Professioneel Schoonmaken 5 2012 by Het Branche Bureau

Boardroom: Joris van Hintum (Dros)

Efficiënter schoonmaken met Bloe

NVZ: Bomen over vijf jaar Reach

professioneel schoonmaken

Jaargang 11 - ’12 / 5

Rogier Mazurel (Romaro) ‘Aan veiligheid doen wij geen concessies’ Thema: Duurzaam ondernemen Nieuw onderkomen DUO en Belastingdienst: ‘Het gebruikte materiaal behoeft weinig onderhoud.’

WENST U SAMEN DE MVO-WEG IN TE SLAAN?

GEZOCHT: GREEN CLEANERS!

WWW.WMPROF.COM

colofon

Op de cover

Professioneel Schoonmaken

’Als industrieel reiniger ben je partner van je klant’

is een uitgave van APPR bv, in samenwerking

’We doen het goed, maar we doen het vooral anders.’ Aan het

met de Vereniging Schoonmaak Research, 11e jaargang. Redactieadviesraad: Nico Lemmens, Gert de Graaf, Max Groenen-

woord is Rogier Mazurel, directeur/eigenaar van Romaro Schoonmaakgroep uit Ridderkerk. Een belangrijk deel van de omzet van zijn bedrijf wordt gerealiseerd door de in industriële reiniging gespecialiseerde tak Romaro Industriële Service.

dijk, Hans Razenberg, André de Reus, Paul Terpstra, Sjaak van ‘t Wout, Jacco Vonhof, Hans Paul Visscher. Realisatie: Inga van Uchelen APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27,

PS, Van een crisis was tijdens ’s werelds grootste schoonmaakbeurs ISSA/Inter-

e-mail: inga@appr.nl

clean op het eerste gezicht niets te merken. Alle beurshallen van Amsterdam

Abonnementen:

deze editie bleken fabrikanten te hebben geïnvesteerd in innovatieve produc-

Een jaarabonnement op Professioneel Schoon-

ten. Te veel om op te noemen.

maken is in Nederland gratis voor een ieder die

Gezien de vele noviteiten is het product van de winnaar van de Innovation

kan aantonen professioneel bij schoonmaakon-

Award verrassend eenvoudig: het Mag-systeem van Vermop Cleaning Sy-

derhoud betrokken te zijn. De aanvraag van het abonnement dient schriftelijk te gebeuren en vergezeld te gaan van een visitekaartje of werkgeversverklaring. Het abonnement is tevens

RAI stonden van 8 tot en met 11 mei weer vol, net als het buitenterrein. En ook

stems. Dit is een nieuwe technologie waarbij de mop met magneten op de houder wordt bevestigd. Eén houder is passend voor alle mopsystemen. De jury noemt het dan ook ‘een relatief simpele stap voorwaarts voor een hulp-

gratis voor laatstejaarsstudenten en docenten

middel dat dagelijks wordt gebruikt’. Vanaf pagina 56 een uitgebreid verslag

van de opleidingen mbo-FD en hbo-FM.

van de beurs.

De uiteindelijke toewijzing van het abonnement is voorbehouden aan APPR bv. Abonnementen

Uit dit nummer blijkt nog eens dat wij echt heel Nederland afreizen om u in PS

kunnen aangevraagd worden bij: APPR bv, Post-

zo relevant en inhoudelijk mogelijke artikelen aan te kunnen bieden. Praktijk-

bus 5135, 1410 AC Naarden. Voor inschrijving

verhalen, die we met eigen ogen willen zien.

wordt eenmalig € 44,00 in rekening gebracht. Een jaarabonnement buiten de doelgroep kost € 129,00, een abonnement binnen de EU € 149,00 per jaar en buiten de EU € 172,00 per

Zo waren we voor dit nummer in Groningen (over de publiek-private samenwerking om te komen tot een nieuw gebouw voor de Dienst Uitvoering Onderwijs en de Belastingdienst; bij het ontwerp is rekening gehouden met het

jaar. De losse verkoopprijs bedraagt € 19,50.

toekomstige onderhoud van het gebouw), maar ook in Limburg (bij een cham-

Alle prijzen inclusief BTW.

pignonverwerker voor een artikel over reinigen in de voedingsmiddelenindustrie). Redactielid Sjaak van ’t Wout maakte voor het praktijkthema Industriële

Advertentie-exploitatie:

Reiniging een artikel over schoonmaakbedrijf Romaro, dat onder andere rei-

Herman Wessels

nigingswerkzaamheden uitvoert in de havens van Rotterdam.

APPR bv, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, tel: (035) 694 28 78, fax: (035) 694 74 27, e-mail: herman@appr.nl Vormgeving:

Er zijn ook onderwerpen waar wij ons als redactie niet aan wagen, zoals een artikel over wetgeving rondom staken. Een advocaat van kantoor Certa Legal Advocaten zet daarom op een rij wat de rechten en plichten zijn van werkgevers, werknemers en vakbonden.

APPR bv, Merit op de Dijk (art direction),

Bomvol en afwisselend dus, dit meinummer van PS.

Pleuni Hooghiemstra

Inga van Uchelen Druk: Ten Brink, Meppel

Bladmanager PS

Verschijningsfrequentie: 10 maal per jaar

Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van APPR bv mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd. ISSN: 1569-4968

Suggesties? Opmerkingen? Reageren? Mail naar info@professioneelschoonmaken.nl Ook al uw nieuws- en productberichten zijn welkom.

Foto: Levin den Boer - Persfoto.nu

Auteursrecht:

Inhoud 28 18

PPS-constructie DUO en Belastingdienst: ’Op elke verdieping zit het sanitair op dezelfde plek’

‘Als industrieel reiniger ben je partner van je klant’

Schoonmaken bij champignonverwerker Lutèce

Bloe: Schoonbeleving en inzicht in toiletbezoek

Arnaud Opdam, directeur facilitaire zaken van Avans Hogeschool Bosch, nam toiletsysteem Bloe in gebruik en zag samen met schoonmaakpartner CSU hoe deze sanitaire ruimtes schoner en netter achterblijven na toiletbezoek.

Forbo zoekt samenwerking met branche

Op donderdag 19 april organiseerde Forbo Flooring, fabrikant

Opvallend Object

van linoleum onder de merknaam Marmoleum, in de fabriek in Assendelft voor een select gezelschap een eerste introductie van de nieuwe afwerklaag Topshield2.

Samen veilig werken De Stichting Industriële Reiniging (SIR) heeft tot doel het bevorderen en reguleren van veilig werken in de industriële reiniging. De Stichting Industriële Reiniging bundelt en behartigt dat belang in Nederland en – sinds 2003 – in België.

Terugblik ISSA/Interclean

De 24e editie van de ISSA/Interclean in Amsterdam RAI was een succes. 28.001 bezoekers bezochten de beurs die werd

Staken. Wanneer mag dit (niet)?

gehouden van 8 tot en met 11 mei.

En verder...

Product in de Praktijk

Colofon �� 3 Nieuws �� 6 VSR �� 12 OSB over... �� 32 Wetenschap �� 33 De Boardroom ��44 Bruisende wetenswaardigheden �� 52 Productnieuws �� 59 Column Ron Meyer �� 61 Column Koos �� 62 Next/adverteerdersindex �� 62

NIEUWS NI Nieuws

Nieuwe Kaderopleiding SVS van start Begin april is een eerste groep in Hoevelaken gestart met

In de drie onderdelen, Coachend Leidinggeven & Werkoverleg,

de vernieuwde Kaderopleiding Schoonmaakdienstverlening

Plannen & Organiseren en Schoonmaaktechniek, leren deel-

2.0 van SVS. Dit is een complete, korte en praktische basis-

nemers binnen negen dagen onder meer alles over coachen,

opleiding voor (in)direct leidinggevenden die verantwoorde-

instrueren, hospitality, timemanagement, klanttevredenheid,

lijk zijn voor grote of meerdere objecten en die het beste uit

arbeidsomstandigheden en kwaliteitszorg.

zichzelf en hun medewerkers willen halen.

Informatie: www.svs-opleidingen.nl

CMI/Dutchview gunt Dolmans schoonmaakcontract

Hans Swaneveld commercieel manager bij Frag Holland Hans Swaneveld is de nieuwe commercieel manager bij Frag Holland. Sinds de overname van Van Ginkel Professionele Reinigingssystemen in 2010 bestond de behoefte om de negen accountmanagers binnen Frag Holland BV te coachen en aan te sturen. Swaneveld heeft reeds elf jaar ervaring in de verpakkingsindustrie waar hij verantwoordelijk was voor de meeste schoonmaakgroothandels van Nederland. Informatie: www.fragholland.nl

Met ingang van 1 februari 2012 is Dolmans gestart met het dagelijkse schoonmaakonderhoud en specialistische reiniging bij CMI/Dutchview in Hilversum. Een bedrijf waar we allemaal bekend mee zijn. Dagelijks kijken er namelijk miljoenen mensen naar televisieprogramma’s die in de studio’s van CMI/Dutchview zijn geproduceerd, zoals De Wereld Draait Door, Pauw & Witteman, The Voice of Holland, Life4You, Voetbal International en nog veel meer. De werkzaamheden richten zich naast het schoonmaken van de kantoren ook op het schoonmaken van studio’s, kleedkamers, regieruimten en regie- en montagewagens. Informatie: www.dolmans.com

Tennant’s nieuwe service Tennant Company, introduceerde haar nieuwe Pro Service aanbod in Europa. Het nieuwe drievoudige aanbod geeft klanten de mogelijkheid een dekking te kiezen die het best overeenstemt met hun behoeften. Zo verzekert het bedrijf met de Pro 24-service dat machines altijd klaar zijn om te reinigen, op elke dag van de week. Wanneer reinigen belangrijk, maar minder essentieel is bedrijf, is de Pro48 een oplossing. Naast preventief onderhoud zorgt Tennant er in dit pakket voor dat in geval van storing uw machine binnen 48 uur gerepareerd wordt. Tennants Pro-service biedt ten slotte een bescheiden service tegen minimale kosten en zorgt ervoor dat uw apparatuur in goede conditie blijft. Informatie: www.tennantco.com

Crisis zorgt voor meer uitbesteding diensten De crisis zorgt voor meer uitbesteding van facilitaire diensten.

hoger cijfer (7,2), dan schoonmaak die is uitbesteed (6,8). Ook

Vooral schoonmaak en catering worden ondergebracht bij ge-

‘eigen’ catering wordt beter gewaardeerd (7,5) dan catering ‘van

specialiseerde bedrijven die hun diensten tegen relatief lage

buiten’ (7,1). 45 procent van de werknemers in Nederland acht

prijzen aanbieden. Dit alles leidt niet tot meer tevredenheid onder

verbeteringen nodig in de facilitaire dienstverlening. Dit blijkt uit

de eindgebruikers (werknemers) over de dienstverlening. Inte-

het onderzoek ‘Facility beleving in Nederland 2012’ van Integron.

gendeel. Werknemers geven schoonmaak in eigen beheer een

Informatie: www.integron.nl

PS - 6

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl

Schoonmakers geven les op Dr. Mollercollege De brugklassers van het Dr. Mollercollege in Waalwijk moesten er even aan wennen. Onlangs stonden er namelijk schoonmakers van WML Facilitair voor de klas. Niet om de boel op te ruimen of schoon te maken. Wel om tekst en uitleg te geven over hun werk en over het nut en de noodzaak van een schone leef-, leer- en woonomgeving. Dit gebeurde in het kader van het project SchoonPlein. SchoonPlein is een lesproject met een bijbehorende lesmethode en een toegankelijke website. Vebego Foundation, een van de twee vennoten, ontwikkelde het project. Aan de hand van SchoonPlein gaan leerlingen aan de slag met het thema â&#x20AC;&#x2DC;leren en leven in een schone omgevingâ&#x20AC;&#x2122;. Informatie: www.wmlfacilitair.nl

ISS scoort schoonmaak Floriade 2012 Floriade 2012, de Wereld Tuinbouw Expo in Venlo, heeft het schoonmaakonderhoud aan ISS Cleaning Services uitbesteed. Gedurende de opening van Floriade 2012 van 5 april tot en met 7 oktober verzorgt ISS het schoonmaakonderhoud op het gehele, 66 hectare grote, terrein van Floriade. ISS zorgt ervoor dat het Floriade terrein schoon blijft, maar ook het schoonmaakonderhoud van kantoren, tentoonstellingsgebouwen, de personeelsruimten, restaurants en diverse paviljoens neemt ISS voor haar rekening. Informatie: www.nl.issworld.com

Cantorclin sponsort lopers Marathon van Rotterdam Op zondag 15 april liepen 53 lopers de Marathon van Rotterdam voor Rotterdam Sport op Maat. Dit is het nieuwe samenwerkingsverband van een groep organisaties die meer mensen met een beperking aan het sporten willen helpen. Cantorclin sponsort als zakelijk partner met veel genoegen de sportieve prestatie van de lopers van MEE Rotterdam, een van de organisaties die onder het samenwerkingsverband vallen. Informatie: www.cantorclin.nl

Medewerkers Rentokil lopen 3.750 euro bij elkaar voor SON Tijdens de Rotterdam Marathon half april hebben 26 medewerkers van Rentokil Pest Control een bedrag van 3.750 euro bij elkaar gelopen voor SON, Schildkier Organisaties Nederland. Naast dat de medewerkers zelf donateurs bereid vonden een bijdrage te leveren, hebben de directie van Rentokil Pest Control en diverse donateurs uit de relatiekring van de organisatie bijgedragen aan dit fantastische bedrag. Informatie: www.rentokil.nl PS - 7

NIEUWS NI Nieuws

Bonus CSU schoonmakers roc Mondriaan

Half april ontvingen alle tachtig CSU-medewerkers bij roc Mondriaan in Den Haag een bonus voor de hoge klanttevredenheid over hun werkzaamheden. Roc Mondriaan en CSU maakten bij de door Key Quality begeleide aanbesteding unieke afspraken. De bonus gaat 100 procent naar de schoonmakers die direct verantwoordelijk zijn voor de hoge klanttevredenheid. Deze bijzondere regeling is een concreet voorbeeld van de doelen van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. Informatie: www.csu.nl

Eerste duurzame kennisbank Bewustwording en kennis kunnen het verschil maken bij het ontwikkelen van een duurzame levensstijl. Met dit uitgangspunt start Asito – initiatiefnemer van het project 1.000.000 druppels – de eerste duurzame kennisbank van Nederland. Samen met partners zoals MVO Nederland, Max Havelaar en Water Alliance worden er dagelijks duurzame tips verstuurd via www.twitter.com/1miljdruppels. Elke week staat hierbij een ander thema centraal. Informatie: www.eenmiljoendruppels.nl

Code is mijlpaal om slimmer te werken Na een regionale ondertekening half

Volgens de heer Lagerweg (MVO Neder-

april, staat het aantal organisaties dat de

land) mag de schoonmaaksector trots en

Code Verantwoordelijk Marktgedrag on-

lef ontleden aan het initiatief van de code.

derschrijft op 594. Toen hebben namelijk

Naast MVO Nederland, Unilever Neder-

acht organisaties de Code ondertekend

land en Menno Sappé Reinigingsspecia-

bij MVO Nederland, een van de acht on-

listen hebben Alliander Shared Services

dertekenaars.

Facilities, Bryony, Enexis, J. Poortvliet

Onder leiding van Kees Blokland (voorzit-

schoonmaakbedrijf, SP en Wissenraet

ter) gingen organisaties met elkaar in

van Spaendonck de code ondertekend

gesprek over waarom de code belangrijk

Informatie: www.codeverantwoorde-

is en hoe je deze in de praktijk brengt.

lijkmarktgedrag.nl

Willem Lagerweg (l) en Kees Blokland

PS - 8

Nieuwe districtsmanager CSU Cleaning Services CSU Cleaning Services Zuidoost heeft Peter Hoeijmans aangenomen als nieuwe districtmanager. Peter is verantwoordelijk voor het district Uden. Hoeijmans heeft een ruime ervaring in de schoonmaak. Hij is eigenaar geweest van Schoonmaakbedrijf Hoeijmans. Daarna is hij werkzaam geweest als business-unitmanager bij ISS Cleaning Services en directeur Operations bij ISS Security & Services. Als laatste heeft hij de functie vervuld van regiodirecteur bij Dolmans Facilitaire Dienstverlening. Met het aannemen van een ervaren man als Hoeijmans verwacht CSU haar dienstverlening verder uit te bouwen en te verbeteren. Informatie: www.csu.nl

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl

Opleidingen SVS

Schoonmaakmedewerkers zijn bij SVS

voor SW’ers.

de afgelopen maanden weer een aantal

Binnenkort volgen twee groepen me-

opleidingen gestart, of hebben een op-

dewerkers van Beercoo Schoonmaak-

leiding afgerond. Zo volgt de eigen

groep de Module Trappenhuisreiniging

schoonmaakdienst op de operatieafde-

van SVS. Dit type schoonmaakonder-

ling van het Albert Schweitzer ziekenhuis

houd vergt specifieke kennis over ver-

in Dordrecht, sinds april de Vakopleiding

schillende afwerkmaterialen en werk-

Medewerkers Teico geslaagd voor de Ba-

Schoonmaken Operatieafdelingen. De

methodieken.

sisopleiding Schoonmaken ‘on the job’

inhoud van de opleiding voldoet volledig

Schoonmaakbedrijf Teico Service heeft

aan de richtlijnen van de Werkgroep In-

er weer een groep vakgeschoolde

cheopleider SVS. Deze medewerkers zijn

fectie Preventie (WIP). Acht medewerkers

schoonmakers bij. Eind maart feliciteerde

nu gespecialiseerd in het schoonmaak-

van Roteb Educatiecentrum zijn geslaagd

Teico de geslaagden voor de Basisoplei-

onderhoud van WTC Schiphol Airport.

voor de Basisopleiding Schoonmaken

ding Schoonmaken ‘on the job’ van bran-

Informatie: www.svs-opleidingen.nl

Nieuw recruitmentsysteem EW Facility Services EW Facility Services heeft haar wervingssite voor schoonmaakmedewerkers, www. werkenbijew.nl geheel vernieuwd. Niet alleen de look and feel ging op de schop, het hele recruitmentsysteem ging kritisch onder de loep en is na een grondige herstructurering klaar voor de toekomst. Belangrijke vragen waren: Hoe kan het sollicitatieproces efficiënter verlopen en hoe kunnen we onze doelgroep beter aanspreken om de kwaliteit van sollicitanten te verhogen?

Jan Jacob van Donselaar managing director bij Compass Group Jan Jacob van Donselaar (41) volgt per 1 juli John Franke (53) op als Managing Director van Compass Group Nederland, moedermaatschappij van Eurest en Eurest Services. Van Donselaar is afkomstig van Pon Holdings waar hij van 2005 tot nu diverse directiefuncties heeft bekleed. In zijn laatste functie was Van Donselaar CEO van KPI, een joint venture van Pon in Polen. Van 1995 tot 2005 was hij in diverse strategisch commerciële functies werkzaam voor General Motors in België en Nederland. Compass Group is wereldwijd marktleider in food- en support services met meer dan 470.000 medewerkers in 50 landen. Informatie: www.compass-group.nl

Informatie: www.werkenbijew.nl

Luuk Hermse nieuwe accountmanager SVS Brancheopleider SVS heeft de afdeling Marketing & Sales versterkt met accountmanager Luuk Hermse. Hermse studeerde Facility Management aan de Academie Diedenoort in Wageningen en Nijmegen. Hermse: ‘Bij SVS kan ik nu drie dingen combineren waarmee ik ervaring heb: de schoonmaakbranche, verkopen en lesgeven.’ Hermse is binnen SVS verantwoordelijk voor de regio Zuid-Nederland. Informatie: www.svs-opleidingen.nl

HACCP-kit van Tana Professional helpt horeca Werner & Mertz, producent van Tana Professional lanceert de HACCP-kit. Deze all-in-one oplossing helpt horecazaken tegemoet te komen aan de verstrengde hygiënenormen van de Europese Unie. HACCP, een afkorting voor Hazard Analysis and Critical Control Points, is een inventarisatie- en controleproces van voedingsmiddelen. Het is erop gericht alle risico op voedselbesmetting te verhinderen. Informatie: www.wmprof.com PS - 9

NIEUWS NI Nieuws

Tablet maakt zijn entree in toiletten

Corio, belegger in retailvastgoed, en Asito komen met een tablet voor aan de muur in de toiletruimte, waarop je door het aanklikken van de juiste smiley kunt aangeven in welke mate je tevreden bent over de reinheid van het toilet dat je net bezocht hebt. Ben je tevreden dan druk je op de blije smiley, ben je minder tevreden dan klik je op de boze smiley. Corio en Asito zijn in hun partnership altijd op zoek naar verbetering van de (schoonmaak)beleving van het winkelend publiek in de winkelcentra van Corio. Samen met Hello TV is er software ontwikkeld die de beleving in de winkelcentra van Corio meet. Informatie: www.asito.nl

Omzetgroei CSU in krimpende schoonmaakmarkt Terwijl de totale schoonmaakbranche

zet door de acquisitie van OCS in novem-

de Code Verantwoord Marktgedrag in de

een daling van de omzet laat zien, be-

ber 2011. De autonome groei bedroeg

schoonmaak- en glazenwasserbranche

haalde CSU in 2011 een omzet van 269

5,5 procent.

langzaam zijn effecten heeft binnen de

miljoen euro tegenover 248 miljoen euro

Voor 2012 verwacht CSU dat de schoon-

aanbestedingsmarkt en dat kwaliteit

in 2010. De schoonmaakomzet steeg van

maakomzet een geringe groei door-

steeds vaker de boventoon voert in plaats

218 miljoen euro naar 232 miljoen euro.

maakt, waarbij de druk van de markt op

van de laagste prijs.

Dit is inclusief circa 1,5 miljoen euro om-

de prijzen hoog blijft. Het bedrijf ziet dat

Informatie: www.csu.nl

Pensioen moeilijk? RAS en OSB verzorgen gratis cursussen voor schoonmaakbedrij-

• Hoe zit het pensioenstelsel in Nederland in elkaar?

ven; voor leden en niet-leden. Pensioen is een moeilijk onderwerp.

• Hoe is het pensioen in de schoonmaak- en glazenwassers-

Voor een grote groep mensen duurt het ook nog lang voordat de

branche geregeld?

pensioendatum ingaat. Deze twee ingrediënten zorgen ervoor

• Welke levensmomenten hebben invloed op het pensioen?

dat pensioen geen onderwerp is waar mensen zich graag in

• Wat zijn de financiële effecten van (vervroegd) pensionering?

verdiepen. Onderwerpen die in de cursus aan bod komen zijn:

Informatie: www.osb.nl

Westrom-Risse Facilitair sluit contract met Gemeente Roermond De schoonmaak van het stadhuis, het stadskantoor aan het Kazerneplein en de dependances van de gemeente Roermond is vanaf 1 maart 2012 toevertrouwd aan Westrom – Risse Facilitair (WRF). Eind maart 2012 is daartoe in het stadhuis het officiële contract ondertekend door burgemeester Henk van Beers, wethouder Raja Moussaoui en algemeen manager Bas Blezer namens WRF.

