Przegląd Dachowy e-dach.pl nr 34-35

Page 1

DACH Z ATTYKĄ

DOBRY KOMIN

ANATOMIA RYNNY

PODŁOGA NA PODDASZU

O DACHACH LUDZKIM GŁOSEM

EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

ISSN 1689-8028

034-035 LIPIEC-PAŹDZIERNIK 2012

DACHÓWKI DO ZADAŃ SPECJALNYCH PRZESZKLENIE DACHU OKNA DACHOWE

63,6 75(¥&,

04 CO OFERUJE RYNEK Ważne produkty, nowości

Ewa Kalicka

06 WSZYSTKO O DACHACH Budowa, eksploatacja, remont

Od Redakcji

J

ednym z najtrudniejszych elementów budowy dachu są lukarny. Do tych prac potrzebujemy naprawdę solidnego i doświadczonego dekarza. Każda lukarna to odrębna konstrukcja dachu, która wymaga zaizolowania, porządnej obróbki blacharskiej, a także orynnowania. Co powininiśmy wiedzieć o budowie lukarny i z jakimi problemami możemy się borykać, dowiemy się z artykułu „Kształtna lukarna“. Zachęcamy również do innowacyjnych rozwiązań, które na dobre zagościły już w budynkach użyteczności publicznej i cieszą się rosnącym zainteresowaniem inwestorów indywidualnych – są to przeszklenia dachu, które również polecamy! Ciągle innowacyjnym rozwiązaniem jest też instalacja przeciwoblodzeniowa. I pomimo że zima wydaje się jeszcze odległa, nadszedł już czas na przygotowanie się do niej. Dlatego chcemy przekonać właścicieli domów jednorodzinnych do zastosowania instalacji przeciwoblodzeniowej na dachu. Zapomnimy wówczas o zimowych uciążliwościach. 4 E.K.

06 Zielone dachy dwuspadowe

WYDAWCA Grupa e-budownictwo.pl Sp. z o.o. ADRES REDAKCJI ul. Pory 59 lok. 97, 02-757 Warszawa tel. 22 40 13 550, www.e-budownictwo.pl REDAKTOR NACZELNA Ewa Kalicka | ekalicka@e-budownictwo.pl

08 Dach nad garażem

14 Dach z attyką 18 Między czy nad 20 Folie – uwaga na słońce

22 Pokrycie na miarę 26 Dachówki do zadań specjalnych

34 Jak wykorzystać deszczówkę

36 Anatomia rynny 39 Instalacja przeciwoblodzeniowa

42 Kształtna lukarna 46 Przeszklenie dachu 50 Okno w łazience

REDAKCJA Marta Balcerowska, Katarzyna Dębek, Agnieszka Jaros, Ewa Kulesza BIURO REKLAMY tel. 22 651 59 90, faks 22 203 45 75 | reklama@e-budownictwo.pl Daniel Baranowski tel. 606 870 700 | dbaranowski@e-budownictwo.pl Joanna Omietańska tel. 602 332 696 | jomietanska@e-budownictwo.pl STUDIO GRAFICZNE Art Quality Studio Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo do ich redagowania oraz skracania. Nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

28 Dach jak skała

52 Jak obudować komin?

Copyright© Grupa H EXGRZQLFWZR SO 6S ] R R ISSN 1689-8028 | nakład 15 000 egz.

30 Dobry komin

54 Podłoga na poddaszu

Druk: $UW'UXN

fot. na okładce: Velux

12 Zadaszenie tarasu

REDAKTOR PROWADZĄCA Katarzyna Laszczak | klaszczak@e-budownictwo.pl

&2 2)(58-( 5<1(.

Galeco Assistance Firma Galeco, w odpowiedzi na rosnące potrzeby klientów, stworzyła system Galeco Assistance. Umożliwia on zakup wybranych elementów systemu rynnowego przez Internet. System ten pozwala zamówić wszelkie kształtki oferowane przez Galeco na stronie internetowej www.e-galeco.pl. Niezwykle prosty formularz zakupowy pozwoli zamówić wybrane elementy, a dzięki rozbudowanej sieci hurtowników Galeco, brakujący element zostanie doręczony kurierem we wskazane miejsce w ekspresowym tempie. Oznacza to, że bez wychodzenia z domu, oszczędzając czas, każdy inwestor może kupić niezbędne materiały do montażu nowego systemu rynnowego lub też remontu istniejącego. Tego rodzaju natychmiastowa pomoc pozwala bez żadnych przestojów prowadzić montaż systemu rynnowego i gwarantuje, że dekarze bez żadnych opóźnień wykonają wszelkie prace.4 System: Galeco [www.galeco.pl, www.e-galeco.pl]

Blachodachówki ARAD

Eurothane Bi-3 - trwała i odporna na obciążenia izolacja cieplna

Eurothane BI-3 jest płytą termoizolacyjną wykonaną z twardej pianki poliuretanowej w okładzinie z włókna szklanego pokrytego warstwą bitumu. Połączenie termoizolacyjnych właściwości poliuretanu, jego odporności na ściskanie i deformację z okładziną ułatwiającą przyklejanie warstwy hydroizolacyjnej z papy spowodowało, że materiał ten już od ponad 40 lat cieszy się wielkim uznaniem nie tylko użytkowników, lecz również wykonawców. Dzięki swoim właściwościom, Eurothane BI-3 w łatwy sposób można przykleić do podłoża, które na remontowanym dachu często stanowi warstwa starej papy bitumicznej. Łatwość montażu wynika ze struktury okładziny przypominającej papę podkładową, która umożliwia stosowanie zarówno kleju poliuretanowego, jak też bitumicznego, a nałożenie warstwy bitumicznej hydroizolacji jest proste. Eurothane BI-3, dzięki wysokiej odporności na ściskanie, nie ulega do obciążenia 12 tonami/m² deformacjom podczas użytkowania dachu, tarasu lub parkingu. Już warstwa o grubości 100 mm Eurothane BI-3 gwarantuje osiągnięcie współczynnika U = 0,27 W/(m²K). 4

Blachodachówki ARAD (dzięki specjalnemu profilowaniu) tworzą bardzo efektowne pokrycie, a jednocześnie są lekkie i szybkie w montażu. Jedna z dwóch wersji produktu – ARADPRU – wyróżnia się ukośnymi przetłoczeniami, które dodatkowo poprawiają wygląd dachu i zwiększają sztywność materiału. Blachodachówki ARADPRU sprzedawane są w dwumodułowych panelach, a nie w postaci tradycyjnych arkuszy. To znacznie upraszcza np. kwestię transportu, czy ich montażu. Blachodachówki ARADPRU wyposażone są w gotowe otwory montażowe umiejscowione tak, aby zamaskować użyte do mocowania wkręty. Inna zaleta to cięty po fali brzeg pokrycia dachowego, który zapewnia doskonałe przyleganie kolejnych paneli i umożliwia ich montaż na specjalnej listwie startowej bez widocznych łączników. Blachodachówki ARADPRU wyróżnia też trwałość. Są one dostępne m.in. w powłoce PURMAT z 55 mikronową warstwą lakieru poliuretanowego, która przy swej bardzo dobrej odkształcalności, jest wyjątkowo trwała i odporna na zarysowania oraz działanie promieniowania UV. Natomiast blachodachówki ARADCLA są produkowane na konkretną długość, a ich arkusze są montowane w tradycyjny sposób. ARADCLAwystępują we wszystkich powłokach z oferty firmy Blachy Pruszyński, w 27 kolorach podstawowych z palety RAL i RR.4

Płyty z wełny mineralnej stosowane są do izolacji termicznej, akustycznej i ogniowej ścian zewnętrznych ocieplanych metodą „lekką mokrą” w tzw. bezspoinowym systemie ociepleń (BSO). Isofas, dzięki swojej obniżonej gramaturze, zapewnia doskonały współczynnik przewodzenia ciepła, co wpływa na odpowiedni komfort cieplny. Właściwości płyt Isofas: – znakomite właściwości mechaniczne i parametry fizyczne, – niepalność (doskonale spełniają rolę zabezpieczenia przeciwpożarowego), – są hydrofobizowane (nie chłoną wilgoci), – łatwość obróbki i montażu, – doskonały współczynnik przewodzenia ciepła (OD d 0,037 [W/mK]), co wpływa na odpowiedni komfort cieplny.

Producent: Blachy Pruszyński [www.pruszynski.com.pl]

Producent: Isoroc [www.isoroc.pl]

Producent: Recticel Insulation [www.recticelizolacje.pl]

Płyty z wełny mineralnej Isofas

KONKURS

Wystarczy odpowiedzieć na pytania dotyczące produktów marki Bosch oraz uzasadnić dlaczego to właśnie Ty powinieneś wygrać. Aby wziąć udział w konkursie, należy wypełnić formularz zgłoszeniowy, dostępny na stronie www.e-dach.pl. Atrakcyjne nagrody trafią do pięciu osób, które prawidłowo odpowiedzą na pytania konkursowe i prześlą najciekawsze uzasadnienia. Konkurs trwa od 1 września do 31 października 2012 r.

PYTANIA KONKURSOWE 1. Ile waży ukośnica Bosch GCM 8 S Professional i czy jest ona przystosowana do przenoszenia? 2. Jakie stoły mobilne Bosch do ukośnic pozwalają na ich łatwe przewożenie nawet po zamocowaniu pił? 3. Jaki jest posuw piły lisicy GSA 1100 E Professional? 4. Jaka technologia Bosch zabezpiecza użytkownika szlifierki kątowej Bosch w przypadku zablokowania się tarczy w materiale? 5. Ile narzędzi bezprzewodowych Bosch jest wyposażonych w silniki bezszczotkowe EC?

ELEKTRONARZĘDZIA BOSCH Elektronarzędzia marki Bosch są marzeniem każdego profesjonalisty. Ten konkurs jest doskonałą okazją, by je zdobyć.

NAGRODY W KONKURSIE Miejsce 1. GCM 8 S – UKOŚNICA ukośnica, pierwsze miejsce pod względem zwartej budowy i precyzji: • kompaktowa i lekka (tylko 15 kg) umożliwia wygodny transport na budowę, • precyzyjna praca dzięki laserowi wskazującemu linię cięcia, • zintegrowana regulacja wysokości cięcia rowków. wartość nagrody: 1 599 zł netto

PODPOWIEDZI SZUKAJ NA WWW.BOSCH-PROFESSIONAL.COM

Miejsce 3. GWS 850 C szlifierka kątowa, wygodne i poręczne urządzenie: • wydajny silnik o mocy 850 W i niska waga (tylko 1,9 kg), • średnica tarczy 125 mm, • wzmocniona konstrukcja głównej przekładni. wartość nagrody: 289 zł netto

Miejsce 2. GSA 1100 E – PIŁA LISICA SZLIFIERKA KĄTOWA

piła szablasta (lisica), optymalna widoczność przy każdej pracy: • wbudowana dioda LED gwarantuje lepszą widoczność materiału, • wydajny silnik o mocy 1.100 W zapewnia szybkie tempo piłowania, • system montażu SDS gwarantuje szybką i komfortową wymianę brzeszczotów. wartość nagrody: 689 zł netto

Miejsce 4 i 5. TORBA NARZĘDZIOWA I MIARA STANLEY FATMAX wartość nagrody: 179 zł netto

Sponsorem nagród w konkursie jest

szczegóły na

.216758.&-(

Zielone dachy dwuspadowe

Zielony dach to w Polsce wciąż niemała atrakcja, podczas kiedy np. w krajach skandynawskich dachy zazielenia się niemal powszechnie. Rośliny porastające dachy mają wiele walorów użytkowych, estetycznych i proekologicznych. W Polsce jednak zielony dach, a już zwłaszcza spadzisty – to ciągle rzadkość.

Do

architektury większych aglomeracji miejskich coraz częściej zaczynają się wkradać zielone dachy płaskie. Doskonale komponują się one z wielkomiejskim, betonowo-cementowym charakterem. Na tego rodzaju dachach można stosować zazielenianie

intensywne, czyli można na nich sadzić roślinność wyższą i silniej ukorzeniającą się. Możliwe jest nawet sadzenie niewielkich drzew oraz krzewów. W ten sposób powstają przepiękne ogrody użytkowe, które są w stanie zwrócić naturze przynajmniej namiastkę tego, co zostało jej odebrane. Jednakże, jeśli chodzi o zielone dachy dwuspadowe – to praktycznie nie spotyka się ich w ogóle. Nie występują one ani w krajobrazach miejskich, ani tam gdzie dachów stromych jest najwięcej,

czyli na terenach o rzadszej zabudowie. A szkoda, gdyż zazielenianie dachów spadzistych jest również możliwe, z czego pewnie większość inwestorów nie zdaje sobie jeszcze sprawy. ZIELEŃ NA DACHU DWUSPADOWYM? Możliwość stworzenia dachu zielonego jest uwarunkowana wieloma czynnikami. Jednak podstawowymi są: zdolność konstrukcji do przenoszenia obciążeń

fot. fotolia

Wojciech Lechowski

oraz kąt nachylenia dachu. Na dachy spadziste można stosować jedynie roślinność ekstensywną. Rośliny takie osiągają na ogół niski wzrost i nie wymagają tak starannej pielęgnacji, jak roślinność intensywna. Dodatkowo, proponowane przez dość licznych producentów rozwiązania systemowe niewiele ważą i przewidują ograniczoną ilość miejsca na warstwę korzeniową. Zazielenienie ekstensywne możliwe jest do wykonania przy ciężarze powierzchniowym od 70 kg/m² powierzchni dachu. Dla dachów dwuspadowych konieczne jest również zabezpieczenie substratu, a w następstwie – zieleni, przed osunięciem się jej z połaci. Można temu zapobiec stosując dodatkową drewnianą kratownicę. Kratownica taka umożliwia zazielenianie dachów specjalnymi systemami nawet przy spadku ponad 40°. Konieczna jest również ochrona roślin przed ssącą siłą wiatru. Silne podmuchy, które coraz częściej występują w naszym kraju są w stanie wyrwać z korzeniami duże drzewo z jego naturalnego podłoża. Planując jakąkolwiek zieleń na dachu – trzeba wziąć pod uwagę, że jest to miejsce szczególnie narażone na skutki wszelkich nawałnic. Zazielenianie dachów stromych, w tym również dwuspadowych wymaga zastosowania nieco innej technologii, niż w przypadku dachów płaskich lub dachów o niewielkim kącie nachylenia. Jest trudniejsze i bardziej pracochłonne, ale możliwe do wykonania przez profesjonalne firmy. Stabilność warstw trzeba zabezpieczyć w sposób pewny i odpowiednio zwiększyć chłonność wody, potrzebnej roślinom do ich wegetacji. Z dachu stromego woda spływa znacznie szybciej niż z płaskiego, co może prowadzić do całkowitego wyschnięcia roślinności. Może do tego dojść nawet w przypadku zastosowania najbardziej odpornych na suszę roślin. Dlatego dach stromy należy obsadzać jak najszybciej po rozłożeniu substratu, stosować zwiększoną ilość sadzonek i następnie nawadniać rośliny co pewien czas. W przypadku dachów dwuspadowych, zwłaszcza tych usytuowanych w kierunkach północ-południe, konieczne jest także uwzględnienie odmiennego rozwoju roślinności. Warto zatem na poszczególnych częściach dachu posadzić takie rośliny, którym sprzyjać będzie duże nasłonecznienie lub względnie – jego

Zielone dachy to sposób na powiększenie powierzchni biologicznie czynnej. (fot. Bauder)

brak. W związku z tym, może powstać problem z obsadzeniem połaci skierowanej na północ, gdyż większość roślin niskopiennych, o niewielkiej bryle korzeniowej zdecydowanie preferuje miejsca nasłonecznione. KOMPLETNE SYSTEMY ZIELONYCH DACHÓW W przypadku dachów trudniejszych do zazielenienia, jakimi są m.in. dachy dwuspadowe, warto zdecydować się na kompletny system zazieleniania wybrany od konkretnego producenta. Na polskim rynku jest już obecnie spory wybór firm oferujących swoje usługi w tym zakresie. Samodzielne wykonanie zielonego dachu dwuspadowego to nie najlepszy pomysł, biorąc pod uwagę bezpieczeństwo własne oraz dachu, a tym bardziej – efekty końcowe planowanego przedsięwzięcia. Wybrany producent zaoferuje nam wszystkie niezbędne elementy. Od paroizolacji począwszy, a na doborze odpowiednich roślin i ich posadzeniu skończywszy. Ciekawym rozwiązaniem dla dachów dwuspadowych są tzw. systemy jednowarstwowe. Wówczas, jedna tylko warstwa substratu przejmuje aż trzy funkcje, czyli drenującą, filtrującą i wegetacyjną. Jednowarstwowy układ zazieleniania umożliwia zagospodarowanie dużych powierzchni dachu, przy stosunkowo niewielkim nakładzie pracy, małej ilości poświęconego czasu i niskich kosztach inwestycji. Większość dachów ma obecnie lekkie konstrukcje. Zatem obsadzanie ich zielenią nie może być zbyt obciążające dla więźby dachowej i innych elementów dachu. Doskonale nadającymi się do

takich uwarunkowań są systemy lekkiego zazieleniania powierzchni dachowych. Mają one wysoką zdolność gromadzenia wody, przy jednoczesnej redukcji grubości warstwy wegetacyjnej niemal do minimum (około 5 cm). Dodatkowo, jak wskazuje sama nazwa – są lekkie. Przy pełnym nasyceniu wodą nie ważą więcej niż 70 kg na 1 m² powierzchni dachu. POWIERZCHNIA BIOLOGICZNIE CZYNNA Dachy zielone, zarówno płaskie, jak i strome są również doskonałym pomysłem na powiększenie powierzchni biologicznie czynnej naszej działki. W miejscowych planach zagospodarowania jest określona powierzchnia, jaką należy przeznaczyć pod zazielenienie. Powierzchnia taka musi być wolna od zabudowy, nie może być utwardzona, ani pokryta nieprzepuszczalnymi nawierzchniami. Często więc, pozostawienie odpowiedniej powierzchni biologicznie czynnej jest problemem dla właścicieli niewielkich działek, szczególnie w rejonach, gdzie miejscowe plany wymagają pozostawienia stosunkowo dużej powierzchni biologicznie czynnej. Warto jednak wiedzieć, że również dachy zielone, są wliczane do tej powierzchni, a konkretnie 50% ich obszaru. Warunkiem jest, aby roślinność i podłoże, służące jej wzrostowi, zajmowały na co najmniej 10 m². Zaliczenie dachów zielonych do powierzchni biologicznie czynnej to doskonała alternatywa dla właścicieli niewielkich działek budowlanych, na których bardzo trudno wygospodarować miejsce dla rozwoju roślin. 4

DACH nad garaĹźem

Agnieszka Jaros

NÂ Â

iektĂłrzy myĹ›lÄ… o garaĹźu juĹź na etapie budowy domu i wybierajÄ… takie projekty, ktĂłre uwzglÄ™dniajÄ… miejsce na samochĂłd w bryle budynku mieszkalnego. JeĹ›li jednak, z jakichĹ› powodĂłw, wzniesiono dom bez garaĹźu – pomieszczenie to moĹźna rĂłwnieĹź dobudować do istniejÄ…cego budynku. Obok gotowych projektĂłw domĂłw, na rynku dostÄ™pne sÄ… rĂłwnieĹź projekty garaĹźy, jako budynkĂłw wolnostojÄ…cych. GaraĹź moĹźe być poĹ‚Ä…czony z pomieszczeniem gospodarczym lub moĹźe posiadać poddasze uĹźytkowe (strych). StosujÄ…c takie rozwiÄ…zania zyskujemy znacznie na powierzchni uĹźytkowej.

DOBUDOWUJEMY GARAĹť Dobudowanie garaĹźu do domu, w ktĂłrym mieszkamy jest moĹźliwe nawet na wiele lat od zakoĹ„czenia zasadniczej budowy. Takie rozwiÄ…zanie ma wiele zalet dla uĹźytkownikĂłw i jest wybierane znacznie częściej niĹź budowa garaĹźu wolnostojÄ…cego. Dzieje siÄ™ tak gĹ‚Ăłwnie dlatego, Ĺźe garaĹź usytuowany tuĹź przy bryle domu zajmuje mniej miejsca, niĹź budynek wolnostojÄ…cy. To z kolei jest szczegĂłlnie istotne dla wĹ‚aĹ›cicieli niewielkich parceli. Dobudowany garaĹź moĹźna poĹ‚Ä…czyć z domem, a na jego dachu np. urzÄ…dzić taras. Po dokĹ‚adne rozplanowanie rzutu i ksztaĹ‚tu wznoszonej budowli warto zwrĂłcić siÄ™ do architekta, np. u ktĂłrego nabyliĹ›my projekt domu. Projekt taki jest niezbÄ™dny, poniewaĹź bez niego nie uzyskamy zgody na budowÄ™. ZaĹ› bez

zaĹ‚atwienia urzÄ™dniczych formalnoĹ›ci – dobudowany garaĹź zostanie potraktowany jako samowola budowlana i moĹźemy zostać zobowiÄ…zani do jego rozbiĂłrki. Jednak, pomijajÄ…c kwestie formalne, kaĹźda dobudĂłwka powinna pasować do istniejÄ…cego budynku i tworzyć z nim harmonijnÄ… caĹ‚ość. Zatem dach dobudowanego do domu garaĹźu powinien mieć ksztaĹ‚t i kÄ…t nachylenia taki sam, co dach naszego domu. Najlepiej jest takĹźe pokryć go identycznym materiaĹ‚em. JeĹ›li jest to niemoĹźliwe, dobrym pomysĹ‚em na zadaszenie garaĹźu jest wykonanie stropodachu. Najczęściej wykonuje siÄ™ strop gÄ™stoĹźebrowy lub drewniany. SÄ… to jednoczeĹ›nie najtaĹ„sze sposoby na zadaszenie garaĹźu dobudowanego do domu. W takich przypadkach trzeba zawsze pamiÄ™tać o dokĹ‚adnej

projekt Ala, Pracownia Projektowa Archipelag

.216758.&-(

Garaż jest potrzebny niemal każdemu z nas. Parkowanie przysłowiowych czterech kółek na świeżym powietrzu niestety nie wpływa pozytywnie na ich żywotność i zachowanie dobrej formy. Ponadto, niektórych już sama myśl o odśnieżaniu auta wczesnym zimowym porankiem przyprawia o zawrót głowy. obróbce blacharskiej na styku dachów obu budynków. W przeciwnym przypadku na stykających się ścianach mogą pojawić się zawilgocenia. Jeśli dostawiony garaż nie będzie ogrzewany, nie ma konieczności starannego izolowania jego ścian. Jednak sam dach warto zabezpieczyć warstwą materiału izolacyjnego, aby uniknąć nadmiernego nagrzewania się pomieszczenia podczas letnich upałów. TARAS LUB OGRÓD NA DACHU GARAŻU Stworzenie tarasu lub ogrodu na dachu garażu dobudowanego do bryły domu, to obecnie dość częsta i bardzo interesująca praktyka. Trzeba jednak pamiętać, że wykonanie dachu, który ma zostać obciążony roślinnością lub ciężkimi meblami ogrodowymi wymaga odpowiedniej wiedzy, staranności i zdecydowanie większych nakładów finansowych. W takich przypadkach stosuje

Dobrym pomysłem jest wykonanie nad garażem stropodachu. (projekt Antonio G1, Pracownia Projektowa Archipelag)

się formę stropodachu odwróconego. Warstwa uszczelniająca powinna znaleźć się pod warstwą ocieplenia. Stropodach odwrócony, jeśli zostanie odpowiednio zagospodarowany, może być nie tylko prawdziwą ozdobą domu, ale również dodatkowym miejscem na wypoczynek. O sposobie zagospodarowania dachu warto pomyśleć jeszcze przed rozpoczęciem realizacji projektu, ponieważ konieczne jest zastanowienie się nad odpowiednimi warstwami stropodachu. Jeśli pokryjemy izolację wodoszczelną warstwą ziemi – możemy uzyskać teren rekreacyjny – od trawnika począwszy, na bujnej wysokiej roślinności skończywszy. Jeżeli natomiast, na ostatnią warstwę stropodachu położymy np. kompozyt drewniany, zyskamy przydomowy taras. Potem wystarczy ustawić wygodne meble ogrodowe oraz rośliny w doniczkach, żeby zorganizować atrakcyjne miejsce wypoczynku dla domowników.

