GENÇ ÇIZGILER •
•
YOUNG LINES
2004
2004
Arkitero Mimarlık Veritabanı ve AMV Genç Mimar Ödülü Ana Spansoru Ark tera Archıtec•ure Dotabese oı d AMV Young Architect Awoıd Program Moın Sponsoı
GENÇ ÇiZGiLER 2004 YOUNG LINES 2004 AMV Genç Mimar Ödülü AMV Young Architect Award
Boğaçhan Dündaralp Hasan Çalışlar- Kerem Erginoğlu Hüseyin Bütüner - Hilmi Güner
Editör: idil Erkol Yayıncı: Arkitero Mimarlık Merkezi Grafik Tasan m: As lı Ayh an Baskı: Mas Matbacılık AŞ Çeviren/er, Derleyenler: Ezgi Kocahon, Volkan Taşkın Düzelti: Valerie Needhom
istanbul,
2004
t Arkitero Mimar/tk Merkezi Tum hakları saklıdır.
Editor· dıı hı.; Pu blisher· · ı..ır.•ı
·e-; • ır� r
Grophic Design� .ı. Print House:
•
c
Prınth( u
)1 f 1
e .;--
(_ 4 '\r
it
1:. ·-
+ ·ıu
'ı
t
Translatars, Ca·Editors: L ' Redadion:
ı
-...ır..,
f
[ rııt
nron, \"lıkcn
en
I z w I z o (.) r:t: w ...J � w c z
·-
·-
t>
·-
10
Kale Grubu Sunuşu Kale Group Presentatıon
12
Veritabanından Ödüle
16
From Database to an Award Program Aykut Ki!ksa/
Boğaçhan Dündaralp
18
Feneryolu Sabit Pazarı Bağlamında Bir Yapı Okuması A Buildıng Analysıs in the Cantext of Feneryolu Market
22
Malzeme ile Tasariama k Desıgning wıth Matenal
24
Evsiz Ev Yerleştirmesi Homeless Home lnstallatıon
34
NP12 Evleri NP12 Houses
44
Doğu Anadolu Köyleri için Temizlik Ünitesi Cleansıng Unıt for East Anatahan Villages
50
Boğaçhan Dündaralp ile Söyleşi lnterview wıth Boğaçhan Dündaralp
60
Hasan Çalışlar
62
Kerem Erginoğlu
64
Ağaçkakan Genel Müdürlük Binası Ağaçkakan Headquarters
70
Harp Akademileri Kapalı Yüzme Havuzu The War Academy Swımming Pool
76
Burç Plajı Burç Beach
82
Güzel Sanatlar Saatchi&Saatchi Reklam Ajansı Güzel Sanatlar Saatchi&Saatchi Advertısing Ageney
88
Anadyr Kültür Merkezi Anadyr Cultural Complex
94
Salekhard Liman Idaresi The Salekhard Seaport Admınistratıon Building
100
Hasan Çalışlar - Kerem Erginoğlu ile Söyleşi lnterview with Hasan Çalışlar-Kerem Ergınoğlu
108
Hüseyin Sütüner
110
Hilmi Güner
112
Bostan Scientific Ofis Yapısı Bostan Scıentıfıc Office Building
118
Gümüş Bloklar - Teknokent Gumüş Blocks- Teknokent
124
Satgeb Bloklan Satgeb Blocks
132
Hüseyin Sütüner ile Söyleşi lnterview with Hüseyin Bütuner
146
Fotoğrafçılar Photographers
Kale Grubu Sunuşu ZEYNEP BODUR OKYAY, Kale Grubu Şirketleri icra Kurulu Başkanı
Türkiye, eşsiz bir coğrafyanın ve zengin bir kültürün mirasçısı. Bu zengin kültürün en önemli kaynaklarını mimarlık alanındaki yapıtlar oluşturuyor. Bu zengin mimari kültürüne rağmen, günümüzde Türkiye'de "mimarlık birikimi"nden gerektiği gibi yararlanılmadı ğ ı bir gerçek. Bir toplumda mimarlık kültürünün oluşturulması, varolanın bilinmesi, tanımlanması, değerlendirilmesi, yeniden yaratılması ve uygulanması ile gerçekleşir. Bu sürekli değişen ve gelişen kültürün yaratılması, yaşatılması kadar gelecek kuşaklara aktarılması da son derece önemlidir. Bu açıdan bakıldığında, bir toplumda mimarlık alanında yapı lanlar, yalnız mimarları ilgilendirmiyor, cı;
üniversiteler, yapı sektörü, yerel yönetimler işin içindeki diğer önemli unsurlar. Bütün bu unsurların
(fJ w z :J (9 z ::> o
işbirliğinin nitelikli çalışmalar doğuracağına inanıyoruz.
o N
>-
1Q ..,. o o N
Yapı sektöründe faaliyet gösteren Kale Grubu olarak, bu alanda yapılan nitelikli çalışmaların önemli bir adımı olarak değerlendirdiğimiz ve Türkiye'de bir ilk olan "Arkitera Mimarlı k Veritaban ı" Projesi'ne geçen yıl destek verdik. Bu yıl AMV'nin birinci yaş gününde, yine Türkiye'de bir "ilk" olan AMV Genç Mimarlar Ödülü'ne de destek
a:: w _J (3
vermenin kıvancı nı yaşıyoruz.
u. <> z w (9
AMV Genç Mimar Ödülü, bir yandan genç mimarlarımızın mesleki birikiminin tanılılmasını ve dolayısıyla
N
teşvik edilmesini amaçlarken, diğer yandan da Türkiye'de mimarl ı k mesleğini ve kültürünü gündeme taşımayı hedefliyor. Nitelikli çalışma ve fikirlerin ortaya çıkarılmasının, ödüllendirilmesinin çağdaş Türk Mimarlığı arşivinin yaratılmasına ve zenginleştirilmesine büyük katkı sağlayacağın ı düşünüyoruz. AMV Genç Mimar Ödülü Sergisi'ni ve "Genç Çizgiler 2004" Kitabı'nı, bu çabalarımızın daha geniş kitlelere duyurulmasını ve kalıcı olmasını sağlayan önemli unsurlar olarak değerlendiriyoruz. AMV Genç Mimar Ödülü kazanan genç mimarlarımızı içtenlikle kulluyor ve bu organizasyonda işbirliği yaptığımız Arkitera Mimarlı k Merkezi'ne, Seçici Kurulumuzun Değerli Üyeleri'ne ve emeği geçen herkese teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Kale Group Presentation ZEYNEP BODUR OKYAY, f.:a/� Ciroup Chairpcrsun uf the L\ecutin· Buard
Turkey is the inheritor of a unique geography and a rich culture. This culture's most vital resources are the works of architecture. In spite of such a rich architectural heritage. it is an u nfortunate fact that nowadays not enough benefıt is derived from the architectural accumulation in Turkey. Creating a culture of architecture in a society is realised by knowing what already exists and by defıning, evaluating, re-creating and finally producing it. On the other hand, transfering this culture to the forthcoming generations is as important as creating and allowing this ever-changing and developing culture to prosper. From this point of view. in a society, the works done in the field of architecture do not solely concern the architects; universities. the construction seeter and the municipalities are the other factors involved. We believe that the co-o peration of all of these factors would produce works of a higher quality. As the Kale Group, active in the construction sector, last year we supported a fırst in Turkey, the "Arkitera Architectural Database" (AMV). which was regarded by us as an important step in order to accumulate works of a higher quality. This year, on the fırst birthday of AMV. we s ha re the honour of spansoring anather "fırst". the AMV Young Architect Award. While The AMV Young Architect Award aims to introduce the professional accumulation of the young architects, and consequently to encourage !hem. on the other hand it alsa aims to put the architecture profession and its culture on the agenda. We believe that bringing out quality works and good ideas and awarding them would greatly help to ereale and enrich an arehive of Contemporary Turkish Architecture. We regard the AMV Young Architect Award and the book "Young Lines 2004" (Genç Çizgiler 2004) as essential factors to announce our efforts to the public and to give them permanence. We si ncerely congratulate the winners of the AMV Young Architect Award and than k Arkitera Architecture Center for the ir collaboration. the distinguished members of the jury and everyone who worked to realize this event.
11
Veritabanından Ödüle AYKUT KÖKSAL, AMV Damşma kurulu üyesi
Ister bugünü söz konusu olsun, isterse de yarı n ı , mimarlı ktan söz etmeye başlamak için önce nitelikli bir bellek saplamasına sahip olmak gerektiği bilinen bir gerçek. Mimarl ı k tarihi yazıcılığı da -hangi döneme odaklanırsa odaklansın- öncelikle bu belleğin ayrıntılı bir dökümünü yapmakla uğraşı r. Dönemlere ya da mimarlara ilişkin monografıler, arşiv araştırmaları , betimleyici çalışmalar mimarlık tarihinin üretmesi gereken bilgi toplamının zorunlu ilk basamaklarını oluşturur. Bireşim çalışmalarına olanak tanıyacak olan da, bu çalışmalarla ortaya çıkacak eksiksiz bir bellek dökümü olacaktır.
8N
(/) w z :J (.')
z ::J o >-
" o o N cı:: w -'
Ne var ki, pek çok konuda olduğu gibi, Türkiye'de bellek oluşturmaya yönelik çalışmalar neredeyse yok denecek kertededir. Akademik araştırmalar ve oldukça az sayıda yayının ötesinde, sistemli bir arşiv çalışması da ortaya konamamıştır. Bu bağlamda bilgi üretecek araştırma kurumların ı n , enstitülerin yokluğu ise Türkiye'nin mimarl ı k belleğine yönelik çalışmaların üretilememesinin nedenlerinin başında geliyor. Bir mimarl ı k müzesinin bile bugüne dek oluşturulamamış olduğunu unutmamak gerekir. Işte Arkitera Mimarlık Veritabanı çalışmasını öncelikle bu çerçevede değerlendirmek gerek. Kısa adıyla AMV, bugünden düne doğru giderek Türkiye'nin tüm mimarlık üretimini sistemli bir arşiv düzeninde kayıt altına almayı hedefliyor. Bugünden düne doğru gidilmesi öncelikle bugün ulaşılabilir olan bilgiyi, yitime
(9
uğramadan saplama kaygısına dayanıyor. Aynı zamanda, bugüne öncelik tanıyarak, canlı ve çok işlevli bir
o C> z w (.')
veritabanı oluşturmayı amaçlıyor. Hiç kuşkusuz bu veritabanının önemi, geçmişe yöneldiğinde ve yakın
N
tarihe yönelik sistematik araştırmalarla ortaya çıkartılacak bilgiyi arşivlerneye başladığında daha da öne çıkacak. Ancak güçlü kurumsal desteklerle hayata geçirilebilecek bu çalışmayı, AMV'nin misyonunun tanımladığı hedefler arasında en başa yerleştirmek gerek. Böylesine kapsamlı bir çalışmanın gerektirdiği örgütlenmenin ne denli büyük olduğu açı k, ancak AMV'de bugüne dek katedilen yol, bu büyük hedefin de olanaksız bir düş olmadığı n ı kanıtlıyor. AMV'nin önemli bir özelliği de çağdaş bilgi teknolojilerini kullanması. Dijital ortamın ve web mekanının tanıdığı olanaklar, girilen bilgilerin farklı kategorilerde değerlendirilebileceği zengin bir alt bilgi alanının oluşmasını getiriyor. Böylece arşiv, veritabanından yararlanacak tüm kullanıcıların, kendi tercih ölçütlerine göre bilgi derleyebilecekleri çok işlevli bir nitelik kazanıyor. Başka bir deyişle, AMV'ye katılan her veri, kurulu ilişkiler sistemi sayesinde, sadece ait olduğu öznenin değil, kendisinin tanımladığı bilgi alanının da bir parçasına dönüşüyor. AMV bir arşiv oluştururken, tanımladığı kapsamla, Türkiye'deki mimarlık üretiminin nice! ve nitel boyutunu veren bir panarama sunuyor. Son çeyrek yüzyılda yapı üretiminin
From Database to Award AYKUT KÖKSAL, Advisory board member
Whether tatking about taday or tomorrow, in order to speak of architecture, one's necessity of a quality ascertainment of memory is a well-known fact. Whichever period it focuses on, writing the history of architecture first copes with a detailed s um of this memory. Monographs about certain period s and architects, archives, descriptive works together form the first essential steps for the information sum which must be created by architecture history. What would let the synthesis to presper is a completed sum of memory realized by these efforts. U nfortunately, just like in many other issues, the efforts to ereale such a memory in Turkey are at the beginner's notch . A systematic arehive work hasn't been realized besides some academic researches and very little published work. In that sense, lack of research establishments and institutions is the main reason why works related to architectural memory could not be produced here in Turkey. Also keep in mind that up to now, a permaneni museum of architecture hasn't been realized yet in Turkey. The Arkitera Architectural Database should be evaluated bethinking these circumstances. AMV in short, aims to record systematically all the architectural production in Turkey starting from preseni day going back to the pası. The reason to start with the preseni is the concern about not to lose today's architectural information at first. At the same time, giving preseni a priority alsa aims to ereale a very lively and multi functional database. Without any doubt, the importance of AMV will increase as it faces more to the past and does a systematic arehiving on the recent pası. Such an effort which can only be achieved with institutional support should be written at the fırst place among all of the goals of the AMV. lt is obvious that such a complicated work needs a vast organization, on the other hand all the things that has been achieved since the foundation of the AMV, states that such a goal may be a dream-come-true. Anather crucial aspect of the AMV is the utilization of contemporary information technologies. Possibilities created by the digital and web environment, cause sub-and-cross-categorization where the entered data may be evaluated in many different categories. Thus the arehive gains a multi-functional aspect where users could compile the information depending on !heir choices. In other words due to the established network of relations, any data that becomes a part of the AMV, also becomes, besides be ing a part of the subject it belongs to, a part of the informational field defined by itself. While the AMV creates an archive, with its defıned scope, it also presenis a panoramic view of the quality and the quantity of the architectural production in Turkey. Regarding the level that has been reached in construction seeter in the last 25
ulaştığı boyutlar göz önüne alınırsa, öncelikle güncel bilgiyi hedefleyen bir mimarlık veritabanının son derece büyük bir kapsam tanımladığı söylenecektir. Ancak bu noktada, mimarlı k bilgisinin bu büyük yapı üretimi içindeki yerini tartışmak gerekiyor. Mimarlığın kendi bilgi alanı üzerinden baktığımızda, Türkiye'de mimarlı k bilgisinin gündelik olana eklemlenme düzeyinin modern dünyanın tanımladığı noktadan epey geride olduğu açık. Başka bir anlatımla, Türkiye'de yapı üretiminin nicel boyutu, mimari üretimin boyutunu tanımlamıyor. Bu da veritabanının kapsamının belirlenmesinde bazı ölçüllerin saptanmasını zorunlu kılıyor. AMV'nin kapsamına aldığı verilerde bu ölçüllerin eleyici ya da seçici bir işleyişi değil, mimarlığın kendi bilgi alanını tanımlayıcı olması gözetiliyor. AMV Genç Mimar Ödülü'nü de, yukarıda tanımlanan işlev ve hedefler bağlamında değerlendirmek doğru olacaktır. Ödülün en önemli özelliği, ödüle başvurmanı n ön koşulunun "veritabanı içinde yer almak" olmas ı . cı; o N CfJ w z :i C> z ::J o >-
Bu özelliğiyle AMV Genç Mimar Ödülü, öncelikle, AMV'nin daha geniş b i r kesim tarafından tanınmasını, veri akışı n ı telikleyecek bir ilgi odağı olmasını amaçlıyor. Ödülün genç mimarlara yönelmesi, veritabanına katılacak genç mimar sayısının artmasını ve "taze" mimarlık üretiminin bir bilgi yitimine uğramadan sistematik bir biçimde derlenmesini sağlayacaktır. Bugün, uzak geçmişe ilişkin bilgiler bir yana, yakın geçmişin bilgilerine ulaşmanın bile ne denli zor olduğu, orta kuşak mimarların veritabanına bütünlüklü bilgi aktarmakla ne denli zorlandıkları düşünülürse, veritabanını genişletmede gençlere öncelik vermenin anlamı ortaya çıkıyor.
cı; o N cı:: w
_J
t5 N
o
o z w C>
Veritabanının kendisine yönelik bu işievin yanı sıra, AMV Genç Mimar Ödülü, pek çok ülkede var olan "Genç Mimar" ödüllerinin Türkiye'deki özgün bir uygulaması olarak beliriyor. Yalnızca bilgi toplama sürecinde değil, değerlendirme aşamasında da dijital ortamın olanaklarından yararlanıldığını belirtmek gerek. Hiç kuşkusuz, veritabanına yönelik bu işlevlerinin yanı sıra, AMV Genç Mimar Ödülü, Türkiye'deki mimari üretimde gençlerin yerine dikkat çekmeyi, nitelikli üretimi ve düşünsel arka planı güçlü ürünleri desteklemeyi, mesleğe "engagement"ın öneminin altını çizmeyi hedefliyor. Gerek ödüle katılım sürecinin kendisine, gerekse de değerlendirmede belirleyici olan ölçütlere baktığımızda, bu ödülün, "popüler star yaratma" tuzağına düşmeden, "katkı"yı ön plana çıkardığını söylemek sanırım yanl ı ş olmayacaktır.
years, one may state that a database which gives the contemporary information priority defines a vast scope. However, at this point the role of architecture in this vast building production should be discussed. Looking from architecture's own field of information, attachment of the architectural information to the "ordinary" ın Turkey is far more behind the level defined by the modern world. In other words, the quantity of building production in Turkey does not and can not define the architectural production. The criteria gathered by the AMV. are required to be descriptive about the architecture's informational field, this criteria don't need to have an elective or selective mechanism. lt would be belter to evaluate the AMV Young Architect Award bethinking these goals and circumstances. The essential aspect of this prize is the pre-requirement for being "recorded in the database" in order to nominate for the prize. In that sen se, the AMV Young Architect Award aims to introduce the AMV to a larger segment of the public and ai m s to transform the AMV in to a focal poınt that could trigger a informational flow. An award facing the youth also provides an increase in the number of young architects registering for the AMV as well as compiling the "fresh" products without any informational loss. Thinking about the difficulties mid-generation architects facing when they transfer i nformation to the database. thinking about how difficult to retain the information about the recent pası. those factors bring out the true meaning behind this deliberate act of giving young architects a priority in order to wıden the database. Besides its benefit to the database, the AMV Young Architect Award emerges as a new versıon of "Young Architect" awards given in many other countries. Also it should be mentioned that not just in information gathering process, but during the evaluation process as well, the possibilities of the digital environment were fully benefited. The re should be no doubt that the AMV Young Architect Award, besides i ts benefits to the database, also aims to draw attention to the place of the young in the practice, to encourage the production of qualified and well-thought works and to highlight the importance of professional engagement to the practice. When the participation and the evaluation processes are examıned. it wouldn't be a mıstake to say that this award brings the "contribution" forward rather than falling into the "stardom" trap.
c.. ..J
<C � <C c z
: :::) .,. o o N (/) w z :::; (.? z :::ı o >-
1§ ..,. o o N 0:: w _J
(3 N
<> t> z w (.?
c z <C
:I:
� <C >(!) o m
1 974'te Aydın'da doğdu. 1 980'de izmir'de ilköğretimle başlayan eğitimini, 1 997 yılında izmir Dokuz Eylül Ü niversitesi Mimarl ık Bölümü'nden mezun olarak tamamladı . 1 994-1995 yaz dönemlerinde Metropolis (Torbalı) kazısında görev aldı . 1 996 yılında Nevzat Sayın, 1 997-1 998 yı lları arasında Tamer Başbuğ ile çal ışt ı . 1 999'dan bu yana Yapı Merkezi Şirketler Topluluğu'nda 'yapı sistemleri' tasarı m ve uygulamaları üzerine çalışmaktadır. Öğrencilik yı llarından bu yana pek çok etkinlikte aktif olarak yer ald ı . Değişik yarışmalarda kazanmış olduğu ödüllerin yanı sıra; sempozyum bildirileri, sunumları , yayı nlanmış projeleri, yazıları ve yapıları bulunmaktadır. Tasarım ile ilişkili her tür alana ilgisi sürmekte, logo, endüstriyel ürün tasarımları gibi çalışmalara da imzası nı almaktadır. 2004'te 9. Ulusal Mimarl ık Sergisi ve Ödülleri'nde ' N P 1 2 Evleri' projesi ile "Proje Dalı"'nda ödül adayı oldu ve son olarak AMV Genç Mimar Ödülü'nü kazand ı .
1I a. _J
�
<( o z D o z <( :ı:
�
>(!) o a:ı
Feneryolu Sabit Pazarı Bağlammda Bir Yapı Okuması Yazı, 2000 yılında tasarımı ve uygulaması tamamlanmış bir yapının (3.bölge) kendisi ve çevresi ile kurduğu ilişkinin bugün mimarı tarafından yeniden okunmasını içermektedir.
Tasarlanmış olan üzerine... 2000 yılında, Feneryolu Sabit Pazarı'nın Bağdat Caddesi tarafındaki girişi bölgesini de içeren park ve çevre düzenlemesi uygulaması tamamlanmış ve yeni bir bağlam yaratmıştı. Tasarımı Nevzat Sayın tarafından yapılan bu düzenleme. eski yol aksını (divan yolu aks ı ) yeniden canlandırmak yerine, bugünün Bağdat Caddesi'nin hareketinin doğurduğu ilişkiler referans alı narak tasarlanmıştı. Park düzenlemesi, 3
sabit pazarın cadde ile ilişkisine yeni bir boyut kalmıştı. ( 1 . bölge ) Sabit pazar girişi önündeki meydan ve
(fJ w z :J (!) z ::ı o >-
çay bahçesi ile de yapılı çevredeki yaşantıda bir dönüşüm yaratmıştı. (2. bölge)
o N
8N a: w _J
(3 N
(3. <> z w (!)
Birkaç ay sonra sabit pazarın arka giriş bölgesindeki eski tuvalellerin ( bölge3 ) yıkılarak yenilenmesi gündeme geldiğinde genç bir mimara ilk yapısını uygulama fırsatı doğmuştu.
A Building Analysis in the Cantext of Feneryolu Market The text includes the re-reading of a building (3rd zone) whose design and construction was completed in 2000, and its relation with the surroundings and with itself.
About the designed structure In the year 2000, the landscape and park design of Feneryolu Market including the Bağdat Avenue Entrance was completed and created a brand new context. This Nevzat Sayın project was designed by taking up the references derıved from the dynamism of the preseni day Bağdat Avenue rather than re animating the old road axis (the Divan Drive Axis). Re-organisıng the park added a new dimension to the relationship between the market and the street. ( 1 st zone) lt alsa created a transformatian in the surraunding environment with the square in front of the market entrance and the tea garden. (2nd zone) A few months later, the renovation of the old toilets located in the back entrance area of the market (3rd zone) gave a young architect the chance to do his first constructed project.The new cantext created by the 1 st and 2nd zones meant that this building located at the back entrance of the market had to be
-ı_::::_ ,L
-�·
[---------.___
8
----- -
.:..-:ı
-1-
r:--ljr----1
-----
-
-7 1
_
Tasarlanan Designed
---....,_ ---:
,-_
----.- 1 , -- -..; 1 1ı... , _ 1 {
"ı
!. '
ll J
G
o
'·
-- ·--------,
---
1r
J'L
1
c
1
----
j .
'
\
n
9 t
-\
-
Yaşanan Experienced
(L _J
C? C!l
z D o z <( :r: <> <( (9 o co
1 . ve 2. bölgenin yarattığı yeni bağlam, sabit pazarın arka girişinde yer alacak bu yapının bir tuvale! yapısı olmasının dışında ele almasını zorunlu kılıyordu. Tasarım sorusu, yapılacak yapının değişen bağiamın bir parçası olarak onu nasıl tamamlanması gerektiği üzerine kuruluyordu. Bu sebeple projeyi oluşturan yapısal öğeler, park düzenlemesi ve pazaryerinin belirleyici malzemelerinin klonlanarak projede yeniden birleştirilmesi yoluyla, çevre-mekan ilişkilerindeki örüntü dilinin sürekliliğinin bir parçası olarak ele alındı.
Yaşanmış olan üzerinden ... Bir bağiamın parçası olma, onu tamamlama çabası , tasarım olarak kendisini proje aracılığı ile gerçekleştirmişti. Yap ı , sabit pazarın 2. girişi olarak, bölge1 ve 2 deki izleri fiziksel olarak taşıyarak o sürekliliğin bir parçası olma derdini yapısal olarak kurmuştu. Bugün uygulamanı n tamamlanmasının üzerinden 4 sene geçti. Yapının mimarı olarak yapıya bugün tekrar baktığımda, tasarım kurgusunu var eden o ilişkilerin tümüyle koptuğunu görebiliyorum. Bu durumu gözlemlediğim ilk anda yaşadığım şok, sonrasında yerini bir sorgulama ve "' o o N (/) w z :J (.? z ::ı o >-
değerlendirmeye bıraktı. Yapının kamusallaştıktan sonra kendi aidiyetini yitirişi nasıl değerlendirilmeliydi? Mimarın kendi yapısındaki değişiklikleri kendi nesnesine yapılan bir saldırı olarak algı ladığı bir ortamda yaşayan bir mimar olarak, onu yok saymak, redetmek yerine onun üzerine gitmenin, bana öğreteceklerinin peşinden koşmanın, bilme ve yapma alanımı genişleteceği inancıyla bu durumu sorgulamaya çalıştım.
considered as more than an ordinary toilet. The question of design was based upon how the building to 3 o N a:: w _J
be constructed could complete this new context. Thus, by elening the distinctive materials of the park and the market and re-combining them in the project, the constructive elemen ts of this project were handled
�
as a part of the pattern continuity in the environment - building relations.
c> z w (.?
From experience ...
o
The effort to be a part of a cantext and to complete that cantext was realısed as a design in itself through the project. As the second entrance to the bazaar the building established the constructive continuity of the traces from the 1 st and 2nd zones by carrying those traces physically. Four years have passed since the completion of the project. When 1 re-examine the building as its architect, ı realise that all the relations that ereale the design have been broken apart. The shock ı felt the moment 1 realised the situation later gave way to inquiry and evaluation. How should the loss of identity after the building's integratıon with the public be evaluated? As an architect who lives in an environment where the architect regards any attempt to make changes in his/her built work as an offence against the work itself, instead of ignoring or denying the situation, ı pursued what it could teach me and tried to question the situation with the belief that it could breaden my knowledge and constructive abilities.
Bu durum öğrenilmiş tasarım pratiğinin güncel olan karşısında yetersizliğini mi gösteriyordu? Yoksa tasarımın yapay kurgusu yaşanan tarafından kabul görmemiş ona dahil olamamış mıydı? Yapı yeni ilişkiler ağının bir parçası olarak kendini kurarken mevcut ilişkiler ağını görmezden mi gelmişti? Tasarımın bir kurgu yaratmak ve onu hayata geçirmekten öte bir şey olduğunun bir ispatı mıydı? Biz
Did that situation show the inadequacy of the taught design practice
mimarların fonksiyon dediği şey ile yaşantının dinamik ihtiyaçlarının
compared with the contemporary? Wasn't the artificial set up of
karşılığının çok farklı şeyler olduğunu mu bize anlatıyordu? Yoksa
design accepted by and merged with the living? Did the building
kamusal olan ın dönüştürücü doğası n ı tasarımın bir parçası olarak ele
ignore the existing network of relations while it was trying to set up a
almak gerektiğini mi? ...
new one? Was it proof of the statement that designing was far more
Sorular birbiri üzerinden arttırılabilmekte ...
than just creating set-ups and realising them? Was it trying to teli us that the demands of the dynamics of life were far removed from so
Bu sorgulamalardan çıkarımiarım iki noktada odaklandı .
called "function"? Otherwise, was it teliing us the need to lake the transforming nature of the public as a part of the design? As you
Birincisi, kentin kamusal yüzünün kendi ilişkiler ağı n ı dinamik olarak
see, the questions may be augmented over each other . . .
yenilernesi karşısında tasarımdan anladığımız şeyin kavrayış alanını genişletme ve yeni kavrayış biçimleri oluşturmaya ihtiyacı olduğu,
The outcome of these inquires focused on two points.
I kincisi mimarın her an bozulabilir korkusuyla, yapısını sürekli
The first is the need for widening the field of comprehension and
denetlernesi ya da bozulmuş olanı reddetmesi yerine; yapıyı
developing new ways of comprehending the design, or what we
yaşayan, yaşayacak ve değişecek bir şey olarak görmesinin, doğal
u nderstand by the word 'design', in response to the renovation of
olduğunun ve buna direnmenin de faydasız olduğunun farkında
the relationship network of the city's public face.
olmak. Ancak bu durumu bir teslimiyet olarak değil tersine, farkındalığın tersten okunarak yapıyı ele alışımıza önemli katkılar
The second is, rather than the archıtect's frequent inspection of his
yapacağı bir alan olarak görmenin, kuşkusuz ihtiyaç olan kavrayı ş
building and ignoring any possible changes on the building due to
alanını genişletmenin araçlarından biri olduğu ...
any fear of the building getiing out of hand, the acceptance of seeing the building as a \iving and changing thing and acknowledging that any resistance against that is futile. However.
" Gerçek kurgudan daha acayiptir. Çünkü kurgu olabilirlikleri
instead of seeing the situation as a failure, realising the counter
gözetmek durumundadır; gerçeğin öyle bir zorunluluğu yoktur."
reading of awareness as an attempt that could benefit our handling
Mark Twain
of the buildings, as a tool to widen the required field of comprehension ...
BOGAÇHAN DÜNDARALP Yeni mimar- say1l 13-16 may1s
2004
'1eyaymlanan yazmm otjinali.
"Reality is stranger than fiction. Because fiction has to regard the possibilities whereas reality has no such oblıgation." Mark Twain
BOGAÇHAN DÜNDARALP Origi11al fextfrolll "h•mmimur" no.