Audit bij Dienst Uitvoering Onderwijs en Belastingdienst Hospitality Consultants gaat bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en de Belastingdienst in Groningen kwaliteitsme-

Doordat het contract met de vorige partij CSU in maart 2012 afliep, ontstond de kans om het werk te reserveren voor mensen met een beperking. De Roermondse wethouder en lid van het bestuur van Westrom, Raja Moussaoui, pleitte hiervoor. Het contract zal worden uitgevoerd door WRF, een partij die ontstaan is uit een samenwerking tussen Vebego International en de sociale werkvoorzieningbedrijven Westrom en de Risse. Informatie: www.westrom.nl

tingen en mystery visits uitvoeren op de diensten catering, schoonmaak, beveiliging en receptie en automaten. Met de resultaten van de metingen wordt vastgesteld in welke mate de leveranciers voldoen aan de vooraf gedefinieerde outputspecificaties. Bron: www.hospitalityconsultants.nl

PS - 10

IEUWS NIE Het laatste schoonmaaknieuws: professioneelschoonmaken.nl Vebego gecontracteerd voor schoonmaak treinen NS-dochter NedTrain, verantwoordelijk voor het onderhoud en de reiniging van treinen, heeft de aanbesteding voor de reiniging van alle treinen van NS Reizigers afgerond. De overeenkomst heeft een looptijd van vijf jaar met eenmaal de mogelijkheid tot een verlenging met twee jaar. De waarde van de vijfjarige overeenkomst bedraagt 138 miljoen euro. Na een zorgvuldige aanbestedingsprocedure heeft NedTrain gekozen voor een langdurige samenwerking met Vebego, in

Borging van veiligheid van de schoonmakers, respect en aan-

Nederland ook werkzaam onder de naam Hago. In deze sa-

dacht voor de medewerkers en hoge schoonmaakkwaliteit,

menwerking staan veiligheid, respect voor de medewerkers

staan centraal in deze nieuwe overeenkomst. NedTrain heeft

en kwaliteit centraal. De overeenkomst gaat deze zomer in.

vanuit een partnershipgedachte met deze aanbesteding geko-

Met deze aanbesteding toont NedTrain haar voortrekkersrol

zen om het aantal leveranciers terug te brengen tot één partij.

door invulling en uitvoering te geven aan de afspraken die zijn

NedTrain heeft een partij gevonden waar de schoonmakers

gemaakt binnen de Code Verantwoordelijk Marktgedrag binnen

vanuit hun vakmanschap werken in een organisatie die slim en

de Schoonmaakbranche. NS is in 2011 een van de initiatiefne-

effectief is ingericht.

mers geweest in de totstandkoming van de code.

Informatie: www.hago.nl, www.vebego.nl

Finalisten EW Saxion Ondernemers Award bekend Eind april zijn de finalisten bekend gemaakt

‘beste student ondernemer van Saxion

en een jaar lang begeleiding door profes-

van de EW Saxion Ondernemers Award.

2012’. De winnaar beloont EW Facility Ser-

sionals op het gebied van ondernemen.

Op de finaledag strijden zij om de titel

vices met een geldbedrag van 5.000 euro

Informatie: www.ew.nl

Tweejarige cao voor schoonmakers De 150.000 schoonmakers in Nederland hebben er lang op

ces opgeleverd, reageert FNV Bondgenoten. De bond vatte

moeten wachten, maar het is gelukt: een nieuwe cao. CNV

samen: ’Ze krijgen een loonsverhoging, betere opleidingen,

Vakmensen heeft, samen met FNV Bondgenoten, een akkoord

regelmatige werkdrukmetingen en er komt meer zekerheid

bereikt met werkgeversorganisatie OSB.

voor uitzendkrachten. Ook is er een belangrijke stap gezet

‘Goed nieuws’, reageert onderhandelaar Jan Kampherbeek

richting een betere behandeling van zieke schoonmakers. Dat

van CNV Vakmensen. ‘Wij hebben in de afgelopen periode

is het resultaat van het overleg tussen schoonmaakbazen en

alle partijen opgeroepen om over de belangrijkste verschillen

de Vakbond van Schoonmakers.’

heen te stappen en een nieuwe cao af te sluiten. Dat is gelukt,

Een heikel punt tijdens de onderhandelingen waren de ziek-

en daar ben ik blij mee. De schoonmakers kunnen een loons-

tedagen. In de cao is nu nog geregeld dat de eerste twee

verhoging in deze tijd goed gebruiken.’

ziektedagen voor rekening van de werknemer zijn. ‘Daar wil-

De nieuwe cao geldt voor twee jaar (van 1 januari 2012 tot 1

len we graag vanaf, maar voor de werkgevers is dat op dit

januari 2014). De lonen gaan in die periode met 4 procent

moment nog een brug te ver’, zegt Kampherbeek (CNV). ‘We

omhoog (2 procent per 1 mei 2012 en nog eens 2 procent

hebben nu afgesproken dat er een uitgebreide studie komt

per 1 januari 2013). Daarnaast gaat de eindejaarsuitkering

naar een beter ziekteverzuimbeleid.’

omhoog van 0,75 naar 1,6 procent (met ingang van 2012),

Over het experiment met beter ziekteverzuimbeleid spraken

zet CNV uiteen.

partijen af: er komt een breed en grondig experiment voor

Werkgeversorganisatie OSB noemt het de beste cao van

het verbeteren van het ziekteverzuimbeleid. De schoonmaak-

Nederland van dit moment. Hiermee willen de werkgevers

sector verbindt zich aan de eenduidige onderzoeksconclusies

ondanks de huidige recessie blijvend investeren in een ster-

(www.fnvbondgenoten.nl).

ke en aantrekkelijke schoonmaakbranche.

Kijk voor meer informatie in het dossier Cao

De 105 dagen durende staking heeft de schoonmakers suc-

op www.professioneelschoonmaken.nl PS - 11

Handen drogen De Vereniging Schoon maak Research (VSR) is het onafhankelijke platform voor profes sioneel schoonmaken. Als kennisinstituut voor alle marktpartijen op het gebied van schoonmaak onderhoud, streeft VSR al ruim 30 jaar naar objectivering en profes sionalisering van het schoonmaakvak door middel van onderzoek, voorlichting en opleiding. De vereniging is een dwarsdoorsnede van de totale schoonmaak branche. Zowel opdracht gevers (uitbesteders van schoonmaakwerkzaam heden) als schoonmaak bedrijven, organisaties met een interne schoon maakdienst, leveranciers van schoonmaakappara tuur en -middelen, intermediairs en onder wijsinstellingen zijn participerende leden van VSR.

Lid worden van VSR? VSR Postbus 90154 5000 LG Tilburg Telefoon: (013) 594 43 46 Fax: (013) 594 47 48 E-mail: vsr@wispa.nl Internet: www.vsr-org.nl

De Vereniging Schoonmaak Research (VSR) heeft onderzoek laten uitvoeren naar het belang van het wassen en vooral het drogen van de handen en het zoeken naar de meest hygiënische methode daarvoor.

Het doel van handenwassen is het beperken van de overdracht van mogelijke ziekteverwekkende micro-organismen. Bij het wassen worden die gedeeltelijk verwijderd of gedood, nooit volledig. Blijft de hand daarna nat, dan bevordert dat juist de overdracht van micro-organismen van en naar oppervlak en andere handen, en komt men van de regen in de drup. Grondig drogen van de handen is noodzakelijk. Het voorkomt besmettingen met ziekteverwekkende micro-organismen op kantoor, school en thuis. Goede handenhygiëne kan jaarlijks in Nederland miljoenen ziektegevallen voorkomen, met als bonus tientallen minder sterfgevallen en honderden miljoenen euro’s minder medische kosten en economische schade. Het wordt aangeraden de handen minstens te wassen na vervuilende handelingen, bijvoorbeeld na contact met een patiënt, rauw vlees of na toiletbezoek. Dit advies wordt maar matig opgevolgd. In de zorg, bijvoorbeeld, wast 20 tot 60 procent van het personeel de handen na een patiëntcontact en dan nog vaak veel te kort en onvolledig. Na toiletbezoek wast 20 procent van de bezoekers aan tankstations hun handen en 90 procent in winkelcentra. Ook droogtijden zijn altijd korter dan de aangeraden droogtijden. Vervolgens droogt 10 tot 25 procent van de mensen hun handen niet na het wassen.

Papier De vraag is dan of een effectieve methode voorhanden is. Men kan de handen drogen met papieren handdoeken, textiel (als rolhanddoek of losse handdoeken) en met heteluchtdrogers. Het VSR-literatuuronderzoek wijst uit dat papier de handen zeer behoorlijk droogt, ook al drogen veel toiletbezoekers hun handen korter dan wenselijk is. Papier verwijdert bacteriën effectief, is zelf geen bron van bacteriën en hoeft geen hygiënerisico voor de omgeving te vormen als er voldoende en schone afvalbakken staan. Huidschade is geen risico zolang er zacht papier wordt toegepast. Het papier kan na gebruik bovendien worden gebruikt om herbesmetting vanaf kranen of knoppen te voorkomen. Textiel is een redelijk alternatief voor papier als het na ieder gebruik gewassen wordt. Maar textiel voert iets minder goed bacteriën af dan papier en kan door procedurefouten besmet zijn. Vier methoden zijn niet acceptabel zijn als het gaat om hygiëne. Dat is het gebruik van ruw papier (dat de huid kan beschadigen), de meermalen gebruikte handdoek (vanwege het risico op kruisbesmetting) en de heteluchtdroger, met of zonder UV. De belangrijkste reden daarvoor is dat de minimaal benodigde droogtijd, 45 seconden, in de praktijk lang niet gehaald wordt en de handen te vaak nat blijven. Bovendien gebruikt een kwart tot dertig procent van de mensen de heteluchtdroger niet, zelfs als het de enige aanwezige droogmethode is. Van jetdrogers was tijdens dit eerste VSR-literatuuronderzoek te weinig bekend om een gefundeerde uitspraak te doen over de hygiëne ervan. Daarom is een vervolg onderzoek in opdracht van VSR uitgevoerd naar de hygiëne bij gebruik van de jet-handendroger in de praktijk. Dat VSR-vervolgonderzoek had als doel te achterhalen in welke mate bij het handen drogen met een conventionele hete-luchthandendroger en een jet-handendroger kiemen kunnen worden verspreid in de omgevingslucht.

en hygiëne Inademing omgevingslucht Bij de uitvoering van de metingen zijn de handen van panelleden (tien personen) eerst bevochtigd met een suspensie met een bekende concentratie gisten. Daarna hebben de panelleden de handen gedroogd met één van beide handendrogers. Bij beide handendrogers en bij alle panelleden is het toetsorganisme (Saccharomyces cerevisiae) in luchtmonsters teruggevonden. De metingen zijn op drie hoogtes uitgevoerd: vloerniveau, 110 centimeter en 160 centimeter. Het aantal !!!kve!! per kubieke meter dat bij de metingen bij de jet-handendroger is gevonden is bij alle drie hoogtes bijna een factor tien hoger dan bij de conventionele hete lucht handendroger. Bezoekers van de sanitaire ruimte kunnen door inademing van de omgevingslucht worden blootgesteld aan de hierin aanwezige kiemen. Onder de in het onderzoek geformuleerde testcondities wordt een gebruiker bij een hete-luchthandendroger via de ademhaling blootgesteld aan 4 kiemen per bezoek. En bij de jet-handendroger aan 38 kiemen. In hoeverre dit verschil in blootstelling in de praktijk van belang is, is afhankelijk van verschillende factoren zoals het type microorganisme en de conditie van de betrokken persoon. Het aantal kiemen dat op de handen achterblijft na doelmatig handen wassen zal veel lager zijn dan in de hierboven beschreven situatie. De kans dat dan nog blootstelling via de ademhaling plaats vindt, lijkt uitgesloten.

Doelmatig handen wassen Samenvattend mag aan de hand van de uitkomsten van dit praktijkonderzoek naar de hygiëne van handendrogers, het volgende worden gesteld: • bij handen drogen met een lucht handendroger worden micro-organismen van de handen in de lucht overgebracht, • het aantal micro-organismen dat wordt overgebracht in de lucht is bij gebruik van een jet-handendroger ongeveer negen maal hoger dan bij een hete-luchthandendroger, • bezoekers van een sanitaire ruimte met een handendroger worden via de ademhaling blootgesteld aan kiemen die afkomstig zijn van (ondoelmatig) gewassen handen; deze blootstelling is bij een jet-handendroger hoger dan bij een hete lucht handendroger, • na goed handen wassen lijkt blootstelling via de ademhaling, ongeacht het type handendroger, minimaal. Aan de hand van de uitkomsten van beide onderzoeken, lijkt de conclusie gerechtvaardigd te zijn dat goed, doelmatig handen wassen voor de hygiëne van groot belang is. Maar juist ook het drogen ervan is essentieel voor de hygiëne. Papieren handdoekjes zijn daarvoor vanuit hygiënisch oogpunt het meest geschikt. Ten aanzien van de hygiëne bij gebruik van de handendrogers,

kan worden gesteld dat na goed handen wassen, de blootstelling aan micro-organismen die van de handen in de lucht zijn gebracht, minimaal is. Worden de handen echter ondoelmatig gewassen, dan worden er bijna 10 maal meer micro-organismen in de lucht gebracht door een jetdroger in vergelijking tot een hete-luchthandendroger. Daarmee lijkt het gebruik van hete-luchthandendrogers in het algemeen en van jetdrogers in het bijzonder in ruimten waar zich regelmatig mensen met een mindere fysieke conditie bevinden (ziekenhuizen, zorginstellingen, en dergelijke) niet aan te bevelen. Op 9 mei zijn beide VSR-onderzoeken uitgereikt aan Thea Daha, Adviseur Infectiepreventie van de Werkgroep Infectiepreventie. De leden van VSR hebben een exemplaar van het beide VSR-onderzoeken ontvangen. Exemplaren kunnen tegen betaling bij het secretariaat worden besteld.

Agenda 2012 VSR heeft de volgende bijeenkomsten voor 2012 op de planning staan: Zomerborrel Woensdag 5 september Inn Style te Maarssen (zie: http://www.innstyle.nl) Algemene Ledenvergadering en event Dinsdag 13 november Sparrenhorst te Nunspeet (zie: www.nh-hotels.nl/NHSparrenhorst) Verder heeft VSR de volgende extra bijeenkomsten in voorbereiding: • Seminar over Kwaliteitsmeetsystemen ten behoeve van overheden • Rondetafelbijeenkomst opdrachtgevers over VSR-KMS • Ontbijtbijeenkomst over de Praktijkrichtlijnen KMS Food

PS - 13

VSR-Belevingsmeter VSR heeft tijdens de ISSA/Interclean in samenwerking met de Amsterdam RAI een pilot onderzoek gehouden naar de schoonmaakbeleving van de toiletten door de gebruikers. Nieuw in schoonmaakland was dat de resultaten van het onderzoek real-time bekeken werden op een scherm op de VSR-stand.

ISSA/Interclean 2012 Van 8 tot en met 11 mei werd in de Amsterdam RAI de twee jaarlijkse ISSA/Interclean -schoonmaakbeurs georganiseerd. De eerste editie werd in 1967 gehouden en is in de loop der jaren uitgegroeid tot het grootste evenement op schoonmaakgebied ter wereld. Het internationale karakter werd onderstreept door een klein 25.000 schoonmaakprofessionals die vanuit de hele wereld naar Amsterdam kwamen om een bezoek aan deze beurs te brengen.

VSR was standhouder op deze beurs om haar methoden, onderzoeken en toepassingen voor de professionalisering van het schoonmaakvak onder de aandacht te brengen. Wij hebben gesproken met leden en niet leden over de recente publicaties en interessante mogelijkheden voor nieuwe onderzoeken. Woensdag 9 mei stond in het teken van de Nederlandse markt. Op deze dag is er een mini congres gehouden en was er gedurende dag uitgelegenheid elkaar te ontmoeten op de Nederlandse Schoonmaakmarkt. Deze markt werd tijdens deze Interclean editie voor het eerst georganiseerd. Rondom de centrale netwerkplaats hadden verschillende vertegenwoordigers uit de schoonmaakbranche een informatiestand ingericht. VSR was ook hier aanwezig en kijkt terug op een geslaagde opzet. De mix tussen informatiestands en de gelegenheid om informeel te kunnen netwerken onder het genot van een hapje en drankje, bleek garant te staan voor veel geĂŻnteresseerde bezoekers. VSR kijkt terug op een succesvolle Interclean. Opnieuw is gebleken dat de interesse voor themaâ&#x20AC;&#x2122;s die de schoonmaak verder kunnen professionaliseren groot te zijn. Tevens is gebleken dat er meer dan voldoende mogelijkheden waren om de interessante contacten met de branche te onderhouden.

real-time onderzoek tijdens Interclean De waardering van de gebruikers werd gemeten middels vijf touch-screen zuilen bij de toiletgroepen. Aan de gebruikers werd gevraagd om de schoonmaakbeleving te waarderen met een cijfer. Omdat het systeem met elkaar in verbinding staat via internet, is het mogelijk om de resultaten real-time te monitoren. Hierdoor wordt het mogelijk gemaakt om direct en beter

sturing aan de schoonmaak te geven op de plaatsen waar de behoeften naar de mening van de gebruiker het hoogst is. De eerste bevindingen zien er veel belovend uit. VSR zal zich de komende tijd inspannen om de optimalisatie- en brede implementatie mogelijkheden van de real-time belevingsmeter verder te ontwikkelen.

Mini-congres Schoon = Gezond Op 9 mei vond het Minisymposium plaats waarvan VSR een van de mede-organisatoren was. Het centrale thema ‘Schoon = gezond’ werd uitgediept in drie lezingen die zich richtten op het belang van schoonmaak in relatie tot hygiëne. Aan een van de drie inleiders, Thea Daha van de Werkgroep Infectie Preventie (WIP), reikte Jacco Vonhof vervolgens twee onderzoeken uit die VSR heeft laten uitvoeren naar het belang van het wassen en vooral het drogen van de handen en het zoeken naar de meest hygiënische methode daarvoor. Door de handen goed te wassen beperk je de overdracht van mogelijke ziekteverwekkende micro-organismen. Blijft de hand daarna nat, dan bevordert dat juist de overdracht van microorganismen van en naar oppervlak en andere handen, en komt men van de regen in de drup. Grondig drogen van de handen is dan ook noodzakelijk. Goede handenhygiëne kan jaarlijks in Nederland miljoenen ziektegevallen voorkomen, met als bonus tientallen minder sterfgevallen en honderden miljoenen euro’s minder medische kosten en economische schade.

Papier Het VSR-literatuuronderzoek wijst uit dat papier de handen zeer behoorlijk droogt, ook al drogen veel toiletbezoekers hun handen korter dan wenselijk is. Textiel is een redelijk alternatief voor papier als het na ieder gebruik gewassen wordt. Vier methoden zijn niet acceptabel zijn als het gaat om hygiëne. Dat is het gebruik van ruw papier (dat de huid kan beschadigen), de meermalen gebruikte handdoek (vanwege het risico op kruisbesmetting) en de heteluchtdroger, met of zonder UV. De belangrijkste reden daarvoor is dat de minimaal benodigde droogtijd, 45 seconden, in de praktijk lang niet gehaald wordt en de handen te vaak nat blijven. Bovendien gebruikt een kwart tot dertig procent van de mensen de heteluchtdroger niet, zelfs als het de enige aanwezige droogmethode is. Van jetdrogers was tijdens dit eerste VSR-literatuuronderzoek te weinig bekend

om een gefundeerde uitspraak te doen over de hygiëne ervan. Daarom is een vervolg onderzoek in opdracht van VSR uitgevoerd naar de hygiëne bij gebruik van de jet-handendroger in de praktijk. Dat VSR-vervolgonderzoek had als doel te achterhalen in welke mate bij het handen drogen met een conventionele hete lucht handendroger en een jet-handendroger kiemen kunnen worden verspreid in de omgevingslucht.

Handen wassen van belang Aan de hand van de uitkomsten van beide onderzoeken, lijkt de conclusie gerechtvaardigd te zijn dat goed, doelmatig handen wassen voor de hygiëne van groot belang is. Maar juist ook het drogen ervan is essentieel voor de hygiëne. Papieren handdoekjes zijn daarvoor vanuit hygiënisch oogpunt het meest geschikt. Ten aanzien van de hygiëne bij gebruik van de handendrogers, kan worden gesteld dat na goed handen wassen, de blootstelling aan micro-organismen die van de handen in de lucht zijn gebracht, minimaal is. Worden de handen echter ondoelmatig gewassen, dan worden er bijna tien keer zoveel micro-organismen in de lucht gebracht door een jetdroger in vergelijking tot een hete lucht handendroger. Daarmee lijkt het gebruik van hete lucht handendrogers in het algemeen en van jetdrogers in het bijzonder in ruimten waar zich regelmatig mensen met een mindere fysieke conditie bevinden (ziekenhuizen, zorginstellingen e.d.) niet aan te bevelen. Beide onderzoeken zijn aan de leden van VSR ter beschikking gesteld. Niet-leden van VSR kunnen de onderzoeken tegen betaling bestellen bij het secretariaat van VSR. PS - 15

P Infectiepreventiemonitor: Inzicht in werken, leven en hygiëne • adviesrapportages • schoonmaaksystemen en -producten • verbruiksmaterialen • machines • technische service • opleiding en begeleiding • calculatiesoftware

U wilt een duidelijk beeld van hoe uw instelling omgaat met infectiepreventie? En vooral hoe u besmettingsrisico’s beheerst? De Infectiepreventiemonitor (IPM) kan dat. Snel, eenvoudig en vooral duidelijk. Onafhankelijke hygiënisten voeren audits uit met de IPM-app. Hieruit vloeit - direct na afloop - een volledig rapport met advies voor performanceverbetering. De IPM gaat daarin verder dan alleen hygiëne en schoonmaak, door ook verzorging van patiënten, wondverzorging, gebouwsituatie, medicatie en maaltijden te monitoren. Meer weten? Maak een afspraak via 045 - 573 88 88 of kijk op www.alpheios.nl

PS thema tekst

duurzaam

ondernemen

Duurzaam ondernemen

â&#x20AC;&#x2DC;Op elke verdieping zit het sanitair op

dezelfde plekâ&#x20AC;&#x2122;

Facilitair dienstverlener betrokken bij ontwerp gebouw DUO/Belastingdienst

Het nieuwe onderkomen van de Dienst Uitvoering Onderwijs en de Belastingdienst in Groningen, wordt vanwege haar vorm ook wel Het Cruiseschip genoemd. Ruim een jaar geleden werd het opgeleverd. Al tijdens de ontwerpfase is rekening gehouden met het onderhoud van het pand. ISS Facility Services dacht mee over bijvoorbeeld de locatie van het sanitair en over het gevelonderhoud.

