AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts
voorwoord preface
AUTONOMIE IS STRIJDIG AUTONOMY OPPOSES 002
voorwoord preface
Het studiejaar 2007-2008 draaide om autonomie. Niet alleen in de thematiek van het studium generale dat letterlijk getiteld was: ‘Het DNA van de autonomie’, maar ook met betrekking tot de zelfstandigheid van opleidingen, instituten en ideeën. Autonomie oftewel het zelf stellen van wetten staat onder druk. Dat is ook logisch, want autonomie vraagt daar om. Autonomie van geest of handelen stelt grenzen aan wat autonomie buitensluit. Als er zelf wetten worden gesteld, is er altijd iets wat buiten die wetten valt. Als de kunst stelt dat zij volledig vrij is, dan impliceert dit dat andere dingen dat niet zijn. Door jezelf als een zelfstandig gebied neer te zetten, bedreig je met andere woorden de autonomie van het andere of van de ander. Zelf de wet stellen betekent dat anderen dat niet mogen of dat anderen daar niets over te zeggen hebben want autonomie bepaal je zelf. Autonomie gaat dus altijd gepaard met uitsluiting. In de beeldende kunst is het idee van autonomie noodzakelijk geweest om überhaupt ons huidige begrip van kunst te kunnen laten ontstaan. Vanaf het einde van de 18de eeuw heeft de kunst steeds meer een eigen terrein opgeëist, een soort van vrijstaat die door de zich emanciperende burgerij ter beschikking werd gesteld. Deze opkomende middenklasse, die op haar beurt gesanctioneerd werd door de Franse Revolutie, heeft voor zichzelf een gebied gecreëerd waarin volledige vrijheid moest worden toegestaan. Dit was het domein van de kunst. De kunst mocht binnen de perken van de samenleving zelf haar wetten stellen. En dat hebben we geweten. Er is geen periode in de geschiedenis geweest waarin de kunst zoveel vermommingen, zoveel gedaantes en zoveel kanten heeft ontwikkeld. Leidend beginsel binnen de 19de en 20ste-eeuwse kunstgeschiedenis was een militaire term, avantgarde, dat aangaf dat er voor de vrijheid gevochten moest worden. Terugkijkend op deze twee eeuwen valt op dat er weliswaar telkens nieuw terrein bevochten werd, maar ook dat de aangevallen doelen vrij duidelijk waren: het was of de samenleving waar tegen de kunst zich keerde of het was de kunst zelf, of een combinatie van beide. Er waren duidelijke vijanden, ‘targets’ van de aanval. Aan het eind van de vorige eeuw en ook nu nog is deze strijd veel onbestemder of zelfs onherkenbaar geworden. Het is de vraag of er nog strijd gevoerd wordt, omdat er nauwelijks vijanden meer te signaleren zijn.
The 2007-2008 academic year was all about autonomy. This involved not only the theme of the General Studies events, which were literally entitled ‘The DNA of Autonomy’, but also the independence of courses, institutes and ideas. Autonomy (i.e.: creating your own rules) is currently under threat. But that’s logical: because this is what autonomy demands. Autonomy of thought and deed defines the boundaries of what autonomy excludes. Hence, if you make your own rules, something will always be rejected. If art declares itself to be absolutely free, this therefore implies that other things are not. By presenting yourself as an independent concern, you effectively threaten the autonomy of others and the outside world. Creating your own rules means that others are unable to do this, or that they have no influence because autonomy is something you define yourself. Thus, autonomy is always linked with exclusion. In the visual arts, the idea of autonomy has been necessary for the creation of our present concept of art. From the end of the 18th century onwards, art has increasingly laid claim to its own territory, which resembled a free state made available by a self-emancipating bourgeoisie. This up-and-coming middle class, which was in turn sanctioned by the French Revolution, created an area for itself where absolute freedom had to be allowed. So this was art’s domain. Within society’s boundaries, it could make its own rules. And this did not go unnoticed. Never in history has there been a period when art has developed so many forms, disguises and aspects. The military term avant-garde was the guiding principle of 19th and 20th century art history; this implied that freedom entailed conflict. Looking back at these two centuries, it is striking that while new territory was repeatedly fought for, the objectives that were attacked were quite clear. It was either society that art turned against, or art itself, or a combination of the two. There were obvious enemies: the ‘targets’ of attack. However, from the end of the previous century right up to this day, the struggle has become much more indefinable and vague. The question here is whether it is still being waged at all, now that the enemies have become so thin on the ground. Indeed, art no longer maintains the image of the enemy in its mind’s eye, which was once so vital in the fight for its own freedom. Perhaps art has simply acquired too many friends. Nowadays, its best friend is the creative industry that greedily awaits the
003
voorwoord preface
004
De kunst heeft het vijandbeeld dat noodzakelijk was voor haar zelf te bevechten vrijheid, niet meer goed voor ogen. De kunst heeft misschien zelfs wel te veel vrienden gekregen. Haar grootste vriend nu is de creatieve industrie, die smachtend staat te wachten op de kloppende creatieve impulsen van de bij haar in dienst tredende kunstenaars. De kunst mag haar vrijheid nu instrumenteel inzetten. In dit strijdperk studeren dit jaar 70 studenten op de AKI af. Zowel in kunst als in vormgeving betreden zij de arena – of misschien de inmiddels netjes aangeharkte tuin – van de kunst. Met het thema autonomie hebben we dit jaar alle studenten willen wakker schudden om hun positie als autonome kunstenaars en ontwerpers op scherp te stellen. Gezien de discussies die dit opleverde, vooral tijdens de bijeenkomsten op het AKI + Conservatorium festival van dAcapo ArtEZ in april, is dat goed aangeslagen. Onze kunstenaars en ontwerpers zijn schietklaar en barstenvol munitie om de komende periode de kunst weer een lesje te leren.
Peter Sonderen, Directeur AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede
pulsating, creative impulses of the artists it employs. Art is now allowed to use its freedom as a means to an end. It is in this theatre of war that 70 students are graduating from the AKI this year. Whether in art or design, they will enter the arena of the visual arts (or possibly the neatly raked garden that it has now become). By opting for the theme of autonomy, we have endeavoured to jolt all our students into wakefulness so that they will be well aware of their position as autonomous artists and designers. This has clearly succeeded, as evidenced by the resulting discussions, particularly during the meetings at the AKI + Conservatorium festival of dAcapo ArtEZ in April. Our artists and designers are ready to fire and have more than enough ammunition for the coming period so that they can once again teach art a lesson.
Peter Sonderen, Director ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts
voorwoord preface
005
inhoud content
006
voorwoord preface ≥ 002
studium generale aki + conservatorium festival 08 ≥ 017
inhoud content ≥ 006
∏ Terugblik / review door Elvira van Eijl ≥ 018 ∏ Impressies
jaaroverzicht year overview ≥ 008 studium generale en internationalisering general studies and internationalisation ≥ 016
international projects reading the city part one: survey istanbul ≥ 033 ∏ Inleiding door Wouter Hooijmans ≥ 034 ∏ Dagboek Ahmet Polat ≥ 036 ∏ Impressies
inhoud content
international projects borders of perception ≥ 049
international projects wall of statements ≥ 065
∏ Programme ≥ 051 ∏ Workshops 01 ≥ 052 ∏ Workshops 02 ≥ 055
international projects: aias ≥ 056 ∏ Terugblik / review door Peter Sonderen ≥ 057 ∏ Ray Allen in dialogue with Professor Annet Couwenberg ≥ 061
∏ Inleiding ≥ 067 ∏ Impressies
eindexamen final exams ≥ 079 Agterberg ≥ 080 Amelang ≥ 082 Arntz ≥ 084 Barduhn ≥ 086 Both-Asmus ≥ 088 Brinker ≥ 090 Brinker, Dorthe ≥ 092 Dahmani ≥ 094 Dokter ≥ 096 Dorn ≥ 098 Ebenberger ≥ 100 Espelage ≥ 102 Ess ≥ 104 Farcas ≥ 106 Grijsen ≥ 108 Groosman ≥ 110 Grothus ≥ 112 Grottendieck ≥ 114 Gudmundsdóttir ≥ 116 Höll ≥ 118 Hoving ≥ 120 Kamps ≥ 122 Kloppenburg ≥ 124 Kock ≥ 126 Konowalski ≥ 128 Koubaa ≥ 130 Lecas ≥ 132 Lee ≥ 134 Lippemeier ≥ 136 Malousari ≥ 138 Meijer ≥ 140 Meulmann ≥ 142 Middelhuis ≥ 144 Möller ≥ 146 Müller ≥ 148 Nelissen ≥ 150 Neumann ≥ 152 Nijland ≥ 154 Ninck Blok ≥ 156 Oostenrijk ≥ 158 Pauwels ≥ 160 Paweletz ≥ 162 Piek ≥ 164
Rakers ≥ 166 Rettberg ≥ 168 Riedel ≥ 170 Sage ≥ 172 Scheidler ≥ 174 Schomaker ≥ 176 Schumacher ≥ 178 Sehr ≥ 180 Serrarens ≥ 182 Skunca ≥ 184 Slaager ≥ 186 Sleiderink ≥ 188 Snijder ≥ 190 Soher ≥ 192 Stratmann ≥ 194 Teerling ≥ 196 Toh ≥ 198 Tossijn ≥ 200 Trompert ≥ 202 Vergeer ≥ 204 Vogt ≥ 206 Voskamp ≥ 208 Vries ≥ 210 Wichmann ≥ 212 Willan ≥ 214 Wonnink ≥ 216 Zurheide ≥ 218
lexicon lexicon ≥ 220 colofon colophon ≥ 224
007
jaaroverzicht year overview
JAAROVERZICHT YEAR OVERVIEW
≥ AUGUSTUS
008
07/07 Buro Blink Enschede: Voor een langere periode worden bij Buro Blink installaties van 3e en 4e jaars studenten tentoongesteld die speciaal voor deze ruimte zijn gemaakt. 27/08/07 t/m 13/11/07 ‘Fresh and Cash’ (Enschede / Rotterdam / Amsterdam): Het ontwikkelen van een prijs ter gelegenheid van samenwerking van groenten- en fruitbedrijven in Nederland en Duitsland. Judith Ott (3D: Sculptuur) krijgt uiteindelijk de opdracht. 31/08/07 t/m 01/09/07 European Exchange Academy Berlin (Beelitz): 5 studenten van diverse afdelingen doen mee aan deze 5 weken durende internationale zomeracademie.
≥ SEPTEMBER
13/08/07 t/m 31/08/07 Erasmus Intensive Language Course: 15 studenten uit diverse Europese landen die in Nederland voor kortere of langere tijd een uitwisseling doen, volgen een intensieve taalcursus Nederlands ter voorbereiding op hun uitwisseling. De cursus wordt gecombineerd met een aantal culturele activiteiten zoals een bezoek aan Kasteel Twickel in Delden. De cursus wordt gesubsidieerd door de Nuffic.
≥ OKTOBER
12/09/07 woensdagprogramma Lezing van Esther Polak (Mediakunst).
03/10/07 t/m 06/10/07 50-jarig bestaan Faculty of Art, Marmara University, Istanbul, Turkije.
14/09/07 t/m 16/09/07 Luxemburg: Bijeenkomst over gastateliers in Europese context. AKI neemt deel aan gastatelier Enschede / Villa de Bank.
10/10/07 woensdagprogramma Teylers museum: Excursie / workshops tekenen / Lezing van Michiel Plomp: ‘Geschiedenis tekenkunst’.
14/09/07 t/m 17/10/07 Amsterdam Wester Gasfabriek: Tentoonstelling van geselecteerde academieverlaters; jaarlijks evenement met een prijswinnaar. 25/09/07 4D: Fotografie: Bezoek tentoonstelling ‘Noorderlicht’ in Groningen. 27/09/07 Lezing van Peter Sonderen voor deeltijd studenten: ‘Over het Sublieme’. 26/09/07 t/m 31/10/07 woensdagprogramma Ateliers: Geert Voskamp (Lithografie), Walter Langelaar (3D, Digitale Animatie), Roland Sips (grafiek), Witte Wartena (illustratie).
29/10/2007 t/m 02/11/07 4D: Fotografie: Werkweek naar Oostende als afsluiting van het 6 weken project. Met o.a. een bezoek aan de ateliers van Gustaaf de Smet, James Ensor, Stephan van Fleteren en Constant Permeke.
jaaroverzicht year overview
02/11/07 Arnhem: Bezoek studenten 3D aan AKZO / Nobel voormalig hoofdkantoor; Tentoonstelling Gemeente Museum Arnhem o.a. Mankes; Park Sonsbeek: Bespreking openbare opdracht. 11/07 Barcelona: werkweek met Joris Geurts (2e - 4e jaars studenten 2D: Schilderen). Bezoek tentoonstellingen in Madrid en Toledo.
05/11/07 t/m 10/11/07 Door de werkplaatsen zeefdruk en keramiek en het International Office (Martin Knaapen, Rudi Bastiaans, Erik Kok en Anne Eshuis) is een bezoek gebracht aan de Bristol School of Art, Media and Design in verband met een workshop Lasercutting, en besprekingen over verdere samenwerking en mogelijkheden tot internationale werving.
06/11/07 2e, 3e en 4e jaars studenten 4D: Fotografie: Bezoek tentoonstellingen Stedelijk Museum, FOAM, De Appel en Huis Marseille in Amsterdam. 08/11/07 t/m 11/11/07 Zürich: AIAS board meeting. Jaarlijkse bijeenkomst Association of Independent Art and Design Schools (symposium en workshops).
11/11/07 t/m 13/11/07 ‘Sitting Room’, installatie van kunstenaarsboeken in de AKI Mediatheek (Tom Sowden en Lucy May Schofield). 14/11/07 woensdagprogramma Startlezing studium generale: ‘Het DNA van de autonomie’, door Peter Sonderen.
≥ NOVEMBER
009
jaaroverzicht year overview
16/11/07 Excursie Amsterdam (2e, 3e en 4e jaars 3D: Sculptuur), naar AKZO / Nobel Art Foundation hoofdkantoor, Energeia tentoonstelling Zuidas, 2e Sandberg Instituut en Galerie Wetering. 20/11/07 t/m 22/12/07 AKI Mediatheek: Expositie van kunstenaarsboeken van AKI docent Harry Brusche.
010
22/11/07 Borders of Perception, startbijeenkomst met buitenlandse deelnemers: Strasbourg school of Art & Design / France; Bristol School of Art, Media and Design / University of the West of England; Chelsea College of Art & Design / University of Arts London; Academy of Fine Arts in Wroclaw (ASP) / Poland; Marmara University Faculty of Fine Arts / Turkey; Braunschweig University of Art / Germany; ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts / Holland.
28/11/07 woensdagprogramma Lezing van Ine Gevers over e(sthe)tiek. 30/11/07 Excursie Amsterdam (3D: Sculptuur). Open Dag Rijksakademie Amsterdam en het bezoeken van tentoonstellingen in galeries en kunstenaarsinitiatieven. 26/11/07 t/m 07/12/07 Aberdeen: Bronsgieten met de Academie Aberdeen Gray’s School of Art, University of Aberdeen.
05/12/07 woensdagprogramma Lezing van T. Vuurmans over ‘Beperkt houdbaar’ (Sunny Bergman). Lezing van Elvira van Eijl: ‘De mens in de kunst’. 08/12/07 Studenten 4D: Fotografie: Tentoonstelling tijdens de AKI open dag n.a.v. de werkweek naar Oostende. 12/12/07 woensdagprogramma Lezing van J. Soraker en Saygin Soher over ‘Virtual reality positive / negative’.
jaaroverzicht year overview
≥ JANUARI
11/12/07 Excursie 2e jaars studenten 4D: Bezoek tentoonstellingen Stedelijk Museum, W139 en Montevideo in Amsterdam. 12/12/07 Eindhoven, 3e en 4e jaars 3D: Sculptuur: Werkplaats Beeldenstorm, Eindhoven; mallen maken, gieten, afwerken en patineren. 14/12/07 t/m 22/12/07 4D: Fotografie en Exchange studenten: Tentoonstelling ‘REALITY’ in Fase2 / Public.Art.Space. 17/12/07 3e en 4e jaars 3D: Sculptuur studenten gaan naar Tetterode / Amsterdam om glas te blazen naar model.
01/08 Mechelen: Participatie in internationaal programma ‘Contour’. Twee studentenprojecten zijn tentoongesteld, het project van Jan Merlin Marski is naar aanleiding hiervan uitgekozen door het EMAF in Osnabrück. 08/01/08 t/m 29/01/08 Enschede, AKI Mediatheek: Expositie van kunstenaarsboeken van docent Frank Sciarone. 08/01/08 t/m 15/04/08 Enschede, AKI Mediatheek: Expositie kunstenaarsboeken in de ‘vitrolleys’, Collectie UWE Bristol. 08/01/08 t/m 20/05/08 Losser, Twents Carmel College: Expositie kunstenaarsboeken vanuit het AKI archief in het kader van workshops over kunstenaarsboeken. 29/01/08 t/m 31/05/08 Workshop Second Life i.h.k.v. ‘Wall of Statements’ door Marc Otte, Marko van der Berg en Frank Seinen.
≥ FEBRUARI
02/08 Op 1 februari is de Projectenpool gestart van Art & Communication Design. Alle 3e jaars participeren een of twee semesters lang in speciale realistische opdrachten om praktijk ervaring op te doen. Dit jaar zijn 3 opdrachtgevers prominent. Het nieuwe Enschedese museum Twentse Welle heeft de opdracht gegeven voor het ontwikkelen van een expositie over historische tijdvakken. De Vereniging van Vrienden van de Nationale Reisopera werkt in samenwerking met onze studenten aan een nieuwe identiteit en presentatie van hun informatie. De AKI als opdrachtgever, laat het AKI-jaarboek ontwerpen.
011
jaaroverzicht year overview
≥ MAART
012
01/02/08 t/m 22/02/08 Expositie van kunstenaarsboeken van docent Lara van der Veen. 06/02/08 woensdagprogramma Lezing door Petran Kockelkoren over waarneming. 06/02/08 t/m 05/03/08 Bezoek aan Gray’s in het kader van besprekingen voor het project ‘Wall of Statements’, lezing en presentatie over het project en gesprekken / inventarisatie voor docentuitwisselingen. 19/02/08 t/m 05/03/08 Workshop technische camera in de Faculty Club op de Campus van de Universiteit Twente. 28/02/08 t/m 01/03/08 Falmouth, Board meeting AIAS members.
