GO! Mobility

JAARGANG 3 – APRIL 2013 – NR 2

!

O G 2 # Y T I L I B O ing M AI Verenig R e in z a g a M

THEMA TRENDS IN MOBILITEIT 2030

VAN VIER WIELEN NAAR 4G • ABRI OP TWEE WIELEN • STRATEGISCHE REVOLUTIE WIM HAFKAMP • HET GOUDEN RAI WIEL

GO! INhoud 2

RAI SOCIETY

-----------------THEMA TREN MOBILI DS IN TE ------------ IT 2030 --------

Trendwatcher Adjiedj Bakas riep deelnemers aan het GT Branchecongres op om vooral gas te geven.

PAGINA 19

ECO-TRENDS De Firestorm strooiwagen spuit onder hoge druk warm pekelwater op een gladde weg waardoor deze ijsvrij en begaanbaar wordt.

PAGINA 20

UITGESPROKEN Bart Timmermans, General Manager Johnson Controls Power

8

CONSUMEREN OP BASIS VAN PRESTATIE Schaarste aan grondstoffen dwingt tot innovatie en betalen naar gebruik

Solutions Benelux, geeft zijn

wordt standaard, stelt architect Thomas Rau. Hij zegt het idee dat pro-

mobiliteitsvisie.

ducten eigendom zijn van consumenten niet meer van deze tijd te vinden.

“Ik ben als consument alleen geïnteresseerd in de prestatie van een

PAGINA 23

MARKTANALYSE

product, niet in het bezitten ervan. Voldoende licht, comfortabel zitten,

Nederland is eind vorig jaar alle

mooi beeld en geluid. Daar gaat het om. Voortaan moeten we gaan

andere Europese lidstaten voor-

consumeren op basis van de prestatie van producten”.

bijgestreefd met de verkoop van elektrische auto’s.

PAGINA 24

12

CONSUMENT WORDT ENERGIEPROSUMENT

GO!FACTOR

We staan aan de vooravond van een ‘strategische revolutie’, stelt Wim de

Autojournalist Dick Schornagel

Ridder, hoogleraar Toekomstonderzoek aan de Universiteit Twente.

met zijn Vanden Plas Princess

Hij voorspelt dat het aanbod van duurzame en alternatieve energie

4 litre R uit 1965.

exponentieel zal toenemen, terwijl de energieprijzen drastisch zullen dalen. Huishoudens gaan op grote schaal hun eigen energie opwekken en

PAGINA 27

worden energieprosumenten. “Nieuwe bedrijfsmodellen gaan op de schop en de consument gaat de economie bepalen”, aldus De Ridder.

COLOFON GO!Mobility een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.

Uitgever Amsterdam RAI

GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging.

Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.

Losse verkoopprijs: 9,95 euro.

GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl

Redactieraad Harald Bresser, Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Martijn van Eikenhorst, Ilse Bartels, Mark van Dansik

Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur

Redactieadres GO!Mobility Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Bezoekadres: Europaplein 1078 GZ Amsterdam Tel. 020-549 12 12 E-mail: m.timmer@railangfords.nl

Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

© 2013 Amsterdam RAI – alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Medewerkers Sjoerd van der Linden, Wim Hafkamp Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: Van Munster & Bos Fotografie: Ton van Til Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182

wim hafkamp 3

En de dealer... hij dealde voort Geheel in lijn met de langetermijntrendontwikkeling

blije koper. Voor de dagen die ik zonder auto zou doorbren-

regende het op zaterdagmorgen. Een ‘extreme weather

gen kon ik bij mijn dealer geen leenauto huren (ja u leest het

event’, al dan niet veroorzaakt door klimaatverandering,

goed, huren: dienstverlenging tegen betaling), want ja

zou ik het niet willen noemen. Met de capuchon op en

‘….daar hebben we geen vergunning voor, die zijn alleen voor

diep ineengedoken snelde ik in vijf minuten naar de

klanten die een auto in reparatie hebben’. Ik weet nog goed

bushalte. Binnen enkele minuten zat ik in de bus naar het

dat ik paarse krokodillen zag staan door de telefoon. Natuur-

station van de onvolprezen NS. Op weg om mijn nieuwe

lijk ging ik de discussie aan, geheel op zijn Hollands, maar ik

auto op te halen bij de dealer. Heel attent hadden ze mij

kreeg niets dan krokodillentranen terug. Of ik me wel reali-

de vorige avond al een mailtje gestuurd, met in de attach-

seerde dat de dealer op de verkoop van nieuwe auto’s nauwe-

ment een foto van mijn ingepakte aankoop. Met strik

lijks nog marge had, en niet meer uit de kosten kwam? Of ik

erom. Op het perron aangekomen bleken er geen treinen

wel wist dat de dealers omkwamen in de inruilers, en dat ze

te rijden in de richting van mijn dealer. Gelukkig had NS

echt niets, maar dan ook niets verdienden als ze een zo’n

nog een alternatieve verbinding, zelfs op zaterdagochtend,

inruiler wegzetten bij de handel. Mocht ik maar mooi blij zijn

al was het na enig wachten. Mijn nieuwe auto zou toch

met zo’n altruïstische dealer. Dubbele onzin, maar waar

niet wegrijden, ik had ‘m immers al voor de volle 100%

gebeurd. Menig cokesnuiver treft het beter met zijn dealer.

betaald. Na een vlotte rit was het nog een paar kilometer

Uiteindelijk ging het doek ging eraf, de uitleg werd gegeven,

lopen. Gaf niet, het regende niet meer. Die nieuwe auto

de schuifpui ging open, en ik vertrok. Merkentrouw is niet

stond op mij te wachten. En de dealer ook, want die had

meer wat ie geweest is, kan ik verzekeren. En ik zit nog met

nog zo gezegd: ‘we kunnen het voor één keer wel op

de vraag waar het nu heen gaat met de dealers in Nederland.

zaterdag doen, maar dan moet u er wel meteen om tien

Trendmatig minder auto’s verkopen, in een trendmatig

uur zijn’. Ja, want later op de ochtend zouden er weer

verzadigde markt, tegen trendmatig kleinere marges, met het

nieuwe klanten zijn, om mee te dealen. En met mij waren

pistool van de fabrikanten en importeurs tegen hun borst.

ze wel zo’n beetje uitgedeald.

Diezelfde fabrikanten die de dealers ook nog eens afknijpen

‘Wat is dat nou voor dubbele onzin?’ zult u inmiddels

bij het onderhoud, door auto’s te maken die steeds langer

denken. Wie zijn nieuwe wagen ophaalt rijdt toch ge-

meegaan en steeds minder onderhoud nodig hebben. Bij deze

woon naar de dealer met zijn oude, de inruiler? Tsja, dat

dominante ontwikkeling vraag ik me af in hoeverre die

dacht ik ook. Maar de dealer had daar anders over gedacht.

andere trends, afkomstig uit de ‘Trends in Mobiliteit 2030’

Die had aan drie handelaren, ook dealers dus, een bod ge-

van RAI Vereniging, er nog toe doen. Die laten in ieder geval

vraagd op mijn inruiler. En de hoogste bieder kwam niet

zien dat er de komende decennia nog heel veel te verdienen

in de buurt van het bedrag dat ik verwacht had. Daarop

valt aan mobiliteit. En de dealer, ...hij dealde voort.

had ik besloten mijn inruiler zelf te verkopen, en dat was me binnen een week gelukt, voor een goede prijs, aan een

Wim Hafkamp, wetenschappelijk directeur NICIS Institute

GO! BRANCHE NIEUWS 4

Fiets passeert trein Voor het eerst moet de trein het afleggen tegen de fiets. In 2011 groeide de vervoersprestatie van de fiets in ons land tot 15 miljard kilometer, 1,3 miljard meer dan in 2010. De vervoersprestatie van de trein daalde in die periode met 0,3 tot 13,8 miljard kilometer.

Daarmee staat die fiets nu stevig op een tweede plaats achter de auto (140,1 mrd. km).

Met name het fietsgebruik in de leeftijdscategorie tot 15 jaar en ouderen tussen de 60 en 65 jaar nam bovengemiddeld toe. Bij kinderen is die ontwikkeling al langer zichtbaar. Het gro-

Zelf ervaren staat bij de ReinigingsDemoDagen voorop.

tere fietsgebruik bij senioren is ongetwijfeld

Dynamiek en interactie centraal tijdens ReinigingsDemoDagen

toe te schrijven aan de populaire E-bike.

Overigens is het nog niet goed vast te stellen of sprake is van een trend. Alleen de CBScijfers over 2010 en 2011 zijn namelijk vergelijkbaar en daarin kunnen weersin-

Op 29 en 30 mei zal de reinigingswereld opnieuw uitrukken om in Lelystad tijdens de ReinigingsDemoDagen de nieuwste veeg- zuig- en borstelwagens en andere voertuigen en producten te demonstreren. Deze zesde editie van de vakbeurs voor reinigingsprofessionals draagt als thema ‘Schoon en veilig’.

De organisatie is in handen van Stichting RDD, een onderdeel van afdeling Speciale Voertuigen van RAI Vereniging.

Sinds de eerste editie in 2003 zijn de

proefrijden en op die manier zelf ervaren wat

ReinigingsDemoDagen in Lelystad uitge-

het is om met een zijlader een container op te

groeid tot een begrip bij iedereen die actief is

pakken, een ondergrondse container boven

in de afval- en reinigingswereld. Dat kunnen

een trechter te legen of een kolkenzuiger te

vertegenwoordigers zijn van gemeentelijke

bedienen.”

reinigingsdiensten, provincies, waterschap-

Van Hest gaat er nu al van uit dat de beurs een

pen, afvalverwerkers of andere aanverwante

succes wordt. “Voor vertegenwoordigers uit

bedrijven. Volgens projectcoördinator

de reinigingswereld is het evenement name-

Jacques van Hest heeft het concept zich

lijk een uitgelezen moment om belangrijke

inmiddels ruimschoots bewezen. “Het is

relaties weer eens te ontmoeten en in korte

vloeden een rol spelen. Sinds 2010 hanteert

daarom de bedoeling om het interactieve en

tijd kennis te maken met de nieuwste voer-

het CBS het Onderzoek Verplaatsingen in

dynamische karakter van de vakbeurs verder

tuigen en producten.”

Nederland (OViN) dat op een aantal belang-

uit te breiden met een breed scala aan demon-

De ReinigingsDemoDagen zijn gratis

rijke punten afwijkt van de eerdere onder-

straties en innovaties. En, uiteraard kunnen

toegankelijk. Meer info is te vinden op

zoeksmethodiek op basis van het

bezoekers met verschillende voertuigen

www.reinigingsdemodagen.nl.

Mobiliteitsonderzoek Nederland (MON).

Het aantal fietskilometers groeide tot 15 miljard.

5

Nederland voorop in autorecycling In Nederland wordt ruim 95% van iedere afgedankte auto gerecycled tot bruikbare grondstoffen. Daarmee behoort ons land tot de koplopers in Europa.

Met de 95% recycling van auto’s vindt ARN het niet meer juist te spreken van een verwijderingsbijdrage. Recycling is het immers doel en verwijderen is daar slechts een onderdeel van. Daarom is met ingang van 2013 de naam verwijderingsbijdrage veranderd in recyclingbij-

Het hoge recyclingpercentage van Nederland komt volgens ARN-directeur Arie de Jong, door de hechte samenwerking in de branche en de toepassing van moderne scheiding technologieën.

