ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #88

ΤΕΥΧΟΣ 88 | 29 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018 | ∆ΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚ∆ΟΣΗ | ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙ∆ΗΣΕΩΝ | ISSN: 2585-3570

2 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΕDITORIAL

Σ

Σε μια παραλία του Άγιου Δομίνικου, πριν από χρόνια, γνώρισα ένα ζευγάρι Ιταλών. Πιάσαμε την κουβέντα, «πως βρεθήκατε εδώ, κτλ». «Δεν υπάρχει δρόμος. Τον δρόμο το ανοίγεις περπατώντας», ήταν η απάντησή τους, χρησιμοποιώντας έναν στίχο του Ισπανού ποιητή Αντόνιο Ματσάδο. Τους θυμήθηκα καθώς στήναμε αυτό το τεύχος. Ένα τεύχος για τον δρόμο. Για τις λεωφόρους που ακολουθούμε δραπετεύοντας, για τους δρόμους που βρίσκουμε έτοιμους κι ακολουθούμε, τα μονοπάτια που ανοίγει ο καθένας ψάχνοντας, για τις ατραπούς που ανακαλύπτουμε. Ένα τεύχος γεμάτο διαδρομές, σαν κι αυτές που ακολουθούν δυο νέοι με μια Βέσπα, ή γεμάτο προκλήσεις, όπως του 33χρονου Λεωνίδα, που επιμένει ν΄ ανεβεί στην κορυφή του

Ολύμπου με το αναπηρικό καροτσάκι. Έχουμε όμως και διαθέσεις ρετρό και γι αυτό ξαναθυμόμαστε τα παλιά τρόλεϊ της Αθήνας. Αλλά μας συναρπάζει και η ταχύτητα, γι αυτό ετοιμαζόμαστε για τη Formula-1. Κάνουμε και την βόλτα μας στη Θεσσαλονίκη, για να «ανακαλύψουμε» και πάλι τα εμβληματικά οικοδομήματα στην Εγνατία οδό, αλλά και για να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά σε όσα φέρνει στο φως η ανασκαφή που γίνεται παράλληλα με τη διάνοιξη του μετρό…. Κοιτάζουμε τις φωτογραφίες κι αναρωτιόμαστε, αλήθεια «πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία;» κι αντί να μας καθηλώσει η απορία βγαίνουμε στο δρόμο αναζητώντας την απάντηση. Στεκόμαστε – στάση «Πρακτορείο» και … καλή ανάγνωση. Χρ.Κ.

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης Σχεδιασμός: greekinfographics, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Ιδιοκτησία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα ΤΚ 11521, Τηλ. 210-6400560 e-mail: mag@ana.gr Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, EPA, shutterstock, Διανομή: VES company, Εκτύπωση: Pressious- Aρβανιτίδης Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ. ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Στους σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιά και Μαρούσι. Σε επιλεγμένα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι, Νέο Κόσμο, Πλάκα), της Αγίας Παρασκευής, των Βριλησσίων, του Βύρωνα, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου, της Νέας Σμύρνης, της Νέας Φιλαδέλφειας, του Παγκρατίου, του Παπάγου, του Πειραιά, της Πετρούπολης, της Πεύκης, του Ταύρου, της Φιλοθέης, του Χαλανδρίου. Επίσης, στα καταστήματα Προμηθευτική (ΚΟΡΑΗ 3 και ΑΘΗΝΑΣ 14 ΑΘΗΝΑ), στα βιβλιοπωλεία Ιανός, PUBLIC καφέ (Συντάγματος και Πειραιά), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Εκδόσεις Αιώρα κλπ. Ακόμη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στη Στοά του Βιβλίου, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ελληνικό Κόσμο, στο Νομισματικό Μουσείο, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στο Μουσείο Παιχνιδιών Μουσείου Μπενάκη κ.ά. Στη Θεσσαλονίκη, στα βιβλιοπωλεία Μαλλιάρης Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, PUBLIC και σε επιλεγμένα καταστήματα.

www.ana.gr

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΕΙΡΗΝΗ - ΕΥΔΟΞΙΑ ΚΑΛΟΥΝΤΖΟΓΛΟΥ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 3

Συνέντευξη στον Γιώργο Ψύλλια

Ο Χρήστος Σπίρτζης για τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τον χάρτη 4 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Σ

Στα μεγάλα έργα που έχουν αλλάξει τον χάρτη της Ελλάδας και έχουν κάνει πιο ασφαλείς και σύντομες τις μετακινήσεις αναφέρεται ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, στη συνέντευξη που παραχωρεί στο «Πρακτορείο». Ο κ. Σπίρτζης αναφέρεται επίσης στα έργα για την παράδοση του 5ου αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, στον δρόμο Πατρών- Πύργου και στη σιδηροδρομική σύνδεση Καβάλας- Σόφιας. Ακολουθεί η συνέντευξη που παραχώρησε ο Χρ. Σπίρτζης στο «Πρακτορείο».. Κύριε Υπουργέ συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την παράδοση των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων. Πόσο έχει αλλάξει ο οδικός χάρτης της Ελλάδας και πόσο έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη της περιφέρειας, του τουρισμού αλλά και της ασφάλειας των μετακινήσεων; «Η πιο σημαντική αλλαγή είναι η ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων στις εθνικές οδούς. Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή είναι η καθημερινότητα της μετακίνησης από οποιαδήποτε περιοχή της χώρας προς την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, την Πάτρα και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Κανένας πολίτης δεν σκέφτεται πλέον ούτε τον χρόνο και την ταλαιπωρία, ούτε τους κινδύνους που διέτρεχε. Οι χρήστες των αυτοκινητόδρομων που για δεκαετίες ταλαιπωρούντο και κινδύνευαν στους εθνικούς δρόμους είναι οι καλύτεροι κριτές. Οι μεταφορές των προϊόντων, ο τουρισμός, οποιαδήποτε δραστηριότητα είναι πλέον διαφορετική. Η Δυτική Ελλάδα, η Ήπειρος και η Πελοπόννησος βγήκαν από την απομόνωση, η Θεσσαλία ανάσανε. Οι αυτοκινητόδρομοι ολοκληρώθηκαν και παραδόθηκαν το 2017, ενώ θα έπρεπε να έχουν παραδοθεί από το 2011. Αντί αυτού το 2015 παραλάβαμε σταματημένα εργοτάξια και έργα που δεν είχαν ολοκληρωθεί ούτε οι απαλλοτριώσεις, παραλάβαμε συμβάσεις με διεκδικήσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ και παραλάβαμε τον κίνδυνο επιστροφής δισεκατομμυρίων ευρώ, μέσα στην κρίση, αν δεν είχαν ολοκληρωθεί τα έργα εγκαίρως. Τα έργα ολοκληρώθηκαν με πολύ μεγάλη προσπάθεια και με εκατοντάδες εκατομμύρια λιγότερα. Για εμάς, όμως, οι αυτοκινητόδρομοι θα ολοκληρωθούν όταν εγκατασταθεί και λειτουργήσει το αναλογικό ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων.

ήταν η δωρεάν διέλευση των συμπολιτών μας με αναπηρία, οι δωρεάν διελεύσεις μόνιμων κατοίκων σε περιοχές που δεν έχουν εναλλακτικό οδικό δίκτυο και οι εκπτωτικές χρεώσεις για τους συχνούς χρήστες. Συνεχίζουμε.»

Πότε και από που θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νέου δορυφορικού συστήματος χιλιομετρικής χρέωσης διοδίου και σε τι ποσοστό μπορεί να συμβάλει στη μείωση των σημερινών υψηλών διοδίων; «Όπως γνωρίζετε η πρώτη φάση του διαγωνισμού είναι σε εξέλιξη. Μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού θα χρειαστούν 18 μήνες για την εγκατάσταση και έξι μήνες περίπου δοκιμών και προσαρμογής των νέων διαδικασιών λειτουργίας. Η μείωση των σημερινών τιμών μπορεί να επιτευχθεί σημαντικά με τρεις τρόπους, που δυστυχώς όμως δεν εξαρτώνται μόνο από την κυβέρνηση. Οι συμβάσεις που υπάρχουν δεσμεύουν τη χώρα και όποια λύση πρέπει να προκύψει από συμφωνία και σκληρή διαπραγμάτευση. Το ηλεκτρονικό αναλογικό σύστημα είναι το βασικό εργαλείο, που εκτός από την δικαιοσύνη των χρεώσεων, θα συμβάλει στην μείωση των διοδίων και στην λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων, σε εντελώς διαφορετική λογική από ότι σήμερα. Μέχρι σήμερα αυτό που πετύχαμε με την διαπραγμάτευση

Πότε ξεκινά το μεγάλο έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης Καβάλας – Σόφιας; Πρόσφατα είπατε ότι θα φτάσει μέχρι και το Βουκουρέστι; «Όταν ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε για την υλοποίηση της σιδηροδρομικής Εγνατίας, η αντιπολίτευση μας λοιδορούσε. Σήμερα ολοκληρώνονται οι διαδικασίες και ο κοινός φορέας Ελλάδας – Βουλγαρίας, που θα αναλάβει την σύνδεση των λιμανιών της Βορείου Ελλάδας με τα λιμάνια στον Εύξεινο Πόντο και στον Δούναβη. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών, θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες δημοπράτησης και πλήρους ωρίμανσης του έργου. Στο ίδιο έργο θέλει να ενταχθεί και η Ρουμανία. Είναι κατά τη γνώμη μου το έργο με την μεγαλύτερη εμπορική και γεωπολιτική αξία για τη χώρα μας και για τις χώρες των Βαλκανίων. Είναι το έργο που θα δώσει σε εμάς πρόσβαση στην ενδοχώρα των Βαλκανίων και μείωση χρόνου και κόστους στις διεθνείς μεταφορές, μιας και με την εναλλακτική σιδηροδρομική γραμμή, θα αποσυμφορηθούν τα Δαρδανέλια.»

Πότε θα παραδώσετε και τον 5ο Αυτοκινητόδρομο αυτόν της Κεντρικής Ελλάδας και πόσο κοντά είμαστε για την έναρξη των εργασιών στην Πατρών-Πύργου αλλά και ποια είναι τα σχέδια σας για το τμήμα Πύργου - Τσακώνας. «Τόσο ο αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας, Ε65, όσο και το τμήμα Πάτρα Πύργος θα είχαν ξεκινήσει, για να μην πω ολοκληρωθεί, αν δεν είχαν βγει εκτός των υπαρχουσών συμβάσεων παραχώρησης και μάλιστα με τον τρόπο που προβλέφθηκαν να βγουν. Τα όργανα της Ευρωπαϊκής επιτροπής ζήτησαν τεκμηρίωση για τη βιωσιμότητα αυτών των δρόμων, με τους όρους και τις διαδικασίες του 2017 και όχι με αυτές του 2006, που είχαν αρχικά εγκριθεί. Το παράδοξο είναι ότι αυτοί που έβγαλαν αυτά τα τμήματα έξω από τις συμβάσεις, σήμερα μας ασκούν κριτική. Δυστυχώς γραφειοκρατία υπάρχει και στις Βρυξέλλες και δημιουργεί κι αυτή μεγάλες καθυστερήσεις. Σε κάθε περίπτωση έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες και η τεκμηρίωση και σύντομα, τις επόμενες ημέρες, μετά την έγκριση των ευρωπαϊκών οργάνων θα προχωρήσουμε στην συμβασιοποίηση και την υλοποίηση τους.»

Είπατε πρόσφατα ότι οι δρόμοι αυτοί σχεδιάστηκαν σε πολλές περιπτώσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσουν υπεραξίες γης και να πλουτίσουν κάποιοι. Τι εννοείτε ακριβώς; «Είπα ότι η χάραξη και οι μελέτες που γίνονται, δεν μπορούν να μην διασφαλίζουν τις βέλτιστες οικονομοτεχνικές λύσεις για τα έργα και να έχουν κριτήριο σχεδιασμού σε ποιόν ανήκει η γη ή σε ποιόν Δήμο υπάρχει Δήμαρχος που ανήκει σε όποιο πολιτικό χώρο. Αυτή ήταν μια κακή πρακτική του παρελθόντος. Παράδειγμα αποτελεί η λύση που προκρίνεται στο β όρειο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, που θα κοστίσει 250 εκατομμύρια λιγότερο από ότι αρχικά είχε προβλεφθεί, με άλλη χάραξη του έργου.»

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 5

Ποια είναι επιγραμματικά τα πέντε μεγάλα έργα που σχεδιάζετε στην Αττική και πότε ξεκινούν οι επεκτάσεις της Αττικής οδού; «Στην Αττική και σε όλη τη χώρα δίνουμε προτεραιότητα στα αντιπλημμυρικά έργα. Να σταματήσει ο εφιάλτης των πλημμυρών, ιδιαίτερα με τις νέες συνθήκες που έφερε η κλιματική αλλαγή. Το ίδιο ισχύει για τα έργα οδικής ασφάλειας. Είναι όμως προφανές ότι τα έργα που θα αλλάξουν την καθημερινότητα των πολιτών είναι τα έργα του Μετρό και ιδιαίτερα η γραμμή IV, οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού, οι συνδέσεις του προαστιακού με τα λιμάνια του Λαυρίου και της Ραφήνας, η υποθαλάσσια σύνδεση της Σαλαμίνας και η σύνδεση με ηλε-

6 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κτροκίνηση της Αθήνας με την Θεσσαλονίκη. Πιστεύουμε ότι το 2018 είναι η χρονιά εκκίνησης πολλών έργων, σε όλη τη χώρα. Η χρονιά που θα αλλάξει και τον τρόπο και τον χρόνο που υλοποιούνται τα έργα και προφανώς και το κόστος τους.» Υπάρχουν εισηγήσεις να μπουν διόδια στον Κηφισό κ. Υπουργέ ή το παραλιακό δίκτυο; «Από την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ούτε σκέψη. Από άλλους πολιτικούς χώρους δεν θα μου φαινόταν καθόλου παράξενο…»

Δρόμοι παράλληλοι που όμως... ενώνουν Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Υ

πάρχουν δρόμοι που περπατήθηκαν πολύ και άλλοι που δεν χαράχτηκαν ποτέ. Δρόμοι που οδηγούν σε προορισμούς και άλλοι σε... αφετηρίες. Δρόμοι ανηφορικοί, κατηφορικοί ή ίσιοι, με στροφές ή βαρετές ευθείες. Δρόμοι, δρόμοι, δρόμοι... Εξάλλου… “Όλα είναι δρόμος” σύμφωνα με τον Παντελή Βούλγαρη. Σπάνιοι μεν, όμως υπάρχουν κι εκείνοι οι δρόμοι που ενώνουν κι ας μην τέμνονται, κι ας είναι ο ένας πάνω από τον άλλο ... όπως στην περίπτωση της Εγνατίας Οδού στη Θεσσαλονίκη, της σύγχρονης Εγνατίας που όλοι εμείς περιδιαβαίνουμε αλλά και της αρχαίας που «ξέθαψαν» οι εργασίες του μετρό, χαρίζοντας σε όλους εμάς πολύτιμους αρχαιολογικούς θησαυρούς... Συμπτωματικά ή όχι στην περίοδο που διανύουμε πέφτει φως (κυριολεκτικά και μεταφορικά) σε υπόγεια και υπέργεια αξιοθέατα της Εγνατίας Οδού και των προεκτάσεών της. Σε αυτούς τους δρόμους λοιπόν που ενώνουν το σήμερα και το κοντινό παρελθόν με εκείνο το μακρινό, αναφέρονται τα δύο θέματα που ακολουθούν. Το ένα, της Βίκυς Χαρισοπούλου, κάνει μια γρήγορη βόλτα στον ιστορικό δρόμο αντιμετωπίζοντας το μετρό ως μια... μηχανή του χρόνου. Το δεύτερο, της Αναστασίας Καρυπίδου, μας πληροφορεί πως κάποια γνωστά ή λιγότερο γνωστά σε όλους μας μνημεία που βρίσκονται στον άξονα της Εγνατίας Οδού πρόκειται να φωταγωγηθούν ώστε να αναδειχτούν. Είναι μια ευκαιρία λοιπόν να γνωρίσουμε ξανά έναν δρόμο πάνω στον οποίο βαδίζει επί αιώνες η ιστορία της Θεσσαλονίκης...

