ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ #106

Page 1

freepress

ΤΕΥΧΟΣ 106 07 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019 ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΑΘΗΝΑΪΚΟ & ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ISSN: 2585-3570

www.amna.gr/freepress



ΑΝΤΙ EDITORIAL

Ελλοχεύει ο κίνδυνος εθισμού στη λογική του «τα ήθελε και τα έπαθε», όταν μαθαίνουμε (γι άλλη μια φορά) πως μια νέα κι όμορφη γυναίκα πέφτει θύμα έμφυλης βίας. Πού μας ήρθε τώρα, θα μου πείτε... Να! Είναι κάποιες μέρες σημαδιακές, που όμως ο συμβολισμός τους χάνεται στο διάβα του χρόνου. Όπως η 6η Φεβρουαρίου. Ήταν τέτοια μέρα πριν από 101 χρόνια, όταν οι σουφραζέτες κέρδιζαν την πρώτη μάχη, με την ψήφιση του νόμου που έδινε δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες στη Βρετανία. Η μάχη αυτή κερδήθηκε με δυναμικούς αγώνες. Αλλά η θέση της γυναίκας παραμένει επισφαλής σε πολλές χώρες του κόσμου. Γι αυτό, το βήμα που έκαναν τότε οι σουφραζέτες δεν οδηγεί –ακόμα, δυστυχώς- σε μία σταθερή πορεία για την ισότητα των δύο φύλων. Μ’ αυτές τις σκέψεις, στο τεύχος τούτο ανιχνεύουμε θέματα που έχουν κάποιο άρωμα γυναίκας. Και με την αυθαιρεσία του αναγνώστη δίνουμε ερμηνεία γένους θηλυκού στου ποιητή τους στίχους: Πρώτον: σε θέλουνε ακίνδυνη και να ξεχνάς κ’ ύστερα καλή μ’ αυτούς φιλεναδίτσα τρυφερή υποσχετική οι αχρείοι.

(Έκτωρ Κακναβάτος, από τη συλλογή Διήγηση, Κείμενα, β’ 1981)

Εκδότης: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε., Πρόεδρος & Γενικός Διευθυντής: Μιχάλης Ψύλος Διευθυντής Έκδοσης: Χρίστος Καλουντζόγλου, Αρχισυντάκτης: Αλέξης Ηλιάδης, Αρχισυντάκτης Β. Ελλάδας: Μπάμπης Γιαννακίδης, Σχεδιασμός: Σπύρος Καραγιαννίδης, Διεύθυνση: Τσόχα 36, Αθήνα 11521, Τηλ. 210-6400560, e-mail: mag@ana.gr, Διαφήμιση: ads@ana.gr, Φωτογραφίες: ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, ΕΡΑ, Εκτύπωση: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ printing.gr Τα κείμενα που φιλοξενούνται στο περιοδικό δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Αθήνα-Πειραιάς: Κεντρικοί σταθμοί του Μετρό και του ΗΣΑΠ, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), Μουσείο Παιχνιδιών, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ίδρυμα Θεοχαράκη, Ελληνικός Κόσμος, Νομισματικό Μουσείο, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Γαλλικό Ινστιτούτο, Εθνικό Θέατρο (θέατρο REX-κτήριο Τσίλλερ), Θέτρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Υπόγειο, Φρυνίχου), Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Θέατρο Σημείο, Θέατρο Vault, Στοά του Βιβλίου, Βιβλιοπωλεία Ιανός, Public (Συντάγματος και Πειραιά), Ευριπίδης (Χαλάνδρι), Λιβάνης, Κέδρος, Εκδόσεις Αιώρα, Πολυχώρος Πολιτισμού 24 Γράμματα (Χαλάνδρι), ΕΛΤΑ (Σύνταγμα), επιλεγμένα καταστήματα στην Αθήνα (Κολωνάκι, Σύνταγμα, Εξάρχεια, Παγκράτι, Γκάζι, Αμπελόκηποι, Μοναστηράκι, Νέος Κόσμος, Πλάκα), Hondos Center, Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης ΕΕΤΑΑ. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ΧΑΝΘ, Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Μονής Λαζαριστών, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Mediterranean Hotel, βιβλιοπωλεία Μάλλιαρης-Παιδεία, Πρωτοπορία, Mind the book, Πράσινο Σύννεφο, One Salonica Outlet Mall, Public και σε επιλεγμένα καταστήματα.

https://www.amna.gr/freepress

Εξώφυλλο: έργο της Τ. Δρογώση ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

3


φωτορεπορτάζ

Οι πινελιές της Τάνιας Δρογώση δημιουργούν το δικό της εικαστικό σύμπαν με υπαινικτική την παρουσία του ανθρώπου. Τα γήινα χρώματα λειτουργούν ως πλαίσιο από το οποίο αναδεικνύεται το φως, σαν μία υπόσχεση διάρρηξης και απελευθέρωσης των εσωτερικών δυνάμεων που υπάρχουν παντού. Επιλέγουμε ένα έργο της Τάνιας Δρογώση για να κοσμήσουμε το εξώφυλλο του Πρακτορείου και αυτή την εσωτερική σελίδα, εκτιμώντας ότι η νέα γενιά των εικαστικών στη χώρα μας έχει να επιδείξει εξαιρετικές δυνατότητες και δυναμική. Τα έργα αυτά εκτέθηκαν το 2018 στο πλαίσιο της ατομικής έκθεσης με τίτλο «Ατάκτως ερριμμένα», στην Αίθουσα Τέχνης Περίτεχνών Καρτέρης.

4

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ ΣΤΗΝ ΕΡΤ1

«Η ζωή εν τάφω»


ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ

«Η ζωή εν τάφω» είναι

6

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Του Αλέξη Ηλιάδη

ύμνος στη ζωή

Μ

Με το μυθιστόρημα του Στράτη Μυριβήλη «Η ζωή εν τάφω», η ΕΡΤ1 επιστρέφει, έπειτα από αρκετά χρόνια, στη μυθοπλασία. Η «Ζωή εν τάφω», που σύμφωνα με τον Απόστολο Σαχίνη είναι «ένα από τα δύο τρία σημαντικότερα κείμενα της σύγχρονης πεζογραφίας μας», μεταφέρεται τώρα στην τηλεόραση, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τάσου Ψαρρά.

Στο βιβλίο του Μυριβήλη, ο λοχίας Αντώνης Κωστούλας που πολεμά στο Μακεδονικό Μέτωπο το 1917, στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, γράφει γράμματα που σκοπεύει να στείλει στην αγαπημένη του. Στα γράμματα αυτά ο Κωστούλας καταγράφει όσα ζει πολεμώντας στην πρώτη γραμμή. Με το μυθιστόρημά του αυτό ο Λέσβιος συγγραφέας μιλά για τη φρίκη του πολέμου, αλλά και για την ομορφιά της ζωής. Όπως λέει στο «Πρακτορείο» ο κ. Ψαρράς «ο Μυριβήλης αγαπά τη ζωή και δια του πολέμου, που καταστρέφει ζωές, υμνεί τη ζωή και τον έρωτα. Στη “Ζωή εν τάφω” υπάρχει αυτό το δίπολο: ο πόλεμος, με τις ανθρώπινες απώλειες, με τις αγριότητες, που αποδίδονται με –κάποιες φορές ακραίο- ρεαλισμό και η ειρηνική ζωή που αποδίδεται με έναν έξοχο λυρισμό. Είναι ένα πολύ σημαντικό έργο. Κατά τον Δ. Ν. Μαρωνίτη είναι “το σημαντικότερο έργο της μεσοπολεμικής μας πεζογραφίας”. Έχει μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες και το 2014 δραματοποιήθηκε για το ραδιόφωνο και μεταδόθηκε από το BBC RADIO 3, στο πλαίσιο ενός μεγάλου αφιερώματος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Ο σκηνοθέτης του νέου σίριαλ της ΕΡΤ είχε ασχοληθεί και παλαιότερα με το έργο του Μυριβήλη, είχε κάνει ένα ντοκιμαντέρ στη σειρά «Εποχές και συγγραφείς». Ωστόσο, όπως λέει, η μεταφορά του μυθιστορήματος στη μικρή οθόνη, σε σενάριο, δεν ήταν εύκολη υπόθεση, ήταν ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, που κράτησε πάρα πολλά χρόνια. «Έπρεπε να ξαναγραφεί το μυθιστόρημα με διαλόγους, να αποκτήσουν οι ήρωες και οι ηρωίδες υπόσταση, και να καλυφθούν όλα τα γεγονότα ενός μεγάλου μυθιστορήματος χωρίς να υπάρξει μετατόπιση από τον βασικό άξονα που είναι ο έρωτας ενός στρατιώτη με μια κοπέλα», εξηγεί ο κ. Ψαρράς επισημαίνοντας ότι έχει κάνει έρευνα δέκα ετών.

Νέα σειρά στην ΕΡΤ1

Αυτό που αλλάζει στη νέα σειρά της ΕΡΤ1 σε σχέση με το βιβλίο, είναι ότι έχουν προστεθεί ορισμένα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα διότι, όπως λέει ο σκηνοθέτης του σίριαλ, «την εποχή που έγραψε ο Μυριβήλης το βιβλίο συνέβησαν γεγονότα, τα οποία ήταν γνωστά στην ελληνική κοινωνία, όπως ο διχασμός, η κυβέρνηση του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη και το κίνημα των μπολσεβίκων. Αυτά δεν τα ξέρουν οι νεότεροι». Στην τηλεοπτική «Ζωή εν τάφω» παίζουν 157 ηθοποιοί και 1.600 κομπάρσοι. Πρωταγωνιστούν ο Δημήτρης Μοθωναίος, ο οποίος υποδύεται τον λοχία Αντώνη Κωστούλα, η Χριστίνα Χειλά-Φαμέλη, η οποία υποδύεται την αγαπημένη του Μυρσίνη, ο Γιάννης Μπέζος, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, ο Νίκος Πουρσανίδης και ο Γιώργος Αρμένης. Πρόκειται για μια μεγάλη παραγωγή με μικρό κόστος, όπως υπογραμμίζει ο κ. Ψαρράς. Όσοι δουλεύουμε για το σίριαλ είμαστε «σπόνσορες», αλλά πιστεύουμε σ’ αυτό που κάνουμε και θέλουμε να το κάνουμε, λέει χαρακτηριστικά. Πολλά από τα γυρίσματα της σειράς έγιναν σε δύο χωριά της Μυτιλήνης, στην Αγιάσο και στη Συκαμιά, δηλαδή σε δύο χωριά που δεν έχουν αλλοιωθεί από τον χρόνο, και είναι «έτοιμα σκηνικά». Όπως λέει ο κ. Ψαρράς, οι κάτοικοι της Αγιάσου και της Συκαμιάς βοήθησαν πάρα πολύ, ίσως επειδή η Λέσβος είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Μυριβήλη. Γυρίσματα έγιναν ακόμη στο Λαύριο, στα Κορέστεια Καστοριάς, στην Ελευσίνα, στο Κορωπί και στην Παιανία. Μιλώντας για την επιστροφή της ΕΡΤ στη μυθοπλασία ο κ. Ψαρράς τονίζει: «Ο κινηματογραφικός κόσμος προσδοκά να συνεχίσει έτσι η ΕΡΤ. Κάποτε η δημόσια τηλεόραση παρουσίαζε έξι σίριαλ τον χρόνο βασισμένα στη νεοελληνική λογοτεχνία. Είχε γνωρίσει στο κοινό τον Καραγάτση, τον Θεοτοκά, λίγο πολύ, όλους τους συγγραφείς της γενιάς του ’30. Τώρα υπάρχει η τάση να συνεχίσει η ΕΡΤ σ’ αυτή την κατεύθυνση, αυτός είναι και ο ρόλος της ΕΡΤ και ο κόσμος αυτό ζητάει. Είναι υποχρέωση της ΕΡΤ να προσφέρει πολιτισμό, ό,τι σημαντικότερο έχουμε είναι ο πολιτισμός».

info «Η Ζωή εν τάφω» Σενάριο - σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς, σκηνογραφία: Σπύρος Λάσκαρης, Μιχάλης Σδούγκος, διευθυντής φωτογραφίας: Γιάννης Δρακουλαράκος, ενδυματολόγος: Ιουλία Σταυρίδου. Παίζουν: Δημήτρης Μοθωναίος, Χριστίνα Χειλά-Φαμέλη, Γιάννης Μπέζος, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Νίκος Πουρσανίδης, Γιώργος Αρμένης, Δημήτρης Ημελλος, Ερρίκος Λίτσης, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Βαγγέλης Στρατηγάκος κ.ά.

www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

7



Χριστόφα Απανωσκαλιώτη

Έμελιν Πάνκχερστ

Όταν οι σουφραζέτες κέρδισαν την πρώτη μάχη

Ή

Ήταν τέτοιες μέρες πριν από 101 χρόνια, για την ακρίβεια 6 Φεβρουαρίου 1918, όταν στη Βρετανία εγκρίθηκε η Νομοθετική Πράξη της Εκπροσώπησης των Πολιτών, με την οποία αναγνωρίσθηκε το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες άνω των 30 ετών, που πληρούσαν κάποια κριτήρια περιουσίας. Με την πράξη αυτή απέκτησαν δικαίωμα ψήφου περίπου 8,5 εκατομμύρια γυναίκες. Λίγους μήνες αργότερα, το Νοέμβριο, οι γυναίκες απέκτησαν και το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στη Βουλή. Η θεμελιώδης αυτή αλλαγή ως προς τη θέση της γυναίκας ήταν αποτέλεσμα του αγώνα της οργάνωσης «Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών», που είχε ιδρυθεί το 1903 από την Έμελιν Πάνκχερστ, στο Μάντσεστερ. Οι γυναίκες που συμμετείχαν στους αγώνες αποκαλούντο χλευαστικά «σουφραζέτες». Η λέξη «σουφραζέτα» εισήχθη στο λεξιλόγιο από αρθρογράφο της εφημερίδας Daily Mail, ο οποίος το 1906 είχε γράψει ένα χλευαστικό σχόλιο για τις γυναίκες που τολμούσαν να αμφισβητήσουν την καθεστηκυία τάξη σε μία συντηρητική κοινωνία. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη suffragist, που αναφέρεται στον υποστηρικτή του suffrage, δηλαδή του δικαιώματος ψήφου. Για να δικαιωθεί ο αγώνας για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι οι γυναίκες -προερχόμενες από τη μεσαία τάξη- είχαν ριζοσπαστικοποιηθεί, ζώντας σε ένα περιβάλλον επισφαλές, όπου οι άνδρες θεωρούσαν ότι οι γυναίκες δεν θα μπορούσαν να αναλάβουν τέτοιες ευθύνες επειδή ο συναισθηματισμός ήταν αποτρεπτικός παράγοντας για την ορθή κρίση. Κρίση, την οποία οι άνδρες πίστευαν ότι διέθεταν μόνον αυτοί. Οι σουφραζέτες στην προσπάθεια να διαρρήξουν τα στεγανά έφθασαν σε δυναμικές ενέργειες, όπως ο λιθοβολισμός, το 1912, καταστημάτων στο Λονδίνο, οι δολιοφθορές σε δίκτυα ηλεκτροδότησης, ακόμα και η επίθεση που έκαναν στην κατοικία του τότε πρωθυπουργού της Βρετανίας, Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ, το 1913. Σημείο καμπής σε αυτόν τον αγώνα ήταν ο θάνατος της σουφραζέτας Έμιλι Ντέιβισον, τον Ιούνιο του 1913, κατά την προσπάθειά της να πετάξει ένα πανό με συνθήματα πάνω στο άλογο του βασιλιά, στις ιπποδρομίες του Έπσομ. Ο «σπόρος» για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των γυναικών είχε πέσει από τον Μιλ, ήδη από το 1865 και η Νέα Ζηλανδία ήταν η πρώτη χώρα που έδωσε δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες το 1893. Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος χιλιάδες άνδρες ακρωτηριάστηκαν στα πεδία των μαχών, με συνέπεια η κοινωνία να δεχθεί γυναίκες σε εργασίες που παραδοσιακά ήταν ανδρικό «προνόμιο». Έτσι η γυναίκα κατέκτησε θέσεις στην αγορά εργασίας, αποδεικνύοντας στην πράξη τις πραγματικές δυνατότητές της.

