CONSTITVTIONES
COLLEGII MAIORIS SANCTiE' IESV,
MARLE DE
STVDII GENERALIS, ET VNIVERSI-
taas Hiipalenfis editae auchontate Apofcolica ab IUifcrifsimo, & ReverendilsimoD.D.RodericoFematideza Sancta ElIa,Artiaai , & facta: T heologiar Magilcro/edis Apoftolicae Prochcnocario, in alma Ecclefia
HifpaleniTCanonicoMagiftrali, StAtchidiacono de Reina, Cathcii-' corum Regujn Eerdmandi,& EBiabet, Gonieflbre,Regni Sicilia: ViiitatoreA Cefar Auguitana: Eccieiia: Ai° chiepifcopo eleiRo,pra:fati Coliegij '
Fundatore.
OMNIA IVSSV
RECTORIS; ET CONSILIARIORVM
ultimo excufla.
Afiodeifij 6.
OANNES GVNDISALVI, PRIOR MONASTERII Sandi Iacobi deipata,Hilpalenfis,Iudex Apofiolicus, con-
te™*™ Collegij Sa ndx Manx de IES V ma,ac
fidelifsima civitate Hilpalenfi per ,
na;
,
in hac ncbilifsi-
Reverendum boa Sanda
memoris dominum , dominum magiftrum Rodericum
Ella,artium,&
Theologis magiflrum, ledis Apoftolics Prothonatarium,Archidiaconum de Reina, Sc Canonicum in almaEcciefia lacra;
Hifpalenfi/undatfivirtute fub infertarum literarum Apoftolicarum,no bis
cum quibufdam
dationis Iulium
alijs
noftrisin hac parte Collegis, per fcdicis recor-
Papam fecudum
fentes literas,five prsfens
diredarum:Vniverhs,&: lingulis prs-
publicum tranfumpti inflrumentum
inlpec-
turis,Ieduris,vifuris pariter,5c audituris,falutem in domino, Sc prarienti
bus fidem indubiam adhibere. Noveritis quod nes ad Reverendi domi ni Ferdinandi Ruiz de Hojeda,prsfats fandis Ecclefis Hifpalenfis por cionarifididique Collegij adminiftratoris, ac ipfius fundatoris tefiame tanj feufuorum teftamencorum executoris,inltantiam &:requifitione, >
omnes «Scfingulos fuacomm uniter, &
divifiminterefle putantes ecru-
que procuratores (fi qui tunc erant in dida civitate Hifpalenfi pro eilr dem)ad videndum,& audiendum quafdamliteras Apoitolicas originaracordationis Iulij Papa; lecudi eius vera bulla plumbea, una videlicet gratiolam in filis fericeis rubei croceique coiorum:alteram ve les,fcelicis
ro executoriam,incordula canapis
more Romana; curis impendentes non quafdam conititutiones feu ftatuta didi Collegij, ac qu edam teftamentaj unum videlicet verbis Latinis fcriptum , alterum
Bullatas, nec
vero vulgaribus didatum,manuqueipfius fundatoris fcriptas feuilipta,ac dida teftamenta fubfcripta,& per notarios publicos ApoRelicos fignata,& in publicam
formam redada, produci Sc recipi , Sc poftquam
produda; forent ad videndum
Sc
audiendum
ipfas Sc ipla tranfumi,exe
piari collationari,publicari,&in publicam formam redigi mandari, authoritatemque,&. decretum nofirum per nos interponi , vel dicendum Sc caufam,li quam haberent rationabilem,quare prtemifla fieri non deberent,allegandum.Per noftras patentes literas,noitro ac infraferipti no tarij
nominibus fub fcriptas, noltroque
munitasjadvaluas feu por didique Collegij affigendas,
figillo
ras pratfata: fanda; Ecclefia; Hifpalenfis
,
per edidumpublicum,per publicum notarium debita; executiom demandari.-citari fecimus Sc mandavimus,ad certum peremptorium ter-
minum competetem,videlicet ad diem Sc horam inhaferipeos. Quibus advenientibus, comparuit in iudicio legitime coram nobis didus Re-
verendus dominus Ferdinandus Ruiz de Hojeda,portionariuspia:facys
A2
ad
CollegijA eius nomine, & didlasliteras citatorias demandato noftro executas,proUt-de:earumdein lite rarum executione, per publicum inftrumentum legitima nobis extitit
adminiffirator difli in dicta audientia
fadta fides,faifto reprelentavit. Quarum
terpretatarum
loannes
&
traductarum ,
talis
quidem literarum devulgari inomnino ell.
in lentenda tenor
Gtindiliilvi.Prior monallcrij Sancti Iacobi defpata Hifpalen-
lis. Judex Apoftolicus, confervator Collegij San&s Maris de I E S V ,in hac nobihfsima,ac fidelifsima civitate Hifpalenfi,per Reve rendum bona: memoris dominum dominum Magiflrum Rodericum
a Sandla Elia,
ArdumA facrs Theologis Magiftrum,fedis Apoftolicf
Prothonotarium,Archidiaconum de Reina , & CanonLum in Sancta Ecclefia HifpalenG fundau, vigore quarumdam literarum Apollolicarum,nobis cum quibufdam alusnoltris in hac parte Collegis, per fcelicis recordationis Iulium Pappam fecundum directarum citamus,& per prsfens publicum edi&um valuisfeu portis alms Ecclefia; Hifpaleiis, ac Collegi) Sands Maris de JESV lltius civitatis Hifpalenfis , per publicum notarium affigendum,citari mandamus omnesA finguios fiua communiter,vel divilim intereffe putantes, eorumque procuratores (fi qui funt in prsfenti civitate Hifpaienfi,pro eifdem) quatenus infra fex dierum fpatium,poftaffixionemprsfentium noltrarum literarum, copareant coram nobis Icgituilc
horavefperorum,ad
m iudicio:in monafterio noftro prsfato,
videndumA audiendum quafdam
licas originales/celicis recoidationislulij
literas
Apofco
Papps fecudi, eius vera bulla {Sc annexionis quorundam
plumbea,unam videlicet gratiolam unionis
beneficiorum Ecclefiafticorum didto Collegio, nec no privilegiorum, immuni tatum,libertatum,exemptionum & aliarum gratiarum,per di-
ctum dominum
Iulium
Pappam fecundum concelfarum,filis fericeis,
rubei croceique colorumialteram vero executoria,cordula canapis more Romans curis impendente bullatas.nec non quafdam coftitudones, leuftatutadidli CoUegij,perprsfatum dominum fundatorem condi-
tas/eu condita,manuque propria fcriptas,feu fcripta,ac qusdampubliea teftamenta,leu ultimas voluntates lpfius fundatoris: unum videlicet vero vulgariter diiiatumAper notarios publicos lignata manuque propria fubfciipta ipfius teftatons.Cora no-
-verbis latinis fcriptum,alterum
bis per
Reverendum dominum Ferdinandum RuizdeHojeda, SanCts
Ecclefis Hifpalenfis portionarium,di<ftiqueCollegij admimftratorem, uldina ac ipfius fundatoris teftamentarium,feu fuorum teftametorum,
rumque voluntatum
executoreiri -produci
ts fuerint, ad videndum -
A audiendum
A recipiA poitquamprcdu
ipfas tranlumi,exemplari,colla-
donari.
V
I
$
tionari;conftiltari, pul>licari,& in
mandari
publicam trafumpti formam redditi Authoritatemque 8c decretum noftriim pcrnos interponi,
vel dicendi! mde eautam,fi
quam habeant iatiottafeiiemmuare premiffe riiiniineheridebeant,allegandum. Alioquiil dietoram citatorum con tur.utia.leu abi entia in aliquo nonobliance, ad pramilli oumu Ot lingula,, prout iuris fuerit, A rationisiin flante dicto domino portionario &c admmillratore procedemus-, Datis adtisin didlo monafteno no-
&
ftrojultima die Decembris. Anno tfNativitate Domini. MillefimOjquingentefimo decimo odlavo^Ioannes, Prior Sanfii Iacchi, Hifpalenfis. Demandato didi domini Prioris,Iudicis Apoilolici Rodericus de
Mon
tielApollolicus Notarius. Citacorumque in eifdem
rum,noncomparentium, contumaciam ces reputari,& in
literis
accufavit, ipfofque
eorum contumaciam,pra:facas iiteras
contento-
contuma-
Apoftolicas
,
ac
confticutiones,feu ftatuta tellamentaque pratdnita lub tenore intrai, cripto exibuit,atque dedit. Quas &qusetranfumi,exemplari,aufcultari, publicari,
& m publicani formam reddigi mandaii,authorita:emque
5c
<
decretum noftrum interponi per nos, inftanter poftulavit Nos tunc Prior, ad Iudex Apoftolicus , confervator prtelatus .dictos citatos non , comparentes, reputavimus, nonimmerito, prout erant, quo adactum^ terminum huiufmodi,id liiadentefullitia.contumaces.- & in eb.
rnm contumaciant/upradiiSas Iiteras Apoftolicas,
ac conftrtudones,
feu ftatuta pr.rdicta,uccnon tcflamcnta,.ui
manus noftras recepimus, vidimusjlegimus tenuimus,jialpavftnu$& diligenter in fpeximus dic,
tafque Iiteras Apoftolicas fanas,integras,&illeliis,acomni prorfus vifufpitione carere, ac conftitugones/cu ftatuta prsdicla, licet tio cum
&
additionibus,^ aliquibus emendationibus in marginibus,
dem parcibus,manu tamen fcripta.feu lcriptas
dicti
domini fundatoris
& aiijs earu-
prsfaci Coliegij,
& diifa teftamenca/eu ultimas volutates,etiam ma-
nu
propria fubfcripta,& per notarios publicos Apoftohcos,& auceticos lignaca,prout plenarie ex informa cione,& depolitione teitium iidediÂťnorum,medio iurameuto per nos ab eifdem folemmcer recepto,efle re-
perimus.Ipfafque
Iiteras Apoftolicas , ac conftitutiones feu ftatuta, , ac teitamenta pnedicla,ad didli domini Ferdinandi Ruiz de Hojeda por-
tionarij,&,di<Si Coliegij adminiftracoris inftantiam ulteriorem,per notarium publicum infrafcriptum tranfumi, exemplari, aufcultari, collationari,publicari,& in publicam tranfumpci formamreddigi fecimus, 8c mandavimus Volentes , & decernentes quod pr^fenti noftio tran.
,
fumpto,publico de cetero ubique locorum, in iudiuo,
A5 V
&
extrafcetur iliique
I
iliique
detur'& exhibeatur
ginalibus
literis
taliSjSe
tanta fides, qualis
& quanta divis ori
Apoftollcis,ap conftitutionibus,ftatutis,
praebetis daretur,
& adhiberetur,daturque & adbibitur;
& teftam entis fi
in iudiciura
exhibita fuiflent,vel oftenfa.Huiufmodi vero conftitutionum/eu ftatu
torum, ac literarum Apoftolicarum,nec non teftamentorum, huiulmodi tenor de verbo ad verbum uaus pofl; alium fequitur,& eft ,i
'
'
.
talis, -
i
'
:
3
iwbibu biiiorri mimob iibib
UU.bi.O
i
.
ojfl
C O N
S
T
I
T V T
I
O N V
M
PROOEMIVM. ODERICVS FERDINANDV-S &
a SanÂŤftaElla, Artium, facrs Theologis Magifter.fedis Apoftolics prothonotanus fanebe , Hifpaleniis Eccleiis Canonicus & Archidia/ conus de Reina,atque ad infrafcripta Comnliflarius,feu delegatus Apoftolicus. V niverfis Re-
AoriA Confiiiarijs,ac
Collegialibus,
&Cape-
llanis,ceterifque Familiaribus Collegij,
Sancts
Maris de Iefujin nobilifsima,ac fideli fsima vrbe Hifpali fundati,.tam prslentibus,quam futuris alijs quibufcumque,quos infrafcripta fta-
A
tuta tanguntjvel
quomodolibet tangere poterut in futurum.falucemA
noftjor um,inrnverius Apoftolicorum; o bediendam mandatorum. Si quis fratresacriilij in ChriftcTcfianlsimi, ISpe animo volverit illam domini 1 ententiam,qua feriuim pijru defervatalibi pecunia^ua ad erogadum fufceperat, durius increpavit ditensTnTHedilles pecuniam, meam ego veniens cum vTuris exegiflem;iUam:haud fuidus aucjitoi; *
A
extiterit,coilata libi diuinitus
munerarnon humi
xat vlibus refervata recondet.
Quinimo luis proximis prsi rogando,
luffola,aut fuisdunca 8c
copiolis abudabit lucrisA fecurius ea pofsidebit,implebitqjiiiud,quc d
fapiens ai::vnicuiq;mandauitDeus de proximo
fuo:Na quemadmodu
pulchra arbor pomifqjreferta, no infrnbtuofe dum viuit terra occupat, cum Sc perfe ipla pomh ornatur.& capietium exeafnj&um vfui,vaii tariqjconducit,lic Chrifti feruos facere: quam maxime decet. Ad quam rem nos excitat Spiritus fand:us,per Ioannem in Apocalipli dices:lpon <St fponfa dicunt veni qui audit di catveni.Et diuus Apoftolus bo
fus
A
librum omniu magilter.cu dicit quonia inhoc ipfo Chriftus mortuus eft, vtij qui viuunt,iam non fibi viuat/edei qui pro iplis mortuus eft. Et alibi,no qu<e fuafunt linguli cofiderantes/ed qus aliorum.Et iteru, nemo quod fuii eft qusrat/ed quod alterius.Et paulo poft, no qusres quodmihi vtile ell,led quod multis. Vnde lingulares infirmitates, vtpro tinus eis fubveniret, fentiebat,
cum inquit.Qnis infirmatur & ego no
inhrmor.Hsc igitur omnia verfantes ammo,cernenteiq, quomodo in omnibus fere parabolis ille carpitur , qui pecunia libi diuinitus data no probe eft vfus,nan nec virgines fatus aDomino. repelluntur qucd aliena rapuerunt:fed quod fuano erogauerunt,nec qui talentu fuffodit, aliena inualic:
innafit: fed ideo punitur, quia rem fibinegotij
gratia co, ac profedus mifiamnonauxit.Nec qui efurientem prsterierunt,pr opter alienorum rapinam in sternum cruciantur verum quia fua quemadmodum de:
buerunt ncnfeminauerunt.Deniq; cogitantes quod beatus pronunciatiir
aDomino,qui
petentes ,
intelligit
demolitur, &. vbiiines
non
animo re , & paupere. Et illud thefamesincodo: vbi nec erugo nec tinea
fuper egenu
thefaui izate vobis
effcdiunt,nec.furantur.Siquidem recondits
velles corrumpuntur,aurum erugine corrc ditur fi um enta Marcefcunt. Quidplura.? Cor pofsidetis hsc,atq$feruatis, maioribus in dies curis qua clementia nixi,qua :
erugine decoloratur? atqjtabefcit.Cbrifti brachio
&
noftras opus erat,cibum qui non perit operari, &: thefaurum veru calo condere,ac de paruis magna.de vilibus prsciofa, de caducis sterna facere,pia & humili fiducia tentauimus. Verum quoniam inter calamitates humanas ignorantis egefias.no n minima iadura eft,ac proinde elemofinaqus ab ea liberat:ht cateris vtilior atq; prs
doquidem fupravires
clarior.K urfiim,vt vibi noftrs ac prouintis matri,gratiam r efferremus ,
huic pro v rnlTncfir ajde paupert ati cula nobis
fub venire
e c oelo credita
TKduimuSjin fiitLretesTIoll egium T lIiid^uop au peresCTerlci piJexcipe fentur^alimentarenturlSrm Dcnitatejac aiiciplina , rentur
&
& fcientia inftitue-
proficerent7 Totumtq ; hoc ad glonanTIaudemq; Chrlfii Idu,
qui mini omnium infirmiori,acncuifsimo id pcfle tribuit, formicaqj inualidam imitaii iufsit.Nec non dius genitricis eius Maris Virginis, quorum titulis , & domus capella funt infignita.. Clericorum etiam pauperum comilitonum noftroium vtilitatem.qui obanguftiamreiia miliaris , haud facile emergere pcfsint,nifi tali prsfidio freti quemadmodu nobis in Colleg io Hifpaniefi Bcnonis , per immortalis memoris Egidiu de Albornoz CaromaleSabmenlein fundato contigit. Cui nimij:um,propitio,& authore deo, filialis imitationis vicem,cu vfuris in eode ccmertij genere referimus.Memores fapietis fentetis apud Eccle(iafiicum dicentis rintellige qus funt proximi tui ex te ipfo. Veru enim vero quonia minime ignoram us,nihii in humanis,niii prsfidioDei mu nitum,& fandarum legum vallo,ac cbferuatione roboratum, diupofie fubliftere.Non minus virtutis,ac pacis,fine quibus literarum negotium minime confiat, quam edificij,ac dotis opulents rationem habentes: vt ordine redo vota noftrafimm fortirentur effedum , Apoftolica fellem confuluimus,& auxilium eius implorantes obtinuimus ab ea necefiarias facultates:vt videre licet per Apoftolicasliteras, quas in archiinsCollegij recondi,& conferuariiufsimus.Quarum author itate fufiulti
&
:
infiituta ifia,quibus appetitus
noxius fublegis regula arceatur,Collegiu
5 ^ literaru
laedat : in pacequas iftud honefte viuat: nemo in ep alterutrum degat. Condidimus, pia mater ac bona: confcientix nutrix eft, afsidue ordinamus,& tam pr«fentibus,quam futuris in Collegio digefsimus .
&
iito
perpetuo comorantibus, inuiolabiliter obieruariApoftolica aiitho qua in hae parte fungimur , decernimus, ac diftride mandamus.
ritate,
comilitonesq; Sufcipiat igitur ea,amatifsimi in Chrifto fratres, ac filij. illic degeritis ad. bene beamei pro airedu charitas veflra , eisqj proiiciendum, vigilanter teqj viuendum,&: in fandis moribus ac Uteris
dum
Quas res li vti optamus , & fperamus in Domino,profpere 1'uchaud dubie faciet, vt & nos laboris no&ri, vosqj fandorum iluvitas praseiodiorum vellrorum vnaapud immortalem Iefum «ternas prasllare digfifsimum confequamur prasmium. Quod vobis, & mihi viuit , &. regnat netur Chrillus Iefus qui cum Patre dc Spiritu fando
vtatur.
cedat:
,
per infinita feculorum fecula.
Amen. Dominus vobifeum.
Co N-STITvTlO
I.
Quod domus praedtdla, Collegium SandtasMarrjede Ie(u,& Capella in ea conftrudta.San&a Maria de Iefu nominetur,
S
llatuimus, & ordinamus > quod prasdida domus , quas Hilpali vrbe nobililsima , ac fidelifsima prope portam Xiritij lita eft, Collegium Sand« Maria: de Iefu, & Sanda Maria de Iefu nominentur: conllruda ea Capella in gloriofifsimas virginis Manas genitricis eius amorem, quia ob Iefu,
N PRIMIS
& & leuerentiam eit.conata.
C
O
tS!
S
T ITVTIO
I I.
Quot e {Te debent Collegiales,& Capcllani,& alij midomus, & quod ftt eis vnum caput. Qui Redtor vocetur,8c quod qui de corpore Colle gi j fueriot omnino fint CIerici:& quot Tbeologitquotvc quod ad vnam Canonifte effedebent,
niitri
&
harum fcientiarum femel admtffiis, ad aliam nullatenus
fe
pofiit
transferre.
A
5
Item
M
E culinamus , & ftatuimns, qued diclum Collegium gSflfSgi con ft et ex quindecim ftudentibus, fcilicee, vndecim Collegialibus, & quatuor Capellanis. Veium, quoniam iuxea lapientis fientendam, vbi non eft gubernator corruetpopulus. Et communitas fine Redtore efi: tanquam nanis fiue gubematore,qua: cito ljtpefum. Volumus quod ex his quindecim. Vnum caput,quiRe&or
Collegi; nuncupetur al i;s prefit.Habeatqj Collegium vnu acono mu leu maiordomum, & vnu dilper/atorem,coqnq*vnum & fub co, qum.Ac tres famulos ad ccmune fernidum Collegi; deputatos.Qucru \nus ianitor exiftat. Et fic erunt omnes numero viginti duo. Quorum quindecim cofikuet corpus Collegi;:ceconemo,diipefatoieA coquo, Sc fubcoquo ac trib^famulis exclulLS.Proinde volumus & diftri&eprecipimus,qucd tam Re<Sor quamaii; decem qui c-um Capellanis corp B
Collegi; facient,
omnes fint
Cleiicfordinis San6ti Petri
A
falte
prime
Nam mere lai cum foluti}m,autdelpcnlatum,aut vxoratum
tonfuie.
Sc religiofum cuiulcunq; Gidinis,vel habitus,autprofefsicnis etiam litans exi flat, ad hoc Collegium nullatenus admitti
mi
volumus. Oidinamus pretereaA volumus qued ex dictis quindecim decem necefiaiio indulgeatTheorogieAquinq;iuriCancnico,adi;cietes quod tam Ccllegialis uaCape llan us ad al teram didiarum fcientiaru femel q admiffus, ad aliam nullo pa di oTe pqfsiFnansfme,cma]icucj7etIam di£ p enfatic ne nnitus^q u o d iTquc d^bfitali q uiTccntral cc eri tlpfb faWc<£ iit omni lure^quodadCoIlegiu habuent priuatus,ac Redtor & ccfiliaiij cum toto Collegio fub p^na perjuri; die eadem, qua notorictate fadti confliterit,eiim a Collegio expellant.
m
CONSTITVTIO
III.
De juramento prasftando ante cle&ioncs, ad cuitandum fubornationes. I
Q.: quia experientia docente, didifeimus quod maxime in hacHiipaienfi.ciuitate, ybi per importunitatem dominorum , quam dominarum , quam etiam benefi-
AE TE R V M, ci
•*
atorum huius fancte Ecclefie ,& aliorum ciuiiim , fepe
numero iudjcinm i ubuerdtqr A.eligendorum meritaialluntur,ac pre-
&
cibus, 8c fauoribu5,(ne dicam) precio, cundla lufla, honefla, quam maxime perturbantur volentes’ ei ufmodi veneno (ne Collegi; corpus inficiatA corrumpat)falubri antidoto fubvenire: flatuimusA ordina:
mus.
mus, quod fi compertum fuerit, quempiam pro aliquo eligendo in Rectorem,vel Capellanum,vel Collegialem,vel L eoiorem; directe, velinaliquem de eledloribus rogare, vel quocunq,-
direcfce,fecretÂŁ, vel publice'
1
eum fubornare , vel corruhipere ut ei faveat, cuiufcuq; dignitatis,ftatus,aut conditionis fit:
qu*fito colore, vel precio aut pratftet
votum fuum:
rogans pernam excomimicationis maioris iplbifacto incurrat:a qua fummum Pontificem, vel per habentem ab eo fufficientem facultatem , minime pofsit abfolvi vel etiam fi ipfe eligendus pro fe
ipfe nifi
per
:
ipfo
aliquem de dedoribus rogaverit ;r conftito per duos, vel tres legitimos & examinatos de veritate, ultra pcenamdi&a: exccmuni-
teftes iuratos,
cationis niaioris,quam ipfofa&o incurrat, fit lpfofacto inhabilis, id eft, pro illa vice non pofsit eligi. Et fi poft ele&ionemy& admifsionem ad
Collegium , etiam quocuq;
intervallo tranfatfo , tale nefas comififieiu
fuoingreflu conftiterit: ultra poenam perjuri j,
& exeomunicationis qua
incurrat: de Collegio protinus expellatur: 8c ta in foco conici eti* quam in contentiofo, teneatur refti tuere Collegio lmpenfas, quas ante expuli
fionem
ei rapuit.
Etuth*cadeoneceflariadifpofitiodiftri<tius obfiervetur
:
Praecipi-
mus, qubd eledtus,antequa admittatur ad Collegiuduretin manib 9 Rectoris pratentibus confiliarijs: quod per fe, nec per alium,direfte,aut in:
dire<a^,occulte,vel publice
'
neminem fubornabit
;
aut prece, vel precio,
vel aliqua fpe,feu utilitate, aut gratia corrupit. Proinde,ut
h*cfanius,&
comodius peragi pofsint diftrictdetia praecipimus;qubdquilibet electorum iuret:quod in electionibus tractandis, vel exequendis,quempiam -.
â&#x20AC;˘
alium electore petfe, vel verbali,autin feriptis
no
aliu precio,
aut prece, aut quavis fubornacione fobornabit, aut pro aliquo quovis modo roga-
bit.Neqj ei,qui per fe, vel alium rogavit,votu
fuum pratftabit: nec alicui
ex fe opponentibus, aut alij pro eo votfi fuu pollicebitur, aut promittet: vel ante celebratam electionem revelabit.
C^uod fi quilpiam electorum
huic noftr* conftitutioni contravenerit.ultra lententia excomunicationis,qua(ficut pratdicti rogantes,
&
eligendi) ipfofacto incurrat, tota portione Collegij,cu veftibus&infignis,necn6&diftributionibusperunu '
integrum
annum privatus exillat:
ita
utdeinceps ab hora qua peccave-
ram toto fequenti anno quicquid ex ipfo Collegio, vel perit,ei reftituere teneatur.
praebenda perce Etinfuper volumus hanc noftraconftitutio-
nem obligare in foro conficienti* & ut in principio eius tactum eft, ad electionem, tam Rectoris, quam capellanorum,& collegialium,ac lecto :
rum extendi.C^terum,ne ignorantiam huius conftitutionis,in qua nxo mentum, Sc vita Collegi; haud dubie confiftit quilpiam pratendat. Man:
Mandamus qued confcribatur in quada tabella , &in Ecdefia Colegij, in loco quo ab omnibus legi pofsit, pari eri inferta perpetuo maneat. >]
Gonstitvtio
IV.
Dc cledionc Rcdloris,& quanto tempore durare debeat.
^
ECTOR E M vero omnes de corpore Collegi dis Ianuarij eligant
:
j
in Kalen-
qui eligendus neceflario clericus, faltem folis clericis hoc Collegium(divino
prima; tonfur*e,fit quia :
ta vente praefidio)
ncccfsitas
paramus
:
Sclaicos,
fecundum iura, manet
obfequendi clericis,non authoritas imperandi.Provideant au
tem electores,uc virum eligant timentem Deum, state maturum, Icilivigefimum quintum annum attigerit, moribus probatum, prudentem in agendis, dexteruminrei familiaris gubernatione, providum in adminiftratione,licut pradidentem decct,foiicitum. Vt quemadmocet,qui
dum csteros loco, & honore, prscedit, lic etiam virtutibus antecellat. â&#x20AC;&#x17E;Hic vero de corpore Collegij efle debeat.Modus autem eligendi Rectorem talis erit. Omnes dicti electores convenient die fupradicta,hora pri-
manus interpellet pro homine, in capella dicti Collegij, & claufis om-
&
Ecdefis 8c celebrata Miflade SpirituSancto,per nibus ianuis Collegij alterum capellanorum, prsfidens electioni.f. antiquus Rector , accipiat Miflale in manibus &c faciat, qued finguli de Collegio , qui votum in :
Deum
electione habebunt,pofitis in Mifiali aperto manibus, i urent per ance oculos habentes Sc facra Dei Evangelia, qued folum
Deum
amore,aut odio,neq; timore, aut propria
utilitate, leu
,
nec
prece,vel precio,
vel alia quacumqjfiniftra affectione,a recto Dei tramitte deviantes,eum in Rectorem eligent: quem fciverint,aut crediderint, fore meliorem, 6c
Coilegio utiliorem, atq; ftatutorum Collegij obferuannorem.Sub inde reneat prsf dens ante fe m quadam carta conlcripta nomina omnium de Collegio , qui dictam statem viginti quinqj annorum attigerint tam ccllegialium,quam capellanorum, & quilibet elector, fcilicet,decimum octauum annum natus , per fuam cedulam eligat quatuor qua; ceduls omnes includantur in capfa balotarum,& inde extrahatur, & le:
:
gatur unacedula per illum capellanum,qui Milfam celebravit: Sc proliponat puncta feriatimpoft noimnadefcriptacuicumci nominato in eeduk,& iiefiat de alijs cedulis,quoad ufque nulla remaneat. Quibus ceduiis lic finiti s,legantur puncta cuiusliber,& illi quatuor,qui plura ha ciens
buennt
â&#x20AC;&#x17E;
buerint puncta, habeantur electi: quorum nomina iterum bina, ac bina feparentur,& confcribantur,& balotentur hoc pacto, fcilicet,qucd Rector declarabit alios
nominatim duos pro quibus ,
duos pro quibus
nigrat,
mittentur, balotat alba:
quibus fecreto mifsis
,
Sc
capfam, quam<ii-
iri
&
numerabunctus capellanus tenebit in manibus, poftea extrahentur, illi biai quipjures habuerint balotas, hatur in omnium praefentia , :
&
beantur electi,alijs duobus exdufis.Propria nomina
horum duorum fin
gulacim.fcribantur in duabus paruulis cedulis , qua: rurfus mittantur in
foraminibus duarum balatarum: qu^ denuo includantur in capfam,
&
omnium extrahatur una balota per puerum quadri e nem, & ille cuius nomen fuerit mclufum, habeatur, Refomat $
inibi pluries agitentur ,& in pradentia
ac
fit
Rector:& ut talis neceflario
a Prefidente declaretur. Qui
eadem ho $.Ututo
I.
D. Navarrt
raomni excufatione, & colore poftpofitis fub poena privacio.nis tantu enim juris, quod in Collegio habet, quam ipfofacto incurrat ,.confentire, <5t per ituum omnis
annum
acceptare teneatur: qui durare debeat per integrum, biennium.
ciis
CAPITVLV M Sortilegijs
DE
V LTIMV.M
non obftac,illis
JORTIS ufum in eledionibus perpetua prohibitione damnantes j
tis alijs
I
:
Nam intellige hanc.fententiam decretalis cum mul-
decretis,in electionibus ecclefiaflicis:qua: Spiritusfan debent , 8c in rebus Spiritualibus , non in
Cti inlpiratione fieri
noftris eleCtionibus,
qux ad fortem diviforiam pertinent. Vt
patet per
fanctum Thomam fecunda fecunda:, q.nonageiima quinta, articulo octavo. Qua: licita eft fecundum omnes, nec prohibita dicto, nec alio Canone.
v
v â&#x20AC;˘
-
Item vo!umus,quod etia ahfeajoofsk pra:dkt5
'
v
modo eligi :&
fi
fue-
pro negotijs^Collegij milJus:polÂŽdectit)nem eius prodicto modo ce ipectetui donec unus vice Rector per cedulas, veniat. Si vero pro negotijs fuis,vel fuorum, expectetur per bimeftre: 6c ne Rector, fi non venerit,eligatur alius & ide cenfemus de confiliario:&
rit
lebrata, eligatur pro eo
&
propter curas mulcas, quas in officio fufhnebit, nimium forte gravetur:
volumus,quod pofsit aliqua de expediendis comittere alijs deCollegio,
tam capellanis,quam collegialibus,qui etiam teneantur ei
in his,
quem
c^teris,obedire; proviio,qu6d completo uno biennio per aliquem Rectorem , non pofsit eligi denuo , nili tranfacto alio biennio. modo Si tamen aliquod biennium interpoilatum fuerit , pofsit redigi
admodum in
lupradicto pro illa vice, ficut alij.
RfSar j
dtrat.
verbis.
CONS-
offi
ConSTITVTIO Dc juramento Rc&oris
V.
obedientia
,
ci prseftanda,
& dc contignandis camera clavibus Collegij, &caetcri$.
VM
primum autem Redor
fuerit eledus /iurabic in
ma-
nibus prxfidends in eledipne.fiRedoris anriqui,tadis fandis ColieN.
Evangelijs,fub hac forma.
EGO
RECTOR
Marix delefu, juro per Deum omnipotentem , &c gloriofam eius genitricem virginem Mariam, ÂŤSt fandos Apoftolos Petrum & Paulum,quod flatura didi Collegij bona fide,iiixta polsibilita'tem meam, inviolabiliter obfervabo,& in quantum iii me fuerit,ab alijs obfervari curabo,& alia his ftatutis contraria,vel derogatoria, aut ab ingij fandas
tentione harum aliena,non folum
non procurabo: fed
ii(quodabfit)fen
& pro virili mea impediam , ac unquam confentiam , etiam importune requilitus , 8c citius,ac melius , commode potero,
fero per aliquem procurari, reclamabo,
reliftam
,
nec
eis
quamdiu vixero revelabo , quanto
bona fide Remori, & confiliarijs futuris, omnia, qux fcivero notabiliter Collegio fore nociva,pofthabitis amicitia,odio,conlanguinitate,afnnitate, gratia, vel favore, cuiufcunqj, quem id negotium tangere poterit: Sc nunquam contra Collegium ero.nifi proprium ius profequens:commiflumq; mihi officium , & adminiftrationcm , omni odio , precibus-,
precio,& amore poftpofitisratq; omni fraude,acdolo,exclufis, fideliter exetxebo:jura,& libertates Collegij>quantum pofsibile mihi fuerit,def-
fendam,bonaq;
lpfius fideliter
proventus, impenfafqj
conlervabo,omnes introitus,& exitus,ac
didx domus,
diligenter, ac veraciter deferibam,
veldefcribi faciam ordinateEt a Collegio minime\difcedam,mfi radomex admi ne omnium expenlarum,ac omnium bonorum Collegij,
&
niftrationis, prius reddita: velconfentiente Collegio, futliciente cautio-
ne prxftica.
Ita
me Deus adiuuet,& hxc facra Dei Euangelia. Quo fac-
to,omne.s,& finguli de Collegi o,fcilicet,tam capellani,qua Collegiales, quam etiam lectores, oc officiales, ac famuli, teneantur iub pcena privationis Collegij,novo Redori prxftare, radis ianciis Dei Euangelijs,ju-
ramenturmquod libi parebunt in licitis, 3c
honeltis.
Quo prxttito, pri-
Collegij, cmniaq; alia, qux ad Rectorem ipedant , incunctanter Redori contignentur per antiquum Redorem, 6c per illos, apud quos tunc temporis erunt.
mus locus, &. camera, claves
.
CONST Qood antiquus Rcdcor
I
T V T I O VI.
confignet novo Reclori omcoram novis
nia bona Collcgij per inventarium con(iliarijs,& tam Re6tor,qoam confiliarij
novi, eiufmodi confignationem fubfcribant.
K
ROINDE ordinamus, Sc prateipimns,
8
Reftor infra tres dres a promotione novi Rectoris
1
ei r;
contignare
omnia bona Collegij
quod antiquus ,
teneatur
confcripta per inventa-
per um Quod confignatum, acceptatum, & fubfcriptum,per.
novum Redorem netuo feruandum.
A
confiliarios,reponatur in capfa didi Collegij inventarium facere noluefi in dicto termino
Quod
vero eo triduo facere moneantur ut fequenti triduo illud faciant. Si puullafpe Collegio fintprivat.,quam contempferint ipfofacto abfq; juramenti exequi teneantur. gionem Collegiales fub pcena praritm
rint-
:
CO NSTITVTIO
VII.
De eleftioncconfiliariorum.
M R AE T E R E
i
SÂŽ
SgytSi mento de
c011 filia, multa
multa A, quia iuxta fapientis fententiam, ubi falus.Ordinamus, & llatuimus,qu6d celebraquam primum ad electionem coniilia-
ta electione Rectoris,
videlicet. pacto. Praeftito prius mratioruni procedaturihoc officio conlulendi conducit. Omnes eligendo talem, qualis
decimum octavum annum amngermt , cum
de corpore Collegij , qm per cedulas ex omnibus, qui vigefimum novo Rectore primo eligant duos CanonnlaÂť Theologos annum attingerint/ex:fcilicet,quamor expreffom ftacuco de , modo Qu* cedulxexa minentur , Stpunctentur Theolofex iam electis, fcnbantur nomina
A
1,1 nnpR ertoris O uibus inquatuorc^s,qu*includanturinquatuorb^^ gorum per quadnenem puerum agitentur prius ac inde fur in capfam,& bene quorum nomina iUi duo Theologi, :
A
m eis in-
balote exr ahantur du* flillo biennio confli, anj.Etpoftea mcluia, fint ipfofacto pro Canomftz &ille,cmus nomen per dictum
dentur
duo m T modo balotentur pro fuerit m pnma balota,habeatur :
biennio
ter-
Quorum trium conl.lianorum,vel faltem duorum
vo-
?m extractum
nus confiliarius.
illo
tis,,
Rector omnia qua; confultatione indigebunt expediet. Quod fi forte
dio fequenti biennio, vel pluribus quis eorum,aut omnes dicto ordine :
eligi contigerit:& eligi,
& elfepoisint.
CONSTITVTIO
VIII.
De juramento praeftando per cledlos confiliarios. ) !
O S TQV AM prijs
'
confiliarfj pratdicto
modo
electi fuerint,
pratftent juramentum rn
]
per
manibus novi Rectoris , tactis promanibus fanetis Evangelijs,lub hac forma.Ego.N.Iuro
Deum omnipocentemj&gibriofam^ius-genimcem vir-
ginem Mariam,
ac fanctos Apoftolos Petrum
& Paulum
,
5:
hxc facra
Dei Evangelia: qucdflatuta huius Ccllegij bona hdejuxta pofsibilitatem meam fervabo,& ut ab alijs de Collegio ferventur totis viribus R ridebo, ac officium mihi comifilim , tam in ccnfiilendo,qiiamincxecutione dictorum ftatutorum,cxtenfc; negotijs, Dei er virium, Sc ndlitatem,ac honorem Collegij concernendbus,omni odio,amore,precio,ac 1
3
precibus cefiandbus, fideliter exercebo era Dei Evangelia.
:
ita
me Deus adiuuet, &hxc Ia-
CONSTITVTIO
IX.
Deele&ionc capellanorum.
APEL L A N I ,
autem in hac domo per Rectorem, Sc confiliarios , &Collegiales, qui vocem habuerint , fecundum formairi in electione Coliegialium intra in conftitudone Hi vero effe debeant de Regno
afsi<?naridam, eligantur. ^
Caftellx , largo fumpto vocabulo , ut infra dicetur. Ex Hilpali autem urbe nemo recipi polsic. Batdci tamen alijs , Sc diacefani Hifpalenfes, exterarum d-cecefum, paritate data pratferantur. Qui fint honefti,
alijs
ac Deum timentes, 8c laudabilis vitx, ac bonx converfadonis, Sc farnx, necnonliterarum cupidi. Ante eorum .vero receptionem examinet electores quam diligentifsime pr.xteritam eorum vitam :& fi de extra dicecefim fueant, prudenter animadvertant, quod (provt de iure tenentur) habeant a prxlads fuis legitimas , Sc non fufpectas literas teftimoniaies, Sc celebrandi licentiam.
Nam
contingitfiepe
numero, quod infamiaA
alijs laqueis irretiti, a propria patria dilcedere coguntur, inibi vivere nequeimtes,& in re.notis,ubi eorum crimina non. iunt nota,divinis fe im-
pu-
pudenter irtgerunt, in fuarum animarum praegrave periculum,
& jadu-
ram.Quos Capellanos,dum eorum officiu in Collegio durat, volumus de corpore Collegi),& ad adus capitulares admitu,& votum eoru,
effe
ficut Sc aliorum
Collegialium,valere,& vitamyvidum, veflitumq;
cum
exteris habere comunem, inhibentes exprefse, ne quis capellanoru fervidum habeat benefici), vel capellanix extra Collegiumme capellx Coi
officium,& profedus in 1'ciecia aliquatenus impediri poisit.Permit timus tame,quod Capellanus pofsitaccipere aliquas pithadas pro Mii-
legi)
celebrandis in Collegio,illis dumtaxat diebus^quibus inibi celebrare
fis
non tenetur. Mandamus etiam , quod nullus Collegialis pofsit habere aliquod fervidum alicuius beneficij,vel capellanix excra C ollegi u :pof i: tamen aliquas pithadas , vel elemofinas pro dicendis Mifsis accipere, Sc eas in Collegio celebrare
:
vtfuis necefsitatibus melius confulat.
Dum
tam e de cera libi pro videat,ne Collegium gravetur. Quod fi quis dicto-
rum capellanorum, aut Collegialium contrafecerit de domo :
protinus
expellatur,& loco eius alius idoneus fubrogetur.Item,quiailli,qui licens quietius, achoneftius, Sc purius indulgent, minus impediunt exteros,
&
viuunt:
volumus,qu6d facerdotes incapellanos eligendi, fint fludentes,
non repedatur idonei ,per,:Rectore quod capellanix nuqua fuis Mifsis fraudentur) donec reperiantur idonei: inter quos idoneos*habiIiores minus fi
haberi poterunt.Et fi forfita ita cito
& confiliarios provideatur
(ita
habilibus prxferantur.Et de habilitate ad literas,& fuffieientia,&: morifiat examinatiorficut de Collegialibfinferius difponetnr.Qui fic re-
bus
cepti pofsint in fervido didx capellx per
odo annos,
Sc nullo
pacto per
plures,ficut Sc exteri Collegiales,permanere:irRectorT& conliliari)s vi
debuntur officium fuum~plen^,& foliate ad impleref Sc virx hcneftate, ac Collegi) utili tatem,pacem q; minime per turbare & in fcientia profi:
cere: ali a severo etiam intra odonarium,fi
fuum officium non impleve-
rint, aut feditiofi,difcoli,fcandalofi,inobedienres,
vel inutiles
Rectore, ali)
,
inhonefti, inordinad,
vel incorregi biles fuerint : legitima habita informatione, a
& confiliarijs ex Collegio protinus expellantur:
fubrogentur.Prxterea volumus,&
mandamus,quod
&loco ipforu
uni ex dictis ca
pellanis,qui Rectori,ac confiliarijs aprior,& fidelior vifus fuent,calices,
paramenta omnia dictx capellx,veitimenta, pani, libri, aliaq; fupellectilia, per Rectorem, Sc confiliarios debeant per autheticum inventarium confignari: et ab eo capellano manu propria fubfcribi.Qui omnia Sc
confignata debita cum diligentia cuflodire,et cum eis capellam apquando opus erit, teneatur, pro ut divinorum officioru minifteperagenda exegerint , et ei pro dignitate folemum , vel feriatarum B dierum
fibi
parare ria
dierum videbitur convenire ceffii
:
&c
Redor duxerit iniiingendum
nt,
:
& iri re-
luo per idem inventarium plenam de omnibus teneatur reddere
rationem. Si vero poft aliquot annos
& fe exonerari
petierit
:
arbitrio
talis
Capellanus fe gravatum fenle
Remoris ,
& confiliariorum
alteri
Capellano comittatur.Qui Capellani celebrabunt Miflas,3c alia divina officia, prout per hxc ftatuta infra plenius digeretur. Negligentix vero defedus,vel excefliis,feu comifla, vel delicta di diorum Capellanorum, per
Redorem cum confiliarijs debite corrigantur. Nam
Collegiales,fie
iicut exteros
& Capellanos volumus ipfi.Redori in omnib
honeltis ad officium
fuum fpedantibus, cum
9
licitis^
debita reverentia, ^.hu-
uno pane,caliceqjparticipant,ita fub unis C5ftitutionibus,& obedientia vitam degere.De qua re teneantur Capellani infua receptione facramentum prxftare. militate obedire:Sc fic vt
CONST ITVTIO X. De juramento prsftando per Capellanos, antequam admittantur. |T E M
ftatuimus,& ordinamus,quod poftquam aliquis Capel-
lanus fecundu forma fuperius exprefsa, fuerit electus, antequa admittaturad Collegiu,& ei camera contignetur, pratftetiura-
mentu in manibus Redforis cora confiliarijs,vel maiore parte eorum in hxc verba. Ego.N.presbiter N. civitatis, & dicecefis,eledfus Capellanus huius Collegi) fandi 5 Marite de Iefu,ab hac hora in antea fub poena per iurij,fidelis,&obediens eroRedtori didli Collegi), in omnibus licitis,& honeftis,pro utdidli Collegij ftatuta difponunt: honoTem,& comoda, libertate,& prateminentias Collegij,dum vixero,mado iint Reclor,mo dt> Confiliarius.vel Procurator, aut nuntius ad Romana, vel Regia cu-
nas, vel ad aliu quevis
Iocu(modo extra Collegiu dega)pro
viribus.pro-
curabo,tuebor<5 ;. Conftitutiones dnfti Collegi) editas,& edendas invio labiliter obfervabo:& alias his contrarias,aut derogatorias,aut ab inten-
non folum non procurabo, ledfi (quod abCt) fenlero per aliquem procurari, reclamabo & pro virili mea impediam, ac refiftam nec eis unquam confentiam, etiam requiiitus:& quamdiu vixero, revelabo quato citius,ac melius comode potero, bona hricRccto-
tione harum alienas,
:
:
ri,& confiliarijs omnia, qute fcivero notabiliter Collegio fore nociva: poft habitis amicitia,odio,confanguinitate, affinitate, gratia, vel favore cuiufcuqi,quein id negotium tangere poterit: numquam contraCol-
&
legium
ero, niii proprium ius
prolequens
:
iic
me Deusadiuvet, Sc eius
pia genitrix virgo Mari a,atq; h.ec facra Dei Evangelia. Arnen.
Quod
Quod juramentum in comuni prothocollo eu fubfcriprione juraris/ ac trium confiliariorum fignetur &c in arca Collegi j ad perpetuam rei :
memoriam reponatur. Aliter autem quempiam Capellanum
recipi in*
hibernus Re6tori,&:Confiliarijs fub pcena privationis provifionis unius anni.
•
Ev,-.
dr...-
_J
CONSTITVTIO XI.
D e secate, & qualitate recipiendorum. |IR G A
aetatem vero recipiendorum Collegialium ordina-
” mus, & ftatuimus,qubd nemo ad Collegium hoc excipi poflitrqui fextum decimum fu 2 aetatis annum non impleverit, 8c idem fancimus de famulis ad fervitium domus neceflarijs.. It
em inhibemus omnino, ac ftriite pro hibe_mus,ne d uo con fengu ini
tatem^^uartu m'^radunnncluliye~cQnIHturi7aclCo5egiumfimurad~'
Hifpalefis,nullatenus adCollegiu recipi pofsit:& fi dolo, aut fraud e, au t ignoratia fa<£ti,vel quocumq/alio cafu receptum Fuifle contingat : cum
primum
Rectori,
& Coniiliarijs legitimeConftiterit
:
infra
triduum de
Collegio(nulIa obilanteexceptioiie)penitusexpeiktur:&nihilominus refarcire Collegio expenfas, quas fecit>omnino cogatum i
Et idem fancimus de cofanguineo cuiufcumq; beneficiari di&# Ec-? clefio, ufq; ad tertium gradum inclufivc. Si tamen poftquam quis iaiii fuerit in Collegio,
quifpiam de cognatione fua infra diftum gradum
fuerit in fandta Ecclefia Hifpalenfi in beueficiatum receptus j nulla in-
novatio in confanguineo Collegiali obid
fiat.
Const-itytio XIL De paupertate recipiendorum. |fei|d|iRC A
paupertatem vero Collegialium decernimus quod , is pauper reputetur, qui in proprijs redditibus non habuerit ex bonis temporalibus, vel fpiritualibus/aut ex utrifqj fimul
viginti ducatos annuatim. Si vero habuerit parentes,
vel alterius
eorum lexcentorum ducatorum numerum
quoru,
facultates
non
excedant, etiam pauper reputetur. Inter pauperes autem pauperior ceteris paribus minus pauperi,aut orbatus utroq;, vel altero parentuiti,mi>-
nus orbato proferatur. Et quia hoc ffatutum de paupertate, volumus B 2 quam
quam maxime obfer vari (quia. fblum
adfublidium pauperum CoUegiu
inltituimus)mandamus,quod quicuqj recipiendus ad Collegium, ante quam admittatur, juret Tenon habere in redditibus ex beneficio, aut ex patrimonio,aut limul ex utroq;,pra:di&am fummam viginti ducatoru, parentes, vel alterum parentum non habere in facultatibus ultra fumfexcentorum ducatorum. Et lltempore^uoin Collegio extiterit
&
mam
CollegiaHs.creverinteiu syyelpar gntum^el alterius
eorum
redditus,vel
ad fuam notitiam de adep-
facultates ultra di^anflummamT^oft
ta poflefsione v.enertrceftjtudo finifa triduum Rectori
,
& Conhliarijs,
&
infra duos menfes- cogatur Coi ollegialiBufre velare teneatur: alijfq; uodEnon fecerit, velli inveniatur fuper paupertate fallegium exire. fum iuralfe,incunCtanter c opellatur exire ollegium ,&-qihe dolole co-
C
Q
G
fumplit, reitituere.
GONSTI T V T Ynde
I
Q
XI II.
cffedebeant Collegiales eligendi.
R V M: ordinamus, & ftatuimus , quod Collegiales | AE T eligendi ad hoc Collegium , tx Regnis, Cutlclix dumtaxat eflepofsintilaigEintelligendo Caltellam,vtfdiicet,feexten-
dit.aiRegna Bechica, Caftell*,& Legionis. Volumus ante,
quod Bbthici alijs regnicolis, rScdipcefimi Htfpalenfss, prxfercim Catpio fingulo optoonenfes, & Vtiet-enfies , ufque ad numerum duorum pido exteris paribus alijs prxlerantur; nam intentionis recipi prxeipimus, quod ex una ci yitatejQppidd^aunbcprirpn nHTunus Carmonaiquianatalolplunoftrmii dt,3c ex Vtrepolsit: prxterquaex Gomez Cardena , non pauca hrcTuia inde ex Pontificali de Alocaz, & recipit, ex quorum fingu Cqllegium ea continuo fubfidia,& recipimus decernimus dum tam en invicem non fint con fanlo duos recipi poffe qualtEcatUuerint, prcuthxc ftatuta difcuinei,& ad li teras fint apti, et inftitutus, in eis etiam fervetur. pSHbHttet ordo intrandi, qui in alijs eft diftante, neEx Hifpali vero, aut ex oppido, ab eaminus quinqj leucas noftrx eft,& rea
:
fine caufa mine admitti volumus: qua exceptione fine culpa, non came ac Bononiae, utimur tiimquia tam Parili js,quam Ofonre,et Tholofx, :
proviridjs Salamanncx,et Senis etiam,ec.Perulix,ac Papix,et in noftns cives
filios
Valleolearet rurfus in alijs civitatibus, ubi Collegia fitafunt, eftqucdjn propria pa ad Coliegia non admittut: tum, quia verifsimile viaum,etvelfatum netiia parentum,acconfanguine.orumSubfidiaad tumprxtereaquia ceflana nemini ftudiofo deeiTepoterunt:
m locis natalibus.
D
E
ii
talibus,aut nimis propinquis, copiofior materia diilradtionis, elationis,&:
& maior
contemptus Collegij,ac feminarium difcordia^necnon
iitationis a&i\x,2c pafsivx, qua: profecto noverca literaru funt, in
vi-
pro-
ptu exiftunt.
G OSST
LnUiX,
In quibas debent
I
XIV. iteq & y
TVTIO
elTe inftrufti,
qui recipiendi funtad
ColIegium:& difpeniatur,quod pofsint ad Theologia reccpcqartcs liberales per trieniu audire. RRatereajficiijruprainlConftitutiQne deeiecdpne Collegia-
^Hummtlicumni eihreapicndiad Tiieologiara^iebent falcem gin
Logica dlc inftructi
(
et
:
qui ad factos Cano-!
~mes in Gramatica,et principias Dyalecticaj: ita quod a fe bonn habeant fundamentum, quam remlectionum periculo, mibi difpoiita eft, notam facient. Verum, quia Tbeologia.ilne Philofophia y Sc alijs. artibus liberalibus perfecte haberi non poteit>permittimu$, quod qui adjpheologiam fueritadmiifiis^b Pbilofbphiam, alias.q; liberales artes anteTngreilum non caluerit per; trieniurtiiasixofsit audireiprovilb quod tertio amio unam r
;p 7.
;
:
i
i
lectionem de Theologia, 'quot diebus continuo audiat.
X
Cs
t NS T I T V T I O V. C ,jl Circa Conftimtionenadecimaquintarri.qs : videndu terciu ftatutu D.Mavarri. ••
..
CoN
S
T
1
TYT
I
O
X VI. & famuiorum :
De forma ele&ionis GolIegialmm
)
ad fervitium necefTariorum. Rxterea,circa electionem Collegiaiium
.& ordinamus,.quod *®* 1
’
in, primis ftatuimiis,
cum primum praebendam
vaccare con-
tigerit. Rector cum coniiliarijs infra tndiium immediate a die vaccadonis teneantur ponere edictum in valvis Ec-
DEL
qua: dicitur v &iiri foribus Collegij, qiioedi&o
clefix maioris
prsbends ,
,
fiat
P
ER
O N N V V O,
omnibus manifefta vaccatio
& moneantur, qui fe opponere voluerint
ginta dies , a die
qua politum fuerit.ediclum ,
,
ut infra quadra-
fiftanc fe
B
5
coram Rectore
re&
confiliarijs examinandi fecundum formam paulo poft defcribendam.TranfaCtis autem quadraginta diebus expeCtationis,& oppofitiovolentium opponere fequentibus decem diebus examinatio vi-
nis fe
t^morum, ac paupertatis, difcretionis.
St aliarum qualitatum necelfariarum, St prelertim indolis, ac habilitatis , &; docilitatis, ac affectus ad
filiam* fconiJm D.uavarri
® teras cApefcendas, St ftudium indefeflum celebrabitur. Submde leget quilibet ie opponens ad prcbendamTheologia vnam leclionenj ingramatica,&aliatuin dple<ftica £tior,in logica
theologia
:
8c
fi
rninus inftruChis
ftierit:
fin^erdinifru-
& philofophia;fi vero proveCtibr,legat in philofophia Sc
quanto in
alios antecellat
.
Si vero
altiori facultate legerit
prabenda iuris
,
tanto carteris paribus
pontificip fuerit, Sc fi
volumus
quod
calleat dy aleCtica rudimenta,fufficit tamen, quod legat ih grammatica, St fi inftructior fuerit in iuie Canonico. Et prius arguant con-
tra fic legentes fui c6petitores,fubinde CollegialesTuje facultatis,
quod
argumentationum &: leCtionum periculum pro examine in fcientia reputetur. Quibus peraCtis diefequenti in mane conveniant' .Rector i: Confiliarij,& Capellani, St alijCGllegialesdecimumcCtauumannum nati:& audita ab omnibus devoti Milia de Spi ritu SanCto, clau fa ianua domus St Ecclefix, fedeant omnes fupradiCti per fuum ordinem in capella, vel infacriftia,&pra?ftent fuper aperto Miflali in manibus Capellani, qui Mifiam celebravit, facramentum per Deufri gloriofamvir* ginem Mariam,&; facra Dei Evangelia(qu<£ fuis corporalibus manibus contingent) St fanCtos Apoftolos Petrum & Paulum,' quod foluDeum ^ydli^u^j^^-hp norem Collegih& ipfarum partium juftiti pra: ocu a lis
habentes illum eligent,
difcreturfi,
quem invenerint meliore m
,
fcil ice t,
m agis
& docilem,ac literariim cupidum,&l5on^W?i?9ro^ita-
tis indolem prat fe ferentem, necnon ad literas. St virtutem,& ad pr^dicationem(fi ad Theologiam eligendus efl)apdorem,& fecudum forma
hamm Conflitutionum melius merente fciuerint,vel crediderint: pretio, aut precibus,
amore, vel odio, vel quacun£p
St
ne
alia finiftra affectio-
ne duCti a juftitiaz reCtitudine declinabunt Quibus peraCtis procedant ad eleCtionem unius eorum , qui vtfupra diCtum eft examinati fuerint hoc paCto. Si plures quam quatuor fuerint,ex omnibus per ceduias eli.
gantur quatuor, qui plura punCta habuerint modo in eleCtione ReCtons fupradiCto poftea difponantur horiim quatuor nomina bina, ac bi:
na^ per balotas lecretas eligantur duo,quOru duoru nomina poftremo in parvis c edulis confcripta reponatur in balotarum foraminibus,&includantur in capfula balotarum. St agitentur fatpius , revolvanturq; , St poftea fitpreflo puer quadrienis per alterum Capellanoru introduCtus,
L
cjui
ex duabus extrahat vnam balo tam:
cedulainclufum apparuerit, habeatur Collegiaiis. tes fuerint
folum quatuor,dilponancur
lotas fecretas eligantur, ex
^
& ilie ex duobus cuius noiiie in Si vexo fe opponen:
bini ac bini,& duo. .ex eis per
ba
quibus dtiob* vnusprxdieto modo, per pue-
rum extrahatur. Si autem fuerint tres, eligatur duo eorum per cedulas, quorum duorum nomina includantur in duabus val©ds,quaru vna extrahatur per puerum modo prazdidto,& ille cuius nomen incluiurn fue iit, habeatur
Et
Collegiaiis.
balotas lecretas eligatur.
fimiliter fiat, ii fuerint duo.
Et
fic electus
Sed
fi
vnus per
quam primum vocetur, juretq;
fecundum formam paulopoftdefcribendamrquo juramento prxftito, recipiatur ad complexum charitatis ab omnibus feriatim , & eadem die teneatur Rector confignare ei cameram ledtis ternio, 8c alijs fulcimentis munitam. Quod fi ille vnus fuerit refutatus in electione, expediretur ab eledtoribus,donecidoneus inveniatur eligedus modofupra didto. Dilpefator vero & famuli ad comune fervidum neceflarij per Redtorem & Cofiliarios in pradentia Capellanorum per in manibus Redtoris
balotas fecretas eligantur.
Gonstitvtio XVI Dc juramento praeftandoper Collegiales, antequam admittantur.
ROINDE. polleaquam Collegiaiis. rit
J§§‘
fuperiori
modo
fue-
ei camemanibus Remoris co
eledtus,anteaquam admittatur ad Collegium,&
ra configneturprzft et juramentum in
ram con {ili ar ij s ^ & alijs eledtoribus, vel maiori parte eorum Ego .N. Clericus civitatis .N. 8c di^eefis, eledtus Colin hxc verba. leaialis huius Collegij Sandtat Mariaz de I E S V, ab hac hora in antea lub pcena perjurij,fidelis & obediens ero Redtori didli Collegij in omnibus licitis & h oneflfs , prout dicti Colleg ij fla tuta difponunt honore praeeminendas Colle^dum vixerounodo Sc commod a^IiBertateni ITmRedtor,modb confiliarius,vel procurator, aut nuntius ad Romana,
&
Regiam curias,vel ad alium quemvis locum (modo, extra Collegiu degam)pro viribus curabo, tueborq;. Conftitutiones Collegij editas, vel
Sc edendas inviolabiliter torias, aut ab fi
obfervabo
harum intentione
:
& alias his contrarias, vel deroga-
alienas
nonlolum non procurabo,
(quod abfit)celuero per aliquem procurari,reclamabo,
ac refiftam pro
virili
fed
& impediam,
mea.Nec eis confentiam vnquam etiam importu-
ne reqiiifitus,rogatusq; atqj coadtus,nifi coactione, quae in conflantem virum cadere polsit.Et quamdiu vixero,revelabo, quanto c'itius,accom
B4
modius
W).
medius potero, bona fide Re&ori , & ccnfiliaiijs omnia, qua icivero, Collegio notabiliter dic , aut fore nociva, pofthabitis amicitia odio, , ccnianguinitate, autaffinitate, gratia, vel favore cmukunq; quem id , negotium tangere pollet, Etnuuquam contra Collegium ero,nifi pro-
pn uffi insprolequcns. Et in clericali i ubvis
alterius
(latu ordinis Sancti Pecn,auc cu-
approbata Religionis perpetuo permanebo Ac laicame accepturum promitto. Prate.