8 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Η Ιόνια Οδός είναι πολλά περισσότερα από τα 196 χιλιόμετρα, σύγχρονου, ασφαλούς αυτοκινητοδρόμου. Είναι ένα έργο πνοής, που ήρθε να καλύψει μια απαίτηση ετών, να βγάλει την Ήπειρο από την απομόνωση, να συνδέσει ολόκληρη τη Δυτική Ελλάδα και να γίνει σημείο αναφοράς για το μέλλον. Είναι ένας αυτοκινητόδρομος κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου σε νέα χάραξη, σε ένα περιβάλλον με ιδιαίτερες γεωλογικές συνθήκες, έντονο ανάγλυφο και υψηλές γεωτεχνικές προκλήσεις. Είναι ένα έργο που διασχίζει δύο περιφέρειες και τέσσερις νομούς και οδηγεί προς την ανάπτυξη σήμερα και στο μέλλον.

Μ

ε την ολοκλήρωση της Ιόνιας Οδού ο οδικός χάρτης της Δυτικής Ελλάδας άλλαξε. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα, το ταξίδι από το Αντίρριο έως τα Ιωάννινα έχει μετατραπεί σε μια ασφαλή, άνετη διαδρομή της 1 ώρας και 40 λεπτών. Μια διαδρομή που προσφέρει μια νέα οδηγική εμπειρία, με αιχμή την οδική ασφάλεια και την ποιοτική εξυπηρέτηση. Ο ρόλος της υποδομής και των υπηρεσιών στην οδική ασφάλεια Η οδική ασφάλεια αποτελεί μια εξίσωση πολλών παραγόντων. Ρόλο πρωταγωνιστικό κατέχουν το όχημα και η κατάστασή του, οι καιρικές και κυκλοφοριακές συνθήκες, η κατάσταση του αυτοκινητόδρομου και βεβαίως ο οδηγός. Η Ιόνια Οδός, είναι ένας, σύγχρονος αυτοκινητόδρομος που κατασκευάστηκε με άξονα τα πλέον υψηλά standard παγκοσμίως. Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στο γεωμετρικό σχεδιασμό, στις κυκλοφοριακές μελέτες και στις μελέτης σήμανσης ασφάλιση. Επιπλέον, η Νέα Οδός, η εταιρία που έχει αναλάβει την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία της Ιόνιας Οδού, έχει σχεδιάσει και προσφέρει σε κάθε οδηγό που χρησιμοποιεί την Ιόνια Οδό ένα σύνολο υπηρεσιών όπως: Τον τετραψήφιο αριθμό έκτακτης ανάγκης 1075, τον οποίο ο οδηγός μπορεί να καλεί είτε

από το κινητό του τηλέφωνο, είτε από τα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης που βρίσκονται κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου ή των σηράγγων. Τα 24ωρα Περίπολα Οδικής Ασφάλειας, τα οποία κινούνται διαρκώς σε όλο το μήκος του αυτοκινητοδρόμου. Το Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας Αυτοκινητοδρόμου πλήρως εξοπλισμένο με ειδικά συστήματα για την ασφαλέστερη ρύθμιση της κυκλοφορίας και την ολοκληρωμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση όλων των συμβάντων, καθώς και τα ειδικά Κέντρα Διαχείρισης Κυκλοφορίας Σηράγγων. Τα SOS τηλέφωνα, μέσω των οποίων ο χρήστης μπορεί χωρίς καμία επιβάρυνση, να επικοινωνεί με τα Κέντρα Διαχείρισης Κυκλοφορίας. Δωρεάν οδική βοήθεια σε ακινητοποιημένα οχήματα για τη μεταφορά τους σε ασφαλές σημείο και την αποφυγή καταστάσεων παρακώλυσης της κυκλοφορίας. Τηλεφωνική Εξυπηρέτηση Πελατών στο 2641 306 306 για κάθε πληροφορία, ερώτημα ή υπόδειξη. (Δευτέρα έως και Σάββατο 8:00 -20:00 & Κυριακές 10:00 με 18:00) ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ ΟΔΙΚΉΣ ΑΣΦΆΛΕΙΑΣ Οδήγηση σε αυτοκινητόδρομο •Οδηγούμε πάντα στη δεξιά λωρίδα και χρησιμοποιούμε •την αριστερή μόνο σε περίπτωση προσπέρασης.

•Υποδεικνύουμε τον οποιοδήποτε ελιγμό μας χρησιμοποιώντας το φλας.

•Διατηρούμε τις αποστάσεις ασφαλείας από τα προπορευόμενα οχήματα.

•Τηρούμε τα όρια ταχύτητας, όπως αναγράφονται στη σήμανση. Σε περίπτωση μποτιλιαρίσματος χρησιμοποιούμε τα «αλάρμ» για να ειδοποιήσουμε τα οχήματα που ακολουθούν. Δεν χρησιμοποιούμε τη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) ως εναλλακτική λωρίδα κυκλοφορίας ή ως σημείο προσωρινής στάθμευσης. Η ΛΕΑ χρησιμοποιείται μόνο από οχήματα έκτακτης ανάγκης, όπως ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα και η στάθμευση σε αυτή επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης Οδήγηση σε σήραγγες •Ανάβουμε πάντα τα “μεσαία” φώτα πριν την είσοδό μας στη σήραγγα.

•Διατηρούμε απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα τουλάχιστον 50 μ.

•Αποφεύγουμε τις άσκοπες αλλαγές λωρίδας κυκλοφορίας.

•Δεν κινούμαστε ποτέ όπισθεν και δεν σταματάμε εντός της σήραγγας, παρά μόνο αν υπάρχει ζήτημα έκτακτης ανάγκης.

•Σε περίπτωση αυξημένης κίνησης εντός της σήραγγας: Ανάβουμε τα «αλάρμ» του αυτοκινήτου μας και διατηρούμε τουλάχιστον 5μ. απόσταση από το προπορευόμενο όχημα.

•Αν η κυκλοφορία σταματήσει και το όχημά μας ακινητοποιηθεί, σβήνουμε τον κινητήρα, κλείνουμε τα παράθυρα και φροντίζουμε να μην καπνίσουμε εντός του οχήματος.

•Δε κάνουμε ποτέ αναστροφή εντός της σήραγγας.

•Ακολουθούμε πιστά τα μηνύματα των φωτεινών πινακίδων ή τις υποδείξεις των αρμοδίων. ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ: Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ενημερώνουμε άμεσα το Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας μέσω των SOS τηλεφώνων ή καλούμε το 1075 μέσω του κινητού μας ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 9

ΞΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

ΑΝΟΙΞΑΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΟΔΗΓΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΑΝΟΙΞΑΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Λούζονται με φως 11 σημαντικά μνημεία της Θεσσαλονίκης Της Αναστασίας Καρυπίδου

10 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Μ

ε ειδικό φως θα «λουστούν» έντεκα σημαντικά μνημεία της Θεσσαλονίκης τα οποία βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, στον άξονα της Εγνατίας οδού. Πολλά από αυτά περιλαμβάνονται στον κατάλογο της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για μνημεία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου και αποτελούν πόλο έλξης όχι μόνο για τους τουρίστες αλλά και τους μόνιμους κατοίκους της πόλης. Ο δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Εφορία Αρχαιοτήτων έθεσαν ως στόχο την ανάδειξη των χαρακτηριστικών των μνημείων, ιδιαίτερα κατά τις νυχτερινές ώρες, κατά τις οποίες, ο σημερινός φωτισμός στις περισσότερες περιπτώσεις είναι προσωρινός ή ανεπαρκής και δεν αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του μνημείου. Τα μνημεία που θα φωταγωγηθούν είναι : --Τα Ανατολικά Τείχη, καθώς η ανέγερση των πρώτων τειχών είναι σύγχρονη με την ίδρυση της πόλης από τον Κάσσανδρο (316/315 π.Χ.)

-- Η Ροτόντα, από τα αρχαιότερα και επιβλητικότερα μνημεία (ανέγερση γύρω στο 300 μ.Χ), που κατά την επικρατέστερη εκδοχή, αρχικά ήταν αφιερωμένη στους Καβείρους ή στον Δία και το 1917

με διάταγμα του Ελ.Βενιζέλου μετατράπηκε σε «Μακεδονικόν Μουσείον».

--Το Μπέη Χαμάμ, το πρώτο οθωμανικό λουτρό που κατασκευάστηκε στην πόλη από τους Τούρκους και λειτουργούσε μέχρι το 1968.

--Η Αψίδα του Γαλέριου, η γνωστή Καμάρα, θριαμβικό τόξο που χτίστηκε στο μεταίχμιο 3ου- 4ου αιώνα μ.Χ. για να τιμηθεί ο Καίσαρας Γαλέριος.

--Η Παναγία Χαλκέων, η λεγόμενη «Κόκκινη Εκκλησιά». Είναι ο μοναδικός ναός της Μεσοβυζαντινής περιόδου που σώζεται στη Θεσσαλονίκη.

--Η Παναγία Αχειροποίητος, η μόνη άθικτη βασιλικού ρυθμού εκκλησία στη Θεσσαλονίκη, που χτίστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα.

--Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, χτισμένη γύρω στα 1350.

-- Ο Άγιος Παντελεήμονας, ναός του 14ου αιώνα που ανήκει στον τύπο του σύνθετου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο και περίστωο.

--Οι Άγιοι Απόστολοι, με απαράμιλλης ποιότητας ζωγραφική διακόσμηση και αριστουργηματικά ψηφιδωτά.

-- Ο ναός της Υπαπαντής του Χριστού, η τρίκλιτη ξυλοστεγής βασιλική απέναντι από την Καμάρα.

-- Ο ναός του Αγίου Αθανασίου, που χτίστηκε στη θέση προγενέστερου ναού, που καταστράφηκε από την πυρκαγιά το 1817.

Ένα μετρό – μηχανή του χρόνου... Της Βίκυς Χαρισοπούλου

Μ

ια διαδρομή όχι μόνο στο χώρο αλλά και στο χρόνο. Σε λιγότερα από 10 χιλιόμετρα – 25 αιώνες ζωής... Με το μετρό της Θεσσαλονίκης – που ξεκίνησε πριν από σχεδόν 30 χρόνια με μια... «τρύπα» στο σώμα της πόλης και ολοκληρώνεται με μια ...τομή στα «σπλάχνα», που γεννά ένα ιστορικό αφήγημα – αποκάλυψη της αδιάλειπτης ζωής της Θεσσαλονίκης ... Για φαντάσου... Μαρμάρινες λάρνακες και σαρκοφάγοι, χρυσά στεφάνια και κοσμήματα, πήλινα ειδώλια και αμφορείς , ψηφιδωτά δάπεδα, χρυσά και αργυρά κοσμήματα και νομίσματα ρωμαϊκά, βυζαντινά οθωμανικά, μαρμαρόστρωτοι δρόμοι πλαισιωμένοι από στοές στηριγμένες με περίτεχνους κίονες, ψηφιδωτά με ερωτιδείς και καλλίπυγες Αφροδίτες, πιθεώνες, Decumanus Maximus (ρωμαϊκές λεωφόροι με κατεύθυνση από τα ανατολικά προς τα δυτικά) , διασταυρώσεις με cardo (κάθετους δρόμους ) και forum, μαρμάρινες πλάκες τεραστίων διαστάσεων, με ίχνη ακόμα και από τις αμαξοτροχιές στο ογκώδες σώμα τους διηγούνται το ...παραμύθι της πόλης. Και την χωροταξική εξέλιξη, την πολεοδομική οργάνωση του αστικού χώρου, την οικονομική ανάπτυξη , το εμπόριο, την αγορά , τα ταφικά έθιμα... Ζωντανοί αφηγητές της διαχρονίας της πόλης είναι ήδη 300.000 ευρήματα (50.000 εξ αυτών νομίσματα) κινητά και μνημειακά σύνολα (ταφικά και αρχιτεκτονικά) που έφεραν μέχρι τώρα στο φως οι

ανασκαφές στα εργοτάξια των 13 στάσεων κατά μήκος των 9,6 χιλιομέτρων του μετρό . Η...διήγηση μας πηγαίνει στα ελληνιστικά χρόνια, όταν η Θεσσαλονίκη είναι μια ακμάζουσα πόλη με ισχυρή οικονομία, αναπτυγμένες κοινωνικοπολιτικές δομές και οργανωμένο ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα στην περιοχή της σημερινής Πυλαίας σε έκταση 31 στρεμμάτων που αποκαλύφθηκε πρόσφατα στο αμαξοστάσιο της βασικής γραμμής του Μετρό. Μας φέρνει στα 315 π.Χ, όταν ιδρύθηκε η πόλη από τον Κάσσανδρο, με χιλιάδες ταφικά μνημεία στην Ανατολική Νεκρόπολη- στο Σταθμό Σιντριβάνι- κτερισμένα με αγγεία πήλινα και γυάλινα, ειδώλια, χρυσά και αργυρά κοσμήματα και νομίσματα. Μας ταξιδεύει ως τα ρωμαϊκά χρόνια, με πλατείες, στοές και κρήνες, νυμφαία , λασπόκτιστα κτίρια σε δημόσιους χώρους, πλινθόκτιστα καταστήματα της αγοράς, εργαστήρια και πάγκους πώλησης προϊόντων , εργαλεία, μήτρες κατασκευής κοσμημάτων, κεραμικών, υαλικών, αντικείμενα ίδια σχεδόν με τα σημερινά που συνεχίζονται και στην οθωμανική περίοδο... Κι ύστερα έρχεται η πυρκαγιά του 1917 όταν η οδός Σαμπρί πασά – η .. cardo – Decymanus (Μέση οδός των βυζαντινών) γίνεται Βενιζέλου. Μέρος των ευρημάτων – μια περίληψη του αφηγήματος της πόλης - θα εκτεθούν σύντομα σε δυο υπό κατασκευή σταθμούς , ενώ αναζητείται το κτίριο που θα στεγάσει το Μουσείο του μετρό. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 11

…no hay camino, se hace camino al andar Του Χριστόφα Απανωσκαλιώτη

12 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

A

νοιξε το δρόμο διωγμένος, πολιτικός πρόσφυγας. Κι όταν έφτασε εκεί, όπου πίστευε πως ήταν ασφαλής προορισμός, έκλεισε τη ζωή του όπως ακριβώς είχε προβλέψει με τους στίχους του. Είχε γράψει ο Αντόνιο Ματσάδο πως «περπατώντας τον φτιάχνεις το δρόμο/ και μόλις πίσω στρέψεις το βλέμμα/ βλέπεις το μονοπάτι/ που ποτέ δεν θα πατήσεις ξανά». Αυτό το μονοπάτι της διαφυγής ο Ματσάδο δεν το περπάτησε ποτέ ξανά, δεν επέστρεψε στην πατρίδα του. Κατέφυγε στη Γαλλία, διωγμένος στα χρόνια του Ισπανικού Εμφυλίου για τα πολιτικά του πιστεύω, μα λίγο καιρό αφότου είχε φτάσει στη Γαλλία έφυγε για το τελευταίο ταξίδι. Ο Αντόνιο Ματσάδο είναι ένας από τους κορυφαίους ποιητές της Ισπανίας . Γεννήθηκε στη Σεβίλη το 1875 και πέθανε εξόριστος στη Γαλλία, τον Φεβρουάριο του 1939. Που τον θυμηθήκαμε τώρα; Λίγο η μέρα της ποίησης, στις 21 του Μάρτη, λίγο το βασικό θέμα του περιοδικού- «δρόμος»και φτάσαμε στους στίχους του Αντόνιο

Ματσάδο : «Caminante, son tus huellas el camino y nada mas. caminante, no hay camino, se hace camino al andar.» Δηλαδή, «Διαβάτη, είναι τα χνάρια σου ο δρόμος και τίποτα άλλο. Διαβάτη, δρόμος δεν υπάρχει. Περπατώντας τον φτιάχνεις τον δρόμο.» Και πιο κάτω, γράφει ο Μασάδο, σαν να προκαλεί και να προβλέπει την τύχη του: «Περπατώντας τον φτιάχνεις το δρόμο και μόλις πίσω στρέψεις το βλέμμα, βλέπεις το μονοπάτι που ποτέ δεν θα πατήσεις ξανά» Ο Αντόνιο Ματσάδο πίστευε πως οι δρόμοι ανοίγουν «χτύπο τον χτύπο/ στίχο τον στίχο», όπως έγραψε στο σπουδαίο ποίημά του «Cantares...» (Η φωτογραφία είναι από άγαλμα του ποιητή Αντόνιο Ματσάδο στην πόλη Baeza).

