Σο πρόγραμμα LEADER • υνέχεια των επιτυχημένων Κοινοτικών Πρωτοβουλιών LEADER I, II και LEADER+. • Πλέον είναι τμήμα του Άξονα 4 του Π.Α.Α. 2007-2013 με προϋπολογισμό περίπου 300 εκατ. Ευρώ για όλη την Ελλάδα. • Ολοκληρωμένο πρόγραμμα επιδοτήσεων στους τομείς της μεταποίησης, του τουρισμού, της ποιότητας ζωής, του περιβάλλοντος κ.λπ.
2
ε τι διαφέρει το LEADER; • Επτά συνιστώσες που συνθέτουν τη λεγόμενη «προσέγγιση LEADER»: 1. Φωρική προσέγγιση. 2. Προσέγγιση «από τη βάση».
3. Διαχείριση από Ομάδες Σοπικής Δράσης (Ο.Σ.Δ.). 4. Καινοτομία. 5. Ολοκληρωμένος - πολυτομεακός χαρακτήρας.
6. Δικτύωση. 7. υνεργασία. 3
Το ηοπικό πρόγραμμα LEADER ζηο Νομό Δράμας
4
Σο τοπικό πρόγραμμα LEADER Νομού Δράμας • Διαχειρίστρια Ο.Σ.Δ.: Αναπτυξιακή Δράμας - Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Σ.Α. • Περιοχή παρέμβασης: Σμήμα του Νομού Δράμας, με πληθυσμό 54.667 κατοίκους και συνολική έκταση 1.395,7 km2. • Φρηματοδοτικά στοιχεία (σε €)
5
Η περιοχή παρέμβασης
6
Η περιοχή παρέμβασης αναλυτικά Σοπικά διαμερίσματα Δήμων:
• Δοξάτου, • Δράμας (εκτός Σ.Δ. Δράμας), • Καλαμπακίου,
• Νικηφόρου, • Προσοτσάνης, • ιταγρών.
7
τόχοι του τοπικού προγράμματος • Ανάδειξη και προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. • Ενίσχυση της καθετοποίησης της γεωργικής και δασοκομικής παραγωγής. • Βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στην ύπαιθρο. • Ανάπτυξη του τουρισμού υπαίθρου. • Ενίσχυση της συμπληρωματικής απασχόλησης στις γεωργικές περιοχές - διαφοροποίηση. 8
Ποιοί μπορούν να ενηατθούν; 9
Ποιοι είναι επιλέξιμοι; χεδόν οι πάντες. υγκεκριμένα:
• αγρότες, • υφιστάμενες ή υπό ίδρυση πολύ μικρές επιχειρήσεις από ιδιώτες (ατομικές) ή νομικά πρόσωπα (εταιρείες) σε ποικίλους τομείς δραστηριοτήτων, • Ο.Σ.Α. α' βαθμού ή τα νομικά τους πρόσωπα, • πολιτιστικοί ή άλλοι σύλλογοι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
10
Δομή τοπικού προγράμματος
11
Δομή Μέτρου 41
12
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L123 Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων
13
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L123 Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων •
Δικαιούχοι: Υυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δύνανται να υλοποιήσουν επενδύσεις πολύ μικρών επιχειρήσεων.
•
Αφορά: τη στήριξη επιχειρήσεων στον τομέα της μεταποίησης και εμπορίας της γεωργοκτηνοτροφικής και δασικής παραγωγής.
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους μέχρι €500.000 με επιδότηση 50% (60% για έργα συνολικού κόστους άνω των €200.000 που αφορούν δασικά προϊόντα). 14
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L311 Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες
15
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L311 Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες
•
Δικαιούχοι: Αγρότες που δύνανται να υλοποιήσουν επενδύσεις πολύ μικρών επιχειρήσεων.
•
Αφορά: την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων που δε σχετίζονται με τη γεωργία (αγροτικός τουρισμός, βιοτεχνία κ.λπ.).
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €300.000 με επιδότηση 60%. Σα τουριστικά καταλύματα (έως 40 κλίνες) έως και €600.000 με επιδότηση 60%.
16
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L312 τήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων
17
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L312 τήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων •
Δικαιούχοι: Υυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δύνανται να υλοποιήσουν επενδύσεις πολύ μικρών επιχειρήσεων.
