ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ | ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙ∆ΗΣΕΩΝ
ΤΕΥΧΟΣ 34 | 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 |
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
TΑ ΜΑΓΙΚΑ ΣΟΥ ΒΡΑ∆ΙΑ ΝΟΣΤΑΛΓΩ
Παίρνουμε θέση... Συγχαίρουμε τους μαθητές μας που το 2016 μας ανεβάζουν στην κορυφή με τις επιτυχίες και τις υποτροφίες τους στα κορυφαία πανεπιστήμια της Αμερικής και της Ευρώπης
7 μαθητές σε πανεπιστήμια
των ΗΠΑ
24 μαθητές σε πανεπιστήμια
της Μ. Βρετανίας
2 μαθητές σε πανεπιστήμια
της Ιταλίας
5 μαθητές σε πανεπιστήμια
της Ολλανδίας
Harvard
Harvard University, ΗΠΑ Φ. - Ι. Συτιλίδης $73.930*, Ρ. Κετσετσίδης $64.500* University of Cambridge, Μ. Βρετανία Γ. Βενιζέλος, Ρ. Κετσετσίδης, Φ. - Ι. Συτιλίδης Princeton University, ΗΠΑ Φ. - Ι. Συτιλίδης $55.090* California Institute of Technology (Caltech), ΗΠΑ Ρ. Κετσετσίδης $55.338* Duke University, ΗΠΑ Ά. - Γ. Κουλούρας Dartmouth College, ΗΠΑ Φ. - Ι. Συτιλίδης $64.948* Imperial College London, Μ. Βρετανία Γ. Βενιζέλος, Ρ. Κετσετσίδης
Cambridge
Princeton
Caltech
Dartmouth
Duke
Imperial
*Yποτροφία, ετησίως για 4 έτη Συνολικό ποσό υποτροφιών από πανεπιστήμια των ΗΠΑ το 2016: $ 2.340.576. Oι μαθητές παρακολούθησαν το πρόγραμμα των Εκπαιδευτηρίων «Studies Abroad», το οποίο τους προετοιμάζει για την εισαγωγή τους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, χωρίς International Baccalaureate (IB).
Αργυρό Μετάλλιο (Ρ. Τσιάμης, Α’ Λυκείου) στην 33η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα (Αλβανία, 05/2016). Χάλκινο Μετάλλιο (Β. Γεωργιάδης, Β’ Λυκείου) στην 33η Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα. Συμμετοχή και των δύο στην 57η Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα (Χoνγκ Κoνγκ, 07/2016). Συμμετοχή (Ο. Πλοιαρίδης, Γ΄ Γυμνασίου) στην 20ή Βαλκανική Μαθηματική Ολυμπιάδα Νέων (Ρουμανία, 06/2016).
2η θέση (Ρ. Κετσετσίδης, Γ’ Λυκείου) στον 28ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Πληροφορικής και συμμετοχή στη Διεθνή Ολυμπιάδα Πληροφορικής (Ρωσία, 08/2016) και στη Διεθνή Βαλκανιάδα Πληροφορικής (Κύπρος, 06/2016).
3 χρυσά, 6 αργυρά και 2 χάλκινα μετάλλια στην τελική φάση «Αρχιμήδης» της 33ης Εθνικής Μαθηματικής Ολυμπιάδας της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας (ΕΜΕ).
1η θέση της ομάδας Infinite Racing στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό «F1 in Schools 2016» και εκπροσώπηση της Ελλάδας στον παγκόσμιο τελικό (ΗΠΑ, 10/2016).
1η θέση της ομάδας καλαθοσφαίρισης στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Αγοριών Λυκείων, για 7η φορά.
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ Εξετάσεις ενδιάμεσων τάξεων Γυμνασίου - Λυκείου Σάββατο 25 Ιουνίου 2016
Τα Εκπαιδευτήρια χορηγούν σε μαθητές του Γυμνασίου - Λυκείου εσωτερικές υποτροφίες που καλύπτουν ποσό ανερχόμενο στις 900.000 €. Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη, Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310 473813 / 2310 474024 ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ • ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ • ΔΗΜΟΤΙΚΟ • ΓΥΜΝΑΣΙΟ • ΛΥΚΕΙΟ
www.mandoulides.edu.gr
ΣΦΥΓΜΌΣ
ΑΜΠΑΛΑEA, ΣΕ ΛΕΩ ΤΟ ΤΕΎΧΟΣ ΑΥΤΌ είναι αφιερωμένο στη Θεσσαλονίκη. Θέλω να πιστεύω γλυκό σαν μια μπουγάτσα με κρέμα και μπόλικη ανατολίτικη κανέλα. Αλμυρό σαν μια ψαριά του Θερμαϊκού, πικρό σαν την ιστορία της, την ιστορία μας, σύγχρονο και δροσερό σαν τον «φραπέ» και νοσταλγικό σαν το «Όμορφη Θεσσαλονίκη», του Βασίλη Τσιτσάνη – με τον γίγαντα Πρόδρομο Τσαουσάκη στη φωνή. Τα άλλα τα αφήνω στους συναδέλφους από τη Θεσσαλονίκη, που έσπευσαν να ανταποκριθούν στο κάλεσμα και σε χρόνο ρεκόρ να βγάλουμε το περιοδικό, τρεις μέρες νωρίτερα. Να ευχαριστήσω τον αναπληρωτή διευθυντή Ειδήσεων Μπάμπη Γιαννακίδη, τον στενό συνεργάτη και φίλο του περιοδικού Κώστα Μπλιάτκα, αλλά και όλους τους συναδέλφους που έγραψαν για την αγαπημένη τους πόλη. Χ.Α.