ZALETY GARAŻY WOLNOSTOJĄCYCH Pomimo że garaże dobudowywane do domów wydają się mieć większą liczbę zwolenników, to garaże wolnostojące również mają swoje zalety. Garaż wolnostojący zajmuje wprawdzie więcej miejsca na działce, ale o ile jej rozmiary pozwalają na jego wzniesienie, warto to zrobić, ponieważ garaż taki można dodatkowo powiększyć o pomieszczenie gospodarcze lub poddasze użytkowe. To z kolei umożliwia pozyskanie zdecydowanie większej powierzchni użytkowej do przechowywania narzędzi, części samochodowych, rowerów, skuterów, itp. Powyższe rozwiązanie powinno zainteresować szczególnie zapalonych majsterkowiczów lub ogrodników. Wybudowanie garażu z pomieszczeniem gospodarczym lub poddaszem użytkowym rozwiązuje problem przechowywania narzędzi, jak również stwarza możliwość zorganizowania domowego warsztatu. Jednakże, również i garaż wolnostojący powinien tworzyć z domem jednolitą, harmonijną całość. Styl i charakter budowli powinien być przynajmniej podobny do stylu, w jakim wzniesiono dom, zaś elewacja i dach – najlepiej takie same. W indywidualnych przypadkach możliwe jest dobranie materiałów w taki sposób, aby dobrze imitowały materiał zastosowany do wykończenia domu z zewnątrz. DACH NAD GARAŻEM WOLNOSTOJĄCYM Garaże wolnostojące pokrywa się obecnie różnorodnymi dachami. Najczęściej jednak spotykane są dachy dwuspadowe lub czterospadowe. Zastosowanie dwuspadowej konstrukcji połaci jest racjonalne wówczas, kiedy ponad garażem planujemy strych. To właśnie ten rodzaj dachu pozwala na najbardziej opłacalne wykorzystanie powierzchni budynku.

.216758.&-( Dachem czterospadowym kryte są najczęściej bardziej rozłożyste bryły budynków. W ten sposób pokrywa się garaże usytuowane razem z pomieszczeniem gospodarczym w układzie parterowym lub garaże kilkustanowiskowe. Trzeba pamiętać, że konstrukcja i rodzaj dachu w przypadku garażu leży w gestii architekta i musi być dostosowana do tego, co zostało przewidziane w projekcie. Kształt, typ i rodzaj pokrycia dachu powinien ponadto zostać dopasowany do dachu, jakim pokryty jest dom. Mając na względzie aspekt ekonomiczny dachy garaży wolnostojących kryje się często pokryciami bitumicznymi. Pokrycia te są lekkie, wytrzymałe i co dla wielu jest ważne – nie kosztują wiele. Ponadto zaletą dachówek bitumicznych jest to, że występują w szerokiej gamie kolorystycznej, co umożliwia dobranie ich do koloru pokrycia domu. Dodatkowo można je nabyć w systemach do samodzielnego montażu, co przynosi kolejne oszczędności finansowe. Jednak pod dachówki bitumiczne konieczne jest wykonanie sztywnego poszycia. Pamiętajmy też, że niezależnie od tego na jaki rodzaj pokrycia zdecydujemy się ostatecznie, dach garażu powinien zostać wyposażony w niezbędne akcesoria, czyli wywietrzniki, gąsiory i specjalistyczne uszczelki do pokryć dachowych. POŁĄCZENIE GARAŻU WOLNOSTOJĄCEGO Z DOMEM W niektórych przypadkach możliwe jest wykonanie łącznika pomiędzy domem i garażem nie przylegającym do niego bezpośrednio. Rozwiązanie to powinno

Garaż dobudowany do domu. (projekt GP 4, PROARTE)

zaciekawić zwłaszcza osoby, którym dotarcie z domu do garażu w czasie deszczowej pogody wydaje się być niewygodne i mało komfortowe. Dlatego niekiedy można wykonać zadaszenie, będące przedłużeniem połaci dachu domu. Zadaszenia takie wspiera się na ogół na drewnianych słupach lub kolumnach. Za sprawą takiego łącznika deszcz nie będzie wprawdzie padał nam na głowę, ale trzeba zdawać sobie też sprawę z tego, że jego zastosowanie wpłynie na estetykę i proporcje całości. Decyzję o wykonaniu zadaszenia pomiędzy domem a garażem należy przemyśleć szczególnie dokładnie w przypadku parterowych domów bardzo rozbudowanych w poziomie. Trzeba pamiętać, że łącznik spowoduje, iż zwiększy się ich powierzchnia zabudowy, a przez to – zaczną one wydawać się jeszcze bardziej rozłożyste. IZOLACJA DACHU NAD GARAŻEM Garaż, jak każdy budynek, musi mieć szczelny dach. Izolacja garażowego dachu

zależy od tego, czy budynek zamierzamy ogrzewać zimą. Wprawdzie ogrzewanie garaży nie wydaje się być racjonalne ze względu na zwiększone koszty eksploatacji domu, ale są i takie osoby, którym bardziej zależy na pełnym komforcie użytkowania własnych zabudowań, aniżeli na wysokości rachunków za ich ogrzanie. Wtedy najbardziej opłacalne będzie wykonanie izolacji termicznej dachu i ścian zewnętrznych garażu w taki sam sposób, jak robi się to w przypadku budynków mieszkalnych. W pozostałych przypadkach dach garażu wystarczy zaizolować termicznie warstwą wybranego materiału izolacyjnego tylko w celu zapobiegnięcia jego nadmiernego nagrzewania się w czasie letnich upałów. Wybór opcji garażu dobudowanego do domu, garażu wolnostojącego ze strychem, czy też usytuowania go razem z budynkiem gospodarczym powinien być zawsze indywidualny. Garaż i pomieszczenia będące jego integralnymi elementami w każdym przypadku należy dostosować do własnych potrzeb i upodobań. Niezmienna pozostaje jedynie konieczność dopasowania zewnętrznego wyglądu garażu do wybudowanego wcześniej domu. Garaż – niezależnie od formy – powinien tworzyć harmonijną całość z budynkiem, w którym mieszkamy. 4

kilkaset projektów garaży

Dach czterospadowy nad garażem z pomieszczeniem gospodarczym. (projekt G241, PROARTE)

e-projekty.pl

$57<.8 63216252:$1<

Masz problem z dachem? Czy masz problem ze stanem technicznym pokrycia dachowego? Czy twój dach nie chroni już domu jak kiedyś i przeraża Cię myśl o jego wymianie? Przedstawiamy sposób na renowację i uszczelnienie istniejących pokryć dachowych.

W

yroby budowlane służące do renowacji istniejących pokryć dachowych z grupy HYDRONYLON, przywracają dachom drugą młodość oraz zapewniają na długie lata pełną ochronę przed działaniem szkodliwych czynników atmosferycznych. Utrzymanie dachu w odpowiednim stanie technicznym to wyzwanie i obowiązek. Przeszkodę w skutecznym rozwiązaniu tego problemu stanowią zazwyczaj ograniczone budżety finansowe, które umożliwiają przeprowadzenie jedynie doraźnych napraw w najbardziej newralgicznych strefach połaci dachu. Tymczasem podczas okresowych kontroli obiektów budowlanych uwadze mogą umykać liczne mikrospękania, obecne na całej powierzchni dachu, szczególnie w miejscach, których nie można zobaczyć gołym okiem. To właśnie te miejsca tworzą ogniska destrukcji pokryć dachowych, które nieusunięte z czasem prowadzą do utraty podstawowej właściwości pokryć dachowych tj. ich szczelności. Zastosowanie produktów z grupy HYDRONYLON jest sposobem pozwalającym na uzyskanie skutecznej i długoletniej ochrony naprawianych pokryć dachowych, bez konieczności przeprowadzania kosztownych i skomplikowanych remontów, często powiązanych z wymianą oraz utylizacją istniejącego pokrycia dachowego. Technologia oparta o preparaty z grupy HYDRONYLON służy do renowacji i uszczelniania istniejących pokryć

dachowych na podłożach z papy, pianki poliuretanowej, betonu, oraz na podłożach metalowych. Technologia ta znajduje również swoje zastosowanie przy uszczelnianiu powierzchni tarasów i balkonów. Jest ona przy tym wyjątkowo łatwa w zastosowaniu. Istniejące pokrycie dachowe nie musi być zdemontowane oraz zutylizowane. Preparaty z grupy HYDRONYLON nie wymagają podgrzewania ani używania otwartego ognia. Można je nakładać ręcznie stosując ogólnodostępne narzędzia malarskie jak pędzle, wałki, a dla większych powierzchni zastosować hydrodynamiczne pompy natryskowe dedykowane do tych prac przez firmę Proof-Tech. Wyroby z grupy Hydronylon to idealna ochrona dachów o skomplikowanym kształcie – charakteryzują się dobrą przyczepnością do naprawianych powierzchni, dużą rozciągliwością, możliwością mostkowania pęknięć podłoża, pamięcią kształtu i wysoką wodoszczelnością. Cenne właściwości użytkowe preparatów wynikają z ich unikalnego składu chemicznego opartego o wysokiej jakości polimery. Są nieszkodliwe dla zdrowia i środowiska, nie zawierają trujących substancji. Powłoki wykonane w technologii Hydronylon zachowują odporność na temperatury wysokie i niskie w amplitudach charakterystycznych dla polskiego klimatu. Są odporne na promieniowanie UV, jak również na kwasy mineralne (max stężenie 20%), wodorotlenki, oleje, alkohole.

Obecnie na rynku występują trzy odmiany HYDRONYLONU (stosowane w zależności od rodzaju podłoża): G HYDRONYLON HMS – stosowany do wykonywania malarskich powłok ochronnych na podłożach metalowych. Służy m.in. do: renowacji istniejących pokryć dachowych z blachy oraz zabezpieczenia antykorozyjnego konstrukcji metalowych pełnościennych, kratowych lub szkieletowych, itp. G HYDRONYLON HN – stosowany do wykonywania wodochronnych powłok na istniejących pokryciach dachowych na podłożach z: papy, pianki poliuretanowej, betonu oraz dachówkach cementowych G HYDRONYLON HP – elastyczny podkład wypełniający dla wodochronnej powłoki HYDRONYLON HN Firma Proof-Tech zapewnia klientom kompleksowe wsparcie techniczne i obsługę na najwyższym poziomie, o czym świadczy pomyślna współpraca w zakresie renowacji istniejących pokryć dachowych z wieloma znaczącymi klientami. 4

Proof-Tech Sp. z o.o. 42-677 Szałsza, ul. Tarnogórska 9 tel. +48 32 700-92-85, 700-92-85 fax +48 32 700-92-87 www.proof-tech.com biuro@proof-tech.com

.216758.&-(

Materiałowa markiza. (fot. fotolia)

Płyty z poliwęglanu komorowego. (fot. Gutta)

Parasol ogrodowy. (fot. fotolia)

ZADASZENIE TARASU Wojciech Lechowski

A

ura panująca na dworze nie zawsze jest sprzyjająca, dlatego też taras powinien mieć zadaszenie, które ochroni nas przed opadami deszczu, czy zbyt mocnym słońcem. Dobrym rozwiązaniem jest zadbanie o zadaszenie tarasu już na etapie projektowania i budowy domu – i wysunięcie połaci dachu tak, aby chroniła taras. Jeśli jednak nie pomyśleliśmy o tym, to nic straconego. Do wyboru mamy kilka innych możliwości.

OGRODOWY PARASOL – ROZWIĄZANIE SEZONOWE Niektórzy z nas próbują iść na łatwiznę, ustawiając na tarasie zwykły ogrodowy parasol. Rozwiązanie to nie jest jednak zbyt praktyczne. Przede wszystkim osłania taras jedynie miejscowo. Ponadto, trzeba pamiętać o składaniu parasola przed nadciągającą burzą lub silniejszym wiatrem. W przeciwnym razie ulegnie on zniszczeniu lub pofrunie w powietrze, a nasz taras pozostanie bez osłony. Jeżeli już jednak postanowiliśmy zakupić parasol – dokładnie przyjrzyjmy się jego konstrukcji i materiałowi, z jakiego został wykonany. Duże parasole powinny mieć ciężką i solidną podstawę, najlepiej z kamienia lub betonu. Wówczas jest szansa, że utrzymają stabilność nawet w czasie wietrznej pogody.

MATERIAŁOWE MARKIZY Rozwiązanie proste, choć mało odporne na silniejsze podmuchy wiatru. Markizy montuje się do ściany budynku i zwija lub rozwija według uznania i potrzeby. Po rozłożeniu tkanina jest napinana i podtrzymywana przez stelaż wykonany z aluminium. Jak wiadomo, aluminium jest stosunkowo lekkie i w dodatku nie koroduje, co pozwala łatwo zwijać i rozwijać markizę. A musimy to robić dość często, bo w czasie wietrznej pogody markiza powinna zostać zwinięta. Ten rodzaj zadaszenia może mieć szerokość od 2 do 18 m i wysięg od 1,5 do 7 m. W przypadku markiz obszerniejszych, na stelaż stosuje się wzmocnione stopy aluminium. Ceny markiz zależą głównie od tego, w jaki sposób chroniona jest tkanina po zwinięciu zadaszenia. Najtańsze są markizy bez kasety chroniącej, nieco droższe – w tzw. półkasecie, czyli z ochroną od góry i najdroższe – markizy wyposażone w pełną aluminiową kasetę. Dodatkowo, cena będzie znacznie wyższa, jeśli zdecydujemy się na markizę z napędem elektrycznym, zastępującym tradycyjne korby, służące do składania i rozkładania zadaszenia. Cenę podniesie też zdalne sterowanie, czy czujniki słońca i wiatru. Ostatnie z wymienionych automatycznie sterują markizą, rozkładając ją i składając, kiedy jest taka potrzeba. Warto jednak zaznaczyć, że ceny tego rodzaju urządzeń zależą wprawdzie od szerokości zadaszenia, ale zaczynają się od około 1000 zł.

Montaż markizy będzie najprostszy, jeżeli przymocujemy ją śrubami do krokwi dachowych. Jeżeli zdecydujemy się przykręcić markizę do nadproża okiennego, konieczne jest wywiercenie w nim otworów i zakotwienie dybli. Na ścianach, które są dokładnie ocieplone zaleca się stosować specjalne kotwy chemiczne. Wówczas wywiercone otwory wypełnia się klejową masą i wsuwa w nie pręty z gwintem. Dopiero do nich można przykręcić uchwyty i ostatecznie zamocować markizę.

POD OSŁONĄ ROŚLINNOŚCI Pomysł ten znajduje wielu zwolenników, zwłaszcza pośród miłośników naturalnego piękna roślin. Doskonale sprawdzają się w tym przypadku wszelkiego rodzaju pnącza, w tym winorośle. Ich odpowiednio poprowadzone pędy są w stanie stworzyć fantastyczną ochronę tarasu przed słońcem i częściowo również przed padającym deszczem. Roślinom trzeba jednak zapewnić właściwą podporę. Może to być ogrodowa pergola lub trejaż. Pergola to konstrukcja z dwóch szeregów słupków i wspierającego się na nich ażurowego zadaszenia, które służy jako podparcie dla rozrastających się roślin. Przeważnie przylega ona do ściany budynku. Trejaż może stanowić konstrukcja wolnostojąca, wykonana z drewna lub giętego żelaza. Warto dodać, że zielone, naturalne zadaszenia tarasów zachwycają swoim charakterem niemal każdego, ale są też miejscem bytowania komarów i innych owadów.

Zadaszenie podjazdu. (fot. Icopal)

Taras chroniony przed deszczem i słońcem. (fot. Icopal)

Zadaszenie z blachodachówki. (fot. Redakcja)

Posiadanie przestronnego, przydomowego tarasu to w okresie letnim szczególna radość. Tarasy są doskonałym miejscem na wypoczynek na świeżym powietrzu. Jednocześnie są one przedłużeniem salonu i elementem łączącym wnętrze z ogrodem. Na tarasach urządzamy spotkania z przyjaciółmi, jadamy rodzinne posiłki, pijemy kawę lub zwyczajnie drzemiemy po obfitym obiedzie. ZADASZENIA STAŁE Stałe zadaszenie tarasu to solidność i gwarancja ochrony jego powierzchni przez cały rok. Wada stałych konstrukcji polega jednak na tym, że mogą one ograniczać dostęp światła do pomieszczeń przylegających do tarasu. Dodatkowo, jeśli zadaszenie umiejscowimy bezpośrednio pod połacią dachu konieczne jest zadbanie, aby nie zsuwał się na nie śnieg. Ciągły jego napór może bowiem zniszczyć pokrycie lub nawet uszkodzić całą konstrukcję zadaszenia. Do wykonania konstrukcji najczęściej stosuje się drewno, aluminium lub stal. Jako pokrycia sprawdzają się płyty z poliwęglanu komorowego, blachodachówki i gonty bitumiczne. Nie ma również przeciwwskazań, by zadaszenie pokryć dachówką ceramiczną lub betonową. Należy tylko pamiętać, że konstrukcja nośna musi być wówczas odpowiednio wytrzymała, a to znacznie podnosi koszty inwestycji.

PŁYTY POLIWĘGLANOWE Obecnie najczęściej stosowane pokrycie tarasów. Poliwęglan komorowy jest lekki i plastyczny, co umożliwia łatwe dopasowanie kształtu zadaszenia do indywidualnych upodobań. Poliwęglan dobrze się sprawdza także jako pokrycie, np. wiat garażowych. Płyty przeważnie są przezroczyste, jak szkło, ale spotkać można też ich wersje barwione lub zmatowione. Wówczas lepiej chronią przed promieniami słońca, ale też utrudniają docieranie światła dziennego do pomieszczeń znajdujących się przy tarasie. Płyty mają grubość od 4 do 12 mm, przy czym im większa jest ich grubość, tym lepiej izolują cieplnie. Poliwęglan komorowy jest wytrzymały, dobrze znosi różne warunki atmosferyczne i wahania temperatury (od -40 do +120°C), ale szkodliwie wpływa na niego promieniowanie UV. Z tego powodu zabezpiecza się go z wierzchu warstwą akrylu.

BLACHODACHÓWKI, DACHÓWKI I GONTY BITUMICZNE Pokrycie zadaszenia tarasu może być również wykonane z tego samego materiału, co pokrycie całego dachu domu. Wówczas na zadaszenie tarasu można wykorzystać końcówki materiału, pozostałe po kryciu dachu i dodatkowo osiągnąć spójny wygląd całego budynku. Blachodachówki i dachówki to materiał bardzo trwały, ale niestety nie przepuszcza światła. Pod materiały te nie trzeba stosować sztywnego poszycia, jednak w przypadku dachówek ceramicznych i cementowych, trzeba uwzględnić wagę materiału. Gont bitumiczny mocuje się do poszycia wykonanego z impregnowanego drewna. Materiał ten także charakteryzuje odpowiednia trwałość, a dodatkowo jest on lekki. Tak jak wyżej wymienione pokrycia, nie przepuszcza światła. Zaletą jest mała waga, wadą – konieczność wykonania sztywnego poszycia.4 Zadaszenie tarasu, wykonane z tego samego materiału, co pokrycie dachu, pozwala osiągnąć spójny wygląd całości. (fot. Wienerberger)

.216758.&-(

Dach z attyką Attyki w zabudowie wielorodzinnej. (fot. Rheinzink)

Dach płaski, to dach o spadku od 2 do 15 stopni. Obecnie przechodzi on swoisty renesans i powraca do łask inwestorów w formie odmiennej niż ta sprzed lat. Dzieje się tak głównie za sprawą szerokich możliwości aranżacyjnych i szansy na pozyskanie dodatkowej przestrzeni do wykorzystania na taras, ogród, parking, itp. Agnieszka Jaros

D

zisiejsze płaskie dachy pokrywa się najczęściej stosując jako warstwę wierzchnią – papy termozgrzewalne. Nie mniej ważnymi elementami, co pokrycie, hydroizolacja, izolacja termiczna itp. – jest w przypadku dachów tego typu – attyka, będąca często jednocześnie ogniomurem.

ATTYKA, A ZABEZPIECZENIE PRZED ROZPRZESTRZENIANIEM SIĘ POŻARU Attyka jest elementem konstrukcyjnym budynku wystającym ponad powierzchnię dachu. Może mieć ona formę ścianki, ażuru lub balustrady. Niegdyś pełniła

głównie funkcję dekoracyjną. Była ozdobą wielu renesansowych kamienic, pałaców i kościołów. Do dziś można podziwiać renesansowe attyki z XVI wieku na krakowskich sukiennicach, czy ratuszach w Tarnowie i Sandomierzu. Mając na względzie formę i wygląd zewnętrzny rozróżnia się attyki: G pełne, G ażurowe, G uskokowe lub schodkowe, G grzebieniowe. Attyka może być jednocześnie murem ogniowym (ogniomurem), ale tylko wówczas, kiedy jest ona wykonana z materiałów niepalnych, ma odpowiednią grubość i jest wytrzymała ogniowo przez minimum 1 godzinę. Jako materiały do budowy attyki można stosować pełną cegłę ceramiczną, silikaty lub bloczki betonowe. Warto zaznaczyć, że przed

wyborem materiału trzeba wziąć pod uwagę jego mrozoodporność i nasiąkliwość, gdyż to właśnie ta część budynku jest szczególnie narażona na zawilgocenie. Pomimo że ścianki attyki nie odgradzają od otoczenia żadnego pomieszczenia domu, to warto je ocieplić. Wykonanie ocieplenia zapobiega bowiem powstaniu pionowego mostka termicznego na styku ściany zewnętrznej i attyki. Warstwę materiału izolacyjnego układa się po bokach ścianek attykowych i od góry. Materiałem szczególnie polecanym do wykonania konstrukcji są bloczki betonowe lub beton wylany w deskowaniu na miejscu budowy. Do ocieplenia nadają się tak płyty styropianowe, jak i płyty z wełny mineralnej. W przypadku kiedy attyka ma pełnić jednocześnie rolę ogniomuru konieczne jest zwrócenie uwagi na niepalność tych materiałów.

CZY TRZEBA BUDOWAĆ OGNIOMUREK? Według zapisów Prawa Budowlanego ogniomury trzeba stosować jedynie wówczas, gdy dom jest budowany bezpośrednio przy granicy działki oraz w tzw. zabudowie szeregowej, kiedy budynki przylegają ściśle jeden do drugiego. Wtedy zasadniczą rolą ogniomuru jest zapobieganie przenoszeniu się ognia z budynku, na budynek.