Τέτοιες μέρες λοιπόν έγινε το πρώτο βήμα για την αναγνώριση κάποιων θεμελιωδών δικαιωμάτων για τις γυναίκες. Ο αγώνας της Έμελιν Πάνκχερστ είχε αποφέρει αποτελέσματα. Παρότι έχει περάσει ένας -και πλέον- αιώνας, η ισότητα των δύο φύλων και τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα των γυναικών, παραμένουν ζητήματα που δεν έχουν επιλυθεί σε πολλές χώρες. Γιατί απλά, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο και κεκτημένο, όταν γύρω μας ακόμα ακούγονται κραυγές ρατσιστών και φαλλοκρατών, που πρωταγωνιστούν σε περιστατικά έμφυλης βίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, από το 2012, όταν ξεκίνησε το Δίκτυο Υποστηρικτικών Δομών, έως το Νοέμβριο του 2018, , 25.079 γυναίκες απευθύνθηκαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα, 1518 γυναίκες φιλοξενήθηκαν στους Ξενώνες Φιλοξενίας, ενώ η Γραμμή SOS 15900 από την έναρξη της λειτουργίας, στις 11/3/2011, δέχθηκε 37.482 κλήσεις! Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2018, από τις 5.088 κλήσεις που δέχτηκε η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 οι 4116 (81%) αφορούσαν σε καταγγελίες περιπτώσεων έμφυλης βίας. Συγκεκριμένα, οι 2864 κλήσεις (70%) αφορούσαν σε καταγγελίες των ίδιων των κακοποιημένων γυναικών. Από αυτές, το 87% αφορούσαν σε ενδοοικογενειακή βία, με δράστη κυρίως το σύζυγο. Από τις 2864 γυναίκες που κάλεσαν τη γραμμή sos, οι 1823 (64%) είναι μητέρες και σε ποσοστό 77% Ελληνίδες. Στοιχεία που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της γραμματείας www.isotita.gr και καταρρίπτουν «μύθους» και στερεότυπα.

Αριστερά: Φωτογραφία της Έμιλι Πάνκχερστ, 1913. Επάνω: Βρετανίδες Σουφραζέτες, φωτογραφία 1908. ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

9


Ειδήσεις 24x7x365 10

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Του Χρίστου Καλουντζόγλου

10

Σ

Στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά στήνεται ένα κουκλόσπιτο με δέκα γυναίκες, που απαρτίζουν ένα χορό κέρινων ομοιωμάτων. Δέκα γυναίκες νεαρές, αλαβάστρινες, κούκλες, μαριονέτες κι επαναστάτριες. Σε ένα ταμπλό βιβάν γυναικείας χειραφέτησης, όπου η μία γυναίκα εξερευνά την άλλη, κι όλες χειραγωγούνται από τον δημιουργό τους. Έχουν περάσει 140 χρόνια από την πρώτη ανάγνωση του Κουκλόσπιτου του Ίψεν, που έθεσε το ζήτημα της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία και ο σκηνοθέτης Νικόλας Ανδρουλάκης επιχειρεί μία νέα θεώρηση.

Τι να περιμένει ο θεατής της παράστασης που ανεβαίνει στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, ρωτούμε τον σκηνοθέτη.

Η απάντηση του Νικόλα Ανδρουλάκη: «Η παράσταση είναι ένα ensemble, ένας χορός που μεταλλάσσεται. Και ερμηνεύει αυτόβουλα ή κατ εντολή δομές αυστηρές, στο κυνήγι της ενόρμησης. Στ' αλήθεια. Κι όπου βγει. Δεν είμαι ντετερμινιστής αλλά τα σπουδαία έργα έχουν εντελέχεια. Και αυτό είναι ο πυρήνας της δραματουργίας στις Κούκλες. Με τις ηρωίδες να εξερευνούν κάθε νύχτα ένα διαφορετικό μονοπάτι, ατομικά και συλλογικά. Που οδηγεί στην ίδια πόρτα. Στην ασφυκτική πρεμιέρα η παράταση κατέληξε σε χειροκροτήματα στη σάλα, η δεύτερη παράσταση κατέληξε σε στοχαστική σιωπή στα μαρμάρινα σκαλιά του Δημοτικού Θεάτρου. Κάθε νύχτα είναι και θα είναι ξεχωριστή. Αλλά η ιστορία ίδια. Με μια σκηνική συνθήκη αρκετά μακριά από το ρεαλιστικό αφήγημα του 1879. Σε εμάς το 1879 είναι ο αριθμός τηλεφώνου που στέλνουν μήνυμα οι θεατές της έκθεσης ζωντανών εκθεμάτων «Next Top Nora», για να ψηφίσουν την αγαπημένη τους Κούκλα.»

…με αφορμή όσα γίνονται στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά

«κούκλες», για τη γυναικεία χειραφέτηση

Επανέρχομαι: Γιατί να μας απασχολεί σήμερα το θέμα της χειραφέτησης της γυναίκας; Δεν το έχουμε λύσει; «Το Κουκλόσπιτο είναι βασισμένο σε αληθινή ιστορία. Η Λώρα, που έγινε Νόρα, βρέθηκε από μια παρόμοια αλληλουχία γεγονότων να δέχεται ψυχολογική αλλά και σωματική βία», απαντά ο κύριος Ανδρουλάκης, για να προσθέσει: «Το δεύτερο ο Ίψεν αποφάσισε να το απαλείψει από το έργο, πόσα «σοκ» να αντέξει η Νορβηγία του 19ου αιώνα. Σήμερα, 140 χρόνια μετά, ο δυτικός κόσμος έχει ανηφορίσει στην ελικοειδή σπείρα της Ιστορίας. Η μετατόπιση έχει οδηγήσει σε μεγάλα παράδοξα. Πιο απενοχοποιημένη από ποτέ η καταγγελία κάθε μορφής παρενόχλησης και ταυτόχρονα πιο χειραφετημένη από ποτέ η σεξουαλικοποίηση του σώματος, από το ίνσταγκραμ της διπλανής πόρτας μέχρι την παγκόσμια βιομηχανία. Όπως λέει και σε ηχητικό μήνυμα στην παράσταση η αληθινή Νόρα από τον άλλο κόσμο, «Όλες μαζί μπορούμε. Όλες για μία και μία για όλες. Κι οι νεκρές μας γιαγιάδες στους τάφους να καμαρώνουν. Που διεκδικούμε ίσους μισθούς. Με χαμόγελο και νάζι, τόσο όσο. Για να μη φτάσουν να μας βάλουν χέρι την ώρα που τρώμε όρθιες κινόα χώρις γλουτένη από πλαστικό τάπερ για να προλάβουμε να πάμε γυμναστήριο, να γυρίσουμε να βάλουμε πλυντήριο και να διαλέξουμε κάλτσες για μια καλή φωτογραφία στο ίνσταγκραμ. Να σας αρέσουμε. Να μας ποθείτε. Να μας τάξετε παιδιά. Να μας μοιάζουν. Να είμαστε για πάντα αγκαλιά, χαρούμενοι. Στο οστεοφυλάκιο, σε καλή σειρά. Πλούσιες. Ή ό,τι καταφέρουμε». Παρατηρώ ότι στο Δελτίο Τύπου της παράστασης διαβάζουμε ότι η νέα προσέγγιση του έργου του Ίψεν γίνεται στο πλαίσιο συνεργασίας της νεοσύστατης Καλλιτεχνικής Συμμορίας Ντουέντε. Ρωτώ, λοιπόν, ποιες είναι οι καταστατικές αρχές που συνομολογεί αυτή η συμμορία; «Φαντασία, τόλμη, απενοχοποίηση, αλληλεγγύη. Με το ισπανικό δαιμόνιο που κάποτε αναφέρθηκε ο Λόρκα, από τον χορευτικό οίστρο του φλαμένκο, να φυτεύεται στη δραματουργική και ερμηνευτική αποτύπωση της ιστορίας που αφηγούμαστε. Με σπουδή πολλή και στον αντίποδα άφεση στην ενόρμηση της στιγμής. Η ταπεινή μου μέθοδος, που εξελίσσω χωρίς βερμπαλισμούς και εγκαίνια, προσπαθεί να δώσει σάρκα, οστά και φωνή στους ήρωες ακόμη και εκτός της γραμμένης πλοκής. Ο λόγος είναι ακόμη μια δομή προς ερμηνεία, οι ήρωες στις δραματουργίες μου μπορούν να βρίσκονται επι σκηνής, να παράγουν σχέσεις, λόγο, ζωή, ατέρμονα. Το έχω βαφτίσει Θέατρο της Πραγματικότητας γιατί ταΐζεται από την πρακτικότητα των ερμηνευτών, βουτώντας στο σύμπαν του ήρωα. Κι όπου πάει», λέει ο Νικόλας Ανδρουλάκης. info

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Παραστάσεις έως 12/02, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 21.00 Δραματουργική επεξεργασία-σκηνοθεσία: Νικόλας Ανδρουλάκης Σκηνικά: Δημήτρης Κωνσταντάρας Μουσική επιμέλεια: Νόρα Χέλμερ Ερμηνεύει η σοπράνο Ζαϊρα Νικολακοπούλου Παίζουν: Ιώβη Φραγκάτου,Έλενα Μεγγρέλη,

Το βιογραφικό του κυρίου Ανδρουλάκη δείχνει μία πολυπράγμονα προσωπικότητα. «Συστήνεστε ως σκηνοθέτης, ηθοποιός και συγγραφέας και μάλιστα μόλις ολοκληρώνετε τα γυρίσματα της ταινίας μικρού μήκους, HeyLove. Θα μας αποκαλύψετε τα μυστικά της ταινίας», τον ρωτώ. «Συστήνομαι ως Νικόλας. Σκέτο. Και μου αρέσει πολύ όταν μου συστήνονται σκέτα επίσης», απαντά. «Η ανάγκη για ταξινόμηση είναι ένα μικρό φαντασματάκι που θα χαρώ πολύ να καταφέρουμε να ξορκίσουμε. Με νερό και βασιλικό ή με αγκαλιές και αυθορμητισμό. Το Hey Love είναι η συνέχεια του κοινωνικοπολιτικού εγχειρήματος Eurowhisper που ξεκίνησε το 2015 με ένα ταινιάκι για την Ευρώπη των πολιτών κι όχι των θεσμών ως μόνη ελπίδα δίκαιης και γόνιμης συνύπαρξης των λαών μας. Και το είδαν τότε μερικά εκατομμύρια θεατές στο ίντερνετ και ήταν αφορμή για τριβή καλή. Το καινούριο θα είναι λίγο πιο οξύ. Ίσως δεν αρέσει σε κανέναν. Ποιος ξέρει».

Αντιγόνη Σταυροπούλου, Αγγέλικα Σταυροπούλου, Αναστασία Παντούση, ΝαταλίαΔήμου, Εύη Δόβελου, Έμιλυ Νικόλα, Ζαϊρα Νικολακοπούλου

freepress

και η Κατερίνα Μισιχρόνη, σε έναν ρόλο έκπληξη ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

11


Κ

Καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας στο Μεσοπόλεμο είναι το «Γαμήλιο εμβατήριο» του Άγγελου Τερζάκη. Μία χήρα μεγαλώνει τέσσερις κόρες σε μία επαρχιακή κωμόπολη, ενώ ο γιος και προστάτης της οικογένειας ζει στην Αθήνα και επιστρέφει μόνο για να εκποιήσει τα απομεινάρια της οικογενειακής περιουσίας. Οι κόρες είναι εγκλωβισμένες στους κοινωνικούς κανόνες και στο ασφυκτικό πλαίσιο της πατριαρχίας, δείχνουν ανήμπορες να αντισταθούν στην εξουσία του αδελφού – προστάτη, εκτός από μία, η οποία τολμά τη δική της επανάσταση. Το «Γαμήλιο εμβατήριο» παρουσιάζεται στην Αθήνα το 1938 από τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη, σε μία δυναμική περίοδο για το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών. Ογδόντα-ένα χρόνια μετά από αυτή την παράσταση, η ομάδα anima προσεγγίζει και πάλι αυτό το εμβληματικό θεατρικό κείμενο. Τι έχει αλλάξει από τότε στην ελληνική κοινωνία και πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει σήμερα το «Γαμήλιο εμβατήριο», ρωτούμε την σκηνοθέτιδα της παράστασης, Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη. «Προφανώς και έχουν αλλάξει πράγματα τόσο κοινωνικά όσο και στην εξέλιξη των δικαιωμάτων της γυναίκας: η οποία ύστερα από πολλούς αγώνες έχει κατακτήσει την ισότητα και τη ίση μεταχείριση σε πολλούς τομείς. Ωστόσο στην ουσία της αποδοχής των επιθυμιών και των απόψεων της, τα πράγματα ακόμα χωλαίνουν», απαντά, και προσθέτει: «Η γυναίκα εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως το αδύναμο φύλο και για αυτό ασκείται σε πολλές περιπτώσεις βία απέναντί της. Επίσης υπάρχει ακόμα βαθιά ριζωμένη στην ελληνική κοινωνία μια θρησκευτική αντίληψη αντιμετώπισης της θέσης της γυναίκας και αυτό δυσχεραίνει περισσότερο την κατάσταση.»

ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΜΑΡΙΑ ΤΖΩΡΑ

Η σκηνοθέτιδα επιλέγει να αναθέσει την ερμηνεία όλων των ανδρικών ρόλων του έργου σε έναν ηθοποιό, τον Κωνσταντίνο Κάππα, μία επιλογή με προφανή συμβολισμό. Έναν από τους γυναικείους ρόλους ερμηνεύει η Κατερίνα Μπιλάλη, την οποία ρωτούμε με ποιο τρόπο το κείμενο του Άγγελου Τερζάκη αναφέρεται στη σημερινή γυναίκα. «Με μια πρώτη επιφανειακή ανάγνωση θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς ότι γιατί θα πρέπει ένα κείμενο γραμμένο το 1930, που μιλάει για τέσσερις γυναίκες εγκλωβισμένες από τις κοινωνικές προκαταλήψεις της

www.ana.gr 12

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Του Χρίστου Καλουντζόγλου

Η θέση της γυναίκας επί σκηνής, εδώ κι 80 χρόνια (με καθρέφτη το Γαμήλιο Εμβατήριο) εποχής και μαραζωμένες εξ αιτίας της αντρικής απουσίας ή της σεξιστικής ψυχοσωματικής βίας, θα μπορούσε να αφορά τη σύγχρονη γυναίκα. Η απάντηση έρχεται δυστυχώς από την ειδησιογραφία, όπου ακούμε την τραγική κατάληξη γυναικών υποκινούμενη από συντηρητικές κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα. Πρόσφατα ακούσαμε το βιασμό και τη γυναικοκτονία της Ελένης από τη Ρόδο, της Αγγελικής από την Κέρκυρα. Όπως αναφέρει η επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου Διοτίμα, Μαρία Λιάπη, τα εγκλήματα αυτά έχουν κίνητρο την άσκηση κοινωνικού ελέγχου στα σώματα αλλά και τις επιλογές των γυναικών. Είναι ανατριχιαστικές οι ομοιότητες των κυριάρχων αντροκρατούμενων αξιακών συστημάτων της κοινωνίας πριν 90 χρόνια και της σημερινής. Γι' αυτό το λόγο κάθε ευαισθητοποιημένος θεατής συγκινείται βαθύτατα από τα αδιέξοξα των δραματικών προσώπων του Τερζάκη», επισημαίνει η κυρία Κατερίνα Μπιλάλη. Στο δελτίο Τύπου της παράστασης αναφέρεται ότι «η ματιά με την οποία η ομάδα anima προσεγγίζει τα κείμενα έχει αφετηρία και στόχο να φωτίσει τη γυναικεία πλευρά-θέση μέσα στα κοινωνικά και ιστορικά συμφραζόμενα και να διερευνήσει τις έμφυλες ταυτότητες». Μήπως αυτή η θέση ενέχει τον κίνδυνο διολίσθησης σε μία αντιπαραγωγική αντιπαράθεση με το ανδρικό κοινό, ρωτούμε την κυρία Μοσχοχωρίτη. «Το αντίθετο», λέει κατηγορηματικά η κυρία Μοσχοχωρίτη, προσθέτοντας: «Μέσα από την προσέγγιση της γυναικείας πλευράς προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή και να συνομιλήσουμε με το αντρικό φύλο, ισότιμα και δημιουργικά ώστε να κατανοήσουμε το διαφορετικό τρόπο λειτουργίας των δυο ‘εγκεφάλων’, είτε αυτός έχει να κάνει με κοινωνικά διαμορφωμένες συμπεριφορές, είτε έμφυτες, μόνο και μόνο για να δημιουργήσουμε μαζί ωραία πράγματα. Νομίζω ότι αν στην Ελλάδα, βρεθεί μια καλή συνεργασία μεταξύ άντρα και γυναίκας, η εξέλιξη σε όλους τους τομείς θα είναι εντυπωσιακή. Η παράσταση κινείται στην σφαίρα της συμφιλίωσης». Η ομάδα anima αρέσκεται στον πειραματισμό ως προς τη φόρμα της θεατρικής παράστασης και γι αυτό ρωτούμε την κυρία Μπιλάλη πως προσεγγίζεται η υποκριτική, όταν ο ηθοποιός έχει στα χέρια του ένα κλασικό κείμενο, όπως αυτό του Άγγελου Τερζάκη. «Ο πειραματισμός αφορά την ομάδα μας και γι αυτό το λόγο οι πρόβες μας είναι πολύμηνες. Πρώτη φορά καταπιαστήκαμε μ' ένα κείμενο τόσο ρεαλιστικό και ο στόχος μας ήταν από την αρχή να ακολουθήσουμε μία υποκριτική προσέγγιση κόντρα στην αμιγώς ρεαλιστική πρόθεση του κειμένου αλλά και με μια σύμπνοια προς

www.ana.gr/freepress

αυτήν. Πρακτικά αυτό συνέβη με αυτοσχεδιασμούς κατά τους οποίους βρέθηκαν στοιχεία των ρόλων σε στιγμές τους έξω από την κειμενική δράση. Μόνο με σωματική δράση, οι στιγμές αυτές προστέθηκαν στην παράστασή μας εξυπηρετώντας τη χρονική και νοηματική συμπύκνωση, τη βαθύτερη κατανόηση των προθέσεων των δραματικών προσώπων και τη συναισθηματική φόρτιση του θεατή, η οποία δεν έρχεται μέσα από μελοδραματισμούς αλλά από την ίδια την κατάσταση», απαντά η κυρία Μπιλάλη.

info Γαμήλιο Εμβατήριο, του Άγγελου Τερζάκη, Σύγχρονο Θέατρο Ευμολπιδών 45, Αθήνα Παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη Δραματουργική επεξεργασία: Κωνσταντίνος Κυριακού Πρωτότυπη Μουσική: Στάθης Δρογώσης Παίζουν: Κωνσταντίνος Κάππας, Πέτρα Μαυρίδη, Κωνσταντίνα Μιχαήλ, Κατερίνα Μπιλάλη, Γιώτα Τσιότσκα, Μαίρη Χήναρη

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

13


Ιχνηλατώντας τον ήχο που αφυπνίζει συνειδήσεις Συνέντευξη της Δήμητρας Χατούπη στη Ράνια Παπαδοπούλου

Τ Pavlos Mavridis

«Το Τενεκεδένιο Ταμπούρλο», το αιρετικό αριστούργημα του Γκύντερ Γκρας, βραβευμένο με Νόμπελ Λογοτεχνίας, που σόκαρε την Γερμανική κοινωνία παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Θέατρο Σημείο από τον 15μελή εταιρικό θίασο «δήλος» μέσα από μια χειμαρρώδη μουσικοθεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία Δήμητρας Χατούπη. Ήρωας στο εμβληματικό έργο του Γκρας είναι ο οκτάχρονος Όσκαρ, που αποφασίζει να σταματήσει να μεγαλώνει ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στον κόσμο που ζει, σε μία περίοδο όπου ο ναζισμός σημείωνε άνοδο στην Ευρώπη. Ο Όσκαρ παίζει διαρκώς με το ταμπούρλο του, θρυμματίζει με γυαλιά τη φωνή του, το σκάει από το σπίτι, χάνει δικούς του ανθρώπους, τρυπώνει σε ένα τσίρκο, συναναστρέφεται νάνους, μουσικούς και κυνηγούς σπουργιτιών, ερωτεύεται και ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Πώς ξεκίνησε η ιδέα αυτής της παράστασης; Η κυρία Χατούπη επισημαίνει ότι όλα ξεκίνησαν από το ίδιο το ταμπούρλο και κάποιες εικόνες από την ομώνυμη ταινία του 1979. «Το ταμπούρλο είναι ένα όργανο που ηχεί τους κραδασμούς της γης και τους παλμούς της καρδιάς. Αυτοί οι ήχοι μας ορίζουν σαν οντότητες». Παράλληλα, σημαντικό ρόλο έπαιξε το ενδιαφέρον της για τα δρώμενα των αρχών και του μέσου του 20ου αιώνα, αλλά και ο ίδιος ο Γκρας. Όσον αφορά τη δραματουργική προσέγγιση του έργου δόθηκε έμφαση στη «συναισθηματική πορεία του Όσκαρ, που πηγαίνει μπρος πίσω και έχει συνεχώς τομές», όπως αναφέρει, με την ύπαρξη ενός αφηγητή που δίνει φωνή στις σκέψεις του ήρωα. Τι σημαίνει για ένα παιδί να μεγαλώνει σε μία κοινωνία που καταρρέει; «Ισχύουν δύο εκδοχές. Η μία είναι αυτή του Όσκαρ που είναι συμβολική. Είναι το να κλειστεί στον εαυτό του, που είναι κάτι που το απεύχομαι και η άλλη περίπτωση να υψώσει πραγματικά το ανάστημά του και να πει “Τώρα επαναστατώ. Βαδίζω μπροστά”. Αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι πάρα πολύ δύσκολο για τα παιδιά» δηλώνει στο «Πρακτορείο» η κυρία Χατούπη. Εν τέλει, ο ήχος του ταμπούρλου και της σιωπής του Όσκαρ ίσως να είναι ο καλύτερος τρόπος αφύπνισης της συνείδησης της κάθε κοινωνίας που εθελοτυφλεί και σωπαίνει. Η Δήμητρα Χατούπη και ο θίασος δήλος καταφέρνουν να κερδίσουν αυτό το στοίχημα και ως ένας «οργανισμός» να μιλήσουν για το εμείς.

14

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


shutterstock

ΣΙΚΕΛΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΑΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ


Του Αλέξη Ηλιάδη

ΣΙΚΕΛΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΑΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μια άλλη όψη της Σικελίας

Η

Η Σικελία ήταν για αιώνες σταυροδρόμι πολιτισμών, γι’ αυτό και είναι ένα νησί με πολλές όψεις. Μία από αυτές, ίσως η πιο εντυπωσιακή, είναι η βυζαντινή. Εκκλησίες, ψηφιδωτά, εικόνες, τοιχογραφίες, χειρόγραφα συνθέτουν την εικόνα της βυζαντινής Σικελίας. Με στόχο τη μελέτη και διάδοση του βυζαντινού και μεταβυζαντινού πολιτισμού της Σικελίας, αλλά και του νεοελληνικού ιδρύθηκε, το 1960, στο Παλέρμο, το Σικελικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών. Ιδρυτής του ήταν ο ελληνιστής Μπρούνο Λαβανίνι (1898-1992) ο οποίος δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο Αρχαία Ελληνική Φιλολογία (1929-1968) και Νεοελληνική Φιλολογία (1951-1967). Σήμερα πρόεδρος του Ινστιτούτου είναι ο καθηγητής Βιντσέντσο Ρότολο και γενικός γραμματέας η καθηγήτρια Ρενάτα Λαβανίνι «Η παρουσία του Βυζαντίου είναι εμφανής στα λαμπρά ψηφιδωτά της εποχής των Νορμανδών (12ος αι.) που βλέπουμε σε εκκλησίες του Παλέρμο, στην Καπέλα Παλατίνα και στη Μαρτοράνα, αλλά και σε ναούς μικρών πόλεων, στο Ντουόμο του Μονρεάλε και στον καθεδρικό της Τσεφαλού», λέει στο «Πρακτορείο» η κ. Λαβανίνι και προσθέτει: «Γι’ αυτό και πολλές εκδόσεις του Ινστιτούτου είναι αφιερωμένες σε αυτές τις εκκλησίες και στα ψηφιδωτά τους. Είναι πασίγνωστα μνημεία, που αποσπούν τον θαυμασμό χιλιάδων επισκεπτών απ’ όλο τον κόσμο, όχι μόνο για την τεχνοτροπία τους, αλλά και για την εποχή στην οποία ανάγονται. Το Βυζάντιο επιζεί στη Σικελία και με τα ίχνη που άφησε σε πολλά τοπωνύμια, αλλά και στη ζωντανή τοπική διάλεκτο». Έρευνες, εκδόσεις, διαλέξεις, συνέδρια, είναι μερικές από τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου. Ένα από τα πιο σημαντικά εκδοτικά επιτεύγματά του είναι το ΝεοελληνικόΙταλικό Λεξικό, που βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1993. Συντάχθηκε από ομάδα Ιταλών και Ελλήνων, μεταξύ των οποίων ήταν και ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος, που ζούσε αυτοεξόριστος στο Παλέρμο από το 1970 έως το 1974. Προς τιμήν του ποιητή ο δήμος του Παλέρμο τοποθέτησε πρόσφατα αναμνηστική πλάκα στο σπίτι όπου έμενε. shutterstock

16

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


shutterstock

Επίσης, ένα σημαντικό, όπως σημειώνει η κ. Λαβανίνι, βιβλίο με τίτλο «Σικελία και Ελλάδα. Η παρουσία της νεότερης Ελλάδας στον σικελικό πολιτισμό του 19ου αι.» κυκλοφόρησε τον περασμένο Δεκέμβριο. Πρόκειται για μια έρευνα του Φραντσέσκο Σκαλόρα για τις πολιτισμικές σχέσεις ΣικελίαςΕλλάδας στην εποχή του Φιλελληνισμού. Τον Φεβρουάριο αναμένεται να κυκλοφορήσουν τα Πρακτικά του Συνεδρίου «Αναζητώντας το Βυζάντιο» και ο «Βίος του Αγ. Βίτου». Συνολικά, το Ινστιτούτο έχει εκδώσει περισσότερα από πενήντα βιβλία, που έχουν γράψει έγκριτοι επιστήμονες, όπως οι Krumbacher, Rohlfs, Κυριακίδης, Duicev, Kitzinger, Guillou, Η βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου, μια μεγάλη πηγή πληροφοριών για τους ερευνητές, διαθέτει περισσότερους από 20.000 τόμους, μεταξύ των οποίων υπάρχουν αρκετά παλαιότυπα βιβλία, και περίπου 6.000 τεύχη και ανάτυπα. Είναι η πλουσιότερη, σε βυζαντινή και νεοελληνική θεματολογία, βιβλιοθήκη στη νότια Ιταλία.

η έκθεση έργων της γλύπτριας Βένιας Δημητρακοπούλου που πραγματοποιήθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Παλέρμο από τις 15.11.2018 έως τις 3.02.2019, με πρωτοβουλία του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Ιταλίας. Νωρίτερα, τον περασμένο Οκτώβριο, είχε πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Παλέρμο συνέδριο με θέμα «Η Σικελία και η Μεσόγειος στην ύστερη αρχαιότητα και στο Μεσαίωνα», και τον Μάρτιο του 2018, η Ημερίδα «Ένας Έλληνας ποιητής στο Παλέρμο: Νικηφόρος Βρεττάκος (1970/1974)». Το Σικελικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών προσφέρει σημαντικό έργο σε μια περιοχή στην οποία η παρουσία του ελληνικού στοιχείου ήταν στο παρελθόν έντονη, σε μια πόλη όπου υπάρχει ενδιαφέρον για τη νεοελληνική λογοτεχνία. Στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο λειτουργούν δυο έδρες Νεοελληνικής Φιλολογίας στα τμήματα Φιλολογίας και Ξένων Γλωσσών της Φιλοσοφικής Σχολής, επισημαίνει η κ. Λαβανίνι και τονίζει ότι «το ενδιαφέρον της σικελικής διανόησης για τη νεοελληνική παιδεία είναι θερμό». Είναι άλλη μια όψη της Σικελίας.

Πλούσιο όμως είναι και το πρόγραμμα εκδηλώσεων του Ινστιτούτου. Από τις πιο πρόσφατες εκδηλώσεις του ξεχώρισε

Σελίδα 15: Ψηφιδωτό στην εκκλησία Martorana Σελίδα 16: Αριστερά η εκκλησία Martorana Σελίδα 17: Η Καπέλα Παλατίνα

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

17


Ειδήσεις 24x7x365 18

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Του Θανάση Τσίγγανα

Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΒΕΝΕΤΙΑΣ σε νέα εποχή

Τ

Προτεραιότητα η διάσωση, ανάδειξη και αξιοποίηση του πλούτου των Ελλήνων της Βενετίας

Τις σκαλωσιές για το προστατευτικό κέλυφος (στέγαστρο) που θα υψωθεί γύρω και πάνω από τον ελληνορθόδοξο ναό του Λιβόρνο στήνουν ειδικά συνεργεία που έχει μισθώσει το Ελληνικό Ινστιτούτο της Βενετίας, έχοντας αναλάβει όλη την προσπάθεια διάσωσης του ελληνικού κοιμητηρίου στην Ιταλική πόλη. Η επιχείρηση διάσωσης του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο ελληνικό νεκροταφείο ξεκίνησε μέσα στο χειμώνα καθώς κρίθηκε «επείγουσα και αναγκαία». Πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη επιστημονικής ομάδας της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ σε συνεργασία με τις ιταλικές αρχαιολογικές υπηρεσίες. Ο ναός και το κοιμητήριο με τους οικογενειακούς τάφους σπουδαίων προσωπικοτήτων της Ελληνικής Επανάστασης κινδυνεύουν με κατάρρευση. Η στέγη του ναού έχει ήδη υποχωρήσει. Η διάσωσή τους αποτέλεσε πρώτη προτεραιότητα για τη νέα Εποπτική Επιτροπή και τη νέα διοίκηση του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας που συγκροτήθηκαν μετά την ψήφιση του νέου νόμου από την Ελληνική Βουλή, το περασμένο καλοκαίρι. «Το Ελληνικό Ινστιτούτο της Βενετίας έχει εισέλθει σε νέα περίοδο αναγέννησης με στόχο να καταστεί σημαντικό κέντρο έρευνας και ανάπτυξης των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών στην καρδιά της Ευρώπης, συνδεδεμένο με μεγάλα πανεπιστήμια, ένας δυναμικός βραχίονας της πολιτιστικής διπλωματίας. Η κατασκευή του στεγάστρου στον ελληνορθόδοξο ναό του Λιβόρνο η διατήρηση του οποίου ανήκει στη δικαιοδοσία του Ινστιτούτου Βενετίας, είναι το πρώτο και το πιο επείγον μιας σειράς έργων που δρομολογήθηκαν για την διάσωση-ανάδειξη και αξιοποίηση του πλούτου των Ελλήνων της Βενετίας» επισήμανε μιλώντας στο “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” ο πρόεδρος της Εποπτικής Επιτροπής του Ινστιτούτου, καθηγητής της Θεολογικής Σχολή του ΑΠΘ, Χρήστος Αραμπατζής. Η κληρονομιά του Λιβόρνο αποτελεί μέρος των θησαυρών του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας που ιδρύθηκε το 1951.Ο μεγαλύτερος πλούτος του Ινστιτούτου προέρχεται από δωρεά της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας, βάσει της μορφωτικής συμφωνίας Ελλάδας-Ιταλίας που υπεγράφη το

1948. Η ελληνική κοινότητα Βενετίας μετράει σήμερα 520 χρόνια παρουσίας στην πόλη των Δόγηδων. Το Ινστιτούτο είναι το μοναδικό ελληνικό ερευνητικό κέντρο στο εξωτερικό. Εδρεύει δύο βήματα από την πλατεία του Αγίου Μάρκου, στο κανάλι των Ελλήνων (Rio Dei Greci). «Έχουμε μεγάλη ευθύνη ως κυβέρνηση να αναδείξουμε αυτόν τον θησαυρό χειρογράφων, εικόνων, βιβλίων και κειμηλίων που φυλάσσεται στο Ινστιτούτο» τόνισε ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάρκος Μπόλαρης κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στη Βενετία.

