www.arkiv.com.tr
2015.indd 1
25.05.2015 14:26:01
Bas覺m Tarihi May覺s 2015
2015.indd 2
25.05.2015 14:26:01
ARKIV dünyadaki tüm sivil arşivler gibi, sektörde bilinçli veya öngörülü kurum / kuruluş / şirketlerin sunduğu bir dizi sponsorluk veya destek anlaşmaları ile kısıtlı bütçelerle ilerleyen; azimle ve yıllar süren bir uğraş ile küçük yollar alabilen, son derece uzun vadeli bir proje. ARKIV basit bir proje imgeleri sergisi veya proje deposu değil; en azından öyle olmaması için elimizden geleni yapıyoruz. Kurulduğu andan beri, gönderilen tüm görsel ve yazınsal bilginin sınıflandırılarak, bir sistematik içinde sunuculara girilmesi, ilişkilendirilmesi, haritalanması ve en nihayetinde internetten bu verilere ulaşmak isteyenlere, kullanıcı dostu bir biçimde sunulması için uğraşıyoruz. İşte bu kitapçığı hazırlamamızdaki temel sebep de ARKIV’in sürekli çeşitlenen ve rafine edilen bilgi sunma pratiklerine dair farkındalık yaratmak.
temsilini yansıtmaktan da bir o kadar uzak. Bu yalnızca 2013 yılında yaşanan ARKIV’in v2 ve v3 arasındaki geçişte kendi kendine parçaladığı veri tabanındaki bütünlük ve bunun ile ilgili sorunlarla da doğrudan alakalı değil. Temel prensiplerinden biri gelen projeler arasında keyfi bir seçilim yapılmadan yayınlanması olsa da, ARKIV her şeye rağmen Türkiye’de 1920’lerden beri üretilen yapılı çevrenin ancak ‘kaymağını’ temsil ediyor. Kısacası “Türkiye’nin Mimarlık Arşivi” sloganına sahip olan ARKIV, aslında biraz manidar bir biçimde bu alt metnin kapsayıcı tonunun tam da tersini işaret eden bir içeriğe sahip. ARKIV günlük yaşamınızda Türkiye’de nadiren göreceğiniz, yaşayacağınız yapıların ve hiçbir zaman gerçekleşmemiş fikirlerin bir dökümü denebilir.
Ancak bunlar ARKIV’in ilginç ve/ya heyecan verici olan kısmı değil aslında. Az önce söylenen özellikleri sitenin içerik toplama ve yayma mekaniğine dair yine ‘mekanik’ göstergeler. Asıl heyecan verici olan, verinin kendisi değil, yıllar içerisinde –hem bizim hem de sizin tarafınızda– nasıl temsil edildiğine de tanık olabiliyoruz. Böylelikle ARKIV yalnızca içerik değil aynı zaman da bilgi de üretiyor ve mimarlığın son derece kendi içine dönük görsel dünyasının temsil pratiklerindeki dönüşümlerine dair de bir şeyler söyleyebiliyor. Bu bilgi, verinin kendi içinde kurduğu ilişkiler, ağlar ve örüntülerin arasında gizli. Bizi en çok heyecanlandıran durum işte bu: bir gün ARKIV’deki örüntülerin ve ham verinin akademik amaçlar ile kullanılır hale gelebilmesi…
ARKIV’in bir metadata boyutunda ham veri sunamıyor olması, sunduğu veriyi daha değersiz veya bilimsel de yapmıyor. ARKIV eninde sonunda mimarların ve ofislerin son 14 yıldır kendilerini, firmalarını ve en önemlisi mimari külliyatlarını (projelerini), sayısal ortamda yeniden var ettikleri serbest bir ortam. Burası, ülkedeki mimar, ofis ve yapı çevresi/ekolojisi için çeşitli göstergeler sunabilen, geriye dönük incelenebilen ve geo-specific okunabilen bir ortam. Tam da bu nedenlerden ötürü yıllardır ARKIV Seçkileri, Türkiye Mimarlık Yıllığı, Arkitera Ödülleri, Ulusal Mimarlık Ödülleri gibi bilginin ulusal veya uluslararası kuruluşlarca rafine edildiği projelerin doğrudan ARKIV’e de yansıyabilmesi ve ARKIV’in veritabanına farklı ölçeklerde bakış sunabilmesi için uğraşıyoruz. Bize 14 yıldır destek veren, bir nevi ARKIV’i ARKIV yapan, mimarlara, tasarımcılara, sponsorumuz Kalebodur’a ve benden önce bu projeye emek vermiş tüm ARKIV sorumlularına teşekkürler.
