# nieuwsbericht 5
oktober 2016 jaargang 15
Een nieuwe naam én een zonnige Vriendendag! Dit Nieuwsbericht staat helemaal in het teken van de Vriendendag die zaterdag 24 september plaatsvond in Bunnik. Tijdens deze dag heeft ons bestuur de nieuwe naam en huisstijl van de vereniging gepresenteerd aan leden, introducés en genodigden. Later in de middag werd ook het Achter Glas Magazine gelanceerd. Met de nieuwe naam heeft de vereniging een grote stap gemaakt richting een nieuwe toekomst. De keuze voor de nieuwe naam is één van de pijlers van het communicatieplan dat ons bestuur in 2015 heeft opgesteld. Het doel: de vindbaarheid en zichtbaarheid van onze vereniging vergroten en daarmee een bredere doelgroep bereiken. Dit betekent ook dat onze website, facebookpagina en het Nieuwsbericht een frisse look in de nieuwe huisstijl krijgen. Het was zaterdag 24 september een drukbezochte, zonnige en gezellige dag op de mooie locatie in Bunnik. Onze nieuwe leden konden kennis maken met het bestuur en vereniging. Leden die de
Kirsten Jaarsma
Vriendendagen al vaker bezochten, kwamen oude bekenden tegen. Voor deze editie ontvingen we een recordaantal aanmeldingen! Maar het programma was dan ook veelbelovend. In dit Nieuwsbericht een levendig verslag van een hele bijzondere Vriendendag. Vanaf nu heten we Reuksmaakstoornis.nl – de nieuwe Anosmievereniging. Het is even wennen, maar de verbinding met de vertrouwde Anosmievereniging blijft. Wat ons betreft is het een frisse start met de blik op de toekomst! Kirsten Jaarsma _ voorzitter
Vriendendag 2016: geurkunsthistorica Caro Verbeek en dagvoorzitter Saskia Paulissen
de nieuwe anosmievereniging
VRIENDEN
DAG 2016
Nog nooit bezochten zoveel leden van de Anosmievereniging de Vriendendag! We ontvingen maar liefst 108 aanmeldingen voor het gevarieerde programma dat deze dag gepland stond. Opvallend was het dat er dit jaar niet alleen partners de leden vergezelden, maar ook veel vrienden, vriendinnen, broers en zussen. Saskia Paulissen vervulde de rol van charmante dagvoorzitter die verschillende activiteiten aan elkaar praatte. En dat waren er nogal wat. Zo gaf geurkunsthistorica Caro Verbeek een boeiende lezing over het belang van reukzin in de wereld van kunst en cultuur. Elbrich Postma vertelde over het aanstaande onderzoek van Wageningen University. Bovendien bespraken we samen stellingen tijdens de interactieve sessie en werden de nieuwe naam en logo gepresenteerd. Aan het einde van de dag werd het Achter Glas Magazine gelanceerd. Tussen al die activiteiten door was er gelukkig genoeg tijd om nieuwe lotgenoten te ontmoeten of bij te praten met oude bekenden. Dat gebeurde met name tijdens de lunch waarvan sommigen heerlijk buiten in de zon genoten. Ook tijdens de afluitende borrel was er genoeg tijd om ervaringen uit te wisselen. We kijken dan ook terug op een geslaagde Vriendendag.