Μαγευτικό Πάσχα στην Πελοπόννησο και στο Σούνιο

grecotel.com ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

OLYMPIA RIVIERA & AQUA PARK Για το αυθεντικό Πάσχα της Grecotel επιλέξτε το Olympia Riviera & Aqua Park. Σας καλωσορίζουμε σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον στην ωραιότερη ακτή της Πελοποννήσου. Μοναδικό τετραήμερο πρόγραμμα θα ξετρελάνει τα παιδιά, αποδράσεις στην ανοιξιάτικη φύση και το πιο εντυπωσιακό spa με θαλασσοθεραπεία! Σαν μια οικογένεια θα γιορτάσουμε μαζί τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, ακολουθώντας τις παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου μας.

Last Minute Offer 10% έκπτωση στη διαμονή ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ από 250€ στα 225€ Τιμή για 2 άτομα σε Superior Sea View Guestroom ανά διανυκτέρευση και περιλαμβάνει: πλούσιο πρωινό σε μπουφέ, νηστίσιμο δείπνο τη Μ. Παρασκευή, το αναστάσιμο δείπνο το Μ. Σαββάτο και το πασχαλινό γεύμα την Κυριακή του Πάσχα με παραδοσιακό γλέντι. ΔΩΡΕΑΝ διαμονή, διατροφή & δραστηριότητες για τα παιδιά έως 12 ετών ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ 4 ΔΙΑΝ/ΣΕΩΝ από 875€ στα 788€ 50% ΕΚΠΤΩΣΗ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ 4Η & ΔΙΑΝ/ΣΗ 75€ Δωροεπιταγή στα μέλη του Privilege Club για καταναλώσεις στα επισιτιστικά τμήματα 20% έκπτωση σε επιλεγμένες θεραπείες Spa (προσώπου

ATTIKH, ΣΟΎΝΙΟ

CAPE SOUNIO

ΞΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Πάσχα με κατάνυξη στο ακρωτήρι του Μύθου και όλη την πολυτέλεια ενός μοναδικού resort: Cape Sounio. Αξέχαστες εμπειρίες για σας και τα παιδιά σας με ειδικό τετραήμερο πρόγραμμα και δραστηριότητες. Spa με Ayurveda, φαντασμαγορικά βεγγαλικά, πλούσια παραδοσιακά εορταστικά γεύματα με επιλεγμένες συνταγές και υλικά από τα χωριά της Κρήτης και ατελείωτο γλέντι με ζωντανή μουσική.

ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ 3 ΔΙΑΝ/ΣΕΩΝ από 295€ Τιμή για 2 άτομα σε Superior Bungalow θέα βουνό ανά διανυκτέρευση και περιλαμβάνει: πλούσιο πρωινό σε μπουφέ, το αναστάσιμο Δείπνο το Μ. Σαβ-

& σώματος) Ισχύει ελάχιστη διαμονή 3 διαν/σεων olympiarivierathalasso.com Τηλ. 26230 64400

FILOXENIA

Αυθεντικές στιγμές παράδοσης, πανδαισία γεύσεων και ανεπιτήδευτη πολυτέλεια συνθέτουν το φετινό ανοιξιάτικο σκηνικό στο αγαπημένο Filoxenia. Γιορτάστε την άνοιξη και τις Άγιες Μέρες του Πάσχα με ζεστασιά σε ένα υπέροχο περιβάλλον δίπλα στη θάλασσα. Μη χάσετε το θρυλικό Σαϊτοπόλεμο στην παραλία της Καλαμάτας. ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ από 195€ Τιμή για 2 άτομα σε Δίκλινο δωμάτιο ανά διανυκτέρευση και περιλαμβάνει: Πλούσιο πρωινό σε μπουφέ, το νηστίσιμο δείπνο της Μ. Παρασκευής, το αναστάσιμο δείπνο του Μ. Σαββάτου και το πασχαλινό γεύμα την Κυριακή του Πάσχα με παραδοσιακό γλέντι. Δείπνο τη Δευτέρα του Πάσχα. ΔΩΡΕΑΝ διαμονή, διατροφή & δραστηριότητες για τα παιδιά έως 12 ετών ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ 4 ΔΙΑΝ/ΣΕΩΝ από 683€ 50% ΕΚΠΤΩΣΗ ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ 4Η & ΔΙΑΝ/ΣΗ Δωρεάν ένα γεύμα ή δείπνο για την επόμενη διαμονή σας σε ξενοδοχείο Grecotel το καλοκαίρι 2018 για τα μέλη του Privilege Club Ισχύει ελάχιστη διαμονή 3 διαν/σεων filoxeniakalamata.com Τηλ. 27210 23166

βάτο και το πασχαλινό γεύμα την Κυριακή του Πάσχα με παραδοσιακό γλέντι. ΔΩΡΕΑΝ διαμονή, διατροφή & δραστηριότητες για τα παιδιά έως 12 ετών 50% έκπτωση στην τιμή με πρωινό για την 4η διανυκτέρευση 20% έκπτωση σε επιλεγμένες θεραπείες Spa (προσώπου & σώματος) Δωρεάν ένα γεύμα ή δείπνο για την επόμενη διαμονή σας σε ξενοδοχείο Grecotel το καλοκαίρι 2018 για τα μέλη του Privilege Club ΔΩΡΕΑΝ χρήση γυμναστηρίου, εσωτερικής θερμαινόμενης πισίνας και σάουνας και των 2 γηπέδων του τένις.

Ισχύει ελάχιστη διαμονή 3 διαν/σεων capesounio.com Τηλ.22920 69700 ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 13

Φώτο: FAZRY ISMAIL

Του Δημήτρη Κοντογεώργου

ΕΚΚΊΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΜΑΡΑΘΏΝΙΟ» ΤΗΣ FORMULA-1 14 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

O

Το καλαντάρι της Φόρμουλα Ένα για το 2018 και οι ώρες έναρξης των αγώνων (ώρα Ελλάδας) : 25 Μαρτίου 08:10 Αυστραλία (Μελβούρνη) 8 Απριλίου 17:10 Μπαχρέιν (Σακχίρ) 15 Απριλίου 08:10 Κίνα (Σανγκάη) 29 Απριλίου 14:10 Αζερμπαϊτζάν (Μπακού) 13 Μαΐου 16:10 Ισπανία (Βαρκελώνη) 27 Μαΐου 16:10 Μονακό (Μόντε Κάρλο) 10 Ιουνίου 20:10 Καναδάς (Μόντρεαλ) 24 Ιουνίου 17:10 Γαλλία (Λε Καστελέ) 1 Ιουλίου 16:10 Αυστρία (Σπίλμπεργκ) 8 Ιουλίου 15:10 Μ. Βρετανία (Σίλβερστοουν) 22 Ιουλίου 16:10 Γερμανία (Χοκενχάιμ) 29 Ιουλίου 16:10 Ουγγαρία (Βουδαπέστη) 26 Αυγούστου 16:10 Βέλγιο (Σπα-Φρανκορσάμπ) 2 Σεπτεμβρίου 16:10 Ιταλία (Μόντσα) 16 Σεπτεμβρίου 14:10 Σιγκαπούρη (Σιγκαπούρη) 30 Σεπτεμβρίου 14:10 Ρωσία (Σότσι) 7 Οκτωβρίου 07:10 Ιαπωνία (Σουζούκα) 21 Οκτωβρίου 20:10* ΗΠΑ (Όστιν) 28 Οκτωβρίου 21:10 Μεξικό (Πόλη του Μεξικού) 11 Νοεμβρίου 20:10 Βραζιλία (Σάο Πάουλο) 25 Νοεμβρίου 15:10 Άμπου Ντάμπι (Γιάς Μαρίνα)

* Δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη η ώρα έναρξης.

Οι λάτρεις της Φόρμουλα Ένα , έχουν πάρει ήδη θέσεις για την έναρξη της νέας χρονιάς, η οποία, μετά από αναμονή (σχεδόν) τεσσάρων μηνών, ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου στη Μελβούρνη. Πρόκειται για ένα «μαραθώνιο» 21 αγώνων, ο οποίος θα θέσει σε δοκιμασία τις δυνατότητες και τις αντοχές ομάδων και μονοθεσίων και θα ολοκληρωθεί στις 25 Νοεμβρίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Mercedes αρχίζει τη σεζόν με στόχο να υπερασπιστεί τους τίτλους που κατέκτησε πέρυσι στους οδηγούς (με τον Λιούις Χάμιλτον) και τους κατασκευαστές, με τις υπόλοιπες ομάδες να επιδιώκουν την... αποκαθήλωσή της.

Από τις 25 Μαρτίου και το γκραν πρι της Μελβούρνης μπήκε τέλος στη μακροχρόνια πρακτική να χρησιμοποιούνται στη Φόρμουλα Ένα οι αιθέριες παρουσίες που αποκαλούνται «grid girls». Αυτές οι γοητευτικές γυναίκες αποτελούσαν για δεκαετίες μέρος της διοργάνωσης, καθώς μεταξύ άλλων στέκονταν πλάι στα μονοθέσια πριν από την εκκίνηση και κρατούσαν πινακίδες με τα ονόματα και τα νούμερα των οδηγών. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το «τέλος» της παρουσίας των «grid girls» ισχύει και στους υπόλοιπους αγώνες των μικρότερων πρωταθλημάτων που λαμβάνουν χώρα στη διάρκεια του τριημέρου ενός γκραν πρι της Φόρμουλα Ένα. Ο διευθύνων σύμβουλος για τις εμπορικές λειτουργίες στη Φόρμουλα Ένα, Σον Μπράτσιζ, δήλωσε μεταξύ άλλων για την εξέλιξη αυτή: «Ενώ η πρακτική της χρησιμοποίησης grid girls αποτελούσε βασικό στοιχείο των γκραν πρι της Φόρμουλα Ένα για δεκαετίες, αισθανόμαστε ότι αυτό το έθιμο δεν συμφωνεί με τις αξίες της εταιρείας μας και σαφώς έρχεται σε αντίθεση με τα σύγχρονα κοινωνικά πρότυπα. Δεν πιστεύουμε ότι αυτή η πρακτική είναι κατάλληλη ή σχετική με τη Φόρμουλα Ένα και τους φίλους της, παλιούς και νέους, σε όλο τον κόσμο». Τη θέση των «grid girls» θα πάρουν παιδιά που αποκαλούνται «grid kids», προκειμένου, όπως ανακοινώθηκε, «η τελετή πριν τον αγώνα να γίνει πιο σχετική και ενδιαφέρουσα για τους φιλάθλους, ειδικά τους νεότερους». Τα παιδιά αυτά, τα οποία θα μετέχουν ήδη σε αγώνες καρτ ή «μικρές» κατηγορίες φόρμουλα, θα επιλέγονται από τους συλλόγους της εθνικής ομοσπονδίας μηχανοκίνητου αθλητισμού κάθε χώρας, με βάση την αξία τους ή με

κλήρωση. Τα πιο... τυχερά από αυτά τα παιδιά θα μπορούν να συνοδεύουν και να στέκονται πλάι στους 20 οδηγούς της Φόρμουλα Ένα στο γκριντ, ενώ οι «πιλότοι» θα ετοιμάζονται για τον αγώνα. Οι αλλαγές κανονισμών ενόψει της νέας σεζόν είναι σχετικά λίγες, σε σχέση με το 2017. Σε ό,τι αφορά τους τεχνικούς κανονισμούς, απαγορεύονται οι πτέρυγες σε σχήμα Τ και τα καλύμματα του κινητήρα σε στιλ «πτερύγιο καρχαρία», ενώ δεν επιτρέπονται τα συστήματα ανάρτησης που θα μπορούσαν να αλλάξουν την αεροδυναμική απόδοση του μονοθέσιου σε ένα γύρο. Επίσης, από φέτος είναι υποχρεωτικό στα μονοθέσια το σύστημα halo ή «φωτοστέφανο», το οποίο τοποθετείται για να προστατεύει το κεφάλι των οδηγών. Αναφορικά με τους αθλητικούς κανονισμούς, απλουστεύονται οι ποινές θέσεων στην εκκίνηση για αλλαγές στοιχείων της μονάδας ισχύος, ενώ οι οδηγοί πρέπει να «βγάλουν» τους 21 αγώνες της χρονιάς με τρεις κινητήρες (πέρυσι είχαν τέσσερις στην διάθεσή τους), καθώς τους περιμένουν ποινές, εφόσον ξεπεράσουν αυτό το όριο. Τέλος, εμπλουτίζεται η γκάμα των «στεγνών» ελαστικών της Pirelli, η οποία μετράει πλέον επτά γόμες που είναι οι εξής: εξαιρετικά μαλακή ή hypersoft (ροζ), πάρα πολύ μαλακή ή ultrasoft (μωβ), πολύ μαλακή (κόκκινη), μαλακή (κίτρινη), μέση (άσπρη), σκληρή (μπλε του πάγου), πολύ σκληρή (πορτοκαλί). Το αγωνιστικό πρόγραμμα της Φόρμουλα Ένα για το 2018 περιλαμβάνει τον αριθμό-ρεκόρ των 21 αγώνων. Σε σχέση με το περυσινό καλαντάρι των 20 γκραν πρι, «κόπηκε» ο αγώνας στη Μαλαισία, ωστόσο υπάρχουν δύο προσθήκες. Φέτος η Φόρμουλα Ένα επιστρέφει στη Γαλλία, καθώς το γαλλικό γκραν πρι συμπεριλήφθηκε στο αγωνιστικό πρόγραμμα για πρώτη φορά από το 2008. Ο εν λόγω αγώνας θα διεξαχθεί στο «Σιρκουί Πολ Ρικάρ» στο Λε Καστελέ, την πίστα που τον φιλοξένησε για τελευταία φορά το 1990, καθώς στη συνέχεια το γαλλικό γκραν πρι «μετακόμισε» στο Μανί-Κουρ. Επίσης, επιστρέφει στο καλαντάρι το γερμανικό γκραν πρι μετά από απουσία ενός έτους, με τον φετινό αγώνα να είναι προγραμματισμένο να διεξαχθεί στο Χοκενχάιμ. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 15

Φώτο: SOEREN STACHE

Του Αντώνη Πολυχρονάκη

ΑΥΤΟΚΊΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ

ΑΠΌ ΤΟ ΠΕΤΡΈΛΑΙΟ ΣΤΗΝ…ΠΡΊΖΑ 16 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