Duurzaam ondernemen

n 2008 is in Groningen gestart met

dat de instellingen beter konden nieuw

benadering: vanaf het begin zitten alle

de bouw van een nieuw pand waar

bouwen om vervolgens samen één nieuw

betrokken deskundigen aan tafel om tot

de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO

pand te betrekken. Er is toen gekozen

de beste en meest onderhoudsvriende-

– toen nog Informatie Beheer Groep) en

voor een pps-constructie (zie kader), een

lijke oplossing te komen. Zo moeten cre-

de Belastingdienst in maart 2011 zijn in-

van de eerste in Nederland wat betreft

atieve en innovatieve ideeën worden

getrokken. Voordat met de bouw werd

utiliteitsbouw.

gestimuleerd, maar vallen de totale kos-

begonnen, besteedde de Rijksgebou-

‘In een pps-constructie is er niet zozeer

ten over de gehele contractperiode lager

wendienst de bouw en het onderhoud

sprake van een opdrachtgever en een

uit dan bij een traditionele manier van

van dit pand aan op basis van een pps-

opdrachtnemer, maar van een partner-

aanbesteden (bron: DUO2).

constructie.

ship voor vele jaren. De private partij –

Pps staat voor publieke-private samen-

het consortium – doet een investering

Onderhoudbaarheid

werking; een samenwerkingstraject voor

voor het ontwerp, de bouw, het beheer

Dijkstra: ‘Toen de aanbesteding van het

de lange termijn tussen de overheid en

en het onderhoud van een gebouw. Het

nieuwe gebouw voor DUO en Belasting-

een consortium van publieke part-

dienst op de markt kwam, is con-

ners. Het consortium DUO (zeg:

sortium DUO2 gevormd, bestaande

duo kwadraat) sleepte de opdracht binnen. Strukton Worksphere is binnen dit consortium verantwoordelijk voor de bouw en de exploitatie, ISS Integrated Facility Services is als onderaannemer betrokken als facilitair dienstverlener. PS reisde af naar Groningen voor een gesprek met de exploitaitemanager van DUO2 en de facility manager van ISS Integrated Facility

‘Als facilitair dienstverleners het voor het zeggen hadden, dan zouden er vooral saaie gebouwen worden gebouwd’

Tekst: Inga van Uchelen, foto’s: ©NFP Photography – Marijn van Rij

Services, over deze langetermijn-

uit Strukton, Ballast Nedam en John Laing. Als architect is UNStudio aangetrokken. Vervolgens hebben we als consortium de definitieve aanbieding gemaakt met daarin een ontwerp en onderbouwing van de financiële haalbaarheid. We zijn zelf verantwoordelijk geweest voor het aantrekken van financiers en aandeelhouders. De Rijksgebouwendienst, opdrachtgever van de nieuwbouw, heeft

aanpak en over wat dit betekent voor de

krijgt hiervoor de zekerheid van – in dit

uiteindelijk voor ons gekozen.’

facilitaire dienstverlening en meer speci-

geval – twintig jaar exploitatie om de

DUO2 besteedde op haar beurt de uitvoe-

fiek voor het schoonmaakonderhoud.

investering terug te verdienen, maar het

ring van de facilitaire dienstverlening uit.

neemt ook het risico. Voor de overheid

Het werd ISS Integrated Facility Services

Partnership met pps-constructie

geldt dat zij juist minder investeringskos-

die nu als onderaannemer verantwoorde-

Wim Dijkstra, exploitatiemanager con-

ten en minder risico heeft, maar zij biedt

lijk is voor alle soft FM-dienstverlening.

sortium DUO : ‘De torens waar de Belas-

wel langetermijnzekerheid aan de par-

Dijkstra: ‘ISS speelde tijdens de ontwik-

tingdienst en de Dienst Uitvoering On-

tijen in het consortium.’

keling van de plannen voor de bouw een

derwijs vóór de nieuwbouw in huisden,

Bij pps-projecten wordt het werk niet

belangrijke rol op het gebied van het toe-

dateerden van de jaren zestig. Steeds

gegund aan de goedkoopste aanbieder

komstige onderhoud van het pand.’

werden er gebouwtjes bijgebouwd. Bei-

van het project, maar aan de partij met

Bas van Oosterwijck, facility manager ISS

de instellingen kwamen voor de vraag te

de slimste totaaloplossing en de beste

Integrated Facility Services: ‘Als facilitair

staan: renoveren of nieuwbouw? Reno-

prijs-kwaliteitverhouding. Er wordt uitge-

dienstverlener van een gebouw let je op

veren bleek kostbaar. De conclusie was

gaan van een zogenaamde levenscyclus-

onderhoudbaarheid zoals de mate van

vuilhechting op materialen. Ook is de routing belangrijk. Daarom zit op elke

Pps staat voor publieke-private samenwerking; een samenwerkingstraject tussen de overheid en een consortium van private partners; zoals een architect, een bouwbedrijf, installatiespecialisten en een facilitair dienstverlener, maar ook juristen en financiers. Het consortium is als geheel verantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw, de financiering, het onderhoud en de exploitatie. Een zogenaamde DBFMO-contractvorm (design, build, finance, maintain, operate). De overheid (opdrachtgever) en het consortium (opdrachtnemer) gaan een langlopend contract aan, in dit geval twintig jaar.

verdieping het sanitair op dezelfde plek, dicht bij de liften. Dat is logistiek makkelijk tijdens de toiletrondes. ‘Maar ook de logistieke route van dagverse producten was van belang; hoe komen die zo snel mogelijk in het bedrijfsrestaurant? Hetzelfde geldt voor het inzamelen en transporteren van het afval uit het hele gebouw. Bij geen enkel bu-

PS - 20

Bas van Oosterwijck, facility manager ISS Integrated Facility Services (l) en Wim Dijkstra, exploitatiemanager consortium DUO².

reau staat een afvalbak: het afval wordt

medewerkers eenvoudiger en we kunnen

doek- en zeepdispensers van het sani-

door de gebruikers centraal op de afde-

bestaande medewerkers periodiek laten

tair. Dat is efficiënter.

lingen gescheiden en ingezameld in een

rouleren over de etages en taken. Dat zorgt

‘Je komt uiteindelijk ergens in het midden

inzamelmeubel – scheiding bij de bron

voor afwisseling.’

uit. De architect is creatief; facilitair

dus. Wij zorgen voor het afvoeren en de

Dijkstra: ‘Er is gaandeweg veel inge-

dienstverleners over het algemeen juist

verdere verwerking van het afval. Uit-

bracht waar een architect in eerste in-

praktisch. Als facilitair dienstverleners

gangspunt is dat afval zoveel mogelijk

stantie niet altijd aan denkt. De architect

het voor het zeggen hadden, dan zouden

hergebruikt moet worden. Een duurzame en efficiënte manier van werken.’ In totaal werken er dagelijks ongeveer 100 medewerkers van ISS in het gebouw, van wie 50 schoonmakers. Zij houden een oppervlakte van in totaal 47.500 vierkante meter schoon. Behalve voor

er vooral saaie gebouwen worden

‘Puur praktisch gezien is de gevel van een vierkante doos het makkelijkst te reinigen’

schoonmaak is de facilitair dienst-

gebouwd. Efficiënt, maar saai. Het is juist de kunst om gebruik te maken van elkaars kwaliteiten.’

Vierkante doos Dijkstra: ‘Bij het ontwerp van de gevel van dit gebouw is juist niet gekozen voor de meest efficiënte oplossing, maar voor een meer

verlener verantwoordelijk voor beveili-

is onderdeel van het team maar als een

duurzame en vooral ook mooie oplos-

ging, beplanting, receptie, catering, on-

architect met ideeën komt, die niet – of

sing. Puur praktisch gezien is een vier-

gediertepreventie, huismeesters en af-

tegen te hoge kosten – te onderhouden

kante doos het meest efficiënt om te

valverwerking.

zijn, dan kan het zijn dat deze daarom

onderhouden. Maar het gebouw heeft

niet doorgaan.’

nu aerodynamische vormen met afge-

Zeeppompjes

Van Oosterwijck: ‘Een klein voorbeeld

ronde hoeken en zogenaamde vinnen.’

‘Elke etage is in de basis hetzelfde inge-

zijn de zeeppompjes in de pantry’s. De

De vorm van het gebouw speelt in op de

deeld en vormgegeven’, vervolgt Van Oos-

architect had liever luxe ingebouwde

aanwezige valwinden en fungeert meteen

terwijck. ‘Dat maakt het onderhoud effi-

zeeppompjes gehad, met een bepaald

als natuurlijke zonwering. Onder andere

ciënt. Medewerkers kunnen op elke ver-

design. Maar we hebben nu iets geko-

door de vinnen is er een minimale ver-

dieping op dezelfde manier aan de slag.

zen dat kan worden geleverd door de-

storing van het ecologisch systeem rond-

Hiermee wordt het inwerken van nieuwe

zelfde leverancier als die van de hand-

om het pand. De valwinden worden over PS - 21

Duurzaam ondernemen

het naastgelegen Sterrebos geleid ter voorkoming van uitdroging van de grond en schade aan bomen (bron: DUO2) Dijkstra: ‘De vinnen hebben meerdere doeleinden. Ze houden in de zomer de warmte buiten waardoor minder koelcapaciteit nodig is en in de winter fungeren ze als zonnevanger, om zo optimaal gebruik te maken van het licht van de lage zonstand. En ook belangrijk, het ziet er mooi uit. Dat is een van de redenen dat we de aanbesteding gewonnen hebben.’ Maar hoe houd je zo’n gevel goed schoon? Van Oosterwijck: ‘Uiteindelijk is

lang heeft bij een plan voor de lange

ning dat er ook minder betaald kan wor-

er gekozen voor een gondelinstallatie

termijn. Meestal denkt een traditionele

den. Daarom wordt onze dienstverlening,

met een geïntegreerd osmosetelescoop-

bouwer na de oplevering niet aan het

klachten van gebruikers en onze opvol-

wassysteem.’

onderhoud, of hoe het pand wordt ge-

ging daarop goed bijgehouden.’

De Rijksgebouwendienst stelde als aan-

bruikt over vijf jaar. Maar nu zit de bou-

Voor de facilitair dienstverlener betekent

bestedende dienst hoge eisen aan duur-

wer in het consortium en heeft hij, net

deze constructie dat zij medewerkers

zaamheid. De gevel, materialisering, de

als de rest, twintig jaar verantwoording

levert voor alle facilitaire diensten. Van

afwerking en integratie van installaties

voor de exploitatie.

Oosterwijck: ‘We trainen mensen in de

zijn volgens het consortium alle afge-

‘Je kijkt met het consortium naar de

integrale aanpak; in pps-denken. Dat ze

stemd op een hoge mate van duurzaam-

beste integrale oplossing. Soms geven

verder kijken dan hun eigen discipline.

heid en minimale milieubelasting.

de exploitatiekosten bij een beslissing

Dus als een schoonmaakmedewerker

Van Oosterwijck: ‘In het hele gebouw zit-

de doorslag en soms de bouwkosten. Het

een technisch probleem aantreft, dan

ten verhoogde vloeren. Dat zie je niet,

kan in een pps-constructie zo zijn dat je

meldt hij dat en andersom ook. Deze

maar onder de vloer door lopen alle kabels

tijdens de realisatiefase twee ton meer

constructie maakt het voor ons leuk om

en de elektra. Dat zijn normaalgesproken

uitgeeft aan iets dat over een periode

te ondernemen. Eén persoon kan een

stofnesten onder bureaus. Ook stroomt er

van twintig jaar acht ton oplevert. Bijvoor-

vergaderzaal schoon opleveren, maar

water door de betonnen vloerconstructie

beeld een slimmere toepassing van in-

ook even checken of de stoelen en tafels

waarmee het gebouw wordt verwarmd in

stallaties die over twintig jaar een ener-

in de juiste opstelling staan voor de vol-

de winter en gekoeld in de zomer.

giebesparing geven. Daar zijn alle par-

gende vergadering.

‘De plafonds zijn bewust open gehouden.

tijen in het consortium dan bij gebaat.

Dijkstra: ‘We zijn geen onverwachte din-

Op de panelen van verlaagde systeem-

De bouwer zou in een tradtitioneel pro-

gen tegenkomen. Ja, de rubberen vloer

plafonds komt allemaal rommel en stof

ject eerder zeggen: dat doe ik niet want

in de centrale hal. Die blijkt voor dit doel

te liggen. En we hebben gekozen voor

dat overschrijdt mijn budget.

minder geschikt dan we hadden gehoopt.

rolgordijnen en niet voor luxaflex, waar

‘Er is zelf zo ver vooruit gedacht dat het

De hal wordt uiteraard intensief gebruikt

stof op blijft liggen. Verder is van de ra-

gebouw ontworpen is om na de contract-

en deze vloer vraagt meer onderhoud

diatoren de bovenkant gemakkelijk af te

periode snel een andere functionaliteit te

dan vooraf geschat.’

tillen, zodat deze snel kunnen worden

kunnen geven,’ vertelt Dijkstra, ‘het ge-

Van Oosterwijck: ‘Sommigen dingen lo-

uitgezogen. Vaak moet je die helemaal

bouw kan snel weer naar een casco terug-

pen wel anders dan op de tekentafel,

uit elkaar laten halen door een monteur.’

gebracht worden en opnieuw worden

maar dat is vooral gedrag en bezoekers-

Dijkstra: ‘In het algemeen is al het ge-

ingericht, bijvoorbeeld als appartemen-

stromen. Het gebruik van een etage blijkt

bruikte materiaal gemakkelijk afneem-

tencomplex. De tekeningen liggen al klaar.’

per verdieping te verschillen. De verdie-

baar en behoeft het weinig onderhoud.’

ping waar het callcenter is gevestigd

Van Oosterwijck: ‘Duurzaamheid is bij de

Gebruik per etage

wordt intensiever gebruikt. Daarom wor-

overheid belangrijk. We werken met mi-

Dijkstra: ‘De dienstverlening van het con-

den de toiletten daar geen twee keer,

crovezel, de gevels worden gereinigd met

sortium wordt continu gemonitord. Als

maar vier keer per dag schoongemaakt.’

osmosewater en we werken met produc-

we niet volgens afspraak presteren dan

Dijkstra: ‘Ik vind het meest opmerkelijk

ten, verpakkingen en materialen die het

worden we gekort op onze beschikbaar-

dat we zo weinig voor verrassingen zijn

milieu zo min mogelijk belasten.’

heidsvergoeding.’

komen te staan. Bijna niets. Dat betekent

Van Oosterwijck: ‘Dat is een vergoeding

dat de voorbereidende fase minutieus is

Appartementencomplex

die je ontvangt voor een overeengekomen

verlopen. Hierdoor was het mogelijk om

Dijkstra: ‘Het kenmerk van een pps-

kwaliteitsniveau van de output. Schiet dit

al kort na de inhuizing onze dienstverle-

constructie is dat ook een bouwer be-

tekort dan is de opdrachtgever van me-

ning verder te kunnen finetunen.’

PS - 22

PRODUCT Productnieuws Dynajet (ultra)hogedruktrailers De Dynajet (ultra)hogedruktrailers van

male werking hebben, brandstof bespa-

Provi behoren met een druk tot 2.800

ren en de bedrijfskosten reduceren. De

bar tot de topklasse op het gebied van

motor en pomp zijn verborgen onder

mobiele reinigingssystemen. Deze ma-

twee lichtgewicht en geluidsgedempte

chines zijn geschikt voor de meest ex-

kappen. Beide kappen kunnen zover

treme en moeilijke reinigingstaken, zijn

geopend worden, zodat u probleemloos

bovendien zuinig in gebruik en voldoen

bij de belangrijke onderdelen kunt ko-

aan de hoogste veiligheidseisen.

men. Tussen de pomp en de motor be-

Het hart van de (ultra)hogedruktrailers

vindt zich de besturing in de zogenaam-

is een lage toeren (ultra)hogedrukpomp

de Targa-beugel. De besturing is een-

met geïntegreerde reducer, en wordt via

voudig en beschikt over een tiptoets

een flexibele koppeling aangedreven

bedieningspaneel.

stoftank geplaatst van ongeveer 200 liter.

door een industriële viercilinder Deutz

De ingebouwde watertank dient als buf-

Daarmee heeft u voldoende brandstof

dieselmotor met 170 pk.

fer en voor het kalmeren van het toevoer-

voor een dag om intensief te werken met

De trailers zijn zo efficiënt mogelijk ge-

water. Dit om schadelijke cavitatie te

de machine.

construeerd waardoor deze een opti-

voorkomen. In het frame is een brand-

Informatie: www.provi.nl

Nieuwe nonwoven werkdoeken van Lotus Georgia-Pacific ontwikkelde een nieuw assortiment Impact-

den gedurende de dag.

werkdoeken voor dagelijkse poetstaken in de keuken. Alle

De Impact Performance

producten zijn food-contactsafe en zijn uitvoerig getest om te

150 heeft vijf verschil-

garanderen dat ze aan de strengste kwaliteitsnormen voldoen.

lende kleuren, ideaal

De nieuwe nonwoven Impactrange is gesplitst in twee submer-

voor het reduceren van

ken: Impact Light en Impact Performance. De Impact Light-

kruisbesmetting. De Im-

werkdoeken zijn airlaid en ideaal voor eenmalig of kortstondig

pact Performance 160 en 170 zijn werkdoeken op basis van

gebruik. Ze presteren volgens de fabrikant aanzienlijk beter

katoen. De 160 is geschikt voor precisiewerk zoals het drogen

dan de traditionele papieren keukenrollen. Ze zijn sterker, ook

van glazen, en de dikkere variant 170 kan uitstekend dienen

als ze nat zijn, en absorberen beter vocht en vet.

als koksdoek vanwege de hittebestendigheid.

De Impact Performance-werkdoeken kunnen hergebruikt wor-

Informatie: www.lotusprofessional.eu

Sigmapearl eerste reinigbare matte muurverf Sigma Coatings uit Uithoorn heeft on-

Daarnaast bedacht Sigma een nieuwe

langs Sigmapearl Clean Matt, de eerste

methode voor vlekverwijdering. Eenvou-

reinigbare matte muurverf in Neder-

dige vlekken kunnen gemakkelijk worden

land, op de markt gebracht. De verf uit

verwijderd met een vochtige doek. Voor

de premium-rangecollectie is duur-

hardnekkige vlekken, zoals die van rode

zaam, glanst niet op na reiniging, en is

wijn, is er de Sigmapearl Cleaner. Dit is

schrobv ast. Sigma levert hiermee de

een speciaal door Sigma ontwikkeld

oplossing voor opglanzing (en slijtage)

schoonmaakproduct dat uitstekend

van matte muren na reiniging. Het nieu-

scoort op het gebied van schrobvastheid,

we product is tot stand gekomen na

opglanzing en kleurbehoud.

jaren van onderzoek en ontwikkeling.

Informatie: www.sigma.nl PS - 23

Duurzaam ondernemen

‘ Nou, nou, het mag wat kosten’ Bloe: Schoonbeleving en inzicht in toiletbezoek Arnaud Opdam, directeur facilitaire zaken van Avans Hogeschool in Den Bosch, nam toiletsysteem Bloe in gebruik en zag samen met schoonmaakpartner CSU hoe sanitaire ruimtes schoner en netter achterblijven na toiletbezoek. Bovendien meet het systeem hoe vaak een toilet wordt gebruikt, waarop je het schoonmaakprogramma kunt aanpassen. ‘En als een toilet minder wordt gebruikt, dan geldt dat voor de omgeving van het toilet waarschijnlijk ook.’

Tekst: Inga van Uchelen. Foto’s: Levin den Boer, persfoto.nu

‘T

oen ik voor het eerst de toilet-

aan de binnenkant gladder wordt, waar-

waarop elke gewenste afbeelding of

ruimte binnenkwam, kreeg ik

door vuil minder goed hecht.

boodschap te vertonen is. Basjes: ‘De

zin om er schoon te maken’,

Door de etherische olie komt een frisse

communicatieafdeling van elke bedrijf

vertelt Patty de Bonte, objectleider van

mint-eucalyptusgeur vrij. De blauwe gel

kan zelf inloggen en afbeeldingen en

CSU op de Avans Hogeschool in Den

en de olie geven een frissere beleving,

tekst uploaden.’

Bosch. Half maart werd een van de sani-

maar zorgen er ook daadwerkelijk voor

taire ruimtes van het gebouw na een

dat het toilet schoner blijft. Via internet

Schoonmaakmomenten inregelen

renovatie opnieuw in gebruik genomen,

houdt Bloe bij of er nog genoeg gel en

Arnaud Opdam, adjunct directeur ICT

uitgerust met het toiletsysteem Bloe, nu

olie in de voorraad zit.

& Facilitaire Zaken bij Avans Hoge-

enige jaren op de markt. PS was be-

Daarnaast verbruikt een toilet per spoel-

school: ‘Bloe Chrystal is nu vier weken

nieuwd naar een praktijkverhaal. De

beurt minder water en de gebruikersfre-

in gebruik op deze locatie in Den Bosch.

Bonte vertelt in dit artikel over haar er-

quentie wordt bijgehouden. Een aan in-

Een jaar geleden werd het al in gebruik

varingen. Ook spraken we met Rob Bas-

ternet verbonden systeem houdt bij hoe

genomen op de vestiging in Breda. Daar

jes, director Marketing & Sales van Bloe,

vaak en wanneer een toilet wordt ge-

werd destijds een complete verdieping

Arnaud Opdam, adjunct directeur ICT &

bruikt. Deze data worden verzameld en

gerenoveerd, inclusief de toiletgroep.

Facilitaire Zaken bij Avans Hogeschool

zijn door de facility manager en het

Op deze verdieping zijn alleen werk-

Den Bosch en Carlos van der Meijs, dis-

schoonmaakbedrijf in te zien waardoor

ruimtes voor medewerkers van de

trictsmanager bij CSU.

de schoonmaak op het gebruik van het

school gevestigd, geen lokalen of werk-

Bloe Basic is een ring die tussen de muur

toilet kan worden afgestemd.

ruimtes voor leerlingen.

en het toilet wordt bevestigd. Deze ring

Bloe Chrystal is een uitbreiding op Bloe

‘Nadat de nieuwe toiletgroep klaar was

zorgt ervoor dat bij elke spoelbeurt een

Basic. Het is voor urinoirs en toiletten

bleek echter het toiletbezoek daar alleen

gel en een etherische olie wordt afgege-

met hetzelfde systeem, maar uitgebreid

maar te stijgen. En dat terwijl het aantal

ven. De gel is blauw en voorkomt kalkaf-

met een non-touchspoeling. Bij Bloe

medewerkers gelijk is gebleven. Het

zetting in de pot. De gel zorgt er boven-

Chrystal is het systeem ingebouwd in een

blijkt dat studenten die de verdieping

dien voor dat het oppervlakte van de pot

glazen unit met een digitaal scherm

passeren juist hier even naar het toilet

PS - 24

Vlnr: Rob Basjes (Bloe), Arnaud Opdam (Avans Hogeschool), Carlos van der Meijs en Patty de Bonte (CSU)

gaan. Reacties zijn dan ook: “In die hoek

alleen bij Bloe binnen aangezien wij

correct. De toiletten worden namelijk

ruikt het altijd fris.” “Komt fris over.”’

verantwoordelijk zijn voor het bijvullen.

vaker gebruikt, juíst vanwege het systeem

Een maand geleden werd ook in Den

Dat houden wij voor de klant bij.’

van Bloe. Op het moment dat alle toilet-

Bosch een toiletgroep met Bloe Chrystal

ten in het gebouw zijn omgebouwd, krijg

in gebruik genomen. Opdam: ‘We kun-

Schoonmaakrondes aangepast

je pas een betrouwbaar beeld en kun je

nen nu ook hier spoeldata gaan bijhou-

Het systeem in Den Bosch is nog maar

inspelen met je schoonmaakprogramma.’

den. Hoe vaak wordt een toilet gebruikt?

zo kort in gebruik dat er al wel data wor-

Toch is de directeur facilitaire zaken

Hoe laat en op welke dag? Zo

wel iets wijzer geworden over

kunnen we de schoonmaakmo-

het gebruik van de toiletruimte:

menten inregelen en kiezen voor een reminder per sms na elke vijftig bezoekers, om het toilet na te lopen. Of voor een sms aan de schoonmaakmedewerkers aan het begin van elke ronde, met een overzicht van hoe vaak elke toiletruimte is gebruikt.’

