∆ΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚ∆ΟΣΗ | ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙ∆ΗΣΕΩΝ
ΤΕΥΧΟΣ 63 | 23 MAΡΤΙΟΥ 2017
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙ∆ΟΥ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΟΥΜΠΟΥΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΑΒΗ
Ipotrofies_20,8x29,5.pdf
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
2 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
1
06/02/2017
12:15
ΣΦΥΓΜΌΣ
ΦΡΈΝΤΟ ΜΕ ΤΥΡΟΣΑΛΆΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΛΈΝΕ ότι γράφω μόνο απαισιόδοξα ή ότι έχω γίνει ένας γεροπαράξενος, που βλέπει μόνο μαυρίλα και στραβά σε αυτό το μάταιο κόσμο, που του έδωσαν άλλη μία κι έχει γυρίσει ανάποδα, θα ξεκινήσω με κάτι αισιόδοξο: Μπήκε η άνοιξη! Ναι, δεν είναι λίγο, σε λίγες ημέρες μπαίνουμε στον Απρίλιο και πλησιάζουμε στο Πάσχα. Ακόμη κρατάμε. Οι δανειστές δεν έχουν ζητήσει, αν και πολύ θα το ΄θελαν όπως καταλαβαίνουμε όλοι, να καταργήσουμε και την άνοιξη και το Πάσχα και να μειώσουμε το καλοκαίρι. Είναι αντιπαραγωγικές εποχές, δεν βοηθούν τη φούσκα της ανάπτυξης του τηγανητού αέρα. ΈΝΑ ΑΚΌΜΗ ΧΑΡΙΤΩΜΈΝΟ της εποχής είναι ότι η χώρα έχει ξετρελαθεί, όπως λένε και ξαναλένε τα κυρίαρχα ΜΜΕ, με τις σκηνοθετημένες περιπέτειες του Survivor, όπου ένας μισθοφόρος (!), ένας προπονητής ράγκπι (!!), μοντέλα, γυμνάστριες, παρουσιαστές και εκπρόσωποι άλλων δυναμικών και ανθεκτικών στην κρίση επαγγελμάτων προσπαθούν να κερδίσουν το έπαθλο. Πάρα πολύ ωραία. Είναι αυτό που λένε από το 2009, που ξεκίνησε η κρίση, γυρίζουμε ολοταχώς προς τα πίσω. Η κοινωνία στο ‘50 και η τηλεοπτική πραγματικότητα στο 2003, όταν πρωτοπαίχτηκε το εν λόγω συναρπαστικά ανόητο παιχνίδι. Στην εποχή της “ισχυρής Ελλάδας”, των μεγάλων και χρυσοπληρωμένων έργων, των Ολυμπιακών Αγώνων, της ευμάρειας, της εισόδου στο ευρώ. Σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα έχει μισήσει όλες αυτές τις “μεγάλες ιδέες” που της είχε φορέσει η τότε εξουσία - και η ευθύνη των δημοσιογράφων και των ΜΜΕ τεράστια-, αλλά όπως φαίνεται μας ξέμειναν ορισμένα από τα αξεσουάρ εκείνης της εποχής, όπως το Survivor. Εντάξει, είναι και ο φρέντο καπουτσίνο, που καθιερώθηκε στη δεκαετία του ‘90, όταν ξεκίνησε το εγχείρημα για να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση. Αυτή και αν ήταν μεταρρύθμιση. Μαζί με τις ιδιωτικοποιήσεις του τότε αρμόδιου υπουργού Οικονομικών (είχε πάρει και διεθνές βραβείο) και τις πρωτόγνωρες τότε αλλαγές στη ζωή μας, όπως οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι, τα τραπεζικά καλούδια, κάθε γωνία και τραπεζικό κατάστημα, διακοποδάνεια σε 24 ώρες, γυρίσαμε σελίδα και στον καφέ. Από τον ελληνικό και τη φραπεδιά, στον φρέντο. ΑΛΛΆ ΑΡΚΕΤΆ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΌΝ, που κάποιοι βγάζουν από την ντουλάπα σαν το ξεχασμένο κοστούμι και μας προτείνουν να το ξαναφορέσουμε για να σωθεί η κατάσταση, αν και μυρίζει μούχλα. Κοστουμιά με τεράστιες τσέπες, που στον πάτο τους έχουν ξεμείνει μόνο υπολείμματα από τη τυροσαλάτα, που λάτρευαν τα πρωτοπαλίκαρα των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής. Την έβαζαν και στον αστακό και στο σούσι. Αξέχαστες εποχές, αθάνατες -δυστυχώς- φάτσες. ΑΛΛΆ ΑΣ ΞΑΝΑΓΥΡΊΣΟΥΜΕ στο αγαπημένο τηλεοπτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με τις εταιρίες τηλεοπτικών μετρήσεων και των ΜΜΕ, με μία ιδέα για ακόμη μεγαλύτερη θεαματικότητα και ουσία. Προτείνω τις ομάδες να τις απαρτίζουν από τη μια εκπρόσωποι των δανειστών, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, λογιστές του ΔΝΤ, αναλυτές των οίκων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, τηλεοπτικοί αστέρες κοκ και από την άλλη μικρομαγαζάτορες, ελεύθεροι επαγγελματίες, άνεργοι, “εργαζόμενοι” των 300 ευρώ, αγρότες, συνταξιούχοι, φοιτητές... Και τα αγωνίσματα δεν θα είναι του τύπου “πέντε κρίκοι ένα τάλιρο”, αλλά μέχρι να ματώσει ο αντίπαλος και πεσμένος κάτω να φωνάζει έλεος, για να δούμε και πόσα απίδια πιάνει ο σάκος... * Για αυτούς που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα η απάντηση στις επόμενες σελίδες και στη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Δημήτρης Πατούνης, που φτιάχνει ηλεκτρικά ποδήλατα στη Μυτιλήνη.
Χάρης Αναγνωστάκης
4 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Η δημοφιλής ηθοποιός που μετακόμισε από τον περασμένο Ιούλιο στη Θεσσαλονίκη για το “Τρίτο στεφάνι” μιλάει στο Πρακτορείο για την “Εκάβη”, τη “Ζουμπουλία, για το σήριαλ που συμμετέχει και πηγαίνει για τα γυρίσματά του στην Κύπρο, για την κόρη της που όπως λέει έχει δικό της θεατρικό πάτημα και δική της υπογραφή, ενώ χαρακτηρίζει το κοινό της Θεσσαλονίκης απαιτητικό και ενθουσιώδες
Του Νίκου Γιώτη
ΔΕΝ ΜΕ ΑΠΟΚΑΛΟΎΝ ΠΛΈΟΝ «ΖΟΥΜΠΟΥΛΊΑ» AΛΛΑ
«EKABH»
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 5
Ο
Ο ρόλος της Εκάβης αποτέλεσε για την Ελισάβετ Κωνσταντινίδου πρόκληση ώστε να μετακομίσει επί εννέα περίπου μήνες στη Θεσσαλονίκη. Γι αυτό όταν της προτάθηκε από τον σκηνοθέτη της παράστασης “Τρίτο στεφάνι” Θανάση Παπαγεωργίου, που ανεβάζει από τον Οκτώβριο το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, να υποδυθεί τον ρόλο αυτό δέχθηκε αμέσως. Κι όπως φαίνεται δικαιώθηκε πλήρως γι αυτήν την επιλογή της αφού, καθημερινά (Τετάρτη - Κυριακή) το κοινό που κατακλύζει το Θέατρο της Μονής Λαζαριστών την χειροκροτεί θερμά, όπως και τους άλλους συντελεστές της παράστασης. Όπως λέει η ίδια ενώ μέχρι πρότινος πολλοί όταν τη συναντούσαν την αποκαλούσαν “Ζουμπουλία”, επειδή την είχαν ταυτίσει με τον συγκεκριμένο ρόλο στην πετυχημένη τηλεοπτική σειρά “Στο παρά πέντε”, τώρα, στη Θεσσαλονίκη οι θεατρόφιλοι που έχουν δει την παράσταση που πρωταγωνιστεί τη φωνάζουν... “Εκάβη”. “Ήταν για μένα μεγάλη απόφαση να έρθω στη Θεσσαλονίκη τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν μιλώ μόνο για τη δυσκολία της απόστασης από το ‘σπίτι μου’, αλλά και για καινούργιες συνθήκες εργασίας”, δηλώνει η δημοφιλής ηθοποιός απαντώντας σε σχετική ερώτηση και προσθέτει: “Γενικά οι κρατικοί οργανισμοί σου προσφέρουν μία άνεση να εργαστείς με τους πολλούς τεχνικούς και τις ενδύτριες που σε φροντίζουν, αλλά έχουν και ιδιαιτερότητες που πρέπει να λειτουργήσεις με αυτές και αυτές με δυσκόλεψαν αρκετά! Ενώ φαίνονται να είναι πιο εύκολα τα πράγματα για να κάνεις σωστά τη δουλειά σου τελικά αποδεικνύονται πολύπλοκα και κουραστικά! Αν τα ζυγίσω στο τέλος, μια και φτάνουμε στο τέλος, θα κρατήσω την αγάπη του κόσμου, το δυνατό χειροκρότημα κάθε βράδυ, τους ανθρώπους συγκινημένους στο καμαρίνι μου κι έναν τεράστιο ρόλο, που πολύ αγάπησα. -Στην Ελλάδα της κρίσης όμως δεν βλέπουμε τόσο μεγάλες παραγωγές στη λεγόμενη “ελεύθερη αγορά” όπως αυτή που πρωταγωνιστείτε. Όντως δεν γίνονται και πιστεύω πως αν νιώσω την ανάγκη να δουλέψω σε μια μεγάλη παραγωγή μάλλον θα πρέπει να ξαναδουλέψω σε έναν δημόσιο οργανισμό. Ως Εκάβη είστε σχεδόν επί τρεις ώρες στη σκηνή επί πέντε μέρες την εβδομάδα. Από πού αντλείτε αυτήν την ενέργεια; Από τον περασμένο Ιούλιο, οπότε ξεκίνησα τις πρόβες, ασχολούμαι μόνο με την Εκάβη. Ξυπνάω, τρώω, κάνω μια βόλτα στην αγορά, στον ήλιο, γυρίζω στο σπίτι ξαναξαπλώνω για να έχω δυνάμεις να κάνω αυτήν την παράσταση, κι ας έχω ξυπνήσει στις 12 ή στη 1 το μεσημέρι. Όλους αυτούς τους μήνες οι έξοδοί μου ήταν ελάχιστες. Πρόσεχα πάρα πολύ για να έχω δυνάμεις. Γιατί αλλιώς δεν βγαίνει η παράσταση αυτή. Εκεί αποδίδετε την επιτυχημένη παρουσία σας στην παράσταση; Και εκεί. Και πιστεύω πως δικαίωσα τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Κρατικού Θεάτρου Γιάννη Αναστασάκη, ο οποίος σκέφτηκε πως θα ήμουν κατάλληλη για το ρόλο της Εκάβης και τον Θανάση Παπαγεωργίου που μου τον πρότεινε. Το σημαντικότερο είναι ότι η παράσταση επί τόσους μήνες πάει καλά και το θέατρο γεμίζει. Δεν γνωρίζω αν στο παρελθόν σε παράσταση του Κρατικού Θεάτρου έχει συμβεί κάτι ανάλογο. Ο κόσμος αγάπησε πάρα πολύ αυτήν την παράσταση. Οι παραστάσεις θα ολοκληρωθούν στις 9 Απριλίου. Υπάρχει ενδεχόμενο να τη δούμε το καλοκαίρι να περιοδεύει σε άλλες περιοχές ή να συνεχιστεί και κατά την επόμενη θεατρική περίοδο; 6 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Η αλήθεια είναι ότι το θέατρο δεν έχει πάει άσχημα από τότε που άρχισε η οικονομική κρίση. Οι πληρωμές που δίδονται στους ηθοποιούς έχουν πάει άσχημα. Είναι δύσκολο. Αν ήταν σε “ελεύθερο θέατρο” θα σας έλεγα ναι. Αλλά εδώ υπάρχουν διάφορα γραφειοκρατικά όπως π.