ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #89

ΤΕΥΧΟΣ 89 | 12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018 | ∆ΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚ∆ΟΣΗ | ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙ∆ΗΣΕΩΝ | ISSN: 2585-3570

2 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΕDITORIAL

A

«Αυτό που κυκλοφορεί αθόρυβα στους σκοτεινούς διαδρόμους της μνήμης ανακατεύεται αναπόφευκτα με το πλήθος των επιθυμιών που συνωστίζονται απεγνωσμένα στις εξόδους των ματιών. Έτσι ώστε με την παραμικρότερη κίνηση των βλεφάρων να προβάλλονται στα υγρά τοιχώματα της ψυχής εκείνες οι ακατανόητες έγχρωμες εικόνες, τις οποίες από έλλειψη καταλληλότερου όρου ονομάζουμε προϊόντα της φαντασίας μας. ............................................................................................................................................... Αναποδογυρίζοντας το βάζο μιας αιώνιας αλήθειας ανακάλυψε πως όχι μόνο μπορούσε να σταθεί όρθιο αλλά και ότι σε τούτη την καινούργια, απροσδόκητη θέση, τα λουλούδια διατηρούσαν πολύ περισσότερο το χρώμα τους.” Νάσος Βαγενάς, Ο λαβύρινθος της σιωπής, (για την αντιγραφή, αντί editorial, Χρ.Κ.)

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης Σχεδιασμός: greekinfographics, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Ιδιοκτησία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα ΤΚ 11521, Τηλ. 210-6400560 e-mail: mag@ana.gr Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, EPA, shutterstock, Διανομή: VES company, Εκτύπωση: Pressious- Aρβανιτίδης Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ. ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Στους σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιά και Μαρούσι. Σε επιλεγμένα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι, Νέο Κόσμο, Πλάκα), της Αγίας Παρασκευής, των Βριλησσίων, του Βύρωνα, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου, της Νέας Σμύρνης, της Νέας Φιλαδέλφειας, του Παγκρατίου, του Παπάγου, του Πειραιά, της Πετρούπολης, της Πεύκης, του Ταύρου, της Φιλοθέης, του Χαλανδρίου. Επίσης, στα καταστήματα Προμηθευτική (ΚΟΡΑΗ 3 και ΑΘΗΝΑΣ 14 ΑΘΗΝΑ), στα βιβλιοπωλεία Ιανός, PUBLIC καφέ (Συντάγματος και Πειραιά), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Εκδόσεις Αιώρα κλπ. Ακόμη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στη Στοά του Βιβλίου, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ελληνικό Κόσμο, στο Νομισματικό Μουσείο, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στο Μουσείο Παιχνιδιών Μουσείου Μπενάκη κ.ά. Στη Θεσσαλονίκη, στα βιβλιοπωλεία Μαλλιάρης Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, PUBLIC και σε επιλεγμένα καταστήματα.

www.ana.gr

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΕΙΡΗΝΗ - ΕΥΔΟΞΙΑ ΚΑΛΟΥΝΤΖΟΓΛΟΥ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 3

Του Χρίστου Καλουντζόγλου

ΑΝΤΏΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΆΤΣΗΣ

«ΙΒΔΟΥΜΉΝΤΑ ΟΥΚΑΔΙΏΝ ΚΑΡΔΙΆ…»

4 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Σ

Στις 16 Απριλίου 1947 «κανείς δεν μπορεί να του αρνηθεί τίποτα. Ο ωραίος απόστολος του νεοελληνικού πολιτισμού σβήνει!», όπως γράφει ο Κώστας Μίσσιος για έναν σημαντικό άνθρωπο, τον συγγραφέα, λαογράφο, ζωγράφο, σκιτσογράφο, κριτικό και δημοσιογράφο, ηγέτη της Λεσβιακής Άνοιξης, τον Αντώνη Πρωτοπάτση. Τέτοιες μέρες ήταν που ο αντιστασιακός διανοούμενος άφησε την τελευταία του πνοή επειδή – όπως γράφει ο Κ. Μίσσιος – «το μικρόψυχο, το ταπεινό κράτος θέλησε να τον εκδικηθεί, να τιμωρήσει έναν μισοπαράλυτο, κατάκοιτο άνθρωπο, που ζητούσε από καιρό άδεια για το εξωτερικό, μήπως εύρει εκεί την γιατρειά του…» . «Ούτε η αρρώστια ούτε ο Χάρος τού έσβησε το χαμόγελο απ’ το πρόσωπο, εκείνη την πηγή της ανεξάντλητης αισιοδοξίας...» γράφει για τον Πρωτοπάτση ο Γιώργος Βαλέτας. Οι «Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας» στη Λέσβο, θυμούνται τον Αντώνη Πρωτοπάτση, που έσβησε σε ηλικία μόλις 50 χρόνων (1897-1947). Πρόλαβε να δώσει πολλά στην πατρίδα είτε με την πέννα του, είτε ως αντιστασιακός, από τις τάξεις του ΕΑΜ. Όπως έλεγε (στην ντοπιολαλιά της Αγιάσου) ο Στρατής Π. Αναστασέλλης, ο Αντώνης Πρωτοπάτσης «είνι ιβδουμήντα ουκαδιών καρδιά, ούλους καρδιά»... Και μάλιστα παλικαρίσια καρδιά, αφού όπως γράφει στο βιβλίο του «Μνήμες», ο δάσκαλος Απόστολος Αποστόλου, το Νοέμβριο του 1941 η πρώτη συγκέντρωση του λεσβιακού ΕΑΜ στη γερμανοκρατούμενη Λέσβο έγινε στο σπίτι του Αντώνη Πρωτοπάτση, που ήταν σ΄ ένα ξεμοναχιασμένο δρομάκι της Μυτιλήνης. Ο Κώστας Μίσσιος στο βιβλίο του «Μυτιληνιοί λόγιοι και λογοτέχνες» έχει συλλέξει γνώμες για τον Αντώνη Πρωτοπάτση, που αναφέρονται σε όλες τις πτυχές της πλούσιας προσωπικότητάς του: «Τα σκίτσα του ήταν κάτι το αξεπέραστο, γιατί έπιανε την χαρακτηριστική στιγμή των ανθρώπων και την απόδινε με εκπληκτική μαεστρία» Κ. Μίσσιος. «Συλλαμβάνει τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά μιας φυσιογνωμίας, μιας κίνησης» Ορ. Κανέλλης «Το πέρασμα του στάθηκε καρπερό. Ήταν ένα ψιχάλισμα δροσερό από ιδέες γόνιμες, που δεν θα πάψουν να αναδίνουν την ανθοφορία τους στις ψυχές των νέων μας» Αργύρης Αραβανόπουλος Για την παρέα που ξεσήκωσε ο Πρωτοπάτσης και γυροφέρνανε τα χωριά, λέει ο Γ. Βαλέτας: «Δεν έκαναν απλή λαογραφία, αλλά αναζητούσαν το πνεύμα και τα μοτίβα της λαϊκής τέχνης, σε όλα της τα φανερώματα, με σκοπό να τα αναστήσουν καλλιτεχνικά, υψώνοντάς τα σε προσωπική δημιουργία και ξαναγυρίζοντάς τα με γιορτές, παραστάσεις, έργα, στην πηγή τους, το λαό, με το ιδανικό της αφύπνισης και του εκπολιτισμού...» Ο Μίλτης Παρασκευαΐδης μάς λέει γι’ αυτόν: «Υποστήριζε με σοβαρότητα πως ο κόσμος κατεβαίνει ένα σκαλί, όταν ξανοιχτείς ένα μίλι γύρω από το Νησί μας...» Ο Αντώνης Πρωτοπάτσης αρρώστησε το 1947 σε ηλικία 50 χρονών και η Γαλλίδα σύζυγός του ζήτησε να του βγάλουν διαβατήριο, ώστε να πάει στο Παρίσι για θεραπεία. Αλλά ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης Ναπολέων Ζέρβας δεν του έδωσε. Ο σκιτσογράφος του «Ριζοσπάστη» ήταν πολύ ενοχλητικός … για να έχει δικαίωμα στη ζωή. Όπως λέει ο Κ. Μίσσιος, «ξεψύχησε πιστεύοντας ακλόνητα στο ιδανικό της Λαοκρατίας.» ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 5

