Duurzaamheidsverslag rai 2016

Duurzaamheids verslag 2016

Reductie van CO2-emissie door switch van gas naar stadswarmte Koploper in afvalmanagement met zero waste en 100% recycling 'Hartverwarmend Amsterdam' kiest voor lokale leveranciers en producten Tweede lichting RAI-leerlingen doorloopt werk-leerprogramma 10 jaar MVO MVO-beleid en -aanpak

Foto op de cover: ISSA / Interclean, RAI Amsterdam, 2016

Inhoudsopgave . . . . . . . . .

1. Voorwoord directie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 4.

.

.

.

.

.

. . . . .

Voorwoord

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 5.

.

.

.

.

.

. . . . . . .

Belang van MVO

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 6.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

2. RAI en MVO in vogelvlucht

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 8.

.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Profiel RAI Amsterdam

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 9.

.

.

.

.

.

. . . . . .

Kerngegevens

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.15.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . .

Missie, strategie en merkwaarden

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.20.

.

.

.

.

.

. . . . .

MVO-beleid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.23.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . .

Stakeholderdialoog en verslaglegging

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.26.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

3. Vergroten welzijn

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 28.

.

.

.

.

.

. . . . .

Ons beleid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.29.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Welzijn van stad en regio

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.30.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . .

Welzijn van omwonenden

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.35.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . . .

Welzijn van werknemers en flexwerkers

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.39.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . .

Onze bijdrage aan goede doelen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.42.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . . . .

4. Duurzaam organiseren en faciliteren

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 44.

.

.

.

.

.

. . . . .

Ons beleid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.45.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . .

Veiligheid: safety first

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.47.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . .

Duurzaam assortiment, catering

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.49.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . .

Energieverbruik en CO2-emissie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.55.

.

.

.

.

.

. . . . . .

Waterverbruik

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.58.

.

.

.

.

.

. . .

Afval

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.59.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . .

Mobiliteit: verkeer & parkeren

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.64.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . .

5. Groei en ontwikkeling stimuleren

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 67.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. . . . .

Ons beleid

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.68.

.

.

.

.

.

. . . . .

Horecava

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.69.

.

.

.

.

.

. . . .

Rematec

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.73.

.

.

.

.

.

. . . . .

Aquatech

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.76.

.

.

.

.

.

. . . . . . . . . . . . . . .

6. Certificeringen en MVO-organisatie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 78.

.

.

.

.

.

. . . . . .

Certificeringen

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.79.

.

.

.

.

.

. . . .

Awards

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.81.

.

.

.

.

.

. . . . . . . .

UN Global Compact

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.82.

.

.

.

.

.

. . . . . . .

MVO-organisatie

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.83.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 84.

.

.

.

.

.

. . . . . . .

Over dit verslag

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.85.

.

.

.

.

.

.

.

. . . . . . . .

7. Over dit verslag

. . . . . .

8. GRI-tabel

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 86.

.

.

.

.

.

. . . . .

GRI-tabel

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.87.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

. 92.

.

.

.

.

.

. . . . .

9. Colofon

.

.

1 VOORWOORD DIRECTIE

4

Voorwoord Alhoewel het maatschappelijk belang voor stad en regio altijd al mede bepalend is geweest voor onze keuzes, is RAI Amsterdam de afgelopen tien jaar bewust bezig met MVO. Dit resulteert, naast een MVO-beleid en -organisatie, in een aantal mooie prestaties. Ons motief is: 'RAI Amsterdam onderneemt maatschappelijk verantwoord en wil duurzame groei en ontwikkeling van mensen, markten en onze omgeving stimuleren'. In dit verslag laten we u met gepaste trots de resultaten zien.

Toegevoegde waarde De lange termijn MVO-aanpak is gericht op het verminderen van negatieve en vergroten van de positieve impact. Het MVO-beleid kent drie pijlers: Vergroten welzijn (People), Duurzaam organiseren en faciliteren (Planet) en Ontwikkeling en groei stimuleren (Progress).

Voor iedereen RAI Amsterdam is er voor iedereen. Wij respecteren de Universele verklaring voor de Rechten van de Mens en zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheden. Veiligheid en duurzaamheid wegen mee in onze inkoopprocessen. Wij willen een veilige, gezonde, milieuvriendelijke en gastvrije omgeving bieden aan medewerkers en flexkrachten, klanten en bezoekers, toeleveranciers en anderen.

Borging Integriteit en transparantie zijn evidente uitgangspunten voor de relaties met alle stakeholders. Het MVO-beleid wordt ondersteund door onze kernwaarden, een kwaliteitsbeleid en een ISO-14001 (milieu), OHSAS-18001 (veiligheid & arbeidsomstandigheden) en ISO-20121 (duurzame evenementen) gecertificeerd managementsysteem. Naleving van wet- en regelgeving, procesbeheersing en continue verbetering zijn hierin leidend.

Samen In dialoog met onze stakeholders geven we onze toekomst vorm. Periodiek gaan we daarom in gesprek, waarin we luisteren en onze afwegingen op tafel leggen. We nodigen u uit om met ons mee te denken en zien graag uw reactie tegemoet op dit verslag, onze aanpak en resultaten.

RAI Amsterdam,

Paul Riemens, CEO Maurits van der Sluis, COO

5

Belang van MVO

Paul Riemens "Om te garanderen dat waardevolle ontmoetingen tussen mensen nu en in de toekomst kunnen blijven plaatsvinden, staat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen al sinds 2007 hoog op de agenda van RAI Amsterdam. Er zijn veel mooie initiatieven ontplooid. Wat begonnen is met kleine stapjes op het gebied van energiebesparing en afvalscheiding, is in tien jaar uitgegroeid tot een veelzijdig MVO-beleid, waarbij MVO een onderdeel geworden is van de strategie van RAI Amsterdam. Een continue zoektocht naar meervoudige waardecreatie staat daarin centraal. Dit betekent dat wij bij alles wat wij doen het creëren van sociale, ecologische en economische waarde hand in hand willen laten gaan."

“Ons veelzijdig MVO-beleid is onderdeel geworden van de strategie van RAI Amsterdam”

6

Maurits van der Sluis "Steeds meer klanten uit uiteenlopende branches zijn zich bewust van hun footprint bij de organisatie van hun evenement. RAI Amsterdam heeft haar ervaringen gebundeld in een Green Organisers Manual waarin we onze kennis met organisers en exposanten delen. Door te werken aan bewustwording en door af te stemmen op MVO-gebied kunnen we samen over de gehele keten een betere prestatie leveren. Vaak gaan MVO-doelen hierbij hand-in-hand met commerciële en financiële doelen. Zo levert samenwerking op het gebied van afvalscheiding financieel èn ecologisch voordeel. Eén van de pijlers in het MVO-beleid is het stimuleren van ontwikkeling en groei. We zien het als onze opgave om hier echt werk van te maken, samen met onze event-partners ."

“Door nog verder af te stemmen kunnen we samen over de gehele keten een betere prestatie leveren”

7

2 RAI EN MVO IN VOGELVLUCHT

8

Profiel RAI Amsterdam RAI Amsterdam is een internationale beurs- en congresorganisatie. Wij zien het als ons vak om mensen samen te brengen, te verbinden en te inspireren. Daarom richten we ons op het faciliteren en organiseren van betekenisvolle ontmoetingen.

In ons Convention Centre in Amsterdam ontvangen we jaarlijks zo’n 1,5 miljoen bezoekers. Zij bezoeken publieks- of vakbeurzen, congressen, voorstellingen of andere evenementen. Het betreft evenementen die derde partijen organiseren en in ons Convention Centre laten plaatsvinden maar ook evenementen waarvan RAI Amsterdam zelf eigenaar en organisator is.

Voor de sectoren en hoogwaardige communities die we met deze eigen beurstitels bedienen, organiseert RAI Amsterdam ook soortgelijke vakbeurzen in het buitenland.

Hiswa Boat Show 2016

Missie en strategie Onze missie: 'Inspiring people' Het inspireren van mensen, dat is waar alles bij RAI Amsterdam uiteindelijk om draait. We noemen dit in één begrip: 'Inspiring people'.

We geloven in de kracht van verbinding en creëren de condities waarin inspirerende ontmoetingen kunnen plaatsvinden. Of het nu gaat om een fysieke ontmoeting zoals een publieksbeurs, een groot congres, een internationale vakbeurs, een dance-event of een theatervoorstelling, of om een virtuele ontmoeting: in alles wat we doen staat deze essentie - het inspireren van mensen - centraal.

9

European Women in Tech 2016

“Het samenbrengen van mensen, verlegt grenzen… Het inspireert!”

Strategie: 'het verhogen van de waarde van ontmoeting' RAI Amsterdam wil haar bezoekers toegevoegde waarde leveren door hen samen te brengen in een inspirerende omgeving. Zo dragen wij bij aan hun zakelijk succes, memorabel moment, plezierige avond of aan een ander doel dat hen verbindt.

Nationale (publieks)evenementen hebben RAI Amsterdam bekend gemaakt en zijn de basis van ons succes. Alhoewel nationale evenementen in algemene zin onder druk staan, hecht RAI Amsterdam er aan haar positie en zeer hoge bekendheid in Nederland te behouden en waar mogelijk verder uit te bouwen.

Internationaal georiënteerde evenementen in hoogwaardige sectoren zullen de motor zijn voor onze groei. RAI Amsterdam biedt exploitanten en bezoekers van dergelijke evenementen een unieke propositie. Door het veilige, open en tolerante imago van Nederland, de aantrekkingskracht van Amsterdam en de uitstekende bereikbaarheid via Schiphol is Amsterdam bij uitstek een beurs- en congresstad. De centrale, binnenstedelijke ligging van het RAI Amsterdam Convention Centre en onze goede reputatie op het gebied van gastvrijheid zorgen voor een aangenaam en zakelijk succesvol verblijf.

10

De essentie om mensen samen te brengen en te inspireren is niet gewijzigd ten opzichte van de eerste beurs, die ruim 120 jaar geleden door de RAI is georganiseerd. De wijze waarop RAI Amsterdam hier in de 21e eeuw invulling aan geeft, is geheel afgestemd op de wensen van de hedendaagse en toekomstige bezoeker.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een integraal onderdeel van de strategie van RAI Amsterdam. RAI Amsterdam heeft duurzaamheid via het MVO-beleid verankert in de strategie en ondernemingswaarden. Eén van de strategische pijlers is RAI Sustainability 2012-2017 en één van de zes merkwaarden is: 'betrokken'. RAI staat midden in de samenleving, is duurzaam betrokken en neemt haar verantwoordelijkheid voor mens, stad en wereld.

Convention Centre Het RAI Amsterdam Convention Centre is een innovatief, duurzaam en kostenefficiënt gebouwencomplex. In het Convention Centre worden jaarlijks circa 500 evenementen georganiseerd die zo'n 1,5 miljoen bezoekers trekken.

Gastvrijheid voorop Of het nu gaat om een vergadering van vijf personen, om 50.000 congresbezoekers of 250.000 beursbezoekers: RAI-medewerkers zijn trots dat zij door hun jarenlange ervaring en expertise een breed scala aan services en diensten kunnen bieden die een gastvrije ontvangst garanderen. Het is de professionaliteit van medewerkers die er voor zorgt dat de meest uiteenlopende wensen naar tevredenheid kunnen worden vervuld.

11

Multifunctioneel gebouwencomplex De kracht van het RAI Amsterdam Convention Centre is de multifunctionaliteit van het gebouw waardoor snel en flexibel kan worden gewisseld tussen de meest uiteenlopende combinaties van gebruik. De effectieve bezettingsgraad (gewogen gemiddelde) van het RAI Amsterdam Convention Centre behoort mede hierdoor tot de hoogste van Europa.

Het Convention Centre is gelegen aan de rand van de binnenstad en beschikt over een eigen trein- en metrostation en binnenkort, als de Noord/Zuidlijn in 2018 opent, bovendien over een tweede metrostation. In zo'n 10 minuten reistijd staan bezoekers dan niet alleen in de centrale hal op luchthaven Schiphol, maar ook midden in het centrum van de hoofdstad.

Organisatie en exploitatie van eigen beurstitels Ongeveer de helft van de omzet van RAI Amsterdam is gerelateerd aan eigen evenementen; beurstitels die in-huis worden ontwikkeld en geĂŤxploiteerd. In totaal organiseert RAI Amsterdam jaarlijks circa 25 consumenten- en vakbeurzen, zowel nationaal als internationaal. Deze evenementen vinden plaats in Amsterdam maar ook elders in Nederland en in het buitenland.

Sterke internationale positie Door een duidelijke focus op eersteklas, internationaal geĂśrienteerde evenementen en op het verzamelen van kennis van markten en doelgroepen heeft RAI Amsterdam eigen beurstitels die in vijf sectoren wereldmarktleider zijn. Deze sectoren (respectievelijk beurstitels) zijn: professionele schoonmaak (ISSA/INTERCLEAN), remanufacturing (ReMaTec), verkeerstechnologie (Intertraffic), de maritieme sector (METSTRADE en IBEX) en watertechnologie (Aquatech).

Ook de groei van diverse internationale en periodiek terugkomende verhuringen voor beurzen en congressen die derden organiseren, draagt bij aan de sterke internationale positie.

Intertraffic Mexico, 2016

Fysieke en virtuele ontmoeting Naast de fysieke ontmoeting op evenementen faciliteert RAI Amsterdam ook de virtuele ontmoeting. Zo wordt het bereik van beurzen en congressen vergroot en wordt breder contact onderhouden met de doelgroepen en communities, ook buiten de periode van een evenement.

