Meesterproef Anne Meesters ILS | De Zilveren Levensfase

Page 1

Meesterproef

e s a f s n e v e L n e r e de Zilv

Anne Meesters

Anne Meesters Meesterproef

1


Colofon Anne Meesters Afstudeerstudent

Studentnummer: 2821338 + 31 6 49 67 40 79 annemeesters.am@gmail.com Opleiding: Fontys Hogeschool Tilburg Academy for Creative Industries Trend Research & Concept Creation in Lifestyle 088 507 7655 Afstudeerbegeleider: Saar van der Spek Docent trend research & living

We are Social Rebels Opdrachtgever

wearesocialrebels.nl info@wearesocialrebels.nl + 31 6 40 50 52 42 GalileĂŻstraat 2, 5621 AE Eindhoven Contactpersoon: Eva de Bruijn

2


Meedoen aan de show! een nieuwe rol voor mensen die tijdens het pensioen actief en betrokken willen blijven! 4 mei 2020

Anne Meesters Meesterproef

3


(Hummel, 2017)

4


Voorwoord Wat ga jij doen tijdens het pensioen? Heb je daar weleens over nagedacht? We worden steeds ouder ĂŠn voelen ons langer vitaal. 'Achter de geraniums zitten' is niet meer van deze tijd. Sterker nog: pensionado's willen meedoen aan de show! Vergrijzing wordt vaak als in een negatieve context geplaatst. Deze meesterproef vertelt een ander verhaal. Vergrijzing als kans, deze grote groep mensen inzetten om een prettigere samenleving te creĂŤren, 'verzilvering'. Een samenleving waarin we investeren in elkaar en samen positief gezond zijn. Nieuwsgierig hoe? In deze meesterproef neem ik je mee van A tot Z. We beginnen bij het begin, het begrijpen van de context, en eindigen bij het einde, een lifestyle concept. Ik ben Anne Meesters, en ik wens jou heel veel leesplezier.

Anne Meesters Meesterproef

5


Samenvatting De meesterproef is een ontwerpproces van ontwerpgericht onderzoek tot concept. Het proces is gevisualiseerd op pagina 8. De meesterproef bevat drie hoofdstukken, ieder hoofdstuk is een ander puzzelstukje van het ontwerpproces. Doel: een nieuwe rol voor mensen die tijdens het pensioen actief en betrokken willen blijven in de maatschappij!

Hoofdstuk 1 Ontwerpgerichtonderzoek In dit hoofdstuk staan 'kansen en kaders' centraal. Er wordt onderzoek gedaan naar de identiteit van de opdrachtgevers, de toekomst van de huisartsenpraktijk, kansen in de sectoren health en living, de verlangens van de mentaliteitsgroep en drie relevante macrotrends. Opdrachtgever De opdrachtgever voor de meesterproef is project PlusPraktijk. In de regio Westelijke Mijnstreek gaan negen huisartsenpraktijken samen innoveren naar de huisartsenpraktijk van de toekomst. Door vergrijzing en steeds meer chronisch zieken wordt de zorg steeds duurder, er moet iets veranderen om de zorg betaalbaar te houden. Het zorgstelsel staat onder druk. Dit is niet alleen een probleem van de zorgprofessionals, maar ook een probleem van de samenleving. Bijna ieder mens kan voor een ander zorgen, er ligt een kans burgers een rol te geven in het zorgsysteem. Pijlers van het project PlusPraktijk luiden: wijkgericht werken, doelmatige zorg, patiënten empowerment en lean werken. De projectleider van de PlusPraktijk is We Are Social Rebels. Social Rebels is opdrachtgever van de meesterproef. Social Rebels heeft een duidelijke visie: ‘Wij streven naar een samenleving waar iedereen op zijn eigen wijze meedraait’. 6

Toekomstideaal Huisartsenpraktijk van ‘de toekomst’, hoe ziet die toekomst eruit? Het toekomstideaal dient als paraplu voor de meesterproef, zoals gevisualiseerd op pagina 8. In de toekomst krijgt de huisarts een nieuwe naam: de gezondheidsadviseur. De gezondheidsadviseur helpt patiënten op een gelijkwaardige manier met hun gezondheids-gerelateerde vragen. De gezondheidsadviseur werkt in een samenleving waar men goed voor zichzelf en de ander zorgt. Een samenleving waarbij we in onszelf en de ander kunnen en willen investeren, omdat we daar de tijd voor hebben. Sector Ontwikkelingen in de sectoren health en living, samengevoegd aan de hand van drie maatschappelijke verschuivingen: technologisering, positieve gezondheid en gezonde leefomgeving. Technologisering Door onder andere technologisering worden mensen steeds ouder en blijft men langer vitaal. ‘Soft Skills’ krijgen een steeds prominentere rol in de banen van de toekomst, ook in de zorg. Omgevingen kunnen transformeren tot interactief. Ontmoetings-tech wordt ingezet om mensen met elkaar in contact te brengen. De cryptomunt is een nieuw beloningsmiddel.


Positieve gezondheid Positieve gezondheid is een nieuw perspectief op gezondheid. De subjectieve ervaring staat hierin centraal: ‘hoe gezond voel jij je?’ Positieve gezondheid zet de zorg op zijn kop en pleit meer te investeren in preventieve zorg. De overtuiging is, dat het creëren van een betekenisvol leven en veerkracht het gezondheidsgevoel van mensen bevordert. De provincie Limburg ziet kansen in deze nieuwe kijk op gezondheid en roept zichzelf uit tot ‘Limburg positief gezond’. Zorgen en sociaal leven gaan steeds meer hand in hand, er ontstaan nieuwe lokale samenwerkingen. Kunst is een middel om de positieve gezondheid te verbeteren. Mindfulness en rust zijn belangrijk in deze drukke tijden. Positieve gezondheid is een holistische kijk op gezond zijn. Gezonde omgeving De omgeving is van invloed op ons welzijn. Healing Spaces zorgen ervoor dat mensen sneller herstellen. Natuur is een middel om de positieve gezondheid te verbeteren. De nieuwe omgevingswet biedt kansen burgers meer zeggenschap te geven over de omgeving. Er ontstaan nieuwe woonvormen en wijken waarin mensen meer omkijken naar elkaar. Mentaliteitsgroep Antentieken, authentiek en antiek, een groep gepensioneerden die vol energie zichzelf op hun eigen manier willen inzetten voor de maatschappij. Een nieuwe groep gepensioneerden: mensen die niet meer willen werken, maar wel de drive en energie hebben te investeren in de samenleving. Vergrijzing als kans: verzilvering. De behoeftes van de Antentiek; eigenwijs, actief, zelfontplooiing, respect en vrijheid. Kortom, de Antentiek wil meedoen en ertoe doen.

Trends Er zijn drie macrotrends geformuleerd. Buigzame lijntjes; de behoefte aan ‘play’, zonder teveel regels en ‘moeten’. De vrijheid te experimenteren en fouten te maken. Deze vrijheid wordt gegeven uit goed vertrouwen. Uitgesproken; de behoefte jouw levensverhaal te delen en het verhaal van anderen te horen, om zo echt met elkaar te verbinden. Ontmoed; behoefte aan een hulpmiddel om in contact te komen met vreemden, zodat men de moed kan vinden elkaar te ontmoeten.

Hoofdstuk 2 Bedenken, toetsen & testen Na het ontwerpgericht onderzoek is het tijd om de informatie als inspiratiebron te gebruiken voor het bedenken van drie conceptontwerpen. De Ochtendspits; om acht uur bij de ontmoetingspaal in de wijk, voor de dagelijkse ochtendwandeling, geheel vrijblijvend. Proost op de gezondheid; meer dan een moestuin, vier keer in het jaar worden hier de seizoenen gevierd en dient de moestuin als ontmoetingsplek. Mijn kijkkast; een kast aanhuis voor de Antentiek om haar of zijn talenten en passies met anderen te delen. De drie conceptontwerpen zijn getest en getoetst middels een concepttest en verschillende criteria. Mijn kijkkast is het winnende concept.

Hoofdstuk 3 Het concept De Kiekkast is een hulpmiddel dat Antentieken hun talenten laat delen met de samenleving. Doormiddel van de Kiekkast kunnen Antentieken hun passies tentoonstellen en zo hun eigen maatschappelijke rol vormgeven. Zo kunnen Antentieken een positief gezonde samenleving aanmoedigen en nieuwe mensen ontmoeten die bij hen passen.

Anne Meesters Meesterproef

7


Proces Toekomstideaal als paraplu

O N D E R Z O E K S F A S E

8

Opdr

achtg

ever r

Secto

Menta

Value Fit

liteits

groep s

nd e r T


en t

3 startvragen: hoe kunnen we...?

Co n

ce pt

st

at em

Brainstorm

3 conceptontwerpen bedenken

2.

1.

O N T W E R P F A S E

3.

De 3 conceptontwerpen testen & toetsen Een concept kiezen

rs

Drage

BMC

Haalbaarheid Concept

Documentatie + Meesterproef + Conceptboek

Anne Meesters Meesterproef

9


I N H O U D 10

Hoofdstuk 1

Ontwerpgerichtonderzoek 11 12 14 18 26 38 48

1.0 Inleiding 1.0 Leeswijzer 1.1 Opdrachtgever 1.2 Toekomstideaal 1.3 Sector 1.4 Mentaliteitsgroep 1.5 Trends

Hoofdstuk 2

Bedenken, Toetsen & Testen 62 64 66 68 70 72 74

2.0 Leeswijzer 2.1 Value Fit 2.2 Conceptstatement 2.3 Conceptontwerp 1 2.4 Conceptontwerp 2 2.5 Conceptontwerp 3 2.6 Conclusie

Hoofdstuk 3 Het Concept 76 78 82 88 90 92 100 102 104 111

3.0 Leeswijzer 3.1 Verhaal 3.2 Conceptdragers 3.3 BMC 3.4 Impact 3.5 Haalbaarheid 3.6 Conceptbewaking Nawoord Bronnen Bijlage


1.0 Inleiding

Ontwerpgericht onderzoek Door onder andere vergrijzing en steeds meer chronisch zieken wordt de zorg steeds duurder. De vraag is dan ook of de zorg die wij nu kennen, kan voortbestaan. De regio Westelijke Mijnstreek kampt ook met deze uitdagingen (Joustra & Heinrich, 2017). Het is tijd om te innoveren naar zinnige en zuinige zorg. Vanuit deze overtuiging is project PlusPraktijk gestart. Een project waarbij negen huisartsen uit de regio samen gaan bouwen aan de huisartsenpraktijk van de toekomst (Gezondheidscentrum Heer, 2017). Het zorgsysteem staat onder druk, dit is niet alleen een probleem van de zorgprofessionals, dit is een probleem van de samenleving. Om de zorg betaalbaar te houden, moet er iets veranderen. Zorg is meer dan medisch, bijna ieder mens is in staat voor de ander te zorgen. Dit zit in onze natuur. Een kans voor de huisartsenpraktijk, burgers een rol geven in het zorgsysteem. Burgers inzetten voor preventieve zorg, om de collectieve gezondheid te verbeteren. Gepensioneerden lijken hiervoor de perfecte kandidaat. Zij hebben de tijd en energie om in de ander te investeren. Burgerparticipatie in de zorg, het betrekken van gepensioneerden is een grote kans. Maar hoe moet dit er dan uitzien? Wat zijn de wensen van deze mentaliteitsgroep en wat zijn de kaders en kansen voor een het ontwikkelen van een lifestyle concept? Deze vragen worden beantwoord in het ontwerpgericht onderzoek. In het ontwerpgericht onderzoek wordt er onderzoek gedaan naar kansen voor het bedenken van een lifestyle concept. Een concept dat gepensioneerden laat participeren om de collectieve, positieve gezondheid te verbeteren.

Anne Meesters Meesterproef

11


Ontwerpgerichtonderzoek

Trends

Mentaliteitsgroep

Sector

Opdrachtgever

Toekomstideaal

Kansen siganleren voor het ontwerpen van het concept

12


HOOFDSTUK 1 1.1 Opdrachtgever In de Westelijke Mijnstreek (Limburg) loopt het project PlusPraktijken. Een groep huisartsenpraktijken gaat samen de huisartsenpraktijk van de toekomst vormgeven. Het streven luidt: de huisartsenpraktijk innoveren naar, zinniger, zuiniger en werkbaardere zorg, om zo de (toekomstige) uitdagingen in de sector, zoals omschreven in de inleiding, te tackelen. De meesterproef is in opdracht voor We are Social Rebels, een social design bureau in Eindhoven. Social Rebels is projectleider van de PlusPraktijk en vindt burgerparticipatie erg belangrijk voor het innoveren van de huisartsenpraktijk. In dit hoofdstuk zijn de opdrachtgevers nader toegelicht. 1.2 Toekomstideaal In project ‘PlusPraktijk’ spreekt men steeds over de toekomst. Maar wat is die toekomst dan? Deze vraag is door middel van cocreatie en scenarioplanning beantwoord, in samenwerking met stakeholders van de PlusPraktijk. Pas na het beantwoorden van deze vraag, is de scope van het onderzoek bepaald.

1.3 Sector Een hap uit de ontwikkelingen in de sectoren health en living en hoe deze sectoren steeds meer met elkaar gaan samenwerken. Aan de hand van drie grote maatschappelijke ontwikkelingen worden de veranderingen in de sectoren blootgelegd. In dit hoofdstuk worden drie maatschappelijke ontwikkelingen geanalyseerd; technologisering, positieve gezondheid en gezonde leefomgeving. Om zo inzichten te vergaren in interessante (sector)verschuivingen die relevant kunnen zijn voor het ontwikkelen van het concept. 1.4 Mentaliteitsgroep Wie hebben de tijd en energie te investeren in de maatschappij? Het zijn de mensen die met pensioen gaan, niet meer willen werken, maar wel de energie en drive hebben om actief in het leven te blijven staan. In dit hoofdstuk wordt deze groep nader toegelicht aan de hand van Positieve Gezondheid, een mentaliteitsmodel en de pain en gain. Daarnaast wordt ook de kracht van Limburg, een analyse van Hannah Arendt toegelicht, en twee macrotrends die van invloed zijn op de mentaliteitsgroep.

In de toekomst-sessie hebben we samen toegewerkt naar een toekomstideaal, welke dient als paraplu voor de rest van het project. Ook het uiteindelijke concept moet 1.5 Trends aansluiten bij deze visie. In dit hoofdstuk zijn In dit hoofdstuk staan drie macrotrends cende inzichten van de toekomstsessie te vinden. traal. Macrotrends zijn behoefteverschuivingen, op waardenniveau. Deze trends zijn crossUit de toekomst-sessie bleek dat het prettig sectoraal en dienen als onverwachte invalshoek zou zijn als mensen meer de tijd hebben te voor het ontwikkelen van een concept. investeren in elkaar. Vanuit dit inzicht is de doelgroep gekozen. Ook vond men dat de In dit hoofdstuk worden de trends toegelicht aan huisarts een nieuwe naam moet krijgen, namelijk de hand van een invloedrijk persoon en signalen. gezondheidsadviseur. Positieve gezondheid ligt Ook is er een trendkaart toegevoegd. In de hieraan ten grondslag. Positieve gezondheid trendkaart zijn vijf microtrends gevisualiseerd, speelt een prominente rol in de sectoranalyse de overige twee macro trends zijn in hoofdstuk 1.4 te vinden. en mentaliteitsgroep-analyse.

Anne Meesters Meesterproef

13


1.1 Opdrachtgever HOE & WAT De aanleiding van de meesterproef ligt bij de opdrachtgever. Door vergrijzing en een toename van chronisch zieken wordt de zorg steeds duurder. Ook huisartsen in de Westelijke Mijnstreek kampen met deze uitdaging. Om te innoveren naar duurzame, zinnige en zuinige zorg, is het project PlusPraktijk in het leven geroepen. Een project dat huisartsen(praktijken) uit de regio samenbrengt, om gezamenlijk toe te werken naar de huisartsenpraktijk van de toekomst. De projectleider van PlusPraktijk is het bedrijf We are Social Rebels. Social Rebels is een social design bureau in Eindhoven en de directe opdrachtgever van dit onderzoek. Dat wil zeggen: Social Rebels is de eigenaar van het te ontwikkelen lifestyle concept. Doormiddel van desk-onderzoek, observaties tijdens bijeenkomsten en gesprekken, is de opdrachtgever onderzocht. In dit hoofdstuk worden beide opdrachtgevers nader toegelicht. De pijlers van de PlusPraktijk zijn gevisualiseerd, de visie van We are Social Rebels wordt uiteengezet en de kans ‘burgerparticipatie’ wordt in dit hoofdstuk onderbouwd.

Zorgverzekeraar CZ als initiatiefnemer Project PlusPraktijk: Innoveren naar zinnige en zuinige zorg, in verschillende regio’s in Limburg

Westelijke Mijnstreek

Maastricht Heuvelland

Onder begeleiding van:

9 Huisartsen

We are Social Rebels Projectleider

MCC Omnes Ondersteuning

14

Opdrachtgever

Meesterproef

Parkstad


Opdrachtgever Project PlusPraktijk

Op 1 juli 2018 klonk het startschot van de PlusPraktijk. Tijd om te werken aan de huisartsenpraktijk van de toekomst! CZ wil graag minder hoge zorgkosten en ziet hiervoor een kans bij de huisartsen in Limburg. Na een succesvol eerste traject in de regio Parkstad, is het project PlusPraktijk ook van start gegaan in de regio's Maastricht Heuvelland en Westelijke Mijnstreek. Deze meesterproef gaat over PlusPraktijken in de regio Westelijke Mijnstreek, onder begeleiding van We are Social Rebels en MCC Omnes. PlusPraktijken Westelijke Mijnstreek zijn negen huisartsenpraktijken die samen gaan werken naar zinnige en zuinige zorg. In het project staat transparantie centraal: de 'best practices' worden gedeeld en ervaringen worden besproken. Zo leren de huisartsen van elkaar en werken ze samen aan innovatieve, vernieuwende toekomstbestendige zorg. In het project staan vier speerpunten centraal, zie de afbeelding hiernaast. Ook werken de huisartsen volgens het principe van positieve gezondheid. (PlusPraktijken, z.d.)

PlusPraktijk Voor het project zijn vier speerpunten geformuleerd:

Doelmatige Zorg + + + +

Bevordering van deskundigheid staat centraal Doelmatig en innovatief Evidence-based zorg aanbieden Maximale transparantie

Patiënt Empowerment + + + +

Van ziekte & zorg naar gezondheid & gedrag Patiënten meer regie geven Service-gerichte zorg Informatie- en communicatiemiddelen inzetten

Wijkgerichte Zorg + In de eigen leefomgeving + Samenwerken met zorg- en hulpverleners in de wijk + Op basis van richtlijnen + Structurele samenwerkingsafspraken

Lean Werken + Werken aan de hand van de lean filosofie + Praktijkprocessen continu verbeteren + Waarde toevoegen voor de patiënt

Anne Meesters Meesterproef

15


Opdrachtgever We are Social Rebels

Sociaal, omdat ze geloven in een menselijke samenleving, waar we 'het' samen doen. Rebels, omdat ze niet bang zijn systemen te bevragen en te strijden voor idealen (We are Social Rebels, 2019). We are Social Rebels We are Social Rebels is een jong social design bureau met een krachtige missie. Kristel de Groot en Eva de Bruijn begonnen juni 2018 aan het Rebel-avontuur. Social Rebels heeft zich inmiddels vastgebeten in verschillende maatschappelijke vraagstukken. We are Social Rebels streeft naar een samenleving waarin iedereen op zijn eigen manier, met zijn eigen talenten, kan participeren. Social Rebels betrekt in de projecten gebruikers en uitvoerders (We are Social Rebels, 2019).

Burgerparticipatie We are Social Rebels vindt het belangrijk te luisteren naar de verwachtingen en verlangens van de gebruiker. Bij project PlusPraktijk is dit niet anders. Social Rebels neemt de stem van de gebruiker van de huisartsenpraktijk serieus, en hechten veel waarde aan burgerparticipatie. Het zou helemaal super zijn als mensen door middel van een concept hun (persoonlijke) steentje kunnen bijdragen, en zo op hun eigen manier mee kunnen doen (We are Social Rebels, 2019).

Hoog

Flexibiliteit

Mensgericht

Innovatiegericht

Beheersgericht

Resultaatgericht

Laag Intern

16

Opdrachtgever

Oriëntatie

Extern

Cultuur De cultuur van We are Social Rebels is innovatiegericht. Social Rebels heeft een flexibele werkwijze en verkoopt ‘het proces’ van social design aan externe partijen. Competing Values Framework Robert Quinn en Rohrbaugh (123management, 2017)

van


How

What Why

Why Een samenleving waar ieders stem ertoe doet en eenieder op zijn eigen wijze mee kan doen. What Social Design. Nieuwe perspectieven voor maatschappelijke vraagstukken en het begeleiden van projecten in de zorg en sociale sector. How Een creatieve aanpak voor het oplossen van maatschappelijk vraagstukken. Gebruikers en stakeholders betrekken bij het bedenken van een oplossing. ‘Start with Why’ van Simon Sinek (Sprout, 2016)

'Wij streven naar een samenleving waarin iedereen op zijn eigen wijze meedraait' We are Social Rebels

Anne Meesters Meesterproef

17


1.2 Toekomstideaal HOE & WAT De huisartsenpraktijk van de toekomst. Dat klinkt mooi, maar hoe ziet die toekomst er dan uit? Deze vraag is in samenwerking met een focusgroep beantwoord. Onder begeleiding van de afstudeerstudent en door middel van scenarioplanning is de focusgroep aan de slag gegaan met het verkennen van de toekomst. De focusgroep bestond uit verschillende stakeholders van de PlusPraktijk. Eerst zijn de participanten aan de slag gegaan met het meedromen over vier verschillende toekomstscenario’s. Daarna heeft de groep ‘de beste’ dingen hieruit gehaald en de stap gemaakt naar het toekomstideaal. Tenslotte heeft men nagedacht wat de rol van de huisarts dan zou zijn in deze toekomst. In dit hoofdstuk zijn alle inzichten van de toekomstsessie toegelicht, de documentatie hiervan is in de bijlage te vinden. Als eerste worden de assen onderbouwd, daarna wordt het assenstelsel toegelicht, ten derde het toekomstideaal en tot slot de rol van de huisarts in deze toekomst. Deze inzichten dienen als paraplu voor de rest van de meesterproef. De andere hoofdstukken sluiten aan bij dit toekomstideaal. Bijlage: 1.1

De Werkgroep In het project de PlusPraktijk komt er om de twee weken een werkgroep bijeen. Deze groep bestaat uit verschillende stakeholders van de PlusPraktijk (zie pagina 19). Gedurende de meesterproef sluit de afstudeerstudent bij iedere bijeenkomst aan als inspirator. Dit is tevens de groep die voor de toekomstsessie is ingezet.

