Dentz 6 - 2014

Dentz vakblad voor tandartsen JAARGANG 6 - 2014 - NUMMER

6

ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes over de nieuwe tarieven:

‘ De mondzorg kan weer vooruit’

ENNY DAS OVER HET VERANDEREN VAN ONGEZOND GEDRAG GERICHTE AANDACHT VOOR DIABETES IN DE MONDZORG TRAUMATHERAPEUT DEBBIE BEEN OVER ANGST VOOR DE TANDARTS TANDIMPLANTAAT MET SMALLE DIAMETER

Meer dan een implantaat.

Een gevoel van vertrouwen.

Het StraumannÂŽ Dental Implant System is wereldwijd een toonaangevende oplossing voor tandartsen en tandheelkundige specialisten. Onze toewijding aan onderzoek garandeert hoge kwaliteit die onafhankelijk wetenschappelijk is onderbouwd. Met onze innovaties voor een betere patiĂŤntenzorg zijn we in meer dan 70 landen uitgegroeid tot een betrouwbare partner.

Meer informatie: (030) 600 89 00, verkoop@straumann.com, www.straumann.nl

VOORWOORD Blik op de toekomst Ellen Dobbelaar, bladmanager

Er was de afgelopen weken veel te doen rondom de tandarts. “Tandarts in verpleeghuis schiet te kort”, publiceerde de Volkskrant. En “Taaltoets tegen slechte tandartsen”, aldus de NOS. Maar de nieuwe tarieven zijn misschien wel het meest besproken onderwerp. Tandartsorganisaties, politici en andere betrokkenen uit het veld waren bijna dagelijks te horen op radio en tv en werden veelvuldig geciteerd in kranten, nieuwssites en blogs. De media besteedden aandacht aan voor- en tegenstanders van de tariefsverlaging. “Tandartsen boos omdat ze gaatjes goedkoper moeten vullen”, kopte het Financieele Dagblad. En, “Tandartsen: verlaging is een ramp”, schreef de NOS. Minister Schippers is wél blij met de nieuwe tarieven die de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) begin november bekendmaakte: “Dankzij de nieuw vastgestelde tarieven wordt er goed betaald, maar niet teveel”, aldus de bewindsvrouw.

ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes blikt in deze editie van Dentz terug op de onderhandelingsperiode en zet nog eens op een rijtje wat precies vooraf is gegaan aan het definitieve besluit.

Bovendien gaat hij in op de twee meest in het oog springende resultaten: het verhogen van het norminkomen en de korting op tarieven.

Voor wat betreft de tarieven: die liggen vast en daar kunt u zelf niets (meer) aan doen.

Waar u wel grip op kunt krijgen, is het slechte (poets)gedrag van uw patiënt. Dentz-journalist Liza Leijenhorst sprak met Enny Das, hoogleraar Communicatie en Beïnvloeding aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Das houdt zich bezig met gezondheidscommunicatie en legt uit hoe ongezond gedrag verandert kan worden, hoe u het beste informatie kunt overdragen en wat de effecten kunnen zijn van bangmakerij.

Over bangmakerij gesproken… Ruim veertig procent van de Nederlandse bevolking is bang voor de tandarts. Zo’n achthonderdduizend mensen gaan helemaal niet. Een grote groep die door tandartsen bereikt kan worden, mits u die angst weg kunt nemen. Traumatherapeut Debbie Beent legt uit hoe.

Dentz is benieuwd hoe u denkt over bovenstaande onderwerpen. Wat vindt u bijvoorbeeld van de tariefsverlaging? Wat zijn uw verwachtingen voor volgend jaar? Want nu er een knoop is doorgehakt over de tarieven, kan er weer vooruitgeblikt worden. Uw mening en uw plannen, ideeën en toekomstperspectieven zijn van harte welkom via @DentzMagazine of via ellen@appr.nl.

Colofon Dentz, waarin opgenomen ‘tANTwoord, ledenorgaan van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT) Redactieadvies­raad Sjoerd Algera (tandarts), Ronald Bos (Ivoren Kruis), Reinier Hoogeveen (OVAP), Ed Kolsteeg (secretaris VGT), Han Verhoeven (NVIJ) Aan dit nummer werkten mee Winnie Boegborn, Thomas Braun, Wilfred Kniese, Liza Leijenhorst, Reina de Raat, Jan Willem Vaartjes, Frank van Wijck Redactie Dentz APPR B.V., Postbus 5135, 1410AC Naarden, 035-6942878, dentz@appr.nl, www.appr.nl Advertenties Herman Wessels, 035-6942878, herman@appr.nl Vormgeving Merit op de Dijk (art direction), Marlies Mulder Bladmanager Ellen Dobbelaar, ellen@appr.nl Druk Ten Brink, Meppel. De redactionele inhoud van Dentz verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT), noch neemt de ANT verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen. De inhoud van ’tANTwoord valt onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de ANT. Copyright niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder nadrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. ©2014 APPR bv. ISSN 1877-3753

Dentz 3

INHOUD

20

ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes over de nieuwe tarieven: ‘De mondzorg kan weer vooruit’

26

Tandimplantaat met smalle diameter biedt specifieke oplossing voor de esthetische zone

32

Enny Das, hoogleraar Communicatie en Beïnvloeding, over het veranderen van ongezond gedrag

38

In de praktijk van… Tandheelkundig Centrum Altman

’tANTwoord

Traumatherapeut Debbie Been over angst voor de tandarts

40

Column Wilfred Kniese . . . . . . . . . . . . . . .

Goede communicatie voorkomt klachten . .

Een klacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Buitenlandstage met Van Nouhuysbeurs . .

Dental Studie Update Congres . . . . . . . . .

Vraag & Aanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IQdent studieclubs . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ANT Servicepagina . . . . . . . . . . . . . . . . . .

54 56 59 60 62 63 65 66

En verder...

Column Jan Willem Vaartjes . . . . . . . . . . . . . 7 Nieuws. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

Productnieuws . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 StuDentz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Gerichte aandacht voor diabetes in de mondzorg

46

Erfgoed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 E-mailwisseling tussen een tandarts en zijn patiënt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Tot

%

52

minder straling

*

Bescherm uw patiënt Uniek systeem dat de straling stop dankzij het gepatenteerde ACE systeem van ACTEON IMAGING.

* Vermindering afhankelijk van de morphologie van de patiënt.

A company of ACTEON Group • ZAC Athélia IV • Avenue des Genévriers • 13705 LA CIOTAT Cedex • FRANCE Tel + 33 (0) 442 98 01 01 • Fax + 33 (0) 442 71 76 90 E-mail : info@sopro.acteongroup.com • www.acteongroup.com

COLUMN

Jan Willem Vaartjes, voorzitter ANT

Eind goed, al goed?

Hoe ik me voelde toen het kostenonderzoek werd gepubliceerd? Op die vraag was het lastig antwoorden en nog steeds weet ik niet of we nu tevreden of teleurgesteld moeten zijn.

Het gevoel dat de lading misschien het beste dekt, is dat van opluchting. We waren het niet eens met de opzet en methodiek van het kostenonderzoek, en lange tijd was er ook sprake van veel hogere kortingen. In die zin zou je kunnen zeggen dat de uitkomsten meevallen en dat we de blik op de toekomst kunnen richten. Voor mij en onze penningmeester Wilfred geldt dat het kostenonderzoek toch bijna twee jaar van ons leven heeft beheerst.

Als de sector zó onder druk staat dan zijn dat de momenten dat je er als belangenbehartiger vol in moet gaan. Dat is dankbaar werk als je het gevoel hebt dat dit niet voor niks is geweest.

Werk aan de winkel Dit betekent niet dat we nu op onze lauweren kunnen rusten. Ik besef heel goed dat de implantologen harde klappen krijgen. Ze worden rücksichtslos met negentien procent gekort. De implantologen die zich vooral met kroon- en brugwerk bezighouden, worden gekort door de hoge volumes die werden behaald in de overkappingsprothese implantologie. Deze korting was niet meer terug te draaien, maar het verrichtingenhoofdstuk kan wel herschreven worden.

Daarbij kunnen we per verrichting de moeilijkheidsgraad en een bijbehorend puntenaantal bepalen. Het zou niet kloppen om de dentate implantologie op dezelfde wijze te korten gezien de benodigde tijdsinspanning, het te nemen risico en de benodigde kwalificaties.

Ook zullen we blijven strijden voor de volledige rehabilitatie van de tandartsen. Het experiment met de vrije tarieven in 2012 was niet alleen een traumatische ervaring voor de beroepsgroep, het heeft ons ook grote en onte-

rechte imagoschade opgeleverd. Ons Millimanrapport heeft al voor gedeeltelijk eerherstel gezorgd. We zijn er echter nog niet. De procedure die we zijn gestart bij de Nationale Ombudsman moet worden afgerond om aan iedereen te laten zien dat tandartsen wel degelijk om kunnen gaan met vrije tarieven. Ik zie dat niet alleen als gerechtigheid, maar ook als een belangrijk tussenstation op weg naar een stelsel van vrije tarieven in de toekomst.

Verder weet iedereen dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de mondhygiënist graag op de stoel van de tandarts ziet zitten. Bij de ANT is het de komende twee jaar alle hens aan dek om dat plan tegen te houden. Zolang er geen duidelijke visie en een volledig uitgewerkt plan aan taakherschikking ten grondslag liggen, zijn wij faliekant tegen. De regierol hoort bij de tandarts en aan dat principe doen wij – in het belang van de mondzorg en onze patiënten – geen enkele concessie.

En dan zijn er nog de maximumtarieven. De ANT wil aantonen dat de maximumtarieven de consumentenrechten belemmeren volgens het Europese recht. Gelukkig heeft de NZa zich bereid getoond om naar het voorstel voor Zorg op Maat te kijken, een systeem waarbij de tandarts na toestemming van de patiënt hogere tarieven mag rekenen, bijvoorbeeld bij toppreferente zorg of extra counseling.

Zo kort na het afschaffen van de vrije tarieven is het heel bijzonder dat er alweer draagvlak bestaat voor dit voorstel. Er lijkt namelijk iets veranderd te zijn bij de zorgwaakhond. De ANT kreeg het persbericht dat de NZa verstuurd heeft over het kostenonderzoek, al voor het versturen ervan te lezen. En qua toon heb ik nog nooit zo’n mild persbericht gezien.

Eind goed, al goed? Vraagt u mij dat over vijf jaar nog maar eens. De komende jaren blijft een stevige vuist vanuit de tandartsen hard nodig.

Dentz 7

NIEUWS Daling aanvullende tandartsverzekerden verwacht Vierenvijftig procent van de Nederlanders sluit waarschijnlijk een aanvullende tandartsverzekering af in 2015. Nu heeft nog 69 procent van de Nederlanders een aanvullende tandartsverzekering. Dit blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd door Ruigrok | NetPanel in opdracht van ixorg.

Ook blijkt dat de consument moeite heeft met het inschatten van hun zorgkosten. Een minderheid, 30 procent van de Nederlanders, geeft aan dat ze goed kunnen inschatten hoeveel zorgkosten ze in 2015 gaan maken. Toch zegt 55 procent van de Nederlanders al jaren dezelfde zorgkosten te hebben. Opvallend is dat dit meer geldt voor hoogopgeleiden (61 procent) dan voor laagopgeleiden (53 procent).

Een derde van de Nederlanders met een aanvullende tandartsverzekering heeft wel eens overwogen bewust te sparen voor tandartskosten. TweeĂŤntwintig procent van de Nederlanders zonder aanvullende tandartsverzekering legt al geld apart voor tandartskosten.

Informatie: www.ixorg.nl

Dental Studie Update Congres Op 6 en 7 februari 2015 organiseert de ANT in samenwerking met het ACTA de tweedaagse Dental Studie Update Congres. Het congres biedt een complete studie-update van alle aspecten van het vak. De ontwikkelingen in de tandheelkunde volgen elkaar namelijk in hoog tempo op. Of het nu gaat om slimme technieken, innovatieve behandelingen, nieuwe wetenschappelijke inzichten of veranderende wetgeving.

PatiĂŤnten nemen ondertussen met minder dan de beste kwaliteit geen genoegen. Kwaliteitsbevordering en perma-

nente educatie is voor tandartsen daarom belangrijker dan ooit.

Vijftien sprekers behandelen de belangrijkste actuele ontwikkelingen in de mondzorg. In kernachtige presentaties wordt u bijgepraat over cariĂŤsbehandeling, parodontologie, implantologie, endodontologie, gebitsslijtage en infectiepreventie. Ook komen wetgeving, teamcommunicatie, digitalisering (CAD/CAM) en de vertrouwensrelatie ten opzichte van regelgevers en controleurs aan bod.

Informatie: www.dentalstudieupdate.nl

Nieuwe orthodontisten nemen diploma in ontvangst Begin oktober hebben Poejan Elmi, Laurens Fabels, Ralph Noverraz, Lydia de Vries, Naomi van Wezel en Fleur Vermeulen (v.l.n.r.) hun specialisatie Orthodontie aan het ACTA met succes afgerond. De feestelijke uitreiking vond plaats in de Agnietenkapel aan de Oudezijds Voorburgwal te Amsterdam.

8 Dentz

Geslaagd congres Tot op het bot Ruim honderdtwintig tandartsen, implantologen en kaakchirurgen kwamen eind september bijeen tijdens de tweede editie van het congres Tot op het bot. Dit jaar organiseerden Implant College en Implacademy het congres tussen de giraffen en neushoorns in Burgers’ Zoo te Arnhem.

Volgens de organisatie – allebei gespecialiseerd in de orale implantologie – is de laatste decennia veel onderzoek gedaan naar autoloog bot en botvervangende materialen op basis van dierlijk en synthetisch materiaal.

Welke materialen en welke augmentatietechnieken er vandaag de dag zijn, kwam dan ook uitgebreid onder de aandacht tijdens de lezingen. Zeven gerenommeerde sprekers deelden hun visie en ervaringen op dit gebied: • Dr. S.A. Zijderveld, kaakchirurg St. An-

tonius Ziekenhuis in Nieuwegein/Utrecht • Prof. Dr. G.M. Raghoebar, hoogleraar implantologie preprothetische reconstructieve chirurgie, UMC Groningen • Prof. Dr. G.J. Meijer, hoorleraar orale implantologie, Radboudumc Nijmegen • M. de Jong, BoA, anaplastoloog Centrum voor Craniofaciale Epithetiek in Brussel • Drs. L.J. Poort, kaakchirurg-onderzoeker, Academisch Ziekenhuis Maastricht • Dr. B. Hassan, universitaire docent (onderzoekscoördinator), afdeling orale implantologie en prothetische tandheelkunde, ACTA • Drs. H.B. Derksen, tandarts-gnatholoog en implantoloog Tandartspraktijk Rijnzigt in Arnhem Informatie: www.biocomp.eu

Dr. S.A. Zijderveld

Henry Schein helpt mee in de strijd tegen ebola Henry Schein Inc. schenkt samen met leveranciers meer dan één miljoen dollar aan persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) om de verspreiding van ebola te helpen voorkomen.

Het bedrijf werkt nauw samen met de CDC Foundation en met partner-hulpverleningsorganisaties, waaronder AmeriCares, Direct Relief, International Medical Corps en MedShare, om de behoefte aan medische goederen te monitoren en vast te stellen om de uitbraak van ebola in West-Afrika te bestrijden.

De donaties van Henry Schein zullen onder andere bestaan uit maskers, handschoenen en schorten, samen met desinfecterende handzeep, overalls en andere PBM. Informatie: www.henryschein.nl

Taaltoets voor buitenlandse tandartsen Er moet een taaltoets komen voor buitenlandse tandartsen. Daar pleitten de tandartsorganisaties ANT en KNMT voor naar aanleiding van een uitzending van het tv-programma Altijd Wat. Volgens de ANT zijn er twee problemen: er zijn te weinig Nederlandse tandartsen en buitenlandse tandartsen die hun werk niet goed doen, kunnen probleemloos in Nederland aan de

slag. ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes pleitte tijdens het NPO Radio 1-programma De Ochtend voor een taaltoets en meer opleidingsplaatsen Tandheelkunde.

Volgens Vaartjes is er genoeg interesse voor meer opleidingsplaatsen, alleen komen die er niet omdat het te duur zou zijn.

Informatie: www.ant-online.nl, www.knmt.nl Dentz 9

NIEUWS Symposium T.M.F.V. Archigenes First Impression Op 12 december vindt het symposium van de studievereniging T.M.F.V. Archigenes plaats. Dit jaar heeft de vereniging uit Groningen gekozen voor het thema First Impression. Verschillende sprekers zullen vanuit hun vakgebied dit thema benaderen. Dit gebeurt onder leiding van dagvoorzitter Dr. Baucke van Minnen. Sprekers die aan het woord zullen komen, zijn: • Petra Tokaya: Kindermishandeling • Ir. Sebastian Hardeveld Kleuver en Ing. Jorg Arntz: Praktijkinrichting

• Prof. Dr. Ir. Jef van der Zel: Digitale afdrukken • Drs. Rutger Schepers: Aangezichtschirurgie • Dr. Marja Laine: Halitose Het symposium vindt plaats in de blauwe zaal van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).

Deelname aan het symposium kost vijf euro voor studenten, zestig euro voor alumni en niet-leden. Aanmelden kan via www.archigenes.nl. Niet-leden kunnen een e-mail sturen naar bestuur@archigenes.nl.

Informatie: www.archigenes.nl

Scheidend Ivoren Kruis-bestuurslid Bart Fledderus ontvangt Dr. Carl Witthaus Medaille Tijdens de algemene ledenvergadering van het Ivoren Kruis, dat eind oktober plaatsvond bij het ACTA te Amsterdam, ontving scheidend bestuurslid Bart Fledderus, tandarts, uit handen van voorzitter Teun Rietmeijer de Dr. Carl Witthaus Medaille. Fledderus kreeg de onderscheiding voor zijn jarenlange inzet voor het bevorderen van mondgezondheid door middel van preventie. Fledderus heeft zich in het bijzonder onderscheiden door zijn beschouwende en nuchtere

visie op de mogelijkheden voor samenwerking met organisaties voor bijzondere tandheelkunde en kwetsbare groepen. Daarmee heeft hij belangrijke bijdragen geleverd voor het realiseren van de doelstellingen van het Ivoren Kruis. Dr. Carl Witthaus wordt beschouwd als de grondlegger van de sociale tandheelkunde in Nederland. Hij was de stuwende kracht achter de oprichting van het Ivoren Kruis in het begin van de vorige eeuw.

Informatie: www.ivorenkruis.nl

Bart Fledderus (r) ontvangt de Carl Witthausmedaille van Teun Rietmeijer

advertentie

Gebitkit uitgebreid met Ixorg-brochure

Interesse in een opleiding tandtechniek Find your destination bij Kellebeek • •

of tandartsassistent?

College!

Tandtechnisch Medewerker (mbo niveau 2) Tandartsassistent (mbo niveau 4)

www.kellebeek.nl

10 Dentz

De GebitKit is een gamma van kits die bestaan uit mondhygiëneproducten en product en/of patiënt gerelateerde informatie die is samengesteld en geschreven door dentale specialisten. De kits kunnen de patiënt inzicht geven in de oorzaken en gevolgen van de mondaandoening en is voor de tandarts een instrument om bijvoorbeeld instructies te visualiseren. Zo zijn er bijvoorbeeld de Gebitkit, DentalKit en Kit Dentaire die bijvoorbeeld bestaan uit voorlichtingsmateriaal, kauwgom en educatieve spelletjes voor kinderen.

Eén van deze kits, de Gebitkit-lijn voor Kinderen, Tieners, Mondhygiëne, Paro en Ortho, is nu uitgebreid met een informatiefolder van tandartsverzekering Ixorg.

Informatie: www.oralcomp.com

Ivoclar Vivadent en Dentsply bereiken overeenstemming octrooigeschil Sinds oktober vorig jaar is Ivoclar Vivadent verwikkeld in een octrooigeschil in de Verenigde Staten en Duitsland tegen Dentsply International Inc., Dentsply Prosthetics U.S. LLC en Degudent GmbH (Dentsply). Met het aanspannen van deze rechtszaken wil Ivoclar Vivadent de verkoop en/

of import door Dentsply van bepaalde lithium silicaat discs voor dentaal gebruik stoppen, waarvan Ivoclar Vivadent stelt dat deze producten van Dentsply inbreuk maken op het verkregen octrooirecht van Ivoclar Vivadent. Er is nu overeenstemming bereikt met Dentsply om-

trent het octrooigeschil, waarbij Ivoclar Vivadent afziet van verdere gerechtelijke stappen tegen Dentsply, met dien verstande dat Dentsply de licentieovereenkomst op het wereldwijde patent van Ivoclar Vivadent op de juiste manier toepast.