12

Betekenis voor stad en maatschappij In stad en regio stimuleert RAI Amsterdam de economie. Hotels, restaurants, musea, vervoerders, toeleveranciers en de luchthaven profiteren van de grote aantallen exposanten en bezoekers die de stad aandoen vanwege (veelal internationale) beurzen, congressen en evenementen. Zakelijke bezoekers met een kort, meerdaags verblijf zijn ook goed voor stad en regio. Door hun verblijf overdag op beurs of congres borgen zij dat onze stad in balans blijft, terwijl zij als gevolg van hun verblijf bijdragen aan onze lokale economie. Eind 2014 is de economische betekenis van RAI Amsterdam voor de metropool Amsterdam opnieuw in kaart gebracht. Hieruit bleek dat de waarde van RAI Amsterdam voor de stad en regio de afgelopen jaren verder is toegenomen. Zo zorgt RAI Amsterdam voor een jaaromzet in de regio Amsterdam van ruim 600 miljoen euro per jaar en voor werkgelegenheid voor ruim 7.000 banen op full time basis.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een integraal onderdeel van de strategie van RAI Amsterdam. De MVO-aanpak van RAI Amsterdam is internationaal bekroond met de meest prestigieuze duurzaamheidscertificeringen. RAI Amsterdam wil een bijdrage leveren aan de welvaart van Amsterdam. Natuurlijk zorgen de evenementen voor omzet in de stad, maar ook op andere fronten wil RAI Amsterdam zich inzetten. Door het aantrekken van lokale leveranciers en het bieden van kansen aan mensen met afstand tot de

13

arbeidsmarkt. Door het beperken van de impact van grote evenementen op het dagelijks leven in de stad, daar waar mogelijk. Door een actieve dialoog te voeren met onze stakeholders. Zo willen we borgen dat RAI Amsterdam een gewaardeerde bijdrage blijft leveren aan de samenleving, ieder jaar opnieuw.

Aandeelhouders De houdstermaatschappij binnen RAI Amsterdam is RAI Holding BV. Deze heeft twee aandeelhouders: RAI Vereniging en Gemeente Amsterdam.

RAI Vereniging houdt 75 procent van de aandelen. RAI Vereniging is de branchevereniging van fabrikanten, importeurs en groothandel in mobiliteit gelieerde producten zoals auto’s, vrachtauto’s, fietsen en aanhangers. De vereniging telt circa 500 leden. De betrokkenheid van RAI Vereniging bij RAI Amsterdam voert ver terug in de tijd. De rijwielindustrie startte in 1893 met het organiseren van een jaarlijkse beurs in Amsterdam. Enkele jaren, nadat ook de auto-industrie deelnam, ontstond de naam RAI, naar ‘Rijwiel en Automobiel Industrie’.

De overige 25 procent van de aandelen is in handen van de Gemeente Amsterdam. De deelname van de Gemeente Amsterdam dateert van 1956 en heeft een economische achtergrond. In 2016 heeft de Gemeente Amsterdam besloten te starten met een proces tot verkoop van het gemeentelijk belang.

Medewerkers Bij RAI Amsterdam werken ruim 400 medewerkers (371 FTE). Circa de helft vervult een commerciële functie, ruim een derde een operationele functie en ruim 10 procent behoort tot de staf. Hiernaast worden op evenement-basis flexkrachten ingezet. De vaste flexibele schil bestaat uit zo'n 300 terugkerende flexkrachten. RAI Amsterdam zet op jaarbasis in totaal zo'n 3.000 flexkrachten in.

14

Kerngegevens Evenementen

2016

RAI Amsterdam Convention Centre

2015

Internationale evenementen

52

41

Nationale evenementen

34

43

Voorstellingen

35

39

Overige evenementen

350

325

Totaal evenementen

471

448

Bezoekers (x 1.000)

1.425

1.745

2016

2015

Afval

Totaal afvalvolume (x 1.000 kg) Afvalscheiding op eigen terrein (%) Landfill afval RAI (Zero waste)

4.022

3.605

58%

50%

0%

0%

“Door onze ambitie jaarlijks te verhogen en nieuwe initiatieven te ontplooien, zijn we in staat om continu te verbeteren�

Jan van den Bosch, Director convention centre

15

Afvalscheiding

Percentage

Totaal afval, in gewicht

100

0 2015

2016

Jaar

Op eigen terrein

Bij afvalpartner ICOVA

Energie Verbruikt en opgewekt. Inclusief uitstoot. De cijfers CO2-uitstoot betreft scope 1 en 2.

2016

2015

in GJ

68.110

67.961

6.645

43.475

47.990

20.546

122.745

131.983

1.665

1.491

Elektraverbruik Gasverbruik Stadsverwarming Totaal energieverbruik Waarvan opgewekt uit eigen zonnepanelen

Ingekocht percentage groene elektriciteit CO2-uitstoot RAI Amsterdam (ton)*

16

100%

100%

589

5.929

Energieverbruik (GJ)

100.000

0 2015

2016

Stadsverwarming

Gas

Elektra, inkoop

Elektra, opgewekt

“Onze CO2-uitstoot is in 2016 ten opzichte van een jaar eerder tot een tiende gereduceerd. Dit is mede het gevolg van het gebruik van stadsverwarming�

Wilco van den Born, Manager bouw en techniek

17

CO2-uitstoot

CO2-uitstoot, x 1 ton

Verderling naar energiebron

8.000

4.000

0 2015

2016

Jaar

Elektriciteit

Warmte

Stadsverwarming

Airconditioning

Water

2016

2015

in m3

55.765

66.084

Waterverbruik

18

Personeel

2016

2015

Medewerkers naar geslacht, aantal

mannen

185

185

vrouwen

219

221

Totaal

404

406

Medewerkers naar geslacht, procent

mannen

46%

46%

vrouwen

54%

54%

Totaal

100%

100%

FTE naar geslacht, procent

49%

49%

mannen vrouwen Totaal

Leeftijdsklasse, verdeling FTE's

51%

51%

100%

100%

t/m 25

2%

3%

26-35

26%

30%

36-45

35%

33%

46-55

25%

22%

56+

12%

12%

100%

100%

Totaal

Verzuim

2,9%

3,2%

Arbo

54

54

2016

2015

in mln. â‚Ź

120,2

126,2

Bedrijfsresultaat

9,4

8,9

Nettoresultaat

5,0

4,2

205,8

201,8

87,9

86,7

Verzuimpercentage

Aantal bedrijfsongevallen

Financieel

Omzet

Balanstotaal Groepsvermogen

19

Missie, strategie en merkwaarden Missie Onze missie: 'Inspiring people' De missie van RAI Amsterdam luidt als volgt: RAI Amsterdam wil mensen samenbrengen, verbinden en inspireren door betekenisvolle ontmoetingen te organiseren en faciliteren. Onze drijfveer is, kort gezegd, 'inspiring people'.

“Onze drijfveer: Inspiring people” Strategie RAI Amsterdam geeft invulling aan deze missie door communities te ontwikkelen, hoogwaardige evenementen te organiseren en een uitstekend gesitueerd modern en duurzaam beurs- en congresgebouw te exploiteren. De strategie van RAI Amsterdam is in een zin samen te vatten: we verhogen de waarde van ontmoeting.

Op de volgende pagina worden de strategie en de merkwaarden toegelicht.

We verhogen de waarde van ontmoeting... ...in aantal en kwaliteit Zo richt RAI Amsterdam zich niet alleen op de hoeveelheid bezoekers en kwantiteit van de ontmoetingen maar (uiteraard) ook op de kwaliteit ervan. De bezoekers- en klanttevredenheid worden structureel gemeten en zijn bepalend voor het succes van onze activiteiten.

...fysiek en virtueel RAI Amsterdam organiseert niet alleen de fysieke ontmoeting in een congres centre maar ook de virtuele ontmoeting in de online communities. Door een platform te creëren waarin bezoekers zowel voor als na de beurs inspiratie vinden en dialoog kunnen voeren, wordt de waarde van een event voor zijn bezoekers verder verhoogd. Indien geïnteresseerden niet kunnen deelnemen aan een fysiek evenement, kunnen zij onderdelen hiervan live volgen op de website van het event.

...op de locatie van het evenement en daarbuiten De contacten in de communities, die rond een event ontstaan, beperken zich niet tot de locatie van het evenement. Tot in andere werelddelen toe brengt RAI Amsterdam mensen samen om kennis te delen rond specifieke titels en de vakgebieden die deze titels bedienen. Met deze contacten wordt hun netwerk en hun belangstelling voor het evenement vergroot.

… in opbrengsten en kosten Deze dimensie heeft RAI Amsterdam toegevoegd om te benadrukken dat structureel wordt bekeken of we zaken efficiënter kunnen aanpakken en kosten kunnen besparen, voor onze organisaties, exposanten en voor onze eigen organisatie.

20

… tijdens het evenement en gedurende het jaar In toenemende mate vinden contacten ook plaats buiten de periode waarin de beurs of het congres plaatsvindt, RAI Amsterdam kiest er voor om gedurende het gehele jaar van toegevoegde waarde te willen zijn voor de doelgroepen die zij met specifieke titels bedient. Met het internetportal van de titel en de activiteiten die hieromtrent plaatsvinden, kan de rol van een event worden verlengd in tijd en zelfs uitgroeien tot een permanent medium van toegevoegde waarde.

RAI Amsterdam kent zes merkwaarden. Hieronder lichten we ze één voor één toe.

Gastvrij Bij RAI Amsterdam word je persoonlijk, professioneel en vooral gastvrij ontvangen. De deuren staan voor je open, wie je ook bent en wat je ook drijft. RAI Amsterdam is er voor iedereen. Kom je naar ons convention centre in Amsterdam, of naar onze evenementen elders in de wereld? Of ben je fysiek niet aanwezig en neem je virtueel deel? Bij RAI Amsterdam voel je je welkom!

Klantgericht RAI Amsterdam begrijpt wie je bent en wat je nodig hebt. Problemen worden je zo veel mogelijk uit handen genomen. Of je nu organisator, exposant of bezoeker bent: voor je het vraagt, weten we waarschijnlijk al welke wensen je hebt. We bieden dan ook graag onze totaaloplossingen aan. We denken mee, denken vooruit en zijn er op gericht om je van dienst te zijn zodat jij je geholpen voelt.

Innovatief RAI Amsterdam is een platform voor innovatie en creativiteit. Met onze concepten, producten en diensten brengt RAI Amsterdam je op ideeën: in een moderne en innovatieve omgeving versterken we de beleving en ervaring van je fysiek of virtueel bezoek. We zijn

21

grensverleggend en kunnen op grote schaal innoveren omdat onze toepassingen meestal generiek inzetbaar zijn. Dat biedt je voorsprong.

Ondernemend De kwaliteit van de locatie, concepten, producten, faciliteiten, service en mensen zorgt ervoor dat je bij RAI Amsterdam alle elementen vindt voor succes. Je kunt rekenen op de meest ondernemende partij die de ervaring in huis heeft om voor elke klant de juiste condities te creĂŤren voor een maximale toegevoegde waarde. RAI is gericht op het verzilveren van kansen, denkt als partner met je mee en draagt bij aan je succes.

Professioneel Afspraak is afspraak. RAI Amsterdam weet als geen ander dat de kwaliteit van een evenement afhankelijk is van goede voorbereiding en het nakomen van afspraken. Onze doelen zijn ambitieus maar haalbaar. Prognoses en toezeggingen zijn gericht op een betrouwbare realisatie ervan. We managen verwachtingen zorgvuldig en bieden je zekerheid.

Betrokken RAI Amsterdam staat midden in de samenleving, is duurzaam betrokken en neemt haar verantwoordelijkheid voor mens, stad en wereld. De passie en emotionele betrokkenheid van onze medewerkers en alle andere stakeholders zijn bepalend voor ons succes.

Daarom zorgen we dat iedereen zich gehoord, betrokken en verbonden voelt.

22

MVO-beleid Het MVO-beleid van RAI Amsterdam kent de volgende drie aandachtsgebieden:

Vergroten welzijn Met welzijn bedoelen we het welbevinden van mens en maatschappij.

Voor de stad en regio wil RAI Amsterdam bijdragen aan het welzijn door de economische spin-off van de bedrijfsactiviteiten lokaal aan te wenden en door een sociale rol te vervullen op het gebied van werkgelegenheid, opleiding en arbeidsmarktparticipatie.

Voor omwonenden wil RAI Amsterdam de overlast van evenementen zoveel mogelijk beperken.

De ambitie van RAI Amsterdam vanuit werkgeverschap is te behoren tot de koplopers in het bieden van de meest aantrekkelijke, duurzame (werk)omgeving in de congres- en evenementenbranche.

Mondiaal wil RAI Amsterdam het welzijn bevorderen door goede doelen te ondersteunen, bij voorkeur door eigen specialistische kennis in te zetten voor een betere wereld.

23

Duurzaam organiseren en faciliteren RAI Amsterdam trok in 2016 meer dan 1,5 miljoen bezoekers. Hun vervoerbewegingen, verblijf en verbruik hebben impact op het milieu.

Zowel bij het organiseren als faciliteren van evenementen wil RAI zo duurzaam mogelijk opereren. RAI Amsterdam streeft naar zero waste, een klimaat neutrale bedrijfsvoering en een duurzaam assortiment, zodat wij een omgeving creĂŤren waarin ontmoetingen nu en in de toekomst kunnen blijven plaatsvinden.

Groei en ontwikkeling stimuleren RAI Amsterdam heeft een rijk portfolio aan eigen evenementen, in binnen- en buitenland. Deze evenementen bedienen diverse sectoren, zoals automotive, bouw & beveiliging, food, lifestyle, maritiem, professionele schoonmaak, remanufacturing, verkeerstechnologie, watersport en watertechnologie. Met al deze evenementen stimuleert RAI Amsterdam duurzame groei en ontwikkeling van de betreffende sector. Elk evenement is op zijn terrein een platform dat met de juiste content, context en verbinding tussen de juiste communities duurzame groei en ontwikkeling stimuleert van mensen en markten.