De Jong: “Het gaat in Nederland goed met de recycling van autowrakken. Dat we 95% van oude auto’s recyclen tot bruikbaar restmateriaal is een prestatie waarop niet alleen de autobranche maar ook de Nederlandse consument trots kan zijn. De inzamelbedrijven, autodemontagebedrijven, recyclingbedrijven en shredderbedrijven vormen in ons land een sterke keten . Daarnaast slagen we er in om met behulp van technologie de laatste (moeilijke) procenten nog te recyclen in de PST fabriek in Tiel.”

De Jong is van mening dat het gebruik van recyclaten door de

95 procent van afgedankte auto’s krijgt een nieuw leven.

overheid flink zou kunnen worden aangemoedigd. “Dit kan voorkomen dat afval, dat met scheidingstechnieken opgewerkt kan

drage. Om die naamsverandering bij consumenten beter bekend te

worden tot secundaire grondstoffen, verbrand wordt. Voor het afval

maken is ARN in maart de voorlichtingscampagne ‘95% gerecycled,

afkomstig van auto’s is dat niet meer nodig. Fiscale ondersteuning van

dankzij uw recyclingbijdrage’ gestart. Een groot aantal autodealers on-

duurzaamheid is al een bekend fenomeen in de automobielbranche.”

dersteunen de campagne met een informatiepunt in hun showroom.

Stichting AVc: 10 procent minder fietsdiefstal in 2013 Het aantal gestolen fietsen is sinds 2010 gedaald van 735.000 tot 450.000 stuks vorig jaar. Dit werd bereikt dankzij een scala aan maatregelen, waaronder het inzetten van lokfietsen.

“Maar het kan nog beter”, zegt Guus Wesselink van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc). “Onze doelstelling is om fietsdiefstal dit jaar met 10 procent terug te dringen.”

tieve maatregel is geweest om fietsdiefstal te

tie en een uniek framenummer de opsporing

beteugelen. Daarnaast heeft een goede registra-

van fietsen verbeterd. Volgens Wesselink zijn inmiddels 7 miljoen fietsen voorzien van een passieve chip.

Hij verwacht dat met name met het gebruik van een chip nog veel winst is te behalen. “We zien nu bij het dievengilde een verschuiving naar de duurdere E-bikes, waarvan er jaarlijks naar schatting 5.000 tot 10.000 worden gestolen.

AVc werkt daarom aan de invoering van een actieve chip die een signaal afgeeft wanneer de

Wesselink wijst er op dat de fietsdiefstalcijfers

fiets wordt gestolen en die tegelijkertijd de

gebaseerd zijn op de slachtofferenquêtes van

positie van de fiets weergeeft.”

het CBS en niet op werkelijke aangiftes. Dat

Verder is AVc samen met gemeenten bezig om

komt doordat de aangiftebereidheid bij fiets-

nog meer bewaakte stallingen te realiseren en

diefstal slechts 30 procent is en daarmee onvol-

met het inrichten van fietsdepots om gevonden

doende betrouwbaar. “AVc werkt er hard aan

fietsen te verzamelen. Stuk voor stuk maat-

om dat te veranderen”, zegt Wesselink.

Hij stelt vast dat met name het inzetten van lokfietsen de afgelopen periode een zeer effec-

Een actieve chip in het frame kan fietsdiefstal verder beteugelen.

regelen die er voor moeten zorgen dat dit jaar niet meer dan zo’n 400.000 fietsen onrechtmatig van eigenaar verwisselen.

GO! 6

Verschuiving naar voertuigdelen, flexibel gebruik en leenconcepten

Mobiliteit in Nederland in 2030 Hoe ziet de mobiliteit in Nederland er over pakweg 20 jaar uit? Wat zijn de belangrijkste veranderingen waarmee ons dichtbevolkte en mobiele land te maken krijgt? Waar liggen de kansen en bedreigingen? Om op die vragen antwoord te krijgen heeft RAI Vereniging ‘Trends in mobiliteit in 2030’ ontwikkeld. Dit onderzoek signaleert een negental opmerkelijke trends. Vast staat dat mobiliteit in de toekomst steeds slimmer zal worden. Er komen andere verdienmodellen, andersoortige voertuigen en andere mobiliteitsconcepten. Én, betalen naar gebruik wordt standaard.

De visie stelt vast dat een aantal specifieke Nederlandse ontwikkelin-

Wat betekenen deze ontwikkelingen voor de toekomstige mobiliteit in

gen ten grondslag liggen de veranderende mobiliteit in ons land. Maar

Nederland? De volgende negen trends zullen de komende jaren het

plaatst die echter wel nadrukkelijk in een mondiale context. De wereld

mobiliteitsgedrag gaan bepalen en beïnvloeden.

verandert immers, zowel internationaal als nationaal.

De meeste invloedrijke mondiale trends zijn:

Trend 1: Flexibelere mobiliteitskeuzes De toenemende verstedelijking en het groeiend ruimtebeslag leiden in

– Groeiende mondiale consumptie (ca. 8 miljard mensen in 2030);

ons land tot beperkende maatregelen (hogere parkeertarieven, milieu-

– Toenemende verstedelijking (in 2030 woont 60% van de wereld-

zones etc) voor gemotoriseerd individueel vervoer. Eigen voertuigbezit

bevolking in de steden); – Grondstoffenschaarste (dit dwingt tot minder energiegebruik en meer hergebruik); – Het belang van Europa als economisch zwaartepunt verschuift

wordt hierdoor minder vanzelfsprekend. De bereidheid, vooral bij jongeren, om geld te besteden voor een eigen auto, neemt af.

De emotionele voorkeur van jonge generaties gaat steeds meer uit naar autodelen, fietsen en het OV. Zij baseren hun keuze grotendeels op

(grootschalige productie verdwijnt en Europa wordt meer een

comfort en gemak. Flexibele deelconcepten doen hun intrede, waar-

kenniseconomie);

door een verschuiving ontstaat van bezit naar gebruik.

– Vergrijzing (ouderen werken langer en blijven langer mobiel); – Verstedelijking en krimp (kortere reisafstanden binnen de steden en langere daarbuiten).

Trend 2: Intensievere zoektocht naar alternatieve brandstoffen Om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen, zal er intensiever worden gezocht naar alternatieve brandstoffen en energie-

Niet de auto maar WiFi of 4G betekenen voor jongeren onbeperkte mobiliteit.

Handsfree rijden wordt de norm.

7

dragers. Die zullen de komende jaren op grote schaal hun intrede doen.

spelbaarheid van de Nederlandse politiek. In het bijzonder als het gaat

Met als gevolg: een grotere vraag naar zuinige voertuigen, een vermin-

om de fiscale behandeling van mobiliteit.

dering van de luchtkwaliteits- en uitstootproblemen en een dalende kostprijs van nieuwe (kostbare) technieken.

Trend 7: Het Nieuwe Werken beïnvloedt verstedelijking en mobiliteitsgedrag

Trend 3: Schaarste dwingt tot innovatie

Het Nieuwe Werken leidt tot andere zakelijke vervoerspatronen en

Als gevolg van schaarste op de grondstoffenmarkt neemt de druk op

biedt kansen voor deelconcepten. Naast een efficiëntere en betere

duurzaamheid en hergebruik toe. Producten moeten langer meegaan.

benutting van de infrastructuur zorgt dit voor nieuwe mogelijkheden

Hergebruik wint aan belang. Innovatie is meer dan ooit een noodzaak.

voor leveranciers van (met name) tweewielers.

Trend 4: Senioren blijven langer mobiel Nederland krijgt een grotere groep vitale ouderen die langer zullen

Trend 8: Rendementsdruk dwingt branche tot andere verdienmodellen

deelnemen aan het arbeidsproces en langer mobiel zullen blijven. Dit

De toenemende vraag naar kleine auto’s (downsizing), in combinatie

betekent o.a. dat de markt voor aangepaste voertuigen groeit, de vraag

met lagere omzetten, dwingt autofabrikanten tot het aanbieden van een

naar scoot- en brommobielen neemt toe en er ontstaat een grotere

‘totale mobiliteitsoplossing’, dat niet alleen uit meer en andere voer-

groep reizigers en dus potentiële klanten.

tuigen bestaat, maar ook uit bijvoorbeeld andere producten, zoals batterijen en elektriciteit. In de hele sector zal de concurrentie toenemen,

Trend 5: Mobiliteit wordt steeds slimmer

ook in het after sales kanaal. Er zullen samenwerkingsverbanden ont-

Innovatie, slimme ICT-oplossingen en de ontwikkelingen in de tele-

staan met energiemaatschappijen en met leveranciers van mobiliteits-

com- en de telematicasector beïnvloeden mobiliteit in de toekomst

diensten om de consument in de toekomst een compleet pakket te

wezenlijk. Intelligente en hoogwaardige systemen vergroten de

kunnen leveren, waarin fietsen, scooters, OV en deelconcepten zijn

verkeersveiligheid, de logistieke- en transportefficiency en de kans op

opgenomen. De rol van importeurs verandert, waarbij meer de nadruk

succes van deelconcepten. Bovendien faciliteren dit soort (telematica)-

komt te liggen op locale marketing en minder op fysieke distributie.

systemen betalen naar gebruik en de invoering van leenconcepten, reduceren de CO2-uitstoot en dragen bij aan een betere benutting van

Trend 9: Betalen naar gebruik wordt standaard

de infrastructuur en een betere bereikbaarheid.

De invoering van een eerlijk systeem van beprijzen naar gebruik brengt de verschillende vormen van mobiliteit binnen bereik van een grotere

Trend 6: Politiek blijft onvoorspelbaar

groep gebruikers. Met als belangrijkste voordelen dat dit kansen biedt

De mobiliteitssector zal de komende jaren nog meer dan nu al het geval

voor de telematicasector, de belastinginkomsten toekomstbestendig

is worden beïnvloed door de verschillende overheden. Naast strengere

maakt en de aanschaf van (met name) auto’s goedkoper. En, de op-

eisen en richtlijnen, bijvoorbeeld ten aanzien van de Europese uitstoot-

komst van mobiliteitsbudgetten, opent bovendien de zakelijke markt

en verbruiksnormen, zal de branche te maken krijgen met de onvoor-

voor andere vervoerswijzen dan auto’s.

Voertuigdelen komt in zwang: soms de auto, de fiets of de scooter...

Er komt een markt van ‘energieprosumenten’ die hun eigen energie gaan opwekken.

GO! 8

Thomas Rau: ‘Vergeet eigendom, wat telt is de prestatie’ Schaarste aan grondstoffen dwingt tot innovatie en betalen naar gebruik wordt standaard. Als er iemand is die deze twee ontwikkelingen uit ‘Trends in mobiliteit 2030’ goed heeft begrepen dan is het wel architect Thomas Rau. “Het idee dat producten eigendom zijn van consumenten is niet meer van deze tijd, vindt hij. “Ik ben als consument alleen geïnteresseerd in de prestatie van een product, niet in het bezitten ervan. Voldoende licht, comfortabel zitten, mooi beeld en geluid. Daar gaat het om. Voortaan moeten we gaan consumeren op basis van de prestatie van producten”, betoogt hij.

landt. Soms halen we daar nog

alleen op basis van prestatie. “De

iets uit, maar het is nooit zo dat

consument betaalt dus alleen om

die zaken één op één terugkeren

het genot te krijgen van een pro-

in de grondstofkringloop.”

duct, zonder eigenaar te worden.