≥ APRIL
05/03/08 woensdagprogramma Lezing van L. Hegger ‘Beeld in het theater’. Lezing van P. Oltheten ‘Waarneming en fotografie’.
28/03/08 Bezoek van 3D: Sculptuur aan Stiftung Schloss Moyland o.l.v. Arno Kramer: De tentoonstelling ‘into Drawing’ en de collectie van J. Beuys.
06/03/08 Enschede, Balengebouw: opening tentoonstelling ‘mensbeeld’. 50 deeltijd studenten hebben een beeld gemaakt voor deze tentoonstelling, met als onderwerp ‘mensbeeld’.
04/08 Opening tentoonstellingsruimte Fase2 Public.Art.Space, een initiatief van AKI studenten, gevestigd in een voormalige kerk in de binnenstad van Enschede (Achter 't Hofje 21).
12/03/08 t/m 12/04/08 Studenten 3D: Sculptuur helpen bij de opbouw in 21 Roozendaal van de houten installaties van Pjotr Müller.
13/04/08 t/m 25/04/08 ‘Reading the city’ is de naam van het internationale project van Art & Communication Design dat in april 2008 gestart is. Het project omvat drie delen en het speelt zich af in Istanbul. Er wordt samengewerkt met Ahmet Polat, The Marmara University en Fatusch Productions te Rotterdam. Het eerste deel van het project heet Survey Istanbul. Twaalf studenten en vijf docenten zijn twee weken lang ondergedompeld geweest in Istanbul. Daar is de basis gelegd voor de het vervolgtrajecten in het voorjaar van 2009 en 2010.
13/03/08 t/m 14/03/08 De Noodzaak. Workshop fotografie ACD, door Ahmet Polat voor alle AKI fotografiestudenten 14/03/08 Opening van de expositie De Noodzaak. 26/03/08 woensdagprogramma Lezing van Coco Rosie
02/04/08 t/m 21/05/08 woensdagprogramma Ateliers: Gijs Assmann (Keramiek), Joep Bertrams en Willem Smid (Ruimtelijk beeld), Loes Hegger (Theater) A. v.d. Wijdeven (Kunststof mallen maken), J. van Halder (Kunststof materialen). 04/04/08 Emmerich, Pan Kunstforum: opening tentoonstelling uitkomsten AIAS-workshop (Uwe Poth en Margret Wibmer). 05/04/08 t/m 01/06/08 Apeldoorn, CODA museum: Expositie van installaties, kunstenaarsboeken uit het AKI archief en het boek ‘Wanderwort 6’ als onderdeel van de expositie ‘Geheime Gangen’ in het CODA Museum te Apeldoorn.
jaaroverzicht year overview
06/04/08 t/m 12/04/08 Workshops bij de Marmara University Gusel Sanatlar Fakultesi in het kader van het project ‘Wall of Statements’. 22/04/08 t/m 25/04/08 Opening van het project ‘Wall of Statements’, een muur van ongeveer 60 m tegenover café Mac Berlijn tijdens het AKI + Conservatorium Festival. De muur werd beplakt met ongeveer 300 statements gemaakt door studenten van de AKI en studenten van 6 partner academies.
22/04/08 t/m 26/04/08 AKI + Conservatorium Festival ‘Het DNA van de autonomie’, georganiseerd door dAcapo ArtEZ Studium generale. 22/04/08 Twentse Welle: Koninklijke opening van Het Rozendaal. 13/05/08 t/m 15/05/08 Workshop Artistbooks (AKI studenten en exchange studenten) Expositie in vitrolleys en vitrines van de AKI Mediatheek. ≥ MEI
19/05/08 t/m 30/05/08 Enschede: ‘Borders of Perception’. Strasbourg school of Art & Design / France; Bristol School of Art, Media and Design / University of the West of England; Chelsea College of Art & Design / University of Arts London; Academy of Fine Arts in Wroclaw (ASP) / Poland; Marmara University Faculty of Fine Arts / Turkey; Braunschweig University of Art / Germany; ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts / Holland.
11/06/08 t/m 13/06/08 Turkije: Bezoek aan Marmara Universiteit i.v.m. samenwerking en organisatie jaarcongres AIAS. 25/06/08 t/m 02/07/08 Overzichtstentoonstelling AKI Eindexamens 2008. 27/06/08 Oplevering interieurproject bij Commando DienstenCentrum Enschede. Ontworpen door Fabian Höll an James Skunca.
≥ JUNI
013
Lezing door Coco Rosie
jaaroverzicht year overview
014
jaaroverzicht year overview
015
Studium Generale en Internationalisering General Studies and Internationalisation
Studium Generale en Internationalisering General Studies and Internationalisation
016
Het studium generale en internationalisering zijn in het kunstonderwijs twee manieren om studenten met de dingen ‘buiten zichzelf ’ in aanraking te brengen. In het studium generale heeft zich dat dit jaar – onder de naam AKI + Conservatorium festival – binnen en buiten afgespeeld. De thematiek van het festival: het DNA van de Autonomie, bracht op meer manieren de werking van het andere, de schaduw van de autonomie, aan het licht. Zowel de transitieruimte waar het festival plaatsvond, het Stationsplein, als de samenwerkingspartner, het Conservatorium, droegen aan de onthulling van het verschil in belangrijke mate bij. De interesse in het andere (en dus ook in het eigene) toonde zich dit jaar ook in diverse internationale projecten. Het conservatorium ging mee naar Istanbul om bij te dragen aan het vanuit Art and Communication Design opgezette project ‘Reading the City’. In dit project, dat in deze voorbereidingsfase voornamelijk door externe partners gefinancierd werd, staat een langlopend onderzoek naar de globale verstedelijking centraal. In het vanuit de werkplaatsen geïnitieerde project ‘Wall of Statements’, waar diverse buitenlandse academies aan meededen, werd aandacht besteed aan de mening van de ander. Hoe denken studenten uit diverse buitenlandse steden over het publiceren van tekst in de publieke ruimte? In het zogenoemde ‘intensive programme’, het project ‘Borders of Perception’, werd met diverse buitenlandse partners heel expliciet en soms letterlijk het verschil opgezocht: de grens. Enschede was daarbij het universele uitgangspunt, de onderlegger van een reflectie in beeld en tekst op de manifestatie van het verschil in deze tijd. In Zürich en Emmerich ten slotte zijn we actief geweest binnen de Association of Art and Design Schools (AIAS). Hierdoor onderhouden we contact met academies uit de hele wereld. In de hierna volgende katernen wordt in tekst en vooral in beeld een indruk gegeven van al deze verkenningen en samenwerkingen. Tekst en beeld bepalen het verschil.
In art education, the General Studies topical arts events and internationalisation are two ways of introducing students to things that are ‘outside of themselves’. This also occurred during this year’s General Studies, which was entitled the AKI + Conservatory Festival and was held both inside and outside. The festival’s theme – the ‘DNA of Autonomy’ – revealed in many different ways the effect of the other: the shadow of autonomy. Both the Stationsplein – the transition space where the festival took place – and our partner, the Conservatory, made important contributions to the discovery of this difference. This year, the interest in the Other (and therefore also in our own individuality) was demonstrated in various international projects. The Conservatory visited Istanbul so as to participate in ‘Reading the City’, which had been set up by Art & Communication Design. This project, which was mainly funded by external partners during its preparatory phase, is focusing on long-term research into global urbanisation. The other's opinion was also emphasised through the ‘Wall of Statements’, which had been initiated by the workshops and involved a number of foreign art schools. What do students from different cities abroad think of publishing texts in the public space? In the intensive programme of the ‘Borders of Perception’ project, we worked with a variety of foreign partners in a very explicit and even literal way to find the difference: the boundary. Enschede was the universal point of departure in this process: the basis of a reflection in text and image of the manifestation of difference in this age. Finally, we have also been actively involved with the Association of Art and Design Schools (AIAS). This has enabled us to maintain contact with art schools all over the world. Hence, the following quires provide an impression in text and (especially) image of all these explorations and collaborations. Text and image determine the difference.
17
Studium Generale Het DNA van de Autonomie
AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede | www.artez-aki.nl
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
018
Dit jaar zette het AKI + Conservatorium Festival van dinsdag 22 april t/m vrijdag 25 april haar tenten op in hartje Enschede op het Stationsplein. Deze plek is een kruispunt van wegen waar talloze reizigers samenkomen of vertrekken. Duizenden studenten kwamen langs de plek, maar ook ambtenaren die werkzaam zijn in het aanpalende Stadskantoor en een luchtje willen scheppen en verder het winkelend publiek dat via het plein naar de binnenstad liep. De activiteiten in en rond de tent – workshops, optredens, discussies – werden aangevuld met de presentatie van het succesvolle internationale project Wall of Statements dat de AKI in samenwerking met verschillende buitenlandse academies heeft georganiseerd. Daarnaast waren er acties in het mediacafé MacBerlijn en was er een expositie in de ruimte van kunstenaarscollectief Kongsi. Binnen loopafstand waren er workshops en lezingen op het Conservatorium te volgen, net als bij de Volksuniversiteit, in Fase2, bij Boekhandel Broekhuis en Antiquariaat Kruimeltje. Het geheel zag er actief en feestelijk uit vooral omdat er veel buiten gewerkt en gezeten kon worden in verband met het mooie weer. Het passerende (trein-)publiek kwam regelmatig nieuwsgierig binnen in de tent een kijkje te nemen en was duidelijk gefascineerd door de verschillende activiteiten die er plaats vonden. Centraal in het studium generale waar het festival uit voortkomt was het thema ‘Het DNA van de Autonomie’. Vraag daarbij was: Hoe autonoom is de kunst // het kunstwerk // de kunstenaar // de compositie // de musicus? Autonomie van de kunst ontstond in de tijd (eind 18de eeuw) dat het als de plicht van de kunst gezien werd om steeds opnieuw te wijzen op het grote tekort in de samenleving. Haar taak was het waarheid en schoonheid te verkondigen in een wereld die een utopie nodig had. Het autonome kunstwerk voegt iets aan de wereld toe zoals wij die kennen; het roept vragen op, prikkelt de verbeelding en verstoort de verwachting. De context van het werk speelt daarbij een belangrijke rol: het publiek, de plek, het discours (de actuele discussie) en ook het proces en de tijd van het ontstaan. Op dit moment dreigt de kunst steeds meer tot een smeermiddel te verworden, vooral in de publieke ruimte; we kunnen ons met recht afvragen of het DNA van de kunst inmiddels niet totaal gemutileerd is.
This year, the AKI + Conservatorium Festival pitched its tent on the Stationsplein in the heart of Enschede, where events were held between Tuesday 22 and Friday 25 April. This place comprises an intersection of roads where countless travellers assemble and leave. Visitors included not only thousands of students but also officials from the adjacent council building (who were getting a breath of fresh air) and shoppers, who were crossing the square to reach the city centre. The activities in and around the tent – which included workshops, performances and discussions – were supplemented with the presentation of the ‘Wall of Statements’, a successful international project that the AKI had organised in co-operation with various foreign art schools. In addition, there were actions at the MacBerlijn media café, and an exhibition was held in the space of the Kongsi artists’ collective. It was also possible to attend workshops and lectures at the School of Music, the Volksuniversiteit adult education centre, Fase2, and the Broekhuis and Kruimeltje bookshops, all of which were located within walking distance. The fact that everything looked so energetic and festive was mainly due to the beautiful weather, which made it possible to spend much of the time working and sitting outside. Members of the public heading either to or from the station regularly ventured into the tent to take a look around and to satisfy their curiosity; they were clearly fascinated by the various activities that took place there. ‘The DNA of Autonomy’ was the central theme of General Studies arts events from which the Festival was developed. Here, the question was: How autonomous is art / the artwork / the artist / the composition / the musician? Art's autonomy began in an age (the end of the 18th century) when its duty was to point out society’s major shortcomings. Its task was also to proclaim truth and beauty in a world that needed a utopia. The autonomous artwork adds some-
titel title ≥ type your text here
info ≥ type your text here
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
ontwerp: ‘paper-made’ van Tina Hinderink
019
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
020 20
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
021 21
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
022
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
Dit roept meer vragen op. In hoeverre speelt authenticiteit een rol bij het tot stand komen van het autonome werk? Hoe verhoudt autonomie zich ten opzichte van engagement? Hoe verhoudt ze zich ten opzichte van interactiviteit? Kortom: Wat is autonomie en hoe zien haar genen eruit? Ook in de muziek is autonomie een dagelijks terugkerend thema. Ben je als uitvoerend musicus slechts een interpretator van de componist of is het mogelijk iets geheel ‘nieuws’ en authentieks te laten horen? Bij de afdeling muziektherapie (de enige in Nederland) ligt het accent voortdurend op dit autonomieprincipe. Muziektechnologie leidt studenten op tot componisten maar houdt zich tevens bezig met het bewerken en ‘samplen’ van bestaande muziekfragmenten. In hoeverre is er in deze ‘postmoderne’ aanpak sprake van authenticiteit en autonomie? Hoe autonoom kun je als DJ opereren? Is er plaats voor averechtse popmuziek? Om dit thema theoretisch uit te diepen was er dit jaar voor het eerst een symposium georganiseerd waarbij verschillende lectoren hun visie op de materie gaven. Sprekers waren onder anderen: Jeroen Boomgaard, Lector kunst in de publieke ruimte (Gerrit Rietveld Academie), Albert van der Schoot, ArtEZ-Lector Kunst en Reflectie en Giep Hagoort, lector Kunst en Economie (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht). Juist ook door de samenwerking met het Conservatorium waren de gezamenlijke eindproducties opvallend geslaagd dit jaar. Onder grote publieke belangstelling werden op de laatste dag van het festival filmpjes, objecten en muziek / performances getoond waarbij de verschillende disciplines aan bod kwamen. De modeshow vond plaats in en naast de watersculptuur op het Stationsplein. Onder leiding van Iris van Herpen en Lukas Kwant waren in de modeworkshop creaties ontstaan die de verbeelding tartten. Als basismateriaal was onder andere papier gebruikt en dat maakte dat de kostuums flamboyant en fragiel tegelijk waren. Een ander opvallend event was de ‘power tool race’ waarbij uit afgedankte elektrische apparaten gebouwde racewagentjes de strijd met elkaar aangingen. Tijdens de warme maaltijden die eveneens in workshopverband waren gemaakt was er de mogelijkheid om elkaar te treffen in de tent. Er was intussen live muziek op het podium en aan de lange tafels
thing to the world as we know it; it elicits questions, stimulates the imagination and undermines expectations. The work’s context also plays an important role and comprises the public, the place, the discourse (the current discussion) along with the process and the time of creation. At this point, art is increasingly becoming a l ubricant, particularly in the public space; hence, we can rightly ask ourselves whether art's DNA has been totally mutilated. This in turn leads to further questions. To what extent does authenticity contribute to the production of the autonomous work? How does autonomy relate to engagement? How does it relate to interactivity? In short: What is autonomy and what do its genes look like? Autonomy is a theme that also recurs on a daily basis in music. As a musician, are you merely the composer’s interpreter or is it possible to perform something completely ‘new’ and authentic? The Music Therapy department (the only one of its kind in the Netherlands) consistently emphasises this principle of authenticity. By contrast, Music Technology trains its students to be composers yet is also involved with the processing and sampling of existing musical fragments. To what extent does this ‘post-modern’ approach maintain authenticity and autonomy? How autonomous can you be when operating as a DJ? Is there a place for a contrary form of pop music? To provide this theme with greater theoretical depth, for the first time we organised a symposium where various associate professors presented their ideas about this subject. The speakers included: Jeroen Boomgaard, Associate Professor of Art in the Public Space (Gerrit Rietveld Academie), Albert van der Schoot, ArtEZ Associate Professor of Art and Reflection, and Giep Hagoort, Associate Professor of Art and Economy (Utrecht School of the Arts). Due to the collaboration with the Conservatorium, the joint finalproductions were particularly successful this year. On the Festival’s final day, short films, objects and music / performances were shown that featured the various disciplines and were greeted with intense public interest. The fashion show was held both in and around the water sculpture on the Stationsplein. Under the leadership of Iris van Herpen and Lukas Kwant, creations were developed in the fashion workshop that defied the imagination. Paper was included as a basic
023
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
024
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
025
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
026
werden de vorderingen van de dag besproken. Vooral veel AKIalumni grepen de dinergelegenheid aan om nog een keer letterlijk de sfeer te proeven. Tijdens het optreden van André Manuel op de dinsdagavond was er veel publiek ook uit de stad. Tijdens de laatste avond stonden vooral jonge inwoners van Enschede en studenten enthousiast naast elkaar te swingen op de artistieke riffs van ‘Birth of Joy’; de opzwepende folk van ‘Filthy Nelly’ en de keiharde beats van de beroemde Franse vrouwelijke DJ Missile. Kortom de sfeer was geweldig en de opzet was geslaagd. Het succes van het festival was opnieuw vooral te danken aan de grote ploeg academie- en conservatoriumstudenten die onder bezielende leiding van Minka Schipper en onder het financieel toeziend oog van Anne Tol, het hele jaar keihard gewerkt hebben aan de voorbereidingen en die een week lang non-stop het festival hebben begeleid. Naast hen dank ik ook alle andere enthousiastelingen van de AKI, het Conservatorium, de Gemeente Enschede, het Uitbureau en alle andere instanties die ons gastvrijheid hebben verleend door hun bijdrage.
Elvira van Eijl Coördinator Studium Generale dAcapo ArtEZ
www.akifestival.artez.nl | www.dacapo-artez.nl
material, and was used to produce costumes that were simultaneously flamboyant and fragile. Another remarkable event was the ‘power tool race’ where little racing cars constructed out of discarded electrical equipment competed against each other. In addition, there was plenty of opportunity to meet each other in the tent during the warm meals that were prepared for the workshops. This was accompanied by live music on stage, while the events of the day were discussed at the long tables. Many AKI alumni jumped at the opportunity to attend these dinners so that they could once again literally sample the flavour of what was going on. The audience at André Manuel’s performance on Tuesday evening included many people from out of town. The final evening was primarily attended by students and young residents of Enschede, who danced side by side to the artistic riffs of ‘Birth of Joy’, the stirring folk of ‘Filthy Nelly’ and the thunderous beats of DJ Missile, France’s famous female disc jockey. In short, the atmosphere was fantastic and the whole set-up worked like a dream. Once again, the Festival’s success was mainly due to the large crew of Academy and School of Music students who, under the inspiring leadership of Minka Schipper and the watchful financial eye of Anne Tol, worked hard for the entire year on the preparations and managed the Festival non-stop during the actual week. I am also grateful for all the enthusiastic support we received from the AKI, the Conservatorium, the Municipality of Enschede, the Uitbureau entertainment information agency and all the other organisations that provided hospitality through their contribution.