•
Αφορά: τη στήριξη βιοτεχνικών μονάδων, επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, και επιχειρήσεων παραγωγής ειδών διατροφής μετά την πρώτη μεταποίηση.
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €300.000 με επιδότηση 60%. 18
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων
19
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων
α) παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα •
Δικαιούχοι: Ο.Σ.Α., τα νομικά τους πρόσωπα και άλλοι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και ιδιωτικοί φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
•
Αφορά: τη σήμανση αξιοθέατων και μνημείων, σε ποδηλατικές διαδρομές και σε προβολή-προώθηση.
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €300.000 με επιδότηση 100%. Μόνο για την προβολή-προώθηση, έργα συνολικού κόστους €100.000 με επιδότηση 70%. 20
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων
21
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων
β) παρεμβάσεις επιχειρηματικού χαρακτήρα •
Δικαιούχοι: Υυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δύνανται να υλοποιήσουν επενδύσεις πολύ μικρών επιχειρήσεων.
•
Αφορά: την ενίσχυση μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης και χώρων εστίασης και αναψυχής.
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €300.000 με επιδότηση 60%. Σα τουριστικά καταλύματα (μέχρι 40 κλίνες) έως και €600.000 με επιδότηση 60%. 22
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L321 Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό
23
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L321 Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό •
Δικαιούχοι: Ο.Σ.Α., τα νομικά τους πρόσωπα και άλλοι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και ιδιωτικοί φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ανάλογα με τη δράση.
•
Αφορά: ε έργα υποδομής μικρής κλίμακας, χώρους άσκησης ποικίλων δραστηριοτήτων και ενίσχυση πολιτιστικών εκδηλώσεων.
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €30.000, €300.000 ή €500.000 ανάλογα με τη δράση. Επιδότηση 100% (εκτός των ιδιωτικών φορέων που ανέρχεται σε 75%). 24
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L322 Ανακαίνιση και ανάπτυξη χωριών
25
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L322 Ανακαίνιση και ανάπτυξη χωριών
•
Δικαιούχοι: Ο.Σ.Α. α’ βαθμού.
•
Αφορά: ε βελτίωση και ανάπλαση κοινόχρηστων χώρων με την προϋπόθεση ότι υπάρχει μελέτη συνολικής θεώρησης αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης και ανάδειξης του οικισμού (ή η ύπαρξη σχεδίου αναβάθμισης αυτού).
•
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €300.000 με επιδότηση 100%.
26
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς
27
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς - συνέχεια
28
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς •
Δικαιούχοι: Ο.Σ.Α., τα νομικά τους πρόσωπα, άλλοι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιωτικοί φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθώς και φυσικά και νομικά πρόσωπα ανάλογα με τη δράση.
•
Αφορά: ε διατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση περιοχών, τοπίων και πολιτιστικών χαρακτηριστικών της αγροτικής υπαίθρου καθώς και σε παρεμβάσεις σε υφιστάμενα κτίρια για τη μετατροπή τους σε μουσείασυλλογές-εκθετήρια που σχετίζονται με τη λαογραφικήαγροτική-πολιτιστική κληρονομιά. 29
Προκηρυσσόμενα υπομέτρα του τοπικού προγράμματος L323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς - συνέχεια •
Επιδοτούνται: Έργα συνολικού κόστους €200.000 ή €300.000 ανάλογα με τη δράση με επιδότηση 75% ή 100% αντίστοιχα.
30
Ποιές ενέργειες (δαπάνες) επιδοηούνηαι; 31
Κύριες επιλέξιμες δαπάνες •
Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και κτιριακών εγκαταστάσεων.
•
Προμήθεια εξοπλισμού (μηχανολογικού κ.α.).
•
Αμοιβές μηχανικών και συμβούλων, δαπάνες έκδοσης άδειας δόμησης.
•
Προβολή και προώθηση.
•
Μελέτες εγκατάστασης συστημάτων διασφάλισης ποιότητας και ποιοτικών σημάτων.