24

“Onze beurzen stimuleren innovatie. Door duurzaamheid een prominent platform te bieden en praktische toepassingen te tonen, helpen we de sector en markt vooruit. Het samenbrengen van mensen verlegt grenzen‌ het inspireert!â€?

Stephanie Mathas, MVO-manager

25

Stakeholderdialoog en verslaglegging Om inzicht te krijgen in de voor stakeholders belangrijke thema's, gaat RAI Amsterdam structureel in overleg met zijn stakeholders.

Stakeholders In onderstaand overzicht is opgenomen op welke wijze en met welke frequentie RAI Amsterdam structureel dialoog voert.

Dialoog met stakeholders Stakeholdergroep

Dialoogvorm

Frequentie

Onderwerp

Interne stakeholders, aandeelhouders, klanten,

Uitgebreide stakeholderconsultatie

1x per ca. 3

Toetsen MVO-beleid

leveranciers

2016

jaar

Klanten

EnquĂŞtes

Na afloop

Klanttevredenheid

beurs Bezoekers

Social media

Continu

Activiteiten m.b.t. de RAI, bereikbaarheid

Omwonenden

Programmeringsoverleg

3-4x per jaar

Activiteiten in en rondom de RAI

Leveranciers

Inspiratie- en feedback-sessies

Regelmatig

Duurzame inkoop, uitvoering werkzaamheden en werkomgeving

Medewerkers

Medewerkers-

1x per 2 jaar

Medewerkertevredenheid

Regelmatig

Bereikbaarheid RAI rondom evenementen

tevredenheidsonderzoek Vervoersbedrijven (o.a. NS, GVB)

Overleg

De uitgebreide stakeholderconsultatie en materialiteitsbepaling zijn in 2016 uitgevoerd. Hierbij zijn drie fasen doorlopen: stakeholdermapping; stakeholderconsultatie (interne en externe interviews en enquĂŞtes) en analyse en rapportage. In totaal is met 88 stakeholders dialoog gevoerd.

MVO-thema's De meest genoemde onderwerpen door geconsulteerde stakeholders zijn: afval en energie, medewerkers, ketenverantwoordelijkheid, mobiliteit, maatschappelijke betrokkenheid en veiligheid. Ook zijn genoemd evenement content, dat door interne stakeholders bovendien als zeer belangrijk is getypeerd. Deze onderwerpen zijn het meest materieel en vormen de basis voor de MVOverslaglegging 2016.

Materialiteit In de volgende figuur is de materialiteitsmatrix weergegeven. Hierin zijn de MVO-thema's weergegeven naar relatieve belang volgens stakeholders en volgens RAI Amsterdam.

26

Materialiteitsmatrix RAI Amsterdam

Verslaglegging GRI 4.0 Dit duurzaamheidsverslag 2016 is opgesteld volgens de richtlijnen versie 4.0 (G4) van het Global Reporting Initiative – toepassingsniveau ‘core’. De GRI-richtlijnen zijn te vinden op www.globalreporting.org.

Financieel jaarverslag Om de maatschappelijke aanpak te verantwoorden, behandelen we in dit verslag de prestaties voor de non-commerciële en nonfinanciële stakeholders. Prestaties voor commerciële en financiële stakeholders (klanten, bezoekers, aandeelhouders, financiers) leest u in ons (financiële) jaarverslag.

27

3 VERGROTEN WELZIJN

28

Ons beleid Met welzijn bedoelen we het welbevinden van mens en maatschappij. RAI Amsterdam onderscheidt de activiteiten ter vergroting van het welzijn naar de doelgroep waarop zij zich richt: de regio groot-Amsterdam (inclusief leveranciers en arbeidsmarkt), omwonenden, medewerkers en flexkrachten en goede doelen.

Voor de stad en regio wil RAI Amsterdam bijdragen aan het welzijn door de economische spin-off van de bedrijfsactiviteiten lokaal aan te wenden en door een sociale rol te vervullen op het gebied van werkgelegenheid, opleiding en arbeidsmarktparticipatie.

Voor omwonenden wil RAI Amsterdam de overlast van evenementen zoveel mogelijk beperken.

De ambitie van RAI Amsterdam vanuit werkgeverschap is te behoren tot de koplopers in het bieden van de meest aantrekkelijke, duurzame (werk)omgeving in de congres- en evenementenbranche.

Mondiaal wil RAI Amsterdam het welzijn bevorderen door goede doelen te ondersteunen, bij voorkeur door eigen specialistische kennis in te zetten voor een betere wereld.

29

Welzijn van stad en regio Stimuleren economie en werkgelegenheid In stad en regio stimuleert RAI Amsterdam de economie. Hotels, restaurants, musea, vervoerders, toeleveranciers en de luchthaven profiteren van de grote aantallen exposanten en bezoekers die de stad aandoen vanwege (veelal internationale) beurzen, congressen en evenementen. Zakelijke bezoekers met een kort, meerdaags verblijf zijn ook goed voor stad en regio. Door hun verblijf overdag op beurs of congres borgen zij dat onze stad in balans blijft, terwijl zij als gevolg van hun verblijf bijdragen aan onze lokale economie. Eind 2014 is de economische betekenis van RAI Amsterdam voor de metropool Amsterdam opnieuw in kaart gebracht. Hieruit bleek dat de waarde van RAI Amsterdam voor de stad en regio de afgelopen jaren verder is toegenomen. Zo zorgt RAI Amsterdam voor een jaaromzet in de regio Amsterdam van ruim 600 miljoen euro per jaar en voor werkgelegenheid voor ruim 7.000 banen op full time basis.

30

31

Social return: arbeidsmarktparticipatie en opleiding

Het MVO-beleid met betrekking tot HR en maatschappelijke betrokkenheid vindt onder meer zijn weerslag in het streven naar het creëren van meer social return voor de stad Amsterdam. In het verslagjaar heeft RAI Amsterdam haar medewerking verleend aan diverse belangrijke initiatieven gericht op het bieden van meer kansen voor jeugdwerklozen (Werkakkoord in het kader van Aanpak Jeugdwerkloosheid) en voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

RAI-leerlingen Sinds oktober 2015 zet RAI Amsterdam zich als erkend leerbedrijf in om mensen met een beperking voor te bereiden op de arbeidsmarkt. RAI Amsterdam is de eerste beurs- en congresorganisatie in Nederland die in het kader van de Participatiewet mensen met een arbeidsbeperking in de gelegenheid stelt te leren en werkervaring op te doen. Hiermee levert RAI Amsterdam een bijdrage aan de afspraak van het bedrijfsleven en overheid om in 2026 in totaal 125.000 extra banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te creëren.

Om de leerlingen te kunnen plaatsen, werkt RAI Amsterdam sinds 2015 nauw samen met het UWV, ROC van Amsterdam en Werkgevers Service Punt Groot-Amsterdam. De leerlingen werken drie dagen per week en gaan één dag naar school waar zij opgeleid worden tot ‘Medewerker Hospitality en Dienstverlening’ aan de hand van een interne bedrijfsopleiding op maat gemaakt voor RAI Amsterdam door het ROC van Amsterdam. De leerlingen worden ondersteund door een job-coach en een werkbegeleider van de afdeling waar ze werkzaam zijn.

RAI Amsterdam wil de ervaringen in dit project gebruiken om in de toekomst structureel geschikte arbeidsmogelijkheden te bieden voor werkzoekenden uit de doelgroep van de Participatiewet.

Op woensdag 13 januari 2016 ontvingen 7 RAI-leerlingen hun arbeidsovereenkomst voor een proefplaatsing bij RAI Amsterdam. 5 van hen rondden het traject succesvol af en 2 medewerkers behoren inmiddels tot de flex-pool. In oktober 2016 is RAI Amsterdam gestart met een nieuwe klas van 11 personen, waarvan er in juni 2017 vier het traject succesvol hebben afgerond en een diploma hebben gekregen.

32

RAI-leerlingen, januari 2016

Erkend leerbedrijf RAI Amsterdam is een erkend leer/werkbedrijf. We verzorgen leer/werkplaatsen (BBL) op niveau 3 en 4. Dit heeft als doel: 1. de aanwas van jonge vakopgeleide medewerkers met het oog op toekomstige vervangingsvraag; 2. de ondersteuning voor oudere medewerkers met verminderende fysieke belastbaarheid.

Binnen dit traject kunnen BBL-leerlingen een tweejarige opleiding doorlopen. Daarna krijgen zij mogelijk een vaste arbeidsovereenkomst.

Aanpak jeugdwerkeloosheid Alhoewel de economie aantrekt en het aantal vacatures in Nederland toeneemt, is het vinden van werk niet voor alle jongeren vanzelfsprekend. Door het maken van een verkeerde studiekeuze, het ontbreken van een diploma en het hebben van matige werknemersvaardigheden of negatieve beeldvorming door naam, leeftijd of simpelweg het hebben van een uitkering is het vinden van werk soms lastig. Deze jongeren zijn onnodig lang of vaak werkloos.

RAI Amsterdam neemt sinds 2015 deel aan het Werkakkoord Jongeren. We helpen kansen voor jongeren te vergroten door het volgende te bieden:

Inzet en training van circa 3.000 flexkrachten: zij nemen bijvoorbeeld deel aan horecatrainingen of behalen een verkeersregelaarsdiploma; Rondleidingen: 330 studenten van 9 verschillende opleidingen bezochten RAI Amsterdam in 2016 waarmee jongeren zich een beeld kunnen vormen van een mogelijke werkomgeving; 90 stageplaatsen: via het interne stagebureau worden stagiaires van HBO- en MBO-niveau en in de vormen BBL, BOL en Duaal

33

geplaatst; De stagiairs ontvangen training, bijvoorbeeld op de gebieden solliciteren, personal branding, time management en Office-vaardigheden.

RAI Discovery bij start van de stage: RAI Amsterdam organiseert een introductiedag waarin het hele bedrijf wordt bezocht; OntdekkingsRAIs voor stagiairs: zij krijgen de kans een dag mee te werken bij andere afdelingen, zodat ze kennis opdoen en vaardigheden ontwikkelen. RAI Amsterdam organiseert dergelijke OntdekkingsRAIs overigens ook voor nieuwe medewerkers.

Bevorderen bereikbaarheid binnenstad Beschikbaarstelling parkeerplaatsen voor P&R Een hele andere vorm van return voor de stad is het bevorderen van bereikbaarheid. RAI Amsterdam is een P+R locatie voor de gemeente Amsterdam. Op dagen dat er geen of weinig evenementenverkeer is, kunnen automobilisten hun auto parkeren in de parkeergarages van RAI Amsterdam. Dit draagt bij aan het verminderen van de verkeersdruk in de binnenstad. In 2017 is de 100.000ste P+R parkeerder verwelkomd.

In 2016 hebben 36.500 auto's (2015: 38.500 auto’s) van deze P+R-locatie gebruik gemaakt. Deze beperkte daling ten opzichte 2015 is gerelateerd aan de drukke evenementenagenda in 2016 en aan de renovatiewerkzaamheden, waardoor de garage minder beschikbaar was voor P&R-parkeren.

RAI Amsterdam verwacht dat, zodra de Noord/Zuidlijn operationeel is, de populariteit van de P+R-locatie 'RAI' zal toenemen. De deurtot-deur reistijd via parkeervoorziening RAI en OV zal voor grote delen van de binnenstad korter zijn dan de reistijd met de auto. De P&R-route via RAI Amsterdam zal hierdoor naar verwachting sterker gaan concurreren met het doorrijden richting bestemming in de binnenstad.

34

Welzijn van omwonenden De vervoerbewegingen die bezoekers, organizers, exposanten en leveranciers maken leveren drukte, die op bepaalde momenten kan zorgen voor overlast zoals files en bereikbaarheids- en parkeerproblemen. Daarnaast vinden enkele evenementen per jaar plaats waarvoor een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd wegens geluid.

RAI Amsterdam in omgeving

Verkeer, bereikbaarheid en parkeren RAI Amsterdam werkt proactief aan beperking van eventuele overlast voor omwonenden en voert hierover met hen dialoog.

Om de overlast van autoverkeer rondom het RAI Amsterdam Convention Centre te beperken, voert RAI Amsterdam onder andere de volgende activiteiten uit:

Proactief OV-gebruik stimuleren. RAI Amsterdam biedt klanten alternatief vervoer aan voor de auto. Door middel van het aanbieden van combideals met beurstoegang en vervoer, in samenwerking met de openbaar vervoerders NS en GVB, krijgen bezoekers korting en wordt een gemakkelijke oplossing aangereikt; Inzet buurtposten op drukke dagen; Samenwerken met NS, GVB en Taxicentrale Amsterdam; Het faciliteren van elektrisch vervoer. RAI Amsterdam heeft inmiddels 38 laadplekken voor elektrische auto's; Bufferen vrachtverkeer rondom drukke beurzen; Inzet Mokum Maritiem, het afvaltransport vindt over het water plaats.

35

In de paragraaf 'Duurzaam organiseren en faciliteren' leggen worden deze activiteiten toegelicht.

36

Geluid 37

Geluidsoverlast proberen we zoveel mogelijk te voorkomen door gebruik te maken van een zogenaamde akoestische RAI-geluidskaart.

RAI Amsterdam kan hiermee voorspellen of er een geluidsontheffing aangevraagd moet worden. Hiermee kunnen tevens tijdig preventieve maatregelen worden getroffen.

De geluidskaart is in 2016 regelmatig ingezet. Voor vier (muziek)evenementen was het noodzakelijk om een geluidsontheffing aan te vragen. Met betrekking tot deze evenementen ontving RAI Amsterdam in 2016 gemiddeld vier klachten per evenement. Klachten uit de omgeving worden vastgelegd en opgevolgd. Alle overige evenementen konden binnen de geluidsnormen van de RAI-milieuvergunning uitgevoerd worden en hebben geen geluidsoverlast in de omliggende buurt van de RAI veroorzaakt.

