Zomertijd, komkommertijd. Een waterige groente met weinig smaak en nauwelijks geur. Met wat kunst en vliegwerk maken we ze in, en dan zijn ze best wel lekker. Zuur of zoet-zuur, een goede bite en lekker sappig. Tot september is het dus vooral genieten van alle groenten en vruchten van het land en, als het weer meezit, zon, zee en natuur.
Wij in het bestuur gaan natuurlijk ook van genieten van de zomer. Maar we blijven ook hard werken aan onze projecten, zoals de Reuktrainingsapp 2.0, de Vriendendag en andere kleine zaken die aandacht nodig hebben, zoals de communicatie op onze website en social media.
Vanaf deze maand hebben we een nieuw algemeen bestuurslid die ons komt versterken: Lysbeth Vink. We introduceren haar in deze nieuwsbrief.
Daarnaast zoeken we een nieuwe voorzitter. Kirsten Jaarsma stopt op 1 oktober en we hopen dan een nieuwe voorzitter te hebben.
Als dat niet lukt, is er geen probleem en zullen we de taken binnen het bestuur verdelen. Voor die tijd nemen we afscheid van Kirsten. Tijdens de Vriendendag bedanken we haar voor haar harde werk voor de vereniging. Leden krijgen daar de kans om haar gedag te zeggen.
Ik wens u een fijne vakantie en hopelijk zien we elkaar op 28 september!
Jan van der Meer
Tekst en tekstredactie:
Celine van Haaren
Vormgeving: André van Dijk
Vriendendag 28 september 2024
Na onze bijeenkomst in het voorjaar in Bunnik en de informatieve workshop in het Arboretum in Rotterdam eerder dit jaar, zijn we nu bezig met de voorbereidingen voor onze Vriendendag op zaterdag 28 september. We hopen op een goede opkomst en doen ons best om er een gevarieerde en interessante dag van te maken. Er zijn altijd nieuwe invalshoeken te ontdekken als het gaat om stoornissen. Gezien de grote verscheidenheid binnen deze stoornissen is het belangrijk om alle aspecten te belichten.
Een kleinere groep mensen op het spectrum van reuksmaakstoornissen, met name degenen die vanaf de geboorte geen reukzin hebben, maken een heel andere ontwikkeling door dan mensen die wel hebben kunnen ruiken vanaf hun geboorte. We willen hier op deze dag extra aandacht aan besteden.
De workshops willen we op een culinaire en actieve manier invullen. Ook willen we dit jaar ruim de tijd maken voor lotgenotengesprekken. Het gedetailleerde programma volgt in augustus, zodat u weet waarvoor u zich kunt aanmelden.
Kortom, we kijken uit naar uw komst en hopen dat u met goede energie en gevoel huiswaarts keert na afloop van deze dag. •
Rondleiding Arboretum: niet geroken, wel genoten
Wij zijn opgegroeid met de jaargetijden en kunnen ze goed onderscheiden. Denk aan de temperatuur, het aantal zonne-uren, de rust of juist de activiteit. Het frisse of intense groen, de diepe herfstkleuren of de grijstinten. Elk jaargetijde heeft ook zijn eigen typische geuren.
Ons uitstapje naar het Arboretum was een mooi moment om te genieten van de rijke bomenaanplant in dit bijzondere Rotterdamse park. Hoewel er niet veel in bloei stond, waren er zeker verschillende geuren aanwezig. Was dat confronterend?
Door de kennis van de gidsen kregen we inzicht in de majestueuze bomen en weelderige struiken. Door te kijken
en te voelen aan de schors of het vilten blad, kwamen er allerlei gelukshormonen vrij. En daarmee ook associaties, positief of misschien negatief.
De gidsen leidden ons in kleine groepjes rond en maakten de wandeling plezierig en leerzaam. Ze vertelden over de geschiedenis van het park, een uit de hand gelopen hobby van een rijke ondernemersfamilie. Het is mooi om te realiseren dat er ruim honderd jaar geleden al een wereldwijde ‘community’ van botanici bestond. Wat ooit een strak poldergebied was, is in honderd jaar tijd uitgegroeid tot een aangenaam, lommerrijk en romantisch park.
Dus misschien niet geroken, maar toch erg genoten. •
leuke uitstapjes deze zomer
Tijdens de rondleiding door Arboretum Trompenburg in Rotterdam leerden we kijken naar bomen, planten en bloemen met focus op ons zicht en gehoor. Dat is extra bijzonder, omdat reuk normaal een speciale rol speelt bij het genieten van de natuur. We nodigen u van harte uit om deze zomer hetzelfde te doen. We tippen u 3 plekken om het natuurlijk schoon te bewonderen.