Informatie: www.ivoclarvivadent.nl

Crowdfundingcampagne voor onderzoek naar omvang en werking van Nederlands zorgstelsel Het crowdfundingplatform Yournalism gaat samen met zorgeconoom Prof. Dr. Marcel Canoy onderzoeken hoe ons zorgbestel in elkaar steekt. De groeiende onduidelijkheid over de zorg vraagt om structurele verheldering in plaats van alleen maar het aankaarten van incidenten. Voor het project hoopt Yournalism de komende tijd zesduizend euro op te halen waarvan Canoy twee maanden aan het werk zal gaan. De komende maanden gaat Canoy meelopen met verzekeraars, verzorgers en beleidsmakers. Per duizend euro crowdfunding zal hij een belangrijke speler in de zorgsector bezoeken. De cyclus wordt afgesloten met een overzichts-

artikel dat op Yournalism.nl zal worden gepubliceerd.

Prof. Dr. Marcel Canoy is als econoom onder andere verbonden geweest aan onderzoeksbureau Ecorys, de Erasmus School of Accounting en Assurance en aan het Bureau of European Policy Advisers (BEPA). Hij bekleedde diverse functies bij het Centraal Planbureau en was tussen 2008 en 2013 werkzaam als deeltijdhoogleraar Economie en Regulering van de Zorg aan de Universiteit van Tilburg. Canoy heeft een vaste column in Zorgvisie en in Het Financieele Dagblad en blogt daarnaast bij Medisch Contact en Economie.nl.

Informatie: www.yournalism.nl

Henry Schein Regio Events 2014 Henry Schein Nederland organiseerde onlangs diverse lezingen en workshops waarbij het een aantal hoogtepunten demonstreerde in tandheelkundig aanbod aan tandheelkundige teams. De zogenaamde Regio Events waren verspreid over de gebieden Almere, Emmen, Eindhoven en Duiven. Onderwerpen als de lastige keuze tussen herbehandeling, apexresectie of extractie, de KNMTrichtlijn Infectiepreventie; wat is nieuw?, de toekomst van de preventie-assistente, kleinonderhoud aan uw apparatuur: de do’s en don’ts, CEREC anno 2014 en hoogfrequent reinigen zijn behandeld.

Informatie: www.henryschein.nl

Adverteerdersindex Acta Dental Education . . . . . . . .

Algold Dental Nederland . . . . . .

Anthogyr Benelux . . . . . . . . . . .

Biomet 3i Netherlands BV . . . . .

Coltene . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dental Bauer Nederland bv . . . .

DentalPharma BV . . . . . . . . . . .

Dentsply Lomberg BV . . . . . . . .

GC Benelux Office . . . . . . . . . .

Goedegebuure Slaaptechniek . .

ICX Implants . . . . . . . . . . . . . . .

Implant Direct . . . . . . . . . . . . . .

Johnson & Johnson . . . . . . . . . .

Kellebeek College . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . .

18, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14 58 30 68 35 12 16 14 55 50 64 42 67 10

MedieQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Miele Nederland B.V. . . . . . . . . .

Minilu GmbH . . . . . . . . . . . . . . .

MIS Implants bv . . . . . . . . . . . . .

Orthocom b.v. . . . . . . . . . . . . . . .

PAOT Madonna di Campiglio . . . .

Satelec Marketing Department . .

Score . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Sibbing & Wateler c.s. . . . . . . . .

Straumann B.V. . . . . . . . . . . . . . .

Tandartspraktijk H.J. van Mill . . . .

Van der Schoot Architecten bv . . .

W&H Benelux . . . . . . . . . . . . . . .

Zeelte Dental Equipment . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . 18 . . 55 . . 49 . . 58 . . 64 . . 58 6, 52 . . 37 . . 37 . . . 2 . . 50 . . 64 . . 37 . . 42

Dentz 11

Kwaliteit kiest voor Dental Bauer

073 615 44 10Zwww.dentalbauer.nl

Dental Bauer officieel dealer van Sirona en KaVo

PRODUCT GC Optiglaze color GC Optiglaze color van GC Europe is een lichthardende, vloeibare nanocoating – dikte 25 tot 50 μm – waarmee een kleurvaste en glanzende laag aangebracht kan worden op een composietrestauratie. Het is direct te gebruiken. GC Europe geeft aan dat door de grote veelzijdigheid GC Optiglaze color op verschillende manieren gebruikt kan worden. Dat geldt voor de tandtechnicus die composiet-

creaties op eenvoudige wijze meer cachet wilt geven of een tandarts die cliënten van iets extra’s wilt voorzien.

GC Optiglaze color is verkrijgbaar in een breed palet van kleuren en het voegt een natuurlijke, duurzame glans en schittering toe. Het is bovendien kleur- en slijtvast en heeft een duurzame hechting.

Informatie: www.benelux.gceurope.com

Nikinc Usefull Heater ontvangt GIO Design Award 2014 Ecologic by Riskontrol De firma Pierre Rolland, producent van het Riskontrol Gamma, breidt het assortiment wegwerptipjes voor meerfunctiespuiten uit met de Ecologic by Riskontrol, oftewel afbreekbare wegwerptipjes. Sinds twee jaar hebben de Riskontrol-wegwerptipjes een nieuw ontwerp. Het tipje wordt vastgedraaid op de adapter, zodat het tipje niet meer kan loskomen. Bovendien is de ergonomie verbeterd om de handeling beter uit te kunnen voeren.

Informatie: www.acteongroup.com

De Usefill Heater van Nikinc Dental is bekroond met de titel Goed Industrieel Ontwerp (GIO). De Usefull Heater is een handheld oplaadbare mini-oven waarmee obturatos in twee à vijf seconden op temperatuur is. De unieke verwarmingstechnologie van de Usefill-oven zorgt voor een nauwkeurige en gelijke temperatuur in de ovenruimte.

Deze technologie is gebaseerd op heteluchtverwarming.

Dankzij een vortex (draaikolk) wordt de warme lucht 360 graden rondom de obturator geperst waardoor de volledige obturator op de gewenste temperatuur is en geplaatst kan worden in het wortelkanaal.

Informatie: www.nikincdental.nl

Minilu: twintigduizend merkartikelen online verkrijgbaar Een tandartspraktijk heeft gemiddeld meer dan vijfhonderd verschillende verbruiksmaterialen op voorraad. Logisch dat materiaalbeheer veel planning vergt. Maar in het hectische dagelijkse werk in de praktijk en ook in het laboratorium is vaak geen tijd om materiaalbestellingen op de lange termijn te plannen.

Minilu biedt hiervoor een oplossing. De webwinkel van Minilu biedt namelijk meer dan twintigduizend artikelen aan. Deze zijn eenvoudig te vinden in de desbetreffende productcategorie of via de zoekfunctie. De verzending is gratis bij een besteding vanaf 250 euro. Daarnaast is er de mogelijkheid om snel en eenvoudig artikelen te retourneren, als dat nodig is. Via de website kan een formulier gedownload worden, waarop alle stappen voor een retour overzichtelijk zijn samengevat.

Informatie: www.minilu.nl Dentz 13

Het nascholingsbureau van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) Wij bieden een uitgebreid programma voor het gehele tandheelkundige team. Ons programma bevat leergangen, cursusdagen, workshops en symposia. We bespreken graag de mogelijkheden voor nascholing bij u in de praktijk of op een locatie naar keuze.

Heeft u vragen over ons aanbod of een specifieke cursus, neem dan contact op met een van onze cursuscoördinatoren.

In ons aanbod: Vrijdag 23 januari 2015

Basiscursus reanimatie met AED

Vrijdag 30 januari 2015

Risicomanagement: Cariës en erosie

Vrijdag 12 juni 2015

Tandletsel in de praktijk

Dinsdag 01 september 2015

Masterclass Implantologie Plaats u nu op de wachtlijst voor de Masterclass Implantologie 2015-2016

WWW.ACTA-DE.nL ACTA Dental Education nu ook op www.facebook.com/actadentaleducation

Kijk op onze website voor meer informatie over onze producten en diensten.

Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam, T 020 - 5980 308, ade@acta.nl

20 ACTA adv Dentz 6 7 november.indd 1

29-10-14 09:27

On the right track.

Voor al uw orthodontische materialen en instrumenten zoals…  aligners  banden  bonding  boortjes  brackets

Working together for better orthodontics.

 buizen  draden  elastieken  facebows  tangen

Vredehofstraat 3-5, 3761 HA SOEST T 0800 LOMBERG (gratis) I www.dentsply-lomberg.nl E lomberg.info@dentsply.com

PRODUCT Nieuwe lamp voor vroege ontdekking van mond- en keelkanker In de afgelopen tien jaar is het aantal mensen met monden keelkanker met de helft gestegen door een nieuwe hoogrisicofactor naast het gebruik van tabak of alcohol: het Humaan Papillomavirus 16 (HPV). Dit virus veroorzaakt voornamelijk keelkanker bij mannen vanaf veertig jaar. HPV gerelateerde keelkanker ontstaat vooral bij de amandelen en de tongbodem. Dit zijn delen van de mond die lastig toegankelijk zijn voor visuele inspectie waardoor de eerste signalen van het voorstadia kunnen worden gemist. Bij twee van de drie mensen wordt mond- en keelkanker te laat ontdekt, waardoor de vijfjaarsoverleving minder dan vijftig procent is en de patiënt blijvend last heeft van problemen met spreken, slikken, eten en ademen. De OralID is een nieuwe draagbare lamp die is ontwikkeld als hulpmiddel voor oraal onderzoek naar afwijkingen van het slijmvlies. De fluorescerende technologie maakt het mogelijk om weefselveranderingen in de mond te ontdekken voordat ze met het blote oog zichtbaar zijn. Gezond weefsel zal groen oplichten terwijl afwijkende cellen zwart zullen kleuren. Het onderzoek met de lamp duurt twee minuten en kan het verschil zijn tussen een voortijdige ontdekking of een te late ontdekking van mond- en keelkanker.

De OralID is ontwikkeld door Forward Science uit Texas, Verenigde Staten. De OralID is geëvalueerd in 2014 door 36 tandartsen in 1.622 behandelingen voor het vakblad Dental Advisor. Tandartsen gaven de lamp de hoogste evaluatiescore van vijf sterren. Per 1 september is OralID CE-geregistreerd. De lamp is verkrijgbaar voor 1.295 euro exclusief btw, inclusief trainingsmateriaal, twee brillen en filter voor het maken van foto’s. Er zijn geen disposables nodig. De OralID wordt in de Benelux aangeboden door Maxdent B.V. uit Geldrop. Maxdent is opgericht om tandheelkundige behandelaars te ondersteunen bij de vroege ontdekking van mond- en keelkanker.

Informatie: www.maxdent.nl

Nieuwe producten van MIS MIS Implants B.V. heeft het assortiment bot-augmentatie-producten uitgebreid. Het huidige assortiment BondBone en 4Bone BCH (honderd procent synthetisch) en de 4Bone RCM-membranen (varkenscollageen type één) zijn nu uitgebreid met 4Bone XBM (xenograft), op basis van anorganisch runderbotmateriaal, met een minerale matrix vergelijkbaar met

menselijk bot. Daarnaast heeft het osteoconductieve eigenschappen die zorgen voor volledige opname in de osteogenesis van nieuw bot.

De 4Bone XBM is verkrijgbaar in verschillende tubes van 0,5 tot 2,5 cc met partikels van verschillende grootte van 0,25 of 2 millimeter. Tevens zijn er nieuwe membranen RCB en RSB op basis van rundercollageen type één,

voorspelbaar en volledig resorbeerbaar. Beide membranen zijn te gebruiken bij zijdelingse augmentatie, sinus lift en periodontale en peri-implantale defecten. Tevens zijn beide zijden van het membraan toepasbaar. Alle membranen zijn verkrijgbaar in de afmetingen 15 bij 20, 20 bij 30 en 30 bij 40 millimeter.

4Bone-pluggen en -tape zijn gemaakt van gezuiverd cross-linked rundercollageen type één, volledig resorbeerbaar. Het biedt hulp in reparatie van het Schneiderian-membraan en bij extractie sites.

Een snelle verwerking is mogelijk binnen tien tot veertien dagen. De pluggen en tapes zijn steriel per stuk verpakt in een box van tien stuks.

Informatie: www.mis-nederland.nl Dentz 15

Contrast am

Fastdam

Teeth whitening pen

Aan de stoel (6 x 3ml spuitjes, 6% HP, 6 x 3 ml spuitjes FastDam, 6 borstel en tips)

Isolatiesysteem voor zachte mondweefsels (4 x 3 ml spuitjes)

1 whitening pen (met 3% carbomide peroxide) Eenvoudig in gebruik, alleen geschikt vanaf 12 jaar

Contrast am Nonvital

Fasttrack

(1 x 3 ml spuit, 6 tips, 6% HP)

Tongue & Cheek Reactors Per 10 stuks (in small, medium en large)

Contrast Europe Het tandenbleeksysteem met ongekende resultaten

Al onze whitening produkten zijn 100% veilig, geven direct resultaat en zijn gemakkelijk in gebruik.

Onze whitening produkten voldoen 100% aan de laatste voorwaarden van de EU regels

Contrast pm plus

Tandpasta

Thuisbleken (4 x 3 ml spuitjes in 10%, 15% of 18% CB)

Dagelijkse whitening voor tanden met DIRECT resultaat.

Nu met gratis siliconen bitje, Direct bleken mogelijk!

Voor meer informaties, technisch advies of proefpakket:

tel

Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België +31 416 671740 • fax +31 416 652178 • gsm +31 619069461 algemeen@contrasteurope.nl • www.contrasteurope.nl

HET IS TENSLOTTE UW RUG

COMFORTABEL WERKEN IN EEN GEZONDE HOUDING NIEUW DYNAMISCH ZITTEN

Pony Comfort open

Pony Populair

Pony Comfort

Bambach standaard

Ergo-Balanc e Gasveer beweegt 12 graden naar links rechts voor en achter daardoor geen druk meer op benen en corrigeert bekkenfunctie

Voor een gratis proefplaatsing of informatie met een deskundig advies:

Pony Pur

Pony Comfort open de luxe

Pony Comfort de luxe

Bioswing Boogie Ergo

Ergo Special Products BV Administratie: Postbus 64, 5110 AB Baarle Nassau (NL) Magazijn: Z3 Doornveld 114 bus 2, B-1731 Zellik, België tel +31 416 651212 • fax +31 416 652178 • gsm +31 619069461 algemeen@ergosp.nl • www.ergosp.nl

PRODUCT Tien jaar evolutie van composieten Tetric EvoCeram werd tien jaar geleden door Ivoclar Vivadent geïntroduceerd als een universeel anterior en posterior composiet. Sindsdien zijn er meer dan honderd miljoen restauraties succesvol geplaatst met Tetric Evoproducten over de hele wereld. Reden genoeg voor Ivoclar Vivadent om dit tienjarig jubileum te vieren.

Destijds werd Tetric EvoCeram geïntroduceerd als de opvolger van Tetric Ceram, een composiet met een gemiddelde viscositeit. Door constant bezig te zijn met productontwikkeling en het aanbrengen van verbeteringen heeft Ivoclar Vivadent in 2007 de vloeibare variant Tetric EvoFlow geïntroduceerd, gevolgd door Tetric EvoCeram Bulk Fill in 2011. De gepatenteerde lichtinitiator Ivocerin is bij dit modelleerbare posterior composiet doorslaggevend. Ivocerin is aanzienlijk reactiever dan conventionele initiatoren, waardoor grote laagjes van wel 4 millimeter dik op een efficiënte manier gepolymeriseerd kunnen worden.

Tetric EvoCeram is voor het tweede opeenvolgende jaar – in 2013 en 2014 – door het testinstituut The Dental

Advisor geselecteerd als Top Long Term Performer Composite. Na acht jaar studieonderzoek, uitgevoerd door The Dental Advisor, heeft Tetric EvoCeram de hoogste beoordeling van vijf sterren gekregen.

Tetric EvoCeram Bulk Fill is ook al twee keer achtereenvolgend bekroond met de gouden medaille als Top Bulk Fill Composite. In een intern tien jaar durend studieonderzoek is het uitvalpercentage van Tetric EvoCeram nul procent, in een extern tien jaar durend studieonderzoek was het uitvalpercentage 1,9 procent en in een extern acht jaar durend studieonderzoek was het

uitvalpercentage 0,5 procent. Als deze resultaten in een goed perspectief gezet worden, wijzen klinische studies uit dat het gemiddelde uitvalpercentage van composiet restauraties laag is, namelijk 2,2 procent.

Onder de titel Celebrating 10 Years of Tetric Evolution viert Ivoclar Vivadent de tiende verjaardag van deze succesvolle productlijn en voortdurende ontwikkelingen. Er zijn speciale aanbiedingen voor klanten van oktober 2014 tot maart 2015. Daarnaast wordt er op korte termijn een wetenschappelijk rapport en een casebook met succesverhalen gepubliceerd.

Informatie: www.ivoclarvivadent.nl

Henry Schein PerioSafe Pro Henry Schein Dental breidt het assortiment van diagnostische producten uit met PerioSafe Pro. PerioSafe Pro is een interdisciplinair inzetbare mondgezondheidstest voor de preventie en vroegtijdige herkenning van verborgen ontstekingen in de mond. De gepatenteerde sneltest vormt een delegeer-*bare, biochemische chairside-testmethode die aangeeft of de aMMP-8-waarde van een patiënt binnen het normale bereik ligt of dat er sprake is van een verhoogd paradontaal risico. In tien minuten geeft de PerioSafe Pro-mondgezondheidstest aan of het immuunsysteem van de patiënt te stellen heeft met verborgen ontstekingen in de mond en of er sprake is van een verhoogd risico op parodontitis.

Informatie: www.henryschein.nl

Dentz 17

DE COMPACTE THERMODESINFECTOR Gebruikt alles-in-één reinigingstabletten.

Handig en gevalideerd!

Najaarsaanbieding: HD450 Basic, inclusief 7 accessoires én 50 alles-en-één reinigingstabletten

€ 3.678,00 (exclusief btw!)

(Geldig tot 31-12-2014. Informeer naar de actievoorwaarden) Algold dental Overveld 7 B 3848 BT Harderwijk

Tel.: 0341 423385 info@algold.nl www.algold.nl

Doe het lezersonderzoek

Dentz vakblad voor tandartsen

nl.surveymonkey.com/s/dentz

Medieq is door W&H erkend als service partner. Wij hebben de meest up-to-date kennis in huis voor een preventieve onderhoudsbeurt of reparatie aan uw Lisa/Lina autoclaaf.

MedieQ biedt u tevens de mogelijkheid om een onderhoudscontact af te sluiten voor uw autoclaaf.

Deze bieden wij aan in 2 vormen: 1: Standaard onderhoudscontract, deze is kosteloos!

2: Vast en zeker onderhoudscontract, hierbij betaald u € 55,- per maand en heeft u garantie op uw autoclaaf zolang het contract loopt.

Kijk voor meer informatie op: www.medieq.nl S tellingmolenst raat 100, 1333 CN Almere Telefo on: 036 - 54 99 171

PRODUCT Straumann Pure Ceramic-implantaat Straumann introduceert een nieuw implantaat: Straumann Pure Ceramic. Dit keramische implantaat is ontworpen en geproduceerd om het risico op breuk en instabiliteit te verminderen. De implantaten zijn vervaardigd uit een hoogwaardig zirkonium (YTZP). Elk implantaat ondergaat

een 360°-kwaliteitscontrole op mechanische sterkte. Het Pure Ceramic-implantaat heeft het ZLA-oppervlak dat is gebaseerd op het goed gedocumenteerde SLA-oppervlak en heeft een inhelingstijd van zes tot acht weken.

Dankzij de natuurlijke ivoorkleur en de goede aanhechting van de

weke delen kan het Pure Ceramicimplantaat de oplossing bieden voor esthetische casussen bij patiënten met een dun biotype gingiva. Daarnaast kunnen patiënten behandeld worden die om een metaalvrije implantaatbehandeling vragen.

Informatie: www.straumann.nl

Goede resultaten afgeronde studies ICX templant-implantaatsysteem Medentis Medical GmbH maakt de resultaten bekend van de langlopende studies van de universiteit Keulen, Aachen, Mainz en andere. Totaal zijn 755 implantaten getoetst bij 188 patiënten met een succespercentage van 98,8 procent. De resultaten bevestigen de kwaliteit van het ICX-implantaatsysteem. In Nederland en België wordt ICX vertegenwoordigd door ICX Implants B.V. Dit bedrijf werkt zoveel mogelijk in de lijn van Medentis en is aanwezig in de Medentis-stand op de IDS 2015 (hal 3.2, stand C-020 tot E-039) van 10 tot en met 14 maart 2015.