Του Χριστόφα Απανωσκαλιώτη

Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη, Νίκο Διαμαντή

Με αφορμή την πρεμιέρα της παράστασης «Ηλίθιος», στο Δ.Θ.Πειραιά

«ΘΈΛΩ ΈΝΑ ΘΈΑΤΡΟ ΑΝΟΙΧΤΌ ΣΕ ΌΛΟΥΣ» 6 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

O

Ο πρίγκιπας Μίσκιν είναι το alter ego του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Ο ήρωας του μυθιστορήματος «Ο Ηλίθιος» είναι ο ίδιος ο συγγραφέας, όταν ζει σε συνθήκες φτώχιας και απελπισίας στην Ευρώπη και νοσταλγεί την πατρίδα του τη Ρωσία. Συγγραφέας και μυθιστορηματικός ήρωας βασανίζονται από επιληπτικές κρίσεις και υπαρξιακές αγωνίες. Ο Ντοστογιέφσκι γράφει κάτω από αυτές τις συνθήκες για την εικόνα του καλού ανθρώπου, θέτοντας όμως μια σειρά από ερωτήματα: Ποιος είναι ο καλός; Είναι δύσκολο να είναι κάποιος καλός άνθρωπος; Στην εποχή μας έχουν θέση οι καλοί άνθρωποι; Το εμβληματικό έργο του Ντοστογιέφσκι διασκευάζουν για το θέατρο ο Αντώνης και ο Κωνσταντίνος Κούφαλης και το σκηνοθετεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, Νίκος Διαμαντής. Με αφορμή την αυριανή (13/4/2018) πρεμιέρα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, συνομιλούμε με τον σκηνοθέτη για την παράσταση, αλλά και για τους στόχους που έχει θέσει ως διευθυντής του θεάτρου.

--Γιατί επιλέξατε τον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκι για την πρώτη σας σκηνοθεσία στο ΔΘΠ από την ανάληψη της καλλιτεχνικής διεύθυνσης; «Ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι πιστεύω ότι είναι ένα έργο απόλυτα εναρμονισμένο με τη φιλοσοφία του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά , με την πεποίθησή μου για το τι πρέπει να αναδεικνύει ένας δημόσιος ισχυρός οργανισμός. Έργο παγκόσμιο, ουμανιστικό, ένα έργο που δίνει ελπίδα σε όλους ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι είναι η παραβολή πάνω στον άνθρωπο, στην ανθρώπινη περιπέτεια. Μία παραβολή που συνομιλεί με τη ζωή μας έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα.»

--Το ΔΘΠ φαίνεται ότι έχει βρει τη θέση του στον πολιτιστικό αθηναϊκό χάρτη. Τι καθορίζει τις επιλογές σας; «Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά είναι ένα ιδιαίτερο θέατρο. Είμαστε στον Πειραιά, στην καρδιά της πόλης αλλά και στην ευρύτερη περιφέρεια της Αττικής. Χρειάστηκε ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ να σκύψω με υπομονή και πολύ δουλειά πάνω από το ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΔΘΠ. Στόχος να γίνει πόλος έλξης να αποκτήσει φυσιοΜετάφραση – Διγνωμία, στίγμα. Από την πρώτη στιγμή ονειρεύτηκα ένα ασκευή: Αντώνης θέατρο ανοιχτό σε όλους: βαθιά συμμετοχικό φιλόξενο και Κωνσταντίνος σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, αγκαλιά για τους πολίτες. Κούφαλης Σκηνοθεσία: Νίκος Ένα θέατρο που θα στεγάσει εδώ και τώρα όνειρα και θα Διαμαντής δώσει την αίσθηση, ότι είναι ένα θέατρο που τους αφορά. Σκηνικά - Κοστούμια: Αυτό που καθορίζει τις επιλογές μου είναι η εξωστρέφεια, Λιλη Πεζανού ο καλπασμός και η συνάντηση των αντιθέτων. Όπως θα Μουσική: Μίνως Μάεπιλέγω κείμενα και συνεργάτες με ποτσας έχετε διαπιστώσει

ρεία σημαντική στη θεατρική σκηνή και την ίδια στιγμή Στον ρόλο του Μίσκιν το ΔΘΠ συνομιλεί με πολύ νέους καλλιτέχνες. Όλη η λειο Πέτρος Φιλιππίδης. τουργία του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά στηρίζεται στη Παίζουν οι : φιλοσοφία ενός ανοιχτού, δυνατού, καθαρού θεατρικού Γιάννης Στάνκογλου πολιτιστικού οργανισμού και στο σχήμα μιας ισορροπίας , Μαρία Κίτσου, ανάμεσα στο καλλιτεχνικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό Λένα Παπαληγούρα, πρόγραμμα.» Γιώργος Κωνσταντίνου, Γιώτα Φεστα, Ιωάννης Παπαζήσης, Στάθης Ματζώρος, Γιώργος Δεπάστας, Χάρης Χιώτης,

Συμμετέχει το Πειραϊκό Φωνητικό Σύνολο Libro Coro. Παραστάσεις : Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 20.00 Σάββατο: 17.00 & 21.00 Κυριακή: 19.00

--Παρατηρούμε ότι επιμένετε σε μια θεατρική εκπαιδευτική πολιτική η οποία αναφέρεται στη εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και στους ενήλικες. «Το μόνο αξιοκρατικό που έχει απομείνει στην εποχή μας, μια εποχή δύσκολης και βαθιάς κρίσης, είναι η εκπαίδευση. Η δια βίου δυνατότητα κάθετης τροφοδότησης του ανθρώπου, η απομάκρυνση του από την εφήμερη πληροφόρηση αλλάζει τον άνθρωπο. Σαν οργανισμός επιδιώκουμε να έρχονται νέοι άνθρωποι σε επαφή με πολλά διαφορετικά, εξαιρετικά και απρόσμενα πράγματα, έτσι ώστε να τροφοδοτήσουμε έναν απενοχοποιημένο βηματισμό του ενεργού πολίτη. Αυτό κατά τη γνώμη μου θα ήθελα να αφήσει πίσω του το ΔΘΠ σαν αποτύπωμα στο χρόνο. Το ΔΘΠ υλοποιεί διαρκώς προγράμματα τα

οποία απευθύνονται τόσο στην μαθητική κοινότητα όσο και στους ενήλικες. Θέλουμε να παρέμβουμε στον δημόσιο χώρο, στον δημόσιο λόγο με επιλογές οι οποίες ευαισθητοποιούν, προβληματίζουν, ενεργοποιούν και δημιουργούν συμμετοχικούς πολίτες.»