1
\fen· 3
.f(j .lOO..f
n. -'
Ci
.0:: o z ·:::ı o z .0:: I
�
0 o ID
Malzeme ile tasarlamak, Yayına hazırlanan 4 projenin ortak özelliği; Tasarımcının, tasarım verilerinden hareket ederek ortaya koyduğu tasarım problematiklerine tanımlı malzemeler ile çözüm arayışıdır. Tasarımcı, bir tasarım verisi olarak daha işe başlamadan tanımlanan bu malzemeleri, kısıtlayıcı veriler olarak değil, aksine tasarımın olanaklarını arttıran birer araç olarak nasıl kullanılabileceğini araştırmayı hedeflemiştir. Küçük ölçekli projelerdeki bu arayış; ürün, tasarım süreci ve tasarımcı arası nda bir ilişki biçimi ortaya çıkarmıştır. O bu süreçleri payiaşırken ve anlattıklarını da yapım �
o N (fJ UJ z ::J C) z ::ı o >-
" o o N
c:: UJ ...J
süreçleri, konstrüksiyonlar, detaylar üzerinden kurarken, şu soruyu kendine sürekli sormaktadır: Tüm bu çabanın ardındaki nedir ? Bu soruya, yanıtiarına rehber olsun diye bir alıntıyla karş ı l ı k vermektedir ; "Araba tekerleğinin göbeğine otuz parmak bağlıdır: Tekerleği kullanışlı kılan bu parmaklar arasındaki boşluklard ır, Kili yoğurur içini oyar çömlek yaparsın:
(5
çömleği kullanışlı kılan içindeki boşluktur.
o
Oda, kapı ile pencere boşlukları bı rakılarak yapılır:
z UJ C)
Odayı kullanışlı kılan bu boşluklardır.
N
c.>
Onun için: varolan senin olur, Kullanışlı kılarısa varolmayandır." fao tzu 1 tao te ching
BOGAÇHAN DÜNDARALP f porto/ya dergisi ocak- şubat 2004 yaym/anan 4 proje (Duvar/durak. ek ois binası, evsiz ev. havacı/tk miizesi üst örriisü) için yaziimiŞ iist metin. f
Designing with materials, The common characteristics of the four projects prepared for the publication are as follows: The designer's search for a solution to the design problematic derived from the design data, with defined materials. The designer aims to research how these materials that were pre-defıned as design data before commencement of work could be utilised as tools to broaden the design potential rather than being restrictive data. This search in the smail-scale projects produced a way of relating the product, the designer and the design process. While the designer is sharıng these processes and transmitting them by constructions, details and construction processes. he always asks himself this question:
What is behind all this effort? He responds to that question with a quotation that could be a worthy guide to his answers: a_
�
"Thirty spokes are joined together in a wheel,
�
but it is the centre hole
z D o z <( :ı:
that allows the wheel to function. We mold clay into a pot,
':?
but it is the emptiness inside
o o a:ı
that makes the vessel useful. Room is made by leaving the opening for doors and windows, What makes the room useful are those voids. Thus: what exists is yours, What's useful is the non-existent." fao tzu 1 tao te ching
BOGAÇHAN DÜNDARALP
Porı{o/ı·u
\laga::inc. Jam1m�r- fehruary JnO..J
Tc:rtforjour pnyects pub/i,·hnl (Wa/1/.,lop.
amıet
of!in..' buildiug.
home/ı.!.\.\ homt'. "''icıfiou museum not)
·-
z
�o
��..J 1- ..J
·-
�� ..JC/) �
o N ın w z ::::; (9 z
::ı o >-
.... o o N 0:: w -'
(5 N u. C> z w (9
o:: z w>- w >:E w
o
N :::ı: cncn ·-
> CJ'J w w ..J w :E
o :ı:
B.Uiuslararas覺 i stanbul Bienali kapsam覺nda tasarlanan Installation designed within the Bth International i stanbul Biennale which was hel d in
• g o N Cf) w z :::; cı z ::ı o >-
Galatasaray Meydanı'nda konumlanan yerleştirme alanın getirdiği faktörler göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. The installation located at Galatasaray Sqaure was designed considering the factors of the area.
g o N c:: w ....) (5 N
o
o z w cı
Evsiz ev yerleştirmesi projesi, B. Uluslararası Istanbul Bienali kapsamında Brezilyalı sanatçı Cilda Meireles'in "homeless home/evsiz ev" ürününün tasarımı, uygulaması ve sökümü süreçlerini kapsamaktadır. Süreç, bir sanatçının kavramsal metninin bir ürüne dönüştürülmesinden öte, sanatçı dışında farklı aktör ve koşulların, doğrudan ürünün biçimlendirilmesine etkide bulunduğu durumları da kapsayan bir problemi ortaya koymuştur. Tasarımcı , bu süreçteki tüm koşulları birer tasarım verisi olarak kabul ederek, bunların tasarım problemi içinde nasıl çözülebileceğini araştırmıştır.
Tasarım verisine dönüştürülen koşullar Bir kavramsal metin aracılığı ile sanatçı tarafından tanımlanan ürünün koşulları; ·"Kavşağın köşelerine yaklaşı k 1 Om2 büyüklüğünde 4 oda/kutunun yerleştirilmesi." ·"Bir evin özel mekanlarının parçalanarak kamusal mekana yerleştirilmesi ile oluşacak bu üründe her odanın sergileme süresince fonksiyanlarına (salon, yatak odası, wc-banyo, mutfak) uygun olarak kullanılması." ·"Dört fonksiyonu ayrı ayrı barındıracak bu odaların kapıları (her odada iki kapı) yollara açılarak kavşağı n h e r yönünden odalara girişin mümkün olması."
The homeless home installation project consısts of the desıgn, construction and disassembly phases of Brazilian artisı Cildo Meıreless' "homeless home". a work to be exhibited during the Bth I nternational Istanbul Biennial. The process, beyand transforming a canceptual text into an artwork. brought up a problem where dıfferent protagonısts and conditions besides the artisı himself were directly involved in forming the artwork. The design er considered all the conditions during the process as design data and searched for ways of how to rationalise these conditions within a design problem.
Conditions to be transformed into design data: The artist's defined conditions mediated by a canceptual text: ·
·
"To place 4 rooms/boxes of approximately 1 0 m2 at each corner of the road junction." " I n this product that would be realised by breakıng apart the prıvate spaces of a house and assembling them separately ın a public space, to
use each room in accordance with its functions (living room, bedroom, bathroom, and kitchen) for the period of exhibition. ·
To open the doors (2 doors per room) of these rooms that have four separate functions onto the road to allow entry from each directıon of the
junction.
a. ...J
� (§
z D o z <( I <> <( '<.? o co
The condition defined by the sponsor (Yapı Merkezi): Sponsor (Yapı Merkezi) tarafından tanımlanan koşul:
o N
CfJ w z ::J (.9 z ::J o >-
The condition defined by the Foundation (Istanbul Foundation for Culture and the Arts):
Vakıf (istanbul Kültür ve Sanat Vakfı) tarafından tanımlanan koşul:
dates.
·
Ürünün, firma tarafından üretilen yapı elemanları kullanılarak
Belirtilen tarihler ve sürelerde ürünün montaj ı ve sökümü
Belediye tarafından tanımlanan koşullar: ·
Ürünün caddedeki yaya hareketini engellememesi,
·
Meydan zeminine ürün öncesi ve sonrası herhangi bir müdahalede
bulunulmaması � o N
·
Oda boyutlarının, minimum 1 .60m x 2.00m ve maximum 3.40m x
cı:: w -'
3.40m olmas ı ,
(3. o z w (.9
göz önüne alınarak konumlanması.
-�
To construct the artwork using the constructive elements produced
by the spansor firm.
uygulanması
·
�
·
·
Finishing the assembly and disassembly between the declared
Conditions defined by the Municipality: ·
To avoid blacking the pedestrian mavement on the street.
·
There should be no damage to the ground of the square before or
after the artwork. ·
Room sizes should have a minimum of 1.60mx2.00m and a
maximum of 3.40mx3.40 ·
To position the rooms according to the defined sizes in
consideration of the narrow and wide spaces in the square
· Odaların belirtilen boyutlara göre meydandaki geniş v e d a r alanlar
'Yer'in (Galatasaray Meydanı - istiklal Caddesi) dayattığı koşullar: ·
Gece-gündüz yaya hareketi yoğunluğu farklı ve fazla olan bir bölge
olması, ·
Conditions dictated by the "site" (Galatasay Square - istiklal Street): ·
Pedestrian mavement density is high and differs by day and night
·
Tramway and the electric lines ın the 3rd dimension
·
Density of the poles of display panels
· Unable to connect electrical. sanitary systems through the ground.
Tramvay ve 3. boyutta elektrik hatlarının oluşu,
·
Pankart direklerinin sıklığ ı ,
·
Elektrik, s u ihtiyacı v e atık su-rögar bağlantısı gibi ilişkilerin
zeminden kurulamıyor oluşu.
The independent dietatian of the conditions by each protagenıst made it necessary for the final product to be handled as a solution beyand casual designer - artist interaction. Thus. it was inevitable for these unrelated conditions to be related with each other by means of the desıgn and through the final product
anahtar
/
�
, / prız
Anahtar ve priz elektrik kabioiari U240'a kaynaklanmış boru icinde yatay hareket ederek , duvar ustunden anahtara ındırelecektır .
2( o "<!-
�
------'
nor asanla u 1 20'1erıı i cınde ola ak
o N N
/ o o o n <D N
o o n
o "<!n
anahtar-
r-o OCJ
g
�
A önerilen elektrik giris noktası
A
MOOULU xESiTI Q_
-'
<ı: 0:: <ı: o z o o z <ı: I (_} <ı: 0 o co
A 1·2 (340cmx 340cm) OTURMA kilODüLO
Aktörlerin diğerlerinden bağımsız kendi koşullarını ifade ediyor oluşu, ortaya çıkacak ürünün, tasarımcı-sanatçı etkileşiminin ötesinde bir çözüm olarak ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu sebeple birbiriyle ilişkilendirilmemiş bu koşulların tasarım yoluyla ve ürün üzerinden biribirleriyle ilişkilendirilmesi kaçınılmaz olmuştur.
Tasarımcı bu ilişkilendirme sürecinde şu soruları sormuştur: · Sanatçın ı n kaygıları ve yerleştirmenin temel düşüncesi bu
koşullarla beraber nasıl var olabilir? · Sanatçının, parçalanmış eve ait odalar duygusunun ve 'şiirsel
adalet' temasıyla kurduğu ilişkinin, odalarda sürekliliği nasıl � o N Cf) UJ z :i <9 z � o >-
� o N c:: UJ _J (3 N
o
o z UJ <9
During this relating process the designer asked these questions:
sağlanabilir? · Odalar, Galatasaray Meydan ı'ndaki bağlama nasıl oturtulabilir? ·
Bağiamın zorunlu kıldığı, çözülmesi gerekli teknik problemler nasıl
·
How can the artıst's concerns and the maın idea of the installation
coexist with these conditions?
çözülebilir? · In the rooms how can the artisi provide continuity of the feeling in
1. Odaların oturacağı zeminierin farklı yön ve eğimlerde oluşu
the rooms of the shattered house and its relation to the general
nedeniyle zeminle ilişkiyi sağlayan yapısal öğelerin bu durum göz
theme of the biennial, "poetic justice"?
önüne alınarak seçilmesi gerekmektedir. 2. 'Yer'e ait sınırlayıcılara (elektrik !elleri, pankart direkleri, tramvay
· How can the rooms be fitted into the cantext of Galatasaray
hattı, kablolar, araç geçişini engellemek için konmuş zemindeki
Square?
beton mantarlar vb.) göre belirlenen montaj koşullarının yapısal tasanma yansıtılması gerekmektedir.
·
How can the technical problems dictated by the cantext be solved?
3. Tüm yapısal montaja hazır elemanların hangi kapasitede araçla
taşınacağı ve neyle montajı n yapılacağı , araçların montaj sırasında
1. The constructive elemenis relating the artwork to the ground
nasıl konumlanacağı gibi faktörler de yapısal eleman tasarımında
should be selected in consideration of the fact that each room's
belirleyici olacaktır.
ground is sornewhat different due to differences in directian and inclination. 2. Assembly conditıons based on the site restrictions (electric wires,
display panel supports, tramlines, cables. concrete baliards to restrict traffic) should be refiected in the constructive design. 3. Factors like the capacity of the vehicle that carries the modules,
the tools to make the assembly and the position of the vehicles during the assembly would play a decisive role ın the design of the constructive elements.
Brezilyalı sanatçı Cildo Meireles'in "homeless home/evsiz ev" ürünününden yola çıkarak tasarlanmıştır. The design was inspired by the "homeless home" product by Brasilian artisi Cildo Meireles.
a.
�
C§
z D o z <( I (.)o <( '(!) o aı
Yerleştirmedeki 4 odanın her parçası sökülüp takılabilir olarak uygulanm ıştır. Every piece of the 4 rooms of the installation was designed demountable.
;g o N CfJ w z :i a z ::ı o >-
4 adet araçla 3 günde montajı yapılan yerleştirme Bienal kapsamında kullanıma açılmıştır. The installation was mounted in 3 days with
4
vehicles and
opened to public within the Biennale .
;g o N cr: w -' (3 N o. c> z w a
Tesisat donanımına sahip yerleştirmelerin söküm işlemi 2 günde tamamlanmıştır. The detachment of i nstallations equipped with all taeilites was completed in 2 days.
4. Tüm yapısal öğeler, modüler duvar elemanları da dahil nasıl
sökülüp takılabilir hale getirilebilir? Kilitliblok elemanlardan taşınabilir bir duvar modülü yaratılabilir mi? (Büyük odalarda yaklaşık 16 ton'a varan duvar ağırl ığının, bu çerçevede en belirleyici özellik oluşu gözardı edilmemelidir.) 5. Elektrik, temiz su, atık su gibi lesisat donatı ların yapı ile ilişkisi
yere ait kısıtlayıcılar göz önüne alınarak nasıl çözülebilir? (Zemine dokunulmamalı, havai hatlar için yakın çevredeki olanaklar araştırılmalıdır. )
4. How can all the constructive elemenis includıng modular walls be
Koşullar v e sorular tüm süreçte yanıtları oluşturmuş v e sonuçta;
(The most important consideration in that sense, which should not
portable? Can a portable wall be built out of interlocking blocks? yerleştirmedeki 4 odanın her parçası sökülüp takılabilir olarak
be overlooked, is that the wall would weigh up to 1 6 tons in the
uygulanmış, 9 tonluk vinç montajlı 4 adet araçla 3 günde (23.00-
larger rooms. )
06.00/gün) montajı yapılmış, her oda Bienal kapsamı nda 1 5 gün boyunca sanatçının tarif ettiği biçimde kullanıma açılmış (mutfak, wc
5 . How can the infrastructure problems (electric, sanitary) be solved
gibi fonksiyonlar çalışır duruma getirilebilmiş, odalara elektrik
in view of the restrictions of the site? (The ground should not be
verilebilmiş) ve 2 günde (23.00-06.00/gün) söküm işlemi
touched so the potential for aerial lines should be investigated. )
tamamlanmıştır. During the whole process, conditıons and questions created theır own answers and finally; Every piece of the 4 room s w as constructed as portabi e elements. The assembly was achieved by 4 vehicles equipped with 9-ton cranes in 3 days (between 23:00 -6:00 hrs). Every room was opened in the way defined by the artisi (kitchen and bathroom were fully functional and the rooms had electric access) and the whole work was disassembled in 2 days (between 23:00 -6:00 hrs).
0..
�
C§
z D o z <( :ı:
';[
0 o a:ı
·-
o::cn
w w cn ...J
>:::l w O N :ı: �N
a.� za. z ğN (f) w z
::J c..?
z ::ı o >-
;g o N
a:: w -'
�<>
<> z w c..?
n. ...J .0:: c:: .0:: o z D o z .0:: :ı: <> .0:: 0 o aı 2004 yılında i stanbul'da inşa edilen, NP12 Evleri, 6 değişmez kabuk içinde 300 farklı konut alternatifi sunmaktadı r. N P 1 2 Houses that were bui lt in 2004 in i stanbul preseni 300 various residential alternatives within 6 constant shells.
Sabit Kutular, Değişken Yaşamlar 'Konut'; bugün, güncel üretim ilişkileri içinde ticari bir ürün haline gelmiş ve yaşam süreçlerimiz arasında sıkışmış bir tasarım nesnesi olarak karşımızdad ır. Temel soru, bu karmaşık ve tasarlanmaya başlamadan önce size pek çok veriyi istemeseniz de kaçın ılmaz olarak dayatan olguyla nası l yüzleşeceğimizdir. N P 1 2 Evleri de bu yüzleşmenin bir ürünü olma çabasında, bir arayıştır. Uygulaması tamamlanıp, hayata karıştığında bize başka yanıtlar da üretecek bir arayış ... Evler ile ilgili, firma* bünyesindeki pazarlama ve uygulama ekipleri tarafı ndan belirlenmiş çok net beklentiler vard ı . Bunlardan biri standart, bir tipe indirilmiş, hitap edecek kesimin yaygın beklentilerine
ğ"'
yanıt verecek metrekare ve kat planiarına sahip 6 ikiz villa yapı lması, diğeri 'iş' sahibi firma tarafından
w z ::; \Cl z :;:) o >-
zorunluluklar (kitle boyutları, kırma çatı zorunluluğu vb. ) vard ı .
geliştirilen, konutların h ızla üretilip hayata geçirilmesini sağlayacak prefabrik bir yapım sistemi (fab-tek®**)
CfJ
ile uygulanması idi. Ayrıca arazinin özel durumundan kaynaklanan, Anıtlar Kurulu tarafı ndan belirlenmiş
Gözlemlenen deneyimler bize, konut gibi özel b i r yap ı n ı n , öncelikle de kent yaşamı içinde kişiden kişiye, aileden aileye çok farklı ihtiyaçlar doğurduğu ve bu ihtiyaçların da mekan kullanımlarını farklı laştırdığını
;g o "' ıı:: w -' '(3 N
o <.> z w \Cl
göstermektedir.
Constant Boxes Variable Lives Nowadays "housing" has become a design object that is restricted by commercial viabılity within the context of contemporary production relations and the lifesiyle it is intended for The basıc question is how we are to confront this sornewhat complicated phenomenon, which inevitably relıes on a great deal of data that you may not wish to consider, before taking up the issue of design. NP 12 Houses is an approach that attempts to find a solution to this confrontation. Once it is constructed and is involved with life it becomes a quest that will produce some other answers. Both the marketing and the construction teams of the firm* had very clearly defined expectations concerning the houses. One of these expectations was the design of six twin-villas that were standardised in one type, satisfying the general demands of the potential consumers as concerns surface area and layout; the other was the use of a prefabricated construction system (fab-tek®*") developed by the firm contracted to the "project" that was a tası method of constructing and delivering these houses. In addition, due to the special status of the site certain restrictions defined by the Commitlee of Historical Buildings also had to be taken into account (restrıctıons on the volume dimensions, terraced roofs ete.)
Vaziyet Planı S1te Pları
·�ı 0.. -' f)O)
�
<( o z o z <( I o <( 0 o <Il
C)
F (b) : SOORUM KAT
F(z) : ZEMIN KAT
F(a): ARA KAT
F(c) : ÇATI KATI
Hem hızlı üretime olanak tanıyan, hem de farklı yaşam biçimlerine farklı a lternatifler sunan bir bina
trJ
cı::
w ..J ai ı-
tasarlanm ıştır. The constant shell is composed of a bearing box formed with
<( (/)
"fab-tek" structural system and
r-
·1 · L- ı
T ---,- . 1· � � ı --L ·
. -,--- T -----, ı · 1 � . _ı_ , � ı -L
. -----ır--.___,
� �
1-- •
components of steel and wood which are attached to it.
Yarı açık mekanlar:
'<t
o o N (/)
w z
::::;
0 z ::ı o >-
1 .Entrance 2.Terrace
3.Balkon
3.Balcony
4.Kış bahçesi
4.Winter garden
Odalar
Room s
S.Oturma
5.Living room
6.Sinema odası
7.Hobby room 8.Sports room
9.Yataklı oda
9. Bedroom
1 O.Ebeveyn odası
1 0.Master bedroom
1 1 .Temizlik odası
1 1 . Cieaning room
1 2.Teknik oda
1 2.Technical room
'<t o o
1 3.Hizmetli odası
13. Householder room
14.Depo
14.Storage room
N 0:: w ..J (3
Islak hacimler
Wet spaces
15. Mutfak
1 5. Kitchen
1 6.Mutfakçık
1 6. Kitchenette
o
17.Banyo
17. Bathroom
18.Wc
18. Lavatory
19.Sauna
19.Sauna
o z w 0
Ara mekanlar
lntermediate Spaces
20.Hol
20.Hall
21 .Vestiyer
2 1 .Cioakroom
22.Dolaplar
22.Ciosets
. -,--- T -----, ·1 �
,L_ ı
·_l_ ı
�
ı _J_.
�
ı ---1. ·
· ----ı
�------ ·
. ___.
�-o--- ·
' ----j
1-----
2
6.Cinema room
7.Hobi odası 8.Spor odası
;ll!
N
trJ
Semi--open spaces:
1 .Giriş 2.Teras
r- T ---,ı ı �
trJ
,-- T ---,- . 1 1· � ,L_ ı � ı _j_ .
·ı-- T -ı · 1 �
trJ
.-- T ---,- . 1 · ı � L- ı � ı ---L ·
. ,--- T --,-. 1· ·1 �
T ---,- .
. -,- T -----,
·.L- ı
�
ı ---1.
3 cı:: w
..J z w
::.:: (/)o
:ci w o
·_l_ ı
�
ı -L
4
trJ
r-
·1 · L- ı
� �
ı .
ı --L ·
· 1
._L_ ,
�
�
1·
ı -L ·
5
· -ı-- -u- -ı ı � · .L- ı � ı ---1.
Our experience has shown that in a private building such as a house, especially in urban life, there are many needs that differ from individual to individual, from family to family, and these needs also Bu sebeple tek tipleştirilmiş ticari konut, özellikle alım gücü yüksek
influence the different usage of the space.
kitlenin elinde; çok rahat deforme edilebilir, çoğunlukla da eklenerek veya büyütülerek yaşama uydurulmaya çalışılmaktadır.
Thus, particularly in the hands of a high socio-economic class, the standardized commercial dwelling can easily be deformed, usually
Bu beklentiler, zorunluluklar ve gözlemler bir tasarım problemi
by extensions or enlargements, to be adapted to l ifestyle.
çözümünde nasıl ele alınmalıydı? So, how should these expectations, obligations and observations be
Tasarım
used in solving a design problem?
Tasarımın belirleyicisi olacak sorular; yapıma dair olanla, yaşama
The Design
dair olanın ilişkilenme kurgusuna odaklanıyordu. The decisive questions concerning design focused on how to relate Nasıl bir sabit olmalı ki; hem standart, hızlı üretime olanak tanıyacak
elemenis concerning construction to elemenis concerning lifestyle.
hem de kullanıcısının belirsizliğinden kaynaklanan farklı yaşam biçimlerine değişken olanaklar yaratacak?
What kind of a constant should !here be that would provide both standard. fast production and ereale variables to accommodate
Çözüm; yapıma dair olan, sabitleştirilerek değişmeden tekrar
different lifestyles depending on the future users?
edebilinen (iç-dış, doluluk-boşluk gibi yapısal özellikleri standartlaştı rı lmış) bir kutuya dönüştürüldü. Bu sabit, dışta değişmez
The solution: the constructive elements were made constant by
fiziksel özellikler gösterirken, içte tercihlere bağlı farklı iç yaşamlar
transformatian into a box that could be repeated (constructive
oluşturmaya olanak tanıyan yani değişken olanı mümkün kılacak
elements such as interior-exterior, void-volume were standardised}.
özelliklerde tasarlanmıştır.
This constant was designed in order to have a uniform outward
Değişken olanın, sabit olanın özellikleri üzerinden üretilmesi,
styles according to preferences, that is to say, making the variable
özgürleştirmenin kısıtlamalar ve sınırlamalar aracılığı ile üretilmesi,
possible.
appearance whilst creating the potential for the different interior life
tasarım sürecinde kaçınılmaz olarak doğmuştur. The creation of the variable through aspects of the constant. the Değişken olanın oluşturulması ortak amacını (kendi fonksiyonlarını
creation of freedom through the restrictions and the limitations, was
yerine getirme dışında} taşıyan tüm bileşenler (mekan, taşıyıcı
an inevitable part of the design process.
kabuk, mekanik ve elektrik), bir bütünün eş zamanlı tasarlanmış bileşenleri olarak ele alınmışlardır.
Components (space, the load bearing shell, mechanical and electrical systems) that have the common goal of creating the variable (besides satisfying their own functions) were treated as the simultaneously designed components of the whole.
0.. -'
�
<( o z D o z <( I <> <( 0 o aı
Nasıl? Sabit, fab-tek®** yapı sisteminden oluşan taşıyıcı bir kutu ve ona eklemlenen çelik ve ahşap bileşenlerden oluşur. Kabuğu iki konut birimine ayıran ortak duvar, lesisat duvarına dönüşerek ayı rı cı olduğu kadar ortak ve birleştirici bir fonksiyona olanak tanır. Kabuk üzerindeki tüm yapısal boşluklar (tesisat şaftları , boşlukları da dahil) olası kat planı alternatiflerine uygun biçimde sabitlenmiştir. Aynı çalışma, döşemeden ısıtma için de yapılmış, olası kat planı alternatifleri üst üste çakıştırılarak döşemedeki duvar izleri ve döşemeden ısıtma modülasyonları sabitlenmiştir. Bu sayede bazen yaşama, bazen yatak odas ı , bazen banyo olan hacim, fonksiyon değişse de ısıtma tesisatı istenilen konforu sağlayabilmektedir. Değişken konut iç fonksiyonları, sıhhi lesisat gerektiren hacimler ve yaşam mekanları olarak ayrışırlar. Her kat planında lesisat duvarı ile ilişkilendirilen ıslak hacimler, büyüklük ve sayı olarak bu duvar ile sınırlı bir esneklik kazanırlar. Tesisat duvarı içinde müdahale edilebilir sabit şaftlar oluşturularak ıslak hacim imalat ve kullanımında kolaylıklar sağlayacak standartlar geliştirilmiştir. Islak hacimierin kabuğun sağı r iç .,.
8
N (/) w
�
\@ ::ı
� .,. o o N
ıı:: w _J
yüzeyinde toplanması , d ı ş mekaniara açık yüzeylerin, farklı ihtiyaçlara göre bölünebilen yaşam alanları olarak kullanılmasına da olanak tanımaktadır. Benzer bir yapı , yaşam alanlarına hizmet edecek elektrik altyapısında da kurulmuştur. Şaftlar, yapısal boşluklar ve boş kanallar bırakılarak, zaman içindeki farklı taleplere de karşılık verebilecek bir altyapı oluşturulmuştur. Her kat planı , yapının sabit kabuğu tarafı ndan belirlenen prensipler içinde farklıtaşabilme özelliği olan yaşam alanlarına dönüştürülmüştür.
How?
(3
The constant consists of a load bearing box made by the fab-tek®** construction system with steel and
(3.
wood components attached to ıt. By transforming the common wall dividing the shell into two separate
N
o z w (.9
houses into a shaft wall it became both a separating and combining element providing common functions as well. All the structural voids in the shell (shafts and other voids) were made constant in such a way as to fit in with floor layout alternatives. The same work was carried out in the under-floor heating system the potential floor plans were overlapped ın order to fix the posıtion of heating pipes and wall marks for each floor Thus the desired heating comfort is ensured even if the function of the volume changes: it may become the living room, bedroom or even the bathroom Variable functions were differentiated ınto two categories: volumes that requıred a sanitary system and living zones. I n each floor plan the wet spaces related to the shaft gained a limited flexibility in size and number due to this shaft. Standards were developed to facilitate the production and usage of wet volumes by creating fixed shafts that could be ailered within the shaft wal l . By posıtioning the wet spaces in the inner shell it was possible to apportion the outer spaces to livings zones according to theır various needs. The same kind of system was installed for the electrıcal infrastructure. S hafts. constructive voids and empty canals were left open in order to ereale an infrastructure that could satisfy different demands that
Değişmez kabuk, "fab-tek" yapı sisteminden oluşan taşıyıcı bir kutu ve ona eklemlenen çelik ve ahşap bileşenlerden oluşmaktadır. Users are able to make decisions on many elements from furnishing to material selections in the interior spaces of the buildings.
Yapının iç mekanında, kullanıcılar, tefrişten malzeme seçimine kadar birçok ögeye kendileri karar verebilmektedir. A building which both makes rapid production possible and presenis d ifferent alternatives for different life styles was designed.
Teras, balkon ve kış bahçesi ile dış mekan içeriye taşınmıştır. External spaces are moved inside with terraces, balconies and winter gardens.
a.. ...J
� �
z D o z <( I <> <( 0 o ro
would emerge in time. Each floor plan was transformed into living spaces that could diversify within a range set by the principles of the constant. Bu kutu, değişkenleri var edecek bir sabit olarak düşünülürken
While this box was designed as a constant to produce variables, it
fab-tek® yapı sisteminin özellikleri ile tasarlanmıştır. Kuluyu
was also designed in accordance with the features of the Fab-tek®
oluşturan tüm duvarların taşıyıcı sisteme dönüştüğü, kaplama gibi
construction system.
zorunluluklar içermeyen, yapısal boşluklarının yapı fiziği ve lesisat birimleri için kendiliğinden avantajlar yarattığı , hızlı uygulama
I n that sense, the Fab-tek® system, whereby all the walls forming
özellikleri içeren fab-tek® sistemi, bu anlamda sabit olanın tektonik
the box were transformed ınto a structural system, where there were
kurucusu olarak ele alınmıştır.
no such obligations as covering, where the constructional voids provided advantages for the construction physics and the instalment
� o N (/) UJ z :J C) z ::) o >-
..,. o o N 0:: UJ -' (3 N
u. o z UJ C)
Sabit ve Değişken özelliklerden oluşan yap ı , 2 etap olarak
facilities, and which was also a fast means of construction, was
uygulanmaktadır. 1 . etap yapının sabitlerinin uygulayıcı firma
regarded as the tectonic founder of the constant.
tarafından yapıldığı aşamayı, 2.etap da müşteri tarafından belirlenen değişkenierin müşteri tarafından seçildiği, ister kendisinin başka bir
The buildings consisting of constants and variables are constructed
mimar aracılılğı ile isterse de uygulayıcı firma aracılığı ile iç yaşamı n ı
in two phases. Phase one is the process where the constants of the
biçimlendirebildiği aşamaları kapsar.
building are produced by the construction firm, while phase two is the process where the variables determined by the user are finished,
Burada projenin mimarı olarak kendime sorduğum soru şu oldu:
either by an architect of his choice or by the construction firm.