‘De schoonmaakronde van 10 uur bleek weinig effectief, we hebben de rondes aangepast’

Basjes: ‘Deze informatie kun je

‘De eerste schoonmaakronde werd voorheen om tien uur gelopen. We dachten, om half negen komt iedereen binnen en dan gaan de studenten eerst even naar het toilet. Maar dat blijkt niet zo te zijn. ’s Ochtends wordt het toilet niet zo veel gebruikt. De ronde van tien uur was

ook gebruiken voor inzicht in het

daarom weinig effectief. Daar

aanwezige toiletpapier en zeep. Via een

den verzameld, maar er is nog onvol-

hebben we de rondes nu op aangepast.

sms-bericht krijg je een bericht wan-

doende historie opgebouwd om er ook

neer een toiletgroep aan bijvulling toe

daadwerkelijk een schoonmaakprogram-

Graadmeter

is en hoeveel ervan je op de werkwagen

ma op aan te passen. Opdam: ‘Dat is in

Waarom heeft Opdam voor Bloe geko-

op je ronde meeneemt. De informatie

Breda wel gebeurd, maar het beeld van

zen? ‘Het toilet is het visitekaartje van je

over de gel en de etherische olie komt

het gebruik van deze toiletgroep is niet

gebouw. Let maar eens op als mensen PS - 25

Duurzaam ondernemen

met vakantie zijn, bijvoorbeeld op de

toilet. Ik hou van slim. Als een toilet min-

ken want ik was erg benieuwd. Ik heb

camping, dan is het eerste waar men op

der wordt gebruikt, dan geldt dat voor

het echt zien groeien.’

let hoe het sanitair eruit ziet. Dit wordt

de omgeving van het toilet waarschijnlijk

De Bonte werkt al 25 jaar in de schoon-

als graadmeter beschouwd voor de hy-

ook. Daar kun je als facility manager je

maak, waarvan de afgelopen vijf jaar op

giëne van de rest van de camping. Dat is

voordeel mee doen.’

deze locatie. Ze is inmiddels helemaal om:

in gebouwen net zo.

Patty de Bonte, objectleider van CSU op

‘Ik wil dit systeem overal hebben, in heel

‘Toen wij de afdeling op de locatie in Den

de Avans Hogeschool in Den Bosch:

de school. Dat zou perfect zijn. Helemaal

Bosch gingen renoveren, denk je na over:

‘Mijn eerste reactie toen ik de plannen

in de ontvangsthal, daar krijgen bezoekers

wat willen we bieden? Een zo hoog mo-

voor de nieuwe toiletruimte zag, was:

een eerste indruk van het gebouw.’

gelijke schoonbeleving tegen zo min

“Nou, nou, het mag wat kosten”. Tijdens

mogelijk inspanning. Kritiek punt is het

de verbouwing ging ik wel elke keer kij-

Minder vervuiling Carlos van der Meijs, districtsmanager CSU: ‘Het sanitair is voor ons heel be-

Kosten

langrijk. Gebruikers van sanitair komen

Het serviceconcept Bloe wordt geleverd op basis van een huurconstructie van in eerste instantie vijf jaar. Er zijn dus geen aanschafkosten, maar alleen kosten per unit per week. Bloe Basic begint bij 9,95 euro per week per toilet. Bloe Crystal is er vanaf 14,95 euro per week per toilet of urinoir. Hiervoor zorgt de leverancier ervoor dat het systeem operationeel is en wordt bijgevuld met de blauwe gel en etherische olie. Het is ook mogelijk om het systeem te plaatsen binnen bestaande toiletunits. Het systeem blijft eigendom van Bloe. Behalve kosten, zijn er volgens de leverancier ook baten: • geen aparte luchtverfrissers nodig in de toiletten, besparing gemiddeld 2 euro per week; • minder waterverbruik, besparing gemiddeld 2 euro per week; • voorkoming dieptereiniging en besparing schoonmaakmiddelen; • met de gegevens over het verbruik van het toilet is optimalisatie mogelijk van de schoonmaak.

in contact met oppervlakken, ze moeten dingen aanraken. Dat is iets anders dan een vloer. Voor contactoppervlakken hebben wij als schoonmaakbedrijf dan ook extra aandacht, dat geldt bijvoorbeeld ook voor telefoons. Daarmee komen gebruikers ook in contact. Die moeten schoon zijn. ‘Met Bloe komen wij erachter dat de toiletruimte anders wordt gebruikt. Mensen laten de ruimte netter achter omdat de ruimte een frisse en nette uitstraling heeft (meer over dit fenomeen in Wetenschap, pagina 33, red.). Wij hebben minder tijd nodig om dezelfde hygiënegraad te bereiken. Minder vervuiling betekent dus min-

PS - 26

der vaak schoonhouden. Bovendien ma-

dames ervoeren dan ook dat er voor hen

aanhechting van vuil, komt het minder

ken mensen in een schoon toilet het hele

te weinig toiletten waren en dat deze ook

vaak voor dat een gebruiker de neiging

proces af, tot en met handen wassen en

nog te weinig werden schoongemaakt.

heeft om een tweede keer te spoelen.’

drogen. Ook dat is hygiënischer. Uit een

Nu is de frequentie op die verdieping

Opdam zou van iedere ruimte in zijn ge-

vies toilet wil je zo snel mogelijk weg zijn.’

verhoogd terwijl op andere verdiepingen

bouw wel willen weten hoe vaak en door

De Bonte: ‘Mensen gaan netter met het

de damestoiletten minder vaak konden

hoeveel mensen een ruimte wordt ge-

toilet om. Ze laten geen bekertjes achter,

worden schoongemaakt.’

bruikt. ‘Gebruikt een groep van dertig

gooien hun kauwgom niet van zich af. En

leerlingen een lokaal of maar vijf. In dat

het scheelt dat we in deze toiletten niet

Besparing

geval kunnen ze ook in een projectruim-

hoeven te ontkalken.’

De bedenkers van Bloe claimen boven-

te gaan zitten. De informatie zelf zegt nog

Basjes voegt toe dat het er primair niet

dien een waterbesparing van op de uri-

niets, je moet er een lijn uit zien te halen.’

om gaat om minder uren te hoeven

noirs 80 tot 90 procent per spoelbeurt.

Opdam erkent dat Bloe een investering

schoonmaken, maar wel om optimaal

Een urinoir verbruikt normaalgesproken

is, maar het systeem levert op verschil-

schoonmaken. ‘Wij hebben een voor-

3 liter per spoelbeurt, met Bloe is dat 0,2

lende manieren ook iets op. Efficiënter

beeld van een pand waar uit de data

liter. Basjes: ‘Dit heeft te maken met de

schoonmaken, een betere beleving door

bleek dat er op drie van de vier verdie-

ring die wordt geplaatst. Deze zorgt er-

gebruikers van een pand en informatie

pingen meer mannen werken en dat de

voor dat er minder water wordt gebruikt,

over het gebruik van niet alleen de toilet-

herentoiletten daar dus vaker worden

maar wel onder een hogere druk. Een

ten maar ook van de ruimtes daar omheen.

gebruikt. Maar op de bovenste verdieping

gewoon toilet verbruikt normaal gemid-

De Bonte: ‘De reacties zijn heel positief.

is een callcenter gevestigd, waar over-

deld 6 tot 7 liter per spoeling, met Bloe

Het valt gelijk op.’ Opdam: ‘Ik word be-

wegend vrouwen werken. Terwijl de ver-

bespaar je 20 tot 30 procent.

taald voor optimale huisvesting met re-

deling van de toiletten en het schoon-

En omdat kalkvorming wordt tegengegaan

delijke kosten daarom is het voor mij de

maakprogramma hetzelfde was. Die

door de gel, en de olie zorgt voor minder

investering waard.’

advertentie

Kleine Geweldenaar PW 5064 Mop-Profi Voor professionele prestaties bij reiniging van mops en microvezeldoeken

 Efficiënt. Reiniging op locatie  Kostenbesparing. Geen transportkosten  Snel. Korte programmatijden  Alleen bij Miele. Gepatenteerde en robuuste techniek Speciale snelle programma’s voor gebruiksklare reiniging van mops en microvezeldoeken

Droogautomaat met warmtepomptechnologie

Voor meer informatie: www.miele-professional.nl Telefoon: (0347) 37 88 84

d n e l l a v Op object

Tekst: Inga van Uchelen, foto’s: ©NFP Photography – Marijn van Rij

Uitvaartcentrum Henning Edwin Brugman, meewerkend bedrijfsleider bij Van der Loo Schoonmaakdiensten, is verantwoordelijk voor het schoonmaakonderhoud van een uitvaartcentrum in Den Haag. Dat is soms best heftig: ‘Het ergst is het als er een kindje is overleden.’

‘Een paar keer per week ligt er een overledene opgebaard. Dat

Al vanaf het begin werkt Brugman bij het uitvaartcentrum in

is geen leuk gezicht, maar het hoort er wel bij’, Edwin Brugman

Den Haag. Samen met een collega meldt hij zich dagelijks om

is meewerkend bedrijfsleider bij Van der Loo Schoonmaak-

7.30 uur. ‘We maken de rouwkamer schoon, waar de mensen

diensten in Den Haag. Elke ochtend maakt hij schoon bij uit-

liggen opgebaard; maar ook de kamer waar de overledenen

vaartcentrum Henning.

worden voorbereid om opgebaard te worden. Verder onder-

Bijna drie jaar geleden rolde Brugman het schoonmaakvak in:

houden we de algemene ruimtes zoals de ontvangsthal en het

‘Van der Loo kreeg toen al regelmatig klussen van de ge-

sanitair. Het kantoor, dat boven het uitvaartcentrum is gevestigd,

meente, waarvoor ze wel eens een aannemer nodig hadden.

doen we één keer per week.’

Ik had toen nog een eigen aannemersbedrijf. Toen Eric Dekker

Brugman heeft er bewust op aangestuurd om vroeg te begin-

Van der Loo overnam, vroeg hij mij om bedrijfsleider te worden.’

nen: ‘Eerder begonnen we in de loop van de ochtend, begin

PS - 28

middag, maar het gaat daar de hele dag door en dan gebeurde het nog wel eens dat we niet terecht konden. Zo hebben we op een vrijdagmiddag wel eens twee uur moeten wachten. Toen heb ik voorgesteld om vroeg te starten, zodat we altijd voordat de bezoekers komen klaar zijn.’ De locatie is bijzonder, maar het werk is niet anders dan in veel andere ruimtes: afstoffen, dweilen, toiletten schoonmaken, dispensers bijvullen, prullenbakken legen. ‘Hygiëne staat op één’, voegt Brugman daar nog aan toe. Je moet in dit werk wel tegen een stootje kunnen: ‘Het ergst is het als er een kindje is overleden. Dat merk je meteen aan de medewerkers van het uitvaartcentrum. De stemming is dan volledig omgeslagen, ook bij ons. Er staat dan zo’n klein kistje. Heel naar.’ Eén van Brugmans medewerkers werkt liever niet in het uitvaartcentrum. Als zij toch samen zijn ingedeeld en er ligt iemand opgebaard, dan maakt Brugman die ruimte schoon en zijn collega de andere. Brugman maakt ook portieken schoon van flats in de Transvaalkwartier in Den Haag. Een wijk die niet zo’n goede reputatie heeft. ‘Bij Henning liggen er marmeren vloeren en kan ik een cappuccino uit de koffieautomaat pakken. Dat is in schril contrast met portieken van flats, maar het maakt mijn werk wel heel afwisselend.’ PS - 29

Duurzaam ondernemen

Forbo zoekt samenwerking met schoonmaakbedrijven Op donderdag 19 april organiseerde Forbo Flooring, fabrikant van linoleum onder de merknaam Marmoleum, in de fabriek in Assendelft voor een select gezelschap een eerste introductie van de nieuwe afwerklaag Topshield2.

orbo begon in 1899 met de pro-

micrometer. Het voordeel van deze coa-

morsen daarvan op de linoleumvloeren

ductie van linoleum of Marmole-

ting was dat de kleuren er beter uitza-

loste de bovenste laag op.

um. Omdat het oppervlak van

gen, het oppervlak beter beschermd

Daarom komt het bedrijf nu met een aan-

Marmoleum niet gesloten is en er dus

was en de gebruikseigenschappen ver-

gepaste afwerklaag die wel alcoholbe-

snel vervuiling kan optreden werd vanaf

beterden. Echter hakstrepen bleven het

stendig is. Dit noemt men Topshield2.

1918 op het Marmoleum een bescherm-

oppervlak verstoren.

Zowel de primerlaag als de afwerklaag

laag aangebracht van verwarmde Car-

worden zowel thermisch als met UV-licht

naubawas. Deze beschermlaag moest

Topshield

uitgehard. De basislaag is niet te verwij-

worden onderhouden met een vloeibare

Daarom bracht Forbo vanaf 2005 een

deren. De afwerklaag is corrigeerbaar en

terpentinewas die opgebouwd was uit

verbeterde afwerklaag aan; Topshield.

kan verwijderd worden. Hij bestaat uit

paraffinewas, bijenwas en Carnaubawas.

Ook Topshield bestaat uit twee lagen. De

een gemodificeerde, met PU versterkte,

Deze was is gebruikt tot 1977. Omdat

primer wordt door verhitting en behande-

acrylaat polymeer, die beter bestand is tegen krassen, hakstrepen, vlek-

hij vuilaantrekkend was, is Forbo in dat jaar overgegaan op watergedragen polymeren. Deze dispersielakken werden in twee la-

Tekst: Piet Reyneveld, beeld: Forbo

gen opgebracht; als primer en een watergedragen acrylaatlak als toplaag. De dikte van de lagen

â&#x20AC;&#x2DC;Het morsen van desinfectiemiddel loste de bovenste laag opâ&#x20AC;&#x2122;

vorming en vervuiling. Voor extreme vlekveroorzakers zoals rode jodium heeft Topshield2 ook verbeterde eigenschappen, maar dit is toch niet volledig te verwijderen. Uit onafhankelijke onderzoeken blijkt

was net voldoende om het linoleum te beschermen gedurende de

ling met UV-licht zodanig gepolimeri-

Topshield2 volgens Forbo ook bacteri-

bouwperiode.

seerd dat hij niet meer verwijderbaar is.

ostatische eigenschappen te hebben.

Vanaf 1980 paste de fabrikant een easy-

Hier bovenop kwam een verwijderbare

Ook tegen de MRSA-bacterie. Tops-

to-clean-coating toe. Die ook weer uit

laag die alleen met warmte werd uitge-

hield2 wordt tijdens het fabricageproces

een primer bestond, die het oppervlak

hard. Deze Topshield laag bleek echter

van Marmoleum met walsen opgebracht

egaliseerde en voor hechting zorgde

niet voldoende te zijn voor de gezond-

en heeft betere beschermende eigen-

voor de tweede laag, de aflaklaag. De

heidssector. Het toenemende gebruik

schappen dan een naderhand aange-

totale dikte van deze lagen bedroeg 10

van alcohol als desinfectiemiddel en het

brachte polymeerbescherming.

PS - 30

Onderhoud

derd. De schoonmaker moet dan wel de

De gebruiker krijgt een linoleumvloer die

De gemiddelde geschatte levensduur of

verschillen in afwerklaag kunnen onder-

langer mooi blijft, gebruiksvriendelijker

gebruiksduur van Marmoleum is 22,5 jaar.

scheiden en daar is vakbekwaamheid

en onderhoudsvriendelijker is.

Dit zou betekenen dat schoonmaakbedrij-

voor nodig. Daarom zoekt de fabrikant

Voor schoonmaakbedrijven zou het

ven in de praktijk geconfronteerd worden

nu de dialoog met de schoonmaakbe-

makkelijker moeten worden om de

met Marmoleum waarvan een gedeelte

drijven om gezamenlijk tot een goed

vloer te onderhouden en die krijgen

is behandeld met een afwerklaag die met

onderhoudsplan te komen. Het onder-

dus meer eer van hun werk. Het milieu

een chemische stripper volledig is te ver-

houdsplan voor de nieuwe beschermlaag

wordt gespaard omdat het schoon-

wijderen en latere versies waarvan de

Topshield2 moet tijdens deze dialoog

maakonderhoud kan worden uitgevoerd

afwerklaag gedeeltelijk is te verwijderen.

gestalte krijgen.

met reinigingsproducten die het milieu

Elke vloer heeft onderhoud nodig, want

Vanaf januari 2013 vindt de algehele intro-

minder belasten.

als er vuil opzit moet dat worden verwij-

ductie van Topshield2 plaats. Nu al worden

Het is verheugend voor de schoonmaak-

de zorginstellingen ge誰nformeerd, omdat

bedrijfstak dat Forbo een nauwere samen-

daar het probleem van aantasting van de

werking zoekt. In het verleden was het

afwerklaag door desinfectieproducten het

bedrijf hiervoor minder toegankelijk, om-

eerst moet worden aangepakt.

dat het zelf onderhoudsproducten leverde

Forbo Flooring B.V. in Krommenie is onderdeel van de Zwitserse Forbo groep. De groep levert vloer- lijm- en transportsystemen en biedt een compleet programma vloerbedekkingen voor zowel de projecten- als de consumentenmarkt. De totale omzet van de groep bedraagt 1,5 miljard euro. De totale groep heeft 6.000 medewerkers. De omzet van Forbo Flooring bedraagt 727 miljoen euro en die wordt gerealiseerd met 2.750 medewerkers.

voor Marmoleum. Door nu de dialoog te

Minder belasting voor milieu

starten met alle marktpartijen wil de fa-

Voor alle betrokkenen levert de Top足

brikant tot een uniform onderhoudssche-

shield2 afwerklaag voordeel op. Het voor-

ma komen, zonder zich te binden aan

deel voor Forbo is dat zij een vloer leveren

bepaalde merken of bedrijven en zonder

die vanaf het begin gebruiksklaar is en

zelf onderhoudsproducten voor te schrij-

geen directe onderhoudsbehandeling met

ven. Hierdoor krijgt de eindgebruiker

polymeren nodig heeft. Elke onderhoud-

meer resultaat van zijn investering. Door

slaag die naderhand wordt opgebracht

de dialoog wordt de kennis over het on-

vermindert volgens het bedrijf de effecti-

derhoud van linoleumvloeren voor alle

viteit van Topshield2 omdat deze lagen

marktpartijen vergroot, en hoopt het be-

zachter zijn en minder productspecifiek.

drijf haar marktpositie te verstevigen. PS - 31

OSB oveR...

OSB houdt u elke maand op de hoogte van actuele (verenigings)zaken

Verzuimschade Werkgever betaalt teveel voor toegerekende WGA-uitkeringen Veel schoonmaakbedrijven hebben te maken met werknemers die arbeidsongeschikt worden en een uitkering krijgen. Elke werkgever betaalt hieraan mee. Voor schoonmaakbedrijven betekent dit in de praktijk dat bij één verzuimgeval al snel vele tienduizenden euro’s aan schade ontstaat. Deze schade wordt (grotendeels) via de UWV óf verzekeringspremie verhaald op de werkgever. Een zeer grote kostenpost dus. OSB heeft voor al haar leden een aanpak ontwikkeld, waarmee deze kostenpost aanzienlijk omlaag kan.

ij analyse van een groot aantal dossiers bleek dat de

eigenrisicodrager het risico ondergebracht bij een verzekeraar.

werkgeverslast voor WGA-uitkeringen (Werkhervatting

Dit betekent dat er geen druk ligt bij de verzekeraars om

Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) met 38 procent omlaag

actief te acteren op WGA-dossiers.

kon. Dit geldt voor zowel de eigenrisicodragende werkgever als de publiekverzekerde werkgever. Deze laatste heeft het nog slech-

De OSB-oplossing

ter getroffen omdat deze geconfronteerd wordt met strafpremies

OSB ging actief op zoek naar een oplossing voor haar leden.

van het UWV. In alle gevallen loopt dit dus in de papieren. De in-

Op basis van het geautomatiseerde dossiervolgsysteem van

gewikkelde regelgeving kan van grote invloed zijn op bedrijven.

Claim & Care is nu een nieuwe dienstverlening ontwikkeld.

Tekst: OSB

In het kort is de opzet als volgt: de administratieve zaken en

Alleen verzekeren is niet genoeg

financiële dekking worden ondergebracht bij een verzekeraar.

Iedere uitkering die het UWV uitbetaalt, wordt via het omslag-

De gehele dienstverlening wordt verricht door specialisten, die

stelsel met een basis- en opslagpercentage over de totale

door OSB zijn aangewezen. OSB is daarbij de spin in het web

loonsom teruggevorderd bij de werkgever. Doordat hier een

en controleert de kwaliteit.

vertraging van twee jaar in zit loopt de verhouding tussen de

Een van die specialisten is Claim & Care, die de informatie

werkelijke uitkeringskosten en de gedifferentieerde premie ver

levert waarmee keuringsinstanties, re-integratiespecialisten

uiteen. Als er dan nog te weinig door het UWV aan re-integra-

en anderen aan de slag gaan. Het systeem geeft een melding

tie wordt gedaan en de WGA-uitkeringen lopen door, zal de

als er iets wezenlijks verandert in de arbeidsongeschiktheids-

gedifferentieerde premie gegarandeerd jaren lang hoog zijn.

omstandigheden of -verwachtingen rondom de (ex-)werkne-

Daarom verzekeren veel werkgevers zich als eigenrisicodra-

mer. Hierbij wordt een kosten-batenanalyse afgegeven met

ger bij een private verzekeraar. Deze werkt niet met het om-

mogelijk in te zetten interventies. Deze hele dienstverlening

slagstelsel en is actiever op het gebied van re-integratie. De

wordt een unieke, branchespecifieke aanpak, namelijk WGA

resultaten die verzekeraars boeken, blijven echter achter op

in eigen beheer!

de verwachting. De Wet WIA houdt de eigenrisicodrager

OSB-leden krijgen tijdens de Algemene Ledenvergadering in

echter als enige juridisch verantwoordelijk, ook al heeft de

juni meer informatie over dit systeem.

PS - 32

Schoner met geurspoor – dat is geen nieuws. Kersvers onderzoek door psychologen van de Radboud Universiteit in Nijmegen laat zien dat ook de geur belangrijk is: treinreizigers laten heel wat minder

wetenschap

Mensen zijn eerder geneigd een ruimte schoon te houden, als die ruimte er verzorgd uitziet

vuil achter als een treinstel ruikt naar schoonmaakmiddel.

Hoe goed we ook onze best doen om een ruimte schoon te

Maar gebeurt dit dan ook buiten het laboratorium, waar immers veel meer prikkels het menselijk gedrag beïnvloeden?

schoon blijft. ‘En dat gaat niet altijd goed’, schrijft Martijn de

De Lange mocht dat van de NS uitproberen op het traject

Lange, psycholoog te Nijmegen als stevig understatement.

tussen Amersfoort-Schothorst en Enkhuizen, waar voor deze

Treinreizigers laten veel rommel achter naast de afvalbakken.

gelegenheid steeds dezelfde trein heen en weer reed. Steeds

Tot ergernis van andere reizigers en treinpersoneel. De onder-

werd op het eindstation alle vuil naast de vuilnisbakken ver-

zoekers vroegen zich af of het vervuilende gedrag beperkt kan

zameld, geteld en gewogen. En jawel, in de treinstellen die

worden door de trein te laten ruiken naar schoonmaakmiddel.

naar schoonmaakmiddelen roken werd gemiddeld per reis

En waratje, dat werkt!

ongeveer half zo veel bekers, blikjes en

Dat geur invloed heeft op het gedrag van mensen, was al wel

andere troep gevonden, en in gewicht

bekend. Geur beïnvloedt de stemming van mensen en daarmee

zelfs maar een derde.

ook wat ze vinden en doen. Vandaar de versgebakken appeltaart

Ook met geur valt niet alle vervuiling

in het te koop staande huis.

te vermijden, maar het helpt wel.

