JAARGANG 3 – FEBRUARI 2013 – NR 1
! O G 1 # Y T I L I B O ing M AI Verenig R e in z a g a M
THEMA DE NEDERLANDSE MAAKINDUSTRIE
STATE-OF-THE-ART LASMACHINES • AUTOMATISCH GESTUURDE VOERTUIGEN • CREATIEF ONDERNEMEN IWAN GÖBEL • BUSINESSKANSEN E-MOBILITY
GO! INhoud 2
RAI SOCIETY Jonge Managers afdeling SV van RAI Vereniging op bezoek bij KLM Cargo.
PAGINA 19
-------------DE N THEMA ---E MAA DERLA N K -------INDUST DSE ------R ------ IE
ECO-TRENDS DHL Express zet in een groeiend aantal steden de parcycle in, een bakfiets voor stadsdistributie.
PAGINA 20
UITGESPROKEN Rob Beset, o.a. werkzaam voor Dremefa (Bobike fietsveiligheids-
6
MEGADEAL DANKZIJ SAMENWERKING Kracht door samenwerking. Op basis van deze filosofie heeft de VDLGroep zich ontwikkeld tot icoon van de Nederlandse maakindustrie.
zitjes) geeft zijn mobiliteitsvisie.
Waar die samenwerkingsgedachte toe kan leiden bewijst het project om
PAGINA 23
Automatisch Gestuurde Voertuigen (AGV’s) voor het transport van zee-
MARKTANALYSE
containers in de Rotterdamse haven te gaan bouwen. VDL Containersyste-
Vergeleken met het Europese
men bouwde samen met een negental andere VDL-bedrijven het eerste
gemiddelde is Nederland
prototype. Een miljoenenorder volgde.
kampioen CO2-reductie.
PAGINA 24
12
GROEIEN TEGEN DE VERDRUKKING IN
GO!FACTOR
Crisis? Hoezo crisis? In ieder geval niet voor AWL-Techniek. Dit boegbeeld
Arie Roest, manager Technical
van de Nederlandse maakindustrie levert state-of-the-art lasmachines aan
Support & Warranty bij Renault
de automotive industrie (TIER 1,2 en 3 suppliers). Met succes, want het
Nederland, met zijn Wolseley
bedrijf zag de omzet de afgelopen drie jaar op rij, dankzij grensverleggend
Hornet Sports uit 1930.
en innovatief ondernemen, elk jaar met ruim 15 procent toenemen. En het eind is nog niet in zicht. “Wij groeien tegen de verdrukking in”, zegt
PAGINA 27
algemeen directeur Piet Mosterd.
COLOFON GO!Mobility een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.
Uitgever RAI Langfords
GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation. Losse verkoopprijs: 9,95 euro. GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl
Redactieraad Harald Bresser, Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Martijn van Eikenhorst, Ilse Bartels, Mark van Dansik
Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur
Redactieadres GO!Mobility Postbus 10099 1001 EB Amsterdam Bezoekadres: Koningin Wilhelminaplein 30 1062 KR Amsterdam Tel. 020-504 28 00 E-mail: m.timmer@railangfords.nl
Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.
© 2013 RAI Langfords BV, Amsterdam – alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Medewerkers Sjoerd van der Linden, Iwan Göbel Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: Van Munster & Bos Fotografie: Ton van Til Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182
iwan göbel 3
Nooit meer AutoRAI? Het is zover, de AutoRAI gaat definitief niet door! Heel
• Wij maken zelf een stand van zoveel mogelijk gerecyclede
even voelde mijn egoïstische geest zich opgelucht; niet
materialen en hergebruiken deze vaak weer voor de
meer 12 dagen lang 12 uur per dag al die duizenden lastpak-
volgende beurs.
ken vermaken. Deze decadente gedachte maakte echter al
• Wij vragen onze tevreden klanten als beursverkoper; die
snel plaats voor de harde, eerlijke werkelijkheid. Juist de
kosten bijna niets, hebben vaak de dag van hun leven en
AutoRAI heeft ons mede gemaakt tot de grootste sport-
en zijn ook nog eens de beste en meest geloofwaardige
wagenfabriek van Nederland, ooit... Het evenement
verkopers van de beurs.
maakte voor ons een effectieve ontmoeting met ruim 300.000 autoliefhebbers mogelijk. Duizenden potentiële klanten, die flink betalen om te ‘mogen’ kijken naar onze
• Folders worden alleen meegegeven aan serieuze klanten en iedere beursminuut wordt benut. • De laatste jaren hebben wij ongeveer de helft van onze
nieuwe auto’s. Ruim 118 jaar AutoRAI-historie ligt aan
beurskosten terugverdiend door klanten/ bedrijven uit te
diggelen. En dat alleen maar omdat de importeurs hun
nodigen voor een speciaal Viparrangement. Naast het
eigen feestje te duur hebben gemaakt. De ene stand was
RAI-kaartje kregen deze mensen een speciale rondleiding
nog mooier en duurder dan de ander. Met een kosten-
over de beurs met bijzondere verhalen van de beste onder-
plaatje van gemiddeld 1 miljoen euro per importeur zou-
nemer van Nederland en natuurlijk een hapje en een
den ook wij afhaken. Daar ligt dan ook gelijk het probleem.
drankje bij ons op de stand. Op deze manier werden onze
Alles moest ieder jaar mooier, groter en luxer dan bij de
AutoRAI-kosten in 2011 gereduceerd tot 14.000 euro.
concurrent. Dit werd betaald uit het potje ‘imago’, waarmee de importeur een groot deel van zijn kosten vergoed
Hoe kunnen we ook van de AutoRAI weer een voor iedereen
kreeg van de opperbazen. Ook de organisatie van de Auto-
toegankelijk feestje maken? Begin met minder dure parkeer-
RAI is daarin meegegroeid. Toch moeten we niet vergeten
kaartjes en versnaperingen. Vraag de bezoeker zijn of haar
dat deze importeurs wel eigenaar zijn van een van de
bijzondere voertuig mee te nemen en beloon deze met een
mooiste en grootste evenementen van Nederland. Laten
gratis speciale parkeerplaats. Laat de bezoeker kiezen tussen
we de AutoRAI weer efficiënt en winstgevend maken voor
gewone tickets of luxe VIP-kaarten. Eis dat de importeur
iedereen. Gewoon helemaal opnieuw beginnen. Wij kun-
minder kosten maakt voor de beurs en beloon duurzame
nen én mogen het ons in deze tijden niet veroorloven om
stands en directe autoverkoop. Laat importeurs meedelen in
ruim 300.000 betalende bezoekers te laten lopen. Als de
de opbrengsten van de kaartverkoop. Bedenk creatieve oplos-
baten weer significant groter worden dan de kosten, zullen
singen en creëer een kleinere, efficiëntere organisatie.
de importeurs weer vechten om een plekje. Alleen dán
Kortom, durf opnieuw te beginnen, juist in deze crisistijd,
herwint de AutoRAI haar bestaansrecht.
dan komt er gewoon weer een AutoRAI 2015.
Dit is hoe wij als kleine speler met een budget van 25.000 euro al jaren meedraaien op de AutoRAI:
Iwan Göbel, directeur Burton Car Company
GO! BRANCHE NIEUWS 4
Ruim twee oplaadpunten per elektrische auto Het aantal publieke en semi-publieke laadpunten groeit iedere maand gestaag. Volgens Agentschap NL telde ons land eind vorig jaar in totaal 4.867 openbaar toegankelijke laad- en snellaadpunten. Minder bekend, want niet centraal geregistreerd, is de toename van private laadpunten. In opdracht van agentschap NL heeft EVConsult het aantal gerealiseerde private laadpunten in kaart gebracht. Op basis van dit onderzoek blijkt dat dit aantal naar schatting 4.500 à 5.500
Actie en interactie staan centraal tijdens de ReinigingsDemoDagen.
eenheden bedraagt, waarmee het totaal uitkomt op een kleine 10.000 laadpunten. Aange-
Nederland schoon dankzij ReinigingsDemoDagen
zien er in Nederland op dit moment ongeveer
Op 29 en 30 mei zal de reinigingswereld opnieuw uitrukken om in Lelystad tijdens de ReinigingsDemoDagen de nieuwste veeg- zuig- en borstelwagens en andere voertuigen en producten te demonstreren. Deze zesde editie van de vakbeurs voor reinigingsprofessionals draagt als thema ‘Schoon en veilig’. De organisatie is in handen van Stichting RDD, een onderdeel van afdeling Speciale Voertuigen van RAI Vereniging.
Uit de cijfers van Agentschap NL valt verder af
4.400 elektrische personen- en bedrijfswagens rondrijden, betekent dit dat er voor ieder voertuig meer dan 2 laadpunten beschikbaar zijn. te lezen dat het EV-park in ons land (incl. be-
Sinds de eerste editie in 2003 zijn de Reini-
die manier zelf ervaren wat het is om met een
gingsDemoDagen in Lelystad uitgegroeid tot
zijlader een container op te pakken, een
een begrip bij iedereen die actief is in de afval-
ondergrondse container boven een trechter te
en reinigingswereld. Dat kunnen vertegen-
legen of een kolkenzuiger te bedienen.”
woordigers zijn van gemeentelijke reinigings-
Van Hest gaat er nu al van uit dat de beurs een
diensten, provincies, waterschappen,
succes wordt. “Voor vertegenwoordigers uit
afvalverwerkers of andere aanverwante be-
de reinigingswereld is het evenement name-
Nederland telt inmiddels zo’n 10.000 publieke en private
drijven. Volgens projectcoördinator Jacques
lijk een uitgelezen moment om belangrijke
laadpunten.
van Hest heeft het concept zich inmiddels
relaties weer eens te ontmoeten en in korte
ruimschoots bewezen. “Het is daarom de
tijd kennis te maken met de nieuwste
drijfswagens, bussen en motorfietsen) sinds
bedoeling om het interactieve en dynamische
voertuigen en producten.”
eind 2011 is verviervoudigd van 1.658 tot 6.876
karakter van de vakbeurs verder uit te breiden
eenheden per ultimo 2012. De doelstelling van
met een breed scala aan demonstraties en in-
De ReinigingsDemoDagen zijn gratis
het ‘Plan van aanpak elektrisch rijden in ver-
novaties. En, uiteraard kunnen bezoekers met
toegankelijk. Meer info is te vinden op
snelling’ is om in 2015 tussen de 15.000 en
verschillende voertuigen proefrijden en op
www.reinigingsdemodagen.nl.
20.000 EV’s in Nederland op de weg te hebben.
5
Een miljoenste E-bike verkocht In 2012 daalde de verkoop van nieuwe fietsen met 13,2 procent tot 1.039.000 eenheden, zo maakte René Takens, voorzitter afdeling Fietsen van RAI Vereniging, tijdens de opening van Fietsvak bekend. Toch is hij optimistisch. “Er is hooguit sprake van uitstel van aankopen, niet van afstel. Bovendien wordt er wéér meer gefietst. De gemiddelde aanschafprijs bij de vakhandel bleef met 954 euro nagenoeg gelijk. Mede dankzij de E-bike, waarvan deze maand de een miljoenste over de toonbank ging.” Volgens Takens zette de opmars van de elektrisch ondersteunde fiets zich het afgelopen jaar opnieuw door. Qua omzet is de E-bike de stadsfiets zelfs voorbij gestreefd. Met een aandeel van 16 procent in de verkopen en een omzetaandeel van 42 procent is de elektri-
Eén op de zes verkochte fietsen is een E-bike.
sche fiets voor de branche inmiddels het belangrijkste segment in de omzet. Kopers gaven in 2012 gemiddeld 1.821 euro uit aan een
Vereniging, wil de professionele fietsbranche aan de consument een
E-bike.
wegwijzer bieden in het woud van fietsverlichting. Het RKF kent, evenals het ART-systeem voor sloten, een aanduiding met sterren. Gekozen
RAI Keurmerk Fietsverlichting
is voor een 3-sterrensysteem, waarbij 1 ster staat voor gezien worden, 2
Op Fietsvak werd officieel het RAI Keurmerk Fietsverlichting (RKF) ge-
sterren voor zien en 3 sterren voor zien én gezien worden. Het keurmerk
lanceerd. Met dit keurmerk, een initiatief van afdeling Fietsen van RAI
is herkenbaar aan een logo dat als sticker op het product is aangebracht.
