REHA İSTANBUL 2005 DEĞERLENDİRME RAPORU
©
Proje Geliştirme & Organizasyon İlker KARAGÖZ Alper AKÇA
Ekip ve Görevleri İlker Karagöz: Genel Koordinasyon Alper Akça: Genel Koordinasyon Gani Çetin: Mali İşler, Kaynak yaratma Binnur Semiz: Sivil Toplum Kuruluşları Koordinasyonu Ercan Tutal: Etkinlikler Sorumlusu Deniz Karcı: Tercümeler, Yurtdışı ilişkiler İrfan Kartal: Başbakalık Özürlüler İdaresi Koordinasyonu, resmi yazışmalar, onaylar,denetim. Ümit Zağlı: Sivil Toplum Kuruluşları ve resmi Kurumlar koordinasyonu. Burcu Gümüşçağlayan: Kaynak sağlama Yetkin Kaygısız: Almanya basılı Malzemeler tasarımı Didem Özkan : İnternet Sitesi tasarımı Eylem Aktepe : Basılı Malzemeler tasarımı Devrim Akteke: Tanıtım Filmleri Sedat Şensoy: Afiş davetiye ve diğer tüm basılı işlerin oluşturulması Betül Yalçın: ÖZİDA Handan Arslantaş : ÖZİDA
Genel Amaç ve Hedefler Açısından Değerlendirme 2004 yılı STK katılımcı sayısı: 29 2005 yılı STK katılımcı sayısı: 47 2004 yılı katılımcı firma sayısı: 25 2005 yılı katılımcı firma sayısı: 28 2004 Uluslararası katılım: 4 2005 Uluslararası katılım: 5
AMAÇ •
Engellilerin, yaşlıların ve bakıma muhtaç kimselerin hayatlarını kolaylaştıracak ve/veya tedavi edecek ürün ve hizmetlere daha kolay ve kaliteli ulaşılabilmesi sağlamak.
•
Engellilerin entegrasyonu, herkesten farksız yaşaması.
•
Ulusal ve Uluslararası örnekler ve çözümler sergilemek.
•
Sivil toplum örgütleri arasında etkileşim başlatmak.
•
Yerel yönetimlerin engelliler üzerine yaptıkları çalışmaları desteklemek, toplumla entegrasyonu teşvik edici düzenlemeleri yaptırtmak.
•
Mimari engellerin ortadan kaldırılması.
•
Kamuoyu yaratarak engelliler, yaşlılar ve bakıma muhtaç kimseler adına çözüm üretilmesine katkı sağlamak.
•
Sosyal sorumluluk bilincini aşılamak.
HEDEFLER •
Engellilerin, yaşlıların ve bakıma ihtiyaç duyan kimselerin hayatlarını kolaylaştıracak ve/veya tedavi edecek ürün ve hizmetlere daha kolay ve kaliteli ulaşılabilmesi sağlamak.
•
Yurt içi çözüm ortaklarının hizmet kalitesini geliştirmesini sağlayarak uluslararası alanda daha iyi yer alması için adımlar atmak.
•
Kamuoyu yaratarak engelliler, yaşlılar ve bakıma ihtiyaç duyan kimseler adına çözüm üretilmesine katkı sağlamak.
•
Sosyal sorumluluk bilincini aşılamak.
•
Sivil Toplum Kuruluşlarını güçlendirmek.
Reha İstanbul’un hedef kitlesi engelliler, yaşlılar, bakıma ihtiyaç duyan hastalar, dezavantajlı kimseler, engellilere yönelik ürün ve hizmetler üreten yerli ve uluslararası çözüm ortakları, ilgili kurum ve kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, kamu kurumları, kamu ve özel sektör karar alıcıları ile ilgili diğer paydaşlardır.
ANKET DEĞERLENDİRMELERİ
Reha İstanbul 'dan memnun ayrılıyor musunuz ? 8% 24% 68%
MEMNUN
MEMNUN DEĞİL
KARARSIZ
Reha İstanbul ziyaretçi ve katılımcılarının genel düşüncesi bu organizasyonun Türkiye için bir fırsat olduğu fakat kimsenin bunun farkına varmadığı, aksine sahip çıkılmadığı üstüne olmuştur. Organizasyonun genel yapısını memnuniyetle kabul etmekle birlikte, sivil toplumun ve devletin yeterince etkin rol almamasını eleştirmektedirler. Kar amacı güden firmalar ne emeklerinin ne de masraflarının karşılığını alamadıkları için memnun olmamakla birlikte Reha İstanbul’da yer aldıkları için memnun olmuşlardır. Kararsızların hemen hepsi bu nokta net cevap verememiştir. Çünkü katılımın azlığı ve az iş çıkarmak kötü de olsa, karar alıcı yetkililerin ziyaretleri uzun dönemde önemli kapılar açabilmektedir.