Attyka jako balustrada na stropodachu – tarasie. (fot. Bauder)

OBRÓBKI OGNIOMURÓW Ogniomurek, zwany inaczej attyką, jest jednym z detali dachu, który wymaga wykonania szczególnie starannej obróbki blacharskiej. Obecnie na dachach płaskich najczęściej stosuje się papę zgrzewalną. Jednak, tak przy tym materiale, jak i przy innych drobnych obróbkach – ważna jest czystość i odtłuszczenie podłoża. Przed przystąpieniem do rozkładania papy, należy starannie usunąć z podłoża wszelkie zanieczyszczenia i ewentualne tłuste plamy. Ponadto, podłoże powinno mieć określoną wilgotność. Aby uzyskać odpowiednią przyczepność papy termozgrzewalnej, wilgotność podłoża betonowego nie może być większa niż 6%. Kiedy podłoże ma już odpowiednią wilgotność i jest czyste – należy je zagruntować preparatem gruntującym. Grunt zapewnia lepszą przyczepność papy i jest tymczasową ochroną przed wnikaniem w beton wody opadowej. Papę rozkładamy dopiero wówczas, kiedy zagruntowana powierzchnia dokładnie przeschła.

Hydroizolacja dachu płaskiego z attyką. (fot. ZUT Digtel)

Jeżeli ogniomurek ma wysokość nie większą niż 80 cm, licząc od poziomu pokrycia dachu – obróbkę blacharską rozpoczyna się od zamontowania płyty OSB w górnej części attyki. Przy ocieplonych ścianach płytę OSB mocuje się w taki sposób, aby pozostał wypust poza obrys attyki na grubość przewidywanego ocieplenia i jednego centymetra naddatku. Montaż wspomnianej płyty ułatwia mocowanie obróbki blacharskiej. Obróbka ta zostanie skutecznie usztywniona, co zapewni jej stabilność w razie wystąpienia silniejszych podmuchów wiatru. Kolejną czynnością jest rozkładanie na betonie papy podkładowej. Warstwy tej papy nie wywija się na płaszczyzny pionowe. Jeśli chcemy ocieplić dach płaski płytami izolacyjnymi, wtedy najpierw rozkłada się specjalny rodzaj papy i dopiero na nią mocuje się za pomocą kleju trwale plastycznego – warstwę ocieplenia. Wówczas też papę, zastosowaną jako pierwszą, należy

wywinąć na pionową powierzchnię attyki. Owo wywinięcie powinno mieć łączną wysokość taką, jak grubość ocieplenia plus wysokość trójkątnego klina styropianowego. W narożach ścian attyki umieszcza się takie właśnie kliny ze styropianu, po uprzednim oklejeniu ich warstwą papy podkładowej. Następnie zgrzewa się pas papy podkładowej znajdującej się na połaci dachu z papą znajdującą się na ścianie i przystępuje do zgrzewania papy nawierzchniowej. Także i papę nawierzchniową na połaci dachu należy układać bez wywijania jej na płaszczyzny pionowe. Ostatecznym etapem zgrzewania jest zgrzanie pasów papy nawierzchniowej z połaci dachu z papą ułożoną na ścianach attyki. Trzeba uwzględnić, że przy attykach wyższych, np. 1,5 m – konieczne okazuje się stosowanie pośredniego mocowania papy do pionowych ścianek. Jest to spowodowane faktem, że odległości pomiędzy mocowaniami nie powinny być dłuższe niż 80 cm. Do obróbek takich miejsc, jak detale dachowe, w tym i attyka, nie zaleca się stosowania pap na osnowie z welonu szklanego. Przyczyną tego jest stosunkowo niska wytrzymałość tego materiału.

Gruntowanie dachu z niską attyką. (fot. ZUT Digtel)

.216758.&-( Czynnością ostateczną jest zamocowanie specjalnej listwy dociskowej obróbki blacharskiej attyki. Na attykach pełniących jednocześnie funkcję dekoracji architektonicznej – obróbka blacharska powinna zostać wykonana w sposób bezinwazyjny, czyli bez zastosowania wkrętów. Pokrycie należy zrobić metodą znaną od lat, czyli na tzw. felc. Najczęstsze błędy wykonawcze przy obróbce attyki: G nie stosowanie klinów w narożach ścian attyki. Kliny te zmniejszają kąt zagięcia papy aż o połowę, co przyczynia się bezpośrednio do żywotności wykonanej obróbki; G bezpośrednie wywijanie pasów papy znajdującej się na połaci dachu na pionowe płaszczyzny attyki. Jest to błędem, ponieważ ściany attykowe pracują zupełnie inaczej niż połać dachowa. Powoduje to konieczność zastosowania oddzielnych pasów papy do zrobienia izolacji; G brak izolacji w górnej – poziomej części attyki. Powyższe uchybienie powoduje późniejsze przemarzanie ścian attykowych. Zaś nieszczelna izolacja prowadzi do utraty ciepła z pomieszczeń. FUNKCJE OGNIOMURU W zabudowie szeregowej, gdzie budynki przylegają ściśle do siebie, wzniesienie ogniomuru przy płaskim dachu jest wymagane prawem budowlanym. W tym przypadku pełni on funkcję, na którą wskazuje sama jego nazwa, czyli zabezpiecza przed rozprzestrzenianiem się ognia z budynku na budynek. Wówczas też mur ogniowy musi mieć odpowiednie parametry przeciwogniowe. W pozostałych przypadkach ogniomury pełnią rolę dekoracyjną i typowo użytkową. Są one elementem, który bierze udział w odprowadzeniu wody z połaci dachu płaskiego i ukierunkowaniu jej przepływu. Dodatkowo, posiadanie murku ogniowego zapobiega bezpośredniemu spadaniu śniegu pod ścianę, na której jest wykonany. To z kolei ochrania zarówno elewację, jak i zabezpiecza przed podsiąkaniem fundamentów domu. 4 więcej o dachu płaskim

www.forumbudowlane.pl

Ogniomurek a długość blachy G comin:: Witam. Niedługo będę szukał fachowca do obrobienia attyki i chciałbym się trochę dokształcić, aby nie wcisnął mi kitu. Jakiej maksymalnej długości powinny być elementy blachy łączonej na rąbek? (grubość ściany 60 cm). Jakiej grubości powinna być blacha? Jaki materiał (zwykła blacha malowana proszkowo, aluminium, ocynk)? Jakiej wysokości powinien być rant/ okap? - nie wiem jak to się zwie. Jak przytwierdzone do muru? (pustak dziurawka). G drab: Długość nie ma znaczenia jeśli przymocuje deskę i będzie przykręcał wkrętami – blacha każdej grubości, im cieńsza tym krócej ci wytrzyma – materiał jaki chcesz, różni się tylko ceną i sposobem obrabiania, malowane obrabia się ostrożniej – różnie osoby dają różne wypusty od 4 cm do 7 cm – po komunistycznemu, kołki i deska. G Racek: Wybacz drabie, ale przykręcanie tego typu obróbki na wkręty to profanacja i pójście na totalną łatwiznę. Zakładam, że tej obróbki nie jest zbyt wiele, więc należałoby sięgnąć po sprawdzone sposoby "naszych ojców" z krycia na felc. G drab: haftry to sztuka dla sztuki, na zwykłym domku felcuję i przykręcam do dechy, chyba że byłaby to miedź. G MistrzJan: Zgadza się; miedź lub cynk. Jan. G Racek: Jeżeli mówimy o zwykłym ogniomurku w szeregowcach to ok, nie mam nic przeciwko farmerom i blasze powlekanej, jeżeli jednak obrabiamy mur o dwojakiej funkcji (walory estetycznodekoracyjne + użytkowo-architektoniczne) czyli ATTYKĘ to materiały jak w poście wyżej i montaż bezinwazyjny. G MistrzJan: A propos montażu bezinwazyjnego. Niedawno byłem na dachu i widziałem czapkę o dł. ok. 3 mb w jednym kawałku, bez śladu montażu. Myślę: jak to jest przymocowane? I wiecie co, skurczybyk machnął to na piankę montażową. Trzymało już 4 lata. Dałem kilka farmerów. Jan. G drab: ja staram się czapki mocować tak, aby odkantowanie albo wulsta zaczepiały o wypust płytki, wtedy mam pewność, że nie poleci, ale mimo wszystko daje parę kołków. G comin: A nie lepiej zrobić wylewkę/wieniec na attyce i na kołki? G drab: comin jeśli płytka by była to pewnie, że lepiej, ale osobiście wolałbym zamontować deskę niż bawić się z betonem i zbrojeniem. G hipolit: drab o czym ty piszesz, jakie kołki? Poprawnie wykonana attyka i estetycznie to taka, która nie ma dziur od kołków. Powinno się wykonać warstwę drewnianą tj. płytę szalunkową (sklejka) może być OSB, potem pasy zaczepowe, wykonać dylatację na łączeniu (chyba, że idzie na felc stojący to felujemy odcinki) wszystko potem posmarować klejem np. Enkolit i założyć blaszkę tytan cynk lub miedź ewentualnie powlekana. Długość blachy do 8 m (problem z montażem tak długiego elementu), ale do 8 m można dawać bez dylatacji – musisz wziąć pod uwagę to, że blacha się kurczy zimą, a wydłuża latem. Najlepiej zleć to dobremu fachowcowi. G drab: hipciu, chodziło o kołki w desce szalunkowej, a teraz wytłumacz mi o co chodzi ci z tym klejem bo nie czaję. G hipolit: na sklejkę lub OSB smarujesz klej i na to blaszka. G winiu: hipolit, a według ciebie ten łącznik (klej) jaką ma żywotność, bo według mnie taką sobie nijaką. G Racek: Ja mam natomiast pytanie mniej więcej jakiej grubości warstwę tego kleju trzeba nałożyć, czy robimy to punktowo czy po całości podstawy, a może obróbki? G hipolit: Trzeba nałożyć na całą powierzchnię. G drab: prace na płaskim rzadko mi się trafiają, a koronek wolałbym tym nie mazać, jedynie szło by mi to do kominów, ale na pewno nie latał bym z takim wiadrem. Kiedyś czymś podobnym uszczelnialiśmy, ale papę w miejscach z zagrożeniem wybuchowym. G winiu: Jedyny plus kleju to wytłumienie hałasów. G hipolit: winiu nie tylko wytłumienie, ale również można mocować blachę bez dziurawienia jej, a klej jest trwale elastyczny i pracuje wraz z blachą. G comin: Blacha połączona na zakład (bez felcu) i bez farmerów? Tylko na klej? G hipolit: Blacha jest bez farmerów, nie na zakład tylko na tzw. wsuwkę. G MistrzJan: Rozumiem, że dla pewności pod wsuwką haftra? Jan. G hipolit: haftry nie dawał, bo jest na prowadnicach z blachy ocynkowanej na wcisk, a te z kolei są przymocowane na wkręty z płaską główką, takie jak stosuje się do haftry na rąbek.

Energooszczędna termoizolacja

$57<.8 63216252:$1<

Dachu skośnego

płytami PIR Powerroof Nauczeni jesteśmy, że warto korzystać jedynie ze „sprawdzonych rozwiązań”. Daje to nam poczucie bezpieczeństwa i pewność, że nie będziemy negatywnie zaskoczeni. Takie konserwatywne podejście zamyka jednak drogę nowym rozwiązaniom, które również zasługują na miano „godne polecenia”.

W

klasycznym układzie ocieplenia międzykrokwiowego co ok. 80–90 cm powstaje mostek termiczny, ponieważ drewno ma około 4 razy gorsze parametry izolacyjne niż wełna. Chcąc zbudować dom energooszczędny czy nawet pasywny, należałoby użyć ok. 40 cm wełny, aby osiągnąć współczynnik U = 0,15 W/m2K, jednak bez uwzględnienia efektu mostków termicznych.

Co więc stosować zamiast ocieplania międzykrokwiowego? Firma Recticel proponuje izolowanie dachów metodą nakrokwiową płytami POWERROOF. Najważniejszą cechą tego rozwiązania jest jednolita warstwa termoizolacji, która izoluje również konstrukcję dachu. Izolacja płytą POWERROOF gwarantuje wymierną oszczędność energii cieplnej. Aby osiągnąć współczynnik U, jak dla 25 cm ocieplenia zwykłej wełny o O = 0,039 W/mK, wystarcza płyta grubości 14 cm. Płyty POWERROOF są obustronnie pokryte okładziną z grubej folii aluminiowej o grubości 50 μ, stanowiącą warstwę paroizolacyjną i usztywniającą, gwarantując perfekcyjną stabilność. Zastosowanie paroprzepuszczalnej folii na płycie gwarantuje zabezpieczenie przed wilgocią, która może przenikać przez łączenia płyt. Wykończenie od wewnątrz jest dowolne i zależy od użytkownika obiektu: może to być boazeria drewniana, płyta OSB, sklejka, płyta gipsowo-kartonowa lub płyta Eurothane G, która pozwala zmniejszyć grubość warstwy nakrokwiowej.

Rdzeń płyty POWERROOF stanowi pianka typu Taufoam by Recticel, która jest udoskonaloną wersją powszechnie stosowanych pianek PIR. W porównaniu ze zwykłą pianką PIR, Taufoam by Recticel charakteryzuje się m.in. stałą deklarowaną właściwościwością izolacyjną oraz najwyższą klasyfikacją ogniową dla pianki PIR – Euroklasa D s2d0. Wszystkie wyroby firmy Recticel, w tym także płyty POWERROOF oznaczone są znakiem jakości Keymark. Recticel Insulation jest obecnie jedynym producentem, który ma prawo posługiwania się tym znakiem. 4

DANE TECHNICZNE PŁYTY POWERROOF Współczynnik przewodzenia ciepła wg EN 12667

Od = 0,0024 W/mK

Gęstość objętościowa

ok. 30 kg/m3

Wytrzymałość na ściskanie

150 kPa przy 10% odkształceniu

Opór na przenikanie pary wodnej

50-100 P

Euroklasa ogniowa

D s2 d0

Wymiary

1200 x 2500 mm

Grubość

60, 80, 100, 120, 140 mm

Wykończenie krawędzi

pióro-wpust

Recticel Izolacje sp. z o.o. ul.Bułgarska 108a/4, 60-381 Poznań www.recticelinsulation.be/pl

Jeszcze do niedawna polskie dachy strome izolowane byĹ‚y gĹ‚Ăłwnie metodÄ… miÄ™dzykrokwiowÄ…. Znawcy tematu termoizolacyjnoĹ›ci dachu nie negujÄ… wspomnianej metody ocieplenia, ale jako alternatywÄ™ dla izolacji miÄ™dzykrokwiowej proponujÄ… ocieplenie w technologii nakrokwiowej. Wojciech Lechowski

IÂ Â

zolacjÄ™ miÄ™dzykrokwiowÄ… stosuje siÄ™ w dalszym ciÄ…gu częściej, aniĹźeli nakrokwiowÄ…. Jest ona bowiem metodÄ… sprawdzonÄ… i znanÄ… od wielu lat. Posiada wiele zalet, ale ma teĹź i swoje wady. PodstawowÄ… jest tworzenie siÄ™ mostkĂłw cieplnych na powierzchni krokwi. Aby je zniwelować ukĹ‚ada siÄ™ dodatkowÄ… warstwÄ™ weĹ‚ny lub styropianu pod krokwiami. Przedstawiony sposĂłb jest skuteczny, jeĹ›li chodzi o likwidacjÄ… mostkĂłw termicznych, ale niestety nie zapobiega skraplaniu siÄ™ wilgoci w izolacji. Ta z kolei ma bardzo negatywny wpĹ‚yw na weĹ‚nÄ™, gdyĹź zawilgocona weĹ‚na traci swe wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci termoizolacyjne. DecydujÄ…c siÄ™ na ocieplenie nakrokwiowe

fot. Bauder

,=2/$&-(

MIĘDZY czy NAD unikamy tego problemu, a dodatkowo, poprzez poĹ‚oĹźone na krokwiach deski – zyskujemy od razu wykoĹ„czone poddasze. Krokwie pozostajÄ… na wierzchu, o czym marzy wielu inwestorĂłw, a deski wystarczy zaimpregnować i pomalować. OCIEPLENIE MIĘDZYKROKWIOWE – METODA DLA ZWOLENNIKĂ“W TRADYCJONALIZMU Ocieplenie miÄ™dzykrokwiowe polega na umieszczeniu materiaĹ‚u izolacyjnego pomiÄ™dzy krokwiami, ktĂłre tworzÄ… konstrukcjÄ™ dachu. MateriaĹ‚em tym najczęściej jest weĹ‚na mineralna. NiektĂłrzy wykorzystujÄ… teĹź specjalnie spręşyste pĹ‚yty styropianowe lub pĹ‚yty poliuretanowe PIR. Warto dodać, Ĺźe ostatni z wymienionych materiaĹ‚Ăłw jest szczegĂłlnie polecany do wykonywania izolacji miÄ™dzykrokwiowej dachu, poniewaĹź charakteryzuje siÄ™ doskonaĹ‚Ä… termoizolacyjnoĹ›ciÄ…. Pod tym wzglÄ™dem niewiele ustÄ™puje mu weĹ‚na i styropian, ale materiaĹ‚y te moĹźna zastosować tylko wĂłwczas, kiedy grubość krokwi jest na tyle

WeĹ‚na jest tradycyjnie uĹźywana do ocieplenia miÄ™dzykrowiowego. (fot. fotolia)

duĹźa, Ĺźe da siÄ™ tam zmieĹ›cić odpowiedniÄ… warstwÄ™ ocieplenia. W przypadku weĹ‚ny mineralnej, ktĂłra mimo wszystko jest materiaĹ‚em najczęściej stosowanym do izolowania poddaszy uĹźytkowych – warstwa izolacji nie powinna być cieĹ„sza niĹź 20 cm. Jednak wiadomo, Ĺźe im warstwa ta bÄ™dzie

Płyty używane do ocieplenia nakrokwiowego. (fot. Braas)

grubsza – tym efekt izolacyjności dachu lepszy. Krokwie bardzo często nie mają odpowiedniej do tego celu grubości i trzeba do nich mocować od spodu ruszt nośny z ocynkowanej stali lub dobić dodatkowe elementy z drewna. Wełnę najlepiej jest umieszczać pomiędzy krokwiami na ścisk tak, aby sama utrzymywała się na miejscu. Pomiędzy wełną, a sztywnym deskowaniem należy zachować 3-4 centymetrową szczelinę, której zadaniem będzie wentylacja połaci. Ze szczeliny można zrezygnować tylko w przypadku zastosowania folii wysokoparoprzepuszczalnej. MIĘDZY KROKWIAMI I POD KROKWIAMI Właściwie, można stwierdzić, że ocieplenie międzykrokwiowe jest w pełni skuteczne tylko wówczas, gdy wykonuje się je razem z ociepleniem podkrokwiowym. Wtedy część materiału mocuje się pomiędzy krokwiami, a część pod nimi. Warto zauważyć, że sposób ten eliminuje prawie całkowicie powstałe na powierzchni krokwi mostki termiczne, ponieważ krokwie zostają przykryte materiałem ociepleniowym. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że przy tej metodzie ocieplenia, konstrukcja więźby zostaje zakryta, nie można więc wykorzystać krokwi jako elementu dekoracyjnego poddasza. Należy też zauważyć, że taki sposób izolowania dachu zmniejsza

Na poddaszu ocieplonym metodą nakrokwiową, elementy więźby stają się niewidoczne. (fot. Redakcja)

W przypadku ocieplenia międzykrokwiowego, krokwie można jedynie odtworzyć jako element dekoracyjny. (fot. fotolia)

wysokość powierzchni użytkowej poddasza. Niekiedy zamiast wełny mineralnej, użytkownicy decydują się na styropian lub płyty poliuretanowe PIR. W przypadku sprężystych płyt ze styropianu, wciska się je pomiędzy krokwie, a pod nimi stosuje już zwykły materiał, ponieważ jest znacznie tańszy. Jeśli zdecydowano się na płyty poliuretanowe, trzeba pamiętać o uszczelnieniu ich styków. W powyższym celu stosuje się rozprężną pianę. NAKROKWIOWO – TO ZNACZY OSZCZĘDNIE I ESTETYCZNIE Izolacja nakrokwiowa to także sposób na ocieplenie poddasza użytkowego. Dodatkowo – sposób bardzo skuteczny i alternatywny do rozwiązań tradycyjnych. Decyzja o zastosowaniu izolacji nakrokwiowej wiąże się z zastąpieniem warstwy wełny mineralnej – płytami izolacyjnymi układanymi bezpośrednio na krokwiach lub na deskowaniu dachu. Płyty te posiadają nie tylko znakomite właściwości izolacyjne, ale również są odporne na nacisk i działanie niemal wszystkich chemicznych substancji budowlanych. Dodatkowo, izolacja nakrokwiowa jest bardzo trwała, a jej zastosowanie daje gwarancję w pełni komfortowego użytkowania poddasza zarówno w zimie, jak i podczas upalnego lata. Przy jej zastosowaniu ocieplenie jest równomiernie rozłożone na całej powierzchni dachu. Nie ma zatem problemu z powstaniem mostków termicznych, jakie tworzą się na krokwiach w przypadku izolowania międzykrokwiowego. Wprawdzie wykonanie izolacji nakrokwiowej jest nieco kosztowniejsze od rozwiązań tradycyjnych, ale specjaliści podkreślają, że inwestycja jest w pełni opłacalna i zwraca się po pewnym czasie. Dzieje się tak głównie za sprawą obniżonych rachunków za ogrzewanie w zimie i klimatyzację w ciągu lata. Poza dalekosiężnymi oszczędnościami – stosując izolację nakrokwiową – bez trudu zyskujemy pożądaną przez wielu naturalną estetykę wykończenia pomieszczeń poddasza. Odsłonięte elementy konstrukcji dachu cieszą się w Polsce coraz większą popularnością i często są wykorzystywane jako element dekoracyjny. Izolacja nakrokwiowa bez trudu pozwala na zachowanie naturalnych elementów więźby w pomieszczeniach. Jeżeli znudzą nam się one po pewnym czasie nie ma również przeciwwskazań,

Widoczne elementy więźby na poddaszu wyglądają dekoracyjnie (fot. Velux)

aby zostały osłonięte płytami kartonowo-gipsowymi. Jedynym warunkiem sprawnego funkcjonowania izolacji nakrokwiowej jest jej solidne i profesjonalne wykonanie. Błędy dekarskie mogą, jak w każdym innym przypadku okazać się kosztowne, a czasami nawet nienaprawialne. Dlatego też nie ma co oszczędzać na zatrudnieniu porządnej i sprawdzonej ekipy wykonawczej. Pamiętajmy także o tym, że jeśli elementy konstrukcji dachu mają pozostać na wierzchu, powinny być wykonane z materiału o wyższej jakości. Tylko pod tym warunkiem będą one w stanie zadowolić nasze oczekiwania estetyczne. 4 więcej o ociepleniu

,=2/$&-(

FOLIE

– uwaga na słońce Folie wstępnego krycia są niezastąpionym materiałem, zapewniającym ochronę dachu i jego prawidłowe funkcjonowanie.

T

rzeba jednak pamiętać, że są one projektowane z przeznaczeniem do konkretnego celu i w związku z tym mają pewne ograniczenia techniczne. Dlatego nie można narażać folii na warunki, do których nie zostały stworzone i należy przestrzegać zasad określonych przez ich producentów. Przede wszystkim FWK charakteryzują się ograniczoną odpornością na promieniowanie słoneczne, nie można ich też stosować jako sezonowej osłony dachu.

