ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #87

ΤΕΥΧΟΣ 87 | 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018 | ∆ΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚ∆ΟΣΗ | ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙ∆ΗΣΕΩΝ | ISSN: 2585-3570

Οινούσσες Γεωγραφικό μήκος

26,2192286509 Γεωγραφικό πλάτος

38,5129262012 Υψόμετρο

182 μέτρα Έκταση :

17,4 τετραγωνικά

χιλιόμετρα Κάτοικοι

82

Oινούσσες Συστάδα 8 νησιών, από τα οποία κατοικείται το ένα. Στην αρχαιότητα ήταν φημισμένες για το καλό κρασί τους και πιστεύεται ότι από την λέξη οίνος προέρχεται και το όνομα Οινούσσες. Οι ντόπιοι αποκαλούν το νησί και Εγνούσα (Άγνος είναι το όνομα της λυγαριάς, που φυτρώνει παντού στο νησί). Στις Οινούσσες λειτουργούν Ναυτικό Λύκειο, Ακαδημία του Εμπορικού Ναυτικού και το Ναυτικό Μουσείο, που μαρτυρούν την μεγάλη ναυτική παράδοση του τόπου. ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 3

ΕDITORIAL

Μ

Με μιαν αχλή μυστηρίου καλύπτεται ο Μάρτης. Είναι ο μήνας που απομακρύνεται το πέπλο του χειμώνα, που μας αποκαλύπτει την άνοιξη, δηλαδή την ανάσταση. Από την αρχαιότητα. Τότε, σύμφωνα με το Αττικό ημερολόγιο, ο μήνας αυτός ήταν ο Ελαφηβολιών. Αφιερωμένος στην Άρτεμη την Ελαφηβόλο. Τον ίδιο μήνα στην Αθήνα διοργανώνονταν τα εν άστει Διονύσια, προς τιμήν του Διονύσου του Ελευθερέα. Οι Αθηναίοι έψαλλαν διθυράμβους, θυσίαζαν ταύρους, χόρευαν στους δρόμους της πόλης πίνοντας κρασί. Μια γιορτή ανοιξιάτικη, στην οποία γίνονταν οι δραματικοί αγώνες. Σ΄ αυτή τη γιορτή πρωταγωνιστούσε ο Διόνυσος, θεός με πολλές ιδιότητες: του κρασιού, της γιορτής, της χαράς, αλλά και του θεάτρου.

Με αυτή την αφορμή «φυτεύουμε» το δικό μας αμπέλι, έστω στο χαρτί κι ύστερα βγαίνουμε για μια βόλτα στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Για την ακρίβεια, βγαίνουμε για ποδηλατάδα παρέα με τους κλασικούς ποδηλάτες, που επιμένουν να περιγελούν τον χρόνο. Τους συναντούμε με αμφίεση άλλων εποχών, στα κλασικά ποδήλατά τους, συζητούμε μαζί τους και σας μεταφέρουμε τον ενθουσιασμό τους για το ποδήλατο. Και μιας και ανεβαίνουμε στην Θεσσαλονίκη επισκεπτόμαστε και την έκθεση φωτογραφιών της ΕΣΗΕΜ-Θ, που δίνει την ευκαιρία να δούμε την Μακεδονία και την Θράκη με το μάτι των δημοσιογράφων και των φωτορεπόρτερς. Καλή βόλτα, λοιπόν, και καλή ανάγνωση. ΧΡ.Κ.

Την φωτογραφία του ποδηλάτη έξω από τον Λευκό Πύργο μας παραχώρησαν οι Κλασικοί Ποδηλάτες

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου Αρχισυντάκτης: Κώστας Καλέτσιος, Συντονιστής: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης Σχεδιασμός: greekinfographics, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Ιδιοκτησία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα ΤΚ 11521, Τηλ. 210-6400560 e-mail: mag@ana.gr Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, EPA, shutterstock, Διανομή: VES company, Εκτύπωση: Pressious- Aρβανιτίδης Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ. ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Στους σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιά και Μαρούσι. Σε επιλεγμένα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι, Νέο Κόσμο, Πλάκα), της Αγίας Παρασκευής, των Βριλησσίων, του Βύρωνα, της Γλυφάδας, της Ηλιούπολης, του Ίλιου, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου, της Νέας Σμύρνης, της Νέας Φιλαδέλφειας, του Παγκρατίου, του Παπάγου, του Πειραιά, της Πετρούπολης, της Πεύκης, του Ταύρου, της Φιλοθέης, του Χαλανδρίου και της Γλυφάδας. Επίσης, στα καταστήματα Προμηθευτική (ΚΟΡΑΗ 3 και ΑΘΗΝΑΣ 14 ΑΘΗΝΑ), στα βιβλιοπωλεία Ιανός, PUBLIC καφέ (Συντάγματος και Πειραιά), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Εκδόσεις Αιώρα κλπ. Ακόμη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στη Στοά του Βιβλίου, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ελληνικό Κόσμο, στο Νομισματικό Μουσείο, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στο Μουσείο Παιχνιδιών Μουσείου Μπενάκη κ.ά. Στη Θεσσαλονίκη, στα βιβλιοπωλεία Μαλλιάρης Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, PUBLIC και σε επιλεγμένα καταστήματα.

www.ana.gr 4 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΕΞΩΦΥΛΛΟ: ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΠΟΔΗΛΑΤΕΣ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 5

Του Βασίλη Κοριμέντζα

ΑΜΠΕΛΟΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑ

Μεσογειακή κυριαρχία

Η

ιστορία της αμπέλου και του οίνου χάνεται στα βάθη των αιώνων στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Ακόμη και σήμερα, η αμπελουργία εξακολουθεί να είναι υπόθεση μεσογειακών χωρών, αν και το φυτό του Διονύσου έχει «κατακτήσει» πλέον τις χώρες της βόρειας Ευρώπης. Ενδεικτικό είναι ότι η έκταση των αμπελώνων στην ΕΕ-28 αντιστοιχεί στο 45% της συνολικής έκτασης αμπέλου στον κόσμο. Ωστόσο, τρία κράτη μέλη κάλυψαν τα ¾ της αμπελουργικής έκτασης της ΕΕ: Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία. Οι αμπελώνες στην Ε.Ε. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat (Δεκέμβριος 2017), η συνολική έκταση με αμπέλια που καλλιεργείται στην ΕΕ ανήλθε το 2015 σε 32 εκατ. στρέμματα. Οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις ήταν 2,5 εκατ. με αναλογία 13 στρέμματα ανά εκμετάλλευση. Η Ισπανία (9,4 εκατομμύρια στρέμματα με αμπέλια), η Γαλλία (8 εκατομμύρια στρέμματα) και η Ιταλία (6,5 εκατομμύρια στρέμματα) κάλυψαν το 74,1% της αμπελουργικής έκτασης στην ΕΕ. Ακολούθησαν η Πορτογαλία με 2 και η Ελλάδα με ένα εκατομμύριο στρέμματα. Αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις Δυόμισι εκατ. γεωργικές εκμεταλλεύσεις καλλιεργούσαν αμπέλια, το 2015. Περισσότερο από το ένα τρίτο (34,4%, που αντιστοιχεί σε 0,9 εκατ. εκμεταλλεύσεις) βρισκόταν στη Ρουμανία. Η Ισπανία (0,5 εκατ. ή 20,8%) και η Ιταλία (0,4 εκατ. ή 15,3%) διαθέτουν άλλο ένα τρίτο των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων της ΕΕ. Οι μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις με αμπέλια βρίσκονται στη Γαλλία, όπου περισσότερα από 8 εκατ. στρέμματα μοιράζονται σε λιγότερες από 80.000 εκμεταλλεύσεις, με αναλογία 105 στρέμματα ανά εκμετάλλευση. Στον αντίποδα, βρίσκεται η Ρουμανία με αναλογία 2,1 στρέμματα. Ποικιλίες… Οι κύριες ποικιλίες αμπέλου κάλυπταν το 94,4% του συνόλου της αμπελουργικής έκτασης στην ΕΕ το 2015 (52,7% κόκκινες, 42,7% λευκές). Στην Ελλάδα κυριάρχησαν οι κόκκινες ποικιλίες. Σημαντικό μερίδιο είχαν ποικιλίες άλλων χρωμάτων (20,6%), κυρίως η ροζ ποικιλία «Ροδίτης», ενώ η Ελλάδα ήταν το μόνο κράτος-μέλος που παρουσίασε σημαντική έκταση (38,5%) για την παραγωγή σταφίδας. και ηλικία αμπελιών…

6 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Στην ΕΕ τα παλαιότερα αμπέλια κυριαρχούν στους αμπελώνες. Ποσοστό 40,7% των φυτών ήταν μεταξύ 10 και 29 ετών, ενώ 37,1% ήταν άνω των 30 ετών. Τα νεότερα αμπέλια (ηλικίας κάτω των 3 ετών) κάλυψαν 6,5%, ενώ 15,7% ανήκαν στην κατηγορία ηλικίας 3 έως 9 ετών. Οι αμπελώνες στην Ελλάδα Σαββατιανό και Ροδίτης είναι οι δύο οινοποιήσιμες ποικιλίες που καλλιεργούνται περισσότερο στην Ελλάδα, ενώ ξεπερνά το 85% η έκταση των αμπελώνων από τους οποίους παράγονται κρασιά ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επεξεργασμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Νοέμβριος 2016), η συνολική έκταση των αμπελώνων στην Ελλάδα ήταν το 2015 λίγο πάνω από ένα εκατ. στρέμματα (1.030.821), ενώ οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις ήταν την ίδια χρονιά 188.873. Από το σύνολο των εκτάσεων με αμπελώνες, τα 633.262 στρέμματα καλλιεργούνταν με οινάμπελα και τα 397.559 στρέμματα με σταφιδάμπελα. Τα οινάμπελα διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες: - Για την παραγωγή οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (22,9% της συνολικής έκτασης οιναμπέλων) - Για την παραγωγή οίνων Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (62,6%) - Για την παραγωγή λοιπών οίνων (10,9%) - Με σταφύλια διπλού σκοπού- οινοποιήσιμα και επιτραπέζια ή οινοποιήσιμα και σταφίδες (3,5%). Γεωγραφική κατανομή Οι περισσότερες εκτάσεις με αμπελώνες καταγράφηκαν στην Πελοπόννησο με 255.537 στέμματα και ακολούθησαν η Κρήτη με 225.548 στρέμματα και η Δυτική Ελλάδα με 164.446 στρέμματα. Στην Πελοπόννησο και την Κρήτη καλλιεργήθηκε και το 76% της συνολικής έκτασης με σταφιδάμπελα.

Ποικιλίες οινάμπελων Οι οινοποιήσιμες ποικιλίες με τη μεγαλύτερη έκταση στο σύνολο της χώρας ήταν το Σαββατιανό με 103.555 στρέμματα και ο Ροδίτης με 90.000 στρέμματα. Η έκταση των δύο αυτών ποικιλιών αποτελούσε το 30,6% της συνολικής έκτασης με οινάμπελα. Τρίτο σε έκταση αμπελώνων ήταν το Αγιωργίτικο με 33.654 στρέμματα και ακολούθησε η ποικιλία Λιάτικο με 26.200 στρέμματα.

ΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ

32

ΕΕ-28 (2015)

ΕΚΑΤ. ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ

η έκταση των αµπελώνων

2

της συνολικής έκτασης παγκοσµίως

Ποικιλίες που καλλιεργήθηκαν περισσότερο CABERNET SAUVIGNON

11 κράτη

ΕΛΛΑ∆Α

6,5

Πορτογαλία

45%

Ιταλία

8

Γαλλία

Ισπανία

9,4

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΕ

MERLOT NOIR

12 κράτη

CHARDONNAY BLANC

1

12 κράτη

Σε εκατ. στρέµµατα

οι αµπελουργικές εκµεταλλεύσεις

188.873

ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ

1.030.821 η συνολική έκταση των αµπελώνων

ΕΛΛΑ∆Α (2015)

90.000

ΡΟ∆ΙΤΗΣ (∆υτ. Ελλάδα)

164.446 ∆. ΕΛΛΑ∆Α

255.537

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

103.555

ΣΑΒΒΑΤΙΑΝΟ (Αττική, Στ. Ελλάδα)

Μεγαλύτερες εκτάσεις αµπελώνων

33.654

ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΟ (Πελοπόννησος)

26.200

(σε στρέµµατα)

225.548 ΚΡΗΤΗ

Λιάτικο (Κρήτη)

Ποικιλίες οινάµπελων (σε στρέµµατα)

|ΠΗΓΕΣ: ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat | MAΡΤΙΟΣ 2018

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 7

Της Νικόλ Καζαντζίδου

ΚΟΡΥΦΑΊΟΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΌΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΌΣ Η ΣΥΜΠΡΩΤΕΎΟΥΣΑ

Γεύσεις Θεσσαλονίκης

Τ

η φήμη της, ως πόλη με πολύ καλό φαγητό, θέλουν να αξιοποιήσουν οι τοπικοί φορείς και να την αναδείξουν σε κορυφαίο γαστρονομικό προορισμό. Στους μπροστάρηδες αυτής της προσπάθειας συγκαταλέγονται φορείς του τουρισμού και ο Δήμος Θεσσαλονίκης, στους χώρους του οποίου φιλοξενούνται κάθε χρόνο τα περισσότερα γαστρονομικά events, όπως το Street Food Festival που πέρσι δέχτηκε 50.000 επισκέπτες και το Beer Festival με 70.000 επισκέπτες. “Είναι ένα στοίχημα που βάλαμε πριν από χρόνια. Ξεκινήσαμε δειλά και παρόλο που έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας, βρισκόμαστε σε καλή πορεία”, αναφέρει, μιλώντας στο “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” ο αντιδήμαρχος Τουριστικής Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων του δήμου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Πέγκας. Διανύουμε ήδη την 8η διοργάνωση του Thessaloniki Food Fetival και όπως φαίνεται από το σχετικό πρόγραμμα, οι εκδηλώσεις που αφορούν στη γαστρονομία της πόλης πληθαίνουν. Πρόκειται για δράσεις που, είτε διοργανώνονται από το δήμο, είτε από ιδιώτες και εντάσσονται στην αιγίδα του. Φέτος, προβλέπονται συνολικά 33 τέτοιες δράσεις.