Nissan op weg naar 40 snelladers De mogelijkheid voor Nissan LEAFrijders om onderweg supersnel hun accu op te laden neemt vanaf nu iedere maand toe. Eind december werd in Middelburg al de tiende Nissan-snellader in gebruik genomen.
leeg zal zijn wanneer het opladen begint. De nieuwe snellader staat pal aan de A58 aan de rand van Middelburg. Dit station vormt een praktische springplank voor rijders van elektrische auto’s om via de Westerscheldetunnel naar België te reizen. Eerder deze maand openden Nissan en The New Motion snelladers bij Venlo (A67) en Urmond (A2).
Dit oplaadstation maakt deel uit van een
Ook de andere snelladers die Nissan de
omvangrijk netwerk van in totaal veertig
komende maanden laat plaatsen, liggen voor-
Quick Chargers, dat Nissan de komende
namelijk langs belangrijke hoofdwegen en
maanden uitrolt met mobiliteitspartner
zijn daardoor snel bereikbaar. Het gebruik
The New Motion.
van deze snelladers is tot en met 31 mei dit
Bij deze stations kunnen bezitters van een
jaar kosteloos voor eigenaren van een Nissan
Nissan LEAF hun voertuig binnen dertig
LEAF die in bezit zijn van een oplaadpas
minuten voor 80 procent opladen. In de
uitgegeven door The New Motion.
praktijk zal de oplaadtijd korter zijn, omdat de accu in de praktijk vrijwel nooit helemaal
Het gebruik van de Nissan-snelladers is tot eind mei kosteloos.
GO! 6
VDL Containersystemen in nieuwe dankzij Automatisch Gestuurde
7
KERNCIJFERS AUTOMOTIVE INDUSTRIE NEDERLAND – Ca: 250 actieve bedrijven met minimaal 30 procent automotive activiteiten; – Ca: 45.000 medewerkers; – Ca: 17 miljard totaal omzet; – OEM’s in: auto’s, trucks en bussen
Kracht door samenwerking. Op basis van deze filosofie heeft de VDL- Groep zich ontwikkeld tot icoon van de Nederlandse maakindustrie. Waar die samenwerkingsgedachte toe kan leiden bewijst het project om Automatisch Gestuurde Voertuigen (AGV’s) voor het transport van zeecontainers in de Rotterdamse haven te gaan bouwen. VDL Containersystemen bouwde samen met een negental andere VDL-bedrijven het eerste prototype. Een miljoenenorder volgde. VDL Containersystemen vormt het levende bewijs dat Nederland voor (productie)bedrijven een prima vestigingsplaats kan zijn en dat het ook in crisistijd mogelijk is om levensvatbaar te zijn en personeel te behouden. De in 1999 opgerichte specialist op het gebied van containerafzetsystemen, zoals haakarmen, portaalarmen, kabels en zogeheten spreaders (voor het optillen van ISO containers), is in een periode van ongeveer tien jaar uitgegroeid tot marktleider in Europa. “Aanvankelijk bestond het productieprogramma hoofdzakelijk uit haakarmsystemen. Later kwamen daar de portaalarminstallaties bij en in 2004 werd het programma verder verbreed met de overname van
“Het AGV-prototype werd binnen één jaar from scratch ontwikkeld”
Smits Spreaders”, vertelt managing director Frans van Dommelen. Door de sterke export expansie kwam de bedrijfsvoering in een stroomversnelling. Vervolgens sloeg de economische crisis toe. “Die hakte er bij ons ook flink in”, erkent Van Dommelen. “De omzet kelderde meteen met 60 procent. Maar wij hebben de economische tegenwind benut om alle bedrijfsprocessen onder de loep te nemen en te kijken wat er beter en efficiënter kan. Naast het behalen van de ISO certificaten 9001 en 14001 is overgeschakeld naar ‘lean production’ en geïnvesteerd in robotisering van de productielijnen. En de productrange werd gecompleteerd met de ontwikkeling van kabelinstallaties. Sindsdien bevindt de omzet zich weer
fase Voertuigen
op het goede niveau van 2007.”
Daadkracht Kenmerkend voor de structuur en daarmee de slagkracht van de VDLbedrijven binnen de groep is volgens Van Dommelen dat sprake is van een platte, transparante organisatie met weinig overhead, waardoor besluitvormingsprocessen nooit langer dan één week duren. Verder
GO! 8
zakelijk in Nederlandstalige gebieden plaatsvindt, wordt miscommunicatie tot een minimum beperkt. Een laatste, niet onbelangrijk voordeel noemt Van Dommelen dat VDL voor het plegen van investeringen geheel onafhankelijk is van banken. ‘Die kosten dragen wij gewoon zelf, aangezien het aandeel van ons eigen vermogen groter is dan 50 procent ten opzichte van het totale vermogen.”
Pragmatisch Een goed voorbeeld van wat die grote mate van pragmatisme in combinatie met de sterke onderlinge samenhang tussen de verschillende VDLdochters kan opleveren, bewijst het unieke project voor de bouw van hybride Automatisch Gestuurde Voertuigen. Van Dommelen legt uit dat hij eind 2009 werd benaderd door Europe Container Terminals Rotterdam (ECT) met de vraag of VDL klantspecifieke AGV’s kon ontwikke-
Van Dommelen: ‘Pragmatisme en daadkracht is kenmerkend voor de bedrijfsvoering binnen de VDL-Groep’.
len. “Wereldwijd was er op dat moment
bestaat de groep uit veel relatief kleine bedrijven, waarbij iedereen
slechts één leverancier die blijkbaar niet voldeed. Wij hebben met
elkaar kent en veel ruimte is voor eigen verantwoordelijkheid en onder-
negen VDL- bedrijven onmiddellijk de koppen bij elkaar gestoken om
nemersvrijheid. Dankzij de korte lijnen en het feit dat productie hoofd-
te kijken of wij deze complexe uitdaging konden aangaan. Na een plan-
9
Het Automatisch Gestuurd Voertuig (AGV) van VDL trekt wereldwijd belangstelling.
de-campagne te hebben opgesteld en een haalbaarheidsstudie te
“Een megaorder”, zegt Van Dommelen, “waarmee miljoenen euro’s
hebben uitgevoerd, luidde het antwoord: dat gaan we doen! Met ECT
zijn gemoeid.” Hij bevestigt dat er inmiddels wereldwijde belangstel-
werd afgesproken dat VDL één AGV prototype zou gaan bouwen om
ling voor is, onder andere vanuit de V.S. en Singapore. “Als we vanuit
te bewijzen dat het systeem goed werkt. Daarna zou VDL Container-
die landen orders naar Nederland zouden kunnen halen, dan gaat het
systemen kunnen rekenen op vervolgorders.”
om honderden miljoenen euro’s.”
Megadeal
Baanzekerheid
Uiteindelijk slaagde VDL er in om, samen met een projectteam van 30
Terwijl veel bedrijven zeggen Nederland, mede vanwege de relatief
ingenieurs, binnen 12 maanden from scratch een prima werkend uiterst
hoge loonkosten, niet aantrekkelijk genoeg te vinden, tracht VDL uit
milieuvriendelijk prototype te ontwikkelen, te bouwen en te testen. Dat
principe de productie juist zoveel mogelijk in eigen land te houden.
gebeurde onder aanvoering van VDL Containersystemen en in nauwe
“Als je de bedrijfsprocessen goed inricht kan dat ook makkelijk”,
samenwerking met de VDL-dochters Advanced Public Transport
oordeelt Van Dommelen. Hij herhaalt het motto van president-direc-
Systems (APTS) en VDL Steelweld (een bedrijf dat zich o.a. bezig houdt
teur van de VDL-groep Wim van der Leegte. Die zegt altijd: “Ik gun
met de productieautomatisering van bijvoorbeeld autofabrieken). De
mijn kleinkinderen óók graag nog werkgelegenheid.”
VDL AGV is in staat om zonder chauffeur, volledig computergestuurd,
Tenslotte wijst Van Dommelen in dit verband nog op een ander extra
zeecontainers van diverse afmetingen te transporteren. Het voertuig kan maar liefst 70 ton gewicht aan en beweegt zich voort met een maximum snelheid van 21 km/u. ECT Rotterdam heeft inmiddels een opdracht voor de levering van 22 diesel-hybride aangedreven AGV’s geplaatst met een optie voor nog eens 62 van deze voertuigen.
synergievoordeel binnen de VDL- Groep.
“Besluitvormingsprocessen duren bij VDL nooit langer dan een week”
“Omdat VDL in meerdere segmenten actief is, verwachten wij van onze medewerkers dat zij bereid zijn om zich flexibel op te stellen en zich tevens voor andere VDL-bedrijven willen inzetten. Op die manier wordt de kans op baanverlies in crisistijd tot een minimum beperkt.”
GO! 10
Crisisbestendig AWL richt vizier op China
Nieuwe groeimarkt: state-of-the-art lasmachines Crisis? Hoezo crisis? In ieder geval niet voor AWL-Techniek. Dit boegbeeld van de Nederlandse maakindustrie levert state-of-the-art lasmachines aan de automotive industrie. Met succes, want het bedrijf zag de omzet de afgelopen drie jaar op rij, dankzij grensverleggend en innovatief ondernemen, elk jaar met ruim 15 procent toenemen. En het eind is nog niet in zicht. “Wij groeien tegen de verdrukking in”, zegt algemeen directeur Piet Mosterd.
gebruik maken van deze vorm van
gen kunnen daarbij gemakkelijk
lassen. AWL wordt daarbij vol-
oplopen van 3 ton tot 10 miljoen
gens Mosterd gezien als dé expert.
euro per order.