Een specifieke geur kan ook een doel in mensen ‘wakker

Voor de schoonmaker betekent dat,

maken’. Dat doel kan bijvoorbeeld schoonmaken zijn. De

dat hij een geurspoor van schoon-

onderzoekers hadden dat al eens vastgesteld in een labora-

maakmiddel moet achterlaten. Niet

torium. Als daar de geur van een schoonmaakmiddel hing,

alleen omdat mensen dan zijn werk

maakten proefpersonen meer plannen om gedurende de dag

beter ‘zien’, maar ook omdat ze de

schoon te maken en ruimden ze ook de kruimels van het eten

ruimte schoner zullen houden. Dat

van een biscuitje beter op. Zulk gedrag bleef zelfs bestaan

betekent dan later weer minder

nadat men de schoon ruikende kamer had verlaten.

werk voor de schoonmaker.

PS - 33

Anton Duisterwinkel is wetenschapsjournalist te Delft

maken, het is de gebruiker die bepaalt hoe lang een ruimte

Industriële reiniging

‘Als industrieel reiniger ben je partner van je klant’ Rogier Mazurel (Romaro Schoonmaakgroep)

’We doen het goed, maar we doen het vooral anders.’ Aan het woord is Rogier Mazurel, directeur/eigenaar van Romaro Schoonmaakgroep uit Ridderkerk. Een belangrijk deel van de omzet van zijn bedrijf wordt gerealiseerd door de in industriële

Tekst: Sjaak van ’t Wout, foto’s: Levin den Boer - Persfoto.nu

reiniging gespecialiseerde tak: Romaro Industriële Service.

omaro Schoonmaakgroep is

delen.’ Door het grote aantal klanten in

van de noodstop. ‘Zo hebben we mon-

gevestigd in een nieuw bedrijfs-

de ‘verre’ gebieden is er altijd een aantal

teurs in dienst die demontage- en mon-

pand in Ridderkerk. Het bedrijf

wagens met vakmensen in de buurt. ‘De

tagewerkzaamheden verrichten. Als je

levert ‘industriële reiniging en gekwali-

wagens zijn uitgerust met communica-

daar andere bedrijven voor moet inscha-

ficeerde service-gerelateerde bedrijfs-

tiemiddelen en we kunnen dus heel snel

kelen, kan een enorme stagnering ont-

diensten ten behoeve van bedrijfster-

schakelen. Daarmee kan tijdens calami-

staan en dat kan de klant bij een produc-

reinen, havengebieden, fabrieken en

teiten veel schade worden beperkt.’

tiestop niet hebben.’

loodsen.’ Het meeste werk wordt uitge-

Ook gediplomeerde vorkheftruckchauf-

voerd in de Europoort, Botlek en het

Groot materieel

feurs en bobcat-bediening, staan paraat.

Rotterdamse havengebied. ‘Enorme

Wat doet Romaro in de industriële sector?

‘Een boot die een dag te lang aan de wal

afstanden maar toch eenvoudig bereik-

‘Het proces bestaat voornamelijk uit wer-

blijft, kost enorm veel geld. Hoe efficiën-

baar,’ verklaart Mazurel de vestigings-

ken met groot materieel,’ licht Mazurel

ter we het werk kunnen uitvoeren, des te

plaats. Daarmee is meteen een van de

toe. ‘In de eerste plaats is dat hoge-druk-

beter is dat voor de klant. Daarom is het

specifieke problemen van industriële

reiniging van tanks, ketels, schotels en

uurtarief van minder belang. Het gaat om

reiniging in het gebied aangesneden:

pijpleidingen. Afhankelijk van de locatie

snelheid, efficiency en betrouwbaarheid.’

logistieke planning.

en het product in de tanks , gaat dat onder

‘Voor het normale werk is dat geen pro-

hoge tot zeer hoge druk, van 350 tot 3000

’Gewoon handwerk’

bleem. Bij productiestops werken we dag

bar. Daarbij is ook de temperatuur van

Het water dat gebruikt wordt, moet wor-

en nacht door met een grote groep men-

belang, van koud water tot stoom.’

den opgevangen en verwerkt. Dat on-

sen en veel materieel. Dat kunnen we

Naast het eigenlijke reinigingswerk levert

derdeel vormt de tweede poot van de

plannen en organiseren. Maar bij cala-

Romaro ook de diensten die er nauw op

industriële tak: druk-vacuümreinigen.

miteiten moet je ook snel kunnen han-

aansluiten, bijvoorbeeld de bediening

Maar de machines worden ook ingezet

PS - 34

Rogier Mazurel (Romaro): ‘ Als je in silo’s gaat werken, moet je eerst een gedegen risico-inventarisatie PS - opmaken.’ 35

Industriële reiniging

Romaro is in 1984 opgericht door Henk Mazurel, vader van de huidige directeur. In 2007 nam Rogier de aandelen en de leiding over. Het bedrijf heeft momenteel zo’n 500 medewerkers, verdeeld over twee divisies: Romaro Schoonhouden Gebouwen bv en Romaro Industriële Service bv. De in het verleden overgenomen bedrijven – VDL, Jobeto en Progaz – zijn sinds kort geheel geïntegreerd binnen deze twee werkmaatschappijen van Romaro Schoonmaakgroep. Door gestage groei en mogelijke overnames streeft het bedrijf naar een omzet van 25 miljoen

voor het schoonmaken van ruimtes zoals silo’s, transportbanden, productieruimtes en dergelijke, zowel vaste als vloeibare stoffen. ‘Bij een meelverwerkend bedrijf wil nog wel eens een afdichting klappen. Wij verwijderen dan het vrijgekomen product en afhankelijk van de wens wordt dit afgevoerd of opnieuw in de productielijn gebracht.’ Dit geldt ook bij de verwerking van sojabonen, granen en eetbare oliën. Ook hier

dingen en geeft certificaten van vakbe-

industriële bedrijven. De laatste maan-

heeft Romaro weer een toegevoegde

kwaamheid af. Veiligheid begint bij de

den is veel kritiek gekomen op de bar-

dienst. ‘We trekken monsters van de ver-

medewerkers door mensen bewust te

re situatie bij sommige bedrijven. Ook

zamelde stoffen en bieden deze aan aan

maken van de gevaren en toezien op het

aannemers en onderaannemers hebben

een laboratorium. Ook weer een dienst

gebruik van persoonlijke beschermings-

daar last van. ‘Zo slecht als nu gesug-

die de klant werk en zorg ontneemt.’

middelen. Dat bereik je in de eerste plaats

gereerd wordt is het niet’, zegt Mazurel.

Nu lijkt het of industriële reiniging alleen

door je mensen goed op te leiden. Maar

‘Wel kunnen we vaststellen dat pas sinds

met grote en geavanceerde apparatuur

ook de overige zaken tellen zwaar, zoals

een jaar of tien het bewustwordingspro-

wordt uitgevoerd. ‘Niets is minder waar.

regelgeving en voorzorgsmaatregelen.

ces op gang is gekomen op basis van

Veel is gewoon handwerk’, benadrukt

‘Als je in silo’s gaat werken, moet je eerst

veiligheid en de laatste vijf jaar er écht

Mazurel. ‘Neem het reinigen van koel-

een gedegen risico-inventarisatie opma-

aan gewerkt wordt. Voor de aannemers

cellen. De wanden en vloeren kun je

ken, dan een werkvergunning aanvragen

waren de richtlijnen al strikt, maar voor

met behulp van machines schoonma-

waar de passende maatregelen in om-

het eigen personeel was men destijds

ken, maar het nawerk en bijvoorbeeld

schreven staan voor werken in een risi-

wat soepeler.’

de ventilatoren moeten toch met de

covolle omgeving. Zonder vol-gelaats-

Het probleem kan worden opgelost door

hand worden gedaan.’

masker en adembescherming mogen de

enerzijds meer overheidscontrole en

mannen niet naar beneden. Vervolgens

anderzijds een voortdurende dialoog tus-

Veiligheid

moet er mangatwacht worden geregeld

sen opdrachtgever en aannemer. ‘Maar

Een ander belangrijk aspect bij het wer-

om de klus veilig te laten verlopen en

de eigen verantwoordelijkheid ten op-

ken in de industriële sector is de veilig-

eventueel in te kunnen grijpen’, schetst

zichte van je werknemers blijft altijd jouw

heid. Romaro is aangesloten bij de Stich-

Mazurel het proces. ‘Aan veiligheid doen

zaak. Daarom moet je je grenzen trekken

ting Industriële Reiniging (SIR), die een

wij geen concessies. Je moet geen geld

en zo nodig opdrachten weigeren.’ Daar-

coördinerende functie heeft bij ontwik-

willen verdienen met onveilig werken. Het

mee is ook het grote onderscheid tussen

kelingen op gebied van veilig werken in

gevolg is dat het aantal bedrijfsongevallen

schoonmaakonderhoud en industriële

de industriële reiniging in Nederland en

nihil is. Daar zijn we trots op.’

reiniging in beeld: ‘Als industrieel reiniger

België (zie ook pagina 46).

Dat brengt ons bij de veiligheid en mo-

ben je meer partner van je klant’, zo sluit

De SIR houdt ook toezicht op de oplei-

gelijke onveiligheid bij het werken voor

Mazurel af.

PS - 36

PRODUCT Productnieuws

Taski ergodisc HD

Nieuw in het Taski ergodiscassortiment, is de Taski ergodisc

komen, terwijl de borstelsnelheid van 150 toeren

HD. Geschikt voor het uitvoeren van zware klussen, zoals het

een egale vloer aflevert en het spatten van schoon-

verwijderen van zware vervuiling, strippen van vloeren, het

maakoplossing vermindert. Het anatomisch ge-

kristalliseren van marmer of bewerken van hout. Door het hoge

vormde en in hoogte afstelbare handvat biedt

gewicht levert de machine de beste effectiviteit onder zijn

een perfecte handbescherming. De combina-

soortgenoten, aldusde leverancier. De degelijke constructie

tie van een laag trillingsniveau en een lage

van de machine met krachtige motor maakt hem zeer robuust

geluidsemissie maakt het mogelijk lang met de machine te

en duurzaam. Uitgerust met een planetair tandwielstelsel dat

werken zonder vermoeid te raken. Deze specialistische ma-

bijzonder weinig onderhoud nodig heeft, en slijten en slippen

chine zet een nieuwe standaard voor de effectiviteit bij echte

van aandrijvingsriemen voorkomt. De lage bouw van het bor-

heavy-duty-applicaties en met de gebruikelijke ergonomie.

stelhuis en de motor maakt het mogelijk onder obstakels te

Informatie: www.diversey.com

Ouderwetse lompen niet populair Wie dacht dat de ouderwetse poetslap

nele inkopers wel degelijk dat een goed

uitermate geschikt voor allerlei toepas-

verdwenen was, komt bedrogen uit. Uit

poetsproduct een groot verschil kan ma-

singen. Door een lichter gewicht en be-

een onderzoek van Tork blijkt namelijk dat

ken in efficiëntie en hygiëne.

tere teruggave, bespaart men wel tot 50

30 procent van de industriële sector nog

‘Goedkoop is vaak duurkoop’, aldus Reneé

procent op solventgebruik en ook nog op

steeds lompen gebruikt om schoon te

Remijnse, product & market manager bij

afvalkosten. Deze nonwovens maken het

maken. Opvallend is dat veel gebruikers

Tork. ‘Tegenwoordig is er een nieuwe ge-

reinigingswerk makkelijker, sneller en kost-

(71 procent) hier allerminst tevreden over

neratie producten op de markt die ontwik-

effectiever.’

zijn. Hoewel vaak wordt gedacht dat poets-

keld is voor specifieke poetstaken. Door

*Nonwovens zijn producten die gemaakt zijn van

producten niet zo belangrijk zijn, merken

hun combinatie van papier en kunststof-

een mix van cellulosevezels en kunststofvezel

gebruikers op de werkvloer en professio-

vezels zijn deze zogenaamde nonwovens*

Informatie: www.tork.nl

Nilfisk gebruikt hybride technologie voor reinigingsmachines De Nilfisk CS7000 combinatiemachine vertegenwoordigt een

om elektriciteit op te wekken. Deze prestatie levert de CS7000

nieuwe generatie technologie van ride-on-combinatiemachines

ook bij wisselende snelheden. Een 36V-batterij pakket voorziet in

voor binnen- en buitenreiniging. Het effec-

de opslag van de elektriciteit en vormt zo een buffer voor piekbe-

tieve gebruik van brandstof en de

lasting. De machine is door zijn hybridetechnologie goed in staat

werkduur worden verhoogd, ter-

tot het leveren van industriële reinigingsprestatie en geschikt voor

wijl de totale operationele kos-

het reinigen van magazijnen, distributiecentra, fabrieken, parkeer-

ten, het arbeidsloon en de

garages, transportbedrijven en sportstadions. De CS7000 veegt,

onderhoudskosten worden

schrobt en laat een droge vloer achter in één enkele arbeidsgang.

verlaagd. De Nilfisk

Het veegvuil blijft droog omdat de veegeenheid voor de schrobeen-

CS7000 maakt gebruik

heid zit. De machine is leverbaar in drie uitvoeringen: LPG-Hybri-

van elektrische hybride

de, Diesel-Hybride en de ePower batterij aangedreven emissievrije

technologie. De motor

uitvoering. Deze laatste is geschikt voor binnengebruik.

drijft een dynamo aan

Informatie: www.nilfisk.nl

advertentie

Hét internetplatform voor 250.000 professionals in de reiniging!

PS - 37

(ADVERTORIAL)

Maasstad Ziekenhuis en Hago Zorg vertrouwen op Miele Professional Oog voor techniek en de menselijke maat Hago Zorg houdt het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam schoon. Dat gebeurt met de modernste technieken en veel specialistische kennis. Maar vooral ook met een gedreven team dat gastvrijheid hoog in het vaandel heeft. “Je moet oog hebben voor wat nodig is.” In een ziekenhuis zorgen familie of vrienden meestal voor het persoonlijke wasgoed van een patiënt. Maar wat te doen als er geen familie of vrienden zijn? In het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis draait in dat geval bij uitzondering wel eens een partijtje privéwasgoed mee in de twee grote professionele Miele was- en droogautomaten die de schoonmakers van Hago Zorg gebruiken voor het reinigen van hun microvezeldoeken, moppen en vloerpads. “Soms moet je net even dat stapje extra zetten en buiten de gebaande paden treden om een patiënt te helpen,” zegt Robert Brijder, supportmanager van Hago Zorg in het Maasstad Ziekenhuis. Hoewel het draaien van een privéwas een uitzondering is, is meer doen dan het afgesproken takenpakket dat niet. “Wij willen altijd meerwaarde bieden,” vult rayonmanager van Hago Zorg Ivo van Hutten aan.

Ivo van Hutten, Rayonmanager Hago Zorg Het Maasstad Ziekenhuis was al klant van Hago Zorg voordat vorig jaar het nieuwe pand vlakbij station Lombardijen in gebruik werd genomen. Hago Zorg is met een team van 110 medewerkers in het Maasstad Ziekenhuis actief. Het team houdt het ziekenhuis schoon, verricht specialistische taken zoals OK- en beddenreiniging en is belast met interne verhuizingen. Hago Zorg is marktleider in de zorg. Het bedrijf, dat deel uitmaakt van Vebego International, maakt schoon in meer dan vijftig ziekenhuizen in Nederland, waaronder vier van de acht academische ziekenhuizen. Ook is Hago Zorg actief in tal van verpleeg- en verzorgingshuizen en organisaties in de geestelijke gezondheids- en gehandicaptenzorg. Sonja van der Tholen is kwaliteitsfunctionaris schoonmaak van het Maasstad Ziekenhuis. Ze is de intermediair tussen de ziekenhuisorganisatie en Hago Zorg. Vroeger stond ze aan het hoofd van de eigen schoonmaakploeg van het ziekenhuis. Ze heeft de ontwikkelingen in schoon-

maakdienstverlening van dichtbij meegemaakt. “Er is natuurlijk enorm veel veranderd. Je hebt te maken met schoonmaakprotocollen voor onder meer cleanrooms en OK’s, de Arbo-wetgeving is flink aangescherpt en schoonmakers zijn veel beter opgeleid in het gebruik van middelen en materialen dan vroeger.” Volgens Van der Tholen wordt, naast de techniek van het schoonmaakproces, de beleving van de patiënt steeds belangrijker. “Je knapt sneller op in een omgeving die je als prettig en schoon ervaart. Met de komst van nieuwe technieken en materialen is de kwaliteit van schoonmaak sterk toegenomen. Echter, of een patiënt het wel of niet schoon genoeg vindt, is subjectief. Ik merk dat oudere patiënten doorgaans een andere norm hebben. Sommige ouderen zouden het liefst zien dat je iedere dag het plafond een schrobbeurt geeft.” “Dat is natuurlijk niet haalbaar,” vervolgt ze. “Toch probeer je zoveel mogelijk op dat soort gevoelens en wensen in te spelen. Als iemand bijvoorbeeld heel onrustig wordt omdat hij het gevoel heeft dat zijn kamer niet schoon is, dan doe je als het even kan zijn kamer nog een keer. Wij gaan liever niet in discussie. Dat is niet goed voor het genezingsproces. Ik vind het fijn dat Hago Zorg over dat soort zaken heel goed meedenkt en met oplossingen probeert te komen waaruit blijkt dat het schoonmaakteam het welbevinden van de patiënt altijd goed in het vizier houdt.” Ziekenhuizen proberen zich steeds meer te onderscheiden. Hago Zorg heeft gemerkt dat er een groeiende behoefte is aan gastvrije interactie met de zorgomgeving. Deze signalen vanuit de markt waren aanleiding om een modulair programma te ontwikkelen dat volledig is toegespitst op de wensen van de zorgorganisatie: Glansrijk Gastvrij. Hulpvaardige dienstverlening met een glimlach. Verder kijken dan schoonmaak alleen. “Glansrijk Gastvrij is ons antwoord op de groeiende behoefte aan belevingsgericht schoonmaken,” zegt rayonmanager Van Hutten. “Het gaat erom dat je oog hebt voor

programmeerbare automaten met op maat gemaakte programma’s. “Heel handig,” vindt supportmanager Brijder. “Wij gebruiken veel verschillende soorten microvezeldoeken, moppen en vloerpads. Miele heeft was- en droogprogramma’s gemaakt die helemaal zijn afgestemd op ons wasaanbod.” Hago Zorg had al goede ervaringen met de professionele lijn van Miele. Dat was volgens Brijder een belangrijke reden om bij de nieuwbouw van het Maasstad Ziekenhuis opnieuw voor het merk te kiezen. “Bedrijfszekerheid is voor ons heel belangrijk. De automaten zijn niet alleen betrouwbaar, ook de servicedienst van Miele is snel ter plaatste als dat nodig is. Ik moet er niet aan denken dat wij hier dagen op een monteur moeten wachten. Dan ligt onze hele bedrijfsvoering plat.”

wat nodig is. Het signaleren van aanvullende behoeften en daar vervolgens iets mee doen. Dat kan gaan over iets concreets als een vervuiling die in het weekeinde is opgetreden, terwijl je daar volgens de planning pas op vrijdag aan toekomt. Dat wordt maandag dan meteen opgelost. Als onderdeel van Glansrijk Gastvrij trainen wij ons personeel naast de in de zorg noodzakelijke vakkennis, ook op sociale aspecten zoals interactie, bejegening en het uitstralen van plezier in je werk.”

Volgens Jeroen Kok, adviseur was-en afwastechniek van Miele Professional, heeft Hago Zorg er goed aan gedaan de adviezen op het gebied van machinekeuze, installatieadviezen en programmering van Miele Professional op te volgen. Daarmee behaal je de hoogst mogelijke besparing op de bedrijfskosten en de hoogst mogelijke kwaliteit.” Ook adviseerde Miele te kiezen voor aansluiting van de wasautomaat op automatische vloeibare zeepdosering. Zeer verstandig, vindt Kok. “Hago Zorg wast veel microvezeldoeken, microvezelmoppen en pads. Juist bij dit soort wasgoed is een exacte dosering van hoeveelheid en soort reinigingsmiddel zeer belangrijk. Door toepassing van de innovatieve Miele Professional was- en droogautomaten, sluit je menselijke fouten met programmakeuze en foutief doseren praktisch gezien volledig uit. Zo was je zuiniger en ben je verzekerd van een constante waskwaliteit.”

De training op de sociale aspecten van het schoonmaakvak heeft volgens Van Hutten vooral te maken met bewustwording. “Hoe groet je iemand? Begin je meteen met poetsen, of heb je aandacht voor een patiënt? Staat een patiënt open voor een praatje en hoe ga je daar dan mee om? Dat soort vaardigheden zijn belangrijk voor een prettige omgang met patiënten, maar ook voor het personeel onderling.” Van Hutten vindt het ook belangrijk dat een schoonmaker trots is op zijn vak. “Wij willen geen hangende koppies in de lift. Schoonmakers zijn een belangrijke schakel in een ziekenhuisorganisatie. Als de OK niet schoon is, kan de dokter zijn werk niet doen. Je mag best uitstralen dat je trots bent op je vak. Hetzelfde geldt voor het plezier hebben in je beroep. Plezier uitstralen is altijd belangrijk, maar zeker in een zorgomgeving, waar cliënten en patiënten immers niet voor hun lol vertoeven.” Het schoonhouden van een ziekenhuis blijft een specialisme. Neem alleen al het reinigen van de zogenoemde theracare matrassen. Deze drukreducerende matrassen kunnen met luchtbaleinen aangepast worden aan een individuele patiënt. Voor het wassen van de matrasonderdelen vertrouwt Hago Zorg op een 32 kilo was- en een droogautomaat van Miele Professional. Het zijn vrij-

Het Maasstad Ziekenhuis heeft als bedrijfsvisie dat patiënten, familieleden, bezoekers, medewerkers, huisartsen en zorgverzekeraars het ziekenhuis als vertrouwd moeten ervaren. Het wil een organisatie zijn waar medewerkers worden geïnspireerd om het beste uit zichzelf te halen. Van der Tholen van het Maasstad Ziekenhuis: “De manier van werken van Hago Zorg past goed in onze zorgvisie. In een zorgomgeving is het van het grootste belang dat iedereen met de juiste kwalificaties op de juiste plek zit. Bij Hago Zorg begrijpen ze dat. Wij hebben de schoonmaak uitbesteed, maar door de jarenlange goede werkrelatie voelt dat niet zo.” Journalist: Charles Hasselman Fotografie: Thomas Fasting

Industriële reiniging

De voedingsmid ‘Gevolgen van niet goed schoonmaken kunnen gigantisch zijn’ Het reinigen in de voedingsmiddelenindustrie is zwaar werk, dat vaak ’s nachts gebeurt, in ruimtes waar het of heel warm of heel koud is. Meestal zijn het dan ook mannen die voor deze specialistische schoonmaaktak kiezen. Bij champignonverwerker Lutèce spraken we met de manager CSU Food Services Twan Voets en rayonleider Hamid Lamouy: ‘Het is echt een vak apart.’

