Professioneel Schoonmaken 4 - 2016

KIJKJE ACHTER DE SCHER­MEN BIJ DE IND

PS DAAR KOMEN DE ROBOTS (NOT)

HAPPY BUILDING INDEX: GEBOUWEN REVIEW-SITE

PROFESSIONEEL SCHOONMAKEN

OPVALLEND OBJECT: OSG PITER JELLES

JA ARGANG 15 - ’16 / 4

Thema: innovatie

Opvallend object: Rotterdam Ahoy

‘Zonder schoonmaak geen show!’

Al bijna 50 jaar nummer 1 in accu’s in Europa Ook voor laders / testers / tractie

Oersterke accu’s voor de cleaning markt

hoge leveringsgraad

eigen distributie

WWW.HEFRA.NL

Op de cover

COLOFON

Opvallend object: Rotterdam Ahoy

Professioneel Schoonmaken is een uitgave van APPR bv, 15 jaargang. e

In Ahoy is geen dag hetzelfde. De evenementenaccomodatie verandert net zo makkelijk van indoor ijsbaan naar de grootste kroeg

Redactieadviesraad:

van Nederland. Dat klinkt simpel, maar ‘elk nieuw evenement, is

Nico Lemmens, Klaas Gravesteijn, André de Reus,

een nieuwe klant en een nieuw type bezoeker’, aldus Jacco Son-

Paul Terpstra, Derik Landman, Petra Boonstra,

daar namens Hago. ‘De schoonmaak is tot op de minuut gepland

Hanneke Leijdekkers, Ad van Poppel, Stefan

om alles op tijd af te krijgen.’ Lees meer op pagina 26.

Kraft van Ermel, Wouter Westmaas.

Realisatie: APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27, e-mail: ellen@appr.nl

PS, Innovatie draait altijd om iets nieuws. Dat kan een grote innovatie zijn, zoals de iPhone, maar ook nieuw voor de eigen bedrijfstak, bijvoorbeeld de microvezel-

Abonnementen:

doek. Ook kan het gaan om iets nieuws voor het eigen bedrijf, bijvoorbeeld

Een jaarabonnement op Professioneel Schoon-

een gezondheidsprogramma voor de medewerkers, of nieuw voor bepaalde

maken is in Nederland gratis voor een ieder die

personen, als een bedrijf de medewerkers bijvoorbeeld met een tablet uitrust.

kan aantonen professioneel bij schoonmaak­

Veel mensen denken bij innovatie nog steeds aan nieuwe uitvindingen, maar

onderhoud betrokken te zijn, behoudens jaar-

dat is niet terecht. Een innovatie is niet hetzelfde als een uitvinding. Een uitvin-

lijkse administratie- en portokosten. Een abon-

ding wordt pas een innovatie als deze concreet wordt toegepast om een be-

nement kan online aangevraagd worden via

paald voordeel te realiseren. En dat kan ook als je een product of proces

www.professioneelschoonmaken.nl of schrifte-

verbetert, dán innoveer je al. Je kunt bijvoorbeeld sociaal innoveren, door

lijk – inclusief een visitekaartje of werkgevers­

anders leiding te geven, anders te organiseren, anders te werken en samen te

verklaring.

werken. Je kunt technologisch innoveren met een nieuwe productiemethode

De uiteindelijke toewijzing van het abonnement

of met het toepassen van nieuwe grondstoffen of halffabricaten in producten.

is voorbehouden aan APPR bv. Abonnementen

Wat dat betreft hoef je schoonmaakspecialisten niks meer uit te leggen.

kunnen aangevraagd worden bij: APPR bv,

Augmented reality, apps, smartwatches, microvezel, schoonmaakrobots,

Post­­bus 5135, 1410 AC Naarden, www.profes-

sensoren, zelfsturende teams en dagschoonmaak: zomaar een greep uit de

sioneelschoonmaken.nl. Jaarlijks wordt € 23,70

ontwikkelingen die plaatsvinden. Er zijn innovaties op de werkvloer en voor

in rekening gebracht voor administratie- en por-

de hele sector en een groot deel daarvan was te zien tijdens de ISSA/Inter-

tokosten. Een jaarabonnement buiten de doel-

clean in Amsterdam. Met name het robotplein trok de aandacht van beurs-

groep kost € 65,00. Alle prijzen zijn excl. btw.

bezoekers, waar geprogrammeerde schrobzuigmachines “zelfstandig” een

Advertentie-exploitatie: Herman Wessels APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27, e-mail: herman@appr.nl Vormgeving: APPR bv, Merit op de Dijk (art direction) Druk: Ten Brink, Meppel Verschijningsfrequentie: 6 maal per jaar Auteursrecht: Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van APPR bv mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd.

ISSN: 1569-4968

deel van de beursvloer reinigden. In deze editie van PS wordt ingegaan op het onderwerp robotisering. Arbeidssocioloog Fabian Dekker geeft antwoord op de vraag hoe toepasbaar de robot daadwerkelijk is en welke kansen en bedreigingen het voor de sector met zich meebrengt.

De impact van schoonmaak wordt daarbij nog wel eens onderschat. ‘Mensen vinden het soms ook gewoon prettig om mensen te zien’, aldus Fabian Dekker. Schoonmaakmedewerkers kunnen een belangrijke rol vervullen als het gaat om werkplezier, bijvoorbeeld op kantoor, of het gevoel van veiligheid, zoals op Schiphol. Een plek waar dat gemeten wordt, is Happy Building Index – een reviewsite voor gebouwen. Gebruikers van een gebouw kunnen een rapportcijfer geven voor tien onderwerpen: bereikbaarheid, veiligheid, binnenlucht, toegankelijkheid, temperatuur, licht, geluid, catering, ontvangst én schoonmaak. Bedrijven die hier aan meedoen en een goede score willen hebben, kunnen met hun facilitaire partners bekijken hoe ze een dienst als schoonmaak kunnen optimaliseren. Wat mij betreft een vorm van constructieve innovatie, om jezelf te allen tijden te blijven uitdagen en te verbeteren.

Ellen Dobbelaar Bladmanager Twitter: @MagazinePS

Inhoud 26 8

20

Daar komen de robots (not)

16

Robert Bolwerk, facilitair manager bij de IND: ‘Je moet een bepaald niveau qua comfort bieden’

28

Happy Building Index: review-site voor gebouwen

22

De Wwz één jaar later; een update Begin juni organiseerde PS in samenwerking met Valegis Advocaten het seminar “1 jaar Wwz, wat kunnen we ervan leren? ” over hoe het nieuwe ontslagrecht in de praktijk uit­ pakt. In het seminar werd een aantal recente uitspraken over drie in de wet genoemde ontslaggronden besproken, namelijk: disfunctioneren, de verstoorde arbeidsverhouding en ernstig verwijtbaar gedrag van de werknemer.

Opvallend object: Rotterdam Ahoy

32

Opvallend object: openbare scholengemeenschap Piter Jelles

Het jongenstoilet van de openbare scholengemeenschap Piter Jelles in Leeuwarden kampte met overlast van urinelucht. De toiletten zagen er brandschoon uit, maar de penetrante lucht beïnvloedde het gevoel van hygiëne, vond facilitair coördinator Geesje Westra. Samen met schoon­ maak­partner ICS startte Geesje een pilot met geurabsorbe­ rend folie.

44

Hoe schoon zijn de toetsenborden nu?

Een klein jaar na de eerste reiniging is TH&P terug op de redactie van PS om de toetsenborden en muizen schoon te maken. De werkplekken waren toen behoorlijk vervuild. De redacteuren zijn benieuwd hoe het er nu voor staat. De één verwacht dat het meevalt, de ander kijkt reikhalzend uit

De Boardroom: Sabine Thuysbaert (Vendor)

naar de komst van TH&P. Zo’n toetsenbord is toch sneller vervuild dan je denkt…

En verder...

Klantcase Ahold en Asito: ‘Een mensgerichte aanpak en (sociale) duurzaamheid’

36

Nieuws ..............................................................6 Column Carolien Brederije (Valegis) .............13 Column Renate Bos (FNV) .............................15 Productnieuws .............................................. 34 OSB over... .......................................................39 Bruisende Wetenswaardigheden ................ 40 Stof tot nadenken ......................................... 42 Column Awog ..................................................45 Next ................................................................ 46

NIEUWS NI Nieuws

VSR: multi-use vlakmop presteert gemiddeld beter dan disposable vlakmop Volgens Vereniging Schoonmaak Re-

disposable microvezelvlakmoppen in

search (VSR) is er geen beste microve-

bijvoorbeeld reinigingsresultaat waren

zelvlakmop voor alle toepassingen. VSR

wel groot. Een van de disposable vlak-

onderzocht het verschil in effectiviteit en

moppen scoorde in alle testsituaties

gebruikseigenschappen tussen disposa-

slechter dan de multi-use vlakmoppen.

ble microvezelvlakmoppen en multi-use

Terwijl een ander steeds vergelijkbaar

microvezelvlakmoppen. Uit het onder-

presteerde. VSR zette een robot in om

zoek blijkt dat multi-use vlakmoppen

de moppen op vier belangrijke eigen-

gemiddeld beter scoren. Tegelijkertijd

schappen te vergelijken:

blijkt een van de disposable vlakmoppen

1. de reinigende werking;

niet onder te doen voor de gemiddelde

2. de reinigingsinspanning;

multi-use vlakmop.

3. hygiënische werking;

VSR gebruikte voor het onderzoek vier

4. het vuilbindend vermogen.

bepaald type vlakmop, afgestemd op het

verschillende multi-use microvezelvlak-

Hierbij is ook de invloed van condities

vuil- en vloertype.

moppen en vier verschillende disposa-

zoals reinigingsdruk, vloermateriaal en

De volledige publicatie van het onder-

ble microvezelvlakmoppen. Onderling

het vuiltype onderzocht.

zoek is voor VSR-leden met een inlog-

verschilden de resultaten van de vier

De verschillende geteste microvezelvlak-

code gratis te downloaden op de web-

multi-use microvezelvlakmoppen nau-

moppen hebben allemaal sterke en

site van VSR. Wilt u de uitslag van het

welijks.

zwakke punten. Een optimaal reinigings-

onderzoek weten?

De onderlinge verschillen tussen de vier

resultaat hangt af van de keuze voor een

Ga dan naar www.vsr-org.nl.

Freek Korver nieuwe directeur bij Vebego Vebego heeft een nieuwe directeur aangetrokken. Freek Korver is sinds 1 september 2016 verantwoordelijk voor de aansturing van Hago Zorg en Assist en volgt hiermee Jos Merx op. Korver is de afgelopen jaren bestuurder geweest bij diverse zorginstellingen, onder andere de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar en het Ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen. ‘Ik ken Vebego al langere tijd, in mijn vorige functies heb ik veel met Assist en Hago Zorg samengewerkt. De ervaringen waren zeer positief en ik kijk er dan ook naar uit om bij Vebego op een andere manier de samenwerking voort te zetten’, aldus Freek Korver.

Informatie: www.vebego.nl

Atir neemt Buro van Riel over Schoonmaakadviesbureau Buro van Riel uit Waalwijk is overgenomen door Atir uit Almere. Vanuit een faillissementspositie van Buro van Riel is Atir in de gelegenheid gesteld om de werkzaamheden en de mensen over te nemen.

‘De werkzaamheden van Buro van Riel voor de klanten zijn afgelopen periode gecontinueerd door de medewerkers. Het doel met de overname is om de klanten blijvend goed te bedienen. Klanten zullen geen hinder ondervinden van de overname’, aldus Stefan Kraft van Ermel, directeur Question Mark Group/Atir.

‘Onze onderliggende visie voor de overname is een versteviging van onze werkzaamheden in het zuiden van het land. Voor de langere termijn verwachten wij voor de klanten nog meer waarde te kunnen bieden in de vorm van de dashboardtool voor datageneratie en sturing, software voor metingen, advisering over belevingssturing en samenwerking met dienstverleners maar ook advisering op catering- en hospitalityconcepten binnen services’, besluit Stefan.

Informatie: www.hospitality-advies.com

PS - 6

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl TH&P wint Europese aanbesteding computerreiniging politie De Nationale Politie heeft centraal een leverancier gecontrac-

der kritische werkplekken wordt bijvoorbeeld een meldkamer

teerd voor de reiniging van de computerapparatuur op de

of cameratoezichtlocatie verstaan. Deze ruimten worden 24/7

werkplek. TH&P uit Arnhem heeft de opdracht gegund gekre-

bemand. Voor de reiniging betekent dit dat het professioneel

gen. Dit betekent dat alle eenheden van de politie en de Poli-

en adequaat moet gebeuren, zonder dat het politiewerk er

tieacademie de komende jaren hun toetsenborden en andere

onder lijdt. Hiervoor zijn opgeleide en gecertificeerde reini-

computerapparatuur door TH&P kunnen laten reinigen. Dit zijn

gingsmedewerkers vereist. De computerapparatuur moet te

dan niet alleen de reguliere kantoorwerkplekken, maar ook de

allen tijde beschikbaar en bereikbaar zijn.

“kritische werkplekken” en technische ruimten gereinigd. On-

Informatie: www.thp.nl

Wijzigingen in opleidingen voor glas en gevel Het Landelijk Opleidingscentrum Specia-

• aanvullende module gondel/gevelon-

kosten tot maximaal 200 euro. Dit geldt

listische Reiniging in Arnhem sluit in 2017.

derhoudsinstallatie;

De sluiting valt samen met een gewijzigde

• module hoogwerker;

De vergoedingen voor de “oude” vakop-

opzet in de eind- en toetstermen én met

• module uitzonderingssituaties.

leidingen glazenwasser en gevelonder-

het gedeeltelijk vrijgeven van opleidingen

Bij de module hoogwerker is de werkge-

houd blijven tot 5 december 2016. Dat

voor specialistische reiniging aan de markt.

ver vrij in de keuze van een opleider, mits

houdt in dat de examens voor 5 decem-

De opleiding voor specialisten wijzigt van

IPAF-gecertificeerd. Nadat de werknemer

ber plaats moeten hebben gevonden. Een

een brede vakopleiding in een basisop-

een IPAF-certificaat heeft behaald en dit

mogelijk herexamen dient dan voor 23

leiding glasbewassing en gevelonderhoud

aan de RAS is doorgegeven, ontvangt de

december 2016 plaats hebben gevonden.

met een aantal (aanvullende) modules:

werkgever een bijdrage in de opleidings-

Informatie: www.ras.nl

slechts voor één categorie.

Agenda OSB Extra Algemene Ledenvergadering 21 september 2016 Van der Valk Hotel, Houten www.osb.nl Bijeenkomst Branche RI&E 29 september 2016 Den Bosch www.osb.nl Jubileumsymposium CSG 29 september Oude Stadhuis, Culemborg www.csg-bv.nl/jubileum OSB Ledenbijeenkomst Platform Gevel 3 oktober 2016 Gunco B.V., Rotterdam www.osb.nl

OSB Bijeenkomst Platform Reconditionering 6 oktober 2016 Locatie nog nader te bepalen www.osb.nl Nationaal Integratiediner 13 oktober 2016 Diverse locaties in Nederland www.nationaalintegratiediner.nl OSB Ledenbijeenkomst Awog-segment 7 november 2016 De Vertrekhal, Rotterdam www.osb.nl

OSB Algemene Ledenvergadering 1 december 2016 Locatie nog nader te bepalen www.osb.nl Euroskills 1-3 december 2016 Göteburg www.euroskills2016.com Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer 25-27 januari 2017 Jaarbeurs Utrecht www.vakbeursfacilitair.nl Apex 2017 2-4 mei 2017 RAI, Amsterdam www.apexshow.com

VSR-ALV en VSR-Event 22 november 2016 Locatie nog nader te bepalen www.vsr-org.nl Ontbreekt er een beurs op de agenda? Organiseert u zelf een congres dat het vermelden waard is?