]cm,leculaiernq: i latum, nunquam
non habere luinniam viginti ducatorum in redditibus ta , beneficialiblisvqnam temporalibus,annuarim.. dic me Ileus adjuvet, bc eius pia Dei genitrix virgo Mana , Sc hzc Iaera Dei Evangelia. Amen. rea iuro,me
Quod iuramentumferibaturin communi prottocolo. &c, ramento capellanomm inftitutum
De
elefitione,
vel
ficut in ju-
eit.
X VIII.
G ONSTfTVTIO
& officio oeconomi, leu procuratoris,
maiordomi atque omnibus alijs adipfum ,
fpeÂŁlantibus,& juramento per eum prasftando.
Economum(quem maierdoum,vel procuratorem vocitant) Rie&or Sc coniiliari j,ac capellani,& ledOres decorporeCclper vota eligent.: Cuius officium: eataecuperare omnes
legij
redditus Collegij, fcilicet,tam pecunias, quam granum, vel ioleiim,& quateunq, alia ad ipfum pertinentia. Accipiet praterea oeconomus pecunias a Redore& confiliarijs fti-
pra didis, qui clkvescapfe pecuniarum didi. Collegij retinebunt :ipiasq, pecunias ficreceptas, inexpefis extraoidinarijs, provifionibus,
&
ac reparationibus domorum;
narum
cattetisq
ftatum didi Collegij
,
ac perbo-
exponet fecundumformam per hac ilaEt falaria ac debita omnibus creditoribus, tam do-
iplius concernentibus,
tuta fibi tradditam.
meiticis
quam
extraneis.ipfe folvet.
Domorum locationem ipfe felici
tabit Sc cedulas in locis confuetis, vt palam fiat condudoribus,ponet; tempus locationis Redorifignificabit. Qui totum Collegium ad ceita & horam certius faciet, & coveniet, ut ipfum Collegium propria :
diem
.authoritate,induftria,& negotiatione talem locationem laciat iecundu morem,quem Sanda Hilpalenlis tenet Ecdefia. C.xceraq; omnia, rana
domi,quam extra,cum filiariorum expediet
authoritate, fcitu,& mandato. Redotis,
:& procurabit qme
pro Collegij
& ccn.
utilitate yideiir
opor.
-
opomina. Cui Rectori ceconomu obedire volumus in omnibus, qua: his ftatutis non contradicunt. Granum vero,aut res alias ad Collegium pertinentes-,
cum primum
nias pra:terea,qiias cipiet-ipfi
Remori
recuperauerit, Redtori confignabit.
idem ceeonomus pro
Pecu-
didto Collegio -vndecuncjj re-
praei entibus c 6 filiarijs,vel
ad minus duobus eorum,
biduum exiftes in duitate fub perjurij poena integri confignabit: necpofsit de prodictis pecuni/S;, etiam in necefsitates Collegi), . vel denarium vnum conuertere prius quam in ipfius Rettoias manibus ( vt intra
,
didtum eft)omma integr^,& fideliter reponantur,
Qui Rector fub eadem
pcena periuri) granum
,
mr.
-
& alias res, omnefqj
pecunias pro dibo Collegio recuperatas,quas a prardicto oeconomo, velquocunqjalio receperit,eadem in die in libro ad id deputato fedkktt formam in itatuto traditam, fcribere teneatur: &c gfanumac res alias
quam primum in fixis locis reponi iubeat. Pecunias verb infra viginu horas,velfi citius comode poterit, in communi arca ad' Jioc ipecialiter ;
deputata, in prafentia. coniiliariorum,velad
minus duor umeorum;,
.
fi-
deliter reponere teneatur Jm qua quidem arca efle debeat vnus liber, in quo omnes pecunuey & ali) introitus illius anni manuReCtdrfs, vel v-
nius ex conliiiari)s,cui ipfe Rector mandauerit,per ordinem, in vna par fcedefcribanturnSc in alia parte ipfius libri
omnes
exitus
manu ceccno
mi, vel aliorum miniftrorum, qui pecunias,vel granum, vel vinum, de mandato Redtoris ad expendendum recipient , etiarp per ordinem debeant delcribi:& tunc ceeonomus aut aiij, ad quos pertinuerit, fubfciibant fe in omnibus chartis,teftantes fe talia recepifie , vt feriptura propiia vinculentnr,quando reddituri fuerint rationem.
Et fie cum
ratio
vniuerfahs totius anni fuerit concludenda , cunxprardidto libro pofsit faciliter
comprehendi,qui fuerint
llegio ilio
introitus, 8c qui exitus
,
& quid Co-
anno debuerit fuper efle.Nec pofsit didtus Redtor aliquas de etiam in necefsitates Collegi) expendere, nifi primo
prrsdiclis pecunijs
in didta capfa in forma fupradidla repofitio facta fuerit. 'Prasterea, dictis cofiliarijs fub pcena periuri) madamus,quod in didtis pecunijs repene-
dis,&poft ex arca extrahendis ad expendendum in necefsitates Ccllepij,& lecundum quod hxcftatuta difponunt , aduerfus Redtorem inobedientiam,velreiiflentiam aliquam
nen committanti
Si vero de fupradidtis ad officium ceconomifpectantibus,vel cuiuficunqj alterius officialis,vel miniflri Collegij,voluerit Rector aliqua facere per fe ipfum, vel alicui de Collegio committere,liberu fit ei. tamen id faciat.quod ipfi Collegio iit vtilius:fuper quo ipfius confeien
Dum
tiam oneramus:
&
de eo,quodiecent, fiue
fuerit
B
5
Redtor, fiue alter, teneatur
^ c/XjU*Âť
neatur plenam recidere rationem. Et quia (fecundum dodrinam Domini in Euangelio)huiufmodi officium periculofum eft,& valde fulpe-
dum,cum quaeratur inter
difpenfatores, vt
quis inueniatur vo-
fidelis;
lumu$,quod talis ceconomus^leu procurator tadis lacrolandis Euanin manibus Redoris,prsfentibus confiJiarijs , anteaquam huiuimodi officio fe immifceat,iuramentum prasftec inhsc verba. Ego N.iuro per Deum>& eius genitrieem.yirgiuem Mariam, & hsc lacra Dei Euangelia,quc dofficium meum,& omnia, quxmihi fecundum formam prsfentis ftatuti incumbunt,omni dolo & fraude polfpo, fita,bona fide exfercebo:& de Collegio non difcedam, donec de receptis, «Scadmini liratis Rectori cum confiliarijs plenam reddidero rationem^ obtinuero quitationem, Quod iuramentum lit autenticum falgelijs
tem
fubfcriptione proprij nominis.
;
.
j
o
•
•
Item,ceconomus quolibet fabbato,iufto impedimento
dulam omnes expenfas
]
extraordinarias illius
i
ceflante,ce-
hebdomadae continerem,
per fe,vel per alium Redori, aut gerenti eius vices tradere teneatur. Qui Redor eande cedula eodem die,velfaltemfe'quetidiligeter examinare, aut cuftodire teneatur: & poftea ipfe,& confiharij cu taiibus cedulis exa minent expefas in libro deferiptas oeconomi in fine cuiullibet mefis,& icas liquidatas & conclufasfcribant. Et in odauis Natiuitatis Domini (quibus diebus non nihil maioris oti) fludetes nacifcuntur)ipfe cecono mus de omnibus per eum geftis,lcilicet,de admiriiftratione,& receptis pecunijs totius annfplena ratione Redori,& conliliarijs reddere teneatur: & tunc fiatvniuerfalis coclufio totius anni, & ah us expenfarum liber fequetis anni nouiter inchoetur. Antiquo libro poft c6elufIonem,& abfolutionem in archiuis repofito.Demqffi ceconomus bona ratione reddiderit,in fuo officio tandiu
manere pofsit,quadiu libi
placebit, Sc
Co-
llegio feruitiufuu erit acceptu:prouidetes,quod durate luo officio nulla
facultate pofsit audire, fed liiii officiu fideliter, &foiicitd exequi conetur.
Qui habeat pro
cum eo
labore fuo annuatim,qucd perRedore&coliliarios
femper principaliter pondeoneramus,imponetes eis, fi aliquid
fuerit compofitu.vtilitate Collegi)
rata.fuper
quo eorum
confcicntias
malitis fiue fraudis in augendo falariu didi ceconomi,aut quorucuncp officialium, vel miniftroru didae
domus comiflerint, pcena perjuri), vi-
qua proculdubio lalte in foro cofcientis tenebutur. oeconomus in fuis rationibus in aliqua fraude,feu dolo quam primum libi interdido,& de eo,qucdCo domo protinus expellatur,vlterius nunqua
tra reftitutione,ad Si aute didus
inuentus fuerit,officio
llegio debuerit.latisfado,de
modo aliquo reverfurus:& alius fidelis,&prudeseius
loco fubrogetur. Prste-
Praterea,didu ceconomum de corpore Collegi) efle nolumus , nec etiam quempiam de Collegi) corpore cu hoc officio grauarirnam Collegiales
volumus omnino
rum exercitio
liberos ab
omni
cura,vt
commodius litera-
indulgere valeantrnifi forte did:um ceconomum contin-
geret infirmari, vel mftis impedimentis occupari, vel officium alias
quocunq,modo vaccare.
Quo
cafu
fi
Redor eum
ipfum
confiliarijs ali-
cui de Collegio hoc onus duxerit committendum,teneatur
ei protinus obedire,donec ceconomus pofsit officium fuum liberi exercere:vel Re
aon cum
confiliarijs fuis
prouidendum.Si vero lufficiens
non
deperfona
talis
prouifio
alia de extra
Collegium duxerint
nimium tardaretur, quod -perfona commiflum
pofsit fic faciliter reperiri,& Collegialis,cui
officium,nimium grauaretur,Redor teneatur condiuidere onus inad longius tempus, vel permenfes,prout.fua dreunfpedioru conducibilius vitum fuerit. Et fi talis bonam rationem fiia vilicatioeft
ter focios
nis reddiderit, vitra ordinarias prouifiones ipfius,fatisfiat ei pro rata te-
pons,quoferuierit,licet
non aquali
falario
illi
,
qubd-datur oeconomo
principafi.Veranrfi tales in fuis adminiftrationibus, velrri
inu ematur in fraude aliqua, feu dolo,grauius
minima re
quam de oeconomo dixi-
mus, puniantur. Ceflante uerb tali eorum adminiflratione,de pectini js Collegi)
vnun
,
vel
nummum tangere,fine Redorisexpreffo mandato/ub poena pier
jurij,& priuationis Collegi),in quamincidatipfofado,ipfis.'Collegia>libus inhibemus. Adjici entes
poftremb,qubd cecondimis, nec de pecu-
de proprijs mutuare pofsit alicui de Collegio , aut ex* trario,vel vnum danarium finelicenda Redoris.- fubpcenaperditionis nijs Collegij.nec
pecunia mutuata,&periurij,quasipfp:fado incurrar,
CONSTITVTIO
t;c:;
.
XIX.
Dedifpenfatore, &c dc omnibus officium eius concernentibus. ;
)-'Q
'i
.
i
:
hiiq.yrj
linam yingtlnoj
fi
LECTIO
autem difpenfatoris per Red0rem,& cofiliarios, ac CapellanosfiatQui difpenfator omriia emenda ad vic-
tum quotidianum,quancb commodius poterit , comparacoquina & in cellario ac in cella vinaria & vinum & aha vidualia difponet: cellari) ac cella vina-
bit: ordinanda in
circa panem
ria claues ipfe tenebit.
,
,
,
Camifias,& lintheamina,& catera eiufmodi a
fcolaribus.&alijsdomefticiscolliget.&cum memoriali infcripta fulloni
lingulis lingula , Sc ab eo iam lota,mimdaque recipiet perdi&um memoriale,quo accepit,relhtuens. Frumentum quoque a
Ioni afsignabit
:
Rectore,& vno ialtem confiliario,qui lingulas claues horrei tenebunt* receptum piltori confignabit.& in libro iuo(ficut & Rector)diem,men fem,& annum,&; menluram feu quantitatem,quam receperit , conicnbet/uoque nomine lignabic.Recipietque a piftore coram Rectore , vel duobus conliliarijs panes coctos iuxta inftituta ei per Rectorem , pondus,& menfuriam.Habebitque curam faciendi parari cibaria tam mfirniisjiuxta media pKecepta,quam fanisr&ipfe inftar dapifieri.cum. famulis afferent ad,re£eitorium*&iOmma necellaria difcumbentibus.minifirabunt. Coquo vero
& alijsfamulis difiridtcpra;cipimus,vt in fupra
di&is,csterifqiieomnibus,officium difpenfaton s tangenti bus, ei pror-
/us.obediat.Qubd£(qu6d abiit) quis eorumrebellis fuerit ,.per Redtcrem acrius caltigetur,etiam vfque ad expulfionern,fi .pertinax 1 uerit.Pro videmus etiam,quad dilpenfator durante officio fuo nullam faculta-r
tem pofsit audire,fed officium fuum fideliter , ac fdlicice exercere ftuQui habeat.pro labore fuo , vitra communem aliorum victum annua ti m q uo d pier Rectorem><5c confiliarios cum: eo compolitum fue Collegi; femper principaliter penfitata fupet. quo eorum V>emm quoniam fecundum fententiam Sal•eo nfcientias oneramus. i
deat.
,
ritjVtilitate
:
vatoriSjquxritur inter difpenfatoreSjVt fidelis quis inveniatur ( vnde lvquet,quampericulofum dcfuipectum officium fit)volumus> qued difidem juramentum > que dxeconomus , & eifdem pcenis^i fraudem eammiflerit:animadvertatur in eurn,quasin ceconoipn fijperiori conffitutione notavimus. Adjicientes , ficut etiam de cecor nomo paulo ante difpoiuimiis , qued diipenfator, nec de pecumjs Collegij,.nec de proprijs pofsit mutuare alicui de Collegio , aut extrario, vel vnu nummum,fub poena, per ditionis pecuni? mutuata: , & perTeneatur, autem diipenfator domi die j urij, quas ipfo facto incurrat. noctuque degere:& qualibet nocte cedtilam expeniarum quas illa die
pjenfator prxflet
-
-
fecit, in
fuo libro feribat
dulam Rectori conliliarijs
,
examinet
liquidatas
,
&
.
eandem ceQui Rector eam
in finem menfis tales
i
.
.
:
cedulas
diipeniator is fubfcribat,
in libro
oeconomo diximuSjad vniverfalem rationem per librum reddendam,
,
& propria- manu lignet, &
confignet manu propria lignatam
quam primum
cum
ficut
de
difpenfatoris
.
[imi Aili li-.homt/rn
-
mil3 3&33JsU-'o zhb-
:
'
:
-i
CONS-
a
CO N S T De ele&ione magiftri
I T V T I O XX. nouitiorum quod habeat curam, rt conftitutioucs legantur fuisternpdribus,femperque ferucn,
,tur.
ITEM
&
rtt
i ÂŁti:
cum'Ctimpofiibile,eum_fiea^ magiftrupi, qqi.nuquam qttod imer ,,
1^8 renovitieijeiicipulumjvolijmus^ mandaitius 1'Sffl â&#x20AC;&#x2122;
Colegiales vnus eligatur. &.fikott'lc
eoniiliarijs,,
eam rem fufficientiorem effe cognoverint
quem ad
qui jfovitiorum ;
Collegialium magifter exiftat:eofque in vita,& moribus,ac cerimonijs inftruat:atqueh'as hoftras conftitutiones intelligere, ceat,
quique obftryaiitjXjac
& obfervare
fuis tempopibjis lefiibnis
do-
earum curam
habeat.
CoNSTirvrro
XXL
&
Fulcimentis earum, reftitutione rerum atque conferuatione , contignatarum.
Deconfignatione camerarum, ,
:
RAETEREA
Volentes paupertati Illidentium conftllere,ftai 'tuimus Si ordinamus,qucd cum primum aliquis Collegii bs,vel Gapellanus ad hoc Collegium receptus f irerfr,conlijg!
j|p
camera Vacans , fufeita lirrtheaminibus expenfis Collegij.ledlis ternio vno,matalatijs duobus , quatuor de tela grofla,& cerbicali vndictim CoopertbrijS dflbbirs,3c vno archibanco ante lectum,atque vna tabula,vel'menfa , cum fella lignea. Qusbmnia/i inveterati fuerint,aut alias lrrre culpa Collegiatis penenccui e i per
Redtorem
Si cbnfiliarios
pra:ri^aut ita deteriora ta,qnbd vfui coranxer amlcrrc 'iioii pdftiiit:
cipimus,quod impenfis Collegij renoventur,refarciantur, & rellaurenturtproutReaori,& confiliarijs videbitur eVpedire. Qui vero vitra pra-
camedicta,ahqujd aliud voluent,cm.!t illud prcSprijs pecuni js.Et cum ccnlignabitur,fiatinventarium omnium refic fulcita denovo alicui Collegij,quas recipit,in libro hoc (pecialiter deputato;in prarfentia
ra
rum
Rectoris,^:
duorum laltemcontilianorum.*
St recipiens iubieribat in-
ventarium manu propria,confitendo fe omnia , Sc completi ftudij fui,vel alias,ipfo a Collegio recedente,ratione tempore r &: conlingula recepitle; vt
&
confignationem plenariam faciat Remori &confiliarijs J de prodi Ais omnibus'fulcimentis;& omnia quo fic pro fuo vfu receperit , teneatur diligenter,^ fideliter coniervare.Vnde
ii
quomodocunq;
aliquid ex eis
&
perditum fuerit,de fuo proprio reftituere compellatur li ipfiusfraude,vel dolo forfitam perierit, vel alias maliciofe ipfb perire permifferit, :
vitra
pcenam perjurij, in quam
deteriorata trecentorum
incidat ipfo faAo,fi res
fic
depeidita, vel
myriadum valorem excefTerit,cippi lignefque
in Collegio femper efle
volumus,mandato Redtoris mancipetur nec inde exire(donec integre' latisfecerit)p ermittatur:eiufmodi verd detentionis
:
tempore pane, & aqua duntaxatfuflentandus.
CON STITV.TI O XXIIDe optionibus camerarum.
â&#x20AC;&#x153;
;
t*Âť
p^TEM
ftatuimus,& ordinamus, qued quando aliqua camera feKi vacaveritjfit optioni antiquiori de Collegio (nullo habito ref pe Au ad perfonas,vel gradus, vel officia)ii eam velit accepta re.qucd li ille noluerit,i'uccedat in optione illutri antiquitate fequens:&fic deinceps, vfque ad vltimum.Verum fi duo pares antiqui
B
cate competat,gradu proditus proferatur: fi vero gradu pares,antiquior ingradu.quod ii omnibus pares fuerint,cui RcAotj& confiliarij,vel ma
eorum pars voluerit,diAa camera confignetur. Quam optionem in locum habe,re volumus :nifi.Colkgialis de mandato,& pro negotijs Collegi abfens.fuerit.nam ne eius.obfequium ei noj fiat, volumus,qucd,qui eius mandatum adhoc habuerit, aut fi
ior
terprofentes folum
ciuum
nullus habuericripfe
ReAor pro eo pofsit optare.
Adjicientes.quod difcedens a Collegio nihil ferreu,autligneum>aut aliud cuiufcuq; materio fuerint,quod in eadem camera fabricaverit, ex portare fecum,autcuicuq; vendere pofsit. Verum fiab vna in aliam fe ,
contulerit
cameram,ea quo proprio ore emit,fecum portare valeat:du-
modo fine camero detrimento id fiat:quam rem iudicio ReAoris,& co filiariorum,vel maioris partis
eorum relinquimus.
Item volumus, quod nullus de Collegio pofsit aperire, v;el mutare neflra,vel oflium, vel minimam rimula,cancellum, vel
fub pcena mille myriadum, inquam eumipfofaoA
fe-
foramen facere:
condemnamus pro
arca Collegij,
CONS--
i6
CoNSTITVTXO Dc
XXIII.
&regantia cathedrarum.
eledtionelcdtorum
,
RAETEREA ordinamus,* ftatuimus , quod iri hoc Coite * gio legantur duas cathedrae: hora prima.vna de Theologia, in qua continuo legatur doctrina fanili T horna: &aliadeiure
rSZSSSMBi
pontificio,inqualeganturtextuscum doilrina Abbatis
:
culi,vel Ioannis Andreie.Et
Si-
volumus,quod nullusMagifter,velDodtor,
Bachaiauruspofsit alTumi ad di&as ledturas,nifi per vel Licenciatus,vel confiliariosA alios Collegiales votum habentes, eliga-
ReftotemA tur. Qui eligere
debeant, quanto idoneioremA fufficientiorem inveni
tamen Collegialis castens parire potenntjin Collegio aut extraidum le<3;ionibus,cum quis bus extrarijs przfferaturin exteris vero horis,aut pro cur fu. aut exercitio legere aptus ad legendum de Collegio
A
fuerit
volueritfetiam fi minus fufficiens fuerit,quam
extraneus )
nemo a Cocum
concurrendo inleaura,vehn hora llegio alienus pofsjtibi legere quod hunor,vcl lectura Collegialis , vel in minimo Collcgialiuta
perturbetur. Quaratione ceffante,fithberum
non
extrarijs legere, vel curfare
vel ciuili, vel in. artibus liberalibus
in Theologia,velin iure pontificio, CanomlTe ad regentiam Capro arbitrio. Eleaio autem Theologi,vel celebrabitur pacto. thedra: fua: facultatis fubfcnpto Collegio fuper regentia alicuius Cathedra vacan Si duo,vel plures de '
.
tis
pluries eos legStes compecent(nifi fuerint omnibus noti,fcilicet,qtiia leaiones in illa facultate/uper puncfinitis lectionibus confignatis per Rectorem^ confiliarios fibi
audieruntflegat quilq;eorum tres
:
tis
conveniat
&
RedorA cottfiliarij,ac ftudetes Collegiales fua facultatis fe
A
prssftito
iuram&o mmanibusRe
prius nuenti die in capella Collegi) Icholanbus vtiliorem,polt polita aoris de eligendo fufficientiorem,
&
oculis habetesA qmd omni mundana affeaiorte,ac folum Deum pne alium quempra rogalle, non eligent,eum quem Ici verint,per fe Vel per
capfulam fecreto.eis mmiftratas per aut fubornalfetmittant balotas in qui plures albas habuerit Lemanfi Capellani,feme! pro linguloA ille interline eleaioni.Provilo evadat.Provifo.quod fe o.pponetes,non
aor
etiam,qubdirt cientia
tali
eleaione maior in gradu talis facultatis in pati
lul ti-
minorem pracedattqua paritas aut maioritas fufficientia,pradi
prius examinetur. dto modo/ciiicetperbalotas Collegiahum,ahquem extranu Enim vero fi propter infufficientiam
zd lecturam aliquam de Collegio necefie fuerit affumi,eledtio eius pra: modo celebratur. Cauco qudd,poRqua fuerit eledtu's,antdl quam
dicio
legere permittaturfiuret inprafientia Rectoris,& confiliariorum adfanDei Evangelia,qucd in quaiitu poterit/emper procurabit Collegij
cla
vtilitate,&
honore:& quod de regentia illius cathedra: ncn amplius le De quo Sacramento fiat
intromittet,quamipli Collegio iitaceptum.
authentica fcripturaiaut in aliquo protocolo Collegij adhoc lpecialiter
deputato,id propria
manu fubfcribat.
Ca:terum,lub in terminatione anathematis(quod ipfo fadto tam lege tes quam audietes incurrant)interdicimus,qued dodtrina: Nominahu, aut RaimimdiLulij)quÂŤÂŁ multorum ingenia levium^veris facrifqjac frubtuofis dodtrinis evacuant,conturbant,impediunt,& corrumpunt) private aut publice in hoc Collegio in xternum minime legantur.Naqui eas fedtantur,funt fiout illi vanfide quibus apofiolus dicit,femper difcen
tes,& numquam ad fcientiam per venientes. Item cumMagiRer,Dodtor,Licenciatti$,velBaccalaureiis fuerit reges: Rudentes fax facultatis.ad Faciendas collationes , & eundem fecum ad difputatioiies,& ad alios adtus fcolafiicos publicos qui in vrbe fiunt, >
&
perBacchalaureus,'&Magiflros,aut alios viros icolafiicos , teneantur inobedientes,aut delinquentes circa hoc, Reflor cum confiliarij&pufniant,&: caftigentiuxta lpfius regentis relationem: riifi forte a veritate :
deviaret ex aliquo rancore iingularfaut aliqua alia finiRra pafsione.
&
Qiiod ludicium arbitrio ipfiiis Redtoris , confiliariorum mus.Pmereapermittimus,qucd incathr edis Collegi j,polsint lectiones
:
relinquilegi aiias
de arabus,& PhiIolbphia,vel de Theologia , autiurepontifiCollegij,dum tamen line ea-
cio,vel civilfiprceter ledtiones ordinarias
rum Verum quoniam tales ledtores circa lecturam, praduditio idfiat.
&adtusliterarios ni-
mium occupantur,ac fatigantur; volumvs, quod Redtor neRius poterit,ipfos relevet acuris,
,
quanto hoRudio dif-
& folicitudibinus eos ab
trahentibus.
PoRremo,vt Rudentes Theologi,modum,& audacia proponendi ver bura Dei accipiant:pnecipimus,qucd pofiquam perquatuor annosaudierint Theologiam,diebus dominicis de adventu
Mifla maiori
,
& quadragelima in
coram omnibus(infiar praedicatorum) verbiimDei propo
nat:quilibec lua vice.proutaltilsimus minifirabk.Adjicietes quod(folis
&
illis, in quibus fervili vacat : , Collegiales tenentur cantare matutinas)femper fingulis diebus legatur
fefi-is
exceptis
quibus populus ab opere
ordinarie in Collegio.
CONS-
2 7 ST I T V T 1 6 XXIIII. debent Gollegiales, &: alij de Collegio, circa mores, fcientiam , atque
C ON
Quales
cfTe
&
horreftatem.
ggSSRR AET E R E A
rogamus ,
& exortamur in Domino
ReÂŤ5tore,& fcholares,acxapellanos
^z***^-
quam
,
tam
ceteros de Colle-
giOjVt in Chrifti timore,vits fux,ac coverfationis ponat fun damen.tu:fint conftantesin ftudio,afsidui ac foliciti in le&io
nibus,& difputationibus: verbum Dei devote , ac attenti audiant: femperq; ardeant dehderio difcendi.Sintconverfatione pacifici, habitu honefti.Veftitu interiori colore nigro, live glireo (quem vulgo pai do vocant)exteriore vero (prxfertim extra domum) burelio colore vtantur, quemadmodumfuo loco dilponetur.Calciatu autem colore nigro,tam in ltate,qu,am in hyeme vtantur.Sint mceflu
modelk>,& gravi; vt viros
Eccl efiaiticos decet. C o habication e quieti;charitate devin<fti,& inter fe vnanimes,.talelquefeinpalxÂŁh:alcholaftica circa fcietiam, ac mores
agant,vt curfu teporis coronam gratis a Domino:& ab EcclefiaChriimereanri merito,gradus autoritate,& henefi'cia,ac dignitates; coXequi tur.Nam qui taliafuis laboribus,^ meritis expedlant,prius debet lacere
quadocere.Sint dulces,& fuaVes,atq;affabiles eloquijs, ornati moribus, inftrudli circufpedUone,prudentia armati,honoie invicem fefe prxveDni proficere fatagunt:Qui vero maior inter eos luerit,
niant,qui in via
fiat fecundum Domini
fententiaminor.Ita enim fapiens.ait,qui maior &Dns dicit, qui fe humiliat exaltabitur. Scdcdlrina, iuflisin
ell humiliet fe in omnibus:
Sic
nempe eveniet
eis,vt vita proficientes, pariter,
hoc feculo attolantur honori bus,& in alio sternis perfrui prsmijs promereantur.Conenturqj vivere in bona cordis {implicitate, quia li le altercationibus,invidijs,& diffentionibus involvat,&immilceant; non folum hsc ftatuta,verum etiam tota feriptura facra,atq; lpfaiura, tam canonica, quam civilia,vix poterunt fufficere ad obuiandum malitijs,& ca lummjs,quas protervia humana poterit invenire.Nimirum,cu nihil ma deditus,non inveniat. Statum etradiefi fit,quod,homo lemel malitis eiusxonfervationem,quamet*a ti Collegi) diligant,& ipfum tam circa
augm etum,vbicumqi & in quocu.mq;ftatu fuerint,prsfertim
liad dig-
nitatem quacumqjadvenermtjhabeant comendatu vt qui ex Dei grapropter feietia bona elemofinis eiusdonufcientixfufceperint, omniu oonoru authore huius fxculi cofecuti fuerint,fe gratos ergaDeu inelemofinis propter iplum fa&isA in alijs. operibus pietatis :
na,
&
&
CONSTITVTIQi XXV. Dc habitu
Collegialium;& diteris, quse veftitus honcftatem concec* â&#x20AC;˘
nunc,
ri
RC
A habitum vero ordinamus, & ftatuimus, quednemo I Gollegialis pofsit exire extra Collegium* nili veilitus velle quem fforetum vofeii tega manicata coloris nigri pani , cant,vel alteriusiimilisriongaiaio tenus* ita ve pene terram tangat, retro omnino futa ante vero a pedibus vfque ad pectus, falte-m :
fura
cum collario,quod fibulis (quas vuigo coÂĽchetes'VOcant)collo apli!
:
m
vero togae iintadeo vn&lo ngae, vt 'manu coopeampliusffmtque ita latx,vt in vna manica manus fuexcipi pofsit,& hon amplius.Extra Collegium autem fem-
ce-tur ftridte.Manicas
rire pofsint,&non
per manum
per incedant diiundta toga,&
cum infigni Collegi) in collo (quod vul-
go dicunt beca)quae erit quantitatis ivnius ttrtiaepiaMieocdne* fub obfcuri(quem morado appellent.) Sine quo infigni, etiam ad campum fode corpore Collegi fextra ipliim exire valeat: fub poena privationis portionis trium dierum pro prima vice , pro fecunda ve-
latij gratia, nullus
ro vuius naeniis * pro tertia expulfionis Collegfp. Volumus praeterea quod qui admiflus fuerit ad Collegiuin,pro fuo ingrefTu, vellem, 3c infigne emat:vt ficut vnius erunt pro lfefsionis,ita habitU vnicolofes, &
&
:
in omnibus conformes exiftant.Denrque quia tefte Bernardo in compofitio veftium deformitatis mentium,ac morum indicium eft: horta-
mur omnes de Gollegio,vt(vt) viros Eccleliallicos,& infortemDomini eledtos decet) finthabitu honelk),
& religiofb, inhibentes eis
diftndte
ne fericum in camilla, vel dioploide.vel manicis,aut cellario, nec camelotum,aut fuftetam,vel his fimilia,aut coccinum (quod dicitur grana) Sc quemvis alium pannum rubei coloris in veftitu r aut caligis , aut birreto,live annullum aurei,aut argenti , & his fimilia(quae hominum levitatem, atque irreligiolitatem prae fe ferunt)minime portent. Fcderaturls
quoque praeciolis,vt puta Tafetinis,aut Cathemeiinis,vel quarum
Cunq; pellium,pneterquam pecudinarum,no vtantur. Calceos quoque (vt paulo ante tetigimus)aut coturnos non nili nigros differant. Capillos quoque tonfos medias tenus anresjcotinuo habeant. Caeteraque his fimilia,quaeEcclefialticamhonellatem decent^atcp ornant, ftudioiifsime atque integre obfe-rvent.
Quicunq; vero de Collegi o,quocuncp
quaelico colore, his prohibitis
vn
i8 vti prafumpferit,& monitus per Redorem, "infra tres dies immediati fequentes non fe emendaverit:, vitra poenam perjuri), quam ipio facio incurrat,perdat pro prima vice rem prohibita,qua detulerit, qux quam primum,aut eius pratium pauperibus erogetur pro anima Fundatoris:
pro fecunda vero vice,a Collegio per biennium fit ipfo iure fulpenfus, nullum interim ab eo emolumentum fufcepturus pro tertia autem vice,de Collegio penitus expellatur.Famulorum vero liabitus, 5c colores Redoris,& confiliariorum arbitrio relinquimus. :
CONSTITVTIO XXVI. De capitulo tenendo.
IMVERO
quia(vt lapiens
ait)
vbi multa confilia
mul-
tafalus,ordinamus,& ftatuimus quod quoti efcunque ali, quid grave,& magna: importandae expediendum c-ccurre-. rit,Reclor,die vel node pracedenti
ti
fado illo occurren, de lingulos de Collegio faciat certiores :& fequenti die hora opportuna
per
fonum campanula
eos faciat convocare.
in loco ad capitulum deputato
,
Ad cuius fonum omnes
fub pcena panis,
& aqua infligenda
defficienribus,debeant convenire.Et in expeditione maiorum negotio-
rum,duas partes Collegij ibidem prafentium volumus concordare: in mediocribus autem obtineat,quod maior pars duxerit dilponendum: leviora vero expediat Redor cum fiais conliliarijs,ne Collegium crebo vexetur,atque in fludio perturbetur. Qua autem lint maiora , mediocri a, vel leviora (fi forte' in dubium venerit)per vifitatores declaretur pen litata negotij qualitate.
Caterum puerorum voces,& fi velimus (vt diftamen nili decimum voti vim habere.
eant in pofterum)adibus capitularibus interefle,
odavum annum comple verint,nolu mus
CONSTITVTIO XXX/ Ordo tenendus
in confiii ratio ne
negotiorum
in capitulo.
|||^||||R D e â&#x20AC;&#x2122;Llls
^
O autem in co.nfultatio.ne tenendus hic erit.Redor aut in ablentia prafidens proponet negotium
,
& aperiat ma-
teriam,quid pro vtraque parte fibi videatur explicando: fubinde per viam pradica,fi qui de negotio fuerint melius in-
formatijillud pro informatione
omnium in medium proferant. Qui-
C
2
bus
p
bus
fic finitis* veniatur
ad vota. Et ne minores timeant declinare a fenmaiores primo loquuntur)
tentia maiorurn(quodf:epeaccidit,quando
mandamus, quod vota femper incipiant a iunioribus,& iic per ordinem vfque ad primum,
CONSTITVTIO
XXVIII.
De fecreto Collegij,& capituli fervando. |||VRSVS
ftatuimus,& mandamus, quod omnes de Collegio
fervent fecreta Collegi),
1
& humanos defectus, qui inter Co-
Uegiaksacddunt, extrarijs ne-divitlgent ied femper h ono:
rem Collegijfvtpar eff) otiils qulm prdprium zelentT Et prgfe rtim fecreta cap ituli, qu^ a Rectore ,vt fecrecalmundta fuerint,nu ili
exter o communic ent.
Qui vero fecus fe ce rit,in pe rjuri) reatum incidat.
Demum
fi
quis,
fecretQ capituITTuBTecreto per Kedtore mfundium^alicui extrario reve-
laverit^ hoc fecilfe co vi dius fuerit, bimeftri fit portione privatus pro prima vicerpro fecunda vero- vno anno:pro tertia autem a Collegio pro tinus expellatur. Si autem alicui de Collegio,qui,quando iniundu fuit erat abfens, quando venerit,dixerit,non intelligatur revelafie fecretum; fed
ille, cui
dixit,etiam fub diota pcena iervare teneatur.
GONSTITVflO
XXIX.
Quanto tempore poliunt manere Collegiales iu Collegio.
|A M E T S I tempus
Septemnij fufficere
fatis pofsit
foliate
1
cum Clequia tamen
iludere volentibus,nec in vlteriori tempore a iure 1
ricis
animarum curam habentibus dilpenfatur :
nofi;ratempdlate(quoddolenterdicimus)fl:udentes plusfolito funt remifsi & vt in gradum dodrina? evadant altiorem, ftatuij '
mus,& ordinamus,quod iiudentes poffsint morari
in
dido Collegio
odo continuos annos.cum in hoc tempore(li non piguerint)ad magiftratus,vel dodoratusauthoritatems& honorem conlcendere commomode pofsint.Hoc tameprovifo,fiquis forfam imminente fine fui odo narij in Redorem didi Collegi contingat eligi obftante lapfu j , non
temporis prariibatfpofsit vique ad finem fui
permanere
ficut prius.
offici) libere
in Collegio
Quo quidem officio compleco,ac offici) fui reddita
dita ratione(quam infra
menfem a dis finiti offici)
reddere,
# omnino
cum effedtu complere teneatur(ftatim Collegium exire debeat, & expeditum,ac liberum relinquere locum Tuum Verum vt ergapradicta diligenti or adhibeatur cautella , & via fraudibus procludatur, mandamus , quod Rector Collegi) teneat vnum librum , in quo lingulorum .
nomina de Collegio, &dies,menfis,& annus fuo receptionis ,
mentum per ipfos proflitum per ordinem confcribantur Collegio fubfcriptione firmetunvt
lic
quilibet eorum
,
:
#
ac iura-
recepti in
poff tempus ei
per hoc flatuta indultum, infra vnius menfis ipacium fu
pcena b Collegium exire,fine aliqua refiftentia,aut dilatione teneatur. Quod fi fortd (quod abiit) vellet fub alicuius coloris pro textu refifleper) uri)
re,aut aliquatenus fe probere difficilem,per iiarios
Redtorem Collegi j,# coii incundtanter fubpcenaper)uri),in quam incidatipfo fadto,peni-
tus,# protinus expellatur. Et fi forfam efiet necefle,vt totum Collegiu per Redtorem. requifitum adiuvaret , mandamus ei fub eandem pcena, quatenus Redtorem fuum,&confiliario$ totis viribus iuvent, qlibtifq;
cum effectu penitus fit exclufus. Si ri j
,
autem quis ante, vel circa finem didti
vel dodtoratus fubierit
3
odtonarij
examem
magiffe-
& in eo contigerit approbari & licendatu,
ro,aut magiftratus, aut dodtoratus
gradum acceperit: volumus, quod
didtum Collegium fimiliter infra vnius menfis Ipacium exeat^ac fi tem pus odto annorum iam
effet
tranfadtum
Nili
.
forte'
( vt
lperamus) in
hac nobilifsima civitate vniverfitas eflet , Sc propter eius fufficientiam ad aliquam cathedram per eam eligeretur. Nam in tali cafu, fi cathedris Collegi)
non eft neceflarius,permittimus
thedram regere, per triemnium dumtaxat
computandum:# tali ledtione
in vniverfitate pofle
a die eledtionis
ca-^
huiulmodi
ordinaria, vel extraordinaria durante,
manere per didtum trienium,ac fi gradum non cepiflet, vel odtonarij tempus non fuiflet elapfum. Sed cellante ledtupofle in didto Collegio
ra vniverfitatis ante didtutrieniu,etia hanc gratiam incontinenti volumus fpirare.Qua trienij gratia vitra odtonarium multo magis gaudere volumus, eum qui in Collegio Theologia, vel ruris Pontifici) cathedra rexerit.Ad)icientes,qubd fi quis de Collegio Theologus, vel Canonifta cathedram fux proflefsionis in Collegio iufficienter rexerit , tandiu in
Collegio tolleretur,quandiu alius par,aut fufficientior in Collogio emerferit.Poftremo volumus,# llegialis,velcapellanus,#
mandamus
quacuque ratione
,
quod qui femel
fuit
non Co-
Collegiatis, aut capellanus
defi)t,nunquam poftea in Collegialem,etiam quocuq;indulto, aut favore munitus exi flat, ad mitti pofsic. efle
9
i
CONS-
C
O NS T
I
XXX.
TV T 1 O
Quid agendum,{i Redtor,vel confiliarij fc abfentaverint. EjjejpftTEM ordinamus,& ftatuimus,quod fi Redor, vel aliquis confiliariorum ex aliqua legitima caufa a Collegio difceflerit,dumrijs
modo vitra menfem moram non traxerit,antiquior ex confilia loco Remoris fubrogetur:& loco confiliarij antiquior ex fcolaribus
(ux
autem vitra menfem quis eoru moram feloco eius ab elecioribus Collegij per fecretas cedulas fuffi-
facultatis fubftituatur.Si
cerit,alius ciatur.
Verum fi pro negotijs
Collegij quis
eorum miflus fuerit,quouf-
que veniat,expedetur,fada fuflitutione,vt didum
eft.
C ONSTITVTIO XXXI. Dc tempore quo Collegiales fepofsint abfentare de Collegio.
RAETE REA,
ftatuimus,
& ordinamus,quod
fi
aliquis
Collegiahs propter aliquod negotium proprium , .vel pro-
pinquorum,extra vrbemirevoluerit,hceatRedori conliliar ijs
, fi
viderint,quod fubeft iufta,
cum fuis
& honefta caufa,
quo elapquoddida licentia
licentiam fe abfentandi per trimeftre dumtaxat ei concedere: fo
fi
non re dierit Colleg o i
privatus exiftat .Provifo,
nonmli termtoto"octonario ei pofsit concedi Provifo etiam , quod tempus abfentia: in tempore fui odonarij computetur. Provifo praeterea, quod in cafu quo infra feriptum diem non redierit, eius prabenda non pronuncietur vaccare ante viginti dies fequentes: infra quos fi venerit, & caufam legitimam (ux detentionis docuerit, volumus, quod cum eo benigne, ac humane agatur, & ad continuationem fui odonarij admittatur Si vero, didis viginti diebus elap-
trimeftris
.
.
fis,
caufam mors non oftenderit , nulla ei excufatio fuffragetur: fed novus Collegiahs fecundum ftatutam formam eligatur Adji-
illico
.
cientes,quod nullus de Collegio fa
cum abfens fuerit ex quacunque
quamtumcunque iufta,quidquam
portionis in pradentia
libi
cau-
debita
Redoris,& confiliariorum ad hoc exprefiiis confenfus accederet.Si tamen quis a Collegio fuerit milfus pro negotijs Collegij expefis neceflarijs tantum pro qualitate temporis & locorum conten, tus exiflat. Verum tempus quo abfens pro negotijs Collegij fuerit, in , percipiat,etia
fi
curfu
20 curfu fui o&onarij riori computetur,fed illud ei vitra octonarium prorrogetur.Nolumus tamen Collegialein,nili magna vrgence necefsi tate; Collegij alTequenda: , aut damni vitandi, mitti polfe a Collegio. Prxterea permittimusjquod liquis vere infirmus petierit li-
fciiicet,vtilitatis
centiam abfcedendi a Collegio Valetudinis recuperandas gratia cocedatur ei a Rectore, Sc confiliarijs per totum tempus fux infirmitatis:
quod tamen tempus in fuo octonario-eurrat , & computetur.
Sanis ve-
ro etiam permittimus,licentiam polle dari per quindecim dies quolibet anno,vt ad patriam, vel alium honeftum locum recreationis gratia
tempus in fuo octonario computetur.Et qui in tra quintum decimum diem no redierit, per bimeilre extra Collegium maneat portione privatus. Quod fi vitra dictos quindecim dies , airos quindecim dies moram fecerit,& gravis infirmitatis per legitimos ;tefites,vel inftrumentum autheticum > impedimentum non probaverit, fit fe conferatrquod etiam
Collegio privatus ipfo facto Praeterea inhibemus dictam licentiam trimeitrem capellanispolfe elargirijquoniam in capella funt ad divina officia continuo neceflarij.nifi fort^ vigente aliqua eorum necefsitate. confiliarios approIn quo cafu per alios loco fui,quiper Rectorem , .
&
bati fuerint, taeiaiit defervi ri.
.
..
CON STITVTIO XXXII* Quis ordo fic tenendus, ii(quod abfir)contingant peltis , vel morbus contagiolus in vrbe.
O I N D E, lp
quia
non nunquam ob humana
alio divino iudicio pellis
,
aut contagiofus
morbus in hac vrbe invalefcic,
a quibus ,
,
&
fcelera,
aut
perniciofus
tam diurnis quam
humanis monitis,& experime.ntis,conflat non elfe illicitum fugere, pratenti llatuto duximus providendum, qiiod fi ( quod Deus fua clementia avertat)in hac vrbe pellis , aut aliquis alius morbus contagiofus contigerit ; fequatur Collegium noilrum cum luis Collegialibus formam,quam cumfuis Beneficiatis Sancta Hilpaknfis fervavent Ecclefia,fcilicet,ea die,qua capitulum Ecclefix Hilpalenfis pronirnciaverit,licere
cuique difcedere ab vrbe,
luerint, difcedere: Sc Sc in
domibus
fuis (vt
liceat
etiam Collegis, qufvo-
quando decreverit, debere Bencficiatos reverri, ell) vel per edictum , aut alias quomodo-
moris
G4
libet
libet eis vifiim- fuerit^ad
minum
per
certum diem .eos vocaverint ad eundem terconfiliarijs, vel ab eorum vicem getam in danda li:
editum a Re<5tore,&
rentibus,Collegiales jievocentur.Itaqucd Collegium
centia,
quam in .revocanda
exemplum
capituli Hifpalenlis Ecelefix
fequatur.Provifo.qubd,qui abfcedere voluerintmullum tempore abfen
emolumentum a Collegio eonfequantur. Qucd.fi forte' nullus in Collegio remanere voluerit, Redor^lc confiliari; teneantur ante fuum
ti<e
difcefium providere de perfona , autperfonis honeftis,& fidelibus, qui
remaneant ad cuftodiam domus, & confervationem fupelle<ftilis,ac to tius rei familiaris.
fecerint, vitra
Quam rem fi prudenter ac diligenter (vt par eft)
pcenam
perjuri),
quam ipfofa&o
non
incurrant , omne dam-
num Collegio ob eorum culpam, negligenpiamq; fecutum bonis volumus- refarcui. Quod
de eorum
eorum non habuerit, vnde folvat,privetur omni emolumento Collegi) pro tanto tempore, quanto fuerit Collegio fatisfa&um. Qui vero, domi , ne vagentur, fi
omnes, aut
aliquis
& falutemrei fafalutem a Domino, & mercedem inve& ordinaria Collegi; portione,cxtenfque fibi debitis emolumen-
aut ab ftudio diftrafiantur,& ad cuftodiam domus miliaris continere Voluerint nient: tis
confruentur.
,
>
Qui autem ad certumdiem.(vt. dictum
ncn venerit,iufta ceflante caufa,de qua Re&orem
,
eft)
vocatus
& confiiiarios infra-
fcriptum terminu certiores facere teneatur per teftes, aut authenticam fcripturam,omni dolo,fraude,aut fivtione carentes, ipfofa&o fit Colle gio privatus.
Constitvtio XXXIII. De ordine fefsionis
taminCapella, quaminmenfa,
&c capitulo,8c vbicunque CoIIegialiter conti â&#x20AC;˘ gerit convenire. I
HI
MV ERO
,
quia charitatem ,
& fraternitatem veram & ex pnepofitio-
inter prxdi&os fcholares vigere cupimus
nibusj&pofterationibus invidias re; &difcordias
oriri, ac
,
zizanias mcrefce-
generari experimento didifcimus
:
id circo
(vtpaci,& quieti fludentium confulamus)ordinando ifatuimus, eos CoIIegialiter convenire,
quod
& capitulo ac vbicunque contigerit incedant & ledeant ordine fubfcripto.
tamincapella, quaminmenfa,
^
>
-Difponantur Collegiales in duobus choris quorum dexterum te, nebit Re&or, & medietas presbiterorum, ac graduatorum,& aliorum
21
I
CoUegi alium, vlque ad decem
:
in capite
finiftri
Chori fedebunt
mili ordine,primo pratsbyteri, fubinde graduati, tertio
â&#x20AC;˘
ali;
fi-
Coilegiales,
viq; ad decem,omnes interefle fecundum ordinem fui ingrefiiis. Dum tamen inter graduatos Theologi Canoniftis,CanoniftaÂť vero pneferantur Legiftis, 8c Artifiis. Inter graduatos autem unius ordinis, fi plures fuerint,antiquior in Collegio minus antiquo proferatur. Provifo,quod
Re&or cathedra: Theologio,qui de corpore Collegi; fuerit; coteros fui gradus etiam antiquiores in Collegio procedat: Re&or cathedro iu-
&
poil
ris Pontifici;
eum immediate 'fedeat: fi vero Rectores cathedrarum
fuerint Baccalaurei
;
& alius de Collegio gradum licentiaturo
,
vel
ma-
Dodoratus acceperit, pro illo tempore quo in :Collegio manferit,Baccalaureos etiam ledores procedat.Et fi fuerint plures,taiis ordo antiquitatis gradus , ut paulo ante didumeft, inter eos fervetur. giftratus, aut
Si
tamen quis eorum , qui procedere debent
,
alijs
in rrienfa fedentibus
venerit, fedeat ultimo loco pro illa vice: ne fedentes quoquomodo perturbet: excepto Rectore,qui in fuo loco femper fedeat, & diche mulcto non fubfit.Proterea volumus,quod fi contigerit vaccare duos,vel plures de uno choro, ali; alterius chori loca eorum fuppleant donec de novo recipiantur, qui ea impleant : taliter quod, quoad fieri poterit, femper chori fint numero pares, vel quafi. Item fe transferentes ad alium choru accipiant loca fuo qualitati, 8c antiquitati debita. Quo omnia dilponec Rector, aut profidens, fecundum ordinem paulo ante dictum. :
CONSTITVTIO XXXIT. De hora prandij, 8c coense, & pullatione campanula*, ac le&ione,
&
alijs id
negotium con-
cernentibus*
E M, (ut in omnibus ordo debitus fervetur) ordinamus, & ftatuimus,
quod omnes de Collegio per fonuiii campanulo
procepto Rectoris, vel in dus abi entia viceRectoris vocentur ad prandium, et ad ccenam hora competenti. Quapullata,omnes qui tunc reffiei debent; fine mora,ita ut principio benedictionis interfint, conveniat in reffectorio, et tunc arbitrio Rectoris, vel vice Rectoris, aliquantilperlpectato, capellanus
nedictionem dicat
:
hobdomadarius
iuffus be-
& cum a menfafurrexerint; Deo gratias reddatfe-
cundum morem Romana Ecclefia:,omnibus, qui adfunt coadjuvandos
5
bus.
*
b u s. Et in fine gratiarum/tam inprandior quam in c^ena commemorationem in fpecie pro animabas Fundatoris, &: maiorum, fratrum,& benefactorum fiiorum omnes itantes facere teneantur.Videiicet,requiem
aternamj&c.cum pfalmo De profundis,& orationibus, Prefta quefumus, omnipotens Deus,ut animas famuli tui Roderici facerdotis,& parentum , fratrum , ac maiorum, 8c benefactorum firorum in congregatione iuftorum sterna beatitudinisiubeas efie confortes
:
&c
Fidelium
Deus. Si quis vero
eorum, qui refficiendi funt,ante finitam benedictionem
non intraverit r effeCtorium, vino tantum illa ben ediCtione j
vice privetur. Si vero diCta
& alijs difcumbentibus venire diftulerir,earnibus,vel pif-
cibus, pro temporis qualitate,
fit
ea-vice-privatus
:
& ultimus in menfa
fedeat.
autem quis , anteaquam gratiarum fint reddita aCtiones , abfque ReCtons licentia de reffeCtorio difceflerit,pceniteat dielequenti in pane aqua publice' in terra coram omnibus. ÂŁt alibi non comedat illa die, ne poenitentiam fubterfugiat: quod fi fecus fecerit,ReCtoris & confiliariorum arbitrio puniatur. Quod autem diCtum eft de interelfentiaadbe Si
.
nediCtionem,&c.habeat locum,nifi Gollegialis tunc audiret, vel legeret aliquem librum,vel in negotijs Collegij, vel in aliquo negotio fuo proprio gravi,
&
urgenti eflet occupatus. In ultimo tamen- cafu volumus (fi in reffeCtorio fuerit) vel ab eius ibi vicem gerenti (qui in reffeCtorio in abfencia Rectoris fit) qui federitpriori loco, licen-
ipfum a ReCtore, tiam habuiffe
:
& talis in his & fimilibus cafibus ,
quam rem arbitrio ReCtoris,vel viceReCtoris mus confcientiam fuarn onerantes.
(vt
habeatur excufatus
:
diCtum eft)commitri-
Inipfo vero reffectorio Rector faciat ordinatC, &honefte difcumbentibus deferviri , in cibis , alijs neceflarijs a fervi foribus, famulis dictat domus, quibus defficientibus vel non fuffici entibus ab alijs de ,
&
&
,
Collegio, prout fibi videbitur expedire. Provifo, quod miniftri menfa: quando attulerint cibaria,aut fuas portiones difcumbentibus, a iunioribus,& ultimis diftribuere incipiantr&lic per ordinem(ut exemplo Do-
mini, qui maior
eft, fiat minor) ufqj ad primum in menla procedant. Reffectioms vero tempore omnis honefta temperantia atqj modeftia *
& tam in prima, quam in fecunda menla fileritium teneatur. Nam volumus, quod tunc unus Collegialis, vel capellanus fecundum fervetur
:
ordinem lefsionis fue per hebdomadas fuas a principio reffectionis, quoufq; a menla furgant(religiolorum more)leaataIta voce,& pedeten tim,ut ab omnibus commode inteliigi pofsit. Legetur
22 Legetur autem primo anno utrunqj tellametum a principio ufq; aci finem. Secundo vero legentur aliqua opera fan&orum doctorum Eccle Temo vero anno aliqui tra&atus devoti: quibus corda audientium
fix.
%
moveantur ad lan-ftiorem, purioremqj vitam amplectendam^ &ad inflamandum defiderium colefiis vitoJinito autem tertio aniio idem ordo repetatur. Sed infecundo & tertio anno liceat pro arbitrio ReCtoris, doCtorum EccIefix^Sc tractatus variare. Pro vifo, quod hoc ilatuta ter quolibet anno loco leCtionis interlegantur , in Sc confiliariorum opera
principio ftudij poli felium fanCti Luco immediati & in' principio quadragefsimo &in nativitate Sancti Ioannis Baptiflo profequedoea :
:
ufqj ad ^nem. Poli quorum leCtionem femper legantur inventaria ut , infra dilpdnetur . Capellanus vero in benedictione deffi ciens &; lector , in dicta lectione, fit eo ipfo portione illius hora? privatus Proterea fub .
perjuri) pana inhibemus,qu6d nullus audeat afferre ad menfiam lingularem elcam,potumve: quia ex talibus fingularitatibus,& profumptio-
nibus, lolent inter Collegiales invidio, Sc difcordia ac detractiones, 8c :, temerariaiuditia generari. Sed licut communiter degunt* fic cibus potufqj de uno pane
& calice fit eis communis
mitatem, vel aliquam aliam iufiam caulam
:
(
nifi forte
Rector ob infir-
quam eius difcretioni, &
comitamus) hoc in particulari alicui concederet. Verum fi menla dificumbenti aliquod exenium mitteretur ab aliquaperfiona honella, & omni fulpitione vacua ponatur ante Recto: conficientia:
alicui in comuni
remj& in Rectoris ablhntia viceRectorem omnes.Prohibemus etiam
:
& ipfie illud diflribuat inter
dillrict^ lub pcenaperjurij,ne quis
prodicto-
rum in fua,vel alterius camera prandeat,!! ve canet:nifi infirmus, vel nifi i ulla, 8c urgens,& rationabilis caufia ad effiet: -& cum licentia Rectoris pe tita,& obtenta. Qua ratione celfiante*Rector talem licentiam nullatenus
concedat, fup er quo conficientia eius oneramus. Hora vero prandij (exceptis diebus ieiunativis quo paulo tardior Rectoris arbitrio erit) in , liate
hora nona: in hyeme autem hora undecima ordinaris habeatur.
Cerno vero tempus a principio fludi) ufiqj ad quadragefisimam hora octava poli meridiem deinde per totum annum hora quinta congruu reputamus. Mutandum tamen a Kalendis Septembris ufique ad prin:
cipium
lludij ,& in magnis fellivitatibus pro Rectoris arbitrio. Provifio quod quando cantando matutino -erunt, ccenaper unam horam an,
ticipetur.
Item,
mandamus dillricte, quod inter prandendum ccenandumque
fiemper janua Collegi)
capellanus
,
fit
claula.Etiam prohibemus diftrict^ne aliquis
velfichoiaris extra
Collegium prandeat, vel ccenet fine Rectoris
doris licentia fpeciali:& tunc cum iufla Sc rationabili caufa,<5efolum in aliquo monaferio,aut loco religiofo virorum.
fragmenta vero, qu« famenfa, rint, diligenter,
& coquina lingulis dieb’fuperfue-
ac munde collecta per dilpenfatorem, vel alium ad id a
Redore,& confiharijs deputatum, erogentur pauperibus, qui pra: verecundia oftiatim non petunt , ad arbitrium Redoris & conliliariorum. Provifo quod fub hoc praetextu amicis, Sc confanguineis non adeo necefsitatis,eiuimodi elemolinam non impartiantur.-fuper qua reconfcieciam eorum oneramus.
XXXV.
Co N STITVTIO
Quod nullus pofsit extrarium invitare. 1
R AET E RE A
prohibemus, ne
cjuis
de Collegio
modo fit
g Redor,modo quivis Collegialis,vel capellanus, aut familia*
ris,quempiam exterum ad prandium,vel ccenam pofsit invietiam impenfis proprijs nili ex aliqua iulla & rationabili caufa. Et hoc pofsit folus Redor , vel in eius abfentia viceRedor, cum confenfu conliliariorum, aut maioris partis eorum. Et in tali cafu t k
tare,
:
iion pofsit invitare nili inreffedorio,& Si
communi cibo aliorum.
tamen contingat aliquem de Collegio gradum accipere,
vel
no-
vam Miflam cantare, permittimus , quod illo die aliquos in moderato communi reffedorio pofsit invitare. Dutamen propter hoc flentium, &: lectio, om-
numero,fcilicet,quatuor ad plus,proprijs impenfis, Sc in
Nec per hoc intelligitnus inhibere,quod ceconomus,aut difpenfator de licentia Rectoris (pe tita prius Sc obtenta)non pofsit pradium,vel ccenam,potumve, aut colnifq 5 modefliareffectorijnullatenus perturbetur.
lationem propinare portitoribus litati bus
Collegij
ei
tritici, vel vini,
aut alijs, qui pro necef-
operas fuas locant.
Con STITVTIO
XXX VL
Quod nemo intret cellarium, vel cellam vinariam, vel coquinam. Eniq; quia experientia vidimus ‘
,
quod
abfqj necefsitate,aut caula honefta: ex
nonnuncoquinam
Collegialis
quam intrant cellarium , Sc vinariam cellam ,
ac
quare aliquando fcadala.
ckla,
& mala exempla oriuntur, &
quuncur:idcirc6 ftatuimus,6;
non nulla inde damna Collegio fe-
mandamus,quod
nullus deGollegio,nili
iufta interveniente caula,intret cellarium(qtiod delpenla vocantjaut vi-
nariam cellam(quas dicitur bodega)aut coquinam. Quod li quis contra KxcritjRectoris dt confiliariomm arbitrio puniatur. Quorum etiam arbitrio decerni volumus, qus caufa jufta,vel injufta debeat reputari.
CoN STITVTIO XXXVII. De carnibus, & pifcibus,vel ovis portionis,
unicuique de Colle-
& de augmentatione & carnibus &fruc-
gio dandis quot diebus
:
falitis,
tibus,ac collatione facienda.
AE TERVM, quia norma vivendi certa,& limitata prscipue inter viros fcholafticos vigere debet prsfertim dicente Domino apud Lucam attendite vobis, ne fort^ graventur corda veftraincrapula,& ebrietate: ftatuimus,& ordinam 9, quod cuilibet de Collegio,tam ReÂŁori,quam capellanis, & Collegialibus, atqj ceconomis,&; difpenfatori media libra macellaria,qua: elt.xvj. unciarum , carnium vacinarum , vel vitulinarum , vel arietinarum , vel unam partem de una,aliam de alia, vel aliarum bonarum carnium porcinarum recentium, velfale conditarum, vel quarumcunq; aliarum ad arbitrium Re&oris pro varietate temporum mutandarum,erogetur, ita :
:
.
medis librs quantitatem no excedat: competenti, ut Rector duxerit dilponen-
quod tota totius
diei portio diiIz
eaq; miniftretur
cum ferculo
dum. Quarum carnium maior pars in prandioj& minor incana tribua tur.Vinum autem cum aqua Rectoris arbitrio temperatum Sc panem, ac fal habeat in prandi o,& in ccena quantum voluerint, & honeltati co:
gruerit.Primis vero diebus Nativitatis,Refurre&ionis,& Pentec.o.ftes J
&
die dominico ante carnes tollendas,ac ipfa tertia feria carnilpri vij portio
augeatur in avibus, aut inalijs carnibus pro
quod prima die Nativitatis,&
die
dio,tertia feria carnifprivij in prandio,
tionem,
fi
fuerint gallinaÂť,
temporum
& in ccena, ultra ordinariam por-
una inter tres dividatur.