ODPORNOŚĆ NA DZIAŁANIE SŁOŃCA FWK uzyskują odporność na promieniowanie ultrafioletowe (UV) przez dodawanie do ich tworzywa tzw. stabilizatorów na UV, które zużywają się w miarę naświetlania („wypalają się”). Ilość tych stabilizatorów przewidziana jest na kilkudziesięcioletnie działanie rozproszonego światła słonecznego na folię, ale podawana jest w jednostkach czasu określających działanie pełnego, otwartego światła słonecznego. FWK

Folie wstępnego krycia mają określoną odporność na promieniowanie UV. (fot. Redakcja)

niskoparoprzepuszczalne (wentylowane) mają w większości odporność na UV odpowiadającą 3-4 tygodniom działania pełnego światła słonecznego. Natomiast folie dachowe wysokoparoprzepuszczalne – 3-6 miesięcy. Należy przy tym pamiętać, że pod pokryciami dachów skośnych (w stopniu zależnym od ich rodzaju) zawsze rozchodzi się rozproszone światło słoneczne, ponieważ im jest starsze pokrycie, tym więcej jest w nim otworów i dziurek. Niektóre miejsca w dachu zawsze, od początku przepuszczają światło (krawędzie połączeń pokrycia, okapy, kosz, komin, okna dachowe, itd.). KRYCIE SEZONOWE Osłona domu zamontowana na więźbie dachowej, musi wytrzymać działania silnych i bardzo silnych wiatrów, które występują w Polsce coraz częściej. Takich obciążeń nie wytrzymają nawet najmocniejsze plandeki, a folie wstępnego krycia są od nich wielokrotnie słabsze, ponieważ przeznaczone są do uszczelniania pokryć

dachów skośnych i nie przenoszą żadnych obciążeń. Natomiast muszą wykazywać się zupełnie innymi cechami, których nie mają plandeki. Nie można wyprodukować (i nie ma po co) materiału uniwersalnego, który mógłby być tak wytrzymały aby odeprzeć napór silnego wiatru oraz wieloletnie działanie promieniowania słonecznego i jednocześnie mieć takie cechy jak: odpowiednią paroprzepuszczalność, wodoodporność, elastyczność, lekkość. A przy tym jeszcze nie kosztować więcej niż całe pokrycie dachu. Z takich oto powodów FWK ułożona na więźbie nowobudowanego domu w charakterze osłony zimowej zawsze ulegnie uszkodzeniu. Jeżeli nie zniszczy jej wiatr (jest to kwestia losowa) to na pewno wypali ją promieniowanie UV. Szkody mogą być ogromne i są poświadczone wieloma przykładami. Odpowiedzialność prawną za te szkody ponosi nie ten co udziela takich „porad”, ale ten kto podejmuje taką decyzję na budowie. 4

źródło: Marma Polskie Folie

Katarzyna Laszczak

32.5<&,$

fot. Braas

Pokrycie Decyzja, czym ma być pokryty dach zapada na etapie projektowania. Nie można jej zmienić w trakcie budowy, takie posunięcie może mieć poważne konsekwencje. Ewa Kalicka

W

ielu inwestorów wybierając pokrycie, kieruje się jego wyglądem i ceną, zapominając, że nie każde pokrycie nadaje się na każdy dach. Ceny nie można sprowadzać tylko do kosztów ułożenia metra kwadratowego, itd. Wybór pokrycia zależy od wielu czynników. Wymieńmy choćby:

G kąt nachylenia dachu (dach zupełnie płaski, o małym lub dużym kącie nachylenia), G stopień skomplikowania dachu (elementy wielkoformatowe, małoformatowe), G trwałość, G warunki klimatyczne (przeciętna siły wiatru, natężenie opadów), G ograniczenia wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wybór pokrycia wpływa na konstrukcję dachu. Od rodzaju pokrycia zależą: G konstrukcja dachu – czyli przekroje i rozstaw elementów,

G elementy wstępnego krycia (na przykład to, czy pod pokrycie konieczne jest ułożenie sztywnego poszycia). NACHYLENIE POŁACI DACHU Głównym czynnikiem wpływającym na kąt nachylenia połaci jest to, czy budynek jest parterowy, czy z poddaszem użytkowym. Na dachy o małym spadku pokrycie musi być bardzo szczelne (wiąże się to z zaleganiem śniegu i ze spływaniem wody opadowej z dachu). Jeżeli szczelne, to i trwałe...

na miarę

Trwałość pokryć, w zależności od ich rodzaju, szacuje się na kilkanaście, a nawet kilkaset lat. Ważne jest, jakie czynniki są w gwarancji uwzględnione (na przykład mrozoodporność) i czy gwarancja jest ograniczona wymogami dotyczącymi technologii układania, transportu i sposobu obróbki materiału.

STOPIEŃ SKOMPLIKOWANIA POŁACI Rozbudowane konstrukcje dachowe znacznie podnoszą koszty budowy. Dużo załamań, lukarny, wykusze i inne krzywizny powodują, że położenie niektórych pokryć jest nieopłacalne. Podczas układania pokryć wielkoformatowych, takich jak blachy płaskie, faliste czy bitumiczne płyty faliste, powstaje dużo odpadów. Częste przycinanie może także obniżyć trwałość niektórych pokryć (na przykład z blachy). Wówczas łatwiejsze w obróbce jest pokrycie z elementów małoformatowych, na przykład dachówek. Im bardziej dach jest skomplikowany i rozbudowany, tym więcej potrzeba także niezbędnych elementów wykończeniowych i montażowych. Rozbudowany musi być także system rynien i rur spustowych. WSTĘPNE KRYCIE Każdy rodzaj pokrycia wymaga odpowiedniego podkładu. Należy o tym pamiętać, porównując ceny materiałów, ponieważ może okazać się, że pozornie niedrogie pokrycie wymaga podkładu, znacznie podnoszącego koszty. Większość pokryć układa się na ruszt z łat i kontrłat z folią dachową. Sztywny podkład z desek, płyt wiórowych lub sklejki wymagany jest pod papy, gonty bitumiczne i blachy cynkowo-tytanowe. Przy małych kątach nachylenia, deskowanie wymaga dodatkowego pokrycia jedną warstwą papy podkładowej.

KONSTRUKCJA DACHU Waga pokrycia dachowego nie jest jedynym kryterium decydującym o konstrukcji i wymiarach belek więźby dachowej. Uwzględniając te najważniejsze siły działające na dach, różnice między „lekkimi” i „ciężkimi” pokryciami wynoszą maksymalnie 20% wszystkich obciążeń. Parametry więźby trzeba uwzględnić przy wymianie starego pokrycia. Gdy istniejąca konstrukcja jest osłabiona przez lata eksploatacji, wówczas taniej jest ułożyć pokrycie lekkie (bitumiczne lub blachy dachowe). Jeśli zdecydujemy się na pokrycie ciężkie (dachówki ceramiczne lub cementowe), należy wzmocnić albo wymienić całą konstrukcję dachu. WARUNKI KLIMATYCZNE Na dach działa kilka rodzajów obciążeń. Do najważniejszych należą obciążenia statyczne związane z siłą grawitacji i masą dachu oraz obciążenia zmienne, będące Wybierając rodzaj pokrycia, powinno się uwzględnić panujące w danym rejonie warunki klimatyczne. (fot. Blachy Pruszyński)

efektem oddziaływania czynników atmosferycznych. Typowy polski dwuspadowy dach, zwłaszcza w porze zimowej, narażony jest na nacisk zalegającego śniegu sięgający 150 kg/m². Dlatego w rejonach, gdzie jest dużo śniegu, najlepiej sprawdzają się dachy o dużym nachyleniu, z gładkim i śliskim pokryciem. W walce z siłami natury niezwykle istotna jest wielkość elementów, które pokrywają dach. W przypadku elementów małoformatowych, takich jak dachówki, zniszczenia spowodowane porywistym wiatrem pojawiają się niezwykle rzadko, a jeżeli już wystąpią, to obejmują niewielkie fragmenty pokrycia. Dzieje się tak dlatego, że na dachu wykonanym z elementów małoformatowych, przy silnych podmuchach wiatru wyrównuje się ciśnienie pomiędzy zewnętrzną a wewnętrzną stroną dachówki. Zastosowanie na dachu klamer do mocowania dachówek dodatkowo minimalizuje

32.5<&,$

Dom i jego dach powinny tworzyć harmonijną całość. (fot. Braas)

Pokrycie nadaje całości określony charakter. (fot. PBP Motyl)

Kształt dachu podkreśla formę domu. (fot. Rheinzink)

pojawienie się uszkodzeń. Nawet gwałtowny podmuch może zabrać ze sobą ewentualnie kilka dachówek, ale pozostała część dachu pozostaje nieuszkodzona. Niebezpieczeństwo zerwania przez wichurę pokryć wielkoformatowych, np. całych arkuszy blachy czy papy, niesie za sobą większe obszarowo zniszczenia oraz może wystąpić przy znacznie słabszym podmuchu. W rejonach o silnie zanieczyszczonym powietrzu pokrycia dodatkowo powinny być odporne na zasolenie i kwaśne środowisko. Ryzykowne jest układanie blach stalowych i aluminiowych. Na terenach gęsto zadrzewionych pokrycie powinno być odporne na porastanie mchem i uderzenia. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE W niektórych rejonach wybór konkretnego pokrycia jest ograniczony przez ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przykładowo, na terenach objętych opieką konserwatora zabytków, pokrycie często musi mieć kolor i kształt tradycyjnej dachówki. CO WPŁYWA NA KOSZTY Porównując ceny różnych materiałów pokryciowych, należy pamiętać, że cena 1 m² to tylko część kosztów wykonania dachu. Należy jeszcze doliczyć: G elementy wstępnego krycia (ewentualne deskowanie, folie dachowe, itp.), G elementy uzupełniające (dachówki wentylacyjne, szczytowe, kalenicowe, itp.), G elementy montażowe (gwoździe, żabki, śruby, itd.), G obróbki blacharskie, G robocizna – zależy od stopnia skomplikowania płaszczyzny dachu, rodzaju i rozmiarów poszczególnych elementów pokrycia. Cena robocizny może także wzrosnąć przy montażu mało znanych pokryć dachowych, na przykład płyt, gontów i wiórów drewnianych, łupka naturalnego czy strzechy. Wyższe koszty wynikają z braku wykwalifikowanych fachowców. 4

więcej o pokryciach

32.5<&,$

DACHÓWKI

do zadań specjalnych

Dachówki kształtowe zapewniają estetyczne i trwałe wykończenie dachu. (fot. Braas)

Marta Balcerowska

Dachówki kształtowe profilem i kolorem nawiązują do określonego typu pokrycia dachowego. Służą do starannego i estetycznego wykończenia połaci dachowej.

PRECYZJA WYKONANIA To ważne, aby poszczególne elementy wykończeniowe dachu idealnie do siebie pasowały, zarówno pod względem stylistycznym, jak i technologicznym, tworząc kompletny system dachowy. Kalenica dachu, miejsca rozchodzenia się kalenic, szczyt, okap, a także grzbiety dachu

Gąsiory do wykończenia kalenicy. (fot. Wienerberger)

(naroża) – to właśnie te fragmenty, które wymagają precyzyjnego wykończenia. Umożliwiają to dachówki kształtowe, zapewniając, oprócz walorów estetycznych, także trwałość i szczelność pokrycia. I tak, do wykończenia kalenicy oraz grzbietów połaci służą gąsiory. Wśród nich są gąsiory

Dachówka szczytowa. (fot. Braas)

Dachówka połówkowa. (fot. Braas)

początkowe (niekiedy wyjątkowo ozdobne), które stosuje się do zakończenia początku kalenicy lub grzbietu oraz końca kalenicy. Do fachowego i estetycznego wykończenia bocznych krawędzi dachu, czyli szczytów, występujących w dachach dwuspadowych, jak również ich połączenia z kalenicą służą dachówki szczytowe, oferowane w wersji lewej i prawej. Okap dachu wieńczą z kolei dachówki okapowe. W miejscach połączeń kalenicy z grzbietami montuje się, w zależności od ilości grzbietów, trójniki i czwórniki. Te odpowiednio wyprofilowane elementy są niezbędne przy budowie dachów czterospadowych i naczółkowych. Do wykańczania połaci, także fragmentów dachu o bardziej skomplikowanej konstrukcji, również miejsc przy kominach i oknach połaciowych służą tzw. dachówki skrajne (przykominkowe), połówkowe oraz dachówki mansardowe, wykorzystywane do krycia krawędzi dachu o tym właśnie kształcie. Produkowane są też dachówki kątowe, przeznaczone do wykładania wklęsłych

załamań połaci – w ten sposób można uniknąć stosowania blachy do obróbek tychże części dachu. Wszystkie dachówki kształtowe ułożone na krawędziach dachu, jak również przy elementach przecinających jego połać (okna połaciowe, kominy, lukarny), a także wzdłuż koszy i naroży, mocuje się najczęściej mechanicznie, za pomocą specjalnych klamer.

Dachówka pod stopień kominiarski. (fot. Braas)

Ułożenie dachówek szczytowych. (fot. Braas)

KOMUNIKACJA Kominy, urządzenia antenowe i wentylacyjne wymagają czasem obsługi lub napraw. Poruszanie się po dachu, zwłaszcza jeśli jego połacie mają duże nachylenie, nie jest łatwe, dlatego też producenci dachówek opracowali system bezpiecznej komunikacji na dachu. W jego skład wchodzą m.in. dachówki specjalnie przystosowane do montażu stopni umożliwiających wygodne chodzenie po dachu. Stopnie wykonuje się z wysokogatunkowego, powlekanego aluminium. Mają antypoślizgową powierzchnię. Są prawie niewidoczne na dachu, ponieważ ich kolory odpowiadają barwie dachówek.

Dachówka wentylacyjna (fot. Brass)

WENTYLACJA… I NIE TYLKO Praktycznym rozwiązaniem są specjalne dachówki wentylacyjne oraz tzw. przelotowe – z wyprofilowanym otworem, który umożliwia montaż wywietrznika lub kominka wentylacyjnego do odpowietrzenia kanalizacji lub pionu wentylacyjnego. Dachówki przelotowe wykorzystuje się również do instalowania masztu anteny zwykłej lub parabolicznej. Produkowane są też dachówki (z wyżłobionymi otworami) do wentylacji samej połaci dachowej, które zapewniają wymianę powietrza pod dachówkami. Do dachówek kształtowych, czyli specjalnego przeznaczenia zalicza się też te, które mają zapobiegać nagłemu zsunięciu się z dachu czapy śnieżnej. Zarówno wywietrzniki, kominki, jak i anteny, montowane z wykorzystaniem specjalistycznych dachówek nie rzucają się w oczy, lecz dzięki temu, że mogą być wybrane stosownie do koloru pokrycia, zlewają się z nim i tworzą jednorodną powierzchnię. 4

Dachówka przelotowa z kominkiem wentylacyjnym. (fot. Wirplast)

Dachówka antenowa (fot. Braas)

fot. fotolia

32.5<&,$

DACH

JAK SKAĹ A Ĺ upek to rozwiÄ…zanie dla tych, ktĂłrym zaleĹźy na oryginalnoĹ›ci i wysokiej estetyce. Nie jest to popularne pokrycie, jednak jego liczne zalety z pewnoĹ›ciÄ… zrekompensujÄ… dość duĹźy koszt pokrytego nim dachu.

Anna Malinowska

PÂ Â

odstawowÄ… zaletÄ… Ĺ‚upku jest jego wysoka jakość i trwaĹ‚ość. IstniejÄ… dachy pokryte Ĺ‚upkiem liczÄ…ce sobie 200-250 lat. W Polsce Ĺ‚upek naturalny nie jest jeszcze tak popularny jak w Europie Zachodniej (gĹ‚Ăłwnie we Francji czy Niemczech). SzczegĂłlnie Francja sĹ‚ynie z pokryć Ĺ‚upkiem. WytworzyĹ‚a siÄ™ tam nawet swoista tradycja „łupkowaâ€?. I wĹ‚aĹ›nie ze wzglÄ™du na tÄ™ tradycjÄ™ i uwarunkowania kulturowe stosuje siÄ™ róşne techniki krycia. W Polsce uĹźywano Ĺ‚upku na terenach dawnych wpĹ‚ywĂłw niemieckich. Jeszcze

dziĹ› moĹźna spotkać przedwojenne budynki kryte Ĺ‚upkiem w rejonie Kotliny KĹ‚odzkiej czy Jeleniej GĂłry (kiedyĹ› miejsce jego wydobycia). Warto wspomnieć, Ĺźe Ĺ‚upek to materiaĹ‚ ekologiczny. Podczas jego wydobywania i obrĂłbki nie dodaje siÄ™ Ĺźadnych innych Ĺ›rodkĂłw, co siĹ‚Ä… rzeczy sprawia, Ĺźe nie sÄ… wytwarzane odpady szkodliwe dla Ĺ›rodowiska. WYSTĘPOWANIE I OBRĂ“BKA Ĺ upek, poza EuropÄ…, wystÄ™puje rĂłwnieĹź w Afryce i Ameryce Północnej, Japonii, Chinach, Indiach. Jednak nie kaĹźde zĹ‚oĹźe nadaje siÄ™ do pozyskiwania materiaĹ‚u, w szczegĂłlnoĹ›ci Ĺ‚upku przeznaczonego na pokrycia.

Ĺ upek naturalny to powstaĹ‚a ponad 350 milionĂłw lat temu skaĹ‚a osadowa zĹ‚oĹźona z wielu warstw mineraĹ‚u. I zdawaĹ‚oby siÄ™, Ĺźe Ĺ‚upek jako naturalny surowiec jest wartoĹ›ciowy tuĹź po wydobyciu. Nic bardziej mylnego. Otóş ze skaĹ‚y tej wycina siÄ™ bloki, ktĂłre tnie siÄ™ piĹ‚ami diamentowymi na mniejsze fragmenty. Potem rozwarstwia siÄ™ je na pĹ‚ytki gruboĹ›ci okoĹ‚o 5 mm. Dodatkowo pĹ‚ytki Ĺ‚upku sÄ… poddawane badaniom. Sprawdza siÄ™ m.in. ich wytrzymaĹ‚ość i mrozoodporność – jedynie niewielki procent wydobytego materiaĹ‚u traďŹ a na nasze dachy. W zaleĹźnoĹ›ci od potrzeb klienta sÄ… one przycinane do odpowiedniej wielkoĹ›ci i ksztaĹ‚tu, nastÄ™pnie nawiercane i sortowane.

Łupkowymi płytkami można wykańczać także lukarny i kominy. (fot. Rustico)

PODŁOŻE POD ŁUPEK Można by powiedzieć, że ten dachowy kamień jest wręcz idealnym materiałem na pokrycie. Nadaje się do układania niemal na każdej połaci dachu, nawet tej najbardziej wyszukanej i skomplikowanej. Pokrycie z łupku jest niepalne i odporne na zmienne warunki atmosferyczne. Niemniej łupek jest wymagającym materiałem i nie zadowoli się byle jakim wykonawcą. Ważne jest też podłoże, na jakim ma spocząć na dość długi czas. Zanim zdecydujemy się na łupek, rozejrzyjmy się za doświadczonym i solidnym dekarzem, najlepiej posiadającym doświadczenie w pracy z tym materiałem. Ponadto pamiętajmy, że odpowiednio solidna więźba dachowa jest warunkiem koniecznym do położenia łupku (podobnie jak w przypadku dachówki ceramicznej). Pokrycie z łupku jest dość ciężkie: 1 m2 waży około 25-35 kg, zależnie od wielkości i kształtu płytek (dla porównania: dachówka waży 40-70 kg, blachodachówka 5-10 kg). Więźba musi być tak zaprojektowana, by udźwignąć ciężar materiału. Zalecane nachylenie połaci powinno zawierać się w przedziale od 25 do 90º. Blachodachówki czy dachówki układa się na nabitych na krokwie kontrłatach i łatach. Łupek wymaga pełnego deskowania na więźbie, dodatkowo musi być ono pokryte papą lub odpowiednią membraną dachową. Dopiero do tak przygotowanego podłoża można mocować łupek – używa się do tego celu dobrej jakości gwoździ cynkowanych ogniowo lub miedzianych (w każdej dachówce znajdują się przygotowane otwory umożliwiające jej przybicie). ŁUPEK ŁUPKOWI NIERÓWNY Co prawda paleta barw blachodachówek jest zdecydowanie bogatsza, ale łupek rekompensuje to kształtem. Podstawową barwą jest grafit, który występuje w kilku odcieniach. Na szczęście jest to kolor uniwersalny i pasuje niemal do każdej

elewacji. W zależności od złoża surowiec ten występuje również w kolorze purpurowym i zielonym. Natomiast łupek podłogowy występuje w dużo szerszej palecie barw, niestety nie każdy nadaje się na pokrycie dachowe. UKŁADANIE Wyróżniamy kilka ciekawych kształtów dachówek z łupku, ściśle związanych z technikami ich układania. Są to dachówki: staroniemieckie, łuskowe, uniwersalne i prostokątne. We Francji układa się dachówki prostokątne i w kształcie karpiówki. Także w Wielkiej Brytanii najczęściej stosowane szablony to prostokąty, układane w łuskę. Największą różnorodność proponują jednak nasi zachodni sąsiedzi. Coraz częściej w Niemczech powraca układanie łupku na dziko – obróbki szablonu dokonuje na dachu dekarz bezpośrednio przed przybiciem i dopasowaniem każdego szablonu osobno. Ten rodzaj krycia charakteryzuje się dużą oryginalnością i przywodzi na myśl zabytkowe kamienne budowle francuskie czy angielskie. Łupek na dziko sprosta gustom klientów lubiących wyrafinowane klimaty. Ale ten rodzaj łupku jest zdecydowanie bardziej pracochłonny. Łupek doskonale nadaje się do wykończenia elementów dachu, takich jak ścianki lukarn, czy kominy. Łupek ciekawie prezentuje się również na fasadach budynków, a połączenie go z drewnem, szkłem, betonem lub stalą czyni z obiektu intrygującą bryłę. Możemy pokusić się jeszcze o ułożenie łupku na tarasach, czy schodach oraz we wnętrzach – na podłogach, blatach kuchennych lub łazienkowych. Wytrzymałość, wręcz długowieczność, jego szerokie zastosowanie i elegancki wygląd sprawiają, że jest to materiał bardzo atrakcyjny. Nie można go porównać z żadnym innym. 4

Łupek na dachu idealnie komponuje się z kamienną elewacją. (fot. Rustico)

www.forumbudowlane.pl

Gwoździe do montowania łupku G Darek_BLB: Witam. Jakie gwoździe stosuje się do montowania łupka naturalnego? Znalazłem pewne informacje, że stosuje się gwoździe cynkowane ogniowo, lub miedziane, jednak nie wiem czy nie jest to jakiś specjalny typ gwoździa. Łaty na dachu będą miały wymiar 32x48 a kontrłaty 22x48. Jaką długość gwoździa zastosować przy tego typu wymiarach? G Rudolf Bras jr. : Gwoździe, a dlaczemu nie wkręty? G Andrzej Wilhelmi: Gdybyś wymienił jedną płytkę to byś się nie pytał. Pozdrawiam. Miłego dnia. G Rathscheck: Witam. Rodzajów gwoździ do mocowania łupka jest niemal tyle, ilu producentów. Zalecane jest aby były to gwoździe minimum ogniocynkowane o płaskim łbie, średnica łba powinna wynosić około 10 mm, a długość gwoździa dobiera się do stylu krycia i grubości deskowania (wbity gwóźdź musi mocno trzymać kamień, ale nie powinien przejść na wylot deski). Bywają też gwoździe pierścieniowe, koniczne, kute, nierdzewne, itd. Oprócz gwoździ można stosować śruby nierdzewne lub, dla niektórych typów krycia, klamry mocujące. Należy pamiętać, iż w wypadku użycia jako konstrukcji płyt OSB lub podobnych konieczne staje sie użycie śrub mocujących. Pozdrawiam. G Darek_BLB: Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź. Pozdrawiam.