Hij schat dat zo’n 68 procent van
Als gevestigde partij binnen de
de omzet inmiddels laser gerela-
Nederlandse maakindustrie heeft
teerd is. “Je moet het eigenlijk zo
AWL inmiddels een internatio-
zien: wij maken de gereedschap-
nale reputatie opgebouwd. Het
pen die nodig zijn om auto-on-
bedrijf richt zich binnen de auto-
derdelen te produceren. In feite is
motive sector vooral op de seg-
Bij AWL in Harderwijk worden
door een significante gewichtsbe-
AWL een enorme urenfabriek. Op
vooral volledig geautomatiseerde
sparing op het eindproduct te rea-
basis van het project van de klant
en/of gerobotiseerde lasmachines
liseren is. “Daarmee wordt ook de
bekijken wij welke installatie
gebouwd. Waarbij de belangrijk-
uitstoot van schadelijke gassen
nodig is om een bepaald product
ste afzetmarkt ligt in de auto-
sterk verminderd”, geeft Mosterd
te vervaardigen en ontwikkelen
motive industrie. Deze markt
aan. “Lasserlassen is een zeer snel
daar dan de machines voor.”
verlangt een hoge productiviteit
proces waarbij een hoge automati-
Een complex, tijdrovend en vaak
en kwaliteit. Daarbij bieden de in-
seringsgraad nodig is. Hiermee
kostbaar proces waar veel bij komt
menten ‘seating’ en ‘bodyparts’ en
telligente lassystemen van AWL
wordt een hoge kwaliteit en
kijken, want AWL werkt volgens
heeft in de eerste categorie een lei-
uitkomst. Naast conventionele
nauwkeurigheid bereikt en wordt
het ‘one–stop-shop’ principe en
dende positie. Mosterd: “de helft
lastechnieken zoals boog- en
tevens bespaard op personeels-
heeft alle disciplines (engineering,
van alle autostoelen wordt ge-
puntlassen is de laatste jaren het
kosten.”
programmeren en bouwen) in
bouwd met machines van AWL.”
eigen huis. Illustratief voor de
Hij benadrukt dat het leeuwen-
laserlassen in opkomst. Door de
‘AWL is een enorme urenfabriek’
toepassingen van deze techniek is
Urenfabriek
complexiteit is dat doorlooptijden
deel van de omzet (98%) afkom-
het mogelijk om dunner plaatma-
Vandaar dat veel toeleveranciers
van 4 maanden tot een jaar heel
stig is uit export, waarbij naast
teriaal aan elkaar te lassen waar-
aan de auto-industrie inmiddels
gebruikelijk zijn. De investerin-
grootafnemer Duitsland, Centraal Europa, China en Rusland tegenwoordig belangrijke groeimarkten vormen.
Smart Reliable Partner Anticiperen op de behoeften van de klant, meedenken en optreden als probleemoplosser zijn ongeveer verankerd in de bedrijfsfilosofie van AWL. Daarbij wil het bedrijf zich profileren als ‘Smart
De helft de omzet van AWL is laser gerelateerd.
Reliable Partner’. Dat wil zeggen dat de organisatie sterk is gefocust
11
op het resultaat bij de klanten.
Ook hierbij is gewichtsbesparing
delijke afzetmarkt is die in de aan-
2011 naar 70 miljoen euro in 2016.
Mosterd: “dit houdt in dat wij zo
een belangrijke drijfveer. Een ge-
komende jaren alleen maar zal
“Zoals het er nu naar uitziet gaan
vroeg mogelijk aansluiten bij het
heel andere opkomende techniek
groeien.
wij dat zeker halen. We liggen
productieproces van onze afne-
waar AWL nauw bij betrokken is,
mers om samen met hen te bepa-
is het lassen van thermoplastisch
Chinese ambities
Bovendien heeft AWL, dat al be-
len welke processen en middelen
composietmateriaal. Op dit ge-
Zorgen over de toekomst maakt
schikt over productiefaciliteiten
nodig zijn om het gewenste eind-
bied wordt nauw samengewerkt
de algemeen directeur zich dan
in Nederland en Tsjechië, nu ook
product te realiseren. We noemen
met onder andere het in Neder-
ook niet. De orderportefeuille is
het vizier op China gericht. Daar
zelfs voor op schema.”
dit ook wel “concept finding”. Efficiency, betrouwbaarheid en kostenreductie spelen hierbij een belangrijke rol. Regelmatig worden daarom samen met afnemers proefopstellingen getest om te kijken of deze in de praktijk levensvatbaar zijn. Vaak gaat het dan om nieuwe materiaalcombinaties of nieuwe materiaalvormen.”
3D lasverbinding Om ervoor te zorgen dat klanten met hun producten voorop kunnen blijven lopen ontwikkelt AWL voortdurend nieuwe innovatieve productiemethoden en technieken. Binnen het laserlassen heeft AWL het ‘Beam Switch Managementsysteem’ geïntroduceerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ‘Fixed Focus Optics’. In het kort komt dit er op neer dat twee robots gebruik maken van één laserbron die middels vaste optieken, gemonteerd op de robots, de laserstraal gebruiken om een 3D lasverbinding te leggen. Door de laser te verdelen over de twee robots wordt de inschakel-
Piet Mosterd: ‘De helft van alle autostoelen wordt met onze machines gebouwd’.
tijd van de laser geoptimaliseerd en de “wachttijd” tot een mini-
land en Duitsland gevestigde Ad-
sinds 2007 alleen maar gegroeid
wordt op dit moment een nieuwe
mum beperkt. Dit verhoogt de
vanced Fibre Placement
en het aantal medewerkers nam
vestiging gerealiseerd. Daarmee
efficiency, de output en de door-
Technology (AFPT). Tenslotte is er
het afgelopen jaar toe tot 250 per-
zegt AWL voorlopig toekomstbe-
looptijd.
nog de combinatie van laserlassen
sonen. Mosterd wijst op het busi-
stendig te zijn. Of, zoals Mosterd
Verder heeft AWL machines ont-
met meer conventionele lastech-
ness plan dat enkele jaren geleden
het formuleert: “wij volgen ge-
wikkeld die het mogelijk maken
nologie, het zogeheten hybride la-
voor de periode 2011-2016 is opge-
woon onze Europese opdracht-
om materialen door middel van
serlassen. Mosterd verwacht dat
steld en dat uitging van een om-
gevers om de laserlastechnologie
lijmen met elkaar te verbinden.
voor alle ontwikkelingen een dui-
zetgroei van 32 miljoen euro in
ook daar te introduceren.”
GO! 12
Creatief ondernemen in crisistijd
‘Winnaars zijn bedrijven met onlogische oplossingen’ Waarom komen bedrijven in zwaar weer? Welke maatregelen zijn in dat geval mogelijk en effectief en in hoeverre moet de overheid bedrijven die in de problemen komen redden? Jan Adriaanse, hoogleraar turnaround management, is daar helder in: “dat zouden we niet moeten willen.” Adriaanse, tevens algemeen directeur van Turnaround Powerhouse, een onderneming die organisaties in een snel veranderende wereld helpt om gezond te blijven, onderbouwde zijn visie onlangs aan de hand van de casus van General Motors tijdens zijn benoeming tot hoogleraar reorganisatie en faillissement aan de universiteit Leiden. GM klopte eind 2008 bij de Amerikaanse regering aan voor 20 miljard aan staatssteun. Het bedrijf zou anders failliet gaan, er zouden 2,5 tot 3 miljoen banen verdwijnen en het zou de Amerikaanse belastingbetaler 200 miljard dollar gaan kosten. Adriaanse stelt zich op het standpunt dat te allen tijde de markt zijn werk moet doen. Wanneer een overheid steun gaat verlenen, zegt deze in feite: ‘ik weet het beter dan de markt’. “Zonder die overheidssteun zou in dit geval GM immers failliet zijn gegaan. Moet als de markt nee zegt, de overheid dan ja zeggen?”
Acrobaat met vangnet Dichter bij huis noemt Adriaanse als voorbeeld de steun van de Nederlandse overheid om destijds NedCar met financiële garanties overeind te houden. “Een volstrekt onzinnige actie.
Jan Adriaanse: ‘Geen enkel bedrijf heeft bestaansrecht’.
Want als het zo’n goede investering was, waarom hadden andere marktpartijen dat
belastingbetaler afgewenteld. Ik vind dat
van de ondergang worden gered.”
risico dan niet genomen? In wezen is bij
stuitend. Dit geldt eveneens voor voetbalclubs
De hoogleraar is van mening dat zijn oordeel
NedCar een groot deel van het risico op de
die onder allerlei drogredenen door gemeenten
bovendien onverkort van toepassing is op het
13
overeind houden van bijvoorbeeld ‘systeem-
noemt Adriaanse de partijen die innovatief en
kennen dat er een probleem is. “Dan komt het
banken’ door de Nederlandse overheid. Hij
proactief zijn en die radicale beslissingen dur-
er op aan alle taboes te doorbreken en alle
zegt er van uit te gaan weinig medestanders te
ven te nemen. “Die hebben het lef om hun be-
zekerheden en vanzelfsprekendheden uit het
hebben die zijn visie daarin delen. “Maar inder-
staansrecht tegen het licht te houden en
verleden op de schop te nemen. De houding
daad, overheden moeten zich in
durven afscheid te nemen van
moet dan zijn: we hebben geen bestaansrecht,
beginsel ook niet bemoeien met
oude activiteiten en diensten,
tenzij….. Daarna moet, vanuit het perspectief
die in het verleden succesvol
van de klanten en concurrenten, een nieuwe
bleken. Ondernemingen die nu
plek in de markt worden gezocht. Hetzelfde
slecht draaien blijven binnen de
doen dat anderen al doen, is dodelijk. Denk
bestaande vertrouwde structu-
vooral na over het geleverde product of dienst,
ren en uitgangspunten opereren.
de merkpositie en stel de vraag: ‘waarom zou ik
het redden van banken. Mijn stelling luidt dat wanneer banken weten dat ze nooit door overheden gered worden, hun gedrag
‘Laat de markt het werk doen’
minder risicovol zou zijn. Met als consequentie dat ze dan wel bereid zouden zijn
En als ze al wat doen, dan blijven die activitei-
als klant bij dit bedrijf iets kopen?’”
elkaar te redden. Vergelijk het met een acrobaat
ten beperkt tot snijden in de kosten in plaats
Allemaal zaken waar ondernemers en mana-
die weet dat er een vangnet hangt. Ook die
dat daadwerkelijk wordt gezocht naar nieuwe
gers vaak nogal makkelijk aan voorbijgaan,
neemt een groter risico bij een sprong.”
toepassingen en inspelen op de wensen van de
vindt Adriaanse. “Ze denken dat een bedrijf
klant.”
met een zekere historie automatisch bestaansrecht heeft. Allemaal onzin. Geen enkel bedrijf
Witte raven De fundamentele vraag luidt natuurlijk
Taboes doorbreken
heeft bestaansrecht, tenzij iedere dag opnieuw
waarom sommige (productie)bedrijven prima
Adriaanse geeft een aantal tips die kunnen
het tegendeel wordt bewezen. Om te over-
in staat zijn om in deze crisistijd het hoofd
voorkomen dat ondernemingen in zwaar weer
leven moet een onderneming zich permanent
boven water te houden en andere daar minder
terecht komen. Het belangrijkste is volgens
vernieuwen. De winnaars zijn zij die met
goed in slagen? De succesvolle ‘witte raven’
hem dat een organisatie moet signaleren en er-
onlogische oplossingen komen.”