Meld uw evenement dan aan via info@professioneelschoonmaken.nl.

PS - 7

INNOVATIE

Daar komen de De robot krijgt niet zomaar voet aan de grond in Nederland en zeker niet in de schoon­ maaksector. Dat zegt arbeidssocioloog Fabian Dekker van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Robotisering is een veelbesproken onderwerp, getuige de schoonmaakrobots die tijdens de ISSA/Interclean in Amsterdam werden gepresenteerd, maar van een echte doorbraak lijkt nog geen sprake. Hoe gaat dit bij andere sectoren in Nederland? Wanneer is een sector “klaar” om robotisering te accepteren?

1

De toekomst is dichterbij dan we denken.

robotland. Wij hebben met name een

kostbare zaak. Het verdienmodel is er

diensteneconomie. Duitsland bijvoor-

vaak niet. Het valt te overwegen om voor

Fabian Dekker: ‘Klopt. De roboti-

beeld heeft een sterke auto-industrie

wat schoonmaak betreft, robots in de

sering is geen ver-van-je-bedshow meer.

waar robots onmisbaar zijn. Vooral het

avond- en nachturen in te zetten. Daar-

De robot heeft allang zijn dienst bewezen

persoonlijke contact, kenmerkend voor

naast gedijen robots goed in overzichte-

in bijvoorbeeld de melkveehouderij en

het werken in een diensteneconomie,

lijk ingerichte bedrijfsomgevingen. In

tuinderij. Op dit moment zijn vooral de

blijft bijzonder lastig te automatiseren.’

hotels, zwembaden, scholen of grote

cobots in opkomst, waarbij mens en machine op het sociale vlak samenwerken.

De robot komt daarbij steeds meer uit

Tekst: Ellen Dobbelaar

z’n kooi; bij massaproductie in fabrieken stond de robot nog op een vaste plek

2

Bedrijven gebruiken robots om goedkoper te kunnen produceren.

evenementenhallen bijvoorbeeld. Het is in het algemeen eerder noodzaak om nieuwe technieken toe te passen als je je in een concurrentiegevoelige be-

‘Ook bij robotisering spelen financieel-

drijfsomgeving begeeft. Een goed voor-

voor een vaste taak, maar nu zie je dat

economische redenen een rol. Neder-

beeld daarvan is de Tweede Maasvlakte:

ze steeds flexibeler hun weg vinden. En

land kent veel mkb-bedrijven, zeker in

daar zetten bedrijven robots in, in plaats

wat te denken van de introductie van

de schoonmaak, waardoor de kosten van

van kraanwerkers en dat kost duidelijk

sterke sensoren, drones en nanotechno-

robots nog altijd te hoog zijn. Het ont-

banen. Een andere reden voor bedrijven

logie? Ook dat is allemaal sterk in ontwik-

werpen, programmeren én testen van

om robots in te zetten, is om zich te on-

keling. Maar in the end is Nederland geen

robots blijft bovendien mensenwerk, een

derscheiden door bijvoorbeeld de kwa-

PS - 8

robots (not)

liteit van een product te verbeteren. Zo

bouw heeft automatisering ook veel

schuivingen gaan zorgen. Echter, van

is het contactloos betalen geïntrodu-

fysiek zwaar werk opgeheven. Zo is eer-

een

ceerd voor het gemak van de eindgebrui-

der in de auto-industrie en landbouw

van robots is op dit moment geen spra-

3

Robots zullen het werk overnemen in verschillende beroepsgroepen.

‘Robots zijn steeds beter geschikt als vervanging van onze denkkracht. Vooral routinematige taken worden in snel tempo overgenomen, want die zijn ge-

groeiontwikkeling

ke en het is vooralsnog de vraag

ker, evenals de zelfscanner bij de supermarkt.’

exponentiële

‘Het voelt gewoon veiliger als bezoekers op Schiphol schoonmakers zien en geen robot’

makkelijk te automatiseren. Dit

of dit in de toekomst wel het geval zal zijn. Bovendien leidt technologische

verandering

altijd

weer tot nieuw werk.’

4

Robots hebben mensen nodig.

‘Ja. Mensen zullen nodig

blijven om de invoering en het gebruik van robots in goede banen te leiden. Schoonmakers

kost banen van veel middelbaarge-

veel werk verdwenen. In de bouwsector

blijven dus nodig en de discussie over

schoolden, zoals bij banken en verzeke-

is de techniek van 3D-printen erg in op-

banenverlies is voor een belangrijk deel

raars. Aan de andere kant: in de land-

komst en dat kan eveneens voor ver-

ook niet nodig, want het gebruik van PS - 9

Nieuw: AQUARIUS* Black • • • • • •

De vertrouwde AQUARIUS* efficiency nu in stijlvol zwart Goede dispenseruitgifte Minder afval en lagere verbruikskosten dankzij ons gepatenteerde overvulmechanisme Hygiënisch ontwerp voorkomt vuilophoping Eenvoudig schoon te houden Ongeëvenaard gebruiks- en navulgemak

W U E I N

Gevouwen Handdoeken Dispenser (7171)

SLIMROLL* Rolhanddoeken Dispenser (7185)

Jumbo Non-Stop Toilettissue Dispenser (7184)

Gevouwen Toilettissue Dispenser (7172)

www.kcprofessional.nl

Meer weten? Stuur een e-mail naar kcpnl@kcc.com of bel met Sales Support 0318-697 691.

Handreiniger Dispenser (7173)

menteert met roofvogels om vijandige

Wie is Fabian Dekker

drones te bestrijden. Robots nemen

Fabian Dekker (1978) is arbeidssocioloog en studeerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hier promoveerde hij op onderzoek naar de gevolgen van flexibilisering van de arbeidsmarkt voor sociale zekerheid (2011). Als onderzoeker was hij werkzaam aan de Universiteit Utrecht, het Verwey-Jonker Instituut en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Op dit moment doet hij onderzoek naar flexibilisering van de arbeid, technologische ontwikkeling en de toekomst van werk. Fabian Dekker is werkzaam bij de Erasmus Universiteit Rotterdam.

nog altijd een tweede plaats in in Nederland. Ik verwacht dat dit in de toekomst ook zo blijft.’

6

Hoe toepasbaar is robotisering nou daadwerkelijk?

‘Er is een hele buzz rondom ro-

botisering. Er gebeurt van alles, dat merken we uiteraard ook in Nederland, maar toch zijn robots nog steeds niet populair op de werkvloer. Dat komt omdat robotisering voor een heel specifiek gedeelte van de schoonmaaksector toepasbaar is. Je kunt robots inzetten in grote ruimten en grote oppervlakken. Maar vooralsnog weet een robot zich echt geen raad met papieren die op de vloer liggen en kan het niet goed manoeuvreren

robots is gering. Wel denk ik dat robots

woordelijk bij een ongeval met een

rondom objecten op de vloer. De

in de toekomst een deel van het werken

robot? Wat als een robot iets bescha-

schoonmaker blijft dus een essentiële

in de late avonduren en grote bedrijfs-

digd? Wie is er dan aansprakelijk? De

rol spelen, bij het schoonmaakwerk en

oppervlakken gaan overnemen. Maar

producent? Robots kunnen geen ver-

bij de aansturing van een eventuele

verschillende bedrijven zijn op dit mo-

antwoordelijkheid nemen, dat kan al-

schoonmaakrobot. Daarnaast wordt het

ment bang hun eigen verdienmodel te

leen hun ontwerper, leverancier of ge-

zelflerend vermogen van robots sterk

ondergraven. Zo factureren schoon-

bruiker. Hoe ga je daar mee om? Een

overschat. Ze doen op dit moment voor-

maakbedrijven op basis van manuren.

goed voorbeeld daarvan komt bij de

al mensen na, zonder hierbij nieuwe ken-

Als een schoonmaakrobot veel sneller

Nationale Politie vandaan, die experi-

nis te ontwikkelen.’

klaar is met schrobben, betaalt de klant minder uren. Ook culturele overwegingen zijn niet te onderschatten. In de

Hoe is het met de Kite Robot?

schoonmaak of verzorging willen we

In editie 6-2015 sprak PS met Stefan Spanjer, oprichter van KiteRobotics. Hij presenteerde toen de Kite Robot, een glaswasrobot, aan glasbewassingsbedrijven en schoonmaakorganisaties. Na een periode van drie jaar onderzoek en ontwikkeling, was het tijd om bedrijven ervan te overtuigen dat het loont om te investeren in dit automatische glaswassysteem.

Heeft de glaswasrobot voet aan de grond gekregen of is het – tien maanden nadat de Kite Robot het levenslicht zag – bij een prototype gebleven? ‘Het gaat goed met de Kite Robot’, vertelt Stefan tegen PS. ‘De afgelopen tijd zijn we bezig geweest met de doorontwikkeling van het kwaliteitsniveau van de Kite Robot. Een onafhankelijk instituut heeft de reinigende werking getest en geconstateerd dat het reinigingsresultaat uitstekend is. Het eerste contract is ook rond; schoonmaakorganisatie Asito gaat samen met ons de Kite Robot uitvoerig testen, en er zit nog veel in de pijplijn. Daarnaast lopen er gesprekken met meerdere klanten en is er door bedrijven uit Londen, Dubai, Koeweit, Saudi-Arabië en Rusland interesse getoond. Ik kan wel concluderen dat na de officiële lancering alles in een stroomversnelling is gekomen. Er komen orders binnen, er is interesse, ons team vgroeit gestaag en ik hoop dat deze stijgende lijn zich voorlopig voortzet.’

soms geen robots. Mensen vinden het ook gewoon prettig om mensen te zien.

In verpleeghuizen hebben ouderen nog altijd het liefste menselijke handen aan het bed. En het voelt bijvoorbeeld veiliger als bezoekers op Schiphol schoonmakers en beveiligers zien en geen robots.’

5

Bedrijven zijn niet goed voorbereid op de komst van de robot.

‘Klopt. Je moet je businesscase

op orde hebben, wil je de robot echt een kans geven. Daarbij zijn dus financieel-economische redenen, culturele redenen en technische redenen en last but not least: er is ook nog een juridische barrière. Want wie is er verant-

PS - 11

C Gom. Laat uw organisatie stralen

Stralende organisaties zijn die organisaties waar je prettig verblijft. Of waar je je, als klant, reiziger, patiĂŤnt of gast meteen welkom voelt. Het zijn organisaties waar je optimisme voelt, energie en plezier. Stralende organisaties zijn gastvrije organisaties. In onze visie zijn managers en bestuurders ook gastheren. We zien het als onze taak inhoud te geven aan hun gastheerschap.

Wij laten organisaties letterlijk en figuurlijk stralen. Daardoor voelen gasten zich extra welkom. Medewerkers voelen zich extra thuis en presteren daardoor beter. Want in een bedrijf dat blinkt, zullen de medewerkers eerder uitblinken.

Voor onze opdrachtgevers is onze manier van zaken doen doorslaggevend. Steeds meer waarderen ze ons niet alleen om onze betrouwbaarheid en het nakomen van afspraken, maar kiezen ze ons ook vanwege onze visie, het invulling geven aan gastheerschap en de hechte samenwerking waarbij de verdieping naar de wensen van de individuele klant centraal staat. We zijn pas tevreden als een opdrachtgever niet alleen zijn locatie, maar ook zijn organisatie ziet stralen. Gom. Laat uw organisatie stralen

Onderdeel van Facilicom

COLUMN C Column

Carolien Brederije

Werkgeversverplichtingen bij innovatie en machineveiligheid Innovatie. Vandaag de dag speelt vernieuwing binnen bedrijven

digheden ervan. Daarbij dient hij rekening te houden met de

een steeds belangrijkere rol. Vanwege de toenemende concur-

bestaande gevaren op de arbeidsplaats én met de gevaren die

rentie en de snelle ontwikkeling van arbeidsmiddelen (alle

elk nieuw arbeidsmiddel zou kunnen toevoegen.

apparaten, machines, gereedschappen en installaties die op

Het gevaar op ongewilde gebeurtenissen moet zoveel moge-

de arbeidsplaats gebruikt worden) zien bedrijven zich steeds

lijk worden voorkomen door de plaatsing, bevestiging, inrichting

meer genoodzaakt in te zetten op innovatie.

en het gebruik van het nieuwe arbeidsmiddel. Een werkgever zal daarnaast diverse veiligheidsvoorzieningen moeten treffen

Verplichtingen werkgever omtrent veiligheid nieuwe arbeidsmiddelen

waaronder bijvoorbeeld het aanbrengen van beveiligingsin-

Veranderingen in arbeidsmiddelen op de werkvloer brengen

aan het nieuwe arbeidsmiddel.

niet alleen een nieuwe werkwijze met zich mee maar ook

In bepaalde gevallen, bijvoorbeeld als de veiligheid afhangt

nieuwe risico’s. Bij het gebruik van nieuwe arbeidsmiddelen

van de wijze van installatie, zal een arbeidsmiddel al gekeurd

kunnen gevaren ontstaan voor de gebruikers als-

moeten worden voordat deze voor de eerste keer in gebruik

ook voor de omgeving, met een mogelijk ongeval als gevolg. Om deze reden heeft een

richtingen, waarschuwingstekens, verlichting en alarmsignalen

wordt genomen.

Daarnaast is het van belang dat een werkgever de gebrui-

werkgever – vanuit de Europese Richtlijn

kers van de arbeidsmiddelen voldoende voorlichting

Arbeidsmiddelen, in Nederland gevat in

biedt, hen wijst op de gevaren en vervolgens toezicht

hoofdstuk 7 van het Arbeidsomstandighe-

op hen houdt.

denbesluit (dat valt onder de Arbeidsomstandighedenwet) – de verplichting om

Conclusie

ervoor te zorgen dat arbeidsmiddelen

Innovatie biedt het bedrijfsleven kansen maar ook

zodanig zijn uitgerust en worden gebruikt

uitdagingen. Werkgevers dienen zich er bewust van

dat de veiligheid en de gezondheid

te zijn dat de wettelijke veiligheids- en controlemaatregelen niet alleen van belang zijn bij het

van werknemers tijdens het gebruik geen gevaar lopen.

gebruik en onderhoud van (ver)oude(rde) ma-

Deze verplichting is er al op het

chines, maar ook in acht moeten worden

moment van aankoop van een

genomen bij de aanschaf en de ingebruikname van nieuwe arbeidsmiddelen.

nieuw arbeidsmiddel. Een werkgever moet bij de keuze

Indien een werkgever voor, bij of na de

van de arbeidsmiddelen die

aankoop van een arbeidsmiddel in strijd

hij ter beschikking stelt, re-

handelt met bovenstaande verplichtin-

kening houden met de

gen, kan naleving worden verlangd en

deugdelijkheid ervan en de

is de Inspectie Sociale Zaken en

geschiktheid binnen het

Werkgelegenheid bevoegd boetes

bedrijf. Hij mag een nieuw

op te leggen. Dit afgezien van de

arbeidsmiddel pas in gebruik

aansprakelijkheid die grote gevolgen

laten nemen na een risico-in-

voor de werkgever meebrengt indien

ventarisatie en -evaluatie (RI&E)

een werknemer tijdens een bedrijfs-

van de specifieke gebruiksomstan-

ongeval iets zou overkomen.

Carolien Brederije is partner bij Valegis Advocaten in Den Haag en Amsterdam. Zij adviseert ondernemers uit binnen- en buitenland op het gebied van arbeidsrecht. Meer informatie: www.valegis.com, Twitter @ValegisLawyers.

PS - 13

C

Direct zicht op de kwaliteit van uw schoonmaakbedrijf Doe de OSB-Keurmerkcheck op osb.nl Als moderne organisatie wilt u netjes zaken doen en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat houdt in dat uw werkomgeving schoon en fris moet zijn, maar ook het schoonmaakbedrijf waarmee u zaken doet schoon en fris is. Dat het bedrijf goed omgaat met het personeel, zich aan de CAO houdt, over de juiste papieren beschikt, legale werknemers in dienst heeft en een propere administratie voert. U doet er immers zaken mee en wilt niet achteraf met vervelende verrassingen worden geconfronteerd. Toch? Check daarom altijd of een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf in het bezit is van het OSB-Keurmerk. Dan is het bedrijf op al deze criteria getoetst en weet u zeker dat alles helemaal OK is.