χ. οι επιπρόσθετες αμοιβές των εργαζομένων που δυσκολεύουν τα ενδεχόμενα αυτά και καλά κάνουν και διεκδικούν ό,τι δικαιούνται. Κάτι που δεν συμβαίνει στο ελεύθερο θέατρο που λέμε “πάμε να παίξουμε κι ό,τι βγάλουμε”. Απ’ ό,τι γνωρίζω ο κ. Αναστασάκης θέλει να το πάει και σε άλλες περιοχές, όπως στο Ηρώδειο” -που ήθελα κι εγώ πολύ- αλλά δεν του βγαίνει οικονομικά, γιατί ακόμη και για μία παράσταση πρέπει να κάνει πεντάμηνο συμβόλαιο σε κάθε εργαζόμενο σ’ αυτήν... Συνεπώς υπάρχει ενδεχόμενο να σας δούμε το καλοκαίρι σε κάποια άλλη παράσταση; Όχι θα πάρω μια απόσταση, θα ξεκουραστώ, για να μπορώ να μπω ξανά σε μία παραγωγή με χαρά και καθαρό μυαλό. Χρειάζομαι οπωσδήποτε αυτό το κενό παρότι είναι μία πολυτέλεια κάτι τέτοιο στους δύσκολους καιρούς που περνάμε αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Δύσκολοι καιροί και για το θέατρο... Η αλήθεια είναι ότι το θέατρο δεν έχει πάει άσχημα από τότε που άρχισε η οικονομική κρίση. Οι πληρωμές που δίδονται στους ηθοποιούς έχουν πάει άσχημα. Εμείς που δουλεύουμε με ποσοστά αν δεν πάει καλά το θέατρο δεν θα πληρωθούμε καλά. Εκείνοι που έπληξε περισσότερο είναι όσοι δεν δουλεύουν με ποσοστά, αλλά είναι μισθωτοί. Είστε αρκετούς μήνες στη Θεσσαλονίκη. Έχετε κάποια εικόνα για τα θέατρά της, εκτός του Κρατικού; Πώς κρίνετε τη θεατρική ζωή της πόλης; Φυσικά δεν υπάρχουν τα θέατρα που υπάρχουν στην Αθήνα, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται γι αυτά, αλλά και ενδιαφέρουσες παραστάσεις. Δεσπόζει βέβαια το Κρατικό που ανεβάζει κάθε χρόνο αρκετές παραστάσεις και καλύπτει, πιστεύω, τα ενδιαφέροντα των θεατρόφιλων. Αλλά βρίσκεις πάντα κάτι καλό να γίνεται. Βλέπετε διαφορές στο κοινό της Θεσσαλονίκης σε σχέση με αυτό της Αθήνας; Πολλοί ήρθαν με... υποψία για να δουν πώς θα κάνει η “Ζουμπουλία” την “Εκάβη Το κοινό της Θεσσαλονίκης είναι λίγο πιο απαιτητικό αλλά πολύ πιο ενθουσιώδες από αυτό της Αθήνας. Έχουν συνηθίσει να βλέπουν κάποιους ηθοποιούς και ξέρουν πώς παίζουν, ενώ κάποιους που δεν έρχονται συχνά ή έρχονται πρώτη φορά ίσως δεν ξέρουν. Προσωπικά διαπίστωσα πως ήρθε πάρα πολύς κόσμος με... υποψία για να δουν πώς θα κάνει η “Ζουμπουλία” την “Εκάβη”. Για πιο λόγο η συντριπτική πλειονότητα των ηθοποιών προτιμάτε να ζείτε και να δραστηριοποιείστε στην Αθήνα. Επειδή έχει περισσότερα θέατρα και είναι πιο έντονα τα φώτα της δημοσιότητας, μέσω της οποίας οι ηθοποιοί αποκτάτε μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα; Εγώ θα μπορούσα να ζήσω στη Θεσσαλονίκη. Νιώθω όμορφα να κυκλοφορώ στη Θεσσαλονίκη όπου με σταματάει ο κόσμος και μου μιλάει όχι πια για τη “Ζουμπουλία” όπως συνέβαινε μέχρι πρότινος, αλλά για την “Εκάβη”. Η Αθήνα όμως δίνει πολύ περισσότερες ευκαιρίες για δουλειές. Πού οφείλεται η μεγάλη επιτυχία του ρόλου της “Ζουμπουλίας”, που υποδυθήκατε “Στο παρά πέντε”; Είναι ένας ρόλος που τον δημιούργησα εγώ. Μπορεί το εξαιρετικό σενάριο να το έγραψε ο Γιώργος Καπουτζίδης, αλλά εγώ την έχτι-
σα, εγώ έκανα αυτόν τον χαρακτήρα, εγώ τον έπαιξα γι αυτό είχε επιτυχία και γι αυτό χαίρομαι γι αυτήν. Οι συνεχείς, επί τουλάχιστον δέκα χρόνια επαναπροβολές του συγκεκριμένου σήριαλ κάνει καλό σε σας τους πρωταγωνιστές του ή η συνεχής έκθεσή σας μπορεί να κουράζει το κοινό; Δεν έχω ακούσει από κανέναν να μιλάει αρνητικά. Το κακό είναι ότι δεν πληρωνόμαστε για τις επαναπροβολές, αλλά αυτό δεν ενδιαφέρει το κοινό. Εμένα προσωπικά δεν με ενοχλούν οι επαναπροβολές της σειράς. Δεδομένης της επιτυχίας της θα υπήρχε η δυνατότητα να γυριστούν μερικά ακόμη επεισόδια έστω και απούσης της Ειρήνης Κουμαριανού που έφυγε από κοντά μας; Δεν νομίζω γιατί έχει περάσει πολύς καιρός και είναι δύσκολο να ξανασυναντηθούμε. Ίσως τότε έπρεπε να γυρίσουμε μία ταινία που θα έμενε για πάντα... Πιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας της; Ο συντονισμός που συνετέλεσε ώστε να δεθούν τόσοι ανόμοιοι άνθρωποι, άλλοι άγνωστοι, άλλοι πιο γνωστοί -ίσως για άλλους λόγους- συναντηθήκαμε, πιστέψαμε στο υπέροχο σενάριο. Όλοι μαζί συντονιστήκαμε χάρη στην εξαιρετική χημεία που είχαμε και υπήρξε αυτό το αποτέλεσμα. Ήμασταν όλοι για όλους, γιατί είχαμε αγάπη προς αυτό. Εδώ και μήνες πηγαινοέρχεστε στην Κύπρο για το σήριαλ με τίτλο: “Το παραμύθι ν’ αρχινίσει”. Πρόκειται για μία ιστορία που εκτυλίσσεται στον μεσαίωνα. Εγώ υποδύομαι την πριγκίπισσα, ενώ για τις ανάγκες του έχουν ραφτεί κοστούμια του μεσαίωνα κι έχουν κατασκευαστεί κτίρια “εποχής” πέτρινα όπως π.χ. παλάτι, ταβέρνα κ.ά. Έχουν δοθεί πάρα πολλά χρήματα. Πρόκειται για μία συμπαραγωγή του “Alpha” της Ελλάδας και της Κύπρου. Όπως καταλαβαίνετε λέγοντάς σας νωρίτερα πως το καλοκαίρι θα ξεκουραστώ, αυτό ισχύει μόνο για το θέατρο γιατί θα συνεχίσω να πηγαίνω στην Κύπρο για τα γυρίσματα του σήριαλ. Είμαι, πάντως, πολύ χαρούμενη που συμμετέχω σ’ αυτό. Ποιοι είναι οι άλλοι συντελεστές του; Στο σήριαλ είμαστε αδελφές με την Κατερίνα Παπουτσάκη, ο πατέρας είναι ο Γιάννης Μποσταντζόγλου, ένας ιππότης που ερωτεύεται η Κατερίνα είναι ο Νίκος Κουρής, το σενάριο το γράφει ο Λώρης Λοϊζίδης ενώ συμμετέχουν και αρκετοί Κύπριοι ηθοποιοί. Στην Ελλάδα της κρίσης πιστεύετε ότι θα δούμε νέα σήριαλ να γυρίζονται; Όπως προανέφερα το συγκεκριμένο σήριαλ θα προβληθεί και στον “Alpha” της Ελλάδας. Γίνονται κάποιες συμπαραγωγές, αλλά δυστυχώς τα πράγματα στην Ελλάδα είναι δύσκολα και πολλοί άνθρωποι είναι άνεργοι. Βλέπουμε πως η κόρη σας ακολουθεί τα βήματά σας και του πατέρα της Ταξιάρχη Χάνου, ως ηθοποιός και ακολουθεί το δικό σας επάγγελμα. Την προτρέψατε εσείς; Αντιθέτως! Στην αρχή είχα μεγάλη αντίρρηση γιατί η Μαρία ήθελε να πάει τελειώνοντας το σχολείο κατευθείαν σε μία δραματική σχολή. Εγώ είχα πει ότι πρέπει να σπουδάσει πρώτα. Εκεί υπήρξε μια μεγάλη αντιπαράθεση και δεν συμφωνήσαμε, οπότε την άφησα να κάνει αυτό που ήθελε. Τώρα πια τα ξεχνάω όλα αυτά, γιατί τώρα πια που την είδα να παίζει το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, αφού έχει δικό της πάτημα, δική της “υπογραφή” και έχω ησυχάσει. Το μόνο που μπορώ να πω είναι “καλό δρόμο”. Πιθανότατα έπρεπε να το κάνει αλλά επειδή πιστεύω ότι οι ψυχές διαλέγουν τους γονείς τους, αυτός ήταν ο δρόμος της, να τον ακολουθήσει και καλό δρόμο... ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 7
Στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων θα διεξαχθεί το Athens Science Festival, όπου Έλληνες και ξένοι επιστήμονες θα δείξουν σκηνές από το μέλλον
ΡΑΝΤΕΒΟΎ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΉΜΗΣ 8 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Του Αλέξη Ηλιάδη
I
Ίντερνετ των πραγμάτων, εικονική πραγματικότητα και αυτοκίνητα ρομπότ. Η τεχνολογία του μέλλοντος θα παρουσιαστεί στo Φεστιβάλ Επιστήμης (Athens Science Festival) που πραγματοποιείται από τις 29 Μαρτίου έως τις 2 Απριλίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Μικροί και μεγάλοι θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε εργαστήρια, εκπαιδευτικά δρώμενα και επιμορφωτικά παιχνίδια. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα γίνουν συζητήσεις εκθέσεις, παρουσιάσεις και προβολές και θα μιλήσουν καταξιωμένοι Έλληνες και ξένοι επιστήμονες. Μεταξύ άλλων, θα μιλήσουν: Ο Γιώργος Παξινός, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νέας Νότιας Ουαλίας του Σίδνεϊ και επικεφαλής ερευνητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας, ο πρώτος επιστήμονας που χαρτογράφησε τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ο οποίος αμφισβητεί την ύπαρξη ψυχής ενώ δεν δέχεται ότι υπάρχει ελεύθερη βούληση στον άνθρωπο. Ο καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής Al-Khalili, ο οποίος διδάσκει Κβαντική Μηχανική στο Πανεπιστήμιο του Surrey της Βρετανίας και θα αποκαλύψει έναν άλλον, νέο και περίπλοκο κόσμο, αυτόν της Κβαντικής Βιολογίας. Ο αστροφυσικός και ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής (Johns Hopkins University, ΗΠΑ) ο οποίος θα αφηγηθεί ιστορίες από τις διαστημικές εξερευνήσεις στο ηλιακό σύστημα. Εξάλλου, στο ASF17 θα είναι στη διάθεση του κοινού μοτοσικλέτες, χειροποίητα ποδήλατα, αγωνιστικά αυτοκίνητα, αερομοντέλα και drones. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι και το χειροποίητο ηλεκτρικό ποδήλατο που κατασκευάζει ένας 35χρονος από τη Μυτιλήνη ο Δημήτρης Πατούνης, ο οποίος σπούδασε πληροφορική στα Ιωάννινα και μηχανικός σχεδιασμού αυτοκινήτων στο Coventry της Αγγλίας. Αφού εργάστηκε για πέντε χρόνια στην αυτοκινητοβιομηχανία Lotus στη Βρεττανία ως μηχανικός συστημάτων για υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα και για άλλα τέσσερα χρόνια ως μηχανικός λογισμικού σε πολυεθνική εταιρεία σχεδιασμού ανεμογεννητριών επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Και να σκεφτεί κανείς ότι ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα δεν παράγει ούτε ποδήλατα… Το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ μίλησε με 2 από τους συμμετέχοντες στο ΑSF 17, με τον Δ. Πατούνη και τον Γ. Παξινό.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 9
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΑΤΟΎΝΗΣ
Ηλεκτρικό ποδήλατο made in Mytilene Πέρα από τους οικονομικούς λόγους, γιατί κάποιος να αφήσει το αυτοκίνητο ή τη μηχανή του και να χρησιμοποιήσει ηλεκτρικό ποδήλατο;
Πρώτα απ’ όλα για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης. Η ηλεκτρική υποβοήθηση επιτρέπει ακόμη και σε μη μυημένους ποδηλάτες να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις και έντονες ανηφορικές κλίσεις χωρίς η ποδηλασία να είναι εξουθενωτική. Παράλληλα, η εκγύμναση και η βελτίωση της φυσικής κατάστασης γίνεται σταδιακά και έτσι προσιτή σε άτομα κάθε ηλικίας. Ενας δεύτερος λόγος είναι το οικολογικό αποτύπωμα.Το ποδήλατο και κατ’ επέκταση το ηλεκτρικό ποδήλατο είναι από τα πλέον αποδοτικά οχήματα προσωπικής μετακίνησης στην ξηρά. Με το 1/100 της ισχύος ενός μικρού αυτοκινήτου το ηλεκτρικό ποδήλατο μπορεί να κινηθεί το ίδιο γρήγορα σε ένα αστικό περιβάλλον με κατάλληλες υποδομές. Έτσι οι επιπτώσεις στο κυκλοφοριακό και τη ρύπανση των πόλεων είναι ευεργετικές. Ο τρίτος λόγος είναι η ευεξία /Fun Factor. Χάρη στην ηλεκτρική υποβοήθηση μια βόλτα στο βουνό ή μια εκδρομή σε μια παραλία 20 χιλιόμετρα μακριά μπορεί να γίνει σε ανθρώπινους ρυθμούς ξεκούραστα, χωρίς θορύβους και ευχάριστα ακόμη και με μικρούς συνεπιβάτες (σε παιδικά καθίσματα). Το ηλεκτρικό ποδήλατο είναι ένα ιδανικό μέσο οικοτουρισμού και επαφής με τη φύση, προσβάσιμο σε όλους.