RAI-beraad In 2016 heeft het RAI-beraad drie keer plaatsgevonden. Het RAI-beraad is een overlegplatform waaraan RAI Amsterdam, de gemeente en de buurt deelnemen. Het RAI-beraad bevordert structureel, periodiek overleg over de ontwikkelingen, activiteiten en programmering van evenementen. De bewoners en ondernemers in de omliggende buurten en overheden zoals de Omgevingsdienst, Bestuurscommissie en gemeentelijke diensten bespreken onderwerpen gerelateerd aan de ontwikkeling van RAI Amsterdam en de participatie en leefbaarheid van de bewoners.

Onderwerpen van overleg waren in 2016 onder andere de evaluatie van het programmeringsoverleg, het stedelijk evenementenbeleid, de toelichting op het Activiteitenbesluit, de planning van werkzaamheden in het RAI-gebied, de evaluatie van dance events als Kingsland en ADE, het beheer van de openbare ruimte, en bespreking van de evenementenkalender.

Buurtnieuwsbrief De E- buurtnieuwsbrief, die RAI Amsterdam in de omgeving verzendt en waarin buurtbewoners worden geĂŻnformeerd over activiteiten, krijgt steeds meer aanmeldingen. Eind 2016 hadden 135 ontvangers zich ingeschreven.

38

Welzijn van werknemers en flexwerkers Medewerkerstevredenheid HR-beleid RAI Amsterdam is een bedrijf 'voor mensen, door mensen'. Onze norm op het gebied van gastvrijheid kunnen we waarmaken omdat medewerkers hun talenten en energie kunnen verbinden aan onze organisatiedoelstellingen. Door zorg te dragen voor een omgeving die inspireert en door medewerkers uitdaging te bieden en verantwoordelijkheid te geven, probeert RAI Amsterdam met veel aandacht invulling te geven aan haar commerciële doelen én maatschappelijke ambitie. RAI Amsterdam voert een duurzaam HR-beleid gericht op welzijn, vitaliteit en levensstijl van medewerkers.

Medewerkerstevredenheidonderzoek In november 2016 is onder alle medewerkers het tweejaarlijkse medewerkerstevredenheidonderzoek gehouden. Tevens wilde RAI Amsterdam de belangrijkste verbeterpunten identificeren en inzicht krijgen in de effecten van het personeelsbeleid. In 2014 scoorde RAI met een 7,9 al hoog, maar de algemene tevredenheid onder het personeel werd in 2016 overtroffen en gewaardeerd op een 8,2.

Oordelen over andere onderzochte aspecten zoals 'werkzaamheden', 'collega’s' en 'leidinggevenden' scoorden ook hoger of op een zelfde niveau als in 2014. Eén stelling is in 2016 gewaardeerd met een 5,9: 'Ik ben tevreden over hoe RAI Amsterdam georganiseerd is'.

Juist aan dit aspect wordt hard gewerkt, zowel voor wat betreft cultuur als structuur. De werkdruk werd in het onderzoek door 71% van de medewerkers als goed ervaren, tegen 62% in 2014. Het responspercentage was met 80% hoger dan in 2014.

Duurzame inzetbaarheid RAI Amsterdam wil de vitaliteit van haar medewerkers helpen bevorderen, zodat iedereen fit, energiek en vitaal kan werken. Hiervoor heeft RAI Amsterdam in 2015 het vitaliteitsprogramma ‘RAI Vitaal’ ontwikkeld, dat zorgt voor het initiëren, faciliteren en promoten van vitaliteitsacties bij medewerkers. In 2016 zijn in het kader van ‘RAI Vitaal’ verschillende mogelijkheden aangeboden die de medewerker helpen op het gebied van gezondheid & fitheid, werkplezier & werk-privébalans en stress- & verzuimpreventie.

Flexibele inzet, goed opdrachtgeverschap In 2016 heeft RAI Amsterdam een tender afgerond voor inkoop van het pakket voor flexarbeidskrachten voor de periode 2016-2019, met een optionele verlenging van twee jaar. Om de samenwerking te optimaliseren en invulling te geven aan een beter partnerschap is in de tender ingezet op een kleinere groep flexpartners dan voorheen. RAI Amsterdam streeft naar een vaste formatie en flexibele schil van eersteklas medewerkers. Alles is hierbij gericht op het creëren van de hoogst mogelijke toegevoegde waarde, voor de klanten en bezoekers, voor RAI Amsterdam en voor de medewerker zelf.

Op jaarbasis worden in totaal zo'n 3.000 flexkrachten ingezet. Circa 400 krachten komen regelmatig terug gedurende het jaar. Met de flexkrachten vangt RAI Amsterdam de tijdelijke piekbehoefte aan arbeidskrachten op die ontstaat op en rond de evenementdagen.

Voor flexkrachten is RAI Amsterdam een aantrekkelijke werklocatie. Samen met de flexpartners wordt feedback gegeven aan de krachten over hun functioneren, waarna zij meer verantwoordelijkheid kunnen krijgen en door de flexpartners beter worden beloond. RAI Amsterdam organiseert diverse activiteiten voor de flexkrachten, zo is er een drukbezocht eindejaarsfeest en een populaire zomerborrel specifiek voor flexkrachten.

39

Hospitality Crew Centre

Diversiteit RAI Amsterdam streeft ernaar diversiteit te bereiken in de samenstelling van de afdelingen (qua leeftijd, ervaring, sekse en competenties). RAI Amsterdam is ervan overtuigd dat divers samengestelde teams ook een positieve invloed hebben op de resultaten. RAI Amsterdam kent met 51% vrouwen en 49% mannen een evenwichtig personeelsbestand. De doelstelling op het gebied van m/v-diversiteit, zoals onderschreven in de charter Talent naar de Top, is ruim gehaald: het aandeel vrouwen in de groep directie en leidinggevende sleutelfunctionarissen bedraagt 35%.

Erkenning goed werkgeverschap Top-employer Sinds februari 2015 mag RAI Amsterdam zich rekenen tot de Top Employers. In februari 2016 en 2017 heeft RAI Amsterdam de certificering voor het betreffende jaar ontvangen. Aan deze prestatie is een uitvoerige beoordeling voorafgegaan, gericht op het HRbeleid dat wordt toegepast door RAI Amsterdam. Bijzondere aandacht gaat hierbij uit naar de mate waarin het HR-beleid in de praktijk wordt nageleefd.

RAI Amsterdam is objectief beoordeeld en gecertificeerd tot Top Employer. Voor (potentiĂŤle) medewerkers betekent dit concreet dat er binnen het bedrijf door optimale arbeidsomstandigheden volop ruimte wordt geboden om zich te ontwikkelen op persoonlijk en professioneel vlak. Het toont aan dat RAI Amsterdam een kwalitatief goede omgeving en bedrijfscultuur aanbiedt waarin zowel op professioneel als persoonlijk niveau prettig en effectief kan worden gewerkt.

Campagne participatie 50-plussers In 2016 nam RAI Amsterdam deel aan een brede mediacampagne gericht op werkgevers, met als doel hen te motiveren 50-plussers aan te nemen. De HR-manager deelde zijn ervaringen in een radiocommercial en prees het initiatief aan. RAI Amsterdam heeft vele positieve reacties hierop ontvangen, zowel voor wat betreft het aannemen van medewerkers uit deze doelgroep als het zijn van ambassadeur voor hen, naar andere bedrijven.

40

Medewerkers in beeld In zes korte video’s heeft RAI Amsterdam de veelzijdigheid van werken bij RAI Amsterdam in beeld gebracht. Bekijk alle video's op het Youtube-kanaal van RAI Amsterdam: https://www.youtube.com/user/amsterdamrai

41

Onze bijdrage aan goede doelen Amref Flying Doctors Sinds 2005 werkt RAI Amsterdam samen met Amref Flying Doctors in een constructieve en inspirerende samenwerking met als uitgangspunt: werken vanuit onze beider kracht. Naast de vakinhoudelijke bijdrage (organisatie evenement) heeft RAI Amsterdam AMREF Flying Doctors in 2016 ondersteund met giften.

Opbrengst Innovation Awards gedoneerd De Innovation Awards is een op meerdere beurzen terugkerend concept. In geval van eigen internationale beurstitels gaat de opbrengst van deze awards naar Amref Flying Doctors. In 2016 betrof het drie beurzen die samen circa â‚Ź 45.000 doneerden.

Opbrengst Africa Classic RAI Amsterdam was in 2016 voor de 5e keer vertegenwoordigd tijdens de jaarlijkse Africa Classic. Een RAI-team nam wederom deel aan deze sponsorfietstocht voor AMREF Flying Doctors. Namens RAI Amsterdam verschenen tien medewerkers aan de start. Zij legden in 6 fietsdagen bijna 400 kilometer af. Het RAI-team heeft meer dan â‚Ź 67.500 aan sponsoropbrengsten bij elkaar gefietst.

42

Africa Health Agenda International Conference (AHAIC) Het partnership krijgt dit jaar een verdiepingsslag door actieve bijdrage aan een evenement, georganiseerd door Amref Flying Doctors, de Africa Health Agenda International Conference (AHAIC) in Nairobi (7 – 9 maart 2017). RAI Amsterdam heeft ervaring in het organiseren van evenementen en draagt op deze wijze vanuit het vakgebied bij aan een goed doel. Via intranet werd de oproep geplaatst en na een nauwkeurige selectieprocedure zijn drie collega’s geselecteerd die het evenement in Nairobi hebben ondersteund.

De conferentie bestond uit 3 onderdelen met als hoofdthema: Towards a healthier Africa, People, Systems & Innovations.

Een gezonde toekomst voor meisjes in Kilindi (Tanzania) Sinds 2016 steunt RAI Amsterdam een nieuw programma: ‘Een gezonde toekomst voor meisjes in Kilindi’. Een bijzonder gezondheidsprogramma, omdat twee belangrijke componenten worden gecombineerd. Amref Flying Doctors wil enerzijds de seksuele gezondheid voor meisjes en vrouwen verbeteren door een alternatief ritueel voor meisjesbesnijdenis te introduceren. Dit alternatieve ritueel is al met veel succes in andere gebieden in Kenia en Tanzania doorgevoerd. Anderzijds wil Amref de toegang tot veilig drinkwater, goede sanitaire voorzieningen en hygiëne vergroten. Want een gebrek daaraan heeft directe gevolgen voor de seksuele gezondheid van meisjes en zwangere vrouwen.

Het project heeft inmiddels meerdere successen behaald. In januari 2016 is men begonnen met het werven van personeel en in juli 2016 zijn de projectactiviteiten gestart. Het projectteam is erin geslaagd om het grootste gedeelte van de activiteiten zoals in het werkplan beschreven, uit te voeren. Het gaat hierbij met name oom voorlichting, training, bewustwording en aanleg van voorzieningen.

43

4 DUURZAAM ORGANISEREN EN FACILITEREN

44

Ons beleid De vervoerbewegingen, het verblijf en het verbruik van onze bezoekers hebben impact op het milieu. Zowel bij het organiseren als faciliteren van evenementen wil RAI zo duurzaam mogelijk opereren. RAI Amsterdam streeft naar zero waste, een klimaat neutrale bedrijfsvoering en een duurzaam assortiment, zodat wij een omgeving creĂŤren waarin ontmoetingen nu en in de toekomst kunnen blijven plaatsvinden.

Om inzicht te geven in de voortgang, worden hieronder de thema's veiligheid, duurzaam assortiment, energie, afval, water en mobiliteit toegelicht.

45

46

Veiligheid: safety first Safety & security RAI Amsterdam kent een Health, Safety & Security-beleid gericht op het nemen van veiligheidsmaatregelen en voorzieningen die ondersteunen dat de bedrijfsvoering op gastvrije wijze gecontinueerd wordt en de belangen van RAI Amsterdam, van het personeel, klanten, leveranciers en bezoekers in de breedst mogelijke zin behartigd worden.

Handboek Veilig werken Het handboek Veilig werken staat centraal in de veiligheidsbeleid van RAI Amsterdam. Ook andere Europese Convention centra gebruiken het handboek van RAI Amsterdam als leidraad voor het opstellen van veiligheidsregels.

Risico Inventarisatie & Evaluatie RAI Amsterdam voert periodiek diverse RI&E’s (Risico Inventarisaties & Evaluaties) uit. Een RI&E is een wettelijk verplicht instrument om arbeidsrisico’s van een bedrijf in kaart te brengen en te verbeteren. Uit een RI&E komt een Plan van Aanpak (PvA) waarin maatregelen worden genomen om arbeidsrisico’s weg te nemen of te reduceren.

Alle in 2016 geplande inventarisaties en evaluaties zijn uitgevoerd. Er is geen sprake van openstaande, kritische arbeidsrisico’s.

47

Meldingen van diefstallen of auto-inbraken Het aantal meldingen van diefstallen is in 2016 gestegen naar 116 (2015: 95). Hier is geen eenduidige verklaring voor te geven. De auto-inbraken zijn gedaald naar 16 (2015: 18). In 2016 heeft RAI Amsterdam tijdens risicomomenten het aantal controlerondes op het terrein en in de parkeergarages opgevoerd.

48

Duurzaam assortiment, catering RAI Amsterdam hecht een groot belang aan uitbreiding van elke productgroep met een duurzaam alternatief en uiteindelijk aanbod van standaardproducten die duurzaam zijn. Voor bezoekers is de catering op de beursvloer belangrijk. Deze catering wordt niet in zijn geheel door RAI Amsterdam zelf verzorgd; voor een gedeelte cateren onderaannemers. Daarom gaat RAI Amsterdam, naast de innovatie in onze eigen keuken, de dialoog met deze leveranciers aan over verdere verduurzaming. Dit heeft er toe geleid dat ook elke concessiehouder standaard een biologisch product aanbiedt in zijn assortiment, bij elke beurs waarop de betreffende cateraar actief is.