Doe eenvoudig de OSB-Keurmerkcheck op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

Wordt deze robot ook uw beste vakmaatje?

De autonome TASKI Intellibot robots verbeteren de efficiency van schoonmaken.

Ze verhogen de productiviteit van uw medewerkers en besparen kosten doordat ze tot 85% minder water en chemicaliĂŤn gebruiken!

De revolutionaire Intellibot technologie wordt nu ondersteund door 60 jaar wereldwijde TASKI ervaring op het gebied van professioneel reinigen. Hiermee is de basis gelegd voor de toekomst van vloerreiniging in luchthavens, scholen, ziekenhuizen, retail, winkelcentra, kantoren, hotels en andere gebieden die intensief gebruikt worden.

Kijk op www.TASKI.nl voor meer informatie of het aanvragen van een demo.

www.sealedair.com www.taski.nl Š 2016 Sealed Air Corporation. All Rights Reserved. 51751 nl 07/16

51751-ADV-TASKI Intellibot advert-190x135mm-nl.indd 1

11/07/2016 10:00

COLUMN C Column

Renate Bos, vakbondsbestuurder bij FNV Schoonmaak

Mag het een onsje meer zijn?

Ik kom het overal tegen: ‘Ik werk van twee

Vooral in de schoonmaaksector is het

tot zes, maar ik moet om kwart voor twee

schering en inslag. Je werkt vier uur per

aanwezig zijn.’ Oh? ‘Ja, want ik moet me

dag, maar mag het een kwartiertje meer

omkleden, schone doekjes pakken, de

zijn? Ik ken geen schoonmakers die daar

kar ophalen en naar de afdeling aan de

nee tegen zeggen. Er is alleen wel een

andere kant van het gebouw lopen.’ En

belangrijk verschil met het onsje meer

als je klaar bent? ‘Nou, meestal ben ik

van de slager: mijn moeder moest dat

om zes uur nog niet klaar, maar ik ga toch

onsje gewoon betalen. Lijkt me heel

maar opruimen, want er moet gekookt

normaal, waarom zou de slager het gra-

worden, de kinderen zitten alleen thuis

tis weggeven? En ze kon toch ook ge-

en ik moet boodschappen doen voor mijn

woon nee zeggen?

moeder. Maar eerst de volle vuilniszak-

In schoonmaakland lijkt dat heel anders

ken wegbrengen, de kar terugzetten en

te liggen. Dat kwartiertje extra wordt

omkleden. Meestal ben ik rond kwart

niet gevraagd. Het is gewoon de op-

een kwartier eerder komen of langer

over zes bij de uitgang.’

dracht. En over betalen wordt al hele-

doorwerken? Onbetaald? Waarom?

maal niet gesproken. Dat is toch niet

Reken even mee: 45 weken per jaar, 5

Verdienmodel

normaal? Natuurlijk, iedereen wil best

dagen in de week, 15 minuten per dag,

Mag het een onsje meer zijn? Dat vroeg

wat langer werken als er iets aan de hand

maakt 56 uur en 15 minuten per jaar. Dat

de slager altijd aan mijn moeder. Meest-

is, ook schoonmakers. Als de koning op

is in ons voorbeeld (vier uur per dag)

al zei ze dat dat wel goed was. Zo lijkt

bezoek komt of als een koffiemachine

bijna 3 weken gratis werken. Dat is niet

het ook te gaan met veel werknemers.

gelekt heeft. Maar structureel, elke dag

een meer, dat is een verdienmodel. totonsje 15/06/2016

van 15/03/2016

advertentie

#CleanGREEN! . ..f or a c le an e r a n d g r e e n e r w o rld

DUAL POWER HEATING SYSTEM

NIEUW! DiBO IBH-S met Dual Power Heating System Ecologisch, economisch en innovatief… een milieuvriendelijke, zuinige en hoogtechnologische heetwaterhogedrukreiniger. Klaar voor een schone toekomst!

Actiefolder

DiBO is dé totaalleverancier voor al uw reinigingsmachines. Ontdek ons aanbod hogedrukreinigers, veeg- en schrobzuigmachines, stof- en stofwaterzuigers in onze actiefolder.

DiBO Nederland BV Industrieweg 7, 4181 CA Waardenburg T +31 (0)418 65 21 44 sales@dibo.nl

Download nu onze actiefolder op www.dibo.com

www.dibo.com

‘Je moet een

bepaald niveau

Robert Bolwerk, werkzaam binnen Facility Management bij de IND

Robert Bolwerk zorgt bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in Zevenaar ervoor dat de juiste faciliteiten aanwezig zijn om asielzoekers tijdens de asielprocedure goed op te vangen. ‘Een asielzoeker is een hele dag aanwezig bij de IND in Zevenaar, terwijl hij soms maar een paar uur in gesprek is. In de tussenliggende tijd is het een kwestie van wachten.’

Tekst: Ellen Dobbelaar, foto’s: ©NFP Photography - Pieter Magielsen

D

e Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) beoordeelt

terwijl hij soms maar een paar uur in gesprek is. In de tussen-

alle verblijfsaanvragen van mensen die in Nederland

liggende tijd moet hij wachten.’

willen verblijven of Nederlander willen worden. De

De IND in Zevenaar ontvangt al twintig jaar asielzoekers. ‘We

regels van het vreemdelingenbeleid worden bepaald door de

zijn inmiddels wel gewend aan pieken en dalen in het aantal

Eerste en Tweede Kamer; in opdracht van de staatssecretaris

asielzoekers, maar het aantal dat we momenteel ontvangen, is

van Veiligheid en Justitie zorgt de IND voor de uitvoering ervan.

lang niet zó hoog geweest’, aldus Robert. Per dag kan de IND

Bij de IND in Zevenaar worden voornamelijk de aanvragen van

in Zevenaar 150 mensen opvangen. ‘De hoogste piek die we

asielzoekers behandeld.

recent hebben gehad, waren 140 mensen, maar we zien dat

Een asielzoeker die Nederland bereikt, arriveert in Ter Apel.

dat alweer afneemt. Op dit moment zijn er dagelijks ongeveer

Daar wordt aan de hand van documenten en gegevens zijn

80 asielzoekers aanwezig.’

identiteit vastgesteld en hij wordt medisch onderzocht. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) regelt onderdak

Veilige omgeving voor kinderen

en hij krijgt een advocaat toegewezen.

Voor Robert betekent de wisselende bezetting dat hij daar de

Daarna volgt de algemene asielprocedure, die maximaal acht

voorzieningen op moet aanpassen. Daarbij wil hij één ding

dagen duurt. Tijdens deze procedure doet de asielzoeker zijn

benadrukken: ‘Je moet een bepaald niveau qua comfort bieden,

verhaal en wordt zijn aanvraag door de IND beoordeeld. Deze

omdat mensen de hele dag – vaak wachtend – bij ons door-

asielprocedure vindt onder meer plaats in Zevenaar: de asiel-

brengen, en dat meerdere dagen achter elkaar.’

zoeker overnacht daar niet, maar keert telkens aan het eind

Recente voorzieningen die Robert heeft getroffen, zijn onder

van de dag terug naar zijn tijdelijke opvanglocatie.

andere bedoeld voor vrouwen en kinderen. ‘Sinds vier jaar is

Binnen de IND zorgen Robert en zijn collega’s ervoor dat de

er een kinderopvang, zodat – terwijl vader en moeder in ge-

juiste faciliteiten aanwezig zijn om de asielzoekers tijdens de

sprek zijn – de kinderen onder toeziend oog van pedagogisch

procedure goed op te vangen. ‘Asielzoekers worden elke dag

medewerkers kunnen spelen. We hebben gezorgd voor een

naar Zevenaar gebracht. ’s Ochtends arriveert er een bus die

kindvriendelijke omgeving met onder andere bedjes, speel-

de asielzoekers brengt en ’s middags of aan het eind van de

goed, knuffels, eten, drinken, kleding, luiers, et cetera. Maar

dag ophaalt. Een asielzoeker is vaak een hele dag aanwezig,

er is ook beveiliging op het speelplein aanwezig. We moeten

PS - 16

qua comfort

bieden’

CSU is de schoonmaakpartner van de IND

kunnen garanderen dat terwijl de ouders in gesprek zijn, hun

Er staan een aantal koffieautomaten, er hangt een kleine tv, er

kinderen bij ons in veilige handen zijn. Er staat om het buiten-

is een gebedsruimte en ze kunnen op het buitenterrein een

terrein van de IND een hek, dat is puur als afscheiding. Mensen

ommetje maken.

en ook kinderen kunnen gewoon gaan als ze dat willen. De

In de toiletblokken heeft Robert een aantal aanpassingen ge-

beveiliging op het schoolplein houdt een extra oogje in het

daan die met name te maken hebben met cultuurverschillen.

zeil op de spelende kinderen en of er “ongenode gasten” het

‘De toiletten hebben een bidet, omdat mensen niet altijd ge-

speelterrein op komen.’ Waar Robert ook rekening mee heeft

wend zijn om toiletpapier te gebruiken. Op de deur hangen we

gehouden, zijn alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s). ‘Deze kinderen komen onder begeleiding van hun voogd naar Zevenaar. We hebben aparte ruimtes voor deze kinderen ingericht, zodat hun privacy gewaarborgd wordt.’

Rekening houden met privacy De gesprekken tussen de asiel-

duidelijke instructies hoe het toi-

‘Als mensen even alleen willen zijn na een moeilijk gesprek is het toilet de enige plek’

zoeker en de IND worden ge-

let gebruikt dient te worden: zitten op de bril in plaats van staan. In het damestoilet staan luierboxen en hangt een maandverbanddispenser, die we overigens iets hoger hebben laten hangen, omdat kinderen de knopjes op zo’n automaat wel interessant vinden.

Natuurlijk gaat het soms mis: mensen zien de douche wel eens aan voor een hangtoilet of het

voerd in zogenaamde hoorkamers, waar een tolk, de asielzoe-

toilet is toch op de verkeerde manier gebruikt. We hebben er

ker en een IND-medewerker aan tafel zitten om vragen door

over nagedacht of we, om meer toezicht te kunnen houden,

te nemen over onder andere zijn land, familie en vluchtroute.

de deuren naar het toiletblok toe moeten opengooien, maar

In de tussenliggende tijd verblijft de asielzoeker in de wacht-

we hebben ervoor gekozen om de privacy te respecteren. Soms

ruimte. Dit is een grote zaal waar asielzoekers kunnen wachten

willen mensen zich terugtrekken na een moeilijk gesprek en

tot ze opgehaald worden voor een gesprek of tot de bus er is.

het toilet is vrijwel de enige plek waar ze even alleen kunnen PS - 17

Een hoorkamer

zijn.’ De toiletgroep bij de kinderopvang is apart van de toilet-

Voor elke locatie heeft Robert een schoonmaakbestek opge-

groepen voor mannen en vrouwen. ‘Dat komt omdat de kin-

steld, met daarin de omschrijving van de ruimte, de vierkante

deropvang sowieso niet vrij toegankelijk is. Alleen mensen die

meters, het type vloer, de schoonmaakfrequentie, et cetera.

daar echt iets te zoeken hebben, de ouders en medewerkers

‘Van CSU wordt verwacht dat schoonmaakmedewerkers pro-

van de IND, kunnen naar binnen.’

actief zijn en oog voor detail hebben. In elke ruimte moeten de stoelen bijvoorbeeld worden aangeschoven en gebouwde-

Proactieve schoonmaak

fecten moeten worden gemeld.’

Met betrekking tot de organisatie van de schoonmaak heeft

Het buitenterrein valt ook onder de verantwoordelijkheid van

Robert een aantal speciale wensen. ‘Tot ongeveer tien jaar

CSU. ‘Van vijf tot zeven ’s avonds vindt de buitenschoonmaak

geleden werkten we op basis van een inspanningsgerichte

plaats. In een straal van twaalf meter van een gebouwentree

verplichting. Dat had zo zijn voordelen, want je kunt het zelf

mag geen sigarettenpeuk liggen. Bewakingscamera’s moeten

goed sturen. Je weet wat je krijgt voor het aantal uren dat je

spinragvrij zijn en tegels moeten alg- en bladvrij zijn. Ook het

inkoopt. Het had ook nadelen, want bij ziekteverzuim kon er

legen van papiercontainers hoort erbij’, zegt Robert.

bijvoorbeeld niet altijd hetzelfde aantal uren aan schoonmaak-

De schoonmaak van de kantoren vindt met name in de avond-

dienst geleverd worden. Na de Europese aanbesteding zijn

uren plaats. ‘IND-medewerkers en asielzoekers mogen er geen

we overgegaan naar een resultaatgerichte verbintenis met

last van hebben. Het kan niet zo zijn dat terwijl je in een hoor-

schoonmaakorganisatie CSU, maar al naar gelang het gebruik

kamer een moeilijk gesprek voert met een tolk en advocaat,

van een ruimte, het doel van een ruimte en de belangrijkheid

er op de gang gestofzuigd wordt.’ Om in te kunnen spelen op

ervan is er een combinatie gemaakt met een inspanningsge-

onverwachte zaken, is er van acht uur ’s ochtends tot zes uur

richte verplichting.’

’s avonds een schoonmaakmedewerker aanwezig die Robert,

Het gaat dan met name om periodiek onderhoud, zoals glas-

buiten zijn/haar reguliere schoonmaakwerkzaamheden kan

bewassing en vloeronderhoud. Robert: ‘Gezien de continu

oproepen voor een calamiteit. Deze vaste kracht werkt met

bezetting in het gebouw, is groot onderhoud lastig in te plan-

tijdsblokken, zodat gedurende de dag de openbare ruimtes op

nen. De vloerbedekking in de hoorkamers laten we bijvoor-

orde blijven en Robert weet waar hij aan het werk is op het

beeld eens per jaar shamporellen, maar hoorkamers zijn

moment dat hij hem/haar nodig heeft.

vrijwel altijd in gebruik. Om te voorkomen dat dat vergeten

Om de schoonmaak te kunnen beoordelen, gebruikt Robert

wordt, valt dit onder de inspanningsgerichte afspraken.’

minimaal eens per maand het Dagelijks Kontrole Systeem (DKS)

PS - 18

Robert Bolwerk De kinderopvang

CWS en de IND De IND heeft sinds 2012 een landelijk contact met leverancier CWS voor de sanitaire oplossingen. De IND heeft elf locaties verspreid door heel Nederland, waaronder bijvoorbeeld het aanmeldcentrum Ter Apel en het Justitieel Complex Schiphol. Elke locatie heeft zo zijn specifieke wensen en behoeften. Hoe houdt CWS hier rekening mee? Femke Jansen, contractmanager bij CWS, legt uit.

‘De IND verwacht van ons een goede levering, service en flexibiliteit. Een aantal factoren spelen daarbij een belangrijke rol, zoals de bezetting. Die fluctueert heel erg – landelijk gezien, maar ook per locatie. Ook bij pieken – als er bijvoorbeeld een grote groep asielzoekers zich meldt – moet er voldoende voorraad zijn. CWS moet dan snel extra toiletpapier en zeep kunnen leveren. Een goede samenwerking met het schoonmaakbedrijf is hierbij essentieel, want zij signaleren een heleboel en zijn goed op de hoogte van bijvoorbeeld voorraden. Daarnaast denken we per locatie mee over specifieke vragen. Zo had het aanmeldcentrum in Ter Apel bijvoorbeeld een geurprobleem, waarbij CWS werd gevraagd naar een oplossing. Bij de IND in Zevenaar leveren we ook toiletbrillen: dat zit niet in ons standaard aanbod en kopen we speciaal voor de IND in. En elders zorgen we weer voor handdesinfectie, die worden ook niet op elke locatie gebruikt. Maatwerk, maar wel op landelijk niveau.’