Hij constateert dat economische

Binnen Turntoo levert iemand

en technische levenscycli uit

gewoon zijn oude product in met

elkaar groeien. “Vroeger werden

de vraag de grondstoffen ervan

producten zo gemaakt dat ze net

om te zetten in een nieuw

zolang meegingen als dat ze

apparaat met een verbeterde per-

werden gebruikt. Tegenwoordig

formance.”

maken we steeds korter gebruik

Een initiatief van Turntoo dat

van iets dat in feite een veel lan-

aansluit bij de doelstelling Het

Rau is initiatiefnemer van

vreemd dat de consument eige-

gere levenscyclus heeft. Neem

Nieuwe Werken, waarin thuis-

Turntoo, een platform dat de ver-

naar moet worden van een pro-

bijvoorbeeld de iPad 2. Zodra de

werken een vast onderdeel

houding tussen producenten en

duct om het genot te kunnen

bezitter hoort dat er een iPad 3

vormt, was het aanbieden van

consumenten radicaal omdraait.

krijgen van de ‘performance’.”

of 4 uit is gekomen begint er al

2012 ‘Think’-stoelen in bruikleen

meteen onrust in zijn of haar

aan werkgevers. Dat gebeurde in

In het model van Turntoo blijven producenten eigenaar van hun

Van verbruik naar gebruik

hoofd te ontstaan. We gaan din-

oktober vorig jaar tijdens de Dag

producten. Consumenten beta-

Hij vindt dat de samenleving zich

gen niet meer verbruiken maar

van de Duurzaamheid onder het

len alleen voor de prestatie en

meer moet realiseren dat de voor-

gebruiken. Dus gaat het er om de

motto van: “Laat de auto staan en

niet meer voor de grondstoffen in

raad grondstoffen, ten opzichte

grondstoffen zo te faciliteren dat

huur een stoel.’ Voor 10 euro per

het product. Rau vraagt zich af

van de hoeveelheid energie, ein-

ze niet verloren gaan.”

maand konden werkgevers hun

waarom iemand een wasmachine

dig is. “Die grondstoffen moeten

moet kopen om de was te

we dus koesteren. De huidige

Huur een stoel

cradle2cradle design stoel thuis-

draaien, een lamp moet kopen

productieketen zit echter zo in

Dat is precies wat Turntoo doet.

werk-comfort aanbieden voor de

om een boek te lezen of een tv

elkaar dat op het moment dat een

Turntoo draait het hele systeem

gebruiksperiode van 5 jaar. De

aanschaffen om het journaal te

consument iets niet meer nodig

om en stelt de consument in staat

werkgever betaalt alleen voor het

kunnen zien. “Het is toch

heeft, het op de vuilnisbelt be-

te blijven consumeren, maar

gebruik van de stoel en de

werknemers met deze

Turntoo fungeert als facilitator en intermediair in de

grondstoffenbanken behandelt. In dit model blijven producten en grondstoffen

circulaire economie. Samen met een groeiend aantal

eigendom van producenten. Gebruikers nemen alleen prestatie af in plaats van

partnerbedrijven ontwikkelt Turntoo nieuwe perform-

producten. De gebruiker is niet langer eigenaar van een product, maar leent

ance based business modellen waarin producten wor-

alleen nog grondstoffen in vorm van een product om in het genot van de

den ontwikkeld als ‘resource depot‘, oftewel een nieuwe bron van grondstoffen.

performance te komen. Na de gebruiksperiode wordt het product door de

In het licht van de steeds schaarser wordende grondstoffen is hergebruik, met

producent terug genomen en volgens de principes van de circulaire economie

onverminderde kwaliteit, steeds belangrijker. Huidige manieren van grondstof

hergebruikt, zodat grondstoffen beschikbaar blijven voor volgende generaties.

herwinning (recycling) zijn gebaseerd op het lineaire model waarin winst-

Producten worden met Turntoo dus niet meer verbruikt maar gebruikt.

maximering en niet het daadwerkelijke behoud van de grondstoffen centraal

Tot de huidige partners van Turntoo behoren: Philips, Desso, Steelcase,

staat. Daarom worden waardevolle grondstoffen nog steeds massaal en onher-

Interwand, Connex, BAM Utiliteitsbouw,Triodos Bank, RAU, OPAi, Mosa Tegels, Innax,

roepelijk vernietigd. Turntoo introduceert een bedrijfsmodel dat producten als

Epea, DutchSpirit en Stichting DOEN.

9

fabrikant, in dit geval Steelcase Solutions, blijft eigenaar van de grondstoffen. Na de gebruiksperiode neemt Steelcase Solutions de stoelen weer terug om volgens de principes van de circulaire economie uit de grondstoffen weer nieuwe producten te vervaardigen.

Grondstoffenbank Vanuit deze gedachte wordt ieder product een grondstoffenbank, waarin waardevolle grondstoffen tijdelijk zijn opgeslagen. Rau: “Door een product volgens de cradle to cradle principes te ontwikkelen, kunnen de verwerkte grondstoffen makkelijk worden hergebruikt voor een nieuwe generatie producten. De fabrikant is zo minder afhankelijk van de grondstoffenmarkt en wint aan economische zekerheid in de toekomst.”

‘Dat producten eigendom zijn van consumenten is niet meer van deze tijd’ Rau wijst er nadrukkelijk op dat bij Turntoo geen sprake is van recycling. “Dat is meestal downcycling, waarbij de kwaliteit in iedere volgende productfase afneemt. Cradle to cradle betekent upcycling. Turntoo is ook geen leasemodel. De producent blijft namelijk altijd eigenaar en de consument betaalt nooit voor de grondstoffen. Kortom, een win-win situatie voor de fabrikant, de consument én de samenleving als geheel.”

Thomas Rau: ‘Bij Turntoo is sprake van upcycling’.

GO! 10

Slim reizen van deur tot deur

Van vier wielen naar 4G Individueel en openbaar vervoer. Ooit waren het gescheiden trajecten, parallelle werelden. Je ging met de auto of koos voor het OV. Maar inmiddels is er openbaar vervoer op maat en kunnen treinreizigers gebruik maken van auto’s van Greenwheels, de OV-Fiets, OV-Scooter of de NS-Zonetaxi. En omgekeerd kan Greenwheels via NS een nieuwe groep OV-gebruikers aanboren.

vanzelfsprekend. Voor hen is de rol van de auto als symbool van vrijheid en individualiteit min of meer overgenomen door een (permanente) internetverbinding. Voor jongeren heeft het idee van mobiel zijn geen wielen maar WiFi of 4G. Op ieder gewenst moment met een smartphone of tablet toegang hebben tot internetdiensten of sociale netwerken geldt voor hen als belangrijker dan voertuigbezit. En wie toch een auto nodig heeft neemt een deelautoabonnement of maakt gebruik van een van de vele carsharing diensten.

Het is een ontwikkeling die aansluit bij de behoefte van jongere generaties naar flexibele mobiliteitskeuzes. Voor de zogeheten generatie Y

Demotorisering

(geboren tussen 1980 en 1995) is het bezit van een eigen auto veel minder

Een partij die succesvol op deze ontwikkeling inspeelt is Greenwheels.

Sinds de organisatie in 1995 als een van de eerste startte met het aanbieden van deelauto’s in de grote steden in Nederland is het bedrijf uitgegroeid tot de vijf grootste spelers op dit gebied in de wereld.

Greenwheels is inmiddels actief in 100 Nederlandse steden én in Duitsland en beschikt in totaal over een wagenpark van 2.000 deelauto’s.

De verschuiving van eigen voertuigbezit naar gebruik past volgens Greenwheels directeur Jan Borghuis in een langetermijnontwikkeling. “Sinds 2008 wordt die tendens van demotorisering officieel bevestigd door studies in de V.S, Europa en Japan. Relevant voor ons daarbij is dat wij de auto ontsluiten op een manier die past bij de waarde en het leefpatroon van jongeren. Die kopen geen cd’s meer, maar benaderen muziek online, bijvoorbeeld via Spotify.

Hetzelfde kun je ook doen met boeken, kranten, etc. én met de auto. Bij Greenwheels kan iedereen de auto naar keuze, ook een e-car, online per smartphone reserveren. Met behulp van de speciaal ontwikkelde Greenwheels app is dat een fluitje van een cent.”

Keuzevrijheid Het gegeven dat het de komende jaren steeds minder zal gaan over het te gebruiken vervoermiddel, maar vooral over de vraag hoe iemand zo efficiënt en comfortabel mogelijk van A naar B komt, wordt bevestigd door de samenwerking tussen Greenwheels en NS. Die houdt in dat zakelijke klanten van NS zon-

Jan Borghout: ‘Auto per smartphone reserveren is de toekomst’.

der abonnementskosten een auto van Greenwheels

11

zullen worden voor de inwoners, de forenzen, de flexwerkers en de recreatieve reizigers.

Stations moeten, naar de visie van NS, veel meer een plaats van ontmoeting en ontspanning zijn, dan een plaats van aankomst en vertrek.”

NS zegt te verwachten met het aanbieden van een groter aantal ketenvoorzieningen de drempels in de keuze voor de trein weg te nemen.

Duurzame symbiose Trinthamer wijst op een intern onderzoek waaruit blijkt dat reizigers eerder voor de trein kiezen als ze weten dat er op het station van aankomst de mogelijkheid is om gebruik te maken van OV-Fiets, OV-Scooter of NS Zonetaxi. Met die laatste dienst is NS onlangs op 23 stations gestart en dit moeten er in de loop van het jaar nog meer worden. Dat die initiatieven in een behoefte

Greenwheels gebruiker van het eerste uur: Wubbo Ockels.

voorzien, staat voor Trinthamer vast. “Het aantal kunnen huren. De toenadering tot Greenwheels past in de visie van NS

reizigerskilometers laat al enkele jaren een stijgende lijn zien. Daar zou je

om optimaal vervoer van deur tot deur aan te bieden en naast de eigen

de conclusie uit kunnen trekken, hoewel dat weer afhangt van meerdere

deelconcepten, zoals OV-fiets, OV-scooter en NS Zonetaxi, de klanten

variabelen, dat het aanbod van bijvoorbeeld OV-Fiets voor meer klanten

iets extra’s te leveren.

zorgt.”

“Het grote voordeel voor Greenwheels is”, zegt Borghuis, “dat OV-reizi-

Hij rekent voor dat er inmiddels 7.000 OV-fietsen in gebruik zijn. Sinds

gers nu ook iets te kiezen hebben. OV-gebruikers krijgen zo de mogelijk-

2008 is het aantal ritten bijna verdrievoudigd tot ruim 1,2 miljoen.

heid om in plaats van met de trein de auto te pakken naar IKEA, een

Vervoer op maat en maximale flexibiliteit en keuzevrijheid lijkt dus het

tuincentrum of voor het afleggen van een verjaardagsvisite. Die grotere flexibiliteit in vervoerskeuze levert uiteindelijk een win-win situatie op voor zowel NS als Greenwheels.”

devies voor de komende jaren. Soms de auto, soms de trein, de fiets,

‘OV-reizigers krijgen nu iets te kiezen’

de (motor)scooter of de taxi, afhankelijk van de rit en de bestemming.

Individueel vervoer en OV sluiten elkaar niet langer uit, maar vullen elkaar aan in een duurzame symbiose.