Do mocowania łupku najczęściej używa się dobrej jakości gwoździ, cynkowanych ogniowo. (fot. fotolia)

.20,1<

DOBRY KOMIN

fot. Redakcja

Rola kominów i instalacji spalinowych jest często niedoceniana. Niedoceniany jest ich wpływ na prawidłowe działanie urządzeń grzewczych, a co najistotniejsze na bezpieczeństwo użytkowników.

Piotr Cembala Stowarzyszenie Kominy Polskie

Ź

le zaprojektowane, wykonane z niewłaściwych materiałów lub nieremontowane kominy są przyczyną nieszczęść i tragedii. Co roku wielu użytkowników ulega zatruciom tlenkiem węgla, a straty spowodowane pożarami budynków szacowane są w dziesiątkach milionów złotych. Nagminne jest użytkowanie kominów bez odbiorów kominiarskich i lekceważenie obowiązku okresowych przeglądów i czyszczenia tych instalacji, lub samowolne dokonywanie zmian i przeróbek. Kominy i instalacje spalinowe muszą być odporne nie tylko na działanie produktów spalania, często wilgotnych i chemicznie agresywnych, lecz również zachowywać bezwzględną szczelność gazową (nadciśnieniową lub podciśnieniową), mieć możliwość dostosowania parametrów pracy do zmieniającej się wydajności kotła (np. przy modulowanych palnikach urządzeń grzewczych), charakteryzować się wysoką trwałością i spełniać warunki zabudowy.

Właściwie zaprojektowane i wykonane instalacje spalinowe mogą przynosić dodatkowy wymierny zysk energetyczny, np. przez podgrzanie powietrza spalania dostarczanego do kotła w systemie WSPS czy odzyskiwanie ciepła zawartego w spalinach w specjalnie skonstruowanych wymiennikach. Krajowe przepisy umieszczają komin (gotowy, zmontowany system kominowy) wśród elementów budowlanych podlegających szczególnemu nadzorowi. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMÓW KOMINOWYCH I SPALINOWYCH Systemy kominowe i spalinowe można sklasyfikować według różnych kryteriów (np. konstrukcyjnych, według parametrów czy przeznaczenia). Dobór kominów zaczynamy od sklasyfikowania podłączonych do nich urządzeń grzewczych. I tak, na przykładzie gazowych urządzeń można przeanalizować rozwiązania konstrukcyjne kominów wewnętrznych.

Gazowe urządzenia grzewcze sklasyfikowane są w trzech grupach (typ: A, B, C) ze względu na sposób odprowadzania spalin i doprowadzania powietrza. Typ A to urządzenia energetyczne o małej mocy, gdzie nie deklaruje się określonych systemów kominowych. Typ B to urządzenia grzewcze, gdzie powietrze pobierane jest z pomieszczenia, w którym są zamontowane, a spaliny odprowadzane przez indywidualne systemy kominowe, natomiast typ C to kotły z zamkniętą komorą spalania, które samoczynnie, przez niezależny kanał, pobierają powietrze niezbędne do spalania bezpośrednio z atmosfery, a produkty spalania usuwane są odrębnymi przewodami spalinowymi. Duża różnorodność rozwiązań umożliwia dobór i dostosowanie systemów kominowych w każdym przypadku zabudowy i do każdego urządzenia grzewczego. W trakcie doboru systemu kominowego należy jeszcze uwzględnić następujące kryteria:

Komin, jego obudowa i elementy instalacji spalinowej muszą być wykonane z materiałów niepalnych. (fot. Redakcja)

Komin z cegły klinkierowej nie wymaga dodatkowego wykończenia. (fot. fotolia)

Murowany komin można wykończyć tynkiem lub okładziną. (fot. Redakcja)

1. Ciśnienie: G kominy pracujące w podciśnieniu, G kominy pracujące w nadciśnieniu (kominy te potocznie zwane są nadciśnieniowymi instalacjami spalinowymi). 2. Kondensacja skroplin grupuje kominy ze względu na warunki pracy: G kominy na spaliny suche, G kominy na spaliny mokre. Kryterium to jest związane z temperaturą spalin. W przypadku gdy temperatura spalin w dowolnym odcinku komina spada poniżej 52ºC, można liczyć się z powstawaniem w nim kondensacji pary wodnej spalin. 3. Temperatura pracy: G kominy niskotemperaturowe do temperatury 250ºC (gaz, olej opałowy), G kominy średniotemperaturowe (gaz, olej opałowy, kotły węglowe retortowe), G kominy wysokotemperaturowe – temperatura pracy 450–650ºC (kominki, piece węglowe i na drewno). 4. Odporność na pożar sadzy: G kominy nieodporne na pożar sadzy, G kominy odporne na pożar sadzy. 5. Konstrukcja: G wkłady kominowe (wkładane do istniejących kominów lub obudów), G kominy izolowane – zewnętrzne lub wewnętrzne, G kominy wolnostojące (przemysłowe), G instalacje spalinowe SPS i powietrzno– spalinowe WSPS (rura w rurze). Należy rozdzielić i osobno zdefiniować funkcje kominów podciśnieniowych i nadciśnieniowych instalacji spalinowych. Kominy podciśnieniowe funkcjonują dzięki powstaniu różnicy ciśnień wytworzonej pomiędzy wlotem spalin a górną częścią (wylotem komina) na skutek zmiennej gęstości powietrza, znajdującego się w zamkniętej przestrzeni komina. Z powodu różnicy ciśnień powstaje w kominie siła wyporu – tzw. ciąg kominowy, który samoczynnie zasysa

produkty spalania i emituje je z komory spalania na zewnątrz – do atmosfery. Natomiast nadciśnieniowe instalacje spalinowe stanowią zespół elementów podłączonych bezpośrednio do urządzenia grzewczego (kotła, pieca, itp.) wyposażonego w mechaniczny wentylator, który wytwarza w przewodzie takie nadciśnienie, aby możliwe było usunięcie produktów spalania do atmosfery. Można spotkać się także ze skojarzonymi układami kominowymi i spalinowymi (szczególnie w zbiorczych układach SPS i WSPS), w których produkty spalania są mechanicznie usuwane z komory kotła przez instalację nadciśnieniową do komina działającego na zasadzie podciśnieniowej. W zależności od stosowanego rodzaju urządzenia grzewczego, paliwa oraz szeregu czynników eksploatacyjnych, kominy i instalacje spalinowe mogą być wyposażone w dodatkowe elementy, tj. przerywacze i czujniki ciągu, klapy spalinowe, statyczne i dynamiczne zakończenia kominowe, klapy przeciwwybuchowe oraz różne elementy podłączeniowe i rewizyjne.

w kominie ma występować podciśnienie. Obliczenia wielkości ciągu kominowego dokonuje się, uwzględniając typ i moc kotła, rodzaj paliwa i temperaturę spalin, straty przepływu w elementach przyłączeniowych kotła oraz wysokość i średnicę komina. Należy zwrócić uwagę na dokładny dobór średnicy komina. Przewymiarowanie komina jest powodem nagłego rozprężania i ochładzania spalin przy wlocie do komina, a co za tym idzie – spadku podciśnienia w kominie, natomiast dobór zbyt małej średnicy komina powoduje znaczne opory przepływu, co wiąże się ze spadkiem ciągu kominowego. Dla obliczeń parametrów kominów podciśnieniowych stosowane są często uogólnione wzory doboru średnicy lub pola przekroju, np.: d = 4,37 x √Q /√H lub s = 0,043 x P x 8,6 /√H gdzie: d – maksymalna średnica wewnętrzna komina w [cm], Q – moc znamionowa kotła w [kW], H – całkowita wysokość komina w [mb], s – przekrój komina [dm²]. Wzory te operują zbyt dużymi przybliżeniami i można stosować je jedynie do wstępnych obliczeń parametrów kominów o krótkim czopuchu (we wzorach nie uwzględniono strat przepływu na elementach dodatkowych, jak kolana, zwężki, elementy regulujące). Do orientacyjnego doboru komina przydatne są również nomogramy publikowane przez niektórych producentów. Konkretnego doboru instalacji można dokonać przy pomocy profesjonalnych programów komputerowych oferowanych przez większość producentów lub powierzyć go specjalistycznym firmom projektowym. Aby uniknąć błędów i kłopotów z odbiorem, dobrze jest także

KRYTERIUM DOBORU Punktem wyjściowym doboru konstrukcji komina jest zawsze kocioł oraz analiza sposobu i możliwości zabudowy. O wyborze charakteru pracy (podciśnieniowy czy nadciśnieniowy) decyduje rodzaj zastosowanego kotła. I tak, kotły atmosferyczne z uwagi na brak mechanicznego wymuszenia wyrzutu spalin wymagają kominów podciśnieniowych, chyba że na wylocie stosowane są instalacje wentylatorowe (np. odpylania spalin), co przekształca instalację w układ skojarzony kominowo– spalinowy. Dla prawidłowej pracy zespołu kocioł–komin wielkość ciągu kominowego musi być zawsze dodatnia, tzn.

.20,1< skonsultować projekty kominów lub instalacji spalinowej z działającym na danym terenie mistrzem kominiarskim. Do kotłów z zamkniętą komorą spalania (tzw. turbo) i kotłów kondensacyjnych dobór nadciśnieniowych instalacji spalinowych musi odbywać się w ścisłej konsultacji z ich producentami. O skuteczności i budowie instalacji spalinowej decydują parametry zamontowanego w kotle wentylatora, a także opory przepływu spalin przez kocioł i opory hydrauliczne przewodów spalinowych. Kotły turbo i kondensacyjne mogą być wyposażone we współosiowe przewody powietrzno-spalinowe (tzw. WSPS) lub układy rozdzielone osobne dla spalin i powietrza (tzw. SPS). Na rynku funkcjonują standardowo trzy wielkości średnic systemów SPS i WSPS: G do instalacji SPS najczęściej stosowanej przy kotłach małej mocy (np. wiszących do ok. 30 kW) jest średnica 60 mm, 80 mm i 100 mm, G do przewodów powietrzno-spalinowych WSPS średnice 60 (spaliny)/100 mm (powietrze), 80/125 mm oraz 100/150 mm. Producenci kotłów w materiałach technicznych określają maksymalne długości przewodów SPS czy WSPS oraz opory przepływu spalin, występujące w zastosowanych w instalacji kształtkach (kolana, adaptery, elementy wyrzutowe). Dobór i projektowanie nadciśnieniowych instalacji spalinowych muszą być przeprowadzane według wskazań producentów kotłów lub producentów elementów instalacji spalinowych. W układach nadciśnieniowych bardzo istotny jest montaż. To montażysta decyduje o szczelności,

czyli bezpieczeństwie użytkowania kotła, który często zabudowywany jest w nieprzygotowanych do tego pomieszczeniach. Należy pamiętać, że w pomieszczeniu, w którym zamontowany jest kocioł turbo lub kondensacyjny, a odprowadzenie spalin odbywa się za pomocą systemu rozdzielonego, konieczne jest zastosowanie kratki wentylacyjnej o powierzchni min. 150 mm². Producenci czy sprzedawcy dość często zapominają o tym warunku, informując klienta o zupełnej dowolności umiejscowienia kotła. Układy skojarzone kominów podciśnieniowych i nadciśnieniowych instalacji spalinowych są stosowane z reguły w budownictwie wielorodzinnym przy wielokrotnym podłączeniu urządzeń grzewczych do jednego pionu spalinowego. Są one zawsze projektowane indywidualnie dla każdego przypadku. Z uwagi na doświadczenie, producenci wyrobów kominowych, są najlepszym partnerem do pomocy w tego typu przypadkach. ROZWIĄZANIA TECHNICZNE Systemy kominowe, szczególnie kominy zewnętrzne, powinny być dostosowane do stref klimatycznych, w których są zainstalowane. Charakterystyczny dla danego obszaru klimat wpływa na rodzaj i parametry stosowanych materiałów (np. izolacji) i pracę komina. Z punktu widzenia pracy instalacji grzewczych nasz klimat charakteryzuje się w równym stopniu ekstremalnie niskimi (poniżej -25ºC), jak i wysokimi temperaturami (powyżej 25ºC) oraz bardzo długim okresem grzewczym (sięgającym

System kominowy ICS można stosować na zewnątrz i wewnątrz budynków. (fot. Schiedel)

9 miesięcy). System kominowy musi działać poprawnie w każdych warunkach. Komin, elementy instalacji spalinowej i obudowa powinny być wykonane z materiałów niepalnych, klasyfikowanych do euroklas A1 lub A1n. Warunek ten jest zawarty w krajowych przepisach budowlanych i pożarowych (Dz. U. 75/2002 poz. 690, § 266). Przestrzeganie tego warunku nabiera istotnego znaczenia szczególnie przy instalowaniu Izolowany dwuścienny gazowych kotłów system kominowy. (fot. Schiedel) z zamkniętą komorą spalania i kotłów kondensacyjnych bezpośrednio w pomieszczeniach mieszkalnych. Ten coraz powszechniej stosowany sposób zabudowy (hasła promocyjne w rodzaju „kocioł bez komina” lub „kocioł w szafie”) zyskuje niestety coraz więcej zwolenników. Zapomina się także często o wentylacji pomieszczeń, w których umieszczany jest kocioł. Pomijając fakt, że każde urządzenie gazowe powinno funkcjonować jedynie w pomieszczeniach wentylowanych, należy zwrócić uwagę, że także instalacja spalinowa sama w sobie może stwarzać zagrożenie, jeśli nie zapewnimy jej prawidłowo działającej wentylacji. Jeżeli dodatkowo będzie wykonana z materiałów niezapewniających bezpieczeństwa w każdych, nawet w awaryjnych stanach pracy (np. tworzywa sztuczne przy pracy w podwyższonych temperaturach) zagrożenie będzie jeszcze większe. 4 więcej o doborze komina

$57<.8 63216252:$1<

Dużo wody, głębsza rynna Galeco STAL Dom jest symbolem bezpieczeństwa, ostoją rodziny i gwarantem spokoju. Dlatego podczas zakupu materiałów przeznaczonych do jego budowy nie pozwalamy sobie na kompromisy i korzystamy tylko ze sprawdzonych rozwiązań budowlanych.

J

edną z najważniejszych decyzji, warunkujących trwałość domu jest wybór rynny. Odbiera ona wodę podczas opadów, chroniąc elewację przed zmoknięciem, a tym samym przed odpadaniem tynków i innymi uszkodzeniami mechanicznymi, prowadzącymi do zawilgocenia mieszkania. Aby system spełniał swoją rolę, należy odpowiednio obliczyć powierzchnię, z jakiej rynna ma odprowadzić wodę. Wynik należy porównać z wydajnością poszczególnych systemów rynnowych, a następnie wybrać rozmiar orynnowania. Inny będzie rozmiar dla dachów domów jednorodzinnych, inny garaży, a jeszcze odmienny dla obiektów przemysłowych. Jeśli szukamy orynnowania dla małego domu, garażu, czy wiaty, optymalnym wyborem będzie rynna 120 mm, którą możemy znaleźć w ofercie wielu producentów. Większość z nich ma tzw. profil skandynawski, o głębokości rynny ok. 60 mm z przodu i 68 mm z tyłu rynny.

Charakterystycznym produktem na rynku jest rynna Galeco STAL, posiadająca tzw. profil kontynentalny. Jej głębokość wynosi 78 mm z przodu i 85 mm z tyłu rynny, dzięki czemu jej wydajność w odprowadzaniu deszczówki jest wyższa niż konkurencyjnych systemów. Innej rynny będziemy potrzebować dla większych budynków mieszkalnych, czy małych budynków przemysłowych. Ponieważ w tym przypadku powierzchnia dachu jest większa, najlepszym wyborem będą produkty o wielkości 130-135 mm. W tym wypadku również mamy możliwość zwiększenia ilości odbieranej wody, wybierając rynnę o profilu kontynentalnym np. Galeco STAL 135, która przyjmuje tyle wody, ile stalowa rynna 150 mm innych producentów. Do największych budynków przemysłowych przeznaczone są rynny 150 mm. Systemy te są dostosowane do odbierania wody z dużych, jednolitych płaszczyzn dachowych. Biorąc pod uwagę wielkość

powierzchni, z której zbierana będzie woda, szczególnie godny polecenia jest system o profilu kontynentalnym, który z pewnością wyłapie większą ilość deszczówki. Ponadto system Galeco STAL, charakteryzuje się wywinięciem do wewnątrz, co stanowi dodatkowe zabezpieczenie, eliminujące ryzyko przelania się wody przez rynnę. Reasumując, kształt rynny oraz jej głębokość, ma kluczowe znaczenie dla skutecznego działania systemu rynnowego. Oczywistym wydaje się być fakt, że im głębsza rynna, tym więcej wody wyłapuje, minimalizując tym samym ryzyko przemoknięcia elewacji. Rynek oferuje klientom wiele systemów, dlatego przed zakupem warto się im dokładnie przyjrzeć, poznać zalety i wady, i wybrać produkt najbardziej dopasowany do naszych potrzeb. 4

DANE TECHNICZNE Ustawienia rury spustowej

typ rynny / rozmiar rury 120 / 90 mm

135 / 90 mm

135 / 100 mm

150 / 100 mm

Narożnik budynku

60 m²

110 m²

110 m²

150 m²

Centralnie na ścianie budynku

120 m²

220 m²

220 m²

300 m²

www.galeco.pl

5<11<

fot. Gardena

W świetle prawa woda deszczowa jest ściekiem i powinna być zagospodarowana. Jednakże tradycją jest wykorzystywanie deszczówki w gospodarstwie domowym. Można połączyć te dwa fakty – odpowiednie wykorzystanie wody deszczowej jest (z punktu widzenia prawa) jej zagospodarowaniem.

Jak wykorzystać deszczówkę Joanna Ryńska

W

arto zbierać wodę deszczową. Z jednej strony pomaga to rozwiązać problem odprowadzenia wody z powierzchni, z drugiej zaś pozwala na oszczędzanie wody w gospodarstwie domowym. Wodą deszczową można bowiem zastąpić wodę czystą w urządzeniach, które zużywają jej najwięcej. Dzięki wykorzystaniu deszczówki można oszczędzić ok. 80 l wody dziennie – prawie połowę dziennego zużycia, które wynosi ok. 200 l. W skali roku oszczędza się ok. 29 m³ wody. Najlepiej jest zbierać deszczówkę z dachu pokrytego dachówką, blachodachówką lub masami bitumicznymi. Takie dachy pozwalają na zebranie ok. 90% opadającego deszczu.

CECHY WODY DESZCZOWEJ Woda deszczowa nie nadaje się do picia ani na potrzeby higieniczne, jednakże ma lepszą jakość niż woda w zbiornikach naturalnych (takich, w których dozwolona jest kąpiel). Woda deszczowa jest miękka, tzn. nie zawiera związków

magnezu i wapnia. Sprawia to, że znakomicie nadaje się do prania (oszczędność środków piorących – lepsze pienienie) oraz do mycia samochodu (nie pozostawia białych „zacieków). Woda deszczowa zawiera roztwory słabych kwasów (przede wszystkim węglowego) – jest to naturalne i powodowane składem atmosfery. Nadaje to jednak wodzie własności korozyjne – oznacza to, że nie można zastosować w instalacji zbierającej wodę materiałów, które są podatne na korozję. Nie będzie więc polecana miedź ani stal – najlepiej sprawdzą się tworzywa sztuczne. ROZWIĄZANIA Odzysk deszczówki można przeprowadzić na kilka sposobów, zależnie od tego, jak ma być wykorzystana. Najbardziej popularne sposoby to zamontowanie w rurze spustowej zbieracza deszczówki i wykonanie instalacji zbiornikowej do zbierania i wykorzystania wody w gospodarstwie domowym. Zbieracz deszczówki pozwala na wykorzystanie wody deszczowej praktycznie tylko do podlewania ogrodu. Jest to element rury spustowej, a jego wielką zaletą jest to, że można go włączyć w istniejący system orynnowania.

Zbieracz jest odcinkiem rury spustowej z odpowiednim „wyjściem” na wodę deszczową. Może być to albo specjalne korytko przelewowe albo króciec do umocowania węża elastycznego. Stamtąd woda odprowadzana jest do odpowiedniego zbiornika. Odpowiednie zabezpieczenia gwarantują odzysk ok. 60% wody deszczowej. Pozostały opad odprowadzany jest rurą spustową do jej wylotu. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć przelania się wody w zbiorniku (także w przypadku deszczów nawalnych). Instalacja pozwalająca na wykorzystanie wody deszczowej jest znacznie bardziej rozbudowana – od rury spustowej specjalne przewody doprowadzają wodę do zbiornika. Dzięki pracy pompy, woda ze zbiornika jest rozprowadzana do odbiorników (spłuczka, pralka, kran w ogrodzie). Odpowiednie wyposażenie zbiornika pozwala podejmować stosowne działania, takie jak: dopełnienie zbiornika wodą wodociągową w przypadku długotrwałej bezdeszczowej pogody lub odprowadzenie nadmiaru wody do rury spustowej (w przypadku długotrwałego deszczu, kiedy ilość doprowadzanej wody jest większa niż pojemność zbiornika). 4

$57<.8 63216252:$1<

ŁAPACZ LIŚCI

– nowość 2011 Firma Nicoll opracowała innowacyjny łapacz liści ułatwiający czyszczenie systemu rynnowego.

Ł

apacz liści firmy Nicoll umożliwia wychwytywanie liści i innych nieczystości przechodzących przez rurę spustową, a następnie jej czyszczenie. Obrotowy system zamykania/otwierania umożliwia harmonijne zintegrowanie się z rurą spustową.

ZALETY G Prosta konstrukcja zintegrowana z rurą spustową. G Łatwa obsługa: otwieranie poprzez obrót dolnej części łapacza liści. G Wyjmowana siatka ułatwiająca czyszczenie.