Een gebedsruimte

en vier keer per jaar voert adviesbureau Intexo een controle uit. Voor de waarborging van goede schoonmaakkwaliteit zijn met betrekking tot de uitvoering, overzichtelijke planningen en programma’s op de afdeling Facility Management aanwezig.

Een goede samenwerking en communicatie zijn belangrijk. In de maandelijkse accountgesprekken met CSU zijn dit onderwerpen die onder meer worden besproken.

Alle schoonmaakmedewerkers die in en rondom het gebouw van de IND werken, moeten een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) indienen en zijn verplicht om zich te kunnen legitimeren.

‘Dat geldt ook voor onderaannemers’, aldus Robert. Ondanks al deze “strenge” eisen is de verstandhouding met CSU dusdanig goed dat de gesprekken over de schoonmaak vrijwel altijd goed verlopen, besluit Robert.

PS - 19

PS - 20

Foto’s: Willem H.van Gelder Photo’s

de Boardroom Curriculum Vitae Naam: Sabine Thuysbaert Leeftijd: 50 jaar Werkt bij: Vendor

In de werkkamer van Sabine Thuysbaert, de nieuwe CEO van Vendor.

Wat doet u op zondag?

Hij was een inspirerend leider en een bevlo-

Sabine Thuysbaert: ‘Op zondagochtend speelt

gen spreker. Ik maak nog regelmatig gebruik

Bart volleybal en ik heb de voormiddag voor

van de nuttige tips en tricks die hij ons destijds

mij alleen. Dat betekent lekker lang uitslapen

gaf. Daarnaast haal ik enorm veel inspiratie

en daarna naar het actualiteitenprogramma

en energie uit het samenwerken met mijn

De zevende dag kijken. Bij goed weer rustig

teams.’

genieten en een boek lezen in de tuin.’

Sinds: Oktober 2012 Functie: CEO In deze functie sinds: Mei 2016 Aantal medewerkers: 200 Opleiding: General Management (Vlerick), Marketing Management (UAMS) Interesses: Reizen, (exotisch) koken, culinaire geneugten, tuinieren, lezen Thuis: Gelukkig met partner Bart, zoon Peter, dochter Yoke en schoonkinderen

Aan welk onderdeel van de schoonmaak Welke muziek luistert u tijdens het werk?

wordt in de praktijk te weinig aandacht be-

‘Niet tijdens het werk, maar ik ben gek van

steed?

dansbare, aanstekelijke Latin-ritmes zoals

‘Ik zie mogelijkheden op het vlak van samen-

Salsa en Merengue.’

werking in de keten. Facilitaire toeleveranciers en schoonmaakbedrijven zouden nog beter

Wat herinnert u zich van uw eerste werkdag

hun krachten kunnen bundelen, in het voor-

in de schoonmaak?

deel van de eindklant.’

‘Dat mijn toenmalige baas mij een doos met nieuwbouwplannen, gegevens van het bouw-

Hoe ziet uw carrière er over tien jaar uit?

heer, de architect en aannemer, een nieuw

‘Wellicht fin de carrière op traditioneel profes-

huurcontract, et cetera gaf. Naast een nieuwe

sioneel vlak en misschien actief in de non-

job in een nieuwe sector, kreeg ik er dus een

profitsector. Mogelijk ben ik tegen die tijd ook

heus nieuwbouwproject bij, met de opdracht

druk met de kleinkinderen.’

om binnen het half jaar te verhuizen vanuit ons kantoor in Temse en ons magazijn in Mechelen.’

Van welke beroepsmatige uitglijder hebt u het meest geleerd?

Wat is uw grootste passie?

‘Ik probeer vooral goede lessen te trekken uit

‘Ik ben een netwerker in hart en nieren. Ik

de uitglijders van anderen in mijn omgeving en

houd ervan mensen te verbinden, zowel bin-

ervoor te zorgen dat ik niet dezelfde fout maak.’

nen het bedrijf als daarbuiten.’

Wat is uw levensmotto?

Door wie bent u het meest geïnspireerd?

‘Carpe diem (pluk de dag, red).’

‘Een van mijn vroegere managers, Hugo Gilbos – helaas te vroeg overleden – was voor mij

Wie maakt er bij u thuis schoon?

en voor veel collega’s onze éminence grise.

‘Onze gloednieuwe stofzuigrobot!’

Over Vendor Vendor is dienstverlener op het gebied van toilethygiëne en levert al 55 jaar totaalconcepten in meer dan 30 landen. Het hoofdkantoor is gevestigd in Tilburg (Nederland). Daarnaast heeft Vendor verkoopkantoren in België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. In totaal werken er ruim 200 mensen. Zowel de automaten als de verbruiksgoederen worden in eigen beheer ontwikkeld en geproduceerd, conform ISO 9001 en ISO 14001. Vendor is bovendien MVO Prestatieladder niveau 4 gecertificeerd. Vendor biedt op duurzame en transparante wijze een optimale toilethygiëne voor de klanten. Positieve beleving, uitstraling en uiterste beschikbaarheid zijn kernwaarden waarbij Vendor de toiletbezoeker centraal stelt.

Informatie: www.vendor.nl PS - 21

Wwz één jaar later; Begin juni organiseerde PS in samenwerking met Valegis Advocaten het seminar “1 jaar Wwz, wat kunnen we ervan leren?” over hoe het nieuwe ontslagrecht in de praktijk uitpakt. Een jaar na de inwerking­treding hiervan kunnen voorzichtig de eerste conclusies getrokken worden.

I

n het seminar werd een aantal recente uitspraken over drie

ding tussen de werkgever en werknemer ernstig en duurzaam

in de wet genoemde ontslaggronden besproken, namelijk:

verstoord is. Er moet aantoonbaar aan een oplossing zijn gewerkt

disfunctioneren, de verstoorde arbeidsverhouding en ern-

en hierbij lijkt mediation nog steeds het toverwoord. Als aange-

stig verwijtbaar gedrag van de werknemer.

nomen wordt dat de werkgever de verstoorde arbeidsverhouding

Tekst: Mieke Dijkman en Natascha Niewold

zelf heeft “gecreëerd” om zo tot een beëindiging van de arbeids-

Disfunctioneren (d-grond)

overeenkomst te kunnen komen, volgt meestal toewijzing van

Uit de uitspraken volgt dat het voor deze grond van belang is

het verzoek, maar wel met een (in hoogte zeer variërende) bil-

om regelmatig functioneringsgesprekken te voeren, duidelijk

lijke vergoeding (naast de verschuldigde transitievergoeding).

en tijdig aan de werknemer kenbaar te maken waar de verbe-

Een enkele keer wordt de verzochte ontbinding afgewezen.

terpunten liggen, de werknemer voldoende tijd te gunnen om

Een voorbeeld van zo’n toewijzing is een uitspraak van de

het functioneren te verbeteren en duidelijke consequenties te

kantonrechter Amsterdam. De werkgever had een ontbindings-

verbinden aan eventueel niet voldoende verbeteringen. Een

verzoek wegens disfunctioneren ingediend, dat werd afgewe-

goede documentatie van dit alles blijft van groot belang.

zen omdat aan de vereisten voor zo’n ontslag, zoals het door-

Tijdens het seminar kwam de vraag naar voren hoe lang een

lopen van een verbetertraject, niet was voldaan. De werknemer

verbetertraject moet duren. Dit blijkt in de praktijk lastig te

bleef in dienst.

bepalen. De rechtspraak heeft ons daarvoor inmiddels wel een

De werkgever zette vervolgens het verbetertraject in, maar

leidraad gegeven: volgens het Gerechtshof Arnhem-Leeuwar-

liet duidelijk merken dat de uitkomst hiervan van tevoren al

den gaat het niet zozeer om de duur van het verbetertraject,

vast stond. Schriftelijk werd aan de werknemer bevestigd:

maar om de kwaliteit ervan. Een korte periode met intensieve

‘vertrouwen in jouw persoon en jouw functioneren is minimaal’

begeleiding zou net zo goed of zelfs beter zijn dan een jaar

en ‘jouw functioneren zal niet snel veranderen’ en meer van

lang een maandelijks voortgangsgesprek.

dit soort teksten. De arbeidsverhouding tussen de partijen

Het Hof voegde daaraan toe dat de duur van het dienstverband

raakte hierdoor verstoord, met (onterechte) schorsing zonder

ook niet doorslaggevend is, dat is slechts een element waarnaar

loondoorbetaling, ziekmeldingen en mediation tot gevolg. De

gekeken moet worden. Als tip konden we meegeven dat de

werkgever vroeg vervolgens opnieuw om ontbinding van de

Beleidsregels Ontslagtaak UWV, zoals deze voor 1 juli 2015

arbeidsovereenkomst, ditmaal op grond van de (inmiddels)

golden, een goed stappenplan en een checklist bieden voor

aanwezige verstoorde arbeidsverhouding. De kantonrechter

disfunctioneringsontslagen.

ontbond de arbeidsovereenkomst omdat duidelijk was dat partijen niet meer met elkaar verder konden. De kantonrech-

Verstoorde arbeidsverhouding (g-grond)

ter strafte het gedrag van de werkgever af door de werknemer

Voor een succesvol beroep op deze ontslaggrond is het es-

naast de transitievergoeding (18.353 euro bruto) een billijke

sentieel dat aannemelijk wordt gemaakt dat de arbeidsverhou-

vergoeding van 40.000 euro bruto toe te kennen.

PS - 22

een update Verwijtbaar gedrag werknemer (e-grond) Bij verwijtbaar gedrag kan gedacht worden aan handelingen die eveneens een dringende reden voor een ontslag op staande voet zouden kunnen zijn, zoals diefstal of mishandeling van collega’s, maar ook hardnekkige werkweigering of het zonder deugdelijke grond niet nakomen van de re-integratieverplichtingen. Overigens leidt verwijtbaar gedrag er niet per se toe dat de werknemer geen transitievergoeding krijgt, alleen in het geval er sprake is van ernstig verwijtbaar gedrag is de transitievergoeding niet verschuldigd.

Uit de rechtspraak volgt dat rechters niet snel aannemen dat het gedrag van een werknemer ernstig verwijtbaar gedrag is.

De kantonrechter Den Haag vond bijvoorbeeld dat een callcentermedewerker die tegen een klant zei ‘Je moet je bek dichthouden, kankerdebiel’ wel verwijtbaar, maar niet ernstig verwijtbaar handelde. Dit ondanks dat de werknemer regelmatig was aangesproken op klantvriendelijkheid. De arbeidsovereenkomst werd ontbonden, maar de werknemer had bij de ontbinding van zijn arbeidsovereenkomst wel recht op een transitievergoeding.

Doelen nieuw ontslagrecht Conclusie: wat hebben we geleerd?

De algemene tendens is dat het ontslagrecht wellicht sneller en eerlijker is geworden, maar zeker niet eenvoudiger; zoveel is wel duidelijk na één jaar Wwz. Het aantal afwijzingen van ontbindingsverzoeken is verdubbeld, naar circa 38 procent.

De kans dat er tot een beëindiging van de arbeidsovereenkomst gekomen kan worden, is (substantieel) kleiner, maar als het lukt, is de vergoeding die betaald moet worden (vaak) lager dan voorheen.

Tot slot Dit zijn slechts algemene, niet volledige conclusies op basis van de rechtspraak tot nu toe. Elke situatie vraagt om een op maat gemaakte aanpak. Wij adviseren u dan ook om, als u overweegt om tot ontslag van een of meerdere werknemers over te gaan, zich te laten voorlichten over de mogelijkheden door een ter zake kundige jurist.

Over Natascha Niewold en Mieke Dijkman Natascha en Mieke zijn beiden advocaat bij Valegis Advocaten en richten zich op het arbeidsrecht in brede zin. Ze adviseren ondernemingen, instellingen en particulieren met betrekking tot diverse arbeidsrechtelijke aangelegenheden en procederen omtrent gerezen geschillen.

Informatie: www.valegis.com

Ter herinnering: door de Wet werk en zekerheid (Wwz) moest ontslag goedkoper, eerlijker, sneller en eenvoudiger worden. Om deze doelen te behalen, is het ontslagrecht op een aantal punten aangepast. De grote verschillen zijn dat de mogelijke gronden waarop een ontslag kan worden gebaseerd limitatief in de wet zijn opgenomen, de wet dwingend de ontslagroute voorschrijft. UWV bij bedrijfseconomische redenen en na twee jaar ziekte; de kantonrechter voor de overige – meer in de persoon gelegen – gronden en de transitievergoeding en de billijke vergoeding zijn geïntroduceerd.

Indien de arbeidsovereenkomst die tenminste 24 maanden heeft geduurd op initiatief van de werkgever wordt beëindigd of niet wordt verlengd, is een transitievergoeding verschuldigd, tenzij de werknemer ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. De vergoeding bedraagt (uitzonderingen daargelaten) een derde maandsalaris per gewerkt jaar voor de eerste tien jaar en een half maandsalaris per jaar daarna, met een maximum van 76.000 euro bruto of een jaarsalaris als dat meer is.

Naast de transitievergoeding kan de rechter een billijke vergoeding toekennen aan de werknemer wanneer de werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. De hoogte van deze vergoeding wordt door de rechter bepaald en hangt af van alle omstandigheden van het geval. In de praktijk hebben we bedragen variërend van 500 tot 90.000 euro bruto gezien.

PS - 23

SVS-TREX; SVS lanceert digitaal leerplatform voor het monitoren van prestaties SVS heeft een nieuw digitaal platform voor schoonmaakbedrijven gelanceerd: SVS-TREX (TRaining for EXcellence). Met SVS-TREX worden de prestaties van medewerkers gemonitord middels een systeem van meten, leren en ontwikkelen. Directeur Charles Scholte: “Met SVS-TREX worden medewerkers gefaciliteerd en gestimuleerd in hun permanente ontwikkeling; een nieuw SVS aanbod dat veel enthousiaste reacties oplevert.”

Continu ontwikkelen SVS-TREX gaat uit van de visie dat uw medewerkers het verschil maken en de dragende kracht vormen binnen uw organisatie. Het eenmalig opleiden en diplomeren van uw schoonmakers volstaat niet meer.

Met SVS-TREX worden medewerkers gefaciliteerd en gestimuleerd in hun permanente ontwikkeling.

SVS-TREX is hét antwoord op de vraag hoe de kwaliteit van uw schoonmaakdienstverlening structureel kan worden verbeterd en geborgd. Met tevreden medewerkers en daardoor tevreden klanten tot gevolg.

Werknemers centraal Met SVS-TREX steken wij de thermometer in de voorbereiding en uitvoering van de schoonmaakwerkzaamheden. Weet de medewerker wat er van hem/haar verwacht wordt, beschikt de medewerker over de juiste materialen, middelen en gereedschappen en worden de schoonmaakmethoden op de juiste wijze uitgevoerd? Is de kwaliteit op het niveau wat de klant verwacht?

SVS-TREX omvat: • Instrumenten om de prestaties van medewerkers te meten en te waarderen: • Een online toetsomgeving met interactieve kennis- en inzichttoetsen • Een tool voor praktijkaudits om de uitvoering in de praktijk te meten • Een online portfolio voor elke medewerker • Een analyse- en rapportagemodule • Persoonsgerichte interventies middels e-learning (kennis, inzicht) en praktijktraining (vaardigheden)

Digitale toetsen Bij de opzet van de toetsen worden de digitale mogelijkheden optimaal benut. Niet alleen vragen met voorgecodeerde antwoordalternatieven, maar juist ook ‘drag-and-drop’ opdrachten, goed/fout situaties en filmpjes. Een aantrekkelijk vormgegeven toets met vragen die relevant zijn voor het dagelijks functioneren leidt ertoe dat medewerkers graag deelnemen.