14 συνταγές για... ρέκτες! Στο πλαίσιο αυτών των δράσεων παρουσιάστηκε πρόσφατα στην ΈκθεσηDEDROP ο καινούργιος οδηγός σύγ-

8 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

χρονης κουζίνας “THE CONTEMPORARY CUISINE OF THESSALONIKI” με 14 συνταγές από σεφ της πόλης. Για τους ρέκτες της γαστρονομίας καταγράφουμε ορισμένες από τις συνταγές: “Βουβαλίσιος καβουρμάς με χόρτα και κουλούρι Θεσσαλονίκης”, “Σαλάτα σπανακόπιτα”, “Φιλέτο μόσχου ταρ-ταρ Σμυρναίικο”, “Μπαρμπούνια με καπνιστή μελιτζάνα & ψητές θρούμπες” κ.α. Παράλληλα, ανακοινώθηκαν οι τρεις νέοι σεφ-ambassadors, οι οποίοι θα είναι οι φετινοί πρεσβευτές της τοπικής γαστρονομίας και θα συνοδεύουν τις τουριστικές αποστολές στο εξωτερικό μαζί με το “Καλάθι Τοπικών Προϊόντων”. Πρόκειται για τους: Λάμπρο Ρώσσιο, Αντώνη Μουστάκη και Δημήτρη Τασιούλα. Και φεστιβάλ... πίτας! Και επειδή τα γαστρονομικά φεστιβάλ είναι, όπως φαίνεται, ιδιαίτερα αγαπητά στους ντόπιους αλλά και στους επισκέπτες της πόλης (ακόμη και εκτός συνόρων), φέτος την Άνοιξη σχεδιάζεται ένα καινούργιο φεστιβάλ, το PieFestival ή Φεστιβάλ Πίτας! Αυτό, μπορεί να αναζωπυρώσει τη... διαμάχη της μπουγάτσας μεταξύ Θεσσαλονίκης και Αθήνας, ωστόσο αναμένεται να προκαλέσει γευστικά τους “ουρανίσκους”. Οι λάτρεις του είδους θα έχουν την ευκαιρία να γευτούν πίτες παρασκευασμένες με παραδοσιακές συνταγές, αλλά και πίτες βασισμένες σε πειραματισμούς μιας νεότερης και πιο

μοντέρνας εκδοχής. Αυτά και.. πολλά ακόμη Τι άλλο θα γευτούν όσοι επιλέξουν Θεσσαλονίκη; Μεταξύ άλλων, τον Απρίλιο έχουν προγραμματιστεί το Φεστιβάλ Κρασιού και Γαστρονομίας με τοπικές γεύσεις και οίνους, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ι. Βελλίδης» της ΔΕΘ και το 2o “Thessaloniki Street Food” στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης. Θα ακολουθήσει, στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, στη Νέα Παραλία, το “Food Market Thessaloniki’s Edition, με 14 καντίνες να φιλοξενούν σεφ της πόλης. Η δράση θα πλαισιωθεί από παράλληλα μουσικά δρώμενα. Για το Σεπτέμβριο έχει προγραμματιστεί το 2ο “Thessaloniki Beer Festival” στη διάρκεια του οποίου μικρές και οικογενειακές ζυθοποιίες της Β. Ελλάδας θα παρουσιάσουν τα προϊόντα τους. “Βεβαίως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο θεσμός: “Τρίτη βράδυ τρώμε έξω” συνεχίζεται σε όλα τα εστιατόρια που συμμετέχουν στο Food festrival” επισημαίνει ο αντιδήμαρχος κ.Πέγκας. Πρόκειται για ολοκληρωμένα μενού στην τιμή των 10 ευρώ. Συγνώμη μήπως ξέρετε; (...) “Συγνώμη ξέρετε πώς μπορώ να πάω στο food festival;” Σάββατο βράδυ σε μια ανοιξιάτικη Θεσσαλονίκη. Η ερώτηση στα αγγλικά από νεαρό τουρίστα που θέλει να βρει το δρόμο για το δημαρχείο. Η συνέχεια στους... δρόμους!

Του Αποστόλη Ζώη

ΜΕΤΈΩΡΑ

Η παράδοση της νηστείας

Α

υστηρή, αρκετά λιτή και μοναδική, με πολλά λαχανικά, είναι η νηστεία την οποία ακολουθούν με πίστη και ευλάβεια οι μοναχοί των μοναστηριών μας, τη Μεγάλη Σαρακοστή. Μάλιστα ορισμένες φορές οι μοναχοί δεν λαμβάνουν ούτε τροφή ούτε νερό. Για τους Χριστιανούς, αναφέρει στο «Πρακτορείο» ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Μετεώρων, πατέρας Δομέτιος, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αρχίζει από την Καθαρά Δευτέρα: «Η νηστεία της είναι αυστηρή, άνευ καταλύσεως κρασιού και ελαίου. Από Δευτέρα έως Παρασκευή, αλάδωτο φαγητό, μία φορά την ημέρα, κατά την ενάτη ώρα (3μ.μ.)». Λάδι και κρασί, συνεχίζει ο πατέρας Δομέτιος, καταλύουμε μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές, για να προσθέσει: «Στα Μοναστήρια υπάρχει η παράδοση της νηστείας του τριημέρου, κατά την οποία μοναχοί και λαϊκοί δεν λαμβάνουν ούτε τροφή ούτε

νερό, από το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής μέχρι την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία της Τετάρτης. Ψάρι καταλύουμε κατά την Εορτή του Ευαγγελισμού». Κατά την Μεγάλη Εβδομάδα, από την Μεγάλη Δευτέρα μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο, ορίζεται αυστηρή νηστεία χωρίς λάδι και κρασί. Υπάρχει πάλι, επισημαίνει ο πατέρας Δομέτιος, μια παράδοση απόλυτης νηστείας από την Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ μέχρι τη λειτουργία το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Ωστόσο, όλα αυτά τηρούνται όταν δεν συντρέχουν λόγοι υγείας. Ο πατέρας Δομέτιος προχωρά και στην πνευματική διάσταση της νηστείας. Όπως, αναφέρει, το ανθρώπινο πρόσωπο, αποτελεί μια ενότητα σώματος και ψυχής, έτσι και η νηστεία εκτός από την τυπική διάσταση, έχει και την πνευματική: «Ο πρωταρχικός στόχος της νηστείας είναι να καταστήσει συνειδητή την εξάρτησή μας από τον Θεό. Η νηστεία, αν

ασκείται σοβαρά στο όνομα του Χριστού, μέσα από την πείνα και την εξάντληση, θα μας οδηγήσει σε μία αίσθηση εσωτερικής συντριβής και βίωσης του λόγου του Κυρίου. Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Μετεώρων, Πατέρας Δομέτιος, μιλώντας για το σκοπό της νηστείας τονίζει: «Σκοπός της νηστείας δεν είναι να αποκηρύξουμε την υλική δημιουργία, αλλά να συντονίσουμε τη βούλησή μας με το θέλημα του Θεού. Ο ασκητικός αγώνας δεν είναι εναντίον αλλά υπέρ του σώματος, ώστε να αναμορφωθεί ο όλος άνθρωπος στο «αρχαίον κάλλος». Για να καταλήξει: «Πολλοί άνθρωποι είναι πρόθυμοι να νηστέψουν για λόγους υγείας, ομορφιάς, απώλειας βάρους. Οι Χριστιανοί δεν μπορούμε να κάνουμε κάποιες θυσίες για την Βασιλεία του Θεού; Η αληθής νηστεία δεν είναι θέμα δίαιτας. Είναι θέμα ηθικής και σωματικής τάξεως και υπακοής στην Εκκλησία». ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 9

Διαγωνισμοί Φωτογραφίας και Διηγήματος από τον Ιανό

Αφήστε την Αφροδίτη να είναι γυμνή

Η

φωτογραφία της «Αφροδίτης του Βίλεντρορφ» (περίπου 28.000 πΧ - 25.000 πΧ), αυτού του εμβληματικού αγαλματίδιου της Παλαιολιθικής Εποχής, είναι, κατά τα φαινόμενα, πολύ προκλητική για να εμφανίζεται στην προσωπική σελίδα Facebook ενός ιδιώτη. Στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου, η Ιταλίδα Λάουρα Γκιάντα (ως επάγγελμα, αναφέρει «graffiti writer») πόσταρε μια φωτογραφία αυτού του πανάρχαιου γυμνού αγαλματίδιου από ασβεστόλιθο στη σελίδα της στο Facebook. Και οι υπεύθυνοι του μέσου κοινωνικής δικτύωσης «κατέβασαν» το ποστ ως ανάρμοστο. H Λάουρα προσπάθησε, μάταια, να «εφεσιβάλει» την επιλογή του Facebook. Το μόνο που κατάφερε ήταν να μην λογοκριθούν άλλες τρεις φωτογραφίες της «Αφροδίτης του Βίλεντρορφ» που πόσταρε αργότερα. Η Ghianda, αγανακτισμένη, έστελνε μηνύματα σε όλους τους φίλους της, ότι «ο πόλεμος εναντίον του πολιτισμού και της σύγχρονης διανόησης δεν θα γινόταν ανεκτός». Η «Αφροδίτη του Βίλεντρορφ» (Venus of Willendorf), ύψους 11 εκατοστών, στεγάζεται στο Naturhistorisches Museum (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας) της Βιέννης. Το οποίο, στις 9 Ιανουαρίου, στη δική του σελίδα FB πόσταρε φωτογραφία της «Αφροδίτης» με τη λεζάντα «Αφήστε την Αφροδίτη να είναι γυμνή!» Μετά τον σάλο που προκλήθηκε το Facebook αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι είχε κάνει «λάθος»… Μάλιστα εκπρόσωπος του Facebook, με καθυστέρηση σχεδόν δύο μηνών, ζήτησε συγνώμη για τη λογοκρισία. Αλλά στο μεταξύ η λογοκρισία αλά Facebook είχε καταφέρει να κάνει viral τη φωτογραφία της «Αφροδίτης του Βίλεντρορφ».

10 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Με αφορμή την ανακήρυξη της Αθήνας από την UNESCO ως Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου για το 2018, ο Ιανός προκήρυξε δύο διαγωνισμούς - Φωτογραφίας και Διηγήματοςγια όσους αγαπούν το βιβλίο: Διαγωνισμός φωτογραφίας Αν σου αρέσει η φωτογραφία και το διάβασμα, πάρε μέρος στον Διαγωνισμό Φωτογραφίας. Φωτογράφησε τη στιγμή της ανάγνωσης ενός βιβλίου, οπουδήποτε κάπου στην Αθήνα και στείλε τις φωτογραφίες για να τις αξιολογήσει η επιτροπή, που αποτελείται από τον φωτογράφο Δημήτρη Ταλιάνη, τον ζωγράφο Μάριο Σπηλιόπουλο και τον σκηνοθέτη Σωτήρη Χατζάκη. Ο διαγωνισμός φωτογραφίας λήξει στις 30 Απριλίου. Για να συμμετάσχεις στο διαγωνισμό απαιτείται: Μια φωτογραφία ανάλυσης 300dpi και διάστασης minimum Α4 σε αρχείο jpg. Ο τίτλος του αρχείου πρέπει να είναι: επώνυμο-όνομα-τίτλος φωτογραφίας σε λατινικούς χαρακτήρες (π.χ. papadopoulos_ nikos_titlos_fotografias) Ένα βιογραφικό σημείωμα (έως100 λέξεις) σε αρχείο μορφής word. Ο τίτλος του αρχείου πρέπει να είναι: επώνυμο-όνομα-τίτλος φωτογραφίας σε λατινικούς χαρακτήρες (π.χ. papadopoulos_ nikos_titlos_fotografias) Οι νικητές θα ανακοινωθούν τον Μάιο 2018 στο IANOS CAFÉ, σε μία βραδιά αφιερωμένη στη φωτογραφία.

•Οι 100 καλύτερες φωτογραφίες θα τυπωθούν σε σελιδοδείκτες και θα διανέμονται δωρεάν.

•Οι 30 καλύτερες φωτογραφίες θα εκτεθούν για 20 μέρες στο ΙΑΝΟS CAFÉ.

•Οι 3 καλύτερες φωτογραφίες θα κερδίσουν από ένα βραβείο: 1ο βραβείο: Μία φωτογραφική μηχανή τελευταίας τεχνολογίας 2ο βραβείο: Σεμινάριο φωτογραφίας σε ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα 3ο Βραβείο: Ένα ξεχωριστό λεύκωμα φωτογραφίας Διαγωνισμός διηγήματος. Αν σου αρέσει το διάβασμα αλλά και η γραφή πάρε μέρος στον διαγωνισμό διηγήματος με θέμα «Η Αθήνα και το βιβλίο»! Τα διηγήματα θα αξιολογήσει επιτροπή έμπειρων και καταξιωμένων λογοτεχνών, που αποτελείται από τη συγγραφέα Ρέα Γαλανάκη και τους ποιητές Κωνσταντίνο Μπούρα και Διονύση Μαρίνο. Ο Διαγωνισμός Διηγήματος λήγει στις 31 Μαϊου και για να πάρεις μέρος απαιτείται: Ένα διήγημα έως 400 λέξεις σε αρχείο μορφής word. Ο τίτλος του αρχείου πρέπει να είναι: επώνυμο-όνομα-τίτλος διηγήματος σε λατινικούς χαρακτήρες (π.χ papadopoulos_ nikos_titlos_diigimatos) Ένα βιογραφικό σημείωμα έως 100 λέξεις σε αρχείο μορφής word. Ο τίτλος του αρχείου πρέπει να είναι: επώνυμο-όνομα-τίτλος διηγήματος σε λατινικούς χαρακτήρες (π.χ. papadopoulos_ nikos_titlos_diigimatos) Οι νικητές θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο 2018 στο IANOS CAFÉ, σε μία βραδιά αφιερωμένη στο διήγημα. Τα 50 καλύτερα διηγήματα θα κυκλοφορήσουν σε μία ειδική συλλεκτική συλλογή διηγημάτων των Εκδόσεων IANOS. Τα 7 καλύτερα διηγήματα θα διαβαστούν τη βραδιά ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ AΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GR DESIGN

Του Πάνου Κωνσταντόπουλου

Μια μυστική κιβωτός

Π

ερνάω σχεδόν κάθε μέρα από τη γειτονιά αυτή. Το Φιξ ήταν πάντα σημείο αναφοράς. Το θυμάμαι μικρός καθώς περνούσα βλέποντάς το και φανταζόμουν ιστορίες. Ετσι όπως ήταν έρημο, πως μέσα μαζεύονταν διάφοροι- μουσικοί, ζωγράφοι, ποιητές. Μια κιβωτός καλλιτεχνών. Σκεφτόμουν ότι όλοι αυτοί βρίσκονταν μυστικά εκεί μέσα στο κτήριο. Τις νύχτες πάντα. Την ημέρα κρύβονταν στις καταπακτές του Ιλισού. Οταν η πόλη ησύχαζε, είχαν όλοι έναν κοινό στόχο: να ομορφύνουν αυτό το κτήριο και να το ζωντανέψουν με τα χρώματά τους. Γλεντούσαν και έπιναν και μπίρες... Οταν η μέρα ερχόταν - έλεγα- όλα αυτά χάνονταν και άντε ξανά από την αρχή για το επόμενο βράδυ. Τα χρόνια περνούσαν και οι φανταστικές σκέψεις μου για το Φιξ δεν έφευγαν. Υστερα ήρθε το μετρό. Ενα κομμάτι του κόπηκε. Μεγάλη αναστάτωση στη φανταστική μου ιστορία. Πού θα πήγαιναν όλα αυτά τα έργα; Και μετά ήρθε ο Τσαρούχης και τους μάζεψε και έκαναν μια μεγάλη Εκθεση. Και το κτίριο φώτισε, γέμισε χρώματα και η φανταστική ιστορία μου έγινε αληθινή. Μπουλντόζες, μαστόρια, αρχιτέκτονες, ζωγράφοι, καλλιτέχνες, μαζεύτηκαν. Ολοι αυτά που φανταζόμουν ήταν πια μια πραγματικότητα. Και τώρα ένα νέο μουσείο είναι εδώ, στη γειτονιά του Φιξ, με το ποτάμι από κάτω να του θυμίζει τις παλιές ιστορίες και ναι, το ΕΜΣΤ στο νέο του σπίτι είναι έτοιμο να φωτίσει με τέχνη την πόλη μας, τη χώρα μας, τον κόσμο μας, τις ψυχές μας.