(“Abstract Scandinavian Art Print”, z.d.) 18

Toekomstideaal

Door mijn aanwezigheid en actieve participatie in de bijeenkomsten, heb ik veel geleerd over de context van het project. Daarnaast is de groep in gesprek gegaan met verschillende ‘patiëntenpersona’s’. De inzichten hiervan zijn niet direct verwerkt in het onderzoek, maar zijn wel van invloed geweest op het proces.


Even voorstellen...

Wie deden er mee aan de toekomstsessie?

Kristel de Groot

Martine van de Venne

Projectleider

Burgerkracht

Henk Derks

Eva de Bruijn

Praktijkleider/ Yep

We Are Social Rebels

Patiënt

Patiënt

Vrouw/ Yep

Man/ Yep

Patiënt

Patiënt

Man/ Yep

Vrouw/Yep

Anne Meesters Meesterproef

19


Toekomstideaal Het assenstelsel

In het project PlusPraktijk spreekt men steeds over de huisartsenpraktijk van ‘de toekomst’. Maar hoe ziet ‘de toekomst’ er dan uit? Echt weten hoe de toekomst eruit ziet, is onmogelijk: de toekomst is er simpelweg nog niet. Wat wel kan, zijn de behoeftes van nu begrijpen en deze paden uitstippelen om zo mogelijke toekomstscenario's te schetsen. Deze methode heet scenarioplanning, hier is de focusgroep mee aan de slag gegaan. Het assenstelsel Het assenstelsel is in overleg met We are Social Rebels tot stand gekomen. De assen die zijn gekozen zijn: ‘versnellen vs. vertragen’ en ‘individualisme vs. saamhorigheid’. Deze ontwikkelingen zijn geselecteerd op de relevantie voor zowel de PlusPraktijk als de doelgroep. Versnellen vs. Vertragen De megatrend Versnellen streeft naar een wereld die constant blijft groeien, waar sneller beter is en beter presteren wordt beloond. Waar mensen gewend zijn vandaag iets te bestellen en het morgen in huis te hebben (Everaardt, 2019). Waar het normaal is te transformeren; van 4G naar 5G (Huijbregts, 2019). Waar bijna iedereen zijn best doet voor een hoger papiertje, Nederland als kenniseconomie (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2019). Versnellen heeft ook een keerzijde. Het versnellen is niet altijd bij te benen. Zo heeft ruim de helft van de Nederlanders last van lichamelijke klachten door stress (Hoogland, 2016) en krijgt één op de zeven werknemers last van burn-outklachten (Pfauth, 2017). Er ontstaat een tegentrend: vertragen vertaalt de behoefte om het ‘nu’ te herwaarderen. Van yoga tot meditatie-apps, tot een liefde voor de natuur. Kortom, de rust opzoeken om te vertragen (Buitenhuis, 2018). 20

Toekomstideaal

Individualisme vs. Saamhorigheid De megatrend individualisme focust op het individu. Een behoefte om autonoom en uniek te zijn, te focussen op het ‘ik’, om zo vrijheid te ervaren. De samenleving verandert door deze behoeftes, mensen sluiten zich niet meer aan bij vakbonden of kerkgemeenschappen, het aantal eenpersoonshuishoudens neem toe en unieke babynamen zijn de nieuwe norm. (CBS, 2017) Ook deze megatrend heeft zijn keerzijde. Eenzaamheid is een groot probleem in de Nederlandse samenleving. Uit onderzoek blijkt dat 37% van de Nederlanders (>15 jaar) zich eenzaam voelt (CBS, 2018). Daarnaast is Nederland ook aan het polariseren, wat kan resulteren in (toename van) onbegrip en spanning tussen verschillende groepen in de samenleving (Wijnberg, 2018). Er ontstaat een tegentrend. De trend saamhorigheid vertaalt de behoefte ‘omzien naar elkaar’. Mensen gaan meer goederen en diensten met elkaar delen (Milieu Centraal, c.d). Er ontstaan nieuwe samenleef-concepten die verschillende groepen uit de samenleving samenbrengen (Kenniscentrum Wonen-Zorg, 2016). Daarnaast geeft men aan, de herdenking van de oorlog steeds belangrijker te vinden (Heijne, 2018). Kortom, op zoek naar harmonie en het gevoel van ‘erbij horen’ door op nieuwe manieren ‘samen te leven’.


'The best way to predict the future is to create it' - Abraham Lincoln

Deze contrasterende trends brengen een andere toekomst met zich mee. De trends zijn in een assenstelsel geplaatst, waardoor er vier verschillende scenario's ontstaan. In samenwerking met de focusgroep krijgen de scenario's een verhaal. Deze verschillende toekomstperspectieven zijn op pagina 22 gevisualiseerd.

Contrasterende Megatrends Megatrend

Gevolg

Tegentrend

Versnellen

Vertragen

Prestatie | Efficientie | Groei

Rust | Bewust | Focus op Nu

+ Transitie naar 5G

+ Burn-out

+ Mindfulness & yoga

+ Gewend aan snelle service

+ Stressklachten

+ Nieuwe spiritualiteit

+ Collectief hoger opgeleid

+ Behoefte aan natuur

Individualistisme

Saamhorigheid

Autonomie | Ik-gericht | Vrijheid

Harmonie | Warmte | Erbij horen

+ Afname van (vak)bonden

+ Polarisering

+ Meer (spullen) delen

+ Veel eenpersoonshuishoudens

+ Eenzaamheid

+ Nieuwe samenleefconcepten

+ Kiezen voor unieke babynamen

+ Herdenken steeds belangrijker

Anne Meesters Meesterproef

21


Als egoïsme een geweldige interesse in jezelf betekent, is egoïsme absoluut essentieel voor een efficiënt leven.

Een naar buiten gerichte geest blijft altijd hunkeren. Een naar binnen gerichte geest vindt rust en stilte.

- Arnold Bennett

- Deng Ming-Dao

+ Maximale vrijheid

+ Eigendom is minder belangrijk

+ Robotica (in de zorg)

+ Een (eigen) huis als veilige haven

+ Service-gericht

+ Afzetten tegen verplichtingen

+ Geen geduld

+ Zelfvoorzienend

Ik is wat je doet

Ik is wie je bent

Voorbereid voor de toekomst

Toekomst overkomt

+ Druk sociaal leven

+ Openstellen naar elkaar

+ Veel verplichtingen

+ Tijd om in elkaar te investeren

+ 24/7 bereikbaar

+ Organisch samenleven

+ Verantwoordelijk voor elkaar

+ Holistische aanpak

Eigenlijk kijken oude mensen liever uit op een straat waar wat gebeurt, dan op groen dat een rust geeft die ze niet nodig hebben.

Hoe meer men de gevoelens van anderen in acht neemt, hoe meer harmonie men kan scheppen.

- Arnold Bennett

- Inayat Khan

Saamhorigheid

22

Toekomstideaal

Vertragen

Versnellen

Individualisme


Toekomstideaal De Toekomstdroom

Na het fantaseren over de vier scenario's, is de focusgroep nog een stap verder gegaan. Welke toekomst is wenselijk? Wat is de toekomstdroom?

TOEKOMSTIDEAAL In deze samenleving is er de tijd goed voor jezelf te zorgen. Pas als je goed voor jezelf zorgt, heb je de energie te investeren in een ander. Er is ruimte om jezelf te ontplooien. Er is vrijheid om zelf keuzes te maken. Waarden: autonomie, vrijheid & zelfliefde

In deze samenleving staan mensen open voor de mening van een ander. Hier streeft men collectief naar een inclusieve samenleving. Waarin iedereen bestaansrecht heeft en niemand wordt vergeten. Een menselijke samenleving vol verhalen. Waarden: empathie, loyaliteit & harmonie

Een samenleving waarin we in onszelf en elkaar kunnen en willen investeren, omdat we hier de tijd voor hebben.

Anne Meesters Meesterproef

23


Toekomstideaal De rol van de huisarts

(DANCYGER , 2019) 24

Toekomstideaal


Tot slot is de focusgroep aan de slag gegaan met de vraag

'Wat is de rol van de huisarts in deze toekomst?'

De rol van de huisarts in het toekomstideaal. 'Gezondheidsadviseur' Op een gelijkwaardige manier helpt de gezondheidsadviseur de cliënt gezond te zijn en te blijven. De cliënt is de eigenaar van zijn of haar gezondheid en weet de gezondheidsadviseur te vinden bij klachten en/of gezondheidsgerelateerde vragen. De cliënt krijgt de regie en is hierdoor verantwoordelijk voor de eigen gezondheid.

Dit is een part-time baan, de dokter moet ook de tijd hebben goed voor zichzelf te zorgen.

Contact met de cliënt + Balans tussen efficiëntie en persoonlijke benadering + Sociaal en empatisch + Cliënt krijgt keuzevrijheid m.b.t. de zorg

Van dossier naar verhaal: verhalenverzamelaar + Luisteren naar de verhalen

Samenwerken met technologie

+ Klachten filteren uit de verhalen + Verhalen (mensen) verbinden met elkaar

Anne Meesters Meesterproef

25


1.3 Sector HOE & WAT Wat voor ontwikkelingen, in de sectoren health en living zijn interessant? De focus ligt op ontwikkelingen die dienen als kans voor een concept en/of aansluiten bij het toekomstideaal zoals te zien in het assenstelsel op pagina 27. Door middel van desk- en field research krijgt deze analyse vorm. Zo zijn verschillende design magazines, zoals FRAME magazine, door gespitst, is de Dutch Design Week van 2019 meerdere malen bezocht en is het internet geraadpleegd voor relevante ontwikkelingen in de betreffende sectoren. Dit hoofdstuk biedt drie grote maatschappelijke verschuivingen, dit zijn invloedrijke sector-ontwikkelingen, en een overzicht van de sectorontwikkelingen. De drie maatschappelijke verschuivingen luiden; technologisering, positieve gezondheid en gezonde leefomgeving. Op pagina 27 staat een overzicht van alle ontwikkelingen, in dit hoofdstuk zijn de ontwikkelingen nader toegelicht. Het assenstelsel geeft vier scenario’s weer, aan de hand van contrasterende megatrends; ‘versnellen vs. vertragen’ en ‘individualisme vs. saamhorigheid’. Het assenstelsel is in hoofdstuk 1.2 nader toegelicht. In het assenstelsel zijn ook vijf macrotrends weergegeven. Deze zijn in hoofdstuk 1.3 en 1.5 nader toegelicht. Alle gekozen ontwikkelingen en trends staan in verband met het toekomstideaal. Bijlage: 1.2 en 1.3.

Maatschappelijke verschuivingingen

Technologisering Positieve Gezondheid Gezonde Leefomgeving

26

Sector


Individualisme Lekker Oud

Mindfulness

Ik Werk dus ik Ben

Natuur

Vertragen

Versnellen

Leef-tijd

Kunst

Cryptomunt Buigzame Lijntjes Nieuwe Omgevingswet

Limburg Positief Gezond Ontmoetingstech Lokalisering Community of Care Burgerparticipatie

Ontmoed Co-Living

Healing Spaces Uitgesproken

Saamhorigheid *De trends worden toegelicht in hoofdstuk 1.4 & 1.5

Anne Meesters Meesterproef

27


Technologisering Het inzetten van middelen om een doel te bereiken

Technologie speelt een steeds belangrijkere rol in het dagelijks leven (Joosten, 2019). Dat wil zeggen dat er steeds meer (elektronische) hulpmiddelen verschijnen. Deze hulpmiddelen zijn 'dingen' gecreëerd door mensen, met als doel problemen op te lossen of het leven makkelijker te maken. Technologie is een praktische uiting van wetenschappelijk onderzoek (Laerac, 2018). Lekker Oud Mensen worden steeds ouder, door onder andere medische technologie. Ook blijft men langer gezond tijden de laatste jaren van het leven (NPO Focus, z.d.). Er wordt onderzoek gedaan naar het verouderingsproces en hoe men dit tegen kan gaan of tevens kan terugdraaien. Aubrey de Grey voorspelt zelf dat de eerste persoon die 1.000 wordt, nu al is geboren. (Joosten, 2019a)

'Technologie is het systeem waarbij wetenschap en kennis doelgericht worden gebruikt voor de ontwikkeling van innovatieve methodes, organisatievormen en technieken om aan bepaalde fysieke en niet-fysieke doelstellingen te voldoen.' Geerstma, 2013 Cloud Data Data kan worden gedeeld over heel de wereld door de Cloud. Door digitale kansen is informatie niet langer locatiegebonden. Zo kunnen mensen zelf overal hun medische dossier inzien en kan men bijvoorbeeld op vakantie aan de andere kant van de wereld de persoonsgebonden informatie delen voor betere zorg (Niehe, 2019). Zachte Kwaliteiten Onderzoek wijst uit dat 36% van de werkzaamheden in de zorg en welzijnssector nog geautomatiseerd kunnen worden. Alleen bij activiteiten die te maken hebben met direct contact met de patiënt, is de voorstelling dat dit grotendeels mensenwerk blijft. De zorgprofessional zal vooral ingezet worden voor zijn/haar zachte kwaliteiten (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2018). 28

Sector

Internet of Things In het kort: spullen die verbonden zijn met het internet en zo bepaalde acties kunnen ondernemen en/of data kunnen verzamelen. IoT zijn handige snufjes die mensen helpen de leefomgeving vorm te geven. Van automatische gordijnen tot een slim koffiezetapparaat. IoT laat online en offline steeds meer met elkaar samenwerken (Edureka, 2018). Als gebouwen konden praten… Technologie biedt een kans om de omgeving interactief te maken. Inmiddels is het normaal dat de omgeving met ons communiceert, bijvoorbeeld over hoe laat de trein op het perron verschijnt, maar steeds meer technologische concepten gaan nog een stap verder. Deze zijn op zoek naar interactie (van Waart & Mulder, 2014).


Ontmoetingstech Ontmoetings-apps zijn populair: mensen schrijven zich in op deze platforms in de hoop op het ontmoeten van een nieuwe liefde of een gezellige vriendschap. Online maken mensen contact, om offline herinneringen te maken (de Boer, 2019). Voor de Antentiek zijn er ook verschillende online platforms. Klup in een Nederlandse online community, de Antentiek kan leeftijdsgenoten tijdens gezellige activiteiten beter leren kennen (Michiel, 2019). Freebird Club is een internationale club, waar 50+ reizigers en gastheren en -vrouwen aan elkaar worden gematcht (Freebird Club, z.d.).

Cryptomunt Een cryptomunt kan ingezet worden als beloning. Aan specifieke acties wordt een digitaal bedrag gekoppeld, van dat geld kan men bepaalde producten/diensten kopen, of korting krijgen. Voorbeelden zijn de Fitcoin, een munt die bewegen beloont (van Son, 2019) of de S-Coin die in 2020 wordt gelanceerd in de ZuidKoreaanse stad Seoul. De S-Coin kan verdiend worden door het goed uitvoeren van gewenste acties, opgesteld door de overheid. Acties zoals het op tijd aangeven van de belasting of het invullen van overheidsenquĂŞtes (Slagter, 2019). In de toekomst kunnen cryptovaluta ingezet worden om bijvoorbeeld duurzamere keuzes of vrijwilligerswerk te belonen (Start-Up Nation Central, 2018). Anne Meesters Meesterproef

29


Positieve Gezondheid Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag

In 2014 zette Machteld Huber (grappig genoeg ook eenYep) de gezondheidszorg op zijn kop. Ze introduceerde een nieuwe definitie van gezondheid, genaamd positieve gezondheid. Positieve gezondheid is meer dan alleen een nieuwe definitie, het is een mindshift: een andere kijk op gezondheid. Gezondheid niet als doel bepalen, maar inzetten als middel om 'je ding te kunnen doen'. De definitie van gezondheid In 1948 werd de eerste definitie van gezondheid door de World Health Organisation (WHO) vastgesteld. Deze definitie wordt tot op de dag van vandaag gebruikt als betekenis van gezondheid. Deze definitie van WHO heeft veel invloed op de globale manier van handelen in de gezondheidszorg. Steeds meer organisaties omarmen het nieuwe concept van Huber, dit zet een ontwikkeling in gang.

Spinnenweb Om het nieuwe perspectief van gezondheid te meten, heeft Huber het begrip verder ontwikkeld tot een zeshoekig spinnenwebmodel. Hubert heeft de nieuwe definitie opgedeeld in zes uitgangspunten voor het meten van de ervaring van gezondheid; lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Door voor ieder aspect een cijfer in te vullen, krijgt men grip en inzicht op de eigen gezondheid.

'Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.' World Health Organisation

'Health as the ability to adapt and self-manage, in light of the physical, emotional and social challenges of life.' Positieve Gezondheid De oude definitie is volgens Huber veel te idealistisch en hierom dus ook niet haalbaar. De nieuwe definitie van Machteld gaat over veerkrachtigheid en zingeving. Positieve gezondheid zet mensen in haar kracht en legt de regie bij de patiĂŤnt. De ervaring van ‘je gezond voelen om je ding te kunnen doen’ staat hierin centraal.

30

Sector

Men krijgt inzicht in wat goed gaat en wat beter kan, en men kan gaan werken aan de gezondheid. Het spinnenwebmodel dient niet alleen als subjectief meetmiddel, maar is vooral ook een gesprekstool om te praten over gezondheid. De afbeelding van het spinnenwebmodel is te vinden als bijlage 1.3 (Institute for Positive Health Positieve Gezondheid, 2019).


Blue Zones Deze nieuwe kijk op gezondheid is onder andere geïnspireerd op de ‘Blue Zones’. Dit zijn vijf locaties op de wereld waar mensen opvallend oud worden, zelfs ouder dan honderd. Deze plekken zijn onderzocht, op zoek naar de succesfactoren van de levensstijl van deze groepen. De onderzoekers vonden overeenkomsten tussen de vijf gebieden en hebben dit samengevat in een model. (Blue Zones, 2019)

Blue Zone Natuurlijke Beweging 1. Maak dagelijkse fysieke handelingen een onvermijdelijk onderdeel van jouw dagelijkse leven

Juiste mindset 2. Ken je doel 3. Relax: werk minder, ontspan en neem vakanties

Blue Zone in Friesland Jon Brouwers, huisarts in Bakkeveen (Friesland), dacht: dat kunnen wij ook! Jon begon het verhaal van de Blue Zones te delen met lokale organisaties zoals sport- en buurtverenigingen, om zo mensen bewust te maken van de kansen. Een beweging kwam op gang en in het dorp gaan steeds meer mensen met de ‘Blue Zone filosofie’ aan de slag. (Bosma, 1019)

Eet bewust 4. Eet tot je 80% vol zit 5. Meer groente, minder vlees en minder geproduceerd eten 6. Drink iedere dag een glas rode wijn

Erbij horen 7. Creëer een gezond sociaal netwerk 8. Verbind je aan een geloof 9. Maak familie jouw prioriteit

(Blue Zones, 2019)

TOEKOMST Machteld Huber heeft tevens een duidelijke visie voor de toekomst: meer investeren in preventie. Mensen helpen veerkracht te ontwikkelen en een betekenisvol leven te creëren. Zo komen de sociale- en zorgsector hand in hand te staan, van positief gezondheidsonderwijs voor kinderen, tot de juiste empowerment na het herstel van een ziekte. Deze visie zet de gezondheidszorg letterlijk op zijn kop. (Institute for Positive Health Positieve Gezondheid, 2019)

2de Lijn

GGZ & ziekenhuizen

Lage Drempel, dichtbijhHuis

O

1ste Lijn

EK M

NU

Huisarts

TO

Zorgadvies

Veerkracht & betekenisvol leven

ST

Preventie

Anne Meesters Meesterproef

31


Positieve gezondheid wordt door steeds meer mensen erkend, er is een verandering gaande in de maatschappij. Er wordt meer geïnvesteerd in preventieve zorg om het (sociale) fundament van de samenleving beter te maken.

Succesverhalen in Limburg NPG Noordelijke Maasvallei In 2013 is het Netwerk Positieve Gezondheid Noordelijke Maasvallei ontstaan, waar inmiddels al tientallen partijen bij zijn aangesloten. Het netwerk wil een beweging opgang zetten waarbij in 2020 alle betrokken organisaties en personen in de regio denken én werken vanuit positieve gezondheid (Netwerk Positieve Gezondheid, z.d.).

Limburg Positief Gezond Limburg is de eerste provincie van Nederland die het concept van positieve gezondheid volledig omarmt. Het nieuwe streven: Limburg positief gezond! Van voorschrijven naar inspireren, verbinden en vertellen. Een geheel nieuw gezondheidsbeleid, dat vraagt om nieuwe initiatieven en verrassende samenwerkingen.

Anders Beter Centrum in de Westelijke Mijnstreek 1,5 lijns-zorg, een schakel tussen 1ste en 2de lijns-zorg. Bij het Anders Beter Centrum biedt men zinnige en zuinige positieve zorg, op een persoonlijke en efficiënte manier (Anders Beter Centrum, z.d.).

Het verspreidt zich als een olievlek over de hele provincie, van de PlusPraktijk tot moestuintjes, tot duurzame inzetbaarheid van werknemers. Limburg loopt voorop en is een voorbeeld. (Limburg Positief Gezond, 2018) Lokalisering Het sociale- en zorgdomein steken de koppen bij elkaar en proberen samen Nederland gezonder te maken. Om het behapbaar te houden, gaat men steeds meer op regionaal niveau samenwerken, Met als doel in de nabije leefomgeving een sterk netwerk op te zetten en kwalitatieve, positieve zorg te realiseren. Door regionalisering streeft men naar een overzichtelijke en bereikbare zorg voor iedereen, met een duidelijke ‘ingang tot zorg’ in de nabije omgeving. (Maes, 2018)

Speelgoedbank de Grabbelton in Geleen Een plek waar kinderen die onder of op de armoedegrens leven, speelgoed gratis op mogen halen. Het motto: laat een kind onbezorgd kind zijn. Er is een regel: de Grabbelton vindt de leesontwikkeling belangrijk en zegt daarom dat ieder kind met minstens één boek naar huis moet gaan (De Grabbelton, z.d.).

Ho

e ati art icip Ma La Sector

g

Informeren

o Ho

ag

Inspreken

en

te

n ke

32

ok

Consulteren

etr

nP

Samenwerken

lB nta

Aa

va

Zelfsturend

ag

La

og

BURGERPARTICIPATIE Samen doen Positieve gezondheid is een collectieve uitdaging: we doen dit samen. Met zijn allen een samenleving creëren die prettig is en past bij de behoeftes van bewoners. Limburg Positief Gezond vindt het daarom van groot belang om in gesprek te gaan met burgers (Limburg Positief Gezond, 2018). Er zijn verschillende vormen van burgerparticipatie. De participatieladder van Arnstein biedt een duidelijk overzicht van wat de verschillende manieren van burgerparticipatie zijn (Schop, 2018). Zie afbeelding hiernaast.