ΤΗΝ ΈΧΡΙΣΑΝ «συμβασιλεύουσα» αλλά και «συμπρωτεύουσα», τη χαρακτήρισαν «πόλη ερωτική», «πόλη πολυπολιτισμική» αλλά και «προσφυγομάνα». Την αναγνώρισαν ως «πρωτεύουσα και μητρόπολη της Μακεδονίας» και για λίγο κάποιοι πίστεψαν πως μπορεί να γίνει και «Μητρόπολη των Βαλκανίων». Κάποιοι άλλοι την είπαν «πόλη του φραπέ» (δικαίως, αφού εδώ ανακαλύφθηκε) αλλά και του... «χαλαρά» (υπερβολές ζηλόφθονων). Τίποτα όμως δεν κυριάρχησε στο πέρασμα των χρόνων. Όχι τουλάχιστον τόσο ώστε να γίνει το ισχυρό επίθετο δίπλα στο ισχυρό όνομα Θεσσαλονίκη. Εκείνο που θα αναδεικνύει κάποιο κυρίαρχο χαρακτηριστικό αυτής της ώριμης κυρίας που αισίως διανύει τον 24ο αιώνα της ζωής της... ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ, κάποιοι την αποκαλούν και «Πόλη Μαρτυρική», συνδέοντας τον χαρακτηρισμό αυτό με τον αφανισμό του εβραϊκού στοιχείου από τις δυνάμεις του Χίτλερ και των συνεργατών του. Μπορεί ο ποιητής να έγραψε πως «της Σαλονίκης μοναχά της πρέπει το καράβι», όμως αυτή η πόλη ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει τη σχέση που θέλει να έχει με το λιμάνι της. Είναι βέβαιο ότι εξακολουθεί να έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο λιμάνι με ουσιαστικό αναπτυξιακό ρόλο, εντός και εκτός Ελλάδος όπως και από ένα σύγχρονο αεροδρόμιο, και βεβαίως θέλει, επιτέλους, το... μετρό της. Υ.Γ. Να ξέρεις πάντως ότι αυτή η πόλη , μπορεί να σε μαγέψει, κι ας τη λένε κάποιοι, μίζερη. Μια βόλτα στην παραλία της είναι αρκετή για να τη δεις αλλιώς, όπως κι αν περπατήσεις στις καστρογειτονιές της. Αν μάλιστα είναι βράδυ Τρίτης και σου τύχει να περάσεις έξω από τη «Δόμνα» μη βιαστείς να φύγεις. Περίμενε μέχρι να σβήσουν τα φώτα και οι θαμώνες, σαν ένα σώμα, μια φωνή, να «πιάσουν» την «Όμορφη Πόλη». Τότε θα έχεις μάθεις πολλά και τότε θα με θυμηθείς!
Μπάμπης Γιαννακίδης
της Αλεξάνδρας Γούτα
Η πόλη πολλά διεκδίκησε, λίγα πήρε. Και γι’ αυτά ακόμη, ταλαιπωρήθηκε και ταλαιπωρείται
ΜΕ ΠΟΥΚΑΜ 2 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Π
οτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τι ακριβώς είναι η Θεσσαλονίκη. Την αγαπάω, λέω ότι είμαι δοσμένος σ’ αυτή. Αυτή μπορεί να μη μ’ αγαπάει και να μου κάνει πολύ κακό. Αν έφευγα εγώ, και κατέβαινα στην Αθήνα, θα είχα κάνει την αγία χαρά μου. Εδώ τίποτα [...] Την αγαπώ χωρίς να την αποδέχομαι πλήρως [...] Και εγώ ο ίδιος δεν μπορώ να το εξηγήσω [...]. Γι’ αυτό, λοιπόν, να το πεις ότι είναι μια ανεξήγητη πόλη». Ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος την περιέγραψε έτσι (Lifo, 2007). Ο Χέρμαν Μέλβιλ πάλι, συγγραφέας του «Μόμπι Ντικ», επισκέπτης της πόλης το 1856, είχε γράψει ότι «η όψη των δρόμων μοιάζει με εκείνη των χαλασμένων σπιτιών τουFive Points, της φτωχογειτονιάς της Νέας Υόρκης». Βυζαντινή συμβασιλεύουσα, δεύτερη Ιερουσαλήμ
για τους Εβραίους, γενέτειρα του Κεμάλ, η μοναδική συμπρωτεύουσα στον κόσμο (γιατί ποια άλλη χώρα έχει συμπρωτεύουσα;) Διφορούμενη και μυστηριώδης, πληθωρικά χαρισματική και πλήρης γοητείας -κι όμως συχνά μίζερη, με απωθημένα απέναντι στην ευνοημένη Αθήνα και τα εκεί κέντρα λήψης αποφάσεων, που προικοδοτούν -άκου τη συζήτηση στον δρόμο!- «ό,τι βρίσκεται εντός περιμέτρου του λεκανοπεδίου είτε είναι επέκταση Μετρό είτε ποδοσφαιρική ομάδα». Μπορείς εσύ να την περιγράψεις μήπως; Και αν ναι, πού θα έδινες βαρύτητα; Πόλη τόσο μοναδική που δεν θα την μπέρδευες με καμιά. Γεμάτη ιστορία. Και ιστορίες. Πες μου όμως: τι γράφει η ταυτότητά της; Διαχρονικά βομβαρδισμένη από υποσχέσεις. Και από μεγαλόστομους τίτλους, που συνήθως αποδει-
ΙΣΑ ΑΔΕΙΑΝΑ ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 3
κνύονται πουκάμισα αδειανά: μητρόπολη των Βαλκανίων, πύλη και σταυροδρόμι. Η προσδοκία σας προωθείται, παρακαλώ περιμένετε. Πολλά διεκδίκησε, λίγα πήρε. Και γι’ αυτά ακόμη, ταλαιπωρήθηκε και ταλαιπωρείται. Πάρε για παράδειγμα το Μετρό. Η Λισαβόνα με τους 540.000 και κάτι κατοίκους έχει μετρό με 46 σταθμούς από το 1959. Η Θεσσαλονίκη παραμένει το μοναδικό αστικό κέντρο στην ΕΕ με πληθυσμό άνω του 1 εκατ, που πηγαίνει είτε με το ...λεωφορείο είτε με το ΙΧ. Το έργο είχε δημοπρατηθεί το 1992, η σύμβαση παραχώρησης υπεγράφη το 1999 και προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το …2003. Νέο προβλεπόμενο έτος ολοκλήρωσης: 2020. Λιμάνι πολυκύμαντο. Το απολύτως απαραίτητο έργο της 6ης προβλήτας παραμένει στα χαρτιά, παρά τη χρηματοδότηση που είχε εξασφαλίσει από την ΕΤΕπ. Τώρα νέα
Η Θεσσαλονίκη, αυτή η κοσμοπολίτισσα από κούνια, δεν είναι τα έργα της. Τα έργα της όμως, θα τη βοηθήσουν να θυμηθεί ποια μπορεί να είναι. Να ξαναβρεί την ταυτότητά της. Επείγουν...