Si vero
portio ordinaria duplicerur. In die vero Refurre&ionis, in prandio portio duplicetur*
varietate.. Ita
dominica ante catnilprfviiim in pran
non
fuerint,
& Pentecofies>
Diebus autem ieiuniorum,& alijs,quibus Carnium
fxtS
carnium effus non efHicitus:inovis,aut piicibus pro prodictis portionibus erogandis tantum exponatur, quantum fuiflet pro carnibus expen-
dendum. Cauto que di ei unantibus matutina,& veipertina portio iuntribuatur. Si vero fupradicti vellent carnes falitas, vel fructus in principio paftus,velin fine de fumma principali fubtrahatur tantum,qu6d
_<Sla
:
illa
emi,& eis commode
miniftraripolsint. Servitoribus
autem domus
de carnibus,ovis,&pifcibus,alijfq$ vidtui neceflarijs provideatur in minori quantitate,iuxta arbitrium prxfidentis. In diebus vero ieiunij hora
campanuhe,
ad collationem conveniant, pratbeatur cuilibet potus competenter. Pro& hibentes exprefse,ne alicui panis, vel vinum,vel alia efculenta,vel poculenta,quam ut pra;mititur,aliquatenus miniftrenturrnili forte alicui priccena:,(igno
arbitrio Rectoris, vel viceRedtoris pullato,
vati ex aliqua caufa legitima,
& honefta quam committimus arbitrio :
pradidentis,
fuam onerantes confcientiam.
CONSTITVTIO XXXVIII. De infirmis
,
Sc medico,
& de eiusfalario,&de
exequijs pauperi peragendis.
B
V M autem,non parvum pietatis officium fit,infirmis in fuis infirmitatibus fubvenire: ordinamus, & ftatuimus,qubd Re&orem,vel de fcholaribus & capellanis,aut famulis quempiam cofi
infirmari : pro recuperanda melius fanitate,fublata fibi ord:nariaportione,miniftrentur ei,qua; medicus lufierit miniflrari pro cibo,6c tigerit
etiam medicina; fi fuerit vere pauper. Caveant autem Re6tor,& med icus7ne~proTniirmisverepauperiDus7quia expenfis Collegi jfiunt. Co l-
m gravent cibis,
legiu
^me dicinis
<Sc
non vere paupeampliu s indigue-
carioribus. Alij vero
res pretio portionis juginp ecunia lint contenti
:
&
fi
rint,de fuo ea provideant. Quis autem cenfeatur verd pau perTarbitrio Recloris^ confiHa riorum re linquimus: fupe r hoc eorum coni cieti am onerantes. A nimaHvert at~autein Redtor dmgentTca utela, ne ubfhon eftiiifirm itas^abaliquo
coanngatur.-quia per alium uanvver?in^rmu q
djjfii£^^iBurn^mur^IIegium£rayan~^ Item, volentes vere infirmis medicum norTdeefie ftatuimus qued , Collegium habeat unum medicum falariatum pretio competenti qui , infirmos huius domus fine acceptione perfonarum/altem lemel iri die :
teneatur -'<•
-
•
vi (itare;
& circa cuiuflibet curam fidelem, ac folicitam diligentiam
,
.24
...
tiam adhibere demandantes ipfi Rectori; ut eiufmcdihifirmis per familiares domus^ vel fi ad id non fufficiant-per alios , impenfts- Collegi j :
ad hoc Ipecialicer condncendos_,duranteiafifmitacis.'cejnpore fufficienter faciat derervirhPr^tereareneacar coepias talibus.iixftfmis cibaria iux
t^medrciimandatiimJptxparare.
-
•
mircj
-
t
ai3nom„.-
Verum- ^ quia Corporales infirmitates nonnunquam ex peccato praveniunt,dicente Domino languido, quem.fanaverat:iam;nolL peccare, .
ne deterius infra
aliquid contingat praecipimus, quod quilibet infirmus ) adqj^sxdhanifeflainfirmKatej teneaturjtonfiteri omnia
tibi
biduum
& integre- informa a Chr^li EcclefUfonftitiita, ita-vt confelferis fui tellim^iiibcpnftetj^: Dominicum iSf^t^^^ipere nifi de confiliocbnfeffi>ifsaift'ehiphsd6i&ffE’®fferendhM: rqK’od confilium iimplici facerdotis alfertione credatur. Alioquin ex tunc,donec huic no lua.pecc^ta-xpure
:
ftr* cpnfiitutioni paruerit^ :
n
'
exiflat.
oib
' :
-
Si vero^aliquiside
omnibuS
lirpra-diftis berieficijs iiifpenfril
mdLu' nu
:
*
-.ifrigah* 'J
Golieg4omoTiaEhr;&Tata fuerkeiu& inopia^quod
librisj&ali jsboliiS fiiis> vendi aSjnohpof^iccommode^fepeliri; volumus
elemofinam peragaatur a Collegio.
r
-
-
:
CoNSTITVT
I
dsb
XXXIX.
O
Quibus temporibus Collegia! es teneantur confiteri , omittens corpusDomini accipere, qka fit poena puniendus. 7
&
&
DHVG
(
quiaiuxta Propheta fententiam
,
timor Domini
initium lapiendae, & fapiensait, quod in- malevolam animam non introibit fapientia » nec in corpore? fubdito peccatis) ordinamus & ftatuimus quod quilibet Collegialis fal-
elt
,
,
ter in anno omniapeccatafua idoneo iaperdoti devote confiteri tepro fello neatur. Videlicet.in principio ftudij: pro felto fan<5ti Lucae, pro fello RefurrecDomini nollri IE.SV CKriili
tem
&
felicis Nativitatis
tionis eius:
quo tempore etiam omnis GfiftiHahus
utriufq; fexus
de iu-
re id facere tenetur: <Sototies corpus DominLaccipiat,& pluries li volue'vAtihj -ayrn! ^r. rit,& ei Dominus infpiraverit. :
ob aliquam legitimam caufam, quis fuerit mpeditus, ita ut corpus Domini recipere non pofsitr. infra decem dies
Quod
i
li
ptaedi&is diebus
pro-
proximi fequentes recipere teneatur. Verum fi decaufa B.edori alias iufpedus extiterit, teneatur ei fidem facere/altem per cedulam presbyteri cui
bus
confefius fuerit. Qui
praedictis
autem in confefsioriibus,& communioniimplendis defecerit, juflo ceflante impedimento quoad
communionem, prima vice fit ipfo fado privatus totius anni provifione.fecunda vero vice provifione duorum annorum. Tertia autem vice a Collegio penitus expellatur. C
.
:i:
Jdiiiljp
bou
i
s
-SUf frifjixf»
rq
(
jr.gnbnOO billpik id '2 £Un532D
CONSTITVTIO XXXX. Deadtibus
Cpllegial.iyj^ circa
diendum,^ dicendum
Cur
-'j-
divinum officium aufipguiis diebus.
OLVMVS autem, Sc difbide pee.cipimusj quod quilibet Collegialis
unam Miflam die quolibet audiat neceflario , qui
vero non. audierit iufto impedimento cefiante, de quo per fe, vel per alium teneatur Redorem facerercertiorem, tota ilHus diei portione
pr&vice quaUKefcfitfprivatusiquep&ru nullo ei pado recontumax decente contumatia
mitti pofsit: qued fi (quod abfit) fuerit
:
crefcat,& pcenaufq; ad de Collegio expulfionem.
Preterea, Qidinamus,Q|icd quilibet in fabris orefimbus conflitutus, aut habens ecclefiaflicum beneficium : totum divinum officium prout
etiam de iure tenetur,abfolvat: Alijverb clerici(qui in minoribus,aut fal tem in prima tonfura neceffario effe debeant)ad minus officium Virginis glofiofe fecundum ritum > quem Sancta Hifpalenfktenet Eccleha, quotidie dicere,teneantur> arbitrio Redqris,.ftfeciis fecerint, puniendi.
Vt autem ad excufandas excufationes in predidis occafio tollaturrp recipimus, quod quilibet Collegialis in minoribus ordinibus conffitutus ‘habeat proprium codicem,inquq officium Virginis
cum alijs devotio-
nibus (ut apud bibliopolas vendi folet) contineatur.
CONSTITVTIO XXXXI.
Denumero, & officio capellanorum , &c de eorum dcfecStibus fu plendis. R AE TEREA, ordinamus,& flatuimus, qued in dida domo femper efle debeant quatu or, cap ellani qui in capella Side Marie de I E S V predidi Collegi) divinis officijs defer:
vire teneantur.
Quorum duo alternarim
per hebdomadas
Miflam
Miflam Collegi) , alij duo Miflam domini Garcix dei Alca^ar vicifsim ut prope finem huius conftitutionis plenius dicetur) (
per hebdomadas
celebrent.Ita quod quotidie
dux Mifla: eorum non defint.
MifTa Colle-
de die fecundum officium currens:excepto,quod fi fueritfeihim prima:,vel fecunda: dignitatis,in quo fecundum ordinem Miflalis una tantum collega dicenda fit^in fine eius colledtx dicaturj Et animas gi; dicatur
famuli
tui Roderici Sacerdotis Sc parentum, fratrum, ac maiorum Sc , , benefadtorum fuorum ad perpetua: beatitudinis confortium pervenire
concedas.
Si
licet,
quo fecundum ordinem Miflalis plures femper interponatur una collecta de mortuis, ici?
vero fuerit dies, in
collecta? dici pofsint
:
prima collecta.
quxfumus Domine , ut anima famuli tui Roderici facerdotis quem in hoc foculo commorantem facris muneribus decorafli Sc , anima: parentum, ac maiorum,fratrum,& benefactorum fuorum in c-gâ&#x20AC;&#x201D; Prxfta,
:
lefti
fede gloriofa femper exultent.
SECRETA. Sufcipe quxfumus Domine, pro animabus famuli tui Roderici fa, cerdotis, & parentum, ac maiorum, fratrum & benefactorum fuorum , quas offerimus hoftiasrut quibus fidei donafti meritu dones (Scpr^miu.
POST COMMVNIONEM. Prxila, quxfumus omnipotens Deus, ut animas famuli tui Roderici facerdotis,parentum, maiorum, fratrum,& benefactorum fuorum in congregatione iuftorum xternx beatitudinis iubeas efie confortes. Alij vero duo capellani cantabunt capellania domini Garcix perheb
&
domadas fuas
ut dictum eft ) fcihcet dicendo quotidie unam Miflam ( pro eo, maioribus, acfororibus fuis. Ethxc Mifla erit prima, fciiicet ante lectiones in diebus lectivis. Mifla vero Collegi; pofl lectiones,
&
vel hora tertia Mifla etiam capellania: domini Garcix dicatur de officio currenti,addita collecta pro defuncto excepta fecunda feria, in qua femper dicatur de Requiem Mifla vero Collegi; in fecunda feria fem.
;
.
per etia dicatur de mortuis pro Fundatore, Sc parentibus,ac maioribus, Sc fratribus , Sc benefactoribus fuis , mfi fuerit feflum maius , fciiicet a ,
& populo obfervandum.Quo cafu prima Mifla dicatur de Requie dictum efl:) Sc fecunda dicatur de fefto Hora vero dicendi Miflam
clero (ut
talis erit,
.
quod omnes
Collega: prima:, vel fecunda: Miflx interefle pof-
D
fint:
quod 'arbitrio Redoris
fint
cdnfiliariorum relinquimus; penfatis
:
temporum conditionibus,& ledionum horis. Si vero ambo capellam vellent quotidie celebrare, devotionem eorum inDomino. commendamus, Vnus tamen eorum(utdidum eft)ne cellario dicere teneatur fua hxbdomada Milfam; & alter ei afsilTat,pio'ut Redor inter eos difpofuerit Cui Redori in omnibus capellx fervi.
dum concernentibus, tam in -divinis, quam in alijs capellam neceflarib obedire teneantur, Si vero aliquis didorum capellanoru in celebratione,, ad quam neceflario teneatur >defFecerit r medi):regalis argentei pro qualibet vice pcena muldetur. legio
fit,qui velit celebrare
(fi
gium
â&#x20AC;˘,
Qua? pcecunia alicui'presbytero de Colfi domi non fit, alicui de extra Colle-
vel
ut ea die, vellequenti faltemjoco defficientis celebret ) erogetur.
presbyter qui defediim eius fupleat , pro ea vice haberi ncn polsit,didapecuniapauperibus diftribuaturpro animabus Fundatoris,
Quod
fi
Sc parentum, fratrum,ac benefadorum Tuorum. Si vero didum capellanum in dida celebratione ex aliqua iuffa,& rationabili raufa contige-
impediri,concedimus ei,ut per alium loco fui pofsit facere celebrari: examinationem vero caufi^ comittimus Redori , cum confiliarijs conficiendam eorum onerantes. Si vero morte, vel alio cafu ex didis duobus capellanis alterum > vel utrunq, contingat defficere , ne res divina quo-
rit
quomcdo intermittatur,prxcipimus,qucd qUamprimum alius, vel alij idonei,&honefti quasrantur^d loco
ri,Quod
fi
forte tales
tam brevi
illius, vel
reperiri
illorum debeant colloca-
non pofsint: Redor per fchola-
res presbyteros deCollegio(fi qui fint)vel per alios presbyteros
Collegium,eorum
faciat
fuplerideffedum .
Quibus de
vitij.
de extra
Talario provi-
deat, prout difcretioni fux videbitur expedire pro rata temporis
,
& fer-
Et quoniam iuftitix diilributivx officium eft,magis laboranti, aut
plus mercedis,aut exonerationis irnpartiri;volumus,& madamus,qucd quicunqj capellanus, qui quamcunq; capellaniam cantaverit, habeat
pro praemio laborurn,quos ultra alios Collegiales fuftinet,gradus,quos in Collegio receperit gratis. Ita qucd de Baccalaureatu,aut Licentiatura,aut Magiftratu,aut Dodoratu nihil folvet Collegio. Etquicquid exa minatoribus, Bidello, & Notario dandum fuerit, ex Collegij arca per-Âť folvaturrdum tamen curfus Tuos ad gradus minorem,& maiorem verit
:
alias
&
ferviens in Collegio comple, vero fuis expenfis (ut exteri)
exiftens capellanus
gradus capiat.
CONS-
.
.
z6
C ON ST IT VT I O XLIL Collcgiales fe debent habere divinum officium peragendum diebus
Quomodo capellam, circa
m nu i
E
sj
&
ma gi (que fol e mn ibus
°rdinamus,& ftatuimus, quod didi capellani Se Rec-
Coilegialefq; in diebus Dominicis, &alijs feftis duplici- tufeptm» o.xavar. (^yjjlljjbus,, velfolemnibus (qua: incelligancur illa eflfe,qua: clerus
&
populus obi|rvat) veiperashora debita in vigilia , 6c Miflam fequenti die hora tertiarum , ac velperas fecundas hora condecenti cum nota dicere ceneantUr.Et fimiliter in tota hxbdomada Sanda totum di-
vinum ©Mciumfolemniter,iicutfitin collegiatis celebrari.
Quibus omnibus
Ecclefijs,pra:cipimus
debeant omnes Col-
officijs celebrandis
legiales intereile cum fuperpelicijs fuis*& def?rvirein officio prout Redor eis duxerit imponendum: qui vero urgenti caufa ceflante Mifia:
anteaquam incipiatur prima collecta: 8c veiperis,anteaqriam primus Pfalmtis finiatur, totam illius diei portionem perdat Adjicientes , quoddifpenfatorindie Parafceve ante adorationem Cruexpenfis Coliegij cuilibet Collegiaii lintim myriadum (quod vulcis go maravedi vocant) viri tim diftribuat Cruci offerendum Et huius noninterfuerit,
:
.
diei oblatio cum aiijs qua: Collegio ex funeralibus proveniunt, prout
de i ure debetur , parochia: matrici
Ecclelfie, in
qua litum efi: Collegi u,
eadem die pra:cepto Rectoris per unum capellanum
fideliter conii gne-
IU1.
In fellis autem duplicibus, vel maioribus, fcilicet , Nativitatis, cum duobus lequentibus,Circuncifionis,Epiphania:,Refurrectionis,Aftenfionis, Penthecofles, Trinitatis, Corporis Chrifti Et in fellis glorioSanctorum fa: virginis Mariae , Nativitatis beati Ioannis Baptifta:. Ac A poft olorum Petri & Pauli. Beati quoq; Iacobi patroni Hilpdnorum. Et in feftivitatibus quatuor Doctorum Ecclefia:, ac Sanctorum Ifidori, .
Sc Leandri,
necnon diyi Thoma: Aquinatis, ac Sancti Nicolai,
Catherin£,ac Sancti Michaelis,Se in
Se beata:
Omnium Sanctorum,ae fequentidie
commemoratione defunctorum,
Se in dedicatione capella:, qua: fuit
menfis Maij, anni Domini milleisimi quingentefsimi fextijvefperas hora cogrua in vigilia, Se matutinas taminhyeme quam in ftate poft ccenam dicere teneatur.Provifo,quod ccena andeipe rur per hora ante,quam ah js diebus fierr confiievit.Miffa quoq; fequenti
decima
fep tim a die
die hora- tertiarii, Se fecunda: vefpera: eade die hora copetenti cantentur. Sed a
D
IESV Chrilli media nccle & lediones integras fine interpofmone cantionum vulgarium divinam rem decet)dici iubemus. Providentes edam, ut divina
Sed matutinas Nativitatis Domini noflri cantari
,
ferio (ut
officia cantentur in capella Collegi) fumifsiori voce,inlfar
tarum: exceptis hymnis PrÂŤeterea,ne officia in capella
Hiercnymi-
& canti cis,qu;e altiori voce pfali volumus.
Rudentium prorrogenturjnhibemus, ne organa
unquam elfe permittantur. Ad jicientes,qucd quoties in com-
memoratis diebus,in dicta Ecclefia cathedrali
erit
ferino, Milia celebre
tali hora, quod Collegiales pofsint interelfe fermoni: ex quo incomquam rem Rector diligenter pro videat. Prxcipimus pneterea,qucd divinum officiunrdicatiir in dicta capella fecundum Sanctx Ecclefix Hifpalefis ritum. Qth vero matutinis v% ad finem invitatori) inclufiv^noninterfuerit,& ulqq* ad finem matuti-
tur
parabilis hauritur utilitas,
narum non
perfeveraverit (legitima ceflante caufa^ fequentidie in pane aqua coram omnibus ultimus ad primam menfam pceniteat. Etiam volumus, quod quolibet labbato tempeftive cantetur prima. deDomina noRra medio tono inftar Hieronymorum,cui omnes teneantur interefle cum fuperpellici)s,&celebrabit eam hebdomadarius prima: Milii, nili Redor , vel alius Collegialis pro fua devotione eam
Sc
Miffa
celebrare voluerit.Et qui huic Miflae ab Introitu, ufcjj ad Ite Milia eft inr clufiv^,
non interfuerit, portione illius
diei fit privatus.
Velperi
autem
fabbati hora confueta Salve
Regina line interpolitione aliarum laudum femper cantetur:&in fine fiat comemoratia pro animabus Fundatoris, parentum,maiorufn,fratrum,ac benefactorum: ut in fine gratiarum ad menfam inRitutum eR.
Constitvtio De officio peragendo
XLIII.
animabus parentum, ac maiorum, fratrum, Scbenefadtorum fuorum.
Fundatoris,
a CoIIegialibus pro
&
R AE T E R E A ( quia pnefatos Collegiales adori tanti bequod in Collegio quotidie recipiuut, reddit grarituobnoxiosjmonemus eos,& exortamur in Do mino,<mdd didi Eundatoris,& parentu,ac maiorum, fratru,
nefici),
dinis officium
& benefadorumftioru animas in luis orationibus
<Scfacrifici)s.
femper
Deo dey.c^â&#x201A;Ź6mehdet.Verum,utpro prodicto beneficio in domo Dfi.i aliquidfpmtuale offerant penlioms
,
ordinamus, &Ratuimus, qued quilibet
.
27
animabus unam
quilibet Sacerdos de Collegio pro dictis
'laftem Min-
iam in menfe celebrare teneatur,nifi fuerit legitime impeditus. Quo cafu
unarie illius menfis loco
rum dicere teneatur
.
illius
Ali; vero
integrum Officium defundo-
Miflas
omnes non presbyteri femel in qualibet
cum Letanijs, Sc orationibus
fepcimana feptem Pcenitentiales Pfalmos
omnibus dicere teneantur. Siquis autem ingratitudinis (qua; eft ventus urens) vitio laborans hoc falutare ftatutum implere neglexerit,Redoris Et de im-
arbitrio puniatur: Sc necelfaribquxGmiirerit, dicere teneatur.
pletione eiufmodi obligationis
dicendum inllitutum eft , facere Rectori, etiam
fi
,
qua; circa Officium Virginis
Sc eius ,
teneatur quilibet fuper hoc reqtiifitus fidem
petierit
proprio juramento.
-
â&#x20AC;˘
CONSTITV T IO XLIV. Qnpt & quas anniverferia dicere tencantabannuatim eapellanij
VRSVS
& Goiiegiales.
ordinamus, &ilatuimus, quod quolibetanno canx
13
tentur in Collegio quinq; anniverfaria ordine iubfcripto, fcifratribus, ac beqefact oribus licet, primum pro maioribus,
&
Fundatoris.
Secundum vero pridie ante diem depolitionis Eu
datoris in velperis, Sc lequenti die in Mifla Sc.ed die depolitionis quilibet Collegialis Sc capellanus didi Collegi; totum Officium defundo:.
rum pro iplius Fundatoris, & maiorum, fratrum,ac benefactorum fuonim animabus dicere teneatur. q 3 .
;
Cjeterum, quia Maria Sanchez fxmina religiola fingulari prudentia fiia, Sc fedulifelicitudine multum per omnem modum.zeio Dei accen
Collegium a principio ad finem ufq; conduceretur , Sc in multis alijs longo tempore, pio & materno amofe,ac yigilaritffolicitiidine integritatem, Sc religionem domus nolfra; fubiientavit , Sc auxit:
fa contulit, ut
ne ingratitudinis vitio(quodabfic) merito damnemur,tertium anniverlarium fimilepro ipfius , Scitiorum animabus lingulis annis ea die qua
viam uuiverfie fuerit carnis ingrefia,pnecipimus celebrari; Verum, quoniam domina Leonoradel Alca^ar, fosmina honefta, Sc vere religiofa, foror domini Garcixdel Alcacar,nobis nomine Collegij centum quinquaginta millium myriadum donavit ad emedam dotem pro una capellania perpetua in Collegio cantanda, Sc duobus anniverfa rijs dicendis, uno pro anima didi domini Gatcia; dei Alca^ar^c parentu die menfis. ac benefadorum fuorum die fua; depofitionis/cilicet,
D
3
Anni-
*
XX
[
j
i
N V a. a
ISI
rs ÂŤ.
x
Anniverfarium vero duarum fororum celebrabitur in die depolitionis domina: Leonora:,fcilicet,die, menlis. In omnibus vero dictis anniverfarijsfolum quatuor cereos in vigilia & Miflaardere volumus. Alio pro animabus dicta: domina: Leonora:, & Anna: dei Alcacar, ac parentum, & benefactorum fuorum.Etnos nomine Coliegij fufcepimus donati onem,acceptavimus,& ftipulati fumus:volumus,& diftricte mandamus,
quod tam dicta capellania perpetua,quam dicta duo anniverfaria caten annuatim in dicto Collegio cuius omnia bona ad id opus implen-
tur
:
dum in perpetuum obligavimus,ut latius patet per quoddam inflrume tum inter dictam dominam & nos,tanquam patronum proprio & Coi legij nomine celebratum :quod inter alia iura Coliegij in archivis condi iulsimus. Modus autem cantandi capellaniam in conftitutione eft expretius.
Item volumus,
& mandamus, qued Milia Collegij,qua: eft fecunda,
in Kalendis Iunijs dicatur pro defuncto Petro Gundifalvo
Doctore iuris
Pontificij,&
de Alcocer
Canonico Nifpalenfi: qui quinqj volumina
Vincentij Collegio legavit. Si quis vero capellanus,vel Collegialis offici gratitudinis j
jufta,
im memor non ,
interfuerit omnibus officijs lupradictis
& legitima caufa ceflante,
vel per
de qua fidem teneatur facere Rectori, proprium juramentum) aut circa illa negligens fuerit, vel remifmodo aliquo inobediens,in pane & aqua coram
fus,aut Rectori ea in re
omnibus illo die pceniteat,vel alias ri
arbitrio Rectoris poenitentia gravio-
cafligetur.
CONSTITVTIO XLV. Quas perfonse pofsint Collegium intrare ad audiendu divina, vel ad viduandum Collegiales, &de punitione illius, qui mulierem aliquam intromiflerit.
?0 L E N T E S
g
honeflati
domus ,
& animarum laluti confu-
ordinamus , & ftatuimus , quod in capella dicta: domus ad divina officia audienda ( ultra domefticos pofsint quivis ) alij, live fuerint clerici, fivelaici convenire : dutamen ex hoc
l Iere,
j
Pra:terea, honefla: mulieres vicina:, quando Milia celebrabitur pofsint eam audire , Mifla dicta abfq; confabula, tione,vel unius verbi cum aliquo de Collegio quamprimum abfcedere.
nulli prejuditiu generetur.
&
Et
Er quiaconverlatio mulierum,etiam honelfarnm, ecclefialticis, oc fcolafticis eft periculofa,
quam maxime
viris
ac proinde qilam diligentifsi-
me Vitanda.Interdicimus exprefsd, ac dilltictC inhibemus, ne quis muin dicto Collegio audeac modo lieres aliquas quancuncunq; honeltas ,
aliquo introducere.
Qw vero feciis fecerit, graviter a ReCtore cum con-
puniatunnifi forte mater,vel foror (aut tales perfonx, inter quas naturale foedus nihil permiflerit perniciofi fceleris fulpicarij venerit aliobtenta, vilitatum. tunc de licentia ReCtoris,prius petita iiliarijs
&
Nam
quem
tales introduci
pofsunt per earum coniunCtos ad videndum domum,& retineri. Si vero aliqua domina, vel honelta
per breve tempus, ac publici
&
mulier duCta aliqua curiofitate (qua? folet feminas ^etiam honelfas bonas aliquando pulfare)voluerit videre Collegiu: per duos capellanos
a ReCtore nominatos introducatur cum comiti va fua,qui inferiores par exeat , eam comitentur. offendant , Sc quoufq;
tes Collegij ei
domum
Cameram tame alicuius,aut lecretum aliquem locum nullo paCto mulieres intrent. Ad pernoctandum ver6,quantuncunq; lint coniunctre per fcne,aut quacunq; ratione, vel caufa,five exquilito colore,etiam graviffima infirmitate urgente,minime admittantur. Vnde quicunq; fit. Recquacuncp tor, aut quivis alius, qui ad pernoctandum indicto Collegio ocalione, vel quovis quiefito colore mulierem aliquam retinuerit ( etia ii fit
mater, vel foror, vel aha quantuncunq; coniuncta perfona , etiam perjunj in quam incidat, lit privatus iplo quod ad Collegium habuerit, Sc de ipfo protinus ir-
ÂŤstate decrepita ) ultra pcenam
&
facto omni lure,
remifsibiliter expellatur.
Constitvtio XXXXVL De adttbus exercendis
.
perGollegialestans in lectio-
& quod non
nibus, quam in difputationibus, implicent fe negocijs.
N QV
E I E. quiatefte Phiiofopho, ex adibus frequentatis lfatuimus, quod omnes generatur habitus, ordinamus,
&
&
linguli de Collegio quotidie audiant ad minus unam lectionem in fua facultat^,, mfi legitima caufa impediat , qui vero omiflerit, portione illius diei mulCtetur per ReCtorem irremifsibiliter. Item,quia ut ait fapiens:Ferrum ferro acuitur, & fic vir in facie proximi
D
4
fui.
mandamus, qucd tam in ftate, quam in hyemepoft prandium immediata , diebus dominicis,& alijs feftis, qua: populus obfervat,per tri-
lui,
duum ante polita conclulio, & affixa a Theologo 8c Canonifta perturaum in foribus generalis fuÂŤ facultatis, fuftentetur ad quam quilibet :
de
una facultate feorfim ab ah/s conveniant: & modefte, ac oidinafi arguant fi conclufionem proponens evadere argumentum forfitam ignoraret,prove&ior confbciorum, cui ledtor demandaverit, illum pro virili fua defendere teneatur, fi aliquod in concertatione dubium remanferit, lector illud aperiat,& difiniat. Veriim,quia aliq uando nimis elongantur eiulmodi contentiones, &; in eis multum temporis perditur, :
&
&
ad
mandatum le&oris defiftat arguens, vel reipondens. Volumus etiam, quod quilibet de Collegio findens, ad ponendas,&
fuftentandas di<5tas concluliones,ut didtum eft,per turnum in fua facul tate teneatur fubpeena privationis portionis trium dierum. Quaepcena
quam pcenam Retfior cum fuis cofiliarijs diligenter exequetur contra inobedientes,aut fcandalofos:ipfo.sq; fchocrefcat crefiente contumatia:
lares,& etiam capellanos in
Domino exOrtamur,qucd tam in his,quam
m caeteris graviter & modefie, ac urbane, & comiter fi habeant inter fi: ut proficientes de virtute in virtutem,in via Domini con valefiant.
Non
vagentur per civitatem,fid domi contineant,ac literis obnoxius,&indeindulgeantrquiaficudiim Hieronymum, clericum facit folitudo, non publicum: beatus Hieremias de talibus aic,Bonum efiiuveni, li felse
&
portaverit
iugum ab adolefcentia fua,fidebit foliis &tacebit,quia leva-
fupra fi. Et lapiens ait:Percurre prior in domum tuam,& illic advoca te,& age conceptiones tuas. Vnde,ne occafione divagandi habeat, vit fi
& quia nemo(utApoftolus ait^militans Chrifioimplicatfinegotijs lecularibus:diftri(fie
inhibemus,ne fi negotijs immifceant,aut ea quaerat: excuciant, ut,non negotia-
quinimo fi Iponte fi obtulerint, e fi prorfus
&
do&iores fapientiores in fine fui orfionarij a Cpllegio difeedant. Quapropter fi cotingat efleftudium generale in hac urbe, exprels^ tores,fid
prohibemus, neCollegialis aliquod offici um,etiam fi fuerit pium,in eo habere pofsit. Etiam inhibemus fiib pcenaperjurij,& privationis provifionis unius anni, in
quam incidat
ipfo fado, ne quis Collegialis pofsit
praedicare in tota civitate extra Collegium,nifi bis in anno,& poftquam per quadriennium Theologiae operam dederit in Collegio. Item,quia ufus praefirtim in loquendo,maximavim habet, Sc conde-
cet viros fcholafticos latine loqui:
&
ordinamus, ftatuimus, qucd omnes de Collegio, etiam famuli, fi rudimenta gramaticae caluerint,latinefemper loquantur, fub poena unius myriadis pro vice qualibet, ad quod melius
29 melius exequendum,acufatorper turnum quolibet meiife deputetur, arbitrio Rectoris puniendus fi ie negligenter geiferit.
ConstityTio Quomodo
X XXXVII.
Collegialcs fe poflbat opponere Cathe-
dris, vel fubftitutionibus,ac lecturis extra
Collegium.
|R AE T E R E' A
ordinamus,& ftatuimus,qubd
fi
aliquando
in di£a vrbe ad aliquam le&uram fe oppegerint aliqui lectores,^ inter eos plures Collegiales fe opponere voluerint,
ad vitandam inter eos zizaniam, & difeordiam , quilque eorum le&ionem inter Collegiales legat de materia fibi per Re&orem, & confiliarios confignatarpoft hxc vero,omnibus fimul in capella, velfaerifiia eongregatis,idem Re&or iurabitj& ab alijs iurametum recipiet,
quod nullus eorum,odio,timore, gratia, vel favore votum fuumprasilabit,nifi ei,quem fecundum Deum,& bonam confcientiam ad di&am ,
Quo proflito, omnes ledluram regendam fufficientiorem crediderit fingulatim balotent pro fingulis,& qui plures habuerit balotas,folus ad .
lecturam fe opponere pofsit.
.
.
O'
ms> r
CONSTITVTIO XXXXVIII. Quo tempore porra claudi debeat, & de poena iofliillis qui claufa porra venerint, aut per , feneftram, vel parietes exierint, vel Collegio fe abfentave-
genda
rint.
|A£.TERVM, quia pernotare extra domum minimi coii gruit fcholafticat honeftati,ordinamus, & ftatuimus qued i
I
,
quolibet velperi, quando
Ave Maria pulfatur (quo etiam te-
pore campanam CoIIegij pullari mandamus ) porta maior Coli egi j claudatur per aliquem ad Koc Ipecialiter a Rcciore,& confiliarijs deputatum,& clavis incun&anter in manu Remoris reponatur , nec dies, qua ita lucente, vt pecunia di<aaporta,donecdarefcat aperiatur
inmanudifcernipofsit,Re£tor,vd aliquis
D
fidelis
5
ab eo miffus aperiat
eam
,
eam;
& tunc hceatimpugni cuicunquc exire'domum: nifi forte aliquis
cafus necelsitatis occurreret(quem in arbitrio Redloiis,
& d uorurn fal-
tem ccnfiliariorum dimittimus) propterque m aliqua portarum fore t necefia no aperienda .Poita vero ferviti) femper maneat claufa & clavis eius apud Rectorem de cuius licentia ad aliquod fervidum necefla, lium aperienda fit.Quo finito quam primum claudatur,& elavem Red tor recipiat,& fervet diligenter. Si quis autem de Collegio poft claufam ,
portam venerit ad Collegium 3 null a<5tenus,ei aperiatur- ni fi per Reflorem J & duos ad minus confiliariorum & nihilominus fequenti die in panne^dc aqua in terra pceniteat in prandio C oram omnibus., & nullus alius ei cibus vfquc ad c cenam miniftretur nifi aliqua infla & rationa3 , bilis caufa(qu a; pe r Re<5lorem .& confilianos^vel maiorem j) artem eorum probet'ur)ipluin legitime exc uiaveiit, fuper quo eorum conficien:
dam
oneramus.
'
‘
Si verb/ecundo in eundem errorem inciderit, tribus cotinuis diebus inpanne,& aqua in terra cora omnibus pamteat^fine ulterioris cibifpe. Si autem tertio id ommittat , ipfo fit fadto piivatus omni iure quod P ad Collegium habet,& de illo protinus ftatim expellatur.
Deniq;
fi
<5taverit line
quis de Collegio(etiam famulus)extra Collegiumperno-
Redl.Qfi^&coniiliariorum licentia ipeciali (quam
nifi
ex
iufta 3 urgenti , .& rationabili caula concedi alicui prohibemus quam } caufam eorum arBitrio committimus/uam confcientiam onerates)pro
prima vice fitpri^ejrs-medietate provifionis totius anni , & tribus diebus in panne.,&: aqua in terra coram omnibus pceniteat.pro fecunda vefit privatusprovifione totius anni ) & nihilominus fex diebus in panne7 & aqua coram omnibus in terra pceniteat: pro tertia autem vice de Collegio protinus expellatur.Redtor vero,qui(nifi de confenfuma-
xo vice
per balotas obtento^ pro caufa honefta, & necef Collegium pernodlaveritp ipfo fadto fit privatus officio Recprima vicepro fecunda varo 7 & tertia pcena pari cum alijs
loris partis Collegi; faria) extra
toratus pro
p!cclatur,vt paulo fupra diffinitum
eft.
Constitvti
O
XXXXIX.
Quj vitium carnis. in;CJoilegio cottifflilTerit
aut cpn, cubi^|g.%c'cultam,vcl publicam habuerit.ius ‘..i;
co c
ad Collegium perdat. ' •
r
-
d:
AMPLIVS
*° autem ftatuimus,& ordinamus,qucd qui cunque •
•
SM P L I V S a i 9
.
m Collegio vitium vel extra
carnis coirnmlferit, aut in tota civitate,
eam public^vel
occulti
concubinam habere _con-
vidus,velcum aliqua deprehenfus fuerit, ipfo facto -Collegio privatus exiftat:fuper qua re,ipie Redor cum luis confiliarijs,audi-
rumore de infamia, authoritatem onufque inquirendi habeant , ac condito de veritatemotorietate tali qux nulla pofsit tergi verfatione ceto
llari, vel
Iegitima:fimpliciter,&: de plano fine itrepitu figurte iuditij(ha-
bitaprobatione,vel informatione)ipfum de Collegio expellant. Qlu fi
d
& confiliarij huius hoflra? conftitutionis executionem fado in fententiam excommunicad Gnis,&: privaab omni iure,quod ad Collegium hab entdneurrant & domini
didi Redor,
difsimulaverint,ipfo tionis
;
:
vifitatores cum toto Collegio , fub pcena perjuri), quam Collegiales non procurantes,aut faventes,autnon exequente$>ipfaomiisiojie incurrant:tam reumquam negligentes executores legis a Collegio lrremilfibiliter
protinus expellant.
•
.
:
CONSTIT VTIO
r
i:.
ifioo
/
L.
Quod nullus dc Collegio intret do mum alicuius vicini.
ATV^MVS ISSITquocimque qua: t§ggg$|j ve l
nullus de Collegio, , & ordinamus , qued lito colorejintret tabernam in tota civitate, li gimus vicinum , qui haarcis veteris, ambitum Curixx^cienfis,& totum intra
dpmum alicuius vinici,& intel 1
bitat
qua: vulgo dicitur
el corral
de Xerez,y elAlcacarviejo.Qucd
fi
aliquem
Redorem,vel Collegialem,vel capelknum,vel femulum contra fccifle comperiatur,ipfo fado fit Collegio privatus , "SI de eo , modo in fupradida cofifiitutione expreffo,pronnusexpellatur. ,
CONSTITVTIO
LU
Quod nemo dormiat in camera alterius. .JRDINAMV S
pra:terea,& llatuimus,qubd quivis de Collegio in camera fibi confignata die> acnode dormiat , & ad cameram alterius nullo pado ad dormiendum fe transferat: in cafu quo collega infirmarem r,& pietatis, atque minifterij gratia id faceret, &; in tali cafu fieri non pofsit, nifi cum licentia Re; |
* nifi
moris
prius petita,& obtenta: fuperqua re Rectoris confcientiam oneramus. Qui autem tranfgreflbr huius conftitutionis extiterit,pro prima vice a portione fex dierum privetur, pro fecunda vero portione vnius «floris
menfis,pro tertia autem toto iure Collegi) fitipfo facto privatus.
Co NSTlTVTIO HI, Quod nemo TIAM
B
tionis,
extrarius in Collegio dormiat.
ordinamus,& inhibemus , fub pcena excomunica-
quam ipfo fadto inccurrat recipiens ,
& privationis
eidem recipienti, &Re£fcori non pumen tiyvehcuicunque fcienti,& non revelanti,quod nemo extra-
portionis femeltris
riuscuiufcunque conditionis, aut gradus confanguinitatis, aut affinitati s,aut amicitias iit cum aliquo de Collegio, dormire ibi die, aut no6te pofsit.Necaliquis eorum,qui ad Ecclefiam immunitatis gratia confu-
qua re Re6tori,& omnibus de Collegio difpenfandi facultatem omnino addimimus. giunt.-fuper
CoNSTITVTIO Quod Reditoc quoties voluerit,
LIII. pofsit intrare
came-
ram cuiufcunque de CoEM
Ofdiitamus>& ftatuimus, quod
fi
Rector in cameram
cuiufcunqueide Goliegio dienodtuque intrare voluerit inS8IJpSi| cundtancer illi apperiatur , & libere eam explorare pofsit. :
i!
'
Quod fi quis de Collegio refiftcrevolueriqipfofadto fit Co.
llegio privatus.
CoNSTITVTIO •
Lilii. -
Quod nemo fine collega extra Collegium exeat. V O N I A M cottftat nobis do«flrina Domini, binos collegas
H
falubrius,atque honeifius incedere, &fapiens ait.V$foli,quo-
niam fi ceciderit,non habet fublebantem. Rurfum Ariftoteles dixit , duo fimul euntes in omni re validiores erunt, & ita conducit honeifatiCollegialium, qui beneinftitutis religiofis merito
com-
.
3* .
comparantur.Statuimus,& ordinamus , quod nullus de Collegio exeat cum rationabili per civitatem , nec etiam ad campum fine collega, caufa:ac licentia Redoris,autin eius abfentia Vicerectoris petita,& otn
&
ad ledionem,vel Termonem iverit.
tenta:nifi
jr t Constitvtiq LY r;
*
'
i
Quod femper fervetur {il entium prasfertim
in choro,
& capitulo. Et pullationes inf-
reffedtorio,
trumentorummuficorum, aut chorea: in
I
ROIND E
Collegia inhi-
quia filentium in choro,reffed:orio,& capitulo
Ecclefiafticathoneftati&
fchoMicat vtilitati
quam maxime
j !
condueit.Pratfenti conflitutione fancimus,qucd in dictis locis
ftrichfsime obfervetur.Et contra facientem Rector, aut in
eius abfentia primo fedens in didis locis,pro arbitrio graviter puniat.
Prxterea,quomam fecundum fandorum patrum fententiam in chocrebius,& facilius, diabolus hominum animos illaqueat,fibique de
reis
Vincit. Prxfenti conflitutione
fancimus, quod in Collegio non fiant
chorea: /aut dancat, vel inflrumentorum
muficorum
pullationes. Qui-
bus proculdubio,& mens a contemplatione, & ab ftudio diftrahitur, ac collegarum mentes alterantur. Qui vero contra fecerit: etiam in die accepti gradus,aut cantationis novat miffat
:
vitra
pcenam
periuri)
>quam
incurrat ipfo fado,arbitrio ReCtoris,& confiliariorum puniatur.
Con STlTvTIO LYL De ludo vitando. |V I A ex illicitis ludis multa k us
incommoda, maximi ftudenti-
e quntur,ordinamus,& ftatuimus,quod
->f'
euSjailt extrarius inCollegio pofsit ludere *
cartas, vel pilam
,
nemo domefli-
ad aleas, taxilos, vel
vel fcacos, aut extera his fimilia.
Qui
vero
contra fecerit,pro prima vice provifione duorum, pro fecuda vero qua-
tuor menfium,pro tertia omni jure,& commodo, quod in Collegio habet.
betjiit privatus.quam poenam etiam volumus incurrere Recftorem , vel in eius abfencia vice Redtorem,!! quem extrarium permifleritin Collegio ali^uemprxdibiorumlucioxum exercere.
CoNSTITvTIO
LVir.
De murmuratione, & contentione vitandis in reffecto rio 3
& coquina, vel
alibi,
& de poena eius.qui non obe-
dieritRedtori mul (Stanti, aut negatam por-
tionem rapuerit,
& quid agendum,
fi
contentio inter Re6torcm,& aliquem de Collgio acciderit.
VMM
L S etiam , & mandamus quod nullus Collegia, ium,autcapellanorum cuiufcunquefitconditronismurmu:t,aut i
tumultum faciat in
refleiSonojaXit
m coquina,vcl
ali-
quia ei non datur talis portio,qualem
velet, etiam li tota ei ob aliam caufam. Sed fi aliquid gravaminis aut , allatum fenferit,paccattfiac mbdeft.e.cdnvemat poftea Rectbrem,& fi opus fuerit coniiliaribs, aut aliquem; vefalfiraos eorum,
portio auferreturaut
iniunx
iibi
&
proponat eis quamdam fuam.Qui ffnembra;ac dqlo , &fraude iuftitia fibi adminiftrennQu dd fi quis lecuifaciens pacem turbaverit in panne,& aquam prandio, & in terra coram omnibus una vice :
pceniteat. Si'
verocontentioMurmur, vel tuttiulms inter CoJlegiales ortus Rd5tor,quam primiim diligentifiime illud paccare fiudeat ,
cum confiliarijs fuis authorem,&caulasinquirat,&auemin venerit iufte puniat.
â&#x20AC;&#x2DC;
1
&
fuerit;
poftea
culpa r in-
Volumus etiam.qubdfi quis per Redorem line conliliarijs,aut cum ob horum ftatutorum tranlgrefsionem muldatus fuerit & non pa-
eis
;
tienter tulerit atque obedienter,crefcenteinobedient:ia,crefcat,<5<: poena Quod ii quis muldatus portionem repuejit , ipfo fado fit a Collegio perpetuo ex pulfus, quam quidem expulfionem omnes Collegia-
lesprotinus exequatur.V erunijli inter llegi o
Redorem
A quempiam de Co-
conten tio ortafueritdpfi confiliarij^aut duo eorunr/ub pcena eis viia,iilendumlid imponant. Ad quod fervandum tam Redor^qnam cu 00 cotendens line mora teneatur, fubpcena privationis portionis unius meniis.
menfis.Adquam exequendam
cofiliarij
cum omnibus
Collegialibus?
iub perjurijpcena teneantur.Et nihilominus confiliarij,habita intormacione veridica,fi
Remorem reum inuenerint,charitativd eum moneant*
vt a ceptis defiftat,& temperet. At
commi{Tcrit,vifitationi
fi,
quod abfit , gravius in fubdiAum
puniendum refervent. Si
vero Collegiaiem
,
vel
capellanum,vel alium de Collegio excefsifle compererint: eum pro arfemper prudenti, acfalubri ratione authoritatis
bitrio puniant,habita
Re£toris,& iuilitiis.
CONSTIT.VTIO LVIIL Ne quis Re&orem convitio afficiat. IMVER.O, quiaauthoritas in regendo , efl quam maxime neceflaria,diftri<3:e prohibemus , ne quifpiam de Collegio verbo inhonefto,aut turpi, vel iniuriofo,& irreverenti, vel convitio aliquo Remorem afficiat. Si quis vero info-
lens contra fecerit, confilianj
eum pro arbitrio cafligent
accriter,
& pu-
niant.
CoNSTITVTIO LIX. De concordia ponenda inter rixantes, & de poena infligenda foventi
partem
alterius ri-
xantium*
M
8® wm
duos de Collegio domi, vel extra rixari, E , fi volumus omnes ftantes,eos ad concordiam , quantum in eis fuerit,redducere,& ille de numero rixantium,qui noluerit pa contigerit
l&fcvtfcfets
cem h a bere,monitus per Re<3orem,3c confiliarios , teneatur ex tunc exire Collegium,fub pcena perjurij,& tandiu extra maneat,qua diu in iua permanferit contumatia,Quod fi forte tres dies naturales pertinax extra Collegium perfeveraverit,& fuplexa Rectore,& confiliarijs imploraturus veniam non reddierit,perpetuo ei regreffus Collegij fit in terdi«5tus,& alius loco eius
fecundum ordinem fuperius inftitutum fub
fi fort^ quis durante rixa,verbo partem alterius rixantiu fovent,quinque diebus folus in menfa collocetur in prandio,quibus lopanne , Sc aqua fiif!entetur,& nihilominus fit privatus provificne duo
rogetur. Quod
lo
rum
rum mendum pro prima vice, pro fecunda vero pcenas ante di-ftas volumus duplicari.Si autem tertia vice ea in re inveniatur reus,quindecim diebus perniteat in panne,& aqua in prandio,& fex menfium provifio-
ne privatus exiftat.
CONSTITVTIO
LX.
& in ftru mentorum, & aliarum feripturarum Collegij, & inven-
De confervatione pecuniarum tarijs faciendis
,
de rebus
Collegij.
5V I a
neceffe eft confervationi
frumentorum, | |
rum
pecuniarum,& iurium,ac inf-
& aliarum fcripturarum,ac inventariorum re& ftattiimus, quod in
Collegij pro videre. Ordinamus,
facriflia diCta:
domus lit femper una fortis archa ,
in qua pecunia reponantur,& fideliter conferventur. Quas archa quatuor diverfis clavibus claudatur,fine quibus omnibus non valeat 2 pperiri Qua.
rum unam teneat Re&or: & quilibet confiliariorum unam. Originalia autem inftrumentorum,& privilegiorum ponantur in una alia fortifsixna capfulain
facriftia: pariete polita
in archivis ad hoc, Scaliz deputa-
quidem duabus clavibus fit firmifsime' claufa , & nunquam aperiatur nifi cum magna, gravi , & urgentifsima necefsitate , & caufa: quas dux claves in archa maiore ferventur. Copia: vero omnium origis tis.Qua:
:
nalium bene authenticata:,& folemniterinfinuatsin capfonio aliquo archa: maioris fupradidla: reponantur,ubi fideliterconferventur,utcum
expediens fuerit propter aliquam Collegij litem, faciliter producantur. Alias vero, nifi urgentifsima necefsitas immineret,de magna capfaprt;-
ch&a nulla<5tenus extrahantur. Quo etiam cafu caveant attentifsime ReÂŁtcr,& confiliarij,quod expedito negotio quam citifiime recuperentur,^ in archa reponantur, ne propter negligentiam aliquod eorum amittatur,fub pcena privationis portionis unius anni,inquam incidant ipfo fado.Et nihilominus inftrumentum
quod deperditum fuerit (fi , de protocollo fcribarum,aut notarioru publicorum haberi no potuerit) impenfisipforum negligentium de originalibus authentice tranferibatur,& in loco fuo reponatur. V olumus pra:terea,quod vitra hoc,fit unus liber pergamineus in diota capfa maiore, in quo omnia privilegia , infirumenta, & feriptura: didli
didi Collegi j ad literam authentice fint regiflrata , ut ad tale regiftrum pro dubiorum declarati one,fi qua emerferint, recurratur. Item ligilla dicti Collegij in
ligenter
didaarcha maiori femper conferventurrcaveantquedi
Redor,& confiliarij, neiridifcref*,
aut minus confidcrate' ali-
qua literat ligillo Collegi) figillentur,qua; res fortalfe in futurum Colle gio perniciola foret. Nec unquam aliqua; licere figillentur, quarpriiis rnprsfentia Collegij primitus non legantur, atque figillationi maior pars Collegi) confenferit,ac
rum
parte in
Redor cum confiliarijs,
literis fe fubfcripferint,nifi
vel
forc^ effent liceris
tendas per Collegi) conftitutiones allringerentur,
maiore ipfoad quas mit-
,
nam tales volumus,
quod Redor cum confiliaris,vel maiore eorum parte, etiam toto Collegio contradicente,expedire pofsit.
Fiant infuper tria inventaria in pergameno
,
in
quorum uno omnes
libri divinorum officiorum,calices,paramenta,Ecclefiaf1:ica ornamenta,omniaque alia,qua; pertinent ad capellam:& etiam omnes Ribltothe
per ordine confcribantur.In fecundo
ca; libri
inflrumenta,& domus tam intra urbem, bris,.^:
c6finibus,poflefsiones
omnia
quam
privilegia, littera;,
extra
cum fuis mem-
quoque extra urbem cum fuis
8c menfuris.iura etia quadibet, cenfus
tam ex rebus Ipiritualibus, quam
,
limittibus,
& tributa, ac finguli proventus,
ex temporalibus per ordinem defcri-
bantur In tertio vero vafa utenfilia , ac omnia fupelledilia, res etiam mobiles dida; domus cum fuis qualitatibus,ubicunque lint , live in ca.
meris,fivein Collegio,fiveindomibus,autpoffefsionibus Collegi) , cu illorum nominibus,penes quos res illa; fuerint , live quibus fuerint noviter confignatx, fideliter lint digefta;
ca maiori pratdida
.
Qua; quidem inventaria in ar-
cum inftrumentis alijs conferventur ,
ventarijs,Redoribus novis in principio
offici)
& cum his in-
eorum lingula conligne
tur.Didaque inventaria ter in anno coram omnibus de Collegio per or dinem perlegantur, fcilicet, finita ledione ftatutorum qualibet vice, ut fupra didum efl,& tunc qua: de novo habita, &acquiiica feorfum, & illa qua; coliimpta,vel perdita eflent,limiliter feorfum fub forma publica defcribantur:illos,quorumnegligentia, vel dolo perdita fuerint: ad reftitutionem , vel emendam penitiis compellendo in forma fuperius inalijs ftatis exprella. Si autem contigerit aliquid de his , qua; in inventarijsdefcriptafunt, alicui conlignari debere ex aliqua necelsitate
:
& qua ex caufa & quibus prarientibus & q uo die, & anno & ex cuius mandato tradditum fuerit. Subfcriban-
fcnbatur illud ,
menfe, fi
in reilicuendo
,
,
,
turque per dantem
,
ac fufcipiententem
refift entia
,
ut
commodius
aliqua tentata fuerit. Et
E
repeti pofsit,
prxdida inventari a
taria facere
teneantur Reflor
,
&
confiliari)
CONSTITVTIO De cuftodia Bibliothecae,
fub debito iuramenti.
LXI.
& librorum, &
quod po-
nantur tabulae, in quibus omnes libri per ordinem confcribantur,& de punitione illius, vel illorum, qui de ea aliquid furtive fubtraxerint. thefaurus libratu fitpreciofifsimus , ac proinde fumma cu fRfi&dS cliligetia - in Bibliotheca aiugeua fervandus,ordinamus,& ftatuimus, ut
SpgJilVM
â&#x20AC;&#x201D;
t
i -. per banchas feriatim locatas,omnes libri per nos ipfi Collegio donatg ve l quiinfuturumper Collegiu ipfum,vel per alios undecfiipa-
creverint,ponantur per ordine lingujaru facultatu catenati , Sc ipla terra catenas tenentia,in lingulis banchis,iingulis feris,8c clavibus claudan
Qua: claves in communi arca,de qua conftitutione fuperiori dictum eft, reponantur, & omni vigilantia conferventur. Fiat etiam tatur
.
bula, in qua,omnes libri contenti in quibuslibetvoluminibus dexterae partis per ordinem defcnbantur cum eoru principijs,& finibus , quz et affigatur in dextris in loco commodo,et alia fimilis fiat librorum linit modo lituetur inlihiftris. Nulluique dictor luti libro-
trepartis:&;pari
rum ex Bibliotheca extrahi pofsit, nili fortd pro ipfo aptando , et ligando Nec etiam pofsit ullo padto commodari alicui domeftico , vel exconfentire trario quocunq; qusefito colore.Quicunque verri, talem rem .
modo lit Redtor , modo confilianus, aut quivis alius in pcmam perjurij incidatipfo fadto, et nihilominus li liber haberi potue-
prafumpferit , rit, teneatur
quamprimiimipfum reftituere.Si verri perditus fuerit: om-
nes confentientes,Collegiumfervare indemne, et de fuo proprio reftituere teneantur, et donec fatisfecerint, fint privati vidlu, omnibufque emolumentis, quz eis debentur a Collegio. Didia: verri Bibliotheca:
qua quilibet Collegialis,et capellanus pofsit habere fuam elavem: vitra etomnivefpere lit una maior communis, qua omni mane aperiatur , Bibliothecam ifudendi gratia ferecipeclaudatur,ut fit eis liberum
m
re ris
,
vel pofsint deputare aliquem fpecialem librairllain
aperiat, et claudat
eam
,
vel alias prout eis
qui certis ho,
commodius, et Iccurius,
-
v
f
54,
.
ac cautius videbitur expedi re,vfqu e adeo cautÂŁ providentes,quo in lpiis libris non polsidiniltrum aliquod evenire. Eapropter etiam prxcipi-
mus,quod nullus lucernam, vel candelam in Bibliothecam intromittat. prohibemus pr^terea exprelE?,ne extrarium aliquem abfque Recloris,vel Bibliothecarij licentia,fub
valeat introducere.Denique
pcena perjuri j , quis in Bibliothecam
quando Bibliotheca
fuerit exteris aperta,
unus de domo cui Redtor iniuxerit,vel Bibliothccarius debeat effe prxfens,ne
damnum aliquod libris pofsit inferri. Quicunque vero de Colle moetiam vel unam chartam , aut eis valorem, vitra pcenam quam incidat ipfo fadto , lit privatus omni iure, quod ad Sc fatisfactione prius fadta, de domo protinus
gio compertus fuerit,aliquid de Bibliotheca, furto, vel alio quovis
do abltuliflfe perjurij, in
:
Collegium habuerit, expellatur.
Const ITvTIO LXIL De poena furtive invadentium res Collegij. 'ESSSTEM ftatuimus,& ordinamus,qucd aliquis de Collegia fi
libus,capellanis,vel fervitoribus dicis
el&jj
domus de coquina, :
ve ^ ceIlario > vel ce ^ a v'l na da,vel horreo, aut alijs locis ubi res Collegi) reponuntur, Sc confervantur , vel de alicuius ca-
mera pannem, vinum, vel carnes, aut triticum, vel rem aliquam de bonis Collegij , aut alicuius de Collegio furtive fubtraxerit , aut fieri confenferit, vel conlilium , auxilium, aut favorem dederit , vel fave-
rit^ facientem Redtori non revelaverit: aut
quomcdo
fuerit: ultra
particeps criminis
emendam, ad quam,
quo-
1^â&#x20AC;&#x2DC;fo, principalis fiib-
ncn folvente, quilibet prazdidtorum in lolidiim teneatur:ipfereus,omnefqueali)participes in crimine de Collegio protinus trahens, vel eo
expellantur.
Con STITVTIO LXIIL
&
Decuftodia rerum Collegij eius indemnitate vanda ac poena inuadencium eas. ,
RAETEREA,
fer-
quia at in proverbio dicitur: Nonminus novo conftruere,ordinamus,&:
ell,rem confervare,quam de
ftatuimus , quod quicunque de Collegio modo fit Redtor, modo fcholaris,aut capellanus,ant ceconomus,vel famulus,
de bonis Colle<nj, vitra bona
illa
qux in hoc,&
E2
alijs
nollris ftatutis eis
per-
&
fuis ufibus applicaverit, permifia funt,& comcfTa,aliquidiecepciit, ultra poenam perjurij,in quam incidat ipfo fado,fit privatus omni iuie>
quod ad Collegium habuerit,&de ipfo pcenitus .
expellatur,& alias Re-
ctori$,& coniiliariorum arbitrio puniatur. Collegiumque ipfumfemper fervetur indemne.
Ita
nanque concedimus Redori,& confiliarijs,
\ quod pofsint omnem fupplere deffedum circa negotia,& fervitia Coi-
&
finguiegij,quomodolibet emergentia,ac facere, &.ordinare omnia, commodo didi Collegij cognoverint
la,quae necefsitati,& utilitati,ac
expedire,ut aliquid de bonis Collegij tam mobilibus, quam lmmobilibus,aut alijsiuribus tam fpiritualibus,quam temporalibus, dido Collegio per nos donatis,aut derelidis,ac
acquiiitis,& acquirendis
alijs
,
8c
libris Bibloteco,& capellae ornamentisrac vafis domus,vendere, diidonare, velquomodolibet alienare, aut fuis ufibns applicare} , etiam quavis inflante, aut urgente necefsitate, nulladenus pofsint.
de
trahere
\ Etiam
fi
totum Collegium
,
nemine
difcrepante
concurreret cum eifdem,nec etiam liceat
eis
,
in tali difpolitione
permutare , nili ex permu-
maxima, & evidentifsima fequatur utilitas & in tali non liceat line authoritate,&: decreto vilitatorum , & toto confentiente Collegio.Super qua re,quia in ea mille doli , fraudefque com tatione Collegio
:
cafu id
quam maxime invigilent Quod fi fecus aliquid factum fuerit,tam ipli facientes , quam confenfum praeflantes , aut dantes
tingere folent ,
.
confilium,auxilium,velfavorem,<Scpro viribus viantes,fcientes,&
non revelantes vilitatoribus ,
non refiflentes , acob-
& apud eos
,
ut provi-
deant,non inftantes.in fupradidam poenam perjurij,& privationisCollegij,& incarcerationis incidant ipfo fado. Et nihilominus quod contra
fadum fuerit,fitirrritum,& inane, &
teneantur fervare Collegium
indemne de fuo proprio. Vinum tamen,& granum,oleum,& res alias mobiles, quo fervando fecundum quod pro mafervari non poffunt , liberi pofsint vendere :
iori utilitate Collegij eis videbitur fitates
,
expedire:&praetiaipforuminne>.ef-
& utilitates Collegij, & perfonarum ipfius, flatutorum ordine
obfervato,convertere pofsint. Pofsint etiam talia fervitoribus Collegij benemeritis , xeflitutione fint fecuri,accommodare:vel pro laboribus,
inrecompenfamdare, quia eiufmodifub
& de quorum & fervitijs fuis
alienationis titulo
minime
continentur.