Σε 78 σελίδες το περιοδικό gr design παρουσιάζει, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, την ιστορία του κτηρίου Φιξ και τους σταθμούς του, μέχρι να μετατραπεί στη νέα στέγη του ΕΜΣΤ, και αποτυπώνει μέρος της συλλογής του, των εκθέσεων και των δράσεών του, από την στιγμή της τμηματικής λειτουργίας του. Μιλούν οι άνθρωποί του, και οι φίλοι του, συνεργάτες, καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στο τεύχος επιχειρείται η αρχιτεκτονική «ακτινογραφία» του κτηρίου μέσα από ένα infographic και προσφέρεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό. ΙΝFO

H παρουσίαση του περιοδικού θα γίνει την Πέμπτη 15 Μαρτίου στις 12.00 στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Λεωφ. Καλλιρρόης & Αμβρ. Φραντζή (πρώην εργοστάσιο Φιξ) ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 11

Του Χριστόφα Απανωσκαλιώτη

12 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Τ

To Παρίσι το 1911 συνταράσσεται από ένα ερωτικό σκάνδαλο, στο οποίο πρωταγωνιστεί μία σπουδαία επιστήμονας, η Μαρί Κιουρί. Ένα σκάνδαλο που λίγο έλειψε να της στοιχίσει το Νόμπελ. «Συμπρωταγωνιστής» στο σκάνδαλο, ένας –επίσης- επιστήμονας, ο Πωλ Λανζεβάν, παλιός μαθητής του συζύγου της Μαρί, του Πιερ Κιουρί. Η γαλλική κοινωνία ήταν έτοιμη να «την ρίξει στην πυρά», ξεχνώντας την προσφορά της στην επιστήμη. Αυτό το πραγματικό γεγονός δίνει το υλικό για την παράσταση «Η απολογία της Μαρί Κιουρί», που διαδραματίζεται σε μία αίθουσα δικαστηρίου. Η απολογία της Μαρί σε αυτή την φανταστική δίκη της δεν είναι άλη παρά η αφήγηση της ζωής της. Υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Κίρκης Καραλή, τον ρόλο της Μαρί Κιιουρί υποδύεται η Πέγκυ Τρικαλιώτη, που παίζει μαζί με την ηθοποιό Αγγελική Πασπαλιάρη και τον χορευτή Κωνσταντίνο Παπανικολάου. Μιλήσαμε με την Πέγκυ Τρικαλιώτη για την παράσταση. «Πώς είναι να αναμετριέσαι ως ηθοποιός με την ιστορία της Μαρί Κιουρί, μιας σημαντικής γυναίκας της παγκόσμιας Ιστορίας»; - Αν πραγματικά σκεφτώ ότι πρέπει να αναμετρηθώ με την προσωπικότητα της Μαρί Κιουρί, νομίζω ότι δε θα καταφέρω να πω λέξη πάνω στη σκηνή. Η προσπάθειά μου είναι όσο πιο γλυκά και ήρεμα μπορώ να προσεγγίσω κάποιες πτυχές της ζωής της. Είναι η δεύτερη φορά που καλούμαι να ενσαρκώσω επί σκηνής ένα υπαρκτό πρόσωπο. Η πρώτη ήταν η Μαργαρίτα Καραπάνου και τώρα, η Μαρί Κιουρί, δύο πολύ σημαντικές προσωπικότητες και τελείως διαφορετικές μεταξύ τους. Έχω νιώσει συγχρόνως δέος και αμηχανία, μαζί με μια μεγάλη ανάγκη να ακουστούν οι ζωές τους.

Ένα σκάνδαλο από το Παρίσι του 1911, στο Θέατρο Σταθμός - Η Μαρί Κιουρί κέρδισε 2 Νόμπελ αλλά σκανδάλισε τη Γαλλία για τη σχέση της, με έναν παντρεμένο επιστήμονα, που ήταν μαθητής του άνδρα της. Πόσο εύκολα οι κοινωνίες κρίνουν; - Οι κοινωνίες με πολύ μεγάλη ευκολία έκριναν, κρίνουν και θα κρίνουν τις γυναίκες πολύ πιο εύκολα και άμεσα και με λιγότερη αιδώ από τους άντρες. Αν ένας άντρας απατήσει τη γυναίκα του, θα σκανδαλίσει λιγότερο μια κοινωνία από ότι αν μια γυναίκα πάει με έναν παντρεμένο άντρα. Στις γυναίκες σπανίως επιτρέπονται ηθικά παραπτώματα. Και τα όποια στραβοπατήματά τους τα πληρώνουν διπλά και τριπλά. Αυτό έχει δείξει η ιστορία.

- Αν ζούσατε στο Παρίσι του 1911, και συναντούσατε τη Μαρί Κιουρί, τί θα θέλατε να της πείτε ερχόμενη από το.. μέλλον; -Σε ευχαριστώ πολύ. Η Μαρί Κιουρί δεν ασχολήθηκε ούτε με χρήματα, ούτε με δόξα, ούτε για το αν θα μείνει στην ιστορία. Ήταν αφιερωμένη στην επιστήμη της, σε σημείο, που στο τέλος της ζωής της να νιώθει μεγάλες ενοχές για το αν στάθηκε στα παιδιά της και την οικογένειά της. Αν σκεφτείτε ότι αυτή και ο Πιερ Κιουρί έδωσαν τα δικαιώματα για τη ραδιενέργεια χωρίς να ζητήσουν ανταμοιβή, καταλαβαίνουμε ότι αυτή η γυναίκα με ένα απλόευχαριστώ θα μπορούσε να νιώσει χρήσιμη κι ευτυχισμένη. Η απολογία της Μαρί Κιουρί παρουσιάζεται στο Θέατρο Σταθμός (Βίκτωρος Ουγκώ 55, απέναντι από τον σταθμό μετρό Μεταξουργείο) έως τις 31 Μαρτίου, κάθε Παρασκευή στις 21:00 και κάθε Σάββατο στις 18:00.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 13

Αναδεικνύοντας τον χώρο με την υποκριτική

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΜΆΞΙΜΟ MOYMOYΡH

Ο Μάξιμος Μουμούρης συμπρωταγωνιστεί με τη Βάσω Καβαλιεράτου, στους «Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακ Μίλαν, που παρακολουθούμε για δεύτερη χρονιά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λάλου, στο TempusVerum Εν Αθήναις. Η παράσταση συνεχίζεται μέχρι τις 28/3 και ανεβαίνει κάθε Τετάρτη στις 18.00. Με αφορμή την παράταση των παραστάσεων συνομιλούμε με τον Μάξιμο Μουμούρη.

14 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

- Οι «Πνεύμονες» είναι ένα έργο για τις ανθρώπινες σχέσεις και συνεχίζεται με επιτυχία. Ποιο είναι το μυστικό του; «Νομίζω πως όλα ξεκινάνε από το κείμενο. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί μια εξαιρετικά έξυπνη δομή, με άμεσες αλλαγές χώρων και χρόνου, ενώ προτείνει μια καθαρή σκηνή, χωρίς σκηνικά και φωτιστικές αλλαγές. Με αυτόν τον τρόπο αφήνει όλο το πεδίο στους ηθοποιούς και στον σκηνοθέτη να αναδείξουν καθαρά μέσα από την υποκριτική τα πάντα ακόμα και τους χώρους που δεν υπάρχουν. Νομίζω πως ο σκηνοθέτης, Δημήτρης Λάλος, είδε αυτή τη δύναμη που κρύβει το κείμενο και μας καθοδήγησε υποδειγματικά.»

- Ο συγγραφέας θέλει το έργο του να παίζεται χωρίς σκηνικά, φώτα, μουσική. Σας δυσκολεύει αυτή τη συνθήκη; «Πιστεύω και το λέω συνεχώς πως δεν υπάρχει εύκολος δρόμος για να ανεβείς και να σταθείς στη σκηνή. Η συνθήκη που θέτει ο συγγραφέας αποτελεί για μένα μια συνεχή άσκηση σκηνικής επικοινωνίας, μου υπενθύμισε πως ο μόνος τρόπος για να συμπράξεις σκηνικά με κάποιον είναι να επικοινωνήσεις πραγματικά μαζί του.»

- Το συγκεκριμένο ζευγάρι, είναι το ζευγάρι της διπλανής πόρτας; «Είναι πολλά από τα ζευγάρια που γνωρίζω. Από το 2012 μέχρι σήμερα ο μέσος όρος τέκνων ανά μητέρα έχει πέσει στο 1,3 από το 2,1 και τα διαζύγια έχουν πολλαπλασιαστεί. Αποδεικνύεται πως κατά τη διάρκεια της κρίσης οι φόβοι για τη δημιουργία οικογένειας έχουν οξυνθεί με αποτέλεσμα οι νέοι να μην ακολουθούν τις πραγματικές επιθυμίες τους.»

- Πόσο έτοιμοι να δημιουργήσουν οικογένεια είναι οι νέοι σήμερα; «Η δημιουργία οικογένειας δεν νομίζω πως συνάδει με κάποιο είδος ετοιμότητας. Θεωρώ πως ο φόβος του αγνώστου επισκιάζει το ένστικτο αναπαραγωγής των εν δυνάμει γονέων.»

Του Χρίστου Καλουντζόγλου

Μ

η

Μύρτις κοσμεί γραμματόσημα

ια διαφορετική «καριέρα» αρχίζει η Μύρτις, η μικρή Αθηναία που χάθηκε στον μεγάλο λοιμό των Αθηνών, του 430 π.Χ, στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Η Μύρτις, που έχει ανακηρυχθεί από τον ΟΗΕ σε «Φίλη της Χιλιετίας», αποτυπώνεται πλέον και σε γραμματόσημα των ΕΛΤΑ. Για την ιστορία της Μύρτιδος και την προσπάθεια ανάπλασης του προσώπου της, που έγινε από πολυμελή ομάδα επιστημόνων, υπό τον καθηγητή Μανώλη Ι. Παπαγρηγοράκη, είχαμε τη χαρά να γράψουμε στο «Πρακτορείο», στο πρώτο τεύχος του έτους. Από τότε ο καθηγητής κ. Παπαγρηγοράκης είχε αναφέρει ότι τα Ελληνικά Ταχυδρομεία προχωρούν στην έκδοση αναμνηστικής σειράς γραμματοσήμων, με τίτλο «Μύρτις», που κυκλοφορούν μαζί με Ειδικό Συλλεκτικό Λεύκωμα από τη Διεύθυνση Φιλοτελισμού των ΕΛΤΑ. Η επίσημη παρουσίαση των γραμματοσήμων γίνεται σήμερα, 15 Μαρτίου, στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τυπική η ερώτηση που απευθύνουμε στον κ. Μανώλη Ι. Παπαγρηγοράκη για το «πως αισθάνεται βλέποντας το πρόσωπο της νεαρής κοπέλας στα γραμματόσημα», αλλά η απάντηση είναι μία προσωπική εξομολόγηση: «Στην ερώτησή σας, κύριε Καλουντζόγλου, για το τι αισθάνομαι βλέποντάς την Μύρτιδα σε αναμνηστική σειρά γραμματοσήμων των ΕΛΤΑ, η απάντησή μου θα ξεκινήσει από τα παιδικά μου χρόνια, όταν το γραμματόσημο ήταν η συντροφιά μου, το πέρασμα στον έξω κόσμο, η πηγή της ιστορίας, της γεωγραφίας, του πολιτισμού και της τέχνης. Tο όνειρο ήταν να αποκτήσω έναν Ερμή, γεγονός που συντηρούσε την προσπάθεια να εμπλουτίζω διαρκώς τη συλλογή μου. Όσο γέμιζαν τα βιβλία των γραμματοσήμων, τόσο περισσότερο αισθανόμουν μια εσωτερική πληρότητα. Ο Φιλοτελισμός πιστεύω είναι από τις ξεχωριστές εκείνες ενασχολήσεις που σε ταξιδεύουν, από τα νεανικά σου χρόνια και για πολλές δεκαετίες, συντροφιά με τις αναμνήσεις. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία είναι ο πρώτος Δημόσιος Φορέας της χώρας μας, μετά την αναφορά της Μύρτιδος και του λοιμού των Αθηνών, στα βιβλία της Ιστορίας του Γυμνασίου, που διδάσκεται στην Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, από το 2012, που αναγνώρισαν την επιστημονική μας εργασία και μας τίμησαν με την θαυμάσια έκδοση αυτού του γραμματοσήμου και τούτο προήλθε από την θετική πρόθεση της Προέδρου κυρίας Ευφροσύνης Σταυράκη και του Ειδικού Συμβούλου Φιλοτελισμού κυρίου Μωυσή Κωνσταντίνη για τη σκέψη και την υλοποίηση της έκδοσης του γραμματοσήμου της Μύρτιδος, τοποθετώντας την στο Πάνθεο των ελληνικών ιστορικών γραμματοσήμων», δήλωσε ο κ. Παπαγρηγοράκης, προσθέτοντας: «Η ενασχόληση μου με την μικρή Αθηναία Μύρτιδα και η σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ μας ισχυροποίησε την πεποίθηση ότι όταν δεν εγκαταλείπεις τα όνειρα σου έρχεται η στιγμή που ξυπνάς με την εικόνα τους!» ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 15

Φώτο:”Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη”), ΑΠΕ/ΑΠΕ/ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΡΑΠΑΝΗΣ

Του Αλέξη Ηλιάδη

ΚΑΖΑΝΤΖΆΚΗΣ - ΠΙΡΑΝΤΈΛΟ

ΘΈΑΤΡΟ ΕΝ ΘΕΆΤΡΩ 16 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

N

Νίκος Καζαντζάκης και Λουίτζι Πιραντέλο: δύο μεγάλοι συγγραφείς, δύο μεγάλοι στοχαστές, δύο μεγάλες προσωπικότητες με διεθνή ακτινοβολία. Ο Νίκος Καζαντζάκης θαύμαζε τον πολιτισμό της Ιταλίας όπως και ο Λουίτζι Πιραντέλο θαύμαζε τον ελληνικό πολιτισμό. Πριν από λίγες ημέρες, στο Ιταλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, μίλησε για τους δύο αυτούς συγγραφείς ο Γεράσιμος Ζώρας καθηγητής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Όπως ανέφερε «το 1936, ο τότε διευθυντής του Βασιλικού Θεάτρου Κώστας Καρθαίος ανάθεσε στον Καζαντζάκη να μεταφράσει στα ελληνικά το θεατρικό έργο του Πιραντέλο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε». Δυστυχώς όμως το έργο δεν ανέβηκε τελικά, ενώ χάθηκε η δακτυλογραφημένη μετάφραση του Καζαντζάκη. Ωστόσο, ο κόπος του δεν πήγε χαμένος, αφού εμπνεύσθηκε ένα δικό του θεατρικό έργο, στο οποίο χρησιμοποίησε πιραντελική τεχνοτροπία. Πρόκειται για το έργο «Ο Οθέλλος ξαναγυρίζει». Θέατρο μέσα στο θέατρο Στο έργο αυτό, που γράφτηκε το 1937, υπάρχουν στοιχεία που ανήκουν στην τεχνική του μεταθεάτρου. Όπως επισημαίνει στο «Πρακτορείο» ο κ. Ζώρας «τα πρόσωπα που μετέχουν στο έργο αυτό είναι ο Κώστας, συγγραφέας και Διευθυντής του θεάτρου, οι ηθοποιοί Μήτσος, Αλέκος και Μαρίκα, καθώς και ο Βασίλης που παριστάνει τον βοηθό. Επίσης εμφανίζονται και τρεις ρόλοι, η Κλυταιμνήστρα, ο Φάουστ και ο Οθέλλος, που προσπαθούν να πείσουν τον Διευθυντή να ανεβάσει τα αντίστοιχα με αυτούς έργα. Τελικά αυτός πείθεται μόνον από τον Οθέλλο. Υπάρχουν ακόμα και κάποιοι ηθοποιοί που παριστάνουν τους θεατές. Όλα τα στοιχεία που προανέφερα ανήκουν στην τεχνική του μεταθεάτρου (θέατρο εν θεάτρω) που την γνώρισε ο Καζαντζάκης από κυρίως δύο πιραντελικά έργα το ”Απόψε αυτοσχεδιάζουμε” και το “Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα”». Οι πιραντελικές επιδράσεις είναι εμφανέστατες στον «Οθέλλο» του Καζαντζάκη. Όμως, ο Έλληνας συγγραφέας είχε γενικά μια ιδιαίτερη σχέση με την Ιταλία και τον πολιτισμό της. Χαρακτηριστικά ο κ. Ζώρας σημειώνει: «Ο Καζαντζάκης από νεαρός έκανε πολλά ταξίδια στην Ιταλία, αρχίζοντας από το 1909 και φθάνοντας στο 1955. Κυρίως όμως ήταν το 1924 που γνώρισε τη γειτονική χώρα και τον πολιτισμό της, όταν επισκέφθηκε την Ασίζη. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσει σε βάθος τη ζωή και το έργο του Αγίου Φραγκίσκου, από τη μορφή του οποίου εμπνεύστηκε τον «Φτωχούλη του Θεού». Ωστόσο δεν ήταν μόνον αυτή η επαφή που είχε με τα γράμματα της Ιταλίας. Ήδη από το 1932, έγραψε ένα σενάριο με βάση το «Δεκαήμερο» του Βοκάκιου (1932), μετέφρασε την κωμωδία «Calandria» του Bibbiena (1932), και κυρίως απέδωσε στα ελληνικά τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη. Επίσης, το 1944, μετέφρασε τον «Ηγεμόνα» του Μακιαβέλλι. Επομένως είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι ο Καζαντζάκης θαύμαζε βαθιά τον πολιτισμό της Ιταλίας, καθώς μαρτυρούν και τα σχετικά βιβλία που είχε στην κατοχή του». Αλλά και ο Λουίτζι Πιραντέλο θαύμαζε τον ελληνικό πολιτισμό. Σε συνέντευξή του στον Κώστα Ουράνη το 1934 είχε πει:«Την Ελλάδα τη φέρνω μέσα μου. Το πνεύμα της με παρηγορεί, φωτίζει την ψυχή μου. Γεννήθηκα στη Σικελία, στη Μεγάλη Ελλάδα, και υπάρχει πολλή Ελλάδα στη Σικελία: υπάρχει το μέτρο, ο ρυθμός, η αρμονία […] Άλλωστε […] είμαι ελληνικής καταγωγής. Το οικογενειακό μου όνομα είναι Πυράγγελος. Το Πιραντέλλο δεν είναι παρά η φωνητική παραφθορά του: Πιραντζέλο, Πιραντέλο…». «Σαν αρχαία τραγωδία» Στην ίδια συνέντευξη, ο Ιταλός δραματουργός επισημαίνει ότι το κορυφαίο έργο του, το «Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα», το συνέλαβε ως αρχαία τραγωδία και εξηγεί: «Έβαλα σ’ αυτό το Χορό, που γεννήθηκε, καθώς ξέρετε, στη Σικελία, με τον Στησίχορο. Ο χορός στο έργο μου είναι οι ηθοποιοί. Κορυφαίος του Χορού είναι ο διευθυντής του θεάτρου (ο σκηνοθέτης) και τα έξη πρόσωπα είναι τα πρόσωπα της τραγωδίας... Αυτό δεν το είδε κανείς από τους σκηνοθέτες που το ανέβασαν στις διάφορες σκηνές του κόσμου. Και γι΄ αυτό, στον πόθο μου να δω την Ελλάδα, προστίθεται και ο πόθος μου να παρουσιάσω εγώ ο ίδιος στον τόπο της τραγωδίας το έργο μου, σαν αρχαία τραγωδία... Θα ενεφάνιζα, δηλαδή, τα έξι πρόσωπα με μάσκες, ακίνητες, που θα εκφράζουν την ουσιώδη καθενός υπόσταση: η μάσκα του Πατέρα την τύψη, της Μητέρας τον πόνο, της Κόρης την εκδίκηση, του Γιου την περιφρόνηση και ούτω καθεξής..». Ο Πιραντέλο δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει αυτή την επιθυμία του. Πέθανε το 1936 χωρίς να επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 17

Του Mπάμπη Γιαννακίδη

σε ποδήλατα με παρελθόν και… φωτογένεια ή αλλιώς κλασικά

ΠΟΔΗΛΆΤΕΣ ΜΕ ΣΤΙΛ 18 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Α

Αν κάνοντας βόλτα σε κάποιο πολυσύχναστο μέρος της Θεσσαλονίκης, πέσετε πάνω σε μια παρέα με ποδηλάτες οι οποίοι δεν φοράνε στενά κολάν και τα γνώριμα κράνη, ή έστω μια απλή αθλητική ή μια συνηθισμένη καθημερινή ενδυμασία, αλλά η εικόνα τους είναι «χτισμένη» με ρούχα εποχής του ΄50, όπως κάποιο κοστούμι, γιλέκο ή τιράντες και η κεφαλή τους προστατεύεται από τραγιάσκα ή καβουράκι, μην ψάξετε τριγύρω για κάμερες, συνεργεία και σκηνοθέτη. Το πιθανότερο είναι ότι δεν πέσατε πάνω στα γυρίσματα κάποιας ταινίας … αλλά ότι συναντήσατε τους “Κλασικούς Ποδηλάτες”, μια επταμελή ανδροπαρέα Θεσσαλονικέων, που τους αρέσει να κάνουν την ποδηλατάδα τους κουβαλώντας μαζί τον αέρα μιας άλλης εποχής. Τόσο απλά μα και τόσο ασυνήθιστα! Ας τους γνωρίσουμε: Στέλιος Κουγιουμτζής ( τεχνικός πολεμικής αεροπορίας), Απόστολος Μηντέλης (στρατιωτικός γιατρός), Νίκος Μικρούλης (συνταξιούχος), Γρηγόρης Χατζόπουλος, ιδιοκτήτης κουρείου), Νίκος Τιμαμόπουλος (ιδιοκτήτης ποδηλατάδικου, Στέργιος Πανουργιάς (επιχειρηματίας) και Γιάννης Τσούκαλης (ιδιωτικός υπάλληλος). Ωστόσο, δεν είναι η ένδυση που κάνει αυτή την παρέα να διαφέρει από τους σύγχρονους ποδηλάτες. Το κυρίαρχο γνώρισμά τους είναι τα ίδια τα ποδήλατα που χρησιμοποιούν. Δεν πρόκειται για αγωνιστικά ή άλλου τύπου σύγχρονα δίτροχα αλλά για ποδήλατα «ώριμα», ηλικιωμένα, πολύ μεγαλύτερα σε ηλικία από τους ίδιους τους αναβάτες τους, ποδήλατα με έντονη προσωπικότητα, ποδήλατα με κάποια μικρή ή μεγάλη … ιστορία! Ουσιαστικά πρόκειται για μια «παρέα» αποτελούμενη από… κλασικά ποδήλατα, τα οποία έχουν βρει κάποιους μερακλήδες για να τα συντηρούν και να τα κυκλοφορούν. Σε τούτη λοιπόν την παρέα υπάρχουν ορισμένες σεβάσμιες και σπάνιες “ποδηλατικές προσωπικότητες». Τα πιο σπάνια της ομάδας είναι δύο στρατιωτικά ποδήλατα μάρκας BSA (Birmingham Small Arms), όπως αναφέρει μιλώντας στο περιοδικό «Πρακτορείο», ένα από τα μέλη της παρέας, ο Στέλιος Κουγιουμτζής. Εξηγεί ότι ανήκουν στη γενιά των πρώτων σπαστών ποδηλάτων που κατασκευάστηκαν ποτέ και είχαν σχετικά μικρό μέγεθος ώστε να μεταφέρονται εύκολα σε άλματα με αλεξίπτωτο από αεροσκάφη. Χρησιμοποιήθηκαν από Βρετανούς στρατιώτες και τους συμμάχους τους στις αποβάσεις στη Νορμανδία (D-Day) και στη μάχη του Arnhen. Αλλά σπάνια ποδήλατα της συλλογής είναι δύο Εγγλέζικα, κατασκευασμένα από την εταιρεία «Raleigh». «Όλοι οι συλλέκτες του είδους προσπαθούν να αποκτήσουν ένα τέτοιο ποδήλατο» σημειώνει έτερο μέλος της παρέας, ο Γιάννης Τσούκαλης. Το ένα είναι ποδήλατο πίστας του 1921 στο οποίο έχει γίνει πλήρης και πιστή αναπαλαίωση. Στην εποχή του ήταν ένα από τα ακριβότερα μοντέλα της εταιρείας, διακοσμημένο με φύλλα χρυσού. Το δεύτερο είναι ποδήλατο αντρικό του 1916. Σύμφωνα με τον κ. Τσούκαλη, το συγκεκριμένο ποδήλατο έκανε τις πρώτες βόλτες του στο τελείωμα της belle epoque και στην αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι από καθαρό ατσάλι και προοριζόταν για αναβάτες με ύψος πάνω από 1,90μ. Είναι στην αρχική του κατάσταση. Διαθέτει μπροστά φανάρι κεριού και πίσω φαναράκι ασετιλίνης. Το παλαιότερο ποδήλατο της ομάδας είναι ένα γαλλικό HERCULE του 1900. Είναι σε αρκετά καλή κατάσταση. Φέρει ξύλινα στεφάνια και φαναράκι πετρελαίου. Ανήκει στον Στέργιο Πανουργιά. Μια άλλη ξεχωριστή «προσωπικότητα» της ποδηλατοπαρέας είναι ένα Βρετανικής προέλευσης (Hercules) ποδήλατο εργασίας, κατασκευασμένο το 1955. Αυτό ήταν το ποδήλατο ενός πλανόδιου μπαρΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 19

20 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

μπέρη. Ήταν το κινητό μαγαζί του καθώς κουβαλούσε στην πίσω σχάρα του ένα ξύλινο κασελάκι με όλα τα σύνεργα του μπαρμπέρη... Το κασελάκι με όλα τα σύνεργα ανήκει στον κουρέα της παρέας, Γρηγόρη Χατζόπουλο. Σπάνιο κομμάτι αποτελεί ένα Humber, Βρετανικής προέλευσης. Κύριο χαρακτηριστικό των Humber είναι το διπλό μπροστινό πιρούνι. Σήμα κατατεθέν της εταιρείας. Ανήκει στον Απόστολο Μηντέλη. Με τον αέρα της… σταθερότητας υπογραμμίζει την παρουσία του στη συλλογή ένα άλλο σπάνιο ποδήλατο, ένα κοκκινωπό τρίκυκλο (Gresham Flyer) του 1950, με χώρα προέλευσης τη Μ.Βρετανία. Πέρα από το ότι διαθέτει τρεις ρόδες, ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι τα ελαστικά του δεν έχουν αέρα. Είναι από καουτσούκ. Ανήκει στον Νίκο Μικρούλη. Στην παρέα και ένα συλλεκτικό τσόπερ (Raleigh Chopper) toy 1975 και χώρα προέλευσης τη Μ.Βρετανία. Το πίσω ελαστικό του είναι 20 ιντσών και το μπροστά 16 ιντσών. Οι κάτοχοι τέτοιων ποδηλάτων έχουν δημιουργήσει clubs σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν τέτοια ποδήλατα με 3 και με 5 ταχύτητες. Ανήκει στον Νίκο Τιμαμόπουλο. Αυτά κι άλλα πολλά ανήκουν σε αυτή την εκλεκτή ποδηλατοπαρέα που αριθμεί περίπου 80 σπάνια ποδήλατα, στην πλειοψηφία τους λειτουργικά. Όλα τους περιποιημένα και καλογυαλισμένα. Με καθρεφτάκια -όχι για ιθαγενείς- αλλά για λάτρεις του ωραίου και με φαναράκια ή φώτα που χρησιμοποιούν από παραδοσιακά λαμπάκια και δυναμό μέχρι και κεριά ή ασετιλίνη και όχι led και μπαταρίες λιθίου, καδμίου ή κάποιες αλκαλικές… «Τα περισσότερα ποδήλατα που διαθέτουμε είναι ποδήλατα εργασίας ή διπλοσκέλετα ( με τον διπλό οριζόντιο σωλήνα) όπως είναι γνωστά στην Ελλάδα», σημειώνει στο «Πρακτορείο» ο Γιάννης Τσούκαλης και εξηγεί: «Τα ποδήλατα αυτά δεν ήταν τόσο εξαπλωμένα στην βόρεια Ευρώπη, ήταν όμως αγαπητά στον φτωχό νότο γιατί έπαιζαν το ρόλο του αυτοκινήτου ή και του φορτηγού. Ο κόσμος τα αγόραζε όχι για αναψυχή αλλά για τις βασικές ανάγκες μεταφοράς του. Μετά τον πόλεμο και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 ήταν τα ποδήλατα του μόχθου. Τα χρησιμοποιούσαν για τις δουλειές τους γαλατάδες , κουρείς, σιδεράδες, μανάβηδες και πολλοί άλλοι. Μέχρι να διαδοθεί το αυτοκίνητο, αποτελούσαν και μεταφορικό μέσο όλης της οικογένειας». Πρόσφατα, η παρέα των ποδηλάτων εκτέθηκε στο γυάλινο περίπτερο που βρίσκεται στο παραλιακό πλακόστρωτο της Θεσσαλονίκης, δίπλα στο ξενοδοχείο «Μακεδονία Παλάς». Επισκεπτόμενοι το περίπτερο για να γνωρίσουμε και να φωτογραφίσουμε κάποια από τα… κλασικά μοντέλα με την απίστευτη φωτογένεια, γίναμε αυτήκοοι μάρτυρες νοσταλγικών αναφορών από διερχόμενους, κυρίως από κάποιους μιας μέσης και λίγο μεγαλύτερης ηλικίας. Οι περισσότεροι “έβλεπαν” στα ποδήλατα της έκθεσης κάτι από το παρελθόν τους, από τα παιδικά ή έστω τα νεανικά τους χρόνια. «Το βλέπετε αυτό, είναι σαν το ποδήλατο του παππού σας. Με ένα τέτοιο κυκλοφορούσε πάντα! Νομίζω πως είναι ακόμη στο χωριό. Όταν πάμε θα το ψάξω» έλεγε δίπλα μου ένας πατέρας γύρω στα 50, στα δυο του αγόρια την ώρα που θαύμαζαν τα σπάνια μοντέλα… Για την ιστορία... Για όσους αγαπούν την ιστορία να αναφέρουμε ότι φέτος συμπληρώνονται 200+1 χρόνια από την εφεύρεση του πρώτου ποδηλάτου. Τόπος «γέννησης» του δίτροχου οχήματος θεωρείται η Βόρεια Ευρώπη. Το ποδήλατο δεν αποτελεί εφεύρεση ενός προσώπου αλλά συλλογική, με τον επόμενο να βελτιώνει αυτό που δημιούργησε ο προηγούμενος. Πάντως, τη γνωστή σε όλους μας κλασική μορφή με τις δύο ίδιες ρόδες με μεταλλικές ακτίνες και μια αλυσίδα που μεταδίδει την κίνηση από το πεντάλ στην πίσω ρόδα, την πήρε το 1885. Στην Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του 1800. Α ναι, η ποδηλασία ήταν άθλημα στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και μάλιστα η Ελλάδα πήρε ένα χρυσό με τον Αριστείδη (Άρη) Κωνσταντινίδη. (Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τους κλασικούς ποδηλάτες για τις φωτογραφίες που μας παραχώρησαν και αποδεικνύουν ότι εκτός από ποδηλάτες είναι και καλοί φωτογράφοι). ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 21