Donkervoort: altijd tegen de stroom in Origineel, tegendraads, wars van conventies en compromisloos. Kwalificaties die zowel van toepassing zijn op Joop Donkervoort zelf als op zijn handgebouwde ultra lichte high-tech sportwagens.
zijn bedrijf, waar nu 25 man werken, uit te breiden. “Daardoor hebben wij het kunnen volhouden”, vertelt hij. Waar anderen vaak op emotionele gronden een autofabriekje opzetten om daar vervolgens zodra het rendement uitbleef acuut mee te stoppen, heb ik nooit overhaaste stappen genomen. Als er een dubbeltje binnenkwam, ging er ook niet meer
De Donkervoorts vinden al 35 jaar bij liefhebbers gretig aftrek. Ook nu, in tijden van recessie, is de eerste serie van de nieuwe GTO, die binnenkort op de markt komt, al volledig uitverkocht. De crisis weerstaat Joop Donkervoort wel, zegt hij. Maar hij heeft een ander probleem: de Nederlandse politiek zet het bestaansrecht van zijn bedrijf op het spel door in Brussel te pleiten voor strengere geluidsemissie-eisen. Donkervoort startte zijn bedrijf in 1978 in een bescheiden werkplaats in Tienhoven. In 2000 verhuisde hij naar de huidige fabriek in Lelystad waar, afhankelijk van de vraag, tussen de 30 en 80 sportwagens per jaar worden gebouwd. Hij schat dat er inmiddels zo’n 1.100 Donkervoorts in de wereld rondrijden, waarvan ongeveer 300 in Nederland. Terwijl andere autofabrikanten de deuren moesten sluiten of elders hun heil zochten, bleef Donkervoort stug doorbouwen. Gewoon door nuchter Hollands ondernemerschap slaagde hij erin op bijna Calvinistische wijze
GO! 14
‘Geluidsemissievoorstel grotere bedreiging dan recessie’ dan een dubbeltje uit. Zo simpel was het en is
emotie, zoals Donkervoort (maar ook Porsche,
auto’s moeten gaan bouwen, waarvan de
het nog steeds.”
Ferrari, Lamborghini etc.) uitsluit. Als dit voor-
motor nagenoeg geen geluid maakt.’
stel wordt aangenomen betekent het de facto
Dramatisch voorstel
het einde van Donkervoort.”
Joop Donkervoort laat weten dat het kunnen
Respect Minder zorgen zegt Donkervoort zich te
voldoen aan het ‘regiment aan wetgeving’ hem
Buitenproportioneel
maken over de economische tegenwind. “Cri-
soms wel hoofdbrekens bezorgt. Los van de
Hij zegt het onbegrijpelijk te vinden dat de
ses?, ach we hebben er de afgelopen 35 jaar al
specifieke klantwensen en de eisen die samen-
Nederlandse politiek dit niet beseft en in feite
zoveel overleefd. De enige manier om je er als
werkingspartijen stellen, zijn er de Europese
de eigen industrie om zeep dreigt te helpen.
onderneming tegen te wapenen en er versterkt
typegoedkeuringeisen. En die zijn volgens
Bovendien noemt hij het geluidsemissievoor-
uit te komen is door nieuwe producten te ont-
hem zo zwaar dat menig autofabrikant hier-
stel buitenproportioneel. Op basis van de
wikkelen en te introduceren.” Hij zegt trots te
door in het verleden het loodje heeft moeten
huidige norm mag een auto bij volgas en een
zijn op de nieuwe Donkervoort GTO waar
leggen. “Vooral Nederland loopt vaak voor de
snelheid van 50 km/u niet meer dan 76 dB
klanten voor in de rij staan. Licht, superstijf en
troepen uit om bij de Europese Commissie te
produceren. Bij de toekomstige testmethode
veilig, mede dankzij de toepassing van For-
pleiten voor aanscherping van allerlei eisen,
wordt de maximale geluidsemissie gefaseerd
mule 1 en ruimtevaarttechniek. De 2,5 liter 5
denk aan de CO2-uitstoot. En nu heeft ons
verminderd naar 68 en 66 dB. “Deze extreem
cilinder Audi motor, goed voor een vermogen
land tot zijn grote schrik weer in Brussel een
lage norm is alleen te bereiken door ingrij-
van 380 pk, staat garant voor fenomenale pres-
voorstel gedaan om de huidige geluidsemissie-
pende inspanningen op het gebied van rol- en
taties. En het milieu dan? “De emissiewaarden
normen verder aan te scherpen. Het is niet on-
bandenemissie. En tegelijkertijd moet bij auto’s
komen overeen met die van een doorsnee zui-
denkbaar dat hierover binnenkort een
die hier aan voldoen bij snelheden tot 30 km/u
nige middenklasser”, reageert Donkervoort.
compromis wordt aangenomen. Dat zou voor
weer extra geluid worden toegevoegd, omdat
“Vergeet niet dat deze auto slechts 700 kilo
ons dramatisch zijn, omdat dit compromis de
ze anders niet hoorbaar zijn voor voetgangers
weegt. Zo’n product zou toch het respect van
productie van sportwagens met een bepaalde
en fietsers. Het komt er op neer dat wij straks
de Europese Commissie moeten verdienen?”
15
‘De crisis is keihard, maar goed’
Burton: symbool van geslaagd en duurzaam ondernemerschap Burton Car Company in Zutphen bewijst dat een relatief kleine speler in de automotive wereld, met beperkte middelen en met een flinke dosis lef, doorzettingsvermogen, creativiteit en ondernemersgeest, nationaal en internationaal succesvol kan zijn. “Wij proberen bewust klein te blijven en onszelf te zijn”, zo verklaart Iwan Göbel, de succesformule van Burton. Over de crisis zegt hij: “pas dan wordt goede bedrijfsvoering manifest, omdat bovengemiddelde ondernemers dan komen bovendrijven.”
legenheid wordt verschaft aan
is iets wat bovendien prima past
toeleveranciers, dealers etc. Een
bij de huidige tijdgeest.”
belangrijke bron van inkomsten
Opvallend is dat 85 procent van
vormt, naast de verkoop van
de verkochte Burtons zelfbouw-
bouwpakketten en verhuur, de
pakketten betreft. Göbel; “dat was
online 2CV shop, waar klanten
zelfs voor ons een verassend per-
overal ter wereld terecht kunnen
centage. “Kennelijk zitten we in
voor gereviseerde onderdelen. Al
een niche waar zelfs kopers met
deze activiteiten zijn goed voor
geld een kick krijgen om in hun
een jaaromzet van zo’n 2 miljoen
vrije tijd hun auto zelf in elkaar te
Passie voor auto’s en techniek vor-
volgt hij, “wij zijn de eerste
euro en een nettowinst tussen de
sleutelen.”
men drijfveren van Iwan Göbel en
klassieker met een A-label. “Het
100.000 à 200.000 euro.
zijn broer Dimitri, beiden direc-
brandstofverbruik bepaalt name-
“De kracht van Burton is”, vertelt
Opstijgen met tegenwind
teur/aandeelhouder van Burton
lijk de CO2-uitstoot en dat is
Göbel, ‘de down-to-earth’ menta-
Dat het Nederlandse onderne-
Car Company. Een eigenschap die
vanwege het beperkte gewicht
liteit. Wij blijven gewoon onze
mersklimaat aan erosie zou leiden
ervoor zorgde dat Burton in twee
van een Burton (500 kilo) zeer
eigen koers varen zonder opsmuk,
en onder druk van de economi-
decennia is uitgegroeid tot de
bescheiden.”
proberen authentiek te blijven en
sche crisis zou verslechteren,
grootste sportwagenfabrikant in
hebben niet de aspiratie om zo
weerspreekt Göbel. Hij maakt een
Nederland. Jaarlijks verkoopt Bur-
Online 2CV shop
nodig te moeten groeien om te
vergelijking met de luchtvaart-
ton zo’n 100 à 120 op basis van een
Inmiddels is Burton met vier be-
groeien. Verder trachten wij zo
branche. “Daar hebben vliegtui-
2CV omgebouwde sportwagens
drijven in 24 landen actief en telt
dicht mogelijk bij onze klanten te
gen tegenwind nodig om te
per jaar. En omdat het eindpro-
de onderneming 22 werknemers,
blijven. Zij krijgen bij Burton veel
kunnen opstijgen. Dat geldt ook
duct ongeveer voor 96 procent uit
terwijl daarnaast indirect werkge-
exclusiviteit voor weinig geld. Dat
voor ondernemers. Want in eco-
hergebruikte onderdelen bestaat (motor en chassis van de Eend), mag Burton zich ook nog eens duurzaamheidskampioen noemen. Dit maakt het voertuig, dat indien gewenst als zelfbouwpakket wordt geleverd, in combinatie met het lage brandstofverbruik (1 liter op 20 km), lage onderhoudskosten en een hoge mate van waardevastheid, volgens Göbel voor een groeiende groep autoliefhebbers aantrekkelijk. “En”, ver-
Iwan Göbel (R) en zijn broer Dimitri, samen met Burton commissaris Willem Vermeend.
GO! 16
nomisch betere tijden is het moei-
vele malen efficiënter dan een
lijker om het verschil te maken
auto.”
tussen goed en slecht ondernemerschap. De crisis is keihard,
Duurzaamste sportwagen
maar goed, want tijdens een reces-
Als kleine speler zegt Burton
sie letten consumenten beter op
voorop te willen lopen met elek-
en maken betere keuzes. Uitein-
trisch rijden. Reden waarom de
delijk heeft een goede onderne-
onderneming recentelijk
mer dus baat bij een kritische
600.000 euro heeft geïnvesteerd
consument.”
in de Burton Electric, waarvan er inmiddels 8 zijn verkocht. Göbel:
Gek op schroeven en bouten
Koninklijke Nedsch Koninklijke Nedschroef in Helmond behoort tot de grootste toeleveranciers van bevestigingsmateriaal en machines aan de automotive industrie. Eigenlijk doet de term toeleverancier het bedrijf te kort, want Nedschroef is beslist geen volumefabrikant van schroeven, bouten en moeren, maar gespecialiseerd in zogeheten ‘engineered product’. Dit zijn kritische verbindingingsmiddelen met een extreem lage foutmarge. Als ‘system integrator’ maakt de onderneming in feite deel uit van het ontwikkel- en productieproces van autofabrikanten.
Genoeg donorauto’s
“Je kunt je natuurlijk afvragen of
Op de vraag of er voldoende aan-
je als autobouwer met een A-label
bod aan oude 2CV’s is om de be-
nog E-voertuigen wil ontwikke-
drijfsvoering van Burton voor de
len. Toch denk ik dat er nog veel
langere termijn te garanderen,
winst is te behalen.”
geeft Göbel een resoluut ja als ant-
Hij rekent voor dat bij een brand-
woord. “Er rijden nog een kleine
stofmotor slechts 13 procent van de
Koninklijke Nedschroef is een sprekend voorbeeld uit de Neder-
200.000 eenden op de aardbol
energie wordt omgezet in bewe-
landse maakindustrie dat er dankzij slimme innovaties, een slagvaardige bedrijfsvoering en een hoge mate van klantgerichtheid in is geslaagd een internationaal vooraanstaande positie te realiseren. Met inmiddels 22 vestigingen in 13 landen wist Nedschroef het afgelopen jaar met de twee divisies ‘bevestigingsmiddelen’ en ‘machines’ een omzet van ca. 500 miljoen euro te behalen. Bart van der Weiden, vice-president sales, rekent voor dat 95 procent van de groepsomzet afkomstig is uit de automobiel industrie. “Op het gebied van bevestigingsmiddelen zijn wij met een marktaandeel van een kleine 20 procent nummer één in Europa en goed voor een top vijf positie in de wereld. Bij de machines is ons mondiale aandeel naar schatting ook zo’n 20 procent.”