•
Άλλες δαπάνες ανάλογα με τη δράση. 32
Κύριες μη επιλέξιμες δαπάνες •
Απόκτηση οικοπέδων, εδαφικών εκτάσεων και κτιριακών εγκαταστάσεων (αγορά, μίσθωση κ.λπ.).
•
Κόστος σύνταξης φακέλου υποψηφιότητας.
•
υμβολαιογραφικά έξοδα και πάσης φύσεως φόροι και δημοσιονομικές επιβαρύνσεις του δικαιούχου.
•
Ο Υόρος Προστιθέμενης Αξίας (Υ.Π.Α.) εκτός από ορισμένες περιπτώσεις.
•
Η αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού.
33
Κύριες μη επιλέξιμες δαπάνες •
Λειτουργικές δαπάνες των δικαιούχων και των έργων (αμοιβές προσωπικού, αναλώσιμα κ.λπ.).
•
Αγορά οχημάτων πλην των περιπτώσεων για τις οποίες γίνεται ρητή αναφορά στις κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών.
•
Προμήθεια εξοπλισμού από χώρες εκτός Ε.Ε., εξαιρουμένων των περιπτώσεων που τεκμηριώνεται ότι δεν είναι δυνατή η προμήθεια του συγκεκριμένου εξοπλισμού από χώρες της Ε.Ε.
•
Δαπάνες προβολής και προώθησης γεωργικών προϊόντων.
34
Διαδικαζία επιλογής προηάζεων και σλοποίηζη 35
Διαδικασία υποβολής προτάσεων και αξιολόγησης •
1η προκήρυξη από την Αναπτυξιακή Δράμας.
•
Παρέχονται υποδείγματα φακέλων υποψηφιότητας, κριτήρια επιλεξιμότητας, ενημερωτικό υλικό κ.λπ.
•
Αξιολόγηση προτάσεων τοπικά από επιτροπή στελεχών της Αναπτυξιακής Δράμας βάσει κριτηρίων που ορίζονται από το ΤΠΑΑΣ.
•
Δυνατότητα ενστάσεων μετά τον πίνακα κατάταξης.
•
Η διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί από την Αναπτυξιακή Δράμας σε ενενήντα (90) ημέρες.
36
Κριτήρια επιλεξιμότητας (αποκλεισμού) • υμβατότητα του προτεινόμενου έργου με το θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης του τοπικού προγράμματος. • Ορθή διαδικασία υποβολής της πρότασης. • Αρμοδιότητα και δυνατότητα εκτέλεσης του έργου από το δικαιούχο.
37
Ενδεικτικά κριτήρια επιλογής (βαθμολογούμενα) • Ετοιμότητα υλοποίησης της πρότασης.
• Επαγγελματική εμπειρία / εκπαίδευση / κατάρτιση. • Προώθηση νεανικής επιχειρηματικότητας. • κοπιμότητα της πρότασης.
• Καινοτόμος χαρακτήρας της πρότασης. • Δημιουργία - διατήρηση θέσεων απασχόλησης. • υμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος.
38
Διαδικασία ένταξης και υλοποίησης έργων •
Ένταξη - υπογραφή σύμβασης.
•
Τποβολή εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης σε ποσοστό ίσο με το 5% της δημόσιας δαπάνης του έργου.
•
Ημερομηνία έναρξης εργασιών και αντίστοιχων δαπανών θεωρείται η ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης του δικαιούχου στην Αναπτυξιακή Δράμας.
•
ταδιακή υλοποίηση - σταδιακή απόδοση της επιχορήγησης.
•
Παραλαβή έργου.
•
Μακροχρόνιες υποχρεώσεις. 39
Σι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι επενδυτές •
Να μην έχουν κώλυμα για την υλοποίηση επενδύσεων.
•
Να μπορούν να υλοποιήσουν μόνο πολύ μικρές επιχειρήσεις και να παραμείνουν έτσι.
•
Σο συνολικό κόστος του επενδυτικού τους σχεδίου να μην υπερβαίνει το προβλεπόμενο ανώτατο συνολικό κόστος.
•
Να έχουν εξασφαλισμένο όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα της ιδιωτικής συμμετοχής από ίδιους πόρους.
•
Να είναι πλήρως νόμιμοι με όλες τις απαραίτητες άδειες.