Αριστερή δελίδα: Από το εσωτερικό του ναού του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων στη Βενετία. Επάνω: Το κτίριο που στεγάζεται το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας.

www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

19


Ο «Ήχος» του Διαστήματος: Αστρονομία και Μουσική Δρ. Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού, αστροφυσικός Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Σ

Σε τι αναφερόμαστε όταν μιλάμε για τον «ήχο» του διαστήματος; Υπάρχει «ήχος» στο διάστημα; Πως μπορούμε να τον ακούσουμε; Πρόκειται για ένα θέμα με ενδιαφέρον όχι μόνο για τους αστρονόμους, αλλά και για το ευρύτερο κοινό. Ένα θέμα το οποίο συνδέει την επιστήμη, με την εκπαίδευση αλλά και την τέχνη, οδηγώντας αδιαμφισβήτητα σε προεκτάσεις φιλοσοφικές. Ξεκινάμε με το δεδομένο, ότι στο διάστημα (μεσοπλανητικό και μεσοαστρικό χώρο) δεν διαδίδονται ηχητικά κύματα, άρα δεν θα μπορούσαμε να ακούμε ήχο που προέρχεται από τις περιοχές αυτές. Στο διάστημα όμως διαδίδονται ηλεκτρομαγνητικά κύματα, δηλαδή ακτινοβολία, όπως είναι οι ακτίνες-X, ακτίνες– γ, υπέρυθρη ακτινοβολία, ραδιοφωνική κ.ο.κ. Οι αστρονόμοι συλλέγουν τα σήματα που φτάνουν από το διάστημα, τα επεξεργάζονται και αναπτύσσουν θεωρίες οι οποίες ερμηνεύουν φαινόμενα και φυσικές διεργασίες που περιγράφουν την δομή των αστέρων, τον μεσοπλανητικό χώρο, τις ατμόσφαιρες πλανητών, τα εντυπωσιακά νεφελώματα, με σκοπό την κατανόηση του κόσμου στον οποίο ζούμε, μέσω της αστροφυσικής. Όταν μιλάμε για «ήχο από το διάστημα» αναφερόμαστε στον «ήχο» που οι άνθρωποι παράγουμε όταν μετατρέπουμε ηλεκτρομαγνητικά σήματα σε ακουστικά. Και ακόμα γενικότερα, όταν μετατρέπουμε σε ήχο μεγέθη και παραμέτρους που περιγράφουν φυσικές διεργασίες, προκειμένου να λάβουμε πληροφορίες ακουστικά και όχι οπτικά, όπως οι επιστήμονες συνηθίζουμε να επεξεργαζόμαστε. Την διαδικασία της μετατροπής της πληροφορίας σε ήχο την ονομάζουμε ηχοποίηση. Ως ένα παράδειγμα αναφέρουμε την ηχοποίηση δεδομένων που περιγράφουν τις μεταβολές του μαγνητικού πεδίου της Γης, καθώς διαταράσσεται στην διάρκεια έντονων μαγνητικών καταιγίδων, φαινομένων που σχετίζονται με την αλληλεπίδραση Ηλίου-Γης. Οι μαγνητικές καταιγίδες παρουσιάζουν επιπτώσεις στην ανθρώπινη δραστηριότητα στο εγγύς διάστημα, διαταράσσοντας την λειτουργία δορυφόρων, τις επικοινωνίες, αλλά και ανθρώπινη δραστηριότητα στον πλανήτη μας, όπως την αλλοίωση μετασχηματιστών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και γραμμές σιδηροδρόμων, από ρεύματα που επάγονται στο έδαφος. Στην ακόλουθη εφαρμογή χρησιμοποιήσαμε δεδομένα από το δίκτυο μαγνητομέτρων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα οποία καταγράφουν την γεωμαγνητική

20

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

δραστηριότητα στη χώρα μας. Η ηχοποίηση που παραθέτουμε αφορά έντονες περιόδους μεταβολών του γήινου μαγνητικού πεδίου: https://www.youtube.com/watch?v=yQB8XNPkL2k&t=21s

Η ηχοποίηση επιστημονικών δεδομένων μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο στην εκπαίδευση, εισάγοντας τους μαθητές σε θέματα επιστήμης με τρόπο ευχάριστο, δίνοντας έμφαση στην διαθεματική διδασκαλία, όσο και στην επικοινωνία της επιστήμης με σκοπό την κατανόησή της από το ευρύτερο κοινό. Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί και για καλλιτεχνικούς σκοπούς, δίνοντας την δυνατότητα της χρήσης «ήχων» του διαστήματος από συνθέτες ηλεκτρακουστικής μουσικής, φέρνοντάς τους έτσι σε επαφή με επιστήμονες και σύγχρονα θέματα των επιστημών. Ήχους από το μακρινό διάστημα μπορούμε να παράξουμε και από τους pulsars, αστέρες που βρίσκονται σε τελικό στάδιο εξέλιξής τους, διαθέτουν μεγάλη μάζα, πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο και περιστρέφονται ταχύτατα γύρω από τον άξονά τους. Σε κάθε τους περιστροφή δίνουν έναν παλμό, τον οποίο συλλέγουν ραδιοτηλεσκόπια στη Γη. Οι παλμοί καταφθάνουν με μεγάλη ακρίβεια χαρακτηρίζοντας τους pulsars ως τα ακριβέστερα ρολόγια στη φύση. Φανταστείτε ότι ο ταχύτερος από αυτούς περιστρέφεται 716 το δευτερόλεπτο γύρω από τον εαυτό του. «Ακούμε» επομένως τον ήχο που προκύπτει από κάθε pulsar αφού μετατρέψουμε σε ακουστικό σήμα πληροφορίες που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά των αστέρων αυτών. Γνωρίζοντας σήμερα περισσότερους από 2.000 pulsars αναλογιστείτε το εύρος ακουστικών συχνοτήτων που έχουμε στην διάθεσή μας (από πολύ χαμηλές έως πολύ υψηλές) ώστε να τις χρησιμοποιήσουμε για μουσικές συνθέσεις. Στην επόμενη εφαρμογή, ο συνθέτης Αντώνη Παλάσκας μας παρουσιάζει μια σύνθεση βασισμένη σε «ήχους» από αστέρες νετρονίων: http://vimeo.com/73878925. Η σύγχρονη αυτή ιδέα της ηχοποίησης αστρονομικών δεδομένων, ως συνδυασμός επιστήμης και τέχνης, μοιραία συνδέεται με την φιλοσοφία, μέσω μιας από τις γοητευτικότερες ιδέες της αρχαίας ελληνικής σκέψης, την «αρμονία των σφαιρών». Μια ιδέα η οποία αναπτύχθηκε τον 6ο αι. π.Χ από τους πυθαγορείους φιλοσόφους, σύμφωνα με την οποία τα ουράνια σώματα, μπορούν να παράγουν ήχο εξ’ αιτίας της περιοδικής τους κίνησης. Ο πυθαγόρειοι πειραματιζόμενοι με έγχορδα, κρουστά και πνευστά και παρατηρώντας το τονικό ύψος των παραγόμενων ήχων, συμπέραναν ότι η μουσική αποτελεί μαθηματική επιστήμη, αφού η ομορφιά της εκφράζεται από την αρμονική σχέση μεταξύ των αριθμών. Τις μαθηματικές αυτές αναλογίες αναζήτησαν και στον ουρανό μέσω της «μουσικής των σφαιρών».


Ο πλανήτης μας από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Με πράσινο χρώμα διακρίνεται το σέλας στις πολικές περιοχές (φωτογραφία: NASA).

Φάσμα συχνοτήτων «ήχων» που παράγονται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας στην διάρκεια καταιγίδων. Ονομάζονται και «τραγούδια της Γης». (πηγή: Stanford VLF group).

Σχηματική αναπαράσταση ενός pulsar (αστέρα νετρονίων). Διακρίνουμε τις δυναμικές γραμμές του μαγνητικού του πεδίου και την εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από τους πόλους του.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

21


Φιλιππούπολη και Ματέρα shutterstock

«Μαζί» για ένα «ανοιχτό μέλλον»

Η

Η Φιλιππούπολη και η Ματέρα από την 1η Ιανουαρίου φέρουν τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2019.

Στο πλαίσιο του θεσμού, οι δύο αυτές πόλεις έχουν τη δυνατότητα να προβληθούν διεθνώς, να προσελκύσουν τουρίστες αλλά και να πραγματοποιήσουν αλλαγές που θα τις ωφελήσουν μακροπρόθεσμα, όχι μόνο σε πολιτιστικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικοοικονομικό. Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ήταν μια πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη. Ξεκίνησε το 1985 με πρώτη πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης την Αθήνα και εξελίχθηκε σε μία από τις πιο προβεβλημένες πολιτιστικές ευρωπαϊκές δράσεις. Όπως δήλωσε ο Ευρωπαίος Eπίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, Τίμπορ Νάβρατσιτς φέρνει κοντά τους ανθρώπους και αναδεικνύει τον ρόλο του πολιτισμού στην οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Το freepress 22

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Φιλιππούπολη - «Together-Μαζί» Η Φιλιππούπολη (Πλόβντιβ) είναι η πρώτη βουλγαρική πόλη που γίνεται Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Βουλγαρίας, βρίσκεται 150 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας Σόφιας και είναι αδελφοποιημένη με τη Θεσσαλονίκη. Με πολλούς αρχαιολογικούς χώρους, πολλά μνημεία, κυρίως ρωμαϊκά και οθωμανικά, που σώζονται και υπενθυμίζουν την ιστορική σημασία της αλλά και την πολυπολιτισμική της ταυτότητα, καλείται να αξιοποιήσει στο έπακρο αυτή την ευκαιρία ώστε να αναδείξει την πολιτιστική κληρονομιά όχι μόνο της περιοχής αλλά και όλης της χώρας. Τριακόσιες δραστηριότητες και πεντακόσιες εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν σε μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης αλλά και στην περιφέρεια της νοτιοκεντρικής Βουλγαρίας απευθύνονται στο ευρύ κοινό και αναμένουν τη συμμετοχή του. Το πρόγραμμα που υπέβαλε η Φιλιππούπολη για να επιλεγεί ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, έχει το μότο «Μαζί» που σημαίνει: «Μαζί» στη διαφορετικότητα των κοινωνικών ομάδων, στην αναθεώρηση στερεότυπων, στα οφέλη που μπορούν να προκύψουν μέσα από τις διαφορές, «Μαζί» για μια καλύτερη ένταξη στην κοινωνία αλλά και γιατί «η πρόσβαση στον πολιτισμό μπορεί να κάνει τη ζωή μας πιο ουσιαστική και τις πόλεις πιο έντονες και ελκυστικές», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι διοργανωτές. «Μαζί» για ένα καλύτερο αστικό περιβάλλον, «Μαζί» στην απόλαυση της τέχνης και της φύσης. Οι εναρκτήριες εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στα μέσα Ιανουαρίου με μεγάλη επιτυχία.

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress


Ματέρα - «Open future - Ανοιχτό Μέλλον» Η Ματέρα είναι η τρίτη πόλη της Ιταλίας μετά τη Φλωρεντία (1986) και την Μπολόνια (2000) που επιλέχθηκε ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης με το πρόγραμμα «Ανοιχτό Μέλλον». Πρόκειται για μια πανέμορφη και πολύ ιδιαίτερη πόλη που βρίσκεται δίπλα σ’ ένα μικρό φαράγγι και απέχει μόλις 54 χιλιόμετρα από το Μπάρι. Ανήκει στην περιφέρεια Μπαζιλικάτα και είναι γνωστή για τα σάσσι, δηλαδή τους βράχους της με τις υπόσκαφες εκκλησίες και κατοικίες οι οποίες εγκαταλείφθηκαν το 1956. Το 1993 οι βράχοι της Ματέρα χαρακτηρίστηκαν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Οι υπόσκαφες κατοικίες έχουν πλέον διαμορφωθεί σε επισκέψιμους χώρους αλλά και σε πολυτελή ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πέρα από τα σπίτια, δέος προκαλούν οι πάνω από 150 υπόσκαφες εκκλησίες, μερικές με βυζαντινές τοιχογραφίες, που είναι και αυτές ανοιχτές για το κοινό. Η Ματέρα έχει την τύχη να συνδυάζει φύση, ιστορία και τέχνη. Το φυσικό περιβάλλον, η αρχιτεκτονική και η κοινωνικο-ιστορική διάσταση του ιστορικού κέντρου της μαγεύουν τον επισκέπτη καθώς τον μεταφέρουν σε άλλο χωροχρόνο, καλώντας τον να επανεξετάσει τις σύγχρονες καθημερινές ανάγκες. Το πρόγραμμα της Ματέρα είναι μια πρόσκληση σε ένα συλλογικό ταξίδι, μέσω του πολιτισμού, για ένα «ανοιχτό μέλλον».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, καθημερινά, και για όλο το 2019, θα υπάρχουν για τους επισκέπτες πέντε προτεινόμενες δραστηριότητες: επίσκεψη σε μια έκθεση, συμμετοχή σε μια ζωντανή εκδήλωση, περιπλάνηση σε φυσικά μονοπάτια, γνωριμία με έναν κάτοικο της περιοχής, προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του πολιτισμού. Επίσης, θα μπορούν να συμβάλουν στην τελική έκθεση του προγράμματος, προσφέροντας ένα συμβολικό αντικείμενο σχετικό με τον πολιτισμό. Φέτος στη Ματέρα δεν θα υπάρχουν τουρίστες: το ειδικό «Διαβατήριο 2019», με κόστος 19 ευρώ, θα επιτρέπει στους επισκέπτες την πρόσβαση σε όλες τις εκδηλώσεις και θα τους δίνει τη δυνατότητα να γίνουν προσωρινά δημότες με δικαίωμα εγγραφής και υποχρέωση συνεισφοράς με ένα αντικείμενο στη Ματέρα για την τελική έκθεση. Φιλιππούπολη και Ματέρα συνεργάζονται για παράλληλες δράσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν σημαντικά πολιτιστικά προγράμματα και ανταλλαγή εκθέσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ιαπωνία, μέσω του EU- Japan Fest, έχει από το 1993 δυναμική παρουσία στον θεσμό. Ωστόσο, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου της Ματέρα, φέτος προβλέπονται και συνεργασίες με την Αργεντινή, την Ιορδανία και την Τυνησία. Όλα αυτά εν αναμονή του 2021, διότι η Ελευσίνα προετοιμάζεται να πάρει τη σκυτάλη μαζί με την Τιμισοάρα (Ρουμανία) και τη Νόβι Σαντ (Σερβία), από τη Ριτζέκα (Κροατία) και την Γκάλγουεϊ (Ιρλανδία) που θα είναι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης το 2020.