Ketenvoorzieningen Het ontwikkelen van landelijke deelconcepten, zoals OV-Fiets (incl, E-bike), OV-Scooter en NS Zonetaxi, in aansluiting op de trein, past volgens NS-woordvoerder Eric Trinthamer, in het beleid van de spoorwegen om goede alternatieven aan te reiken in het deur-tot-deur vervoer. “Die faciliteiten komen steeds vaker, door middel van de Reisplanner ‘Xtra direct’ online beschikbaar. Het succes van nevendiensten als OV-Fiets laten zien dat het OV een prima alternatief kan zijn om van deur-tot-deur te reizen.

Het is de bedoeling dat grote stations (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Breda) de komende jaren aantrekkelijker

Met OV-Scooter, OV-Fiets en OV-Taxi wil NS alternatieven aanreiken voor deur-tot-deur vervoer.

GO! 12

Technologische ontwikkelingen bepalen toekomst mobiliteit

Op weg naar een lagere energieprijs We staan aan de vooravond van een ‘strategische revolutie’, stelt Wim de Ridder, hoogleraar Toekomstonderzoek aan de Universiteit Twente in zijn gelijknamige boek. Hij voorspelt dat het aanbod van duurzame en alternatieve energie exponentieel zal toenemen, terwijl de energieprijzen drastisch zullen dalen. Huishoudens gaan op grote schaal hun eigen energie opwekken en worden energieprosumenten. “Nieuwe bedrijfsmodellen gaan op de schop en de consument gaat de economie bepalen”, aldus De Ridder.

Wim de Ridder: “De energieproductie zal de behoefte overtreffen”. zijdig door hen zelf zal worden vastgesteld.

De Ridder beschrijft deze strategische revolu-

maakt, dat in de gezondheidszorg de patiënt

tie in vijf economische sectoren. Hij laat zien

het verschil gaat uitmaken. Ook werkt hij de

dat amateurs de motor zijn van de belevings-

noodzakelijke institutionele vernieuwing

Symbiotische relaties

economie, dat zelf bouwen lagere kosten en

op vijf maatschappelijke terreinen uit. De

De samenleving zal, zo stelt hij, de agenda

duurzame woningen oplevert, dat lokale ener-

strategische revolutie zorgt ervoor dat de

opstellen met onderwerpen die een plaats

gieopwekking elektriciteit veel goedkoper

agenda van ondernemingen niet meer een-

moeten krijgen in het beleid van overheid en

13

bedrijfsleven. Ondernemingen die hun omgeving als dominante factor accepteren, krijgen een kameleontisch karakter. De Ridder: “Zij zullen zich voortdurend aanpassen aan onvoorspelbare ontwikkelingen. Hun strategische planvorming wordt hierop afgestemd en is alleen succesvol als medewerkers en andere betrokkenen direct of indirect deelnemen aan het strategisch proces. Er ontstaat een tijdperk van intensieve symbiotische relaties: tussen mens en machine, tussen professionals en amateurs en tussen bestuur en samenleving.

Die beweging is niet meer te stoppen.”

Exponentiële groei De Ridder onderschrijft de door RAI Vereniging geschetste mobiliteitstrends tot 2030, dat de schaarste op de grondstoffenmarkt dwingt tot innovatie en dat er tegenover de sterk stijgende vraag naar energie een toenemende inspanning staat om nieuwe (duurzame) energiebronnen aan te boren. Een kernbegrip

‘Autobezitters worden handelaars in elektriciteit’ dat hij regelmatig laat vallen is exponentiële groei van technologische ontwikkelingen.

“Als je kijkt naar trends uit het verleden, dan zie je dat enkele dominante ontwikkelingen een exponentieel gedrag vertonen. De vraag is dan: zal dat in de toekomst ook zo zijn?

Met betrekking tot duurzame energie en elektrische auto’s is mijn overtuiging van wel.

Wim de Ridder: “Het ontkennen van snelle groei is voor bedrijven eenvoudiger dan er op anticiperen.”

Alleen zitten bestaande, succesvolle bedrijven doorgaans niet op exponentiële groei te wach-

geen trendsetters. Of neem de auto-industrie.

hem voortdurend achter op de werkelijkheid.

ten, omdat zij die snelle veranderingen orga-

Iedereen weet dat er in 2025 heel veel zelf-

“De EIA schat de toekomstige vraag naar ener-

nisatorisch niet aankunnen. Het ontkennen

sturende auto’s zullen zijn, maar slechts een

gie stelselmatig te laag in, terwijl de energie-

van het bestaan van dergelijke snelle groei is

enkele fabrikant houdt zich er op dit moment

productie de behoefte zal overtreffen.”

dan eenvoudiger dan erop anticiperen. Kijk

mee bezig.”

naar bijvoorbeeld grote spelers in de energie-

Om diezelfde reden lopen de voorspellingen

Energieprosumenten

markt als Shell of Nuon. Dat zijn met betrek-

van de Energy Information Administration

Naast grootschalige duurzame projecten,

king tot duurzame energie trendvolgers en

(EIA) in de Annual Energy Outlook volgens

zoals grote windparken, geconcentreerde zon-

GO! 14

necollectoren, getijdenenergiecentrales, geothermie en biomassascentrales ontstaat er een markt van energieprosumenten die hun eigen energie gaan opwekken. Daarbij zullen verschillende energiebronnen in intelligente netwerken met elkaar zijn verbonden.

Een van de megatrends op weg naar een lagere elektriciteitsprijs noemt hij de halvering per vier jaar van de kosten van elektriciteit uit zonnepanelen, dankzij de technologische vooruitgang. In de meeste landen in Europa, ook in Nederland, is bezien vanuit de positie van de consument sprake van

AANTAL PARTICULIERE HUISHOUDENS MET ZONNESTROOM IN NEDERLAND 2009 2010 2011 2012 2013 2020* *raming

20.000 30.000 45.000 90.000 > 130.000 1.000.000

‘grid parity’. Dit houdt in dat elektriciteit die geproduceerd is met een zonnepaneel, berekend over de gehele levensduur, voor de eindgebruiker evenveel kost als elektriciteit die van het netwerk komt.

Een voorspelling die wordt bevestigd door recente berichtgeving van Natuur & Milieu dat het aantal Nederlanders met zonnepanelen op het dak explosief groeit. Nu al zijn bijna 100.000 woningen voorzien van zonnepane-

Huishoudens gaan zelf energie opwekken.

len, een verdubbeling binnen 2 jaar. In 2020 moet het aantal daken met zonnepanelen naar

auto immers zo programmeren dat de accu

noemt De Ridder Tianjin Eco-city in China.

schatting groeien tot 1 miljoen. Volgens een

pas wordt opgeladen als de stroomprijs onder

Tianjin wil een demonstratiestad zijn voor

recent onderzoek van Natuur & Milieu is

een bepaald niveau zakt (bijvoorbeeld het dal-

duurzame ontwikkeling. GM gebruikt Tianjin

stroom uit zonnepanelen nu al 17 procent

tarief). Zijn de accu’s opgeladen en hoeft de

om er haar autonoom rijdende auto te intro-

goedkoper dan elektriciteit van energie-

eigenaar niet veel kilometers te maken, dan

duceren. Philips heeft er proefprojecten met

leveranciers.

kan hij de stroom weer terugleveren aan het

LED-verlichting en het Zweedse bedrijf Envac

net op het moment dat de stroomprijs hoger is

experimenteert met afvalbakken die hun in-

Smart grids

(piektarief). Iedere autobezitter wordt op die

houd automatisch afgeven aan een onder-

Verder zegt hij veel te verwachten van de op-

manier een handelaar in elektriciteit en dank-

gronds afvalsysteem.

komst van intelligente lokale energienetwer-

zij deze flexibiliteit faciliteert hij de opkomst

“Uit ‘De Strategische revolutie” kun je meer-

ken, ofwel ‘smart grids’, die het aanbod en de

van zon- en windenergie als bronnen van

dere conclusies trekken”, besluit De Ridder.

vraag naar elektriciteit reguleren.”De sterke

elektriciteit.”

“Eén ervan is in ieder geval dat de toekomst

toename van zelf opgewekte elektriciteit en de

van mobiliteit niet wordt bepaald door de

daling van de prijs ervan, speelt de groei van

Green city’s

macht van de belangrijkste bedrijven op dit

elektrisch rijden in de kaart. En de accu’s van

Niet alleen huishoudens gaan zelf energie

gebied, maar door de technologische ontwik-

al die auto’s tezamen vormen een grote bron

opwekken, er komen eveneens duurzame

kelingen en de rol van de burger. En die zijn

van flexibiliteit. De voertuigeigenaar kan zijn

steden. Een voorbeeld van zo’n ‘green city’

voor een groot deel voorspelbaar.”

15

Hopper e-scootertaxi

Abri op twee wielen Een elektrische scooter met chauffeur voor de prijs van een zaterdagkrant. Sinds oktober vorig jaar rijden de Hopper e-scooters in groten getale in Amsterdam. Voor de vaste prijs van 2,50 euro per rit brengt de groene scooter de klant naar de eindbestemming. Het project, waarin de Gemeente Amsterdam, NS en het ministerie van I & M participeren, lijkt de ideale oplossing voor binnenstedelijk vervoer. Het initiatief sluit bovendien perfect aan bij het project ‘Van 4 naar 2 wielen in de stad’, van RAI Vereniging, Natuur & Milieu en de Nederlandse Stichting Geluidshinder.

intrede doen. Om die reden heeft RAI Vereniging in september vorig jaar het visiedocument ‘Van 4 naar 2 wielen in de stad’ aan Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere, overhandigd. Dit pamflet roept op te

2) Zorg voor meer parkeerruimte voor 2-wielers; 3) Geef 2-wielers voorrang in de stad; 4) Bevorder het woon-werkverkeer met 2-wielers; 5) Geef de e-scooter de toekomst.

komen tot een integrale visie op het benutten van de kansen van

Landelijke uitrol

e-scooters en het tweewielerbe-

Hopper speelt met de elektrische

leid in de stad. Het pamflet vraagt

scootertaxi slim in op de groei-

De grotere inzet van de twee-

zones en allerlei andere beper-

politieke aandacht voor een lan-

ende behoefte aan snel, duur-

wieler zal, als gevolg van de toe-

kende maatregelen, maken

delijk en lokaal beleid ten aanzien

zaam en flexibel binnenstedelijk

nemende verstedelijking en het

individueel vervoer en eigen

van tweewielers in de steden op

vervoer. Na een voorbereiding

groeiend ruimtebeslag, volgens

voertuigbezit op termijn steeds

basis van een vijf stappenplan:

van vijf jaar is de dienstverlening

Trends in Mobiliteit van RAI

minder vanzelfsprekend. Tal van

Vereniging, onvermijdelijk zijn.

alternatieve flexibele vervoers-

Hogere parkeertarieven, milieu-

concepten zullen derhalve hun

in oktober 2012 in Amsterdam 1) Maak ruim baan voor 2-wielers;

voortvarend van start gegaan. In totaal zijn er in de hoofdstad in-

‘E-scooters zijn 68% schoner dan conventionele scooters’

De Hopper e-scooter gaat in 32 grote steden rijden.

