Community: FM Dag 2022 - The Rise and Fall of Empires

FM DAG 2022

THE RISE AND FALL OF EMPIRES, EEN FM DAG VOL THOUGHT LEADERSHIP VOOR DE CFO

Is er een vergelijking te trekken tussen de opkomst en ondergang van grote wereldrijken én de uitdagingen van fi nancials als het gaat om waardecreatie en risk management? Die vraag stond centraal tijdens de zevende editie van FM Dag.

Tekst Charles Sanders Beeld Mandy Brander

CFO Communitymanager Anne Brenninkmeijer van Sijthoff Media benadrukte in haar welkomsttoespraak nog maar eens de grimmige actualiteit van vandaag. Want hoewel het thema van deze FM Dag lang voor het begin van de oorlog in Oekraïne is gekozen, werd er door menigeen in de grote zaal van TivoliVredenburg zeker bij stil gestaan.

Infl atie, kansen, uitdagingen

Edin Mujagić, hoofdeconoom bij OHV Vermogensbeheer, beet na een korte maar inspirerende introductie door dagvoorzitter Donatello Piras het spits af. Zijn lezing over de feiten en geruchten rondom de huidige torenhoge in atie hakte er bij het aandachtig luisterende gehoor meteen al ink in. Wijzend naar vier zwart-wit foto’s van Johan Cruyff, Arie Haan, Willem van Hanegem en Johan Neeskens: “Toen deze vier voetballers samen in Oranje speelden, was er óók sprake van hoge in atie. In atie komt niet uit de lucht vallen, het is een gevolg van beleid. De maatschappeljike gevolgen kunnen een samenleving ontwrichten. Dat heb ik eerder deze week ook in de Tweede Kamer uitgelegd aan de leden van de vaste commissie voor Financiën.” Want, zo stelt Mujagić, in de kern gaat het bij in atie om teveel door de centrale banken gedrukt geld. Natuurlijk, er wordt alom verwezen naar de gevolgen van de Oekraïne-oorlog en de hoge olieprijzen. Maar, aldus de hoofdeconoom: “Als er teveel van iets is, daalt de waarde. Waarom is goud duurder dan zilver? Omdat er minder van is. We moeten door al die bomen het echte in atiebos zien!” De huidige in atie biedt, naast gevaren voor bedrijven, ook kansen en uitdagingen. Zo benadrukte Mujagić, als altijd hoopvol gestemd. “Vergelijk het met die hele hoge aanstormende golf op zee. De een kijkt daar af-

wachtend naar vanaf het strand, de ander kiest er juist voor om al surfend van die golf te pro teren. Want anticiperen kan, als je het maar begrijpt.” Mujagić wordt enthousiast van een vraag uit de zaal. Eén van de nancials daar zegt: “Mijn ouders vertelden dat de hypotheekrente ergens in de jaren ’70 of ’80 wel vijftien procent bedroeg. Nu is diezelfde rente nog steeds erg laag. Hoe kan dat? Edin Mujagić: “Rente is de prijs van het geld. En als dat aanbod overweldigend is, denk alleen al aan het massaal kopen van obligaties door centrale banken, ontstaat er een verstoring.” Vlak voor de korte maar vol vuur uitgesproken lezing van de econoom, stelde dagvoorzitter Donatello Piras het ruim 300-koppige nance publiek in de zaal een aantal korte vragen. ‘Met welke gedachte stond u vanochtend op?’ Meest gegeven antwoord: ‘Ik mag weer naar een event!’. ‘Welk empire komt bij het thema van deze FM Dag het eerst in uw gedachten op?’ Antwoord: ‘Het Romeinse’. Op de vraag welke van de huidige global trends (energietransitie, cyber security, klimaatverandering, oorlog in Oekraïne) de nancials nog het meeste bezighielden, was het antwoord, ruim twee jaar na het losbarsten van de corona-crisis nog steeds: die Covid-19 pandemie.