shutterstock

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

23


Τα 10 μπουζούκια της Δόμνας

«Σ

«Σ΄ αυτό το μικρό κουτουκάκι θα βάλω δέκα μπουζούκια, να παίξουν και να γίνει χαμός…», είπε ένα βράδυ του περασμένου Οκτώβρη, ενώ διασκέδαζε με την παρέα του στο συγκεκριμένο μαγαζί, ο Θεσσαλονικιός συνθέτης και μετρ του μπουζουκιού, Γιάννης Καρασάββας. Το κουτούκι δεν είναι άλλο από την ιστορική ταβέρνα «Δόμνα», ένα μαγαζί που άνοιξε επί κατοχής, το 1943, σε μια από τις γειτονιές των Κάστρων εκεί στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης. Το ΄πε και το ΄κανε! ...Και λίγο πριν το τέλος του 2018, από εκείνη την αυθόρμητη κουβέντα γεννήθηκαν «Τα 10 μπουζούκια της Δόμνας», ένα μουσικό σχήμα που πριν καλά - καλά ολοκληρώσει τις… πρόβες, ήταν ήδη γνωστό στο κοινό της Θεσσαλονίκης. Παίζουν για το κέφι τους, αλλά και γιατί, όπως δήλωσε στο “ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ”, ο Γιάννης Καρασάββας “θέλουμε να δείξουμε πόσο στενά είναι συνδεδεμένο αυτό το όργανο, που κάποιοι το έχουν παρεξηγήσει, με τη χώρα μας και τη μουσική της ιστορία, μέσα από διάφορα και διαφορετικά είδη μουσικής, όπως ρεμπέτικης, λαϊκής, έντεχνης κ.α.” Το κοινό απολαμβάνει τραγούδια και ορχηστρικά, ενορχηστρωμένα για πολλά μπουζούκια, μεταξύ των οποίων συνθέσεις των Βαμβακάρη, Τσιτσάνη Χιώτη, Γενίτσαρη, Καλδάρα, Μαρκόπουλου, Ανδριανόπουλου, Ξαρχάκου, Χατζιδάκη, Θεοδωράκη, Λοίζου, Ζαμπέτα, Καπνίση, Νικολόπουλου, Πάνου, Ζαφειρίου, Παπαδόπουλου κ.α. «Διαμορφώσαμε ένα πολύπλευρο πρόγραμμα, αντιπροσωπευτικό όλης της ιστορίας του μπουζουκιού», μας είπε ο Γιάννης Καρασάββας. Στο σχήμα μετέχουν και οι: Γ.Ρουμελιώτης, Κ.Γεωργάς, Σ.Καντιώτης, Μ.Ζαχαρίου, Γ.Κλέοντας, Τ.Ζάχαρης, Μ.Καμαριώτης, Κ.Βελλιάδης, Α.Σούσουρας, Χ.Καραβίτης. Το πρόγραμμα «ντύνουν» με τραγούδι η Σ. Ηλιάδου και κιθάρα-τραγούδι ο Σ.Μαρίνος.

Γιάννης Καρασάββας Φωτογραφία: STUDIO FAN

www.ana.gr 24

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Κι ενώ τα σχέδιά τους για το μέλλον δεν είχαν καν δρομολογηθεί, ανακοίνωσαν πως η πρώτη -εκτός “Δόμνας”- εμφάνισή τους θα είναι


Του Μπάμπη Γιαννακίδη

μια συναυλία υπέρ της οικονομικής ενίσχυσης του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Μουσικού Σχολείου Θεσσαλονίκης. Η συναυλία δόθηκε το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου, στο αμφιθέατρο του Σχολείου, όπου όλοι απόλαυσαν μια ξεχωριστή μουσική εκδήλωση . Έτσι λοιπόν, «Τα 10 μπουζούκια της Δόμνας» άρχισαν να “χτίζουν” τον… μύθο τους! «Διαβατήριό τους» η σύνδεση του ονόματός τους με αυτό το ιστορικό μαγαζί της πόλης, τη “Δόμνα”. Εκεί, γράφτηκαν «δυνατές» ιστορίες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Χούντας. Δεν είναι τυχαίο που στη συνείδηση της πόλης έχει καταχωρηθεί (και) ως «Δόμνα η αντιστασιακή». Στα τραπέζια της έκατσαν κορυφαίες προσωπικότητες της τέχνης, της διανόησης και της πολιτικής ζωής της χώρας. Από τις πλέον ενδιαφέρουσες ιστορίες είναι εκείνη που αγαπούσε να εξιστορεί ο αείμνηστος ιδιοκτήτης της, ο Τάκης Νικολαίδης σχετικά με το πως ενεργούσε όταν, κατά την περίοδο της χούντας, έμπαινε στο μαγαζί κάποιος... ύποπτος. Αν υποψιαζόταν ότι επρόκειτο για ασφαλίτη, έβαζε στα πιάτα των πελατών μία... ασφάλεια ρεύματος ενώ αν υποψιαζόταν πως ήταν χαφιές, έβαζε ένα καρφί! Κι αυτό για να τους προειδοποιήσει, να προσέχουν τι θα πουν και τι θα... ακούσουν. Βλέπετε και στο juke-box του μαγαζιού τα “απαγορευμένα” τραγούδια πχ των Θεοδωράκη, ή Ξαρχάκου φιλοξενούνταν... “καμουφλαρισμένα” καθώς στο δισκάκι των 45 στροφών δεν έγραφε τον πραγματικό τίτλο του τραγουδιού αλλά “Μαρία Πενταγιώτισσα”, “Γιάνκα” κ.α.

Με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets

ειδήσεις 24x7x365 ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

25


ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Του Γιάννη Αλέξανδρου Ιωαννίδη

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΣΤΙΧΟΥΣ

Το μονοπάτι της ζωής σπανίως είναι στρωμμένο με ροδοπέταλα. Ο πόνος, η θλίψη, οι τραγωδίες είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης. Και αποτυπώνονται με τον καλύτερο ίσως τρόπο σε ιστορικά ρεμπέτικα τραγούδια.

Ο πόνος του πρεζάκια

Έ

Ένα τραγούδι που περιγράφει γλαφυρά μια αληθινή τραγωδία. Ένα τραγούδι που συμπυκνώνει όλον τον πόνο του μεγάλου ρεμπέτη Ανέστου Δελιά. Ο Δελιάς – γνωστός και ως Ανεστάκι αλλά και με το παρατσούκλι Αρτέμης – γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1912. Γιος του Παναγιώτη Δέλλιου, φημισμένου σε όηλ τη Μικρα Ασία σαντουρίστα. Ήρθε στην Ελλάδα το 1920 όταν η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Δραπετσώνα. Η ενασχόλησή του με τη μουσική ξεκίνησε με την κιθάρα. Τη δεκαετία του ’30, ο Δελιάς άρχισε να παίζει μπουζούκι μετά από προτροπή του Μάρκου Βαμβακάρη. Στα μέσα της ίδιας δεκαετίας, ο ίδιος έγινε μέλος της «Ξακουστής τετράς του Πειραιώς» με τον Βαμβακάρη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Γιώργο Μπάτη. Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη ρεμπέτικη κομπανία στην Ελλάδα.

Στη Μάντρα του Σαραντόπουλου, το 1934, ο Δελιάς παρουσίασε μαζί με την κομπανία τα πρώτα του τραγούδια. Ανάμεσά τους το δημοφιλές τσιφτετέλι «Μες της πόλης το χαμάμ» και «Ο πόνος του πρεζάκια», ένα κομμάτι που αποδείχθηκε δυστυχώς προφητικό για τον ίδιο. Οι ρεμπέτες της εποχής κάπνιζαν χασίς. Ο Δελιάς δεν έμεινε μόνο εκεί. Εθίστηκε στην ηρωίνη από μια φιλενάδα του με το όνομα Κούλα, γνωστή ως Σκουλαρικού.

Στη φωτογραφία: Κάτω από αριστερά: Στράτος Παγιουμτζής, Γιώργος Μπάτης Πάνω από αριστερά: Μάρκος Βαμβακάρης, Ανέστος Δελιάς

Για χρόνια, οι φίλοι του προσπάθησαν να τον βοηθήσουν να απεξαρτηθεί. Μάταια, όμως. Το 1938 εξορίστηκε στην Ίο ως τοξικομανής. Εκεί, ο επίσης εξόριστος Γενίτσαρης τον έπεισε να ξεμπλέξει με την ηρωίνη. Και, προσωρινά, ο Δελιάς το πέτυχε. Ανηφόρισε στη Θεσσαλονίκη, συνεργάστηκε με τη Νταίζη Σταυροπούλου και έμεινε «καθαρός» για ένα διάστημα. Λίγο καιρό μετά, ωστόσο, επέστρεψε στην Αθήνα και, δυστυχώς, και στην ηρωίνη. Η χούντα του Μεταξά δεν επέτρεψε στον Δελιά – όπως και σε άλλους ξακουστούς ρεμπέτες όπως ο Μπάτης, ο Γιοβάν Τσαούς και ο Βαγγέλης Παπάζογλου – να ηχογραφήσει πολλά τραγούδια. Ο Δελιάς πέθανε στη διάρκεια της κατοχής, στις 31 Ιουλίου του 1944. Βρέθηκε νεκρός σε ένα καροτσάκι έχοντας στα χέρια του το μπουζούκι του. Ήταν ο μοναδικός γνωστός ρεμπέτης που απεβίωσε από ναρκωτικά. Ο Μάρκος Βαμβακάρης είχε πει για τον φίλο του τον Αρτέμη ότι είναι «ένας άγγελος πεταμένος στα σκουπίδια». Δυστυχώς, η μοίρα τον επιβεβαίωσε.

www.ana.gr 26

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση.


ΑΠΟ-

Της Άννας Γεωργίου

ΤΥΠΩΜΑΤΑ

«Ο Καλόγερος Ένα πολυσήμαντο θρακικό έθιμο» Το Λύκειο των Ελληνίδων παρουσιάζει τη νέα του έκδοση

Σ

Στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη στην οδό Πειραιώς το Λύκειο των Ελληνίδων παρουσίασε τη νέα του έκδοση με τίτλο "Ο ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ - Ένα πολυσήμαντο θρακικό έθιμο", το Τετράδιο Νο 4* της σειράς του με τις λαογραφικές καταγραφές.

Το βιβλίο βασίστηκε στην καταγραφή του δρώμενου του Καλόγερου από τον Λευτέρη Δρανδάκι, καλλιτεχνικό διευθυντή του ΛτΕ, στη Μελίκη Ημαθίας τον Μάρτιο του 1976 και συμπληρώθηκε από την Ομάδα Καταγραφών του ΛτΕ, στη Μελίκη Ημαθίας και στη Μαυρολεύκη Δράμας τον Φεβρουάριο του 2017. Η έκδοση, που συνοδεύεται από δύο dvd με οπτικοακουστικό υλικό, αφιερώνεται στους νέους πρωταγωνιστές του εθίμου και σε όλους όσοι το κληροδότησαν σχεδόν αναλλοίωτο. Η εκδήλωση άρχισε με την ομιλία του Ευάγγελου Θ. Καραμανέ, Διευθυντή Ερευνών, Διευθύνοντα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, ο οποίος αναφέρθηκε στην έρευνα για την καταγωγή του εθίμου των κατοίκων του χωριού Κωστί της Ανατολικής Θράκης που αναβιώνει τη Δευτέρα της Τυρινής στα χωριά Μελίκη Ημαθείας και την Κυριακή της Αποκρέω στη Μαυρολεύκη Δράμας. Μίλησε επίσης για πιθανή σύνδεσή του με τα Αναστενάρια. Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Γιάννης Ζέρβας, Ομότιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ, ο οποίος εστίασε στην επιστημονική μεθοδολογία της οργάνωσης του υλικού από την μικροεθνική καταγραφή του εθίμου του Καλόγερου που πραγματοποίησε η ομάδα του ΛτΕ. Στο βήμα τον διαδέχτηκε ο συγγραφέας Λευτέρης Δρανδάκις που τόνισε ότι ο Καλόγερος είναι το "μοναδικό, ιδιότυπο, χορευτικό δρώμενο που αναπαριστά το εικονικό όργωμα, τη σπορά υπό τους ήχους της λύρας, της γκάιντας και του νταουλιού, και ενώνει τους εκτελεστές και τους θεατές του εθίμου σε πάνδημο χορό, σε συνδυασμό πάντα με τους αστεϊσμούς, το κέφι και τη φιλοξενία των Θρακιωτών". Είναι ένα "έθιμο που διαρκεί 6 με 7 ώρες" πρόσθεσε ο κ. Δρανδράκις, που δεν κρύβει ότι τον γοήτευε πάντα μια πιθανή σύνδεση του Καλόγερου με τα Αναστενάρια.

Οι ομιλίες έκλεισαν με τη Ζωή Σταματούκου, η οποία εκπροσωπώντας την ομάδα καταγραφής του ΛτΕ για το συγκεκριμένο έθιμο, περιέγραψε την εμπειρία από την επιτόπια καταγραφή του δρώμενου υπό τις οδηγίες του "δασκάλου" Λευτέρη Δρανδάκι. Στη συγκεκριμένη ομάδα μετείχαν επίσης ο Θάνος Παπαχάμος, ο Σπυρίδων Σωτηρόπουλος, η Σοφία Μαρατίδου, η Αγάθη Κουλελή, ο Μάριος Κωστάκης και η Κατερίνα Καναράκη. Η παρουσίαση ολοκληρώθηκε με την προβολή αποσπασμάτων από τις καταγραφές του 1976 και του 2017 και με ένα πλούσιο μουσικό ρεπερτόριο της Μελίκης και της Μαυρολεύκης από ντόπιους μουσικούς. Χορός, χειροκροτήματα και ενθουσιασμός γέμισαν το αμφιθέατρο, όταν θεατές κυρίως από το Κωστί της Θράκης σηκώθηκαν και χόρεψαν καλωσορίζοντας έτσι τη νέα έκδοση, που ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδη.

www.ana.gr/freepress

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

27


ΒΙΒΛΙΟ

Tου Βαγγέλη Χατζηβασιλείου

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΗΜΕΡΕΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ

Η

Η επτάχρονη δικτατορία την οποία επέβαλε το 1967 η χούντα των συνταγματαρχών στην Ελλάδα αποτελεί εδώ και πολύ καιρό ιστορικό γεγονός. Πενήντα χρόνια μετά τις καταστάσεις που έζησαν οι άνθρωποι εκείνης της δύσκολης φάσης, οι νεότερες γενιές είναι υποχρεωμένες να μάθουν για τα διατρέξαντα όχι από τις εμπειρίες και τις αναμνήσεις τους, αλλά είτε από διηγήσεις των παλαιότερων είτε από ιστοριογραφικές μελέτες που βρίσκονται στα σκαριά η έχουν ήδη εκπονηθεί. Η Μαρίζα Ντεκαστρο, παιδαγωγός με συσσωρευμένη πείρα, μεταφράστρια παιδικών μυθιστορημάτων και κριτικός παιδικής λογοτεχνίας, έμπαινε την εποχή που ξεκίνησε η χούντα στην εφηβική ηλικία. Το βιβλίο της «2651 ημέρες δικτατορίας 21 Απριλίου 1967 – 24 Ιουλίου 1974» (εικονογράφηση Βασίλης Παπαγεωργίου, εκδόσεις Μεταίχμιο) είναι μια αφήγηση για μεγαλύτερα παιδιά (ας πούμε άνω των δέκα ετών), που μπορεί άνετα να διαβαστεί και από νεαρούς ενήλικες. Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του, βλέπουμε τις εικόνες της δικτατορίας να ακολουθούν η μια την άλλη: ο τρόπος που αντέδρασε ο βασιλιάς, οι διώξεις, οι φυλακίσεις και οι εξορίες των αριστερών και γενικότερα των δημοκρατικών πολιτών, τα βασανιστήρια στα μπουντρούμια της Ασφάλειας, οι κηδείες του Γεωργίου Παπανδρέου και του Γιώργου Σεφέρη, που έγιαναν η αφετηρία για να εκδηλωθεί μαζικά το αντιδικτατορικό φρόνημα, η επιβολή της λογοκρισίας και η απόφαση των διανοουμένων από ένα σημείο και μετά να σπάσουν τη σιωπή τους, οι κινητοποιήσεις των φοιτητών στη Νομική και η εξέγερση του Πολυτεχνείου, Η Ντεκάστρο αφήνει πρώτα την εφηβική ματιά της και κατόπιν το βλέμμα της πρώτης της νιότης να εξαπλωθεί σε ένα εκτεταμένο πλέγμα συμβάντων, που συνδυάζονται διαφωτιστικά με όσα συμβαίνουν επί της διεθνούς

