ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #108

Page 1

freepress

ΤΕΥΧΟΣ 108 07 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019 ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ISSN: 2585-3570

www.amna.gr/freepress



ΑΝΤΙ EDITORIAL

... ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας. Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή γιατί είναι αμίλητη και προχωράει στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο μνησιπήμων πόνος. Να μιλήσω για ήρωες να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης που έφυγε μ’ ανοιχτές πληγές απ’ το νοσοκομείο ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύχτα εκείνη που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία, ούρλιαζε, ψηλαφώντας τον πόνο μας "Στα σκοτεινά πηγαίνουμε, στα σκοτεινά προχωρούμε..." Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά. Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσουν.

Γιώργος Σεφέρης, Τελευταίος σταθμός (απόσπασμα), Ημερολόγιο καταστρώματος, Β’, εκδόσεις Ίκαρος

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου, Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης, Σχεδιασμός: Σπύρος Καραγιαννίδης, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana.gr, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, ΕΡΑ, Εκτύπωση: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ printing.gr Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Αθήνα-Πειραιάς: Κεντρικοί σταθμοί του Μετρό και του ΗΣΑΠ, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), Μουσείο Παιχνιδιών, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ίδρυμα Θεοχαράκη, Ελληνικός Κόσμος, Κέντρο Επισκεπτών Αστεροσκοπείου-Θησείο, Νομισματικό Μουσείο, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Γαλλικό Ινστιτούτο, Εθνικό Θέατρο (θέατρο REX-κτήριο Τσίλλερ), Θέτρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Υπόγειο, Φρυνίχου), Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Θέατρο Σημείο, Θέατρο Vault, Στοά του Βιβλίου, Βιβλιοπωλεία Ιανός, Public (Συντάγματος και Πειραιά), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Κέδρος, Εκδόσεις Αιώρα, Πολυχώρος Πολιτισμού 24 Γράμματα (Χαλάνδρι), ΕΛΤΑ (Σύνταγμα), επιλεγμένα καταστήματα στην Αθήνα (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηποι, Μοναστηράκι, Νέος Κόσμος, Πλάκα), Hondos Center, Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης ΕΕΤΑΑ. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Mediterranean Hotel, βιβλιοπωλεία Μάλλιαρης-Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, Public και σε επιλεγμένα καταστήματα.

https://www.amna.gr/freepress

Εξώφυλλο: Αντώνης Κανάς, Νυχτερινές ειδήσεις, 1946, Λιθογραφία, 20,5 x 14,5 εκ., ενυπόγραφη, από τη συλλογή Χ.Π.Μοσχανδρέου ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

3


Έ


Του Χρίστου Καλουντζόγλου

Χαράγματα Μνήμης 1941-1944

Έ

… «σαν ασπίδα μνήμης»

Έργα τέχνης που αναφέρονται στην κατοχή, την αντίσταση και την απελευθέρωση εκτίθενται στη Βίλα Ζωγράφου, σε μία περίοδο που η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη οφείλουν να κοιτάξουν στο πρόσφατο παρελθόν για να μην επαναληφθούν στο μέλλον τα λάθη που εξέθρεψαν τον φασισμό και οδήγησαν στην τραγωδία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για έργα που ανήκουν στην προσωπική συλλογή του συλλέκτη Χρήστου Π. Μοσχανδρέου, ο οποίος τα παρουσιάζει στη Βίλα Ζωγράφου, κατόπιν πρόσκλησης της Δημάρχου Ζωγράφου, Τίνας Καφατσάκη. Την οργάνωση της έκθεσης, την τεκμηρίωση των έργων και τη δημιουργία του καταλόγου ανέλαβε η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων. Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Νίκος Βούτσης, επισημαίνει ότι τέτοιες πρωτοβουλίες δεν μπορούν να αφήνουν αδιάφορη τη Βουλή, υπενθυμίζοντας τα δεινά που έχει υποστεί η Ελλάδα από τον πόλεμο και την κατοχή. «Την τρομακτική εμπειρία του Πολέμου, ακολούθησε η τριπλή Κατοχή για τα επτά εκατομμύρια Ελλήνων που χτυπήθηκαν μαζικά από την πείνα, το ψύχος και τις επιδημίες (1941-1943 = 250.000 νεκροί σε όλη την χώρα). Παρ’ όλες τις κακουχίες, οργανώθηκε δυναμική Αντίσταση κατά του κατακτητή που απαντούσε με αντίποινα που δεν εξαιρούσαν γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους», αναφέρει στον χαιρετισμό του ο κύριος Βούτσης και προσθέτει: «Η Τέχνη, ακόμα και όταν πραγματεύεται τα πιο σκληρά θέματα, ανακουφίζει και εκτονώνει συναισθήματα. Η αρμονία και η ομορφιά της λειτουργεί παρηγορητικά. Συγχρόνως, θυμίζει και προειδοποιεί. Τα φασιστικά μορφώματα και το ρεύμα που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, σε όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα μπορεί να απομονωθούν αν έργα, όπως αυτής της έκθεσης «Χαράγματα μνήμης 1941-1944», χαραχθούν μέσα μας και λειτουργήσουν σαν ασπίδα μνήμης, αποτρέποντας την επανάληψη παρόμοιων ολοκληρωτικών φαινομένων που οδηγούν αναπόδραστα σε μονοπάτια βίας κατά των αδύναμων κοινωνικών ομάδων, στοχοποιώντας τον «Άλλο», τον «διαφορετικό». Παράλληλα, η οφειλή των επανορθώσεων, οι γερμανικές αποζημιώσεις προς τους λαούς που υπέφεραν, όχι μόνο θα δικαιώσουν τα αδικοχαμένα θύματα και τις οικογένειές τους αλλά θα είναι και σημασιολογικά σημαντική κίνηση. Η επιβολή βίας δεν μπορεί ποτέ να ξεχαστεί, να περάσει απαρατήρητη όσα χρόνια και αν περάσουν. Η ανακίνηση για μια οριστική συμφωνία επανορθώσεων, θα αποδώσει έστω και καθυστερημένα, δικαιοσύνη σύμφωνα με το ανθρωπιστικό διεθνές δίκαιο που βρίσκεται υπεράνω υλικών συμφερόντων».

ΕΑΜ Πατριώτες στ’ άρματα Αφίσα, 64,5 x 46 εκ.

Κώστας Πλακωτάρης Μάρτιος 1943, 1947 Ξυλογραφία, 14/17, περ. 44 x 32 εκ., ενυπόγραφη

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

5


Photographer: Costas_Vittis

Βάσω Κατράκη Αθήνα 1944, 1944 Ξυλογραφία σε ιαπωνικό χαρτί, 1/20, 63 x 35 εκ., ενυπόγραφη

Η

Η έκθεση φιλοξενείται στου Ζωγράφου και η δήμαρχος Τίνα Καφατσάκη στο χαιρετισμό της αναφέρει ότι «αποτελεί ελάχιστο καθήκον μας, η προβολή και η παρουσίαση υλικού που συντελεί στη διατήρηση της ιστορικής και συλλογικής μνήμης, ειδικά σήμερα που αναβιώνουν νεοφασιστικά και νεοναζιστικά μορφώματα που δοκιμάζουν την κοινωνική συνοχή». Αναφερόμενη στις αφίσες, τις προκηρύξεις και τα λευκώματα της εποχής, όπου αποτυπώνονται τα δεινά που υπέστη η χώρα, αλλά και ο αγώνας ενάντια στο φασισμό και το ναζισμό, η κυρία Καφατσάκη τονίζει ότι οι καλλιτέχνες της εποχής «με τα δικά τους, ιδιαίτερα «όπλα», έδιναν χρώμα στην ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. «Σμίλευαν» τον αγώνα για λευτεριά. «Χάρασσαν» τα όνειρα του λαού για μιαν Ελλάδα ελεύθερη και δημοκρατική. Οι καλλιτέχνες αγωνίστηκαν μαζί με τον λαό. Εμπνεύστηκαν από τους αγώνες και τα ιδανικά του. Το κοινό, και κυρίως οι νέοι άνθρωποι, μέσα από αυτήν την έκθεση θα αντιληφθούν πώς η τέχνη κατέγραψε μια σημαντική πτυχή της ιστορίας, την ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος στην Ελλάδα που οδήγησε στην απελευθέρωση της πατρίδας μας».

ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Deutsche Soldaten! Hitler furht Deutschland zur Katastrophe! Gebt Hire waffen dem E.L.A.S.! Kaemp mit dem E.L.A.S. Gegen Hitler! Αφίσα, 23,5 x 17 εκ. Αφίσα του ΕΛΑΣ με την οποία προειδοποιούσε τους Γερμανούς στρατιώτες ότι ο Χίτλερ οδηγεί τη χώρα τους στην καταστροφή.

Ο συλλέκτης Χρήστος Π. Μοσχανδρέου σε μία εκ βαθέων εξομολόγηση για τα κίνητρά του να συλλέξει τα έργα που εκτίθενται αναφέρει ότι η επίμονη και επίπονη προσπάθεια πηγάζει από την εσωτερική ανάγκη να τιμήσει τις θυσίες των ανθρώπων της οικογενείας του. Και εξηγεί : «Επί μία ολόκληρη τριανταπενταετία ηχούν στην ψυχή μου οι αφηγήσεις για τον δεκαοκτάχρονο μαθητή Βασίλη Μοσχανδρέου που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές και τον αδελφό του Θανάση Μοσχανδρέου, που σκοτώθηκε στα σκοτεινά χρόνια λίγο αργότερα. Με ακολουθούν οι περιγραφές για το δράμα που έζησαν τα μέλη της οικογενείας μου, τις ταλαιπωρίες και τους διωγμούς, διότι παρέμειναν πιστοί και αμετακίνητοι στις δημοκρατικές και αγωνιστικές τους αρχές. Ανυποχώρητοι, συνεπείς και ασυμβίβαστοι. Εκείνοι που θυσιάστηκαν αλλά και όσοι συνέχισαν τον βίο τους στην οδό της αρετής, παρέμειναν συνεπείς και υπηρέτησαν το ίδιο αξιακό σύστημα. Αυτό που χαλυβδώνει την ανθρώπινη συνείδηση και μας επιτρέπει να ζούμε ελεύθεροι.» Ο Χ.Π.Μοσχανδρέου αναφέρεται ιδιαιτέρως και στον αδελφό του, αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Ανδρέα Π. Μοσχανδρέου, ο οποίος πριν φύγει από τη ζωή, το 2006, συμμετείχε στη σύνθεση που έλαβε την τιμητική απόφαση για τις αποζημιώσεις στις οικογένειες των θυμάτων του Ολοκαυτώματος του Διστόμου. info Δήμος Ζωγράφου, Βίλα Ζωγράφου Χαράγματα Μνήμης 1941-1944 Την συλλογή διακρίνει η ευρεία αντιπροσωπευτικότητα Ελλήνων καλλιτεχνών: Σπύρος Βασιλείου, Γιώργος Βελισσαρίδης, Κώ¬στας Γραμματόπουλος,

6

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


© Hellenic Parliament-Photographer: Aliki Eleheriou

Για την έκθεση Χαράγματα Μνήμης 1941-1944 ο συλλέκτης Χρήστος Π. Μοσχανδρέου διέθεσε έργα από την προσωπική του συλλογή, η Δήμαρχος Ζωγράφου Τίνα Καφατσάκη προσκάλεσε τον συλλέκτη να εκτεθούν τα έργα στη Βίλα Ζωγράφου και αυτή η πρωτοβουλία βρήκε συμπαραστάτη τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, κ.Νικόλαο Βούτση. Ρόλο- κλειδί στην οργάνωση της έκθεσης ανέλαβε η Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής, Έλλη Δρούλια. Επιμελήτρια της έκθεσης είναι η Άντζελα Καραπάνου και τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό ανέλαβε ο Γιάννης Μετζικώφ. «Έκθεση που αποτελεί παράδειγμα συνεργειών γιατί υλοποιήθηκε ακριβώς στο πνεύμα της συνεργασίας μεταξύ πολλών, προκειμένου να προσφέρει το τελικό αποτέλεσμα», χαρακτηρίζει την έκθεση Χαράγματα Μνήμης 1941-1944, η Έλλη Δρούλια, διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής, προσθέτοντας: «Στον Κατάλογο παρουσιάζονται περισσότερα από 120 έργα τέχνης, μέρος μιας μεγαλύτερης συλλογής που περιλαμβάνει και άλλα τεκμήρια, εφημερίδες, περιοδικά, φυλλάδια, βιβλία, γλυπτά. Χαράγματα, όπως δηλώνεται στον τίτλο της Έκθεσης «Χαράγματα μνήμης, 1941-1944», καθώς τα περισσότερα είναι χαρακτικά, δημιουργίες καλλιτεχνών αποφοίτων της Σχολής Καλών Τεχνών αλλά και αυτοδίδακτων. Έργα χαραγμένα στην τραυματική συλλογική μνήμη που περνά από γενιά σε γενιά. Χαράγματα που έχουν την έννοια και την αίσθηση του ανεξίτηλου πόνου, του βασανισμού, της θυσίας και του αγώνα για ελευθερία». Η κυρία Δρούλια επισημαίνει επίσης το ενδιαφέρον που έχουν οι 30 αφίσες της συλλογής, οι περισσότερες του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ.

Σπύρος Βασιλείου Kαταφύγιο Ξυλογραφία, 23/50, 23 x 26 εκ., ενυπόγραφη

Για τον Πάνο Α. Μοσχανδρέου, πατέρα του συλλέκτη, ο Γιάννης Μ. Βουτσινάς στο βιβλίο του Λευκές Μνήμες (1991), γράφει : «Ο Πάνος Ανδρ. Μοσχανδρέου, Γραμματέας του Πρωτοδικείου Μεσολογγίου, είχε ενταχθεί στο ΕΑΜ. Από το διώροφο σπίτι του κοντά στην κεντρική Πλατεία του Μεσολογγίου, είχαν επιταχθεί δωμάτια για Γερμανούς αξιωματικούς […] Στα τελευταία χρόνια της Κατοχής, το σπίτι του Πάνου Μοσχανδρέου έβραζε από τις ψείρες γιατί φιλοξενούσε αναγκαστικά αντάρτες. Η αλησμόνητη σύζυγός του, Ευγενία Νικ. Μπερσίμη από το Αιτωλικό, με τον ελαιοπερίβολό της, έσωσε πολλές ψυχές στα χρόνια της σκλαβιάς».