M I N D, BODY & SOUL

Een holistische kijk op gezondheid

De kunst van kunst De World Health Organisation heeft dit jaar een extensief onderzoek gedaan naar de effecten van kunst op de gezondheid. Uit dit onderzoek blijkt dat kunst wel degelijk een invloed heeft op het welzijn van mensen. Kunst promoot een goede gezondheid, werkt preventief voor fysieke en mentale kwalen, helpt bij het omgaan met chronische klachten en biedt mogelijkheden voor revalidatieprogramma’s. Daarnaast kan kunst ingezet worden om te innoveren naar mensgerichte, holistische, cross-sectorale zorg. Tenslotte is kunst een tool om de sociale cohesie te verbeteren en mensen (en kinderen) zichzelf te laten ontplooien (Fancourt & Finn, 2019). Mindfulness Trendwatching.com bestempelt de moderne maatschappij als ‘burn-out society’. Mensen zijn op zoek naar oplossingen voor de drukte van het dagelijks leven. Ze hebben behoefte aan rust. De ‘self-care’ sector speelt hierop in: de totale waarde van deze booming business is inmiddels 11 miljard Amerikaanse dollars (Luthy, 2019). Filosofe Joke J. Hermsen vindt dat het moderne leven wordt gedomineerd door de economische klok. Het is belangrijk hier af en toe van los te raken, om ruimte te maken voor creativiteit en zingeving. Hermsen pleit in haar boek ‘Kairos’ voor een meer bevlogen tijd (Hermsen, 2015).

Kunstdisciplines en de (positieve) gezondheid Beeldende kunst Beeldende kunst stimuleert de mentale gezondheid: het verbetert het zelfvertrouwen, de oplettendheid en het geheugen. Men heeft minder last van depressieve symptomen, angst en negatieve emoties. Schilderen leidt tot minder pijnklachten en een hogere kwaliteit van leven. Pottenbakken geeft een hoger gevoel van thuishoren en een beter geheugen. Daarnaast kan het bezoeken van een museum het sociaal welbevinden vergroten en kan dit leiden tot meer verbondenheid. Dans Dans stimuleert de mentale en fysieke gezondheid, kan ervoor zorgen dat men langer mobiel blijft, en langer zelfstandig dagelijkse taken uit kan voeren. Literatuur Literatuur verhoogt de kwaliteit van leven. Ook is lezen goed voor de hersenen, verbetert dit het concentratievermogen en kan het leiden tot minder verwardheid. Muziek Een hoger gevoel van welzijn en algemeen mentaal welbevinden. Muziek kan leiden tot minder pijn, misselijkheid, depressieve symptomen, angst en kortademigheid. Zingen verbetert de kwaliteit van leven en verbetert het verbaal en numeriek geheugen. Theater Theater zorgt voor een hogere kwaliteit van leven en emotioneel welbevinden, en stimuleert een positieve kijk op het leven. (Van den Berg, 2019)

Anne Meesters Meesterproef

33


Gezonde Leefomgeving Op zoek naar fijne plekken gemaakt voor mensen

Positieve gezondheid is een holistische kijk op gezond zijn. De leefomgeving heeft ook invloed op het welbevinden. De omgeving moet uitdagen om te bewegen, bereikbaar zijn voor iedereen en sociaal contact stimuleren (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2019). Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar aspecten die de gezondheid van een gebied beïnvloeden, en wat de eisen zijn voor het creëren van fijne, leefbare plekken (PPS, 2016). Gezondeleefomgeving.nl Rijksoverheid heeft de website gezondeleefomgeving.nl in het leven geroepen. Hier is tal aan informatie te vinden over wat een gezonde leefomgeving is, en worden er handvaten aangereikt om dit samen te bereiken. Op landelijk niveau zijn er eisen en randvoorwaarden opgesteld. Rijksoverheid probeert organisaties, gemeentes en de burger zelf te stimuleren om een gezonde leefomgeving te creëren. (Rijksoverheid, 2019)

Welcoming

ty ci ab ili

Neighbourly

Active

Local Business Ownership Property Values Rent Levels Retail Sales Fun Land-Use

Vital

& s s se tie U tivi Ac

Connected

& s ce ge Ac nka Li

Proximity

Mode Splits Convenient Traffic Data Accessible Transit Usage Pedestrian Activity Parking Usage Patterns

Sector

Real

Measurements

Intangibles

Safe Walkable Sittable

Walkable

34

Special

Places

(Project For Public Spaces, 2016)

C o Im mfo ag rt e &

Er zijn veel verschillende factoren van invloed op de kwaliteit van de leefomgeving. Het model van Project For Public Spaces vat dit goed samen.

Number of Women, Children & Elderly Diverse Social Networks Volunteerism Stewardship Evening Use Cooperative Street Life

So

Wat maakt een plek, een fijne plek?

Healing Spaces Ruimtes die helend werken. Simpele dingen als daglicht en een bankje voor het bezoek, kunnen grote impact hebben op de snelheid van het herstel van zieken. Ook is het van groot belang dat een ziekenhuiskamer flexibel is, zodat het gepersonaliseerd kan worden naar de behoeften van de patiënt. Een spijker in de muur, voor het favoriete schilderij van thuis, kan al wonderen doen (FRAME, 2018).

Attractive Historic

Key Attributes

Crime Statistics Sanitation Rating Building Conditions Environmental Data


Natuur Uit onderzoek blijkt dat natuur veel positieve effecten heeft op de fysieke en mentale gezondheid. De mens vervreemdt steeds meer van de natuur, dit wil men tegengaan. Er ontstaat een beweging die pleit voor meer natuur in de nabije leefomgeving. Natuur is een kans om de positieve gezondheid van bewoners te bevorderen. Natuur daagt uit tot bewegen en actief bezig zijn, werkt stressverlagend en kan retroperspectief bieden. Daarnaast is het in de basis prettig om samen buiten op avontuur te gaan (Meesters, 2019).

Zingeving

Mentaal welbevinden

Dagelijks functioneren

Zingeving

Meedoen

Kwaliteit van Leven Anne Meesters Meesterproef

35


Een gezonde leefomgeving gaat ook over hoe we samenleven. Een gezonde leefomgeving is een samenleving waar we omkijken naar elkaar en voor elkaar zorgen. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar het vormgeven van deze samenleving: gebiedsontwikkeling krijgt een diepere lading.

Community of Care Streven naar een gemeenschap die draait om zorgen voor elkaar. Ook wel genaamd Community of Care. Hoe ziet zo’n gemeenschap eruit? Wat zijn de succesfactoren en wat zijn de eisen? Samen stappen ondernemen om een Community of Care te creëren (Broeder, 2017).

'It takes a community to create a place, and a place to create a community.' - Fred Kent Gezonde communities zijn gemeenschappen waar mensen samenkomen om hun gemeenschap beter te maken voor iedereen door samenwerking, eigenaarschap, inclusiviteit en langetermijn positieve toewijding (Project For Public Spaces, 2016).

'First life, then spaces, then buildings - the other way around never works.' - Jan Gehl De Nieuwe Omgevingswet In Nederland is er veel regelgeving met betrekking tot de leefomgeving. Deze regels kunnen een obstakel zijn voor goede initiatieven. Vanaf 2021 komen al deze regels samen in één nieuwe wet, een wet met één loket en één procedure. De aanvraag voor een idee wordt in één keer aan alle omgevingsregels getoetst. Zo is het proces eenvoudiger, sneller en goedkoper. Het doel van de Nieuwe Omgevingswet: burgers de ruimte geven om samen een fijne leefomgeving te creëren (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2018).

36

Sector

Samen Gezond Groepsactiviteiten Groepsactiviteiten voor fysieke inspanning en sporten. Promoot en stimuleer deze activiteiten om eenzaamheid tegen te gaan. Bijvoorbeeld samen wandelen, buurtbarbecues of het organiseren van rommelmarkten. Vrijwilligers & vrijwilligersgroepen Vrijwilligers om gezond gedrag te stimuleren, bijvoorbeeld door middel van gezondheidsambassadeurs. Ontmoetingsplekken Plekken waar mensen samen kunnen komen, om samen te zijn. Social Support Service Spots Dit concept bestaat nog niet, maar is wel nodig, zodat zorg toegankelijker en beter vindbaar is voor iedereen. Parken en speelplekken Parken en speelplekken kunnen effectiefver ingezet worden om de collectieve gezondheid te verbeteren (Den Broeder, 2017). Wandelen en fietsen Actief transport, zoals wandelen en fietsen, stimuleren en faciliteren. Wandelen in wijken is goed voor de sociale interactie en cohesie (Project For Public Spaces, 2016).

Toegankelijkheid De omgeving is toegankelijk en bereikbaar voor iedereen (de Jonge, 2018).


NIEUWE WOON VORMEN Andere manieren van samenleven

Co-Living Lokalisering en vergrijzing vragen om nieuwe woonconcepten. De deeleconomie zet door tot andere manieren van samenleven. Woonruimtes worden gedeeld, co-living 3.0 is in opmars (Openshaw, 2019). Er zijn een tal aan moderne voorbeelden van deel-wonen. Zoals het combineren van studenten- en bejaardenhuizen, waarbij studenten goedkope huisvesting hebben en een helpende hand kunnen bieden voor de ouderen (Zembla, 2019). Hofjes voor ouderen, met in het midden een moestuintje (Tonnis, 2019). Het ‘Samen Thuis huis’ waar alleenstaande ouderen samenleven, ieder met een eigen appartement, maar met gedeelde woonkamer (de Jonge, 2018). Marmalade Lane, de eerste familievriendelijke co-housing in Cambridge. Een wijk waar kinderen samen kunnen spelen en bewoners voor elkaar zorgen (Balcer, 2019). Deze nieuwe behoefte van samenleven brengt een ontwerpuitdaging met zich mee. Woningen moeten anders worden ingericht en het is tijd voor nieuwe woonvormen met gezamenlijke ruimten en plekken om je terug te kunnen trekken (Openshaw, 2019).

Anne Meesters Meesterproef

37


1.4 Mentaliteitsgroep HOE & WAT In dit hoofdstuk maak je kennis met de mentaliteitsgroep ‘An(ten)tiek’, ouderen die met pensioen zijn maar nog graag hun steentje bijdragen en mee willen blijven doen aan de show. An(ten)tieken zijn actief en maatschappelijk bestrokken. De inhoud van dit hoofdstuk is tot stand gekomen door desk- en fieldresearch. Nederlandse krant Trouw introduceerde in september 2019 de naam Yep, met een bijgevoegd onderzoek naar deze groep mensen. Yeppen zijn met pensioen, maar nog fit en vitaal: young elderly people (Yep). Aan de hand van dit onderzoek is een mentaliteitssegmentatie toegepast op deze groep: 1 op de 2 Yeppen wil maatschappelijk betrokken blijven tijdens het pensioen. Er is fieldresearch gedaan door middel van diepte-interviews (Bijlage 1.4) en participatie (bijlage 1.1) binnen een focusgroep. Hiervoor zijn An(ten)tieken uit de regio Sittard-Geleen benaderd. Eerst wordt de metaliteitsgroep Yep uitgelegd aan hand van zes kenmerken van positieve gezondheid. In 1.3 is het begrip positieve gezondheid nader toegelicht. Daarnaast worden twee maatschappelijke trends die van invloed zijn op deze groep aangestipt, en wordt er een koppeling gemaakt met het basisinkomen en de filosofie erachter. Tenslotte wordt het mentaliteitssegment Antentiek uitgelegd middels een segmantatiemodel en een overzicht met pain en gain. Antentiek is de mentaliteitsgroep van het te ontwikkelen concept.

Maak kennis met de Yep, een Young Elderly Person (van de Wier & Marijnissen , 2019). Gepensioneerden die willen stoppen met werken, maar wel de behoefte hebben tijdens het pensioen actief te blijven. Met 67 jaar krijgt men AOW en mag men met pensioen (Wegwijs, 2018). De derde levensfase, de jaren vanaf het pensioen, duren steeds langer. Mensen worden niet alleen ouder, maar blijven ook langer gezond (Volksgezondheidenzorg, 2019). De derde levensfase Yeppen hebben vaak hun hele leven hard gewerkt en willen de derde levensfase anders inrichten. Mensen starten een eigen onderneming, doen aan vrijwilligerswerk of gaan opnieuw studeren.

Steeds meer Yeppen Er komen steeds meer Yeppen bij; de voorspelling is dat in 2040, 26% van de bevolking 65 jaar of ouder is (Trouw, 2019). Dat brengt uitdagingen, maar ook kansen met zich mee.

'Staying involved and passionate and curious helps one remain youthful for sure. There's the chronological issue [of age]; and chronologically, I could well be dead by now. But spiritually and energetically, I feel younger than when I was 20 and 30.' - Jane Fonda Sommigen hebben tijdens het pensioen nog twintig actieve, zelfstandige jaren voordat men ‘echt oud wordt’. Een Yep omschrijft het pensioen als een nieuwe kindertijd: de wonderjaren. Een andere Yep omschrijft het leven als het beklimmen van een berg: tijdens het pensioen mag je genieten van het uitzicht na het beklimmen van de berg. 38

Mentaliteitsgroep

Deze nieuwe levensfase is volgens sommigen ook een kans. Eén Yep verwijst naar de filosoof Hannah Arendt*. Arendt is ervan overtuigd dat een fijne maatschappij mensen nodig heeft die niet hoeven te werken om te overleven. Mensen die geen animal laborans (zwoegende dieren) zijn, maar de tijd en ruimte hebben om zich bezig te houden met het beter maken van de maatschappij (Marijnissen, 2019).


Meryl Street Een bewerkte foto van Meryl Streep in streetwear ging in 2018 viraal. Het hoofd van Meryl is gefotoshopt op een foto van een jonge influencer (Harding, 2018). Anne Meesters Meesterproef

39


Young Elderly People & de positieve gezondheid

LICHAAMSFUNCTIES Ouderen voelen zich fit en gezond, Yeppen vinden het belangrijk dat ook te blijven. Activiteiten zoals wandelen, fietsen, in de tuin werken of op de kleinkinderen passen zijn populaire bezigheden. 83% geeft aan actief bezig te zijn om fit te blijven (van de Wier & Marijnissen, 2019a).

Ervaring Fysieke Gezondheid Naar opleidingsniveau Hoog

8% 19%

Midden

7%

Laag

11%

Matig/ Slecht

74%

25%

26% Redelijk

67%

62% (Zeer) Goed

De populairste sporten onder deze mentaliteitsgroep zijn fitness, zwemmen, tennis, gymnastiek en golf. 68,6% van de Yeppen beweegt voldoende volgens de beweegnorm. Meer dan de helft van de Yeppen sport minimaal 12 keer per jaar (Pellemans, 2019). 67% van de YEPPEN heeft het gevoel de controle te hebben over de eigen fitheid (van de Wier & Marijnissen, 2019a). Van de 65-plussers, heeft 2 op de 3 overgewicht (Volksgezondheidzorg, 2018). Een Yep uit Sittard vindt het vooral fijn samen te gaan sporten, ze doet dit een keer per week met een vaste club vrienden. ‘Zo heb je een stok achter de deur, anders zou ik misschien afzeggen, als ik eenmaal bezig ben met sporten, ben ik blij dat ik ben gegaan.’ Een ander vertelt dat zij iedere ochtend één minuut plankt voordat ze met de dag begint.

ZINGEVING ‘Alleen maar leuke dingen doen, tja ik kan elke dag met vriendinnen een wijntje gaan drinken op het terras, dat vind ik gezellig, maar wat levert dat dan op?’ een vrouw van 72 die actief is als vrijwilliger. ‘Leuke dingen doen’ lijkt een lege term voor de Yeppen. Alleen maar leuke dingen doen, dat geeft hen niet genoeg zingeving. Zo geeft 68% van de Yeppen aan, zich na het pensioen nuttig de willen blijven voelen. Meer dan de helft wil een zinvolle bijdrage blijven leveren aan de maatschappij (Wier & Marijnissen, 2019). Nardi Steverink is gespecialiseerd in succesvol ouder worden en werkte mee aan het onderzoek van de Trouw. Het geheim van succesvol ouder worden is volgens Nardi het gevoel nuttig te blijven en een zinvol bestaan te hebben. Veel Yeppen vinden het fijn tijd te spenderen 40

Mentaliteitsgroep

met de familie. ‘Een vaste oppasdag heb ik nooit gewild als oma, maar ik vind het heerlijk om af en toe op die kleine te passen.’ De familie geeft hen zingeving.

'Het probleem is dat er momenteel geen rollen zijn voor - Nardi Steverink Zelfontplooiing is voor deze groep belangrijk: zo’n twee op de drie Yeppen wil zichzelf blijven ontwikkelen na het pensioen (Wier & Marijnissen, 2019). Denksporten, zoals kaarten, zijn populair. Een Yep noemde dit fitness voor de hersenen. Tijd besteden aan filosofie, religie en/of spiritualiteit is voor 1 op de 5 Yeppen van belang (Wier & Marijnissen, 2019).


MENTAAL WELBEVINDEN Het pensioen betreden is een grote verandering. Mensen hebben hun hele leven gewerkt, nu is het tijd dit hoofdstuk achter zich te laten. Het leven opnieuw vormgeven kan een uitdaging zijn, hiervoor kan men bijvoorbeeld een pensioencursus volgen (Rijkhoff, 2018). Veel pensionados kampen met deze vraag, Google ‘wat doen mensen’, en op de tweede regel verschijnt ‘..tijdens hun pensioen’ als populairste optie.

Een positieve mindset over ouder worden heeft invloed op de gedragingen van mensen op leeftijd. Mensen die zich ‘niet oud’ voelen herstellen sneller en leven langer. Het maatschappelijke verhaal over ouder worden en de taal die hiermee gepaard gaat, is van invloed. De boodschap van Aston: meedoen aan de show, ertoe doen, dit hoef je niet op te geven omdat je oud bent (Applewhite, 2017).

Ashton Applewhite vertelt in haar TedTalk over leeftijd-discriminaties. Naarmate ze meer leerde over wat het daadwerkelijk betekent om ouder te worden, vond ze het tijd het narratief ‘oud-zijn‘ te veranderen. Ouder worden is niet iets waar je bang voor moet zijn, het is de natuurlijke weg van het leven.

Jane Fonda pleit voor een nieuw perspectief op ouder worden. Van aftakelen, een lijn die naar beneden loopt, naar opbouwen: elk jaar een trede omhoog. Fonda vindt dat ouderen van nu een voorbeeld moeten zijn voor volgende generaties. Ieder levensjaar kan men zichzelf verder ontwikkelen en beter leren kennen (Evolutiegids, 2019).

Trend: Leef-tijd Beige, Big and Boring, daar zit niemand meer op te wachten. Je bent zo oud als je je voelt. Je gedragen naar je leeftijd: wat een onzin. Het gaat erom te leven, in de tijd die je hebt. De lijntjes tussen generaties lijken te vervagen. Erica Terpstra is voor de Yep een rolmodel, voor een programma van NPO reist ze de hele wereld over (van de Wier & Marijnissen , 2019). Ze is 76 jaar oud en maakt nog vanalles mee. Iris Apfel, een beroemd mode icoon, is op 94-jarige leeftijd nog steeds een trendsetter (Peters, 2019).

(Madame B, 2020)

Anne Meesters Meesterproef

41


Young Elderly People & de positieve gezondheid

Happiness

KWALITEIT VAN LEVEN Childhood

Old Age

Middle Age (Applewhite, 2017)

Age

'Alleen een gelukkig mens kan anderen gelukkig maken.' - Phil Bosmans Onderzoek wijst uit dat een mens gelukkiger wordt en minder stress ervaart naarmate de jaren toenemen. Onderzoekers vinden de verklaring bij levenservaring, en een gevoel van ‘nu moet ik genieten van mijn laatste jaren, voordat de tijd op is’. Ouderen weten beter wat er echt toe doet en maken zich minder zorgen over de kleine dingen. (Carstensen, 2011)

Yeppen vinden het erg belangrijk actief en onafhankelijk in het leven te staan. Afhankelijk worden van anderen is iets waar Yeppen tegen op zien: voor ongeveer 1 op de 3 heeft het leven dan geen zin meer (van de Wier & Marijnissen , 2019b). 91% van de Yeppen wil zo lang mogelijk thuis blijven wonen (Trouw, 2019). Ouderen willen vaak niet verkassen als de huidige woonsituatie niet meer past bij de situatie. Barbara van Straaten van Platform31 adviseert om beleidsmakers en bouwers te verleiden met aantrekkelijke woonconcepten, die focussen op comfortabel wonen in plaats van ‘zorgen voor’ (van de Wier & Marijnissen, 2019b).

KRACHT VAN LIMBURG De gemoedelijkheid en een Bourgondische levensstijl is iets waar veel Limburgers trots op zijn. Limburgers voelen zich meer verbonden met Limburg dan met de rest van Nederland. De zachte 'g' is een verbindende factor. Van alle provincies, spreken in Limburg nog de meeste mensen het dialect (De Limburger, 2019). Ook zijn Limburgers trots op het carnavalsfeest, de geschiedenis, het cultureel erfgoed en vlaai (NOS, 2019). Uit de interviews bleek dat sommige Yeppen genieten van de mooie natuur in het buitengebied van de provincie. 42

Mentaliteitsgroep


MEEDOEN “Als je altijd vrij bent, heeft vrije tijd minder waarde. Nu ik met pensioen ben zorg ik dat ik mijn vrijetijd-gevoel behoud. Ik plan bewust wanneer ik werk en wanneer ik vrij ben”, zegt een Yep uit Sittard. Hij is niet de enige Yep die het belangrijk vindt niet alleen maar vrije tijd te hebben. Bijna 70% van de Yeppen wil zich graag nuttig voelen. De helft van de Yeppen wil graag een zinvolle bijdrage leveren aan de maatschappij (Trouw, 2019). De verwachting van het pensioen is vaak veel tijd spenderen aan reizen en het sociale leven. Eenmaal met pensioen geven mensen een ander antwoord: vrijwilligerswerk en op de kleinkinderen passen zijn dan de belangrijkste activiteiten (Trouw, 2019). Sociale Contacten Bijna 3 op de 4 Yeppen wil na het pensioen nieuwe mensen blijven ontmoeten (van de Wier & Marijnissen, 2019c). 35% van de Yeppen met een hoog inkomen hebben 15 of meer vrienden en kennissen. Bij mensen met een lager inkomen is dit maar 10%. Lageropgeleiden hebben op latere leeftijd vaak minder vrienden en voelen zich eenzamer (Trouw, 2019).

De meeste mensen vinden dat gepensioneerden niet meer meetellen in de samenleving. 24% eens

54% oneens

27% neutraal

Verwachting

(Madame B, 2020)

Realiteit

(Kaith, z.d.)