4 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
διαδικασία ιδιωτικοποίησης βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι εργαζόμενοι φοβούνται: ξεπούλημα και μελανό εργασιακό μέλλον. Κι οι παραγωγικοί φορείς φοβούνται: την «ανεπανόρθωτη βλάβη στην ήδη χειμαζόμενη επιχειρηματική κοινότητα» εξαιτίας της δυσλειτουργίας στο λιμάνι. Και οι ναυτιλιακές φοβούνται: έτσι τα φορτία λοξοδρομούν προς άλλα λιμάνια της Βαλκανικής. Κι οι υποψήφιοι επενδυτές πηγαινοέρχονται στα virtual data rooms παζαρεύοντας. Νέος προβλεπόμενος χρόνος κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών: έως αρχές φθινοπώρου. Αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης. Η επέκταση του διαδρόμου προσγειώσεων-απογειώσεων 10/28, που επανειλημμένα έχει εκτροχιαστεί ώς προς το χρονοδιάγραμμα (επρόκειτο να παραδοθεί το 2011) θα επιτρέψει τη διενέργεια υπερατλαντικών πτήσεων. Μόνο που δεν υπάρχει επιβατικός σταθμός ικανός να διαχειριστεί τα επιπλέον εκατομμύρια επιβατών. Τι να σκέφτεται γι’ αυτά η Fraport; Νέος προβλεπόμενος χρόνος περάτωσης της επέκτασης του 10/28: 2017. Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας: Έχει αποκληθεί ελληνική «Κοιλάδα του Πυριτίου» -από τη Silicon Valley ντε! Διαδοχικές κυβερνήσεις την εξήγγειλαν με την υπόσχεση ότι οι hi-tech εταιρείες θα συρρέουν στη φοιτητούπολη και εκθεσιούπολη Θεσσαλονίκη. Το στρατηγικό σχέδιο για τη Ζώνη παραδόθηκε το 2008. Η ΑΖΚ δεν βρίσκεται ευτυχώς στο μηδέν, αλλά πόρρω απέχει από το να γίνει αυτό που ευαγγελίστηκαν πρωθυπουργοί και υπουργοί. Κινείται. Αλλά (πολύ) αργά. Πολλά μέτωπα για την πόλη παραμένουν ανοιχτά. Προστασία Θερμαϊκού Κόλπου και Κορώνειας, θαλάσσια συγκοινωνία, απόδοση μη ενεργών στρατοπέδων στους δήμους κτλ. ‘Αλλα έκλεισαν οριστικά -βλέπε το πολυδάπανο ναυάγιο της υποθαλάσσιας. Η Θεσσαλονίκη, αυτή η κοσμοπολίτισσα από κούνια, δεν είναι τα έργα της. Τα έργα της όμως, θα τη βοηθήσουν να θυμηθεί ποια μπορεί να είναι. Να ξαναβρεί την ταυτότητά της. Επείγουν...
Της Ελένης Μάρκου
ΣΤΟ ΦΩΣ Ο ΤΆΦΟΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΗ Ο αρχαιολόγος Κώστας Σισμανίδης εκφράζει τη βεβαιότητά του ότι έχει βρεθεί ο τάφος του μεγάλου φιλοσόφου
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 5
Τ
ο μνημείο που αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του ’90 στα αρχαία Στάγειρα Χαλκιδικής είναι ο τάφος-ηρώο του Αριστοτέλη. Η παραπάνω είδηση τάραξε τα νερά, όταν πριν από λίγες ημέρες ο διδάκτορας κλασικής αρχαιολογίας, Κώστας Σισμανίδης, την ανακοίνωσε στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τον Αριστοτέλη, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τη συμπλήρωση 2.400 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου φιλοσόφου. Κι αν κάποιοι, ειδικοί και μη, αναρωτιόνται ακόμα αν είναι αλήθεια ή ψέμα, για τον ανασκαφέα του δεν τίθεται κανένα ερώτημα. «Από την αρχή της ανακάλυψης του μνημείου υποψιάστηκα ότι είναι ο τάφος του Αριστοτέλη. Είχα όμως μερικές αμφιβολίες και ήθελα να το τεκμηριώσω απόλυτα. Ερεύνησα λοιπόν όλες τις σχετικές αρχαίες πηγές και κατέληξα, χωρίς καμία αμφιβολία, ότι όντως είναι ο τάφος του Αριστοτέλη», ανέφερε στο Πρακτορείο. Τι λένε λοιπόν οι αρχαίες μαρτυρίες που τον οδήγησαν
Ερεύνησα λοιπόν όλες τις σχετικές αρχαίες πηγές και κατέληξα, χωρίς καμία αμφιβολία, ότι όντως είναι ο τάφος του Αριστοτέλη», ανέφερε στο Πρακτορείο. 6 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
να επιβεβαιώσει τις αρχικές υποψίες του; «Λίγο μετά τον θάνατο του Αριστοτέλη το 322 π. Χ., κατέβηκε η επίσημη αντιπροσωπεία από τα Στάγειρα στη Χαλκίδα (τόπος καταγωγής της μητέρας του) και παρέλαβε την τέφρα του, την οποία έβαλαν μέσα σε μια χάλκινη υδρία και τη μετέφεραν στα Στάγειρα, τη γενέτειρα του φιλοσόφου. Εκεί την απέθεσαν μέσα σε ένα υπέργειο, μεγάλο, πεταλόσχημο κτίριο, κοντά στην αγορά της πόλης, το οποίο έφτιαξαν βιαστικά, ενώ μπροστά του υπήρχε ένας οδικός, κτιστός και ψηλός δρόμος, όπου γίνονταν τελετές προς τιμή του Αριστοτέλη. » Όλα αυτά τα έχουμε βρει, και το αψιδωτό κτίριο και τη θέση του βωμού η οποία ήταν στο κέντρο ενός μαρμαροστρωμένου, μεγάλου, τετράγωνου δαπέδου και τον δρόμο που οδηγούσε στο εσωτερικό του τάφου. Άλλο ενδεικτικό στοιχείο είναι ότι το κτίσμα, σύμφωνα με τις πηγές, έγινε βιαστικά. Αυτή η βιασύνη φαίνεται στη δομή του μνημείου, γιατί ενώ είναι κατασκευασμένο με εξαιρετικό δομικό υλικό (μάρμαρο, γρανίτης, πωρόλιθος), όλο αυτό το υλικό είναι σε δεύτερη χρήση από άλλα κτίσματα». Ο κ. Σισμανίδης, σήμερα εκτός υπηρεσίας λόγω συνταξιοδότησης, διηύθυνε τις ανασκαφές στα αρχαία Στάγειρα της πρώην ΙΣΤ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού μέχρι τη διακοπή της χρηματοδότησής τους από την τότε πολιτική ηγεσία, όπως είπε χαρακτηριστικά στα ΜΜΕ λίγο μετά την πολύκροτη ανακοίνωση στο συνέδριο. Κι έκανε για άλλη μια φορά αίσθηση καθώς, όπως ανέφερε τότε στους δημοσιογράφους, ο λόγος της διακοπής των κονδυλίων ήταν η αντίθεσή του με τη δημιουργία του εργοστασίου χρυσού στην περιοχή.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 7
Της Σμαρώς Αβραμίδου