Cybercrime en de metaverse

Marloes Pomp, initiator en Program Of cer voor blockchain-projecten binnen de Nederlandse overheid, deed een onthullend boekje open over de Metaverse, die steeds verder uitdijende virtuele, driedimensionale parallelwereld van het internet. In wording, maar – zo stelde zij – elke dag relevanter wordend. Net zoals de daarmee opkomende ‘digitale economie’. Zijn we daar klaar voor? Snappen we welke impact die wellicht gaat hebben op onze levens en op onze manier van werken. En wat moet je daar eigenlijk mee als CFO? Pomp somt vervolgens een serie meer praktische en tot de verbeelding sprekende vragen op. ‘Koop je een stuk grond in Amsterdam voor 850.000 euro, of kies je toch liever voor digitaal vastgoed?’ Voor de wat oudere en behoudender nancial wellicht moeilijk voorstelbaar, maar de waardecreatie rond een digitale villa met digitaal zwembad kan weleens lucratiever uitpakken dan zo’n conventioneel huis van bakstenen en dakpannen… Welkom in de verrassende wereld van de Metaverse! ‘Koop je een Gucci pet voor 350 euro bij de Bijenkorf of kies je voor dat digitale hoofddeksel in die Metaverse?’ En: ‘Wat heeft je voorkeur; een hypotheek bij je traditionele bank, of maak je voor die lening liever de gang

FM DAG 2022

naar een unbiased global nancial system als MakerDAO?’ Een nieuwe wereld, veel vragen en raadsels nog, een scala aan mogelijke antwoorden. Het relaas van vervolgspreker Pim Takkenberg, Algemeen Directeur Northwave BeNeLux, is meer van de wereld anno nu. Hij leidde jarenlang teams op bij de Nationale Politie en inlichtingendienst AIVD, die digitale aanvallen onderzochten. Nu helpt hij met Northwave middelgrote en grote organisaties in een ‘safe digital journey’ bij het opzetten en onderhouden van adequate beveiliging van informatie en business continuïteit. Met zo’n 185 Northwave speicalisten en kantoren in Nederland, België en Duitsland. Takkenberg begint zijn lezing met twee foto’s, beelden uit 1983 en 2020. Van biermagnaat Freddy Heineken en diens chauffeur Ab Doderer én het gebouw van het Duitse mediabedrijf Funke. “In beide gevallen gaat het om gijzelingen”, licht de Northwave-directeur toe. “In beide gevallen waren mensen en organisaties 23 dagen buiten bedrijf. Heineken betaalde uiteindelijk 35 miljoen gulden losgeld. Bij organisaties die slachtoffer zijn van ransomware gaat het meestal om twee procent van de jaaromzet. Bij Funke zou dat neerkomen op zo’n 15 miljoen euro.” Op de vraag uit de zaal of je na een ransomware aanval wel of niet moet betalen, zegt Pim Takkenberg: “De overheid adviseert ‘nee’, maar het gaat om jóuw bedrijf, het gaat om jóuw mogelijke imagoschade. Uiteindelijk kiest zo’n 60 procent van de gegijzelden voor betalen. Ik ben tegen een wettelijk verbod op het betalen van losgeld na een aanval. En tegen de overheid zeg ik: ‘Ga boeven vangen!’” Voor bedrijven is het zaak die juiste balans te vinden tussen veiligheid en gebruikersvriendelijheid. Het gaat om bewustwording bij medewerkers. Om governance en risico-managment. Van reactief handelen naar proactief optreden. Met een speci eke rol voor de CFO. Want de strijd in die schimmige ransomware oorlog is anno 2022 bepaald geen IT-feestje…

Focus en discipline…

Feest vierde avonturier, sporter en inspirator Mark Slats wel degelijk, nadat hij zijn concurrenten in een roeiwedstrijd dwars over de Atlantische Oceaan op genadeloze wijze wist te verslaan. “5000 kilometer roeien, een jaar voor de start had ik nog nooit geroeid!” Slats stelt dat juist ‘buiten je comfortzone’ de meeste winst te behalen valt. Als mens en als professional. Hij verpulverde alle records tijdens