Άγγελος Θεοδωρόπουλος, Χρήστος Καγκαράς, Αντώνης Κανάς, Γιάννης Κεφαλληνός, Αλέκος Κοντόπουλος, Αλέξανδρος Κορογιαννάκης, Γιώργος Μανουσάκης, Τάκης Μάρθας, Δημήτρης Μεγαλίδης, Ευθύμιος Παπαδημητρίου, Κώστας Πλακωτάρης, Αντώνης Πολυκανδριώτης, Γιάννης Στεφανίδης, A. Τάσσος, Βάσω Κατράκη και Λουκία Μαγγιώρου. Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή από τις 18 Μαρτίου έως τις αρχές Νοεμβρίου 2019. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

7


Η Μυτιλήνη στην Εθνική Αντίσταση

Φωτογραφία-ντοκουμέντο : η πρώτη εκτέλεση Λέσβιου πατριώτη από τους Γερμανούς κατακτητές, το 1942. Αρχείο Γ. Γαλέτσα


Του Αλέξη Ηλιάδη

Τ

Γιώργος Γαλέτσας: Να μη σβήσουν τα καντήλια της μνήμης

Τις τραγικές αλλά σχεδόν ξεχασμένες, σε πολλούς άγνωστες, ιστορίες από την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής στη Μυτιλήνη έρχονται να θυμίσουν τρία βιβλία του λέσβιου συγγραφέα Γιώργου Γαλέτσα: «Στο σημάδι…», «Λέσβιοι στην Εθνική Αντίσταση – πορεία προς το θάνατο» και «Λέσβιοι στην Εθνική Αντίσταση – η συνέχεια και το τέλος». Τρία βιβλία που γράφτηκαν έπειτα από πολύχρονη έρευνα και μελέτη, με στόχο, όπως τονίζει ο συγγραφέας «να μάθουν οι νέοι. Όχι για να μισήσουν μα για να καταλάβουν και ν’ αντιδράσουν. Για να σταθούν κι αυτοί όπως κι οι παππούδες τους ορθοί και με ψηλά το κεφάλι και ν’ αντισταθούν στην αδράνεια, στην απάθεια απέναντι στα φαινόμενα φασισμού, ρατσισμού που παρουσιάζονται στην ελληνική κοινωνία». Στα βιβλία του Γιώργου Γαλέτσα παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, ανακοινώσεις εκτελέσεων δημοσιευμένες στην τότε μοναδική σε κυκλοφορία στη Μυτιλήνη εφημερίδα «Φως» , ληξιαρχικές πράξεις θανάτου και φωτογραφίες εκτελεσμένων. Μιλήσαμε με τον συγγραφέα για τους Λέσβιους που έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας τον ναζισμό και τον φασισμό και για τα βιβλία του που, όπως λέει ο ίδιος, φέρνουν «λίγο ακόμη λάδι για να μη σβήσουν τα καντήλια της μνήμης…». Ποια ήταν η προσφορά της Λέσβου στην Εθνική Αντίσταση; Στα τρία βιβλία μου περιλαμβάνονται 291 Λέσβιοι που εκτελέστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους από κακουχίες και βασανιστήρια σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή σε μάχες με τα γερμανο-ιταλο-βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής και με τα τάγματα ασφαλείας εντός και εκτός του νησιού, ή πνίγηκαν ενώ ήταν εργαζόμενοι-κρατούμενοι σε επίτακτα από τους Γερμανούς καΐκια. Όλοι αυτοί οι συμπατριώτες μου αποτελούν τη σημαντική, μα αφανή προσφορά της Λέσβου στην Εθνική Αντίσταση. Αυτά τα τρία βιβλία συνθέτουν ένα χρονικό που ξεκινά στις 23 Απρίλη του ’41, ημερομηνία υπογραφής της συνθηκολόγησης και τελειώνει στις 8 Μάη του ’45, ημερομηνία συνθηκολόγησης του 3ου Ράιχ. Ένα οδοιπορικό με δεκάδες στάσεις στους τόπους θυσίας των συμπατριωτών μου: Τσαμάκια, Λήμνος, Δίστομο, Κλειστό του Κιλκίς, Μηλιές Βόλου, Καρδίτσα, Καλαμάτα, Γιαννιτσά, Θεσσαλονίκη, μπλόκο της Καισαριανής - Κοκκινιάς-Βύρωνα, στα στρατόπεδα Παύλου Μελά, Χαϊδαρίου, Λάρισας, στον Αη Στράτη, στις αυστριακές φυλακές Στάιν του Κρέμς, στην Καισαριανή με την εκτέλεση των 200 πατριωτών. Πώς αντιστάθηκαν οι κάτοικοι του νησιού; Την Κυριακή 4 Μάη 1941 ξε-

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

9


εκτελέσεων «μεταφέρθηκε» σε παρακείμενο αλσύλλιο, στα Τσαμάκια. Εκεί έγιναν οι 14 επόμενες ομαδικές εκτελέσεις με 39 θύματα. Όταν η πομπή με τους μελλοθανάτους έφθανε στον χώρο της εκτέλεσης, στα «Μπλόκια», έδεναν τον μελλοθάνατο σε ξύλινο πλαίσιο, του φορούσαν κουκούλα και τον εκτελούσαν. Μοναδικό ντοκουμέντο είναι η φωτογράφιση της εκτέλεσης του Ψάνη Παναγιώτη, από γερμανό αξιωματικό. Στα Τσαμάκια έδεναν τους μελλοθανάτους με σχοινί στα πεύκα και αφού τους φορούσαν κουκούλα τους εκτελούσαν με ριπές πολυβόλου. Αυτά τα πεύκα έχουν ακόμα και σήμερα στον κορμό τους τις σφαίρες των εκτελεστικών αποσπασμάτων και θα παραμείνουν για δεκάδες ακόμα χρόνια αδιάψευστοι μάρτυρες της εκτέλεσης 42 παλικαριών που στάθηκαν όρθια Το μεγαλύτερο όμως ανοσιούργημα των φαντασμάτων της κολάσεως, ήταν η εξαφάνιση των εκτελεσμένων. Κανένα λείψανο δεν παραδόθηκε για ταφή. Οι δήμιοι έβαζαν τα πτώματα μέσα σε τσουβάλια, μαζί με μια μεγάλη πέτρα, τα μετέφεραν σε επιταγμένο αλιευτικό και τα πετούσαν στη θάλασσα. Μ’ αυτό τον τρόπο, οι «ένδοξες» Γερμανικές δυνάμεις τιμούσαν τα ιερά και όσια γενναίων Ελλήνων, εξαφανίζοντας κάθε αποδεικτικό στοιχείο των απάνθρωπων ανομημάτων τους. Την ανοίκεια και υβριστική αυτή πράξη πρέπει να την έκαναν μόνο στο νησί μας.

κίνησε η μεγάλη και πολυστένακτη νύχτα της Γερμανικής Κατοχής στο νησί μας, στη διάρκεια της οποίας οι λεσβιακές οικογένειες μετρούσαν μόνο θύματα. Στο τέλος τα θύματα της μαύρης αυτής περιόδου ήταν χιλιάδες: «Πολλοί», χιλιάδες ακολούθησαν μέσα από τα σοκάκια της φτώχειας τους, τα βήματα προς τον δικό τους Γολγοθά, πείνα - πρήξιμο - θάνατος. «Λίγοι», 291 Λέσβιοι, πέρασαν από τα κελιά της Γκεστάπο, στη Λέσβο και στην υπόλοιπη χώρα, για ενέργειες κατά των γερμανικών αρχών κατοχής, και αφού βασανίστηκαν άγρια, καταδικάστηκαν από γερμανικά στρατοδικεία σε θάνατο δια τυφεκισμού ή πέθαναν από κακουχίες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Και ανάμεσά τους ήταν: Αυτοί που δεν «συνεμορφώθησαν προς τα υποδείξεις» των αρχών κατοχής, του δωσιλογικού κράτους και δεν παρέδωσαν κυνηγετικά, πολεμικά όπλα, πιστόλια, σφαίρες και δυναμίτες. Οι «σαλταδόροι» - κλεφτρόνια γερμανικού υλικού, τα «παιδιά της γαλαρίας», που προτίμησαν να παίξουν με τον θάνατο παρά να γίνουν δωσίλογοι και μαυραγορίτες εξασφαλίζοντας τον επιούσιο. Αυτοί που η ληξιαρχική πράξη θανάτου τους αναφέρει ως αιτία ότι «ετυφεκίσθη παρά των Γερμανικών Αρχών» με παραπομπή στο περιθώριο της «διότι διέπραττε κλοπάς, μεταχειρίζετο περίστροφον» ή «διότι κατείχε όπλον κυνηγετικόν» ή «έκλεψεν έκαστος περίπου ½ σάκκον τσιμέντου» ή «δια κλοπήν πετρελαίων». Αυτοί που δεν παρέδωσαν ιδεολογία αλλά θέλησαν να συνεχίσουν τον αντιφασιστικό συμμαχικό αγώνα, τους εξτρεμισμούς και τις επιπολαιότητες. Στα θύματα της κατηγορίας αυτής, ανήκουν κι αυτοί που από το καλοκαίρι του 1941, φτιάχνουν ομάδες 3-6 ατόμων με στόχο τη διαφυγή στα παράλια της Μικράς Ασίας και από κει μέσω αγγλικού δικτύου, την ένταξη στις συμμαχικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Η συντριπτική τους πλειοψηφία τα κατάφερε, υπήρχαν όμως και οι άτυχοι: αυτοί που συνελήφθησαν από Τούρκους συνοριοφύλακες, οι οποίοι τους επιβίβασαν σε καΐκια και τους γύρισαν στο νησί, ουσιαστικά τους παρέδωσαν στη Γκεστάπο. Υπήρξαν βέβαια και εκείνοι που, έπειτα από την κατάδοση του σχεδίου διαφυγής τους στη Γκεστάπο, συνελήφθησαν και μετά τους απάνθρωπους βασανισμούς τους οποίους υπέστησαν, εκτελέστηκαν στα Τσαμάκια…

Ειδήσεις 24x7x365 10

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Αρχείο Γ. Γαλέτσα

Μιλήστε μας για τις εκτελέσεις στα Τσαμάκια. Στην διάρκεια των 40 μηνών της Γερμανικής Κατοχής στο νησί, πραγματοποιήθηκαν 17 επίσημες εκτελέσεις με 42 θύματα. Οι τρεις πρώτες εκτελέσεις -με τρία θύματα- έγιναν στη θέση Μπλόκια. Επειδή όμως ο χώρος εκτέλεσης ήταν κοντά στο παλιό λιμάνι της Μυτιλήνης και οι ψαράδες που κατέβαιναν αχάραγα για να πιάσουν δουλειά μπορούσαν να είναι αυτόπτες μάρτυρες, ο χώρος

Οι νέοι γνωρίζουν ότι στα Τσαμάκια έγιναν εκτελέσεις κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής; Στον επίλογο του βιβλίου μου «Στο σημάδι», το 2009, ανέφερα: «Πολλές φορές, φιλοτεχνώντας τούτο το αφιέρωμα, τρόμαξα από τη δημόσια λησμονιά. Ένα ηρώο που στήθηκε μόλις ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση, παρέμεινε 50 χρόνια ανώνυμο, λες και όλα αυτά έγιναν σε λησμονημένους χρόνους, πριν από εκατοντάδες χρόνια... Πρέπει όμως κάποτε να μάθουν οι νέοι για τους εκτελεσμένους στα «Τσαμάκια». Όχι για να μισήσουν, μα για να καταλάβουν .. Ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και τότε και τώρα». Στην ομιλία μου τον Ιούλη 2018 -έπειτα από 9 χρόνια τόνιζα: Κύριος δε στόχος της δημοσιοποίησης όλων αυτών των στοιχείων είναι ένας: να μάθουν οι νέοι. Όχι για να μισήσουν μα για να καταλάβουν και ν’ αντιδράσουν. Για να σταθούν κι αυτοί όπως κι οι παππούδες τους ορθοί και με ψηλά το κεφάλι και ν’ αντισταθούν στην αδράνεια, στην απάθεια απέναντι στα φαινόμενα φασισμού, ρατσισμού που παρουσιάζονται στην ελληνική κοινωνία». Είσαστε μέλος της ομάδας «Φίλοι Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας». Τι έχει κάνει ως τώρα αυτή ομάδα για να θυμίσει όσα έγιναν στην Κατοχή; Από τον Μάη του 2015 έχουμε δημιουργήσει στη Μυτιλήνη την ομάδα «Φίλοι Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας», η οποία

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Πόσα χρόνια κάνατε έρευνα και που αναζητήσατε το υλικό των βιβλίων σας; Πριν από δεκατρία χρόνια ξεκίνησα την έρευνα στις τοπικές εφημερίδες της εποχής εκείνης, στα ληξιαρχεία Λέσβου, Λήμνου, Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Νίκαιας, Καισαριανής κ.α, στα ΓΑΚ Λέσβου, στο Αρχείο της πρώην Νομαρχίας Λέσβου, στις βιβλιοθήκες της Βουλής, του Δήμου Θεσσαλονίκης και στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

«...να μεγαλώσουν τα παιδιά και να σε ζήσουν, όπως ζήσαμε μαζί...». Γιατί η ζωή θα συνεχιστεί. Αρχείο Γ. Γαλέτσα

ξανάφερε στο φως το πρώτο μου βιβλίο «Στο Σημάδι…». Στη συνέχεια με την οικονομική βοήθεια του δήμου Λέσβου κατάφερε να εκδοθούν τα δύο επόμενα βιβλία μου «Λέσβιοι στην Εθνική Αντίσταση» και να γίνουν οι παρουσιάσεις τους στη θέση Τσαμάκια, με πολύ κόσμο και προεξάρχοντες δεκάδες συγγενείς των θυμάτων παιδιά, αδέλφια, εγγόνια, ανίψια. Εξάλλου, έπειτα από πρόταση της ομάδας, τα Τσαμάκια κηρύχθηκαν το 2016, με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Λέσβου, «Μαρτυρικός Τόπος Ιστορικής Μνήμης». Επίσης, έπειτα από πρότασή μας τα τρία βιβλία μου -με δωρεά του δήμου- βρίσκονται στις βιβλιοθήκες των 120 σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νησιού. Ακόμη, κάθε χρόνο, στο τέλος Σεπτέμβρη, στην επέτειο της απελευθέρωσης της Λέσβου από τα Γερμανικά στρατεύματα Κατοχής, συνδιοργανώνουμε με τον δήμο Λέσβου αγώνα δρόμου Τιμής και Μνήμης με αφετηρία το κτίριο όπου στεγαζόταν η Γκεστάπο και τέρμα το μνημείο των εκτελεσμένων στα Τσαμάκια. Διανύουμε τη διαδρομή που ακολουθούσε η πομπή με τους εκάστοτε μελλοθανάτους. Είναι ένας συμβολικός αγώνας δρόμου Μνήμης και Τιμής που ακολουθεί πιστά τα 17 δρομολόγια των 42 μελλοθανάτων.

«...damit die Kinder aufwachsen und leben, wir zusammen gelebt haben...». Denn das Leben setzt sich fort.

Το μνημείο που έχει στηθεί στα Τσαμάκια, στη μνήμη των Λέσβιων πατριωτών που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς κατακτητές.