Το μοναχικό κτίριο, που κάποτε ήταν ένα απλό Γυμνάσιο, έγινε Πανεπιστήμιο και σήμερα η καρδιά της Θεσσαλονίκης. Εκείνη η πρώτη Σχολή Φιλοσοφικής, είναι σήμερα το μεγαλύτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας
90 ΧΡΟΝΙΑ Α 8 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 9
O
Όταν το 1926 οι πρώτοι 65 φοιτητές πάτησαν το πόδι τους στη βίλα Αλλατίνι, που στέγαζε το πρώτο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, ήταν βέβαιο ότι κανένας από αυτούς δεν είχε γεννηθεί στην «απελευθερωμένη» Θεσσαλονίκη. Ήταν περίπου 20 ετών και θυμούνταν την είσοδο του ελληνικού στρατού στην πόλη το 1912, είτε κρατούσαν σημαιάκια, είτε όχι… Η Ελλάδα διπλασιάστηκε, ο πληθυσμός της διπλασιάστηκε, νέες οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες δημιουργήθηκαν και η ενίσχυση του εθνικού φρονήματος στη Βόρεια Ελλάδα, σε συνδυασμό με τον συντηρητισμό του Πανεπιστημίου Αθηνών, οδήγησαν στην ίδρυση του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, με πρόταση της κυβέρνησης του Αλέξανδρου Παπαναστασίου. «Του Πανεπιστημίου τούτου η καλή οργάνωσις και τας Νέας Χώρας θα ωφελήση και την επιστημονικήν παρ’ ημίν δράσιν θα προαγάγη, συντελούσα εμμέσως εις την βελτίωσιν και του εν Αθήναις Πανεπιστημίου», είχε πει ο πρωθυπουργός στη συζήτηση στη Βουλή (Συνεδρίαση 37, 24-3-1924). Η Φιλοσοφική Σχολή- Το πρώτο κτίριο Την 4η Οκτωβρίου 1927 το Πανεπιστήμιο, δηλαδή η Φιλοσοφική Σχολή, μετακόμισε στο μέγαρο της οδού Εθνικής Aμύνης, όπου προηγουμένως στεγαζόταν το B΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο και πιο πριν το οθωμανικό Γυμνάσιο (Idadye), που προετοίμαζε διοικητικά στελέχη και νομικούς. Η «Παλιά Φιλοσοφική», έργο του Σικελού αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli, στεγάζει σήμερα μέρος της Φιλοσοφικής Σχολής. Το προπολεμικά χαραγμένο επίγραμμα στο υπέρθυρο του κτιρίου «Μούσαις Χάρισι Θύε» έχει αποτυπωθεί στη συνείδηση ολόκληρης της πόλης, προτρέποντας σε θυσία στις μούσες και στις χάριτες. Το 1927 λειτούργησε και η Φυσικομαθηματική Σχολή με πρώτο της τμήμα το Τμήμα Δασολογίας. Το 1929 άρχισε να λειτουργεί η Σχολή Nομικών και Oικονομικών Eπιστημών. H Iατρική και η Θεολογική Σχολή, που προβλέπονταν από τον ιδρυτικό νόμο, λειτούργησαν πολύ αργότερα, το 1942. Mετά τον πόλεμο, το 1950 - ‘51, ιδρύθηκε η Kτηνιατρική Σχολή και στη συνέχεια με χρονολογική σειρά τα Iνστιτούτα Ξένων Γλωσσών (1951), η Πολυτεχνική (1955) και η Oδοντιατρική (1959). Το εβραϊκό νεκροταφείο Καθώς το Πανεπιστήμιο επεκτάθηκε βρήκε ακάλυπτο χώρο και εκεί που το 1943 είχαν συληθεί και διαλυθεί οι τάφοι 400 χρόνων της εβραϊκής κοινότητας. Χρειάστηκε να περάσουν 70 χρόνια, για να μπει μία πλάκα στην πανεπιστημιούπολη, που να θυμίζει τι ήταν εκεί πριν γίνει ο ναός της γνώσης. «Νιώθω μεγάλη τιμή που ως Πρύτανης του ΑΠΘ σας υποδέχομαι και μοιράζομαι μαζί σας μια τέτοια ιστορική στιγμή, τόσο για την Εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης, όσο και για το πανεπιστήμιό μας. Κανένας λαός δε θα έπρεπε να στερείται τις αποδείξεις του παρελθόντος του. Ιδιαίτερα όταν αυτή η απώλεια συντελείται από τον εχθρό με τη μορφή λεηλασίας και καταστροφής, ανέρχεται σε επίπεδο εθνικής καταστροφής», είπε στις 9 Νοεμβρίου
10 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Με παγκόσμιες διακρίσεις σε κάθε επιστημονικό πεδίο, το Αριστοτέλειο έχει εδραιωθεί στα καλά διεθνή Πανεπιστήμια 2014 ο πρύτανης καθηγητής Περικλής Μήτκας, στα αποκαλυπτήρια του μνημείου στο πάρκο του Αστεροσκοπείου. Ο πανεπιστήμονας Αριστοτέλης Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δεν είχε όνομα. Ήταν το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. «Η μετονομασία του, το 1954, σε Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, με πρόταση του τότε Πρύτανη Μαρίνου Σιγάλα και απόφαση της Συγκλήτου, οφειλόταν κυρίως σε λόγους εθνικούς (αντιμετώπιση της προπαγάνδας των Σλαβομακεδόνων)», είχε πει σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κοσμήτορας της Φιλοσοφικής, καθηγητής Δημήτρης Μαυροσκούφης. Σε βάθος χρόνου, ωστόσο, η μετονομασία πρόσθεσε αίγλη στο Πανεπιστήμιο, το οποίο συνδέθηκε έτσι με τον πανεπιστήμονα Αριστοτέλη και προκάλεσε την προσοχή πολλών ξένων ιδρυμάτων που ασχολούνταν συστηματικά με τις αριστοτελικές σπουδές. Στην κορυφή Με 12 Σχολές, 42 Τμήματα, 289 Εργαστήρια και 6 ερευνητικά κέντρα στην πρόσφατη εξωτερική του αξιολόγηση το ΑΠΘ έλαβε την υψηλότερη βαθμίδα «Worthy of merit». Η Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ είναι ίσως ο μεγαλύτερος ερευνητικός οργανισμός της χώρας με κύκλο εργασιών 40-50 εκατ. ευρώ και περισσότερες από 3.000 συμβάσεις έργων. Με στρατηγική εξωστρέφειας και στόχο τη μετουσίωση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε προϊόντα και υπηρεσίες, με παγκόσμιες διακρίσεις σε κάθε επιστημονικό πεδίο, το Αριστοτέλειο έχει εδραιωθεί στα καλά διεθνή Πανεπιστήμια, ενώ καθημερινά βλέπει αποφοίτους του να διαπρέπουν και να κάνουν την Ελλάδα και τα Πανεπιστήμιά της φτωχότερα και συνάμα λαμπρότερα. Από τον Ανδρόνικο και τον Κριαρά, ως τον Ευρυγένη και τον Βαλτή χιλιάδες καθηγητές όλων των βαθμίδων και εκατοντάδες διαπρεπείς ερευνητές μένουν ως παράδειγμα στην κοινωνία στο πέρασμα του χρόνου. Τα 90α γενέθλια- Πρύτανης ΑΠΘ «Σήμερα παρά τη δεινή οικονομική συγκυρία