ﺧﺪا و دوﻟﺖ
80
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
2
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
79
ا و دو ﯿ
ﯿ
ﯿ
ﯿ
Translated by: Umedi Milani
ا ﯿ:
www.khushe.ir:
ف: ١٣٩٣ وردﯾ 3
Michail Bakunin
از ﯾ
ﯿ
Prepared by: KAF First Edition, March 2014
،پ اول ﺧﺪا و دوﻟﺖ
78
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
را ا م د ِ ( .ی #ب ! و ِر ا م ای دم & %؟ ا ِ ِ ً ِی دی و اِ 67 ( 8ی 9/ ا12+ا ، %/ 0و !) *!+ ,-ا ز را 4 َ ای ا< Eر C< D8و Bو!8د اردِ ( :ی GHد ِی و= ِ <; ا0: :یش @ ? . %/و ِ ای ( Nن ،و ا<!) < L Eا ا ی را !د ، %/ا I Jد و ا K 67 ( 8ز* ا ِ !د /آزادی ،ا)#ق ،ا ? :و ِ 0N KOی ( Nن )!ا ) ?.
ا ا زﯾ اءة و ا ا ("ر'ﯿ & "$ا $ %ﯿ ،ا "#ر ﯿ ا ا*$ ه+ا زوروا http://issuu.com/anarkistan
ا و ا ا
! V ا<!T! Eعِ L E* WOR / ،
ل دﯾ ، و():
ً ] َ \ .[۹م 0 [ %ر ا< < _4 8Eرا ^] *; ) O%/ا + ) %+ < _4 J aWﻩ و !د)!اِ 6eی ِ fghiی aGHدر ا< Eور ِی cِ Jا ( -د( ! /ری Kر آ _+ر %%/ﻩ ای 0_ !Wو )!Bص ِ j kی آن دوران * m!W + . W0ن ! 0n +در B(4ا<( ن ِ ِ َ +ی داد 8!W + .ش را < / [B8 & Eد ) /ا fq %U:از ا دﻩ ،و pپ ای ر ِی j k ِ ] 8ی /ب)!ان د< r8!W sان ارد ،و ا وز ِ ،9&- ، T W َ 6uیش ِ /ب ِ!غ ا ? * m!W + .ن !َ +ئش را ? 9wو %pﻩ ]K ز .?U
ا( ن و A"Bدن ' "ب $ﯿ> در"$ر=ا $ا "(JرIﯿ F$ GHز"D ،C$ E C("$ر Cو ' د ،رو اﯾ ( "ﯾ : ' ﯿK ا( ( C ﯿKL http://issuu.com/anarkistan
***************************************************
'د ) ،(khushe.irاو( ـ ب: ا ـ ب از ٓ ِ 78 + 3ی در +رد ا , 0ای ا 0ر , + -.و +د 0 9 + .ا 5 6+ت و ٓ ٓ و BCاز ان ' ای +ت Aل ار ان در و > '=گ ر; ) :ا - + (D0= + +ا ٓ ـ ب http://khushe.ir/maghale/godstate1.shtml ،در د 0 + 3 Dو ' Oاز ان از Uف د Sان در و > '= Rی R 0 Rن ' ز QـW 3 0 9 + . 0 P Vـ5 6+ Dت و ( و '=گ ر; :ا ' D0= + +د 0م \0دەا. 0 ) ام از ' . SYاز R ' X +ـ9 ٓ ; +روم ا 0ر .ی د ن ' 8 ' P+ردا D0از ^ و ز] ت ر; D0= + :در ادارە ٓ ٓ -. ( Qاز رودو( 7رو ( ، 5 6+ت و ـ ' ی ) _P+ا 0ر -.و ا 0ر و ) - 6 .+ _ aاز ا _ Cژە( ) ،ا و دو( ( ،و aەای 5 6+ت R 0 Rن د b9] ، S ٓ ـ ' را aە د ' ، - ; Rا +ان ر; : .8از ار دو' رە , +دن و ٓ ^' . ـ ' ا +از
F( Lو= و A"Bد(FA Cر Mو' Cزﯾ" Mد=ر"$ر= O$ "(FQر'ﯿزم F$ز "(FE Cر="D ،C$ر Cو ' رد F F FM ' ،ر
FQم ﯿF $ F Lنhttp://issuu.com/anarkistan :
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
َ Oا ? ،ز)!ا .?U O
4
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
77
] 0:# - O 8C< ،6xو ِ GzW ،6{ | Oا -ری 12y /م )!ا Oدا ،?+اِ -ر 6{(8و دی ِی ^c &Uد %ﻩِ Nن !) 0n ] 8ا !د ِ < L /ی 0N KOو ^ ویی .6~ . +ا< Eا -ری ? /ا r cو اِ 0: :ی اَ }-یش c_+ و اِ 124ام ? L ،ک ا ،? 0: :و در ا ِ آن ^]\ !) Oا / Oد•(@ ،ن از آن K ، /ر دور )?•(@ .ن D +اران ر !Jی Wاز از دﻩِ U/0Nن ا :ن ،آ ن را ر )!ا د ِ? B ( ِی ا -ر ِی ا !ی fq ،0_<•‚ ،و ِ 0n }Jی !) (+ا !د / َ #8دان . (+ و دو ? ا< د +ﻩ ا K ،ر!Jی Wاز!Jا ِ‚ن ،0n %8ز ان ن و ِ روح 4 0 !(-ا وزﻩ 8 67!T! Oی ? .آ دﻩ E*ِ Wدم رت ا4 ِ J ِت 6{(8و ِ َ أت اد -و ِن آِ _+ر آن را دار 8!W %+! 0 .ش ، %%/ ای ارِ _Wب ?< %8رت ِ 8 ِ ای د ع از آن 8رت %+ @(•ن !Cp < Dرگ اBJ ی 0: Uw ا و6x ِ ِ ‡!ا %داˆ .?+ا J ،0: :ر )!د ور دا!W ‰ ، + +ا ] 8 cِ 1‚ِ yW َ و ِن اِ 4س ?< (4و <ŒWی از ! ِی ‹ا ( J cJاز را Wب آورد؛ ˆ!W ‰ 9/ا َ ا ( 8ع . *Dا :ن < از ! ِی ^] ادی ز* د و و دار ا •‚sﻩ 1‚sد ! Wا 8رتش را و ! 8ن ˆ Nﻩ ِ \ ِ B- /ا c(- ?<1Ž/و ر ر ، %/و ا!) 0: :د،? L %pن 8ر^!‡ 0ا < ?. ˆ •‚pرو WE+از ا<!T! Eع 6{ | ?ِ 4و ا _ ر ِ ! J) 0N KO ِ <kLن (0N KO را U:ن ‰د ِ ( /ی د ن را ِد 0 Oآورد %p ،ن pروز !W0ا Oز• m رت ا 67 ( 8و!8د )!د ن و p ِن ا :ن .O %+0 / 0nا ،ا ِ J p ،O %/در ِ دن ا اد ‘! 6دﻩ؟ ) ~ 6دﻩ!p ،ن ای ا) /6•#دن و اِ /0: : دارد p ،ا !%/ Wن ِ !%/ Wن Jرت )!د را ا & 0: :دﻩ ا ،? -و ا U: 0: :ﻩ ) | ِ آن /ز ﻩِ 0Nی ا!%/ W 67 ( 8ن آزادی ِی دم ،ا ی و ا :ن8!W ، ِ < Lی ا124ام ’ ) Vا J ،رت ،ا Iyر ،ا ’ ( ر و د6x ِ < Lی L ادری ِی +ن ،و -ا ?/ ، ِ َ \ * ِی )#ف اد -یش • (ِ 0 4 cی آن ،O) +ﻩ .در ’ ِ ِ َ ر آوردﻩ ا ?. / 0nن ? I 6”< U ( ، %/0ر و Wﻩ %%/ﻩ ا :ندو َ ا -رش O ا< ?< %8 ] 8 Eو ی را و ، U: ‰ا< ِد +ن . %/0در ’ َ ا -ری ِ Tا 0: :و ا ? r؛ َ 1‚–ŒWش !ذ< و ? Iر ا ?!)0 .ا از آن ا -ر
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
76
ا و دو ِ اول َ < | c_+Eح !+د، —4 f˜/ pا ?؟ ا< ﻩآ ? < ? * W؟ ،V LوJ —4 در ™ را (& 0 Eزد C+0š .ا< ﻩ› ? ا ’+ﻩ %%/0و ? * W ’ %؛ ~ ،6ا< ﻩآل %p ،ن L pودون D8 ،?a ’ ،6~ . %وا V L ? ]Jاز ا< ﻩ َ ر*، UK ž Jار Jار ا<• دی ِی ~ / ? 6ر Unئش در ِ + ؛ ~ِ ( ،6ی ِ W ر* žا I Jدی َیش ?. & ی و ا) fq ،6•#و اِ ( ،67 ( 8ی ا< W Eر* D8 žزِ Wب ِ W !Bم 6{@Jو V L0šداوری ،در ِ <kLش ا<?ِ 4 E!Bم ، < 8( ِی ِ ) +ی ِ ِ َ ! +ﻩ 0nو O 6{@Jز ا ِ R8 :ن ا < ،67 ( 8ا دِ R8 ،O *!Ÿ W— Jن ا :ن ،و َ )•‚p ،?* UK ، W #ی ? D8آ) * Eو V Lر ‹) c _W E* Wا cJدر رﻩ ِی و W ً ِ @ 0aی آ¡ َزش =!Rر ! 4ا ? .ا %pOن/ آن0 / 8دا (Oدر ِ T 6~ _Wورِ W ً ِی ! 4 ِ I%-ا0: W 0aر*” 6و آN را ‚• در دارد ،ا ،•‚ ? :در ( ن آن و Tورِ ، W َ َ ً (‚ن ا _ ر ا ? ( ،ن Jر ،6{ | / 0:# -و • 0:# -از در ا :ن ا ?؛ و دJ َ آن C<) ،6{ | / 8رﻩ W ،ر* 6¢و ،0 @%و ، *Dا ازﻩ ِی c _Wو !Jا ِ‚ن | {ِ 6ی R8ن( /ا< ﻩآل را ) و ان 0 c_+د ِ R8 ،ن Jارداد ِی ا) 6•#و رو & E+ی ،و ا< ﻩ را. Dد<C !Nر* Un!) / ،cو ِان Kر ~‚ ‡ ،6ن اِ 8اد ،آدم و !4ا ِی ،ا ِ َ !Nر*! cدﻩ ا !)•‚p ( ،ار! ،ش و و!) ، f£4ن م / 0nدو !Wا ِ 0nی ) ص !د !W :ا ِ 0nی ا U¤ن و )!ا ِ? در درِ 8ی ‹ Wی از ! 4ا ِت د< J !N sار | ¥ن. روی +ن در Wر* cِ - ،žذا^ِ 0ی آن ا _ ِر aGHدر ا< Eا ] اد ،در [ / W ِ (ِ V L cِ? UKرا c + ¦? ! 4ا ِ? ا :ن را < Lآوردﻩ ،و <ِ ( [ W WEی ا: cِ _W ِ !+0د. ﺧﺪا و دوﻟﺖ
5
!%ان <_ 0از ِ E* W ‰< Jا از ِی ز ﻩ ِی آرزو و ) ل •ِ !Wِ /ب س / ،ا ِ ا :ن Oَ %ش Nﻩ Kر !) 8!W [ِ 8ا !د ،ا< ? 4 Eرا K 6~&+ر ) م در ِی ‡ ‚ن َ %ﻩش ن !G§ . %/0ﻩ / f˜/ ،در ِن ( ِی ) ا< ِن ’ Lﻩ +ﻩ ا ً د ِ? ا :ن @(¨! 4 %د +E*ِ Wن ¥ ،ور +E*ِ Wن ،و +E*ِ W f£4ن +E*ِ WO = ،ن، َ ^ +E*ِ W %Uن )!ن +E*ِ W ’ ،ن ،و د +E*ِ WE(+ن آزادی و اِ -ر ا :ن ا ?، َ ای §!Gﻩ Wزﻩ 0Nآدم و !4ا را ) !د ‰ Wدا / Oا ‚ن !سش را آورد؛ ِ C+0š َ ?Uwش • s% آن /و Jرا kرا ﻩ / +در آن ِ 0n GzWی )!د % wا ِی ا َ rیش ای آن E< %p /دﻩ ِی < 8دا . + +او © hوت %ا ( ِی /0دﻩ ،و < < + ِ َ ن و ! 4ا تش در ا) ِر آ ن kا ،?+و ( •‚pرا y C< D8ود<? ز ‚ن را، ای دن !ﻩ ِی ای )!رداری ِی ِ cآ ن / Rد؛ او ِ اِ /9ª ?4 در)? دا V:را ِ ِ آ ن (!%ع ) !د .از ا<Eرو ا \ ر دا / ?+ا :ن 6x ) ،از !Nدر 0از )!د، ای ز ﻩ و ارَ mبش .ا از ا<8E ای ( ! 4 Uا p 0:ر« )!ا W[ - ،از ) ِ ِ َ @ +ن وارد !+0د ¥| ،ن ِ ا ی‚ ‡ ،ن آزادا V¤و آزاد %%/ﻩ ِی R8ن .او ا :ن را َ َ ‡2ن او از aW0šو^ 0و ن ی ِی ! 4ان !Nئش % +ﻩ )?؛ آزادش /د ،و ا ِ s )!ردن !ﻩ ِی دا ِ R V:ا ? :و آزادی را َ 0: U Lیش ! ?. 0:و ِ َ @—Bش / ،از ا ِ Dار OBای )!ب/ ، ِ 0دا / Oدر ادا pرخ دادِ ) . َ ) ایَ 0: Nیش !د WV L ? ¤ 0 ،از آن < 0 pرخ 0داد )1-ش /0د، ) و® fو* ان و C¯°د pر +؛ او @ +ن ،ا :ن و !) / 0: R8د ) !د را 0 Ÿ% ِی )!د ا %ع /د %p ،ن! pد ن ) / E* aد و از /? ¯±دن ‚• ِ ( /c ، U: ²: Jی ِ c :ی ‚ِ wن %%/0 !+ 0: I- /؛ و اِ 8اد 1‚I W0šدر ِ %ﻩ اِ 8اد +ن J /ار !د < Lآ< %را ‚• / E* aد .ا rدان ِی C !Wو ً | ِز ) | ِ ا</E Lو^ ِن ا< Eرا Kر — (-و -د‹ ، %³ 0دJ َ ای ا م و !‹ + 0n !Nورا و !Lچ ا ? < ،9µ .دآوری ِی ان /او ِ ) GzW ای 9w ،? •‚ —U-از آن B /رد اِ :ن p0šرﻩ را ¡}[‚%pO /c ،ن ) ِ —Uای آن/ O%R8ا ی !_yم /د ،دل !زی kاب داد و ِ• ،? n s 6وِ ، ِ َ ) OUا ی ِی ( %U^ Uئش )!ن و 0: m Jآ +دادﻩ و آ ن را ت ) اَ 0nیش را ِ ِن !%ان a/رﻩ0nد !) ِ w GzW ،د ! E&( /د د ِ? ا :ن !+ U/د را ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
6
َ دﻩ‹ ،0Nزم )!ا !د V L ، /از ،Dpا<E ارس آزاد زی %+ Jار ا ? ِ !زش !د ن و < ِی ) ا ،دﻩ %U/0Nﻩ ِی @ —Bو ا ی ،را Dدا< cِ .Oآ ا ِ Œ+ن fghiو ِ < Lی ِ ‰B- cِ _Wی ا ‹ل 1‚ c_+د ،و ِ < Lی ا<( ن؛ ِ cِ _W V¤ Lر 0nو ن ی؛ آن < pآ !) !+د ِم ^]!+ 8!W Rد وِ َ َ ? 4و -ا ? و ِن 8!W %*Dئش ا ? ،و ‹ Wاز ( ،ا124ام ا/ ،? : !زش !د نِ @ ،ی آ¡ ز ا ِc دت ا ! ? را 1‚sد .در آ < ( Uو ( ِ 8 8ی ِ - ِ َ !زش !د ِن ) د ل /ا ِ U¤ی +ن !%ز %pان ا -ر ا ?؛ ر ?ِ šا< Eا cدرآ ِ َ !زش !د ن ‚• ر+ ِ ،•‚p ( cِ _W cدر آ ر & +دﻩ Tوری و Uوع ا ? .ا ِ ? ِ2ن V Lر ِ?ا _ ِر @ ِی آ¡ ز را در )!ا دا ،?+ا< Eا O < cز ن !زش D8 0:# - آ !زش !+ O/د ،و ِ 8ی )!د را آزادیD 0nا< %ﻩ د ِ ( .ی آ ِ ً ِف ِ 0n GHی آ !زش ‚• TورW !د آزادی ?، روی ا -ر در ا ِ ِ ِ /0: m J دن ِ V L روز )ِ 2ن ا 0: :آزاد و Lاز ا124ام و —U-آزادی ِی د< sان )!ا !د‚ ‡ 9w .ن ِ ً ِ cآزادی )!ا !د ،ا ِان * W ز ﻩِ 0Nی +دان Oز ن J E* WVرت و َ ا ازی ِی ِ 0: U: cاز !Nا ِ cاِ -ر روز آ ن و Oز ن روز آ) آزادِ E* W ِ ! 4ا < 0:ا !!+0 6eد. َ ُ !+د /از ا V L ?<1Ž/ا دﻩ ا !N‹! ، ر دا0: ا ِ cا -ر ،وJ ای دﻩ 0Nو ِ 6e Wی & ی و ا).6•# !+0د، ِان آِ _+ر اِ 0n (Up ،? : َ ِ ? !_4 a Œی Lر ‹ر !Wدﻩ را در %pن aW0šو^ِ 0ی ژر‘ Ÿ 6ﻩ دا +ا / )!د دم ‚• ^!+ c &Uدِ .ر ای !د ن/ ، Tوری )!ا !د ارGzW fq ای ِ ِ ِ و رآِ 0nی ا -ر O ا< Eارس W GzWز 0:ادا )!ا داU: E* WCp! / ?+ از ن و 9w .ازا< Eد< sر 0nو!8د ‡!ا دا?+؛ GzWآ د ِ 0ی !) 0ا +د و ا د !‡ ) %+ا ، +دم ا اِ 4س ز /د !د / ،در آن !رد \ ِ +ن را در* ? )!ا / %د ،و آ W m W / 0: آزادا وارد +ﻩ و آ !ش ِی ِ !زش !ِ mی )!د دا V:و ِ 4ی +ن را آ !زش )!ا %داد .ا< Eآ ، %+آ ن ِ دو| و ادری ِی & یِ 0nن رو & E+ان و دم )!ا !د. GzW
ر
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
ای ( ِی Dرگ ‹ن ای دم و ِ ِ
• ز ﻩ GzW .? 0Nاِ -ر Dرگ و
75
ً Oو رو® 6{ | fو -دی ار ( 4 ، !U: Tدر ?< GHارِ Tی ? :ا )!ا % (c¡‚ cِ J 1و ?/ ، ِ +ورا !) 0nا %ر .ا< <kL D* ،6{ | ? 0:! J Eو ِ ً 6uو )ِ U U/ !Iن ِ Bی ? Iآ َ‚•ش pر دا ِ ( 1‚ِ Eی ِ U U/ن ا<! J Eن دا 1‚ِ Eدا % V:ان )ِ U U/ن ِ Bی رن( Cِ !Wرو !+0 0د .ا ? s ،آن /آ ن ‚•وادار N•‚ L !+ری و ِ Wک د ِی 6uرا . %%/ ¸ B W ? .ا< ¹J %W Eاز ا ِ!%- cان و ¹Jد< sی ‚• ِن ِ U U/ن دو J ا ِ %W ً 6{ | #و 0 @%د !ر دادﻩO ، ِ Wی ار mب ر . %/0 +ارIhi 0š m َ ن دارش ’% ای آ / 0: /دﻩ و ا ’ ( ر . U/0ا ا< /Eآن ار mب )!د را ِ َ ات ا ! 6eو اِ 0: :ی او در ¹J %Wو Lک (& Eا ? .ا< Eز ﻩ ِی ا %/0ا) ر ِ َ دورو L / ،? 0nپ آن )! 0šا 8ایش k 0ارد :در !) / 6x 4د را » % E* WO/ﻩ C< 6x ،½ —Uر در ِن %ﻩِ Nن ) ا« ) 0و ِ U:ی آن0¼ ،روی از ِ <[ ) ا و ارِ mب )@ <kLو ِ Lی دوازدﻩ ِ‚ 6u 1را ،( *!+0و‚%pO 6xن )!د را ِ ، @ِ R8 —Bن دی ا#-م . %/0آ< ‹زم ا ? < دآوری ِ U U/ / O%/ن ( ِی B ِ دور )!د )2ن 0: m J از ر K ¨! ِل ا?َ Jش ’U ( ، % ای ِ BNی د / 0 ِ ِ َ َ َ !رت Ÿ BNﻩ دا +ا ‰/ ، BNرا / 0: m Jدﻩ ا ،ا ’ ( ر /دﻩ ا ،و ( U ا<• Uو ِی )!د و ‰/ ای ارِ Tی )!ا ای ) ? ِ J رت ِ Wم B؟ ِ + ِ ِ ِ<¾ ‚( [ W WE< 9w . %%/0 !W •‚ Uن !!Tع در mرﻩ ِی د‹<U ( ، U c ِ و از دو ? Lوا در* ? %%/0 Lو !ر ِی & ِ[ رن / Oاز ا ! ? ا Rم َ ً و f¿]K 6xدا V:و ارادﻩ ِی ،cا Dا Oدق ا ? .آ ن f¿]K ،دا: !د | ِت ( ز ل )!ا . + د0: m J E<12/ ]ِ (Bن ای ِ J رت دو ? و ِ ِ )2ن دم ِ ِ ˆ 9wآ< < ( ِی آ !زش را در ] 8از ن دﻩ و ( ِی _ [Wرا O %/ !¥؟ و ] ی/ و ! 8آ !زش < و ِن } < در ِ (Wم !Wدﻩ Lا %/ﻩ !+دِ ( ،ی B َ ل ای آزادی ِی ا :ن ر ِ وD ;Jرِ 0Nی ) ا و دﻩِ 0Nی ا :ن +ﻩ ا را ِ )? .ا ،در ِ Jم ‡ ? ،ا 8زﻩ د ا< 4 Eف را دO %/ — J؛ ارس¤ + ، ،O *!Ÿدر ِ < L / O 0n ] 8ی ا ی ِی ا :ن و ا124ام آزادی ِی +ن ) ای !د ن و!8د )!ا دا ?+و Dرگ ‹ن :و ،از آن / 8آن +ﻩ GzW ، + ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
74
.6uز ا د .ا< Eرا ]( ِی ر Ÿری ! + ، % 0دﻩ ِی ( ِی kا ِ[ دم ?UGÁو -ﻩدادﻩ +ﻩ ِی تد %ﻩِ 0Nی ) اِ R8 0nن ا 0: :را ت دادﻩ !د! ا ؛ در ِ ’ ، %ا ‡ ب +ﻩ Nن ِی ر ‰ 0دا Oو %pن pا#- اد< ِن %p ،6uنp َ ا [* J ?<1Ž/اِ aWق / 0n c :آ ﻩ ا و )!ا % Kر ] ود )!ا ! %د،6• . ِ دادن ) ،ا J ،ر ای ^ ~ِ 6 آ ،در ‰%R8ا ی )!ا .?)! %در (‚ن ز نِ ، َ ُ روی ِ !¨BL ?ِ !_4ن یم ? !_4 ،و* Bم )!ب و Jر -دل ،د ِ? ?< (4ش را ِ ِر ( ِی رو k 0ارد. ،•2د< ِ %ا Vn Wو آ & ا< Eدا ن ِی !Lچ و ^] ِ / %’ 0n !N‹! Oدر روِ 0n %+ی (Wمِ -ر ِ Jن ُ !ر ِ*½ ;* ]^ ? !_4و آ !) !زدﻩم ،در ( ِی ارس ِ 0 !(-ی ارو« ،د ِ ِ )2ن دم ! % 0آ< روِ ( / ? E+ی ا<? !_4 E . !+0ا< Eرا ( ن ِ ( U %’ 0_ Wق !W —ِ (yWدﻩ ؟ (!م %%/ﻩ ِی ِ Ÿ%م ا U¤ن ! +دﻩ و ?< %8 Oِ aآ ‚•ی !!Tع )!د y%ف +مp ، از ِ ای آن! /ا % دا2+ن ?Bدر دﻩِ 0Nی ا ی ای Ÿﻩ / ِ ر ِ C+0š ، 0 ِ َ ا›ِ ( Oی Wو«( ن)م. آ ن Wآ ن را ِ W OU) ، %L Âو!8دم را ا 1‚ 0دِ 8 . روز ِ (۱ی R8ن ˆ ? وJ !+ ¤ 0^ < %8د ? ) /را ،روز ،در ِ @½ ( ِی ِ R8ن ( ن و د ِ? آ 0:ا م !+0د !) /د را \ yن و رو ،E+در ِ ِی ‡ ‚ن %ﻩ ز 0دم. Lر ِان دم !)0ا . %ا 0: ) ا @ + / ? <kLن و Jآدم و !4ا را ِ دادن ِ !Jل آزادی و دا V:در ا ِ َ ، a* 0را ? a 0؛ !%/ Wن ،آ ن !ﻩ ِی ( -!%را )!ردﻩ !د ) ،ا )!دش ) ِ %ا< ن +ﻩV L ، )? )!ب از ™ زد » :ا ، + [Jا :ن !%/ Wن ِ %+ )!د در)? ز ﻩِ 0: Nی ا ی را ‡!رد َ !B8یش را V L ، <1‚sاز آن/ از آن/ ِ ِ ِ% !+ <kL %د«. (? ا 8زﻩ د ا!%/ن ِ J َ 1Äداز* K / ،Oر رو E+ا
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
]ِ %ی در ِ? آن را %/ر kا +و ) ِ 6xی ا< Eا ? .ا :ن )!د را آزاد /دﻩ!) ،د را از ! 4ا ? 8ا /دﻩ و
7
ً (c» c_+ا :ن« در آوردﻩ؛ او W IhÅر* žو V Lر ? را ِ ِ د< (B sت ¥| ،ن و ا . U¤
0:و دا V:آ¡ ز* ﻩ –
ا<• ذا^ِ 0ی ( ِی ? ،و ا دو ? Wدار* ، I%ا ِ ³ cدیِ + / ، V Lر ? ِی ا 0: :در Wر* žرا ^0 c &Uد fghi p ،و :6{(8 p ! 4 .۱ا ِ? ا :ن. .۲ا . U¤ ¥| .۳ن. ً ُ ُ ‡ ‚ن ]@Jاِ I Jد دی و ا 67 ( 8را ( < %ﻩ ، %/0 0Nدوی 0دا V:و ی 0 آزادی را. ‚•<_، 0 وﻩ ،آر /! nات و !رژوا ،ا Rتدان و ا< ﻩآ ? ،از ? اران و ا)#ق ا< ن! B ، j k ،ف < / 0n - +ا I Jددا ِن 1-ال را ا !ش %’ L) %%/ ‰ﻩ ِی (Wمِ -ر ا< ﻩآل0 / 0n 8 W ،دا ِ ³+ (Oن آن َ وÉیش•‚p ،ی D8 Kر 0ر / %ا :نِ ( ،ی !ش %ی ِی !_+ﻩ و ا ِ U¤ی ِی » دﻩ ِی !!8د د< sی در R8ن 0_< GzW ،از ) ِ دﻩ ? ،در ? ِ % .«? w َ ?/ !W0ا Ê© L Oد / Oدﻩ ? * W / 0nدر mرﻩئش ، %*!N0دﻩ ِی درِ 4 )!اص ا ی و )!دا ] ، ‡ sل و ! ِ 0n ( +و ار + ) %+ ،C Nﻩ و =!Rر* ِ ً 0n ( +و ‚1و C _ ،و ‚•<! 4 ،Cا ? و !ش %ی T / ،ور Wان ^] —Bدار ، ا< Eدﻩ در ˆ ? 4ار 0| Wآن » دﻩ ِی / «? wا< ﻩآ ? %*!N0ارد .ا<E آ) ی 6x!Iy ،از د زی ِی در ِ? +ن ،را •‚pی ا0š ، (4روح و ?/ 40š َ َ )2ن !!Iy E* WCpل C< ،و ِ a Oتا •‚sدر ا ِ و ِ Oز* / 0n ا ? ،و !Wان از ِ ]? ) ا َ % 0ش؛ در ا ِ ا<E و!8د ،6x -دﻩ ،دﻩ ِی آن % ،از آنِ | p ِ ( k 0 V¤ارد .آ ن !ش %ی، <? 6Ë!Lرا واَ 6{Jیش را 0 c_+د p ،ر ِ GH )!د ?/ 4را ازآن ز ﻩِ ( ،0Nی ِ ? a /ی ^] ‚ن %%/ﻩ ،روا ِ• ] ل و ‚1و ،و ِ َ َ دﻩ !‡ • s% 4ا /د ،و ˆَ •‚p ایش ksا +ا D8 ا / ،و ِن ا<E
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
8
َ ؟ 1‚¡ sاز ا< Eا ? ِ ]^ /اد !)2ن ا<E ای آ ِ !W0ا ]^ %ادی ‘ِ OB] 6 َ و!) ;Jد K % <0ر yود ا ?؟ آ 0: ا ادی D /رگ E* Wر ?< Tرا در ا ری و ِ !) /د را ِ 0: m Jی ) ? ا< ﻩD 0nرگ ¥ jI]^ Oِ B ^ ، %%/0ورا ، !+0و )!د ز ﻩِ ( O 0Nی ِ fghi 9aی )!د را ار1‚ / ،« %%/0 Tون از آنِ ، » ِ !ای ِ ً ً َ )2ن ارزشش را در ِ (Upن +ن از د ? 0د ؛ آ ن ](!‹ ](!‹ •‚pی D8 ِ َ ( +cن در ا !ل 0ا ، %U¤در / 6x 4آ / 0:ا !ل را آ !زش 0د ِ (8 W %ی آنِ ل را ا< Eد ِ cدﻩ ا !ش / %%/0ا ! ،ز ﻩ 0Nو )!دِ f®!8ی c(-را . U/0 دا ِ % 0:ز*• / ،ا !ل و c(-در آ ن ا yWدی ، % <0 V¤ cِ Jا 0n %Ì َ 6~ ) O ? yآدم ِی Dرگ ’ ، %ا :ن ِی Kر <O/ب ا ‚%pO .ن در َ ً / fqوا ( ]Jر ? /د ‹ < ،اD ،cJا 6Íآ^‚Uن { / 6د آن\-! p ای /0د را c(-ل %%/؛ / 0: / ِ +[BJن[ ،ر* Dاز L ،—U-از !)Cاِ 6e ا [* J ?<1Ž/اِ aWق ِ U U/ن C !Wو Lو^ ن / ،د‹‹ ا ! ِل R8ن !د .ا ِ ِ 6uی •‚ L ،?a-و وا 0N Kد را ! / \-دﻩ و ( ، %%/0در c(-ا<E َ !0 ? ) \-ورز .ا< Eرا 0šد ِ ’ /c ،O*!N ‰ cی Jن m Wا ?/ ، ا< - Eرت ِن د ِن ( ِی !U/ر Tبا + c ªﻩ » : /زﻩ ِ!) L ،V U/ cر ِ 8 ،V U/ cﻩ| ،V U/ cِ [Bآز !) ، %د)!اﻩ و 9w .«V U/ cِ Î* 4روE+ َ َ ا1Ž/ !ای ا ? /ا !) / 6uد را ِ ِ و / B ;Jدﻩ ا ، V U/ ،در » ِ دان ِ W ا?<1Ž/ )#ف !ِ \-ی +ن ر ر /دﻩ و . %%/0ا<E [* Jاِ aWق !ارد« ،در ? ِ ِ !%ان ا hiص زDرگ R8 ،نِ 6x!(+ی ا< U: ،? 4 Eن 0د c_U /آ ن ِ َ ا . ,آن ! ?ِ ]Jاِ 67 ( 8ی )!د / ? f¿J %درآن Jار ‰دد/c ، ِ ِ }W 6u Vد دو 0n Nدر داردِ }W ? ‡ .د ِن ا ! ِل •‚ Lو ِ Wک !ِ U/ ?ِ ]J ]? ا :ن؛ ا V¤و ز %p ، / 0n د ،در ا ِ اِ V¤ی ¦? و ز ِی | ِ َ !ارد ) ص و Kر <O/ب (& Eا ? را ز* ِ ا– ِ – ِ? ! 67اِ ’+ق & ی در f¿]K ِ َ و ا)ِ 6•#ی !Jی ازی ِی !ب و !د !+د؛ E&( %pا ? در ِ \¯Ï f¿]Kت Dرگ دم C< ،رﻩ ا !ش +ﻩ و و kا !+ +؛ و6x ،6{(8در !W f¿]Kدﻩ ِی ِ َ + +ﻩ ا /زود < Wد< ِ ! 4 Wق )!د را ز¼9 ]? %pن ³د< Eدر | ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
73
ز ً ] #ز* ! 9nی cIی ُ <Cم و دو ُیم / ز* !ِ 9nی ِ /ب ) ا و دو ?، ِ ِ َ ِ (8 Wی +ن < Lن ر ﻩ آ ﻩ ا ،و ا< 9w O ?( J Eاز ا ’ِ Uر •ِ 6ی /ب c )!ا . + ] [۱آن را +ورا p O 0ا %p ، /ن ( pن O%/0در !m ?ِ ! Lط آن ا–¦? َ /دﻩ ام ،ا<ِ ( (] Eی / 0n ?< %8در R8ن رخ دادﻩ 0د را %/0 9¤ W؛ آن را ‚•<_ 0و ا ِ 0^ Rی د< sی /ا :ن را ? w p ،O 0اِ ( /ی ِ 6Ë!Lی <Ÿ 0ز •‚pی ¾<ِ D8آن ’. % َ ً در ا< ﻩآ ] [۲آِ Jی ا !ارت cا f˜/ GzW ‹ ( 4ا ? !W0 /ان |0š ً 8ی َیش / C+د ،و دو د ُ :c <% @! Bا)!اﻩ/ ، <Cم ا< ، /Eا َ و!8د ( ِی J ¦? آ ! ? !Nا ?، / 0n a B ، آ^‚Uن ِ Dاج ِ a Bی ِ ِ َ َ ً ُ َ (+0šرش ،وا ]Jآ ? ¨Wا ? ،و دویم ،ا< /Eآِ Jی cا f˜ BŸا ? ،و در ا BŸ َ ا=ِ Rر ِ •B-ی ) ا 4 ، fq %+درا< Eاو) ِ %] ،ی | دِ +ن د ا ?.