Nieuwe naam, logo én magazine Een mijlpaal in de geschiedenis van de Anosmievereniging. Tijdens de Vriendendag werd zowel de nieuwe naam als het nieuwe logo vol trots gepresenteerd aan de aanwezige leden. Reuksmaakstoornis.nl – de nieuwe Anosmievereniging is een feit. “Waarom een nieuwe naam?’’, begint voorzitter Kirsten Jaarsma haar verhaal. “De vereniging is in 2000 opgericht door een aantal anosmiepatiënten’’, vervolgt ze. “De keuze voor ‘Anosmievereniging Nederland’ was toen dus heel logisch. Maar deze naam is als de Volkswagen Polo terwijl we eigenlijk ‘Volkswagen’ als naam voor de vereniging moeten hebben, een meer algemene naam die een grotere doelgroep aanspreekt. Anosmie is de
meest bekende reukstoornis, maar er zijn er nog veel meer!”, verklaart ze. Denk hierbij aan bijvoorbeeld kakosmie, hyposmie en phantosmie. In 2015 stelde het bestuur een nieuw communicatieplan op. Een van de doelen die het bestuur zich toen stelde, was het vergroten van de zichtbaar- en vindbaarheid van de vereniging om zo de doelgroep goed te kunnen bereiken. “Ik had voor mijn ongeluk nog nooit van de term ‘anosmie’ gehoord. Ook tijdens het gesprek
Kirsten Jaarsma overhandigt het nieuwe magazine aan Julie Velthoven
met een kno-arts kwam het niet ter sprake”, herinnert Jaarsma zich. Het is dus niet per definitie de eerste zoekterm die een geïnteresseerde zoekt via Google. Het bestuur concludeerde om die reden dat
2
de nieuwe naam vrij moest zijn van ingewikkelde medische termen of afkortingen. Reuksmaakstoornis.nl is simpel en helder, net als het nieuwe logo en bijbehorende huisstijl.
blauw en oranje in kleurige banen en kaders. Deze huisstijl vindt u voortaan terug in alle uitingen van de vereniging.
Achter Glas Magazine is te bekijken en te bestellen via de website: reuksmaakstoornis.nl (leden van de vereniging krijgen een exemplaar thuisgestuurd)
achter glas de nieuwe anosmievereniging
Achter leven zonder reuk of smaak
de nieuwe anosmievereniging
de nieuwe anosmievereniging
Achter glas
reuksmaakstoornis.nl
leven zonder reuk of smaak
leven zonder reuk of smaak
Achter glas
reuksmaakstoornis.nl
Zo ook in ons gloednieuwe Achter Glas Magazine. De eer was aan Julie Velthoven, de jongste ervaringsdeskundige die we hebben geïnterviewd, om het eerste exemplaar uit Achter glas handen van onze voorzitter in ontvangst te nemen. Vervolgens kregen alle bezoekers van de vriendendag een exemplaar mee naar huis. Bij het magazine zat ook klein aandenken aan deze feestelijke dag: een kookwekkertje. •
achter glas
leven zonder reuk of smaak
Grafisch ontwerper André van Dijk (A.design) werkte een jaar lang hard aan de nieuwe look voor de vereniging. Er is veel gebrainstormd én weggegooid voor hij tot dit prachtige resultaat kwam. De drie woorden reuk, smaak en stoornis hebben elk een eigen kleur gekregen. Blauw, oranje en... “Bij stoornis hebben we de twee kleuren deels over elkaar heen gelegd, om zo in beeld uiting te geven aan de stoornis”, verklaart Van Dijk. Het zorgt voor een bijzondere twist en doet haast denken aan een optische illusie. Bij het logo hoort ook een frisse huisstijl waarin veel gebruik wordt gemaakt van het
de nieuwe anosmievereniging
Geur in kunst Een bijzonder onderdeel van de dag was de lezing van geurkunsthistorica Caro Verbeek. Met haar boeiende verhalen en weetjes vertelt ze over het belang van de reukzin in kunst en cultuur tot ver in onze geschiedenis. “In de westerse beschaving wordt de reukzin enorm onderschat’’, stelt ze, “We zijn hoofdzakelijk gefocust op zicht. Vroeger waren we veel meer met de geuren om ons heen bezig en in andere cultu-
ren gebeurt dat nog steeds.” Na een korte uitleg over de manier waarop wij ruiken, bespreekt ze de geurgerelateerde aspecten in verschillende schilderijen.