Σε τι διαφοροποιείται το δικό σας χειροποίητο ηλεκτρικό ποδήλατο, ο Ημίονος, από άλλα ώστε να το προτιμήσει κάποιος;
Η μοναδικότητα του Ημιόνου έγκειται στη δυνατότητα μεταφοράς συνεπιβάτη και υψηλού ωφέλιμου φορτίου 110 κιλών σε συνδυασμό με την παράλληλη δυνατότητα κίνησης επί παντός εδάφους. Τα χαρακτηριστικά αυτά καθιστούν τον Ημίονο ως ένα πολυχρηστικό, οικολογικό και οικονομικό στην χρήση όχημα με δυνατότητα υποκατάστασης ενός σκούτερ η ακόμη και ενός μικρού αυτοκινήτου. Έτσι, ο Ημίονος μπορεί να ανταπεξέλθει το ίδιο καλά στη χρήση τόσο κατά τους θερινούς μήνες σε ένα ελληνικό νησί όσο και κατά τους χειμερινούς (έστω και αν χιονίζει) μήνες σε μια ορεινή κωμόπολη. Παράλληλα, πιστεύουμε ότι ο Ημίονος αποτελεί ένα ιδανικό όχημα οικοτουρισμού και περιηγήσεων προσιτό σε άτομα και των δύο φύλων και κάθε ηλικίας, ιδανικό για χρήση από ξενοδοχειακές μονάδες και εταιρίες τουριστικής ενοικίασης οχημάτων. Τέλος, να σημειώσουμε ότι ο Ημίονος δεν είναι το μοναδικό χειροποίητο ελληνικό ποδήλατο μια και αυτήν την στιγμή ήδη υπάρχουν τουλάχιστον 6 μικρο-βιοτεχνίες στην Ελλάδα με ιδιαίτερα αξιόλογες προτάσεις σε διαφορετικούς τύπους ποδηλάτων κάποιες εξ αυτών καταξιωμένες και στο εξωτερικό, αποδεικνύοντας έτσι ότι το ποδήλατο μπορεί να αποτελέσει λύση τόσο πρακτικά αλλά και ως ένας ανεκμετάλλευτος ακόμη 10 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
τοπικός παραγωγικός τομέας στην Ελλάδα.
Πόσο κοστίζει το ποδήλατο που κατασκευάζετε εσείς, τι συντήρηση χρειάζεται και ποιο είναι το κόστος της;
Η αρχική τιμή πώλησης είναι 3.500 ευρώ. Η τιμή αντικατοπτρίζει την πολυήμερη χειρωνακτική εξειδικευμένη εργασία και την υψηλή ποιότητα υλικών και κατασκευής. Το αρχικό κόστος εξοικονομείται ιδιαιτέρα γρήγορα αφού το συνολικό κόστος χρήσης για 1 έτος / 10.000 χλμ υπολογίζεται στα 120 ευρώ συμπεριλαμβανομένων της παλαίωσης της μπαταρίας και των αναλώσιμων. Το κόστος του ηλεκτρικού για τη φόρτιση μπαταρίας και τη διάνυση 10.000 χλμ. είναι περίπου 16 ευρώ. Η συντήρηση είναι ελάχιστη και περιορίζεται στην αλλαγή αναλώσιμων (τακάκια, ελαστικά, αλυσίδες) και μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε ποδηλατάδικο ή ακόμη και από τον χρήστη. Συγκριτικά, το κόστος χρήσης ενός σκούτερ 150 κ.ε. για ένα χρόνο /10.000 χλμ είναι της τάξης των 900 ευρώ.
Σπουδάσατε στην Αγγλία όπου και εργασθήκατε με επιτυχία. Πώς πήρατε την απόφαση και το ρίσκο να επιστρέψετε και να εργαστείτε στην Ελλάδα και μάλιστα εν μέσω κρίσης και ενώ πολλοί νέοι φεύγουν από τη χώρα; Έχετε μετανιώσει;
Οι λόγοι τις επιστροφής είναι πολλοί κυρίως οικογενειακοί αλλά και μια απομυθοποίηση του «δυτικού» μοντέλου ζωής και των κινήτρων της ανάπτυξης και της βιομηχανίας. Με τη γυναίκα μου επιστρέψαμε προσπαθώντας να στήσουμε έναν απλό τρόπο ζωής, στο σπίτι των παππούδων, σε ένα μικρό ψαροχώρι της Μυτιλήνης. Η παρούσα φάση είναι πολύ επικίνδυνη για τη χώρα μας, η οποία βρίσκεται σε κοινωνική αποσύνθεση. Παράλληλα, η γραφειοκρατία, ο νομικός παραλογισμός και το περιβάλλον οικονομικού στραγγαλισμού καθιστούνσχεδόν κάθε επιχειρηματική προσπάθεια θνησιγενή, αν δεν έχει δυσανάλογη κεφαλαιακή υποστήριξη (η οποία είναι εξαιρετικά δυσεύρετη). Προσωπικά, πιστεύω στον συνεργατισμό και τον έρωτα. Ακόμη και το εγχείρημα του Ημίονου προσπαθούμε να το συνδέσουμε με ένα τοπικό αγροτουριστικό συνεταιρισμό ως οδό βιωσιμότητας. Ενώ χωρίς τον έρωτα για τον τόπο, την ασχολία («επάγγελμα») και τους ανθρώπους δίπλα σου μια τέτοια απόφαση επιστροφής μοιάζει παράλογη. Εν τέλει δεν μετανιώνουμε που επιστρέψαμε, δυνάμεις και όνειρα λιγόστεψαν αλλά υπάρχουν ακόμη, τώρα μένει να δημιουργήσουμε την ευκαιρία να ξαναρχίσουμε από την αρχή, η βάση υπάρχει, είναι ο τόπος μας που παράγει και μπορεί να μας θρέψει και η ομορφιά του που μπορεί να θρέψει τη δημιουργία και έτσι την αναγέννηση.
ΓΙΏΡΓΟΣ ΠΑΞΙΝΌΣ
Είμαστε γονίδια λαξευμένα από το περιβάλλον Σήμερα η επιστήμη αμφισβητεί την ύπαρξη ψυχής. Τελικά είχε άδικο ο Πλάτωνας; Δεν υπάρχει ψυχή;
Η ιδέα της ψυχής ακόμη και σήμερα ευθύνεται για πολέμους και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Εάν ο Πλάτωνας είχε ακούσει τον Ιπποκράτη, πιθανώς να τα είχαμε αποφύγει αυτά. Ο Ιπποκράτης είπε: «Οι άνθρωποι οφείλουν να γνωρίζουν ότι από τον εγκέφαλο, και μόνο απ’ αυτόν, προέρχεται η ευχαρίστηση, η χαρά, το γέλιο, η λύπη, ο πόνος και τα δάκρυα». Η ψυχολογία εγκατέλειψε τον όρο ψυχή από το λεξιλόγιό της. Για την ψυχολογία η ψυχή είναι περιττή. Αν και είναι παρηγορητική η σκέψη ότι η ψυχή μας θα ζει επ’ άπειρον παρ’ ότι ο εγκέφαλος μας θα σαπίζει μέσα στη νεκρική κάσα, μάλλον δεν υπάρχει καν ψυχή. Η επιστήμη ποτέ δεν θα αποδείξει ότι δεν υπάρχει ψυχή, όμως η ευθύνη ανήκει σε αυτούς που ισχυρίζονται ότι υπάρχει ψυχή να δώσουν τουλάχιστον μία ένδειξη.
Η αγάπη πηγάζει από τον εγκέφαλο ή από την καρδιά;
Εάν σε μία μεταμόσχευση εγώ λάβω την καρδιά της συντρόφου κάποιου, δεν πρόκειται να ερωτευθώ τον σύντροφό της. Η καρδιά είναι μία αντλία αίματος υπό τον έλεγχο του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι κρατούσαν τη καρδιά των πεθαμένων φαραώ και απερίσκεπτα πέταγαν τον εγκέφαλο στέλνοντας γενεές φαραώ ανεγκέφαλους στη μεταθάνατο ζωή. Ελπίζω να μη ξαναστείλετε κάρτες με καρδιές του Αγίου Βαλεντίνου, αλλά με εγκεφάλους που είναι εξίσου όμορφοι, και σε αυτό το θέμα, το σωστό όργανο.
«Γνώθι σαυτόν» είναι το θέμα της ομιλίας σας στο ASF17. Πώς μπορούμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας;
Αξίζει να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε σαν άτομα και ποιοι είμαστε σαν είδος -- τι είναι ο άνθρωπος. Σαν άτομα, είμαστε γονίδια λαξευμένα από το περιβάλλον. Όπως ο Πραξιτέλης λάξευσε τον Ερμή από ένα κομμάτι μάρμαρο, έτσι και οι εμπειρίες λαξεύουν τον εγκέφαλό μας, την κοίτη του ποταμού που διοχετεύει τη συνείδησή μας. Ο νους είναι η μαριονέτα του εγκεφάλου και συνεπώς δεν έχουμε ελευθέρα βούληση. Εάν και μόνον μπορούσαμε να απαρνηθούμε τις ανεπιθύμητες επιθυμίες, τις εμμονές μας, τους καταναγκασμούς μας, τις μη ανταποκρινόμενες αγάπες μας! Εάν και μόνον μπορούσαμε να αδράξουμε ένα από τα νήματα που μας κάνουν να χορεύουμε! Είμαστε ελεύθεροι μόνο στο σημείο που αγαπάμε τα σχοινιά μας. Όσον αφορά το ποιοι είμαστε σαν είδος, την πιο τρομακτική ανακάλυψη την έκανε ο Δαρβίνος όταν εκθρόνισε τον άνθρωπο από τη μοναδική θέση στη δημιουργία και υπέδειξε ότι δεν υπήρχε καν «δημιουργία» αλλά εξέλιξη.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα και πιο πρόσφατα επιτεύγματα στο πεδίο της νευροεπιστήμης;
Η μαγνητική τομογραφία τώρα επιτρέπει την απεικόνιση του ζωντανού εγκεφάλου και η διάγνωση ασθενειών γίνεται με πιο μεγάλη επιτυχία. Έτσι οι ασθενείς έχουν την κατάλληλη αγωγή νωρίτερα. Μία πρόσφατη τεχνική που έχει συγκλονίσει την έρευνα στην νευροεπιστήμη είναι η οπτογεννητική, που με το φως και μόνον μπορείς να ενεργοποιήσεις νευρώνες με συγκεκριμένους νευρομεταβιβαστές. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 11
Το ραντεβού κλείνεται άγρια μεσάνυχτα για κόντρες, με “φτιαγμένα” αυτοκίνητα, σε λεωφόρους της Αττικής. Η αδρεναλίνη χτυπάει κόκκινο και πολλές φορές κοκκινίζουν και οι λαμαρίνες από τα αίματα σοβαρών ατυχημάτων. Ο διευθυντής της Τροχαίας Αττικής Νικόλαος Σπανουδάκης προειδοποιεί για τον κίνδυνο που κρύβουν οι αυτοσχέδιοι αυτοί αγώνες και αναφέρει τα μέτρα που λαμβάνουν οι αρμόδιες αρχές
ΤΟ «ΦΛΕΡΤ» ΜΕ ΤΟ ΘΆΝΑΤΟ
12 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Φ Του Δημοσθένη Καλαμπάκα
«Φλερτάρουν» με … «εκατοντάδες άλογα» και το θάνατο, νυχτερινές ώρες, σε αυτοσχέδιους αγώνες που διοργανώνουν σε λεωφόρους της Αττικής. Τις περισσότερες φορές με αυτοκίνητα “φτιαγμένα” που αποδίδουν πολύ περισσότερο από τις εργοστασιακές προδιαγραφές. Οι ταχύτητες που αναπτύσσουν, είτε με αυτοκίνητα, είτε με μηχανές, είναι ιλιγγιώδεις και νεαροί – κυρίως – οδηγοί ρισκάρουν τη ζωή τους. Αυτοσχέδιοι αγώνες που γίνονται για περισσότερα από σαράντα χρόνια, ενώ αρκετές φορές έχουν συμβεί δυστυχήματα και ατυχήματα. Τα σοβαρά επεισόδια με τριάντα συλλήψεις και δύο αστυνομικούς τραυματίες, που έγιναν μεσάνυχτα του περασμένου Φεβρουαρίου, στην παραλιακή λεωφόρο, στο ύψος της Βάρκιζας, όταν θεατές, που είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν αυτοσχέδιους αγώνες, επιτέθηκαν σε αστυνομικές δυνάμεις, έφεραν πάλι στην επιφάνεια το πολύκροτο θέμα των αυτοσχέδιων ράλι ταχύτητας. «Τα άτομα που συμμετέχουν σε αυτοσχέδιους αγώνες, είτε ως οδηγοί είτε ως θεατές, συνήθως επιλέγουν τα σημεία του οδικού δικτύου της Αττικής, όπου τους δίνεται η δυνατότητα λόγω γεωγραφικών χαρακτηριστικών να αναπτύξουν υψηλή ταχύτητα και να δοκιμάσουν τις δυνατότητες των οχημάτων τους», τονίζει στο Πρακτορείο ο διευθυντής της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής, Νικόλαος Σπανουδάκης, ενώ όσον αφορά στα σημεία διεξαγωγής των αγώνων σημειώνει: «Στον τομέα αρμοδιότητας της Διεύθυνσής μας αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται στη λεωφόρο Σχιστού στον Κορυδαλλό, στη λεωφόρο Κύμης, στο ύψος του Ολυμπιακού Χωριού, στην παραλιακή, κυρίως στη Βάρκιζα, στη Μεσογείων, καθώς και στη Βουλιαγμένης. Τα αυτοσχέδια ράλι θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή τόσο αυτών που συμμετέχουν στους αγώνες ως οδηγοί, όσο και των λοιπών που κινούνται στους δρόμους, αφενός λόγω της επικίνδυνης και επιθετικής οδηγικής συμπεριφοράς τους, αφετέρου επειδή δεν είναι κατάλληλο το οδικό περιβάλλον». Πως πληροφορείται, όμως, η Τροχαία που θα γίνουν αγώνες, όπως στην περίπτωση του περιστατικού της Βάρκιζας; «Οι Υπηρεσίες Τροχαίας της Διεύθυνσής μας συλλέγουν πληροφορίες για αυτή την παραβατική συμπεριφορά, αφού κύριο μέλημά μας είναι η αποτροπή τέλεσης των αυτοσχέδιων αγώνων με οχήματα και η εξασφάλιση ομαλών κυκλοφοριακών συνθηκών», επισημαίνει ο κ.Ν.Σπανουδάκης. «Σημειώστε, πάντως, ότι τα περισσότερα ραντεβού για κόντρες κλείνονται μέσω διαδικτύου… Στην προσπάθειά μας για αποτροπή των αυτοσχέδιων αγώνων έχουμε την αρωγή των πολιτών, οι οποίοι είναι ευαισθητοποιημένοι και κατανοούν ότι τέτοιου είδους επιλογές είναι επικίνδυνες και πρέπει να εκλείψουν. Βασικός στόχος μας είναι η μείωση του αριθμού και της σοβαρότητας των τροχαίων και η αλλαγή της οδηγικής συμπεριφοράς των οδηγών». Ποια είναι, όμως, τα μέτρα που λαμβάνει η Τροχαία για την αποτροπή των αυτοσχέδιων ράλι, αλλά και τη δραστική μείωση των δυστυχημάτων και ατυχη-
μάτων που αποτελούν μάστιγα; «Αρχικά, οι εποχούμενες φανερές περιπολίες. Έχουμε επανδρωμένα περιπολικά, δίκυκλα και γερανοφόρα, για άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε είδους κυκλοφοριακού προβλήματος. Επειτα είναι η συγκρότηση συνεργείων για βεβαίωση συγκεκριμένων επικίνδυνων παραβάσεων, που οδηγούν ευθέως στο τροχαίο ατύχημα, Οι παραβάσεις αυτές είναι υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση σηματοδοτών, οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος, επικίνδυνοι ελιγμοί, αυτοσχέδιοι αγώνες, υπέρβαρα οχήματα, επισφαλής φόρτωση και ΚΤΕΟ. Παράλληλα επιτείνουν τα δυσάρεστα αποτελέσματα ενός τροχαίου η μη χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους.
