Kartingowcy z Czechowic-Dziedzic

Jacek Cwetler

Pierwszy czechowicki gokart był gotów w 1962 roku. Powstał na bazie silnika o mocy 6 KM pochodzącego z zakładów „Dębie” k. Dębicy. Przy pracach konstrukcyjnych pracowali inżynierowie z Walcowni „Dziedzice” oraz działacze sekcji kartingowej RKS-u, m.in. Zygmunt Martynowski (ówczesny prezes klubu), Antoni Hadydoń i Leon Gajer. Konstruktorzy korzystali z dokumentacji technicznej, stworzonej przez inżyniera Jerzego Jankowskiego i drukowanej w miesięczniku „Horyzonty Techniki”. Materiały, części zamienne i paliwo dostarczały inne zakłady czechowickie – Rafi neria Nafty „Czechowice”, Zakłady Elektryczne „Kontakt”, fabryka rowerów „Apollo” oraz fabryka kabli. Bukarty szybko uznano za jedne z najlepszych konstrukcji w kraju, więc o ich posiadanie ubiegały się najlepsze kluby w Polsce.

PoCZąTkI SEkCJI karTINGoWEJ

Sekcja kartingowa przy RKS Walcownia została powołana do życia w 1961 roku przez grupę zapaleńców, na czele z Romanem Janko i Antonim Bularzem. Treningi i wyścigi odbywały się na czechowickim rynku – Lesisku. Pierwsze sukcesy nadeszły po trzech latach startów. W klasie popularnej (na klasę wyścigową nie posiadano jeszcze wtedy odpowiedniego sprzętu) zwycięstwa zaczęli odnosić Roman Janko, Edward Kuder, Mieczysław Gola, Gabriel Grabiec, Ludwik Gębczński i Henryk Gamoń. W 1965 roku sekcja liczyła już 20 zawodników, wspomaganych przez konstruktorów, serwisantów i mechaników. Zespół mechaników sekcji kartingowej RKS Walcownia tworzyli wówczas Edward Grabiec, Antoni Bularz, Wilhelm Rycko, Edward Wlazło, Stanisław Maga i Henryk Mola. Z kolei w skład zarządu sekcji kartingowej wchodzili: Antoni Bularz – kierownik, Roman Janko – zastępca oraz członkowie Edward Zatorski i Ludwik Szypuła. Zawodnicy brali udział zarówno w zawodach krajowych (Nowy Sącz, Kielce, Katowice, Opole, Zielona Góra, Rzeszów, Kraków, Lublin, Koźle, Bydgoszcz, Szczecin, Koszalin, Poznań, Tychy) oraz międzynarodowych, m.in. w Niemczech, ZSRR oraz na Węgrzech. Podczas zmagań w Budapeszcie najwięcej punktów dla zespołu wywalczył Edward Kuder, zawodnik należący do najlepszych w kraju, który w latach 1967-69 zdobywał tytuł Mistrza Polski w klasie popularnej. Zresztą w 1969 wicemistrzem Polski został inny zawodnik RKS-U – Gabriel Grabiec, a piąte miejsce przypadło w udziale Ludwikowi Głębczyńskiemu.

SukCESy ZaWoDNIkóW rkS-u WaLCoWNIa Z CZEChoWIC-DZIEDZIC

W 1966 roku w wyścigu na torze żużlowym na Stadionie Śląskim Edward Kuder zajął drugie miejsce. Zwycięzców wyścigu oklaskiwało wówczas 100 tys. kibiców. Z kolei na zawodach we Wrocławiu, w wyścigu trzygodzinnym o Puchar Prezesa Polskiego Związku Motorowego, zwyciężyła para Grabiec/Głębczyński, pokonując w ciągu 3 godzin aż 196 okrążeń toru, czyli ponad 130 km.

Czeska Lipa, maj 1974, w środku Roman Janko, po prawej Stanisław Bury

Andrzej Roenhrich

Jacek Borgieł

Edward Kuder

Nieco później zawodnicy z czechowickiej sekcji kartingowej RKS Walcownia zaczęli startować w klasie wyścigowej. Na Mistrzostwach Polski w tej klasie w 1969 roku Mieczysław Gola był 8., Edward Kuder zajął 10. miejsce, a Henryk Gamoń uplasował się na 17. pozycji. W tym samym roku Edward Kuder wystartował w zawodach międzynarodowych w klasie wyścigowej w Moskwie oraz w Dunauvaros na Węgrzech, zajmując ostatecznie 23. miejsce. Na Mistrzostwach Polski w 1970 roku czechowiccy kartingowcy odnieśli kolejne sukcesy – Grabiec był 4., Kuder 5., a Gola zakończył rywalizację na 9. miejscu.

W 1971 roku, gdy świętowano 50 – lecie działalności klubu RKS Walcownia pojawiła się szansa na budowę toru kartingowego na terenie dzisiejszego MOSiR-u. Powstały więc plany przyszłego obiektu, w prace włączył się zarząd Miejskiej Rady Narodowej w Czechowicach-Dziedzicach. Idea niestety ostatecznie upadła. Szkoda, bo w latach 70. i 80. XX w. klub reprezentowała liczna grupa młodych zawodników, startujących w klasie popularnej, na pojazdach o pojemności silników 125 cm3, produkcji krajowej, bez przeróbek.