Informatie: www.icx-implants.nl, www.medentis.de

GC Europe G-ænial Flo X GC Europe introduceert G-ænial Flo X als de opvolger van G-ænial Flo. G-ænial Flo X is laag viskeus en daardoor optimaal voor lining en het heeft een uitstekende bevochtiging

waarmee direct een goede adaptie aan de caviteitswanden wordt verkregen. Verder is het hoog radiopaak, zelfs bij een geringe laagdikte. Dit garandeert een perfecte zichtbaar-

heid op röntgenfoto’s en een gemakkelijke detectie van secundaire cariës detectie.

Informatie: www.benelux.gceurope.com

Panavia SA Cement Plus Panavia SA Cement Plus is het techniekongevoelige cementeersysteem dat geen aparte ets-stap of speciale voorbehandeling van de tandstructuur nodig heeft.

Panavia SA Cement Plus hecht aan glazuur, dentine, metaal en metaaloxidekeramiek (zoals zirkonium- of

aluminiumoxide). Glashoudend keramiek zoals porselein, lithiumdisilicaat en leuciet moeten wel worden voorbehandeld (bijvoorbeeld met Ceramic Primer).

Het is de combinatie van Kuraray Noritake’s originele MDP-technologie en een vernieuwde polymerisatie technologie die de betrouwbare hechting waarborgt.

Panavia SA Cement Plus leent zich uitstekend voor het cementeren van kronen, bruggen, inlays/onlays en abutments, voor het vastzetten van stiften en nu ook voor het cementeren van etsbruggen, waaronder zelfs cantilever bruggen.

Informatie: www.kuraraydental.nl Dentz 19

‘ De mondzorg kan weer vooruit’ ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes over de nieuwe tarieven mondzorg

De mondzorgsector en in het bijzonder tandartsen kunnen de blik eindelijk weer op de toekomst richten. De NZa heeft het tarievenbesluit vrijgegeven. Dit is het resultaat van onderhandelingen tussen de NZa en de belangrijkste belangenbehartigers in de mondzorg, waaronder de ANT. Een interview met ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes die daarmee een interessant kijkje achter de schermen van de onderhandelingen geeft.

Winnie Boegborn

L

ang verkeerde de sector in onzekerheid over de tarieven naar aanleiding van het roemruchte kostenonderzoek door Deloitte in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in de zomer van 2013.

De NZa heeft nu de resultaten van het onderzoek gepubliceerd. De twee meest in het oog springende resultaten zijn het verhogen van het norminkomen (arbeidskostencomponent) naar 128.000 euro en een korting op de tarieven van 5,15 procent.

De ANT heeft gemengde gevoelens over de uitkomsten. ‘Korting is nooit leuk, maar de korting had veel hoger kunnen uitpakken als wij als ANT niet de afgelopen twee jaren alle geoorloofde middelen hadden ingezet. We hebben met succes slechte voorstellen met veel grotere kortingen weten tegen te houden.’ ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes blikt terug en vooruit.

20 Dentz

De NZa heeft nieuwe tarieven voor de mondzorg vastgelegd.

Wat vindt u daarvan?

Jan Willem Vaartjes: ‘We hebben als ANT hier gemengde gevoelens over. Gezien wat er gedurende het proces op tafel lag, is dit echt een goede uitkomst. Als voorzitter van de ANT ben ik er trots op dat dit omgebogen is in het belang van de tandartsen. Maar we zijn nog altijd van mening dat de huidige tarieven veel te laag zijn om toptandheelkunde in een moderne praktijksetting te kunnen voeren. Daarnaast worden de implantologie-tarieven wel heel hard geraakt, zonder dat daar de kans gegeven wordt om zaken anders te regelen.

Bovendien: niemand vindt het leuk om gekort te worden. Een korting van iets meer dan vijf procent is natuurlijk best fors. Anderzijds is het een percentage waar we denk ik mee

Jan Willem Vaartjes

kunnen leven. Tandartsen zijn echte ondernemers en weten zich over het algemeen goed aan de nieuwe marktomstandigheden aan te passen. Er is lange tijd sprake geweest van kortingen tot wel twaalf of dertien procent.

In die zin mag je dus zeggen dat de schade beperkt is gebleven. Bovendien hebben we dit resultaat behaald zonder concessies te hoeven doen via een convenant, zoals bij de huisartsen het geval is en waar dat convenant als een zwaard van Damocles voortdurend boven de markt hangt. Daarnaast gaat de korting pas in per 1 juli 2015 en dat geeft de sector de tijd om zich erop voor te bereiden.’

de basisverzekering en daar horen ook vrije tarieven bij. De politiek belijdt marktwerking alleen met de mond, wij willen daadkracht zien in Den Haag. Het experiment met vrije prijzen in 2012 is een traumatische ervaring geweest voor de beroepsgroep met grote en onterechte imagoschade. Ons Milliman-rapport heeft de zaak al voor een belangrijk deel kunnen rechtzetten. En we gaan nog steeds voor volledige rehabilitatie van de tandartsen.

Maar we moeten ook naar de toekomst durven kijken. Laten we het besluit van de NZa zien als een compromis waar mee te leven valt.’

Bent u al met al opgelucht?

Wat is jullie rol als ANT geweest bij dit tariefbesluit?

‘Opgelucht is niet het goede woord, maar het had veel slechter kunnen aflopen. Wij blijven principieel strijden voor keuzevrijheid buiten

‘Wij hebben als ANT alles gezet op een significante verhoging van het norminkomen. Alleen dat drukt ons inziens erkenning uit voor Dentz 21

de grote inzet en vakbekwaamheid van de tandartsen en legt een solide bodem onder de toekomstige tarieven. De KNMT heeft zich hard gemaakt om dit norminkomen te herijken maar het resultaat was in eerste instantie dat de NZa middels KPMG met een rapport kwam waarin werd onderbouwd dat het norminkomen van tandartsen wel omlaag kon naar 105.000 euro. Als je dat doorrekent, zou een tandarts per maand ongeveer 4.000 euro netto aan zijn praktijk mogen overhouden. Dat doet geen recht aan de inzet van tandartsen.

Nog afgezien van het ondernemerschap is onze baan zowel psychisch als fysiek zwaar. Daarnaast ben je verantwoordelijk voor de gezondheid en het welbevinden van je patiënten. Ook de vergelijking met het recent verhoogde norminkomen bij de huisartsen van 125.000 euro liep dan volledig uit de pas.

Dat alles paste wellicht in de politieke wens om de mondzorgtarieven flink te gaan korten maar de schade moest wel eerst hersteld gaan worden. Via ons Wob-verzoek, Wet openbaarheid van bestuur, hebben we de absurditeit en de volstrekte willekeur van dit KPMG-rapport blootgelegd en de NZa heeft uiteindelijk besloten het rapport ergens diep onder in een lade te verbergen.’

‘De ANT heeft alles gezet op een significante verhoging van het norminkomen’

Waarom is een hoger norminkomen zo belangrijk?

‘Er zitten meerdere kanten aan. Een goed norminkomen op een correct niveau is een stuk erkenning van de kwaliteiten, vakbekwaamheid en de inzet van de tandartsen. Maar het norminkomen heeft ook een grote doorwerking in de tariefformule van de NZa. Simpel gezegd, hoe hoger het norminkomen, hoe lager de korting. Als het norminkomen eenmaal vastligt, kan het niet willekeurig verlaagd worden en dat legt in ieder geval een basis onder de toekomstige tarieven. Wij zijn bewust uit de klankbordgroep van de NZa gestapt om een statement af te geven en zijn ons daarna volledig gaan concentreren op het norminkomen.

Aan het kostenonderzoek viel gewoon geen eer te behalen. Om die reden hebben we ook geen eigen schaduwonderzoek laten doen.’

22 Dentz

Lange tijd leek een deal met NZa onmogelijk. Wat is er veranderd?

‘Eind augustus was er zogeheten Technisch Overleg met alle betrokken partijen over de herijking van de tarieven. De NZa stelde toen voor de herijking op de langere baan te schuiven omdat geen snelle consensus mogelijk leek.

Alle partijen toonden zich daar voorstander van met uitzondering van de ANT. Wij hebben min of meer met de vuist op tafel geslagen en op een snelle afhandeling aangedrongen. Wij kregen allerlei signalen dat de markt volledig op slot zat vanwege de aanhoudende onzekerheid. Banken wilden niet meer financieren, tandartsen konden geen praktijken kopen of verkopen, leveranciers zagen een soort kopersstaking en consumenten konden uitstelgedrag gaan vertonen. Die onzekerheid moest absoluut zo snel mogelijk worden weggenomen.

Bovendien speelde op de achtergrond mee dat het rapport Borstlap over de affaire Gotlieb elk moment kon verschijnen en het was wel duidelijk dat daar pittige conclusies voor zowel het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, VWS, als de NZa in zouden staan. Dat werd een paar dagen later inderdaad bevestigd.

De minister kreeg een tik op haar vingers voor te veel bemoeienis met de NZa, waarna haar ambtenaren de opdracht kregen zich veel terughoudender op te stellen. De NZa kreeg een serie aanbevelingen voor reorganisatie. Als dat gebeurt, is er gewoon een momentum van aangepaste krachtsverhoudingen tussen NZa, VWS en zorgverleners en zo’n momentum moet je gebruiken. Langer wachten gaat alleen maar ten koste van het momentum.’

Wat is de tactiek van de ANT geweest bij de onderhandelingen?

‘Het was op een gegeven moment duidelijk dat doorvoering van het kostenonderzoek op basis van het oude norminkomen een zodanige tariefsdaling zou geven dat de kwaliteit en toegankelijkheid van de mondzorg in het geding zouden komen. Ook de NZa zag dat in, maar kon begrijpelijkerwijs niet zomaar met een voorstel komen. Daar hadden we begrip voor.

Wij hebben toen onze kaarten op tafel gelegd en duidelijk aangegeven waar, voor wat de ANT betreft, de arbeidskostencomponent, en in het verlengde daarvan de maximale korting zou

Aantal tandartspraktijken 80 60 40 20 0 De zwarte lijn is het gemiddelde, de mediaan zou significant lager hebben gelegen in het midden van de Gausse-curve.

moeten uitkomen. Deze openheid creëerde een draagvlak waarop de partijen binnen twee weken de zaak rond hebben gekregen. Daarbij wijkt de einduitkomst slechts marginaal af van wat wij hebben voorgesteld.’

De ANT is naar de Nationale Ombudsman gestapt met een klacht over de NZa. Welke rol heeft dat gespeeld?

‘Ons Milliman-rapport en de klacht bij de Ombudsman zijn nooit bedoeld geweest als pressiemiddel maar gaan voor ons om heel principiële zaken die de kern van onze democratie raken. De overheid, en dus ook de NZa, moet zich toetsbaar en transparant opstellen.

Dat maakt kwetsbaar maar daaruit zou juist kracht geput moeten worden. En tot respect leiden. Dit was helaas ver te zoeken nadat wij het rapport Milliman in december vorig jaar publiceerden. We hadden het graag anders gezien. Uiteindelijk was het Milliman-rapport voor ons belangrijk om aan te tonen dat de tandartsen verantwoordelijk zijn omgegaan met de vrije tarieven. Ik denk dat geen enkele tandarts zich heeft herkend in de conclusies van de NZa. Het goede nieuws voor onze professie is dat we veel media hebben gehaald met een dergelijk goed onderbouwd rapport dat dit aantoont. We hebben als tandartsen eigenlijk onze naam grotendeels kunnen zuiveren en het opent weer de mogelijkheid tot vrijere tarieven in de nabije toekomst.’

Wat was onder andere jullie kritiek op het kostenonderzoek?

‘Er is een aantal zaken waarvan je kan afvragen

of de wijze hoe daar mee omgegaan is, leidt tot eerlijke tarieven. Zo is een van de meest in het oog springende voorbeelden het gebruik van de gemiddelde praktijkwinst die ver afwijkt van de mediaan doordat er een aantal uitschieters zijn meegenomen. Helaas was het onbespreekbaar dat de mediaan gebruikt zou worden.

Ook was een heikel punt de cap op een werkweek van maximaal 36 uur. Tandarts-praktijkeigenaren gaven bij Deloitte aan bijna 50 uur per week te werken, dit werd dus teruggebracht tot 36 uur. Zoals eerder gezegd, krijg je hiermee effecten dat langere openingstijden tot lagere tarieven leiden.

Het norminkomen is nu met dit tariefbesluit op een niveau gezet dat beter past bij de tijdsbesteding en het ondernemerschap van de tandarts-eigenaar. Dit norminkomen kunnen we meenemen naar de toekomst en laten we hopen dat er alternatieven voor een kostenonderzoek komen.’

Is dit het best mogelijke resultaat voor de sector?

‘Er was in feite geen twijfel mogelijk dat er een korting zou komen. Daar moet je als belangenorganisatie op een gegeven moment realistisch in durven zijn. Natuurlijk kun je wel blijven dromen van geen enkele korting of proberen ijzer met handen te breken. Maar je kunt ook het lid op de neus krijgen. Het is onze taak een inschatting te maken van wat haalbaar zou moeten zijn waarbij je heel zorgvuldig het krachtenveld moet analyseren.

Als je dan de indruk hebt dat de NZa over zijn eigen schaduw heen aan het springen is, moet je daarin meegaan en de uitgestoken Dentz 23

hand durven schudden. Aandringen op verdere onderhandelingen leidt dan alleen maar tot irritatie en verlies aan goodwill. De NZa heeft zich in onze ogen de laatste tijd op dit dossier constructief opgesteld.’

Er zou ook sprake zijn geweest van een convenant met VWS? ‘Dat was een initiatief van de KNMT in 2013, waarschijnlijk geïnspireerd door het convenant bij de huisartsen. De KNMT probeerde via een convenant geregeld te krijgen dat er geen enkele korting zou komen, net als bij de huisartsen. Maar dan moet je wel duidelijke tegenprestaties kunnen bieden die zich tegenwoordig bijna alleen nog vertalen in harde cash.

In iets anders is de politiek nauwelijks geïnteresseerd. Dat soort tegenprestaties kan de mondzorg amper bieden. En richtlijnen, visitatie en nascholing leveren wel goodwill, maar geen besparing op. Minister Schippers is nooit geïnteresseerd geweest in een convenant met tandartsen. En dat is maar goed ook, nu hebben we ook geen concessies hoeven te doen.’

‘ Blaffen op zijn tijd is aardig, maar je moet ook durven bijten’

24 Dentz

Kunnen we dat opvatten als kritiek op de KNMT? ‘Zo is het niet bedoeld. Er is gewoon een verschil in stijl en werkwijze. De KNMT bestaat al honderd jaar en heeft de nodige tradities en gewoontes opgebouwd. Zij spelen een rol die mondzorgbreed is. Daar profiteren wij als ANT ook van. Maar de KNMT had wel de ambitie om het predicaat Koninklijk te krijgen in 2014.

En dan moet je ontzettend op je tellen passen en degenen die daarover gaan niet tegen je in het harnas jagen. Dat verdraagt zich in onze ogen slecht met belangenbehartiging. Het lijkt mij ondenkbaar dat de KNMT naar de Nationale Ombudsman was gestapt of Wob-verzoeken tegen de NZa zou hebben ingediend. Laat staan om kritische brieven te schrijven aan de minister die het predicaat nog moet uitreiken.’

Jullie hebben veel de publiciteit opgezocht. Is dat de enige manier om invloed uit te oefenen?

‘Zeker niet. Het zou eigenlijk niet nodig moeten zijn om telkens de strijd in het openbaar te voeren. Goed overleg zou tot acceptabele uitkomsten moeten kunnen leiden. Alleen leven we inmiddels wel in de 21ste eeuw en de tijden zijn veranderd. Het spel wordt ge-

woon veel harder gespeeld. Als je nog steeds de spelregels hanteert die 25 jaar geleden wel werkten, word je vandaag de dag onder tafel geveegd. Stil onderhandelen achter gesloten deuren is volstrekt uit de tijd. Je wordt dan gewoon onder de voet gelopen en niet meer serieus genomen. Blaffen op zijn tijd is aardig maar je moet ook durven bijten. Louter persoonlijke contacten leiden bovendien al snel tot achterkamerpolitiek. Je kunt dan moeilijk meer de publiciteit opzoeken. Daarmee beperk je je opties. En het grootste nadeel en risico is dat de betrokken personen opstappen. En dan sta je met lege handen en moet je van voren af aan beginnen.

Wij zijn er als ANT een aantal keren publicitair hard in gegaan, bewust overigens. Dat begon al met ons besluit om uit de klankbordgroep van de NZa te stappen. Wij hebben onze motieven destijds met brieven aan de minister en de Tweede Kamer duidelijk gemaakt. Wij hebben met Milliman heel bewust de publiciteit gezocht en toen de NZa dit rapport weigerde serieus te nemen, zijn we naar de Nationale Ombudsman gestapt. Ook hebben we een aantal keren de Vaste Kamercommissie mondzorg benaderd dat tot vragen aan de minister heeft geleid. En rond het KPMG-rapport over het norminkomen hebben wij een Wob-verzoek ingediend dat in feite een aantal schokkende feiten heeft blootgelegd. Bovendien hebben wij een bezwaarprocedure tegen de NZa gewonnen omdat bepaalde informatie niet spontaan werd vrijgegeven.’

naast zijn wij bezig met het optimaliseren van ons pakket aan ledendiensten met onder andere de introductie van innovatieve digitale tools. Binnen ons pakket staat de klachtenregeling voorop, maar we bieden ook de mogelijkheid van visitatie aan, en organiseren workshops en congressen in het kader van het up-to-date houden van kennis. Daarbij richten we ons vooral op diensten en activiteiten met grote toegevoegde waarde. We zijn een relatief kleine organisatie en hebben daardoor ook een tamelijk lage overhead. Dat willen we graag zo houden. Tegelijk willen we onze contributie onder de duizend euro houden. De tandartsen moeten volgend jaar een pas op de plaats maken en dan moeten wij daarin als ANT het goede voorbeeld geven.

En het allerbelangrijkste is dat de ANT ook weer in 2015 een krachtig, onafhankelijk en publiek geluid laat horen over zaken die de belangen van tandartsen betreffen. VWS wil de mondhygiënist op de stoel van de tandarts zien. Het afknijpen van de tandartsopleidingen in Nederland hoort daar kennelijk bij.

Maar de regierol hoort bij de tandarts en aan dat principe doen wij geen enkele concessie.

Als er geen duidelijke visie en een volledig uitgewerkt plan aan taakherschikking ten grondslag ligt, zijn wij daar op tegen. In het belang van de mondzorg en van onze patiënten. Dat gaat de komende jaren het belangrijkste thema worden, naast het toenemend tekort aan tandartsen.’

Waar heeft jullie aanpak toe geleid?

‘Tandartsen kunnen weer vooruit. Het kan altijd beter, maar dit was wel het moment dat je er moet staan als beroepsvereniging. Er is nog veel te verbeteren en nog veel onnodige bureaucratie tegen te houden. Bovendien helpen wij nog om volgens Europees recht aan te tonen dat maximumtarieven de consumentenrechten juist belemmeren. Tandartsen moeten nu toch wel wakker geschud zijn over wat hen boven het hoofd hangt. De ANT begrijpt als geen ander de mondzorg in de 21ste eeuw en volgt daarom een proactief beleid in het belang van de toekomst van de mondzorg in Nederland. Iedereen die zich daarin kan vinden, roep ik op ons met volle inzet te steunen.’

‘Indien er geen voortgang in onderhandelingen zit dan moet je dat dus ook laten horen. Het zijn deze momenten dat de ANT als belangenbehartiger z’n tanden laat zien en vanuit de beroepsgroep een vuist maakt voor een betere en sterkere positie voor tandartsen. Wederzijds respect moet worden opgebouwd. Maar het is daarna wel de basis voor slagvaardige besluitvorming. Daarom heeft de sector nu duidelijkheid voor de komende jaren zonder daarvoor tot ver in 2015 te moeten wachten.’

Wat gaat de ANT in 2015 doen?

‘Het belangrijkste is om het imago van de beroepsgroep als geheel te verbeteren. Daar-

Toch tevreden al met al?

Dentz 25

Tandimplantaat met

smalle diameter

biedt specifieke oplossing voor de esthetische zone

Plaatsing van een implantaat kan soms de beste keuze zijn voor een patiënt, maar daarmee is de feitelijke plaatsing ervan nog niet altijd even goed haalbaar. Een nieuw, extra smal implantaat kan dan precies de oplossing bieden waarnaar de behandelaar zoekt.

Tandarts-implantoloog Huub van ’t Veld van Mondzorg Zevenaar koos inmiddels vijf keer voor deze oplossing en is te spreken over de toekomstkansen ervan.