CONS-
35
C o N S TITYTI 6 De
LXIIII-
provifionibns opportuno tempore faciendis.
H
ordinamus.& flatuimiis , quod Re&or, & confiiiarij opportuno temporede vi<an,& veititu,ac alijs rebus neceffa ris,provideant:quod fi nonfecerint.damnum, aut incommo dum,Collegio inde fecutum, a vifitatoribus tempore vifita-,
T E M,
S2â&#x20AC;&#x2122;.-a5**c*>is
tionis refarciri coganturrnec
eorum excufatio admitatur , fi tepore procommuni arca non habuerint. Nam in
vifionis faciendat, pecuniam in
tali cafu ex nunc eos, & monemus,& eis licentiam damus , ad pecunias pro tali provifione facienda ab amicis,aut alias fuper pignore, ufquead
futuros redditus quaritandas.
CONSTITV T
I
De folicitudine per Remorem
LXV.
O ,
&: confiliarios
,
adhi^
benda circa debita Coliegij recuperanda.
S
|E
RV M
quoniam ex neglige ntia, qua? in bono
funt ftatu,
iri
g malum ,& ufque ad perditionem dilabuntur , teffe lapiente, a qui ait. Qui minima lpernit,paulatim decidetiliib perjuri rea * tu aftringimus,& Rectorem, & confilianos, quedlfintfoliciti,&: diligentes circa recuperationem debitorum iplius Collegij , 8c opj
importunequeiblicitentprociiratorem,i'eu ceconomum ita, , non veterafcant debita, tam pecuniarum , quam aliarum rerum fed
portune ut
:
,
fuis terminis fintrecuperata,&:colle&a,&
legitimis diligentijs faÂŁis,&
tionem
.
cum rebus recuperatis, vel
non alias, pofsirit reddere fuo tempore
cu ra-
Adjicientes, quod Reflor, vel Collegialis, aut quivis alius de
Collegio , qui aliquam pecuniam Collegio debuerit , intra duodecim dies a creatione novi Re<5toris,illam folvere teneatur. Quod fi non fecerit,tam diu a menla Collegij privatus exifiat quo ad debitum integre :
periolverit.
CONS-
CONSTITVTIO LXVI. Dc poflcfsionibus Collegij vifitandis
per Re&orem, poena negligentibus
& Collegialcs*
imponenda.
B
RDINAMVS i
'
&
etiam, {latuimus., quod faltem femel in anno,vel pluries fi necefsitas exegerit, Redor, aut aliquis de Collegio,quem ad hoc Redor,& confiliarij duxerint eligendum,li fuerit ipfe Redor legitime' impeditus, vadat cum ceco
nomo, videant,& revideant, ac pro
videant
domos,
nesjomniaque alia ad Collegium pertinentia j ttantur.Quod fi necefle fuerit vifitandasrpofsit
&
fi
edifficia
Redor duas equitaturas expenfis
& ipfe,vel iplo legitime impedito opus elegerint,cum oeconomo praecipimus,
poflefsio
ire extra
,
ille ,
vili tarum
Collegi) conducere,
quem ipfe, ire.Provifo,
& confiliarij ad id quod huiufmodi
vilitationes folati) gratia nullatenus fiant,in alio vero cafii
dido
,
qua reparatione in-
quoquomodo ruere per deiidiam permi urbem ad aliquas poflefsiones
diguerint,ftatim reparentur,ne
quam in pr;r-
& dillride inhibebus,ne quilpiam de Collegio
die,
nodu,vel una hora,intra ambitum Collegij,& daufuram eius,mulam,equumque,velafinum, aliamve belliamincludant, aut teneant.
vel
Quo 8c
fi
quis deCollegio lecus fecerit.portione fex menfium fit privatus,
Redor,aut vice Redor,qui
alicui de Collegio, vel cuivis extrari ora-
lem rem confenferit,fententiam excommunicationis to,^
qua
prius Collegio de
nifi
incidat ipfo fac-
danno fatisfaciat,minime' abfolvatur.Et
domus, fint nota: omnibus de Collegio, volumus^ mandamus,quod quilibet Collegialis , ac capellanus , infra fex menfes a die receptionis (ux teneatur vifitare omnes domos , & poflei-
ut ipfe poffefsiones,ac
fiones, intra
muros Hifpalenfes exift entes, fubpeena privationis
provi-
menfium praedidorum, ceconomus,five procurator teneatur ad mandatum Redoris omnia,
iionis unius anni currentis a lapfu illorum fex &c
biennium a tempore fupra dido etiam teneatur recognofcere quidquid extra urbem Collegium &c fingala ei oculariter demollrare:& infra
habuerit.
Quo bienno elapfo,medietateprovifionis
vetur.donec purgaverit negligentiam. Pofsit tamen filiarijs
di Ipenfare
cuiuslibet anni pri-
Redor cum
confi-
cum legitime impeditis.
CONS-
CONSTITVTIO LXVII. Quid
fic
agendum,
fi
ultra expenfas ordinarias, Sc
extraordinarias, de bonis Collegij aliquid fup e infuerit.
AE TEREA, quia confideratis huius Collegij pijs opej Rribus,& frudibus in Dei 8c conditione
S
Ecclefia evidentibus,
||
patria?,in
qua fitum efEfperamus facultates ipfiuscum Dei, Mari^ pradidio,quibus dicatum eft, au-
St gloriofa? Mirginis
geri^ ficut de virtute
in virtutem crefcet, ita in redditibus profficere,
ordinamus,& ftatuimus,quod quidquid ex fructibus didi Collegij , vitra expenfas neceflarias fuperfuerit acrefcat thefauro
incommuni arca,de qua fuperiusdidum eil ,
&
didi Collegij reponatur , do:
fideliter
nec ad fummam millium ducatorum fit perventum,& in tali cafu ccnfervatis femper cccc. ducatis pro thefauro , ad aliquas necefsitates , emergentes: de alijs per Redorem , et confiliarios,( notitia fuper hoc Collegio prius fada) emantur pro dida domo aliqua? utiles pofpro illis pfis operibus , de quibus inferius diiponetur: vel , emantur ornamenta ,libri,& alia, qua? pro capella fuerint necefiaria, quacunque necefiaria pro Collegio, vel etiam pro Bibliotheca, vel edifficia Collegij, veldomorum, ac poflefsionum ipfius, inftau-
fefsiones
&
rentur, vel
fi
fit
fieri
pofsint,
perventum, quoties Redori,
St Collegio
Qua? omantequam ad didum numerum
expendens fuerit, de novo edifficentur.
nia fupradida eius
commodi
& confiliarijs
fuerit pofsibile
cum
videbitur expedire.
confenfu Collegij, vel
Si autem bona, redditus, & proventus didi Coltantum augmentari contingat, quod pluribus Collegialibus fulficere bene pofsit fi inffa corpus Collegij fecundum numerum camerarum plures , quam fuperius eft provifum , commodi excipi poterint, volumus, Sc mandamus, quod augeatur Coilegiaiium numerus: dumtamen id fiat provide. St temperati, quam rem cir-
maioris partis. legij in
;
cunlpedioni totius Collegij cum confiiio,& afienfuvifitatorum volumus provideri, in quorum receptione ordo fupra exprefiiis fervetur Si vero ob d effectum cameraru,aut aliam legitima,et rationabile caufam, .
ÂŁ4
id
id
commode
nequiverit fieri,mandamus,qucd pauperibus (ludentibus
qui in hac vrbe literis capefcendis indulgerit, in eleemofinam , potu intra erogetur cuilibet media portio eius , qucd datur in cibo , Collegium degenti,pro animabus mea,& parentum,fratrum, ac maio-
cleiicis
&
In qua quidem eleemolmadiceceffani Hifpalenfes exteris. & inter eos Carmonenfes,& Vtrerenfes,cxteris paribus alijs omnibus prxferantur. At ubi (ludentes clerici fortÂŁ non elfentjtales eleemofinx erogentur pauperi-
rum meorum, & pro animabus benefactorum ipfius Collegij
.
bus utriufque fexus,claulis,erubefcentibus,quos vergon^antes vocitat: tamen fuerint perfonx vel maritandas puellas egenas adiuvent hone(he:quam rem Rectoris,& confiliariorum arbitrio commitimus> cum ccnfilio vibratorum, confcientiam omnium eorum onerantes. Hoc maxime provifo,qubd commorantes intra Collegium,his,qux .
Dum
habere debent iuxta horum (latutorum difpofitionem , propter dictas eleemofinas/velin minimo nullatenus defraudentur. Provilo etiam,
quod
ReCtor, & confiliari),fub hoc prx textu amicis
,
& confanguineis,
eiufmodi eleemofinas minime impartiantur.
Constitvtio Quis ordo
fit
LXVIII.
&
proventus tenendas, fi redditus, contingat extenuari.
Co-
llegij
RVMENIMVERO,
licet
efperamus in
Domino,&
divx eius genirricis prxfidio, qucd prxfatum Collegium dotatum relinquimus.Tamen quia ut experien a docente cognovimus, fxpenumero tempora variantur;
fufficienter -
t
& complures inopinati calus rebus contingunt humanis,
qui easinfir^
mare,& languere compellunt:providentes,qu6d (i propter (lerilitatem temporum,vel bellorum difcrimina,aut aliam accidentem caufam,ip(i qucd redditus. & proventus,in tantum (quod abfit) extenuari contingat, vaad impenfas,quas hxc (latuta difponunt,ipfi Collegio fufficere non di&x leant competenter,qucd de pecumjs, qux erunt in arca thefauri domus,moderatx fiant expenfx,prout Re&ori,& confiliarijs videbiiur expedire.Qux impenfx tam ordinarix,quam extraordinaria: , (i dictus thefaurus nonfufhciat,protempore,quantum honefle
fieri poterit,rel-
expenfx extringantur.Veriim (i forte hxc omnia non luffieerentitunc tertio (alaria traordinaria: primo , fecundo Collegialium provifiones, medici.
Quimedici>& famulomm,atque aliorum officialium fubcrahah?ur Goilegialium,qui bus omnibus nonfufficientibus,expeÂŁtetur vaccatio .
cito funt completuri
tempus fuum,& illis exeuntibus, alijnovi non
eli-
pancur,donecCollegiu ad pinguiorem venerit fortunam. Quod li adhuc hxc non fufficiantdiceat Re<5tori,& cofiliarijs,cum cofilio viiitatorum lpfos Rector em,& facta eis prius certa fide,plenaque informatione per
conhliarios,de dictorum
proventuum extenuatione)de congregatione
huiufmodi ad tempus,fcilicet,donec fufficiat Collegium, fcholares aliquo quos amovere de minus utilibus,& ad Rudium minus aptis.iuper volumus lrrefraconfcientias eorum oneramus.Qujbus,mandamus,& incurri pcena perjunjA totalis expulfionis, quas
gabiliter obediri,fub
ipfo fadto.Qui lic amoti,fufficiente
iam domo,priusreftituatur,&poit
de novo eligendi locis vacantibus fufficiantur.
CONSTITVTIO De
LIX.
ratione adminiftrationum reddenda perRedborem,& confiliarios, in fefto Sanfti Ioannis
Baptiftse,& in fine cuiuslibet anni.
iN iMVERO, quoniam villicus reddere tenetur
rationem
ftatuimusA ordinamus , qucd Redor, & geftis,atquead confiliarij de omnibus recepris,& expenfis,& | 8 Toannis miniftratis per eos bis in anno,fcilicet,in feif oSan&i putatis per Collegium ad exaBaptift;e,&ih fine anni prnni/luobus de
1
minandas
fute villicationis,
rationes, five
de ipfms Collegij corpore, five de extra ratio-' etiam anno in fello Sandti Ioanms Bapult*,
donem reddant.Secundo
deputatis per & in fine fui oficij,Rei5tori,& confiliarijs novis, ac duobus annorum Collegium computum & rationem univerlalem duorum rationes, quam qui receptureddere teneantur, & tam qui funt reddituri perfcnpto ceneantura ad dandum & recipiendum infra menfem ri provifioms privationis termino computandumifib pcena perjuri;, & ,
,
,
;
recepturi.
Quas
pcenas, lplos,
fuerint unius anni,quam receperunt, vel debuerint,incurrere voluvelipforum alterum.qui reddere, vel recipere ad prxdiAa compellanmus ipfo facto:& nihilominus per vifitatores in primo , quam in fecundo termino rationibus,tam tur Et examinatis Collegij Jph mpradenda diligenter findicos bienni), per fupradidos ,
examinantes faciant relationem & in primo termino cuiuslibet anni, notentur deffeaus,& negligentiar,ac rationes fignentur,& conferantur. In fecundo vero, quando totius adminiilrationis vif* fue:
rationes
rint,
ii
reperti fuerint beni,
& fideliter officium fuum exercuiffe, & ple-
nam cum iblutione reddiderintrationem,per Collegium, vel maiorem partem ipfius,fine aliqua difficultate abfolvaturmifi aliquis de Collegio errorem calculi, vel aliam iuftam caufam allegaret deberet fieri
abfolutio Reiftoris ,
interpelletur
& confiliariorum ,
iudiuum vifitatorum :
tiSjdeclarent fimpliciter,&
quare non , quia tunc volurrfus
,
quod
qui,auditis rationibus utriufq; par-
dc planci, abfolutionem Re<aoris,&
confilia-
riorum facienda, differendam,vel denegandam,iufl:itia mediante. Si autem reperti fuerint in fraude aliqua, vel dolo live notabili negligentia, , pratter alias poenas contrafic delinquentes in bis conlfitutionibus contentas,peripfum Collegium acrius puniantur. In punitione tamen
Re-
<Soris,& confiliariorum,
tali
cafu.
Collegium requirere,
& feqm vilita-
torum confilium teneatur. Aliorum vero omnium officialium, vel aliquid de Collegio adminiftrantium,rationes,&adminiftrationesvideatur,& examinenturper Rectorem,& confiliarios. Abfolutiones autem, quitationes femper fiant per Collegium aut maiorem eius partem,
&
:
ficu: lupcrius cll cxprcifum.
CoNSTITvTI
O
LXX.
Qood peccantes evangelice moneantur
&
nifi fc
afcientibus, correxerint , Reftorifiat denuntiatio.
AE T E R V M cum quis viderit, aut fciverit, fratrem
, , aut Collegam fuum,feu quempiam de pratdicto Collegio, mali converlantem, five aliter delinquentem, maximi
tra ftatuta
& hxc nofminime obfervantem,ipfum fecundum Evangeli-
cam doctrinam charitativi
moneat,ut fe corrigat,& emendet:
nitus fe emendaverit, lucratus
erit
fratrem fuum.
Si vero fe
Sc fi
mo-
emendare
eum coram uno,vel duobus Collegij, quod fi adhuc iplum contempferit, quamprimum bono motus zelo fub pcenaperjunpquam ipfofactoincurrat,denuncietipfi Rectori, utfic delinquentem neglexerit,moneat
taliter
corrigat,& caftiget,quddpropter correctionis defecrum,morbus
& cancer non ferpat, & totum gregem unius morbi de ovis vitium non inficiat.
CONS-
CON STITVTI
?*
O
LXXI.
De punitione facientium,vel dicentium faÂŁh, vel verÂť ba diffamatoria, velinjuriofa de Collegio, vel de perfonis eius,&
fi
votorum varietas
fuerit in poenis
delinquentium, quomodo arbi-
trandum iit.
R AE TER E A, quia experientia docente in alijs Collegi)*, cognovimus , quod nonnulli Collegiales divino timore ,
ik
honeftate poftpofitis, in ipforum, 6c Collegij verecundiam* Sc
confufionem, ad invicem turpiter converfantur , dicendo
verba inj uriofa,diftamatoria, detradoria, & multa alia illicita committendo pratfenti conftitutione mandamus, qued fi aliquis de Collegio, cuiufcunq; conditionis fit, alicui eiulclem Collegi) domi, vel extra verbum dixerit injuriofum,eo prafente,vel de abfente detraxerit: live detra &io illa de natura fua fuerit injuriofa, vel talis, ex qua infamia fadi pof:
fit
orin,arbitrio
Quod fi in arbi->
Redoris,& confiliariorum,puniatur.
trando fuerint vari : maioris partis arbitrium obtinea t, bi vero fuerint pares :"unu?HeT!^)ilegio per eos eligatur,qui cum eis cognolcat: &c tunc maior pars vincat.Et ut ha^c arbitria redius procedant,mandamus quaj
&
&
confiliarij , in cafu didus adjundus ipeciali futenus didi Redor, per hoc juramento conflringantur fub tali forma. virginem Matiam, ac fanda Dei Evangelia Iuramusper Deum,
&
quod poftpofitis omni
odio, favore,
commodo, afredione,
& honore*
iudicium folum jufti Dei timentes, pcenam arbitrabimur infligendam, quam crediderimus juftiorem , & ^quiorem. Quod fi fortÂŁ aliquis, vel aliqui confilianorum,vel adjunduseledus,, ad hoc vocati per fed noluerint
Redorem noluerint interefle: vel fi
forte interluerint,
fuum impartiri confilium,loco illius, vel illorum, arbitrio alius, vel alij in pari numero Collegialis,vel CoJ
maioris partis Collegij
legiales eligatur, vel eligantur,quem,vel
quos, vice illius, vel illorum, per
omnia fungi volumus in hac parte:nihilominus illis contumacibus fub hac forma punitis, quod quilibet eorum pro qualibet contumacia privationis portionis unius
menfis pcenas
luat.
CONS-
CONSTITVTIO LXXII. De punitione illius,qui dixerit aliquo, ex
fe audifle aliquid
quo infamia fa&i pofsic oriri,
de
& non
probaverit, a quo audiverit.
a
autem aliquis de Collegio dixerit fe audifle de aliquo de Collegio aliquid, de quo infamia facti pofsit oriri , teneatur probare a quo audivit laltem per unum teftem, vel per confefsionem eius, a quo dixerit fe audifle. Quod fi non implet
i
:
verit, perinde
decernimus puniendu/ac fi ipfemet dicti illius aucor prini decretum eft.
cipalis fuerit; ficut fuperiori conftitutione
CONSTITVTIO
LXXIII.
De poena infligenda portantibus arma, &quodR edor cum confiliarijs pofsint difpenfare ut ,
ÂŤo
portentur in cafu
licito.
L L E GI A L E S qui arma defenfiva^ut loricam
,
vel ga-
leam > vel maifl cas ferreas, veTHmilia portaverint: etiam ficooperta portentur,tribus diebus in pane,& aqua in prandio in terra publice pceniteant. Si vero portaverint arma offeniiva,
ut gladium , enfem , pugionem-, vel his fimiiia quatuor diebus pceni, teantinterra,utdi<flumefl;. Qucd fi creverit contumacia: crefcatinduplum pcena.Pofsint tamen Re<5tor,& confiliarij diipenlare cum aliquo, ut portet arma in cafu
licito,
fuper qua re eorum oneramus confcietias.
CONSTITVTIO LXXI V. De poena infligenda percudentibus exteros cu armis. ^OLLEGIALES,
qui cum armis offenfivis extrarios percufpjllfe ^e fi nC P er quatuor menles extra Collegium ipfofa&o fint expulfi, interea nullum emolumentum fulcepturi. Si vero denuo in eodem crimine exceflerint ipfofa&o ius totum Collegij perdant, & de eo protinus expellantur. .>
:
CONS-
'?9
C o N S Tl T V T
1
LXXV.
o
vel lignum vel animo offendendi Collegam: percudentium cum eis.
De punitione accipientium gladium
,
,
aliud fimile vel
RDlNAMVS etiam, & mandamus
,
quod
fi
aliquis
de
Collegio, domi, vel extra, acceperit arma oftenfiva,ut gladiu,
lignum,vellapidem,feu aliud fimile, animo focium offenden di perquatuor menfies de Collegio expellatur, nullum inde ,
emolumentum interim fufcepturus. Si autem percufierit eum cum aliquo eorum etiam leviter,ipfoiaÂŁto fit privatus omni iure,&commodo, quod in Collegio .habet. Qui vero pugno,vel alapa Collegam petcuffieSi autem horum aliquid, rit , expulfioms unius anni pcenas fubjaceat .
quis in alterius auxilium rixantium commiflerit didas panas, quas in Excepta poena expulfioalio effient fimplices, in eo volumus duplicari perpenis, quae in percudenti & Faventi eritpar quia uterq; expelletur :
.
,
,
Etdidus arma accipiens,intelligatur animo offendendi accepifle,fi inter eos verba injuriofa,aut mhonelta praeceffierunt. tuo.
CONSTITvTI De punitione
O
LXXVI.
eorum, qui domi, vel extra procedunt
ad verbera fine armis, vel
tale aliquid
com-
mittentium in alicuius auxilium.
R AE T E R E A,
fi
aliqui
de difta domo, in Collegio , vel
extra, inter fe procefferint ad verbera fine armis,
& non fuerit
procefTum ad fanguinis etfuiicnem,quinq; diebus mancipen qua extrahentur cippo ligneo ialtem cum uno pede, & die omnibus in terra pceniteant. Si vero effufio tur, in pane,& aqua coram pcenas volumus duplifanguinis etiam levis fuerit fubfecuta: pradiccas quifpiam in auxilium alterius rixantium cocari.Si autem quid horum duplicare iubemus, eo pcena mifferitpcenam ante diftam fimplicempn :
vero duplicem in rixante, volumus in
favente quadruplicari.
&
Volumus autem, diftriae mandamus,qucd in hoc cafu,& fimfliincunftanter per Reaorem,&: conbus inter fedifidentes, aut rixantes, filiarios
&
filiarios cogantur, ut fe alterutrum reconcilient, invicem veniam petant; triDuantc];, quod fi quis dura cervice, paci unde defilierat, coaptari renixus fuerit,tandiu extra Collegium abfqj ipe victus maneat,quandiu
in contumacia perduraverit.
CONSTITVTIO LXXVII. De poena Redtoris
&
confiliariorum , fi negligentes fuerint uicra triduum in poenis infligendis. ,
1
|l autem Re<5tor ,
& confiliarij fuerint negligentes ininfiigen-
^do pcenas per coftitutiones determinatas jjiereliÂŁtas,ultra triduum,fupra
aut eorum arbitrio pcenam perjurij,quam ipfo fa,
wto incurrant, quilibet eorum fit privatus pro qualibet vice portione unius menfis. Et nihilominus ne delicta remaneant impunita, ac proinde domus paulatim dilabatur,& ruat iniugatur reo mul<5ta per eoldem. Quod fi fecunda vice negligentes :
fuerint, ultra aliud triduum pcena eis duplicetur,Sc fic triplieetur,&c: crefcente de triduo in triduum Qucd fi forte(quod abfit)tam pcen;e reo-
contumacia, atq; negligentia.
ium,quam executorum,ReÂŁtoris,{cilicet,& confiliariorum,per quanda difsimulationem, v^J languorem,aut impiam tollerantiam,& negligentiam ( quod abfit ) ceflaverint , ortamur dominos vifitatores per vilcera IE S CHRISTI, per merita gloriofie virginis Mariae genitricis eius obteftamur , ut diligenter fuper hoc articulo tempore vilitanonis
V
&
inquirant,& quae neglecta per totum
annum cotra reos invenerint: om
& lingula ipfi exequantur atqj negligentes iuxta huius flatu mam paulo antea tradditam: oli cite, atq$ acriter puniant. ma,
,
ti
for-
1
ConstitvTio LXX VIII. De punitione murmurantium contra Redtorem conflliarios, propter
,
vel
exeeutionem poenarum,
& a quibus, & quo tempore debent gravati petere juflitiam fuam.
N
R O I D E, fi quis de Collegio propter pcenam fibi iniun-* &am,contra Redtorem,vel confiliarios, velipjforum aliquem murmuraverit, dicendo quod poenitentia fuitinjufta, vel gravis.
4° vis, vel
libi illata
pereoldem, quanelam proponere
dam petere a vilitatoribus,quando vilitaverint: & non ante. fus
.
afperiora verba,vel fimilia,pana libi impolita duplicetur. Pofsit
-tamen de injuria
inhibemus, ne
calibus per
:
vi litato res fe intromittant in negotijs C.ollegij
hxc flaruta exprefse libi
concefsis
:
vei
li
emen-
3c
Nam pror:
nili
in
contingat Recto-
rem, vel conlilianos recedere,ante tempus vilitationis pofsint quxrelam proponere, & emendam petere a Rectore, <Sc conliliarijs novis.
Constitvtio LXXIX. Qu]s
rccurfuSjfi
Redoraliquid
injufte mandaverit.
OLVMVS etiam,& mandamus,qubd omnes de Collegio fuo Rectori in omnibus, quat eis, vei cuipiam eorum iniunxerit,pareantTHec onu s,aut pcehahTper Remorem eis impo lita m,quoquomodo iubirereculHitrExcepto,li eos,vel quevis eorum a Collegio eijcere /aut proprio arbitrio portione privare vellet. Nam in tali calii damus iplis Collegialibus , vel cuilibeteorum ad conliliarios recurfum, qui intellecta re,ii viderint.
Rectorem injufte,
&
iniqui in aliquem animadvertilTe,ei denunciabunt, qui illice fub poma praeltiti juramenti illud revocare teneatur. Si tamen conliliarij, vel duo ex eis cum Rectore fenferint, Sc factum Rectoris ad exeeutienem horu ftatutorum zelo fecundum fcientiam tendat,minime' reprobetur. Super qua re confcientiam eorum oneramus.'
C
ON
S
T I TV T I O
LXXV.
Provido contra Redtorem ftatuta huiufmodi non fervantem, vel non facientem fervari , vel bona Collegij maleadminiftrantem,necnon contra objicientes,
& defficientes in probatione praediatorum.
VONIAM, teftante canonica veritate
:
Nihil valet iura
condere, nifi fo,qui ea tueatur, ut tam a capite, bris
quam a mem-
hÂŤc ftatuta,&fi non virtutis amore,faltem formidine p?-
nte.cum
debita reveretia,& folerti ftudio cuftodiantur. Statue-
do
do mandam us,qucd fi(quod abfit)ipfeR.ea:orinobfervando fervari
laciendo,neghgens
mam
aliquid facere praefumpferit
Collegij bona
exticeric: vel ,
ea,velcb~
contra lpforum flaturorum for-
atentaverit, vel conlenferit
:
vel
male adminiftravent: quamprimum perduos(fecudiim
formam Evangelicae veritati s ) antiquiores de Collegio debeat fecrete admoneri: ut qua: omittit,faciat,vel a cepto defiftat,qucd fi noluerit, ipfum coram duobus capellanis Collegi;, vel alijs Collegialibus admoneant. Qucdfi contemptis bis monitionibus,facere,quae faciendafunt, aut cellare a ceptis contempferit.incun&anterpraefati Collegiales tenea tur
dominos
vifitatores requirere, atqj
humiliter deprecari,
ad obfervationem ftatutorum compellant. teftamur pervifcera IE S V
utRe&ore
Quos quidem vifitatores ob
CHRISTI: utipfum Rectorem cum idfaciendum moneant,& inducant,&renitentem corripiendo, & puniendo, & fi opus fuerit , ufqj ad offici; privationem inclufivd compellant prius tamen veridica informatione habita, & in cafu quo effectu ad
:
,
per eos privaretur, alius loco eius fecundum formam fuperius defcripta eligatur. Ad pr^didta autem,Colfegialespraefatos fiib juramenti debito,
acipfum Re<ftorem ad obediendum vifitatoribus , & eorum mandata exequendum aftringi volumus , &c teneri. Si autem tales denunciantes vifitatoribus in probatione deffecerint, ultra pcenam perjuri; currant, fint ipfofa&o privati provifione unius anni.
quam in-
ConstiTvtio LXXXI. Qtjod nullus per tranfgrefsionem , aut omifsioncm
horum ftatutorum incurrat poenam perjurij, nifi in caftbus exprefsis per haec ftatuta,& quod infinucntur fex exemplaria.
T autem faluti, paci conficiendarum mitius confulamus, interpetrado declaramus,qubd ob tranfgrefsionem huiufimo-
&
di ftatutorum, nullus incurrat reatum perjurij,
in quibus
nam
ftatuta praecipiendo, vel inhibendo, talem pce-
Et ne ignorantiae ftatutorum praetextu quis le publicam le<ftionem,quam in alio ftatuto
valeat cxculare
fiex
:
ultra trinam
praecepimus: volumus,&: mandamus, qued infinuen exemplaria, quorum unum fiemper fit in camera Remoris, aliud
firtgulis
tur
nifi in cafibus,
ipfia
exprefise infligunt.
annis
fieri
pergameneum ad modum libri
fit
repolitum in Bibliotheca, ligatum catena.
....... ^
catena. Tria vero alia confignentur tribus confiliarijs in principio officij,& aliud in pergameno fcriptum.pro originali in arca communi cum alijs
Collegij iuribus confervetur.
G on st it v t
i
LXXXII.
o
Qu],& quales cffe debeant vificatores, & de modo quem in ipla vifitatione tenere debent. R AE TER EA ordinamus & llatuimus quod nos dum ,
,
,
ffiSpR vixerimus, fimus vifitator huius Collegij infolidum:poflmo illJippBdum vero fi aliquis de genere nolito didxEcclefix beneficiafuerit,dum in beneficio vixerit,
fit
vifitator
cum alio infra
nominando. Quod fi forte plures eflent, graduatus non graduatum, Sc mter graduatos Theologus Iurillam procedat: & inter unius ordinis antiquior in gradu. Si autem nemo graduatus repertus fuerit , primus in choro exteros antecelat, dum vixerit, &; loeu in Ecclelia tenuerit. Quod fuerit, aut non refedeli nemo de genere nollro beneficiatus in Ecclelia fitprimo anno vifitator Magilter, vel Licenciatus in Theologia, qui canonicarum Theologi,quem ego in prxl enti arum teneo,refidens poE fidebit. Secundo anno fit vifitator Dodor, vel Licentiatus, qui canonicatum Iurillx in dida Ecclelia relidens pofsidebit. Tertio vero anno eligant domini mei Decanus Sc capitulum, hoc ell,qui ex eis fiolent eligere alios officiales, & eadem die, qua alios eligunt, unum canomcu prd~ait,
Quorum nominatorum nemo pofsit vifitare biennio contiQuod li(quod ablit)in dicio capitulo nemo Magiller, vel Dodor,
bytermn. nuo.
vel Licenciatus, qui refideant in didis canonicatibus, pro ea vice repertus fuerit: Decanus, 8ccapitulum,hoc ell domini eledores officialium,
eligant unum canonicum presbyterum, & graduatum, qui illo anno fit vilitator,& anno lequenti alium,donec aliquis nominatorum fecudiim ordinem prxdidum ad relidendum in Ecclelia venerit fuper quo eligendo, dominorum eledorum confidentiam oneramus. Adjicientes, quod cum dido domino canonico fit vifitator Prior landi Hieronymi :
de Bellavilla extra muros Hilpalenfes,vel in eius
dem conventus. Quos prxfatos
SV
vifitatores
exortamur
,
Sc
abfientia Vicarius eiufi-
oramus per vificera
E-
I
Chrilli, in quibus vifitavit nos oriens exalto, ut paterno affedu, Collegium vilitent .Scfiolum Deum, ac militiam eius,
3c providentia.
:
necnon confiervationem, honorem,
Sc
commodum Collegij ante F
oculos
los
teneant,omnemq; finillram affedicnem afe(uti probos paretes de-
cet)excuciantÂť
Augmentum religionis,
ac divini cultus, honoris etiam,
& reddituum tamlpiritualium,quam temporalium,&: confervationem rerum
Collegij, fine quibus literarum /ludium
diligentia, /ludio, ac/olicitudine procurent
:
minimi conflat , omni
nullam rem Collegij
,
vel
minimam fuis ufibus applicent. Aliam poteftatem, fcujurifdidionem, quam fibi per prafentes con/litutiones eft tradita,non ufurpent, nec de aliquo negotio Collegij le fe amplius intromittant* nili requifiti per Re dorem,
&: confiliarios, vel
duos /altem de Collegio, 8c quatenus hac Prieterea correctionem , &. catera in , eis commiffa , & permif-
/latuta permittunt, &c difponunt.
/latuto de vifitatione paulo po/l confcripto fa, folerti,
pioq; /ludio executioni mandent, poflhabitis omnibus, qua:
ad nimiam pietatem (qua: langor dicitur) autiudicij rigorem, humanae mentis reditudinem ili b vertere folent Rurfum fecretum. de his qua: .
,
Collegi j,ac lingularum per/onarum honorem,honeflatem,&
commo-
dum tetigerint, quod
in vifitatione fciverint, inllar piorum patrum, qui deffedus, ac maculas filiorum fuorum apud alios , aut cooperiunt, aut ii difsimulare non po/Tunt,hone/lioribus vocabuhs minuunt Ita ipfi,ut veri confeflores,&:
animarum
rectores ea celent, tegant,& difsimu-
lentapud exteros nec verbo, aut figno peccatorem, aut peccatum prodant. Et quoniam decori,& honeltati Collegij hanc rem maxime con ducere exilii mamusream in virtute fanda: obedientia autoritate Apoftolica eis iniungimus. Deniq; concordiam,pacem^c unitatem fpiritus, religionem etiam,cultumq; divinum,necnon intemeratam llatutorum obiervationem pro virili fuamanu teneant, foveant, augeant,ac in me:
lius promovere,& confervare lludeant.
tenebunt,
Modus autem,quem vifitatores
talis erit.
Prima die vifitationis in con/litutione fequenti ad plenum confignata, convenient in Collegio hora prima, habita exortaciuncula ad Collegium per unum eorum , accipiant juramentum in Mi/fali aperto
&
a lingulis votum habentibus, quod dicent veritatem de omnibus qua: , eis videbuntur reformanda,emendanda,& calliganda. Quorum Collegialium quilibet fcribet in/ra quatuor dies immediate fequentes lnclulive quicquid fibi videbitur providendum in duabus cedulis , aut chartis eundem tenorem continentibus, &fuo nomine fubfcnptis, quin-
&
ta die dabit
lingulam fingulo vifitatori. Qui eas fub figillo fecreti accipado revelandas. Ne,qui infirma firmare,
pient, quo ad perfonas nullo
& frada folidare ac perdita recuperare & rellituere veniunt feminarium fcandali & feditioms Collegarum cordibus injiciant, quibus ce,
,
,
,
dulis
42
&
reVifis : cum fuis adoribus, dulis per vifitatores figilkdm vifis ; atq* didi auc quo vis e;orum,prQut opus fuerit ab eis examinatis.conveniant apto loco , qui ab eis vifitatores decima die menfis in Collegio , vel in
conditus
fuerit,
& confultent, prout eis inlpi rabit aitifisimiis,
fecundum
examinata per eos, ac decernant fententiam, mqua conveneEt confcripta manu unius eorum legatur ab eodem die quinta de-
audita, Sc rint.
cima
dicti
menfis in
facriilia, vel capella Gollegij. ianuis totius
ciaufis, omnibus arbitris,& exteris feclufis,
coram omnibus
domus
Collegiali-
approbetur:
busy& pronuacietur ab eis concorditer, ac promulgetur, Sc &in libro ad hoc deputato nominibus vifitatorum roborata per notaacconfirium Collegi} quamprimum confcriBatur ,& per Rectorem , opus fuerit executioni mandetur. , ac totum Collegium piibi liarios
Chares verb,frvecedulsinformationum,quas quilibet vifitator in carbones vaftatoresad id officium praeparatos
recepit
coramomnibus exu-
rantur.
Const
IT V T â&#x20AC;˘
I
O LXXXIII.
i
vifitatione,& tempore quo fieri debeat, &depunitione per vifitatores facienda, omnibus reclamatio-
De ne
&
&
quid fi vifitatores ali, , quid ultra poteftatem horum ftatutorum vigore fibi conceflam voluerint ulurpare, aut feamplius intromittere,fit faciendum. appellatione exclufis
ENI QVE,
dicto, qui, Sc quales debent effe.Yifitatores t
&
de modo, quem in vifitando tenere debent , ad negotium ipfum accedendum ell. Vtigitur dicti Collegiales,& capellani, .
...
& finon virtutis amore, faltem
formidine pcena: ab
illicius
contineant: '& quos adviue honeftatem timor Dbmirii,ac praeclara lanctorum eius excmplanonprovoc.it , vel correctionis Jnediema compelut per huiufmodi correctionis vomerem, pr.vciGsfpinis,S: veprilat
:
fructum bus vitiorum, virtutum ager excultus in praedictis fcholaribus Statuimus , Sc ordinamus ,:3fc volumus , laudabilem producat mandamus,qubd domus fupradi cras, ac ipiius lingularum perbonarum vifitatores nominati , vilitanonem tin Kalendis Septembris incipiant .
&
incluTive eam finiant, deviSc profequantur, ac infra dies quindecim Sc gubernatione Rectoris , Sc confiliariota, moribus converfatione , ,
rum,Collegialium,capellanoruni,
& officiaiium,ac famulorum dom".
& omnibus capite,
qiix correctione, Sc reformatione indiguerint,
alijs,
quam in membris,fimpliciter,
iudicij inquirant veritatem
Sc
de plano,
minando Ungulos de Collegio
:
tam in
fine ftrepitu Sc figura
corrigentes , emendantes
:
i
& reformantes,
quas viderint corrigenda, emendanda, vel etiam reformanda
,
exa-
ut appareat qualiter quilibet in fua
proficiendum in pofleriim lit aptus. Et fi quis inventus fuerit, in cafibus per flatu ta determinatis deliquiffe, Sc
facultate profecerit, atq; ad
pernegligentiam, vel malitiam Rectoris, Sc confiliariorumnonfuifflaturorum pcenas in talem delinquentem exequantur. fe punitum :
Et Redorem,&
confiliarios,pro negligentia,vel malitia,
fecundum
or-
flatuto, qucd*incipit , Si autem Redor) puniant. Sivero invenerint aliquem commifsiffe in aliquibus cafibus Redoris, Sc confiliariorum arbitrio , perfixe flatuta commifis, vel alias punitione dignum, &abeis non fuiffe punitum eum corrigendi, puniendi,
dinem fupra (in
:
fufpendendi,veletiam de Collegio expellendi, fecundum delinquentis demerita, liberam eis concedimus poteflatem. A quorum corrediopunitione , fufpenfione, vel etiam de Collegio expulfione, in omnibus didis cafibus nullus valeat reclamare, vel appellare, feu ad ali-
ne
,
quem fuperiorem vel iudicem in iadieio , vel extra recurrere quoquomodo vel literas, feu indulgentiam, aut difpenfationem fuper hoc pe,
:
tere, velimpetrare, aut impetratis uti
,
iniudicio-, vel extra, feu ali-
quod remedium quxrere, quominus corredio, punitio, fufpenfio , vel expulfio de Collegio prxdido fuum plenum fortiatur effectum. Quod Sc tanfi quis contrarium fecerit, in pcenam perjuri; incidat ipfo fado :
quam perjurus, Sc infamis perpetuo habeatur,
Sc
irt
ipfo Collegio nullo
tempore admittatur. Prxcerea, eifdem vifitatoribus concedimus plenariam poteflatem ffatuendi, mandandi, &: reformandi in Collegio prxlibato omnia,& fin ÂŁula,quas pro ipfius Collegij utilitate,& bono, ac laudabili regimine vi-
derint expedire carit,vel
:
dummodo his nollris
ob ient quo q uomodo
Si auteni aliquis iiTdiclo
itatutis
non derogentTcontradi-
.
Collegio vitiofus, criminofus, fcandalofus,
iixofus,difcolus,incorregibilis,male fludens,indifciplinatus,intolerabilis,aut alijs malum prxbens exemplum repertus extiterit. Rector extra didam vifitationem ordinariam cum conlilio fuorum confiliariorum,
&: maioris partis Collegij, talem folicite' nunciet vifitatoribus fupradictis,
qui pofsint, Sc debeant fuper hoc prius folicit^ habita informatione
veridica,fimpliciter,& de plano, &c:vt
didum eft,proutnegotij qualitas
exegent,de opportuno providere remedio.
43 Habeantq; vifiateres [fi recipere yojuerint) priira,& ultima dievifitationisimpenfis Collegij prandium decens , ik honeliati conveniens, arternumq; prannium expedent a Deo. Statuentes, quod hi, quibus vifitationis gratia Collegium fubjicitur, vendendis, permilde bonis didi Collegij mobilibus, vel immobilibus
quomodolibec alienandis, mutuandis, vel commodandis, in nullo, vel minimo fepofsint intromittere, aut pro fe accipere, vel difpo-
tandis,vel
comnere, vel de eb quomodolibec ordinare nili in alienata, diftrada, modata^ cetera recuperando,& ad Collegij ius, poflelsionem, domi:
nium* ac reftitutionem inducendo. Nec etiam de ali js quibufcunq; in ftatuta dido- Collegio fe intromittere pofsint, nili quantum eis per h^c eilconcelfum.
Verum, quoniam nonnunquam contingit ambitionem, aut cupiditatem,animos hominum,ne Deum folum ante oculos habeant,perturbare:Redori,&confiliarijs,ac lingulis perfonis de Collegio mandamus privationis Collegij in quam incidant ipfofado, > cena perjurij , Hi
&
bp
ut
fi
quis vifitatorum (quod
non credimus )
aut
(
quod abfit ):quifpiain immobi-
alius quovis quadito colore,in bonis huius Collegij necdum libus,led etiam mobilibus,aut in gubernatione domus, vel in
bus tam officialium
,
ele&iom-
quam capeilanorum, aut Gollegialium, fe intro-
fententiam excommunicationis maioris , quam in talem lic fe intromittentem pronunciamtis ipfo fado: in con-
mittere tentaverit tinenti,
,
omni mora
ultra
poftpofita, per
Redorem,& coniiliarios , nomine
Colleoij quarrela proponatur uni ex tribus confervatoribus Collegij profequendo negotium vfq; ad finem. Quod li talis confervator cum diligentia non providerit, ad Papam,velad Serenifsimum & Catholicu
Principem Regem Galtelk recurrant, & fuper tyrannide,- Sei violentia tentata.,vel illata, pratlidi um eius implorentiprofequendQ injuriam
u%
ad finem impeniis Collegij. Deniq; ne propter obHvionern,aut^ili^m quamvis negligentiam con tineat vifitationem impediri,vel differri,volumus,&:
mandamus, quod
Redor& confiUarij ;fab pcenaprrvMpni^provifionis unius
anni , qua
ipfofado iint privati 'i tueantur requirere, .& rogare; didos dominos vifitatores j>er aliquos dies ante Kalendas menfis Septembris*: ut vifitationem incipiant j:
diefupr&dido.
CONSTITvTIO LXXXIV. In qua refcrvamus nobis quicquid in didbis conftitutionibus addendum , diminuendumq; interpretan-
dum, vel mutandum fuerit, declarantes modum, quo didse conftitutiones obligant.
ONI AM fa:pe numero in
legibus,
& conftitutionibus
nergunt dubia, qu<e interpretatione indigent: & prxterea le-
ndum varietatem temporum nonnuncjuam humana , volumus ,
conducit, uc
&
ordinamus , qucd fi quicquid dubij in his noftris conftitutionibus ortum fuerit aut quod interpretatione indigeat,aut addendum, minuendum,vel mutanituta varientur
:
dum,vel amovendum fuerir, nobis, ut conditori,
dum vixerimus, refer-
vari debeat.
Nec per pro mulgationem harum noftrarum conftitutionum poteftatem nobis, ac facultatem adimim us mutandi, amovendbcomgendi, addendi, vel minuendi, declarandi, & interpretandi, quando temporis, aut negotiorum conditio, ratio exegerint Et quoniam noftrte intentionis eft mores Gollegialium in meiiiis reformare i-Sc confcientias eorum .minime illaqueare,uticrupulofis animis confulam us ,pr^fenti cof-. titutione declaramus has noftras conftituiiones ad. p cenam duntaxac corporalem^ non ad reatum peccati mortalis obligare, praeter illas, in quibus perjulij,aut excommunicationis pcena exprimitur,& illas, qua-
&
effe non pol'sit,aut li quis contepearum tranfgreflbr extiterit,aut ubi in coftitutione exprimitur, quod
rumtranfgrefsiofine peccato mortali tu
obliget in foro confcientia?* -
c..?
.
Coti st rTVTfid: LXXXV.
Rogantur Gubernatores, &Re6tores civitatis Hifpalis, ut Collegio faueant, 8cipfum a malevolis, invaforibus pro
O S T R E M O, alijs
virili
liiatueantur.
quia ftatus di<ftÂŤe domus, qua:
forlita, ut
in
communitatibus pro maiori parte evenit, tenues procefhabebit gubernatores, aliquando vacilabit, li bo-
fu temporis
norum ,potentumq> pradidio, ac
favoribus
non fuftentetur.
Rogamus
&
l
44 Rabamus dominos
gubernatores, ac re&ores huius nobilifsim?e, ac fi ES , gloriofa eius genitrice virgine
V
cielSsimie urbis inChrifto I
&
Collegium dicata, quorum infignijs, Maria, quibus h^c domus , glorioios pratie ferunt, ut &c imaginibus infignita eft,& quorum titulos memores Dei, officij fui, ac devotionis noltrs, qua hanc urbem , exemplis, quacives, tam crebris fermonibus,quam confiliJs,&
&
&
&
eorum
& viginti annos non folum profecuti fumus
tuor
:
fed
opus fupra vires
perpetuo eis officio, noftras tanta: utilitatis erga hanc urbem agrefsi , ut & munere devinci polfemus,& cum maximo labore impenfis,ac rei fa-
Dei & beata: Virginis pratfidio freti qui pios & iuvarefolent: conftruximus domum,dotavimus,& pro
miliaris anguftia, folius
aufus fovere,
paupertaticula noftra ad
,
,
eorum gloriam,quorum munere, gratia,5c fa-
perduximus. Pro quibus omnibus nu vore adjuti fumus, ad finem noftra: aliud mercedis ab eis defideramus,ac petimus,nifi ut animuhe ipfum Collegium(vti rem pro benefifuis orationibus fint memores, per neutilitati urbis,& provinti-s honori,atq; cio vobis conftru<5tam,&
u%
m
&
cefiariam) pro
virili
fua tueatur,
& a luporum faucibus,ac malignorum,
ta& infolentium fraudibus, ac violentijs, opprefsionibus defendant, parti non IpernencUe veantq; ei in fuis necefsitatibus & vt rei publica: mititummed) (quia ad Dei cultum, & umen doctrina: ibufirand^urbi «Sc
:
1 uffragentur ei,&
ipfum foveant,ac manu teneant^ne(quod abiitj colla-
Quinimo Deo,& diva eius genitrice antoribus,ac pijs eorum fapermaneat, led de voribus opitulantibus, non folum in fua infliturione femper convalelcat, ad gloria, virtute in virtutem, ac de bono inmelius S %:qui cum Patre, Chrifti I laudem gloriofa: virginis Maria: ,
batur.
E & & & Spiritu firn&o vivit,& regnat per infinita Ccculorum fiecula.Arnen.
Constitvtio LXXXVI. De licentia augmentandi unam Coliegialem, vel unam capellaniamuitra
praedidhum numerum,
& recipiendi nepotes Tuos ad ingreiluiii Collegi) certo
modo.
xE M, cupientes bona bonis addere,8e additum piacogicani|§ cibus indulgere , ut uberiores planta: in agro Domini in dies
5??.*?-
R
crefeant,
& ut ad emulandum Chtifti charifmata, in via Dni
®^"®*®conu!itones noftros invicemus/ancimus^ordinamus, P4
quod
quicunq;
quicunq; zelo domus Dei motus annexuei.it, vel unierithuic Collegio aliquod beneficium fimplex,vel pontificale,velpneftimonium,autprÂŁftimonialem portionem , vel duo, ex cuius , vel ex quorum redditibus, frudibus , & proventibus lingulis annis ipfi Collegio duodecim millia
myriadum,aut in auro triginta duo ducati: fen bona temporalia in poffefsiombus,aut tributis,vel cenfibus,autiuribus eiufdem valons: Collegium recipiat dictabeneficia, vel bona temporalia,& tribuat tali dotatori
ius prxfentandi
unumCoHegialem de genere
perpetuum- Qui pradentatus debeat
efle
fuo defcendentem in
idoneus ad literas,& ea scate, admitendos prsfentatus per talem dota-
literatura,ac qualitate,quas'deberehabere alios Collegiales
difpofuimus. Infuper volumus, quod
talis
&
torem excipiatur benigne a Collegio, tradetur , ac habeatur in omnibus ficut caneri Collegiales. Quod- fi dotator,diim vixerit, prsfentaverit
quempiam non habentem qualitates fecundum hsc ftatuta requifimoneatur
cas,
a
Redore,
Sc conliliarijs
,
ut prsfentet alium idoneum,:
quem li non habuerit,pofsit pr^fentare aliquem non de genere fuo,que voluerit.Dum-tamen talis per eum prsfentatus eum cognofcat beneractorem,& pro eo oret,& pro animabus maiorum fuorum. Quo Patrono vita functo,eligat Collegium fuo.nomine unum Gollegialem,quan d o lo cus vaccaverit de cognatione fua, fi idoneus fuerit inventus fecundum qualitates in dials conlfitutionibus exprdEs.QmlTnon fuerit repertus,provideatur de illa pr^benda alteri nomine talis Patroni .itaque d
&
locus nomini iHius Patroni indicatus , pro eo tanquam pro benefactore talis Collegi alis femper orabit. Si vero duo, velplures de genere talis dotatoris vacanti loco fe 6ppofuerint,ille,qui examine,& arbi
talis
trio Rectoris
& confiliariorum aptior fuerit iudicatus,habeatur electus:
fuperquo iudicio eorum confcientias oneramus. Provifo, quod tales prxfentati non eligantur modo fupra diipofito in electionibus Collegialium, fedfolum fiat examen, an fint grammatici,
& literarum cupidi, & apti, & bonis moribus praditi, dejurent fe Eccleiiafiicos fore.
Itcm,fi quis voluerit fimili (ut dictum efi)ddte iriftituere capellania,
Collegium dotem, & obliget fe perpetuo ad cantandum eam, que d talis Milfa celebretur diebus feftis in altari maiori , & in facrif-
acceptet ita
tia
diebus
lecti vis.
Si quis vero
redditibus , dicto precio triginta ducatorum in portatis beneficiorum, vel poflefsionum, voluerit dotare aliquam cathedram, vel lecturam in quavis fcientia, ultra meritum qued a Domino confe,
quetur, volumus,
qued
acceptetur
talis
dos,
& Collegium faciat ei vnu anniver-
anniverfarium lingulis annis in die fiix depolitionis fecudum
morem,
quem cenet fanda Hifpalenfis Ecclefia, Sc fit particeps omnium meritorum, qux in Collegio fiunt. Prxterea,quia prxceptum Domini per Elaiam Prophetam eft: Car-
nem tua ne defpexeris,& fandus Apoftolus ait.Si
quis
fuorum ,
Sc
ma-
xime domefticorum curam non habet,fidem negavit Sc infideli deteterior eft.Confiderantes,qu6d hoc Collegium lola Dei gratia, Sc mifer i cordia adiuti a folo edifficavimus,3c omnia bona noflra tam fpiriitua Chrillia,quam temporalia ei qua potuimus liberalitate ob I E S V ,.
M
tum,& Virginem Mariam
eius gloriofam genitricem impartiti
fumus,
ac omnia,qux poterimus, dum Ipiritus hos reget artus , ei conferemus. Deniqj cum ÂŁ.vita exce{Terimus,Collegiu ipfum univerlalem relinquemus heredem.Vnde dignu,& iuftum arbitrati fumus,cum hoc etia a ge
nere pietatis,& bene ordinat* eleemofinat non abhorreat, ut aliquam Qua us,utilitatifque portiunculam uobis,noftrifque relinquamus, propter conftituimus,& ordinamus,quod ex delcend.entibus a quinqj germanis noftris, videlicet, Ioanne, Alfonfo, pidaco , Antomo,Ludovico a Sanda Ella,modb defcendant per linea mafculinam,
frud
fratribus
vixerimus , poisimus eligere quatuor exunadomo.' prout idoneos, repererimus.Poftquam aute nos vita fuerimus fun
modo per fcemenmam,nos dum
pueros,fcilicet unm,.vel duos,aut piures Sc literarnm cupidos
di,volumus,quod quatuor maiores natu viri,vel in virorum cjehedum fxmin*defcendentes a didis qunqj germanis noftris habeat ius praden tadi
unum pro fingulo,vel lingula patrona de filijs filis. Quos fi quis
rum non habuerit,pofsit prxientare de filijs aliorum a
quinq;
eor
prxnomi
defcendentium:& cafu quo nullus fuerit inventus,aut ab fuerit ha unum de genere noftro propinquiore, Sc aptioj noftroru rem. Si vero generatio alicuius didor umquinq;germanorum in iudefecerit,maior natu ex pr*didis germanis noftris defeendens natis
bilis,pofsit pr*fentare
fuccedat. Sivero omre pr*fentandi pro illo,velpro alijs deficientibus inferius noniu quinqjgenerationes defecerint, vifitatores didiCollegij vel agnati ominadi habeat authoritate idoniores exnoftra cognatione, benigni excipi, Sc ne.vfq; ad didu numerum quatuor pr*fentandi,qui humane tradari debeant gratitudinis, ac urbanitatis gratia per Redorecipiatur, rem,& confiliarios,ac exteros de C ollegi o. Qui q; antequam in Collegio debeant edudebeant fcirelegere,&fcribere copetenterA ad bonos mores,& grammatica:ita ut vadant ad fcholas Sandi cari
quo
per RedoreA coMichaelis ad grammatic* rudimenta capefcenda,& prxeeptor, qui eos diligentes eliliarios deputetui eis in didis fcholis r rudiat.
rudiat,& caftiget,impenfis Collegij:qui edam Rector, 8c coniiliarij habeant curam paternam de eis,ac provideant de vi&u, exteveftitu,
&
&
ris neceflarijs
impenfis Coliegij,ac vilitent eos, & examinent an profiQui etiam habeant po-
ciant in literis,& caftigent,fi uiderint expedire.
quempiam eorum ineptum ad literas, vel dilcolum,Sc ftuderenolentem,icautde eo non habeatur fpes profectus (reitituendi eum parentibus fui$,vel his qui eorum curam gerent, & conti-
teftatem(fi viderint
nuo requirant Patronum,ut loco illius alium Collegio prxfentet, Qui vero ex his in literis profecerint,poftquam grammaticx (quod neceflarium elt)& diale&icx rudimenta perceperint, ad prima loca in fcientia Theologix,vel iuris ponti ficij,quam elegerint , vaccantia tranfeant, 8c fine alia electione, exteris omnibus quo ad diCtum numerum quatuor
eorum ad altiorem ( ut prxfertur)locum conlcenderit, loco eius alius fubrogetur prxfentatus per Pa-
prxferantur.Provifo,qudd,cum aliquis
tronum, ita ut numerus quatuor confanguineorum prxmiffo modo educandorum in Collegio nunquam augeatur,veldecrefcat, dum poterint inveniri. rint.in
omnibus
Prxterea,qui ex
eis
ad altiorem fcientiam affumpti fue
fubjiciantur legibus Collegij
quemadmodum
exteri
Collegiales, nulla maiori prxrrogativa, velin minimo gavifuri. Excepro,qucd nemo eorum ad profitendum fe fore Sacerdotem arctetur iuramentOi Infuper volumus,qiiod ii quis eorum fuis curfibus,& profectibus ad gradum inorem, vel maiorem concenderit, gratis gradum accipiat, icilicet,Ccllegium eas impenfas faciat , ut de capellanis Collegij fupra dilpofuimus. Circa paupertatem vero horum , volumus qued is pauper repute-
m
,
tur,qui
non habuerit exproprijs redditibus lpiritualibus,uel temporali-
bus,aut fimuliunCtis quinquaginta ducatosannuatim aut mater
ita fintdivitesjut facultates
:
etiam
fi
pater,
eorum , aut alterius eorum, duo-
rum millium ducatorum fummam attingant Quam fi excefferint , fi.
lijsfuisprovideant,& Collegium pauperioribus liberum relinquant. Provifo etiam,quod propinquior minus propinquo , impari gradu
&
confanguinitatis filius minus divitis, aut magis pauperis exteris paribus prxferatur. Addito etiam,quod diCli confanguinei tam cives Hifpalenfes,quam alterius cuiufcunque loci, aut civitatis orti,aut oriundi :& quacunque xtate,in qua fpes profeCtus conftiterit,cunftituti exifiant,abfque aliquo
m
diferimine recipiantur.
SEQVI-
seqj/itvr
BvLLA prima institvtionis di<5bi
tibus
Collegij.
AERROGATIVIS, ET LIBERTA-
C V M PR
,
&c
V-LIVS
cum
annexione aliquorum prxftimoniorum.
EPISCOPVS, SERVVS SERVORVM
Dei- diledtis
filijs
Priori Monafterij
ITifpalefisA de Reyna,ac de fi te
San&i Iacobi de Spata
Carmona Archidiaconis
Eccle
Hifpalenfis falutem,&Apoftolicam-b6nedi6lionem. Ho-
fervus
IVLIVS Epifcopus fervorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Quoniam per lite-
rarum
ftudia Chrifti fideles bonis
die emanarunt a nobis
literae
tenoris fubfequentis.
moribus ,virtutibufque ornantur,
&
quodam rore cadico refperfi fapienti*ej& intellectusTpiritum nafcifcun exprteftant poftmodum cunctis opem lanioris confilij, dignum tur benigne,charitative & opportuna
fubventionis
iimamus,nos votis illis > auxilia impendere.Diidum liquidem omnia prazftimonia , pra^ftimoSeniales portiones,ac fimplicia cxteraque beneficiaEcclefiaftica apud
dem Apoftolicam
tunc vaccantiaj& in antea vaccatura collaclioni
,
8c
difpofitioni noftrte refervavimus.Decernentes ex tunc irricumA inane authoritate fcienter, vel ignoranter co fi fecus fuper his a quoque quavis tigerit attentari.