Σας βοήθησαν στην έρευνά σας οι οικογένειες των θυμάτων; Η έρευνα συμπληρώθηκε με δεκάδες συνεντεύξεις από συγγενείς των θυμάτων. Ήταν αμέριστη η βοήθεια που μου πρόσφεραν οι οικογένειες αυτές αλλά το συγκινητικότερο απ’ όλα ήταν η ομαδική προσέλευσή τους στις παρουσιάσεις των τριών βιβλίων που έγιναν στα Τσαμάκια, αφού τα εγγόνια και τα ανίψια μαζί με τα παιδιά και τ΄ αδέλφια των θυμάτων έδιναν μια άλλη, διαφορετική πνοή απ’ αυτή που έχουμε συνηθίσει στις εκδηλώσεις Τιμής και Μνήμης.

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

11


Φ

Φιλόδοξη η νέα παραγωγή του Θεάτρου Τέχνης, που ανεβάζει το αριστούργημα του Έντεν Φον Χόρβατ, «Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης», σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη. Δεκαέξι ηθοποιοί (μαζί με τους μουσικούς και τους φοιτητές της δραματικής σχολής του Θεάτρου Τέχνης) ανεβαίνουν στη σκηνή για να μας μιλήσουν για τη βλακεία, που συνοδεύει την αμορφωσιά, τη θρησκοληψία, την ημιμάθεια, τον ατομικισμό και τον συντηρητισμό. Ο Χόρβατ έγραψε το «δάσος της Βιέννης» το 1931 και ουσιαστικά προέβλεψε την άνοδο του Χίτλερ. Πόσο ενδιαφέρον μπορεί να είναι αυτό το έργο σήμερα, 88 χρόνια αφότου γράφτηκε, ρωτώ την Μαριάννα Κάλμπαρη, η οποία σκηνοθετεί την παράσταση σε συνεργασία με τον θίασο. «Σημαντικά κείμενα όπως αυτό, είναι ενδιαφέροντα σε κάθε εποχή. Ακόμη περισσότερο στη δική μας, που έχει ανατριχιαστικές ομοιότητες με τη δεκαετία του ’30, την εποχή που γράφτηκε αυτό το έργο από τον Χόρβατ. Οικονομική κρίση, έλλειψη παιδείας, καλλιέργειας, ιδεολογίας, ιδανικών.

Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης, στο υπόγειο του Κουν


του Χρίστου Καλουντζόγλου

Άνθρωποι που δε βλέπουν πέρα από τη μύτη τους, άνθρωποι που πασχίζουν πάση θυσία να τη «βολέψουν», άνθρωποι φτηνοί, χυδαίοι, μικρόψυχοι. Με λίγα λόγια: το πιό πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του φασισμού. Ο Χόρβατ σ’αυτό το έργο προφήτεψε ουσιαστικά την επικράτηση του ναζισμού και την έλευση ενός ακόμα παγκοσμίου πολέμου. Σήμερα, 88 χρόνια μετά, ξέρουμε τι συνέβη τελικά. Ξέρουμε τι φρικτές συνέπειες είχε η άνοδος του Χίτλερ. Ξέρουμε πόσο καταστροφικός ήταν ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος. Ελπίζω να μην το ξεχάσουμε ποτέ. Ελπίζω η ιστορία να μην κάνει ακόμα έναν κύκλο», απαντά η Μαριάννα Κάλμπαρη. Οι ήρωες του Χόρβατ είναι μικροαστοί που μένουν απαθείς μπροστά στη φρίκη του ναζισμού και από συνήθεια πιστεύουν στο θεό. Ανθρώπους χωρίς ελπίδα τους χαρακτηρίζει ο ίδιος ο συγγραφέας. Εσείς πως τους προσεγγίζετε, ρωτώ την κυρία Κάλμπαρη.

«Καταρχάς θέλουμε να αναδείξουμε τη βλακεία τους. Που είναι τόσο αστεία και συγχρόνως τόσο τρομακτική... Και η βλακεία βασιλεύει όταν οι άνθρωποι δε θέλουν να δουν την αλήθεια, όταν νομίζουν πως έχουν πάντα δίκιο, όταν αποδίδουν ό,τι τους συμβαίνει στη μοίρα ή στο Θεό, όταν δε νοιάζονται ουσιαστικά ο ένας για τον άλλον, όταν δε σκέφτονται, δεν ονειρεύονται. Κοιτάξτε τι μπορούμε να πάθουμε όσο αφήνουμε τη βλακεία να βασιλεύει : αυτό θέλουμε να πούμε στην παράσταση», λέει η κυρία Κάλμπαρη. Η ηρωίδα προσπαθεί να κάνει την προσωπική της επανάσταση, αλλά τελικά ό, τι προσπαθεί να αποφύγει τής επιβάλλεται ως νομοτέλεια. Δηλαδή η ανοησία θριαμβεύει. Δεν ακούγεται αυτό κάπως απαισιόδοξο; «Η ηρωϊδα δεν τα καταφέρνει γιατί δεν έχει τα εφόδια που της είναι απαραίτητα για να διεκδικήσει μια καλύτερη ζωή. Βουτηγμένη στη «βλακεία» του μικροκόσμού της, επιθυμεί μεν να ξεφύγει αλλά δεν ξέρει πού να πάει. Και δεν έχει πού να πάει. Δυστυχώς δεν αρκεί η επιθυμία. Κάθε επανάσταση, προσωπική ή συλλογική, θέλει κότσια αλλά κυρίως στόχο. Χωρίς παιδεία, χωρίς καλλιέργεια, χωρίς ένα περιβάλλον που να δίνει ερεθίσματα και ευκαιρίες για κάτι καλύτερο, πώς να ξεφύγεις; Και πού να πας; », απαντά με ερωτήσεις η Μαριάννα Κάλμπαρη. «Όταν η βλακεία και η απροθυμία του ανθρώπου να χρησιμοποιήσει το μυαλό του συναντούν ένα απελπιστικό περιβάλλον, αναπτύσσεται το κλίμα για συλλογική κακία, για ανθρώπινο αφανισμό, για ρατσισμό και για παρόμοια παιχνίδια της διεστραμμένης ανθρώπινης συμπεριφοράς. Ο Χόρβατ ξεσκεπάζει τη βλακεία που συχνά εκδηλώνεται στη Βιέννη ως “γοητευτική ποταπότητα”. Τα πρόσωπα του έργου είναι οι μικροαστοί και οι στενοκέφαλοι που αποτέλεσαν σημαντικό δυναμικό ψηφοφόρων για τους εθνοσοσιαλιστές την εποχή της μεγάλης οικονομικής κρίσης μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο», γράφει ο μεταφραστής, Γιώργος Δεπάστας, αναφερόμενος στη «βλακεία ως αίσθηση του απείρου», που διαπερνά τις Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης.

info Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Υπόγειο Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη με τη συνεργασία του θιάσου Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριλένα Μόσχου Δραματολόγος παράστασης: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου Σκηνικά: Χριστίνα Κάλμπαρη Κοστούμια: Ιφιγένεια Νταουντάκη Μουσική Επιμέλεια: Μαρίνα Χρονοπούλου - Μαριάννα Κάλμπαρη Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Αρβανίτη-Φλώρου Φωτογραφίες: Μυρτώ Αποστολίδου Πρωταγωνιστούν: Νίκος Αλεξίου, Θόδωρος Γράμψας, Δημήτρης Δεγαΐτης, Κατερίνα Λυπηρίδου, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ιωάννα Μαυρέα, Σμαράγδα Σμυρναίου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Νικόλας Χανακούλας, Νίκος Χατζόπουλος. Στο πιάνο η Μαρίνα Χρονοπούλου Συμμετέχουν: Μαριλένα Μόσχου και οι μαθητές της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Κωνσταντίνος Καραντζής, Αλέξανδρος Σκουρλέτης, Άννα-Μαρία Παπαϊωάννου, Ματίλντα Τουμπουρού. Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού

www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

13


φωτορεπορτάζ

Φωτογραφία Ειρήνη- Ευδοξία Καλουντζόγλου

14

Πρώτη Μάρτη, μπροστά στο Βαλλιάνειο κτήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, στην Πανεπιστημίου. Η δράση Ποίηση on the road του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά και της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του δήμου Αθηναίων, κάνει πανηγυρικό φινάλε. Δεκαεννέα ποιητές της νέας γενιάς διαβάζουν ποιήματά τους με τη συνοδεία της μπάντας του Δήμου Αθηναίων και όλοι μαζί χειροκροτούν τον Τίτο Πατρίκιο. Ο σπουδαίος ποιητής μας απήγγειλε τρία ποιήματα και θυμήθηκε ότι ακριβώς απέναντι από την Εθνική Βιβλιοθήκη βρισκόταν το καφέ Piccadilly, όπου σύχναζε ο Οδυσσέας Ελύτης. «Πηγαίναμε και τον βλέπαμε από μακριά… δεν του μιλούσαμε», μας είπε ο Τίτος Πατρίκιος.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ



ΒΙΒΛΙΟ

Του Μπάμπη Γιαννακίδη

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Εκ του μη όντος

Ένα συλλογικό συγγραφικό έργο 15 Θεσσαλονικέων με θέμα την... απώλεια

Δ

Δεκαπέντε Θεσσαλονικείς, διαφόρων ηλικιών, από διαφορετικούς επαγγελματικούς χώρους, συναντήθηκαν πριν από περίπου ένα χρόνο και πριν καλά - καλά συνειδητοποιήσουν τι τους... ξημερώνει, έγιναν ομάδα υπό το όνομα “Λογοτεχνικό Καφενείο”. Οι περισσότεροι ήταν άγνωστοι μεταξύ τους και δεν είχαν καμία προηγούμενη σχέση με τη λογοτεχνία. Όλοι όμως είχαν αγάπη για τη λογοτεχνία κι αυτός ήταν ο κοινός τους τόπος και ο συνδετικός κρίκος για τη δημιουργία του “Λογοτεχνικού Καφενείου”. Κι όπως στις περισσότερες ενδιαφέρουσες ιστορίες, πέρα από το προσκήνιο υπάρχει και ένα εξίσου ενδιαφέρον παρασκήνιο, έτσι και στη δική τους περίπτωση το παρασκήνιο “λέει” πως εμπνευστής και στη συνέχεια “βηματοδότης” για τη λειτουργία της ομάδας ήταν ο επιμελητής των εκδόσεων “Τύρφη”, Κωνσταντίνος Τέλιος και η ιδέα που είχε ήταν να οδηγήσει τους ανθρώπους αυτούς, βήμα βήμα, στο να ανακαλύψουν το συγγραφικό τους ταλέντο. Και ο στόχος επετεύχθη! Στις 28 Ιανουαρίου έγινε η παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο: “Εκ του μη όντος”. Ο τίτλος “προδίδει” ουσιαστικά τον τρόπο που γεννήθηκε αυτή η λογοτεχνική ομάδα και το παραγόμενο έργο της: Εκ του μη όντος=Από το τίποτα!

Λεπτομέρειες για όσα προηγήθηκαν αυτής της διαφορετικής έκδοσης αποκάλυψε η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων των εκδόσεων “Τύρφη” και μία εκ των συγγραφέων, Μαρία Ψωμά Πετρίδου, κατά την παρουσίαση του βιβλίου. Είπε μεταξύ άλλων πως “ο στόχος που τέθηκε ήταν, με το πέρας των συναντήσεων, το κάθε μέλος να συνθέσει ένα δικό του κείμενο, με κοινό άξονα κάποιο είδος απώλειας καθώς και την υπαρξιακή ταραχή και τους κραδασμούς που πυροδοτεί αυτή. Η ομάδα είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή σε βάθος με έργα σημαντικών συγγραφέων (Μπύχνερ, Λεοπάρντι, Μπλανσώ, Μπέρνχαρντ, Μέλβιλ, Μίλερ, Μαρκήσιος Ντε Σαντ, Γ. Μανιάτης κ.α.), με το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο που τους καθόριζε και με τις προσωπικές τους ανησυχίες, ιδιαιτερότητες, προβλήματα και προβληματισμούς. Η έκθεση των συμμετεχόντων στα έργα των συγκεκριμένων λογοτεχνών στάθηκε πραγματικά πρόκληση ψηλάφησης του εσώτερου εαυτού αλλά και εξάσκησης στον γραπτό λόγο. [...] Και εντέλει, από το τίποτα, από το μη ον, φτάσαμε στο ον, στην έκδοση αυτών των υψηλού επιπέδου κειμένων”. Ακολουθούν τα ονόματα των συγγραφέων και σε παρένθεση ο τίτλος του έργου τους: Αχιλλέας

Το freepress 16

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Αναγνώστου (Ο εχθρός), Μαρία Γκερτσάκη (Το μόνο δικό μου), Ειρήνη Ζερμπούλη (Στο τζάμι), Δημήτρης Θαβώρης (Λευκό χαρτί), Ελευθερία Θάνογλου (Ο ήχος του κακού αιώνα), Μαρία Κανδύλη (Αναντικατάστατος δότης), Αγγελής Μαριανός (Ο κανένας), Δημήτριος Ντοκατζής (Μια βουτιά στο κενό), Αναστασία Πανταζοπούλου (Σε οργωμένο χωράφι), Εύα Παυλίδου (Οι ενοχές των ζωντανών), Σοφία Προκοπίδου (Το γράμμα του Δαυίδ), Κάτια Σουέρεφ (Σαν μια κορδέλα φως), Χριστίνα Χάσου (Ένα σακί από κόκκαλα), Μαρία Μέμη Χατζηδημητρίου (Αστέρια και χρώματα) και Μαρία Ψωμά Πετρίδου (Χωρίς ελαφρυντικά).

Δύο από τους συγγραφείς. Δεξιά η Ειρήνη Ζερμπούλη και αριστερά η δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ, Σοφία Προκοπίδου.