"Mimar olarak nereye kadar geri çekilmeliyim?" ·
Proje bağlamında yanıt, tasarım sürecinde neredeyse kendiliğinden
Here, as the architect of this project, 1 asked myself this question:
"As an architect, how far should 1 stand back?"
oluştu: "Değişkenleri olanaklı kılacak olanı ve onun imkanlarını yaralıncaya
In the context of the project. the answer ap peared of its own accord
kadar. . . "
in the design process. "1 should stand back until it is time to make the variables possible
N P 1 2 Evleri bugün, 6 değişmez kabuk, 300 farklı konut alternatifi ve
and to be able to create their potential. .. "
içereceği 1 2 farklı yaşantı ile kendi serüvenini başka deneyimlere dönüşterecek bir arayışın ürünü olarak hayata geçmekte.
Today the N P 1 2 Houses with their 6 fixed shells, 300 different dwelling alternatives and 1 2 different lifestyles they may contain are
Yapı Merkezi Şirketler Grubu ( Yapı Konut, Yapı Merkezi inşaat Sanayi
•
ve Yapı Merke=i Prefabrikasyon A.Ş ) ••
coming to life as the product of a quest to transform its own adventure into other. sornewhat different experiences.
Yapı Merkezi Prefabrikasyon A.Ş tarafindan geliştirilen yapı sistemi • }api \lt·r/... l':i Group f }apt A.mu11 ( U11.\lrll<'lton. }ap! \ler/...l':J ComıruUıon c\ lndt"I'T anti }(ıJH .\lı:rkc:z l'rt!/ahrication /uc") •• (-om tru<.'lion H-'lem
dni,1.!.11t:d fıy }afH
\krJ..c:i Prcjahriccılion Ine
n
T
IF A - A Kesiti
B -B
Seetion A - A
Seetion A - A
Kesiti
a.. ...J
�
cı: o z D o z cı: I
�
0 o <Il
GENÇ ÇIZGILER 2004 lt
"""
YOUNG LINES 2004
. .
.
DOGU ANADOLU KOYLE RI i Ç i N TE M IZLi K Ü N ITESi C L EAN S I N G U N IT FOR EAST ANATOLIAN VI LLAG ES
0.. ..J <ı: o::
(§
z D o z <ı: I C> <ı: <.? o a:ı Doğu Anadolu Bölgesi'nde coğrafyaya özgü, taşınabilir temizlik ünitesinin tasarımı, bölgedeki taşlar kullanılarak yapılmıştır. The design of this unique-for Eastern Anatolia Region, portable cleaning unit was made by using stones from the area.
Doğu Anadolu Bölgesi, yakın zamanda önemsiz büyüklükte depremler yaşamıştır. Ne yazık ki bu depremler, yaşayan pek çok insan için önemli sonuçlar doğurmuştur. Özellikle de elektriğin olmad ı ğ ı , suyun ancak taşıma olarak kullanılabildiği, yapım sisteminin taş v e çamur ilişkisine dayand ığı köylerdeki yaşantılar için . . . Yıkımın ve hasarların şiddetli olduğu bu köylerde insanlar, temizlik ihtiyaçları dahil temel ihtiyaçlarını açı k mekanlarda gidermekte; ancak odun ateşi ile su, yemek, temizlik vb. ihtiyaçlarını belli bir konforda karşılayabilmektedirler. Doğu Anadolu'da yaşanan bu yakın zamanlı depremierin sonuçları üzerine kurulmuş olan tasarım problemi, bu bölge için taşınabilir endüstriyel bir temizlik ünitesinin nasıl olabileceğini araştırmaktadır.
Nasıl ?
" o o N (/) w z :::; (9 z ::ı o >-
;g o N cı:: w _J
(3
N
<>
<> z w (9
Verilerin çok açık olduğu bu yaşama biçimine değiştirilmesi zor yaşama alışkanlıkları da eklenince şöyle bir soru ortaya çıkıyor: "Insanların yere ait alışkanlıklarını değiştirmeden ihtiyaçlarını karşılayabileceği, YEREL olabilen ENDÜSTRIYEL bir ürün nasıl olmalıdır? "
The East Anatolia region has experienced minor earthquakes ın the recent pası. Unfortunately these trivial earthquakes have had serious consequences for many inhabitants. Especially for lives in the villages where there is no electricity, no sanitary system and where the construction system depends on mud and stone .. In these villages where destruction and damage has shattered the lives of many people, depriving them of even the most basic needs including hygıene. they are only able to meet their needs such as firewood, water, food and cleansing to a limited level of comfort. The design problem based on these recent earthquakes in East Anatolia is to research how a portab le industrial cleaning unit could be made available to the region.
How? When these static habıts were added to this lifesiyle where the data is so obvious. such a question should be asked: " How should a LOCAL and INDUSTRIAL product be designed to help people satisfy their needs wıthout changing their environmental habits?"
Deprem sonrası, bölgede temel ihtiyaçlar açık mekanlarda karşılanmaktadır. Bu tasarım ile bölgedeki temizlik problem inin giderilmesi amaçlanmaktadır. After the earthquake, basic necessities were hel d in exterior spaces. With this design, it was aimed to solve this cleaning problem.
a. _, 4: cı::
(§
z D o z 4: I o 4: 0 o m
+
el yıkama mahali
3. Musluk
1. Musluk
+
banyo mahall
4. Musluk
+
gündelik su
2.
Tuvale!
kullanım mahali 5. Su deposu
DIŞ KABUK
1 Tap+hand wash space 2 Toılet
·0
-
3 Tap+bathroom space
4 Tap+daıly water 5 Water tank
usage space
IÇ KABUK cı; o N (j) w z :J (9 z :::> o >-
0.5
1M
Modül planı A eklemsiz Module plan A jointless
-
' .
-' w cı::: w >-
cı; o N a:: w
DIŞ KABUK
_J
'(9
O
N
0.5
1M
Modül görünüşü 1 Elevation 1
·u. <> z w (9 0.5
1M
ModOI planı A eklemli jointed
IÇ KABUK O
0.5 1 M
2 Elevation 2
Modül görünüşü
DIŞ KABUK
0. 5
1M Modül planı
B
eklemsiz joinless
O
0.5
1M
Modül görünüşü Elevatlon
3 3
-' w >
·n:
f (/) D cı z w
i htiyaca yönelik en kolay çözüm yolu, şu an pek çok yerde kullanılan endüstriyel paneller ile oluşturulmuş hazı r wc-duş üniteleri olabilirdi. Fakat konu, Adapazarı depremi sonrası prefabrik konutlardaki yaşantı nın üzerinden gözlemlendiğinde; meselenin sadece ihtiyaca yönelik fonksiyonların çözülmesi olmadığı açıkça görülebilmektedir. Bu noktadan sonra yukarıda sorulan soruya başka bir sorun daha eşlik edecektir: "ihtiyaçların giderilmesinde alışkanlıkların belirleyici olduğu bir yaşam biçiminde 'endüstriyel olanın' ne olacağı ya da olması gerektiği? "
The easiest satisfactory solution could be prefabricated wc-shower
Çözüm Önerisi;
number of places. However, when the prefabricated housing life in
units that are formed with industrial panels that are already used in a post-earthquake Adapazarı is observed, it ıs clear that the problem ıs Endüstriyel Üretim+Yerel Üretim
=
not only the resolution of functional satisfactory solutions. 0.. _J
I htiyaca yönelik olanı n alışkanlıklara göre STANDART';
At this point, anather question arises alongside the one asked
Coğrafyaya özgü olanın DEGiŞKEN olduğu bir ürün ...
above: " I n a lifesiyle where habits determine the satisfaction of needs, what is and what should be "the industrial?"
<( o z ·::ı o z <( :ı:
';i
'(? o a:ı
Resolution lndustrial Production + Local Production
�
=
A product, where need is a STANDART habıt; And where the geography-specific ıs the VARIABLE . . .
·-
� � Cfl w z ::; cı z ::ı o >-
� o N 0:: w -'
�
o
c.> z w cı
Chı w ...J
> =O
en
Mert Eyiler NP1 2 Evleri; 11 dönüm alan içinde, ağaç/ann izin verdiği
Mert Eyiler NP12 Houses consists of well designed repeating unit
araliklarlarda iyi tasarlanmiş, tekrar eden birim yapilardan oluşuyor. 6
bui/dings set in spaces between the trees in an area of 11 acres. A
yap1dan oluşan yerleşme, 12 ev, alternatif 300 yaşam . . . Ev ve
settlement of 6 buildings. 12 houses, 300 alternative lives ... If we do
yaşam konuşmasi yerine "yap1" okumasi yapsak, 6 yap1 ve temel
same "buildmg" reading mstead of ta/king about home and life, we
birimi konuşailm istersen. Vaziyet plam ve yerleşim kararlan ile
can ta/k about the se 6 buildings and the basic un it if you /ike. Let's
başlayalim. Samyorum yap1/ar, daha önce Amtlar Kurulu'ndan
start with the site plan and settlement decisions. 1 believe the
geçmiş bir projenin izleri tarif edilerek yerleştirilmiş. Negatif bir bilgi
buildings are located on the tracks of a project that has already
gibi görünse de işe yarar hale dönüştürülmüş görünüyor.
gone through the histarical buildings committee. Although that sounds /ike a negative, it seems to have turned into samettıing
8oğaçhan Dündaralp Konumları değil ama boyut ve büyüklükleri
usefu/.
anlamında kesinlikle tanımlanmıştı. Yapılacak kutunun eni, boyu, yüksekliği belirli idi. Kutuları biçimlendiren en belirleyici faktörün,
8oğaçhan Dündaralp They have certainly been defined by their
bunlar d ışı nda konumlanma olduğu söylenebilir. Burada yöne göre
size and dimension rather than by !heir location. The box to be built
yerleştirme söz konusu değildi. Bunun nedenleri, arazinin ince ve
had a definite width, length and height. Other than that. it could be
uzun yapısı ile arazi içerisindeki bütün ağaçların tescilli olmasıydı . Bu
said that the most distinctive defining factor of the boxes ıs their
anlamda vaziyet planı n ı , yapılar ile ağaçların ilişkisinin oluşturduğunu
location. And here it wasn't a questıon of locating relative to
söyleyebiliriz.
direction. This was because of the long, narrow shape of the site and the fact that all the trees within the site were officially regıstered.
M. E. Kağıt üzerinde de ağaçlar ve yapıların ilişkisi iyi çalışılmış
So we might say that it was the relation between the buildings and
görünüyor. Ana yap ı , ağaçlara bir noktadan sonra yaklaşmıyor.
the trees that developed the site plan. 0..
Teraslar, ağaçlarla yapılar arasında ara parça olarak detaylandırılmış. M. E. The re/ation between the buildings and the trees alsa looks
8.D. Evet, kutuya eklenen iç ve dış mekan arasında ara mekanlar
well studied on paper. After a certam pomt, the mam building cannot
var. Ağaçlar bu ara mekanların içine girebiliyor. Örneğin ağaç terasa
reach the trees. The terraces are defai/ed as links between the trees
girdiği zaman, terasın geometrisi değişebiliyor. Böylece ana yapı
and t!ıe bwldings.
ağaçlarla didişmiyor. Yapı, ağaçlar ile ilişki kurmak zorunda kaldığında gerekirse ara mekanlar aracılığı ile kendini değiştiriyor.
8.D. Yes, there are intermediate spaces between the interior and the exterior space attached to the box. Trees can come ınto these
M. E. Yerleşim kararlanndan yap1/ara geçtiğimizde, dar uzun yerleşim
i ntermediate spaces. For instance, when a tree eniers a terrace, the
a/am içinde temel yap1, 1 0mx1 9m basit "beyaz" kutular ve eklenen
geometry of the terrace can change. And so the main building
teraslar olarak karş1m1za ÇlkfYor. Yapi, kendi içinde 'kare'ye yakm iki
doesn't have any quarrel with the trees. If it needs to relate wıth
bölüme aynl1yor ve "servis alan mekan/ar" ve "servis veren bant/an"
trees, it transforms itself through these intermediate spaces.
içeren yaşama alanlanm oluşturuyor. M.E. Maving on from the decisions about location to the buildings.
B.D. Evet, evlerin tasarım düşüncesi, içinde farklı yaşamların
the basic structure appears as simple 10mx19m white boxes with
kurulabileceği, tekrarlanabilir sabit kutular üstüne oturuyor. Fakat
attached terraces in a long. narrow settlement area. The structure is
kuluyu belirleyen boyutlar yanında, yapının ikiz olma belirleyiciliği de
div1ded mto two "square" /ike sect1ons and constitutes the living
var. Lineer kutu, lesisat duvarı bölünmesi ile tekrar kareye yakın bir
areas that mclude various service areas.
geometriye ulaşıyor. Bu geometri de ıslak hacim bölgesi ve yaşam
�<(
o z D o z <( I <> <( 0 o ro
m ı
..,. o o N (fJ w z :i c..? z ::J o >-
g o N a:: w _J
(5 N
o
<> z w c..?
�
B.D. Yes, the design concept of the houses ıs based on repeatable constant boxes available for different lives to be set in them. alanları bölgesi olmak üzere kendi içinde tekrar bölümleniyor. Kutu,
However, there's anather determining element besides the definite
olası mekansal ilişkilerin belirlediği ortaklıklarda da deliniyer ve her
dimensions of the box, which is that these are actually twin
alternatife uygun kapı-pencere boşluğuna dönüşüyor. Bu boşlukların
buildings. The linear box again arrives at a geometry sımılar to a
hepsi ya açık ya da kapalı , bahsettiğimiz ara mekaniara açılıyor.
square with the pipe wall division. And this geometry further divides
Boşlukların dışında kalan tüm duvarlar da kabuk dediğimiz, tümüyle
itself into wet spaces and living spaces. The box is also drilled in
taşıyıcı olan yapıyı ifade ediyor. Bu haliyle tekrar eden kutulardaki bu
corporations determined by spatial relations and transforms into
sabitler, iç mekan alternatiflerinin, yani 'değişken' olanın gramerini
door-window openings eligible for every alternative. All these voids,
oluşturuyor.
whether open or closed, open out onto to the said intermediate spaces. All the walls apart from the voids defıne the totally bearing
M.E. NP12 Evleri, Yapt Merkezi ile çaltşttğtn beşinci iş. Çaltşma
structure, what we call the "shell". These constants within the
yöntemi, malzeme kararlan nastl altndt? Yaptlar ayağa kalkana kadar
repeatable box form the grammar of the "variable", 1 mean the
geçen "yaptm süreci" nastl çaltştt ? Şunu söylemeliyim; NP12 Evleri,
interior space alternatives.
senin ad ma bu süreçte gördüğüm, iyi noktalardan bir tanesi. M.E. NP12 Houses is the fifth project you have worked on with Yapt
B.D. Hem ölçek olarak hem de işin kendisi olarak öyle. Buradaki işin
Merkezi. How were the decisions made canceming materials and
niteliğini belirlemesi açısından belirtmek istediğim bir nokta var:
working methods? How did the "construction period" work out until
Çizen, yapan, kontrol eden, herşeyin merkezinde durma anlamı nda,
the buildings were actual/y standing? 1 must admit. NP12 Houses is
şirketin içinde bu projeye özgü farklı bir durumum var. Burada işin
one of the thmgs that are a credtt to you in this process. 0..
h ızı gereği farklı bir süreç izlendi. Sürekli şantiyede uygulama ile iç içe geçen süreçte projeyi 1 /2001er, 1 / 1 OOier, 1 /501er, 1 / 1 1er, 1 /201er
B. D. lt is, both in terms of scale and in terms of the work itself.
gibi tekniklerle oturup çizmedim. Tüm çizimler, sahadaki uygulama
There's a point l 'd like to make in order to clarify the nature of this
koşullarına özgü, aşama aşama oluşturuldu. Süreci birleştiren de
work: 1 have a unique position here within the company as the
tasarım düşüncesi ve bu 'bütün'e ait koyduğum prensipler oldu.
person who is right at the centre of things. the one who draws, does
Projede o kadar içiçe geçen sistem var ki; önlemlerin doğru
and controls everything. A different process was followed here
alınması, hızlı hareket edilmesi gerekiyordu. Yapıya sonradan
because of the speed of the project. 1 didn't sit down to draw the
eklenen parçaların hepsinin yapıyla kurduğu bir ilişki var, bağımsız
project in scales like 1 /200s, 1 / 1 00s, 1 /50s, 1 / 1 s, 1 /20s during the
değiller. Kimilerinin toleransı cm, kimilerinin de mm. Bağımsız
application process at the construction site. All the drawings have
olmadıkları için hepsi neredeyse sürekli uygulama içinde, ölçümler
been created in stages according to the application conditions at the
ve sistem revizyonları halinde ilerleyen bir süreç var. Aksi taktirde ilk
site. And the design concept and the principles l've set for thıs
projelendirme süresinin yaklaşık 3 ay olduğu böyle bir projenin
"whole" brought the process together. There are so many
koşulları düşünüldüğünde 14 ayda bugünkü noktaya bu nitelikte
interdependent systems within the proıect that the right precautions
gelmesi daha zor olurdu.
needed to be taken because we needed to move so fast. All the parts subsequently attached to the structure have a separate
M .E . Malzeme karar/an, seçimleri, bir araya getiri/me/eri, birleşim
relationship with the building; they are not independent. Some have
bilgileri iyi görünüyor. "Yapt" yt oluşturan temel bilgiler, parçalanmtş,
a tolerance of a cm, some of a mm .. Since they are not independent.
herbiri kendi içinde tutarlt, doğru seçilmiş bilgiler olarak tekrar bir
there is a continuous process within the application that goes on like
araya getirilmiş. Ve parçalarda da doğru kararlar altntnca, bütünde
�<(
o z •::::> o z <( I <> <( >Cl o a:ı
measurements and system revisions. Otherwise, if you think about the conditions of such a project whose initial design process was kendiliğinden iyi bir iş olarak karş1m1zda. Konu, yap1 ve mimarilk
assigned for 3 months, it would have been really hard to gel to this
olunca çok önemsediğim bir durum olmaya baştwor "biraraya
point in 14 months.
getirme becerisi". Yapwa ait temel kararlar, yap1blok, pane/to ve donatwa ait kararlar birarada ifade/i duruyor/ar. Yağmur iniş
M.E. The decisions about materials, choices, the way they are
borusundan, terastaki korkuluğa kadar çai!ŞIImlş, çizilmiş olduğu
brought together and combination data /ook good. All the basic
okunuyor.
information that makes up the "Building" is broken down into mdividual p1eces of well-chosen data, all cons1stent in their own way,
B.D. Öyle okunabildiğine sevindim. Teşekkür ederim. Yapıdaki
es o N (/) w z :::;
a z ::ı o >-
and put together again. And when right decisions are taken about
biraraya geliş biçimleri, yapının kendi mantığının bir ürünü olduğu
the parts the who/e appears as a good wor.k. ''The ability to bring 1t
sürece ve bunlar sürdürülebildiği oranda ona eklenen herşey doğru
all together" starts to gain 1mportance for me when the subject is
ilişkilendirilebiliyor, ortaya çıkan şeyler de çözülememiş problemler
bwlding and architecture. Bas1c decisions about the building and the
olmuyor. Ağaçlar ve peyzaj yapının karakterini ve ruhunu etkileyen
reinforcement have a comman expression. You can read into /hem
en önemli faktörlerden. Yapıların bunun içinde nasıl algılanacağını
that you've made a drawing from a study of the rainfall drainage
uzun sure düşündüm. Yapıya sonradan takılan parçaların kendi
pipe to the rai/mg of the terrace.
içindeki ahşap, çelik gibi aslında daha çizgisel ve ince elemanlardan seçilmesi, arkasında duran o kocaman iri beton kütlesini mümkün
B. D. l'm glad it can be read like that. Thank-you. As long as the way
olduğunca buranın parçası yapmanın ve içinde bulunduğu araziyle
they're brought together is a part of the building's own logic and they
ilişkilendirme çabasının bir sonucu. Ağaçlar kışa doğru yapraklarını
are sustaınable, everything that's attached to ıt relates correctly and
döküyorlar ve çizgisel duran gövdeler haline dönüşüyorlar. Baktığınız
what comes out of it is never an unsolved problem. The trees and
zaman teras kolonları nın koyu gövdeleri ve çizgisel yapısı,
the landscape are some of the most ımportant elemen ts to affect the
ağaçlardaki o duyguların uzantısı gibi.
character and the soul of the building. 1 put so much thought into
M.E. Ana yapmm ağiriiği, bir taraftan yapwa takilan donatliardan
attachments are chesen from more linear and fine materials such as
gelen ekler ve ekierin gölgeleri ile diğer taraftan da yoğun yeşil doku
wood and steel, which results from my efforts to make this great
how the buildıngs would be perceıved ın this setting. The
içinde mevcut ağaç/ann oluşturduğu gölgeler ile hafifliyor. 19 metrelik
mass of concrete a part of the site and to relate to its setting. The
beyaz ekran m tamam1m görmüyorsun Her katta farkil algiiamalar
trees lose theır leaves in winter and transform ınto linear bodies.
yaral!lwor kendiliğinden. Bütün yap1 yine parçalamp, küçük parçalar
When you look at it, the dark bodies and linear structures of the
halinde alg!lamyor. 'iç'e baktiğimizda da, iyi tasarlanmlŞ tektonik yap1
terrace columns are like an extension of that feeling about the trees.
ile karş!laşworuz. Beton blok duvarlan ve panelton döşemesi olan beton bir kutunun içindeyiz.
M.E. The weight of the main bui/ding is lightened w1th the help of the
reinforcement that's attached to it and its shadows together with the B.D. Evet, içerideki bu tektonik ifadenin benim için şöyle bir anlamı
shadows of the existing trees withm the dense green canopy You
var. Görülen herşeyin taşıyıcı sistemin parçaları olarak
don 't see the who/e 1 9-meter screen. Different perceptions are
dokunulmazlıkları var. Delemezsin, kı ramazsın. Ama, bunun içteki
genera/ed at every /eve/. The who/e buildmg is d!Vided agam and perceived as little pieces. And when we look inside, we meet a we/1deslgned tectomc structure. We are ins1de a concrete box with concrete black walls and panelton floorıng .
özgürlükle şöyle bir ilişkisi var: Ben bu yapıyı brüt olarak
B.D. Yes, this tectonic expressian has thıs meaning for me.
malzemenin kendi doğasını hissederek kullanabileceğim gibi onu
Everything that's visible has an immunity as pieces of the bearing
yüzey malzemeleri ile kaplayarak, bir iç zar yaparak da
system. You can't drill it, you can't break it. But this has such a
kullanabil irim. Ama bunlar benim değil, ev sahibinin tercihlerine ve
relationship with the inner freedom: Just as 1 can use this building
ihtiyaçlarına bırakılmış durumda.
and feel the na!ure of the material, 1 can also use it by making an
M.E. KullantC/SI belli olmayan bir gruba iş yapwor olmak NP12'yi
not up to me: it depends on the preferences and requirements of the
tasarlarken bir tasanm kriteri oldu mu?
house owner.
B . D. Aslında tüm gördüğümüz yapı nın oluşturucusu, o kimliği belirsiz
M. E. Has working for a non-specific group of users become a
özne. O özneler ben ne yaparsam yapayım, elinde parası ile değer
eriterian in the design of NP12?
ınterior membrane and covering it with surface material. Bul this is
gözetmeden içeride yıkıp isteklerini gerçekleştirecekler. Ben de bunu bir veri kabul ederek yalnızca taşıyıcı duvarlardan oluşan ve içeride
B.D. Actually all we see is the one who forms the building, that
oluşturulacak farklı yaşantılara karşı değiştirme, dokunma ihtiyacı
subject of no specific identity These subıects will do whatever they
duymayacakları bir kabuk ve bölünmemiş bir mekan yaratabilir
want with their money and no values once they gel in, no matter
miyim diye çabaladım. Amacım, onların oyun alanlarını açmak idi.
what 1 do. So taking this as data, 1 tried to ereale an undivided space
Tabii ki oyunun kurallarını paylaşmak kaydı ile . . .
and a shell made up of only bearing walls that they won't need to
M.E. Yani 2. etapta biraz daha m 1 geri çekiliyorsun?
My goal was to open up playgrounds for them to play in. Of course
touch or change in keeping with the various lives being lived inside. on condition that the rules of the game are kept. Q. -'
B.D. Hatta 2 .etapta mümkünse hiç olmamak istiyorum. iç mekan düzenlemesinden çekilmek istememin pratik bir gerekçesi de var.
M.E. So you back off more at the 2nd stage?
Evin içinde olacak müşterilere gerekli bilgileri gerekli standartları işi nasıl kuracaklarını tarif eden ve onların hayatlarını kurmalarında
B.D. 1 don't even want to be part of the second stage, if possıble.
yardımcı olacak bütün verileri ve ilişkilenme biçimlerini tanımlayıp
There's a practical explanation as to why 1 want to back out of
ellerine verdikten sonra onların içinden hangilerini tercih ettikleri,
interior design. Once l've completed all the ınformation to help the
onları nasıl kurdukları hangi beğenilerle yaptıkları doğrusu beni çok
consumers that will live inside build up their living space and
ilgilendirmiyor.
deseribed to them how to ereale the necessary standards and
M.E. Turun ardmdan, şaş1rtan, bana aykm gelen ya da anlamsiz bir
they will choose what sort of taste they will use to set it up
handed these over to them, 1 am no longer ınterested in which one durumla karşiiaşmadiğimi söylemeliyim. Çat1 katmda oturduğumuzda da iyi bir yapmm içinde olmanm getirdiği keyfi taşworsun. Sokakta
M. E. 1 must say that after the tour, 1 didn 't come across anythmg that
da aynt duygu ile tur att1k, yap mm içinde de öyle bir duygu var ve
seemed divergent or meaningless to me. When you sit m the att1c.
muhtemelen bütününde de. Yükselip bir noktadan baksak genel
you enjoy being m a good bui/ding. There's a simi/ar feeling while
yerleşim için de aynt duygu ile karşiiaşacağiz. Yapilar gayet rastgele
walking through the streets and inside the building, and 1 believe m
yerleşmiş/er, ağaç/ann izin verdiği halleriyle. Konakla kurduğu ilişki,
the who/e. If we go higher and /ook down we will get the same
yapiiar, sosya/ alan, oyun alant yani buradaki insanlar Çikip burada
fee/ing within the general settlement. The buildings are sited quite
buluşacaklar vs. Bu alt1 tane kutunun birbirine yakm durmasmm
randamly m the spaces determirıed by ttıe trees. /ts relation with the
getirdiği bir tansiyon var, bu önemli. Buradaki işleri yaparken,
mansion, the buildings, the social space. the playground, 1 mean
�
<( o z D o z <( I c.> <( '(9 o o:ı
people wi/1 walk out and meet here ete. The proximity of these six boxes to one anather ereales a tension, wh1ch is important. While müşteri denen gerçekliği reddetmiyorsun, ona çok bağ/1 kalmay1p,
working here, you don't deny the reality that is cal/ed the customer,
ama mimarilk denen bilgiyi de terk etmeden yapageldiğin halde
but all the same you are not so tied by it and you go on your own
devam ediyorsun. Seni aktarmak için, NP12 Evleri'nden sonra
way without abandonmg the informatiOn cal/ed Architecture. /'d /ike
konuşmak istediğim birkaç proje daha var. Bunlann ilki, galiba Yap1
to move on and ta/k to you about same other projects after NP12
Merkezi'nin fuar standfYdl (Yap1 Fuan 2002). Bence bugüne kadar,
Houses. 1 guess the first of these was the fairstand for Yap1 Merkezi.
gördüğüm, kendini iyi ifade eden inşa i gruplardan bir tanesinin işiydi.
(Bui/ding Fa ir 2002) 1 think it has been one of the best works of a
Kocaman bir fuar a/am içinde 120 m2 'de vinçlerle çallŞtiktan sonra
construction group that defines itself very well. After working in a 1 20
geriye çekilip bakt1ğm zaman, ortada duran şey kurumun kimliğini
m2 area in a huge fa1rground with elevators then take a step back
anlatmak adma yeterli güçte bir iş olunca, çok iyi görünüyor .
and what stands in front of you is a work which has enough power to deseribe the identity of an institution.
8.0. Teşekkürler. Fuar standı Prefabrikasyon Fabrikası'nda C!; o N Cfl w z :J <.9 z :) o >-
C!; o N cı:: w _J
�
u. <> z w <.9
çalıştığım dönem içinde, durum ve koşulların içinden düşünülerek
8.0. Thanks. The fairstand is one of the projects designed in the
oluşturulmuş tasarımlardan biri. ilk fuar stand ı denemem. O döneme
period when 1 was working for the Prefabrication Factory My fırst
kadar fırmanın fuar standları nda, fırmanın ürettiği ve ancak yapılarda
fairstand experiment. Until then only products produced by the fırm
yan yana gelme olasılığı olan ürünler, ya sadece kendileri üzerinden
or products that had a chance of beıng brought together in buildings
ya da yapı görselleri üzerinden anlatıl ıyordu. Ben de fırmanın ürettiği
were demonstrated as samples or building images at the company's
ürünleri kendi kimliğini bozmadan, yan yana geldiklerinde 1/1 ölçekte
fairstands. 1 was lookıng for ways to defıne the products in a buildıng
detayların görülebildiği bir yapı üzerinde anlatmanın yollarını aradım.
so as to show their 1/1 scale of details when they were put together
Ardgermeli birleşim detayları ndan, duvar ve döşeme elemanları na,
without altering the firm's own identity. Quite a few elemenis were
pek çok öğe yapısal özelliklerinde kullanıldı. Kapalı hol içinde 2
used in ıts siruelural features from connection details to wall and
günde, vinç ile gerçek, ağır ve beton bir yapı yapıldı .
flooring elements. In the closed hall a real, heavy building of concrete was built with elevators within 2 days.
M.E. Ve Amac ma Uygun TasarlanmlŞ Stand Ödülü ald!. M.E. And 11 received the award for a fairstand designed to fit its
8.0. Evet.
purpose.
M.E. Bienalde Ci/do'nun işini gördüğüm zaman "birinin eli değmiş"
8.0. Yes.
dedim. Senin elinden Çikan yapilar olduğunu öğrenince keyif aldim. M.E. When 1 saw Cildo 's work in the b1ennial. 1 thought "someone
8.0. Evsiz Ev Projesi de tasarım problemlerinin çok katmanlı ve
must have had a hand in this". 1 was pleased when 1 found out that it
aktörlü yapısıyla bence önemli. Ürün, dört yapıdan oluşan ve lstiklal
was you.