--Ποια είναι τα όρια μιας θεατρικής πολιτικής από την πλευρά ενός καλλιτεχνικού διευθυντή; «Η θεατρική επιλογή ενός καλλιτεχνικού διευθυντή είναι να ανοίγει δρόμους με ψυχραιμία και σύνεση, να εφαρμόζει ένα όραμα κοινής λογικής, όπου το νέο ισορροπεί με το παλαιό, όπου δίνεται η δυνατότητα μιας βαθιάς και ουσιαστικής συνέχειας, αλλά και η δυνατότητα απρόσμενων ρήξεων. Η τόλμη, το ρίσκο, η φαντασία, ο αυθορμητισμός, η εύρεση νέων μορφών έκφρασης είναι κατά τη γνώμη μου το στίγμα ενός καλλιτεχνικού διευθυντή. Ένας καλλιτεχνικός διευθυντής τολμάει να διαφοροποιείται και να ανοίγει δρόμους προς το μέλλον. Υπάρχει η δυνατότητα ενσωμάτωσης, ενθυλάκωσης προκλητικών και τολμηρών απόψεων και ταυτόχρονα η ισορροπία και η τροφοδότηση του οργανισμού με τη σιγουριά και το στέρεο της θεατρικής ιστορίας. Όλα αυτά με κατεύθυνση προς το μέλλον.»

--Παρατηρούμε ότι εκτός από τη συνεργασία σας με Ιδρύματα – Νιάρχος, Λάτση και άλλα - επιδιώκετε συνεργασίες με δομές της πόλης του Πειραιά, με το Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών, με διάφορα επαγγελματικά σωματεία. Ποιο είναι το νήμα που συνδέει το ΔΘΠ με τις κοινότητες της πόλης; «Αισθάνομαι ότι πρέπει κάθε ευρώ που έχω στη διάθεση μου να επιστραφεί πολλαπλάσιο στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη (και δεν εννοώ ανθρώπους που έχουν οικονομική ανάγκη). Έχω την αίσθηση ότι ένας οργανισμός δεν πρέπει να δίνει την αίσθηση μιας πολυτελούς και ανώριμης χειρονομίας. Με το πρόγραμμα Τρίτο κουδούνι από το Ίδρυμα Λάτση συνομιλήσαμε με 20 σχολεία και τους μαθητές τους για τρία χρόνια, με το Ίδρυμα Νιάρχος επισκεφτήκαμε 50 δομές, είμαστε σε διαρκή επαφή με την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και υλοποιούμε προγράμματα όπως το Restart., το οποίο δίνει βήμα έκφρασης στη νεανική δημιουργία. Με την χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ υλοποιήσαμε πρόγραμμα για την επιμόρφωση 20.000 μαθητών και τώρα υλοποιούμε άλλο τριετές πρόγραμμα γνωριμίας με το ελληνικό έργο με άλλους τόσους θεατές. Το ΔΘΠ αγκάλιασε τις γυναίκες πρόσφυγες του Σχιστού με τις οποίες δουλέψαμε θεατρικά, το Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών, το οποίο συμμετέχει στις θεατρικές δράσεις, τα ειδικά σχολεία με τα οποία ζήσαμε συγκινητικές στιγμές δουλεύοντας μαζί τους επί ίσοις όροις. Το ΔΘΠ βγαίνει στην πόλη με ποιήματα , με θεατρικά κείμενα μέσα στα λεωφορεία, συναντά τον θεατή στις αποβάθρες των τρένων και στο λιμάνι. Παντού όπου υπάρχει ζωή. Το Άνοιγμα στην Πόλη το οποίο θα πραγματοποιηθεί για 2η φορά και θα εξελιχθεί από την ιχθυόσκαλα έως τις μπουκαπόρτες των πλοίων, από τις βιτρίνες των καταστημάτων ως τα Λιπάσματα, ενεργοποιεί την ιστορία, τη μνήμη. Και όλα αυτά φέρνουν την σφραγίδα ενός θεάτρου που βρίσκεται σε άμεση δημιουργική συνομιλία με το περιβάλλον , παίρνει από τα σκιρτήματα του και τα επιστρέφει με θεατρικές δράσεις.»

-Αν κάνετε τον απολογισμό της θητείας σας στο ΔΘΠ ποιες λέξεις θα κυριαρχούσαν; Και ποιες είναι οι προσδοκίες σας; «Οι λέξεις που θα κυριαρχούσαν είναι : Υπομονή, υπομονή, υπομονή. Υπομονή γιατί είμαστε ακόμα στην αρχή μιας πορείας. Ως προς τις προσδοκίες, θέλω να ανακαλύψω το επείγον. Να ανακαλύψω το επείγον της τέχνης.» ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 7

Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Ραδιοφωνάκι αγάπη μου… Με μία σημαντική πρωτιά στο χώρο των ερτζιανών είναι συνδεδεμένη η Θεσσαλονίκη μέσα στο «νερόμυλο» του χρόνου: Με τη δημιουργία του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού που εξέπεμψε στον ελλαδικό χώρο, γνωστού και ως ραδιοφωνικού σταθμού Τσιγγιρίδη. Για την ακρίβεια ο ραδιοφωνικός σταθμός του αείμνηστου Χρήστου Τσιγγιρίδη ήταν πρώτος στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στα Βαλκάνια. Αυτή η πρωτιά έφερε κι άλλη μία- την ίδρυση του πρώτου Μουσείου Ραδιοφωνίας στην Ελλάδα. Το διαχειρίζεται η μη κερδοσκοπική εταιρία Μακεδονική Φωνοθήκη Φωνομουσείο, την οποία ίδρυσε ο λάτρης του ραδιοφώνου, Παναγιώτης Κίσκιλας, που είχε στην συλλογή του 120 μοναδικά εκθέματα, μεταξύ των οποίων το γραφείο, το ραδιόφωνο και την καμπάνα που χρησιμοποιούσε ο Χρήστος Τσιγγιρίδης.