Opis Łapacz liści - ø 80

G Dopasowuje się do istniejącej instalacji (rura PVC lub blacha). G Zatrzymuje zanieczyszczenia (gałązki, liście), nie powodując zatkania niedostępnych kanałów podziemnych. G Łatwy i szybki montaż (bez klejenia). G Możliwość automatycznego wyrzucania liści w pozycji otwartej. G Łapacz liści dostępny w średnicy 80 mm, we wszystkich kolorach. G Przyjazny dla środowiska naturalnego: wykorzystano materiały nadające się w 100% do recyklingu. G 10 lat gwarancji. MONTAŻ G Przeciąć rurę zgodnie ze schematem z tyłu opakowania. G Włożyć podwójne złącze wpustowe, krawędzią w dół, w dolną część separatora. G Lekko odchylić górną część rury spustowej i maksymalnie nasunąć łapacz liści. G Opuścić całość na dolną część rury spustowej. G Założyć siatkę wewnątrz łapacza liści i przekręcić jego dolną część. 4

Biały

Piaskowy

Brązowy

Szary

PAF801B

PAF801S

PAF801M

PAF801A

www.nicoll.com.pl

Ceglasty PAF801R

Czarny

Miedziany

PAF801N

PAF801C

5<11<

Anatomia RYNNY Pod potocznym pojęciem rynny kryją się liczne elementy, których dopiero odpowiednie dobranie i dopasowanie tworzy skuteczny, trwały i estetyczny system rynnowy. Marta Balcerowska

Na

rynku dostępnych jest wiele systemów rynnowych, spośród których trzeba wybrać ten właściwy. W tym celu należy dokładnie obliczyć efektywną powierzchnię dachu (EPD). Niezależnie od tego, jakiej kubatury jest

Elementy systemu orynnowania. (fot. Rhenzink)

budynek, trzeba zastosować odpowiedni wzór obliczeniowy. Musimy znać przede wszystkim wielkość odwadnianej powierzchni, by dobrać poszczególne elementy systemu, rozmiar rynien i rur spustowych. W każdym nowoczesnym orynnowaniu wszystkie części są do siebie dokładnie dopasowane, tworząc dobrze współpracujący system. Połączenia są idealnie uszczelnione, zapewniając przy tym prawidłową kompensację rozszerzalności materiału. Producenci oferują kompletne systemy rynnowe, w skład których wchodzą wszystkie niezbędne do ich montażu elementy. Ważne jest bowiem, aby system był jednorodny dla całego budynku. Montaż większości systemów orynnowania jest dosyć prosty, nie wymaga nawet użycia specjalistycznych narzędzi czy dodatkowego uszczelniania. Zaleca się jednak, by montażu dokonywały profesjonalne firmy dekarskie. BUDOWA SYSTEMU RYNNOWEGO – ELEMENTY PODSTAWOWE G Rynny – to przewody o przekroju otwartym biegnące wzdłuż krawędzi dachu, których zadaniem jest zbieranie wód opadowych. Prowadzone są z lekkim spadkiem w kierunku narożników budynku, dzięki czemu woda nie

Schemat budowy orynnowania (fot. Galeco)

5<11< wylewa siÄ™ z nich i kierowana jest do rur spustowych. Rynny wystÄ™pujÄ… w kilku ksztaĹ‚tach: prostokÄ…tnym, eliptycznym i najpopularniejszym – okrÄ…gĹ‚ym. Producenci rynien stale opracowujÄ… nowe rozwiÄ…zania, dopracowujÄ… ksztaĹ‚t rynien, aby odprowadzanie wody deszczowej z dachu byĹ‚o skuteczniejsze. PojawiajÄ… siÄ™ wiÄ™c na rynku rynny o gĹ‚Ä™bszym proďŹ lu, a takĹźe z wewnÄ™trznym wywiniÄ™ciem brzegĂłw – powoduje to, Ĺźe nawet podczas obďŹ tych opadĂłw woda nie wychlapuje siÄ™ z rynien. Na zakoĹ„czeniu rynien montowane sÄ… czÄ™sto samoblokujÄ…ce siÄ™ (po zaĹ‚oĹźeniu) zaĹ›lepki zaciskowo-uszczelkowe. UĹ‚atwia to znacznie montaĹź, poniewaĹź nie jest wymagane dodatkowe uĹźycie kleju, a rozwiÄ…zanie to gwarantuje szczelność systemu. G Rury spustowe – sÄ… to pionowe odcinki przewodĂłw o przekroju zamkniÄ™tym, dopasowane ksztaĹ‚tem do rynien. Ich zadaniem jest zbieranie wody pĹ‚ynÄ…cej rynnami i odprowadzenie ich poza budynek. DostÄ™pne sÄ… rury spustowe o staĹ‚ym przekroju lub zwęşajÄ…ce siÄ™ (tzw. rura Ĺ‚aĹ„cuchowa). G Wylewki – to specjalnie wyproďŹ lowane ksztaĹ‚tki, ktĂłrymi zakoĹ„czone sÄ… rury spustowe. KierujÄ… wodÄ™ deszczowÄ… do sieci kanalizacji deszczowej lub bezpoĹ›rednio na grunt. G OdpĹ‚ywy – elementy, za pomocÄ… ktĂłrych rynny przechodzÄ… w rury spustowe. OdpĹ‚yw to odcinek rynny, w ktĂłrym

Dekoracyjny rzygacz. (fot. Redakcja)

wykonany jest obrobiony otwĂłr, wyproďŹ lowany w odpowiednim ksztaĹ‚cie, umoĹźliwiajÄ…cy wĹ‚Ä…czenie rury spustowej do systemu. WĹ›rĂłd odpĹ‚ywĂłw wyróşnia siÄ™ odpĹ‚ywy przelotowe, tzw. sztucery oraz odpĹ‚ywy koĹ„cowe, sĹ‚uşące do montaĹźu w naroĹźnikach. G Haki – elementy podtrzymujÄ…ce caĹ‚Ä… konstrukcjÄ™ orynnowania. CharakteryzujÄ… siÄ™ wysokÄ… wytrzymaĹ‚oĹ›ciÄ… na obciÄ…Ĺźenia. DziÄ™ki nim montaĹź caĹ‚ego systemu jest Ĺ‚atwy i wygodny. Najpierw montowane sÄ… haki, a dopiero po zaĹ‚oĹźeniu specjalnych fartuchĂłw nadrynnowych instalowane sÄ… same rynny. To przemyĹ›lane rozwiÄ…zanie daje gwarancjÄ™, Ĺźe kiedy rynny zostaĹ‚y zamontowane przed poĹ‚oĹźeniem pokrycia dachowego, nie zostanÄ… one uszkodzone podczas ukĹ‚adania pokrycia dachowego przez spadajÄ…cÄ… np. dachĂłwkÄ™ lub narzÄ™dzie. Haki majÄ… dodatkowo moĹźliwość regulacji wysokoĹ›ci w pionie. G Ĺ Ä…czniki do rynien – sÄ… to elementy pozwalajÄ…ce poĹ‚Ä…czyć rynny w linii prostej. WyposaĹźone sÄ… zazwyczaj w uszczelki wykonane w nowoczesnej technologii EPDM. MateriaĹ‚ ten charakteryzuje siÄ™ wysokÄ… odpornoĹ›ciÄ… na starzenie, spręşystoĹ›ciÄ…, a takĹźe bardzo dobrÄ… odpornoĹ›ciÄ… na warunki atmosferyczne i niskie temperatury. G Ĺ Ä…czniki do rur spustowych – zalicza siÄ™ do nich kolana, trĂłjniki, redukcje i mufy. Kolana pozwalajÄ… na zmianÄ™ kierunku rury spustowej. TrĂłjniki umoĹźliwiajÄ… zastosowanie wyposaĹźenia dodatkowego do rur spustowych. Mufy zaĹ› sĹ‚uşą do Ĺ‚Ä…czenia rur spustowych. G Rynajzy – dodatkowe elementy mocujÄ…ce. Rynajzy sĹ‚uşą do mocowania rynien, dopasowuje siÄ™ je do ksztaĹ‚tu dachu i wymaganego spadku rynien. Rynajzy plastikowe montuje siÄ™ poziomo lub z niewielkim spadkiem do deski czoĹ‚owej dachu (zalecany odstÄ™p wynosi okoĹ‚o 60 cm), przykrÄ™cajÄ…c je nierdzewnymi wkrÄ™tami. Natomiast rynajzy metalowe powlekane montuje siÄ™ do konstrukcji dachu pod jego poszycie. G Obejmy – wykorzystuje siÄ™ do montaĹźu rur spustowych do Ĺ›cian budynku, kompensujÄ… rĂłwnieĹź rozszerzalność systemu rynnowego. ELEMENTY UZUPEĹ NIAJÄ„CE System rynnowy tworzÄ… takĹźe elementy dodatkowe – uzupeĹ‚niajÄ… pracÄ™ systemu lub stanowiÄ… detale wykoĹ„czeniowe.

Šańcuch zamiast rury spustowej. (fot. fotolia)

Czasami zamiast rur spustowych instaluje siÄ™ Ĺ‚aĹ„cuchy (ze stali ocynkowanej lub tworzywa sztucznego), po ktĂłrych woda spĹ‚ywa do studzienki chĹ‚onnej. W odpĹ‚ywach rynien, w ktĂłrych nie moĹźna zamocować rur spustowych, zakĹ‚adane sÄ… tzw. rzygacze – kierujÄ… strumieĹ„ wody z dala od Ĺ›ciany budynku. Elementem wykoĹ„czeniowym systemu rynnowego jest dekiel, ktĂłry sĹ‚uĹźy do zakoĹ„czenia rynny. W leju spustowym moĹźna zamontować specjalne sitko z tworzywa sztucznego, ktĂłre skutecznie zatrzymuje wszelkiego typu zanieczyszczenia – uĹ‚atwia czyszczenie rur spustowych i zapewnia ich droĹźność. Czyszczenie i przeglÄ…dy rury spustowej uĹ‚atwia teĹź czyszczak (rewizja). 4

wiÄ™cej o odprowadzeniu wody

,167$/$&-(

INSTALACJA

przeciwoblodzeniowa

Agnieszka Jaros

S

ystemy przeciwoblodzeniowe, to dla właścicieli domów jednorodzinnych rzecz bardzo przydatna. Dzięki nim można bowiem całkowicie uniknąć męczącego i czasochłonnego ręcznego

odśnieżania. Są one także znacznie bardziej bezpieczne dla środowiska naturalnego, aniżeli różnego rodzaju rozmrażające mieszanki chemiczne. Niestety, system przeciwoblodzeniowy jest też dużo droższy od tradycyjnych sposobów radzenia sobie z zimowymi uciążliwościami. JAK TO DZIAŁA? Instalacje przeciwoblodzeniowe działają na zasadzie elektrycznego ogrzewania podłoża, co w niektórych krajach Europy jest znane i stosowane od ponad pięćdziesięciu lat. W Polsce, pomimo wzrastającej z roku na rok popularności systemów, w dalszym ciągu nie stosuje się ich powszechnie. Zasadniczą przyczyną sceptycyzmu Polaków nie jest jednak cena zakupu i montażu instalacji, ale koszty związane z jej późniejszą eksploatacją. Instalacje przeciwoblodzeniowe są zasilane prądem elektrycznym o napięciu 230 lub 400 V i rozgrzewają

się do określonej temperatury, nie dopuszczając w ten sposób do oblodzenia ogrzewanej powierzchni. Ich działanie, jak również sposób montażu można porównać do funkcjonowania ogrzewania podłogowego. Różnica polega głównie na tym, że systemy przeciwoblodzeniowe działają na zewnątrz budynków. Są one wyposażone w czujniki temperatury i wilgoci, dzięki którym układ pracuje jedynie wówczas, kiedy jest to konieczne. Wtedy, gdy na dworze jest mróz i nie występują opady – instalacja nie uruchamia się. Można zatem powiedzieć, że jest ona energooszczędna, choć przy aktualnych cenach energii elektrycznej – i tak jej funkcjonowanie kosztuje sporo. INSTALACJA PRZECIWOBLODZENIOWA – WARTO, CZY NIE WARTO? Pomimo sporych kosztów eksploatacji, instalację przeciwoblodzeniową warto mieć. Za jej montażem przemawia

fot. Raychem

Instalacja przeciwoblodzeniowa, to kable lub maty grzejne rozmieszczone pod nawierzchnią terenu, albo w połaciach dachowych i systemach orynnowania. Jak wskazuje sama nazwa instalacji – ma ona za zadanie nie dopuszczać do zalegania śniegu i powstawania lodu w określonych miejscach.

,167$/$&-( nie tylko nasza wygoda i oszczędność czasu, który trzeba byłoby poświęcić na odśnieżanie, ale także zdrowie oraz bezpieczeństwo naszej rodziny i nasze własne. Dodatkowo, dzięki systemom przeciwoblodzeniowym można niekiedy zaoszczędzić na naprawach. Jeśli na powierzchni dachu, w rynnach, rurach spustowych, na kostce brukowej, czy asfalcie nie zalega długo śnieg i następnie nie są one narażone na długotrwałe działanie zamarzającej wody, zdecydowanie wydłuża się czas, w którym elementy te pozostają w dobrym stanie. To z kolei sprawia, że nawet po uciążliwej i długiej zimie, nie dojdzie do ich uszkodzenia i nie będą wymagały wymiany, czy napraw. Jak groźne i niebezpieczne dla ludzi mogą być zwisające z dachu, lodowe sople – wiemy wszyscy. Jednak śnieg zalegający na dachu oraz w rynnach, to nie tylko takie zagrożenie. Może on bowiem spowodować także uszkodzenia w konstrukcji więźby dachowej, jak również w elewacji domu. Zatory lodowe i oblodzenia powodują niedrożność systemu orynnowania, który przestaje działać i nie odprowadza wody z dachu. To z kolei może przyczynić się do zawilgocenia połaci oraz ścian zewnętrznych budynku. Z całą pewnością poprzez niedrożny system rynnowy, na elewacji pojawią się nieestetyczne zacieki i trudne do usunięcia zabrudzenia. System przeciwoblodzeniowy na dachu zapewnia wygodę i bezpieczeństwo. (fot. Raychem)

Podłączenie systemu przeciwoblodzeniowego na dachu. (fot. Raychem)

Nie mniej istotne od dachów, jest też czasowe ogrzewanie przydomowych podjazdów, schodów, chodników i innych miejsc, po których przemieszczamy się zimą. Systemy przeciwoblodzeniowe mogą być stosowane w gruncie pod wszystkimi typowymi rodzajami nawierzchni ogrodowych. INSTALACJE PRZECIWOBLODZENIOWE NA DACHACH Pozwalają one usuwać śnieg i lód z każdej konstrukcji dachu oraz z rynien różnego rodzaju, jak również rur spustowych i drenażowych. Skutecznie

likwidują nagromadzony śnieg i lód, zapewniają drożność systemów rynnowych oraz zapobiegają uszkodzeniom konstrukcji dachowych i fasad budynków. Zapobiegają także zaleganiu w rynnach wody z roztopionego śniegu i lodu – nie dopuszczając tym samym do powstawania niebezpiecznych, lodowych sopli. Systemy przeciwoblodzeniowe należy instalować wzdłuż krawędzi dachu lub w miejscach szczególnie narażonych na przemarzanie. W przypadku dachów o znacznym kącie nachylenia, zaleca się montować dodatkowo progi, które zapobiegają zsuwaniu się dużych płatów śniegu. W takich sytuacjach ogrzewanie powinno być zainstalowane w dolnej powierzchni dachu, aby przyspieszało topnienie śniegu i ułatwiało odprowadzenie powstałej wody. Trzeba jednak zaznaczyć, że przy dachach bardzo spadzistych, ich ogrzewanie uważa się za mało zasadne. Jeżeli instalacja wykonana jest przy użyciu kabli stałooporowych – odpowiednia moc grzejna zostanie zapewniona dzięki dwóm odcinkom kabli grzejnych umieszczonych wzdłuż rynien i rur spustowych. W rynnach kable grzejne montuje się do zewnętrznej ich krawędzi przy użyciu specjalnych plastikowych uchwytów. W przypadku rur spustowych, kable należy podwiesić na metalowym łańcuchu. System sterujący instalacji przeciwoblodzeniowej powinien być wyposażony w termostat z czujnikiem temperatury lub czujnik temperatury i wilgoci oraz elektroniczny sterownik. Tylko takie instalacje są energooszczędne. Ich praca ogranicza się jedynie do tych okresów czasu, w których jest to konieczne. DOBÓR SYSTEMU Wybranie odpowiedniego systemu przeciwoblodzeniowego sprowadza się do doboru maksymalnej mocy jednostkowej instalacji. Zaś dobór owej mocy powinien zależeć od usytuowania miejsca montażu w stosunku do stron świata. Powinien także uwzględniać rodzaj konstrukcji oraz izolację powierzchni, która ma być ogrzewana, przewidywać strefę klimatyczną i rodzaj materiału, jaki zastosowano do wykonania powierzchni narażonej na oblodzenia. Warto dodać, że systemy przeciwoblodzeniowe można instalować zarówno w trakcie budowy danego obiektu, jak również wtedy, gdy obiekt jest już użytkowany. 4

» » »

Kształtna lukarna

Lukarny współtworzą architekturę budynku. Wpływają też na komfort mieszkania na poddaszu i jego nastrój. Marta Balcerowska

L

ukarna to rodzaj nadbudówki. Jej konstrukcja – najczęściej o szkielecie drewnianym, wsparta jest na więźbie dachowej. Typowa lukarna zbudowana jest z pionowej ścianki frontowej z tradycyjnym, pionowo osadzonym oknem i dwóch trójkątnych ścianek bocznych (osłonowych). Lukarnę można połączyć także z balkonem. Lukarny mogą być także murowane – muruje się je podobnie jak inne ściany domu, a także wzmocnione konstrukcją żelbetową. Te ostatnie buduje się zazwyczaj w przypadku, gdy ich ścianka frontowa stanowi przedłużenie ściany zewnętrznej budynku. Pionowe elementy nośne lukarny zakotwione są wówczas w wieńcu ściany zewnętrznej. W tym przypadku ciężar lukarny przenosi nie więźba połaci dachu, lecz strop. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że każda lukarna to dodatkowa konstrukcja do ocieplenia

i odpowiedniego zabezpieczenia przed wilgocią. Niezbędne jest więc staranne jej wykończenie oraz solidna obróbka blacharska, a także orynnowanie. Budowa lukarn wiąże się zatem ze zwiększeniem nakładów na materiały oraz pracę, tym samym wzrastają koszty inwestycji i wydłuża się jej czas. Mimo dodatkowego wkładu pracy oraz zastosowania większej ilości materiałów związanych z wybudowaniem lukarn, są one rozwiązaniem bardzo efektownym. Mogą tworzyć w dachu ciekawe załamania i nisze. Zaprojektowane z rozmysłem i starannie wykończone stanowią ciekawy detal

architektoniczny. Są dominującym elementem dachu, uplastyczniają go. Ich wygląd można dostosować zarówno do budynków o tradycyjnej architekturze, jak i tych zaprojektowanych w duchu bardziej awangardowym. LUKARNA DOBRZE ZAPROJEKTOWANA Lukarny wymagają doświadczenia w projektowaniu, wyczucia proporcji i stylu. Ich wielkość powinna być dopasowana do wielkości bryły budynku i dachu. Zbyt duże lukarny w stosunku do połaci dachowej będą wyglądać

Wielkość lukarny powinna być dopasowana do wielkości bryły budynku i dachu. (fot. Braas)

fot. Wienerberger

2.1$

za ciężko, zdominują ją i zaburzą proporcje całego budynku. Ich wygląd natomiast i sposób wykończenia powinny nawiązywać do charakteru obiektu. Kształt lukarn oraz ich rozmieszczenie warunkuje też symetria dachu oraz kąt jego nachylenia – zbyt mały kąt nachylenia połaci w zasadzie uniemożliwia ich zastosowanie. Lukarny dobrze sprawdzają się na dachach stromych, o kącie nachylenia powyżej 45°, o wysokich (powyżej 1 m) ściankach kolankowych. Lepszym rozwiązaniem jest budowa jednej, większej lukarny, obejmującej szerszą połać dachu niż np. dwóch czy trzech węższych, usytuowanych stosunkowo blisko siebie. Pamiętajmy jednak, że duża lukarna będzie wyglądać dobrze tylko na tle dużej powierzchni dachu. Jeśli w projekcje przewidziana jest jedna lukarna, powinna znajdować się dokładnie pośrodku dachu, np. centralnie nad wejściem – w przypadku elewacji frontowej, lub też innym detalem architektonicznym, wyznaczającym na elewacji oś symetrii. Jeśli przewidziano dwie lukarny na jednej połaci, powinny być rozmieszczone symetrycznie. Większa liczba lukarn na jednej połaci nie wygląda dobrze, za bardzo rozrzeźbia dach. Warto też pamiętać, że każda kolejna lukarna komplikuje konstrukcję dachu, powoduje jego dodatkowe załamania, utrudniające odpływ wody z górnych partii dachu oraz zwiększające ryzyko zalegania śniegu. Poza tym przykładowo dwie węższe, sąsiadujące ze sobą lukarny są mniej funkcjonalne we wnętrzu. Trudniej je bowiem w sposób racjonalny zagospodarować, chyba że między nimi znajduje się ściana dzieląca dwa pokoje. Niezbyt dobrym pomysłem jest uwzględnienie lukarn na każdej z połaci, np. w przypadku dachu czterospadowego. Dach przeładowany lukarnami traci walory estetyczne. Lepiej w takim przypadku zastosować najwyżej trzy lukarny, a jedną połać doświetlić np. oknami połaciowymi. KSZTAŁTY LUKARN G Lukarna płaska nazywana też pulpitową – to jedna z najprostszych, uniwersalnych konstrukcji, najczęściej wykorzystywana przy dachach o większych spadkach połaci. Występuje w pojedynczej formie. Charakteryzuje ją jednospadowy, płaski daszek. Pasuje stylistycznie praktycznie do każdego rodzaju i kształtu dachu. Dobrze

prezentuje się, nawet jeśli jest dużych rozmiarów. Umożliwia wygodne zagospodarowanie wnętrza, zwłaszcza gdy zaprojektowana jest na szerokość pomieszczenia. G Lukarna dwuspadowa (z daszkiem dwuspadowym) – również stosowana w dachach o dużym kącie nachylenia połaci. Jest dosyć wąska, rzadko jej szerokość przekracza rozstaw dwóch krokwi (najczęściej ma szerokość około 1 m), dlatego często na jednej połaci pojawiają się dwie, rozmieszczone symetrycznie, tego typu lukarny. Dobrze prezentuje się na dachach domów dwuspadowym, tych zaprojektowanych w tradycyjnym stylu. G Lukarna trójkątna – również z daszkiem dwuspadowym, ale pozbawiona ścianek bocznych, i zazwyczaj, z trójkątnym okienkiem. Chyba najmniej efektowna ze wszystkich typów lukarn i niezbyt funkcjonalna – przeważnie niedużych rozmiarów. Jej małe gabaryty nie gwarantują optymalnego doświetlenia poddasza. Nie powiększa też zbytnio przestrzeni poddasza. G Lukarna trójspadowa (z daszkiem trójspadowym) – taka forma lukarny polecana jest zwłaszcza przy dachach o niewielkim stopniu pochylenia. Lukarna tego typu może być dość szeroka, a zatem zapewnia funkcjonalne urządzenie wnętrza (podobnie jak pulpitowa). Dzięki trzem połaciom daszek lukarny jest wypłaszczony, a w efekcie dyskretniejszy, ponadto stanowi on wierne powtórzenie fragmentu połaci domu, przez co mniej rzuca się w oczy. We wnętrzu lukarna z takim daszkiem może efektownie eksponować załamania skosów. G Lukarna z daszkiem łukowym (walcowym) – taka lukarna nazywana jest też baryłkową lub okrągłą. Przykrywa ją daszek w formie wycinka walca. Jego kształt wymaga zastosowania elastycznego lub małoformatowego materiału pokryciowego. G Wole oko – efektowne i malownicze, nawiązujące do tradycji. Projektowane zazwyczaj pośrodku połaci dachu, nad wejściem. Z zewnątrz ten rodzaj doświetlenia nie wygląda jak odrębna konstrukcja, lecz powstała jakby z rozciągnięcia powierzchni dachowej bez jej przerywania. Wykonanie wolego oka wymaga dosyć dużej połaci – im większe, tym efektowniejsze. Budowa wolego okna wymaga doświadczenia i dobrej znajomości sztuki dekarskiej. 4

Nowoczesna lukarna pulpitowa. (fot. Redakcja)

Lukarna dwuspadowa. (fot. Redakcja)

Lukarna trójspadowa. (fot. Decra)

Lukarna z daszkiem łukowym. (fot. Redakcja)

Lukarny typu wole oko. (fot. Wienerberger)

$57<.8 63216252:$1<

Dakea – nowa marka okien dachowych

Nazywają Was RoofLITE, Altaterra, Dakea – Kim w końcu jesteście? Beatrice Bolling: Altaterra to nazwa naszej grupy, która posiada portfolio marek dostosowanych do wymagań zróżnicowanych kanałów dystrybucji. Można powiedzieć, że naszą obsesją jest marketing i produkt, który naprawdę odpowiada potrzebom naszych klientów. Dlatego zdecydowaliśmy się zdywersyfikować nasze portfolio. Nasi klienci sygnalizowali potrzebę obydwu konceptów: takiego jak RoofLITE oraz odmiennego, reprezentowanego przez Dakea. Podobnie zresztą było w przypadku Balio lub

Rozmowa z Beatrice Bolling - International Marketing Manager Altaterra Group

rozwiniętej i elastycznej oferty marek prywatnych, którą oferujemy w ramach konceptu Mix&Match. Generalnie, jeśli chcesz uzyskać najlepszy przelicznik ceny do wartości okna dachowego w segmencie „niższych cen” w Europie – Altaterra jest Twoim preferowanym partnerem. Czy więc Dakea zastąpi RoofLITE? BB: Dakea nie zastąpi marki RoofLITE. To są zupełnie różne koncepcje, które się nie wykluczają, ponieważ są dedykowane różnym segmentom rynku. RoofLITE reprezentuje bardzo krótką gamę, która w zależności od ofertowanych przez

Ciebie produktów jest około 20%-30% tańsza od produktów lidera na rynku. W przypadku Dakea sytuacja jest odwrotna. Koncept Dakea jest wyjątkowy i nie posiada odpowiednika na rynku. Za pomocą prostej gamy Good-Better-Best oferujemy okna dachowe w cenie takiej samej lub niższej niż lider rynku, ale nasze produkty posiadają znacznie więcej funkcjonalności, niż konkurencyjne okna. Mówi Pani o Dakea – „koncept wyjątkowy” – czy może Pani to wyjaśnić? Dlaczego właściwie potrzebujemy nowej marki okien dachowych?