Frank van Wijck

26 Dentz

E

en kleine casusbeschrijving van Huub van ’t Veld maakt in kort bestek duidelijk welk probleem zich kan voordoen bij een tandarts-implantoloog die plaatsing van een implantaat overweegt: ‘In de praktijk meldde zich een patiënte met een sterk geresorbeerde 63. De 13 is afwezig. In de linker bovenkaak werd twee jaar geleden het melkelement vervangen door een implantaat met kroon. Vanwege de geringe interdentale ruimte van 4,8 millimeter zou het plaatsen van een implantaat met 3,5 millimeter diameter een uiterst riskante aangelegenheid zijn. In dit soort indicaties is een 2,8 millimeter diameter dus eigenlijk onmisbaar.’

Van ’t Veld geeft meteen toe dat dit geen situatie is waarmee een tandarts-implantoloog vaak geconfronteerd wordt. ‘In mijn praktijk denk ik dat het op basis van de jaaraantallen

om vier of vijf procent van het totale aantal patiënten gaat’, zegt hij. ‘Maar je wilt ook voor deze mensen een passende oplossing bieden.

En met een standaard implantaat van 3,5 millimeter diameter is dat nauwelijks te doen.’

Bevredigend resultaat Er is een ontwikkeling gaande naar smallere implantaten, constateert Van ’t Veld. Zowel Astra als Anthrogyr zijn al met dergelijke producten op de markt gekomen. En Van ’t Veld, die de variant van Anthrogyr inmiddels bij vijf patiënten toepaste, boekte hiermee in alle vijf de gevallen een bevredigend resultaat.

Zo ook in de hierboven beschreven casus. ‘Er is ontwikkeling in zowel de hoogte als de dia­ meter van het implantaat en de keuzemogelijkheid voor de behandelaar wordt steeds groter’, vertelt hij. ‘Onlangs had ik weer een

intake met een patiënt bij wie zo’n smal implantaat perfect geschikt is om tot het gewenste resultaat te komen, met behoud van steunweefsel en zonder invasiever te werken dan strikt noodzakelijk is. Met de gangbare types implantaten kom je soms, door het beschikbare botweefsel en door de beschikbare ruimte rondom het implantaat, niet goed weg.’

Welke opties waren er dan in de tijd voordat smallere implantaten op de markt kwamen?

Niet veel, zo blijkt. Van ’t Veld: ‘Je kunt dan bijvoorbeeld kiezen voor een implantaat met een zwevende tand in extensie. Maar dit werkt toch altijd enigszins als een hefboom op het implantaat en kan ook een nadelige invloed hebben op het behoud van het steunweefsel onder het zwevende gedeelte. Een alternatief hiervoor is kiezen voor de meer conventionele optie van een etsbrug of een vaste brug. Maar als je een permanente oplossing zoekt, kun je twijfelen aan de etsbrug want die laat nog wel eens los. Bovendien komt ook hier het behoud van bot- en steunweefsel in het geding. Vooral in de bovenkaak kan dan echt een lelijke, zichtbare deuk ontstaan.’

Esthetische zone Het nieuwe, smalle implantaat is specifiek geschikt voor gebruik in de esthetische zone.

‘Het is niet geschikt voor gebruik op posities in de zijdelingse delen waar het blootstaat aan grote krachten’, zegt Van ’t Veld. ‘In het front hebben we vaak te maken met een geringe labiale bothoeveelheid. Vooral de labiale botlamel is hier de beperkende factor. Door een zeer smal implantaat te gebruiken en dit, zoals vaak gewenst, naar palatinaal te plaatsen, betekent dat vaak behoud van deze labiale botwand. Het resultaat wordt daardoor duurzamer.’

De connectie van het abutment (recht of gehoekt) met het implantaat is overigens buitengewoon stabiel dankzij een lange conus van 1,5°. Met deze morse taper is een risico op breuk minimaal. Het smalle implantaat wordt subcrestaal geplaatst en dus in het bot geïncorporeerd. Het geeft hierdoor een goede ondersteuning van de zachte weefsels. In een aantal gevallen is het immediaat te plaatsen.

‘Dit kan omdat het een grote initiële stabiliteit heeft’, legt Van ’t Veld uit. ‘Hierdoor is het vaak mogelijk er direct een kroon op te plaatsen,

ook flapless. Dan kun je in één zitting een kopie plaatsen van de oorspronkelijke tand.

Dit sluit helemaal aan bij mijn credo: hoe minder invasief, hoe beter het resultaat.’

Je beperkingen kennen Het blijft belangrijk naar de situatie van de individuele patiënt te kijken. Een ontsteking of botverlies kunnen immers voor problemen zorgen. Ook de beetrelatie, overbelasting of tandenknarsen kunnen beperkingen vormen.

‘Bij tandenknarsen zit zo’n implantaat binnen twee weken los’, zegt Van ’t Veld. ‘Immediaat plaatsen is dan niet aan de orde. Je moet dan conventioneel te werk gaan, in stappen verdeeld over meerdere maanden. Het implantaat moet dan tijd hebben om zijn biologische stabiliteit te verwerven.’

De beperkte beschikbare ruimte staat de nauwkeurigheid van werken niet in de weg, stelt Van ’t Veld. ‘Het is een kwestie van ervaring en een vaste hand’, zegt hij. ‘Je moet als behandelaar heel nauwkeurig de omstandigheden in de mond in kaart brengen en de röntgenbeelden analyseren. En je moet je eigen grenzen kennen. En je moet boren tot je beschikking hebben die heel scherp, centreerbaar en hanteerbaar zijn. Bij het Anthogyr Axiom 2,8mm-implantaat dat ik nu vijf keer heb toegepast, is dit inderdaad het geval. Ook over de tijdelijke voorziening op het implantaat is goed nagedacht. Wel heb je een transfersleutel nodig voor de plaatsing van de definitieve kroon, omdat je geen index hebt. Dat is wel een leerschool, je moet je de procedure eigen maken. Maar het heeft echt de voordelen van verschillende implantaatsystemen in één systeem bij elkaar gebracht.’

Wie is Huub van ’t Veld?

Huub van ‘t Veld is tandarts-implantoloog en heeft meer dan veertig jaar ervaring als tandarts. Implantologie is zijn passie.

Daarover geeft hij vele cursussen en lezingen in binnen en buitenland.

Daarnaast is hij medeoprichter van de Dental Development Foundation Indonesia, waardoor hij regelmatig in Indonesië is voor vrijwilligerswerk.

Dentz 27

STUDENTZ In deze rubriek maakt u kennis met prominente of anderszins opmerkelijke studenten Tandheelkunde. Babette van Ruler studeert Tandheelkunde in Groningen en zij is Assossor van T.M.F.V. Archigenes. Ze is nu halverwege haar studie en blikt terug ĂŠn vooruit op haar studie en haar toekomst.

Babette van Ruler Assessor T.M.F.V. Archigenes Foto’s: ©NFP Photography

Wat wilde je vroeger worden “als je later groot was”?

Babette van Ruler: ‘Toen ik klein was, had ik veel verschillende ambities. Ik realiseerde me al snel dat één van die ambities – prinses worden – niet zou lukken, aangezien er geen prinsje van mijn leeftijd was in het Koninklijk Huis. Een andere optie was politie te paard, maar uiteindelijk bleef ik toch liever hobbymatig omgaan met paarden.

Op de basisschool wist ik zeker dat ik bouwvakker of schilder wilde worden, tot de uitslag van de Cito-toets kwam en ik een schoolkeuze moest maken. Op het vwo heb ik nog nagedacht over chirurg, maar geneeskunde studeren leek mij toch niet echt mijn ding.’

En wanneer wist je dat je tandarts wilde worden?

‘Aan het begin van vier vwo. Ik had toen toevallig een informatiefolder van Tandheelkunde zien liggen in de gang bij de decaan.

De combinatie van theorie, het met de handen werken en de omgang met mensen sprak mij meteen aan.’

Wat was je tweede studiekeuze, mocht je worden uitgeloot?

‘Ik ben één keer uitgeloot voor Tandheel-

Naam:

Babette Malon van Ruler

Geboren:

1991 te Amersfoort

Beroep vader:

Technologieconsultant

Beroep moeder:

Uitvaartverzorger

Woonplaats:

Groningen

Studie:

Tandheelkunde

Universiteit:

Rijksuniversiteit Groningen

Aanvangsjaar studie:

2011

Verwacht jaar van afstuderen: 2018 Lid van:

T.M.F.V. Archigenes

Bijbaantje:

Prikker bij de Nationale Cholesterol Test

Sport(en):

Endurance sportpaarden trainen,

hardlopen Relatie:

ja

kunde. Ik heb toen een jaar Gezondheid & Leven gestudeerd aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Dit is een combinatie van biomedische- en gezondheidswetenschappen. Ik heb dat jaar veel geleerd waardoor ik een stuk gemakkelijker de eerste jaren van mijn studie Tandheelkunde heb doorlopen.’

Had Groningen als studiestad je voorkeur?

‘Groningen was de grote nummer één. Ik ben dan ook heel blij dat ik in het hoge noorden ingeloot ben. Groningen is een gezellige stad, waar elke dag van de week wel iets te beleven is. Het is een vrij compacte studentenstad met een hoog ons-kent-ons-gehalte.’

Hoe bevalt de studie je tot nu toe?

‘Tot nu toe erg goed. Ik ben er honderd procent van overtuigd dat ik de goede studiekeuze heb gemaakt. De praktijk vind ik het leukste: een goed en ook mooi resultaat maken is voor mij hét doel. De theorie valt af en toe wat tegen. Dat komt door de hoeveelheid en voornamelijk door mijn planning, die ik niet altijd nakom. Maar als je dan een dagdeel op de kliniek bezig bent geweest en een goed resultaat en een tevreden patiënt hebt, weet ik weer precies waar ik het voor doe.’

Hoe ziet je actieve loopbaan binnen T.M.F.V. Archigenes eruit?

‘Tegenwoordig vervul ik de functie van Assessor binnen het dertiende bestuur der T.M.F.V. Archigenes. Ik ben in 2012 begonnen als coördinator promotie in de Commissie Opvang Eerstejaars. Hierna heb ik de functie van Praeses vervuld in de Annuariumcommissie 2013, de almanakcommissie. In het tweede en derde jaar heb ik in de jaarvertegenwoordiging gezeten en tijdens de introductieperiode in 2013 ben ik mentormama geweest.’ > Dentz 29

P R E S TAT I E , V R I J H E I D , E E N V O U D

A CONCEPT

D

E F

1 3

De nieuwe dimensie

GLOBAAL CONCEPT COMPLEMENTAIRE OPLOSSINGEN VOOR ALLE KLINISCHE INDICATIES w Conische connectie, sterk en hermetisch. w “Platform switching“ - Optimale biologische integratie. w Osteo-conductief BCP® oppervlak - Efficiënte stimulering botvorming. w Compacte en ergonomische chirurgische sets. w Multi-Unit abutments voor Axiom® REG/PX. NIEUW! w Uitgebreid garantieprogramma Serenity®.

ANTHOGYR BENELUX Kortrijksesteenweg 62, B-9830 Sint Martens Latem Tel: 0900 1199999 (NL) / +32 9 321 73 08 - Fax: +32 9 321 73 09 info.bnl@anthogyr.com

www.anthogyr.nl

STUDENTZ Wat is tot nu toe het hoogtepunt van je bestuursjaar?

‘Een van de hoogtepunten was toch wel onze eigen constitutieborrel, wat was dat een mooie ervaring! Maar, mijn bestuursjaar is pas net in september begonnen, dus er staan nog veel mooie dingen te gebeuren waar ik erg naar uitkijk.’

Wat is volgens jou de rol en het belang van T.M.F.V. Archigenes binnen de universiteit?

‘Archigenes speelt een grote rol in het evalueren van het onderwijs door middel van jaarvertegenwoordigingen, oftewel JV’s, en kliniekJV’s. Daarnaast organiseert een commissie van Archigenes, de Dentz genaamd, iedere maand meerdere After School Specials waarin onderwerpen worden behandeld die niet op de opleiding aan bod komen. Dit is een goed bezochte bijeenkomst en leuke afwisseling naast de gezelligheidsactiviteiten. De VicePraeses van het bestuur deelt mee in de ProDent, dit is een studentenbelangenbehartigingsorgaan. Er kan dus wel gezegd worden dat Archigenes een belangrijke rol speelt binnen de universiteit.’

Waarom denk je dat juist jij in het bestuur bent gevraagd?

‘Ik denk dat ik voor het bestuur ben gevraagd omdat ik vanaf het begin van mijn studie actief en betrokken ben. Bovendien heb ik al redelijk wat ervaring opgedaan in de vereniging de afgelopen jaren.’

Welke ambities heb je met betrekking tot je bestuursjaar?

‘Mijn ambitie voor dit bestuursjaar is om mijn functie zo goed als mogelijk uit te voeren en klaar te staan voor de commissies en leden. Aan het eind van mijn bestuursjaar zou ik graag willen dat alle commissies goed lopen en de activiteiten van de vereniging goed bezocht worden. Wat ik tot nu toe heb bereikt, is dat ik al twee commissies heb kunnen opstarten, gevuld met leuke en enthousiaste leden. Daar ben ik erg blij mee.’

Wat zijn je professionele ambities na je afstuderen?

‘Wat mijn professionele ambities precies zijn, weet ik nog niet. Ik heb nog maar een klein deel van de tandheelkunde gezien, waardoor ik het moeilijk vind hier iets over te zeggen.

Ik denk dat ik me de komende jaren meer ga verdiepen in de verschillende onderdelen, waarna ik uiteindelijk zal kiezen wat mij het meest aanspreekt. Een eigen praktijk lijkt mij nu het leukst, maar deelnemen aan een groepspraktijk spreekt mij ook erg aan. De tijd zal het leren.’

Hoe ziet je persoonlijke en professionele leven eruit over tien jaar?

‘Ik ben daar zelf ook wel erg benieuwd naar!

Hopelijk heb ik over tien jaar werk als tandarts in een leuke praktijk met leuke collega’s. In mijn persoonlijke leven heb ik dan misschien een mooi huis, gezellige dieren en zie ik mijn vriendinnengroep van de studie nog regelmatig en maken we samen nog ieder jaar een stedentrip.'

■ Dentz 31

‘ Focus op de verpakking, niet op de boodschap’ Hoe verandert u het slechte (poets)gedrag van uw patiënt?

Enny Das is hoogleraar Communicatie en Beïnvloeding aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en houdt zich bezig met onderzoek naar gezondheidscommunicatie. Dentz sprak met haar over het veranderen van ongezond gedrag, het geven van informatie en de averechtse werking van bangmakerij.

Liza Leijenhorst

M

eneer X is diabetespatiënt. Hij rookt een pakje per dag en neemt het niet al te nauw met poetsen. Zijn tandvlees is, net als bij zijn vorige bezoek, behoorlijk ontstoken. U legt hem uit dat de kans bestaat dat hij parodontitis krijgt en wat de ellendige gevolgen daarvan kunnen zijn. Nu de patiënt de benodigde kennis heeft en weet wat hem boven het hoofd hangt, zal hij zijn leefstijl aanpassen. Althans, dat zou logisch zijn.

Confrontatie Alleen speelt logica amper een rol van betekenis in dit soort situaties. Volgens professor Enny Das zijn mensen irrationeel als het om ongezond gedrag gaat. ‘We vinden bijna allemaal 32 Dentz

dat onze gezondheid het belangrijkste is, maar we leven daar vervolgens totaal niet naar. Ik kan me voorstellen dat je als tandarts graag wilt dat mensen snappen wat de gevolgen zijn van slechte gebitsverzorging en ze ermee confronteert. Veel zorgverleners denken dat ze door informatie te geven gedrag kunnen beïnvloeden. Alleen werkt het niet op zo’n manier. We doen geen ongezonde dingen omdat we niet weten dat ze ongezond zijn. Je kunt mensen niet dwingen iets onder ogen te zien.’

Maar wat is dan de reden dat mensen de goedbedoelde adviezen van de huisarts of de tandarts in de wind slaan? En dat ze hun ongezonde gedrag zelfs verdedigen met doorzichtige smoesjes (‘Mijn opa rookte een pakje per dag en is honderd geworden’).

Redenen Er zijn volgens Das verschillende oorzaken voor dit struisvogelgedrag: ‘De gangbare gedachte is dat we ontwijkend reageren op gezondheidsadviezen uit angst, maar dat klopt niet. Het zijn de pogingen om die angst vóór te zijn die mensen defensief maken. Pogingen om de eigen kwetsbaarheid te ontkennen. Dat doen we met onze gedachten. Gedachten die we gebruiken om maar niet te hoeven voelen hoe kwetsbaar we zijn. Voor sommige dingen zijn we zo bang, dat we ze niet eens wíllen voelen. Dus als je mensen direct aanspreekt op hun ongezonde gedrag, verzinnen ze allerlei redenen waarom die boodschap niet op ze van toepassing is. Ze willen het gewoon niet horen.

Een andere factor bij ongezond gedrag is dat de gevolgen ervan vaak pas op de lange termijn

zichtbaar zijn, we merken er op dit moment niets van. Een roker ziet het probleem van zijn verslaving meestal pas als hij last krijgt van een rokershoestje. De gevolgen voor de lange termijn zijn voor mensen moeilijk mee te nemen in hun beslissingen in het hier en nu.

Een ander punt is dat veel ongezond gedrag een gewoonte is geworden. We zijn nu eenmaal gewoontedieren en een ingesleten patroon is moeilijk te doorbreken. Daarom geldt dat gedrag in het verleden de beste voorspeller is voor gedrag in de toekomst. Bovendien raakt gedrag gekoppeld aan je identiteit, dus wie je denkt te zijn. Stoppen met roken is heel moeilijk, veel rokers zijn ervan overtuigd dat ze niet kunnen stoppen. Geef je ze het advies om te stoppen, dan reageren ze fatalistisch. “Ach, ik moet toch ergens dood aan gaan.” Zo’n reactie Dentz 33

komt voort uit hulpeloosheid. Mensen geloven niet dat ze het gedrag kunnen veranderen en raken verstrikt in zelfbeperkende gedachten.’

Bangmakerij Das heeft al veel onderzoeken naar het effect van verschillende voorlichtingscampagnes op gezondheidsgebied op haar naam staan. ‘Ik heb vooral gekeken naar campagnes die angst opwekken, dus de voorlichting waarbij je laat zien welke negatieve gevolgen bepaalde gewoonten kunnen hebben. Daarbij was het idee heel lang dat het mensen zou motiveren om hun gedrag te veranderen. Toch bleek telkens weer dat angst opwekken geen goede strategie is. Het roept een defensieve reactie op en daardoor bouw je een extra muurtje tussen de zender en de ontvanger van de boodschap. Daar moet je vervolgens ook weer doorheen. Vaak wordt gedacht dat als mensen iets niet willen voelen, je ze nog harder moet choqueren, met nog extremer beeldmateriaal en nog schokkendere argumenten. De waarheid is dat je mensen niet kunt dwingen om iets te voelen. Ik maak me wel eens kwaad om dat soort moralistische campagnes. Zeker als je je bedenkt dat veel mensen gevangen zitten in een slechte leefstijl en grote moeite hebben om daaruit te stappen. Ze willen wel, maar ze kunnen niet. Ik vind het bijna moreel verwerpelijk om een roker die ervan overtuigd is dat hij niet kan stoppen, beelden te laten zien van longkanker. Je helpt iemand er niet mee vooruit.’

Egostrelend Maar hoe kun je een boodschap dan wel tussen de oren krijgen? Ook daar is veel onderzoek naar gedaan. Das: ‘Iedereen wil een goed gevoel over zichzelf hebben. Het algemene zelfbeeld moet positief zijn. Het ego bestaat uit een hele verzameling van ideeën over onszelf. Daar mag best iets negatiefs bij zitten als de balans maar niet doorslaat naar de negatieve kant. Het belangrijkste is dat je mensen eerst een goed gevoel geeft over zichzelf. Bijvoorbeeld door ze te laten nadenken over hun goede eigenschappen. Het kan heel breed zijn, het hoeft niets met gezondheid te maken te hebben. Als je mensen eerst een compliment geeft en daarna iets zegt over een slechte gewoonte, staan ze er veel meer voor open en hebben ze minder de 34 Dentz

neiging zich te verdedigen. In feite geef je het ego eerst een koekje. Net zoals we bij een kind dat gevallen is een snoepje op de knie leggen, leiden we mensen ermee af. Als je het ego streelt, zijn mensen ineens wel bereid om toe te geven dat een opmerking over hun gedrag hout snijdt.

Eerder niet. En om terug te komen op de roker die denkt dat hij niet kan stoppen: in plaats van hem bang te maken, kun je veel beter nadenken over wat die persoon nodig heeft. Probeer erachter te komen waarom hij denkt dat hij niet kan stoppen en maak een boodschap die daarbij aansluit.’

Humor Ook humor kan zo’n koekje voor het ego zijn.