Elvira van Eijl Coordinator of General Studies dAcapo ArtEZ
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
027
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
028
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
029
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
030
Studium Generale: AKI + Conservatorium Festival 08
031
ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts, the Netherlands and Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Marmara University, Fine Arts Faculty, Istanbul, Turkey ArtEZ Conservatory, Enschede, the Netherlands Fatusch Productions, Rotterdam, the Netherlands
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
Introduction If you want to be able to ‘read’ a city or an urban landscape properly, you require more knowledge and insight in order to see what is really going on in a city. You encounter a similar landscape at the cultural level. The familiar setting in which culture is traditionally presented is well-known to every tourist: queuing for hours outside the Prado in Madrid and a year later outside the Uffizi in Florence.
034
‘Time used to have n Anonymous, Kadiköy, 19.04.2008
The real cultural developments that are of importance for future tendencies and social participations are situated in those parts of the city that lend themselves for that purpose at that moment. Big cities and certainly budding metropolises are by definition chaotic and opaque; the visitor needs special senses to discover what is going on at all kinds of levels. An important instrument is formed by the means of communication, which are not tied to the locality. The sources of information appear to be unlimited in this way, but there are still limitations because you are always dependent on whether the information you are looking for is available through these media at all. Besides, each culture has its own views on the relevance and development of its own cultural identity. The aim of the project is to make Istanbul legible on the different levels of the specialisations the Department og Art and Communication Design offers in order to gain a better insight into what is going on in this city in the field of cultural diversity and its development. Why this project? Because we are on the eve of new urban developments in Europe and a global culture will be embraced by larger population groups. The dominance of Europe and its influence on metropolitan structures and cultures are over. That is why it is important for us to investigate what others are interested in. This interest is of crucial importance in tackling new artistic ambitions and discovering new methods in the field of artistic production. This entails an interdisciplinary approach in an intercultural setting. The first stage was in Istanbul from 13 to 25 April 2008. Students and tutors explore Istanbul: Survey Istanbul. The second stage is set in the Randstad-Holland and the Euregio region in the Netherlands. Students and tutors from Marmara University explore the two regions in the Netherlands in the period September / October 2008. Survey Istanbul is conducted in close collaboration with Fatusch Productions / Rotterdam. Fatusch, a Rotterdambased organisation, is specialised in cultural productions. Its field of operations lies in Turkey and the Netherlands. Fatusch offers special organisational support on location and is a discussion partner regarding the content of the project. Wouter Hooijmans, AKI / Art and Communication Design Bosporustrip from Asian to European Side, 17.04.08
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
e no meaning in this city’
Across the water we see the ships moored along the quay. The water is a steely grey and the wind whips up white horses on the waves. Gulls skim the surface. Tugs plough through the water. The sun breaks through the clouds and casts a clear light across the harbours by the shore. We can hear the busy traffic behind us and see the city’s buildings. Streets full of shops. Office blocks and houses, industry and roads as far as the eye can see. People from all corners of the globe determine this city’s dynamics. Between the old and the new age, this city conquers your heart each time you visit, this city that is simultaneously ugly and beautiful. You can love this city; you can hate this city. But you know what you see: this city is leaving its mark on the entire country and its influence reaches across the world.
035
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘The city is getting fatter and fatter’ Anonymous, Cafe owner, Kanlica, 17.04.2008
Diary – Ahmet Polat
SUNDAY - 13.04.2008
One of the workshop’s goals was to locate specialists in the different media and to interview them about their work and the city. To ensure that this would be a practical undertaking, Ozgur Aktaș, Emrah Erkanı, Yelda Yanet and Ahmet were asked to draw up a list of people who could be involved if necessary. The AKI students arrived at Istanbul. Later in one
036
of the Marmara campus classrooms, Wouter Hooijmans opened the proceedings with a welcome speech and covered such practical issues as house keys, Turkish telephone cards for AKI students, computer network codes and diary dates. While waiting for some of the Marmara students to pick up their new roommates, the AKI students and teachers enjoyed a small dinner that was held next to the campus.
MONDAY - 14.04.2008
The students were expected to arrive for the first meeting at 9.30 am, although this was eventually delayed by 30 minutes. Professor Nazan Erkmen the director of the faculty, dropped by to say hello and welcome to all the students and teachers. Wouter also provided further information about the workshop, and Ahmet discussed aspects including dividing the 25 students and teachers into five groups entitled Architecture, Photography, Graphic Design, Cinema and Television and Sound Technology. The names were in no way connected to the topic in question nor to the specific interests of the individual groups; instead they were all mixed together. In retrospect, this proved to be rather confusing for the students. In addition, it was agreed to organise meetings every other day so that students could present their discoveries and share their ideas. Every group had to come up with suggestions about the artist or studio they intended to interview within the next few days; this meant that they had a clear goal to work towards. After the meeting, the groups went to different places in the city. At about 5 pm, the head of each group was sent a message saying where we would meet for dinner that evening. In this way, students not only became better acquainted with the city but also learnt to communicate with each other.
Buildings, Beșiktaș, 20.04.08
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘Advertising! The supergraphics are the rubbish of the city’
Sitki Kösemen, Architect & Photographer
To get some structure in the project Survey Istanbul, we decided to research three different subjects in Istanbul. These were the things that struck us the most after a few days in Istanbul: visual communication on buildings, the use of (public) space, and the contrasts in Istanbul. Wherever you look, there is visual communication in the streets. More and more facades are entirely covered with so-called ‘supergraphics’. Some call it ‘the garbage of the city’, others think this might be an opportunity for architects and graphic designers to cooperate. The difference between visual communication in local and global areas is also remarkable. Every piece of space in the Netherlands is designed. Not only the private, but the public spaces as well. The use of public space is also relatively restricted. In Istanbul it is very different. Everybody is outside; selling, buying, talking, walking, cooking, dining, etcetera. This is public space in its literal meaning. People can do whatever they feel like doing. Some architects say there is need for more designed public space and more gardens and the like. Others, on the contrary, state that the domestic life outside is part of the culture and history.
Turkcell, Taksim
037
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘There is no belong to build something for the low class because you don't earn money’ Nevzat Sayin Mimarlik, Kuzguncuk, 22.04.2008
TUESDAY - 15.04.2008
The groups wandered through the city en route to their appointments.
WEDNESDAY - 16.04.2008
The morning meeting began at approximately 10 am with the students’ initial presentations. This revealed that not everyone had succeeded in making an appointment with his or her assigned artist. Therefore, teachers including Emrah and Ahmet used their personal contacts to set up these groups with a
038
relevant individual so that they could embark on the interviewing process. Each group developed a number of different concepts. Some of them had created too many concepts and were advised to narrow their ideas down to a single approach. A number of the Marmara teachers were concerned that the interviews had now become the students’ main focus rather than exploring the city. The Friday morning appointment was postponed until the evening so that Marc Boumeester - who was due to arrive that day - could be present. In the evening, we held a small farewell dinner for the teachers.
THURSDAY - 17.04.2008
Wouter left for the airport at 10.30 am. The students followed up their appointments and began to select their concepts.
FRIDAY - 18.04.2008
The participants used the day to create convincing presentations of their work. The film crew also needed this time so as to be able to complete the editing process. Marc Boumeester arrived at the Marmara campus at 6 pm. After watching all the presentations, he shared his enthusiasm with the students and complimented them on their energy. A few remarks were directed at the photographers, who needed to create higher quality images. Too much of their work unintentionally looked like snapshots. He also emphasised the collaboration between the different media.
SATURDAY - 19.04.2008
Rick and Paul left in the morning. Ahmet was notified that one of the music students was experiencing health problems but hadn’t told anybody. This student was advised to go to the nearest hospital. Johan Visser arrived from Milan and was briefed by Marc.
SUNDAY - 20.04.2008
At 7 pm, a dinner meeting was held in the Tunel district; it was attended by Johan, Ahmet, Marc and some of his students from the Delft University of Technology along with a number of AKI students.
Beșiktaș, 23.04.08
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘It is not possible to stay in your borders. In these days of communication, these days of internet, these days of transport the material from one point to another. So how can you stay in your Arolat, Architect borders? It is not possible!’
‘Turkish people are fighters. So everybody makes his own rule. There is no control.’ Murat, young worker
Levent, 22.04.08
Levent, 14.04.08
Streetart, IstiklalTünel, 15.04.08
Levent ‘The district consists of a major motorway with high-rise office blocks in a Western style. Yet once you enter a side street, you will immediately come into contact with the local population. However, I soon began to be bothered by the fact that these residents will probably have to move within a few years so as to make way for still more office blocks. This is what’s known as Arka Bahacede Yikim (deconstructing). The government is offering these people money for their houses so as to encourage them to move out of the centre, but it isn’t enough. Most of the children I saw might well have been entirely unaware of what’s going on. Turkish people have an extremely creative way of selling all kinds of goods on the street. You simply open up your suitcase and you have a shop. Hawking your wares in some areas - such as Levent - is forbidden. But take any side street and you’ll immediately be surrounded by vendors.’ / Silvia Ardesch
039
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
MONDAY - 21.04.2008
A meeting was held at 9.30 am although the students were still feeling the effects of the weekend’s activities. The presentation was similar to the one held on Friday. The photography students required further assistance so as to come up with a stronger concept about what they intended to do. After discovering that the sick student’s condition had deteriorated, Hemminkway Travels arranged for his ticket to be changed to an earlier flight. This ensured that his own doctor could treat him.
TUESDAY - 22.04.2008
A free day. Michael left for Holland. Johan, Marc and Ahmet discussed the workshop’s progress and brainstormed about
040
the possibility of Marmara collaborating on the AKI yearbook.
WEDNESDAY - 23.04.2008
A national holiday in Turkey. Johan left for Milan.
THURSDAY - 24.04.2008
Marc left for Holland. The workshop’s final meeting took place at 4 pm. All the groups presented their ultimate portfolio of photographs, short films and ideas. In the evening, tickets were arranged for the Baba Zula concert in Babylon.
FRIDAY - 25.04.2008
The students were picked up by bus at 11 am and were driven to the airport. Looking back over the entire two weeks, I have come to the following conclusions: - The students communicated well with each other; this in turn led to a strong cultural and conceptual exchange. - Viewing the projects during the workshop is an effective way of maintaining the workflow and sharing ideas. It also helps the students to define their role within the whole process. - The quality of the work that was shown was diverse and some times lacked concentration. It needs to be edited once the workshop has been completed. - Some students experienced real difficulties with the inter views. Instead of being inspired, they actually felt hampered in their quest for new ways of approaching the city. - The fact that the participants stayed in their colleagues’ homes added an entirely new dimension to their experience of life in Istanbul. Some ideas to take with us to the next workshop: - Arranging a few appointments in Holland before their arrival will help the Turkish students to become acquainted with the Netherlands and will also avoid considerable stress. - It would be a good idea to reduce this process to (possibly) two days instead of the entire two weeks. - Finding a location where both the AKI and Marmara students can stay, will maintain the intimacy within the exchange. - Holland is more expensive than Istanbul. We therefore need to consider an additional travel budget.
Bahariye-Caddesi, Kadiköy, 16.04.2008
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘Istanbul charges you with energy’ Ahmet Sesiggurgil, Cameraman, near Taksim 19.04.2008
Film & Video Film and TV formed the basis of our project. We made interviews with filmmakers (e.g. directors, commercial directors) and common people (e.g. waitress, pharmacists) to find out what they think about Istanbul – its past, its present, its future.
041
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
50s,filmstill, pharmacy, Kadiköy, 21.04.08
042
On April 21st 2008 ‘We walked through Moda in Kadiköy and got by accident to the oldest pharmacy in Istanbul. The owner, Melih Ziya Sezer, invited us to come in. Inside there were already three of his old study colleagues and his granddaughter sitting in a small room full of old medicine bottles. They offered us some wine and food and were very hospitable. We talked a lot about Istanbul, the good and the bad aspects of it. On a wall we discovered an old photo of the late 50’s where a group of young men and women were standing on a boat. It was a picture of their old pharmacy class. As we looked carefully at it we realized that no woman wore a scarf. A Turkish student explained later on that the scarf – tradition came up the last 40 or 30 years. Before that it was not common. He said that nowadays some young women even started to wear a scarf because it became a way of fashion. But in fact they don’t know the real meaning of it.’ / Frauke Rösemeier
‘It's still a dangerous place for women’ ‘In a café where people from the film scene met. There we already had had an interview with a famous Turkish director and a German broadcast reporter, when I got into a conversation with the waitress Gozde. She was in her early 20s and seemed to be very open and sympathetic. She lived since a few months in Istanbul for a theatre project. She wanted to become an actress and in Cambaz she earned her money. A good place to make helpful connections, I guess. We were talking about her difficulties living in this city, for example the high rent for flats. Also the chaotic traffic made her an exact timing almost impossible. I asked her if she could express herself as a woman in Istanbul. She answered that, of course, in her family and with her friends she felt free. But outside this circle, she said, it was hard for a woman to be accepted completely. In her opinion it was still dangerous for a woman to live in Istanbul. One day she will leave the city, she said, to go to France or somewhere else in Europe because in her eyes her chance to succeed would be bigger outside Turkey. For me it was very interesting to listen also to stories of a Turkish girl because we actually just interviewed men. Also I felt sometimes limited in my habitual living, because the Turkish students told me that I should not go by bus on my own in the late evening, not even take a taxi. Also strange for me was that on almost every advertisement you've seen a beautiful sexy woman, mostly with an European appearance, but all the Turkish girls and women on the streets never wore a skirt, not even a normal tank-top. They always had their shoulders covered and wore trousers. One day I wore a skirt, but immediately I was sure I wouldn't do it again to avoid these weird looks of men and women. First I thought it was because I am a foreigner, but also the girls from our Turkish students told me that they didn't do it otherwise they felt uncomfortable. Apart from the things I just described I've never seen a place like this, full of life, hospitality and helpfulness. This city caught me and I will always go there again.’ / Mareike Bode
Cafe ÇAMBAZ, 19.04.08
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
pharmacy, Kadiköy, 21.04.08
‘We carry our faith in our hearts, not on our heads ...’ That is a sentence my mother might just have said were she a moslem and not a catholic. Maybe that is what fascinated me about this woman. There I am, I travelled like thousands of kilometers into another country, trying to get in touch with this foreign culture and this is what i find; the turkish counterpart to my very own mother. How they connect? Religion is something private to both of them, something between her and her god, something she does not need to prove to the neighbors or her friends. In this storm I call her Inci, she might just be the most interesting woman that I got to know in Istanbul. She is about 70 years old, with curly hair and a friendly face. I’m sitting in her living room and I feel very welcome, just like anywhere else in Istanbul. Later on I shall learn that I am not going to hunger her either. What distinguishes this visit from the ones I made before is the fact that I am talking to this woman in German. Our hostess’ son invited us over for his mother to get some practice talking German. Almost accent-free she tells me she had a German boyfriend when she was about 15. This young relationship was bound to fail since both her and his parents were against it. ‘A lright’. I’m asking her ‘so you’ve learned to speak German for your big first love. But how could you keep up with it over the last 55 years or so?’ I can hardly talk Dutch anymore after the summer holidays. She tells me she has been to Germany a couple of times, participated in some seminars in Hamburg. Bull’s eye, that is my favorite city! Apart from that she loves German television. Then there is her Grandchild, probably the only heterosexual dancer at the Berlin State Opera. Apart from that she teaches herself anything she feels she needs to know. It is just as simple as that. So again, here I am, in Istanbul, having a talk about life in German with that woman that reminds me so much of my mother. Did I mention that I feel very comfortable here? Ever since the eighties she had to take care for her family by herself. Her husband died. It is not easy for a single mother in Turkey. The apartment is all hers at least, everything else turned out to be pretty hard to come by. There was no orphans’ rent or anything like that, all that was left was her husband’s life insurance, which from the way she talked about it obviously was not too much. Still she managed to have both her boys study. During our conversation I got a slight impression of the political situation in Turkey. The changes seem to happen slowly and quietly. Privileges and support are taken away by the government if you don’t go with the flow. The pressure grows ever higher. The neighbor’s wife wears an headscarf, so I should wear one, too. Women who refuse to wear one are being frowned upon. The government has reached a very critical point in this country. And I for one will observe it closely and see which way they are going to choose.’ / Stefanie Uhlmann
043
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘Istanbul – one huge soundscape’ Streetmusican, Istiklal, 16.04.2008
Music ‘We attend to achieve 2 goals for our project. In the first place, doing research to the music scene in Istanbul, for example by getting an overview about the harmonic system and the typical traditional instruments, so we could analyse what the future developments might be. Also considering the history of turkish music generally, the crossover between the eastern and western world, the political system, things like marketing and media etc.
044
The second goal was ‘reading the city’ by recording Istanbul ambiences and soundscapes. We did some wonderful recordings from the azan, playing children, squares, the typical traffic noises, streetmusicians and many more. Combine these recordings with the visual work, the other groups did and you will get a very good impression of how this city works; chaotic and full of contrasts.’