Tekst: Inga van Uchelen, foto’s: Levin den Boer, persfoto.nu

l vanaf de oprichting van CSU

champignons in pot of blik. Deze laatste

Controlesysteem

– in 1968 – is het schoonmaak-

worden tijdens de verwerking in grote

‘Voor de productielijn van de verse cham-

bedrijf actief in de voedingsmid-

ketels geblancheerd, hierna lopen de

pignons is hygiëne nog belangrijker,’

delenindustrie. Campina in Veghel was

champignons over een leesband waarbij

vertelt Lamouy, ‘omdat het eindproduct

een van de eerste klanten. Tegenwoordig

de champignons nog handmatig worden

een vers product is. De champignons

heeft het bedrijf zo’n 13.000 medewer-

gecontroleerd, voordat deze worden ge-

worden op geen enkele manier bewerkt.

kers in dienst, van wie 350 bij CSU Food

sneden. De potten of blikken worden

Deze productielijn wordt daarom elke

Services Twan Voets landelijk manager

afgevuld en gesloten. Na sluiting krijgt

dag gedesinfecteerd.’

van de divisie Food: ‘De meeste

De schoonmaakmedewerkers bij

van onze medewerkers zijn man-

Lutèce werken vooral met mid-

nen en werken fulltime. Dit komt door de aard van het werk. Het is lichamelijk zwaar werk, maar ook de omgeving maakt het zwaar.

‘Je moet de logica van het proces begrijpen’

dendrukreiniging. Lamouy: ‘Eerst verwijderen ze de grove vervuiling, zoals champignonresten. Dan beginnen ze met voorspui-

Ruimtes zijn heel koud of juist heel

ten, waarna de apparaten worden

warm. Ook de werktijden zijn voor

ingeschuimd. Vier keer in de

vrouwen meestal een probleem, vaak ’s

elke pot of elk blik zijn unieke code en

week wordt daar een alkalisch middel

nachts en in het weekend. Het werk gaat

gaan ze door een metaaldetector. Na dit

aan toegevoegd, één keer in de week

24 uur per dag zeven dagen per week

proces volgt het steriliseren en verpak-

een zuurmiddel. Dan wordt alles afge-

door. We werken achter het productie-

ken. De producten worden op palets

spoeld, eventueel gedesinfecteerd en

proces aan, dagschoonmaak is daarom

gezet voor transport.

nog een keer afgespoeld.’

alleen mogelijk bij zogenaamde gesloten

Rayonleider Hamid Lamouy: ‘Onze drie

In de productieruimte staat een aantal

systemen, dan staat het product niet

fulltime medewerkers werken ‘s avonds

machines met snijmessen. Om deze ma-

bloot aan de omgeving.’

en ‘s nachts. Zij beginnen op deze locatie

chines goed te kunnen reinigen is het

Dat is bij champignonverwerker Lutèce

na het productieproces. Alles moet schoon;

nodig om deze gedeeltelijk te demonte-

wel anders. De eindproducten van dit

machines, transportbanden, snijmachines,

ren. Bij het demonteren bestaat kans op

bedrijf zijn zowel verse champignons als

vloeren, afvoergoten en wanden.’

verwonding, de messen zijn heel scherp.

PS - 40

delenindustrie Lamouy laat dat dan ook graag aan de experts over, zodat zijn medewerkers alleen hoeven te reinigen. Na het schoonmaakproces wordt de schoonmaakkwaliteit gecontroleerd. Er wordt bij VSR nog gewerkt aan een dagelijks controlesysteem (DKS) voor de voedingsmiddelenindustrie, vertelt Voets, maar dat staat nog in de kinderschoenen. ‘Daarom heeft CSU een eigen controlesysteem ontwikkeld met randvoorwaarden aan het proces en een checklist.’ Lamouy: ‘We controleren per lijn en per afdeling. Is er iets niet goed gegaan, dan moet de laatste stap opnieuw. Een medewerker van Lutèce voert dezelfde controle nog een keer uit vlak voordat de volgende ochtend het productieproces weer begint.’ Voets: ‘Dit zijn visuele controles. Twee keer per week worden er ook nog onaangekondigde bacteriologische controles uitgevoerd.’

Opleiding Voets: ‘Alle medewerkers die bij ons dienst komen, krijgen van ons de opleiding reinigen en desinfecteren in de voedingsmiddelenindustrie. Die moet iedereen gevolgd hebben. Het is een training die wij zelf ontwikkeld hebben, en gaat over reinigingsmethoden en -middelen en over hoe het er in deze industrie aan toe gaat. Bovendien krijgen medewerkers altijd locatiespecifieke instructies over veiligheid en hygiëne van de productielijn. Als medewerkers een jaar in dienst zijn, zijn ze verplicht om de vakopleiding Food te volgen bij SVS.’ Op de vraag of Lamouy en Voets zelf ook praktijkervaring hebben, antwoorden zij gedreven. Voets: ‘Dat hebben wij allemaal.’ Lamouy: ‘Dat moet wel. Je moet er zelf in gewerkt hebben, het is zo’n aparte branche.’ Voets: ‘Je moet als schoonmaker in een productieproces rekening houden met techniek en kostbare apparatuur – tegenwoordig vaak PS - 41

De winst van duurzaamheid

TTV-678 Vario Uiterst betrouwbare en gebruiksvriendelijke schrobzuigmachine. Voorzien van water- en chemiebesparende technologie. Vijf jaar gratis service en twee jaar garantie

www.numatic.nl

de winst van duurzaamheid

high tech en computergestuurd. Je moet de logica van het proces begrijpen. Hal-

Hamid Lamouy, rayonleider CSU

verwege de productielijn beginnen met schoonmaken, heeft geen enkele zin. En je werkt met zure en alkalische middelen, die het proces niet mogen beïnvloeden. Productkennis is dus heel belangrijk. Het is echt een vak apart.’

Veiligheid Voets: ‘Je hebt te maken met apparatuur die, als je deze verkeerd benadert, gevaarlijk kan zijn. Bij Lutèce zijn het machines met messen en blancheertanks met heet water. Onze KAM-coördinator – kwaliteit, arbeid en milieu – maakt altijd eerst een risicoinventarisatie en evaluatie (RI&E) waarop het werkprogramma wordt gebaseerd. De groepsleider is in de dagelijkse praktijk verantwoordelijk voor werkinstructies en persoonlijke beschermingsmiddelen. Hij stuurt de ploeg aan en overlegt met de klant. Het is belangrijk dat hij zowel een BHV-diploma heeft, als een VCA-certificaat. Ook komt de leverancier van de reinigingsmiddelen elk jaar een cursus geven. ‘De gevolgen van niet goed schoonmaken kunnen in de voedingsmiddelenindustrie gigantisch zijn’, vervolgt Voets. ‘Veel groter dan op een kantoor. Je moet je bewust zijn van voedselveiligheid. Schoonmaak is in de voedingsmiddelenindustrie niet zozeer een externe dienst maar een deel van het productieproces. Het is belangrijk om het proces van je klant te begrijpen. Onze klanten worden vaak geaudit. Daarin wordt ook hygiëne meegenomen. Niet voor niets zie je in deze branche vaker langlopende contracten tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.’ Lamouy: ‘Flexibiliteit en communicatie zijn het belangrijkst. Ik heb één keer per maand vast overleg met de opdrachtgever, maar heb meerdere keren per week contact per telefoon of per mail. Je zit veel dieper in het proces van je klant. De band is nauwer. En je moet flexibel zijn. Ik heb vijftien klanten; een kaasverwerker, een bakkerij, een slachterij. Je moet 24 uur per dag zeven dagen per week klaar staan.’ Voets: ‘Hét reinigen in de voedingsmiddelenindustrie bestaat niet. Het is bij elke klant anders.’ PS - 43

Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Levin den Boer - Persfoto.nu

de Boardroom Curriculum Vitae

Joris van Hintum, directeur Dros Schoonmaakdiensten

Naam: Joris van Hintum

Wanneer en waar was u het gelukkigst?

eens een grote notariswoning te laten bouwen

Dat is een aantal momenten geweest, maar

aan de rand van een landelijk gebied. Maar

het meest bijzondere en gelukkige moment

als ik nu denk aan de maandlasten die daarbij

was toen ik met mijn dochtertje van ruim 1,5

horen, droom ik nog even verder.

Geboortejaar: 1974 Werkt bij: Dros schoonmaak diensten bv

op mijn arm, bij mijn vrouw en pasgeboren

Wat is uw grootste prestatie?

‘Iets minder opportunistisch zijn. Dat zou meer

Sinds: 1989 (als vakantiekracht)

Het opbouwen van het bedrijf. Ik heb dat zeker

rust opleveren voor mijn omgeving, maar

niet alleen gedaan maar voor mezelf vind ik

vooral ook voor mezelf.

Functie: Directeur In deze functie sinds: 2008 Aantal medewerkers: 385

zoontje op de rand van het bed zat.

U mag een ding aan uzelf veranderen. Wat zou dat zijn?

het wel een grote prestatie. Het heeft er onder andere toe geleid dat ik nu voor 50 procent

Welke eigenschap waardeert u het meest

participeer en zonder daarover op te schep-

in een persoon?

pen, is het iets waar ik enorm trots op ben!

Als iemand je niet veroordeeld, in welke situatie dan ook.

Welke verleiding kunt u niet weerstaan? Een uitnodiging van gezellige mensen om nog

Wat is uw dierbaarste materiële bezit?

even te blijven…

Mijn Hamilton-horloge. Maar toch ook wel mijn nieuwe Audi.

Waar bent u bang voor? Voor ernstige ziektes bij en de dood van men-

Welk boek heeft u het laatst gelezen?

sen die belangrijk voor mij zijn.

Mister Ferrari, over de ondergang van het Kroymans-imperium.

Waar zou u het liefst willen wonen? Vooropgesteld heb ik het enorm naar mijn zin

Wat is uw motto?

in mijn huidige huis. Een droom is om nog

Bij twijfel niet oversteken!

Met beide benen op de grond De gipsen handjes van mijn kinderen. Typische vaderdagcadeautjes, maar als ze van je eigen kinderen zijn, dan is dat natuurlijk helemaal gaaf. Wat ze voor mij extra speciaal maken zijn de teksten die ze erbij hebben gemaakt. Ik ben voor hun natuurlijk de allerliefste vader, maar dat is makkelijk, ze hebben er maar één. Toch krijg ik een brok in mijn keel als ze dat voorlezen. Mijn vrouw en ik zetten ons voor meer dan honderd procent in om ze veilig, liefdevol en met veel zelfstandigheid op te voeden. We leren ze hoe ze in het leven kunnen staan en hoe ze keuzes kunnen maken. Ik realiseer me dat ik daarbij hun grote voorbeeld ben. Ik voel me dan ook verplicht om ze het goede voorbeeld te geven. En dat valt niet altijd mee! De gipsen handjes liggen de hele dag in mijn zicht en ze zorgen er voor dat ik in bepaalde situaties in staat ben om van mijn wolk af te springen en weer met beide benen op de grond beslissingen kan nemen. PS - 45

Industriële reiniging

Samen veilig werken Stichting Industriële Reiniging De Stichting Industriële Reiniging (SIR) heeft tot doel het bevorderen en reguleren van veilig werken in de industriële reiniging. De Stichting Industriële Reiniging bundelt en behartigt dat belang in Nederland en – sinds 2003 – in België.

nder industrieel reinigen wordt

hebben, zoals:

verstaan het veilig en efficiënt

• opdrachtgevende industrieën uit di-

verwijderen van vuil, ongewens-

te en/of verontreinigde stoffen, die zowel

• de beheerders van de installaties;

ongevaarlijk als gevaarlijk kunnen zijn.

• industriële reinigingsbedrijven;

De gevaarlijke eigenschappen van stoffen

• het reinigingsbedrijf van het reinigings-

kunnen zijn: brandbaar, explosief, verstik-

werk;

examinering en certificering op basis van de richtlijnen uit de SIR-handboeken vakbekwaam blijven. • Middelen, die bij ingebruikname aan de SIR-eisen moeten voldoen en die tijdens gebruik ook aan deze eisen

• fabrikanten en leveranciers van ap-

moeten blijven voldoen. Dit kan wor-

binaties ervan.

paratuur, materialen, beschermings-

den vastgesteld door periodieke in-

Bovendien kunnen de werkomstandig-

middelen;

specties en tests. Bij goedkeuring

kend, giftig, kankerverwekkend of com-

heden waaronder industrieel reinigen

• uitzendbureaus die gecertificeerd tij-

plaatsvindt gevaarlijk zijn, zoals binnenin

delijk personeel kunnen leveren en

procesinstallaties van chemische fabrie-

• opleidings-, advies- en certificerings-

ken, raffinaderijen, opslagtanks, schepen,

Tekst: Stichting Industriële Reiniging

verse branches;

• Mensen, die door opleiding, training,

instituten.

worden testcertificaten afgegeven die een bepaalde periode geldig zijn. • Methoden, de veilige werkmethoden, die gelden voor de opdrachtgevende

silo’s, energiecentrales, afvalwaterzuive-

Door Nederlandse en Belgische verte-

industrieën, de uitvoerende reinigings-

ringen, rioolstelsels, scheepswerven, voe-

genwoordigers van deze partijen worden

bedrijven, de keuringsinstanties en die

dingsmiddelenbedrijven, pharmaceuti-

richtlijnen samengesteld en actueel ge-

bedrijven waar de SIR-richtlijnen op-

sche industrie of buiten op grote hoogte,

houden. Deze richtlijnen gelden voor de

genomen zijn in hun veiligheidsbeleid

bijvoorbeeld bij het werken op stellingen.

gehele branche in de Benelux. Zo zijn de

en bedrijfsactiviteiten.

De SIR wil veilig werken bevorderen en

risico’s van industriële reiniging door alle

reguleren, en is een voorbeeld van hoe

partijen onderkend en door toepassing

Industrieel reinigen

effectief zelfregulering op het gebied van

van eenduidige SIR-richtlijnen kunnen

Industrieel reinigen kan gebeuren op drie

veiligheid in een branche kan zijn. De

onveilige werksituaties tot een minimum

verschillende manieren of in combinatie

heersende inzichten van de petrochemi-

worden beperkt. In de driehoek opdracht-

met elkaar:

sche industrie zijn het uitgangspunt.

gever - reinigingsbedrijf - overheid, is de

Hoge-druk-vloeistof-reinigen

SIR de voortrekker.

Bij hoge-druk-vloeistof-reinigen wordt

Kans op ongevallen

De drie elementen die een rol spelen en

met hoge waterkracht het vuil veilig van

Bij de SIR aangesloten zijn alle partijen

de kans op ongevallen kunnen bepalen,

oppervlakken verwijderd. Onder hoge

die met industriële reiniging te maken

zijn in de SIR-richtlijnen beschreven:

druk verstaat de SIR een werkdruk die

PS - 46

hoger is dan 250 bar of een werkdruk

De concentraties van gevaarlijke stoffen

richtlijnen in de SIR-handboeken.

van meer dan 25 bar wanneer het pomp-

of een tekort aan zuurstof op een werk-

De SIR-richtlijnen worden regelmatig aan

vermogen groter is dan 10 kWatt.

plek kan bij onbeschermd inademen

de laatste stand van zaken aangepast. Het

direct leiden tot tijdelijk of blijvend letsel;

netwerk van commissies en werkgroepen

in ernstige gevallen tot blijvend lichame-

zorgt voor een goede uitvoering ervan. In

Druk-/vacuüm-reinigen Bij vacuüm reinigen worden vuil of producten op een veilige manier

deze groepen zijn alle secties in

‘In de driehoek opdrachtgever reinigingsbedrijf overheid, is de SIR de voortrekker’

de branche door specialisten ver-

Ook kan de gesteldheid van de gerei-

lijk letsel of zelfs tot de dood. Daarom

Tevens verleent de SIR aan bedrijven die

nigde oppervlakte worden hersteld of

vereist het werken in dit soort situaties

zich daarvoor kwalificeren, de erkenning

wordt een voorbehandeling voor een

speciaal getrainde medewerkers voor-

om industriële reinigingsapparatuur vol-

volgende bewerking uitgevoerd.

zien van de juiste persoonlijke bescher-

gens de SIR-richtlijnen te inspecteren en

mingsmiddelen, zodat zij de reinigings-

testen, waarna deze bedrijven certifica-

werkzaamheden veilig kunnen verrichten.

ten kunnen afgeven die door de gehele

opgezogen in de tank van een druk/vacuüm wagen, waarna het op een veilige manier kan worden afgevoerd en verwerkt. Chemisch-technisch-reinigen Bij chemisch-technisch-reinigen wordt met behulp van chemicaliën op een veilige manier de ver-

langen van iedere partij in de richtlijnen kunnen worden opgenomen. De SIR neemt examens af bij uitvoerend en toezichthoudend personeel. Geslaagde kandidaten ontvangen als bewijs van vakbekwaamheid een persoonlijk SIR-certificaat met bepaalde geldigheidsduur.

vuiling opgelost en verwijderd.

Adembescherming en inzet van life-sup-

tegenwoordigd, waardoor de be-

branche worden erkend.

port-units Vaak treedt bij industriële reinigingswerk-

Handboeken en richtlijnen

zaamheden blootstelling aan gevaarlijke

De bij de SIR aangesloten ondernemin-

of giftige stoffen, gassen, dampen of bi-

gen hebben door ondertekening van de

ologische agentia op. Er wordt dan ge-

Beleidsverklaring afgesproken dat zij zich

werkt onder risicovolle omstandigheden.

minimaal houden aan de vastgelegde

Kijk voor meer informatie op www.sir-safe.nl

PS - 47

Staken.

Wanneer mag dit (niet)? Na maanden actie te hebben gevoerd, kunnen de schoonmakers in Nederland tevreden zijn: half april hebben de werkgevers en de vakbonden een principeakkoord bereikt voor een nieuwe cao voor de schoonmaak- en glazenwassersbranche. Met ruim 15 weken was de schoonmaakstaking de langste staking sinds 1933. Maar hoe ver mag een staker eigenlijk gaan?

Tekst: Elsa Martens, advocaat Certa Legal Advocaten

et eerste kwartaal van 2012 stond de schoonmaak-

2010 (Koninginnedag!). De vakbonden hadden namelijk begin

branche in het teken van acties en stakende schoon-

april kenbaar gemaakt dat zij wellicht tot een staking zouden

maakmedewerkers. Een lange staking, met duidelijk

overgaan vanaf 30 april. Ook hadden zij aangegeven te willen

resultaat. Wat zijn de rechten en plichten van betrokken par-

overleggen met de gemeente Amsterdam over maatregelen

tijen? Hoe ver mag een staker gaan om het gewenste resultaat

die de overlast van een staking konden beperken.

te bereiken? Welke rol heeft de vakbond daarin? En welke

De rechter bepaalde dat de gemeente Amsterdam de defini-

mogelijkheden hebben werkgevers en opdrachtgevers om

tieve aanzegging van de staking moest afwachten. Het verbod

staking te voorkomen of beëindigen?

werd niet toegewezen. Wel vond de rechter dat de gemeente Amsterdam moest bijdragen aan overleg en dat de vakbonden

Staking in de rechtspraak

maatregelen moesten aandragen waardoor de staking niet

De rechten en plichten van de hoofdrolspelers in een staking

onrechtmatig zou zijn.

zijn het best te illustreren aan de hand van voorbeelden uit de

De vakbonden hadden namelijk gekozen om de staking te

rechtspraak. Daarbij is het goed om te weten dat het uitgangs-

laten plaatsvinden in een zeer kwetsbare periode. Helemaal

punt in de rechtspraak is dat Nederlandse werknemers het

niet schoonmaken op Koninginnedag en geen maatregelen

recht hebben om in het collectieve belang te staken. Echter,

treffen zou te veel overlast veroorzaken. De rechter was van

het stakingsrecht kent wel degelijk zijn grenzen. Een staking

mening dat het plaatsen van containers op de grachten (zo-

kan namelijk enkel rechtmatig zijn als zij als ‘uiterst middel’ is

als de vakbonden hadden voorgesteld) in ieder geval géén

toegepast en tijdig is aangezegd en kenbaar gemaakt. Daarnaast

voldoende maatregel was. De rechter heeft in deze zaak geen

mag de schade van de staking ook niet disproportioneel zijn

eensluidend antwoord gegeven. Hij heeft de vakbonden

– ofwel: is er een ander middel voor handen waar je hetzelfde

enkel een ‘richtlijn’ gegeven voor wat in ieder geval onrecht-

doel mee kunt bereiken met minder schade?

matig zou zijn.

Schoonmaakstaking op Koninginnedag

Staken in de Rotterdamse haven

De gemeente Amsterdam eiste in een kort geding een verbod

Naar aanleiding van een loonconflict werd in 2007 door (leden

voor het reinigingspersoneel om te staken op of vanaf 30 april

van) de vakbonden gestaakt in de Rotterdamse haven. Dit

PS - 48

Een staking moet het laatste redmiddel zijn. Als het belangengeschil op een andere manier kan worden opgelost, mag er niet worden gestaakt. Foto: Michiel Wijnbergh/ Hollandse Hoogte

betekende dat, onder andere, containerschepen en olietankers

Staking door ambulancepersoneel

de haven niet in of uit konden en niet konden worden gelost.

In 2003 speelde de vraag of het staken van ambulanceperso-

Verschillende olieraffinaderijen en het Rotterdamse Havenbe-

neel de volksgezondheid zondanig in gevaar bracht, dat dit een

drijf vorderden de staking te beëindigen, gezien hun financi-

verbod op de staking zou rechtvaardigen. De rechter oor-

ële belangen bij het reilen en zeilen van de haven. Zowel de

deelde dat het stakingsrecht niet wordt beperkt wanneer er

werkgever als de vakbonden werden aangesproken.

enkel sprake is van ongemak bij patiënten, maar slechts wan-

De rechter stelde voorop dat ‘enige schade’ voor derden niet genoeg is om een staking te beperken. Dit type schade moet namelijk worden beschouwd als bedrijfsrisico. Echter, in dit geval was volgens de rechter sprake

neer patiënten komen bloot te

‘Bij disproportionele schade moet de vakbond de staking beperken’

van disproportionele schade voor

staan aan het gevaar dat zij in hun gezondheid – mogelijk onherstelbare – schade lijden doordat onderzoek en eventuele behandeling te lang uitblijven. In dit geval was het bestaan van laatstgenoemd gevaar niet vol-

derden (de economische schade voor de olieraffinaderijen en

doende aannemelijk. De vakbonden hadden namelijk uitdruk-

het Rotterdamse Havenbedrijf) en voor het milieu (luchtvervui-

kelijk aan de actievoerders opgedragen om in spoedeisende

ling, stankoverlast en geluidsoverlast door het stilleggen van

gevallen altijd aan hum vervoersplicht te voldoen. Daarnaast

de raffinaderijen en het weer opstarten daarvan).

was er ook niet aannemelijk gemaakt dat zich als gevolg van

Volgens de rechter was een compleet stakingsverbod niet op

de acties ernstige incidenten hebben voorgedaan.

zijn plaats, omdat daarmee de vakbonden het stakingsrecht zou

De rechter gaf de vakbonden wel mee dat zij vinger aan de

worden ontnomen. De staking moest wel worden beperkt in

pols moesten blijven houden om er voor te zorgen dat de ri-

duur en het moest voor de olieraffinaderijen en het havenbedrijf

sico’s als gevolg van de acties binnen aanvaardbare grenzen

duidelijk zijn wanneer het werk weer zou worden hervat. De

zouden blijven. De enkele bereidheid om over veiligheidsas-

werkgever handelde volgens de rechter niet onrechtmatig, aan-

pecten te overleggen (zoals de vakbonden naar voren hadden

gezien het niet in haar macht lag om de staking te beëindigen.

gebracht) was daarvoor niet voldoende.