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress


ΒΙΒΛΙΟ

Tου Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΕΝΑ GRAPHIC NOVEL ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΩΡΙΣΜΕΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ To λένε εικονογραφημένο ή γραφιστικό μυθιστόρημα αλλά η διεθνής του ονομασία είναι graphic novel. Ανθίζει ιδιαιτέρως τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα κι ένας από τους πιο συζητημένους εκπροσώπους του είναι ο Solup (κατά κόσμον Αντώνης Νικολόπουλος), πολιτικός γελοιογράφος και δημιουργός κόμικς. Έχοντας στο ενεργητικό του πολλά άλμπουμ με γελοιογραφίες και κόμικς, συν μια σχετική θεωρητική μελέτη, ο Soloup ;έγινε πολύ γνωστός με το πρώτο του graphic novel, που ήταν το «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος, 2014), ένα αφήγημα για τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Συνθήκη της Λοζάνης με παραπομπές, μεταξύ άλλων, στον Φώτη Κόντογλου και τον Ηλία Βενέζη, Το δεύτερο γραφιστικό μυθιστόρημα του Soloup τιτλοφορείται «Ο συλλέκτης» (εκδόσεις Ίκαρος) και έχει ήδη προκαλέσει μιαν έκθεση με τα εικαστικά υλικά του στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς (λειτουργεί από τον Ιανουάριο). Το θέμα αυτή τη φορά είναι εντελώς διαφορετικό μια και ο δημιουργός καταπιάνεται με ζητήματα, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, οικογενειακού δικαίου. Οικογενειακό δίκαιο εν προκειμένω σημαίνει μια κατάφωρη αδικία: την αδυναμία του πατέρα να αποκτήσει μιαν ισορροπία με το παιδί του όταν έχει χωρίσει από τη μητέρα του και η επιμέλεια ανήκει στη ίδια. Το βιβλίο αποτελείται από έξι ιστορίες, που οδηγούν, η κάθε μια με τον τρόπο της, στον κοινό κεντρικό πυρήνα: ένας πατέρας ο οποίος καταγράφει τους αριθμούς κυκλοφορίας των ταξί που πηγαίνουν την κόρη του στο σχολείο, ένας μετανάστης που απειλείται με φυλάκιση επειδή έχει μπει σε ένα σπίτι για να σώσει ένα καταταλαιπωρημένο καναρίνι, μια γιαγιά που εξηγεί στην εγγονή της πώς ανοίγουν σαν χαώδες βάραθρο οι μαύρες τρύπες στις ανθρώπινες σχέσεις, δυο φίλοι που συγκρούονται έντονα, αλλά ύστερα ξαφνικά ο ένας πεθαίνει, προκαλώντας ρίγη ενοχής στον άλλο, μια Κοκκινοσκουφίτσα που μετατρέπει τον διαζευγμένο πατέρα της σε Κακό Λύκο κι ένας Κακός Λύκος που μας γυρίζει στην αρχή του βιβλίου, προσφέροντας το νήμα το οποίο ενοποιεί τα χωριστά κομμάτια του., Όπως και στο «Αϊβαλί», ο Soloup δεν κρύβει στον «Συλλέκτη» τις λογοτεχνικές (τώρα και φιλοσοφικές) αναφορές του: από την «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων» και την πλατωνική «Πολιτεία» μέχρι τη «Δίκη» του Κάφκα και τους αδελφούς Γκριμ. Στο επίπεδο της τεχνικής, το χρώμα που επικρατεί στο

Τ

σχέδιό του είναι το γκρι, αλλά ανακατεύεται με το πράσινο και το κόκκινο όταν πρέπει να υπογραμμιστούν δραματικές αντιθέσεις ή κορυφώσεις. Όσο για τα διαδοχικά καρέ, μπορεί αίφνης να διακόπτονται από μια μονοσέλιδη εικόνα που ανεβάζει υποβλητικά τον τόνο της αφήγησης. Ο Soloup δεν κρύβει πως συμπάσχει με τις ψυχικές περιπέτειες των αρσενικών ηρώων του, αλλά αυτό δεν τον κάνει ποτέ μονόπαντο και μεροληπτικό αφού ξέρει πώς να φωτίσει τις βαθύτερες αιτίες που οδηγούν ένα ζευγάρι στον χωρισμό, όπως και πώς να υποδείξει τις συνέπειες του χωρισμού στο παιδί, το οποίο θέλει δεν θέλει θα υποστεί πλύση εγκεφάλου (βοηθούσης της νομοθεσίας) εκ μέρους όποιου έχει την εποπτεία του. Σχέδιο και περιεχόμενο συμβάλλουν ώστε ο Soloup να φέρει εις πέρας με τον πιο ολοκληρωμένο τρόπο τη δουλειά του.

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

17


Του Αλέξη Ηλιάδη

Το Εθνικό Θέατρο στην ακριτική Ελλάδα

Σ

«Ο άνθρωπος που γελά»

Στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα πέφτει η αυλαία και στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας, στην Ορεστιάδα, στη Λέρο, στη Χίο, το χειροκρότημα των θεατών, παρόλο που μπροστά τους υπάρχει μια οθόνη προβολής και όχι ηθοποιοί επί σκηνής, συντονίζεται με αυτό των θεατών στο Κτήριο Τσίλλερ. Με το πρόγραμμα «Εθνικό Θέατρο Απευθείας» οι κάτοικοι της περιφέρειας έχουν πλέον τη δυνατότητα να παρακολουθούν παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου σε απευθείας δορυφορική αναμετάδοση από τις εγκαταστάσεις του στην πρωτεύουσα, σε πραγματικό χρόνο και δωρεάν. Η περιφέρεια έρχεται πιο κοντά στην Αθήνα χάρη στην τεχνολογία και στο πρόγραμμα «Εθνικό Θέατρο Απευθείας» που δημι«Μισάνθρωπος» ουργήθηκε από τη Βουλή και το Εθνικό Θέατρο και υλοποιείται από κοινού με το Κανάλι της Βουλής. Είναι μια πρωτοβουλία που ανοίγει νέους ορίζοντες ακόμη και για τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Η ανταπόκριση των τοπικών κοινωνιών είναι μεγάλη. Άνθρωποι κάθε ηλικίας συρρέουν στις αίθουσες -που επιλέγουν οι δήμοι- καθώς έχουν μια σπάνια ευκαιρία «θεατρικής» εξόδου. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ικαρίας, όπου μετά την πρώτη μετάδοση σε μία αίθουσα του νησιού, στον Άγιο Κήρυκο, κάθε παράσταση μεταδίδεται σε τρία σημεία με μαζική προσέλευση που αγγίζει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Και βέβαια, πολύ σημαντικό είναι ότι -ανάλογα με την παράσταση- μεγάλη είναι και η ανταπόκριση των παιδιών. Ενδεικτικό είναι ότι στη μετάδοση της «Χριστουγεννιάτικης ιστορίας» του Τσαρλς Ντίκενς, στα μέσα του Δεκέμβρη, σε μια παράσταση που απευθυνόταν σε όλη την οικογένεια, γέμισαν οι αίθουσες με παιδιά κι εφήβους. Ειδικά στα μικρά νησιά πολλά παιδιά βλέπουν θεατρική παράσταση για πρώτη φορά -είναι αμφίβολο αν έχουν δει και κουκλοθέατρο- και ενθουσιάζονται από την πρωτόγνωρη γι’ αυτά εμπειρία. Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις μεταδόσεις παραστάσεων («Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» του Λουίτζι Πιραντέλλο, «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Τσαρλς Ντίκενς, «Τίμων ο Αθηναίος» των Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και Τόμας Μίντλτον και «Απλή Μετάβαση» των Γεράσιμου Ευαγγελάτου και Θέμη Καραμουρατίδη), σε δέκα ακριτικούς δήμους της χώρας. Αμοργός, Ικαρία, Λέρος, Λευκάδα, Ορεστιάδα, Χίος, Κομοτηνή, Φούρνοι, Σαμοθράκη και Λήμνος περιλαμβάνονται στον κατάλογο που συνεχώς διευρύνεται. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός δήλωσε στο «Πρακτορείο» για το πρόγραμμα «Εθνικό Θέατρο Απευθείας»: «Το Εθνικό Θέατρο είναι ένας πολυσχιδής οργανισμός που φροντίζει διαρκώς για την εκπλήρωση του θεσμικού του ρόλου σε κάθε του έκφανση - παιδευτική, καλλιτεχνική - πολιτιστική και κοινωνική. Έτσι, δεν παύει να μεριμνά για την αποκατάσταση μιας ανοικτής γραμμής επικοινωνίας με το κοινό του «εκτός των τειχών», πέραν των Σκηνών του στην Αθήνα, όπου κι αν αυτό βρίσκεται, είτε μέσω περιοδείας ή μέσω δράσεων που φέρνουν το θέατρο σε απρόσμενους χώρους με σκοπό την προσέγγιση πληθυσμών και

Ειδήσεις 24x7x365 18

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κοινωνικών ομάδων με περιορισμένη πρόσβαση σε πολιτιστικά αγαθά. Σε αυτή την κατεύθυνση, η νέα πρωτοβουλία αξιοποιεί έμπρακτα κάθε πρόσφορο τεχνολογικό τρόπο, κάθε δυνατό μέσο, αλλά και κάθε πιθανή συνέργεια με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να φέρει σε επαφή με την μεταμορφωτική εμπειρία των παραστατικών τεχνών κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη, ακόμη και στις πλέον απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Άλλωστε, η δημιουργική δραστηριότητα του Εθνικού Θεάτρου και το ρεπερτόριο που παράγεται, αν μη τι άλλο, ανήκει σε όλους τους πολίτες, ενώ με τη φροντίδα και τη συνεργασία των φορέων, αλλά και χάρη στην τεχνολογία δίνεται η δυνατότητα να αποτελέσει έμπρακτα κτήμα τους και μάλιστα με ελεύθερη είσοδο. Συνεπώς, η Βουλή των Ελλήνων και το Εθνικό Θέατρο συνεργάζονται με κοινή διάθεση εξωστρέφειας επιχειρώντας να δημιουργήσουν νέους δεσμούς με την ελληνική παραμεθόριο καθιστώντας το υψηλού επιπέδου έργο του Εθνικού Θεάτρου κυριολεκτικά «εθνικό».» Με το «Εθνικό Θέατρο Απευθείας» ένα αίτημα των κατοίκων των ακριτικών περιοχών της χώρας ικανοποιείται και η περιφέρεια συνδέεται με την Αθήνα στον τομέα του πολιτισμού. Η μεγάλη προσέλευση κόσμου στις αίθουσες προβολών αποδεικνύει όχι μόνο τη σπουδαιότητα της πρωτοβουλίας αλλά και τη μεγάλη επιτυχία της.

«Ο Πρίγκιπας και ο Φτωχός»

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

19



του Χρίστου Καλουντζόγλου

Τα μυστικά της ελληνικής διατροφής...

Η

Συνέντευξη με την σεφ και συγγραφέα Νταϊάνα Κόχυλα

Η γαστρονομία είναι τμήμα της πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας. Και ένας άνθρωπος που προωθεί διεθνώς ακριβώς αυτή τη διάσταση της ελληνικής διατροφικής κουλτούρας είναι η σεφ Νταϊάνα Κόχυλα, η οποία έχει διεθνή καριέρα και μάλιστα αυτή την περίοδο προβάλλεται στην αμερικανική τηλεόραση ο δεύτερος κύκλος της εκπομπής της «My Greek Table». Συναντούμε την κυρία Κόχυλα στην κατοικία του Αμερικανού πρεσβευτή κ.Πάιατ, σε μία βραδιά που οργανώθηκε προς τιμήν της.

Είστε η πιο γνωστή εκπρόσωπος της ελληνικής γαστρονομίας διεθνώς, έχετε ρόλο διπλωματικού εκπροσώπου της Ελλάδας, παρατηρώ. «Πιστεύω ότι έχω κάνει έργο με την εκπομπή για την θετική προώθηση της χώρας στο mainstream της Αμερικής. Είμαι περήφανη ως Ελληνο-αμερικανίδα και θεωρώ την εκπομπή ως παράδειγμα ελληνο-αμερικάνικης φιλίας», λέει η κυρία Κόχυλα και προσθέτει: «Η Αμερική περνάει μια κρίση δημόσιας υγείας κι ίσως και ψυχικής, εάν κρίνει κανείς από την ανεξέλεγκτη παχυσαρκία και την επιδημία χρήσης οπιοειδών, αγχολυτικών φαρμάκων, ναρκωτικών, που πλήττει την χώρα. Πιστεύω ότι ο ανθρώπινος τρόπος ζωης που απολαμβάνουμε στην Ελλάδα, η διατροφή μας με τα τόσα χορτοφαγικά και εποχιακά και η κοινωνική σχέση μεταξύ των ανθρώπων δίνουν ένα εργαλείο που θα μπορούσε να μετατραπεί σε όχημα για τον τουρισμό και για τη στήριξη των αγροτικών προϊόντων. Η χρονική συγκυρία είναι καλή. Στην εκπομπή παρουσιάζω την εικόνα μιας σύγχρονης Ελλάδας, αλλά με βαθιές παραδόσεις και ρίζες. Φοράω κοσμήματα και ρούχα ελλήνων σχεδιαστών. Η κουζίνα της εκπομπής είναι διακοσμημένη με μια Made in Greece άποψη! Πρόκειται για σφαιρική προσέγγιση της θετικής εικόνας της Ελλάδας. Από την άνοιξη μάλιστα η εκπομπή θα προβάλλεται επίσης στη Ρωσία, σε κράτη της ανατολικής Ευρώπης και στην Αυστραλία». Ρωτώ την κυρία Νταϊάνα Κόχυλα ποιο είναι το μυστικό για να κερδίσει μια προβεβλημένη θέση στην τεράστια αμερικανική τηλεοπτική αγορά και μου απαντά «η επιμονή», εξηγώντας ότι χρειάστηκε ενάμιση χρόνο για να πείσει τους χορηγούς. Αλλά αποδίδει τα εύσημα στους επαγγελματίες που δουλεύουν στην παραγωγή, από τους οποίους αρκετοί είναι Έλληνες.

παραγωγής σε μικρά μεγέθη και η προσωπική αγάπη- «ίσως η πιο σημαντική πρώτη ύλη». Η Νταϊάνα Κόχυλα έχει γεννηθεί στις ΗΠΑ, αλλά οι ρίζες της είναι στην Ικαρία. «Έχω την ευλογία να τρέχουν δύο ειδών DNA στο αίμα μου, αυτό της Ικαρίας- η ηρεμία- και αυτό της Νέας Υόρκης- το πείσμα, η επιμονή-», μας λέει. Η κυρία Κόχυλα έχει συνεργαστεί με τα πανεπιστήμια Harvard, Yale, και University of Massachusetts at Amherst για να εντάξουν ελληνικά πιάτα στο μόνιμο μενού τους και οι New York Times έχουν χαρακτηρίσει το τελευταίο βιβλίο της «the country cooking of Greece», ως ένα από τα 100 πιο αξιοπρόσεκτα βιβλία της χρονίας 2012. Όπως λέει η ίδια, «μπήκα στην κουζίνα με πένα όχι με μαχαίρι! Το πρώτο μου βιβλίο εκδόθηκε το 1990. Το Country Cooking ήταν το δεύτερο βιβλίο που έγραψα, στο οποίο ερευνώ την τοπική κουζίνα. Εκτοτε έχω γράψει ένα πολύ αγαπημενο βιβλίο (και βραβευμένο!) για την διατροφή των συμπατριωτών μου στην Ικαρία και το πιο πρόσφατο που έχει τον ίδιο τίτλο με την εκπομπή». Ταιριάζει όμως στην κουλτούρα του μέσου Αμερικανού πολίτη η ελληνική κουζίνα; Η κυρία Κόχυλα τονίζει ότι «φέτος μόνο στη Νέα Υόρκη έχουν ανοίξει 6-7 καινούρια ελληνικά εστιατόρια», εξηγώντας ότι «οι Αμερικανοί είναι γενικώς ανοικτοί. Το περιοδικό US News & World Report δημοσίευσε ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρεται ότι η Μεσογειακή διατροφή είναι top trend 2019. Ο κόσμος "πεινάει" για υγιεινές διατροφικές λύσεις και η Ελληνική κουζίνα, με την απλότητά της και την αμεσότητα είναι σε πολύ καλή θέση να κερδίσει περισσότερο έδαφος». Κλείνοντας τη συνέντευξη, ζητώ από την Νταϊάνα Κόχυλα να περιγράψει την ελληνική κουζίνα με 5 λέξεις. «Νόστιμη, υγιεινή, απλή, φρέσκια, επίκαιρη! », μου απαντά.