Guitar Player and Dancer, Istiklal Caddesi, Beyoglu, 16.04.08
This project is called Reading the City. It is about the determination of what you find in the field of visual arts and communications, sounds and music, structure and architecture. Istanbul is the number three cities of Europe in terms of size. London and Paris are bigger in terms of population. Unlike their counterparts in the Netherlands (Randstad Holland, after Rhine-Ruhr, on the fifth place in Europe), the citizens of Istanbul
do not have the illusion of living in a well arranged and completed city. Istanbul lives without planning and owes its origin to the bridge between East and West. All the languages that are spoken in Europe and Asia developed on this road. Istanbul lies at the intersection of cultures and is, geographically too, a point of articulation at a time in which the world is coming to Europe. / Wouter Hooijmans
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
Contrasts When I think about the music scene in Istanbul a lot of different feelings rise inside me. There is a tremendous lot of good musicians and bands full with power but their origin is not the Istanbul Underground. This is partially a result of the conservative political system, furthermore a lot of work is yet to be done on an educational level. Anyway, it’s a shame the western cultural influences grow ever bigger in the turkish music while they do not even seem to reach the political and social level. If Istanbul should be described with three words, contrastful would certainly be one of them. Rich and poor, old and new, global and local‌every city has these parts. Istanbul can also be divided in this kind of areas, but the boundaries are very vague. Skyscrapers standing next to collapsed wooden houses, supergraphics next to religious calligraphy, traditional buildings next to glass and concrete. It seems like Istanbul was collected in an enormous box, shuffled thoroughly, and scattered on the mountains which form the city. The city changes from day to day. It is organic. Istanbul is alive. There were obvious similarities between the architecture and the Turkish musical system. Both were chaotic and lacking structure (or so it seemed), yet both were incredibly rich and quite possibly somewhat more intelligent than their Western European equivalents. / Michiel Jenner
Levent, 22.04.08
destroyed house, fatih, 14.04.08
045
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
‘Disagreement is the most beautiful t Esen Karol, Graphic Designer, 19.04.2008
046
Taksim, 19.04.08
EsenKarol, Graphic Designer, Taksim, 23.04.08
international projects: Reading the city, part one: Survey Istanbul
ul thing on the planet’ Graphic Design We were all completely open-minded when we arrived in Istanbul. Through interviews with designers, typographers and photographers, we were going to find out what was going on in our profession in the Turkish capital. However, for the first few days we found it hard to get going. None of us had any experience of communicating and working with another culture. Moreover, we soon discovered that the Marmara students and teachers had a very different idea of what this project should entail. This resulted in long discussions and a great deal of cerebral activity. Between the interviews, we often divided ourselves amongst the various Istanbul neighbourhoods mainly so that we could photograph typography. But it was not just the typography and interviews that were important but also everything you experienced around you: the public transport, the stories of the local population, situations on the street (etc.). Everything was a part of surveying the City of Istanbul.
Discussion with students and Ozgur Aktaș, Graphic Design Tutor
‘Disagreement is the most beautiful thing on the planet’ This weird summarizes perfectly what I explored during the Survey the City project in Istanbul. That it is not always about people who share the same opinion with you, where you learn most from. When I hit the ground in Istanbul for the first time, then I did it on two different levels. Firstly I just landed at the airport in Istanbul. And the first impressive scene I experienced there, was a misunderstanding between taxi drivers, who nearly started to fight. I further did not think about it and carried on to explore Istanbul. The second level on which I hit the ground in Istanbul was the communication in our survey-group. During the whole two weeks I recognized, that our whole achievements were firstly based on deep misunderstandings and disagreements about the core of the project.
‘And in fact, by sharing you learn more’ So when we recognized that we did not agree at all about the aim of the project and we started to share our different views on it, we finally found our path. It took a lot of time to find that out, but finally we had a great experience of intercultural dialogue, which is personally one of my biggest achievements. We did not hide our knowledge, and we neither did hide our frustration. We shared our frustration and our knowledge to carry on and finally learned a lot from that. Thanks again to Esen Karol, who contributed the two very true quotes shown in the text here, during we had a very pleasing and controversial interview with her. They summarize my experiences in a very true and pure way. / Johannes Buch
047
Reading the City is a multidisciplinary inquiry into the artistic perspectives of the metropolis Istanbul. This initiative is supported by the AKI, Art and Communication Design department of the ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts and the Güzel Sanatlar Fakültesi of Marmara Üniversitesi. The Music Technology department of the ArtEZ Conservatory in Enschede and Fatusch Productions, Rotterdam are two important participants in this project. With the support of a grant from the Netherlands Culture Fund, Fatusch Productions is engaged in exploring the past, present and future of relationships between the Netherlands and Turkey through a multidimensional project entitled ‘Encounters between the Bosporus and the Old Maas.’
Members: Alper Akdere Emir Aksay Ozgur Aktaș Silvia Ardesch Esra Bayramoglu Mareike Bode Marc Boumeester Rick Bruggink Stefan Bürke Johannes Buch Nihan Can Cahar Emrah Erkanı Martha Erkmen Emir Ersahin Mustafa Gurduz Janet Haar Wouter Hooijmans
Emre Ikizler Michiel Jenner Alexander Kreter Baran Kubilay Peter Leutscher Ahmet Polat Louis Reith Frauke Rösemeier Gülsah Saglam Levent Sindel Gaynelle Szoboszlai Osmann Tener Fatih Ücgül Stefanie Uhlmann Johann Visser Tom ten Voorde Emir Yanat
BosporusBridge, 22.04.08
titel title ≥ type your text here
info ≥ type your text here
eindexamen final exams
49
international projects ≥ Borders of Perception: A real intensive programme ≥ AIAS: Symposium and Workshops
AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede | www.artez-aki.nl
international projects: borders of perception
050
A REAL INTENSIVE PROGRAMME
international projects: borders of perception
Op initiatief van ArtEZ-AKI, Academie voor Beeldende Kunsten Enschede, wordt er in de periode van 19 mei tot 31 mei van dit jaar een Erasmus Intensive Programme georganiseerd rondom het thema ‘Borders of Perception’. Dit internationale programma heeft mede tot doel de al bestaande contacten met buitenlandse kunstacademies te verdiepen door op een inspirerende manier een samenwerking aan te gaan, waarin studenten en docenten van de diverse academies in vijf verschillende intensieve workshops door de unieke werkwijze worden uitgedaagd hun eigen grenzen en waarnemingen te onderzoeken. De workshops zijn alle op specifieke wijze verbonden met de uitzonderlijke geschiedenis en positie van de stad Enschede, waarin het onderzoek naar overeenkomsten en verschillen in relatie tot de ingebrachte culturele differentiatie centraal staat. Meer dan zeventig studenten en veertien docenten uit zes landen, op vijf locaties in en om de stad zullen toewerken naar een uitgebreide presentatie van de resultaten en zal er gedurende het proces continu een verdergaande integratie plaatsvinden, niet alleen onderling, maar ook met de stad zelf en haar inwoners. Middenin deze bruisende periode staat er een symposium centraal waarin een selectie van internationaal toonaangevende sprekers vanuit hun eigen expertise en ervaring op het overkoepelende thema zullen inhaken, met het doel hierbij niet alleen de deelnemers te inspireren, maar ook het bredere publiek intensiever bij het project te betrekken.
Initiated by ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts, an Erasmus Intensive Programme will be organized in the period of May 19 to May 30 of this year. Central theme of the programme is ‘Borders of Perception’, an exploration into the possibilities and challenges that an artist faces when he deals with abstract lemma’s as boundaries, borders, subjectivity and their relation to different ways of perceiving. This International programme had also the goal to strengthen and explore in-depth the existing relations with the participating Academies through the intensive collaboration of students and lecturers. In five different workshops all participants will be challenged by the unique working process in an unprecedented way, where personal and cultural differences will serve as a source of inspiration to all. The workshops are specifically tied to the exceptional history and position of the city of Enschede and they will be the starting point for the research on and exploration of its meaning, while the cultural differentiation of the participants will lead us to unknown and inspirational artistic expressions. More than seventy students and fourteen lecturers from six countries, spread out over five locations in and around the city, will work towards an extensive presentation of the results. During this process an evolving integration will take place, not only within the group of participants, but also within the relation with the city and her inhabitants. In the midst of this energizing period a symposium is being held where a selection of International renown speakers will reflect on the central theme using their own expertise and experience, not only aiming to inspire the participants but also to involve a wider audience in the project.
051
international projects: borders of perception
Workshops
052
Enschede as a city on the border of Germany and Holland. In een Europa waar het voor haar inwoners mogelijk is om vrij te reizen is het denkbaar dat het begrip ‘grens’ haar betekenis verloren heeft. Of is er toch nog een magische plek, een plek tussen de ene wereld en de andere? Een gebied precies op de grens tussen Nederland en Duitsland zal gedurende 10 dagen het werkveld zijn van jonge kunstenaars. Geïnspireerd door deze fysieke en imaginaire grens zullen er permanente of tijdelijke kunstwerken ontstaan die een nieuwe invulling aan het begrip grens in het Europa van 2008 zullen geven. — What is the meaning of ‘border’ nowadays in Europe: with the freedom of traveling within Europe the term border may have lost its meaning. Or is it still a place of magic, the line between one world and the other? An area on the border of Germany and Holland, near Enschede will be for 10 days the working field of young artists that will produce art works on the spot from the magic that lies within crossing a physical or imaginative border. In the landscape they will place art works as permanent or temporary marks that will give new meaning to the word ‘border’ in the Europe of 2008.
Enschede as a city on the border of forgetting and remembering. De vuurwerkramp bij SE Fireworks heeft een groot stedelijk gebied verwoest waarbij 23 mensen omkwamen en velen gewond raakten. Dit gebied is nu bijna volledig herbouwd en hoewel de herinneringen langzaam vervagen, zal de ramp altijd een scherp en wrang litteken in de geschiedenis van de stad blijven. De vraag is: wat is de toekomst van de herinneringen aan een ramp van deze omvang? Is er een ‘voor’ en ‘na’ of zal dit langzaam verdwijnen? Jonge kunstenaars zullen worden betrokken in de geschiedenis van de ramp en deze in de context zetten van een ramp die zich voltrok in hun eigen stad. Elke stad heeft zijn eigen littekens in de geschiedenis en door hiertussen een verbinding te maken zal de vuurwerkramp in een bredere, intermenselijke context worden geplaatst. — The city of Enschede lived through a disaster after the factory of SE Fireworks exploded in a living area called Roombeek. This area is now almost rebuilt after it was completely destroyed, and 23 lives were lost. It is now a place of fading memories, but still this disaster will remain as a token in the history of the city. The question is: what is the future of remembering such a disaster? Is there a ‘before’ and ‘after’ or will this line fade away? Young artists will be involved in the history of this disaster and place it in the context of a disaster that happened in their own city. Each city has its tokens in history, when something terrible happened. By making connections between these disasters the fireworks disaster is placed in the perspective of a wider human context.
Enschede on the border of local happenings and an (inter)national audience. De video stream als het medium van de kunstenaar. Gedurende 10 dagen zal er een aantal mediacentra worden geplaatst op verschillende plekken in de stad en zal worden gewerkt met de vraag; wat voor werk kan er worden gecreëerd als de fysieke grenzen van de locaties worden doorbroken door een permanente stroom van beeld en geluid? Er kan worden geëxperimenteerd met netwerken op kleine schaal (in een ruimte), op middelgrote schaal (in de stad) en op grote schaal (wereldwijd). Met als enige beperking de netwerkverbinding en afgedankte Pc’s die door middel van Linux kunnen omgaan met streaming video. Er zal binnen 10 dagen worden gewerkt aan het totstandkoming van een breed, vernieuwend en uitdagend streaming-netwerk. — The video stream as an artist’s medium. For 10 days a media centre will be placed in the heart of the city. What kind of work is created if the physical borders between locations are ‘pierced’ by streaming video images (and sounds)? In this workshop, experiments can be done with small-scale (within a room), medium scale (in the city) and extended (worldwide) streaming networks. With the only limitation a network connection and with PC's from the junkyard that can handle streaming video when operated under the Linux operating system, what kind of a streaming event can we organize in 10 days?
international projects: borders of perception
053
international projects: borders of perception
054
international projects: borders of perception
Enschede textile city. The border between body and surroundings. Na de teloorgang van de textielindustrie fungeert Enschede nu als een plaats waar textiel in een toekomstig perspectief zal worden geplaatst. Wat zou er bijvoorbeeld gebeuren als textiel zou worden geïntegreerd in het lichaam? Door verschillende disciplines en technieken samen te brengen ontstaat er een laboratorium waarin designers, kunstenaars en technici zich buigen over de rol en functie van textiel in de toekomst. Studenten werken op locatie waarbij de invloed van de omgeving een rol zal spelen in de totstandkoming van het eindproduct. De keuze in het te gebruiken medium is vrij, dus behalve met textiel kan er ook gewerkt worden met video, installaties, fotografie enzovoorts. Het draaipunt in de conceptontwikkeling zal worden gevormd door de uitwisseling van gedachten en de interactie tussen de verschillende deelnemers. — After the downfall of the textile industry Enschede is a place to put textile into the perspective of the future. What happens if clothing is integrated into the body? By bringing together expertise and technical skills of different institutions a lab is created in which designers, artists and technicians create samples of the clothes of the future. Participating students will develop a work on location, based on the conditions they find. Exchange of ideas and collaboration will be in the center of this stimulating experience. Each student will work in the medium of their own choice. This does not necessarily have to be textile, but could also be for instance video, drawing, installation, photography, sound work and so on.
Enschede on the border of reality and imagination. De relatie met onze omgeving is veel complexer dan we ons realiseren. Hoewel elke stedelijke omgeving zich laat beschrijven in termen van demografie, grootte of schaal en weer te geven is op kaarten, foto's et cetera, zal geen enkele stad door iedereen hetzelfde worden ervaren. De invloed van onze emoties, normen en algemene state-of-mind op de perceptie van een stedelijke omgeving is net zo belangrijk als de stad zelf. De vervreemding van een bestaande of zelfs bekende omgeving en het continu wisselen tussen verschillende niveaus van herkenning en bewustzijn, is wellicht verwarrend en overweldigend, maar eenmaal meester geworden van dit proces is er geen limiet aan wat we kunnen bereiken. We werken richting een gecontroleerde interventie in de realiteit, waarbij we elk medium – inclusief ons eigen lichaam en onze geest – kunnen gebruiken. Hiermee creëren we een zeer intensieve, gecomprimeerde staat van zijn, van waaruit we nieuwe lagen van bewustzijn kunnen scheppen en daarmee tegelijkertijd oude overbodige vooroordelen, kennis en niveaus van bewustzijn kunnen achterlaten. — The relation with our environment is much more complex than we realize. Although any urban setting can be described in terms of demographics, measurements, numbers and in maps, photo's etcetera, no single city will appear identical to all who have encountered her. The influences of our own emotions, values and general state-of-mind on the perception of the city are just as important as the urban environment itself. The estrangement of an existing or even familiar place, the constantly shifting focus on multiple layers of recognition may dazzle and confuse us, but once taken control of this process there are no limits to what we can achieve. Working towards a controlled state of intervention in reality, using every medium available, including our own body and mind, we can create a very intense, compressed state of being, capable of creating new layers of consciousness at the same time as we scrape off obsolete layers of awareness, prejudice and knowledge inside and outside ourselves.
Programme Symposium Borders of perception’ in Grote Kerk, Oude Markt, Enschede (24/5/2008). Introduction symposium by Peter Sonderen. Introduction of Erwin Jans and Tony Chakar by Gabriëlle Schleijpen.
Lectures by Erwin Jans (BEL)
Erwin Jans works as a dramaturg at Toneelhuis in Antwerpen and teaches at the department of Cultural Studies at the University of Leuven. Tony Chakar (LEB)
Tony Chakar is architect and teaches the history of art and architecture at the Académie Libanaise des Beaux Arts (ALBA), Beirut. Ginette Verstraete (BEL)
Ginette Verstraete is professor of Comparative Arts and Media at the Vrije Universiteit Amsterdam. Hans Ulrich Reck (SUI)
Hans Ulrich Reck is professor of Art History at the Kunsthochschule für Medien Köln. Tahl Kaminer (ISR)
Tahl Kaminer teaches at the Delft School of Design (TU Delft) where he is currently completing a doctoral research tying architecture to the social via the 1970s disciplinary crisis.