FM DAG 2022

het solo-oceaanroeien in de Talisker Whisky Atlantic Challenge 2018. Om die overweldigende overwinning binnen te hengelen, gaf Slats veel op. Zijn aannemersbedrijf, zijn eigen woning. Hij ging weer bij zijn ouders wonen. Elke dag roeide hij een marathon-afstand. En uiteindelijk voltooide hij – al peddelend – in dertig dagen, zeven uur en 49 minuten de route over de Atlantic van het Canarische eiland La Gomera naar het Caribische Antigua. “O ja, de nummer twee deed er negentien dagen langer over”, aldus Mark Slats tegenover de nancials in TivoliVredenburg. “Toen hij over de nish kwam, had ik al een complete uitbouw aan een woning gerealiseerd…” Hoe je dat doet, hoe je die focus behoudt? “Routine is belangrijk, vasthouden aan schema’s, kleine geluksmomentjes creëren. Bijvoorbeeld met tandenpoetsen. Dat deed ik pas na een bepaald aantal mijlen geroeid te hebben. Zo’n frisse mond op volle zee is echt een cadeautje. Drie uur naar slechte muziek luisteren, dat volhouden. Omdat je weet dat daarná drie uur goede muziek luisteren in het verschiet ligt.” En Slats had ook in zijn voorbereiding al te maken met focus. Een jaar voor de race kreeg hij te horen dat zijn moeder longkanker had. “Ik wilde een overwinning aan haar opdragen. En op momenten dat ik erdoor zat, bedacht ik me dat zij ook niet zo maar kon stoppen met haar kuur.”

Gevoelens van hoop

De plenaire opening van deze FM Dag 2022 was een inspirerende en soms ook onthullende aanloop naar een middag vol keynotes, round tables, druk bezochte masterclasses, netwerk-lunch en de plenaire afsluiting. De felbegeerde Huub van Rozendaal Award, traditioneel uitgereikt aan een CFO werkzaam bij een familiebedrijf die speciale aandacht verdient vanwege haar of zijn uitzonderlijke prestaties, werd pas een half jaar geleden uitgereikt en blijft dus ‘nog even’ in handen van Bert van Dongen, Chief Financial Of cer van Koninklijke Paardekoper. Conclusie na FM Dag 2022, die zevende editie? De nancials zijn weer helemaal terug voor live events, en dat gaf – ondanks een tijd van in atie en geopolitieke onrust – gevoelens van hoop, voldoening en inspiratie. The Rise and Fall of Empires opende niet alleen de deuren van het Utrechtse TivoliVredenburg, maar ook van een wereld vol thought leadership, kennis, verrassende visies, kansen en uitdagingen.•

INTERVIEW

INTERVIEW

JOYCE VAN DONK, CFO VAN ORDINA “ER MOEST MEER SCHERPTE IN ONS PORTFOLIO KOMEN OM AAN KLANTEN TE LATEN ZIEN DAT JE MET ORDINA ECHT HET BESTE IN HUIS HAD OP IT-GEBIED”

Als controller kwam ze binnen. Nu staat ze aan het hoofd van haar fi nance team. Maar niet zonder de rest van de organisatie te vergeten.

Tekst Jaime Donata Beeld Maartje Kuperus

INTERVIEW

Joyce van Donk werkte voordat ze bij Ordina binnenkwam jarenlang in de nanciële consultancy. Acht jaar geleden startte ze als controller bij Ordina. Sinds 2021 is ze CFO. Van Donk: “Ordina stond in de tijd dat ik aankwam bekend als allround system integrator. Er moest meer scherpte in ons portfolio komen om aan klanten te laten zien dat je met Ordina echt het beste in huis had op IT-gebied. Ordina heeft toen goed gekeken naar urgente digitale thema’s binnen de expertises die we al in huis hadden: datagedrevenheid, cybersecurity, digitale acceleratie en business platforms. Door de jaren heen hebben we onze strategie aangescherpt en gericht op de uitdagingen waar onze klanten nu en morgen voor staan. Zo zijn we onze dienstverlening meer gaan aanbieden in een multidisciplinaire teamstructuur, in plaats van het individueel inzetten van onze experts, en richten we ons op digitale thema’s en marktthema’s. Zo bieden we echte high performance oplossingen aan onze klanten.”