Caddesi gibi bir yerde geçici olarak varolacak, sonra kaldırılacak bir sanat nesnesi. Ortada bağlamsal bir proje yok. Kavramsal bir metin
8.0. The Homeless Home project ıs also important with the multi
ve onu anlatan parçalanmış bir ev imgesi var. Belediye neredeyse
layered and actored structure of its design problems. The product is
yapıların boyutların ı ürünü bozma pahasına belirleyecek kadar etkili.
an obıeel of art composed of four buildings that will stand samewhere like istiklal Caddesı and be removed afterwards. lt is not a contextual proıect There's a canceptual text and the image of a
Vakıf, zaman konusunda sıkışmış, spansor da kendi ürünleri ile
broken house to deseribe it. The municipality is quite specific about
çözüm üretilsin istiyor. Yapılara elektrik, su götürülmesi gerek ama
the size of the buildings at the expense of ruining the product. The
zemine müdahale edilmemesi gerekiyor. Söküldüğünde de iz
foundation is pressed for time. and the spansor wants solutions to
bırakmaması lazım. Sanat nesnesi bunlara rağmen nasıl kendini
be produced with theır own products. We need to supply the
ifade edilebilir? Bu konuda Cildo Meireles'ten bile tutucu
buildıngs with electricity and water, but we cannot ınterfere with the
davrandığım zaman oldu. Gerçekten Cildo'nun istediği oldu mu
ground. And no trace should be left when it's dismantled . How can
bilmiyorum ama ben bütün bunları tasarım aracıl ığ ı ile çözmeye
an object of art express itself in spite of all that? There were times
çalıştım.
when 1 was even more conservative than Cildo Meirelles. 1 don't
M.E. lik işin mesela. Onu herhalde insan söylemek ister çünkü bu
design.
know if it was what Cildo wanted but ı tried to solve all that through önemlidir diye düşünüyorum. Biraz anlatsan bize. M.E. Your first work for instance. You would probably want to ta/k
B.D. Feneryolu Sabit Pazarı'nın arka girişinde çöp yığını içinde bir
about it since it's important. teli us a tillle about it.
tuvale! var. Proje, "orayı adam edelim, temizleyel im ve yeni bir tuvale! yapalım" denilen bir işti. Orada sağına soluna bakmadan bir
B. D. There's a toilet in a pile of rubbish at the rear entrance of the
tuvale! çözmek mümkündü. Ancak oran ı n sadece bir tuvale! olmadığı
Feneryolu Market arcade. The project was all about sarting out this
aslında pazar yerinin bir girişi olduğu, aksın diğer ucundaki parkla ve
space, cleaning it up and turning it into a new WC. lt was possible to
onunla iç içe geçmiş diğer girişle yeni bir bağiamın söz konusu
solve a lavatory there if you d id not take the environment in to
olduğu, ilişkiler zincirinin bir parçası olduğunu hissediyordun. Bu
consideration. But you felt that this space was not only a lavatory
yüzden de proje orada tek başına duran bir şey olmaktan çıkıp, o
bul also an entrance to the marketplace, a new cantext was !here
ilişki örüntülerinin bir parçası olma kaygısını !aşıyordu. Tasarım da
with the other entrance and the park at the other edge of the axle.
fiziki bağiamı n kurucusu niteliği taşıyan yapısal öğelerin yerinde
that it was a part of the chain of relations. That's why the project
tekrar inşası üzerine kurulmuştu. Ancak yapı m üzerinden geçen 4 yıl,
became more than just something that is there and ıs concerned
kurmaya çalıştığım tasarım mantığının şu an yaşam tarafından
with being a part of these patterns of relations The design was also
reddedilmiş olduğunu gösterdi. Bunu, Yeni Mimar'da da yazdım. O
based on the rebuildıng of structural elemenis that have the qualıty
yapıyı kuracağı n ı düşündüğüm arkitektonik ilişkiler de ortadan
of the ereatar of the physical co ntext. However, the four years that
kalkmış durumda. Bu anlamda da yap ı , yalnızca ilk yapılma mantığı
have passed since the construction have shown me that the desıgn
ile değil, bugün geldiği noktayla değerlendirildiğinde benim için daha
concept 1 tried to set up was reıected by life. 1 wrote about that in
değerli görünüyor.
Yeni Mimar. The architectonic relations which ı thought about for the
M.E. Buraya gelene kadar olan hikayen nereden başlıyor?
structure seems more valuable to me when evaluated on the basis
B. D. Tasarımcı bir adamın {babamın) yaptığı işlerin içide doğduğum
evaluated with the first design concept.
making of that structure have also disappeared. In this sense the of the point it has come to now and not only in the way ıt is söylenebilir. Evin bir odasının sürekli depo olduğu, çay kutusundan, plastik kapağa kadar hiçbirşeyin çöpe atılmadan saklandığı bir
M.E. How does your story up to now begin?
ortamda büyüdüm. Bu, babamın Tatbiki Güzel Sanatlar'da aldığı Bauhaus eğitiminin de etkisiyle, herşeyi bir tasarım nesnesi olarak
B. D. You might say that 1 was born ınto the works of a designer.
dönüştürülebilir olduğu bir ortamdı. Oyuncaklarımı n çoğunun çay
grew up in an environment where one room of the house was
poşetlerinin folyosundan, tuvale! kağıdı kartonundan yapılmış uçak
always a storage room. where nothing was thrown away and
tl. _J
Ci
<{ o z •::J o z <{ I <.> <{ 0 o m
everything from a tea box to a plastic tap was kept. lt was an atmosphere where my father could transform anything into a design object with his Bauhaus-influenced educalian at Tatbiki Güzel Sanatlar. Considering most of my toys were stuff like planes made gibi şeyler olduğu düşünülürse, tasarım kaçınılmaz olarak hayalımın
" o o N (f) w z :J (9 z ::ı o >-
;g; o N ıı:: w ...J
(3 N
o C> z w (9
of foil paper and toilet rolls. design has always been an inevitable
hep içinde oldu. Sonrasında, tasarı m diye anladığımız şeyle mimarlık
part of my life. After that comes an architectural educalian which
diye anladığımız şey arasındaki ilişkileri didikleyen bir mimarlık
analyses the relations between what we understand from design
eğitimi var. Birinci sınıfın yazında katıldığım Gökçeada'daki mimarlık
and architecture. A meeting of architecture students (TMÖB) on
öğrencileri buluşması (TMÖB) bu süreçte mimarl ı k eğitimimin en
Gökçeada in the summer of my first year was one of the greatest
önemli olaylarından biridir. Buluşma, 'ben kimim' ve 'ben mimar
events in my architectural education. The meeting has a particular
olarak ne yapacağım?' sorularının; 'mimar kimdir?', 'mimarlık ne
importance for me since it was the place 1 fıgured out that questions
yapar?' sorularından daha önemli olduğunu kavradığım yer olması
like "who am 1" and "what am 1 going to do as an architect" make
nedeniyle benim için çok önemlidir. Bu bakış, sonraları hem kendimi
more sense than questions like "what's an architect", "what does
bulma hem de yetiştirme sürecinde önemli bir rehber oldu. Bu
architecture do" Thıs point of view has been an important guide
rehber, Nevzat Sayın ile başlayan Tamer Başbuğ ile süren ve Yapı
since !hen in the sense of both fınding and developing myself. lt has
Merkezi'ne kadar gelen kendimi bulma süreçlerinde hep yanımdayd ı.
always been !here with me on my journey starting with Nevzat
Bu atölyeler zinciri, d ı şarıdan gözlemlenen şeylerin, içinden
Sayın. continuing with Tamer Başbuğ and coming up to Yapı
deneyimlenerek yaşanmasının ne kadar önemli olduğunu bana
Merkezi. Thıs chain of workshops proved to me how important it was
gösterdi. Bu süreç, Nevzat Sayın'ın yanında çalıştığım Tekirdağ'daki
to experience what you observe from the outside. This process
ev ve bu süreçte kurulan usta-çırak ilişkisinden, Tamer Başbuğ ile
comes from the master-apprentice relationship while working on a
katıl ınan yarışmalara ve Yapı Merkezi içinde de yapı m
house project in Tekirdağ with Nevzat Sayın, to the competitions
konvansiyonların ı tanıma sürecine kadar geliyor.
entered with Tamer Başbuğ and to the process when 1 learned about the buildıng conventions within Yapı Merkezi.
M.E. Okul sonrasi ve Yapi Merkezi? M. E. After school and Yap1 Merkezi?
B.D Okul bitince de hemen yüksek lisans yapayım gibi kaygılara düşmedim. Amacım, içinde bulunduğumuz ortamın yapma
8.0. When ı graduated ı wasn't immediately concerned with such
konvansiyonlarını kavramak, yapma biçimlerini, organizasyonlarını
things as doing a master's degree. My goal was to perceive the
işin içinden anlamak idi. Bu anlamda da Yapı Merkezi iyi bir durak
building conventions of the environment we're in, to understand
oldu.
styles of construction and organisation of building from within the work itself. So Yapı Merkezi has been a good stopping point.
M.E. Yani, yaparak kendini bulduğun ve elinin altmda iyi bir atölyeye
sahip olman ve güçlü bir yap1m ekibinin de bulunmasmdan dolay1
M.E. You mean, it's been a good stopping point smce you've found
bence iyi bir durak oldu öyle değil mi?
yourself through bui/ding and it's provided you with a studio and a strong construction crew, don't you?
B.D. Yapı Merkezi'ne Eylül 1 999'da girdim. Yapı Merkezi,
B. D. 1 started at Yapı Merkezi in September 1 999. Yapı Merkezi is a
bünyesinde inşaat uygulama gruplarından, prefabrik yapı elemanları
multi-corporate enterprise that contains so many fırms such as
üreten fabrikaya kadar pek çok fırmayı barınd ı ran bir şirketler
construction applıcation groups and a factory to produce
topluluğu. O dönem, Adapazarı depreminin olduğu, deprem
prefabricated building elemenis within its structure. That time was
konutlarından, eğitim yapılarına kadar pekçok prefabrik yapı
the period when the Adapazarı earthquake happened and when the
üretiminin konuşulduğu bir dönemdi. Yapı Merkezi de bu konuda
production of a great number of prefabrıcated buildings like
çalışmalar yapmaya başlamıştı. Ucundan kıyısından eklendiğim bu
earthquake residences and educational buildings were on the
çalışma süreci, şirket içi yapı sistemleri üzerine yapılan çalışmalarla
agenda. Yapı Merkezi had also started to work on the subject.
sürdü. O dönemin tip projelerine karşı, farklı tipolojilere uygun tip
came in at the time when the working process was concerned with
sistemler öneren çalışmalar yapma fırsatı m oldu. Hayata geçemeyen
studies on inner firm building systems. As opposed to the type
bu çalışmaların daha sonraları Feneryolu'ndaki tuvalelle başlayan,
projects of that period, 1 had the chance to work on some stuff that
fuar standlarından, Bienal'deki işe oradan da N P 1 2 Evleri'ne kadar
offered type systems for various typologies. These studies later
gelen süreçte küçük küçük tasarımların hikayelerinde önemli rolleri
played an important role in the story of smail design projects in the
var. Bu projeler, parça parça gerçekleşen süreçlerde doğdular. Ben
process starting with the toilet in Feneryolu Marketplace, the
de bu projeleri, taşıdığı m kaygılarla, şirketin içinde edindiğim
fairstands, to the project in the biennial and finally to NP1 2 Houses.
deneyimleri birleştirebileceğim birer fırsat olarak gördüm. Şimdiye
These projects were born in processes that came to life piece by
kadar olan bütün bu uygulamalar, hem oturup masa başında çizip
piece. And 1 accepted these projects as opportunities where ı could
tasariayıp hem de uygulamasının içinde olduğum, sonuna kadar
merge my own concerns with the experience gaıned at the fırm. All
niteliğini d id ikiediğim süreçler sonunda oluştu lar.
these applications until now have been the results of processes where 1 both sat down and drew and became a part of their
M.E. Bir de üzerinde önemle durduğum yöntem bilgisi konusu var.
application, which 1 investigated to the end.
Kendi kendini eğitmek üzerine, bu devam edecek mi? M.E And then there's the knowledge of methodology that 1 consider
B.D. Bugüne gelinen noktada ben ve yaptığım işlerle kurduğum ilişki
important. On the subject of self-education. wi/1 you continue to do
biçiminde değerli gördüğüm iki nokta son dönemde daha da önem
so?
kazanmaya başladı. Artık nerede durduğun değil, nasıl durduğun; ne yaptığın değil, nası l yaptığın önemli. Bu kavrayışın beni
B .D Lately, two points which 1 find valuable regarding myself and
özgürleştirdiğini düşünüyorum. Biliyorum ki hiçbir yerin ya da hiçbir
my work right now have started to hold more value for me. What
ortamın birbiriyle çok büyük ortakl ı kları yok. Herbiri yeni baştan ve o
matters from now on is not where you stand, but how you stand and
yere özgü olarak yeniden kurulmak zorunda. Bu farkındalık
not what you do, but how you do it. ı believe this perception frees
üzerinden düşündüğünde yer bağımsızlaşıyor.
me. 1 know that no place or no space has much in comman with another. Each of them has to be rebuilt all over again in a way that
M.E. Teşekkür ederim.
is peculiar to that place. When you recognise this, the space frees itself.
B.D. Ben teşekkür ederim. M.E. Thank you.
a. -'
C2
<( o z o z <( I
cı
�
0 o aı
1 969'da istanbul'da doğdu. istanbul Saint Michel Fransız Lisesi, ardından, 1 992 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Mimarl ı k Fakültesi'nden mezun oldu. Çal ışlar, yüksek lisans çalışmaları nı Yıldız Teknik Ü niversitesi'nde "Mimarlıkta Güç ve iktidar" ilişkisi üzerine yaptı. 1 996 yılında Tuncel Evi ile Ulusal Mimarl ı k Sergisi Yapı Koruma Sanatı Ödülü'ne, 2000 yılında Harp -
..J
� o N (/) w z ::; <..? z ;:)
o >-
... o o N cı: w -'
(3
N
Akademileri Kapalı Yüzme Havuzu ile U l usal Mimarl ı k Sergisi Yapı Dalı Ödülü'ne, 2001 yılında "Özgün Tasarımlar Büfelerimiz" konulu Proje Yarışması'nda Teşvik Ödülü'ne layık görüldü. 2000 yılında Harp
<C � z <C
yılında Nişantaşı'nda düzenlenen Yaya Sergisi'ne ve 2004'te ArtDecor Dergisi'nin düzenlediği "ikinci Ben
U)
son olarak da Kerem Erginoğlu ile birlikte AMV Genç Mimar Ödülü 2004'e layık görüldü. Hasan Çalışlar,
<C :I:
Akademileri Kapalı Yüzme Havuzu ile Ağa Han Mimarl ı k Ödülleri'ne ve Mies van der Rohe Vakfı Mimarlık Ödülleri'ne Türkiye adayı oldu. Davetli olarak Bursa Uludağ Üniversitesi Mimarl ı k Fakültesi'nde Proje Dersi jüri üyesi ve Mimar Sinan Üniversitesi Mimarl ı k Fakültesi'nde misafir okulman olarak bulundu. 2002 Mimarların Öteki Yüzü" Sergisi'ne katıldı. iTÜ Mimarlık Günleri Paneli'nde, iTÜ Beyaz Duvar-7 Yorum Konferansları'nda ve Y ı ldız Buluşması 2004'te konuşmacı olarak yer aldı. MSÜ Wiel Arets Konferansı'nı n organizasyonunu v e sponsorluğunu üstlendi . Yurtiçinde v e yurtdışında çok çeşitli projeler gerçekleştirdi, 1 993 yılından bu yana çalışmalarını Erginoğlu Çalışlar Mimarlık Ltd. Şirketi'nde Kerem Erginoğlu ile birlikte yürütmektedir.
Born in Istanbul in 1 969. Following his education at Istanbul Saint Michel High School, he graduated from the Mimar Sinan University Faculty of Architecture in 1 992. Çalışlar conducted his postgraduate studies on "Power and Sovereignty in Architecture" at Yıldız Technical University.
o o z w <..?
He was awarded the prize for the art of building conservation in the National Architecture Exhibition with The Tuncel House in 1 996, the Construction Prize in the National Architecture Exhibition with The War Academy Closed Swimming Pool in 2000, and the prize of encouragement in the Project Competition of "Kıosks, the Orıginal Designs" ın 2001 . He also represented Turkey with The War Academy Closed Swimming Pool in the architecture competition of the Mies van der Ro he Society, and won the Ağa Khan Architecture Award for the same proıect. He was invited onto the jury for the Project Course at Bursa Uludağ Unıversity. and has also been a guest lecturer at Mimar Sinan University. He also participated in the Pedestrian Exhibition in Nişantaşı in 2002, and "The Second 1-The Other Face of Architects" Exhibition organised by ArtDecor magazine. He has also lectured on the ITU Archıtecture Days Panel , ITU White Wall-7 Conferences and at the Yıldız Gathering 2004. He has sponsored and organised the MSÜ Wiel Arets Conference. He has participated in many national and internatıonal projects and recently won the AMV Young Architects Award 2004 along with Kerem Erginoğlu. Hasan Çalışlar has been workıng at Erginoğlu Çalışlar Architecture Company along with Kerem Erginoğlu since 1 993.
::覺
-'
0 o z
(3
a: w ::;;: w a: w 0.:
::l ...J
>(!) o z C) � w ·-
cı;
o N (fJ LU z :i (.9 z ::ı o >-
cı;
o N
:E w � w �
1 966'da Zonguldak'ta doğdu. Istanbul Saint Joseph Lisesi'nin bitirdikten sonra 1 990 y ı lında Mimar Sinan Üniversitesi Mimarl ı k Fakültesi Mimarlı k Bölümü'nden birineilikle mezun oldu. Yine aynı okulda "Tarihi Dokuda Yeni Bina Tasarımı" üzerine yüksek lisans yaptı. 1 991 yılında dil eğitimi görmek ve mesleki araştırmalar yapmak üzere ABD'ye gitti. 1 990 yıl ında Yapı Endüstri Merkezi Başarı Ödülü'ne, 1 992 yılında Mimarl ı k Sergisi Grafik Sunuş Başarı Ödülü'ne ve 1 996 yılında Banyo Tasarımı Yarışması'nda Mansiyon'a layık görüldü. 1 996 yılında Ulusal Mimarlık Sergisi'nde Tuncel Evi ile Yapı Koruma Sanatı Başarı Ödülü'ne, 2000 yılında Harp Akademileri Kapalı Yüzme Havuzu ile U l usal Mimarl ı k Sergisi'nde Yapı Dalı Ödülü'ne, 2001 yılında "Özgün Tasarımlar Büfelerimiz" konulu Proje Yarışması'nda Teşvik Ödülü'ne layık görüldü. 2000 yılında Harp Akademileri Kapalı Yüzme Havuzu ile Ağa Han Mimarl ı k Ödülleri'ne ve Mies van der Rohe Vakfı Mimarl ı k Ödülleri'ne Türkiye adayı oldu. Daveili olarak Bursa U l udağ Üniversitesi Mimarl ı k Fakültesi'nde, Istanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nde Proje Dersi jüri üyesi ve Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlı k Fakültesi ile Istanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Ü niversitesi'nde misafir okulman olarak bulundu. ArtDecor Dergisi'nin düzenlediği "Ikinci Ben-Mimarların Öteki Yüzü" Sergisi'ne "kent eskizleri" çalışması ile katıldı, yine aynı başlı k altında Yapı Endüstri Merkezi'nde kişisel bir sergi açtı . iTÜ Mimarl ı k Günleri Paneli'nde ve ITÜ Beyaz Duvar-? Yorum Konferansları'nda konuşmacı olarak yer aldı . MSÜ Wiel Arets Konferansı'nın organizasyonunu ve sponsorluğunu üstlendi. Çeşitli mimarlık dergilerinde makaleleri ve projeleri yayınlandı, son olarak da Hasan Çalışlar ile birlikte AMV Genç Mimar Ödülü 2004'e layık görüldü. Kerem Erginoğlu, 1 993 yılından bu yana mesleki çalışmalarını Erginoğlu Çalışlar Mimarl ı k Ltd. Şirketi'nde Hasan Çalışlar ile beraber sürdürmektedir.
a:: LU
...J
(3 N
o <.> z LU (.9
Born in Zonguldak in 1 966. After his education at Istanbul Saint Joseph High School, he gained a first class honours degree in architecture from Mimar Sinan U niversity Faculty of Architecture. His postgraduate studies on "Novel Structural Design ın Histoncal Textures" were conducted at the same school. In 1 99 1 , he went to the United States for research and language education. He was awarded the Prize of Achievement for the lndustrial Construction Gentre contest in 1 990, the Prize of Achievement for Graphical Presentatıon at the Architecture Exhibition in 1 992, and an honourable mention for the Bathroom Design Contest in 1 996. He was awarded the prize for the art of buildıng conservation in the National Architecture Exhibition with The Tuncel House on 1 996, the Construction Prize on the National Architecture Exhibition with The War Academy Closed Swimmıng Pool in 2000, and the prize of encouragement in the Project Competition of "Kiosks, the Original Designs" in 2001 . He was also the candidate for Turkey with The War Academy Closed Swimming Pool in the architecture competition of the Mies van der Rohe Society, and won the Ağa Khan Architecture Award for the same proıect. He was invited as a member of the jury on the Project Course at Bursa Uludağ University, and has also been a guest lecturer at Mimar Sinan U niversity. He also participated in the Pedestrian Exhibition in Nişantaşı in 2002, and "The Second 1-The Other Face of Architects" Exhibition organised by ArtDecor magazine with "city sketches". He has also lectured on the ITU Architecture Days Panel, ITU White Wall-7 Conferences and at the Yıldız Gathering 2004. He has sponsored and organised the MSÜ Wiel Arets Conference. He has participated ın many national and international projects and recently won the AMV Young Architects Award 2004 along with Hasan Çalışlar. Kerem Erginoğlu has been working at Erginoğlu Çalışlar Architecture Company along with Hasan Çalışlar since 1 993.
a::
�
(/}o ::::; <( <:> z <( (Jl <( :r:
::ı -' 0 o z
-a a:: w ::;: w a:: w :.::
GENÇ ÇIZGiLER 2004 ��
YOUNG LIN ES 2004
AGAÇ KAKAN G E N E L M Ü D Ü RLÜ K B i NAS I AGAÇ KAKAN H EADQUART E RS
::ı ...J o(? o z
(3 ıı:: w :::;; w ıı:: w '-::
Binası i stanbul'da, 1 996 yılının sonunda hizmete girmiştir. Ağaçkakan Head Office Building
1 994 güz döneminde projelendirilmesine başlanan Ağaçkakan Genel Müdürlük Binası, 1 996 yılının sonunda hizmete girmiştir. Üst katlarda, blok nizarn ölçüleri (1 0.5mx 1 6m) ile sınırlandı rı l ı rken, badrum katlarda mekanlar parselin tamamına yayılmıştır. Binanın zemin katı ve üst katları büro olarak düzenlenmiş, alt katlar ise baskı öncesi hazırlık, dijital matbaa, sesli çekim stüdyolarından oluşmuştur. Mekanik birimler, dördüncü badrum katı ile çalıda, çekirdek üzerinde yer almıştır. Yemekhane bloğu, lineer bir biçimde parselin arka sınırına yerleştirilmiş, altı boş bırakılarak birinci kat koluna alınmıştır. Böylelikle zemin kattaki otopark ile arka bahçe arasında bir ilişki sağlanmıştır. ;g
o N Cl) w z :::; (.9 z ::ı o >-
Binanın konsol etkisi , zeminde örülen duvarlarla yok edilerek, binanın yere basması sağlanmış, çatı da ise basık tonoz kullanılarak kütle sonlandırılmıştır. Komşu cepheler mümkün olduğunca sağı r tutulurken, büro katlarındaki farklı işlevler cephelere d e yansıtılmıştır.
;g
The Ağaçkakan Headquarters project started in the autumn of 1 994
(5
dimensions were limited to ( 1 0.5mx1 6m) on the upper flights. at
o N 0:: w -' N
o C> z w (.9
and the buılding was in use by the end of 1 996. While the legal basement level the facilities were distributed over the entire plot of land . The ground floor and the higher fioors of the building were designed as office spaces. while the lower floors are made up of pre-print preparation, digital printhouse. and audio recording studios. The mechanical unıts are centralised in the fourth basement level and the roof. The food court is linearly placed along the rear border of the plot, and moved to the fırst floor level by leaving the underneath empty. By doing so, a link between the parking lot on the ground floor and the back garden was established . The building was placed by rernoving the console effect of the building with the walls built at ground level and the mass was finished with the usage of low vaulting for the roof. While the neighbouring fronts were kept as secluded as possıble, the various functions of the office levels were projected to the taeade as well.
<
TT / /
/"" )
'/
V
�
Vaziyet Planı Sıte Plan
'==='=='
1 .Giriş
1 . Entrance
2.Sergi holü
2.Exhibition hall
J.Santral
J.Central
4.Asansör
4. Eievator
S.Yük asansör
� ..
S.Goods elevator
6.Merdiven holu
6.Stairs hall
7.Mutfak deposu
7 .Kitchen storage
::ı _J 0 o z
(3 a:: w :2 w a:: w �
"' o o N
(f) w z :::; (!) z ::ı
�
Bina, Türkiye'nin iyi post-modern mimari örneklerinden biri olarak gösteriliyor. The building is considered as one of the best post-modern architectural examples of Turkey.
8N
cı:: w --'
�
(3. <.> z w (!)
Kesit Sectıon 10M
Zemin kat, birinci ve ikinci katlar "lymra" taşı ile kaplanmıştır. Bitiş elemanı olaraksa kumianmış marmara taşı kullanılmıştır. Binanın üçüncü katında ön ve arka cepheler taraklı mozaikle kaplanmıştır. Tüm katlarda pencereler lamine edilmiş "sapelli" ağacından imal edilmiş ve "lymra" taşı söveler ile çerçevelendirilmiştir. Binanın merdiveni, zemin katı hclünden itibaren çatı katına kadar doğal ışık sağlamak amacıyla olabildiğince şeffaf bırakılmıştır. Merdiven sahanlıkları cepheden kopartılırken, havalandırma boruları açıkta bırakılarak cepheler ve binanın genel kütlesinde dinamik bir etki sağlanmıştır. Birinci bodrumda kuranglez yardımıyla içeriye ışık alınmıştır. Zemin katta ve zemin katın üzerindeki katlarda elektrik ve havalandırma kanalları, yükseltilmiş döşeme yard ımıyla döşeme altında bırakılmış, konsollar havalandırma işlevini üstlenecek şekilde tasarlanmıştır.
The ground, first, and second levels were faced with lymra stone. As the finishing element, sandblasted marmara stone was used. On the third level of the building, the front and the rear faces were covered with scalloped mosaics. The windows on all levels were made of laminated "sapelli" wood and framed with the lymra material. To let in natural lig ht, the stairs of the building were left as translucent as possible starting from the ground level hallway up to the roof. While the landings of the stairs were removed from the fronts, a dynamic effect was created on the main mass of the building by leavıng the ventilation pipes exposed. In the first basement daylig ht was let in with the help of basement windows. The electrical and ventilation channels on and above the ground level were installed underneath the floor with the help of elevated furniture, and the consoles were designed to accommodate the ventilation function.
::ı
-'
0 o z
(9 0:: w ::2 w 0:: w �
GENÇ ÇiZGiLER 2004 ��
.
.
YOUNG LINES 2004
. .
HARP AKADE M I LERI KAPALl YUZM E HAVUZU TH E WAR ACAD E MY SWI M M I N G POOL
a::
:5
(/)o ::::;
<( <.> z <( ın <( I
I1 :::;) ...J
>Cl o z
"(3 a:: w ::;; w a:: w "
7.Uiusal Mimarlık Ö dülleri'nde Yapı Dalı'na layık görülm üştür. The building which was built in 1 999, was found worthy of Structure Award within the 7th National Architecture Awards .
Haziran 1998'de projelendirilmesine başlanan, yarı olimpik kapalı yüzme havuzu, istanbul Maslak'ta, Harp Akademileri'ne ait arazi içinde konumlanmaktadır. Tasarım aşamasındaki en önemli faktörler, ekonomik kısıtlamalara rağmen prestij li bir yapı istenmesi ve yapının dokuz ay gibi kısa bir sürede inşa edilmesinin beklenmesiydi. Kentin orta noktasında yemyeşil bir çanağa bakan bir düzlüğe oturacak yapı , yeşile doğru açılan bir kabuk olarak düşünüldü. Böylece şeffaf cepheler leke indirgenirken, iç mekanlar yeşil örtüye doğru uzayabilecekti. Çatı eğiminden faydalanarak planlanan hacim, istanbul'un ufuktaki yeni gökdelenleri ile golf sahalarının yeşilinden faydalanacak bir havuz-kafe olarak planlandı . Kütlenin yeşile açılan kabuk biçimi birbirinden tamamen farklı malzeme ve taşıyıcı cı;
o N (fJ w z :i <.9 z ::ı o >-
sistemlerle ayrı kutular halinde düşünüldü. Maliyeti, inşaat hızı, bakım kolaylıkları ve sıva gerektirmemesi gibi özellikleri, farklı dokuları ve cephede doğru kullanımı ile elde edilebilecek zenginlikten dolayı alt kabukta yapı blok kullanılmasına karar verildi. Malzemenin teknik ve fiziksel özelliklerinin yanı sıra kapalı bir kabuk olan binanın kagir ve doğal dekulu bir malzemeden oluşması, brüt
" o o N 0:: w -'
bir cephe etkisi yaratması da yapı blok kullanımının artı özelliklerindendir.
a N
<>
<> z w <.9
The semi-olympic indoor swimming pool project at Maslak, Istanbul , commenced in J une 1998, is located on the land belonging to the War Academy. The biggest constraint at the design stage was that a prestigious structure was requested in spite of a smail budget and that the construction was to finish in a short period of 9 months. The building to be situated on a plane overlocking a green valley in the heart of the city was conceived as a shell that opened onto a green area. This was so that the transpareni fronts could be reduced to one and the interior areas could extend towards the green beit. The volume that was planned to make use of the sloped roof was designed as a pool-cafe that could benefit from the view of the verdant golf courses and lstanbul's new skyscrapers on the horizon. The shell sha pe of the mass that opened onto the green was planned as being separate boxes, each of different materials, and carrier systems. The decision was made to use building blocks for
. . (:(., . ·· (ı
() f) · ()) .)