εξακολουθούμε να ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία, αντλώντας δύναμη από την ενέργεια των χιλιάδων νέων ανθρώπων. Γιορτάζουμε, γιατί θεωρούμε ότι το πλούσιο επιστημονικό και ερευνητικό έργο, το οποίο παράγει το ΑΠΘ, οι διεθνώς αναγνωρισμένοι ακαδημαϊκοί του δάσκαλοι και ερευνητές, η συμβολή τους στην κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική, αλλά και πολιτική ζωή της πόλης και της χώρας το έχουν αναδείξει σε κεντρικό άξονα ανάπτυξης και δημιουργίας», είπε ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας, στην παρουσίαση των επετειακών εκδηλώσεων, υπό τον τίτλο «90+ ΑΠΘ», που διοργανώνονται τους επόμενους μήνες. Επίλογος Το μοναχικό κτίριο, που κάποτε ήταν ένα απλό Γυμνάσιο, έγινε από μία Σχολή Πανεπιστήμιο και σήμερα είναι η καρδιά της Θεσσαλονίκης. Εκεί που χτυπά η καρδιά των νέων και των ιδεών. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 11
Της Στελλίνας Τρωιάνου
PARALIA_ZO Μάθαμε να κάνουμε ποδήλατο, να τρέχουμε, να γυμναζόμαστε, να φωτογραφίζουμε, να διασκεδάζουμε και να ονειροπολούμε παρέα με τον άγνωστο διπλανό μας. Στη Νέα Παραλία.
Ε
χω την τύχη να ζω σε μια πόλη που μου μοιάζει. Μια πόλη που, όπως κι εγώ, δεν παύει να αναζητά, με διάθεση τελειομανίας, τα πολλά και τα διαφορετικά. Μια πόλη που συνεπαίρνει όλες τις αισθήσεις του επισκέπτη της, με τα μοναδικά πολύχρωμα ηλιοβασιλέματα της, τα επιβλητικά απομεινάρια της μακραίωνης ιστορίας της, τα αρώματά της, τις γεύσεις της και τους ήχους μιας καθημερινότητας που σφύζει από ζωή. Μια πόλη πολύπλευρη και γοητευτική.Σήμερα, αναμφισβήτητα, βιώνουμε παγκοσμίως μια περίοδο μεγάλων οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών. Κανείς δεν ξέρει τι προδιαγράφεται στο μέλλον, όλοι όμως αναζητούν διεξόδους. Μία από τις δικές μου διεξόδους, είναι η ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή μου σε συλλογικές δράσεις που αποβλέπουν στην ποιοτική αναβάθμιση της πόλης μας, στην προστασία του δημόσιου χώρου και τη βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων.Ιδανικό πλαίσιο για τις αναζητήσεις μου, μου πρόσφερε ένα συλλογικό σχήμα που στήθηκε από μία ομάδα εμπνευσμένων ανθρώπων, με όραμα για τη δημιουργική αξιοποίηση κάθε δυνατότητας
12 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
του προσφάτως αναπλασμένου παραλιακού μετώπου της πόλης. Οι «Φίλοι της Νέας Παραλίας», μέσα σε τέσσερα περίπου χρόνια, καταφέραμε να κινητοποιήσουμε χιλιάδες κατοίκους της πόλης να συμμετέχουν ενεργά στις δράσεις μας: διαγωνισμούς εκθέσεις, παιχνίδια, εκδηλώσεις καλλιτεχνικές, μουσικές, επιστημονικές… με απώτερο στόχο ν’ αγαπήσουν το δημόσιο χώρο, να τον νιώσουν δικό τους και να ευαισθητοποιούν ώστε να τον σεβαστούν. Υπάρχουν πολλά πράγματα ν’ αγαπήσεις στη Θεσσαλονίκη, αλλά η θάλασσα πάντα θα κατέχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας. Γι’ αυτό και η ανάπλαση της Νέας Παραλίας είναι το πιο σημαντικό έργο των τελευταίων χρόνων. Επειδή δίπλα στη θάλασσα που αγαπάμε, δημιουργήθηκε ένας άνετος δημόσιος χώρος που άλλαξε τις συνήθειες μας. Πάνω απ’ όλα, όμως, να ζούμε με συλλογική συνείδηση. Μάθαμε να κάνουμε ποδήλατο, να τρέχουμε, να γυμναζόμαστε, να φωτογραφίζουμε, να διασκεδάζουμε και να ονειροπολούμε παρέα με τον άγνωστο διπλανό μας. Πάνω από όλα όμως να ζούμε με συλλογική συνείδηση.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 13
Του Κώστα Δ. Μπλιάτκα
14 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΔΕΘ
ΕΝΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΡΥΤΙΔΕΣ
Ε
νενήντα χρόνια. Από τα πρώτα χρόνια μετά την έλευση των προσφύγων, στην οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου, στα ζοφερά χρόνια του 40, στην ανάπτυξη της δεκαετίας του 1950, στην πολιτιστική άνθιση με θεσμούς, που κέρδισαν την Ελλάδα, όπως τα Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Τραγουδιού τη δεκαετία του 1960, στις μεγάλες καινοτομίες των επόμενων δεκαετιών. Η Έκθεση! Η ΔΕΘ! Χώρος αναφοράς για τη Θεσσαλονίκη και για όλη την Ελλάδα. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς… Για τους παλιούς τα βήματα πάνε μόνα τους προς την Έκθεση. Είτε φτάνουν εκεί από τη ΧΑΝΘ είτε από το Συντριβάνι. Αυτόν τον κόσμο τον καλό, άλλοι τον είχαν πρώτα και «σ’ εμάς τον παραδώσανε», που λέει ο ποιητής. Τρεις γενιές έζησαν στη ΔΕΘ πραγματικά ιστορικές στιγμές. Νέα επιτεύγματα της τεχνολογίας, συσκευές που απελευθέρωσαν κυρίως τις νοικοκυρές (ψυγείο, πλυντήριο, κουζίνες) αλλά και τους επιχειρηματίες (αυτόματο τηλέφωνο , νέα αυτοκίνητα και άλλα εμπορικά οχήματα), εκθέματα παγκόσμιας συγκίνησης όπως οι «πέτρες από φεγγάρι», πρωτοπαρουσιάστηκαν στη ΔΕΘ, όπως και ο καφές «φραπέ»! Στην Έκθεση εύρισκε διέξοδο και η ευρηματικότητα και το πολυμήχανον του Ελληνικού επιχειρείν. Για παράδειγμα, στις πρώτες προπολεμικές Εκθέσεις κυριάρχησαν επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, υφαντουργίας, ένδυσης υπόδησης, χειροτεχνήματα, είδη αργυροχρυσοχοίας, χαλιά και έπιπλα. Ακολουθούσαν τα οικιακά σκεύη, τα αρώματα, τα παιχνίδια, τα κρύσταλλα. Σταδιακά η ΔΕΘ φιλοξενούσε πρωτοποριακά καλλιτεχνικά και κοινωνικά γεγονότα όπως και επιστημονικές καινοτομίες. Ενενήντα χρόνια χωρίς ρυτίδες. Η Έκθεση!