GO! 16

middels vijftig e-scooters opera-

onderzoek plaats om te bekijken

ner is, zo blijkt uit onderzoek van

voor de passagier. Via de interac-

tioneel, maar de onderneming is

in welke constructie dat kan gaan

TNO en Milieu Centrum.

tieve tablets is het mogelijk om

daar druk bezig met een gefa-

gebeuren. Overigens blijft onze

De lage ritprijs werd mogelijk

advertentie-uitingen te verstu-

seerde uitrol. Uiteindelijk moe-

focus vooralsnog op Amsterdam

gemaakt doordat het business

ren. Niemeijer: “Je kunt de Hop-

ten in Amsterdam honderd

liggen.”

model van Hopper gebaseerd is

per dus zien als een rijdende abri,

Hoppers operationeel zijn. Ver-

op de mogelijkheid om adver-

een mobiele reclamezuil. Verder

der heeft Hopper de intentie om

Hopperbox

teerders een duurzame merk-

is de Hopper inzetbaar voor busi-

landelijk uit te groeien naar Rot-

Dat de Hopper zo aanslaat is niet

associatie te bieden. Het

ness-to-business markt, bijvoor-

terdam, Den Haag en Utrecht,

in de laatste plaats te danken aan

vervoermiddel is daarvoor uitge-

beeld tijdens evenementen. Of

opdat in de vier grote steden (de

de relatief lage ritprijs van 2,50

rust met vier Samsung Galaxy

voor contractvervoer, waarbij wij

4-G) een goede dekking ontstaat.

euro. Voor die prijs loont het

Tablets die in een speciaal hier-

de scootertaxi volledig aanpassen

Daarna is het volgens Hedwich

nauwelijks de moeite om de tram

voor ontwikkelde box op de ach-

aan de wensen van de klant,

Niemeijer, Marketing & Com-

of de bus te pakken, laat staan een

terzijde zijn gemonteerd. Die box

uiteraard met behoud van de

munications manager van Hop-

taxi. Bovendien geven Hopper

dient tevens als hoge rugsteun

eigen identiteit.”

per de bedoeling om het netwerk

gebruikers een statement af

naar de 32 grootste steden in

omdat de e-scooter in vergelij-

Nederland (32-G) uit te breiden.

king met moderne 4-takt scoo-

“En we hebben ook internatio-

ters gedurende de gehele

nale ambities. Momenteel vindt

levensduur zo’n 68 procent scho-

Schone taxi voor 2,50 euro.

‘Interactieve tablets houden mobiele reclamezuil goedkoop’

Voorsprong Problemen met lege accu’s of stilstand zegt Niemeijer niet of nauwelijks te kennen. “Het on-

17

DHL zet voor stadsdistributie bakfietsen en fietskoeriers in.

derhoud van E-scooters is vrij-

zaam is.”Inmiddels lijken ook

blemen kunnen worden opgelost

sen, die een goed alternatief

wel nihil. En de actieradius van

andere partijen de voordelen van

en die een bijdrage leveren aan de

vormen voor bestelwagens,

de Hopper ligt tussen de 40 en 75

tweewielers als alternatief voor

milieuproblemen.”

rijden al een tijdje in steden als

kilometer. Ruim voldoende voor

de auto in drukke stadkernen of

de korte ritten in de stad. Iedere

tijdens korte ritten te hebben

Hopper heeft trouwens niet meer dan 4 uur per dag dienst,

Breda, Amsterdam en Enschede.

Vanwege de positieve ervaringen

ontdekt. Zo heeft Athlon Car

Stadsdistributie per bakfiets

Lease onlangs E-bikes en E-scoo-

Vanuit min of meer diezelfde

de parcycle inmiddels met acht

waarna hij aan de stekker gaat.”

ters in het programma opgeno-

gedachte heeft koeriersbedrijf

steden uitgebreid: Delft,

Beducht voor concurrentie is zij

men om op die manier te kunnen

DHL Express besloten in een

Amersfoort, Maastricht, Sittard-

evenmin. “We hebben een voor-

inspelen op de vraag naar goed-

groeiend aantal Nederlandse

Geleen, Apeldoorn, Groningen,

sprong die nauwelijks meer is in

kope en CO2 verlagende alterna-

steden pakketten met de Parcycle

Arnhem en Nijmegen. Vooral op

te halen. Elke e-scooter vereist

tieven voor de auto. Athlon

te gaan bezorgen. Parcycle is een

compacte stedelijke routes is de

een investering van 11.000 euro.

directeur Armand van Veen zegt

samentrekking van parcel

bakfiets efficiënter. In totaal heeft

Een bedrag dat je niet zomaar op

als partner in de mobiliteit verder

(pakket) en cycle (fiets).

DHL er in ons land nu twintig

tafel legt. Concurreren met goed-

te willen kijken dan uitsluitend

Stadsdistributie per bakfiets is

rijden. Daarnaast zet het bedrijf

kopere conventionele scooters is

de auto. “E-bikes en E-scooters

volgens de onderneming

ook fietskoeriers met een rugzak

ook geen optie, want de ge-

passen in onze rij van EV-oplos-

efficiënter, schoner en in nauwe

in om kleine pakketjes te bezor-

meente geeft pas een vergunning

singen, waarmee klanten kosten

stadskernen vaak ook prakti-

gen.

af als een vervoermiddel duur-

kunnen besparen, de milieupro-

scher. Deze lichtgewicht bakfiet-

heeft DHL het werkterrein van

GO! RAI SOCIETY 18

Opgeven is geen optie Minimaal zesmaal de Alpe d’Huez opfietsen. Op basis van dat uitgangspunt is het team van RAI Vereniging en Amsterdam RAI, dat op 6 juni voor de derde keer deelneemt aan het evenement Alpe d’HuZes, volop in training. Hier op de foto figureerde het gezelschap – hoe kan het ook anders – tijdens de opbouw van FietsVAK 2013 in januari. Hét ideale moment voor fietsliefhebbers om inspiratie op te doen. Een deel van het team was overigens nauw betrokken bij de organisatie van FietsVAK. Het team bestaat uit Remco Tekstra, Gert Jan Roos, Dion van der Veen, Rik Struiwigh, Joost Grasso,Suzan Nengerman, Maarten Pompen en Quirijn Teunissen. Doel van Alpe d’HuZes is om alleen of in een team zoveel mogelijk geld bijeen te fietsen in de strijd tegen

en zal worden bereikt. Teamleider Remco Tekstra laat daarover geen mis-

kanker. Het afgelopen jaar werd een recordbedrag van ruim 31 miljoen euro

verstand bestaan: “Vorig jaar hebben we ruim 18.000 euro bij elkaar gefietst.

opgehaald. Een bedrag dat dit jaar natuurlijk opnieuw hoger moet zijn.

Onze ambitie voor de komende editie is simpelweg het overtreffen van

Onder het motto ‘Opgeven is geen optie’ accepteert het team van RAI

zowel het aantal beklimmingen als het op te halen bedrag.”

Vereniging en Amsterdam RAI geen beperkingen in hetgeen wat dit jaar kan

De voorbereidingen van het team zijn te volgen op www.teamrai.blogspot.nl

Trendy diner Zo’n 60 vertegenwoordigers van de mobiliteitsbranche namen op 27 maart

Accell Group, Elco Brinkman, voorzitter Bouwend Nederland, Michiel Noy,

deel aan het traditionele RAI Mobiliteitsdiner. Onder hen veel politici en pro-

directeur NS Stations en gastspreker Francine Houben, directeur Mecanoo

minenten waar RAI Vereniging veel contact mee onderhoudt, zoals minister

Architecten.

Melanie Schultz van I &M, ANWB Hoofddirecteur Guido van Woerkom,

In Paleis Lange Voorhout wisselde het selecte gezelschap tijdens het diner met

oud voorzitter VNO-NCW Jacques Schraven, René Takens, CEO van

elkaar van gedachten over verschillende onderwerpen. Centraal stonden dit keer de ‘Trends in Mobiliteit 2030’, die RAI Vereniging voor de komende jaren heeft vastgesteld.

Gastspreker Francine Houben zei dat ze veel nieuwe concepten ziet ontwikkelen, zoals de OV Fiets, deelauto’s, scootmobielen, e-bikes, maar dat de infrastructurele aanpassingen die daar voor nodig zijn behoorlijk achterblijven. “Heeft u wel eens geprobeerd een parkeerplek voor een scootmobiel bij uw ouders thuis te vinden?”

Volgens haar wordt nog teveel vanuit de bestaande kaders en eigen hokjes gedacht, waarbij bouwen en transporteren centraal staan. “We praten dan over reistijden, vertragingen, wegbreedte, etc. Wat ik nog mis is de samenwerking met andere spelers en andere werelden. In de toekomst is integraal denken de sleutel voor de oplossing. Het gaat straks om termen als welbevinden, comfort, beleving”, aldus Houben.

19

Bakas: ‘geef gas!’

Dealen met de Toekomst, zo luidde

den, waaronder: BOVEMIJ, Motana,

sentatie van trendwatcher Adjiedj

veel gaat veranderen. ”Straks komen

het thema van het GT Branche-

Kymco, BMW, Putoline, RR Mobility

Bakas die zijn visie op de sector voor

scooterframes gewoon uit de 3D-

congres dat RAI Ver-

en Van der Hulst.

het jaar 2020 gaf. Hij wees er op dat

printer”, voorspelde hij, “en kan

eniging en BOVAG

Een interessante

de wereld volop in beweging is en

gerecycled brommer- en scooter-

vorige maand voor

wake-up

call

dat er zeker op het gebied van ver-

materiaal van Scooter Recycling

het eerst gezamenlijk

vormde de pre-

voer, energie en materiaalgebruik

Nederland (SRN) weer als voe-

organiseerden. Bijna

dingsbron dienen

400 belangstellenden

voor zo’n printer.”

namen deel aan deze

Aan de branche

interactieve branche-

gaf Bakas het ad-

dag waarbij zij wer-

vies mee om goed

den

geïnformeerd

in de gaten te hou-

over

toekomstige

den wat de consu-

ontwikkelingen en tij-

ment wil en doet.

dens

“Ga nieuwe klan-

verschillende

workshops concrete

ten

handvatten aangereikt kregen om di-

wordt creatief en

rect mee aan de slag te kunnen.

actief en kom uit je

Onderdeel van de branchedag was

luie stoel. Kortom:

ook een bedrijvenmarkt, waar zo’n

geef gas!”

verleiden,

15 ondernemingen zich presenteer-

Green Deal voor scooterrecycling Het milieuverantwoord recyclen van afgedankte brom- en snorfietsen is met

hergebruik. Hiervoor betaalt de consument bij de aankoop van een nieuwe

de ondertekening van de Green Deal Scooterrecycling een stuk eenvoudi-

scooter of brommer een recyclingbijdrage van 10 euro.

ger geworden.

Nederland telt op dit moment 1,1 miljoen brom- en snorfietsen, waarvan er

Met de komst van deze Green Deal, die

jaarlijks zo’n 20.000 buiten gebruik

werd ondertekend door v.l.n.r.: Koos

worden gesteld. Dit aantal neemt

Burgman (BOVAG), Gemma War-

ieder jaar toe. Daarom heeft de

merdam (voorzitter SRN), Olaf de

branche het initiatief genomen om de

Bruijn (RAI Vereniging) en Lucas

inzameling, demontage en recycling

Crijns (ministerie van I & M), zegt de

van deze voertuigen op een milieu-

overheid toe de regels die al langer gol-

verantwoorde en gecontroleerde

den voor de recycling van autowrakken

wijze aan te pakken. Hiervoor hebben

nu ook zoveel mogelijk toe te passen

RAI Vereniging en BOVAG, samen

voor de demontage van brom- en snor-

met ARN (voorheen Auto Recycling

fietsen. Een en ander betekent dat de

Nederland), in 2011 de Stichting

consument zijn of haar afgedankte

Scooter Recycling Nederland opge-

brom- of snorfiets voortaan bij de dea-

richt. SRN werkt sindsdien aan een

ler of het demontagebedrijf in de buurt

landelijk dekkend netwerk, zodat het

kan afleveren. De milieubelastende ma-

voor de consument gemakkelijker

terialen, zoals olie, accu en banden wor-

wordt om hun oude brom- of snor-

den vervolgens gedemonteerd voor

fiets in te leveren.