X

Χάρη στις αποκαλύψεις του «Ντίζελ-γκέιτ», ξεκίνησε στην Γερμανία μια μεγάλη συζήτηση για την ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλεί αυτό το καύσιμο. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας διαπιστώθηκε ότι η Volkswagen είχε ενσωματώσει λογισμικό παραποίησης των μετρήσεων ρύπων στα αυτοκίνητά της για να παραπλανεί τις αρχές και είχε συστήσει σχετικό καρτέλ με τις αυτοκινητοβιομηχανίες Audi, BMW και Porsche ήδη από το 1990. Βέβαια, οι εν λόγω αυτοκινητοβιομηχανίες υποχρεώθηκαν να αλλάξουν το λογισμικό, αλλά οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η μείωση των ρύπων μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ειδικό εξοπλισμό των κινητήρων, μια λύση όμως ακριβή η οποία επί πλέον θα καθυστερήσει. Και μετά ήρθε η -χειρότερη γι αυτές- απόφαση του Ομοσπονδιακού Διοικητικού Δικαστηρίου της Λειψίας: επειδή οι τιμές των ρύπων των ντιζελοκίνητων αυτοκινήτων υπερβαίνουν σε ορισμένες πόλεις τις οριζόμενες από την εθνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, επικύρωσαν τις αποφάσεις κατώτερων δικαστηρίων σύμφωνα με τις οποίες μπορεί να απαγορευτεί η κυκλοφορία τους. Όχι όμως από την κυβέρνηση, αλλά από την τοπική αυτοδιοίκηση. Έτσι, έστω και υπό περιορισμούς, προβλέπεται μεταβατική περίοδος, επιτρέπεται η δημιουργία ζωνών χωρίς αυτοκίνητα σε 70 γερμανικές πόλεις. Το Μόναχο κατέχει πάντως τα σκήπτρα στην εκπομπή διοξειδίου του αζώτου ΝΟ2, το οποίο παράγεται κυρίως από τις μηχανές των αυτοκινήτων, είτε καίνε βενζίνη είτε πετρέλαιο, με 78 mg/m3. Έπονται η Στουτγάρδη με 63 mg/m3, η Κολωνία με 62, το Αμβούργο με 58, το Κίελο με 56 και το Βερολίνο 49, ενώ το επιτρεπτό όριο είναι 40 mg/m3. Δεδομένου ότι σχεδόν τα 3/4 των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα προέρχονται από τα ντιζελοκίνητα οχήματα, η δικαστική απόφαση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε απαγόρευση της κυκλοφορίας τους. Εντός μερικών εβδομάδων μπορεί να γίνει στο Αμβούργο και μετά τον Σεπτέμβριο στην Στουτγάρδη, στέλνοντας έτσι ένα ηχηρό οικολογικό μήνυμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου της Λειψίας ανοίγει νέους δρόμους στις μετακινήσεις των πολιτών, πυροδοτώντας μια ριζοσπαστική αλλαγή. Ένα νέο πράσινο κίνημα στις πόλεις φαίνεται πως γεννιέται. Οι Οικολόγοι λοιδορήθηκαν κάποτε για ανάλογες ιδέες, αλλά φαίνεται πως «ο αγώνας» τους «τώρα δικαιώνεται».... Χιλιάδες θάνατοι λόγω της ρύπανσης των αυτοκινήτων Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη μελέτη του περιοδικού «Nature» περίπου 425.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως στην Ευρώπη αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Πάνω από το 90% προκαλούνται από αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις που σχετίζονται με την εισπνοή μικροσκοπικών σωματιδίων, όπως αυτά που δημιουργούνται από τα οξείδια του αζώτου. 10.000 θάνατοι μπορούν να αποδοθούν ειδικά στα οξείδια του αζώτου των πετρελαιοκίνητων οχημάτων και οι 5.000 συνδέονται με τους κρυφούς ρύπους αυτών των οξειδίων λόγω του «Ντίζελ-γκέιτ». Σήμερα, κυκλοφορούν στην Ευρώπη πάνω από 100 εκατομμύρια ντιζελοκίνητα οχήματα, διπλάσια δηλαδή από όσα κυκλοφορούν στον υπόλοιπο κόσμο με τις ανάλογες θανατηφόρες συνέπειες παντού φυσικά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Ινστιτούτου Χημείας Μαξ-Πλανκ του Μάιντς μόνο στην Γερμανία πεθαίνουν 7.000 άνθρωποι κάθε χρόνο εξαιτίας της ρύπανσης που προκαλούν τα αυτοκίνητα. Πάντως, το 70% των Γερμανών εξακολουθεί να τάσσεται κατά της απαγόρευσής τους, ενώ μόνο ένας στους πέντε συμφωνεί.... Θεωρητικά όμως το γενικότερο κλίμα είναι ευνοϊκό αφού τα 3/4 των πολιτών δηλώνουν ότι ενοχλούνται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και το 90% επιθυμεί την κυκλοφοριακή αναδιοργάνωση των πόλεων και των δήμων τους. Και τώρα τι μέλλει γενέσθαι; Η απόφαση του Δικαστηρίου της Λειψίας θέτει ένα καίριο ερώτημα: τι είδους αυτοκίνητα θα οδηγούμε στο άμεσο μέλλον; Ή μάλλον εάν θα επιτρέπεται καν να χρησιμοποιούμε αυτοκίνητα. Το 2030 θα έχει συγκεντρωθεί στις πόλεις το 60%-80% του πληθυσμού της γης, οπότε θα πρέπει να βρεθούν επειγόντως λύσεις. Τα αυτοκίνητα αποτελούσαν για δεκαετίες σύμβολο ελευθερίας, ανεξαρτησίας, κοινωνικού γοήτρου και επίδειξης πλούτου, αλλά έχουν χάσει πλέον την αίγλη τους. Σήμερα εκφράζουν πλέον την παρωχημένη νοοτροπία μιας άλλης εποχής και όχι της σύγχρονης αντίληψης για τις πράσινες μεταρρυθμίσεις και την οικολογική συνειδητοποίηση των πολιτών. Τα αυτοκίνητα ικανοποιούν ολοένα και λιγότερο τις ανάγκες των πολιτών, αλλά για να πεισθούν οι πολίτες να αποχωριστούν το αυτοκίνητο και

να συμφωνήσουν σε νέους τρόπους μετακίνησης θα πρέπει να υπάρχουν πειστικές, ελκυστικές εναλλακτικές προτάσεις. Οι πολίτες πάντως επιθυμούν την αλλαγή όχι για ιδεολογικούς λόγους, αλλά διότι επιθυμούν περισσότερη ποιότητα ζωής και επειδή χρειάζονται περισσότερο ζωτικό χώρο, αφού το 90% του διαθέσιμου καλύπτεται πια στις πόλεις από τα αυτοκίνητα και τα πάρκινγκ! Κάθε θέση στάθμευσης αναλογεί μάλιστα σε ένα παιδικό δωμάτιο 12 τ.μ., δηλαδή χώρο τον οποίο στερούνται. Ευρωπαϊκά πρότυπα Παραδείγματα από ευρωπαϊκές χώρες δείχνουν πάντως ότι θαρραλέες ιδέες μετουσιώνονται σε πράξη εάν έχουν την συγκατάθεση των πολιτών. Στην Κοπεγχάγη, την πλέον φιλική προς το περιβάλλον πόλη της Ευρώπης, τo 38% των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο, η μέση ταχύτητα των οποίων είναι 16 χιλιόμετρα ανά ώρα ενώ του αυτοκινήτου μόλις 27! Ήδη το 52 % των εργαζομένων μετακινείται με ποδήλατο, ενώ μέχρι το 2050 η πρωτεύουσα της Δανίας φιλοδοξεί να καταστεί μια εξ ολοκλήρου φιλική προς το περιβάλλον πόλη επεκτείνοντας το δίκτυο ποδηλατοδρόμων, καθιερώνοντας τις μετακινήσεις με τα δημόσια μέσα κυκλοφορίας και αντικαθιστώντας τα ντιζελοκίνητα με ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η Νορβηγία προσανατολίζεται επίσης προς αυτά, ενώ η Γαλλία και η Μ. Βρετανία θα απαγορεύσουν τα ντιζελοκίνητα και βενζινοκίνητα αυτοκίνητα από το 2040. Μάλιστα ο δήμαρχος του Λονδίνου έχει χαρακτηρίσει την ατμόσφαιρά της βρετανικής πρωτεύουσας «δολοφόνο». Στην Αυστρία έχει ξεκινήσει η πρωτοβουλία για «πόλεις μηδενικών ρύπων», ενώ στην Γερμανία η συζήτηση για δωρεάν μετακινήσεις με τα μαζικά Μέσα Μεταφοράς, ώστε οι πολίτες να έχουν ένα δέλεαρ, καλά κρατεί. Προβληματικό εν τούτοις παραμένει το ποιος θα χρηματοδοτήσει αυτές τις μετακινήσεις. Μόνο με δικαστικές αποφάσεις δεν επιτυγχάνεται πάντως τίποτα. Πρέπει να πεισθούν οι πολίτες για την αναγκαιότητα των αλλαγών. Επίσης, οι πωλήσεις αυτοκινήτων θα μειωθούν κατακόρυφα εάν απαγορευτούν στις πόλεις με αποτέλεσμα αθρόες απολύσεις. Άρα πρέπει να βρεθούν έξυπνες λύσεις. «Είναι φανερό πως βρισκόμαστε προ ριζικών αλλαγών όπως στην εποχή της εφεύρεσης του αυτοκινήτου», όπως λέει χαρακτηριστικά ο Αντρέας Κνι, καθηγητής του Πολυτεχνείου του Βερολίνου και επικεφαλής του “Κέντρου Καινοτομίας των Μετακινήσεων” της γερμανικής πρωτεύουσας». Ρομποτικά, ηλεκτρικά ή υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα και πότε; Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες συλλαμβάνοντας τα μηνύματα των καιρών έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ στην εξέλιξη των ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι τα ρομποτικά, τα αυτόνομα αυτοκίνητα είναι τα φιλικότερα προς το περιβάλλον, αφού μηδενίζουν τις εκπομπές ρύπων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ως αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές ρύπων τα αμιγώς ηλεκτρικά και τα υδρογονοκίνητα, ενώ ως οχήματα χαμηλών εκπομπών όσα εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακος (CO2) κάτω από 50 γρ./χλμ. Τα αυτοκίνητα του (μεθ)αύριο θα κινούνται ίσως με υδρογόνο. Το 2011 ο επικεφαλής της Ντάιμλερ -Μπέντς (Μercedes) είχε πει ότι «μέχρι το 2017 οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα έχουν συμπτύξει μια «συμμαχία υδρογόνου», ώστε να δοθεί ώθηση στα υδρογονοκίνητα αυτοκίνητα. Ιδίως οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες επενδύουν όμως σε αυτά. Η Hyundai λανσάρει μάλιστα ένα νέο μοντέλο δεύτερης γενιάς με αυτονομία 800 χλμ., και η Τοyota1000 χλμ... Ηλεκτροκίνηση made in Greece Αυτά όμως γα το απώτερο μέλλον. Προς το παρόν, ειδικά η αμερικανική Tesla δίνει έμφαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και παρουσιάζει συνεχώς νέα εξελιγμένα μοντέλα. Ίδρυσε μάλιστα πρόσφατα την «Tesla Greece» και πληροφορίες την θέλουν να δημιουργεί ένα τέταρτο Hub / κόμβο στην Ευρώπη, μετά τα δύο της Ολλανδίας και το ένα στην Γερμανία. Φέρεται δε να σχεδιάζει την εγκατάσταση 5 σταθμών ταχείας φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Λαμία και Σπάρτη. Στάδιον δόξης λαμπρόν λοιπόν και για την χώρα μας εάν προσανατολισθεί προς τις μελλοντικές πράσινες λεωφόρους του οικολογικού αυτοκινήτου και καταφέρει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις της αξιοποιώντας παράλληλα το -πανθομολογούμενο και στο εξωτερικό- εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό της. Και το μπορεί και πρέπει . ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 17

Της Νικόλ Καζαντζίδου

MOBILE WORLD CONGRESS

Ιδού το διαδικτυακό αυτοκίνητο

Π

ραγματικότητα, συντομότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις, αναμένεται να αποτελέσει το πλήρως διασυνδεδεμένο αυτοκίνητο, που θα αλλάξει εντελώς τον τρόπο που έχουμε μάθει να οδηγούμε και να κινούμαστε, σύμφωνα με συγκλίνουσες προβλέψεις όλων των εμπλεκομένων βιομηχανιών που διατυπώθηκαν στο Mobile World Congress, στην Βαρκελώνη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στην αύξηση των εσόδων της βιομηχανίας από 5 τρισ. δολάρια που ήταν το 2015, σε 7,9 τρισ. δολάρια το 2030. Ήδη έχουμε ξεπεράσει την πιλοτική φάση και κάποιες εφαρμογές διατίθενται και σε εμπορική εφαρμογή από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, με νέες να προστίθενται σταδιακά και εκτιμήσεις να κάνουν λόγο

18 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

για περισσότερα από 300 εκατομμύρια αυτοκίνητα διασυνδεδεμένα μέχρι το 2025. Προσφάτως παρουσιάστηκε ένα πολυτελές αυτοκίνητο που δίνει τη δυνατότητα να γίνονται αυτόματες πληρωμές σε πρατήρια καυσίμων και σε πάρκινγκ χωρίς να μεσολαβεί ο ανθρώπινος παράγοντας. Για παράδειγμα, σε πρατήριο βενζίνης όλα γίνονται πλήρως αυτοματοποιημένα καθώς έχουν ενσωματωθεί συστήματα πληρωμών στο αυτοκίνητο. Το ίδιο γίνεται και για την πληρωμή μιας θέσης στάθμευσης που έχει βρεθεί αυτόματα, καθώς το αυτοκίνητο διαθέτει σύστημα αναζήτησης κενών θέσεων, με την πληρωμή να πραγματοποιείται χωρίς ο οδηγός να χρειάζεται μετρητά, ούτε καν πλαστικό χρήμα. Στην Σουηδία πάντως κυκλοφορούν ήδη αυτοκίνητα που παρέχουν αρκετές αυτο-

ματοποιημένες λύσεις που επιτρέπουν στον οδηγό να συμμετέχει ολοένα και λιγότερο στην οδήγηση. Η εποχή που θα φτάσουμε στην αυτόνομη οδήγηση με ελάχιστη ανθρώπινη συμμετοχή είναι πολύ πιο κοντά από ότι φαντάζεται ο μέσος πολίτης. Το αυτοκίνητο και ο οδηγός θα δέχονται σε πραγματικό χρόνο μεγάλο όγκο πληροφοριών για τα πάντα: για τις καιρικές συνθήκες, την κατάσταση των δρόμων όπως ακριβώς είναι την στιγμή που κυκλοφορεί το αυτοκίνητο, όχι μόνον αναφορικά με την κίνηση αλλά και εμπόδια και τις τυχόν κακοτεχνίες, καθώς θα διαθέτουν αισθητήρες που θα μεταδίδουν πληροφορίες σε κέντρα και στην τροχαία. Σύμφωνα με έρευνες που παρουσιάστηκαν στο MWC η διασυνδεδεμένη οδήγηση θα μειώσει τα θανατηφόρα ατυχήματα κατά 50%.

Του Σωτήρη Κυριακίδη

Μια τυχαία συνάντηση…

M

r Tata ή πιο σωστά ο κύριος Ratan Naval Tata. Γεννήθηκε πριν από 81 χρόνια, στην εκπνοή του έτους 1937 (στις 28 Δεκεμβρίου). Αν τον αναζητήσει κανείς στο διαδίκτυο θα δει πως αναφέρεται ως «Ινδός βιομήχανος, επενδυτής, φιλάνθρωπος και πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. της Tata Sons». Εκείνο που δεν περιγράφεται είναι πως ο άνθρωπος αυτός είναι μία από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες στην ιστορία της Ινδίας. «Κύριε Tata προέρχομαι από την Ελλάδα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν κατά τη γνώμη σας είναι εφικτή κάποια οικονομική συνεργασία, ίσως στον τομέα του αυτοκινήτου, μεταξύ των δύο χωρών» ρωτώ τον Mr Tata, τον οποίο συναντώ στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης. Ο πανίσχυρος άνθρωπος μάλλον έχει άλλα στο μυαλό του. Ίσως και να μη θέλει να απαντήσει. Με ένα διάπλατο χαμόγελο στο πρόσωπο, παίρνει τον χρόνο του, δύο - τρία δευτερόλεπτα! «Ξέρετε, το ζήτημα είναι ότι έχω πλέον αποσυρθεί από

την ενεργό συμμετοχή. Το καλύτερο θα ήταν να μιλήσετε με αυτούς που ασχολούνται και έχουν καλύτερη γνώση των συγκεκριμένων ζητημάτων», απαντά ο άνθρωπος που έχει καταχωρηθεί στη συνείδηση των Ινδών ως ο επιχειρηματίας που, όπως ο ίδιος υπερηφανεύεται, επιστρέφει στους ανθρώπους ένα τεράστιο τμήμα του πλούτου του. Γύρω επικρατεί αναστάτωση κι αυτό γιατί δεκάδες στελέχη, λάτρεις του αυτοκινήτου και δημοσιογράφοι βλέπουν έκπληκτοι πως ο Mr Tata είναι εκεί, για την παγκόσμια πρεμιέρα ενός πολυτελούς αυτοκινήτου υβριδικής τεχνολογίας. Είναι ελάχιστες οι δημόσιες εμφανίσεις του και μοιάζει μια, εξαιρετικά σπάνια ευκαιρία έστω και για μια φωτογραφία μαζί του. Φλας, ξανά φλας και κάμερες σε φρενίτιδα. Ο Mr Tata χωρίς σωματοφύλακες και συνοδούς, για περισσότερα από 15 λεπτά δέχεται σύντομες ερωτήσεις ή συναντά επιχειρηματίες (κυρίως ινδικής καταγωγής), οι οποίοι του δίνουν με μια υπόκλιση την επαγγελματική τους

κάρτα. Η κοσμοσυρροή δεν φαίνεται να τον ταλαιπωρεί. Απεναντίας δείχνει να το απολαμβάνει. Και είναι λογικό. Γιατί με το τεράστιο περίπτερο που δημιούργησαν οι βιομηχανίες του στο Σαλόνι Αυτοκινήτου αισθάνεται πως οι Ευρωπαίοι πλέον δεν έχουν κανένα περιθώριο να κοιτούν αφ’ υψηλού το όνομα Τata. Αυτός ο άνθρωπος, που πρόσθεσε στο όμιλο που διοικούσε κάποια από τα πιο δυνατά brand names από τον κόσμο του αυτοκινήτου, ξεκίνησε την πορεία του το 1961, μέσα σε εργοστάσιο της Tata Steel, φτυαρίζοντας κάρβουνο σε τεράστιους κλιβάνους. Σήμερα κοιτάζει υπερήφανος το έργο του, που είναι ένας τεράστιος όμιλος με περίπου 700.000 υπαλλήλους σε όλο τον κόσμο και κύκλο εργασιών που υπολογίζεται στα 126 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Ίσως όμως το πιο σημαντικό κατόρθωμά του ήταν πως έχει βάλει την πατρίδα του, την Ινδία, στον «χάρτη» των κρατών με την πιο υψηλή τεχνολογία στην αυτοκινητοβιομηχανία.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 19