Ειδικές δράσεις της Τροχαίας Η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, όπως υπογραμμίζει ο κ. Σπανουδάκης, πραγματοποιεί και μια σειρά ειδικών δράσεων για την πρόληψη και αποτροπή τροχαίων δυστυχημάτων. Πρόκειται για τις εξής: - Τα αλκοτέστ που γίνονται πλέον σε καθημερινή βάση, ημέρα και νύχτα και όχι μόνο τα Σαββατοκύριακα. - Οι εντατικοί έλεγχοι για τη διαπίστωση της χρήσης ζωνών ασφαλείας που επιβάλλεται να τις φορούν οι οδηγοί και οι συνεπιβάτες σε όλες τις οδικές μετακινήσεις. - Ο έλεγχος της ταχύτητας με φορητά ή σταθερά ραντάρ, σε μόνιμη βάση και όχι σπασμωδικά κατά τις ημέρες των μεγάλων εξόδων – εισόδων. - Οι έλεγχοι για χρήση προστατευτικού κράνους από τους οδηγούς και επιβάτες των κάθε είδους δικύκλων και κυρίως το διοικητικό μέτρο της ακινητοποίησης και μεταφοράς των δικύκλων με γερανούς. - Οι έλεγχοι για επιθετική οδήγηση. Είναι μια προσπάθεια για μεταβολή αντίληψης και νοοτροπίας πάνω στο ζήτημα της οδήγησης, με ανατροπή των μέχρι σήμερα κοινωνικοοικονομικών και ψυχολογικών καταβολών και θέσπιση μιας νέας αντίληψης για το σεβασμό των συνανθρώπων μας, τον πολιτισμό και την ιεράρχηση των αξιών. - Ο μη διαχωρισμός των παραβάσεων σε επικίνδυνες και λιγότερο επικίνδυνες. Όλες οι παραβάσεις ενέχουν την επικινδυνότητά τους και δεν διαχωρίζονται. Η κυκλοφορία είναι μια σύνθετη κατάσταση για να την αντιμετωπίσουμε με υπεραπλουστεύσεις και επιφανειακή νοοτροπία και δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι δεν θέλει και πολύ να γίνουν μόδα κάποιες παραβάσεις που ενδεχομένως κριθούν με επιπολαιότητα ως δευτερεύουσες και μη επικίνδυνες. - Σχολεία κυκλοφοριακής αγωγής. Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στον παράγοντα αυτόν, γι’ αυτό και αξιωματικοί των Υπηρεσιών μας πηγαίνουν σε όλα σχεδόν τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραδίδοντας μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής. Πέρα από αυτά, όμως, δεν παραλείπουμε να φροντίζουμε και για τους συνανθρώπους μας της τρίτης ηλικίας. - Προτάσεις βελτίωσης του οδικού δικτύου και της υποδομής. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία στη βελτίωση της υπάρχουσας υποδομής και για το λόγο αυτό δεν παραλείπουμε να επισημαίνουμε κάθε φθορά, έλλειψη ή ατέλεια προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε να προβαίνουν στην αποκατάστασή τους.
13 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΤΑ ΤΡΟΧΑΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2017
2016
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ
ΣΟΒΑΡΑ
ΕΛΑΦΡΑ
14
13
337
14 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ
20
ΣΟΒΑΡΑ
18
ΕΛΑΦΡΑ
441
Συμβουλές για οδήγηση με ασφάλεια -Μαθαίνω και εφαρμόζω τον Κ.Ο.Κ. -Δεν οδηγώ όταν έχω καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά -Σέβομαι τα όρια ταχύτητας -Δεν κάνω αντικανονικά προσπεράσματα -Δεν παραβιάζω τον κόκκινο σηματοδότη -Σταματώ στο STOP και δίνω προτεραιότητα -Δίνω προτεραιότητα στους πεζούς και στα άτομα με ειδικές ανάγκες -Σέβομαι τα σήματα και τις υποδείξεις των τροχονόμων -Φορώ πάντοτε ζώνη ασφαλείας -Τοποθετώ τα παιδιά στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου και τους φορώ ζώνη ασφαλείας -Σε περίπτωση που οδηγώ ή είμαι συνεπιβάτης σε μοτοσικλέτα φορώ πάντα κράνος
2015 ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ
ΣΟΒΑΡΑ
207 211
ΕΛΑΦΡΑ
5.338
-Πριν ξεκινήσω για ταξίδι ελέγχω το όχημα που θα οδηγήσω
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 15
Επηρεασμένος από το Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση, πρόδρομος της ελληνικής επανάστασης του ‘21, στοχαστής επαναστάτης και ποιητής είναι από τους πρώτους που συνέλαβαν την ιδέα για την απελευθέρωση των υπόδουλων λαών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το πλήρωσε με τη ζωή του
Ο ΡΉΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΉΣ ΚΑΙ ΤΑ «ΔΊΚΑΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ»
Του Αλέξη Ηλιάδη
Π
Πρόδρομος της ελληνικής επανάστασης του 1821, ο Ρήγας Βελεστινλής ή Ρήγας Φεραίος, στοχαστής, επαναστάτης, συγγραφέας και ποιητής, ήταν ένας από τους πρώτους που συνέλαβαν την ιδέα της απελευθέρωσης των υπόδουλων λαών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Ρήγας οραματιζόταν τη συνεργασία όλων των υπόδουλων στον σουλτάνο λαών για τη δημιουργία ενός πολυεθνικού κράτους με ελληνικό χαρακτήρα που θα απλωνόταν στα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στο κράτος αυτό, στην Ελληνική Δημοκρατία θα ήταν σεβαστά τα δικαιώματα όλων των πολιτών. Στο Σύνταγμα που σχεδίασε ο Ρήγας για την Ελληνική Δημοκρατία, στο πρώτο άρθρο, αναφέρεται: «Η Ελληνική δημοκρατία είναι μία, με όλον οπού συμπεριλαμβάνει εις τον κόλπο της διάφορα γένη και θρησκείας, δεν θεωρεί τας διαφοράς των λατρειών με εχθρικόν μάτι, είναι αδιαίρετος μ’ όλον οπού ποταμοί και πελάγη διαχωρίζουν ταις επαρχίαις της, αι οποίαι όλαι είναι ένα συνεσφιγμένον αδιάλυτον σώμα». Ο θεσσαλός (είχε γεννηθεί στο Βελεστίνο) διανοητής είχε επηρεαστεί από τις ιδέες του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης και είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Αυτό φαίνεται καθαρά και στο επαναστατικό κείμενό του «Δίκαια του Ανθρώπου» όπου αναφέρει: «Τα φυσικά δίκαια είναι: πρώτον το να είμαστε όλοι ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος από τον άλλο˙ δεύτερο να είμαστε ελεύθεροι, και όχι ο ένας σκλάβος του άλλου˙ τρίτο να είμαστε σίγουροι στη ζωή μας και κανένας να μη μπορεί να μας την πάρει άδικα και κατά τη φαντασία του˙ και τέταρτον την περιουσία που κατέχουμε κανένας να μη μπορεί να μας την αγγίξει, αλλά να είναι δική μας και των κληρονόμων μας». Στα «Δίκαια του Ανθρώπου» κατοχυρώνονται πλήρως η αρχή της ισότητας, η ελευθερία, η προσωπική ασφάλεια, η ιδιοκτησία, η θρησκευτική ελευθερία, η ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Επίσης, αναγνωρίζεται στους πολίτες το δικαίωμα της αντίστασης, της επανάστασης και της τιμωρίας του τυράννου εάν η διοίκησή του «βιάζει, αθετεί, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούει τα παράπονά του». Με βιβλία, διακηρύξεις, ιστορικογεωγραφικούς χάρτες και άλλες εκδόσεις, ο Ρήγας επιδίωξε να αφυπνίσει την εθνική συνείδηση. Και τα κατάφερε. Η επανάσταση του 1821 είναι και δικό του έργο. Ο Ρήγας, με το τραγικό του τέλος (αφού βασανίστηκε φρικτά από τους Τούρκους, στραγγαλίστηκε στις φυλακές του Βελιγραδίου τον Ιούνιο του 1798) έγινε ο πρώτος μάρτυρας του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 17
ΚΑΤΙ ΜΟΥ ΘΥΜΙΖΕΙ
Του Δημήτρη Μαρούλη από το αρχείο του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ 2 ΑΠΡΙΛΊΟΥ 1992
Γ. ΣΟΥΦΛΙΆΣ: ΜΈΣΑ ΣΤΟ 1992-1993 ΌΛΑ ΤΑ ΣΧΟΛΕΊΑ ΜΕ ΣΎΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΏΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΏΝ
26 ΜΑΡΤΊΟΥ 2010
Γ. Παπανδρέου: ‘’Το οπλισμένο περίστροφο στο τραπέζι αποτελεί θετική ένδειξη για να να προχωρήσουμε στην εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας’’ «Πετύχαμε μια πολύ σημαντική απόφαση και πρέπει να φανούμε αντάξιοι των περιστάσεων», δήλωσε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στην ΕΕ, κατά τη διάρκεια της οποίας αποφασίσθηκε ‘’πακέτο’’ οικονομικής στήριξης της Ελλάδας που θα ξεπερνά τα 20 δις ευρώ, με εμπλοκή των Ευρωπαίων εταίρων αλλά και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. «Δώσαμε και δίνουμε μια πολύ μεγάλη μάχη μαζί με τον ελληνικό λαό, όχι απλώς για βραχυπρόθεσμα οφέλη, αλλά για τη δημιουργία μιας ισχυρής Ελλάδας, που όχι μόνο ξεπερνά τις δυσκολίες αλλά δημιουργεί και πρότυπα», είπε ο κ. Παπανδρέου, προσθέτοντας ότι «ξεπερνάμε την οικονομική κρίση που κληρονομήσαμε ως κυβέρνηση» και πως οι κόποι και οι θυσίες του ελληνικού λαού «πιάνουν τόπο». Ερωτηθείς, εάν σε περίπτωση ενεργοποίησης του μηχανισμού θα πρέπει η Ελλάδα να πάρει επιπλέον μέτρα, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «έχουμε πάρει τα αναγκαία μέτρα, δεν χρειάζονται άλλα. Αυτό που χρειάζεται είναι η υλοποίηση και αυτό ακριβώς κάνουμε και το κάνουμε με αποφασιστικό τρόπο. Ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ να κάνουμε χρήση αυτού του μηχανισμού. Το γεγονός όμως ότι υπάρχει, είναι πολύ θετικό μήνυμα. Δε νομίζω ότι θα χρειαστεί να προσφύγουμε σε αυτόν τον μηχανισμό και το γεγονός ότι υπάρχει ένα οπλισμένο περίστροφο στο τραπέζι, αποτελεί μία θετική ένδειξη για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με ηρεμία και σταθερότητα στην εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης». Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο προσφυγής της Ελλάδας και στο ΔΝΤ, εάν ενεργοποιήσει τον μηχανισμό, ο κ. Παπανδρέου εκτίμησε ότι «προσφέρει μεγαλύτερη αξιοπιστία στον μηχανισμό η εμπλοκή του ΔΝΤ, εφόσον έχει την τεχνογνωσία και την εμπειρία για να αντιμετωπίσει παρόμοιες καταστάσεις. Εμείς δεν προβλέπουμε να χρησιμοποιήσουμε τον εν λόγω μηχανισμό, αλλά το γεγονός ότι υπάρχει και ότι προσφέρει, αν παραστεί ανάγκη, τα απαραίτητα χρήματα, αυτό από μόνο του αποτελεί προληπτικό μέτρο. Ήδη, βλέπουμε θετικές ενδείξεις και θετικές αντιδράσεις, όχι μόνο από τους πολιτικούς, αλλά και από τις αγορές. Επομένως, είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι κινούμεθα προς τη σωστή κατεύθυνση».