ِO ﻩ0n ِی ن،
ً ] [۳در %ن < Cر ³+م /آِ Jی !# 0nن ‚( * Wن ا< ﻩ ار ن ?a E . %/0 !ا!‡ « % ! ¸Kا / » E* W ِ ? !_4 c_+آ!) 0:ا !د O /وارﻩ از ا<ِ » E › cرا ادارﻩ . %%/ |!ر ِ
م و!R(8 Jری ِی 4!Wی ¸¤او ] C< [۴ر از ز*• L ای ر ِ 0nی دم ا م )!ا . + ر ِ 0n ای دم )!ا !د«. Ê© Lداد » ‡ ‚ن ر ،اِ 4 اث ارس ِ »و درا< Eارس •‚p pیدم آ !) )!ا +؟« و!) ;Jد« <; آن ،ا ری و ِ »و= ِا f˜/ GzW
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
!W0ا
درس
!) /د
c
p +
آ !زﻩ َیش (+ 9w ، %/ c(-از/
72
!aذ <kLی و ِ / 40šی @ —Bدر } ؛ آ ن ( ِی ا<1‚ Eو ِی | { !I) ،6ت و َ َ ِد +ن ) ا ؛ و ،9µدر (!د را !!8دی ) ?¦ : 6xدادﻩ ا /و ِO روح ) ،6xا< ) Eا? ˆ / 0n ِ 0n 8 8ی ، Vا<ِ ) َ Eی +cِ ‡Wن ،ا<ِ E َ و!8د وا ،6{Jدﻩ ﻩ ا ،و در ِ<¾ Tوری َیش ،ا#-م /دﻩ ا / !!8د ا « r را» ، ِ ِ )2ن / %*!N0ا< Eدﻩ !Wان از و R8ن .? ˆ ،و 9wاز ا< J! Eا ِ َ ? ¤ 0د ِ? آوردن )! ،Vnو در ’ ˆ •‚pا ?!W 4 ،ان از ?/ 4در ِ ای ا U¤ن ) +ﻩ . + ) ِ َ در آ) ِ ا< / Eب @ a f¿]Kو 0n 0 @% 0šرا +ح دادﻩ ام /د را pر ! ِی !IWر ) ا0 fghi 0nرا /ز ﻩ و ادارﻩ %%/ﻩ ِی R8ن !+ <kLد؛ < 4 ِ َ روح ا / rدر ( ِی L O -ا %/ﻩ ا ? و <[ W WE !!8دی ِ ¡‚ 0n !N ، fghi 1از ِ !Jا ِ‚ن آن را 0 c_+د ؛ < او را C< GzWا< ﻩ •k 0 6ار y ،ود و ¡ ، jو !!8دات دی و yود (!د . <0ا<GzW 8E ( T 4 Uدر R8ن U ( / ،در ِ <!) & Cا L Oدا)?. V L cِ _Wرو ﻩ ِی ِ R8ن دی ،ا O-از ِ 4ت ! 4اِ 0:ی ار C Nو !ش %ی ِی َ ?/ % < ] !Wﻩ ِی ا :ن در Wر* < 0n GzW ،žدرا ( 8ع L ،ک !IWر« <kا ? .ا<ِ 4 C< E َ ً ‹ ،از / 4 ،6x - ? w ! ِی Â Lﻩ 0Nا ? ،از ‚< Lن 6{ | #از دﻩ0N ِ 6{ | —@%ی ، در زش ( ِی ِ m Wی روزا ِی ،و در ’ در زش ِ َ و c _W C(/ا< m W Eا ? c_+ / ÎhÅذ ِ EنGzW / ، ! Jن ِی ِ ِ َ َ < ا ،و ،ا د D8 ،O *!Ÿ W— Jدﻩ ’ ، %و < [ W WEز زی و زِ Wب آن ا . َ ً )#ف ا< Eا ? .واژِ 0:!Nی ( ِی ِ m Wی ا :ن و cِ - ِ Oا< ﻩآ ? دJ ِ َ O Bو 0n0: R8ا ? /از +ط ِی ا ِ fqی ( ِی ِ ORی ا! 0: :دﻩ ،در 6• Wاز َ ?ِ 4دﻩ و <ِ rی دو ِی Tبدردو Rpر ا ? Â L Wﻩِ \4# E* Wت GzW ، ‰B- دا V:ا :ن ل !+0د. ا ِس 8ی ِی ِ K
َ \ 6{ | Oاز ‚< Lن ر دور از ^] ِ[ ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
‹ ،از ? w
،6x -و از ?¦ :
دﻩ W
9
0 4 ?/از د / 0n  Lﻩ W؛ ِ 8ی Oراﻩِ +ن c -ا< و ) د %ا ِ 4 |!ر ÎhÅ ن! 4 ،ا ت ،و 9µ ! ِی د ِی 8ندار، 80šن Oَ 0ش ِ و!8د 8ندار ،و 9µاز و!8د 0n ( + ا :ن )از دﻩ ِی < 0n ( + دﻩ ِی 8ندار و ِ ِ دن و!8د 8ندار W ِ ِ و!8د ا ،( % V¤ا< ﻩآ ? - ،ﻩ %و !ر +ﻩ ،و در ِ V L َ ً روش ]_!س را در ¼ . 1‚ 0 0آ ن D< ½ِ +دا / 0:از ا Rت ارث دﻩ ا ،دJ ِ ) ا 0آ¡ ز !8 < Îhi C< p ،ی <Dدا 0:و < < Cا< ﻩ ،و ‚ ‡ 9µن / 0 N َ َ #Wق ِ R8ن دی؛ از ا#-ی ا< ﻩ ِی ا ی ا ? !|! 0لا •‚sاز آن ِ -ش 0دار ِ ِ ً ً ،cو ا‹ ( 4 و!8د ا ، rا ی y ،ودB@ ، ،—B@ Îو pا ا<E ِ (/ل @—B ِ ِ َ •‚pی ا ? ˆ / از )!د O (IWا<ِ L» Eش گ«ِ )م @) (۲ .ک ) َ ‚•<_ 0ی - + ˆ ،ی Nˆ ،ﻩ !ا ا ? )!د ˆ ،ا rداˆ ،0: ا< ﻩآ َ ِ Oی ای ان +ح د ِ ( .ی ، ?]n +ا!%/ن و ، +kو ( ِی < (Ra ِ َ ِ 0a Bی ] 6xدرا<ِ (] Eی < WCو ا (4در ﻩ ا . دان س + ،رِ -ن آ ( L ،0:م ان و yن آن را در ِ !8?ُ 8ی ز ﻩU 0N ][۱ ِ َ ا ِ % .ا ! ِ !Rل ا ،و k- D8اب و گ 0:آ ن را ]Bﻩ ا p ،ا/ َ ا ½َ T!Wش د ِ ! B . %ن Dرگ ،از ا ! Bس و ا !W#ن Wد رت، !W ‰ا: ِ ! Bن خ ? !Lرا ذ،O %& / ا !% Õزا ™% B+ ، U ،? ،•2 ³ <‹ ،و ،cŸا َ | Oا / 6Öدﻩ ا /در آن Kری ِ •‚pی ز* و !_+ﻩ / 0n Õ/ب ! +و َ َ !!Tع aو 8 —<ِ 4و* ی را / ;U/دﻩ ا ،ا آ ن ا< (] Eرا 8ی kاردﻩ ا : ِ ِت ] ِ 6xی +ن را، ا ~ِ 6ی yW ( ن ِ 6¢ L0šی آ¡ ز#W .ش ِی ¡!لِ WV ِ & L َ َ ﻩ ِی ، +k / 0n ¥Kد ) %+ا ? ،آ 9w 0_< / 0:ازد< sی‹ ،ا cJدر َ V¤ ا ،و ’ 8ن از ! ا< Eدﻩِ 0Nی ‚•<;وار )م (۳ .را ِ ( D8 َ ُ pدرک /د ِ W0:ا<! (] Eدﻩ ا ? .آ< < ا وار !د /ا< (J (] Eر ِی وش ا<ِ | ِC<•‚ Eز + ‡L 0n67!%ﻩ در دان }c روز ﻩ ِی + f¿]K ِ ِ × OGزادﻩ +ﻩ از ِ ¯Ï Iی ِ OBز 0:آ _+ر !+د ِ ( /ی ا :ن ِی ز ﻩ و 8ی آن ِ د‹< ½ T!W cِ J C+0š) ‰B- cاز د< ِ Wر* (6¢را %/ر kا+ ِن -ﻩ ِی 0šد cو ِ َ ا ؟
دن (-ی ِی !رژوا / ،در دو ِ? Uو| ِی ? <0 6~ W %@B؛ در ِ /O B ^ ، a B َ ِ cآزادا V¤ا ! ِل ا ی ِی ا<( ن .ا< • 8Eدو ُی L0 0داز*.O|!ر (-ﻩ •ِ !Wام! .ز*ِ L ،Eر ا & ! ِ • ØÙ ) Oی( 0دا / Oا<a B E ِ ی و !Wان از ارا› ِی ˆ 0 !Ra ا! :ی ^ Uح . +او © c} 0n!NEhوش و و*Úﻩی َ ِk ²ل Kر)!د را U:ن 0داد ،و O B cِ -را Un Lن )!دش !د ،و 6xدر ِ َ !ف ( ز } cو 0_<•‚ 0š UK +از آ !زﻩ یش آ دﻩ /د .?) 0ا<ِ B E !_y c : 9wم /دا *!8V:ن و داV:آ ِ !زان ارس و دا NV:ﻩ ِی دو c :از ِ ِ Oی Lک } د !IWر ، %/ ِ / 9ی 0n0a Bاز آ ِ !)2ن +ن !د ِ . ‡ 0|!Bاز Lر ِان ِ ! B ، Bن ر ،0nد رت و _ Lل ? ،و ا _ تِ ( ،ی ا ) ری از ا U¤ی ا ! ? ا و @ ت ای ا !|#ن ،و َ رویش O ا<E ِ ِ !}4ر ( ِ 0n 8ی ) ا ،و ا aW0š cِ +و^ِ 0ی V+!Lاز U/ﻩ از \ * ِی ِ 6~sی ِ !دن دودردو، 1‚ yWآ ‚• و c دن ِ ¾%L !Bم | {6؛ /در ?< GHدر ? ِِ /? – cِ ای fghiرا ا– ت 0ر ... ِ و!8د ) ِ
َ َ َ آ _+ر ا ? /ا<ِ (] Eی !ل ک <kL ½ T!Wا ? )!Lچ ا ? p ،ا6Ë!L GzW / ﺧﺪا و دوﻟﺖ
10
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
71
وج ای آ+ !رژوا ا ?. ِ Jر ‡!ا %آزادی 0د ،و ( Uراِ 6e دادن ِ - و*Úﻩ !U/ر ِی ا<• د ِ 0nی آ ن در %pدارد .در ’ آ ( !) 0:ا وِ + ای +?]%ن . < ] !Wا Lو^ ن +ن ’ W / %رت و Lو^ ن ِ ِ ای ^ s ) [ k 1‚ِ ¥ا< (- /Eو %ﻩ ا م !رژوازی ِی ا: (&! Eدِ . !+د!G§ cِ ،دی ِی رو • ? yو* و Rن %p C* /ر َ ای ^ 8 [ِ k 1‚ِ ¥ی ‰/ ،از ا<( ن Tوری ) | ِ آن L /داشش را در* ? ِ ،( %%/ ا ? .و 6xدر ِ ! [BJرژوا ِی ا! :ی ˆ ِ 0n 8 © Êاو در ا ِ ای ا<( ن ?ِ L . َ َ / f£ Lا ا ری [ 8ش ا + +و !) 9µد • ِی ا67 ( 8یش @( aW0š Oوت ا ? ?¦ : / Dد aW0šو^ — (- 0Û0ا ? .او ( ن Jر L ?¦ :و^ دن )!د .Oو از آن !! ،رژوازی ِی ا: !W !W ‰ا ? :و ِن در ‚ِ /1 !ِ mی )!د 0šاِ 0| 4ی s Oود/ ، Lو^ اِ ?<1Ž/دم Cِ !Wا: ِ Dر! 0Nد. و 6xر ِاﻩ د< sی •! 6د؛ َ َ !W0ا K ? :ر Vازا K ! j kزد! / ،ا !+د. و < ) [ W WEاL
[ِ kا 0: :و ا ِ 0š#ی ﻩ ِی .۱۸ا ا<E ز ?U َ ای ِ 8!Wدو ِ? < 8ش ازﻩ ! 9w . +رژوازی pر !د ِ )! 0šو و ِن ا DGÝا و ر !ا! cِ •ِ !W ،0nرژوا <kL
ِی ا !. + —B) 6x
دا ِن زا V¤و cِ _Wا< [ & Eرا د< sان Kر Wاز آن! pا / c O*!Ÿ Oدﻩ ا ، ُ !زش & ، fqی و ا)ِ 6•#ی %p / j kن ا– ِ ²| Jو ) !W0ا D Oا< 0_BR (Oآ ِ kا .?+ا< [ k Eز ِن ‚ ³ن ! ? :و دام دو ا ل ز !رژوا ِی ا: َ َ و* E< (Bو رو* ‹! -رد !د؛ !4ار* نشD*!N ،وت! ،ز*ِ ،E 0دد؛ ³ن ِ kار 0 4یش ِ َ دادن ا #ب و ا ]aل ، < ،زِ mن ن +ﻩ ِی ا< دش آ+ ) ِف د< sان !د . ِ ُ |!ر | {?*D 6دادن دوی .0 !Raم ا -ر !د ،و !Raم آزادی و )!د ا<،[ & E ِ ِ ِ ِ ]ِ %ی آن آ+
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
‚%pن !د :در
?،
ِ2ن آزادی ِی
ای ا دم ِ
ِار ?ِ !_4
70
َ ای +د 0:و ز!) ?ِ nد !W0ا و ِن .(. ( ½ T!Wرو E+ا ? 9/ /آن را ِ Tوری د‹<!) cد را ، ) OGÝو ،ا !W0ا ،ا<( ِن ا! ، (4ر و < ِ ? yت.م (.و Dرگ ز ددِ &W ،ار !% W Wس )از ‡ ‚ن ا rدا ِن دﻩ !4 ِ ( ِی ور %%/ﻩِ Nن 0šر* ِی ا< (B Eت / ،در ِ !8ا Rت » : !+0 ²(8ا<( ن دارم ?J !pن !Lچ ا ?« )مِ ( 9µ .(۵ .ی !+0 ;J! ,yد ،و •‚pی ‰ ِ (4 D8 ً Vد< sی | ح !+0د!+0 E&( !N p» :د /ا0: : ِ 1‚Lوز ا<( ن .ا !را ِ L ِور ا<ِ (] Eی Ê© L0šزدارد؟« !ش و Nˆ OJ -ﻩ !ا / %/ 94 ˆ W6{ | •‚pاز ا< / ? Eور ) ا ،ز ﻩ %%/O \%W ،ﻩ ، fß J ،ار mب، R8 ?(]:ن!% < ،ز در ِن دم ، + ²¤ + %%/E* aﻩ ،تد %ﻩ ،و وِ 6x |— رو K / 0n 8 ،0nر 12دﻩ Wاز Lو ر* ِی R+ی رواج دارد. )!Iص در ِ % ( ِ ( Cِ Wی ) | ِ #Wش ِی ’ %و دم K ، ‡ ،ر aW0šوت ) | ِ د ~6 0n ? !_4در ا< aW0š Eو^ Ÿ 0ﻩ دا / ، !+0 +ا< aW0š Eو^ 0را، َ رت +ن‹ ،زم 0دا . %دم، را %%/ fßﻩ/c ، ای و!8د و ادا ِی ِ J ) | ِ Dومش ِ اودات رو & E+ان ،و ا¡ GÁ0š ،ﻩ از ر ی ِی روزا ِی )! GÁ0š ،Vnﻩ از در % ِ از)!ا ن GÁ0š ، #) ،ﻩ از ] ،0n %و GÁ0šﻩ از j Iازا •‚sا %ﻩ / 0nا + ً را در ا :ن ‹!(] ، %U‡ 0 c _Wو ِن دی و درàِ ? šن j kرا . <kL0ا<E َ ا ? ،و | ِز اف آ ن را در ! ?ِ ]Jز ﻩ0N ?³از ِ Ÿ%م !د 0ا| ِ وﻩ Dر 0Nاز (!م %%/ﻩِ Nن ر ‰در ذ ِ Eآ ن !+0 ?*! Wد، 67!%I ِ ¡‚1رو 4ن؛ و < ،[ W WEا<?³ E (!م %%/ﻩ 0: Nاز ،0n !Nاز U U/ن و ِ ً ( Jاز -دت ِی ذ • و ا)ِ 6•#ی آ ن !+0 c< Wد ،و ](!‹ !Jی Wاز cِ - 4 Oِ Bآ ن. !Lچ دم را +ح دادﻩ و 0n !Nآن را : %/0 8!W د ِ cد< sی ‚• ? ِ ِ < - / ا<• ; ŒWآوری /آ ن )!د را 8!W ِ + ) ِر ا I Jدی ِی ] 8در ِ WV َ !U/ر ِی ارو« p 0nر !_yمش . % <0در O / 6x 4از \ ِ & ی و ا) 6•#و ﻩ +ﻩ ،درز ﻩ C< ِ ¦+ 0Nز ا0: و!8د ا0: : ‚%pOن از \ ِ دی ِ % (/ی ِ و ِن آ< %ﻩ 0nا ِ 4ف در ز ان yود +ﻩ 0š ،ا ِ— د< ی ˆ 0š ،روز 0nو 4
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
11
ا I Jددا ن را ور ،O %/ا< Eدم ا آرزو ِی ار ‰دا 4 %’+از ¡ *Dﻩ ِی ! 4ا•‚ 0: روش و!8د دارد ،دو 6x ) Wو <_ 0وا‚ ‡ .6{Jندو، ای ار GÁ0šﻩ !د ؛ ا ِ َ ُ ا ?. #ب ! ِ )0و B ’ —ِ ، %ن < زﻩِ 0Nی ذ E؛ ی 0ا ِ دن آ) * Eآ– ِر j k ِ < -و <’ ،[ W WE ای !دِ / 1‚ 0م /ا< Eآ) ی ِ )!ا !د، دت ِی زﻩ دا ِی دم Kر ‚1و W %از ( ِی ِ ¥ B Wت ) ا%+ً < و -دت K / 0nر Vازآن!IW ‹!(] pر !+0د <Cد< sآ. %’ %+ِ2ن ِ 8ی)<k (O *!Ÿ 8Cت ِی ‰ !Wو ! 4ان ِ aی 0: ( 8و زﻩِ 0Nی ]!%ی، َ Lک ا / ِ? <c _W ای ا: kت %p ، / 0nن ( ،O a pن Jر ِ !W 0n GzWا ِ 0nی آن را )!ا #ب ! ¡‚1وا6{J؛ ِ2ن ِ 8ی ا<k Eت ا ِ ِ را < Cرﻩ ¦ %د. و B در ( ِی )0 / دا?+ ِ َ ور . %%/ \W | 0nاز دم ’ ، / %ا Oور ا‹ < ، %+ +اcJ انِ ( ،ی Oان ،و ( ِی ِِáا aدﻩ %%/ﻩِ Nن از ا? : ( ِی %&+ ا<| E < kار ِان دو را !+0 c +د ،رو! 4ن و * R+ران را ،و ‚•دو ? دان m ،زان، و ) I% [4 ، fâ!Iن از ( ِی وﻩ ، 9 BL ،ژا ارم ،ز ان ن ،دژ) ( ن، |] ران و ز ‚نداران ،و، c / ت 1‚sان، < داران، ا Iyر ا< ن، ? ار ِان ( ِی 1‚Wﻩ E* WCp! W ،و %+ﻩ ِی •<1‚+راِ ( ،ی ا I Jددا ن، ا< %ن درِ &Wار ِ (Bت و O 12آوا<: / % ای آن، *!+0 8! ، / »ا ) ا و!8د ا T ،?+وری !د /او را ا)12اع ِ «.O %/ َ » دم < د<• دا ،«. %+ +ا<ِ «! Eپ ا|( %ن ا ?. در 0n | ،?< GHاز ا ِاد دق و •‚ ! W 6xو!8د دارد V ،از آن !ش / % ^] [Iی 6uا 8ی ، 1‚sوَ 8 •‚ 6x َ َ Dمش‚1ویش و رتش را دار و ر ِ ً ص [ kرا ِ را I ‡ /ا آن را < 8Cا _ ر . %%/آ ن ( ِی ِ 6Ë!Lی ) ِ (+وا k 0ار ِ • ،ی +ن را در ا ِ ( ِی Dãäﻩ ‹ ، 1‚ 0و K 6xر ©?h Dãäﻩِ ( / 0nی ِ (Upی ( ِی د< sان، ِ 6Ë!Lی ا ~ %¦ p0 6؛ !!8د ‚1و %و ای آ ن د<Dãä sﻩ را ½ T!Wدادﻩ و ، %/0 8!W ِ ِ و!8د ) اِ ) . َ ر O4د<!8! .? Eدی a+ف ،ا !Nو و ‰ا ? /در Lزور ، fghi ،و f£4و ِ 0š
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
12
GzW 9wراﻩ ،در ا ِ آن ر ِاﻩ 4 ات !رژوا[ k D8 ،0n ا ز ِ ِ !8?ُ 8ی ِ % %ی آ ( 0: ای +ن ) و از دم ِ 8 آزادی ِی fqو ا GÁ ،67 ( 8ﻩ
ای دم ،و 8ی در ?< (4از ) ،0رت ر • ِ ِ ِر اب ا !6e؛ /در !W 6x 4دﻩ را ?. ِ k 0ارد /ا ! ? ( ِی اِ }-ی | ِی O/ 4را در )!ار ز • ِی ¡ رتر از دم ،ازB(8 W ،از kت ِی ِ .
و ِن [ kو!8د ارد و !W ‰ا و!8د دا+ + ˆ دو ‹ت yﻩ ِی آ *_ و a%/را ! ِن !9n را در \ آورد )ا< ِ V ،6eÉ ?ِ Uا<ِ 6x ] ِ 8!W Eی ( ِی دو ? p ، ِ ِ fqی ِ (/ 4ن +ن زی . %/0
.آزاد E* Wدو ? ِی د !%ان ل( ،و %ِ ‰Rدر ©Ehراِ 0:ی
ُ ا!Wر آ ªن < ، +ا ?، !_4 9از ) ا p ، *!N0و*ِ Bم <Cم ،ا ِ 1Ä ا و Jر* ِ OUwدم BN-را !R(8ر !(8ری 0nآزاد•(@ ،ن +آ دﻩ !+0د <ِ Cر د<s ر* 9 ِ ِ . %Â َ ?+ش < ‚ن??? ا< ) æو !رژوازی ِی و 12ا و ِ 1-ال ا ، :را ﻩ +ﻩ د ِ? َ دﻩ ا(0n O/ ِ |!ر & W! j ãçو و ،?a f£4از 1‚Lوزی ِی ۱۸۳۰یش | ِی ِ 4 ُ ای )!د د ?ِ . %/ Lر آ ! 0:د! .رژوازی دو ? +ﻩ p ،ر !د j kر ‰ ِ ِ Oرو 0رودِ _+ .ف 0 (-از )!ن و aت ِن <!غ !W !W ‰ا N ? :ﻩ ز* ِ ِ ^ / 0در آن و ِ Bی رم !د ،و J ،ر c(- f˜/ا و 8ی ، +ز !W ‰ا ا4 |! ِل Wر* < c _W žا را و #- . U:وﻩ! ،رژوا ِی ا :ا !)0ا ’ %در <? ای ِ 0N ¤ +ی )!رداری از ِ (4 ا ِ T 0| + / ، %%/ ?/ + j k Oوری ِ !د!) • ،د را د ? ا ا) !د f¿]K .آن را ا yن /د ،در ? ا ?، B و RJ 6xن زی ِی +ن ’ D8 0nر !ا 0š 0Û0nر Oراﻩ ا .?+در ?< GHز ?U ¡‚ 1‚ِ ¥^ cِ J 1رم c4 !W ¡‚ِ cِ J 1 ? ِی ) ص و ِ ِ }W ِ | ) Oد ِ ِی | ِی L 0:ک (&! Eد. ِ ] !Wی fqو ا I Jدی ِی )!ا در ا< Eز L %و^
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
KO
َ ر !دﻩ W %ا ? .ا<?as+ [ k Eا •‚sا
!رژوا0n
69
ورت 8یِ Nﻩ َ < 8ش !د L .و ر* ا< B W Eی دﻩ از ِ ?³ی ا +اف !دِ T /c ، َ ای ِ 0:!Ÿی ِ cا +ا ? را ا م ر ﻩ !د. آ) *? ) Eش در < ری ان ِ ا!%/ن !رژوازی د< sزی Oری َیش / ‰ 94د!) p ،د را Lیداری U: دم / ،د<! 0š sرد +ﻩ !د!8 ،ر * ِ ( < %ﻩِ 0Nی ) ا ز ‚ن ،? <0و ا yWد |!ر | {!W ‰ 6ا ? :و ِن \ 0ر < .دآوری ِی ا< 8 Eی Nﻩ Tوری !د ،و6x ِ َ ا م ر ِ R 9w ،ر ا< T•‚ OU) Eوری آ .ا ِ p O؟ )!W OUدﻩ ‡2ن اِ s ِ ¡‚ -1د‹ ِ 8!W + اِ 12- ¡‚1ا 0: :و ِ اف *½ ! ²ِ %رژوازی؟ Jر)!ا ِ 0n !W0 / 9w ،[ kان ‚%pن ? < r 8!W؟ / s WVی ز دارد .ا!%/ن ،ا N %ن !دﻩ؟ و < [ W WEد<& !Wری ِی ِ s U ( [ kن ‚1ان و ^ ~6د %ﻩ ِی ای دم را در* ?. !رژوا V 0nازز ِن د< sی Tوری ِ !دن ِ [ k ِی 0a B ، j kو َ fqیش در ِن ( ِی )!ا !رژوازی 9w ،از 1‚Lوزیر ا12-اض و ا #ب ،درِ | ?< GHی ، + O/ 4و < [ W WEا ²و êِ 4دو ? / ،از ای ?< (4از آن | !د .دو ? زور ا ? ،و آن ِ GH 9wد - Jﻩ %و ا Iyری ِی Jرت ِ ‹ل 1‚Lوز .™%aW ِ %ا ا :ن %pن آزادی)!اﻩ ا ? •‚pد< ، sا %ا< V L ،Eاز ِ ِ ˆ و8 %Bت \ ر ،د و Jرت % /ا< Eا ‹ل J ،ر آرا ای <kLا ِن آن ! ِ 8!W 67ا) + 6•#ت ‹زم ا ?#- .وﻩ ،ا<8!W E ‘ِ .? 6 ای < آن Jر دﻩ و *½ ! / + Oا !Wدﻩ ِی ﻩ +ﻩ ِ J رت دو ? راِ ، —4آن ²: Jزد. 2ِ <kLن ِ ?‚ ‡ .ن GzW / ،ر ِاﻩ ِ Oا!W 67 ( 8دﻩ ای <kLا ِن )!ِ 0šی GzWدو راﻩ ِ َ ا)2ن دو ? ا ? ، < ،زِ mن د<، s ،0 4و 6xد!+ار p) ? •‚ E* Wز ِ %ا ِ َ ِی ِ fqی ا ?<1Ž/د ِ? ا ( BJارِ Tی ا)2ن !Nا ’ ( ِر ز ن< ا ِ !دی ِی و ز ِی دم )!ا !د / ،ا ا ? Oو ِِ ( cی )!ا َ ای !Wدﻩ Kر ِc ِ و!8د fqو ا I Jدی ِی | ِی !رژوا < ،ا ازی ِی دو ?ِ . َ ای !رژوازی ) D8رت ?؛ 2a Eh© 9wن در mرﻩئش ! 0šدﻩ !د %ا ? ،ا ِ ا ?.
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
68
َ َ آ^V ‡ ‚ن #Wش ِ ای ™%pزدنش در !+0 < L 6ëد؛ < Cاب ا ?ِ » ، م %/0و رو0 0n %+د .و آ ن!% ،ز O&y ،آن را Ÿﻩ ا) 0n« —(4م/ (۶ . َ دا +ا ،و ور دار / 0n 8آن !+ < LدO •‚ •‚p ( ،ر ِاﻩ آن !) < Lا . + آ ن ا ادی @(•ن و !Wان ’ 4 / ، %ب ی ِی +ن را در ِ (Wن 0:!%/از د ? َ َ ای ا در ِن ز ‚ن و ا!%/ن ^] —Bدار و آ< %ﻩ ،اِ +ح * Lﻩر / 0Ÿ دادﻩ ا ، ِ َ ً ِ? !رژوا و (‚ن ! ? ]Jرا ‚• در ِن ?UGÁآو*Dان +ﻩ ا ،و دJ دادن آ <kL +ان ر ای آ+ ‚1وی )!د را ! L ِ L Oو <12دار ،ز ن و ! ِ ِ ِ ? . !+0 ) %+ 0د . %درز ﻩِ 0Nی روز ﻩ ،ا< %ن ِم !رژوا ! ,y ِ َ ر*Dﻩا
Oرا6e َ ام ا .