Finance groeit met de organisatie mee

In de uitdagingen waar de IT-dienstverlener mee te maken had, moest ook de nance afdeling mee- groeien. Welke stappen heeft Van Donk hierin van dichtbij meegemaakt? “Als nance organisatie binnen een IT-bedrijf moet je, meer dan in welke sector ook, versnellen als het aankomt op de IT-kant van het bedrijf. Binnen Ordina hebben we dit goed opgepikt. Finance heeft de mogelijkheid om de verschillende diensten die we aanbieden met elkaar te verbinden. Met data die uit allerlei projecten terugkomt naar de nance afdeling behaal je een voorsprong. We hebben deze data de afgelopen jaren geanalyseerd en steeds ook teruggekoppeld naar de business, waardoor nieuwe inzichten ontstaan. Daar werken we continu aan, met onverminderde energie. Daarnaast hebben we de operationele processen strakker ingeregeld. We werken ef ciënter en slimmer, passend bij de wendbaarheid die nodig is om onze klanten te helpen veranderingen voor te zijn. Voor mijzelf geldt dat ik ook mijn eigen ervaring meeneem op trajecten om onze klanten nog beter te bedienen.” Van Donk geeft aan dat digitale transformatieprocessen - ook wanneer je zelf een IT-dienstverlener bent - ook wel eens met ups en downs gaan. “Maar door goed samen te werken, blijft de vooruitgang sterk en ervaren we het zeker ook als een leerproces.”

High performance teams

Van Donk ziet dat veranderingen steeds meer gedreven worden vanuit business en IT samen, in plaats van alleen vanuit IT. Ook de snelheid van veranderingen blijft onverminderd groot. In België en Nederland is Ordina een van de grotere spelers in de markt, maar Van Donk ziet ook heel veel kleine spelers met interessante expertises. “Het gaat goed met Ordina, maar het is slim om scherp te blijven op de concurrentie. De markt in de Benelux wordt met name gekenmerkt door een groot aantal nichebedrijven en zzp’ers die gespecialiseerd zijn in speci eke IT- en consultancydiensten voor een bepaald segment, of voor een bepaalde markt.” Ordina concurreert in België en Luxemburg voornamelijk met local-for-local spelers en in Nederland met grotere IT- en consultancybedrijven die wereldwijd opereren. Van Donk: “Dat maakt dat we ons goed moeten blijven onderscheiden. In de publieke sector is de afgelopen jaren, met name in Nederland, een groei gerealiseerd waarbij we veel klanten mogen bedienen met onze high performance teams. Daarnaast zien we ook een mooie groei in de nanciële sector. Veel bedrijven daar richten zich op het verhogen van de performance en klantbeleving met oplossingen op het gebied van onder meer datagedreven werken, fraude-

INTERVIEW

detectie en compliance. Verdere groei komt uit digitale acceleratie. Ordina helpt bijvoorbeeld zorgverzekeraars met de ontwikkeling van low-code apps voor hun eindklanten. Kijken we naar België dan zien we mooie nieuwe klanten in de farmaceutische industrie, waar we ook breder dan alleen op IT werken en hele compliance-vraagstukken behandelen.”