GO! eco-trends 20

Warme-pekel-sproeier Een strooiwagen die warm pekelwater onder hoge druk spuit waardoor een gladde weg ijsvrij en begaanbaar wordt.

Voor deze Firestorm pekelwagen van Schuitemaker is dat een fluitje van een cent.

De machine maakt hiervoor gebruik van het natuurkundige ‘exotherme’ effect waarbij energie uit stoffen vrijkomt. Die warmte ontstaat door de tank van het voertuig te vullen met water en Calciumchloride. Dankzij de geïsoleerde tank en een speciaal rondpompsysteem wordt de ontstane warmte vast gehouden waardoor de pekeloplossing een temperatuur van 50 tot 60 graden bereikt. Ideaal bij gladheidsbestrijding, waardoor ook vast gereden sneeuw en/of ijsplaten in een mum van tijd verdwijnen. Het is eveneens mogelijk om de Firestorm toe te passen in niet winterse omstandigheden, zoals stofbestrijding in de zomer, of als ‘spoelvoertuig’ en bij het verwijderen van olie op het wegdek. Een handige, multifunctionele vier seizoenen machine dus.

Firestorm pekelwagen

Slimme binnenband ‘Gewoon, maar geniaal’, zo luidt de titel van

wiel los te maken. De buitenband houdt de

Fiets Innovatie Award 2013. Doel van deze

een boekje dat ooit door Drs. P werd uitge-

binnenband na oppompen vervolgens keurig

prijs is om nieuwe producten en toepassingen

bracht. Daarin worden uitvindingen beschre-

op zijn plaats. Deze oplossing is ideaal voor

op het gebied van fietsen extra onder de aan-

ven die op het eerste gezicht zo simpel lijken

fietsen met een gesloten kettingkast en

dacht te brengen van het publiek en product-

nuvinci naven, en al helemaal voor E-bikes.

vernieuwing te stimuleren. RAI Vereniging

Het is dan namelijk niet meer nodig om alles

wil als initiatiefnemer van deze jaarlijks terug-

los te schroeven of de elektronica los te

kerende Award doorlopend de aandacht vra-

koppelen.

gen voor het belang van productinnovatie(s)

Niet verwonderlijk dat de Rubena Gaadi

om zo een bijdrage te leveren aan de econo-

binnenband in januari werd bekroond met de

mische groei in de fietsbranche.

Rubena Gaadi binnenband met twee losse uiteinden.

dat iedereen ze had kunnen bedenken. De Rubena Gaadi binnenband van Verduin Agency is een goed voorbeeld van deze geniale eenvoud, waarbij het worstelen met het verwisselen van een binnenband definitief tot het verleden behoort. De band met twee uiteinden kan gewoon onder de buitenband om de velg heen worden gelegd zonder het

21

Het ‘Vergevingsgezinde Fietspad’ Een fietspad dat wenselijk fiets-

zij de veiligheid beleven, en hoe

gedrag bevordert en waar nodig

dat in relatie staat tot de inrich-

foutcorrigerend en letselbeper-

ting van het fietspad zelf en de

kend werkt. Op basis van dit uit-

directe omgeving. Daarbij gaat

gangspunt heeft het ministerie

het om vragen als: wat zijn de

van I & M ‘Het Vergevingsge-

meest relevante kenmerken van

zinde Fietspad’ van ingenieurs-

fietspaden, hoe beïnvloeden deze

bureau Royal Haskoning DHV

het gedrag van de fietser, welke

gekozen als meest innovatieve

eisen/wensen stelt de fietser aan

onderzoeksplan om de fietsveilig-

de fietsinfrastructuur.

heid bij 50-plussers te vergroten.

Het ministerie stelt in totaal

Medio vorig jaar heeft het minis-

300.000 euro beschikbaar voor

terie gevraagd om onderzoeks-

de komende drie jaar en finan-

voorstellen die enkelvoudige

ciert hiermee de helft van het

fietsongevallen van 50-plussers

project. De andere financiers zijn

verminderen en veilig fietsgedrag

de Provincies Overijssel, Fries-

van jongeren vergroten. Het pro-

land en Utrecht. Ook de Rijks-

ject ‘Het Vergevingsgezinde Fietspad’ kwam als beste idee uit

universiteit Groningen, Fietsersbond, Politie IJsselland en

Vergevingsgezind fietspad moet ongevallen terugdringen.

de bus en wordt de komende drie

de gemeenten Zwolle en Leeu-

jaar uitgevoerd.

van deze gevallen was de ge-

onder andere proefpersonen gaan

warden doen mee. De onder-

In 2010 was 60 procent van de

wonde fietser ouder dan 54 jaar.

fietsen met camera’s. Daarmee

zoeksresultaten worden vertaald

19.200 ernstig verkeersgewonden

In 2011 kwamen 200 fietsers om

moeten onderliggende oorzaken

in bestaande en/of nieuwe

een fietser, waarvan 86 procent

in het verkeer, tegenover 162 in

van de ongevallen worden ach-

CROW-richtlijnen voor de

slachtoffer was van enkelzijdige

2010.

terhaald. Met name hoe fietsers

vormgeving van fietsinfrastruc-

fietsongevallen. In bijna de helft

In het onderzoeksproject zullen

zich gedragen op fietspaden, hoe

tuur.

Eerste elektrische meeneemheftruck Emissievrij, stil, snel oplaadbaar en lage gebruikskosten. Dat zijn volgens Cargotec Nederland de belangrijkste voordelen van de Hiab Moffett E-serie. Deze eerste volledig elektrisch aangedreven meeneemheftruck is daarom met name geschikt voor het laden en lossen binnen bedrijfspanden, zoals distributiecentra en magazijnen, waar conventionele dieselaangedreven machines niet welkom zijn.

En omdat de Hiab Moffett voldoen aan de PIEK-normen, is het voertuig prima inzetbaar binnen de zogeheten venstertijden voor nachtdistributie. Cargotec claimt een bedrijfsduur van tenminste 2,5 uur voordat de meeneemheftruck weer aan de lader moet. Die relatief lange gebruiksduur is mede te danken aan het opslaan van de remenergie. De Hiab Moffett kan 2.000 kilo aan lading tillen en de energiekosten per gebruiksduur zijn, zo heeft Cargotec bere-

Hiab Moffett E-serie van Cargotec.

kend, 67 procent lager in vergelijking met eenzelfde meeneemheftruck in dieseluitvoering.

GO! RAI vintage 22

De eerste Nederlandse auto Die eer van eerste Nederlandse autofabrikant

komt toe aan Dick Eysink uit Amersfoort en zijn zonen Menno en August. Beiden weten hun vader eind negentiende eeuw ervan te overtuigen dat zowel de automobiel als de motorfiets een gouden toekomst tegemoet gaan.

Naast de al goed lopende productie van fietsen bouwt Eysink eerst enkele rijwielen met hulpmotor, in 1897 gevolgd door de eerste auto.

Afgezien van de bij Benz ingekochte motor is de auto volledig gebaseerd op eigen ontwerp en constructie. In 1899 volgt al de eerste auto met zelf ontwikkelde motor en in 1901 zal Eysink voor het eerst ook motorfietsen aanbieden. In 1914 stopt de autoproductie, omdat de levering van de benodigde gietstukken uit Frankrijk vanwege de eerste Wereldoorlog stagneert. In totaal bouwt Eysink ongeveer 400 auto’s, waarvan slechts één exemplaar bewaart is gebleven. Op de foto is Dick Eysink te zien achter het stuur van zijn laatst geproduceerde auto. In die beginjaren werden auto’s overigens vaak met veel argwaan bekeken.Velen noemden het gebruik van ‘dergelijke apparaten’ op de openbare weg gevaarlijk.

Voor toenmalig minister Lely van Waterstaat (het ministerie repte blijkbaar nog niet over verkeer) aanleiding om in 1899 de voorwaarden vast te stellen op basis waarvan een vergunning wordt verleend voor het rijden van een auto. Zo gold onder andere een maximumsnelheid van 20 kilometer per uur.

uitgesproken 23

In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld.

Dit keer Bart Timmermans, General Manager Johnson Controls Power Solutions Benelux.

Wat is uw favoriete vervoermiddel?

Verrassing... de auto. Ik rijd 70.000 kilometer per jaar, de auto is dan het enige serieuze alternatief.

Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland?

Kijkende naar het beleid op het gebied van infrastructuur dan denk ik dat de automobilist de laatste jaren op zijn wenken is bediend. Wat naar mijn mening ontbreekt is een overkoepelend integraal beleid waarbij verschillende mobiliteitsvormen worden gecombineerd. Hier valt nog veel te winnen.

Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had?

Ik zou de ontwikkeling van communicatie tussen auto’s onderling meer stimuleren. Ons wegennet is voldoende ontwikkeld, maar wordt echter onvoldoende benut. De oorzaak hiervan is de bestuurder. Dit probleem is grotendeels op te lossen met technologie. Door hier meer in te investeren kan de interactie tussen voertuigen worden versneld.

Naar mijn mening dient dit echter wel op Europees niveau te gebeuren.

Nederland is te klein om dit zelf op te zetten. Bovendien wordt ons wegennet door vele voertuigen uit andere landen gebruikt. Die zouden ook op een dergelijk systeem moeten kunnen aansluiten.

Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoersalternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers?

Zowel bus als gemotoriseerde tweewielers zouden naar mijn idee beter geïntegreerd moeten worden in het totale beleid. Waarom niet gratis openbaar vervoer doorzetten zoals bijvoorbeeld in België in bepaalde gemeenten succesvol is gedaan. Dit vermindert de congestie in de stad aanzienlijk. Gemotoriseerde tweewielers zouden bovendien meer privileges moeten krijgen, tenslotte verminderen zij de files. Dit zou de

onze concurrentiepositie op peil kunnen houden. Als dat niet lukt,

overheid moeten belonen.

dan zullen er banen verdwijnen.

Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het

Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit?

werk te laten staan?

Ik verwacht dat de auto nog steeds het favoriete vervoer-

Dat doe ik al, want ik tracht 1 dag in de week van

middel zal zijn van de meeste Nederlanders. Ik denk

huis uit te werken.

Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen?

Met minister Henk Kamp van Economische Zaken. Niet zo zeer over het mobiliteitsbeleid, maar eerder over het vraagstuk hoe wij als land

Bart Timmermans

echter wel dat het wegennet beter benut zal worden

‘Waarom geen gratis OV?’

minder een statussymbool zijn dan vandaag de dag het

zoals ik hiervoor al omschreven heb. Vooral het vervoersbeeld in de stad zal veranderen. En de auto zal geval is. Het beleid zal zich meer gaan richten op het zoeken naar vervoersoplossingen. Dat kan de auto zijn, maar dat is geen vanzelfsprekendheid meer.

GO! MARKTANALYsE 24

Trend daling voertuigdiefstal zet zich voort Sinds 1995 is het aantal gestolen voertuigen in ons land (excl. brom- en snorfietsen) gehalveerd.Vielen in 1995 nog 32.802 voertuigen ten prooi waren dat er nog slechts 16.803. Sinds 2005 maken ook

Ontwikkeling voertuigdiefstal in Nederland

de brom- en snorfietsen deel uit van de diefstalcijfers.