Ειδήσεις 24x7x365 28

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

σκηνής: από την Άνοιξη της Πράγας και την Πολιτιστική Επανάσταση της Κίνας μέχρι τη δολοφονία του Ρόμπερτ Κένενντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στις ΗΠΑ και το ξέσπασμα της δράσης των Ερυθρών Ταξιαρχιών στην Ιταλία. Κι είναι ακόμα οι Μπητλς και οι χίπηδες στα Μάταλα της Κρήτης, οι διαδηλώσεις εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ και το ταξίδι στη Σελήνη. Βασισμένη σε ιστορικές πηγές κι δημοσιεύματα του Τύπου, η Ντεκάστρο μιλάει για τη δικτατορία όπως την κατέγραψε παρακολουθώντας πρόσωπα αι πράγματα από το προσωπικό τη μετερίζι ενώ την ίδια ώρα φροντίζει να δώσει στη δουλειά της μια παιδαγωγική διάσταση δίχως ευτυχώς καμιά διδακτική και χειραγωγική διάθεση. Και επειδή η καθημερινότητα ακόμα και σε σκοτεινούς καιρούς δεν περιορίζεται στα πολιτικά γεγονότα αλλά πλάθεται από πολλούς και πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους παράγοντες, η Ντεκάστρο αποκαλύπτει και κάποιες όψεις της πολιτιστικής ή της καλλιτεχνικής πραγματικότητας, που μας οδηγούν από τον δικό τους δρόμο στο πνεύμα της εποχής, έστω κι αν η Ελλάδα παραμένει σε όλη τη διάρκεια της περιόδου κλεισμένη στο καβούκι της μικρόνοιας, του αυταρχισμού και του μέχρι βλακείας αντικομμουνισμού των δικτατόρων. Να πώς μπορεί να ανασυστήσει κανείς ένα κρίσιμο κομμάτι της πρόσφατης ιστορίας χωρίς να πρέπει να καταφύγει στην ψυχρή γλώσσα της ακαδημαϊκής έρευνας, και έχοντας εντωμεταξύ διασώσει στο ακέραιο τη φρεσκάδα και τη ζωντάνια της ατομικής του μνήμης.

με την εφαρμογή του Πρακτορείου για smartphones-tablets


Του Βασίλη Κοριμέντζα

Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, οι παγίδες του e-mail και ο ανθρώπινος παράγοντας Το έγκληµα στον κυβερνοχώρο τρισ. δολ.

6

Αύξηση της ζήτησης για επαγγελµατίες στον τοµέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο: 6 εκατ. άτοµα το 2019

ετησίως έως το 2021 το κόστος παγκοσµίως

50% αύξηση

3 τρισ. δολ το 2015

10 δισ. δολ.

2 4

2015

2019

6

7.5

2022

ηµα στον κυβ έγκλ νο ερ ε ν όµ

ο ώρ οχ

οι χρήστες του ∆ιαδικτύου

αχύτερα ανα Το τ πτυ σσ

1,9 δισ. οι ιστοσελίδες

µέχρι το 2027 οι δαπάνες για την κατάρτιση των εργαζοµένων σχετικά µε την ασφάλεια

1 δισ. δολ. το 2014

Στο τέλος του 2016, µια επιχείρηση έπεφτε θύµα επίθεσης ransomware κάθε

40 δευτερόλεπτα

phis

2030

14΄΄ µέχρι το 2019 11΄΄ µέχρι το 2021

ng hi

90 %

των επιτυχών παραβιάσεων δεδοµένων προέρχονται από το ηλεκτρονικό ψάρεµα (phishing)

Έως το 2020 96 zettabytes

200 δισ.

(96 δισ. terabytes) το ψηφιακό περιεχόµενο, από 4 zettabytes το 2016

αντικείµενα, από 2 δισ. το 2006, στο ∆ιαδίκτυο των Πραγµάτων

300 δισ. κωδικοί πρόσβασης Περισσότερες από 111 δισ. γραµµές νέου κώδικα λογισµικού δηµιουργούνται ετησίως, εισάγοντας τεράστιο αριθµό τρωτών σηµείων

ΠΗΓΗ: Cybersecurity Ventures

Σχεδίαση: Πέγκυ Βαριτάκη

Τ

Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για την ανθρωπότητα, προκαλώντας πρωτοφανείς ζημίες τόσο σε ιδιωτικές όσο και σε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Ο αντίκτυπος στην κοινωνία αντικατοπτρίζεται στο κόστος: Έξι τρισ. δολ. ετησίως έως το 2021, από 3 τρισ. το 2015, όπως εκτίμησε η εταιρεία Cybersecurity Ventures. Οι κυβερνοεπιθέσεις είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο έγκλημα στις ΗΠΑ και αυξάνονται σε μέγεθος, πολυπλοκότητα και κόστος: Όλος ο πλανήτης συνδέεται με το Διαδίκτυο- άνθρωποι, τόποι και πράγματα. Σήμερα υπάρχουν περίπου 1,9 δισ. ιστοσελίδες. Υπήρχαν περίπου 4 δισ. χρήστες του Διαδικτύου το 2018 από 2 δισ. το 2015.

Νέφος και όγκος δεδομένων Η Microso εκτίμησε ότι ο όγκος των ηλεκτρονικών δεδομένων θα είναι 50 φορές μεγαλύτερος το 2020 από ό, τι το 2016, ενώ η Cybersecurity Ventures υπολογίζει ότι το σύνολο των δεδομένων που αποθηκεύονται στο νέφος θα είναι 100 φορές μεγαλύτερο το 2021 από ό, τι σήμερα. Η «Μεγάλη Έκρηξη Δεδομένων» σημειώνεται με το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things), το οποίο από 2 δισ. αντικείμενα το 2006 εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στα 200 δισ. το 2020, σύμφωνα με την Intel.Εξάλλου, μια έκθεση του 2017 διαπίστωσε ότι ο κόσμος θα χρειαστεί να προστατεύσει στον κυβερνοχώρο 300 δισ. κωδικούς πρόσβασης έως το 2020.

Το ransomware εξαπλώνεται Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ περιέγραψε το ransomware ως ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Οι επιθέσεις με ransomware έχουν λάβει διαστάσεις επιδημίας, καθιστώντας το ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Στο τέλος του 2016, μια επιχείρηση έπεφτε θύμα επίθεσης ransomware κάθε 40 δευτερόλεπτα. Ο ρυθμός αυτός, σύμφωνα με τη Cybersecurity Ventures θα επιταχυνθεί σε 11 δευτερόλεπτα μέχρι το 2021.

Κρίση εργασίας Οι κυβερνοεπιθέσεις ξεκινούν συνήθως με ένα απλό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς περισσότερες από 90% των επιτυχών παραβιάσεων δεδομένων προέρχονται από το ηλεκτρονικό ψάρεμα (phishing). Για τον λόγο αυτόν, ο ρόλος των υπαλλήλων στην ασφάλεια της εταιρείας που εργάζονται θεωρείται κρίσιμος. Οι συνολικές δαπάνες για την κατάρτιση και την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων σχετικά με την ασφάλεια προβλέπεται να δεκαπλασιαστούν μέχρι το 2027, σε σύγκριση με το 2014. Η εκπαίδευση των εργαζομένων για το πώς να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν τις κυβερνοεπιθέσεις, μπορεί να αποδειχθεί η καλύτερη επένδυση στον κυβερνοχώρο για οργανισμούς παγκοσμίως, τα επόμενα χρόνια.

ΠΗΓΗ: Cybersecurity Ventures

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

29


Health and beauty

Aδεσποτάκια σε δράση για τη σωτηρία της ψυχής πορεί το pet therapy να εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια σε ΗΠΑ, Ινδία, Κίνα, και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης όπως Αγγλία, Γαλλία Ιταλία, ωστόσο στην Ελλάδα πολύ πρόσφατα γίνονται κάποιες προσπάθειες στο δημόσιο τομέα, δυστυχώς όμως σποραδικά. Μία τέτοια λοιπόν προσπάθεια έχει ξεκινήσει στο Ψυχιατρικό Τμήμα, του Γ.Σ.Ν.Ε 424 εδώ και ένα χρόνο σε συνεργασία με το σύλλογο της Θεσσαλονίκης THERAPY DOGS- animal assistant therapy. Το πρόγραμμα όμως αναμένεται να λήξει τον Ιούνιο, αλλά επειδή τα αποτελέσματά του ήταν άκρως ενθαρρυντικά, οι αρμόδιοι επιχειρούν να εντάξουν μόνιμα στο εν λόγω τμήμα, πρόγραμμα θεραπείας με σκυλάκια, που λειτουργεί συμπληρωματικά σε οποιαδήποτε άλλη θεραπεία. Μετά από αυτή τη μικρή εμπειρία, στόχος πλέον είναι να έχουμε τα δικά μας ζώα θεραπευτές, του στρατού δηλαδή, και τους δικούς μας εκπαιδευτές και συνοδούς ζώων, αναφέρει ο γενικός αρχίατρος/ ψυχίατρος και διευθυντής του Ψυχιατρικού Τμήματος Εξωνοσοκομειακής Περίθαλψης του 424 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Εκπαίδευσης, Πέτρος Φωτιάδης.

Μ

Προς μονιμοποίηση πρωτόκολλο θεραπείας με ζώα συντροφιάς στο 424 Γ.Σ.Ν.Ε «Είναι ένα μεγαλόπνοο σχέδιο σε συνεργασία με τις κτηνιατρικές υπηρεσίες του στρατού, που η ηγεσία διεύθυνσης υγειονομικού το έχει δει με πολύ θετικό μάτι. Έχουμε πάρει θετική εισήγηση και αυτή τη στιγμή, αυτό το σχέδιο βρίσκεται στη δημιουργία πρότασης για θεραπευτικό πρωτόκολλο που θέλει τη συνεργασία ψυχιάτρων, ψυχολόγων και κτηνιάτρων, ώστε να προβλεφθούν και να δημιουργηθούν οι δομές, προκειμένου να μπορέσει να εφαρμοστεί και στην πράξη». 30

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ


Επιμέλεια Τάνια Η. Μαντουβάλου

Πώς όμως λειτουργεί αυτό το θεραπευτικό πρωτόκολλο και πώς βοηθούν οι τετράποδοι φίλοι μας τους ασθενείς στο ψυχιατρικό τμήμα του Στρατιωτικού Νοσοκομείου 424; Πρόκειται σύμφωνα με τον κ. Φωτιάδη για ομαδική ψυχοθεραπεία με δύο τρεις σκύλους (αδεσποτάκια εν προκειμένω) ανά 15 ασθενείς, που έγινε πολύ καλά αποδεκτή από τα άτομα που συμμετείχαν. «Κινητοποίησε τους ασθενείς και τους έκανε να μιλήσουν περισσότερο, να συνομιλήσουνε μεταξύ τους. Δηλαδή βελτιώσαμε τις ικανότητες έκφρασης και επικοινωνίας μέσα στην ομάδα, όπως επίσης αξιολογήθηκε σε σημαντικό βαθμό η αίσθηση ηρεμίας, χαλάρωσης, αγάπης όπως οι ίδιοι ασθενείς το προσδιόρισαν, αλλά και το αίσθημα στοργής που πολλές φορές εξέφρασαν. Επίσης αυτό που παρατηρήσαμε είναι ότι υπήρχε ένα πολύ πιο ήρεμο κλίμα και θετική διάθεση, καθώς και μείωση του άγχους και της έντασης όταν τέλειωνε η συνεδρία».

Για ψυχικά νοσήματα Όσον αφορά το ψυχικό κομμάτι ο κ. Φωτιάδης μας λέει ότι υπάρχουν δημοσιεύσεις σχετικά με ένδειξη της εν λόγω θεραπείας για όλες τις διαταραχές. Τις αγχώδεις διαταραχές όπως πχ το μετατραυματικό στρες, τις διαταραχές πανικού, κοινωνικής φοβίας, αλλά και τις συναισθηματικές διαταραχές που είναι οι ψυχώσεις και αποτελούν σύμφωνα με τον ψυχίατρο τις πιο σοβαρές διαταραχές.

Φαγητό τρεις ώρες πριν την προπόνηση Ο καλύτερος χρόνος για να φάει κάποιος πριν από την άσκηση είναι τρεις ώρες, αναφέρει ο κ. Σταμέλος. «Οι πρωτεΐνες παρέχουν τα αμινοξέα που χρειάζονται για να δημιουργήσει και να διατηρήσει ο οργανισμός τους μυϊκούς ιστούς. Τα νεαρά άτομα ενδεχομένως να χρειάζονται επιπλέον πρωτεΐνες για τις απαιτήσεις της προπόνησης. Ωστόσο τα πλούσια σε πρωτεΐνες κρέατα έχουν ταυτόχρονα πολλά κορεσμένα λίπη, γι’ αυτό πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή. Είναι σημαντικό να καταναλώνονται πολλά σύνθετα τρόφιμα υδατανθράκων, ειδικά αυτά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, έτσι ώστε να αποθηκευθεί περισσότερο γλυκογόνο.

Πρωινό: δημητριακά και γιαούρτι με τοστ, ξηρούς καρπούς και φρούτα Το γεύμα πριν την προπόνηση: πρέπει να είναι υψηλό σε υδατάνθρακες, χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, πρωτεϊνη, φυτικές ίνες, με ευχάριστη και οικεία γεύση. Πχ. 1 σάντουιτς με γαλοπούλα, 1-2φέτες τυρί χαμηλών λιπαρών, ασπράδια αβγού. Ένα σνακ ταχείας απορρόφησης υδατανθράκων λίγο πριν μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της κόπωσης και την ενίσχυση της αντοχής και θα πρέπει να καταναλωθεί μια ώρα πριν. Τέτοια σνακ είναι οι υψηλές ενεργειακές μπάρες υδατανθράκων ή μη καφεϊνούχα τζελ ενέργειας. Επίσης πριν την προπόνηση απαγορεύεται η κατανάλωση καραμέλας. shutterstock

Πώς λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά η παρουσία του τετράποδου φίλου

Ένδειξη για άλλες νόσους Σχετικά με άλλα νοσήματα ο κ. Φωτιάδης αναφέρει ότι υπάρχουν εφαρμογές στην άνοια και τον αυτισμό, σε αναπτυξιακές διαταραχές, σε τραυματισμούς, εγκεφαλική παράλυση, σκλήρυνση κατά πλάκας, διαταραχές λόγου και αφασίας, οστεοαρθρικές αλλοιώσεις. Επίσης στους καρκινοπαθείς τα ζώα συντροφιάς λειτουργούν αγχολυτικά.