18 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Εκδήλωση με την ευκαιρία του εορτασμού του Διεθνούς Έτους Διαστήματος, πραγματοποιείται στο Ευγενίδειο Ίδρυμα, όπου ο υπουργός Παιδείας απέστειλε χαιρετισμό. Ο κ. Σουφλιάς, επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι στη δίνη των εξελίξεων της Τεχνολογίας θα πρέπει να απαντήσουμε με ένα ολοκληρωμένο σύστημα Παιδείας, μιας Παιδείας που θα στηρίζεται και στη χρήση των νέων μέσων, μεθόδων και δυνατοτήτων που μας παρέχει η Πληροφορική. Συνεχίζοντας, στον χαιρετισμό του, υπογραμμίζει ότι το υπουργείο Παιδείας ως πρώτη αρχή καθιερώνει το μάθημα της Τεχνολογίας στα σχολεία, αλλά και θα εξοπλίσει μέσα στο 19921993 όλα τα σχολεία με σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ο Γ. Σουφλιάς, αφού ευχήθηκε επιτυχία στις εκδηλώσεις, υπενθύμισε ότι στον εορτασμό του Διεθνούς Έτους Διαστήματος συμμετέχει και το υπουργείο Παιδείας, με την προκήρυξη σχετικού διαγωνισμού και τη βράβευση καλύτερης εκθέσεως.
30 ΜΑΡΤΊΟΥ 2005
Ελλάδα-Αλβανία: Οι Έλληνες θεατές αγνόησαν τις συστάσεις των διεθνών και αποδοκίμασαν τον αλβανικό ύμνο Σε αγώνα που έγινε στο πλαίσιο του 2ου προκριματικού ομίλου του Παγκόσμιου Κυπέλλου 2006, η ελληνική εθνική ομάδα των ανδρών κέρδισε με 2-0 την Αλβανία στο γήπεδο «Γ. Καραϊσκάκης». Το ελληνικό συγκρότημα δεν έπιασε καλή απόδοση, πήρε όμως το απαραίτητο «τρίποντο» χάρη σε γκολ του Άγγελου Χαριστέα στο 34’ και του Γιώργου Καραγκούνη στο 85’, ενώ είχε και δύο δοκάρια (11’ Κατσουράνης, Βρύζας 31’). Παρά τις συστάσεις των προηγούμενων ημερών, από τους Έλληνες διεθνείς και τον Ότο Ρεχάγκελ, η πλειονότητα των 35.000 Ελλήνων οπαδών που βρέθηκαν στο «Γ. Καραϊσκάκης» αποδοκίμασε έντονα τον εθνικό ύμνο της Αλβανίας κατά την ανάκρουσή του (υπήρξαν και λιγοστοί φίλαθλοι, που σεβάστηκαν τη στιγμή και μάλιστα χειροκρότησαν στο τέλος). Έκκληση προς τους φιλάθλους να έχουν κόσμια συμπεριφορά στον αγώνα είχε απευθύνει και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος είχε ευχηθεί να μην έχουν οι φίλαθλοι «συμπεριφορές οι οποίες προσβάλλουν όλους μας». Πάντως, λίγα χιλιόμετρα από το Φαληρικό γήπεδο, υπήρξε μία θετική εικόνα συνύπαρξης Ελλήνων και Αλβανών θεατών: Με πρωτοβουλία του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, διοργανώθηκε η κοινή παρακολούθηση του αγώνα από γιγαντοοθόνη που στήθηκε στην πλατεία Κοτζιά, στέλνοντας το μήνυμα ότι «σήμερα γίνεται και ένας άλλος αγώνας, πολύ σπουδαιότερος, ανάμεσα στη δημοκρατία, την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά από τη μία πλευρά, και το εθνικιστικό μίσος και τη ρατσιστική βαρβαρότητα από την άλλη». Ανάμεσα στους παρόντες ήταν και ο πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέκος Αλαβάνος, ο οποίος δήλωσε μεταξύ άλλων: «Όπως βλέπετε είμαστε εδώ σε μια συνάντηση φιλίας, μέσα σε κλίμα ειρήνης. Είμαστε εδώ και Έλληνες για να στηρίξουμε την ελληνική ομάδα και Αλβανοί για να στηρίξουν την αλβανική και αυτό γίνεται σε ένα πλαίσιο πολιτισμού και συναδέλφωσης».
23 ΜΑΡΤΊΟΥ 1997
Νέο πρόγραμμα της NASA για να απαντηθεί εάν υπάρχει νερό στη σελήνη Η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος των ΗΠΑ (NASA) δοκιμάζει έναν καινούργιο πύραυλο που ελπίζεται ότι θα μπορέσει να δώσει απάντηση στο ερώτημα εάν υπάρχει νερό στη Σελήνη. Το νέο διαστημικό πρόγραμμα έχει κόστος 63 εκατομμυρίων δολαρίων και ο πύραυλος «Λούναρ Προσπέκτορ» (Lunar Prospector) αναμέnεται ότι θα είναι έτοιμος να απογειωθεί στις 24 Σεπτεμβρίου, για να μπει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη πέντε ημέρες αργότερα. Θα ελέγξει τα περσινά ευρήματα αμερικανικού στρατιωτικού δορυφόρου, τα οποία παρουσίαζαν ενδείξεις για την ύπαρξη μιας παγωμένης λίμνης, κρυμμένης μέσα σε έναν κρατήρα στο Νότιο Πόλο της σελήνης.Γιατί όμως η NASA επιστρέφει στη Σελήνη ένα τέταρτο του αιώνα μετά την τελευταία πτήση του
‘’Apollo 17’’, το 1972; Παrά τα δείγματα βράχων και εδάφους που μεταφέρθηκαν στη γη από τους αστροναύτες του ‘’Apollo 17’’, οι επιστήμονες έχουν ακόμη πολλά κενά σχετικά με τη σύσταση του φεγγαριού. Δεν υπάρχουν λεπτομερείς χάρτες για τα τρία τέταρτα της επιφάνειας της Σελήνης, ενώ, άγνωστη παραμένει η εσωτερική της σύσταση και η ιστορία της δημιουργίας της επιφάνειάς της. Οι επιστήμονες της NASA ελπίζουν ότι η αποστολή του ‘’Λούναρ Προσπέκτορ’’ θα δώσει απαντήσεις στα αναπάντητα ερωτήματα. Ο πύραυλος θα ζυγίζει μόλις 300 κιλά και θα έχει μικρές διαστάσεις, 1,4 επί 1,2 μέτρα. Θα είναι όμως εξοπλισμένος με όργανα και κάμερες υψηλής τεχνολογίας που θα καταγράψουν στοιχεία και θα τα μεταδώσουν στη Γη.
5 ΑΠΡΙΛΊΟΥ 2007
Πιο συνεπείς οι online αναγνώστες Έκπληξη προκαλεί το αποτέλεσμα αμερικανικής έρευνας, σύμφωνα με το οποίο οι online αναγνώστες ολοκληρώνουν περισσότερες φορές την ανάγνωση ειδήσεων από εκείνους που διαβάζουν εφημερίδες. Σύμφωνα με την έρευνα «Eyetrack» του Ινστιτούτου Poynter, όταν οι αναγνώστες επιλέγουν να διαβάσουν μια είδηση σε ηλεκτρονικό μέσο, συνήθως διαβάζουν -κατά μέσο όρο- το 77% από την είδηση, ενώ εκείνοι που τη διαβάζουν σε εφημερίδα μεγάλου σχήματος διαβάζουν το 62% και αυτοί που τη διαβάζουν σε ταμπλόιντ διαβάζουν το 57% της είδησης. Βρέθηκε επίσης ότι το 75% των αναγνωστών έντυπων εφημερίδων διαβάζουν μεθοδικά. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζουν να διαβάζουν ένα συγκεκριμένο άρθρο σε μια σελίδα και το ολοκληρώνουν, ενώ το 25% «σαρώνει» πρώτα τη σελίδα, και μετά επιλέγει το θέμα που θα διαβάσει. Στην ηλεκτρονική εφημερίδα, οι μισοί είναι «μεθοδικοί» αναγνώστες και οι άλλοι μισοί είναι «σαρωτές».
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 19
ΣΥΡΙΑ, 6 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ Η ΦΡΙΚΗ ΕΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ Στις 11 Μαρτίου του 2011 άναψε η σπίθα του εµφυλίου µε φόντο την «Αραβική Άνοιξη»
13.500
Παιδιά ενός κατώτερου Θεού
652 παιδιά
έχασαν πέρυσι τη ζωή τους στη Συρία
2.000.000 παιδιά στη Συρία δεν πηγαίνουν σχολείο
20 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Απο τα 7
Στα 12
τους χρόνια αναγκάζονται να γίνουν µαχητές πρώτης γραµµής, δεσµοφύλακες και καµικάζι
έχουν αυτοκαταστροφικές τάσεις, παίρνουν ναρκωτικά και κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας
850 παιδιά
στρατο
4.700.000
465 χιλιάδες νεκροί
άνθρωποι πέρασαν τα σύνορα
0.000
ολογήθηκαν
άνθρωποι
εξακολουθούν να έχουν ανάγκη βοήθειας, σχεδόν οι µισοί είναι παιδιά
και αγνοούµενοι, ανάµεσά τους 96.000 άµαχοι
6,6 εκατ.