آ ن < !1‚ ²Tی
+ ِ B-ن K
َ ر ) رج از !!Tع ا ? ،آ ن K
ر
دان 8و 8 9/ˆ / %’ •‚ 0أت D8 %/ ‰ ا ‚%pOن ^] ِاد ‰/ ِ )!ب آ ن را ˆ9/ رت ذ Eو ِ? ا124ام از آ ن © ، *!Ÿ Ehو ِ Dاج !Jیِ J ، ِ َ !* ?³و 8ن ا !ارت cرا 1‚ ‰ V Lد GzW .ز ا ? /م ِی ز*• ِ ، BU ، ذ .O%/ /روح ِی ‡ %Uﻩ و !Wان ِ [BJ ، %ی Dرگ ،ذ ِ Eی % n! ،1-ﻩِ Nن Dرگ، َ دﻩِ Nن ا< ﻩآ Oا و و ‡ ‚ن ! ِان 0: RJو ا ِ 0š#ی D Bرگ ،آ ن ( ُ O ،Oدر a Bو Oدر ،O * W •‚Wو در ’ ‚%pO ،ن ! دِ %(+ن ِ %W ?. 9wدر ا ِ آ ن ؟ < ا< V L Eرا
ks ,yار*.O
ˆ< Cاز د<s دان (+ / 0n0دم و ‡ ? ،ا 8زﻩ د < د آورم C<ˆ /از ِ (? ِ 0 @%ی ˆ Nﻩ ˆ r8!W ] ،0n %در روزِ Nر ِ &aان ا< ﻩآ ?، ِ َ & V Lدﻩ ا #W 9/ˆ .ش & دﻩ /از د< ِ Nﻩ 0a Bا _ ِن ا<ِ L» Eش گ«ِ ا rاز ¹J ز ِ‚ن ) Îو ا ی ِی ارواح ِ #Wق ِ R8ن دی را ^] ‚ن . %/آ< از ر ن ِ %W َ ُ c4آن 9wاز D ?ِ &+رگِ ¥K E* Wی Wر* žا +ﻩ آW <kL + ﻩ ا و از ِ َ َ َ َ َ ا ؟ < ( ن /دﻩ ا O /ا!%/ن ا ازﻩ ِی ‘‚ ]^ 6ن +ﻩ؟ ا< Eر ِاز آ ن ا ? .وا? ]J
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
13
َ و!8د < ) Cا را و kا +و 2ِ < GzWن ا •‚sﻩ ِی 6~(- \ V¤ی ِی ِ ا< Eا ? ِ ( / َ َ ِ %وا ]Jر ر /دﻩ ا /در R8ن <kL َیش Lدا) ا .آن و ’ َ ای ا– ِت ! +دﻩ!) ،0nد +ﻩ ا ? ،و <kL ،[ W WE< ،ﻩ ِی ˆ ،? 0_+ !Nو ِ را ا< y Eود ? J / %%/0و R8ن ‚1ی ِی ور ) ا را (UKر .
ا ?«! زِ mن دﻩ!) ،درا ‚ /1دﻩ ،ا< V‡ Eاز !رژوازی د< ِن َزش sداری ِی َ ِ 0N %ی دن و ? ]Tو 4ا ? از ا و) ِی Wزﻩ د ?آ ﻩئش ،آ¡ ز آرامِ / )!راک / UGÁد .و آن Nﻩ !د * m!W + /ن ! \-آ¡ ز* ‚ U:1ﻩ ِی دم و -ﻩ ِی ِ ].[۹
ا<O Eرأِ 0nی ا ،?GÁدر \ ِ ا< Eدان و ! % nﻩِ Nن ،0ا GzWاز آنp َ Dرگ ن /دﻩ ا ،O %/ cاز ژوزف دو 12ﻩ ،و ِ RJن Dرگ +E*ِ Wن © LEhدازا ِ َ َ ا< !8 ،0nز« ز*• » ،ارزش Wاز ( ِی آن•‚pی ا ? U: OB- /ن 0د ؛ و ا )#ف آن Dا از د ، وﻩ ! 0_pاز ِ &aان 0 @%و K 4ر !Jی ،ا ‹ل ا ِ ِ ِ +—@%ن« .آ ن ِ <kL %*!N0ش 0 !(-و وی ِی <C ای آن &aان و W p، + ِ ِ !%ان 1‚Lوز %ا ?ِ 4 6e!N E* Wآن + ) %+ﻩ•‚p .ی / ﻩU ( ،ِ در mرﻩ ِی ِ cد !W ،O %/0 94ا U ( / 0و ( 8و!8د دا!W ‰ ، +ا ا ’+ﻩ َ ً ]? ا :ن ا ? .و W ذات | ِ +؛ ? ¤ 0در Tور^ 0ر Unدا B@ / + +در ِ َ و!8د ) ا ور دا +و +ﻩ ِ ( /ی دم +k ،و ا!%/ن ،در آن<kL / 0n 8 ِ َ َ َ !%ز دار ،رو E+ا ? آ ِ f˜: + / 0:ی C+در mرﻩئش را دا +ا 8!W0š ، ¡‚ 6{ | 1و !‹!Nن / 0 @%آ ن را ا< W Eد< !ق دادﻩ ، +ا ِ 0n %Ì ’. %
ز دا ، ا: ِ B@ ?%@Bی 0:! Jرا !¨BLن !ط /د و ز زی ِی 9wازاو ِ َ !aذ ‚U Lن‹ ،اcJ و Bو ‡ Nن ‚• Oر َاﻩش آ / ،ا ( ِی ا زات و ِ & ِ ا #ب ‡D Vر 0Nاز آن را د ? آورد .ا< Eز ! ?Uرژوازی را دو mرﻩ ِ روح ا 0š#و C+ا Oدو mرﻩ در آن د ﻩ * m!W + . +ن را %/ری و ا)?، ا ِ ا اﻩز ِی د< ِ روت : % V L kا %’+و )!ا ِن دو mرﻩ ِی و 12رو آورد ؛ ا اِ I-ب +; ]Tﻩ ِی !رژوازی !) c(yWرا ‚%p 0ن !Jی را ا .?+در آن ! ،و ،12 ِ َ Oز ن Oآزادا V¤و ) Oا!) ،? Lا ِ? +ن را ) ~!) 6ب 0آورد .ا sو ¼0 ای د ِن )!ب ،و ا< ﻩ› ِل ِال !ر* ا< < 8 c<ِ (W Eرا ) ~!) 6ب 0 ½ T!Wد ِ ) . % ِ +ﻩ !رژوا C< ،رﻩ 1-ال و د ! /ات +ﻩ ، U/ U 0N + ِ B- ،و از آن 9w ¡kای روزا ِی رو & E+ی ِی #/ن ا 1Äا!Wری ان[ W W 9wز ِ %ی 0šز* ِن 1‚Lوزی ِی ِ ِ ل. + !رژوای ا: ِ
و!8د ( ِی َ }Wدش < ? J ،[ W WEو R8ن ‚1ی ِی < - Cﻩ، ِ ای در َیش !+ ) %+د p .ا؟ < ا– ِت ‘ 6و Wد< <kL ِ
دا V:و ،—@%
دور ز ‚ن 0د< ﻩs . Wز ِن !« Cو N ( B Nن ور دا!) / %’+ر+ ِ َ ا< N ( / Eن ا ’+ﻩ /0د ؟ •‚p pی W0:و W0: R8از دﻩداری ا ?؟ آدم)!اری . < +از ِ (Upی اِ ( 8ع Wر* W 6¢ا وزﻩروز ( Uو ( 8ا ’ ( ِر RJآ ِ‚• ر ان و !Wدﻩ ) دﻩ ،ر ، ? -و ر ِان روز Dد( •ِ !WاOB= ، O&4 BJ َ !+د /ا<E دم د ِ? Bو دو ? ،و!8د دا +ا ? .آ< < ’ ً و!8د ِ ] 8ی ا 0: :ا< د +ﻩ ذات ا ’ ( ر و 0šداد Tورت B@ / %’ 0nاز ِ ِ َ َ ای ا ؟ ا<E ل 0nا ? U: /ن 0د ‚%pن ا ‹ل ˆ 0nا زی را ِ ِن ا– ِت ) ا ار ¥ن ‰آورد. Uw ﺧﺪا و دوﻟﺖ
14
ً ون Dرگ، ‹ ر‚Wن ]@J ،ا ‡ s 4د^ C¯° 0و ! 0šدﻩ ر ِ ]? - +ا ِی < ِ َ @ B@ ?%Bرا آ¡ ز* .و6x ای ‡ Nن و ِ ود ِی 0: <kو دش در ِ ) cِ B W ود َیش GzWدر ِ Eی ا +ا‘ 6ز Wب ! ، % <0رژوا آن را . ³+ ‰ا s !! 9nرژوازی !د. fq - +و !ر* ِ V L ,ر ِ? ِ Bی !رژوازی 0 . +دا ! / Oرژوازی ِی ا:#ب ژو› ِ ا ِ !) 0: U:د دا +ا ? +? m W 67! ،ﻩ/ 0N ( +? m W 67! Uﻩِ 0Nی Wزﻩ دورانر ﻩ J ‰/ / 0nرت و – وت د ? آوردﻩ ا !W ‰ا %از )!د U:ن ً اف ‰< Jدر ِ 6x %ی Jرت ‚U:ن اِ + د . %در ! ۱۸۳۰رژوازی ِی – وت ِ 8 # / % ِار ا +ا ِ? < 8ی V L . +از •‚pا +ا ِ? |!ر | { c< 6ا +ﻩ !د، ِ ِت = *; .و از ا< 8Eاِ 4س < ،و‚%pO 6xن ! 9-ا +ا ِ? ) د ،ادب و ا4 j kرا Oآ¡ ز* . ﺧﺪا و دوﻟﺖ
67
ِ @B cyی ارواح و ا +ح !د!W ‰ .ا ? :رو 0n %+را اد ^ / 0ا< [ & Eدر ? /د ِ Wب آورد؛ • ُ W ِ? ز ? nان 0داد‚%pO .ن !W ‰ا? : ر*Cرو! E+د / ار Wط !Wدﻩ ِی و f£4را . %/ c(yWا< Eاد ِت ا ِاد 4س ; @ ،و ( <Dی !د / ? و ِ V Lی روز اِ ’+ق ?UGÁدا ، %’+و ز2 nن ز ‚ن + ِ B-ن !د .از )!ار +ن (+0د ؛ و 6xو! E&( Jد ا +رﻩ O 0nا ن !+د!) ،د را W0 و ِ َ ِ 6íی آزادا U¤ن ِ | < ، % 0ف Lک ار U: 67 Wن دادﻩِ | ،ف Bرا ِ B- +ن را ِ B-دم ،و ا +اف ِ B-اوِ mش ) ?ِ wن را .در •ِ 6ی !ارد %p ،نp ً ِ I I) ،O aی ا ~ِ 6ی & ِ[ رو ?¦ : c aW0š C< Oو^ِ 0ی ¦ : َ ? !د .در ِن ا / 0nدر نش 0ز!W0 ? nان دو @ ِی 0 4را ور . fghi ^ Î hÅداد؛ ِ ] !Wی ِ ²nدﻩ اِ 0nی !رژوا 0nو |ِ ¥ن وِ f£4ی ¡ ِ ای ِ ORا< Eاد ِت رو ’ ،Cد ِ cو!8دی َیش را < در ^ِ c_+ 1‚ِ ¥ی | ِ #ب .? 8 ۱۷۹۳ ازا ِ
ِی !رژوا
َ در آ ªن‹ ،ا cJدر ا< ،ا، : از ر 9: :و ا ِ 4#ت د<• Wا #ب! ،رژوازی ،ا َ ! ،9nا BŸن و RJ %Bن و ( < %ﻩ ِی ا ِ E* W0š#ی Wر*! žد ِ WV .آزادا ِ U¤ن ُ دل آن در آ ‚%pO ،ن ا #ح ِان ِ j kی دو ﻩ ِی 9wاز آن ،و ﻩ ِی D Lدﻩم از ِ UKرتد %ﻩِ Nن آزادی ِی ا :ن ،ا< Eر در آِ ªن ﻩ ِی ،O V Lاز | ِی !رژوا !د . ً #ب !رژوازی ،0n GzWو | ] ِ (4 <? Jرت ِ %دم / ،ان ور دا ، %’+ا ِ دن ?%@Bو ، Bا ی ِی ا :ن و ۱۷۸۹و ۹۳را راﻩ ا ا)? .ادِ -ی ِ /•J َ و*1‚L Eوزییش !د ،آن 8و* ان ا ! ِ ! 4ق ا 0: :و R+و ی را دا .?+ا<ِ %- E (? r8!W cِ Jاز ) * ار ِان داراِ 0nی ~6 و %p 6xی &! / Uرژوازی ِ J . + []U³ <? Lو ر* ِی R+ی اWV /c ، %’+ – وت + %ﻩ !د ،و د< sزی ِ (4 &~! 6د ،ز ‚ندار +ﻩ !د ،و ˆ آرزو ،ïÙ D8 0nز « mزی ِی ِن ا: د رت \ 0 !(- Oو k < Lاری ِی L ?ِ !_4یدار ا + 9w . %’+د 0:ا ’ ِاد ِ L % ِ ‡ ? را )!شآ ، % aو U ( %p ،و 12ا ،و!) 6xش !دی 0nدر mرﻩ ِی ( Lن ای دم Tوری ِار دو mرﻩ ِی ِ Bی ر ِ ‰ی ا: Lپ وا ا %’+؛ » %p [ kن ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
66
َ در وا •‚pˆ ،²Jا ازﻩ ِی +ارت و ،6Ë!L در O/ ،cا ‚ E* W1و !8ان Rp E* Wﻩ ِی _W ا< C< ½ِ T!W ،? 4 Eو W ?ِ – ?ِ ]Tر*6¢ اف ‡ ‚ن ر 4 را ا#-م %%/0از ا ِ ای ا زا^ 0در ور ِی » R8ن ‚ «1و » دار ِ !Wدﻩ 9w / ،•‚ 0nاز + %&+ن و آزارد< 0ر / %آ ن را 1‚Lوز U: %ن د .
0:و ? 0: R8؛ ? 4و -ا ?، ِِ ] 8 cی ا‚%pO . %’ 0: :ن ،در َ ‚• aGHا ? :آزار و ِ %&+ی آ ن / I% [4ن !دﻩ و !%ز ‚• ?p ، ً اف %’ «0:؛ ‚%pOن ](!‹ از ا ِ ِ 8م ِ <kLش ا< ﻩ 0n نU ( ،
•‚p ای ? * W ،و ! ? ِی ا ،0š#در ا< Eو W ?ِ ]Tر*ِ ˆ 6¢ ِ آور —Uن ? 4در ن، ان و8 در % رت J . ارد و!8د 0 س W < ?as+ ِ ِ َ ای J 0n GzW / —@%ر^D 0رگ را ^0 c &Uد ( ِی ‡ | ﻩ یش ،درآن ا ’+ق ِ ای -ا ? و ا<( ِن و ) رج از ˆ / 0n 8ا J ،? 0n U¤رت %در ا ’+قِ ن ِ ِی \ ی و 6~(-؛ و 1‚Lوزی ِی ا ? :در ا ِ ( ِی ! 8ر a O&yن ِ ِ cآن -ﻩ ِی yودی /در ا<( ِن ن 0: Uwو ا|( ِ %ن در J ،?< GHرت % َ C* +ا !) ،د را د ِ? ( ِی ِ<¾ ا< Eو W ?ِ ]Tر* Õ 0 0n6¢ر* / ،Oدر آن َ َ ( ن ا ازﻩ Tوری و ( ن ا ازﻩ | {،6 (!د <ِ ! J Cن | { 6را ،O <0 ِ َ ( نا ازﻩ ^ / <kL 1‚ ¥د<!J sا ِ‚ن R8 O/ 4ن. َ ا<! J Eن ِی 0 @%و ِ pر ») ?ِ Nﻩ ! 4اِ «0:ی ِ ] 8ی ا 0: :ا ?؛ در Rpﻩ ِی وز ، ( ِی ا– ت ِی ، ‰B-روان%+ ! !<•‚ ،ژ* Cو Wر*ِ 6¢ی ا + +ﻩ در ا ِ َ ^ 1‚hðا / ، :ا!%/ن آ دﻩ \W / !+0ا^0 دار آ 0: ªدر ِ ‚%pOن در Rpﻩ ِی ِ / َ .از / 0n \¯Ïا<E ایش « ، %%/د<ِ 8 sی Wد< ِ 8ی در ا< N? ) Eﻩ •‰ 6 ای ن ) ?ِ Nﻩ ! 4اِ 0:ی ا :ن <kL !+0 8!W •‚p ( ، +د 9w .از آن W ،ر*ِ ž ُ ^ 0و ل < Cا _ ِر ا !+0 0š#د ،روزی ِ 0š ، %/ا 4س ،ان 8ن ،و روزی ا4 ً رو ا _ ِر W . +kر* ،žد Jازا _ ِر ! 4ا ِ? وی ِی ا :ن و V Lروی Jرت ، %و6x َ ازدل Wر*_ِ 0ی و cِ _Wا? :ش 1‚ 0 c_+د .ا :ن p ،ر« 0nو!(- ، f£4زادﻩ ِی !Nر*ِ ،c َ ً ژرف ¡ *Dﻩ ِی ! 4ا 0:روِ 0n %+ی & ‚1ون آ ﻩ ا ? ،و ا< ،Eد‹<~،6{ | # 6 ِ اِ ’+ت +kرا ½ T!Wدادﻩ و را ) | ِ )@ ِی ا وز*0 6~ ^ Eد .او از
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
15
َ • %و دﻩِ 0Nی ! 4ان ) رج +ﻩ ،و در ِ 4ل ! -ر از دﻩِ 0Nی ا rا ?]J! ، َ َ ای ر ن آزادی ِی اV L 0: : !J ای ِ ِن ! 4ا ? و ا? :ش ،او ا!%/ن ِ َ 0رود .و از (‚ن 8ا ? C< ?ِ J /ور C< ،ا< ﻩ K ،ر دور از ا– ِت •‚pی َ َ ?Uw !دش p ،ر ا ? ،در mا ،را وادار ?¦ : %/ان !_Uک p .O*!+ا /در ِ َ را !ر ا•‚p GzW ،0: :ی !W0 /ا روی ن اِ .? : ِ V ! 4ا ِ? ا ? و در ِ L ،آزادی و Œ+ن و ا -ر م و رو•‚p GzW ، %/ E+ی !W0 /ا آز ِاد ن زد، ¦? ، +دی ادری ِی ِن ن Nˆ ، U‡ — yWﻩ در ا ا ?ِ : ، /c ، َ ˆ Nﻩ ?Uw <? Wر* žا ? 9w .ا 8زﻩ د دورﻩ / 0nدر آن 0ز* U ( ،Oدر ِ GH َ ای آن! /ر در V Lا ?، Ÿ V Lﻩ O %/؛ (U ،O* s%ا 8زﻩ د ِ َ ر Ÿری ِی ن در V Lا ? .ا ، + <kL 8!Wو T 4 < aوری Ÿ ?Uw /ﻩ َ ای آن ا ? /ا p O !رد @ ] Jار د ،Oا<GzW E O %/و ِ +kی )!د را ِ ِ َ !دﻩ ا< Oو 9w < pازا< 0n •‚p p ،O + Eور دا O ’+و 0 pا ،O< U¤ َ َ O U¤و ور دا!%/ W ،O + +ن / pدﻩ ا< Oو pد<s و V < pازا<E ˆ Nﻩ < &.O % َ ˆD8•‚p !دن < @) C؛ ا<E ای ای R8ن ‚ِ 1 ! 0:دن ،و ‚%pOن ِ (‚ن ا ازﻩ ِ ]? ا 0: :در ز* ِ ( ِی آ ( ن را U:ن ‰د . %و ،از ^ ، Uا ا<ِ 0: ( Eی | ِ و!8د +ﻩ ِ ( /ی د ن ،در ( ِی دوران ِی ز ﻩِ 0Nی +ن، آن<kL / 0n 8 ِ / O<1‚sا< ﻩ ِی ،6eÉآ ﻩ دﻩ’ 0N ) ا ور دا +و !%ز ‚• دار ? ¤ ، َ )!د ن W 0n @) ،ر* 6¢ا ? /در cِ _Wا T ? :وری !دﻩ؛ و p / O 1Äا و از ِ !%ان <? 4 Cاِ [* J 1Ž/اِ aWق دم !%ز O ِ !N pدر Wر* žا< د +ﻩ و pا ِ َ <kL0ش. )!د ن +ح د !N p / Oا< ﻩ ِی 0: R8ا rو ا | { 6در ای ِ Wو! / Jا ِ O ِ ( ،ی و < 0 c_+ |! ِل W cِ _Wر*ِ 6¢ی )!دآِ 6e Nی ا :ن c_+ ا ‹ل ِی ن در mرﻩ ِی ِ 6Ë!Lی آن !) , -ا !د؛ Wآن Ÿ%م ˆ Nﻩ ‡!ا !W Oا? : دن آن در اذ ِن ا1‚L ?<1Ž/وز p ،O*!+ا Nˆ /ﻩ ‡!ا !W Oا ? :در در !دِ / َیش در ذ ِ Eا :ن ،در / 0n 8د آ ﻩ ،ان %p .O %/ B(4ن + E* W— (-
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
16
ُ روز رو= E+ !د W ،آن /در ( ِی دو ُی ِم ﻩ ِی ﻩم )ñ ،ﻩ ،دو mرﻩ در ِ )0š Opا 0nو دﻩ ا 0nرا / %Bد. 0š ِ L
+ﻩ،
!yر ر ِن )!د از E&( ،9wا ? ِ ( %/ & f˜/ی ا ِ U¤ی ا :ن < ِ ﻩ ﻩ از آن ^ / <k¥دﻩ ای و !اس ا ! ? Oِ !W ! . +ا ! ? /اِ ? : ِ ای آخ??< Eر ا ? !W0 /ا )!د را Jرت W %از • )ا ? yرا م *ِ (O U: ? 4ن د .د<!W ‰ sا از ِ B Jی دان ا aدﻩ < ، %/از #/غ ﻩ ِی ِ U U/) Bن L < C !Wو^ ن(ِ ( / ،ی ا<( ن آ ن از د ? ر ا ?؛ َ ¡‚1روِ 0: 4ی دروغ !Nو @ aا ? .و ا ! ِل ا ~ِ 6ی آن pایش ﻩ ِ U U/ GzWن ِ ر*‡ ا ،0_< ،از در ? E* Wا % V¤ان ،و د< sی، ِر ا< %ن را دو ِد )@ ک از Dرگ E* Wا ’ اد)!ا ِن ﻩ ِی ا)‚1؛ رو ! و رو.1‚Õ š V¤و ِن ‡ ‚ن (! ِی ِ s ™%W cی و و < ِ 0Nی %ا ?ِ !( ،ی ِ ِن و دی ِی Oز ِن ا< ﻩ› ِ ! Oا ?O :ز ن O فِ !( ،ی دوروِ 0nی ! —+دن و !W % / Oزی .او (& Eا ? ز ﻩ ِی ِ 0 4ی واِ V³/ی < 8ا + Ÿُﻩم 8 ( ، + و!8د آن < + /د ! /ات % n! E* Wﻩ ِی ﻩ ِی !+د .و 6xاو، ِ ر O4دو ? دان را در )!د ز . %/0 !Wاو ِ % ،روِ + ،1‚Õ šد ِ◌ و و ا ’ ِاد ِ 0š َئش L ،م ِ دو ِ? ور ! %د ،و !D +رگ‚%p ِ m! E* Wن دو !+د .رو !، ¤+ َ ای © Ehو 12را ³+ﻩ /ا ) ا !د ‹زم !د ا)12اعش ،O %/ ِ !!8د ] ِ ) ،6x ِ ای ] 6xو ز ِ ر* را ِی او !د / 12ون ) ا Lن را / —B) ،د .و د ِ ِ !ر ) ِ !‚Wن 1Äد، رو Hebertists ? ‡ 1‚Õ šو ! 9µش E*ِ W %ا ، 0š#دا !ن را، / ‹زم ا ’ ِاد 2U/ن ا< Eدو ُی 0 ِ ِ ای 1‚Lوزی ِی ا!%/ن ِ 2U/ن !R(8ری ‚• !د و راﻩ را ِ رت ‡ ? Oوار /د 9w .از ا<1‚L Eوزی ِی Dرگ ،ا ِ ]aل ا< ﻩ› ? ) ? را0: ِ L% ﻩ ِی !رژوازی ِی .0 4در < ? W WO/ ،[I] WO/س ک ،و از ﻩ?ِ J W ا * m!W + ، :ن ‹ ،ر‚Wن ،و )آ< O*!Ÿ؟ pا ؟ •‚pی /در ? +را < (?a ?)!د و*& !ر ! ،!Nد ! /ات!R(8 ،ری)!اﻩ و ! G×+ ِ? ا وز! و ِ (8 9µ ِ ?yWرﻩ ی ِی ا<E ^ِ 0ی ا ِ % V¤ان ; ]Tو ر ™ * Lﻩ/ ، ‡! 0nو ا4 ِ Dر Nن [ِ & ،ر ’ ِ Cرن را در آ ªن k < Lارد ! ، C W ، cŸB+ ،وا ، 6xور ، ارزش &Wار ارد. ™% B+و Kری د< sان / ،ا ِ +Oن 4 ِ ﺧﺪا و دوﻟﺖ
65
9: ا< Eاز )!شِ f˜: +ی ِ Kر ! ? yد / د 0nاز دﻩ ر ‚%pO .ن ِ + <!رش mآورد .ا< Eآ) ی د D 0اوار !د L ،از ‚1و ِی | { ،6و د< sی Oدر ِ َ زی Dرگ ز ﻩ 0Nو = ِ? ‰ \-ایش؛ < ¡ / 0:در WORاز ( ،ا ‡ s ) +;Bن ،آِ ªن ا وز W ،راج و ا ِ آز ! 0:ا ¤دﻩ !د ،و ِ % U: 8 ِ %ن ِ رت Dpی Jدر !د ؛ ا Kر WO/از ا< % U: 8 Eن روش %و } cوش !د ، ¡ ِ ِ %وژوازی ِی ر ِن Wcو ¥ور، W WO/ا) WO/ ،6•#آ !) ،و در ،c ِی +ن•‚p ،ی D8 ای دا V:و 6xآزادی .ا در ا ِ ( ِی ِ aت 8 آ ªن!W ،ا ِ ن ! mد ؛ و < [ W WEدر ا ِ ِ V Lی Éت و ‚•< ِ % Cدﻩِ Nن ً !د [ W WE< .وJ !د ،دﻩ / 0: Nا K #ری +ن از ِ Úاد (‚ن m آ<‚ن 6uد!+ار !د. زی ِی +ن 1‚pﻩ ، +دا ِن +ن ِ !د ˆ ر!W ، j Jا ِی رت ای دﻩ ﻩِ J ïÙ ، @ B —Bو دو ? ،و در ِ ِ ،? y ِ )2ن ا ِ U¤ی ِدم ارو« !د ˆ .ر j Jا!p ?+ن Wﻩ /دن /? w ،دن و y%ف ِ ا % V¤و داV:آ !) ! 0nد /0 & 0n GzW .دEh© 0n GzW ، ‚1ون B ِ َ ?a 0و ،?+! 0و )!دش Oدرس 0دادk ?- .ارا 0:از آن آ ،و 6xآ ن GzW روح ِی 0^ Éو ِ 6~(-ی \ م ا– kا %’+و %8 ِ ^] ³ [Iد< .Eور ) اِ ، .ا< Eدو ور د و ز ﻩ ِی R8ن ،و ور !دن روح د ? ‡!ردﻩ •6 ¡‚ 1دی ِ ِ ( ِی GHد و ِ ›D8ت ! +دﻩ ِی ( ِی ِ (Wن 6• +و ¡ ِ 0šی ارو« ل +؛ ز ﻩِ 0Nی ) fâ!Iو ِ 0 !(-ی ( ِی | ت و !Wدﻩ ر) / %د و ( !) 8د را ( k V¤ارد .