Breder dan fi nance

Al in haar rol van controller was Van Donk altijd betrokken bij de business en dacht ze sterk mee over de nanciële en commerciële strategie. Maar nu als CFO valt de bredere commerciële blik en het contact met klanten ook binnen haar verantwoordelijkheid: “Een rol die echt bij me past. Ik kijk graag vanuit een breder perspectief naar uitdagingen, maar mensen staan altijd centraal. Daarbij raken de diverse strategische onderwerpen elkaar. Het zijn je medewerkers die je portfolio bij klanten in praktijk brengen, die nieuwe trends en kansen signaleren en daar oplossingen voor bedenken die ook in andere sectoren toepasbaar zijn.” Als CFO heeft Van Donk de ambitie om verder te bouwen aan het succes. “Ordina heeft de afgelopen jaren de transitie gemaakt van een betrouwbare IT-partner naar een digitale businesspartner gericht op onderscheidende oplossingen. Dat doen we met onze ‘high performance teams’, brede teams die voor een speci ek klantdoel zijn samengesteld - een manier van werken waarmee we in 2018 zijn begonnen. Daarmee maken we het verschil, bij onze klanten, maar ook voor onze medewerkers zelf, die meer en sneller leren door met elkaar naar oplossingen te zoeken. Ook hebben we onze kernprocessen verder op orde gebracht om ef ciënter en effectiever te werken.” De realisatie van doelen ligt op koers en Ordina is klaar voor de volgende stap. Van Donk: “De strate-

Persoonlijk

Joyce van Donk is afgelopen jaar moeder geworden van een dochter. Ze is getrouwd en woonachtig in Amsterdam. Haar hobby’s zijn reizen en samen met haar man kookt ze graag Franse en Italiaanse gerechten. Tennissen is haar sport, maar dan wel graag in de zomer.

INTERVIEW

Binnen onze strategie gaan we digitale thema’s nog sterker verbinden met markt-thema’s.

gie richting 2026 is geformuleerd en we bouwen nu aan de implementatie. We willen groeien, wat betekent dat we zo veel mogelijk goede mensen met IT- en businessexpertise moeten aantrekken voor onze klanten. Binnen onze strategie gaan we digitale thema’s nog sterker verbinden met markt-thema’s, denk bijvoorbeeld aan de oplossingen die we kunnen bieden rond het bancaire thema nancial economic crime.“

Groei

Om te versnellen kijkt Van Donk niet alleen naar organische groei. “We kijken ook selectief naar acquisities om onze portfolio aan te vullen en verder te laten groeien. Bij een acquisitie staat niet alleen op de voorgrond wat er inhoudelijk kan worden toegevoegd aan Ordina - maar ook naar welke mentaliteit en cultuur bij ons past.” Hoe ze die mentaliteit zou omschrijven? “Onze mensen hebben klanten echt hoog zitten en helpen vanuit een intrinsieke drive. Daarnaast heeft iedereen hier een bovengemiddeld grote passie voor IT. Deze waarden nemen we dus zeker mee als we rondkijken naar bedrijven die we overwegen ter acquisitie.” Wat Ordina volgens Van Donk onderscheidt van andere IT-dienstverleners is toch vooral het werken in brede high performance teams. “We zijn daar drie jaar geleden mee begonnen, een bewuste keuze om klanten op weg te helpen met hun digitale strategie. Door onze strategische focus op samenwerking in high performance teams, bieden we onze medewerkers een uitdagend perspectief en kunnen we voor onze klanten meer toegevoegde waarde leveren,” Het vinden van de juiste medewerkers is niet altijd makkelijk. Van Donk ziet Ordina daarin niet

INTERVIEW

als anders dan andere bedrijven die op zoek zijn naar de beste mensen. “De krappe arbeidsmarkt maakt het altijd lastig om talent aan je te binden. Maar ik zie wel dat we momenteel in een goede ow zitten waar veel mensen erg enthousiast van worden. We hebben de afgelopen tijd laten zien dat we vooroplopen. Mensen vinden het leuk om daaraan bij te dragen en deel uit te maken van je team.”