Totaal

Worden die meegerekend dan

w.v.

bedroeg de daling vorig jaar

Personenauto’s

vergeleken met 2011 ruim 3 procent.

Hoewel in 2012 opnieuw 2,2 procent minder personenauto’s onvrijwillig van eigenaar

Brom- en snorfietsen

2012

2011

cijfers van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc) dat er grote

32.986

34.033

verschillen zijn in leeftijdscategorieën. Zo worden auto’s tot drie jaar oud tweemaal zo vaak gestolen als auto’s van acht tot tien jaar oud.

11.396

1.658

Voor het eerst in jaren liep eveneens het aantal scooterdiefstallen terug

Bestelwagens

2.180

2.188

met 4 procent tot 16.183 exemplaren.Verder werden er 1.807 motor-

Vrachtwagens

247

167

fietsen gestolen, een daling van 10 procent. Zorgelijk blijft de ontwikke-

Aanhangers/opleggers

1.173

1.155

Motorfietsen

1.807

1.996

16.183

16.869

verwisselden, blijkt uit de

Dure fietsen meer in trek Het aandeel van fietsen in de prijsklasse

Bron: Stichting AVc

aan het dievengilde, vorig jaar

ling van de voertuigcriminaliteit bij vrachtwagens, waarvan er vorig jaar 48 procent meer werden gestolen. Het gaat vooral om trekkers met en zonder oplegger. AVc gaat de oorzaak van deze opmerkelijke stijging onderzoeken.

Bron: RAI Vereniging

Verkoop nieuwe fietsen in Nederland per segment

boven de 900 euro is sinds 2008 verdubbeld tot 30 procent. Een ontwikke-

2012

2011

2009

52%

53%

49%

9%

9%

16%

ling die voor een belangrijk deel is toe

Gewone toer- of stadsfiets

te schrijven aan de groeiende popu-

Hybride fiets

lariteit van de E-bike. Een op de zes

Kinder- of jeugdfiets

13%

14%

13%

verkochte fietsen is inmiddels voorzien

E-bike

16%

15%

12%

van elektrische trapondersteuning. Met

Overig (w.o. race-,

een marktaandeel van 16 procent is de

MTB- en vouwfietsen)

10%

9%

9%

E-bike inmiddels goed voor 43 procent van de omzet bij de vakhandel. De consument besteedde het afgelopen jaar gemiddeld 1.821 euro aan een elektrische fiets.

In volume blijft de traditionele toer- of stadsfiets met een aandeel van 53 procent de best verkochte categorie. Het aandeel van de hybride fiets en de kinder/jeugdfiets bleef met respectievelijk 9 en 13 procent ongeveer stabiel.

25

Eenderde Europese auto’s schakelt automatisch Automatisch schakelen in Europa wint langzaam terrein. Althans als het gaat om het productieaandeel van automatische transmissies. Dat is sinds 1997 verdrievoudigd tot 37 procent, een nieuw record. Dit betekent echter niet dat autokopers binnen de EU in groten getale schakelloos zijn gaan rijden.

Volgens onderzoekers van het Britse Automotive Industry Data is

Aandeel automatische transmissies in Europese autoproductie

vijf nieuw verkochte auto’s voorzien van een automaat.

Het verschil in productieen verkoopaantallen is vooral te verklaren uit export. De meeste

2011

37%

voertuigen die van een

2010

31%

‘pienter pookje’ zijn

2009

26%

voorzien verdwijnen

2005

20%

namelijk naar de snel

1999

16%

expanderende Chinese

1997

3%

markt, waar schakelloos rijden geldt als een status-

symbool. Ook Rusland geldt als een belangrijk exportland evenals de herstellende Amerikaanse markt.

Het productieaandeel van automatische transmissies laat overigens binnen de EU grote verschillen zien. Duitsland, waar 53 procent van alle geproduceerde auto’s uitgerust is met een automaat, is koploper. Daarna volgen GrootBrittannië (40%), Frankrijk (23%), Spanje (12%) en Italië (5%).

Nederland aan kop met elektrisch rijden

Verkopen elektrische auto’s in Europa 2012

Nederland is eind vorig jaar alle

januari tot en met december 2012

Vooral het slotoffensief van de

Totaal

andere Europese lidstaten voorbij-

ruim 27.000 elektrische auto’s in de

Opel Ampera droeg daar een flink

w.v.

gestreefd met de verkoop van elek-

EU aangeschaft. Op een totale

steentje aan bij. In de laatste

Frankrijk

6.323

trische auto’s. Met 377 verkochte

markt van 11,9 miljoen personen-

maanden van het jaar was acht

Nederland

5.155

Noorwegen

4.290

Duitsland

4.157

27.416

Oostenrijk

2.789

Verenigd Koninkrijk

2.254

Zwitserland

981

Zweden

947

België

878

e-cars in de maand november 2012

auto’s blijft het aandeel elektrisch

van de tien verkochte e-cars een

Italië

624

liet ons land Frankrijk, Duitsland en

daarmee beperkt tot 0,2 procent.

Ampera, waarmee ons land na

Denemarken

527

Noorwegen achter zich.

In Nederland ligt dit gemiddelde

Frankrijk eindigde op een tweede

Spanje

486

In totaal werden in de periode

met 1,25 procent beduidend hoger.

plaats.

Bron: Automotive Industry Data

Bron: Automotive Industry Data

op dit moment nog een op de

GO! DE Stelling 26

Renate Hemerik, VNA “De vraag is of die plug in auto’s wel voor

‘Mensen vragen nu om een auto met nul procent bijtelling’

iedere werknemer geschikt is. Waar mensen vroeger vroegen om een Volkswagen of een Volvo, vragen ze nu om een auto met nul procent bijtelling omdat die goedkoop is.

Dure auto’s voor werkgevers. Wij vragen ons af waarom de berijders niet worden gedwongen de elektromotor goed te gebruiken.

Bron: AD

Hans Joosten, marketing directeur Autototaalglas “Dit soort winter is voor schadebedrijven fantastisch. Het is natuurlijk geen

Tom Huyskens, BOVAG

geheim dat het storm loopt bij ons soort ondernemingen. Juist omdat er veel

“Ik kan mij voorstellen dat Kim

neerslag valt en het vriest en dooit, gaat het wegdek kapot en veroorzaakt

Holland graag 69 – XXX – 1 als

het opspattend gruis steentjes en sterretjes.”

kenteken zou willen hebben.”

Bron: Telegraaf

Bron: AD

Koos Burgman, BOVAG

Casper Veenman, adviesbureau Roland Berger

“De detailhandel, onze leden dus,

“Met de daling van de autoverkopen in Europa is het nog niet gedaan. Wij

moet er niet aan meewerken dat

denken dat het beeld nog het hele jaar zo zal blijven. En wellicht dat daarna,

mensen hun snorfiets opvoeren.

door uitgestelde aankopen, weer voorzichtig de draad wordt opgepakt.”

Maar dat kunnen we als BOVAG niet alleen. Er is ook handhaving

Bron: Telegraaf

nodig, anders is het dweilen met de kraan open.”

Arjen Bijlsma, exploitant verkoop fietslampjesautomaat

Erik Staat, Leaseplan

Mirjam Spaans, Friese Waterschap

“Ik verkoop de lampjes per dui-

“Nu de plug in hybride op deze

“Wij hopen dagelijks op 280 liter

zend. Ook wel aan de politie.

schaal z’n intrede doet, zie je dat

plas te kunnen rekenen, wat we om-

Die verstrekt ze dan als thuis-

er een vlucht ontstaat op spel-

zetten in stroom voor een van onze

brengertje bij controles op

regels. Wie een te grote afwijking

elektrische auto’s. Die kunnen daar

straat, zodat fietsers zonder

heeft in de brandstofkosten, kan

ongeveer 50 kilometer op rijden.”

licht toch door kunnen fietsen.”

dat in rekening gebracht krjgen.”

Bron: AD

Bron: Parool

Bron: AD

GO!factor 27

DICK SCHORNAGEL “Puur jeugdsentiment”, zo omschrijft autojournalist Dick Schornagel zijn statige Vanden Plas Princess 4 litre R uit 1965. “Toen ik nog scholier was reed mijn vader dagelijks in deze directieauto – soms zelfs met chauffeur - vanuit Baarn naar de Bijenkorf in Amsterdam. Uiteindelijk was hij zo aan deze klassieke Brit gehecht dat hij, toen hij een nieuwe dienstauto kreeg, besloot om hem privé te houden. Het werd dus een familieauto. Alleen kwam er op een gegeven moment stoom uit de radiateur en weigerden de achterremmen voortdurend. Toen was voor mijn vader de maat vol. Hij schonk de Vanden Plas in 1977 aan mij, samen met een doos vol onderdelen, en wenste mij veel succes. Met een vriend heb ik de wagen opgeknapt en later professioneel laten overspuiten. Sindsdien heb ik eigenlijk nooit problemen gehad. Het is een ongelofelijk sterke én betrouwbare auto. Gelukkig maar, want onderdelen zijn nauwelijks meer te krijgen. Onder de kap ligt een ouderwetse zescilinder kop-zijklep Rolls Royce motor. De teller staat nu op 300.000 kilometer. Ik verwacht dat er, zonder revisie, nog wel een paar ton bij kan. Ook het interieur ademt die typische Britse chic uit: met standaard leren bekleding en achterin wortelnoten klaptafeltjes. Ik rijd er relatief veel mee.

Afgelopen jaar zelfs zo’n 3.000 tot 4.000 kilometer. En dat is betrekkelijk veel, want ik heb nog een paar van die oudjes die een beetje in de running moeten blijven. Rust roest immers.”

GO! roelf de boer 28

Van ‘oude’ naar ‘nieuwe’ mobiliteit Deze editie van GO!Mobility laat zien welke trends de komende jaren een belangrijke verandering teweeg zullen brengen in de mobiliteit. Deze blik in de toekomst is gebaseerd op de Trends in Mobiliteit 2030, een onderzoek dat RAI Vereniging in opdracht van Royal Haskoning DHV heeft laten uitvoeren.

Eén van die dominante ontwikkelingen is het gegeven dat jongeren hun status en vrijheid niet langer meer vinden in het eigen bezit van een auto, maar in een zo ononderbroken mogelijke verbinding met internet. Uit de visie blijkt dat een aantal maatschappelijke, vaak mondiale trends, een grote rol spelen bij deze veranderingen: de vergrijzing, de verstedelijking, en de grondstoffenschaarste, maar ook de groeiende mogelijkheden van slimme technologie via smartphones en mobiel internet, en het nieuwe werken.

De vergrijzing is vooral interessant omdat senioren langer mobiel blijven: tachtig is het nieuwe zeventig, zeventig het nieuwe zestig en ga zo maar door. We werken langer door en blijven langer mobiel, met de e-bike en – veel later – met een brom- of scootmobiel.

De grondstoffenschaarste is interessant omdat schaarste vrijwel altijd leidt tot innovatie: producten moeten langer meegaan, hergebruik is essentieel, innovatie is noodzakelijk.

Daardoor gaan we niet alleen op zoek naar zuinige en schone motoren, en naar nieuwe energiebronnen zoals waterstof en schaliegas, maar gaan we ook nieuwe oplossingen zoeken om oude afstanden te overbruggen.

Door de verstedelijking zal er steeds minder ruimte zijn voor individueel vervoer met een verbrandingsmotor en vier wielen.