Του Mπάμπη Γιαννακίδη

ΚΆΘΕ ΚΛΙΚ ΚΑΙ ΜΙΑ ΦΩΤΟΙΣΤΟΡΊΑ

22 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Δ

Αλέξανδρος Αβραμίδης Ανάργυροι Φλώρινας: Κάτοικος μαζεύει τα υπάρχοντά της για να μετεγκατασταθεί, μετά την κατολίσθηση σε ορυχείο της ΔΕΗ στο Αμύνταιο ΜΕΓΑΛΟ ΒΡΑΒΕΙΟ

Δεχόμενοι την αλήθεια που κρύβει η φράση κλισέ: «μια εικόνα ίσον 1.000 λέξεις» τότε 154.000 λέξεις συνωστίστηκαν στην πρώτη αλλά τόσο «ώριμη» έκθεση #PRESS_photostories που φιλοξενήθηκε στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κι αυτό γιατί, στη συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάστηκαν 154 φωτογραφίες, επιλεγμένες με δυσκολία, όπως παραδέχτηκε η κριτική επιτροπή, από ένα σύνολο 400 και πλέον φωτογραφιών. Αυτές υποβλήθηκαν από 40 φωτορεπόρτερς και δημοσιογράφους οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στο διαγωνισμό που προκήρυξε το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ). Η έκθεση #PRESS_photostories, όπως μας προϊδεάζει και το όνομά της, είναι μια έκθεση μοναδικών «στιγμών» του 2017, μοναδικών φωτοϊστοριών που αξιοποιήθηκαν για τις ανάγκες της ειδησεογραφίας. Όλες τους αναδεικνύουν πρόσωπα, γεγονότα και στιγμιότυπα της χρονιάς που πέρασε με πεδίο αναφοράς τη Μακεδονία και τη Θράκη. Είναι δε ενταγμένες σε πέντε ενότητες: Πολιτική, Πολιτισμός/ Τέχνες, Περιβάλλον, Τόπος και Άνθρωποι, Αθλητισμός. Σε καθεμιά από τις παραπάνω κατηγορίες επιλέχθηκε μία φωτογραφία που απέσπασε βραβείο συνοδευόμενο από χρηματικό έπαθλο 1.000€ και μία που απέσπασε έπαινο. Ειδικά στην κατηγορία Περιβάλλον, η Κριτική Επιτροπή απένειμε έπαινο σε δύο φωτογραφίες. Συνολικά διακρίθηκαν δώδεκα (11+1) φωτογραφίες, με την μία να είναι η φωτογραφία που απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο του Διαγωνισμού, συνοδευόμενο από χρηματικό έπαθλο 2.000€. Είναι φωτογραφία του φωτορεπόρτερ (του φωτοειδησεογράφου, όπως διόρθωνε κάθε στιγμή ο παριστάμενος και πολυβραβευμένος «γκουρού» του ελληνικού φωτορεπορτάζ, Δημήτρης Μεσσίνης) Αλέξανδρου Αβραμίδη. Θέμα της: μια γυναίκα στο σπίτι της στο χωριό Ανάργυροι της Φλώρινας την ώρα που μαζεύει τα υπάρχοντά της καθώς πρόκειται να μετεγκατασταθεί, υποχρεωτικά, όπως και όλοι οι συγχωριανοί της, μετά την κατολίσθηση σε ορυχείο της ΔΕΗ στην περιοχή του Αμυνταίου. Η φωτογραφία, όπως ανακοίνωσε ο δημιουργός της, είναι τραβηγμένη τον Ιούνιο του 2017. Την ώρα του “κλικ” η γυναίκα με την τόσο χαρακτηριστική έκφραση, βρίσκεται καταμεσής του δωματίου, ανάμεσα σε σακούλες και αντικείμενα ενώ στα χέρια της κρατά το κορνιζαρισμένο πορτραίτο μιας κοπέλας. Μοιάζει να την… ξεπροβοδίζει! Μεταξύ των φωτογραφιών που διακρίθηκαν είναι και μία με την… πρωθυπουργική σκιά, μια άλλη με το φυτοπλαγκτόν που επί μέρες τυλίχτηκε στον λαιμό της Θεσσαλονίκης, όπως και εκείνη που, τραβηγμένη από την Καβάλα, έπιασε απέναντι το περίγραμμα της Θάσου, σ΄ένα παιχνίδι σκιών που έστησαν οι αστραπές… Σ΄αυτές που συγκέντρωσαν πολλά βλέμματα συγκαταλέγεται κι εκείνη με τον ποδηλάτη στο χιονισμένο πλακόστρωτο της Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης. Παρακάτω απολαύστε μία προς μία τις φωτογραφίες που διακρίθηκαν και τις σχετικές λεζάντες που τις συνοδεύουν. Μπορεί αυτή η πρώτη έκθεση να ολοκληρώθηκε προ ολίγων ημερών, όμως θα επαναληφθεί περιοδεύοντας και σε άλλες πόλεις της χώρας, ίσως ακόμη και του εξωτερικού, όπως επισημάνθηκε εκ μέρους των εκπροσώπων του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΜΘ. Φιλοδοξία του φορέα είναι να καθιερωθεί η διοργάνωση #PRESS_ photostories ως ετήσιος θεσμός με στόχο να υπενθυμίζει στο κοινό τη σημασία που διατηρεί το επαγγελματικό φωτορεπορτάζ ως βασικό στοιχείο της αξιόπιστης ενημέρωσης σε μια εποχή μεγάλου εκδημοκρατισμού της φωτογραφίας, αλλά και το υψηλό επίπεδο των Ελλήνων φωτορεπόρτερ.

Οι 40 συμμετέχοντας στην έκθεση είναι οι εξής (με αλφαβητική σειρά): Αλέξανδρος Αβραμίδης, Σάββας Αυγητίδης, Βασίλης Βερβερίδης, Νίκος Βερβερίδης, Διονύσης Βοργιάς, Γιώργος Γιακουμίδης, Νίκος Γιακουμίδης, Σάκης Γιούμπασης, Κωνσταντίνος Ζαφειράκης, Μαριάννα Καρακουλάκη, Αποστόλης Κεσίδης, Σωτήρης Κυριακίδης, Αναστασία Κυριακίδου, Νίκος Μεγγρέλης, Σάκης Μητρολίδης, Θένια Μυλωθρίδου, Γιάννης Μωυσιάδης, Μαρία Νικολάου, Νίκος Παντής, Γιάννης Παπανίκος, Αριάδνη Παπαφωτίου, Μιχάλης Παππούς, Γιάννης Παρίσης, Αντώνης Ρεπανάς, Αλεξάνδρα Ρίμπα, Χρήστος Σιάρρης, Θανάσης Σοφιανός, Δήμητρα Συμεωνίδου, Ιωάννης Τζέμος, Δημήτρης Τοσίδης, Κωνσταντίνος Τσακαλίδης, Λευτέρης Τσινάρης, Ορχάν Τσολάκ, Φώτης Φιλαργυρόπουλος. Στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν οι: Λάζαρος Θεοδωρακίδης, δημοσιογράφος, Γιώργος Κατσάγγελος, καθηγητής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ, Δημήτρης Μεσσίνης, φωτοειδησεογράφος, Ηρακλής Παπαϊωάννου, διευθυντής Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Γρηγόρης Πασχαλίδης, καθηγητής του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Το συντονισμό και την επιμέλεια είχαν οι: Γιάννης Κοτσιφός, διευθυντής ΕΣΗΕΜ-Θ και Τάσος Ρέτζιος, Γεν. Γραμματέας του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΜ-Θ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 23

1 1 Σάκης Γιούμπασης

Αεροφωτογραφία της Παλιάς Παραλίας της Θεσσαλονίκης: Φυτοπλαγκτόν στα νερά του Θερμαϊκού ΒΡΑΒΕΙΟ στην κατηγορία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

2 Θανάσης Σοφιανός

Καταιγίδα πάνω από τη Θάσο, 22 Σεπτεμβρίου 2017 ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

3 Αλέξανδρος Αβραμίδης

Κατολίσθηση στο ορυχείο της ΔΕΗ στο Αμύνταιο Φλώρινας, τον Ιούνιο του 2017 ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

4 Δημήτρης Τοσίδης

Αναρρίχηση σε γρανιτένια βράχια, στο όρος Λαϊλιάς του νομού Σερρών ΒΡΑΒΕΙΟ στην κατηγορία ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

5 Λευτέρης Τσινάρης

Στιγμιότυπο από αγώνα στο πανελλήνιο τουρνουά RugbySevens (Γήπεδο ΔΑΚ Συκεών, Θεσσαλονίκη, 1 Απριλίου 2017) ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

2

6 Δημήτρης Τοσίδης

Η σκιά του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα διακρίνεται στον τοίχο, καθώς αυτός αναμένει τον ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου να φτάσει στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης για την τριμερή συνάντηση Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ (15 Ιουνίου 2017) ΒΡΑΒΕΙΟ στην κατηγορία ΠΟΛΙΤΙΚΗ

7 Κωνσταντίνος Τσακαλίδης

Ηλικιωμένος άντρας στέκεται μπροστά από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο διαδηλωτές πέταξαν κόκκινη μπογιά κατά τη διάρκεια πανελλαδικής απεργίας (17 Μαΐου 2017) ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΠΟΛΙΤΙΚΗ

8 Δημήτρης Τοσίδης

Γυναίκες δίπλα σε αντίγραφο του αγάλματος της Αφροδίτης της Μήλου, σε κοινόχρηστο χώρο της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης ΒΡΑΒΕΙΟ στην κατηγορία ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

9 Αλέξανδρος Αβραμίδης

Ταράτσα στη Θεσσαλονίκη ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

10 Γιάννης Παπανίκος

Στο χιόνι με ποδήλατο, στην Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης ΒΡΑΒΕΙΟ στην κατηγορία ΤΟΠΟΣ και ΑΝΘΡΩΠΟΙ

11 Κωνσταντίνος Τσακαλίδης

Δόκιμος της Σχολής Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας αντιστέκεται στον άνεμο πριν από την έναρξη της στρατιωτικής παρέλασης στη Θεσσαλονίκη για την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου ΕΠΑΙΝΟΣ στην κατηγορία ΤΟΠΟΣ και ΑΝΘΡΩΠΟΙ

24 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

3

4

5

6

7

8

9

10

11

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 25

Του Βασίλη Λωλίδη

Έκθεση φωτογραφίας του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία

«ΔΡΟΜΟΙ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ» 26 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ε

Εικόνες πόνου. Εικόνες φόβου. Εικόνες με θλιμμένα παιδικά πρόσωπα, με ταλαιπωρημένα σώματα, με μάτια γεμάτα ερωτηματικά που φανερώνουν όμως μια αστείρευτη ψυχική δύναμη. Εικόνες απόγνωσης, κακουχιών, πολέμου και τρόμου, ανησυχίας, πανικού. Υπάρχουν όμως και οι άλλες εικόνες, της αλληλεγγύης, της συμπαράστασης, των -έστω λιγοστών- στιγμών χαράς, της προσφοράς βοήθειας. Υπάρχουν οι εικόνες της ηρεμίας, της ξεκούρασης, της αναπόλησης μιας πατρίδας που άφησαν πίσω. Εικόνες συντροφικότητας και εικόνες παιδιών που επιτέλους παίζουν και χαμογελούν. Είναι όλες αυτές οι εικόνες της ζωής των προσφύγων. Ο καθένας έφυγε από μια ρημαγμένη από τον πόλεμο πατρίδα, διέσχισε το δικό του «Δρόμο Επιβίωσης» για να φτάσει σε μια χώρα, άλλοι ευελπιστώντας ότι θα βρουν μια νέα πατρίδα και άλλοι πιστεύοντας ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψουν στις πατρογονικές εστίες. Ένα τόπο που αν και έχει τόσο πολύ «τραυματιστεί» παραμένει πάντα γι’ αυτούς ο ομορφότερος του κόσμου. Γιατί εκεί είναι το σπίτι τους. Όλες αυτές οι εικόνες που κουβαλάνε μέσα τους μηνύματα, μαρτυρίες, συναισθήματα, συνθέτουν την έκθεση φωτογραφίας «ΔΡΟΜΟΙ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ» του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Μια έκθεση φωτογραφίας που αναδεικνύει τις διαδρομές και τις αγωνίες των προσφύγων πολέμου από τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν κι άλλες εμπόλεμες περιοχέ. Πρόσφυγες που κατάφεραν να επιβιώσουν διασχίζοντας το Αιγαίο για να βρουν φιλοξενία στους κατοίκους των ελληνικών νησιών αλλά και της ηπειρωτικής ενδοχώρας όπου στη συνέχεια κατευθύνθηκαν. Ταξίδι στις αξίες του ανθρωπισμού Η έκθεση αυτή ξεκίνησε το δικό της ταξίδι από την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιοδεύει πλέον σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. «Σε πόλεις», όπως τόνισε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, «όπου οι τοπικές κοινωνίες έχουν καταδείξει το ενδιαφέρον τους και τη προσήλωσή τους στις αξίες της αλληλεγγύης, της ανθρωπιάς, τις αξίες που αποτελούν και συστατικά της ύπαρξης της Ενωμένης Ευρώπης» για να συμπληρώσει στη συνέχεια ότι «αυτές οι αξίες της γεφύρωσης, της συνύπαρξης, των ανοιχτών διαδρομών και συνόρων, της επικοινωνίας υπήρξαν οι αίτιες που συνέβαλαν στη συνύπαρξη όλων των λαών σ’ ένα κοινό υπερεθνικό γίγνεσθαι». Η Καβάλα ήταν ένας από τους σταθμούς της έκθεσης. Φιλοξενήθηκε στο ιστορικό κτήριο της Δημοτικής Καπναποθήκης και εγκαινι-