!_y ،0n B(4م 0¼ 0š ،0N ’ 0šآ ی و !) 0: < L 0šا !د ،و pر )!ا ! Oد ( !) Uد را / O %/ ²: Jدر @½ آن ،O<•‚ Kدر (!د ِی َ (+0šرشِ 6Ë!L / ،ی َ < 8 c_+ی !B¥ب )!ا ، < 8 6~&+ ، + * V L h© Cاز = +نش در ِ َ ( نا ازﻩ )Dف ،در / 6x 4رِ Unی ( ِی R8 / 0n 6Ë!Lن را k-اب 0د ، %ور ‚( .ن،[ W W ،و ˆ Nﻩ از ز ُادو ز ‡!ا ) ا ،د ? )!ردﻩ )!ا َ Oا!%/ن ،در ِ ?( Jی ) fâاز اِ ( 8ع ] ، W6xروح ا 0nو اِ }4ر ارواح #Wش زد. ِی ? y !) / %/0د را و* ا )!د ‚• ?/ ، ا< GzW Eدر mرﻩ ِی دلِ 0N Kی !Wدﻩ ? ،در ِ #ی ذ ِ Eی ِ W E*!_Wر*َ 6¢یش _! ،O +در ِ (Rن !Wاِ 6xی د‹<~ / 6ا< ﻩ ِی ) ا را در < در ِ (Rن ِ )!دآِ 6e Nی ا :ن ا< د و / c (&Wد p .ا / 0 Ÿ% Wا< Eد‹< cرا درک & دﻩ ا<O )!د را ! 0šدﻩ ) ا %U:س O %؟ W ، pآن Ÿ%مُ ، U ( ، V O/از ُ ای ا<E ِ ;]T ِ2ن )!دآk- 6e Nاب )!ا / U/ Oر َازش را & ;U/دﻩ ا<O؛ و ،در \ ِ !aذ Jرت ِ %اِ ( 8ع در 1‚ mﻩ َئش /او را !J 4ی Îhi E* Wدر ا ِ ( Nنِ ، َ دام ا ا) U ( ،در)@ ِ آن )!ا ! Oد /ا< < c_+ Eآن د< sی ،زود < Wد< ، W َ وز Kرا ?. ِ ¥ک .O ³ U³ [ - 6Ë!Lل ِی ا<‚s% c<ِ W Eن دراِ ( 8ع ا ِ
/ ،O و!8د آن ر !ج [ ãçا ? ا ا< Eور را 4ا وزﻩروز ز ﻩ آ< ِ ا ِ % V¤ان *Dﻩ 0nاز cِ Jز*• ، !y%س )!د را 4 !aذ !) %+! 0د ِ ِ آن از ر 9: :و در !* ?³و د< sان ا (-ل %%/؟ د< ﻩ ا<‚ ‡ / Oن B(4 ِ ، BU َ ُ دان ِ %وا • ، ِن آزادا ِ U¤ن ﻩ ِی D Lدﻩم ا aWق ا د RJ / ،ن و + و!8د GzLن +ن در ِن ُ ای، ! 8ردا ! و ! و B Nرا Lورد .رزﻩ ،[ k ِ ِر ِ 0Ûی )!د ادا داد ،آزادا ِ U¤ن !+ر ا ِ 4#ت ُ 0š ، j kا ¡!¡ و ِ َ kا2+ن 6Ë!Lو )Dت c :ا) Iص < و ر ?ش آزاد زی ِی ا :ن %/ر ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
64
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
17
ﻩ
ِ دوم !زش ور ِی j k !+0 ,- / 6~(- ?Bد Jرت !%ز Oآا ِ E* W fq ِ َ اف & را ,- !Wدﻩ 1Äدازد را ذ / /دم .ا< Eاِ V¤ی رازآ !د ( نا ازﻩ /ا ِ y اض ¡ *Dی و اِ fq 4ی ا :ن !+0رِ < Tی O jBJا< د . %%/0و 6xآن اِ 12- ای ( ری، y ِ Bود<? ،ا kال 0: ( Uw ،و % +ﻩِ 0Nی !!8دی ِ . %’ ? wَ َ . #ب ! %pن!%/ W pن ‚• aام C< D8 ،در ن و!8د ارد :ا ِ َ د‹< cزا V¤و ر W ِ +ر*ِ 6¢ی Oِ Wد< Eدر آِ 6e Nی ا :ن را (UKرم. Oز ن { / 6دﻩ ام ِ َ ای R8ن و ا :ن‚( ،ن ا ?. ŒU³ا r و!8د ) ا< ، V ِ ِ ِ E ِ IJاز )!رد ِ L َ !د %ی ِی ا) 6•#و اِ 67 ( 8ی آن )!ا L Oدا)? ،و آن GzWازا< \% Eا ? / ز ِ %ی \ ی ِی ا< Eور ،در (B %p دادن ا َ U¤ئم8!W ، ای + Wح ِ راِ ، !) ½ T!Wا Oداد. ِن +ن، yن و ِی +ن L ،م ِان +ن، ( ِی اد< ن ) ،ا ِی +نÉ ، c •B !ح ا :ن + ) 0nﻩ / ( V Lر ِ? cو ^ ِ cِ ‡Wدﻩ ِ ?Uد<• D8ا 0šدر ا :ن ?/ ، !Wا ِ 0nی +ن < U: cﻩ !د .در ’ ِ GÁ ، َ +c B Wن د ِ? aW0šو^ 0و ا<( َنش!) ِ *!IW ،دش را U:ن 0د ،ا Dرگ +ﻩ و ر* žد< ،Eاز !_+ ، !Wﻩ ،ا _ ِر ) ا< C< C< / ú واژ!Nن ) Uا< ) •]¤ Eا +0nﻩ(ِ W . در ِور ا :ن 1‚Lوز•‚p ،[ W WE< ، +ی ? ِ ! LO cِ _W D8ی !ش %ی و ِی د<Eدارا ِی د ِن زود ور و )!دآِ 6e Nی ا :ن .در ا– ِ ا< Eو •Wو Uدﻩد ا<( ن W ?UGÁ ،ر ِاج ز ‚ن ¡• +ﻩ ،و T ،ورت ،در ’ J ،ر + W •¡ ?UGÁﻩ، َ ً َ [Iش] | ، ِ Ÿ%م ( ن + W? w [ W Wﻩ ا ) .ا، ز ‚ن و ا? : @ •‚p ( —Bا#-م R8 : +ن 9wاز آن ˆ !%ان ،?B-د ،cداور و ^] ‚ن %%/ﻩ ِیِ ِ َ !د ،و ) ا ( ! •‚pد؛ و ا :ن ،ز ﻩ ِی 0 4یش 9w ،از ‚1ونِ U/ن ِی او از ˆ َ ،ش را در ا ِ او ) / Oد ،او را ’ Lو )!د را ) و )!دآN %ﻩ ِی او .? <kL
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
18
ا<( ن دارم !pن !Lچ ا ? ً ً !L •‚pچ ا<( ن دارم؛ ان ا<( ن دارم ،د Jو ِ | ) W (-ا< Eا<!L /Eچ ا ?. ِ !%ز ِی (‚ن [ W Wا ? /ا وزﻩ Kری از رو & E+ان و ِ &aان 8 ، f˜³8 9روح ا ،0nل 2ن و ) pا ر ِاﻩ دور و* ،? y (Oا< ﻩ› Oو ) ا ِ | %¥ ا<( ن دار . ن L cِ ،و ِ 12ا وزی K ،ر W1-و دﻩ! Wدﻩ.haut gošt WO/ ، ِور Lو ر* ِی َ َ َ ا U¤ئش؛ اِ ’+ق ا ییش ،ز و ِ ¥ B Wت [BJ 6uش !! 8د َ ‹لش!% / ،ز )!ا ﻩ !د و !W ‰ا•‚p ? :ی از ر ¾ َیش ،دﻩَ 0Nیش ،ا ً ِ ¹J %Wی 0 @%و !+ا ِ Iy% . %% 6Ë!Lا <! % J#- Eد /ا pو?J د< .در mرﻩ ِی ? ر Ÿری ِی !!-د )!ا ر ،و ) ?ِ !_4 0ا « )!اِ !رد +ن ِ +6u . (R ‰ن ^]ِ Iت !) ،6eÉد را در ِ‚ +1ن / ‰د•‚p p ،ی در ِ !Wان & ی َیش. 12ش ! ? yد و6x Lو ر* دﻩ ِی ِ ِ ،6uا<!|Eر & C< •ِ !W / O %/0ی ر ِی 0^ Éو در mرﻩ ِی ^]ِ Iت ! Vا< ﻩ ا م +ﻩ ا . ادِ 0šی ا ( Eو د ِ? !ا ِ !|#ن از +قآ ﻩ ِی ِ / ،6uدر ز ِن ‡ ‚ن ا ِ U¤ی <! %p 0:ن + ? Ûﻩ !د / ،در ﻩ ِی ُ Rpر ِم ا ( ،Eا< ﻩ ِی ) ا ،Î ) ، fghi 0nا ی — ) ،—B@ ،و ارِ mب ) / Wرج از ِ R8ن +؛ 9wاز دی و!8د دا + +اِ aWقآرا و W0šد< ی د ِ? Lر ِان <kL ، B |!ر ‹ 0 @%زم / + روح ا :ن ِ <kLش ا<ِ )D Eف @،—B ِ ¡‚ 1دی و ا ی ِ ِ !دن ِ َ ‚• ور آور / ،در •à 0:ل *Dﻩ و ز ا + 0:ﻩ ?( J C< • /ش دی ا ? ،و ای دﻩ cِ Oروح ‚1ا ا ? و < Oر َاﻩش در ر )‚• ز ﻩ !+د4 / O ³ 0 . ِ !IWر ِ •‚pی ) ) Îرج از !N Lر ِان 2ِ <kL Bن ا< J p Eر د!+ار !دﻩ؛ ِ ای ½ِ T!W روح c_+دی < .ا Dود ، / ِ ِ ِ 0_<•‚ ,yو #W 6eÉش ِ |!ر ِ ،6~/ <ِ 6Ë!L 6Ë!L Cی د< sا ?. ﺧﺪا و دوﻟﺖ
63
Dرگ 0N ¤ + ،? yی ُ !p0šنَ p و4 ایش ،و ( ِی ر ِاز 1‚Lوزی ِی 0š ا ‡ ِر ِ ِ َ (!م /0šان و ر ¾ ﻩ ِی دما وز Oا ییش ،درا< aGH ? 4 Eا ? / ِ ای +ن Lدا)? / ،د ِی ن ،رو & E+ی ِی 0šر O4و ©1‚ ?hو ا +ا ِ? ِ ، fq 4 دﻩِ ! 4 E* Wق ا 0: :را Oا _ ر /0د 1‚¡ .از ا< Nˆ ،Eﻩ !W ‰ا!) ? :د را ½ 0آ !) ( ، %ن Jر ! E&( /د \ ِ ‡ ن 1Äا!4 / (&4 . %/ار* ِن —@%ا :ن ،و ای + <kLن از د< ِ Nﻩ ^ ~6د %ﻩ آ< K ،ر ا ! O 0š#د ،وِ 6x ِ + <kLن از ! ِی ا :ن ِی آ Nﻩ K ،ر !Lچ !د 8!W .آن!4 pاری cLدر mرﻩ ِی 6eÉ ?J؛ ) د %ان و ا ِ % V¤ان ( ن Jن آ!+ب ا<( ن *!N0؛ و از 1‚Lوزی ِی آن ِ (4 ِ ً َ َردش /د ،و 6xدﻩ ! 4ن ،دا ن و & ; ]Tان # ،ا % <kL ، fq 4ش. ً
@ K Vر ِ < +ر +دت ،و ِ * Wرا % ) /ی K 0nر ژرف از ز ﻩ،0N ِ @ —Bا ‹ U¤زم ا ?ِ + <kL / ،ن ِ )Dت +0š ،6uم E* Wو اE*ِ W (4 ِ ( ِی ِ )Dت د<• ‚(}W ،ن !+د. ِc
ن !د :واژِ 0:!Nی ِی ، fqا 67 ( 8و ِ fqی ا< • Eا ِ ¥ی á ˆ !!8د ز ﻩِ R8 ،ن ( [ W WE< ،0 4 —@%ا! 0: :د. ِ O B cوِ ِ +؛ در ِ !Iy / 6x 4ل !Jﻩ ِی ا •2اع زی ِی ا :ن ،آ) * Eو V Lر E* Wا ِ •2اع آن !Jﻩ، !!8دات ز ﻩ و ا< ﻩ ِی Kردور Wاز ِ •‚pی !!8د 4 ،دور Wازِ O (IW E* W6~/ی ِ } و ز نِ 8 ،ی ( •‚p ِ •‚pˆ . + ای V Lر ? ( •‚p ( ،در ِ &aW ً rWو @َ yW0š Bکش . + E/ ً !%ان GzW ) ،ا را )D •‚pف 6x ) B@ ،از ! yا4 ˆِ ،0n ِ ا< Eا •2اع ،ا<ِ E ،0 4 •‚pا ی J ،رت ِ ( . %%/0 ; !W E* W %ی !+0 6‘ ] ˆ 0 4د ،و ِ ِˆ @ ِ ú+ < . ( ،—Bا ~ 6ل !+0د ،و !+0 < L 0n < cِ ú+د[۸] . ?Jدﻩ !ح ’، % ( ِی ا< ?J (4 Eو ِ )Dت • a آ!+ب ا<( ن1‚L ،وزی ِی ِ (4 ِ ، ای 1‚L ( f¿]Kوزی ِی وارو ِ 0n!Nی ا ،c / 0n U¤ ا U¤در !Wدﻩ ؛ و ) ِ ! Oو a%ازِ !8?ُ 8ی 8ی و دِ Jی .? 4
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
62
َ ً ِ Oد<• را ذات ا ~ِ 6ی ? yدV L» Jر «E* Wد< Eا ? ?] | p ،و ِ دن ) ا« +راW ، ! 0š» /ا زی % ،ﻩ زی و !دی ِی ا ? :در ا ِ Dرگِ / َ E* Wcا ازﻩ ِی (& Eارا› /دﻩ و ( k 0 V¤ارد. !دن ) ا ،و -دل !دن، !دن ) اِ R8 ،ن وا 6{Jو ا :ن ˆ ’ِ ? 4 . % ( ِ •‚p َ )!ب !دن ،ز* !دن J ،رت ! %دن و ز ﻩ !دنش ،ا :ن دروغ + ،!Nور، َ َ !دن ) ا ،ا :ن دﻩ ا ? .و ا :ن، @ +ن ،?aز!W ،?+ان و دﻩ ا ? .ار mب ِ !Wان از ر ن -ا ? ? 4 ،و ز ﻩِ 0: Nی 8و* ان #Wش ِی )!د ،ا< Eرا GzW و 6eÉ 6Öد ? آورد .ا / 9/و - 6Öﻩ دارد*!N0 / 9/ ، !W0ا از ِ َ ا ، )!د ) ا ا Rم /و !+6Öﻩ Nن y ،ن L ،م ان ،رو 4ن و +ر -ن ،از ِ ِس ا/ ، %+0 ? : !%ان ( < %ﻩِ Nن ) ا ز ‚ن و آ !ز ﻩِ Nنو Jا< %ن ِ َ ای ا<? ِو ا :ن در ر ِاﻩ ر Ÿری ا ‡ ب +ﻩ ا <kÕ < ،د / از ! ِی ِ )!د ) ا ِ ً ر ‚ِ ( . 1ی دم ا ]aل و @ ) —Bاو ی را ‚• رت ا< %ن Dو < !ا ِ J % ِ َ ن ی ِی @ —Bدر ا ِ آ ن را ﻩ ر ا ؛ در ا ِ د ِ ) cا ˆ 0nد ِ~ 6ا0: : !W ‰ا و!8د دا ، + +و -ا ِ? ) ا - ˆ 0nا ِ? ز • را <kL ‰د % .ﻩِ Nن ) ا، و + B ;Jﻩ ا :ن ‚%pO < ،ن %ﻩِ Nن Bو دو ? ‚• p» ، %+دو ? ِ َ د< Eد< sی N /ﻩ و!8د دا< + ا ?« .ا< ? 4 Eرا W ،0 4 ?ِ y ،از ِ و ِن ا ِ %Ìی اد< ِن ِ ‰< Jی آ ِ ?B cِ + / ،0nی Wو دارد 0دا 4 ، ? yاِ ’+ق درآ¡!ش ِ2ن ( ِی ا ? :را دارد؛ و [4ا ز !د ،در / 6x 4 ،6uا< ? 4 Eرا ‚%pOن C !W ،ی ِی رو ،•‚ 0در ِن ( ِی ِ Jی َ َ ?y < + 0 @%ا= Rر /دﻩ و ا 8ا kا +ا ? .ا< Eد ِ cآن ا ? p /ا َ Lپِ B GzW ،ی د< —B@ Eا ? ،آ) * Eد<E؛ د ِ cآن p /ا ِ Bی رو 0و واK ِ َ ¹J % ،6eÉو Uوع ا ?. ‚•<_ 0ان ،ا< ﻩ› ? ِی ! B ، j kن، ¿f ( ِی اِ 124ام ‹ل ا 0: :و -ا ? را در دارد؛ ? اران و - +ان» :ا< ﻩ ِی ) ا %/رﻩ ‚1ی ِی ا ِ ً دن ِ!ع ا :ن p ،در \ و p E* W²| Jا _ ِر آزادی ِی ا ،? 0: :و TورW %ﻩِ / در!+0 % ،c(-د«.
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
19
ای ‚•<،C ،9w ای Éت و ِ ) p < ! ) r8!W E* WCpا ِ ) p ،O %/ sآن ، /آن|!ر ِ ! -! ¤ /ن ِ Jی N•‚ Lری < Lو^ ن ِی ? ¤آرزو ، %%/0 ِی ِ!ع ا :ن را ‡!ا / f˜/ .Oدر ا< Eا ; ِی ،6eÉاز ا ; ¡ زد، %ﻩ 0Nو w < ˆ Oِ !W < C+0šء )!ا ر ؛ !)0 / f˜/ا ) ا را -دت %/ ِ? ای )!1Ä Vnورد 8 ? ¤ /c ،رت آزادی و ا: !د 0nدر mرﻩ ِی ا< Eور ِ )! Vnرا ا _ ر. %/ َ ا ) ا ، +ا :ن %ﻩ ا ?؛ ا!%/ن /ا :ن !)0ا !W ‰ا و!8د دا. + + ،Eا!%/ن / f˜/ ،از ا< Eا a| cﻩ رود را ا ‡ ب . %%/
و < آزاد +؛ ) 9wا
رزﻩ O B|0؛ ا 8زﻩ د
( Nن
َ آ< ‹زم ا ? /ا +رﻩ [ k O %/در pو ]? و ِ 6~&+ pم دم را ‚< Lن آوردﻩ َ %/0؟ آ ن ا ‹ل / ،و ِ Bی ا ~ِ 6ی ر ِ 0nی ا :ن ا ? را [* ‡W و آ ن را َ /دﻩ ،و ) ِ + / ،ط Tوری ِی %ﻩِ 0Nی +ن ا ? 0 Vد . %آ ن ِر ا0: : را ‚s%ن /دﻩ و U:و ’ 0nاز %ﻩ!)0 0Nا َ %ش .آ ن &aWو اِ 4س داد را !ک Wازو (? و < ِ Nن 0_< /) ? wاز ف ِی و*Úﻩ ِی ‡ِ VUی ِ دا ِن ِ ُ ( %’ 6eÉوزن . %%/0آ ن Œ+ن و ِ Wی ا :ن را %U/0و GzWاز ز 0:!mو و•W /0 a) ?B [BJدﻩ ،و َ 8یش را . %%/0 ?= a4آ ن !Nاِ 4س ادری را در ِ داد ِ 6eÉی +ن . %%/0 L ِ 0š َ َ روی )!ن ³د kا + +ﻩ ا ؛ و WVا< ﻩ ِی ( ِی kا [ 0šداد ا ( ، ِ َ دن ا ی ِی ا ? :در ا ِ ِ % /ی GH % 0: m Jدﻩ +ﻩ ا / ،ا<ِ /0: m J • E َ َ ‚ِ 0: + 1ی 6eÉا ? .در ا<ِ (] Eی )! ‚ن ا :ن ( I Uا ? ،و رو0: 4 #8د 6eÉ ) ?(4ا ا زی و*Úﻩ ) !% %pز < Cا :ن ،و 6xا/ 0: : ِ ( ِ ? .و ا<0 ½ T!W Eد p /ا ( Uروِ ! 4ن ( ِی kا [ِ E* W ،ی +ن، ً اِ E* W0: :ی +ن و رامِ E* Wی +ن•‚p U ( * W ،ی )!ن)!ار و 0šداد در اِ (-ق
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
20
ا !|#ن < ? ( W / ،ن ز ن +ت از (Wس +ق آ [ د< ﻩ !د!G§ ،ﻩ Oآن را و!8د ا ِ Iyر ~! 4 ،6دا و وَ f£4یش!W ‰ ،ا? : )? .او، Vاز ا<E ِ و ? . %/ ¡‚ِ fghi1ی <! 0: ^ 0:‹!| 0در ا ِ ز* ِ 0nی ا< Eا ! ِ? ا< ﻩ› ل و ِ ? yاز ا< Eازدواج زادﻩ ! . +ا ِ !|#ن ای ای روح ِ او ازدواج /د ،و ) ِ ا & %ر* !%ان ز ﻩِ Nن ا ! ِل ِ Éت + ) %+ 6uﻩ ا .ِ ِی د<s د< ،? c Eو Kری W ِ %-ر*6¢ ا< Eو!8د É ،ت ِ 0n GzW َ ا<• ِ 6~/ی 6~ _Wدر ای ) ِ +ن Wر*‹ žزم ا !\% .رم از W ِ %-ر*ِ + ،6¢ ِ رو ا< ﻩ ِی ای §!Gدی ^ 1‚hðد ای ل ِ د ِ? 0و ِ J#ت ) ِ 0n 8ا ?؛ ِ )2ن W ِ %-ر* W ،6¢در |! ِل ‹!yWت Wر* 6¢راﻩ ا ، % ای آ2 Kن ِ ِ ا !ِ 6eی <! ِ . 0: َ !رد ز !د / ،و ِن آن (&! Eد ا< %- Eدر |! ِل وا ]Jز ﻩ و )!دا‡ sW ِ َ .ا< Eوا ? ]Jدر ! O/ ? yد ¥ B W :ت R+ ،دت و ﻩ %pOن 0šا– 0 ½. ِگ - ً
ˆ •‚pاز ا<D ?ِ Ihi Eرگ و س ‰دا + / p ،Oر 4ن * W ِی وا 6{Jو رت !W0ا U: f¿]K O وار ا ? / ،¹J % %*!N0و %pن ا دار ‚1ان ،دو ? و 0^ 4در آن .Oو•(@ + p 6xن ا< / Oاو | ف ِ K —Uری و UKرتد %ﻩ ِی p0šرﻩ Nن و دﻩ Nن و ز ن !دﻩ ،و ا< Eآ) ی < ِی ِ ( ِی Oد< ﻩ Nن و ر ¾ ﻩ Nن داد؛ و ا<E +ﻩ ا ? .او و -ﻩ ِی ز ﻩِ 0: Nی 8ودا0: \O ^] اد Dاف ا ? .او ،در ’ و ِ |!ر | { ،6د ِ? ( < %ﻩ ِی ا) J#ت و ِ روان او < ،ری ِی 1‚Lوزی ِی روان ¼ِ 0 روان او ،و ¼ِ 0 (! ِ 0ی آن دوران ا -ام ِ 0¼ . +َ رو ن ! /ا ²:را از ن دا! +د ،در Lا %/نش ، % < — !Wو ا cرا در ( ِی آ¡!ش Uدﻩ ای دم / ¸ B Wد 8 ( . !U/ر / 0nآنو + ) %+ ?Jﻩ !د ِ ِ ِل دﻩ و ز ن Jار O / ، %د< ﻩ E* Wو ر ¾ ﻩِ | E* Wت د ِی !رد ا ِ ً وارد | ] دانِ %* Wن آن ز ن !د 4 .آن ] ود / 0: ¥B ن ،و در ’ ِ ‚• +?ِ ! ِ WVن را ! ِن !aذ ز ن د ِی ( زان و داV:آ !) Nن + ِ ً ً !د ! ِی د ?R8 0 ِی ِ 6 B Wی آن Iy% * W ،ا ’ %G . %ور- E* W #ب /از دﻩ ?‡ 0Nو ) + ; aﻩ !د .ا<‚ ‡ Eن ! V¦%8د‚ ‡ ،ن ا ِ رو & E+ا ِی Lو ر* . ﺧﺪا و دوﻟﺖ
61
!IWرات وِ f£4ی 6• +را %%/¾ 6~&+ﻩ در Oآ ‡ ، % ا< %ن ،ا< ﻩ ِی ا !|#ن و ِ /در ³ ? 4ن kاران و %%/½* U^ ]Kﻩِ Nن د ِ Oی . %’ 6u
+[BJن دار )و ،ا ِ [BJا :ن را 0دا .(O ِ
ِی fghiو ِ +0šم §!Gﻩ1‚L ،وز*( %ی ِی ( ن Jر وِ f£4ی رو ، 0و <!) [ W WEدL ا< ﻩ ِی ‚•<_ / ،0در ار Wط +ق دی +ﻩ !د، زی ِی <! 0: ِ I% Wر*! 6¢د [ِ k /روح ا را در . U‡ O W ? y
‰دا .آ ن د ِن دوران ˆ 9/ا< Eرا Wاز ا< ﻩ› ? ِی ( ِز ِ O دان ز ﻩ•‚ 0n +[BJن ، % %+0و#- ،وﻩ، آ !) W / %’ 0nر* žرا ِ ِ روح +ن !aذ /دﻩ ای آ ’، % ِ دان Dر 0 U- / 0Nژرف و 0šر* ِ ِ V¤ا ? :در ِ َ ا ? .آ ن ( ِی ا< / Eداری را ! +اِ 0nی % 0šی / E* aدﻩ و U:ن k 0ار ، ای اد< ِن < • و ( < %ﻩِ 0Nی ( ِی ا<ِ 8 E ا< Oد< Eرا .آ نِ ) 0N KO ، % OU) ، َ او ز ‚ن را p ،در +kو pا!%/ن ،رد . %%/0
اوان ? و ) ا< ِن ِی ِی ] ای ] ) 6xا ِ V Lاز آن m J /نِ Nﻩ ) ِ 0:و ) ا< ِن ر*ž Uن ) !+د!) ? ‡ < 0 ،د داِ 0:ی ِ W / 0n ?B ! 4ان ِ aی (Wم ا م )!د را دا %’+از ن دا . +0 +ا< Eرا رو 0 0n ?( J E* WVاز د /در آن ز ن + ) %+ﻩ !د را Iف +ﻩ و ر ای < 9w / 0n Ÿاز aWوت ِی 0 !Jو ~،6 ³د ِی ‰< Jرا د / Eد ِ ) [ W WE< . ً دی و اِ 67 ( 8ی !U/ر ،و ! 67در ا _ ِر آن = T ، +ور!8! < Wدی و!8د %pن •‚pی Kر د!+ار !د و !W ‰ا? : ¡ ِ‚ 1دی و ا •2ا! 0 67د .ا ا<( ن ِ Nﻩ < Lآ< .در ’ %p ،ن pدر ½ T!W ? ! Lدادﻩ ام ،دورا 0:‹!| 0:از Wارک !IWر ا< ﻩ ِی ا !6e ای ِ و V Lر ? ِی ‚•<_ِ 0ی <! ‹ 0:زم !د / ،رو®ِ 0a B f ) / 6x ، %از ازل آ * %³ﻩ ا ? و ِ R8ن د< 0:ز زی +ﻩ .وˆ 6x !IWر ا< ) Eا ‹ رود )< د‚< L ، W— Jن آ< (، ‚•<_ِ 0ی 0 @%و 8ی!W ‰ 0ÛاW ? : ِ . + ? Ihi [4 T 9wوری ) / +ا!IW 0nر O / %%/ز ن Ÿ< Oو O ِ ای ~ِ 6ی §!Gدی < ا< Rp Eﻩ در K ?ِ Ihiر و!) ، f£4د)!اﻩ و ِ 0š ر!G§ O4ﻩِ ) ، و!8د آن روِ 4ی ~ِ 6ی ا Iyری ِی +ن 4 /ا وز Oاز د< sان . +ا §!Gدی ، ِ ½ ِ E* W0: R8دم د +ﻩ !د . ای +ن 0زد ،در K ،? 4ر V Lازِ !W ِ 8 زر0_< / 0: N ا ار و در J#- [ِ J ، +و K 6xری 4 f¿]Kازآ ن ِی ا ِ fqی +ن را ^0 c &Uد ِ - ،م _! ? در <ِ 8 Cی ) ص ادا از U: ’!G§ Vﻩ ِی +ن WV p / ،ر ِی +ن دادﻩ ،در ( ِی !U/ر Lا %/ﻩ +ﻩL ، ِ /0د WVو WVو و دار ، +0را ( 8د . ای درد ا<ِ ) E
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
ِز §!Gد< ن ،در ا & %ر* آِ 0n %+ی 0n fghi
ا ! ِ?
‚•<_ِ 0ی
60
ِ % W 1‚–ŒWک *C !IWر +ن ،در ذ ِ +Eن/ ، در ،[BJدر ِ ِ
) ا / 0nآ ن < ، %’ L0آ ، %’ L0 %%/0 & / 0:از ) ا< ِن واِ 6{Jی Wر*ž َ َ ? 6eÉ ،6~&+ /و ای < • aوت ا ?؛ قش ا< Eا ? /او در ِ ) C< c ای ‚•<_ + ;* ]^ ،0ﻩ . +او ا 4 ِ و!8د رو 1‚Õ šو رو ! ? ،و ) ِ ×OG ا _]:س< در | ِ ای ( 6x ] ، T 4 8و Kر ِ ]? ا !% Õزا ،و ِ ) 4 ً *; < • ، + p ،0nاز او 8 ، %ا & .cŸآ ن ا ( ? ‰د ِ ]^ ˆ / % رت از ﻩ ِی ِ ‡ aن Jار )!ا داد. 0a* ]^ !N / %%/0او را در !ِ J ²T ِ َ ¡‚ ، fghi 1آ< او R8ن را آ ن ‡!ا / ?a %آ< او ) ا !NÎhi 0nا ? < ِ ) < ؛ آ ن 4از آ< %ﻩداِ 0:ی ) اِ 0nی او ‚• !‡ ? ¯±ا / %د .آ ن }(! ِن ای ا< %ن 2aن ») ا« yود %%/0و ِ 4ف +ن را ِف ِ . WVا ِ ) ،9w ، ? p؟ C< 4ا U¤؛ C< • /آرزو ?. َ !_+ •‚pﻩ ،ز* ،ا cو ا0 0: :د . %ا ا< )) Eا( ا ِ0 !(- Oیی ا ? / ِ p 9wا آن را »ا :ن« % ‰؟ آ ! !pن و* Bمِ +ﻩ Lوسِ !¨BL ،ن ُیم ،و ( ِی ِ? ِی آ ن ‚• ‚%pن ا :ن / ، %’ 0nا< K Eر آز ِار +ن 0د .ا: OرW َ ? j / W 0 4از ( ِی آن E* W < L %B pو ز* E* Wدر R8ن ا ?#- ،وﻩ ِی َ ا<1‚p Eﻩ !+0؟ ا< Eد cا ? /آ ن E* W BLو !‹ . E* W !Nو !N p ? É V¤و ! 4ا ? در دو ،[@J •‚pی را 6eÉو ِ •‚pد< sی را ! 4ا ، % 0 0:در ( ِ /در ِن آن ا J ? :ار 1‚ 0د .و 6xآ ن!) ‰ ،C<ˆ ،ا !W ‰ < %ا %(Ra % !د +ن )!ا /د. دن +ن ِ /ا< Eا @#ح ، %’ 0_<D8و 8اِ / ﺧﺪا و دوﻟﺖ
21
آ ن در !J —@%ی ’ ، %و ! < +ان ?aآن را (+0 1‚ 4ر .ا<•‚p Eی ? / وِ 4ت و!8د و ) ا0š ?ِ Lا -د 8 [ kا آ ن را از ‚•<_ِ 0ان ] و +6Öن را ) ~6 ، %/0و ا< ﻩ ِی آ ن C< ?ِ Ihiا< ﻩ› ِ c(- Oا 0د / ، ِ 0زد K ،ر WO/از ، m Wو ‚%pOن ِی ا U¤واK ?J | cِ _W O/ رت ِ ¥ B W 0^ 4ت آ ن 0د ،ا !W0ا O*!Ÿ Oا4 ت .ا< f£¤ ( Eاز – وت و ِ J ات ِ ¹J %Wی J 0 @%ار ‚1د12 ،ون و p ، f£¤ ( GzW )!د ز ﻩ ،0Nو Jدر !از ِ ِ رور !+0د. َ ا< ¹J %W Eدر ا< aGH 8Eا ? :آ ن ) ا را !)0ا ، %و ‚%pOن ا ? :را O !)0ا . %آ ن اِ IWل دو / ، %%/0 ?8 ( 0 !Raو Jاز <Cد< 8 sا ، + D Oد< . !+ Cآ ن < )» : %*!N0 9a Cا و *[ <Cد<!W0 sا % GzW ای ِ ‡W ِ آزادی ِی ا :ن« )» ،ا و D-ت - ،ا ? ،وات ،ادری و م< ِ 0šی ا :ن« ،وr8!W 6x َئش ،ا ) ا و!8د دا، + + @) ?¦ :ی ِ 0 @%ی +ن / %%/ ‰در ’ َ ً ( ِی ا< •‚pEی ِ -م و!8د !_yم ا p .ا ، /ا ) ا ? T ،ور Wارِ mب @،—B َ ا و!8د و 8ودا ،? 0:و ،ا %pن ار ، + 0š mا :ن % C< GzWﻩ ا ?؛ ا!%/ن ،ا َ م< َ 0š ایش ور ? .آ ن، ادری و وات، او %ﻩ ا ? - ،ا ?، —Uزکد‹ ِیای +ن را %/ ،,رِ kا2+ن O B cِ -و آ !زﻩ ِی Wر*ِ ) ،ž ِ ا :ن %U/0 *!IW؛ و C< 6xار mب J ،ر /آزادی)!اﻩ !‡ < +ا )!د را و!8د او، ˆ و WO/ 8از < Cار mب ‡!ا !د. 4ل آزادی)!اﻩ U:ن د ، ِ ً َ Tور ، Wدﻩِ 0Nی ( ِی ز* د نش را در دارد ، | )E< .ا ) ا و!8د داGzW ،?+ )2ن )!.Vn < Cروش !W0ا ? :آزادی ِی ا :ن ) ? ! : %/د ِ ‹زم ( ِی آن pرا در دن ِ + ای ا ِ /O ِ ا<• ِ * Îآزادی ِی ا :ن ،و ِ ِ 4 —+ !%ان ِ -رت و 12را ]_!س O%/0و » :O*!N0ا ) ا ا O < 0 ? :و دو ? 0دار*ِ - ،O َ ً َ 0ا ا) Oش.«. وا ]Jو!8د دا T ،?+وری ! 0د / َ / h© —@%ا< (B Eت 0ر ِ ن Kر !RUد Wاز آن ا ? /زی ادا ِ ِ دان / 0n 8م دم ،و ا ‹ل دا . + +و ‚%pن \ ِ 0 Eر /آن ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
22
kار ِ a Bی !Lز*’ !n !› mخ + ،د و ‡ ِ ; cŸدر آ ªن ،و آ ³ ، ! ? !Nن ِ در ا . :ا< [ W WE< Eh© Eا ?: » ‚•< Cروان < V fq %+ا ?ِ ( «.ی ا :ن ’!) / %د را در|! ِل Wر* U‡ c _W žﻩ.