Organizasyon için olumsuz bulunan faktörler 11% 41%
48%
Reklam
Sivil Toplum
Yer
Basın Desteğini Yeterli buldunuz mu ?
7%
EVET HAYIR
93%
Özel Sektörün Bakışı Özel sektörde tüm büyük markaların katılmasına çalıştık. Fiyat ve koşullarda çok taviz vermek zorunda kalsak bile katılımı öncelikli önem olarak belirledik. Özel şirketler alım gücünden şikayetçi olsalar da organizasyondan memnun kaldılar. Herkesin ortak yorumu katılan engellilerin beklenenden az olmasıdır. Özel sektörü memnun eden bir diğer konu devlet kurumlarının bir arada bulunduğu bir ortamın yakalanmış olmasıdır. Özel sektör organizasyona %100 kar amaçlı girmediği ve bu yüzden büyük maliyetlerin karşılanmasının imkansız olduğu ortadadır. Bu da stand ve sunum kalitesine etki eden bir başka faktördür.
Toplam ziyaretçi sayısı Hakkında Değerlendirme Katılımın beklenenin altındaydı. 3 günde 3500 kişi katıldı, Belediyenin 3 gün boyunca aynı tarihlere denk getirdiği etkinlikler ve Büyükşehir Belediyesi’nin nin elinde olan ulaşım ve duyuru kanallarını bu aynı tarihlerdeki kendi etkinliklerinde kullanması beklenenin altında bir katılıma sebep olan en büyük etkenlerden biridir. Basın Sponsoru olarak duyurulan Ciner grubun haber yapmaması ve diğer yayınların Basın sponsorlu bir etkinliğe prensipte destek vermek istememesi de katılımın daha fazla olmamasına sebep olmuştur. 80 kadar kurumun katıldığı bir buluşma için bu az bir sayı. Ancak Türkiye’de engellilerin özel durumunu ve alışkanlıklarını göz önünde bulundurduğumuzda 3500 kişinin çok da az bir rakam olmadığını da düşünüyoruz. Engel gruplarına göre ayırdığımızda tüm ısrarlı çalışmalara rağmen işitme engellilerin ve görme engellilerin daha az katıldığını gördük. TSD’nin servis organizasyonunu son dakikaya kadar yaptığını söylemesi ve son anda yapmaması ve 3. gün İSÖM’ün 35 adet İETT otobüsü ve bir çok engelli aracıyla şehirdeki tüm engellileri Florya’ya yönlendirmesi, ücretsiz yemek ve hediyeler sunması nedeniyle son gün zayıf geçti. Bu durum İSÖM’le anlaşarak gidecek olan otobüslerin 1 saatliğine Buluşmaya da uğraması sağlanarak çözülebilirdi. Ancak istenen olmadı. Katılan ziyaretçiler TSD ve Engelliler.net forumlarında oldukça olumlu yorumlar yaptı
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Desteği İSOM ile yapılan yüz yüze toplantıda İSOM’un tam destek vereceği belirtilmişti ancak maalesef çok zayıf kalındığını görüyoruz. Buna karşılık Sağlık AŞ ilgisi ve somut yaklaşımıyla verebileceği desteği verdi. 5 adet otel odası ve 2 adet servis tahsis edildi. Ayrıca her gün ek bir ihtiyaç duyup duymadığımız konusunda arayarak bilgi aldılar.
Tarih ve Yer Seçimi Askeri Müze ve Kültür Sitesi Mekan sponsoru bulunamadığı ve diğer etkinlik alanlarına kira bedelini verecek kaynak olmadığı için ; Zamanlama açısından özellikle uluslararası katılım açısından yanlış bir tarih olmasına rağmen Askeri Müze ve Kültür Sitesi’nin boş olduğu 10-12 Haziran 2005 günleri seçilmek zorunda kalınmıştır. RehaCare’in önermediği bir yer olsa da İstanbul’da başka alternatifimiz olmadığını anlatarak Almanya ikna edilmiştir. Gabrielle Weber mekan kontrolü için Türkiye’ye geldiğinde Askeri Müze alt yapısının uygunsuzluğuna dikkat çekmiştir. Türkiye’de engellilere tam uyumlu bir etkinlik alanı bulunmadığını üzülerek tekrar gördük. Askeri Müze Kültür Sitesi’nin çıplak alan tahsis etmiş olması, önceki etkinlik sonrası temizlik faaliyetlerini ve Reha sırasındaki tüm temizlik hizmetlerini Exprojects’den istemesi sonucunda 1 temizlik firması ile 3 günlüğüne anlaşma yapılmıştır. Yine normal prosedür uygulanarak sivil memurlar için 3 gün boyunca ek mesai ücretleri, artı extra tüm masraflar exprojects’e fatura edilmiştir. Bütçesi çok kısıtlı olan organizasyon için bunlar sürpriz maliyetler olarak karşılanmıştır.