49

Hartverwarmend Amsterdam

50

De keuken van het convention centre heeft een bewuste keuze gemaakt voor het werken met ingrediënten die meerwaarde hebben voor de regio groot Amsterdam. Dit regionale cateringconcept noemen we “Hartverwarmend Amsterdam”.

De keuzes binnen het concept zijn verschillend. Altijd moeten de producten een meerwaarde hebben voor maatschappij of regio. Op deze manier kunnen wij de kwetsbare producenten in onze verstedelijkte regio ondersteunen en biedt het ons de mogelijkheid om gebruik te maken van niet alledaagse producten uit onze regio en van het seizoen. Door de route en afstand tussen productie en consumptie zo beperkt mogelijk te houden, besparen we bovendien CO2-emissies.

51

City Farming

52

Aan het Scheldeplein is in 2015 ons gloednieuw multifunctioneel en duurzaam congres- en kantoorgebouw geopend waarin beurs-, congres- en kantoorfunctie verenigd zijn, het Amtrium. Dit is het meest duurzame beurs- en congresgebouw van Europa en heeft hiervoor als eerste congresgebouw een BREEAM-NL Excellent certificaat ontvangen. Een belangrijk onderdeel van het Amtrium is de vijf verdieping tellende verticale kas.

In de verticale kas worden groenten, kruiden en eetbare bloemen gekweekt voor de restaurants van de RAI en het restaurant THE ROAST ROOM. Dagelijks worden er producten uit de kas gebruikt in de restaurants.

De verticale kas is de groene long van het Amtrium en zorgt voor de klimaatbeheersing door middel van gecontroleerde luchtcirculatie in combinatie met de warmte/ koude opslag van het gebouw. Er wordt gebruik gemaakt van een automatisch en volledig computergestuurde bewatering met behulp van een druppelsysteem. Het water voor de irrigatie bestaat uit regenwater en wordt aangevuld met leidingwater.

In de verticale kas worden groenten, kruiden en eetbare bloemen gekweekt

Initiatief tegen voedselverspilling leidt tot eigen foodlijn Het Hartverwarmend Amsterdam catering concept is uitgebreid met een eigen Ketchup, Basil Olive Oil en Red Apple Vinegar. Goed nieuws, waar een bijzonder verhaal aan ten grondslag ligt. Het verhaal begint allemaal met een telefoontje van onze lokale partner Stadskwekerij Osdorp. Zij vroegen of wij interesse hadden in een batch Rooie Sien-tomaten waar geen bestemming meer voor was. Om voedselverspilling tegen te gaan, bedachten we het plan om ketchup te gaan maken. Samen met Abma’s hebben wij vervolgens een eigen foodlijn ontwikkeld met, naast Ketchup, ook Basil Olive Oil, Red Apple Vinegar. Gemaakt met producten uit de eigen regio en volgens receptuur waarin onze Hollandse roots terugkomen.

53

Ketchup van de Basement Chefs

54

Energieverbruik en CO2-emissie Het totale energieverbruik is in 2016 gereduceerd tot 123 TJ (Terrajoule), waar dit in 2015 132 TJ bedroeg. De onderverdeling naar energiesoorten laat het volgende beeld zien:

Energie Verbruikt en opgewekt.

2016

2015

in GJ

68.110

67.961

6.645

43.475

Elektraverbruik Gasverbruik Stadsverwarming Totaal energieverbruik Waarvan opgewekt uit eigen zonnepanelen

47.990

20.546

122.745

131.983

1.665

1.491

GJ

Energie

100.000

0 2015

2016

Jaar

Stadsverwarming

Gas

Elektra, inkoop

Elektra, opgewekt

Verbruikt en opgewekt.

Samen met onze klanten willen wij het energie verbruik zo laag mogelijk houden. We bieden onze klanten een duurzaam en energiezuinig assortiment aan producten, zoals bijvoorbeeld LED verlichting. We gaan sluipverbruik tegen middels slimme meters en aanwezigheidssensoren. We bieden daarnaast dag- en nachtaansluitingen aan, waarmee stands niet meer aangesloten hoeven worden op continustroom. ’s Avonds, na afloop van een beurs, wordt de stroom uitgeschakeld, behalve voor de exposanten die nachtstroom hebben besteld. Dit scheelt aanzienlijk in sluipverbruik op stands en is niet alleen gunstig voor het milieu, maar ook levert ook kostenvoordelen op voor de exposant.

55

Groene stroom met stroometiket RAI Amsterdam neemt 100% groene stroom af bij NUON. NUON verstrekt hierbij een stroometiket dat aangeeft met welke energiebronnen de stroom in 2016 is opgewekt. Het stroometiket laat zien wat het aandeel is van elke energiebron die gebruikt is. Het etiket geeft daarnaast inzicht in de milieugevolgen van het gebruik van deze energiebronnen. Zie het etiket in bijlage.

1806 zonnepanelen Sinds eind 2013 liggen op het dak van Hal 8, 1.632 zonnepanelen. Deze hal meet 12.000 m2 en ruim 60% van dit dakoppervlak is voorzien van zonnepanelen. Dit is de maximale belasting op basis van constructie en gebruik van de hal. De installatie produceert 360.000 kilowattuur, wat vergelijkbaar is met de jaarlijkse elektriciteitsvoorziening van 140 Amsterdamse huishoudens. De zonnepanelen zorgen voor een CO2-reductie van zo’n 150 ton per jaar. Met de opening van het RAI Amtrium (multifunctioneel beurs- en congresgebouw) in 2015 kwamen er nog 174 zonnepanelen bij. De zonnepanelen hebben ruim 1.665 GJ geproduceerd in 2016. Dit is 12 procent meer dan in 2015, toen de productie 1.491 GJ bedroeg. De productie in 2016 staat gelijk aan het verbruik van zo’n 120* Amsterdamse huishoudens.

* op basis van verbruikscijfers huishoudens van NIBUD

In 2016 is overeengekomen dat ten behoeve van hotel nhow Amsterdam RAI 2.500 zonnepanelen worden geplaatst op het Hollandcomplex van RAI Amsterdam. Deze uitbreiding zal waarschijnlijk in 2018 plaatsvinden.

Meer stadswarmte, minder gas In 2016 heeft RAI Amsterdam 47.990 GJ stadswarmte verbruikt. In 2015 was dit nog 20.549 GJ, waarmee het verbruik van stadswarmte meer dan verdubbeld is.

Eind 2015 heeft RAI Amsterdam de aansluiting op stadswarmte in capaciteit uitgebreid van 6 naar een 12 MWh. Vanaf dat moment vult stadswarmte circa 90% van de warmtebehoefte. RAI Amsterdam is in gasverbruik gedaald van 2,5 mln. m3 gas in 2012 naar 210.000 m3 (6.645 GJ) in 2016. Ten opzichte van 2015 bedroeg het gasverbruik in het het verslagjaar nog maar één zesde.

In 2016 is de NUON-leiding voor stadswarmte verruimd in verband met de komst van het nieuwe hotel nhow Amsterdam RAI naast RAI Amsterdam. Het warmtecontract kan dan mogelijk uitgebreid worden naar 16 tot maximaal 18 MWh waarbij de RAI mogelijk volledig over zou kunnen stappen op stadswarmte.

Elektrisch koelen Voor het koelen van onze gebouwen zijn we sinds 2014 gefaseerd overgestapt van gasabsorptiemachines naar elektrisch koelen.

Aardgas is vanaf dat moment niet meer nodig om te koelen. Het koelingsproces verloopt hierdoor minimaal achtmaal efficiënter.

In 2014 is de eerste elektrische koelingsmachine van 4,5 MWh geplaatst. Eind 2015 is er in totaal 9,7 MWh aan koelingscapaciteit geplaatst. Dit levert een aanzienlijke reductie op van 600.000 m gas. Hiermee wordt jaarlijks circa € 150.000,- bespaard en wordt ook de CO2–footprint verkleind.

CO2-emissies

56

De verschuiving van gas naar stadswarmte heeft een zeer forse reductie van onze CO2-footprint* tot gevolg. Stadswarmte is een duurzamere energiebron dan aardgas. De restwarmte die vrij komt bij industriĂŤle processen, het opwekken van energie en/of afvalscheiding, wordt via het stadsnet benut. Als gevolg hiervan daalt de CO2-footprint tot ongeveer een tiende ten opzichte van een jaar eerder.

*De CO2-footprint monitort RAI Amsterdam alleen voor scope 1 en 2. Hierin worden alleen de gevolgen van de CO2-footprint bijgehouden, waar de RAI Amsterdam directe invloed op heeft.

CO2-uitstoot, x 1 ton

CO2-uitstoot

8.000

4.000

0 2015

2016

Jaar

Elektriciteit

Warmte

Stadsverwarming

Airconditioning

Verderling naar energiebron

Evenement CO2-neutraal maken Het is mogelijk om als organisator of exposant bij RAI Amsterdam het evenement CO2-neutraal te maken. De uitstoot wordt gecompenseerd door middel van gecertificeerde CO2-rechten via Groenbalans. Hiermee wordt geĂŻnvesteerd in de ontwikkeling van duurzame energieprojecten over de hele wereld. Via de CO2-Calculator kan een organisator de CO2-uitstoot van een beurs of congres berekenen.

57

Waterverbruik In 2016 verbruikte RAI Amsterdam 57.983 M3 water. In 2015 bedroeg dit nog 66.084 M3.

Het betreft een daling van 12 procent die mede verklaard kan worden door de daling van het aantal bezoekers in 2016 van 17 procent.

Waterverbruik

80.000

40.000

0 66084

55765

in m3

58

Afval Afvalmanagement Afval is een van de speerpunten binnen het MVO-beleid van RAI Amsterdam. We willen met ons afvalmanagement behoren tot ‘worlds best class’ binnen de congres- en evenementenindustrie.

De uitgangspunten voor afvalmanagement voor de periode 2013 – 2017 zijn als volgt geformuleerd:

Afvalmanagement RAI Amsterdam behoort tot de ‘worlds best class’ binnen de industrie; De vervuiler betaalt; Scheidingspercentage van alle afval verbetert met 10% in 5 jaar (2017: 57% scheiding); Recyclingspercentage is > 99,0%; Afvalmanagementproces in de gehele keten helder en transparant belegd; Jaarlijkse innovatie; Reductie van afvalvolume per soort afval, per soort klant; Afval rendeert.

59

Zero waste

60

Samen met afvalverwerkingspartner ICOVA realiseert RAI Amsterdam 100% afvalrecycling. Zero waste is het uitgangspunt. Afval zien we als materiaal, opzoek naar een nieuwe bestemming. We proberen materialen dan ook zoveel mogelijk te recyclen tot nieuwe eindproducten en spannen ons in om deze producten weer zelf opnieuw te gebruiken. Van afval naar kunst, kleding, of (bio)brandstof.

Hierbij betrekken wij de hele keten om zoveel mogelijk mensen te inspireren om afval te reduceren, hergebruiken en te recyclen. Hierbij wordt gekeken naar innovatieve manieren om afval in te zamelen en ervoor te zorgen dat afval de RAI-locatie niet verlaat.

Als afvalinzamelingspartner is ICOVA (onderdeel van Shanks Group) volledig verantwoordelijk voor het afvalmanagementproces binnen de RAI. Samen met ICOVA heeft RAI Amsterdam een Zero Waste traject afgelegd. De belangrijkste aandachtsgebieden hierbij waren:

Logistiek: verminderen van transportbewegingen door activiteiten slimmer aan te pakken; Menskracht: efficiĂŤnte en verantwoorde inzet van personeel; Techniek: op zoek naar toepassingen in techniek; Circulaire economie: Handhaven Zero Waste ofwel 100% recycling en daarnaast zoeken naar manieren om ons eindproduct meerwaarde te geven.

Afvalscheiding op RAI-terrein Alhoewel 100% van het afval wordt gescheiden, streeft RAI Amsterdam er naar zoveel mogelijk afval op eigen terrein te scheiden. Het aandeel hiervan is in 2016 verbeterd naar 58% ten opzichte van 50% een jaar eerder.

Percentage

Afvalscheiding

100

0 2015

2016

Jaar

Op eigen terrein

Bij afvalpartner ICOVA

Totaal afval, in gewicht

100% recyling Al het afval wordt uiteindelijk 100% gerecycled. De pellets worden gebruikt ten behoeve van verwarming van huishoudens. Houtafval wordt gebruikt voor het maken van spaanplaat. Oud papier wordt verwerkt tot nieuw papier en karton. Plastic wordt verwerkt tot folies.

ICOVA levert glasafval aan bedrijven die van oud glas nieuw glas maken. Tapijt wordt vermalen tot een grondstof voor cement. Oude

61

metalen worden omgesmolten en dan gebruikt als grondstof voor nieuwe metalen en plaatwerk. GFT en oliën/Vetten worden omgezet tot biobrandstof en als groene energie terug geleverd aan RAI Amsterdam.

“Met het Zero Waste Lab hebben we de toegevoegde waarde van afvalscheiding bij een grote groep collega's onder de aandacht gebracht waardoor ze op een andere manier naar afval kijken, zowel zakelijk als privé” Josieke Moens - Manager Productie

Evenementen en afvalscheiding Afvalscheiding krijgt veel aandacht voor, tijdens en na een evenement. Voor elk evenement wordt een afval plan gemaakt.

Milieucontroleurs begeleiden exposanten op de beursvloer bij het scheiden. Gescheiden afval wordt beloond!