DAGELIJKS FUNCTIONEREN Na mijn pensioen houd ik de vaart in mijn leven Naar inkomen >€3500

2100/3500

1500/2100

<€1500

80%

76%

66%

57%

Meer dan de helft van de Yeppen geeft aan na het pensioen de vaart erin te houden (van de Wier & Marijnissen , 2019). Een Yep uit Sittard deelde zijn droom: na het pensioen een huis in Italië opknappen. Een andere Yep zag eerst op tegen het pensioen. Hij had zijn leven lang (vanaf zijn acttiende) met veel voldoening gewerkt. Hij maakte een plan, om goed voorbereid aan het ‘pensioen avontuur’ te beginnen. Inmiddels is hij al even met pensioen, het bevalt goed, hij heeft het lekker druk. Het ritme behouden en dagelijks dingen om te doen, dat vindt deze groep belangrijk. Anne Meesters Meesterproef

43


Maatschappelijke rol Het levenshoofdstuk zonder ‘werken’

Trend: Ik werk dus ik ben ‘Wat wil je later worden?’ In de maatschappij ligt er een focus op het verband tussen werk en identiteitsvorming. Wat voor werk men doet, is een belangrijk onderdeel van het levensverhaal (HUMAN, 2012). Werken geeft een doel in het leven, iets om iedere dag voor uit bed te komen.

Werken heeft ook een keerzijde. De voorspelling voor 2030 luid: meer ontslag, arbeidsconflicten en meer stress op de werkvloer. Pech of stilstand in de carrière wordt gezien als stilstaan in de persoonlijke ontwikkeling. Mensen ervaren dan een verlies van sociale erkenning. (F. de Boer, Tromp, & Voerman, 2016)

Hoe gaan Yeppen het levensverhaal schrijven, nu zij niet meer hoeven te werken?

VITA ACTIVA Filosofe Hannah Arendt* weerlegt in haar boek 'The Human Condition' de begrippen ‘arbeiden’, ‘werken’ en ‘handelen’. Arbeiden

Werken

Handelen

De dagelijkse routine om te overleven + Het komt steeds terug + Goed zorgen voor jezelf, elkaar en de aarde

Iets creëren met een langere levensduur + Trots kunnen zijn op het (eind) resultaat + Iets maken wat voldoening geeft

Jezelf zichtbaar maken door acties + Narratief (levensverhaal) meten + Verbindingen maken met anderen

Eten ‘aanschaffen’ en opeten, huishouden, kinderen opvoeden en geld verdienen om te overleven

Een boek schrijven, een huis metselen, schilderij maken en meer dan geld verdienen

Gesprek voeren, onderwijzen, cabaret, actie voeren en meer dan geld verdienen

In de (geschiedenis van de) filosofie wordt vaak gefocust op het denken. ‘Vita Activa’ maakt een onderscheid tussen menselijke bezigheden. Hannah Arendt brengt met deze analyse juist het doen en laten van mensen in kaart. ‘Vita Activa’ gaat ook over de rol van geld verdienen in de maatschappij en is interessant voor het bepalen van de maatschappelijke rol van de Yep. In de huidige maatschappij worden de drie termen vaak op één hoop gegooid. 44

Mentaliteitsgroep

Hannah Arendt vindt mensen die alleen werken voor het geld animal laborans (zwoegende dieren). Werken is meer dan alleen geld verdienen. ‘Iets’ maken geeft voldoening: men kan trots zijn op het resultaat. Als bij ziekte het handelen van de persoon niet wordt gemist, gaat er in Hannah’s optiek iets mis. ‘Vita Activa’ biedt een nieuw perspectief op het pensioen: gepensioneerden hoeven niet meer te werken om geld te verdien. Yeppen kunnen focussen op de andere aspecten van arbeiden, werken en handelen (CentreErasme, 2019).


TOEKOMST B A S I S I N KO M E N ? De grootste verspilling van onze tijd, is de verspilling van talent. Er zijn veel grote maatschappelijke uitdagingen, we hebben niet de luxe energie te verspillen. De woorden van Rutger Bregman, promotor van het basisinkomen en een nieuw mensbeeld. Filosoof en econoom Marcel Canoy vindt dat het huidige inkomstensysteem niet past bij de toekomst. Marcel omschrijft het huidige systeem als een ompompmodel van belastinggeld dat de controleurs en de enorme ‘aan-het-werk-zetindustrie’ in stand houdt. Het huidige systeem is duur, complex en niet houdbaar, aldus Coney. In de toekomst zullen veel banen worden geautomatiseerd en gaan we naar minder lange werkweken. Er moet iets veranderen. Het basisinkomen zou een oplossing kunnen zijn (Tegenlicht, 2016).

Bregman vindt dat het tijd is voor een nieuw mensbeeld: de meeste mensen deugen’ (Bregman, 2019a). Een basisinkomen leidt niet tot minder productiviteit. Sterker nog: het basisinkomen geeft mensen de vrijheid te investeren in zaken die zij belangrijk vinden. Zo kunnen mensen de drive vinden nuttig en betekenisvol in het leven te staan. Het basisinkomen is een kans voor een fijnere samenleving, waar talent ingezet wordt voor maatschappelijke uitdagingen (Bregman, 2019).

Het idee van het basisinkomen is simpel: alle toeslagen, subsidies en uitkeringen verdwijnen, iedere burger krijgt een vast bedrag per maand. Alles wat men daarnaast aan inkomsten (minus belasting) verdient, komt bovenop het basisinkomen (Tegenlicht, 2016).

Yeppen die met pensioen gaan kunnen een metafoor zijn voor een samenleving met een basisinkomen. Gepensioneerden hebben een maandelijks bedrag waarmee zij rondkomen, daar hoeven ze niets meer voor te doen.

Zodra mensen dit concept horen, beginnen de handen te jeuken met plannen en projecten die al heel het leven in de doofpot zitten: mensen komen hier nu niet aan toe. Het tegenargument voor het basisinkomen luidt echter: ‘mensen zijn lui, dat gaat dus niet werken, dat is de menselijke natuur’ (Bregman, 2019). De praktijk wijst uit dat mensen productiever en creatiever worden, omdat ze eigen keuzes kunnen maken wat ze doen met hun tijd (Tegenlicht, 2016). Daarnaast is wel werken geen garantie voor een maatschappij vol nuttige mensen. Bregman verwijst naar de term ‘bullshit jobs’ van David Graeber; dit wetenschappelijke begrip duidt op mensen die zelf vinden dat hun baan geen maatschappelijk belang heeft. Onderzoek in 40 landen wijst uit dat 25% van de werkenden zijn of haar werk zou omschrijven als zo’n bullshit job. Rutger noemt dit verspilling van talent (Bregman, 2019).

Wat gaan Yeppen doen met hun ver ontwikkelde talenten en zeeën van tijd?

Tijd, Geld & Energie Misschien is dit een bekende tabel, maar schetst de tabel nog wel de realiteit? Kijkend naar de cijfers van het Yep-onderzoek hebben gepensioneerden nog een berg aan energie. Een nieuwe tabel (de tweede van rechts), de score van de Yep past bij het ideaal van het basisinkomen (Sizzle, 2017).

Jong

Volwassen

Young, Elderly People

Oud

Tijd

Tijd

Tijd

Tijd

Geld

Geld

Geld

Geld

Energie

Energie

Energie

Energie

Anne Meesters Meesterproef

45


Antentiek Mentaliteitssegmentatie

Er is een segmentatie toegepast op de mentaliteitsverschillen onder de leeftijdscategorie 60+. In dit model is een onderscheid aangebracht tussen mensen die actief of niet actief in het leven staan, de actieve 60-plussers (zachtgeel) vallen in de mentaliteitsgroep Yep. Ongeveer de helft van de Yeppen wil maatschappelijk betrokken zijn of blijven, deze 60-plussers (knalgeel) vallen in de mentaliteitsgroep Antentiek. Antentiek is de mentaliteitsgroep die het meest kansrijk is voor het te ontwikkelen lifestyle concept: Antentieken staan actief in het leven en willen graag tijdens het pensioen maatschappelijk betrokken blijven.

Maatschappelijk betrokken

Mentalitietsmodel (bijna*) gepensioneerde.

Antentiek

Niet maatschappelijk betrokken

60+

Y E P

Niet actief

46

Mentaliteitsgroep

Actief

*Omdat het project gaat over de huisartsenpraktijk van de toekomst, is er gekozen voor een leeftijd van 60+, zodat mensen die in de nabije toekomst met pensioen gaan niet worden vergeten.


De Antentiek Authentiek Ze zijn eigenwijs, weten wie ze zijn en wat ze willen. Antiek Ze zijn op leeftijd, zijn veel waard en willen hun kwaliteiten inzetten voor de maatschappij.

60-plussers | (Bijna) met pensioen | Relatief welvarend | Sittard-Geleen

(FULCHER, 2014)

'Alleen maar leuke dingen doen, tja, ik kan elke dag met vriendinnen een wijntje gaan drinken op het terras, dat vind ik gezellig, maar wat levert dat dan op?’

Respect | Eigenwijs | Actief | Vrijheid | Zelfontplooiing Gain: wat de Antentiek motiveert Antentieken zijn op zoek naar een nieuwe zingeving nu zij niet meer hoeven te werken. Zij willen graag maatschappelijk betrokken blijven. Heel hun leven hebben veel Antentieken hard gewerkt, zij waarderen het werkritme en willen dit behouden. Iets om voor op te staan is dan ook erg belangrijk voor deze groep, op zoek naar nieuwe zingeving. Antentieken willen dingen ondernemen die bij hen passen, respect bieden en waarin ze zichzelf kunnen ontplooien. Ook willen Antentieken graag nieuwe mensen blijven ontmoeten tijdens het pensioen. Kortom: Antentieken willen meedoen, ertoe doen.

Pain: wat de Antentiek tegenhoudt Alleen maar leuke dingen doen, dat biedt niet genoeg zingeving, het moet meer zijn. Antentieken vinden het niet leuk om als oud en/ of afhankelijk van anderen gezien te worden, hier zijn ze het vaak niet mee eens. Ook zijn Antentieken eigenwijs, ze willen absoluut niet geforceerd worden om dingen te doen, dan zijn ze niet bereid een stuk van hun vrijheid op te geven. Kortom, Antentieken moeten serieus genomen worden, anders zijn ze niet te bewegen.

Anne Meesters Meesterproef

47


1.5 Trends HOE & WAT Trends kunnen onderverdeeld worden in verschillende niveaus. Megatrends zijn verschuivingen binnen de maatschappij: impactvolle movements van lange duur. Macro- en microtrends komen voort uit deze megatrends, maar zijn specifieker en hebben een minder grote impact. Een macrotrend gaat over een behoefteverschuiving: waar verlangt men naar? Microtrends zijn concreter en meer op marktniveau. In dit hoofdstuk zijn drie macrotrends toegelicht door middel van een trendkaart. De macrotrends vatten een behoefte en dienen als inspirerende invalshoek voor het te ontwikkelen lifestyle concept. Voor de trendanalyse is er gebruik gemaakt van desk- en fieldresearch. Door middel van het verzamelen van signalen, online en offline, zijn er drie macrotrends ontstaan. Er is gebruik gemaakt van een evidence wall, de foto’s hiervan zijn in de bijlage te vinden. Op pagina 49 is de trendkaart gevisualiseerd. De trendkaart legt een verband tussen de mega- en macrotrends uit voorgaande hoofdstukken en macrotrends in dit hoofdstuk. De drie macrotrends in dit hoofdstuk luiden; ‘Buigzame Lijntjes’, ‘Uitgesproken’ en ‘Ontmoed’. De drie macrotrends zijn toegelicht aan de hand van een persoon die de filosofie van de trend omarmt, alsmede een aantal signalen. Bijlage: 1.5

TREND NIVEAU'S

Megatrend

48

Trends

Macrotrend

Microtrend


TRENDKAART #Workhard

Versnellen Ik werk dus ik ben

Individualisme

Oldernemer Flawsomeness

Leef-Tijd

Vertragen

Uitgesproken

Zachte Samenleving Spelend Leren

Buigzame Lijntjes

Verhaal Delen

Saamhorigheid Ontmoed

Praatmiddel

Anne Meesters Meesterproef

49


Buigzame Lijntjes Macrotrend

Vrijheid | Vertrouwen | Plezier | Fantasie | Flexibiliteit

Van buiten de lijntjes kleuren, naar buigzame lijntjes. Wat zou het fijn zijn als de lijntjes kunnen meebewegen. Als er binnen de verplichte paden meer ruimte voor experimenteren en play bestaat. De trend 'buigzame lijntjes' vertaalt deze behoefte. De wereld verandert De wereld verandert in rap tempo. De regels zijn soms log. Flexibele kaders klinken als een uitkomst om mee te bewegen naar de toekomst. (Ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap, 2019) Last van de bureaucratie We leven in een bureaucratische samenleving. Een wereld waar protocollen, plannen en regels de richtlijnen bepalen (De Koning, 2016). De last is hoog en er is een enorme administratieplicht waarin men gemaakte keuzes vastlegt en onderbouwt (Wapenaar, 2019). We worden de verplichtingen langzaam beu. Van zorg-rebel tot stakende juffen, mensen laten zich horen (BNR’s Big Five, 2019) Meer vertrouwen Buigzame lijntjes is een teken van vertrouwen. Men krijgt meer ruimte zelf te beslissen wat goed is. Men hoeft zich minder te verantwoorden (TweedeKamer, 2018). Gaandeweg worden er keuzes gemaakt; soms gebaseerd op logica, soms op gevoel. Zo wordt er geëxperimenteerd en verdwijnen protocollen meer naar de achtergrond. Let’s do this.

50

Trends

Wil je met me spelen? Een game is een spel met duidelijke spelregels, van tevoren weet iedereen wat wel en niet mag. Er is een juist beeld van ‘hoe het moet’. Play is iets anders, play is spelen. Bij play zijn de opties eindeloos, de regels vaag en veel minder belangrijk. Bij play speelt fantasie een belangrijke rol (De Rudi & Freddie Show, 2017). Zoals Einstein beaamde: ‘Logica brengt je van A naar B, fantasie brengt je overal’. De trend Buigzame Lijntjes geeft de ruimte om te spelen. Van game naar play. Wie weet, waar dit ons brengt. Doelloze nuttigheid In een prestatiesamenleving is er soms weinig ruimte voor lummelen (Pfauth, 2017). Van ontwikkelingsplannen tot toekomststrategieën, er ligt een focus op het bereiken van het doel. Soms kan het juist heel nuttig zijn om geen doel te bepalen, om gewoon te beginnen en te zien waar het schip strandt. Zo ontstaat er ruimte voor creativiteit en zingeving (Hermsen, 2015). Er ontstaan dingen, die je van tevoren niet had kunnen bedenken.


(GlicĂŠe print, z.d.)

Anne Meesters Meesterproef

51


Buigzame Lijntjes CAS HOLMAN "There are opportunities for play everywhere. Curiosity is playful; ideas can be playful; asking questions can be playful." Cas Holman is speelgoed designer. Het speelgoed van Cas komt pas tot leven in de handen van een kind. Holman vindt het belangrijk om goed speelgoed te maken: speelgoed wat uitdaagt tot fantaseren. Zij noemt dit ‘tools for imagination’. In Holmans optiek worden kinderen vaak onderschat. Kinderen zijn vaak veel slimmer en inventiever dan volwassenen denken. Traditioneel speelgoed heeft vaak een karakter en een verhaal. Holman ontwerpt speelgoed dat vrij interpreteerbaar is en dus alles kan zijn.

52

Trends

Cas wordt uitgelicht in een aflevering van Abstract, een Netflix serie over verschillende ontwerpers. In de aflevering benadrukt Cas het belang van vrij spelen. Ze vertelt over Geemo (zie afbeelding), een witte magneet met drie ‘tentakels’. De producent vroeg aan Holman wanneer zij het gezicht op de Geemo zou toevoegen. Cas is uit de samenwerking gestapt en heeft een andere leverancier gevonden. Natuurlijk moest de Geemo geen gezicht krijgen: zonder gezicht kan het alles zijn (Reggev, 2019).


Anji Play Anji Play is een nieuwe benadering van onderwijs, een filosofie die gelooft in de kracht van het kind. Leren aan de hand van liefde, risico, genieten, betrokkenheid en reflectie. Een leermethode voor de vroege jaren, waar bedenker en onderwijzer Cheng Xueqin al 18 jaar mee bezig is. Anji play laat kinderen vrij ervaren en zo leren over zichzelf en de wereld. Anji play wordt op 130 publieke kleuterscholen toegepast. Al meer dan 14,000 kinderen van de leeftijden 3 tot 6 hebben met deze leermethode kennis mogen maken. Bij Anji Play staat ‘True Play’ centraal. True Play laat kinderen in ononderbroken en diepe betrokkenheid een actie naar eigen keuze uitvoeren. Dit is volgens de makers van Anji Play de puurste manifestatie van leren, groeien en zelfontplooiing. Om vrije keuzes te kunnen maken moet de omgeving voor True Play vertrouwelijk aanvoelen en flexibel zijn. True Play brengt je dichter bij jezelf en kan zorgen voor verbinding met anderen (Anji Play, 2019).

Oh, ik verlang zo naar Dromenland Een plek die ouders en kinderen vrij laat spelen, zodat ouders met hun kinderen kunnen ervaren hoe belangrijk zoiets is. Floor Skrabanja van de Design Academie in Eindhoven heeft deze plek tot leven gebracht. Floor bedacht een omgeving die de fantasie van gebruiker nodig heeft om iets te zijn en hierdoor dus ook alles kán zijn. Het motto: geen druk, geen opdracht, geen regels. (Design Academy Eindhoven, 2019)

Anne Meesters Meesterproef

53


Uitgesproken Macrotrend

Echtheid | Kwetsbaarheid | Oprechtheid | Authenticiteit | Moed

Vertel jouw echte verhaal, zo opent het levensboek van de ander. Wat zou het fijn zijn als er ruimte is om jezelf te zijn. Als het geaccepteerd is niet perfect te zijn en als échte verhalen ertoe doen. De trend Uitgesproken vertaalt deze behoefte.

Leven langs een elkaar We leven dicht op elkaar (Erik, 2019), toch is er een afstand. De cijfers liegen niet, veel mensen kampen met eenzaamheidsklachten. Niet alleen ouderen, maar vooral ook jongere generaties geven aan zich weleens eenzaam te voelen (Volksgezondheidenzorg, 2017).

Mijn levensverhaal We hebben de regie over ons levensverhaal (Brown, 2016). Het is geen sprookje, niet alles is even boeiend of zachtaardig, maar het verhaal is onderdeel van wie we zijn: we zijn mensen. ‘The good, the bad and the ugly’, alles mag er zijn.

Sociale media Als je sociale media moet geloven, hangt men van leuke-dingen-doen aan elkaar (NOS, 2017). Dus wat nou eenzaamheid? Maar social media is nep, van gephotoshopte lijven tot nepvakanties: deze platformen weerspiegelen niet de realiteit (Jaruševičiūtė, 2019).

Een echte connectie Pas als wij zo moedig zijn ons verhaal te delen, kunnen anderen dichterbij komen. Kwetsbaarheid staat centraal in een gelijkgestemde relatie. Want zo ontstaat er een echte connectie, waarin je eerlijk mag zijn (Brown, 2018). Jij deelt jouw verhaal en de ander verandert in een open boek. We vinden gelijkgestemden en we zien eens een ander perspectief. Kortom, we leren elkaar echt kennen (Mollyhostudio, 2017).

Geen sprookjes We zijn de sprookjes beu, het is tijd voor echte verhalen (Booth, 2019). We zijn opzoek naar ruwe legendes en ongeslepen diamanten. Uitgesproken, oprechte persoonlijkheden worden gewaardeerd, daar kunnen we ons mee identificeren (Data Doggo, 2019). Er wordt plaats gemaakt voor rugzakjes, onzekerheden en tekortkomingen. Niemand is perfect, niemand maakt nooit fouten.

54

Trends


(Gowski, 2020)

Anne Meesters Meesterproef

55


Uitgesproken BRENÉ BROWN 'Vulnerability is not winning or losing; it's having the courage to show up and be seen when we have no control over the outcome.' Brené Brown is een bekende schrijfster en spreker. Bekende boeken van Brené Brown zijn De Kracht van Kwetsbaarheid, De Moed van Imperfectie, Verlangen naar Verbinding en Durf te Leiden. Brown omschrijft haar analyses als ‘niets meer dan een verzameling data met een ziel’, ze verwijst hiermee naar het verband tussen verhalen en onderzoek. Als onderzoekshoogleraar maatschappelijk werk, noemt Brown zichzelf kwetsbaarheidsonderzoeker.

Haar boodschap luidt: wees niet te streng voor jezelf en durf jezelf kwetsbaar op te stellen. Ze belicht het belang van kwetsbaarheid in een wereld die succes (en fouten maken vermijden) belangrijk vindt. Haar eerste TedTalk over de kracht van kwetsbaarheid is meer dan 38 miljoen keer bekeken. Haar boeken gaan als warme broodjes over de toonbank: ze heeft maar liefst 5 nummer één New York Timesbestsellers op rij op haar naam staan. Velen voelen zich aangetrokken tot haar boeken en filosofie (Intermediair, 2019).

(Brooker, 2019)

56

Trends


Ik durf het bijna niet te vragen ‘Ik durf het bijna niet te vragen’ is een programma van de NPO. Onbegrepen en gemarginaliseerde personen krijgen de kans hun verhaal te doen. In het programma krijgen mensen, die dagelijks te maken hebben met vooroordelen, directe en soms botte vragen voorgeschoteld. Dikke of juist kleine mensen, mensen die plastische chirurgie hebben ondergaan, mensen die te maken hebben gehad met huiselijk geweld of blootlopers: het komt allemaal voorbij in dit programma. ‘Ik durf het bijna niet te vragen’ wordt positief ontvangen, sommige afleveringen worden zelfs gebruikt als voorlichting door scholen en stichtingen (Dekker, 2019).

Reclaim Kate Peters maakte de fotoserie ‘Reclaim’. Kate fotografeerde vrouwen die borstkanker hebben overwonnen. Alle vrouwen die Peters op de foto heeft gezet, hebben het verslaan van kanker vastgelegd in een symbool van kracht: een tatoeage. De tatoeages zijn divers, net als de verhalen van de vrouwen. (Närhi, 2019)

Behind the Scars Behindthescars.co.uk is een website van de fotograaf en blogger Sophie Mayanne. Ze presenteert prachtige foto’s van mensen en hun littekens. Behind the Scars is een fotocampagne ‘celebrating scars of all shapes and sizes’, zo moedigt ze mensen aan trots te zijn op hun eigen huid. Online vertelt Mayanne de verhalen achter de littekens en beschadigingen. Haar boodschap: jouw littekens vertellen een verhaal, ze vertellen wie je bent (Mayanne, 2019).

Anne Meesters Meesterproef

57


Ontmoed Macrotrend

Verbinding | Contact | Vertrouwen | Sociaal | Moed

Een hulpmiddel voor de moed een vreemdeling te ontmoeten. Wat zou het fijn zijn als er hulpmiddelen zijn om sociaal contact te starten. Als ijsbrekers verstopt zitten in de leefomgeving en mensen een signaal afgeven open te staan voor een gezellig gesprek. De trend Ontmoed vertaalt deze behoefte. Voelt goed Mensen zijn sociale kuddedieren. We need human contact. Een gesprekje met de bakker, een ‘goedemorgen’ tegen de buschauffeur of samen een bakje koffie leuten: interactie met anderen is gezond. Meer sociaal contact vergroot de kans op een langer leven. De non-verbale communicatie, zoals een glimlach of een knipoog, dragen bij aan de zinvolle ervaring van offline contact (Pinker, 2017). Vreemdeling of anders Een praatje met een onbekende is tegenwoordig niet de norm. In sommige culturen wordt het aanspreken van een vreemdeling zelfs als onbeschoft ervaren. Iemand benaderen met de vraag even aan de kant te gaan, is dan al teveel gevraagd. (Stark, 2016) De vreemdeling, de onbekende, de ander voelt vreemd en onbekend.