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 15
Του Κυριάκου Ποζρικίδη
16 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Ιστορία, καινοτομία, πολιτισμός
Τ
ρεις Οκτωβρίου 1926. Ο Νικόλαος Γερμανός, επιστήμονας και πολιτικός, άνθρωπος πολύ μπροστά από την εποχή του, βλέπει το όραμά του, τη διοργάνωση μιας Διεθνούς Εκθέσεως στη Θεσσαλονίκη, να γίνεται πραγματικότητα. Με το όνειρο μιας νέας προοπτικής για την πόλη, ο Νικόλαος Γερμανός βάζει τον θεμέλιο λίθο που θα άλλαζε τα επόμενα χρόνια τα πάντα στην οικονομική και κοινωνική ζωή της Θεσσαλονίκης.«Κάθε Έλλην πρέπει να θεωρήση Εθνικόν καθήκον του να επισκεφθή την πρώτην Διεθνή Έκθεσίν μας, που εμπνέει αληθινά αίσθημα εθνικής υπερηφάνιας» αναφέρουν οι καταχωρίσεις της ΔΕΘ στις εφημερίδες της εποχής. Κάπως έτσι γεννιέται η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ένα σύμβολο για την πόλη, σημείο αναφοράς στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της ευρύτερης περιοχής, αλλά και ολόκληρης της χώρας.Ιστορία, καινοτομία, πολιτισμός, ψυχαγωγία, εκπαίδευση, όλα σε έναν θεσμό, μια ιδέα, έναν οργανισμό, μια αγάπη, που γεννήθηκε στο χθες, συνεχίζει να δημιουργεί στο σήμερα και ονειρεύεται το αύριο. Μια έκθεση γεμάτη αναμνήσεις, ιστορίες που ταξιδεύουν στον χρόνο, ανθρώπους που συνέδεσαν τη ζωή τους με τα εντυπωσιακά περίπτερα, τις απίστευτες εφευρέσεις, το λουκάνικο και τη μαύρη μπύρα, το λούνα παρκ και τον γύρο του θανάτου.Ενενήντα χρόνια μετά η ΔΕΘ παραμένει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και ισχυρά brand names της χώρας, αποτελεί αναπτυξιακό εφαλτήριο για τις επιχειρήσεις και την ίδια στιγμή βήμα για την εξαγγελία της εκάστοτε οικονομικής πολιτικής, με βαρύνουσα σημασία στην πολιτική ζωή της χώρας.Ενενήντα χρόνια μετά η ΔΕΘ, διατηρώντας την πλούσια παρακαταθήκη του παρελθόντος, συνεχίζει με νέες δράσεις, εμπλουτίζει τον ρόλο της, διερευνά νέα πεδία και αγορές, διευρύνει τη διεθνή της παρουσία, ενισχύεται και ενισχύει την τοπική και εθνική οικονομία. Ο εθνικός εκθεσιακός φορέας γιορτάζει φέτος τα 90 χρόνια της ναυαρχίδας των διοργανώσεών του, της ΔΕΘ, που πέρασε δια πυρός και σιδήρου, αντιμετώπισε από καθημερινές δυσκολίες μέχρι πολεμικές συρράξεις, αλλά κατάφερε να κρατηθεί ζωντανή και ακμαία. Στις 3 Οκτωβρίου του 2016 η γιορτή για τα 90 χρόνια, που θα ξεκινήσει από την 81η ΔΕΘ, θα κορυφωθεί, με πολλές εκπλήξεις για τον κόσμο που τόσο αγάπησε τον θεσμό και συνεχίζει να τον στηρίζει.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 17
Του Γιάννη Αναστασάκη
MIA XΡΟΝΙΑ ΚΟΜ 18 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Μ
ε την ελπίδα ότι θα λυθούν πολλά από τα χρόνια προβλήματα που ταλανίζουν το ΚΘΒΕ σχεδιάσαμε ένα Ρεπερτόριο που εκφράζει την πίστη μας σε ένα θέατρο ανοιχτό, ζωντανό και τολμηρό. Επιλέχθηκαν έργα, συγγραφείς και συντελεστές που καλύπτουν το ευρύ φάσμα που οφείλει να καλύψει ένα κρατικό θέατρο που διαθέτει πολλές σκηνές και απευθύνεται σε όλο το κοινό της Βόρειας Ελλάδας. Με επιμονή κι εντατική δουλειά, αλλά και με τη γενναία στήριξη της Πολιτείας, μπορεί αυτό το θέατρο να ορθοποδήσει, να χαράξει ένα παρόν αντάξιο της ιστορίας του, να προχωρήσει με γοργό βήμα σε ένα λαμπρό μέλλον. Δεν είμαι ονειροπαρμένος (είμαι! λίγο…), αλλά ως φύσει αισιόδοξος δε γίνεται να δεχτώ ότι ο αγώνας μας είναι μάταιος! Αν οι άνθρωποι της τέχνης δεν κρατούμε αναμμένο το κερί της ελπίδας, τότε πώς θα εμπνεύσουμε τους θεατές μας; Αν δεν εργαστούμε με λογισμό και μ’ όνειρο πώς θα απολαύσουμε καρπούς καλλιτεχνικούς – και πώς θα τους μοιραστούμε;Οι μέρες μας κι οι νύχτες μας από δω και πέρα είναι μια πορεία σ’ ένα ορμητικό ποτάμι, που φέρνει μαζί του σπασμένα κλαδιά, κομμένα λουλούδια, ρούχα πεταμένα και σκουπίδια κάθε λογής… Πρέπει να το διασχίσουμε αυτό το ποτάμι. Όπως όλα τα ποτάμια καταλήγει στη θάλασσα, στον ανοιχτό ορίζοντα – μην το ξεχνάμε αυτό! Ο αγαπημένος μου ποιητής, ο Τάκης Σινόπουλος, χαμογελά καθώς ανακαλύπτει: «Πώς μ’ ένα αστέρι η νύχτα γίνεται πλωτή»… Γίνεται! Όλοι θα το ’χετε νιώσει. Υπάρχει αυτό το αστέρι. Δεν καθρεφτίζεται όμως στην επιφάνεια ούτε και χάνεται στο βυθό του ποταμιού. Να σηκώσουμε το βλέμμα μας στον ουρανό και να το δούμε. Κι ας το δείξουμε κατόπιν και σ’ όλους αυτούς που το βλέμμα τους έχει θολώσει. Αυτή είναι η δική μας αποστολή: έχοντας επίγνωση της πραγματικότητας να ενστερνιστούμε το όραμα και να το προβάλλουμε καθαρά στο θεατή μας. Ο Ρίτσος λέει: «Αν δε μπορέσω να το δεις κι εσύ, μοιάζει σα να μην τό ‘ χω». Ε, αυτή είναι η… δουλειά μας. Αυτή είναι η αποστολή μας.
ΒΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΘΒΕ ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 19
Του Ντίνου Καραμητρούση
ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΠΑΙΝΕΜΕΝΑ Ε νενήντα χρόνια ιστορίας, με αδιάκοπη παρουσία στον αθλητικό αλλά και κοινωνικό ιστό της Θεσσαλονίκης συμπλήρωσε φέτος ο ΠΑΟΚ ατενίζοντας το κοντινό μέλλον με προσδοκία την πολύπλευρη δραστηριότητα και την αθλητική του διάκριση, αυτήν που τον κατέστησε δημοφιλή σύλλογο όχι μόνο στα στενά όρια της Μακεδονίας, αλλά όλης της χώρας και μακρύτερα από αυτήν. Αρχές δεκαετίας 1920. Η Θεσσαλονίκη μόλις έχει αρχίσει να συμμαζεύει τα αποκαΐδια της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917, ενώ ταυτόχρονα υποδέχεται τις στρατιές των προσφύγων της Μικρασίας. Στη Θεσσαλονίκη και στις παρυφές της, εγκαθίστανται χιλιάδες προσφυγικές οικογένειες, δημιουργούνται καινούργιοι μαχαλάδες και οι καημοί της προσφυγιάς, μαζί με την ανάγκη επιβίωσης, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ίδρυση ενός συλλόγου που έμελλε να στεγάσει τα όνειρα, τους πόθους και τις ελπίδες των προσφύγων. Η κυοφορία του νέου συλλόγου κράτησε περίπου δυο χρόνια. Γύρω στο 1924, οι Κωνσταντινουπολίτες της Θεσσαλονίκης ιδρύουν την «Ένωση Κωνσταντινουπολιτών» με πρώτο πρόεδρο το γιατρό Λεωνίδα Καραμαούνα. Τον επόμενο χρόνο, η «Ένωση» αυτή συγκροτεί αθλητικό τμήμα με τη δημιουργία και ποδοσφαιρικής ομάδας, η οποία στις 26 Ιουλίου 1925 δίνει τον πρώτο της φιλικό αγώνα με αντίπαλο τον Ηρακλή, στο γήπεδό του. Η «σύλληψη» για τη γέννηση του ΠΑΟΚ είχε γίνει. Το νερό μπήκε στ’ αυλάκι και στα τέλη του 1925, σε γενική συνέλευση αποφασίζεται η ίδρυση του αθλητικού συλλόγου με την επωνυμία «ΑΕΚ Θεσσαλονίκης» και έμβλημα το δικέφαλο αετό, που ένα χρόνο αργότερα στις 20 Απριλίου 1926 γίνεται πραγματικότητα με την υπ’ αριθμό 822 απόφασή του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά ιδρύονται στην πόλη η «Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης» και το «Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο», αμφότερα σύμβολα της αναπτυξιακής της πορείας που μαζί με τον ΠΑΟΚ
20 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
παραμένουν έκτοτε εμβληματικά συστατικά της ταυτότητας της σύγχρονης ιστορίας της. Και όλοι αυτοί οι φορείς, όπως και ο επίσης προσφυγικός Απόλλων Καλαμαριάς, γιορτάζουν φέτος τα 90χρονα της ιστορίας τους, μέσα στην Βυζαντινή Θεσσαλονίκη, την μητρόπολη της προσφυγικής πρωτεύουσας της Μακεδονίας.Το πρώτο τραγούδιΤο 1927, ένα χρόνο μετά την ίδρυση του συλλόγου γράφεται και το πρώτο τραγούδι γι’ αυτόν. «Τα έχουμε όλα, όλα, όλα, σχάρες, παπούτσια, παντελόνια, μαύρη φανέλα κι επιγονατίδες, για να τρελαίνονται οι δεσποινίδες» γράφει ο ανώνυμος στιχουργός στη ρίμα του τραγουδιού αυτού, που τραγουδιέται όχι μόνο στο γήπεδο, αλλά παντού, στα καφενεία, στις ταβέρνες, στις συναθροίσεις, οπουδήποτε.Ο σύλλογος γνωρίζει μεγάλη δημοφιλία στους κόλπους των προσφύγων και σταδιακά και στους γηγενείς και ντόπιους κατοίκους, που θέλγονται από το φρόνημα, την διάθεση και την εργατικότητα των προσφύγων που έχουν κάνει τον ΠΑΟΚ, «στέγη» και δεύτερο σπίτι τους.Τα χρόνια περνούν και ο ΠΑΟΚ μεγαλώνει, διογκώνει τους πιστούς και ορκισμένους φίλους του, διεισδύει σε όλες τις κοινωνικές διαστρωματώσεις και απασχολεί αθλητικά μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού. Βασισμένος αρχικά στο ποδοσφαιρικό του τμήμα, αποκτά στην συνέχεια τμήμα μπάσκετ με πολλές διακρίσεις στον ελληνικό και ευρωπαϊκό χώρο, τμήμα βόλεϊ, με επίσης μεγάλες επιτυχίες εντός συνόρων, τμήμα στίβου και πολλά άλλα τμήματα ομαδικού και ατομικού αθλητισμού. Εκεί όμως που συγκεντρώνει και την μεγαλύτερη δημοτικότητα είναι το ποδόσφαιρο, όπου χιλιάδες φίλαθλοι σε όλη την επικράτεια, παρακολουθούν, στηρίζουν, αποθεώνουν και ζουν κοντά και δίπλα στην αγαπημένη τους ομάδα, που πέτυχε να κατακτήσει δυο τίτλους πρωταθλήματος Ελλάδος και τέσσερις Κυπέλλου με ταυτόχρονες πολλές συμμετοχές και διακρίσεις στις ευρωπαϊκές της συμμετοχές.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 21
Του Ντίνου Καραμητρούση
22 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Ο Γηραιός είναι εδώ
Σ