‘Er zijn onderzoeken naar gedaan. Met humor geef je mensen een goed gevoel en raken ze in een positieve stemming. Als je dan iets zegt over hun leefstijl, voelen ze zich minder snel aangevallen. In het verlengde daarvan zijn er onderzoeken die laten zien dat een humoristische gezondheidscampagne met waarschuwingen wel helpt. Humor verzacht de boodschap en helpt te relativeren waardoor mensen er meer voor openstaan.’

Volgens Das kunnen tandartsen hun patiënten ook ‘koekjes voor het ego’ geven en humor gebruiken. ‘Begin met iets positiefs, zoals een compliment of een grapje. Geef dan het advies om iets te veranderen en eindig weer met iets positiefs. We noemen dit het Hamburgermodel.

Als je meteen begint met het advies, schieten patiënten in de verdediging of ze vinden je een zeurpiet.’

Verpakking Daarnaast adviseert Das om veel aandacht te besteden aan de verpakking van de boodschap: ‘Veel mensen vinden mooie witte tanden bijvoorbeeld belangrijker dan de gezondheid van hun gebit. De gezondheidsaspecten zijn op dit moment nog niet relevant en er aantrekkelijk uitzien wel. Als je doel bijvoorbeeld is om te voorkomen dat een patiënt parodontitis krijgt, dan is appelleren aan de langetermijngevolgen daarvan vaak niet de manier om een betere mondgezondheid te krijgen. Dan kun je beter het doel boven de middelen stellen en de patiënt uitleg geven over de cosmetische gevolgen. Dat klinkt oppervlakkig, maar het is

Hole in One

Vullen in 1 stap met Fill-Up!™

10 mm

5 sec.

Fill-Up!™ - in 1 stap naar een perfect resultaat • Optimale diepte uitharding met minimale krimp dankzij duale uitharding • Gegarandeerde single-layer techniek – zelfs in zeer diepe caviteiten van 10 mm.

• Geoptimaliseerde afsluiting van de marges – gereduceerde postoperatieve gevoeligheid.

• Universele kleur in een handige automix spuit voor efficiënte plaatsing.

Diep. Snel. Perfect.

002041

info.nl@coltene.com | www.coltene.com

misschien wel effectiever. Natuurlijk ben je een expert op je vakgebied en wil je dingen uitleggen, maar je hoeft je niet de hele dag als expert te gedragen en je kennis te verspreiden. Het gaat om de interactie. Dat is sowieso de kunst van communiceren met mensen. Het gaat erom dat je je kunt verplaatsen in de ander.’

Reclame Voor het verpakken van de boodschap valt er volgens Das wat te leren van de reclamewereld.

‘Tandpastareclames gebruiken meestal oppervlakkige overtuigingstechnieken, ze zijn helemaal niet inhoudelijk. Een standaard tandpastareclame bevat in ieder geval een man in een witte jas die op een scherm allerlei voordelen van een tandpasta laat zien. Mensen horen die informa-

Wie is Enny Das? Prof. dr. H.H.J. (Enny) Das

tie echt niet, ze zien alleen een expert en denken: die zal het wel weten. Ze zijn niet helemaal overtuigd, maar eenmaal in de winkel weten ze nog wel dat ze een goed gevoel bij die tandpasta hadden. Ze vertrouwen op hun intuïtie. Zo oppervlakkig verwerken mensen informatie. Kortom, het gaat meer om de verpakking van de boodschap (de man met de witte jas) dan de inhoud van de boodschap. Mensen willen vaak geen informatie, ze moeten al zoveel in het leven.

Je moet de aandacht hebben, maar verder moet je niet te veel willen zeggen.’

En – zoals reclamemakers maar al te goed weten – kun je de aandacht pakken met een aantrekkelijk vormgegeven boodschap. Want het oog wil ook wat. ‘Als je wilt dat je patiënt beter gaat poetsen, kun je hem bijvoorbeeld beter een hele aantrekkelijk uitziende of humoristische kaart meegeven met maar één boodschap, zoals “Poets twee keer per dag”, dan een waslijst met do’s en don’ts.’

(Knegsel, 1967) is hoogleraar communicatie

Information overload

en beïnvloeding aan de

Ook de hoeveelheid informatie die u geeft is volgens Das heel belangrijk. ‘Dat je als expert veel kennis hebt, wil dat niet zeggen dat anderen ook geïnteresseerd zijn in al die kennis. Ik weet niet precies hoe mijn mobiele telefoon werkt, ik wil ’m gewoon kunnen gebruiken. De patiënt vindt zijn tanden vooral belangrijk als hij bij de tandarts in de stoel ligt, en dat is twee keer per jaar. Het is een valkuil om als expert de interesse van je doelgroep in jouw vakgebied te overschatten. Dit geldt trouwens ook voor de informatie die de tandarts kan geven tijdens een behandeling. Tegenwoordig wordt zorgverleners geleerd dat informeren helpt om mensen gerust te stellen. De assumptie bestaat dat informeren altijd goed is. Dat geldt echter niet voor alle patiënten. De zogeheten blunters zoeken afleiding en geen informatie. Ik vind het zelf bijvoorbeeld niet prettig als de tandarts precies vertelt wat hij aan het doen is in mijn mond. Als je een beetje bang bent, kunnen je gedachten met die informatie aan de haal gaan.

Ik luister liever naar de radio. Weer anderen, de monitors, vinden het juist geruststellend als de tandarts precies vertelt wat hij doet. Je kunt dus het beste aan een patiënt vragen of hij uitleg wil tijdens een behandeling of juist niet.’

Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarnaast participeert ze in het <cursief>Centre for Language Studies<einde cursief>, waar onderzoek wordt gedaan naar de strategische inzet van taal, tekst en beeld in het kader van gezondheidsvoorlichting, marketingcommunicatie, fondswerving en milieuvoorlichting.

Enny Das behaalde in 1989 haar bachelor economie aan de Hogeschool Rotterdam en in 1994 haar master sociale psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. In 2001 promoveerde ze aan de Universiteit Utrecht op sociaalpsychologisch onderzoek naar de effecten van angst op de verwerking en acceptatie van gezondheidsboodschappen.

Van 2001 tot 2002 was Enny Das universitair docent aan de Wageningen Universiteit. Sinds 2002 is ze als universitair docent en universitair hoofddocent communicatiewetenschap verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ze deed onder meer onderzoek naar de HPV-vaccinatiecampagne (humaan papillomavirus) voor tienermeisjes, naar stoppen-met-rokencampagnes en naar voorlichtingsmateriaal voor borstkankerpatiënten.

36 Dentz

gaat u waarnemen of een eigen praktijk beginnen?

NEW: Synea Vision Penta LED!

Sibbing & Wateler adviseert u over de VAR, contracten en verzekeringen voor beroepsaansprakelijkheid, ziektekosten en arbeidsongeschiktheid en stelt voor verschillende situaties een inkomensbegroting op.

praktijkadviseurs voor tandartsen telefoon: (0318) 544 044 - www.sibbing.nl

01 Penta LED+: the only sterilizable 5x LED ring in the world

02

Shadowfree ilumination at the treatment side

Zadelkrukken

03 Scratch-

resistant surface

Beleef het comfort van een zadelkruk. De ergonomisch gevormde zadelzitting zorgt voor een juiste zithouding, terwijl je voeten stevig op de vloer staan. Door de zadelvorm komt de wervelkolom in een houding die minder tot vermoeidheid leidt.

VRAAG EEN

GRATIS PROEFPLAATSING AAN OP ZITTEN.NL W&H Benelux, Reepkenslei 44, B-2550 Kontich t +32 (0)475 51 63 63, f +32 (0)3 844 61 31 office.benelux@wh.com, wh.com

In de praktijk

van...

Tandheelkundig Centrum WIE Namen: Ransom Altman, Harro Jensma, David Anssari Moin, Kees Pameijer en Mieke van Diepen Leeftijd: 63, 38, 29, 31 en 26 Studies: Gnathologie (Utrecht) en Implantologie (Luik, Gent en ACTA) Afgestudeerd in: 1978, 2002, 2008, 2006 en 2011 Hier werkzaam sinds: 1978, 2003, 2009, 2007 en 2012 WAT Stoelen: acht Medewerkers: vijfentwintig Bestaande uit: tandarts (specialisten), implantologen, gnatholoog, mondhygiĂŤnistes, (preventie-)assistentes, front- en backoffice medewerkers WAAR

Den Haag

WEBSITE

www.tcaltman.nl

38 Dentz

Altman

V.l.n.r. David Anssari Moin, Harro Jensma, Random Altman en Kees Pameijer

Foto’s: ©NFP Photography - Pieter Magielsen

PAND Tandheelkundig Centrum Altman bestaat bijna veertig jaar. Drie jaar geleden is de praktijk verhuisd naar een grotere locatie in het Statenkwartier in Den Haag. Een flinke verbouwing heeft ervoor gezorgd dat het statige herenhuis uit 1908 voldoet aan alle nieuwe eisen en er gebruik gemaakt kan worden van moderne apparatuur. Bij die verbouwing is geprobeerd om zoveel mogelijk de historische details intact te laten. Er is een tandtechnisch laboratorium en een operatiekamer voor implantologische behandelingen, en er zijn vier behandelkamers voor de tandartsen en drie voor de mondhygiënisten. De praktijk is overdag en een aantal avonden open: met in totaal 25 medewerkers kunnen patiënten op die manier snel geholpen worden.

Dentz 39

‘Sommige mensen slaan zó de boor

uit je handen’

Traumatherapeut Debbie Been over vrees voor de tandarts

Ruim veertig procent van onze bevolking gaat met knikkende knieën naar de tandarts.

Zo’n achthonderdduizend mensen gaan helemaal niet. Het gevolg: een slecht gebit, een slechte (seksuele) relatie, alcoholmisbruik, schaamte, somberheid. We legden Debbie Been, tandartsangstdocent en EMDR-therapeut, negen stellingen voor. ‘Je moet iemand aan zijn angst blootstellen, zonder dat de ramp uitkomt.’

Thomas Braun

1

Angst voor de tandarts wordt nogal overdreven. In de meeste gevallen is het een kwestie van doorbijten.

Debbie Been: ‘Dat is echt niet waar. Tandartsangst is een van de meest voorkomende angsten. Zo’n tachtig procent heeft in zekere mate vrees voor de tandarts. Zeven procent is zó bang dat ze pas gaan als de pijn groter wordt dan de angst. Die hebben dan een waardeloos gebit, voelen zich ellendig, kloppen in het weekend wanhopig aan bij een tandarts die ze niet kennen. Dat is voor niemand prettig, ook niet voor de tandarts. Als je hoogtevrees hebt en zaken mijdt, dan mis je af en toe een leuk uitzicht. Maar tandartsangst kost je veel meer.

40 Dentz

Je vermijdt sociale gebeurtenissen uit schaamte. De relatie thuis wordt problematisch, want het is niet aantrekkelijk om een mond te zoenen waar een slecht gebit in zit en een onaangename geur uitkomt. En dat kan dan bijvoorbeeld weer alcoholmisbruik tot gevolg hebben – om alle pijn te vergeten – waarna de partner het zo zat wordt dat hij of zij zegt: nú naar de tandarts of ik ga bij je weg.’

2

Het is erfelijk. Moeders die al weken lopen te klagen dat ze naar de tandarts moeten, steken de kinderen aan.

‘Erfelijke componenten kunnen een rol spelen.

En als kinderen zien dat hun vader of moeder

Debbie Been

bang is, kan een kind denken: nou, dan moet het wel heel eng zijn. Dat heet modeling. Maar angst kan veel meer oorzaken hebben. Vroeger hebben veel kinderen bijvoorbeeld een nare ervaring opgedaan bij de schooltandarts. Dat werden slagers genoemd. Die boorden soms zonder verdoving. Als ik mensen spreek van wat oudere generaties, dan wordt vaak de schooltandarts genoemd als trauma. Dan moesten ze bij zo’n bus in de rij wachten, terwijl ze binnen een kind hoorden gillen. Schooltandartsen van vroeger legden ook niets uit, je moest zitten en je mond houden. Dat is van vroeger maar nog steeds doen mensen nare ervaringen bij de tandarts op.’

3

Tandartsen moeten les krijgen in hoe om te gaan met angstige patiënten.

‘Dat vind ik zeker. Elke tandarts moet weten hoe het werkt, de angst, en hoe je daar mee om zou kunnen gaan. Ik geef nu tien jaar les, aan studenten maar ook aan tandartsen. Ik weet niet hoe lang er al les wordt gegeven op dit gebied, maar veel langer dan vijftien jaar zal het niet zijn. En ik zie nog steeds tandartsen die er niet goed mee om kunnen gaan. Omdat ze het nooit hebben geleerd, of omdat ze het onzin

vinden en denken: zeur toch niet zo! Dat laatste kan ik me best goed voorstellen, maar je komt er geen steek verder mee. Zodra je je niet aan je afspraken houdt met iemand die zich machteloos en angstig voelt, verlies je het contact en kunnen er vervelende dingen gebeuren. Sommigen slaan zó de boor uit je handen.’

4

Mensen zijn terecht bang voor de boor. Het wordt tijd dat die eindelijk eens wordt ingehaald door nieuwe en vriendelijke technologie.

‘Ik hoor geluiden dat die ontwikkeling eraan zit te komen. Maar in principe hoef je niet bang te zijn voor de boor. Het gaat niet om bijvoorbeeld het geluid van de boor maar om de echte, onderliggende vrees, zoals ondraaglijke pijn of de angst om niet serieus genomen te worden. Je moet als tandarts eerst goed uitzoeken wat er precies aan de hand is. Vaak zeggen patiënten niet meteen waar ze bang voor zijn, dat is een taboe. Er wordt bij angstige patiënten vaak te snel met de behandeling begonnen. En vertel wat je gaat doen, stap voor stap. Laat zien dat je kennis hebt en dat je vooral te vertrouwen bent.’ > Dentz 41

InterActive

TM

Conical Connection with added simplicity Innovatie De InterActive™ is het nieuwe innovatieve implantaat van Implant Direct. Het heeft alle kenmerken die een modern implantaat hoort te hebben. Het beschikt over een innovatieve fixturemount welke geschikt is om eerst als afdrukstift te dienen en vervolgens als definitief abutment of interface voor een verschroefde kroon.

ALL-IN-ONE PACKAGING

Uitgebreide prothetische mogelijkheden

F

A CONCA

De prothetische onderdelen van de InterActive bestaan uit een brede range van narrow, standaard en wide vormgegeven onderdelen, zodat er geen concessie gedaan hoeft te worden aan de emergence profile in relatie met de diepte van het plaatsen.

Compatibiliteit

COMPATIBILITY

24h

78° Conische Connectie compatibel met NobelActive™*.

SHOPPING 24/7

Implantaat opties: Efficiëntie All-in-One Packaging: implantaat, cover screw, healing collar, transfer en abutment.

*Registered Trademarks of Nobel Biocare™, prijs is excl. BTW

Platform Ø:

3.0

3.4

Body Ø:

3.2

3.7

Lengtes:

6

8

4.3

5.0

10 11.5 13

Scan voor video!

16

www.implantdirect.nu

tel: +31 (0) 30 25 998 25

Onze scherpe prijzen even uitgelicht: Karl Kaps microscoop SOM – 32 plafondmodel / type K2 incl. vast binoculair en halogeenverlichting

€ 8.500,- nu voor € 7.200,Karl Kaps microscoop SOM – 32 plafondmodel / type K3 incl. 0-210° binoculair en halogeenverlichting

€ 11.900,- nu voor € 9.280,-

Over het tandarts budget gesproken Profiteer nu van de eindejaars actie Karl Kaps microscopen

Karl Kaps microscoop SOM – 32 plafondmodel / type K4 incl. 0-210° binoculair en LED verlichting

€ 13.318,- nu voor € 9.995,Karl Kaps microscoop SOM – 32 plafondmodel / type K5 incl. 0-210° binoculair, LED verlichting en vario-objectief

€ 16.860,- nu voor € 13.488,Karl Kaps microscoop SOM - 32 plafondmodel / type K6 incl. 0-210° binoculair, LED verlichting, vario-objectief en camera systeem CANON en traploze vergroting

€ 19.840,- nu voor € 15.872,Vragen? Bel, mail of kijk op www.tandarts-microscoop.nl Bovengenoemde prijzen zijn exclusief 21% B.T.W. en geldig tot d.d. 31-12-2014

Zeelte Dental Equipment • Industrieweg 5 • 8325 DA Vollenhove Tel: 0527-241782 • info@zeelte.nl • www.zeelte.nl

5

Je kunt maar beter een vrouw dan een man hebben als tandarts. Die zijn veel liever en begripvoller.

‘Ik denk dat als je honderd mensen deze stelling voorlegt, er negentig dit zullen beamen. Maar het is slechts een aanname. Ik ken heel veel mannelijke tandartsen die heel geduldig en begripvol zijn en uitstekend met angstige patiënten kunnen omgaan. Sommige mensen vinden het ook eng als de tandarts een Arabisch uiterlijk of een hoofddoekje heeft. Als je al bang bent, spelen dit soort zaken helaas ook een rol.’

6

Als iemand op is van de angst en de zenuwen, kun je hem maar beter onder narcose brengen.

‘Dan behandel je niet de angst. Je hebt ook mensen die zeggen: ik hoef niet van mijn angst af, haal mijn gebit er maar uit. Ik heb daar verder geen mening over, maar de angst los je er niet mee op. We leven in een zorgmarkt en dus is er voor iedereen een oplossing en zo’n behandeling verdient lekker, dus dat gebeurt.

Tandartsen die echt aan angstbegeleiding doen, zullen dit pas als allerlaatste middel inzetten.

Sommigen van hen zeggen tegen mensen die heel lang niet zijn geweest: we doen een deel onder narcose maar in de toekomst voeren we de behandelingen uit via graduele exposure: het stapsgewijs blootstellen aan de angst zonder dat de ramp, waar de patiënt zo bang voor is, daadwerkelijk plaatsvindt. Zo leert de patiënt de koppeling tussen bijvoorbeeld de boor en ondraaglijk lijden los te laten. Dat is de essentie van angstbehandeling.’

Wie is Debbie Been?

Cognitief gedragstherapeut Debbie Been (43) uit Broek in Waterland is gezondheidszorgpsycholoog. Jarenlang werkte ze bij de afdeling Bijzondere Tandheelkunde in het Medisch Centrum Alkmaar, waar ze tandartsen assisteerde die patiënten behandelden met extreme tandartsvrees. Zij zat vaak naast de stoel om de patiënt en tandarts door de behandeling te coachen. Bij het ACTA geeft ze al tien jaar angstpracticum aan tandartsstudenten. Ze deed een opleiding tot EMDR-therapeut en is inmiddels gespecialiseerd in traumabehandeling.

Informatie: www.psychologenpraktijkbeen.nl

7

Sommigen zijn niet te genezen.

‘Als iemand de koppeling blijft maken tussen datgene waar hij bang voor is en een traumatische gebeurtenis die hierdoor wordt getriggerd, dan is het goed om eerst EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing, red.) te doen. Mits goed uitgevoerd, haalt het de angel er echt uit. De angst kan worden veroorzaakt door een andere nare ervaring in het ziekenhuis, of bijvoorbeeld een verkrachting. Dan is eerst EMDR-therapie goed voordat de tandarts met de behandeling verder gaat. Je kunt wel zeggen: aai deze hond, hij bijt echt niet, maar als je eerder bent gebeten en een half jaar hebt moeten revalideren, dan begin je daar niet aan. Via EMDR kun je de emotionele herinnering aan het bijten loslaten.

Daarna kun je pas rustig een hond aaien en wennen aan het idee dat de meeste honden wel te vertrouwen zijn. Hetzelfde geldt voor angst voor de tandarts.’

8

Angst voor de tandarts is begrijpelijk. Ze zien er niet uit met die mondkapjes en enge mesjes en boren binnen handbereik.

‘Er is veel dat tandartsen zelf kunnen doen.

Onderzoek heeft uitgewezen dat sommige kleuren en schilderijen in de wachtkamer een rustgevende werking hebben. Een tandarts kan zich ook voorstellen met mondkapje af. Het kan ook echt veel uitmaken als tandartsen alles rustig uitleggen. “Dit voelt even anders.”

“Dit maakt dat geluid.” Kennis is macht en het gevoel controle over de zaak te hebben, is heel belangrijk voor angstige patiënten.’

9

Soms zijn mensen een béétje bang. Voor hen heb je geen therapeut nodig.

‘Klopt. Soms kom je een heel eind met ademhalingsoefeningen en andere trucjes, zoals het laten wiebelen met hun voeten. Dan zijn ze afgeleid en bovendien met hun gedachten ver van hun gebit verwijderd. En als ze stoppen met wiebelen, weet de tandarts of assistent dat de patiënt zijn aandacht bij z’n gebit heeft. Dit is vanuit de gedragstherapie geen angstbehandeling, maar so what? Je bent tandarts, geen psycholoog. Als het helpt, dan is het toch prima?’