Η εκπομπή My Greek Table υποστηρίζεται από το ελληνικό υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ και η κυρία Κόχυλα εκφράζει την ευγνωμοσύνη της για την συνεργασία με το υπουργείο και τον ΕΟΤ. «Οι στόχοι είναι η προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας τόπους και τη γαστρονομία τους που ξεπερνάει τα κλισέ», εξηγεί. Κατά την κυρία Κόχυλα «η γαστρονομία είναι από τους σημαντικότερους λόγους που ταξιδεύουμε σήμερα» και όταν της ζητώ να επισημάνει τα χαρακτηριστικά της ελληνικής γαστρονομίας που της δίνουν διακριτή θέση παγκοσμίως, λέει ότι αυτά είναι η ποιότητα των πρώτων υλών, οι συνθήκες ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

21


Ένα ταξίδι στις πόλεις του

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΙΩΤΑ ΚΟΡΜΠΑΚΗ

της πόλης εμφανίστηκαν άρματα καρναβαλικά στο πρώτο οργανωμένο Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι. Για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν χειροποίητα άρματα, στολές, κεφάλες και ροκάνες. Το Κυνήγι Θησαυρού ξεκίνησε το 1990. ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΙΩΤΑ ΚΟΡΜΠΑΚΗ

Π

ΠΑΤΡΑ Το Καρναβάλι της Πάτρας ανιχνεύεται σε μορφή υποτυπώδη στα μέσα του 19ου αιώνα. Σαν πρώτος αποκριάτικος χορός, θεωρείται αυτός που έγινε το 1829 στο σπίτι του Πατρινού εμπόρου σταφίδας Μωρέτη. Μετά την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, οι Επτανήσιοι που μετακόμισαν στην Πάτρα έφεραν μαζί τους το προοδευτικό πνεύμα και τα τραγούδια τους, επηρεάζοντας και την μορφή του καρναβαλιού. Στη δεκαετία του 1870, περίοδος οικονομικής ανάπτυξης της πόλης, εμφανίζονται τα πρώτα καρναβαλικά άρματα και το Δημοτικό Θέατρο παραχωρείται για την πραγματοποίηση των πρώτων δημόσιων αποκριάτικων χορών. Στα χρόνια της Μπελ Επόκ καθιερώνεται ο «πόλεμος» με κέρινα αυγά γεμάτα με κομφετί. Μεταπολεμικά το έθιμο του πατρινού καρναβαλιού αναβιώνει στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950, όταν «πρωταγωνιστούν» οι μουσικοί όμιλοι Ορφέας και Πατραϊκή Μαντολινάτα. Το 1966 είναι ορόσημο καθώς εισάγεται το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού, με τη συμμετοχή 94 Πατρινών. ΡΕΘΥΜΝΟ Στο Ρέθυμνο, από τις αρχές του 20ου αιώνα αναφέρονται δημόσιες εκδηλώσεις με σατιρικό χαρακτήρα, αλλά είναι βέβαιο ότι οι ρίζες τους χάνονται στο χρόνο. Χρονιά – ορόσημο για το καρναβάλι του Ρεθύμνου ήταν το 1960, όταν στους δρόμους

Ειδήσεις 24x7x365 22

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΞΑΝΘΗ Τις Απόκριες του 1966 γεννήθηκε στην Ξάνθη ένας θεσμός, που από τότε διαμορφώθηκε, καταξιώθηκε και με δυναμισμό πορεύεται στο μέλλον. Ήταν οι πρώτες «Αποκριάτικες Θρακικές Γιορτές», με σκοπό την αναβίωση των ηθών και εθίμων της Θράκης και την προβολή του πλούσιου λαογραφικού υλικού της περιοχής. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 γίνονται αναπαραστάσεις εθίμων στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης ή σε κλειστή αίθουσα. Αλλά από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 η αναπαράσταση των εθίμων υποχώρησε και έδωσε τη θέση της στη σύγχρονη εκδοχή των καρναβαλικών εκδηλώσεων. NAOYΣΑ Γενίτσαροι και Μπούλες. Πρόκειται για το δρώμενο που δίνει έντονο χρώμα στο Καρναβάλι της Νάουσας και χρονολογείται από το 18ο αιώνα, αν και οι ρίζες του χάνονται στις διονυσιακές γιορτές. Στην πραγματικότητα είναι ένα χορευτικό δρώμενο με στοιχεία που τηρούνται αναλλοίωτα και ακολουθούν την αυστηρή προφορική παράδοση. Τα στοιχεία αυτά είναι: το μπουλούκι των χορευτών, στο οποίο μπαίνουν υπό προϋποθέσεις μόνον όσοι έχουν την αποδοχή της ομάδας και πάντως μόνο νέοι άνδρες, την νύφη-μπούλα υποδύεται πάντα κάποιος άνδρας, η ένδυση υπακούει σε αυστηρούς πατροπαράδοτους κανόνες, το τελετουργικό παραμένει το ίδιο στο πέρασμα των χρόνων. ΕΥΒΟΙΑ Στο καρναβάλι της Αγίας Άννας στη βόρεια Εύβοια η αθυροστομία των καρναβαλιστών παραπέμπει στην ελευθεριότητα της διονυσιακής λατρείας. Η αναβίωσή του στηρί-

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Του Ανδρέα Σιδηρόπουλου

βασιλιά Καρνάβαλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΤΟΜΑΛΗΣ

ζεται στην ευρηματικότητα των νέων που φτιάχνουν στιχάκια με έντονα σκωπτικό περιεχόμενο, τα οποία απευθύνουν σε όσους συγκεντρώνονται στους δρόμους της όμορφης κωμόπολης. Οι στίχοι πολλές φορές σοκάρουν, όσο και τα «ξωτικά» που μπορεί να εμφανιστούν από το … πουθενά και να αρχίσουν να πειράζουν όποιον βρουν μπροστά τους. Οι καρναβαλιστές, πολλοί από τους οποίους μουτζουρώνουν το πρόσωπό τους, στήνουν χορό στα σοκάκια και δεν διστάζουν να περιπαίξουν οποιονδήποτε βρεθεί στο διάβα τους, χωρίς διακρίσεις. ΤΥΡΝΑΒΟΣ Το καρναβάλι στον Τύρναβο είναι το μεγαλύτερο στην κεντρική Ελλάδα. Υπάρχει καταγραφή του εθίμου από τον Γάλλο περιηγητή Λέον Εζέ, γύρω στα 1858, όταν οι καρναβαλιστές «εκλέγουν» τον βασιλιά τους, με κριτήριο ποιος είναι ο πιο μεθυσμένος. Στη σύγχρονη ιστορία του το καρναβάλι του Τυρνάβου ενόχλησε πολλές κυβερνήσεις, που θεωρούσαν ότι έβλαπτε τα χρηστά ήθη και έθιμα, αφού είναι έντονη η κυριαρχία του φαλλού στους δρόμους της κωμόπολης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για γιορτές που συνδέονται με τη γονιμότητα, την άνοιξη, την αναβλάστηση. Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις κλείνουν την Καθαρή Δευτέρα με το μπουρανί. Οι καρναβαλιστές κατευθύνονται εν πομπή στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, όπου η κάθε παρέα φέρνει μαζί της μεζέδες κι όλοι προμηθεύονται τσίπουρο ή κρασί από μεγάλες φιάλες που έχουν το σχήμα του φαλλού. Παράλληλα ανάβει και η φωτιά για να φτιάξουν την παραδοσιακή χορτόσουπα- το μπουρανί- στην οποία κυριαρχούν το σπανάκι, το λάχανο και το ξύδι. Γύρω από αυτή τη φωτιά αρχίζει ο χορός, τα «άσεμνα» τραγούδια και τα πειράγματα προς κάθε κατεύθυνση.

ΑΠΕ-ΜΠΕ / PIXEL

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

23


Η κυρά Σαρακοστή

«E

«Εμείς ετούτον κλαίομεν, εμάς ποιος θα μας κλάψει, όπου το σκορδοκρέμμυδο τα άντερα θα μας κάψει», ο Λαζανάς ψυχομαχεί κι ο Μακαρούνης κλαίει», «κι ο Κρόμμυδος σουσουραδεί απάνω στο τραπέζι». Με τέτοια σκωπτικά στιχάκια σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας υποδεχόμαστε τη Μεγάλη Σαρακοστή και την περίοδο της νηστείας μέχρι το Πάσχα. Είναι ένα διάστημα που οι πιστοί σταματούν την κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών, καθώς προετοιμάζονται πνευματικά και σωματικά για την περίοδο των Παθών, πριν από την Ανάσταση. Παλαιότερα ήταν αυτονόητο ότι νήστευαν οι πάντες, ακόμα και οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες, οι άρρωστοι και φυσικά τα παιδιά.

Η Σαρακοστή παίρνει μορφή, καθώς φτιάχνεται από ζυμάρι, ή σαν πάνινη κούκλα που έχει επτά πόδια- ένα για κάθε εβδομάδα μέχρι την Πασχαλιά. Λέει ένα παιδικό τραγουδάκι πως «την κυρά Σαρακοστή που ‘ναι έθιμο παλιό, οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό. Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι ένα σταυρό μα το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό. Και τις μέρες τις μετρούσαν με τα πόδια της τα επτά, κόβαν ένα τη ‘βδομάδα μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά…» H μορφή αυτή είναι γυναικεία, με σταυρωμένα χέρια σε στάση προσευχής, δίχως στόμα γιατί νηστεύει και με επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας μέχρι το Πάσχα. Το τελευταίο πόδι κόβεται το Μεγάλο Σάββατο και σε κάποια μέρη σε αυτό το πόδι «κρύβεται» ένα ξερό σύκο, που όποιος το βρει είναι ο τυχερός- κάτι σαν το φλουρί στην πρωτοχρονιάτικη βασιλόπιττα. Οι Πόντιοι για να αναγκάσουν τα παιδιά να νηστέψουν χρησιμοποιούσαν ένα σκιάχτρο που το έλεγαν Κουκαρά. Ήταν ένα μεγάλο κρεμμύδι, μαυρισμένο με καπνιά στο οποίο έφτιαχναν μάτια και στόμα. Στο κρεμμύδι έμπηγαν επτά φτερά κότας, όσες και οι εβδομάδες της Σαρακοστής. Έμενε κρεμασμένο από το ταβάνι, αλλά κάθε Κυριακή η μητέρα φρόντιζε να αφαιρεί κι ένα φτερό, μέχρι που τη Μεγάλη Εβδομάδα ο Καυκαράς έμενε χωρίς φτερά. «Έφυεν ο Κουκαράς , έφυεν ο Κουκαράς», τραγουδούσαν τα παιδιά, αλλά οι μητέρες φρόντιζαν να τους απαντούν ότι «έφυεν και θα έρται του χρον΄».

H κυρά Σαρακοστή. Σχολική εργασία του Θάνου Φιλιάγκου, μαθητή του 2ου δημ. σχολείου Σαλαμίνας


Του Ανδρέα Σιδηρόπουλου

Στην Αθήνα, στα πρώτα χρόνια της βασιλείας γιορτάζονταν τα Κούλουμα στο Λόφο του Φιλιπάππου και γύρω από το ναό του Ολυμπίου Διός, όπου μάλιστα παρίσταντο και οι βασιλείς με τους αυλικούς τους.

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

Από τα πιο δημοφιλή έθιμα την Καθαρά Δευτέρα είναι το πέταγμα του χαρταετού. Όπως δηλώνει στο Πρακτορείο ο πρόεδρος του Κέντρου Λαογραφίας Ακαδημίας Αθηνών, Ευάγγελος Καραμανές, ο χαρταετός υπήρχε στον ελληνικό χώρο και στην αρχαιότητα, υπάρχουν απεικονίσεις και σε αγγεία. Είχε φτιάξει και ο Αρχύτας, μηχανικός από τον Τάραντα, αλλά αυτή η νεότερη εκδοχή μας έρχεται από την Κίνα. Οι χαρταετοί σε κάθε περιοχή έχουν κι άλλη ονομασία: «τσερκένια» τους λέγανε στη Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη «ουτσουρμάδες», οι Πόντιοι τους λέγανε «πουλία», οι Θρακιώτες «πετάκια», «φυσούνα» στα Επτάνησα, κι ακόμα «μύλοι, ψαλίδα, άστρα, φωτοστέφανο»… Η Σαρακοστή είναι σχεδόν ταυτισμένη με τον μήνα Μάρτιο. «Λείπει ο Μάρτης απ΄ τη Σαρακοστή;» λέει ο σοφός λαός. Με το που έμπαινε ο Μάρτης, τα παιδιά παλιότερα τραγουδούσαν τα Χελιδονίσματα, προαναγγέλλοντας τον ερχομό των χελιδονιών, άρα και της άνοιξης… «Χελιδόνα έρχεται από τη Μαύρη Θάλασσα… », έχουμε πολλές καταγραφές από τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία, αλλά το έθιμο υπάρχει παντού. Είναι ένα έθιμο που το αγαπούν τα παιδιά» τονίζει ο κύριος Καραμανές. Συνδεδεμένος με τον ερχομό της άνοιξης είναι και «ο Μάρτης», η ασπρο-κόκκινη κλωστίτσα στο χέρι, για να μην μας κάψει ο ήλιος. Με το που βγαίνει ο μήνας αφήνουμε την κλωστίτσα αυτή σ΄ ένα κλαδί, για να την πάρουν τα πουλιά και να την χρησιμοποιήσουν για την κατασκευή της φωλιάς τους. Ο κύριος Καραμανές λέει για την επιλογή του κόκκινου χρώματος ότι θεωρείται χρώμα που αποτρέπει το κακό.

Κατασκευή “ΧΕΛΙΔΟΝΑΣ” από τους μαθητές του 6ου Δημοτικού Σχολείου Κηφισιάς "Πηνελόπη Δέλτα"

Με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

ειδήσεις 24x7x365 ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

25


ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ σας εύχεται...