System integrator Het einde aan de internationale ambities is volgens Van der Weiden rond, waarvan 12.000 in Neder-
ging. “Eigenlijk is dat een schanda-
voorlopig nog lang niet in zich, want, stelt hij: “de maakindustrie is
land. Alleen al het jaarlijkse uit-
lig laag rendement. Bij elektrische
booming en als system integrator volgen wij onze klanten die hun
valpercentage in eigen land levert
tractie is dit al 27 procent. Dit bete-
vleugels over de aardbol uitspreiden.”
al voldoende donorauto’s op. Ik
kent dat twee elektrische auto’s
Zo gaat medio dit jaar de nieuwe Nedschroef fabriek in China van
denk dat we nog minstens 20 jaar
evenveel energie verbruiken als
start om autofabrikanten primair te voorzien van producten voor de
voort kunnen.”
één brandstofauto. Op termijn zal
locale markt. Ook staan Brazilië en de V.S op de agenda om klanten
die verhouding op één op drie
direct aan de productieband ‘local content’ te leveren.
Ondertussen denkt Burton hard
komen te liggen is mijn overtui-
na over andere aandrijftechnie-
ging. De elektrische aandrijving in
Strooigoed
ken. De onderneming sluit niets
combinatie met het feit dat wij
De vraag is natuurlijk hoe Nedschroef, met wat in de volksmond
uit: lucht, afval, hout... “Uiteinde-
gebruikte onderdelen toepassen,
soms met enig dedain ‘strooigoed’ wordt genoemd, tot een ‘global
lijk zouden we de energiehuis-
maakt de Burton Electric op dit
player’ van formaat heeft kunnen uitgroeien. Van der Weiden
houding van de mens moeten
moment tot de meest duurzame
schrijft dit toe aan de bedrijfscultuur die wordt gekenmerkt door
kunnen nabootsen. Die is immers
sportwagen ter wereld.”
een grote mate van toewijding bij het personeel. ‘We’re nuts about
17
roef: ‘de maakindustrie is booming’ bolts’, zo vat hij het bondig samen. “Wij leveren vooral de delen die worden gebruikt op kritische verbindingen van voertuigen, zoals wielophangingen, transmissies, motoren en remmen. Deze bevestigingsdelen zijn onderworpen aan zeer strenge veiligheidseisen en beproevingen met stringente kwaliteitseisen en tolerantiewaarden.” Hij wijst er op dat vroeger een uitvalpercentage van enkele procenten nog acceptabel was. “Tegenwoordig eisen autofabrikanten een foutmarge die minder is dan enkele stuks per miljoen. Op die miljarden stuks die wij per jaar leveren mag dus nauwelijks uitval voorkomen. Het spreekt voor zich dat dit hoge eisen stelt aan de proces-
RAI INDUSTRIE PLATFORM Een initiatief van afdeling Autovak van RAI Vereniging waar Nedschroef veel baat bij zegt te hebben is het RAI Industrie Platform. Ondanks zijn drukke baan zegt Van der Weiden graag tijd vrij te maken voor de deelname in het bestuur ervan. Dit collectief, dat jaarlijks verschillende malen bijeen komt, noemt hij een uiterst effectief strategisch platform, waarin tevens andere grote spelers uit de Nederlandse maakindustrie acteren. “Allemaal vakbroeders uit toonaangevende bedrijven die geld verdienen in de automobiel industrie. Dit platform leidt regelmatig tot vruchtbare uitwisseling van ideeën.”
beheersing.”
Kostenreductie Illustratief voor de procesintegratie is dat Nedschroef bij de productielijnen van autofabrikanten aanwezig is met eigen handels- en logistieke bedrijven om zo direct de benodigde onderdelen te kunnen leveren. Een goed voorbeeld van de nauwe vervlechting met autofabrikanten is het complete ontwikkelingstraject dat Nedschroef voor de nieuwe BMW modellen verzorgt. Dit houdt in dat specialis-
ten van Nedschroef ter plekke bij de klant in München gedetacheerd zijn om alle voor de ‘oude’ Mini en 1-serie gebruikte bevestigingsmiddelen tegen het licht te houden. “Op die manier was het mogelijk om, met de bestaande modellen als referentiekader, uitgekiende oplossingen te bieden die tot een verdere kostenreductie zouden leiden.” En dat is precies de manier waarop Nedschroef autofabrikanten toegevoegde waarde wil bieden. Namelijk door iedere keer een stap verder te gaan. “Out of the box denken is bij ons dagelijkse praktijk, besluit Van der Weiden. “Je kunt er versteld van staan hoeveel besparingen wij kunnen aanbieden door de componenten even wat slimmer met elkaar te verbinden. Als dat dan ook nog eens in een paar miljoen auto’s wordt toegepast dan worden kleine besparingen vanzelf erg grote bedragen!”
Van der Weiden: “De kwaliteitseisen aan onze bevestigingsdelen zijn enorm; zo’n rem of wielophanging moet gewoon altijd functioneren!”
GO! RAI SOCIETY 18
Geen leven zonder auto we vertrouwen ze met ons leven, we lachen en huilen met ze, we praten met ze en geven ze een
Méér op de pedalen!
naam….”
Nederlanders moeten vaker op de fiets naar het
Een uitspraak die, zo liet algemeen voorzitter Roelf de Boer tijdens de drukbezocht nieuwjaars-
werk. Als het aan RAI Vereniging, het ministerie van
receptie van RAI Vereniging weten, niet verwijst naar onze kinderen, maar naar een commercial van
I&M, BOVAG, ANWB, Fietsersbond en Natuur &
Opel uit 2005. De pay-off van de adver-
Milieu ligt, moet het aandeel van de fiets in het
tentie luidde: “En een leven zonder ze?
woon-werkverkeer het komende decennium
Hoe dat eruit ziet zullen we nooit weten.”
groeien van 25 naar 30 procent. Om hun ambities
De Boer noemde deze inleiding van de
kracht bij te zetten ondertekenden de betrokken
catalogus voor de tentoonstelling ‘125 jaar
partijen eind vorig jaar de Green Deal Fiets. Na-
autoreclame’, een mooi voorbeeld dat laat
mens RAI Vereniging ondertekende Cees Bou-
zien hoe groot onze emotionele band
tens (rechts op de foto), manager public Affairs
“We bouwen een eigen kamer voor ze, we plakken hun foto’s op de muur, we nemen ze mee op vakantie,
met auto’s. Ook cijfers bewijzen volgens hem dat de auto niet uit onze samenleving is weg te denken. “Als het gaat om de keuze voor de eigen mobiliteit van de
de Green Deal Fiets, die zeven acties omvat om fietsen naar het werk als duurzaam alternatief voor de auto te bevorderen. Tot de stimuleringsmaatregelen behoren onder andere de uitbreiding van snelfietsroutes, meer Park en Bike faciliteiten, ondersteuning van bedrijven die het fietsen naar het werk willen stimuleren (bijvoorbeeld in leasecontracten) en pilots gebaseerd op bewonersalternatieven. Voor de uitvoering van de in de Green Deal Fiets genoemde acties is inmiddels een taskforce opgericht. gemiddelde Nederlander staat de auto stevig op de eerste plaats, op afstand gevolgd door alle vormen van openbaar vervoer en de fiets.” De Boer noemde het positief dat de verkoopprognose van een half miljoen auto’s in 2012 is gehaald. Daarnaast werden er het afgelopen jaar bijna 70.000 snor-, brom- en motorfietsen verkocht en is de scooter voor korte en middellange afstanden een serieus en volwassen alternatief geworden voor de auto.” Onder de oppervlakte van de cijfers verandert het mobiliteitsgedrag echter gestaag. “Uit de Visie op Mobiliteit in Nederland die wij voor 2030 hebben opgesteld valt af te lezen dat de komende jaren niet het vervoermiddel, maar de vraag hoe iemand zo comfortabel en efficiënt mogelijk van A naar B komt, centraal staat.”Tenslotte voorspelde de algemeen voorzitter dat duurzaamheid in 2030 net zo vanzelfsprekend zal zijn als voertuigveiligheid nu. “Duurzaam is wat de consument wil en daar blijven wij als branche in investeren.”
19
Gevleugelde (dieren)vrienden Aan expertise over het vrachtvervoer over de
Karskens (Transport Techniek Delft) en
Schiphol-Oost kreeg het gezelschap een uitge-
weg is bij de leden van afdeling Speciale
Eduard Hetebrij (ATC Houthandel).
breide rondleiding, waarbij vooral een bezoek aan
Voertuigen van RAI Vereniging geen gebrek. Maar
Na de ontvangst in de oude vertrektoren op
het KLM dierenhotel tot de verbeelding sprak. Het
hoe staat het met transport door de
KLM dierenhotel is, samen met het die-
lucht? Voor de Jonge Managers van
renhotel van Lufthansa in Frankfurt, de
afdeling SV voldoende reden voor een
grootste en modernste faciliteit voor
bedrijfsbezoek aan KLM Cargo. Zo’n 16
de tijdelijke opvang en verzorging van
jonge
medio
dieren die met het vliegtuig mee moe-
december op het KLM Cargo terrein
ten, op doorvlucht zijn of die wachten
van Schiphol een kijkje in de keuken
tot hun baas ze ophaalt. Het gaat veelal
nemen en met eigen ogen aanschouwen
om honden, paarden, maar ook bij-
hoe het vrachtproces door de lucht in
voorbeeld piepkuikens. De verzorgers
zijn werk gaat. Een leerzaam en
gaan zelfs met de dieren aan boord
bovendien
van het toestel om hen te begeleiden
waaraan
managers
nuttig drie
konden
netwerkmoment JSV-leden
en een veilig gevoel te geven. ‘Because
deelnamen, namelijk Roland van
nieuwe
we care’, zo omschrijft KLM de zorg
Bergen (Snoeks Automotive), Ferdi
voor de ‘flying animals’.
Uitblinkers De spanning liep hoog op toen juryvoorzitter Jack Duis tijdens de ope-
zeer verheugd en verrast te zijn met de prijs ‘die de collectie van Batavus on-
ningsplechtigheid van Fietsvak 2013 de winnaars van de verkiezing Fiets van
getwijfeld een enorme boost zal geven.’
het Jaar en E-bike van het jaar bekend ging maken. Geen gemakkelijke opgave,
De hoofdprijs in de categorie E-bikes ging naar het Amerikaanse merk Trek
want de vakjury moest een keuze maken uit in totaal zo’n vijftig ingezonden
voor de TM500+. Jack Duis complimenteerde Hubert van Dam, project-
fietsen. Daarbij viel volgens Duis op dat kwaliteit, afwerking en comfort ieder
manager bij Trek, (links op de rechterfoto) met de geslaagde integratie van het
jaar weer op een hoger niveau komen te liggen. Niettemin was de jury una-
Bosch aandrijfsysteem op deze sportieve en toch comfortabele E-bike. “Lang
niem van oordeel dat Batavus met de San Remo stadsfiets een nieuwe stan-
niet alle merken krijgen dat zo goed voor elkaar.” Hoewel RAI Vereniging de
daard heeft gezet. “Een winnaar die het predikaat Fiets van het Jaar meer dan
E-bike van het Jaar verkiezing pas voor de derde keer organiseerde, was het
verdient”, aldus Duis, bij de overhandiging van de prijs aan commercieel di-
aantal inzendingen opnieuw groter dan dat van de niet-trapondersteunde
recteur Menno Visser (links op de linkerfoto) van Batavus. Die liet weten
fiets. Een bevestiging van de onstuitbare opmars van de E-bike.