···· ···· ...
()
cr:
:5 Cl> :i
5. z <( (/) <( I
Vaziyet Planı Sıte PJan
::ı _J >(? o z
(/\ V
a cr: UJ
10M
::; UJ cr: UJ �
�
r
ı-
� ;
"
n lEL
�- YI
-
.....,
H ıı- � H
�·
�
1
l
r n
r l
r
Kesıt
V� r
1
�
ı
!"'"
If!f-
1
Seetion 1 10M
Brüt etkinin hem Silahlı Kuvvetler için yapılan bir binada oluşturacağı masif etki hem de yeşil dokunun metal çatı örtüsü ile oluşturduğu kontrast, malzeme seçimini yönlendiren diğer sebepler oldu. Prefabrike yapı elemanlarının kullanımında, sistemi rijitleştirmek amacıyla, blokların gözenekleri düşeyde belirli aralıklarla donatı ve belonla dolduruldu. özel hatıl elemanları da aynı şekilde betonarme haline getirilerek, sistem kafes haline dönüştürüldü. Tüm elektrik ve sıhhi tesisat, duvar örüm aşamasında planlandığı şekilde kurularak, tek cidarlı duvarlarda dahil olmak üzere iç ve dış sıva yapılmadan bina tamamlandı. Böylece hem zamandan kazanıldı hem de ekonomi sağlandı. Bu ilişkide yan cephelere doğru katlanmış metal kabuk, bir cephede ikinci defa katlanarak bir saçak oluşturuldu ve alt kabuğun bu noktalarda doğal ışık alması sağlandı. Yapı , 7. Ulusal Mimarl ı k cı; o N CfJ w z :i CD z
::ı o >-
Ödülleri'nde Yapı D a l ı Ödülü'nü aldı .
the under shell because o f the low cost, the speed of construction, the ease of maintenance. the lack of need for plastering, the availability in different textures and the rich variety of use on the faces. Asıde from the technical and physical aspects of the
cı; o N 0:: w --' (3 N
o. <> z w CD
materials, the use of building blocks gave the added advantages of formıng the closed shell-shaped building from masonry and natural materials as well as lending a brutal impact to the facade. Both the brutal impact of the massive influence of a building made for the Armed Forces and the contrast of the green with the metal roof were important factors in the choice of material s . l n the use of prefabricated construction materials, to make the system more rigid the pores of the blocks were horizontally filled with equally spaced fittings and concrete. The system was transformed into a cage by having the special joist elemenis also made of concrete. All electrical installations were set up as it was planned at the brick laying stage, and the building was completed without having to do any inside or outside plastering including the single-layered walls. Thus, time and money was saved. In this respect, the metal shell that folded lawards the sides folded a second time on one face forming eaves and letting daylight into the lower shell at these spots. The structure earned the Construction Prize ın the 7th National Archıtecture Reward ceremony.
Yeşile açılan şeffaf cephe ile iç-dış bütünlüğü sağlanıyor. Inside-outside integrity is obtained with the transpareni taeade which opens to nature.
,.
;
r
Zemın Kat Planı Ground Floor Plan
10M
1 . Giriş
1 . Entrance
2. Giriş holü
2.Entrance hall
3. Soyunma odası 1
3.Fitting room 1
4. Soyunma odası 2
4.Fitling room 2
oc
:5
5. Komutan odası
S. Commander room
6. Yönetici odası
6.Director room
(/}o :::; ..: C> z ..: ..:
7. Doktor odası
7.0octor room
8. Bay soyunma odası
B. Fitting room men
9. Bayan soyunma odası
9.Fitting room women
10. Bay duş
10.Shower women
1 1 . Bayan duş
1 1 .Shower men
12. Temizlik odası
12.Cieaning room
1 3. Hol
1 3.Hall
14. Bay WC
14.Lavatory men
1 5. Bayan wc
1 5.Lavatory women
16. Duş
1 6.Shower
17. Havuz
1 7.Pool
18. Yüzme havuzu
1 8.Swimming pool
1 9. Seyirci terası
1 9.Audience terrace
20. Servis girişi
20.Service entrance
21. Kazan dairesi girişi
2 1 . Boiler room entrance
(/) I
n ::ı ..J >Cl o z
(3 oc w
::;; w oc w �
" o o N (f) w z :J \:) z ::> o >-
;g; o N 0:: w ...J
�
(3.
<> z w \:)
77 ::ı _J >(,') o z
·�w ::; w oc w ><::
i stanbul G umuşdere'd '' .. e bulunan B urç Plajı'nın tasarım ve uy gu 1 arnası 2003 yılında . gerçekieşmıştir· . and the applıcation The desıgn · of Burç Bea c h was completed ın 2003 in i stanb ul, Gumüşdere . ·
Istanbul'un kuzey sahilinde bulunan Gümüşdere'de, Boğaziçi Ü niversitesi'ne tahsis edilmiş alan, 2003 yılında, günübirlik ihtiyaçlara yönelik plaj ve su-doğa sporları merkezi olarak projelendirildi. Yalnızca yaz boyunca kullanılması söz konusu olan plaja ait tüm birimler, kum zemin üzerine oturtuldu. Hafif strüktürler kullanı larak tasarlanan birimlerle, pahalı malzemeler kullanılmadan su sporlarına uygun eğlenceli bir yaşam alanı oluşturuldu. Plajda yer alan işlevler; sörf barınağı , cankurtaran, duş ünitesi, soyunma kabinleri, depo, mağaza ve bar kısmı ile oturma alanlarının bulunduğu kısımda yer alan üst örtüden oluşuyor. Plajın yerleşim g o N CfJ w z ::::;
C) z ::::>
�
8N
planı hazırlanırken daha önce beton döşemesi yapılan tuvalellerin yeri korundu ve tuvaleller tasarlanırken, cephesindeki semboller de mimariye entegre edilmeye çal ışıld ı . Soyunma kabinleri ise "start" alan küçük yelkenli teknelere benzetilerek, plajın neşeli bir görsel ifadeye sahip olması amaçlandı.
At Gumusdere on the northern coast of Istanbul the land appropriated for Bogazicı University has been designed as an
0:: w ...J (3
every-day facility for water and nature sports.
(3. c> z w C)
operate only in summer time, were assembled on the sand An
N
All the facilities belonging to the said beach, that is considered to entertaining environment suitable for water sports was created using units designed with structures of light and ınexpensive material. The functional areas of the beach consist of a surfing shelter, a lifeguard tower, showers, changing rooms, a depo\, shop and bar area, and a covered seating area. At the preparatory stage of the site plan of the beach the location of the toilets wıth previously built concrete floors was preserved, and the symbols in the front were integrated in the overall sıruelural design of the quarters. The changıng rooms were made to resemble smail sailing ships ready to set sa il with the intention of lending an enjoyable form of visual expressian to the beach
10
e � �
� e
e e �
®> e e
� ®
�
�9
1. 2.
Giriş
1 1: nı n
Mağaza
3. Duş
116
S. Soyunma Kabini 6. wc 7. Depo 6. Sörf Deposu 9. Platform 10. Cankurtaran
a:: <{ _j ur :J <{ t> z <{ (j) <{ I 79 =ı _j
0 o z
Vaziyet Planı Sıle Plan --o-ıu---2,----"
..____ _ _ _ _ _
(3 a:: w ::;;
w a:: w :.::
Kesit Seetion
11J154?hJ1Jkp)1J4JB1JI .,. Soyunma Kabinleri Ctıan J•nq
R1 5M
C!;
o N U) w z :::J C) z ::J o >-
..,. o o N 0:: w _J
(3
N
(3.
C> z w C)
Plajdaki tüm birimler kum zemin üzerine oturtuldu. All units at the beach are set on sandy ground.
oc
:5 rJ>. ::::;
Plan
<( C> z <( (fJ <( I
Sörf Deposu 5M
l!.1 Sörf deposu plajdaki genel neşeli ifadeye uygun olarak tasarlanmıştır. Su rf warehouse w as designed regarding the general lively expressian at the beach.
::ı _J >(.? o z .(3 oc UJ
::;:
UJ oc UJ �
GENÇ ÇIZGILER 2004 �
YOUNG LIN ES 2004
. .
G UZEL SANATLAR SAATC H I & SAATC H I RE KLAM AJANSI FI N E ARTS SAATC H I & SAATC H I ADVERTIS I N G AG E N CY
::覺 _J o(? o z
(3 c:: UJ ::;;
UJ c:: UJ '<:
yap覺, i stanbul Esentepe'de bulunmaktad覺r. The building which was completed in 2003 is in
g
o N
(/) w z :i (9 z ::l
�
\
> l Vaziyat Pianı
Site Plan
C)o�
Reklam ajansı, kuzeybatısında bulunan parkla kuvvetli bir ilişki içerisindedir. i çerideki fonksiyonlar farklı renklerle dışarıya da yansıtılm ıştır. The commercial ageney has a strong relation with the park located at the north-west. The interior functions are reflected outside as different colours.
g o N
cı:: w -'
(5 N o
c> z w (9
Çağdaş ofis ihtiyaçlarını sağlamaya ve rantın yüksek olduğu sıkışık kent dokusunda maksimum verimli çalışma alanlarını yaratmaya yönelik bir çalışma olan projede, badrum katlarının da ofis olarak kullanılabilmesini sağlamak için bazı iç avlular öngörülmüş, bununla iç mekan kalitesine bir katkı sağlanması amaçlanmıştır. Doğal ışıktan yararlanması imkansız olan üçüncü badrum kat ise 25 araç kapasiteli bir otopark olarak düzenlenmiştir. Farklı ofis bölme sistemlerine imkan sağlayacak cephe düzeni; şeffaf cam, kumlu cam
In this project, which was ıntended to meet the needs of a modern
ve kompozit ahşap panellerle oluşturulan d ı ş kabukla
office and to create a working space with maximum efficiency in a
çözümlenmiştir. Bina sokaktan parka doğru cephe düzeninde,
highly competitive. dense urban area, in order to utilise the
sağırdan şeffafa yaklaşan bir doku değişikliğine sahiptir. Kullanıcısı
basement floors as office space, same ınterior patios were
belli olmayan tasarım daha sonra, Güzel Sanatlar-Saatchi&Saatchi
envisaged to improve the general qualıty of the interior. The third
tarafından kiralanm ı ş ve iç mekan düzenlemeleri de aynı mimarlar
basement. which was not able to benefit from natural illumination,
tarafından yapılmıştır.
was planned as a 25-lot car park. The facade, which allawed for different office divisions. was created with transpareni glass, translucent glass and compasile wood panels. The facade of the building changes from opaque to transpareni from the park towards the street. The buildıng, which was desıgned for anonymous users, was later rented by Fıne Arts-Saatchi&Saatchi and the interior design was done by the same architects.
::ı _J 0 o z
(5 0:: w ::;; w 0:: w "
Projede giriş katı, rahat, ayd ı n l ı k ve sergi salonu olarak dahi kullanılabilecek şeffalıkta düşünülmüş ve iki kat yüksekliğinde geniş bir girişle birlikte tasarlanmıştır. Binanın diğer bir mimari özelliği ise, cephesinin tüm şeffaflığına rağmen sağır yüzeylerin özel ahşap plakalarla kaplanarak insan ölçeğinde ve sıcak bir ifadede biçimlenmesidir. Bu prestij binası özelliğini malzemenin sıradışı kullanımı ile sade, modern ve şık hale de getirmekte ve mahalle ölçeği ile iş merkezi kavramı arasında bir geçiş sağlamaktadır. Normal katlar 3 1 5m2 net alanda çözülmüştür. Çatı katı ise kendine ait terası ile binanın yanındaki parkla ilişki kurmaktadır. Tek eğimli çatısı ve şeffaf cephesi ile dikkat çeken bu mektına yönetici odaları yerleştirilmiştir. Binanın genelinde alan kaybını minimuma indirmek ve binada tabandan tavana kadar şeffaf cepheler yaratmak amacıyla tüm ısıtma, soğutma, havalandırma ve elektrik tesisatları tavana saklanmıştır. Zemin döşemesi cilalanarak şeffaf epoksiyle kaplanmış, tavandaki kaset döşemeler ise �
o N (/) w z :::; (!) z ::J o >-
verniklenmiştir.
The ground floor was conceived as a comfortable area of luminous transparency that could be used as an exhibitıon space. and it was designed together with the wide entrance on the second storey. Anather architectural aspect of the building was that in spite of all
�
this transparency, the opaque faces were covered with wood panels
(3
extraordinary use of materials in this prestigious building gives it a
o N 0:: w -' N
o
o z w (!)
in order to give the taeade a more humane and warm look. The minimal, modern and sophisticated aspect. and also creates a sor! of transition between the scale of the neighbourhood and the office concept. The standard floors have a net area of 3 1 5 m2• Through its terrace. the loft creates a relationship with the park nearby. This striking space with its one-sided inciination and transpareni taeade houses the management offices. In the building in general to minimize loss of space all heating, cooling, air conditioning and electrical installations were concealed withing the ceilings to ereale a transpareni taeade from floor to ceıling. The ground was lacquered and covered with transpareni epoxy, and the ceilıng cladding was veneered.
[ı
I
1 . Giriş/danışma
1 .Entranceflnformation desk
2. Fuaye
2.Foyer
3. Toplantı 1
3.Meeting 1
4. Toplantı 2
4.Meeting 2
5. Toplantı 3
S.Meeting 3
6. Bar
6.Bar
7. Avlu
7.Courtyard
8. Yemekhane
B.Mess hall
9. Makina dairesi
9.Engine room
cı::
:5 Cf}o :::;
' Zemin Kat Planı
10M
Ground Floor Plan
<( o z <( uı <( :ı:
l!I =ı -'
0 o z
(3 cı:: w ::;; w cı:: w �
A · A Kesiti Sectıon A- A
10M
GENÇ ÇIZGILER 2004 ıg:
YOUNG LINES 2004
ANADYR KÜ LTÜ R M ERKEZi T H E ANADYR C U LTU RE C E NTER
cı::
:s
(/). :::; <( o z <( (/) <( I
� ...J
>Cl o z
ô cı:: w
::;: w cı:: w »::
Merkezi, Rusya'nın doğusunda Sering Bağazı'nda bulunmaktadır. The Cultural Center which was completed in 2004 is located by Sering Gullet in eastern Russia.
Anadyr Kültür Merkezi, Rusya'nın doğusunda Chukotka Özerk Bölgesi'nde, Anadyr isimli nehrin haliç oluşturan bölümünde yer alıyor. I klim şartları çok sert olan bu bölgede inşa edilecek kültür merkezi için, 2002 yılında hazırlanan konsept projesi ile öncelikle, bu bölgesel ve iklimsel verilerde nasıl bir bina yapılması gerektiği sorusuna yanıt arandı . Yaklaşık 1 0 .000 m2 programlı bina, başlıca dört ana bloktan oluşmakta. Müze, diskotek, konser salonu ve eğitim merkezi işlevlerini taşıyan bu bölümlerin birbirinden bağımsız çalışması isteniyordu. Iklim ve coğrafya d ışında belirleyici kentsel doku karakteri bulunmaması sebebiyle tasarım geliştirilirken bir takım formel arayışlar içerisine girildi. Tek renk ve doku ile kaplı, rüzgarın şekil verdiği bu bölgede buzul ve kar formunun ağırlığı hissettirildi. Binanın, ağırl ı klı olarak ofisierin bulunduğu, halice doğru bakan kısmı mümkün olduğu kadar sağır tutularak, hakim rüzgara karşı binanı n korunması amaçlandı. Binanın giriş cephesi meydana doğru yönlendirildi. Böylelikle ana arterierin cı;
o N (/)
w z :i <.? z ::ı
�
8N
0: w _J
birleşim noktasındaki meydan, kültür merkezi ile sonianmış oluyordu. Bütçe kısıtlaması dolayısıyla toplam alan işveren tarafından 1 0.000 m2'den 6000 m2'ye indirildi. Yeniden tasarlanan binada sert hatlar yumuşatıl ı rken, binanın rüzgar yoluyla kar birikmesine yol açabilecek noktaları yok edildi. Binanın hakim kütlesi, işlevinden dolayı konser salonu bölümü oldu.
The Anadyr Cultural Centre is situated at the estuary of the Anadyr River in the autonomous zone of Chukotka in Eastern Russia. The question of what kı nd of a building should be planned for the cultural
(3
centre to be established in this area of extremely harsh climatic conditions was primarily explored usıng
o
these regional and climatic data with a concept proıect conducted in 2002. The building, whıch is about
N
o z w <.?
1 0 ,000 m2 in size, is made up of four main sections. lt was desired that these sections. namely, the museum, the disco, the concert hall and the educalian centre should operate ındependently of one another. In the development of the design, same formal ideas were sought, si nce !here was no specific urban textural characteristic except for the elimale and the geography of the regıon . In this monochrome. single textured region shaped by the wind, the significance of ice and snow forms were expressed. The ai m of secluding the side of the building facıng the estuary, which is where most of the offices are situated, as far as possible was to protect the building from the prevailing wınd. The entrance of the structure was moved lawards the town square. In this way the cultural centre would finish off the square where the main arteries met. The total area of 1 0 ,000 m2 was reduced to 6,000 by the employer because of bu d gel deficits. On the redesigned building, while the sharp lines were softened. the parts that mig ht accumulate snowdrift carried by the wind were abolished. The prevailing volume of the building became the concert hall
cı:
Vaziyet Planı
<::>
Site Plan
' /""'. <::>
/'
:5
\ \
Cf>. ::i <{ o z
<{ en <{ I 1 .Giriş
1 .Entrance
2.Sanat galerisi
2.Art gallery
3 . Fuaye
3. Foyer
4.Disko
4.Discotheque
S.Dj
S.Dj
6.Bar
6. Bar
7.Sigara odası
7.Smoking room
S.Koro odası
S.Choir room
9.Video
9.Video
10.Ses kayıt
1 0.Recording room
1 1 .Vestiyer
1 1 .Cioakroom
1 2.Teras
1 2.Terrace
1 3.Atölye
1 3.Atelier
1 4.0fıs
1 4.0ffıce
1 5.Depo
1 5.Storage room
1 6.Teknik oda
1 6.Technical room
17.Gişe
17 .Box office
ru. ::ı
-' (!)
o z
'(5
cı: w ::;:
w cı: w
�
Rusya'da konumlanan yapı, ışığın farklı hallerine göre farklı renklere bürünebiliyor. The building located in Russia can change colours according to the different conditions of lig ht.
;g
o N Cl) w z :::; ô z ::J o >A - A Kesiti Secbon A· A
;g
o N cı: w ...J
(3
N
(3. <> z w ô
10M
2002 yılı Mart ayında uygulama projelerine başlanırken hedef, 2002 yılında binayı tamamlamaktı. Çelik olarak tasarlanan binanın yapısal unsurlarının imalatı Gebze'de yapılıyor ve Anadyr'e yollanıyordu. Binanın tamamının yaklaşık 18cm-20 cm taşyünü izolasyonla yalıtılması ve bunların hiç bir noktada ısı köprüsü yapmaması gerekliliği, tüm tasarım ve üretim ekipleri için önemli bir engel teşkil ediyordu .
because of its functional use. The aim was to complete the building in 2002, while the as-buiId projects started in March of the same year. The structural elements of the steel construction were
Ağustos 2002 tarihine gelindiğinde, projelendirmede epey ilerlenmiş
assembled in Gebze and then shipped to Anadyr. The 18-20 cm.
olmasına rağmen binanın kış ayiarına girmeden kapatılamayacağı
thick Rockwool isolation material, and the necessity of having no
anlaşılınca, inşaata 2003 yılında başlama kararı alındı. Inşaat
heat bridges anywhere caused a significant obstacle for all design
süresince, mekanik ve elektrik koordinasyonun yerinde herhangi
and production teams.
yoruma açı k bir nokta bırakılmaması gerekiyordu. Tüm bu lojistik ve koordinasyon zorlukları nı aştıktan sonra satın almalar tamamlandı.
By August 2002, although the project was rapidly developing, it was
Kışın binanın kazıkiarı çakıldı ve mayıs ayında hava şartları izin
u nderstood that the building could not be covered before the on set
verdiği ölçüde inşaata başlandı ve beş ay gibi kısa bir zaman içinde
of winter and it was decided to start the construction in 2003.
kaba inşaatı tamamland ı . Bina, Kasım 2004 yılında hizmet vermeye
Throughout the construction. it was necessary not to leave any
başlayacak.
doubts about the mechanical and electrıcal coordination of the building. After overcoming all these logistics and coordination difficulties, the sale was concluded . The foundations of the building were laid in winter and in May, as far as the weather permitted. construction was commenced and the rough construction was completed in a short time of 5 months. The building will open in November 2004.
::J ....ı 0 o z
"(3 cı: w ::;; w cı: w �
GENÇ ÇIZGILER 2004 lı:
YOUNG UNES 2004
SALE KHARD Li MAN i DARESi THE SALE KHARD SEAPORT AD M I N ISTRATION B U I LD I N G
::ı -'
0 o z
(3 a:: w :ı; w a:: w �
2004 yılında projelendirilen Liman i daresi'nin Salekhard Şehri'nin kimliğine yeni bir değer katacağı düşünülmektedir. lt's believed that the Harbour Administration project which was completed in 2004, will bring a new value to the urban identity of Salekhard .
g o N
1 .Liman giriş kapısı
1 .Port gate
2.Lobi
2.Lobby
3.Giriş holü
3.Entrance hall
4.Danışma
4.1nformation desk
5.Eiektrik odası
S.Eiectric room
6.Mutfak
6.Kitchen
7.Soyunma
7.Fitting room
8. Kafeterya
8. Cafeteria
9.0fis
9 . 0ffice
1 O.Bilet satış
1 0.Box office
1 1 . Kayıt ofisi
1 1 .Registration office
12.Bagaj
1 2. Baggage
1 3.Bekleme
1 3 .Waiting
14.Mekanik oda
14.Mechanical room
1 5.Güvenlik
1 5.Security
(/) w z :::; (!) z ::;)
�
Seetion A - A 10M
Salekhard Liman idaresi, şehiriçi ve şehirlerarası yolcu transferi için tasarlanan 1264 m• kapalı, 4790 m• açı k alana sahip bir yapı olarak tasarlandı . Yapı 1 saatte 100 kişilik yolcu hareketine imkan verebilecek şekilde planlandı . Zemin katında 54 kişilik yolcu bekleme salonu, yolcu dağ ı l ı m holü, 36 kişilik kafeterya, mutfak, tuvale! gibi yan işlevler, danışma, güvenlik, bilet satış, bilet kontrol, bagaj odası gibi yan hizmet mekanları ile gerekli mekanik ve elektrik kontrol odaları bulunmakta. Yapının birinci katı personel hizmet katı olarak ayrıldı. Bu katta; 9 erkek, 3 kadın personele uygun, toplam 4 adet banyolu konaklama odaları , personele ve gerektiğinde yolculara hizmet verecek sağlık kontrol noktası, kuaför, personelin kullanımı için 1 6 kişilik dinlenme salonu ve kafeterya yer almakta. Yapının ikinci ve son katı, nehre doğru uzanan bir kuşun başına benzetilerek planlandı . Bu sayede en uç nokta, binanın kütlesiyle bütünleşerek nehre hakim, gemilerin kontrol edasıyla aynı yükseklikte, bir kontrol kulesine dönüştürüldü. Binanı n yönetim ve kontrol katı olarak planlanan bu katta; gözlem ve kontrol odası, milis odası, yönetim odas ı , bunlara ilişkin tuvale! ve depo mekanları ile lesisat odası konumland ırıldı. iklim
The Salekhard Seaport Administration Building of 1264 m• elesed and 4790m2 open spaces was designed for passenger transfers. The building was planned to serve 100 passengers per hour. Located on the ground level is a waiting room of 54 passengers, the passenger distribution hallways, a food court for 36, a kitchen, secondary functions such as bathrooms, the information desk, the security desk, the ticket sales and check-in desk, the luggage room and all the necessary mechanical and electrical control rooms. The fırst floor was reserved for the staff. On this level are four rooms with bathrooms for 9 male and 3 female personnel, a health center for both staff and passengers if needed, a hairdresser, a staff lounge for 16, and the cafeteria. The second and top level of the building was planned to resemble the head of a bird reaching out to the river. By means of this, the tip that reaches out, uniting with the rest of the building, was transformed into a control tower overlocking the river that is level with the control room s of the ships. On this management and command level of the building, the observation and control room, the guard room, the management room and all related
::ı _ı 0 o z
(5 a:: w ::;: w a:: w �
koşullan sebebi ile, bina tamamen yapay iklimlendirme ve aydınlatmaya uygun şekilde planlandı . Iç mekanda granit ve metal asma tavan gibi yoğun sirkülasyona uygun, uzun ömürlü malzemeler seçildi. Dış yüzeyde ise alüminyum, ahşap ve cam gibi malzemeler tercih edildi. Çelik, cam ve alüminyum malzemeler bir yandan yapın ı n modern görünümünü desteklerken, diğer taraftan kullanılan ahşap cephe kaplaması, yapının sırtlannda varolan tarihi ahşap kiliseyle görsel bir bağ kurmakta. Yapının duvarlannın cam olmasıyla bina hafıfleştirilip iç dış ayrımı ortadan kaldınlırken, kullanıcılar için de daha ferah bir mekan yaratılmış oldu. cı;
o N (/) w z ::::; Cl z ::ı o >-
Mimari formu bir kuşa benzeyen yapının kanatları , altında barındırdığı otopark, yaya yolu ve merdivenlerle, şehre bağlanan yaya yolu olarak işlev kazand ı . Kuşun başına benzetilerek tasarlanan gözlem kulesi ise, yapıyla bütünleşen bir formda kendiliğinden işlevini bulmakta. Yerleşim alanlanndan yaklaşık 20m aşağıda yer alan yapının çatı formu, yapıyı şehre bağlayan ve oraya aidiyet kazandıran bir öge olarak yapının beşinci cephesini oluşturmakta. Yap ı n ı n , çevresi ile kurduğu ilişki ve mimari karakteri ile önemli bir referans noktasına dönüşeceği ve Salekhard Şehri'nin kimliğine yeni bir değer katacağı düşünülmekte.
" o o N 0:: w -'
bathrooms, depats and service rooms were positioned. Because of the weather conditions, the building
(9
was designed to be appropriate for air conditioning and artificial lighting. In the interior, long lasting
<>
materials such as granite and metal suspended ceilings were used, which are appropriate for heavy
N
<> z w Cl
circulation. For the exterior, aluminum, wood and glass materials were chosen While the steel, glass, and aluminum materials support the modern appearance of the structure, the wood front coating established a visual bond with the histarical wooden church up on the ridge. The inside/outside differentiation was removed by having glass walls, thus creating a more spacious place. The wings of the building that has the architectural form of a bird were made functional with the parking lot underneath, connecting with a walkway and stairs to the city roads. The observation tower designed in the shape of a bird's head is of a structure that intrinsically accommodates i ts function. The roof of the buılding, which is 20m. below the settlements, forms the fıfth front of the structure and is an element that binds the structure to the city and makes it belong to it. With the relationship it forms with the environment and its architectural character it is believed that the building will be transformed into an important point of reterence and add new value to the city of Salkhard.
"Salekhard Liman i daresi" Projesi şehiriçi ve şehirlerarası yolcu transferleri için tasarlandı. "Salekhard Harbour Administration" was designed for domestic and international transportations.
Kuşa benzetilerek tasariananan yapının uç noktası gözlem kulesi olarak kullanılacak. The higher edge of the building, which was designed to look like a bird, will be used as a watchtower.
Çatı, saçak olarak devam ederek yaya yolunu şehre bağlıyor. The roof continues as a va la nce and connects the veteran pavement to the city.
-
Ch w ..J > :Q
路-
t';
o N en w z :::; (.9 z :::>
\2
en
Tülin Hadi AMV Genç Mimar Ödülü'nü alm1ş bulunuyorsunuz.
Tebrikler Takvime göre 40 yaşm altmda olup genç olmak var, bir de insanm içine işlemiş, sonsuza dek sürecek gençlik var. Kendinizi ve yapt1ğm1z işleri genç buluyor musunuz? Hasan Çalışlar Belli bir süreçte yaptığımız pek çok işi yolladı k,
Tülin Hadi Congratulations on receiving the AMV Young Architect
onların tümüne bakarak bizi ödüle layık gördü jüri. Bunların arasında
Award. There is youth in the sense of being under the age of 40 in
bizim 24 yaşındayken yaptığımız Uğur Koleji, 25 yaşındayken
calendar years and the n there is etemal youth within the person. Do
yaptığımız Ağaçkakan Genel Müdürlük Binası var. Ulusal Mimarlık
you consider yourselvas and your work to be young?
Ödülü'nü aldığımız Harp Akademileri var. O sırada 3 1 yaşındaydı k. Bu ödül o zaman verilseydi belki daha anlamlı olurdu. Şimdi
Hasan Çalışlar We sent most of our previous work from a particular
baktığı m ız zaman, iyi kötü bir portfolyo oluşurduktan sonra bu ödülü
period of time and the jury found us worthy of the prize by looking at
aldık. Artık eskimeye başlıyoruz. Yaşlanmaya değil de eskimeye
all that work. Uğur High School, which was built when we were 24.
başlıyoruz.
and the Ağaçkakan Head Office Building, which was built when we were 25, are among those works. We were 31 by the time we got
Kerem Erginoğlu Yıpranmaya başlıyoruz.
the National Architecture Award with Naval Academies. Perhaps it
T.H. Peki işler?
that time and opportunities would have been created. When you
would have made more sense if we had been given the award at look at it now, this award came after we created a portfolio. We're H .Ç. işler duruma göre değişiyor, tabii bizim tavrımızda. En genç
starting to age now. Not getting older, but ageing.
işimiz belki de geçen sene yaptığımız Burç Plajı'dır. Ruhen genç bir proje çünkü plajı üniversitenin kullanacağı günübirlik tesis için
Kerem Erginoğlu We're starting to wear out.
tasarlarken hemen gençleşebildik. T. H. What about work?