Η

Η παραδοσιακή διατροφή είναι ένα πολιτισμικό αγαθό και όχι απλά ένα μέσο για την επιβίωση και γι αυτό το λόγο μελετάται πλέον ως φαινόμενο που συνδέεται με όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής. Οι πρακτικές της καθημερινής ζωής για την εξασφάλιση της τροφής, ο τρόπος παρασκευής του φαγητού και η σύνδεση της κουζίνας με την κοινωνική δραστηριότητα και τη θρησκευτική πίστη αντανακλούν τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην ελληνική κοινωνία, παρόλο που η διατροφή είναι πολιτισμικό χαρακτηριστικό που μεταλλάσσεται με αργό ρυθμό. Γι αυτό η παραδοσιακή διατροφή συνδέεται μέχρι σήμερα με το λαϊκό εορτολόγιο, διατηρώντας τους έντονους συμβολισμούς που είχε ανά τους αιώνες. Συμβολισμούς που η κοινωνία τους κρατά ζωντανούς παρά τις συνέπειες που είχε η αστικοποίηση και η υιοθέτηση ξενόφερτων προτύπων, που προβάλλονται κυρίως από την τηλεόραση. Μία τέτοια περίοδος με έντονους συμβολισμούς είναι η νηστεία της Σαρακοστής.

Ζητήσαμε λοιπόν από τον σεφ Δημήτρη Κασδοβασίλη να μας υπενθυμίσει κάποιες συνταγές σαρακοστιανές, που είναι εύκολες στην εκτέλεσή τους και μοιράστηκε μαζί μας τα μυστικά του. Ταραμοσαλάτα: Υλικά: 150 γραμ λευκός ταραμάς/ 400 γραμ. μπαγιάτικο ψωμί/ 1 λευκό κρεμμύδι μέτριου μεγέθους/ χυμός δύο λεμονιών/ λίγο ελαιόλαδο και λίγο σπορέλαιο

Ο σεφ Δημήτρης Α. Κασδοβασίλης, στην κουζίνα, καθώς ετοιμάζει μία από τις συνταγές που μας προτείνει για το σαρακοστιανό τραπέζι.

Εκτέλεση: μουλιάζουμε το ψωμί μέχρι να φουσκώσει και μόλις μαλακώσει το στίβουμε πολύ καλά. Χτυπάμε στο μπλέντερ το ψωμί και προσθέτουμε τον ταραμά και το κρεμμύδι. Συνεχίζουμε το ανακάτεμα και προσθέτουμε εναλλάξ τον χυμό του λεμονιού και το σπορέλαιο μέχρι να επιτύχουμε μία λεία και απαλή κρέμα. Στο τέλος προσθέτουμε το ελαιόλαδο.

Ρεβυθοκεφτέδες: Υλικά: μισό κιλό ρεβύθια, 1 κουταλιά σούπας σόδα, 1 σκελίδα σκόρδο, 2 μεγάλα ξερά κρεμμύδια, από μισό φλυτζάνι του τσαγιού δυόσμο, μαϊντανό, φρέσκα κρεμμυδάκια και αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, αλάτι, πιπέρι, ρίγανη.

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ

Εκτέλεση: Βάζουμε τα ρεβύθια σε νερό χλιαρό, μαζί με τη σόδα και τα αφήνουμε 12 ώρες για να φουσκώσουν. Μετά τα στραγγίζουμε, τα ξεπλένουμε με άφθονο νερό και τα βάζουμε στο πολυμίξερ για να τα αλέσουμε. Ρίχνουμε μαζί το σκόρδο, τα κρεμμύδια, και ψιλοκομμένο τον δυόσμο, τη ρίγανη και τον μαϊντανό, πιπέρι και αλάτι και τα βάζουμε σε μία λεκάνη. Τα ζυμώνουμε με το αλεύρι μέχρι να φτιάξουμε ένα παχύρευστο χυλό. Παίρνουμε μια κουταλιά από αυτό τον χυλό και τον τηγανίζουμε σε πολύ καυτό λάδι και μόλις ροδοκοκκινίσουν έχουμε τους νοστιμότατους και νηστίσιμους ρεβυθοκεφτέδες.

Χταπόδι ξυδάτο λαδορίγανη: Υλικά: χταπόδι (περίπου 2 κιλά), μισό φλιτζάνι τσαγιού ξύδι, άλλο τόσο λευκό ξηρό κρασί, μισό φλυτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο, 10 κόκκους πολύχρωμα πιπέρια, ένα φύλλο δάφνης, μία σκελίδα σκόρδο και λίγη ρίγανη.

26

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


...καλή Σαρακοστή

Εκτέλεση: Πλένουμε το χταπόδι, αφού αφαιρέσουμε τα μάτια και το δόντι και στη συνέχεια το βάζουμε σε κατσαρόλα και το αφήνουμε να σιγοβράσει σε μέτρια φωτιά μόνο με τα νερά του. Μετά από περίπου μισή ώρα ρίχνουμε το ξύδι, το κρασί, το πιπέρι, τη δάφνη και το σκόρδο και το αφήνουμε να βράσει. Δοκιμάζουμε με ένα μαχαίρι και αν τρυπιέται εύκολα, τότε το χταπόδι είναι έτοιμο. Το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το αφήνουμε να κρυώσει. Στη συνέχει το κόβουμε σε μικρά κομμάτια, προσθέτουμε το λάδι και το πασπαλίζουμε με ρίγανη για να το σερβρίρουμε. Μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για αρκετές ημέρες. Μύδια αχνιστά: Υλικά: 1 κιλό φρέσκα μύδια με το κέλυφος, μισό φλυτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο, ένα φλυτζάνι λευκό ξηρό κρασί, μία κουταλιά της σούπας χυμό λεμονιού, μισό φλυτζάνι της σούπας ψιλοκομμένο μαϊντανό, μισή κουταλιά της σούπας μουστάρδα και μισή κουταλιά ψιλοκομμένο σκόρδο. Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τα μύδια κάτω από τη βρύση, τα ξεπλένουμε καλά και αφαιρούμε το χνούδι με χοντρό σύρμα ώστε να γυαλίσουν. Τα αχνίζουμε σε κατσαρόλα, όπου ρίχνουμε μαζί το κρασί, το λάδι, το σκόρδο, τη μουστάρδα και το πιπέρι. Μετά από λίγο ρίχνουμε τον μαϊντανό και τα αφήνουμε στη φωτιά για περίπου 15 λεπτά.

Νηστεία και διατροφή Κατά τη διάρκεια της νηστείας είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε την πρωτεΐνη που χρειάζεται ο οργανισμός, καταναλώνοντας τρόφιμα όπως η σόγια και τα θαλασσινά. Ακόμη πιο αποτελεσματικοί είναι οι συνδυασμοί ορισμένων τροφών υψηλής διατροφικής αξίας, όπως όσπρια με δημητριακά ή ξηρούς καρπούς (π.χ. φακές μαγειρεμένες μαζί με ρύζι). Απολύτως χρήσιμο είναι και το ασβέστιο στη διάρκεια της νηστείας, που εξασφαλίζεται από τροφές φυτικής προέλευσης, όπως το ταχίνι, τα πράσινα λαχανικά, τα αποξηραμένα σύκα και τα όσπρια. Όπως σημειώνει η διαιτολόγος Ευανθία Παγουρτζή, οι τροφές φυτικής προέλευσης περιέχουν σίδηρο σε μία μορφή που για να απορροφηθεί καλύτερα χρειάζεται να συνοδεύονται με κάποια πηγή βιταμίνης C, όπως τα πορτοκάλια, η ντομάτα, το μαρούλι και το μπρόκολο.

Παιδικό Φεστιβάλ Υγείας και Διατροφής στην Αστυπάλαια «Συνωμότησαν» οι πάντες στην Αστυπάλαια, για να διοργανωθεί το 1ο παιδικό φεστιβάλ Υγείας και Διατροφής: από τον Δήμο μέχρι τους γονείς και κηδεμόνες των παιδιών του νηπιαγωγείου και του δημοτικού σχολείου, οι οποίοι με την υποστήριξη της Blue Star Ferries και σε συνεργασία με τη συγγραφέα Φωτεινή Κωνσταντοπούλου, έφεραν στο νησί βραβευμένους σεφ και συγγραφείς. Στόχος ήταν η ενημέρωση των παιδιών και των γονιών για την ισορροπημένη διατροφή. Ένας σεφ που έχει βραβευτεί με δύο αστέρια Michelin, ο Νίκος Καραθάνος, καθοδήγησε τα παιδιά που έβαλαν ποδιές και έφτιαξαν σαλάτα σπανακοτυρόπιτα και ένα δροσερό γλυκό με γιαούρτι και φρούτα. H συγγραφέας βιβλίων μαγειρικής, Θέμις Καρδιόλακα -mamaknows.gr- πραγματοποίησε σεμινάριο μαγειρικής υγιεινής διατροφής , με πρωταγωνιστές τα παιδιά. Η Ασπασία Πρόβου, ιδρύτρια της δράσης «παιδιά στην κουζίνα!» βοήθησε τα παιδιά να φτιάξουν τα δικά τους κριτσίνια, ενώ η Σοφία Τσιάμη μέσα από τη διαδραστική παρουσίαση του βιβλίου της «Η παρέλαση των φρούτων» μίλησε για τις ευεργετικές ιδιότητες των φρούτων. Κι όλα αυτά με φόντο τη μαγευτική χώρα της Αστυπάλαιας και τους πρωταγωνιστές να υπόσχονται ότι το φεστιβάλ θα έχει και συνέχεια.

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΪΤΑΣ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

27


Health and beauty Seffiller: Ανακτήστε τον χαμένο όγκο του προσώπου σε χρόνο dt

Επιμέλεια Τάνια Η. Μαντουβάλου

έα εποχή στα fillers με την πρωτοποριακή χρήση βλαστοκυττάρων και υγρού λίπους φέρνει το Seffiller που έχει άμεσα αποτελέσματα, αφού σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εταιρείας Αισθητικής Ιατρικής και Αναίμακτης Χειρουργικής (Society Aesthetic Medicine Non Ablative Surgery -SAMNAS) Σωτήρη Τσιούμα, η αναζωογόνηση της επιδερμίδας και η ανάκτηση του χαμένου όγκου γίνονται αμέσως ορατά. Πρόκειται για μια επαναστατική θεραπεία η οποία πραγματοποιείται σε περιβάλλον ιατρείου με τοπική αναισθησία, αναφέρει ο κ. Τσιούμας. «Το seffiller διαθέτει ένα παγκοσμίως πατενταρισμένο ειδικό kit και μια καινοτόμο και εξαιρετικά ασφαλή κάνουλα, που επιτρέπει στο γιατρό να συλλέξει το υλικό, το οποίο στη συνέχεια φιλτράρεται στο ειδικό kit, συγκεντρώνοντας πάνω από 1 εκατομμύριο βλαστοκύτταρα, όπως αναφέρεται άλλωστε και σε δημοσιευμένες μελέτες, ενώ στη συνέχεια εγχέεται στην υπό θεραπεία περιοχή».

Ν

Βελτίωση στο περίγραμμα του προσώπου Όπως επισημαίνει ο κ. Τσιούμας η όλη διαδικασία δεν ελλοχεύει τον κίνδυνο επιπλοκών, λόγω του πατενταρισμένου «οδηγού» με τον οποίο εισέρχεται η κάνουλα στο δέρμα, συλλέγοντας με ασφάλεια και στοχευμένα το «υλικό», χωρίς να τραυματίσει υποκείμενους ιστούς. «Το υγρό λίπος συλλέγεται από περιοχές στις οποίες υπάρχει σε περίσσεια , όπως η κοιλιά ή τα γόνατα. Αξίζει να τονιστεί ότι η θεραπεία στοχεύει στην αναγέννηση των ιστών, την βελτίωση της υφής του δέρματος, τη βελτίωση του περιγράμματος του προσώπου, καθώς επίσης και στην αποκατάσταση του όγκου».

Συνδυάζεται και με άλλες θεραπείες Το αποτέλεσμα όπως τονίζει ο κ. Τσιούμας είναι απόλυτα φυσικό, και η θεραπεία ανάλογα με το βαθμό γήρανσης και για ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση του αποτελέσματος, μπορεί να εφαρμόζεται μία έως τρείς φορές το χρόνο. «Μπορεί να εφαρμοστεί είτε μόνη της είτε συνδυαστικά με άλλες θεραπείες της αισθητικής ιατρικής, ετερόλογες ή αυτόλογες όπως plexr, αυτόλογα νήματα, αυτόλογη μεσοθεραπεία PRP». shutterstock

shutterstock

Η φαλάκρα χτυπά και τις γυναίκες ν νομίζετε ότι η φαλάκρα είναι ανδρικό «προνόμιο» πλανάσθε πλάνην οικτράν, καθότι νεότερα δεδομένα αναφέρουν ότι μία στις πέντε γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει πρόβλημα τριχόπτωσης. Ένα 42% των γυναικών επηρεάζεται από τέτοιους είδους προβλήματα, και η ανδρογενής αλωπεκία, γνωστή και ως φαλάκρα, είναι συχνή και στο γυναικείο φύλο, και οφείλεται κυρίως στην κληρονομικότητα. Ωστόσο υπεισέρχονται και ορμονικοί παράγοντες, είτε στην εφηβεία, πολύ περισσότερο δε στην εμμηνόπαυση, όπου το πρόβλημα επιδεινώνεται, γιατί τότε παύει να υπάρχει η ευεργετική δράση των οιστρογόνων.

A

Συνήθεις αιτίες Στην εμμηνόπαυση μάλιστα, όπως επισημαίνει η δερματολόγος κ. Παναγιώτα Ρήγα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά αν υπάρχει κληρονομικότητα, γιατί μπορεί να παρουσιαστεί ραγδαία επιδείνωση και το κεφάλι μίας γυναίκας να αδειάσει από μαλλιά. «Άλλες αιτίες τριχόπτωσης μπορεί να είναι νοσήματα του θυρεοειδούς, το έντονο στρες, ένα τραυματικό γεγονός, ένα μεγάλο χειρουργείο, ή ακόμα και η εγκυμοσύνη, όπου η γυναίκα μπορεί να χάνει ολόκληρες τούφες από το κεφάλι της. Ωστόσο το πρόβλημα ξεπερνιέται εντός εξαμήνου. Επίσης η απώλεια σιδήρου ή φερριτίνης στο αίμα ενδέχεται να προκαλέσουν ζητήματα τριχόπτωσης. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχουμε δει ότι και η έλλειψη της βι-

28

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ταμίνης D επηρεάζει τα μαλλιά, όπως άλλωστε και όλο το δέρμα.»