58

Trends

Hoe dan? Kinderen leren van jongs af aan om niet met vreemdelingen te praten. Op latere leeftijd is deze les er ingeslopen. Hoe te interacten met vreemdelingen is voor mensen vaak lastig. We kunnen wel wat hulp gebruiken de moed te vinden het gesprek aan te gaan met een vreemdeling. Online zijn talloze tips en tricks te vinden om contact te leggen met een onbekende (Manning, 2019). Duwtje Een steuntje in de rug, dat kleine duwtje in de goede richting is nodig om mensen weer in contact te brengen met elkaar, op te laten kijken van de smartphone en de koptelefoon af te laten zetten. Kracht van een lach Er heerst een behoefte offline met elkaar in contact te komen. Designers transformeren de openbare ruimte tot glimlach-kietelaar, want een lach schept een band van vertrouwen. De mondhoeken omhoog en glinsterende oogjes zijn tekens dat men openstaat naar de ander (Noble, 2017).


(Hummingbird, Blue Jay, and Robin on Wires, 2014)

Anne Meesters Meesterproef

59


Ontmoed KIO STARK 'When you talk to strangers, you're making beautiful interruptions into the expected narrative of your daily life and theirs. You're making unexpected connections. If you don't talk to strangers, you're missing out on all of that.' Kio Stark probeert mensen te stimuleren meer met vreemden te babbelen. In haar TedTalk ‘Why you should talk to strangers’ verdedigt ze haar standpunt. Praten met een vreemde is volgens haar levensverrijkend: als je dit niet doet, mis je echt iets. Door te communiceren met iemand op straat, laat je blijken dat je elkaar ziet.

In het drukke moderne leven is het volgens Kio juist belangrijk bij elkaar stil te staan. Het is belangrijk eens het perspectief van iemand buiten de eigen vertrouwde sociale kring te ontvangen. Volgens Stark kan het verhelderend zijn te spreken met mensen die je nog niet kent. Korte en onverwachte gesprekken kunnen volgens Kio een blijvende indruk achterlaten. Praten met vreemdelingen moet volgens Kio meer gewaardeerd worden (Stark, 2016).

(Pettis, 2010)

60

Trends


The rocker, the slider & the wobbler Beatriz Peró Giannini transformeert de simple trottoirpaal tot ontmoetingsplek. De gele objecten die geplaatst kunnen worden op de groene paaltjes dienen als ludieke bankjes. ‘The rocker, the slider & the wobbler’ zijn bijzondere zitplekken, er ontstaat een moment van interactie en om op de bankjes te zitten, moet men samenwerken. De ‘bankjes’ zijn fun en stimuleren een glimlach. Glimlachen naar een vreemde schept vertrouwen en volgens Giannini ontstaat er zo contact (Lekka Angelopoulou , 2018).

Straingers Een simpel symbool, met een mooie boodschap. Straingers, een sleutelhanger voor aan de tas, als teken dat men openstaat voor een gesprekje. De sleutelhanger probeer eenzaamheid tegen te gaan en de drempel voor sociale interactie te verlagen. Het concept is bedacht door zeven HZ studenten en met het product proberen ze bij jong en oud offline contact te stimuleren. (Straingers, 2019)

UNO-speelkwartier Iedereen binnen de kring moet meespelen en UNO-speelkwartier verzint het spel. Zo hoeven kinderen niet te vragen of ze mee mogen spelen, maar horen ze meteen bij de groep. Dit is een hulpmiddel om sociaal contact te leggen, en ontwikkeld om eenzaamheid en buitensluiten bij kinderen tegen te gaan. Vragen om mee te spelen is voor sommige kinderen lastig, UNO probeer met dit concept de drempel te verlagen (Tonnis, 2019b).

Anne Meesters Meesterproef

61


Bedenken, Toetsen & Testen Va

lue

Fit

Concept statement 3 startvragen: hoe kunnen we...?

Brainstorm

3 conceptontwerpen bedenken

2.

1.

3.

De 3 concepten testen & toetsen, een concept kiezen

Toewerken naar ‘het beste concept’

62


HOOFDSTUK 2 2.1 Value Fit In dit hoofdstuk is het startpunt van de brainstormsessie samengevat in het Value Fit canvas. De Value Fit biedt een overzicht van pain en gain van de Antentiek en de kansen uit het ontwerpgericht onderzoek. De Value Fit is het startpunt van het genereren van ideeën tijdens de brainstormsessie. Na deze creatieve sessie zijn er 3 conceptontwerpen geformuleerd, deze concepten worden toegelicht in hoofdstuk 2.3, 2.4 en 2.5. De ontwerpen worden toegelicht middels een conceptueel relatieschema en een moodboard.

2.2 Concept stament Het concept statement luidt: ‘Verzilver het pensioen!’ Een positief geluid met betrekking tot vergrijzing. Vergrijzing als kans, verzilvering, een maatschappelijke rol voor Antentieken. 2.3 Concept 1 ‘De Ochtendspits’. Verzamelen bij de ontmoetingspaal, daarna samen met de wijk een ochtendwandeling maken. Zo behoudt de Antentiek het werkritme, is men samen met anderen actief en ontmoet men nieuwe mensen. 2.4 Concept 2 ‘Proost op de gezondheid’: meer dan een moestuin. Vier keer in het jaar worden hier de seizoenen gevierd en dient de moestuin als ontmoetingsplek. In de moestuin kunnen Antentieken hun unieke talenten inzetten.

De drie concepten worden getest en getoetst door middel van een concepttest in de vorm van een video en vragenlijst. De inzichten van deze concepttest zijn te vinden in de bijlage. De link van deze video staat onderaan deze pagina. Een tip: kijk deze voordat u verder leest, zo krijgt 2.4 Concept 3 u gelijk een goed beeld van de drie concepten. ‘Mijn Kijkkast’: Antentieken kunnen aan hun huis een kastje bevestigen die dient als ijsbreker Daarnaast hebben er nog verrijksessies via en statement. Zo kan de Antentiek zichzelf Skype plaatsgevonden met de Antentiek, om de bestempelen als ambassadeur van positieve concepten verder uit te denken en de concepten gezondheid en de eigen maatschappelijke rol te testen. Deze sessies duurden gemiddeld een ontwerpen. uur. 2.4 Conclusie Ook worden de concepten getoetst aan de In dit hoofdstuk staat de conclusie van hoofdhand van vooropgestelde criteria: Quality stuk 2 en wordt onderbouwd welk concept of Life, lifestyle, waarden (emotioneel en gekozen wordt, en welke stappen nodig zijn om economisch), innovatie, trends en tot dit concept aan te scherpen. Deze conclusie is slot de aansluiting bij de Value Fit. De het startpunt voor hoofdstuk 3, waar het gekozen conclusie is te vinden in hoofdstuk 2.5. concept verder uitgewerkt en toegelicht wordt.

VIDEO: CONCEPTTEST https://www.youtube.com/watch?v=L84JIr6yFOk Anne Meesters Meesterproef

63


2.1 Value-Fit Het ontwerpgericht onderzoek komt samen in de Value Fit. Dit is het startpunt van de creatieve sessie, de creatieve sessie is te vinden in bijlage 2.2.

Opportunity Er liggen kansen voor het ontwikkelen van een lifestyle concept dat Antentieken laat participeren in het zorgsysteem. Een zorgsysteem dat langzaam verandert door de invloeden van positieve gezondheid. Positieve gezondheid zegt dat gezondheid niet alleen medisch is, maar ook gaat over veerkracht en betekenisvol leven. Provincie Limburg en de PlusPraktijk omarmen deze nieuwe definitie en streven naar een positief gezonde samenleving. Een samenleving waarin iedereen op zijn eigen wijze mee kan doen, een ambitie die aansluit bij de visie van We are Social Rebels. Een menselijke samenleving vol verhalen. Macrotrend Uitgesproken sluit hier haarfijn op aan, deze trend gaat over jezelf mogen zijn, dit delen met anderen en zo verbinding ervaren. We gaan anders samen leven. Co-living is in opkomst en de Nieuwe Omgevingswet geeft burgers meer regie over de nabije leefomgeving. Er ontstaan nieuwe ‘medicijnen’, van kunst tot natuur.

64

Value-Fit


Gain Antentieken zijn op zoek naar een nieuwe zingeving nu zij niet meer hoeven te werken. Zij willen graag maatschappelijk betrokken blijven of zijn. Heel hun leven hebben veel Antentieken hard gewerkt, zij waarderen het werkritme en willen dit behouden. ‘Iets om voorop te staan’ is dan ook erg belangrijk voor deze groep. Antentieken willen zaken ondernemen die bij hen passen, respect bieden en waarin ze zichzelf kunnen ontplooien. Ook willen Antentieken graag nieuwe mensen blijven ontmoeten tijdens het pensioen. Kortom, Antentieken willen mee doen, ertoe doen.

Pain Alleen maar leuke dingen doen biedt niet genoeg zingeving, het moet iets meer zijn. Antentieken vinden het niet leuk om als oud en/of afhankelijk van anderen gezien te worden, hier zijn ze het vaak niet mee eens. Ook zijn Antentieken eigenwijs en willen absoluut niet gedwongen/ geforceerd worden om dingen te doen, dan zijn ze niet bereid een stuk van hun vrijheid op te geven. Kortom, Antentieken moeten serieus genomen worden, anders zijn ze niet te bewegen.

Anne Meesters Meesterproef

65


2.2 Concept statement

Verzilver jouw pensioen! Doe ertoe! Investeer op jouw unieke manier in de samenleving. Tijdens het pensioen actief mee blijven doen door jouw talenten en kwaliteiten in te zetten voor een positief gezonde samenleving.

66

Conceptstatement


(Kovecses, z.d.) Anne Meesters Meesterproef

67


1.3 Concept 1 De Ochtendspits

sta

an

Vrijblij vend

uu r

e

or

op

te

m R it

Nat

Gez

ellig

&g

ez o

Wij

kge

o et i ng t

rich

t

t

Samen actief zijn, op een leuke en vrijblijvende manier. Het concept ‘De Ochtendspits’ vervult de behoefte het (werk)ritme tijdens het pensioen te behouden en nieuwe mensen te ontmoeten. ‘Iets om voor op te staan’ is essentieel om succesvol oud te worden. De Ochtendspits is faciliterend in het stimuleren van een wandelcommunity in de wijk.

Concept 1: De ochtendspits

e ont m

nd

d Wa n

68

O ffli n

Iet

so

m

vo

Verzamelen bij de Ontmoetingspaal, daarna samen met de wijk een ochtendwandeling maken.

kS j i w l

en m e at

e

Door middel van een ontmoetingspaal in de wijk, daarnaast geeft de paal een (herkenbaar) statement dat de wijk samen actief zijn belangrijk vindt. Om acht uur ‘s ochtends verzamelen bij een offline paal, daarna is het tijd voor de dagelijkse wandeling. Via Facebook kan men met elkaar communiceren. Iedereen mag aansluiten. De huisarts kan mensen ‘een ochtendwandeling’ voorschrijven. Wandelen is gezond en gezellig en draagt bij aan een positief gezond Limburg.


Anne Meesters Meesterproef

69


2.4 Concept 2 Proost, op de gezondheid Moestuin

va n en

e

&G

em o

ede

lijk K

Het concept ‘proost op de gezondheid’ is meer dan een moestuin. Vier keer in het jaar wordt de moestuin omgetoverd tot ontmoetingsplek. De seizoenen worden hier gevierd op een Limburgse manier. Het verbouwde groente en fruit wordt omgetoverd tot feestmaal. Ook is er ruimte voor andere activiteiten en mag iedereen verkleed. Op de seizoensfeesten mag iedereen zichzelf zijn.

70

Concept 2: Proost, op de gezondheid

iek

Meer dan een moestuin. vier keer in het jaar worden hier de seizoenen gevierd en dient de moestuin als ontmoetingsplek.

uz

ett

m Sa

M

Inz

n

ij Z n

t&

ellig

ur

es

Gez

s e Cul t u

Fe

j ou

w

Kw a li

t ei

t en

Li m bu rg

jk!

ri r u e l

Feesten als middel om mensen samen te brengen, want samen zijn is gezond. Van schminken tot vlaai-wedstrijden: op dit feest kunnen Antentieken hun unieke talenten delen met andere generaties. Antentieken nemen de touwtjes in handen en zetten zich met hun eigen kwaliteiten in voor het realiseren van een gezellig feest waar mensen elkaar ontmoeten.


Anne Meesters Meesterproef

71


2.4 Concept 3 Mijn Kijkkast Glim lach

O nt m o e

be nt

t i ng

Au t

ent i

ker

Een kastje aan huis om te laten zien wie je bent, waar je passie voor hebt en waar je goed in bent.

Ijs br e

La

t en

z ie nw

ie

je

Ka s t

ek en

ol en r

vo

ev r mg

Eig

Mijn Kijkkast is een kastje die Antentieken aan huis kunnen bevestigen. In dit kastje kunnen Antentieken laten zien wie ze zijn en wat hun grote passie is. Via deze kast kunnen mensen de Antentiek leren kennen en zo kan er iets moois ontstaan. Van prentenboeken verzamelingen, tot passie voor de natuur, tot kennis over geschiedenis, de Antentiek mag zelf bepalen wat hij of zij wilt vertellen in ‘Mijn Kijkkast’. Door de unieke passie te delen via het kastje kan de Antentiek de samenleving verrijken.

72

Concept 3: De lachtkamer

Iemand die trots is op haar prentenboekverzameling kan deze tentoonstellen in ‘Mijn Kijkkast’, vervolgens kan zij aanbieden kinderen uit de wijk te gaan voorlezen. Iemand die gek is op de natuur, kan mensen bijvoorbeeld een educatieve wandeling over de natuur aanbieden. De Antentiek kan zelf bepalen hoe deze maatschappelijke rol eruit moet zien. Via ‘Mijn Kijkkast’ wordt de zinvolle kennis gedeeld met de nabije leefomgeving. Zo kan de Antentiek zichzelf bestempelen als ambassadeur van positieve gezondheid en de eigen maatschappelijke rol ontwerpen.


Anne Meesters Meesterproef

73


2.5 Conclusie Na het uitvoeren van verschillende concepttesten en verrijksessies (samen met de doelgroep brainstormen over de concepten, zodat deze aansluiten bij de verlangens en behoeften van de Antentiek), is duidelijk geworden waar de doelgroep behoefte aan heeft. De Antentiek wil graag zijn of haar unieke talenten en passies delen met de samenleving en op de eigen manier deze kennis en kunde inzetten voor de maatschappij. Alle conceptontwerpen bevatten elementen waarvan de Antentiek warm van werd, en waarvan de Antentiek aangaf dat dit niet aansloot bij zijn of haar levensstijl. De Antentiek is een mentaliteit met een sterke mening, dit trad tijdens de verrijksessies en concepttest duidelijk naar de voorgrond. Dit was ontzettend prettig en bood inspiratie voor het ontwikkelen van een kansrijk lifestyle concept. De Antentiek wil graag nieuwe mensen ontmoeten, dit kwam naar voren bij de moestuin. De Antentiek is op zoek naar gelijkgestemden. Samen de hobby delen van een moestuin bijhouden klonk voor sommigen dan ook aantrekkelijk in de oren. Het kunnen delen van een passie was een sterke aanmoediging. Ook bij de andere concepten staat ontmoeting centraal, iets dat de Antentiek aansprak. Het dynamische contact van het wandelen of het contact dat spontaan kan ontstaan door mijn Kijkkast. Samen met de Antentiek is 'Mijn Kijkkast' (met elementen van de andere conceptontwerpen) als winnaar uit de test gerold. Natuurlijk met randvoorwaarden, gezien de kritische mening van de Antentiek. De naam moet anders, en de kast moet niet huis staan, maar op een plein of bij een speeltuin. Daarbij zou het aantrekkelijk zijn als er in ĂŠĂŠn kast meerdere personen worden tentoongesteld, anders vindt de Antentiek het te ijdel.

74

Conclusie Hoofdstuk 2


De Ochtendspits Doelgroep

Quality of Life

Crosssectoraal

Waarde

Proost

Innovatie Lifestyle

Doelgroep

Quality of Life

Trends

Crosssectoraal

Waarde

Kijkkast Doelgroep

Quality of Life

Innovatie Lifestyle Trends Crosssectoraal

Waarde

Innovatie Lifestyle Trends De onderbouwing staat in bijlage 2.3 Anne Meesters Meesterproef

75


Het Concept

rs

Drage

BMC

Haalbaarheid Concept

De conceptdragers en haalbaarheid

76


HOOFDSTUK 3 Een hulpmiddel dat Antentieken hun eigen unieke kwaliteiten laat inzetten voor de maatschappij. In de Kiekkast kunnen Antentieken hun talenten en passies delen met de anderen, en zo een maatschappelijke rol vormgeven.

3.4 Impact In hoofdstuk 3.4 is het tijd voor een duik in de impact van het concept. Impact op verschillende niveaus, van maatschappelijk tot individueel tot de meerwaarde voor de opdrachtgever. Ook wordt in dit hoofdstuk een brug geslagen tussen De Kiekkas en het toekomst ideaal uit hoofdstuk 1.2.

3.1 Het verhaal In hoofdstuk 3.1 wordt door middel van een verhaal het proces dat bij de Kiekkas centraal staat, in kaart gebracht.

3.5 Haalbaarheid In hoofdstuk 3.4 staat de haalbaarheid centraal. De financiĂŤle, organisatorische, ethische, technologische en juridische haalbaarheid worden in dit hoofdstuk aangestipt.

3.2 Conceptdragers In hoofdstuk 3.2 wordt het concept nader toegelicht aan de hand van materialisatie, fysieke omgeving, communicatie, organisatie en het netwerk. Doormiddel van een storyboard wordt duidelijk hoe concept De Kiekkas in elkaar steekt en hoe het als hulpmiddel wordt ingezet voor de behoeften van de Antentiek. Het gaat over het proces dat de Kiekkas teweegbrengt. 3.3 BMC In hoofdstuk 3.3 wordt duidelijk wat het Business Model Canvas (BMC) is van De Kiekkas. De Value Proposition is hierbij een belangrijk onderdeel, deze omschrijft waarin De Kiekkas waarde toevoegt aan het leven van de Antentiek. Het BMC is gekoppeld aan de conceptdragers.

In dit hoofdstuk wordt ook omschreven hoe het concept tot uiting komt in een pilot. EĂŠn jaar wordt het proces van het realiseren van De Kiekkas gemonitord en hier wordt op gereflecteerd.

3.6 Conceptbewaking & advies Tot slot wordt in hoofdstuk 3.6 afgesloten met een advies voor de opdrachtgever en de conceptbewaking, met hierin de randvoorwaarden voor een geslaagde implementatie van De Kiekkas.

Anne Meesters Meesterproef

77


3.1 Het verhaal In het het verhaal wordt duidelijk wat het proces is dat in het concept De Kiekkas centraal staat.

1. Hans is met pensioen en is op zoek naar nieuwe zingeving. Hans is al zijn hele leven geïnteresseerd geweest in de rijke geschiedenis van zijn nabije omgeving. Hans wil maatschappelijk betrokken blijven, zichzelf ontplooien en nieuwe mensen ontmoeten.

Aan de hand van een voorbeeld, namelijk Hans die dol is op de geschiedenis van zijn omgeving, wordt duidelijk hoe het proces van De Kiekkas tot uiting komt.

2. Hans leest in een advertentie in de lokale krant over project De Kiekkas en het spreekt hem aan. Hij wil graag zijn passie met anderen delen en reageert op de advertentie. Hij stuurt een e-mail met zijn motivatie en kijkt uit naar een reactie. 3. Een paar dagen later krijgt Hans goed nieuws. Hij gaat door naar de volgende ronde en krijgt de opdracht een stukje te schrijven over wie hij is en wat mensen met hem kunnen ondernemen. Er zitten nog 20 anderen in de race en Hans doet zijn best op het stukje omdat hij natuurlijk hoopt dat hij wordt uitgekozen. 4. Een telefoontje… Yes! Hij is één van de uitverkorenen, Hans is trots en vertelt het enthousiast aan zijn familie en vrienden.

Conceptdragers

Materialisatie Fysieke omgeving Communicatie Organisatie Netwerk

78

5. Via de telefoon ontvangt Hans meer dan goed nieuws: hij is uitgenodigd voor zijn eerste ontmoeting met de andere acht participanten in het Toon Hermanshuis, een locatie niet ver van zijn huis. 6. Hans krijgt de opdracht die avond een doos mee te nemen met spulletjes die zijn hobby symboliseren. Hans gaat gelijk aan de slag, van zolder tot garage: Hans zijn doos zit na een tijdje goed vol. 7. Hans heeft er zin in, hij parkeert de auto en loopt met de doos in zijn handen naar de locatie. Bij binnenkomst ziet Hans ziet de koffie en vlaai al staan, lekker. Hij geeft iedereen een hand en zoekt een plekje.