Cum itaque poftmodum unum,feu una pontifieale nu
cupatum de AlocaeeA Gomez Cardena,acaliud , feu alia in eifdem, nec non reliquum^feu reliqua in Sandti Laurenti) Hilpalis_,ac aliud,leu dei Puerto ac alia pontificalis etiam nuncupatum in Sanati Nicolai aliud/eu alia in eifdem Sanfti Nieolai.nec non reliquum,feu reliqua in de la Parra locorum Ecclefi js Hilpalertfis , <Sc P acenlis dicecefis pra^ftimonia, feu Prteftimoniales portiones,aUtfitnpiicia beneficia per liberam refignationem dile<fTi fili) magiftfi RodericideSan&a Elia Archiqux tuc diaconi ee Reyna in Ecclefia Hifpalenfi, Notari j noftri,de illis, Hifpa obtinebat per dilectum filium Ioannem de Carmona Clericum lenfem procuratorem fuum ad hoc ab eo fpecialiter conftitutum in ma fedem prtedida nibus noftris fponte fa,5tumA per nos admilfam apud vaccaverintA vaccent ad pratfens.Nullufquede illis prteter nos hac vice dilponere potuerit , five pofsit , refervatione, &Tecreto oblidentibus petito fupradi&is.Et ficut exhibita nobis nuper pro parte di&i Roderici
continebat in civitate Hilpalenfi, qure inter alias civitates
Regnorum
& notabilis , & illius Ecclefia pr^di&a inter alias Cathedrales Ecclefias didorum regnorum infignisMetropolitana, in notabiles perfon^ in numero copiofo,dignitates,perfonatus,admimftrationes,& officia,canonicatus, & pr^bendas , ac portiones, ..liaque Hilpaniarum maior ,
qua
beneficia Ecclefiaftica inibi obtinentes:ac pueri Choriales in arte
Mu-
exiftunt,nullumftudium generale feu Collegium fcholarium ha&enus fuit,etpropterea tam pr$diff:i,quam alij pauperes fchola di&£ civitatis,et dicecelis Hilpalenfis lludere volentes ad diverfas pr£di&orum,et aliorum extraneorum regnorum,in quibus ftu. fic<£inftru&i
restet Clerici
dium
generale vigetjab
eadem Hifpalenfi civitate per ducenta, et trinon fi-
ginta milliaria adminus difhmtes,et in modo vivendi multum,
maximo incommodo , et detrimento coguntur.Evenitque ut dicti pueri poftquam ad proveham xtatem perveniunt,a lacrorum ordinum promotione tanquam penitus ne perbonarum, et rerum fuarum
le conferre
minus idonei reputentur, & propter huiufmodi repulfionem tanquam defperati aliter facere non valentes ad prophana,& fxcularia omcia,&: exercitia fe-convertant Verum fi in una domus,feu Collegium fcholariu pro uno Re<5tore,& duodecim, vel pluribus lcholaribus,ac uno vel plures dodto ribus/eu magiftris,qui eos in quacunque facultate inftruere deberent, illiterati,& ignari repellantur:&
.
didta civitate Hilpalenfi
ccnftrueretur,& $dificaretur,leu certa domus feu Collegium per profatum Rodericum ad huiufmodi ufumfabricari,conftrui,& ^dificari in cepta ad totalem perfedionem reduc ereturiilliquepro Redloris/chola
rium,do<aorum,magifl;roriim,fervitorum,&aliarum perbonarum in eo
pro tempore exiftentium,ac duorum vel plurium capellanorum fuften £atione,Proftimonia,feu preftimoniales portiones,autfimplicia benefi cia huiufmodi perpetuo unirentur>anneCierentur incorporarentur,,
&
profecto Rector,lcholares,doctores J magifl:ri,fervitofes,& alio perbona, in
eodem Collegio conftruendo, huiufmodi commodius fuftentare va-
lerent.Pro parte didti Roderici afferentis fruwtus, redditus,
communem
extimationem valorem
in conftruelione
domus
annuum no excedere. Seque tam
Collegi) huiufmodi, quam pro
illius
dote vfq;
;ad.fummam duorum millium, & quingentorum auri fimilium/vel circa deiuis proprijs bonis iam expofuiffe. Ac dotem huiufmodi pro Rectoris,fcholarium,magiftrorum,dp(aorum,
&
;
& proventus,
proftimonionim,feu proftimonialium portionum,aut beneficioru .hu. iufmodi centum,& quinquaginta ducatorum auri de Camera fecundu
capellanorum , fervitorum, aliarum perbonarum fuftentatione,& manutentione huiufmodi non fmfice-
domum
feu Collegium, fufficei-e.Nobis fuit humiliter fupplicatum,ut duodecim fcholares vel plures,ac duo oapellani,vel plu in
quoRedorA
resuic lervitores eilc,eiqiie pro eius
doceA coruiiMc doctorum,
8c
ma-
A
manutentione, pneftimonia leu pr.eiinuoperpetuo apropiareA applica niales portiones, aut beneficiahuiufmodi Apoflolica dignarer re,aliaque in premi ilis opportune de benignitate unionibus eoigitur qui dudum inter alia voluimus,qubd in y utrorum fu itentalione
mur.Nbs
omnium bo
miisio fieret ad partes vocatis quorum intereffet,qu6dque potifsime narumartium difciplinaA earum Collegia ac ftudia noftns affectibus, temporibus ubique vigereA augeri fupremis defideramus
ufpeniiomsA Prarfatum Rodericum a quibufvis excommunicationis,! poenis a lure/vei ao fententijs.cenluris
A
interdicti alifque Ecclefiafticis
homine quavis occafione,vel caufa latis
li
quibus quomodolibet inno
effedumptaifentium duntaxatconlequendum harum fuppllcattoabfolventesA abfolutum fore cenfentes. Huiufmodi
datus.exirtit,ad ferie
mbus inclinati in dida civitate Hifpalenfi unam domnni, feu
Collegm
m
fed non finitam > per eundem Rodericum a fundamentis inemptam pluribus tciioCollegium fcholariu pro uno RedoreA duodecim,vel non ad unum Altate capella nu-
laribusA magiftris
A dodoribus,nee Mariat de IESV conftrudumA
cupatum fub invocatione Beata: catum duas,vel plures capellamas perpetuas pro duobus perpetuis capciianis nr.vl biteri > ad
nutum
Rectoris
,
vel pluribus
& fcholarium nu-
officia celebrare, ac
lufmodi amovilibus, qui inibi miffasA alia divina dido Collegio ÂŤUtenipfdrum fcholariumA aliarum perfonarum in alia Sacramenta Eccletium confefsiones audireA â&#x20AC;&#x2DC;His Euchariftiat,et tempore interdidi ordinaria auiiaftica,fine alicuius pra:iudicio,etiam pqfsinr.dummodo ijpfi ealilam non dedethoritate appoTm miniftrare rint huiulmodi interdido,et
hoc non contingat
eisjpecialicer interdici
dote^etReaorisdcholariumqnagifttorumpdodorum.et
ac ilii pro eius Collegi) nece altatum capellanorurn jet aliarum perfonarum eiufdem per prefubventione,etiUorumfuftencatione,ecrnanutentione dotem afsignatam,necnon przftimonia,leu pracituno
fatum Rodericum iam
.
eiufmodl livepromiffo niales portiones,aut beneficia
modo, aut ex altenuscuiufcunque perfonz/eu nci.vel cuiufcunque akerius
reiignationem de
per
lilis.
live alio
quovis
fimuem didi Rodem Romana Cuna,
Notario publico, et celtibus. ponte fadam vel extra eam etiam coram vaccaverint,qu6d eoru , vel earu collatio, vaccent,etiam fi tanto tepore fedem prafatam legitime devolu Latetanenfis ftatuta Concilij ad I
j
uxta
ta ; et pneftimonia/eii
pnefiimoniales pcrtiones^aut beneficia huiufmo
di diipofitiom Apoftolic§ lpecialiter,vel alias etiam ex eo quod dictus , Rodericus illos, vel illa olim obtinens Notarius nofter exiftit,utpr£efer-
tur.Et(ut a nonullis afieritur)frua:uum,&
proventuum Camera: Apoi-
debitorum in partibus illis Colle&or, feu unicus Subcolledtor fuit,generaliter refervata exiftant.Et fuper eis inter aliquos lis,cuius flatolicie
tum pratentibus haberi volumus pro expreflb,pendeatindecifia: dum-
modo eorum, vel earum difpofitio ad nos hac vice-pertineat,cum.omni bus iuribus,&; pertinenti js Tuis eifdem authoritate, &- tenore unimus, annedtimus,&: incorporamus.Ita qucd liceat cx nunc dicto Roderico nomine Collegij,& deinde Rectori,&: fcholaribus pro tempore exelietibus
p er fe, vel per alium, feu alios corporalem p r ieft im cni o r uin , i eu
pratftimonialium portionum, aut beneficioriim,iuriumque,& pertineri tiarium prasdidtorum poflofsionem propria authoritatelibere apprshe dere:& perpetuo retinere.Illorumque frudus,redditus .& proventus in >
Re<floriSjfcholarium,dod:orum,magiftrorum,capeHanorum,rervicor:U &c aliarum perfonarum huiufmodi fuftentationem convertereidicecefh ni loci,& cuiufvis.alterius licentia luper hoc alias
minime requiiita.Pix
latum Rodericum,quoad vixerit,&poft ipfius.Roderici cbitumperfcnam,feuperfonas per eum nominandam, feu nominandas Coiiegij, &c illius bonorum huiufmodi admimflratorem,& patronum deputamus. Ac fibi quacunque ftatuta,& ordinationes facris Canonibus non contrariapro Collegi; Rectoris/cholarium.m agiflroruin dodtorum ca, , p ellanorum,ac aliarum p erfonarum huiufmodi felici diredtione conde dh&t ordinandi facultatem concedimus Qu a: poflquam condita Tue ^ rint,aiithoritate Apoflohca con hrmataefle cenleanrur eo ipio.Praterea .
<3ollegium,Rectorem,lcholares,magiftros,doctores,capellanos, fervip erlonas in eodem Collegio curfan tes,audientes,et legen-
tores,et alias tes
ab Archiepilcopi yilpalenlis pro tempore
ira
quod ordinarius,Vicarij,officialis aliquam in Collegium , Rectore,
exiflentis innldiclione, dominio,poteftate,et illius Vicanjs,ct officialibus. totaliter eximimus,
fcholares,dowtores.magiftros,capellanos,fervitores,etaliasperfonashu
iufmodi,res,et bona,etiam ratione deliducontradtus
,
vel rei fuper qua
agatur,ubicunque committutur delictum,iniatur contractus,aut res ip fa confiftat,aliquam iunfdicrionem exercere,autfuperioritatem,et authoritatem hab ere non pofsmt,decernimus.QuOdque Coliegium,Re<flor,fcholares,magiftri,doctores,capellani,et alia: perfona: in illo
pro te pore degenres omnibus,et lingulis pri vi 1 egi s,prarr o gau vi s, i nd ulti s, faj
cultatibns,exemptionibus,immunitatibus,ei gratijs generalibus,vel ipe cialibus
4S generalium ciilibus aliis Collegijs (ludiorum
m
dictorum regnorum
«m-
illisdegentes^egentes^udienjes^c senere concefsisA quibus in ut.,potiriA gaudere.Ita qucd morantes utuntur,potiuntur,& g*ud®tl ftudentes,& audientes tantum in artibus.logica^pm in eodem Collegio licentia:. civili Bacchalanatus , lofophia,& theologia,iure canonico, altorum ftudtoru doaoratusAmagtftern gradus «fpeftivi ad indar curfus fuos fecermt , lufctgeneralium didorum regporum,poftquam ftatuimus, authoritate valeant eadem pere liberdAlicitd pofsint , non obftanttbus voluntate nof ordinamus.Ac fibi defuper concedimus, mi.prxdecelToiis n p«diaa,ac felicis recordationis Innocentij
&
&
&
tra tri
Volentes, Ac Bomtaci| VM.R.O contra exemptos edira,qua: incipit:
manorum Pontificum przdecefforum nofttomm
co nfetunombu^&
cofuetudunibus
EcdeGamm
W
ord, nationibus Apoftohcas,ac ftatuusA dicitur, quodmulilus HifpalenfisA Paoenfis,quibus inter aha caver, autf.mpl.aa benefic a humidimonta/eu predimoniales portiones , fpaknfi canonicus modi obtinere pofsit,mf. ipfamm Ecclefiarum atus «.dat benefic, perpetuus aftu prabedatus, 4ut alihs in illis
H
ibus
etiam
fi
quav. iuramento, confirmatione Apdftohca,vel
duntaxat roboraris fuerint, quibus hac Vice derogamus manfuris fpecial.terA exprefse
ilhs
fiahqui fuper prov.fion.bus fibi
nutate aha
fi
atesmfuo robore per
contum, s
bul
facend.s de pnrfhmomjs ,
“n
A
^
“_ ft leu pKiti
monllibusportio„ibus,achu.ufmcd.rpeaales,ve eius luegenerales d.dte fed.s,veUegatorum illis partibus defiadicis inhibitionem,reformat.onemA deli per eas ad ras impetraverintferia qu.de l.terasA P™ fit proceffum,quas cretum vel alias quomodolibet pMlhnioma, eafdem, & indefecuta quaccunquead
m
ceifus habitos per
no. beneficia hmufmod. volumus aiTecutionem predimoniorum,ieu nullum per hoc eis quoad vel benehciorum aliorum pxlbimonialium portionum , fimplicium , S rxvl e g 1 s . inc a quibuslibet generan.Et P prariudicium ^^|§^^ teno^n generaUbus,«lfpeaahbus quorumcunque teris Apoftolicis
portiones,aut feu praiftimonfales tendi Sed
^^
l
totaliternon mlerta ette
perqus prefentibus nonexpreffa,vel S“° quomodohbet,vd difemA de «aus earum impedm valeat anoftr.s literis menfiofpec rumcunquetotl tenoribus habenda portiones, prxftimoma feu prxftimoniales Provifo,qucd lis incorporationem humfmod, deunio„em,annexionem;& cipmpt exi dant
«M™
&m
fraudemur obfequijs/ed eorum
criluetaNtlsaum^rout eit irritum his a
congrue fupportentur onera
decernimusA inane,
quoquam quavis authontate facnter ,
fi
fecus fuper
vel ignoranter attentatum
.
forfam nino
eft hadenu$,vet inpofterum contigerit attentari. Nullmgo_om hominum liceat hanc paginam nolha: abfolutionis.eredionisdn-
fUtutionis,unionis,annexionis,incorporationis,deputationis,concefsio nis,exemptionis,conftitutionis,iIatuti,ordinationisdndult i7c^rogarionis, voluntatis,
& decreti infringere,vel ei cafu temerario contraire
Si_
quis autem hoc attentare pradumplerit, indignationem omnipotentis Dei, ac Beatorum Petri,& Pauli Apoftolorum eius fe noverit incurfurfil
Datis
Roma: apud Sandum Petrum anno Incarnationis Dominica: mi
llefimo quingentefsimo quinto, quarto Idus
Iulij
,
Pontificatus noftri
anno fecundo.Quo circa difcretioni veftra: per Apoftolica fcripta mandamus, quatenus vos,vel duo,aut unusveflrum per vos , vel alium feu alios literaspra:didas,&in illis contenta qua:cunque ubi quando , & , quoties opus fuerit,ac pro parte Roderici,Redoris,fcholarium,& aliaru perfonarum huiufmodi de fuper fueritis requifiti,eis in pnemifsis eifica cis defenfionis pradidio afsiftentes faciatis
eos,& eorum quemlibet au-
omniu,& fingulorum in eifdem literis contentorum gaudere,non permittentes eos per loci ordi narium pro tempore exiftentem,autquof cunque alios contra earumdem literarum feriem , & tenorem quomodolibet indebiti moleftari. Contradidores quoslibet,& rebelles per cenfuram Ecclefiaflicam , appellatione poftpofita,compefcendo. Invocatione etiam ad hoc fi opus thoritatenoflra pacifica poffefsione, vel quali
fuerit auxilio brachii fecularis:n on obftantibus conflitutione,& ordina
tione Apoftolicis,nec non
omnibus
illis,qua: in
didis literis voluimus
non obitare. Aut fi loci ordinario,vel quibufvis alijs communiter,vel divifsim ab eadem fit fede indultum,quod interdici,fufpendi, vel excommunicari non pofsint,pcr literas Apoflolicas non facientes plenam , 8c expreflam,ac de verbo ad verbum de induito huiufmodi mentionem. Datis Roma: apud Sandum Petrum anno Incarnationis Dominica: millefsimo quingentefsimo quinto quarto Idus Iulij,Pontificatus noftri.
Anno
fecun-
do.
BVLLA
BVtL
49
i
apostolica secvnda Collegij de annexione trium beneficiorum aliarum facultatum, 8c praerrogativarum in eodem Collegio concefla,
&
rutn.
S
VLIVS EPISCOPVS SERVVS SKRVORVM Dei ad perpetuam rei memoriam. Cumper iiterarumftudia
quodam Chrifti fideles moribus,virtutibufque ornantur , Sc aeinrelkftus fpiricum nancif,
roreccelico refperfifapientia:
pneftantpoftmodum cunctis opem fanioris confilij , equum opportunj reputamus, etrationi conionumnos votis illis benigne',, buiufmodi laufubventionis auxilia impendere , per qua' Crifti fideles cuntur,et
dibus,ac ftudijs
commodius
infiitere valeant
.
Ac alias ftatuimus,dil-
ponimus,etordinamus,proutjnDomino confpicimus iaiubrirer exde Alor pedire.Dudum fiquidem uno leu una pontificali nuncupato reliquo feu nfr caz,et Gomez Cardena , et alio feu alia in eiufdem , ac pontificali qua in Sancti Laurentij Hifpalenfis , ac alio feu alia etiam feu alia in eiufdeni nuncupato in SanctiNicolai delPuerto, ac alio .Hifpalenlocorum la.Parra Sancti Nicolai,et reliquo feu reliqua in de pratftimonialibus. portioni, Pacenfis dioecefis praftimonijs leu
fis,et
refignationem dilecti bus, aut fimpiicibus beneficijs per liberam de Sancta Elia, Archidiaconi de Reyna.in filij magiftri .Roderici qua; tunc obtinebat per
Ecclefia Hifpalenfi Notari) noftti.de iliis, in macertum procuratorem fuuin ad id ab eo fpecialiter conftitutum Sedem Apofto.nibus.noftris fponte factam, et per nos admiffam apud expolito quod licamvaccantibus.Etpro parte dicti Roderici nobis
m
Regnorum Hilpaniarum in civitate Hiipalenfi,quat mrer alias civitates alias Gathedrales dicto maior,et nobllis,et illius Ecclefia prodicta inter
rum
regnorum infignis Metropolitanapn qua notabiles perfome in nu-
mero
cQpiolb,dignicates,perfonatus,adminiftrationes,veiofficia,cano
beneficiaEcelefiafticaininicatus,etprabendas,ac portiones, aliaque Muficz inftructi exiftunt, nulbiobtientes,ac pueri Choriales in arte haRerius fuerat , ftudium generale feu Collegium fcholarium,
lum
proptetea tampradicii ,
quam alij pauperes fcbolares
,
& & clerici dicf a:
Rudere voletes ad diverlas civitates prs didorum,&: aliorum extraneorum regnorum,in quibus Rudium gene civitatis,&dicecefis Hifpalehfis
rale vigebat,ab
'eadem Hifpalenli civitate per ducerita,& triginta millia
ad mimis difiantes,& in modo Vivendi multum differentes,non line perfonarum,&rerufuarum maximo iricommodo,& detrirrieto Te con ria
Terre cogebantur:Eveniebatqj ut dicti
pauperes
poRqua ad provecta
<ÂŁta
a Tacrorunl oidinuni promotione tanquam pcenitus & minus idonei reputabatur,& propter huiufmcdi repulfione taquam defperati aliter facere no valentes ad pro phana,& fcecularia officia^ exercicia Te convertebant.Et fi in dicta civi rate Hifpalenli unadomus,feu Collegium fcholarium pro uno Recto-
tem pervenerant,
illiteiari,& ignari repellebantur;
re,&duodecim, vel pluribus fcholaribus, ac urio velpluribus doctoribus feu magiRris,qui eos in quacuriq; facultate iriRruere deberent,confirue
retur& edificaretur/eu certa domus Teii GollegiuperprÂŤefatufti Rodericum ad huiufiriodi ufum fabri cari jCOrifirui, Ce edificari incceptaadto talem perfectioriem reduceretur:iilique pro Rectoris, fchclarium, dootorum,magifirorum>fervitorum,&. aliarum perforiarum inibi pro tempore exifientium,ac duorum,vel plurium capellariofum fuflentanorie, Pra?Rimonia,feu pnefiimoniales portiones, aut fimplicia beneficia huiufmcdi perpetuo unirentur, annecterentur, Sc incorporarentur , profecto Redor,fcholares,dodores,magifiri,fervitoreis>
& alixperfonas in
eodem Collegio confiruendo huiulmodi commodius fullentari valerent. Nos eiufdem Roderici iri ea parte fupplicatioriibus inclinati in dicta civitate Hifpalenli unam domuiri* feu Collegium per ipfum Rodericum a fundamentis
inccepturri fed rioii firiitam,in
Collegium fcho
larium pro iino Redore,& duodecim velpluribus fcholaribus giftris,
& dodoribus
,
,
& ma-
necrionad urium Altare- capella nuncupatum
iub invocatione Beata: Maria: de IESV corifirudum, & edificatum duas vel plures capellanias perpetuas pro duobus velpluribus perpefcholarium huiultuis capellanis prxsbiteris ad riutum Redoris ,
&
modi amovilibu$,qui
inibi
Miflas,& alia divina offieia celebrare, & ipin dicto Collegio exifien-
forum fcholarium ac aliorum perforiarum
Eiichariftix,& alia Sacramenta EceleaufialTica,fine alicuius prafiudicio,etiam tempore interdidi ordinaria
tium
confefsiories audire,&
illis
thoritate oppofiti miriifirare poflent:dummodo ipfi caufam non dederirit.dido interdido,nec id contigerit eis,lpecialiter interdici authorita-
ApoRolica,ereximus,& inftituimus,ac illi pro eius dote, & Redoris, aliarum fcholarium , magifirorum , dodoriim , & capellanorum , Sc illorum elui dem Collgij neceflaria fubventione, te
&
perforiarum
fufien-
....
...
_
5°
<
.,
dotem per ipfum Rodericumiam a inon pr;gftimonia,leu prellimoniales portiones, aut fimrefignationem eadem, fivealio quo vis modo vaccarent,cum eorum iuribus,& pertinenti js didta authoritate perpetuo univimus,annexuimus,& incorporavimusrita quod licerec ex tue di&o Roderico nomine di«5fi Collegij,& deinde Rectori,& fcho fuftentsticne.& manutentione
fignatam ,nec
plicia beneficia fiuiufmodi,five per
datibus pro tempore exiltentibus,per le vel alium,leu alios corporalem prieftimoniorum,feu portionum,autfimplicium beneficiorum,! urium que & pertinendarum praedictorum poflefsionem propria authoritace libere appraehendere,& perpetuo retinere:ac illorum fructus,redditus 8c
•proventus in R;ectoris,lcholarium,magiftrorum, doctorum, capellano-
ru m/ervi torum
& aliarum perfonarum fiuiufmodi fuftentatione con& cuiufvis alterius licentia minimi requifita. Ac
vertere,dicEeellani loci
profatum Rodericum quoad perfonas per
viveret.etpofl: eius
obitum perfonam feu
eum nominandam feu nominandas, Gollegij, et illius bo-
norum huiufmodi adminiftratorem,et patronum,leu adminiftratores, patronos deputavimus , ac fibi quacunque ftatutaxt ordinationes factis canonibus non contrariapro Collegii, Rectoris,rcholarium, magiftro rum^doctorum,capellanorum,et aliarum perfonarum huiulmodi fodicrdirectione,condendi,et ordinandi facultatem concefsimus,qu^poft“ confirmata eile cenierentur eo Praeterea Collegium,Re(Rorem,fcholares, magiifros , dodtores, capellanos,fervitores,5c alias perfonas in eodem Collegio curlantes,au dientes legentes ab Archiepilcopi Hifpalefispro tempore exiilentis iu-
quam condita forent dicta authontate ipfo
.
rifdictione,dominio,poteltate,&
illius Vicarijs,
& officialibus totaliter
eximimus.Itaquod Ordinari us,officialis, &Vicarijpraedi<Ri aliqua in CoHegium,Rectorem,lcholares,magifi:ros,dowtores,capellanos, lervitores,& alias perionas,res tractus,aut rei,de
& bona buiufmodi(etiam ratione aelidti,c6-
qua ageretur,ubicunque committeretur deli&u, inire
tur cotra<Rus,& res ipfa confifi:eret)iurildi<5tionem exercere,acfuperiori
tate,&authoritate habere
no poflent.Decernimus cuodq;Collegiu,Re
&or,fcholares:magiftri>do<3:ores,capellani,& ali$ perfonae in illo pro te
pore degentes
omnibus,& fingulispraevilegijs praerrogativis,induitis,fa
culcatibus,exemptionibus,immumtatibus,& gratijs generalibus,& Ipeftudiorum generalium didoru regnorum in genere conceisis,& quibus in illis legentes,degentes,audientes,& commo cialibus alijs Collegijs
rates utebantur, poti ebatur,& gaudebant,uti,potiri,&: gaudere. Ita
in
eodem
quod
Collegio ftudentes,& audientes tantum in artibus,logica,
philofophia,theolog3a,iure canonico, vel
civili
Gz
Sc
Baccallaureatus, licetis,
docto-
dcdcratus,magifterij gradus relpedive' ad
infiiar
aliorum Rudiorum
generalium didorum regnorum, poiiquam curfus Tuos feciflent , fufcipere libere',& licitepolfentA valerent,Ratuimus,& ordinamus , ac fibi defuper indulfsimus , & concefsimus pro ut in noilris literis confectis
Cum autem didus Rodericus unum in Sandi Mar Sandi Mathei oppidi de Xeritio , acreliquu in pradida Hifpalenfis,&;Pacenfis dicecefis parrochialibus
plenius continetur.
tini Hifpalefis,& aliu in
de
Salvatierra
obti-* Ecdefijs perpetua fimplicia beneficia Ecclefiaflica,fervitoria,qux de nebat per diledum filium Gundifalvodela Parra Archidiachonum eo fpeciahter cola Parra in Ecclefia Pacenfi procuratore fuum ad id ab ftitutu,hodiein eifde manibus noftris lpote,& liberi refignaverit.Nofqj
pofteriorem refignationem huiufmodi duxerimus admittenda, nullufq de didis fervitorijs benefici js ; prxter.nOs , pro eo quod nos dudum omannia beneficia Ecclefiaftica apud fedem eandem tunc vaccantia,& in tea vaccatura colladionfiSc difpofitioni noftrx refervavimus,deceinen quavis authotes ex tunc imtum,& inane fi feciis fuper his a quoquam ritate fcienter,vel ignoranter contigeret attentari,hac vice dilponere
tuerit,five pofsit relervatione,& decreto obfiftentibus fupradidis.
po
Et fi-
parteRodericfiRedoris^fcholariumjmagil-niit exibita nobis nuper pro aliarum perfonarum trorumjdbdorum.capellanoruinjlervitorum , pradidorum petitio continebat/i dida fervitoria beneficia eidem Col-
&
&
domui perpetuo unirentur,annederentur , incorporaretur, fervitoex hoc profedo Redor,fcholares,magiftri,dodores, capellani, res,& alia: perlona: prxclicti commoaius ic luitentarc, <x onci* tempore incumbentia facilius perferre valerent.Pro parte Roderici,Ke
legio, feu
w
doris,fcholarium,magiftrorum,dodorum,capellanorum,fervitoruni aliarum perfonarum pradidorum afferentium frudus , redditus , 8 proventus
didorum beneficiorum
fervitoriorum centum ducatorum
Camera fecundum communem extimationem valorem an nuum no excedere, nobis fuit humiliter fupplicatum, ut dida beneficia -
auri de
fervjtoria eide
Collegio,vel domui perpetuo
unire, annectere,
& incor-
Apofporare, ac alias in pramifsis opportune' providere de benignitate dignaremur. Nos qui dudum inter alia voluimus, quod petentes tolica
Ecclefiaitica beneficia alijs uniri,tenerentur exprimere verum annuum valoiem fecundum prxdidam extimationem etiam beneficij,cui aliud uniri pereretur,alioquim unio non valeret, & femper unionibus com-
Redore, fieret ad partes uocatis quorum intereffet,Rodericum, dodores, capellanos, fervi tores, et alias perfonas prsdidas a quibufvis excommunicationis , fufpenfionis , & interdidi
milsio
fcholares, magiltros,
alijfque
alijfque Ecclefiafticis fententijs,cenfuris,&: pcenis a iure,yelLab
homine
quavis occaiione, vel cauia latis li quis quomodo libet innodati exiftut, ad ettectum prefentium duntaxat confequendum harum fer ie abfolye tes,<5c
abfolutos fore cenfentes.ac frudtuum,reddituum>&proyeni:uum
dictiCollegij feu domus veru annuti valore prefendbus pro expreifo ha bendbus huiufmodi fupplicationibus inclinati prediwta lervitoria bene ficia live
per pofteriorem relignationem huiufmodi,five
alijs
quibufvis
modis,autexalioru quorucunq;perfonis,feu per fimile dicti Roderici, quorumvis aliorum relignationem de illis in Romana Curia, vel ex
vel tra fi
eam, etiam cora Notario publico,&
tellibus fpontefacta vaccet,ecia
tanto tepore vaccaverint, quod eoru collaciio,iuxta Lateranefis fcatu-
ta Concilij,ad
fedem eandem legitimi devoluta,
toriadifpofitioni Apoftolice fpecialiter
,
ipfaq; beneficia ferVf-
vel alias ^generaliter refervata
exillant.Et ftiper eis inter aliqubsTis,'cuius ihatu prxfeiitIburTiaheri vo-
lumus pro expreflo,pendeat indeciflardummodaeoradifpofitfo ad nos hac vice pertineat,cum omnibus i uribus,& perdnentijsfuis eidem Co:
domui perpetuo authoritate Apoftolica tenore prefentium. unimus,annedtimus,& incorporamus. Ita quod liceat ex nunc eiidem Redtori,& fcholaribus,per le,vel per aliu feu.alips corporale beneficioru fervitoriorum,iuriumqj & pertinendarum predictoru poflefsione propria authoritate libere apprehendere,& perpetuo retinere, ac illoru hudtus,redditus,& proventus in fuos Re6loris,lcholariu,magifl:roiu, doctorum,capellanorum,lervitorum,& aliarum petfonaru,Col[egij , &c bellegio feu
neficiorum predidtorum fuftentationem,conrei:vationem,^c.augmetu, non alios ufus,et utilitates e6vertere,dicecefianorum locoVum^et quo
&
rumvis aliorum licentia fuper hocminime' requifita, iNonpbftandbus. voluntate noftra predicta,ac helicis recordationis Bonifaeij Pape VIII; pratdeceflbris noitrij,et;alijs conllitudonibus^t ordinaEionih.uscApqllo iicis.c6trarijsquibufcuq;.Autfi aliquibus,luper proyifionib.V§hbi laciedis,de
huiufmodi vel alijs bene fici j sEcclefi ait icis in illi^pambusEpecia
les^vel generales
dicte fedis,vel legatoru eius
literas
impetrarint,etiam
ii
per eas adinhibitipnem-refervatione,et de,cretum,yel ahasrquoj|iodQlibet fit proceflum.Quas quidem literas et procelfus habitos per gafdem, ;
et inde fecuta quecunque addicta beneficia fervi toria
vohamus ÂŤ6 exte-
dufed nuHii per hoc eis quo ad aflecutioue.heneficioru^alioru preiudiciu generari, et quibuslibet alijs previlegijsdndulgetijs^t-literis Apolto quprucunqj tenorum exiftanc,per que
licisgeneralibus,vel fpecialibus
prefendbus no expreila.vel totaliter no inferta, elfectus earu impediri va leat quomodolibet,vel diiferri,& dequibus quorumque tocisrenoribus
G3
de
de verbo ad verbum habenda fit in noAris literis mentio fpecialis. Nos enim, quod de extero perpetuis futuris temporibus dignitates,perfonatus,& beneficia EcdeliaAica(etiam curam animarum habentia) obtinentes,&prasbiteri nunc,& pro tempore per triennium in eodem Collegio duntaxat leges audire , & in eis Audere liber^,& licite valeant Sc :
quod Collegiu prxAimonia,pra:Aimoniales portiones, aut fimpliciafer quacunque alia beneficia EcclefiaAica cum cura,3c tempus fine cura eidem Collegio nunc,& pro tempore,peipetu6,vel ad
vitoria prxdida,ac
ac ip quavis etiam ApoAolieaauthoritate unita,annexa,&: incorporata, bona^uatcuque a quibufvis decimis,fubfidÂťjs,graya lius Collegij res, a,impofitiq nibus^&oneri busetiam ad uaruncunque perlo n
&
m inibus
q
is
rum,etiam Regum7& Reginarum infiantiam,aut alias , ac c haritativ etia per fub iidijs tam per locoruni ordmarios,quam quoficunque alios nos,& fedem prxdidam,aut eiusLegato$,etiam exquibuivis vrgentifii deroga misTdc maximTs c aulis, & cum qmbujvi s etiam derogat oriarum tonjs fortioribusT^fficatiorTbus, Sc infoliti s claufulis St alijs decretis in genere, vel in fp ecie, etiam
nominati
,
irritantibnlqu e
m Collegio prS-
Ai monijs,prxftimonialibus portionibus,aut fimplicibus, velfervitorijs pratertur,unitis,an6c alijs beneficijs pra?didis,nunc Sc pro tempore,ut nuc lor nexis,& incorporatis, ac alijs rebus, bonisCollegij huiufmodi
&
m munia
iam impofitis,ac pro tempore imponedis,libera,exemp ta, Sc i aliquid fol vere tefint,& e fle cenfeantur:nec illorum ratione, vel caula magi Ari,. neantur,nec ad id a quocunque Collegium,Redor,fcholares, compel
dodores,eapellani,fervitores,& aliae perfonx huiufmodi invi ti univerfitatibu s Audio h pofsint:quodque omnes, ÂŁc finguli,qui in alijs diorum generalium curfus fuos fecerint,& hoc legitime provaverint,in Collegio repetendo feu unam repetitionem publicam faciendo,
dido
gradus, Scrigurofum examen fubeudo,in eodem Collegio quofcuque valeant.Prxfata authorita per examinatores aprobati fuerint, recipere eorundem tenore pratentium Aatuimus, decernimus , Sc
fi
te Apoftolica
nedum Collegiu, ordinamus,ae priores literas prxdidas,quo ad hoc ut Redor,fcholares.dodores,magiAri, capellani,& alixperfons degetes, tepore,omnibus Sc finguhs pr? fed etia audietes,vel curfantes in illo pro prarrrogativis, induitis, facultatibus, exeptionibus,immutatibus vilegijs,
Sc gratijs alijs Collegijs
Audioru generaliu didorum regnorum etiam
verbis in didis fpecie nuc,Scpro tepore concefsis, ut concordet cu alijs velfpecialibus vti,po literis fupra appofitis/videlicet: Gratijs generalibus, Sc curiangaudere. Ac in eodem Collegio Audentes, audientes , tiri , facientes etiam in medicina tes,ac ahj repetitionem huiufmodi ut fupra
^
la riu,magiftrorum,dodorum,capellanorum,& aliarum perfonarLThuiufmodi Fcelici diredione ( ut praefertur) quam etiam circa ordinem in & curfus age & quem crdinem eurfantes fervaredebeant,ac etiam circa graduados,& illorum examen,nec non qualitates, Sc numerum examinatoru, ac expenfas,quas examinandi, vel graduandi,vel promovendi facere teneantur. Ac falaria regentium,& aliorum officialium Itudij conftituen-
ipioCollegio curfandi,ac cathedrarum,& illas regentium,
dos,
da,necnondifpofitionemtemporum,& horarum legendi. ac omnium, Sc fingulorum aliorum,quxprofperum,& fcelicem ftatum,& ordinem, ac diredionem,utilitatem,honorem,confervationem,manutentionem. Sc
augmentum didi Collegij in fpiritualibus ,
Sc
temporalibus concer-
nunt,condere,ftatuere, ordinare, caflare,derogare,mutare,addere,declarare,interpretari,corrigere,&alia
de novo in totum, vel in partem
face-
rerqua; eo ipfo dida authoritate Apoftolica confirmata fint,& efle ceo-
feantur libere,& licite valeant. Authoritate, Sc tenore fimilibus extendn mus,&ampliamus,Nonobftantibus prxmifsis,acftatutis,& ordinatii-
nibus Apoifolicis,nec
non didi
Collegij iuramento,confirmatione
A-
poftolica,vel quavis firmitate alia roboratis ftatutis, Sc cofuetudinibus,
ac omnibus
illis,qua:
in didis prioribus literis voluimus
terifque contrarijs quibufcunque.Provifo,quod cia debitis propterea
non
obllare cÂŁ
dida fervitoria benefi-
non fraudentur obfequijs.fed eorum cogrue
fup-
portentur onera confueta.Et infuper,prout eft,irritum decernimus , Sc inane,fi fecus fuper his a quoquam quavis authoritate fcienter,vel igno ranter attentatum foriam ell hadenus,vei in tari.
pofterum contigerit atten Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noftra: abfolu
tionis,unionis,annexionis,incorporationis,ftatuti, ordinationis, exten-
fionis,ampliationis,& decreti infnngere,vel ei aufu temerario cotraire. Siquis
autem hoc
attentare pradfumpferit indignationem omnipotentis
Dei. ac beatorum Petri,
& Pauli Apollolorum eius fe noverit incurfuru.
Datis Roma: apud Sandum Petrum anno Incarnationis Dominica: miilelsimo quingentefsimo odavo,fexto decimo Kalendis lulij , Pontificatus noftri
anno quinto.
g4
TESTA-
â&#x20AC;˘
IN
VVLGARI
D
.
5?
TESTA MENTVM
OMINI
Magiftri Roderici
DE SANCTA ELLA ARCHIDIAchoni de Reina Fundatoris Sanvtae Mari* de I
iftius Collegi)
E S V.
-
C)
N EL NOMBRE DE DIOS TODO POderofo Padre, Hijo, y ElpirituTanto, trino enperTonas, e uno en Tubftancia, y dela muy gloriofa vi rgenlanta Maria madre de Dios, e abogada de los pecadores, e de ios Saritos Apoftotoda la les Tenor San Pedro , e Teiior San Pabio , y Tenor Santiago , y de Corte celeftial yo el Prothonotario Ruy Feraandez de lanta Elia MaefArcediano de tro en Artes , yen Tanta Theologia , indigno Sacerdote , Reyna, e Canonigo en Ia Tanta Iglefia de Sevilla , aviendo memoria de
que es naturala todo hombre, y puede venir cada hora, e teniendo ante los ojos,quanto depues de la penitencia,e comunion aprovecha la buena diTpoficion dei teftamento , para Talud , y Teguridad dei anima dei Chriftiano delante Dios, e quanto Te halla conTolado y repoaparejo , que Tado el eTpiritu eTperando la voluntad de Dios en el mejor fegunlu Haqueza en eftc mundo puede alcan^ar, ordene, y dilpuTe mi teftamentoa honor de Dios , e de Tu bendita. madre yprovecho de mi
la muerte,
,
anima, en la forma que Te figue. v a Dios que la erit), e redimio ^ Primeramente mando mi anima Tanta mapor Tu preciofa Tangre:y confieflb,que creo todo loqueeieela Tantos Padres dre Iglefia Catholica, expreflando en ello todo lo que lps determinaron, ayuntados en el Concilio Niceno por el Elpiritulanto Patriarbienaventurado con el Symbolo de los Tantos Apoftoles , y dei a laber de los cha Tanto Athanafio los quales tres Symbolos , convieoe dellanto. AthanaTantos Apoftoles, y dei Tanto Concilio Tulbdicho , y pertenelcen que los contenidos,aTsi fio, con todos los articulos en ellos que pertenelcen a la gloriouTsima a la preexcelente divinidad, como los IES V Chriihumanidad de nueftro muy dulce Maertro,y Redemptor confiefio aTsi como hei Chriftiano, de to, todos expreftamente creo, y Iglefia de Ro malos cree, y dogmadre lamanera miftna , que la Tanta ,
.
:
,
.
:
matiza, y el gloriofifsimo Apoftcl Tenor San Pablo mi fingularaboga<io los predico .^yproteftp de vivir fiempre , y morir en ella, y por ella Pe aqui confeflada, que defde el Tanto Baptifmo en mi reziete natividad fiafla oy vivi. Delaqual F<^armado, confiando en la miTericordia de IES V Chriflo, por la qual tomo carne humana, en ella padelcio , pay gando la deuda que todo el humanal linage devia, Sc librandolo, e redi-
miendolo de la terrible mano dei diablo, e poniendolo en via de falud,
pongo misinojos
entierra, e me.ofrezco delante Tu clementifsima piedad, i uplicandole que no entrecomigoTu ingrato e inutilfiervo en juyzio ca ninguno Tehallara jullo delante dei e yo menos. Por ende al^o :
:
mis mortales culpados ojos delante Tu piedad , e clemencia , diziendo Dios mio,efperan$a mia, e miTericordia mia,e refugio mio,a ti defleo, a ti me focorro, a ti me vengo, no me delampares en efla hora , que Toy reo debaxo de la mano de tu eTpantable juyzio uTa comigo de tu aeoftumbrada clemencia en eftas mis grandes necefsidades,q nando por mis obras no puedo efcapar,ni ayudarme. Pero tu, que me redemiile,ha mi:
de mi , ca mucho mas confio en tu infinita piedad que def, confio de mis meritos puello que muchas vezes peque' , Seiior , a ti ,y Tolo en mi grave culpa : confio , pues fuy tan caro de comprar , no fere menofpreciadoparaperder ypor eflb me focorro a ti, que a ninguno defamparas,ypongo mi efpiritu en tus muy piadofas manos.miralo tu SenOr mio,con ojos de padre,Dios de verdad, y concede que duerma,y huelgue en perpetua paz,que viyes y reynas con Dios Padre,y el ElpiriTericordia
:
tulanto en trinidad perfeta para fiempre. Ameri;
;
ITEM, puefloque mi cuerpo por aver fido inftrumento, ypartede muchos pecadps , y ofenTas de Dios, no m erefcia fer enterrado en lugar fagradoj pero confiando en Tu infinita mifericordia,e
mirando a la dig-
nidadqueafsi por el Tanto Baptifmo, como por laConfirmacion,epor confagracion del lanto Sacerdocio recibio, mando que en Ia capilla dei Colegio de Santa Maria de IESV,que agora fago,anteel Altar Tea enter rado. E porque algun pariente,o criado,o amigoio devoto mio movi;
do a memoria, por
Ave Maria,o tura,quiero
el lugar de la Tepultura, Te acuerde a dezir alguna oracion por mi,oechar algun agua bendita Tobre lafepul-
queencimade mifepultura Teponga unalaiide, olofa,y a-I
derredor Te efcrivan las palabras que en el teilamento en latin pufevE afc iientenfe mis anos,del ano de mil y quatrocientos y quarenta y quatio, fafia el
ano , mes, y dia eh que
ITEM, mando , y eflrechamente defiendo ,
que ninguno de todos
por quinze de Deziembre en que nafci
,
muriere.
los
54 los de lo
mi
cafa,
ni pari ente; ni criado tomeluto por mi, .ni misalbaceas
puedandaraperfona. a todos los lugares j X E M, mando
piadofos.,
que en
Sevilla ulan
no
Efcrivanos publicos,a cada uno brar en los teftamentos fegun curlos de fanta Iglefia mando un real de piata j pero en eipecial a la fabrica defta mil maravedis,e al hofpitaldel Cardenal,de la Milericordia, e al
quatro
de los Innocentes , y al holpital de las Buvas , y a la cafa de San cada uno un Lazaro, e ala Confradiapara los pobres de las carceles , a hofpital
ducadodeoro.
ITEM, mando que diganpor mi anima y de mis antecellores tres Francifco de Sevilla, y otro en San , uno en San mis aiotro digan clerigos feglares efcogidos a alvedrio de
treintanarios de Miffas
Pablo , y
el
baceas.
.
__
mando que fupliquen a mis fenores Dean , e Cabiido de ia yo afsi lo fuplico a fus mercedes,que por mi adoze memo nima,y de mis padres,y antecefTores,e bienhechores hagan un ano perpetuamente como en las pitan^as acoftumbran;
ITEM,
fanta Iglefia de Sevilla,e
rias
cada
,
de tributo,
para el dote dei qual cargo mando que mis albaceas copren dichos ienores, e mis albae cenfo perpetuo los maravedis, que por los Colegio de la rema de ceas fuere acordado : y entretanto los cumpla el los bienes patrimoniales, que le dexo.
ITEM, mando ala Capilladefenor San Clementedo efta el Sagra de Sevilla un caftellano de oro en cera , que aida Iefu Chriifo. fimto Sacramento dei cuerpo de nueftro fenor mi ca^
rio en la fanta Iglefia
ante
el
ITEM, mando a Maria Sanchez muger honefta,que efta en '
fa,e la adminiftra,
por muchas,e buenas obras, y fervicios, que della he ucha virtud,y en dine-
de refcebido,y porque es gran fierva de Dios.>y perfona
m
porqueaya encomendada mi anima , quarenta mil maravedis Eanas manro,emas una cama de ropade las pietas que ella efcogiere. ropa,alhajas,o vado,que todo lo que ella dixere,que traxo a mi cafa de feadado y dexado tomar e fi algo ie le fijas fin contradi cion algunale :
fea creyda por lu ha gaftado,o perdido,tome otro tal,y tanto,y de todo a la dicha Mana Sanpalabra , e fe entregue a fu voluntad. Item,mando dexo a fu alvedrio, que chez una eiclava de mi cafa,qual ella efcogierere que mas fervicio de Dios le defpues de fus dias, o en ellos, faga della lo e fi ninguna de cafa le aparefdere,e bien delanima de la dicha efclava, comprar una a fu voluntad. Item, eradare, quiero que le feadado para algunas de las otras mando,que fi la dicha Maria Sachez quifiere tomar
dediez milmaravedis. alha)as,o.qualquier cola mueble,fafta en precio
.
libreniente lo to me
como
cofa fuya, y fea el precio a fu alvecirio. Item,
mando,que la dicha Maria Sanchez aya mietras vi vier e quaero mil maravedis, que renta cada ano por vida una cafa, que di al Colegio , y eita en laBorziguineria,en que lolia morar GarciaFernandezNotario, para que con ellos pague una cafa en que more a fuvoluntad:y defpues de fuvidaquedela renra al Colegio,que tieneiapropriedad. Item, mando e quiero,que el Colegio fea obligado a dar en cada mes a la dichaMaria Sanchez mientras vi vi ere una fanega de harina,efi la quifiere en pan co cho/eale dado de lo que comieren los Colegiales cada dia , o a tercero
como
dia
fuere fu voluntad de la dicha
Mana Sanchez:; e
fi
quifiere ella
E ei Re,5tor, e Collegiales, y oÂŁ> como a verdaderamadre, que mu cho mas le deve elColegio,e yo:e no podriafer fatisfecha con cola igual ella entre,y tome ficiales la
todo lo que quifiere.
obedezcan,y acaten,y trate
a fus merecimientos; ra
ITEM, mando a Iuana Diaz mi fobrina veinte ducados de oro paayuda de fu cafamiento,e que el Colegio no felos delino para aquel
efe<5to.
ITEM,
mando a Marina Ortiz honefta, mi prima , vezinade Ecija> diez ducados, porqueruegue a Dios por mi. mando aPedro de Palma mi fobrino eftudiante, queeftd .
ITEM,
en el Colegio mientras quifiere eftudiar,faftarefcebir ei grado maior,al qual quiero, que le fea dado todo a colla dei Colegio, e mas veinte ducados para ayuda a fu falida. mando a Diego Ortiz eftudiante mi fobrino, que fi quifiere -
ITEM,
eftudiar,fea fecho con elotro tanto e
fi
no
como conei dicho-Bedro depalma,
quifiere continuar fu eftudio, leanle dados veinte ducadbs, .y enn
derecelo Dios y fu padre a lo
que fuere fu voluntad.
ITEM, mando a Diego de Carmona eftudiante,que.ellÂŁ en el Comas quifiere,'e que le lea dado el grado mamas cincuenta ducados para ataviarfe, quan-.
legio diez anos,o doze,qual ior a colla dei Colegio, e
do ende ovi ere de falir, mientras no turbare lapaz de los Colegiales; ITEM, mando que a Rodngo mi fobrino ie fea dada fti parte.de fu Ella hazienda,fegun las memorias,que el Bachiller Bartholome de Saca tiene,e le
den de comer,y veftir,y
calcar
en
el
Colegio,mientrasiiO-tur-
f bare la pazdeffafta que Dios dealgunorden en fu vida. M,; mando que el Bachiller Bartholome de Santa Ella, mil 0
ITE
maior, brino, elle en el Colegio, fafta que haga fus curfos para el grado dentro en e lo refeiba ende a colta dei Colegio : el qual refeebido, falga tres
mefes,e le ayude el Colegio con cincuenta ducados para ataviarfe,;
ITEM, mando a Ifabel Fernandez de Santa Elia mi fobrina ; quel honefColegio le acuda con medio cahiz de trigo cada ano, mientras tamence viviere,e con dos ducados de oro: efto fe entienda mientras no fobreturbare la paz de los que eftovieren en el Colegio ninguno de los dichos.
r ELueia Fernandez de Santa Elia mi iobrina â&#x20AC;˘
ITEM, mando
que
a Rodrigo fu herallende de ferle dada fu hazienda , fegun arriba dixe de mano le den cada ano medio cahiz de trigo,mientras honeftamente viviere.
,
..
.
ITEM, mando, que fe faga cuenta con Benito Diaz mi Capellan, por ano, defde q fe le cumpla fu falario contando atres mil maravedis hallara comendo a fervir,contando todo lo que tiene refcebido.Todo lo cama, en un librete,que tengo en la caxa pequena de efcripturas ante mi
.e
e denle mas tres mil maravedis. eitudio, Gilde F.uentes Clerigo defde que comendo a profeguir fu varon de e no pudo vacar a mi fervicio,yo no le pague falario,y el como le den buena conciencia ni creo,quelo efpero ni demando,mando,que por mi anima. tres mil maravedis, porque ruegue a Dios ITEM, mando que unas cafas que tengo en Palma de Micergmo, ,
A
-
,
que fe vendan para el Colegio. a r ITEM, mando, que fe vea la cuenta entre mi,e la fabrica delta ian4 el Colegio,elueIglelia de algunos materiales,que me ha vendido para pagado, ÂŤo fe cumpla lo que le devo,fobre lo que le he me UeITEM, por quanto la muerte es incierta,fi por ventura.Dios mando,que ella mediante Fervare, v quedare Maria Sanchez,quiero y de San Iuhan de Sevilla nando Ruyzde Hojeda Clerigo beneficiado que con ellas pudieren,fafta q cobren las rentas Hei Colegio, y labrtn lo Uevare , antes de fer acabada la fea acabado ; y fi Helpues de mi , Dios la de Ud>chai.mta Igleiia dicha obra,el fenor Pedro de Fuentes Canomgo Ueven adclante con la de Sevilla,y el dicho Fernando Ruyz de Hoj eda la Dios de alguno defdicha renta, fafta que fea acabada. E fi por veutura por ventura difpufiere de tos difpufiere, el que quedare lo profiga E fi fi sfteno pudie ambos.Goncalo Perez GanonigodeMalagalo haga. E efijan confticuciones tengo nombrados re los Vifitadores que por las e abonada, y que de unaperfona temerofadeDios,e fiei, yprudente , continue la obra, fafta que lea acafiancasry que efta cobrelas rentas,y Cantero dira, que yo tema dado. bada fegun el orden que Anton Ruiz ano , o mas fi tuere los dichos vifitadores una vez en el .
.
,
.
Y efte de cueca a
poner otro.fino hiziere loq deve. menefter,y tenga poder de lo quitar,y
ITE M, -quiero y mando, que ÂŤncrar en
el
fi Gilde Fuentes mi Capellan quifiere Colegio , deique lea acabado, y eftudiar ende como Goleque los otros,lea relcebido fin examen alguno
gial io las conftituciones
y tratado
como fu virtud merefce.
ITEM, quiero y mando, que deipues deacabado el Colegio efte un ano fin meter los Colegiales, porque de la renta defte ano fe compre mas renta, o fe haga depolito, para que el Colegio quede mas fieguro y mejor dotado. ITEM, mando,que el Colegio vendala heredad, que dizen la Torre, o cercado qiie dizen de Mairbe a la Fuente dei Ar^obifpo, e dei dinero porque fe vendiere , fe compren poflefsiones , o le trueque por renta fegura de tnbuto;o de polfefsiones realengas,y elta renta fe junte con la de las otras polfefsiones y rentas que al Colegio he dado para fu dote, como abaxo dire.Y ello mando que haganmis albaceas, y el Rector e confejeros dei Colegio, con confejo de los vifitadores dei Colegio. ITEM, mando que toda mi capilla afsi ornamerttos como retablo, e imagines, e un eftuche que tiene un caliz,e patena, eampollas, campa nilla todo de piata dorada,e Miflal, todo fea parala capilla dei Colegio. I T E M, mando que una imagen Greca de nueftra Senora que yo , , tengo en mi cafa, fe de al Monafterio de San Clemente, do fon Monjas dos fobrinas^mias, porque oren a Dios por mi. ITE M, mando,que un tapete grande e rico,que yo tengo,quede en la capilla dei Cokgio,para honrar con el elpie dei Altar dei dicho Colegio las fieftas,y tambien quede ende otro chico femejante a el en lana
y en colores. 5
Por quanto las conftituciones, que yo el Arcediano Maeftre Ro-
Elia por autoridad Apoftolica hize para buen govierno dei Colegio, fon para defque eftuviere ya fecho,y plantay regimiento do,y formado de Re<5tor,y confejeros,y capellanes, y los otros Colegia Ies ; a los quales como Colegio pertenefcen las eleciones yproveimiento de la cala fegun ellas. E maguer que en efte teftamento provei la lorma que fe ha de tener en continuar acabar el edificio: pero no fue pro
dngo de Santa
y veido lamanera, que fe ha de tener en eligir los primeros Colegiales, porque en el tal principio va mucho para todo lo de adelante. Por ende, por quanto yo le, que el fenor Maeftro Alonlo de Campos Arcediano de Almunecar en la Iglefia de Granada, alsi por fervi cio de Dios como por fu gran virtud, e nueftra entranable amiltad tomara,y executara eite cargo juntamente con el fenor Pedro de Fuentes Canonigo en efta Santa Igleiia de Sevilla, al qual fiempre he conofcido fer noble de cora-
5^ ^on,y re<5to,e afftcicnado al bien comun,e no torcerfe,ni dexarfe torcer por pafsion alguna. Por ende, yo como tellador, e Fundador, & por la authoridad Apoftolica que paraello tengo,les do poderielos fubltitmo en mi nombre, y por mi pertona , para que venga, y pofe en eL Colegio dicho fenor Arcediano,y ende le fea dado a colla dei Colegio todo io neceflario para fu minfion, e fe junce coh el dicho Senor Canonigo Pedro de Fuentes,e tengan para cierco tienipo puellos fus edictos en S.alamanca, y en Valladolid , y en las principales ciudades de Caltilla , y dei Andaluzia, en que fe digan las faculcades, dei curfar , y graduar que ei el
Colegio tiene, elascofasdequehandeproveeralos Colegiales, ylas condiciones quelos que fe han de oporier han de craer , legun la lorma de las conllituciones por mi hechas, y de mi mano efcripcas y emendadas , e a que tiempo han de hallarfe eri Sevilla para leer fus lecciones ellos los oigan,y la
forma de
para
las
, y examinen ; y confiderando las calidades, y el fin fegun que mas idoneos lesparefciere
conllituciones elijan,los
fer plantare
principio de
cal cala.
E li no hallare de cales para cum-
numero , dilatefle la eleccion de los que falcaren , para quarido fe ofreciere:Alos quales encargola cOnciencia,hagarilaprimera poblacio de cales perfonas cuyo exemplo, orderi e vida fea cal cimiento para el plir el
,
,
que fienipre el Colegio fiorezca, y profpere en frudlo de virtud eri virtud a horira y gidria de Dios j y pro de lu fanta Iglelia. Perd fi por ventura el dicho fenor Maeftro no pudiere,o no qui-
edificio de virtud adelante,
claulula fiere tomar y dar firi al dicho riegocio y cargo, entieridafe efta fufodichadel fenOr Gon^alo Perez Canonigo de Malaga , dei qual por fu mucha virtud,y cernor de Dios terigo la confianca que de mi perfona razon alguna Perez por mifma.E fi por veritura el dicho fenor Gon^alo
nopudiere iazerlo fufodicho, quiero
e
mando, que los vifitadores por
cqriftituciones, que por authoridad Apoftolica dicho fenor Canonigo Pedro dc Fuentes hagan la dicha primera eleccion, plantacion; o poblacion dei Colegio confor-
minombrados en las dexo fechas ,
cori el
o
me alo fufodicho^e alas dichas conftitUeiones. Eyoporlas dichas auporlos mylteel poder para ello, elespido de nueftra redempdon que teniendcÂť a folo DioSj,y alpro de fu Igle ^anjenefte principio fia ante fus ojos; deelinen coda aficiorty ruegos, e plantas,que lea tales de plufquam dimidium) (qux eft rei dimidium,& thoridad es queteng6,ies do rios
exemplo,y vena de vida,y difciplina parafodos fus fuceflbres. A los qua do poder para poder hazer los eftatutos dei ciirles, y a cada uno dellos far,
ygraduar.-
Epa-
E
para cumplir todo lo en efte
mi teftamento ordenado , y cada
conftituyo por mis Albaceas teftamentarios al , nombro , y reverendo Tenor Canonigo Pedro de Fuentes , e al venerable padre Fernando Ruizde Hojeda clerigo beneficiado de San Iulian de Sevilla , e
parce dello
juntamente con ellos a la madre Maria Sanchez honefta,que rije mi camis la, a los quales juncamente do poder,que entren y vendan cantos de bienes muebles (excepto los libros que yadone,e agora denuevodono los tengo dei preftados ad ulum quantos fueren menelal Colegio ,
y
)
para cumplir lo fuTodicho. Eli por ventura alguno deftos tres faltare por Tallecimiento,o abTencia,o julto impedimeto, los dos,o el uno que quedare, lo pueda cumplir. Lo qual cumplido, de todo el remaniente quedetodos mis bienes quedare, aTsi raizes,como muebles,e Temovien tes,derechos,yacciones,aTsi eTpirituales,como temporales hago, e infti tuyopor mi heredero legitimo e univerTal al Colegio, que en el Corral de Xerez edifico.Cuya vifitacion y orden de regimiento dexo ordenada Apofto efcrita en un volumen de conftituciones,que con authoridad ter
y
authorilica yo ordeney elcrevi de mi mano. Las quales, allende de la dad ya dicha,por la qual mando,que fe ufen y guarden,tambien quiero guardadas como mi ultima yteftamentaria y mando,queTean uladas y voluntad,como Autor y Dotador dei Colegio.Erevoco,anulo, & caffo qualquier otro teftamento, y manda,y codiciIfo,que fafta oy aya fecho, latin hize,y efta afsi por efcripto,como por palabra,excepto uno,que en infinuado de mano de Iuan de Cardona Prior y Canonigo de la Iglelia Colegial de San Salvador de Sevilla,e firmado de mi nombre, y ciertos teftigos.So data de.tres dias de Abrildel ano
demily quinientos e och<?
anos. El qual,y efte quiero e mando,que valan,y Teati firmes de agora para fiempre jamas como verdaderos teftamentos, y mi ultima vo|unteftamento,quiero,q tad. E fi ambos,o cada uno dellos no valieren por
mejor mariera,y forma, y via que puedan , y devan de derecho. Que cs Techo.e otorgado en lamuy noble y muy leal ciudad de Sevilla adoze dias dei mes deEnero dei nainue cimiento denueftro Salvador IESV Chriftode mil y quinientos y tetve anos.E yo el Arcediano de Rei na Maeftre Rodrigo de Santa Elia de tadorloTubTcrivi de mi mano e firma acoftumbrada en teftimoio E yo Fernando Ruiz de verdad. Rodericus Arcbidiaconus. Hojeda clerigo beneficiado de San Iulian , y Notario Apoftolico lo.vi, oi ocorgar efte teftamento fegun que en el le conti ene , e To teftjgo.^e y lo firme de mi nombre en teftimonio de verdad rogado y requerido. publico ApoiIta eft Fernando Ruiz de Hojeda beneficiado. Notario
vala por codicillo,o en qualquier ocra valer
;
tolico.
.
_
.