K.E. işverenin kaldı rabilmesiyle de ilgili bir şey. Reklam ajansları var mesela gençleşip sonsuz heyecanla yaptığımız işler arasında. Ama
H.Ç. The work changes according to the situation. and so do our
bazen de işverenden böyle bir elektrik alamadığın için olmuyor. Tenis
attitudes. Our youngesi project is probably Burç Beach. which we
oynar gibi aslında. Karşında iyi oynayan varsa iyi oynarsın, kötü
did last year. lt is a spiritually young project since we suddenly
oynayan varsa kötü oynarsın. Genel politikamız herkese hizmet
started to feel younger while designing an every-day facility to be
verebilmek. O yüzden karşımızdaki yaşlı bir şeyler isterse onu da
used by a university.
yapıyoruz. K.E. lt also depends on the employer's approach. Advertısing H.Ç. Ama Tülin'in söylediğini başka bir yönden alırsak, belki asıl
agencies for instance are some of the jobs that make us feel
sormak istediği de oydu, o heyecan, açlık, anarşistlik, dünyayı
younger and fill us with boundless energy. But sametimes when we
değiştirebilme gücü içimiz de hala var mı bilmiyorum. Var mı?
don't sen se that kin d of electricity in the employer, it just doesn't
Zaman zaman bu istek geliyor. Ama eskiden hep vard ı , şimdi zaman
happen. lt's actually like playing tennis. With a good partner you play
zaman kendini gösteriyor.
well. with a bad partner you play badly. Our general policy is to be able to serve anybody. Therefore we do old stuff too if the other party asks us to.
::ı ...J 0 o z
·c:;
0:: w ::;;: w 0:: w :.::
H.Ç. Bul if we lake Tülin's question from a different angle, maybe that was the real question and 1 don't know if we stili have that old T.H. Beraber çai!ŞIIğmlz 11 yili nas1/ değerlendiriyorsunuz? lik
enthusiasm inside us, that hunger. that anarchy, that power to
başladiğmiz günle bugün arasmda bir fark görüyor musunuz?
change the world .. Do we? From time to time ıt comes back. Bul we
BaktJğmlzda ''şunu yapmak ne delilikmiş?" dediğiniz, ya da "bu ne
used to have it all the time, now we only have it from time to time.
biçim şey, bizi hiç anlatmwor, nas1/ Çikti elimizin altmdan? " dediğiniz ve artik tamamen bir kenara bJraktlğlniZ tavJr/ar var m1?
T.H. How do you evaluate the 1 1 years you've been working
together? Do you see any difference in yourselves between the first K.E. Nasıl yapmışız dediğimiz var. Uğur Koleji'nin çatısı mesela. Onu
and the preseni day? Are there any ways of doing things that you
yapan mühendis de bizim yaşımızdayd ı , dolasıyla o da cesaret etti.
look back on now and say "we must have been crazy to do that", or
Şu an ona yap desek, yaptırtamayız. Karşılıklı olarak gençliğin ve
"what IS that. that doesn't /ook /ike something we wou/d have done,
tecrübesizliğin getirdiği bir şeydi.
how did we come up with something /ike that?" and that you've now given up?
8 o N
en w z ::::; (.9 z ::ı o >-
H.Ç. Tamamen cahil cesaretimizle yapmışız Uğur Koleji'ni. Bir de maddi bir takım detayları lüzumsuzca zorladığımız oluyordu
K.E . There is one thıng that we ask ourselves how we managed to
(eskiden). Artık hakikaten zorlanacak bir durum varsa zorluyoruz ya
do. The roof of Uğur High School for instance. The engineer who
da başka bir çözüme gitmeyi tercih ediyoruz. Diğer taraftan da
worked on that proJect was just as old as we were, that's why he
eskiden bir takım formları elde etmek için çok zorluyordu k. Şimdi çok
could do it. If we asked him to do it now, we wouldn't be ab le to gel
kolay imal edilebilir hale getirebiliyoruz. Bunlar, hep yapıp görerek
hım to do it. lt was something derived from both mutual youth and
edinilen tecrübeler.
lack of experience.
T.H. Ödül verilmeden önce "Erginoğlu - Çalişlar bu ödülü
H .Ç. We did Uğur High School with the courage born of ignorance.
tereddütsüz a/1r" görüşü vard1. Bu fikri yaratan sebepler neler
And we alsa used to ınsist unnecessarily on certain financıal details.
olabilir?
Now we only force it if the situation forces us to, or else we prefer to move on to anather solutıon. On the other hand, we used to go to
K. E. Üretmiş olmamız olabilir bence. Yaş/üretim gibi bir oran
great lengths to gel certain forms from the other party. Now we fınd
yaparsak, oran çok fazla. Nedeni herhalde kendi kendimize 1 1 yıl
easy ways of producing those forms. lt's all down to trıal and
önce böyle bir karar vermemizdir. Bir de iki kişi ürelince daha fazla
experıence.
üretiyorsunuz doğal olarak. I ki kişi olmak çok avantaj l ı . Tek tek olsaydık bu işte, bu kadar verimli olamayabilirdik.
T. H. Before the award was distributed there were rumours going
araund that Ergmoğlu - Çalişlar would definitely gel the award if they H.Ç. Ödülü kim alır diye sorsalard ı, kim var diye düşünecektim? Çok
applied for it. What are your comments on that? Wlıat might be the
genç mimar yok inşa eden. O kadar küçük bir dünya ki, üç- beş kişi
reasons behmd this?
arasında sıkışıp kalıyor. Genellikle gençler ne yapıyorlar? Yarışmalara giriyorlar, dekorasyon projeleri ile uğraşı yorlar. Biz hep inşa ettik. Bizim yaptıklarımızın inşa edilme şansı oldu. Genç yaşta inşaatı bilirmiş halde önüne koyup ben bu okulu yaptım veya bu ofis binasını yaptım dediğinde yeni bir iş alabilme şansın daha fazla oluyor. Bunu yapabildiğine göre bizim binayı da yapar herhalde
izlenimini uyandırıyorsun. O da katiaya katiaya yaptığın bina sayısını çoğaltıyor. Bu da bir talih meselesi. T. H. Talihi bir kenara b�rak1rsak, mimari üretimde gençlik çok büyük
K. E. l'd say ıl might be the fact that we actually produced. If we look
bir dezavantaj yaratabiliyor. Bu aç1dan siz ne gibi zorluklar
at it in terms of an age to production ratio, the ratio is very high. The
yaşad1mz? Kastettiğim tasanmm, düşünce üretiminin zorluklan değil,
reason is probably us making that decision 11 years ago. Being a
işverenler, yatmmcliarla yaşanan zorluklar. Ne de olsa on/ann baklŞ
duo also has ıts advantages. If we had been by ourselves in this,
açlSI mimannkinden, hele hele kafasmdaki fikirterin sarhoşluğu
maybe we couldn't have been this productive.
içindeki genç mimannkinden çok farklidir. H.Ç. If they had asked me who would get the award, 1 would think of K.E. Bazen gözündeki pırıltıya bakıp, bunu çok güzel sömürürüz diye
who that might be. There aren'! so many young architects who build.
düşünüyorlar. Mimarlığın böyle bir tarafı var, küçücük bir şeyden,
lt's such a smail world , it's down to a few people. What do young
müthiş heyecan duyup o heyecanı bir anda belli ediyorsun,
people do? They enter competitions, they decorate interior spaces.
karşındaki tecrübeli adam da bunu çok rahat algılayabiliyor.
We have always built. What we designed had the chance to be built.
H.Ç. Genç olma durumunun aslında en güzel göstergesi Kerem'in
a school or an office building or something else at an early age, you
söylediği gözünün içindeki pırı ltı. Demin bahsettiğim dünyayı
have a higher possibılity of getiing the next piece of work. You
When you expose the complete construction and state that you built
değiştirme enerjisini sürekli içinde ihtiva edebilme onun yüzüne
ereale a reliable impression, they think 'If he managed to do this, he
yansır ve bu genç olmayan bir insan için son derece rahat
can do our building as well'. That's how the number of your buildings
sömürülebilen birşeydir. Biz de çok rahat sömürüldük gençliğimizde.
increases. That's also a matter of good fortune.
Küçük paralara bütün o binaları yaptık, bedavaya kontrollükler yaptık.
T. H. OK, if we put fortune aside, being young might create great
disadvantages in architectural production. What kmd of d1fficulties T. H. Mimarilk mesleğinin başmda idealleriniz neydi? Şu anda
did you have to dea/ with ? /'m not asking about design and concept
gerçekçi bir baklŞ açm1z olduğunu görüyorum. Gençlik hayalierinizi
production bul purely about difficulties experienced with employers,
soruyorum.
investors. Their point of view is quite different from that of an architect, especially a young architect who 1s practically drunk on the
H.Ç. Türkiye'de mimarlık ortamını değiştireceğiz v.b. bir idealimiz
ideas in h1s head.
yok, hiçbir zaman olmadı . Ideallerimiz oldu da bir ülkü peşinde koşmadık. Istanbul'daki çirkinliğin bizde epey bir artı etkisi olmuştur.
K.E. Sametimes they see the sparkle ın your eyes and think of ways
Bu kadar mı zor iyi bina yapmak? Fakir ülkeler dahil bütün dünyada
to take advantage of that. Architecture is a bit like that: you gel
güzel binalar var. Bir tek bizde yapılamıyor bu iş. ilk once binaları
thrilled by a tiny detail and make it obvious, then the experienced
düzgün yapalım dedik. Düzgün bina nas ı l yaparız? Ondan sonra bu
other party senses it immediately.
enerji bizi bir bina nasıl yaparıza itti. Ç ı rpı nıp dururken de ilk işimiz olan Uğur Koleji'ni aldı k. Işte bu yine anlattığımız talih kısmı. Talih bizi dibe de gömebilirdi, gömmedi. O bina yapılı rken biz orada yattık neredeyse. Yapan yatırımcı, müteahhit de gençti. Biz avan projesini yaparken hafriyat bitmişti, kat planları çizerken, kalı p planları şantiyeye gidiyordu. Böyle hızla inşa edildiği halde, 24-25 yaşımız
::ı ..J >(.? o z
(3 0:: w :::;; w 0:: w ><::
g o "' en
w z :::; C9 z ::J o >-
g"' 0:: w _J
(3
N
o
(_). z w C9
H.Ç. The most beautiful thing about being young is the sparkle in your eyes, as Kerem said. The energy to change the world lives continually inside a man, reflected on his face, and this makes it quite easy for an older, experienced person to exploit the situation. için iyi bir iş denebilir. Her projeyi bir fikir etrafında geliştirmeye
mean, we were exploited quite easily then. We built all those
çal ışıyoruz ama bu bizim için hiçbir zaman öncelik olmadı. Projenin
buildings for smail amounts of money; we even inspected them for
oluştuğu fikri, yapı işveren için değil bizim kendi işimizi rahat ve
free.
zevkli yapabilmemiz için varold u. Amacımız bir düzen içinde tasariayabilmek için bir kurgu oluşturmaktı. işvereniere veya
T. H. So, wlıat were your ideals when you entered tlıe profession? 1
kullanıcılara entellektüel egzersiz olsun diye değil. Biz düzgün servis
can see now you have a rea/istic point of view. /'m asking about the
verirken işverene bonus olarak mimari değer yaratabilirsek ne ala.
dreams of your youth.
Birkaç bina yaptıktan sonra, kimle ne bina yapabilirsiniz onu anlamaya başladı k. Binayı yaptıran insanın, sizi değerlendireceği
H.Ç. We don't have an ideal such as to change the architectural
kıstaslar önemli. Sonuçta senin patronun o. Bir jüri olmuyor karşında.
medium in Turkey, we never had. We had dreams bul we never ran
Içinde mimarlar yok, mimariiğı bilen, yazmış çizmiş insanlarla iş
after an ideal. The ugliness in istanbul must have had quite positive
yapmıyorsun. Burada derdimiz binayı popülerleştirmekten ziyade
effects on us. ls it that hard to do good buildings? There are good
sahibine beğendirmek. Amaç, mimarlık hizmeti verirken iyi bina
buildings all over the world, poor countries included. lt seems
yapmak.
impossible only in our country. How to build a proper building? While we were struggling, we gol our first job, Uğur High School, which is
K.E. Ben çok derin felsefeler yaptığımızı düşünmüyorum. Daha çok
the forlunale part we talked about. Fortune might have put us under
lokal müdahaleler yapıyoruz galiba. Bir iş var ve biz onu kendi
the ground us, but it didn't. We alması slept !here while that building
içinde, kendi kurgusu içinde doğru yapmaya çalışıyoruz. Bizim
was being constructed. The investor and the buiider were also
felsefemiz yapı bilgisi kuralları dahilinde derli toplu bina yapmak
young. When we were working on the preliminary project the
diyebiliriz.
excavations were done, when we were drawing the floor plans and
T. H. Bu düzgün bina yapma hedefi içinde belirlediğiniz bir yöntem
was bui lt so rapidly, it mig ht be considered as a good piece of work
var m1? Ya da ortak karakter?
for the age of 24-25. We try to develop every project based on a
H.Ç. Var. Başta konsültasyon yapıp işverenin bu işi nas ı l
existed not for the employer bul for us to enjoy our own work. Our
yapiıracağını nas ı l velayet edeceğini tespit ediyoruz.
goal was to form a tiction in order to design in order, not as an
mold plans were on !heir way to the construction site. Although it
concept but it's never been the initial element for us. The concept
Parametrelerimizden biri bu. Ona göre çalışmaya başlıyoruz.
intellectual exercise for the employers or users. lt's a plus if we can
Örneğin işveren köyde bir ev yaptıracak, orada bir kalfa bulacak. O
ereale architectural value for the employer while serving properly.
zaman bu iş çok zor olmamalı diye düşünerek hareket ediyoruz.
After a few buildings, we started to fıgure out what kind of a building you can do with whom. The criteria by which the investor will evaluate you is of great importance. He's your boss after all. You don't stand in front of a jury. lt doesn't contain architects, you don'! do business with people who know and understand architecture. So our purpose here is to make the owner like the building instead of
0::
:5
(f)o :::; <( <> z <( (/) <( I
::ı _J 0 o z
(3 0:: w ::;; w 0:: w �
making it popular, to design good buildings while performing architectural services. K.E. 1 don't think that we have deep philosophies. 1 guess we do
local anaesthetics. There's work to do and we try to do it right within its own fiction. Our philosophy is to build proper buildings within the H.Ç. Siz işverenin parası n ı harcamaktan sorumlu kişisiniz. Çok
rules of structure.
önemli birşey bu. T.H. ls there a method you determined within this aim of 'building K.E. Harcalmaktan sorumlu kişisiniz. işverenlerimizin çoğu büyük bir
proper buildings'? Or a comman character?
mimari çözümden çok bir hizmet bekliyor. Bir işin optimizasyonunu yaparken gerçekçi olmak lazım ki hata olmasın. ... o o
N U) LlJ z ::J C) z :::ı o >-
H.Ç. Yes, there ıs. First we hold consultations, determine how the employer will get this work done, and take care of it. This is one of
T.H. Peki mimarlığın "dozunu" en fazla artırdığınız örnek hangisi?
our parameters. We start to work according to that. For example, if the employer is going to have his house built in the country, then he
H.Ç. Doz artırma demeyelim de olması gerektiği gibi yaptığımız
has to find a fareman !here. So we move on thinking that this job
diyelim. Hindistan'da bir konut projesi var yeni yaptığımız. Çağdaş
shouldn't be so hard.
anlamda bir metodoloji geliştirip tasarladık. Herşey tamamen kavramlar üzerine kurulu. Bizim sıkça karşılaştığımız bir çalışma tarzı
T. H. What we've been talkmg about always ends up being about
değil ama ona da adapte olabiliyoruz demek ki. Anadyr Kültür
square-meters, budgets, employers ete. Your approach seems /ike
Merkezi'nde de kuwetli bir fikirden yola çıktık. Katar da çizdiğimiz
real!sm acquired at an early age to me.
C!; o N 0:: LlJ ...J (3
toplu konutlarda da . Burada önemli bir nokta konuştuğumuz projelerin hiçbiri ne yazık ki Türkiye'de değil. Biri Yeni Delhi'de, biri
H.Ç. You are the person who's responsible for spending the
u.
Rusya'da.
employer's money. That's a very important matter.
N
C> z LlJ C)
K.E. Hiçbir noktasında sınırlama olmayan projeler bu sayılanlar.
K.E. You are the one responsible for making him spend it. Most of
Elbette ihtiyaçlar ve alanlar var ama Kabul görmesi için fikir önemli.
our employers expect more of a servıce than a great architectural
Bazen baştan bir kavram üstüne gidiliyor. Türkiye'de iç mekan
solution. You have to be realistic while optimising this work so you
projeleri için geçerli. 600 metrekare bir yerimiz var ve bizim için çok
make no mıstakes.
önemli. Burada ne yaparsan yap yeter ki dikkat çekici olsun denebiliyor ama yapıda böyle bir istekle karşılaşmıyoruz.
T.H. Then in which example did you have the greatesl architecturaf
"overdose"? H.Ç. Let's not call ıt an "overdose" but the opportunity where we do things as they should be. We have a new residential project in lndia. We designed a methodology by modern means and improved it. Everythıng is totally based on concepts. lt's not a working style that
we usually encounter bul it shows that we can adapt to it too. We also started with a strong concept in the Anadır Cultural Centre and the public housing in Qatar. But here's an important notion; unfortunately none of these projects we're laiking about are in Turkey. One is in New Delh ı . the other's in Russıa. T. H. Mesela yerleşimi, gelişimi kötü, rastgele oluşmuş örneğin
Gaziosmanpaşa gibi bir çevrede bir konu gelse önünüze, sizin
K.E. These are projects which have no limitations on any point. Of
yapacağ1n1z yap1 nasil olacakt1? Kendi yaptiğinlZ yapwla oray1
course !here are requirements bul it's important to have a concept
değiştirmek gibi çabalanmz olmayacak gibi bir şey mi anlamaiJY!Z?
for it to be accepted. Sametimes you focus on a concept right away.
H.Ç. Çevreye uyum, oluşmamış bir çevreye uyma endişesinden
a space of 600 m2 and it's very valuable for us. People might ask for
kaynaklanmıyor. Bir gerçek var. Onun düzelmesini beklemek doğru
nothing, bul what's interesting here is that we never gel such
olmaz. Hep mimarlık konuşuyoruz. Bizim çevreyi denetlemeden
requests in building.
This is what usually happens in interior designs in Turkey. We have
mimariyi değiştirmemiz mümkün değil ki. T. H. For �nstance. if you had a case in a badly developed, randamly K. E. Bizim yaklaşımımız şu olabilir. En azından oradaki kişilere bir
formed environment /ike Gazi Osman Pasa. what wou/d your
örnek teşkil eden, üç gün sonra o örneği taklit edebilecekleri bir bina
building be /ike? Do you mean something /ike you wouldn't make
olur. Giydirme cepheler, granit kaplamalar gibi ulaşılması çok zor
the effort to change the area with the building that you design?
olmaz. Hiç olmazsa çevredekiler, biz de yaptık ama şu binaya baksana, bizim yaptığımız gibi sıvayı kullanmış, tuğlayı da çıplak
H.Ç. Harmony with the environment isn't derıved from some
bırakmış ama böyle kullan ı l ı nca da oluyor der. En azından onun
concern for harmony with an unformed environment. That's a fact. lt
taklitlerini dağurabilecek bir şey yapmak lazım, ulaşılabilir bir şey
wouldn't be right to wait until it gets put in order. We always !alk
olması lazım diye düşünüyorum. Anlaşılabilir olmalı.
about architecture. lt's impossible for us to change the architecture without controlling the environment.
T.H. Yolun baş�ndaki genç mimar ödülü adayianna tavsiyeleriniz var
m1? Geriye dönsek, şunlan şöyle yapardik dediğiniz birşey var m1?
K.E. Our approach might be expressed like this: lt would at least be
a building which sets an example for those people and can be H.Ç. Iyi kötü bizim temasımız oluyor genç kuşaklarla. Slaj yapmaya
imitated after a while. lt wouldn't be something hard to achieve like
gelenler, işe başvuranlar, Iyi sunulmuş, çok güzel projeler
curtain walls. granite coverings. At least people around would think
getiriyorlar, ama bir tefriş yapamıyorlar. Eğitim sisteminden mi
and say 'Look at that building, they've used the same plaster as we
bilemiyorum ama bir tuvale! çizilemeden bu iş yapılamaz. Biz hep
did, left the bricks untouched but it's ok'. At least you should build
batıdan besleniyoruz mimari yayın konusunda. Batıdaki sistemde
something that will give birth to its imitations; it has to be something
özellikle kötü olmasına uğraşmazsan düzgün oluyor binalar. Bu
that is accessible to people. lt's got to be comprehensible.
yüzden mimari yayınları besleyen malzemelerde de daha çok T. H. Do you have any advice for young architect candidates who
are just at the beginning of their route? Anything you wish to do in anather way? H.Ç. We somehow get in touch with the young generation. We have
::ı ...J >(!) o z (3 cı:: w ::;; w cı:: w ><:
interns, people who apply for work and who actually work with us. They produce fıne, well-presented projects but they are not able to do furnishing. 1 don'! know if that's because of our education system. but this work cannot be done without being able to draw a proper
3 o
"' (/) UJ z :i (.9 z ::ı o >-
..,. o o "' 0:: UJ ...J
insanların tasariama metodolojileri ön plana çıkıyor bu durumda.
bathroom. We are always fed with architectural publications from the
Kimin ne yaptığı değil de, onu yaparken nereden yola çıkmış nereye
West. With the western way, buildings usually turn out right if you
varmış, o öne çıkıyor. Türkiye'de de dergilere bakıp standart
don't make a particular effort to make it bad. Therefore, design
tasarlamayı bilmeden, böyle bir dil peşinde koşmaya çalışıyorlar.
methodologies are usually more focused on the materials feeding
Ama burada bir bina nasıl olmalı diye düşünmek lazım. Düzgün
these architectural publications. lnstead of 'who did what', they focus
kelime bilmezken aruz vezni ile şiir denemesi gibi oluyor sonuçlar.
on 'who started with what while doing something, with what he came
Bence genç mimara tavsiye, işini ciddiye alıp bu işin çıkış
up with'. And in Turkey, people look at magazines and try to follow
noktasından uzaklaşmamak. Bu meslek yapı ortaya çıkartmak için
such a language without even knowing how to design standards yel.
çıkmış değil mi? Mesleğin özü nedir diye düşünmek gerekir ve ne
Bul here you've got to consider how a building should be. The
bulursa üretmesi lazım öğrenmek için.
results come out like a poetry trial in versifıcation without knowing a
K.E. Mimar genetik mühendisi gibi davranmamalı, yapı ustası veya
correct word. 1 think one piece of advice to the young architect could
kalfası gibi davranmalı . ilk başta yapması gereken bu.
be to lake the job seriously and not to move away from the starting point. This profession has emerged in order to make buildings hasn't
T.H. Bundan şu sonuca vanyorum; Erginoğlu-Çaltşlar ikilisinde
it? He needs to discover the origin of the profession and has to
mimar/tk ortammm içinden çtktp bütün meseleye ve mesleğe
produce whatever he can in order to learn .
yukandan bakmak kabiliyeti var diyebiliriz herhalde. K. E. The architect shouldn't acı as a genetic engineer but as a
�
H.Ç. Yukarıdan değil de kenardan diyelim daha doğru. Bir beceri
master buiider or a foreman. That's what he has to do in the fırst
o
gerekmiyor mimar kimliğini bir kenara bırakmak için. Bu 5000
place.
<> z UJ (.9
senedir yapılan bir iş. Çok mühim bir iş yapmıyoruz. Bunca senedir olan bir işi çağın şartları doğrultusunda düzgün yapmaya devam
T.H. This is the conclusion 1 draw from this; the Erginoglu-Calislar
etmek lazım sadece.
duo has the ability to lake one step out of the architectural medwm
K.E. Zannediyorsun ki mimar olunca bütün dünya kurtulacak.
outside.
and look at the subject from above. Let's say look in from the
H.Ç. Le Corbusier'nin bir sözü var: "c'est la vie qui a raison, et
H .Ç. lt's belter to say from the side instead of from the outside. lt
l'architecture qui a tart." (Mimarlık yan ı lır, hayat yanılmaz). Bence
doesn't require a skill to leave the 'architect' identity aside. lt ıs a
bütün meseleyi özetliyor.
profession of same 5,000 years standing. We just need to keep on doing this job in the most proper way according to the conditions of the time. K.E. You assume that the whole world will be saved when you
become an architect.
T.H. Maybe it's more dangerous this way. lt might cause a disaster
1f an architect tries to dea/ with everytlıing on his own. H.Ç. Le Corbusier has a statement "c'est la vie qui a raison, et T.H. On küsur senelik mimarlik yaşamm1zda vakif olduğunuz en
c'est l'architecture qui a tort." (lt's life that's right and architecture
büyük hakikat nedir?
that's wrong.) 1 think this sums up the whole issue.
H.Ç. Öncelikle mimarlığın bir fantezi işi olduğunu söylemeliyim.
T. H. What's tlıe greatest reality that you've fina/Iy become aware of
işverenin fantezilerini hayata geçirme işidir. Onun fantezileri diye
in your 1 0 odd years of arclıitectural life?
Mimar onunla yaptığı işbirliği sırasında işverenin iktidarından kendine
business of making the employer's fantasies come true. lt's also a
cı: w z D f •::::J Cil
pay çalar. Kendi payını çoğaila çoğaila sonunda kendi iktidarını ilan
little bit about of making yours come true at the same time. We
�
eder. Marka da budur.
mustn't forgel one thıng, the employer holds the power to get the
yuttururken kendilerininkin yapmaktır biraz da. Şunu da unutmamak lazım iktidar aslında işi yaptıracak, parayı yatıracak işverendedir.
H.Ç. First of all, 1 must say architecture is a fantasy business. The
work done, to provide money. T.H. Artık kendi iktidarınızdan söz edebilir misiniz?
The architect actually steals a share while collaborating with him. Gradually he increases his share and declares his own authority.
K.E. Hayır, daha var
And that's what the brand is about.
H.Ç. iktidar bir güç alanı olarak tanımlanmalı. Bu güç alanı sizin
T.H. Can you say sometlıing about your own authority now?
yapabilme, yapmış olma ve yapıırabilme becerilerinizle tanımlanıyor. Bu anlamda malzemeyi hazırlamaya başladık ama bunun
K.E. No, that would take more time.
markalaşarak iktidar haline gelmesi için hem epeyce süre hem de çabaya ihtiyacı var. Soluğumuz tükenmezse belki birgün olur. Kırk
H.Ç. Authority should be defined as an area of power This area of
fırın ekmekten bahsetmek yanlış olmaz.
power is defined as your ability to do, the fact that you've done and your skills at getting it done. We've started to prepare the material by these means bul so much time and effort is required for this to become a brand and for it to turn into power. Perhaps it will happen one day as long as we keep on breathing. lt's not wrong to say you improve with time.
z
w (J) D I
o:: w z ::::J 1::::J
m z > w
·...
o o N (f) w z :i � z ::ı o >-
11Q ...
o o N cı:: w --'
tn ::::J J:
1966 yılında Ankara'da doğdu. TED Ankara Koleji'ni bitirdikten sonra ODTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarl ı k Bölümü'nden lisans ve "Kentsel Peyzaj Tasarımı" konusunda yüksek lisans dereceleri aldı . Çinici Mimarlık, TH&idil Mimarl ı k Büroları ve ODTÜ Mimarl ı k Fakültesi döner sermaye projelerinde çalıştı. 1 990 yılında Ankara'da Hilmi Güner ile Artı Tasarım Mimarlı k Bürosu'nu kurdu. Bakü Türk Şehitliği, ODTÜ Teknopark Gümüş Blokları, ODTÜ Teknokent Satgeb Kampüsü, Ankara Boston Scientific Yapısı, Susuz Göleti Rekreasyon Alanı Projesi, Mogan Gölü Kıyı Düzenleme Projesi başlıca işlerindendir. Hilmi Güner ile birlikte ulusal ve uluslararası mimari, kentsel tasarım ve peyzaj proje yarışmalarına katılarak pek çok ödül ve mansiyon kazanan Bütüner, Bilkent Güzel Sanatlar Fakültesi Kentsel Tasarım Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak "Temel Tasarım" dersi verdi. Mimarlığın yanı sıra resim çalışmalarını da sürdüren Hüseyin Bütüner, ODTÜ Mimarl ık Bölümü, Peyzaj Tasarımı Stüdyosu'nda yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak çalışıyor.
Born in Ankara ın 1966. After graduating from TED Ankara College, he took a degree in architecture and a post graduate degree in
(3
"Urban Landscape Design" from the METU Faculty of Architecture.
<> <.> z w �
revelving fund of the METU Faculty of Architecture. In 1 990, he
N
He has worked for Çinici and TH&Idil Architecture Offices and the founded the Artı Design and Architecture Office with Hilmi Güner in Ankara. His principal works to date are the Turkısh Memorial in Bakü, METU Teknopark Gümüş Blocks, METU Teknokent Satgeb Campus, Ankara Boston Scientific Building, Susuz Lake Recreation Area Project and the Mogan Lake Coastal Recreation Project. Bütüner, who has participated in many national and international Architecture, Urban Design and Landscaping contests and acquired many prizes and honourable mentions along with Hilmi Güner, also lectured in "Basic Design" at the Department of Urban Design in the Faculty of Fine Arts at Bilkent U niversity. Hüseyin Bütüner, who is also ınvolved in painting, works at the Landscape Design Studıo at the METU Department of Architecture as a part-time lecturer.
cı:: w z D f ,:;:ı <D z
>=
w (/) '::ı I
111 cı:: w z '::ı (.?
� -' I
tt: w z : :::)
(!)
1966 yılında Ankara'da doğdu. TED Ankara Koleji'ni, daha sonra da ODTÜ Mimarlı k Fakültesi Mimarlı k Bölümü'nü bitirdi. Mezuniyetinin ardından sırasıyla Altay&Aitay, Toğrul Devres, Çinici Mimarlık, ODTÜ Mimarl ı k Fakültesi'nde döner sermaye projeleri, Suud i Arabistan (GAMA A.Ş.) ve Almanya'da çalıştı. Türkiye'ye dönüşünde ODTÜ Mimarlı k Fakültesi, Peyzaj Tasarımı Stüdyosu'nda asistanlık yaptı. 1990 yılında Ankara'da Hüseyin Sütüner ile Artı Tasarım Mimarlık Bürosu'nu kurdu. Bakü Türk Şehitliği, ODTÜ Teknapark Gümüş Bloklar, ODTÜ Teknokent Satgeb Kampüsü, Ankara Bostan Scientific Yapısı, Susuz Göleti Rekreasyon Alanı Projesi, Mogan Gölü Kıyı Düzenleme Projesi başlıca işlerindendir.