ِ Oی
روان ‚•<_•‚p 0ی ِ D8
ا وز د< sد!+ار ? !N p O (Ra /ا ِ U¤ی ا ! ? زادﻩ +و cِ _W !N p !Jﻩ ِی ا •2اع زی ِی ا :ن .? c_+ا :ن ) ا< ن را آ * .ا در ز ِن ا !|#ن دا2ِ :ن ا<! E&( Eد .ا ِ U¤ی ،6{(8و در ’ ِی ا ِ U¤ی دی 4 ،Oا ِ U¤ی ای دا2َ :نش ا ازﻩ ِی ‘ U: ¸ 6ﻩ !د .اط آن Dرگ!% ، ¥K E* Wز ِ رت َ » :?a 0 !R+ 67! c_+د !د ،و )!دت را %UKس!« ،ا<!) EدGzW fq %+ ِ ای ذ ِ Eا :ن (&! Eد / در! + ? 4دﻩ َئش ˆ GHدﻩ +ﻩ !دِ 9w . َ )!دش GzWز ﻩ ِی ِ R8ن ا ! 6eا ?ِ R8 .ن ا ! 6eرا V Lاز )!د !_Uک !+د < + / !%ان -د^ & 0ی، c_+ا 4س، ،?³ c_+ W c_+ر*،ž !د، < ِ ِ ِ ِ ً َ ‚•< Cزادﻩ ِف Dرگ —(]^ E* Wیش ‚• Jار داد! [ W WE< .د / Tور Wآن را ، +و <! [ W WEد /ا< ﻩ ِی ا !ِ ³ ،6eن روح ا < ] !W ،0nو . + c ?/وارون در cِ _Wذ V L Eآ .ار @!ِ L ،ر در ? ا ? 9w /از ا !|#ن !ِ 4 67 ِ 0 4ی دا V:و ِ a Bی !Lز*’ !ِ R8 ،? nن ا ! 6eرا ا _ ر / ‰د ،و +! 0 6xدر E&( ِ 4 E* WO/آن !mط !+د .او ‡ ‚ن ! f˜/د —@% /و !Jا ِ‚ن ذ ِ UK Eرا ِ? ا< ﻩ› ل و و ِ ‰ی !%انروی ِ R8ن ‚•<_،O 0 ِ ر / fqد ،و در (‚ن ز ن ِ آن /c ،از ِ %8ی 0 4ر /د 9w .از او <! ِ 0:ی ا & %ر* ‡ ‚ن & ِ[ داِ V:ان ¦? را ³ن GHد .آن ) ا %U:س !د .ا ) ا ِ fq %+ی آ ن ˆ ا– ی Oدوران ِی +ن ksا .?+دا 8 V:اِ 0nی WVو WVاز ز ﻩ! c< ( 0Nد9w . ‚•<_ O 0ا _ ِر ا< ﻩ ِی ا ! L 6eدا) %؛ ا< Eرا ا!_ Lری و )!د از ا !|#نِ ، K C(/ری در !دی ِی ا +اف ا :ن ،دو / 0n J _+ک ا مر ِ /د ،ا ا– ِ %pا!W 0:دﻩ ا. %’+ َ ِ Jی د<0š / ، sا ازﻩ ا– kار! Wد ،در ا & %ر* c_+ ﺧﺪا و دوﻟﺖ
?! [ِ & ،ا !|#ن. 59
َ W ر*žشِ R8 ،ن رو 0: 4را از +ق و!I) ،ص ا<( ِن ِ %ی د َنش K ،ر دوران @ ی َیش، اث ! 6• +د !< .ن ،در )!ب /دﻩ !د؛ ا<ِ R8 Eن ِ 1‚ 6eÉ ِ !رت ر* ، fq žا<ِ R8 Eن 6eÉرا از | ِ*— - +ان c _Wدادﻩ و VL ِ از آ¡ ِز ِ W َ ً َ ?as+ا •‚sی ا! ) 0: :د؛ < [ W WEو W Jر*žش + #(-وع ، +0د<• c و آ دﻩ دا 0_< ،?+از E* Wو دو ?داk E* W • +ا Nˆ / jﻩ و!8د دا) +وC< 6x 0n0:ا ازﻩ ِی <! ن ?B C< ،[ kدروغ(ِ &a .ان Dرگ <! ن ) /از ˆ ِ ِ )!د +ن و در ِن < ، % ا ( ،ا<ِ R8 Eن 6eÉرا ‡ • ‚1ون از ِ ً !رت -دت ِی ا 4س و ا ، U¤و | ] آن را )!د +ن ِ دم‚%pO / ،ن در ِ !%ان @ ِی آ¡ ز ا aدﻩ /د ‚( .ن ) | !د /آ ن ˆ Nﻩ % ) : 0^ É؛ِ #Wش ! 0šدﻩ Dد —@% /و ا<E ? د @ و ون J ان &a % ﻩ N ˆ •]¤ ِ ِ ِ ِ ا ‹ل را ِ 6Ë!Lی %pن ) ا< 0:آ +د . %آ ن ) ا< ن را ‚1ون از !) ِ &aWد Jار ً < ، WCد< ] ،0:ل، ( ا< ﻩ ِی ا ! ? و / cد ،ا ! دادﻩ ،و )!د را ً روح د !mط ا ?، ¡‚ W . fghi1آن / 0n 8ا -د ا یB@ ، ¡‚ 1دی و ِ ِ ِ OR 6uدار . ای ‚•<Cدان ِی <! K 0:ر WVاز §!Gدی در ِ )2ن ) ِ !G§ ?aﻩ ِی +ن را ان ا Dود . §!Gد< ن • ! 4 ?ِ Ihiان ِ ا<ِ ¥K /Eی ِ % 0n < L %Bا ِ !|#ن 8ودا!W0 0:ا ? :آن %pن @4 —B ?³د<• 4در !Jی E* Wا U¤ ا< ﻩ ِی ا ! ? + ²: Jﻩ U: +ن 0د / ِ J pر ا– kار و ی ا ?#- .وﻩ < ،از ا< 4 p ،O %/ [ãä^ Eدر روزِ Nر و و!8د Dرگ / O 6‘! B E* Wاز ز ِن ار @! و ا !|#ن و!8د دا4) O cŸ ، + ِ دی ِی ? J / ،ر cو ‚•<_ ?ِ 4 ?ِ % - ، %+ 0ا< ﻩ ِی ا ! ? را 6~/و* ان ) +! ( %ا< Eا< ﻩ ِی ا ! 6eرا 8یِ Nﻩ ] 6xو * ِ آ ( ِ 0:ی +ن ای )!ب را ز دا .در ? ا ? %p cŸ /ن ) EUا< Eز زی Lدا)? ِ ) / ِی !را 0:را از دور از ا< Eا< ﻩ ِی ا ! 6eدا ،?+و ای ( .?U/ Uاو ِ ?/ذ ِ UK Eدر |! ِل )!ا %ﻩ َئش U:ن داد /ا<E ˆ Nﻩ •‚pی Vاز ) ِی ِ 4 ُ ( ِی د<!ا ِ 0Nی j kو ای < Lندادن Wر* žدر ِ !8? 8ی )!د !دﻩ ا .او ِ ِ*½ ا<ِ %h© Eن ارزش 9w / %از او، اب ا !ks O/ ˆ 6eاِ s ،?+ن ِ ی د ِ? دو ا D ِ % V¤رگ Nˆ /ﻩ •‚pاز <Cد< ³U: sﻩ !د + a؛ !دو*™ ِ?
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
58
َ !رد ا124ام ا !) / ? E&( ،دی ا<!T! Eع را ‚ن 4لِ آن Jر !RUر و در ِ 2aن Oز ن از ) ا و آزادی ِی ا :ن )!د را ، %+و / f¿J %W ا: ©ِ Eh َ َ ز Nری ِی ای د< ﻩ 2نش ،آ ن < 0ا< Eرا د pرش 0ز را < ﻩ ِ . %+ V¤ا :ن ای آ fg) C< < 0 @% ای %L —@%ا» / %+ +درِ «c(- ِ ِ Tوری ?. !رد ِ Ÿ%م ©2a Ehن از »آزادی« ‚• ‚%p < +ن ، / + !%ان •‚pی Kر ِِ ا124ام و D*D-در ِ (Upن ،ا< - Eرت ] 0n %دادﻩ K %+ر aوت ازآن 0 !Ra ˆ Nﻩ از آن ? ِ ا 0š#ا َ 0یش 0دار* .Oرا ? *Wو ! / ً ©0š %*!N ‰ Ehآن! /را ِ (Bی د< sی را ‚• ا» ، %%/ Tا -ر« )م :(۷ .واژﻩ و [BJن ازآن 0šزارا<.O ِ (W / 0 !Raم ِ َ رت ا _ ر !J ِ <kLا ِ‚ن | { 6ا ? !) /د را در !Wا 6xو ^ cِ B ا -ر ? p؟ آ< ِ J /ا ا<، + !NE ( k 0 V¤ارد؟ را < Lﻩ ِی ِ R8ن ‚•<_ 0و ا67 ( 8 َ ا #ب ِ B-ا<!J Eا ‚ن !%( GzWع E&( .? •‚ E&( / ،ا ? آن را ا ’+ﻩ ا ِ +Oن ،و!W ‰ 6xا Oاز آن O %& ? ] W؛ pا /آن ! +دﻩ و 4 < O (Ra َ دا)!a cذ ا ، ا<• و!8دی ِی را 0 c_+د %؛ آ ن را در ِ ³د ِ + ِ َ /دﻩ ا ِ ( ،ی ِ 4ت ،ا ِ U¤ی و اِ (-ل را %%/0 O \%W؛ 4و/ J @—B رت •‚p GzW ،O %/0 0:ی / ور دار* / Oاز آن ( k V¤ا +ا<ِ J ،O ِ آن ا ?. ً ~ % B@ ،6ﻩِ Nن ا<!J Eا ‚ن ’ .Oا در ا< % Eﻩ1‚ yW 0Nی ? ، 4 < ،ا<E ً 2+ن < Cارِ mب ) ر 6Íرا در دارد! J ،ن kاری ا % #ﻩ % p ،? 0Nﻩ ،0Nم ا ِ Ÿ ’ %؛ آ ن در ) رج از / f˜/و ن 0د ،در /6x 4ا<!J Eا ‚ن ) رج از َ ’، % و!8د و!8د را 0 c_+د ِ ( 4 < ، %ی ‚1اث kا + +ﻩ ا ؛ آ ن ِ ِ َ ‚•<_!%] ،0ی و ا) GzW :6•#وا @ ِی ا<!J Eا ‚ن ا ? /ز ﻩ9a ،O %/0 0N َ ˆ ’ ، » ،O 0 ،O %/0 V³/ ،O U/0ا O U¤و !)0ا .Oو ِن آن ’ 9w .«Oاز!W0 /ا !W Oان < ِ J cم ِ B-آن را د ? آور*O؟
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
23
ای ا :ن و!8د دارد / :آن را %UKو و 6xدر ا< Eرا @ !Jا ِ‚ن | { C< ،6آزادی ِ )!ا ِ? < 6{(8دی ِی ر زی < ا 0: :زی 12 9¤ش <kLی8!W ، در ِ ِر +ن د .ا<!J Eا ‚ن ،و ، + ) %+ Jا -ری را 0 c_+د % 1‚ 0 0¼ /د، نُ ای (! ،در،?< GH ای !Wدﻩ Jار ‡!ا Nˆ /ﻩ ِ ? .د < ِ ، !رد ِ p !p َ ددان !رژواِ B- / + 0n ا ) < —(4ا‹ < ? Lا! 4 ،0_<•‚ cJقدان < اِ I J !UK 0:! Jرد *!N0 /دو Tبدردو !+0د Rpر .د < ! W + E áا !IWر ا<!J Eا ِ‚ن | {6 B ای %/آ^! : Vزا و آب ) s ، %& 9آن/ ِ د ? دا ِن !Jا ِ‚ن | {ِ 6ی د< sی درو a ?ِ ]Tو^!+ 0د .ا ا< Eا #ب /c ،ا<E ً #ب (& ]@J ،Eا !) %Ìا !د؛ pا، / #Wش ِی ا (4و ! ( ای ا ِ ِ |!ر !W0 ،6~/ان !W ?aدﻩ ِی ا :ن ،درز ?ِ nروز ﻩ ِی +ن•]¤) O B cِ - ?ِ !_4 ، ِ َ ً (!ِ -ی !Jا ِ‚ن | { + ) %+ #/ / 6ﻩ ا ( را —B@ 6~&+ر ( ? ) %+ َ ا . َ !Bم | {6د ِ? ِ f˜: +ی Dرگ آن ا ? K /ری از !Jا ِ‚ن | {/ 6 ِ َ !ل %ی +ﻩ ا L ،سداری ِی ِ ? !_4ی !)? !( Jا / 6eو!8د دار !% ،ز َ ِ? آن 1‚) D8 ? !_4 0دا / O ﻩا ؛ا ای !Wدﻩ ِی دم ) %+ ِ !دﻩ! د!+اری ِی د< sی ‚• ?D ( J ،رگ از !Jا ِ‚ن | {ِ ] !W / 6ی ِ ] 8ی َ ا!m 0: :ط ا ،و ( ن ا ازﻩ ِی !Jا ِ‚ن ِ R8 O/ 4ن ‚•<_ T 0وری <kL 1‚ ¥^ ،و َ )!د دا U: ;U/ O V:ﻩ ا . ا fq ’!% ، %ز ا ازﻩ ِی ‘ 6د ِ? ِ دا ،¹y V:و و ِ Bی و Jا<!J Eا ‚ن د ِ? دا ، + ) %+ V:و ،9µاز ِ Vآزادی Dرگ آ ِO <C ِ !زش D8 ،0 !(-وی از آِ 6e Nی ( Nن ، +آن Nﻩ ِ L ِ Lک !) c4ا ? !_4 E*ِ W?h© . +اران ‚• < / <kÕآن Nﻩ ˆ زی ا<? دم•‚p ،ی p ، /از ِB c ! Jن و ز ِن !) fqا !د ِ َ رأی ‚1ی ا ‡ ب +ﻩ ا ?، أی Lر/ 0: ª < (/ 4ن ® + fﻩ ، %+و pاز ر ِ ِ!J Oا ِ‚ن | {/) + 6 !\%ر +ن ? ] Wاز ز ن ِی 4 / 0Û fqا ِ ار ا ِی آزادی ِی (ن !رد \ ِ +ن !دﻩ و ‡!ا !د( ( U ˆ Nﻩ ا ِ َ ) ‰ر 6Íو در ’ !Wدﻩ CBRو )@ ک ا ِ | ) GzW ،ا</ ? 4 E ’ ا از!Jا ‚ن را ا ن . %%/0 c (yW ﺧﺪا و دوﻟﺖ
24
)!د §!Gﻩ، %%/²: Jﻩ +ِ Wن ) ا< ِن Kر ) ،ا< 0:دی ، Wا W0: :و /9ªدِ . W0: ای ای <ِ Ÿی ! و Lم ان!% ،ز ) ا + 0nت ~! 6د / ،روش ِی دی ِ ) ِ َ ر 6e N ،? 0ا +0 —(4و ( Uو f£4و 0šرO4 ات ¼0روانش Lداش < ز ِ ای §!Gد \ 0ر ا<( ن او !د4 . DBم ا _ ِر ِ ِ و!8د ) ا< ِن ‚U Lن !دﻩِ ) . و!8د ر Jن را ا _ ر / ‰د؛ • !) ‰ا ? د ن آن ) ا< ن را Oرِ Wی او ، %’ 1Ä ِ ِن او ‚%pن !د: !G§ pﻩ V Lاز )•‚pا! 4 0nد !د‚ ‡ .ن » ) Eاو ِ ( ،O !Wن ) ا !W / 0nرا ازا رت و %ﻩ 0Nآزاد /د. !Wرا ) ا V L 0nاز «. + E ای ] ِ 6xی ا< ﻩ› ِO !G§ 9wﻩ‚ ‡ 0n hð: ،ن ،دی و ‡ ا +ﻩ از ) ِ !!8د ] !W ‰ 6xا ) ا + 6~ 0n؛ #وﻩ ،او • ) ا! 6~ 0nد.ِ ( ِی ا‚%pO . + ? :ن !W ‰ا !!8دی دی < ، +ا _ ِر ِ (Wم !!8د ’V ) . + Îا< Eدو !ردی ’ / %در ار Wط L ِ ِ : !+0
رن !د. ای < ) ِ روح !اد و ِ ] ? – 6x
%pن را @ GzW ،0nدرا _ ِر ( ِی ِ c_+ی ~ِ 6ی V’ Lا ? /ا _ ِن و!8د . <0 ‚•<_ /) 0ا وز cِ _Wا< ﻩ ِی §!Gﻩ ِی §!Gدی ‹زم !دﻩ.
ا ازﻩ ِی ‘V L 6ر
ای ا< ﻩ زی ِی ا ?( ِ
^1‚hð ،ا C+0šرو® K fر ،0a%و6x ‡ ‚ن +ط را رو 0 ا مر ِ *[ ِ ™%ی ~ِ 6ی آ ن ا<E !U/ ِ WVر / 0nدر ز ِن ن ! ) %+د و ِ ‡W ز را ) . U‡ — yWا< ِن ِ ?Bی !)? &+ردﻩ در !¨’ Lن د آ ﻩ ،و Oد< sرا ! 9nا! ? :د K ،رو f£4و .0a% ) / %د .ا<‚ ‡ Eن ِ V L )2ن §!Gﻩ ،ا< Eرا !< O ای ِ +ط دو ُیم ،رو0: 4 ِ ِ ‡‚-12ن د ِ? رو ن ا م دادﻩ !د .آن ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
!U/ر +ن ^1‚hð ن Kر V Lاز ِ ِ ‚•<! Cد !< .ن ،در !Rارﻩ ِی
57
ن +Oﻩا . pا 0: N ( J (4 /ا ? ،و رَ Unیش دردور E* Wروز Nر ِی ا<? /دﻩ؛ و!8د fghiو ِ 6{(8ی ا :ن !%ان د<!ا ِ ( ،6{(8 0Û0Nی اِ (-قِ ِ درا ( 8ع !ر^ ) 0ر < 6Í؛ و ،ا ‡!ا Oا<!|Eر ،O *!Ÿروح و ا ِ U¤ی 6{(8 1‚+در و َ 0دش؛ ل +ﻩ ا ? .ا ،0: :از ِ Ÿ%م ، !Wدر اَ | 4ئش؛ ِ ً ? .ا Iyرا از آن ^!+0 <k¥د ،و َیش در % 0 / pو %/0 9ª U: َ زد ،و ˆ Nﻩ Jر ارادﻩئش !Jی 0š f®#W ، + ‹زم ا ? !) Wد را از آن ر ً !+ ‰ — ! #د .ا– ِت ا<!T! Eع را در ا< ﻩ› ? ِی ر ِن ن دار* ،Oو در ای ِ %/ن د< Eاز ای نِ ? !(/ ،ی آ .0: ªآ ن ˆ راِ 6e ِ ? * Wی ا !ل ِ ا . ] 8 ً !اع #در ذ ِ Eدم د ِی ا | { ،6د ِی ،6eÉوJ cِ _W ، +ا ِ ً #از V Lر ِ? روا • ا I Jدی و ِ Oی د<• ا ِاد | {َ 6یش ا ?/ ، fqی َ O دورانش ¼0روی ، p ، %/0د ِی و ِ ‰ی ، j kز زی ِی +9¤ Wﻩ ِی ِ ِ R8ن وا 6{Jا ? [ W WE< .ا ? /د<!ا ِ 0Nی ِ 6{(8ی Wر*!) / 6¢د را [ k W ;Bر* ، < c _W 6¢و ، % 0از دوران ) ا ت و ) %pا ،0nدر |! ِل دوران ِی ‡ ِ ِ ِ B4ی )CWا 0nدر ? yر ﻩ ا ?.
ً !+0د / :او از !Jا ِ‚ن | { p %/0 ? ] W 6ا/ آزادی ِی ا :ن Iy%ا درا<#) E َ ) | ِ ا< /Eاز ‚1ون و ارادﻩ0n او!)» ،د« ،آن را آن ) %+ !Nا ? ،و ای آن +ﻩ . + ) ر ) ، + / p ،6Íا < ا :ن < 6{(8 ،دی! ،ر اِ 8 0: ™%از داV:آ !) Nن را در \ / ، <1‚sاز ( ز %< ( E* Wﻩِ Nن داV: ِ ی ن ای ا ( 8ع و kار ! J ? ¨! در ن ™% ا<E %/ ض ؛ + ﻩ + c ^&U ِ ِ ِ •‚pˆ ،? 4 —Uی راادارﻩ ِی آن Jار 1‚ 0د ،و ا< GzW ، /Eا Rم از بE* W ِ !ل %ی D8 %/ ‰آن !Jا • /در Oزی ِی @ —Bآ) *ِ ;U/ Eی داV: !) . %+بِ m! ،E ،ی )!د ،اد %p / / O%/0 -ن ز K 0:ر ‡!ف )!ا َ ً cا ? ،و ،در دا UK V:ی ( Uو TورW !د ،دو د p ،? ‡ :cا/ ِ ﻩ!W0 ،ا !% / O *!Ÿ Oز در !Rارﻩ ِ ¤ی آن + ;U/ pﻩ و آن pدا: َ { / O %/ 6ز ﻩِ 0Nی ِ 6~(-ی دی و ِ 6{(8ی ا :ن را c ?ِ ] W ا ? 9w .ا ?‡W ر ¾ U/ن از آ) * Eدادﻩ ِی ] 8 ،O %/ ‰B-و ا اد را !_yم ِ ?؛ ز ﻩ0N Lو /و ’) 9م / (۸ .دﻩ ا< / ،Oزودی از 8در ِ2ن آ ن < Lن )!ا َ ( 0š Uا ازﻩ WORازدا!) V:ا !د.
9wاز ا ِار د ِی ،6eÉدو ُی ‚ن ِ Jم د!+ار در ِ cِ _Wور د<• C+0š ،ا ل از ) %pا )CW 0nا! 0nدﻩ! - ،ر از دﻩ اِ 0nی د<• ِی ? Lن ا<( ِن ]!%ی ِی ص ~ (BJ 6اد ) +0و ا<?ِ Ihi E yن V L ، ? .از ) ،•‚pا< ِن ) ِ ( ﻩی +ن !د( .آن ^] ِاد ز* د p ،ر ُ ?ِ Ihi V O/دی ِی )!د را / êa4دﻩ ِ )!اص !د < + < ،از آنِ ]^ 8اد +ن ز* د !د K /ر دی !د 0_< 0:!N !N ،از ِ ا ِ fqی د ِی 0 4ا ? .ا<!% ? Eز ا _ ِر © ?hو اِ •‚p ِ /ی وا U: 6{Jﻩ !د ؛ • Dا 6x ) 0nازآن !د .
َ ? ] W ‰B- 0: ™% از د ِ cدو ُیم ا< Eا ? < / 0n ] 8 :از !Jا ِ‚ن ŒU:ت ِ َ ) /ا %pن !د )!دش ِ GHد ِ 0:# -ی ا<!J Eا ‚ن را %+0 د ِ cآن/ ، %/ از ™%ن ! 0šدﻩ c ،( +0از آن / 0n 8ا<!J Eا ‚ن(Up ، و!8د ِ ِ ِم دا ، %/0 T - / f£:و ِن (Rﻩ +ن! ،دﻩ / ، %’ 0: ™% ِ !+0د؛ ‚%pن ،0n ] 8ا 67 ( 8از ا :ن / ،از pر« < ن )!ا !د .ا<ِ hð: Eی د< sی از آن ? ِی 6 B Wدر Lرا!) ›!Nا !د /ت ^ -! ¤ ?ِ !_4 Oِ Bن ً ? E* W? wدرِ 8ی D ?J (4ول )!ا)م! (۹ .د ‚%p .ن ، %¨(@ ،0n ] 8 /د.
و Lم ان ای §!Gد< ن pان (Wم ! . + د< < / Oا<! - Eر )CWاِ 0n ’ ) C< Vا د!-ت %%/؛ و 6xدم ( U دم را L ! 0šدﻩ +! 0 ِ 0:و Kر Kر | { W6و ( ن ا<( ِن ‚Uن )! Vnز ، %’U 0 ?L ِی ِ L
ِ ™%ن ُیم ? %p /ن !_4را (& U: Eن 0د : ا !%ز Oد ِc ِ ای ا) ِر 4 ، + —B@ ?ِ !_4ا از E* W 8ا :ن ^ + c &Uﻩ / 0n ‰Bدار ِِد ا) 6•#و & یی ¡ ق )!ا 4 . +ا وز، C+0š ، +و زودی در 6e Wو
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
56
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
25
™%ن (‚ن آ ن دادﻩ !+0د ،دا ِن ( ِی E* WO/ا ز ِی و*Úﻩ/ 0n ِ ™%ن !+0دC< ، ا ?D .رگِ ¥K E* Wی ، ‰B-از !}- / 0n \¯Ïی از ِ َ َ در !) . B¡0دا 0N ‡ sیش را !ز ر p ، ‰ر 6~ ³Wو ) »دا« % V: ِ َ رت ا 0š#یش را از د ? 0د ،و از آن ِ IhÅی ا ژی ِی و f£4و 0زدِ 8 ، ِز Dرگ ¥K E* Wرا U ( / ،د !ر زان O< Jو ِی !دی ِی د درد ِ دن ِ ³ن د ِی 0 < 8د !+0 rW ، %د .او ،C+0š ،ادب! ،د)!ا 6eو ِ GH % َ رت ا U¤ا ? .در <، (B C ( cا 0nرا د ? 0آورد ،و آن pاز د ? 0د ِ J!+0د. ِ? ا ِز ا Iyری و ا<) E ای ا ز p ،ا ِز اِ :ن دار ِ ا< 0:! J Eا 67 ( 8ا ? / و Ÿ%ﻩ ( ِی | ، ?B ا .? :د ِ (- cﻩ ِی ا<+! E ا.? 0: :
َ [BJا :ن را . U/0 ! ?ِ ]Jو*Úﻩ ا ? /ا U¤و ِ W [BJﻩ +ﻩ. < fqا I Jدی ،ا c - ? 0: :و ِ ˆ ا 0n %Ìرا ، W ‰و #-وﻩ ا اد cِ J ،ا|#ق ‚• ? .ا<ِ ! J Eن ا ی ا ?ِ + ،ط ِ 6x -ی آزادی و ً V¤ا< ? 4 Eدر ( ِی ِ c_+ی ز ﻩِ 0Nی دِ ( J
و ] 8 ? !_4 / ‰B- 6eرا R-ﻩ ? ،زودی !) 0n 8ا ر / !ارد و ;Jری a 6~/وت %/؛ و آن رِ ( ِ % ،ی و/ ،OB- ;J )!د را د<s ِ ِ ِ ( ِی Jرت ِی ا ار* 8 ،ودان زی ِی 8یِ Nﻩ )!د )!ا !د ،و [ِ W Wر ?َ !_4ش ا|( %ن /دﻩ را روز %%/ — (yWو ) ? U: Wن ا</ 0n ] 8 /E وﻩ .O/ 4 زW % د ، %و در ’ ا<? و ِ ?ِ !_4 َ ™%ن ِی ‰B-در ? ا ?‚%pO ،ن در mرﻩ ِی ( ِی ا ا<!T! Eع / ،در mرﻩ ِی ِ َ رأی ‚1ی ِی 0 !(- GHد ِی ا ‡ 0šو ! Jن kاری ‚• دق ا ? 4 ،آن / 0n َ ا ‡ ب +ﻩ . %+در ا< ?ِ 4 Eآ) [ِ / W ،آن (& Eا ? ! !+د ،ا< Eدر ? َ در ! Jن ? اران !+ ‰د ،ا ز ا ? ،ا ا<1‚ c_+ ²:ِ Eی ِی و 6eاز ً ِ›ِ 0 !(- cی !U/ری ، %%/0و در?< GH ا<? و;J ِ /در !) / ،c(-د را Iy%ا ِ ُ ‹ت yﻩ ِی آ *_ و ! 67از آر /! nا < fqا Ÿر®ِ fی fqرا 0 c_+د ِ + . %ا< ِ !! + 9n ﺧﺪا و دوﻟﺖ
26
)!د او ا< IW Eو* ، )!د او ا ?!% ،ز ‰دا / ِ ا< Eآ Nﻩ ? /ا<ِ Eر ذ ِِ E ً !دن آن را 6~/د< ﻩ 1‚ 0د؛ و pر و | ] O aو ا< ﻩ را ) ،ذ • ِ ! cدﻩ و )!دی ِی )!د !%ان ِ •‚pی • -و وا 6{Jز L / ، %+0ک از اوِ و!8د دار . ور از aW0šو^ِ 0ی ! 4اِ 0:ی +ن در <! [ W WEدﻩ /ا :ن ِی ‡ ‚ن/ ، 0آ ) ،ا< ِن )!د را ) 9w . %از ) ِ +ن +ن ،و ِن !_Uک +ن آن/ ’ Vآ ن Lدا) %؛ آن را !!8دا^0 4 0 !!8دات L ، %’ 0 4 )!د +ن ِ ِ ِ َ رت @ —Bرا آ ن ?¦ :داد ،و )!د را )!د +ن Wا ِ J ، %Lا0š / %’+ا ازﻩ از ِ آ * ﻩ ِی آ ن و دﻩِ Nن +ن %Lا J . %’+ر ا ِ U¤ی ا :ن ) ، % < c _Wا< ن از|‚%ن ) 6xو - +ا ِی *!IWی واژ!Nن !دﻩ ا ، ‚• %p / ،ن Nˆ ،O a pﻩ V ِ ارواح ) ) / ، + Îرج از ِ R8ن آر . + W0:در ‡ ‚ن Jم ،ر ر ِ د< ﻩ 0: +و!8د دا ، %’+و در ،?< GHدر |! ِل دورا 0:‹!| 0:در W cِ _Wر* ،6¢در <C روح ) ،Îا ی و @ ،—Bآ * ﻩ Nر و ارِ mب دو R8ن !!8د ا ! ²(8 6eآ / ، ِ ِ ا ?. در ،6~ _Wدر ? < ¡ ،•Bوا < 6{(8 ،6x ) < 6{Jدی‚ ‡ U ( ،ن Jم و ً ‡ ‚ن ر د!+ار E* Wا ? .و Jآن Jم دا ] | 6• ، + +در َ¼0ش 0آ<ِ J . %م ِی د<• ‚•!% / ،ز را در ِ‚!) 1د د!+ار در W cِ _Wر*ِ 6¢ی ا< Eد<!ا ِ 0Nی ا(4 دن %pن ِ R8ن 0n6eÉدر ) رج از د ِی وا! 6{Jدﻩ. ) و زی ِی ن 0د ،ضِ / وز د<!ا / ،0Nو Jاز د< ِ Nﻩ روان O ³ 0 fq %+آن Jر | { ،6و (‚ن ‡ ‚ن ِ ﻩ ر* žا T ? :وری !دﻩ ،در < B4 Cا م U:ﻩ ا ? ‰ .دا %p O د cدر ِ W O/ا :ن ‹زم !دﻩ .ا ،و J Jار ، + ای cِ _Wا< Eور و c<ِ Wآن ذ ِ 4 ?ِ % ِ D¥ا :ن ِی د< sی OوJ ) ِل ا(4 در @ —Bل %p ، Uنp ِ J ِ َ !!Tع د<!ا 0Nیش : + / p ^ !+0 ? < •Bد .ا 0: :د<!ا را در \ ، <1‚s ِ َ ای او | { E* W6و واE* W6{J )! / (Rا< ﻩ ِی ™%و د / ‰آزارش 0د ِ ، (+ر 0آ< ،و در ِ •‚p ،cی وا / 6{Jدر ¹J %Wا< Eا< ﻩ Jار ‚، 1 •‚pد ِ َ ی \ ش hðﻩ و 0 * /آ< 67! [ k 9w . %د<!ا ِ 0Nی 6{(8ا ? +E*ِ W !J ،ن،
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
55
ً !W0ا در \¯Ïاز ز ﻩَ 0Nیش ز < َ ش .در ( ِی ! 4ا تِ !N D8 ،ی ? w # !ش ِار ) fâاز !ش را ز ،O <0و ، / O ³ 0در ی ِی ، !N و ا ا،0n ِ َ • در ا :ن ا :ن 0ر ،ا ! 4ا 0:و ارش V Lر ? W ، %/0آن/ 8 رت ا •2اع زی!+0 c› 0nد /ا U¤را ^ c &Uد . ا ? ! /ش ِ J دا V:ا ? U: [ W WE< ،ن ِ m Wی N? ) GzW / ،[۶] 0: R8ﻩ و ِ ( ²ِ %ی ِ رت 0د ِ ( /ی !ش ( U !ِ 67ن ! 4ا ( (T 0:ا ? ،و ‚1و %ی و ِ J !رد ا ? .ا< Eآ) *’ E ا<! 4 ²Kِ W Eاِ j : cِ _W 0:ی ار O NواK • در ِ ِ !Nی ! 4ا / ? 0:ر %/0؛ !W0ا Oدر mرﻩ ِی ا :ن ‚• (‚ن|!ر ا ‹ل رت & ی و ا) ِ WV < WO/ cِ _W 6•#ارÚ Oِ Nاد < | ،?B ،د ِ J / O %/ روی ا< B¨ Eا ار.[۷] O %/ Kا ? ،و‹ 6xزم ? ِ c_+دی، در ! ِی د< 6{@J ، sا ? ˆ /ا Nˆ 0: :ﻩ ذ ِ Eب را 8 ،ا از ِ ˆ ا 0: :آن را < ﻩ !N p ،ا ? / < ، + / pﻩ و ‡!ا د< .ا ا و!8د آن ا -د % <0؟ وا ?ِ ]Jا< Eور 6{@Jا ? ،و ا %pنِ ( pی 0: / ِ َ ً ا< ﻩ› ? ا ار ‹ ، + 0: R8 %%/0ا K cJر 0 !(-ا ? ،و <# [ W WE رت ِی K ِ 8!Wر د ، p ، —ِ Jوری J ،0 !(-ر Oا(4 ¤+ ِ J ، + َ Kر ِ @Bی )!د را ! ?+ا :ن !‡ / 0nا %د< ﻩ %/ < 1‚sرش ksار ِ ا (-ل . %/0 ای ن #وﻩ ½ِ T!W ،ا< Eور ‚• ا ازﻩ ِی ‘ 0:# - 6ا ? / 6x .ا<!T! Eع را ِ ½ T!Wد در mرﻩ ِی !د ن ،و 4ا ادی Kر W1‚Lاز ِ Eا ?<1Ž/ا ? U: / ،ن روش رر َ2نش 0د ا :ن !W0ا !Wا ِ 0nی & ی َیش را Kر V Lاز آن! /ا ِ ً #از َ ر 1‚ 0د .در ِ 4ل ا< Eرِ /د و!8دش آ Nﻩ !+د، را ر V L ، %/ fqاز آن/ ( !I] cو ور %ا ِی !ش ،ا :ن + L ،ﻩ از ِ R8ن)!دآِ Nﻩ ذ ،Eدر ِ 4ل ا<ِ E نَ ِم ز ﻩ 0Nو ز ِی !N !Nش ]^ ،ادی 0 yدا)~6 ) ر ،6Íو ا + ‡ sﻩ ً !Ra ، *!IWم و ا< ﻩ 0زد / ،ا ا Tور K Wر ÎJو وی ’ ، %و • ا •‚p ?ِ 4 0و وا +! 0 / 0n ? ]Jن ¦+ %/ا .و د!% / ،ز از
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
54
ˆ Jر^ C* .0از آن 8ا 0: +از د< sی ا ? ،و دو ِ ! J 9wن ) ر 6Íو ِی ! Jن kاران ( <.c دﻩِ 0Nی ا ( 8ع و w !+0د E /ا -ری را رد O%/0؟ %pن ا K 0n U¤ر از Eدور آ< ’ َ ا ? .در mرﻩ ِی (&p E ، (&pز ر!8ع ،O%/0و در mرﻩ ِی ) ،ل < راﻩآ ،E دا E ، fâ ) V:از ای ‚%pن و %pن در mرﻩ ِی !!Tع %Rن و ]( ران رای 0ز ِ .O ِ %pن و ‚%pن »داV:آ !) « 0nدر)!ا ِ? < ری .O%/0ا ا 8زﻩ ‰د C<ˆ Oاز . %/ c (yW Eآزادا و ( ِی (&pز (] ،ر < »داV:آ !) « ،اَ -رش را دا +V:ن ? آن !Nش اوار !ش %ی ِی +ن +?ِ Ihi ،ن و ا124ا ِ D / 0 ِ نُ ای )!د Ÿﻩ 0دارم Nˆ .ﻩ )!د را و ای ز +V:ن را ِ ِ p !p0š —4 ِ 0د ،Oوِ 6x !Uرت <_ 0از ِ 4ن ا -ر در ˆ ز ِ %ی ) ‰ % ) fâزم K ،ری \ َ م در ?E* W O%/0و آ 0:را / O%*D 0 ات +ن را ¤ !Uرت ِ \ ،O%/0 .ا ˆ Eاِ -ر D¥ش <kLو 4 ،O %+ ‰ 6e•àدر ِ V Lی fgI‡W؛ َ ای ا ?Jو 0šر* ِ 0nی %pن دی c› J در ’ J ،ر ا124ام E&( / Oا ? ِ CBR ‰ E —@% ای ˆ ،O+ا<( ِن @0 B ˆ fghiارم؛ %pن ا<( ِ 0: ِ َ ?ای 1‚Lوزی ِی !Iدم؛ %pن ا<( ،0:ا ای آزادی َیم و 4 ِ )!ا !دِ ، ?]a%د< sان. ای cو ِ دﻩ 0nا —(4ل )!ا /د ،ا Dاری ِ َ ای آ دﻩِ 0Nی ¼0روی از Vاِ -ر ‡ IIن ^]\ O%/0 Oو D-مم را ِ ا Eدر ِ L َ !رات آ ن ،دردا ) 0n %ص و Wز / 0:ایم Tوری \ ر ، و 4د U: ِ ای Eا 8ری D8م ،O%/0ا< Eا< Eد / ? cا<0¼ Eروی از ! ِی ) ا < اِ 0: : +ﻩ . +درآن !رت 0š Eزاری ِی (Wم د ِ +²ن )!ا / Oد ،و GHV Lد )!ا / Oد َ !رات +ن و ) ِت +ن GÁﻩ د؛ ، pرو E+ا ? آ ن ا !Uرت +ن ،د @ +ن از ِ ِ َ Dت 9aم 1Äدازم؛ ودادن آزادی و ِ !ر ِ %*D / %%/0ی ِ +C(/ن را از د ? ِ 0^ ]@J ، %%/ Eاز !) ? 4ا !د / ،در !Wدﻩ ِی Dر 0Nاز دروغ / 0_(/آ ن ÂLﻩ +ﻩ . + َ Vاِ -ر ‡ IIن @ ²ام pا /ا< Eا -ر Eدر ِ L