1. Bewonder tentoonstelling Bloom in Paleis ’t Loo
Ontdek de tentoonstelling ‘Bloom’, waar je een reis door de tijd maakt langs bloemen die alle zintuigen prikkelen. Prinses Mary II van Engeland was dol op bloemen en heeft ervoor gezorgd dat ze een belangrijk exportproduct werden. De tentoonstelling toont schilderijen van bloemen uit de 17e eeuw, moderne interpretaties, vakmanschap in tuinieren, de geschiedenis van bloemen en Mary’s eigen interesses.
2. Befaamde reuzenaronskelk in de Hortus Botanicus
Wanneer de reuzenaronskelk (Amorphophallus titanum, ook wel bekend als de penisplant) bloeit, staat de Hortus op zijn kop. De plant bloeit gemiddeld één keer in de tien jaar, en deze zomer kunt u hem van dichtbij bekijken. De reuzenaronskelk, zoals de minder aanstootgevende titel luidt, is niet alleen beroemd vanwege zijn imponerende vorm: ook zijn penetrante geur lokt veel bezoekers naar de plantentuin. Bekijk deze en andere prachtige planten in de Hortus Botanicus in Leiden.
3. Bezoek arboretum Trompenburg
Na de rondleiding door Trompenburg Tuinen & Arboretum kunnen we niks anders dan u aanraden hier een bezoek te brengen. Dit is een uitgestrekte botanische tuin met een rijke collectie van bomen, struiken, vaste planten, bloembollen en knollen. Trompenburg combineert traditionele Engelse stijlen met moderne elementen zoals een voedselbos in ontwikkeling en een fotogenieke woestijnkas. De gidsen vertellen u graag over de geschiedenis van de tuin en van de planten, over de laatste ontwikkelingen en bijzonderheden in de tuin en natuurlijk krijgt u de mooiste plekjes in de tuin zien.
Christel Jansen maakt een podcast over de erkenning van het reukzintuig
‘Ik durf er nu pas voor uit te komen dat ik een zintuig mis’
Reuksmaakstoornis-lid en journalist Christel Jansen heeft een nieuwe podcast gelanceerd. Daarin benadrukt ze het belang van aandacht voor de reukzin. Na een leven lang haar eigen zintuiglijke beperking te hebben gemaskeerd tegen de achtergrond van de meer zichtbare beperking van haar broer, stapt ze nu naar voren om anosmie de aandacht te geven die het verdient.
Christel heeft anosmie haar hele leven verborgen gehouden. Ze besloot dat dit het moment is haar ervaringen te delen, mede door de wereldwijde aandacht tijdens de COVID-19-pandemie voor het verlies van reuk en smaak als symptoom. “Het was een plotselinge erkenning van iets wat ik mijn hele leven al meemaakte,” vertelt ze.
In de podcast deelt Christel niet alleen haar eigen ervaringen, maar gaat ze ook in gesprek met deskundigen zoals Sanne Boesveld, die uitlegt hoe geur en smaak werken, en KNO-arts Wilbert Boek, die patiënten met reuken smaakproblemen behandelt.
Begrip en steun
Met haar podcast wil Christel twee belangrijke punten bereiken: meer mensen bewust maken van de impact van anosmie en mensen met deze aandoening een stem geven. Ze hoopt dat haar podcast een belangrijke stap zal zijn om meer begrip en steun te krijgen voor mensen met anosmie. Waarom dat nu nog niet gebeurt, ligt volgens Jansen mede aan een financieel gebrek aan financiële steun voor onderzoek naar deze stoornissen. De
vereniging blijft zich inzetten om in de samenleving en medische- en onderzoekswereld te pleiten voor meer onderzoek en erkenning.
De podcast Reuk, het ondergeschoven kindje van de zintuigen is via de website en in uw favoriete podcast-app te beluisteren. •
Even voorstellen: algemeen bestuurslid Lysbeth
Zo halverwege het jaar mogen we een nieuw algemeen bestuurslid aankondigen: Lysbeth Vink. Zij zet zich de komende tijd binnen de vereniging in voor de (h)erkenning van anosmie in de hospitalitybranche. Na een coronabesmetting verloor zij haar reuk en smaak, waardoor ze zich nog beter realiseerde wat voor impact dat op je leven heeft.
Lysbeth, hoe kwam je met anosmie in aanraking?