CZEChoWICkIE ZaWoDy karTINGoWE

W latach 70. zorganizowano w Czechowicach-Dziedzicach 15 edycji zawodów kartingowych. Cztery miały charakter międzynarodowy, w pięciu rywalizowano o Mistrzostwo Polski, a pozostałe miały charakter towarzyskich czwórmeczy. Długość jednego okrążenia wynosiła 600 m. Trasy zmagań przebiegały najpierw wokół Lesiska, a później również ulicami Kołłątaja, Parkową, Żeromskiego, Chrobrego, Studencką, Sienkiewicza, Niepodległości i Słowackiego.

W tym okresie czechowicka sekcja kartingowa została wzbogacona o sześć duralowych bukartów, jedynych tego typu kartów w krajach Bloku Wschodniego. Były wówczas nowinką techniczną i dawały czechowickim gokardzistom fory w wyścigach i w startach. W 1979 roku zespół z Czechowic-Dziedzic w klasyfikacji generalnej zajął 14. miejsce. Indywidualnie sklasyfikowano 114 zawodników, czechowiccy kartingowcy zajęli następujące miejsca: Stanisław Bury – 12., Antoni Fucik – 49. i Bogdan Guzek – 53. Sklasyfikowani zawodnicy wystartowali w 8 eliminacjach. Natomiast Jacek Borgieł i Andrzej Roehrich wzięli udział tylko w dwóch i nie zostali sklasyfikowani.

Startowali ponadto w wyścigach towarzyskich klasy międzynarodowej. W Krakowie, w 1979 roku Stanisław Bury zajął pierwsze miejsce, a Antoni Fucik był drugi. Ponadto Bury zdobył Puchar Prezydenta Miasta Tychy,

a drugie miejsce w tym wyścigu wywalczył Fucik. Na torze w Miedzianej Górze pod Kielcami, również w 1979 roku w wyścigu ogólnopolskim, Bury był drugi a Antoni Fucik piąty. Stanisław Bury był członkiem polskiej kadry narodowej i trzykrotnie reprezentował nasz kraj na wyścigach zagranicznych, m.in. na Węgrzech (II miejsce) i w Szwecji, zajmując w nich czołowe miejsca. W 1982 roku Stanisław Bury zdobył wicemistrzostwo Polski w klasie wyścigowej tracąc tytuł mistrzowski w ostatnim starcie, przez pech – zatarł się silnik. W połowie lat 80-tych pojawił się w RKS-ie Walcownia nowy utalentowany zawodnik – Zbigniew Dumański. W 1984 roku, 16-letni wówczas Dumański w eliminacjach Mistrzostw Polski zajął 52 miejsce. W kolejnych latach zajmował miejsca 37. w 1985, 28. w 1986, 18. w 1987 oraz 14. w 1988 roku. Ponieważ sport kartingowy stawał się coraz bardziej kosztowny, szczególnie w klasie wyścigowej, klub zaczął przeżywać duże problemy fi nansowe, techniczne oraz kadrowe. Młodzi zawodnicy zaczęli odchodzić do innych klubów, i ostatecznie działalność sekcji zawieszono w 1990 roku. Od kilku lat nowy rozdział do dziejów sekcji kartingowej RKS Walcownia dopisuje Oliwier Kobiela, ścigający się na kartingowych bolidach. Reprezentuje jednak barwy „Jastrzębski Racing”.

Bibliografi a: Kliś J., „Kuźnia mistrzów go-kartów” [w:] „Kronika Beskidzka”, 1971 Buchta E., „Kronika sportu Czechowic-Dziedzic”, t.II., Czechowice-Dziedzice, 2006, s. 72-80 „50 lat RKS Czechowice-Dziedzice”, Czechowice-Dziedzice, 1971 Polska Czechy. Eliminacje Mistrzostw Europy Jubiorów do lat 18, Czechowice-Dziedzice, 1994 Rychter T., „Karting”, Warszawa, 1973 Wasiński R., „Rozwój kartingu w Polsce”, Warszawa, 1986 Józef Wlazło

Praga, maj 1974, u góry Józef Wlazło, Stanisław Bury, na dole Edward Wlazło, Roman Janko i Elżbieta Bury

KARTING – dziedzina sportu motorowego, wyścigi gokartów rozgrywane są na specjalnych torach o nawierzchni bitumicznej, w różnych klasach w zależności od wieku kierowcy i pojemności skokowej silnika. W Polsce, jak i w większości krajów Europy, karting można uprawiać wyczynowo już po ukończeniu ośmiu lat. Jeśli chce się wziąć udział w zawodach, należy wówczas zgłosić się do wybranego klubu, gdzie należy uzyskać licencję zawodnika sportu kartingowego, a po dołączeniu badań lekarskich oraz świadectwa kwalifi kacji można wystartować w zawodach. Początki tego sportu datuje się na drugą połowę lat 50. XX wieku, a jego inicjatorami byli amerykańscy piloci, którzy wykorzystując elementy samolotów (fragmenty konstrukcji, kół), zaczęli wytwarzać próbne pojazdy. Pierwsze zawody kartingowe odbyły się 1959 roku w USA. W 1961 r. rozegrano pierwsze mistrzostwa świata, a w 1968 r. mistrzostwa Europy. W 1962 r. powołano w Paryżu Międzynarodową Komisję Kartingową, działającą przy Międzynarodowej Federacji Samochodowej. Pierwsze zawody kartingowe w Polsce odbyły się w 1960r. w Częstochowie, a pierwsze mistrzostwa Polski rozegrano w 1967 r. Od sezonu 2009 wszystkie rozgrywki pucharowe w Polsce rozgrywane są w cyklu „Briggs & Stratton Karting Sport”.