GO! eco-trends 20
Tienduizend ‘groene’ autodelers Binnen een jaar is het aantal gebruikers van car2go in Amsterdam gegroeid tot 10.000. De 300 elektrische deelauto’s die in de hoofdstad rondrijden, worden wekelijks meer dan 7.500 keer gehuurd. Car2go mag zich in een grote belangstelling van bedrijven en (overheids)instellingen verheugen. Vooral het groene karakter, het parkeergemak en de mogelijkheid om zo het eigen wagenpark terug te brengen, zijn voor veel organisaties belangrijke redenen om van het deelautoconcept gebruik te maken. Zo maakt stadsdeel Oost van Amsterdam nu al intensief gebruik van de volledige emissievrije car2go’s. Om de drempel voor elektrische mobiliteit zo laag mogelijk te maken, breidt car2go het verzorgingsgebied steeds verder uit en neemt het aantal laadpunten snel toe. Diverse Q-Park accomodaties in het centrum van de stad beschikken sinds kort bijvoorbeeld over speciale car2go laadpun-
car2go wil Amsterdam mobiel én schoon houden.
ten. Daarnaast werkt de initiatiefnemer, een onderdeel van Daimler AG, voortdurend aan de verbetering van het gebruiksgemak.
het nog eenvoudiger maken om een e-smart te vinden of te huren.
Inmiddels zijn er Nederlandstalige apps (voor Apple en Android) die
Meer informatie is te vinden op www.car2go.com/nl/amsterdam
Grote schoonmaak Voor het stankprobleem van GTF-containers
Met schoon water, gedurende acht seconden
zo’n ondergrondse opslagunit van GTF-afval
is eigenlijk maar één oplossing: een ophaal-
onder hoge druk.
is daarom van groot belang om het systeem
wagen die niet alleen leegt, maar in dezelfde
De ondergrondse container verovert Neder-
gezond te houden.
werkcyclus ook wast en spoelt. De OneStop
land in hoog tempo. In steeds meer steden zijn
De OneStop containerreiniger die BekkerLa-
containerreiniger van BekkerLaGram doet dit.
vaak uitsluitend nog de inzamelzuiltjes, waar
Gram vorig jaar heeft geïntroduceerd doet dit
OneStop Containerreiniger.
het inzamelafval in
in één werkgang onder hoge druk met water
verdwijnt, zichtbaar.
van 80 graden Celsius en plaatst vervolgens de
Probleem opgelost, zo
schone container weer terug.
lijkt het. Maar wat in de
De Faun Ecopress 516 vormt de basis van deze
container gaat moet er
reinigingstechniek. Deze radiografisch be-
ook weer uit. De onder-
diende opbouwkraan van 21 tonmeter beschikt
grondse container wordt
over een laadvolume van 16 m3 en zorgt er-
daarvoor geregeld uit de
voor dat, nadat de ondergrondse container is
opslagruimte gehaald om
opgetild en geleegd, volledig wordt gereinigd.
te worden geleegd. En
Optioneel is het voertuig te voorzien van een
daarbij komen zo’n 50
vacuümsysteem om eventuele resten uit de
keer zoveel luchtjes en
put te zuigen. Het vuile water wordt boven-
stinkende restjes vrij ten
dien opgevangen in de OneStop, gefilterd en
opzichte van de oude ver-
hergebruikt. Daarmee is een aparte was- en
trouwde rolcontainer.
spoelwagen dus overbodig en de container
Het schoonmaken van
schoon van binnen én van buiten.
21
Brandstofbesparende bandlosser Carrosseriebouwer Heiwo heeft, onder andere in samenwerking met de Universiteit van Delft, een nieuwe generatie bandlossers ontwikkeld die dankzij gewichtsbesparing en verbeterde aerodynamica een brandstofbesparing van tot 15 procent kunnen opleveren. Dit werd onder andere bereikt door deze AERO bandlossers te voorzien van naadloze halfronde sandwichpanelen. Dankzij de gestroomlijnde ronde vorm biedt de opbouw meer laadvermogen en draagt bovendien bij aan een lager zwaartepunt. Dit laatste komt de stabiliteit ten goede. Daarnaast vergroot de specifieke ronde vorm de zichthoek naar achteren
AERO bandlosser: meer laadvermogen bij lager brandstofverbruik.
en draagt bij aan de veiligheid. Met name bij bandlossers – opleg-
transportband en die zijn be-
bouwproducten zoals aardappels,
biedt deze nieuwe techniek tal
gers die zijn voorzien van een
stemd voor het lossen van akker-
uien, wortels, maïs en granen –
van voordelen.
Stadsdistributie per bakfiets Stadsdistributie per bakfiets is efficiënter, schoner en in nauwe stadskernen vaak ook praktischer. Vandaar dat DHL Express de parcycle in een groeiend aantal steden inzet. Parcycle is een samentrekking van parcel (pakket) en cycle (fiets). Deze lichtgewicht bakfietsen, die een goed alternatief vormen voor bestelwagens, rijden al een tijdje in steden als Breda, Amsterdam en Enschede. Vanwege de positieve ervaringen heeft DHL het werkterrein van de Parcycle inmiddels met acht steden uitgebreid: Delft, Amersfoort, Maastricht, Sittard-Geleen, Apeldoorn, Groningen, Arnhem en Nijmegen. Vooral op compacte stedelijke routes is de bakfiets efficiënter. In totaal heeft DHL er in ons land nu twintig rijden. Daarnaast zet het bedrijf ook fietskoeriers met een rugzak in om kleine pakketjes te
Inmiddels een vertrouwd beeld in veel grote steden: de Parcycle.
bezorgen. Grote zendingen vinden nog steeds plaats met bestelwagens.
GO! RAI vintage 22
Tegen de verdrukking in De economische crisis van de jaren dertig betekent ook voor de autobranche moeilijke tijden. RAI Vereniging bestond in 1933 veertig jaar en dat werd op bescheiden wijze gevierd. Tijdens de officiële opening van de ‘Automobiel en Motorrijwiel Tentoonstelling’ in 1933, vertelde Leonard Lang, de toenmalige voorzitter en grondlegger van de RAI, dat het semi-permanente tentoonstellingsgebouw aan de Ferdinand Bolstraat nu wel permanent was geworden ‘dankzij de uitbreiding met 3.000 m2 tot 13.000. Er kwamen in dat jaar voor het eerst meer dan 100.000 bezoekers die zagen dat de trend zich bewoog naar langere, snellere en zuinigere voertuigen. Een fors aantal als wordt bedacht dat Nederland toen nog geen 70.000 auto’s telde. De geruststellende woorden van minister-president Colijn, die de bevolking in crisistijd opriep om vooral ‘rustig te gaan slapen’, konden niet verhinderen dat de Zilveren RAI in 1936 die Colijn met een bezoek vereerde, met een exploitatieverlies werd afgesloten. Ondertussen maakte de auto een snelle technische en stilistische evolutie door en kwam binnen bereik van steeds meer mensen. Tegelijk werden juist in deze periode voor de happy few auto’s gebouwd die wellicht behoren tot de meest exclusieve en elegantste aller tijden.
uitgesproken 23
In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Rob Beset, directeur bedrijfsadviesbureau Plan B Managers BV, onder andere werkzaam voor Dremefa BV de fabrikant van Bobike fietsveiligheidszitjes. Wat is uw favoriete vervoermiddel? Mijn favoriete zakelijke vervoermiddel is de auto, omdat ik me daarmee volledig zelfstandig en onafhankelijk naar elke afspraak kan verplaatsen. Mijn favoriete privé vervoermiddel is, uiteraard zou ik willen zeggen, de fiets. Zowel voor sportieve doeleinden als voor korte(re) afstanden. Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland? In mijn ogen is het beleid, al dan niet coalitieafhankelijk, zwalkend te noemen. Ik mis visie, of in het beste geval communicatie hierover van de zijde van de (rijks-)overheid. Daarbij zou het goed zijn het grotere geheel eens te schetsen, waaruit blijkt dat men op consistente wijze naar duurzame mobiliteit kijkt en uitgaat van een lange termijn aanpak. Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? In een land als het onze, dat beschikt over de meest mooie en historisch verankerde fietsgebruikscultuur ter wereld, een hoge bevolkingsdichtheid op een relatief klein oppervlak met een prima tweewielerinfrastructuur, zou ik er alles aan doen om de positie van Nederland als gidsland uit te bouwen. Met name door actief beleid te ontwikkelen en de wereld te
Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen?
laten zien hoe je tweewielergebruik stimuleert. Zet er een team van
Dat zou dan Mark Rutte zijn, omdat het meeste resultaat te verwachten
experts op uit de branche, infraspecialisten, fiscalisten en overheid.
is van een gesprek aan de top. Als belangrijkste “eis” zou ik dan willen aangeven dat hetgeen er besproken wordt ook daadwerkelijk opvolging
Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoers-
krijgt. Het onderwerp laat zich raden: Nederland Tweewielerland.
alternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers? Mijn indruk is dat, mede onder druk van de huidige economische situa-
Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit?
tie en de drang naar vereenvoudiging van onder andere het fiscale stelsel,
Nederland zal zich dan hebben ontwikkeld tot het Tweewielerland dat
er onvoldoende aandacht wordt geschonken aan vervoersalternatieven
als voorbeeld geldt voor de rest van de wereld. Dat is terug te zien in de
en de mogelijke aansluiting op elkaar. Zoals eerder gesteld vind ik dat er
beschikbaarheid van zogenaamde “shared bikes”, oftewel fietsen, deels
een lange termijnbeleid ontwikkeld moet worden, waarin duurzaam-
elektrisch ondersteund, die niet in bezit zijn van particulieren, maar via
heid, (individuele) mobiliteit, gezondheid voor de lange termijn zouden
openbare systemen in gebruik genomen kunnen worden door iedereen
moeten worden vervat en waarover breed wordt gecommuniceerd.
die daar op dat moment behoefte aan heeft. Een verbeterde versie van bijvoorbeeld de huidige systemen in Parijs, Valencia, London en andere
Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per
grotere steden. Fietsbezit vinden we vooral terug in spor-
week de auto voor het werk te laten staan?
tief en toergebruik en minder in de utilitaire omgeving.
Ik ben daar uiteraard toe bereid en waar mogelijk gebruik ik de fiets naar afspraken. Mijn huidige portefeuille laat de frequentie van 1 keer per week helaas niet toe, maar bij onze buitenlandse relaties nemen we wel regelmatig de fiets voor aanvullend vervoer van hotel naar kantoor en dergelijke.
Rob Beset
‘Het mobiliteitsbeleid is zwalkend’
De infrastructuur is hierop dan ook verregaand ingericht met weersbeschermende tweewielerinfrastructuur. Milieuvriendelijkere, veelal kleinere auto’s rijden dan op omzoomde autowegen die beschikken over volautomatische snelheidsaanpassing en in grote mate aansluiten op transferia waar aansluiting plaatsvindt op openbaar vervoer en bikesharingpoints. Let maar eens op!