•
Να έχουν στην κατοχή τους το ακίνητο ή να έχουν εξασφαλίσει αρκετά μακρά μίσθωση. 40
Παραδείγματα επενδυτικών προτάσεων Ο κύπιορ Χ είναι άνεπγορ και έσει ζηην κςπιόηηηά ηος οικόπεδο ζηην Καλή Βπύζη ηος Δήμος Πποζοηζάνηρ. Σε αςηό θέλει να ιδπύζει ένα μικπό ξενοδοσείο 3 αζηέπων δςναμικόηηηαρ 35 κλινών πποϋπολογιζμού €520.000.
Δεν ςπεπβαίνει ηο πλαθόν ηυν 40 κλινών, ούηε ηος ανώηαηος πποϋπολογιζμού ηυν €600.000. Είναι ςποτήθιορ για ένηαξη ζηη Δπάζη L313-5 (Υποδομέρ διανςκηέπεςζηρ). Εθόζον εγκπιθεί η ππόηαζή ηος, θα επιδοηηθεί με €312.000, δηλ. με ηο 60% ηος πποϋπολογιζμού.
41
Παραδείγματα επενδυτικών προτάσεων Η κςπία Ψ είναι αγπόηιζζα, έσει ζηην κςπιόηηηά ηηρ οικόπεδο ζηο Λιβαδεπό. Σε αςηό θέλει να ιδπύζει μια μικπή μονάδα παπαγωγήρ ηοςπζιών πποϋπολογιζμού €150.000.
Είναι ςποτήθια για ένηαξη ζηη Δπάζη L3117 (Ιδπύζειρ, επεκηάζειρ, εκζςγσπονιζμοί επισειπήζευν παπαγυγήρ ειδών διαηποθήρ μεηά ηην α΄ μεηαποίηζη). Εθόζον εγκπιθεί η ππόηαζή ηηρ, θα επιδοηηθεί με €90.000, δηλ. με ηο 60% ηος πποϋπολογιζμού.
42
Παραδείγματα επενδυτικών προτάσεων Οι κύπιοι Χ, Ψ και Ζ (ππώην επισειπημαηίερ) θέλοςν να ζςζηήζοςν μια μικπή εηαιπεία βιοηεσνίαρ μεηαλλικών καηαζκεςών ζηο Δοξάηο πποϋπολογιζμού €300.000.
Είναι ςποτήθιοι για ένηαξη ζηη Δπάζη L3121 (Ιδπύζειρ, επεκηάζειρ και εκζςγσπονιζμοί βιοηεσνικών μονάδυν). Εθόζον εγκπιθεί η ππόηαζή ηοςρ, θα επιδοηηθούν με €180.000, δηλ. με ηο 60% ηος πποϋπολογιζμού.
43
Παραδείγματα επενδυτικών προτάσεων Η κςπία Ψ θέλει να εκζςγσπονίζει ιδιόκηηηο θπονηιζηήπιο Γαλλικήρ γλώζζαρ ζηο Καλαμπάκι. Ο πποϋπολογιζμόρ ηος ζσεδίος ηηρ ανέπσεηαι ζε €30.000 και αθοπά μόνο εξοπλιζμό (θπανία, μέζα διδαζκαλίαρ, κ.λπ.).
Είναι ςποτήθια για ένηαξη ζηη Δπάζη L3122 (Ιδπύζειρ, επεκηάζειρ και εκζςγσπονιζμοί επισειπήζευν παποσήρ ςπηπεζιών). Εθόζον εγκπιθεί η ππόηαζή ηηρ, θα επιδοηηθεί με €18.000, δηλ. με ηο 60% ηος πποϋπολογιζμού.
44
Κων/πόλεως 8 661 00 Δράμα Σηλ.: 2521 047610, 047611, 055740 Fax: 2521 047612 e-mail: aned@otenet.gr website: www.aned.gr
ΕΤΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΣΑΜΕΙΟ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ: Η ΕΤΡΩΠΗ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΣΙ ΑΓΡΟΣΙΚΕ ΠΕΡΙΟΦΕ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΕΛΛΑΔΑ 2007-2013 ΑΞΟΝΑ 4 - ΠΡΟΕΓΓΙΗ LEADER
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΚΑΙ ΣΡΟΥΙΜΩΝ