Του Γιώργου Μηλιώνη

ΘΆΝΟΣ ΜΙΚΡΟΎΤΣΙΚΟΣ

ΠΩΣ Η ΑΝΆΓΚΗ ΓΊΝΕΤΑΙ ΙΣΤΟΡΊΑ 20 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Τ

Το χαρακτηριστικό μου, για το οποίο χαίρομαι πάρα πολύ είναι ότι τα έργα μου αντανακλούν την δραματική συγκυρία της εποχής, τονίζει ο Θάνος Μικρούτσικος σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων με αφορμή τις τρεις συναυλίες για τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ίδρυση του ΚΚΕ, η τελευταία στη Θεσσαλονίκη την 1η Απριλίου. Με λογισμό και μ’ όνειρο, στην συνέντευξή του ο κ. Μικρούτσικος μιλά για όλα εκείνα που διαμόρφωσαν την μουσική του δημιουργία, εντός της γενικής πορείας της ελληνικής μουσικής, της οποίας σκιαγραφεί τα τελευταία 80 χρόνια με αναφορές σε εποχές, δημιουργούς-σταθμούς και έργα που διεύρυναν τα όριά της. Έχετε πει ότι όλη σας η ζωή είναι η μουσική. Ποια ήταν εκείνα τα στοιχεία που διαμόρφωσαν την μουσική σας, δηλαδή ποια ήταν αυτά που αφομοιώσατε και υπερβήκατε; Είναι αλήθεια γιατί με τη μουσική ήλθα σε επαφή από τεσσάρων χρονών, λόγω οικογενειακού περιβάλλοντος, λόγω του ότι η θεία, Ηλέκτρα Παπαμικροπούλου ήταν καθηγήτρια πιάνου και η αδελφή της, Αντιγόνη Παπαμικροπούλου, ήταν η πρώτη εγγεγραμμένη ελληνίδα συνθέτης. Ξεκίνησα πιάνο, τεσσάρων-πέντε χρονών και ήμουν προ του πτυχίου στα έντεκα-δώδεκα. Συνεπώς αληθεύει ότι όλη μου η ζωή ήταν η μουσική. Τι ήταν αυτό που τη διαμόρφωσε; Νομίζω ότι ήταν τέσσερις παράγοντες: Ο πρώτος ήταν ότι μπήκα με τα μπούνια στην κλασσική μουσική. Ο δεύτερος ήταν ότι είχε αρχίσει να υπάρχει η έννοια του αυτοσχεδιασμού, γιατί στα επτά-οκτώ, θυμάμαι, κλεινόμουν στο σαλόνι του σπιτιού, ξεκίναγα με μια Σονάτα του Μπετόβεν και μετά έφευγα προς άλλες κατευθύνσεις, αυτοσχεδιάζοντας για ώρες. Ο τρίτος παράγων ήταν ότι ζούσα σε ένα περιβάλλον πολύ προοδευτικό για την εποχή, αστικό και ταυτοχρόνως αριστερό. Και ο τέταρτος ήταν, όταν μπήκα στο Πανεπιστήμιο και ξεκίνησα μαθήματα θεωρίας της Μουσικής, εννοώ φούγκα, αντίστιξη και κυρίως μουσική του 20ου αιώνα, και μπήκε το στοιχεία του πειραματισμού στη ζωή μου. Άρα αυτά τα τέσσερα στοιχεία διαμόρφωσαν την μουσική μου προσωπικότητα. Έχουμε καταγεγραμμένους πάνω από πενήντα δίσκους δικούς σας με την έννοια του ολοκληρωμένου έργου που υπερβαίνει το άθροισμα, ας το πούμε έτσι, στίχου-μουσικής και ταυτόχρονα γράφετε γι’ αυτά που σας “καίνε”. Πάντα πολιτικό

τραγούδι με την έννοια της διαμόρφωσης μιας στάσης ζωής. Ποια είναι η φωτιά που σας καίει από το 1975 -με την πρώτη εμφάνιση- ως σήμερα; Η πρώτη εμφάνιση ήταν το ‘67 και ο πρώτος μικρός δίσκος έγινε το ‘70. Διορθώνω, λίγο την χρονολογία, το 1975 ήταν ο πρώτος μεγάλος μου δίσκος γιατί γενικά είχαν απαγορευθεί και τα δικά μου τραγούδια επί δικτατορίας για να βγούν. Αυτό που πολύ σωστά είπατε, έχω πει εγώ και το επαναλάβατε, ότι “γράφω γι’ αυτό που με καίει” είναι η παραίνεση του δασκάλου μου, Γιάννη Ρίτσου, τον οποίο συναντούσα πολύ συχνά μεταξύ ‘72-’73 και ‘76, δηλαδή στα τελευταία δύο χρόνια της δικτατορίας και στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, είχα μια επαφή εβδομαδιαία μαζί του, γι’ αυτό τον θεωρώ δάσκαλό μου γιατί εκτός όλων των άλλων, μου είπε ότι “πρέπει να γράφεις γι’ αυτό που σε καίει”. Το να στο λέει μεσούσης της δικτατορίας ως εξής έχει σημασία. “Είτε αυτό είναι η βία του φασισμού, είτε αυτό είναι ότι είσαι μελαγχολικός γιατί σε άφησε η κοπέλα σου, είτε γιατί σου δημιουργήθηκαν κάποια πολύ ωραία συναισθήματα εντός σου από ένα περίπατο στο δάσος” ήταν πολύ ανοιχτός ο Ρίτσος. Αυτό κράτησα: Ό,τι με καίει κάθε στιγμή. “Αλλά πρόσεχε” μου έλεγε. “Το θέμα δεν είναι αυτό και το θέμα δεν κάνει το έργο. Το έργο το κάνει ο τρόπος που το φτιάχνεις, δηλαδή το περιεχόμενο εμφανίζεται μέσα από τη φόρμα και η φόρμα σου πρέπει να σέβεται μεν αυτό που της παραδόθηκε, αλλά να είναι σύγχρονη και να περιέχει σπέρματα του μέλλοντος”. Τώρα τι “με έκαψε”; Όλα αυτά γιατί υπάρχει η ψυχή μου και στα πολιτικά τραγούδια που ήταν έντονα κυρίως την δεκαετία του ‘70, αλλά πολιτικό τραγούδι γράφω μέχρι σήμερα, απλώς τότε πέσανε εκδομένα πολλά μαζί: Πολιτικά Τραγούδια, Καντάτα για την Μακρόνησο, Μαγιακόφσκι, Φουέντε Οβεχούνα που ήταν από θεατρική δουλειά, αλλά έχει τέτοια στοιχεία, Μουσική Πράξη στο Μπρεχτ κλπ. Ο Καββαδίας όμως ήταν ένα ταξίδι, ένα ταξίδι στο άπειρο. Κι ο Καββαδίας, με προσδιόρισε σε πολύ μεγάλο βαθμό και με καθόρισε. Έχετε μιλήσει για “80 χρόνια αντοχής του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού”. Είχα πει και το επαναλαμβάνω, χωρίς να είμαι σοβινιστής, σίγουρα είμαι διεθνιστής αγαπώντας τον τόπο μου πάρα πολύ βέβαια, ότι αυτό το έντεχνο ελληνικό τραγούδι του οποίου η εκκίνηση, τυπικά γίνεται το 1942 από τον ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 21

Μάνο Χατζιδάκι ο οποίος σε ηλικία 17 χρονών γράφει ένα τραγούδι “Ήλθε βοριάς, ήλθε νοτιάς” θέλοντας να απαντήσει μαζί με ένα φίλο του στο “Λιλή Μαρλέν” που άκουγε όλα τα βράδια από τους Γερμανούς κατακτητές. Εκεί τυπικά έχουμε την έναρξη. Τρεις όμως είναι οι συνθέτες που προσδιορίζουν αυτό που λέμε έντεχνο ελληνικό τραγούδι: Είναι ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης, αλλά είναι και ο Τσιτσάνης ο οποίος είναι ο σύνδεσμος μεταξύ του ρεμπέτικου και του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού γιατί η “Αχάριστη” ή η “Συννεφιασμένη Κυριακή” δεν είναι ρεμπέτικο τραγούδι και είναι δύο ύμνοι. Τρεις κολώνες, λοιπόν, αλλά και σημαντικά πρόσωπα, όπως ο Νίκος Μαμαγκάκης και ο Αργύρης Κουνάδης. Άρα, λοιπόν, σήμερα έχουμε 2018, έχουμε σχεδόν 80 χρόνια, 76 για την ακρίβεια αν η έναρξη είναι το 1942 και το τραγούδια αυτό, όχι μόνο αντέχει, εξελίσσεται. Δηλαδή μετά την πρώτη φουρνιά, έρχεται η φουρνιά στην οποία “τελευταίος των Μοϊκανών” χρονικά είμαι εγώ. Είναι ο Μαρκόπουλος, ο Ξαρχάκος, ο μακαρίτης Λοΐζος, ο Μούτσης, ο Σαββόπουλος και κάποιοι άλλοι και είμαι και εγώ, χρονολογικά εκεί εντάσσομαι, βγήκα λίγο πιο μετά από αυτούς, λόγω της δικτατορίας, δηλαδή αν μπορούσα να βγω το ‘67, ‘68. ‘69, θα ήμουν εντελώς σε αυτή τη φουρνιά. Αρκετά έργα δικά μας ή και τραγούδια, δεν είναι ότι προστέθηκαν στους προηγούμενους, διεύρυναν τα όρια. Έρχεται μετά η τρίτη γενιά των τραγουδοποιών που χωρίζεται σε δύο υποφουρνιές: αυτή του ‘80 και αυτή του ‘90. Οι άνθρωποι αυτοί προσθέτουν άλλες εκδοχές στο τραγούδι. Οι πρίγκηπες, ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας κάνουν τα “Ζεστά Ποτά” και αλλάζουν το τοπίο. Οι Φατμέ με τον Πορτοκάλογλου, το ‘80, οι Τερμίτες με τον Μαχαιρίτσα το ‘80 επίσης, ο Διονύσης Τσακνής ο οποίος γράφει κάποια τραγούδια συγκυρίας “Γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον”, ο Σωκράτης Μάλαμας ο οποίος είναι η λαϊκή εκδοχή των τραγουδοποιών. Μετά έρχεται η γενιά του ΄90, φορτίο καταπληκτικό, Μίλτος Πασχαλίδης, Χρήστος Θηβαίος, Φοίβος Δεληβοριάς, Ορφέας Περίδης, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ων ουκ έστι αριθμός, πάνω από δέκα... Αυτοί προσθέτουν άλλες εκδοχές. Και τέλος υποστηρίζω ότι η τέταρτη γενιά μπαίνει μετά το 2000, μπορεί αυτή τη στιγμή να ξέρουμε περισσότερο κάποιους τραγουδιστές όπως ο Γιάννης Χαρούλης, που είναι περισσότερο τραγουδιστής, παρά τραγουδοποιός, η Ρίτα Αντωνοπούλου, η Νατάσα Μποφίλιου. Από πίσω υπάρχουν συνθέτες που γράφουν και τραγουδοποιοί οι οποίοι μάλλον είναι μικρότερης εμβέλειας και μπερδευόμαστε και τους μικρότερης εμβέλειας να τους θεωρούμε και μικρότερης αξίας.

22 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Έχουμε τις τρεις συναυλίες προς τιμήν των 100 χρόνων του ΚΚΕ Αυτό είναι πολύ σημαντικό και θα πω γιατί: Καταρχήν 42 χρόνια είχε να παιχθεί ολοκληρωμένα η “Καντάτα για την Μακρόνησο” εδώ στην Ελλάδα. Είχα μερικές κρούσεις τα τελευταία 5-7 χρόνια και θα μπορούσε ίσως να έχει γίνει αν και κάτι μου έλειπε: ο φυσικός χώρος του έργου, δεν εννοώ να πάμε να το παίξουμε στην Μακρόνησο. Φυσικός χώρος είναι εκεί που υπάρχουν οι άνθρωποι αυτού του έργου. Είχα πει και ελπίζω να μην θεωρηθεί ούτε σαν κομπλιμέντο, ούτε σαν υπερβολή, ούτε σαν λαϊκισμός, ότι η ιδιοκτησία του έργου τέχνης ανήκει στον δημιουργό του. Στην περίπτωση της μελοποιημένης ποίησης ή της όπερας είναι δύο οι δημιουργοί. Ο συνθέτης και ο λιμπρετίστας ή ο ποιητής. Υπάρχουν όμως και μερικά ακραία έργα τα οποία με τίποτα δεν θα είχαν γραφτεί αν δεν υπήρχε ένας συγκεκριμένος κόσμος. Και αυτός είναι ο κόσμος της Μακρονήσου, ο κόσμος που πάλεψε στην δεκαετία του ‘40 και πάλεψε μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και δίπλα σε αυτό. Συνεπώς, ο φυσικός χώρος ήταν εκεί. Μαζί με την “Καντάτα για την Μακρόνησο” θα ακουστούν η “Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι” και μια σειρά πολιτικών τραγουδιών. Θα ήθελα να πω κάτι για την “Σπουδή”: Μιλάμε για μια εκπληκτική δουλειά που έχει κάνει ο Ρίτσος πάνω στον Μαγιακόφσκι, δηλαδή, πραγματικά, έχει γραφτεί από σπουδαίους φιλολόγους, και τον Γιώργο Σαββίδη νομίζω, ότι και μόνο η μετάφραση του πάνω στον Μαγιακόφσκι θα έφερνε τον Ρίτσο στην κορυφή της ελληνικής φιλολογίας. Όμως το ίδιο το έργο, αυτό καθεαυτό, του Μαγιακόφσκι προσδιορίζει την, κατά την γνώμη μου, καλύτερη δεκαετία της ανθρωπότητας. Για μένα η καλύτερη δεκαετία της ανθρωπότητας ήταν η δεκαετία ‘18-’28 στην Σοβιετική Ένωση. Ήταν στοιχεία της ελευθερίας που πρέπει να ονειρευτούμε στο μέλλον για ένα σοσιαλισμό. Διότι παρ’ όλη την δυσκολία εκείνης της εποχής, παρότι Άγγλοι, Γάλλοι, “Λευκοί” Ρώσοι είχαν επιτεθεί και είχαν κλείσει τους μπολσεβίκους μεταξύ Λένινγκραντ και Μόσχας, ζούσες, δεν ζούσες, και ο κόσμος έπαιρνε συσσίτιο με σούπες, υπό το μηδέν, στις πλατείες, υπήρχε μια πολύ μεγάλη ελευθερία των πραγμάτων, παρότι ήταν με το όπλο παρά πόδα. Κάτι τέτοιο γνωρίσαμε και λίγο στην Κούβα, που αν δεν υπήρχε το εμπάργκο θα ήταν μια άλλη χώρα, αλλά ήταν εκείνη η δεκαετία. Και ποιος εξέφραζε εκείνη την δεκαετία από πλευράς Τέχνης; Τουλάχιστον από πλευράς ποίησης ο Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι.

Ψαρά Γεωγραφικό μήκος

25,5605665845 Γεωγραφικό πλάτος

38,5389241283 Υψόμετρο

13 μέτρα Ακτογραμμή:

45 χιλιόμετρα Κάτοικοι

446

Ψαρά Βορειοδυτικά της Χίου, ανήκει στο νομό Χίου (περιφέρεια Βορείου Αιγαίου) Τα Ψαρά είναι γνωστά από τη μεγάλη καταστροφή που υπέστησαν το 1824, όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι κατέσφαξαν τον πληθυσμό σε αντίποινα για την εξέγερση και τη συμμετοχή των Ψαριανών στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Στην αρχαιότητα τα Ψαρά αποκαλούνταν Ψύρα ή Ψυρία. Στο Όμηρο (Οδύσσεια, αφήγηση Νέστωρα) αναφέρονται ως Ψυρ(ρ)ίη ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 23

Της Σοφίας Παπαδοπούλου

ΤΑΞΙΔΕΎΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΉ ΜΕ ΜΙΑ ΒΈΣΠΑ

24 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

E

«Ένα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων αρχίζει με ένα βήμα» λένε οι Κινέζοι. Στην περίπτωση του Στέργιου Γκόγκου και της Αλεξάνδρας Φεφοπούλου, ένα ταξίδι στην Αφρική άρχισε με μια τυχαία συνάντηση και μια ... γκαζιά, αφού οι δύο νέοι αποφάσισαν να εξερευνήσουν τα χίλια πρόσωπα της Μαύρης Ηπείρου με μια βέσπα. Συναντήθηκαν για πρώτη φορά το 2014, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου η Αλεξάνδρα έκανε έρευνα για το διδακτορικό της και ο Στέργιος, έχοντας αφήσει πίσω του την Ελλάδα και την κρίση, περνούσε από εκεί με τον πιστό δίτροχο φίλο του, τον ... Κίτσο. Λίγο καιρό μετά την τυχαία εκείνη συνάντηση στο Λουμπουμπάσι, ήρθε μια δεύτερη, αυτή τη φορά στο Γιοχάνεσμπουργκ και το πρώτο … δοκιμαστικό στη Νότια Αφρική και το Λεσότο. Η δοκιμή πέτυχε κι έκτοτε ο Στέργιος, η Αλεξάνδρα και ο Κίτσος τους, η φοβερή ομάδα των “Worldvespa”, ταξιδεύουν ανά τον πλανήτη εξερευνώντας νέους τόπους και πολιτισμούς. «Είμαστε ο Στέργιος και η Αλεξάνδρα και γυρνάμε τον κόσμο ταξιδεύοντας πάνω σε μια Vespa PX200», συστήνονται στο “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” οι δύο νέοι, οι οποίοι έκαναν την ιστορία του ταξιδιού τους στην Αφρική, ιστορία ζωής, τη μετουσίωσαν σε λέξεις και την αποτύπωσαν σε εικόνες και χαρτί, στο βιβλίο τους Ρύζι & Χώμα («ρύζι, γιατί τρεφόμασταν κυρίως μ’ αυτό κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, και χώμα, από τους δρόμους που περάσαμε», εξηγούν για το πώς επέλεξαν τον τίτλο). «Απ’ την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στην υποσαχάρια Αφρική, πάσχιζα να προσαρμοστώ στον τρόπο που οι ντόπιοι αντιλαμβάνονται τη ζωή, κοιτώντας την καθημερινότητά τους. Ήθελα να καταφέρω ν’ απογυμνωθώ - όσο μπορούσα - απ’ όλες εκείνες τις εικόνες που φτιάχνει κανείς για τους άλλους, καθώς μεγαλώνει σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον. Ήθελα να δεχτώ ό,τι καινούριο συναντούσα, αποφεύγοντας να κρίνω. Δεν είχε νόημα να περιφέρω αμετάβλητο τον εαυτό μου, ανίκανος να δω τη ζωή να εκτυλίσσεται γύρω μου» γράφει ο Στέργιος Γκόγκος. Το Ρύζι και Χώμα δεν είναι ένα βιβλίο ταξιδιωτικό για την Αφρική, αλλά ένα βιβλίο που «καταγράφει πολύ περισσότερο τα συναισθήματα και τις σκέψεις από την όλη εμπειρία», εξηγεί ο Στέργιος και μαζί με την Αλεξάνδρα θυμούνται στιγμές που ένιωσαν ζεστασιά κι έναν ποταμό συναισθημάτων να τους κατακλύζει, όπως αυτές στο εξωτικό Κονγκό, όπου έμεναν σε καλύβες και σπιτάκια ντόπιων, σε απομακρυσμένα χωριά ή στα βουνά του Λεσότο. Υπήρξαν, ωστόσο, και στιγμές που ένιωσαν ...περίεργα, κυρίως στη Νιγηρία. «Ένα χαρακτηριστικό συμβάν είναι μια στιγμή που νόμιζα ότι πέφτω θύμα απαγωγής από αστυνομικούς. Ήταν μια πολυσύνθετη κατάσταση, για την οποία προσπαθούμε κι εμείς να καταλήξουμε κάπου. Μάλλον ο κόσμος φοβόταν πολύ περισσότερο από εμάς. Στη Νιγηρία δεν υπήρχε καν ο όρος τουρίστας. Λέγαμε tourists (τουρίστες) και ο κόσμος νόμιζε terrorists (τρομοκράτες)!», λέει ο Στέργιος. Στο βιβλίο υπάρχουν αναφορές σε πολλές, εύκολες στιγμές του ταξιδιού, αλλά και δύσκολες, ωστόσο ένα πράγμα που τονίζουν με μια φωνή είναι πως «ποτέ μέσα σ’ αυτούς τους 15 μήνες δεν συνέβη κάτι κακό, δεν μας έκλεψαν, δεν χάσαμε ούτε ένα ευρώ, δεν μας άγγιξε κανένας!» Όσο για το πώς επέλεγαν κάθε φορά τον επόμενο προορισμό, η απάντηση έρχεται αβίαστα: «Μας επέλεγαν (οι προορισμοί). Ξεκινήσαμε από το Μαρόκο και θέλαμε να φτάσουμε στη Νότια Αφρική κι έτσι ανοίγαμε απλώς τον χάρτη και βλέπαμε την επόμενη χώρα!». Ημερολόγιο ταξιδιού, οδοιπορικό ή αφήγηση ενός ταξιδιού, το Ρύζι & Χώμα μας καλεί να κάνουμε ένα διαφορετικό ταξίδι στον κόσμο «αλλά κι εκεί που φωλιάζουν οι ανάγκες της ανθρώπινης ψυχής»... *Το βιβλίο “Ρύζι & Χώμα” διατίθεται μέσω του ιστότοπου: https://www.worldvespa.net/αρχική/ ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 25

Του Ντίνου Καραμητρούση

ΣΤΟ ΔΡΌΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΉ ΤΟΥ ΟΛΎΜΠΟΥ

26 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ο

O Λεωνίδας, ένας 33χρονος με παραπληγία και η παρέα του θέλουν να ανέβουν στην ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου. Στον μεγαλοπρεπή Μύτικα. Τελικά για ποιον θα είναι πιο δύσκολο; Για τον ίδιο, για τους φίλους του, που αποδέχτηκαν την πρόταση, ή για το κινηματογραφικό συνεργείο, που ανέλαβε να καταγράψει αυτή την παράτολμη ιδέα; Αυτό είναι το θέμα της 96λεπτης ταινίας του Στρατή Χατζηελενούδα. Η ταινία που το σενάριο της υπογράφει ο σκηνοθέτης με την Ιωάννα Πετειναράκη, προβλήθηκε στο 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και χειροκροτήθηκε, τόσο για την τόλμη του ριψοκίνδυνου Λεωνίδα, όσο και για την θέληση του κινηματογραφικού συνεργείου και των φίλων του Λεωνίδα, που για 3,5 χρόνια ετοιμάζονταν να κάνουν μαζί του την παράτολμη αυτή αναρρίχηση. Μάλιστα το φιλμ βραβεύτηκε με το έπαθλο που θεσμοθέτησε η ΕΡΤ στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και το Βραβείο Κοινού Fischer που αφορά σε ταινίες άνω των 50 λεπτών. Ήταν η δεύτερη φορά που οι ίδιοι άνθρωποι αποπειράθηκαν να φτάσουν στην κορυφή του Ολύμπου, ένα τόλμημα αδιανόητο. Όταν είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανέβει κανείς στα 2917, 8 μέτρα πάνω από την θάλασσα όντας αρτιμελής, πόσο δυσκολότερο φαντάζει αλήθεια να το τολμήσει κάποιος από την θέση του στο αναπηρικό καροτσάκι; Ο Λεωνίδας ομολογεί: «Δεν γεννήθηκα ανάπηρος, αλλά μετά από ατύχημα βρέθηκα σε αναπηρικό καροτσάκι. Πέρασα από νοσοκομεία και χειρουργεία και από την περιπέτεια μου αυτή πήρα δύναμη και κουράγιο. Είχα φίλους που μου συμπαραστάθηκαν και βρίσκονται δίπλα μου σε κάθε βήμα. Η σκέψη μας να ανέβουμε όλοι μαζί στον Μύτικα ήταν παράτολμη, αλλά κάθε φορά κάνουμε κι ένα βήμα περισσότερο. Το μήνυμα που δίνουμε είναι πως τα όριά μας εμείς τα καθορίζουμε και κάθε φορά μπορούμε να τα βάζουμε ψηλότερα, αν υπάρχει θέληση, πίστη και αλληλεγγύη». Ο νεαρός σκηνοθέτης της ταινίας, Στρατής Χατζηελενούδας είπε: «Είχαμε μεγάλες δυσκολίες στην παραγωγή της ταινίας γιατί είναι αντιληπτό πως έπρεπε να συνδυάσουμε πολλά πράγματα μαζί. Από την μετακίνηση ενός πολυάνθρωπου συνεργείου στο βουνό, μέχρι και τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, σε συνδυασμό με τη σωστή κινηματογράφηση της προσπάθειας. Όλοι μαζί, συνεργείο και φίλοι του Λεωνίδα, ήμασταν περίπου 40 άνθρωποι και δουλεύαμε για 3,5 χρόνια ώστε να φτάσουμε στον σκοπό μας. Όμως η δύναμη της θέλησης και η αλληλεγγύη ήταν το μεγαλύτερο όπλο μας. Μας βοήθησαν όσοι πληροφορήθηκαν το εγχείρημα μας. Ο κόσμος μας έδωσε κουράγιο ακόμα και άνθρωποι που δεν γνωρίζαμε και μας συνάντησαν στα γυρίσματα». Η προσπάθεια του Λεωνίδα έγινε το καλοκαίρι του 2016 και τότε ήταν που ο πρωταγωνιστής αυτού του εγχειρήματος, ένας ονειροπόλος νέος, έφτασε στην δεύτερη υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, το Σκολιό, στα 2912 μέτρα, κάτι που είναι τρομερό ακόμα και σαν σκέψη. Αυτό που πέτυχε είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό επίτευγμα. Ήταν η δύναμη της θέλησης, η πίστη πως ο άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει τα δικά του όρια. Μάλιστα σε μια σκηνή της ταινίας, ο Λεωνίδας, που έπαθε το ατύχημα αυτό με την μοτοσυκλέτα του το 2008, μονολογεί: «Αν ήμουν περιορισμένος μόνο στο σπίτι και στο αναπηρικό κάθισμα, θα με ξεχνούσαν και οι φίλοι μου ακόμα. Δεν έμεινα εκεί και βγήκα στην κοινωνία και στα ενδιαφέροντα μου. Από την πρώτη μέρα. Ζω και κάθε μέρα την ζω με τους δικούς μου. Αυτό που χρειάζεται ειδικά σήμερα η Ελλάδα και οι πολίτες είναι αλληλεγγύη και συμπαράσταση. Έτσι θα τα καταφέρουμε». ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 27

ΔΙΚΑΙΑ ΔΕΣΠΟΤΑΚΗ

«ΠΑΓΚΡΆΤΙ -ΚΟΛΙΆΤΣΟΥ» ΜΈΣΑ ΑΠΌ ΠΊΝΑΚΕΣ

28 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Ε

ικόνες της Αθήνας, μερικές από αυτές «ξεχασμένες», άλλες πολύ χαρακτηριστικές, έχουν την ευκαιρία να δουν οι επισκέπτες της ομαδικής εικαστικής έκθεσης «ΠαγκράτιΚολιάτσου» που φιλοξενείται στον νέο εκθεσιακό χώρο ArteVisione, που δημιουργήθηκε από τον Νίκο Χιωτίνη.

ΣΤΗΝ ΈΚΘΕΣΗ ΣΥΜΜΕΤΈΧΟΥΝ Νεκτάριος Αποσπόρης Ανδρέας Γεωργιάδης Δημήτρης Γιαννέλος Δικαία Δεσποτάκη Φραγκίσκος Δουκάκης Κωνσταντίνος Έσσλιν Αλεξία Ευσταθοπούλου Νίκος Καλαφάτης Μηνάς Καμπιτάκης Διονύσης Καμπόλης Εβίτα Κανέλλου Νίκος Καρόκης Θεόφιλος Κατσιπάνος Νικόλας Κληρονόμος Νίκος Κρανάκης Βασίλης Λιαούρης Αγγελική Λόη Ειρήνη Ματσούκη Στέλλα Μελετοπούλου Τάσος Μισούρας Γιάννης Μπεκιάρης Άννα Μπίλη Γεωργία Μπλιάτσου Νίκος Νέσκες Γεύσω Παπαδάκη Άντζελα Πετροχείλου Νίκη Πρόκου Γιώργος Σαλταφέρος Μίλτος Σκούρας Μαρίνα Στελλάτου Βάσω Τρίγκα Κατερίνα Τσεμπελή Αθηνά Χατζή Νίκος Χιωτίνης Νίκος Χριστοφοράκης Αριστείδης Χρυσανθόπουλος.

INFO Διάρκεια: έως και την Μ. Τετάρτη 4 Απριλίου ArteVisione, Πηλίου 5, Πλατεία Κολιάτσου Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή 16.00-21.00 & Σάββατο 11.00-16.00 ή κατόπιν ραντεβού. Τηλ. επικοινωνίας: 6945 951345

Η επιμελήτρια της έκθεσης, Ίρις Κρητικού, αναφέρει ότι «ο συμβολικός τίτλος της πρώτης έκθεσης που φιλοξενείται στην ArteVisione, υποδεικνύει την αφετηρία μιας νέας κυριολεκτικής και μεταφορικής διαδρομής που προτείνει στον επισκέπτη να εξερευνήσει την περιοχή και να την ανακαλύψει εκ νέου, μαζί με τον εκθεσιακό χώρο. Η Γραμμή του κλασικού κίτρινου αθηναϊκού τρόλλεϋ με τον αριθμό 11 και την επίσης κλασική αθηναϊκή διαδρομή «Παγκράτι – Κολιάτσου», περνώντας μέσα από την καρδιά της Αθήνας, συναντά την αφήγηση των εικαστικών που συμμετέχουν στην έκθεση». Για τις θεματικές της έκθεσης, η κ. Κρητικού σημειώνει: «Ματιές σε κτήρια αλλά και ματιές σε ανθρώπους και συναισθήματα, που θυμίζουν τα ασπρόμαυρα καρά και τα σελιλόιντ του Φίνου, λεπτομέρειες αθέατες, αθηναϊκά καφέ, καταστήματα, θέατρα και κινηματογράφοι όπως το Παλλάς ή το Ράδιο Σίτυ, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Καλλιμάρμαρο, ο Εθνικός Κήπος και το Πεδίο του Άρεως, η Πλατεία Βικτωρίας και η θέα της Ακρόπολης από την οδό Πατησίων, η Βασιλίσσης Σοφίας και το Σύνταγμα, η οδός Πανεπιστημίου και η αθηναϊκή τριλογία αλλά και οι αστικές μνήμες της Πατησίων και της Κυψέλης, η πύλη της ΑΣΟΕ και η οδός Μαυροματέων, η στάση Αγγελοπούλου ή η στάση Κεφαλληνίας, η δροσερή αυλή ενός ταβερνείου ή το παγωτατζίδικο «Χαρά», η οδός Μηθύμνης, τα εργαστήρια των ζωγράφων και το παλιό φροντιστήριο του Στέφου, η κοίτη της Φωκίωνος Νέγρη και το Άσυλο Ανιάτων, ένα περαστικό ταξί ή το εσωτερικό ενός συνεργείου, το ηλιοβασίλεμα και η νύχτα στην πόλη μετά τη βροχή, και δεκάδες ακόμη προσωπικές σημειώσεις μιας θραυσματικής μητρόπολης που εξακολουθεί να ψάχνει την ταυτότητά της, αποτελούν τις θεματικές της έκθεσης που τιμούν με τη συμμετοχή τους 36 νέοι αλλά και διακεκριμένοι εικαστικοί». ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 29

Της Ασπασίας Βελονάκη

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΗΜΕΡΊΔΑ ΤΗΣ ΓΓΑ

Η ΕΘΝΙΚΉ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΌ 30 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Μ