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
َ —@% )!دم ِ
Eاِ (-ل
27
دا UK V:ی (? ) ~D 6ر 0Nاز !aذ E . %/0 !Wاِ 0:ی )!د در ِ (Rن ِ J ِ َ َ درک ( ِی آن ‡!ا ( ِی ›D8ت و V Lر ? یش آ Nﻩ امD .رگ! E* Wغ ‚• ِ Lی ِ َ ای دا V:و T ،?]% pوری ِی O Wو ز ندِ 6eی ر ا ?. ر .ا<p ،¾< E ِ َ 1‚ 0 Eم و 0د ،Oا< Eا ? ز ﻩِ 0Nی ا C* .0: :ا<? ، %/0و ِ 8ی )!د اوم ا<? !+0د ˆ [ W WE< .اِ -ر – ? و 0n0:و!8د ارد !- D8ضِ +ن ِ ا -ر و ن ی ِی دو !* ، J! ،و از ( ، WORداو|. B )2ن ا -ری – ? 0N U ( ،و 0 ²% 0: R8زد p ،اˆ / ( ن د O cا از ِ %+ ِ ›D8 Oِ \- Oãت ( ِی !B-م و ( ِی ا J 9/ˆ ،? 0: R8 0: :در ِ درک آن ِ ;Bز ﻩِ 0Nی ا / 0^ ›D8 ،? 67 ( 8و ِن آن ر ‚1ی ِی دا V:در ِ ) +ی ‡ ِ َ ز ﻩ E&( 0Nا ? .و ا %pن R8ن!W 0n6x!(+ا ? :روزی در ا ) 0: :ص — yW < ،و او ‡!ا از آن ا -ر ای ا (-ل /دن َ J رتش د< sان GÁﻩ ‚1د ،آن Nﻩ ‹زم ِ ِ َ )!اد !د /او را از ا ( 8ع ) رج !W ، p ،O %/ا ِ 0nی اوِ ( C+0š ،ی د< sا اد را )!ا / O%/ ‰ & E . U/ا ( 8ع %p ،ن!%/ W pن /0دﻩ، دﻩ 0Nو ) ات ا ا| 0n0آ ن ‚• ر ری %/؛ و‚%pO 6xن ¥K ? ¤ دادن %pن ا ز ِ ِ َ —4ا Iyری < 0nآ ن دادﻩ !+د، + / p ، ‡ ; ام ˆ ،ا ِز < ِ ً د ُ :c <Cم p ،ا /ا<!+0 ,- ‹!(] Eد +ر‹ 0: Wرا O<1‚s fß!- ¥K؛ دو ُیم، < + Cر‹ Wن ل ، %/ دا)!) cد 0n ¥Kرا ِ Oا زی!W0 ،ا %pن ِ َ ای ] 8و رو 4ئش را از ‚ن 1-د و او را ا @yط & U؛ و در p ،?< GHا /ارِ 0š m د< sان ^] ‚ن !+0د. ِف @ —Bدا V:را p ،O %/0 —< IWا/ ای % ²(8ی ،[ W WE< ، .اِ -ر ِ ِ ِ m Iy%د دا V:ز زی ِی ذ • ِی pروش W %و )!ب (Rﻩ +ﻩ!J ِ Wا ِ‚ن | {ِ 6ی aGHدر دﻩ ،ا U¤و ز ﻩِ 0Nی رو ،6Öدر دو ِ R8ن ‚•<_ 0و ا? 67 ( 8؛ ا< Eدو R8ن ،در %’ 0_< ،? 4و ِ R8ن | { 6را ^0 c &Uد ) . %رج از ا<GzW E ( ِی اِ -ر Uوع U ،وع ) | ِ ! 0:# -دن و ز Nری آزادی ِی ا :ن، ا -ر ِی د< sرا درو¡‚ن ،ا ’ ادی و )@ ک ا#-م .O %/0
،( <kÕآن %p ،ن a O WV L W pام ،راﻩ ( < ِن ادرا ِی دم )!ا ! %د؛ و < ری ِی +ن ˆ ،زی ?ِ !_4دا % V:ان ‡!ا !د. دم < از ?ِ !_4دا % V:ان k4ر ( ، %+ن Jر و Vاز آن < از ا .ا< - + Eو ِ % áن J ،?UGÁر دق، %+ W ا< ﻩ› ? ِی ِ 67ی ا Rم W َ ای )@ ک . !+0 Wا ِ •2اع ،O a ، ‰B-ا •2ا 0:# - 67ا ? / ،در ذاتش در ? و ِ \ V¤ی ِی ز ﻩ < ،0Nا دو ? Wدا ، + +آ 6e Nا ?. ز ﻩ T 0Nوری ا ?ِ ( ، ) ،ا ،ز ی Wﻩ %%/ﻩ ا ?، < در ز ﻩ 0Nآ +ﻩ و k8ب !+د .و 6xا ِ •2اع ا< ﻩ› َ ِت ا yاف U/ﻩ و U/0ش. /ز ﻩ 0Nرا [* ‡Wو ، %/0 f®# ا< ﻩ› ? ،6eÉ /c fghi ،م 0: +و <kL ? &+ا ?!W0 :ا و < ˆ Nﻩ ^ !‡ O Bا ، +و 4وَ 9a C< GzW J ﻩ ،ز O ایش (‚1د ،ا ؛ در ? ِ! cان ِی Lوس ،ا<E ! ِی ) ا a دم را !+ )!ا دم را / %%ز* ِ ِ (&pی ای آ ªن!)0 / ،ا % ا< ﻩ› ? ِی ِ c(- َ ا!Wر +ن +ﻩ ا .ا<( ن ‚( Oن |!ر ا ? < L ،نش a ‰/وت ا ? ،و6x ا ِ 1Ä ’ ِی دو ،دﻩ 0Nا ?. َ 1‚L ,yوزی ِی aتا E* W•‚sو ! 4ا E* W0:دﻩ ا0 V L •‚ 0nآ< ˆ . در (‚ن !رد ِ !رد آ ªن U:ن د ،Oا وزﻩ د < !ر ! / +ا زی ? ا< Eرا در ِ َ %ش .ا & !% O%/0ز ‹زم / +آن را در mرﻩ ِی ا< ﻩ› ِ ½ T!W 6eÉ Oد .O ً !!8د #دی ا ? .ا !W ، U¤ا ِ 0nی ا U¤ن، ا :نِ 6• cِ ،ی | ]?، ِ وردن +ن 9wاز < Lن ،و دن ا 4س ِی ‡ ِ ) ;Bر 6Íو درو < ،0:دآ ِ (Rن و ِ /9&]% دن ِ •‚pی 12Uک ِن +ن )2ن آن ،ا •2اعِ / ز زی ِی +ن در !IWر ¤ ،و زِ %+ دن O aروش ِی )2ن ،6~/ Oِ aو در?< GH و )2ن ا U¤در ِ /[ / W ِ ِ از ! 4 Oِ 8ا 0:و ‡ ;B؛ در <#/ Cم! ،ش GzW ،ز ﻩ ِی cو ا< ﻩ› ل) ، ً ً ) !Iا ِام #دی ِی D¥ا ?. ا< Eرا < ‚ن 0دا ،Oآز V¤
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
28
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
( Nن ˆ ،وا]J
ˆ Nﻩ آن را رد & دﻩ ،و 9/
53
وﻩ دا % V:ان ( < %ﻩ!+ 0Nد ،ا<ِ R8 Eن ا •2ا67 Dا / ، + |!ر ) ص از ! ِی ِ ِ ، ای ِ R8ن 0 4 را از آن )!ا W (U ای < • را ِ ِ 8 /ی ) ِ دار )!د Ÿﻩ دارد T | ) E< .وری ِ ای ( < %ﻩ ِی ر ‰و Lوا ِ U U/ [I%ن را ِ ص دا % V:ان را ،O %/ cy%و آ ن را ) ی 67 ( ا8 ن ،6~/ !رات د / ا ? ز ِ ِ ِ ِ د ِ? ِ U U/ن / 0n BN c_+ در ( •‚pد< sان ا ز*!W W ،Oدﻩ ،از ِ اف )!د را در د ? ِی +?/ن [4ا ز ا<? !+0در آ ﻩِ 4 ، ! ِی ا ِ )!د [۵] . 1‚s دان ﻩ ا ‹ ،زم ? و 6eاز ا< Eدر 8از آ6e N ا آ< Wو!W Jدﻩ ِ ً ً !) Wا !د /ا OB- #را %/ر ای آن داV: آن %%/ ? !_4؟ ِ . ]@J !رد ?ِ !_4دا % V:ان Jار ‚‚ ‡ . 1ن ’ ِی ?ِ !_4ا< Eا اد، ksار W ِ ً ً !!8د ( ، ‰B-ذا Wا +ا‘ 6و ا0: - ِی Tور Wا +ا‘ 6ی )!ا !دá p ، ِ ’ . %ا +ا‘ 6ی ِی < د ‚1ی! از د< ِ Nﻩ ِ 6~(-ی ™% ، }Jدل ،E* Wو از د< ِ Nﻩ ا،67 ( 8 !+د ا<!) Eا !د .ا<E ا ِ OداV: ¥ور E* Wو %%/1‚ yWﻩE* W؛ Jر^/ 0 ] 8 ?/را !!) ;Jا /د .دا V:ان!) U ( ،د ‚ن، ? !_4ز ﻩ 0Nو ِ 4 َ ری از ،و )!د % wو!W 6xان!) U ( ،ا !) %ا ? )!د را در ِن (!م ا •2اع ِی آ ن )!ا ). &U ِ (Upی ز ﻩ 0Nدر ‡ ِر ِ َ )!د دم !) OBدا ِ ‡ sی ِ<ِ Cر د< ، sز ﻩ 0Nرا ز ﻩ 0 0Nزد OB-؛ و • ِ ا ? !W0 /ا آزادی را ا< د !) 6~ ) C+0š . %/ب )!ا !د ا ! OB-ا از ا<E !د !ر Wاز ! ِی آزادی ِی +ن . +ا 9wراﻩ ( و روV L ِ E+روی ِی دم ِ َ )2ن د ل %%/ﻩ Nنش ا و) +ﻩ ای Oراﻩ ِ روِ 0n %+ی درو¡ • ا ?ِ • / ، ‚1ی ‚%pن |!‹ 0:در 4ل دم !ر !‡ O/ا %دا! 0š .?+دﻩ ? / . + ﻩ ِی ‡ Lدا) ا ِ #) .ی وان اِ ’+ت +ن را Wر*!( L žدﻩ ا ،و ِ W ِی ) ص دا / ، ) 6‘ - V:از %8 f¿]K رب وِ ?U4ک آ ن !67 (~ِ 6ی ِ Wِ دا \ V:ی ارزش %ا ? ) .ﻩ ( Jاز !8ان )آن داِ !8V:ی ا ازﻩ ِی ( ن ِ رت آن !رژوا / 0nا ازﻩ ِی ‘ 6ازدروغ ،دورو 0nو Dدِ 6xی !رژوازی aت دار ِ 8 / ?}GHاِ 0: :ی Lو <12را را / %از آن رو دا ، %و اَ ’+قش را دار /آ _+را ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
52
@ —Bدا V:را ،O %/0 —< IWا D¥ش <kLی و R8نِ 6x!(+ی دا V:ان را رد اِ -ر ِ ر ‚1م /آن Jر از آن 0šزار ای - 0^ \¯Ïر^ 0را .O %/0در ِ Bی )ا !ا ِ O َ َ ام B :و دو ? دو ) ◌ِ bites noiresم E (۱۰ .ا ( ،در ِ Bی ِ B ِ % ،ی ?؛ و L ِ % ،و^ ن ،و 4 9 Lو^ ن، دا ،V:د< ِ % 0: ½ ،ر* ِ ِ Lپ را !) c(yWا / Oد ،ا ( Eراِ B8 ،ت )ِ fâ!Iی W0 @%از آن ، ِ½ در ا<! Eرد رد< %ل ِی )@ <kLرا ،ا ; را و V U/ 4را. ِ½ Lو^ ن و 6uق / %/0ا< Eدو ُی !8! 0دی ،? fghiوِ 6xل !8! c_+دی ِ½ yن 0n +k ،ا ی را / cدﻩ و )!د را ¡‚، fghi 1 ِ ِ ِ½ Nˆ ،OB- ،ﻩ در آ< %ﻩ Oرخ ِ +cن @k V¤ ( —Bاردﻩ ،در / 6x 4 َ |!ر !‡ ) %+ cا . + دل آن ا ? Nˆ O *!Ÿ /ﻩ ِ ‡!ا دادِ ] / : ˆ j W Wآزادی ِی !%ان GzWاِ -ر @،—Bدا«—B@ V: ِ < ،[ W WEدر ِ %+ )2ن » ِ )!د را ا & دﻩ ا<.O c_+آر َ 0:یش R8 ،ن را W ،آ) *E !\%ر Eاز ِ - ِ دا «—B@ V:آ / ? 0:در ِ رت » ِ ِO Oآ ِ 0Ÿ%ی ( ِی !Jا ِ‚ن دا %و در ( ِی ِ ›D8ت ،6e %ز 0زد؛ َ | {!) / 0n6د را در ِ ] !Wی ِام R8ن U:ن 0د . %رو E+ا ? %p /ن دا، f£: د) %+ c ?J ِی آر ِ 0:ی ( ِی #Wش ِی ذ ِ UK Eی Nˆ ،ﻩ 0 (Wو )!ا ِ ‚• ِان cِ J ،و ا<E ِ½ W ،[ W WE< ،ا < L0šن )!ا ‡!ا . + %< ( ِ ) aW 0n \4#ﻩِ Nن ر ِ ‰ی او را در ا ِ . %/0 [* ‡Wدر ا ِ ) ا و wی ، %%/0 c (yW خ و } cوِ +ی )!د را رت / ا ِ +Oن ا -ر و ِ J َ ) ا و Lری ! ِ R8 / ،O*!+0 cن 0 4و ز ﻩِ 0Nی ،? 0 4و wش GzW َ !!8دات وا / ،6{Jز ﻩ ا< ،Oر ،O %/0رزﻩ K 0:ر ÎJا ? ،در / 6x 4 ِ ( < %ﻩ ِی 0 —U- ،O %/0ورز* ،Oآرزو k ،O %/0ت O* 0و ر ¾ GzW ،O U/0 ِ Oاو ’ .O @ —Bدا ، ،V:ر¡ ِ? (Wم ،اِ -ر دان R8ن!(+ل <kL @) ،و ا ،در ِ %/ر ِرد ِ ِ !Bم fgI‡Wرا ،O* <kL0و 6xا -ری Kر yود L ،ک !cِ J ،?J( < %ﻩِ Nن ِ ای %pن ا124ام و 6xاز ر ، j : Unاز آ ن Vاز !Uرت ِی !!) ‰ mا ،Oو ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
29
kار +ن ا<O؛ Nﻩ آ ن در mرﻩ ِی ¨0n B ا|ِ -#ت ارزش %ی / 0د Õ %س ِ ِ cا< Eر را دا ، %+ +و در ا<E ا V / %%/0 ]8از آ ن 0دا ،Oا ً دا!) V:د را در ا) ِر +ن k 0ار*•‚p ،#/ .Oی Wاز د< ِن !رت ِ (/ Oل c ِ دا K V:رِ m W ،ی Kر ،ا ِ U¤ی Kر ،و W‹ ،از ِ دا!) ‰ 0:ا ِ | ) / O َ ( 8 ،رت و ِ a| -ی Kر در ا ِ ن Wی ِی | { 6و 0 4د ? آوردﻩ ا ، رت ر ، + / p ، ‰آ ( < 0: /آزادا <kL +ﻩ ،و ˆ Nﻩ ا ِِ J ˆ O ز • U: c (yW ،ﻩ ِ ( . +ی ا -ر ِی | { 6و ا– kاری ِی ? 4را O* <kL0؛ |!ر ر f˜/ ‰دادﻩ +ﻩ +را رد و ˆ ِ | ) / 0 4 6xا -ر< Wی0n ِ ً ( 0šداد و k/ب ل !+0د ،و %p ،ن ( /ن ،O %/0ا -ر و Wی/ 0n . %/0 c (yW U: 0š!) O%/0ن دادﻩ ،O+دﻩ 0Nو ?J (4را !ز و 0:! Jرا، !aذ ر ، ‰ در <، (B C ( ِی !Jا ‚نِ ( ،ی ا -ر و ( ِی ِ ب +ﻩ ا< / OآنGzW ، ، %+رد p ،O %/0 4ا از رأی ‚1ی ِی ) 0 !(- ا?<1Ž/ !د ِی ِáا aدﻩ 0: pل !+د / !د اO&4 ?ِ BJ !W0ا ِ ِ ِ ِ B /0šا / 0:آ ن 0 O&4را . %/ c(- % !Raم آ ر Oِ +وا 6{Jا ? / ا<E ِ
ان ]
ا<.O
ا< ﻩ› ? ِی رن ،ا -ر را در L 6~&+ک aوت %p . %(R 0از ) ا ِت َ !!8د < • دور ا ،و 6xا< Eو!8د ا< ﻩ ِی ا -ر را 0 !Ra (! ِ 0ی ( ِی اد< ِنِ ً Dãäﻩ آ _+ر +ﻩ آ/ ? 0: ا 0 ! L rد .—B@ 0 !Ra ، %ا< Eا -ر 4 ً َ @½ Kر روش ‰B-د ? آ ﻩ ! + . +دﻩئش را ، +و آ / 0:وا]J ِ ِ ِت آر 0:و @½ Dر 0Nازا4 ! Cpا ‹ J 0a B G×+ 6xار 0د ، %و ‚%pOن ِ ِ دن ( ِی آن•‚pی ای ) اِ /0n د< Eآ ن %p ،ن ! /د ،آ) *#W Eش ِ - +ا ِی ا •2اِ .67 ِ? ا :ن را ^0 c &Uد . ? /ا: ، .O %/0ا ِ Oآزادی + ،ا ? و م< ِ 0šی ا :ن، & 9ری ? /ا< Eدر ? ِ آوردن +ن ز ‚ن ¨! ِ? )!?¦ : Vn ز¼1‚ 9ی ِی آن 0n •‚pاز ?UGÁو ز ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
30
َ !ر*?ش ا ?؛ آن yودﻩ 1‚ / %’ 0nون از آن ِ U:ن ن )!ا داد .ا<Œ E !Bم ا • 67 ( 8ا ’+ﻩ و c_Uز )!ا !د1‚ .ون از آن yودﻩ ،رِ /د ِ َ َ و?J ا !ل ا و ( < %ﻩِ Nن ر ‰و ِ - Lی !_4یش !}4ر دار U U/ ،نشِ . آن ا ? ِ /ر ن را ( ِی Lپ و C< V U/ﻩ O %/؛ د< sآن را !) ‰ا ،O 4ا )!د را ! لد ! /ات . % % دن راﻩ ا ? GzW .ز ﻩ ،0Nآزاد از ( ِی <ِ Cر د<Œ ، s ِ !ر*? ³دی ِی دا V:روِ /E+ I4ر ِی د Oو ،? !_4و آزادی ِی ِ c(- cا ? !W0 /ا درآن راﻩ V Lود. !N pا< ¹J %W Eرا O %/ c4؟ ای ز ندِ 6eی ِ 0:# -ی ا ( 8ع Tوری ا ? ،در ! ِی د< ، sاز در < ،! Cداِ V: ز ِن 0 4و 0 4 pو ز ﻩ!W ،ان ا ? ،و < ˆ Wا)~6 دل0N K (~ِ 6ی ا ( 8ع دا. + +!%ان !!8دی ا •2ا67ا< C< GzW ¹J %W Eروش !+0 c4د :از نر ِ2ن داV: ِ ) رج از ز ﻩِ 0Nی ( Nن •ِ !W / ،و 6eاز دا V:ا ِ ‡ ری ( < %ﻩ!+ 0Nد؛ داV: ً !W0ا ( < %ﻩ ِی آِ 6e Nی < در ِن !Wدﻩ Lا %/ﻩ !+د .دا / ،V:از ا<4 9w E ً D8و داراِ 0nی ،[ W WE< . + f˜/و ِن )2ن ِ 6{(8ی ا ( 8ع 4 < ، + ِ ِ َ ˆ •‚pاز R8 ?ِ Ihiن!(+لش Nˆ / ،ﻩ !W ‰ان )!د را از آن ) 6xزد sاز ً دا! V:دن د ? ، U/و در َ ? !¥U / 6x 4یش Iy%ا ( ن + ، ?B-ا<• و روا ِ• ِ 6~/ی ا hiص و •‚pا ?‚( ،ن دا‹ ( J V:زم از ز ﻩِ 0Nی fghi اوا< cا 4#ت ل )!ا . +ا<! f£¦%8 ،Eازی آ!) 0:ا !د L /و^ ن در ِ V / ، % a 0د< sدم زی !‡ V U/ا %دا ،?+و <ِ U/ 9/ [ W WE ای < • < آزادی ِی ِ ! 4 < fqق ¨B )!د )!ا !د؛ و 6xا<8E ½< ) ِ ¡‚1 ‚•<(Up C ? 0n }J؛ / 0n •‚pاز ) ا < ا ،و < Cا ازﻩ ِ f˜/و!+0 6Öد ( J ،از د ِی ) +ﻩو c(yW cِ Jا .د ِی OB- ِ B V¤ت ا •2ا 67ا ? W .ز 0n @% OB- / 0: 0 4ا ? cِ + • / ،ن و ( ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
51
( < %ﻩِ Nن ا< Eا •2اع ) /از ?+!Nو )!ن ) +ﻩ !د ( K َ @—Bش در ORا hiص 0 4و َ (W <cش !W —<ِ IWاِ 0:ی ِ ِ ً ا !N 4اد!8 ?ِ !_4 0n -ا ²را ا _ ر %/؛ pا در < ﻩ 0 دار ا :ن ِی ز ﻩ/ 0n )2ن ادا َرش 0: m J ِ ِ ف َ U وعش ’. % )!ا !د Ÿ< / ِ
! ?]a% Lد،OB- . ً Bت B@ < ،و ِن آن Jار ‚1دGzW ، ‚1د در ِ Lی ا •2اع 0n
ا<• ِ 0 4 OBی Wر*!% ،žز و!8د ارد ،ا وزﻩ ©ِ + 6e Ÿ O +! 0 hای لِ ، ِ َ ً َ !د!W0 p ،ا? : < c _W از* .Oو 6xض 4 %/ Kر  Lﻩئش ا<• ِ 6~/ی !8 cِ _Wا ² ؟ *!IWی 0:# -و و دار ? 4از ِ 6{ | cِ _Wی ِ + ) دی و & ی ،ا I Jدی ، fq ،ا ،67 ( 8د<• ،0a B ،ز* fq %+0nو ( ‰B-در |! ِل Wر* žارا› /0د .ا ا<ِ 0: R8 ِ *!IW Eی ِ (Wن ا J ،0: :ر ›D8 cِ + / Oت ا •2اِ U: 67ن ن د . ِی 6~/و در ’ ! 0د!W ‰ ،ا V •‚pˆ ? :از % !اد ز ﻩ 0Nدر Wر* žرا ا 1‚L ، % ) Oوز %ان و Bرد ا / 0: :از ا<E ِ ِ<¾ ِ 6~/ی آن!)? &+ ،ردﻩ Nن در ِ 0: m Jی !)? &+ردﻩِ Nن آن )1‚Lوز %ان َ ( ِ 0: Nی ا :ن درز* ِ pخ ِی V Lر ?ش( ،آن Bرد اِ :ن C<ˆ / 0 Oاز ‚1د +ن )و ، / 0: /درذ Eدا Nˆ ،O + +ﻩ Dرگ ا •2اع ِی Wر* žدر ِ ‰ ِ<¾ ِ از ˆ< Cاز ا< GÁ ¾< Eﻩ U: %ﻩ ا ( ˆ 4 ،0n 8در 0šا ( ? E* Wآ ر ِی ن ‚• ‡!ا %دا .?+آ ن ز ﻩ / 0Nدﻩ و + 0: m Jﻩ ا ِ | ) ،ا: ِ? ا •2ا 67از ن ر ا ‚( ،ن. ¡‚ -1د‹ )!ا !د .ا اد !W ‰ا % آ< < ِ W OBر* žرا زO %/ V:؟ ا< Eا (4و ِای ِن ا •2اع !Wا 0nدارد ،در در ا ، U¤در IWو* < 4در ن GzW / 0n ِ ¡‚ OR cِ J 1ا % .ا<E !+؛ آن ا وز ‚• ،ا ازﻩ ِی ز 0:در ِ ، +k !Bم آ< %ﻩ p ،ر د< ﻩ ِ2ن آن را ادا )!ا داد 9w .از!Bم ا ،67 ( 8ازB(8ِ ِ #&Uت ) ص را در و ی 6~/ د‹<c / O ‡!ا داV: از دار*O —4 ، ا<E ی ِ ِ ِ ( ِ ص و دار mواِ U: ? ]Jن ن د ) / 0^#&Uدر ِن +ن 2) 0: m Jن و ا| ِ ? اِ hiا<• ز ﻩ ) !% a Œز & ر!( در ا ِ ِ Bت ا •2ا!) •‚ 67ا !د( ،و (‚ن|!ر ِ + OB- ای آزاد زی ِ<ِ 0 yی ا / fâ hiدر ا ( 8ع ز ﻩ %%/0 0Nرا O ِ 6~/ی Tوری ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
50
َ ?J ای ارِ _Wب <C ِ ا -د دار* ) / Oا از دزد< ﻩ ا ? .آ ن ،در mا ،در !ِ V+ دزد <Dدا ) / 0:ﻩ Vآن ِ j kو ِ ( ، RJی ا< Eرا ?UGÁز 0دا ِ L ، % َبش دا + +ﻩ؛ Dرگ E* W ) ،E* Wو !_+ﻩ I E* Wدرﻩ %%/ﻩ ِی ا.? : َ َ و ِ c ByWی ا!%/ن !ِ mی آزادا U¤ن ا ? 0š!) /را ) اِ fq Wی +0š ِ ‰Bی +ن ¡ رت .َ ای را ِ ا< ﻩ› ? C+0šور دار /ا< ﻩ ِی ا :نِ ، ا)2ن اِ -ر +ن در ا ِ دم < ?ِ (Tا 8اِ 0nی fqدا . %+ +ا< ?ِ (T Eا 8ا!) c_+ p 0nد را )!د Dãäﻩ %p ،ن pدر kا ِ[ -دی ?/c ، U:ن 0د ؟ ِ ِ !Bم ِاِ ?GÁ آن ا< ﻩ و /دار !_+ p :ﻩ p ،ز* p ،ا cو - / pد‹ + ا ن اRم آ<‚ن ! ،دا / 0:ا< Eا< ﻩ و /دار س 4ب 0آ< .در ا<ِ E ً َ . %’ V U/ ،و ا– تش؟ آ ن ا– ^ 0ا Wاز )!د ) ا ا ز +ﻩ، ( از ِ ز ار .ا< %ن %pن \(? ا< ﻩ / 0nن /دﻩ و /داری /ا 8ا k 0ار ِ َ َ )!د ) ا (& Eا ? f˜/ا Rم . !+ س ا GzW /از ! ِی ِ َ ت، <ِ a B cِ ،[ W WEی +ن ،در ‚( ، (B %pن ا ? 0n a B :از ا4 ً ا ِ U¤ی وا L 67! ،6{Jر ِ 0nی ‚•<_ .0ا<0 @)0š \ Eر ،ا ا #ا<!|Eر ? ،و K ِ < -رد K ،— Jر mر* Cو 12و / 0:در ز* ِ اِ GÁم درک /دِ 0:ی ا<E َ ( ن ِ<¾ )@ ِ ( / !+0 % 0ی اد< ِن ِ c_+ی - +ا GzLن +ﻩ ا ، 0aآزادی و +ا ِ? ا :ن. ¦? sآن 0ر %؛ ِ E* Wc O *!Ÿ |!ر دن ( ِی آن pاز ا!) / ? :ب - ،د‹ ،ا cو ز* ?، ِ 6eÉا#-مِ / َ َ O •(Tراﻩ ِ <kLش آن ا ? /ا!W ،0n GzW ،? :ان از ا< ِد آن ا ?؛ ا<، •]¤ E َ ]? )!د1‚W ،ﻩروز + ،ور ،و < و * /ا ?. ا y ،? :ود )!د ،در | ِ ای ذات ( ِی kا [ ز 0د<O؛ <،[ W WE ِ ِن د< ، sا _ ِر اِ ? : َ Dãçر Unیش Wی و ‚1وز %ی ِی ) ا .و از w / 0n \¯Ï ِی | {ِ 6ی ا :ن و ِ ای در* ِ? <kL ، +وِ 0 8 0š Jی #Wش ِی ا :ن ،و < Jری ِی ˆ ا ِ Rم ِ 6eÉ ا< ﻩ ِی در ? و -د‹ +را ،O <kLز Tوری )!ا ِ ( / +ی ِ<¾ اد< ِن
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
31
!!8د Wو ? و ا ( 8ع را .O* <kÕاز ) / 0n \¯Ïاو ، !Bم ،6eÉِ < • در ِ د‹‹ن ) ا *D ،ﻩ Nن و در* ? %%/ﻩِ Nن @ Rp ،—Bﻩ Rpﻩ در ا ِ ا :ن Jار ?، ِ و 6Öاز ز ‚ن آ ( ن R8ﻩ ،و ِا ِ Oاو ِ Úاد ا :ن / ? !_4دﻩ و او د !ر 0د . % ً < Cا ازﻩ از ) ا ا Rم 1‚ 0؟ آن Nﻩ، %¨(@ ، ِ ( / O*!+ 67ی ا :ن ا َ .ا ا<!IW Eر ا Ÿرﻩ (& Eا ? p ،ا/ ای د‹‹ن ‡!ا ˆ ا aدﻩ ِی د< sی ِ روِ •+ی 12U pد ِ? وا ? ]Jرد !+0د .ا< Eا Ÿرﻩ را pر 0زد ( ِی ی ،اِ ’+ت وا +²Jﻩ ، ?J (4 ، ?< %8 ،ا •‚sﻩ ِی ،? wو اِ (-ل ِ ! 8ی ً ( ا م +ﻩ در R8ن را ا ِ Rم ا ?¦ : rد GzW ،[ W WE< .Oا ِاد yودی )!د ) ا ا Rم D ، 1‚ 0رگ E* Wا :ن ِی Wر*ِ ¥K ،žی ! %p ، %نp از ِ ً و6Ö !RUر ا< !8 ،0nز« ز*• )@ ِب +ن . %/0ا< %ن Lم و R+و ِ ِ ( ِ َ ا rرا در* ? ، %%/0و از ! ِی او ! Œر (!م دم ’) %از ِ /بای ِ نش ِ ) ا و ِدم !8ز« ز*• ( [ W WE< .ا< %ن ’ ?ِ !_4 < / %اِ - ( 8ت UKی را Rﻩ ‚[۳] . 1َ <!غ Bو دو ? U/ﻩ .O< +ا< Eدر ? ا ? /درا<E ا < [ W WEز Oز* ِ ِ َ )#ف ز ن ِی ِ fqی ، ‰< J و!8د <!ن !دن و!8دش، ز ِن ، < 8 ِ ِ َ َ !%ان!رد \ ا ?، )‹ا W cJز c_+ / 0: )!د را _ ) 0ا ‡!ا ِ ِ ا زی O&4ا 1Äا!Wری ِی دوران رن ،و در ? ِ cاز« %%/?*! WVﻩ ِی روح ِ ِ ِ ُ ِ !¨BLن یم( /cا ِِ 0N ) ) Oی( ارادﻩ ِی دم را )!د )!ا GHد؛ !) Bد را kا َ !8 •‚p p .?+ش را c_+ ،ا ِ Oر را )!د )!ا ‡!ا B • !د ن ‚%pO /c ، %³ U:0ن ِ 1‚¥ان ِ ?/Oی ا< Eر ، 0د ؟ ً َ ا ی ‚• آن!) 8ا ! %د + ،دا W (B 0:ا !Wان از 6x! Jدر آز !ن !W ،ان از ŒWد<[ +ن -دم. دا (B] V:ن ،و ر +ﻩ 6• Wا ازﻩ ِی ِ ِ دو ? د<!) sد را @!‡ Bا !) %ا ِ /c ،م !R(8ری )!د )!ا kا :?+و6x ً ً دان ˆو WO/ 8ازدو ? ‡!ا !د؛ !( J •]¤ر ( و Wد ِ? ا BJاز ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
32
ِ 0šا) ری !دﻩ ا /آ ن را ! ِی ا< +0: m J Eن را ﻩ ،روزی +0: m Jن در ا ِ ای ا •2اع ِی !) ،Î* 4نآِ +ن Wر* U ( / žاز )! ِن ا :ن < Cد ،و روزی د<s ِ ^ + <k¥ﻩ ا . ? ار و ! 4قدا ن )!ب 0دا / Oا< J p Eر < ِی )!®ِ fی 6eÉدان ، ِام ا :ن دن ا ? .آ ن، !%ان ِ U U/ن ا •2اع ِی ‡ ِ /0: m J GzW ،;Bِ <? آ ن را ‚• ‚ ŒWن 0زدGzW . ای ‚•<_k8 WO/ O 0اب ? ،رِ T 0ز* ِ . % دن )Dت و +ارت ا ? . + E&( / 0n 8 W ،و6x و= ِ aی +ن 0:! Jو ِ /0:# - ِ Ÿ%م ا ار < !Bم < • ‚•‚%p ،ن 0^#< (Wاز )!د U:ن دادﻩ ا / ،ِ !رد ِ Jار +ن د .Oد ِ cا< Eا دو •‚pا ? :در 8یِ Nﻩ ‡ ? ،از ﻩ !د ن + ا[J ِ ِ ،و و 6eا Iyری ( < %ﻩَ 0Nیش %/0؛ و دو ُیم، آن ) / 8رج از ز ﻩc_+ 0N ِف @ —Bو ِ 0n GHی ( ِی %L UK cِ _Wا +ا ? .در دی و از آن!) / 8د را َ !ر )!ا ! %د )!د را در ] ضش Jار د ، % }Jو^ / ،O B 0در!B- ?< GHم !Iدی و WÉا ?؛ ای c در (R ،cﻩ )!ا / + ِ )!د OB-و ِ 0n B روی ز ‚ن د آ ﻩ، ا 0: :زی ِی ِ (Wم !ِ ? ]Jی ِ 0 4ی ا :ن ِی / 0 4 ِ ز ﻩ / 0Nدﻩ و . 1‚ 0 ? و ِ ! 4ق 0n }Jدر ا<aGH E !Bم < • ،C<•‚ ،? Éِ K ?*Dر ِ Dرگ ِ ا ? / ،در ا ِ ا •2اع ِی در ? و ا / 6e ’+ا< Eا !ل 0 %ز OB- ،ا •2اع ِی ِ 6~/ —@%ی •‚pرا ،روا ِ• ِ 6~/ی آن و !Jا ِ‚ن ِ 6~/ی در را ?] | / <0و ِ c _Wرا ،ن . %/0ا< ،?*D Eآن را Lک از ( ِی آن ِ ?(&4ی 8 a V Lا ) َ ایش ‚(}Wن !B- . %/0م ! 67آِ 6e Nی ای ( 8 Uی 6e Nو Éدر ] 8 و ِ ( ِی آن ِ 6{(8ی ] 8را ^!) c &Uا %داد .ا •‚ OB- / ? O 0n %8 (&Eش ا •2اع /دن ا ? ،در ا– | َ َ ]?ش pر ا ? ِف _ GzW : <0 ? + [W ِ ا :ن ِی 0 4را د< ﻩ 1‚sد ،د 1‚ / 0ون از آن در ? E*ِ Wا •2اع ˆ O (- Îﻩ!B- ،م pر )!ا ! %د رو® a fوت از ای * Dاز ا<E و!8دی ار ِ . ِ % آن pآن _ [Wدر +kدر 1‚s 0¼ % V Lد .آن از aW0šو^ِ 0ی !Wدﻩ GÁﻩ ای Wآ ن راِ <kL ،ش ِ )!د +ن ،در ِ Lی ا •2اع 0: m Jز ِ ،[ W WE< / ،
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
49
ا<• ِ 6~/ی و!8د و c _Wا ?!ِ p ،ع ا :ن در W < ،cری از )!د ! ? ]Jو ِ + َ د‹<ِ 6~/ cی آن cِ ،و 6eاز دم!ِ < | C< ،ع ) fâازا :ن ؛ رش رِ fqی ِ ‚(}Wن ای ! ? و ِ ? &+ی آن ا ? ،و < ِ2ن E* Wروش ِی 6~/ ِ ِ |!ر و ²و 0:# -ا م ر ، V Lروی ِی آن در ( ِی ز . %ا ا< Eر را ِ ً ¡‚ -1د‹ )!ا !د Vاز ا< Eاز او ( ِی و= َ aئش ا م دادﻩ ،و 4 ِ ‡!ا .O
اداد ! / 0: / ، %ر ِر ا?<1Ž/ ¤ +ا ار* ،دا! 0:غ و ا ] ِاد ) ِ دان ر و ور دم .ا را \ رﻩ و ا<? )!ا / %د، ِ ِ ا ?<1Ž/در ن 0: +و ِ + ؛ ا WO/از ]!‡ OBا ! %د، ر Dار ِان دو ? )!د را !R(8ری)!اﻩ )!ا % َ /از ازل !دﻩ ا . BN ،و از % pOUwن k8ر «!pن؛ و دم ( ن•‚pی )!ا % ً )!ردن +ن )!ا ای • pOUwو 2U/ن و ِ +؛ Nﻩ ! 0n BNد T ،ورِ •‚ 0: / W < ?.