Yine de ARKIV veritabanının bu bilimsel sayılabilecek istatistiki olanaklarının sınırlarının da farkında olmak gerek. Bir açıdan bakıldığında ARKIV oldukça kapsayıcı bir başvuru kaynağı, 10 yılı aşkın süredir toplanan binlerce projeye, yüzlerce mimara, ofise dair verilere erişebiliyorsunuz. Daha geniş bir açıdan baktığınızda da ARKIV Türkiye’deki mimari çevrenin nihai
Özüm İtez ARKIV Sorumlusu
1 2015.indd 1
25.05.2015 14:26:01
TARİHÇE 2001 - 2003
Arşivleme ve Teknik Altyapının Oluşumu 2001 yılında Arkitera Mimarlık Merkezi, 32 ülkenin mimarlık web sitelerinden oluşan Uluslararası Yarışmalar Ağı’na (International Competition Network) üye oldu. Böylelikle üye ülkelerin Türkiye’deki mimarlık kültürünü izleyebilecekleri İngilizce ve Türkçe yayınlanan bir veritabanı oluşturma gereksinimi doğdu. 2001 yılında ilk adımları atılan proje için benzer mimarlık veritabanları incelendi. Kalebodur projeye ana sponsor oldu. Mimarlık Merkezi yöneticileri ve çalışanları ile birlikte Aydan Balamir, Belkıs Uluoğlu, Aykut Köksal, İhsan Bilgin ve Uğur Tanyeli’den oluşan danışma kurulunun da katılımıyla gerçekleşen arşivleme ve teknik altyapının hazırlanması dönemi 2,5 yıl sürdü.
2003
Merhaba AMV 2003 yılında Arkitera Mimarlık Veritabanı, AMV ismi ile 6 Ekim Dünya Mimarlık Günü'nde, Kale Grubu’nun ana sponsorluğunda ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, İTÜ Mimarlık Fakültesi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Ağa Han Vakfı Mimarlık Ödülleri, TSMD, İstanbul SMD, DOCOMOMO Türkiye’nin katkılarıyla yayına açıldı. AMV ile Yapılar, Kişiler, Mimarlık Ofisleri, Proje Tipleri, Yarışmalar, Ödüller, Etkinlikler, Yayınlar, Okullar ve Kentler indekslenerek sınıflandırıldı ve her içerik birbirine referans verebilecek şekilde yayınlandı.
2005
DOCOMOMO Türkiye İşbirliği DOCOMOMO Türkiye ve AMV arasında yapılan işbirliği ile Türkiye’deki modern mimarlık mirasına ait yapıların bazıları AMV ile paylaşıldı ve yayınlandı.
2007
ARKIV Haziran 2007'de AMV, “Arkiv” ismi ve yeni tasarımı ile yayına açıldı.
2007 - 2014
ARKIV Seçkileri Projelerin ARKIV’e koşulsuz kabul edilmesi ve öne çıkartılmadan monoton bir şekilde yayınlanması, Türkiye'de her sene üretilen nitelikli mimarlık ürünlerinin sayısındaki artış, Koleksiyon Mobilya tarafından hazırlanan Koleksiyon Yıllığı'nın 2003 ve 2004'te yayınlandıktan sonra devam ettirilmemiş olması, ARKIV Seçkileri fikrinin ortaya çıkardı. Her yıl, bir seçici kurul tarafından, bir önceki yılı kapsayacak bir seçki yapılmasına karar verildi. İlk ARKIV Seçkileri 2007 yılında yapıldı. 2007'den 2014 yılına kadar, TSMD, İstanbul Serbest Mimarlar Derneği, İzmir Serbest Mimarlar Derneği, Arkitera Mimarlık Merkezi'nden birer yetkili ve üniversitelerde görevli bir akademisyenin yer aldığı, toplam 5 kişiden oluşan ve üyeleri her yıl değişen seçici kurul 7 kez toplandı. Toplam 308 proje ARKIV Seçkileri’ne girdi.