Μία επιστημονική ημερίδα, στην οποία η νομική επιστήμη συνάντησε τον Ελύτη, οι φιλοσοφικές σχολές του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη έδωσαν απαντήσεις σε τεχνοκρατικά ερωτήματα του σύγχρονου αθλητισμού και των πρωταγωνιστών του, οι δημοσιογράφοι πήραν θέση κεντρικού ομιλητή και οι πολιτικοί μίλησαν με ειλικρίνεια, διοργανώθηκε από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και το Εθνικό Συμβούλιο Καταπολέμησης του Ντόπινγκ, με την επιστημονική υποστήριξη του σπουδαστηρίου Φιλοσοφίας του Αθλητισμού της ΣΕΦΑΑ ΕΚΠΑ. Ο τίτλος της ημερίδας, «Η εθνική πολιτική στον αθλητισμό», θα μπορούσε «να προκαλέσει στους ανθρώπους που ασχολούνται με τον αθλητισμό θυμηδία και κατάθλιψη», όπως παρατήρησε ο υφυπουργός Αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης, στο χαιρετισμό του: «Η εθνική πολιτική για τον αθλητισμό είναι μία πολιτική που, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς και να κοιταζόμαστε στα μάτια, δεν υπήρξε ποτέ! Είναι μία πολιτική που χαρασσόταν συγκυριακά με βάση κανονικά ή μη κανονικά ορόσημα, μία πολιτική η οποία βασιζόταν σε ένα κρατικοδίαιτο μοντέλο ανάπτυξης... Τώρα που υπάρχει μία χαραμάδα ότι αυτή εδώ η χώρα μπορεί να σταθεί ξανά στα πόδια της και να γίνει κανονική, ήρθε η ώρα να σταθούμε με ειλικρίνεια ο ένας απέναντι στον άλλον». Ο υφυπουργός Αθλητισμού έδωσε έμφαση στην ανάγκη για σύμπραξη και προανήγγειλε πως: «Το αμέσως επόμενο διάστημα αυτή η “σύμπραξη” θα αποτυπωθεί στο κείμενο του νέου Αθλητικού Νόμου, που στόχο έχει να απαντήσουμε στις προκλήσεις και να αφήσουμε τη δυνατότητα στην αθλητική οικογένεια να ανασάνει, αλλά και να χαράξει από μόνη της στρατηγική στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό». Η σύμπραξη πολιτικής ηγεσίας, επιστημονικής κοινότητας, φορέων και όλων των μερών που απαρτίζουν την αθλητική οικογένεια επετεύχθη, λοιπόν χάρη στην καινοτόμο πρωτοβουλία για τη διοργάνωση αυτής της επιστημονικής ημερίδας, στις 9 Μαρτίου, στο κτήριο «Κωστής Παλαμάς» του Πολιτιστικού Κέντρου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλώντας στο «Πρακτορείο», με το πέρας των εργασιών ο ΓΓ Αθλητισμού, Ιούλιος Συναδινός, ήταν σαφής: «Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού προσπαθεί να αναδειχτεί σε έναν ζωντανό οργανισμό και επιτελικό φορέα αθλητικής ανάπτυξης. Βασικός στόχος είναι η υποστήριξη του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα του αθλητισμού. Σε αυτό βασική θέση έχει ο αθλητής και ο ασκούμενος πολίτης, η ενδυνάμωση της υγείας του, η πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, και η ποιότητα της ζωής του. Και προς αυτή την κατεύθυνση οφείλουμε να αξιοποιήσουμε την επιστημονική γνώση και την εμπειρία των αθλητικών, των παιδαγωγικών επιστημών και των ανθρώπων που ζουν μέσα στον αθλητισμό, να συμπυκνώσουμε εμπειρίες και βιώματα». Ανάμεσα στα ερωτήματα που τέθηκαν από

τον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού και απαντήθηκαν κατά την ημερίδα ήταν: Ποιος θα είναι ο ρόλος του αθλητισμού στη μεταμνημονιακή εποχή; Μπορεί ο αθλητισμός να ενταχθεί σε ένα σχέδιο κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας; Μπορεί να είναι μέρος μιας άλλης περιβαλλοντικής ανάπτυξης; Τι αλλαγές πρέπει να γίνουν στον ελληνικό αθλητισμό ώστε να απαλλαγεί από τις παθογένειες και τα αρνητικά φαινόμενα που τον διακρίνουν; Αυτό που έγινε φανερό ήταν πως και η ίδια η Πολιτεία αποδέχεται την ανάγκη σημαντικών αλλαγών στους θεσμούς, στον τρόπο διοίκησης του αθλητισμού και στους νόμους που διέπουν την αθλητική δραστηριότητα. Επιπλέον, συνολική εκτίμηση και θεμελιώδης αρχή των παρευρισκόμενων ήταν η υποχρέωση συστράτευσης όσων παραδέχονται την ανάγκη της ηθικής και αξιακής ανάτασης του ελληνικού αθλητισμού, τη συλλογική αλλαγή στη σκέψη, αλλά και στη συμπεριφορά των Ελλήνων όσον αφορά τη φυσική τους κουλτούρα. Όλοι συμφώνησαν πως προαπαιτούμενο για τα παραπάνω αποτελεί η υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού και των αθλητικών υποδομών. Στην ημερίδα αναπτύχθηκε ένας απολογισμός με δέκα σημεία αλλαγών που έχουν ήδη δρομολογηθεί την τελευταία τριετία από τη ΓΓΑ. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα Προγράμματα άθλησης για όλους, Πρόγραμμα κολύμβησης για τα παιδιά της Γ’ δημοτικού, Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα “Be Active”, Πλαίσιο Αιγίδας για τον αθλητικό τουρισμό, ενεργειακή αναβάθμιση των κολυμβητηρίων, κατηγοριοποίηση και αδειοδότηση των γηπέδων και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός της γενικής γραμματείας αθλητισμού και της αθλητικής διοίκησης. Ο δικηγόρος, μέλος του Δ.Σ. του ΕΣΚΑΝ, και ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα Αθλητισμού, Γιώργος Καλούδης, έκανε ακόμη και τον Ελύτη... κοινωνό της κεντρικής ιδέας του μηνύματός του. Τι λέει ο Ελύτης; «Μας χρειάζεται μία νομοθεσία που να είναι πάνω μας όπως το δέρμα τον καιρό που μεγαλώνουμε». Και εξήγησε: «Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η νομοθεσία γιατί νομοθετήματα έχουμε χιλιάδες. Η νομοθέτηση δεν πρέπει να αντιμετωπίζει εκ των υστέρων και με διαχειριστικό τρόπο το παρελθόν. Το ζητούμενο είναι ότι όταν νομοθετούμε θα πρέπει να αφουγκραζόμαστε τις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας σε πραγματικό χρόνο και να οραματιζόμαστε για το μέλλον». Κατά γενική ομολογία, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι παρεμβάσεις από αθλητικούς δημοσιογράφους σχετικά με το ρόλο των ΜΜΕ και τα σύγχρονα Νέα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στη δημιουργία νέας φίλαθλης αθλητικής συνείδησης των ανθρώπων. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 31

Λιποαναρρόφηση με υπέρηχους

Η

καινοτόμος τεχνολογία High Definition Ultrasound, αποτελεί πλέον την οριστική λύση για το πρόβλημα της κυτταρίτιδας και του τοπικού πάχους σύμφωνα με τον κο Σπυρίδων Γεωργόπουλο, Ειδικό Πλαστικό Χειρουργό, κ Επιστημονικό Συνεργάτη της Βιοκλινικής Αθηνών. «Το μηχάνημα Promelter HD που λειτουργεί με αυτή την τεχνολογία, διασπά και καταστρέφει τα λιποκύτταρα με την υψηλή συχνότητα υπερήχων . Είναι το μοναδικό μηχάνημα στον κόσμο που χρησιμοποιεί χαμηλή θερμοκρασία (26 βαθμούς κελσίου) για να το επιτύχει» Σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις κλασσικές μεθόδους Με αυτόν τον τρόπο έχουμε πάρα πολλά οφέλη, αναφέρει ο κύριος Σπυρίδων Γεωργόπουλος «Το πρώτο είναι ότι ο χρόνος ανάρρωσης είναι γρήγορος , σχεδόν ο μισός από την κλασική λιποαναρρόφηση. Ο μετεγχειρητικός πόνος ελαχιστοποιείται όπως και οι μελανιές, γιατί στο

32 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

σημείο εφαρμογής, μετά την επέμβαση, οι συνδετικοί ιστοί δεν έχουν υποστεί ζημιά, με αποτέλεσμα να επανέρχονται πολύ γρήγορα. Δεύτερον η παραγωγή κολλαγόνου που δημιουργείται βάση μελετών, είναι τύπου 3, που είναι ο καλύτερος τύπος κολλαγόνου που μπορεί να παράγει το σώμα μας. Αυτό σημαίνει ότι μετά την επέμβαση βελτιώνεται και η υφή και η όψη στην περιοχή. Και το τρίτο και πιο σημαντικό είναι ότι το λίπος που λαμβάνεται είναι εξαιρετικής ποιότητας και μπορεί να έχει τα μέγιστα αποτελέσματα σε πιθανή λιπομεταφορά σε άλλα σημεία του σώματος». Σε ποια σημεία του σώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί Αυτή η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα σημεία του σώματος που υπάρχει λίπος. « Από τα χέρια μέχρι τα γόνατα. Έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αφαίρεση συγκέντρωσης λίπους σε μεγάλες περιοχές όπως η κοιλιά, οι γλουτοί, οι μηροί κλπ, αλλά και στην ινώδη κυτταρίτιδα, όπου εκεί αλλάζει

πραγματικά την όψη της περιοχής. Γενικώς για την λιπογλυπτική είναι ότι καλύτερο υπάρχει αυτήν την στιγμή ». Τεχνητοί κοιλιακοί και εξάλειψη της κυτταρίτιδας Όπως επισημαίνει ο κος Σπυρίδων Γεωργόπουλος η μέθοδος ενδείκνυται και για θεραπείες για άνδρες, όπως η γυναικομαστία και το περίφημο sixpack. Εκεί μπορούμε να δώσουμε την όψη ενός γυμνασμένου σώματος με ειδικές τεχνικές και με πολύ μεγάλη διάρκεια. Παράλληλα η συσκευή περιλαμβάνει μια ειδική κάνουλα για την εξάλειψη της κυτταρίτιδας στις γυναίκες, πράγμα το οποίο δε μπορεί να προσφέρει κανένα άλλο μηχάνημα. Αξίζει να αναφερθεί ότι το μηχάνημα Promelter, όπως αναφέρει ο κος Σπυρίδων Γεωργόπουλος λειτουργεί με άριστο και ασφαλή τρόπο, καταστρέφοντας το λίπος, αλλά δεν επηρεάζει κανένα άλλο όργανο του σώματος, καθώς όταν ανιχνεύσει την απουσία λίπους παύει να λειτουργεί.»

beauty and the city Έξυπνες ιδέες για νηστίσιμα πρωινά Aν ανήκετε σε αυτούς που νηστεύουν μόνο τη μεγάλη εβδομάδα και σκέφτεστε από τώρα τι πρωινά να φιάξετε εμείς φροντίζουμε πριν από σας για σας και σας δίνουμε έξυπνες ιδέες για όλη την οικογένεια . Το γνωστό και μη εξαιρετέο κουλούρι Θεσσαλονίκης, καλύτερα ολικής για κομψή σιλουέτα, με πάστα ελιάς τα σπάει μαζί με ένα εσπρεσσάκι ή τον παραδοσιακό Ελληνικό. Κριτσίνια ή παξιμάδια επίσης αποδεκτά αλλά με μετριοπάθεια. Το φρέσκο ψωμί (άσπρο ή μαύρο) με μαρμελάδα ή μέλι ή φυστικοβούτυρο αποτελεί επίσης μία λύση, όπως επίσης και τα νηστίσιμα αλμυρά από τον φούρνο της γειτονιάς. Προσοχή όμως να μην έχουν τυρί, σε περίπτωση που το νηστεύετε, και δεν το πάρετε χαμπάρι. Αν δεν σας κάνει κέφι αλμυρή γεύση μπορείτε πάντα να επιλέξετε τα μουστοκούλουρα που είναι σταθερή αξία ή άλλα νηστίσιμα κουλουράκια που θα σας προτείνει το παιδί του φούρνου. Μη ξεχνάμε και τα διατροφικά πρωινά που συνήθως παίρνουν οι γυμναζόμενοι και είναι ότι πρέπει για αυτές τις μέρες. Π.χ μπάρες δημητριακών, κομπόστα από ξερά φρούτα, δημητριακά με φρέσκο χυμό πορτοκαλιού, ή νηστίσιμο γάλα καρύδας, σόγιας ή αμυγδαλέλαιο με κουάκερ και μούσλι. Να μην παραλείψουμε όμως και τα νηστίσιμα κέικ, με ταχίνι και πορτοκάλι, cookies, αρωματικά μπισκότα ή ένα κομμάτι χαλβά με σοκολάτα ή αμύγδαλα

Ποιος είναι ο αντιγηραντικός ύπνος Δεν θέλει κόπο. Θέλει τρόπο. Ακόμα και ο τρόπος που κοιμάστε, για να μην επιταχύνετε τη διαδικασία της γήρανσης και να διατηρήσετε επιδερμίδα μπεμπέ ακόμα και στα δεύτερα άντα Να κοιμάστε μόνο ανάσκελα Όταν κοιμάστε μπρούμυτα η βαρύτητα προκαλεί πρήξιμο στο πρόσωπο και ειδικά την περιοχή των ματιών. Με την πάροδο του χρόνου, ο ύπνος σε αυτή

τη στάση ευνοεί τη χαλάρωση και το «κρέμασμα» του δέρματος και την απώλεια κολλαγόνου. Αν δεν θέλετε να γερ άσετε πριν την ώρα σας, προσπαθήστε να κοιμάστε ανάσκελα, προκειμένου να μειώσετε την επίδραση της βαρύτητας στο πρόσωπό σας. Μην μπερδεύετε τις κρέμες πριν τον ύπνο Εάν χρησιμοποιείτε πολλά προϊόντα περιποίησης και δεν είστε σίγουρες για την ακριβή χρήση του καθενός , αυτό μπορεί να είναι πραγματικά επιβλαβές για το δέρμα σας και να φέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιθυμείτε. Ως εκ τούτου βάζουμε τις

κρεμούλες που ξέρουμε τι ακριβώς κάνουν.. Ποτέ στις αγκάλες του Μορφέα χωρίς ντεμακιγιάζ Το πλύσιμο του προσώπου πριν τον ύπνο είναι απαραίτητο για την απομάκρυνση της ρύπανσης , του ιδρώτα και του μακιγιάζ. Όταν γυμνάζεστε ή είστε όλη μέρα βαμμένη, οι πόροι του δέρματος κλείνουν και ευνοείται η δημιουργία ακμής, ειδικά αν έχετε λιπαρό δέρμα. Αν το δέρμα δεν είναι καθαρό στη διάρκεια του ύπνου δεν μπορεί να κάνει ανάπλαση κυττάρων και ανανέωση. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 33

EPA/RUNGROJ YONGRIT

φωτορεπορτάζ

Ο πλούσιος μπουφές από εξωτικά φρούτα και λαχανικά στήθηκε ειδικά για τους ελέφαντες, στην Ταϊλάνδη, με αφορμή τον εορτασμό της Εθνικής Ημέρας Ελεφάντων, στις 13 Μαρτίου. Οι ελέφαντες έχουν την ευκαιρία να γευτούν όποιο έδεσμα τους αρέσει και σε όποια ποσότητα θέλουν. Η Εθνική Ημέρα Ελεφάντων καθιερώθηκε με στόχο την προστασία των ζώων και του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς έχει μειωθεί ανησυχητικά ο πληθυσμός των ελεφάντων. Σήμερα υπολογίζεται ότι στην Ταϊλάνδη ζουν περίπου 3.000 ελέφαντες.

34 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Γίνε πράκτορας του πλανήτη της Ελένης Ανδρεάδη Οι Πράκτορες του Πλανήτη μετά την Κίνα, την Τουρκία, την Αίγυπτο και όλο τον αραβόφωνο κόσμο συνεχίζουν την επιτυχία τους βάζοντας πλώρη και για την Αμερική. Ο εκδοτικός οίκος Zest Books με έδρα την Καλιφόρνια αναλαμβάνει να κάνει γνωστούς τους ήρωες και τις ιστορίες που εμπνεύστηκε η Ελένη Ανδρεάδη και εικονογράφησε ο Στέφανος Κολτσιδόπουλος σε μια ακόμα ισχυρή αγορά παγκοσμίως αλλά και σε μια χώρα με τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα. Το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο Γίνε πράκτορας του πλανήτη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, περιέχει ένα μήνυμα ελπίδας, καθώς οι Πράκτορες ταξιδεύουν παντού, με στόχο να καταφέρουν κάποια στιγμή να παραδώσουν ασφαλή τον πλανήτη στις επόμενες γενιές.