8. Hans en de anderen krijgen de taak zichzelf voor te stellen aan de groep door middel van de spulletjes die ze hebben meegenomen. Hans vertelt trots met een kapot stukje vaas in zijn handen, die hij tijdens een van zijn vele wandelingen een keer gevonden heeft, over zijn obsessie met de Limburgse geschiedenis. 9. Hans wordt tijdens de avond ook opgeroepen om zijn stukje tekst in te spreken. Dit is dezelfde tekst die Hans heeft geschreven tijdens de werving van De Kiekkas. 10. Tijdens de avond wordt het project nog een keer toegelicht en worden de randvoorwaarden van participatie besproken. Er wordt een contract getekend en iedereen gaat akkoord met de voorwaarden. De avond wordt afgesloten met een groepsfoto. 11. De dag is aangebroken, het inrichten van De Kiekkas. Hans heeft zin om iedereen weer te ontmoeten. Hij wandelt naar de locatie van de kast en is tevreden over de uitstraling. Hans krijgt het middelste hokje toegewezen. Hij herkent het aan de tekst die naast het hokje is opgehangen, die Hans zelf heeft geschreven. 12. Hans kan het niet laten en drukt nieuwsgierig op de deurbel die bij zijn tekstje is bevestigd. Hij hoort zijn stem en moet een beetje gniffelen, hij is tevreden met zijn stukje. 13. Met wat hulp van de anderen en de begeleiding van De Kiekkas is het Hans gelukt zijn hokje in te richten. Hans ontvangt de sleutel van het hokje en zijn brieven. 14. Hans kijkt ook even naar de hokjes van de anderen. Hans is nieuwsgierig naar de hobby van Barrie, die weet veel over de natuur. Barrie en Hans besluiten de volgende dag samen te gaan wandelen om kennis uit te wisselen en de ervaringen van vandaag met elkaar te delen. 15. Hans en de anderen krijgen ieder 100 biefjes om bij buurgenoten op de post te doen. Dit briefje kunnen de buurgenoten later inleveren in de brievenbus. (dit briefje kan in alle brievenbussen)

16. Hans is weer thuis en is nieuwsgierig wanneer hij post zal ontvangen in zijn brievenbus, het is maar goed dat De Kiekkas niet aan zijn huis is bevestigd, anders zou het niet kunnen laten om uit het raam te blijven staren. 17. De volgende dag loopt Hans samen met Barrie naar De Kiekkas, ze openen allebei de brievenbus maar helaas hebben ze nog geen post. 18. Een voorbijganger kijkt naar wat de mannen aan het doen zijn en zo raken ze aan de praat. Hans en Barrie vertellen over De Kiekkas en de voorbijganger neemt een kijkje. Hans denkt dat het een indruk op haar heeft gemaakt en hoopt dat de voorbijganger over de kast vertelt aan vrienden en familie. 19. Hans besluit het advies van De Kiekkasorganisatie op te volgen, namelijk twee keer per week op een vast tijdstip een kijkje nemen in De Kiekkas. Dit spreekt hem aan, Hans houdt van ritme. 20. Vier dagen later neemt Hans weer een kijkje in zijn brievenbus. YES! Hans heeft een bericht ontvangen. Lana en Martin, een stel uit de wijk zoeken contact. Hun zoontje is dol op geschiedenis en Lana en Martin willen graag, met hun gezin, een keer met Hans gaan wandelen. 21. Onderaan de brief staat een telefoonnummer en Hans belt meteen. Martin neemt op en ze spreken af dat weekend nog samen te gaan wandelen. Hans is super enthousiast en stippelt gelijk een toepasselijke route uit. 22. Die zaterdag wandelen ze samen heerlijk, Hans vertelt vol passie over de geschiedenis van alle locaties die tijdens de wandeling voorbij komen. Het zoontje van Lana en Martin is super blij! Lana vraagt of Hans over een maand mee wil helpen met het opzetten van een speurtocht voor het kinderfeestje van hun zoon. Hans zegt gelijk JA!

Anne Meesters Meesterproef

79


De Kiekkas Hans is opzoek naar nieuwe zingeving tijdens het pensioen. Hans heeft een grote passie voor geschiedenis en wil dit graag met anderen delen. Hans ziet een advertentie in de krant voor de kiekkast, het spreekt hem aan. Ontwerp jouw maatschappelijke rol en deel jouw passie met de maatschappij! Hans meldt zich aan met een motivatiebrief, Hans moet twee vragen beantwoorden: wie ben jij en wat wil jij delen met de maatschappij? Hans is geselecteerd en wordt uitgenodigd op de ontmoetingsavond. Hans krijgt de opdracht om een doos met spullen mee te nemen naar de ontmoeting.

Hans ontmoet de andere paticipanten van de Kiekkas tijdens een informatieve avond. Hans krijgt de opdracht om zich voor te stellen met behulp van zijn meegebrachte spulletjes. Ook wordt Hans even apart genomen om van zijn stukje tekst, dat Hans als motivatie had geschreven, een geluidsopname te maken. Hans ondertekent de voorwaarden van participeren en datum van de Kiekkas wordt bepaald. 80

Het Verhaal


De dag van het inrichten van de kast is aangebroken. Het is een feestje. Hans heeft zijn doos met spulletjes weer meegenomen en begint met het inrichten van zijn hokje. Het stukje tekst is te lezen aan de zijkant van zijn hokje, en de geluidsopname is te horen via de bijbehorende deurbel. Hans is blij met zijn hokje. Hij ontvangt de sleutel van zijn hokje en de bijbehorende brievenbus. Hans gaat weer naar huis en moet nu afwachten tot hij post krijgt. Een paar dagen later kijkt Hans in de brievenbus. Mensen uit de wijk willen graag een keer een historische wandeling van Hans.

Hans neemt contact op met de mensen die een brief in zijn brievenbus hebben achtergelaten. Hans plant een afspraak in en heeft zin om binnenkort met de mensen te gaan wandelen. Hans gaat wandelen met de mensen en vertelt bevlogen over zijn passie. Hans is nieuwsgierig of hij nog meer brieven zal ontvangen en er meer mensen benieuwd zijn naar zijn grote passie. Anne Meesters Meesterproef

81


3.2 Conceptdragers De conceptdragers brengen het concept-gedachtegoed tot leven. Conceptgedachte van De Kiekkas De Kiekkas helpt je met het delen van jouw unieke talenten en passies, zodat jij zelf je maatschappelijke rol kunt bepalen en jouw verhaal met de samenleving kan delen. Investeer tijdens het pensioen in je nabije leefomgeving door jouw talenten en passies met anderen te delen. Ontmoet nieuwe mensen en leer van elkaar! De Kiekkas zet in op een positief gezonde samenleving en laat Antentieken hier hun steentje aan bijdragen.

Materialisatie

De kast Het is een kast gemaakt van stevig materiaal dat bestendig is tegen vandalisme en slecht weer. In de realisatie is er gezocht naar een ontwerper die aan de hand van deze randvoorwaarden De Kiekkas vorm kan geven. De Kiekkas lijkt op een locker van de middelbare school - een verwijzing naar: sommigen gepensioneerden noemen het pensioen de tweede kindertijd. In de kast zitten negen hokjes, drie rijen van drie. De kast geeft met kleur aan dat het negen verschillende hokjes zijn. Cijfers worden vermeden, het impliceren van een rangordening is een risico wat gemijd moet worden bij deze doelgroep. Het hokje Deze hokjes kenmerken zich door het doorzichtige plexiglas dat de inhoud van het hokje beschermt en tentoonstelt. Het hokje is alleen door de eigenaar open te maken met een bijbehorende sleutel. Op het plexiglas zit een slotje bevestigd. Inhoud van de Kiekkas De inhoud van De Kiekkas wordt ingericht door negen verschillende Antentieken, ieder met een eigen hokje. Men mag zelf weten wat er in hun hokje staat, wel moet men zich houden aan een aantal regels. Bij het plaatsen van De Kiekkas is er iemand aanwezig die kan adviseren over het inrichten van het hokje. Het is belangrijk dat hun boodschap duidelijk is en het hokje antwoord geeft op de vraag ‘wie ben jij en hoe wil jij met jouw talenten en passies investeren in de samenleving’? 82

Conceptdragers

Zo weten burgers in de nabije omgeving waarvoor ze de persoon kunnen benaderen. Ook moet de Antentiek zelf het hokje netjes houden en de eigen post verzamelen uit de brievenbus. Deurbel Ook heeft ieder hokje een eigen deurbel, als een burger uit de nabije omgeving hierop drukt, maakt deze kennis met de stem van de hokjeseigenaar, en haar of zijn talenten en passies. Door een aantal zinnen, die hardop worden uitgesproken, ontstaat een ontmoeting. Deze ontmoeting is slechts het begin, het proces van De Kiekkas staat centraal. Nu kunnen bekijkers van De Kiekkas een bericht achterlaten om in contact te komen met de eigenaar van het desbetreffende hokje. De brievenbus Het benaderen van een Antentiek gaat via de achterkant van De Kiekkas. Aan de achterkant van ieder hokje, wederom een aantal van negen, is er een brievenbus bevestigd, hier kunnen bewoners uit de nabije omgeving (zie storyboard in hoofdstuk 3.3) berichten achterlaten voor de hokjeseigenaren. In het hokje van de Antentiek kan al een call to action bevestigd zijn. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben dol op natuur, ga jij een keer met me wandelen? Dan laat ik je kennismaken met alle verschillende vogels die we tegenkomen!’ Zo helpt De Kiekkas mensen te matchen op basis van hun intresses en talenten. Er onstaat een ontmoeting en een moment van meedoen, twee zaken die centraal staan in het concept.


Kast met 9 vakjes, gevuld met 9 passies van verschillende antentieken!

Brievenbus 9 brievenbussen aan de achterkant van De Kiekkas, voor ieder hokje ĂŠĂŠn, zodat bezoekers een berichtje kunnen achterlaten en er een ontmoeting kan onstaan!

Anne Meesters Meesterproef

83


Fysieke omgeving

Randvoorwaarden van een goede locatie van de kast In de nabije omgeving van de participanten Het is van groot belang dat de kast in de nabije omgeving staat van de participanten van de Kiekkas. Zo blijft de drempel laag om de kast te bezoeken en onstaat er onmoeting op lokaal niveau, wat bijdraagt aan de sociale cohesie in de wijken. Op een plek van stilstaan De kast wordt geplaatst op een plek van stilstaan. Dat wil zeggen, een locatie waar het vanzelfsprekend is even stil te staan bij de kast. Om op je gemak naar binnen te kijken en alle deurbellen één voor één af te gaan. Langs een drukke weg is deze kast dus niet geschikt, bij de ingang van een parkje of aan de rand van een speeltuin krijgt de kast meer aandacht. Multi-aging wijk De kast hoort thuis in een wijk waar jong en oud door elkaar wonen, zodat de Antentiek in contact kan komen met leefdtijdsgenoten maar ook met andere generaties. Een wijk met een gemêleerd publiek (gezien de demografie van de omgeving) vormt de ideale wijk voor de kast. De kast wil de sociale cohesie in de nabije omgeving verbeteren. Op loopafstand van een PlusPraktijk. De kast is op loopafstand van de PlusPraktijk. Van de PlusPraktijk tot de kast is er een spoor van voetstapjes aangelegd (nudging) om letterlijk de verbinding tussen de kast en de PlusPraktijk te maken. Patiënten van de PlusPraktijken maken zo kennis met de kast en maken meteen een wandeling. Op loopafstand van een PlusPraktijk. Het is belangrijk dat de Kiekkas wordt geplaatst op loopafstand van de participanten, zodat de kast dichtbij is en vaak wordt bezocht en het wij(k)gevoel wordt bevorderd.

84

Conceptdragers

Communicatie Werving Via krantjes, folders, Facebook, de huisarts en burgerinstanties. *Burgerkracht kan hierin een rol spelen. Een wijk selecteren, en in die omgeving mensen gaan verwen door middel van de lokale krant, folders, Facebook, de wachtkamer van de huisarts en burgerorganisaties. Tone of voice Informeel, maar wel respectvol. Dit soort taalgebruik sluit goed aan bij de behoeften van de Antentiek. Zij willen namelijk absoluut niet als oud worden beschouwd. Engagement Door middel van een Facebook community en burgerplatforms worden succesverhalen gedeeld. Hoe dit precies tot uitting zal komen, is aan het zelfstuderende team van de Kiekkas. De implementatie-organisatie geeft tips en handvaten om dit succesvol te doen. De brievenbus De brievenbus is een essentieel onderdeel voor de communicatie met de bezoekers van de Kiekkas, dit gaat via de brievenbus, zo behoudt de Antentiek de regie. Beeldtaal De beeldtaal past bij de Antentiek: kleurrijk met een grappig tintje. Het logo sluit aan bij het gedachtegoed van het lifestyle concept. In het conceptboek komt de beeldtaal van de Kiekkas tot leven. Kaarten Na de plaatsing van de kast worden er in de brievenbussen van de huizen in de wijk kaarten verspreid. Deze kaart is naast een foto en informatie over de Kiekkas, ook een call to action. Mensen uit de wijk kunnen de kaart inleveren in één van de brievenbussen. De participanten krijgen ieder 100 kaarten om te verspreiden in de wijk.


(2019)

Laat een berichtje achter in de brievenbus!

Wat ik van jou wil leren:

Locatie

Kom eens kieken! Nieuwgierig naar de verborgen talenten en passies uit jouw wijk? Door de Kiekkas maak jij kennis deze unieke personen. Schrijf jouw berichtje op deze kaart, stopt de kaart in de brievenbus en ontmoet de mensen van de Kiekkas. Wil jij de kaart liever houden? Niet getreurd, elk briefje is geschrikt voor in de brievenbus!

Anne Meesters Meesterproef

85


Organisatie

De organisatie is op te splitsen in drie fases, weergegeven in de afbeelding, van realisatie tot implementtatie tot uitvoering. Realisatie Voor de realisatie van de fysieke Kiekkas wordt er een industrieel ontwerper ingehuurd, die ervaring heeft met het maken van dit soort objecten, en weet hoe de kast tot leven kan komen. Ook is het belangrijk dat de kast meerdere malen geproduceerd kan worden, hierbij wordt de kastenbouwer een belangrijke speler in de organisatie. Implementatie Voor de Implementatie is We are Social Rebels de projectleider. In deze fase komt de Kiekkas in de openbare ruimte met behulp van een aannemer. Er worden negen participanten geworven (per kast) en de kiekkas wordt ingericht door de Antentieken. De PlusPraktijk helpt met het verwen van mensen en denkt mee over de locatie van de Kiekkas. Uitvoering Na het inrichten van de kast kunnen de negen Antentieken aan de slag met het vormgeven van de maatschappelijke rol. Deze Antentieken werken volgens het principe van een zelfsturend team. De PlusPraktijken hebben ieder een eigen Kiekkas met zelfsturend team van Antentieken. De praktijken zijn mede verantwoordelijk voor de Kiekkas, dat wil zeggen dat de praktijken bijvoorbeeld een reservesleutel in beheer hebben. Bedankt! #feestje Eens per jaar is er een Kiekkassendag, die wordt georganiseerd door We are Social Rebels in samenwerking met de PlusPraktijken en de Antentieken. Deze dag staat in het teken van leren van elkaar en het delen van verhalen.

86

Conceptdragers

Netwerk

Oranje Fonds Het Oranje Fonds is subsidieverstrekker en draagt bij aan de realisatie van de Kiekkas. Het Oranje Fonds zet zich in voor een inclusieve samenleving. In bijlage 3.1 is meer informatie over de subsidie-aanvraag te vinden (OranjeFonds, z.d.). Burgerkracht Burgerkracht is ondersteunend bij het werven van participanten voor de Kiekkas. Burgerkracht heeft veel ervaring met burgerparticipatie, en bevat kennis over het werven van vrijwilligers. Daarnaast heeft Burgerkracht een groot netwerk van Antentieken (Burgerkracht, z.d.). Toon Hermans Huis Het Toon Hermans Huis in Sittard is de locatie waar evenementen en ontmoetingen plaats vinden. Het Toon Hermans Huis zet zich in voor de samenleving en is hierom een gratis ontmoetingsplek en evenementenlokatie (ToonHermansHuisSittard, z.d.). Gemeentes & provincie Limburg De provincie Limburg wil de eerste positief gezonde provincie van Nederland zijn. Het concept de Kiekkas past bij deze visie.


Netwerk Realisatie

Uitvoering

Organisatie Kiekkas ontwerper Kasten bouwer

PlusPraktijk

Oranje Fonds

We are Social Rebels

Antentieken Aannemer

Burgerkracht

Gemeentes & provincie Limburg

Toon Hermans Huis Sittard

Implementatie

Realisatie

Implementatie

Van blauwdruk tot tastbare kast. Het ontwerpen en maken van de Kiekkas.

Van kast tot Kiekkas geĂŻmplementeerd in de wijk(en). Een ingerichte Kiekkas met negen participanten.

Uitvoering De ingerichte Kiekkas met het activeren van de maatschappelijke rol van de participanten. Antentieken gaan aan de slag!

Anne Meesters Meesterproef

87


3.3 BMC Het Business Model Canvas (BMC) biedt een duidelijk overzicht over inhoud van het concept, en wat de cruciale elementen zijn van het verdienmodel. Het BMC is een inleiding van het concept. In hoofdstuk 3.2 wordt het concept concreet, daar worden de conceptdragers nader toegelicht.

Key Partners

Key Activities

De PlusPraktijk kan haar praktijk verbinden aan de visie van De Kiekkas. De praktijken ondersteunen in het creĂŤren van awareness en werving van participanten.

Antentieken aanmoedigen en benaderen om zich aan te melden voor De Kiekkas.

Burgerplatforms en b u rgero rga n is at ies (zoals Burgerkracht) zijn belangrijke partners voor het werven van mensen en het creĂŤren van awareness. De plaatselijke krant is ook op de hoogte van het innitatief en communiceert hierover.

Het aanleveren van de kast in nieuwe wijken/ omgevingen.

Key Resources Ontwerpen Kiekkas

van

Ontwikkelaar van de kast Aannemer voor plaatsen van de kast.

Conceptdragers

De

het

Conceptontwikkelaar.

Materialisatie Fysieke omgeving Communicatie Organisatie Netwerk

88

BMC model

Cost Structure Het ontwikkelen en ontwerpen van De Kiekkas en het realiseren van de kast (maker). Plaatsen van de kast. Marketing en communicatie. Onderhoud van de kast. Pilot monitoren hoofdstuk 3.3


Value Proposition Verzilver het pensioen! De Kiekkas helpt je met het delen van jouw unieke talenten en passie, zodat jij zelf je maatschappelijke rol kunt bepalen en jouw verhaal met de samenleving kan delen. Investeer tijdens het pensioen in jouw nabije leefomgeving door jouw talenten en passies met anderen te delen.

Customer Relationships

Customer Segments

De tone of voice is gelijkwaardig en niet te serieus. De Antentiek wordt serieus genomen en gerespecteerd. Er is een (online) community waar men vragen aan elkaar kan stellen en waar verhalen worden gedeeld.

Antentieken hebben behoefte hun unieke talenten en passies te delen met de maatschappij, om zo maatschappelijk betrokken te blijven, zichzelf te ontplooien en nieuwe mensen te ontmoeten.

Channels Er wordt offline via folders en de lokale krant gecommuniceerd, daarnaast ook online via Facebook. Via deze paden; wordt er awareness gecreĂŤerd dat De Kiekkas bestaat, worden er nieuwe Antentieken geworven en worden er verhalen gedeeld.

Ook zijn Antentieken erg leergierig en zijn ze nieuwsgierig naar de kennis en kunde van anderen (leeftijdsgenoten). Ze willen graag gelijkgestemden ontmoeten en samen van elkaar leren. Antentieken zijn op zoek naar nieuwe zingeving tijdens het pensioen, op zoek naar een maatschappelijke rol, maar behouden hierin graag de regie.

Revenue Streams De verdiensten zijn op sociaal-maatschappelijk niveau. Antentieken kunnen met hun tijd en energie investeren in een positief gezonde samenleving. Dit is de winst. Er zit geen direct verdienmodel aan verbonden, maar de Kiekkas heeft wel een duidelijke meerwaarde voor de maatschappij, dit wordt omschreven in hoofdstuk 3.5 Impact. Financiering met behulp Orjanje Fonds, die zich inzet voor een inclusieve samenleving. En crowdfunding in de wijk.

Anne Meesters Meesterproef

89


3.4 Impact De meerwaarde. De Kiekkas is een maatschappelijk initiatief en heeft een maatschappelijke bijdrage. De Kiekkas heeft een meerwaarde voor de Antentiek, de maatschappij op lokaal niveau en een nieuw verhaal. De PlusPraktijk en het concept past bij het toekomstideaal uit hoofdstuk 1.2. In dit hoofdstuk staat de onderbouwing voor de impact die de Kiekkas met zich meebrengt. De fit van het ontwerpgericht onderzoek en het concept wordt in dit hoofdstuk onderbouwd.

De Antentiek

De Kiekkas draagt bij aan de positieve gezondheid en kwaliteit van leven van de Antentiek. Het principe van Positieve Gezondheid & het Quality of Life model van Felce & Perry zijn hierbij gecombineerd. Lichaamsfuncties, dagelijks functioneren en fysiek welbevinden De Antentiek heeft de behoefte tijdens het pensioen actief in het leven te blijven staan, middels de Kiekkas kunnen zij deze behoefte bevredigen. Ze kunnen een nieuwe rol voor zichzelf vormgeven, die past bij hun energieniveau. Van boksen tot een wandeling maken: het mag allemaal. Meedoen en sociaal welbevinden De Antentiek krijgt een nieuwe maatschappelijke rol. De Antentiek mag in de Kiekkas laten zien wie hij of zij is en dat delen met de nabije leefomgeving. Via de Kiekkas ontmoet de Antentiek nieuwe mensen. Zingeving en emotioneel welbevinden De Antentiek is op zoek naar nieuwe zingeving. De vraag over wat betekenisvol leven is, staat hierbij centraal. De Antentiek vindt het belangrijk maatschappelijk betrokken te blijven. De Kiekkas biedt een oplossing voor dit verlangen. De Antentiek heeft een nieuw doel in het leven: zijn of haar eigen maatschappelijke rol vormgeven en uitvoeren middels de Kiekkas.

90

Impact

Mentaal welbevinden, ontwikkelen en activiteiten Antentieken vinden zelfstandigheid erg belangrijk. De Kiekkas zorgt ervoor dat de relaties die de Antentiek met zijn of haar buurt heeft, worden versterkt. Dit kan ertoe leiden dat de Antentiek langer zelfstandig in de eigen wijk kan blijven wonen. De Antentiek heeft een nieuwe uitdaging in het leven. De Kiekkas laat de Antentiek nieuwe mensen ontmoeten en zijn of haar talenten en kennis met hen delen. Daarnaast kan de Antentiek ook van anderen leren. Zelfontplooiing staat centraal, iets wat de Antentiek erg belangrijk vindt. Kwaliteit van leven en materieel welbevinden The happy curve of life, de gelukkigste jaren van een mens zijn tijdens de jongste en oudste jaren. Middels de Kiekkas kan de Antentiek dit geluk delen met ander. De Kiekkas schijnt een positief licht op de Antentiek, het laat zien dat ouderen in onze samenleving van waarde zijn.


Lokale impact

Op lokaal niveau is de Kiekkas van impact. De Kiekkas zet in om een betere sociale cohesie in de wijk te realiseren, waar mensen elkaar kennen en spreken. De Antentiek is de motor van zo’n wijk. In onze samenleving leven mensen vaak achter deuren en ramen, de Kiekkas haalt de menselijke verhalen boven tafel en presenteert deze aan anderen. Zo krijgt de wijk een gezicht, namelijk de negen Antentieken uit de Kiekkas.

Nieuw verhaal

Vroeger bestond de eervolle rol ‘stamoudste’. Door verschillende maatschappelijke ontwikkelingen is er momenteel een minder positief beeld van ouderen, dit moet anders. De Kiekkas vertelt het verhaal van bijzondere ouderen die van waarde zijn voor onze samenleving.

De PlusPraktijk

De PlusPraktijk streeft ernaar de huisartsenpraktijk van de toekomst te zijn, en zegt hierbij meer te willen focussen op gezondheid en gedrag, dan niet ziek zijn. Het gedachtegoed van positieve gezondheid ligt hieraan ten grondslag. Door middel van de Kiekkas kan PlusPraktijk delen wat zij bedoelen met positief gezond zijn, dat dit meer is dan absentie van ziekte, maar ook meedoen en lekker in je vel zitten!