ا ( ن Jر hðﻩ و ? Iآ ‚• !) Oا !د ! Œ /ر* را و Õ Kر* / Oاز آوردنش !Wان ا ? .از آنَ | / 8 َ و!8د 12 Lو D( 8 ]?ش او را pر از د< ﻩ ِ2ن ِ ِم آن ا 8زﻩ < 12 L / ، 0زد Nˆ 9w ،ﻩ < ا 8زﻩ < ،و ˆ< O 9/ و p . %/ ? !_4 D( 8ا<!W Eا 0nدر دا!N ) cِ / ? V:ش آن ر ر < . %/ ً د< ﻩ ِ2ن +ن ادا د ؛ ا ( < %ﻩِ Nن ر َ ‰یش ،ا :ن / 0nا # <+ ً ا •2ا 0 4 # ،9&- ، %’ 67ا و ز ﻩِ 0Nی Kر ] ل و ا ل و cِ J ²ِ % r8!Wدار < + ،ا ل و ²ِ %ا< %< ( Eﻩِ Nن ر ‰آ ن را < ! Eا /در?< GH د< sا :ن را ا ِ Oدا ، %L  V:در ? ( ن!%/ W / !Nن د ِ? U U/ن، ? اران ،و و# /ن ،ا ِ ) Oا ،دو ? < ِ ! 4ق L p 0n }Jﻩ +ﻩ ا .
و!8د )!د َ 0Nیش، ،O دان ا ی )!ا ! %د .ا<E + ،O دم ،در ا<E ِ ِ ²ِ %د< sان !) 8ا و در ’ Lک !) ، #- 8د را در) ِ? ا !) ، U¤ا َ GzW O زد K 0 ¥ .ر — (-ا ? ِن ا< Eو ? ]Tو آن pآزادی .O 0ا<E ای ( ن 0šداد و دﻩِ 0Nی ‰< J؛ و 8دﻩO ، + 0N ِ < 8 c_+ی )!ا !د ِ ی ِی ِ 0 4ی ا67 ( 8 ‡ ،دا 0:و دﻩL ای | ِت ا Iyر ای !Wدﻩ و ِ O ِ و!8د )!ا دا.?+
#ب ز ﻩ ِ B- 0Nدا V:ا ? < ،د، W— J 9wآن!W p ، fâ ) ِ 4 W ،O%/0ا ِ Dرگ ا? : ای آن /دا V:را !د ز*) /) O ?ِ !_4 ِ BداV:؛ِ َ ِ 8ی )!د O U³ش %p ،ن pد< Nˆ sﻩ !ا آن را ای آن/ )!ا !د( /c ِ )2ن )! ‚ن و ( ِ 0N Uی ! Bن اِ :ن ر* žا :ن !%/ Wن • 0: m J ِ Wک ِ W . %/ رت دو ? ،ا ‡ ِر p0šرﻩ در ِ Lی f¿]Kا •2اع ِ 0šر! O4دﻩ ا ?؛ در ِ Lی ) ا!U/ ،رِ J ، ?/ ~ِ ! 4 ،6ق Wر*ِ ! 4 ،6¢ق ،0n }Jآزادی ِی ، fqر ِﻩ !%/ W .0 !(-ن ِ 4 َ ا _ ر !) ، <kLدا ‡ sو | {ِ 6ی !8ا ِ ²ا 0: :ا<! !NEدﻩ ا ?!W ‰ .ا Oآن را ز +k ,yا ? < آن را %p ،O* <kÕنِ ( pی اِ ’+ت | { 6را دا W ،OوJ ِ ای آ !زشد< ِن cِ :ا :ن !دﻩ!) < .د / O* <kÕ < .O* <kL0ا< GzW Eر ِاﻩ (&ِ E )2ن وِ ?U4ک !Wدﻩ را ) ِ -ی (? Dرگ ِ Wا<0: m J E را 4 :O ¦* aا ِ J ِ ً )!د !Wدﻩ دِ pر در ِ ‰ی ِی | ِت ?¦ : O/ 4د ،Oز @(¨% /و ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
48
ای رزﻩ ا< ﻩ› ? U ( ، ِ 0ر . %و ا< C< ِ | ) GzW Eد ِc ز ِ‚ن ِ 0 4ی +ن0 ،?UGÁ ،رو
! 67دﻩ اِ 0nی ! 4ا0: ِ •‚pی ا0: : َ دﻩ ا ? ) :ا و ِ •‚pی آ ( ‡ 0:ر !+0و ً روی ز ‚ن . 0 ،در! 4 / 6x 4ان aواِ ]J
آریِ ’ ،ی Tوری ِی ا< ﻩ› ِ \ Oی ،در! 4 ،c(-ان E* W?aدﻩ ا? 0n؛ ای آ ن ،C+0š ای آ / 0:ارادت %ا ! \-ئَش ِ ’ ) %/0ی ِ 0 !(- ِ 12و 0:و ‡ 0ز /c ،( % [) %ی ? /د< ِن !اِ R8ی ( ِی #Wش ِی )!د ز ﻩ،0N ای آ / 0: ای < ِ2ن آر ن و ا ِ‚ن ز ﻩِ 0Nی +ن در ِ ِ #Wش +ن ِ ِ و!8د ِ و در!) ، ] 8د را ^ ِ 0n O&4 Oِ Bی ا ! ِل & ی ِی ا< ﻩ› ? . %%/0 ا– ت ِی Wر* / 6¢ا< 6~/ ?ِ 4 Eرا U:ن 0د . %’ O/ %ا<%p [B@ E (&َ Eا ? ا ا !B8 [ ãçﻩ ، %/وَ 6x )!دش را pر در ز Wب ِی ]Kی )! U: 0šن 0د .
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
33
دو ِ (Wن ِ R8ن ن را 0: !< ، %/ ¤و رو 0را / .ام< Cدﻩ ا ، Wاز \ ِ َ َ َ ا ،0: :در !Wش | { W6و در <¾ش آر W0:و )!ا • Wا ?؟ ِ (W C+0šن <! .0: در mا / ،ام< Cدر @ ی ا¡ َ )2ن آزادی ِی دی ِی ا :ن ز*Eش ا •2ا W67ا ? )0: m J ِ ِ ن و 0: m J و ات، )2ن ِ 6{ | cِ _Wی اِ ( 8ع ! J و R+ در mا ِ آزادی ِی آر ِ 0:ی ز ِ ِ َ ً َ ا 0: :در ِ * Wدو ?(؟ ِ (Wن رو .0و /ام< Cدر ?< GHدر <¾ش ! 4ا W0:ا ?؟ ]@J َ ،0:از?ِ !_4 B(8 ِ (Wن رو .0در ? ا ? ِ (W /ن <! ِ ( ِ % ،0:ی (Wن ِی ً و!8د ا<،E روم Iy% ،ا ~ 6و دﻩ! • 0Nد .ا ،در mا ِ ا< K [ِ - Eر Dرگ، ِ ُ !IWر ا ? :را (Rﻩ !د ،ز ﻩِ 0Nی دم را / c B Wدﻩ 4آر 0: < 0 Cا< ﻩ و ِ ر ﻩ !د؛ آن (Wن ِ BNی دم را ا (ِ Eی آز ِاد ا :ن ِی آزاد ل )?؛ و از دا ?+ا :ن را | ِ*— آزادی!B- ،م 8 0n a B ، ]+ ، 1à ،ودان و ِ 6~/ Oِ aی Dرگ ِ اوا< 9w cاز < Lآورد .آزاد ِی fqو ا ،67 ( 8آن Oا ِ U¤ی آزاد را )? .در ِ دوران ر ،9: :ا<ِ 8 R f¿]K / ? 4 Eان <! 0n W %p 0:از آن ون و @ ،در ِ ِ J /در د ‘! 6د /ز ﻩ ،0Nآزادی ،ا U¤و ا: /ب ِی 8ودا 0:را ا< َ ر* C !W Cی د + Eﻩ !د را ز ﻩ . %/ا ِِ (W Oن <! 0:ا< Eا ?: ﻩِ pل ِ W َ ر زی ِی ا :ن .و ا ِِ (W Oن رو 0؟ ¡ِ ( ، Bی ِ<¾ ! 4ا0:یش .و ا<ِ 4 Eف آ) َ َ رت ?Bو دم ا ?. رت @D —Bار ِ %] ،ی 1‚ yWو ا ِ ا ?ِ J : ِ 4 / ? pا وز %/0 ?< %8 O؟ / ? pدر ِ (Wم ارو« ! 4 ،ان a ،آزادی و ا s%80 ? :؟ ¡ِ Bی Dار و ا ! ِل رو .? 0 دﻩL
و
ا!%/ن ،دو ِ (Wن رن را ، %/ ¤ا< و آ ªن را‚ ‡ .ن ،C+0š ،در ?ِ Ihi ِ 6~/ی )!د دﻩ ا 0nرا ( < %ﻩ %/0 0N؛ دو ُی ،0در mا ،ا< ﻩ› Oرا در ا •2ا،E* W67 ) E* WÎو ] َ E* W6x c_+ش U:ن 0د ks .ار* ِ 6~(- ¾<ِ O %ی * Cازا<E .? p َ َ ِف ر زی ِی ا :ن ارا› دادﻩ ا ?‚ ‡ .ن ای ا< Oا!%/ن ) ِت Kری ِ َ ر ، Kو ا ? :را ا ?ش !U/ری !دﻩ /در ارو« ا ِ cآزادی ا / 4دﻩ و !Bم ¦? و آزادی ِی ا . U¤ا<!U/Eر،ز دا ﻩ W ،?]% :رتِ ،1à ، ]+ ،
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
34
ا :ن ) ،رج از (!ِ -ی ِ /0šان ا hiص ] 0n %ار ،ا / fâ hiد آ ﻩ و ص د< ، sو ( 6xن Jر ،0:ز !+د0 .دا /در c _Wاز 8 W 1‚ 0 ِ ای اِ hi !اع ، Wا ِ!+0 WÎhÅ ? Ihi cد؛ ا hiص آزاد Wو Wc !اع ! 4ا 0:ا ِ ا ِ روی ز ‚ن E* Wc ،و E* W6x - !+0د0 .دا /ا :ن ،آ) * Eو ِ 4 E* Wc !ان ِ ? Ihiرا دارد p ،ا!W /ا ِ 0nی !IWر ،ا k Oاری و ? Ihiدادن دارد .و در،?< GH U:ﻩ < + < ، + fqو 0n }J ?(&4زی ِی 6eÉو ‚•<_< ،0 وJ َ ای ِ ³+ن ¡ *Dﻩ و آرزو ِی )!دا ِ ‡ sی ز ﻩ / & W! 1-&Wا ِی ‰B-؛ وJ ِ ِ U:ﻩ +؛ آن Nﻩ 0دا ) /و ا< Eآ) *#/ Eم ا ?( /ا124ام ا :ن E* W6x - —4آن، ِف ِف Wر*GzW ،ž ِ ! Jن ا ? :ا ? ،و E* W0 4و DرگE* W ِ ص ] 8ا ? ، p .ا ا0: : )2ن ] 8و آزادی ،م< 0šو ) %ی ِی ِ CW ِ CWاِ hi U ( / 0n آن دا ِن ِ ‰< Jی ارا› ِی ر ِﻩ •ِ !W 0 !(-دو ? ز sد< ،Oا « < ِی 0: m Jزی ِی ا !ِ 6xی دم + %ﻩ < ،رو / O* <kÕ •+آزادی و م< ِ 0šی (!ع آزادی و م< ِ 0šی دی َ U:نش 0د . W GzW 6{(8آن 8و!8د دارد / ِ دا ( V:ی آن ا 0دا ،ا !W ‰ا ازا< Eا Wرود .ا •2اع | َ ]?ش ا ?!W0 ،ا ر ِ صز ﻩو اhi ا<E |0 ارW ˆ ا د، <kÕ ا 0 4 و ﻩ ? Ihi c ر ز ِ )! 0šا ِ ِ ص 6~/ا ( ? دار ،D( 8 < 12 L ،ا< < Eآن<_0؛ 0 4ارد؛ ِ ای دا V:اِ hi ُ ص دا،V: ر دارد!W ‰ ،ا د W ،و Jدا V:آن ˆ و!8دی دا . + +اِ hi &Wار • ،O%/0ا •2اع ’. % ص ز ﻩ و ] + ) 6xﻩ 0 /آ< %و ا!%/ن W ،ر*ž ص ا •2ا / ،67اِ hi اِ hi ای 0رو .ا •2اع 0 V L 0n 8 W GzWرو /ا :ن ِی 0 4آن را V Lرا ِ . % • در ا !8! /c U¤دا^ 0 4 0از ?+!Nو )!ن، ) ِ +ن ا<!8! Eدات، jBJ ˆ OBارد :آن را ِ 4 ،ا ،1Ž/دﻩ ِی ) ِم cِ _Wا 67 ( 8و & ی 0دا + .ا<•! ) ?+ص 12 Lو َ D( 8 !%ان 6xایش pا ( دارد؟ ا !)0ا ? D8 و ِ ِ ِ َ ای ا– ِت \ * ِی ا ییش آن 1Äدازد )!د را د ? ا ا) !د!) ،د را !د ِ !ر*? او ا<.? E Œ p ، %/ ن %p O ‡!ا او از / ? ا ا(4 و . !د دﻩ / ِ َ !W ‰ا وا ? ]Jرا (Ra؛ !W0 GzWا آن را ا •2اع د! Œ .ر*?ش !¥Uل )2ن ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
47
ِ
م
ً < %pان ا< E&( %p .O %/ &W }J Eا ? •(@ #ن 4ل ِ!N ) cش )!رد / O +ا وزﻩ ˆ دا V:ی 8 ،رت ‡!ا /د ا :ن !%ان < ، -!( Cا ، %/و 6xا< s Eا 6• U ( 0:ا ? /دا V:ان، ِ ِر +ن \ رت !U:د E&( ،ا ? ا :ن ِی ز ﻩ را آز ِ V¤ی )!د دا)/ ، %%/ c ˆ و!N WO/ 8ار ای ِ m Jن +ن 0š WO/ C+0š %pر (4ا ? ،وِ 6x CWا اد ا 8ا ، %%/آن Nﻩ )!ا % ‡!ا !د .ا !ا %آز ِ V¤ی +ن را ِ CW ً !رد آز J V¤ار د ، %و < @ Bاز ا< Eا ِی ا ( 8ع را )!ا ? cِ / ِ 1‚ V Lی /د. ‚1ون از ز ﻩِ 0Nی ا J 67 ( 8ار در ز ِن / ،0:!%/دا V:را ا Iyری ) و در ’ ،دا V:ان ،از ِ ;%ی ‡ ،;Bاز Kری R8ت U U/ ِ ¦+ن ’ . %ا ِ •2اع )!د +ن ِ 0: m Jان ر ‰ ص ز ﻩ و ِ m J 0 4ن +ن ،و ِ ِ ) ‰Bای +ن ا ? ،اِ hi (+ر 0آ<. % َ !W ‰ OBا از !4زﻩ ِی ا •2اع ) رج !+د .از ا<0š ?R8 Eا ازﻩ W? wاز 1àا ?/ ،ُ !ِ mی )!د •‚pو وِ ? ]Tی ُ 6~/ر دارد ،ا آن را ا دی %p c_+روز ﻩ ِی 4ت ز ﻩ ، %+و 6xدر IWو* ِ ذ • و 0n c_+در 0آ ‚•د / ،ا در ِ ا fq 4ز ﻩ ا ؛ •‚p ،6~&+ ،1àو وِ ? ]Tی 6~/را 0 fghiزد؛ <•] E َ <kL %ش را ،O ³ 0در /وِ ? Ihi Jی و ِن ?+!Nو ا ‡!ان ،و در ’ ِ (Up Vن ن < Lو < L ذ ِِ < E دآور اِ hi ص ز ﻩ و 0n0 4ا ? /روز در ِ L ز ﻩ 0Nا ?؛ ،OB-در ! ِی د<، s ?Uا •2اع ،1à ،9w . !+0ا Ÿر ز ِ )2ن ِ 6{@Jی ز ﻩِ 0Nی زود kرو ،0 4 6xدرِ Lی ا •2اع ِی ا ی ا ?. 0: m J ِ دو OBدر ِ ?ِ Ihi ORا :ن ( ن Jر !Wان ا ? /در ِ!N ) ORش ،و ?¦ :ً !%ان < Cا # c aW0šوت ا ? .ا< ?¦ : /Eا ِ cد<? دان : +آن را ِ !اع ! 4ا ،0:ازB(8 <kL0د ،و6x ِ !%ان <!) 6~ ) .? 4 Cب 0دا ِ ( /ی ا ِﺧﺪا و دوﻟﺖ
46
َ !رژوایش در B¡ cNﻩ ،و آنp Jن 6e U³ +و ا ’ ِاد ) 0¼ Lد +ﻩِ (/ 4 ،ن َ ً ?¦ : ،آن pروزی !دﻩ Kر 1‚ 4ا ? .و ا<E !+0د4 ، ا وز دو mرﻩ = َ و!8د ا< Eا @yط ) /ا وار ا<?J! O و!8د J pر از آ ªن aوت ا ?! در ا< ، ِ ای آزادی ( +د !W0ا در ِن 0: /ا *D 0: :و / ، U& 9aا Ÿری ِ َ دا cِ 0:ز*• و ت د آ ﻩ ا .ا< 4 ،وژوازی ِی ا< !W0 ،ا Nر* ی ا +رﻩ . %/در آ ªن و ،6xدم در } ِی دﻩِ 0Nی ا 67 ( 8و ِ fqی < + د ِ? دا %/ 0:رﻩ ‚1ی ِی -ا و ارادﻩ ِی آزاد 0a B ِ 8!W / ، %%/0 9a%W َ ِن آ ªن ) ( Uاز آِ ªن ،O*!N0 T 4آِ ªن آ< %ﻩ؛ د< ﻩ ا ?J . +ﻩ و <kL ? ار و !رژوا ،و آِ ªن Lو ،( 12 از آِ ªن آر /! nات ! ،رو /ات ، ُ & 9ز*• و Nر* ی ’ : %و*ِ Bم <Cم ،آن ( < %ﻩ ِی و f£4وَنش در ? RJ ِ ای Lو^ ن ( ،رک و ! ،Cژ ال caو وردر .آ ªن ،در ( ِی روا ِ• ِ Dور ) ِ َ 12ش در¼ W 0وز و ¡ ، Bآ دﻩ ِی ای ^ ،c &Uآ 0: R8یش ،ازا ِ ِ 0Nو - J 6xﻩ ِ َ َ ِار 0n GHیش ز ِ‚ن N < Oنش !دﻩ ا ?؛ و ،ا دﻩِ 0Nی داو|ِ Bی )!د ّ ای آزادی ِی ( ِی ارو« .ا وز، !%ان ِ Jِ رت @ < G C< ،—Bل +ﻩ @) ،ی ِ َ آ ªن! ! ،ر ! 4ان ?aا ?. دﻩ اِ 0nی 6~(-ل دادن آن !N p /ا< ﻩ› ِ \ Oی ام و pر ای U:ن ِ ِ ً 6uرا ر ،O %/ fqو V L ، ] | ،از ( ، ِی !+0د 6‘ ،ا ? ِل B ِی 0¼ Lو رو 0را V •‚p p .از ا ! ِل د ِ? آن ¸ B W B / 0n6u B !د د 0nو cِ +آر ن ا? 0n؟ و •‚p pی V !+0آ ( ¡0š ،0:ض 8 ،ا از ِ َ !%انر*ِ 6{@J žی ا ارش از اِ (-ل ِ ِ ( ÎhÅن Bاز ِ Jن ُ۸م َا<ِ W /) ! E َ ِف ا ~ِ 6ی ( ِی ( ِی ا ?؟ •‚p p Jرت ا ?( ! 4ان ?aو دﻩL ِی د !ی َیش ،درآ َ ش، در ‚1ی َیش * R+ر ِان ارو« !دﻩ و !%ز ? O؟ )!ا ات َ fqیش < .ازاو ^ / ،O %/ &Uاو ‚ن د ?6e N رت د َ 0nیش ،ا ز ِ و ِ J 9µ نُ ر* žرن ،ا<ِ 6u ?ِ 4 Eی p !p0šا و 6xدر را / ;U/د – /وت و !د /در ِ W روی 8اِ 0: U:ی & ِی O&4راِ 0:ی Jرت ا ’ ( ِر ا I Jدی و ِ Uر !W fqدﻩ ،دو ِ َ ا< ﻩ› ِ 6eÉ Oز ‚ن ا – :وت Jرت <_!+0 0د و آن را !Jی J ، %/0 Wرت ای – وت %/0 ;U/و 0زد ،و دو 1‚Lوزی ِی ¸ B Wاِ 0nی ( < 8 ²Kِ % Uی ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
35
6uرا Wاز R+دت و ا<( ِن !4ار* ن و ا ِاد ا ‚(}W rن . %%/0ا< W ?ِ 4 Eر*6¢ َ .ا رو E+ا ? / دادن دو mرﻩ ِی آن ز ‰ ? ،و ِ Bی Lو^ ن ‚• از U:ن ِ ِ cا BŸن ،آ *_ و ! ،O*!N0 9nو 6xدر mرﻩ ِی ِی ا< Eرا در mرﻩ ِی B ِی @ ِ ²آ ªن .آ) ی ˆ ا _ ری از )!د ار ،آن ری را / %%/0 B ارِ mن +ن * R+ ،ر ِان روِ 0: 4ی +نO / ،ز ن رؤ ِی ]!%ی ِی +ن ‚• ’ ، %د<& َ ً ا ? ِ ¥ B W /ت Lو^ !I) ،0:در ا BŸن و آ *_ ، 0š!) . %%/0دا: D ?Bرگ دارد؛ و ‚%pOن K ِ ! Lر دو ¸ِ B W 0nدﻩ و W ²ِ %ری ِی آن دو ِ َ ُ ُ ِف ا< Eدوی %¡ 0و م< ِ 0šی ِدم آن!U/ر ر) %در » (Bﷲ« دا :ا ? / !U/ر ای ¡ %و م< ِ 0šی | ِت ) / ،? fâدر ِ ? /c ،ا ’ ( ِر آن دم ِ در‚-ن آز %ی ِی K ، < +ر Lر و N•‚ Lر ‚• U:ن دادﻩ . !+0 )!د +ن، ِ ِ ً دا2+ن Wر* žدر د ? ِی ن ،ا– َتش ا #د!+ار ? ، B / در <، (B C ِ ً ای ^ ²nو ( ِی B 6u ،و ِ ¡‚ %/ ،6u 1رﻩ ِی ِ ¥ B Wت ]!%ی ،و اِ ‹ ( 4 !%ان <ِ Ÿ% Cﻩ Oِ \- دن ِ Lی +ن در آن Nˆ ،ﻩ از ز ندِ 6eی )!د ِ - ِ /O&y <? ! ) 67ا ا م +0ﻩ ا %ع ا ’ ( ِر ا I Jدی ِی !Wدﻩ ،?< (4 /د !ر و ِ (4 َ ِت & دﻩ ا ؛ ‚%pOنِ ( ،ی دو ? +²ِ % / ،ن %p ،ن0 pدا ِ ( ،Oی ŒW ِی ِی +نِ ) + GzW ،ی د ِ 0nی ا<B E 6•! 4و fqو | ِت ( ز و O&4 َ ً ¡‚1رو/ 0: 4 ‡ ! ;Bدﻩ ا و < [ W WEا ای ِ !د اِ ?ِ BJ در ِ¼ 0ا ’ ( ِر دم ِ َ ای ا ؛ و در ?< GHا<، /E Oاز !8 Bاز 0 ¡‚1 ِ ِ |!ر ،6~/ا Jا ِت ) ِ روی ز ‚ن ) ،ﻩ U ( ،و ( ، 8 !yر، ا ) O › ﻩ ا< ی ( و • < ِ ِ ِ ِی -ﻩ ِی yودی از < ،! Cو از ! ِی د< ³ sد ا 0nو ا< ﻩ› ِO ! —ِ +ن دﻩL ِ %ی !Wدﻩ + %ﻩ.