GO! MARKTANALYsE 24
Prijs bottleneck voor Europese EV-koper
Europa: verkopen elektrische auto’s
In de eerste 9 maanden van het afgelo-
hier 3.206 elektrische auto’s aange-
pen jaar kwam het Europese marktaan-
schaft. Goed voor een marktaandeel
deel van elektrische auto’s uit op
van 5,8 procent. Een cijfer dat hoofdza-
slechts 0,2 procent, overeenkomend
kelijk te danken was aan de bijna 18.000
met 17.650 eenheden. Het is niet moei-
euro subsidie die de Noorse regering
lijk om de oorzaken voor dit magere
een koper van een elektroauto in het
resultaat aan te wijzen. De prijzen van
vooruitzicht stelt. Als de verkoopont-
E.V’s zijn vergeleken met conventionele
wikkelingen in Noorwegen representa-
auto’s vaak torenhoog (afhankelijk van
tief zouden zijn voor de hele EU, dan
de subsidies per EU-land), de actiera-
zou de totale markt niet zijn uitgeko-
dius beperkt, de oplaadtijd relatief lang
men op 17.560 maar op zo’n 284.000
en de infrastructuur voor e-cars vaak
E.V’s. Ook Nederland doet het trou-
nog onder de maat. De prijs is voor po-
wens met een marktaandeel van 1,15
tentiële kopers echter het grootste
procent (2.850 E.V.’s) niet slecht. Zeker
struikelblok, zo blijkt uit de opmerkelijk
niet in vergelijking met grote autopro-
grote vraag naar E.V.’s in Noorwegen.
ducerende landen als Frankrijk (0,37%)
Tot en met september 2012 werden
en Duitsland (0,08%).
Totaal w.v. Frankrijk Noorwegen Nederland Duitsland Ver. Koninkrijk Zwitserland Zweden België Denemarken Italië Oostenrijk Spanje Ierland Finland Portugal
2012 Jan. - sept. 17.650 4.339 3.206 2.850 2.730 1.145 621 603 580 415 351 309 288 131 88 39
Vrachtwagens op weg naar Euro VI Schone vrachtwagens hebben zo langzamerhand de meer vervuilende
Vanaf 2014 moeten nieuwe vrachtautomotoren aan de Euro VI-norm vol-
emissieklassen van de Nederlandse wegen verdrongen. In het beroeps-
doen. Voor de aanschaf van dit soort trucks geldt vooralsnog een subsidie
goederenvervoer is het aandeel van Euro III trucks of lager de afgelopen drie
die kan oplopen tot 4.500 euro.
jaar teruggebracht van bijna 80 procent in 2009 tot 57 procent in 2012. Tegelijkertijd liep het aandeel van Euro V-trucks op van 14 tot
Het effect van het op de markt komen van de
Nederlands vrachtautopark naar emissieklasse (in %)
35 procent, inclusief Enhanced Environmentally
nieuwste generatie trucks is groot, want een Euro VI-vrachtwagen stoot net zo weinig stikstofoxide en fijnstof uit als een moderne
Friendly Vehicles (EEV’s). Euro V/EEV
2012
2009
2006
35,4
14,3
0,9
Euro IV
8,1
7,2
1,1
Euro III
21,1
31,9
39,7
Euro I
2,5
6,0
8,1
Euro O
17,6
21,4
22,1
personenauto.
25
LZV’s: van proef naar permanente praktijk Sinds begin dit jaar zijn Langere en
afleggen en worden er eisen gesteld aan de
Zwaardere Vrachtwagencombinaties (LZV’s)
voertuigen en routes.Verder hebben ver-
permanent op de Nederlandse weg toegela-
voerders een speciale ontheffing van
ten. Daarmee is een einde gekomen aan de
de RDW nodig om met een
proefperiode waaraan ruim 400 LZV’s sinds
ecocombi de weg op
2010 hebben deelgenomen. LZV’s, ook wel
te mogen.
ecocombi genoemd, vormen een efficiënte vorm van goederentransport. Het gebruik van deze voertuigen is minder belastend voor het milieu en draag bij aan een betere benutting van de wegcapaciteit. Zo kunnen LZV’s tot 60 procent meer vervoeren dan een gewone vrachtwagen. Dit kan een CO2-reductie van gemiddeld 27 procent opleveren en een minder vrachtwagens nodig zijn, neemt ook
Aantallen LZV’s in Nederland
de kans op ongevallen statistisch gezien af.
April 2012
710
Jan. 2010
420
waarborgen moeten chauf-
Juli 2009
330
feurs van een LZV wel
Okt. 2008
195
een extra examen
Mei 2006
160
kostenbesparing van 20 procent. Omdat er
Om de verkeersveiligheid te
Nederland kampioen CO2-reductie
CO2-emissies nieuwe personenauto’s
Vergeleken met het Europese gemiddelde presteert Nederland aanzienlijk beter
Nederland Europa
als het gaat om de reductie van CO2-uitstoot per nieuw verkochte personen-
2011
126
135
auto. Sinds 1998 is de uitstoot van broeikasgassen per gereden kilometer in
2010
136
141
Europa gedaald van 180 gram tot 135 gram nu (-25%).Voor Nederland bedroeg
2009
147
146
die afname in die periode in totaal 55 gram, wat neerkomt op een vermindering
2008
157
154
van 30,3 procent. Met name de laatste jaren is de relatieve daling van CO2-uit-
2007
164
158
stoot door personenauto’s in Nederland, vergeleken met de rest van Europa, in
2006
166
160
een stroomversnelling geraakt. Dit is vooral toe te schrijven aan de sterke
2005
170
161
toename van het aandeel van auto’s met een lage CO2-emissie. Zo is het aantal
2004
171
163
compacte auto’s in het A-segment sinds 2007 verdubbeld tot bijna 26 procent in
2003
173
164
2011 en beschikt inmiddels de helft van alle in ons land verkochte voertuigen
2002
173
166
over het energielabel A. De extra fiscale stimulering in Nederland die vanaf 2007
2001
174
167
geldt voor auto’s met een lage uitstoot gaf het laatste duwtje in de rug.
2000
175
172
GO! DE Stelling 26
VDL-topman Wim van der Leegte “Als wij auto’s in China willen verkopen betalen we 100 procent invoerrechten, als
‘Europa heeft geen ballen’
we bussen exporteren 35 procent. Andersom kunnen zij hier zonder invoerrechten naar binnen. Europese fabrikanten worden zo gedwongen daar te gaan produceren. Europa heeft geen ballen, anders zou het meer opkomen voor onze belangen.”
Bertho Eckhardt, BOVAG-bondsvoorzitter “In de truckbranche zien we al langer dat men betaalt voor reparatie en onderhoud per kilometer en niet alleen voor de aankoop van een truck. Men gaat beta-
Wim Boonstra, hoofdeconoom
len voor mobiliteit, daarin kunnen ook andere producten zitten dan auto’s. Wat
Rabobank
te denken van elektrische fietsen en scooters als aanvulling op het autogebruik.”
“We doen alsof ons land in een diepe crisis verkeert. Dat is niet zo.
Bron: BOVAGkrant
Onze uitgangspositie is ijzersterk.” Bron: Volkskrant
Guus Peters, autojournalist “Slecht nieuws voor koopjesfetisjisten: de toekomst ligt in voice control. Drukken op schakelaars,
Henk van Gelder, journalist
draaien aan knoppen en bewegen
“Het autoverkeer is zelden zo hard gegroeid als in de jaren negentig.
van hendels is straks nauwelijks
Sindsdien besef ik: reclame maken voor iets dat mensen niet willen is
meer nodig, de stem wordt be-
zinloos. Je moet reclame maken voor iets dat mensen toch al willen.
langrijk. Commando’s als ‘snel-
En wat ze willen, is autorijden.”
ler’, ‘warmer’ of ‘bel Saskia’ volstaan. De auto hoort de com-
Bron: NRC Handelsblad
mando’s aan en voert ze uit.” Bron: NRC Handelsblad Stefan Vernooij, beursmanager FietsVAK Amsterdam RAI “FietsVAK is en blijft een vak-
Arien de Jong, Fietsersbond
beurs pur sang. We evalueren
“Het is scheef dat autowegen
Marc Bolier, Zerauto
natuurlijk met onze exposanten,
altijd eerst worden schoonge-
“Ik kan via mijn telefoon de verwar-
maar doen ook onderzoek onder
veegd en gestrooid, terwijl het
ming in mijn auto starten. Dan is
bezoekers. De beurs heeft voor
de fietsers en voetgangers zijn
niet alleen het ijs op de ruiten ge-
de vakhandel, naast noviteiten,
die op de eerste hulp belanden
smolten als ik wegrijd, maar zit ik er
ook een heel duidelijke net-
met een gebroken been of pols.”
ook nog eens lekker warmpjes bij.”
werkfunctie.” Bron: Trouw
Bron: AD
Bron: vakblad Tweewieler
GO!factor 27
ARIE ROEST “Het is de oudste Wolseley die bij de Hornet club bekend is, vertelt eigenaar Arie Roest. Roest, manager Technical Support & Warranty bij Renault Nederland, kocht deze nagenoeg volledig originele Wolseley Hornet Sports uit 1930 in 2008 in Engeland. “De historie gaat echter terug naar Nieuw Zeeland”, vervolgt hij, “waar de open tweezitter, getuige de sporen van een blower in het motorcompartiment, veelvuldig tijdens races werd ingezet. Het koetswerk was perfect en alle noodzakelijke technische werkzaamheden heb ik zelf verricht.” Ondanks zijn leeftijd en het relatief bescheiden vermogen kan de Wolseley volgens Roest nog redelijk goed meekomen in het dagelijkse verkeer. ”De motor met een top van rond de 100 km/u was voor die tijd best bijzonder. Onder de kap ligt een zes cilinder blok van 1.271 cc met een bovenliggende nokkenas die wordt aangedreven door een verticale dynamo. MG heeft deze krachtbron later ook toegepast in de vooroorlogse modellen. Met als grote voordelen dat onderdelen nu nog steeds goed verkrijgbaar zijn. Qua betrouwbaarheid zijn lange ritten eigenlijk geen enkel probleem. De afgelopen vier jaar heb ik met de Hornet meer dan 10.000 mijl afgelegd.Vooral tijdens vakantietrips, waarbij ik hem niet zelden meeneem op een trailer om op locatie in bijvoorbeeld Zwitserland of Frankrijk open rond te toeren.” Het leverde Roest, behalve bekroningen voor de authenticiteit van de wagen, tevens in het Verenigd Koninkrijk prijzen op voor de ‘highest mileage’. Afgelopen december deed Roest opnieuw mee aan de nachtrally voor vooroorlogse auto’s in Amsterdam: ‘De 100 miles of Amsterdam.’ “Open rijden in de nacht bij lage temperaturen en zonder kachel. Sommige mensen wijzen dan naar hun voorhoofd.Voor mij is het pure passie.”
GO! roelf de boer 28
Veranderende mobiliteitsmarkt
Onderzoek gestaffeld bijtellingsregime leaserijders
Hoe ziet de mobiliteitsmarkt er over pakweg 20 jaar uit? Waar liggen de nieuwe kansen en uitdagingen en hoe kan de branche daar tijdig op inspelen? Om daar inzicht in te krijgen heeft RAI Vereniging, begeleid door Royal Haskoning DHV, een ‘Visie op Mobiliteit in Nederland in 2030’ opgesteld. Eén van de conclusies luidt dat de auto ook in 2030 nog altijd het populairste vervoermiddel zal zijn. De rol en het gebruik van de auto zal echter veranderen én er komen tal van andere mobiliteitsalternatieven.
De auto-industrie, verenigd binnen RAI Vereniging, staat positief tegenover de plannen van staatssecretaris Weekers om te komen tot een meer gestaffelde bijtelling voor auto’s van de zaak, waarbij het daadwerkelijke privégebruik ook wordt meegenomen in de daadwerkelijke bijtelling.