Seminer Konuları ve İçerik Seminer içeriğinin ÖZİDA ekibi tarafından hazırlanması planlanmıştı fakat bu konuda etkin bir çalışma yapılmadığını söyleyebiliriz. Yaşlılık ve Bakım kongresi ile birlikte planlanmış olan Reha İstanbul’da kongre ve seminer koordinatörleri otomatikman görevlerini yerine getirmiş olacaklardı. Fakat iki etkinliğin farklı zamanlarda yapılması ve Reha İstanbul içeriğinden kongrenin çıkması sadece seminer konularının Exprojects ekibi tarafından belirlenmesini doğurmuştur.
Sivil Toplum Kuruluşlarının Genel Katılımı Hakkındaki Değerlendirmeler 1-5 arası yapılan puanlamaya göre sivil toplumun katılımı ve desteği hakkında bir veriye ulaşabiliyoruz. Bu sorunun cevaplarına göre; Ortalama puan (3) olmuştur. Yabancı katılımcılar sivil toplum katılımı için “çok iyi” saptamasını yapsa da özel şirketler genel bir rahatsızlık içindedirler. Uluslar arası katılımcılar için ise Türkiye “bu kadarını” beklemedikleri bir yapıya sahiptir. Toplam 47 sivil toplum kuruluşuna ücretsiz stand alanı tahsis edilmiştir. Bu noktada şu saptamayı mutlaka yapmalıyız; her sivil toplum kuruluşu günde ortalama 20 üyesini kendi standına getirmiş olsa 3 günde 47 x 20 x 3 = 2820 ziyaretçi gelebilirdi. Oysaki tahmini toplam ziyaretçi sayısı 3 gün için 3500 kişidir. Bu hedeflenen ziyaretçi katılımının çok çok altında bir rakamdır. Sevindirici bir nokta ise, tüm büyük STK’ların ve ilgili kurumların buluşmaya katılmasıdır. Bedensel engelliler Federasyonu’nun ve TESYEV’in katılmaması eleştiri almıştır ve bazı katılımcılar anketlerinde bu noktaya dikkat çekmişlerdir. STK’lar geçmişten gelen bir alışkanlıkla standlarda satış yapmak istediler. Buna engel olduk ve satış yerine engelliler için neler yapmak istediklerini anlatmalarını istedik. Özellikle gelen zihinsel engellilerle ilgili derneklerin üyelerini getirmediklerini gördük. Gerekçesini duymak bizleri şaşırttı. Başka derneklere kaymalarını engellemek için çağrılmamışlar. STK’lar birbirleriyle, resmi kurumlarla ve özel sektörle görüştüler. Birlikte oldukça iyi fırsatlar yakaladılar. Ortak hareket etmenin daha etkili olacağını bir çok kurumdan sözlü olarak duyduk.
Diğer Katılımcı Önerileri 1. Türkiye çapında özel eğitim okullarının katılımının sağlanması. 2. Bakıma muhtaç çocuklar ve hastalar için daha fazla etkinlik yapılabilir. 3. Geniş çaplı tanıtım faaliyeti için çalışılmalı. 4. Gönüllü katılımının daha fazla olması gerekir. 5. STK’larla organizasyon öncesi toplantı yapılması ve planlamaya dahil edilmeleri. 6. Konfederasyon ve Federasyonlarla işbirliği yapılması. 7. STK seçiminin daha özenli yapılması ve çalışacak kurumların davet edilmesi. 8. Yeni ve farklı ürün tanıtacak firmaların daveti. 9. Servis hizmetinin olması 10. Programın çok önceden duyurulması. 11. Yerel yönetimlerin katılımı sağlanmalı. 12. SSK’nın katılımı. 13. Bedensel engelliler dışındaki sivil organizasyonların katılımının artması. 14. Okullara ulaşılması, toplu ziyaretlerin yapılması.
Katılımı en etkileyici STK Altı Nokta Körler V.
10
Spasitk Ç. Vakfı
5 30
Elele Kadıköy Bld.
55
OFD
10
ODTU
30
Alternative Camp
65 0
20
40
60
REHACARE Inte rnational'ı tanıyor musunuz ?
30% EVET HAYIR 70%
80
Seminer Programını yeterli buldunuz mu ?
5% 30%
EVET HAYIR KARARSIZ 65%
Reha İstanbul'a 2006 yılında katılmayı düşünüyor musunuz ?