BB: Dakea została stworzona by jak najpełniej odpowiedzieć na potrzeby profesjonalistów, poprzez wykreowanie produktów i usług wspierających rozwój ich biznesu. Co więc mogę otrzymać od Was, jako potencjalny dystrybutor, czego nie mają inni? BB: W zakresie usług – stworzyliśmy program Stock Partner, który zapewnia kompleksową obsługę magazynu produktów, w szczególności zaś umożliwia naszym Dystrybutorom skorzystanie z pozbawionej ryzyka i jakichkolwiek kosztów opcji sell & pay, czyli możliwości regulowania płatności za produkt dopiero po zrealizowaniu sprzedaży. W zakresie produktów – stworzyliśmy gamę, która jest przyjazna sprzedaży i posiada najlepszy przelicznik ceny do wartości produktu. Chcę przez to powiedzieć, że każde nasze okno posiada więcej wartościowych funkcjonalności niż okna konkurencyjne. Jednocześnie udało nam się utrzymać ceny na przystępnym poziomie, który gwarantuje ogólnodostępność naszych produktów. Ale, jak to jest możliwe? BB: Pytanie brzmi raczej gdzie znika 20% marży, za każdym razem, gdy ktoś sprzedaje podstawowy model okna 20% drożej niż Dakea. Całkowicie odmieniliśmy sposób, w jaki sprzedawane i promowane są okna dachowe w Polsce. Wybraliśmy koncepcję „więcej za mniej” i chcemy budować uczciwą i bezpośrednią relację z naszymi klientami. Założyliśmy, że docenią oni wysoką wartość kompleksowej oferty Dakea. W związku z tym wychodzimy im naprzeciw inwestując naszą marżę w rozwiązania takie jak Cash Club, Next 20, Quick Install, Master Wood, Titan Glass, Stock Partner, które

są naprawdę przydatne zarówno naszym partnerom handlowym, jak i dekarzom oraz użytkownikom naszych produktów. Osobiście wiem, że nie wyrzucam ani złotówki na sponsorowanie dużych spotkań PR-owych, kampanii telewizyjnych i billboardów. To jest kwestia wyboru. Jeśli chodzi o jakość naszych okien, nie może być mowy o żadnych kompromisach. Wszystkie okna dachowe Dakea objęte są 20-letnią gwarancją. Czy moglibyśmy ją zaproponować, nie będąc całkowicie pewni naszej jakości? 20 lat gwarancji? BB: Wszystkie nasze okna objęte są 20-letnią gwarancją. Uważamy bowiem, że jest to niezwykle istotna kwestia dla naszych klientów, jeśli weźmiemy pod uwagę wartość nieruchomości i komfort użytkowania naszych produktów. Możemy zaoferować tak długą gwarancję, ponieważ poddajemy nasze okna niezwykle wymagającym testom jakościowym, które dodatkowo wspieramy 60-letnim doświadczeniem naszej grupy w zakresie produkcji okien dachowych. Każdy surowiec lub system, który wykorzystujemy w naszym produkcie jest bardzo starannie wybierany i pochodzi od najlepszych europejskich dostawców. Dobrze, macie więc coś dla dystrybutorów i klientów końcowych. Co z dekarzami? BB: Cóż, o nich dbamy chyba najbardziej. Trzeba przyznać, że są prawdziwymi mistrzami naszego biznesu. Nie ma produktu, który moglibyśmy wprowadzić, który miałby szansę przetrwać bez dobrych specjalistów od montażu. Dlatego dla dekarzy stworzyliśmy kompleksowy system wsparcia Cash Club – program partnerski dla zawodowych dekarzy, w ramach którego nagradzamy jakość oraz umiejętności

specjalistów z branży pokryć dachowych. Doskonale wiemy, że większość firm rozdaje prezenty, wycieczki i wiele innych „bonusów”. My chcemy stworzyć system prosty i co najważniejsze przejrzysty, dlatego każdy zarejestrowany w naszym programie dekarz otrzyma od 20 do 30 złotych za zamontowane okno. Również nasz pakiet produktów został dopasowany do potrzeb dekarzy. Czy mogłaby Pani wyjaśnić? BB: Na przykład system Quick Install – do większości naszych produktów dodajemy, za darmo, kołnierz z folii paroprzepuszczalnej marki Dorken®, który skraca znacznie czas montażu, ponieważ nie ma potrzeby docinania folii i składania podkładu z wielu elementów. Kołnierz ten wykonany jest z rozciągliwej, odpornej na rozdarcie polistyrenowej włókniny z paroprzepuszczalną poliuretanową powłoką. Dobrze, macie więc coś dla dystrybutorów, dekarzy i klientów. Gdzie jest haczyk? BB: Nie ma haczyków! Pracowaliśmy nad tym konceptem z pomocą niezależnych specjalistów z rynku, żeby być w 100% pewnym, że Dakea będzie naprawdę odpowiadała potrzebom profesjonalistów. Nie wprowadzilibyśmy na rynek rozwiązania, co do którego nie bylibyśmy pewni, że jest najlepsze w klasie i bez ekwiwalentu na rynku. W tej chwili rozwijamy sieć dystrybucji w Europie. Przyjęcie Dakea jest na razie bardzo dobre. Mamy oczywiście nadzieję na więcej i może jeszcze… na ciepłą suchą jesień! 4

www.dakea.pl

2.1$

Przeszklenie DACHU P

rzeszklony dach to nie tylko atrakcyjna forma architektoniczna. Przeszklenia pozwalają na lepsze wykorzystanie światła słonecznego, podniesienie komfortu i estetyki wnętrz, jak również optyczne powiększenie pomieszczeń. Aby jednak mogły one wypełniać swoje zadanie należycie, powinny odpowiadać wymaganiom dotyczącym bezpieczeństwa, chronić przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym i spełniać warunki izolacji termicznej oraz akustycznej.

PRZESZKLENIA ZE SZKŁA LAMINOWANEGO Laminowane szkło to pakiety szybowe połączone z sobą za pomocą folii poli-winylo-butyralowej (PVB). Tafle szkła łączy się w autoklawie – pod ciśnieniem i w odpowiedniej temperaturze, po uprzednim odpompowaniu powietrza z przestrzeni międzyszybowej. Jeżeli dojdzie do pęknięcia szkła, folie PVB zatrzymują fragmenty szyby na miejscu i zapobiegają jej rozpadnięciu się. Dzięki pełnemu bezpieczeństwu użytkowania, szkło laminowane znajduje zastosowanie jako przeszklenie ścian i dachów w budynkach użyteczności publicznej, gdzie trzeba spełnić warunki bezpieczeństwa. Jednak całkowicie

fot. Rhenzink

Wojciech Lechowski

zasadne jest stosowanie tego rodzaju szkła także w budynkach mieszkalnych. Szkło nadaje się w pełni na przeszklenia werand, ogrodów zimowych, oranżerii, a także dachów domów jednorodzinnych. Stwarza innowacyjne możliwości aranżacji pomieszczeń znajdujących się pod dachem i nadaje budynkom nowoczesny charakter. Przeszklenia dachów doskonale komponują się zwłaszcza ze zwartą i zróżnicowaną wysokościowo architekturą miejską. ŚWIETLIKI DACHOWE Z WYPEŁNIENIEM Z POLIWĘGLANU Służą do doświetlania naturalnym światłem pomieszczeń usytuowanych pod dachem budynku. Ich wersje otwieralne można również wykorzystać do wentylacji grawitacyjnej. Świetliki składają się z podstawy i konstrukcji nośnej pod wypełnienie. Elementy te wykonuje się z kształtowników aluminiowych, stalowych, PCV lub poliestru zbrojonego włóknem szklanym. Wypełnienie natomiast stanowią płyty z poliwęglanu. Płyty te mogą być lite, jednokomorowe, dwukomorowe, trójkomorowe, czterokomorowe, faliste, albo trapezowe. Przepuszczają światło w zależności od nadanego im zabarwienia. Ich całkowicie przezroczysta wersja przepuszcza promienie słoneczne w 75 do 83%. Oprócz wersji tradycyjnej – płyty poliwęglanowe mogą być również kolorowe, np. zielone, niebieskie, itp. oraz dymne i mleczne. Najmniej światła przepuszczają te, które mają ciemne barwy. Wówczas przepuszczalność wynosi zaledwie 25%. Świetliki można podzielić na: G liniowe modułowe, G punktowo – piramidowe, G kopułkowe. Świetliki można stosować do różnych typów dachów, jak również

Dachy posiadające mniejsze lub większe powierzchnie przeszkleń już niemal masowo można spotykać w obiektach użyteczności publicznej lub nowoczesnych centrach handlowych. Wobec rozwijających się technologii budowlanych – przeszklenia dachu zaczynają pojawiać się także w budownictwie jednorodzinnym.

Doświetlenie pomieszczenia przez świetlik dachowy. (fot. Velux)

Świetlik zamontowany na dachu płaskim. (fot. Velux)

Świetliki można stosować również na dachach stromych. (fot. Velux)

2.1$ do róşnorodnych pokryć dachowych. Dzieje siÄ™ tak za sprawÄ… proďŹ lowanej podstawy Ĺ›wietlika i specjalnego koĹ‚nierza. Do dachĂłw pĹ‚askich stosuje siÄ™ Ĺ›wietliki o podstawie prostej, zaĹ› do dachĂłw spadzistych – Ĺ›wietliki o podstawie skoĹ›nej. SYSTEMY ZESPOLONYCH SZYB WIELOFUNKCYJNYCH Innowacyjne i nowoczesne pakiety szybowe stosowane do przeszkleĹ„ dachu mogÄ… peĹ‚nić kilka funkcji jednoczeĹ›nie. MogÄ… być szybami samoczyszczÄ…cymi, kontrolujÄ…cymi nasĹ‚onecznienie, chroniÄ…cymi przed zimnem, haĹ‚asem i wĹ‚amaniem oraz zapewniajÄ…cymi caĹ‚kowite bezpieczeĹ„stwo ich uĹźytkowania. OsiÄ…gniÄ™cie wszystkich z wymienionych parametrĂłw w jednym przeszkleniu dachowym jest moĹźliwe dziÄ™ki zespoleniu szkĹ‚a o róşnych parametrach i wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciach. Samoczyszczenie szkĹ‚a odbywa siÄ™ za sprawÄ… dziaĹ‚ania promieni sĹ‚onecznych oraz padajÄ…cego deszczu. Jest to bardzo korzystne pod wzglÄ™dem ekologicznym, gdyĹź zuĹźywa siÄ™ wĂłwczas mniej detergentĂłw. Nie oznacza to jednak, Ĺźe nie bÄ™dziemy ich uĹźywać w ogĂłle. Niestety, samoczyszczÄ…ce szyby, pomimo innowacyjnych wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci, naleĹźy teĹź myć rÄ™cznie, choć znacznie rzadziej niĹź zwykĹ‚e. WĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci termiczne i ochraniajÄ…ce przed przegrzewaniem siÄ™ pomieszczeĹ„ w lecie powodujÄ…, Ĺźe szkĹ‚o jest doskonale izolacyjne, przy zachowaniu wysokiej przepuszczalnoĹ›ci Ĺ›wiatĹ‚a naturalnego. JednÄ… z tai szkĹ‚a pokrywa siÄ™ cienkÄ…, przezroczystÄ… powĹ‚okÄ… o wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ciach niskoemisyjnych. To wĹ‚aĹ›nie ta powĹ‚oka

JAK DBAĆ O PRZESZKLENIA WYPEĹ NIONE POLIWĘGLANEM?

P

Ĺ‚yty poliwÄ™glanowe zastosowane na przeszklenia dachĂłw naleĹźy co pewien czas czyĹ›cić za pomocÄ… letniej wody z dodatkiem typowych Ĺ›rodkĂłw myjÄ…cych, stosowanych w gospodarstwie domowym. Do mycia najlepiej jest uĹźywać miÄ™kkiej gÄ…bki lub Ĺ›cierki. PĹ‚yt nie wolno szorować szczotkami, ani innymi ostrymi przedmiotami. Konieczne jest takĹźe unikanie Ĺ›rodkĂłw Ĺ›ciernych i silnie alkaicznych. Powierzchnia pĹ‚yty zabezpieczona przed promieniowaniem UV nie powinna mieć kontaktu z rozpuszczalnikiem butylowym oraz alkoholem izopropylowym. Przed przystÄ…pieniem do wyczyszczenia absorbera, warto przeprowadzić test na jego niewielkiej powierzchni, aby sprawdzić, czy Ĺ›rodek nie spowoduje uszkodzenia powĹ‚oki.

Do przeszklenia dachu sÄ… stosowane pakiety szybowe o róşnych innowacyjnych parametrach. (fot. Fakro)

powoduje zatrzymanie ciepĹ‚a we wnÄ™trzu. Dodatkowo, system zespolony posiada dobre wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci akustyczne, czyli skutecznie ogranicza przedostawanie siÄ™ haĹ‚asĂłw i dĹşwiÄ™kĂłw róşnego typu do wnÄ™trza pomieszczeĹ„. Ponadto, jest w peĹ‚ni bezpieczny w uĹźytkowaniu i posiada wĹ‚aĹ›ciwoĹ›ci antywĹ‚amaniowe. Znacznie opóźnia dostanie siÄ™ niepoşądanych osĂłb do pomieszczenia lub niekiedy eliminuje caĹ‚kowicie takÄ… moĹźliwość. SZYBY GIĘTE Znaczny postÄ™p techniki szklarskiej coraz częściej znajduje odbicie w nowoczesnym budownictwie. To wĹ‚aĹ›nie dziÄ™ki m.in. szklarstwu moĹźliwe staje siÄ™ tworzenie form architektonicznych, ktĂłre dotychczas nie byĹ‚y moĹźliwe do zrealizowania. Szyby giÄ™te umoĹźliwiajÄ… realizacjÄ™ takich projektĂłw, ktĂłrych dotychczas nie moĹźna byĹ‚o zrealizować stosujÄ…c przeszklenia pĹ‚aszczyznowe. PozwalajÄ… one na Ĺ‚Ä…czenie, za pomocÄ… obszernych przeszkleĹ„, Ĺ›cian budynku z jego dachem w taki sposĂłb, Ĺźe bryĹ‚a nabiera pĹ‚ynnoĹ›ci i staje siÄ™ niepowtarzalna. GiÄ™ta szyba prezentuje siÄ™ zupeĹ‚nie inaczej wkomponowana w bryĹ‚Ä™ lub dach budynku. ZupeĹ‚nie inaczej takĹźe rozkĹ‚ada na swojej krzywiĹşnie odbicie Ĺ›wiatĹ‚a. JednakĹźe, doskonaĹ‚e efekty wizualne wynikajÄ…ce z zastosowania szyb giÄ™tych w róşnorakich przeszkleniach przyćmiewa ich wysoki koszt. Nowoczesne rozwiÄ…zania i technologie budowlane sÄ… przewaĹźnie 3-4 krotnie droĹźsze od tego, co zostaĹ‚o juĹź

Przeszklenie dachu stwarza oryginalne moĹźliwoĹ›ci aranĹźacji pomieszczeĹ„ znajdujÄ…cych siÄ™ pod nim i nadaje budynkom nowoczesny charakter. (fot. Rhenzink)

upowszechnione. MoĹźna jednak przypuszczać, Ĺźe w zwiÄ…zku z szerokim uznaniem inwestorĂłw i zwiÄ™kszajÄ…cym siÄ™ zainteresowaniem dotyczÄ…cym produktu – za kilka lat jego ceny spadnÄ…. Na Ĺ›wiecie jest wiele obiektĂłw przeszklonych szybami giÄ™tymi. Jako przykĹ‚ad polskiego dachu szklonego w ten sposĂłb moĹźna podać warszawski dach szklany „ZĹ‚ote Tarasyâ€?. ZaĹ› przykĹ‚adowym budynkiem posiadajÄ…cym Ĺ›ciany i dach Ĺ‚Ä…czone za pomocÄ… giÄ™tych szyb moĹźe być budynek OĹ›rodka Kultury na Rynku GĹ‚Ăłwnym w Krakowie. Obydwie budowle prezentujÄ… siÄ™ okazale i bardzo nowoczeĹ›nie. 4 wiÄ™cej o przeszkleniu dachu

$57<.8 63216252:$1<

Wybieramy szyby

w oknach dachowych

Dom z dobrymi oknami połaciowymi jest energooszczędny, a rachunki za jego utrzymanie niskie. Okna odpowiadają za komfort naszego życia: dostarczają światło potrzebne dla zdrowia i dobrego samopoczucia, chronią przed ulewami, śniegiem i chłodem oraz uciążliwym hałasem z ulicy. To właśnie pakiet szybowy, decyduje o bardzo wielu cechach współczesnego okna dachowego, dlatego ważna jest jego energooszczędność, a także inne funkcje gwarantujące komfort i bezpieczeństwo. naszego domu. Najlepszy bilans energetyczny osiągają okna, które mają stosunkowo niski współczynnik U (niekoniecznie najniższy) oraz jednocześnie wysoki współczynnik g. Do domów o podwyższonych parametrach energooszczędności lub gdy okna są skierowane na północ polecamy wielokomorowe pakiety szybowe – dwukomorowe -65 lub trójkomorowe, o współczynniku przenikania ciepła dla szyby równym 0,5 W/m2K.

P

odstawowym parametrem technicznym szyby jest współczynnik przenikania ciepła Us. Jest on bardzo ważny, ale najważniejszy jest współczynnik przenikania ciepła Uo dla całego okna.

ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ W szybach VELUX stosuje się we wszystkich pakietach szybowych: wypełnienie przestrzeni międzyszybowej gazem szlachetnym argonem lub kryptonem, ciepłą ramkę dystansową, a także powłoki niskoemisyjne na zewnętrznej szybie, aby zapobiec ucieczce ciepła. Drugim ważnym współczynnikiem charakteryzującym szyby jest współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej g. Mówi nam o tym, ile energii słonecznej padającej na zewnętrzną szybę przenika przez nią do wnętrza, czyli jak skutecznie możemy wykorzystać słońce do ogrzewania

BEZPIECZEŃSTWO VELUX oferuje w swoich oknach szybę laminowaną w standardzie. Energooszczędny pakiet szybowy -73 składa się z trzech tafli szkła i przestrzeni międzyszybowej wypełnionej argonem. Zewnętrzna szyba jest hartowana, zaś wewnętrzna to dwie tafle szkła sklejone za pomocą dwóch warstw folii. Dzięki takiej konstrukcji, w razie stłuczenia, kawałki szkła nie spadną na podłogę, ale pozostaną w skrzydle. Najważniejszą jej zaletą jest gwarancja zdrowia i bezpieczeństwa domowników, ale utrudni ona także wtargnięcie intruza, gdyż ma klasę odporności antywłamaniowej P2A. KOMFORT UŻYTKOWANIA Współczesne szyby, oprócz ochrony przed stratami ciepła i zapewnieniem bezpieczeństwa, oferują wiele przydatnych funkcji. W domu chcielibyśmy cieszyć się ciszą, wybierzmy więc szyby laminowane, gdyż osiągają dużo lepsze parametry tłumienia dźwięków niż te zwykłe. Zwróćmy też uwagę na współczynnik

izolacyjności akustycznej Rw, który mówi nam o ile decybeli zostanie zredukowany hałas. Natomiast w sypialniach i pokojach dziecięcych dobrze sprawdzi się okno z pakietem wyciszania deszczu – 60GR. Kolejne ułatwienie to powłoka łatwozmywalna na zewnętrznej szybie. Zanieczyszczenia, które gromadzą się na niej są rozkładane, a następnie wypłukiwane przez deszcz, tym samym nie wymaga ona częstego mycia. 4

VELUX Polska Sp. z o.o. ul. Muszkieterów 15A, 02-273 Warszawa tel. 22 33 77 000, fax 22 33 77 090 e-mail: kontakt@VELUX.pl www.VELUX.pl sklep internetowy: www.VELUXshop.pl

2.1$

OKNO w łazience

Łazienka na poddaszu wymaga efektywnej wentylacji, wynika to z oczywistej funkcji tego pomieszczenia – wykonywanie podstawowych czynności skutkuje wytwarzaniem nadmiernej ilości pary. Joanna Bogumił

O

kna przeznaczone do łazienki powinny mieć zwiększoną odporność na wilgoć i umożliwiać dopływ świeżego powietrza z zewnątrz. Oznacza to w praktyce, że tego typu stolarka pokryta jest warstwą poliuretanu i wyposażona w nawiewniki. Do pomieszczeń o szczególnie wysokim poziomie wilgoci możemy wybrać okna z PVC, które – w odróżnieniu od drewnianych – nie wymagają zabiegów konserwacyjnych.