άστηκε στη διάρκεια μιας ιδιαίτερα συγκινητικής βραδιάς από τον πρόεδρο της Βουλής. Η Καβάλα ως προσφυγούπολη, ως πολυπολιτισμική κοινωνία, ήταν μια από τις περιοχές που αρχικά δέχθηκε -ως πέρασμα- χιλιάδες πρόσφυγες στο μακρύ ταξίδι τους προς τα Ελληνοσκοπιανά σύνορα με τελικό προορισμό χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Στη συνέχεια έγινε σταθμός φιλοξενίας όταν τα σύνορα έκλεισαν. Τότε, δέχθηκε δεκάδες χιλιάδες προσφύγων που μέσα σ’ ένα βράδυ εγκλωβίστηκαν στην Καβάλα αναζητώντας μια προσωρινή ή πιο μόνιμη στέγη. Ιστορίες πόνου και λόγια ευγνωμοσύνης Την έκθεση στην Καβάλα εκατοντάδες άνθρωποι έσπευσαν να τη δουν και μέσα από τις φωτογραφίες, που παραχώρησαν τα καταξιωμένα και έμπειρα μέλη της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, να ζήσουν ξανά στιγμές που σημάδευαν πρόσφυγες και ντόπιους. Οι πρώτοι, δέχθηκαν τόσο πρόθυμα τη βοήθεια των δεύτερων και όλοι μαζί έγραψαν σελίδες αλληλεγγύης και ανθρωπισμού. Μέσα από τις φωτογραφίες κάθε ένας θυμήθηκε και μια διαφορετική ιστορία: Ο 27χρονος Ταρίκ, ο 31χρονος Σαμίρ και ο 22χρονος Ταλίμπ, είναι τρεις νέοι που έφτασαν στην Καβάλα τον Δεκέμβριο του 2015. Αν και κατάγονταν από την ίδια πόλη της Συρίας εντούτοις η μοίρα τους έφερε να γνωριστούν και να γίνουν φίλοι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε μια άγνωστη χώρα, κάτω από δύσκολες συνθήκες. Ο καθένας του κουβαλούσε τη δική του ιστορία και οι τρεις όμως κουβαλούν την πίστη ότι ο ανθρωπισμός και η αλληλεγγύη κερδίζει και μεγαλουργεί. Δεν έπεσαν έξω! Ο πρόσφυγας γιατρός από την πόλη Χαλέπι της Συρίας, ο Αλί Καντίρ έφτασε στην Καβάλα τον Φεβρουάριο του 2016. Άνοιξε την καρδιά του και μίλησε για το οδοιπορικό του, την περιπέτειά του μέχρι να περάσει στην Ελλάδα, όπως και για τους λόγους που όλοι οι συμπατριώτες του επιλέγουν τη χώρα μας για να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους. Ο 44χρονος Χαλίντ από την πόλη Αλ-Ζαμπαντάνι της Συρίας μαζί με τη σύζυγό του Ασμαχάν και τα τέσσερα παιδιά τους, τον 9χρονο Μαρουάν, την 7χρονη Σούντο, τον 2 ετών Αμπντουραχμάν και την μόλις 9 μηνών Ασίλ. Φτάνοντας στο λιμάνι της Καβάλας τον Αύγουστο του 2016, μόνο λόγια ευγνωμοσύνης είχαν να πουν για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Εξάλλου πως μπορεί κάποιος να ξεχάσει το βλέμμα των παιδιών όταν τα χάρισαν τρία φθηνά αλλά τόσο σημαντικά γι΄ αυτά παιχνίδια. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 27

Του Παύλου Δρακόπουλου

«ΧΩΜΑΤΕΡΉ» Η ΣΕΛΉΝΗ 28 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ε

Ένα χρυσό κλαδί ελιάς, σημαίες, πέντε ρόβερ, απομεινάρια δορυφόρων και ουκ ολίγα συντρίμμια άλλων διαστημοσυσκευών, ακόμη και ένα σφυρί κι ένα φτερό γερακιού (που είχαν χρησιμοποιηθεί σε ένα πείραμα του 1971 για να επιβεβαιωθεί ότι τα αντικείμενα πέφτουν με την ίδια ταχύτητα ανεξάρτητα από τη μάζα τους) είναι ανάμεσα στα διάφορα απορρίμματα που βρίσκονται διασκορπισμένα στην επιφάνεια του φεγγαριού. Υπολογίζεται ότι τα συνολικά σεληνιακά «σκουπίδια» ζυγίζουν τουλάχιστον 181.000 κιλά (με βάση τα γήινα μέτρα και σταθμά). Τα περισσότερα «σκουπίδια» δημιούργησαν οι διαδοχικές αμερικανικές αποστολές «Απόλλων» μεταξύ 1969-1972. Πέραν αυτών, έχουν βάλει το «χεράκι» τους και οι άλλες μη επανδρωμένες αποστολές από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Ιαπωνία, την Ινδία και την Ευρώπη, σύμφωνα με τον επικεφαλής ιστορικό της NASA Ουίλιαμ Μπάρι. Τα πιο παλιά κομμάτια προήλθαν από τις πρώτες διαστημοσυσκευές που στάλθηκαν στη Σελήνη στη δεκαετία του ΄60, για να μάθουν οι επιστήμονες από πρώτο χέρι κρίσιμα πράγματα, όπως κατά πόσο θα ήταν εφικτό να προσεληνωθεί κάποιο σκάφος στο φεγγάρι. Ένας φόβος ήταν ότι η σεληνιακή επιφάνεια δεν θα ήταν αρκετά σταθερή, αλλά μια κινούμενη άμμος που θα «κατάπινε» οτιδήποτε πατούσε πάνω της, μηχάνημα ή άνθρωπο. Τα πρώτα ρομποτικά ρόβερ που τριγύρισαν στη Σελήνη, έδειξαν ότι αυτός ο φόβος ήταν...ανεδαφικός. ‘Αλλες διαστημοσυσκευές, όπως ο σεληνιακός δορυφόρος LCROSS, στάλθηκαν για να μελετήσουν αν το φεγγάρι έχει υδρογόνο και νερό. Μετά τη λήξη της αποστολής τους, συνετρίβησαν στη Σελήνη. Και βέβαια, οι Aμερικανοί αστροναύτες που πάτησαν το πόδι τους στο φεγγάρι, δεν είχαν μεγάλο δισταγμό να αφήσουν οτιδήποτε εκεί, αντί να το κουβαλάνε πίσω στη Γη, κάτι που θα τους ανάγκαζε να χαλάσουν περισσότερα πολύτιμα καύσιμα για το ταξίδι της επιστροφής τους. Όπως είπε ο Μπάρι στο Live Science, «η πραγματική έγνοια ήταν: Μπορούμε να στείλουμε τους αστροναύτες μας με ασφάλεια στη Σελήνη, να πάρουμε τα δείγματα που χρειαζόμαστε και να τους επαναφέρουμε σώους και αβλαβείς;». Κάπως έτσι, η χωματερή της Σελήνης άρχισε να μεγαλώνει. Η NASA, όπως είπε ο Μπάρι, προκειμένου να μετριάσει τις αρνητικές εντυπώσεις από τον όρο «σκουπίδια», θέλει να βλέπει και μια θετική πλευρά στο ζήτημα, μελετώντας τα υλικά των απορριμμάτων αυτών πόσο γρήγορα αποσυντίθενται από την ακτινοβολία και τις συνθήκες στην επιφάνεια του φεγγαριού. Μερικά αντικείμενα στη Σελήνη τυπικά δεν ανήκουν στην κατηγορία των σκουπιδιών, καθώς χρησιμοποιούνται ακόμη, όπως ένας ανακλαστήρας ακτίνων λέιζερ, που τοποθέτησε το πλήρωμα του «Απόλλων 11». Οι επιστήμονες στη Γη σημαδεύουν με λέιζερ αυτόν τον ανακλαστήρα και, όταν η ακτίνα επιστρέφει στον πλανήτη μας, μπορούν να υπολογίσουν την απόσταση ανάμεσα στη Γη και στη Σελήνη. Με αυτό τον τρόπο, επιβεβαίωσαν ότι ο δορυφόρος μας απομακρύνεται από το πλανήτη μας με ρυθμό 3,8 εκατοστών κάθε χρόνο. Από την άλλη, εκτός από την επιστημονική χρησιμότητα ορισμένων αντικειμένων στη Σελήνη, πολλά άλλα θα έχουν αρχαιολογική αξία, όταν κάποτε οι άνθρωποι στήσουν μια μόνιμη βάση εκεί και πηγαινοέρχονται επισκέπτες. Ποιoς δεν θα ήθελε να δει τα ιστορικά απομεινάρια των πρώτων διαστημικών αποστολών;

ΠΟΤΕ ΘΑ ΒΡΕΘΟΥΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ; Οι άνθρωποι θα έχουν επαφή με εξωγήινους, το αργότερο έως το 2100, εκτιμά ο γνωστός φυσικός, μελλοντολόγος και συγγραφέας Μίτσιο Κάκου. Αλλά δεν είναι βέβαιος αν θα πρόκειται για μια άμεση «στενή» επαφή ή -το πιθανότερο- για μια εξ αποστάσεως επικοινωνία. Ούτε δηλώνει σίγουρος αν θα πρόκειται για φιλικούς ή εχθρικούς εξωγήινους ή κάτι ενδιάμεσο (π.χ. αδιάφορους). Ο διακεκριμένος Αμερικανο-ιάπωνας καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Κολλέγιο City της Νέας Υόρκης - πολλά από τα βιβλία του οποίου έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά- μιλώντας στο Reddit εκτίμησε ότι το πιθανότερο «είναι να κάνουμε επαφή με ένα εξωγήινο πολιτισμό μέσα σε αυτό τον αιώνα, ακούγοντας τις ραδιοεπικοινωνίες τους». Αλλά, όπως είπε, «το να τους μιλήσουμε, θα είναι δύσκολο, επειδή μπορεί να απέχουν δεκάδες έτη φωτός. Έτσι, στο μεταξύ, θα πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε τη γλώσσα τους για να καταλάβουμε το επίπεδο της τεχνολογίας τους και τις προθέσεις τους. Θα είναι άραγε επεκτατικοί και επιθετικοί ή ειρηνικοί;». Μια άλλη πιθανότητα, όπως ανέφερε, «θα είναι να προσγειωθούν στον κήπο του Λευκού Οίκου και να αναγγείλουν την ύπαρξή τους. Όμως νομίζω ότι αυτό είναι απίθανο, επειδή θα μοιάζουμε μάλλον με ζώα του δάσους γι’ αυτούς, δηλαδή ανάξια για επικοινωνία μαζί τους». Οι προβλέψεις των επιστημόνων διαφέρουν θεαματικά για το πότε η ανθρωπότητα μπορεί να έλθει σε επαφή με εξωγήινους. Μερικοί υπολογίζουν ότι αυτό θα συμβεί μέσα στα επόμενα 1.500 χρόνια, ενώ άλλοι έως το 2040. Ορισμένοι -όπως ο βρετανός φυσικομαθηματικός Στίβεν Χόκινκ- προειδοποιούν για τους σοβαρούς κινδύνους που μπορεί να κρύβει μια τέτοια επαφή, καθώς υπάρχει πιθανότητα να οδηγήσει στην ολοκληρωτική εξαφάνιση της ανθρώπινης φυλής (ή σε άλλα καθόλου ευχάριστα σενάρια). Πιο πιθανή και πιο ακίνδυνη -αλλά όχι τελείως ακίνδυνη- θεωρείται από τους αστροβιολόγους και αστρονόμους η ανακάλυψη εξωγήινων μικροβίων μέσα στις επόμενες δύο έως τρεις δεκαετίες. Στο νέο βιβλίο του «Το μέλλον της ανθρωπότητας» (Doubleday, 2018), ο Κάκου κάνει εικασίες για το πώς θα μπορούσαν να είναι οι εξωγήινοι, βασιζόμενος σε συνεντεύξεις με ειδικούς στην εξωβιολογία. Μεταξύ άλλων, θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα έχουν στερεοσκοπική όραση για να μπορούν να βλέπουν και να κυνηγούν τη λεία τους, ένα είδος άκρων ή αποφύσεων για να πιάνουν αντικείμενα, καθώς και μια γλώσσα ή μια μορφή επικοινωνίας. Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να σημαίνουν μια τεράστια γκάμα διαφορετικών πραγμάτων: από πλάσματα αρκετά ανθρωπόμορφα έως όντα της (ανατριχιαστικής) επιστημονικής φαντασίας... Η συνέχεια επί της οθόνης της πραγματικής ζωής. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 29

Του Αντώνη Βαζογιάννη

ΑΠΌ ΤΑ... ΟΚΤΏ ΤΕΤΡΆΓΩΝΑ ΣΤΑ SOCIAL MEDIA, ΤΟ NETFLIX ΚΑΙ ΤΟ YOUTUBE! 30 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ο