·-
:E
<t o o N Cf) w z :i C9 z ::ı o >-
...J
·-
:I:
Hüseyin Sütüner ile birlikte ulusal ve uluslararası mimari, kentsel tasarım ve peyzaj proje yarışmalarına katılarak pek çok ödül ve mansiyon kazanan Güner, Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Iç Mimarlı k ve Çevre Tasarımı Bölümü'nde ve ODTÜ Mimarlı k Fakültesi Mimarl ı k Bölümü'nde öğretim görevlisi olarak "Peyzaj Tasarımı" dersi veriyor. Güner, mimarlığın yanı sıra marangozluk ve fotoğraf çalışmalarını da sürdürüyor.
Born in Ankara in 1 966. After graduatıng from TED Ankara College he studied architecture at the METU Faculty of Architecture. Since graduation he has worked for Altay&Aitay, Toğrul Devres, Çinici
;:!;
o N cı:: w _, (3
Architecture Office and the METU Faculty of Architecture revolving
o <> z w C9
Design Studio in the METU Faculty of Architecture. In 1990. he
N
fund as well as ın Saudi Arabia (GAMA A.Ş.) and ın Germany. On his return to Turkey he worked as an assistant at the Landscape founded the Artı Design and Architecture Office w ith Hüseyin Bütüner in Ankara. His prıncipal works are the Turkısh Memorial in Bakü, METU Tekrıopark Gümüş Blocks, METU Tekrıokent Satgeb Campus, Ankara Bostan Scientific Building, Susuz Lake Recreation Area Project and the Mogan Lake Coastal Recreation Project. Güner, who has participated in many national and international Architecture. Urban Design and Landscaping Design contests and acquired many prizes and honourable mentions along with Hüseyin Bütüner. currently lectures in "Landscape Design" at the METU Faculty of Architecture and in the Department of lnterior and Envıronmental Design Faculty of Fine Arts at Bilkent University. Güner, aside from architecture. is also actively i nvolved ın photography and carpentry.
a:: w z D f o c:ı z >= w (fJ '::J I
a:: w z D c.?
�
I
- C!)
!:Q z c.. -
9 �-
cn ::l
·u: m o w
u � - u.
;g
o N (fJ w z :::;
(.? z ::ı
§:' ;g o N 0:: w _J ·a N
o <> z w (.?
!:!: u. 1- 0 z u w - _ u.
U en i-
z z
o � t- U
en en
O z
m o 1-
cn
o m
tr UJ z '::J f o cc z
·:;: UJ U) D I
Boston Scientific Ofis Yapısı, Ankara'nın Gaziosmanpaşa semtinde yer almaktadır. Boston Scientific Office Building which was completed in 2000, is located in Gaziosmanpaşa District in
1 998'de projelendirilmesine başlanan ve 2000 yılında inşası tamamlanan Boston Scientific Ofis Yapısı, Ankara'nın Gaziosmanpaşa Semti'nde 400 m2'1ik bir parselde yer almaktadır. imar durumu bitişik nizam bir yapı yapılması n ı gerektirmiştir. Arsanın en önemli özelliği iki yola cepheli olması ve bu iki cephe arasında yaklaşık üç katlık bir kol farkı olmasıdır. Bina, altı tam kat, bir çatı katı ve bir de garaj katından oluşur. Binanın yan tarafından kaskatlı teraslar arazinin eğimine uyum sağlarken, yapının yan cephesinin ölçeğini düzenler ve kullanılabilir mekanlar oluşmasını sağlar. cı;
o N Cf) w z ::::; 0 z ::ı o >-
cı;
Çevresiyle uyumlu olan yapının tasarımı, zaman içinde gerekli
The Boston Scientific Office Building, whose design commenced in
olabilecek mekansal değişikliklere olanak sağlayacak esnekliktedir.
1 998 and which was constructed in 2000, is located on a 400 m2
Yapının tüm taşıyıcı sistemi, yapı ölçülerinin de uygun olması
plot of land in the Gaziosmanpasa District of Ankara. The zoning
sayesinde dış çeperlerde düzenlenmiştir. Bu da mekanı n istenildiği
status required that it be built as a terraced building. The most
gibi bölünebilmesini sağlamaktadır. Cephelerde brüt beton ve
ımportant characterıstıc of the site is that it has elevatıons on two
ıraverten birlikteliği ile oldukça yalın ve kalıcı bir ifade elde edilmiştir.
streets with a difference of 3 levels between these two elevations.
Güneş kırıcı saçaklar aynı zamanda cephe temizliği için kullanılacak
The building consists of 6 full storeys, 1 attıc level and a garage
o N ı:ı:: w -'
kedi yolları olarak tasarlanmıştır. Masif ahşap konsollar ve cam elyaf
level. While the terraces at the side of the building are stepped in
takviyeli reçineden döküm ızgaralar ile oluşturulmuş bu saçaklar ile
accordance with the slope of the sıte, they also arrange the scale of
cepheler zenginleştirilmiştir. Doğramalarla oluşmuş düşey etki yatay
the building's side elevation and form utilisable spaces. The design
o
olarak kullanılan ahşap korkuluk ve güneş kırıcı saçaklarla
of the building is in harmony with ıts environment and allows the
�
<.> z w 0
dengelen miştir.
flexibility to accommodate spatial changes that may be necessary in the future. The dimensions of the building make it possible for the whole bearıng system of the building to be supported by the outer walls. This helps the building to be divided as desired The unity of gross concrete and ıraverline in the elevations makes a statement of simplicity and permanence. Brise-soleil valances are also designed as cat ladders in order to be u sed for façade cleaning. These valances of massive wood cantilevers and fiberglass-reınforced cast resin grids have enriched the elevations. The vertical effect created with woodwork is balanced by the horizontally used wood railing and brise-soleil valance
1. 2.
1. 2.
Depo lobi
Depo Boşluk
.3_1
"! 1'
g '
ır w z '::ı f D aı z
>= w uı D I
izci Sokak · Zemin Kat Planı Ground Floor Plan
izci Sokak • 1. Kat Planı First Fıoor Plan
lli
ı. 2. 3.
izci Sokak · 2. Kat Planı 2nd Floor
Plan
1. 2.
Teras Boşluk
� O 1 SM
Teras Toplantı Odası
3. Çay Odası
Depo
4. WC ' Te•;ı:
Çatı Planı Roof Ptaı
o
-ı SM
Cephelerde brüt beton ve traverten kullanılarak yalın bir ifade elde edilm iştir. A simple expressian was obtained at the elevations with gross concrete and travertine.
g o N
(fJ w z :i l? z ::ı o >-
Yapının ön ve arka cephesi arasında üç katlık bir kot farkı vardır.
... o o N
a:: w
..J
(3
N
o
(_). z w l?
There's a 3-storey level difference between the front and the rear elevations of the building.
, ,
GENÇ ÇIZGILER 2004
�
YOUNG LIN ES 2004
G Ü M Ü Ş B LOKLAR - TEKN OKENT . .
. .
G U M UŞ B LOCKS - TEKN OKENT
0:: w z D 1·::::ı aı z >= w (/) D I
genel yerleşimi içinde yer alan Gümüş Bloklar'ın inşası 2002 yılında tamamlanmıştır. The construction of Gümüş Blocks which is located wtihin ODT Ü -Teknokent general settlement i n Ankara is
g o N
U) w z :::; (!) z ::ı
�
Gümüş Bloklar, uzun ve yaygın kütlesi ile Teknokent'in dış cephesini oluşturacak şekilde yerleştirilmiştir. Gümüş Blocks i s located as to
g o N
0:: w
...J
"ô N
form the outer elevation of Teknokent with its long and extensive mass.
-------'
�.., ı-�
0 (.)o z w (!)
ıt
},_.
Zemin Kat Planı Ground Floor Plan
ODT Ü -Teknokent genel planı içinde, Ü niversite-Teknokent Kavşağı'nda yer alan yap ı , ana yol boyunca. Teknokent'in d ı ş cephesini oluşturacak şekilde yerleştirilmiştir. AR-GE faaliyetleri yapan firmaları barı ndıracak çeşitli büyüklüklere sahip ofis kullanımı yap ı n ı n ana işlevidir. Yapının tasarım anlayışı. Teknokent'e ait vurguları yapıya taşı maktan çok, kentsellik ve dış mekan kullan ı m ı na yönelik bir program oluşturmayı hedefler. Arsadaki kısıtlamalar nedeni ile uzun yaygın bir kütle üretimi kaç ı n ılmaz olduğundan, kullanım esnekliğini sağlayacak şekilde kitlenin uzunlamasına alt bloklara ayrılması hedeflenmiş, üstte yapı boyunca devam eden yaygın bir tonoz ile yap ı n ı n bütünlüğü vurgulanmıştır. Güney yönünde teraslanarak zemine doğru genişleyen yapı, aynı zamanda uzun yönde belli modüllerde bölünerek ayrı girişler sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Yapıyı teraslamak, çalışanlar için kullanılabilir açık alanlar sağlaması n ı n yanında ofis kullan ımı açısı ndan esneklik sağlamıştır. Teknokent Ofis Binası farkl ı büyüklüklerde ve niteliklerde mekan talebi düşünülerek, hem yatayda, hem de düşeyde bölünebilir, birleştirilebilir, geliştirilebilir, esnek bir mekan anlayışı ile kurgulanmıştır. Yap ı n ı n giriş aksı, dışarıya doğru büyük sarı alüminyum kaplama bir saçakla vurgulanmıştır. Yap ı n ı n her iki tarafından çıkan rampalar, dışarıdan ofisierin ikinci katına bağlantı sağlarken d ı ş ve iç sürekliliği vurgular. Giriş mekan ı n ı n devamı nda, yapı boyunca ortada uzanan bir hol, yapı n ı n ana ortak dolaşım alan ı n ı oluşturmaktadır. Yapıyı orta hol boyunca dikine kateden servis bölümü. ofis kullanı m ı n ı n esnekliğini destekleyecek ve mekanik-elektrik tesisatını en ekonomik şekilde birimlere dağılacak şekilde konumlandırılmıştır.
The building that is part of the general ODT Ü -Teknokent plan at the Ü nıversite-Teknokent ıntersection ıs
0:: w z ·::ı f D co z >= w (fJ D I
located so as to form the outer elevation of Teknokent. The design perception of the building aims to ereale an urbanısm and outer space usage orıented program. ınstead of mavıng the hıghlights that belong to Teknokent to the building. Since the production of a long, extensıve mass is ınevitable because of the limitations of the buılding site. the aim ıs to separate the mass from the blocks below and the unıty of office utilisation is emphasised. The building ıs terraced and expends towards south and again gets divided also vertically into partıcular modules to provide separate entrances. Terracing the buildıng has both created functional open spaces for employees and obtained flexibility by means of office utilization Consıdering the demand of spaces in dıfferent dimensions and qualities. Considering the demand for spaces of different dimensıons and qualities. the Teknokent Office Building ıs edited in a perception of a flexıble space that can be divided, merged and developed both on a horızontal and a vertical axis. The entrance axle of the building is given emphasis by a great. outward-facing yellaw aluminium coated valance While the ramps on both sides of the entrance provıde an outer lınk to the second storey of offices. they alsa stress outer and inner continuity. A central hall that follows the main entrance runs mıdway along the building and forms the main comman cırculation area of the building. The service seetion that covers the buılding vertically along the central hall is located in such a way to as to support the flexıble offıce usage and distribute the ınechanical-electrıcal facilities to the unıts ırı the most economical way.
0:: w z D CC) � =' I
Yapının giriş aksı, dışarı uzanan yüksek, sarı alüminyum kaplı saçak ile vurgulanmıştır. The entrance axle of the building is stressed by a great, outwards,
g
o N uı w z ::i (.9 z ::J o >-
g
o N cı:: w -'
�
o ı:> z w (.9
yellow, aluminium coated valance.
1. Giriş Holü 2. Garaj
ı Lobby
2 Garage
3. Çok amaçlı salon
3 MultHunctıonal hall
4. KütOphane
4 Lıbrary
5.
Depo
5 Storage
A
•
A Kesiti
Seetion A - A
10M
cı: w z '::ı ı D aı z
·:;:
w (J) D I
-
o::
en
(!) <( ...J z <( c z ...J lll 5 lll lll w lll (!) w (!) -
·
-
cı;
o N en w z :i <.? z ::ı
�
�
en
�
en
cı:: w z D Cl
� -' "I
Ankara'da ODTÜ Teknokent genel yerleşiminin batısında bulunan Sanayi Alt Bölgesi'ne ait yapıların inşası 2004 yılında The construction of the buildings which are included within the Defense lndustries Lower District, at the west of ODT Ü Teknokent General
Savunma Sanayi Alt Bölgesi, ODTÜ Teknokent Genel Yerleşimi'nin batısında, yapay bir tepe ile Bilkent Yolu arasında yer alır. Bölge, Teknokent Yerleşimi ile kısmen ayrılan Savunma Sanayi Bölgesi'nin diğer etaplan ile bütünleşebilecek bir konumdadı r. Yapılar, Teknokent Yerleşimi'nin batı tarafındaki yüzünü oluşturmaktadır. Arsadaki eğim, imar şartları , yönlenme, yapay tepe, tesis güvenliği ile ilgili yönetmelikler ve benzeri unsurlar, yapıların biraraya geliş biçimini kısıtlamış, buna rağmen kentsellik ve d ı ş mekan kullanımına özen gösterilmiştir. Bölgede, Türk Silahlı Kuvvetler Vakfı'nın savunma sanayinde AR-GE çalışmaları yapan şirketleri; Havelsan, Aselsan, Tai ve Tusaş'a ait çeşitli büyüklükteki ofis binaları ile bu yapı ve şirketlere sosyal ve teknik hizmet verecek ortak bir bina yer almaktadır. Yapılar eğime paralel ve bir bütün ortak alan oluşturacak şekilde yerleştirilmiştir. Yapılardaki tipik işlevler ve ihtiyaçlar benzer bir şemanın tekrarını beraberinde getirmiştir. Bir dolaşım aksına takılmış modüler ofis hacimleri ve servis alanları yapılardaki ortak kurguyu oluşturur. Açık ofis kullanımı yapıların en önemli ortak işlevidir. Bu ortak kullanım yapıların cephe ve kitlelerine yansıtılmış ve bütünlük sağlanmıştır. Ofis alanları Güney-doğuya bakan Haveisan ve Aselsan yapılarının cephelerinde yatay güneş kırıcılar kullanılmıştır. Ofis alanları Kuzey-batıya bakan Tusaş ve TAi'de ise düşey güneş kırıcılar kullanılmıştır. Özellikle yönlere göre tipleşen güneş kırıcı ve balkon birlikteliği zenginliği sağlayan bir ritim oluşturmuştur. g
o N (fJ w z :::; (.') z :;) o >-
işlevsel ihtiyaç farklı l ı kları da yapılarda değişik ifadelerin, kurumsal kimliğin yansıtılması nı sağlamıştır. Bu farklılıklar beraberinde özelleşme ve görsel zenginlik getirmiştir. SATGEB Ortak Bina'da iki adet restoran, toplantı salonları, irtibat ofisleri, VIP salonu ve teknik hacimler yer almaktadır. Yapı arazinin en eğimli kısm ı na oturmakta ve farklı kollardan iki girişi bulunmaktadır. Alanın merkezinde yer alan bu yapı bölgeye girişte ilk anda karşılaşılan bir konumdadır. Tüm binaların tarifiediği ortak arka alanın kullanımı da bu bina üzerinden olacaktır.
g
o N 0:: w -' (3
The Defence lndustries Lower District is located between an artiticial hill and Bilkent Road in the west of the ODTÜ Teknokent General
o.
the Teknokent Settlement. The buildings form the western elevation of the Teknokent Settlement.
N
o z w (.')
Settlement. The district has a location that can integrate with the other stages of Defence lndustries D istrict, which are partially separate from
In the district !here are various office buildings which belong to Havelsan, Aselsan, Tai and Tusaş, companıes of the Turkish Armed Forces Foundation working on R-D studies in the defence industries and a commen building to maintain social and technical services to these buildings and companies. The buildings are located parallel to the slope and in order to form a whole commen space. Typical functions and requirements in the buildings bring out the repetition of a similar scheme. A linear scheme, a central circulation axle and modular office spaces with service areas attached to this axle form the commen tiction of the buildings. Open office usage is the most important collective functıon for all buildings. This collectivity is reflected in the elevations and masses thus creatıng an integral whole. Settlements of buildings in different directions and differences in !heir functional requirements also made the reflections of various expressions and institutional identities possible. In origin, these varieties ensure individuality and visual enrichment. There are two restaurants, meeting halis, communication offices, a VIP room and technical spaces in the SATGEB Commen Building. Although the slope of the site, zoning conditions, orientation, the artificial hill, regulations on institutional security and such elemenis have limited the combination of the buildings, urbanism and utilisation of external spaces have been used to good effect. The building sits on the most sloping seetion of the site and has two entrances at different levels. lt's located at the center of the whole site and is met dırectly when entering the area. And the utility of the commen rear area defined by all buildings, will be over this commen building.
. ı ı
1
. ı·�· ,
,_,;:::.·-: ·. ı:•
.
a:: w z D f o a:ı z
�Cf) D I
a:: w z D (9
�
-'
"I
Vaziyet Planı Sıte Plan
100M
ı
ı
ı
ı 1
ı
ı ı
n
r
.. ı
ı
ı ı
r
ı
J
\__-_ 1 . Giriş Holü
Sanayi Alt Bölgesi' nde, Havelsa n, Aselsan, Tusaş, Tai'ye ait yapılar ile
o N (f) w z :J C) z ::ı o
>-
..,. o o N o:: w ...J
(3
N
(3. <.> z w C)
bu yapılara hizmet eden bir ortak bina bulunmaktadır.
r 19.Sistem Odası
2. Danışma
8.
14.Pano Odası
20.0peratör Odası
3. VIP Girişi
9. Bay WC
15.Fotokopi Odası
21 .Ana Pano/UPS Odası
1 O.Ziyaretçi Odası
16. Güvenlik Merkezi
22.Toplantı Odası
Bayan WC
Balkon
1 1 . Kontroı Odası
17. Güvenlik Personeli
6. Ofis Alanı
1 2.GOvenli Oda
18.SaQiık Birimi
1
Entrance hal
7 PM
2 lrıformat•on desktli Lavaıory ·,o,-ome 3 VIP
entr:ınce
In the Defense lndustries Lower District, the re are buildings which
4
belong to Havelsan, Aselsan, Tai, Tusaş and a com m on building which
6 Offıce
serves for all these buildings .
�
1 3.Teras
4. Deme Odası
S.
cg;
_
7. PM
Oemo room
5 Balcony space
9 Lavatory n en
a ır l
10 Vısıtor
r
•m
11 C n o room 12 Secure room
1 3 Tı:: race>
19 System room
1-ı Bo •tın room
20 Operatar room
15 PhOtocopy room 16 Socunty center 1 7 Securıty personal t 8 Health un t
10M Zemin kat planı Ground floor plan
21 Maın buıtetıntups room
22 Meetıng room
ll: w z ,:;覺 f簫 o <D z
>=
w m ,:;覺 I
.. '
J111 :J ·--1
10
"·
5 '
;g o
r
"' m
w z :::;
C) z ::ı o >-
;g o "' 0:: w -' (5 N
o C> z w C)
1. Giriş Holü
B.
2. Danışma
9. Güvenli Oda
2 lnformatıon
3. Ofis Alanı
10.0peratör Odası
3 Off�
4. Balkon
1 1 .Ana Pano Odası
4 Baleone
5. Toplantı Odası
12.Sistem Odası
Teras
6. Bayan WC
13.UPS Odası
7. Bay WCı
1 4.Demo Odası
1 Entrance
5
Meetıng room
6 Lavatory
7
lavatory
8 Terrace 9 Securıty 1 O Operatar Room 11 Maın "Pano" Odası 1 2 System Room 13 UPS Room 14 Deme Room
10M Zemin Kat Planı Ground Floor Plan
Yapıların ortak işlevi, açık ofis kullanımıdır. Lineer plan şemasına sahip planlar, esnek kullanıma olanak tanıyacak şekilde tasarlanmıştır. The comman function of the
ı�R,�·ı
buildings is the open office usage. The plans with linear plan
� r-ı-
•
ı[·- ·
schemes are designed in a way to make flexible utilization eligible .
.
.
Zemin Kat Planı Ground Floor Plan 1 . Giriş HoiO 2. Vestiyer 3. Yemekhane
a:: w z D ı- D co z ·;;:: w CJl ·::ı I
4. Kuranglez
·� : F ,.��-����J=.=== r
5. Servis 6. Şaft
7. ı
2
Teras Enterence Haıı
Clockroom Room
3 lunch
4 Lıgtıt Weıt 5 Servıce 6 Shaft
7
Terrace
dil kullanılmıştır.
a:: w z D l? �
A com m o n language is used
J:
Yapıların planlarında olduğu gibi cephelerinde de ortak bir
both on the pla ns and elevations of the buildings.
_J
� � w -
5; w
Q
C'\1
•
O)
Q
C\i z C'\1 1-
·-
�
o o N
Cf) w z ::J 0 z ::l o >-
� "'
o
o N ll: w _ı
J3
(3.
o
z w 0
(hı w
..J > :Q tn
A sit Özbay You are among the ho/ders o f the A M V Young Architect
Award, which is the first young architect award of Turkey. You wi/1 Aslı Özbay Türkiye'nin ilk genç mimar ödülü, AMV Genç Mimar Ödülü'nün sahiplerindensiniz. Önce Hüseyin Bütüner'i ve Hilmi Güner'i tantya/ım. 1987 ODTÜ mezunusunuz ve sınıf arkadaşısınız.
answer our questions since Hilmi Güner cannot be here taday. First !et us get to know you and Hilmi Güner. You graduated from ODTÜ in 1987 and you are classmates. You've been together right from tlıe begınning, haven't you?
Başından beri hep birliktesiniz değil mi? (Hilmi Güner'in bugün bizimle olamamast nedeniyle, yantt/an Hüseyin Bütüner'den
Hüseyin Sütüner Yes, we've been together with H il mı Güner from
alacağtz)
the beginning. Until 1 995, we worked with Ali Osman Öztürk as a trio for almost 4 years. Then we carried on as a duo.
Hüseyin Sütüner Evet, Hilmi Güner ile başından beri birlikteyiz. 1 995 yılına kadar, yaklaşık dört sene kadar Ali Osman Öztürk ile
A . Ö. Does carrymg on m partnership help motivate one anather and
birlikte üçlü bir ekip olarak çalıştık. Ondan sonra ikili olarak devam
provide a balance in such a medtum where it's quite easy to fal/ in
ettik.
despair? What's it /ike to work as partners?
A . Ö. Özellikle son 10 ytldtr kolayca umutsuzluğa düşülebilecek bir
H. S. lt definitely helps. Especially with characters that complement
mesleki ortamın içinde bir ortakltğt sürdürüyor olmanın, birbirin i
one another, it has very positive reflections both in project design
motive etmek, dengelemek açtsından bir katktst var mt? Nastl birşey
areas and in business affairs. Take me for instance, 1 am more
bir ortakla çaltşmak?
pessimisi when compared to Hilmi and ı gel easily depressed. !'ve
cı: w z D ı '::ı ın z
):
'
w (/) D I
definitely loosened up according to the past bul l'm stili emotional H.S. Kesinlikle katkısı var. Özellikle kişiler birbirini tamamlayan
and impulsive. But Hilmı is more easy and steady. We support each
karakterler olursa hem proje-tasarım anlamında hem de iş
other when something goes wrong in our common responsibilites
ilişkilerinde çok faydası görülüyor. Mesela ben Hilmi'ye göre daha
and our casual lives. 1 think that's important. You back each other up
karamsarım ve çabuk demoralize olurum. Eskiye göre kesinlikle
in disheartening situations and that defınitely makes life easier.
yumuşadım ama heyecanlı ve fevriyimdir. Hilmi ise daha rahat ve sakindir. Paylaştığı m ız sorumluluklar ve kişisel yürüttüğümüz işlerle
A . Ö. What did you do before establishing an office together?
ilgili bir terslik olduğunda birbirimizi destekleriz. Bu çok önemli bence. Çok moralinin bozuk olduğu durumlarda birbirini
H.S. 1 studied for my graduate degree. 1 wanted to try and see if ı
destekliyorsun, hayatı kesinlikle kolaylaştırıyor.
could do something in an academic sense. While 1 was studying 1
A . Ö. Birlikte bir büro kurmadan önce neler yaptıntz?
Architecture. At the same time Hilmi was working on a site in Saudi
worked part-time in the TH&Idil Architecture Office and Çinicı Arabia. 1 was more comfortable than he was. lt's really hard to be H. S. Ben yüksek lisans yaptım. Akademik anlamda birşeyler
cut loose from school right after you graduate, and that's why ı both
yapabilir miyim diye kendimi denemek istedim. Yüksek lisans ile
started directly in graduate school and experienced a very pleasant
beraber yarı zamanlı olarak önce TH&idil Mimarl ı k Bürosu'nda ve
project period. By the time ı was working in TH&Idil, ı was lucky to
Çinici Mimarlı k'ta çalıştım. Hilmi ise bu arada Arabistan'da bir
be given the execution work of a very serious project, which was
şantiyede çalışıyordu. Ben Hilmii'ye göre daha rahattım. Okul biter
Urla Coastal Arrangement Project. ı put a lot of effort into that
bitmez okuldan kopmak çok zordur, o yüzden hem yüksek lisansa başladım, hem de çok zevkli bir projecilik süreci yaşadı m .
cı: w z D (.')
� -' 'I
project and was only able to finish it with help from my friends, Ali Osman and Atilla Uysal. The firm somehow left it up to me to Şanslıyd ı m çünkü TH&idil Mimarl ık Bürosu'nda çalıştığım zaman çok
complete the project. We took similar responsibilities with Hilmı in
ciddi bir projenin yürütülmesi işini bana vermişlerd i . (Urla Kıyı
some revelving fund projects, directed by Prof Dr. Haluk Pamir in
Düzenlemesi Projesi) O projeyle epey uğraştım, zorlandım ama
ODTÜ . As new graduate architects. we went through a serious
şirket, projeyi bir şekilde tek başıma bitirmemi sağladı . Buna benzer
design process. These experiences made us stand on our own feet
bir sorumluluğu ODTÜ'de Prof. Dr. Haluk Pamir'in yürüttüğü döner
in a very short time.
sermaye projelerinde Hilmi ile üstlendik. Yeni mezun mimarlar olarak ciddi bir tasarım süreci yaşadık . Bu deneyimler çok kısa sürede
A.Ö. You entered many competitions and received awards when
bizim kendi ayaklarımız üzerinde durmamızı sağladı .
you were both studying and after. How did it effect your professional development?
A . Ö. Siz öğrenciyken ve sonrasmda çok say1da yanşmaya kali/ip
ödüller ald miz. Bunlann mesleki gelişiminize nasil etkisi oldu? g o N
(fJ LU z :::; Cl z ::ı o >-
H. B. We had entered competitions when we were studying and receıved some awards. Nonetheless, it was an intensive period
H.B. Okul sırasında öğrenci yarışmalarına katılmış ve çeşitli ödüller
when urban design competitions were held. We entered or at least
almıştık. Okul biter bitmez hatta henüz okurken mimarlara açık
followed many of them. 1 took place in The Taksim Square Urban
yarışmalara katıldı k. Bununla beraber o dönemde yoğun olarak
Design Competition Project while working with Çinici Architecture in
kentsel tasarım yarışmaları yapılmıştı. Bunların pek çoğuna katıldık
1 987. Right after that, 1 worked wıth the group preparing the
veya takip ettik. 1 987 yılında Çinici Mimarlık'ta çalışırken Uluslararası
Üsküdar Sqaure Urban Design Project at TH&idil. We received the
Taksim Meydanı Kentsel Tasarım Yarışma Projesi ekibinde yer
3rd place award in the Şehre Küstü Square and Zafer Square Urban
cı;
aldım. Hemen sonra TH&idil' de çalışırken Üsküdar Meydanı Kentsel
Design Competition in Bursa with Ali Osman Öztürk and Turgay
et: LU
Tasarım Projesi ekibinde yer aldım. Turgay Ateş ve Ali Osman
Ateş. Later ca me the Ankara Caslle Conservation-Oriented Urban
o N ...J
�
(3. <> z LU Cl
Öztürk ile birlikte Bursa'da, Şehre Küstü Meydanı ve Zafer
Design Competition. where we received the 1 st Mansion. Ha ndiing
Meydanları Kentsel Tasarım Yarışması'nda 3. Ödül'ü aldık. Ankara
urban space problematics has become quite interesting for us. Along
Kalesi Koruma Amaçlı Kentsel Tasarım Yarışması'nda 1 . Mansiyon
with that. my graduation theme and the landscape projects we had
aldık. Kentsel tasarım, kentsel mekan problemleriyle uğraşmak bizim
been doing were important factors on the formatian of our line. 1 can
için oldukça ilgi çekiciydi. Bunların yanında benim yüksek lisans
say that this period -Iate '80's, early '90's- and those opportunities
çal ı şmam, Hilmi ile birlikte yürüttüğümüz peyzaj projeleri bizim
actually constituted our architectural identities.
çizgimizin oluşmasında önemli etkenler oldu. Aslında o dönem (80'1erin sonu, 90'1arın baş ı ) önümüze çıkan bu fırsatlar, bizim mimari
A . Ö. There's very intense debate on the subject of competition tn
kimliğimizi oluşturdu diyebilirim.