> PS - 49

Hét platform voor De professionele scHoonmaakbrancHe Professioneel Schoonmaken (PS) is hét platform voor de professionele schoonmaakbranche in Nederland en België. PS geeft elke maand een gratis vakblad uit, verstuurt wekelijks een digitale nieuwsbrief en biedt dagelijks nieuws op de website: www.professioneelschoonmaken.nl

In de Dossiers op onze website, hebben wij al onze artikelen en publicaties voor u verzameld over o.a. Glasbewassing, Microvezel, Aanbesteden & Contracten, Specialistische Reiniging en Zorg.

Dagelijks nieuws en achtergronden op

www.professioneelschoonmaken.nl twitter: @ps_inga

S C HO ON GENOEG!

Staking in het openbaar vervoer In 2008 werd in delen van Nederland gestaakt in het openbaar vervoer; de streekbussen in de provincies Groningen, Drenthe en Friesland reden niet meer. Naar aanleiding daarvan startte

Wist u dat? • Voor stakers geldt in principe: geen arbeid geen loon. Bij georganiseerde stakingen (zoals in beschreven voorbeelden) kunnen de stakers echter aanspraak maken op een uitkering van de vakbonden. • Voor werkwilligen (werknemers die tijdens een staking willen werken, maar dit door de staking niet kunnen) geldt dat zij geen aanspraak op loon kunnen maken wanneer er sprake is van een georganiseerde – meestal grootschalige – staking die om arbeidsvoorwaarden gevoerd wordt. Een dergelijke staking wordt namelijk geacht gevoerd te worden in het belang van alle werknemers. • Het ligt anders als er slechts een kleine groep staakt en deze staking niet in het algemeen belang van alle werknemers wordt gevoerd. De werkwillige die niets met de staking te maken heeft, houdt aanspraak op loon. • Tussen deze vormen van staking (kleine, wilde stakingen en grote, collectieve stakingen) liggen verschillende tussenvormen. Om te bepalen of de werkwillige werknemer recht op loon heeft bij een staking, moet steeds worden bekeken met welke soort staking de staking in kwestie het best kan worden vergeleken.

Reizigersorganisatie Rover samen met drie provincies een kort geding tegen de vakbonden. De rechter vond een staking die het streekvervoer niet geheel

gevers, de inlenende bedrijven, de maximale inspanning moe-

stillegt - doordat in de spitsuren wél wordt gereden - propor-

ten verrichten om haar contractuele verplichtingen na te komen.

tioneel. De schade die dit met zich mee zou brengen moest

De kosten die daarmee gemoeid gaan, zijn in principe voor

worden aanvaard door de reizigersorganisatie en de gemeen-

rekening van het schoonmaakbedrijf.

ten. De vakbonden mochten enige druk op de ketel houden

Wanneer een schoonmaakbedrijf zich dusdanig star opstelt in

om uit de impasse van het arbeidsconflict te komen. De staking

de onderhandelingen (over de arbeidsvoorwaarden) met de

buiten spitsuren werd daarvoor als correct middel beschouwd.

vakbonden, kan het zijn dat zij (het schoonmaakbedrijf) daarmee onrechtmatig handelt jegens de inlener. Echter, het enkele feit

Wat betekent dit voor de schoonmaakbranche?

dat er geen overeenstemming tussen de vakbonden en het

Werknemers en vakbonden

schoonmaakbedrijf wordt bereikt, kan het schoonmaakbedrijf

De vakbonden en de daarbij aangesloten werknemers – de

niet worden verweten. Het schoonmaakbedrijf handelt in begin-

schoonmakers en glazenwassers – hebben in principe het recht

sel dus niet onrechtmatig jegens derden vanwege dat belan-

om actie te voeren wanneer er sprake is van een (collectief)

gengeschil dat is uitgemond in een staking.

belangengeschil tussen de werkgever – het schoonmaakbedrijf – en de schoonmakers. De staking moet wel het laatste redmid-

Opdrachtgever/derde

del zijn, dus als het belangengeschil op een andere manier kan

De inlener van de schoonmaakdiensten of andere derde kan

worden opgelost, mag er niet worden gestaakt.

ook zwaar getroffen worden door de stakingen, maar zal veel

Daarnaast moeten de vakbonden en de schoonmakers rekening

moeite hebben om de staking te verbieden. Als er sprake is

houden met de belangen van het schoonmaakbedrijf en die

van disproportionele schade, moet de staking wel worden

van inleners van de schoonmaakdiensten: de schade die de

beperkt door de vakbonden. De inlener kan natuurlijk ook zelf

staking veroorzaakt mag niet disproportioneel zijn.

actie ondernemen om zijn schade te beperken. Zij mag ander

We zien in de aangehaalde voorbeelden uit de rechtspraak,

personeel inschakelen voor de werkzaamheden via een uit-

dat de rechter niet snel oordeelt dat er van disproportionele

zendbureau of kan haar eigen werknemers inschakelen om de

schade sprake is/zal zijn. Wel wijst de rechter vaak op de ver-

werkzaamheden te laten verrichten. Deze arbeidskrachten

antwoordelijkheid van de vakbond om te zorgen voor maatre-

mogen echter niet ter beschikking worden gesteld aan de

gelen waardoor er geen ernstige schade zal optreden.

stakende schoonmaakbedrijven. Dan handelt de inlener onrechtmatig. Het ligt anders voor de werkgever van de stakende

Werkgever: het schoonmaakbedrijf

werknemers: deze mag géén andere werknemers inschakelen

Het schoonmaakbedrijf lijdt vanzelfsprekend veel schade door

die in plaats van zijn stakende werknemers schoonmaakdien-

een staking door de schoonmakers. Zij zal naar haar opdracht-

sten verrichten. PS - 51

Bruisende wetenswaardigheden NVZ ‘boomt’ maandelijks over actualiteiten uit de zeep- en reinigingsmiddelen branche

Bomen over... vijf jaar Reach Op 1 juli 2012 is het vijf jaar geleden dat Reach van start is gegaan. Sindsdien is er veel veranderd; bijna elke chemische onderneming heeft wel één of meer Reach-coördinatoren in dienst. Andere konden de nieuwe regels niet bolwerken en zijn met hun activiteiten gestopt. Adviesbureaus die grossieren in Reach-experts zijn als paddenstoelen uit grond geschoten en overheid houdt de ene na de ander inspectie.

Voor menige onderneming heeft Reach de boel flink op z’n kop

in kaart gebracht. De grondstofleveranciers zijn hiermee aan

gezet. Maar hoever is deze regelgeving van úw bed? Tijd om

de slag gegaan en inmiddels wordt langzaam maar zeker bekend

hier eens over te bomen.

welke stoffen wel en welke stoffen niet door de leverancier

Om uw geheugen op te frissen: Reach is een Europese veror-

veilig bevonden zijn om te gebruiken in reinigingsmiddelen.

Tekst: Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn

dening die op 1 juli 2007 van kracht is geworden. Het staat voor staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Che-

Rol van de fabrikanten van reinigingsmiddelen

mische stoffen. Reach verplicht ondernemingen die actief zijn

Fabrikanten van reinigingsmiddelen moeten nagaan of de door

in de Europese economische ruimte – en die chemische stof-

hen gebruikte grondstoffen inderdaad als veilig beoordeeld

fen produceren, importeren en/of gebruiken – tot het verza-

zijn, voor de toepassingen in hun producten. Indien dit niet het

melen van informatie over de eigenschappen van deze stoffen.

geval is, betekent dit in veel gevallen dat het product opnieuw

Ook moeten de aan het gebruik verbonden risico’s van deze

geformuleerd moet worden, of dat het product niet meer ver-

stoffen worden beoordeeld. Tevens moeten de nodige maat-

kocht mag worden. Dit laatste hoeft niet, als een fabrikant van

regelen worden genomen om de eventueel door de onderne-

het reinigingsmiddel zélf een veiligheidsbeoordeling uitvoert.

ming geconstateerde risico’s te beheersen. Kortom, als een

Een kostbare, maar soms ook noodzakelijke exercitie.

leverancier niet kan aantonen dat het gebruik van een stof in

Daarnaast hebben de grondstofleveranciers aangegeven wel-

een bepaalde toepassing veilig is, mag deze stof niet in de

ke voorwaarden door hen aan het veilig gebruik worden gesteld.

toepassing worden gebruikt.

Denk hierbij aan een maximale concentratie in een reinigingsmiddel, het nemen van beschermende maatregel zoals plaat-

Geen veilig gebruik, geen markt

sen van een kostbare afzuiginstallatie of zoiets simpels als het

Inmiddels is op 1 december 2010 de eerste registratie deadline

dragen van handschoenen.

verstreken. Alle hoge-productievolume(meer dan 1000 ton per leverancier)-stoffen moesten vóór die datum geregistreerd

Het Veiligheidsinformatieblad

zijn. In de Europese Unie geproduceerde of geïmporteerde

Het Veiligheidsinformatieblad (Vib) is het instrument om ge-

stoffen waarvoor dat niet gebeurd is, mogen niet meer verkocht

noemde informatie van de leverancier verder door te geven in

worden.

de keten aan zijn afnemers. Ook het Vib is in het kader van

Belangrijk onderdeel van het registratieproces is een veilig-

Reach aangepast. Vanaf 1 december 2010 moeten leveranciers

heidsbeoordeling. Om deze te kunnen uitvoeren moesten de

van stoffen hun informatie aanleveren volgens de nieuwe regels

gebruikers aan hun leveranciers vertellen waarvoor en hoe ze

voor het Vib.

hun stoffen gebruiken. Hiervoor is een communicatiesysteem

Leveranciers van reinigingsmiddelen moeten vanaf 1 december

ontwikkeld, dat bekend staat als het gebruiksdescriptorsysteem.

2012 de Vib in de nieuwe vorm gaan gebruiken. Dit betekent

De NVZ heeft met dit systeem alle gebruiken van haar leden

dat er veel meer informatie dan voorheen op deze groep af

PS - 52

gaat komen. Zo bevatten straks de nieuwe Vib’s, naast 16

aantonen dat de gebruikte grondstoffen ook daadwerkelijk

hoofdrubrieken ook 49 subrubrieken waarin verplicht informa-

voor de toepassingen zijn toegestaan. En ook u kunt meer

tie verstrekt moet worden. In rubriek 1 wordt dan aangegeven

inspecties verwachten. Immers, u moet kunnen aantonen dat

waarvoor het product gebruikt mag worden. Als hier bijvoor-

u de verplichtingen uit het Vib daadwerkelijk in praktijk brengt.

beeld staat ‘machinale vloerreiniger’, dan mag dit middel niet

De tijd van vrijblijvendheid is voorbij. En let op: de nieuwe

met emmer en vlakmop gebruikt worden. De verwachting is

praktijk van inspecties is: éérst beboeten en dan pas praten.

dat in de praktijk de gebruikstitels zo algemeen mogelijk gesteld zullen gaan worden.

Hoe verder?

U bent op uw beurt verplicht om de informatie van uw leveran-

Inmiddels komt de volgende Reach-registratiedeadline eraan,

ciers door te geven aan uw medewerkers. Hier hoort ook bij

deze ligt op 1 juni 2013. In deze ronde komen alle stoffen van

dat u voorziet in de voorgeschreven technische en/of persoon-

meer dan 100 ton per leverancier aan de beurt. De vrees van

lijke beschermingsmiddelen.

de leveranciers van reinigingsmiddelen is dat in deze ronde heel belangrijke grondstoffen kunnen uitvallen. Een tip vanuit

Reach in de praktijk

de NVZ: de NVZ heeft alleen het gebruik dat bij haar leden

Omdat leveranciers van grondstoffen vaak geen tijd hadden

bekend is meegenomen in het gebruiksdescriptorsysteem.

een uitgebreide en gedetailleerde veiligheidsbeoordeling te

Mocht u een product op een andere wijze gebruiken, dan is

maken, is vaak van het worst-casescenario uitgegaan. Dit be-

voorgeschreven in het Vib, meldt dit dan aan uw leverancier.

tekent dat er in de nieuwe situatie voor sommige producten

Hij kan u dan helpen vaststellen of uw wijze van gebruik toch

zware, maar vaak totaal niet relevante, veiligheidsmaatregelen

veilig is. Doet u dat niet dan loopt u het risico dat dit gebruik

worden voorgeschreven.

in de toekomst niet langer meer is toegestaan.

Zo is NVZ wel eens een situatie tegengekomen waarin je in feite handschoenen moet voorschrijven bij het gebruik van een handenreiniger. Ook zijn er heel veel toepassingen gewoon vergeten, waardoor deze niet meer mogen. Na 2010 is er dan ook heel wat gecorrespondeerd tussen de grondstofleveranciers en de fabrikanten van reinigingsmiddelen, om dit soort zaken recht te zetten.

Inspecties Inmiddels is ook de inspectie actief aan de slag gegaan met

Hans Razenberg en Klaas Gravesteijn zijn beiden werkzaam bij de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), de brancheorganisatie van fabrikanten en importeurs van was- en reinigingsmiddelen- en machines. De vereniging behartigt de belangen van haar leden door middel van overleg en het geven van voorlichting en adviezen. De NVZ is, met haar gevarieerde ledenbestand, de deskundige bij uitstek op het gebied van duurzaam schoonmaken.

Reach. Fabrikanten van reinigingsmiddelen moeten kunnen PS - 53

t c u d o r P in de praktijk Elke maand behandelt PS een product uit de schoonmaakpraktijk, dat door de producent of leverancier bepaalde eigenschappen wordt toegekend. Hoe werkt dit product in de praktijk? Deze maand vertelt Herman van Essen specialistisch reiniger bij Van Erven Reiniging, over droog-ijsstralen met de Problast van Provi Reinigingstechniek.

Tekst: Inga van Uchelen, foto’s: Van Erven Reiniging, Provi Reinigingstechniek

‘H

et grootste voordeel is dat je met dit systeem geen

Motoren reinigen

residu, en dus minimale opruimwerkzaamheden

Van Essen: ‘Een ander voordeel is dat we met deze techniek

hebt. Geen plasje water. Helemaal niets’, vertelt

geen straalhelm hoeven te dragen, die voorkomt dat je stof

Herman van Essen (47) die al sinds vijftiende bij Van Erven

inademt en extra zuurstof geeft. Met ijsstralen gebruiken we

Reiniging in Lelystad werkt. Het bedrijf begon met schoon-

alleen veiligheidsbril en, gehoorbescherming, stofkapje en

maakwerkzaamheden maar is uitgegroeid tot specialist in

handschoenen (tegen de kou). Als je metselwerk gaat stralen

stralen, hakken, voegen en gevelreiniging. Begin dit jaar is voor

zou ik wel meer beschermingsmiddelen gebruiken; het kan

het eerst het ijsstralen toegepast.

met die achtergrond toch zijn dat er wat van het baksteen of

Specialistisch reiniger Van Essen: ‘Een paar jaar gelden had ik al

de voegen los komt.’

van deze techniek gehoord en heb ik een presentatie bijgewoond.

Zou er ook iets verbeterd kunnen worden aan de machine of

Op dat moment zagen we binnen het bedrijf nog geen mogelijk-

de techniek? ‘Het enige is misschien het geluid. Je hebt meer

heden om deze techniek toe te passen, maar begin dit jaar kregen

overlast. Dat betekent dat je op locaties waar geluidsoverlast

we het verzoek om na een lekkage afgebladderde verf van ijzeren

echt een probleem is, deze techniek niet kunt toepassen. De

platen af te stralen in een hangar op Schiphol. Omdat in deze

machine functioneert goed en is niet storingsgevoelig.’

hangar dagelijks aan vliegtuigen wordt gewerkt, moest dat op een

Van Essen doet het werk al meer dan dertig jaar maar is nog

manier waarbij geen stof vrij zou komen. Toen dachten we aan

steeds enthousiast over zijn baan: ‘Ik werk op veel verschil-

ijsstralen. Vervolgens hebben we een machine gehuurd.’

lende plekken; van het paleis in Den Haag tot aan woonhuizen. Ik ben altijd onder de mensen en bij Van Erven krijg ik de kans

IJs verdampt

om zelfstandig te werken. Dat vind ik prettig. En je hebt de

Met ijsstralen maak je gebruik van een compressor die lucht

mogelijkheid om nieuwe technieken uit te proberen.

blaast naar een (ijs)machine waardoor ijspellets (soort balletjes) met hoge druk tegen het oppervlak worden geblazen. Het oppervlak koelt af en door de snelheid blaas je de verf er vanaf.

Technische specificaties

Van Essen: ‘Zonder de techniek van het ijsstralen hadden we

• Droogijs stralen van 2 tot 16 bar • 1 slang, licht en eenvoudig te gebruiken • RVS-behuizing • Afmetingen (LxBXH) mm 700x530x990 • Gewicht 79 kg • Ketelinhoud 23 kg • Verbruik droogijs 30-80 kg/uur • Aansluiting luchtslang 3/4” jawAir • Gevraagd vermogen 2-12 m³/minuut bij 2-16 bar • Elektrische aansluiting 110V/220V -50/60 Hz • Elektrisch vermogen 750W

dit uitgevoerd met droog(zand)stralen. Dan blaas je met een compressor olivine zand of grit tegen het oppervlak om de verf te verwijderen. Je houdt dan niet alleen de verfresten over maar ook zo’n 1.000 kilo per dag aan olivine zand of grit. Het voordeel van ijsstralen is dat er geen stof en extra afval vrijkomt. Wat overblijft is echt alleen de verf. ‘De ijspellets smelten niet, die zijn zo klein dat ze gelijk verdampen. We zijn met deze klus al zes of zeven weekenden bezig dus we hebben al ruim 10.000 kilo minder afval om op te ruimen en te verwerken.’ Van Essen werkt op deze locatie in de weekenden om geluidsoverlast voor de monteurs te voorkomen. PS - 54

Problast van Provi Droog-ijsstralen

‘Wat verder nog wel leuk is om te vertellen, is dat ik aan karten

voordat de motoren weer in elkaar konden. Nu niet meer.’

doe, en ik was laatst was in de kartshop toen eigenaar vertelde

IJsstralen is volgens Van Essen ook geschikt voor meer standaard

dat hij een – kleinere – ijsstraalmachine gebruikt om de motoren

werkzaamheden, behalve verf verwijderen van gevels ook voor

van de karts te reinigen. Vroeger moesten die helemaal uit elkaar

gewone gevelreining, maar benadrukt hij, ‘welke methode je ook

gehaald worden en na het olivine-zandstralen eerst gereinigd

toepast, het moet wel door vakmensen gebeuren.’ PS - 55

Terugblik ISSA/ Interclean 2012 Schoonmaak markt goed initiatief, maar lastig te vinden De 24e editie van de ISSA/Interclean in Amsterdam RAI was een succes. 28.001 bezoekers bezochten de beurs die werd gehouden van 8 tot en met 11 mei.

insdag 8 mei, de eerste dag van de ISSA/Interclean,

Innovation Award. Volgens de jury biedt de Mag System van

begon rustig maar nuttig, zo gaven veel standhouders

Vermop een volledig nieuwe manier om de wisovertrekken aan

aan. Er was voor veel van hen de hele dag aanloop en

de mophouder te bevestigen. In een bedrijfstak die zich staps-

de leads waren concreet. ‘Nu al twee keer zoveel als op de

gewijs ontwikkelt zonder revolutionaire doorbraken, vertegen-

eerste dag van de vorige editie’, aldus een van de exposanten.

woordigt het systeem een relatief simpele stap voorwaarts voor

Wat dit jaar zeker anders was dan andere edities, dat was het

een hulpmiddel dat dagelijks wordt gebruikt.

weer. Het is traditiegetrouw mooi weer tijdens de ISSA/Inter-

De jury was onder de indruk van het gebruiksgemak, de hygi-

clean, maar dit keer was het fris, bewolkt en soms zelfs regen-

ënische touch-freebediening, de flexibiliteit en het intuïtieve en

achtig. Vooral voor de partijen die op het buitenterrein stonden,

ergonomische ontwerp. Doordat de Mag-houder met verschil-

was dat jammer.

lende moptypes kan worden gebruikt, biedt het systeem een praktische oplossing voor de schoonmaakwerkzaamheden van

Amsterdam Innovation Award

deze tijd waarin resultaten centraal staan.

De organisatie van de ISSA/Interclean Amsterdam Innovation

De voorzitter van de Amsterdam Innovation Award, Michelle

Award zat weer goed in elkaar. Key-notespeaker was Michael

Tekst: Inga van Uchelen

worden ingezet in een ander product. Zeer actueel in een tijd waarin bedrijven duurzaam ondernemen bovenaan hun prioriteitenlijstje hebben staan. Braungart schetste echter op humoristische wijze dat sommige bedrijven wel erg optimistisch zijn, zo is volgens hem de term klimaatneutraal een onterecht gebruikte term: ‘om klimaatneutraal te zijn zouden we allemaal moeten stoppen met leven.’ Het Mag System van Vermop Salmon werd na de key-notespeech uitgeroepen tot winnaar van de prestigieuze Amsterdam PS - 56

Magie lse n/NFP

rialen zouden na hun leven in het ene product, nuttig kunnen

Fotograaf: Pie ter

De kern van dit principe: afval is voedsel. Alle gebruikte mate-

Photography

Braungart, geestelijk vader van het cradle-to-cradleconcept.

Fotograaf: Levin den Boer/Persfoto.nu

Marshall, geeft aan dat uit nagenoeg alle 71 inschrijvingen van

het intelligente RFID-sleutel systeem. Het systeem kent drie

dit jaar blijkt dat fabrikanten zorgvuldiger nadenken over de

verschillende sleutels met verschillende rechten – een voor de

oplossingen die ze ontwikkelen; of ze voldoen aan de behoef-

gebruiker, een voor de supervisor/facility manager en een voor

ten van hun klanten en of er mogelijkheden zijn voor oplossin-

de onderhoudsmonteur.

gen-op-maat.