MIKROWENTYLACJA Najlepiej jest, jeśli dopływ świeżego powietrza odbywa się przy zamkniętym oknie. Wentylację przy rozszczelnionym skrzydle zapewnią okucia z funkcją mikrowentylacji. W zależności od rodzaju okuć, mikrowentylacja może mieć jeden lub trzy stopnie uchyłu skrzydła. Wybraną pozycję uzyskuje się poprzez odpowiednie ustawienie klamki – okno jest zamknięte, a pomiędzy ościeżnicą i ramą skrzydła

Okna do łazienki powinny mieć zwiększoną odporność na wilgoć. (fot. Fakro)

pozostaje niewielka szczelina. Wadą tego typu rozwiązania jest to, że przez rozszczelnione okno łatwiej się włamać oraz trudniej sterować ilością napływającego do pomieszczenia powietrza. Większe możliwości daje nam okno z zamontowanym nawiewnikiem. POWIETRZE Z NAWIEWNIKÓW Nawiewniki są to niewielkie i nieskomplikowane w obsłudze urządzenia, wmontowane w konstrukcję okna. Ich skuteczność zależy od wielkości kanału i kratki, które regulują dopływ świeżego powietrza – przez nawiewniki, w ciągu godziny, do wnętrza może przedostać się ok. 20-50 m³ powietrza. Pod oknem powinien być zamontowany grzejnik – w sezonie grzewczym zimne powietrze z nawiewnika opadnie na grzejnik i zostanie ogrzane. Zaletą nawiewników jest to, że strumień przepływu powietrza w nawiewnikach możemy regulować (ręcznie lub automatycznie) odpowiednio do własnych potrzeb. Zastosowanie nawiewników nie zmienia odporności okna na włamanie. 4

Sprawną wentylację zapewnia okno z nawiewnikiem. (fot. Fakro)

32''$6=(

Jak obudować

Podczas adaptacji poddasza może wystąpić wiele przeszkód utrudniających lub wręcz uniemożliwiających pożądany sposób aranżacji pomieszczeń. Jedną z takich przeszkód jest komin.

KOMIN?

W

starszym budownictwie jednorodzinnym nie było raczej mowy o zagospodarowywaniu poddaszy na cele użytkowe. Zatem część domu znajdującą się bezpośrednio pod dachem przeznaczano na domowe suszarnie lub wykorzystywano jako składziki na nieużyteczne przedmioty. Obecnie trendy w budownictwie uległy zmianie. Nowe domy bardzo często są wznoszone z myślą o przeznaczeniu poddasza na cele mieszkalne, a w budynkach starszych – strychy przechodzą metamorfozy adaptacyjne i stają się ciekawymi przestrzeniami użytkowymi. Niekiedy jednak, adaptacja może być utrudniona poprzez występowanie niemożliwych do usunięcia przeszkód.

KIEDY KOMIN JEST ZAWALIDROGĄ... ... trzeba pomyśleć o jego zabudowaniu lub obudowaniu w taki sposób, by stał się integralnym elementem adaptowanego pomieszczenia. W kominach murowanych z cegły, które praktycznie, jako jedyne były stosowane przed laty – może znajdować się wiele przewodów. Stąd też dość pokaźne rozmiary niechcianych dzisiaj „otynkowanych słupów”. Owe przeszkody niekoniecznie znajdują się w ścianach budynku lub choćby bezpośrednio przy nich. Wynika to z faktu, że kiedy poddasza nie planowano przeznaczać na cele mieszkalne, usytuowanie komina w tej części domu nie miało większego znaczenia. Zatem często okazuje się, że komin wypada wręcz pośrodku przestrzeni, na której akurat najbardziej nam zależy.

Wojciech Lechowski

Niekiedy też zdarza się, że stary komin już od dawna nie jest użytkowany, bo mieszkańcy domu korzystają z innego przewodu lub np. dostawili komin zewnętrzny. Po dokładnym sprawdzeniu, czy w kominie nie znajduje się żaden czynny przewód wentylacyjny – zawalidrogę można wyburzyć w części poddasza. Prace te są jednak dość skomplikowane i często wymagają użycia specjalistycznego sprzętu. ZABUDOWA KOMINA WYŁĄCZONEGO Z UŻYTKOWANIA Zabudowa, czy obudowanie komina, który nie jest użytkowany może być wykonana w sposób całkowicie dowolny. W takim przypadku można stosować dowolnie wybrane materiały, zwracając uwagę jedynie na ich dopasowanie do całości wnętrza. Najczęściej do zabudowy stosuje się płyty kartonowo-gipsowe lub inne materiały, takie jak boazeria, panele ścienne, glazura, kamień naturalny, itp. Jeśli komin jest usytuowany blisko skosu, który i tak będzie trudny do aranżacji poprzez niewielką wysokość pod nim – warto zabudować tę przestrzeń łącznie z kominem i wyłączyć na stałe z użytku. Wprawdzie pomniejszymy w ten sposób powierzchnię adaptowanego poddasza, ale za to uzyskamy ścianę o pełnowartościowej wysokości, przy której będzie można ustawić dowolne sprzęty lub meble. W przypadkach, kiedy jest to możliwe – ścianki działowe dobrze jest planować w taki sposób, aby komin stał się ich częścią. Ściany oddzielające od siebie pomieszczenia nie są co prawda takiej grubości jak szerokość

fot. fotolia

komina, ale zawsze łatwiej jest poradzić sobie z wystającą jego częścią przy samej ścianie, aniżeli z całością znajdującą się np. pośrodku planowanej sypialni. Pomieszczenia, które nie muszą być oddzielone od siebie pełnymi ścianami, warto oddzielić ściankami, które posiadają pozostawione wolne przestrzenie w swej powierzchni. Przestrzenie te można potem uzupełnić luksferami lub wykorzystać, jako półki na ozdoby i detale dekoracyjne. Takie ścianki działowe ciekawie się prezentują i dodają wnętrzom lekkości oraz sprawiają, że pomieszczenia zaczynają wydawać się bardziej przestronne niż są w rzeczywistości.

te, podobnie, jak zwykle g-k, dają równe i gładkie podłoże pod farbę, tapetę lub płytki ceramiczne. Łączenia płyt wypełnia się klejem szpachlowym, lub elastyczną masą uszczelniającą. Styk ściany komina z przylegającym do niego skosem warto uzbroić pasem siatki z włókna szklanego. Jako materiał wykończeniowy do wykonania zabudowy komina nadaje się też płyta OSB, boazeria lub sklejka. Wówczas szczeliny dylatacyjnej również niczym się nie wypełnia. Wystarczy wokół komina zamontować szersze listwy maskujące, które zasłonią szczelinę i staną się dodatkowo estetycznym detalem wykończeniowym.

UŻYTKOWANY KOMIN, A JEGO ZABUDOWA W zgodzie z wymaganiami kominiarskimi na powierzchni zewnętrznej dymowych kominów murowanych może znajdować się jedynie warstwa tynku. Powinny one także posiadać łatwo dostępne rewizje. Wymogi te mają na celu ochronę mieszkańców domu przed ewentualnym pożarem oraz wydobywaniem się z przewodu dymowego jeszcze bardziej niebezpiecznego, bo niewidocznego i bezwonnego czadu. Na warstwie tynku łatwo jest zauważyć niepokojące objawy usterek, do których dochodzi niekiedy we wnętrzu kominów. Rewizje zaś, ułatwiają niezbędne czyszczenie i konserwację przewodów dymowych. W przypadku poddasza mieszkalnego trudno jest jednak wyobrazić sobie komin, którego obudowa jest pokryta jedynie warstwą nieestetycznego tynku. Dlatego też dopuszczalne jest wykonanie zabudowy lub obudowy komina w części poddasza, ale z zachowaniem określonych zasad. Jakiegokolwiek materiału nie użylibyśmy do obudowywania lub zabudowy komina – nie może on przylegać bezpośrednio do ściany komina. W każdym przypadku pomiędzy okładziną, a kominem powinno pozostawić się szczelinę dylatacyjną. W obrębie komina, do wykończenia ścian i skosów, dobrze jest stosować płyty cementowo-włóknowe (c-w) lub drzewno-magnezytowe. Są one droższe od zwykłych płyt kartonowo-gipsowych, ale cechuje je też zdecydowanie większa odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz, co ważne w przypadku obróbki komina, są całkowicie odporne na działanie ognia i doskonale chronią przed jego rozprzestrzenianiem się. Płyty

REWIZJE I ODZYSK CIEPŁA DO POMIESZCZEŃ Rewizje to otwory w kominie znajdujące się bardzo często właśnie w części poddasza domu. Dzięki nim kominiarz może łatwiej wykonywać część prac. Niekiedy istnieje możliwość ich zamurowania. Jednak w przypadku przewodów dymowych/ spalinowych trzeba wykonać to z należytą starannością i najlepiej po uprzedniej konsultacji z kominiarzem. Natomiast w przypadku pozostawienia dostępu do rewizji, należy ją odpowiednio zabezpieczyć. Robi się to najczęściej za pomocą specjalnych podwójnych drzwiczek, posiadających dodatkowe uszczelnienie. Jeśli komin jest połączony z zewnętrzną ścianą domu to obudowanie go bez warstwy ocieplenia spowoduje powstanie mostka termicznego i w efekcie utratę ciepła z pomieszczeń poddasza. Dlatego w takich właśnie przypadkach warto jest zastosować dodatkowo warstwę izolacji z niepalnej wełny szklanej. Trzeba jednak pamiętać, że wełna nie powinna przylegać bezpośrednio do komina. Należy zostawić wymaganą pustą przestrzeń pomiędzy nim a wełną, jak również zastosować paroizolację. W sytuacjach kiedy komin nie łączy się z żadną ze ścian zewnętrznych ryzyko powstania mostka termicznego nie istnieje. Wówczas lepszym rozwiązaniem jest montaż kratek wentylacyjnych w wykonywanej zabudowie komina i odzysk ciepła. 4 więcej dyskusji

Komin na poddaszu połączony ze ścianą zewnętrzną. (fot. Schiedel)

www.forumbudowlane.pl

Zabudowa komina na poddaszu G siamer: właśnie kładę płyty na poddaszu i zastanawiam się teraz jak rozwiązać problem komina. Ścianki kolankowe są odsunięte o 70 cm od końca dachu (dach zbyt skośny) więc część komina tam się znajduje, ale co zrobić z resztą? Zrobić obudowę stelażem (uw i ud), napchać wełny i zakryć paroizolacją? W kominie jest kilka otworków do czyszczenia, więc chyba nie mogę tego całkowicie zabudować? Jak Wy to rozwiązujecie? Może zabudować + zrobić drzwiczki takie mało widoczne? Co o tym myślicie? I trzeba tam wełnę dawać? Nic się z nią nie stanie jak będzie dotykała komina? Paroizolacja obowiązkowa, myślę? Bardzo proszę o porady... podrawiam G Interno: Kto jest właścicielem komina i do czego służy? Na niezamieszkałych poddaszach kominy miały rewizje, aby nie wchodzić na dach. Na modernizowanym poddaszu likwidację lub pozostawienie dostępu do rewizji należy uzgodnić ze współwłaścicielami/użytkownikami oraz kominiarzami. G siamer: Właścicielem jestem ja bo to jest mój dom i zabudowuję teraz poddasze. To kominiarz ma mi doradzić jaki odstęp zostawić? Pod komin podpięty jest piec grzewczy... pozdrawiam... G Interno: Kominiarza to najwyżej zainteresuje prawidłowy dostęp na dach (jeśli korzystali z rewizji na poddaszu), ale konsultacja zawsze może czemuś służyć. Co do zamurowania rewizji to szczególnie dokładnie należy to wykonać w przewodzie dymowym/spalinowym. Jeśli komin jest połączony z zewnętrzną ścianą i zaciąga zimno to warto zlikwidować taki mostek termiczny. Do izolacji można użyć płyty niepalne, jeśli wełna to zachować dystans od komina i folia też się przyda. Chociaż częściej widuję obudowy z pustką wokół komina i za pomocą kratek wentylacyjnych odzyskiwanie ciepła na pomieszczenie. G siamer: Tak, komin jest połączony z zewnętrzną ścianą, więc obuduję komin robiąc jakiś dostęp do drzwiczek w kominie... jakiej wielkości zrobić odstęp między wełną a kominem? Wystarczy z 5 cm?? Chciałbym napchać wełny aby zlikwidować ten mostek termiczny... dziękuję za pomoc!! pozdrawiam... G Interno: Jeśli ten dostęp ma być do rewizji kanału dymowego to radzę to zrobić naprawdę profesjonalnie. W takiej rewizji powinny być podwójne drzwiczki z uszczelnieniem. Życzę zadowolenia z wykonanych prac. G siamer: W chwili obecnej ten komin jest używany, ale już od połowy tego roku przechodzę na gaz więc tylko tak na wszelki wypadek zostawiam te drzwiczki, bo komin później raczej nie będzie używany. Będzie piec gazowy (nie mam planów jeszcze do niego więc nie podam szczegółowo)... dziękuję za pomoc! pozdrawiam...

32''$6=(

PODŁOGA Zagospodarowując poddasze na cele mieszkalne konieczne jest położenie w pomieszczeniach nowej podłogi. Istnieje na to kilka sposobów, a prowadzenie prac zależy w znacznej mierze od rodzaju stropu, z jakim mamy do czynienia w naszym domu.

Agnieszka Jaros

W

nowych projektach domów, które przewidują poddasze jako miejsce użytkowe, wytrzymałość stropu dostosowuje się w taki sposób, aby możliwe było jego obciążenie warstwami nowej podłogi i sprzętami, które staną na niej w przyszłości. Jednak w domach starszych, zwłaszcza tych powstałych w czasach PRL-u strop może okazać się niewystarczająco odporny na obciążenia. Jak wiadomo, wówczas budownictwo stawiało sobie nieco inne priorytety i niestety jakość i solidność wykonania prac, do nich nie należały.

NOŚNOŚĆ STROPU Przed rozpoczęciem prac adaptacyjnych, w przypadku starszych domów, konieczne jest sprawdzenie stanu i wytrzymałości stropu. O dokonanie oględzin i wydanie ekspertyzy należy zwrócić się do uprawnionego konstruktora budowlanego. Niegdyś stropy na najwyższej kondygnacji budynków jednorodzinnych wykonywano głównie jako:

G żelbetowe monolityczne, G żelbetowe gęstożebrowe (typu Ackerman) G na belkach stalowych (na tregrach rozstawionych 90-120 cm). Wiedza o rodzaju stropu będzie przydatna do wykonania jego ewentualnego wzmocnienia oraz przygotowania podłoża pod nową podłogę na poddaszu. Owo przygotowanie należy rozpocząć od usunięcia starych warstw, które ułożono na poddaszu przed laty. Odciąży to w znaczny sposób strop i pozwoli dokonać optymalnego doboru warstw podłogowych. Pomimo że strop pomiędzy piętrem, a poddaszem nie wymaga ocieplenia, to warto zadbać o jego izolację akustyczną, a w przypadku planowania kuchni lub łazienki – o ułożenie warstwy przeciwwilgociowej. Sposób zastosowanych wzmocnień w stropie w każdym przypadku powinien określić indywidualnie konstruktor. Najczęściej jednak w stropach na belkach stalowych obetonowuje się górne stopki belek. Zaś stropy żelbetowe podpiera od spodu stalowym podciągiem osadzonym w ścianach. Po wykonaniu koniecznego wzmocnienia i pozbyciu się zalegających warstw starej podłogi – należy wyrównać podłoże pod nową

posadzkę. Sposób prowadzenia prac zależy od rodzaju podłogi, na którą jesteśmy zdecydowani. PARKIET LUB PANELE PODŁOGOWE Przygotowanie stropu pod tego rodzaju podłogę powinno być szczególnie staranne. Podłoże powinno zostać bowiem dokładnie wyrównane. Szczególną trudność mogą sprawiać stropy na belkach stalowych. Wówczas, aby schować wystające ponad płytę górne stopki belek – należy na podłodze ułożyć materiał wypełniający. Najczęściej stosuje się do tego celu keramzyt lub lekkie bloczki z betonu komórkowego. Pierwszy z wymienionych materiałów nadaje się do każdego rodzaju stropu belkowego. Stabilny podkład pod kolejne warstwy posadzki uzyskuje się dzięki wyrównaniu wierzchniej warstwy kruszywa zaprawą cementową. Proporcja wynosi 5 kg cementu na 40 l keramzytu. Bloczki z betonu komórkowego można zastosować tylko wówczas, gdy płyty pomiędzy belkami są w miarę równe. Wtedy, na ich odkurzoną i zwilżoną wodą powierzchnię, nanosi się zaprawę i układa bloczki do wysokości belek.

fot. Velux

na poddaszu

ZASTOSOWANIE PŁYT GIPSOWO-WŁÓKNOWYCH

S

tosowanie jastrychów cementowych w domu, który nie jest wyłączony z użytkowania może okazać się nieco kłopotliwe. Ponadto, podczas ich wylewania łatwo wprowadzić do wnętrz dużą ilość wilgoci. Dlatego w przypadku, kiedy adaptacja poddasza odbywa się w czasie normalnej eksploatacji pozostałej części domu – warto rozważyć suchy montaż płyt gipsowo-włóknowych. Można je zastosować także na niezbyt równej powierzchni stropu betonowego, ale uprzednio należy podsypać pod nie kruszywo lub zaszpachlować większe nierówności zaprawą wyrównującą. Płyty klei się na zakładkę i skręca wkrętami. Konieczne jest pozostawienie przy ścianach odstępu dylatacyjnego, umożliwiającego przepływ powietrza. Co ciekawe, na wspomniane płyty już w kolejnym dniu pracy można układać dowolny rodzaj podłogi.

Zwykle warstwa bloczków, łącznie z zaprawą wynosi od 6 do 10 cm. Dopiero na wyrównany w ten sposób strop można układać płyty gipsowo-włóknowe lub wylać minimum 3 cm jastrychu. W przypadku stropów żelbetowych powierzchnia jest zdecydowanie równiejsza, ale również przy zastosowaniu paneli podłogowych lub parkietu – wymaga poziomowania. Tutaj wystarczy już jednak zwykła wylewka samopoziomująca lub płyty gipsowo-włóknowe. Jeżeli na podłodze planujemy panele – podłoże musi być bardzo równe i dodatkowo zaimpregnowane. Dzięki zastosowaniu impregnatu unikniemy kłopotliwego w przyszłości pylenia. Brak tego zabiegu może spowodować wydostawanie się pyłu na powierzchnię paneli, zwłaszcza w pobliżu ścian pomieszczenia. Impregnacja podłoża konieczna jest także przed przystąpieniem do układania parkietu. W takim przypadku konieczne jest też uwzględnienie wilgotności podłoża. Nie może być ona większa niż 3%. Z kolei ewentualne nierówności mogą się wahać jedynie na poziomie 2 mm. DESKI NA LEGARACH Wysokość legarów układanych bezpośrednio na wylewce powinna być taka,

www.forumbudowlane.pl

Co dać pomiędzy legary i na legary? aby istniała możliwość ukrycia w nich wszelkich przewodów instalacyjnych. Podłoże nie musi być tutaj idealnie wyrównane, chociaż im będzie równiejsze – tym łatwiej jest następnie wypoziomować legary. W przypadku stropów żelbetowych legary o grubości przynajmniej 5x7cm układa się bezpośrednio na powierzchni stropu. Poziomowania dokonuje się za pomocą drewnianych klinów, którymi podbija się legary w miejscach ich mocowania. Kliny jednak w trakcie eksploatacji podłogi mogą wysunąć się spod legarów, co spowoduje, że podłoga będzie się uginać pod naciskiem naszych stóp. Aby zapobiec niechcianemu zjawisku, zaleca się wciśnięcie pod legary piany poliuretanowej. Przestrzeń pomiędzy legarami najlepiej jest wypełniać wełną mineralną, ponieważ jest ona materiałem dobrze tłumiącym dźwięki powietrzne. Następnie legary klinuje się przy ścianach i układa deski podłogowe. Grubość desek to najczęściej 28-32 mm. Najlepiej jest mocować je za pomocą tzw. krytych gwoździ. Ich łebki staną się bowiem niewidoczne, jeśli gwoździe wbije się skośnie we wpust deski. Jeżeli strop pod przygotowywaną podłogę jest na stalowych belkach – legary można oprzeć na nich prostopadle lub ewentualnie ułożyć je równolegle do belek. Pierwsze z rozwiązań wymaga dodatkowego zastosowania warstwy filcu, który oddzieli od siebie powierzchnię legara, od powierzchni stalowej belki.

Rozstaw legarów zależy od grubości desek. (fot. Knauf)

G pablo_2028: Witam wszystkich. Jestem nowy, tak więc proszę o wyrozumiałość. Tak więc planuję remont na poddaszu, lecz nie wiem co dać między legary. A wygląda to tak, że są deski-legary 20 cm (w tym trocin 10 cm)-deski i tyle. Tak więc na dole słychać wszystko:). Myślałem wyrzucić te trociny i dać aku płytę, ale to są duże koszta, no chyba żebym dał tylko 10 cm. Chciałem też zostawić te deski tylko podłożyć pod nie gumolit na długości legarów (gdzieś wyczytałem, że zniweluje to stukanie) i na te deski dać cienką płytę osb (nie wiem jaka grubość, ale myślę 1 cm?) no i wykładzina. Co myślicie o takim rozwiązaniu?? doradźcie coś:) pozdrawiam G perjon: Proponuję zamiast trocin dać wełnę mineralną, a między legary a deskę położyć filc. Pozdrawiam G pablo_2028: ale czy 10 cm starczy? Bo 15 cm już jest bardzo droga (mówię o aku płycie). A jaką osb później dać na deski, bo one są nierówne troszkę – 8 mm starczy?? Bo też wyczytałem, że pomiędzy deski, a osb można dać piankę poliuretanową. G perjon: Myślę że 10 cm wystarczy, co do płyty to trochę za cienka – ja bym dał 12 lub 15 cm gr. Pomysł z pianką uważam za dobry, lecz konieczna pomoc drugiej osoby przy układaniu płyt, by nie potargać pianki. Pozdrawiam G pablo_2028: aha, w porządku – chodziło o 12 lub 15 MM? :) no znalazłem taką piankę, ale najcieńsza o grubości 1 cm – taka by mogła być? G perjon: Miałem na myśli płytę OSB 12–15, a pianka może być nawet 5–6 mm, to jeszcze zależy od krzywizn na podłodze.

Zamiast typowego filcu można również wykorzystać stare dywany lub wykładziny dywanowe o krótkim włosiu. Trzeba jednak zaznaczyć, że ten sposób ułożenia legarów podnosi poziom podłogi i ostatecznie zmniejsza powierzchnię użytkową poddasza. Ułożenie równoległe jest z praktycznego punktu widzenia lepsze, gdyż poziom podłogi podnosi się wówczas nieznacznie. Legary powinny wtedy wystawać nieco ponad poziom belek stropu. Utworzenie kilkucentymetrowej przerwy pomiędzy podłogą, a stropem jest wskazane ze względu na ograniczenie przenoszenia się dźwięków uderzeniowych. Standardowy rozstaw legarów to 80 cm, jednak w każdym przypadku powinien zależeć on od grubości desek. Im mniejszy rozstaw, tym mniej ugięć podłogi w przyszłości, dlatego też niekiedy legary warto układać nawet co 50 cm. 4

57 pomysłów na urządzenie poddasza

Schemat podłogi na legarach. (fot. Knauf)

Układanie wełny między legarami. (fot. Knauf)

: 1$67}31<0 180(5=(

1

Dach czterospadowy

3

Malowanie dachu

5

Okna dachowe

6

Wykończenie poddasza fot. Braas, fotolia, PBP Motyl, Redakcja, Velux

4

Remont komina

2

Złącza ciesielskie

POBIERZ PRZEGLĄD DACHOWY NA TELEFON

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.