Zo werd vorig jaar nog een nieuwe Rembrandt ontdekt uit de serie ‘zintuigen’ die hij op zijn 19e maakte. Dit schilderij zou reuk moeten voorstellen, maar verbeeldt een man die na een behandeling van de chirurgijn wordt bijgebracht met de geur van ammoniak. Dat heeft niets met reukzin te maken, het is een reactie van ons zenuwstelsel. ‘Nervus trigeminus’ zou een betere titel zijn geweest. In andere schilderijen wijst Verbeek op personages die Rembrandt van Rijn (1606-1669) De flauwgevallen patiënt (De reuk) worden misleid door
Caro Verbeek
geur en de hoge status die met nardusolie werd geassocieerd, de olie waarmee de voeten van Christus werden ingesmeerd. Daarnaast wijst ze op het gebrek aan vocubulaire voor geuren in de westerse wereld. Om die reden heeft ze dan ook, met name voor de introduceés tips om een geur op een goede manier te omschrijven. “Het werkt om andere zintuigen en disciplines in te zetten.”, vertelt ze enthousiast. Ze legt puntsgewijs de stappen uit. Zicht: “Probeer een kleur aan
3
de geur te koppelen.” Tast: “Is het een poederachtige geur, een gladde, of juist een heel scherpe geur?” Smaak: “Ruik je iets zoets, of bitters?” Gehoor: “Denk in muziek. Is dit een compositie? Majeur of mineur?” Proprioceptie (waarneming): “Is het zware, olieachtige geur of een lichte geur?” ‘’Wanneer ik dit met mijn studenten oefen, komen hier de mooiste omschrijvingen uit. Het lijken dan net echte parfumeurs!’’, besluit ze. •
Interactieve sessie De interactieve sessie besloeg een groot deel van het middagprogramma. Hierbij kregen alle bezoekers een rood en een groen kaartje waarmee zij konden reageren op de gegeven stellingen. Groen is eens, rood oneens. Dat leverde mooie, strijdlustige en soms zelfs emotionele reacties op. Ook het panel dat bestaat uit Jan van der Meer, Harriët Gussinklo, Leonie Plaizier, Anke Meijer en Stephanie Beijnes bespreekt de stellingen. “Door mijn reuk- of smaakstoornis geniet ik minder van eten”, leest dagvoorzitter Saskia Paulissen voor. Gemengde reacties, zowel rood als groen is duidelijk vertegenwoordigd. “Je eet op herinnering. Bovendien is mondgevoel heel belangrijk, een pizza is daarom voor mij niet meer interessant. Sinds de kookworkshop van de vereniging let ik meer op contrasten in gerechten”, vertelt Jan van der Meer. Door een virus ruikt hij bijna niets meer. “Ik geniet nog steeds van mijn eigen eten’’, stelt Lidy Broekmans vanuit het publiek, “Maar uit eten gaan is geen feest. Dan heb ik altijd mijn eigen truken-
doos met wat citroenpeper of karweizaad bij me”, legt ze uit. Een andere stelling die veel reactie oproept is: “Het is voor andere mensen moeilijk te begrijpen hoe groot de impact van een reuk- of smaakstoornis is op mijn dagelijks leven.’’ Bijna alle groene kaartjes vliegen de lucht in. De aanwezigen waren het erover eens dat het voor hun omgeving lastig is om zich een leven zonder geuren voor te stellen. “De nieuwe anosmievereniging kan veel voor mij betekenen.” Bij deze laatste stelling steken verschillende leden twee kaartjes in de lucht, waaronder die van Van der Meer. “Op medisch gebied zeg ik ‘rood’, de vereniging kan mij mijn geur niet teruggeven. Maar op sociaal gebied wel, het is fijn om met lotgenoten te praten”, besluit hij. •
Levendige deelname aan de interactieve sessie
Panellid Jan van der Meer aan het woord
Onderzoek Wageningen University Binnenkort ontvangen alle leden van de vereniging per mail twee vragenlijsten. De resultaten van deze vragenlijsten worden gebruikt voor het
Elbrich Postma
onderzoek naar eetgedrag en voedselvoorkeuren bij reuken smaakstoornissen van Wageningen University. “We doen onderzoek om zo beter advies te kunnen uitbrengen hoe je met een reuk- of smaakstoornis nog lekker kunt eten”, legt Elbrich Postma uit, zij is werkzaam op de afdeling Humane Voeding van Wageningen University. U kunt deelnemen tot en met 31 oktober, deelname is geheel anoniem. •
tekst Susanne de Bruin fotografie Dorien Scheltens
4