Alpheios werd winnaar in de categorie Reinigingsbeheer en

Het toenemend gebruik van webbased-oplossingen is een

Trainingsoplossingen. De Infectiepreventiemonitor (IPM)

positief signaal – iets waar de schoonmaakindustrie tot op heden maar mondjesmaat in voorzag. Bij alle inschrijvingen van nieuwe producten voor de Amsterdam Innovation Award van dit jaar blijkt duurzaamheid een

biedt ziekenhuizen en andere

Innovation Award: ‘Relatief simpele stap voorwaarts’

grote rol te spelen. Dit geeft aan

zorginstellingen praktisch inzicht in hoe ze omgaan met protocollen voor infectiepreventie en hoe ze het risico van (kruis) besmetting in hun gebouwen kunnen voorkomen. Onafhankelijke hygiënisten voe-

hoe stevig deze waarde inmiddels in de gehele bedrijfstak

ren inspecties uit met de IPM-app op een iPad. Vervolgens

is verankerd.

leveren ze een volledig rapport met adviezen voor performanceverbetering. Het systeem gaat daarin veel verder dan alleen

Categoriewinnaars Innovation Award

hygiëne en schoonmaak, maar kijkt ook naar verzorging van

De Kärcher B 80 W werd winnaar in de categorie Machines,

patiënten, wondverzorging, gebouwsituatie, medicatie en om-

accessoires en componenten. Deze 80-liter handgeleide

gang met maaltijden/voedsel. Het systeem is gebaseerd op

schrob-/zuigmachine is geschikt voor oppervlakken van 1500

modules zodat gebruikers zelf kunnen bepalen welke terreinen

tot 3000 vierkante meter. Eenvoud en tijdbesparing zijn de

moeten worden gecontroleerd en in welke mate.

belangrijkste criteria voor gebruikers bij de aanschaf van een

De juryleden zijn van mening dat Alpheios een belangrijk

dergelijke machine, en de B 80 W voldoet volgens de fabrikant

terrein van moderne hygiënepraktijken aanpakt met de ont-

aan deze vereisten. De juryleden zijn ook onder de indruk van

wikkeling van hun IPM. Ook de bezoekers waren het meest PS - 57

Fotograaf: Levin den Boer/Persfoto.nu

over deze innovatie te spreken, want zij kozen met een gro-

Een oppervlak is niet per definitie schoon - in de zin van gezond -

te meerderheid van stemmen (ruim dertig procent) IPM als

als dit oppervlak met een doekje is afgenomen. Het is schoon

de winnaar.

als de leefomgeving van micro-organismen die allergieën of

De Amsterdam Innovation Award steunt de African Medical &

infecties kunnen veroorzaken, wordt weggenomen. OSB voert

Research Foundation (Amref) Flying Doctors. Al het inschrijfgeld

op dit moment pilots uit op basisscholen om deze andere visie

dat is betaald door exposanten, een totaalbedrag van niet

op schoonmaken in de praktijk te brengen. In PS 11, 2011 is

minder dan 10.650 euro, wordt gedoneerd aan het Amref-

hierover uitgebreid gepubliceerd. Wij blijven dit project volgen.

project in Kajiado, Kenia. Het doel van dit project is het beschikbaar maken van sanitaire en watervoorzieningen voor de gemeenschap.

Nederlandse seminars Het congres van OSB en expertisecentrum aanbesteden Pianoo, graphy

‘Goed inkopen, een schone zaak’, was goed bezocht, al kwam

n/ NFP Photo

het gros van de bezoekers uit de hoek van de intermediairs en schoonmaakbedrijven en niet van de overheid. De Code Verantwoordelijk Marktgedrag heeft inkopers aan het

ter Magie lse

denken gezet, geen prijsvechters meer, maar aandacht voor werkdruk. Kwaliteit en een sociaal plan zijn zwaarder gaan wegen in aanbestedingen. Ook wordt gestreefd naar langere

Fotograaf: Pie

contractduur (maximaal acht jaar). Schoonmaakbedrijven krijgen meer kans zich te onderscheiden. ‘Aanbesteden wordt weer leuk’, aldus commercieel directeur Jos Wortelboer van schoonmaakbedrijf Hectas. Woensdag was het minicongres ‘Schoon = gezond’ waar dui-

Schoonmaakmarkt

delijk werd hoe belangrijk schoonmaak is, zeker in de gezond-

Op woensdag 9 mei vond de Schoonmaakmarkt plaats, het

heidszorg. Er is helaas nog geen wetenschappelijk onderzoek

Nederlandse netwerkevenement voor één dag. 22 partijen

gedaan, maar experts beweren dat goed schoonmaken men-

waren vertegenwoordig, waaronder een groot aantal leveran-

senlevens kan redden.

ciers en distributeurs zoals Hijman, Piecom, Boma en Dirksen.

Hoogleraar Annelies van Bronswijk, betrokken bij de Gezond-

Maar ook branchepartijen als OSB en VSR waren vertegen-

Gebouw-monitor van OSB, benadrukte dat ‘schoon’ nu nog

woordigd, net als ISS Facility Services.

‘schoongemaakt’ betekent, maar dat ‘schoon’ moet zijn ‘gezond’.

Er klonken wisselende geluiden. De organisatie was goed. Het

PS - 58

VSR-voorzitter Jacco Vonhof overhandigt onderzoeksresultaten ‘handen drogen’ aan Thea Daha van de Werkgroep Infectie Preventie

Onderzoek ziekteverlof SCA/Tork presenteerde tijdens de beurs de resultaten van een onderzoek naar ziekteverlof. Ziekteverlof komt vaker voor onder schoonmaakpersoneel voor dan in vele andere Europese sectoren. Gemiddeld melden 100.000 schoonmakers zich per dag ziek. Lichamelijke klachten, zoals rug- en geFotograaf: Levin den Boer/Persfoto.nu

wrichtspijn zijn een van de belangrijkste redenen voor het ziekteverzuim. Beroepsgebonden spier- en skeletaandoeningen (MSD) – pijn

zag er verzorgd uit en zowel bezoekers als standhouders wer-

in gewrichten, rug of schouders – zijn de frequentste proble-

den voorzien van hapjes en drankjes. Er werd her en der wel

men waar schoonmaakpersoneel mee te kampen heeft. De

wat gemopperd over de vindbaarheid van de Europafoyer. ‘Het

fysieke taken die dit beroep met zich meebrengt, vormen de

zit niet in de loop’, ‘We zitten weggestopt’, ‘Mensen kunnen het

oorzaak van het probleem. Zo verhoogt dit onder andere het

niet vinden’.

risico op MSD door zware hef-, draag- en draaibewegingen en

Dit bleek ook na afloop van het minicongres ‘Schoon = Gezond’,

ook repetitieve bewegingen.

waarna een deel van de bezoekers de lunch bijna misliep omdat de locatie van de Schoonmaakmarkt niet duidelijk stond

Vlnr: Michael Widera

aangegeven.

(Vice-president Sales &

Toch was het tijdens de lunch gezellig druk, en bleef een deel

Marketing van SCA),

na afloop om te netwerken en voor de borrel.

Sune Lundin (President van SCA) en Kristian

Onderzoek handen drogen

Grennfelt (Manager

De Vereniging Schoonmaak Research (VSR) heeft onderzoek

Packaging Development

laten uitvoeren naar het belang van het wassen en vooral het

& Design Engineering

drogen van de handen en het zoeken naar de meest hygiënische

Centre van SCA).

methode daarvoor. De resultaten van het onderzoek werden

Fotograaf: Mickey Richards

tijdens het minicongres ‘Schoon = Gezond’ op de ISSA/Interclean door VSR-voorzitter Jacco Vonhof overhandigd aan Thea Daha van de Werkgroep Infectie Preventie. Het VSR-literatuuronderzoek wijst uit dat papier de handen zeer behoorlijk droogt, ook al drogen veel toiletbezoekers hun

Producten

handen korter dan wenselijk is. Textiel is een redelijk alternatief

Traditioneel presenteren fabrikanten tijdens de ISSA/Interclean

voor papier als het na ieder gebruik gewassen wordt.

hun nieuwe producten. Een zeer kleine greep uit het overwel-

Aanleiding voor het onderzoek was de uitbraak van de Mexi-

digende aanbod:

caanse griep in 2009 en in 2010. Een van de mogelijke manie-

Werner & Mertz, producent van Tana Professional pakte tijdens

ren van besmetting was contact met vieze handen. Dat kun je

de ISSA/Interclean uit met een ecologisch wasmiddelengamma

voorkomen door de handen goed te wassen omdat je daarmee

voor professioneel gebruik. Het nieuwe green care wasmid-

de overdracht van mogelijke ziekteverwekkende micro-orga-

delengamma van Tana Professional stond centraal. Alle pro-

nismen beperkt. Blijft de hand daarna nat, dan bevordert dat

ducten van green care bestaan uit hernieuwbare en plantaar-

juist de overdracht van micro-organismen van en naar opper-

dige stoffen wat voor een snelle en volledige biologische af-

vlak en andere handen, en komt men van de regen in de drup.

breekbaarheid zorgt. Dat geldt ook voor de nieuwste wasmidPS - 59

Gordijn-, jaloezie en Gordijn-, jaloezie en lamellenreiniging

Handlampen

lamellenreiniging Gordijn-, jaloezie en lamellenreiniging

Ook adverteren Ook adverteren in deze rubriek? in deze rubriek? Ook adverteren

Handlampen

Mobilereiniging reiniging van Mobile vanalle alle raambekleding raambekleding Mobile reiniging van alle doordé déProfessional. Professional. door raambekleding

in deze rubriek?

Zonwering Gordijnen • Vitrage door dé• Professional.

Bel (0172) 46 67 54 Bel (0172) 46 67 54 Bel (0172) 46 67 54

Zonwering•• Verlichtingsarmaturen Gordijnen • Vitrage • Raamdecoratie (ook voor brandwerende behandeling) • Raamdecoratie • Verlichtingsarmaturen

Landelijk telefoonnummer:

Landelijk 088 telefoonnummer: –telefoonnummer: 14 14 14 3 Landelijk www.speedclean.mobi 088 1433 088––14 14 14 14 14

www.speedclean.mobi www.speedclean.mobi

Conferencing diensten

onferencing diensten

of bel: 035 - 694 28 78 Organisatie:

ormatie over de normatie het Producten-/ over de Magazine! n het Producten-/

turen naar: postbus 4, Rijn postbus 4, 46 67 54 Rijn 46 67 54

Meld u nu aan via herman@appr.nl

of bel: 035 694 28 78 ook -ook ATEX ATEX Schoonmaakorganisatie

Glas- en gevelreiniging

Schoonmaakorganisatie

Zandzuigerstraat 91 1333 MX Almere T 036 - 537 89 13 F 036 - 537 69 44 E info@evonservices.nl

Schoonmaakorganisatie

professioneel schoonmaken

Meld u nu aan via herman@appr.nl

over de ducten-/ turen naar: e!

Nijverheidswerf 37 Nijverheidswerf 37 NL - 1402 BV Bussum 37476 NL - 1402 14 BV Bussum Tel.:Nijverheidswerf +31-(0)35-69 NL Tel.: - 1402 BV Bussum Fax: +31-(0)35-69 15 474 14 476 +31-(0)35-69 Tel.: +31-(0)35-69 14 476 E-mail: info@safety-lux.nl Fax: +31-(0)35-69 15 474 Fax: +31-(0)35-69 15 474 Internet: www.safety-lux.nl E-mail: info@safety-lux.nl E-mail: info@safety-lux.nl ook Internet: www.safety-lux.nl ATEX Internet: www.safety-lux.nl

Glas- en gevelreiniging

Ook met uw bedrijf in dit register?

Magazine!

Ook hier adverteren? Importeur van o.a.:

Importeur van o.a.: Importeur van o.a.:

• Gordijnen • Vitrage •Zonwering Raamdecoratie • Verlichtingsarmaturen

Conferencing diensten

professioneel schoonmaken

www.evonservices.nl

Fax: 0544-464255 www.nedap-aeos.com info-ideas@nedap.com www.nedap-aeos.com

Organisatie: Naam Naam Professionele Postbus productsystemen voor Organisatie: Postbus perfecte schoonmaak, Postcode onderhoud en hygiëne

Naam Postcode Plaats

Plaats Postbus Tel.: Tel.:

Gevelonderhoud Schoonmaak Gevelonderhoud Calamiteitendienst - glasbewassing Schoonmaak Gevelonderhoud - gevelreiniging Calamiteitendienst Amsterdam Schoonmaak - hoogwerkerverhuur Rotterdam Amsterdam Calamiteitendienst ’s-Hertogenbosch VCA-gecertificeerd Rotterdam Utrecht ISO 9001:2000 ’s-Hertogenbosch Amsterdam Utrecht www.ruitenheer.nl Rotterdam Tel.: 0320 - 25 85 00 ’s-Hertogenbosch www.ruitenheer.nl Utrecht e-mail: info@glazenwassen.nl internet: www.glazenwassen.nl

www.dolmans.com schoon maakt blij t 088 - 365 62 00 e info@dolmans.com

www.ruitenheer.nl

ItsClean

Adv.Naamvermelding_43x62cm_2.indd 1 01-06-11 11:56

De glasheldere oplossing voor uw complete administratie

M/V M/V Professionele productsystemen voor perfecte schoonmaak, onderhoud en hygiëne

web: www.aariverside.comE-mail: tel: 073-5470076

Postcode www.kiehl-group.com

E-mail:

nummer ar: 12 december 2006

www.kiehl-group.com

Gevelonderhoud Schilderwerken Schoonmaak Vloeronderhoud M/V Calamiteitendienst Beveiliging Bouw Groenvoorziening Hygiene Care

www.ruitenheer.nl

nummer 12 december 2006Plaats

Electrolux Professional

Tel.:

Wisselwerking 52 Postbus 188 1110 BD DIEMEN Tel : (020) 56 92 911 Fax : (020) 56 92 239

4 AZ KIEHL 64 x44.indd 1

2 december 2006 Miele Professional De Limiet 2 Postbus 166 4130 ED Vianen Tel.: (0347) 37 88 83 Fax: (0347) 37 84 29 professional@miele.nl www.miele-professional.nl

Efﬁciënte reiniging van mops en microvezeldoeken

E-mail:

frits.sauve@electrolux.nl www.electrolux.nl/laundrysystems

professioneel schoonmaken

05.04.2012 11:33:36 Uhr

Ook hier adverteren?

Werner & Mertz benelux Drève Richelle 161 K B - 1410 Waterloo Benoit Lesgardeur Tel. +32 2 352 04 09 Fax + 32 2 351 08 60 E-mail: infos@werner-mertz.com Internet: www.wmprof.com desinfectiemiddelen, hulpmiddelen, industriële reiniging, reinigingsmiddelen, schoonmaakproducten, vloerbeschermers

Meld u nu aan via herman@appr.nl of bel: 035 - 694 28 78

Ook met uw bedrijf in dit register? Meld u nu aan via herman@appr.nl of bel: 035 - 694 28 78

delen in het gamma: green care Activ bi-compact (geschikt voor witte linnenwas), green care Activ tabs (hoge prestatie, snel oplosbaar en frisse heur) en green care Soft natura (de eerste ecologische wasverzachter op de markt van professionele gebruikers, aldus de farbikant). De Hot Aqua Blaster Colorado van Waterkracht maakte ook zijn opwachting. Het is de nieuwste hogedrukreiniger van Wa-

Fotograaf: Pieter Magielsen/NFP Photography

terkracht. Met de Colorado ontwikkelde Waterkracht, als specialist in hogedruk reinigingstechniek, alweer een derde ge-

wordt in Nederland opgestart, waarna de bevindingen van de

neratie in de Hot Aqua Blaster-serie.

geselecteerde gebruikers worden beoordeeld.

‘Wij zijn enorm trots dat wij deze revolutionaire krachtpatser

De organisatie van de Amsterdam ISSA/Interclean 2012 kijkt

op ISSA/Interclean mogen presenteren. Deze hogedrukreiniger

terug op een succesvol evenement, dat van belang was voor

reinigt beter, maar is ook milieuvriendelijker’, aldus Gerhard

de schoonmaakindustrie. De beurs was nog meer internationaal

Gilbers van Waterkracht.

en divers dan voorgaande edities en was de grootste show van

De Hot Aqua Blaster Colorado is gebaseerd op de gepaten-

de afgelopen 24 keer. Dit blijkt ook uit het record aantal be-

teerde Kokend Heetwater Techniek van Waterkracht, die profes-

zoekers: 28.001 bezoekers in 2012 ten opzichte van 23.415

sionele reiniging zonder chemische middelen en met geringe

bezoekers in 2010.

C02-uitstoot mogelijk maakt.

Volgens beursmanager Rob den Hertog, maakten de kwaliteit

Met de introductie van handdoekrollen van 100 procent bio-

en kwantiteit van de bezoekers het tot een bruisende en druk-

katoen bevestigt CWS opnieuw een innovatieve aanbieder te

ke vier dagen en spreken standhouders over goede zakelijke

zijn van milieuvriendelijke oplossingen in de sanitaire hygiëne-

kansen. Het aantal standhouders was dit jaar 669, ten op-

branche. De organisatie waar deze katoen wordt verwerkt is

zichte van 651 in 2010. De 25e, en daarmee jubileumeditie,

gecertificeerd conform de wereldwijde standaard van de Global

van de Amsterdam ISSA/Interclean wordt gehouden van 6 tot

Organic Textile Standard (GOTS). De testfase van het bio-katoen

en met 9 mei in 2014.

De Familie coLumn

de een sociale eenheid. Eentje die

van drieduizend schoonmakers in een bijzonder akkoord. Leuk

mensen aan zich bond en respect

die veelbesproken loonsverhoging van in totaal 4,85 procent.

afdwong. Een legioen waarin

Mooi die afspraken over werkdruk, vakopleidingen en Neder-

schoonmakers, studenten, hoog-

landse taal. Geweldig dat unieke akkoord over uitzendkrachten.

leraren, verpleegkundigen, journa-

Maar wie zich een reünie voorstelt in het jaar 2022 en de daar

listen en in de perceptie van som-

aanwezige stakers vraagt naar hún grootste succes, zou zomaar

migen zélfs ‘totaal onverwacht’ Jort

eens een ander antwoord kunnen krijgen. Vrijwel iedere staker

Kelder met elkaar samenwerkten.

sprak de afgelopen weken over trots, over familiegevoel, over

De grootste uitdaging is het behouden van die sociale eenheid.

respect. Zo zei John, een van hen: ‘Vroeger zei ik op verjaar-

Zie het een als familie. Als de vader en moeder hun kinderen

dagsfeestjes altijd dat ik bij Nedtrain werkte, maar nu antwoord

verwaarlozen, is opstandigheid van het kroost in de pubertijd

ik trots dat ik schoonmaker ben’.

slechts het begin.

Tijdens de afsluitende bijeenkomst van de stakers was er debat,

Laten we er geen doekjes om winden. De schoonmaakfamilie

ruimte voor kritiek en een stemming waarbij volgens Radio 1

is een problematische familie. De ouders hadden tot voor kort

maar liefst 98 procent van de stakers zich positief uitliet over het

nauwelijks aandacht voor hun kinderen. Financiële problemen!

resultaat. En er waren dikke tranen van geluk, en vooral van een

Wat hulp van peetooms en peettantes heeft ertoe geleid dat

jammerlijk gevoel van afscheid. Afscheid van het gevoel ergens

ze nu in ieder geval zeggen en schrijven dat hun kinderen op

bij te horen en er samen sterker van te worden. Trots waren ze,

de eerste plaats komen. De peetooms en peettantes zullen de

machtig hadden ze zich gevoeld. Dat was pas écht ónbetaalbaar.

kinderen sterker blijven maken. Met de kinderen komt het vroeg

Alleen de diehard cynici zullen nu denken dat een dergelijk

of laat wel goed. De echte bezorgdheid zou zich op de ouders

gevoel de nostalgie van een historische staking is. ‘Sociale

moeten richten. Alleen als zij echt gaan doen wat ze zeggen,

eenheid!’ roepen de realisten. Het legioen van de stakers vorm-

zal hun familie overleven…

PS - 61

Ron Meyer, Vakbondsbestuurder Schoonmaak bij FNV Bondgenoten

Na zestien weken resulteerde een indrukwekkende opstand

Koos Stuyvers, voorzitter OSB Segment AWOG

coLumn

Gaat Hoofd Bedrijfschap Ambachten (HBA) verdwijnen?! De Tweede Kamer heeft eind vorig jaar met een ruime meer-

de schappen doorgaat, zal dit pas eind 2013 eindigen.

derheid voor de motie Abtroot gestemd waarin de regering

Maar met het opheffen van het Hoofd Bedrijfschap Ambach-

wordt verzocht om de producten bedrijfsschappen op te

ten is het kind met het badwater weggegooid!

heffen. Bovendien wordt in de motie de regering verzocht

Het is nu nog zo dat georganiseerde en ongeorganiseerde

om daartoe binnen zes maanden een wetsvoorstel inhou-

glazenwassers een verplichte HBA-heffing krijgen opgelegd

dende aanpassing van de Wet op de bedrijfsorganisatie

naar het aantal medewerkers. Wij hebben als brancheverte-

(Wbo) voor te leggen. Ook moet de regering komen met een

genwoordiger een dikke vinger in de *HBA-pap waardoor ook

voorstel voor de afbouw van de schappen en het onderbren-

ongeorganiseerde glazenwassers meebetalen aan diverse

gen van de wettelijke taken en van de activiteiten van pu-

brancheacties door een extra HBA-bestemmingsheffing.

bliek belang op het gebied van plant- en diergezondheid en

Denk aan de wervingsactie ‘Glazenwasser een baan met uit-

dierwelzijn, voedselveiligheid en gezondheid.

zicht’, de RI&E, et cetera. Ongeorganiseerde glazenwassers

Gelet op het belang van het zorgvuldig omgaan met publieke

zullen na opheffing helaas gratis meefietsen op de door OSB

middelen stelt de Toezichtkamer voor dergelijke situaties een

georganiseerde brancheacties en dat is héél jammer.

toetsingskader op. De kern

Op dit moment worden binnen HBA de mogelijkheden ver-

van het toetsingskader is

kend voor de (her)introductie van de meestertitel. Binnenkort

dat publieke gelden, nu

is er een bijeenkomst waarin ambachtelijke branches invulling

deze zijn opgebracht door

geven aan het verzoek van demissionair minister Van Bijster-

een groep van onderne-

veldt van OCW om te onderzoeken hoe de meestertitel in ere

mers, in principe ten goe-

kan worden hersteld en geborgd.

de moet komen aan deze groep ondernemers. Door de val van het kabinet zou het opheffen mogelijk teniet gedaan kunnen wor-

* Ondergetekende zit in het bestuur, Mark Verhees en Peter Riet-

den. Als het opheffen van

Adverteerdersindex Alpheios B.V.

CROP Certificering

Miele Nederland B.V.

Numatic International

Professioneel Schoonmaken

Waterkracht B.V.

Web2Clean

Werner & Mertz Benelux S.A. PS - 62

broek zitten in de branchecommissie glazenwassersbedrijf.

Next aanbesteden & contracten Voor het thema Aanbesteden & Contracten hebben we vanwege de nieuwe aanbestedingswet contact gezocht met het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, en hebben we zelfs enkele vragen voorgelegd aan demissionair minister Verhagen. Voorzitter van de commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag komt aan het woord over wat de code tot nu toe heeft bereikt en over de ambities. Het praktijkthema is Bedrijfskleding. Verder krijgt SVS er een nieuwe opleiding bij: museumschoonmaak. Wij brengen een praktijkverhaal. PS 6 ligt eind juni op de mat.

Amersfoort Arnhem Ede Hoofddorp Leusden Nieuwegein

Goed gekeurd Bedrijven die lid zijn van de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten dienen uiterlijk 1 januari 2013 in het bezit te zijn van het OSB-keurmerk. CROP certificering verzorgt al ruim vijftien jaar gespecialiseerde toetsingen van veel professionele ondernemingen in diverse branches. Voor de schoonmaakbranche is CROP certificering geaccrediteerd voor het uitvoeren van audits voor de NEN 4400-1. Ook voor de VCA/VCU certificering kunt u bij ons terecht. Daarnaast mag CROP certificering zich â&#x20AC;&#x153;preferred supplierâ&#x20AC;? van de OSB noemen, waardoor wij naast de controle op de NEN 4400-1 ook mogen toetsen op de specifieke eisen die de OSB aan uw organisatie stelt.

Is uw onderneming al gekeurd? Bel of mail CROP certificering: (026) 351 23 88 info@cropcertificering.nl

Mr. E.N. van Kleffensstraat 4, 6842 CV Arnhem Postbus 1210, 6801 BE Arnhem www.cropcertificering.nl

CROP_Cert_Adv_190x275.indd 1

1-5-2012 14:44:05