Praktijkaudits Het beoordelen van de attitude, vaardigheid en doelmatigheid waarmee de schoonmaakwerkzaamheden worden uitgevoerd vindt op de werkvloer plaats. De SVS auditor volgt aan de hand van gecodeerde auditlijsten de medewerker in het uitvoeren van zijn taken in zijn eigen vertrouwde omgeving.

“De rapportages geven een betrouwbaar beeld van de kwaliteit van de schoonmaakmedewerkers.”

Analyse en Rapportage De toets- en auditresultaten van elke individuele medewerker krijgt u in een heldere rapportage voorgelegd. U bepaalt zelf hoe gedetailleerd de rapportage moet zijn. Met deze rapportages krijgt u zicht op de actuele kennis en prestaties van uw medewerkers. Ook ziet u op welke punten verbetering haalbaar is. Deze rapportages zijn het resultaat van objectieve metingen en kunnen desgewenst gebruikt worden in de voortgangsgesprekken met uw opdrachtgevers. De rapportages geven een betrouwbaar beeld van de kwaliteit van de schoonmaakmedewerkers.

Gerichte interventies Met SVS-TREX is het mogelijk de kwaliteiten van de individuele medewerker in kaart te brengen. De sterke kanten van de medewerker zullen zichtbaar zijn, maar ook de verbeterpunten. Hierdoor is het mogelijk om gerichte interventies te doen op de verbeterpunten, in plaats van generieke opleidingen die voor iedereen dezelfde opzet, inhoud en duur hebben. Middels e-learning en praktijktraining kan SVS u hierin ondersteunen.

Wilt u meer informatie over SVS-TREX? Neem dan contact op met onze accountmanagers via 010-2931000, zij helpen u graag verder!

Rhijnspoor 267 | 2901 LB Capelle aan den IJssel Tel: 010 - 29 31 000 | E-mail: info@svs-opleidingen.nl www.svs-opleidingen.nl

d n e l l a v Op object

Bozurka Iliev

ska

Tekst: Ellen Dobbelaar, foto’s: ©NFP Photography - Pieter Magielsen

Rotterdam Ahoy In Ahoy is geen dag hetzelfde. De evenementenaccomodatie verandert net zo makkelijk van indoor ijsbaan naar de grootste kroeg van Nederland. Dat klinkt simpel, maar ‘elk nieuw evenement, is een nieuwe klant en een nieuw type bezoeker’, aldus Jacco Sondaar namens schoonmaakpartner Hago.

‘De schoonmaak is tot op de minuut gepland om alles op tijd af te krijgen.’

Rotterdam Ahoy is de thuishaven voor grote evenementen

‘Voor ons begint het schoonmaakwerk al ver voordat de

als De Vrienden van Amstel Live, het ABN Amro World Ten-

deuren opengaan’, zegt Jacco Sondaar, namens Hago werk-

nis Tournament en het North Sea Jazz Festival. Jaarlijks

zaam als locatiemanager bij Ahoy. ‘Al tijdens de opbouwfase

komen er zo’n anderhalf miljoen bezoekers, voor bijvoorbeeld

organiseren we de inzameling van het afval en maken we de

Holiday On Ice, 100% Tuning of Het Club van Sinterklaas

toiletten en de vloer schoon. Voordat de eerste gasten naar

Feest. Andere aansprekende terugkerende namen zijn: Pal

binnen gaan, is alles brandschoon.’

Mundo Festival, Night of the Proms, de Landelijke Taptoe en

Tijdens een evenement spelen de toiletdames een belangrijke

Europort, de grootste Europese havenbeurs.

rol. ‘Alle lof voor de toiletdames, wat die soms voor hun kiezen

PS - 26

gelijk voor, maar er gebeurt altijd iets wat niet in het draaiboek staat. Als schoonmaakpartner van Ahoy moet je flexibel kunnen zijn. Gelukkig stroopt iedereen de mouwen op als het nodig is.

Niet alleen degenen die voor Ahoy werken trouwens. Tijdens het North Sea Jazz Festival – een van de belangrijkste evenementen van het jaar – komen Hago-medewerkers uit alle lagen van de organisatie en uit het hele land naar Rotterdam om te helpen. Je leert je eigen collega’s op een andere manier kennen, je ontmoet nieuwe collega’s en je hebt een leuk kijkje achter de schermen van het festival én het schoonmaakwerk.’

Grote betrokkenheid Iemand die kan beamen dat werken bij Ahoy een feestje is, is Bozurka Ilievska. Zij werkt al 25 jaar als schoonmaakmedewerkster in Ahoy en kent Ahoy op haar duimpje. ‘Ahoy is mijn tweede thuis en ik werk hier met veel plezier, we hebben een leuk team’, zegt ze breed glimlachend. ‘Ik heb Tina Turner zien optreden, Frans Bauer al vaak op het podium gezien en Lee Towers uiteraard. Ze komen me altijd bedanken en een handje schudden. Frans Bauer neemt wel eens bloemen mee.’

En of het nu 8.500 plakkerige stoeltjes zijn of een vloer die bedekt is met bier en plastic bekers, of ze in het weekend moet werken of ’s nachts: ‘Bozurka heeft nooit een ochtendhumeur’, aldus Jacco. Ze is dan ook genomineerd voor de Schoonmaker van het Jaar-verkiezing en ‘er wordt al flink op haar gestemd’, zegt Corine Dijkhuizen, manager facility services bij Ahoy. ‘De krijgen’, aldus Jacco. ‘Het maakt natuurlijk een verschil of er

betrokkenheid van de Hago-medewerkers is groot’, legt Corine

bezoekers voor een klassiek concert zijn of voor een house-

uit. ‘Ze denken met ons mee, kunnen zich goed en snel aanpas-

party. Maar als je kijkt naar de grote aantallen bezoekers die

sen als dat nodig is en hebben veel expertise.’

op een evenement afkomen en hoe het toilet gebruikt wordt,

Na elk evenement evalueren Jacco en Corine met elkaar en

hebben ze er soms een flinke klus aan. Wat te denken van

ter voorbereiding daarop, evalueert Jacco met de medewerkers.

graffiti op de muren en verstoppingen? Het zijn gelukkig hele

‘Die feedback geef ik door en dan is het echt leuk om te zien

mondige dames die de boel scherp in de gaten houden.’

dat veel van de suggesties daadwerkelijk zijn opgenomen in

Na afloop van een evenement begint de grote schoonmaak.

de nieuwe draaiboeken’, aldus Jacco.

Want, verschillende soorten evenementen levert ook aller-

Corine: ‘We hebben echt een partnership met Hago. We zeg-

hande vervuiling op. Confetti, nepsneeuw, zand, bandensporen,

gen namens Ahoy niet hoe de schoonmaak gaat gebeuren,

modder en bier: de Hago-schoonmaakmedewerkers moeten

maar geven aan wat het resultaat moet zijn en vragen aan Hago

van alle markten thuis zijn. ‘Na een K3-concert treffen we

hoe het gaat gebeuren. We kijken continu hoe we de samen-

vooral plakkerige Fristi, popcorn en suikerspin aan. Na De

werking kunnen intensiveren. Met de toekomstplannen van

Vrienden van Amstel Live is dat bier – véél bier – en plastic

Ahoy – die in 2019 gereed zullen zijn – is dat zeker van belang.

bekertjes. Dat evenement duurt negen dagen: negen keer

Dan is het nieuwe internationale congrescentrum klaar en wordt

opnieuw de Ahoy Arena schoon opleveren. De bezoeker die

de capaciteit van Ahoy flink vergroot. Om ons daar op voor te

op de negende dag komt, moet net zo’n unieke ervaring heb-

bereiden, zal Hago steeds meer algemene diensten, zoals het

ben als de bezoeker die er op de eerste dag was.’

plaatsen van dranghekken en tribunes en podia bouwen, op

Bovendien: als het ene evenement klaar is en de Ahoy moet om

zich nemen. Karel Kraanen, coördinator housekeeping van

twaalf uur ’s nachts schoon opgeleverd worden, staat om één

Ahoy, heeft deze algemene diensten ruim 34 jaar onder zijn

minuut over twaalf alweer de opbouwploeg voor het nieuwe

hoede. Hij gaat zijn kennis overdragen aan Jacco en Jacco doet

evenement klaar. ‘Die tijdsdruk vraagt soms veel van de schoon-

dat wat betreft schoonmaak aan Karel, zodat Hago en Ahoy

makers’, zegt Jacco. ‘Wisselende tijden, weekenddiensten en

samen goed voorbereid zijn op de toekomst. Want: zonder de

nachtelijke uren horen erbij. We bereiden ons zo goed als mo-

schoonmaak géén show!’

PS - 27

INNOVATIE

Happy Building Review-site voor gebouwen

Wat Zoover is voor hotels en campings, is de Happy Building Index voor gebouwen. Een review-website die – vergeleken met Zoover – nog in de kinderschoenen staat, maar steeds verder wordt uitgebreid. ‘Bovendien’, vindt Laurens de Lange (Coalitie Gezonde Gebouwen), ‘je moet gewoon beginnen.’ Schoonmaak is een van de tien punten waarop gebruikers een gebouw kunnen beoordelen.

Tekst: Inga van Uchelen (Inga Schrijft)

‘G

oede gebouwen laten bo-

vangst én schoonmaak. Ook is er ruim-

rieën gebruikers die de reviews geven.

vendrijven’, antwoordt Al-

te voor commentaar.

Onze visie is: wil je een gebouw op een

bert Hulshoff op de vraag

integrale manier ontwikkelen en behe-

naar het waarom van de Happy Building

Hoe omschrijven jullie de Happy Building

ren, dan laat je de gebruiker aan het

Index (HBI). Albert is penningmeester bij

Index?

woord – bottom-up.’

Stichting Happy Building Index en eige-

Albert: ‘Het gaat ons erom of gebruikers

naar van AHB Consultancy. Samen met

tevreden zijn, geïnspireerd worden, met

Hoe kun je je als bedrijf met je gebouw

twee anderen is hij initiatiefnemer van

plezier in een gebouw zijn en het beste

bij de Happy Building Index aanmelden?

de review-website voor gebouwen.

werk afleveren. We zoeken een soort

Albert: ‘Gebouwen komen alleen op de

Laurens de Lange is commercieel direc-

ultiem gebouw en daarin laten we de

teur van Unica Groep en voorzitter van

gebruiker aan het woord. We zijn geïn-

de Coalitie Gezonde Gebouwen. Deze

spireerd door review-sites voor vakan-

Coalitie Gezonde Gebouwen

coalitie stimuleert en ondersteunt HBI

ties en hotels. De kracht van die sites

en zet deze in als strategisch instrument

is immens.’

in het streven naar gezondere gebouwen.

Laurens: ‘We maken gebouwen voor

In de index kunnen gebruikers van een

mensen. Dit is een tool om de gebrui-

gebouw een rapportcijfer geven voor

ker centraal te stellen. De website

tien onderwerpen: bereikbaarheid, vei-

wordt in de toekomst steeds verder

ligheid, binnenlucht, toegankelijkheid,

uitgebreid en gecategoriseerd. Bijvoor-

De Coalitie Gezonde Gebouwen ondersteunt de Happy Building Index. Deelnemers aan de coalitie willen een gezond gebouw voor iedereen. Tientallen marktpartijen sloten zich al aan, zoals AkzoNobel, BASF, Heymans, Rockwool, Provincie Limburg en Unica.

temperatuur, licht, geluid, catering, ont-

beeld in soorten gebouwen en catego-

PS - 28

Index

site als ze minimaal energielabel C heb-

gekozen. Tegelijkertijd vinden wij dat het

denheid bij klanten en medewerkers,

ben. Dat is niet bijzonder hoog maar het

waarde heeft om te weten of de gebrui-

maar dat is altijd op hun initiatief en op

is in ieder geval een ondergrens. De hui-

ker – en degene die de beoordeling invult

een moment dat zij bepalen. Nu kan de

dige lijst gebouwen komt uit de energie-

– iemand is die er dag in, dag uit werkt

gebruiker wanneer hij dat wil, gemak-

labeldatabase van de Rijksoverheid. Maar

of iemand die het gebouw bezoekt.’

kelijk en toegankelijk via zijn smartphone

bedrijven kunnen zich ook zelf aanmelden. Of iemand anders kan dat voor een bedrijf doen. We zien overigens dat alle gebouwen in de top van de lijst een beter energielabel hebben dan label C. Dit zijn gebouwen die óf ingrijpend zijn gerenoveerd, óf nieuw zijn.’

tien vinkjes zetten.’

‘Schoonmaak is van grote invloed op hoge score in Happy Building Index’

Hoe voorkomen jullie het manipuleren van beoordelingen?

Laurens: ‘Het moet geen zeursite worden. We zoeken niet naar negatieve punten, we willen juist aanzetten tot verbeteren. Bedrijven kunnen elkaar inspireren en nieuwsgierig maken. Uit allerlei

Wie kunnen een review geven?

Albert: ‘Alle gebruikers, kort of lang in

Laurens: ‘Er is binnen HBI nog veel ont-

onderzoeken blijkt dat mensen dit soort

een gebouw, kunnen een review geven.

wikkeling mogelijk maar op een gegeven

reviews reëel invullen. Dat zie je ook op

Dat betekent voor een school dat ook

moment moet je gewoon beginnen en

andere review-sites. Manipuleren gebeurt

ouders van leerlingen de school kunnen

de gebruiker laten vertellen. Bedrijven

vast wel eens, maar gebeurt dat op grote

beoordelen. Daarvoor hebben we bewust

doen zelf ook onderzoek naar de tevre-

schaal dan zien we dat.’

> PS - 29

True Performance

• Knik- en teleskoop spinrupshoogwerkers • Van 19 tot 50 meter werkhoogte • Diesel, 230V of Lithium accu aangedreven Voor meer info:

www.hdwnl.com e-mail: sales@hdwnl.com tel.: 0031 (0)180 491 010

SVS Uw partner in opleidingen Kwaliteit is een keuze!

Schrijf uw medewerkers nú in voor een SVS opleiding!

Hoge kwaliteit

Vaste lage prijs

Hoogste slagingspercentage

Vakdocenten uit de praktijk

Een locatie bij u in de buurt

Meer dan 35 jaar ervaring

Rhijnspoor 267 | 2901 LB Capelle aan den IJssel Tel: 010 - 29 31 000 | E-mail: info@svs-opleidingen.nl www.svs-opleidingen.nl

Albert: ‘We lopen de reviews na. Er zijn tot nu toe nog geen opvallende meldingen gedaan.’

Wat is het doel van de index?

Albert: ‘Primair om goede gebouwen in het zonnetje te zetten en van deze bedrijven te leren. Hoe pakken zij het aan?

Met welke partijen werkt een bedrijf samen om goede beoordelingen te krijgen?

Waar worden gebruikers gelukkig van?’

Laurens: ‘We openen een lijn naar gebrui-

Laurens de Lange

Albert Hulshoff

volle informatie. Soms denk je iets goed

sfeer wordt beleefd bij veel mensen toch

het kan schakelen wanneer schoonmaak

te doen, maar blijkt dat in de beleving van

overeenkomt.’

nodig is en wanneer niet. Dan lever je

kers. Bedrijven krijgen daarmee waarde-

gebruikers anders te zijn. Voor Unica vind

persoonlijke dienstverlening. Ten slotte:

ik het bijvoorbeeld belangrijk dat mede-

Hoe kan schoonmaak bijdragen aan het

doe iets wat opvalt. Leg eens een briefje

werkers en bezoekers zich welkom voelen.

wow-effect?

neer of trakteer op iets lekkers. Het ge-

Dat begint al bij goed kunnen parkeren,

Laurens: ‘Zorg dat je zichtbaar bent. Als

wone bijzonder maken.’

maar het zit ook in ontvangst en in een

ik op vakantie ben en ik kom voor het

Albert: ‘Ik weet zeker dat schoonmaak in

schoon gebouw. Wij leveren installatie-

eerst in mijn hotelkamer, zit er om het

de gebouwen die hoog in de HBI scoren,

techniek en veel van onze diensten vinden

toilet wel eens een label. Hoewel ik het

van grote invloed is. Een vies toilet, daar

achter de schermen plaats, met een goed

niet kan controleren, geeft het mij het

ergert iedereen zich aan. Dat maak je

gebouw kunnen wij ons onderscheiden.

gevoel dat de schoonmaakmedewerkers

bijna niet meer goed.’

Je wilt als bedrijf geen dissatisfiers heb-

zijn geweest en dat mijn kamer schoon

ben, zoals slecht uitgevoerde schoon-

is. Maar ook de schoonmaakmedewer-

Hoe ziet de toekomst er in gezonde ge-

maak. Ook de koffie moet gewoon goed

kers mogen gezien worden. Kies voor

bouwen uit?

geregeld zijn. En dan zijn er nog dingen

dagschoonmaak als het kan, zodat

Albert: ‘Vanuit HBI hoop ik dat gebouwen

die excitement geven. Een wow-effect.’

schoonmaakmedewerkers onderdeel van

die goed scoren straks een plaquette op

Albert: ‘Wat mij opvalt, is dat ondanks dat

het team worden. Daarnaast is het fijn als

de muur hebben. Tegen die tijd hebben

sfeer persoonlijk is, de manier waarop

het schoonmaakbedrijf meedenkt, dat

we differentiatie aangebracht in soorten gebouwen en categorieën gebruikers. Ook willen we meer zichtbaar maken welke

ASR

externe partijen – leveranciers – aan een

Het hoofdkantoor van verzekeraar a.s.r. (Utrecht) staat hoog genoteerd in de Happy Building Index; op de derde plek. Hoe doet het bedrijf dat? We vroegen het locatiemanager Soft Services bij a.s.r., Emanta Leenen. Zij is onder andere verantwoordelijk voor catering, de gastvrouwen én voor schoonmaak.

Emanta: ‘Wat ons duurzame gebouw bijzonder maakt, is dat een oppervlakte van 10.000 vierkante meter vrij toegankelijk is voor iedereen. Om te werken, om een kop koffie te drinken in de brasserie, om te lunchen of te vergaderen. Wij zijn ook aangesloten bij Seats2Meet. Pas als iemand op een specifieke afdeling moet zijn, gaat hij door een poortje.’

‘De afgelopen drie jaar is het gebouw duurzaam gerenoveerd’, vervolgt Emanta. ‘In de renovatie hebben we vanaf het begin Facilicom betrokken, onze partner in onder andere schoonmaakdiensten. Zij hebben meegedacht over het ontwerp in relatie tot schoonmaak. Is een oppervlak bijvoorbeeld goed schoon te houden? De schoonmaakmedewerkers werken voor een deel overdag en dragen kleding van a.s.r. Ze zijn daarmee onderdeel van ons team en dat doet veel met mensen. Daarnaast zijn ze samen met onze medewerkers getraind in hospitality. Als één team zorgen wij dagelijks voor onze bezoekers en medewerkers voor een gastvrij ontvangst.’

goed resultaat hebben bijgedragen.’

Laurens: ‘In gezonde gebouwen is minder ziekteverzuim en meer prestatie. Het is een manier om medewerkers te binden en te boeien. Als je goed wilt zijn voor mensen, moet je goede voorzieningen bieden. Medewerkers kiezen bewust voor een bedrijf en zij zijn je grootste asset. Vroeger had iedereen het over zure regen, de laatste jaren gaat het meer over duurzaam ondernemen, en nu is er een verschuiving naar welzijn en gezondheid. Duurzaam leven, duurzame energie en gezondheid kunnen niet meer zonder elkaar.’

Albert: ‘Met de HBI kun je als bedrijf het welzijn in een gebouw aantonen. Ik denk dat we daarmee aansluiten bij een trend.’

PS - 31

d n e l l a v Op object

Tekst: Ellen Dobbelaar, foto’s: ©NFP Photography - Pieter Magielsen

Openbare scholengemeenschap

Piter Jelles Het jongenstoilet van de openbare scholengemeenschap Piter Jelles in Leeuwarden kampte met overlast van urinelucht. De toiletten zagen er brandschoon uit, maar de penetrante lucht beïnvloedde wel het gevoel van hygiëne, vond facilitair coördinator Geesje Westra.

Samen met schoonmaakpartner ICS startte Geesje een pilot met geurabsorberend folie en door de grafische print lijkt het of de scholieren tussen de koeien staan te plassen.

Bij de openbare scholengemeenschap Piter Jelles in Leeuwar-

gemaakt. Aan het werk van de schoonmaakmedewerkers van

den is bij de sanitaire ruimte voor jongens geurabsorberend

ICS ligt het niet, zij maken de sanitaire ruimte goed en met

folie aangebracht. De toiletgroep ligt op een druk punt in de

regelmaat schoon. Maar zodra urine eenmaal in het voegwerk

school, vlakbij de kantine, en er wordt continu gebruik van

van de tegelwand is getrokken, blijft die typerende urinegeur

PS - 32

hangen. Zelfs met goed schuren en boenen, is dit niet te voor-

een sociale controle. ‘De toiletten zien er nu mooi uit en dat

komen. De folie dat is aangebracht, absorbeert onaangename

maakt indruk: wat mooi is, wil je ook mooi houden’, concludeert

geurtjes, zodat de toiletgroep fris blijft. Fleetshield is producent

Geesje. ‘Sinds de folie is aangebracht, is de drempel om er een

van de folie. Het zorgt voor het ontwerp, het aanbrengen ervan

potje van te maken, vele malen hoger.’

en de geurabsorberende functie. Een toevoeging op basis van

Lieneke Jonkers, rayonmanager bij schoonmaakorganisatie ICS:

een natuurlijk moleculencomplex zorgt ervoor dat 80 procent

‘Voor de schoonmakers is het veel prettiger werken. Leerlingen

van de nare geurtjes binnen 24 uur wordt geabsorbeerd. Het

kunnen er soms echt een bende van maken; het sanitair schoon-

schoonmaakpersoneel van ICS kan de geurabsorberende func-

maken is dan een flinke klus. Voor de schoonmakers werkt het

tie op peil houden, door een ampul te mengen met water en

nu veel prettiger en de leerlingen hebben ook meer respect

dit middels een vernevelaar op de folie aan te brengen.

voor de schoonmakers. Het periodiek reinigen van het sanitair blijft natuurlijk, maar is een stuk minder intensief dan voorheen.’

Plassen tussen de koeien

De beleving van de leerlingen en medewerkers is vóór het

Geesje Westra, facilitair coördinator bij Piter Jelles: ‘Voor ons

aanbrengen van de folie door middel van een enquête geme-

was het van belang dat de vervelende geur weg is. Een toilet

ten. Geesje: ‘De enquête is door alle jongens tijdens de men-

kan er brandschoon uitzien, maar een penetrante lucht kan je

torles ingevuld. Op die manier kregen we honderd procent

toch het gevoel geven dat het er niet hygiënisch is.’

respons. Na afloop is er nog een enquête gehouden om op-

Geesje vindt dat de toiletten door de folie enorm zijn opgeknapt

nieuw te peilen wat de jongens van het sanitair vonden.’

en behalve de functionaliteit, benadrukt zij nog een ander posi-

Geesje vond in schoonmaakpartner ICS ook een goed klankbord

tief effect. ‘Het ziet er ook nog eens leuk uit. Door de afbeelding

en samen met rayonmanager Lieneke bekeek ze hoe door de

die op de folie bedrukt is, wanen de scholieren zich in een weiland

folie het schoonmaakwerk en de hygiëne geoptimaliseerd konden

met koeien. De jongens staan letterlijk in de sloot te plassen en

worden. De kosten voor het ontwikkelen en aanbrengen van de

dat vinden ze natuurlijk prachtig. Het maakt voor hen echt niet

folie werden door Piter Jelles en ICS samen gedeeld. En, zodra

uit of de folie geurabsorberend is; met name de beleving telt.’

het project definitief geëvalueerd is, wordt gekeken of het door-

Een effect van die positieve beleving is dat de folie zorgt voor

gevoerd wordt op meer locaties van Piter Jelles.

PS - 33

PRODUCT P Productnieuws

Kleenex Botanics luxe foam-handreinigers Onder de naam Kleenex Botanics introduceert Kimberly-Clark Professional luxe foam-handreinigers met antibacteriële ingrediënten. De handreinigers zijn gecertificeerd met het Ecolabel. Het pomp-

verkwikkend en opwekkend • Fresh met aloë vera en komkommer: verfrissend en vernieuwend • Joy met witte lelies en rozen: verzachtend en revitaliserend

systeem zorgt voor luxueus zeepschuim,

Alle varianten zijn dermatologisch getest

waarbij de schuimformule 2.500 dose-

en geschikt voor regelmatig gebruik. De

ringen per vulling van 1 liter levert.

vullingen passen in drie zeepdispensers

De Kleenex Botanics-handreinigers zijn

van Kimberly-Clark Professional: Aqua-

verkrijgbaar in drie (geur)varianten, die zijn

rius, Aquarius Black en een roestvrijsta-

afgestemd op de Aircare-luchtverfrissers:

len dispenser.

• Energy met theeboomolie en citroen:

Informatie: www.kcprofessional.nl

Multifunctionele hogedrukreiniger met waterstofzuiger van ATCS AT Cleaning Systems heeft een multifunctionele hogedrukreiniger met waterstofzuiger ontwikkeld. Deze nieuwe machine is in te zetten bij bijvoorbeeld de reiniging van kunstgras, tennisbanen, pleinen en bestrating. Het reinigt met koud water en de vervuiling wordt opgezogen met een vloertool van 520 millimeter. De hogedrukreiniger is geplaatst op een plateaukar en is daardoor gemakkelijk te verplaatsen. Dankzij het rvs-frame is de hogedrukreiniger eenvoudig te onderhouden. Met een werking van 170 bar en 21 liter heeft deze machine maximaal effect. Deze waterstofzuiger heeft een speciale opvangbak voor vuil water en is makkelijk te legen.

Informatie: www.atcs.nl

Cradle-to-cradle-certificaat voor Triple-T-trolley De Triple-T-trolley van Alpheios heeft het cradle-to-cradlecertificaat op Bronze-niveau ontvangen. De Triple-T-trolley maakt deel uit van het Triple-T-schoonmaakconcept. Een concept dat zich vormt naar de steeds dynamischere rol die de professional inneemt in een facilitaire organisatie: van gastheer, housekeeper of voedingsassistent tot desinfectiespecialist.

De manier waarop de trolley is ontworpen, past binnen de visie van cradle-to-cradle op hergebruik. De Triple-T-trolley is een modulair systeem dat geheel aan te passen is. De trolley is uit elkaar te halen, waardoor elk onderdeel vervangbaar en te hergebruiken is in een andere toepassing. Voor het toekennen van het certificaat is onderzoek gedaan naar de meest significante trolley-materialen en hun impact op de gezondheid van mens en milieu. Tevens is het productieproces onder de loep genomen en beoordeeld volgens de cradle-to-cradle richtlijnen.

Productspecialist verbruiksmaterialen Birgitte Engelen neemt het

Informatie: www.alpheios.nl,

C2C Certified Bronze-certificaat in ontvangst van Koen Seghers

www.c2ccertified.org/products/scorecard/triple-t_trolley

PS - 34

PRODUCT DiBO lanceert hogedrukreiniger met Dual Power Heating System

DiBO Cleaning Systems heeft een heetwaterhogedrukreiniger ontwikkeld die gebruikmaakt van het Dual Power Heating System. Dankzij de combinatie van een geïsoleerd elektrisch voorverwarmingssysteem en de GreenBoiler is er altijd een buffer heet water beschikbaar en verbruikt de machine minder brandstof. De GreenBoiler zorgt bovendien voor een lagere CO2-uitstoot.

Daarnaast is er een automatisch start-stopsysteem dat de machine stand-by zet bij een inactiviteit van 30 seconden. Bij langdurige inactiviteit schakelt de machine automatisch uit en wordt ongewenst inschakelen voorkomen.

Informatie: www.dibo.com

Attractiepark Toverland in zee met Tork Attractiepark Toverland in Sevenum heeft

ten. Beide partijen gingen een proeftraject

kers ruim 30 attracties en shows. Ope-

een contractverlening ondertekend met

aan, waarbij efficiëntie en tijdsbesparing

rationeel directeur Benny Steijvers:

hygiënespecialist Tork, onderdeel van SCA.

voor facilitaire medewerkers centraal ston-

‘Vooral de gebruiksvriendelijkheid en

Het attractiepark trekt jaarlijks zo’n

den. Door het installeren van dispensers

efficiëntie zijn ons zeer bevallen, want

700.000 gasten. Tork rustte alle toiletfaci-

met data-genererende sensoren is de sa-

dat zorgde voor een tijdsbesparing voor

liteiten van het park uit met state-of-the-art

menwerking succesvol beoordeeld.

onze schoonmaakteams.’

dispensers en innovatieve hygiëneproduc-

Attractiepark Toverland biedt de bezoe-

Informatie: www.tork.nl

Nieuw trainingscentrum van Vileda Professional Onlangs opende Vileda Professional het nieuwe internationale trainings- en informatiecentrum in Weinheim-Duitsland. De ruimte maakt deel uit van het Vileda-hoofdkantoor en is voorzien van up-to-date communicatie- en presentatieapparatuur. Ook demonstratiewanden en vloeren gemaakt van de meest voorkomende afwerkingen ontbreken niet. Producten uit de diverse categorieën kunnen bekeken worden en er is een was/drooginstallatie voor moppen en doeken. Naast het trainings- en informatiecentrum heeft Freudenberg, waarvan Vileda deel uitmaakt, een eigen bescheiden museum, eveneens in Weinheim.

Informatie: www.vileda-professional.com

Kärcher en Groveko sluiten partnership Groothandel Groveko heeft een samen-

algemeen directeur van Groveko. ‘Extra

van Kärcher als A-merk gaan voeren. Mar-

werkingsovereenkomst afgesloten met

voorwaarde was de baangarantie voor

cel van Amen: ‘De voorbije jaren kende

Kärcher, producent van reinigingsoplos-

de vier monteurs die in onze vestiging in

Groveko een sterke groei. In onze verschil-

singen voor de professional en de eind-

Goirle werken. We zijn dan ook bijzonder

lende deelgamma’s moesten we beslissen

gebruiker ‘We zochten een partner die

blij dat deze vakmensen hun werk kunnen

welke pakketten we wilden gaan verko-

adequaat service kon verrichten op al

voortzetten onder de Kärcher-vlag.’

pen. Voor onze activiteit schoonmaakma-

onze machines die we reeds verkochten

Naast de ontzorging door Kärcher en de

chines is dat Kärcher geworden.’

door het hele land, ook voor andere mer-

ondersteuning op het vlak van service, zal

Informatie: www.groveko.nl,

ken dan Kärcher’, zegt Marcel van Amen,

Groveko het gamma reinigingsmachines

www.karcher.nl PS - 35

‘ Mensgerichte aanpak Klantcase Ahold en Asito

Waarom de samenwerking goed gaat, is eigenlijk moeilijk te verklaren. Misschien ligt het aan het onderlinge contact of het wederzijds begrip. Misschien ligt het aan de vergelijkbare doelstellingen van de twee bedrijven. Feit is dat de samenwerking tussen Albert Heijn en Asito bijzonder te noemen is. Marco Lagrand (facilitair manager van Albert Heijn), Ramon Ramkisoensing (projectleider Asito) en Robin Keijser (vestigingsmanager Asito) gaan in gesprek over samenwerken, afvalscheiding en het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

M

arco: ‘Een aantal jaren terug is Albert Heijn met

Albert Heijn. Ramon kwam met een oplossing om dit op een

Asito in zee gegaan. We hebben geselecteerd op

andere manier in te vullen.’

een mensgerichte aanpak en duurzaamheid, ook

Ramon: ‘We verwijderden één keer per jaar vlekken op oproep,

sociale duurzaamheid. We willen niet de schoonmaakkracht ’s

van plint tot plint. Ik dacht op een gegeven moment: hé, kunnen

avonds ergens in een donker hoekje stoppen, we willen de

we dat niet anders doen? Toen hebben we overleg gehad met

schoonmaker in het centrum zetten. Laat maar gewoon zien

Albert Heijn. Ik heb voorgesteld dat we voor de vlekken een

wat je in het pand doet. Dat is zowel voor de klant als voor de

mannetje zouden inhuren. We nemen hem dan een aantal uur

beleving een stuk beter. Onze schoonmaakkrachten kunnen

per week in dienst en hij gaat ook vlekken schoonmaken. Dit

op deze manier ook tussen de mensen werken; schoonmaak-

scheelt op jaarbasis twee derde van de prijs. Zo komen we

krachten moeten gewoon zichtbaar zijn. Dit geldt trouwens ook

samen tot een oplossing.’

voor mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt.