Organisatoren van evenementen kunnen na hun evenement op verzoek een rapport ontvangen, waarin aangegeven staat hoe goed het afval gescheiden is tijdens het evenement. Dit rapport kan gebruikt worden om te leren en het scheidingspercentage van de volgende editie van desbetreffend evenement te verhogen. Daarnaast kan de RAI in het voortraject advies geven betreft het afvalmanagement.

Het restafval dat RAI Amsterdam niet zelf kan scheiden, bestaat uit water, metalen, organisch afval en een energiebrok, de zogenaamde pellets. Na de scheiding van het afval op eigen terrein en het transport naar de afvalverwerker, filtert ICOVA alles wat RAI Amsterdam niet zelf kon scheiden.

Recycled RAI Amsterdam RAI Amsterdam is continu op zoek naar oplossingen om afval te recyclen naar producten die wij in de RAI weer kunnen gebruiken. Zo houden we de cirkel rond. We hebben een ‘Recycled RAI Amsterdam’ lijn opgezet, met producten gemaakt van RAI afval dat wij in de RAI weer hergebruiken.

In 2015 is RAI Amsterdam overgegaan naar een nieuwe eigentijdse huisstijl. Een mooie uitdaging om tot oplossingen te komen om materialen met oude huisstijl opnieuw te gebruiken. Zo hebben wij oude RAI enveloppen omgezet naar Envelopebooks. Notitieblokjes gemaakt van enveloppen met het oude RAI logo, ontworpen door een jonge getalenteerde Nederlandse designer en gemaakt in een lokale sociale werkplaats. Met de komst van de nieuwe huisstijl hebben wij ook de personeelskleding vernieuwd. Oude sloven, broeken, giletjes, rokken worden recyclet tot tasjes voor de uitzendkrachten.

Werkbroeken van onze Technische Dienst en Traffic Management worden recyclet tot Ipad covers, die onder medewerkers en als relatiegeschenken worden ingezet. En de lichtgevende traffic jassen worden recyclet tot poefen die wij ook in de RAI weer gebruiken.

62

63

Mobiliteit: verkeer & parkeren Stimuleren van gebruik openbaar vervoer door bezoekers

Tram naar Station RAI

Door combideals te bieden waarin openbaar vervoer en beurstoegang worden gecombineerd, stimuleert RAI Amsterdam het OVgebruik. Met vervoersbedrijf GVB wordt overleg gevoerd over verwachte drukte, zodat zij de capaciteit kunnen afstemmen op de vraag.

In onderstaand overzicht is het gebruik van combitickets weergeven, waarbij het gebruik tijdens titels in 2016 is vergeleken met dat tijdens de vorige editie.

Combideals beurstoegang en vervoer Evenementen

Huidige editie

Aquatech Amsterdam

Vorige editie*

Voor-vorige editie

31%

21%

19%

AutoRAI

3%

5%

0%

BedrijfsautoRai

9%

11%

0%

Huishoudbeurs

5%

6%

6%

HISWA

11%

11%

12%

Horecava

25%

26%

28%

METS

38%

21%

18%

Rematec

26%

16%

17%

8%

14%

19%

SSA Conference (Safety & Security)

64

Multifunctioneel parkeergebouw Met de groei van de Zuidas in het afgelopen decennium, zijn er rondom het RAI-complex verschillende parkeerterreinen verdwenen.

Daarom heeft RAI Amsterdam een nieuw parkeergebouw met 1.000 parkeerplaatsen laten bouwen. Het nieuwe, duurzame multifunctionele parkeergebouw is (evenals het Amtrium) ontworpen door Mels Crouwel van Benthem Crouwel Architekten. Het RAI Parkeergebouw staat aan de A10, de snelwegzijde van de RAI, tussen Hal 8 en Hal 10. Met de extra 1000 parkeerplaatsen komt de totale capaciteit parkeerplaatsen op eigen terrein op 4.000. Het concentreren van parkeerplaatsen op eigen terrein versterkt de positie van RAI Amsterdam door grotere klanttevredenheid, het bevordert een vlotte doorstroming en vermindert de overlast voor de omgeving. In augustus 2016 is het gebouw in gebruik genomen.

Bufferen van vrachtverkeer op externe locatie Bij beurzen waarbij een drukke op- en/of afbouw is te verwachten, wordt een extern terrein buiten de ring van Amsterdam als bufferplaats ingericht. Dit houdt in dat het op- en/of afbouwverkeer vanaf de omliggende wegen wordt verwezen naar het externe bufferterrein. Daar wordt het verkeer geregistreerd en mag dan op afroep doorrijden naar RAI Amsterdam. Deze regeling zorgt voor aanzienlijk minder vrachtverkeer rondom de RAI. Dit resulteert in een goede doorstroom van verkeer rond het convention centre en vermindert overlast en CO2-uitstoot.

Afvoer afval over water Sinds 2011 voert een elektrisch aangedreven schip van Mokum Maritiem het afval van RAI Amsterdam door de grachten naar de afvalverwerker. Het afvalvervoer is zo een milieuvriendelijk alternatief voor vrachtverkeer. Hiermee dringen we vervoer over de weg terug, verminderen we de transportbewegingen rondom de RAI en helpen we de luchtkwaliteit en geluidshinder in de binnenstad te verbeteren. Het schip vaart tweemaal per week. Per vol schip – de inzameling van retourvracht meegerekend – worden tien tot twaalf stadsvrachtwagens bespaard.

Mokum Maritiem vervoert afval over water

Inzet parkeercontrole in de buurt tijdens evenementen Tijdens meerdaagse evenementen met veel verkeersdruk zet RAI Amsterdam buurtposten in om parkeeroverlast te voorkomen voor de omwonenden van het convention centre. Op 6 strategische plaatsen wordt een buurtpost ingezet die erop toe ziet dat alleen buurtbewoners in de buurt parkeren.

65

Verkeersregeling en parkeercontrole in de buurt

Medewerkers en woon/werkverkeer Medewerkers van RAI Amsterdam worden gestimuleerd met een (elektrische) fiets of het OV te reizen. RAI Amsterdam biedt medewerkers diverse alternatieven waaronder de aanschaf van een NS OV-kaart, het gebruik van RAI-fietsen (leenfietsen om het autogebruik in de stad te reduceren) en deelname aan een E-bike- of E-scooterregeling.

Buurtnieuwsbrief De E- buurtnieuwsbrief, die RAI Amsterdam in de omgeving verzendt en waarin buurtbewoners worden geĂŻnformeerd over activiteiten, krijgt steeds meer aanmeldingen. Eind 2016 hadden 135 ontvangers zich ingeschreven.

66

5 GROEI EN ONTWIKKELING STIMULEREN

67

Ons beleid RAI Amsterdam heeft een rijk portfolio aan eigen evenementen, in binnen- en buitenland. Deze evenementen bedienen diverse sectoren, zoals automotive, bouw & beveiliging, food, lifestyle, maritiem, professionele schoonmaak, remanufacturing, verkeerstechnologie, watersport en watertechnologie. Met al deze evenementen stimuleert RAI Amsterdam duurzame groei en ontwikkeling van de betreffende sector. Elk evenement is op zijn terrein een platform dat met de juiste content, context en verbinding tussen de juiste communities duurzame groei en ontwikkeling stimuleert van mensen en markten. Het samenbrengen van mensen verlegt grenzen‌ het inspireert!

Met de volgende voorbeelden illustreert RAI Amsterdam hoe duurzame groei en ontwikkeling in diverse sectoren wordt gestimuleerd.

Enkele beurzen vonden na afloop van het verslagjaar plaats. Voor de beurzen die niet in 2016 maar in de eerste helft van 2017 plaatsvonden, geldt dat deze in belangrijke mate in het verslagjaar zijn ontwikkeld en voorbereid.

68

Horecava

De Horecava is al 60 jaar hĂŠt inspirerende en innovatieve platform voor professionals in de foodservice industrie.

Vakbezoekers vinden er een breed en compleet overzicht van producten, services en trends uit de branche. De Horecava vindt jaarlijks in januari plaats.

Innovatie en duurzaamheid stonden op de Horecava 2016 centraal. 124 inzendingen mocht de vakjury van de Horecava Innovation Award dit jaar beoordelen. De beurs was een succes, met circa 600 deelnemende exposanten, circa 63.000 bezoekers en 1,5 miljoen ontmoetingen.

Hoe stimuleert de Horecava groei en ontwikkeling?

Promotie van kraanwater op de Horecava

Congres Young Professional Experience Day (YPED) In 2016 was er als primeur het congres Young Professional Experience Day (YPED). De Horecava organiseert dit evenement, mede op initiatief van FNV Horeca, om jongeren te stimuleren in de horecabranche aan de slag te gaan.

No Waste Village

69

Het in editie 2017 geïntroduceerde nieuwe beursonderdeel No Waste Village staat geheel in het teken van praktische oplossingen voor voedselverspilling. In het No Waste Village krijgen horeca ondernemers tips hoe ze slim kunnen besparen en geld kunnen verdienen door hun waste aan te pakken. Wat was er afgelopen Horecava te doen:

Advies in duurzaamheid op maat: op het plein werden bezoekers ontvangen door GET CHEFS die een kleine checklist met de bezoekers doornamen, waarna de beursdeelnemers precies konden zien wie van de deelnemers op het plein voor hen interessant waren. Zij ontvingen een ‘bankbiljet’ dat kon worden ingewisseld om een advies op maat te krijgen van de Waste Watchers of om één van de circulaire producten aan te schaffen.

Duurzame producten ervaren: uiteraard waren er vele duurzame producten te proeven: pieperbier in de foodtruck van Instock, soep van reststromen groente uit De Verspillingsfabriek, Brouwbrood dat gemaakt wordt van bierrestanten of een snack van Gro. Deze snack wordt gemaakt van oesterzwammen die groeien op koffiedik. Datzelfde koffiedik is de grondstof voor de zeepjes van Wearebeeblue, dat ook sinaasappelschillen gebruikt om zeep van te maken.

Duurzame oplossingen: op de beurs waren slimme oplossingen te zien zoals Ecocreation (duurzame verpakkingen en composteren), Made Blue (compensatie waterverbruik), The Odds (apps voor telers en restaurants tegen verspilling), True Taste Ventures (duurzaamheidsmeter), RAI ketchup (gemaakt van overschot tomaten van Abma's) en Yespers (Granola met fruit uit De Verspillingsfabriek).

Zelf composteren: uiteraard gingen de deelnemers van de No Waste Village ook aan de slag met hun eigen swill (voedselresten). Karretjes reden over de beurs en haalden swill van standhouders op. Bezoekers zagen hoe de de grote composteermachine van Ecocreation alles tot compost verwerkte.

Karel de Vos Duurzaamheid Award De Karel de Vos Award is een bijzondere trofee, vernoemd naar de initiatiefnemer en eerste juryvoorzitter van de Horecava Innovation Award. Omdat de aandacht steeds meer is komen te liggen op 'zorg voor een betere wereld', is de naam veranderd in Karel de Vos Duurzaamheid Award. De prijs stimuleert innovaties die duurzaam, gastgericht en ondernemerondersteunend zijn. De ingezonden innovaties maken kans op deze prijs.

70

Paviljoen Vers en Puur Het paviljoen VERS & PUUR in hal 1 en 3 is dĂŠ plek waar alles draait om de passie voor het culinaire vak. Het ambacht staat centraal.

En voedsel dat vers, biologisch, streekgebonden en maatschappelijk verantwoord is.

Van Bron tot Bord in Nederland Op dit beursonderdeel kunnen bezoekers hun kennis over gezonde lokale producten vergroten en proeven hoe veelzijdig het aanbod is van meer dan 24 streekleveranciers uit alle 12 provincies. Twee maal per dag is er een kooksessie van drie uur waar gerenommeerde chefs uit Nederland hoogwaardige gerechten in het paviljoen met streekproducten bereiden. De nadruk ligt op het ambacht: de aangeboden producten zijn op kleine schaal en op traditionele manier bereid. Bekende chefs vertonen hun kookkunsten. Van Bron tot Bord in Nederland is een samenwerkingsverband tussen Deli XL, Vers 24/7, From Farm to Fork in the Netherlands en de Horecava.

71

De Duurzameter De Duurzaameter is een in 2016 gelanceerde jaarlijkse peiling onder professionals in het out-of-home kanaal over hun kennis, houding en gedrag in relatie tot vraagstukken rond duurzaamheid. De Duurzaameter is een initiatief van True Taste Ventures, in samenwerking met de Horecava.

Overview Horecava en Duurzaamheid Onderstaande video toont een impressie van de Horecava.

72

Rematec

ReMaTec is dé internationale vakbeurs voor de revisiebranche waar specialisten uit de automotive en heavy duty-industrieën uit meer dan 75 landen samen komen om te netwerken en zaken te doen. De beurs heeft een sterke focus op innovatie, educatie en kennisontwikkeling.

Remanufacturing is gericht op het verlengen van de levensduur van bijvoorbeeld mechanische componenten in voertuigen, industriële machines, maar ook consumentenelectronica. Hiermee is het de ruggengraat van de duurzame circulaire economie. De afgelopen 75 jaar is de auto-industrie voorloper geweest in grootschalige procesmatige revisie van bijvoorbeeld motoren en transmissies. Veel industrieën volgen nu het voorbeeld om defecte producten en onderdelen weer een nieuw leven te geven. Medische apparatuur, IThardware tot zelfs huishoudelijke artikelen. De Europese remanufacturingindustrie al goed is voor zo'n 30 miljard aan productievolume.

Daarbij wordt voor de komende 3 jaar een exponentiële groei verwacht. De voordelen van remanufacturing zijn duidelijk: kostenbesparing voor fabrikant en consument, toegang tot technologie doordat de producent betrokken is bij het remanufacturingproces en daarbovenop de voordelen voor het milieu. Steeds meer wordt de revisie-productielijn grondig opgezet zodat het eindproduct voldoet aan de hoge standaarden van een 'like-new' product.