Dentz 43

ERFGOED Reina de Raat is conservator van de tandheelkundige collectie van het Universiteitsmuseum in Utrecht.

In iedere aflevering van Erfgoed neemt zij u mee terug in de tandheelkundige tijd. Deze keer bespreekt zij het boek Canon van de tandheelkunde en wat voor rol het boek in de tandheelkunde kan spelen.

De Canon van de tandheelkunde: richtlijn, norm of uitnodiging tot discussie?

Reina de Raat

Onlangs verscheen de Canon van de tandheelkunde. Een mooi boek dat in 58 korte hoofdstukken, vensters genaamd, de ontwikkeling van vooral de Nederlandse tandheelkunde beschrijft.

De betekenis van een canon is velerlei: niet alleen is het een zich herhalend zangstuk, een bedrag dat voor de erfpacht afgedragen moet worden of een lijst van erkende Bijbelboeken maar ook een stelregel, richtsnoer of norm.

Vooral deze laatste is van toepassing op historische canons zoals die inmiddels door vele disciplines uitgegeven is.

Hoogtepunten uit het boek In de Canon van de tandheelkunde is het uitgangspunt telkens een speciale, vaak markante, gebeurtenis die relevant is geweest voor de vorming van de hedendaagse tandheelkunde. Bijvoorbeeld het jaar 1818, waarin de wet tot het uitoefenen van de geneeskunde van kracht wordt en de tandmeester zijn wettelijke erkenning krijgt. Dit vormt de aanleiding om de reeks gebeurtenissen te beschrijven die uiteindelijk leiden tot het weer verdwijnen van de titel tandmeester. Of de publicatie van C.H. Witthaus uit 1899 waarin hij stelt dat vrouwen niet geschikt zijn voor de uitoefening van een geleerd beroep, zoals tandheelkunde, dat weer leidt in het beschrij44 Dentz

ven van de feminisering in de zorg en meer specifiek, die in de tandheelkunde. Als laatste voorbeeld het jaar 2002: het rapport Taakherschikking in de gezondheidzorg verschijnt. Het teamconcept ontstaat, wat een ontwikkeling is, en waaraan tot op de dag van vandaag nog geen einde is gekomen. Door de korte overzichtelijke teksten, geschreven door specialisten, is het een toegankelijk boek geworden.

Elke groep zijn eigen canon De canonrage, als het zo te noemen is, begint in 2006, als de commissie van Oostrom de Canon van Nederland presenteert. Op een van de eerste pagina’s van het boek staat de spreuk ‘Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk’, waarmee de commissie, toch met enige arrogantie, de toon zet. Het is vooral de gebrekkige kennis van de vaderlandse geschiedenis bij de schooljeugd die het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) doet besluiten een aantal deskundigen de opdracht te geven om de kernpunten uit het verleden zodanig te beschrijven dat het een soort richtlijn wordt die de docenten uit het basis- en voortgezet onderwijs bij hun lessen kunnen gebruiken.

De canon is nog niet gepubliceerd of er ontstaat een storm van kritiek: het ontbreekt aan samenhang, er is te weinig aandacht voor de bètawetenschappen, er is geen plaats voor de

verschillende culturen en het is te Westers georiënteerd. Daarnaast ook andersoortige kritiek: volgens sommigen is de canon te veel ingezet als sociaal bindmiddel en leidt een dergelijke interpretatie van het verleden tot een kokervisie.

In de jaren daarna volgen vele vergelijkbare boeken, elke doelgroep krijgt een eigen canon.

Bijvoorbeeld de Canon met de kleine c (2008) als volkskundige aanvulling op de grote canon, de Bètacanon (2008), wat iedereen moet weten over de natuurwetenschappen en Microcanon (2011), over de microbiologie. Voor de zorgprofessionals verschijnt er in 2011 de Canon van de Geneeskunde.

Verschillende interpretaties In elk voorwoord beargumenteren de auteurs hun motivatie om dergelijke richtlijnen over hun vakgebied op te schrijven. Daar waar de Canon met de kleine c eerder een ode is aan de historische canon, is de Bètacanon juist ontstaan uit onvrede. De commissie Van Oostrom, zo schrijven de auteurs, geeft in hun canon een afspiegeling van de angst voor de bètavakken.

Tegelijkertijd vraagt hij zich af of het verstandig is om de natuurwetenschappelijke geschiedenis apart te beschrijven. Zowel politieke, economische als wetenschappelijke ontwikkelingen zijn toch onlosmakelijk met elkaar

verbonden. En waarom zou een willekeurige commissie een ordening willen aanbrengen die er eigenlijk helemaal niet is? De Bètacanon wordt gepresenteerd met het idee om de bètawetenschap toegankelijk te maken. Iets anders ligt het bij de Canon van de Geneeskunde. De auteurs hebben zich hierbij vooral gericht op de Nederlandse geneeskunde. Dit omdat er, zoals vermeld in het voorwoord, sprake is van nationale stijlen van wetenschapsbeoefening en gezondheidzorg. De onderwerpen in de canon zijn dus kenmerkend voor de Nederlandse geneeskunde. Ook bij de Canon van de tandheelkunde is getracht zoveel mogelijk uit te gaan van de Nederlandse situatie: waarin heeft de tandheelkunde in Nederland zich onderscheiden, wat is baanbrekend onderzoek geweest, wat ging er goed, maar ook wat ging er minder goed? De canon wordt wel een zelfportret genoemd. Dat is het in feite ook: een portret met losse toets geschilderd, zoals de schilder zichzelf ziet. Maar als de toeschouwer het zelfportret aanschouwt, zal het hem niet lukken het portret door de ogen van de schilder te zien.

In alle boeken wordt vooral benadrukt dat de canon geen limitatieve lijst met namen en gebeurtenissen is, maar een levend geheel, dat uitnodigt tot discussie. Iedere keuze van de commissie is subjectief en zal bij elke volgende vergelijkbare publicatie tot nieuwe keuzes leiden. Daarmee kan de Dikke Van Dale, hoe tegenstrijdig ook, naast die van stelregel, norm en richtsnoer een nieuwe waarde aan het woord toevoegen: een canon betekent tegenwoordig ook ‘een uitnodiging tot discussie’.

■

De Canon van de tandheelkunde is te bestellen via www.dchg.nl.

Dentz 45

aandacht voor diabetes Gerichte

in de mondzorg

Wie nadenkt over de lichamelijke gevolgen van diabetes mellitus, denkt waarschijnlijk in eerste instantie aan hart- en vaatproblemen, diabetische voet of problemen met visus of potentie. Maar diabetes kan ook een nadelige invloed hebben op de mondgezondheid.

Omgekeerd kunnen professionals in de mondzorg een rol spelen in vroegsignalering van diabetes en in het voorkómen en behandelen van problemen met de mondgezondheid.

Frank van Wijck

46 Dentz

D

e landen van de Europese Unie tellen op dit moment circa zesenvijftig miljoen diabetespatiënten en naar verwachting zullen dit er in 2035 al zeventig miljoen zijn. Alle reden dus om op Europees niveau gericht aandacht te besteden aan deze ziekte, maar ook aan de preventie ervan. In die preventie speelt een gezonde leefstijl – gevarieerd en niet te zoet eten, voldoende bewegen – een belangrijke rol. Maar preventie van diabetes is ook een onderwerp waarover in Europees verband vanuit de invalshoek van mondzorg wordt nagedacht. Recent was het thema van de European Oral Health Day zelfs mondgezondheid en diabetes. Deze dag werd dit jaar gehouden op 12 september en is een initiatief van the Council of European Dentists (CED, Raad van Europese Tandartsen). Hendrike van Drie is eigenaar van de Praktijk Parodontologie & Implantologie Maastricht, vicevoorzitter van de KNMT en voorzitter van de werkgroep Oral health van de CED. Ze vertelt: ‘De CED vraagt

ons om thema’s voor te bereiden voor de Oral Health Day en mee te denken over de strategische agenda. Het is een heel goede en hard werkende werkgroep met mensen die altijd bereid zijn tijd vrij te maken voor overleg. Ik ben trots op hen, net zoals ik trots ben op het voorstel voor het onderwerp mondgezondheid en diabetes, want het maatschappelijk belang hiervan is enorm groot.’

Gezonde mond op de agenda Behalve de European Oral Health Day is er ook een World Oral Health Day, maar de CED heeft het onderwerp mondgezondheid en diabetes bewust voor de Europese tak op de agenda gezet. ‘Op wereldniveau is sprake van een enorme diversiteit aan landen, culturen en de beschikbaarheid van zorg’, legt Van Drie uit.

‘Op Europees niveau bestaan natuurlijk cultuurverschillen, maar die zijn toch minder groot. Bovendien zijn het allemaal landen met een behoorlijke gezondheidszorg en een

Hendrike van Drie

goede tandartsdichtheid. We willen daarom de gezonde mond op de agenda zetten bij burgers, mondzorgprofessionals en politici. De mondzorgprofessionals zijn bij uitstek degenen die mensen regelmatig zien – tijdens de jaarlijkse of halfjaarlijkse controles – en die dus aan vroegsignalering kunnen doen van dingen die afwijken van het gangbare patroon van een goede algemene gezondheidstoestand. Zij zien mensen al voordat ze ziek worden en kunnen daarmee in preventie een belangrijke rol spe-

De CED Alle informatie over the Council of European Dentists (CED) is te vinden op www.eudental.eu. CED is een non-profit samenwerkingsverband waarbij 340.000 tandartsen uit Europa betrokken zijn. In de CED zijn 32 landelijke tandartsorganisaties vertegenwoordigd uit dertig deelnemende landen. Onder de vlag van de CED zijn acht werkgroepen actief, waaronder de werkgroep Oral

Health, waarvan Hendrike van Drie de voorzitter is.

len. Vertelt een patiënt tijdens de controle bijvoorbeeld dat hij structureel last heeft van een droge mond, dan is het een goede zaak om door te vragen naar diens glucosespiegel en leefstijl, omdat een droge mond een van de verschijnselen kan zijn van diabetes.’

Volgens Van Drie is het geen enkel probleem voor de mondzorgprofessional om hierover vragen te stellen. ‘Je moet dat natuurlijk niet zomaar willekeurig doen’, zegt ze. ‘Maar de richtlijn patiëntendossier kent wel een onderdeel medische anamnese, in het kader waarvan dergelijke vragen best aan de orde kunnen komen. Net zoals het voorafgaand aan het toedienen van een verdoving de bedoeling is dat je informeert naar de medische situatie van de patiënt. De mondzorgprofessional heeft een vertrouwensband met de patiënt – in iemands mond komen is tenslotte een vrij intieme handeling – dus daar hoort bij dat je de belangrijke gezondheidsinformatie van de patiënt kent.’ > Dentz 47

Veel aandacht voor diabetes

Behoud van het gebit

Staat het onderwerp diabetes voldoende op de agenda bij professionals in de mondzorg?

‘Ik denk het wel’, zegt Van Drie, ‘al kan het natuurlijk altijd beter. Maar kijken we naar de aandacht voor het onderwerp in de media en naar het KNMT-thema “Een gezonde mond in een gezond lichaam”, dan zie ik dat het onderwerp echt wel de nodige aandacht krijgt. Naar aanleiding van de European Oral Health Day heeft The Dental Tribune ook over het onderwerp geschreven en ik ben geinterviewd voor een Roemeens dagblad.

Het staat echt in heel Europa op de agenda.

Er zijn ook internationaal veel onderzoeksprojecten.’

Specifiek voor de Nederlandse situatie is er het door de KNMT opgerichte Fonds Mondgezondheid, dat aandacht vraagt voor de impact van mondgezondheid op de algehele gezondheid en dat voorlichting en onderzoek op dit gebied stimuleert. Van Drie: ‘In samenwerking met het Diabetes Fonds is in dit kader bijvoorbeeld geregeld dat diabetesverpleegkundigen geregeld aan hun patiënten vragen of zij mondklachten ervaren zoals een droge mond, een gevoelsstoornis of een tandvleesontsteking.

Dit laatste zie ik als parodontoloog heel regelmatig. Maar feitelijk kunnen alle gezondheidsklachten bij diabetes een relatie hebben met de mond. Denk bijvoorbeeld ook aan burning mouth syndrome of schimmelinfecties. Bij diabeten treden dergelijke klachten vaker op dan bij niet-diabeten. Bovendien is bij diabeten de genezing vaak vertraagd omdat hun algehele gezondheidstoestand slechter is. Ze zijn bevattelijk voor infecties en infecties beïnvloeden de glucosespiegel.’

Omgekeerd hoort de aandacht voor mondzorg ook op de agenda te staan van de endocrinologen die patiënten behandelen voor hun diabetes. ‘Dat is ook het geval’, zegt Van Drie.

‘Hieraan wordt ook aandacht besteed tijdens de Wereld Diabetes Dag en de Nationale Diabetes Dag. Maar het belangrijkste is dat het op de agenda staat bij de diabetesverpleegkundige, want die is degene die de patiënt het meest ziet.’

Steeds meer mensen behouden hun hele leven hun eigen gebit. Volgens Van Drie is dit ook voor mensen met diabetes weggelegd.‘Als ze maar de juiste zorg krijgen en hun mond goed onderhouden. Dit vereist wel extra aandacht vanwege de verhoogde gevoeligheid die zij hebben voor ontstekingen. Een goede plaquebeheersing uitvoeren is dus essentieel. Doet zich toch een ontsteking voor, dan zijn er gerichte oplossingen om te voorkomen dat de klachten verergeren.

Dus bij een beginnende ontsteking direct naar de tandarts en voor overleg naar de diabetesverpleegkundige. Natuurlijk is de huisarts ook een belangrijk contact, maar de patiënt heeft een vaste relatie met de diabetesverpleegkundige en de tandarts kan bij mondproblemen de meest gerichte zorg bieden.’

De belangrijkste basis blijft echter preventie, benadrukt Van Drie, en daarin kan de mondzorgprofessional een belangrijke rol spelen.

‘Neem bijvoorbeeld dat probleem van een droge mond’, zegt ze. ‘Mensen kunnen hierdoor geneigd zijn om op zuurtjes te gaan sabbelen, wat natuurlijk niet goed is voor het gebit. Het is goed om dan alternatieven aan te dragen, zoals suikervrije zuurtjes, water drinken of een speekselvervanger gebruiken.’

‘ De belangrijkste basis bij diabetici is preventie ’

48 Dentz

Aandacht en uitleg Specialisatie in het aandachtsgebied is voor mondzorgprofessionals niet nodig, stelt Van Drie. ‘Aandacht voor het onderwerp komt aan bod in de algemene tandheelkundige opleiding’, zegt ze. ‘Signalen oppikken en aandacht aan het onderwerp geven is dus iets wat iedere professional in de algemene praktijk kan doen.

Met de verschuiving in aandacht die we nu zorgbreed zien van cure naar care ligt het ook voor de hand om dit te doen. Uitleg door een professional over wat mensen kunnen doen om hun gezondheid op peil te houden, hoort daar zeker bij, en in relatie tot diabetes is dit van enorm groot belang, Vanzelfsprekend moet de mondzorgprofessional wel levenslang blijven leren, maar dat heeft niet specifiek met diabetes te maken. En voor vragen die niet in de praktijk kunnen worden beantwoord, ligt een doorverwijzing naar de parodontoloog of de diabetesverpleegkundige natuurlijk voor de hand.’

minilu is er ...

... en spreekt nu ook nederlands! minilu is super gunstig, super snel en super easy en hiermee in Europa reeds zeer succesvol. Nu bieden wij praktijkmateriaal voor droomprijzen ook in Nederland onder: www.minilu.nl

Dit pleit voor minilu: • Meer dan 20.000 merkartikelen in het assortiment • Levering binnen 24 uur • onoverwinnelijke mini prijzen • twee bestelmogelijkheden – ongecompliceerd per rekening of per registratie met comfortabele inzage in de bestelhistorie

T/m zijn er 4 1 0 2 .

5 0 .

31 dkosten! n e z r e v geen l

lu.n

ni i m . w w w

Hier gaat het naar www.minilu.nl

minilu GmbH Röntgenstr. 25 32107 Bad Salzuflen Duitsland hoi@minilu.nl

Tweedaagse hands-on seminar Endodontie te Amstelveen Tandartsenpraktijk H.J. van Mill

• • • • • • • • •

Kleinschalig (max 6 personen) Methode: De Schildertechniek Protaper Universal, Proglider en Protaper Next Warme Vertikale condensatie volgens Schilder en Gutta Core Evidence-based procedure helder uitgelegd State-of-the-art technieken Eén op één coaching Kamers uitgerust met Zeiss microscopen Tijdens iedere cursus wordt een “Live demonstratie “gegeven

Data 2015: De Endodontische herbehandeling: 16-17 januari De Endodontische behandeling in praktijk: 6-7 mrt/28-29 aug/ 27-28 nov Locatie: Parmentierlaan 76a te Amstelveen Prijs: e 1450,Website: www.hjvanmill.nl • E-mail: hjvanmill@xs4all.nl • Telefoon: 020 - 641 65 66

Expert in gebitsslijtage Goedegebuure tandtechniek

Kijk op onze website www.goedegebuure.nl of bel Paul Goedegebuure: 0318-632908

Creatief

declareren

E-mailwisseling tussen een tandarts en zijn patiënt Frauderende tandartsen zijn een hot topic, de controles van de verzekeraars op de manier van declareren talrijk. De media-aandacht voor al dat geboefte dat zich tandarts noemt, is navenant. Maar hoe zit het eigenlijk met de patiënt? Onderstaand de e-mailwisseling met een creatieve patiënt.

Aan: Tandarts Loos Van: Patiënt Y Onderwerp: Declareren Beste meneer Loos, Afgelopen week hebt u bij mij een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd. Alles is goed gegaan, waarvoor dank. Ik zal eerdaags hiervoor één of twee rekeningen krijgen en eigenlijk heb ik daar een vraag over. Ik dacht: ik probeer het gewoon. Nee heb ik, ja kan ik krijgen. En vragen staat vrij, nietwaar? Ik ben verzekerd bij Verzekering X. Als ik alles goed gelezen en begrepen heb, kan ik maximaal 450 euro per jaar declareren. Hier komen we

natuurlijk overheen. Maar, is er iets creatiefs te bedenken waardoor het verschuldigde bedrag over twee jaar gespreid wordt en ik dus bijna alles vergoed krijg? Een andere datum op de factuur bijvoorbeeld? Begrijp me alstublieft niet verkeerd. Ik zal de kosten van de behandeling desnoods deze week gelijk betalen, want je moet wel boter bij de vis doen, zou ik zeggen.

Daarnaast ben ik best bereid iets extra’s te betalen voor deze service (administratiekosten?), want het scheelt natuurlijk of je een paar honderd euro extra vergoed krijgt of niet. En dat wellicht alleen door een factuur op 2015 te dateren. Welke mogelijkheden zijn er?

Met vriendelijke groet, Patiënt Y

Aan: Patiënt Y Van: Tandarts Loos Onderwerp: Declareren

Aan: Tandarts Loos Van: Patiënt Y Onderwerp: Declareren

Beste meneer Y, Ik moet u teleurstellen. Creatief declareren zie ik als malversatie. Hoezeer ik u ook een volledige compensatie vanuit de verzekering gun, ik wil daar niet aan meewerken door te frauderen.

Goedendag meneer Loos, Geen probleem, het is niet anders. Wellicht was het in de decembermaand wel mogelijk geweest de rekening over het jaar heen te tillen. Ik zie het niet echt als fraude aangezien er geen declaraties of werkzaamheden worden opgevoerd voor diensten die niet geleverd zijn. Althans, dat mag ik hopen.

Met vriendelijke groet, Sander Loos

Met vriendelijke groet, Patiënt Y

Aan: Patiënt Y Van: Tandarts Loos Onderwerp: Declareren Beste meneer Y, Vanzelfsprekend zijn er geen zaken gedeclareerd die niet zijn uitgevoerd. Overigens til ik ook geen declaraties over het jaar heen van behandelingen die in december worden uitgevoerd. Wel wijs ik patiënten er dan op dat het misschien handiger is om de behandeling uit te stellen tot het nieuwe jaar. Maar dit geheel terzijde. Verder staat het natuurlijk iedere patiënt vrij om zelf te onderhandelen met de verzekeraar over wat voor vergoeding dan ook.

Met vriendelijke groet, Sander Loos, tandarts-endodontoloog

Dentz 51

NIEUW

• Zonder kleurstof • Niet vervuilend bij verbranding • Volledig gefabriceerd in Frankrijk

Medical device klasse I CE Lees aandachtig de instructies vermeld op de verpakking. Alle nuttige informatie voor een veilig gebruik staan vermeld op onze website.

Fabrikage datum : 09/2014.