Διατροφή για αθλούμενους Η διατροφή και η αθλητική απόδοση είναι δύο έννοιες που συνδέονται άμεσα σύμφωνα με τους ειδικούς, ωστόσο οι απαιτήσεις και οι ανάγκες του γυμναζόμενου διαφέρουν από άθλημα σε άθλημα, έχουν όμως κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Και αυτά ακριβώς ζητήσαμε να μάθουμε από τον κλινικό διαιτολόγο- διατροφολόγο του Χαροκόπειου Νάσο Σταμέλο. Μία σωστή διατροφή περιλαμβάνει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και στις ποσότητες που αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού, καθώς και να εξασφαλίσουν την απαραίτητη ενέργεια, τονίζει ο γνωστός διατροφολόγος.

Φρούτα, λαχανικά, δημητριακά είναι must «Υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη, ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα είναι το Α και το Ω για έναν υγιή αθλητή. Οι ενεργειακές απαιτήσεις των αθλητών είναι μεγαλύτερες και η επιπλέον ενέργεια συνιστάται να προέρχεται από πηγές υδατανθράκων όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά».Ο αθλητής πρέπει να ξεκινάει τη μέρα του μ’ ένα θρεπτικό πρωινό. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού είναι απαραίτητη, όπως και η κατανάλωση ενεργειακών ποτών πριν και μετά την άσκηση.

Το δοκιμάσαμε και σας το προτείνουμε Αν θέλετε να απαλλαγείτε από ένα σπυράκι σε χρόνο dt πριν κοιμηθείτε βάλτε στο επίμαχο σημείο λίγη οδοντόκρεμα. Το πρωί που θα ξυπνήσετε δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και μία μικρή ποσότητα μαγειρικής σόδας αραιωμένη με λίγο νερό. Και όχι στη διάρκεια του ύπνου. Αλλά μέσα σε μόλις 30 λεπτά.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

31


Του Μπάμπη Γιαννακίδη

Χ.Α.Ν.Θ.

100 χρόνια μπάσκετ

Σε μια αναποδογυρισμένη καρέκλα μπήκαν τα πρώτα καλάθια

Τ

Την αποκαλούν . “μπασκετομάνα”. Και όχι άδικα, αφού όλα μαρτυρούν πως το δημοφιλές άθλημα της καλαθοσφαίρισης ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη αλλά και γιατί, στο διάβα του χρόνου πολλές από τις πιο λαμπρές σελίδες του αθλήματος στην Ελλάδα γράφτηκαν στην πόλη αυτή. Δεκάδες τα άτομα που, είτε ως αθλητές, είτε ως προπονητές, είτε ως παράγοντες, έβαλαν τη σφραγίδα τους στο ελληνικό μπάσκετ. Με την ιδιότητα της μπασκετομάνας,λοιπόν, η Θεσσαλονίκη γίνεται φέτος... αιωνόβια! Τη χρονιά που διανύουμε συμπληρώνονται 100 χρόνια από το 1919 που καταγράφεται ως η χρονολογία επίσημης εμφάνισης του μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη. Την καταγραφή αυτή συνοδεύει μια ιστορική φωτογραφία εκείνης της χρονιάς που δείχνει στελέχη της Y.M.C.A. (Χριστιανική Αδελφότης Νέων) να εξασκούνται στο νέο άθλημα χρησιμοποιώντας για καλάθι μια ξύλινη καρέκλα κρεμασμένη ανάποδα από έναν στύλο. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες πρώτες αναφορές για το μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη από το 1918. Συνδέονται δε με την παρουσία της στρατιωτικής αποστολής της Αμερικανικής Y.M.C.A. και τα “Σπίτια του Στρατιώτη” που είχε ιδρύσει στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να εμψυχώσει τους στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων που στρατοπέδευαν στην πόλη. Βλέπετε, το μπάσκετ ήταν ήδη γνωστό στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, επί σχεδόν τρεις δεκαετίες. Το είχε επινοήσει στις 21 Δεκεμβρίου 1891, ο 30χρονος Τζέιμς Νέισμιθ, καθηγητής (γυμναστής) του αθλητικού κολεγίου Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης όταν... τσαλάκωσε και πέταξε ένα χαρτί σε κουβά που βρισκόταν σε κάποια απόσταση από το γραφείο του. Δύο χρόνια μετά την επίσημη εμφάνιση του μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη, ιδρύεται το κοινωφελές μη κερδοσκοπικό σωματείο Χ.Α.Ν.Θ. Την ίδια χρονιά οργανώνονται και οι πρώτοι αγώνες του νέου αθλήματος. Με πρωτοβουλία των Αμερικανών στελεχών της ΧΑΝΘ, Amoss και Samb, στήθηκαν καλάθια στον ακάλυπτο χώρο του Πεδίου του Άρεως όπου πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι αγώ-

Το freepress 32

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο:

www.ana.gr/freepress


νες μεταξύ μελών της ΧΑΝΘ. Για τις ανάγκες του αγώνα χρησιμοποιήθηκαν εξώραφες μπάλες. Όμορφες στο μάτι αλλά “δύσκολες” στη χρήση, καθώς αναπηδούσαν δύσκολα. Τέτοια μπάλα μπορεί να δει κανείς στο Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝΘ, το μοναδικό Μουσείο Μπάσκετ της χώρας. Στην τροπαιοθήκη της ΧΑΝΘ βρίσκεται και το κύπελλο από το πρώτο τουρνουά μπάσκετ, στο οποίο αναγράφεται: YMCA Basketball 1921. Στους σημαντικούς σταθμούς της παράλληλης πορείας της ΧΑΝΘ και του μπάσκετ στην Ελλάδα, περιλαμβάνονται: Το 1923, με την παραχώρηση του οικοπέδου στη ΧΑΝΘ, ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή του πρώτου γηπέδου μπάσκετ στην Ελλάδα. [...] Στη θέση του σήμερα βρίσκεται το σύγχρονο Αθλητικό Κέντρο “Μίμης Τσικίνας” και το πρώτο Μουσείο Μπάσκετ στην Ελλάδα. Το 1924, έρχεται στην Ελλάδα ο Λιούις Ρης (Lewis Riess) για να αναλάβει Διευθυντής Φυσικής Αγωγής της ΧΑΝΘ. Ο Ρης ήταν μαθητής του Τζέιμς Νέισμιθ, του ανθρώπου δηλαδή που επινόησε το μπάσκετ. Ο Ρης πήρε την επίσημη έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας για τη διδασκαλία του μπάσκετ στα σχολεία και την εισαγωγή του αθλήματος στις ένοπλες δυνάμεις. Το 1926 προκηρύχθηκαν από τη ΧΑΝΘ οι πρώτοι επίσημοι αγώνες καλαθοσφαίρισης. Το 1929 άρχισε να λειτουργεί στη ΧΑΝΘ (με εντολή του ΣΕΓΑΣ) η πρώτη Σχολή Διαιτητών Μπάσκετ. Το 1923, ο Συμεών Μαυροσκούφης (υπηρέτησε στη ΧΑΝΘ ως Τμηματάρχης Φυσικής Αγωγής), υπέγραψε ως εκπρόσωπος της Ελλάδας, την ιδρυτική πράξη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μπάσκετ (FIBA). Το 1934, με την ολοκλήρωση του κτηρίου της ΧΑΝΘ, γίνεται πραγματικότητα και το πρώτο κλειστό γήπεδο μπάσκετ στην Ελλάδα. Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την εμφάνιση του μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη η ΧΑΝΘ προγραμμάτισε σειρά εκδηλώσεων για να γιορτάσει το γεγονός. Μεταξύ των εκδηλώσεων είναι συνάντηση παλαίμαχων και αγώνας βετεράνων καλαθοσφαιριστών, στο κλειστό γήπεδο της ΧΑΝΘ, τον Μάρτιο, το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Μπάσκετ Βετεράνων που θα γίνει τον Μάιο στη Χίο, τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας του Μουσείου Μπάσκετ στη ΧΑΝΘ από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στις 27 Οκτωβρίου και η φιλοξενία του Final Four κυπέλλου με αμαξίδιο στο κλειστό γήπεδο της ΧΑΝΘ (Δεκέμβριος 2019).

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση με τη σφραγίδα του:

www.ana.gr ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

33


ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / JULIAN SMITH

«Ταξιδεύοντας» με τον Στέφανο

Η

Ήταν Τετάρτη, στον αστερισμό του Λέοντα. Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Μπιλ Κλίντον. Οι Αμερικανοί άκουγαν το «The Boy Is Mine» από τις Brandy & Monica. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το «No Matter What» από τους Ιρλανδούς Boyzone ήταν στα top 5 hits. Οι «καπνισμένες κάνες», σε σκηνοθεσία Guy Ritchie, ήταν μια από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες που κυκλοφόρησαν το 1998, ενώ το «Coast Road» της Μπάρμπαρα Ντελίνσκι, από τα πιο δημοφιλή βιβλία. Οι λάτρεις των βιντεοπαιχνιδιών, έπαιζαν 1080 ° Snowboarding ή Extreme-G 2, ενώ οι Γάλλοι πανηγύριζαν ακόμα την κατάκτηση του πρώτου τους Μουντιάλ. Εκείνη την ημέρα, στις 12 Αυγούστου, τη 224η ημέρα του χρόνου, γεννιόταν ο Στέφανος Τσιτσιπάς. Είκοσι χρόνια μετά όλοι μιλάνε γι΄ αυτόν... Ο 20χρονος, πλέον, Έλληνας πρωταθλητής του τένις, γιος του Απόστολου, ο οποίος είναι ο προπονητής του και της Τζούλιας, που ήταν κορυφαία Σοβιετική τενίστρια στη δεκαετία του 1980, επίσης προπονήτρια, υποχρέωσε, με τη διαδρομή, τα κατορθώματά του, αλλά και τη στάση ζωής του, αθλητές, παράγοντες αλλά και τις κορυφαίες εφημερίδες στον κόσμο, σε αναφορές θαυμασμού. Τους ανάγκασε να γράψουν τίτλους στα ελληνικά και να υπογραμμίσουν με βεβαιότητα πως πρόκειται «για το πρόσωπο της επόμενης γενιάς του τένις». Και βέβαια ο Στέφανος είναι παράδειγμα για τα νέα παιδιά. Όχι τυχαία, όχι άδικα. Είναι ο νεότερος παίκτης στο top 20 της διεθνούς ομοσπονδίας τένις ATP, ο πρώτος Έλληνας που κέρδισε τίτλο ATP στη Στοκχόλμη. Στο πρόσφατο Australian Open, σταμάτησε στα ημιτελικά,

www.ana.gr 34

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

υποκύπτοντας στην πίεση και στην ανωτερότητα του Ράφαελ Ναδάλ. Όμως αρκεί να σκεφτεί κάποιος, ότι στο ξεκίνημα του κορυφαίου τουρνουά, δεν είχε κερδίσει ούτε αγώνα και έφυγε από τη Μελβούρνη, με πέντε νίκες, ανάμεσα τους και αυτή απέναντι στο ίνδαλμά του, «βασιλιά» του τένις, Ρότζερ Φέντερερ. Ξέρει καλά και εκείνος ότι από τις ήττες μαθαίνεις: «Ελπίζω αυτή η ήττα να με βοηθήσει. Αυτό το τουρνουά, έδωσε άλλη διάσταση στην καριέρα μου. Η νίκη επί του Φέντερερ, άλλαξε την εμφάνισή μου στον κόσμο», είπε. Και έτσι είναι. «Έχει την εμφάνιση του Μπόργκ, την ανταγωνιστική φύση του Αντι Μάρεϊ και την ηρεμία του Ρότζερ Φέντερερ», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο Βρετανός πρώην αθλητής του τένις, Γκρεγκ Ρουντέσκι σε σχόλιό του στο SkySpors. Ο ίδιος πάντως προτιμά να περιγράφει τον εαυτό του ως «εξερευνητή του κόσμου» και «αφηρημένο φωτογράφο». Πραγματικά χρειάζονται μόνο λίγα λεπτά, για να συνειδητοποιήσει κάποιος ότι δεν πρόκειται καθόλου για τον τυπικό αθλητή. «To τένις είναι σημαντικό, αλλά όχι το σημαντικότερο στη ζωή. Όλοι έχουμε κι άλλα ταλέντα, τα οποία δεν πρέπει να αφήνουμε», λέει. Οι αναρτήσεις στον λογαριασμό που διατηρεί στο Twitter, με φράσεις από Σωκράτη, Αριστοτέλη, Όμηρο αλλά και τον Ιούλιο Καίσαρα, δημιουργούν καχυποψία σε πολλούς από τους συνομηλίκους του. Είναι σίγουρα λίγο διαφορετικός. Όταν πολλοί από τους συνομήλικούς του «ξοδεύουν» τον ελεύθερο χρόνο τους παίζοντας παιχνίδια στην τηλεόραση, εκείνος δείχνει περισσότερο ευτυχισμένος συζητώντας το πάθος του για τη φωτογραφία, και κάνοντας ταξίδια.

Έγκαιρη, έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση.


Του Αντώνη Βαζογιάννη

«Είναι σημαντικό για εμένα να έχω χόμπι, να είμαι στον δικό μου κόσμο. Διαφορετικά θα ήμουν τρελός», είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «The Telegraph», όπου μάλιστα δεν δίστασε να δηλώσει ότι, πιθανότατα είναι συγγενής του Σωκράτη! Κρατάει σημειωματάριο, καταγράφοντας κάθε τι σημαντικό, έχει κανάλι στο YouTube, το δικό του ταξιδιωτικό blog, ασχολείται με τη φωτογραφία, ελπίζοντας κάποια ημέρα να γίνει η δεύτερη δουλειά του. Επίσης, επιλέγει μοναχικά ταξίδια, (πέρυσι πήγε στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους). Γιατί; Προσπαθώ να «πλησιάσω την ψυχή μου», λέει. Κοινωνικά ευαισθητοποιημένος και ανήσυχος, είναι πρεσβευτής της ένωσης «Μαζί για το Παιδί», με στόχο να βοηθήσει παιδιά και οικογένειες που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, την αναπηρία, την κακοποίηση και την αρρώστια. Ζήτησε από τον πατέρα του, Απόστολο, τη δημιουργία ενός ιδρύματος, ενώ έκανε εκστρατεία κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών στην Ελλάδα, επιδιώκοντας να βρει έναν τρόπο να ευαισθητοποιήσει περισσότερο τον κόσμο. Για τους Ισπανούς, που βεβαίως πανηγύρισαν τη νίκη του Ναδάλ, ο Τσιτσιπάς είναι «το μαργαριτάρι που επιβίωσε στο Αιγαίο». Σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι είναι 20 ετών, αλλά θα μπορούσε να πει ότι είναι ... τριών, θυμίζοντας ότι το 2015 παραλίγο να πνιγεί στην Κρήτη και εκεί ήταν που ξαναγεννήθηκε. «Πήγα στη θάλασσα με τους φίλους, αλλά οι συνθήκες ήταν δύσκολες για κολύμπι. Άρχισα να πίνω νερό. Πνιγόμουν. Ήταν η μόνη φορά στη ζωή μου που ένιωσα ότι είχα πεθάνει, ένα φρικτό συναίσθημα ότι όλα τελείωναν εκεί», θυμάται ο Τσιτσιπάς. Οι γονείς του, η οικογένειά του, πάντα δίπλα του. «Ίσως χρειάζεται λίγο να

www.ana.gr/freepress

βρει την προσωπική ευτυχία του, γιατί είναι ακόμα μόνος του. Είναι καλό κατά κάποιον τρόπο, αλλά όταν ανακαλύπτεις κάτι καινούργιο στη ζωή σου, αυτό σου δίνει μια μικρή ώθηση από κάθε άποψη, εξερευνάς τον εαυτό σου ως προσωπικότητα, κάνεις βαθύτερες σκέψεις, σε βαθύτερες έννοιες και γίνεσαι σοφότερος άνθρωπος», λέει η μητέρα του Τζούλια. Εκείνος, επίσης δεν ξεχνά, τον αγαπημένο παιδικό του γιατρό και φίλο Θωμά Χριστίδη, ο οποίος πέθανε το 2017. «Ήταν ο γιατρός μου από την ηλικία των 10 ετών για οκτώ χρόνια, με βοήθησε πολύ και εξακολουθώ να είμαι λυπημένος που δεν είναι μαζί μας. Με ώθησε να πάω καλύτερα, ήταν ο μεγαλύτερος μου οπαδός, πάντα φώναζε για εμένα, με παρακολουθούσε στην τηλεόραση, στο τένις club. Με βοήθησε αφιλοκερδώς και ήταν πάντα κοντά όταν τον χρειαζόμουν γι’ αυτό ήταν σαν ένας δεύτερος πατέρα για εμένα», τονίζει ο Έλληνας τενίστας. Με όλες τις αδυναμίες που μπορεί να κουβαλά ο κόσμος του αθλητισμού, έχει τη δύναμη να χαρίζει μοναδικές στιγμές. Και μαζί, μερικές φορές, να δίνει την ψευδαίσθηση της νίκης σε όλους. Όχι μονάχα σε αυτόν που αγωνίζεται, αλλά και σε εκείνους που τον αποθεώνουν. Στην Ελλάδα οι άνθρωποι μιλούν γι’ αυτόν στους δρόμους σαν να διακρίθηκε σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Μπορεί να μην έχει ακόμα τίτλους Grand Slam, αλλά στον κόσμο του τένις ξέρουν ήδη, ότι με επιμονή, αφοσίωση και πάθος, έχει ανοίξει την πόρτα σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον, που οδηγεί στην κορυφή. «Αντίπαλός» του ο χρόνος. Και είναι μόλις 20 ετών. Ή μήπως… τριών…;