αράντα ολόκληρα χρόνια πέρασαν από τη νύχτα της 9ης Ιουνίου 1976, που ο Ηρακλής, κέρδισε το μοναδικό τρόπαιο της ιστορίας του, το Κύπελλο Ελλάδας εκείνου του χρόνου. Η περιορισμένη αυτή συγκομιδή τροπαίων δεν αφαιρεί κάτι από την αίγλη και την δράση ενός συλλόγου, με πολύχρονη και πολυσχιδή προϋπηρεσία στον αθλητισμό και την κοινωνία της Θεσσαλονίκης και της χώρας. Σύλλογος ηρώων ο Ηρακλής, ανέδειξε αθλητές σαν τον Γεώργιο Σαΐνοβιτς Ιβάνωφ ή τον Γιώργο Κατσάνη. Ο πρώτος, Πολωνός στην καταγωγή υπήρξε κολυμβητής του Ηρακλή, και αληθινός ήρωας αφού εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές το 1943 για την αντιστασιακή του δράση.Ο δεύτερος, καταγόμενος από το Σιδηρόκαστρο και αθλητής στίβου του Ηρακλή, έπεσε μαχόμενος στο Πενταδάκτυλο της Κύπρου, προσπαθώντας να αναχαιτίσει τις ορδές του Αττίλα μαζί με τους στρατιώτες του.Όμως ο Ηρακλής είχε και ήρωες εντός των στίβων και των γηπέδων. Το ιστορικό τμήμα στίβου της ομάδας, μια κυψέλη μεγάλων αθλητών, στέγασε τις ελπίδες και τα όνειρα δεκάδων πρωταθλητών, που έδωσαν στην χώρα, μετάλλια και διακρίσεις.Ο «ήρωας» της διπλανής πόρτας όμως είναι ο Βασίλης Χατζηπαναγής. Η παρουσία του ομογενή από την Τασκένδη ποδοσφαιριστή, στα χρόνια της δεκαετίας του 70, έκανε τον Ηρακλή ποδοσφαιρική ομάδα τεράστιας απήχησης και εμβέλειας και το όνομα του συνώνυμο του θεάματος ακόμα και σήμερα.
23 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Από άλλο πλανήτη
Β
απτίστηκε “Αυτοκράτορας” του ελληνικού μπάσκετ και το προσωνύμιο του ταίριαξε απόλυτα. Ήταν η ομάδα που μάζεψε τίτλους στο μπάσκετ των προηγούμενων δεκαετιών και αναδείχτηκε σαν η καλύτερη ελληνική ομάδα του 20ού αιώνα, ανεξαρτήτως αθλήματος. Ανέκαθεν προορισμένος να πρωταγωνιστεί, ο Άρης άρχισε να κατακτά τίτλους μόλις λίγα χρόνια μετά την ίδρυση του καλαθοσφαιρικού του τμήματος. Οι 21 τίτλοι (10 Πρωταθλήματα Ελλάδας, 8 Κύπελλα Ελλάδας και 3 ευρωπαϊκά τρόπαια) μαρτυρούν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το μεγαλείο των «κίτρινων», ενώ τα δύο αστέρια πάνω από το έμβλημα του συλλόγου προκαλούν δέος. Ο Άρης είναι η “αυτοκρατορία” που δημιούργησε εικόνες και αισθήσεις που έγιναν μνήμες για χιλιάδες νέους αθλητές, χιλιάδες φιλάθλους.Ο Νίκος Γκάλης αλλά και ο Παναγιώτης Γιαννάκης είναι οι αφορμές για την μπασκετική ενασχόληση δεκάδων νέων, απόρροια του οποίου υπήρξε η εκτόξευση του αθλήματος στα υψηλότερα στρώματα της Ευρώπης. Όμως ο Άρης ήταν και παραμένει ένας σύλλογος πολλών τμημάτων, δεκάδων διακρίσεων και εκατοντάδων αθλητών. Σε κάθε επίπεδο. Η ποδοσφαιρική του ομάδα περνά τα τελευταία χρόνια μια περίοδο ισχυρού μεταβολισμού. Με μια οικονομική κρίση ανεξέλεγκτη τα προηγούμενα χρόνια προσπαθεί να συνέλθει και ήδη βρίσκεται προ των πυλών της Β’ εθνικής, έτοιμη να συσπειρώσει το πάθος των χιλιάδων φιλάθλων της και να χαράξει τον δρόμο προς την επικείμενη επιστροφή στα «μεγάλα σαλόνια».
Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος, Υπεύθυνος Έκδοσης: Χάρης Αναγνωστάκης, Συντονιστής: Αλέξης Ηλιάδης, Σχεδιασμός: greekinfographics, Διαφήμιση: ads@ana-mpa.gr, τηλ. 210-6405604, Ιδιοκτησία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα ΤΚ 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana-mpa.gr f Το Πρακτορείο magazine, Παραγωγήεκτύπωση: ATHENS PRINT, Διανομή: VES company
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
www.ana.gr ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Στους σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιά και Μαρούσι. Σε επιλεγμένα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι, Νέο Κόσμο, Πλάκα), της Αγίας Παρασκευής, των Βριλησσίων, του Βύρωνα, της Γλυφάδας, της Ηλιούπολης, του Ίλιου, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου, της Νέας Σμύρνης, της Νέας Φιλαδέλφειας, του Παγκρατίου, του Παπάγου, του Πειραιά, της Πετρούπολης, της Πεύκης, του Ταύρου, της Φιλοθέης, του Χαλανδρίου και της Γλυφάδας. Επίσης, στα βιβλιοπωλεία Ιανός, Ελευθερουδάκης, PUBLIC (Συντάγματος), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Εκδόσεις Αιώρα κλπ. Ακόμη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στη Στοά του Βιβλίου, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ελληνικό Κόσμο, στο Νομισματικό Μουσείο κ.ά. Στη Θεσσαλονίκη, στα βιβλιοπωλεία Μαλλιάρης Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Books n’ Toys, Πράσινο Σύννεφο και σε επιλεγμένα καταστήματα.
24 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
INFO GRA PHICS
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ δηµιούργησε µία νέα υπηρεσία, τα γραφήµατα. Οπτικοποιηµένη, µε γραφιστικά µέσα, παρουσίαση των πληροφοριών, δεδοµένων και στατιστικών στοιχείων που περιέχονται σε ρεπορτάζ, έρευνες και ειδικά θέµατα του Πρακτορείου.
www.ana.gr