Σύροι εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της χώρας
55% συρρικνώθηκε η επιχειρηµατική δραστηριότητα µεταξύ 2010-2015
83% 1στα 4 παιδιά
βρίσκονται στο χείλος της εµφάνισης ψυχικής νόσου ή εµφανίζουν κατάθλιψη
του δικτύου ηλεκτροδότησης της Συρίας ήταν εκτός λειτουργίας το 2015
| ΜΑΡΤΙΟΣ 2017 |Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων, Υπατη Αρµοστεία του ΟΗΕ για τους Προσφυγες, Save the Children, Unicef
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 21
του Δημήτρη Αρβανίτη
Για τέταρτη χρονιά στο Μουσείο Μπενάκη στις 8 Απριλίου, θα πραγματοποιηθούν οι Αγώνες Νέων Σχεδιαστών που διοργανώνει το περιοδικό «gr design». Φέτος θα τιμηθεί η Αγνή Κατζουράκη με το Βραβείο ανάπτυξης των ιδεών και επαγγελματικού ήθους
22 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
H
Η Αγνή Κατζουράκη αποτελεί την εικόνα της μετάβασης στο σήμερα της γνώσης και της εμπειρίας του σύγχρονου σχεδιασμού οπτικής επικοινωνίας στην Ελλάδα. Κρατάει τη σκυτάλη τρέχοντας από τη δεκαετία του ‘60 μέχρι τις μέρες μας, πρόθυμη να την παραδώσει σε πρώτη ζήτηση και σε όποιον βρεθεί με διάθεση να συνεχίσει το δρόμο προς την εξέλιξη. Η παράδοση ως συνείδηση είναι κάτι που μας προσφέρεται· γιατί κανείς δεν την ανακαλύπτει από μόνος του. Οι κύκλοι κλείνουν και νέοι ανοίγουν μέσα στην αειοφορία των ιδεών, με νέες προτάσεις, νέα πρόσωπα, νέες καταστάσεις, συχνά με επαναπροσδιορισμό των στόχων. Η Αγνή Κατζουράκη επέλεξε να βρεθεί με μια ομάδα σχεδιασμού, στη «μεγάλη» δεκαετία των παγκόσμιων αλλαγών, έχοντας ως βάση τον κοσμοπολιτισμό. Το ∆ιαφημιστικό Κέντρο Αθηνών Κ&Κ παρακολουθούσε τις τάσεις της διεθνούς αγοράς· μιας αγοράς ως κέντρο επικοινωνίας και διαλόγου και όχι ως προθήκη ευκαιριών διαθέσιμων προϊόντων. Η τάση για την παγκόσμια εμπειρία και γνώση δεν συγγενεύει με το άπληστο κυνήγι της συλλογής πληροφοριών και τη σχεδόν απερίσκεπτη κατανάλωση στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη αγορά. Ως ισότιμο μέλος της ομάδας σχεδιασμού του Κ&Κ, λειτούργησε με τον ρόλο της ανθρώπινης ύπαρξης, διεκδικώντας την κατάθεση των δικών της προτάσεων. ∆ιαχειρίστηκε προγράμματα εταιρικής ταυτότητας, μορφοποιώντας «μάρκες» της ανερχόμενης ελληνικής βιομηχανίας, συνέταξε προωθητικό υλικό επιχειρήσεων, εικονογράφησε παιδικά βιβλία, εξώφυλλα δίσκων, βιβλίων και περιοδικών, αφίσες. Αγνόησε τα σχεδιαστικά στερεότυπα μιας κουρασμένης αγοράς, προσπερνώντας τα με προτάσεις που αιμοδότησαν το αστικό τοπίο με ανατρεπτικές σχεδιαστικές λογικές. Η απλές εικόνες της δεν μαρτυρούν ευκολία. Οι λιτές και δυναμικές προτάσεις της συγκροτούνται από απόρριψη των περιττών, απουσία φλύαρου διακοσμητισμού και επικεντρώνονται στο αξίωμα πως «η μορφή καθορίζεται από το περιεχόμενο». Καμιά σπατάλη, καμιά ασάφεια. Ασχολήθηκε με πολύ σύνθετα θέματα αρχιτεκτονικής εσωτερικών χώρων, αξιοποιώντας δημιουργικά και λειτουργικά τις ανάγκες για τις οποίες κλήθηκε να δώσει λύσεις. Η Αγνή Κατζουράκη δεν δίδαξε, με την τυπική έννοια, ως δασκάλα σε σχολές σχεδίου· ακόμη μια παθογένεια της ελληνικής πραγματικότητας. Ως σχεδιάστρια τού καθημερινού και τού εφήμερου, κατέθεσε το έργο της συμβολή στη διαμόρφωση του ελληνικού ντιζάιν μέσω της αναδρομικής έκθεσης του Κ&Κ στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς το 2008. Θα πρότεινα στις νέες και στους νέους σχεδιαστές να παρακάμψουν την διακριτική σεμνότητα της Αγνής Κατζουράκη και να την προσεγγίσουν. Θα ανοίξουν πολλές αγκαλιές. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 23
του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου
ΕΡΙΚ ΧΟΜΠΣΜΠΑΟΥΜ
ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ 24 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
O
Ο Έρικ Χομπσμπάουμ, ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους ιστορικούς της σύγχρονης εποχής, του οποίου τα περισσότερα βιβλία έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και προσελκύουν μέχρι και σήμερα το ενδιαφέρον πολυάριθμων αναγνωστών, επανέρχεται φέτος στη μνήμη μας λόγω μιας διπλής επετείου: τον Ιούνιο θα συμπληρωθούν εκατό χρόνια από τη γέννησή του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ενώ τον Οκτώβριο θα κλείσει μια πενταετία από τον θάνατό του στο Λονδίνο σε ηλικία 95 ετών. Πεπεισμένος μαρξιστής, ο Χομπσμπάουμ όχι μόνο δεν αποκήρυξε ποτέ τον Μαρξ και τον μαρξισμό, αλλά και έσπευσε στα τέλη της ζωής του, όταν είχε πια ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση, να επαινέσει τη μαρξική σκέψη για τον τρόπο ανάλυσης της λειτουργίας του καπιταλισμού. Αυτό δεν τον εμπόδισε να γνωρίσει την αποδοχή από όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος. Η σε βάθος αρχειακή έρευνα (ήταν δεινός γνώστης των ιστορικών του πηγών), αλλά και η τεράστια συνθετική του ικανότητα τον έκαναν ασυναγώνιστο μεταξύ εχθρών και φίλων. Πώς, όμως, διάλεξε ο Χομπσμπάουμ το ιστορικό επάγγελμα; «Κάθε ιστορικός», έλεγε λίγα χρόνια προτού τελειώσει ο 20ος αιώνας, «έχει ένα συγκεκριμένο κλαδί από το οποίο και αρχίζει κάποια στιγμή να κοιτάζει τον κόσμο. Το δικό μου κλαδί ήταν πρώτα τα παιδικά μου χρόνια στη Βιέννη, όταν μεσούσης της δεκαετίας του 1920 ξεκίνησε η άνοδος του Χίτλερ στο Βερολίνο, κάτι που καθόρισε τις πολιτικές μου πεποιθήσεις, και κατόπιν το Κέιμπριτζ της δεκαετίας του 1930, το οποίο τις επιβεβαίωσε». Είναι ενδεικτικό της σταθερότητας του πολιτικού του προσανατολισμού πως όταν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πολλοί Άγγλοι κομμουνιστές διανοούμενοι έσπευσαν να ενταχθούν στις μυστικές υπηρεσίες της Μεγάλης Βρετανίας, ο ίδιος, παρότι ήταν χειριστής έξι γλωσσών (μεταξύ των οποίων και τα γερμανικά). Προτίμησε να υπηρετήσει τη θητεία του στο Μηχανικό, όπου συμμετείχε σε έναν λόχο με οπλίτες προερχόμενους από τα εργατικά στρώματα, χτίζοντας μαζί τους οχυρωματικά έργα στις ακτές της Ανατολικής Αγγλίας. Λάτρης της τζαζ και του Ντιουκ Έλινγκτον, ο Χομπσμπάουμ υπήρξε και κριτικός της τζαζ ενώ στο ιστοριογραφικό του έργο συνδύασε κατ’ επανάληψη δημοφιλή μοτίβα και θέματα με τον επιστημονικό του λόγο. Κορυφαίο σημείο του επιστημονικού έργου του Χομπσμπάουμε αποτελεί η τριλογία του «Η εποχή των επαναστάσεων 1789-1848», «Η εποχή του κεφαλαίου 1845-1875» και «Η εποχή των αυτοκρατοριών 1875-1914». Κινούμενος μεταξύ της Γαλλικής Επανάστασης και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Χομπσμπάουμ θα θεωρήσει ότι η Γαλλική Επανάσταση θα βάλει μαζί με τη Βιομηχανική Επανάσταση τα θεμέλιας της νεώτερης ευρωπαϊκής ιστορίας, η οποία θα περάσει την ίδια ώρα μέσα από την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό. Ορισμένα από τα πιο γνωστά βιβλία του Χομπσμπάουμστα ελληνικά είναι, εκτός από τα προαναφερθέντα, τα «Έθνη και εθνικισμός από το 1780 μέχρι σήμερα», «Επαναστάτες», «Η επινόηση της παράδοσης», «Η εποχή των άκρων», «Ληστές», «Παγκοσμιοποίηση, δημοκρατία και τρομοκρατία» και «Πώς να αλλάξουμε τον κόσμο». ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 25
26 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τ
Το τελευταίο ψέμα
«To τελευταίο ψέμα» η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη που προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 1958, με πρωταγωνίστρια την Έλλη Λαμπέτη και με μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, παρουσιάζεται για πρώτη φορά επί σκηνής, στο -2 του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. «Το τελευταίο ψέμα» είναι η ιστορία μιας εύπορης οικογένειας, που βρίσκεται όμως κοντά στη χρεοκοπία. Η μητέρα, που ενδιαφέρεται περισσότερο για το φαίνεσθαι, ωθεί τη μοναχοκόρη της σ’ ένα γάμο συμφέροντος. Η κόρη, η οποία είναι ερωτευμένη με άλλον, παίρνει την απόφαση να θυσιάσει την προσωπική της ευτυχία, αλλά ένα τυχαίο γεγονός εμποδίζει αυτόν τον συμβιβασμό. Ο Μιχάλης Κακογιάννης δείχνει με το «Τελευταίο ψέμα» την παρακμή της εύπορης τάξης της εποχής μετά την κατοχή και τον εμφύλιο. Η ταινία συμμετείχε σε πολλά φεστιβάλ κινηματογράφου (Κάννες –επίσημη συμμετοχή - 1958, Μελβούρνη 1959, Σαν Φρανσίσκο
1959) πήρε πολύ καλές κριτικές και τοποθετείται στις καλύτερες στιγμές του ελληνικού νεορεαλισμού. Ο σκηνοθέτης της θεατρικής παράστασης Ένκε Φεζολλάρι μιλώντας για το έργο σημειώνει: Η ηθική καταρρέει μπροστά στα προβλήματα, και μαζί της καταρρέει μια εύπορη τριμελής οικογένεια που βρίσκεται στα όρια της χρεοκοπίας καταφεύγοντας σε μια σειρά από ψέματα για να διαφυλάξει τη φήμη της. Σήμερα, που όλες οι αξίες είναι σε κρίση, διάφορα ερωτήματα γεννιούνται: Μπορεί κάποιος να πετύχει το σκοπό του χωρίς ηθικές εκπτώσεις; Μέχρι πού μπορεί να φτάσει κανείς; Υπάρχει γυρισμός;». Στη θεατρική παράσταση τους κύριους ρόλους ερμηνεύουν οι Νικόλ Δημητρακοπούλου, Αθηνά Τσιλύρα, Αδριάνα Χαλκίδη, Σπύρος Ζουπάνος, Αντώνης Φραγκάκης, Στέλιος Τυρακίδης.
Απολαυστικός Τζάρμους Γνωστός, κυρίως, από τις ταινίες του «Πέρα από τον Παράδεισο», «Στην παγίδα του νόμου» και «Σπασμένα λουλούδια», ο Αμερικανός σκηνοθέτης Τζιμ Τζάρμους, στο τελευταίο του φιλμ, το «Πάτερσον», μάς δίνει την ιστορία ενός οδηγού λεωφορείου στην πόλη Πάτερσον των ΗΠΑ, ο οποίος γράφει ποιήματα. Η ζωή του είναι μονότονη αλλά αυτός εμπνέεται ακόμη κι από ασήμαντα αντικείμενα ή καθημερινές καταστάσεις. Απεχθάνεται την τεχνολογία, δεν έχει, ούτε θέλει να αποκτήσει, υπολογιστή και λέει ότι η ζωή ήταν μια χαρά και χωρίς το κινητό τηλέφωνο. Γράφει τα ποιήματά του σε χαρτί, κινείται με αργούς ρυθμούς, σε μια μικρή πόλη και αντιμετωπίζει τη ζωή με ηρεμία, σχεδόν με απάθεια, με αταραξία.
Στην ουσία η ταινία αυτή είναι ένας στοχασμός του σκηνοθέτη πάνω στην ποίηση. «Σκέφτηκα ότι θα έχει ενδιαφέρον να γράψω μια ταινία με πρωταγωνιστή έναν άντρα της εργατικής τάξης του Πάτερσον που είναι καλός ποιητής αλλά όχι γνωστός» δήλωσε ο Αμερικανός σκηνοθέτης για την τελευταία του δημιουργία, που μας θύμισε Γιασουτζίρο Όζου. Δεν είναι βέβαια μυστικό ότι ο Τζάρμους έχει επηρεαστεί από τον μεγάλο Γιαπωνέζο σκηνοθέτη, το έχει πει ο ίδιος, όπως άλλωστε είναι γνωστό ότι η προσωπική του φιλοσοφία είναι επηρεασμένη από τον Βουδισμό. Πρωταγωνιστούν, ο Άνταμ Ντράιβερ και η Γκολσιφτέ Φαραχανί.