-
-
57
T Martin Lopez. E yo Gil de Fuentes clerigo Notario Ape fi oE yo Benito Diaz clerigo lo teftigo. T E M, por quanto yo el dicho Arcediano he tenido conocimiento .
tolico.
lico fo teftigo. I
de Iuan de Eftoalalk Bachiller , y de Alonfo de Caftilla vezino de Aratena,& dei Bachiller Ribera vezino de Zafra,y de un Racionero de Mael Licenciado Gon^aloPerezfer perfonas que han ulavirtud,y haneftudiado,y deffean pulular en lalciencia.Y tenia en mi voluntad e concepto deles ayudaren fu entradadel Colegio , porende ruego a los fehores Examinadores,e pri meros plantadores delos Colegiales dei dicho Colegio fe ayan con ellos benignamente en fu examen laga,que conoce
do
y recibimiento,e fiendo abiles, feanpreferidos alos otros oponientes, e otorgue ante el Notario de yullo efcripto. Rodericus ArchidiaIta efl Fernando Ruiz de Hojeda Notario, Por quanto yo el Arcediano de Reina Maeftre Rodrigo tenia pro-
afsi lo
chonus.
^
polito de dar orden en las colas neceflarias al efludio generafique por la
mifericordia de Dios fe ha avido para efle Colegio, e no he avido tiempo de ordenar las conftituciones cerca dello, que yo tenia penfadas padei orden dei curfar, y de dar, y el buen govierno dei dicho eftudio , y y el gallo que cerca dello fe deve hazer > afsi quanto a la cantidad , que al Arca dei Colegio fe ha de dar fegun la cahdad dei grado, como cerca de lo que fe ha de dar a cada uno de los Examinadores,y las otras expenias,quefe han de hazer muy moderadamente. Porende, li por ventura yo no pudiere hazerlo,e difponerlo, do todo mi po der cumplido, que por authoridad Apollolica para ello tengo, a los dichos fehores, el fenor Pedro de Fuentes Canonigo de la fanta Iglelia de Sevilla, y el fenor Maeltro Alonfo de Campos Arcediano de Almunecar en la Iglelia deGranada, fegun el orden de la plantacion nombrados con el Canonigo Gon^alo Perez , e los Vilitadores que por via de fubftitucion fueron fubrogados.E quiero y mando que lo que ellos ordenaren cerca dello,todo que vala,y fea firme,como li yo en perfona propria lo ordenalfe. A los quales encargo la concienda departe de Dios , y de fu bendita Madre,quemiren mucho,y moderen los galbos, de fuerte, q no excedan la condicion de los pobres,ni fea tan baxo, que fea reputado vilrquedando liempre toda la autoridad de la execucion deflas colas dei eltudio en Redlor y confejeros dei dicho Colegio. Y ello quiero que val ga como claufulade tellamento,o codicillo, o en qualquier otra mejor manera que de derecho pueda valer juntamente con elle dicho tellame latin, de que en el fe haze mencion. En tellimonio de to, y con el de en lo qual lo firme de mi nombre. Rodericus Archidiachonus. ra
refcebir los grados,
*
H
ITEM
ITEM, mando, que Talaveraeftudiante que efta en mi cala, efti ocho anos en el Colegio, fafta que jefciba el grado maypr , el qual grado le fea dado gratis. ITEM, mando , que eldicho Gil de Fuentes clerigo mi Capellan grado maefte en el dicho Colegio ocho anos , fafta que le fea dado el tiempo yor, el qual grado le lea dado gratis, E que pueda en efte dicho embargante que yo. ove fervir Capellania fuera dei dicho Colegio , no nopudieffe fecho unaconftitucion, que elclerigoquefueffeCplegial, Colegio, la qual dicha fervir Capellania, ni otro fervicio fuera dei dicho teftimonio eonftitucion no fe entienda por el dicho Cii de Fuentes. En el Notario Apoftolico firme lootorgud ante fea porque , delo qual, y e!criptd,c firmelo de mi nombre. Ni fc entienda por ella con-
de yulfo
ftitucion renta.
que dize; que ningun Colegial tenga diez y nueve ducados de
Rodericus Archidiacbonus.
ItaeftFemandoRuizdeHojeda
ITEM, quiero, y mando,que Francifco Garcia de Almonte hijo de
Almonte, fea tratado en lo de la -Diego Garcia de Almonte, vezino de en los quatro eftudiaentradadel Colegio,fegun que dixe,ydetermine capitulo en la hoja atrasdefta firmado de mi nombre , y ces que en un determinado. Rodericus Arfecho,y efcripto efta yuffo dei Notario de Notario. Hojeda de Ruiz Fernando ehidiachonus. obradel CoM, quiero,y mando, que en la continuacion de la fea puefto Gil de Fuentes clerigo juntamente con la lesio y cobran^a Fernando Ruiz de Hojeda clerigo benefi, madre Maria Sanchez, y con hara como Catholico, y temerofo de confio qual dei virtud la ciado, de el dia de mi quiero efte en el dicho Colegio , fi quifiere defde
ITE
Dios ' E
,
que fiendo poblado fea recebido , para cumplir los quales recibael grado mayor a cofta dei ocho anos. Defpues de los Y fepaguelo que fe deve aPedro Sanchez de Sevilla,
fallecimiento, fafta .
Colegio.
feeun parecera por
un mi libramiento.
Y por mi indifpo-
yuffo efcripto lo firmaffe ficion rogui al Notario de de fu nombre. Ita eft Fernando Ruiz
de Hojeda Notario. (â&#x20AC;˘')
58
testamentvm
SERMONE latino
IN
Domini
Magiftri Roderici
DE SANCTA
LLA ARCHI-
E
diachoni de Reina, Fundatoris iftius Collegi)
Sancta Maris de '
IESV. '
'
(-')
Afsitmihi Spiritus'San£ti gratia ufq in finem. Amen. ;
RAGILIS EST
VITA
cafus nos circunftant innumeri
:
NOSTRA’
quid vitemus , pro vi-
non polfumus, illum diuturna aegritudo , hunc bre, alium repentina improvilaq; mors rapit , 6c praeoccupat. Omnibus autem incerta vocationis eft hora, quo in loco,quo dere
|
vis
fatis
langor
in tempore ea nos expe&et nefcimus invadere illam nos pofle momen tis lingulis non dubitamus expe<5tare illam omni tempore loco debemus memores fententiae illius Sapientis apud Eccleliafticum dicen:
&
:
Quoniam mors non tardat, & quidem quae de terra funt facile in ter ram revertuntur. Infcitia eft,fecuritate vitae, de exitu non cogitare. Diltis:
penfationem quoqj domefticam in id tempus differre,in quo mens plu Angit timor mortis: , ad unum aliquod raro eft idonea circunft antium eft importuna cupiditas: qui liia,no
rimis gravata
torquet infirmitas
.
:
noftra quaerentes,ab animae cura ad terrena nos revocant. Cogentes Cxpe perturbationibus fuis eum morfqui vel moriturus non erat,vel certe
non tam
cito moriturus.
devitem,
& admeum,non alienum arbitrium,quae meditor fiant. Exifi-
Vt igitur ( concedente altifsimo ) haec omnia
timans,quae ab Efaia propheta Ezechi^ regi funt di«fta,mihi iampridem
domui tuae,quia morieris tu 3c non vives.Iliud etiam Salvatoris formidans Vigilate, quia nefcitis qua hora Dominus vefter imperata. Difponi
:
venturus fit: fero,an mane', an galli cantu, &cc. Satui teftamentum hoc condere meo chyrographo fubicriptum. Cui ita efte vim volo, fi id ipfum, aut eius partem ante mortem non revocem.
Eft
:
Eft v? s-q huiufiprsodi. In primis converfus in Deam Autorem-Se Redemptorem
^
meum
cum fim anxius fupuiidfciriq judiCij,Senefcius verum qdio,an acceptione fim dignust. Sciens autem in manu eius vitam effe , atq; interitum: per vifcera mirericprdixTu^in quib,us vifttavit nos oriens ex altorhumi liratus oro,ut fiant aures fu x intendentes in. vocem deprecationis meat:
nec
intret in iudicio
cum fervo fuo:
St adverfus Folium,quod vento rapi
non exerceat potentiam fuam , nec ficcam ftipulam perfequatur. animulam non dedignetur ignofcat illi deli&a fufcipiat creaturam fuam Creator, &. factor figmentum fuum.Meminerit,qucd homo immundus de immundo conceptus fum femine: St qu^d in p.ec,catis concepit me mater mea.Ve-
tur
,
Pcenitentis facerdotis
pr:eterita,St ignorantias fuas
:
:
niat ante oculos pietatis fute vitat
humanat infirmitas, in qua, per omne
cefla^ tatis fuccelfum, nobis femper defideriorum facibus incitari non mus,Se extinguere,fine ipfius ope,ignea ininjici tela no pofifimus.StuU ambi ta eft pu er iti a, i n nani s ad o lefcentia; i uv etus lybrica:yi?ile Ifudiu ad tione inclinat:friget fene&us. St deficit in ea vktus,fi Do minus non lufeius ? tinet,cui erit fperadi fiducia. Aiit qiifim tanta farcina fine levamine
nouprifemat/ Recordetur Panliferyi fui ad Romanos hanc lamentantis nolo infelicitatem: Non(inquft)qu.od volo bonum hoc facio:fed quod malum hoc ago, Eft miferator^Se mifericors pon?inus..,.longanimis St
multum mifericorsrfuntq; miferation.es eius fuper omnia opera eius im fecundum menfie. Secun.du.rn ergo peccata mea non faciat mihi neq; confpectu iniquitates meas retribuat mihi- Quia non juftificabitur in :
omnis vi.vens,St multo minus ego infipiens St mifer. flectoigimr genua mea coram unica fpe mea Chrifto IESV Redemptore meo , lic refugium meum,te orans- Deus meus,Deus meus,mifericordia mea,.&; tremen defidero,ad.te confugio, ad te venire feftino.n.e defpieias me fub nedo difcrimine pofitum. Adefto propitius mihi in his magnis meis fed tu redime cefsitatibus non poflum me redimere meis adionibus
cius
:
:
me,&
miiemifer er em ei. Diffido de meis meritis: fed confido dc tuis confido de miferationibus tuis , quam diffidam de , St plus,
rationibus
Qui timalis meis;tu lpes mea,Deus meus: tibi ldli peccavi mea culpa. &nunc ad bi fui chartis ad redimendum , non fim vilis ad perdendum, Cupio diflolvi St efle tecum, in manus tuas cote venio,q.uia nulli dees.
mendo fpiritum meu, rejpice in me Domine Deus veritatis: St per landtam Nativitatem tuam, pafsionem St mortem, ac RefurreStionem,ac Afcenfionem in cadu, atq- adventu Samfti Spiritus Paracliti, pie excipe. St
&- lalva humiliatam animam m eam, prxflans mihi, ut in pace dormia, & requiefcam cum beatis ipiritibus tuis in vita ÂŁterna. Qui vivis & reg& Spiritufandlo in fecula fecu
nas Deus,intrinitateperfe<5lajCum Patre
lorum. Arnen. C Proxime autem, fi quid C ontra Pallorem meum fandis Ecciefix Hilpalenfis Pontificem vivens peccavi,peccalle autem mulca me confiteor. Si quid didlo, aut fa<5to contumacius egi fi non digne reveritus; :
fi
non parui;
fi
cqntriftavij
fi
pro fuis in me meritis,
carpfi :
& cura paf-
torali non digne retribui nimiam eius pietatem gemens imploro , ut mihi ignofcat, & oblitus omnium,animx defuncti benedicat: qux clemens & ab animo profecta indulgentia, petenti reo erit levamini, 6c indulgenti patri merces a Domino Cum dominis patribus & coliegis , :
.
quoniam frequentius ufus fui , frequentiorem utiq; efle opporoffendendi occafionem in multis enim peccamus omnes & ego
meis, tuit,
:
infelix
non minus exteris
dia, lolicitare
animos
:
Zelotipia, contentio, obtrectatio, ira, invinollros folent Quicquid in hos admilsi quic.
,
.
quid
a
me amare acceptum retulerunt,
oro obtellorq; per
commune
fpem mifericordix, quam a Domino iudicandi expectant ut id omne deponant, injurias condonent, & prxeentur defuncto, eam requiem fratri optantes, quam pro fe impetrari a Domino cupiut. confortium, per y
Executoribus quos in calce tellamenti defigno hoc officium pietatis , , relinquo: utprimo,poll obitum meum,capitulo hanc veniam 8c remifiionem,non innanis gIorix,fed falutis caufa meo nomine petant. C Vt vero ad gloriam Dei, & integritatem communionis fidelium perfeverantis(licetpeccatoris fervi)pateat fides. Alta voce. profiteor, tenuilfe me a lavacro fancti Baptilmatis ulqj in diem prxfentem fanccam orthodoxam fidem catholicam,fymbolum ab Apollolis conditum,expofitiones fidei Concilij Niceni,& magni Athanafij Patriarchx Alexan drini Anathemati zafle etiam me ex tunc,& in pr^fenuarum anathematizare omnem hxrefim extollentem fe adverfus lanctam & immaculatamfidem Chrifli,in qua(ut dixi) vivere Sc mori intendo. Sequens hoc confefsionis mex chyrographum,& omnipotenti Deo in extremo iudi cio reprxfentans Credo in Deum, &c. f Corpus vero meum contaminatum flagitijs , licet indignum fi c cui habeatur honor , fepulchriq; facilis fit femper jactura, rationem tamen habens dignitatis Baptifmi, quo per vifibile Ipem, invifibilis mihi efl imprelfus caracter,& lacrÂŁ unctionis, qua tam in Bapnfmo & Cofirmatione,& Sacerdotio delibatu fuit.Officij quoq; fancl^ predicationis; qua ad plebe Chrilli (eo mediante) uti organo per annos fupra XXXX :
H5
exer-
exercui : nec non futura: relurre&ionis,
dum fpero. clefiaitica:
qua iinuii cum anima fufcitan-
Et ut fuffragijs Eccleiia: commodius aptetur, traddi oro ecconlueeis ornamentis veftitum lineis , qua:
fepulturx
:
Exequia: veroincatterisfapiantmoSadeftiam funeralem: in nihilo feculihuiuspompam/ed laudabilem cerdotum confuetudinem. de C Nigrum colorem quem lutum vocant ) nemo pro me etiam
tudo Sacerdotalis ordinis
tulit.
(
familia
mea induatmemo indicia triftitue pra fe ferat,quemadmodum
meum
recondi iubeo fpem non habent. Igitur corpulculum ante gradus Altaris in folo plano in in Colegio f andlre Mariae de IESV circunferentia hic conffepulchro lapide maiuiculo contecto , in cuius Hic iacet Rodericus Eerdmandus a Sandta Elia praelcrfbatur titulus
faciunt,qui
.
Prothonotarms, byter,Artium,& Theologiae Magifter,fedis Apoftolic? dn&x Hifpalenfo Eccleiia: Canonicus , Archidiachonus de Rema.
&
Vixit annos fexaginta quatuor. Ianuarij.
Decefsit diefabbathi vicefsima Menhs
Anno Domini miUefsimo
quingentefsimo nono. Qui
legit
oret pie pro peccatore. g Tumulum vero ligneum fuper fepulchro fubinterminatione madie anniverfanj lufledictionis in fempitemum poni prohibeo,etiam in
& femo-
I ' Bona vero mea omnia tam immobilia, quam mobilia, Maria: de IESV relinquo: quod coventia memorato Collegio fanctat meoheredem univerforum bonorum , actionum , ac iurium
&
flituo
Executores autem huius terum tam fpiritualium quam temporalium. ac nobilem virum dommum ftamenti nomino,& inllituo reverendum de Fuentes Canonicum in dictafancta Ecclefia Hifpalenffnec
Petrum Hojeda , ac una non venerabilem prassbyterum Ferdinandum Ruiz de ancillam,ac docum eis religiofam feminam Mariam Sanchez Chriiti facultatem ommus mea: gubernatricem. Quibus coniunctim prabeo voluntatis per hoc,
nia exequendi,qua: effe mea: ultima: teftamenmm fimul cum meis codicilis
re
eis conftiterit
& aliud vulga:
ut folertes, ac '
pios teftamentorum executores decet.
quodcunque aliud teltamen, ff Prxterea , revoco , feripto, quam verbo hactum, aut codicillum, frve legata, qua: tam momenti Excepto uno tenus feci iubens illa nullius tore roboris , ac calfo
Sc irrito
.
,
cum fuis codicillis, quod
6c lingua materna condidi, ubi legatapia, exige(ut ita dixerim)mmutiorem
nonnulla alia, qua: particularem,
&
duodecima meniis bant explicationem, expofui. Quod eftfub data die nono.Et eitinlinuaru Ianuarij, annoDommi millefsimo quingetefsimo
oo per Ferdinandum Ruiz de Hojeda Notarium publicum Apoftolicum, etiam nomine, Sc Martini Lupi, Sc JEgidi; de Fuentes, Sc Benedicti Diaz Clericorum civitatis Flilpalenfis teftium rogatorum fubfcriptum,
meo
quod limul cum fuis cobdicillis una cum hoc teftamento pcorfus ut ve ram Sc ultimam voluntatem meam,quacunc];meliori via Sc Forma polm valere volo, iubeoq;. Sunt autem hac aÂŁta Hilpali,tertia die Aprilis , anno a Nativitate Domini millefsimoquingentelsimo octavo. Et ego Magifter Rodericus a SanCta Elia teftator, qui fupra hoc tellamentum condidi,&: velut ultimam voluntatem meam valere volui, Sc iufsi, & iubeo. Et ideo meo nomine ipfumfubfcripli. Rodericus Archidiaconus. Et ego BenediCtus Diaz Clericus fum teftis rogatus. Et ego Egidius de Fonte fum teftis rogatus. Et ego Ferdinandus iti
:
Rcderici de HojedaBeneficiatus, Notarius Apoftolicus fum teftis.
Et ego Ioannes de Cardona Prior,& Canonicus Collegiata Sanati Salvatoris Hifpalefis Eeclefia Publicus Sc Apoftolica,ac Imperiali authoritate Notarius,ad requifitionem reverendi Patris Sc domini domini Magiltri Roderici teftatoris pradi&i quiapnemifsis omnibus Sc lingulis, , dum fic utpermittitur,agerentur,dicerentur,& concederentur,una cum pranotatis teftibus prafens interfui. Eaq; omnia Sc lingula fic fieri, vidi,
Sc audivi. Ideo
hoc prafens publicum teftamenti inftrumentum manu
fignoq & nomine meis feli& confuetis fignavi: Sc fubfcripfi in fidem Sc teftimonium omnium,
alterius fideliter fcriptum ex inde confeci, tis
;
& fingulorum pramiflorum requifitus,& rogatus. Ioannes de Cardona publicus Sc Apoftolicus Notarius.
Quibus omnibus , & lingulis tanquam rite Sc legitime' faCtis authoritatem Sc decretum noftrum duximus interponendum, Sc interpo^
fuimus, prout interponimus prodentium per tenorem. ^ In quorum omnium , Sc fingulorum fidem Sc teftimonium pramiflorum prodentes literas,liue prafens publiciim tranfumpti inftrume fieri,& per Notarium publicum mfrafcriptumfubfciibi, Sc
tum exinde publicari
mandavimus,
rioftroq;
nomine fubfcriplimus, figilliq; ncftri
iufsimus, Sc fecimus appenfione communiri.
prafato Monafterio noftro.
Nobis
confueta, pro tribunali {edentibus.
inibi
Datis
Sc aCtis Fliipali in
hora vefperorum
,
audientia
Sub anno a Nativitate Domini
miliefsimo quingentefsimo decimo octavo , indictione fexta, die vero vicefsima oCtava Menlis Ianuarij;, Pontificatus fanCtifsimi in Chrifto Patris,& domini noftri domini Leonis divina providentia Papa decimi,
anno quinto. Prafentibus ibide venerabilibus viris dominis Alfon Luna,& Ioane Fernandez presbyteris FIilpalenfibus,ac
fo Gutierrez de
H4
Anto-
A Francifco de Soto diai Antonio Martini Religiofo diai Monaferij, domini Portionarij faimliare,atq;quoad corredionemA colladUonem Petro Moreno Apoftolico Notario, didi trafumpti cum diais literis, Andreade Tengillo. Clericis, & vicinis civiac Francifco de C6treras,& prsmiffa vocatis fpecialjter atq; rogatis. tatis Hifpalenfrsteftibus ad diceceC Etquia ego Rodericiis de Moatiel Presbyter Conchenfis licclelia Hifpalenfis , Publicus fisCapellanus Capella Regum Salicta; lingulis, dum Apoftolicaauthoritate Notarius prstnifsis omnibus, pra; notatis teihbus una cum Ssigerennir, fierent pramittitur, ut
&
lic
Ideo hoc prarfentpublicum trafumptiinllrumentum nomine exinde confeci,fubfcripli,& pitblicavi>Cgnp%
interfui.
&
meisconfuetis juna cumprarfati reverendi Domini .pjiorisnominisroboraciQne,.&figilliappenlione aisignavi in fide ....
& tellimonium
prsmi(forum,rogatus,
& lequifitus.
S
TA T V
T
A
ET ORDINATIONES COLLEGII Beatse Marite de Iefu,
MO VIT ER. CO.NDITAE AVTHORITATE tolica, a
Magi liro Navarro Canonico
APOS-
Ecclefia:
Hifpalenfis;
DE ELECTIONE RECTORIS, &
B
RIMVM
confiliariorum.
llatutum.
Volumus
& ordinamus, quod Redtor
eligatur Chaledis Ianuarijr&Tolum in officio fuo per
unum
annum,itaque per biennium Redtor minime exiftec & immediat nullo modo reeligi pofsit bend tamen uno anno quod illius anni Redtoratus in fuo octonario non fiat computatio quod pro una vice duntaxat fieri :
:
tranfadto eligi poterit. Volumus etiam, :
permittimus,nanifi contingat iterum eligi , illius anni computatio fiet. Item prxcipimus,qupd fi quis eledtorum,tempQre eledtionis Redtoris, abfens fuerit,perdat vellem dc infignia, qux de proximo erat receptu-
rus,quod intelligendum eft,fi caula legitima mors non adiit, quam diligentifsime Redtor,& confiliarij teneantur examinare.Cofiliarij etiam per
unum integrum annum in fuo
officio
folum
exillant
:
fed iterum
non contradicenqux dominus Fundator praecepit fervari,ad eledtionem Rectoris, li-
eligi(&fi immediatd)bene' permitti mus. Camerabis :
tia,
ve confiliariorum pertinentia, iub pcenis todire
illic
politis
nos llridtifsime cuf
mandamus.
DE ELECTIONE
COLLEGI ALIVM,
&reliquorurn miniftrorum.
a
ECVN
D V M llatutum.Volumus & ltatuimus,qudd ele-
dtio Collegialium fiatpercedulaslecretas,prxmiflainquifie
tione de moribus
&vita (prxteream inquiiitionem ,quam
per Collegialemexequendam deipfo electo infra mandaliteris fufficientia,5e dicta Milia de Spiritu Sacto,
bimus)& prxmifia in
H<
is
ha-
{
Habeatur eledtns,qui plura voca punctu Imbuerit
is
.
Volumus
etiam,
quod oppofitqres nullo modo interfsint periculo examinis, quod quililecbet eorum habiturus eftiled tantum coram Collegialibus legatur tio,& ipfi inftent,& fub
ligillo
confefsionis celent
modum, quem
unuf-
quifque oppofitorumiuxta ledlionem fortitus eft.Vtfufficientia oppoevidentius patefiat mandamus,ut liber decretalium,aut magil-
utorum
quam ipfe
paites dividatur,& eligatur ipfe pars, tri fententiarumjin tres camera oppofitor maluerit Sc intra viginti quatuor horasjcciioncm in pontifiReitoris(quovis extero feclulojlegat. Nulli oppofitorumiuris :
cii obftet,li
principijs dialectica careat
iui polita
:
m cseteris paritate,
praeponatur.
qui in dialefl:ica,aut philofophia inftrudtus fuerit, alijs Eosvero,qui adprabendam tbeologi^fe oppofuerint, dialedticam & philofophiam calere volumus.Et in his ekaionibus,eadem poena judicetur impofita,qua: in elebtione Rectoris
,
&
confiliariorum ,
ob tranf-
eleftiones otficia srefsionem imponitur.V olumus etiam,qubd omnes electiones erut, lium Collegij,fiantper totum Collegium.Huiufmodi
Qui Familiares per
putaNotarij,Bedelli,Maiordomi,& f amiliarium fi Collegio accepti fuerint , .
biennium tantu durabunt, de icerum
reeligi
pofsint.
ad informationem pro Ingreflu Collegialiam.
B
ERT IVM
Quoniam multa fe offerunt admodu hoc ftatuendum: ordinamus, Sdfatuirnus,
ftatutum.
neceflaria ad
quod in hoc Collegium lacro munere cultui divino iniciatum, nullus admiti valeat, qui aliqua lui generis macula, quantuncunqueremota,maculofus,aut infedus exiftat,ex Hebreorum genere,& Agarenorum,ad quod prscipue obfervandum, ifridifsime mandamus (& ne in errorem aliquis incidat,prxter pcenam perjuri), Sc excommunicationis, inquam incidant ipfofado omnes oppofitum confentientes)quod anteaquam aliquis lam eledus, ad Collegium admittatur,quidam Collegialis per maiorem partem Collegij eledus, teeius dat ad probationem legitime faciendam in patriam iplius eledi:& quam proprijs impenfis, qux in manibus Redoris prius reponantur Coiiegialis difcedat.Iurabitque Collegialis in milfali aperto coram ma quavis iore parte Collegij, fe omnia fidelifsim^ fadurum,omni odiojSc
ft
liniftra affedione
& amore poftpofitis & in tali probatione
ne quaquam alfumat
,*
telles, nili libi
facienda?
prius conftiterit de genere anti-
6i
quo fore
Chriftianos
â&#x20AC;˘
&
fi
inquificio generis praecipue intendatur in
hac noftra conflit ution e Cum hoc tamen volumus , quod per ipfum Collegialem de vita,& moribus,& alijs ad admifsionÂŁm Collggiahs per tinentibus^qualis inqurfitio fiat:& legitima probatio tam de rebus parentum,quam de redditibus patrimonialibus,prout inferius quinto ltatuto per nos dilpofito,& ordinato ad plenum continetur, per collegam
mitium peragatur.
DE VESTE COLLEGIALIVM. ARTVM ftatutum.
Veftitui Collegialium providentes ftatuimus,quod cuilibet Collegiali,& capellano, Kalendis Ianuarij,cum eledtio Redtoris hat,periingulos annos detur
vellis(qu* vulgo opadicitur)cum mfignijs, nifi aliqua legitima caufa ipfis privatus exiftat. Dummodo , extractis ab arca pecunijs ad emendas velles, remaneant quatuorcenti ducati.Sed fi pecunia pradidta defecerit, dabuntur interea pollquam annus cum dimidio fuerit quod quilibet Collegialis,aut capellanus,per totum tem-
tranfadlus:ita
pus in quo ius ad Collegium habeat,quatuor tantum velles cum fuis infignijs a Collegio recipiatidummodo veftis^quam Collegialis,aut ca pellanus in principio fui ingre flus pr opriis impenfis empturus efl,duret per annnm cumdimidio.Sed fi Collegium inopia pecuniarum laboraverit, Redtor de eis provideat,in tempore,quo(nullum gravamen Colle giopatienti)pofsintdari.Namnollumus]rem Collegij in minimo detraudaririn quo confcientiam iplius Redtoris,& conliliariorum onera-
mus.Erunt ipfae velles in moderata longitildine,& latitudine,proutho nellatem Collegialium decet.
DE TEMPORE COLLEGIALIVM in Collegio, & exiftentia,& collerancia gradus, &miniftri.
V I N T V M ftatucum.Quia ad honorem Collegi
B
non paucam
utilitatem icimus
mus,& ftatuimus,utpoftquam
j,
atque eius
maxime
conducere,ordina-
aliquis
ad gradum Licen-
ciatus,aut Magifterij;feu Doiftoratus pervenerit
pofsit per :
totum tempus in refiduum fui oaonari; in Collegiopermaneie. Volumus etiam, quod quilibet Collegialis habeat de licetia in quolibet anno
quatuor mentes
fe a Collegio,abfentandi, quibus pofsit in patria , aut quatuor eCo llegi o adefle qu iji n on affuerit, fiat quod dominus Fundator fieri praecipit in conftitutione trigelimaprima. Quam licentiam Re<ftori,& conliliarijs,& capellanis concedimus. Adjicietes, quod fi tanta fuerit inopia &: fterilitas temporis, quod redditus , & proventus
m
alio loco,res luas folicitarc,aut parentes vifirare.Intraqu os fes teneatur in
:
Collegij
intantum(quod
abfit)extinuari cotingat, ut ea quae
dominus
Fundator in conftitutione fexagefimao&ava fieri pr^cipit,exequantur. Tunc fi aliqui Collegiales fe libenter a Collegio abfentari voluermt,pof finta Collegio difcedere,quoufque Collegium ad pinguiorem fortuna pervenerit,nec tempus illud in fuo odtonario computetur. Quod fi fuffi ciente iam domo, illi qui fic libenter fe. a Collegio voluerunt abfentare (licentia Re<ftoris,& confiliariorum prius petita
& obtenta) per Redto-
rem,& confiliarios,ut ad Collegium reddeant,convocentur:intratrigiti ta dies a die quo huiufmodi convocatio nota fuerit, venire teneantur. Si autem contingat,ipfos non poffe intra hos triginta dies in Collegio coparare,teneanturRedtorem,&confiliarios huiufmodi detentionis cerfacereiquifibiquatuormenfium, quibus quolibet annofepofqui quatuor menfes in fuo odtonafint abfentare,licentiam dabunt
tiores
:
rio
computentur.
Quod fi in tra hos
quatuor menfes Collegio nonal-
fuerint,fubiaceant pcenis,qua s Dominus F undator in conftitutione tricrefsima prima afsignat , fervato ordine in eadem conftitutione a Do-
Volumus fimiliter, qucd volentibus ad hoc mino Collegium fe opponere non obftet,fi facultas parentum iummam milalile ducatorum non amplius attingerit. Praecipimus etiam , qucd fi aliquem famulum habuerit,minime propter hoc iubtrahl quis collega Fundatore taxato
tur ei
.
quacunque provifiones pecuniariae,aut alias
fibi debitae.
iESVS COLLEGIALIVM CVVA LITER,
& quantus. XTVM ftatutum.
Quiaftudiumliterarum
inter caetera
laboriofifsimu eft,& viribus,& robore tam corporis, quam animx eget,iuxta portionem ordinariam ftatuimus, quod
in principio prandi),& ccen ae,& fimiliter in fine fructus decui metur.Carnes vero,aut pifces pro tota die dentur in ea quantitate , valoremipfius nullo dia macellaria carnium Arietinarum cjquivalet: modo excedant.Haec portio folum duplicetur in prandio fcilicet , Pai-
&
chatis Refurrectionis,& Penthecoftes
,
&infefto dedicationis capellae Colle-
Collegi j,& in dje,qua principium fludij celeÂŁ>ratur,&prima die JanuaInfefto tamen Nativitatis Reri 3 cum fit novi Rectoris electio demptoris nOftri,& in die dominico ante carnis privium divifio fiat intertia autem feria ei ui ter duos unius gallina: folummodo inprandio,in dem ha:bdomada: eadem gallinarum divifio fiat tam in prandio,quam .
j
in ccena.
DE CELEBRATIONE DIVINOrum officiorum. P T I M V M flatutum. Quia decet viros fe-holaflicos ab om ni curaliterarum ftudio impendenti liberosefie
,
iuxtahoc
providere volentes,ftatuimus,&, prdinamos,qucd Collegia les,aut capellani nullo modo teneantur dicere horas vefper-
tinas,necmatutinas,nec aliquod officium etiam in ta,pra:ter
matutinas primorum dierum
,
â&#x20AC;˘
hebdomada Sanc-
lalicet, Nativitatis
Domini,
Refurrectio n is,Penthecoftes,&;die fefti corporis Chriili, Affumptionis Beatx.Mari^ Virginis.Ne tamen rei facra: devotio omnino depereat, animabus Fundatoris, & fuorum benefadtorum defraudetur. Praecipimus quod ultra qui nque anniverfaria, qua: a Domino F undatore cantare iubentur,6c ultra^anniverlarium omnium fidelium defunctorum, matutinarum ab. omnibus cantenr loco horarum vefpertinarum ,
C l
tte.
tur devotC in quolibet
fcilicet, vaccationis tria
verfaria
& benefactorum
anno tempore,, pr 0 animabus Fundatororis >
anni-
fuorum,
&
tunc quilibet Collegialis , Sc capellanus teneatur dicere devote pro eifdem animabus horas defundtorum.. Volumus etiam? quod tres miffa: horarum trium anniyerfariorum non fint de numero duarum, qua: quotidie dicuntur,quas tres Miflas capellani , aut Golliegiales SaMiflas yero cerdotes cantare teneantur , prout ReCtori viflum fuerit omnes,qu 2 infeftis a populo fervatis a Domino Fundatore cantare pr§ .
cipiuntur,recitentur in tono diei,prxcipimns prxter fefta
Domini nof-
Domina: noftra:, qua: arbitrio Rectoris relinquimus , in diebus Fundatoa populo minime obfervatis , omnes Miffa: qua: 2 Domino cuiuslibet fabbari, re inbentur cantari,recitentur dempta prima Mifia tri,&
.
:
qux de Domina noftra , capella Collegi j,qua:
in tono femper. dicatur:
& Miffa dedicationis
cum horis matutinis,& vefpertinis cantando cele-
bretur.
DE
3
DE PRAEDICATIONE, ADVOCAtionc & exemptione a clericatu, & cgreffii line fotio, & prandio fo,
ris.
;
M
T A V V ftatutum Quia fcholafticis lacra: theologia operam indulgentibus utiliisimum & mirum in modum faiutare eft,nonnunquam verbumDei praedicare, volumus, &c ftatuimus,qued tam Collegialibus, quam capellanis lit .
,
permiffum in qualibet Ecclefia toties quoties Rector, & confiliarij viderint expedire,praedicare. Et in hac re fummopere hortamur Recto#
A
rem confiliarios,ut maxime circunfpiciat ne nocumentum aliquod ex tali praedicatione iuxta principalius ftudium Collegialibus reportetur,cum referant ipfam licentiam praebere.Nam ut in multis experti lumus,appetitus praedicandi-faepe ftudium theologicum retardavitrquod
&
diin confcientia Re<ftoris,& confiliariorum cautius providendum , cernendum relinquimus.Iuriftis eadem ratione ad advocandam licentiam concedimus,fervatis tamen fervandis, uti iuxta praedicationem
theologorum fervandumelfedifpofuimus, ti
i
fcilicet, ut ftudium detri-
mentum non patiatur.Volumus praeterea , quod Imius Collegij Collegiales tam theologi, quam canoniftae ( exceptis quatuor capellanis, qui neceftario praesbiteri efle tenentur tempore Iuie receptionis
ÂŁ
)
aliquo iu-
ramento non aftringanttir, quo fub ftatu clericali ordinis Sandi Petri, aut cuiufvis alterius approbata Religionis permanere teneantur. Et illos,qui fecundum tenorem conftitutionis 17. domini Fundatoris iuraverunt , fe in ordine San&i Petri , feu alterius approbata: Religionis permanore,dicto iuramento abfolvimus, & tenore pnefentium relaxamus Volumus etiam,quodad prhdicandum nullus addire folus , feci beneduntaxat equitando folum nullo commitante fotio ire permittimus Et fi forte ab eo loco, in quo fermonem habuit, five caufa negotij,five gratia de ambulandi,ad aliquem locum tenderit, pro prima vice(re comperta Redtori,& conliliari)s)portione unius menfis fit pro.
.
tinus privatus , pro fecunda vice trium
menfium, pro
tertia fex
men-
fic crefcente contumatia,femper duplicetur pcena. Prurfus nelicentiam prandendi, aut canandi extra Collegium cuivis, qui
fium,&
gamus
dnftum eft)difcefferit ad praedicandum , fi non fitin monaftevirorum religioforum, & fi quis fecus fecerit, incidat in poenas in
folus (ut rio
hac conftitutione politas.
DE
DE-LVDO ET
«4
IN STR VMENTO-
rum pulfatione,8c alijs. ONV.M. flatutum. Volumus, & flatuimus-^uod tempore opportuno ubiitudij nullum impedimentum fubfequatur, liceat cuivis de Collegio ludere,his videlicet ludis, qui nulla inhoneflatem prade ferunt , quod circunfpitiendum Rectori,
& confiliari;s,<Sc eorum confcientias onerantes relinquimus.Etpulfa-
tione inftrumentorum pariformiter uti permittimus , licet Re&or maxime attendat, quando deceat Collegiales uti tam ludo , q uam inftrumentorum pullatione. At fi quis inhonefte,aut negligenter fe habuerit in his,pofsit Re&or
cum confiliarijs eum graviterpunire
prxmifia
ta-
:
men benigna monitione,&in ipfum iic delinquentem repraheniicne, nolumus propter talem pullationem aliquem inpcenam perjuri; incide re. Nullus etiam incidat in periurium, fi ad menfam fingularem efcam portaverit,quod fi abfque licentia Re&oris(qu£ fine cauia legitima con cedi
non debeat alicui)afferre talem efcam aliquis pr$fumplerit,pro pri
ma vice portione trium dierum,pro fecunda fex dierum,pro tertia quin decim dierum privatus exiftat:Sc fic crefcente cotumatia crefcat pcena. Per fingularem autem efcam inteiligimus,aut fructum , aut quodlibet aliud,quod praeter communem portionem in refe&orium portetur. Simili modo nolumus, aliquem in p^nam per]urij,aut excommunicatio nis incurrere;fi in via nominalium leaionem aliquam legere cotingat, audientes,fi forfam aliqui fuerint, etiam excludimus. Nullus etiam fit perjurus,!! in Bibliotheca fine licentia Reaoris,aut Bialiquem intromifferit.Et noftu caufa ftudij quivis de Colpofsit fecum afferre.Re&or etiam & vicereaor in percandefiam legio
ab eifdem panis bliothecarij
iurium,aut excommunicationem non incidat,!! mulam , aut aliud iumentum ultra fpatium unius horxintraCollegium,aut ipfius ambitum detinere permiflerit.Neque aliquis portione fex tat,fi
menfium privatus exif-
mulam,aut ipfum iumentum detinuerit,!ed fi aliquod detrimentu
extali detentione tiatur
lubfecutum fuerit, impenfis
ipfius detinentis refar-
Nolumus fimirfter,quodRe^br incidat in periurium ,fi
viginti horas retinuerit
fummam
ultra
centum dipondiorum , quam fum-
maiorem poterit fcdusRedtor"ab cecOfidmo , vel quovis ob id ipfe Re&or,aut datis KuiuTmodi fummam pe autem pecunijs mi cuniarum in periurium incidant.De quibufcunque nime pofsit Rect or aliquid confumere,nec in propriam , nec Collegij coft itutione 1 8 -diiutilitatem, donec m arca(ut a domino Fundatore in
mam,
aut ea
alio recipere, neque
—
-
-----
-
pofitum
pofitum eft)reponantur,& fi contrarium a Reftore fa&um eflfe contingat, in reatum perjuri) incidat. Nollumus etiam, aliqucmin periurium, aut excommunicationem incidere propter commifsionem , vel tranfgrefsionem declarationum, feu determinationum vifitatorum, &itaeifdemvifitatoribus poteftatem imponendi periurium, aut excommunicationem alicui de Collegio in luis determinationibus , feu fententijs,quas in fine vifirationisTervandas relinquerint , totaliter adi-
mimus. Volumus pra?terea,qucd
non
Collegiales tempore vifitationis
teneantur dare cedulas vifitatoribus
,
fed ore proprio vifitatoi ibus, ea
qua: in Collegio reformanda fuerint, nuntient,
&
ea vifitatores
manu
propria fcribant. ** r
..
:
DE OBSERVANTIA HORVM ftatutorum.
E C I MV M
ftatutum.Ordinamus, Sc ftatuimus,utharc no-
imo verius Apoftolica Ifatuta inconcufle obferventur, quod omnes Collegiales, Sc capellani tam prodentes, quam ftra I
'
luturi fint, antea quam recipiantur
,
iurent in miflali aperto
per facraDeiEvangelia,& intemeratam Virginem Mariam fe inviolabiliter obfervaturos has noftras conftitutiones,&: nunquam infui dero-
gatione eruntfive per iiteras
fe,vel per aliam interpoli tam
perlonam, neque per
Apoftolicas, neque per quamcunque aliam viam, neque ab eoru
obfervatione defiftentjneque relaxationem iuramenti
unquam
petie-
rint,quantuncunque aliqua: perfona: fuper ipforum obfervatione eos molellare intenderint.Et fi forte aliquis Collegialis, vel capellanus tam
receptus,quam recipiendus has nollras conftitutiones iurare noluerit, aut differre iuramentum intenderit,aut in iurandoexcufationes aliquas
omni iure , quod ad Collegium habet , fit privatus, & Redor Sc confiliarij expulfionem non exequentes fint reatu periurij , Sc
afferat,ipfo fafto
excomunicationis obnoxij
.
Et fi
forte vifitatores
tempore vifitationis,
aut extra pra: fumpferint,ha:c noitra ftatuta rev ocare , aut annullareTaut non obfervare,in poenam exc ommunicationis lata; fententhe incidant, Sc Iplor urn
mandatum
m hac part e_rl ullo~niodo~teneatu_r
.
Et
fi
quis
Collegiahulmaut capeflanorum fiiperhoc obtemperare voluerit , proomni cuneatione poftpofita irremifsibiliter expellatur per Re&orem,& confiharios Et fi forte (quod abfi t)maior pars Collegi), aut omnes abfque timore animarum in tali revocatione obe-
tinus de Collegio
.
dierint.
j
dierint,pr a;cipimus,pra:ter pcena periurij,
&excommunicaitonis maio
in quam incidant ipfo facto t^eant urnrFo ro confcieris "ex ilia Hora C ollegi o quidquid d e bonisTp iius conium plerlnt , donecad obleryationem h orum itacuto rutfTl nTiplickgr^omni fraude remota ris
;
r eEituere
'
reddierint.Sed
& dominosvilitatores o5Iecramus,ut m tempore vi lita-
tionis ita intendant in obfervatione horum
Eatutorum , iicut in obfervatione Eatutorum reverendi domini MagiEri Roderici, dummodo taiia Eatuta his noEris non contradixerint. Advei tant gue domim visit atores quantum,pro tempori s qualitate J commodi,Hono riSjpra.emine tiat, dignitatis ex his pauc is flaturis Collegi o conluigat7& iupercreicat,qus Tngubernatione luiiuriacnCoUegi) condidimus: circunlpeximusj&fummum remedium ipfius,& utilitatem, prs oculis femper habentes quid foret utile, 8c neceflarium pro adminiEratione huius Collegij Sandix Maris de I E S V: quorum tutela fieti,ea qus inftituimus,ad iplorum laudem & honorem, Re&ori, & Collegialibus , & capellanis
tam in prsfenti exiEentibus , quam in futuro lub pcenis fupra mandamus.
politis fervare
iNDECIMVM luci,
Eatutum. Confidentes tam animarum fa Collegij adminiErationi,&perpetue
quam huius facri
gubernationi, volumus,& mandamus,qu6d omnia Eatuta, que reveredus dominus MagiEerRodericus, declarationes etiam,& fententis vilitatorum tantum vigoris retineant , quantum dominus Fundator, & declarantes habere permittunt. Quod volumus intelligi
in
illis
duntaxat,qus his noEris Eatutis non contradicant,^: nul-
modo obiare videantur.Et omnia periuria,cenlurs , excommuni canones^ qus vis alis pcens per dominum Fundatorem taxats,fuum vi
lo
gorem poenitiis obtineant,nili in illis locis,in quibus talia penuria , excommunicationes^ cenfuras,& pcenas irritaiie,& nullum valorem ha bere voluimus in his noEris Eatutis. Qua; omnia Eatuta in Collegij honorem,& utilitatem in perpetuum manfura authoritate Apoifolica nobis concelfa,quain hac parte fungi mur,iancimus,ftatuimus; approbamus,roboramus,pronunciamus,proniulgamus,& declaramus lecun d um temporis qualitatem var ie perriiientem , in honorem ChriEi I ESVjSc eius gToridlilsirns Virginis Maris Matris,qui profperum evenceptis tribuere dignentur,quem fperamus, Equidem fub tantis nominibus tam felix initium hsc iua domus affumplit.
tum
I
SVMMA
66
SVMMARIVM
Q^V
ARYNDAM LITERARVM Apoftolicarum. >IT-I S licis ti
IAM AC PROMVLGATIS A
recordationis
FÂŁ-
domino Roderico ftatutis , & confti tuRedor & Collegia
onibus(lapfo tamen aliquo tempore)
&
les confiderantes aliqua
ex didis ftatutis , conftitutionibus pro melliori gubernatione mutari, tolli, & emendari aliqua etiam addi ncceflario debere,literas in forma brevis diredas obtinuerunt. Qui :
bus Martino Navario Canonico Hifpalenfi ftatuta huiufmodi reforma di,tollendi,& emendandi,alia etiam addendi (prout ei expedire videretur (extitit concefla facultas. Qua praefatus Martinus hxcfuprapohta edi dit ftatuta. Verum cum aliquis Collegi alium mentibus lcrupulus eftet in iedus,quod didus Martinus facultatem libi circa prxmifia concef-
lam
exceflerit:pro
fuarum confidentiarum ferenitateprxnominata fta-
& confirmari petierunt In fuper cum unicuique Collegialium pro ordinaria portione , lingulis diebus fexdecim untias carniu , & in diebus quibus carnibus vefci prohibitum tuca authoritate Apoftolica probari,
eft,valorem
.
didx medix librx carnium pro ovis,
velpifcibus
,
velalijs
cibis erogari in conftitutione tricefima feptima fuerit fancitum, fuit item fada petitio,prxdâ&#x20AC;&#x2122;dam portionem in quatuor untijs quclibet die carnium, & earum valore pro pilcibus,ovis, aut alijs cibis emendis au-
geri.
Vlteriusj quoniam Ildefonfus a
munecarin Ecclefia Granatenfi ,
mento ,
Campos Archid/aconusdeAI-
& Canonicus
Hifpalenfis, mtefta-
&
codicilisper eum conditis , Collegium haeredem Tuum univerfaleminftituit,eaconditioneutbonis omnibus hxreditarijs venditis,annui redditus pro dido Collegio emerentur; & Collegium pro fin
duodecim millibus marapetinis annuatim, fingulos Collegiales nomine(ultranumerum per didum Fundatorem ftautum(recipe-
gulis
eius
Quod Redor,& Collegiales (qui tunc aderant) acceptavere^ pro eius voluntatis implemento certa fumma annuorum reddituum iam empta , Sc duo Collegiales , ac unus capellanus recepti fuerant,petierunt fimiliter reliquam lummam annuorum reddituum in fa re teneatur
.
laria trium, vel quatuor, aut plurium cathedrarum diverfarum faculQuibus fic (prolixius tamen) expolitis Redor, 8c tatum converti Collegiales tam pro conformandis ftatutis a Navarro conditis quam , augenda portione, Si voluntate didi Udefonfi commutanda literas .
pro.
Ia
ad
de Canonicum Magiftraiem Ecclefix HifpalenfisA ad Francifcum de Cucit^ciulciemLcdclnx Canonicum, & ad officialem provifoicm Hi!
paknfem/ub datis
Roma apud SaAlaum Pcttum/ub ligillo officij pe-
nitenciarij z.nonis Aprilis,Pontificatus
domini Pauli teitij anno 2. imprxdiftorum a quibuf-
petrarunt. Quarum literarum authoritate unus
Collegiauis Ecclefeiticis’ fententijs,ceni'ufisA p.cenis (fi quas forfam Navarroitaui lesincunersnt)pnmo abfoh it.Secmulo edita a Magiftro ta roboravit» conti nna\i:,ac perpetuo,
bilivicTcrtio quatuor untias
& inviolabiliter obfervaiida fta-
carnium auxit
,
ita ut de
extero 20. «ntix
vervecinarum„five
etiarij
carnium live vacinarum/ive vituli naruni,ii ve Et diebus,quiporcinarum arbitrio Redloris pro tempore erogentur. pro ovis, bus vefei carnibus noniicct,valor di&arum quatuor undarum
augeaturun alijs cibis, & fruftibus (quos ante X firma prxdifta cimumpoft paftum dari ordinatum eft)immutata & ex dicti lldefonfi bonis emptione permanete.Quarto annuos redditus duorumColkgialru, tos(deduais neceffatijs pro fuftetationediaorum eligedi)in falauaqua unius capellam, qui perpetuo erus nomine funt paflo commutavit. tuor cathedrarum cum Re^oreA confiliarijs hoc Pro altera iuris pontificii fex millia marapetinorum. pil'cibus,aut aiijs cibis
&
Pro una cathedra inflitutionum iuris exfarei totidem fex millia . totidem fex millia. Pro altera artium
facultatis
Pro
altera
Apo hnex
& philolophix
duode,
redditibus falana ad cathedras millia miriadum.Prxterea ex diftis f Fundatore eredtas auxit. Pro primarias theologix,& iuris pontifici)
cim
marapetinorum,fie ut decem millia eheoloeix cathedra quatuor millia addidit, ita ut oao millia tmgu crogentur.Pro iuiis pontificijduo millia fis
annis conferantur.
&
.
lege imt per-
commutatio ea conditione , Ifta autem voluntatis anima di&i lldefonfi miifaA fa£ta:qubd Collegium pro
unum anaiverfarium(c|uod eftunum nocturnum
a
Campos
defunftorum)
m vei
divi Lucx & diefequenti Miflam peris primx Dominicx poftieftum populum contioneA relpontum iolemnem cum miniftrisA habitaad perpetuum ftamti vi ce ebrare terrea fupra fepulturam fmgulis annis exordium habuit Horumpmtur Quod a prxfisnato dieanni 1558. pergameneo conftitutionuro co-. arca CoUegijA in quodam :
m
niumm
dice,authenticxextantfcripturxAteftimonia.
CERE-
CEREMONIAS
67
QVE DEVEN GVARDAR LOS SENORES Redtor, vice Re&or , Colegiales, Familiares j defte Colegio mayor de Santa Maria de Iesvs, Vniverfidad
de
Seuilla.
Titvlo Primero De las quefe han de guardar en el Colegio. RIMERAMENTE^el fenorRedtor eftara muy recogido y faldra poco de fu apofento en publico^y con losColegiaies no tratara muy particular, ni domefticamente,porq de aqui refulta perderfe el refpeto,y decoroj y las ocaliones q pueden caufar efto^fe han de huyrjy no puede aver puntual obfervancia de cere-
monias con mucha familiaridadrantes deve proceder con prudente llaneza,y valorjy el fenor Redtor no lalga de fu camara Rectoral , ni ande por la cala fin un Familiar,o el portero,o a falta dellos con un Colegial, a que acudira el mas nuevo de los prefentes. El fenor Rector no fe levante de la lilla,quando algun Colegial en2 trare/olo fe quite el bonete^y tenga cuydado de dezirle,que fe hete fe y cubra(li el calo lo pidiere,aviendo de eltar mucho tierr,po)y eftando el fenor Redtor fentado,quando fe juntan a capilla^ningun Colegial en-
q trare fe lien te halta q el fenor Rector lo mande.y para lalir de ia capilla, han de aguardar q el fenor Rector los defpida,lino es co necefsidad cor porafy pedida liceciaal fenor Redtor.En capilla todcselte muy ccpuef tos,callados,y con decenda, metidas las manos en fus mangas, mngu y no hable hafta q por fu antiguedad llegue fu vez,y orden de votar fobie lo propuefto,y por el fenor Redtor,y enla mifma forma quando algun Colegial entrare a vilitar alfenor Rector en qualquiera parte re
q eftuvieno le puede fentar,ni cubrirfe,halta que el fenor Rector lo mande,
El fenor Redtor guarde la forma de las conftitutiones deldicho Colegio en el modo deproponer qualquiera cofa,proponiendo el cafo lo que 1'e ha de tratar,y en la propoiicion reriera las razones que fe le o3
frecieren
por una y orra parte,apuntando los inconvenientes que le paque en ellas mueftre voluntad determinack,
reciere aver por ainbas,iin
ni ahcionparticular alo quefe inclina, porque dexe votar con libertad.
fin
que
efto
1'e
les obfte correlponder con el beneplacito dei fenor Redtor, y co efcularanpefadumbres,emulaciones,y quexas,con que fuele per
turbarfe la paz dei Colegio.
El fenor Redtor,quando algunos eftranos entraren a vifitarle,guarde fu autoridad,o decencia,haziendo la cortefia devida a cada uno conforme fu calidad,porque fi fuere fenor de titulo,Ar$obifpo,Oydor,o In
4
quifidor de Sevilla,o Fifcal deftas Audiencias,o Iuez de la Contratacio,
o Confejero de fu Mageftad dequalquiera parte,ha de falir acompanadoleshaftael corr edor prim ero fu era delcancel, y no ba depaflarde fi fueren otras perlonas, al que mas cortefia fe^ha de hazer lea hafta la puerta dei canceffin falir fuera della,y de alii adentro co los demas fegun fu calidad,y con ninguno de qualquiera cahdad que lea ufe dexar fu filkpporque inviolablemente no fe ha de dar a nadie(aunque la ofrez ca por cortefia)y lo mifmo fe guarde en el afsiento dei coro , y dei examen de Licenciado,y en el clauftro dando los grados. Efto tiene falencia con los vifitadores dei Colegio , folamente en el tiempo que vienen a vifitar,que entonces el fenor Redtor (falvo la primera vez que vienen, que aun no ha aflentado la jurididon)fale con el Colegio a recebirlos, allfiy
aunodellosdafuiilla. Ha deeftar y aacompanarlos,quandofevan,y el fenor Redtor,que quando le vegan a vilitar perfonas de autoridad(como efta dicho)ha deapercebir algunos Colegiales,para que le acompanen a la entrada,y falida,con que avra mejor color de no acoadvertido
panar el fenor Redtor por fu perfona.
5
Ningun
Colegial pueda paflearfe donde Io vea el fenor Redtor,yIo
mefmo ha de guardar con el mas antiguo,fino fuere pafleandofe con el fenor Redtor,o con otro
mas antiguo queel que lo ve', y
tos el fenor Redtor, y otro
pafleandofe iu
Colegiafu dos Colegiales,fiempre ha de anfiempre que el mas antiguo ; y que lo
dar al lado de la pared el fenor Redtor,o
palfare el fenorRedor/e arrimara ala pared qualquieraColegial viere.
6
A el fenor Redtor fe le guarda
,
y ha de guardar mucha cortefia , y
refpeto,y en fu prefencia ningun Colegial lea cartas,ni libros,ni deriva, ni de,ni recibarecaudos,y lamifma cortefia, preeminencias,y jurifdicio
que tiene el fenor Redtor,fe le deven al fenor vice Redtor,y torna el mif mo lugar(falvo en el refitorio. El fenor Redtor el Viernes Santo en la noche,delpues de cerrada ia 7 puerta dei Colegio, antes-de hazer collacion junta, ei Colegio, y juntos todos en ceremonia,conoce fus faltas,y pide perdonj y hecho efto I e ie-
vanta de fu filla,o todos,comencando el mas antiguo , y yendo a fu lugar cada uno los abra$a,y defpues hazen todos la milma ceremonia,co-
men-
6S , men^ando ei antiguo.yendo allugar de cada, uno los abrasa, defde elfe nor Redtor hafta el mas nueuo. El fenor Redtor,quando el Colegio entierra algun Colegial, Ileva 8 im fombrero como de Inquifidor fobre el bonete,y los demas" Colegia con fas bonetes en la forma ordinaria,y todos las vecas cruzadas dafaerte,que una parce dela ve ca cayga delante,y otra atras, y los Colegiales lleven eldifanto hafta la les
do un nudo fobteelombro yzquierdoy de fepulcura.
El fenor Redtor el ultimo dia dei ano en lanoche, junto el Cole9 gio en capilla,proponiendo la eleccion que ha de aver para la madruga da,pideleperdonenfusfalcas,yles encarga elijan Redtor qual convenga,y que lupla fas defetos j y el Colegial mas antiguo de los prefentes relponde en nombre dei Colegio con cortefia,dando a entender lo bien que ha governado,y lo mifmo fe haze quando fe ofrece rendir gracias, que refponde folo el mas antiguo en nombre de todos. 10
Quando el fenor Redtor huviere reprehendido,o caftigado a
algu
Colegiafo Familiar,ninguno,ni el meimo caftigado puedareplicar, ni hablar fobre la repreheniion,ni caftigo. Quando el fenor Redtor llamare a algun Colegial , no replique a 11 .
ello,no ponga efcufa,ni razones aparentes,lino vaya fin dilacion alguna dexando qualquiera cofa que efte haziendojy fi lo embiare a citar,tome luego la veca,y vaya ala camara Redtoral compuefto con elbonete en mano,haziendo una reverencia con humildad: y defde alii lo ha de acompanar,y a la buelta lo ha de acompanar hafta el quarto Redtoral, y ningun Colegial haga que fe pare elfenorRedtor enlacalle,ni para hablar,ni para refponderjino diga,que va con el fenor Rector,y fe advierte,que iiempre que el fenor Rector entra, o fale dei Colegio,el portero, 0 unFamiliarhadeabrirlapuerta de en medio.
la
1
z
Quando
algun Colegial mas antiguo citare por fu perfona a otro
mas nuevo , o lo embiare a citar con el portero,o con algun Familiar falir fuera, luego inmediatamente deve comar laveca, yyr a la camara Redtoral, y entrando quitado el bonete, y baxando lacabe^a con una reverencia pedir Liceat al fenor Redtor , y paflara por el apofento dei mas antiguo que le cito, diziendole* que le aguarda abaxo , y fe yra a la entrada dei Colegio, donde eftara arrimadoa alapared,haftaquebaxeelantiguo,finqueeneftoaya efcufa, nidificultadry ha de yr por la calle con mucha modeftia,y compoftura,vn po co derras dei Colegial antiguo,menos de un cuerpo de un hombre,por que folo con el fenor Rector ha de yr un cuerpo atras,y a la buelta en Ile para
1
4
gando
gandoalapuertadeen medio/efia dedelpedir: yfeadvierte, quelos nueuos no pidan cefsiones para talir eipecialmcnte alienor Rector; y fi cn cafo de mucha necefsidad fe huviere de pedir cefsion a algun Coleai gial,pidalael antiguo de los que falen. Adviertafeanfimifmo, que cique ha fido fenorRedtor ei ano antes, fi d no quiere, no puede nadie donde , ni tatio en los primeros veynte dias ; y el nuevo no puede dezir puella, beca tenga que hecho ninguno ydo,nilo han por donde han , y leer,o a algun acto, lino es per tranli tum, para falir fucra,o para baxar a
ootracofa endialedivo. Ningun. Colegiai cn capiila 12
,
ni cn ia
camara Rectoral entre con
por el Coiegio,(ino sniantc puello, ni los trayga pucftos,nt en la mano para falir ftiera , que ha de es trayendo veca, quando va a pedir licenda
en los corredores. ferla vecapuefta,ni pueda rezar,nileer,ni eferevir Ningun Colegiai de dia,ni de nochefe puedeyr afentar en lacoIi
cina a la lumbre,ni
eftar. alii
en converfacion,porquefuelen manebar el puede le pue
ocaliones ; y ninguno vellido,y eltragar fus perfonas con otras bodega,y a qualquiera entrar en la cocina,ni en la porcioneria,ni
de dezir el Veedor,que fefalga. . Ningun Colegiai pueda encerrarfe en fu apofento , iin dexar la ie vea ii efta dentro,o no,quando fuere ci llave en lacerradura,para que fe Colegiai mas antiguo , o fuere llatado por el fenor Redor,o por otro
mado para algun minillerio. 16
.
los mas mucho refpeto alos mas.antiguos, anli en el af-
laconverfacion, Eilando algunos Colegiales juntos en
nuevos liempre tengan
en el hablar poco,y conutbanidadenfuprefenda;ynadie flento murmuraciones enofenfa de digacuentos deshonellos,ni mentiras,ni tiempo,ni lugar rian,m hablen alto,y deiennadie,ni juren,y en ningun todo lo quai tonadamente,oraiea en converfaei6n,o en argumentosi guardar, y cumplir el Maeftrode ceremode hazer, obligacion tenga quefe hallareprefente,o lo oyere,repre niaf o el Colegiai mas antiguo avifando alfenor Rector, quan hendiendo al que hiziere lo contrario,y fe llevare bien fu advertencia;y prodo huviere replicas fobre ello,o no fuerte,que maun todos anden decetes,quelo deven eftar de
como
curefe,que
parezea. veftido de feda negra fe
17
Todas
las
, r alienor vezes que un Colegiai pallare por donde viere .
melmo el
bonete, y lo Redtor,aunque feamuy amenudo,fequicara el buena corteliary ii menos antiguo al mas antiguo,prefumiendo en efta Uegare otro mos antiguo, fe levante con el el nuevo elluviere fentado,y no aya otro ; y li huviere bonete en la mano,y le di el afsiento,aunque
69 _ mas alsientas,le-dara el mejor con comedimientory todas las vexes que .
im Colegial veaa otro pallando podqualquiera parte feqmtara el boneuna vez quando lo defcubre,ocra en Ia micad dei camino, y ocra quan quiera encubrirfe. Y todas las vezes que paffan por Ia puerta de alg u Colegial e flando abierta, fe quitura ei bo nece aunque no ievea , fi no le conila con evidencia que no eda dentro. Ningun- Collegia! puede falir por antiguo , aunque tenga otros i S mas nuevos,hafta aver paffado ano y medio que como la beca,y avien-
te
tio
do cumplido eftetiempo propohdrafu antiguedad alfenor Reclor, paraque confu licenciaquede expuefto apoder falir porantiguo. Erla ceremonia dene falencia en que dos nuevos pueden falir a yiiitar las poffefsiones dei Colegio,y anfi fehapraticado.