Κυκλοφορεί και στο διαδίκτυο

freepress

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

35


ΑΤΖΕΝΤΑ

«Πηνελόπη Δέλτα – Ίωνας Δραγούμης: Τελευταία Συνάντηση», στο Olvio.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Πεθαίνω σαν χώρα, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Η Π. Δέλτα συναντά τον Ί. Δραγούμη στο σταθμό του τραίνου. Αμφιβολίες που ζητούν εξηγήσεις, δικαιολογίες… μια προσπάθεια να κλείσει η εκκρεμότητα… Το θεατρικό έργο της Μαρίας Παπαδήμα παρουσιάζεται στο Olvio, κάθε Τετάρτη, Σάββατο και Κυριακή, μέχρι το τέλος Φλεβάρη. Η Δήμητρα Παπαδήμα υποδύεται την Πηνελόπη Δέλτα και τον ρόλο του Ίωνα Δραγούμη, ο Μάνος Κωστής. Την σκηνοθεσία υπογράφει η Ειρήνη Ευαγγελάτου και την επιμέλεια της παράστασης ο Γιάννης Μποσταντζόγλου.

«Οι Βρυκόλακες», στο Θέατρο Τέχνης Το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη Πεθαίνω σαν χώρα, γραμμένο το 1978, μετά από πολλαπλές παρουσιάσεις προσεγγίσεις και αναγνώσεις, επίκαιρο όσο ποτέ, παρουσιάζεται από το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη σε τρεις διαφορετικούς χώρους και τρεις διαφορετικές ημερομηνίες. πρώτη παράσταση-περφόρμανς - Η ΕΚΔΡΟΜΗ 17 Φεβρουαρίου - Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου δεύτερη παράσταση – περφόρμανς - Η ΕΚΠΝΟΗ 13 Μαρτίου - Κεντρική Σκηνή ΔΘΠ τρίτη παράσταση – περφόρμανς Η ΕΚΤΑΦΗ - 9 Απριλίου - στον υπό κατασκευή τερματικό σταθμό του Μετρό στον Πειραιά Παίζουν οι: Άρης Αντωνόπουλος Ευγενία Βάγια, Σπύρος Βάρελης, Εύρη Σωφρονιάδου, Νίκη Σερέτη, Μιχάλης Πανάδης, Δανάη Παπουτσή, Μυρτώ Ρήγου, Νάνα Παπαδάκη, Ευανθία Κουρμούλη, Βαγγέλης Βογιατζής, Ευτυχία Γιομελά, Σεραφίτα Γρηγοριάδου, Αλέξης Διαμαντής, Μαρία Λεγάκη, Δώρα Στυλιανέση, Αγγελική Παρδαλίδου, Νίκος Μαυράκης, Δήμητρα Χριστογιαννοπούλου, Δημήτρης Σιγανός, Ιρένα Οικονόμου, Φωτεινή Σουλεΐμάνη, Γιάννης Χαρμπάτσης, Τασία Σοφιανίδου, Ασημένη Τούντα,Νεκτάριος Σμυρνάκης, Δημήτρης Τσίκλης.

«Ο επιθεωρητής έρχεται» του Πρίστλεϊ στο Eliart Στο έργο του Τζον Πρίστλεϊ ένας αστυνομικός επιθεωρητής καλείται να διαλευκάνει ένα έγκλημα και να στηλιτεύσει την ανευθυνότητα των ανθρώπων. Σκηνοθεσία Γ. Φρατζεσκάκης. Παίζουν: Οδ. Σταμούλης, Αν. Παπαθανασίου, Ισ. Σταμούλης. Σηνικά.κοστούμια: Σ. Πασχαλίδης. Μουσική: Ν. Ντεκό. Φωτισμοί: Τ. Ποδαρόπουλος. Παραστάσεις: Σάββατο. 9 μ.μ., Κυριακή. 6.30 μ.μ.

36

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Στους Βρικόλακες, ο Ίψεν –με μια δομή που θυμίζει αρχαία τραγωδία– προσπαθεί να διερευνήσει το δικαίωμα του ανθρώπινου όντος στην ευτυχία. Σε μια κοινωνία υποταγμένη σε απαρχαιωμένες ιδέες και ηθικές, η Έλεν Άλβινγκ προσπαθεί να ορθώσει το ανάστημά της και να απαλλαγεί από οτιδήποτε στοιχειώνει τη ζωή της, προτείνοντας έναν εντελώς ριζοσπαστικό τρόπο ζωής απαλλαγμένο από ιδιότητες. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς, σύμβουλος στη δραματουργία: Θεοδώρα Καπράλου, μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ, σκηνικά: Κλειώ Μπομπότη, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, χορογραφία: Τάσος Καραχάλιος, φωτογραφίες: Γκέλυ Καλαμπάκα Πρεμιέρα Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου Παραστάσεις: Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 21.15 έως και 21/04.


Λέσχη Ανάγνωσης Εταιρείας Συγγραφέων

το απόγευμα, αρχίζοντας από τις 13 Φεβρουαρίου 2019.

Η Εταιρεία Συγγραφέων συνεχίζει τις συναντήσεις της Λέσχης Ανάγνωσης σε μηνιαία βάση, όπως συνέβαινε και στα επτά προηγούμενα χρόνια της λειτουργίας της, όταν διαβάστηκαν μεταπολεμικοί συγγραφείς (Ιωάννου, Κοσμάς Πολίτης, Ταχτσής, Χατζής), αλλά και βραβευμένα βιβλία πεζογραφίας μελών της Εταιρείας.

Στην πρώτη συνάντηση θα συζητηθεί το νέο βιβλίο του βραβευμένου συγγραφέα Ανδρέα Μήτσου Ο Ορφέας και ο Ανδρέας, το οποίο τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης μπορούν να προμηθευτούν με έκπτωση από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Ο συγγραφέας θα είναι παρών και θα απαντήσει σε ερωτήσεις. Τα μέλη της Λέσχης θα επιλέξουν μαζί τα επόμενα βιβλία που θα συζητηθούν.

Η Λέσχη Ανάγνωσης της Εταιρείας Συγγραφέων θα έχει συναντήσεις στα γραφεία της Εταιρείας (Κοδριγκτώνος 8)κάθε δεύτερη Τετάρτη του μήνα στις 6

Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να δηλώσουν στο τηλέφωνο 210-3631881 ή ηλεκτρονικά στο a.sidira@otenet.gr.

Φώτη Μυλωνά. Μια παράσταση που απευθύνεται σε παιδιά από 6 ετών και άνω, αλλά και σε ενήλικες. Πραγματοποιείται κάτω από τον θόλο του τηλεσκοπίου Δωρίδη. Ακολουθεί παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού από το ιστορικό τηλεσκόπιο. Γενική είσοδος: 10 ευρώ (μειωμένο 7,5 ευρώ). Κρατήσεις θέσεων 210 3490160 και 210 3490036 (Δευτέρα - Παρασκευή 10:00 - 15:00). Τακτικές βραδινές επισκέψεις: Οι τακτικές βραδινές μας ξεναγήσεις συνεχίζονται κάθε Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, 19:00 – 20:30 και κάθε μισή ώρα με βάση το ακόλουθο πρόγραμμα: http://www.noa.gr/index.php?id=628&lang=el

Παιδικές δράσεις: Εθνικό ΑστεροσκοπείοΚέντρο Επισκεπτών Θησείου Εκτός των τακτικών βραδινών ξεναγήσεων κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, για τον μήνα Φεβρουάριο θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες εκδηλώσεις προς το ευρύ κοινό:

«Ερωτικές Ιστορίες στον Μυθολογικό Ουρανό» Πέμπτη 14/02, ώρα 20:00 Παρουσιάζουμε την σύνδεση των αστερισμών του νυχτερινού ουρανού με την ελληνική μυθολογία, εστιαζόμενοι στους μύθους με θεματολογία τον έρωτα. Θα ακολουθήσει αναγνώριση των αστερισμών του χειμερινού ουρανού (ουρανογραφία) και παρατήρηση του αστρικού σμήνους των Πλειάδων από το ιστορικό τηλεσκόπιο Δωρίδη. Ομιλητές: Φιόρη- Αναστασία Μεταλληνού και Δημήτρης Τσιμπίδας, αστροφυσικοί. Γενική είσοδος: 5 ευρώ. Απαραίτητη η κράτηση θέσεων: 210 3490160 και 210 3490036 (Δευτέρα – Παρασκευή 10:00-15:00).

«Του Ουρανού τα Μυστικά» Σάββατο 16/2 και Παρασκευή 22/02, ώρα 18:00 H ομάδα αφήγησης «Χείλια λένε παραμύθια» με τις Πέγκυ Καραγιάννη και Καλλιόπη Λιαδή παρουσιάζουν μύθους, λαϊκά παραμύθια και παραδοσιακά νανουρίσματα με την συνοδεία ήχων φλάουτου, κιθάρας και μικρών κρουστών από τον μουσικό

«Οι Εξερευνητές του Διαστήματος» Κυριακή 10/02, ώρα 11:00 Δράση για παιδιά προσχολικής ηλικίας (4-6 ετών). Περιλαμβάνει κατασκευές και διαδραστικά εκπαιδευτικά παιχνίδια που εισάγουν τους μικρούς μας φίλους σε θέματα Αστρονομίας και Διαστημικής Φυσικής. Σαν πραγματικοί «μικροί εξερευνητές του διαστήματος» θα παίξουν και θα ψυχαγωγηθούν μαθαίνοντας, για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και την εξερεύνησή τους. Με την ανάγνωση παραμυθιών που εμπλέκουν την αστρονομία, θα ταξιδέψουν σε αποστάσεις μακρινότερες του ηλικού συστήματος, εξερευνώντας τον Γαλαξία μας! Κόστος 5 ευρώ. Κρατήσεις θέσεων: drasi@noa.gr και 210 3490055.

«Διαστημικές Αποστολές από την Γη στο Διάστημα» Σάββατο 9/02 έως Σάββατο 2/03 Οι νεαροί μαθητές καλούνται να ανακαλύψουν τον μαγικό κόσμο του διαστήματος, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας μια διαστημική αποστολή! Βασικό άξονα της δράσης αποτελεί η διεπιστημονικότητα, ώστε με τρόπο ευχάριστο και εκπαιδευτικό να συνδυάσουν την Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανολογία και τα Μαθηματικά. Μια δράση για παιδιά 10-13 ετών. Πραγματοποιείται σε κύκλο των 4 δράσεων κάθε Σάββατο από 12:00 έως 13:30. Συνολικό κόστος: 40 ευρώ. Επικοινωνία - κρατήσεις: 210 3490054, 6937790081 (καθημερινά 13:00 - 18:00) και visitorcenter@noa.gr.

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

37


ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Με τον φακό του Άρι Γεωργίου, στη Βίλα Καπαντζή

Closer, στο Υπερώο Στο Υπερώο – του θεάτρου της ΕΜΣ : Το σύγχρονο έργο του Πάτρικ Μάρμπερ, “Τόσο κοντά” - “Closer” που κατάφερε να δώσει -με καθυστέρηση- την πρεμιέρα του στις 24 Ιανουαρίου. Στο βραβευμένο έργο (γνωστό παγκοσμίως, μέσα από την κινηματογραφική μεταφορά του από τον Μάικ Νίκολς, σε σενάριο του συγγραφέα) που σκηνοθετεί ο Πέτρος Ζηβανός, οι τέσσερις χαρακτήρες προσπαθούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, να επικοινωνήσουν, να αγαπηθούν, αλλά... οι σχέσεις τους ναυαγούν. Στην παράσταση (κατάλληλη για θεατές άνω των 17 ετών) που ανεβαίνει σε μετάφραση Θωμά Μοσχόπουλου, σκηνικά-Κοστούμια: Λίλας Καρακώστα, Μουσική: Κώστα Βόμβολου, τους ρόλους ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Νατάσα Δαλιάκα (Άννα), Λάμπρος Κτεναβός (Νταν), Εριέττα Μανούρη (Άλις), Βασίλης Παπαγεωργίου (Λάρυ). Τετάρτη-Κυριακή στις 21:15.

Πυρκαγιές, στο Βασιλικό Θέατρο Στο Βασιλικό Θέατρο παρουσιάζεται το έργο “Πυρκαγιές” του πολυβραβευμένου Λιβανοκαναδού συγγραφέα Ουαζντί Μουαουάντ που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα από τον εμφύλιο πόλεμο που ρήμαξε την πατρίδα του .Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου, Σκηνοθεσία: Ιώ Βουλγαράκη, Σκηνικά: Anna Fedorova, Κοστούμια: Μαρία Μυλωνά, Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης, Κίνηση: Αλεξάνδρα Καζάζου . Παραστάσεις κάθε Τετάρτη στις 18:00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 20:30, Κυριακή στις 19:00.

Ο Θείος Βάνιας στο Αριστοτέλειον

Ο εμβληματικός «Θείος Βάνιας, του Τσέχωφ, ολοκληρώνοντας τις παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παρουσιάζεται στο θέατρο “Αριστοτέλειον” - Εθνικής Αμύνης 2 (έως και 17 Φεβρουαρίου). Παραστάσεις κάθε Τετάρτη & Κυριακή: 19.00, Πέμπτη & Παρασκευή 21.00, Σάββατο:18.00 & 21.00.

38

ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ

Η Αμερική του 1978 και η Ρωσία του 1998 σε... ειρηνική φωτογραφική συνύπαρξη μέσα από το φακό του Άρι Γεωργίου. Εκατοντάδες φωτογραφίες με οπτική εποχής... συμπεριλαμβάνει η έκθεση “Αμερική-Ρωσία: Ισοπαλία” που εγκαινιάζεται (Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου), στις 8 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ στη Βίλα Καπαντζή – Βασιλίσσης Όλγας 108. Θα διαρκέσει ως τις 7 Απριλίου 2019 . (Τρίτη – Κυριακή: 10:30-18:00).



Οι ειδήσεις στο χέρι σας - με την εφαρμογή του ΑΠΕ-ΜΠΕ για smartphones & tablets - σε Android και iOS - έγκαιρα, έγκυρα & αντικειμενικά με τη σφραγίδα του www.ana.gr - λειτουργία alert με τις έκτακτες ειδήσεις - αποθήκευση ειδήσεων για ανάγνωση offline - ακρόαση του Πρακτορείο 104.9FM - ελληνική / αγγλική έκδοση

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΕ-ΜΠΕ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.