8 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 9

10 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

E

Επισκεπτόμενοι το Μουσείο Ραδιοφωνίας η πρώτη εντύπωση που αποκομίσαμε ήταν ότι πρόκειται για ένα μουσείο με πλούσιο υλικό αλλά φτωχό... σπιτικό. Στεγάζεται σε προκατασκευασμένους οικίσκους μόλις 100 τετραγωνικών, μέσα στη ΔΕΘ. Εκεί συνωστίζονται περισσότερα από 1.700 εκθέματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα, δίχως να απολαμβάνουν τη “φιλοξενία” που αρμόζει στην ηλικία και την σπανιότητά τους! Οικοδεσπότης και ξεναγός μας στο Μουσείο ο συνταξιούχος, πρώην «κατσαβιδάκιας» (σ.σ. τεχνικός) της ΕΡΤ, Στέλιος Χατζηγιαννάκης. Είναι αυτός που κατά κύριο λόγο, τρέχει να ξεκλειδώσει το Μουσείο και να ξεναγήσει τους ενδιαφερόμενους. Βλέπετε το μουσείο δεν έχει πόρους και ανοίγει μόνο κατόπιν ραντεβού. Το επισκέπτονται κυρίως σχολεία. «Όμως και μεμονωμένοι επισκέπτες αν μας τηλεφωνήσουν θα κλείσουμε ραντεβού για επίσκεψη», λέει στο ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ο κ.Χατζηγιαννάκης, κάνοντας φανερό ότι η αγάπη και το μεράκι κάποιων λίγων ανθρώπων είναι εκείνο που διατηρεί το Μουσείο ζωντανό. Τα εκθέματα Ανάμεσα στα εκθέματα, εκτός από μηχανήματα του σταθμού Τσιγ γιρίδη, μπορεί να δει κανείς παλαιό αλλά σημαντικό ραδιοφωνικό υλικό της ΕΡΤ όπως και του θρυλικού ερασιτεχνικού σταθμού της Θεσσαλονίκης, του «ΡΑΔΙΟ ΝΕΣΤΩΡ». Και όχι μόνο! Κονσόλες μαγνητόφωνα, λυχνίες διαφόρων μεγεθών και διαστάσεων, πικάπ, κεραίες, ακουστικά, σπάνιοι δίσκοι βινυλίου, μικρόφωνα, αλλά και φωτογραφίες αποτελούν τα εκθέματα του μουσείου. Στην προθήκη με τα ραδιόφωνα, πολλά από τα οποία σε κερδίζουν με την φινέτσα και την ομορφιά τους, διακρίνει κανείς ορισμένα που είναι ελληνικής κατασκευής. Ναι, κάποτε στην Ελλάδα υπήρχαν εταιρείες που κατασκεύαζαν ραδιόφωνα. Την ελληνική «καταγωγή» τους προδίδει (και) το καντράν τους, όπου όλες οι πληροφορίες είναι στα ελληνικά... Στην ίδια γωνιά με τα ραδιόφωνα, υπάρχουν και δύο «λιτά» τεμάχια, ιδιαίτερο χαρακτηριστικά των οποίων είναι ότι λειτουργούν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Πρόκειται για απλούς ραδιοφωνικούς δέκτες που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία των ραδιοφώνων κρυστάλλου (γαληνήτη). Τέτοια ραδιόφωνα κατασκευάστηκαν ευρέως στις αρχές του 20ου αιώνα και χρησιμοποιήθηκαν πολύ κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ευτυχείτε! Στα αντικείμενα που προκαλούν εντύπωση, λόγω της κομψής μεν, πληθωρικής δε, παρουσίας τους είναι τα μικρόφωνα που στήριξαν διάφορες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές. Ανάμεσά τους κι εκείνο από το οποίο άκουσε το ελληνικό κοινό το “Ευτυχείτε”, διατυπωμένο με ξεχωριστό τρόπο από τον πολύ οικείο στις μεγαλύτερες γενιές, Άλκη Στέα. Το μέλλον και η τύχη του μουσείου δείχνουν να είναι σε άμεση εξάρτηση από την καταλληλότητα του χώρου στον οποίο θα στεγάζεται. Η προωθούμενη ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ μπορεί να επιφυλάσσει ένα καλύτερο μέλλον για το μουσείο, αλλά ίσως αναζητηθεί και κάποιος άλλος χώρος για να στεγαστεί. Μια ιδέα που αρέσει σε αρκετούς είναι η μετεγκατάσταση του Μουσείου Ραδιοφωνίας στο λιμάνι, κοντά στα Μουσεία Κινηματογράφου και Φωτογραφίας. Σε ό,τι αφορά την λειτουργία του πρώτου ραδιοφώνου στην Ελλάδα, του “Ράδιο Τσιγγιρίδη” για την ιστορία να αναφέρουμε λίγα στοιχεία από όσα μπορεί να διαβάσει κανείς στην ιστοσελίδα του Μουσείου Ραδιοφωνίας. (https://www.radiomuseum.gr/ ) Διαβάζουμε λοιπόν: “Το 1926 γίνεται η πρώτη Διεθνής Έκθεση στον χώρο μπροστά από το 3ο Σώμα Στρατού. Το σπίτι του Τσιγγιρίδη βρίσκεται σχεδόν απέναντι, στην σημερινή Βασιλίσσης Όλγας, τότε Δημοκρατίας 20 […] To 1926, μέσα στον χώρο της ΔΕΘ, o Χρίστος Τσιγγιρίδης στήνει τον πομπό του, ισχύος 400 Watt περίπου. Τον λειτουργεί μόνον κατά την διάρκεια της ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο. Ο Πρώτος Ραδιοφωνικός Σταθμός της Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι πλέον γεγονός... Η πρώτη εκπομπή έγινε την 25η Μαρτίου του 1926. Είχε δύο ακροατές όλο κι όλο. Ο ένας ήταν στην περιοχή της πλατείας Ιπποδρομίου και ο άλλος σε ένα αγγλικό καράβι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Πολύ σύντομα οι δέκτες χιλιαπλασιάστηκαν”. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 11

Ε

ν έτει 1998 κανένας δεν μπορούσε να σκεφτεί ή έστω να υποψιαστεί την κρίση. Την ανέφελη εκείνη χρονιά ένας συλλέκτης γραμματοσήμων υψηλής αξίας, ο κύριος Μπαλωμένος, θα βρεθεί δολοφονημένος και ο αστυνόμος Βελλής θα αναλάβει την εξιχνίαση της υπόθεσης, επιδεικνύοντας μ ι α π ρ ωτο φ ανή ε π ι μ ονή : η έρευνα κρατάει πάνω από μια δεκαπενταετία και δίνει την αφορμή για να έρθουν στην επιφάνεια πολλαπλές όψεις της κρίσης, που δεν εκκινεί βεβαίως το 2010, αλλά πολύ νωρίτερα, βγαίνοντας από τα σπλάχνα της ελληνικής κοινωνίας. Αυτή είναι η γραμμή την οποία ακολουθεί ο Παναγιώτης Πετράκης, καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με το μυθιστόρημά του «Να το πεις της νύχτας σου» (εκδόσεις «Ροπή»). Με πλήθος επιστημονικές δημοσιεύσεις στο ενεργητικό του (για την οικονομική ανάπτυξη, την επιχειρηματικότητα και την τραπεζική οικονομική), ο σ υ γ γρ α φ έ α ς κα τ α φ έ ρ ν ε ι στην πρώτη του λογοτεχνική προσπάθεια να κινηθεί ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς (ο ίδιος τους ονομάζει «παράλληλους») κόσμους. Από τη μια πλευρά είναι το γεγονός της ανεξήγητης δολοφονίας και του αγώνα για την ανακάλυψη των υπαιτίων και από την άλλη η διερεύνηση της ζωής έξι προσώπων (της Μελίνας, του Αριστείδη, του Φώτη, της Μυρτώς, της Φαίης και του Διονύση) τα οποία σχετίζονται με τις σκοτεινές καταστάσεις που πρώτα προανήγγειλαν και εν συνεχεία εξέθρεψαν την κρίση: από τον αμέριστο δανεισμό με την άμεση ή την έμμεση υποστήριξη των τραπεζών μέχρι τον εκτραχηλισμό και τις αλόγιστες δαπάνες της καθημερινότητας. Ο θάνατος του κυρίου Μπαλωμένου και η εξαχρείωση που οδήγησε στην κρίση συνδέονται, όπως θα αποδειχθεί, αιτιωδώς μεταξύ τους: το ατομικό δεν είναι ποτέ άσχετο από το συλλογικό και ο καθένας μπορεί να πράξει το αδιανόητο σε μιαν εποχή η οποία μοιάζει να επιτρέπει τα πάντα. Με γοργή και πυκνή αφήγηση, με ανάγλυφες τις εικόνες του αθηναϊκού περίγυρου, αλλά και με καλοχτισμένους χαρακτήρες, ο Πετράκης μάς