Το αγόρι στο θεωρείο

Γράμματα στον Α.

Το άκυρο αύριο

της Αγγελικής Δαρλάση

της Σοφίας Πολυχρονοπούλου

του Κοσμά Χαρπαντίδη

«Δεν γράφει η Αγγελική Δαρλάση, κεντάει βελονιά βελονιά», έχει γράψει η Άλκη Ζέη για τη γραφή της Αγγελικής Δαρλάση, η οποία τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Νεανικής Λογοτεχνίας, το 2004, για το βιβλίο της Ονειροφύλακες. Το νέο της μυθιστόρημα, Το αγόρι στο θεωρείο, είναι μια ιστορία για την απώλεια, τον πόνο, την προσφυγιά, αλλά και για την παρηγορητική δύναμη της φαντασίας, της συμπόνιας και της ανθρωπιάς, εμπνευσμένη από το πραγματικό συμβάν της εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών, το 1922. Η συγγραφέας δηλώνει ότι «η ιστορία, όπως και τα πρόσωπα του βιβλίου, αν και βασίζεται στο συγκεκριμένο γεγονός, προέκυψε εξολοκλήρου από την ανήσυχη φαντασία μου… Παρ΄ όλα αυτά, αρκετές φορές εμπνεύστηκα από καταγεγραμμένες μαρτυρίες Μικρασιατών (και όχι μόνο) προσφύγων ή απογόνων τους». Το αγόρι στο θεωρείο, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Τα Γράμματα στον Α. είναι μια ιστορία έρωτα μέσα από ανεπίδοτες επιστολές. Γράφονται όταν η επιστολογράφος βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπη με το χάος του έρωτα, την παρουσία αλλά και την απουσία εκείνου και του εαυτού της, τα συναισθήματά της, τους άλλους, τον φόβο ότι θα ξεχάσει και θα ξεχαστεί, περιγράφοντας την αγωνία, τις υποσχέσεις, την ελπίδα, την απόγνωση και, τελικά, τη λύτρωση, που είναι προϋπόθεση επιβίωσης. Έτσι, τα γράμματά της, αυτός ο λόγος της παρουσίας και της απουσίας, γίνονται το οδοιπορικό μιας αγάπης που μένει, το ρονικό ενός ανυπεράσπιστου έρωτα που δεν τελειώνει.

Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο : Στη βόρεια μεθοριακή γραμμή, δίπλα στα «λασπωμένα χιλιόμετρα» που περπατούν οι πρόσφυγες διασχίζοντας τα Βαλκάνια με προορισμό την κεντρική Ευρώπη, δρουν τα μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης «Σπαρτιατική Λάβρυς». Βίαιοι, ένοπλοι, με στολές παραλλαγής, έχουν ως ήρωα και πρότυπό τους τον αιματοβαμμένο αρχηγό εθνικιστικής ανταρτικής ομάδας του 1941-44 Πρόδρομο Αρσλάνογλου, τον επονομαζόμενο Αρσλάν αγά. Απέναντί τους θα βρεθεί μια γυναίκα συγγραφέας, η οποία αποκαλύπτει τις αγριότητες που διέπραξε ο ήρωάς τους και υπενθυμίζει την οπισθοδρόμηση που έφερε ως δήμαρχος στην περιοχή.

Το βιβλίο Γράμματα στον Α. κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

Ο συγγραφέας Κοσμάς Χαρπαντίδης από το Κάτω Νεροκόπι Δράμας, ο οποίος δικηγορεί στην Καβάλα, γράφει για σκοτεινές σελίδες του χθες και του σήμερα, στο μυθιστόρημα Το άκυρο αύριο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 35

Μ

ε τις συλλογές διηγημάτων «Κάτι θα γίνει θα δεις» ( 2 0 1 0 ) κα ι « Το καλό θα ‘ρθει από τη θάλασσα» (2014), ο Χρήστος Οικονόμου καθιερώθηκε μεταξύ των συγγραφέων της νεότερης γενιάς όχι γιατί έγραψε για την κρίση (αυτό το έχουν κάνει πολλοί, παλαιότεροι και νεότεροι), αλλά επειδή κατάφερε να μιλήσει για τα τεράστια κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας κατά τ η δ ι ά ρ κει α τ η ς τε λ ε υ τα ί α ς δεκαετίας χωρίς να υποπέσει στη συναισθηματική έξαρση ή στην ηθικολογική καταγγελία. Με την καινούργια συλλογή διηγημάτων του, που έχει τίτλο «Οι κόρες του ηφαιστείου» (εκδόσεις Πόλις), ο Οικονόμου κάνει ένα βήμα παραπέρα: επανέρχεται στην κρίση για να εκπέμψει ένα αισιόδοξο μήνυμα. Ένα μήνυμα που λέει πως πέρα από τις πολλαπλές αντιξοότητες και αντιφάσεις, πέρα από τα ζητήματα που ανακύπτουν κάθε τόσο στην καθημερινή μας ζωή, μπορεί εντέλει να υπάρξει ένας τρόπος διαφυγής, είναι πιθανόν να ανοίξει ένας δρόμος για να ανθίσει η πίστη σε μια καλύτερη προοπτική. Στα προηγούμενα βιβλία του ο σ υγ γρ α φ έα ς β α σίσ τ η κε προκειμένου να ξεδιπλώσει τις ιστορίες του σε έναν καθαρό ρεαλισμό, που άγγιζε σε ορισμένες περιπτώσεις τα όρια του νατουραλισμού. Χωρίς να αποβάλει το ρεαλιστικό του πλαίσιο, εκείνο που κάνει τώρα ο Οικονόμου είναι να περάσει σε έναν υπερβατικό κόσμο, σε μια μυθοπλασία του φανταστικού που αντλεί τα υλικά της από ποικίλες παραδόσεις. Τα λαϊκά ή τα ανατολίτικα παραμύθια, οι μεσαιωνικοί και οι βυζαντινοί μύθοι, τα απόκρυφα ευαγγέλια, το όνειρο και η αφαίρεση, οι υπερρεαλιστικές καταστάσεις, αλλά και η μορφή του πάσχοντος Χριστού, οι νεράιδες, οι μάγισσες, ο αρχαίος φύλακας και προστάτης της Κρήτης Τάλως, η Πούλια και ο Αυγερινός ή η Κοκκινοσκουφίτσα και ο Κοντορεβιθούλης έρχονται να συναντηθούν στο βιβλίο του Οικονόμου με την ειρωνεία, την παρωδία και το χιούμορ για να σχολιάσουν μέσα από ένα διαφορετικό φίλτρο τη κρίση.

36 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΒΙΒΛΙΟ

ΠΡΟΣΔΟΚΩΝΤΑΣ ΕΝΑ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΘΑΥΜΑ Τoυ Βαγγέλη Χατζηβασιλείου Η φτώχεια, η ανεργία, τα ψυχικά και τα υπαρξιακά αδιέξοδα της ελληνικής κοινωνίας, σε συνδυασμό με τα διεθνή φαινόμενα της βίας, της τρομοκρατίας και της ξενηλασίας, όπως τα βλέπουμε να ξεσπούν συνεχώς και στα καθ’ ημάς, τροφοδοτούν τις «Κόρες του ηφαιστείου», αναθέτοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις γυναίκες, που κυριαρχούν και στην πρώτη συλλογή διηγημάτων του Οικονόμου «Η γυναίκα στα κάγκελα» (2003). Άγγελοι που ταξιδεύουν στον χώρο και τον χρόνο ευλογώντας τον έρωτα, κορίτσια που φροντίζουν τις ανήμπορες μανάδες τους και τους ετοιμοθάνατους πατεράδες τους, αλλά και μαγικά χαλιά που πετούν

από την Αθήνα στο Βανκούβερ, κυρίες που ανακαλούν τα χρόνια της εξουσίας του Στάλιν, σκάφη που επιστρέφουν από το διάστημα και απειλούν τη Γη με την πιθανή τους πρόσκρουση, νοσοκομεία που φιλοξενούν όλες τις φυλές της υδρογείου, προβολείς που στέλνουν σήματα στον ουρανό, κιθαρίστες που ξεκουφαίνουν με το παίξιμό τους τούς διπλανούς, ά λογα π ου σ τρ ι φ ογ υ ρ ί ζου ν δαιμονισμένα και απολυμένοι που ονειρεύονται να γίνουν ρομπότ: μύθοι και καθημερινές πραγματικότητες που δίνουν ορμή στην ελπίδα και αφυπνίζουν τις ναρκωμένες δυνάμεις της αλλαγής, προσδοκώντας ένα ποιητικό θαύμα.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

«Ο φεμινισμός στα χρόνια της μεταπολίτευσης, 1974-1990: Το φεμινιστικό κίνημα στα χρόνια της Μεταπολίτευσης επηρέασε σημαντικά τις κοινωνικές εξελίξεις αναφορικά με τα φύλα. Εκείνη η τόσο γόνιμη για το γυναικείο ζήτημα και την ελληνική κοινωνία εποχή παρουσιάζεται γλαφυρά μέσα από τη σημαντικότατη έκθεση του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία «Ο φεμινισμός στα χρόνια της μεταπολίτευσης, 1974-1990: ιδέες, συλλογικότητες, διεκδικήσεις», η οποία παρουσιάστηκε στην Αθήνα με τεράστια απήχηση. Τώρα το Ίδρυμα της Βουλής των Έλλήνων, σε συνεργασία με το ΑΠΘ και το ΜΜΘ, μεταφέρει την έκθεση στη Θεσσαλονίκη, στο φουαγιέ του κτιρίου Μ2 του Μεγάρου, έως τις 30 Ιουνίου. Φωτογραφίες, πρωτοσέλιδα εφημερίδων, έντυπα, χειρόγραφα, αφίσες και οπτικοακουστικά τεκμήρια, βιβλία και περιοδικά αναπαριστούν τα γυναικεία κινήματα της εποχής της Μεταπολίτευσης παρουσιάζοντας τις συλλογικότητες, τις ιδέες, τις διεκδικήσεις και τη δράση τους.

2ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου στον Ιανό Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, ο Ιανός διοργανώνει το 2ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου σε συνεργασία με εκδοτικούς οίκους. Διάρκεια: 31 Μαρτίου έως 1 Απριλίου, ώρα 12:00-17:00.

«Το παιχνίδι της σφαγής» στο Εθνικό Η πόλη είναι ήσυχη και συνηθισμένη∙ μια πόλη όμορφη που σφύζει από ζωή, με ευτυχισμένους και ανέμελους ανθρώπους που ζουν χωρίς κάτι σημαντικό να διαταράσσει την καθημερινότητά τους. Μέχρι που ένας παράξενος θίασος, αποφασίζει να «διασκεδάσει» τους θεατές του παίζοντας σ’ ένα εγκαταλελειμμένο drive in, μια άγρια φάρσα…. Το παιχνίδι της σφαγής του Ευγένιου Ιονέσκο παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα στο Εθνικό Θέατρο –Σκηνή Κοτοπούλη – Rex. Εισ. από 13 έως 22 ευρώ.

«Με τα μάτια ανοιχτά»-Το Ελληνικό Ντοκιμαντέρ στην Τεχνόπολη Η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και η Τεχνόπολη δήμου Αθηναίων, μετά την επιτυχία των προηγούμενων ετών, συνδιοργανώνουν για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, από τις 29 Μαρτίου έως την 1 Απριλίου, ένα αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Με τα μάτια ανοιχτά» στην Τεχνόπολη δήμου Αθηναίων. Τέσσερις μέρες γεμάτες εικόνες αλη-

θινής ζωής. Φέτος, η κάθε μέρα θα είναι αφιερωμένη σε ταινίες που αντιπροσωπεύουν μία από τις ακόλουθες τέσσερις θεματικές κατηγορίες ντοκιμαντέρ: ιστορικό/πολιτικό, κοινωνικό, εθνολογικό/περιβάλλον, μουσικό. Καθημερινά θα επιλέγεται μία ταινία από κάθε κατηγορία για ένα masterclass διάρκειας μίας ώρας. Προσκεκλημένοι σε κάθε masterclass θα είναι όλοι οι συντελε-

στές των επιλεγμένων ταινιών (σκηνοθέτης, παραγωγός, διευθυντής φωτογραφίας, ερευνητής, μοντέρ, μουσικός). Μετά την ολοκλήρωση της προβολής κάθε ταινίας, θα ακολουθεί Q&A (ερωτήσεις-απαντήσεις) με τον σκηνοθέτη. Οι προβολές θα αρχίζουν στις 6 το απόγευμα στο Αμφιθέατρο – Αεριοφυλάκιο 1.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 37

Μετά την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη ο «Ράφτης Κυριών» Μετά τη μεγάλη επιτυχία στην Αθήνα, η φαρσοκωμωδία του Ζορζ Φεϊντό «Ράφτης Κυριών», που παίζεται ως τις 3/4 στο Από Μηχανής Θέατρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μυλωνά, ανεβαίνει Θεσσαλονίκη (από 12/4) στο θέατρο Αυλαία. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιτυχία του Γάλλου κωμωδιογράφου. Καρδιά της υπόθεσης ένας άπιστος επιφανής γιατρός ο οποίος νοικιάζει ένα διαμέρισμα, το οποίο μέχρι πρότινος λειτουργούσε ως ραφτάδικο, για να συναντάει εκεί ανενόχλητος την παράνομη σχέση του.

10 Έλληνες συγγραφείς σε 10 νέα προγράμματα του E-Learning του ΈΚΠΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ MOZART ΑΠΟ ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΟΧΑΡΑΚΗ Η ιστορία του Wolfgang Amadeus Mozart είναι από τις γνωστότερες στην κλασική μουσική, όμως, πολλά από όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για αυτόν δεν ισχύουν. Ποιος έδωσε την τελευταία παραγγελία στον Mozart; Ποιος κρυβόταν πίσω από αυτήν; Τι ρόλο έπαιξε ο Salieri στη ζωή του; Η σύζυγός του, Constanze, παίρνει θέση και μας λέει πού είναι η αλήθεια και πού είναι ο μύθος. Συντελεστές: Μάγδα Μαυρογιάννη σύλληψη, κείμενο, αφήγηση Bασιλική Καραγιάννη σοπράνο Νεφέλη Μούσουρα πιάνο Πέμπτη 29 Μαρτίου στις 20.30. Εισ. 20, 15, 10 ευρώ

38 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Γνωρίστε σύγχρονους έλληνες συγγραφείς -μελετήστε το έργο τους- γράψτε ένα κριτικό κείμενο για αυτό. Πάνω σε αυτούς τους τρεις άξονες βασίζεται η νέα, καινοτόμος σειρά προγραμμάτων από το ELearning του Πανεπιστημίου Αθηνών (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Ε.Κ.Π.Α.), προσεγγίζοντας τη λογοτεχνία από ποικίλες πλευρές. Στοχεύοντας στο ευρύτερο κοινό, αλλά και στους αφοσιωμένους λάτρεις της λογοτεχνίας, η φιλοδοξία των προγραμμάτων «Στο εργαστήρι του συγγραφέα - Λογοτεχνία και Κριτική» είναι να ανοίξουν έναν κόσμο φαντασίας και γνώσης. Για πρώτη φορά, το E-Learning του Πανεπιστημίου Αθηνών, συγκεντρώνει σε μια σειρά προγραμμάτων επιλεγμένους εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, οι οποίοι μιλούν εκ βαθέων για το έργο τους. Συμμετέχουν οι συγγραφείς: Θανάσης Βαλτινός, Βασίλης Βασιλικός, Ρέα Γαλανάκη, Σωτήρης Δημητρίου, Μιχάλης Μοδινός, Δημήτρης Νόλλας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αλέξης Πανσέληνος, Έρση Σωτηροπούλου και Χρήστος Χρυσόπουλος. Οι συγγραφείς, καθένας στο δικό του πρόγραμμα, ανοίγουν το εργαστήριό τους και οι συμμετέχοντες τους παρακολουθούν να παρουσιάζουν τα βιβλία τους, να σχολιάζουν και να διαβάζουν τα κείμενά τους, να περιγράφουν τους ήρωες των βιβλίων τους, να μιλούν για την κριτική του έργου τους, να εξομολογούνται τα μελλοντικά τους σχέδια και να αποκαλύπτουν κρυφές πτυχές του τρόπου με τον οποίο γράφουν.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 39

40 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