Onze heilige koe wordt onbetaalbaar door hogere parkeertarieven, ongewenst door milieuzones in en om de steden, en onpraktisch door nieuwe mogelijkheden voor vervoer op maat. Mensen kiezen niet meer voor een eigen auto voor de deur, maar gaan op zoek naar deeloplossingen als antwoord op de vraag: hoe kom ik op de meest efficiënte en comfortabele wijze van A naar B. Het Nieuwe werken is in deze ontwikkeling oorzaak én gevolg. Kortom: mobiliteit wordt steeds duurzamer, slimmer en flexibeler. Door integratie met ICT-oplossingen en mobiel internet kunnen we mobiliteit zelf ook slimmer maken. Met als gevolg meer verkeersveiligheid, meer efficiency en flexibeler vervoer.

Los daarvan blijft RAI Vereniging overtuigd van de invoering van een eerlijker systeem van beprijzen naar gebruik. Dat is naar onze mening een onmisbare schakel in de transitie van ‘oude’ naar ‘nieuwe’ mobiliteit’. Behalve dat mobiliteit zelf onstuitbaar in beweging is, geldt dat eveneens voor bijvoorbeeld de AutoRAI. Dat dit tweejarige hoogtepunt dit jaar niet doorgaat is eeuwig zonde en een teken des tijds. Het illustreert de noodzaak voor fabrikanten om bredere mobiliteitsproducten aan te bieden.

Niet alleen de hardware - auto’s, busjes, fietsen - maar ook de software: ondersteunende technologieën en diensten. Binnen en buiten de eigen sector. Er zullen samenwerkingsverbanden ontstaan met energiemaatschappijen en met leveranciers van mobiliteitsdiensten. Alleen zo kunnen we de consument in de toekomst een compleet pakket bieden, van truck tot trein, van auto tot fiets, van scooter tot scootmobiel. Dus misschien gaat een volgende AutoRAI de Mobiliteitsbeurs heten, met kleurrijke vervoersmodellen in plaats van fantasierijke automodellen, met concepten in plaats van cilinders en Mb’s in plaats van PK’s.

Roelf H. de Boer, algemeen voorzitter RAI Vereniging

Aandeel CO2-arme auto’s nu 40 procent De gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe auto’s in Europa is vorig jaar verder gedaald van 136,2 naar 132,3 gram per kilometer. Volgens het Britse onderzoeksbureau JATO Dynamics hebben vier van de tien in de EU verkochte auto’s inmiddels een CO2-uitstoot die lager is dan 120 gram per kilometer. Nederland staat in de ranglijst van de best presterende landen op een derde plaats met een gemiddelde uitstoot van 118,6 gram/km.

Een meerderheid van de volumemerken is er in geslaagd de CO2-uitstoot in 2012 opnieuw te reduceren, zo meldt JATO. Dit werd bereikt door zowel de toepassing van nieuwe motortechnieken als de toegenomen verkopen van E-cars en hybride voertuigen.

Nederland behoort qua CO2-uitstoot tot de drie best presterende EU-landen.

De cijfers van JATO laten zien dat het A, B en C-segment, dat ruim 55 procent van de Europese automarkt vertegenwoordigt, nu al ruimschoots voldoet aan de door Brussel opgelegde norm van 130 gram per km.

Fiat bleef van alle merken voor het zesde jaar op rij koploper in CO2-reductie met 119,8 gram/km, op de voet gevolgd door Peugeot (121,2 gram) en Renault (121,3 gram).

Op landenniveau bleek Portugal (117,1 gram) het best te presteren. Het minst goed deed Zwitserland het met een gemiddelde van ruim 150 gram/km.

Haagse wandelgangEN 29

‘De toekomst is meer dan 3 procent begrotingstekort’

In deze tijden van crisis hebben veel media (logischerwijs) hoofdzakelijk aandacht voor financieel-politiek nieuws. Dat is begrijpelijk: onderwerpen op dit gebied verdienen momenteel hoge prioriteit. Maar er gebeurt gelukkig meer in Den Haag en Brussel, stelt Quirijn Theunissen, beleidsmedewerker Public Affairs & Strategie van RAI Vereniging vast.

nissen die van steeds slimmer wordende voertuig- en infrastructurele technieken. “Het kabinet herkent deze trend ook. Recent kondigde de minister van Infrastructuur en Milieu aan deze nieuwe, slimme technieken op grote schaal in te gaan willen zetten. Als vertegenwoordiger van de fabrikanten en importeurs van deze slimme vervoerssystemen en van de verschillende voertuigen zal RAI Vereniging de minister waar mogelijk helpen om deze inzet versneld tot een succes te maken.”

Deze editie van GO!Mobility staat in het teken van ‘Trends in mobiliteit 2030’, die RAI Vereniging voor de komende decennia heeft

Nieuwe technieken

vastgesteld. Recent wierpen het kabinet en de Europese Commissie een

In Brussel lanceerde de Europese Commissie recentelijk een strategie

aantal onderwerpen in de politieke arena die in het verlengde hiervan

die afhankelijkheid van fossiele brandstoffen moet verkleinen. Alter-

liggen. Een goed moment om even terug te kijken op een aantal

natieve brandstoffen en nieuwe technieken zijn hier sleutelwoorden.

politiek-bestuurlijke activiteiten in de voorbije maanden en de rol die

Theunissen: “RAI Vereniging heeft haar visie op de EU-strategie bij de

RAI Vereniging hierbij heeft gespeeld of (nog) speelt, vindt Theunissen.

Europese Commissie en de Tweede Kamer neergelegd. Tijdens de verdere uitrol en formulering van de genoemde strategie zullen wij (on)ge-

Nationaal energieakkoord

vraagd advies geven hoe beleid het beste kan worden vorm gegeven.”

“Trends in mobiliteit 2030’ besteedt veel aandacht voor het complexe

Alles bij elkaar acht hij het goed te constateren dat Den Haag en Brussel

energievraagstuk waar we met z’n allen voorstaan. Dat hier een fikse

zich over meer zaken zorgen maken dan alleen of het begrotingstekort

uitdaging ligt, blijkt wel uit de urgentie waarmee binnen de Sociaal Eco-

boven de 3 procent uitkomt. “Zij kijken, net als RAI Vereniging en

nomische Raad (SER) gewerkt wordt aan een nationaal energieakkoord

andere partijen in de sector, naar de toekomst. Door in gezamenlijkheid

voor duurzame groei. Dit constructieve, voortvarende overleg is enige

invulling te geven aan de ontwikkelingen die op ons afkomen, kan dit

maanden geleden opgestart. RAI Vereniging levert uiteraard haar

een toekomst worden die zich laat kenmerken door een florerende

inbreng, en wel via de overlegtafel ‘Mobiliteit en Transport’.”

mobiliteitssector. Laten we hopen dat de media daar snel over kunnen

Een andere trend die RAI Vereniging heeft aangewezen noemt Theu-

gaan berichten!”

GO! EYE CATCHER 30

‘Gouden RAI Wiel’ voor NS Advanced Automotive Design TU Delft (2010), Wubbo Ockels (2009) en ANWB (2008). Pieter van Vollenhoven ontving als eerste de prijs in 2003 als voorzitter van de Raad voor Transportveiligheid.

Algemeen voorzitter Roelf H. de Boer, introduceerde tijdens het Mobiliteitsdiner Trends in Mobiliteit in 2030, een verkenning die RAI Vereniging, samen met Royal Haskoning DHV heeft opgesteld. “Niet omdat we alleen maar willen weten wat de toekomst gaat brengen maar om te zorgen dat we erop voorbereid zijn”, aldus De Boer. Uit die verkenning blijkt dat een aantal maatschappelijke, vaak mondiale trends een grote rol speelt bij deze veranderingen: de veranderende positie van de auto, de verschuiving van bezit naar gebruik, de verstedelijking, maar natuurlijk ook de grondstoffenschaarste en de groeiende mogelijk-

Michiel Noy, directievoorzitter NS Stations, onvangt uit handen van minister Schultz

NS heeft eind maart tijdens het RAI Mobiliteitsdiner uit handen van minister Schultz van Haegen Het Gouden RAI Wiel’ ontvangen.

heden van slimme technologie via smartphones en mobiel internet, en Het Nieuwe Werken.

Beter benutten

en Algemeen Voorzitter Roelf de Boer het Gouden

NS ontving de prijs voor de inspanningen om treinreizi-

Minister Schultz wees op het belang van het landelijke

RAI Wiel.

gers makkelijk van en naar de stations te laten reizen met

programma Beter Benutten, waarbij Rijk, regio’s en het

de OV-Fiets, OV-Scooter, OV-taxi en Greenwheels. Het

bedrijfsleven samenwerken om met slimme maatregelen

Comité van Aanbeveling van het Gouden RAI Wiel ziet de

de files op de drukste knelpunten terug te dringen. Als

prijs aan NS vooral als een aanmoediging om deze aanpak

voorbeeld noemde ze de verbeteringen aan fietsenstallin-

krachtig verder uit te bouwen.

gen om het gebruik van de fiets voor het woon- werkver-

RAI Vereniging reikt het Gouden RAI Wiel uit aan perso-

keer te stimuleren, afspraken tussen werknemers en

nen of instellingen die zich op nationaal of internationaal

werkgevers over flexibele werktijden en het vervoer over

niveau hebben onderscheiden op het gebied van verkeer en

het water in plaats van over de weg. “We hebben creativi-

vervoer of van vervoermiddelen in brede zin. Eerdere win-

teit nodig, frisse invalshoeken en innovatieve inzichten.

naars van het Gouden RAI Wiel waren: Stichting Weten-

We zullen steeds slimmer moeten investeren om bereik-

schappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (2012),

baar te blijven”, aldus de minister.

Mobiliteitskalender 2013 RAI Klassieker Rit

IAA Frankfurt

Equip Auto

Busworld Kortrijk

25 mei

12 – 22 september

16 – 20 oktober

18 – 23 oktober

Parijs

ReinigingsDemoDagen

Autovak Golftoernooi

Tokyo Motor Show

29 en 30 mei

20 september

23 november – 1 december

RDW Testcentrum Lelystad

@raivereniging 31

Tweets RAI Vereniging

14 februari

Succesvolle actie @TwenteMobiel om forenzen op e-bike te laten overstappen.

11 februari

Centrale rol PIEK-Keur in dagranddistributie Amsterdam.

1 februari

Afdelingen GT van BOVAG en RAI Vereniging organiseren GT Branchecongres ‘Dealen met de toekomst’.

1 februari

Rechter: differentiatie fiscale bijtelling is geen discriminatie.

31 januari

Tweede Kamer beslist snel over kentekens op landbouwtrekkers.

30 januari

‘Het vergevingsgezinde fietspad’, innovatieve aanpak verbetering fietsveiligheid 50-plussers.

29 januari

RAI Vereniging pleit voor nihilwaardering (elektrische) fiets en e-scooter voor werkkostenregeling.

25 januari

RAI Subsidiedesk helpt leden Autovak en Speciale Voertuigen bij vernieuwend investeren.

25 mei 2013, RAI Klassieker Rit

GO!ROUND

de 12e keer het maart vond voor 27 ag nd aa m Op ts. Een groot biliteitsdiner plaa Mo I RA e el on iti trad reld van gasten uit de we wetenaantal prominente litiek, overheid en po de r, oe rv ve verkeer en orhout in Den t Paleis Lange Vo schap kwam in he gedachten te met elkaar van om en je bi ag Tijdens de Ha st van mobiliteit. om ek to de er ov wisselen van I&M het te minister Schultz bijeenkomst reik uit aan de NS. Gouden RAI Wiel