Organisation Marc Boumeester (artistic leader), Pieter Baan Müller (finances) Judith Kraykamp (project assistant) Minka Schipper (production assistant) Advisors:
Anne Eshuis, Elvira van Eijl, Pieter Baan Müller, Mari Boeijen
055
international projects: AIAS
Symposium and Workshops
056
international projects: AIAS
and foremost a researcher as well as an agent of a much wider culArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts is member of the tural self-inquiry. The changing role of the artist in society calls international Association of Independent Art and Design Schools for changes in art education. Can the curricula of the art academies (AIAS), which was founded in Dessau in 1990. Peter Sonderen, the keep abreast of the latest developments in artistic research? director of AKI, is its current president. The goals of ‘working and Speakers: Dr. Jeroen Boomgaard, Professor of Art and Public Space, thinking together’ have been reached this year by two major events. Gerrit Rietveld Academy, Amsterdam, Netherlands / Prof. Dr. The Zürcher Universität der Künste organised, in November 2007, the Petran J. H. Kockelkoren, ArtEZ AKI, the Enschede Academy of yearly symposium, which had the subject: The Impact of the BA / Visual Arts and Philosophy Department, University of Twente, MA-Model on the School of Arts. the Netherlands. The introduction of the two-tier BA / MA degree system in most EuroThe meeting was organised by Giaco Schiesser (Zürich) and the chiefpean countries is accelerating a process which some consider a editor of AIAS, Petran Kockelkoren (ArtEZ-AKI). In the same mistaken academisation of art schools, whereas others regard this week two workshops were organised, that each lasted five days: development as necessary. The heated debate ensuing from these 1. SAR Space / Action / Research Zürich, organised by the ‘Forschopposing views focuses firstly on the necessity and significance of ungsgruppe’, 2. Guided by sound: Augmented architecture / Vertheory in art education and secondly on so-called ‘artistic research’. führt vom Klang. Symposium 1: The ‘Academisation’ of Art Schools: Necessity or Mistake? The first workshop took place in public space and the second in the While some consider the emerging relationship between art and academy, in the wonderful ‘Hörraum der Panoramaprojektion’ theory / science as a prerequisite for any self confident art education (organised by Andres Bosshard). and its endeavor to gain recognition on a par with the natural sciences and the humanities, others regard precisely this develop- The yearly AIAS-prize of Honour was given to Sachi Miyachi, student at the Sandberg Institute. Rick Hulshof, who graduated in 2007 in ment as a danger looming on the near horizon in that art education Art & Communication Design at ArtEZ-AKI, was honoured by surrenders to the paradigms of the natural sciences and the huthe second place. The jury – Hans Peter Schwartz (director Zürcher manities, thereby forsaking what makes art specific. Speakers: Universität der Künste), Ray Allan (director Maryland Institute Prof. Dr. Hans-Ulrich Reck, Kunsthhochschule für Medien Köln College of Art, Baltimore) en Alan Livingstone (director University (Cologne Academy of Media Arts), Deutschland /Timothy Druckrey, of the Arts, Falmouth) – was impressed by the extraordinary Director of Graduate Photography & Digital Imaging, Maryland project on ‘zinloos geweld’ (reasonless violence) that he send in for Institute College of Art, Baltimore, Maryland, USA. the competition. Symposium 2: Research in and through the Arts: What role can an artist play in today's media culture? We should not make the mistake of taking the eroded artistic ideal of autonomous self-expression as the standard for the use of the media. Every medium imposes its own specific idiom on the user. Media often open up new registers of perception and therefore also require a new legible signification. Artists do not just use and explore new media as tools for self expression, but in doing so they also have to reflect on the technological and social conditions of cultural imaging. In consequence a new type of artist emerges who redefines his social role: as a media researcher involved in investigating cultural iconography in relation to the available media. That is why the artist becomes first
057
international projects: AIAS
058
In Emmerich, Germany, AIAS started a new series of ‘in-between workshops’. They are meant for tutors, alumni and students. One alumna (2007) of AKI-ArtEZ, Chika Takabayashi, took part in the ten days workshop titled ‘Auch Dürer war hier’. Chika gave a performance at the opening that was both serene and intense. The workshop was organised by Uwe Poth, former tutor of AKIArtEZ and Margret Wibmer, current tutor at AKI-ArtEZ. Tutors and alumni of 11 of the 18 member academies joined in. The result was wonderful, a very convincing professional exhibition. The president of AIAS, Peter Sonderen, was one of the speakers at the opening of the exhibition (4th of April 2008): “Ladies and gentlemen, It is really a great pleasure for me to come here to this beautiful exhibition space in this nice little German town. As president of the AIAS it is even more pleasing because what we see here happening is exactly what we are striving for with AIAS, the Association of Independent Art and Design Schools. This exhibition, and the workshops that have lead to it, are what we now call the ‘in-betweenworkshops’ that should make AIAS a lively organisation for students and professors of different nations and cultures. And it proves to be so. Thanks to two artists that both have two nationalities or at least have two countries that they are connected to, we have here a wonderful show. Uwe Poth and Margret Wibmer are related to my own school, ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts. Uwe has already a long relationship with AIAS; many remember the workshops that he organised in Bentlage, also in Germany near Rheine. When Uwe retired from school we were afraid that also his activities for AIAS would disappear, but we are now witnessing his comeback (at least I hope so). I know, however, that Uwe wants to give a statement with this happening. He wants to show the other members of AIAS on how to organise workshops that are interesting for the many nationalities that are represented in AIAS and, not unimportant, are both affordable for the participants. Thanks to our German hosts, the city of Emmerich and the Pan, our members had a very good opportunity to working and thinking together, as the AIAS-slogan reads. As you can see at the invitation card many nationalities are involved: Austrian, German, Dutch, Turkish, Italian, Portuguese, Japanese, Chinese, Polish, British,
American and Swiss. What the personal effects for the participants will be, I do not know of course, but that workshops of this kind have a lasting effect is certain. We hope that the workshops become important reference points for future activities. As we have seen, the title of the exhibition is: ‘Dürer war auch hier’ (Dürer was here as well). And indeed Dürer visited Emmerich for a few days, and as the organisers write on the leaflet, he even produced some works of art. Works of art, portraits, that unfortunately did not survive the ages. If this will also happen to the works that have been produced now, is uncertain. I really hope that at least some of the works will be inspiring for artists some ages ahead: ‘AIAS was also here.’ Albrecht Dürer is of course one of those artists that always are referred to as groundbreaking, as standard, as norm. Not only for art but also for the role man plays as an autonomous subject. Dürer was seen as the go-between the culture of Italy and the one of Northern Europe around 1500. He was one of the first painters that came up with a portrait of himself that showed a complete change of the face of human mankind. In Dürer’s portrait man as we still know it now, was born. I think therefore that it is a good idea of the organisers to take this artist that travelled all around the world (i.e. Europe), as a reference point for nowadays art making. What is the face of mankind now? What do we look like, are we still connected to the world that Dürer represents? What is our face? And are there still differences between the cultures that are globalising under our very eyes, are we heading for a global renaissance, that is to say to a culture that spreads its wings everywhere but with local varieties? We do not know of course, because we are in the middle of a very inspiring and unpredictable time. Therefore it is very interesting to see artists from very different localities work together to think and work with the idea of the artist as a moving subject. I want to thank all the people that have made this show and the workshops possible, especially the two curators. But also the artists that make their vision on nowadays culture visible.”
titel title ≥ type your text here
info ≥ type your text here
international eindexamen projects: final exams AIAS
059
international projects: AIAS
060
international projects: AIAS
Ray Allen in dialogue with Professor Annet Couwenberg, Chair of the Fiber Department, MICA (Maryland Institute College of Art) and AIAS Workshop participant. Baltimore, MD, May 2008. “A very wise person once observed that ‘all art is about similarities and differences.’ Of these two qualities, our great Western critical tradition has tended to emphasize the latter, preferring contrast over unity and privileging, above all else, the unique artistic voice. Ironically, the emergence of cultural pluralism has intensified the focus on differentiation. By rejecting the notion of a single dominant aesthetic mainstream, it has instead recruited art in the simultaneous celebration of multiple worldviews, belief systems, and stylistic traditions. Standing square in the midst of this approach to artistic experience, it’s easy to forget that it is through the similarities in art — those very qualities that transcend differences in time, place, and culture and are thereby held in common — that we recognize and embrace our shared humanity. In April 2008, seventeen artists came together for the AIAS Workshop. Hosted by ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts and organized and coordinated by artists Margret Wibmer and Uwe Poth, the Workshop took place at the PAN Art Forum Museum in Emmerich, Germany. The participants who were at varying points in their careers and hailed from fifteen countries, were distinguished by their differences but drawn together by an overwhelming commitment to discovering what they held in common. Although there is a tendency in our culture to regard works of art as separate earthbound objects, each made all the more precious by its singularity and finitude, there is an equally compelling argument for understanding them as vessels of collective psychic energy that are readily available for release to anyone who approaches with open eyes and heart. Whether or not consciously characterized as ‘art’ at the moment of their production, the will to form these energy storage units seems fundamental to the human effort to make meaning and is implicit in any concept of culture. Indeed, the creation of the form of energy we call art is,
first and foremost, social and transformational. The impulse to form comes out of a desire to possess, distill, and most importantly, share. Inherent in the very notion of expression is the experience of energy projected outward. Throughout the Workshop, participants gave presentations on their work, discussed their motivations as artists, and exchanged ideas. Through working side by side and in collaboration, each came to know the others in ways that transcended the verbal. The images and works created reflected these transactions but also represented the many heritages and cultural backgrounds of all involved. Much of the energy out of which artists create is drawn from their environment. Indeed, a work of art might be said to be the place where the artist's psyche and some aspect of her environment meet. For this reason, we have always looked to artists to help us make sense of our time and place. In a world mediated by technology and media, this is perhaps truer than ever. Throughout time, artists have recognized that certain conditions in their environment intensify their creative powers. It is no accident that artists are instinctively drawn to certain places and not surprising that some of these places are made all the more special by the lingering resonance of earlier creative visitors. Similarly, many artists are equally attracted to periodic opportunities to make work in the presence of other artists. Whether interpreted as inspiration or exhilaration, they are keenly aware of contributing to — and calling upon — a profound increase in the available creative energy. It is just these conditions that energized the Emmerich Workshop. Working together in a communal studio and grounded in the history of Emmerich, the power of place, and the memory of a stay by Albrecht Dürer, participants rallied around the notion of ‘recreating’ the three portraits made by Dürer during his visit but now disappeared. The work produced in a variety of media during this extraordinary event and commemorated in this catalog resulted in two exhibitions that were warmly received by the community. The Emmerich Workshop continued the great tradition of the AIAS Workshops, a tradition that has grown out of the vision of artist / educator Uwe Poth and has been based on a firm belief in the power of art to bring the world together and achieve a greater understanding of our shared humanity.” In: Catalogue ‘Dürer war auch hier. Dürer was also here’, 2008
061
international projects: AIAS
062
deelnemende kunstenaars participating artists Annet Couwenberg (USA), Dario Arcamone (ITA), Karolina Freino (POL), Leon Gommers (NED), Kendra Hebel (USA), Jeff Hellyer (GBR), Rene Huigen (NED), Lucie Kolb (SUI), Erik Mattijssen (NED), Amelia Miller (USA), Uwe Poth (GER/NED), Paul Ryan (GBR), Sebastiao Resende (PRT), Chika Takabayashi (JPN), Sema Ilgaz Temel (TUR), Margret Wibmer (AUT), Shang Yi (CHN)
international projects: AIAS
063
The academies of Wimbledon and Falmouth will organise the next ‘in-between-events’. The next gathering will be in Istanbul. In 2009 Falmouth will be the organizer and in 2010, the 20th anniversary of AIAS, will be organized by the Tianjin Academy of Fine Arts in China.
international projects: 7 Countries, 7 Art Schools, 7 Walls of Statements
AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede | www.artez-aki.nl
international projects: wall of statements
066
international projects: wall of statements
7 Countries 7 Art Schools 7 Walls of Statements
Op 22 april 2008 werd in Enschede het internationale project ‘Wall of Statements’ geopend. Een zestig meter lange muur bij het Stationsplein in Enschede werd gevuld met honderden visuele, tekstuele en grafische ‘statements’, gemaakt door studenten van zes Europese kunstacademies en de AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede. Het project komt voort uit samenwerking van de AKI in Erasmusverband met de Faculty of Fine Arts, Marmara University Istanbul, Academy of Fine Arts Wroclaw, Bristol School of Art, Media and Design, Hochschule für Bildende Kunste Münster, Gray’s School of Art, Aberdeen en de Hochschule für Bildende Kunste Braunschweig. Het idee voor het project ontstond bij wederzijdse uitwisseling van docenten in het kader van Erasmus-samenwerking. Tijdens wederzijdse gastlessen spraken docenten de gedeelde zorg uit dat studenten kunst en design in hun werk nauwelijks meer betrokkenheid lijken te tonen met de wereld om hen heen. Navelstaarderij, dromerij en introversie lijken de boventoon te voeren. In kunst en design draait echter alles om communicatie met de toeschouwer. Het idee ontstond om in elke academiestad op een centrale plek door studenten een muur te laten vullen met statements, en hen daarbij ook te laten onderzoeken wat nu eigenlijk een statement is. Door de statements in een publieke ruimte te presenteren worden reacties opgeroepen bij het publiek en ontstaat zo de gewenste communicatie met de toeschouwer. Omdat studenten hetzelfde werk in alle deelnemende steden presenteerden, kon ook worden onderzocht of de statements in verschillende steden verschillende reacties opriepen. De kans dat een statement gecensureerd kon worden, of zelfs van de muur verwijderd, werd opengelaten, dit hoorde bij het proces. Uit angst voor reacties uit nationaal-socialistische hoek weigerde uiteindelijk alleen de gemeente Münster toestemming te geven voor een ‘Wall of Statements’ in de binnenstad. In de andere steden waren er geen problemen en verrees net als in Enschede een ‘meningenmuur’. Een enkele keer werd een statement verwijderd of gecensureerd. Een expliciete waarschuwing vanuit Polen tegen opkomend fascisme in de vorm van een groeiend hakenkruis, en de opmerking ‘Battery charging’ kwam niet overal te hangen. Een veelheid aan statements over vrouwenrechten vanuit Turkije gaf geen problemen, ondanks de politiek gespannen situatie daar rond
The international project Wall of Statements opened in Enschede on 22 April 2008. A 60-metre-long wall on Enschede’s Stationsplein was filled with hundreds of visual, textual and graphic statements that had been made by students from six European art schools and ArtEZ AKI, the Enschede Academy of Visual Arts. This project was the result of an Erasmus collaboration between the AKI and the Faculty of Fine Arts at Marmara University in Istanbul, the Academy of Fine Arts in Wroclaw, Bristol School of Art, Media and Design, the Hochschule für Bildende Künste in Münster, Gray's School of Art in Aberdeen, and the Hochschule für Bildende Künste in Braunschweig. The idea for the project developed out of a mutual exchange of teachers that was a part of the Erasmus programme. During these joint guest classes, teachers expressed a shared concern that the work of art and design students showed little involvement with the outside world. Navel-gazing, daydreaming and introversion seem to predominate, although in both art and design everything must focus on communicating with the viewer. This led to the idea of placing a centrally located wall in the art schools’ cities, which the students would fill with statements so that they could subsequently examine what a statement actually entails. Presenting the statements in a public space would elicit reactions from the public, and would therefore create the desired communication with an audience of viewers. The fact that the students presented the same work in all the participating cities meant that it was also possible to investigate whether the statements received different reactions in different locations. The possibility that a statement could be censured or even removed from the wall was left open; this was also a part of the process. Ultimately, only the Municipality of Münster refused to grant permission for a Wall of Statements in its city centre; this was due to fears that it would provoke a neo-Nazi response. There were no problems in any of the other cities where – just as in Enschede – an ‘opinion wall’ had been placed. Occasionally a statement was removed or censured. An explicit warning from Poland against the rise of fascism, which involved an expanding swastika and the caption ‘Battery charging’, was not hung everywhere. However, a plethora of statements about women’s rights from Turkey encountered no problems whatsoever,
067
international projects: wall of statements
“The idea rose to create a wall in each city, in a public space, to be filled with statements developed by students. Within this process they would have to try to define what the word statement actually means.”
068 het opheffen van het hoofddoekjesverbod bij universi-teiten. Ook een reeks ‘verkeersborden’ met waarschuwingen als ‘Please do not make fun of Allah here – between 8.00 - 18.00’ en ‘Please do not stone or whip people to death here – between 8.00 - 18.00’ kwam overal te hangen. Zoals te verwachten waren er verder veel statements over onderwerpen als klimaatverandering, oorlogvoering, wapenhandel, vrijheid van meningsuiting en dierenbescherming (de bont- en vleesindustrie). De kwaliteit van de inzendingen was over het algemeen hoog: studenten kunst en design zijn duidelijk in staat gebleken een daadwerkelijk en krachtig ‘statement’ te produceren over de belangrijke gebeurtenissen in de wereld. Naast de muren in de diverse steden werden alle ‘Walls of Statements’ ook nagebouwd in de virtuele wereld van ‘Second Life’ zodat ze wereldwijd bekeken kunnen worden: aki-project.freehostia.com. Aan het project deden ongeveer 275 studenten mee uit verschillende disciplines beeldende kunst en design.
despite the political tensions following the abolition of the ban on wearing headscarves at universities. Also a series of ‘traffic boards’ with warnings such as ‘Please do not make fun of Allah here – between 8.00 - 18.00’ and ‘Please do not stone or whip people to death here – between 8.00 - 18.00’ were placed at all the locations. As expected, there were many statements on climate change, warfare, the arms trade, freedom of expression and animal rights (i.e.: the fur and meat industries). The quality of the submissions was generally high: art and design students are clearly capable of producing active and powerful statements about important events in the world. Along with the actual walls in the various cities, all the Walls of Statements were reconstructed in the virtual world of Second Life so that they could also be viewed at a global level at aki-project.freehostia.com. Approximately 275 students from various art and design disciplines participated in this project.