17 av. Gustave Eiffel • BP 30216 • 33708 MERIGNAC cedex • FRANCE Tel + 33 (0) 556 34 06 07 • Fax + 33 (0) 556 34 92 92 E-mail : pierre-rolland@acteongroup.com • www.acteongroup.com

© Foto’s : Stéphane Zamanski

• Afbreekbaar en recycleerbaar

’tANTwoord Ledenorgaan van de Associatie Nederlandse Tandartsen • Onder redactie van de ANT • communicatie@ant-online.nl

56

60

62

65

Hoe werkt de Klachten­ commissie

Buitenlandstage Van Nouhuysbeurs

Congres Dental Studie Update

Vooraank­­­on­ diging IQdent studieclubs

53

Wilfred Kniese, vicevoorzitter ANT

De open inrichting van de mondzorg Het tarievenbesluit ligt op uw deurmat. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft bijtijds de duidelijkheid geschapen die nodig is om uw bedrijfsvoering in 2015 goed te kunnen bepalen. De ANT heeft hierop als geen ander aangedrongen en is de NZa erkentelijk geluisterd te hebben naar onze oproep tot voortvarendheid. Nu het zover is, doen we een kleine stap terug voor reflectie en advies. In de afgelopen maanden is er, mede door het rapport Borstlap, aandacht gevraagd voor de te grote werkdruk bij de NZa. Deze organisatie is zwaar overbelast. Maar net als in de mondzorg mag de capaciteit niet met binnenlandse middelen worden uitgebreid. Niettemin neemt de hoeveelheid maatregelen en wensen vanuit Den Haag gestaag toe, net zoals de weerstand daartegen vanuit het zorgveld.

Overbelasting?

Laten we dicht bij huis blijven met het zojuist afgesloten kostenonderzoek. Een kleine duizend mondzorgverleners zijn aangeschreven. Die hebben elk minstens twintig uur onbetaalde tijd besteed aan het onderzoek. Dat zijn al twintigduizend man- en vrouwuren. Tel daarbij op de (dik geschreven) uren van alle adviseurs. Ook bij de NZa en de brancheorganisaties is voltijds aan dit onderzoek gewerkt (op kosten van de belastingbetaler of de leden). En Deloitte heeft miljoenen geschreven. En waar heeft al deze inspanning toe geleid? Waar hebben al deze kosten toe geleid? De simpele mededeling dat de tarieven vijf procent omlaag kunnen. Een resultaat dat wij al anderhalf jaar geleden hadden uitgerekend op de achterkant van een enveloppe, om het zo maar te zeggen. Baart de olifant een muis?

Of heeft de muis een olifant gebaard? Het is in ieder geval al maandenlang opvallend stil rond de NZa. Doelmatigheid is van de baan, maar de efficiency kan nog aanzienlijk verbeterd worden. Pragmatisme alstublieft.

Groots succes Rob, de scheidende voorzitter van de grootste branche­ organisatie, heeft met een meesterlijk gevoel voor timing zijn ambtsperiode afgesloten met een prachtig cadeau van

54

zijn jubilerende vereniging aan de Nederlandse samen­ leving: een fraaie korting in 2015 op alle verrichtingen.

Nederlanders zijn dol op dit soort acties. Of het nou gaat om het plakken van zegels, het verzamelen van airmiles of het bestuderen van vergelijkingssites. Het gaat dus stormlopen in de praktijken. Ik voorspel nu al dat per 1 januari 2016 deze actie wegens groot succes geprolongeerd gaat worden. Zijn opvolger Aad van der Helm gaat de credits ontvangen. 'Helm' betekent in het Engels 'het roer'. En het worden gegarandeerd roerige tijden. We heten Aad dus welkom en wensen hem de nodige wijsheid.

Capaciteitstekort Maar dit aangekondigde succes gaat ook tot problemen leiden waar de politiek, die de kortingsactie ongetwijfeld toejuicht, geen rekening mee heeft gehouden. Want met de massale vraagtoename naar mondzorg gaat de capaciteit van de mondzorg uit haar voegen barsten. Nu al is er een tekort aan tandartsen (en mondhygiënisten) en wordt een beroep gedaan op buitenlandse tandartsen om zich in Nederland te vestigen. En de door ons voorgestelde taaltoets is absoluut niet bedoeld om deze toestroom in te binden.

Taal heeft louter met veiligheid en kwaliteit te maken.

VWS denkt al minstens vijftien jaar de capaciteitsproblemen het hoofd te kunnen bieden door een beroep te doen op de Florence Nightingale’s van de mondzorg. Destijds was er maar één nachtegaal en vandaag de dag zijn er nog steeds te weinig. Helaas is voor VWS maar één thema relevant en dat is de inrichting van de mondzorg. En of dat een open of een gesloten inrichting wordt, maakt in principe niet uit. Als Florence maar degene is die de patiënten in de inrichting mag verzorgen.

Gebrek aan visie en kortzichtige fixatie op een idée fixe kan van de nachtegaal een nachtmerrie maken. En dus blijft de ANT vigilant. Ook in 2015.

Vier

troeven op een rij:

innovatief, eenvoudig, veelzijdig en betrouwbaar

100.000 maal dank!

Profiteer nu van € 500,extra korting*

G-CEM LinkAce™ van GC

€ 500,extra korting Vraag uw Dentaldepot naar de voorwaarden*

De nieuwe generatie zelfhechtend kunstharscement van GC met nieuwe hoogwaardige technologie, inclusief een innovatief initiatorsysteem voor een snelle en veilige polymerisatie.

Miele Professional is de meest succesvolle fabrikant van apparaten voor machinale instrumentenreiniging en desinfectie ter wereld! Niet voor niets hebben al meer dan 100.000 thermodesinfectoren hun plek gevonden in de medische sector.

Reden genoeg u nu tijdelijk € 500,- extra korting te geven op al onze nieuwe thermodesinfectoren. Met deze automaten bent u verzekerd van een hoge capaciteit door twee spoelniveau‘s, een breed assortiment aan rekken en inzetten, alsmede een onovertroffen spoeltechniek met een intelligente besturing.

Een betrouwbare oplossingen voor een breed scala aan indicaties.

Info: (0347) 37 88 84 www.miele-professional.nl GC EUROPE N.V. Head Office Tel. +32.16.74.10.00 info@gceurope.com http://www.gceurope.com

GC BENELUX B.V. Edisonbaan 12 NL - 3439 MN NieuwegeinTel. +31.30.630.85.00 info@benelux.gceurope.com http://benelux.gceurope.com

*Actie is geldig van 1 september tot en met 31 december 2014.

Gabrielle Swinkels, voorzitter ANT-Klachtencommissie

‘ Goede communicatie voorkomt klachten’ De klachtencommissies in de zorg moeten in de toekomst anders georganiseerd worden. Gabrielle Swinkels, voorzitter van de ANT-Klachtencommissie, geeft een kijkje in de keuken en legt uit waarom het zo belangrijk is om de klachtencommissies te behouden.

Door invoering van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) zouden de Kwaliteitswet Zorginstellingen en de Wet klachtrecht cliënten zorgsector verdwijnen. Veel artikelen uit die wetten komen terug in de Wkkgz. Een grote verandering in het wetsvoorstel is dat klachtencommissies niet langer verplicht zijn. ‘Eeuwig zonde’, vindt Gabrielle Swinkels, voorzitter van de ANTKlachtencommissie. ‘De klachtencommissies in de zorg beschikken over heel veel kennis. Achter de schermen wordt er dan ook druk voor gelobbyd om de klachtencommissies in de zorg in stand te houden. Het is gelukkig ook nog helemaal niet zeker dat de nieuwe wet er doorheen komt. De Eerste Kamer is er nog niet uit. Wellicht zien de senatoren in dat de klachtenafhandeling nu helemaal zo slecht nog niet is. In de nieuwe wet zou er een geschillencommissie moeten komen die klachten in de gezondheidszorg bindend beslecht en schadevergoeding kan toekennen. Voorafgaand aan de geschillencommissie zou de klacht een korte procedure, een soort klachtbemiddeling, moeten doorlopen. Iedere zorgverlener moet straks een onafhankelijke klachtfunctionaris hebben en die moet binnen zes weken tot een oplossing komen. Het idee daarachter is dat de minder ernstige zaken worden afgevangen door de klachtenfunctionaris. Voor de mondzorg is dat echter geen toevoeging, want door de werkwijze van de klachtencommissies gebeurt dit nu ook al. Wij vinden het wetsvoorstel dus juist een afkalving van de klachtenafhandeling. We vrezen dat klachtafhandeling nieuwe stijl onvoldoende diepgang zal hebben en zal leiden tot onevenwichtige uitkomsten. Vooral vanwege de beperkte tijd die de klachtenfunctionaris zal krijgen. Als de wet erdoor komt dan zal de ANT-klachtenregeling omgebouwd worden tot een klachtenregeling nieuwe stijl waarmee de leden verder kunnen. Wij hopen echter dat er in de toe-

56

komst toch nog plaats zal zijn voor de klachtencommissie zoals we die nu kennen.’

Werkwijze De Klachtencommissie van de ANT telt negen leden en bestaat uit zeven tandartsen en twee juristen, onder wie voorzitter Swinkels. Een paar tandartsen zijn tevens bemiddelaar. Swinkels: ‘We doen het met veel enthousiasme en steken er veel tijd in. We nemen het ook zeer serieus. Als een klacht binnenkomt op het secretariaat in Heemstede nemen de medewerkers van het KC-secretariaat contact op met de patiënt en de tandarts. Ze proberen erachter te komen hoe ernstig het is en of de klacht bemiddelbaar is. Dus of er een oplossing kan worden gevonden zonder een officiële klachtenprocedure. Als de klacht bemiddelbaar lijkt, neemt een van de bemiddelaars contact op met zowel tandarts als de patiënt. Dit voortraject is erg belangrijk, er worden veel zaken in afgevangen. Tandarts en patiënt komen er dan onder leiding van de bemiddelaar alsnog uit. Als bemiddelen niet lukt dan koppelen we dat terug aan de klager. Die kan ervoor kiezen om er een officiële klacht van te maken.’

Tweede ronde Na mislukte bemiddeling volgt in de meeste gevallen een officiële klacht, vertelt Swinkels: ‘Het zijn er zo’n vijftig per jaar. In principe gebeurt hoor en wederhoor schriftelijk; we hebben geen zitting, dus de patiënt en de tandarts moeten ons uitgebreid schriftelijk informeren en hun visie heel duidelijk en gedetailleerd verwoorden. Soms is de zo verworven informatie onvoldoende en nodigen we de patiënt uit om een kijkje in de mond te kunnen nemen, of vragen wij beide partijen om een mondelinge toelichting.

Eens in de zes weken beoordelen we vier tot negen klachten tijdens een besloten vergadering. Overigens maken de

eigen risico hebben. Over ortho wordt bijvoorbeeld vaker geklaagd als het orthobudget op is. Bij een afgebroken kroon die door de verzekeraar wordt vergoed, laten ze het erbij, maar als ze zelf moeten betalen, volgt er een klacht.’

Ook de communicatie tussen tandarts en patiënt is bij veel klachten een belangrijke factor. ‘Dat komt onder andere doordat er een enorm kennisverschil is’, legt Swinkels uit.

‘Een simpel voorbeeld: er breekt een vijltje af tijdens een wortelkanaalbehandeling. De tandarts zegt: “O sorry, er is net een vijltje afgebroken.” De patiënt denkt dat de tandarts het niet goed heeft gedaan. Als hij thuiskomt, gaat hij googelen en komt hij terecht op fora. Daar leest hij dat zo’n vijltje er altijd uit moet en ontstekingen veroorzaakt.

Natuurlijk is het vaak geen fout van de tandarts als er een vijltje afbreekt, maar dat weet de patiënt niet. Daar komt nog bij dat patiënten vaak ontzag of zelfs angst hebben voor de tandarts. Ze zullen hem of haar in zo’n geval niet opbellen en om uitleg vragen. Dan kan een klacht ontstaan.

Als de patiënt vervolgens een klacht bij ons indient, en een van ons aan hem uitlegt dat het afgebroken vijltje geen fout, maar een complicatie is van de behandeling, dan is de klacht vaak opgelost. Maar met goede communicatie was de klacht waarschijnlijk niet ontstaan.’

tandartsen die als bemiddelaar optraden geen deel uit van de vergadering waarin de klacht, die zij eerder trachtten te bemiddelen, wordt behandeld.

Iedereen bereidt de dossiers die we bespreken grondig voor.

Vervolgens oordelen de aanwezige commissieleden gezamenlijk. Dat is niet eenvoudig, want de tandartsen zijn het technisch inhoudelijk niet altijd helemaal met elkaar eens.

Veel vakgebieden in de medische wereld kennen immers verschillende wetenschappelijke stromingen. We hebben tot nu toe altijd een besluit kunnen nemen waar alle leden achter staan. Ikzelf heb geen mening, ik voer alleen juridische argumenten aan en leid de discussie.’

Veel klachten Er wordt volgens Swinkels veel geklaagd: ‘En het wordt alleen maar meer. Het heeft alles te maken met kosten, bijna alle klachten hebben een financieel component. Die tendens zie je in het ziekenhuis ook nu mensen een hoger

Tips De tandarts kan volgens Swinkels een grote rol spelen bij het voorkomen van klachten. ‘Zorg dat je het behandelplan met bijbehorende kosten helder toelicht en tijd neemt om vragen te beantwoorden. Check het bij vervolgafspraken nog eens, is alles duidelijk? Probeer altijd hoffelijk te blijven.

Begint de patiënt te "blazen"? Blaas niet terug en zorg dat je assistent(e) dat ook niet doet. Blijf netjes en probeer mee te veren in de kritiek en je te verplaatsen in de patiënt. Geef rustig en duidelijk uitleg met daarbij de uitnodiging om te bellen als de patiënt het toch niet begrepen heeft of later vragen krijgt. Tijdens de behandeling is de patiënt vaak niet op zijn gemak. Uit onderzoek blijkt dat veel van wat een zorgverlener zegt, amper wordt gehoord en niet blijft hangen. Je zou patiënten schriftelijke informatie mee kunnen geven over een behandeling met daarbij het verzoek om te bellen bij vragen. Het is een klein gebaar, maar daardoor hebben mensen minder schroom om te bellen.

Een half uur aan de telefoon weegt absoluut op tegen de kosten en moeite van een officiële klacht.’

WIE IS GABRIELLE SWINKELS? Gabrielle Swinkels is jurist en gespecialiseerd in gezondheidsrecht. Daarnaast is zij manager van de tandartspraktijk van haar echtgenoot en moeder van drie schoolgaande kinderen.

57

© MIS Corporation. All rights reserved.

Sterilisatiezakjes • Zelfklevende sluiting • DIN 868-5 en ISO 11607 • Voorzien van kleurindicator • Verpakking à 200 stuks Vanaf € 4,90 per verpakking Sterilisatierollen • DIN 868-5 en ISO 11607 • Voorzien van kleurindicator • Rol à 200 meter Vanaf € 9,53 per verpakking

C1, MIS‘ CONICAL CONNECTION MAKE IT SIMPLE

Helix Test Set, inclusief teststrips al vanaf € 55,00 ®

prijzen exclusief btw NEDERLAND

Algold dental • Overveld 7 B • 3848 BT Harderwijk Tel.: 0341 423385 • info@algold.nl • www.algold.nl

Voor meer informatie over het succesvolle conical implantaat, de C1 kijkt u op: mis-implants.com of www.mis-nederland.nl of bel met: +31 306000450

Doe het lezersonderzoek Algold Adv 92x135 adv2.indd 1

Dentz vakblad voor tandartsen

nl.surveymonkey.com/s/dentz

41-ste Cursus Madonna di Campiglio 18 tot 25 januari 2015

Opgefrist er tegenaan!

Door: Prof. dr. Marco S. Cune • Prof. dr. Gert J. Meijer • Drs. Wilko P. Haanstra

Info + aanmelden:

www.paotmadonna.nl

Tevens is er een

PRACTICUM REANIMATIE met officiële certificering van de NRR/ERC.

17-11-14 13:33

Een klacht IN DEZE RUBRIEK KOMT EEN KLACHT – EN DE DAAROPVOLGENDE UITSPRAAK – AAN BOD DIE EEN CLIËNT OVER EEN TANDARTS HEEFT INGEDIEND BIJ DE KLACHTENCOMMISSIE VAN DE ANT. DE CASUS WORDT TOEGELICHT DOOR DE VOORZITTER VAN DE ANT-KLACHTENCOMMISSIE: GABRIELLE SWINKELS

Keramische en plastische kronen

Waaruit bestaat het ongenoegen?

De nota voor drie kroonbehandelingen komt niet overeen met de begroting. Als de klager vooraf déze kosten had gekend, zou hij niet voor de behandeling hebben gekozen.

Zijn zorgverzekering dekt deze namelijk niet. Bovendien was de behandeling niet noodzakelijk.

Hoe luidt het verweer van de tandarts?

Dat er sprake is van een misverstand. De tandarts/praktijkeigenaar heeft met de patiënt besproken dat restauratie van drie elementen nodig was vanwege cariës. De praktijkeigenaar heeft de behandeling vervolgens overgedragen aan een tandarts-medewerker. Na excaveren constateerde die dat door onvoldoende retentie grote composiet restauraties niet haalbaar waren. De tandarts-medewerker vertelde aan de patiënt dat keramische kronen noodzakelijk waren en bood aan een begroting op te stellen. De patiënt zei al een begroting voor kronen te hebben ontvangen.

Daarna maakte de tandarts-medewerker bij twee elementen een opbouw en bracht wortelstiften aan. Later werd een opbouw gemaakt bij het derde element.

Op een bepaald moment had de patiënt de maximale vergoeding ontvangen van zijn zorgverzekeraar. Toch had hij nog twee afspraken voor preparatie en plaatsing van de kronen. Volgens de tandarts had de patiënt toen op basis van de uitgevoerde behandelingen kunnen weten dat het begrote bedrag niet correct was, omdat de patiënt eerder een kroonbehandeling had ondergaan en de nota hiervoor had voldaan.

Wat oordeelt de Klachtencommissie?

Tandarts en klager wordt geadviseerd tot een financiële schikking te komen.

Wat zijn de argumenten?

In de kern draait het om taalkundige verwarring. De patiënt ontving een begroting met de woorden ‘kroon van plastisch

materiaal’. Dat is de NZa-omschrijving van code V14 voor de vervaardiging van (composiet) vier- of meervlaksrestauraties. Volgens de tandarts heeft hij met de patiënt alleen over grote restauraties gesproken. De klager beaamt dat het niet over ‘kronen’ ging. De Klachtencommissie stelt dat de term ‘kroon van plastisch materiaal’ weliswaar voorkomt in de NZa-tarievenlijst, maar dat dit geen tandartsenspreektaal is. Omdat ook de klager stelt dat de tandarts niet over ‘kronen’ heeft gesproken, gaat de Klachtencommissie ervan uit dat tijdens het eerste tandartsconsult niet is afgesproken kronen te maken. De tandarts-medewerker heeft verzuimd te controleren of de patiënt de juiste begroting had, zeker nadat zij zelf de behandelkoers wijzigde.

De klager had na de aangepaste behandeling moeten nagaan of het nieuwe scenario overeenkwam met de eerder begrote kosten. Voor de Klachtencommissie is ook belangrijk dat, anders dan klager meent, het noodzakelijk was kronen te vervaardigen; de klager had hiervoor hoe dan ook kosten moeten maken.

Wat is het advies?

In de aangeleverde patiëntstatus van klager ontbreken diagnose, indicatie en behandelplan. Een klacht zoals deze kan worden beschouwd als het logische gevolg daarvan.

De tandarts krijgt het advies intern goede afspraken te maken over dossiervorming en het bijhouden van aantekeningen, zodat de patiëntdossiers aan de eisen voldoen.

PAKT DE TANDARTS BEPAALDE ZAKEN VOORTAAN ANDERS AAN? Tandarts: ‘Onze patiënten krijgen nu voor alle verrichtingen met een totaalbedrag vanaf 150 euro een begroting, ook al vragen ze daar niet om.’

59

Op buitenlandstage met de ANT Van Nouhuysbeurs

This is Africa De ANT Van Nouhuysbeurs ondersteunt jaarlijks zes studenten tandheelkunde die tijdens hun studie in het buitenland een stage willen lopen en verstrekt vijfhonderd euro per student. De beurs is vernoemd naar Herman van Nouhuys, oprichter van de ANT. Tom Roelofs, Master 3-student tandheelkunde Nijmegen

Tom Roelofs, derdejaars student tandheelkunde in Nijmegen, vertrok in mei dit jaar naar Pretoria, Zuid-Afrika. Hier zijn verslag.