Uit de visie blijkt dat het de komende jaren steeds minder zal gaan over het te gebruiken vervoermiddel – auto, fiets of gemotoriseerd tweewieler – maar vooral over de vraag hoe iemand op de meest efficiënte en comfortabele wijze van A naar B komt. In plaats van ‘De auto kan wel een dagje zonder u’, de bekende slogan uit de overheidscampagne van de jaren negentig, wordt het dus: ‘Uw mobiliteit kan wel een dagje zonder auto.’ Vooral bij jongeren zal een gedragsverandering plaatsvinden. Zij beschouwen de auto steeds minder als statussymbool en ultieme vorm van vrijheid. Slimme technologie via smartphones en mobiel internet maken dit in de toekomst beter mogelijk. Niet voor niets luidde een recente kop van een artikel in de Volkskrant: ‘Autorijden, echt iets voor 40-plussers’. Een ander onderwerp uit de Visie op Mobiliteit betreft de wijze waarop Nederlanders in 2030 hun vervoersmiddelen aanschaffen en laten onderhouden. Het aandeel van e-commerce is in de verschillende mobiliteitssectoren nog relatief beperkt, maar er dienen zich in toenemende mate wel allerlei serieuze alternatieven aan. Leasemaatschappijen en aanbieders van deelconcepten gaan bijvoorbeeld een grotere rol in de markt spelen. Zij voelen de noodzaak om een breder mobiliteitspalet aan te bieden. Niet alleen de hardware – auto’s, busjes, scooters en fietsen – maar ook software. Dan bedoel ik ondersteunende technologieën en diensten. Een interessante bron voor potentiële leden van bijvoorbeeld onze afdeling Autovak van RAI Vereniging. En er ontstaan, zowel binnen als buiten de eigen sector, allerlei dwarsverbanden. Denk aan de fietsverhuurder op het station die nu OV-fiets heet en tevens elektrische scooters verhuurt. OV-fiets werkt vervolgens weer samen met NS en NS heeft weer banden met Greenwheels. Duidelijk is in ieder geval dat de bij RAI Vereniging aangesloten leden zich terdege zullen moeten voorbereiden op deze nieuwe ‘retail’ kanalen voor vervoermiddelen en hun onderhoudsbehoefte. Verder blijft RAI Vereniging duurzaamheid hoog in het vaandel dragen. Dat wordt meer een gegeven dan een streven. Net zoals veiligheid voor inzittenden van personenauto’s tegenwoordig geen onderscheidend kenmerk meer is, zal dat richting 2030 ook gaan gelden voor duurzaamheid. RAI Vereniging ziet een uitdagende toekomst voor elektrische auto’s. In ieder geval zolang de overheid dit nog fiscaal aantrekkelijk maakt. Want duurzaam is wat de consument wil en daar blijven wij als branche dus in investeren. Op die manier blijven we doen waar we goed in zijn: duurzaam innoveren.
Staatssecretaris Weekers (Financiën) kondigde begin januari aan dat hij de mogelijkheden om tot zo’n systeem te komen wil onderzoeken. De sector is hier voorstander van, omdat de huidige methodiek en bijtellingscategorieën van te grote invloed zijn op de marktwerking en in bepaalde marktsegmenten zelfs verstorend werkt.
Bijtelling zou afhankelijk moeten zijn van kilometrage. RAI Vereniging heeft daar in eerdere gesprekken met het ministerie van Financiën ook op gewezen. De staatssecretaris gaf aan samen met de sector te willen onderzoeken of het mogelijk is te komen tot een optimaler systeem, waarbij het aantal gereden kilometers van invloed gaat zijn op de bijtelling die de berijder betaalt. “Wij zijn positief over de voorstellen van de staatssecretaris”, oordeelt Olaf de Bruijn, directeur RAI Vereniging.
Roelf H. de Boer, algemeen voorzitter RAI Vereniging
“We denken dan ook graag met hem mee over een bijtellingsregime dat beter is voor de automobilist en de sector, eerlijker is, stabiele opbrengsten voor de staat garandeert en positieve effecten heeft op het milieu.”
Haagse wandelgangEN 29
In Nederland wordt veel, volgen sommigen zelfs te veel, vergaderd. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, vindt Cees Boutens, manager Public Affairs van RAI Vereniging. “Zolang er maar effectief wordt vergaderd. Volgens mij is daar nog wel een wereld te winnen, vooral in de politiek.”
En dat staat dan nog los van de belangrijke punten die de leden, buiten de
De Tweede Kamer kan er wat hem betreft wat van en vergadert er lustig op
Ingrijpen
los. “Als lobbyist van de Rijwiel- en Automobiel Industrie moet ik met
De kunst van het vergaderen is toch vooral ook dat de geagendeerde
enige regelmaat aan de leden van RAI Vereniging uitleggen wat de Tweede
onderwerpen serieus kunnen worden behandeld. Als dat niet meer
Kamer met hun probleem gaat doen. Soms kan die uitleg heel kort zijn:
mogelijk is, dan moet er worden ingegrepen, vindt Boutens. “De mogelijk-
agenda om, zelf nog inbrengen. Hoe kun je al die punten nu serieus behandelen? In dit voorbeeld was het dan ook nog zo dat de spreektijd in eerste termijn per fractie 7 minuten was. Per agendapunt is dat dus 17,5 seconde. Hoe serieus is dat dan nog?”
heden zijn dan overzichtelijk: (1) vaker
niets! Onbevredigend, maar wel duidelijk.” Vaker is de uitleg volgens Boutens lastiger. “Vooral als dat, voor hun bedrijfsvoering, belangrijke punt terecht komt op een agenda van een Algemeen Overleg, waarop nog enkele tientallen andere onderwerpen blijken te staan. Onze leden haken al snel af als ze dit horen en zeggen al gauw: ‘ik hoor wel wat er uit komt’. Als ik dan moet melden dat er helaas
Cees Boutens:
‘Spreektijd per agendapunt: 17,5 seconde’
op de agenda beperken, (3) langer vergaderen of (4) strenger zijn bij het bepalen of iets ook echt besproken dient te worden in een vergadering. Namens onze leden doe ik dan ook de
geen tijd in de vergadering is geweest om het voor hen belangrijke agendapunt te behandelen, hoor ik meestal een diepe zucht.”
vergaderen, (2) het aantal onderwerpen
volgende oproep: dames en heren politici, neem uzelf serieus en maak keuzes. In het geval van het Algemeen Overleg Verkeersveiligheid is
Niet serieus
mijn advies: een keer meer vergaderen scheelt al een slok op een borrel.
Een overleg dat lijdt onder zeer lange agenda’s is het halfjaarlijkse overleg
Ondernemers en burgers voelen zich serieus genomen en niet
van de commissie Infrastructuur en Milieu over Verkeersveiligheid.
onbelangrijk het kan zo maar eens positief uitwerken op de veiligheid
Boutens: “De laatste editie van dit overleg had een agenda met 24 punten.
op de weg.”
GO! EYE CATCHER 30
PEM-studiereis: businesskansen voor Nederlandse bedrijven Bruijn, directeur van RAI Vereniging de aanleiding voor de trip samen.
Holland E-Mobility House Een eerste vereiste is erkenning van Nederland als pionierend EV-land. Dat is precies waar Peter van Deventer aan werkt. Hij is Program Manager “Electrifying Holland – West Coast”. Komende jaren werkt hij in Californië aan kennis- en innovatie-uitwisseling rond elektrisch rijden. En om Nederland en Nederlandse bedrijven te “pluggen”. “We zetten een Holland E-Mobility House op, organiseren congressen en ook een handelsmissie. We starten projecten met overheden, universiteiten en bedrijven en willen die uitbouwen tot concrete business cases.” Het kernwoord: Holland Promotie.
PEM-delegatie wisselt kennis uit met V.S.
Elektrische bussen, elektrische fietsen en elektrische auto’s. Californië is er gek op en Los Angeles, smog capital of the world, zo mogelijk nog meer. Om te zien hoe bedrijven, overheden en universiteiten in Californië elektrisch rijden aanpakken, bezocht een stevige Nederlandse EV-delegatie eind 2012 de Amerikaanse staat voor een studiereis.
Miljoenen dollars De overeenkomsten met de VS, vooral als het gaat om barrières, zijn talrijk: zoals de uitrol van openbare laadpunten, range anxiety en de Total Costs of Ownership (TCO). Eén barrière nemen de Amerikanen met vloeiend gemak: budget. Steden, regio’s en de staat pompen miljoenen en miljoenen dollars in elektrisch rijden. Alleen al de staat heeft 100 miljoen per jaar gereserveerd om schonere voertuigen op de weg te krijgen. Universiteiten en bedrijven rui-
Initiatiefnemer was het Platform Elektrische Mobiliteit
ken een nieuwe markt, de overheid faciliteert en fungeert
(PEM) van RAI Vereniging. Onder meer BOVAG (merk-
als starthulp. Los Angeles denkt aan 2.500 elektrische bus-
dealers en universelen), ANWB, TU/e, Stichting DOET en
sen en evenveel elektrische taxi’s, betaalt mee aan laadpun-
de Task Force van het Formule E-team waren erbij.
ten en aan elektrische auto’s. Geen wonder dat BYD, Tesla
“Natuurlijk hopen we voor onze leden deuren te openen
Motors, Zero Motorcycles en Coda Automotive in Califor-
en nieuwe businesskansen te signaleren”, vat Olaf de
nië neerstrijken. Dus als we iets van de VS kunnen leren...
Mobiliteitskalender 2013 Autosalon Genève
Commercial Vehicle Show Birmingham
ReinigingsDemoDagen
Equip Auto
29 mei
16 – 20 oktober
9 – 11 april
RDW Testcentrum Lelystad
Parijs
18 maart,
RAI Klassieker Rit
IAA Frankfurt
Busworld Kortrijk
Den Haag
25 mei
12 – 22 september
18 – 23 oktober
7 – 17 maart
Mobiliteitsdiner
@raivereniging 31
Tweets RAI Vereniging
24 januari
Brussel eist meer laadpunten elektrische auto’s.
20 december
Stichting SIMS van BOVAG en RAI Vereniging scoort goed in prijsvraag.
23 januari
Fietsvak 2013 sluit af met minder bezoekers, wel van hoge kwaliteit. 9 januari
Subsidie aanvragen voor EuroVI-trucks en -bussen kan voortaan digitaal, met eHerkenning.
18 december
Succesvolle aftrap Werkgroep Waterstof Automotive. Commitment van de overheid is essentieel voor succesvolle introductie. Wordt vervolgd. 14 december
21 december
Extra impuls schone voertuigen in G4 + Arnhem (maar let wel even op onze kanttekening daarbij).
Prachtig werk: Auto Aanpassers Nederland, mensen met een beperking mobiel houden. 13 december
21 december
Nederland schoon dankzij ReinigingsDemoDagen.
RAI Subsidiedesk, vraagbaak voor leden Autovak en Speciale Voertuigen.
25 mei 2013, RAI Klassieker Rit
GO!ROUND a gaf FietsVAK hakelen’ als them sc l vo es cc ‘su t Me end de aftrap januari) voortvar 22 m t/ 0 (2 2013 dit jaarlijkse fietsseizoen. Aan voor het nieuwe khandel namen tweewieler fietsva trefpunt voor de t indoor FietsVAK dhouders deel. He dit keer 133 stan k en actie. or volop dynamie vo de rg zo rs ou Parc kendmaking en vormden de be nt pu te og ho e er Bijzond ar en de E-Bike van het Ja van de Fiets- én ards. Fiets Innovatie Aw uitreiking van de