Anne Eshuis, Co-ordinator, ArtEZ International Office
Anne Eshuis, Co-ordinator, ArtEZ International Office
international projects: wall of statements
> Wall of Statements in Braunschweig (GER)
069
>Wall of Statements in Enschede (NED)
international projects: wall of statements
> Wall of Statements in Aberdeen (GBR)
070
international projects: wall of statements
071
international projects: wall of statements
072
international projects: wall of statements
> Wall of Statements in Istanbul (TUR)
073
international projects: wall of statements
074
>Wall of Statements in Wroclaw (POL)
international projects: wall of statements
075
international projects: wall of statements
076
international projects: wall of statements
077
Architectonische Vormgeving / Art & Communication Design / Autonoom (Vt en Dt)
AKI, ArtEZ academie voor beeldende kunsten Enschede | www.artez-aki.nl
eindexamen final finalexams exams Paula van Ess Pallas Agterberg 13.12.1960, Beverwijk, * 10.10.1963, Odijk, NED NED Marcus Samuëlstraat 21 Invalsweg 17 7468 BN, Enter, NED NED 7586 RB Overdinkel, t +31 +31 (0) 6 547-382039 m – 22 94 55 73 p.vaness@hetnet.nl e pallasagterberg@planet.nl
080 80
≥ afdeling avond opleiding gemengde media, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen T. Harmsen, C. Pieter van Ark, B. Blasowichs Charl van Ark, Baan Müller, Jan Wierda, Rob van de Werdt
≥ exposities Kafe Art Verteillac (2005), Handelsgeest (2005), ≥ stageAki onderzoekt UT (2006) ≥ - stage -≥ uitwisseling ≥ - uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/pallas+agterberg Winnaar in 2007 van het ontwerp voor de ‘Leraar van het Jaar Trofee’
titel title ≥ ‘Exhibition’
info ≥
video-installatie
1) ‘zonder titel’, digitaal bewerkte foto, 102 x 82 cm 2) ‘zonder titel’, collage, acryl, fotoprint gelijmd op papier, 80 x 60 cm 3) ‘zonder titel’, collage, acryl, foto uit tijdschrift en fotokopie op papier, 70 x 50 cm
eindexamen final exams
081
eindexamen final exams Anne Amelang * 24.11.1980, Karlsburg, GER Potthaeger Damm 13 17498 Weitenhagen, GER t +49 (0) 38 34 – 82 06 60 e anandysign@freenet.de
082
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling Exchange to Bezalel in Jeruzalem (06/07)
≥ extras www.akinet.nl/auteur/anne+amelang
titel title ≥ ‘perception of skin’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘zonder titel’ drawing, pencil on paper, 160 x 250 cm 2) ‘zonder titel’ installation, plaster in a fence, 300 x 200 cm (detail) 3) ‘zonder titel’ painting, tempera on plaster, 12 x 16 cm
083
eindexamen final exams Christian Arntz * 20.06.1981, Fulda, GER Bahnhofstrasse 38 36137 Grossenlueder, GER t +49 (0) 66 4 8 – 72 65 e herr.grischan@web.de
084
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Margret Wibmer, Frank Sciarone
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras http://www.akinet.nl/auteur/christian+arntz
titel title ≥
info ≥ Installatie/Sculptuur en tekeningen
eindexamen final exams
1-2) ‘threshold’, Installatie/sculptuur (screenshot van het digitale 3d model), styropor, gips, hout, verlichting 2,9 x 1,7 x 3,1 m 3) studioshot/work in progress 4) crayons on paper, 70 x 180 cm 5) crayons on paper, 70 x 180 cm
085
eindexamen final exams Anja Barduhn * 27.05.1980, Iserlohn, GER Varnhagenstr. 20 58636 Iserlohn, GER m +49 (0) 176 – 63 08 56 45 e mail@anjaba.de
086
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Johan Visser, Frank Engeman
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/anja+barduhn
titel title ≥ ‘Im Anfang war das Wort’
info ≥
boek
Illustraties
eindexamen final exams
087
eindexamen final exams Christoph Both-Asmus * 31.07.1984 Bad Soden-Salmünster, GER Rhoenstr. 17 36119 Neuhof, GER t +49 (0) 665 – 591 00 68 e c.both-asmus@hotmail.com
088
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Ernst Varkevisser, Hans Hovy, Helen Frik
≥ exposities 14.05.2007 Pregnant Man Performance at the Coda museum in ‘Apeldoorn’ (NL) ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/christoph+both-asmus
titel title ≥ ‘ONE FUTURE’
info ≥
sculptuur, performance
1) ‘It’s about that I am serious, I’ll not ask.’ It’s about feelings, sadness, yearning, tearing, emotion, power, weather, light and about its temptation. Father, Mother, Sculpture, Plaster, Glass, Plants 2) ‘Fox’ sculpture, frozen Fox
eindexamen final exams
089
eindexamen final exams Alexandra Verena Brinker * 16.01.1982, Meppen, GER Gartenstr. 13 49744 Geeste, GER t +49 (0) 590 – 79 20 60 m +49 (0) 160 – 151 17 59 e alex.brinker@gmx.de
090
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Lara van der Veen, Hein Jan Geerdink
≥ exposities Fast Furniture (Delft), Multiple (Hengelo) ≥ stage Plug & Play Design (Hamburg) ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/alexandra+brinker
titel title ≥ ‘Seesessel’
info ≥
eindexamen final exams
091
eindexamen final exams Dorthe Brinker * 02.09.1983, Emsdetten, GER Lerschwerg13 48282 Emsdetten, GER t +49 (0) 2572 – 56 47 e dorthebrinker@web.de
092
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink, Mari Boeijen, Niels Post
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/dorthe+brinker
titel title ≥ ‘Ironische Sichtweisen’
info ≥
großformatige Kollagen, Skizzen, Wandbilder Ironie, Selbstreflektion und Sichtweisen
1) ‘Das böse Mädchen’, Zeichnung, Holzkohle und Bleistift auf Papier, 3,50 x 3 m 2) ‘ein nützliches Geschenk’, Zeichnung, Holzkohle und Topic Marker auf Papier, 2,75 x 2,50 m 3) ‘der Drilling’, Zeichnung, Holzkohle auf Wand, 2,50 x 4 m 4) Ausschnitt aus dem Wandbild ‘Wechselbildnis’ Wandbild, Papier, Garn, Nägel, Kunststoff, Edding und Holzkohle, 4 x 4,50 m
eindexamen final exams
093
Meine Arbeiten handeln von Situationen in denen etwas Lustiges passiert ist, gerade geschieht oder kurz bevor steht. Zum Beispiel bei dem bösen Mädchen. Es wird getadelt, weil es den Hasen getötet hat und dennoch schaut es ganz unschuldig drein, als wenn es kein Wässerchen trüben könnte.
eindexamen final exams Samira Dahmani * 02.04.1984, Amsterdam, NED Zomerdijkstraat 13 1079 WX Amsterdam, NED m +31 (0) 6 – 41 40 19 44 e dahmanisamira@gmail.com
094
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Hein Jan Geerdink, Lara van der Veen
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Marmara University, Fine Arts Faculty, Istanbul
≥ extras www.akinet.nl/auteur/samira+dahmani
titel title ≥
info ≥
eindexamen final exams
‘Invisible’ produkt, rubber, metaal, tempu
095
eindexamen final exams Robert Jan Dokter * 25.06.1980, Zuidlaren, NED Sint Janstraat 45 7543 TJ Enschede, NED m +31 (0) 6 – 53 73 88 85 e robert@artsofdokter.nl
096
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Marc Boumeester, Frank Engeman, Wouter Hooijmans
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Marmara University, Fine Arts Faculty, Istanbul
≥ extras www.akinet.nl/auteur/robertjan+dokter
titel title ≥ ‘The Excluded Middle’
info ≥ documentaire
eindexamen final exams
097
The Excluded Middle is een documentaire over Çagla Cömert. Çagla studeert fotografie in Istanbul waar zij is geboren en getogen. Ze vertelt over haar verleden, het leven in Istanbul en hoe het is om daar als kunstenaar te studeren en te werken. Haar studie zit er bijna op en Çagla wil net als veel leeftijdgenoten in Europa verder studeren of werken. Naast fotograaf is ze ook schrijfster. Haar verhalen zijn al meerdere malen gepubliceerd en haar foto’s hebben diverse prijzen gewonnen. Desondanks is haar toekomst uiterst onzeker. De titel ‘The Excluded Middle’ (het buitengesloten middelpunt) slaat op Turkije en op Istanbul in het bijzonder, de enige stad ter wereld die in twee continenten ligt. Het is hiermee het middelpunt tussen Oost en West. Çagla vertelt over een boek dat ze schrijft (deels autobiografisch) over de relatie tussen een meisje en twee jongens. Het meisje wordt afgewezen door de een terwijl zij op haar beurt de andere jongen afwijst. ‘Turkey is me in that condition, because Turkey is always in love with the West and hates the East’.
eindexamen final exams Marco Dorn * 05.02.1983, Soemmerda, GER Blankenbachring 26 36148 Kalbach, GER m +31 (0) 6 – 655 40 71 e marcodorn83@gmail.com
98
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink, Mari Boeijen, Niels Post, Gé-Karel van der Sterren
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/marco+dorn
titel title ≥
info ≥
eindexamen final exams
citaat: Don Quixote de la Mancha (Oxford’s World’s Classic) Miguel de Cervantes Saavedra
99
eindexamen final exams Sebastian Ebenberger * 08.12.1978, Berlijn, GER Ignaz-Weissmüllerstr. 2 36039 Fulda, GER m +31 (0) 6 – 61 779 65 e s.ebenberger@gmx.de w www.sebastianebenberger.com
100
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/sebastian+ebenberger
titel title ≥ ‘Erweiterter malerischer Raum’
info ≥
schilderij / installatie
‘zonder titel’ schilderij / installatie, hout, doek, olieverf 130 x 44 cm
eindexamen final exams
101
eindexamen final exams Beate Espelage * 13.02.1953 , Rheine, GER Holstener Weg 23 48499 Salzbergen, GER t +49 (0) 5976 – 22 68 m +49 (0) 176 – 51 50 20 69 e beatelucas@freenet.de
102
≥ afdeling gemengde media, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Charl van Ark, Ton Harmsen, Uli Langendorf
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/beate+espelage
titel title ≥ ‘so lange wie es braucht’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘Farbkörper I’ schilderij, Rode biet op doek 50 x 70 cm 2) ‘Farbkörper II’ Koffie op glas, 24 x 30 cm 3) ‘zonder titel’, schilderij, Thee op zijde, 60 x 92 cm
103
eindexamen final exams Paula van Ess * 13.12.1960, Beverwijk, NED Marcus Samuëlstraat 21 7468 BN BN, Enter, NED t +31 (0) 54 547-382039 – 738 20 39 e p.vaness@hetnet.nl
104
≥ afdeling gemengde media, deeltijd avond opleiding ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen T. Harmsen, Ton Harmsen, C.Charl van Ark, vanB. Ark Blasowichs Blanka Wasowicz
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras Winnaar in 2007 van het ontwerp voor de ‘Leraar van het Jaar Trofee’ www.akinet.nl/auteur/paula+ess
titel title ≥ ‘De Jongeling’
info ≥ installatie
eindexamen final exams
foto uit de installatie ‘De Jongeling’ ‘Pijlpunten’, onderdeel van de installatie, keramiek, ijzer en draad, circa 40 cm hoog
105
eindexamen final exams David Farcas * 25.06.1978, Hermannstadt, RUM Widukindstr. 21 49716, Meppen, GER t +49 (0) 5931 – 292 21 m +49 (0) 163 – 617 29 87 e shiekone@web.de w www.davidfacas.de
106
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Frank Engeman, Marc Boumeester
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/david+farcas
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
‘Stop motion Animation’ Knete, Stop Motion Figuren ~ 18 cm
107
eindexamen final exams Henrike Grijsen * 20.11.1983, Winterswijk, NED Leeferdinklaan 2 7106 CE Winterswijk, NED t +31 (0) 543 – 56 25 21 e henrikegrijsen@hotmail.com
108
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz, Jan Wierda
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/henrike+grijsen
titel title ≥ ‘Kumpels’
info ≥
eindexamen final exams
foto uit de serie ‘Kumpels’
109
eindexamen final exams Arend Luc Groosman * 02.11.1983, Vught, NED Van Peltlaan 92 6533 ZN Nijmegen, NED m +31 (0) 6 – 17 58 37 54 e arendgroosman@gmail.com
110
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Margret Wibmer, Frank Sciarone
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/arendluc+groosman
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘grote aanhanger’, transformeerbare ruimten, videoscreenshot, 3:15 min 2) ‘grote aanhanger’, transformeerbare ruimten, videoscreenshot, 3:15 min
111
eindexamen final exams Sarah Monika Grothus * 23.01.1984, Vreden, GER Vehofstraße 31 48691 Vreden, GER m +31 (0) 6 – 47 07 70 45 e info@sarahgrothus.nl w www.sarahgrothus.nl
112
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras assistent van een kunstsmid, planning en doorvoering van tuinbouw-architect project, organisatie van het AKI-Festival, doorvoering van schilderen- en dansworkshops www.akinet.nl/auteur/sarah+grothus
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘Ferne’ schilderij, acryl- en olieverf, andere materialen, 270 x 460 cm 2) ‘Wo niemand dich findet’ schilderij, acryl- en olieverf, andere materialen, 270 x 690 cm
113
eindexamen final exams Matthias Grottendieck * 13.02.1985, Lingen, GER Werner-von-Siemens-Str. 9 49809 Lingen, GER t +49 (0) 591 – 488 67 e info@matthiasgrottendieck.com w www.matthiasgrottendieck.com
114
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Roland Sips, Wouter Hooijmans
≥ exposities pMp LaB #0708 - Paradiso (2007); 99,8% Art - AKI Hal II (2008) ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/matthias+grottendieck
titel title ≥ ‘As far as I can remember.’
info ≥
‘The real voyage of discovery consists not in seeing new landscapes, but in having new eyes’ – Marcel Proust
Installatie en boek, collage, papier, inkt, Photoshop
eindexamen final exams
The graduation project is based upon a series of nine panoramic illustrations describing different impressions of landscapes. Those images are not intended to map the landscapes in an objective manner but are rather meant to give the viewer the possibility to emphasize with the work due to its personal charisma. This is intended to help experiencing the landscape in a new way, detached from the daily narrowed view.
115
eindexamen final exams Sigrún Gudmundsdóttir * 17.11.1980, Reykjavík, ISL Kristnibraut 89 113 Reykjavik, ISL m +31 (0) 6 – 28 03 53 12 e sigrungu@gmail.com w www.sigrun.eu
116
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink, Mari Boeijen, Niels Post
≥ exposities Westergasfabriek, Gallery Hot Ice, Amsterdam (2006); Jannink Museum, Enschede (2006); Passade, Antwerpen, (2008); VHS Festival, Het Wilde Weten, Rotterdam (2008) ≥ uitwisseling School of the Museum of Fine Arts, Boston MA (2007)
≥ extras Kunsthojskolen i Holbæk, painting, graphic and video, Denmark (2004); Brandbjerg Hojskole, music, theatre and dance, Denmark (2003); Ljósmyndaskóli Sissu, photography, Iceland (2002-2003) www.akinet.nl/auteur/sigrun+gudmundsdottir
titel title ≥ ‘popcorn rabbits’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘chocolate’ still from a video performance 2) ‘Nowhere better than here’ television, chocolate and sound (installation)
117
eindexamen final exams Marc Fabian Höll * 22.12.1982, Köln, GER Leichtensternstr. 20 50937 Köln, GER t +49 (0) 221 – 72 25 87 e fabian.hoell@gmx.de
118
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Hein Jan Geerdink, Lara van der Veen
≥ exposities Ruimtelijk Ontwerp, interieur voor Commando DienstenCentrum ≥ stage Sento Europe B.V., ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/fabian+höll
titel title ≥ ‘ViRUST’
info ≥
parasite architecture – a place to relax. Small building for a single person, a hideout place to escape the noise and stress of daily life. It is designed to fit on the edge of a cube.
3d sketch, prototype parasite building, CAD, later scale models (different materials)
eindexamen final exams
119
eindexamen final exams Alina Hoving * 03.07.1982, Emmen, NED Voorstraat 2-1 8261HS Kampen, NED t +31 (0) 38 – 331 71 15 e alinahoving@yahoo.com
120
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras lerarenopleiding beeldende kunst en vormgeving aan de CABK te Zwolle. Afgestudeerd in 2005 www.akinet.nl/auteur/alina+hoving
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
1) ‘zonder titel’, schilderij, olieverf op doek, 170 x 120 cm 2) ‘Papavers’, schilderij, olieverf op doek, 105 x 105 cm 3) ‘zonder titel’, schilderij, olieverf op doek, ongeveer 180 x 130 cm
121
eindexamen final exams Ineke Kamps * 31.07.1947, te de Rijp, NED de Eese 44 7608 EG Almelo, NED t +31 (0) 54 – 686 01 03 e akkekamps@home.nl
122
≥ afdeling schilderen, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Albert Bouhuis, Charl van Ark
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/ineke+kamps
titel title ≼
info ≼
eindexamen final exams
grafiek, schilderen
123
eindexamen final exams Femke Kloppenburg * 29.06.1984, Arnhem, NED Sint Peterlaan 5 6821 HC Arnhem, NED t +31 (0) 26 – 442 79 97 e femke.kloppenburg@gmail.com
124
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Hein Jan Geerdink, Lara van der Veen
≥ exposities 06.2005 doetinchem, busline ithaka 10.2005 enschede, fast furniture 01.2006 delft, cardboard architecture, art and building technology 05.2006 enschede, museum jannink 01.2007 hengelo, kunstcentrum, fast furniture, multiples
≥ uitwisseling Danmarks designskole, furniture and spatial design ≥ extras www.akinet.nl/auteur/femke+kloppenburg
titel title ≥ ‘dromend servies’
info ≥
servieskast met zitelement
1) ‘dromend servies’ in woonkamer, interieur materiaal: pluche, metaal, borden, glazen, kommetjes, hoogte 2,30 m 2) ‘hangende kopjes’, interieur pluche, kopjes, glazen 4) detail glas in blad
eindexamen final exams
125
eindexamen final exams Priscilla Kock * 08.08.1975, Enschede, NED Lipperkerkstraat 440 7533 AN Enschede, NED m +31 (0) 6 – 18 39 14 23 e Priscilla@priscillakock.nl w www.priscillakock.nl
126
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/priscilla+kock
titel title ≥ ‘door de verhalen’
info ≥
chalkboard drawings
‘tunnelwater’ – awa di tunel chalkboard drawing, registratie
eindexamen final exams
127
eindexamen final exams Julia Konowalski * 27.04.1980, Witten, GER Baldurstraße 33 44805 Bochum, GER t +49 (0) 234 – 79 4 79 70 e mail@sehungeheuer.de
128
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz, Jan Wierda
≥ exposities Fase 2, ‘Groen licht’ Coda Kunstenaarsboek ‘Wanderwort’ ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/julia+konowalski
titel title ≥ ‘R.E.M.’
info ≥
fotografie
1) ‘zonder titel’, fotografie 2) ‘zonder titel’, fotografie 3) ‘Mekitapeh’, video lengte van video: 1 uur
eindexamen final exams
129
eindexamen final exams Omar Koubaa * 05.04.1979, Hengelo, NED L. Bouwmeesterstraat 77 7558 TT Hengelo, NED t +31 (0) 74 – 277 54 76 e omarkoubaa@gmail.com
130
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras El hizrja literatuurprijs voor poezie in 2002, 2007 en 2008 www.akinet.nl/auteur/omar+koubaa
titel title ≥ ‘cortex contact’
info ≥
schilderij
‘white light festival’ schilderij, acrylverf op doek, 90 x 70 cm
eindexamen final exams
131
eindexamen final exams Jonas Lecas * 24.06.1982, Hattingen a.d. Ruhr, GER Ahornweg 1a 58456 Witten, GER m +49 (0) 157 – 73 99 51 41 e kingsbread@web.de
132
≥ afdeling architectonisch vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Lara van der Veen, Hein-Jan Geerdink
≥ exposities ≥ stage Designwerkstatt FELLER ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/jonas+lecas
titel title ≥ ‘natural selection’
info ≥
Product en object (Interieur)
Meine Werke sind einmal Verbindungsmodule, die als edukatieves Kinderspielzeug gedacht sind. Mit ihnen können Kinder x-beliebig gewachsene Äste zu Konstruktionen verbinden und lernen somit etwas über Masse, Statik, Formensprache und Konstruktion. Die Module sind aus Gummi und haben Bausteincharakter. Das andere Sitzobjekt wird als Konzeptmodell ausgestellt und verbindet Gestaltung NACH, und Gestaltung MIT der Natur.