12 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

ΒΙΒΛΙΟ

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΕ ΤΟ ΤΥΧΑΙΟ Τoυ Βαγγέλη Χατζηβασιλείου επιτρέπει να θέσουμε όσο προχωρεί η δράση ένα φιλοσοφικό ερώτημα, που δεν είναι άλλο από το ποιον ρόλο αναλαμβάνει το τυχαίο στη ροή των πραγμάτων. Ταυτίζεται μόνο με κάτι που συμβαίνει απρόσμενα (χωρίς να είμαστε σε θέση να το υπολογίσουμε και να το σταθμίσουμε εκ των προτέρων) ή αποτελεί και μια μορφή γνώσης η οποία υπερβαίνει τις λογικές μας δυνατότητες; Κι αν είναι έτσι, ποια ακριβώς είναι αυτή η μορφή και πώς επηρεάζει τον αστυνόμο Βελλή και τους υπόλοιπους

πρωταγωνιστές του βιβλίου; Ο Πετράκης ξεκινάει από έξι εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους ιστορίες για να συνθέσει στην πορεία τα κοινά τους στοιχεία τα οποία αφενός θα αποκαλύψουν τα κίνητρα για τον φόνο του κυρίου Μπαλωμένου και αφετέρου θα ρίξουν φως στην παθολογία που κυοφόρησε επί δεκαετίες την κρίση, δίχως όμως να σπεύσουν να τη δαιμονοποιήσουν. Κι όλοι ξέρουμε πως η λογοτεχνία κάνει καλά τη δουλειά της μόνο όταν αποφεύγει την καταγγελία και την ηθικολογία.

Εφτά λευκά πουκάμισα

Μυστική Διαθήκη

του Θοδωρή Γκόνη

της Ελένης Γαληνού

Ο Θοδωρής Γκόνης είναι κατά βάση άνθρωπος του θεάτρου. Αυτή την περίοδο είναι καλλιτεχνικός διευθυντής στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και στο Φεστιβάλ Φιλίππων. Ζει, δηλαδή, στους ρυθμούς της Καβάλας. Αλλά ταξιδεύει συχνά ανάμεσα σε Βορρά και Νότο. Στα ταξίδια του (έχει εκμυστηρευτεί πως του αρέσει να ταξιδεύει με λεωφορείο και τραίνο) γράφει ιστορίες, «με το μολύβι και τη γομολάστιχα», όπως μας πληροφορεί. Τέτοιες ιστορίες, που γράφτηκαν την περίοδο 2012-2017, συγκεντρώθηκαν από την Άγρα σε μια καλαίσθητη συλλογή διηγημάτων, με τον τίτλο Εφτά λευκά πουκάμισα. Είναι – όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο- ιστορίες «με το σφυγμό τους. Με το ρυθμό της καρδιάς ενός ναυτικού, ενός νομάδα που μετακινείται διαρκώς με το μικρό του κοπάδι, ψάχνοντας το χόρτο του. Ιστορίες που γράφτηκαν κυρίως σε αίθουσες αναμονής αεροπλάνων, λεωφορείων και τρένων. Κι αν όχι όλες, οι περισσότερες κρύβουν ζηλότυπα στις αποσκευές τους το εισιτήριο της οριστικής επιστροφής. Μιας επιστροφής που διαρκώς αναβάλλεται».

Τους κρυφούς κόσμους της Δούκισσας της Πλακεντίας χρησιμοποιεί ως φόντο η Ελένη Γαληνού στο μυθιστόρημα Μυστική Διαθήκη, υφαίνοντας μια ιστορία όπου συναντιούνται η φαντασία, τα ιστορικά πρόσωπα, αλλά και πραγματικά στοιχεία. Η δράση εκτυλίσσεται όταν η ηρωίδα, η Ελίζα, μετά τον αιφνίδιο θάνατο της μητέρας της, ανακαλύπτει σε μία κρύπτη του σπιτιού της ένα παλιό κόσμημα, επιστολές μια γαλλίδας αριστοκράτισσας του 19ου αιώνα και ένα κουτί με περίεργους χάρτες. Είναι η αφορμή για μία αναζήτηση γεμάτη ίντριγκες και γρίφους, με σκηνικό ορισμένα αινιγματικά κτίρια , εκκλησίες με μυστικά περάσματα και σήραγγες στην υπόγεια Αθήνα.

Οι 51 ιστορίες του Θοδωρή Γκόνη που έχουν συγκεντρωθεί στη συλλογή Εφτά λευκά πουκάμισα και φορούν το ξεχωριστό στολίδι του πολυτονικού, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Άγρα.

Η Μυστική Διαθήκη, είναι το πέμπτο μυθιστόρημα της Ελένης Γαληνού και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Μπερλίν

Υπεργραφία

της Άντζης Σαλταμπάση

της Ιωάννας Χρήστου

Το μυθιστόρημα Μπερλίν, είναι το πρώτο βιβλίο της Άντζης Σαλταμπάση. Όπως γράφει η ίδια, «Το Μπερλίν παρακολουθεί το Βερολίνο σαν ντοκιμαντέρ, εντελώς υποκειμενικά, αλλά καθόλου προσωπικά- η πρωτοπρόσωπη αφήγηση δεν είναι παρά ένα μάτι, ο φακός της κάμερας που καταγράφει μια λαχανιασμένη περιπλάνηση στη μνήμη, μια ιστορία μετανάστευσης, μια αντιπαράθεση με τον αντισημιτισμό, αλλά και πολλές τρυφερές ή πικρές συναντήσεις».

Η παιδική ηλικία του Στρατή και του Νικήτα, οι φιλίες, οι ανησυχίες, οι φόβοι και οι έρωτές τους, μαζί με ένα πλέγμα συμπτώσεων και ιστορικών γεγονότων είναι η αφετηρία για μία περιπλάνηση περίπου δύο αιώνων, από την Πάργα και τα σανατόρια της Κέρκυρας των αρχών του 19ου αιώνα έως την Ελλάδα του σήμερα. Η πολυπράγμων Ιωάννα Χρήστου παραδίδει στους αναγνώστες μόλις το δεύτερο μυθιστόρημά της (το πρώτο, Ο Θεός με Θυμόν, κυκλοφόρησε το 2009), αλλά έχει υπογράψει επίσης δύο επιστημονικά συγγράμματα, μία θεατρική διασκευή και μία ποιητική συλλογή. Με ποιητική διάθεση αρχίζει και το πρώτο κεφάλαιο της Υπεργραφίας : «Ακόμη αιωρούμαι. Σαν φυλλαράκι τρέμουσας λεύκης. Σαν μαγιάτικος «κλέφτης». Σαν τρελός χαρταετός. Ακόμη αισθάνομαι πως είμαι χωμένος στην κουρελού και οι γονείς μου, κρατώντας από μια άκρη ο καθένας, με σηκώνουν ψηλά και με τραμπαλίζουν ζερβάδεξιά, έεει-ωωωπ!, ένα μικρό καράβι αταξίδευτο».