Toekomstideaal

Het toekomstideaal heeft als paraplu ‘een menselijke samenleving vol verhalen’. Het concept de Kiekkas zet de verhalen van Antentieken centraal, de menselijke waarde van deze mensen komen in de Kiekkas aan het licht. Het concept past in de samenleving die wordt geschetst in het toekomstideaal van hoofdstuk 1.2.

(Coach, 2020)

Anne Meesters Meesterproef

91


3.5 Haalbaarheid De haalbaarheidsanalyse van de Kiekkas Om de Kiekkas succesvol uit te rollen, is het van belang te kijken naar de haalbaarheid van het concept. In dit hoofdstuk wordt onderbouwd waarom de Kiekkas haalbaar is en hoe de Kiekkas gerealiseerd kan worden. Om dit goed te doen worden, in dit hoofdstuk de juridische, technologische, ethische, organisatorische en financiële haalbaarheden behandeld.

Juridische haalbaarheid

Er is gekozen de Kiekkas na de invoering van de Nieuwe Omgevingswet (2021) te implementeren. Dat wil zeggen dat de Kiekkas in 2020 verder wordt ontworpen (door de ontwerper, zie begroting) en uitgedacht, maar dat deze pas in 2021 in de wijk zal verschijnen. De nieuwe wet maakt het eenvoudiger objecten zoals de Kiekkas te realiseren in de openbare ruimte. Éen wet, één loket en één procedure. Momenteel duurt het 26 weken voor de goedkeuring van een object in de openbare ruimte, door de Nieuwe Omgevingswet zal dit slechts acht weken betreffen (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2018). Daarnaast is Sittard-Geleen een goede match voor het implementeren van de Kiekkas. De visie ‘de tuinman van Sittard-Geleen, beleidsnota openbare ruimte Sittard-Geleen 2016-2026’ sluit goed aan bij de filosofie van de Kiekkas. Sittard-Geleen omschrijft in dit document te streven naar een openbare ruimte als gemeenschappelijke tuin.

'Sittard-Geleen wil een herkenbare en samenhangende stad zijn. Een stad met onderscheidende centra waarin bewoners, bezoekers, werkers en ondernemers zich thuis voelen. Een stad waar inwoners, bedrijven en instellingen participeren om creatieve oplossingen te bedenken voor grote en kleine uitdagingen. Een stad met nieuwe verbanden waarin inwoners eigenaarschap hebben voor hun eigen woon- en leefomgeving.'

92

Gemeente Sittard-Geleen

Haalbaarheid

De Kiekkas is een middel om Antentieken te laten participeren en hun talenten in te zetten voor een prettige samenleving. De Kiekkas geeft de Antentiek meer inspraak in de nabije leefomgeving. De Kiekkas sluit aan bij de plannen van Sittard-Geleen (Gemeente SittardGeleen & Kragten, 2016).

Technologische haalbaarheid

Het concept is technologisch haalbaar. Dit komt omdat het een bijna volledig een analoog concept betreft. De Kiekkas is gemaakt van hout, plexiglas en metaal. Er zit één component in waarbij er door het drukken op een knop geluid wordt afgespeeld. Om dit te realiseren worden er online negen kant-en-klare knoppen met programmeerbaar geluid besteld (zie begroting). Van dit product zijn er online erg veel te vinden en het afspelen van een geluid naar keuze is geen ingewikkelde technologie (vergelijkbaar met de technologie van verjaardagskaarten met geluid). De knop met programmeerbaar geluid werkt op batterijen die lang meegaan wanneer deze leeg zijn zullen ze moeten worden vervangen. Verder betreft het product geen ingewikkelde technologie of mechanismen. Kortom, het concept is technologisch gezien haalbaar.


Etische haalbaarheid

In hoofdstuk 3.4 wordt omschreven wat de positieve impact is van de Kiekkas, het concept heeft een (maatschappelijke) meerwaarde. Het concept is ethisch verantwoord, maar er zijn wel een paar ethische risico’s om aan te stippen. Wat als de wijk het niet mooi vindt? Hier wordt zorgvuldig mee omgegaan. Er wordt een ontwerp gemaakt dat esthetisch verantwoord is. Smaken verschillen, daarom wordt enerzijds de Kiekkas ontworpen om aan te sluiten bij de doelgroep. Anderzijds wordt er een zekere vorm van neutraliteit gewaarborgd, zoals het vermijden van felle kleuren. Daarnaast wordt het object geplaatst op een plek van gemeenschappelijkheid, zoals een speeltuin of park. Buurtbewoners zijn er reeds aan gewend (conditionering) dat dit soort locaties een compromis vormen. Tenslotte is engagement met de wijk belangrijk, daarom is de Kiekkaart ontworpen, om buurtgenoten gelijk op de hoogte te brengen van en te betrekken bij de Kiekkas. Wat als de Antentieken hun hokje niet ethisch verantwoord inrichten? Dit risico wordt op meerdere manieren voorkomen. Het wordt voorkomen door de participanten een contract te laten tekenen waarin zij pleiten dit niet te doen. Daarnaast is er bij de inrichting van de Kiekkas een begeleider aanwezig om de Antentieken te coachen en begeleiden. Ook worden de participanten aangemoedigd elkaar te corrigeren indien nodig. Dit kan als het hokje niet goed wordt onderhouden of door een verkeerd gebruik hiervan. Wanneer het toch misgaat, er is een mailadres te vinden op de Kiekkas waarnaar bezoekers kunnen mailen met klachten.

Wat als een Antentiek komt te overlijden? Antentieken zijn op leeftijd en het risico bestaat dat een participant komt te overlijden. De negen Antentieken per Kiekkas stellen samen een document op waarin dit wordt vastgelegd. Iedereen mag zelf bepalen wat er met zijn of haar hokje gebeurt bij overlijden (ook in overleg met naasten). De Antentiek kan ervoor kiezen gelijk het hokje over te geven aan een nieuwe enthousiasteling of kan zijn hokje maximaal drie maanden gebruiken als altaar voor zijn of haar overlijden. Overlijden is een gevoelig thema, hierom wordt er van tevoren met de Antentieken besproken wat hun wensen zijn, zodat hier zorgvuldig naar gehandeld kan worden.

Organisatorische haalbaarheid

Voor de organisatorische haalbaarheid is er gekozen voor het realiseren van negen Kiekkassen, voor elke PlusPraktijk één. Om de Kiekkas succesvol te organiseren is er gekozen om eerst een Kiekkas te realiseren middels een pilot. De pilot is zo ontworpen dat men leert van deze fase en deze lessen kan mee nemen in de realisatie van de overige acht Kiekkassen (learning by doing). De planning in een notendop: jaar 1, een Kiekkas (zie pilot omschrijving, strokenplanning en begroting). Jaar 2: drie Kiekassen. Jaar 3: vijf Kiekkassen. Het uitrollen van de negen Kiekkassen duurt in totaal dus drie jaar, deze tijdspanne is nodig voor een succesvolle implementatie van de Kiekkas. Het is belangrijk dat alle onderdelen genoeg aandacht en tijd krijgen, zoals bijvoorbeeld het werven van de juiste Antentieken, zodat de onderdelen goed en secuur worden uitgevoerd. In hoofdstuk 3.2 de conceptdragers, zijn de organisatie en netwerk omschreven, de verschillende stakeholders worden in dit hoofdstuk nader toegelicht. In dit hoofdstuk worden de verschillende partijen gekoppeld aan de realisatie, implementatie en uitvoering van de Kiekkas. Anne Meesters Meesterproef

93


PILOT KIEKKAS Een pilot van een jaar. Learning by doing. Eerst ĂŠĂŠn Kiekkas realiseren, en na een succesvolle pilot opschalen naar negen Kiekkassen. Vragen die nog niet beantwoord kunnen worden in de meesterproef, zoals de reactie van de wijk op de Kiekkas en de mate waarin Antentieken actief blijven in het controleren van hun brievenbus, worden beantwoord door middel van de pilot.

Uitvoering Maand 5 t/m 12

Realisatie Maand 1 t/m 4

Wat gebeurt er na de plaatsing van de kiekkas?

Industrieel ontwerper ontwerpt de kast.

Participanten moeten een dagboekje bijhouden over hoe zij het vinden, hoeveel en wat voor reacties zij krijgen, en hoe de wijk reageert op de kast.

Kast wordt gerealiseerd. *Geluidsopnamen worden opgenomen en toegevoegd.

In de negende maand is er een tussentijdse evaluatie.

Implementatie Maand 2 t/m 6

In maand twaalf wordt er gereflecteerd wat de Kiekkas tot nu toe teweeg heeft gebracht.

Locatie: Speeltuin Baandert bij huisartsenpraktijk de Baanderd.

Samen de kast inrichten.

Negen participanten werven: bericht in lokale krant, netwerk van Burgerkracht en de praktijk.

Kaarten worden verspreid in de brievenbussen van de huizen in de wijk.

Selecteren van negen participanten.

Of de pilot succesvol is, wordt bepaald aan het aantal (waardevolle) reacties en de tevredenheid van de participanten.

Participanten elkaar laten ontmoeten en hun rol uitleggen. (*opnamen)

0

1 94

2

Haalbaarheid

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


Strokenplanning

De kosten van de pilot komen in totaal op een bedrag van â‚Ź8.743,98, zoals te zien is inbegroting van de pilot. De pilot word gefinancierd met behulp van het Oranje Fonds (zie bijlage 3.2) en crowdfunding. Na een succesvolle pilot is het tijd om de andere Kiekkasten te realiseren.

Anne Meesters Meesterproef

95


PLANNING

Organisatorische haalbaarheid De planning in een notendop: jaar 1, een Kiekkas (zie pilot omschrijving, strokenplanning en begroting). Jaar 1,5: de andere acht Kiekassen. Het uitrollen van de negen Kiekkassen duurt in totaal dus 2,5 jaar, deze tijdspanne is nodig voor een succesvolle implementatie van de Kiekkas.

96

Na de pilot worden dus de andere acht Kiekkasen uitgerold, deze lopen parallel aan elkaar. Het is belangrijk dat alle onderdelen genoeg aandacht en tijd krijgen, zoals bijvoorbeeld het werven van de juiste Antentieken, zodat de onderdelen goed en secuur worden uitgevoerd.


Anne Meesters Meesterproef

97


KOSTEN

= Aangepaste elementen t.o.v. de pilot 98


Financiele haalbaarheid

De kosten voor de realisatie van negen Kiekkassen komen in totaal neer op 54.709,40. Dit bedrag is gebaseerd op de kosten van de pilot en vervolgens de kosten van het implementeren en uitvoeren van acht Kiekkassen. Daarbij is er ook rekening gehouden met 10% onvoorziene kosten. De financiering voor de Kiekkas bedraagt 1.000 per Kiekkas in aan crowdfunding in de desbetreffende wijk en subsidie van het Oranje Fonds (zie bijlage 3.2). Ontwerp Tijdens de pilot wordt de Kiekkas verder ontworpen en uitgedacht, deze kosten zijn eenmalig en komen dus tijdens het uitrollen van de acht andere Kiekkassen niet terug. Er worden kosten gemaakt door het zoeken naar een passende ontwerper voor de Kiekkas en de manuren van de ontwerper om de Kiekkas verder uit te denken. Het uurloon van de ontwerper bedraag 75 euro per uur. (Loonwijzer. nl, z.d.) Het ontwerpen van de Kiekkas kost in totaal 2640 euro. Vrijwilligers Er worden uren gerekend voor de werving van vrijwilligers. Daarnaast worden er kosten gemaakt door het plaatsen van een advertentie in de lokale krant (advertentie groothandel, z.d.). Er vindt een informatieavond plaats, ook hier zitten kosten aan verbonden. Tenslotte is er tijdens de inrichting van de kast ook een ondersteuner aanwezig, hier zijn ook manuren aan gekoppeld.

Het totale bedrag voor het werven en inwerken van vrijwilligers bedraagt 1.166 euro bij de pilot, en voor de andere kasten per kast 1086 euro (I.v.m. minder tijd, omdat de wervingstekst al is gemaakt). Productie Voor de productie is er een schatting gemaakt wat een Kiekkas ongeveer zal kosten. In de begroting zijn de kosten voor een meubelmaker en het materiaal opgenomen (offerteadviseur , 2017). Van plexiglas (plexiglas.nl, z.d.), tot metalen paal (Hornbach, z.d.), tot brievenbus (bol.com, z.d.) en niet te vergeten de geluidsknop (amazon, z.d.) De kosten voor de productie komen in totaal neer op een bedrag van 2569,94 euro bij de pilot en 2449,94 euro per kast bij de overige acht kasten (i.v.m. meerdere kasten bij een meubelmaker). Plaatsing Aan de plaatsing van de kast zijn er ook kosten waar rekening mee gehouden moet worden. Er moet een passende aannemer worden gezocht en deze aannemer moet natuurlijk ook betaald worden (Loonwijzer.nl, z.d.). Tenslotte de printkosten van de Kiekkaart. De kosten van de plaatsen komen in totaal neer op 648,04 euro in de pilotfase en 528,04 euro per kast voor de overige kasten. (I.v.m. bekendheid bij de aannemer) Plaatsing In de pilotfase vindt er een evaluatie plaats, deze evaluatie kost manuren en kosten voor koffie en thee. De totale kosten van de evaluatie komen neer op een bedrag van 420,00 euro. Anne Meesters Meesterproef

99


3.7 Conceptbewaking Afsluiting Door de uitvoering van het ontwerpgericht onderzoek en ontwerpproces is de Kiekkas bedacht en uitgewerkt. Voor een goede implementatie van de Kiekkas, ter afsluiting van de meesterproef, de conceptbewaking en aanbeveling.

Het is belangrijk dat het gedachtegoed van het concept goed wordt bewaakt. De Kiekkas is een middel om Antentieken te helpen participeren in de maatschappij op hun eigen unieke manier. Het is van belang de Antentiek regie en vertrouwen te geven, anders voelt deze zich gedwongen en is hij of zij moeilijk of niet te bewegen. Vervolgens is het van groot belang dat de werving zorgvuldig verloopt, om ervoor te zorgen dat de Antentiek genoeg handvatten heeft om in een zelfsturend team (negen Antentieken) aan de slag te gaan. Tot slot is het belangrijk dat de Kiekkas goed wordt gerealiseerd. Met behulp van een ruimtelijk ontwerper. Deze ontwerper houdt rekening met de uitstraling van de Kiekkas, het neutrale design, bestendigheid (tegen slecht weer) en vandalisme. Daarnaast houdt de ontwerper er rekening mee dat de Kiekkas functioneert volgens de omschrijving in het verhaal. Antentieken als kans Het is belangrijk te benoemen dat deze doelgroep een enorme kans is voor onze maatschappij, het is een prachtig gegeven dat Antentieken in hun laatste jaren iets terug willen doen. De Kiekkas is een uiting om deze behoefte te bevredigen, maar dit kan ook nog op andere manieren in nieuwe contexten. Deze groep is ook voor toekomstige projecten van We are Social Rebels een interessante mentaliteit om te betrekken.

100

Conceptbewaking

Positief gezonde samenleving De maatschappelijke movement naar een positief gezonde samenleving sluit haarfijn aan bij de visie van We are Social Rebels. Een positief gezond zorgstelsel is een systeemverandering: het systeem moet om. Dit biedt veel kansen voor We are Social Rebels. Dit nieuwe zorgsysteem vraagt om nieuwe samenwerkingen en creativiteit, kwaliteiten die terugkomen in het DNA van We are Social Rebels. De Kiekkas draagt bij aan deze systeemverandering, maar in het project PlusPraktijken zijn er nog meer manieren om dit beter te doen.


(Yazar , 2014) Anne Meesters Meesterproef

101


Nawoord Wat ga jij doen tijdens het pensioen? Voel je het al kriebelen? Dan is het tijd om rondom de sprank aan de slag te gaan, het pensioen te verzilveren en te investeren in jouw omgeving! Voordat we afsluiten, wil ik dit moment nemen om nog een aantal mensen te bedanken. Een 'thank you' voor de professionele en emotionele ondersteuning tijden mijn meesterproef. Want ook emotionele ondersteuning is essentieel geweest voor het behalen van dit eindresultaat. Een eindproduct waar ik trots op ben! Bedankt... We are Social Rebels, Kristel, Eva en Laure. Bedankt voor de fijne sfeer op het kantoor, de witte muren die nu niet meer wit zijn en de betrokkenheid bij mijn proces. Ik er heb zin in, om vanaf maart bij jullie aan de slag te gaan! Burgerkracht, Martine, bedankt voor het enthousiasme, het inzetten van jouw netwerk en het ter beschikking stellen van jullie locatie. De werkgroep, bedankt voor jullie geweldige inzet tijdens de toekomstsessie! En de bevlogenheid waarmee jullie de werkgroep kleur geven. Saar van der Spek, bedankt voor de betrokken begeleiding en feedback. Mijn familie en vrienden, bedankt voor de feedback en ondersteuning in het proces, de gezellige momenten om de meesterproef even te vergeten (dit is ook belangrijk) en een klankboord te zijn als het te druk was in mijn koppie. In het bijzonder: Viggo, Freddy, Janneke, Fedde, Sylvia, Luca, Isa, Eva, Lindsay en Niels. Ik ben Anne Meesters, tot in de toekomst!

102


HUISARTS BURGER

PARTICIPATIE

Anne Meesters Meesterproef

103


Bronnenlijst

*Afbeeldingen zonder bronvermedling zijn afkomstig van unsplash.com pictogrammen, illustraties en mockups zijn gemaakt met behulp van freepik.com Filmpje is gemaakt met behulp van pexels.com 23management. (2017). BEDRIJFSCULTUUR CULTUURTYPERING ORGANISATIECULTUUR CULUUR Management IDENTITEIT Basiswaarden. Geraadpleegd op 30 december 2019, van http://123management. nl/0/030_cultuur/a300_cultuur_02_typering.html Abstract Scandinavian Art Print. Mid Century Modern Art Prints. Tan Abstract Expressionism. Abstract Shapes Print. Red Orange Paintings. (z.d.). Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://nl.pinterest.com/pin/562527809708942674/?nic_ v1=1amVkJD6%2FD0uk%2FWaww1LiMmdG2wcSQuiTNB2MCRZSGM9HXc5yzVlEFS1gA24beSmDO advertentie groothandel. (z.d.). Adverteren in VIA Sittard-Geleen. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://www.advertentiegroothandel.nl/adverteren-in-de-krant/krant/via-sittard-geleen amazon. (z.d.). Recordable Button: Amazon.com. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://www. amazon.com/slp/recordable-button/adwqu88c3n5c694 Anders Beter Centrum. (z.d.). Anders Beter Centrum. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https:// www.andersbetercentrum.nl Anji Play. (2019). Love, Risk, Joy, Engagement, Reflection. Geraadpleegd op 6 december 2019, van http:// www.anjiplay.com Applewhite, A. (2017 april). Letís end ageism. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.ted. com/talks/ashton_applewhite_let_s_end_ageism?referrer=playlist-talks_to_make_you_feel_good_ab#t-42127 Balcer, B. (2019, 25 november). The First Family-Friendly Co-Housing Project In Cambridge. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://popupcity.net/the-first-family-friendly-co-housing-project-in-cambridge/ Blue Zones. (2019, 25 oktober). Blue ZonesóLive Longer, Better - Blue Zones. Geraadpleegd op 26 november 2019, van https://www.bluezones.com bol.com. (z.d.). Brievenbus kopen? Alle Brievenbussen online | bol.com. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://www.bol.com/nl/l/brievenbussen/N/13389/#modal_open Bosma, R. (1019, 13 oktober). Meetlint om de middel in ëBlue Zone Bakkeveení. Geraadpleegd op 26 november 2019, van https://frieschdagblad.nl/2019/10/13/meetlint-om-de-middel-in-blue-zonebakkeveen?harvest_referrer=https:%2F%2Fwww.google.com%2F Bregman, R. (2019a). De meeste mensen deugen (1ste editie). Amsterdam: de Correspondent Bv. Bregman, R. (2019b, 13 augustus). YouTube. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://www. youtube.com/watch?v=7dMVF0hKtxQ Brooker, D. (2019, 29 april). Why You Need to Watch The New Brene Brown Netflix Special Immediately. Geraadpleegd op 5 december 2019, van https://www.forbes.com/sites/daniellebrooker/2019/04/29/why-youneed-to-watch-the-new-brene-brown-netflix-special-immediately/ Burgerkracht. (z.d.). Adviseur in burgerparticipatie. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www. burgerkrachtlimburg.nl/ C. (2019, 23 oktober). Curatingtherandom. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://curatingtherandom. tumblr.com/post/188521241004 Carstensen, L. (2011 december). Older people are happier. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.ted.com/talks/laura_carstensen_older_people_are_happier?referrer=playlist-talks_to_make_you_ feel_good_ab CBS. (2017, 23 december). Worden we individualistischer? Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https:// www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/52/worden-we-individualistischer CBS. (2018, 2 oktober). Zonder partner vaak sterk eenzaam. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/39/zonder-partner-vaak-sterk-eenzaam CentreErasme. (2019, 15 mei). Hannah Arendt - Podcast Filosofie #7 [Podcast]. Geraadpleegd op 5 december 2019, van https://www.centre-erasme.nl/hannah-arendt-podcast-filosofie-7/ Coach. (2020, 4 mei). The chef, the bushman, the league hard-arse and the Insta-sensation: how