Οι συμφωνίες δισεκατομμυρίων για τα τηλεοπτικά δικαιώματα της Premier League, έκαναν τους συλλόγους πλουσιότερους, δημιούργησαν την ισχυρότερη μεταγραφική αγορά (στα 2,062 δισ. ευρώ τη σεζόν 2017-18, κάτι που δεν είχε γίνει ποτέ πριν στο ποδόσφαιρο) και βοήθησαν καθοριστικά στην ανάδειξη του αγγλικού πρωταθλήματος, ως ένα από πιο σημαντικά τουρνουά στον κόσμο. Εκατομμύρια λίρες μετακινούνται, με σημείο αναφοράς το ποδόσφαιρο, σε μία χώρα, που χρειάζεται να συνηθίσει τη νέα της… ζωή, μακριά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σίγουρα όμως, περίπου στις αρχές του περασμένου αιώνα, ακόμα και στην «πατρίδα του ποδοσφαίρου», δεν θα μπορούσε κάποιος να οραματιστεί τη τεράστια δυναμική του παιχνιδιού και κυρίως να προβλέψει τη μεταμόρφωσή του σε κορυφαία επιχείρηση, όπως είναι πλέον στις μέρες μας. Περισσότερο μάλιστα εάν σκεφτεί κάποιος, πως μέχρι τις 22 Γενάρη 1927, όποιος ήθελε να απολαύσει το ποδόσφαιρο, να μάθει ανά δευτερόλεπτο τι κάνει η αγαπημένη του ομάδα θα έπρεπε να είναι παρών στο γήπεδο. Με βροχή ή χιόνι, ακόμα και όταν η θερμοκρασία ήταν πάνω από τους 30 βαθμούς. Όλα άλλαξαν όταν με τη Βασιλική Χάρτα που έλαβε το BBC στις αρχές εκείνου του έτους, έγινε δημόσιος οργανισμός και απέκτησε το δικαίωμα να αναμεταδίδει κάθε γεγονός που θεωρείται ενδιαφέρον για το δημόσιο συμφέρον, καλύπτοντας φυσικά κορυφαία αθλητικά γεγονότα. Και το ποδόσφαιρο. Ο Τέντι Γουέικλαμ, γνωστός στη Βρετανία σαν αρχηγός της ομάδας ράγκμπι Harklequin, επιλέχθηκε για να δώσει φωνή στη πρώτη μετάδοση ενός ποδοσφαιρικού αγώνα. «Ένα απόγευμα του Ιανουαρίου, χτύπησε το τηλέφωνό μου. Μια άγνωστη φωνή στην άλλη άκρη με ρώτησε αν ήμουν ο ίδιος Γουέικλαμ που έπαιζε ράγκμπι και, μόλις είπα «ναι», μου δήλωσε ότι ήταν από το BBC και ήθελε να με δει αμέσως για επείγουσα υπόθεση», ανέφερε στην αυτοβιογραφία του, ο Γουέικλαμ περιγράφοντας τον τρόπο προσέγγισής του από το BBC. Λίγες ημέρες, πριν το ντεμπούτο του κλήθηκε για δοκιμαστικό σε σχολικό αγώνα. Το γήπεδο από το οποίο έγινε η πρώτη μετάδοση ήταν το Highbury, σε αγώνα ανάμεσα στην Άρσεναλ και στη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, για το πρωτάθλημα. Για πρώτη φορά στην ιστορία κάθε φίλαθλος θα μπορούσε να απολαύσει το ποδόσφαιρο από την πολυθρόνα του σπιτιού του. Έτσι εκτός από τους 16.831 οπαδούς που βρέθηκαν στο γήπεδο, εκατοντάδες αυτιά ήταν προσηλωμένα σε ό,τι συνέβαινε μίλια μακριά από τα σπίτια τους. Ο αγώνας ολοκληρώθηκε με ισοπαλία 1-1, με τον Μπάτσαμ σκόρερ του πρώτου γκολ, που διηγήθηκε μέσα από τα… κύματα το πως σκόραρε. Ο ανταποκριτής των Times επικρότησε την περιγραφή ως «ιδιαίτερα ζωντανή και εντυπωσιακή», προβλέποντας ότι «αυτός ο τύπος μετάδοσης έχει έρθει για να μείνει». Ο Γουέικλαμ, ο οποίος την προηγούμενη εβδομάδα είχε αγωνιστεί σε έναν αγώνα ράγκμπι μεταξύ της Αγγλίας και της Ουαλίας (πρώτο αγώνα κάθε αθλήματος που μεταδόθηκε πλήρης), έκανε την περιγραφή βασισμένος σε ένα σχέδιο γηπέδου, χωρισμένο σε οκτώ τετράγωνα, που καθένα είχε και έναν αριθμό (1,2,3…, μία ιδέα του ραδιοφωνικού παραγωγού Λανς Σίβκινγκ. Αυτό το σχέδιο είχαν προ-

μηθευτεί όλοι οι ακροατές και τους βοηθούσε να κατανοούν καλύτερα την εξέλιξη του παιχνιδιού, αφού ο Γουάέικλαμ, συνόδευσε την περιγραφή με τον αντίστοιχο αριθμό του πεδίου που παιζόταν. Με αυτόν τον τρόπο, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η ισπανική εφημερίδα As, το ποδόσφαιρο πλημμύρισε τα σπίτια σε όλη την χώρα. Ήταν ένα σημαντικό, αποφασιστικό βήμα για να γίνει, ακόμη περισσότερο, μαζικό άθλημα. Ωστόσο, εμφανίστηκαν φωνές αντίθετες που προσπάθησαν να αποφύγουν και να καθυστερήσουν για μερικές δεκαετίες, τη σχέση μεταξύ ραδιοφώνου και ποδοσφαίρου. Επίσης οι εφημερίδες αισθάνθηκαν απειλή, υποστηρίζοντας ότι οι μεταδόσεις των διαφορετικών αθλημάτων θα προκαλούσαν πτώση των πωλήσεων. Όμως και οι ομάδες δεν αντιμετώπισαν θετικά τη δωρεάν συνεργασία τους, ήθελαν χρήματα σε αντάλλαγμα για να επιτρέψουν τέτοια δραστηριότητα, αξιώνοντας από τότε τα πρώτα συμβόλαια δικαιωμάτων μετάδοσης. Στην πραγματικότητα μόνο οι κατασκευαστές τρανζίστορ είδαν το εισόδημά τους να αυξάνεται, αφού οι Άγγλοι, στριμώχθηκαν στα καταστήματα, αγοράζοντας ένα …νέο εισιτήριο διαρκείας. Όλες αυτές οι καταγγελίες οδήγησαν την αγγλική κυβέρνηση στην απαγόρευση των μεταδόσεων, εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις. Η Ομοσπονδία επέτρεψε την μετάδοση των ημιτελικών και τελικών του Κυπέλλου και τους διεθνείς αγώνες. Ένα βέτο που όμως θα διαρκέσει μέχρι το 1937, όταν ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι θα μεταδοθεί στην τηλεόραση για πρώτη φορά. Η Άρσεναλ θα ήταν και πάλι πρωταγωνίστρια , όμως σε αυτή την περίπτωση, με αντίπαλο, την αναπληρωματική της ομάδα. Στην Ελλάδα έχει καταγραφεί ως πρώτη αθλητική μετάδοση, ο αγώνας μπάσκετ της Εθνικής μας με τη Γιουγκοσλαβία στη Θεσσαλονίκη, την παραμονή της έναρξης της Διεθνούς Έκθεσης, την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 1969. Για λόγους προγράμματος μεταδόθηκε μόνο το δεύτερο ημίχρονο, αλλά η περιγραφή έγινε μέσω ραδιοφώνου, μιας και ο Βασίλης Γεωργίου μετέδιδε το ματς για το ραδιοφωνικό σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων. Στις μέρες μας πλέον ένας φίλαθλος, δεν μπορεί μόνο να ακούσει από το ραδιόφωνο ή να δει από την τηλεόραση την αγαπημένη του ομάδα. Πλέον μπορεί να το κάνει και από νέες πλατφόρμες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η Youtube TV, νέα υπηρεσία της πλατφόρμας, που θα βρίσκεται στις φανέλες της Λος Άντζελες, θα είναι επίσης ο επίσημος ραδιοτηλεοπτικός φορέας για τις συναντήσεις του συλλόγου της Καλιφόρνια. Η τηλεόραση Youtube έκανε το ντεμπούτο της τον Απρίλιο του 2017 στις ΗΠΑ. Από τις 16 Φεβρουαρίου, ο αμερικανικός γίγαντας της διαδικτυακής ψυχαγωγίας Netflix , θα προβάλει το πρωτότυπο σήριαλ «Prima squadra: Juventus FC», από τον δημιουργό των σειρών «Narcos» και «House of cards». Διαθέσιμο σε πάνω από 104 εκατομμύρια μέλη σε 190 χώρες και η Γιουβέντους είναι η πρώτη ομάδα ποδοσφαίρου στον κόσμο που ανακαλύπτει αυτόν τον νέο κόσμο. Όπως μπορεί κάποιος να διαπιστώσει η δυναμική της γιγάντιας βιομηχανίας του ποδοσφαίρου είναι τεράστια. Τέτοια που σίγουρα στα επόμενα εκατό χρόνια, όλα αυτά θα δείχνουν μακρινά περισσότερο και από το χωρισμένο σε οκτώ τετράγωνα σχέδιο του Τέντι Γουέικλαμ. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 31

Tης Τάνιας Η. Μαντουβάλου

For ever young Όσο πιο μακριά τόσο πιο καλά… (τα άκρα των χρωμοσωμάτων)

Νηστεία και ομορφιά

Ό

σο κι αν ακούγεται παράξενο οι άκρες των χρωμοσωμάτων μας προδίδουν την πραγματική μας ηλικία, την βιολογική δηλαδή, η οποία μπορεί να μην συνάδει πάντα με αυτήν που αναγράφεται στην ταυτότητα και πολλές κυρίες ενίοτε διαπράττουν ποινικό αδίκημα, όταν αλλάζουν την ηλικία τους σε επίσημα έγγραφα με καθόλου διαφανείς διαδικασίες. Προκειμένου να μην προβείτε κι εσείς σε τέτοιο ολίσθημα θα μπορούσατε να μάθετε την πραγματική σας ηλικία με μία απλή εξέταση αίματος και στη συνέχεια να προβείτε στα απαραίτητα πρωτόκολλα προκειμένου να αντιστρέψετε τη γήρανση του οργανισμού σας. Όπως εξηγεί ο Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτου Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας, του ΕΙΕ Δρ. Στάθης Γκόνος μέσα στα κύτταρα μας υπάρχει το λεγόμενο βιολογικό ρολόι. «Εκτιμούμε ότι είναι τελομερή, τα άκρα των χρωμοσωμάτων. Κάθε φορά που τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται, γερνάνε δηλαδή, ένα κομματάκι των τελομερών χάνεται. Άρα μετρώντας αυτό το μήκος μπορούμε ακριβώς να υπολογίσουμε τη βιολογική ηλικία των κυττάρων. Με μία απλή εξέταση αίματος μπορούμε να δούμε το βαθμό γήρανσης του οργανισμού μας, σύμφωνα με ένα εξατομικευμένο επιστημονικό πρωτόκολλο, που βασίζεται σε βιολογικούς δείκτες, και το οποίο ανέπτυξε η ομάδα Μοριακής και Κυτταρικής Γήρανσης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Με βάση το αποτέλεσμα της εξέτασης συμβουλεύουμε το γιατρό που παρακολουθεί τον εξεταζόμενο να προβεί στα αντίστοιχα θεραπευτικά πρωτόκολλα» Φύση η αντιγηραντική Και αν αναρωτιέστε ποια είναι αυτά, η απάντηση είναι πολύ πιο απλή από αυτό που ενδεχομένως φαντάζεστε. «Γνωρίζουμε πλέον τι πρέπει να κάνουμε και τι πρέπει να αποφεύγουμε, όπως π.χ. άσκηση, μείωση του στρες, όχι κάπνισμα, όχι παχυσαρκία και τα γνωστά. Ωστόσο μέσα από αυτή την εξέταση μπορούμε να βρούμε ποιοι βιολογικοί δείκτες, μας δεικνύουν επιταχυνόμενη γήρανση και υπάρχουν πλέον φυσικές ουσίες, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίζουν, να υποκαθιστούν, θα έλεγε κανείς, αυτή τη φθορά. Άρα στην καλύτερη των περιπτώσεων θα συμβουλέψουμε το γιατρό να χορηγήσει κάποια φυτικά κατασκευάσματα, που έχουν ευεργετικά αποτελέσματα, τα οποία όμως απευθύνονται αποκλειστικά στον συγκεκριμένο άνθρωπο που έκανε την ανάλυση. Δίνουμε έμφαση σε αυτές τις ουσίες, ακριβώς επειδή είναι φυσικές και δεν έχουν παρενέργειες. Πολλές εξ αυτών βρίσκονται ακόμη και στην καθημερινή μας διατροφή, ωστόσο μπορούμε να ενισχύσουμε το διατροφολόγιο μας με κάποιο συμπλήρωμα διατροφής. Επίσης συμβουλεύουμε το γιατρό να χορηγήσει ακόμη και ένα κράμα καλλυντικών από φυτικές ουσίες».

32 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Το τερπνόν μετά του ωφελίμου Είτε πήρατε την απόφαση για θρησκευτικούς λόγους είτε για διατροφικούς, είναι αλήθεια πως η νηστεία -εάν ακολουθηθεί με κατάλληλες προϋποθέσεις- μπορεί να αποτελέσει σύμμαχο όχι μόνο για την υγεία, αλλά και για την εξωτερική εμφάνιση! Σύμφωνα με τον διαιτολόγο-διατροφολόγο Αναστάσιο Παπαλαζάρου, η προσωρινή αποχή από το κρέας και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης, συμβάλλει στην αποτοξίνωση του οργανισμού, ενώ παράλληλα «ανοίγει το δρόμο» για άλλα τρόφιμα στο πιάτο, τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και βοηθούν να φαινόμαστε πιο νέοι, όμορφοι και λαμπεροί! Κάποια, λοιπόν, από τα νηστίσιμα τρόφιμα που μας ομορφαίνουν είναι: Τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία είναι πηγές αντιοξειδωτικών ουσιών όπως οι βιταμίνες Α, C και Ε που έχουν προστατευτική δράση για τα κύτταρα, επιβραδύνοντας έτσι τη γήρανση. Επιπλέον, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, που είναι η κύρια πηγή ενυδάτωσης του δέρματος. Το ταχίνι, ο λιναρόσπορος, οι ξηροί καρποί, ο χαλβάς και το παστέλι περιέχουν ασβέστιο, αλλά και βιταμίνη Ε συμβάλλοντας στην καλή υγεία του δέρματος. Επίσης λόγω της περιεκτικότητας τους σε σίδηρο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο συνεισφέρουν στην καλή υγεία των μαλλιών και των νυχιών. Τα δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης, εκτός από βιταμίνη Ε, περιέχουν σελήνιο, το οποίο έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και επιβραδύνει τη φθορά του δέρματος από την καταστροφική επίδραση του ήλιου. Το ελαιόλαδο και οι φυτικές μαργαρίνες μας προσφέρουν βιταμίνη Ε καθώς και ω-3 λιπαρά οξέα, που συμβάλλουν στη σφριγηλότητα του δέρματος.

beauty and the city Πόσο καιρό «αντέχουν» τα καλλυντικά

Η κρίση τέχνας κατεργάζεται και πλέον το vintage πάει παντού και με όλα. Όχι όμως και με την διάρκεια των καλλυντικών, γιατί τότε ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι μολύνσεων και δερματολογικοί. Ως εκ τούτου πάρτε τεφτέρι και σημειώστε: Ένα χρόνο τα περισσότερο Αν και οι σκιές μπορεί να κρατήσουν μία ζωή, οι ειδικοί μας λένε να μην τις κρατάμε περισσότερο από ένα χρόνο. Όσον αφορά τις κρεμώδεις σκιές, καλό θα ήταν στο εννιάμηνο να πηγαίνουν κι αυτές στα σκουπίδια. Επίσης για ένα χρόνο αντέχουν κραγιόν, κρέμες προσώπου, τα περισσότερα βερνίκια νυχιών καιμολύβια παντός είδους. Φτάνει να ξύνουμε την μύτη τους συχνά, ώστε να μην εισχωρήσουν τα μικρόβια.

Στο τρίμηνο

Μάσκαρα, και υγρό eye liner θα πρέπει να αλλάζονται στους τρεις μήνες, γιατί η περιοχή των ματιών θέλει ιδιαίτερη προσοχή.