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Μπερλίν, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2017, από τις εκδόσεις Πόλις, έκανε ήδη δεύτερη έκδοση.

Η Υπεργραφία, που συνοδεύεται από 15 σελίδες πυκνογραμμένων σημειώσεων, απόδειξη της σοβαρής έρευνας που έχει προηγηθεί της συγγραφής του μυθιστορήματος, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Α.Α.Λιβάνης. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 13

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Διαδραστική Περιήγηση στην Ακρόπολη της Εποχής του Περικλή Η νέα διαδραστική προβολή στη «ΘΟΛΟ» Εικονικής Πραγματικότητας μας ταξιδεύει στον χρόνο…Μπείτε στη «ΘΟΛΟ» και ταξιδέψτε στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ., όπου θα δείτε να ανασυντίθενται μπροστά στα μάτια σας με κάθε λεπτομέρεια όλα τα κτήρια που βρίσκονταν στον «Ιερό Βράχο» στην πραγματική τους κλίμακα και τις διαστάσεις. Η νέα διαδραστική παραγωγή εικονικής πραγματικότητας προβάλλεται στη «ΘΟΛΟ» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». Με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ο θεατής έχει την ευκαιρία να θαυμάσει τα πιο περίπλοκα, από αρχιτεκτονικής άποψης, κτήρια της Ακρόπολης, όπως τον Παρθενώνα, το Ερέχθειο, τον Ναό της Απτέρου Νίκης, τα Προπύλαια, αλλά και τα αγάλματα που τα διακοσμούσαν σε 3D και στα φυσικά τους χρώματα, όπως ήταν την εποχή που δημιουργήθηκαν. Ημέρες και ώρες προβολής: www . hellenic - cosmos . gr & www.tholos254.gr Εισιτήρια: 10€, 8€ (μειωμένο).

Κλασικές και ρομαντικές παραλλαγές στο Ίδρυμα Θεοχαράκη Ο καταξιωμένος σολίστ πιάνου Απόστολος Παληός παρουσιάζει σημαντικά έργα του κλασικού και ρομαντικού ρεπερτορίου σε φόρμα παραλλαγών με εξέχουσα θέση στην πιανιστική εργογραφία. Ένα μουσικό ταξίδι από τον Haydn στον Beethoven και από τον Mendelssohn στον Brahms με αποκορύφωμα τις υπερβατικής δυσκολίας Παραλλαγές σε ένα θέμα του Παγκανίνι του τελευταίου. Πέμπτη 19 Απριλίου. Εισιτήρια: 20, 15, 10 ευρώ.

14 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Μονόπρακτα του Μπρεχτ στο Από Μηχανής Θέατρο

Κύκλος Μάλερ VI από την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

«Η Εβραία» και «Ο Χαφιές», δύο μονόπρακτα από το έργο «Τρόμος και Αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ», του Μπέρτολτ Μπρεχτ, ανεβαίνουν από την Παρασκευή 13/4 και για λίγες παραστάσεις, στο Από Μηχανής Θέατρο. Τα μονόπρακτα έχει μεταφράσει ο Πέτρος Μάρκαρης και τα σκηνοθετεί η Ανδρονίκη Χριστάκη. Παίζουν η Μαρλέν Καμίνσκυ και η Δώρα Τσίγκα Παραστάσεις κάθε Παρασκευή (21:00), Σάββατο (21:00) και Κυριακή (20:00). Τιμές εισιτηρίων από 8 έως 14 Ευρώ.

Ίσως η πιο διάσημη «στιγμή» στο έργο του μεγάλου Αυστριακού συνθέτη είναι το περίφημο Adagietto, το αργό μέρος της Πέμπτης Συμφωνίας, που τόσο υποβλητικά επένδυσε, χρόνια μετά τη σύνθεσή του, την κινηματογραφική μεταφορά από τον Βισκόντι του «Θανάτου στη Βενετία». Ωστόσο, ολόκληρη η Πέμπτη είναι ένα συμφωνικό κομψοτέχνημα, ένα μακρύ και περιπετειώδες εσωτερικό ταξίδι στις πιο μύχιες ατραπούς της ανθρώπινης ψυχής, οδηγός στο οποίο θα είναι ο βραβευμένος Γερμανός αρχιμουσικός Ματίας Φορέμνυ. Παρασκευή 20 Απριλίου, 20:30. Εισιτήρια από 5 έως 25 ευρώ.

Athens Science Festival 2018 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, 24 – 29 Απριλίου To Athens Science Festival επιστρέφει φέτος, για 5η συνεχόμενη χρονιά, με ένα πρόγραμμα εκτός… ορίων, σε ιδέες και δημιουργικότητα. Ο θεσμός που ενθουσίασε το κοινό της Αθήνας, αλλά και όλης της Ελλάδας, αυτόν τον Απρίλιο φιλοδοξεί να παρουσιάσει σε μικρούς και μεγάλους το πιο συναρπαστικό, ελκυστικό, δημιουργικό και ελεύθερο από περιορισμούς, προκαταλήψεις και συμβάσεις πρόσωπο της επιστήμης.

ΑΜΛΕΤ, από τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ στο Θέατρο Άνεσις Παρατείνονται μέχρι το τέλος Μαϊου οι παραστάσεις του Άμλετ στο Θέατρο Άνεσις. Παίζουν οι : Τάσος Ιορδανίδης, στο ρόλο του Άμλετ, Άρης Λεμπεσόπουλος, Πέμυ Ζούνη, Ιωάννα Παππά, Νίκος Πουρσανίδης, Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Διακοσάββας, Θοδωρής Κανδυλιώτης, Ιάσονας Παπαματθαίου και Θοδωρής Κατσαφάδος. Ημέρες και ώρες παραστάσεων : Παρασκευή (20.30), Σάββατο (20.30) και Κυριακή (19.30) . Τιμές εισιτηρίων από 10 έως 20 Ευρώ.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 15