2008-2009
Kısa Bir Ara 31 Aralık 2008’den itibaren kaynak yetersizliği nedeniyle site belirsiz bir süre için kapandı. ARKIV, Kalebodur sponsorluğunda, 1 Haziran 2009'da tekrar yayına açıldı.
2 2015.indd 2
25.05.2015 14:26:01
2010 - 2014
ARKIV Buluşmaları Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından belirlenen, ödüllü, seçkilere girmiş ve/ya önemli yapıların, mimari müellifi tarafından kısıtlı sayıda bir gruba, yerinde anlatması, tartışılması ve gezilmesi hedeflenen bu etkinliğin ilki Ocak 2010'da yapıldı. 2014 yılına kadar toplam 33 kez ARKIV Buluşmaları yapıldı. Kaynak yetersizliği nedeniyle ARKIV Buluşmaları’na 2014 yılından itibaren belirsiz bir süre için ara verildi.
2003 - 2013
ARKIV v2’nin 10 Yılı Daha sonraları ARKIV v2 olarak adlandırdığımız bu veritabanına 2013 yılına kadar aktif olarak on binlerce içerik girildi. Hala açık olan ve http://v2.arkiv.com.tr adresinden erişilebilen ancak 2013 yılından itibaren güncellenmeyen siteye 2003 - 2013 yılları arasında girilen verilerin listesi: Proje Sayısı: 10,524 Ayrıntılı Proje Sayısı: 4,999 Mimar Sayısı: 13,507 Ayrıntılı Mimar Sayısı: 330 Mimarlık Ofisi Sayısı: 1,650 Ayrıntılı Ofis Sayısı: 735 Yayın Sayısı: 379 Ayrıntılı Yayın Sayısı: 78 Okul Sayısı: 242 Ayrıntılı Okul Sayısı: 128
2013
ARKIV v3 2013 yılında Arkitera Mimarlık Merkezi yeni ve daha verimli bir veritabanı sistemini kullanmaya başladı. ARKIV'de diğer tüm AMM web siteleri gibi bu veritabanına geçerek ARKIV v3 adını aldı. ARKIV v3 ile birlikte ARKIV’in içeriği Proje, Mimar, Ofis, Buluşmalar ve Seçki olarak sınırlandırıldı.
2014
FieldTrip ARKIV, 2014 yılında Mayıs ayından itibaren, Google'ın ürettiği kent rehberi uygulaması Field Trip'in sınırlı sayıdaki mimari kaynak sağlayıcılarından biri oldu. Google Kampüsü'nde yer alan ve şirketin iç start-up firmalarından biri olan Niantic Labs tarafından geliştirilen Field Trip, hareket halindeyken size en yakın ve ilgi çekici yerler/olaylar hakkında konum ve açıklama bilgisi sunuyor.
ARKIV iPad Uygulaması ARKIV’deki Seçki ve Buluşma sayfaları dışındaki tüm içeriğin aktarıldığı ve paralel olarak güncellendiği ARKIV iPad Uygulaması 16 Mayıs'ta iTunes App Store'da yerini aldı.
2015
Türkiye Mimarlık Yıllığı 2015 yılından itibaren ARKIV Seçkileri yerine daha kapsamlı ancak yine de benzer bir proje olan Türkiye Mimarlık Yıllığı üretilmeye başlandı. Yine Kalebodur sponsorluğu ile yoluna devam eden yıllık sayesinde projeler yalnızca web’de sayısal olarak değil aynı zamanda çeşitli mekanlarda, fiziksel olarak da sergilenmeye başlandı.
