11
اطلاعات نادرست هم منتشر شده است و به همين دليل به آنها بايد فقط به اعنوان منابع دست اول و نه ضرورتا مورد وثو ق نگاه كرد.
12
۱۳۳ميليون :تعداد وبل گ هاي جهان مهر ۳م۱۳۸۷ , گها است و تکنوراتي ،موتور جستجوي وبل اه ينکند ،از سال ،۲۰۰۴تکنوراتي گها را رصد م اه وبل اه گها و شهاي سالناه‌هاي در مورد وبل اه گزار اه ينکند نکه در آن اطلاعات گنويسي منتشر م اه وبل اه گها در جهان ،تعداد جالبي در مورد تعداد وبل اه تهاي منتشر شده به وسيله آنها در روز، پس اه يدهد. گنويسان و … به مخاطبان م اه نهاي وبل اه زبا اه اما در گزارش سال ،۲۰۰۸تکنوراتي تصميم گرفته است نکه گامي فراتر از دادن اين اطلاعات خام شناماه‌ههايي مستقيما سؤالتي در بردارد و با پرس اه
13
گنويسان بپرسد و يک گنويسي از وبل اه مورد وبل اه گزارش جالب پنج قسمتي را منتشر نکند. تا لحظه نگارش اين سطور ،دو قسمت از اين شهاي منتشر شده است. گزار اه گها رسانه هاي اصلي هستند :تکنوراتي وبل اه با نقل قول يک سري آمار اين گونه استدلل نکرده گها نکه روز رساناه‌ههاي شخصي و است نکه وبل اه فراعي بودند ،توانستاه‌هاند رساناه‌ههاي اصلي و نشريات را نکنار بزننند و بدل به رساناه‌ههاي اصلي شوند: گها ۷۷/۷ميليون بازديدنکننده دارند. در آمريکا وبل اهسبوک و ماي اسپيس را گهاي في اه به اعلوه اگر وبل اه گها به هم در نظر بگيريم ،تعداد مخاطبان وبل اه 14
يرسد. ۱۸۸/۹ميليون نفر م اه در آمريکا ۵۰درصد نکاربران اينترنت وبل گينويسند. يخوانند و ۱۲درصد آنها وبل گ م اه م اه يخوانند. ۷۷درصد نکاربران فعال اينترنت ،وبل گ م اهيخوانند و ۱۸۴ ۳۶۴ميليون نفر در جهان ،وبل گ م اهميليون نفر ،وبل گ دارند. گهاي ايندنکس شده ۱۳۳ميليون :تعداد وبل اه در تکنوراتي :از سال ۲۰۰۲تا به حال تکنوراتي توانسته است ۱۳۳ميليون وبل گ را ايندنکس نکند.
15
سهاي سانکن آمريکاي گنوي اه ۴۸درصد وبل اهشمالي هستند ،در حالي نکه فقط ۱۳درصد آنها آسيايي هستند. سها در جهان مرد هستند و گنوي اه دو سوم وبل اهنيمي از آنها بين ۱۸تا ۳۴سال سن دارند .اما در آمريکا ،اين آمار متفاوت است نکه نشاندهنده گنويسي در آمريکا است، فراگيرتر بودن پديده وبل اه سها مرد هستند و ۴۲ گنوي اه در آمريکا ۵۷درصد وبل اه درصد آنها بين ۱۸تا ۳۵سال ،سن دارند. تهاي منتشر شده توسط ۹۰۰هزار :تعداد پس اه گنويسان در هر روز وبل اه گنويسان واقعا فعال درصد بسيار نکمي از وبل اه هستند :از ۱۳۳ميليون وبلگي نکه تکنوراتي رصد 16
ينکند تنها ۱/۵ميليون وبل گ و به اعبارت ديگر ۱/۱ م اه ينکنند درصد آنها ،به صورت هفتگي ،پستي منتشر م اه يشوند! و باه‌هروز م اه تها اول خوب اينها ااعداد و آماري بودند نکه در قسم اه و دوم گزارش پنج قسمتي تکنوراتي ،نظر من را به خود جلب نکردند.
17