eindexamen final exams
133
eindexamen final exams Arthur Paul van der Lee * 26.08.1986, Doetinchem, NED Swammerdamlaan 38 7002 HS Doetinchem, NED m +31 (0) 6 – 51 04 85 21 e a.p.vanderlee@gmail.com
134
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink, Mari Boeijen, Niels Post
≥ exposities International Film Festival Rotterdam (2008) - Brief [1], 16mm, 3 min ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/arthur+lee
titel title ≥ ‘Ordinary Days’
info ≥
video, 16 mm, en fotowerk
‘Ordinary Days’ foto, 35 mm scan. Afmeting/lengte: variërend
eindexamen final exams
135
eindexamen final exams Martina Lippemeier * 11.03.1976, Dortmund, GER Alfredstrasse 90 Castrop-Rauxel, GER t +49 (0) 2305 – 819 64 e malip2004@aol.com
136
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ‘Multiple’ architectuurcentrum Hengelo (2007) ‘Kunst Naobershop’, NED / GER (2007 / 2008) ≥ stage -
≥ uitwisseling extras -Winnaar in 2007 van het ontwerp voor de ‘Leraar ≥ extras van het Jaar Trofee’ www.akinet.nl/auteur/martina+lippemeier
titel title ≥ ‘Das Pferd’
info ≥
Ich beschäftige mich schon lange und intensiv mit diesem wundervollen Geschöpf. So auch in der Malerei. So habe ich mich in der Thematik zwar festgelegt, aber nicht in der Art der Darstellungsweise. Es bietet mir sehr viel Reflektionsmöglichkeiten, was die Malerei angeht. Sei es über Form, Bewegung,
Abstraktion, Auflösung etc. In manchen Bildern ist es eher gegenständlich abgebildet, in anderen durchläuft es Metamorphosen. Es entsteht eine Verwandlung der Form, die sich auflöst und somit Platz für Interpretationen des Betrachters lässt.
eindexamen final exams
137
eindexamen final exams Tzoulia Malousari * 30.12.1980, Stettin, POL Reggestraat 18 7523 CR Enschede, NED m +31 (0) 6 – 50 60 04 22 e t_2me@hotmail.com
138
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities Berlin, ‘der positive Raum’ (2004) ≥ stage basiscursus (bouw) hout, steen, metaal vrijwillig ecologisch jaar ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/tzoulia+malousari
titel title ≥ ‘far away and close 2 me’
info ≥
schilderij
1) ‘Eva’, schilderij, acryl op karton 2) ‘Schildpadbaby’, schilderij, acryl / olie op linnen 3) ‘Ophelia’, schilderij, acryl / olie op linnen
eindexamen final exams
139
eindexamen final exams Alwin Gert Jan Meijer * 08.10.1971, Almelo, NED Geert Grootestraat 3B 7411GS Deventer, NED t +31 (0) 57 – 060 17 61 m +31 (0) 6 – 43 05 09 90 e alwinmeijer@yahoo.com
140
≥ afdeling schilderen, deeltijd ≥ coördinator Ton Harmsen, Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Jan Wierda, Ton Harmsen, Charl van Ark
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras Bouwkunde, TU Delft www.akinet.nl/auteur/alwin+meijer
titel title ≥ ‘Getting my Instructions’
info ≥
eindexamen final exams
teken- en schilderwerk
141
eindexamen final exams Roland William Meulmann * 05.12.1977, Hilversum, NED Primulastraat 54 8013 XG Zwolle, NED m +31 (0) 6 – 14 67 91 23 e rolandmeulmann@hotmail.com
142
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Margret Wibmer, Frank Sciarone
≥ exposities P/////akt massa’s elite Amsterdam (2006) Kunstcentrum Hengelo (2007) Evora aias workshop Portugal (2007) Beelitz Duitsland (2007) Blinck Enschede (2008) ≥ stage -
≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/roland+meulman
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
‘flexibele mal’ sculptuur, keramiek, 20 x 15 cm
143
eindexamen final exams Marleen Middelhuis * 21.11.1971, Haaksbergen, NED Geert Grootestraat 3B 7411 GS Deventer, NED m +31 (0) 6 – 14 46 47 09 e hemarleen@mail.com
144
≥ afdeling gemengde media, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Ton Harmsen, Tjabele Heier, Charl van Ark
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling State University, San Diego, California (USA)
≥ extras Commerciele Vormgeving Journalistieke fotografie Project: Fotografie voor Ontwikkelingsorganisatie SNV, Tirana, Albania www.akinet.nl/auteur/marleen+middelhuis
titel title ≥ ‘Kaders’
info ≥
gemengde media (Video en fotografie)
1) ’zonder titel’ videostills, 1:32 min 2) ’zonder titel’ videostills, 56 sec. 3) ’zonder titel’ filmstrip, print op papier, 135 x 106 cm 4) ‘zonder titel’ videostills, 22 sec. 5) ‘zonder titel’ foto, print op papier
eindexamen final exams
145
eindexamen final exams Sonja Möller * 13.12.1980, Hannover, GER Laurinweg 16 30179 Hannover, NED m +49 (0) 157 – 71 33 49 66 e sunjaym@gmx.de
146
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Margret Wibmer, Frank Sciarone
≥ exposities 3. Platz fotocompetition ‘Vrijheid delen is de kunst’ Hengelo (05); ‘Art Solitaire award’, painting, in Germany/Austria (06); installation in Hällefors, Sweden (06); performance in galeria ‘ovni cuadrado’, Valencia (07); documentation video, Cafe Nepo, Valencia (07); video, Festival ‘incubarte’ Valencia (08)
≥ uitwisseling Akademie der Bildenden Künste München, EASD Valencia ≥ extras Muziektherapie, ArtEZ Conservatorium Enschede www.akinet.nl/auteur/sonja+möller
titel title ≥ ‘expansion’
info ≥
installation video-sound-sculpture
colourstream video, loop
eindexamen final exams
147
eindexamen final exams Frauke Müller * 18.06.1984, Lingen (Ems), GER Prozessionsweg 20 48488 Emsbüren, GER m +49 (0) 176 – 61 03 91 56 e mail@fraukemueller.com
148
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Arjan Benning, Johan Visser
≥ exposities image from the fonts (2006) ≥ stage ≥ uitwisseling 6 maanden studie aan de art en designschool EASD in Valencia
≥ extras www.akinet.nl/auteur/frauke+müller
titel title ≥ ‘vrouwbeelden’
info ≥
eindexamen final exams
fotografie
149
eindexamen final exams Joya Nelissen * 23.01.1946, Haarlem, NED Bosweg 2 7083 AB Voorst bij Gendringen, NED t +31 (0) 56 – 325 53 m +31 (0) 6 – 21 41 60 60 e joya.nelissen@gmail.com
150
≥ afdeling schilderen, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Charl van Ark
≥ exposities ≥ stage 4 weken op het DRU-terrein in Ulft- Achterhoek, 4 weken op een berg in Crna-Gora-Montenegro, 2 weken Bedburg-hau in een paviljoen van de Rheinische Kliniken Alle drie schildersstages
≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/joya+nelissen
titel title ≥ ‘Moment-opnames’
info ≥
schilderijen, schetsen, dagboekbladen, boek, misschien performance
‘zonder titel’ schilderij, gouache op papier 1,50 x 1,80 m
eindexamen final exams
151
eindexamen final exams Maria Neumann * 13.04.1984, Schwedt / Oder, GER Bahnhofstraße 26 16278 Greiffenberg / Angermünde, GER t +49 (0) 333 – 347 08 10 e neumannmaria@hotmail.com
152
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Ernst Varkevisser, Hans Hovy, Helen Frik
≥ exposities AKI Festival (05), ‘Woordwerken & Boekbeelden’; AKI festival (06), CODA Museum, Apeldoorn (06); ‘de woorden en de dingen’, CODA Museum, Apeldoorn, (07) ≥ uitwisseling Gray’s School of Art, Aberdeen, Great Britain (06); Falmouth College of Art, Cornwall, Great Britain (06 / 07)
≥ stage Joke Robaard (07) ≥ extras Workshops: Bronsgieten, Lumsden, GB (06) Glasblazen, Van Tetterode, Amsterdam (08) Projecten: Ontwerp Boekomslagen en Uitvoering, De Launch, Enschede (07) www.akinet.nl/auteur/maria+neumann
titel title ≥
info ≥
installatie
1) ‘old school’ textielbeeld, vilt, draad, kralen 1 x 1,50 m
eindexamen final exams
153
eindexamen final exams Dorothee Nijland * 23.09.1958, Enschede, NED Chopinplein 17 7522 KK Enschede, NED t +31 (0) 53 – 476 64 85 e info@dorotheenijland.nl
154
≥ afdeling fotografie, avondopleiding ≥ coördinator Erik de Gram ≥ begeleider eindexamen Uli Langendorf
≥ exposities 1991 Caumerbron te Heerlen 1995 Caumerbron te Heerlen 1999 Galerie Broekhuis te Enschede 2004 ‘Eye Wonder’ AKI te Enschede 2004 Museum voor Communicatie te ’s-Gravenhage 2004 Galerie Artistique te Hengelo 2005 AKI-festivalgalerie te Enschede
2005 Kafe Art Gallery te Verteillac FRA 2006 ‘De Plek’ AKI te Enschede 2008 Vrijhof Universiteit Twente te Enschede ≥ extras Cursussen voor zelfstandig ondernemerschap bij Activa te Enschede www.akinet.nl/auteur/dorothee+nijland
titel title ≥ ‘Ik ga …’
info ≥
Het zijn foto’s, fotoboeken en een installatie voor stereofotografie
‘Tableau vivants’ foto, 90 x 120 cm
eindexamen final exams
155
eindexamen final exams Julia Ninck Blok * 18.09.1982, Moskou, RUS Bloemstraat 19 3581 WB Utrecht, NED m +31 (0) 6 – 46 12 84 24 e j.ninckblok@gmail.com
156
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz
≥ exposities Groen Licht, fase 2, Enschede (2008) Geheimschrift, CODA, Apeldoorn (2007) Woordwerken en Boekbeelden, CODA, Apeldoorn (2006) ‘t Lux, Nijmegen (2005)
≥ stage Seet van Hout ≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/julia+ninckblok
titel title ≥ ‘(onder) (water) (wereld)’
info ≥
installatie bestaande uit foto’s en gebrande tekeningen
1) (onder) (water) (wereld) installatie, 2 digitale foto’s van 179 x 47 cm en 15 gebrande tekeningen van 65 x 50 cm. 2) (onder) (water) (wereld) detail van een gebrande tekening, papier
eindexamen final exams
157
eindexamen final exams Martin Oostenrijk * 09.02.1953, Hengelo (O) , NED Wemenstraat 13-1 7551 ET Hengelo, NED t +31 (0) 74 – 291 89 18 m +31 (0) 6 – 53 79 82 43 e martinoostenrijk@planet.nl
158
≥ afdeling monumentaal, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Rob van der Werdt, Ton Harmsen, Kinga Röder, Charl van Ark, Jan Wierda
≥ exposities Groot Handelsgebouw Rotterdam (2005), AKI onderzoekt UT (2006), Artol Bedburg-Hau (GER), Koetshuis Borne (2007), Kelderkunst Deventer (2007), Atelierroute Borne (2008), Borne 800, rotonde Veenendaal (2006),
Eenvoud Almere (2006), trofee Leraar van het Jaar (2007) ≥ extras HTS bouwkunde Hengelo, 4jr Academie van Bouwkunst AvB Groningen, werkzaam als zelfstandig bouwkundig ontwerper www.akinet.nl/auteur/martin+oostenrijk
titel title ≥ ‘Kunst in beweging’
info ≥
sculptuuren, installatie, beweging, techniek, geluid
‘bewegende wand’ sculptuur, blank metalen platen op roestende dragers, 4,0 x 6,0 x 0,5 m
eindexamen final exams
159
eindexamen final exams Robbert Cristiaan Pauwels * 25.04.1983, Leiden, NED Groen van Prinsterer 57 2221 AC Katwijk, NED t +31 (0) 71 – 408 18 32 e rcpauwels@hotmail.com
160
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Ernst Varkevisser, Hans Hovy, Helen Frik
≥ exposities ≥ stage Gijs Assman ≥ uitwisseling ASPA Wroclaw Polen
≥ extras www.akinet.nl/auteur/robbert+pauwels
titel title ≥ ‘visitatie’
info ≥
sculptuur en tekeningen en video
‘Annunciatie’ sculptuur, gips, polyester, foam en hout ~2m
eindexamen final exams
161
eindexamen final exams Lisa Paweletz * 15.04.1981, Münster, GER Mecklenbecker Straße 319 48163 Münster, GER m +49 (0) 173 – 861 41 14 e lisapaweletz@web.de w www.lisapaweletz.de
162
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Lara van der Veen, Hein Jan Geerdink
≥ exposities Fast Furniture Delft (2006), Multiples & Other Productions Hengelo (2007) ≥ stage Atelier Mühle (Diplom Designerin Romy Dirks) ≥ uitwisseling -
≥ extras opleiding als etaleur www.akinet.nl/auteur/lisa+paweletz
titel title ≥ ‘groeien’
info ≥
interieur, product
1) ‘pokkeninterieur’ Cinema 4d tekening 2) ‘Pokken- en schimmel kubus’ interieur / product, hout, vilt, vlies hoogte: 45 cm, breede: 45 cm, lengte: 45 cm
eindexamen final exams
163
eindexamen final exams Ymko Piek * 08.04.1986, Hengelo, NED Marterstraat 80 7559 AJ Hengelo, NED m +31 (0) 6 – 46 44 04 81 e ymcoontje@hotmail.com
164
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/ymko+piek
titel title ≥ ‘vergaan’
info ≥
schilderijen
schilderij, tekening, olieverf, gemengde techniek
eindexamen final exams
165
eindexamen final exams Pim Rakers * 08.03.1985, Hengelo, NED Thomas de Keyserstraat 25 7545 BA Enschede, NED m +31 (0) 6 – 33 88 67 38 e post@pimrakers.nl w www.pimrakers.nl
166
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Johan Visser, Roland Sips
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/pim+rakers
titel title ≥ ‘Hyves: een portret’
info
In ‘Hyves: een portret’ wordt de lezer inzicht gegeven in de verschuiving die er tegenwoordig plaats vindt op het gebied van taal- en beeldgebruik op het drukbevolkste online sociale netwerk van Nederland.
Binnen 4 jaar is het Nederlandse sociale netwerk Hyves uitgegroeid tot één grote gonzende gemeenschap met meer dan 5 miljoen gebruikers. Al deze gebruikers stellen vrijwillig en voor iedereen ter wereld hun muzieksmaak, merken voorkeur, maar ook eventueel sexuele geaardheid en allerlei andere persoonsgegevens ten toon. Tegenwoordig weten ook allerlei instanties hun weg te vinden naar deze digitiale databanken. Zoals de Belastingdienst of de Politie of je nieuwe werkgever die even je naame ‘Googled’ om te kijken wat er over je te vinden is op internet. Op Hyves kun je meteen zien hoeveel en wat voor vrienden een persoon heeft, wat voor problemen, ideologieën of meningen deze persoon heeft over bepaalde zaken. Als hij of zij zich aanmeld bij Hyves met namen als ‘Muggen zijn kut!’, ‘Anti Dierenleed’ of ‘Help Madeleine vinden’ geven die een erg persoonlijk beeld van iemands meningen of overtuigingen. Je kunt dus tegenwoordig via een paar muisklikken al behoorlijk veel over iemand te weten komen en Hyves is dan natuurlijk een mooie poel waar allerlei facetten van een persoon worden weergegeven en door diegene zelf zijn ingevuld. Het is namelijk niet zo dat je dit allemaal niet in de hand hebt. Sommige mensen hebben een zeer uitgebreid profiel met blogs, foto’s, filmpjes en houden deze ook actief bij. Anderen hebben 3 vrienden op Hyves en verder niets ingevuld op hun profiel. Het kan allemaal en samen maken ze het hele Hyves netwerk. Wat opvalt is dat er onder de gebruikers -waarvan het gros tussen de 15 en 25 jaar oud is- een aparte soort van beeld- en taalgebruik ontstaat. De wijze van fotograferen voor hun eigen profielfoto’s of de mix van spreektaal en sms-taal die vaak wordt gebruikt om vrienden een ‘krabbel’ te sturen, zijn daar duidelijke voorbeelden van. Zo zijn er de typische foto’s die gemaakt zijn in een spiegel. Soms zelfs met flits waardoor de halve foto overbelicht is en de persoon erop soms onherkenbaar maakt. Krabbels worden gevuld en opgevrolijkt met smiley’s en andere emoticons. Soms bestaat een bericht zelfs enkel en alleen uit deze kleine emotie verbeeldingen. Al deze gegevens wil ik zichtbaar maken door middel van een boek dat hoofdzakelijk bestaat uit beeld. Her en der zal het begeleid worden met quotes, maar de foto’s en beelden zullen de boventoon voeren. Ik wil op deze manier de kijker inzicht geven in die verschuiving die momenteel plaats vindt op het gebied van beelden tekstgebruik op Hyves.
eindexamen final exams
167
eindexamen final exams Malte Rettberg * 06.06.1980, Haselünne, GER Lipperkerkstraat 136 7511 DD Enschede, NED m +31 (0) 6 – 12 87 61 40 e info@malterettberg.de w www.malterettberg.de
168
≥ afdeling fotografie / art & communication design ≥ coördinator Pieter Baan Müller / Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Blanka Wasowicz, Jan Wierda / Jellichje Reijnders, Roland Sips, Marc Boumeester
≥ exposities High Society, Kunstverein Lingen/Ems (2002); Woordwerken en Boekbeelden, CODA, Apeldoorn (2005); Massa’s Elite, P/////AKT, Amsterdam (2006); AIAS-SAIA, Palácio da Inquisiçao, Évora (POR) (2006); Groen Licht, Fase2, Enschede (2008)
≥ extras International Student Award ::output (2007) www.akinet.nl/auteur/malte+rettberg
titel title ≥
info ≥
‘I Wanna The One To Walk In The Sun / Hiding The Tears In My Eyes’
1) ‘Labaratoires 01’, 2008, c-print, 102×120cm 2) ‘I Wanna The One To Walk In The Sun / Hiding The Tears In My Eyes’, videostill 3) ‘Bodycare 01’, 2007, c-print, 28×43cm
To call the image of men and women in today’s commercial media one-sided would be an understatement. A bizarre world far from reality is presented to us on a daily basis. Are men supposed to be like greek gods, showing no feelings, being cool, calm and collected all the time? Why are women (or the girls who play mature women on television) always cheering and laughing , even when pondering about serious issues, such as losing weight or changing haircolor? Furthermore, why is the imagery of Leni Riefenstahl’s oh-so-controversial movies suddenly appropriate when it is used to promote underwear or perfume? My work shows these stereotypes in a critical way. The aim is to make the viewer alert about what is going on in the media and the implications on society.