Έξι μήνες

Το foundation αντέχει για έξι μήνες μετά το άνοιγμά του. Διαρκεί πολύ λιγότερο από την πούδρα, λόγω του ότι τα βακτήρια αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα. Μία καλής ποιότητας πούδρα από την άλλη, μπορεί να διαρκέσει και ένα χρόνο, όταν όμως συνεχίσετε να την χρησιμοποιείτε αφού σπάει, τότε μπορεί να σας δημιουργήσει σοβαρό ερεθισμό στο δέρμα. Κάθε 6 μήνες να αλλάζετε οπωσδήποτε τα σφουγγαράκια make-up και πούδρας με καινούρια, αντιβακτηριδιακά. ΧΡΗΣΙΜΟ Πολλά καλλυντικά προϊόντα αναφέρουν στη συσκευασία τους την ημερομηνία λήξης τους δίπλα από ένα εικονίδιο ενός ανοιχτού βάζου. Επίσης μην ξεχνάτε ποτέ ότι ο χώρος αποθήκευσης πρέπει να είναι σε δροσερό και ξηρό μέρος και όχι στο μπάνιο.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 33

Φωτογραφία Valentino Albini

Το έργο Χωρίς τίτλο (2005) του Γιάννη Κουνέλλη εκτίθεται εδώ και λίγες ημέρες σε χώρο του δημόσιου πανεπιστημίου του Μιλάνου, εμπλουτίζοντας τη μόνιμη έκθεση έργων σύγχρονης τέχνης του ιδρύματος. Ο Γιάννης Κουνέλλης είναι ένας από τους σπουδαιότερους εικαστικούς του 20ου αιώνα και ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Arte Povera.

φωτορεπορτάζ

Το Χωρίς τίτλο είναι μία ψηλή (περίπου 5 μέτρα ) δοκός σιδήρου, στην κορυφή της οποίας είναι τοποθετημένη μια μεγάλη δέσμη φύλλων σχεδίασης, που κάμπτεται προς τα κάτω σχηματίζοντας ένα είδος κιονόκρανου. Το σίδερο σαν ακατέργαστο και βιομηχανικό υλικό και η δοκός, σαν στοιχείο που παραπέμπει σε κατασκευές, συναντώνται συχνά στη δουλειά του Γιάννη Κουνέλλη. Τα φύλλα σχεδίασης είναι μια αναφορά στη συνήθη δραστηριότητα του καλλιτέχνη.

34 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Τ

ι μπορεί να συμβεί ξαφνικά σε ένα μικρό χωριό της Ηπείρου όπου ο χρόνος μοιάζει να κυλά χωρίς σκιές ενώ κανένας δεν είναι προετοιμασμένος έστω και για την παραμικρή έκπληξη; Στο καινούργιο μυθιστόρημα της Τατιάνας Αβέρωφ, που έχει τίτλο «Έγκλημα στον Παράδεισο» και είναι το πρώτο αστυνομικό της, τη γαλήνη του άσημου ηπειρώτικου χωριού έρχεται να διαταράξει ένα διπλό φονικό. Ο δήμαρχος κι ένας μοναχός βρίσκονται νεκροί και η αστυνομία (ο τοπικός της εκπρόσωπος και ο αστυνομικός που καταφτάνει από τα Γιάννενα) ξεκινάει έναν απέλπιδα αγώνα ανεύρεσης. Και ο αγώνας είναι άπελπις γιατί η υπόθεση, όσο προχωρεί η δράση, περιπλέκεται εξαιρετικά. Αντί να ανοίξει ο δρόμος για τη λύση του μυστηρίου, καινούργια δεδομένα το κάνουν από μέρα σε μέρα σκοτεινότερο: κλοπές, ληστείες τραπεζών μακριά από το χωριό, παρακολουθήσεις από αταυτοποίητους αγνώστους ή φιγούρες των οποίων ο ρόλος δεν ήταν φανερός αρχικά και μπαίνουν κάποια στιγμή απρόσμενα στο κάδρο, οδηγώντας την αστυνομία στα όρια της παράνοιας. Ποιο ακριβώς είναι το παρελθόν των δολοφονημένων και με ποιον τρόπο συνδέονται (αν όντως συνδέονται) μεταξύ τους; Τι ήταν προτού γίνει δήμαρχος ο Σ π υ ρ ί δ ω ν Κω λ έτ τ η ς , π ου προερχόταν από εύπορη ελληνική οικογένεια της Ιταλίας και ήταν ο πρώτος ο οποίος επέστρεψε στον τόπο της καταγωγής του ύστερα από ενάμιση αιώνα, έχοντας ενδιαμέσως χάσει σε ναυάγιο (κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από την Αγκόνα προς την Ηγουμενίτσα) ολόκληρη την οικογένειά του; Και από την άλλη μεριά, τι ακριβώς επιδίωκε ο μοναχός Βασίλειος (επί το κοσμικότερον Λάκης) που πέρασε στην άλλη ζωή λίγο μετά τη δολοφονία του Κωλέττη; Στην ιστορία μπλέκονται, βεβαίως, και άλλα πρόσωπα: ένας ακόμα μοναχός, η δεύτερη σύζυγος του Κωλέττη (ουδείς είναι σε θέση να πει γιατί κατέληξαν σε γάμο) μαζί με τον σοφέρ του, η νεαρή γιατρός Μαρία Λάζου, που όπως θα αποδειχθεί διατηρούσε παράνομο δεσμό με τον Κωλέττη, και ο αστυνόμος Περικλής Γαλάνης, ο οποίος παρά

ΒΙΒΛΙΟ

ΔΙΠΛΟ ΦΟΝΙΚΟ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ Τoυ Βαγγέλη Χατζηβασιλείου τον έντονο παρορμητισμό του προσπαθεί να βάλει μια τάξη στο χάος της γενικής σύγχυσης. Ξετυλίγοντας μια κλασική ιστορία μυστηρίου, η Τ. Αβέρωφ κατορθώνει όχι μόνο να δώσει ένα αδρό κοινωνικό περίγραμμα της ελληνικής επαρχίας, αλλά και να σκιτσάρει ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Στο επίπεδο του μικρόκοσμου του Παραδείσου (έτσι ονομάζεται το ηπειρώτικο χωριό) θα διακρίνουμε όλες τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις που ταλανίζουν τη σύγχρονη Ελλάδα: από τις διαμάχες μεταξύ των τοπικών εξουσιών (οι αστυνομικοί του χωριού εναντίον των αστυνομικών από τα Γιάννενα) ή το

αδίστακτο κυνήγι του παράνομου πλούτου μέχρι τις νοοτροπίες που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της καθημερινότητας (καχυποψία, θεία αφέλεια αλλά και έκδηλος επαρχιωτισμός). Η συγγραφέας ξέρει πώς να κάνει ερεθιστική την πλοκή της (με πολλούς αιφνιδιασμούς και ανατροπές), αλλά και πώς να χειριστεί τους πρωταγωνιστές της (κυρίως τη νεαρή γιατρό και τον γιαννιώτη αστυνομικό) σε ένα περιβάλλον όπου τα πάντα παραμένουν ασταθή και αμφίρροπα μέχρι και την τελευταία ώρα. Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που αξίζει σε κάθε περίπτωση να προσέξουμε. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 35

36 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Διδάσκοντας την ελαιοκομία- έκθεση του ΠΙΟΠ και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), σε συνεργασία με το Γεωπονικό A Αθηνών οργανώνει έκθεση με τίτλο «Διδάσκοντας την ελαιοκομία» στο Ιστορικό Αρχείο του, στον Ταύρο, στο πλαίσιο της μελέτης βασικών παραγωγικών κλάδων και προϊόντων της χώρας και την ανάδειξη της τοπικής παραγωγικής ιστορίας. Την έκθεση «Διδάσκοντας την ελαιοκομία» επιμελήθηκε το ΠΙΟΠ αξιοποιώντας, κατά κύριο λόγο, τμήμα της συλλογής του Γεωργικού Μουσείου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρόκειται για μια έκθεση ιστορίας των επιστημών και συγκεκριμένα της γεωπονικής, αλλά και της ιστορίας της εκπαίδευσης με ιστορικά και εθνογραφικά στοιχεία σχετικά με την ελαιοπαραγωγή στην Ελλάδα. Επιχειρεί να αναπαράγει την ατμόσφαιρα του Εργαστηρίου Δενδροκομίας, κατά το μάθημα της Ελαιοκομίας, προσωποποιώντας την εκπαιδευτική διαδικασία στη φυσιογνωμία του εμπνευσμένου διδάσκοντος Εμμανουήλ Βάθη. Η έκθεση στο Ιστορικό Αρχείο του ΠΙΟΠ θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Απριλίου στη συνέχεια θα ταξιδέψει στα Μουσεία Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, στη Σπάρτη και Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, που ανήκουν στο Δίκτυο Μουσείων ΠΙΟΠ.

«Η μπαλάντα ενός ευαίσθητου δήμιου» στον πολυχώρο VAULΤ Εδιμβούργο, Σκωτία 1410 μ.Χ. Για αρκετές δεκαετίες επικρατούσε ειρήνη στο βασίλειο. Οι υπήκοοι του βασιλιά Κένεθ Ε’ ζούσαν ήσυχοι και ευτυχισμένοι. Ο Αβελάρδος ήταν δήμιος στο επάγγελμα. Απολάβανε αυτή τη βάρβαρη και απάνθρωπη εργασία; Όχι. Αλλά ήξερε ότι αν δεν την έκανε αυτός κάποιος άλλος θα άρπαζε την ευκαιρία και σίγουρα δεν θα εκτελούσε τα καθήκοντά του με ίδιο σεβασμό και ευαισθησία. Ο Ροβέρτος, υφαντουργός στο επάγγελμα χρωστούσε στο βασιλιά 142 σελίνια. Με όπλο την πίστη για δικαιοσύνη ήταν αποφασισμένος να δώσει έναν τελευταίο αγώνα για να γλιτώσει το κεφάλι του από το σκουριασμένο τσεκούρι του δήμιου. Όμως ο Αβελάρδος -αν και ευαίσθητος- ποτέ δεν έδινε δεύτερη ευκαιρία στους πελάτες του. Σχεδόν ποτέ... Η ομάδα Lorem Ipsum παρουσιάζει την κωμωδία «Η μπαλάντα ενός ευαίσθητου δήμιου» στο VAULT κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:30, έως την Τρίτη 29 Μαΐου. Κείμενο Σκηνοθεσία: Γιάννης Κεντρωτάς. Παίζουν: Μάνος Κανναβός, Φίλιππος Λούβαρης, Αντώνης Αντωνίου, Φανή Παλιούρα. Στο ρόλο του βασιλιά ο Πωλ Ζαχαριάδης. Γενική είσοδος: 10,00 ευρώ. Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) / Ατέλειες: 5,00 ευρώ.

«Βασιλική Τριανταφύλλου: Αχ, Γιάννη μ’!», στο VAULT Ο Πολυχώρος VAULT παρουσιάζει το μονόλογο Του Γιώργου Μεσολογγίτη “Ο γιος μου Γιάννης Μακρυγιάννης” σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου. Παρα-

στάσεις όλες τις Τετάρτες του Μαρτίου στις 19.00 και από 18 Απριλίου κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00, έως την Πέμπτη 31 Μαΐου. Στον ρόλο της Βασιλικής Τριανταφύλλου η Ευγενία Αποστόλου. Ο μονόλογος «Βασιλική Τριανταφύλλου: Αχ, Γιάννη μ’!» είναι ένας από τους επτά μονολόγους που παρουσιάζονται αυτή τη σεζόν στον Πολυχώρο Vault στα πλαίσια του θεα-

τρικού project «Ο Γιος μου». Επτά σκηνοθέτες ετοιμάζουν επτά παραστάσεις στηριγμένες πάνω σε επτά βιογραφίες. Επτά μάνες μιλούν για τους γιους τους, που εμείς γνωρίσαμε ως άντρες σπουδαίους και διακεκριμένους (Μάντζαρος, Συγγρός, Σολωμός, Μέγας Αλέξανδρος, Μακρυγιάννης, Ψυχάρης, Καβάφης). Το project θα συνεχιστεί και την επόμενη σεζόν 2018-19.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 37

Ένας ποιητικός περίπατος στον Πειραιά Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά διοργανώνει τη φετινή άνοιξη τρία ποιητικά δρώμενα στον Πειραιά. Στο πρώτο από αυτά, λίγες μέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, σας καλεί σε έναν διαφορετικό περίπατο, το Σάββατο 17 Μαρτίου στις 11:30 π.μ. Έναν περίπατο γεμάτο μικρές οάσεις στο αστικό τοπίο και ποιητικές αναγνώσεις από 27 σύγχρονους ποιητές. Η διαδρομή ξεκινά από τον τερματικό σταθμό του ΗΣΑΠ και περιλαμβάνει στάσεις –με ποιητικές αναγνώσεις–σε διάφορα ιστορικά/σημαντικά σημεία του Πειραιά.

Αρχαία Ελληνική Επιστήμη και Τεχνολογία στον «Ελληνικό Κόσμο» Όλες οι σημαντικές ανακαλύψεις και τα σπουδαία επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων στα πεδία της Επιστήμης και των Τεχνών σε μία συναρπαστική έκθεση που παρουσιάζει για πρώτη φορά την επίδραση και τη συνεισφορά του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου στα θεμέλια της γνώσης και της εξέλιξης του δυτικού πολιτισμού. Ή έκθεση θα φιλοξενείται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» σε συνεργασία με το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας ΝΌΉΣΙΣ από τις 17 Μαρτίου.

Πασχαλινό παζάρι διοργανώνεται στις 18/3 στο Politia Tennis Club, με τη συμμετοχή πολλών εταιριών, που παρουσιάζουν προτάσεις για Πασχαλινά δώρα, στηρίζοντας το έργο φιλανθρωπικών σωματείων. Το πασχαλινό παζάρι διαρκεί από τις 10 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ, με ελεύθερη είσοδο.

38 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ο Fred Boissonnas στην Αίγυπτο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς Ο Ελβετός φωτογράφος Frédéric (Fred) Boissonnas (1858-1946) προσκλήθηκε στην Αίγυπτο το 1929 από τον Βασιλιά Φουάντ Α΄ προκειμένου να πάρει φωτογραφίες για μια πολυτελή έκδοση με τίτλο Αίγυπτος (1932). Το 1933 επέστρεψε για να ολοκληρώσει το ταξίδι. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης αυτής επίσκεψης αποτόλμησε μια φωτογραφική αποστολή προς το Όρος Σινά, ακολουθώντας τη διαδρομή των Ισραηλιτών έτσι όπως καταγράφεται στη βιβλική «Έξοδο». Κατά τη διάρκεια της αποστολής απαθανάτιζε τις βιβλικές τοποθεσίες όπως τις ταύτισε η ιερά παράδοση. Αυτή η σειρά φωτογραφιών προοριζόταν για μια δεύτερη έκδοση η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Η έκθεση «Ο Fred Boissonnas στην Αίγυπτο» επικεντρώνεται στο φωτογραφικό του έργο για τα δυο αυτά βιβλία, διερευνώντας οπτικά, από τη μια πλευρά, τις σύνθετες αφηγήσεις του νεοσυσταθέντος αιγυπτιακού κράτους (μετά τη μονομερή κήρυξη ανεξαρτησίας από τη Βρετανία) και, από την άλλη, την αναζήτηση έμπνευσης από τον ίδιο το φωτογράφο στην έρημο του Σινά.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 39

40 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