Της Πέπης Γιούλτση

Του Θωμά, στα κοιμητήρια …όταν οι Πόντιοι γιορτάζουν μαζί με τους νεκρούς τους

Λ

ένε ότι την Κυριακή του Θωμά οι ψυχές των νεκρών βρίσκονται πιο κοντά στους ζωντανούς. Αντίληψη βαθιά ριζωμένη στην παράδοση των ορθόδοξων Ποντίων, που τους φέρνει τη συγκεκριμένη μέρα στους τάφους των αγαπημένων τους προσώπων. Είναι ένα έθιμο χαράς και όχι πένθους. Το τραπέζι στήνεται δίπλα στα μνήματα, με κρασί, βότκα, πασχαλινά αυγά, σορβά, πιροσκί και πουρμάδες (κολοκυθόπιτες). Υπό τους ήχους της ποντιακής λύρας, του κλαρίνου, του ακορντεόν ή του μπαγιάν (θυμίζει ακορντεόν δίχως πλήκτρα), οι ζωντανοί γιορτάζουν μαζί με τις ψυχές, για να δείξουν ότι δεν ξεχνούν τους δικούς τους και ότι δεν φοβούνται το θάνατο. Μετά τη λειτουργία, οι συγγενείς των νεκρών κατευθύνονται στο κοιμητήριο όπου ψάλλεται τρισάγιο υπέρ των ψυχών. Στους τάφους απλώνονται τραπεζομάντιλα, ο παπάς ευλογεί τα εδέσματα και οι μεζέδες μοιράζονται σε γνωστούς και αγνώστους, υπό τους ήχους της ποντια-

16 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κής μουσικής. Οι οικογένειες ανταλλάσσουν μεταξύ τους τρόφιμα και, σύμφωνα με την παράδοση, όσο περισσότερος κόσμος περάσει από έναν τάφο, τόσο καλύτερα είναι για τον νεκρό. Ξεχωριστή θέση έχουν το κόκκινο κρασί που συμβολίζει το αίμα του Χριστού και τα πασχαλινά αυγά που μεταφέρουν το αναστάσιμο μήνυμα. Οι ρίζες του εθίμου χάνονται στο χρόνο, καθώς σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της Αδελφότητας Κρωμναίων, Μαρίκα Μικρομάστορα, οι αρχαίοι τιμούσαν τους νεκρούς πηγαίνοντας στους τάφους τους σιτάρι και κρασί. Το έθιμο συνδέθηκε με τον Ερμή και επικρατούσε η αντίληψη ότι ο αγγελιοφόρος των θεών μετέφερε και τα νέα από τους ζωντανούς στους νεκρούς. Πριν από σαράντα χρόνια κάποιοι Πόντιοι πήραν την πρωτοβουλία για την αναβίωση του εθίμου και έτσι κάθε Κυριακή του Θωμά η συγκεκριμένη τελετουργία επαναλαμβάνεται με σεβασμό προς την παράδοση.

Ξετυλίγοντας μνήμες από την παιδική ηλικία η κυρία Μικρομάστορα διηγείται: «Πηγαίναμε στα νεκροταφεία και στήναμε το τραπέζι μαζί με τη γιαγιά μου, που ήρθε από την Τραπεζούντα το 1928. Παίρναμε τα αυγά και τα τσουρέκια και πηγαίναμε στο μνήμα του παππού. Καθόμασταν μέχρι το μεσημέρι, μιλούσαμε, πολλές φορές γελούσαμε, άλλες φορές κλαίγαμε, τρώγαμε, και με αυτό τον τρόπο τιμούσαμε τους νεκρούς. Φτιάχναμε μάλιστα τα αγαπημένα φαγητά των προγόνων μας, εκείνα που απολάμβαναν και προτιμούσαν ιδιαίτερα. Επίσης οι συγγενείς παράγγελναν στους οργανοπαίχτες τα αγαπημένα τραγούδα των νεκρών, σε μια ακόμη ένδειξη σεβασμού προς αυτούς». Το Ποντιακό έθιμο αναβιώνει και φέτος σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλονίκης, στην Κοζάνη, το Κιλκίς, τη Δράμα, την Ηγουμενίτσα, αλλά και στα Σούρμενα της Αθήνας.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 17

Του Σοφοκλή Χατζημωυσή

Στο δρόμο για την παραλία… με διατροφοθεραπεία

Δ

υστυχώς πολλές φορές επικεντρώνουμε τη φροντίδα μας για μια καλύτερη εξωτερική εμφάνιση ξαφνικά την άνοιξη, λίγο πριν το καλοκαίρι. Είναι η εποχή που το σώμα και η ψυχή υποφέρει, γιατί πάση θυσία πρέπει να χαθεί το υπερβάλλον βάρος, αλλά συχνά η προσπάθειά μας δε συνοδεύεται με επιτυχία. Έχει έρθει πια το πλήρωμα του χρόνου, που η διαιτολογία δίνει τη θέση στης στη διατροφοθεραπεία. Δηλαδή από μία δίαιτα απλώς χαμηλών θερμίδων, περνάμε σε μία διατροφική ιατρική προσέγγιση για να πετύχουμε το στόχο μας. Στο ιατρείο μας, έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε μία λεπτομερή ανάλυση σύστασης σώματος και των λειτουργιών του, για να διερευνήσουμε τη βάση του προβλήματος. Μπορούμε, παραδείγματος χάριν, να διερευνήσουμε τον τύπο των λιποκυττάρων που έχουμε και πόσο τοξικά είναι, το ποσοστό λίπους στους μύες, πόσο το σώμα αντιστέκεται στη δράση της ινσου-

18 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

λίνης, αλλά και το πόσο συμμετέχει στην αύξηση της χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και του σακχάρου. Συγκεκριμένα, τα μεγάλα τοξικά λιποκύτταρα είναι αυτά που κυρίως ευθύνονται για τη νοσογόνο παχυσαρκία και μπορούν να υπάρχουν και σε ανθρώπους με υπερβάλλον βάρος, που δεν είναι ακόμα παχύσαρκοι. Επιπρόσθετα, το ποσοστό λίπους στο μυϊκό ιστό είναι πολύ σημαντικό στοιχείο. Η ύπαρξή του προδιαθέτει για καρδιαγγειακά επεισόδια σε άνδρες μέσης ηλικίας. Ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα πάντως είναι ο κίνδυνος να χαθεί σημαντική ποσότητα οστικής μάζας, κυρίως σε γυναίκες που κάνουν δίαιτα. Για αυτό η κάθε περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα και μόλις διαπιστώνεται τυχόν έλλειψη να γίνεται αναπλήρωση. Κάτι που επιτυγχάνεται με την διατροφοθεραπεία. Ας μην ξεχνούμε επίσης ότι η κυτταρική κόπωση και η έλλειψη ενέργειας, που

αντιμετωπίζει ένας οργανισμός, είναι μετρήσιμες και αντιμετωπίζονται, ούτως ώστε να μπορέσει να αποδώσει καλύτερα και να έρθει γρήγορα και χωρίς εξάντληση στο στόχο του. Το σύνολο των παραπάνω ευρημάτων μας επιτρέπει τη διαμόρφωση μίας διαιτητικής αγωγής που, από την αρχή αλλά και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απώλειας του υπερβάλλοντος βάρους, να έχει στόχο την γρήγορη αποδοτικότητα, που σημαίνει ότι ο οργανισμός χάνει γρήγορα και σωστά το λίπος του, χωρίς τον κίνδυνο ελλείμματος της μυϊκής και της οστικής μάζας, χωρίς μείωση του μεταβολισμού, χωρίς το αίσθημα της πείνας και βεβαίως με ψυχοσωματική ευεξία.