Dat komt door COVID-19. In eerste instantie dacht ik dat mijn verlies van reuk en smaak tijdelijk zou zijn, zoals bij de meeste mensen. Maar nu, een tijd later, is het nog steeds niet teruggekeerd. Ik hoor bij die kleine groep mensen waarbij het nog onzeker is of het ooit terugkomt. Toch heb ik een uniek perspectief, omdat mijn partner al 25 jaar geen reuk heeft als gevolg van hooikoortsmedicijnen. Daarom wist ik al wat anosmie inhoudt. En: gedeelde smart is halve smart, zoals ze zeggen.
Wat voor impact had dat op je leven?
Het is en blijft een uitdaging, vooral in mijn beroep. Ik geef les op de Hotelschool The Hague én ik ben theesommelier. Dat is onhandig, omdat ik geen thee meer kan proeven en tot perfectie zetten zoals ik vroeger deed. Nu werk ik veel op herinnering. Ik weet uit ervaring welke temperatuur en tijd nodig zijn voor verschillende theeën. Het is er. En het heeft weinig zin om bij de pakken neer te zitten.
Ook ben ik gek op koken. In het begin was dat vooral verwarrend. Ik kon niet goed inschatten hoeveel zout ik gebruikte, of ik vond iets flauw smaken terwijl er juist veel kruiden in zaten. Het duurde even voordat ik begreep dat zout en zoet de enige smaken zijn die ik nog kan onderscheiden. Als ik nu eters op bezoek krijg, hoop ik altijd dat het goed smaakt. Vaak hoor ik dan terug ‘dat ik vast mijn smaak terug moet hebben, omdat het zo lekker is’.
Waarom heb je je aangemeld als bestuurslid?
Ik wil graag bijdragen aan het vergroten van het bewustzijn over hoe belangrijk geur en smaak zijn. Je mist een zintuig, en dat heeft impact. Toch wordt er nog te weinig
gedaan. We doen in de maatschappij bijvoorbeeld al veel voor blinden en doven, maar mensen realiseren zich nog niet hoe cruciaal geur en smaak zijn. Vooral in de hospitality. Door hierover te praten met collega’s en in mijn lessen, hoop ik dat zij er meer begrip voor krijgen.
Dat is ook waar ik me de komende tijd voor wil inzetten. Gastronomie is mijn passie: hoe kan ik een verschil maken in de hospitality? Ik kan me namelijk heel goed voorstellen dat mensen met een reuk- en smaakstoornis liever niet uit eten gaan. Toch ben ik er zeker van dat je iemand wél heel gelukkig kan maken met een fijne ervaring. Bijvoorbeeld door op te letten dat het bord mooi is opgemaakt, zodat het gerecht visueel aantrekkelijk is. Of juist meer knapperige elementen in het eten te verwerken.
Hoe is het voor jou om uit eten te gaan?
Ik kan er nog van genieten. Dat komt ook omdat ik ben opgegroeid in de keuken. Ik kook van jongs af aan, en dus weet ik welke smaken goed bij elkaar passen. Als ik nu een gerecht voorgeschoteld krijg, dan kan ik me heel goed voorstellen wat voor effect dat heeft.
Waar wil je je op richten binnen de vereniging?
Ik wil me richten op het vergroten van het bewustzijn en begrip voor reuk- en smaakstoornissen in de hospitalitybranche. Dit kan door onderwijs en training, zodat toekomstige professionals beter begrijpen wat het betekent om zonder reuk en smaak te leven. Begrip is de eerste stap. Dat komt ook omdat het beroep van een chef al heel stressvol is: probeer iedereen maar eens blij te maken. Daarom is het belangrijk dat we om tafel gaan. Heb je al eens van reuk- en smaakstoornissen gehoord? Weet je wat voor effect dat heeft op een mens? Je verliest vast eens je geur en smaak bij een flinke verkoudheid. Wat nou als dat zo blijft?
Als je begrip hebt, heb je een grotere kans dat je het restaurant om de hoek net zo enthousiast maakt als een ambitieuze sterrenchef. Dan kan je denken aan een keurmerk voor restaurants en horecagelegenheden die rekening houden met gasten met een reuk- en smaakstoornis. Op deze manier kunnen we ervoor zorgen dat de hospitalitybranche inclusiever wordt en dat iedereen kan genieten van een fijne eetervaring. •
Kun je geen genoeg krijgen van de nieuwsbrief en wil je meer lezen en/of luisteren?
Neem dan een kijkje op onze website voor de nieuwste berichten. Bekijk en beluister ook onze:
