Vexpansie 3 - 2016

Page 1

JAARGANG 30 - 2016

3 Kenteken-­ parkeren: de slotsom

Fietsparkeren: meer inzicht voor gericht beleid Nationaal Parkeercongres 2016 ‘Reizen door de mens’ - 13 oktober - CORPUS

VEX

P

AN

platform parkeren nederland


No limits

Slijtlagen voor parkeerdekken Door onze innovatieve manier van denken zijn wij freerunners in hart en nieren; als het nuttig of nodig is, kijken wij over de grenzen van ons vakgebied heen. Want uiteindelijk telt alleen het resultaat: BolidrainÂŽ en BoligripÂŽ parkeersystemen. Geluiddempend, scheuroverbruggend, slijtvast, antislip, verwarmbaar, onderhoudsvriendelijk en kleurrijk. Bolidt, no limits. http://og.bolidt.nl


Colofon VEXPANSIE

Vexpansie is een uitgave van Vexpan, Platform Parkeren Nederland. De redactionele inhoud verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van Vexpan, noch neemt Vexpan verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen.

Voorwoord

Fietsparkeren

Vexpan - Platform Parkeren Nederland Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: 035-694 32 45 e-mail: info@vexpan.nl www.vexpan.nl

MARTIJN AKKERMAN hoofdredacteur

HOOFDREDACTIE

Martijn Akkerman, martijn.akkerman@vexpan.nl EINDREDACTIE

Anya Vos, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: vexpansie@vexpan.nl REDACTIEADVIESRAAD

Peter Martens, Jitze Rinsma, Sjoerd Stienstra en Jeroen Quee VERSPREIDING EN ABONNEREN

Vexpansie wordt in een oplage van 1.900 exemplaren verspreid onder de leden van Vexpan en andere personen en organisaties die zich professioneel bezighouden met parkeren. Zoals adviesbureaus, bouw­ bedrijven, lokale overheden, landelijke instanties et cetera. Neemt u voor meer informatie over abonneren contact op met Vexpan. ADVERTENTIEVERKOOP

Herman Wessels, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: herman@appr.nl VORMGEVING

Merit op de Dijk (art direction) DRUK

Ten Brink, Meppel VERSCHIJNINGSFREQUENTIE

4 maal per jaar

AUTEURSRECHT

Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vexpan mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd. LIDMAATSCHAP

Informatie over lid worden en uw lidmaatschap van Vexpan kunt u vinden op www.vexpan.nl

platform parkeren nederland

Bijna twintig jaar geleden toen ik in Deventer ging werken was er een ondergrondse fietsenstalling bij het station. Eind vorig jaar werd op exact dezelfde locatie een nieuwe ondergrondse fietsenstalling geopend. De oude heb ik nooit van binnen gezien, de nieuwe gebruik ik vrijwel wekelijks. Hoe kan dat? Daar waar bij autoparkeren locatie het belangrijkste motief is om voor een parkeergarage te kiezen, spelen bij fietsparkeren andere motieven om voor een stalling te kiezen. Voor mijzelf waren het feit dat je bij de oude stalling met de fiets aan de hand een steile trap af moest, naar een aan de buitenkant onaantrekkelijke plek en dat je moest betalen redenen om geen gebruik te maken van de stalling. De nieuwe stalling kan ik al fietsend bereiken, heeft een uitnodigende entree en de voetgangersentree zit recht tegenover de stationsingang. En oh ja, het gebruik is gratis. De nieuwe garage sluit veel beter aan bij de behoefte van mij als gebruiker: snel mijn fiets stallen en hup de trein in. Als het gebruik over enige tijd betaald moet worden ben ik bereid een kleine vergoeding te betalen. Een kostendekkende exploitatie op dezelfde manier als bij autoparkeren lijkt mij niet realistisch. Andere inkomsten naast betalende gebruikers zijn vereist. Kortom autoparkeren of fietsparkeren: een wereld van verschil. In dit nummer van Vexpansie doet Sjoerd Stienstra verslag van het World Parking Symposium dat in juni plaatsvond in Vancouver en vertelt Jan Fokkema, directeur NEPROM over het door hen uitgebrachte rapport Ruimte maken voor het nationaal geluk. Verder een artikel van Jacob de Vries van Trajan over fietsparkeren, hoe parkeerduurmetingen hebben geleid tot meer inzicht in parkeergedrag van fietsers hetgeen leidt tot gerichter beleid. Fietsparkeren wordt steeds belangrijker. Zonder de fiets zou het autoverkeer – met name in de steden – nog veel drukker zijn met alle nadelen van dien voor de verkeersafwikkeling en het milieu. Maar die fietsen moeten wel ergens gestald kunnen worden. Uiteraard is er uitgebreid aandacht voor het Vexpan Nationaal Parkeercongres dat op 13 oktober plaatsvindt op een wel heel bijzondere locatie; CORPUS aan de A-44 bij Leiden. Zoals CORPUS in het teken staat van ‘Reis door de mens’ zetten wij tijdens het congres ‘Reizen door de mens’ centraal. Parkeren is een begin-en eindpunt van een reis. Mocht u zich nog niet hebben aangemeld, het kan nog: www.vexpan.nl/evenementen/parkeercongres Graag tot ziens op 13 oktober!

3

vexpansie 2016


FOTO: COLLECTIE BEN VAN MEERENDONK, IISG (A’DAM)

DE BESTE RESULTATEN MET PARKEERHANDHAVING Agendum levert oplossingen voor transparant en kosten-efficiënt parkeerhandhaven. We bouwen en koppelen daarvoor de systemen voor alle fasen in het digitale handhaafproces: planning, uitvoering, rapportage en management. Onze technologie wordt in verschillende steden succesvol ingezet: Amsterdam, Haarlem, Utrecht, Lissabon en Londen. • • • •

Lagere kosten Hogere inkomsten Controle en transparantie Heldere analyse van parkeerdata

IS UW PARKEERGARAGE SCHOON? Jadon reinigt alle soorten vloeren: klinkers, giet-, antislip- en betonvloeren!

VOOR

Ook bieden wij totaalreiniging van vloeren, wanden, plafonds en trappenhuizen en kauwgomverwijdering.

NA

(0488) 430289 info@jadon.nl www.jadon.nl

ZUIDERZEEMUSEUM ENKHUIZEN

Slimme verwerking van scans voor een accurate en efficiënte parkeerhandhaving

Analyse van parkeerdata voor betere resultaten, transparantie en verantwoording

Automatische planning: handhaving op het juiste moment, op de juiste plaats

www.agendum.nl • info@agendum.nl T: +31 (0)10 437 22 69

Partner

Met dank aan


Inhoud

22

25

29

44

In deze Vexpansie

En verder

9

EPA: Parking in de City Lounge

3 Voorwoord

12

Maak kennis met Vexpanleden

6 Parkeernieuws

14

Fietsparkeren: meer inzicht voor gericht beleid

10 Vexpannieuws

18 Ruud van Dodeweerd: veertig jaar ervaring

17

Amsterdam

met parkeertickets

22 Verslag World Parking Symposium 2016

20 Juridisch: Kenteken­ parkeren, de slotsom

in Vancouver

26 Bouw (regel)geving: vernieuwde NEN 1891 voor

Commissie gemeenten:

25 Parkeren met een knipoog

het meten van verlichting 29

Nationaal Parkeercongres 13 oktober 2016

28

In de parkeermedia

40

NEPROM: Ruimte voor geluk

51

Beter benutten

44

Toegankelijkheid voor gehandicapten

53

Parking Angel

48

Nieuwe ESPA checklist: anderhalf jaar ervaring

54 Servicepagina

5

vexpansie 2016


Parkeernieuws SKIDATA acquireert het intellectueel eigendom en het product kentekenherkenning van Parkingware In antwoord op de toenemende belangrijkheid van het ken­ teken als identificatie middel binnen parkeren heeft SKIDATA besloten per 15 mei 2016 het intellectueel eigendom en de producten PARKSENZ, Gate ID camera, Vigo camera reader en OVIS over te nemen van Parkingware. Met deze overname kan SKIDATA kentekenherkenning nog beter integreren in haar bestaande productportfolio. Zo kan er sneller worden ingespeeld op de actuele trends zoals het vervagen van de verschillen tussen on- en off-street parkeren, “ticketless” parkeren (zonder pas of ticket binnenrijden), het online reserveren van een parkeerplaats, het controleren van de vervuilingsklasse van het voertuig en het online controleren van parkeerproducten (vergunninghouders, belparkeerders, et cetera) via bijvoorbeeld het Nationaal Parkeer Register.

Daarnaast biedt deze stap de mogelijkheid de service en dienstverlening op dit vlak te optimaliseren. Als “Solution Provider” ziet SKIDATA kentekenherkenning als geïntegreerd onderdeel van de totaal oplossing in parkeren.

Milieuvriendelijk fietsparkeren Je fiets parkeren in de stad moet volgens de gemeente Utrecht makkelijker en mi­ lieuvriendelijker worden. De parkeerroute voor fietsers is uitgebreid met informatie­ borden voorzien van een zonnepaneel. In 2017 moet één derde van de in totaal

26 informatieborden voor fietsers op zon­ ne-energie werken. De borden leiden fietsers in 2017 naar elf fietsenstallingen in de binnenstad en in het stationsgebied. Op dit moment staan er 21 borden in de stad die leiden naar zes stallingen.

Het parkeersysteem werkt hetzelfde als de parkeerroute voor auto’s. Op de aanrijroutes naar de binnenstad en het stationsgebied laten digitale borden het aantal vrije plaatsen in de dichtstbijzijn­ de fietsenstallingen zien.

Nooit meer zoeken naar je auto In de recent geopende parkeergarage Hoog Catharijne P5 van Interparking (capaciteit 1.184 parkeerplaatsen) hoef je nooit meer te zoeken naar je auto. Voor elke vier plekken in de garage hangt een camera die in de gaten houdt of de plekken vrij zijn en die een opname van het kenteken maakt als je binnenrijdt en weer vertrekt. Kom je je auto ophalen, dan kun je het kenteken intoetsen op een scherm, waarna de locatie in beeld verschijnt.

Later wil het bedrijf achter het systeem, Klépierre, er ook nog an­ dere functies aan toevoegen. Denk aan het reserveren van par­ keerplaatsen, waarbij de slagboom automatisch voor je opent. Het vastleggen van kentekens roept vragen op met betrek­ king tot privacy van automobilisten. Het vastleggen van ken­ tekens mag volgens de wet, zolang de gegevens niet langer bewaard worden dan noodzakelijk, aldus de Autoriteit Per­ soonsgegevens.

Inspiratieboek fietsparkeren: Fiets mee van A naar P Fietsparkeren staat volop in de be­ langstelling. Door het toegenomen gebruik van de fiets is er steeds meer vraag naar goede en voldoende fietsenstallingen in binnenstedelijk ge­ bied en rondom OV-knooppunten. Fietsparkeervoorzieningen schieten als paddenstoelen uit de grond en er ligt voor de komende jaren een sub­ stantiële opgave voor het realiseren van meer stallingen. Organisaties die voor een actieve rol kiezen, zoeken nu naar manieren waarop zij de regie rondom dit thema kunnen oppakken. Vanuit verschillende invalshoeken kreeg Goudappel Coffeng signalen dat er behoefte is aan praktische informatie over hoe je een fietsen­ stalling zo inricht dat de stalling na oplevering ook daadwerkelijk wordt

6

vexpansie 2016

gebruikt. Goudappel Coffeng heeft deze informatie daarom voor u ge­ bundeld in een informatieboek Fiets mee van A naar P. Dit hebben zij gedaan aan de hand van de nieuw­ ste inzichten op het gebied van het gedrag van fietsers, de inpassing van een fietsparkeervoorziening in de openbare ruimte, het technisch ontwerp van een voorziening en de mogelijkheden voor exploitatie en be­ heer. Een fietsparkeervoorziening is im­ mers pas succesvol als deze aansluit op de behoefte en het gedrag van de gebruiker. Bent u geïnteresseerd in een gedruk­ te uitgave of een PDF exemplaar? Stuur dan een e-mail naar Niels Voogt (nvoogt@goudappel.nl) of Rico An­ driesse (randriesse@goudappel.nl).


Fietsparkeergarage Gustav Mahlerplein officieel geopend De nieuwe fietsparkeergarage onder het Gustav Mahler­ plein in Amsterdam is in juli officieel geopend. Daarmee heeft Zuid­as er een hypermoderne stalling bij met maar liefst 3.000 plaatsen. De stalling vervangt 1.500 bovengrondse plaatsen en verdubbelt de capaciteit aan de Zuidkant van station Am­ sterdam Zuid. BAM heeft de fietsparkeergarage gerealiseerd en het plein her­ ingericht. Het ontwerp van de fietsparkeergarage is gemaakt door projectarchitect Paul van der Ree van studioSK. Door de royale entree, het vele licht en de overzichtelijke ruimte komt de fietsparkeergarage prettig over en wordt het sociale veiligheids­ gevoel vergroot. Kleurrijke panoramavensters, afbeeldingen van componisten op glasvensters en een enorme lichtlijn op het plafond versterken dit gevoel. Niets wijst er op dat je je in een on­ dergrondse ruimte bevindt. Een dynamisch verwijssysteem naar beschikbare plaatsen is zorgvuldig in het ontwerp geïntegreerd. De fietsparkeergarage is in 11 maanden tijd gerealiseerd.

Door een slimme aanpak is de bouwhinder beperkt geble­ ven. Zo is het dak van de fietsparkeergarage al snel ge­ plaatst, waardoor het bovenliggende plein al kon worden ingericht, terwijl de werkzaamheden ondergronds vrijwel on­ gemerkt doorgingen. Ook is een ondergrondse waterberging gerealiseerd, die bij hevige regenval 750 m³ regenwater kan opvangen. MEER RUIMTE VOOR DE FIETS Vanwege het snel groeiende aantal fietsers dat station Am­ sterdam-Zuid aandoet, wordt het aantal stallingsplaatsen de komende jaren aanzienlijk uitgebreid. Begin 2017 wordt aan de noordzijde van het station gestart met de realisatie van een derde ondergrondse fietsparkeergarage met maar liefst 3.500 plaatsen. Uiteindelijk groeit het aantal fietsparkeerplaat­ sen rond station Amsterdam Zuid naar 15.000. Fietsers kunnen hun fiets er 24 uur gratis bewaakt stallen.

Gratis chatbot helpt bij het aanvechten van parkeerboetes Als de inwoners van New York en Lon­ den één ding gemeen hebben, zijn het waarschijnlijk de vele parkeerboetes. Maar die zijn lang niet altijd terecht. De 19-jarige Joshua Browder uit Londen kreeg in vrij korte tijd dertig boetes. In plaats van die te betalen, besloot hij ze aan te vechten. Om te voorkomen dat hij dertig keer het­ zelfde moest invullen, bouwde hij een chatbot die dit voor hem deed, aldus

techsite Venturebeat. De chatbot, in feite een klein programmaatje, deed namens hem de aanvraag bij de gemeente. Het bleek goed te werken en Browder maakte het systeem via een website breed toegankelijk. De chatbot kan wor­ den gebruikt voor boetes die zijn opge­ lopen in Londen en New York. Mensen die een boete hebben gekregen kun­ nen via donotpay.co.uk inloggen. De chatbot stelt vervolgens allerlei vragen

om zo de aanvraag te kunnen doen. Inmiddels zijn er 250.000 verzoeken tot kwijtschelding ingediend. 160.000 daar­ van werden gehonoreerd, ter waarde van omgerekend 4 miljoen dollar. Het is echter nog altijd een schijntje verge­ leken met de 565 miljoen dollar die de stad New York in 2015 verdiende aan verkeerd geparkeerde auto’s. Voorlopig nog niet beschikbaar in Nederland. Bron: NOS

7

vexpansie 2016


TOTAAllEvErAnciEr vOOr niEUwBOUw En rEnOvATiE vAn PArkEErGArAGES Bent u op zoek naar een partner die complete oplossingen kan bieden voor zowel de nieuwbouw als renovatie van uw parkeergarages? Sika kan dankzij haar brede portfolio de juiste partner zijn om u te helpen bij de bescherming van uw constructie. Of u nu de juiste hulpstoffen zoekt voor uw beton, de correcte waterdichtende membranen moet kiezen voor de kelder, de perfecte voegkitten moet aanbrengen of uw betonnen of stalen constructie wil repareren en beschermen. Sika staat voor u klaar!

Sika NederlaNd B.V. Zonnebaan 56 3542 EG Utrecht Postbus 40390 3504 AD Utrecht

Tel: +31 (0)30 - 241 01 20 Fax: +31 (0)30 - 241 44 82 info@nl.sika.com www.sika.nl

Uw gemeente is toch zeker niet de laatste? Parkmobile biedt uw gemeente een kant en klare digitale parkeeroplossing voor alle aanbieders van mobiel parkeren. O.a. Boxmeer, Castricum, Culemborg, Edam-Volendam, Geldermalsen, GulpenWittem, Harderwijk, Heerhugowaard, Kerkrade, Lansingerland, Meerssen, Raalte, Rijswijk, Stichtse Vecht, Vaals en Woudenberg hebben nog niet de stap gezet naar mobiel parkeren. Staat uw gemeente hiertussen of wilt u meer weten? Dan nodigt Parkmobile u van harte uit om samen de mogelijkheden te bespreken, zodat ook uw gemeente digitaal parkeren kan invoeren. Meer informatie? tomas.novak@parkmobile.com 020 560 10 50 | parkmobile.com


EPA Congress and Exhibition 2017

Parking in the City Lounge 18th EPA Congress and Exhibition 20-22 September 2017

Tijdens het afgelopen EPA Congres in Berlijn is bekend gemaakt dat Vexpan in 2017 gastheer zal zijn van dit tweejaarlijkse evenement dat in Rotterdam plaats zal vinden. Het wordt een combinatie van congres en vakbeurs met als thema Parking in the City Lounge.

TEKST PETER MARTENS

De voorbereidingen voor het EPA Congres & Exhibition 2017 zijn in volle gang. Voor de vakbeurs en het congres is het volgende raamwerkprogramma gemaakt: STANDHOUDERS OP DE VAKBEURS

De combinatie van de openingsuren van de vakbeurs en het congresprogamma biedt veel mogelijkheden tot netwerken met de congresbezoekers en aparte bezoekers van de vakbeurs. De lunch voor de congresbezoekers en de borrel na het congresprogramma wordt op de beursvloer georganiseerd. Standhouders kunnen nu al een ruimte boeken: tot 31 oktober is het early bird tarief van toepassing. Er kan een all inclusive pakket worden geboekt met standaardstand met vloerbedekking en naambord, meubilair, counter, verlichting en elektriciteit en koffie/ thee/frisdrank. Het pakket omvat naast vier standhouderbadges voor de beursvloer tevens een volledig congresticket Alle informatie is beschikbaar op de website www.epacongress.eu. Bovendien zijn Bart Monster en Peter Martens tijdens het Nationaal Parkeercongres van Vexpan op 13 oktober in Leiden beschikbaar met alle informatie

(maar dan is het al kort dag voordat de early bird vervliegt). CONGRESPROGRAMMA

Op 6 september is de programmacommissie van de EPA voor de derde keer bijeen geweest. Daar zijn de hoofdpunten van het programma vastgelegd: Na de opening van het congres staan plenaire sessies gepland over trends in stedelijk parkeren (onder andere het City Lounge concept in Rotterdam) en op gebied van technologie in parkeren. De eerste dag wordt afgesloten met de presentaties van de EPA awards (voor de beste nieuwe en gerenoveerde garages), straatparkeren, innovaties en initiatieven met betrekking tot marketing en communicatie omtrent parkeren. De tweede dag biedt een combinatie van plenaire presentaties, gespecialiseerde parallelsessies en afsluitende paneldiscussies rond de thema’s Parking today en Technologie en innovaties, vanuit verschillende perspectieven. Op de afsluitende vrijdagmorgen worden conclusies gepresenteerd in samenhang met de partijen waarmee de parkeersector in de binnenstedelijke omgevingen samenwerkt.

Naast deze algemene thema’s de zullen volgende twee actuele onderwerpen een plaats in het programma krijgen: • Standaardisatie in betaalsystemen en tegelijkertijd nieuwe ontwikkelingen. Hoe verhoudt zich dat met elkaar? Dit betekent voor exploitanten en gemeenten gemakkelijker acceptatie van deze nieuwe betaalsystemen (bijvoorbeeld betaalapps) en tegelijkertijd bijna continue aanpassing van bestaande parkeersystemen. • Internationale standaardisatie in regelingen en processen in straatparkeren. Daarmee kunnen buitenlandse bezoekers gemakkelijker worden geïnformeerd over onze regelingen zodat ze die ook kunnen opvolgen. Kunnen we straks ook buitenlandse voertuigen digitaal gaan handhaven? Tegen het einde van het jaar zal het programma zover zijn ingevuld, dat ook de aanmelding voor de congresbezoekers kan worden geopend. Meer daarover in Vexpansie 4. Vanuit Vexpan wordt de organisatie gecoördineerd door de bestuursleden Bart Monster en Peter Martens. Als u suggesties of vragen heeft, kunt u bij een van deze contactpersonen terecht.

9

vexpansie 2016


Vexpannieuws

Fotografie: Ton Pors

V.l.n.r. Peter Martens (vice-voorzitter Vexpan), Ruud Hinse (gemeente Harderwijk - BOA Stadstoezicht ), Jan Haverkamp (gemeente Harderwijk, medewerker Snel Herstel), Dinie Bol (schoonmaakbedrijf Van den Brinks), Jeroen de Jong (wethouder gemeente Harderwijk).

ESPA Gold Award voor Harderwijk De ondergrondse parkeergarage Hout­ wal in Harderwijk is bekroond met de gou­ den editie van de European Standard Parking Award: de ESPA Gold Award. Deze award is dé onderscheiding voor parkeergarages van een uitzonderlijk hoge kwaliteit. De gemeente Harderwijk ontving het kwaliteitslabel woensdag 29 juni 2016 uit handen van Peter Martens, vice-voorzitter van Vexpan. De ESPA Gold Award is door de Europe­ an Parking Association (EPA) in het leven geroepen om parkeergarages van top­ kwaliteit te onderscheiden van de stan­ daard waaraan iedere parkeergarage zou moeten voldoen. Jeroen de Jong,

10

vexpansie 2016

wethouder van de gemeente Harder­ wijk nam de award in ontvangst: ‘Ik ben er bijzonder trots op om met deze Gold award in het rijtje te staan naast de par­ keergarages Markthal en St.-Jan.’ Over de parkeergarage De garage is rond en biedt plaats aan 450 voertuigen. In het midden heeft hij een groot glazen dak, dat ervoor zorgt dat tot onderin – ruim 21 meter bene­ den het maaiveld – daglicht valt. De parkeerlagen hebben de vorm van een spiraal en liggen rond de lichtschacht die een doorsnede heeft van 12 meter. Op weg naar beneden komen bezoe­

kers nergens een pilaar tegen. Voor het verlaten van de garage is een aparte rijbaan gemaakt rond de lichtschacht, die automobilisten zonder obstakels naar de uitgang voert. Tijdens graafwerkzaamheden zijn res­ ten van een oude stadspoort ontdekt. Deze zijn gerestaureerd en staan ten­ toongesteld op de onderste verdieping van de parkeergarage. De parkeer­ garage is voorzien van energiezuinige, dimbare led-verlichting. In totaal gaat het om 650 led-armaturen die vier stan­ den hebben: 30, 25, 20 en 15 Watt. Verder is de garage uitgerust met een sprinklerinstallatie.


Vexpan Nationaal Parkeercongres 2016 • 13 oktober 2016 Op donderdag 13 oktober vindt het Vex­ pan Nationaal Parkeercongres plaats. We zijn deze dag te gast bij CORPUS: het opvallende gebouw aan de A-44 bij Leiden, voor een inspirerende dag over parkeren en alle verbindingen die daar­ mee samenhangen. Spreker, auteur en social media expert, ‘Mr. Red Sneakers’ Gerrit Heijkoop is dagvoorzitter van het congres. Hij intro­ duceert de inspirerende keynotes van

Schiphol, KPN en ParkTAG. In de diverse parallelsessies P+… Reizen, Reorganise­ ren, Recreatie, Retail, Revolutie en Reke­ ning komen 14 sprekers/experts aan het woord met aansprekende praktijkcases. Mis het niet! Bekijk het volledige programma op pa­ gina 30 van deze Vexpansie en meld u aan. Als lid van Vexpan is het bijwonen van dit congres gratis voor twee deel­ nemers.

Vexpan Expertteam Media en andere organisaties weten Vexpan steeds vaker te vinden als zij vragen hebben op het gebied van parkeren in de meest brede zin. Zij stellen vragen die kunnen gaan over de omvang van het parkeerareaal in Nederland en het aantal parkeerplaatsen in ondergrondse parkeergarages tot vragen over bouwtechnische, juridische of beleidsmatige onderwer­ pen. Vexpan heeft die kennis in huis. Er is een team van vakin­ houdelijke professionals in het leven geroepen om de vragen

objectief te beantwoorden: het Vexpan Expertteam. Het Expertteam wordt gevormd door bij de Vexpan aangeslo­ ten adviesbureaus. Bevindingen van het Expertteam worden ook voor de leden inzichtelijk gemaakt. Ook wordt in iedere uitgave van Vexpansie, een vraag beantwoord. Heeft u een inhoudelijke vraag? Leg deze voor aan het Vexpan Expertteam: info@vexpan.nl. www.vexpan.nl/kennis/expertteam

Vexpan Age nd

a

13 oktober 20 16 Vexpan Nat ionaal Parkee r­ congres 2016 , Corpus, bij Leiden 2 en 3 novem ber 2016 Nationaal Ve rkeerskunde ­ congres 2016 , Zwolle 10 novembe r 2016 BBN studieda g 2016, Nieuwegein`

23 en 24 nove mber 2016 Vakbeurs Ve rkeer, Mobilit eit & Parkeren, Ho uten 20 septembe r 2017 EPA Congres s & Exhibition 2017, de Doelen Ro tterdam Voor meer in formatie en aanmelden, ga naar www.vexpa n.nl

Nieuwe Vexpan-leden Bedrijfsnaam

Plaats

Easy Park Group

Stockholm – Zweden

Tobias Beheer B.V.

Doorn

Kopij Vexpansie welkom Vexpansie wordt gemaakt voor en door parkeerprofessionals. Wij stellen uw mening maar ook uw bijdrage zeer op prijs. Hebt u suggesties voor een onderwerp? Wilt u iets graag bespro­

ken zien in Vexpansie? Wilt een artikel aanleveren? Uw (niet commerciële) bijdrage is van harte welkom op Vexpansie@ vexpan.nl. Meer informatie gewenst? Anya Vos 035-6942878.

11

vexpansie 2016


Maak kennis met Vexpanleden

Bestaand lid NAAM

Pieter Bakker WERKT BIJ

Scheidt & Bachmann Parkeersystemen B.V. SINDS

1 mei 2015

Wat doet het bedrijf waarvoor u werkt? Wij zijn actief op de on- en offstreet parkeermarkt en helpen onze klanten bij het oplossen van parkeervraagstukken. Hiervoor leveren wij parkeersystemen voor parkeergarages en terreinen. Ook leveren wij ticketautomaten voor het straatparkeren en handhavingssoftware van Cale. Tegenwoordig is er een grote vraag naar softwaremodules, bijvoorbeeld voor het online reserveren van parkeerplaatsen of voor het verlenen van korting aan parkeerders door de retail. Ook hebben wij oplossingen voor het parkeren op basis van kentekens, met of zonder slagbomen.

FUNCTIE

Directeur

Wat is uw persoonlijke drijfveer in uw werk? Ik vind het belangrijk om gezamenlijk met het team successen te behalen.

AANTAL MEDEWERKERS:

37 LID VAN VEXPAN SINDS

1987

Waarom is Scheidt & Bachmann lid geworden van Vexpan? De onderneming is al heel wat jaren lid van de Vexpan. Het hebben van een belangenvereniging in de parkeerbranche is belangrijk. Voldoet Vexpan aan uw verwachtingen? Ja, de verschillende partijen worden door het organiseren van evenementen bij elkaar gebracht en kennis wordt gedeeld. Wat zou u graag anders willen zien in de parkeerbranche? Ook in de parkeerbranche is “de prijs” van het product steeds belangrijker geworden. Ik zou graag zien dat er meer gekeken wordt naar de meerwaarde en toekomstige ontwikkelingen die een organisatie kan bieden, op de langere termijn is iedereen hierbij gebaat. Wat is uw (werk/levens)motto? Iedereen heeft het druk, maar vergeet vooral niet om ook tijd in te plannen om leuke dingen te doen. Waar kunt u privé niet zonder Ik moet regelmatig sporten, als ik dat niet doe word ik behoorlijk chagrijnig. Waar kunt u in uw werk niet zonder? Tevreden klanten en tevreden medewerkers. Ieder jaar sluiten we af met een tevredenheidonderzoek onder de medewerkers en de klanten. De verbeterpunten die hieruit naar voren komen pakken we gezamenlijk op. Voor de punten die zijn opgelost komen altijd weer nieuwe in de plaats, maar het is motiverend om hier mee bezig te zijn en als dit terug te zien is in de resultaten. Wat is het meest ontroerende, grappige of gekke verhaal dat u kent op parkeergebied? Ik verbaas mij er altijd weer over hoe lastig sommige parkeerders het vinden om parkeerapparatuur te begrijpen, totdat ik zelf haast heb en ik een onbekend apparaat moet bedienen… Wilt u nog wat kwijt aan de Vexpansielezer? Een parkeersysteem dat voldoet aan alle verwachtingen is vaak het gevolg van een vroegtijdige dialoog tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Ik wil de Vexpansielezer dan ook oproepen om voldoende aandacht aan te besteden aan dit proces. Ook het betrekken van de eindgebruiker hierin is vaak zinvol.

12

vexpansie 2016


Nieuw lid Wat doet het bedrijf waarvoor u werkt? Remmers Bouwchemie BV is de Nederlandse vestiging van Remmers Baustofftechnik GmbH. Dit Duitse familiebedrijf telt wereldwijd 1.500 medewerkers. Remmers is een producent van kunstharsvloeren,hout- en bouwbeschermingsproducten, van verven en lakken tot kelderafdichting en van gevelbescherming tot betonreparatie. Deze dragen alle bij aan de verduurzaming van investeringen in de bouw omdat we ons laten leiden door factoren als levensduur en exploitatiekosten. Dat geldt ook voor parkeergarages: we leveren een totaalconcept, van advies tot onderhoud. Hoe eerder onze specialisten zijn betrokken bij het bouwproces, hoe beter de investering rendeert omdat we samen met opdrachtgever, architect en bouwbedrijf toewerken naar een optimale parkeergarage in termen van exploitatie en milieubelasting.

NAAM

Hendrik-Jan Verweij WERKT BIJ

Remmers Bouwchemie BV SINDS

2013 FUNCTIE

Algemeen directeur AANTAL MEDEWERKERS

Wat is uw persoonlijke drijfveer met betrekking tot uw werk? Mijn focus ligt op het verder uitbouwen van onze organisatie, waarbij groei en de ontwikkeling van onze medewerkers centraal staan. Een parkeergarage is een kostbare investering en moet voldoen aan hoge eisen op het gebied van constructie, functionaliteit, veiligheid, esthetiek en duurzaamheid. Mijn drijfveer is om deze hoge eisen goed vertaald te krijgen in visie, ontwerp, toe te passen materialen en onderhoudsregiem.

40 LID VAN VEXPAN SINDS

2016

Waarom is Remmers lid geworden van Vexpan? Wij onderkennen dat samenwerken in de keten bijdraagt tot betere resultaten voor zowel opdrachtgevers als toeleveranciers. Daarom werken we samen met architecten en gekwalificeerde bouwbedrijven. Ons lidmaatschap van Vexpan biedt ons de mogelijkheid om kennis en ervaring te delen en samen oplossingen te ontwikkelen. Door concept, advies, bouw en onderhoud op elkaar af te stemmen en hierover samen in gesprek te gaan inspireren Vexpan-leden elkaar en brengen de kwaliteit van parkeergarages zo op een hoger plan. Wat zijn uw verwachtingen van Vexpan? Vexpan is het platform bij uitstek om in ketensamenwerking te komen tot een optimaal parkeerklimaat. Dit betekent: samen kijken naar morgen. Hoe ontwikkelt zich de mobiliteit? Welke renovatie- en nieuwbouwopgaven komen op ons af? Hoe komen we tot creatieve concepten om parkeergarages werkelijk optimaal te exploiteren? Samen ontwikkelen dus! Wat zou u graag anders willen zien in de parkeerbranche? De branche zou zich meer moeten inzetten op duurzaamheid in relatie met flexibiliteit. Kijk naar wat er in de woningbouw gebeurt: duurzame woningen die levensloopbestendig zijn. De mobiliteit verandert snel en hiermee de parkeerbehoefte. Dat alles anders wordt en moet, is zeker. De vraag is alleen wat, hoe en wanneer? Een gezamenlijke opgave die vraagt om een gezamenlijk antwoord. Wat is uw (werk/levens) motto? Plezier is de belangrijkste drijfveer in mijn leven. Door continu te werken aan een stukje persoonlijk leiderschap is en blijft het mogelijk om alles met plezier te doen. Waar kunt u privĂŠ en werk niet zonder? Ik zit graag met een voldaan gevoel, glas wijn in de hand, te genieten van zakelijk succes of privĂŠgeluk, uitziend naar en gemotiveerd voor het volgende moment.

Fotograaf: Gerrit Boer

13

vexpansie 2016


Fietsparkeren: inzicht voor gericht beleid Er wordt in Nederland veel gefietst. Zonder de fiets zou het autoverkeer – met name in de steden – nog veel drukker zijn met alle nadelen van dien voor de verkeersafwikkeling en het milieu. Dus is het zaak om te blijven werken aan het voorzien in goede infrastructuur. Voor het rijdende fietsverkeer, maar zeker ook voor het stallen. TEKST JEROEN QUEE EN JACOB DE VRIES BEELD JACOB DE VRIES

In geen enkel ander land in de wereld met een vergelijkbaar welvaartniveau wordt zoveel gefietst als in ons land. Nederlanders fietsen vooral omdat ze het een prettig en betrouwbaar vervoermiddel vinden: 84 procent van de Nederlanders heeft een positief oordeel over de fiets (bron: Fietsberaad). Van de regelmatige fietsers oordeelt 95 procent positief en zelfs van de nietfietsers heeft meer dan de helft nog een positief oordeel over de fiets. Een kwart van alle verplaatsingen van Nederlanders en een derde van alle verplaatsingen tot 7,5 kilometer, doen we met de fiets. Dat zijn jaarlijks ruim 4,5 miljard fietsritten. Daarbij leggen we 15 miljard kilometer af. Gemiddeld maakt een Nederlander ieder jaar 300 fietsritten goed voor zo’n 878 kilometer. FIETSPARKEERDRUK

Bekeken door de bril van mobiliteitsbeleid

14

vexpansie 2016

is het gebruik van de fiets zonder meer toe te juichen. Zonder de fiets zou het autoverkeer – met name in de steden – nog veel drukker zijn met alle nadelen van dien voor de verkeersafwikkeling en het milieu. Dankzij de goede infrastructurele voorzieningen voor de fiets is het in Nederland ook comfortabel en veilig om je per fiets te verplaatsen. Wel doen zich in de grotere steden steeds meer situaties voor met grote drukte. Voor betrokken overheden en andere partijen volgt daaruit de opgave om te blijven werken aan het voorzien in goede infrastructuur. Dat geldt niet alleen voor het rijdende fietsverkeer, maar zeker ook voor het stallen. Steeds vaker worden fietsers geconfronteerd met moeilijkheden bij het stallen van de fiets omdat de hiervoor bestemde voorzieningen vol benut zijn. Een te hoge fietsparkeerdruk leidt al gauw tot een rommelige openbare ruimte en dat is niet wenselijk.

In veel gevallen kan een deel van de oplossing worden gevonden in het voorzien in meer stallingvoorzieningen en kan dat relatief eenvoudig worden gerealiseerd. Er zijn echter ook meer complexe situaties waarbij meer inzicht in de parkeermotieven van de fietsers is gewenst om te kunnen komen tot optimale stallingsoplossingen. Met name in de 19e eeuwse gordels van de (middel)grote steden is openbare ruimte vaak beperkt en is niet altijd ruimte voor het “eenvoudig” toevoegen van fietsparkeervoorzieningen. Complicerend hierbij is dat het – zeker in het openbare gebied – niet gemakkelijk te zien is voor welk verplaatsingsmotief gestalde fietsen worden gebruikt. Inzicht in het motief is belangrijk voor het bedenken van beleidsmaatregelen. Dat is niet anders dan bij autoparkeren. Bij fietsen is binding met de locatie nog sterker aanwezig dan bij het autoparkeren. Parkeerregulering


Ontwikkeling in parkeerduur in een werkgebied

staat nog in de kinderschoenen en gedrag van fietsers wordt daarmee nog vooral bepaald door gemak; liever een lantarenpaal voor de deur dan een fietsnietje op 30 meter loopafstand. Cijfers van het Amsterdamse stadsdeel West tussen 2010 en 2014 lieten dit duidelijk zien: een toename van de fietsparkeercapaciteit van 26 procent resulteerde niet alleen in een afname van 14 procent bruto fietsparkeerdruk, maar ook een afname van de bezettingsgraad van de voorzieningen met 11 procent. Locatie is ook in het fietsparkeren doorslaggevend. FIETSPARKEERDUURONDERZOEK

Die directe binding met locatie betekent ook dat parkeerdruk meestal gebonden is aan functies op zeer korte afstand. Het verplaatsingsmotief is dus feitelijk af te lezen aan verschillen in parkeerdruk. Om die verschillen inzichtelijk te maken is een fietsparkeerduuronderzoek nodig. Een dergelijk onderzoek werkt feitelijk hetzelfde als een intervalonderzoek voor motorvoertuigen; het ontbreken van kentekens wordt vervangen door elke fiets te coderen naar tijdvak van aankomst. In 2011 is het voor de eerste keer uitgevoerd op grote schaal uitgevoerd op de ‘Rode Loper‘ ( een nieuwe entree voor de

stad, red) in Amsterdam en bood een gedetailleerd inzicht in de dynamiek van fietsparkeren in deze zone tussen Centraal Station en De Munt. In latere onderzoeken is op verschillende locaties inmiddels zoveel data verzameld dat aanwezigheidsprofielen kunnen worden opgesteld voor verschillende functies. Dit is van belang omdat hiermee de uitkomst van een parkeerdrukmeting kan worden vertaald naar andere momenten en op die manier een continu inzicht mogelijk is in de mate van fietsparkeerdruk. In het diagram is de ontwikkeling van de parkeerdruk over een dag weergegeven. Grijs geeft het aantal permanent geparkeerde fietsen aan, van rood naar groen geeft een indicatie van de parkeerduur: rood: lang, groen zeer kort. De blauwe categorieën zijn fietsen waar van de parkeerduur niet kan worden vastgesteld omdat die nog aanwezig waren bij het einde van de meting. In de diagrammen is te zien dat de drie gebieden een verschillend profiel hebben, zowel qua aanwezigheid als parkeerduur. In gebieden met veel horeca valt bijvoorbeeld op dat het aantal permanent geparkeerde fietsen relatief hoog is, in tegenstelling tot winkelgebieden, waar deze groep minder voorkomt.

INZICHT

Parkeerduurmetingen hebben geleid tot meer inzicht in parkeergedrag van fietsers. Dit maakt gerichter beleid mogelijk zodat gebieden beter bereikbaar worden per fiets. Er is ook meer inzicht in de weerbarstige kanten van met name het hoge fietsbezit. Zo is bijzondere aandacht nodig in gebieden met gemengde functies omdat de beschikbare capaciteit vrijwel altijd bezet is door langparkerende bewoners. Dat leidt tot foutparkeren door fietsers met andere motieven en een rommelig straatbeeld. Ook is het probleem van weesfietsen en wrakken hoger op de politieke agenda gekomen. Circa 15 procent van het totaal aantal fietsen in Amsterdam werd niet meer gebruikt en nam onnodig plek in, in de openbare ruimte. Blijvende aandacht voor het parkeren van de fiets is belangrijk omdat voorkomen moet worden dat door slechte parkeermogelijkheden het gebruiken van de fiets minder aantrekkelijk wordt.

JACOB DE VRIES, Trajan m.m.v. JEROEN QUEE, redactie Vexpansie

15

vexpansie 2016


Fietsers hebben bij Falco een speciaal plekje... De publieke ruimte is van ons allemaal. We willen ons er prettig

voelen.

Samenhang,

vormgeving,

uitstraling

en

veiligheid zijn daarom belangrijke elementen in de openbare ruimte.

Falco,

leidende

producent

van

straatmeubilair,

gebruikt die elementen dan ook als leidraad voor haar complete assortiment. Een assortiment dat varieert van fietsparkeersystemen

tot

overkappingen,

van

verkeers-

voorzieningen tot parkmeubilair en nog veel meer.

FALCOTEL-C

FalcoLevel Premium+;

Ideaal 2.0;

FalcoCrate;

Falco B.V

gebruiksvriendelijk etagerek

modern fietsenrek dat voldoet

ontwikkeld voor kratfietsen en

Falco Straatmeubilair

dat voldoet aan eisen

aan de eisen van FietsParKeur.

transportfietsen, waarbij reke-

Falco Fietsparkeren en Straatmeubilair

FietsParKeur, zowel h.o.h.

Verkrijgbaar in verschillende

ning is gehouden met de extra

Falco Fietsparkeren en Straatmeubilair

maat 37,5 cm en 40 cm!

varianten.

ruimte die deze fietsen vragen.

@FalcoTweets FalcoBV

MEER WETEN? BEL (0546) 55 44 44 OF BEZOEK ONZE WEBSITE WWW.FALCO.NL OM ONS VOLLEDIGE ASSORTIMENT TE BEKIJKEN


Commissiegemeenten

Even voorstellen: Amsterdam Vexpan heeft naast een algemeen bestuur meerder commissies. De commissie gemeenten is er een van het eerste uur en toont zich een zeer actieve werkgroep. In dit artikel maken we kennis met Henk Steennis van de gemeente Amsterdam TEKST HENK STEENNIS  

k ben Henk Steennis, 55 jaar oud en ben sinds 2015 in dienst van de gemeente Amsterdam. Vanaf 1988 werk ik in de parkeerbranche. Ik ben indertijd geswitcht van KPMG naar Interparking. Na Interparking volgden Parking Combinatie Holland (PCH) en Cition B.V. De bouw van de parkeergarage Mercatorplein in Amsterdam en de invoering van betaald parkeren in het voormalige stadsdeel De Baarsjes luidde de start van mijn werkzaamheden in Amsterdam in. Ruim twintig jaar ervaring met het Amsterdamse parkeerdossier vormde een goede basis voor mijn huidige functie, contractmanager Fiscale Parkeerketen. Ik voer de regie over alle partijen en diensten die zich bezighouden met de uitvoering van het betaald parkeren in Amsterdam. Dat zijn verschillende gemeentelijke diensten, zoals Gemeentebelastingen en Handhaving & Toezicht. Ook de nieuwe parkeerdienstverlener is onderdeel van de keten. Voor mij is het belangrijk dat alle partijen goed, open en transparant met elkaar samenwerken. Soms voel ik me het oliemannetje binnen onze parkeerketen. In 2014/2015 heeft Amsterdam de handhaving betaald parkeren, parkeervergunningadministratie en het beheer van de parkeerautomaten op de markt gezet. EPS heeft deze Europese aanbesteding van parkeerdiensten gewonnen. Het afgelopen jaar stond voor mij in het teken van de implementatie van het nieuwe contract. Met name de rebranding naar de look-and-feel in de huisstijl van de gemeente Amsterdam was een belangrijk onderdeel. VERGUNNINGENSYSTEEM

Het komend jaar ga ik aan de slag met een nog grotere uitdaging, de invoering van een nieuw vergunningensy-

Henk Steennis

steem. Niet alleen de complexiteit speelt een rol, maar ook de omvang. Zo heeft Amsterdam 150.000 gefiscaliseerde parkeerplaatsen en 165.000 parkeervergunningen. Met het nieuwe vergunningensysteem kunnen onze klanten straks 24/7 digitaal een vergunning aanvragen. Zo verbeteren we de dienstverlening naar de burger. Dat vind ik heel belangrijk, klantvriendelijkheid staat bij mij hoog in het vaandel. Ik ben er van overtuigd dat we de komende jaren nog meer verbeterslagen gaan maken. Als lid van de Commissie Gemeenten van Vexpan sta ik voor het delen van kennis en ervaring. Binnen en buiten de gemeente Amsterdam. Voor mij is Vexpan als kennisplatform de aangewezen organisatie daarvoor!

17

vexpansie 2016


Ruud van Dodeweerd: veertig jaar ervaring met parkeertickets

Ruud van Dodeweerd, manager van Van Dodeweerd Parkingsupplies B.V was op 1 augustus 2016 veertig jaar werkzaam in de parkeerwereld. Gedurende deze jaren vertegenwoordigde Van Dodeweerd in Nederland de Duitse Fleischhauer Datenträger GmbH. Hij blikt terug op veertig jaar innovatie van parkeertickets. BEELD FLEISCHHAUER-ID-HERNE

Sinds het begin van de in gebruik name van parkeersystemen in Europa heeft Van Dodeweerd Parkingsupplies B.V., als vertegenwoordiger van de Fleishauer Halback Group voor de Nederlandse markt, parkeergarageexploitanten en gemeentes van gecertificeerde tickets voorzien. Ruud van Dodeweerd blikt terug op de ontwikkeling die de tickets in veertig jaar hebben doorgemaakt. In de jaren zeventig heeft parkeertoegangscontrolesysteem producent Scheidt & Bachmann in samenwerking met Fleischhauer de eerste parkeertickets wereldwijd ontwikkeld, geproduceerd, en over de wereld verspreid. De eerste tickets waren voor het PMS-S systeem van S&B en werden uit papier met ESV( Electro sensitive) - en magneetband vervaardigd, op deze kaartjes staat onder andere de informatie over het tijdstip van inrijden. Deze tickets werden al in 1976 door van Dodeweerd in Nederland verkocht.

18

vexpansie 2016

Sindsdien hebben de parkeersystemen een innovatieve ontwikkeling doorgemaakt en is het de trend om de magneetband door het thermo barcode-ticket te vervangen. Hierbij worden de gegevens op het thermopapier overdragen. Deze ontwikkeling is mogelijk geworden door grotere geheugens van de parkeermanagementcomputers. FLEISCHHAUER

Fleischhauer Datenträger is een van de voornaamste producenten van tickets, kaarten en RFID producten voor ID- en toegangscontrolesystemen evenals digitale vergunningen. Het familiebedrijf is deel van de Halbach Group en werd in 1832 opgericht. De Halbach Group wordt momenteel door de zesde generatie, de broers Philipp en Thomas Halbach geleid. Met twee productielocaties in Duitsland (Herne en Schwerte) en totaal driehonderd medewerkers be-

schikt Fleischhauer als onderdeel van de Halbach Group over een moderne productie capaciteit, innovatieve productontwikkelin, de nieuwste druktechnieken en flexibele logistiek. Sinds 2011 maakt Van Dodeweerd deel uit van Halbach Group. Vanuit standplaats Enschede behartigen zij de belangen van de Nederlandse klanten en zorgen voor voorraad (opslag) en tijdige levering van blanco en klantspecifiek bedrukte tickets.Van Dodeweerd levert parkeertickets en rollen voor diverse toegangssystemen onder andere aan: Scheidt & Bachmann, Skidata, Designa, Elkon, FAAC Group, Zeag, Amano, Parkeon, bebarmatic en Asytec. Het succes van de samenwerking tussen Fleischhauer Datenträger en van Dodeweerd bestaat uit nauwe samenwerking met parkeersysteemleveranciers. Met onder andere Skidata en Scheidt & Bachmann worden gecertificeerde tickets ontwikkeld voor op-


timale verwerking in de parkeergarages. Het streven is om papierstoringen te voorkomen om ook de onderhouds- en beheerskosten zo laag mogelijk te houden. De speciale knowhow in de ontwikkeling van materialen, meerjarige ervaring met de integratie van datadragers en personalisering zijn de basis van betrouwbare producten met hoge technische eisen en toepassingen. DRUKTECHNIEKEN

Fleischhauer DatentrĂĄger is gespecialiseerd in de productie van ticket-en veiligheidsdruk met de meest moderne druk en verwerkingstechnologie zoals integratie van diverse datadragers. Alle druktechnieken, zoals onder andere offset en flexo alsmede digitaal drukken worden door Fleischhauer toegepast. Diverse productieprocessen worden in eigen beheer uitgevoerd zoals papiercontrole, lay-out, drukken en stansen. Verder wordt er gezorgd voor de logistiek,

een geconditioneerde opslag en als extra, beveiligde opslag in een kluis aangezien het gaat om waardepapieren. De nieuwste technische innovatie met betrekking tot de productie van parkeertickets is het gebruik van digitale drukpersen. De mogelijkheden voor individualisering en personalisering zijn hierdoor onbegrensd. Van Dodeweerd kan als partner van Fleischhauer parkeertickets aanbieden met zeer uiteenlopende bedrukkingen. Zo kan een ticket worden voorzien van reclame zodat het meer is dan alleen een in- en uitritkaartje. Zo wordt het kaartje bijvoorbeeld ook een tegoedbon voor een gratis kopje koffie of is het goed voor korting bij aankoop van een artikel in het winkelcentrum. CERTIFICERING

Certificering binnen kwaliteit, veiligheid en milieu zorgt ervoor dat klanten in meer dan

zeventig landen hoge eisen kunnen stellen aan de tickets. Tot de verschillende certificeringen behoren onder andere: ISO 9001, ISO 14001, FSC, kwaliteit en klimaatneutrale productie. Uit schone zonne-energie genereert Fleischhauer meer dan 250.000 KWh per jaar ten behoeve van de productie. Van Dodeweerd heeft door de certificeringen de mogelijkheid om klimaatneutrale tickets aan te bieden. Op verzoek van de klant kan op het kaartje het specifieke ticket CO2-compensated logo almede een uniek ID nummer gedrukt worden. Met dit unieke nummer kan elke gebruiker van de parkeer-accommodatie via internet inzien welk project wordt ondersteund; bijvoorbeeld waterwinning in Kenia. Tickets en kaarten ‘made by Fleischhauer’geven miljoenen gebruikers ieder dag veilige en snelle toegang tot parkeergarages, openbaar vervoer, beurzen, zwembaden en vrijetijdsparken.

19

vexpansie 2016


Juridisch In de rubriek Juridisch wordt in iedere uitgave van Vexpansie een parkeergerelateerde juridische casus op begrijpelijke wijze toegelicht.

Kentekenparkeren: de slotsom In onze eerdere artikelen in Vexpansie hebben wij u steeds op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in de jurisprudentie met betrekking tot het moderne systeem van verplichte invoer van het kenteken in combinatie met digitale controle. Het sluitstuk kunnen wij u natuurlijk niet onthouden. De Hoge Raad deed op 26 februari 2016 uitspraak in de eerste proefprocedure die was aangespannen door de gemeente Amsterdam. In juni 2016 volgden de uitspraken in de overige drie proefprocedures die bij de Hoge Raad liepen. TEKST ANOUK VAN BEEK &BAS BREKVELD BEELD ©NFP PHOTOGRAPY – PETER MAGIELSEN

oorafgaand aan de kentekenjurisprudentie waren er vanuit de praktijk allerlei vragen; mag de overheid überhaupt een systeem van verplichte kentekeninvoer opzetten? Kan de controle digitaal? En zo ja, wat moet je vervolgens met een naheffingsaanslag doen die het gevolg is van het feit dat iemand per ongeluk fouten maakt bij de verplichte invoer van zijn kenteken? Of als iemand per ongeluk een totaal ander kenteken van een andere auto invoert dan van de auto die hij in werkelijkheid parkeert. En wat te doen als iemand expres rare letters invoert, in plaats van zijn kenteken, met als doel het hele systeem te saboteren? En wat te doen als een automobilist telkens foute kentekens invoert en een gemachtigde in bezwaar en beroep inschakelt, louter met als doel proceskosten binnen te harken? Op al deze vragen zijn anno 2016 definitieve antwoorden te geven. In dit artikel treft u alle antwoorden aan, verpakt in een historisch perspectief.

20

vexpansie 2016

DE PROCEDURES

In 2013 lagen er meer dan honderd beroepzaken bij de Rechtbank Amsterdam met verschillende feitelijke casussen, maar met dezelfde juridische vraagstelling: is de parkeerbelasting betaald? Er waren kwesties met belparkeren waarbij een verkeerd kenteken werd geselecteerd, tikfouten bij het invoeren van het kenteken bij de parkeerautomaat, bewust ingevoerde rare letters en symbolen. De inzet van de gemeente was om de lijn van het zogenaamde “bonnetjesarrest” uit 1997 te doorbreken. Ter opfrissing van het geheugen: reeds in 1997 had de Hoge Raad beslist dat als iemand zijn parkeerbonnetje niet achter de voorruit legde waardoor bij controle een naheffingsaanslag volgde, dat de automobilist in bezwaarfase alsnog in zijn gelijk moest worden gesteld indien hij achteraf het gekochte parkeerbonnetje toonde. Want als je de parkeerbelasting hebt betaald – ook al houd je je verder niet aan de regels omtrent het doen van aangifte – dan moet een naheffingsaanslag vernie-


tigd worden. Dat staat in artikel 20 Algemene wet inzake rijksbelastingen. In 2014 besliste de meervoudige kamer van de rechtbank Amsterdam dat de verplichting tot het invoeren van een kenteken bij aangifte niet afdoet aan de mogelijkheid tot het leveren van tegenbewijs dat de parkeerbelasting is betaald. Oftewel; indien achteraf wordt aangetoond dat de parkeerbelasting is betaald, moet de naheffingsaanslag vernietigd worden. Zelfs al heeft iemand met opzet rare letters ingevoerd in plaats van zijn kenteken! In 2015 besliste het Hof Amsterdam in hoger beroep in gelijke zin. Zowel de Rechtbank als het Gerechtshof leunden op het oude “bonnetjesarrest” uit 1997. Een nieuwe gang naar de Hoge Raad was onvermijdelijk. “HAHAHA”IS ÓÓK BETALING PARKEERBELASTING!

Bas Brekveld en Anoek van Beek

Anno 2016 heeft de Hoge Raad haar standpunt uit 1997 herhaald. Artikel 20 AWR is nog steeds van toepassing en de Hoge Raad maakt geen onderscheid in zaken waarbij de parkeerder een tikfout maakt, dan wel per ongeluk het kenteken van zijn tweede auto invoert, of een volledig

niet bestaand kenteken aanmeldt. Opzettelijk XXX of HAHAHA invoeren, het kan en mag allemaal. Zolang de parkeerder achteraf aannemelijk kan maken dat hij de parkeerbelasting heeft betaald, moet de gemeente de naheffingsaanslag vernietigen. De patstelling die in 1997 was ontstaan na het “bonnetjesarrest” bestaat anno 2016 na de vier `kentekenarresten` onverminderd en in gelijke zin; zelfs “hahaha” kan worden aangemerkt als “betaling” van de parkeerbelasting. Het zij zo. Los van de patstelling, is er goed nieuws te melden! GOEDE NIEUWS-1: VERPLICHTE KENTEKENINVOER EN DIGITALE CONTROLE IS AKKOORD!

De uitspraken van de Hoge Raad geven geen enkele aanleiding om de controleur weer de straat op te sturen en parkeerders te vragen een bonnetje achter de ruit te leggen. Integendeel!! Volgens de Hoge Raad is er niets mis met de moderne digitale controle in combinatie met verplichte kentekeninvoer. De gemeente kan parkeerders blijven verplichten het kenteken in te voeren bij de voldoening op aangifte. De parkeerder die onjuist voldoening op aangifte doet, schiet daar dus feitelijk weinig mee op. Hij betaalt er geen cent minder parkeerbelasting door en zal tijd en energie moeten steken in het voeren van een bezwaarprocedure met een kopie van zijn bankafschrift of een uitdraai van de provider. GOEDE NIEUWS-2: GÉÉN PROCESKOSTENFABRIEK!

Amsterdam kreeg gelijk in haar stelling dat gemachtigden van automobilisten in geen geval recht op proceskostenvergoeding hebben als een naheffingsaanslag wordt vernietigd omdat achteraf wordt aangetoond dat er (kennelijk) betaald is voor het parkeren. Het maakt daarbij niet uit of de automobilist opzettelijk of per ongeluk een verkeerd kenteken invoert. CONCLUSIE

De moderne systematiek van verplichte kentekeninvoer in combinatie met digitale handhaving is door de rechterlijke macht voor akkoord bevonden. Indien iemand achteraf aantoont de parkeerbelasting te hebben betaald, dan wordt de naheffingsaanslag vernietigd. Dat was in 1997 al zo. Dat is in 2016 nog steeds zo. Goede nieuws is daarbij dat eventuele gemachtigden geen proceskosten ontvangen. Bronvermelding/vindplaats uitspraken: ECLI:NL:HR:1997:AA3200 ECLI:NL:RBAMS:2014:2631 ECLI:NL:HR:2016:316 ECLI:NL:GHAMS:2016:1107 Anoek van Beek is juridisch medewerker bij de Dienst Belas­ tingen Gemeente Amsterdam; Mr Bas Brekveld is inspecteur bij de Dienst Belastingen Gemeente Amsterdam

21

vexpansie 2016


World Parking Symposium 2016 in Vancouver Eind juni vond in Vancouver (Canada) het tiende World Parking Symposium plaats. Centraal thema van het symposium was dit jaar Technologische veranderingen en de effecten op parkeren. Sjoerd Stienstra doet verslag. TEKST EN BEELD SJOERD STIENSTRA

Ook deze, alweer tiende editie van het World Parking Symposium kenmerkte zich door een informele sfeer, waarin wetenschap en praktijk in een open discussie de recente ontwikkelingen in en rond parkeren verkennen. Om die reden vindt het symposium ook altijd in een omgeving plaats die vrij en onafhankelijk denken stimuleert; als locatie was deze keer de Simon Fraser Universiteit in Vancouver (Canada) gekozen. VANCOUVER

In zijn keynote speech bij de opening van het symposium schetste Larry Beasley, voormalig chef-stedebouwkundige van Vancouver, de integrale stedebouwkundige aanpak, die Vancouver (totaal 2,5 miljoen inwoners) maakt tot een van de meest livable cities van Noord-Amerika. Het ruimtelijk beleid voor downtown Vancouver is living First. Vanaf 1980 is wonen in de binnenstad gestimuleerd. Het aantal in-

22

vexpansie 2016

woners in Vancouver-centrum bedraagt nu 130.000 en neemt nog toe. Maar ook zijn er ook nog steeds 170.000 arbeidsplaatsen in het centrum. Verder is er veel ruimte voor recreatie (parken, voet- en fietspaden, met de Sea-Wall (een voet-fietspad langs het water rondom het centrum) als boegbeeld. Er is nog steeds plaats voor de auto in het centrum, maar bevordering van lopen en fietsen staat voorop. Living First maakt daarbij bewust gebruik van de hoge dichtheid, de matige doorstroming van het verkeer in de binnenstad (die modal shift en een trek van de bevolking naar wonen in de binnenstad bevordert) en parkeerregulering. Het parkeerbeleid ondersteunt een efficiënt mobiliteitsbeleid. Door tarifiëring wordt overbezetting voorkomen. Er worden lagere parkeernormen gehanteerd, en dat zijn dan normen voor het maximaal aantal te bouwen parkeerplaatsen. Door vermindering van de parkeermogelijk-

heden wordt een modal shift ondersteund. Verder is het beleid dat (nieuwe) parkeerlocaties zo worden gebouwd dat ze ook voor herinvulling met andere gebruiksfuncties bruikbaar zijn. Later in het symposium ging Eric Mital (Vancouver) nog nader in op het vergunninghoudersparkeren in het westelijk deel van de binnenstad. Dit gebied kent een hoge parkeerdruk en veel zoekverkeer. Het gebied heeft 6.000 vergunninghouders, en 2.700 on-street parkeerplaatsen. Een parkeervergunning verwordt daarmee tot een “jachtvergunning” voor een vrije parkeerplaats, waarbij veel zoekverkeer ontstaat. Vergunningen worden ook aangeschaft door bewoners die ook een eigen parkeerplaats hebben. De kosten voor een on-street vergunning zijn slechts 6 Canadese dollars per maand dus een vergunning is makkelijk, ook voor korte verplaatsingen binnen de (relatief uitgestrekte) wijk.


Het plan is nu het aantal vergunninghouders te halveren en de kosten voor nieuw uit te geven parkeervergunningen te verhogen naar 50 Canadese dollars per maand. Bestaande vergunninghouders blijven het lagere tarief betalen, nieuwe vergunninghouders betalen de hoogste prijs. Naar verwachting zal deze overgangsperiode naar verwachting slechts kort duren: de ervaring leert dat in 5 jaar 40 procent van bevolking van de wijk vernieuwd is. De vervanging van parkeervergunningen gaat nog sneller. TOEKOMSTPROGNOSES

Centraal thema van het symposium was dit jaar Technologische veranderingen en de effecten op parkeren. Jacob Martin (Australië) presenteerde een rekenmodel om meer greep te krijgen op dubbelgebruik en onderlinge uitwisselbaarheid van parkeerplaatsen. Naar zijn mening functioneert een functie in het centrum als

onderdeel van de keten “centrumbezoek”, en hoeft vaak geen parkeerplaats voor het bedrijf op zichzelf. Toepassing van parkeernormen heeft te vaak geleid tot overcapaciteit door geen rekening te houden met deze onderlinge uitwisselbaarheid van parkeerplaatsen. Reciprocal parking (iemand komt voor werk naar het gebied, maar bezoekt ook (zonder daarbij de auto te gebruiken) andere plaatsen zoals winkels of een restaurant) vormt dan ook een belangrijk element in zijn aanpak. Zijn model is land use gericht, dus begrip van de functionele karakteristiek van het gebied is noodzakelijk. Ook Jin Cao (wetenschappelijk onderzoeker, Zwitserland) ging in op onderlinge beïnvloeding, in dit geval tussen openbaar vervoer en parkeren. In Zurich heeft openbaar vervoer een aandeel van 32 procent in de modal split, en lopen/fiets zelfs 42 procent. Parkeren wordt gebruikt als middel om de

verkeersdruk te reguleren. Sensoren meten het aantal auto’s in het centrum, en als dat te hoog is wordt ingegrepen. De 67.000 openbare parkeerplaatsen worden centraal gemanaged; als de bediening door OV goed is in een zone wordt het parkeeraanbod verminderd. Zij heeft een model ontwikkeld om de hoeveelheid tijd die wordt besteed aan zoekverkeer in beeld te krijgen, en het effect van zoekverkeer op de verkeersdoorstroming te meten. Bij een toepassing van het model op de wijk Jermoli in Zurich liep de zoektijd naar een parkeerplaats op tot 13 minuten tijdens de drukste uren (11:00 tot 15:00 uur); in die periode werd 65 procent van de parkeerders geconfronteerd met extra zoektijd (maar niet allemaal tegelijk). Sjoerd Stienstra (Nederland) ging in op de veranderingen die technologische ontwikkelingen veroorzaken in de verschillende maatschappelijke sectoren, en hoe deze

23

vexpansie 2016


doorwerken op de toekomstige parkeervraag. Hij ging daarbij in op effecten op parkeren in de woonomgeving, bij winkelcentra en in kantooromgevingen. Cristina Lynn (Australië) vroeg zich af waar de parkeerders gebleven zijn. Er zijn ontwikkelingen op het gebied van de vraag naar parkeren gaande als gevolg van ontwikkelingen in de maatschappij. Autobezit lijkt licht te dalen. De afhankelijkheid van de auto neemt iets af in gebieden met goed openbaar vervoer. Jongeren zijn minder afhankelijk van auto’s. Het aandeel van de auto in woon-werkverkeer neemt af in bepaalde steden, maar niet in Australië. De auto zal ook de (nabije) toekomst nog wel de meest gebruikte vervoerwijze blijven, maar er zijn wel veranderingen aan de gang, waardoor op sommige plaatsen een mismatch dreigt te ontstaan tussen parkeervraag en –aanbod. Ontwikkelingen die wellicht kunnen leiden tot daling van de parkeervraag zijn bijvoorbeeld Uber, de zelfrijdende auto en bevordering van fietsverkeer (zou wereldwijd zo’n 10 procent vermindering van de parkeervraag kunnen opleveren). Ze vroeg zich af wat we dan met niet meer gebruikte parkeervoorzieningen zouden kunnen doen. Vooral voor gebouwde parkeeraccommodatie zijn moeilijk andere invullingen te vinden. David Harkness (Canada) liet zien dat informatiestromen essentieel zijn om te komen tot betere modellen. De huidige modellen kunnen moeilijk omgaan met vertragingen, variaties over de dag, en wijzigingen in gedrag. Hij pleit voor integratie van real-time

24

vexpansie 2016

data in modellen. Smartphones, apps, en in de toekomst de connected-car cloud leveren waardevolle informatie voor betere tijdruimte analyses, die de bruikbaarheid van verkeers- en parkeermodellen aanzienlijk kunnen verbeteren. PARKEERBELEID

Ook buiten Europa wordt parkeren wordt inmiddels meer gezien als onderdeel van mobiliteitsmanagement. Dennis Burns (VS) lichtte toe dat ook in de Verenigde Staten het accent verschuift van exploitatie van parkeren naar meer nadruk voor ruimtelijke kwaliteit en vitalisering van steden. Australie kent, net als Noord Amerika lage dichtheden. Perth bijvoorbeeld beslaat een gebied van 130 x 40 km. Veel vervoer vindt plaats per auto; maar van en naar het stadscentrum worden minder dan 50 procent van de ritten per auto gemaakt. George Brown (Australië) ging in op de rol die P&R daarbij inmiddels speelt; 22 procent van het woon-werkverkeer maakt gebruik van P&R. P&R is zo succesvol dat de formele P&R-voorzieningen vrijwel allemaal vol staan, en dat volgens berekeningen aan 15 procent van de potentiële vraag niet kan worden voldaan. Naast formele plaatsen hebben sommige steden grote aantallen informele (niet als zodanig aangelegde) P&R-accommodaties. (Sydney 32.000 parkeerplaatsen, Melbourne 10.000.) Invoeren van betaald P&R in Perth leidde tot een terugval in de bezetting van 15 procent, maar dit effect was na een maand

verdwenen. De bezetting was toen weer op het oude niveau. Technologische ontwikkelingen die het parkeerbeleid kunnen ondersteunen zijn betalen per telefoon, dat inmiddels ook in Noord-Amerika ingang lijkt te gaan vinden, en real-time monitoring van de bezettingsgraad. Van dit laatste liet Jan Schulte (Duitsland) een interessant voorbeeld zien (Cleverciti). DE PRAKTIJK

Een aantal bijdragen ging in op de implementatie van nieuwe parkeersystemen in Canadese steden (Deep Cove, Toronto, Whistler). Vooral de humoristische bijdrage van Jim Watts (Whistler) trok de aandacht. Hij liet in zeven stappen zien hoe het vooral niet moet. Een van zijn adviezen was om geen tussentijdse verkiezingen te organiseren: als gevolg van de weerstand tegen de voorgestelde maatregelen werd bij een tussentijdse verkiezing géén van de zittende raadsleden herkozen! Een citaat uit de slotconclusie van dit geslaagde congres: The impact of parking extends to communities and quality of life, it goes far beyond supply and demand studies, annual budgets and day to day services, and it falls to us to advance this process. Deze draad wordt op het volgende World Parking Symposium, over twee jaar weer in Europa, weer opgepakt.

SJOERD STIENSTRA, Adviesbureau stedelijk verkeer BV


Parkeren met een knipoog En we gingen naar de speeltuin Op een mooie dag in de laatste week van de vakantie gingen we met de kleinkinderen naar de speeltuin aan de rand van de stad. Het parkeren is prima geregeld. Het parkeren op het parkeerterrein aan de weg tegenover de inrit naar de speeltuin is gratis. U koopt aan de parkeerautomaat een dagkaart. Bij het verlaten van de speeltuin wordt tot 17.00 uur het betaalde parkeergeld vergoed onder inlevering van het parkeerticket. Het ticket is alleen geldig op de dag van afgifte. Dit om te voorkomen dat het terrein als gratis Park & Walk naar de binnenstad (op een kwartier loopafstand) wordt gebruikt. Bij aankomst plaats genoeg op het parkeerterrein, maar toch een drommetje mensen rondom de parkeerautomaat, die met de zon in de rug op het schermpje turen. PIN zou wel moeten werken maar werkt niet, of heb ik iets verkeerd gedaan? Want ik kan het ook niet goed zien. Niemand is in staat om een kaartje uit de automaat te toveren, ook niet met munten Eerst maar naar de speeltuin, kaartjes kopen en naar de gemeente laten bellen dat de parkeerautomaat niet werkt, om boetes te voorkomen (de speeltuinbezoeker zegt de term “naheffing” niets). De familie is inmiddels aan het speeltuinbezoek begonnen en opa nog maar even terug naar de automaat: ‘Dan moet u even het telefoonnummer bellen dat op de parkeerautomaat staat.’ Terug aangekomen is toch iemand er in geslaagd om met zes euro muntgeld een kaartje uit de automaat te toveren. Daarom heb ik het ook nog maar eens geprobeerd, geholpen door de truck van fotografen uit de vorige eeuw met de zwarte doek over het hoofd. Daardoor werd het scherm gelukkig leesbaar en inderdaad: er staat een kruis door het PIN-logo. Maar lang niet iedereen heeft vandaag de dag zes euro aan muntgeld in de beurs. Even terug naar de kassa van de speeltuin om geld te wisselen. De beste man kende mij nog en stemt toe. Uit de parkeerautomaat komen met de optie “speeltuinticket” tegen

betaling van zes euro muntgeld twee kaartjes: een parkeerticket en een speeltuinticket. Met de laatste kan aan de kassa het betaalde bedrag met de entreekaartjes worden verrekend. Ik leg één van de kaartjes onder de voorruit in de auto en met het andere terug naar de kassa van de speeltuin. Onderweg kom ik één van de inmiddels parkeervrienden tegen, die naar het parkeerterrein terugloopt: ‘Heb je het goede kaartje in de auto gelegd? Want het parkeerticket hoort in de auto en met het andere kaartje krijg je je geld terug.’ Dat had ik gelukkig goed gedaan. De kassameneer kent mij inmiddels goed en ik krijg keurig de zes euro parkeergeld terug. Na bijna een half uur kan ik me bij de inmiddels wat ongeruste familie voegen en zijn we hard aan koffie toe. Uiteindelijk werd het toch een leuke dag en aan het eind van de dag waren de bezoekers die het betaalproces halverwege hadden afgebroken toch niet beboet.

Fietsparkeren in de duinen bij Klaipeda, Litouwen

Ook een bijzondere parkeerervaring? Uw verhaal en foto zijn welkom op info@vexpan.nl

25

vexpansie 2016


Bouwenregelgeving

Vernieuwde norm NEN 1891 voor het meten van verlichting TEKST ING. R (RIENK) VISSER

Een goed lichtontwerp wordt door allerlei factoren, met name maatschappelijke, wetenschappelijke en technische ontwikkelingen steeds belangrijker gevonden. Dit is ook af te leiden uit Europese en nationale normen op het gebied van verlichting en energiegebruik. Een van de belangrijkste normen voor het ontwerpen van verlichting in gebouwen is NEN-EN 12464-1. Hierin zijn niet alleen eisen en uitgangspunten opgenomen, maar is ook duidelijk vermeld dat deze moeten worden getoetst in de praktijk. In de praktijk wordt echter veelal nog steeds niet gedaan, ondanks het feit dat er al vanaf 1994 een Nederlandse norm is voor het meten van verlichtingssterkten en luminanties, namelijk NEN 1891. Deze norm is inmiddels aangepast aan zowel nieuwe ontwikkelingen, als aan herziene normen op het gebied van verlichting en visuele ergonomie. UITGANGSPUNTEN VERLICHTINGSONTWERP

Het verdient aanbeveling om voor openbare parkeergarages in het programma van eisen op te nemen dat de verlichting moet voldoen aan NEN-EN 12464-1 voor werkplekken binnen. In deze norm is ook opgenomen dat de op basis van de hierin opgenomen specifieke criteria ontworpen verlichting ook in de praktijk moet worden getoetst. Dit dient te worden uitgevoerd op basis van in de norm vastgelegde procedures. Ook kan NEN

26

vexpansie 2016

2443: Parkeren en stallen van personenauto’s op terreinen en in garages uitgangspunt zijn voor het ontwerp van de verlichting. Opgemerkt moet worden dat deze wel enigszins afwijkt van eerstgenoemde norm. Dit geldt niet of nauwelijks voor de minimale gemiddelde verlichtingssterkten (praktijkverlichtingssterkten) op bepaalde ruimten, gebieden en werkvlakken, maar met name voor kleurweergave en gelijkmatigheid zijn in NEN 2443 iets hogere waarden opgenomen. Bij het maken van een lichtplan dient rekening te worden gehouden met de criteria die in genoemde normen zijn vastgelegd. Dit wordt onder andere gedaan door middel van lichtberekeningen. Hierbij worden bepaalde aannames gedaan, ook voor de mate van nauwkeurigheid en het onderhoud. Deze moeten door de ontwerper worden vastgelegd. In de normen zijn echter geen concrete eisen opgenomen voor de luminantieverhoudingen in een ruimte ten opzichte van de directe omgeving en de ruimte in het gezichtsveld. Alleen is aangegeven dat deze niet te hoog en niet te laag moeten zijn. In de Nederlandse norm NEN 3087 betreffende verlichting en visuele ergonomie zijn echter wel eisen voor maximaal toelaatbare luminantieverhoudingen vastgelegd. Criteria en mogelijkheden om ontoelaatbare lichthinder te voorkomen moet echter ook in een goed ontwerp zijn vastgelegd en dus zou de NEN 3087 ook in het programma van eisen

opgenomen moeten worden. Tijdens het bouwproces worden veelal tal van wijzigingen doorgevoerd. Deze kunnen in meer of mindere mate van invloed zijn op het oorspronkelijke lichtplan. Te noemen zijn: • bouwkundige wijzigingen (nieuwe bouwkundige elementen, afwijkende reflectiefactoren van met name wanden en plafond); • andere indeling en/of bestemming van ruimten; • keuze voor andere armaturen (ook al worden deze als gelijkwaardig aangemerkt); • wijziging onderhoudsplan. In de praktijk is het echter lang niet altijd zo, dat rekening houdend met de wijzigingen het verlichtingsontwerp opnieuw wordt getoetst aan de normen. Om te kunnen garanderen dat de verlichting onder alle omstandigheden blijft voldoen aan de eisen die van toepassing zijn moet de ontwerper in overleg met de opdrachtgever een onderhoudsplan vastleggen. Hiervoor is nodig: • de behoudfactor (MF) opgeven en alle aannamen vermelden waarop de afleiding van die waarde is gebaseerd. Dit is zeker van toepassing bij de huidige generatie led-verlichting; • de verlichtingsapparatuur specificeren die voor de betreffende ruimte zijn gebruikt; • een uitgebreid onderhoudsschema opstellen, waarin is opgenomen hoe vaak lam-


pen moeten worden vervangen en op welke wijze en met welke tussenpozen de armaturen, de ruimte en de beglazing moeten worden schoongemaakt. METEN IS WETEN

Elke opdrachtgever zou eigenlijk moeten eisen, dat wordt getoetst of aan het programma van eisen c.q. aan voor de verlichting van toepassing zijnde normen is voldaan. Vaak wordt wel globaal nagegaan of de minimaal vereiste verlichtingssterkte wordt gehaald, maar als deze bij oplevering wordt gehaald hoeft dat niet te betekenen dat deze tijdens het gebruik nog steeds kan worden gerealiseerd. De lichtinstallatie en de omgevingsomstandigheden moeten volgens de norm altijd worden getoetst aan de hand van de ontwerpuitgangspunten voor de uiteindelijk gerealiseerde verlichtingsinstallatie. Dit is met name van toepassing voor de horizontale en verticale verlichtingssterkten, gelijkmatigheid van de verlichting, luminanties en luminantieverhoudingen, die daarom in de praktijk moeten worden gemeten. Toetsing van de kleurweergave-eigenschappen van de toegepaste lampen en, indien van toepassing, tevens de kleurtemperatuur en spectrale verdeling, is alleen mogelijk door te controleren of deze overeenkomen met de oorspronkelijke uitgangspunten. Het criterium voor het voorkomen van lichthinder kan alleen worden getoetst door controle van de uitgevoerde berekeningen. Dit is in de praktijk niet of nauwelijks mogelijk door middel van metingen. METEN VERLICHTINGSSTERKTEN CONFORM NEN-EN 12464

In NEN-EN 12464 is vastgelegd dat bij toetsing van verlichtingssterkten aan de verlichtingseisen de meetpunten in overeenstemming moeten zijn met de punten of rasters die bij de berekening ervan voor het ontwerp zijn gebruikt. Ook voor metingen, die na de ingebruikname van verlichtingsinstallatie worden uitgevoerd moeten dezelfde meetpunten worden gebruikt. Toetsing van verlichtingssterkten op specifieke taken moet worden gedaan door te meten op het vlak waarin de taak zich bevindt. Bij het meten van de verlichtingssterkte behoort rekening te worden gehouden met een aantal factoren. Dit zijn onder andere de ijking van de gebruikte luxmeters, de overeenkomst van de lampen en armaturen met de gepubliceerde fotometrische gegevens en de bij het lichtontwerp gekozen uitgangspun-

ten ten aanzien van oppervlaktereflecties, enz. ten opzichte van de werkelijke waarden. De gemiddelde verlichtingssterkte en de gelijkmatigheid moeten worden berekend en mogen niet lager zijn dan de gespecificeerde. Om een goede visuele communicatie en herkenning van objecten in een ruimte mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat er niet alleen op de horizontale vlakken voldoende licht valt, maar ook in verticale richting. Want dit is namelijk bepalend voor de wijze waarop elementen in het interieur en mensen niet alleen zichtbaar, maar ook goed herkenbaar zijn. Uitgangspunt hiervoor is een voldoende gemiddelde cilindrische verlichting, dat is de verticale verlichtingssterkte in alle richtingen. Ook deze dient te worden gemeten om te kunnen toetsen of deze voldoet aan de eis die hiervoor in de norm is opgenomen. METEN VAN VERLICHTINGSSTERKTEN EN LUMINANTIES CONFORM NEN 1891

De norm NEN-EN 12464 geeft aan wat moet worden getoetst, onder andere door het uitvoeren van metingen van de verlichtingssterkte. De wijze waarop dit moet gebeuren is echter niet hierin vastgelegd. Sinds 1994 heeft Nederland de norm NEN 1891: Binnenverlichting – Meetmethoden voor verlichtingssterkten en luminanties, waarin dit nauwkeurig is vastgelegd. Naast het meten van verlichtingssterkten zijn hierin bovendien methoden opgenomen voor de wijze waarop luminanties dienen te worden gemeten. In grote lijnen wordt in de norm het volgende behandeld: • onderwerp en toepassingsgebied; • termen en definities; • eisen aan meetinstrumenten; • inhoud van de meetopdracht; • voorbereiding en uitvoering van metingen; • reportage van de meetresultaten; • toetsing van de meetresultaten. Tevens is in een van de hoofdstukken aangegeven hoe bepaalde lichttechnische grootheden op basis van bepaalde meetresultaten kunnen worden berekend, zoals de gemiddelde verlichtingssterkte, de gelijkmatigheid, gemiddelde luminantie, luminantieverhoudingen en diffuse reflectiefactor. Voor het meten van verlichtingssterkten is onder andere aangegeven hoe het meetraster moet worden bepaald, onder andere met betrekking tot het minimale aantal meetpunten voor werkplekken en ruimten in relatie tot de afmetingen ervan. Ook is vastgelegd op welke hoogte dient te worden gemeten in

relatie tot de uit te voeren visuele taken. Belangrijk is dat zowel de resultaten, als ook de situatie waarin deze zijn gemeten nauwkeurig worden vastgelegd. Alleen hierdoor is het mogelijk om het verlichtingsontwerp optimaal te kunnen toetsen. WAT IS ER VERANDERD IN DE NIEUWE NEN 1891?

Sinds de uitgave van de norm in 1994 is er veel veranderd met betrekking tot de visuele taken, de mogelijkheden om verlichtingsberekeningen te maken met de computer en tevens de normen NEN-EN 12464 en NEN 3087. Daarom is enige jaren geleden een begin gemaakt met de herziening van NEN 1891. De herziene versie is verkrijgbaar bij NEN. De belangrijkste wijzigingen c.q. vernieuwingen ten opzichte van de vorige versie zijn in grote lijnen: • het meten van verlichtingssterkten moet worden uitgevoerd in een genormeerd raster; • ook moeten nu de verticale verlichtingssterkten worden gemeten; • luminanties moeten worden gemeten in een genormeerd raster; • de gelijkmatigheid wordt bepaald met behulp van metingen; • de wijze van opstellen van de meetresultaten; • de wijze van opstellen van het meetrapport. Daarnaast is het aantal informatieve bijlagen aanmerkelijk uitgebreid. Hierin zijn onder andere voorbeelden opgenomen van meet­ rasters voor verschillende plattegronden en gebruik van ruimten en het meten van noodverlichting en daarnaast een uitgebreide inhoud van de meetopdracht, het meetplan, het meetrapport en de inventarisatie van gegevens van de verlichtingsinstallatie. CONCLUSIE

Zowel opdrachtgevers als gebruikers hebben recht op een verlichtingsinstallatie die voldoet aan de van toepassing zijnde normen. De lichtprestaties behoren daarom bij oplevering ervan op de juiste wijze te worden getoetst. Hoe dit moet worden uitgevoerd en gerapporteerd is in de norm NEN-EN 124641 vastgelegd. Het is tevens nodig om na te gaan of wordt voldaan aan de eisen die voor acceptabele luminantieverhoudingen in een ruimte zijn opgenomen in NEN 3087. De herziene NEN 1891 wijst de weg om dit zo optimaal mogelijk te kunnen doen en tevens zodanig dat de resultaten kunnen worden vergeleken met die van het lichtontwerp. ING. R (RIENK) VISSER Lichtontwerp en -advies

27

vexpansie 2016


Parkeermedia

TEKST: SJOERD STIENSTRA

Buitenmodelfietsen In de recente NEN-2443 zijn de maten van de standaard auto aangepast, omdat parkeervoorzieningen worden gecon­ fronteerd met afwijkende maten van auto’s. Uit een artikel in Fietsverkeer blijkt dat dit bij het parkeren van fietsen in nog sterkere mate het geval is. Ruim een kwart van de fietsen wijkt inmiddels sterk af van de standaardmaten. Vooral fietsen met kratjes, grote fietstassen of brede sturen komen frequent voor. Deze buitenmodelfietsen, die niet of slecht in de standaard fietsenrekken in de stallingsvoorzieningen passen, vormen een toenemend probleem, zo blijkt uit onderzoek van CROW-Fiets­ beraad. Afhankelijk van bezettingsgraad en type stalling kan het percentage fietsers dat geen geschikte (fiets)parkeerplek kan vinden, oplopen tot twintig à dertig procent. De onder­ zoekers adviseren een aantal pilots op te zetten, waarin naast de huidige ‘compactplekken’, ook ‘plusplekken’ en ‘dubbel­ plusplekken’ worden aangeboden. Het is nog onduidelijk of fietsers bereid zullen zijn voor deze dubbelplusplekken een ho­ ger parkeertarief te betalen.

Betaald parkeren Dat invoering van betaald parkeren ook positieve effecten op de verkeers­ doorstroming kan hebben blijkt in het Zweedse Nacka. In Parkeringsnytt wordt hiervan verslag gedaan. Nacka kamp­ te jarenlang met parkeerproblemen: parkeren was gratis, maar het aantal parkeerplaatsen was beperkt. Woon­ straten rond het centrum stonden vol

met langparkeerders. Door invoering van betaald parkeren eind 2015 is niet alleen de beschikbaarheid van vrije parkeerplaatsen aanmerkelijk toegeno­ men, maar is ook de doorstroming van het verkeer in het hele stedelijk gebied sterk verbeterd. Hoewel vooraf wel spra­ ke was van enige weerstand bij de be­ volking (hoewel minder dan gevreesd),

is de kritiek na invoering van de maat­ regelen volledig verstomd en krijgt de gemeente alleen nog maar praktische vragen over handhaving en betaalme­ thoden. De gemeente schrijft dit toe aan het vanaf het begin helder com­ municeren over de doelstellingen van de maatregelen: de verbetering van de parkeer- en verkeerssituatie.

Prijsprikkels In het licht van de voortdurende discussie over het nut en de effecten van al dan niet betaald parke­ ren bevat het Tijdschrift Vervoerswetenschap een interessant artikel over de psychologische effecten van prijsprikkels. Prijsprikkels worden vaak ingezet om consumenten tot maatschappelijk gewenst gedrag te stimuleren (spitsmijden, vervoerwijzekeuze en der­ gelijke). Soms is dat effectief, maar soms treden ook onverwachte neveneffecten op. De belangrijkste conclusie is dat het effect van prijsprikkels niet alleen afhangt van de feitelijke bedragen, maar ook van de psychologische betekenis ervan. Geld is meer dan een neutraal ruilmiddel, de effecten van een prijsmaatregel kunnen niet exclusief worden ver­ klaard aan de hand van de waarde die geld verte­ genwoordigt. Ook is het effect vaak slechts tijdelijk, en soms wordt ongewenst gedrag juist gestimuleerd door een prijsprikkel (de mensen kunnen het onge­ wenste gedrag dan ‘afkopen’). Hoewel het onder­ werp parkeren in het artikel niet aan de orde komt geeft het artikel interessante achtergronden die kun­ nen bijdragen aan een beter begrip van de vaak verhitte discussies over al dan niet “gratis” parkeren.

28

vexpansie 2016


NATIONAAL

PARKEER-

CONGRES 2016

13 OKTOBER

P

+

REIZEN RETAIL REKENING RECREATIE REVOLUTIE REGELGEVING

• Dagvoorzitter “Mr. Red Sneakers”, Gerrit Heijkoop • Inspirerende keynotes van Schiphol, KPN en ParkTAG • 7 sessies incl. praktijkcases door 14 sprekers/experts • Bezoek CORPUS ‘Reis door de mens’

Keuze uit diverse parallelsessies

MIS HET NIET!

WWW.VEXPAN.NL/EVENEMENTEN/PARKEERCONGRES


PROGRAMMA 8.30 uur

Ontvangst deelnemers ALV

8.45 uur

ALV (voor leden van Vexpan)

10.00 uur

Ontvangst deelnemers congres

10.30 uur

Opening door wethouder Robert Strijk, gemeente Leiden

10.45 uur

Introductie door dagvoorzitter Gerrit Heijkoop

11.00 uur

Presentatie Silvan Rath, ParkTAG

11.30 uur

Presentatie Martin van den Berg, KPN

12.00 uur

Lunch

13.00 uur

Presentatie Dieme Ketel en Corné de Jong, Schiphol

13.30 uur

Vragenronde onder leiding van Gerrit Heijkoop

14.15 uur

Parallelsessies ronde 1 (zie pagina 34 & 35)

1: Parkeren & Reorganiseren (gemeente Bergen op Zoom)

2: Parkeren & Recreatie (LOC7000 en gemeente Nijmegen)

3: Parkeren & Revolutie (TNO en RDW)

4: P arkeren & Retail (Detailhandel Nederland en Gemeente Leidschendam-Voorburg)

15.15 uur

Korte pauze

15.30 uur

Parallelsessies ronde 2 (zie pagina 34 & 35)

5: Parkeren & Reizen (Toogethr en Tripmanager)

6: Parkeren & Rekening (Vexpan Expertteam en gemeente Winschoten)

7: Parkeren & Retail (Detailhandel Nederland en Gemeente Roermond)

8: Rondleiding ‘Reis door de mens’

16.30 uur

Afsluiting door dagvoorzitter Gerrit Heijkoop

17.00 uur Borrel 18.00 uur Einde

AANMELDEN Meld u aan via www.vexpan.nl. Als lid van Vexpan is het bijwonen van dit congres gratis voor 2 deelnemers. Willen meer collega’s het congres bijwonen: als lid van Vexpan betaalt u voor een extra deelnemer € 75,- (ex. btw). De losse toegangsprijs bedraagt € 225,- (ex. btw). www.vexpan.nl/evenementen/parkeercongres

30

vexpansie 2015


HET NATIONAAL PARKEERCONGRES 2016 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

Van Dodeweerd Parkingsupplies advertentie

www.skidata.nl

Perfect parking management speelt niet alleen op de parkeerlocatie een belangrijke rol. Het begint ook niet pas bij aankomst, maar al bij uw klanten thuis met het reserveren van een parkeerplaats. Ook na vertrek eindigt het niet. Want bonuspunten, een handig overzicht van alle gebruikte diensten en talrijke andere voordelen zijn een waardevol onderdeel van het parkeerproces. Voor uw gasten, maar ook voor u: een bron van informatie, in één oogopslag en op maat gesneden marketing activiteiten, maken een langdurig en direct contact met uw klanten thuis mogelijk.

Perfect parking management begins at your customer’s home.

parking-management_190x135_nl.indd 3

27.07.2016 08:30:02


DAGVOORZITTER “MR. RED SNEAKERS” Gerrit Heijkoop Spreker, auteur en social media expert, “Mr. Red Sneakers” betreedt wekelijks het podium als spreker, moderator of presentator. Met een passie voor technolo­ gie, innovatie, ondernemerschap en als ervaringsdeskundige op het gebied van social media is hij in staat complexe zaken op een creatieve manier te vereen­ voudigen. Gerrit Heijkoop zal het congres leiden en sluit de dag af op zijn eigen (ludieke) manier.

WETHOUDER GEMEENTE LEIDEN Robert Strijk In de congreszaal van CORPUS nabij Leiden worden we welkom geheten door de wethouder Bereikbaarheid, Economie, Binnenstad en Cultuur (D66) van Lei­ den. In zijn portefeuille zit ook het parkeerbeleid en de exploitatie van parkeerga­ rages. Gemeente Leiden investeert in kwalitatiev, goede parkeergelegenheid. Momenteel wordt de diepste parkeergarage van Nederland gebouwd. In 2017 begint de bouw van nog een ondergrondse garage en gaat de gemeente over op kentekenparkeren.

KEYNOTE PRESENTATIE: BATTLE FOR THE DRIVER SEAT Silvan Rath Everybody asks “which car maker is going to make it”. And “which tech giant is going to move into mobility”. Well, in my head the question is more which alliance is going to make it. A little bit like in highschool… Who would be the hottest cou­ ple? - Silvan Rath, predict.io CEO.

KEYNOTE PRESENTATIE: ALLES EN IEDEREEN VERBONDEN: DE WERELD VAN INTERNET OF THINGS Martin van den Berg Wanneer we alles met elkaar verbinden, kan alles met elkaar communiceren. En wanneer alles met elkaar kan communiceren is alles mogelijk. Dit noemt KPN het Internet of Things; de mogelijkheden zijn oneindig. Stelt u zich eens voor dat uw gehele stad continu verbonden is met internet. De mogelijkheden die dit met zich meebrengt kunnen we ons nu nog niet voorstellen. Denk aan een slimme parkeer app die aangeeft waar er een parkeerplaats vrij is in een drukke stad. Tijdens de presentatie neemt Martin van den Berg, Account Director Smart City bij KPN Internet of Things, u mee in de wereld van Internet of Things en welke mogelijkheden KPN ziet.

KEYNOTE PRESENTATIE: 100 JAAR SCHIPHOL – VAN VLIEGWEIDE TOT AIRPORTCITY Dieme Ketel en Corné de Jong In 2016 vertrekken 480.000 vliegtuigen met zo’n 63 miljoen passagiers van het honderdjarige Schiphol. Hoe zorg je dat elke vakantieganger, zakenreiziger, uit­ zwaaiende familie, crew en bagagemedewerker zo gemakkelijk, soepel en voor­ spelbaar mogelijk de auto parkeren? Hoe differentieer je tussen de verschillende behoeften in comfort en prijs? En hoe zorg je dat de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk benut wordt; in het laagseizoen, maar ook in het hoogseizoen? Dieme Ketel (Senior Manager) en Corné de Jong (manager blije klanten) bij Schiphol Parking & Mobility Services doen een boekje open over hoe Schiphol omgaat met veranderende klantwensen en steeds schaarser wordende ruimte.

32

vexpansie 2015


CORPUS RONDLEIDING ‘REIS DOOR DE MENS’ Elke dag bezoeken honderden men­ sen CORPUS voor de rondleiding ‘Reis door de mens’. De rondleiding geeft een bijzonder doorkijkje in het func­ tioneren van de mens. Tijdens het congres kan de verkorte rondleiding worden gevolgd, van hart tot en met hersenen. Begeleid door een audiotour maken we letterlijk een ontdekkingsreis door het lichaam.

advertentie

Parkeergarages zijn steeds vaker aantrekkelijke ruimtes met een veilige uitstraling en logische routing. De trend naar een publieksvriendelijke parkeerbeleving waar mensen zich wel welkom voelen, zet zich onmiskenbaar door. Triflex ontwikkelt systemen voor parkeergarages, op basis van vloeibare kunststoffen, voor een duurzame afdichting, bescherming en naadloze afwerking van oppervlakken in parkeergarages.

DUURZAME OPLOSSINGEN DIE ZICH OVERAL LATEN PARKEREN


PARALLELSESSIES Parkeren is een begin- en eindpunt van een reis en staat altijd in verbinding met iets anders. Tijdens het Nationaal Parkeercongres 2016 laten we deze verbindingen zien in de diverse parallelsessies P+… Reizen, Reorganiseren, Recreatie, Retail, Revolutie en Rekening. U kunt u op deze dag twee sessies bijwonen.

SESSIE 1: PARKEREN & REORGANISEREN Door Mike Schenk en Remko van der Borght (gemeente Bergen op Zoom) Eenduidige en klantvriendelijke (parkeer) handhaving, regionaal parkeergaragebe­ heer, parkeren op kenteken en één par­ keervergunningensysteem in meerdere ge­ meenten tegelijkertijd. Het kan allemaal. De gemeente Bergen op Zoom laat zien hoe zij alles de afgelopen twee jaar gereorga­ niseerd heeft, waarbij in nauwe samenwer­ king met de regio het parkeerbeleid en het parkeerbeheer integraal is aangepakt. Mike

Schenk, interim bedrijfsleider Parkeerbeheer Bergen op Zoom, en Remko van der Borght, parkeerregisseur gemeente Bergen op Zoom en opdrachtgever Parkeerbeheer Bergen op Zoom, nemen u mee op hun reis van de afgelopen twee jaar. Welke keuzes hebben zij moeten maken? Hoe gaat het nu na het nemen van alle maatregelen? Wat brengt de nabije toekomst nog? Allemaal zaken die de revue passeren tijdens deze sessie.

SESSIE 2: PARKEREN & RECREATIE Door Mark Hakkert (LOC7000) en Jeroen Rauwers (gemeente Nijmegen) LOC7000 is als bedrijf niet meer weg te denken uit de evenementenwereld. Met onder andere het Lowlands festival en megaconcerten van bijvoorbeeld Coldplay en Bruce Springsteen, heeft LOC7000 telkens te maken met logistieke uitdagingen. Mark Hakkert, Coördinator Ver­ gunningen & Veiligheid LOC7000, vertelt over zijn ervaringen met satellietparkeerplaatsen aan de rand van een stad, het preboeken van

parkeerplaatsen en de samenwerking met ge­ meenten en parkeerbedrijven. Jeroen Rauwers, Verkeersmanager van de ge­ meente Nijmegen vertelt welke instrumenten de gemeente inzet. Enerzijds om evenemen­ ten te faciliteren (garages als kleedruimte, P+R locaties), anderzijds om (parkeer)hinder voor de bewoners of abonnementhouders te be­ perken.

SESSIE 3: PARKEREN & REVOLUTIE Door Jeroen Borst (TNO) en Arjan van Vliet (RDW) TNO zet zich in voor maatschappelijke vooruit­ gang door wetenschappelijke kennis te verta­ len naar innovaties met aantoonbare impact. Jeroen Borst, Research Manager Sustainable Urban Mobility and Safety bij TNO, vertelt over de ontwikkelingen (zelfrijdende auto, car sharing, van bezit naar gebruik), wat de ge­ volgen zijn voor de parkeerproblematiek en hoe de mobiliteitsuitdagingen van vandaag

34

vexpansie 2015

en morgen aan te gaan. Binnen RDW werkt Arjan van Vliet, Senior Advisor Corporate Stra­ tegy RDW, aan strategische vragen rondom voertuigen die in de toekomst op de weg ko­ men. Het meest baanbrekende traject is wel de zelfrijdende auto. Sinds kort vinden groot­ schalige proeven plaats op de openbare weg. Hoe gaat de bestuurder ermee om? En wat zijn de gevolgen voor parkeren?


SESSIE 4: PARKEREN & RETAIL Tom Ponjee (Detailhandel Nederland) en Bas Ligthart (Gemeente Leidschendam-Voorburg) ‘Gemeenten moeten concrete stappen voor de retailsector nemen’. Detailhandel Nederland vindt dat gemeenten goede keuzes moeten maken. Het afscheid ne­ men van onder andere hoge parkeerbe­ lastingopbrengst hoort hier wat Detailhan­ del Nederland betreft bij. Tom Ponjee van Detailhandel Nederland geeft zijn visie op

parkeren & retail. Overdekt winkelen, gratis parkeren; in Leidsenhage. Bas Ligthart, Be­ leidsmedewerker Mobiliteit in de gemeente Leidschendam-Voorburg, vertelt over de ontwikkelingen rondom Leidsenhage. Hij is vanaf het begin als beleidsmedewerker mo­ biliteit en parkeren betrokken geweest bij de planvorming en vertelt hierover.

SESSIE 5: PARKEREN & REIZEN Door Ferdinand Burgersdijk (Toogethr) en Martin Zevenbergen (TripManager) Toogethr is een platform dat het super mak­ kelijk maakt om bijeen te komen en een rit te delen. Toogethr lanceert dit najaar een nieuwe app: sociaal, proactief en eerlijk je rit delen. Ferdinand Burgersdijk is de drij­ vende kracht achter Toogethr. Hij is ervan overtuigd dat relevante informatie mensen beweegt tot ander gedrag. Hij hoopt iets van zijn energie met ons te delen in het ka­ der van samen zorg dragen voor gedeelde problemen. Dit doet hij in een gedeelde

parallelsessie met Martin Zevenbergen, ei­ genaar en bedenker van het innovatieve TripManager, Auto-op-Afroep+. In heel Nederland binnen een paar uur over een auto kunnen beschikken, dat is de belofte. Martin: ‘Marktaanbieders moeten samen­ werken om een eindproduct aan te bieden dat reizen net zo eenvoudig maakt als wa­ ter uit de kraan. Je draait hem open wan­ neer jij dat wilt en ontvangt één keer per maand een factuur.’

SESSIE 6: PARKEREN & REKENING Hans Zuiver (Vexpan Expertteam) en Ruurdjan Bakker (gemeente Winschoten) Betaald parkeren, of juist niet? Het Vexpan Expertteam heeft een onderzoeksvraag ontvangen over de ervaringen met ‘gratis parkeren’. In veel gemeenten is hier immers discussie over. Door de bomen is het bos echter bijna niet meer te zien. Hans Zuiver vertelt namens het Vexpan Expertteam over

de huidige stand van zaken en de lessen die we hieruit kunnen trekken. Op 1 januari 2015 is betaald parkeren in Winschoten afgeschaft. Verkeersplanoloog Ruurdjan Bakker van de gemeente Oldambt vertelt over de invloed die dit heeft op de gemeenterekening en deelt zijn ervaringen.

SESSIE 7: PARKEREN & RETAIL Tom Ponjee (Detailhandel Nederland) en Dave Linssen (Aparco/gemeente Roermond) ‘Gemeenten moeten concrete stappen voor de retailsector nemen’. Detailhandel Nederland vindt dat gemeenten goede keuzes moeten maken. Het afscheid ne­ men van onder andere hoge parkeerbelas­ tingopbrengst hoort hier wat Detailhandel Nederland betreft bij. Tom Ponjee van De­ tailhandel Nederland geeft zijn visie op par­ keren & retail. De grootste parkeergarage van Nederland

in Roermond? Winkeliers die om hogere parkeertarieven vragen? Daar moet iets vreemds aan de hand zijn! Samenwerking met ondernemers is voor iedere parkeer­ professional belangrijk. Maar een Designer Outlet met 5,5 miljoen bezoekers per jaar in je stadscentrum maakt een goede samen­ werking essentieel. Dave Linssen, eigenaar van Aparco en parkeercoördinator bij de Gemeente Roermond, vertelt waarom.

35

vexpansie 2015


We are here to stay

Heliumstraat 130 - Zoetermeer - www.scheidt-bachmann.nl

We are here to stay


Samen geschiedenis schrijven - doet u mee? Het klinkt ambitieus, maar ik meen het: 13 oktober gaat uw leven veranderen. Tenminste, als u erbij bent, op het Nationale Parkeercongres 2016. U gaat nieuwe mensen ontmoeten, bestaande relaties verstevigen en de laatste inzichten horen. Aan het einde van de dag barst u van inspiratie en bent u klaar voor de toekomst. Ik geef u graag enkele tips om het maximale uit deze dag te halen.

TEKST GERRIT HEIJKOOP, DAGVOORZITTER

Als dagvoorzitter valt me altijd op hoeveel energie er vrijkomt bij persoonlijke ontmoetingen op dit soort dagen. Ik heb mijn eigen geheim om die ontmoetingen zo laagdrempelig, verrassend en effectief mogelijk te maken. Op congressen zoals dit ontstaan nieuwe ideeën, interessante samenwerkingen en zakelijke initiatieven. Het belangrijkste daarvoor is dat u erbij bent! KLAAR VOOR DE TOEKOMST

De ontwikkelingen in de parkeerbranche gaan razend snel. Gerenommeerde sprekers praten u in een dag helemaal bij over onder andere de toekomst van parkeren, de strijd tussen betaald en gratis parkeren en de invloed van The Internet of Things. Dat alles beleeft u samen met vakgenoten die net zo bevlogen met hun vak bezig zijn als u. Ik zal er persoonlijk voor zorgen dat u naar huis gaat met concrete actiepunten die uw werk

beter, gemakkelijker en interessanter maken. Neem vijf minuten om uzelf voor te bereiden en u verdubbelt het effect van deze dag.

spirerende dag. Dus kent u nog iemand voor wie dit congres interessant is? Aarzel niet en pak de telefoon.

TIP 1: MIS HET NIET!

TIP 3: LAAT UW AMBITIE LEIDEN

Wees erbij! Op 13 oktober is elke relevante parkeerprofessional van Nederland op dit congres. Alleen als u er ook bent kunt u samen mooie dingen veroorzaken. Heeft u zich nog niet ingeschreven? Doe het nu meteen op www.vexpan.nl

De dag belooft ontspannend, inspirerend en gezellig te worden. Om dit congres maximaal voor u te laten werken, hoeft u nog maar een ding te doen. Stel uzelf van te voren één vraag: waar wil ik de komende vijf jaar naar toe en hoe kan het congres mij helpen om daar de contacten en kennis voor op te doen? Al denkt u er maar vijf minuten over na. Het kan het verschil zijn tussen een gezellige dag en geschiedenis schrijven in uw vak. Dus kom op 13 oktober naar het mooie Corpus in Leiden en neem vooral iemand mee. Ik zie ernaar uit u daar te ontmoeten!

TIP 2: NEEM IEMAND MEE

Wat je samen beleeft maakt meer indruk. Dus neem een collega of relatie mee*. Dan kunt u de sessies verdelen en later kennis uitwisselen. U kunt relaties aan elkaar voorstellen en bespreken hoe u de opgedane kennis in uw organisatie gaat toepassen. Of nodig een relatie uit. Geen betere gelegenheid om banden aan te halen dan deze in-

* Als lid van Vexpan is het bijwonen van dit congres gratis voor 2 deelnemers.

37

vexpansie 2015


Battle for the driver seat Everybody asks “which car maker is going to make it”. And “which tech giant is going to move into mobility”. Well, in my head the question is more which alliance is going to make it. A little bit like in highschool… Who would be the hottest couple? Let’s agree on a few things first; • the only reason for tech giants to be interested in mobility are obtaining more context data and influencing larger portions of the consumer journey (quite literally) • building cars is a hard-to-scale low-margin business that in itself would only pull down margins for tech companies • car manufacturers have zero, nill, no, none, niente, keine chance to rival the tech giants in digital plays Our world is driven by consumption. There is a 10 trillion retail market out there. Which surpasses the market for sellling cars by far. The total mobility market is a more interest-

38

vexpansie 2015

ing pie but then again, not for the margin contribution. But more for the impact it will have on your ability to retail to consumers. Any consumption of most people starts with the “first screens”. Those are controlled by the “Four horseman”: Apple, Google, Amazon, Facebook and Alibaba. Jep, it’s now five actually. And then there is a class of relevant digital players that matter, but don’t have the punching power to use effects of scale coming from mobility. I’d count Microsoft, Twitter and the likes into that (massive generalization…). So any car maker out there would want to tag on to a horseman. Because in the future those will pay their bills. A car is parked ~23h per day. There is no imaginable scenario in which private car ownership will stay dominant. There will be many more models than owning a car. At some point mobility will be a commodi-

ty. The same way movies are bundled with your Amazon Prime. Or music is bundled with your mobile subscription. There will be private cars. For sure. But only if you are willing to pay the price. Most people won’t pay for mobility with their wallets, but with their autonomy. Or with their data. Mobility will be bundled! Agreeable so far? Well, then let’s look at how the dating wheel is spinning. From a good friend from Ireland I once learned the expression: “Go ugly early”. Meaning when you are in a club don’t wait too long to commit to your one-nighter. If you wait too long, there might be no choices left. So better go ugly early…Who is eyeballing who? First up there is Google. She is like a handsome scientist. Not too nerdy but carries that aura of altruism and purpose. It appears that Ford is scooching over to Google quite purposefully. Two American icons marching


together. Not difficult to imagine. Alan Mulally, who turned Ford around already sits on the board of Google. Ford understood very early how to open massively to developers with Ford Applink. Well played indeed. Almost looks like Google play. Trying to speak the same language as her is always helping. You better read her books, if you want to impress her… Now, what about the varsity cheerleader; Apple? She is hot for sure, but also has quite an attitude. If you go for her, you might end up empty? You might even win the race and get married. But will she stay with you for good? A break-up is always looming… But she still feels like a real win. She owns half the world’s first screen for entertainment and communication. But less so for “discovery” and “checkout”. Is she a good choice? If you can live with her temper… Then there is Amazon. Super smart. Straight

As in most classes. Good marriage material. Somebody to build a house with. She will tell you when you need to get your stuff together. Not super likeable, but a really good choice. Your friends might not go apes*** over her but you kind of know she is the better choice. She comes with two huge assets. Not what you are thinking! Pig. First; She owns a large portion of the “checkout”. Second; She has a toll on most of the internet through AWS. Next up: Facebook. Again, super bright. But certainly more playful. Career path is less clear. More chatty. She will make for a great dinner conversation but you might not brag about her scientific achievements just as loud. But still a great package. She controls most of the “discovery” and is getting closer to the “checkout” as well. And then there is Alibaba. The exotic beauty. She combines a lot of the good trades of

the others. But still hard to size her up. Because, well, she is foreign. So heck, how would you know what she is up to? What is the conclusion? Mmmh, tough one. If any, I’d love for more conversation to happen around the possible alliances. Apple and Google are not the only beauties out there. I certainly feel Amazon is hugely undervalued in the dating chatter of OEMs. And all the BS from OEMs building their own in-car experiences is just old men playing the marriage game… SILVAN RATH, CEO en cofounder van ParkTAG. Hij neemt ons in een be­ vlogen presentatie mee naar de toekomst. Wat kan vernuftige technologie in smartpho­ nes ons bieden? Wat staat ons te wach­ ten en wat zijn de mogelijkheden?

39

vexpansie 2015


Ruimte voor geluk Interview met Jan Fokkema, directeur NEPROM

De vereniging van Nederlandse projectontwikkeling maatschappijen NEPROM heeft het rapport Ruimte maken voor het nationaal geluk uitgebracht. Omdat ruimtelijke ontwik­ kelingen ook een grote invloed kunnen hebben op de daarmee samenhangende parkeervraag, een interview met Jan Fokkema, directeur NEPROM, over de ruimtelijke visie van zijn organisatie en zijn visie op de gevolgen daarvan voor parkeren in de toekomst. TEKST SJOERD STIENSTRA

Er zijn vele ontwikkelingen in de maatschappij gaande die grote gevolgen kunnen hebben op de toekomstige inrichting van ons land, en daarmee op de wijze waarop in Nederland zal worden gewoond, gewerkt en gerecreëerd. In welke richting die ontwikkeling zal gaan is echter minder duidelijk, een samenhangende visie daarop ontbreekt. Om die reden heeft de vereniging van Nederlandse projectontwikkeling maatschappijen NEPROM het initiatief genomen het rapport Ruimte maken voor het nationaal geluk uit te brengen. NEPROM beoogt hiermee een aanzet te geven voor het tot stand komen van een breed gedragen visie op de ruimtelijke opgave waarvoor ons land staat. Omdat ruimtelijke ontwikkelingen ook een grote invloed kunnen hebben op de daarmee samenhangende parkeervraag was dit aanleiding voor Vexpansie om Jan Fokkema, directeur van de NEPROM, te interviewen over de ruimtelijke visie van zijn organisatie en zijn visie op

40

vexpansie 2016

de gevolgen daarvan voor parkeren in de toekomst. WAAROM DEZE PUBLICATIE?

Fokkema geeft aan dat de directe aanleiding het gevoel was dat, nu we de economische crisis achter de rug lijken te hebben, het tijd wordt je te bezinnen op waar we nu staan. De woningmarkt trekt inmiddels aardig aan, bij winkels en kantoren is dat nog wat minder het geval, en nu wordt het tijd om weer wat meer om je heen te kijken en de vraag te stellen waar we nu met zijn allen naar toe gaan. Wat is nu het beeld van het Nederland van morgen? We constateerden dat dat beeld er in zijn algemeenheid niet was. We zitten nu in een tijd van decentralisatie van het ruimtelijk beleid, de tijd van landelijke nota’s ruimtelijke ordening ligt achter ons, maar daardoor ontbreekt een algemene coördinatie en begrip op een hoger schaalniveau in welke richting we nu gaan. Het rijk is wel

bezig met het ontwikkelen van een omgevingsvisie, maar dat duurt nog een tijdje. En omdat wij dagelijks met deze materie bezig zijn willen wij met ons rapport vanuit onze eigen kennis en ervaring een bijdrage leveren aan de vorming van deze visie. Ook dat past in deze tijd. We willen hiermee lijnen formuleren in welke richting een goede ontwikkeling van Nederland zou kunnen gaan, daarbij ook rekening houdend met de grote transities die gaande zijn in de maatschappij. TRANSITIES

In de visie van de NEPROM zijn er een aantal belangrijke transities aan de gang in Nederland. In de eerste plaats is dat in de woorden van Fokkema: ‘De transitie in de demografie, de veranderende bevolkingssamenstelling, maar we voorzien ook nog wel een sterke groei van de bevolking in de komende jaren. We moeten ons afvragen wat de vergrijzing, de dubbele vergrijzing eigenlijk, er komen meer ouderen,


wonen in de nabijheid van stedelijke voorzieningen. Dat hoeft niet altijd grootstedelijk wonen te zijn, maar dat kan bijvoorbeeld ook een groenstedelijk milieu zijn. Ook daarop moet je in je ruimtelijke ordening tijdig voorsorteren. EFFECTEN OP MOBILITEIT EN PARKEREN, EEN WISSELWERKING

Jan Fokkema

maar de gemiddelde levensverwachting neemt ook toe, gaat betekenen voor de ruimtelijke inrichting en de producten die wij als projectontwikkelaars daarvoor moeten aanbieden. Daarnaast de energietransitie, waar wij als sector ook behoorlijk aan bijdragen om gebouwen minimaal energieneutraal te maken. Maar ook de ont w i k k e l i n g e n rondom technologie en mobiliteit, waarbij wij met zijn allen ook het gevoel hebben dat dat grote consequenties kan hebben voor de manier waarop je je steden inricht.’

in de visie is dat een groot deel van Nederland zich ruimtelijk ontwikkelt als een netwerkstad, een aantal middelgrote en kleinere steden die onderling sterk verweven zijn. Dat geldt niet meer alleen voor de Randstad, maar ook

Fokkema ziet mobiliteit en parkeren zowel als een afgeleide van de ruimtelijke structuur en als een element dat de vorm van de omgeving mede bepaalt. Als je zwaar inzet op die netwerkstructuur stelt dat zware eisen aan mobiliteit, en omgekeerd heb je ook die mobiliteit nodig om die structuur mogelijk te maken. Vooral op het gebied van openbaar vervoer als van mobiliteit op maat vraagt dat netwerk nogal wat. En door die aanpassingen van mobiliteit kan dat betekenen dat grotere afstanden overbrugbaar worden, met als gevolg dat die netwerkstad nog verder uit kan waaieren. Ook rekening houdend met de toename van ketenverplaatsingen komen wij dan in sterk verstedelijkte gebieden uit op inzetten op hoogwaardig OV, aanhakend op de al bestaande infrastructuur, en aan de andere kant dat individueel autogebruik meer in de richting van autodelen gaat. Autodelen kun je zien als een nieuwe vorm van collectief vervoer, maar dan collectief vervoer op maat. De overheid zou hierop moeten voorsorteren, kijken wat is mogelijk en wat is wenselijk, hoe kunnen we hierop sturen. De centrale overheid zou hier regie op moeten ontwikkelen; strategie en besluitvorming op een hoger schaalniveau voor die ontwikkelingen die gemeente-overstijgend zijn. Initiatieven als deelauto’s zitten nu nog wat in de pioniersfase, met links en rechts experimenten. Sommige van onze leden ontwikkelen bijvoorbeeld appartementengebouwen met daarin een aantal deelauto’s voor de VVE. Dat heeft misschien nog een hoge symboolwaarde, maar appelleert ook wel aan een dergelijke ontwikkeling. Daarbij stuiten we op de problematiek van de parkeernormen. We komen daarbij grote, en niet altijd te verklaren, verschillen tegen tussen de verschillende gemeenten. En wat we merken is dat die parkeernormen niet meer aansluiten bij de werkelijkheid. Autobezit neemt al merkbaar af in steden, vooral

Ook met Vexpan wil ik graag verkennen in hoeverre we op het vlak van ruimte en parkeren samen een stap kunnen zetten

DE RODE DRAAD

Het document Ruimte maken voor het nationaal geluk is gebaseerd op een aantal sessies met leden van de NEPROM. De rode draad

daarbuiten (de handstad of, zoals Friso de Zeeuw dat noemt: het rompertje). Dat is heel specifiek voor Nederland, maar biedt ook grote kansen voor de toekomst omdat je daarmee veel meer duurzaam kunt doorbouwen. Je ziet ook dat bevolkingsvoorkeuren daadwerkelijk veranderen, men wil bij voorkeur

41

vexpansie 2016



ook onder jongeren. En jongere generaties trekken meer naar stedelijk gebied. En omdat juist in steden de parkeervraag vooral wordt gerealiseerd in, vaak ondergrondse, gebouwde parkeervoorzieningen om de kwaliteit van de openbare ruimte op straat te waarborgen moeten we voorkomen dat we parkeercapaciteit gaan aanleggen waaraan zeker op wat langere termijn misschien geen behoefte meer bestaat. Gebouwde parkeervoorzieningen vragen een grote investering voor een lange tijd, en dat legt vele miljoenen vast. Daarnaast zijn dergelijke parkeervoorzieningen inflexibel. We moeten hier wellicht meer flexibiliteit inbouwen, laten we het dan niet meer onder de grond doen, maar bovengronds en dan in een vorm dat, als je die parkeercapaciteit niet meer nodig hebt, het gebouw makkelijk kunt demonteren en een andere functie op die plaats realiseren. Daarnaast zou ook op het vlak van het flexibel toepassen van parkeernormen nog wel een paar tandjes bijgezet kunnen worden, en daarbij ook meer inzetten op maximalisering van dubbelgebruik. Zo wordt nu in Den Haag een nieuwe ontwikkeling gerealiseerd nabij het station, met een grote fietsenkelder, maar nul autoparkeerplaatsen! Ook op het vlak van mobiliteit zijn grote technologische ontwikkelingen gaande, denk maar aan de zelfrijdende auto. Je fantasie slaat bijna op hol als je doordenkt over de mogelijkheden. De ontwikkelingen zouden een aanzuigende werking op mobiliteit kunnen hebben, met een enorm effect op infrastructuur en parkeren. Reistijd wordt dan voor een deel werktijd, waardoor mensen kunnen besluiten verder van hun werk te gaan wonen. Dat zou kunnen leiden tot toename van woon-werkverkeer, want persoonlijk contact blijft belangrijk, en daarvoor is mobiliteit nodig. Het nieuwe werken vervangt dus niet (alle) woon-werkverkeer. FLEXIBILITEIT IS HET SLEUTELWOORD

De maatschappij maakt een snelle ontwikkeling door: steden veranderen, het gebruik van de stad verandert, verplaatsingen worden anders. Flexibiliteit is daarbij het sleutelwoord. De nieuwe stad zal flexibel en aanpasbaar moeten zijn. En dat geldt ook voor parkeren, probeer ook daar flexibiliteit in te bouwen. ‘NEPROM is nu bezig te proberen de in de publicatie beschreven visie te verrijken en verbreden, bijvoorbeeld met input van anderen, zodat het niet meer alleen van ons, de

NEPROM, is maar mee bijdraagt aan het tot stand komen van een nationale visie. De doelgroep van het document was in de eerste plaats om het beeld voor onszelf wat scherper te krijgen, maar ook om met anderen, in het bijzonder overheden, op basis hiervan in gesprek te komen. Wij hebben niet het gevoel dat wij als sector de wijsheid in pacht hebben, maar wij denken vanuit onze kennis en ervaring een nuttige bijdrage te kunnen leveren. Er zijn inmiddels al gesprekken geweest met de G32 en G4, en we willen ook andere partijen daarbij betrekken. Op die wijze zal het dan op den duur niet

meer onze visie zijn, maar kan het zich ontwikkelen naar een gedeeld gedachtengoed. Ook met de Vexpan wil ik graag verkennen in hoeverre we op het vlak van ruimte en parkeren samen een stap kunnen zetten.’ Bekijk de volledige publi­ catie Ruimte maken voor het nationaal geluk via de QR-code.

SJOERD STIENSTRA, Adviesbureau stedelijk verkeer BV

43

vexpansie 2015


Toegankelijkheid voor gehandicapten Op 21 januari 2016 is in de Tweede Kamer een amendement aangenomen van inmiddels oud PvdA Kamerlid Otwin van Dijk c.s. over de toegankelijkheid van gebouwen en openbare ruimte voor personen met een handicap. Er komt een algemene verplichting om gebouwen en bedrijven toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. De verplichting moet ingaan per 1 januari 2017. TEKST JITZE RINSMA

Otwin van Dijk, sinds 8 juli jl. burgemeester van de gemeente Oude IJsselstreek was van 20 september 2012 tot 5 juli 2016 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Hij heeft zich sterk gemaakt voor betere toegankelijkheid van gebouwen. En met succes. 21 januari 2016 is door de Tweede Kamer een amendement van Van Dijk c.s. aangenomen over de toegankelijkheid van gebouwen en openbare ruimte voor personen met een handicap. Er komt een algemene verplichting om gebouwen en bedrijven toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. De verplichting moet ingaan per 1 januari 2017. Aan hem de vraag waarom hij het amendement heeft ingediend, wat hij ervan verwacht, wat hij vindt van de toegankelijkheid van parkeergarages in Nederland en wat daarin veranderd moet worden. Waarom heeft u dit amendement ingediend? ‘Sinds mijn achttiende kan ik ten gevolge van een ongeluk niet meer lopen en ben ik om me te kunnen verplaatsen aangewezen op het gebruik van een rolstoel. Dan ervaar je pas waar de zwakke schakels zijn om naar

44

vexpansie 2016

school te gaan, van de trein gebruik te kunnen maken of een museum te kunnen bezoeken. Deze ervaringen, met de wetenschap dat er in Nederland 2,5 miljoen mensen met een beperking zijn, en dat worden er de komende jaren meer, motiveert mij om mijn steentje er aan bij te dragen omdat te verbeteren. Het door de Verenigde Naties aangenomen verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (Trb.2007, 169) is recent door de Tweede en Eerste kamer aangenomen en zal binnenkort in het Staatsblad worden gepubliceerd en is dan een feit. Gelijktijdig met de ratificatie is het amendement ingediend. In Nederland is nog geen wetgeving van kracht dat gebouwen toegankelijk moeten zijn. In andere landen zoals de Verenigde Staten is er sinds 1992 al wel wetgeving.’ Wat houdt uw amendement in? ‘Met dit amendement (vergaderjaar 20152016 33990 nr.56) beogen de indieners (mede ondertekenaars zijn Dik-Faber en Voortman) er voor te zorgen dat er een

verandering gaat optreden in het denken over toegankelijkheid voor mensen met een handicap. Toegankelijkheid moet normaal worden en ontoegankelijkheid de uitzondering. Aanpassingen om toegankelijkheid aan iedereen aan te bieden is geen extra service maar een vanzelfsprekendheid gegeven de inclusieve samenleving. Het college voor rechten van de mens stelt immers ook: ”Het verdrag vraagt van de staat inspanningen op alle terreinen van het maatschappelijk leven. Die inspanningen liggen niet alleen op het gebied van individuele aanpassingen, maar juist ook op het gebied van algemene voorzieningen. Het amendement ligt in het verlengde hiervan. Met dit amendement wordt een artikel 2a toegevoegd aan de wet: Wettelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte en luidt: 1. Degene tot wie het verbod van onderscheid zich richt (in dit kader gebouw eigenaren of exploitanten) draagt daarnaast zorg voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of een chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.


2. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld ter uitvoering van het eerste lid. 3. De voordacht voor een krachtens het tweede lid vast te stellen algemene maatregel van bestuur wordt niet eerder gedaan dan vierweken nadat het ontwerp aan beide kamers der Staten-Generaal is overlegd. Met onevenredige belasting wordt bedoeld dat redelijk en billijk is rekening te houden met bijvoorbeeld een onderscheid tussen bestaande historische gebouwen en nieuwbouw, bouwkundige aspecten en de financiële draagkracht van de exploitant. Naast het feit dat de aanpassing redelijk en billijk moet zijn beoogt het amendement ook een geleidelijke omslag naar algemene toegankelijkheid. Het is niet zo dat ieder gebouw ( van een ondernemer) van de een op de andere dag volledig toegankelijk dient te zijn. In de toelichting op het amendement wordt verder aangegeven dat opvattingen over toegankelijkheid in de loop van de tijd zullen veranderen. Wat nu als onredelijk wordt gezien kan over een aantal jaren wel als redelijk worden beschouwd. Terwijl in sommige gevallen aanpassingen onredelijk blijven bijvoorbeeld als het om monumentale gebouwen gaat. Met het 2e en 3e leden wordt beoogd de betrokkenheid van de Tweede Kamer bij de door de regering op te stellen Algemene Maatregel van Bestuur te waarborgen.’ Hoe gaat het verder met het amendement en blijft u dat volgen? ‘Begin volgend jaar wordt artikel 2a in de wet opgenomen en verwacht ik dat de regering met Algemene Maatregelen van Bestuur komt. Mijn betrokkenheid bij het amendement is zo groot dat mijn mede indieners en ik de wijziging van de wetgeving en hoe dat in onze samenleving wordt opgepakt actief blijf volgen. Ook nu ik niet meer in de Tweede Kamer zit. Ik verwacht ook dat de gehandicapte organisaties op het vinkentouw blijven zitten. We zijn alle benieuwd hoe de AMvB eruit gaat zien.’ Een wet maken is één, er uitvoering aan geven en handhaven is twee. Hoe ziet u dat? ‘De achtereenvolgende regeringen zijn de afgelopen jaren niet met wetgeving gekomen en het verdrag van de rechten van de mens niet geratificeerd. Ik heb met het indienen van het amendement geprobeerd een grote steen in de vijver te gooien. De publiciteit met Marc de Hond op televisie die met zijn rolstoel het café niet in kon

‘Kom je uit de lift, stuit je op twee trapjes’

heeft daar zeker aan bijgedragen. Ik realiseer me dat het noodzakelijk is dat dat eigenaren/exploitanten en ontwerpers/inrichters de komende tijd altijd ook vanuit de gehandicapte gaan denken. Gehandicapten organisaties hebben bij de omslag in denken een belangrijke rol te vervullen, ook richting de overheid. Het uitvoeren van een customer journey kan daarbij echt helpen. Vraag een gehandicapte in een rolstoel en een visueel gehandicapte de plannen te beoordelen, het gebouw in te gaan en te kijken wat beter kan om situaties te verbeteren. Wellicht dat het op termijn nodig zal blijken dat via mediation of dat er zelfs rechters aan te pas moeten komen om zaken voor elkaar te krijgen.’ Kan het Internationaal Toegankelijkheid Symbool(ITS) een rol vervullen bij het verbeteren van toegankelijkheid? ‘Het ITS is wel het doel waarnaar we moeten streven. Voor veel gebouwen/diensten is dat nu nog niet helemaal haalbaar. Daarom moeten we ook tussenstappen zetten om de boel in beweging te krijgen. Maar het doel is dus wel ITS. Het toetsen van een gebouw aan de eisen van het ITS kan betrokkenen wel helpen op de weg naar het krijgen van het ITS symbool.’

Als u naar parkeergarages in Nederland kijkt, vindt u dan dat deze toegankelijk zijn voor personen met een beperking? ‘Veel parkeergarages doen het best goed. Bij sommige is wel wat mis. Daarbij denk ik aan het niet goed kunnen aanrijden van kaartgevers, smalle invalide parkeerplaatsen, liften niet afgestemd op gebruik door visueel gehandicapte en rolstoelers. Zie de foto van een parkeergarage in het centrum van Groningen: kom je uit een lift, stuit je op twee trapjes.’ NAWOORD

Reactie Interparking op de betreffende parkeergarage: ‘Wij zijn er een groot voorstander voor om alle gebouwen en juist ook parkeergarages toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. Alle nieuwe voorzieningen zijn uiteraard tip top in orde op dat punt maar helaas hebben ook wij een aantal oude voorzieningen die in een andere tijd zijn ontwikkeld en waar aanpassingen achteraf soms lastig zijn. Graag willen wij opnieuw bekijken, ook gezamenlijk met de gemeente Groningen, of we in dit specifieke geval alsnog vooruitgang kunnen boeken.’

JITZE RINSMA, Keypoint Parking

45

vexpansie 2016


ScanGenius

world’s first ANPR scan car system

unique Roof Top Box ANPR scan car system can be mounted on a broad range of cars match number plate to specific parking lot identify empty parking lots panoramic overview information

www.scangenius.arvoo.com MANUFACTURED IN THE NETHERLANDS



Nieuwe ESPA checklist: anderhalf jaar ervaring

Sinds begin 2015 is het nieuwe ESPA systeem in gebruik. Tegelijkertijd is ook de ESPA Gold Award geïntroduceerd. In dit artikel worden de ervaringen met het nieuwe systeem belicht. TEKST PETER MARTENS

Sinds begin 2015 zijn veertien garages gekeurd met de nieuwe lijst, waarvan drie een Gold Award hebben ontvangen: de garage onder de Markthal in Rotterdam, de garage St.-Jan in Den Bosch en de Houtwal garage in Harderwijk. Qua opzet is de nieuwe checklist ongeveer gelijk gebleven aan het oude systeem: verschillende hoofdstukken waarop een bepaald aantal punten gescoord moet worden, gecombineerd met een aantal verplichte minimumeisen. Het niveau van de criteria om de standaard ESPA te behalen is bij het nieuwe systeem en het oude systeem ongeveer gelijk. Dit was vanuit diverse Europese landen een belangrijke eis. Voor Nederland vormt de standaard ESPA eigenlijk een minimumniveau, waaraan elke nieuw gebouwde gagrage zou moeten voldoen. De standaard ESPA komt ongeveer overeen met de inrichtingseisen volgens NEN 2443 (voor zover van

48

vexpansie 2016

toepassing). Om gagrages die duidelijk boven dit niveau uitsteken toch te kunnen honoreren, is de ESPA Gold Award in het leven geroepen. De onderdelen waarop de garage wordt beoordeeld zijn: • Verlichting: op de parkeervloer, bij de inen uitritten, voetgangersruimten en betaalautomaten. De parkeervloer, gemeten naar gemiddeld lichtniveau en gelijkmatigheid, kan de meeste punten opleveren. • In/uitrit: in- en uitrijgemak, veiligheid en informatie. • Parkeervloer: vakbreedte, rijbaanbreedte, hinder door kolommen, geleiding en markeringen, schuin of haaks parkeren en mindervalideplaatsen. • Hellingbanen: helling, breedte, bochten en stroefheid. • Toegankelijkheid voor voetgangers: comfort en veiligheid van liften en trappen,

toegankelijkheid. • Veiligheidstechniek: afsluitbaarheid, CCTV, intercom, bereikbaarheid personeel. • Oriëntatie binnen en buiten de garage: herkenbaarheid, geleiding naar vrije plaatsen, bewegwijzering naar en binnen de garage, ook voor voetgangers • Comfort en diversen: informatie, betaalmogelijkheden, toiletvoorziening, dekking radio en mobiele telefonie, aankleding van de garage • Energie en milieu: energiebesparende voorzieningen met betrekking tot verlichting, E-laadpunten, deelauto’s, verwerking afvalwater. Voor een aantal beheersaspecten kunnen bonus- of maluspunten worden toegekend, bij voorbeeld de staat van onderhoud, zwerfvuil of aanvullende services. De categorieën parkeervloer, verlichting en toegankelijkheid voetgangers kunnen de


meeste punten opleveren en tellen gezamenlijk voor ruim de helft van de totale beoordeling. Om een evenwichtige kwaliteit na te streven moet voor elke categorie een minimum score worden gehaald (40 procent van het theoretisch haalbare maximum), terwijl overall een gemiddelde van 50 procent uit het theoretisch maximum behaald moet worden om een standaard ESPA te behalen. Met een zwakke score in een bepaalde categorie kan dus door compensatie in andere categorieën toch een ESPA Award worden gehaald. Om voor een ESPA Gold Award in aanmerking te komen moet overall ten minste 65 procent worden gescoord en minimaal 50 procent in elke categorie. PARKEERVLOER

Op de parkeervloer blijkt de combinatie van vakbreedte, rijbaanbreedte en kolomplaatsing soms aanzienlijk puntenverlies op te leveren. Vooral bij garages met een door de bovenbouw opgelegd kolommenstramien komt dit regelmatig voor. Dit pleit er voor om vooral bij parkeren onder andere functies als in de ontwerpfase de parkeergarage volwaardig mee te nemen, zodat het niet tot “parkeren tussen de fundering” komt. VERLICHTING

Goede verlichting in de garage is belangrijk voor zowel de fysieke veiligheid (onderlinge zichtbaarheid van voetgangers en automobilisten) maar ook voor het gevoel van veiligheid. In principe moet het niet nodig zijn om in de garage de autoverlichting in te schakelen. De NEN2443 vereist een gemiddelde verlichtingssterkte van 75Lux op de vloer, met een gelijkmatigheidsindex (donkerste plek ten opzichte van gemiddelde) van 0,5. De ESPA berekent de gelijkmatigheid als statistische standaardafwijking binnen tien metingen op de parkeervloer volgens een voorgeschreven raster (omvat parkeerplaatsen en rijbaan, pal onder en tussen verlichtingsarmaturen). Daardoor wordt een incidentele donkere plek op de parkeervloer minder sterk afgestraft. Deze combinatie van absoluut verlichtingsniveau en gelijkmatigheid blijkt in de praktijk best lastig. In sommige gevallen wordt een hoog gemiddeld verlichtingsniveau gescoord door concentratie van heel veel licht op een bepaalde plek, bij voorbeeld bij een doorgaande lichtlijn in het midden boven de rijbaan zonder verlichting boven de parkeervakken. Dan is de gelijkmatigheid slecht en worden daar geen punten gescoord. Bij in- en uitritten en betaalpunten kan de plaatsing van de verlichting ervoor zorgen

dat het punt waar een kaart moet worden aangeboden in de slagschaduw van het apparaat of de persoon of voertuig zit. Dan vereist de plaatsing van parkeerapparatuur een afwijking van het ontworpen standaard verlichtingsstramien. TOEGANKELIJKHEID VOETGANGERS

De toegankelijkheid en routes voor voetgangers binnen de garage blijkt in het algemeen goed op orde. De bewegwijzering buiten de parkeergarage –zowel voor voetgangers, maar soms ook voor autoverkeer- laat hier en daar echter te wensen over. Nieuw gebouwde openbare garages zijn in het algemeen voorzien van een lift en bij renovatie worden ook bestaande garages vaak voorzien van een lift. Trappenhuizen zijn niet altijd berekend op elkaar passerende voetgangers (minimaal 1,50 meter breed) of voorzien van veiligheidsvoorzieningen (ex-

tra tredemarkering en anti slip) ESPA ALS KWALITEITSVERBETERAAR

Met de ESPA keuring kunnen de keurmeesters veelal suggesties doen om op een relatief simpele wijze de score te verbeteren, waarmee ook de kwaliteit voor de bezoekers kan worden verbeterd. De ESPA checklist kan op de Vexpan website worden gedownload, zodat deze ook al voorafgaand door de exploitant kan worden getoetst en waar nodig verbeteringen aan de garage kunnen worden aangebracht. KWALITEITSNORM In bestekken voor ontwerp en bouw van nieuwe parkeergarages verschijnt steeds vaker de term “ESPA-waardig” of “ESPA-Gold-waardig” waardoor de ESPA als kwaliteitsnorm nadrukkelijk vorm krijgt. PETER MARTENS, Vicevoorzitter Vexpan

49

vexpansie 2016


Next generation

Parking Management Smart, Reliable, Future-proof

Efficiënt beheer van uw parkeervoorziening is steeds belangrijker. Effectief gebruik van bestaande data vanuit uw bedrijf, van uw klanten, bezoekers en leveranciers is hierin essentieel. Met de innovatieve, digitale toepassingen van WPS is deze data maximaal inzetbaar voor het verbeteren van uw parkeerbeheer en biedt het inzicht in nieuwe uitdagingen, mogelijkheden en kansen voor uw parkeervoorziening. Onze schaalbare web-based ParkiD™ en ParkiD™ Cloud oplossingen, in combinatie met de robuuste ParkAdvance™ hardware, optimaliseren ook uw bedrijfsprocessen, ongeacht de omvang van uw parkeerorganisatie. Met ons compleet scala aan producten en diensten is er altijd een oplossing die past bij uw situatie. Ontdek meer op www.wpsparkingsolutions.com.

Digitale Parkeerbalie maakt parkeerzaken regelen makkelijk Via de Digitale Parkeerbalie regelen uw inwoners alles eenvoudig zelf online, van het aanvragen of verlengen van een vergunning tot het wijzigen van een kenteken. Met de digitale bezoekersregeling kunnen zij daarnaast bezoekers aan- en afmelden en het parkeersaldo opwaarderen. Allemaal zonder dat zij daarvoor de deur uit hoeven. Handig, voor inwoners die graag zelf hun parkeerzaken regelen, waar en wanneer dat hen uitkomt. Ga voor meer informatie naar centric.eu/parkeren

SOFTWARE SOLUTIONS | IT OUTSOURCING | BPO | STAFFING SERVICES

www.centric.eu


BeterBenutten

Beter Benutten van garagecapaciteit Beter Benutten is een programma waarin het Rijk, decentrale overheden en private stakeholders in twaalf stedelijke regio’s in Nederland werken aan het verbeteren van de bereikbaarheid. Het programma heeft als kernbegrippen gedragsbeïnvloeding, innovatie en samenwerken. Veel projecten in dit programma hebben een directe of indirecte relatie met het thema parkeren. In dit artikel wordt ingegaan op het beter benutten van garagecapaciteit. TEKST CASPER STELLING PLANTENGA

Het beter benutten van garagecapaciteit is een terugkerend vraagstuk. Door doelgroepen te stimuleren een andere parkeerplaats te kiezen kan de parkeerbalans evenwichtiger worden. Ook kan de ruimteclaim van parkeren worden verkleind of kunnen wachtlijsten voor parkeervergunningen worden weggewerkt. Tenslotte kan het bijdragen aan de stedelijke bereikbaarheid als de gestimuleerde parkeergarages een gunstige ligging hebben ten opzichte van stedelijke knelpunten. Ik heb drie lessen getrokken uit mijn ervaringen met beter benutten van parkeergarages. DOELGROEP DEFINIËREN

Het is ten eerste noodzakelijk om goed te definiëren welke doelgroep aangesproken wordt. Een probeeraanbod moet passen bij de doelgroep en eenvoudig en risicoloos zijn. In de praktijk voorkomende doelgroepen zijn “bewonersvergunninghouders” en “stadsbezoekers”. Vergunninghouders kunnen bijvoorbeeld gestimuleerd worden om bij wijze van proef hun vergunning tijdelijk

in te ruilen voor een abonnement op een nabijgelegen garage. Bevalt het dan wordt de regeling permanent. DUIDELIJKE AFSPRAKEN

Ten tweede is het noodzakelijk om duidelijke afspraken te maken over de dagen en tijden dat de parkeercapaciteit beschikbaar is voor de andere functie. Het benutten van een parkeergarage van een evenementenhal als P+R is bijvoorbeeld mogelijk omdat die vaak onderbezet is. Tegelijk zijn er ook drukke dagen waarop de capaciteit niet beschikbaar is voor de P+R functie. Dit betekent dat stadsbezoekers er niet zonder meer vanuit kunnen gaan dat er plek is. Dit probleem is oplosbaar, maar vergt wel nauwe afstemming. GOEDE BUSINESSCASE

Ten derde is het belangrijk om een goede businesscase te maken. Het afkopen van capaciteit tegen markttarieven is voor een gemeente een kostbare aangelegenheid die waarschijnlijk geen structurele oplossing

biedt. Voor de exploitant is het van belang dat de businesscase uitwijst dat zij er extra inkomsten mee genereren die zij anders niet zouden krijgen. Voor de gemeente is het van belang dat zij de structurele kosten kan afwegen tegen alternatieve oplossingen zoals het zelf bijbouwen en onderhouden van parkeercapaciteit voor de opvang van de piekdrukte. In verschillende regio’s wordt geëxperimenteerd. Concrete resultaten zijn bij mij nog niet bekend. Wel merk ik dat partijen het lastig vinden omdat het geen structurele oplossing biedt (afspraken met de exploitant zijn per definitie eindig). Bovendien valt de interesse van de doelgroep soms tegen als het aanbod niet interessant genoeg is. Desondanks denk ik dat het goed is om verder te experimenteren met de mogelijkheden omdat het volgens mij kosteneffectief kan bijdragen aan het opvangen van piekdrukte in een stad of wijk.

CASPER STELLING PLANTENGA, MuConsult

51

vexpansie 2016


De parkeerbeugel met afstandsbediening www.privapark.nl

Altijd uw eigen parkeerplaats dankzij de PrivaPark parkeerbeugel U bezit uw eigen parkeerplaats en moet deze soms afstaan aan iemand die uw plek ‘leent’ zonder uw toestemming. Dat is natuurlijk niet de bedoeling: u moet de eigenaar van deze auto verzoeken weg te gaan of zelf een andere parkeerplaats zoeken. Misschien moet u soms eerst een ander obstakel op uw parkeerplaats verwijderen voordat u kunt parkeren. Dit kost u een hoop tijd en leidt tot ergernis.

De voordelen: •Parkeerbeugel met afstandsbediening. •Geen (grond)bekabeling nodig. •Eenvoudige installatie. •Veilig. •Minimaal onderhoud. •Diverse bedieningssystemen. •24-uurs servicedienst. •Sinds 1999 meer dan 18.000 parkeerbeugels geplaatst. •Goedgekeurd door het Ministerie van Infrastructuur en milieu

Met uw afstandsbediening doet u uw beugel omhoog na het wegrijden en bij terugkomst doet u de beugel weer naar beneden. Het vergrendelingsmechanisme zorgt ervoor dat alleen ú de parkeerbeugel kan bedienen. Zo bent u altijd comfortabel baas op uw eigen terrein. De parkeerbeugels van PrivaPark zijn robuust en betaalbaar. Daarnaast is het gebruiksgemak optimaal: omdat u een afstandsbediening gebruikt, kunt u de beugel vanuit uw auto bedienen. U hoeft de beugel niet aan te raken en houdt daarom schone handen. Verder heeft u geen last van verloren of afgebroken sleutels of een bevroren slot. De installatietijd van de parkeerbeugels is kort omdat grondbekabeling niet nodig is.

PrivaPark Basis

PrivaPark Solaire beugel

PrivaPark Inox inritafsluiter

Wilt u parkeerproblemen op uw eigen parkeerplaats tot het verleden laten behoren? De parkeerbeugels van PrivaPark bieden de oplossing.

Julianastraat 32-34 1814 EB ALKMAAR T 072 - 511 59 27 F 072 - 511 64 04 info@privapark.nl www.privapark.nl


Column

Priva-cy or no ? PARKING ANGEL

In deze moderne tijd van digitalisering, big data en cybercrime verzandt onze persoonlijke integriteit in een rap tempo. De overheid probeert ons met spotjes te wijzen op de risico’s en komt met basale oplossingen in de trant van wisselende wachtwoorden en controle van juiste website adressen. Tegelijkertijd staan ze toe dat onze DigiD met een zelfde wachtwoord door steeds meer organisaties en bedrijven mag worden gebruikt als digitale toegang tot uw gegevens. En natuurlijk is alles beveiligd! Vadertje staat waakt goed over ons. Ja toch? Hoe is het eigenlijk gesteld met uw “parking” privacy? Nou dat zit wel snor, want wij zijn een integere branche. Ook zijn wij ons bewust van het gebruik van camerabeelden en zal niemand zomaar misbruik maken van de door onze bezoekers geschonken privégegevens. Het aanvragen van abonnementen en vergunningen vindt plaats binnen afgesloten systemen en alleen de bevoegde medewer-

kers krijgen de data onder ogen. Ik mag echter hopen dat u niet al teveel aan uw privacy bent gehecht, want in weerwil van het bovenstaande is privacy binnen de digitale parkeerwereld nauwelijks een issue. In ieder geval wordt u niet gevraagd of u uw informatie wil delen. Het is eerder omgekeerd. Geen informatie dan ook niet parkeren of in ieder geval geen vergunning. Natuurlijk is het scannen van uw kenteken bij het in- en uitrijden van een parkeergarage of terrein een gemak. De vraag is alleen voor

wie? Ook slaan we alle data voor langere tijd op, want je kan nooit weten. Als de belastingdienst verzoekt om informatie zijn we meer dan gretig om onze goede wil te tonen door alle data zonder uitzondering te overhandigen. Ook mijnheer agent vangt vrij zelden bot als hij camerabeelden claimt van een garagebeheerder. Als het er op aankomt, zijn we een gedienstig en vlijtig volkje. We hebben onze administratie op orde en dat willen we weten ook. Natuurlijk houden we ontwikkelingen niet tegen en willen dat ook niet per se, maar bewustwording van hetgeen we vragen van onze klanten en hoe we met hun gegevens omgaan, is geen overbodige luxe. Laten we daarbij in de spiegel kijken en ons afvragen hoe wij het zouden vinden als we voortaan alleen iets bij de supermarkt mogen kopen als we bereid zijn onze identiteit, banksaldo en gezondheidstoestand met de kassière te delen.

53

vexpansie 2016


Service

Over Vexpan BESTUUR

EUROPEAN STANDARD PARKING AWARD (ESPA)

• • • • • • •

De ESPA is een onderscheiding die namens de EPA wordt verstrekt. De ESPA wordt in Nederland uitgereikt door Vexpan. De ESPA is in het leven geroepen door de Europese parkeerbranche, omdat zij de kwaliteit en het imago van parkeervoorzieningen wil verhogen. Bij de toetsing wordt gebruikgemaakt van een uitvoerige checklist, waarbij onderdelen als verlichting, gebruiksgemak, veiligheid, comfort en betaalsystemen aan de orde komen.

Voorzitter: Monique Pluijm - Empaction B.V. Vicevoorzitter: Peter Martens - Q-Park NV Penningmeester: Bart Monster - Almsystems Wouter van Boggelen - IP Parking Peter Dingemans - Park Assist André Wielaard - EasyPark Group Walter Prot - Gemeente Amersfoort

SECRETARIAAT

Contactgegevens: info@vexpan.nl, 035 - 694 32 45. WOORDVOERING

Peter Martens: contact via het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45. LID WORDEN

Voor informatie over uw lidmaatschap of lid worden van Vexpan kunt u kijken op www.vexpan.nl of neem contact op met ledenmanager Annelies Zijp, a.zijp@vexpan.nl, 06 - 53 69 00 72. EUROPEAN PARKING ASSOCIATION

Vexpan is als onafhankelijke beroepsvereniging lid van de European Parking Association (EPA). Contactpersoon: Peter Martens – Q-Park NV

Mocht u uw garage willen laten toetsen voor de ESPA, dan kunt u via onze website het aanvraagformulier downloaden. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45. KEURMERK STRAATPARKEREN

Het Keurmerk Straatparkeren voor gemeenten is een waardering van de kwaliteit van het parkeren op straat. Het keurmerk garandeert kwaliteitsnormen ten aanzien van onder andere: parkeerbeleid, parkeerbebording en –bewegwijzering, betalingsmogelijkheden en communicatie met parkeerders. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

platform parkeren nederland

54

vexpansie 2016


Parkeren beweegt Deskundig, betrouwbaar en betrokken; dat is P1 ten voeten uit. Wij ontzorgen onze opdrachtgevers via efficiĂŤnte operationele en innovatieve oplossingen.

Parkeren zit in ons bloed. Iedereen bij P1 zet zich in voor een hoogwaardige parkeerdienstverlening. Wij zijn het enige parkeerbedrijf in Nederland dat off street ĂŠn on street dienstverlening levert. Wij exploiteren en beheren parkeerlocaties. Daarnaast bieden wij gemeenten een breed palet aan dienstverlening zoals handhaving, digitale vergunningverlening, digitale bezoekersregeling, administratie en management, onderhoud en beheer van parkeerapparatuur, geldgaring en advisering. U vindt in ons een betrokken partner die hoogwaardige kwaliteit en service op maat levert.

Benoordenhoutseweg 46

T +31 (0)70 370 50 70

Postbus 97812

E info@p1.nl

2509 GE Den Haag

W www.p1.nl


d! erd! ceer ifi e rtfic certi geece 01g 9001 O40 IS 1 O IS

arten.com

arkeerka .p w w w aarten.com

l

.n t e n a l p @ n rte parkeerkaa erk

info@parke

Leverancier van parkeerkaarten voor alle systemen PARKINGSUPPLIES B.V. TRANSPORTCENTRUM 21 7547 RT ENSCHEDE TELEFOON 053 - 43 22 688 FAX 053 - 43 25 350


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.