Corona en huidige ontwikkelingen

De coronacrisis was voor Ordina, net zoals voor andere bedrijven, een inke schok. Van Donk: “Gelukkig konden we de impact van de pandemie destijds exibel opvangen. Maar ook onze klanten hebben als gevolg van covid-19 te maken gehad met digitale uitdagingen, waarbij wij ze gelukkig goed hebben kunnen helpen. We hebben zelf direct gekeken wie van onze klanten het hardst werden getroffen door de pandemie en welke we dus voorrang moesten geven. Daarbij hebben wij het geluk gehad dat maar een beperkt aantal klanten hard werd getroffen.” Toch zag ook Van Donk dat bijna alle bedrijven een pas op de plaats maakten en grotere investeringen tijdelijk on hold zetten. Ook vergde het veel creativiteit om op afstand in contact te blijven met elkaar en met klanten. “Voor onze medewerkers is werken op afstand ook uitdagend geweest, maar omdat hybride werken ook voordelen heeft, zetten wij er nu wel op in dat medewerkers deels vanuit huis werken en deels op kantoor, of bij de klant. Afgelopen jaar hebben wij ons hoofdkantoor in Nieuwegein al verbouwd om hier invulling aan te geven.” Toch ziet Van Donk, terugkijkend, dat de coronacrisis voor de digitaliseringsslag van bedrijven en organisaties - en dus ook voor de markt waarin Ordina opereert - vooral een versnelling heeft gebracht. “Goed transformeren is voor klanten altijd al een uitdaging, maar zeker als deze stappen onder druk moeten worden gemaakt. Dat zien we nu ook tijdens de recente ontwikkelingen in de Oekraïne en de macro-economische effecten die de oorlog teweegbrengt. Op het gebied van cybersecurity zijn we nu ook extra alert op potentiële dreiging voor onze klanten en voor onszelf.”

Duurzaam rapporteren

Elk bedrijf heeft tegenwoordig te maken met de nieuwe rapportagevereisten ook met betrekking tot CO2-uitstoot. Hoe ga je daarmee om als CFO bij een IT-dienstverlener? Van Donk: “Binnen de IT-sector zijn we bezig met het terugbrengen van CO2-uitstoot. Het grootste deel van onze uitstoot zit in de mobiliteit van onze mensen. De uitdaging is dus: minder reisbewegingen per project. Dat is best moeilijk, want aan de ene kant wil je naar klanten toe om een persoonlijkere dienstverlening te bieden, aan de andere kant heeft corona laten zien dat het ook heel goed mogelijk is om op afstand met klanten te overleggen.” Van Donk vervolgt: “In 2020 en 2021 is onze CO2-uitstoot door het thuiswerken gehalveerd vergeleken met 2019. De uitdaging voor ons is om dat zo te houden. Onze impact zal nooit 0% worden, maar we zijn wel aan het kijken hoe we de laatste uitstoot kunnen compenseren, bijvoorbeeld door het aankopen van landbouwgrond die we bebossen. Een project waar onze medewerkers nauw bij betrokken zijn.” Binnen Ordina staan diversiteit en inclusie ook hoog op de agenda. Voor CFO Van Donk is het, naast een sociale, ook een zakelijke kans om teams beter te maken: “Hoe groter de diversiteit, hoe beter de performance. De cijfers wijzen het uit. Maar het is best een uitdaging, want IT is - nog steeds - een door mannen gedomineerde sector. De vraag: hoe kom je aan meer vrouwelijke professionals proberen we ook op te lossen door mee te denken. Hoe kunnen we meisjes en jonge vrouwen tijdens hun school en opleiding meer interesseren in IT en digitalisering? Dit doen we door vanuit Ordina lessen te geven op scholen en universiteiten over digitalisering en wat je hiermee kunt bereiken. Een andere manier om meer vrouwen aan te trekken is meer businesspro elen te creëren binnen Ordina, op het snijvlak van IT en business. Een snijvlak waar de komende jaren veel groei zit, dus daar word ik ook als CFO blij van.” •