Του Αλέξη Ηλιάδη ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 27
Θριάμβευσαν οι ευρωπαϊστές στην Ολλανδία, δίνοντας «ανάσα» στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι φιλελεύθεροι του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε πήραν 33 έδρες, αναδείχθηκαν πρώτο κόμμα, αν και έχασαν 8 έδρες, σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές. Ο ακροδεξιός, ευρωσκεπτικιστής Γκέερτ Βίλντερς (πρόσωπο που λες και βγαίνει από τους αποικιοκράτες του 19ου αιώνα) πήρε 20 έδρες και ήρθε δεύτερος, αυξάνοντας τη δύναμή του κατά 5 έδρες. Οι χριστιανοδημοκράτες και οι κεντρώοι βρέθηκαν στην τρίτη θέση, παίρνοντας από 19 έδρες. Τεράστια άνοδο είχε το αριστερό κόμμα των Πρασίνων που πήρε 14 έδρες (είχε τέσσερις), ενώ συνετρίβη (έπεσε στις 9 έδρες από τις 38 που είχε) το κόμμα των Εργατικών, επιφανές στέλεχος του οποίου είναι Γερούν Ντάισλμπλουμ. Να σημειωθεί ότο το νέο κόμμα Denk, που ιδρυτές του είναι τουρκικής καταγωγής, πήρε 3 έδρες. Τώρα τα μάτια όλων στρέφονται στις γαλλικές προεδρικές εκλογές. Ο Φρανσουά Φιγιόν έχει δικαστικές περιπέτειες και φαίνεται ότι τελικά θα μονομαχήσει ο Εμανουέλ Μακρόν με τη Μαρίν Λεπέν. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η Λεπέν θα ηττηθεί, είτε αντιμετωπίσει τον Φιγιόν είτε τον Μακρόν. Μάλλον δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα βαίνουν καλώς. Στη φωτογραφία ο ηγέτης των Πρασίνων το πανηγυρίζει μοιράζοντας φιλιά. 28 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 29
ΦΩΤΟ: EPA/ROBIN VAN LONKHUIJSEN
ΚΟΣΜΟΣ
30 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
ΕΔΩ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
- Μια ιστορία κατασκοπείας στο Αιγαίο «αφηγούνται» χειρόγραφοι χάρτες του 17ου αιώνα -Θέατρο για… βιτρίνα -“Bon Appétit” Θεσσαλονίκη!
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 31
Της Σμαρώς Αβραμίδου
Μια συναρπαστική ιστορία κατασκοπείας στο Αιγαίο Στη βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, ένας κρυμμένος θησαυρός για 40 χρόνια μαρτυρά τα σχέδια του Βασιλιά Ήλιου Louis XIV για την Αυτοκρατορία της Ανατολής. Ο καθηγητής Χαρτογραφίας του Αριστοτέλειου Ευάγγελος Λιβιεράτος ξετυλίγει την ιστορία, που κρυβόταν στη δωρεά του Ιωάννη Τρικόγλου
E
νας τόμος που φύλαγε στο εσωτερικό του 16 παγκοσμίως μοναδικούς χειρόγραφους χάρτες του Αρχιπελάγους του Αιγαίου, χρονολογούμενους στο τέλος του 17ου αιώνα, ήταν κρυμμένος για περισσότερα από 40 χρόνια σε μια πλευρά της κεντρικής βιβλιοθήκης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και συγκεκριμένα στην Τρικόγλειο Βιβλιοθήκη. Βρισκόταν εκεί, ανάμεσα σε δεκάδες χιλιάδες τόμους μίας σπουδαίας συλλογής, δωρεάς του Έλληνα της Διασποράς, Ιωάννη Τρικόγλου. Περίμενε καρτερικά την ώρα που θα τον… ανακάλυπταν για να “διηγηθεί” μία συναρπαστική ιστορία κατασκοπείας, με φόντο το Αιγαίο Πέλαγος και να “μαρτυρήσει” τα σχέδια του Βασιλιά Ήλιου Louis XIV για την Αυτοκρατορία της Ανατολής. «Στις 15 Ιανουαρίου 2016, σε μία επίσκεψη στην Τρικόγλειο Βιβλιοθήκη εντοπίσαμε τους χάρτες, δεμένους σε τόμο. Αξιολογήσαμε ότι πρόκειται για πολύ σημαντικό εύρημα, χρονολογούμενο στο τέλος του 17ου αιώνα». Με την εισαγωγή αυτή ο ομότιμος Καθηγητής Χαρτογραφίας του ΑΠΘ, Ευάγγελος Λιβιεράτος ξεκινά να ξετυλίγει τον μίτο γύρω από τον «θησαυρό» που κρυβόταν στη δωρεά του Ιωάννη Τρικόγλου. Ωστόσο η πρώτη δημόσια παρουσία των χαρτών έγινε ένα χρόνο μετά, στις 27 Ιανουαρίου 2017, σε εκδήλωση στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης. Οι συγκεκριμένοι χάρτες κατασκευάστηκαν επειγόντως, με ρητές διαταγές του Λουδοβίκου του 14ου, από το 1685 μέχρι το 1687, ως προαπαιτούμενο χαρτογραφικό μέρος της προετοιμασίας και υποστήριξης των γεωστρατηγικών σχεδίων των Γάλλων την περίοδο εκείνη. «Ειρηνική αποστολή με …πολεμικό σχεδιασμό» Ο τόμος, που φέρει τον τίτλο «Συλλογή χαρτών ενός μέρους του Αρχιπελάγους», έχει διαστάσεις 1 μέτρο επί 60 εκατοστά και είναι δεμένος σε μαροκινό δέρ-
32 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
μα. Στους 16 χειρόγραφους χάρτες απεικονίζονται τα νησιά των Κυκλάδων, Νάξος, Πάρος, Σίφνος, Μήλος, Ίος, Αντίπαρος, Κίμωλος, Πολύαιγος, Φολέγανδρος, Σίκινος, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κέρος, Κουφονήσια, καθώς και τα Κύθηρα με την Ελαφόνησο. Για την υλοποίηση των διαταγών του Louis XIV επιστρατεύτηκαν δύο καράβια με επικεφαλής σπουδαίους ναυτικούς και έμπειρους χαρτογράφους, τους «μηχανικούς του Βασιλέως». Η επείγουσα αποστολή της λεπτομερούς χαρτογράφησης των θαλάσσιων στρατηγικών τοποθεσιών της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου -μεταξύ άλλων- όριζε και προδιαγραφές περί μυστικότητας, καθώς προέβλεπε μεταμφίεση του πληρώματος σε κληρικούς και εμπόρους. Αν και επισήμως ο χαρακτήρας της αποστολής των Γάλλων στο Αιγαίο ήταν ειρηνικός, εμπορικός και επιστημονικός οι χάρτες προσδιορίζουν ζώνες ασφαλούς αποβίβασης και ανεφοδιασμού, αμυντικές ζώνες, σημεία εποπτείας του χώρου και χώρους συγκέντρωσης στρατευμάτων, όπως και φυσικές οχυρώσεις. Λεπτομερώς απεικονίζουν τη βαθυμετρία των νησιών με έμφαση στα στενά περάσματα, τους τύπους του βυθού, τους απάνεμους κόλπους και τα αγκυροβόλια, καθώς και τα χωριά, σκόρπια κτίρια, ξωκλήσια, ανεμόμυλους, καλλιέργειες και αλυκές. Οι χάρτες συμπληρώνονται από 6 φύλλα με 25 οριζόντιες όψεις –από τη θάλασσα, υπό κλίμακα- ακτογραμμών στρατηγικού ενδιαφέροντος των νότιων ακτών της Πελοποννήσου, της Ζακύνθου, των Κυκλάδων, αλλά και του κόλπου της Τύνιδας και της Σαρδηνίας. «Αυτό που συγκλονίζει είναι το επίπεδο γνώσεων και τεχνικών που είχε επιτύχει η Ακαδημία του Louis XIV, δηλαδή το τότε βασιλικό ίδρυμα ερευνών, ένα είδος CNRS», λέει στο περιοδικό «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ», ο αν. πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης ΑΠΘ, καθηγητής Γιάννης Τζιφόπου-
λος και εξηγεί: «Οι χάρτες αυτοί δεν είναι δημιούργημα μόνο των τοπογράφων και των ναυτικών, αλλά και πολλών άλλων ειδικοτήτων, οι οποίες θεραπεύονταν στην περίφημη αυτή Ακαδημία. Για την προετοιμασία εκείνου του ταξιδιού αλλά και στην επιστροφή, πολλοί ειδικοί θα απασχολήθηκαν με το ζήτημα των συγκεκριμένων χαρτών: ιστορικοί, φιλόλογοι, αστρονόμοι, χαράκτες, ζωγράφοι, τοπογράφοι, ναυτικοί, φυσικοί, ειδικοί στην χλωρίδα, ίσως θεολόγοι, κ.ά.». Ο καθηγητής Λιβιεράτος εκτιμά πως οι χάρτες «ανεξαρτήτως των πολιτικών σχεδίων του Λουδοβίκου είναι μοναδικοί και ιδιαίτερα σημαντικοί ιστορικά και χαρτογραφικά». «Η έμφαση του περιεχομένου τους βρίσκεται περισσότερο στο θεματικό μέρος, προσφέρουν μοναδικές πληροφορίες για τον φυσικό και ανθρωπογενή χώρο του γεωστρατηγικού αρχιπελάγους, ενώ η μεγάλη κλίμακα απεικόνισης είναι πρωτόγνωρη για την εποχή και τον γεωγραφικό χώρο του Αιγαίου. Η τεχνική της χαρτογραφικής σχεδίασης με την προοπτική ματιά του πουλιού και η εικαστική απόδοση εξαιρετικής ποιότητας επιβεβαιώνουν τη σημασία της περιοχής για τη Γαλλία της εποχής και για τα πολιτικά σχέδια του Λουδοβίκου, ανεξαρτήτως ποια ήταν αυτά τα σχέδια», διευκρινίζει.
«Ποιος ήταν ο Γιάγκος Τρικόγλου» Ο Ιωάννης (Γιάγκος) Τρικόγλου ήταν μεγαλέμπορος δεύτερης γενιάς Ελλήνων της Αιγύπτου. Γεννήθηκε στις 24/1/1888 στην Αλεξάνδρεια και πέθανε στο Παρίσι, στα τέλη της δεκαετίας του 1970. «Ήταν ένας καταπληκτικός άνθρωπος αδιάλειπτης αυτομόρφωσης, ειλικρινής και εκλεκτικός βιβλιόφιλος, όπως τον αποκαλεί σε επιστολή της η γνωστή ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία, ρέκτης βιβλίων περί Ελλάδος, που πρώτιστα τον ενδιέφερε να μελετήσει ο ίδιος. Δεν είχε σπουδάσει σε μεγάλα Πανεπιστήμια. Η ζωή του εξελίχθηκε μεταξύ Αλεξανδρείας, Καϊρου και Παρισιού και συνδέθηκε το όνομά του αιώνια με τη Θεσσαλονίκη, διότι στη Θεσσαλονίκη δώρισε την Τρικόγλειο Βιβλιοθήκη», αναφέρει ο καθ. Λιβιεράτος. Ο Τρικόγλου δημιούργησε μια τεράστια συλλογή με πάνω από 12.000 τόμους και 3.500 έργα τέχνης (γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες κτλ). Τα γεγονότα στην Αίγυπτο, μετά την πτώση του Φαρούκ το 1952, και ο διωγμός με επαπειλούμενη κατάσχεση των περιουσιών των Ελληνοαιγυπτιωτών υπήρξαν η καθοριστική αιτία για τον Τρικόγλου να σκεφτεί τρόπους διάσωσης της ιδιαίτερα σημαντικής του συλλογής, την οποία δώρισε τελικά στο ΑΠΘ.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 33
Της Βίκυς Χαρισοπούλου
Θέατρο για...βιτρίνα Η επικοινωνία δεν επιτυγχάνεται μόνο με τα ...τηλέφωνα. Κι επειδή το θέατρο υπήρξε ανέκαθεν μορφή επικοινωνίας, στις βιτρίνες του ΟΤΕ στην οδό Καρόλου Ντήλ 33 της Θεσσαλονίκης οι περιπατητές βλέπουν από τις 15 Μαρτίου, τον... Σέξπιρ να συνομιλεί θεατρικά με το Μολιέρο, κι οι
34 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
δυο τους με τον Αισχύλο και τον Ευριπίδη... Είναι τα κοστούμια απ΄ το βεστιάριο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ) που εκτίθενται στις βιτρίνες τέχνης του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη, μέχρι και τις 10 Απριλίου. Μέρος αυτών είχαν εκτεθεί το
περασμένο φθινόπωρο στο Αλατζά Ιμαρέτ, στο πλαίσιο των Δημητρίων, με αφορμή τη συμπλήρωση 55 χρόνων από την έναρξη της λειτουργίας του θεάτρου. Η...ίδια εικαστική παράσταση (έκθεση κοστουμιών) θα εμπλουτισθεί με πρόσθετους “ρόλους” (κοστούμια) και θα μεταφερθεί, το Μάιο, στις
βιτρίνες του Βασιλικού Θεάτρου . Προς το παρόν και ως τις 10 Απριλίου που θα διαρκέσει η έκθεση, στην “παράσταση” των βιτρινών του ΟΤΕ ο “Αρχοντοχωριάτης” του Μολιέρου θα συνομιλεί με τον...”Αγάπης Αγώνα Άγονο” και τον ζηλιάρη “Οθέλλο” του Σέξπιρ αλλά και τους επτά στρατηγούς -κατασκόπους των Αισχυλικών
“Επτά επί Θήβας” ... * Τον σχεδιασμό και την επιμέλεια και των τριών εκθέσεων υπογράφει η σκηνογράφος-ενδυματολόγος Ιουλία Σταυρίδου. Στις βιτρίνες τέχνης του ΟΤΕ, οι περαστικοί έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν κοστούμια των Σ. Βασιλείου, Α. Βέττα, Δ. Ζαρίφη, Ρ. Γεωργιάδου,