Reversed engineering, global logistics en core management Tijdens de ReMaTec 2017 kwamen (onderdelen)fabrikanten en distributeurs uit de maakindustrie bijeen om samen met revisiespecialisten oplossingen te vinden op het gebied van reversed engineering, global logistics en core management.

Door het toepassen van reversed engineering wordt de precieze interne werking van het product achterhaald om het vervolgens te reviseren naar de nieuwste standaarden. Omdat consumentenprodukten tegenwoordig wereldwijd worden gebruikt en dus ook overal ter wereld defect gaan, is het een uitdaging producten of onderdelen terug naar de fabrikant te halen en niet in de materiaalrecyclecyclus terecht te laten komen. Deze cores worden zorgvuldig verpakt en vervoerd om gereviseerd te worden. De contacten die worden opgedaan op ReMaTec 2017 dragen gegearandeerd bij aan een duurzame wereld en voorkomt hiermee onnodige verspilling.

73

Innovation Lab is een concept dat op alle RAI-beurzen wordt ingezet

Nieuwe technieken maken vergaande vormen van remanufacturing mogelijk

74

Bereik, community ReMaTec verwelkomde circa 3.500 bezoekers tijdens de beurs en circa 43.000 bezoekers op de website (12 maanden). De nieuwsbrief heeft 6.600 abonnees, de facebook-pagina 4.300 likes. Op Twitter heeft ReMaTec 1.000 volgers en op LinkedIn 150 leden.

75

Aquatech

Aquatech Global Events bestaat uit een serie vakbeurzen in binnen- en buitenland waar de wereldwijde waterindustrie bij elkaar komt. Het beursprogramma biedt een compleet overzicht van de meest recente ontwikkelingen op het gebied van waterbehandeling, transport & opslag, procescontrole & automatisering en point of use. Aquatech richt zich op professionals werkzaam op alle terreinen van de waterindustrie en trekt beleidsmakers, specialisten en andere partijen aan die de technologie in de praktijk toepassen.

Aankomende evenementen: Aquatech China 2017 (7-9 juni 2017), Aquatech Mexico 2017 (5-7 september 2017) and Aquatech Amsterdam 2017 (31 oktober, 1-3 november 2017).

BlueTech Research Innovation Pavilion

Gedurende Aquatech Amsterdam organiseert BlueTech Research het Innovation Pavilion. Dit beursonderdeel bestaat uit acht geselecteerde bedrijven die hun innovatieve oplossingen in watertechnologie kunnen tonen.

Bereik, community Via de Aquatech Global Events bereiken 850 exposanten zo'n 18.500 professionals uit circa 140 landen.

FloodEx Europe FloodEx Europe is een nieuwe beurs die zich richt op professionals in overstromingspreventie. Overstromingen zijn al lang een grote zorg voor Europa, maar door het toenemende bewustzijn en bewijs van de impact van klimaatverandering staat overstromingsbeheersing nu hoog op de agenda van plaatselijke en landelijke overheden. In oktober 2017 ontmoeten belanghebbende

76

elkaar op Floodex Europe om ideeën, zorgen en oplossingen te delen tijdens de Amsterdam International Water Week in de RAI in Amsterdam.

De vakbeurs wordt opgebouwd rond de traditionele exposantenstands. Extra elementen zorgen er voor dat zowel exposanten als bezoekers zo veel mogelijk uit de vakbeurs kunnen halen. Vooral de Floodex Stage zal prominent aanwezig zijn op de beursvloer. Met de Floodex Stage voegt RAI Amsterdam kennisuitwisseling en inspiratie toe aan het evenement. Bij overstromingsoplossingen is vaak veel meer nodig is dan alleen de individuele producten die door bepaalde bedrijven worden aangeboden. Met Floodex Europe creëert RAI Amsterdam een platform om ideeën uit te wisselen voor leveranciers van oplossingen, overheden en watermanagers.

77

6 CERTIFICERINGEN EN MVO-ORGANISATIE

78

Certificeringen EarthCheck Gold Als eerste beurs- en congrescentrum in Europa (en als tweede in de wereld) heeft RAI Amsterdam de EarthCheck Gold-status behaald.

EarthCheck is ’s werelds meest vooraanstaande duurzaamheidskeurmerk in de zakelijke toerismesector.

AIPC Gold RAI Amsterdam heeft daarnaast het AIPC (The International Association of Congress Centers) Gold Certificaat behaald. Hiermee voegen we ons bij een selecte groep van congrescentra die deze internationale certificering dragen op het gebied van de geboden kwaliteit, de beschikbare faciliteiten en de getoonde maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Green Key Gold RAI Amsterdam heeft een Gouden Green Key behaald, het hoogst bereikbare milieukeurmerk voor bedrijven in de toerisme- en recreatiebranche. De Gouden Green Key is een objectieve certificering voor het duurzaamheidsprogramma van RAI Amsterdam.

BREEAM-NL Het ontwerp voor RAI Amtrium, ons nieuwe multifunctionele congres-, vergader- en kantoorconcept, heeft een 4 sterren BREEAM Nieuwbouw Ontwerpcertificaat (Excellent) behaald. BREEAM-NL is in Nederland de beoordelingsmethode die de duurzaamheidsprestatie van gebouwen bepaalt. Het is de eerste keer dat een congrescentrum in Nederland langs deze duurzame meetlat is gelegd.

ISO-9001 en ISO-14001 Sinds 2011 is RAI Amsterdam ISO-9001 en ISO-14001 gecertificeerd. Dit bevestigt dat er een kwaliteit- en milieumanagementsysteem met gestructureerde processen aanwezig is. Deze certificering is gericht op het voldoen aan klantenwensen, aan milieu wet- en regelgeving en op continue verbetering.

OHSAS-18001 (ARBO & veiligheid) Begin 2016 is de certificatie van OHSAS-18001 (ARBO & veiligheid) gerealiseerd. Deze norm (occupational health and safety) richt zich op het bewaken van goede arbeidsomstandigheden en veiligheid.

ISO-20121 (Duurzame evenementen) Eind 2015 heeft RAI Exhibitions een start gemaakt met het toetsen van internationale evenementen in het RAI Convention Centre aan de ISO-20121 norm, een certificaat voor duurzame evenementen. De certificering voor deze norm, in het 2de kwartaal van 2016 behaald, ligt in lijn met de lange termijn MVO-strategie van RAI Amsterdam om evenementen te verduurzamen. RAI Amsterdam is hiermee de eerste Nederlandse congreslocatie, die aan de normen OHSAS-18001 en ISO-20121 voldoet.

79

ITS – Toegankelijkheid gebouwen voor mensen met een beperking Voor mindervaliden (MIVA) is geïnvesteerd in aanpassingen zoals MIVA-parkeerplaatsen, -toiletten en –liften, en routegeleiding bij de belangrijkste recepties. Begin 2017 heeft RAI Amsterdam hierdoor het ITS-Keurmerk (Integrale Toegankelijkheidsstandaard) ontvangen.

“Een belangrijke kernwaarde van RAI Amsterdam is ‘RAI Amsterdam voor iedereen’. Daarom ben ik trots op het ITS-Keurmerk dat we voor het gehele RAIgebouw hebben ontvangen” Michael Tjon - Manager Kwaliteit

Top Employer Het Top Employer’s certificaat kenmerkt RAI Amsterdam als een gewaardeerde en vooruitstrevende werkgever op het gebied van Personeelsmanagement. RAI Amsterdam heeft dit certificaat in 2015, 2016 en 2017 ontvangen.

80

Awards Internationale AEO Sustainability Award RAI Amsterdam heeft op 17 juni 2016, tijdens de 22e AEO (Association of Exhibition Organisers) Excellence Awards, de Sustainability Award gewonnen. De Excellence Awards worden jaarlijks uitgereikt aan organisaties die een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de beursindustrie.

RAI Amsterdam was genomineerd in de categorie ‘Best Sustainability Award’ en ging daarbij de competitie aan met zeven andere genomineerden, waaronder Abu Dhabi National Exhibitions Centre en Olympia London. “De grote investeringen van de RAI hebben goede resultaten opgeleverd”, beargumenteerde de jury. “Zero waste is zeer indrukwekkend en er zijn grote inspanningen geleverd om een samenwerkingsverband met lokale leveranciers te realiseren. Voor alle awards is volop gestemd en de concurrentie was pittig: de RAI mag trots zijn op deze overwinning.”

81

UN Global Compact Het Global Compact Initiative is een internationaal platform waar bedrijven, VN-organisaties, vakbonden en het maatschappelijk middenveld samenwerken om invulling te geven aan tien principes op het gebied van:

Mensenrechten Arbeidsomstandigheden Milieubescherming Corruptiebestrijding

RAI Amsterdam heeft zich aan het UN Global Compact verbonden en onderschrijft hiermee de tien principes van het Global Compact.

82

MVO-organisatie De MVO-organisatie geeft richting aan MVO en is erop gericht om maatschappelijk verantwoord ondernemen in de dagelijkse werkzaamheden beter te borgen en zo te presteren conform planning, waardoor RAI Amsterdam koploper kan blijven. De organisatie is als volgt ingericht:

MVO-manager De MVO-manager is verantwoordelijk voor:

de ontwikkeling van MVO-beleid, -visie en -strategie; het initiĂŤren van innovatie; het begeleiden en adviseren van beleidsterreineigenaren bij realisatie; creĂŤren van draagvlak en stakeholderbetrokkenheid, monitoren, rapporteren en bijsturen van voortgang.

Tevens functioneert de MVO-manager binnen het vakgebied als extern aanspreekpunt.

Beleidseigenaren De beleidsterreinen binnen MVO zijn toegewezen aan eigenaren. Zij werken in verschillende afdelingen in de organisatie. De beleidsterreineigenaren zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling en realisatie van het maatschappelijk verantwoord ondernemen van RAI Amsterdam binnen hun beleidsterrein/aandachtsgebied.

MVO-board De MVO-board is een platform ter bevordering van de ontwikkeling van MVO.

MVO-ambassadeurs Sinds 2008 spelen MVO-ambassadeurs een belangrijke rol bij de uitrol van onze MVO-activiteiten. De MVO-ambassadeur is een belangrijk gezicht binnen onze organisatie en helpt vanuit een collegiale rol met implementatie en borging.

83

7 OVER DIT VERSLAG

84

Over dit verslag In dit jaarlijkse Duurzaamheidsverslag doet RAI Amsterdam B.V. verslag van de resultaten en belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in 2016. Dit verslag is bedoeld voor alle stakeholders van de RAI en daarnaast iedereen die geïnteresseerd is. Het verslag en de voorgaande verslagen sinds 2008 zijn te vinden op www.rai.nl.

Inhoud van dit verslag De inhoud van dit verslag is gebaseerd op de geformuleerde MVO-strategie 2013 – 2017 van RAI Amsterdam, een uitgebreide stakeholderconsultatie en is vastgesteld door middel van een materialiteitsanalyse in 2016. In de materialiteitsanalyse is de mate van belangrijkheid van onderwerpen afgezet tegen het belang dat interne en externe stakeholders daaraan hechten. De afbakening in het verslag is daarmee afgestemd op de informatiebehoefte van stakeholders.

Data-uitvraag De MVO-manager heeft een coördinerende rol bij het verzamelen van de gerapporteerde gegevens. De MVO-Board is verantwoordelijk voor de validatie. De gegevens voor dit duurzaamheidsverslag worden verzameld door middel van data-uitvraag bij de beleidsterreineigenaren. De afdeling Controlling binnen RAI Amsterdam is verantwoordelijk voor het verwerken van de data.

De data in dit verslag zijn niet geschat, tenzij anders aangegeven.

Vragen of opmerkingen?

Voor vragen of opmerkingen over dit verslag kunt u zich richten tot de afdeling Corporate Communicatie via corcom@rai.nl.

85

8 GRI-TABEL

86

GRI-tabel GRI-tabel GRI code

GRI G4 Richtlijnen informatie

Toelichting / verwijzing

Strategie en analyse

G4-1

Een verklaring van de Raad van Bestuur over relevantie van duurzame

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/voorwoord-directie

ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie

Organisatieprofiel

G4-3

Naam van de organisatie

RAI Amsterdam B.V.

G4-4

Voornaamste merken, producten en/of diensten en events

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-vogelvlucht/profiel-rai-

G4-5

Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie

RAI Amsterdam

Europaplein

ML 1078 GZ Amsterdam

G4-6

Het aantal landen waar de organisatie actief is (met relevantie voor de

RAI Amsterdam is in enkele landen actief.

amsterdam

duurzaamheidkwesties) G4-7

Eigendomsstructuur en de rechtsvorm

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-vogelvlucht/profiel-raiamsterdam

G4-8

Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren en soorten klanten)

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-vogelvlucht/profiel-rai-

G4-9

Omvang van de verslaggevende organisatie

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-vogelvlucht/kerngegevens

G4-10

Personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-vogelvlucht/kerngegevens

G4-11

Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst

RAI Amsterdam heeft een eigen arbeidsvoorwaardenpakket en valt niet

amsterdam RAI heeft een vaste flexibele schil van zo'n 300 terugkerende flexkrachten en zet op jaarbasis in totaal zo'n 4.000 flexkrachten in.

valt

onder een collectieve CAO.

G4-12

Beschrijving van de (bevoorradings)keten

-

G4-13

Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang,

Er hebben geen significante veranderingen plaatsgevonden tijdens de

structuur of eigendom

verslagperiode betreffende omvang, structuur of eigendom.

Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprincipe door de

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie

G4-14

verslaggevende organisatie G4-15

Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/un-

handvesten, principes of andere initiatieven die de organisatie onderschrijft

global-compact

G4-16

Lidmaatschap van verenigingen

Niet opgenomen

G4-17

Een lijst van alle entiteiten opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening

http://jaarverslag2016.rai.nl/jaarrekening

van de organisatie G4-18

Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-

G4-19

Materiële onderwerpen

G4-20

Afbakening per materieel onderwerp binnen de organisatie

G4-21

Afbakening per materieel onderwerp buiten de organisatie

G4-22

Uitleg over de gevolgen van eventuele herformulering van eerder verstrekte

vogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-invogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-invogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-invogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging nvt

informatie G4-23

Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes

nvt

G4-24

Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-invogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging

G4-25

Basis voor inventarisatie en selectie van stakeholders

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-invogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging

87

G4-26

G4-27

Benadering van het betrekken van stakeholders, waaronder de frequentie

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-

van contacten per type en groep belanghebbenden

vogelvlucht/stakeholderdialoog-en-verslaglegging

Reactie organisatie op de voornaamste onderwerpen en vraagstukken naar

RAI Amsterdam luistert naar stakeholders. Feedback uit consultatie 2016

voren gekomen in contact met stakeholders, onder meer via haar

wordt meegenomen in de herijking/aanscherping van het beleid.

verslaggeving

Verslagprofiel

G4-28

Verslagperiode waarop de verstrekte informatie betrekking heeft

1 januari – 31 december 2016

G4-29

Datum van het meest recente verslag

jun‑16

G4-30

Verslaggeving cyclus

Jaarlijks

G4-31

Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan

Afdeling Corporate Communicatie via corcom@rai.nl

GRI-inhoudsopgave

G4-32

De gekozen ‘in accordance’ optie

Core

G4-33

Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het betrekken van externe

RAI Amsterdam heeft het duurzaamheidsverslag niet extern laten verifiëren

assurance van het verslag

door een accountant

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

G4-34

De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die

http://jaarverslag2016.rai.nl/in-vogelvlucht/samenstelling-rvc-en-directie

vallen onder het hoogste bestuurslichaam

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

G4-35

Proces voor het delegeren van bevoegdheden voor economische,

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

milieugerelateerde en sociale onderwerpen

organisatie

Uitvoerende rollen/posities voor economische, milieugerelateerde en

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

sociale onderwerpen

organisatie

Mechanismen die aandeelhouders en medewerkers de gelegenheid geven

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

om aanbevelingen te doen aan of medezeggenschap uit te oefenen op het

organisatie

organisatie

G4-36

G4-37

hoogste bestuurslichaam over economische, milieugerelateerde en sociale onderwerpen G4-38

Vermeld het aantal onafhankelijke en/of niet leidinggevende leden van het

0

hoogste bestuurslichaam G4-39

Voorzitter van het hoogste bestuurslichaam

CEO

G4-41

Processen waarmee het hoogste bestuurslichaam, waarborgt dat strijdige

http://jaarverslag2016.rai.nl/governance-en-risicomanagement

belangen worden vermeden

G4-42

Rol van het hoogste bestuurslichaam in de ontwikkeling, goedkeuring en

Uiteindelijke hoogste goedkeuring vindt plaats door de directie. De directie

vernieuwen van de missie, visie, doelen en strategie in relatie tot

wordt hierin ondersteund door de MVO-Board

economische, milieugerelateerde en sociale onderwerpen G4-43

Maatregelen die zijn genomen om de kennis van het hoogste

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

bestuurslichaam over economische, milieugerelateerde en sociale

organisatie

onderwerpen te verbeteren G4-44

Processen voor het evalueren van de eigen prestaties van het hoogste

http://jaarverslag2016.rai.nl/governance-en-risicomanagement

bestuurslichaam, in het bijzonder betreffende economische, milieugerelateerde en sociale impact, kansen en risico’s

G4-45

Procedures van het hoogste bestuurslichaam voor het overzien van

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

economische, milieugerelateerde en sociale impact, kansen en risico’s

organisatie

De rol van het hoogste bestuurslichaam in het herzien van de effectiviteit

http://jaarverslag2016.rai.nl/governance-en-risicomanagement

G4-46

van de risicomanagementprocessen op het gebied van economische, milieugerelateerde en sociale onderwerpen G4-47

Frequentie waarmee het hoogste bestuurslichaam de economische,

Maandelijks

milieugerelateerde en sociale kansen, risico’s en impact herziet G4-48

Hoogste commissie of rol/positie dat het maatschappelijk jaarverslag nakijkt

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

en goedkeurt en verzekert dat alle materiele aspecten zijn vermeld

organisatie

88

G4-49

G4-50

Proces voor het communiceren van kritieke problemen naar het hoogste

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/certificeringen-en-mvo-organisatie/mvo-

bestuurslichaam

organisatie

De aard en het aantal kritieke problemen dat is gecommuniceerd naar het

RAI Amsterdam heeft een strategieversnellingsproject gestart voor het

hoogste bestuurslichaam en de manier waarop deze zijn afgehandeld

onderwerp Duurzaam Assortiment. N.a.v. dit project zijn productgroepen gedefinieerd met daarin een duurzaam alternatief.

G4-51

De manier waarop het beloningsbeleid van voor het hoogste

http://raiduurzaamheidsverslagnl.sites.kirra.nl/over-rai-

bestuurslichaam, topmanagers en leidinggevenden (inclusief

amsterdam/structuur-organisatie

vertrekregelingen) en de prestaties van de organisatie (inclusief sociale en milieugerelateerde prestaties) zijn gekoppeld G4-52

Het proces voor het bepalen van vergoedingen

http://jaarverslag2016.rai.nl/governance-en-risicomanagement

G4-53

De manier waarop de mening van medewerkers en aandeelhouders wordt

http://jaarverslag2016.rai.nl/governance-en-risicomanagement

gezicht en meegenomen op het gebied van vergoedingen

Ethiek en Integriteit

G4-56

Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen, gedragscodes en

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/voorwoord-directie/voorwoord

uitgangspunten die van belang zijn voor de economische, milieugerelateerde en sociale prestaties

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/voorwoord-directie/belang-van-mvo

Prestatie indicatoren

Economie

Informatie over de managementbenadering

Het jaarverslag en duurzaamheidsverslag van RAI Amsterdam

G4-EC1

Directe economische waarden die zijn gegenereerd en

beschrijven de aanpak van economische en financiĂŤle prestaties https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn

gedistribueerd G4-EC8

Significante indirecte economische impact, inclusief het gevolg

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn/welzijn-van-

van die impact

stad-en-regio

Inkoop

Informatie over de managementbenadering

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-en-

EO9

Type- en duurzaamheidsprestaties van inkoop

faciliteren https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren EO1

Directe economische impact en waarde creatie als resultaat van

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn

duurzame initiatieven

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/groei-en-ontwikkeling-stimuleren

Milieu

Informatie over de managementbenadering

We proberen de impact op het milieu zo veel mogelijk te reduceren. Om een systematische aanpak in onze bedrijfsvoering te garanderen, passen we een milieumanagementsysteem toe op basis van internationale richtlijnen en normen. In ons MVO-beleidsplan 2013-2017 zijn de vijfjaren doelstellingen vastgelegd.

Energie

Informatie over de managementbenadering

We zetten in op de reductie van het gebruik van fossiele

G4-EN3

Energieverbruik binnen de organisatie

brandstoffen en het eigen energieverbruik. https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren/energieverbruik-en-co2-emissie

89

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/gri-tabel/stroometiket

G4-EN6

Reductie energieverbruik

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-en-

Luchtemissies, afvalwater en afvalstoffen

Informatie over de managementbenadering

Afval is een van de speerpunten binnen het RAI MVO-beleid.

faciliteren/energieverbruik-en-co2-emissie

We willen met ons afvalmanagement behoren tot ‘ worlds best class’ binnen de congres- en evenementenindustrie G4-EN15

Directe uitstoot broeikasgassen (GHG) scope 1

G4-EN16

Indirecte uitstoot broeikasgassen (GHG) scope 2

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren/energieverbruik-en-co2-emissie https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren/energieverbruik-en-co2-emissie

G4-EN19

Reductie uitstoot broeikasgassen (GHG)

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-en-

G4-EN23

Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode

faciliteren/energieverbruik-en-co2-emissie https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren/afval

Vervoer

Informatie over de managementbenadering

RAI Amsterdam trok in 2016 meer dan 1,5 miljoen bezoekers.

Hun bezoek willen we veilig en efficiënt laten verlopen om zo impact op de omgeving te beperken. Onze focus ligt op het voorkomen van filevorming, het stimuleren van alternatieven voor autovervoer, het beperken en voorkomen van emissies, hinder en geluidsoverlast

EO2

Manieren van vervoer door bezoekers als percentage van het

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-en-

totaal transport, en initiatieven om duurzame alternatieven voor

faciliteren/mobiliteit-verkeer-parkeren

vervoer te stimuleren

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn/welzijn-van-

Sociaal

Informatie over de managementbenadering

Bij het vergroten van welzijn richten we ons op het creëren van

omwonenden

maatschappelijke meerwaarde voor zowel interne als externe stakeholders. RAI Amsterdam verbindt sinds 1893 mensen en staat midden in de maatschappij.

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn/beleid-welzijn

Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk

Informatie over de managementbenadering

RAI Amsterdam wil als werkgever actief en zichtbaar bijdragen aan het welzijn en welbevinden van huidige en toekomstige medewerkers. Daarom voeren we een duurzaam HR-beleid gericht op welzijn, vitaliteit en levensstijl. En investeren we als werkgever in de lokale samenleving.

LA1

Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/rai-en-mvo-in-

en regio

vogelvlucht/kerngegevens

http://jaarverslag2016.rai.nl/verslag-van-de-directie/personeel-

Gezondheid en veiligheid

Informatie over de managementbenadering

RAI Amsterdam wil met specifiek beleid gericht op gezondheid,

en-organisatie

veiligheid en vitaliteit zorgen voor duurzame inzetbaarheid van medewerkers LA4

Minimale opzegtermijn(en) in verband met operationele veranderingen, inclusief de specificatie in collectieve overeenkomsten

90

Deze indicator is in Nederland wettelijk geregeld

LA6

LA8

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het

http://jaarverslag2016.rai.nl/verslag-van-de-directie/personeel-

aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio en geslacht

en-organisatie

Gezondheid en veiligheidsonderwerpen vastgelegd in formele

RAI Amsterdam heeft in het Convenant voor schoonmaak- en

overeenkomsten met vakbonden

glazenwasserijbranche afspraken vastgelegd over goede arbeidsomstandigheden voor de medewerkers

LA11

LA12

Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent

Alle medewerkers hebben jaarlijks een evaluatie- en

prestatie- en loopbaanontwikkeling per geslacht en

beoordelingsgesprek waarin de persoonlijke prestaties en

medewerkerscategorie

loopbaanontwikkeling aan bod komen

Samenstelling van bestuurslichamen en onderverdeling van

http://jaarverslag2016.rai.nl/in-vogelvlucht/samenstelling-rvc-en-

medewerkers naar geslacht, leeftijdsgroep en minderheid

directie

(diversiteit)

Gelijke beloning voor vrouwen en mannen

LA13

Verhouding van basissalarissen en beloning van vrouwen en

RAI Amsterdam werkt met vaste salarisschalen waar geen

mannen per medewerkerscategorie, per significante

onderscheid gemaakt wordt tussen vrouwen en mannen

bedrijfslocatie

Lokale communities (maatschappij)

Informatie over de managementbenadering

Bij het vergroten van welzijn richten we ons op het creëren van maatschappelijke meerwaarde voor zowel interne als externe stakeholders. RAI Amsterdam verbindt sinds 1893 mensen en staat midden in de maatschappij.

G4-S01

Geïmplementeerde lokale maatschappelijke betrokkenheid

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn/welzijn-van-

programma’s, impact assessments en

omwonenden

ontwikkelingsprogramma’s

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/vergroten-welzijn/onze-bijdrage-

Toetsen toeleveranciers op impact op maatschappij

Informatie over de managementbenadering

-

G4-S09

Percentage van nieuwe leveranciers die worden getoetst op het

-

aan-goede-doelen

gebruik van criteria met betrekking tot maatschappelijke impact

Gezondheid en veiligheid van klanten/bezoekers

Informatie over de managementbenadering

RAI Amsterdam behoort tot een van de koplopers in Europa ten aanzien van veiligheidsbeleid in convention centra. In het Handboek Veilig Werken staan de veiligheidsregels en procedures omschreven.

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-enfaciliteren/beleid-duurzaam-organiseren-en-faciliteren

G4-PR1

Percentage van significante product- en dienstencategorieën

N.v.t.

waarvoor gezondheid- en veiligheidsaspecten verbeterd moet worden EO7

Aantallen en typen verwondingen, (dodelijke) slachtoffers en

https://2016raidvnl.sites.kirra.nl/duurzaam-organiseren-en-

incidenten voor bezoekers en andere relevante stakeholders

faciliteren/veiligheid-safety-first

91

Colofon Uitgave van RAI Amsterdam, Corporate Communicatie

Projectmanagement Toebosch Consult

Fotografie Delux NFP Photography OTTI Fotografie Van Yperen Fotografie

Druk SDA

Website Ontwikkeld in Kirra Jaarverslag

Contact RAI Amsterdam ontvangt graag uw reactie op het duurzaamheidsverslag via corcom@rai.nl

Copyright De in dit jaarverslag opgenomen informatie mag worden overgenomen onder de bronvermelding ‘RAI Amsterdam, Duurzaamheidsverslag 2016’.

92

RAI Amsterdam Europaplein 1078 GZ Amsterdam Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Tel. +31 20 549 12 12 Fax +31 20 646 44 69 www.rai.nl

93