Ningun Colegial, fuera de losquatro mas antiguos,puede entrar 19 a converfacion dotrde el fcnorRedtor eftuviere,fino es a algun negocio, o fiendo llamado; y en negociando fe ialdriby los que eftuvieren con el ferior Reitor , eften muy compueftos en fus acciones , lin tenderfe , ni -
crallornar Ia lilia.
Todoslos Colegialestenganfiemprepueftosfusmanros,yfolo 20 puede quicarfelo dentro de fuapofento, teniendo cerrado,y no aviendo extero; yfeadvierte,quedefde la
Pafcuade Refurreccion, haftala vifpe-
San Lucas , puede quicarfe el manto eftando cerrada la puerta dei como a la noche , aunque no pueden yr fin manto al Reflectorio, m donde efluvicrc el lenor Rector,o llamados, o
ra de
Coiegio, anfi a medio dia ,
por tu gufto los que pueden yr : y luego. que tocan a Miffa, pro primo, por la manana , o quando fe abre lapuerta a la tarde deven todos eftar veftidos, y apreftados , por fi los llamare el fenor Redlor, o fueren cirados parafalir,que no hagan aguardaral antiguo. Nmgun Colegial puedabaxar a los clauftros baxos finbecaen 21 pueda atradias ledlivos en las horas de leccion,ni fin beca, ni con ella los claufvefar el patio grande dei Coiegio porque fiempre han yr por ,
rodeenalgo. , aunque 22 Ningun Colegial quite el bonece a.familiar portero,cozinero, fubcoquo, defpenfero, ni jatdinero, y no les trace lino de vos,y elculfen tros
con ellos ellrecha y ordinaria amitlaci,y convetlacion, porque no
daelrefpeto. 2?
...
(grando el Maeftro de ceremonias, que le ehje
.
el
.
pnmero
fe pier .
dia dei
enknoche,o otro Colegial antiguo reprehende, o advierte alguna baxela cabepa con ceremonia a otro, el teprehencUdo quite el bonete, y afio
humildad,
fin
refponder palabra,ni dar efcuffa.Y ningun Colegial pueI 5
de
.
;
de contradezira otro mas antiguo difputando,o diziehdo fi una es buena,o mala ceremonia, aunque le conite al nuevo, que el dize biert , fino calle, y obedezca al antiguo en lo que dixere, y fi tuviere alguna duda, al
mas antiguo, o al Maeltro de ceremonias, o
al fenor
:
Redtor, para laber
que fe ha de guardar y para que fi el antiguo, o Maeftro de ceremono lohagan otra.vez,y cadauno es Maefnuevojy le pueden advertir y reprehender,no avi endo prefente otro mas antiguo.
lo
:
nias hanadvertido algo mal,
tro de ceremonias, reipe<ftive,del otro mas
Los jueves por la manana
24
fe quiten los Colegiales la
barba por
fu antiguidad, y el fenor Re&or fe la quite en fu apofento v y los demas en la barberia,y fuera dei jueves ninguno fe puede quitar cabelio,o barbari los jueves en fu apofento fin licenda dei fenor Re&or. Ningun Colegial, aunque la puerta efte cerrada, puede con er def25 compueftamente por el Colegio, lino es en algun entietenimiento licito a lus horas ; y quando concurren Colegiales a yr por algun coi t edor fubir, o baxar alguna efcalera, el mas nuevo ha de aguardar a que palfe, o baxe el mas antiguo, y fi fuere a entrar en el Collegio, o en otra parte, o a fubir efcalera, el mas nuevo, aunque efte cerca,fe ha de parar, para q entre primero el antiguo; y lo mifmo fe guarda quando van a la lala retoral.
Ningun Collegial puedallevar vela encendida,hafta que la puer-
2,6
ta efte cerrada , ni fe
puede entrar a encender vela al apofento
dei fenor
Redor,y pueda qualquiera entrar en otro apofento,aunque fea dei mas antiguo, pidiendo liceciary lamifma licenda pide para entrar en el apofento dei otro qualquiera,aunque fea el que entra mas antiguo.
Ningun Colegial pueda deziral Veedor quedetengala
27
puerta,
fino folo el fenor Rector, y no fe puede abrir una vez cerrada, y li algun quedadoen el Colegio,avifelo elVeedor al fenor Rec-
extero fe huviere
qual juntos los confiliarios voten lo que fe ha de hazer , fi ha defalir el extero por ventana, o por la puerta falfa. Y fi fueren de parecer
tor,
con
el
que fe abra la puerta, baxen el lenor Re&or y confiliarios , llevando el mas nuevo las llaves, las quales entregara defpues al fenor Redor en la
Camara Re&oral, y en prefencia de los dichos falga el extero: y en efte a&o el fenor Re&or delante , y los demas detras 28 Ningun Colegial en ningun tiempo que lo vean , ni dentro , ni fuera de fu apofento
,
puede ponerfe fobre el manto
ferreruelo
,
ni ro-
pa, ni gavan, ni otra cola, ni fe calce guantes para eftudiar. 29
uno
Quando algunos fueren a las hermanas denoche con luz,o yendo fe
juntaren otros,
el
mas nuevo ha de llevar la vela , tomandofela a el
7° el antiguo con comedi mi entojy efto ha de fer a yda,y a buelta. Y eftando en las hermanas alguno mas antiguo , fi fuere algun nuevo ie ha de Y nadie puede yr a las hermanas eftando en ellas el fenor Rector, de que dara avifo elfamiliar que lo aguarda el Colegial que , y eftuviere en las hermanas eftando el fenor Rector , no faldra haita que <
pedir licencia.
el fenor 3
Rector fe vaya, ni faldra fin licenda dei antiguo.
Quando el fenor Redtor efta en la Camara Redtoral no vaya nin-
o
gun Colegial , ni
familiar, ni criado pueda paflar por delante de la puer hade rodearpordonde quieraque fuere,y todos fe efcufaran de palfarpor donde efta el fenor Redtor,o fea en altOjO en baxo.
ta de lafala Redtoral,fino
En qualquiera parte que eften dos,o mas Colegiales, el mas nue3 1 vo defpavilala vela, quitandofe el bonete defpues de defpavilado , y lo mifmo hagan los prelentes: y para beber,o dar y recebir llave,o recaudo fe pida licencia,y fe quitara el bonete antes
Ningun
32
y dejpues de beber. Collegial embie recaudo al fenor Redtor con terceraper
enfermo y fi tocaren Pro fecundo , a comer , o a o fuere llamado dei fenor Rector , o citado de algun andguo, no ha de tener efcufa, y aunque eftd muy ocupado, o con extero, ha de yr a cumplir la ceremonia.
1'ona,
fino eftando el
Mifia, o Salve
:
,
Quando el fenor Rector,o qualquiera Collegiafo familiar nombrare al i enor Fundador, diga, el Fundador mi fenor, quitandofe el bo33
nete,y todos los demas:y fi en acto publico fe hiziere la ordinaria Reco-
mendacion 3
,
pongafe en pie.
Quando huviere de leer algun oppofitor al Colegio, el fenorRec-
4
tor avilara quatro,o cinco dias antes alos dela facultad, para
perciban de vexamen. Y ia de la
el
que fe
a-
dia que huviere de fer la leccion,dicha la Mil-
Communidad,fe juntara todo
el
Colegio,y
el fenor
Rector ma-
dara al familiar de la campanilla llamar al oppofitor i y eftando todos muy compueftos, las manos e.n las mangas, nadie fino el fenor Rector le
quitara
el
bonete quando entre. Y aviendofe fentado en un efcabel, teniendo delante un bufete con el libro, en que le
las efpaldas al canzel,
dieren los puntos, mandara el fenor Rector al Colegial mas nuevo que cierre la puerta : el qual quitandofe el bonete , y haziendo todos lo mefechara fuera de cala toda la gente y familiares y portero, nio faldra ,
,
y
dexando lolamente encerrados en la cozinaal coziaero y fubcoque,para que aderecen la comida,y cerrara la puerta principai dei Colegio,y la de en medio, y la de el callejon de la puerta falla, y las de el coriedor dei jardin de las hermanas , y las de la fala Rectoral, poniendo las llaves en
ma-
manos de el fenor Redor. Y eftando todos fentados, teniendo el fenor Rector un relox de arena delance, dira al oppofitor Incipias al cjuai, (como efta dicho) nadie quitara el bonete,ni en leccion, ni en argumen -
,
tos,ni
en la
platica, falvo el fenor
Redor,
fino fuere en la
}
Recordacion
Fundador , que entonces todos feponen en pie. Y quando algun Colegial fe quitare el bonete, o en examen, o en argumentos , fe lo dei lenor
Comen^ara el oppofitor a leer , dexandole dezir, hafta que el cefte,y luego los de fu facultad,comen<ÂŁando el mas nuevo arguiran,proponiendo cada uno quatro argumentos, y por lo menos fegiura dos, dando antes de los argumentos vexamen en latin. Y aviendo todos quitaran todos.
luego el lefi quifiere, informara de fu jufticia ; y nor Rector le dira,que miraran por ella. Y hecho efto,mandara,que todos falgan con el oppofitor, y lo llevaran por el caracol en forma de Co mas antiguos, hafta la puerta de en medio , aguardando que el Colegial mas nuevo que lleva las llaves,y el oppofitor lalgan; bolveranala Camara Redoral, donde el mas antiguodara cuen arguido,el oppolitor,
legio, entrelos dos
y
taal fenor Rector, como fe hizo lo
35
que mando, y con eftofeyran.
Quando al fenor Redor lepareciere que aya condufion
cerrada
un familiar que avile a un Collegial de lu que quifiere que ponga condufion, fe aperciba a defenderla, y que avife a otro de la mifina facultad , que tome la condufion para arguir. Y quando baxen al De profundis , para entrar a cenar, ha de eftar puefto un papel con la condufion que eligi ere,en el cerrojo de la puerta dei reffectorio, y la tomara el que ha de arguir en la noche que eftuvieren apercebidospara el dicho acto,queyalo labra el fenor Rector. Luego que fienten, aviendofe dicho la bendicion, y cftando todos muy copueftos,dira el fenor Rector, Incipias. Y propuefta la condufion con la venia acoftumbrada,el que fuere nombrado para ello.Y el lenorRector afsi en la oppoficion de condufion como en argurnentos,dira. Satis eft, quando le pareciere: y mandara que firvan la cena,y la noche de la condufion i?y forma,y entran todos; yacabadala condufion va al pulpito quien hade leer, y el Veedor fe va a la coci na, los quales Letor y Veedorfe fienten los ultimos la puerta denoche,mandara a
facultad,
paralafalida.
TITVLO
;
TiTvlo Segv.ndo De las ceremonias que feguardan en ei Choro,
71
y enla Igiefia.
OS
Domingos,fieftas,y fabados, luego quetocan aMifla Pro Fecundo , acudan al Choro todos los Colegiales , y Capellanes aofficiar la Mifia, los demas dias acudan folamey te los que no fon facerdotes. Y adviertafe,que los dias de fiefta,y los fabados al entrar en el Choro Fe hinquen
de rodillas fuera de los
.efcanos,yhecha oracion felevanten,y Fe afsienten por Fus antiguedades; en el Choro Fe guarda Fu lugaral ColegialauFente ( como eide en Se-
y
villa).
Y
Fi
tor^o otro
eftando un Colegialhaziendo oracion, entrare elfencr Rec-
mas antiguo, le le vantara
.
Y Fe advierte, que para comencar
a officiar la Mifla/e aguardara un poco al Fenor Rector. Quando elFenor Redtor entra en el Choro , Fe va a Fu lugar, donde z Fepone a hazer oracion , y todosios Colegiales Fe levantan en pie,hafta que Fehinca de rodillas; y los que quando entro eftavan haziendo oracion Fe buelvaria hincar de rochllas,y los que eftavan Fentados Fe buelva a fentar,y nadie Fepone el boneter.y aviendo hecho oracion el Fenor Retor,fe levantan todos,y los que lahazian Fuben a Fus lugares, y ninguno ... s nc c iis ... Fe cubre hafta que efte cubierto el Fenor Redtor. Quando entranaFentarFeen los eFcanosdel Ghoro,los Colegiales 3 que tuvieren un ano de Colegio pueden encrar porla puerta alea dei lado donde les toca Fu lugar, no eftandoFentado otro Golegial mas antianft guo delante,y los nuevos hande eritrarporloBaxodeloseFcanos^ mifmo los antiguos quando efta Fentado ehaquel kdjo.otro mas antiguo yyel Fenor Rector fiempre entra por lapait e alta ;> por la mano yz~ :
quierda.
Eftando en el Ghoro,o en la Capilla oyendo MifFa,ii el fenor Recde rodillas, todos eften de la milma ma porque es bien que conformen conia cabe$a, pues dei orden, refgovierno dei Colegio. peto y reverenda que feletiene pende. el buen d.e;poner de rolas Miflas cantadas quando dizen Sandtus , Fe han
4
tor eftuviere en pie,o Fentado,o
;
neraj
Y en
hincadas Fiempre ambas s arrimadosiosn uevos a la rejuela dei ; m. n Choro,y los demas por Fu orden. CapeLos dias de fiefta,o Fabados dize laEpiftola en el Choro el 5 Femanero laFemana antes, y.enfifaufenciaei Capellan dillas
.
,
â&#x20AC;˘
llan
i
-
que fuere
faltando mas nuevo y faitando Capellanes,elTheologo mas nuevo, y Theo5 J
â&#x20AC;&#x2DC;
Theologos, cilurifta masntievo quefe halla en el Choro. Y elquedize la Epiltola haze comedimiento al fenor Redor , o al Colegial que precomen^ar y acabar y quando es menefter alumbrar, ellam iliar refitolero, a falca fuya el otro familiar y a lalta de los dos, el Colegial y acabada la Mifla cancada el fabado fe dize el Relponlo. mas nuevo
fide al
:
:
:
y
y iabados,los mas dias entran los Colegiales en el Choro,y fe hincan de rodillas en fus lugares dentro de los efcanos,arrimado el fenor Redor a la rejuela,a la mano derecha,y elColegial mas
6
Fuera de las
fieftas
antiguoaia yzquierda,y luego los demas por fu orden en dos choros y tambien en eftecafofeguardafulugara cada uno, como efte en Sevilla. ;
Y acabada la Miffa fale ei pri mero el fenor Redor
,
:y los
demas.por lus
antiguedades ,y fe van arrimando.a un lado y otro delapuerta, afsihaftaque el fenor Redor no parece.
Mientras el verano eftuviere el fenor
7
y eftan
Re dor en lo baxo, fe oyen las
Milfas recadas en la Capillajy ningun Colegial puede en ningun tiemr
po falir a oyr Mifla a la Capilla, lino es haziendo conimunidad^p.Grque fi no la ha oydo, puede defde la Sacriftia, fin aflbmar la cabe$a a ia Igleiia.
Ningun Colegial puede hablar en Ia Capilla de la Iglefia con mu8 de qualquierfuerte que fea,lin licencia dei fenor Redor,y fea perfo na honefta y de buenareputacion,fin que alii aya demafiada,ni notable converfacion con efcandalo. p Todos los fabados dei ano fe dizela Salveyy mientras el fenor- Reo tor efta en lo baxo de verano fe dize dentro en la Capiila .junto al. Altar; eflja;enlo alto fe^dize en. ei Chore:y qua y el tiempo que ehfenor Redor do fe dizeenia Capilla, fe eiitra. por lapuertade-laiSacriflia. Y aviendo ger,
rezado los fabados la oracion , ife juntaii codos Iqs Colegiales arrimandofe a unaparte de la pueitadeiChoro,o de la Sacrift ia ,y los familiares enfrente.
Y el Colegial mas antiguo manda avifar al fenor Redor,el
qual deveyr luego
fin detenerfe:
tOdos y feentraderecho enIebChoro,y
toman los lugaresque en las Miftas caritadas,eftando de rodillas. Y ji es el fenor Redor fe hinca. de rodillas al iado derecho cerea de la rejuela acia la campana; y al dtro lado enfreceel mas antiguo,y afsi los demas por fu orden, Y en ado de. Salve aninguno aunque efte en caen la Capilla ,
guarda lu gar; ydicha la Salve, feiva el fenor Redor , y haftaque parecefe eftan arrimados adonde eftavan antesde enrrar.Y feadvier la oracion ie re^a hempreirri rhados a Ia pared, ora eften en lus
ja,! e Ie
no te
que
ha el Colegio y el familiairdeia capanilia de prevenir la luz para la Salve,y acabada ha de venir.alu brando al fenor Redor. io El apofencos, o fuera dellos en
:
72 EI Sabado fanto , y los demas dias que ay Maytines conforme a 10 Confticucion en tocando Pro fecundo, van todos al Choro,y fe pone fobrepellizes ; y el Capellan femanero coma el mejor lugar deipues dei fenor Rector , aunque 1 ea nuevo, en los Maytines dizen las leccio nes y defde el mas nue vo hafta el fenor Revftor, ii ilegan alia y acabados/i es iabado , ie dize la Salve j y luego el fenor Redor ii es viipera de Pafqua da las Pafquas, y reiponde en nombre de todos el mas antiguo, y luego ialeel fenor Redor, y deipues los demas arrimandofe a un lado fuera :
dei
Choro hafta que el fenor Redorno parezca.
11 Los dias que ay Comunion, conforme a conftitucion, van todos Choro,y en diziendo Agnus Dei,&c, felevantan fe y juntan en elapofento deliehor Redor todos los que han de comufear, con fus becas,y guantesjo en el apofenco dei mas antiguo que comuiga
los Colegiales al
li el
i
enor
Capilla.
Redor no ha de comulgar , y en forma de
colegio baxen ala
Y
dicha la confefsion,y hecha la abfolucion, fe levante el fenor Colegiales. Y el fenor Redor haziendo fu humillaAltar , fube a la grada mas alta , donde fe hinca de rodillas Io
Redor, y todos los cion
al
j
y
miiino hazen los demas en fus lugares. Y aviendo comulgado,fe ievanta por la mifma orden fe buelve a fu lugar, eftando los demas en pie , y hafta que fe hinca de rodillas; luego los demas van comolgando de dos
en dos,tomando iiempre el mas antiguo la mano derecha,aunque pafle pordelantedelnuevo; y hazen reverenda al Altar, yfuben las gradas. ,Y en comulgando baxan y hazen otra reverencia al Altar, y otra uno a otro,yotraal fenor Rector. buelve cada uno a fu lugar cruzando co-
Y mo antes el antiguo por delante dei nuevo,en cafo que el lugar dei antiguo
fea
el
dei lado yzquierdo
,
y en la Capilla aguardan que fe acabe
la
Miifa.
Titvlo Tercero Dc las N
ceremonias que tocan
al
Refe&orio.
tocando , Pro fecundo , la campanilla para comer,tengan
obligacion todos los Colegiales de juntarie iindilacion, por fus antiguedades en el De profundis y eftando alii la mayor ;
parte de los colegiales
que eftuvieren dentrodel colegio, el que ha de eitar a la (
mas antiguo mandara al familiar de la campanilla
puerta dei Refectorio) avifar al fenor Rector, el qual baxara prefto viere de yr, o dar licencia fe entren a
fi hucomer, porque no fe detenga la co-
munidad. 2
El
que entre en el De profun EI fenor Rector quando va a comeqantes todos en la mano, y lo han de tener ya qu.tado de piies dei
2
dis, ha de llevar el bonete
eftar por fus antiguedades , los Colegiales,los quales hande en las manos aguatdando la bendifenor Rector en pie con fus bonetes femanero , o a talea luya otro capellan , o cion que la echara el capellan Cqlegialnuevo. facerdots,o no aviendo,el ha de hazer Choro en el relrecto2 El fenor Redtor para la bendicio afsie frotero dei pulpito por dode ha de entrar aiu rio.en lo alto dellado de forcabe^a al dezjr Benedicite, fera la bendicion .
inclinare la
y fuere de pulpito, que ha deeftar a â&#x20AC;&#x153; a ma. Y acabada la bendicion,el que fenor Redtor defdoblare la xodel fubaaleer, ytengacuentaquandoel quite el bonete, fe lo buelva a poner,y co t0
.
fi
fervilleta,y
en aquel punto fe
y
Conftitucionesfeiialanabuen tono,co mience aleer en el libro quelas fenor Redtor diga, Satis eft, quefeta elpacio y modeftia, hafta que el fequttara el bonete,y baxe delpn quando entralos poftres, y entonces ultimo de la me el Veedor lentadofe en lo pito;y al mifmo tiepo entrara fa dei
lado frotero dei pulpito, y folamete
el
fenorRedtor lesha de quitar antes
que fe interrumpa la forma diziendo, Saus Y fe advierte,que quando fe echa forma fe van iiryie mudainterrumpiendofe la el mas nuevo , lo qual fe fon de pulpito,cada uno iu lemana,come forma, y todos los Colegiales nuevo el mas moderno, y fe guardara efta orrando defde el dia de ano los familiares firvan piatos Aenvturnotodo elano. Yfeadvierte,que aipadc. parte huviere al^ado otros, o fi huviere nuevos, quando la mayor alpado el lenor quando fon pares , fiendo de la mitad que ha elt,
elbonete
,
fino es
dei tiempo dicho. los piatos defde
1
h mitad,
Rector,o Vtcerector,o Prefidente.
,
...
B enedicite PO Ay
, inclina la cabeca al dezir , , Si el fenor Rector no Yluegoelfeordinaria , Nos,& ca quas&c. forma,y fera la bendicion alos fuyos por fu antigueentraia a fu lugar , y los demas fior Rector fe mifmo lu appiguedad lugar a los aufentes,tomando afsi d id iin guardar que no Celee fino es en dias de torma, , nue eftava debalo dei pulpito , tomar puede atravefar el reftectoiio, lino es.para advirtiendo que no fe Y fi el que es de pulpito, o otro qiulquiera lugar en mefa, de atraviefla. cqUteraies lo alto decualqmeradelas meias huviere de tornat lugar en mef que ayan pafado los antigqps ala ha de entrar por lo alto , y hafta fe han de eitar de atraviefla, o a lo alto de eflotras , ylo,queentran por hafta que ayan pafada, les nuevos de aquel lado, Ucvaa buelto el roftros M image.
.
los lados de.la de atraviefla,
...
Los
Los Colegiales que tuvieren ano y medio de beca pueden tomar 5 mefa de atraviella. Y los que un ano , pueden entrar por la parce alea de mefas a comar primero lugar de las colaterales. Y efto ha de ler, aviendo propuefto fu antiguedad de ano medio,y de ano ai fenor Rey apr, pidiendo licencia para ular della. Y los que no tuvieren eldicho las
nempo,no pueden eftar en mefa de atraviella, ni entrar por lo alto, aunque ayan de tomar primero lugar de las mefas de los lados. 6
Si faltando el
fenor
Redor ,
entrare el fenor
Viceredor en
el
Re-
o no faltando de Sevilla el fenor Redor, otro Colegial antiguo entrare a prefidir, qualquier dellos ha de tomar afsiento en lamefedorio,
fa
de atraviella , al lado derecho
y faltando
:
dei refedorio en qualquie-
Redor no fe ha de ocupar la mefa de atraviella , al lado de la cocina. Y li algun nuevo entrare aprelidir, tomara ellugarprimero en la mefa colateral y en efte calo puede entrar por la parte alta, un ano de .Colegio Y aunque delpues entre otro mas antir guo , como no fea el fenor Rector, o Vicerector, dura la prefidencia halla quefe ayan dicho las oraciones, que delpues dedi chas , lale el primero el Colegial mas antiguo, aunque no aya preiididoa la mefa, prelide en el De profundis. Y fe advierte que eftando en Se, villa el fenor Redor, quando falta dei Reffedorio, entrando otro a prefidir, toma lugar, fegun fu antiguedad al lado dei pulpito. Y li ay 1'ehorViceredor , y falta dei Reffedorio , el que prelide toma el lura forma el fenor
:
lin tener
gar
al
lado dela cocina.
.
Y aviendofe fentadola Communidad,
lugares primeros de las melas colaterales eftan ocupados
nadie que entra defpues tomar mefa de atraviella, lino
el
,
li
los
no puede Redor,o
fenor
Viceredor en fus lugares. Siemprefe ha deatender a emparejar los Choros quando ef7 , y tan yguales, feha de ahadir al lado dela calle, lino es el fenor Rector, que liemprefeha dealfentar al lado de la cocina, lalvo en cafo que aya menos Colegiales al lado de la calle 5 porque en tal cafo ha de palfar a ygualar aquel Choro y para los Choros no fe ha de atender al fenor Kedor,o Viceredor,los quales al entrar y falir fe ponen en pie entre las dos mefas j y qualquiera otro haze Choro, aunque fea an:
tigiio,
S
y
prelida en traviefla.
Ningun Colegial puede defdoblar lafervilleta,
ni
comer, mf be-
que el fenor Rector comience 5 y porque en efto l^pS-aver , halla defcuydo, fe advierte, que elfenor Rector, aunque notenga^pa de beber , prueve el vino , o el agua , porque pueda beber el que quiliere. Los Colegiales dexen de comer un poco antes que el fenor Rector ac4be ber
K
:
9 arrimandole alapared con modeftia ; porque hecha fenal por el be, fenor Rector para al^arel ultimo placo, nadie puede comer, ni beber defpues de al^ado acada uno fu ultimo piato, no puede comer, ni be-
y
ber.
la
En dias de forma, ningun Colegial pueda hablar en el difcurfo de comida ; y aunque no aya forma, hafta que el fenor Re&or hable. Y
en
efte cafo
,
folo hablen los quatro Colegiales
mas pueden refponder alo que
mas antiguos y los deyde ningu, :
feofreciere preguntarles
naotrafuertehablen,y todoshan depedir alos familiares lo que quilie-
Quando huviere forma, ningun Colegial pueda entrar en el Re10 fectorio defpues de aver comen^ado a leer j y fi entrare ( que fera quebrando efta ceremonia, devefaliral Deprofundis con la Communidad, que folos deven quedar fentados el que ha leydo y Veedor, procurando no ponerfeles delante quando fe dizen las oraciones. Y quando no ay forma, puede entrar qualquiera mientras dura la comida, o cena, comer y tomara el mejor lugar que hallare defocupado. Y acabando de los poftres los que entraron a la bendidon,el fenor Rector,o el queprefidiere, hagafenaa unfamiliar trayga piato para cubrir la comida de los que entraron tarde, y no han acabado de comer , y fe arrimaran a Y eftando el fenor ReCtor, o Vila pared, y fe dizen las oraciones. cerector enel Reffectorio, todos falen al Deprofundis, aunque no ayan acabado de comer j pero no eftando , haze el que prefide fenal, que fe queden los que no han comido , y auiendo hecho fenal pueden -
quedar fe. 11
Si
elfenor Rector entrare a la mefa de
Communidad, cefladuego
que avia entrado prefidiendo. Y ha de tener cuydado Rector de ver quando ayan acabado los poftres los que en-
la prefidencia dei el fenor
traron haziendo Communidad , aunque fuelle uno folo ; y mandar rraer piatos para cubrir la comida dei luyo , y de los demas que no hu~
comido, y mandar alearia mefa en loslugares de los que han comido, yfe dizen las oraciones eftando fentado el fenor Rector. Y qut no huvieren acabado de comer, y acabadas las oraciones fe fa-
vieren
los
len los aue avian comido, haziendo reverenda al fenor Rectorry los que quedfiSn no pueden falir hafta que el fenor Rector lalga , aunque ayan
iMgunos Colegiales eftuvieren comiendo en mefa fegunda entra^R fenor Redtor , todos fe pongan en pie ,
hafta
, y que fe aya fen-
.
tado en fu lugar yno pueden proleguir la comidahafta quecomience a comer, ylo mefmofe haze en la mefa primera. Y aunque acaben de comer tas que eftavan en mela fegunda, no pueden lalir,aunque j
Redor fe lo diga,hafta que fu merced falga. Y fi alguno no huacabado de comer , deven falir con el fenor Redor, y eftar en el De profundis arrimados, hafta que acabe de lavarfe , y ie vaya. Y luego buelvan a entrar, y eftando en mefafegunda comiendo algunos Co el fenor
viere
fi entrare otro mas antiguo acabando de comer, pueden falir fi el antiguo, y de otra manera no y el antiguo tenga cuydado de que fe vayan. No fe puede fervir en el Reffedorio comida extraordinaria, ni
legiales,
lo dize
:
dezir 15
extraordinariamente aderecada (falvo en tiempo de Quarefma a los Sacerdotes ) pero pedida y obtenida licenda de el fenor Re&or, o de el
que
podra entrar, eflo raras vezes> y y con caufa fiifpuede comer carne en el Reffedorio en tiempo que en fe come.
prefidiere,
fidente el
ni fe
:
Colegio no
Ningun Colegialpuede faltar a mefa de Communidad , ni pue-
14 de comer en fu apolento folo, ni con huelpedes , fin licencia dei fenor Re&or, pedida por fu perfona antes de entrar el fenor Re&or en el Refedorio y fi ay caufa para faltar de la mefa, y el fenor Rector no elluviere en cafa , pueden con un familiar pedirla al que eftuviere prefidi en:
do en la mefa. Aviendo acabado la Mefa , los familiares fe arrimaran a la ven15 tana de la cocina, que ay ellara cerrada. Y hecha fenal por el fenor dira familiar mas antiguo TV AVTEM DOMINE MISERERE NOBIS. Ytodoslos Colegiales DEO GRATIAS, laldran de fus alsientos por
Redor,
el
:
ref-
pondiendo
:
pondran fin bonetes en pie, arrimados a las mefas, por elorden que eftavan fentados yel Ledor, y Veedor fe Ius antiguedades
,
y
fe
no poniendoleles nadie , como efta dicho Capellan, oafaltafuya por quien efta or-
levantaran, bolviendole luego a fuafsiento,
delante miencras dura el hazimiento de gracias
Ydadas
las gracias
denado, con
la
por
FVNDATORIS fin atender
ma
en
el
Commemoracion y Refponfo j
fe
PRO AN!MA
faldran dei Reftedorio por fu antiguedad,
la falida el afsiento
que cada uno tuvo
De
:
y en efta for-
Profundis , fin arrimarfe mientras efta prefente el fenor Redor, el qual faldra derecho al lavatorio , y aviendofe lavado ilamara al familiar Reftedolero , para que ad vierta algo , y que diga al 2 Veeeftaran en el
K
Veedor
la
mulfla quebazea algunCollegiaI;ynadiele puede yr aia-
var haft-a que el fchor Rector fe aya ydo dei De profundis , y entcnces fe;yran)ayan4pporfusantiguedades,quitandoelbonetea|yr yalbol-
ver,ha/icndo cortciia. 16 En el Pe profundis le guaida la ceremonia y Iilcncioque ejuan docomieron,.y noientras quetodos felavan, nmguno pueeie yrfe dei .
cl qual es lugar a propoiito , por ctlar todos juntos de, Maeftro mas, que en rodo tiempo y lugar lc puede ha/.er, para que el de C eremonias, o a falca de ei, el mas an tigno que alii dtuvierc advierel Peprofundjs ta ceremonias, ylo que mas conviniere. Yaunqueen ptros actos de poca lc permite enjagtiar la boca,finhazer: gargarifmo,ni
Pe profundis
:
limpieza,no puedeh ufar de-viznaguiUas,ni mwdadietcs, ni iimpianclos
en la tovalla rfellavatorio,
Aviendo falido la Communidad, profeguiran en fu forma , guar17 dando la dicha .ceremonia El Leflor , y Veedor , y ni los familiares, familiar mas ni los propinquos fe fentaran a comer , fin licenda dei antiguo. Yfraviendolapedido, ycomenpdo acomer, entrare otro .
mas antiguo , pedira licencia el familiar mas naevo , para profeguir en lo qual no fe entiende con el feiior Reflor entrando a fu comida ,
:
mefa fegunda,o a primera,tarde; porque han de eftar iirviendole fin bonetes.
.
Ningun extero puede entrar a comer en el Retteflorio a primeoconftituyda en dignidad, y ra mefa, fmo fuere perfonamuy grave, 18
combidada dei Colegio ; y fe le dara el lugar que
Colegio determ: feiior Reflor)y a mefa fegu nda el
nara/egun iu calidad (falvo el lugar de el con licencia dei feiior Rector puede un Colegial entrar a comer en
el
re
con huefpedes. ElViemes fancto, fin feiial de campana , Te juntan en el refectoyla comida de a medio dia, y colacionde lanoche, es,pan,y agua: advirdendo,que a la noche acudan fi quifieren al refectorio fin orden,ni
fectorio 1
9
rio;
ceremonia.
TiTvlo Quarto De Ias que de ve guardar el Veedor-
1
^
^ c *° Veedor o porcionero io hazen los tfes ColeJSSU! giale5 mas nuevos por fu turno, cada uno fu ,
mes, de fuerte, el dos faltando dei Colegio qualquiera de los y nuevos que lo avia de fer, comen^ara hara el mes el iiguiente en antiy guedad , fino es que el nuevo con malicia quando ha de comen^ar falca uno., opocos dias porquebuelto profeguira el mes que otro j comendo por fu aufenciaj qualquier dia que falce el Veedor^es fubiUcuco el mas y nuevo. z El Veedor mandara al delpenferola noche ani es lo que huviere de hazer el dia figuiente,y porla mananafelevantara temprano,y en ia cofli
RmlP
que que huviere fido Veedor unmes, han de paiiar P v5S3S5SSJ, que no lo fea afsi :
cina mandara hazer raciones para todos losColegiales que eifan en cafa, ordenando los antes poftres dexando comen$ada a aderecar ia $ y y comida , acudira a la cocina para ver lo que es menefter para q ue en ,y todo aya cuydado y puntualidad. En haziendo fenal Pro primo , para comer o cenar, yra el Veedor a 3 laporcioneria dondele hadeeEar elperando el famiiiar refitolero. Y aviendofacadopan y vino, fi efluviereadere^adala comida, haratocar
Pro fecundo, teniendolo todo prevenido * y repartidos los antes pofiÂť y tres,y aviendo entrado los antes,entrara en elreffe Aerio en los dias que no ay forma j porque en los que la ay ha de aguardar,y hazer lo q ue dii* pone la Ceremonia. dei refreAorio. 4 Y en tocando a la oracion, va el Veedor ala cocina, y pefa Ias velas, y las da por cuenta a los familiares que de ven eftar alii para repartirlas a los Colegiales , y fe las llevan a fus apolentos Y luego, un poco deÂŁ pues de la oracion va el Veedor alapuerta de lacalle (quefolo ha de eftar abierto entonzes el poftigo ) y le acompana el famiiiar que le toca aquel mes , el qual llevando las llaves y uaa vela encendida da vozes, para ver fi ay quien falga. Yel Veedor con la aldava dei pofiigo da tres golpes muy defpacio,para prevenir que lalgan los exteros, y al terce .
ro golpe cierra
el
mifmo la puerta,y lleva las liaves,y las entrega al fenor
ReAor en fu mano, yendo el famiiiar delante alumbrandole, y dada la oracion no puede el Veedor irfe a fu apolento para detenerfe,ni aviendo puerta , puede apartarfe de alii hafta dexarla cerrada. Y adviery do a la tafe, que el Iueves lanto, ni al medio dia, ni ala noche fe cierra porque ; ay monumento, y encra la gente a rezar. Todo io que comprare eldelpenfero Io ha de recebirpor cuenta , y 5 pelar en la cocma el V eedor, guardando en la cocina lo que fobra : y todaslasnoches tomara cuenta aldelpenfero efcriviendolas en los libros
K1
dei
-
faber el precio de todo, para dei Colegio,y procSrara
no cuente demafiado.
los
los familiares
yal portero ,
,
le
al fefior
han de imputar las
el
defpenfero
efta
° coemero , y defpenfero , y veeduna corre por fu cuenta, y alvee
toda la hizieren faltas ; porque
dor fe
que
, r cnados firvan con puntuarazon puede mulOar a .
de que El Veedor tendra cuydado que en loque toca alaveeduria ,
6
lidad en
faltas.
Y
fi
algun criadofirvieremal,avife
Redor para que le defpida, y fe bufque
Y afsi mifmo ten-
otro
eocina eftd limpia , y U el Veedor de que la cocma, hermanas, y el eftanqpe de la bodesa devino yagua, ylas entraahazer el offic.o leadquando dexa de fer Veedor y aquien ylas a queda en la cocina, yonas partes vertira ymoftrara loque Maeftrqde advertit y reprehendet el «s que en efto huvrere/puede defcuydo , fe dara cuenta al fenor Ceremonias, y fihuviere notable cofas importantes Redor, para que loremedie, por fer Veed Quando algun Colegialmas antigo citare a 7 nuevo de losque eftan en cJ go la beca, ybufqueal Colegial mas hazer, le dara yavifandole de loquefalta por
porc.onena
dra cuydado
:
;
“>^
haftael fenor Redori;
mudar
puedealterar, ni paraquelohaga. Yelfubftitutono mandan o tuviere ordenado/mo fuere lo que el Veedor proprietario deco-^ lasllaves
medio dia luego que acaben expreifamente el ibrior Redor.Y a quando fale hara racionesantes que lo cite.Y fi r or de n ara lacena, y lasdara al portero, „oay Colegial a quiendar lasllaves, Vee primeros que entraren. Y quando el entregue al mas nuevo de los buique las Uaves, hiera en dexando la beca ;
J
, dor proprietario buelvade llave en fubftiene. Y fi uno tuviere la aunque fea mas nuevo el que las mas nuevo, que no fea Veedor ,lo buftttudon,y entrare de fuera otro aquien la tiefoloel proprietario ha de bufear cari paradarfela; porque en propnedad , o tubfhcucion ninguno q haze officio de Veedor ne '
y
dor y la fegunda para fi,
la tercera
demas por fus pnmera; porque aquien
para el queleyere,las
la mefa antieifedades -y eftofeentiendeen fehalada ( falvo al lenor Reclor, faltas no fele deve porcion
do tiempofelehadeguardarla
que eino-
mejpr)defpues de comer yeen^ei^^
qne lamihar dei pan y yrn? refedorio , y tomara cuenta al fobre 7 gaftado, mandando guardarlo que ebmprar cofa confiderable fuera dei gafto ordinario no puede ra
en
Ud*
el
:
cia dei fenor
Redor.
g;
y
algan Colegial
Si cfiuviere «nfermo,tenga cuydado el Veedor 9 qua do entrare ei Medico, de yrcon el alapofento dei enfermo, y ver io que manda comer, y a que hora yque efto lo demas que ordenare fe y cumpla con puntualidad y tenga cuvdad.o devifitar al enfermo entre-
•le
j
,
dia , y preguntele fi tiene necefsidad de alguna cola,
loqueiakare.
mandando fe le d£
Luego que-elpanadero entrare lo delpache recibiendo elpanpor cuenta y pefo , y lo efcrivira en un libro que para efte efetfio tendra en 10
fii apofento eldicho Veedor, mirando fi elpan es bueno, y conforme y efcritura 5 y advertir lo que fe ha de traer ocro dia, y dara panalos criados.i: c 11 El V eedor tendra una regia .con los nombres de todos en la forma
al concierto,
-
.
,
•;
.
.:
,
ordinaria,donde apuntara
el pan, y lo demas que a cada uno fe diere, y quefe hizieren, para que todo fe pague elpoitrero dia dei mes , en elxjual hade tener hechas yfumadas pormayor por mec y nor las cuentas dela dicha regia, delgallo ordinario extraordinario. y y
las privaciones
..
«
.
T1T
l o
Q^v
1
nto
De las Ceremonias que fe han
P
fii era
de guardar
dei Colegio.
os D ^s deforma* o ceremonia, que fon los de Corpus ^r Rp|§ C idi de San Clemente de Nuefira Senora de Agolto, ,
,
g^Domingo de Ramos, Iueves y Viernes lanto por la manana en que los Colegiales acuden a la Iglefia mayor, feadvierta que los mas antiguos defde el lenor Rector citen a los nuevos mas antiguos, de fuerte, que fi huviere nones , le quede en cafa el mas nuevo, d qual ii quifierepodra yr ala Iglefia mayor acompanado de dos familiares los mas nuevos. Y en ladicha Iglefia,o otra qualqui era parte donde vieren al lenor Rector fe han dep^rar, fi vapafandoj. fi efiaparado y le han de apartar de aquel lugar los Colegiales. EI lenor Redtor
2
die pafle por
y Colegiales yran de fuerte por las calles, que namedio , y principalmente e fio ha defer a cargo dei nuevo.
Y nunca(aunque la calle lea efirecha)dexaran ia corriente en medio,antes
en
efte cafo yra ei
antiguo delante, el nuevo figuiendole muy cery Coiegio,no le paren,fino proiiga
cajy.fi laoracion.les cogi ere cerca dei
lu
camino dei Colegio.
K4
?
Ei
calle, fiEl Colegial nuevo no puede hablar con el antiguo porla tal ca preguntando,o fe ofreciere necefsidad de hablar, que en
2
xio fuere
ere ocafion de hazer alguna cortefia, fo podra en loforqofo,y fi fe ofreei que le quite ei a que no advierte ei antiguo , leadviertael nuevo , para
licencia dei antiEl Colegial nuevo, no puede hablar a nadie fin otra cofa , pedira liguo;y fi alguna perfona le preguntare,como efta,o
4
cortefia, folamentelo cencia al antiguo para refponder con modeftia,y primero al antiguo, fila pertona que hablare pidiere licencia
tor^ofbjy
no lapidael nuevo. 5
Quando los
Colegiales entran en alguna parte,no ie liente ei anti-
eftaran muy comguo haita que aya afsiento para el nuevo , y ambos entrare el fenor Re pueftos,y con cortes gravedad:y fi donde eftuvieren dimas antiguo, o fupieren que quiere entrar,deve falirfe fin entrar donde eftuviere elie afsi mifmo ningunColegial puede
^tor,o otro lacion,y
nor Redor,ootro mas antiguo. llevar a Yendo dos Colegiales por la calle,o otra parte , no pueden expreffa,quando el fenor nadie en medio,fino tuere de la calidad que fe 9
6
Redor puede falir acompanando hafta el corredor,o
huviere jido Cole
conocido , o Provincialadual, o gial defU fanta cafa,o Cavallero muy comedimienque lo aya fido,y deven fiempre proceder con cortefia , y quite,y bonete aquienfedeviere,aun fin aguardar q felo fe eigraves,y de qui en fe huviere recebido beneficio , o y con perfonas eftrecho,feparen,haziendo corte pera recebirlo,elpecialmente en lugar prudente arbitrio , advirtiendo, lia,que paflenjy todo efto fe remite al
to,quitando
el
que el fenor Redor a nadie puede llevar en medio. o en Quando algun Colegial encuentra al fenor Redor en la calle, 7 pararfe,dexan dicho)deve qualquiera parte,luego quelo vea(como efta el bonere , quando fe para, el mejor lugar para que paife,quitandbfe
do
otra quando fe encubre , que otra vez quando llega cerca,o empareja, y Colegial , o hafta que moralhafta entonces fetiene de eftar parado el
en el campo. fe juzgue prefente,fi lo vid,o encontro dividir , haita Entrando dos Colegiales en la Audiencia/e pueden 8 fuere a la Audienqueel antiguo diga,que fe vayanry fi el fenor Redor en la Audieciaotr cia,no fe le puede apartar el companero,y aviendo
mente no
e
Colegiales,qaando entra el lenorRedor,fe hande arrimar>y quieren yrle tuemientras el fenor Redor eftuviere dentro (fino es que parado el fenor e ra(que lo podranfy aun deven hazer)quando fe aya algun negociodor,fino es q el fenor Redor manda q no fevayan,por
Eftan
-
Eftando algunos Colegiales fentados en conclufion, o en ocra parado publico,b en Iglelia,fi entrare el ferior Rector,fe han de levanambas manos, y cruzados ios pulgares , y ie eftarafsi algun tiempo quitado ei bonete. A qualquiera parte que vayan ios Colegiales a concluiiones torna 10 elprimer iugar de ios huefpedes,que es eiiado yzquierdo de ia catedra inmediatamentejfalvofi concurren Provindal,Prior,o Guardian de a-
9
te,Š
tar,teniendo ei bonete con
han de
quella cafa,que en tal cafo fe fienta elProvincial al lado dei Provincial.y 11 eftando un Colegial antiguo en conclufion,o en otro acto en fu lugar
primero,o fuperior,entrare el ferior Redtor/e lo ha de ceder, aunque fe mude a otro muy diftintojy eftando en conclufion fuera dei Colegio, no pueden tener en medio a ninguna perfona ; falvo fi fuere de las que por ia calle pueden llevar en medio, o algun Religiofo grave:o fuperior, que fea huelped en efta ciudad,lo qual fe entiende con Ios Colegiales q tienen primer lugar en concluiiones, que aviendo otros , fe remite a lu buen arbitrio, y confideracionde calidades,aunque qualefquiera Colegiales han deprocurar en todas partes, quando fuere pofsible eftar juntos,fino es en el*Colegio,no eftando en forma por Colegial, que mas h-
bremente pueden tener en medio a perfonas graves, y de calidades. Eftando algunos Colegiales en concluficnes,ningunoie falga hafii ta acabado el ado,y en el eitaran con mucha compoftura,y el Colegial nuevo no puede hablar con Ios que eftan eerca,fino fuere relpondiendo, preguntandojy efto con licenda dei antiguo, dando a entender, que no
puede hablar enprefencia dei antiguo.
En qualquiera a&o publico en
iz
el
Colegio, y fuera dei , aviendo de
arguyr,o replicar Colegiafo Familiar,eftando el fenor Redor preiente, De licentia domini mei Rectoris , fin pedir benia aotra petfona
dira
:
por grave que fea pero fiarguye algun Colegial nuevo en prefencia de otro mas antiguo(no eftando prefenteel fenor Redor,hagale folamenfe lo qui' te cortefia con la cabe^a,quitandofe el boncte,que afsi milmo ;
tara cl antiguo, y hara lo
mifmo un Familiar que arguye.
Ningun Colegial puede leer carta , ni villete en la calle , ni en otro corredores,ni denlugar pubiico,y efto milmo guarde en el Colegio, y fino fuere pitro,ni fuera de fu apofento en prefencia dei mas antiguo , "
diendolicenciaparaello.
Qualquiera Colegiafo Familiar que huviere de nombrar en qualado al fenor Fundador,fe quitara el bone , y en Ios ados publiColegio,o en efta ciucos,que Colegiales,o Familiares tuvieren en efte 54
quiera
dad,o fuera della,defpues de la divina invocacion, dira
K5
: '
Cedat in
fccli-
cem
cem recordationem Ac.
dandole todos Tus
titulos al Tenor Fundador;
y
elto Te dira en pie fin bonete,y eftaran de la miTma forma el Tenor Rectory,y Colegiaies,y Familiares que lo oy eren mientras Te dize.
Ningun Colegialantiguo , quando entrare a hazer vifita , puede 15 dexarTe al nuevo en la calleri en el portafni Te apartara a otra pieza,ni a hablar Tecreto,fino fuere cofa precilla,y brevejy eifo Tea de Tuerte,que el fi TeTentare advierta que dexe filia para el nuevo no lc pierda de vifta ,
y
nuevo.
ElColegial que ley erepor la manana, no puedaTer citadohafta 16 queayaleydo,y lo miCmo el que ley ere a la tarde,pero fi esantiguo bien podra Talir,vini endo a tiempo para leer.
Quando el Tenor Redornombra
17
nombrado
Te quita el
bonete , y luego
a algun Colegial preTente,
Te lo
quita
el
el
Tenor R edor , y lo
miTmo Te haze con el Colegial mas antiguo y fi algun Colegial nom:
Redor,aunque efte auTente en prelencia de quaiquiera,di ra,el Tenor Redor,y nombrando otro qualquiera Colegial adual,o aubrare al Tenor
Tente, dira lo
miTmo
(
fino fuere en prefencia de alguna perfona conilimiTmo le guarda con Ios que han
tuyda en digmdad preeminente,y. lo
fido Colegiales,y nombrando Cclegiales conltituydos endignidad, Te dira
18
fiempreA Tenor fulano.
Todos los Colegialcs tengan traslado de las ceremonias,firmadas Redorjy fi pomo poderTecomprehender tddas Te ofreciere
dei Tenor
duda en alguna/e remite lo q coviniere hazer a Ia determinacion dei Te hor Redor,del Maeftro de ceremonias, y de los antiguos.
Titvlo Sexto De
las
ceremonias que han de guardar los Familiares.
8
0
S Familiares han de tener muchorefpeto alos Colegiales, los Colegiales los tienende tratar bien,aunque pueden renules,y reprehenderles Tus deTcuydos ,.y las malas cejemo-.
V
nias
que hizieren:y fi huviere neceTsidad de mas rigor,aviia-,
Tenor Redor..
ran
al
2-
Los
Familiares
fino es en
no pueden TentarTe en preTencia de los Colegiales, quando comen en meTaiegunda, y en prelencia
el refitorio
dei Tenor Redor-eilan fiempre.en p.ie,v fin bonetes en todas partes, fuera,y
:
?8 y grados, quepuedenfentarfe en la forma que fe ha platicado y iiempre que algun Colegiai los nombre,fe quiten el bonete ; y quando encra , o lale algun Colegiai .en el refitorio a fegunda mefa,los Familiares quitado el bonete fe levamen, fe fienten hafta que ha falido , o entrado, y fencay no le lo pongan,ni ra,y dentro dei Colegiojfalvo enconclufion, ;
dofe. 3
Quando los Familiares nombran a algun Colegiai,Š prefente,o.aiiquado encontraren enla calle a algun Co-
fente,diran,el fenor fulanojy
legiaffe
han de parar hafta que no parezca,el bonece puefto
,
que lolo
quican quando lo defcubren,y quando e mparejan,y quando fe em cubrejpero podra yrfe el Familiar antes de lo dicho , lici Colegiai .le io manda, haziendo l'enas,o fi para el dicho Colegiai y y fi.encuentra alterfe lo
nor Re&or,fiempre han de cener el bonete quicado , defde que io ven, hafta que no parece , y el fenor Redor no les deve hazer fenas para.que itzvj fe vayan,fino es que el dicho feno* Re&or fe para. 4 Los Familiares tienen obligacion deljevar luz a los.Colegiales ,y hazerles las camas,y repartir entre fi los apofentos que ha de tener cada uno delosque eftuvieren prefentes, obtando el masantiguo, y hande tener entre fi antiguedad como los Colegiales,fu)etandoleal mas andguo el que no lo es tanto en lo que dixere,fin replicaryy han de andar,y proceder muy humildes,y comedidos,y con los Colegiales no pueden i
eftar,y proceder
en converfacion.
Los Familiares no pueden traer maritos por elColegio eftando la puerta cerrada,y luego a la manaua a la hora de tocar a Mifla, Pro pria la tarde a la hora de abrir la puerta han de eftar prevenidos,y vef 5
mo^
tidos a
punto para lo que fe les mandare , fino
es
que antes de la hora fe
manda algo,que en efte eafo fe veftiran,advirtiendo , que eftando el fenor Re&or en cafa,no pueden falir fin fu licenda, ni en calo que fe lo mande algun Colegiai, y entonces el Colegiai pedirala licenda , y los Familiares no entraran con chinelas,ni guantes enla camara Redoral, ni ellaran conellas firviendo en el refitorio: para quitar inconvenienles
y
tes fe ha praticado,que luego que entran en cala p tfay endo chinelas , fe pongan $apatos,y cerrada la puerta pueden los Familiares traer mancos
puellos los dias de la vifita,que comen los vifitadores en cafa. Los Familiares no pueden tener particular amiftad , ni converla6 entren en la cion con el cocinero,portero,defpenlero , ni fubeoquo ,.
m
cocina,fino esapefarlas belas,quando tocan a laoracion ,-y quandole lo mandare el fenor Redor,o algun Colegiai.
7
El Familiar a quien toca
cerrar la puerta ( de
que
efta efcufado el
de
la
de la campanilla)un poco delpues de la oracion baxe con una vela ence las llaves al Veedor,al qual va alumbrando,deipues de cÂŤrrada la puerta,hafta Ia camara Reitoraby no fe pueden detener , ni bob
dida,y Ueve
ver a abrir una vez cerradala puerta. EI Familiar Sacriftan tiene obligacionde tocar a Mifla,Pro primo, 8 alahoraacoftumbrada,feguneltiempo, yluego vapor losapofencos de los Colegiales, y capellancs , y les avifa, que han tocado a Milia, Pro primojfalvo al fenor Re&or,a quien avifa el Familiar de la campanilla, como fe dira en fu lugarjy quando el capellan avifare, ha de tocar. Pro fecundo, y tocara Salve,y Maytines, y tiene obligacion de ayudar todas capilla. las Miffas que fe dixeren en el altar de Ia
9
ElFamiliar Sacriftan tiene obligacion de tener muy limpia
la ca-
pilla,y Sacnftia,y los adere$os,y ornamentos dellas , y tendra cuydado de que barra la Sacrillia,y la Iglefia,y capilla ,y fe limpien las paredes, y liempre tendra apercebidas,porlo menos un dia antes, hoftias, y velas, proveera elvino neceflario,de fuerte, que quando fea menefter no ha-
y
ga falta,y finalmente todo lo tocante a la capilla,y Sacriftia efta a fu car go,y los defcuydos reniran,y advertiranlos capellan es,eipecialmenre el capellan mas nuevo que tiene cargo de la capilla, y le ha de obedecer el Familiar Sacriftan en lo que ordenare, advirtiere,oreprehendiere, lin rcphcar.
10
El Familiar refitolero Ueva luz al coro en las Midas de los Saba-
dos,Domingos,y dias de fieftas,y el dicho tendra el refitorio limpio, va fos,y jarros,y lo demas, y pondra matelcs,yfervilletas limpias a fu tiempo,y hara barrer elrefitorio, y el de profundis poniendo panos limpios en el lavatorio,y tendra cuydado detocar a co.mer,Pro primo, y acenar afus horas(fegun eltiempo,ylacoftumbredel Colegio) Pro fecundo,
quando elVeedorlo mandare,ypondradenochevelaen elpulpiro,por n ay forma,y efta no fe tiene quando en dias de col!acion,y tocara fiem pre en todo el ano, Pro primo,en dias de ayuno a las on^e, en dias ledtivos,) nolcciivos,y defde San LucasaRefiirreccio alas once,y el demas tiempo a las diez;falvo los dias dede ayuno , como fe hadicho , y a- la
mifma horafeha de cerrar la puerta,y a cenarfetoca. Pro primo, defde San Lucas a Refurreccion a las ocho , .y quando el dia ftguienre no es ledtivo fe toca a las fiete, y todo el demas ciempo ii toca a cenar a las feys de la tarde,fino ordenare el fenor Rector que fe toqne luegoenr cerrandola puerta deipues de la oracion.a ElFamiliar refitolero entocandcia comer ,Ptoprirrio, tomara la 11 canafta delpan,y el jarro dei vino yjoponjri certa deia puerta de ia ,
porcio-
pcrrioneria,y fe yra a.quitar
cl
mant6,boIvienWo con preft eza a efperar
al Veedor para lacarrecaudo, ytengacnydadodequcd Veedor de iugar a ellojy lino adviertalo,y rinalo,y quando no huviere.en aquefto en raienda,y puntu^Iidachen horas de comer,Š ceharprivelo avife alfe?
yy
nqrRedorparaquelo
cafiigue.
ia JBl Famiiiar refitolero lir va a los Colegiales que eomiercna feguada mefa,el bonete pUcfto,y fe 16 ha de quicar ai al^ar^yj)oncr todcs los placosjinas fi entrare el fenor Redor aiegunda mefa', itodoshan de fer* vir quicados los:bonetes,-y finoeftaelfehorRedor en la meiaFegunda pueden fencarfe a comer en la forma queefta diipiielto en ia ceremonia 17.de! ed :;0inL^ si ahaarlirtf;;'! / Quand o elfenor Redor hiziere fenalpara al^arkihefa^os Fami13 liares que han de edar en el refitorio por fusi antiguedades cruzados los bracos ; tendran advertenda dequeel mas, anciguo pafie por medio de ambos fus compaheros,y fe vaya a la ventana de lacodna, y la cierre^ y fe arrimeaella en ellugar primero^y el Famiiiar deen nledro^que esel tefitolero,defde el lugar donde eflava , ai iprincipio deia mefa dei lado yzquierdo,aguardando que el mas nuevo crayga la can afta, el qual yra recogiendo ei pan que huviere fobrado a losque huvieren acabado de comer,y iiguiendole el refitolero yra quitando los cqcjiillos; ahfi mifmo alos que han comido,y uno y otro al quicar pamy cuchillps^ y al fenor Redor antes de quiiado haian una reverencia , y a la imagen, y otra al fenor Redor,y las mifmas reverencias leharan, aunqtie no ayan de ab <pr pan,ni cuchillo,lo mifmo haran con el fenor viceRedor,y a ninguno otro,aunque prefida,le hazen xeverenciasjy aviendo puefto la canafta,y cuchillo en la mefa de los Eamiliares, fe arrimaran con el mas antiguo por fu antiguedad,y fe hara lo que difpone la ceremonia 15. dei tif
'
:
-
tulo
3.