Dat kan allemaal prima.’

Afstand tot de arbeidsmarkt

Tekst: Asito

Albert Heijn vraagt aan leveranciers een bepaald percentage

Samenwerking

aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te

De drie mannen zeggen niet veel met elkaar te maken te heb-

hebben. Zowel Albert Heijn als Asito hebben doelstellingen

ben. Eén keer in de maand hebben ze overleg en beide par-

gemaakt om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan

tijen betrekken elkaar bij relevante issues. Tijdens het overleg

een baan te helpen. Zo is Albert Heijn hard op weg om drie-

wordt gepraat over werk, over wat er goed gaat en wat er

duizend Wajongeren aan het werk te zetten en heeft Asito het

minder goed gaat.

Charter Diversiteit getekend om medio 2017 van duizend men-

Robin: ‘Ramon geeft tijdens de overleggen dingen aan die

sen met een afstand tot de arbeidsmarkt deze afstand weg te

mogelijk issues kunnen vormen in de toekomst.’

nemen. Inmiddels is dit bij ruim vijfhonderd mensen gelukt.

Marco: ‘Er wordt meegedacht, win-windenken. Neem de ver-

Ramon: ‘Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt verdie-

wijdering van vlekken in het tapijt op het hoofdkantoor van

nen een kans en dat proberen we ze te geven. Ik heb momen-

PS - 36

en (sociale) duurzaamheid’

Robin Keijser (vestigingsmanager Asito), Ramon Ramkisoensing (projectleider Asito) en Marco Lagrand (facilitair manager Albert Heijn)

teel twee Wajongeren lopen, ze hebben veel begeleiding

markt aannemen als je iemand hebt die deze mensen wil be-

nodig. Het heeft me een jaar gekost om deze jongens op het

geleiden. Je moet er iemand bij hebben die vanuit zijn hart

goede spoor te zetten. Ik leg het werk stukje bij beetje uit en

deze mensen kan en wil ondersteunen. Anders lukt het niet.’

ik herhaal veel dingen, dat kost tijd. Die tijd investeer je en

Ramon: ‘Het gaat erom dat je loyaal bent naar degene die je

daar heb je later profijt van.’

Marco: ‘De inwerkperiode kost meer tijd, maar als ze eenmaal hun ding doen... Ze zijn erg betrouwbaar. Die jongens doen jarenlang hun werk.’

Robin: ‘Ramon heeft deze medewerkers van a tot z begeleid. Een van de jongens zat niet lekker in z’n vel toen hij bij Asito begon. Nu straalt hij plezier uit, het is gewoon een prachtige vent. Deze jongens komen lachend binnen

aanneemt en hun vertrouwen

‘Je kunt alleen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aannemen als je iemand hebt die deze mensen wil begeleiden’

en gaan lachend weer weg.’

geeft. Ze moeten weten dat ze bij de club horen. En dan gaat alles in principe vanzelf.’

Robin: ‘Voor jou gaat dit vanzelf Ramon, maar je moet deze mensen willen begeleiden. Je moet ze willen aannemen. Ze hebben veel aandacht en begeleiding nodig.’

Ramon: ‘Ze moeten weten dat je voor ze klaar staat, dat vertrouwen hebben ze nodig. De rest komt echt vanzelf.’

Concrete tips over het aannemen en het begeleiden van men-

Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt komen op ver-

sen met een afstand tot de arbeidsmarkt hebben de mannen

schillende manieren bij Albert Heijn en Asito terecht. Dit kan

niet. Wel zijn ze het erover eens dat de persoon die de nieuwe

via het UWV, de gemeente, een re-integratiebedrijf of via de

medewerkers gaat begeleiden er hart voor moet hebben.

personeelsmanager.

Marco: ‘Je kunt alleen mensen met een afstand tot de arbeids-

Robin: ‘Mensen uit de doelgroep komen eerst op een intakePS - 37

Het hoofdkantoor van Ahold in Zaandam

gesprek. Vervolgens gaan we de uitdaging met elkaar aan

dat onze afvalbakken vier compartimenten hebben met

door middel van een proefperiode, waar beide partijen een

nieuwe bakken. We hebben deze bakken ook met Ramon

beetje kunnen ruiken en snuffelen en kijken wat er gebeurt.

besproken tijdens het proces, met de vraag of dit voor Asito

Na de proefperiode wordt stukje bij beetje hun gebied om

werkbaar is.’

schoon te maken steeds groter. Hoe meer informatie en hoe

Ramon: ‘Ik heb dit weer bij mijn mensen neergelegd en een

meer begeleiding van Ramon deze mensen krijgen, hoe

deadline gesteld, waarin medewerkers bijhielden wat wel en

sterker ze worden. Ik juich het alleen maar toe, hoe meer hoe

niet werkt. Na de deadline hebben we gekeken hoe het liep.

beter voor de samenleving.’

We hebben met z’n allen gekeken wat we zijn tegengekomen en hebben dit teruggekoppeld aan Marco.’

Afvalwerking

Marco: ‘Naar aanleiding van Ramon zijn feedback hebben we

Recentelijk is Albert Heijn begonnen met het scheiden van

een aantal dingen aangepast. Zo waren de zakken te klein,

meer soorten afval. Waar voorheen bijvoorbeeld alleen papier

hebben we afgezien van een papieren emmer voor het oud

werd gescheiden, wordt nu onderscheid gemaakt in vier soor-

papier en zijn we met rubbertjes gaan werken om de zakken

ten afval. Ramon: ‘Albert Heijn is echt bezig met afval goed

op hun plek te houden.’

weg te zetten, ze zijn hard op weg naar de top.’

Goede samenwerkingen zijn niet altijd te verklaren. Sommige

Marco: ‘Wat we willen, is minder restafval. We zijn onlangs

samenwerkingen hebben tijd nodig om goed te lopen, zoals de

begonnen met het recyclen van onze drinkbekertjes. Dit kon

samenwerking tussen bedrijven en Wajongeren. Daar moet je

eerst niet, in verband met de PE-coating die hierin zit. We

meer aandacht aan besteden, maar uiteindelijk heb je er alleen

hebben nu met de leverancier afgesproken dat ze deze apart

maar profijt van. Andere samenwerkingen voelen gelijk goed.

gaan verwerken. De coating wordt eruit gefilterd en de rest

Marco: ‘Ik ben een voorstander van het Japanse model. Gewoon

wordt verwerkt tot dozen die we weer kunnen gebruiken.

een relatie opbouwen. En vanuit die relatie ga je ergens naar-

Daarnaast zijn we plastic gaan scheiden. Het komt erop neer

toe, niet vanuit de cijfers.’

PS - 38

OVER...

OSB houdt u elke editie op de hoogte van actuele (verenigings)zaken

De schoonmaak- en glazenwassersbranche

investeert volop in mensen Dag in, dag uit werken schoonmakers en glazenwassers voor een eerlijke boterham. Ze doen dit in opdracht van bedrijven uit heel uiteenlopende hoeken van de samenleving. Zij zorgen voor een schone werk- en leefomgeving voor de werknemers en klanten van die organisaties. Belangrijk werk dat gezien mag worden. Met al deze activiteiten is de branche een sector die er economisch gezien en qua werkgelegenheid toe doet. Maar daarnaast vervult de branche veel andere zinvolle maatschappelijke functies. Ook die mogen gezien worden. Zo investeert de branche volop in mensen.

G

oed schoonmaakwerk en glasbewassing vereist goed

branche een belangrijke bijdrage aan de maatschappij. Een

opgeleide en gemotiveerde medewerkers. Mensen

belangrijke voorwaarde voor meedoen in de samenleving is

blijven gemotiveerd als ze in hun werk kunnen groei-

het beheersen van de Nederlandse taal. Met de realisatie van

en. De branche biedt daarvoor de mogelijkheid. Het biedt

elfhonderd Nederlandse taaltrajecten tot nu toe, levert de

scholing en opleidingen aan, op thema’s die variÍren van ba-

branche een belangrijke bijdrage aan de integratie van de

sale vaardigheden tot zaken als leidinggeven en gespeciali-

werknemers.

seerde vormen van reinigingswerk.

Goed werk Opleidingen in de branche

Schoonmaak- en glazenwasserswerk is mooi werk. Het geeft

Sinds 2008 is er in de cao een verplichte basisopleiding voor

bevrediging als na afloop van het werk de omgeving weer

alle nieuwe medewerkers opgenomen. Een unicum, aangezien

netjes en fris is. Het werk kan ook veeleisend zijn qua werkdruk

in andere sectoren een dergelijke verplichting niet bestaat.

en fysieke belasting. Door afspraken te maken met de vakbon-

Inmiddels zijn er twaalfduizend vakopleidingen gerealiseerd

den over een aparte arbo-cao laat de branche tevens zien

en zijn er tal van mogelijkheden om door te groeien naar spe-

arbo-omstandigheden en ziekteverzuim serieus te nemen. De

cialistisch of leidinggevend werk. Specialisten zijn bijvoorbeeld

Sociale Paragraaf uit de cao zorgt bovendien voor werkzeker-

glazenwassers, gevelbehandelaars of calamiteitenreinigers.

heid: als een contract wordt overgenomen, krijgt een groot

Om dit werk goed en veilig uit te voeren, zijn extra vaardighe-

deel van de werknemers een nieuw contract aangeboden van

den nodig.

de nieuwe werkgever.

Thuis in Nederland(s) Nederlandse afkomst. Dat is veel meer dan elders in het Nederlandse bedrijfsleven. In de branche werken mensen met

Meer informatie over het belang van de schoonmaak- en glazenwassersbranche in Nederland op www.osb.nl

uiteenlopende achtergronden en culturen. Daarmee levert de PS - 39

Tekst: OSB

Bijna de helft van de medewerkers in de branche is van niet-

BRUISENDE WETENSWAARDIGHEDEN NVZ ‘boomt’ in elke editie over actualiteiten uit de zeep- en reinigingsmiddelenbranche

Bomen over... Betere regelgeving start Na de tumultueuze Brexit stelt voor Nederland de vraag zich: gaan we voor een Nexit of werken we aan een beter Europa? Ieder zal zijn eigen antwoord hebben. De Nederlandse overheid heeft duidelijk gekozen voor een beter Europa en is inmiddels druk met het Better Regulation-programma van de Europese Commissie. Dit programma, onder leiding van eurocommissaris Frans Timmermans, beoogt de lastendruk ten gevolge van Europese regelgeving voor burgers en bedrijven te verminderen door te snoeien in onnodige, inefficiënte en ineffectieve regelgeving.

Tekst: Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn

L

ange tijd heeft diezelfde Nederlandse overheid vergeten

slachtoffer: zij hebben de middelen niet om zich te verweren.

dat het mede aan de basis heeft gestaan van diezelfde

Daarnaast zijn de boetes aanzienlijk lager dan de kosten van

regelgeving. Immers, het zijn de landen (lidstaten) die

juridische bijstand. En omdat het doorgaans om discussies over

bepalen wat er in Europa gebeurt. Als je als land niet zit op te

de interpretatie van regelgeving gaat, is de uitkomst van een

letten, moet je naderhand niet gaan roepen dat de regelgeving

rechtszaak ongewis. Dat betekent dat veel mkb-bedrijven liever

niet deugt. Politici die beweren dat ‘het allemaal de schuld van

de boete betalen dan een peperdure advocaat in de arm nemen.

Brussel is’ hebben daarom boter op het hoofd. Zij zouden er

In de gevallen waarin bedrijven wél hun gelijk bij de rechter

beter aan doen de Nederlandse vertegenwoordigers in Brussel

halen, blijft onder de streep niet meer dan je principe én een

aan te spreken op hun (gebrek aan) bemoeienis in het Euro-

flinke rekening over. Waarbij de Inspectie zich vervolgens, ten

pese wetgevingsproces.

onrechte, in het eigen gelijk gesterkt voelt.

Boete versus principes

Gesprek is gaande

Neemt niet weg dat de (chemische) wetgeving tegenwoordig

Voor het bedrijfsleven is het cruciaal om in een vroeg stadium

zo complex is dat deze van guidance-documenten aan elkaar

met de overheid in gesprek te gaan over mogelijke interpreta-

hangt. Zelfs rechters snappen niet hoe de regelgeving precies

tieverschillen van regelgeving. Dit is bij uitstek de rol van een

in elkaar zit. Dit geeft inflexibele of vijandige handhavers alle

branchevereniging als de NVZ. De afgelopen periode is onder

ruimte voor eigen interpretaties en stokpaarderij.

andere gewerkt aan een “handschoenenbrochure” om tege-

Van deze inflexibiliteit en stokpaarderij is vooral het mkb het

moet te komen aan de vraag vanuit inspectiediensten om

PS - 40

met pragmatische handhaving

specifieker invulling te geven aan dit onderdeel van het veilig-

de letterlijke interpretatie ervan. Hiervoor zijn goed opgeleide

heidsinformatieblad. Daarnaast is met Safe Use of Mixtures

specialisten nodig die kennis van zaken hebben. We pleiten

Information, afgekort tot SUMI (voorheen GEIS, Generic Expo-

daarom voor een stevige kwaliteitsinvestering in het inspec-

sure Information Sheet), een systematiek ontwikkeld om infor-

tieapparaat, zodat zij hun rol op een efficiĂŤnte en doelmatige

matie over het veilig gebruik van producten beter in de keten

manier kunnen invullen. Waarbij niet de letter van de wet

door te geven. En er worden gesprekken gevoerd om bij opslag

heilig is maar het doel voorop staat.

van goederen die voor transport geĂŤtiketteerd zijn, het voor werknemers gemakkelijk te maken op de juiste manier met deze goederen om te gaan.

Verbetering van inspectie Tegelijkertijd zijn er voldoende wetten en regels die aangepast moeten worden aan de eisen van de moderne tijd. Daarbij moet helder zijn wat het doel van een regel is en wie verantwoordelijk is voor een goede uitvoering ervan. Dat vraagt tegelijkertijd iets van de handhaver. Hij moet goed kijken of de invulling die een bedrijf aan een regel geeft daadwerkelijk

Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn zijn beiden werkzaam bij de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), de brancheorganisatie van fabrikanten en importeurs van was- en reinigingsmiddelen- en machines. De vereniging behartigt de belangen van de leden door middel van overleg en het geven van voorlichting en adviezen. De NVZ is, met het gevarieerde ledenbestand, de deskundige bij uitstek op het gebied van duurzaam schoonmaken.

Informatie: www.nvz.nl

bijdraagt aan die doelstelling, in plaats van alleen kijken naar PS - 41

De evolutie van hygiëne en veiligheid Stof tot nadenken

Een betere hygiëne op de werkvloer verhoogt het arbeidsethos en laat het ziekteverzuim dalen. Maar de theorie laat zich niet altijd even makkelijk naar de praktijk vertalen. Bedrijven stellen andere prioriteiten, terwijl het een kleine moeite is om bijvoorbeeld handhygiëne op de kaart te zetten. Aan schoonmaakorganisaties de taak om bedrijven te adviseren, vindt Ernst-Jan van der Graaf, directeur van Uniqcare.