eindexamen final exams
169
eindexamen final exams Moritz Riedel * 14.11.1981, Berlin, GER Eschenstraße 6 12161 Berlin, GER m +49 (0) 30 – 852 84 38
170
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Ernst Varkevisser, Hans Hovy, Helen Frik, Riet Schennink
≥ exposities Art Rulez (2006) Aki Enschede, Erasmus Exhibition ASP Wroclaw (2007) Polen ≥ stage ≥ uitwisseling ASP Wroclaw, Polen
≥ extras www.akinet.nl/auteur/moritz+riedel
titel title ≼
info ≼
tekening
tekening, grafiet ~ 2 x 2.5m
eindexamen final exams
171
eindexamen final exams Mirko Sage * 29.06.1982, Ibbenbüren, GER Up de Woote 14 49545 Tecklenburg, GER m +49 (0) 152 – 02 80 83 82 e dagiorocks@web.de
172
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz
≥ exposities ‘groen licht’, Fase2, 06. - 13.04.2008 ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/mirko+sage
titel title ≥ ‘Hidden Behind a Mask’
info ≥
foto’s
1) ‘Holiday Inn’ foto, 42 x 29,2 cm 2) ‘Mirrors’ foto, 42 x 58,4 cm 3) ‘Find Me ...’ foto, 42 x 58,4 cm
eindexamen final exams
173
eindexamen final exams David Roman Scheidler * 22.10.1979, Bochum, GER Nussbaumstrasse 82 48531 Nordhorn, GER m +49 (0) 162 – 814 30 10 e davidscheidler@gmx.de w www.davidscheidler.com
174
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Riet Schennink, Mari Boeijen, Niels Post, Frits Maats, Paul Jansen Klomp
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/david+scheidler
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
‘zonder titel’, Interactive Installation, modified TV, piezo microphone, amplifier, paperbox, nylonstring, paper box: 50 x 40 x 40cm TV: 27 x 25 x 25cm
175
eindexamen final exams Esther Schomaker * 11.09.1978, Menden / Sauerland, GER Kaiserstr. 9 58706 Menden / Sauerland, GER m +49 (0) 170 – 183 80 00 e estamotte@freenet.de
176
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz, Jan Wierda
≥ exposities Coda Museum, april (06), Apeldoorn, exhibition wandeling work Geheimschrift, Coda book AKI, fase 2, 06.-13.04.2008, ‘groen licht’ ≥ stage modebedrijf Alba Moda / Bad Salzuflen ≥ uitwisseling Barcelona / Spanje, half jaar
≥ extras diploma in communication design, Ruhrakademie Schwerte / GER photoschool in Cologne / GER, 7 weeks graphicworks for the bookbindery Schomaker sinds (2000), www.walter-schomaker.de www.akinet.nl/auteur/esther+schomaker
titel title ≥ ‘Glückssache’
info ≥
the luck will be illustrated in photos, also a little book with the pictures
‘tauchen’ foto_lichtkast, foto_folie, kast_hout
eindexamen final exams
177
eindexamen final exams Robert Matthias Schumacher * 06.02.1981, Münster, GER Werler Str. 77 58706 Menden, GER m +49 (0) 175 – 828 27 14 e robert.schumacher@expandeurope.com
178
≥ afdeling monumentaal ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Ernst Varkevisser, Hans Hovy, Helen Frik, Riet Schennink, Magret Wibmer
≥ exposities ≥ stage Kunstakademie Bad Reichenhall Assistent von Stephan Geisler (Malerei) (2003-2004)
≥ uitwisseling ≥ extras Mitarbeiter der Gallerie Daniel Buchholz www.akinet.nl/auteur/robert+schumacher
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
eindexamen final exams
‘LOVE BOYS’
179
eindexamen final exams Meike Sehr * 20.12.1980, Münster, GER Buldernweg 7 48163 Münster, GER t +49 (0) 251 – 78 67 72 e meikesehr@yahoo.de
180
≥ afdeling architectonische vormgeving ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Kees Haafkens, Hein Jan Geerdink, Lara van der Veen
≥ exposities (2003) Gesellenstückausstellung Tischler in der Kreishandwerkerschaft Münster (2006) ‘Fast Furniture’ TU Delft (2007) ‘Multiple’ architectuurcentrum te Hengelo ≥ stage Esschert Design, Enschede (09.-11.2007)
≥ extras (2001-2003) Tischlerausbildung (meubelmakeropleiding) in Münster (2001-2003) opleiding ‘betriebswirtschaftlicher Assistent im Handwerk’ (Teil 3 der Meisterausbildung) www.akinet.nl/auteur/meike+sehr
titel title ≥ ‘V-Design’
info ≥
een gevouwen object of meubel
1) ‘vouwstudie’ maquette voor vouwobject, papier 3-5) ‘vouwlijnen’ maquette voor vouw, papier
eindexamen final exams
181
eindexamen final exams Anneke Constantinus Leonie Serrarens * 15.08.1977, Hulst, NED Van Alsteindijk 4 4568 PV Nieuw-Namen, NED t +31 (0) 11 – 463 52 85 e eentjes15@hotmail.com
182
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Jan Wierda, Blanka Wasowicz
≥ exposities CODA museum, Apeldoorn, Wanderwort (2006) AKI Fase 2, ‘Groenlicht’ (06.-13.04.2008) ≥ stage -
≥ uitwisseling Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Antwerpen (2007) ≥ extras www.akinet.nl/auteur/anneke+serrarens
titel title ≥ ‘Doel’
info ≥
foto’s
‘zonder titel’, foto
eindexamen final exams
183
eindexamen final exams James Skunca * 14.06.1978, Manchester, GB Acaciaplantsoen 83 7545 VW Enschede, NED m +31 (0) 6 – 15 27 76 22 e xaime@gmx.net
184
≥ afdeling gemengde media ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Harry Brusche, Mari Boeijen, Sabine Mooibroek, Riet Schennink
≥ exposities Ruimtelijk Ontwerp, interieur voor Commando DienstenCentrum ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/james+skunca
titel title ≥ ‘Mythos anhand der Argonauten’
info ≥
eindexamen final exams
Installatie en verhaal
185
eindexamen final exams Nina Slaager * 17.12.1982, Oldenzaal, NED De Klomp 202 7511 DL Enschede, NED m +31 (0) 6 – 51 87 50 84 e nina.slaager@allesinkleur.nl
186
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/nina+slaager
titel title ≥
info ≥
‘Verbloemen oftewel van dreigend naar mooi’ schilderijen
‘zonder titel’, schilderij, acryl, spuitlak en papier op doek 190 x 190 cm
eindexamen final exams
187
eindexamen final exams Marjo Sleiderink * 15.03.1954, Beuningen (o), NED Bataafse Kamp 5 7551 HN Hengelo, NED t +31 (0) 74 – 291 00 29 e marjosleiderink@hotmail.com
188
≥ afdeling schilderen, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Charl van Ark en Rob v.d. Werdt
≥ exposities ‘Handelsgeest’ te Rotterdam (2005) ‘Kafe Art Gallery’, Verteillac, Frankrijk (2003 en 2005) De Bond Oldenzaal (2006) ≥ stage -
≥ uitwisseling ≥ extras Nominatieprijs Nationaal Comite (04. en 05.05.) www.akinet.nl/auteur/marjo+sleiderink
titel title ≥ ‘une image fausseé de la realité’
info ≥
schilderijen
schilderij acryl op doek
eindexamen final exams
189
eindexamen final exams Elsa Amittia Snijder * 19.07.1952, Noordwolde (Fr.), NED Reigershof 21 7622 BS Borne, NED t +31 (0) 74 – 266 38 04 e easnijder@gmail.com
≥ afdeling fotografie, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Tjabele Heier, Uli Langendorf, Blanka Wasowicz
≥ exposities Groepsexpositie BArt, Galerie ArtJan te Borne (2006) Duo-expositie BArt, Koetshuis te Borne (2007) Duo-expositie BArt, Synagoge te Borne (2008)
≥ stage ≥ uitwisseling ≥ extras ‘De Aki schrijft’ gevolgd www.akinet.nl/auteur/elsa+snijder
190
titel title ≥ ‘Ik kan gaan waarheen ik wil’
info ≥
Een fotoboek met daarin steeds een combinatie van 2 foto’s, naast op zichzelf staande teksten van eigen hand. ‘Ik fotografeer omgevingen waarin ik terecht kom of die ik passeer. Daarbij probeer ik het geheim te ontfutselen aan momenten die oplichten, op zoek naar verborgen schoonheid. Beelden spreken, zonder gedachten. Gevangen beelden vormen een nieuwe realiteit.’
1) ‘Tafeltje’, Renswoude 2) ‘Stationsterrein’, Wurzen 3) ‘Bloemenstand’, Münster 4) ‘Doorgang binnenplaats’, Münster 5) ‘Sint Joriskerk’, Amersfoort 6) ‘Schuurtje’, Zenderen
eindexamen final exams
191
eindexamen final exams A. Saygin Soher * 14.02.1982, Istanbul, TUR schipholtstraat 274 7534 DD Enschede, NED t +31 (0) 53 – 461 99 31 e saygin@gameaudiodesign.com
192
≥ afdeling mediakunst ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Sabine Mooibroek, Niels Post, Paul Jansen Klomp, Pieter Baan Müller
≥ exposities 2008 Kunstvlaai Amsterdam 2007 Metal Heart 2 Amsterdam 2006 Davo Deventer 2006 Gogbot Festival Enschede 2005 KunstenLab Deventer 2005 Planet Art Enschede
2005 GothCrush Atak Enschede ≥ stage ≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/saygin+soher
titel title ≼
info ≼
eindexamen final exams
Multi Touch, Multi User Natural User Interface (design, production and programming), Air Brush Paintings and Ambient / Amostpheric Music Composing
193
eindexamen final exams Sven Stratmann * 31.10.1981, Münster, GER Franz Marc Weg 19 48165 Münster, GER m +49 (0) 174 – 263 71 16 e sveon@web.de
194
≥ afdeling mediakunst ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Niels Post, Frits Maats, Paul Jansen Klomp, Pieter Baan Müller, Sabine Mooibroek
≥ exposities Filmfestival Münster (2005), various Short-Film Events ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/sven+stratmann
titel title ≥
info ≥
videos, short films + Book
‘Nok Nok’, video still
eindexamen final exams
195
eindexamen final exams Jasper Teerling * 02.07.1985, Amsterdam, NED Marconiweg 19 1401 VG Bussum, NED t +31 (0) 35 – 692 12 27 e teerling182@hotmail.com w www.jasperteerling.com
196
≥ afdeling mediakunst ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Harry Brusche, Sabine Mooibroek, Niels Post, Frits Maats, Paul Jansen Klomp, Pieter Baan Müller
≥ exposities Balenfestival (2007) ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/jasper+teerling
titel title ≥ ‘The Last Picture Show’
info ≥
2 video’s en 1 foto-serie
1) ‘Thread’ Video in HD Materiaal: DV, 4:42 min 2) ‘Four’ Video Materiaal: DV, 15 min
eindexamen final exams
197
made possible by the Mövenpick Hotel Amsterdam
eindexamen final exams Afong Toh * 25.04.1984, Eindhoven, NED ‘t Hofke 37 5641 AH Eindhoven, NED m +31 (0) 6 – 53 51 03 98 e hotgnofa@hotmail.com
198
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Raymond Taudin Chabot, Niek de Vriendt, Blanka Wasowicz, Jan Wierda
≥ exposities Workshop Ahmet Polat, groepstentoonstelling, Enschede (2007) Everything you can imagine is reality, groepstentoonstelling, Enschede (2007) De Noodzaak, groepstentoonstelling, Enschede / Deventer / Rotterdam (2008) Groen Licht, groepstentoonstelling, Enschede (2008)
≥ stage Hardy stichting (fotografie voor jaarboek, o.a. werk van eindexamenkandidaten en op locatie in Media Republic Amsterdam) (2007) ≥ extras half jaar Design Academy Eindhoven (2004) Workshop Ahmet Polat (2007 en 2008) www.akinet.nl/auteur/afong+toh
titel title ≥ ‘Analyse’
info ≥
eindexamen final exams
Selectie uit archief van ±5.000 foto’s
199
eindexamen final exams Dorus Tossijn * 23.08.1984, Amsterdam, NED
m +31 (0) 6 – 24 19 93 63 e info@dorustossijn.nl w www.dorustossijn.nl
200
≥ afdeling schilderen ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Joris Geurts, Kars Persoon, Martina Klein, Elly Strik, Kees Smits
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras EEA Beelitz www.akinet.nl/auteur/dorus+tossijn
titel title ≥ ‘zonder titel’
info ≥
schilderijen
1) ‘zonder titel’, olie op doek, 20 x 28,5cm 2) ‘zonder titel’, olie op doek, 87 x 67 cm 3) ‘zonder titel’, olie op doek, 100 x 133 cm
eindexamen final exams
201
eindexamen final exams Karl Heinz Trompert * 12.12.1942, Amsterdam, NED Bisschopstraat 6 7571 CZ Oldenzaal, NED t +31 (0) 54 – 153 42 12 e trompert@xs4all.nl
202
≥ afdeling monumentaal, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram ≥ begeleider eindexamen Charl van Ark, Ton Harmsen ≥ exposities Kunstcentrum ‘De Waagh’, Oldenzaal (2001) Kunst in de etalage, Oldenzaal (2002)
Stadstheater ‘De Bond’, Oldenzaal (2003) Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO), Enschede (2004), Casa de Cultura (Els Poblets), SPA (2004), Gevangen in Kunst, Hengelo (2005), Kunst in de etalage, Oldenzaal (2006), Kunstmoment, Diepenheim (2007) ≥ extras Van oorsprong een van de eerste ge-examineerde Meesterkoks in NL.
Won als Captain van het Nationale Culinaire Team van Nederland, gouden medailles op internationale kookwedstrijden. Won in 1982 de Zilveren Koksmuts, de meest begeerde Trofee voor Professionele koks in Nederland. Tekenlessen bij JeanPaul van Dalsum en schilderlessen van Maarten Krabbé. www.akinet.nl/auteur/karl+trompert
titel title ≥ ‘Objets trouvés’
info ≥
installatie
1) object, metaal, steen, hout en touw, 54 x 27 x 9 cm 2) ‘Brancard Soort’, metaal, steen, hout en touw, 44 x 58 x 26 cm
eindexamen final exams
203
eindexamen final exams Gert-Jan Vergeer * 27.07.1978, Dordrecht, NED Beneluxlaan 28 7543 XT Enschede, NED m +31 (0) 6 – 44 14 36 49 e gjvergeer@gmx.net
204
≥ afdeling fotografie, deeltijd ≥ coördinator Eric de Gram, Ton Harmsen ≥ begeleider eindexamen Tjabele Heier, Marcel Vos, Jan Wierda
≥ exposities ≥ stage ≥ uitwisseling -
≥ extras www.akinet.nl/auteur/gertjan+vergeer
titel title ≥ ‘Na de mens’
info ≥
fotografie
1) ‘gebeurtenis 1’, foto 2) ‘mast’, foto 3) ‘na de storm’, foto, kleurloos kleur 4) ‘bus’, foto 5) ‘wandelaar’, foto
eindexamen final exams
205
eindexamen final exams Piroschka ‘Piro’ Vogt * 08.10.1983, Münster (Westf.), GER Rheinstr. 37 48268 Greven, GER m +49 (0) 160 – 570 63 48 e piro_vogt@web.de
206
≥ afdeling art & communication design ≥ coördinator Wouter Hooijmans ≥ begeleider eindexamen Arjan Benning, Wouter Hooijmans, Jellichje Reijnders
≥ exposities Gruppenausstellung im ‘Turm’ in Greven (2003), Galerie Brinker in Rheine (2004) ≥ stage Retailer Concepts (Agentur für Kommunikation und Design) in Osnabrück (8 Monate), Dewert in Kirchlengern (10 Wochen)
≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/piro+vogt
titel title ≥ ‘Return to Neretva’
info ≥
eindexamen final exams
Fotos und ein begleitendes Buch zu meinem Thema.
Na de dood van mijn vader ben ik mij er voor de eerste keer werkelijk bewust van geworden dat ik niet alleen Duitse, maar ook Bosnische ben. Ik realiseerde mij dat ik weinig wist over het land Bosnië, en ben ik eigenlijk wel Bosnische? Begin oktober 2007 ben ik met de auto naar Bosnië gereden en heb daar zes weken rondgetrokken. Bij aankomst ontmoette ik voor het eerst mijn familie uit Bosnië, die ik voorheen alleen uit verhalen kende. Het was een warm onthaal. Al snel vertelde mijn familie over hun dagelijks leven. Tijdens de eerste dagen dat ik daar verbleef, gingen deze verhalen vooral over de leuke ervaringen en over de mooie plekken van Bosnië. Pas na een aantal dagen kwamen ook de zwaarmoedige en verdrietige verhalen. Sommige familieleden spraken niet over de oorlog maar de pijn was van hun gezichten af te lezen. Tijdens mijn reis in Bosnië heb ik elke dag mijn omgeving en de mensen gefotografeerd, gefilmd en de mensen geïnterviewd. Het doel van dit project is het visualiseren van mijn zoektocht naar mijn persoonlijke Bosnië, vastgelegd met fotografie. Dit project is vooral interessant voor mensen die in een ander land opgroeien, dan waar hun ouders vandaan komen. Het medium fotografie heb ik gekozen, omdat beeld een verhaal kan vertellen zonder dat er een taalbarrière is.
207
eindexamen final exams Annet E.J.M. Voskamp * 28.11.1983, Zutphen, NED Fichtenweg 29 14547 Fichtenwald, GER m +31 (0) 6 – 41 10 63 35 e Annet@voskamps.de
208
≥ afdeling fotografie ≥ coördinator Pieter Baan Müller, Mari Boeijen ≥ begeleider eindexamen Gé-Karel van der Sterren, Niek de Vriendt, Raymond Taudin Chabot, Blanka Wasowicz, Jan Wierda
≥ exposities Woordwerken en Boekbeelden, CODA, Apeldoorn (2005) Massa’s Elite, P/////AKT, Amsterdam (2006) Groen Licht, Fase2, Enschede (2008) ≥ stage bij fotograaf Stefan Maria Rother, Berlijn
≥ uitwisseling ≥ extras www.akinet.nl/auteur/annet+voskamp