10%
5% EVET HAYIR KARARSIZ 85%
90
20
0
Sektörün buluşma noktası olması
20
Özel sektör sorumluluğu
30
STK katılımı
40
Devlet kurumlarının katılımı
60
RehaCare know-how
70
Satış pazarlama
Reha İstanbul'a katılma sebebiniz nedir ? 85
80
65
60
50
30 15
10
Seminer ve Etkinliklerin Değerlendirilmesi 3 gün boyunca yapılan etkinlikler programda belirtilmiştir. (EK-1) Kapalı alanda ve açık alanda yapılan etkinlikler 2 ayaktan ilerlemiştir. Etkinlik alanının dışarıda olması ve gölge olmaması nedeniyle gidenler sıcak bulmuştur. Ayrıca açık alanın uzak oluşu ve yönlendirmelerin sayısının azlığı izleyici sayısının azlığına etki etmiştir. Tekerlekli sandalyede orienteering ve basketbol gösteri maçları hemen hemen katılım azlığı sebebiyle yapılamamıştır. Seminerlerde 3 konuda katılım olarak oldukça iyi geçti. Konuların kolay ve anlaşılır bir dille sunulması soruların gelmesini ve katılımın rahat olmasını sağladı. Katılımcılar ve konuşmacılarla yapılan görüşmelerde memnuniyet verici yorumlar aldık. Sadece basketbol düşünülerek yaptırılan sahanın atıl kalması en üzüldüğümüz durum olmuştur. BELMO’nun katkılarıyla yapılan basketbol sahasının potaları da ToysRus’dan temin edilmiş, son dakikaya kadar yaşanan nakliye ve pota sorunları maddi ve manevi kayıplara sebebiyet vermiştir. Geleneksel hale getirmek istediğimiz ve engellilerin de gece eğlenebileceklerinden yola çıkarak düşündüğümüz “Akşam Partileri” fikri istenildiği gibi uygulanamamıştır. Burada mekanın etkinliğe uyumu ve çizgisi daha önceden masaya yatırılmalıydı. İlk gece dışında parti mekanına gidilmemiştir. Son anda programa konduğu için organizasyon ekibi bu konuyu sağlıklı tartışma ve değerlendirme fırsatı bulamamıştır. Bir dahaki sefere bu konuda daha özenli olunması gerekir. • • • • • • • • • •
•
Açılış töreni (Bakan Nimet Çubukçu ve Mehmet Aysoy) Folklör Gösterisi Artvin Halk Oyunları ekibi. Cim Cim Dans ekibi Dia Gösterisi Yağmur Çocuklar Hakan Müzikli Terapi OFD Tekerlekli Sandalye Halk Oyunları Ekibi OFD Basketbol Ekibi IB Çalışma Atölyeleri Bedensel Engelliler Derneği Devinimler Dans Topluluğu Kadıköy Belediyesi Akşam Buluşması ve İkram Gece Partileri
Basılı Malzemelerin Hazırlanması Basılı malzemelerin basımında hem Almanya öncesi hem de Reha öncesi sorunlar yaşanmıştır. Öncelikle basılı malzeme işinin Ankara’dan koordine edilmesi ve ilgili firmaların muhatabının Ankara olması işin kalitesine etkisi kaçınılmazdır. Son dakika basım için sabahlara kadar çalışan ekip baskı sorunlarını red etme veya kabul etmeme hakkına sahip olmamıştır. Almanya öncesi basımlarda kağıt sorunu, Reha öncesinde ise kalite sorunu ön plana çıkmıştır. Normal şartlar altında kabul edilemeyecek baskı hatalarını görmezden gelinmiştir. Fakat en büyük hata etkinlik broşüründe REHACARE logosunun basılmamış ve broşürlerin katlanmadan verilmiş olmasıdır.
Hizmet Sponsorları Dağıtım sponsoru: ETKİN DAĞITIM Ses sistemi ve projeksiyon sponsoru: VİSİO VOX Kahve sponsoru: BAŞKENT KAHVE Çay sponsoru: PRENSES ÇAY Meyve suyu sponsoru: DİMES Çeviri sponsoru: KUZEY ÇEVİRİ Basın Kiti sponsoru: DMS Resmi sponsor / acil ambulans : DOĞAN HASTANESİ Medya takip : MEDYA TAKİP MERKEZİ
Destek Veren Kurumlar REHACARE International: Bilgi desteği (know-how ) ÖZİDA: Düzenleyici kurum İstanbul Büyükşehir Belediyesi: Logolu destek Kadıköy Belediyesi: Tanıtım ve ikram desteği Sağlık AŞ: Otobüs, Araç ve Konaklama ISÖM: Genel destek Türkiye Sakatlar Derneği : Genel destek Türkiye Sakatlar Konfederasyonu: Genel destek Alternatif Yaşam Derneği: Etkinlik Organizasyonu ve Yurtdışı tanıtım Kariyer.net: Tanıtım desteği Omurilik Felçlileri Derneği: Etkinlik desteği