*Ο Σοφοκλής Χατζημωυσής είναι γενικός οικογενειακός γιατρός, εξειδικευμένος στην αισθητική ιατρική, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, με αντικείμενο την διατροφή.

beauty and the city

Προσοχή στα εγκαύματα της Άνοιξης Αγαπητά κορίτσια από 9-99 αν βαρεθήκατε την ασπρίλα του Χειμώνα και με τις πρώτες «καλοκαιρινές» ημέρες ξεχυθήκατε στις παραλίες, θα πρέπει να προσέξετε δέκα φορές περισσότερο από ότι τους θερινούς μήνες. Οι δερματολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα ανοιξιάτικα εγκαύματα, καθότι τα μέρη του σώματος μας που μέχρι πρόσφατα ήταν κουκουλωμένα με χοντρά ρούχα, έχουν χαμηλή συγκέντρωση μελανίνης. Έτσι λοιπόν όταν εκτίθενται ξανά στην ηλιακή ακτινοβολία μετά από τόσους μήνες, κινδυνεύουν με ηλιακό έγκαυμα, αν σκεφτεί κανείς ότι η παραμονή στον ήλιο μπορεί να γίνει άνετα πολύωρη, καθότι είναι ιδιαιτέρως ευχάριστη, τώρα που οι θερμοκρασίες δεν είναι υψηλές. Για αυτό και η χρήση του αντηλιακού είναι απαραίτητη, αν σκεφτούμε και το γεγονός ότι η απότομή έκθεση στον ήλιο ενέχει τον κίνδυνο εμφάνισης φωτοδερματίτιδας. Τώρα όσες έχετε κάνει πρόσφατα peelings, fractional laser, και γενικά

θεραπείες που καίνε ή ερεθίζουν την επιδερμίδα, ο ήλιος απαγορεύεται για τουλάχιστον ένα μήνα. Προσοχή χρειάζεται όμως και σε πολλά καλλυντικά, που περιέχουν ουσίες οι οποίες προκαλούν μικροαπολέπιση όπως είναι τα οξέα φρούτων και η βιταμίνη Α. Η χρήση τους, όσο και αν σας φαίνεται παράξενο, ακόμα και τη νύχτα επιβάλλει την αντιηλιακή. Φοράτε την εσείς καλού κακού όλο το 24ωρο. Άνοιξη είναι αυτή.

Όμορφα και υγιεινά Πράσινο τσάι, τζίνσενγκ, ακακία και μιμόζα Tα φυτά αυτά δεν έχουν μόνο καταπραϋντική επίδραση σε κάθε είδους ερεθισμούς, αλλά λειτουργούν ως ισχυρά αντιοξειδωτικά καθυστερώντας τη γήρανση και ευνοούν τη γρήγορη ανάπλαση των κυττάρων.

Tζίνκο μπιλόμπα, γεράνι, δεντρολίβανο Tα αιθέρια έλαια αυτών των φυτών έχει αποδειχτεί ότι τονώνουν τη μικροκυκλοφορία της επιδερμίδας και διευκολύνουν τη διείσδυση των συστατικών που περιέχουν τα καλλυντικά

στις βαθύτερες στοιβάδες του δέρματος, έτσι ώστε να ενεργοποιείται η διαδικασία της ανανέωσής του εκ των έσω και όχι μόνο επιφανειακά και προσωρινά.

Aβοκάντο και βασιλικός πολτός Tο αβοκάντο διαθέτει τροφοτονωτικές και ενυδατικές ιδιότητες ειδικά για ευαίσθητα και ξηρά δέρματα. Η φυσική παχύρρευστη ουσία που παράγεται από τις εργάτριες μέλισσες και χρησιμοποιείται ως μοναδική τροφή της βασίλισσας της κυψέλης, έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι επιδρά στον ανθρώπινο οργανισμό ανανεώνοντάς τον και σωματικά και πνευματικά.

Kριθάρι, σιτάρι και σόγια Οι πρωτεΐνες σόγιας και βρώμης έχει αποδειχθεί ότι επιδρούν στην επιδερμίδα ενυδατώνοντάς την, συσφίγγοντάς την και απαλύνοντας τις ρυτίδες και τα σημάδια του γήρατος. Tο οργανικό απόσταγμα από φυτά κριθαριού παρέχει αντιοξειδωτική προστασία, αποτελεσματική ενυδάτωση και τροφή. Tα αμινοξέα σιταριού έχουν ισχυρές συσφικτικές ιδιότητες, ενώ η σόγια έχει και επουλωτικές ιδιότητες.

Bio-Oil ο πολυβραβευμένος φίλος του δέρματος σου Το μοναδικό έλαιο περιποίησης Bio-Oil που έχει καταφέρει να κερδίσει την πρώτη θέση στην καρδιά κάθε γυναίκας, μας συστήνεται ξανά, με νέα συσκευασία, αλλά την ίδια αποτελεσματική σύνθεση. Ο μοναδικός συνδυασμός βιταμινών, φυσικών ελαίων και του παγκόσμια πατενταρισμένου συστατικού Purcellin oil, έχει καταστήσει το Bio-Oil Νο1 προϊόν σε 24 χώρες για ουλές, ραγάδες, η ανομοιομορφία χρώματος στο δέρμα. Με περισσότερα από 314 βραβεία παγκοσμίως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το Bio-Oil είναι ο πιο δυνατός σου σύμμαχος στη φροντίδα και ανάπλαση του δέρματος! Το Bio-Oil είναι πάντα δίπλα σου για να καλύψει κάθε σου ανάγκη, φροντίζοντας και αναπλάθοντας το δέρμα σου με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Το Bio-Oil δεν είναι ένα ακόμα έλαιο περιποίησης· είναι ένα έλαιο που προσφέρει ειδική φροντίδα, ειδικά για το δέρμα σου. Αναζήτησέ το με την ανανεωμένη συσκευασία στα ράφια των φαρμακείων!

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 19

Αγαθονήσι Γεωγραφικό μήκος

26o 58’ 20.95” E Γεωγραφικό πλάτος

37o 27’ 29.18” N Υψόμετρο

209 μέτρα Ακτογραμμή:

45 χιλιόμετρα Κάτοικοι

185

Είναι το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων, βρίσκεται πολύ κοντά στη Σάμο. Εντάσσεται στην προστατευόμενη ζώνη Natura 2000 καθώς είναι καταφύγιο σπάνιων πουλιών. Στους ιστορικούς χρόνους το Αγαθονήσι ονομαζόταν Ψετούσσα. Ο Θουκυδίδης το ονομάζει Τραγαία και ο Πλούταρχος Τραγιά. Πατρίδα του φιλόσοφου Θεόγιτου, ο οποίος ήταν μαθητής του Αριστοτέλη. ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 20 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

JASON SZENES

φωτορεπορτάζ

Ένα νέο έργο τέχνης του δρόμου (Street Art) από τον καλλιτέχνη του δρόμου (street artist) Banksy: ένας αρουραίος ζωγραφισμένος σε ρολόι στην πρόσοψη κτιρίου της Νέας Υόρκης. Το κτίριο, το οποίο στέγαζε τράπεζα, πρόκειται να κατεδαφιστεί. Η ειρωνία και η σάτιρα χαρακτηρίζουν τα έργα του αντισυστημικού Banksy, η ταυτότητα του οποίου παραμένει εδώ και πολλά χρόνια άγνωστη. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη θεωρία, που διαδόθηκε πολύ, ο Banksy είναι ο Robert Del Naja των Massive Attack. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 21