Tekst: Ernst-Jan van der Graaf

K

reten als nieuwe beeldvorming, meer exposure en

is dat er veel over geschreven wordt en dat schoonmaakbedrij-

corporate branding komen steeds vaker voor in de da-

ven al initiatieven hebben genomen, maar van een echte door-

gelijkse bedrijfsvoering van organisaties. Heisessies en

braak is nog steeds geen sprake.

strategische meetings zijn plekken waar deze onderwerpen

Hoe komt dat? Het zit ’m in het feit dat het voor organisaties

worden gepredikt: we moeten vooroplopen, ons onderscheiden

geen interessant onderwerp is. Het is niet zichtbaar. En alles wat

en beter en slimmer zijn dan onze concurrenten.

onzichtbaar is, prikkelt ons onvoldoende om er écht iets aan te

Het past in een tijd waarin we steeds meer aandacht hebben

doen. Stel dat een matige handhygiëne fysiek zichtbaar zou zijn,

voor individuele ontwikkeling en ons onderscheidend vermogen.

dan zou het onderwerp bij alle organisaties boven aan de agen-

Directies zijn hard op weg om hun bedrijf elke dag te verbeteren

da staan. We praten gewoonweg liever over leuke dingen zoals

en het liefst opnieuw uit te vinden. Dat is een goede ontwikkeling

zaken die geld opleveren of directe besparingen die de marges

die bijdraagt aan verduurzaming en innovatie; belangrijke pijlers

verbeteren.

van het bestaansrecht van elk bedrijf. Stilstand is achteruitgang

Toch is het goed er bij stil te staan. Denk maar aan de keuken-

en dat wil niemand.

tafel waar medewerkers de lunch nuttigen. Vraagt u zich weleens

Maar hoe zit het met de werknemers? Hoeveel aandacht is er

af of de tafel écht schoon is nadat het muffe schoonmaak-

voor hen bij de vernieuwingsplannen? Denkt de directie bijvoor-

doekje er overheen gehaald is? U weet wel, dat doekje dat stijf

beeld na over het creëren van een veilige, hygiënische werkplek?

aan het haakje hangt en na een straaltje warm water weer de

Een omgeving waar je niet bang hoeft te zijn dat op elke deurklink

vorm van een doekje aanneemt. Eerlijk? Ik denk van niet. Of wat

een verkoudheid of buikgriep op de loer ligt. Geldt daar ook het

te denken van de EHBO-doos, die ooit gevuld was met de juiste

eerder benoemde onderscheidend vermogen? Veel werknemers

verbandmiddelen maar waar nu alleen een vergeeld doosje met

– doorgaans fulltimers – brengen op hun werkplek meer tijd

oude pleisters in zit.

door dan thuis. Een gezonde werkplek waar creativiteit en con-

We zijn onvoldoende bezig met hygiëne en veiligheid. Het is een

centratie maximaal tot hun recht komen, is dan wel zo prettig.

onderwerp dat tussen wal en schip is gevallen. Er wordt wel over

In de 22 jaar dat ik in de facilitaire sector werk, kan ik conclu-

gesproken maar het onderwerp verschuift snel naar de achter-

deren dat dit nog steeds onvoldoende aandacht krijgt. Opvallend

grond door de waan van de dag. Ik moet altijd denken aan de

PS - 42

gevleugelde uitspraak: ‘Ik drink een glas, doe een plas, pak mijn

Bij bijvoorbeeld Amerikaanse bedrijven die in Nederland een

jas en alles bleef zoals het was.’

vestiging hebben, zie je goed hoe men specifiek met handhygiëne omgaat. Het gaat niet over bedrijven die een uiterst schone

Waarom veranderen

omgeving nodig hebben vanwege productieprocessen van

Aandacht geven aan het thema veiligheid en hygiëne op de werk-

bijvoorbeeld chips, maar normale werkomgevingen waar bureau-

vloer loont. Het is een kwestie van de juiste stappen nemen. Daar hoort bewustwording, draagvlak en nieuwe routine bij. Bewustwording kan eenvoudig gerealiseerd worden.

Een middag een aantal testen laten uitvoeren op verschillende plekken in de organisatie levert direct bewijs van de bevuilde ondergrond van toilet, keuken(tafel), koffieapparaten, tosti-ijzers en toetsenborden. De

en administratief werk wordt ver-

‘Hygiëne op de werkplek is een onderwerp dat tussen wal en schip is gevallen’

resultaten kunnen door het ma-

richt. Het is heel normaal dat bij binnenkomst in het gebouw de werknemers hun handen moeten desinfecteren en zij dit herhalen op het moment dat ze gaan lunchen. Een routine waar iedereen zich aan houdt en ook begrijpt waarom dit nodig is.

Vanuit de hoek van facilitair dienstverleners komt er steeds meer aandacht om handhygiëne op de

nagementteam besproken worden waarna op strategische plekken

kaart te zetten en te integreren binnen de dienstverlening. Ook

in het bedrijf bijvoorbeeld desinfectiezuilen worden geplaatst.

wordt er meegedacht over bijvoorbeeld de beschikbaarheid van

De toegevoegde waarde van een goede hygiëne levert organi-

de juiste EHBO-middelen. Juist omdat facilitair dienstverleners

saties een reductie van (kort) verzuim en overdracht van ziek-

bedrijven regelmatig bezoeken, kunnen ze organisaties adviseren.

tekiemen op. Daarnaast wordt bij de juiste communicatie de

Binnen het thema hygiëne en veiligheid valt in Nederland nog

werknemer zich bewust van zijn eigen handelen en dit zal bij

veel te winnen en er kan gesteld worden dat deze evolutie nog

regelmatige training tot nieuwe routines leiden.

niet het eindpunt bereikt heeft. Stof tot nadenken dus.

PS - 43

De

kracht van herhaling

Eén jaar later: hoe schoon zijn de toetsenborden nu?

Een klein jaar na de eerste reiniging is TH&P terug op de redactie van PS om de toetsen­bor­ den en muizen schoon te maken.

De werkplekken waren toen be­ hoorlijk vervuild. De redacteuren zijn benieuwd hoe het er nu voor staat. De één verwacht dat het meevalt, de ander kijkt reikhalzend uit naar de komst van TH&P. Zo’n toetsenbord is toch sneller ver­ vuild dan je denkt...

H

et is bijna een jaar geleden dat de toetsenborden op

De ATP-meter moest het verlossende antwoord geven: een

de redactie van PS zijn schoongemaakt. Hardware­

score van ruim boven de 3.000. ‘Als je veel handcrème gebruikt,

specialist TH&P drukte ons toen met de neus op de

blijft er een vet laagje achter op je toetsen. Het kan zijn dat de

feiten: het was een vieze bedoeling. Teleurgestelde gezichten

meter dat detecteert, maar het kan ook iets anders zijn’, aldus

bij de redacteuren, blije gezichten bij de TH&P-medewerkers,

een van de TH&P-medewerkers.

want zij gingen enthousiast het stof en de kruimels te lijf met hun apparatuur. Iedereen nam zich voor om beter op te letten:

Schoon, voorlopig...

niet achter het bureau eten, vaker de handen wassen en af en

TH&P reinigde overdag, terwijl er gewoon op kantoor gewerkt

toe een doekje erover halen. Maar zoals dat gaat met goede

werd. Enigszins verbouwereerd keken de redacteuren toe hoe

voornemens: de klad kwam erin.

stof en vuil verwijderd werd. Andere collega’s kwamen nieuws­

Tekst: Ellen Dobbelaar

gierig op het tumult af en drukten de TH&P’ers op het hart om

Nieuw toetsenbord, toch vies

ook hun toetsenbord schoon te maken. Na de reiniging werden

De reiniging van dik een half jaar geleden heeft behoorlijk indruk

alle toetsenborden, muizen en telefoons opnieuw voorzien

gemaakt op de collega’s. De vraag wanneer de toetsenborden

van een zelfreinigende coating. De werkplekken kunnen er

weer schoongemaakt werden, klonk steeds vaker op kantoor.

weer even tegen.

Hoogste tijd om TH&P opnieuw uit te nodigen.

Conclusie: het incidenteel reinigen van werkplekken heeft

Er werd reikhalzend en nerveus uitgekeken naar de komst van

geen nut. Een toetsenbord, muis en telefoon worden nou

TH&P. Want zo erg kon het toch niet zijn, na een paar maanden?

eenmaal intensief gebruikt en vervuiling is een logisch gevolg.

PS-bladmanager Ellen bleef optimistisch. Zij had recent een nieuw

Het “bijhouden” ervan, het periodiek laten reinigen van de

draadloos toetsenbord en muis gekocht. ‘Amper twee maanden

hardware, beperkt wel de vervuiling en houdt werkplekken

in gebruik, daar kan weinig mis mee zijn’, redeneerde ze.

op orde.

PS - 44

De VAR verdwijnt: leve de (wet

deregulering beoordeling arbeids) overeenkomst?

COLUMN

Met de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) was er geen zeker­ heid voor de ondernemer en de zzp’er. Je wist nooit of de belastingdienst vond dat er wel of geen sprake was van een ar­ beidsovereenkomst. Nu de VAR verdwijnt, wil de overheid (lees: de belastingdienst) dat we alleen nog met overeenkomsten werken als we een zzp’er een opdracht geven.

Maar welke overeenkomst? Je kunt je eigen overeenkomst e-mailen aan de belastingdienst om te laten controleren of ’ie aan alle eisen voldoet. Of je gebruikt de door de belastingdienst gemaakte overeenkomst in het kader van de wet de­ regulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA). Deze heeft gearceerde delen die niet gewijzigd mogen worden. De niet-gearceerde delen kun je wel wijzigen.

Leve de bureaucratie Waar gaat de belastinginspecteur op handhaven? Glazenwassers doen meer dan alleen ramen wassen. Het ziet er voorlopig naar uit dat je voor alle soorten werk­ zaamheden, zelfs voor elke aparte opdracht, een afzonderlijke overeenkomst moet hebben. Leve de bureaucratie! Je hebt een overeenkomst nodig voor het wassen van de ramen bij opdrachtgever A en aparte overeenkomsten voor alle andere op­ drachtgevers waar je een zzp’er inhuurt voor het wassen van de ramen. Hetzelfde

Tekst: Michiel de Reus, bestuurslid OSB-segment Awog

geldt voor het reinigen van een gevel, het vegen van een stoep en het schoonmaken van gevelbeplating.

Stel, je krijgt de vraag: ‘We verwachten volgende week hoog bezoek en ik zag dat het deel boven de parkeergarage smerig is. Willen jullie dat even meenemen?’ Dan luidt het antwoord: ‘Dat is goed, mijnheer de klant. Ik maak een RI&E van drie kantjes en omdat de glazenwasser een onderaannemer is, moet ik ook een overeenkomst ma­ ken in het kader van de wet DBA. De onderaannemer maakt immers nog iets anders schoon dan alleen de ramen. En als ik de papierwinkel eenmaal geregeld heb – dat kost zo’n twee uur – en alles is ondertekend door mij en de onderaannemer, is er tijd om een opdracht van zeker een half uur extra voor u te verzorgen.’

Ontwerpovereenkomst Bestaat of kan echte dienstverlening straks nog bestaan? Ik kijk met belangstelling uit naar de OSB-ontwerpovereenkomst die bovenstaande problemen hopelijk gaat ondervangen. De overgangsperiode van één jaar, tot 1 mei 2017, is zó voorbij.

PS - 45

ie:

Beveiligingsorganisatie

Toiletruimtesystemen

ItsClean De glasheldere oplossing voor uw complete administratie WWW.TOMCAT-BENELUX.NL Gordijn-, jaloezie en lamellenreiniging

Mobile reiniging van alle

Mobile reiniging van alle raambekleding raambekleding door dé Professional. door dé Professional.

Jaloezieën • Lamellen • Gordijnen • Vitrage Raamdecoratie • TL-armaturen

Zonwering • Gordijnen • Vitrage (ook voor brandwerende behandeling)

• Raamdecoratie • Verlichtingsarmaturen Dé landelijke servicepartner van:

Landelijk telefoonnummer: Landelijk telefoonnummer: 088 – 14 14 14 3 www.speedclean.mobi www.speedclean.mobi

088 – 14 14 14 3

Glas- en gevelreiniging

web: www.aariverside.com tel: 073-5470076

BUZIL-WERK Wagner GmbH & Co. KG 87700 Memmingen . Germany info@buzil.nl . www.buzil.nl

Zandzuigerstraat 91 1333 MX Almere T 036 - 537 89 13 F 036 - 537 69 44 E info@evonservices.nl

Handlampen

PS

PS

PROFES SIONEEL SCHOONMAKEN

Ook hier adverteren?

Importeur van o.a.:

Online planning software.

Eenvoudig, betrouwbaar én efficiënt in gebruik

Nijverheidswerf 37

Meld uNLnu aanBVvia - 1402 Bussum Tel.: +31-(0)35-69 herman@appr.nl 14 476

Fax: +31-(0)35-69 15 474 E-mail: info@safety-lux.nl Internet: www.safety-lux.nl

of bel: 035 - ook 694 28 78 ATEX

PROFES SIONEEL SCHOONMAKEN

Ook met uw bedrijf in dit register?

Meld u nu aan via herman@appr.nl

WWW.PLANWAS.NL Tel. 0229-201924

of bel: 035 - 694 28 78

Ook met uw bedrijf in dit register? Meld u nu aan via herman@appr.nl of bel: 035 - 694 28 78

Schoonmaakorganisatie

Adverteerdersindex

Next

Gevelonderhoud Schoonmaak Calamiteitendienst

Amsterdam Alpheios B.V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Rotterdam ’s-Hertogenbosch Berendsen Textiel Services . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Utrecht

DiBO Cleaning Systems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

www.ruitenheer.nl

Diversey BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 HDW Nederland B.V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Hefra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Gom Schoonhouden BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Kimberly-Clark Professional B.V. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 OSB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 SVS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24, 30 Werner & Mertz Benelux S.A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 PS - 46

www.evonservices.nl

Bespaar tot 70% met TomCat “EDGE”

PERFECTLY CLEAN - FOR SURE

M/V

MVO

Alpheios Performance Monitor

Klaar voor de volgende sprong?

Snel grip op uw organisatie Dat geeft rust en vertrouwen, toch? Omgaan met de uitdagingen in de huidige (zorg)wereld is zo eenvoudig nog niet. Enerzijds moeten kosten worden beheerst, of liever gereduceerd, en anderzijds mag dit niet ten koste gaan van beleving, kwaliteit en (patiĂŤnt)veiligheid. Hoe kan een organisatie omgaan met dit soort vraagstukken? Dat begint met het analyseren van uw organisatie.

Uw houvast voor de toekomst In samenwerking met onze klanten hebben wij de Alpheios Performance Monitor ontwikkeld. Dit is een uniek systeem waarin wij samen met u calculaties, taakverdelingen en kwaliteitsmetingen met elkaar verbinden. De diverse niveaus van het systeem maken het mogelijk ook zelfstandig te werken indien u hier behoefte aan hebt. Wij vullen aan waar nodig.

Met de Alpheios Performance Monitor kunt u: Continue de kwaliteit en efficiency van uw schoonmaakorganisatie overzien; eenvoudig berekenen wat eventuele veranderingen concreet in uren of budget betekenen; standaard en eigen kwaliteitsmetingen op ieder device (laten) uitvoeren.

De sprong wagen?

Bent u benieuwd hoe de Alpheios Performance Monitor uw organisatie kan versterken? Kijk voor meer informatie op www.alpheios.nl/apm of neem contact met ons op via apm@alpheios.nl.

Steun Pink Ribbon met uw toilet

Bezoek www.berendsen.nl/pink-ribbon-actie