Luego quela comunidadfale,al de profundis,de comer, o cenar, 14 pondra a la piierta dei refitorio el Famiiiar Sacriftan, hafta que fe aya
fe
fenor Redor,por fi manda que adviertaalgo; y fi mandare alguna cofa,defpues que fe fuere el fenor Redor , diga lo advertido a quien mando^y luego el refitolero dara enjagua dientes a todos por fus
ydo
el
fe lo
antiguedades, y delpues de ydo el fenor Redor pondra una vela encendida en el umbral de la puerta dei refitorio mientras la comunidad efta en el de profundis, fe va,y no aviendo Familiar,pondra ia vela el Cole
y gial mas nuevo que eftuviere en el de profundis. El Famiiiar de la campamlla tenga cuydado de avifar al lenor Re15 dor, quando han tocado a Miffa Pro primo,y en tocando Pro fecundo, yra
yraaacompanarkalcoro,yie adeacompanara qualquiera parte que vaya,y eftara muy.pnntual en acudir quando llamarc , porque efle es fu oficio,haziendo quanto lc mandare, y llcvar vela , y hazerle Ia cama , y defcal^arkqy tener cuydado con codas las cofas de Ja camara Refloral, todos los Familiares tienenobligacion de yr a todos los recaudosque
d tenor Rector ies embiaic.y Hazerlo que les mandare dentro
,
y fuera
dei Colegio>y qualquiera Golegialscdnlicencia dei ferior Rector , que el dicho Colegial ha de pedir;y fi el Familiar de la campanilla fale fue-
con licenciajO to) embiare
ra
el fetior
Rector , acudira
el
mas nuevo que
huviere,o no aviendolo,el portero acudira ala campanilla. El Familiar de la campanillahadetenercuydadode llevar luzal 18 coro los Sabados/para la Salvey faliendo de 'alii , yra al umbrando al ferior
que 19 ra
Rectory luego que de la orarion lleve luz a la camara -Refloral, auri el feiior Rector no aya venido de fuera.
El Familiar de la campanilla abra lapuerta porla mananaalaho que manda la coftitucion, y vaya al apofento Refloral por las llaves;
y las pida alfeiior las tendra hafta
Reflor,ydefpues de abierto las entrega al portero,que
laflbche,que fe buelvea cerrar.
Los Familiares fe han defuplir,o fubftituyrporaufencia,opor 20 enfermedad,unos por otros,o en vacante en lafonna figuiente. Que el Sacriftan haga oficio derefitolero,y ad invicem > elrefitokro de Sacriftamporque el Familiar mas nuevo, folo tiene de acudir a la campanilla, fino es faltando Sacriftan,o refitolero que en efte cafo acudira a todo ,
el
de la campanilla, por cuya aufencia , o impedimento acudira
el
mas
nuevo ala campanilla, que es el refitolero,o a faltafuya el Sacriftan, fieregia,y ceremonia aifentada , que aviendo uno folo acuda a rodo, y en cafo neeeffario podra el ferior Reflor arbitrar quien ayude al Familiar/olo como a que hora,y en que minifterio , dando cuentaalColegio;y quando importa trocara los oficios a los Familiares , fin que por
do
elfo pierdan entre
21
fi
fu antiguedad.
Los Familiares han de tener mucho refpeto a los
Colegiales, ha-
blandoles,y refpondiendoles con mucha modeftia,ycomedimiento,fin Familiares replicat a lo queks advirtiereny reprehendieren,y todos los algunas han yrtras elfenor Reflor acompanandole quando baxa a
de
,
concluliones,o aflo publico, yanfi mifino,fi qualquiera Familiar viere al feiior Reflor andar por lacafa, o baxar para falir, o lo viere entrar, lo ha de acompanar,aunque lo vea acompanado conotro Familiar , 0 dei portero.
22
Ala ceremonia oflava dei Sacriftan,feadvierte, que tocara a Milia Pro
Pro primo, defde San Lucas, hafta Pafqua de Refurrecion.los dias le<5tivos alas fiete, y en la Quarefma los dias ledi vos de fermon,que fon Lu nes,Miercoles,y Viernes,alas
feys.-y
divos tocara alas ocho,y defde
1
6.
en eftedicho tiempo
nole
los dias
de Seciembre hafta S.Lucas,los dias
ledivos a las feys,y los demas a las fiete ,y lo mifmo fera defde Pafqua de Refurreccion,hafta que no aya lecciones,y el demas tiempo de vera-
no fe tocara proprio a las fiete. La puerta dei Colegio fe abre delpues de medio dia, defde S. L u25 cas a Refurreccion los dias ledivos a la una,y los demas a las dos.y defde Refurreccion hafta que no ayalecciones los dias ledivos a las dos,y los demas a las tresjy efto mifmo es defde 16. de Setiembre a Sa Lucas, y el demas tiempo de verano fe abre a las tres,y el Familiar mas nuevo de los que fe hafiaren prefentes ala Mifla,o mela de comunidad,quando no ha afsiftido a eftos ados el fenor Redor,dara cuehta de los Cqlegiales que han faltado.para que(fi importare)fe les multe , advierta,o reprehenda.
O RA CION P ARA LA
BENDICION
delamefa.
H
L Senor RÂŁdor,o quien prefidiere,dira: Benedicite, y el
Colegial
luego
mas nuevo(no aviendo capellanfemanero,o o-
tro capellan teologo,ni Sacerdote)refponda
:
Nos
&c
xquaz
fumus benedicat trinus,& unus Pater, & Filius, & Spiritus Sandus,amenjy fi fuere noche collacion,dira Nos & collationem fervorum fuorum, benedicat Dominus Angelorum Pater, & c. defpues de aver comido,o cenado,quando diga el Familiar Tu autem Domine miferere nobis,refponden todos , Requiem eternamdona eis Domine,& lux perpetua luceat eis , y comienca luego el Salmo de profu mpturis
:
:
fundis,diziendo un verfo,y todos otro,y acabado,dira:Kirieleyfon, &c. luego;Pater nofter,y acabadode rezar,profeguira : Et ne nos inducas
y
intentatione, todos, Arnen: Arnen fetliberanos a malo, y luegojAporta inferi, todosjErue Domine animas eorum,luego dizej Domine exaudi
orationem, todos:Et clamor meus adte veniat,y fi fuere Sacerdote dira: Dominus bobifcum,&:c.y luego profigue: Oremus. Prajftaquadumus omnipotens Deus,aut animas ramuli tui Roderici Sacerdotis huiusCo ;
Fundatoris,parentum fratrum,propinquorum, & benefadorum iliorum, in Congregatione iuftorum, & etemae beatitudinisiubeas efle llegij
conlor-
Fidellium Deus omnium conditor, 8c Redemptor animaconfortes. bus famulorum famularumque tuarum remifsionem eundorum tri bue peccatorum,ut indulgentiam quam lemper optaverunt pijs fuplica tionibus confequanturper Chriftiim,&c.todos: Arnen. Pater nofterj y en acabando Deus det nobis fuam pacem , & vitam sternam , todos: :
Amenjy faldran al de profundis, haziendo reverencia a lalmagen,y cor tefia a los
que van quedando.
CEREMONIAS DE LA SALVE. ZQSaaSC A B A D A
La
Salve,que la comien^a
el
capellan femane-
ro,o a falta otro capellan teologo,o Sacerdote, o
el
Colegial
mas nuevo,ylaprofiguen todos juntos, aquienletoca, que BaeaaaasÂť.
comen ^b,fe pone en pie,y dize:Oremus omnipotens fempi
terne Deus,qui gloriofs Virginis Matris Maiis eorpus
dignum filij
tui
,
& animam,
ut
habitaculum efficimereretur Spiritu Sado cooperante
prs pariftiDa,ut cuius commemoratione letamur abinftantibus malis Sc a amorte perpetua liberemur per Chriftum, &c y todos relponden: Arnen, luego los Familiares dizenjBenedicamus Domino, todos Deo gratias,y el que comendo la Salve fe hinca de rodillas,y dize:Pro anima Fundatoris, profiguiendo el refponfo,como defpues de comida en el reÂŁtorio,folo fe advierte,que no fe dize el Salmo de profundis. Acabado .
:
el Euangelio poftrero todos fe hincan de rodillas,y luego fe levantan,y dizen:Ne recorderis peccata mea Domine dum veneris iudicare feculu
perignem dirige Domine in confpedu tuo
vias
dum veneris &
leyfonjy luego fe yra refpondiendo a lo que dixere
Kirie-
,
el
capellan que hu-
viere dicho la Mifla.
ORACION QVANDO AY FORMA. fcam in C V L I omnium in te,lperant Domine, & tudas tempore opportuno aperis manum tuam, & imples omne animal benedidione,gloria Patri & Kyrieleyfon Pater noillis
,
der, &c.Et ne nos inducas intetationeled liberanos a malo.
OREMVS. fumus
Benedic Domine nos & hzc tua dona,quas de tua largitate fumpturi per ChriitiimAc-iube Domine benedicere.Todos.Menlj icitis participes nos faciatDeus noitei.Amcn. r
MEMO-
Si
MEMORIA, E las
INSTRVCCION PARA HAZER
pruevas , e informaciones de Ios pretendientes , y opofitores al Colegio mayor de Santa Maria de lEvs,que ilaman vulgarmente de Maefle Rodrigo de Ia Ciudadde Se villa.
SSftBV
ND
I E O hecho opoficionpor fi,o ratificado la que fe hizo con fu poderpara Colegiafo capella dei dicho Colegio*
fenor Redlor en capilla plena da cuenca j * y propone la di cha opoficio,y para admitirla comete fin otro voto alguno hazer las pruevas lumarias a quien leparece de todos los Colegiales o * las haze fu merced,en que baftan tres tefligos delpues de hechas las el
j
y
dichas furnarias junto todo el Colegio las iee quien lahizo,y todos votan,fi fon baflantes,y liendolo le admiten la opoficion,haziendo un auto al pie de las dichas furnarias por donde confle que efta admitido o * reprovado j y efte dicho auto bafta que lo firmen folos el dicho fenoc
Redtor,y el Secretario de la capilla* que fiempre es el Colegial mas nue. vo,y en las dichas furnarias fe hazen folasiaspreguntas,y diligencias figuientes.
Primeramente/e pone la cabeca de las dichas pruevas* dizi endo. En ano,yo fulano,Colegial,o Re&or,&c Por co^
Sevilla,en tal dia,mes,y
.
mifsion,y mandado dei fenor Rector comence a hazer las informaciones furnarias dela limpieza,y otros requifitos defulano, opueflo al dicho Colegio,las quales hize enlaforma,y manera figuiente.
Luego dira,que en tal diaparalas dichas furnarias recibio juramental parte, y que aviendolo hecho,fegun el eftado que tuviere de feglar,o Sacerdote , y prometido, que le fuere preguntato en forma de derecho defulano vezino de
dezir verdad,fo cargo dei dicho juramento, en lo
do,y fupiere,dixo lo figuiente. Preguntafle por el conocimiento dei pretendiente,y de fus padres, y los demas afcendientes que conociere cl tefligo,yde donde fon, y fueren naturales todos, y cada unodellos. Luego fe hara pregunta de las generales de la ley,y. de la edad dei teÂŁ tigo.
Luego la limpieza dei pretendiente,y de
fus padres,
L
y abuelosj y
fi
al-
guno.
o fecretamente por el fanto fido penitenciado publica, jufticia Eclefiaraca o InquiGcion,o caft lg ado por alguna fido algunos que aya relultado infamia , o ayan nefando. dellos indiciado dei pecado fren„ mas masaalcen padres, o de fus alguno Luego fi el dicho pretcndience,o com baxo,mec»mco vil) , y oficio diences cienen,e han tenido algun tenido entretemmiento,y oeupaciones han fe han cratado,y que ie raufico,y dicho,y fu leyo fie le que Luego la publica voz y fama,y informante, poder, y firniar ante el firmd.o no hrmb por no faber, o no qucleparecio balbante provan^a. V alfindetodo elauto de y opofitotcs.fenobmn Hcdiala opofici6,yaviedo leydo elogofitor.o “ftitucion las yp difponen formante,el qual haze el juremento q dei Coleg o ) e an plenarias ha de Uevar poder falir a hazer lis pruevas pruevas. PrrReales qhablan cerea de las
suno dellos ba Oficio de
la
feglar,con caftigo de
.
terropatorio,y las provil.ones natural,y meramente vra al lugar de donde es
Sin dar cuenta a nfdie.m
fccretus.
naao
el opoiitor.
hazerdiligenc.aalgunaparaellocomena-
recretas.acud.endoprimero ra las pruevas,e informaciones
b Cabeca.
°Comen ? aralasdichas ,,,
mes y airo yo
dCcam
tal luga tal provamjas fecretas , diziendo. En poo Reflor, &c. Por comifsion, y
fulano, Colegial,
conftituciones
en
y tengo , y conforme fus der quedeldicho Colegio informaciones , y Reales comenci a hazer las virtud de las previfiones P genealogia, v^ycoftumtes y ;mva„lasfec rerasdelaUmpieza paite,opofitora imaveca, oca detal vez.no fulano, otros lequifitos de afcendi n fus padres,y abuclos, y mas nelknia dei dicho Colegio,y de dichasinformac.oneshizeen las quales dienteT paternos,y
mateU
,
:
a cabe^d fe adviette , euequando en forma,y materia figuiente.Y fulano Colegial , o Rector, informaciones publicas,o fecretas diga le hade dezir dei Coleg.o con los demas titulosde Catedras que tundo la crudad de SevilU, de Vniverhdad IESVS, de Santa Maria lenor don RodnIluftrifsiinq,y Reverendifsimo la buena memoria dei lenor,&c. go Fernandez de Santa Ella,mi
la
las
;
Luego
Sz Luego fe recibajurameto dei tedigo en la forma que fe ha dicho en^j^ol informaciones furnarias , quando Ie parezca que ay ballantes tedi- nos. gos examinados,hara unauto,quediga.En tal dia,pareciendomebada efcrico para las dichas in te ei numero de los tedigos q he examinado,y formaciones fecretas,demas de Io que me he informado aboca,acuerdo paflar a Ia informaciondeabonos de los examinadosjla qualhize enla forma,y manera f guiente. Luego dira.En tal dia,ffies,y ano,para la di ehainformacion de abonos de los que han dicho en eilas provancas fecretas,recebi juramento de fulano,y procure que afsi mifmolos de abono fean Chridianos vie las
menos feys telligos. Y quado le parezca q ay ballate informado de abonos,dira: Y pare-ciedome ballate la informado y prova^a q b hecho para los abonos de han dicho, y depuedo en edas provan^as fecretas, acoide
jos,y por lo
los telligos q
cedar en ellas,y cerrarlas para paflar a las publicas, y lo firme',&c.
Luego las doblara,cerrara,y fellara,y encima efcrevira: Informacion fecreta,recha en
tal
fulano,vezino de
parte por fulano,de la limpieza,y otrosrequidtos de
tal
parte, Colegial,o capellan electo dei Colegio,
y de
jus padres,y mas afcendientes,paternos,y maternos, cerradas,y felladas. Adviertcfe,que ei interrogatorio ha de edar firmado de inlormante, interrogatorio, ni elpoder dei Colegio fe cofera hada y que ni el dicho en las publicas dei ultimo lugar, donde fehizierenprovan^as y con lss publicas de cada Iugar fe cofera al principio la peticion,y luego el nom ;
bramiento de efcrivano con lu acetacion,liguiendofe laprovan^a y en primeras , que feran las dei lugar de la naturaleza , fe cofera la fee dei Bautilmo dei pretendiente. Acabadaslas informacioues fecretas, aviendofe informado dei Co-
las publicas
miflariojy de los
'publicas.
demas dichos,que esChridiano vie)o,y apropofitOjha
blara al dicho efcrivano,diziendole
como ante
el
quiere hazer las infor-
maciones publicas j que lo nombra para el dicho efeto y el efcrivano por fu perlbna,{in que intervenga efcriuiente ha de efcrevirlasjy afsi en el dicho efcrilas dichas provacas publicas, y demas autos dellas fervira vano folamente de darfee,y elcrevir, hablando por tercera perfona dei informante,que es quienlo ha de ordenar todo,y examinarlos tedigos; :
cada dicho firmaran el informante , el efcrivano , y el tediy al fin de q g El efcrivano efcrivira el nom bramiento q enelhaze el informante,
en la forma figuiente.En tal parte,dia,mes,y ano,fulano Colegial,oRe &c. Dixo, que en virtud de las Reales provifiones, y dei poder
ctor,
Lz
que
'Nobramii-
que dei dicho Colegio para
qllo tiene,nombrava
,
y
nombro
afniano,
elcrivano publico deftelugar,por lafacistacio,) noticiaque riene de
mi
perfona,y aver fido informado dellp para hazer las informaciones,ypro vangas publicas de la limpieza.genealogia, vida, y coftumbres ,y ocros requilitos tje fulanp,vc/inp de taf parte,opofitor auna veca,o capellama dei dichoGolegio,yfuspadres,yabaelos,y mas afcendientes fuyos,afsi paternos,como maternos,yafsi lo proveyo antemi el efcrivanopublico; que lp accte,y guarde tliccrcco.y para ello haga el juramento, y mando que foy obligado de lo hazer bicn,y fielmente,y lo-firmd. Ucepiaeio
deitfcnva
Encal parte en eldicho dia,mes,y ano,yo el dicno fulano, elcrivano U p] lc0 cleile lugar,ante fu merced dei dicho fulano,acete el dicho nop bramiento que en mi ciene fechojyijuro a Dios , yalaCmzdclo hazer lo que y guardari lecreto de
bien,y fielmente/egun que foy obligado ante mi paflare,ylo firmo. .
Defpues defto yranelinformante,y efcrivano en cafadeljuez con pe demonftracion juntamente con ella de las Readei poder,y dei interrogatorio,yla peticion fera en la for
ticion hecha,haziendo les provifiones
ma figuiente. TttkiK.
Fulano Colegial, o Reiftor , &c, dei Colegio mayor de Santa Maria IESVS , Vniverfidad detetiudad de Sevilla.Digo,queyo hevenido a efte lugar a hazer informacion,con poder dcl dieho Colegio,y coforme a fus c6ftitÂŤciones,de la limpieza,genealOgia,vida, y coftumbres, y
de
otrosrequifitosdefulano,opofitor aunaveca, ocapellania dei dicho Colegio,vezino de tal parte,y de fuspadres,y abuelos,y mas afcedietes;
para cuyas averiguaeiones,contorme eftas dos provifiones Reales de q hago demonftracion ante v. m. Yo he fenalado efcrivano ante quien he de examinat los teftigos,y la provan^a, e informacion quefe hiziere
de llevar al dicho mi Colegio originaUm que quede traslado alguno ante eldicho efcrivano, y fegun.y comopor las dichas Reales pro neceflario es,hablando con vifiones fe mandaav.m.;pido,yfuplico,y fi devido refpetoje requiero las vezes que de derecho puedo y devo,manaprede cometerme el examen de los teftigos dandome facultad para hago miarlos,e mterrogarlos por el tenor defte interrogatorio , de que
la tego
,
demonftracionjy
mande anfi mifmo fe me den, y entreguen las
dichas
en provanejas feclus originales^erradasjy felladas en publica forma , y manera que haga feefinterponiendo v.m.en ello fu autoridad.y decreto judicial/obre que pido julticia,ice.Otrofi,a v.m.pido,y fuplico mande fuere neceflafe me buelvan las dichas provifiones Reales.,quedando(fi
rio)un traslado dellas ante
el
prefente efcnvano,pido jufticia,&c. Enci-
ma de
ma de la peticion fe pondra Ia prefentacion, la forma iiguiente.
y abaxo
el
auto dei Iuez, en
Su merced eldicho fulano"Corregidor,o AicaIde,&c.Aviendo vifto de que fe haze mencion enladicha peticion las
las Reales provifiones
obedecio
coii el
acatamiento devido
y dixo efta prefto de hazer cuplir que por ellas fe manda. Y que fu merced el dicho fulano informante haga ante mi el prefente Efcrivano publico Jas informaciones q conuen gan en razon de lo contenido en la dicha peticion,apremiando :
lo
para elio
a qualefquiera teftigos que importen
le pareciere, , y y efta prefto para , nendo necefiario dedar el lavor y ayuda que convenga, y fechas mando q yo el prefente Efcrivano fe las de originalmente al fufodicho, con los demas autos queles precediere,y liendo necefiario para ello dio
ello
comifsion alprefcnte Efcrivanojlo qual mado, pi efente Efcri vano ufc dei dicho
iu!odicho,para
las
nobramiento
dichas informaciones
como dicho es,y qyo el q en mi
efta fecho
por
el
y demas autos a ellas tocantes,
en todolo qualdefdeluegointerponiaeinterpufofuautondad
y decre to judicial, lo firmo en el dicho lugar, en tal dia, mes, y y ano. El poder que el Colegio da es como fe figue . Sepan quantos efta carta vi e ren,
como nos el Re&ory Colegiales dei Colegio mayor de Santa Maria de Iefus,Vniverfidad defta ciudad de Se villa, conviene a faber, fulano Rector ,y fulano,&c. Pornolotros propios,y en nombrey vozde los demas Colegiales dei dicho Colegio que alprefcnte fon
y feran de aqui adelan
te,otorgamos
y conocemos q damos poder cuplido qua ballante dedeal dicho fenor fulano, para q por nofotros, y en ncbre Colegio; y conforme a las Conftituciones del,pueda hazer y haga informacion de la limpie^a, genealogia, vida,y coftubres,y otros requilitos contenidos en el interrogatorio de fulano natural de tal parte,
cebo fe requiere, defte dicho
de fus
padres abuelos, mas alcendientes paternos maternos, afsi y y y y en el dicho lugar, como en qualefquiera partes conviniere para ello q , y pueda ufar de las Reales provifiones que tiene elte dicho Colegio,hazie do las diligendas autos judiciales y extrajudiciales, convengan fe
y q , y q para lo q dicho es,y lo dello dependiete,le damos poder cucon libre general adminiftracion y y para la firme^a obligamos y rerftas defte dicho Colegio pertenecietes avidos y por aver, eftando en el dicho Colegio, en tal dia, mes , y ano, e los dichos otorgantes, que yo el prefente Elcrivano publico doy fceque conozco lo firmaronde fus nombres en el regiftro, fiendo teftirequieran
plido,
;
los bienes
fechala carta en Sevilla
gos fulano y fulano Efcrivanos de Sevilla, &c. Defpues dei auto dei Iuez,que fe pone abaxo de la peticion, fe come-
L3
caran
Mu Jd
-caranlas informaciones publicas
,
figuiendofcla acceptaciondel Efcri-
fe pondra la cabe^a como en las fecretas/aivo que el Efcrivano yradiziendo por terceraperfona, como fulano recibio jurameto,&c. fin de cada el informante ha de recibir el juramento, y examinar ; y al dicho afsi en publicas , como en fecretas , fe ha de leer ai teftigo , y fe ha de ratificarjo qual fe ha de efcri vir afsi, para que confte que fe hahecho. elten examinaque qualquiera lugar digo, publicas en las Acabadas Efcrivano un auto los teftigos queparecieren ballantes, hara el
vano , y
Y
dos Uuto
de
publicas p* r
2o£ nnlfZ' **»>•"
dei tenor figuiente. En tal parte,en tal dia,mes e
ano fu merced el dicho fulano dixo,que
de teftigos que ha examinado para ellas informaciones y probandas publicas, le parece ballante y afsi acuerdo palfar a la informacion de abonos,la qual hizo en la manera figuiente,y lo firmo. la probanda de abonos de los teftigos de la publica, y hara Luego aviendo examinado los que baftaren , hara el Efcrivano otro auto en la el numero
:
manera figuiente. fulano dixo que el numero de que ha examinado en abono de los que dixeron, e depufiero en mformacion publica, le parece ballante, y afsi acordo cellary parar
En tal parte, tal dia,mes y ano el dicho teftigos
efta
en la dicha informacion,y conclmrla como la concluyety a mi elprefen me pidio y.reqiiirtofelade y entregue originalmente con teEfcrivano
demas autos, cerrada y lellada como fe manda por las dichas Reales provifiones y auto de fulano Iuez, y afsi lo mando , y quefe ponga por auto,para que confte dello, y lo firmo. Lueoo dizeelEfcrivano. E yo fulano Efcrivano publico de efte lu-
los
publicas, y de abonos , y demas autosq gar a la° dichas informaciones fegun que ante mi paffaron,y en fee de mi fe haze mencion prefente fui, ligno, &c. Y fi le pareciere pondra los dello lo firme, y foe aqui efte mi
derechos como manda la Real provifion. Lue<tolascerraraelEfcrivano cofera, yfellara j ydcfpues de cerrada Informacion y probanda publica fecha en efcrivira encima lo figuiente. Efcrivano publico dei dicho lugar , por fulano. 2 parte ante mi fulano t l [e
laiimpiecaderuiano,y otros rcquincos iuyua,vcztiio ac cai parte , udicho Colegio,en tantas fojas contados los autos ,y demas;
.ofitor dei •eles y '
recaudo s,cerradas y felladas.
ADVF.RTENCIAS.
S En cada una de las publicas fe cofera lo primero la peticio, y luego eliiobtamientoyaceptacion dei Efcrivano,figuiendofe las probandas. En las ultimas publicas fe cofera, lo primero la peticion,e! poder e in terro-
terrogatorio,la fee dei Baptifmo, luego el nombramiento aceptacio y y dcl Elcrlvano, a la qual aceptacion,como fe ha dicho, fe ha de feguir las
probandas. Traydas las probandas al Colegio,afsi fecrecas como publicas plenarias, quado le pareciere alfenor Re&orjuntara Capilla plena, madara
y S fe lea,(y el leerlas toca a quie las hizo,y en fu aufencia alColegiU mas nuev o). Y el q las hizo antes de comencar a leer informa al Coiegio de loq hahecho,y delo que fe ha informado avoca demas de lo efcrico y quien huviere de leer ha de eftar en filia a parte , al otro lado dei bufece, :
al lado te;
yzquierdo de
la
mano dclfenor Rector, arrimado al dicho bufe-
y fi el fenor Redtor,o Viceredtor las ha hecho,y lee, eitara en ili lilia. Defpues de leydas las informaciones y fee dei Baptifmo titulos de ,
ordenes,y la efcritura ordinaria,
y
y otras de renunciacion, o donaci on de
hazienda,como fe ofreciere el cafo,botaran todos, al fin de las ultimas y publicas fepondra unautodeaprobacion,oreprobacion, donde firmaran todos :
fiere
que fe
y
fi
alguno votare en algo contrario a la mayor parte
expreiie en el dicho anco fu voto
En hazer las informaciones plenarias , ni le
y parecer ,
alsi
,
y qui-
feocpreifara.
publicas ,
como fecrecas,
informante los telligos porfu petfona, fin que nadie lo gme, muellre las calas. Y porque no pueden prevennfe los cafos para
bufcara
el
advertirlos,fe remiten,y las diligendas
que convengan
al arbitrio
y
pm
dente parecer dei informante. Hale de facar la fee dei Baptifmo dei prccendiente,y fe han de preveCapellan ha de fer for^ofamente presbytero altiepo de tomar lapoflelsionj y el que no entrare en
nir los titulos de ordenes,advirtiendo,que el
becade Capellan,ha de ferpor lo menos,de primera confura. Si ie proq el pretendiente tiene bienes q renten mas de veinte ducados hara
bare
donacio a la perfona q quifiere. Y fi fe probare q fus padres ducados,hara efcritura de renuciacio. q valga mas de mil Y en cafo que fe pruebe lo uno y lo otro,hara efcritura q lo copreheda todo,donando los bienes q tiene,y renunciado lo q le puede pertenecer. Si a cafo huviere refulta depruebas,yra al lugar que citarenlos teftigos, en la forma manerapafada procedera, dexando y y las perfonasde quien elluviere hecha averiguacio, afsi enlasfecretas,como en las efcritura de
tiene hazieda
publicas.
§5
IND E X
CONSTIT VTIONVM COLLEGII Maioris, ac Studij generalis SandbeMariasde Ie sy Civitatis Hiipa1 entis.
Numerus foliumi indicat: litera A. paginam primam, B. fecun-
dam defignat.
M O (equitur procelium cum admonione.
fo.^.a.
'oftit.i.
quod domus
praedida Collegru Sadae^Mariae de
fignet
novo
coram
novis conliliar ijS'i '&i tam
Redor
eiufmodi coi dignationem conibribaht. fo.8- at Conft. 7. de dedioneGonfilianoa
iESV , Sc capella, (n. ea eonftruda Sanda Maria de IESV nominen- rum. tur.
fo.5. a.
Conft.2.quor
efle
debentCollegia
RedoÂť omnia bona
Collegij per inventarium
quam cofiliarij novi
Hrinagsi ssn
.fo.8. a/
Conft.S.deiuramento praedando: per eledos confftiarios.
fo.8. E;
ks~,& capellani, &alij miniftri do-
Conft.p. de eledionC capellanc^
mus, & quod (it eis-unu caput , qui Redor vocetur,& quod qui de cor
rum
pore Collegij fuerint,omnrnd (int clerici,& quot theologi, quot ve canoniftae efle
debet,&quod aduna
harum fcietiarum femei admiflus, ad aliam nullatenus fe polsit tranflfo.5- a.
ferre.
Conft.
3.
deiuramento pradtando
ante electiones ad evirandas fubor nationes.
fo.4. b.
Conft.4. de electione Redoris, & quato tepore durare debeat.foAb. Conft^.de iurameto Rectoris , & de coniignandis^ camera clavibus Collegij,& ceteris.
Conft. 6.qucd antiquus
fo.S.b;
;
Conft. 10.de iuramento praeftan~ do per capellanos antequam admittantur.
fo.y. b.
Conft.11.de aetate
& qualitate reci
piendorum. Conii.
12.
fo.io.a.
de paupertate recipien-
dorum.
fo.io.a.
Conft. 13. unde efle debeant Colle giales eligendi,
fo.io.b.
Conft.14.in quibus debentefle inftrudi,qui recipiendi funt ad Coi-
legium,&difpefatur,quod pofsint ad theologiam recepti artes libera les per
triennium audire,
fo.n.a.
fo.7; b.
Conft.15.area conftitutionenv i$
Redor co
quae confulto praetermititurviden
M
dum
c
dum tertium ftatutum D.
Coflft.28.de fecreto Collegij,5c ca
N'»var-
Cpnfl.i6.de forma electionis. Cpi legialium,& famulorum adiervi-
tium necefiariorum.
fo.u. a.
Conft.17.de mramento pr^ftando antequam admit-
per Collegiales
fo.i2.a.
tantur.
Conft.18.de eledione,ae officio $conomi,feii prPcuratoris , vel maiordomi,atqj omnibus alijs ad ipfiim l'pedtantibus,&iuramento per fo.iz.b. eumpraeftando. Conft.19.de difpe&tore,& de om-
nibus officium eiiis concernentifo.i^a.
bus.
C6ft.20.de eledtione 'magiftri.noqnod habeat curam, ut
Vitioru ,•
Conft. 29. quatp tepore pofsint ma .
nere Collegiales lncoliegio.f.iS.b.
Conft. 30. quid agendum
Conft.
31.
fo. 19.fi.
gio.
Conft-? 2 qbis otdofit tenendus, fi (quodabfit) contingat peftis,vel
morbus
cotagiofus in urbe.fo.2o.a
Gonft.35. de^ordirie fefsionistam in capeila^quam in menfa,& capitulo,& ubicunqiCollegiaiitercoti
Conff34.dehora prandij,-& dc pulfatione
ctjns,
capanull^ ., acleiftio-
menfx,& alijs id negotium co-
ribusjfemperqfterventur.
fo.n.a.
cernentibus.
came-
F0.26.fi
gerit convenirer ii:.
nis
.de corifignatione
Rector
de tempore quo Colle-
giales fe poffunt abfentare aColle-
tempo-
1
fi
f.i9-b. vel cofiliarij fe absetaverint.
coftitutiones legantur fuis
C onft. 2
to.i8.b.
pituli fervando.
fo.n.a.
ri.
fo.zi.a.
Conft.3 5. quod nullus pofsic extra fo.zz.b.
rarum, & fulcimetis.earum, atque
rium
confervatione , &reftitutione re-
Conft.3 6.qucd nemo intret cellarium, vel cellam vinariam, yelquo
fo.15.arum, contignatarum. Conft. 22. de obtiombus camera-
rum.
fo.15.fi.
invitare.
fo.22.b.
quinam. Conft.37.de carnibus,
& pifcibus,
Conft. 2$. de ele&ione lectorum,
vel ovis unicuique de Collegio
& regentia cathedrarum.
dis, quot
fo.i6.a.
Conit.24, quaks effe debent Collegiales, &alij de Collegio circa mores,& fcientiam, atque honefta fo.17. a. tem. Conft.25.de habitu C ollegiali um, &cxteris,qu£ veftitus honeftatem
concernunt.
fo.iy.b.
C6ft.26.de capit, tenendo. fo.i8.a. Conft.27.ordo tenendus in conful ratione lo.
negotiorum in capitufo.i8.a.
da
diebus,&de augmentatio
ne portionis, & carnibus falitis, & fruwtibus, ac collatione facienfo.23.a-
da.
Conft.
3 8.
de infirmis, Sc medico,
& eius falario,& de exequijs paupe fo.23.fi.
ri peragendis.
Conftitut. 38. quibus temporibus Collegiales teneantur confiteri, Domini accipere, 8c
6c corpus
omittens , qua dus.
fit
pana
punienlo.24.a.
Conft.40.
S6
Gonft.40.de aCtibusCollegialium drca diviou. officiu audiendu,& di
gio intret
eendum
Conftit.51.qucd
lingulis diebus.
fo.24.fi.
Conft.41. de numero & officio capellanorum, & de eorum defeCtib 9 lupiendis.
fol.24.b-
Conft. 42. quomodo capellani 8c Collegiales fe debent habere circa
divinum officiu peragedum dieb 9 minus magifcj; folenib 9 fo.a6.a .
Confti. 43. de officio peragendo a Collegialib 9pro animab 9 fundato-
Conftit.
camera
5:0.
qucd
nullus de Colle-
domum vicini,
fol.^o.a
nemo doimiat in
alterius.
fol.^o.a
Conft.52. qucd
nemo extrarius in
Collegio dormiat. fol.^o.b Conft.53. quod Rector quoties vo luerit, pofsit intrare
cameram cu-
iufcunque de Collegio.
fol.30.fi
Conft.54. quod nemo fine Collegaextra Collegium exeat, fol.^o.b
Conft.55.qu6d femper fervetur
fi-
& maiorum, fra-
lentiu prxfertim in choro, refecto-
truu,& benefaCtoru fuoru. fol.2<S.b Confti.44. lI ot,& qu$ anniverfaS
trumentorum muficorum,aut cho
ri^ ac parentum,
lia dicere teneantur
annuatim ca-
peilani 8c CoJleg.
foLay.a Conftit.45. Quatperfonxpofsint
Collegium
intrare
ad audiendum
divina, vel ad vifitandum Collegia les,& de punitione illius,qui mulie
rem aliquam intromilferit.fol.27.b Conft.46. de actibus exercedis per Collegiales tam in leCtionib 9 ,
qua in difputationibus,& quod non im plicentfe negotijs.
fol.28.a
Conftir.47.quomodo Collegiales polfunt opponere cathedris , vel
fe
liibftitutionibus
,
ac leCturis extra
Collegium.
fol.2p.a
rio,
& capitulo & pulfationes inf~ ,
res in Collegio inhibetur, fol.p.a Conft.56.de ludo vitando.fo.^o.a.
Conft.57.de murmuratione,& cotentione vitandis in refeCtorio , 8c coquina, vel alibi, de pcena eius,
&
qui no obedi erit ReCtor-i mulCtanti, aut negata portione rapuerit , Sc quid agendu fi contentio inter Re-
ctorem
,
& alique de Collegio ac-
ciderit.
foi.^o.b.
Conft. 58. ne quis ReCtorem convitio afficiat.
fo.p.a.
Conft.59. de cocordia ponentia in ter rixates,&
pcena infligeda foveti
parte alterius rixantiu.
fol.^.a.
Conft .48. quo tepore porta claudi
C6ft.60.de confervationepecunia
& de poena infligenda illis, qui claufa porta venerint, autper
ru,& inftrumentoru, 8c aliaru fcrip turarum Collegij, etdeinventarijs fiendis de rebus Collegij. fo.32.fi. Coft.61. de cuftodia Bifiliotecx,et libroru,ec quod ponantur tabulam quib 9 oes libri per ordine cofcriba-
debent,
feneftra, vel parietes exierint, aut a
Collegio fe abfentaverint. fol.2p.a
Conft. 49. qui vitiu carnis in Collegio comiflerit, aut
occultam
,
vel
concubinam
publicam habuerit,
ms ad Collegium
perdat. f0L30.fi
de punitione illius,vel illoru, qui de ea aliquid furtive fubtraxerit tur,et
Li
Conft.
&
Conft.62.de pcena furtive invaden
tium res
fol.34.a-
Collegij.
Conft.63. de cuftodia rerum Coleius indemnitate fervanda,
legij,
&
& pcena invadentium eas.
fo.34.a-
Conft.64.de provifionibus oppor-
tuno tempore faciendis, fol.3 ^.a. Conft.65.de folicitudinc per Rectorem & confiliarios adhibeda circa debita Collegij recuperada.3 5-a Conft.66.de poifefsionibusColleCollegij vilitandis per Redore
&
giales
,
& pcena negligentibus im-
ponenda. Conft.67. quid fit agendu ,
f-35-b.
__
fi
ultra
expenfas ordinarias Sc extraordina fiurias de bonis Collegij aliquid 3^.a.
perfuerit.
Conft.68.quis ordo fit tenendus.fi redditus & proventus Collegij con f36.fi. tingat extenuari. . Conft.69.de ratione adminiftratio
nu reddenda per Redorem Sc confiliarios in fello Omnium Sandoru,& in fine cuiuslibet anni. £37.2. C0nft.70.qu6d peccantes evangeSc nifi lice moneantur a fidentibus. Redori fiat denunfie correxerint . ^jhs tiatio. _
Conft.71.de punitione facientium fada. vel verba di ffa matoria. vel injuriofia de Collegio,
vel dicenti u
m
votorum vel de perfionis eius . Sc fi varietas fuerit in poenis delinquen-
tium.quomodo arbitrandu
fit^S.a
qui
Conft.72. de punitione
illius
dixerit, fie audifte aliquid
de aliquo,
.
confiliarijs pofsint difipenfiare
portentur in
audierit. 3 S.b.
,
f 3
cafiu licito.
8
ut .
b>
.
perConft.74. de pcena infligenda cum armis.3 S.b.
9 cutientib exteros
Conft.75.de punitione accipientiu pladium, vel lignum, vel aliud fimi le animo
offendedi Collegam , vel
percudentium
cum
eis.
lol.39.a.
Conft.76.de punitione eorum, qui
domi, vel extra procedunt ad verbe comit ra fine armis, vel tale aliquid tentium in auxiliu alicuius. £39.3. Conft.77.de pcena Redoris, deo filiarioru
fi
negligetes fuerint ultra
tiiduum in poenis infligendis.39.bC0nft.7S.de punitione murmurati
um contra Redorem,vel confilia
rios propter Sc a
quibus
exeeutionem pcenaru, quo tempore debent
Sc
gravati petere juftitiam
fiua.
f.39.b.
Conft.79. quis recurfus , fi Redor 40.0. aliquid injuil mandaverit. e'
Conft.So.provifio contra Redore ftatuta huiufimodi non obfiervante vel
non facientem iervari,vel bona
Collegij male adminiftrante, necnon contra objicientes,d deficien-
probatione pnedidoru. 40.3. Conft.81.qucd nullus per trafigrefi-
tes in
fione, automifisione
horum itatu-
m
toru incurrat pcena perjuri) , nifi cafibus exprefisis per h^c ftatuta, Sc
quod
infinuetur lex exeplaria.4o.b
Conft.S2.qui,d quales efle debeat
,
ex quo infamia fadi pofisit oriri,
no probaverit a quo
Ccnft.73 de pcena infligenda por5: cum tantib arma, 8c quod R edor
Vifitatores.&de fi
modo quem in
ip
vifitatiene tenere debent. £41.3.
Conft.83.de vifitaticne,& tempore
re
quo
fieri
debeat
& de punitione dum fuerit,declarans modum,quo
per Vifitatores facienda,
omni re-
clamatione Sc appellatione exdufis,& quid
fi
Vifitatores aliquid ul-
poteftarem
horum ftatutorum
didis conftitutionesobligant^.b Conft.8y.ubi rogantur Gubernato res
& Rectores civitatisHiipalis,ut
vigore fibi coceflam voluerint ufur
Collegio faveant,& ipfum a malevolis,invaforibus pro virili fua tue-
pare,autfe amplius intromittere,
antur.
tra
litfaciendum.
fo-42.a.
Conft.84.in qua refervat fibi ftitutiontbus
fi^.b
Confi.S6.de licentia augmentandi
Con unum Collegialem
ditor earum,quicquid indidlis co-
addendum, diminue-
duinq; interpretandum, velmuta-
,
vel
unam ca-
pellaniam ultra predidtum
nume-
rum , & recipiendi nepotes fuos ad ingrefsuCollegij certo
modo.44.a
Finis Indicis Conftitutionum.
D.D. Antonio de Monsalve Re<5torefkÂŁtum.
et
Gvzman
q
!
RE QV
E L
Y
N
i
j»
6
a
0 K.r/A';
«»
OR A T O a viendo confis derado fer jufto,que cn todas las maya1imite^ue las califique por ciertas, para queie tcngan portales dcfdc que foa pafiadas en cola juz« gada: enteadiendo fer de inconven * ence las que tocan a nobIeza,y te ” as
••3.T.
>7 j-f
4j.v T^**
li
m pi c * a no Ie tengan, fino antes difi
* I • t poficionperpetua;paraqtrasdcmu* chosadtos pofitivos obtcnidoseabal,y juftameteporlos me« dios ordinarios y juridicosino fe exeeutorien cn los defeendiences por linea re&a,fino queden fujetos a ios cfeclos de q odioy raalicia q cada diafeexpcrimentan,fean-maspoderofos q la aucoridad de lacofa juzgada.Por dos de los capitulos de la prcmatica que mandamospromulgar en onze dcFebre ro, defie ano, ordenamos ymandamos, que cn*cl quarto, quartos donde huviefle tres a&os pofitivos de linipieza^ na bleza, cada vno en ei adto que fc requierc, fe tega por pafiada en cofa juzgada,y exccutoriada,y que en fu virtudfcadquiera dcrccho Real alos defeendientes por linea redta, para quedar calificados por noblesy limpios cn tedos los adtos que fe ofrccieren en aquclla parce,y que bafteprovarfc Iadefcendencia de las psrfonas que tuvicren los dichos tics adtos , ai ,
,
modo que
en las hidalguias , ehtendiendofe aimadiosfeayan ganado en diferentes Con«; Cocnunidadcs , 6 Collegios, 6 cn vno mifle compre* hendieren los adtosjpcro que fi los tres nofucren cumplidos^ y folamence huviere vno,no fe aya de dar por pafiada en cola juzgada, la ncbleza, 6 limpieza, ni los defeendientes tengan adquirido derecho algu no, fe les ayan de nazer nue vas prue y
que
fe
platica
los dichos tres
fejos, Tributu les,
mo,y
refpeto de vn quarto, dosj u de todos, fcgun
vas de fu calidad cn laform'a ordinaria. Y llegando a trcs,fe caule el dicho derecho Rcal , y les coraprehenda j y que para obrar el efeto referido, los dichos tres adtos ayan de fer gana^ adquiridoscnlalnquificion, oenel nueftro Confejo dos y
delasOrdcncs, Religion dc Sanloan, Santa Iglcfia de TolcdQ
Icdo^uatroCclIegios mayorcsdeSa!amanca,y los dosmaValladolid,y no de otro Tribunal, Iglc* y ores de Alcaia,y de Jia,CoIIegio,yConumidadalguna,fegunmaslargo enlosdichos Capiculos,aque nosrefeiimosjie concieoc. Y agora por parce de
DON GASPAR DE GVZMAN
Con-
de de Olivares, Comendador de Biboras^de laOrden deCalatrava, de los nueftros Cofcjosde Eftado;y Guerra,nueftro Sumillerde Ccrps, Cavallerizo mayor , y Chancilicr mayor de las Indiasrnos ha fido hecha relacionjque EL RECTOR ALES dei Collegio mayor de Santa MaY ria de Iefus, que vulgarmente fc Hama de Maefie Rodrigo, E (ludio general y Vniverfidad de la Ciudad de Seviila, que F ER* fundo y dotp el Maeftro A,Dignidad, y Canonigo de la Santa Ygiefia dc la dicha Ciudad , Prothonotario ADoftoiico,ye6fellor de los dichos fcnoresReyes Catolicos
COLLEGI
DON RODRIGO
,
NANDEZ DE SANTAELL
D. Fernando,y dona Yfabel nueftros predecefibrcs, qmurio elebto Ar^obifpo deZarago^a, por Efcriptura otorgadacn eftaVillaaveyncey nueve de Mayodefte ano,poranteIoan de Santillananueftro Efcriva no /entre el dicho Conde dc la vnaparte,y elLicenciado donluan de Alvarez Serrano, Collegia! dei dicho Collegio , Cathedraticode Prima de Canones de
Ia
dicha Vniverlidad , Iuez deapclacionesde
la
nuef-
tra Audieneia de Canaria,de ia otra,que defpuesfue aprovaday ratificada por el Re dtor y Collegialesdel, en la dicha a diez y nuevetielunio de ei miftnoano, por ante foan Luys de Santa Maria nueflro Efcrivano , y dei numerodeila. EI dichoCollegiolc tieneadniitido 3 iecebido,
Ciudad de
Seviila
,
y reconocidopor fuverdadero, vnicoy perpetuo protc&or, con los onores, titulos ,y decretos contenidos en la dicha Efcnptura>durante fu vida,y defpucs della,a lospoflecdoresde fu Gafa , Eftado , y Mavorazgo y que e! dicho Collegio coa folas fus rentas y cuydado> a confervado y conferva la dicha Vnivsrfdadjdeque han falidonvnchos Do<ftores,y Maefttcs en todas facukades , en las quales ay mucho concurfo de :
,
oyencesjpor leerfe yeynte Cachedras,que pagael dicho Collegio de fu hazienda ,y rentas , por no cener la dicha Voivcr* fidad, bienes, ni proprios aigunos que con la auftoridad y ;
y
repu-
reputadon queatenido, han
lalido
delperfcnasdegrandei
fultos para diferencescargos,P]a$as ,y Ofk'ics,y fiempre los fenores Reyes nucftros predeceflcres, en cafosgravese'im. pqrtantes k han confultado,y en todas las ocafiones ha cum* pudo de mancra que ningunofe lehaavecajadory alos j
Coi.
que entran en el dicho Collegio »y alos familiares q firvenen el,fc les ha hccho,y bazeo ngurolas pruevas delini* pi.za,y de otros requifitos calidades con abono de los tc{3 y tigos que fobre ello deponen y por cfto,y otras razones ha Gdo ca!ificado,apececido,y eftimado; Suplicandonos que telegialcs
;
niendoconfideracionaloreferido ,yparaque mejor ,y con mas alieotofepueda continuarelexerciciodelas letras que tan neceflario esenladicha Ciudad
, fueffemos fervido de declarat quelocontenido enlosdichos Capitulosque arriba fe haze mencion , comprchenda cambien a el dicho Coi* legio , o comdla nueftfa merced fuefTe. Y nos acatando lo fufodicho,yalo. muchos^buenos, grande s,agiadabks» parti-
culares, e lenaladosferviciosqueel dreho Conde nos ha hecho,y concinuamece haze (de que nos tenemospor muy fervido) loavemos tenidoporbien.y por Ia prefente,ofu trafla. do>fignado de Efcrivano publico , declaramos mandamos ,
y
que los tres actos que conforme a la dichaprematica, han de hazer cofa juzgada para la calificacion dela limpieza, obren cfte efeto , fiendo dei dicho Collegio mayor de Santa Maria de Iefus , como fe obran y han de obrar , fiendo de la Inquifi* cion.Confejode las Ordenes, Santa Yglefia de Toledo.y de-
mas Collcgioscentenidos en los dichos dos Capitulos, que
aya de
efta dcclaracion
cia paraotro Collegio
,
fervit, ni firva
Yglefia» ni
fin
de confequcn.
Comunidad alguna
por»
quenueftraintenciony voluntad, esdehazercfte favor al dicho Collegio» en confideracion , y por los fervicios dcl di. cho Conde. Pechaen Madrida rp. de Sepcienrbre de 162 %,
Y O
anos.
r.uefirofcnor.
E
L
R E
Y.
Pedro de Contreras.
Por mandadodel Rey Su Mageftadainf-
tancia y fiipli caci on de el Con de de Olivares, declara que los tres aitos que conforme a la Prematica dedjezdcFebrero defle
ano , han de hazer cofa juzgada para la calificacion de obren efte efeCto, fiendo dei Collegio mayor ,
limpieza
de
Hri que edo firva de Confopara otro Collegio, ni Comunidad alguna. Coa; fu original, dondc fe laco firmado de la Real maRey nucftro fenor, y rubticado con cincorubricas,
de Maeffe Rodrigo de Ssvlila j
dienda
,
cuerda con
no
dei
Pedro de Concreras Secretario de fu Mageftad,que queda en poder dei Rector , y Collegiales dei Collegio mayor de Santa Miria de Iefus,que vulgarmente Ilaman de MaeiTe Rodrigo, Vniverfidad de Sevilla. Eecha en Sevi. dias dei mes de OCtubre,de mily feyC Ua en
y refrendado de
cientos y veyntc y tres anos.
EL REYOYERNADOR, Y LOS dei
mi Confejo,y dei de la Camara;Por parte de
Collegiales dei Collegio de Santa ei Rector , y A r i A de I e s v Sj Vmveifldaddela Ciudad de Sevilla,nos a lido hctharclacion, oue el Doct. DonRodiigo Fernandez defantaEila , Digni-
M
dad y Canonigo de la lanta Iglelia de la dicha Ciudad y Confeflbr de los Tenores Reyes Catolicos,que murio ele&o Ar^obifpo de-Zarago^a, fundo el dicho Collegio, y con las rentas que ledeiba confervadola dicha Vniverfidad,pagandp veynte Cathedras, leyendo la mayor parte dellas Tus Collegiales;de donde an falido mn
y
chos DoÂŁtores,y Maeftros en todas faeulcades,y Collegiales para diferentes placas, y oficios. Y las pruebas rigurolas que Te hazen a fus Collegiales , Familiares, fon a&o pofitivo de liinpieza, como los de los y
demas Collegios mayoresde Salamanca,ValIadolid,y Alcala,Inquificion,y Tanta Iglefia de Toledo, Confejo de las Ordenes, y Religion de San Iuan por eftar declarado alsi por cedula nueftra. Y de tiempo inmemorial a efta parte a uTado el dicho Collegio el titulo de Mayor y ,
:
en efta conformidad el Reiftor tuvo el primer lugar en la V niveifidad, aunque concurrian antes juezes de la nueftra Audienda de los Grados de la dicha Ciudad de Sevilla , y Inquifidores y en los aSos publicos, alsi en lu Collegio como por las calles, le a dado al dicho Rector ei pri :
mer lugar por el mi ATsiftente, y Arcobilpo della, y Grandes de
eftos
Reynos , con quien a concurrido comnlignia particular de onor,teniendo afsi mifmo el primer lugar, argumento y replicas en las conclu ftones de ciencias que a avido en la dicha Ciudad en los Conventos, otras partes publicas. Y por aver en ella otro Collegio que Iglefias , y Haman de la Concepcion, donde alsiften Clerigos Theologos; y otro de Frayles que Haman de Santo Thomas , fiemprefe a diferenciado , y fidoconocido por el dicho titulo de Mayor. Y nos, y ei nueftro Confejo le avemos nombrado afsi en muchas provifiones y cedulas, dadas en los aiios de mil feyfcientos y feys/eyfcientos y veynte y uno,feyR y
cientos y veynte y tres,feyfcienros y veynte y ocho, y efte prefente; fuplicandonos que para que no aya duda ni diferencia en efto,fue(Temos fervido de mandarfelc conferve laprerogativa de que a gozado con el titulo
de Collegio Mayor,mandando fe
palabra,o como la nueftra merced
con el,por efcrito,y de Ytemendoconfideraciona
le trate
fuelfe.
de os ordenar mandar,conjo os ordeno y many ia prerrogativa de que a gozado en eido para que no , cengaocaiicn de quexarie,que alsi es mj voluntad. .Fgcha en Madrid a pnco de Octu Erede mil fcyfcientos ytreyntay tres anos. Y EL, y E Y. Por mandado delRey nueftro fenor. Don Sebaftan de Contreras. No deve media annata, V.jVlagefdad lo mando. Paraque al Collegio mayor defanta Mariadelefus de Sevilla, fe le Io referi<jo,c rcfuelto
do le confei veis
O
R
Conferve la prerrogativa, y titulo de Collegio mayor de que a gozado. CeRcuerda cor? fu original donde fe laco, brmado de la Real mano de el Rey nueidro fenor, y rubricado con tres rubricas , y refrendado de don SebaRian de Coiitreras Secretario de fu Magefdad, que queda en 'poder dei Rec?or y Collegiales dei Collegio mayor deSantaMaria de
’
Iefus, Vniveriidadde Sevilla. '
' -
'
pies
de
•
7
•
-
dias dei
Fecha en Sevilla en •
f
POR EL TENOR DES TE INTERROGATORIO
SE-
ran examinados Ios teftig0 s(Ios quales for^ofamente an de fer chriftianos viejos)que depufieren
cerca de
la
,
y dixeren Ius dichos
Iimpieza, genealogia, viaa,y coftumbres , y otros
requifitos de opuefto al Colegio Mayor de Santa Maria delefus,que vulgarmente llaman de MaleRodrigo,Eftudio general,y Vniverfidad de Ia ciudadde Sevilla.
P
RIMERAMENTE,
Si
conocen,y conocieron
ya
aldicho fus padres,
y
a
fus abuelos pa
ternos,y a fus abuelos maternos,y a mas afcendientes fuyos , afsi paternos, como maternoSjO tienen dellos noticia,y Ii faben de do de fon, y fiier on naturales todos Ios fufodichos , y cada uno dellos, digan,&c. Si les Ia
tocan las generales de la ley,o alguna dellas,y digan
edad que tienen, &c.
eshiSi faben que el dicho i jo legitimo, y natural de legitimo matrimonio de Ios dichos fus padres,
y por tal hijo legitimo
es avido,y tenido.y
comunmente re-
putado, digan, &c. Si faben que el dicho
3
y Ios dichos fus padres, y afcendientes ,
afsi
abuelos, vifabuelos,
paternos ,
y losdemas fus qualquiera
como matenos , y
dellos,fueron,y Ion chriftianos viejos,limpros,de limpia ca-
en parte alguque fea,de ludios, Moros,Mudejares o
fta,y generacion,fin raza, ni macula, ni objeto
na, por muy remota
,
converfos de alguna feta mala reprobada,y que nofonCaha rios de Ios Guanchos,ni Gitanos,ni negros,nimu!atos , yen tal poIfefsion,op'inion,y
fama de tales
chriftianos viejos,lim
pios de las dichas razas y deferos lon,y an fido avidos y tenidos,y comunmete reputados,y enellos,ni en alguno dellos
q
A
ni
de
generacion>nofaben,ni vieron,ni oyero ni entcndie
fu ro lo cotrario 3 y q efto es publico y notorio,y publica boz,yfa ma encre codas las perfonas 3 y en los lugares dode los dichos de czda uno dellos fea tenido,y tiene noticia,diga,&c. ni
3
y
o alguno Sifaben que el dicho 4 de los dichos fus padres,o abuelos,o mas afcedientes, alsi pa ternos, como maternos,an fido penitenciados , o caftigados por el Inquificio Santo Oficio de la fecretamente publica,o por otra jufticia alguna3 eclefiaftica 3 o feglar,con caltigo de 0 que
les
aya reliiltado infamia, digan,&c.
o alguSi faben que el dicho 5 no de fus padrcSjO abuelos,y mas afcendietes paternos,y ma ternos, a-y a fido infamado dei pecado nefando, digan,&c. dicho que el no a te 6 Si faben nido^ni tiene enfermedad de bubas,de fan Anton o de San 3
,
Lazaro,o de SanMarcal,o lamparones,o flemalalada,o otra enfermedad contagiofa, antes lo an tenido,y tienen por hobre limpio,y fano de las dichas enfermedades , y que no an L oy do, ni entendido lo contrario, digan,&c. Si faben que el dicho no a 7 fido frayle,ni obligado a alguna Religion,ni Orden militar
dig an,&c. 8 Si faben que es cafado,ni a
el
dicho
no
dado palabra de cafamiento a muger alguna,
ni tiene pleyto en eftarazon,digan,&c.
no a fi9 Si faben que el dicho do familiar de algun Colegio en Efpana, ni fueta della, di~ gan,&c. 10 Si faben que el dicho no ali fervido a a perfona alguna en efpecial algunBe do criado,ni neficiado,d Prebedado dela fanta fglefia deSevilla,diga &c. 1 i Si faben que el dicho no tiene alguno pariente que feaBeneficiado,Canonigo, al prefente 6 Dignidad enla fanta Iglefia de Sevilla , dentro de terccrb grado, digan,&c. i z Siiaben que el dicho no tiene en el Colegio pariente alguno por confanguinidad , o afinir dad dentro dei quarto grado, digan,&c. 13 Si 3
3
1
3
Si
faben que
ei
dicho
?
A es hombre
virtuoio,de buenas coftumbres,vida,y fama,quieto,y pacifico,
y recogido,nobulliciofo,ni efcandalofo,ni reboltolbyrii
riene otros vicios,ni malas coftumbres,y
que cs a propofito
para vivir en Comunidad,digan,&c. Si faben que el dicho 14 es o rdenado,y que ordenes tiene,digan,&c. Si faben que el dicho 15 no tie ne renta en bienes efpirituales,o temporales que valga mas , de veynte ducadosbn cada uu ano,diganlo que faben, de y razon como lo faben, &c. 16 Si faben que los dichos padres dei dicho ici
no tienen hazienda, bienes, o otra cofa algu na,q valgan mas cantidad de mil ducados,digan lo que fabe ydeclarenlos bienes ye!valordellos,&c. Si faben que el dicho 17 nifus padres,ni abuelos,ni mas afcendienres;paternos,o maternos ni alguno dellos,no an\tenido,ni tienen oficio vil, ni baxo,ni
me canico,digan, &c. 18 Si fabenque rodo lo fufodicho es publico,y notorio,pu blica boz,y fama,ni aver oydo,fabido,ni entendido.cofa en contrario, y den razon de todo,&c.
POR. LAS
PREGVNTAS SIGVIENTE;S
feranexaminadoslos que dixeren en abono de los teftigos que uvieren dicho y depuefto en las informaciones yprovan ^as pIenarias,fecretas,o publicas,de los opueftos
a el dicho Collegio mayor. 1
â&#x20AC;&#x2122;f^^imeramente3^ e° noG en a los teftigos que i
an dicho,
que fe nombraran y eferiviran fus nombres,losquaIes an depuefto en efta informacion de
,'.[{>
y fiiaben de donde ion
io
vezinos,y naturales, digan,&c. Si les
Ia
tocan las generales de ia iey,o alguna dellas
,
y diga
sdad que tienen,&c.
cada uno dellos fon chri macula deMoros ni Iudios,ni Co verfos de alguna mala feta reprobada, que y en tal poflefsion an Edo y fon avidos, y tenidos,y comunmeteTeputados5 hn averqydoni entendido cofa en contrario, y que ninguno de los diehos teftigos aiido penitenciado,ni i
Si faben
q los diehos
teftigos,y
ftianos viejos,Iimpios de toda malaraza,y
caftigado,publica,mfecretamente por elfanto Oficio de Inquificion,digan,&c.
la
Si faben que los diehos teftigos cada uno dellos , fon 3 , y buenos chriftianos,temerofos de Dios,y de el peligro de lias
conciendas, y perfonas,que fiempre an tratado,y tratan ver dad,y la avran dicho en fa dicha informacion, lus depofi yq ciones en juyzio fuera dei, feles deve dar,y a dado entera y fee y credito,digan,&c. Si faben que todo lo fufodicho es publico, notorio, pu y boz y fama,ftn aver oydo ,ni entendido cofa en contra rio,digan,&c.
4
blica