3 2015.indd 3
25.05.2015 14:26:01
Türkiye'nin ilk yer karosunu üreten ve ürüne ismini vererek jenerik marka haline dönüşen Kalebodur, bugün inovatif ürünleri ve mimari projelerdeki teknik çözümleriyle tercih edilen bir markadır. Sektöre inovatif ürünler sunmanın yanında tasarımın da çok değerli bir kavram olduğu bilinciyle genç tasarımcılardan Tamer Nakışçı, uluslararası tasarımcılardan lsao Hosoe gibi isimlerle çalışan Kalebodur, yarım asrı aşan yaşıyla Türkiye mimarisinin yanında olup, toplumu ve mimarlığı ilgilendiren değerlere sahip çıkma misyonu ile projeler üretiyor. Kaleseramik çatısı altında faaliyet gösteren Kalebodur markası bir yandan geliştirilen ürün ve teknolojilerle mimarların yaratıcılıklarına destek olurken, diğer yandan farklı sosyal sorumluluk projeleriyle mimarlık kültürüne katkıda bulunmaya özen gösteriyor. Kalebodur, bugüne kadar gerçekleştirdiği sosyal sorumluluk projeleri ve sponsorluklarla, modern Türkiye mimarisine destek olmayı amaçlıyor. Türkiye'nin ilk mimarlık dijital arşivi olan Arkiv’in onüç yıldır sponsoru olan Kalebodur, Dünya Mimarlık Kongresi'ne İstanbul'da ana sponsor olarak ev sahipliği yaptı. SALT Araştırma,
Mimarlık ve Tasarım Arşivi’nin destekçisi olan Kalebodur, santralistanbul’un da ana sponsorudur. Kurumsal olarak sahiplendiği arşivleme konusuna titizlikle yaklaşan marka, Kalebodur’la Mimarlar Konuşuyor projesi ile gündemdeki konuları mercek altına yatırırken, Prof. Dr. Abdi Güzer’in gerçekleştirdiği mimarlarla söyleşiler de bir arşiv niteliği taşımaktadır. Türkiye’nin seramik alanında öncü markası olan ve adı seramik karo ile özdeşleşen Kalebodur, seramik ürün gruplarında Çevresel Ürün Deklarasyonu almaya hak kazanan ilk Türk markası oldu. Alman İnşaat ve Çevre Birliği IBU tarafından onaylanan Çevresel Ürün Deklarasyonu ile Kalebodur, tüm seramik ürünlerine “çevre etiketi” alan ilk Türk seramik markası olarak sektörde önemli bir atmış oldu. Kalebodur enerji ve çevre ile ilgili sorumluluğunun merkezine yerleştirdiği sürdürülebilirlik kavramıyla, kaynakların gelecek nesillere azalmadan, aksine geliştirilerek aktarılmasını hedefliyor. www.kale.com.tr youtube/KalebodurTR Twitter/Kalebodur Facebook/Kalebodur
4 2015.indd 4
25.05.2015 14:26:04
2015.indd 5
25.05.2015 14:26:08
ARKIV v2 (2003 - 2013)
4.999
10.524
Ayrıntılı Proje Sayısı
Proje Sayısı
330
13.507
Ayrıntılı Mimar Sayısı
Mimar Sayısı
735
1.650
Ayrıntılı Ofis Sayısı
Mimarlık Ofisi Sayısı
78
379
Ayrıntılı Yayın Sayısı
Yayın Sayısı
128
242
Ayrıntılı Okul Sayısı
Okul Sayısı
* İstatistikler 6 Mayıs 2014'te alınmıştır.
6 2015.indd 6
25.05.2015 14:26:08
ARKIV v3 (2013 - 2015)
834
2.404
Haritada İşaretlenmiş Proje Sayısı
Proje Sayısı
415 Mimar Sayısı
248 Mimarlık Ofisi Sayısı
308 ARKIV Seçkileri'nde Bulunan Projeler
61
33 228
ARKIV Buluşmaları Düzenlenmiş Yapılar
Planlama Kentsel Tasarım Peyzaj
45
Koruma Onarım
İç Mekan
414
Yarışma Projesi
1643 * İstatistikler 22 Mayıs 2015’te alınmıştır.