Το γοργόν και χάριν έχει Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση παίζουν σημαντικότατο ρόλο σύμφωνα με την κα Ρήγα: «Με το που θα αισθανθούμε ή θα δούμε μία πρώτη αραίωση πρέπει να επισκεφθούμε αμέσως τον δερματολόγο. Εκείνος συστήνει εργαστηριακό έλεγχο, προκειμένου να αποκλειστούν κάποιες παθολογικές αιτίες. Έτσι αν υπάρχει κάποια διαταραχή από αυτής της πλευράς να αποκατασταθεί από τον αρμόδιο γιατρό, ή να δοθούν βιταμίνες που μπορεί να χρειάζεται ο οργανισμός». Σε άλλη περίπτωση οι δερματολόγοι δίνουν ειδική αγωγή, ανάλογα με το περιστατικό.



Σκυλιά βοηθοί στην υπηρεσία ατόμων με άνοια, alzheimer, διαβήτη και όχι μόνο

Η

Η Nina, ο Wall-E και ο Jackie δεν είναι συνηθισμένα σκυλιά . Είναι εργαζόμενοι με “πτυχίο”! Μαζί τους είναι και η Αθηνά, η οποία έχει ήδη βρει δουλειά παρότι εκπαιδευόμενη. Κάνουν τη δουλειά του σκύλου-βοηθού συνεδριών για ηλικιωμένους με άνοια ή alzheimer, βοηθώντας τους να ανακτήσουν ξεχασμένες αναμνήσεις και να αντιμετωπίσουν την κατάθλιψη και τη μοναξιά. Η Nina είναι ράτσας Τζακ Ράσελ (Jack Russell Terrier) και είναι το πρώτο πιστοποιημένο σκυλί βοηθός συνεδριών στην Ελλάδα. Ο Wall-E είναι ένα χαρισματικό Παπιγιόν (Papillon) και το δεύτερο πιστοποιημένο σκυλί βοηθός συνεδριών. Ο Jakcie, που υπηρέτησε στην Ελληνική Αστυνομία ως ανιχνευτής ναρκωτικών, είναι πλέον ο τρίτος πιστοποιημένος σκύλος βοηθός συνεδριών. Η Αθηνά, τέλος, είναι ένα Λαμπραντόρ Ριτρίβερ και είναι ακόμη εκπαιδευόμενη. Και τα τέσσερα ανήκουν στην Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία “Nina Service Dogs”. Στη Θεσσαλονίκη επισκέπτονται δομές, όπως η Διαμαντίδειος Στέγη, ο Άγιος Παντελεήμων, τα Κέντρου Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων Νεαπόλης, Συκεών και Βυζαντίου και με την συμμετοχή των εκπαιδευτών τους (θεραπευτών, ψυχολόγων, φυσικοθεραπευτών, γυμναστών κ.α.) κάνουν ομαδικές ή μεμονωμένες συνεδρίες σε άτομα τρίτης ηλικίας με άνοια, στοχεύοντας στην ενδυνάμωση της μνήμης και της φυσικής τους κατάστασης αλλά και στην τόνωση της αυτοπεποίθησής τους. Αυτό γίνεται στο πλαίσιο του πρωτοποριακού προγράμματος "Σκύλοι Βοηθοί Συνεδριών" και τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από την εκπαιδεύτρια των σκυλιών, Έλενα Παλάγκα στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νόσου Alzheimer, στη Θεσσαλονίκη. "Ως σκύλος βοηθείας ορίζεται ο εκπαιδευμένος ή εκπαιδευόμενος σκύλος για άτομα με ορατές και μη ορατές αναπηρίες και αναγνωρίζεται από το ειδικό σαμάρι εργασίας και τα απαραίτητα πιστοποιητικά του. Οι σκύλοι βοηθείας έχουν ελεύθερη πρόσβαση παντού βάσει νόμου" αναφέρει η Έλενα Παλάγκα, μιλώντας στο “Πρακτορείο” . Υπάρχουν δύο κατηγορίες σκύλων βοηθείας για άτομα τρίτης ηλικίας με άνοια. “Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει σκυλιά που αφού περάσουν από ειδική διετή εκπαίδευση δίνονται σε άτομα με άνοια, με την προϋπόθεση να έχει εκπαιδευτεί στον χειρισμό τους και ο φροντιστής του ανοϊκού. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι σκύλοι βοηθοί που προορίζονται για ομαδικές ή ατομικές συνεδρίες με ανοϊκούς".

Ειδήσεις 24x7x365 30

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Τα σκυλιά αυτά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να διακόπτουν ανεπιθύμητες συμπεριφορές, να αποσπούν την προσοχή των ατόμων σε τέτοιες περιπτώσεις και να ειδοποιούν σε περίπτωση ανάγκης μέλη της οικογένειας. Επίσης βοηθούν στην ασφάλεια και προστασία του ατόμου (μέσω της ειδικής ζώνης πρόσδεσης του ατόμου με τον σκύλο) και στην έρευνα και τον εντοπισμού του ατόμου (tracking). Ο σκύλος εκπαιδεύεται να ειδοποιεί τον χειριστή όταν το άτομο προσπαθεί να απομακρυνθεί και αν το άτομο απομακρυνθεί και χαθεί, ο σκύλος μπορεί να το εντοπίσει σε εξωτερικό και εσωτερικό χώρο.

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Της Αγγέλας Φωτοπούλου

Οι σκύλοι-βοηθοί όμως δεν ασχολούνται μόνο με άτομα που έχουν άνοια ή Alzheimer. Όπως αναφέρει η κ Παλάγκα εκπαιδεύονται σκύλοι-βοηθοί και για άτομα που είναι στο φάσμα της αυτιστικής διαταραχής ή έχουν διάφορες διαταραχές και σύνδρομα, για άτομα με κινητικές αναπηρίες, ακόμη και για κωφούς. Επιπλέον εκπαιδεύονται σκύλοι βοηθοί για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή με επιληψία . “Για παράδειγμα ο σκύλος βοηθός διαβητικών μπορεί να θεωρηθεί ένα επί πλέον εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση των υπογλυκαιμικών και υπεργλυκαιμικών κρίσεων καθώς η επιφάνεια της μύτης του σκύλου διαθέτει 200 εκατομμύρια οσφρητικούς υποδοχείς. Εκπαιδεύεται να μπορεί να αναγνωρίζει και να οσφραίνεται τις χημικές μεταβολές που πραγματοποιούνται στον οργανισμό, στο δέρμα, στον ιδρώτα, το σάλιο και την ανάσα του διαβητικού όταν η γλυκόζη πέφτει ή ανεβαίνει και ειδοποιεί

όταν αντιληφθεί μια τέτοια μεταβολή. Όπως τονίζει η κ. Παλάγκα, όλα τα σκυλιά δεν είναι κατάλληλα για να γίνουν σκύλοι -βοηθείας. Επιλέγονται για εκπαίδευση κυρίως σκύλοι λαμπραντόρ, γερμανικοί ποιμενικοί, γκόλντεν ριτρίβερ και παπιγιόν από ειδικά εκτροφικά προγράμματα. Η εκπαίδευσή τους αρχίζει από την ηλικία των 6-7 εβδομάδων και διαρκεί δύο χρόνια. Αν για κάποιο λόγο το σκυλί δεν καταφέρει να ολοκληρώσει την εκπαίδευση, γίνεται σκυλί "demo", δηλαδή χρησιμοποιείται για... επίδειξη. Και όταν οι σκύλοι βοηθείας βγουν κάποια στιγμή στη... "σύνταξη", τότε γίνονται κατοικίδια. * Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ προς δημοσίευση από την εκπαιδεύτρια σκύλων της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας "Nina Service Dogs", Έλενα Παλάγκα.

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

31


City Lockers στη Θεσσαλονίκη

Π

Πόσοι άνθρωποι θα μπορούσαν να χωρέσουν σε αυτό το σενάριο; Θα μπορούσε να είναι μια Γερμανίδα που έχει φτάσει με αεροπλάνο στη Θεσσαλονίκη και θέλει να γνωρίσει την πόλη πριν πάρει το λεωφορείο για Χαλκιδική που είναι ο τελικός προορισμός της. Έχει όμως μόνο λίγες ώρες στη διάθεσή της και δεν ξέρει τι να κάνει με τις αποσκευές της. Ή μια οικογένεια που ζει στο Ωραιόκαστρο και έχει κατέβει για ψώνια στο κέντρο της πόλης. Αφού έχουν τελειώσει με τα ψώνια τους θέλουν να κάνουν και μια ποδηλατάδα στην παραλία και βόλτα με το καραβάκι. Ίσως, επίσης ένας πολυάσχολος επιχειρηματίας που θέλει να αφήσει για λίγο τον φορητό υπολογιστή και τον χαρτοφύλακά του και να απολαύσει ένα χαλαρό δείπνο με φίλους. Όλοι αυτοί και χιλιάδες άλλοι έχουν την ανάγκη να απελευθερωθούν για κάποιο χρονικό διάστημα από αποσκευές, βαλίτσες, υπολογιστές ή ό,τι τους εμποδίζει να κινηθούν ελεύθερα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Για όλους αυτούς υπάρχει πλέον μια υπηρεσία που καλύπτει την εν λόγω ανάγκη. Μια καινοτόμα ιδέα σε μια πόλη που αλλάζει. Το City Lockers. Ένας χώρος στο κέντρο, στην οδό Πλάτωνος 1, όπου μπορεί κανείς να ασφαλίσει για κάποιες ώρες τις αποσκευές του. Από τη σύλληψη της ιδέας και μέχρι την πρόσφατη έναρξη λειτουργίας του καταστήματος, πέρασαν 2,5 χρόνια, όπως λέει στο “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” η Λένα Παπανικολάου, η οποία, μαζί με το σύζυγό της Τάσο Καλφόπουλο δημιούργησαν την εταιρεία. Πρόκειται για μία απλή διαδικασία βραχυπρόθεσμης ενοικίασης αποθηκευτικού χώρου, μέσω της εφαρμογής City Lockers που είναι διαθέσιμη για κινητά τηλέφωνα με λογισμικό iOS και Android. Η εφαρμογή παραχωρεί στο χρήστη έναν μοναδικό εξα-

Ειδήσεις 24x7x365 32

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Της Νικόλ Καζαντζίδου

"ή αλλιώς, τι κάνεις όταν χρειάζεσαι προσωρινά ένα ντουλάπι..." Η Λένα Παπανικολάου με το σύζυγό της Τάσο Καλφόπουλο

ψήφιο κωδικό, με τον οποίο ο πελάτης μπαίνει στον προστατευόμενο χώρο, έχοντας προηγουμένως επιλέξει τον χώρο που θέλει να ενοικιάσει για να ασφαλίσει τις αποσκευές του. Η διαδικασία ενοικίασης ολοκληρώνεται μόλις σε λίγα λεπτά με τη καταχώρηση των στοιχείων του πελάτη και τη πληρωμή μέσω τραπεζικής κάρτας. “Αποφασίσαμε να ανοίξουμε το “City lockers” συνδυαστικά με το ποδηλατάδικο που είναι ακριβώς δίπλα, το “City-bikes”. Η φιλοσοφία είναι να αφήνει ο επισκέπτης τα πράγματα του για να απολαύσει την πόλη με το ποδήλατο”, είπε η κυρία Παπανικολάου. “Έχουμε ταξιδέψει κι εμείς αρκετά και πλέον καταλαβαίνουμε τις ανάγκες που μπορεί να έχει ένας κάτοικος ή ένας ταξιδιώτης στην πόλη μας”, σημείωσε. Σημαντικό προνόμιο η 24ώρη λειτουργία του καταστήματος, 7 ημέρες την εβδομάδα χωρίς να απαιτείται η παρουσία κάποιου βοηθητικού υπαλλήλου. Ο χώρος παρακολουθείται από οχτώ κάμερες ασφαλείας, και σε συνδυασμό με τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης, επιτυγχάνεται, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες του, πλήρη ασφάλεια των αποθηκευμένων αντικειμένων. Η ιδέα των δύο Θεσσαλονικέων σύντομα θα βρει εφαρμογή και στην Αθήνα, ενώ στα σχέδια είναι και η επέκταση του City Lockers σε άλλες πόλεις.


Του Αντώνη Βαζογιάννη

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Όπως χτυπά η καρδιά των παιδιών στο Champions League...

Τι συμβαίνει στην καρδιά των παιδιών σε αυτά τα λεπτά; Πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει ο καρδιακός τους παλμός, δείχνοντας τον βαθμό συγκίνησης και ικανοποίησης; Κι αν οι λέξεις τους, συχνά αποτυπωμένες με την ειλικρίνεια του παιδικού αυθορμητισμού, αδυνατούν, λόγω ηλικίας, να φανερώσουν το εύρος της μοναδικότητας της στιγμής, καλύτερα μπορεί να την αποτυπώσει το… καρδιογράφημά τους.