104


Australians get fit today. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://coach.nine.com.au/fitness/faces-ofaustralian-fitness/2af843e1-ce2f-465f-b35e-da4bf41149aa Custic, F. (2019, 7 oktober). Filip Custic, el fotÛgrafo surrealista de la RosalÌa. Geraadpleegd op 23 december 2019, van https://www.allcitycanvas.com/filip-custic-el-fotografo-surrealista-de-la-rosalia DANCYGER , D. (2019, 17 september). Read True Crime Memoir: It Comes in Waves. Geraad-pleegd op 28 april 2020, van https://www.dnamag.co/home/longreads-it-comes-in-waves de Boer, F., Tromp, N., & Voerman, S. (2016). Redesigning Psychiatry innoveren voor psychisch welzijn in de 21e eeuw (#1). Geraadpleegd van http://www.redesigningpsychiatry.org/wp-content/uploads/ RedesigningPsychiatry_uitgave1_november2016.pdf de Boer, R. (2019, 11 juni). Wat is de beste Nederlandse ontmoetingssite? Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://www.datingsitekiezen.nl/artikelen/ontmoetingssite/ De Grabbelton. (z.d.). Stichting Speelgoedbank De Grabbelton Zuid-Limburg. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https://speelgoedbankdegrabbelton.wordpress.com de Jonge, W. (2018). Designing a Community of Care. Geraadpleegd van https://content.stimuleringsfonds. nl/files/opo/i_095/stimuleringsfondsdesigningacommunityofca.pdf/ De Limburger. (2019, 11 maart). Limburgers vooral trots op gemoedelijkheid en Bourgondische levensstijl. Geraadpleegd op 4 december 2019, van https://www.limburger.nl/cnt/dmf20190311_00095856/limburgersvooral-trots-op-gemoedelijkheid-en-bourgondische-levensstijl Dekker, P. (2019, 12 augustus). Concept Street maakt vervolg Ik Durf Het Bijna Niet Te Vragen. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://www.broadcastmagazine.nl/in-productie/concept-street-maaktvervolg-ik-durf-het-bijna-niet-te-vragen/ Delap, L. (2016, 21 november). Iris Apfel is the Goddess of style. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.thestar.com/life/fashion_style/2016/11/11/iris-apfel-goddess-of-style.html Den Broeder, L. (2017). Citizens Chience For Health In ALL POLIICIES (978-94-6299-642ñ7). Geraadpleegd van https://www.publicatie-online.nl/files/2414/9969/2929/14659_-_Broeder_BNW_ONL.pdf Design Academy Eindhoven. (2019). Design Academy Eindhoven > EVENTS > Graduation 19 > Project. Geraadpleegd op 17 januari 2020, van https://www.designacademy.nl/events/graduation-19/project?ProjectId=2514 Edureka. (2018, 21 juli). Internet of Things (IoT) | What is IoT | How it Works | IoT Explained | Edureka. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.youtube.com/watch?v=LlhmzVL5bm8 Everaardt, F. (2019, 11 juli). Hardware Info. Geraadpleegd op 7 oktober 2019, van https://nl.hardware.info/ nieuws/66545/interview-amazon-zet-met-snelle-bezorging-en-prime-day-vol-in-op-de-nederlandse-markt evolutiegids. (2019, 6 oktober). DERDE LEVENSFASE | nieuw beeld jonge ouderen | persoonlijke evolutie |EVOLUTIEGIDS. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://evolutiegids.nl/derde-levensfase/ Fancourt, D., & Finn, S. (2019). What is the evidence on the role of the arts in improving health and well-being? A scoping review (2019) (13400211). Geraadpleegd van http://www.euro.who.int/en/data-andevidence/evidence-informed-policy-making/publications/2019/what-is-the-evidence-on-the-role-of-the-arts-inimproving-health-and-well-being-a-scoping-review-2019 FRAME. (2018). Frame HEALTHCARE (121). Geraadpleegd van https://www.frameweb.com/magazine Freebird Club. (z.d.). How it works. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://www.freebirdclub.com/ how-it-works FULCHER, C. (2014, 11 augustus). Portfolios. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www.artsthread. com/portfolios/diversitynow2016-fashionnevergetsold/ Geertsma, P. (2013, 20 november). Wat is technologie en hoe kan technologie worden gedefinieerd? | TechnischWerken. Geraadpleegd op 27 november 2019, van http://www.technischwerken.nl/kennisbank/ techniek-kennis/wat-is-technologie-en-hoe-kan-technologie-worden-gedefinieerd/

Anne Meesters Meesterproef

105


Gemeente Sittard-Geleen, & Kragten. (2016). Sittard-Geleen presenteert: Trots op onze tuin! Beleidsnota openbare ruimte Sittard-Geleen 2016-2026. Geraadpleegd van fi-le:///Users/annemeesters/Downloads/Trots%20 op%20onze%20tuin!.pdf Gezondheidscentrum Heer. (2017). Wij zijn Pluspraktijk | Gezondheidscentrum Heer. Retrieved September 2, 2019, from https://www. Gezondheidscentrumheer.nl/plus-praktijk/ Glicée print. (z.d.). Dive print . Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://nl.pinterest.com/pin/562527809708942679/?nic_ v1=1aheSFl5GrRp6eQPlg1bO5FZIwtNaCnZOANFDnO56sdeC0bQ%2FFc%2FegwKXIrhJqCMf7 Gowski, P. (2020, 12 februari). Sun Art Poster. Geraadpleegd op 28 april 2020, van http://patrykkrygowski. pl/portfolio/sun-art-poster/ Harding, N. (2018, 21 november). The Very Best, Piss-Yourself-Laughing Fashion Memes Of 2018. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.pedestrian.tv/style/best-fashion-memes-2018/ Heijne, B. (2018, 5 mei). Saamhorigheid. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://www.nrc.nl/ nieuws/2018/05/05/saamhorigheid-a1601984 Hermsen, J. J. (2015). Kairos: een nieuwe bevlogenheid. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2019, 17 september). OCW blijft investeren in goed onderwijs en terugdringen lerarentekort. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://www.rijksoverheid. nl/actueel/nieuws/2019/09/17/ocw-blijft-investeren-in-goed-onderwijs-en-terugdringen-lerarentekort Hoogland , A. (2016, 11 februari). Half Nederland heeft lichamelijke klachten door stress. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://www.gezondheidsnet.nl/stress-en-burn-out/half-nederland-heeft-lichamelijkeklachten-door-stress Hornbach. (z.d.). Metaal | Tuinpalen kopen? Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://www.hornbach. nl/shop/Schuttingen/Tuinpalen/S5006/Materiaal=Metaal/artikeloverzicht.html#/eyJuIjoxLCJ2aWV3IjoiZ2FsbGV yeSIsImxpc3RDcml0ZXJpYSI6eyJwYWdlTnVtYmVyIjoxLCJwYWd-lU2l6ZSI6MzYsInNvcnRPcmRlciI6InNvcnRNb 2RlRHYifSwiYWN0aXZlRmlsdGVycyI6W1sibXZtYzY3NCIsIk1ldGFhbCJdXSwidXJsVmVyIjoyfQ== Huijbregts, J. (2AD, 7 oktober). Tweakers. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://tweakers.net/ nieuws/158258/kpn-is-begonnen-met-landelijke-5g-test-op-700mhz-frequentie.html HUMAN. (2012, 2 april). Ik werk, dus ik ben - Dus ik ben. Geraadpleegd op 3 december 2019, van https://www.2doc.nl/speel~VPWON_1171828~ik-werk-dus-ik-ben-dus-ik-ben~.html Hummel, K. (2017, 1 november). Ist noch Platz in deinem Leben? Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www.faz.net/aktuell/gesellschaft/menschen/neue-freundschaft-im-alter-ist-noch-platz-in-deinemleben-15255812.html Hummingbird, Blue Jay, and Robin on Wires. . (2014, 1 januari). Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://nl.pinterest.com/pin/562527809708942676/?nic_ v1=1aibHYq0THY6zd5dP1gY%2FfZ%2FYapSIkOPHWnU%2FxEC4%2F6IxvidzjWetEofvlmi542jss Institute for Positive Health Positieve Gezondheid. (2019, 30 oktober). YouTube. Geraadpleegd op 26 november 2019, van https://www.youtube.com/watch?v=5xjJIRnuiyQ Intermediair. (2019 april). Hoe BrenÈ Brown de meester van de persoonlijke ontwikkeling werd. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://www.intermediair.nl/persoonlijke-groei/leidinggeven/brenebrown-ted?utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F jmpromotions. (2018). Babyboomers en marketing Anno 2018. Geraadpleegd op 13 december 2019, van https:// www.jmpromotions.nl/blog/infographic-babyboomers-marketing/ Joosten, P. (2019a, 5 augustus). Langer leven & Onsterfelijkheid: Methoden & Impact 5x | Peter Joosten. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.peterjoosten.net/langer-leven/ Joosten, P. (2019b, 23 oktober). Invloed technologie op samenleving: ontwikkelingen, Nederland & nadelen. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.peterjoosten.net/invloed-technologie/

106


Joustra, A., & Heinrich, E. (2017, November 17). Regioverkenning Westelijke Mijnstreek [PowerPoint]. Retrieved September 2, 2019, from https://www. Opgavenvoorsittardgeleen.nl/assets/files/P13-L1-R1 regioverkenning-W- Mijnstreek-gezondheid.pdf Kaith, L. (z.d.). Lucky Kaith. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www.flickr.com/ photos/148227651@N07/ Kosten-aanbouw. (2017, 24 mei). Kosten aanbouw vergunning. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https:// www.kosten-aanbouw.nl/kosten-vergunning/ Kovecses, A. (z.d.). Earth Mother, Sky Father by Anna Kovecses on Artfully Walls. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www.artfullywalls.com/works/7225/earth-mother-sky-father Laerac. (2018, 29 juli). What is Technology and some of its Advantages and Disadvantages. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.youtube.com/watch?v=6CWsLR5SuyU Lekka Angelopoulou , S. (2018, 30 oktober). beatriz perÛ giannini playful add-ons for street bollards encourage trust and interaction. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://www.designboom.com/design/ beatriz-pero-giannini-playful-add-ons-street-bollards-rocker-slider-wobbler-10-30-2018/ Limburg Positief Gezond. (2018). Positieve Gezondheid en het geheim van Limburg. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://limburgpositiefgezond.nl/positieve-gezondheid-en-het-geheim-van-limburg Loonwijzer.nl. (z.d.). Uurtarieven in 50 beroepen: zzp’ers vergeleken met werknemers. Geraad-pleegd op 4 mei 2020, van https://loonwijzer.nl/eigenbaaswijzer/uurtarieven-in-50-beroepen-zzpers-vergeleken-metwerknemers Luthy, M. (2019). The Future of Wellbeing. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https://trendwatching. com/quarterly/2019-06/the-future-of-wellbeing/ Madame B. (2020, 28 april). Les bijoux d’Iris Apfel. Geraadpleegd op 28 april 2020, van http:// inspirationsdeco.blogspot.com/2019/03/les-bijoux-diris-apfel.html Maes , A. (2018, 27 april). Regionalisering van zorg: wat willen burgers en zorgaanbieders? Geraadpleegd op 28 november 2019, van http://zorgenstelsel.nl/regionalisering-van-zorg-wat-willen-burgers-en-zorgaanbieders/ Manning, M. (2019, 17 februari). ìDonít Talk to Strangers!î This Simple Childhood Rule is Killing Your Happiness. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://sixtyandme.com/talk-to-strangers-increase-yourhappiness/ Marijnissen, H. (2019, 26 oktober). Yep wordt jop, maar vitalo is nÛg beter. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.trouw.nl/verdieping/yep-wordt-jop-maar-vitalo-is-nog-beter~b7e1b4dd/ Mayanne, S. (2019). About the project. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://behindthescars.co.uk Meesters, A. (2019). Nature & Health. Geraadpleegd van https://issuu.com/annemeesters.am/docs/ healthy_lifestyle_anne_meesters Michiel, M. (2019, 28 augustus). Klup. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://www. voordewereldvanmorgen.nl/duurzame-projecten/klup Mijnzzp, T. (2020, January 19). Wat verdient een Projectleider. Retrieved January 19, 2020, from https:// www.mijnzzp.nl/Beroep/880-Projectleider/Salaris-en-tarief Milieu Centraal. (z.d.). Delen is het nieuwe hebben. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://www. milieucentraal.nl/bewust-winkelen/delen-is-het-nieuwe-hebben/ Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. (2018, 30 mei). Nieuwe omgevingswet maakt omgevingsrecht eenvoudiger. Geraadpleegd op 29 november 2019, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/omgevingswet/ vernieuwing-omgevingsrecht Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. (2019, 18 oktober). Waarom aandacht voor gezonde leefomgeving? Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.gezondeleefomgeving.nl/aandeslag/ waarom-gezondheid

Anne Meesters Meesterproef

107


Montez, T. (2014, 15 februari). What is Technology? Geraadpleegd op 27 november 2019, van https:// www.youtube.com/watch?v=Giiz81_uzK8 N‰rhi, H. (2019, 2 april). Symbols of resilience: post-mastectomy tattoos. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://www.positive.news/lifestyle/health/symbols-of-resilience/ Niehe, T. (2019, 10 april). Minister zet in op digitalisering zorg. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.agconnect.nl/artikel/minister-zet-op-digitalisering-zorg Noble, L. (2017, 21 februari). YouTube. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://www.youtube. com/watch?v=lt0nicbUkwM Noordelijke Maasvallei, Netwerk Positieve Gezondheid. (z.d.). Welkom op de website van het Netwerk Positieve Gezondheid - Netwerk Positieve Gezondheid | Noordelijke Maasvallei. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https://www.netwerkpositievegezondheid.nl NOS. (2019, 11 maart). Friezen en Zeeuwen het meest trots op hun provincie. Geraadpleegd op 4 december 2019, van https://nos.nl/artikel/2275459-friezen-en-zeeuwen-het-meest-trots-op-hun-provincie.html NPO Focus. (z.d.). Worden we binnenkort allemaal 100? | NPO Focus. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://npofocus.nl/artikel/7844/worden-we-binnenkort-allemaal-100 offerteadviseur . (2017, 5 mei). Kosten meubels op maat maken 2020 - overzicht. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://www.offerteadviseur.nl/categorie/huis/meubelmaker/kosten-meubels-op-maat-maken/ Omgevingspsycholoog. (2014, 17 oktober). Documentaire architectuur & omgevingspsychologie: the secret life of buildings ù Omgevingspsycholoog. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www. omgevingspsycholoog.nl/documentaire-architectuur-omgevingspsychologie/ Ooms, J. (2019a, December 26). Webdesigner zzp: Het uurtarief, de prijs en alle kosten voor website maken. Retrieved January 19, 2020, from https://uurtarief.tips/nl/zzp/ict/uurtarief-webdesigner-webdeveloper Ooms, J. (2019b, December 26). Uurtarief grafisch vormgever? Bekijk en vergelijk tarieven. Retrieved January 19, 2020, from https://uurtarief.tips/nl/zzp/uurtarieven-zzp/zakelijke-dienstverlening/uurtarief-grafischvormgever Openshaw, J. (2019). How Co-Living can expand its appeal (issue 131). Geraadpleegd van https://www. frameweb.com/news/out-now-frame-131 OranjeFonds. (z.d.). Homepagina. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://www.oranjefonds.nl/ Pellemans, J. (2019, 22 oktober). Welke sport en fitness kiezen ouderen in Nederland? | Allesoversport.nl. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.allesoversport.nl/artikel/de-keuze-voor-sport-en-fitnessbij-ouderen/ Peters, C. (2019, 20 maart). Mode-icoon van de Week: Iris Apfel. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.harpersbazaar.com/nl/mode-juwelen/a26854671/iris-apfel-mode-icoon/ Pettis, B. (2010). Kio Stark in BK. Geraadpleegd op 5 december 2019, van https://www.flickr.com/photos/ bre/5045393627/in/photostream/ Pfauth, E. (2017, 1 januari). Prestatiemaatschappij - Gelukkig zijn in een wereld die draait om succes. Geraadpleegd op 31 oktober 2019, van https://decorrespondent.nl/10001/prestatiemaatschappij-gelukkig-zijnin-een-wereld-die-draait-om-succes/281958193-65a74463 Pinker, S. (2017 april). The secret to living longer may be your social life. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://www.ted.com/talks/susan_pinker_the_secret_to_living_longer_may_be_your_social_ life?referrer=playlist-how_to_mobilize_healthier_communities plexiglas.nl. (z.d.). Plexiglas helder 2 mm | Plexiglas.nl. Geraadpleegd op 4 mei 2020, van https://plexiglas.nl/ plexiglas-helder-2-mm Pluspraktijk. (z.d.). PlusPraktijken. Geraadpleegd op 1 november 2019, van https://pluspraktijken.nl

108


PPS. (2016, 7 december). Research: The Case for Healthy Places. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.pps.org/article/pps-releases-new-report-the-case-for-healthy-places-how-to-improve-healththrough-placemaking Project For Public Spaces. (2016). The Case For Healthy Spaces. Geraadpleegd van https://assets-global. website-files.com/5810e16f be876cec6bcbd86e/5a626855e27c0000017efc24_Healthy-Places-PPS.pdf Reggev, K. (2019, 4 oktober). Toy Designer Cas Holman Is Obliterating Old Notions of Play. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://www.dwell.com/article/interview-toy-designer-cas-holman-rigamajig-1f60ac26 Rijkhoff , B. (2018, 4 augustus). Dankzij een cursus goed voorbereid richting pensioen. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.ad.nl/ad-werkt/dankzij-een-cursus-goed-voorbereid-richtingpensioen~ac2ae645/ Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (2018). Robotisering | Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Geraadpleegd op 27 november 2019, van https://www.v tv2018.nl/robotisering Rijksoverheid . (2019). Home | Gezonde Leefomgeving. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https:// www.gezondeleefomgeving.nl Schop, G. (2018, 18 september). Participatieladder - Managementmodellensite. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https://managementmodellensite.nl/participatieladder/ Sirota, P. (2020, 1 januari). Kirk Douglas. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https://nl.pinterest.com/pin/562527809709208098/?nic_ v1=1a0jK8wSTQMdpi4ux%2BbHx9txoGO%2BpQRlVKIWlfvRSqJszGl8WwGEE4DTGQ0wLKL7BY Sizzle. (2017, 25 juni). Energy This is true This Is DeepMake Time & Live Your Life ialwayskeepit100 idontsugarcoatshit mylogic icallithowiseeit Meme. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://onsizzle. com/i/life-story-time-money-energy-this-is-true-15795515 skwshop. (2018). Parkbank Riviera | Parkbank Riviera. Geraadpleegd op 19 januari 2020, van https://www. skwshop.nl//parkbank-riviera Slagter, P. (2019, 7 augustus). Hoofdstad Zuid-Korea gaat inwoners belonen met eigen cryptovaluta: S-coin. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://lekkercryptisch.nl/nieuws/2019/08/07/Hoofdstad-ZuidKorea-gaat-inwoners-belonen-met-eigen-cryptovaluta-S-coin sprout. (2016, 27 juni). Zo onderneem je volgens ìStart with Whyî van Simon Sinek. Geraadpleegd op 30 december 2019, van https://www.sprout.nl/artikel/innovatie/zo-onderneem-je-volgens-start-why-van-simonsinek Stark, K. (2016 februari). Why you should talk to strangers. Geraadpleegd op 5 december 2019, van https://www.ted.com/talks/kio_stark_why_you_should_talk_to_strangers Start-Up Nation Central. (2018, 27 juni). What If You Could Mine Cryptocurrency By Doing Good Deeds? Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://www.forbes.com/sites/startupnationcentral/2018/06/27/what-ifyou-could-mine-cryptocurrency-by-doing-good-deeds/ Straingers. (2019, 5 december). Nieuws ñ Straingers. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https:// www.straingers.nl/nieuws/ Tadao, C. (2018, 3 mei). Tadao Cern - Comfort Zone. Geraadpleegd op 4 december 2019, van https:// independent-photo.com/stories/comfort-zone/ Tegenlicht. (2016, 25 januari). YouTube. Geraadpleegd op 12 december 2019, van https://www.youtube. com/watch?v=CLYImFVo6EU Tonnis, J. (2019a juni). Verpleegkundige opent zelf een hofje voor ouderen en bestrijdt zo de eenzaamheid. Geraadpleegd op 29 november 2019, van https://brightvibes.com/1363/nl/verpleegkundige-opent-zelf-eenhofje-voor-ouderen-en-bestrijdt-zo-de-eenzaamheid

Anne Meesters Meesterproef

109


Tonnis, J. (2019b november). HOE EEN SPEELTOESTEL EENZAAMHEID OP EEN LAGERE SCHOOL TEGENGAAT. Geraadpleegd op 6 december 2019, van https://brightvibes.com/1498/en/this-playset-developedby-dutch-children-helps-fight-loneliness-and-everybody-loves-it ToonHermansHuisSittard. (z.d.). Welkom. Geraadpleegd op 28 juni 2020, van https://www.toonhermanshuissittard. nl/ TROUW. (2019, 12 september). ëDe yep van tegenwoordigí in 5 minuten. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.trouw.nl/binnenland/de-yep-van-tegenwoordig-in-5-minuten~bd0aba7e/ van Beek, G. (2016, 15 juli). Regiotafel: gezamenlijk commitment voor zorgvernieuwing. Geraadpleegd op 28 november 2019, van https://zorgenz.nl/regiotafel-gezamenlijk-commitment-zorgvernieuwing/ van de Elsen, W. (2019, 16 september). De impact van Positieve Gezondheid in de praktijk. Geraadpleegd op 18 januari 2020, van https://www.v ilans.nl/artikelen/de-impact-van-positieve-gezondheid-in-de-praktijk van de Wier, M., & Marijnissen , H. (2019 september). De yep van tegenwoordig. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://verhalen.trouw.nl/de-yep-van-tegenwoordig/ van de Wier, M., & Marijnissen, H. (2019a, 14 september). In ëzorgzaam dorpí Austerlitz regelen yeps de thuiszorg zelf wel. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.trouw.nl/binnenland/in-zorgzaamdorp-austerlitz-regelen-yeps-de-thuiszorg-zelf-wel~bb4c6aef/ van de Wier, M., & Marijnissen, H. (2019b, 18 september). Een woongroep die voelt als een dorp: ëIk leef hier mijn eigen toekomstí. Geraadpleegd op 1 december 2019, van https://www.trouw.nl/binnenland/eenwoongroep-die-voelt-als-een-dorp-ik-leef-hier-mijn-eigen-toekomst~b6bc1c40/ van de Wier, M., & Marijnissen, H. (2019c, 18 september). Een woongroep die voelt als een dorp: ëIk leef hier mijn eigen toekomstí. Geraadpleegd op 3 december 2019, van https://www.trouw.nl/binnenland/eenwoongroep-die-voelt-als-een-dorp-ik-leef-hier-mijn-eigen-toekomst~b6bc1c40/ van den Berg, H. (2019). Dit is de kracht van kunst in zorg en welzijn (0). Geraadpleegd van https://www. cultuuroost.nl/resources/uploads/2019/06/Cultuur-Oost-Dit-is-de-kracht-van-kunst-in-zorg-en-welzijn-v2.pdf van den Berg, J. (2017, 26 januari). Paul Verhaeghe over zijn boek Identiteit. Geraadpleegd op 3 december 2019, van https://sociologiemagazine.nl/artikel/paul-verhaeghe-over-zijn-boek-identiteit van Son, R. (2019, 17 september). In ruil voor beweging leuke dingen doen met fitcoins: ìAlles is gratisî. Geraadpleegd op 30 november 2019, van https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/3065818/In-ruil-voorbeweging-leuke-dingen-doen-met-fitcoins-Alles-is-gratis van Waart, P., & Mulder, I. (2014). Meaningful Interactions in a Smart City (8530). Geraadpleegd van https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-33 - 19-07788-8_57 Vistaprint. (z.d.). Bedrukte postkaarten, zakelijke postkaarten printen | Vistaprint. Geraad-pleegd op 4 mei 2020, van https://www.v istaprint.nl/marketingmateriaal/postkaarten?couponAutoload=1&expiredCoupon Co-de=VP1512&GP=05%2f04%2f2020+08%3a02%3a23&GPS=5672249807&GNF=0&ncid=kzzi4j4f0wmcbbya 2x45bpfq&rd=2 Yazar , F. (2014, 17 december). Web Galeri: Cerise Doucede. Geraadpleegd op 28 april 2020, van https:// bantmag.com/web-galeri-cerise-doucede/

110


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.