Mimari
7 2015.indd 7
25.05.2015 14:26:08
ARKIV iPad
2013 yılında geliştirmeye başladığımız, Arkitera Mimarlık Merkezi’nin bir veritabanın ilk defa mobil ortama aktarılması da sayılabilecek bu projeyi 2014 yılının ilk aylarında sonlandırdık. ARKIV’deki Seçki ve Buluşma sayfaları dışındaki tüm içeriğin aktarıldığı ve paralel olarak güncellendiği ARKIV iPad Uygulaması 16 Mayıs'ta iTunes App Store'da yerini aldı.
8 2015.indd 8
25.05.2015 14:26:09
Fieldtrip
Yine 2013 yılında, ARKIV’in kullanım ağını geliştirmek üzere başlattığımız bu girişim ile ARKIV, 2014 yılı Mayıs ayından itibaren, Google'ın ürettiği kent rehberi uygulaması Field Trip'in sınırlı sayıdaki mimari kaynak sağlayıcılarından biri oldu. Google Kampüsü'nde yer alan ve şirketin iç start-up firmalarından biri olan Niantic Labs tarafından geliştirilen Field Trip, hareket halindeyken size en yakın ve ilgi çekici yerler/olaylar hakkında konum ve açıklama bilgisi sunuyor.
9 2015.indd 9
25.05.2015 14:26:09
Türkiye'nin Mimarlık Arşivi "ARKIV"de Yenilikler Devam Ediyor
2014 yılından itibaren ARKIV arkiv.com.tr yeni yüzüyle yayında yeni arayüzü ile yayında
10 2015.indd 10
25.05.2015 14:26:09
Proje Ödülleri Süzme Özellikleri Proje sayfasında, ARKIV Seçkileri, Arkitera İşveren Ödülü, Ulusal Mimarlık Ödülleri Yapı Dalı ve Ağa Han Mimarlık Ödülü almış projeler süzülebiliyor
11 2015.indd 11
25.05.2015 14:26:12
Yeni Proje Kategorileri Projeler artık Tür, Tip Grubu ve Tip olarak 3 kategoride süzülebiliyor. Yarışma Tür’ünde Tip Grubu altında projeleri artık ödüllerine göre de süzebiliyorsunuz. Çapraz sorgu sistemi ile, örneğin Ankara'da 1. ödül almış hastane projelerini süzebiliyorsunuz.
12 2015.indd 12
25.05.2015 14:26:14
Kişi Ödülleri Süzme Özellikleri Mimar sayfasında Arkitera Genç Mimar Ödülü ve Mimar Sinan Büyük Ödülü almış mimarlar süzülebiliyor.
13 2015.indd 13
25.05.2015 14:26:15
ARKIV Seçkileri ve ARKIV Buluşmaları ARKIV Seçkiler’ine girmiş ve ARKIV Buluşmaları düzenlenmiş projeler de artık çapraz sorgu sisteminin parçası olarak kullanılabiliyor.
14 2015.indd 14
25.05.2015 14:26:17
Yeni Harita Özellikleri
Proje sayfasında haritada süzülmüş olan bilgileri Google Earth “.kmz” formatında dışarı aktarabiliyor. Proje sayfasındaki çapraz sorgu sistemini haritada da kullanabiliyorsunuz.
15 2015.indd 15
25.05.2015 14:26:18
Ofis Liste ve Harita Görünümü
Ofis sayfasında liste görünümünde ARKIV'de bulunan mimarlık ofislerinin websiteleri ve sosyal medya hesapları hakkında bilgi edinebilirsiniz. Ayrıca ofis sayfasında ARKIV’de kayıtlı mimarlık ofislerini haritada da görüntüleyebilrisiniz.
16 2015.indd 16
25.05.2015 14:26:19
2015.indd 17
25.05.2015 14:26:19
Proje sponsoru
2015.indd 18
25.05.2015 14:26:19