Όπως αναφέρει η ισπανική εφημερίδα El Pais, σε σχετικό της δημοσίευμα, χάρη σε ένα… πείραμα, που ονομάζεται Kit Beats, και ξεκίνησε αυτή τη σεζόν από τον χορηγό του Champions League, Mastercard, οι γονείς των παιδιών που συνοδεύουν τους αστέρες του Champions League, έχουν τη δυνατότητα να αισθάνονται τον ρυθμό της καρδιάς των παιδιών τους σαν το δικό τους. Το Kit Beats μεταδίδει στους γονείς τον ακριβή «βαθμό συγκίνησης» των παιδιών τους, παλμό με παλμό. Κυριολεκτικά. Πρόκειται για μια συσκευή χωρισμένη σε δύο μέρη. Το ένα μέρος της, που φοριέται κάτω από τη φανέλα, μετρά τον σφυγμό των αγοριών και των κοριτσιών, που συμμετέχουν στην τελετή έναρξης κάθε αγώνα Champions League, και στέλνει την καρδιακή συχνότητα στο άλλο μέρος της συσκευής, σε ένα σακάκι που φοριέται από τους γονείς και «χτυπάει» όπως η καρδιά των παιδιών κάθε στιγμή. «Ήταν σαν να ακούς τον κτύπο της καρδιάς σου για πρώτη φορά», λέει η Λάουρα Μπουιτράγκο, μία από τις μητέρες που είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν αυτήν την εμπειρία. Το ίδιο συναίσθημα στον αγωνιστικό χώρο και στην εξέδρα. «Ήταν μία από τις καλύτερες εμπειρίες της ζωής μου, μαζί με τη γέννηση του γιου μου», πρόσθεσε, η μητέρα του εννιάχρονου Αλεχάντρο. «Είναι πολύ ξεχωριστό να διαπιστώνεις πώς βιώνουν τα παιδιά τη στιγμή, χωρίς να τα βλέπεις, τη στιγμή που συναντούν τους παίκτες. Καταλαβαίνεις πώς αντιδρούν όταν μπαίνουν στο γήπεδο. Είναι 34

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κάτι που σε κάνει να αισθάνεσαι πολύ πιο κοντά στα παιδιά, είναι ανεκτίμητο», τόνισε η Σοράγια Γκαρσία, μητέρα του οκτάχρονου, Νταβίντ. Ο Αλεχάντρο είναι φίλαθλος της Ατλέτικο Μαδρίτης, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να αισθάνεται συμπάθεια για την Ρεάλ Μαδρίτης. Παίζει στην άμυνα της παιδικής ομάδας Canillas CD στη Μαδρίτη. Το όνειρό του είναι να γίνει είναι επαγγελματίας: «Θέλω να παίξω στο Champions League και να είμαι εγώ εκείνος που θα κρατάει από το χέρι ένα παιδί, όταν μπαίνει στο γήπεδο». Έχει ήδη συμμετάσχει αρκετές φορές στην εμπειρία, που προσφέρεται για παιδιά ηλικίας μεταξύ επτά και εννέα ετών. «Έχω πάει με τον Μόντριτς, τον Κόκε, τον Γκριεζμάν (σ.σ. το ίνδαλμά του). Τελευταία φορά που το βίωσε, ήταν στις 12 Δεκεμβρίου, όταν η Ρεάλ Μαδρίτης αντιμετώπισε τη ΤΣΣΚΑ Μόσχας στο Bernabéu (0-3). Με τη διαδικασία κλήρωσης, λίγο πριν τον αγώνα, αποφασίζεται ποιος παίκτης θα πάει με κάθε παιδί. «Εκείνη την ημέρα έτυχα με τον Μάγκνουσον της ΤΣΣΚΑ». Δεν τον γνώριζε. Κι όμως η καρδιά του, όπως και αυτή των υπόλοιπων 21 αγοριών και κοριτσιών που χρησιμοποίησαν το Kit Beats, εκείνη την βραδιά αύξησε τους παλμούς της κατά 85% κατά μέσο όρο. Αν η καρδιά του Αλεχάντρο είχε 79 παλμούς ανά λεπτό πριν δει τους παίκτες, τη στιγμή που μπήκε στο γήπεδο και στο άκουσμα του ύμνου του Champions League, έφτασε τους 146. Το ίδιο συνέβη και στα υπόλοιπα παιδιά. Στις 6 Νοεμβρίου, στον αγώνα της Ατλέτικο Μαδρίτης με την Ντόρτμουντ (2-0), ο μικρός Νταβίντ συνόδευσε στο Wanda Metropolitano, τον Φιλίπε Λουίς. Το δείγμα που συλλέχθηκε έδειξε μια αύξηση 67% του καρδιακού ρυθμού του. «Δεν μπορούσα να πιστέψω πως ήταν η καρδιά του γιου μου, όταν το ένιωσα πάνω μου, έβαλα τα κλάματα», θυμάται η Σοράγια Γκαρσία, για τον μικρό Νταβίντ. «Ήταν πολύ χρήσιμο να γνωρίζω πώς έκανε ο γιος μου. Είχα να τον δω μιάμιση ώρα πριν ξεκινήσει. Τον αφήνεις και πηγαίνεις στις εξέδρες. Και μερικές φορές είναι δύσκολο να διακρίνεις που είναι, εξαιτίας της απόστασης. Αλλά με αυτόν τον τρόπο, οι γονείς μπορούν να αισθάνονται πιο κοντά στα παιδιά τους».

ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / TOLGA BOZOGLU

Μ

Μπορεί κάποιος άραγε να φανταστεί, να σκεφτεί, πως αισθάνονται όλα αυτά τα πιτσιρίκια που κρατώντας τους από το χέρι, συνοδεύουν τους παγκόσμιους αστέρες της μπάλας, πριν από την έναρξη των αγώνων του Champions League; Πως βιώνουν τη στιγμή, τι σκέφτονται, τι ονειρεύονται;



ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Του Γιάννη Αλέξανδρου Ιωαννίδη

Υπάρχουν στιγμές που ένας καλλιτέχνης ακούει έναν άλλο να ερμηΠΙΣΩ ΑΠΟ ΣΤΙΧΟΥΣ νεύει και μαγεύεται. Σε τέτοιο βαθμό που γράφει ένα τραγούδι εμπνευσμένο από τα τραγούδια που ακούει. Είναι μια σπάνια στιγμή όπου άλλα τραγούδια στην ουσία «γεννούν» ένα καινούργιο τραγούδι.

www.facebook.com/HarisAlexiouNet - Photo: YIANNIS PRIFTIS

«Μινοράκι»

Δ

Δεκαετία του ’90. Η Χάρις Αλεξίου διάγει, πλέον, την ώριμη καλλιτεχνική της φάση. Διαμορφώνει η ίδια τις δισκογραφικές της επιλογές. Συμμετέχει ενεργά στη δημιουργία των κομματιών που ερμηνεύει. Η σύνθεση και η στιχουργία της ανταποκρίνονται, πια, στα δικά της θέλω.

τραγούδι της «Μινοράκι». Είναι ένα μουσικό κομμάτι που «γεννήθηκε» μέσα από τα τραγούδια του Παπάζογλου. Το 1991, στο «Αττικόν», η Αλεξίου θα παρουσιάσει το «Μινοράκι» της στο κοινό. Το συναίσθημα της ερμηνεύτριας «αγγίζει» τις ευαίσθητες χορδές του κόσμου. Το «Μινοράκι» είναι γραφτό να μείνει στην ιστορία.

Εκείνη την περίοδο, η Αλεξίου συμμετέχει σε μια συναυλία στο Τάμπερε της Φινλανδίας με τον αξέχαστο Νίκο Παπάζογλου. Όταν εκείνος ήταν πάνω στη σκηνή, η Αλεξίου τον άκουγε από το καμαρίνι. Στάθηκε σε δύο αποσπάσματα από τον «Αύγουστο» και την «Καρυάτιδα».

Τέσσερα χρόνια μετά, το 1995, το «Μινοράκι» περιλαμβάνεται στο ιδιαίτερο επιτυχημένο άλμπουμ της Αλεξίου με τίτλο «Οδός Νεφέλης 88». Ξεχωρίζει, τραγουδιέται και αγαπιέται ακόμη πιο βαθιά από τον κόσμο.

Και το ίδιο βράδυ γράφει σε ένα κομμάτι χαρτί: «Το τραγούδι μου γλυκό, λυπητερό Καρυάτιδα να γίνω δε μπορώ, για να με θέλεις».

Μέχρι και σήμερα, το «Μινοράκι» παραμένει ένα χαρακτηριστικό δείγμα της καλλιτεχνικής πορείας της Αλεξίου, ένα από τα πιο αγαπημένα και διαχρονικά κομμάτια που έχει ερμηνεύσει.

Μετά το τέλος της περιοδείας της με τον Παπάζογλου, η Αλεξίου γυρίζει στην Αθήνα. Συμπληρώνει τους στίχους και βαφτίζει το

www.ana.gr 36

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση.


ΑΤΖΕΝΤΑ

«Ο Μισάνθρωπος», στο Εθνικό Θέατρο

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ «Ακολουθώντας τον Μίκη μέσα από το σινεμά», στον Δήμο Α. Δημητρίου

Μικρές ιστορίες της καθημερινής ζωής, των σχέσεων και των συγκρούσεων της νεανικής μας ηλικίας, ζωντανεύουν με χιούμορ και φαντασία στην Εφηβική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, μέσα από τις ιστορίες του σπουδαίου Γάλλου συγγραφέα και παιδαγωγού Bernardt Friot. Η διασκευή είναι έργο της Έλσας Ανδριανού, η σκηνοθεσία της Μαρίας Σαββίδου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια επιμελείται ο Κωνσταντίνος Ζαμάνης. Παίζουν οι ηθοποιοί: Πάρης Αλεξανδρόπουλος, Ασημίνα Αναστασοπούλου, Νίκος Γιαλελής, Αντώνης Γιαννακός, Βασίλης Καλφάκης, Νάντια Κατσούρα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Τζίνη Παπαδοπούλου

Με αφορμή τον Κάιν, στο Αστεροσκοπείο

Κινηματογραφικό φεστιβάλ με τίτλο «Ακολουθώντας τον Μίκη μέσα από το σινεμά», διοργανώνει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού & Περιβάλλοντος του Δήμου Αγίου Δημητρίου. Πρόκειται για αφιέρωμα σε ταινίες, τη μουσική των οποίων έγραψε ο σπουδαίος Έλληνας μουσικός. H αρχή έγινε τη Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου και οι προβολές συνεχίζονται κάθε Δευτέρα έως και τις 8 Απριλίου. Οι προβολές γίνονται στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη», με ώρα έναρξης στις 20.30 και ελεύθερη είσοδο Παραστάσεις: Τετάρτη και Κυριακή στις 8μμ, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 9.15μμ, Απογευματινή: Σάββατο 6.15μμ

Η κερένια κούκλα, στην ΕΛΣ Η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζει την όπερα του Τάσου Ρωσόπουλου, η κερένια κούκλα, που είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Χριστομάνου. Λιμπρέτο Γιάννης Σβώλος. Μουσική διεύθυνση Νίκος Βασιλείου. Σκηνοθεσία Σίμος Κακάλας. Συμμετέχει το Ergon Ensemble Παραστάσεις : Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στις 7, 8, 15, 16, 17, 21, 22, 23 Μαρτίου / Ώρα έναρξης: 20.30

Ο θίασος Δρόμος με Δέντρα παρουσιάζει στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Αστεροσκοπείου Αθηνών το δράμα του λόρδου Βύρωνος Κάιν, σε σκηνοθεσία της Μάρθας Φριντζήλα. Πρόκειται για ένα έργο όπου ο ήρωας αναζητώντας την γνώση και την κατανόηση του κόσμου, οδηγείται σε ένα ταξίδι στον ουρανό για να προσεγγίσει τα μυστικά του σύμπαντος. 21 Μαρτίου 2019, ώρα 20.30. Με αφορμή την παράσταση οργανώνεται και κύκλος συζητήσεων με τίτλο Γη χωρίς παράδεισο. Σάββατο 16 Mαρτίου, Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, ώρα 18:00 "Ο κόσμος, το σύμπαν και ο Κάιν στο φεγγάρι. Αιμομειξία και αδελφοκτονία στην ελληνική παράδοση." Συμμετέχουν: Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού, αστροφυσικός, Μιράντα Τερζοπούλου, λαογράφος-εθνολόγος. Είσοδος 5 ευρώ. Δευτέρα 25 Μαρτίου, Baumstrasse, ώρα 18:00 "To μυστήριο της ιστορίας του Κάιν και του Άβελ." Συμμετέχουν: Δημήτρης Αγγελής, ποιητής-διευθυντής περιοδικού Φρέαρ, Σπύρος Τέγος, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κρήτης, Βασίλης Μαντζούκης, εικαστικός-συνθέτης. Είσοδος ελεύθερη. Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων στο Αστεροσκοπείο, η κράτηση θέσης είναι απαραίτητη. Αστεροσκοπείο: Λόφος Νυμφών - Θησείο, Αθήνα Τηλέφωνα Κρατήσεων: 210 3490160 & 210 3490036 (Δευτ.-Παρ. 10.00-15.00) https://www.facebook.com/visitorcenters www.noa.gr

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

37


ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 21ο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ

Εικαστικά στο Momus Χείμαρροι επανάστασης, χείμαρροι πρωτοπορίας, χείμαρροι χρώματος, φόρμας και δημιουργίας κατακλύζουν τους τρεις ορόφους της Μονής Λαζαριστών στο Momus (πρώην Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) με αφορμή δύο εκθέσεις: "Ανοιξιάτικοι ΧείμαρροιΑφίσες από την απεργία στο Χάρβαρντ. Άνοιξη 1969", συλλογή Αλέξανδρου Τζώνη και "Liane Lefaivre. Ρωσική Πρωτοπορία – συλλογή Κωστάκη". Καθημερινά στο Μomus (πρώην ΚΜΣΤ), στη Μονή Λαζαριστών.

Και... σκραμπλ

Άνθρωποι, ζώα, περιβάλλον, ιστορία, μουσική, γεύσεις, είναι τα θέματα που κυριαρχούν στις 227 ταινίες, από 48 χώρες, που προβάλλονται στο 21ο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.Το φεστιβάλ διαρκεί μέχρι τις 10 Μαρτίου και οι προβολές γίνονται στις αίθουσες “Ολύμπιον” και “Παύλος Ζάννας” στην πλατεία Αριστοτέλους, στις αίθουσες “Τώνια Μαρκετάκη”, “Φρίντα Λιάππα”, “Σταύρος Τορνές” και “Τζον Κασσαβέτης”, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης και στο Δημοτικό Θέατρο του Κέντρου Πολιτισμού “Χρήστος Τσακίρης” στο Δήμο Παύλου Μελά και στο Κλειστό Δημοτικό Θέατρο Δήμου Συκεών. Το πάρτι λήξης του φεστιβάλ που φέτος “πέφτει” την Κυριακή της Αποκριάς θα είναι... μασκέ.

«Πυρκαγιές» στο «Βασιλικό Θέατρο» Μια “μεγάλη” παράσταση, αυτή του έργου με τον τίτλο “Πυρκαγιές” του πολυβραβευμένου Λιβανοκαναδού συγγραφέα Ουαζντί Μουαουάντ, παρουσιάζεται στο “Βασιλικό θέατρο” σε σκηνοθεσία Ιώς Βουλγαράκη. Το έργο βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα από τον εμφύλιο πόλεμο που ρήμαξε τον Λίβανο. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη στις 18:00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 20:30, Κυριακή στις 19:00

"Μάσκες- Συλλογή Γιώργη Μελίκη" Η συλλογή του δημοσιογράφου-λαογράφου Γιώργη Μελίκη, από περίπου 50 μάσκες από όλη την Ελλάδα, εκτίθεται στο Λαογραφικό & Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας - Θράκης (ΛΕΜΜ-Θ) σε συνεργασία με το Εθνογραφικό Κέντρο και Κέντρο Έρευνας Μάσκας Γιώργη Μελίκη. Λαογραφικό & Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης, Βασιλίσσης Όλγας 68.

38

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Στις 16 και 17 Μαρτίου διεξάγεται το 13ο εαρινό τουρνουά σκραμπλ που διοργανώνει ο Όμιλος Σκάμπλ Θεσσαλονίκης (ΟΣΘ), στο ξενοδοχείο “Νεφέλη” του Πανοράματος. Τον σκοπό του ομίλου και της διοργάνωσης του τουρνουά τα αποδίδουν τα μέλη του ΟΣΘ με 43 λέξεις: “Όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το scrabble, μαθαίνουμε «υποχρεωτικά» να μιλάμε και να γράφουμε σωστά την Ελληνική γλώσσα, αφού ξεκοκαλίζουμε λεξικά και νεοελληνικά συγγράμματα, ανακαλύπτουμε καθημερινά τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας, και όταν φτάσει η στιγμή του παιχνιδιού, συγκεντρωνόμαστε για να το αποδείξουμε”.




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.