Γ. Ζιάκα, Γ. Μαυροϊδή, Α. Ντούτση, Φ. Πατρικαλάκη, Ι. Παπαντωνίου, Γ. Πάτσα, Ν. Σαχίνη, Β. Φωτόπουλου αλλά και ζωγραφικές μακέτες των Ν. Εγγονόπουλου, Λ. Ζαΐμη και Δ. Φωτόπουλου(αντίγραφα) οργανωμένα σε τρεις ενότητες: Αρχαίο Δράμα, Σαίξπηρ και Μολιέρος.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 35
Της Νικόλ Καζαντζίδου
Bon Appétit Θεσσαλονίκη! Μια… «νόστιμη» συνάντηση με τον Γάλλο Πρόξενο Philippe Ray, που μιλά στο Πρακτορείο για τη γαστρονομία, τα κρασιά της Βόρειας Ελλάδας και τους μεζέδες της πόλης
Σ
τις 21 Μαρτίου 2000 σεφ, σε 2000 εστιατόρια ανά τον κόσμο ετοίμασαν 2000 γαλλικά μενού, γιορτάζοντας με τον τρόπο αυτό τη μέρα Goût de France, που είναι αφιερωμένη στη γαλλική γαστρονομία. Από τη Ελλάδα συμμετείχαν 65 σεφ από 65 εστιατόρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις. Ήταν μια ευκαιρία να γευτούν οι Έλληνες τη γαλλική κουζίνα και οι Γάλλοι να νοιώσουν “σαν στο σπίτι τους”. Αλήθεια, πώς είναι για έναν Γάλλο να ζει στη Θεσσαλονίκη και να ανακαλύπτει την τοπική γαστρονομία; Ο Γάλλος πρόξενος Philippe Ray μίλησε στο περιοδικό «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ» για τη δική του εμπειρία. - Ώρα για πρωινό: Κρουασάν ή κουλούρι Θεσσαλονίκης; Και τα δυο, ευχαριστώ! Επειδή χρειάζομαι χρόνο για να ξυπνήσω, το ένα μου θυμίζει τη χώρα από την οποία προέρχομαι και το άλλο την πόλη όπου ζω. -Ποια γαλλική “νοστιμιά” σας λείπει περισσότερο; Τα στρείδια! Μέχρι τώρα δεν έχω βρει από πού μπορώ
36 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
να αγοράσω στρείδια... Μήπως μπορεί κάποιος να με βοηθήσει; -Ποιες λέξεις θα επιλέγατε για να περιγράψετε τη “γεύση” της... Θεσσαλονίκης; Ποικιλία. Στο μυαλό μου, η Θεσσαλονίκη έχει γεύση από λιαστό χταπόδι με φάβα και τσίπουρο. Από τις πρώτες γεύσεις που δοκίμασα όταν πρωτοήρθα στην πόλη, τον περασμένο Ιούλιο. -Μεσάνυχτα στο Παρίσι και “πεθαίνετε της πείνας” τι τρώτε; Τα μεσάνυχτα στο Παρίσι τα περισσότερα εστιατόρια είναι κλειστά. Ίσως μπορεί να βρει κανείς κάποιο bistrot ή brasserie για να φάει ένα «croque Madame» ή ένα σάντουιτς «jambon beurre» -Μεσάνυχτα στη Θεσσαλονίκη και “πεθαίνετε της πείνας” τι τρώτε; Εδώ όλα τα εστιατόρια είναι ανοιχτά μέχρι αργά. Θα έτρωγα μια ποικιλία μεζέ με τοπικά λαχανικά. -Γαλλικά ή ελληνικά κρασιά; Δεν ήξερα τα κρασιά της Β. Ελλάδας μέχρι να έρθω. Με
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ Του Μπάμπη Γιαννακίδη εξέπληξαν, έχουν υπέροχη γεύση και συνοδεύουν άψογα την τοπική κουζίνα. Μου αρέσουν μεταξύ άλλων, η Μαλαγουζιά και τα κρασιά από το κτήμα Κυρ Γιάννη. -Ποιο είναι το αγαπημένο σας επιδόρπιο; Το καλύτερο επιδόρπιο είναι αυτό που ταιριάζει με το κυρίως πιάτο. Μπορεί να είναι μια Charlotte φράουλα μετά από ένα ελαφρύ γεύμα ή μια απλή φρουτοσαλάτα μετά από ένα πλούσιο γεύμα. -Γιατί είναι τόσο σημαντικό το φαγητό τόσο για τους Γάλλους όσο για τους Έλληνες; Το φαγητό είναι πολύ σημαντικό και για τους δύο λαούς επειδή συνδυάζεται με ευχάριστες στιγμές και την ανάγκη για ζεστασιά. Είναι μια ευκαιρία να βρεθούν μαζί η οικογένεια ή οι φίλοι. Είναι κι ένας ενδιαφέρων τρόπος να γνωρίσεις καλύτερα τους συναδέλφους σου ή να έρθεις σε επαφή με νέα άτομα. Υπάρχει ένα είδος τελετουργικού σε όλο αυτό. Μας αρέσει να μαζευόμαστε γύρω από ένα τραπέζι και δίνουμε βαρύτητα στην ποιότητα και τη γεύση.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης του κόσμου προς τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους, η άνοδος της χρήσης κοινωνικών δικτύων για ενημερωτικούς σκοπούς, με πρώτο το Facebook, ο περιορισμός της απήχησης των τηλεοπτικών ειδήσεων, όπως και η κυριαρχία των έξυπνων κινητών τηλεφώνων για πρόσβαση στους ειδησεογραφικούς ιστότοπους, αποτελούν ορισμένα από τα πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα της ετήσιας έρευνας του Ινστιτούτου Reuters για τις ψηφιακές ειδήσεις 2016. Στην έρευνα, συμμετείχαν περισσότερα από 50.000 άτομα από 26 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα με 2.036 ερωτώμενους. Τα συμπεράσματα της έρευνας παρουσίασαν στις 10 Μαρτίου οι υπεύθυνοι της έκδοσης αποτελεσμάτων για την Ελλάδα, Νίκος Παναγιώτου και Δήμητρα Δημητρακοπούλου, επίκουροι καθηγητές στο τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας Θράκης (ΕΣΗΕΜΘ). Η έρευνα είναι η μεγαλύτερη συγκριτική μελέτη της χρήσης δια-δικτυακών ειδήσεων στον κόσμο. Από το σύνολο των ευρημάτων για την Ελλάδα, επιλέξαμε να δώσουμε έμφαση σε δύο από αυτά, εκτιμώντας ότι ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν θα καθορίσει το ποιες και πόσο σοβαρές θα είναι οι επιπτώσεις στα μέσα ενημέρωσης στο μέλλον. -Το πρώτο έχει να κάνει με την κλονισμένη εμπιστοσύνη των Ελλήνων προς δημοσιογράφους και μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα, μόνον ένας στους πέντε Έλληνες (20%) δηλώνει ότι εμπιστεύεται τις ειδήσεις, ενώ τα ποσοστά περιορίζονται ακόμη περισσότερο στην ερώτηση αν εμπιστεύονται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (16%) και τους δημοσιογράφους (μόλις 11%). Μόνο το 7% θεωρεί πως τα μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα είναι ανεξάρτητα από αθέμιτη πολιτική επιρροή, ενώ μόνο το 5% πως δεν επηρεάζονται από επιχειρηματικά συμφέροντα. Η Ελλάδα ήταν η τελευταία χώρα από τις 26 και στις δύο αυτές μεταβλητές. -Το δεύτερο χαρακτηριστικό, στο οποίο εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει έντονες αντιθέσεις και αντιφάσεις ως προς την λογική που το διέπει έχει να κάνει με το γεγονός ότι ενώ το 66% των Ελλήνων χρηστών έξυπνων συσκευών δηλώνει “πολύ μεγάλο” ή “μεγάλο” ενδιαφέρον για την επικαιρότητα, την ίδια ώρα μόλις 7% εμφανίζονται πρόθυμοι να πληρώσουν για να έχουν πρόσβαση σε ειδησεογραφικό περιεχόμενο ή να κάνουν χρήση ειδησεογραφικών υπηρεσιών. Μάλιστα, περισσότεροι από ένας στους τρεις (36%) δηλώνουν πως κάνουν χρήση προγραμμάτων για τον αποκλεισμό διαφημίσεων (ad blockers). Και ως γνωστόν, οι διαφημίσεις θεωρούνται αναγκαίες για την επιβίωση της πηγής/μέσου ενημέρωσης, όποια μορφή κι αν έχει. Δύσκολοι καιροί…
Υπεύθυνος έκδοσης για Θεσσαλονίκη – Β. Ελλάδα: Μπάμπης Γιαννακίδης e-mail: bgiannakidis@yahoo.gr
Για το ένθετο συνεργάστηκαν οι δημοσιογράφοι: Σμαρώ Αβραμίδου, Μπάμπης Γιαννακίδης, Νικόλ Καζαντζίδου, Βίκυ Χαρισοπούλου.
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 37
ΞΕΧΑΣΑ
ΝΑ ΡΩΤΗΣΩ
1 2 3
Σε δυο μέρες γιορτάζουμε την επανάσταση της 25ης Μαρτίου. Μία από τις ηρωικότερες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Ελπίζω, κανάλια και άλλα γνωστά ΜΜΕ να μην επαναλάβουν το παιχνίδι “ρωτήσαμε για τον Καραϊσκάκη και μας απάντησαν “γήπεδο του Ολυμπιακού”;
Άλλες χώρες βγάζουν αυτοκίνητα ή κινητά που... δακρύζουν. Η Ελλάδα ήρωες. Για κάποιους αυτό ήταν και το πρόβλημα της χώρας! Να περιμένω δημοσιεύματα που θα κατατάσσουν τον Καραϊσκάκη, τον Μακρυγιάννη και τον Ανδρούτσο στους “λαϊκιστές”;
Οι νέοι, κυρίως αυτοί, να ανατρέξουν και πάλι στον Ρήγα Φεραίο και στον στρατηγό Μακρυγιάννη. Στις ιδέες τους, στους αγώνες τους, στα “Απομνημονεύματα” και στο “Θούριο”. “Ως πότε παλικάρια θα ζούμε στα στενά;” Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος, Υπεύθυνος Έκδοσης: Χάρης Αναγνωστάκης, Συντονιστής: Αλέξης Ηλιάδης, Σχεδιασμός: greekinfographics, Διαφήμιση: ads@ana-mpa.gr, τηλ. 210-6405604, Ιδιοκτησία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα ΤΚ 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana-mpa.gr f Το Πρακτορείο magazine Διανομή: VES company, Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, EPA, shutterstock
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ.
www.ana.gr ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Στους σταθμούς του μετρό και του ΗΣΑΠ Σύνταγμα, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιά και Μαρούσι. Σε επιλεγμένα καταστήματα στο κέντρο της Αθήνας (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηπους, Μοναστηράκι, Νέο Κόσμο, Πλάκα), της Αγίας Παρασκευής, των Βριλησσίων, του Βύρωνα, της Γλυφάδας, της Ηλιούπολης, του Ίλιου, της Κηφισιάς, του Αμαρουσίου, της Νέας Σμύρνης, της Νέας Φιλαδέλφειας, του Παγκρατίου, του Παπάγου, του Πειραιά, της Πετρούπολης, της Πεύκης, του Ταύρου, της Φιλοθέης, του Χαλανδρίου και της Γλυφάδας. Επίσης, στα βιβλιοπωλεία Ιανός, Ελευθερουδάκης, PUBLIC (Συντάγματος), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Εκδόσεις Αιώρα κλπ. Ακόμη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στη Στοά του Βιβλίου, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στον Ελληνικό Κόσμο, στο Νομισματικό Μουσείο κ.ά. Στη Θεσσαλονίκη, στα βιβλιοπωλεία Μαλλιάρης Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Books n’ Toys, Πράσινο Σύννεφο και σε επιλεγμένα καταστήματα.
38 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
INFO GRA PHICS
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ δηµιούργησε µία νέα υπηρεσία, τα γραφήµατα. Οπτικοποιηµένη, µε γραφιστικά µέσα, παρουσίαση των πληροφοριών, δεδοµένων και στατιστικών στοιχείων που περιέχονται σε ρεπορτάζ, έρευνες και ειδικά θέµατα του Πρακτορείου.
www.ana.gr
ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ | 39
ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
ς Συνεργάτες x10 yellows στου
τος & στο του Προγράµµα
Ήρθαν τα yellows για να κερδίζεις κάθε µέρα! Το νέο είδος καθηµερινής επιβράβευσης από την Τράπεζα Πειραιώς είναι εδώ. Στο νέο Πρόγραµµα Επιβράβευσης yellow κερδίζεις τα δικά σου yellows µε απλές κινήσεις και καθηµερινές συναλλαγές: • µε τις κάρτες της Τράπεζας Πειραιώς σε όλες τις αγορές σου • µε τις καταθέσεις σου • µέσα από την υπηρεσία winbank web & mobile banking. Τα yellows που κερδίζεις, µπορείς να τα εξαργυρώσεις: • στους Συνεργάτες του Προγράµµατος • στην υπηρεσία προσφορών yellowday. yellow. Κάνε ό,τι έκανες πάντα και κέρδισε όπως δεν κέρδισες ποτέ! 40 | ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Μάθε πώς θα εγγραφείς: www.piraeusbank.gr/yellow, T. 18 2 18 και στα καταστήµατα της Τράπεζας Πειραιώς.
Η πρώτη τράπεζα στην Ελλάδα