Tom Roelofs: ‘Begin mei begon ik, samen met mijn jaargenoot Lianne The, aan mijn stage in Pretoria, ZuidAfrika. Het Oral and Dental Hospital waar wij werkten, verschilt met Nederland door de witte jassen met lange mouwen – het was immers wintertijd – het dragen van latex handschoenen en het doorspoelen van de leidingen.

Na een korte wintervakantie stroomde er namelijk bruin water uit de leidingen, maar daar keek het personeel niet echt van op. Toen ik vroeg of dit normaal is in het ziekenhuis, antwoordde de zuster: “Well, this is Africa…!”

De eerste weken oefenden we in het skills lab, de prekliniek, met amalgaamrestauraties in gipsen kaken. Die worden hier nog regelmatig gelegd. Daarna werkten we op de afdeling KGM East, oftewel Kaak-, Gesig- en Mondchirurgie, waar de extracties aan de lopende band plaatsvinden. Afgebroken tanden en wortelresten zijn niet zeldzaam. Deze worden er letterlijk met elk mogelijk

60

instrument uitgegraven, zij het met een andere subtiliteit dan wij gewend zijn.’

Rijdende tandartspraktijk Roelofs vertelt verder: ‘Na onze introductieweken gingen we met enkele andere studenten tandheelkunde en mondzorgkunde aan boord van The Phelophepa Train of Hope. Dit is een medische trein, opgericht door onder andere de Bill Clinton Foundation, die door Zuid-Afrika rijdt. De trein stopt op bepaalde plekken om daar de arme lokale bevolking te voorzien van de basis medische hulp voor slechts tien Rand. Dat is omgerekend tachtig eurocent. De zorg wordt verleend door studenten optometrie, verpleegkunde, psychologie, tandheelkunde en farmacie. Het waren drukke dagen van ruim twaalf uur extraheren. Er was geen tijd voor uitgebreide restauraties, omdat er zoveel mogelijk mensen geholpen moesten worden. Dat patiënten soms acht uur moesten wachten, maakte niet uit, want this is Africa.’

De dagelijkse realiteit Roelofs vervolgt: ‘Na terugkomst van de trein assisteerden

we bij de vijfdejaars op de afdeling pedodontologie. De rest van de weken hielden we ons vooral bezig met vullingen leggen en tanden trekken. Ook zijn we op school outreach gegaan, waar we basisschoolkinderen uit een arme buurt behandeld hebben in een mobiele unit. Daarnaast zijn we op bezoek geweest in een hiv-kliniek om de monden van zieke kinderen te screenen. Early childhood caries komt hier veel voor, vooral bij jonge kinderen die anti­retrovirale medicijnen, ook wel ARV’s genoemd, slikken. Deze medicatie wordt vaak een aantal keer per dag in siroopvorm toegediend.

Op de kaakchirurgie afdeling zagen we veel patiënten met heftige trauma’s, vanwege het hoge aantal verkeersongevallen en geweldsdelicten in het land. Studenten tandheelkunde worden daarom ook goed opgeleid in het toepassen van intermaxillaire fixatie met draadligaturen. We hebben een aantal keer geassisteerd in de theatre, oftewel de operatiekamer. De Zuid-Afrikaanse studie duurt vijf jaar en daarna zijn tandartsen verplicht een jaar in community service voor de overheid te werken. Ze kunnen dan terechtkomen in de rural areas, waar ze ook chirurgische

behandelingen uitvoeren, trauma’s behandelen, infusen aanleggen en intuberen. Wij hebben dit ook mogen doen, want this is Africa.’

Het Zuid-Afrikaanse leven Roelofs: ‘Bijna ieder weekend hebben we uitstapjes gemaakt naar de vele mooie steden, parken, gebergten en landschappen in Zuid-Afrika. Ook met de lokale Zuid-Afrikanen heb ik goed contact gehad. Bijvoorbeeld met lokale rugbyspelers die ons uitnodigden te braaien op de parkeerplaats bij het stadion, voorafgaand aan een lokale rugby derby.

Deze barbecues werden regelmatig georganiseerd, uiteraard met heerlijke Zuid-Afrikaanse wijn, getapt uit vijf-literpapsakken. Ik kan terugkijken op een indrukwekkende stage en een heel mooie reis, vol hoogtepunten. Ook this is Africa.'

Voor meer informatie over de ANT Van Nouhuysbeurs en aanmelding, kijk op www.ant-online.nl/studenten.

61

KWALITEITS- EN KENNISIMPULS VOOR DE TANDARTS VAN NU

IN TWEE DAGEN EEN COMPLETE UPDATE VAN ALLE ASPECTEN VAN HET VAK 15 TOONAANGEVENDE SPREKERS OVER DE BELANGRIJKSTE ACTUELE ONTWIKKELINGEN • cariësbehandeling • parodontologie • implantologie • endodontologie • gebitsslijtage • infectiepreventie • wetgeving • teamcommunicatie • digitalisering (Cad Cam) • vertrouwensrelatie t.o.v. regelgevers/controleurs • medische diagnostiek

SCHRIJF U NU IN VOOR HÉT TANDARTSENCONGRES VAN 2015

Het congres is een initiatief van de ANT en wordt gerealiseerd met het ACTA.

WWW.DENTALSTUDIEUPDATE.NL

Vraag & aanbod PERSONEEL GEVRAAGD Gezocht: tandartsassistent voor drie dagen per week. Bekend met exquise. Tel: 06 - 47 11 96 79, 010 - 415 20 03 Wij zijn op zoek naar een jonge, ambitieuze mondhygiënist(e) voor een gespecialiseerde praktijk op hoog niveau. Om te beginnen op woensdag, maar spoedig uit te bouwen naar meer dagen. Reacties o.v.v. nummer MV-10-14309 naar service@ant-online.nl ALMERE Voor onze tandartspraktijk in Almere zijn wij per direct op zoek naar een parttime mondhygiënist(e) voor één dag in de week (woensdag). Uw profiel: - Een afgeronde opleiding Mondhygiëne/Mondzorgkunde HBO - Heeft relevante werkervaring (grote pre). - Je bent daadkrachtig, flexibel en bereid om in teamverband tot een passend behandelplan te komen. - Kennis van relevante wet- en regelgeving en de geldende protocollen, instructies en richtlijnen. - Kennis van Simplex is een pre. Voor aanvullende informatie kun u ons bellen op 06 - 45 34 23 11 of emailen naar info@praktijkmanagement. org. Voor meer informatie over de praktijk kijk op www.tandartspraktijkstedenwijk.nl.

ALMERE Voor onze tandartspraktijk in Almere zijn wij per direct op zoek naar een (ervaren) preventie-assistente voor één dag in de week (woensdag). Uw profiel: - Een afgeronde opleiding preventieassistente. - Heeft relevante werkervaring (grote pre). - Je bent daadkrachtig, flexibel en bereid om in teamverband tot een passend behandelplan te komen. Kennis van relevante wet- en regelgeving en de geldende protocollen, instructies en richtlijnen. - Kennis van Simplex is een pre. Voor aanvullende informatie kun u ons bellen op 06 - 45 34 23 11 of

e-mailen naar info@praktijkmanagement.org. Voor meer informatie over de praktijk kijk op www.tandartspraktijkstedenwijk.nl.

LIMBURG Voor mijn (middelgrote) praktijk met twee behandelkamers in Noord-Limburg zoek ik een tandarts-medewerker, in eerste instantie voor één dag per week (vrijdag). Gezocht wordt naar een medewerker die op termijn interesse heeft om deze goedlopende praktijk over te nemen. In overleg zijn meerdere opties bespreekbaar. Voor meer informatie kunt u contact met mij opnemen via 06 - 46 10 70 58.

ROTTERDAM Ervaren tandarts gezocht Dental Dentia – Rotterdam-West. Voor onze moderne tandartspraktijk te Rotterdam-West zijn wij op zoek naar een enthousiaste en gemotiveerde tandarts voor drie à vijf dagen per week met BIG-registratie. Wij bieden reguliere tandheelkundige zorg aan en willen met de groei van ons patiëntenbestand ook ons team uitbreiden. Mocht u geïnteresseerd zijn in deze functie of een kennismakingsgesprek willen, neem dan contact op via 010 244 98 01.

ROTTERDAM Wij zijn een nieuwe praktijk middenin Rotterdam. Wij zijn per 1 december op zoek naar een enthousiaste tandarts op VAR-basis voor twee dagen per week op woensdag, zaterdag (van 09.00 tot 14.00 uur) en eventueel in de toekomst vrijdag.

Wij vragen een afgeronde universitaire opleiding en goede beheersing van de Nederlandse taal. Persoonlijke kenmerken: goed met kinderen, loyaal, stressbestendig, weten van aanpakken, communicatief vaardig, flexibel. Ben je geïnteresseerd? Reageer dan op onze advertentie! Reacties naar sollicitatie@ tandarts-west.nl

SOEST In onze moderne praktijk met vier assistentes, twee mondhygiënistes en een tandarts is per november behoefte aan een tandartswaarnemer m/v met VARWUO voor de maandag en eventueel donderdagmiddag. Wij zijn een gezellige algemene praktijk waar we goed contact met de patiënt en collega’s belangrijk vinden. Wij bieden een goede werksfeer en een gevarieerd patiëntenaanbod. Honorarium marktconform. Graag zien wij je sollicitatie tegemoet op tandartsinsoest@yahoo. com. Je kunt natuurlijk ook bellen voor informatie : 035 - 601 35 17. www.tandartsinsoest.nl VELDHOVEN/NOORD-BRABANT Gezocht tandarts m/v voor twee dagen (onbepaalde tijd) in goed geoutilleerde praktijk waar tijd en aandacht voor de patiënt is en zorg op maat en kwaliteit leveren de standaard is. Reacties naar strijkert@whitesmile.nl

PERSONEEL AANGEBODEN In juli 2014 afgestudeerde, gemotiveerde tandarts is op zoek naar een praktijk waar ruimte is voor groei en ontwikkeling.

Gedurende de opleiding veel gewerkt en geleerd in een praktijk in Arnhem maar nu op zoek naar een praktijk in de omgeving van Amsterdam. Reacties o.v.v. nummer TA-10-14315 naar service@ ant-online.nl Bezuiniging op tandheelkundige hulp is een brug te ver! Zeer ervaren tandarts biedt daarom praktijkondersteuning aan.

Praktijkmanagement is eveneens bespreekbaar. Uren en dagen in overleg.

SKYPECONTACT n.a.v. uw reactie is mogelijk. Reacties o.v.v. nummer TA-8914275 naar service@ant-online.nl AMSTERDAM Geachte collega. Ik ben op zoek naar een

63

Courtesy of Dr. S. Belcastro, L. Palazzo. F. Floridi, M. Guerra

Class II corrector

Betrouwbare Implantaat-abutment verbinding met één tik

Orthocom B.V. Zeisterweg 81-g 3984NK Odijk

Tel.: 030-6571666 Fax: 030-6572009 info@orthocom.nl

Dentz6 Orthocom.indd 1

17-11-14 13:59

HET FAIRE IMPLANTAATSYSTEEM UIT DUITSLAND

Specialist voor tandartsen Casco, nieuwbouw, verbouw, renovatie, restauratie

...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

 innovatieve nieuwe producten  RVS chirurgische box regeneratiematerialen  Sinoss voor alle indicaties  kosteloze test OP met begeleiding*

Als u goed en betrouwbaar advies wilt, een ontwerptraject geheel naar uw wensen, een prettige bouw zonder onvoorziene kosten, belt u nu.Wij realiseren praktijken met strakke budgetten. Uw totaal investering kan in veel gevallen behoorlijk verlaagd worden.

Graag sturen wij u een uitgebreide brochure met vele voorbeeldprojecten, referenties en werkwijze!

*vraag naar de voorwaarden

Nieuwe Eerdsebaan 8 5482 VS Schijndel, T: 073-5493841 F: 073-5480141 info@vanderSchootArchitecten.nl, www.vanderschootarchitecten.nl

Made in

Kwaliteit én meer rendement voor uw praktijk met ICX en Sinoss

Al meer dan 30 jaar ervaring en meer dan 200 praktijken!

ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10 Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

U boort, wij bouwen!

AZ_icx_implants_92x135_2014_druck_fair.indd 1

29.09.14 17:09

Vraag & aanbod niet al te grote praktijk om uw team te versterken, één tot twee dagen per week in de omgeving van Amsterdam. Ik ben een rustige Nederlandse mannelijke linkshandige tandarts van 35 jaar, met goede sociale vaardigheden. Heb inmiddels de nodige ervaring en ben zeer oplossingsgericht en flexibel. Mijn affiniteit ligt in het renoveren van gebitten middels kronen, goede vullingen en kronen. Ook de comp/stickteck-constructie is een techniek die ik veel toepas.

Mijn voorkeur gaat uit naar een dinsdag, woensdag en/of zaterdag. Reacties o.v.v. nummer TA-10-14294 naar service@ ant-online.nl

PRAKTIJK AANGEBODEN

OVERIGE

UTRECHT Kleine orthodontiepraktijk in het centrum van Utrecht. Praktijkpand plus bovenwoning totaal circa 220 vierkante meter. Bereikbaarheid: de praktijk is zeer goed bereikbaar met openbaar vervoer (diverse buslijnen vrijwel voor de deur). Op vijftig meter afstand is een parkeergarage. Er zijn twee parkeervergunningen en er is voldoende parkeerruimte. De praktijk ligt zeer centraal, midden in Utrecht tegenover de Stadsschouwburg.

Ideaal voor een tandarts die zijn algemene praktijk wil combineren met een orthodontiepraktijk. Reacties o.v.v. nummer PA-1214308 naar service@ant-online.nl

Unit: Serona model E3. Met compressor en afzuigmotor(vier jaar oud) Hij werkt prima en is in goede staat. Stoel heeft drie maanden geleden onderhoud gehad. Tel: 06 - 47 11 96 79, 010 - 415 20 03 Goed onderhouden DSA stand-alone kar, met aansluiting airrotor, Ems, meerfunctiespuit en micromoter los. Richtprijs 750 euro, met Eurodent-stoel erbij 1.250 euro.

Gendex-röntgenbuis met afstandsbediening 500 euro. Tevens wat kleingoed.

Reacties naar ben59@live.nl.

Vooraankondiging

IQdent studieclubs De ANT start in 2015 met intercollegiaal overleg onder de naam IQdent. IQdent is toegankelijk voor alle tandartsen, ongeacht hun beroepsvereniging. De doelstelling is om intercollegiaal overleg te stimuleren. Hierdoor blijft de kennis van de tandarts up-to-date en wordt het op een aantal gebieden verder uitgediept.

Vanzelfsprekend ontvangen deelnemers aan het IQdentprogramma opleidingspunten. Iedere studieclub komt ongeveer zes tot tien keer per jaar bijeen en zal een groepsgrootte hebben van acht tot twaalf deelnemers.

IQdent krijgt een regionale spreiding.

Programma De ANT faciliteert de invulling van de avonden met een uitgebreid aanbod. U kunt met een kant-en-klaar thema aan de slag dat wordt ondersteund met audiovisuele middelen, of: uw studieclub kiest uit het aanbod van gastsprekers voor een presentatie over een bepaald onderwerp, of: een van de leden geeft een presentatie over een bezochte workshop of congres, brengt een praktijkcasus in, geeft een uiteenzetting over aangeschafte materialen en apparatuur of agendeert knelpunten in de dagelijkse praktijk.

Info en aanmelden Meer nieuws over de start en aanmelding volgt in een volgende Dentz en ANT-nieuwsbrief. Hebt u vragen of ideeën, e-mail ons: communicatie@ant-online.nl.

65

ANT Algemeen De ANT behartigt de belangen van in Nederland werkzame tandartsen, gedifferentieerde tandartsen en tandartsspecialisten, waarbij optimale en onafhankelijke tandheelkundige zorg het uitgangspunt vormt en de relatie tussen tandarts en patiënt centraal staat.

Tevens ondersteunt de ANT haar leden zodanig dat zij in staat worden gesteld om zich, in overeenstemming met de visie van de ANT, te richten op de essentie van het zijn van tandarts: het verlenen van optimale tandheelkundige zorg.

ANT is een beroepsorganisatie voor tandartsen, opgericht in 1995. Op 5 juli 2002 heeft de minister van VWS de ANT aangewezen als ‘representatieve organisatie’ voor tandartsen en tandartsspecialisten.

BESTUUR

BUREAU

Voorzitter

Algemeen directeur

Vicevoorzitter/ Penningmeester

Bureau-adres

Dhr. W.F. Kniese

Leidsevaartweg 99 2106 AS Heemstede

Secretaris

Telefoon

Dhr. J.W. Vaartjes

Mw. L.M.H.E. Smulders

Dhr. R. Maaswinkel

023-524 88 99

Lid

E-mail

Lid

Website

Dhr. S.A. el Bousy Mw. C.M.J. Scheijmans

Dit doen we mede door het aanbieden van een uitgebreide ledenservice. Binnen deze ledenservice worden diverse diensten aangeboden, zoals een telefonische helpdesk, uitgebreide en kosteloze advertentierubrieken, advisering bij praktijkoverdracht, juridisch en fiscaal advies, modelcontracten et cetera.

Ook biedt de ANT haar leden een onafhankelijke en laagdrempelige klachtencommissie, tot wie de patiënten van ANT-leden zich in een geschil kunnen richten.

ANT LIDMAATSCHAPPEN EN CONTRIBUTIE 2014 Statutair is vastgelegd dat uitsluitend tandartsen en studenten tandheelkunde lid kunnen worden van de ANT. De vereniging kent een aantal verschillende typen lidmaatschappen met bijbehorende contributie.

Contributie per kalenderjaar per 1 januari 2014: Volwaardig lidmaatschap*

€ 990,-

Praktiserende tandartsen

Partnerlidmaatschap*

€ 495,-

Voor partnertandartsen van leden

Groepslidmaatschap*

€ 773,50

Vanaf vier tandartsen werkzaam op één adres of onder één naam

Starterlidmaatschap*

€ 0,00

In jaar van afstuderen 1e jaar 2e jaar 3e jaar

€ 163,50 € 418,50 € 662,-

ant@ant-online.nl www.ant-online.nl

Gereduceerd lidmaatschap

€ 369,-

Niet-praktiserend, <65 jaar

65+ lidmaatschap*

€ 495,-

Praktiserend

Pensioenlidmaatschap

€ 94,-

Niet meer praktiserend

Lidmaatschap op grond van inkomen*

€ 346,50

<35% van het rekeninkomen 35 tot 65 procent van rekeninkomen

€ 693,Studentlidmaatschap € 0,00 Vriend van de ANT €

€ 250,-

*inclusief aansluiting bij klachtenregeling conform WKCZ.

Lid worden of uw lidmaatschap wijzigen?

Mail naar ant@ant-online.nl, of bel: 023 - 524 88 99.

66

De eerste therapeutische mondspoeling van Voor gevoelige tanden

Vult al na 6 spoelbeurten 92% van de blootliggende dentinekanaaltjes op en biedt een langdurige bescherming tegen tandgevoeligheid.*

Gepatenteerde behandeling met Kristaltechnologie: u

Vult meer blootliggende dentinekanaaltjes op dan andere mondspoelingen voor gevoelige tanden.*

u

Oxalaat vormt in combinatie met het speeksel kristallen.

u

De kristallen zetten zich af op het tandbeen en diep in de kern van de blootliggende dentinekanaaltjes en vormen een fysisch beschermschild.

u

Effectieve verlichting van de pijn, al na slechts enkele dagen – klinisch bewezen.**

Meer over de werkwijze van LISTERINE PROFESSIONAL Sensitivity Therapy in de video ®

u

www.listerineprofessional.nl

* In labotests, na 6 spoelbeurten ** Sharma D. et al., A novel potassium oxalate-containing tooth-desensitising mouthrinse: A comparative in vitro study, Journal of dentistry 41S4 (2013) S18–S27 Dit product is een medisch hulpmiddel.

NIEUW

Vanaf maart bij DA, Dio, de apotheek en tandartsplein.nl

BIOMET 3i offers a family of synergistic system solutions to help you and your patients achieve beautiful, confident and healthy smiles.

■ Smile Beautifully

■ Smile Confidently

■ Smile Healthy

For more information, please contact your local BIOMET 3i Sales Representative today!

Belgium: 0800 50311 The Netherlands: 078 6292800 E-mail: 3i.salesbenelux@biomet.com Or visit us online at www.biomet3i.com Providing Solutions - One Patient At A Time and Smile Therapy are trademarks of BIOMET 3i LLC. ©2014 BIOMET 3i LLC. All trademarks herein are the property of BIOMET 3i LLC unless otherwise indicated. This material is intended for clinicians only and is NOT intended for patient distribution. This material is not to be redistributed, duplicated or disclosed without the express written consent of BIOMET 3i. For additional product information, including indications, contraindications, warnings, precautions and potential adverse effects, see the product package insert and the BIOMET 3i Website: www.ifu.biomet3i.com.

ADEMEA021BEN