آ َ وش د 12/و ِ? 8ودا’ .0: دان }c دمک / 0nوا ِ U: 1àن +ن داد+ ، ِ ِ !ر*? دا V:رو U‡ 0n %+ن ز ﻩ ? 0Nو ? !_4آن. Œ GzW / O<1‚ 0 ِ دان دا!L 4 ،V:ز*’ !ِ ? nی ¼ِ 0رو ا ، < ،?%/ ? !Nدو mرﻩ[ِ & ، ?ِ !_4دا V:و ِ ¡‚1ا0: : Oِ !(/آ!W ‰ ،0: ªا از د pر +ن +ار^ 0ا ’ ( ر 0š ،ر W ،O4وز ِ ، و hðﻩ ا % 8ب !W0 . %/ا ِ ( Oی آن pدر mرﻩ ِی ا Rتدان و ‚•<_ O a 0را ای ز ﻩِ 0Nی )!د ‚• دان دا &W •‚ V:ار :O %/آ ن 4ا 4س < jBJ در mرﻩ ِی ِ ِ ار !W ‰ .ا Oآ ن را ا< | ) Eز ،O %/ V:ا<ِ ’ Eی | {ِ 6ی ِ 4ی آ ن َ و ر دا+ •‚pی B D8ت دان دا!W ‰ ، %’ V:ا % ا ? .از آن/ 8 ِ %+؛ !J /ا ‚ن ][... ] @ ِ— ²ِ % ½ِ T!Wا ~6 ] [...آن
ً دان داV: Iy%ا ِ
َ yaاز 2ن O/ا ?[. ’/c ، %
‚%pOن ُ دان ز ﻩ•‚ 0N V O/ ِ
’. %
ای ا< B¨ Eدار*/ ³ .O ،در / 0n •‚pا وزﻩ ،O ³ 0ا– ِت < 8ی ِ O َ !%ان ¡•Bا از ِم +ن را دم ،د<0: / p sدان DرWV L / 0N ا وزﻩD8 ،آن ِ ِ © E* W?hا ] ِن ا< ﻩ› %’ O؟ در 8یِ Nﻩ ‡ ? ( ِی داد Nﻩ ِی . -در ا‚( W ، :ن اوا) ِ !¨BL ،ن ُیم و َ Oش دام او %؛ ( ِی وز* ِان +ن، ِی +ن ،از رو و ز*!B W Eری و 12 Lی؛ دان و ز ِن ا<E در mر* ِن +ن و ار^V
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
36
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
45
!W0ا 0N ¤ + Oا ? :راِ !| ?¦ : ،ل !ِ Wﻩ ز ﻩِ 0Nی ا :ن ،ا ی ض َ َ در=!Rرش در ز ن و _ ن ِی ÎhÅا ? ِ? V Lرو GzW .O %/ا ا< ?ِ 4 Eا: َ /وا ،? 6{Jو در ِن ا< ﻩ ِی 6~/یش. َ 0aز ﻩِ 0Nی .? 0 4در ا< ﻩ ِی C< U ( 6~/ا •2اع ا ? ،و (‚ن د ِ ،67! ،c َ a ( (Tام /ا ِ U¤ی ا ،0: :و در ’ دا!W0 GzW ،V:ا واِ ? ]Jی • -را ر %/ fqو ]• ِی +ن ،ارِ Wط +ن و !Jا ِ‚ن O/ 4آ ن را ، #)) (Raآن pرا )!د /در ِ c< Wی +ن دا› ? ‰را( OB- .ا ِ U¤ی 0 4را ، (R 0و6x ِ OBا ?GzW ، ? 4را ،ا ِ U¤ی ز ﻩ 0Nرا و ِ )!د ز ﻩ 0Nرا .ا< y Eودﻩ ِی ِ َ َ ]? ا U¤ا ? GzW / ،ا ِ Dار داV: yودﻩ ِی را !ر p ، <kLا /د cش | َِ ا ?. ُ ،ا !Wاِ 0:ی Dرگ دا V:در ا< J ?] | Eار !ر*? ِ ! 4ق !p0šن pا و Œ ِ ِ َ ‹ Ÿئش ‚( Oن|!ر !+0 ,- / ،از | ِ*— ذا^َ 0یش و 4اِ (-ل !ر*? ? !_4 —4ز ﻩ 0Nرا داŒ . + + ( < %ﻩِ Nن ر َ ‰یش، ِ ) ،ادِ -ی ِ دا2ِ < V:ن !Jا ِ‚ن ِ 6~/ی aGHدر < L cِ _Wﻩ ِی ِ R8ن ‚•<_ 0و ا 67 ( 8از | ِ*— ¡‚1‚ِ ¥^ cِ J 1 Uﻩ ِی روا ِ• واِ ? ]Jی kر ﻩ و ? • -؛ دا< V: ِط ِ ا<• 6~/و Tوری ِی ز ﻩ U ( / 0Nدر دادن ِ + V Lروی ِی ِ 6•12ی ا ? :را U: ،ن ِ )@ ِ ا !ش +ن < د< ﻩ 2ن ’ + %ح د #) .آن /داِ ( [@J V:ی ¡‚ ،6~/ ، fghi1ا •2ا 67و )!د ز ﻩ0N ز ﻩ? 0N؛ ا ِ ? .داِ ، <kL 1‚ ¥^ V: َ 0šا 4س ا ?!J cِ ،ا • /در ? 4دا D8 V:ز زیی و زِ Wب +ن در ذ E ر 0م < Wد آورم /دا!) ،V:د•‚p ،ی ? ) •]¤آ< %ی D¥ی؛ ا< (B Eرا َ ? ِ !Iy D8ل دی ِی ا Dاری دی .(«D¥ » •]¤ ،ز ﻩ L 0Nک 0šدوام و ! ?Jا ?، ً ت ،ر ¾ k ،ت ،آرزو ،ز و ا ’+ق ، ا ‚%pOن ،وا ]Jو ،0n GzWا4 %µWﻩ ‚• ? .ز ﻩ 0n GzW 0Nو )!د )!د ِ •‚pی وا 0 6{Jزد .دا•‚pˆ V: ِی ز ﻩ 0Nرا %+0و !ل %ی . %/0و mر /دا V:ی از ‰زد؛ ) GzW )2ن در ِ R8ن وا L0 6{Jدازدِ ( ،ی آنp د ِی ا •2اِ 67ی +ن ‚1ون 0آ< ،و َ َ |!ر 0_¯°ا •2ا 67و دﻩ ا ? cِ ،آن GHV Lد 0 < %/0زد ; ]Tا ?، ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
44
ا 1Äا!Wری / ،آ ر )!ب ا :را ا< ﻩ› لزدﻩ ) و ت داد ؛ روز Ÿران و »دا % V:ان«ِ +ن، دوور !س !ِ ِ ،ر* ،دو ؛ Lدﻩ \ ِم %ک 1‚8 ،ارد<ِ ، E ِی ا :؛ س؛ ( ِی !رژوا ِی | ِت ‹ و ِﻩ 67! ¤و 67! ¤ی در D4ب دی؛ D*!Nوت ، W ،ژو 9ورﻩ BL ،ن ،و 1ال ِی ا ! ،6xو 1-ال ِی ِ© ?hا ’ ( ِر !رژوازی .در Lوس ،در آ ªن ،و*ِ Bم ژو !( 9ن ِ ( ،ی ا ] ِن ِ ُ َ ز ‚ن؛ ( ِی ژ ال یشِ ( ،ی ای )!ب <Cم %< ( ،ﻩ ِی ِ %@Bی ِ روز ) ِ َ ار^Vش!J ، / ،ی در ا<( ِن َ j kیش، د 12دار َیش ِ !L ،ا ن و د< sان؛ ( ِی c_+آر ? &+ 0n0:دادﻩ 1-) ( /دار* .Oدر رو DW ،ار و Wزﻩ 0Nا :را آن ِ داد Nﻩ َیش؛ !راو*; و گ ِ ( ،ی IJب و Wزﻩ ِ % áن Rن#) . َ ً ا< ﻩ› ُ / ،0a B < j k O ِ (8 W V O/ی <Cد< sا و ،•‚pC< #(-ا وزﻩ، ِ رت دی!) ،نآ !د و وِ f£4ی ا ’ ( ِر ِ +0šم و دی ?؛ در J Op L ? ) ( 8در ِ ِ ِ ِ Opخ ا ی ِی ا I Jدی و -ا ِ? ا67 ( 8 \ Oِ * W Opیِ L ، ، / 6x 4در mا ِ L ، !ا ) / ، د ِ? آر ن اِ 0nی ِ 6~(-ی !Wدﻩ ِی U/Oﻩ0n ?/ ، !)0ا D %رگ E* Wآزادی و ِ ! 4ق اِ 0: :ی ِ /ام +ن را در ادری ِی ( ِی ا :ن ِی روی ز ‚ن د ? آر . ِ َ ً 0: / pوا ]Jآر ن ا یا ؟ آر ن ا ِی ا •2اع/c ، َ ای ز ‚ن .و 0: / pدﻩ ? Lا ؟ /c ِ
ای ز ﻩ،0N ِ
ای ،?UGÁ ِ
َ ‹ل دن ،—@%ا رو E+ا ? ِ + /ط ذا^ِ 0ی ا< ﻩ› ِ \ Oی < ِ /0: m J ،6eÉ ِ َ ا :ن ،و OB-ا ? .د ِرادا / O ³ 0 ،در د ع از ا ! ِل ا< ﻩ› ،Oد )!د را *Dدر ِن Oان و ا ’ ( ر ان . <0ا< Eدو د ِD cر\ ، / %’ 0N َ ‰ [BJاز ا< ﻩ› !N p . %+ 6‘ Oا ? 0ر < ، ای را ِن ا U¤و ِ ِ ً ‰دار ،ا ِ U¤ی [BJ /ا< ﻩ› ? ِی در)ِ Uن Oدورﻩ ِی ]@J / ، ِ َ و / ?* UK ? ) ;Jدﻩ ا ؛ !N p و!8د +ن را Oو )!ا ،6eو ( ِی ِ ِ !+0د /ا< %pO Eن U Lری / %%/0در ِن ( < %ﻩِ Nن د‚%p •<12/ن !_yم و ™%آور • % ( 6؟
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
37
َ َ ً ا .ا<Eا •‚sﻩ !W ‰ا < —@%داV: 1‚–ŒWا •‚sﻩ K 0nر !Jی Jار (4 ِ ِ ?yW َ در /دﻩ ا . )!د +ن را ِ B-ا ! ِل ا< ﻩ› أی ِ —@% p ، +و دا V:ر ِ َ َ !د p ، + fghiا< Eدان 0šا ازﻩ و WÉاز ا<Eا •‚sﻩ ‚%pOن !W ‰ا ِ ً %pن < ( 4 ،9w . %’ 0n •‚pا •‚sﻩ ِی !Jی ِی ا) / . + 0n6•#ام؟ 0_< D8 دان Dرگ * \ / %%/0 & ،C+0š ،و ور ِی ا< ﻩ› !W ‰ا : +ا<E ِ ً Œ+ن ا :ن Tوری ’ ، %و \ * ِی دﻩ ا ،در mا ،او را ای +ا ِ? ا) 6•#و ِ ذاِ W @½ pر« < ن •àWل 0د . % ِ وا 4
? در ? ! 9&-د!
%pن! a pدمِ @ ،6~ _W ،ی آ¡ ِز )!د را ! + . %/0 0aدﻩ و @ ِی آ¡ ز ،از َ ً \ ِ & [ِ دﻩ ا ،دﻩ ا ? ،ا _ ر < (Bا< ﻩ . +آ¡ ز از ِ R8ن < ،0 4از |!ر 0 @%آر ن اِ 0nی 0 0 4ر O؛ !رت ا •2ا 67دﻩ ،O 0 آنp ِ ِ (‚ن د ! + ،cدﻩ و ، •]¤ا 0: :زی ،آزاد زی ِی ِِ ( cی ا ( 8ع .آن ! ،و َ دﻩ ا زی ِی ] 8در pر @ ِی آ¡ ِز & [ِ ا< ﻩ ا ،ا< ﻩ ا ? ،و در B c_+و دو ? ز ندِ 6eی ا ’ ِاد @ِ Bی ! 4ا 0:و ا ’ ( ری * +ا و ? w ِ َ !+0 %د W cِ _W .ر*ِ 6¢ی ا :ن [ِ & ِ \ —ِ @ ،دﻩ ا 6•12 ،و V Lرو ﻩ ا ?؛ ،ا<!W ‰ c _W Eا 0|! D8ام . + ِ Oا< ﻩ› و 6xدر Vا 0: :را !‡ /ا در \ ‚‚( U ( ، <1ن }Wد را ِن دو & [ ِ L َ )!ا < ? .از ا< J Eار %p ،ن _+ WV L pام ،دﻩ ا 0nاز ! 4ا ? 0آ¡ زد W زد ،ا< ﻩ› Oاز ا ! ? 0آ¡ زد Wدﻩ 0Nو ?ِ !_yا ی ِی ا ? :را Jاری ِی آزادی . %/دﻩ ا 0nارادﻩ را !+0 67د و ! 4ا ? را !Wدﻩ 0ر ،ا< ﻩ› ،Oا ِ + Oا ِ? ا 0: :ارادﻩ را ا _ ر ، %/0و ) ا ِی ( ِی آزادی Jرت را . <0دﻩ ا - J 0nﻩ ِی ا -ر را ا _ ر !p ، %/0ن در آن را ف و ]• ِی ا ~ِ 6ی Wر*ž د E(+ا/ ،? : ’ ِی ِ 67ی ! 4ا ? (+0د ،و ِ 0دا GzW / ،از | ِ*— آزادی cِ Jد ?ر .? fqدر <#/ Cم U ( ،ا< ﻩ› ? را ِی !) 6~(-ا د< ،در /6x 4دﻩ ا را در ِ¼ U‡ — yW 0ن در E* W— (-دﻩL Dرگ E* Wآر ن و ا . U¤ ﺧﺪا و دوﻟﺖ
38
ا :ن را Jار ز ،و ،6xدر ? 1-& ،9&-ان و %%/1‚ yWﻩ Nن را 0ز ؛ زی a ،ت و ™%8را 0ز ،و دﻩ 0Nرا p . %GH0 %ا /و ) Jا درِ 8ت ‡ 0aB / !+0 O W 0: /ز* د از ا Rم را ا :ن ِی ‡ ;Bزل %/0؛ ا :ن َ َ ً ا ( .در ا ِ ) ا •‚pا ،ا< Eدر ?؛ < ا #اRم s WO/ ، اRم َ • ا ی ِی وا/) 6{J <Cد<D f¿]K ، sرگ Wاز د< sان ا ؛ و ،6xدر ¤ ً *[ < !67 ا ی در وا #(- ? ]Jو! Jا ˆ ’ !‡ 0nا داp ،?+ ِ —4ا ِ rی و 67! ،6Öا ی ِی ِ GHد ! µ 0:! Jد از ن )!ا ر ?(/c ، ِ ãا ? – ،و دا› ‰ا< د !+0د .آ WO/ / 0:ا Rم < 1‚ 0آ / 0:ز* د ً ) ا ار Wط دار !Nش د %و از آ ن ا| ، %%/ ?-و آ / 0:ا #ا Rم 1‚ ‰از آن . 1‚ 0 WO/ / 0nو < [ W WEا ِ cا -ر را )!ا Oدا0š!) / ?+ َ +ﻩ ،و درِ %/ر آن دو ِ GHد ³دی ِی دﻩدار ‚• T 4ا B :و دو ?. َ +E*ِ Wن ا ?. در ِن ( ِی ا ’ اد ،ا ’ ِاد ا !ل ا< ن < ،اد< ِن و6Ö َ +[BJن آ ن %pن 1‚L ?¦ :وزی ِی ) ا و ¡ِ Bی ا< ﻩ ِی +ن ! 4د ا 0n 8 /در ِ َ ^] [Iا rو 0N a + ای آزادی < +ا ? < 4ر ِ¾ اِ :ن ( 0 4ﻩ ا ?. ِ ِ ا< ﻩ ،در E* W? y ،?< GHو @ ; E* Wا :ن را ™% Oدل ، %/0دل !زE* W ِ2ن ا<، E —Uا :ن را . _U)0در \ [BJرا © ، ) ?hو ِ (Upی ِ <? ا< ﻩ ِی ¹yرخ 0د ا< Eا ? ،آ ن دﻩ ِی ( ِی آن pاز ِ \¯Ïی 2ِ <kLن ا ِ kر ﻩ را )!ار (+0ر ،ا ز ﻩِ 0Nی ا :ن ِی ،0 4ا :ن ِی ’ c_Uاز ?+!Nو )!د آ ن !8! GzW Oدا^k 0ر ﻩ )!ن GzW ،از (‚ن دﻩ ِی kر ﻩ ) +ﻩ ،و ِ !!8دات kر ﻩ ِی د< sی 8ی ، !+0 E*Dو6x ’ ، / ، %وJ <Lن ر ِ ً •‚pدا› ‰و ¦ :ا ی در ا :ن، c_+اِ 0: :ی )!د ز ‰د GzW . ˆ Nﻩ ِ ِ َ ا ? :ا ? / ،ام ، < ] !Wو در kراز < ]K cِ : c : Cی !+0 Wcد. ً ری ِی ن !د !W ‰ /) +ا از ا</ J - E « ¦ :» O*!N0ا ی p ،ا ، /وJ د< < زود رخ )!ا داD* s ?+د p ،ا•‚p /ی /آ¡ ز +ﻩ < pر < Lن ‚• در < 8 c_+ی )? < 8 ِ I%-ی ای ( ،وJ ِ ِ ری ِی ، + *D Wو ِ C+0š ای ِِ (W cن ر ر ? ،آن Nﻩ 0 f˜/ pدا •‚pرا ا ی( از ِ R8 Oن )ِ GzW ِ َ UKی pرخ )!ا داد؟ ا< Eو!8دِ \¯Ï ،ی ا<! Eدی Kر از دور ا ? ،و
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
43
ای اط ،ا !|#ن ،و ‹ Wاز ( ، ! ! a%/ ،س،E ! ، ½ِ ) cِ —ِ yW ، / ، wدر ?< GHدر <ِ Cا :ن ( + ²ﻩ؛ ( ِی !4ار*!ن L ?³ ،12L ?³ ،ول?³ ، ُ ?aم ،و | ِ— \ ِ ‚%pO ، f¿]Kن ِ‚ن + ، (y ،1‚ /ر!N ،0: ªری ِی 8ن³/ ، ِس Wر*ِ 6¢ی د</ ، s ! ، Wو 12و رو ! ،رو 1‚Õ šو دا !ن ،و Kری ِ ? Ihiی َ دن ا ِِ ( Oی +ن (& Eا ? ،ا در ِن +ن!) ،ا ‹!_ ?³ O%/0 Vس ِ ا !ش !U:د. ً =!Rر ) ا ز ‚ن ر ﻩ ا< .Oا و ) Jا = ، +ا :ن! ،را آ) *E 9µ ِ ˆ ل !+0د!) a .ا / +او ˆ !+ ‰د!) p ،د ذرﻩ 0nاز ) ا ? .ا <kL0 ! U‡ 0م /ذرﻩ 0nاز D 6~/رگ و y 6xود J ،ر ! Cpو yود ، +و6x \(? yود p ،رای )!د •‚pی ? و J cِ Jس c؛ ا ذرﻩ y 0nود از ِ ِ َ ز Oدر Bرد Bرد ا !+ Oد’ ، Bرد yود ! Cpا ? ،و ا ً َ \(? yود T ،ور0š Wا ازﻩ ! Cpو ا ِ !) aا !د ) .ا ( •‚p¤ ِ َ َ ا ? 9w ،ا :ن و ( ِی ِ R8ن وا6{Jیش و G /ن•‚p C<ˆ ،ی ‡!ا ! %د D8 ‚1ی ?. ˆD* .ی ازا<’ E ˆ L c B Wا %/0؛ و pا ! ? Dرگ!+0 Wد، !+0د ،ا :ن ) ا= َ ر*ِ ( žی اد< ن ا ?؛ ا<ِ ’ Eی آن و 6Öو ! Jن kاری ا1‚W ? :ﻩروز!+0 Wد .ا<ِ W E َ (! Eل ک ا ? •ِ !W /آنِ ( ،ی ا :ن ِی ORB ? .ا ِ ) Oا ،در Wر* ،žآن ا ِ از ا ! ? ،آن » ِ ¥Kی ! D ِ« %رگ ،آزادی + ،ا ? —@% ،و م< ِ 0šی ا :ن را َ !B¥ب ) ا . !ط ) ا را دا .O ’+ا!%/ن !| 0را دار*/ O ‡ ? ِ ً روی ز ‚ن. ِ ِ =!Rر ) ا ِ !ط ا :ن Iy% ،ا ) | ِ
َ ای ن W[ 8ا ?: ِ
ِی )!د را در آن . % <0 %ژر‘ِ 6ی )@ / 0nا< ﻩ› ? ِی D*D-و 8 را ² Wد cِ B W ،ن ، %/و 6xدر ،c 2aن از ) ا !)0 /ا %و آرزو دار ا ِ ) Oا !W0ا %ادری ِی ِن ِ U 0د ن و ?ِ wن 0زد!IW .ر %%/0
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
42
!ط ام .آ ن ِ Oا< ﻩ› ? %p ،ن•‚p ،O a pی ? D8 Wر* ،žدر ِ ?4 !ط و 0 ?U4آ¡ ز Nˆ / ، %%/0ﻩ #- cِ Jج ?ِ L» ،ش گ« از ِ ِ دﻩ 8 / 0nودا ] ل و yک L ،از دﻩ .و ! pع دﻩ!0n Îا< ﻩ @ —Bو ) ِ )!اص و ‚1و L ،از ز ﻩ 0Nو !ش %p ، +ن pدر ِ R8ن O ³ 0 0 4؛ /c دﻩ0n ِی @،—B w ِن دﻩ 0nا •2ا +? )0š ،67ﻩ و <V َ ¡ رت +ﻩ د ِ? ا< L Eوِ fqی ا ، U¤ا Rتدان و ‚•<_?hÏ / ،0n 0ش َ َ ِن دﻩ! 0nط %%/0 ا!Wر +ن Õ Kر ) ،ا؛ /دﻩ ا •‚p ( Wش را ا ِ 1Ä ( V¤ !) /دی GÁ0šﻩ از ?/ 4 !Nو }W / ،? 6~(-د را ا< ﻩ ِی ا r k 0ارد•‚p ،ی %/D8ذ • !a ،ذ <kLی!_ ،ن و رآِ 0nی @.—B َ !ط %pن و ?U4ک ا ? /ا ! ? < Îhi ،ا< ﻩ ِی ا ، rروِ 4ی )!د را ا<• 0زد +! ،ری َیش را از د ? 0د ،و ˆ Nﻩ ِ !د . < ‰ cو در ا<ِ + E َ ! ا !%ز !ر ا ? Dãä /ﻩ p ! %/ا /و Jدﻩ / / 4 ، + c]a%در د رخ 0د 4 ،دیَ W *EشDãä ،ﻩ GzW / ،? 0nاز | ِ*— ا)ِ Bی آ< %ﻩ sا َ دﻩ .و آن Nﻩ ،ا< Eا ! ِ? p0šرﻩ +? w ،ﻩ و 8Oن از ) V³/ا (& Eا ? ،از ِ َ 0Nار !+0دf£+! ، !طشD E< %p ،ار Jن ا 12ا 9µ ، %/0 ?4آ دﻩ ا م × ،Vn!) OGو / 6~(-در ا<?R8 E ای < دآوری ِی ِ \ 4ی ِ ! 0šدﻩ ِ 0د آ *!+0 ! f£³دDãä ،ﻩ!) [ W WE< . < 8 0nد را از ِن ( ِی درِ 8ت دﻩ !اد ] 9µ ،0: !اد ِ 0n ( +ی دﻩ < ِ ،[/ و ! 4ان k 0رد ا ا Nزِ ، روی ( ِی ز ‚ن Lا %/ﻩ !+0د Wو!) / Jد را در ا :ن ز ن ِی 6eو ! 4اِ 0: َ ( . %/0 D/ا!%/ن \ 0ر !W0 /ا د< m sر )!دش !+د ،در ا! 0: :ری َ َ روح 8و* ان. 0ا وزد ،ذرﻩ0n ِ ازو!8د ا rیشِ ، ً
ً
¡‚ 1دی را در •‚pی @ Bدی 8د ؟ و[َ W W !N p 6xش را داد •‚p /ی @B ِ ن !W0ا c +رو ، + Î ) 6Öدر )!د GzLن و َ y ودش ) و !N p ِ َ َ ز ‚ن ‚1ش /دﻩ +؟ ا< ،Eز ،Oاز آن GzW / ? 0n V Lا<( ن !W0ا c4ش ِ 6{@J —<ِ IW ، %/ی ا (4و !R+اِ 0:ی D .6Ë!LرگDãä E*ِ Wﻩ ? .ا !%ز < O ِ<¾ ِ 6~(-ی ا<Dãä Eﻩ را ر.O %/ fq
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
39
ای ز 2Uن )!د ،ا ! ? U O ،و Lا %/ﻩ 9wاز Dاران Jن از #Wش ِی ! 0šدﻩ ِ َ َ ای 67! ، <0 ?< (4از در دﻩ / 0nروحش دادﻩ و ?/ 4ش در 0آوردِ 0n @ ، َ َ َ روحش !8! 0n GzWدی )!دش .ا<! Eن ا :ن ا ? / ای ²(8آوری ِی !ن ِ ِا :ن @ ،ح +ﻩ K ،0n GzWر yود Wو 8ودا 0:را در )!د Ÿﻩ 0دارد .ا َ ! WCpاز آن ا ? ِ ( /ی /0šاِ 0:ی ا ! ? را در )!د 8ی د ؛ !W0 GzWا ذرﻩ0n َ Kر ! Cpرا در )!د 8 c ِ % %p / ، %sودا ،? 0:و0š 6xا ازﻩ !WCp َ ً !!8د @B !!8د ا ، r !+0د / از آن ا ?’ . ¡‚ 1دی ،در ? ِ % ِ ِ ِ دﻩَ <kLO W ،ا ? .ازی د<َ L / s ©Êش < ا<( ن وا kا!+ +د. ر |!ر cدر ا :ن ، % 0آن Nﻩ ا :ن ) ا +0و ? ¤ 0 ا ) ا ِ ‚ن 4ل !%ز^] ِاد اوا 0:از ) ا 0دا y C* ،O ’+ود +ﻩ د ِ? • ،6و 6xدر ِ و!8د Vاز < Cا :ن را در ِ cا :ن و ِ -م ا _ ِن yود؛ / f¿J %Wاِ GHام ِ َ ات دﻩ / ،آند< sی ذرﻩ 6~/ 0nد< sا ? ،و •‚pی W0:# -از آن 0دا cِ .?+ذر ِ ? /ذرﻩ < د ِ? د< sذرات yود +ﻩ و ! WCpاز y . + cود +ن، َ )!اص دﻩ ا ? ذ ِ \ .Eدﻩ ا< ن ا<E Dرگ!m Wدن و !!m WCpدن ،ا<( E ِ َ َ ً ً ا ? ،ذ GzW Eرِ /د ار # Oِ Nدی ِی ا :ن ا ? ،و Dر 0Nو !ِ 0_pی ذ B@ E َ ود<? )!اص y !دن ار Oِ Nا :ن !mط ا ? .ا (‚ن ِ ِ c _ WV < WO/ ِ )!اص ذ • / %+ا< ﻩ› ? ، %%/0 *!IW j :و Dر 0Nو !!W ‰ 0_pا % ِ ً ً !D ،0_pر 0Nو ¡‚ 1دی ،ذ • @ 8 Bا از دﻩ .در ِن ذ E ذ • @B ِ دن آن/ yود<? !W ‰ا p ، +ا C< GzW /ذ Eو!8د دارد ) :ا .اِ / T روح ا :ن را 0ز و Oز ن 8و* ان ‚• ات 0šا ازﻩ ! Cpو yودی / ذ ِ َ ِ َ Vا<( ن ا ? ،و ِن ¹J %W ’% ]• ِی ر اوج ا ? .ا ا<ِ L E َ وا kار*Oش. ات ! L Cpرﻩ Lرﻩ +ﻩ و در ^] ادی Gzی از ا!%/ن ا ! ? را دار*/ O c_+ذر ِ ِ !!8دات در ( ِی W ، E ، 9³8ر و ر ™ •àل .ا< Eو %p ? ]Tن َ َ َ ! Cpا / rا< JEر O/از <Cد<s ات Kر Vازا ازﻩ را ?4و !8ر ا ? /آن ذر ِ ِ َ ا V¤ا :ن ِ ]Bن <Cد< sرو 0آور #- .وﻩ ا< ،Eدر ِن اوا<L c ) 1-ا ،در ِ ِ
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
40
×OG ا< Eو ?* m ?ِ ]Tو و f£4ی ِی ! 4ا ،0:ا< Eذر ِ ات ا ، rروح ِی ا | ) ،0: :ﻩ ِی ِ ِ!) cد c< (Wدار ؛ ِ¼C< 0د< 0 sد ،و ا ! ِ? 6~/را Ÿﻩ 0دار ،و ©h َ درون )!د ا ! ? ا ? L ،ا %/ﻩ و +Oﻩ در د ِی | {/ ،6 ِ!) cد را . %*!80ا<ِ E ِ َ ا :ن ِ sان )! Vnا ? ،و درا< K Eر ز ان ِی ا!) / 0: :د را ا ‚!) <0 1د را ُ در¼!+0 [&W J (4 0د. و* ان +ﻩ ،9w ، % 0درِ !8? 8ی )!د J (4 ،را ِ آ¡ زازا -د | O Bو ) ا ت ِ !8?ُ 8ی )!د •‚)0د و )!د را 6e N ، %’ L0 َ در < 6e N ،™% Cدر 0n &Wاز !pب 6e N ،در % fqرس K .ر c( yا ? / ˆ Nﻩ در ار از ا< Eز ان 1‚Lوز !U:د s ،آن /آن ا ! ِ? »د< / ،« sا 8زﻩ ُ ُ روح ) Îدر ارِ - aWت ا< ﻩ ِی @ < —Bآ ( ِن ?aم ِن دﻩ و در 4از ِ َ ا ? ‰4 Wو &. % َ ا< < 8 0n (] Eا ?؛ /ا ! ? )!د را دو ‡ ، %/0 O W Vدو < Cا ازﻩ ¡‚ 1دی و ) ، 0 Îو د< sی ای Lر( در ز ‚ن ِی ِ +0_< / ،6e %ن )) ِ ُ ُ Oو ( ی ِن ا< Eدو ا ! ِ? ِن دﻩ 0ا◌ < .ارِ Wط ای ( w )) ِ ‹ و از ‹ ‚< Lن؛ و ا< Eار Wط ? – 6~(- ،و 8ا +ﻩ از <Cد< ،O % sاز ‚< Lن +ﻩ ،روحا س را !) c_+ا %داد .ا< Eو ،? ]Tدر ]• ِی ا ی در \ ?y ‚•<_ 0و ا ِ 0^ Rی )!دِ (] ،ی Dرگ و وِ ?U4ک ِ 0N Nی ِ 0 4ی َ ا ?. ا ا 8زﻩ د k 0رد.
روی ز ‚ن p ِ و!) ?Jد را & ;BWدﻩ ،ا< Eار - aWت را ر O %/و ِ O %
َ ای p0š ِ wرﻩ ،رو ) 4و ِ¾ ای Lر ،ازارِ aWع آن ِ !_+ﻩ ا ییش ِ ) / % 0 ) ِ َ ر ن و?ِ ]T ِن دﻩ 81‚+ر و درآن + Oﻩ 4 / !طش %p ،ن َ < رییش آ< .از ^] ِاد ِ (+0šر ا!W ‰ 0: :ا )!د را در ن 1‚ 0 O (IW ، %/د / َ ای Lر ای w ذر ِ آن + O Wﻩِ ) ، ات 0šا ازﻩ ! Cpو 6xا rو 8وداِ ) / 0: َ )!شش 0آ< ،در* ? %%/ﻩِ Nن و 6Öرا :زر^! ،?Uدا، آن 0nرا WV / %*D 0
ﺧﺪا و دوﻟﺖ
41