Ankara in particu/ar a seetion m which we are mcluded claims that
A . Ö. Yanşma meselesiyle ilgili çok yoğun bir tart1şma var. Ankara'da
generatian of architects can experiment and can be given
içinde bizim de bulunduğumuz bir kesim, yanşmalarm özellikle genç
professional opportunities, and foster the idea that it is a very
kuşak mimariann hem kendilerini denemeleri hem de onlara mesleki
valuable field and that they should become widespread even on a
competitions are a very valuable arena where especially the young
şans tanmmas1 için çok değerli bir atan olduğunu söyleriz ve çok
very smail scale. On the other hand, there's alsa an anti approach lawards this "competitlon architecture" when evatuated by single examptes of work which tum out to be unsuccessfut in the
küçük ölçeklere kadar yaygmlaşmas1 gerektiğini savunuruz. Bir taraftan da uygulama ölçeğinde başanya dönüşerneyen tek tek örnekler üzerinden değerlendirildiğinde, "yanşma mimarl1ğ1 "na dair
application scale. What would you say about "competition
bir anti yaklaş1m da var. Sen bu çerçevede "yanşma rnirnarl1ğ1"
architecture" in this context?
konusunda neler söyleyebilirsin? H.B. Actually it's never been easy for young architects to gel work. H.B. Aslında genç mimarların iş alması kolay değil. Yarışmalar
Competitions are important arenas where young people can preseni
gençlerin eşit şartlarda projelerini sunabildikleri ve ön plana
and highlight !heir projects under equal conditions. For instance, two
çıkarabilecekleri önemli bir ortam. Biz mezuniyetimizin iki yıl
years after our graduation. in 1 989, we won a competition opened
sonrasında 1 989 yılında, Ankara Ulus Tarihi Kent Merkezi'nde yanan
for the rebuilding of Saraçlar Bazaar in Ankara Ulus Histarical
Saraçlar Çarşısı'nın yeniden yapımı için açılan yarışmayı
Downtown which was damaged in fire. The competition process was
kazanmıştık. Yarışma süreci çok başarıl ıydı ve projemiz de çok iyiydi
very successful and our project was quite good, bul somehow during
ama ilginç bir şekilde yarışma sırasında şartnameye çok doğru
the competition some incorrect data were included in the building
veriler konmamıştı. Özellikle mülkiyet sorunları hiç çözülmemişti ve
specifications. Ownership problems in particular were quite different;
projenin her etabında yeni hissedarlar veya hisse değişimleri ortaya
they were unsolved and shareholders kept showing up at different
çıkıyordu. Uygulama projesi safhasında sürekli revizyon yapmamız
phases of the project. Meanwhile the application was going on and
gerekiyordu . Tabi çok genç olmamız önemli bir handikaptı. Uygulama
we constantly had to make revisions. And it was a handicap for us to
sırasında çok yıprandık. Rahatlıkla söyleyebilirim ki projemizin özü
be so young. We got so worn out during that application period. 1
bile zafiyete uğradı . Bu iş bizim açımızdan çok önemliydi. işimize
can honestly admit that even the essence of our project was
sahip çıkan, projeyi sadece masa başı bir organizasyon olarak
weakened. lt was such an important job for us. Since we are a kind
görmeyen karakterde bir ekip olduğumuz için çok mücadele etmiştik.
of team who protect our work and see the project not just as a
Müteahhitleri, belediyeyi, işverenleri (yaklaşık 85 hissedarı) projenin
desktop business. we fought a lot for it. We had to struggle
her safhasında ikna etmekle uğraştık. Herkesin farklı talepleri vard ı .
separately to convince the contractors. all the employers and almost
Sonuç üründen kullanıcılar oldukça memnun olmasına rağmen o işte
89 shareholders. Everyone had his own demands. Although the
çok başarılı olamadığımızı, ortaya çıkan binalardan mutlu
users were quite pleased with the final product, we saw that we
olmadığımızı gördük. Bütün yarışmalar ve ödüller bir yana, uygulama
hadn't been so successful at that work and we weren't happy with
yapmanın gerçekten çok zor olduğunu orda görmüş olduk.
the finished product. All competitions and awards aside, we saw there, for the first time, that application is really tough work.
A.Ö. Yanşma olduğu için meşru bir zeminde tasanm beceriniz
tescilfenmiş oldu. Siz henüz 2-3 senelik mezunlar olarak o denli
A . Ö. Bul since it was a competition. your design abilities had been
karmaşik bir ortam içinde ilk uygulamaniZI yapma şans tn IZI elde
registered at a Jegitimate base and questioned no further. As
ettiniz. Böyle bir işi, yanşma ile değil de başka bir şekilde almlŞ
graduates of 2-3 years you had the chance to expenence your first
olsaydm1z, bu süreçler yine yaşantr m1yd1?
application in such a complex environment. If you had received this
H.B. Bence aynen yaşanırdı. Gençlerin hakikaten yıpranma
you think these processes would have been exact/y tlıe same?
kind of work not through a competition but m same other way; do potansiyeli var. Müşteri ile ilişki kurmak ve yürütmek hiç kolay değil.
0:: w z D f •=> aı z
·:;::
w (f) D I
H . B . 1 think they would have been. Young people definitely have the potential to get worn out. lt's never easy to carry on a relation with Gençlerin belki de daha küçük ve daha az riski olan işlerle
the customer. lt probably would be belter for young people to start
başlaması, deneyim kazanması daha doğru olur. Biz onlarca
off and gain experience with smaller works which have less risks.
projeden sonra bile hala ilginç hatalar yapıyoruz. Dolayısıyla bina
We stili make interesting mistakes after all those works we've done.
yaparak, çok ciddi deneyim kazanmak lazım, yoksa kağıt üzerinde
Consequently, you need to build and have experience: otherwise it's
çok şık şeyler yapmak mümkün. Çok yoğun yarışma yaptığımız o
always possible to do very slick stuff on paper. We also used to
dönemde literatürü yakından takip ediyorduk. Sunuşlarda kendi
follow the literature closely then, we used to be the pioneers of our
dönemimizin öncüsüydük ve bize göre oldukça başarılıydık ama
own generatian at presentations and used to deal with everything
uygulama deneyimimiz azdı .
quite well bul we lacked experience.
A . Ö. Peki, peyzaja olan ilginiz nereden kaynaklandi ? Ikiniz de
A . Ö. And where does your interest in landscape come from ? You
cı; o N (/) w z :i
peyzaj mimariiği konusunda yüksek lisans yaptm1z değil mi?
both did your graduate degrees m landscape. didn't you?
H.B. Lisanstan 1 987'de mezun olduk ve eski ODTÜ Dekanı Rüştü
H.B. We graduated ın 1 987 and with the help of ODTÜ former dean
z
Yüce'nin sayesinde, Alman Hükümeti'nin verdiği 1 aylık bir bursla
Rüştü Yüce we went to Germany on a 1 -month scholarship. We've
(.')
::ı o >-
cı; o N 0:: w ...J
Almanya'ya gittik. Bize Almanya'da özellikle Batıkent büyüklüğünde
been to sateliile cities like Ankara-Batıkent but the situation was very
uydu kentlerin planlamasıyla ilgili proje ve uygulamalar tanıtıldı.
different !here. We were really impressed by these settlements
Orada durum bizden çok farklıyd ı . Genellikle ekolojik planlama ve
designed particularly with ecological architecture approach. Some
ekolojik mimari yaklaşımla tasarlanmış bu yerleşimler bizi çok
residences were built with adobe and they could grow vegetables on
etkiledi. Bazı konutlar kerpiçle yapılmış, çatılarında sebze
!heir roofs. We've seen spaces, all built up of natural methods and
(3
yetiştiriliryordu. Yapıların elemanlarından tutun da, yapı çevresine
materials. from siruelural elemenis to their surroundings. We had the
(3.
kadar, mümkün olduğunca doğal yöntemlerle ve malzemelerle
opportunity to examine the buildings which could transform energy
üretilmiş mekanlar gördük. Enerji kullanımlarında çok tasarruflu
utilities into natural energy. lt was of great interest to us since we
davranan, olabildiğince doğal enerjiyle işleyen binaları inceleme
had received no education on those subjects until that day. And
N
<> z w (.')
fırsatı bulduk. O dönemde, böyle bir konu üzerine eğitim almadığımız
coincidences have played an important role in our lives too. We had
için gördüklerimiz çok ilgimizi çekmişti. Tesadüfler de hayatımızda rol
the chance to help on some landscape projects of Alaaltin Egemen
oynadı . Doç. Dr. Alaaltin Egemen ve Prof. Dr. Haluk Pamir'in yaptığı
and Haluk Pamir. These proıects kind of pulled us in and 1 made up
bazı peyzaj işlerinde birlikte çalışma fırsatı bulduk. Bu işler, bizi işin
my mınd about my graduate degree in landscape architecture. The
içine çekti ve sonuçta yüksek lisansımı kentsel peyzaj üzerine
"Green Architecture" slogan which belongs to the group na med SITE
yaptım. SITE adlı grubun "Green Architecture"- Yeşil Mimari sloganı ,
inspired me and held the most important place at my thesis. lt was a
tezimin e n önemli kısmı olarak yer aldı. Postmodernizmin bitip, yeni
period when postmodernism ended, and new modernism and high
modernizmin ve yüksek teknolojinin gündeme geldiği bir dönemdi.
technology showed up again on the agenda. Besides, it seemed
Bir yandan bizim üzerinde durduğumuz, daha çok kentsel mekan
attractive to add an "envıronmental sensitivity" concept to the
yaratmak, kente, kent rnekanına katkı gibi kavramiara çevre
preseni concepts that we're already into such as contribution to the city space or creation of more urban spaces. Then we decided to enter a medium concerning the space itself, environmentally and economically sensitıve i n material choices instead of making a fully
duyarlılığı gibi bir kavram eklemek de cazip gelmişti. O zaman modern çizgileri olan, detayları dört dörtlük çözülmüş bir bina yapmak ve bu konuda kendimizi geliştirmek yerine, insanların mutlu olabileceği, mekan kalitesinin ön planda olduğu, enerji
detailed building with modern lines where people could live happily
kullanımlarında çevre ve dolayısı ile ekonomik duyarlılığa sahip bir
ever after and develop ourselves ın that direction. We carry on this
yaklaşımı benimsedik. Bu yaklaşımı tasarım hayatımızda
approach in our professional lives and we try to transfer it to second
sürdürmeye çal ı ş ı rken, yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak devam
grade students at the ODT Ü Faculty of Architecture, where we part
ettiğimiz ODT Ü Mimarlık Fakültesi'nde ikinci sınıfların Peyzaj
time instruct Landscape Design courses.
Tasarımı Dersi'nde de aktarmaya çalışıyoruz. A. Ö. So as the subject, where does architecture stand among A . Ö. Peki sence özne olarak mimarlik, iç mimarlik, endüstri tasanm1,
interior. industnal, urban and landscape design? What kind of a
peyzaj mimarl1ğ1, kentsel tasanm ve planlama arasmda nerede
space does it occupy among these branches which try to lake a
duruyor? Bu piyasada birbirinden pay kapmaya çal1şan ve
share of the market from each other and break away?
birbirinden kopma eğiliminde olan bu alanlar içinde mimarlik nasil bir yere oturuyor?
H.B. 1 believe an architect would do both a furniture design and an urban design when required. 1 mean, if you design a building you
H.B. Bir mimarın gerektiğinde bir mobilya tasarımı ya da çevre
want to be i nvolved with every part of it anyway. lt's important that
düzenlemesini de yapacağını düşünüyorum. Bunu şu anlamda
the parts are compatible with one anather but we alsa believe in
söylüyorum, bir bina yapıyorsanız, zaten onunla ilgili herşeye
specialisation. For instance we work in urban design but there are
müdahale etmek istersiniz. Bu alanda parçaların birbirleriyle uyumlu
landscape architects working with us. The architect has a word i n
olması çok önemli ama ihtisaslaşmaya da inanıyoruz. Biz çevre
every part o f these works a n d has a structure t o dominate most of
düzenleme projeleri yapıyoruz ama yanımızda peyzaj mimarları da
them. Though they are ındependent dısciplines, they all need to
çalışıyor. Mimarın bütün o işlerle ilgili söyleyecek bir sözü, çoğunu
communicate with the architect and expect directian from him.
da damine eden bir yapısı var. Bağımsız disiplinler olsa bile hepsinin mimarla iletişim içinde olması gerektiğini ve mimarın yönlendirmesine ihtiyaç duyacağı n ı düşünüyorum.
A.Ö. What do you think of the archllectural medium and the Ankara
istanbul-centered architectural production in Turkey? If we lake up the subject from a more histarical perspective, the architectural
A . Ö. Türkiye'deki mimarlik ortami ve Ankara-lstanbul merkezli
medium has recently undergone a process wh1ch ended up wllh a
mimarlik üretimi hakkmda ne düşünüyorsun? Konuyu daha yakm
new terminology cal/ed Architecture of Ankara-Architecture of Istanbul. How do you evaluate this ?
tarihsel bir perspektiften ele alirsak, mimari ortam yakm geçmişte Ankara mimariJğJ- Istanbul mimarl1ğ1 gibi bir terimleşmeye neden
H.B. In Ankara we had a few opportunities to build for the
olmuş bir süreçten geçti. Sen bu farkiJiaşmayi nasil
governmental institutions. Bul we mainly worked for private sector.
değerlendiriyorsun?
0:: w z D ı D aı z >= w (f) ·::ı I
Of course there are serious differences between the governmental institutions. While working in private sector, you usually get in H.B. Ankara'da genellikle devlet ve kamu kurumlarına iş yaptık.
cı; o "' CfJ w z ::::; (.') z :;:)
§?
contact with the minimum amount of people. lt's easier to teli the
Özel sektörle çalışmalarımız sınırlı kaldı. Tabi devlet kurumlarıyla çok
project and convince them. Private seetar focuses on getiing a
ciddi bir fark var arasında. Özel sektörde çoğu zaman bir veya iki
qualified product out of architectural proıect just as anything else,
kişiyle muhatap oluyorsunuz. Projeyi anlatmanız, ikna etmeniz çok
pushes you to do better. Once they believe some architectural value
daha kolay oluyor. Özel sektör her konuda olduğu gibi mimari
will come out of it. they turn even more supportive. However, it's
projede de kaliteli bir ürün almayı hedefliyor, sizi iyiye doğru
never easy to work with the managers in municipalities or in
zorluyor. Mimari bir değer ortaya çıkacağına inandıklarında çok daha
governmental institutions because of their conservative manners.
destekleyici olabiliyorlar. Kurumsal yapılarda ise yetkililerin çokluğu
We know that in governmental ınstitutions, not the belter man but
karar sürecini olumsuz etkiliyor. Bununla beraber devlet
the man who offers the lowest price gets the work. In istanbul,
kurumlarındaki, belediyelerdeki yöneticilere tutucu tavırları nedeniyle
architects mostly work for private seetar and ı think it's for the good
iş yapmanın hiç kolay değil. Devlet kurumlarında genellikle işi en iyi
of the m and the architectural med i um to have employers to enforce
yapan değil en düşük fiyatı verenin aldığını biliyoruz. istanbul'daki
them about quality.
Mimarların genellikle özel sektöre iş yaptığını ve kalite konusunda kendilerini zorlayacak bir işverenin onların ve mimarlık ortamının
A.Ö. What are you up to recently? You've signed many great-scale
yararına olduğunu düşünüyorum.
projects in Ankara. for ınstance Susuz Park came up as a qualifıed formation. How d id you start to work with the Municipality of Ankara?
A . Ö. Bugünlerde neler yapiyorsunuz? Ankara 'da çok büyük ölçekli
önemli projelere imza attm1z, mesela Susuz Parki nitelikli bir oluşum
H . B. Actually, Susuz Park came out of a total coincidence. A
cı; o "' 0:: w -'
olarak ortaya ç1kt1. Ankara Belediyesi ile nas1l çal1şmaya başladtnlz?
planlation we had worked on mentioned a fast project and asked us
H.B. Aslında Susuz Parkı tamamen tesadüfen ortaya çıktı.
ran the project directly with the Mayor hımself. Melih Gökçek. He
(3.
Yaptığımız ön çalışmalar ve bu konudaki birikimlerimiz işin olumlu bir
had a very interesting approach and never had a critica! point of
şekilde sonuçlanmasında önemli rol oynamıştır. Tasarım sürecinde
vıew regarding our architectural style. As an employer he gave us
�
<> z w (.')
if we would like to take part in it. After all the positive interviews, we
işi direkt olarak Belediye Başkanı Melih Gökçek ile yürüttük. Çok
some functional directions which will respond to the public's direct
ilginç bir yaklaşımı vard ı , hiç bir şekilde bizim yaptığımız mimarlıkla
demands. We welcomed this kind of approach and we mada some
ilgili üslubumuza eleştirel bir bakışı olmadı . Bize, bir işveren olarak
arrangements regarding the employer There was no interference
halkın direkt taleplerine cevap verecek bir takım işlevsel
wıth the design itself.
yönlendirmelerde bulundu. Bu tür yaklaşımlar bizim tarafımızdan da gayet olumlu bulundu ve işvereni dinleyerek bazı düzenlemeler
A. Ö. You've done same big projects along with that too.
yaptık. Tasarıma müdahale olmadı. H.B. We made a simılar coastal arrangement in Mogan Lake. We
Mogan Gölü'nde buna benzer bir kıyı düzenleme projesi yaptık.
turned an ecologically fragile distrıct of Ankara into a new recreation
Ankara'nın ekolojik olarak çok kırılgan bir bölgesini dikkatle yeni bir
area First of all, we ensured that chemical fertilizers coming through
rekreasyon alanı haline getirdik. Öncelikle çevredeki tarım
the ground water from the agrıcultural lands araund are kept away
arazilerinden yüzey suları ile gelen kimyasal gübrelerin gölden uzak
from the lake-an environmental drainage. With a very low-density settlement, we planned the actıvıtıes and services which belong to the area as temporary structures. l nstead of an urban landscape, we
ıı:: w z D f '::J ro z
'>=
w (/) D I
ıı:: w z D
c.?
� -' "I
started off with the idea of creating a natura l , country park. And the Ministry of Environment, Private Environmental Conservation tutulmasını sağladık. (Çevre drenaj ı ) Çok düşük yoğunluklu bir
Chamber approved our project, instead of other projects which had
yapılaşma ile alana ait aktivite ve servisleri geçici strüktürler olarak
been presented by the municipality and turned down.
planladık. Kentsel bir peyzaj yerine daha kırsal nitelikte ve yöreye özel bitkilerin kullanıldığı bir doğa parkı yaratmak gibi bir fikirle yola
A.Ö. Later on, you worked with various partners on other projects for
çıktık. Çevre Bakanlığı Özel Çevre Koruma Dairesi daha önce
this municipality, for this metropolitan group of zoning, you took over
belediye tarafından sunulan ancak kabul görmeyen projeler yerine
these projects and you managed to do more projects with young
bizim projemizi onaylad ı .
teams. Can you teli us a Iiiiie about that?
A.Ö. Daha sonra siz yine bu belediyenin bazt işlerini çeşitli
H.B. We could teli that the managers had no technically qualified
ortakltk/arta yapttntz, bu işleri aldtntz ve genç ekipler/e birlikte bir dizi
people areund them. but they actually wanted to do good things.
daha proje yürüttünüz. Onlardan da biraz bahseder misin?
When they noticed that we were good at what we do, they made us
H.B. Yöneticilerin çevresinde teknik anlamda yeterli insanlar
capacity. But we didn't retuse them. We did a Sports Hall Project in
;:ı;
o N rJ) w z :::; (9 z ::J o >-
;:ı;
o N c:: w ...J
responsible for a few more projects which were actually beyond our olmad ığ ını, aslında iyi işler yapmak istediklerini gördük. Bizim
lncirli with Kerem Yazgan, The Center for the Disabled in Mamak
yaptığımız işlerde başarılı olduğumuzu görünce bizim kapasitemizi
with Eren Başak, Akay l ntersection Press Center with Namık Erkal
de aşacak şekilde, birkaç tane projenin sorumluluğunu bize verdiler.
and a Cultural Center again in Mamak with Kaan and Hatice Özer. 1
Biz de reddetmeyip o işleri ald ı k. Kerem Yazgan'la lncirli'de Spor
think we're inclined to teamwork and while working with people we
Salonu Projesi, Eren Başak'la Mamak'ta Engelliler Merkezi, Namık
ereale an atmesphere where they can contribute as much as
Erkal'la Akay Kavşağı Basın Merkezi, Kaan ve Hatice Özer'le yine
possible. Over the pası 1 2- 1 3 years we've worked with lots of
Mamak'ta bir Kültür Merkezi yaptık. Ekip çalışmasına yatkın
architects. Although their individual contributions are somehow
'(3
olduğumuzu düşünüyorum ve insanlarla birlikte çalışırken mümkün
reflected in our projects. we maintain a consistent line. All of our
(3. (.)o z w (9
olduğunca onların da katkıda bulunabileceği bir ortam hazırlıyoruz.
friends have said that our approach can be clearly read.
N
Geçtiğimiz 1 2- 1 3 sene içinde pek çok mimar ile birlikte çalışmışız. Hepsinin belli ölçeklerde katkısı olmakla birlikte çizgimizin tutarlı
A . Ö. You've brought many projects to life until now. Do you consider
kaldığını ve ana yaklaşımımızın net bir şekilde okunduğunu pek çok
your work as being young?
mimar arkadaşımız söylemiştir. H .B. Our architecture was very young at the time we did Saraçlar A . Ö. Şimdiye kadar birçok proje hayata geçirdiniz, yapttğtntz işleri
Bazaar, Prof. Dr. Raci Bademli even said "You've brought a new
genç olarak değerlendiriyor musunuz?
typological space into urban space: sloping square" for the ramps we had created, but we had very rough times at that project. Then
H.B. Saraçlar Çarşısı'nda mimarimiz çok gençti; hatta yarattığımız
we had more sedale times when we didn't like to take risks and
rampalı dükkanlar için Prof.Dr. Raci Bademli Kentsel Mekana yeni
make mistakes. We were disappointed by the time we were working
bir tipelejik mekan getirdiniz. 'Rampalı Meydan' demişti ama , o
on Saraçlar Bazaar. After that we moved ourselves a little up from
projede çok zorlanmıştık. Sonrasında oturaklı , hata yapmayı riske
the project applications and towards landscape works bu! we never teli off form; we received many awards in competitions too. We built some buildings up to 1 998 bu! we mainly had urban design projects. After 1 998, again a period of intense project work began which
almayan dönemlerimiz oldu. Saraçlar Çarşısı'nı yaptığımız dönemde hayal kırıklığına uğramıştık. Ondan sonra biraz elimizi ayağı m ızı uygulama işinden çektik, peyzaj işlerine yöneldik ama hiçbir zaman antremansız kalmadık, yarışmalarda epey ödül de ald ık. 1 998 yılına
again was full of coincidences. 1 find our projects which belong to
kadar bir takım yapılar yaptık ama ağırlıklı olarak çevre düzenleme
that perıod more successful. We always want to understand the
işleri içindeki yap ı lard ı . 1 998'den itibaren yine tesadüflerle dolu
demands of the employer really well and come up with a qualified,
yoğun bir projecilik dönemi başlad ı. Bu dönem yaptığımız projeleri
well functioning building which can really belong to where it stands.
çok daha başarılı buluyorum. Her zaman işverenin istediklerini
We say we should use the country's energy and materials carefully.
olabildiğince aniayalı m ve gerçekten oraya ait, işlevleri iyi çözülmüş
We don't want it to be assertive or divergent. 1 believe we've formed
nitelikli bir yapı yapalım diyoruz. Ülkenin enerjisini, malzemesini
a steady, qualified portfolio until now and despite our youth, to same
dikkatli kullanalı m istiyoruz. Öncelikle "iddialı bir yapı yapalım, biraz
extent this portfolio reduces the chance of wear for us.
aykırı olsun" diye bir düşüncemiz yok. Hiçbir zaman ses getirsin, mimarl ı k medyasında çok yer alsın diye bir kaygı m ız olmadı. Artık
A . Ö. If we return to the topic of the architectural medium between
çok geniş, nitelikli bir portfolyomuz oluştu ve genç olmamıza
Ankara- istanbul. . .
rağmen bu portfolyonun bizim için yıpranma payını oldukça azalttığını düşünüyorum.
H. B. There's anather difference: You don't need to be famous i n
Ankara. If your references are good enough and your previous A . Ö. Ankara-lstanbul arasmdaki mimar/tk ortamt meselesine geri
dönersek . . .
works are considered successful, things come back to you in the shape of work. The customer doesn't alsa have extra demands like working with a famous architect and getting his building published in
H.B. Şöyle bir fark da var: Ankara'da şöhretli olmana gerek yok.
magazines. However, this is a plus ın istanbul. We know that same
Genel referansların iyiyse, önceki işlerin başarılı bulunuyarsa bunun
architects who work in istanbul are well-known out of the medium
sana geri dönüşü iş şeklinde oluyor. Müşterinin de şöhretli bir
and even Ankara and lzmir. Perhaps in Istanbul this ıs a mechanism
mimarla çalışmak, yapılan yapıyı dergilerde yayıniatmak gibi ilave bir
for capturing work and an architect feels obliged to get his work
beklentisi olmuyor. Fakat bu Istanbul'da artı bir puan. Istanbul'da iş
published sornewhere once it's done. Architectural medium in
yapan bazı mimarların Mimarlık ortamı dışında ve hatta Ankara'da
Ankara doesn't force that. People reach us not because we are
lzmir'de de tanındığını biliyoruz. Belki bu Istanbul'da bir iş alma
famous, but because we managed to do same work.
mekanizması, bir mimar her yaptığı işi bitirir bitirmez bir yerde yayıniatmak zorunda hissediyor. Ankara'daki mimarl ı k ortamı bunu zorlamıyor. Şöhretli olduğumuz için değil bir takım işleri iyi yaptığımız
0:: w z
D 1,:::ı a:ı
z >= w Cf) '::ı I
için insanlar bize ulaşıyor. A.Ö. Çalişmalanm yay1mlayan çok sm1rfl bir kesim var as/mda;
çünkü Istanbul'da da çok fark/1 davranan pek çok mimar üretiyor ama sadece küçük bir grup mimar yapt1ğ1 işleri özenle yayma hazirllYor ki bu da iyi birşey. Ancak, izlediğimiz yaym/arda adeta
A. Ö. One seetion perhaps, smce many different kind of architects
Türkiye'deki tüm mimarilk etkinliğiymişçesine gördüklerimiz, asimda
work in istanbul as you know. one group of architects rea/ly
çok Sinirli ve hatta "butik" diyebileceğimiz bir mimari üretimi temsil
prepares every single work elaborately for publishing. But stili we
ediyor. O nedenle Arkitera'nm da yapmaya çallŞfiği gibi, sergi,
only get notlfied of a very limited archltectural production. That's why
yanşma, ödül, tart1şma vb yöntemlerle yaygm tamt1m ortamlan
it's really important to ereale these mediums nalura/Iy as Arkitera
yaratmak, üretimin çeşitlifiğini izlemek aç1smdan çok önemli. Mesela
has been willing and trymg to do. Award mechanisms. for instance.
ödül mekanizmalan bir ortam yaratlYor. onun içinden tammad1ğ1m1z
ereale an arena. so new. talented arch1tects come out of them.
yeni, yetenekli mimarlar ÇiklYorlar. Ankara son 1 5-20 ylid1r bu
White for 1 5-20 years Ankara was the pioneering city in creating
cı;
ortamlan hazirlamak konusunda öncü iken, 5-6 y1fd1r bu misyon
these mediums, now for the last 5-6 years th1s mission seems to be
ağ1rl1kla istanbul'da yürütülüyor. Kammca bu çabaya Arkilera gibi
fal/ing more on istanbul. In my opm1on. it's a lıealthy enterpr1se that
z :::;
kuruluşlarm da kat1lmas1 çok sağlikii bir gelişme.
foundations !ike Arkitera take up these activities.
z ::ı o
H.B. Kesinlikle bu tür ortamların canlı kalması ve sadece mesleki
H. B. lt is certaınly of importance to keep these mediums alive and
camianın içinde sınırlı kalmaması gerekir. Promosyonunun iyi
lake !hem out of professional limits, to promote !hem effectively, to
yapılması, bir takım işlerin direkt halkın da takip edebileceği gibi
exhıbit a number of proıects in such a way that they can easily be
sergilenmesi, bunların tüm kamuoyuna yaygın bir şekilde
followed by the public. to make the public aware of them. We've
o N Cl) w
(!) >-
cı; o N cı:: w --'
duyurulması çok önemli. Bunu yıllardır konuşuruz, bence önemli olan
laiking about this for years. 1 think what matters is to make the
aktiviteyi bir şekilde daha çok halka duyurabilmek, aktarabilmek; bir
actıvity more accessible to the public. lt would be perfeci if the
(3.
sergi Beyoğlu'nda sokakta yapılabilse belki çok daha iyi olabilir.
exhibition were held on a street ın Beyoğlu. If the public attention
Kamunun mimarlık mesleğine olan ilgisi artarsa, mimari işlerin
can be drawn to the subject, 1 believe that the architectural
8
c.> z w (!)
standardının da yükseleceğini dolayısı ile çevremizdeki kalitenin
standards will move to higher points and our envıronmental qualities
artacağını düşünüyorum.
will increase.
A . Ö. Peki sence, AMV Genç Mimar Odülü'nün, Türkiye'deki mimarilk
A . Ö. And, do you think that AMV Young Arciıltect Award might
ortamma bir katk1s1 olabilir mi?
contnbute to the architectura/ medwm m Turkey?
H.B. Bu dönemde genç mimarları heyecanlandıracak, biraz motive
H.B. ı think it mıght. lt definitely will. especıally if the continuity is
edecek bir ödül çok anlamlı geliyor. Zaten gençlerin mimarl ı k
ensured. And ı think it would be so functional and effective to
ortamına katkıları , sadece kendi yaptıkları işlerle kalmayıp bütün
support young people. to keep the architectural medium alive and
camiayı da etkilemek ve uyandırmak açısından çok önemli. Bunun
ereale some enthusiasm. In this period of tıme, an award to
sürekliliği sağlanabilirse, kesinlikle katkısı olur. Gençleri
stimulate and motivate young architects makes a lot of sense. At any rate, the contributions of young people to this medium appear not only as the ir work, but also as the way they influence and wake up the whole community.
A.Ö. You 're right, you need not to be defeated. not give up af/er d1sappomtments and carry on doing architecture if 1t ma kes you happy. don't you?
H.B. Yes, stability really matters. The decisıon to stay in Ankara even seems \ike a success to me . . . The economic \eve\ in Ankara cannot be compared to the one in istanbul. Stili workıng in Ankara and following an istanbul-centered medium, having good standing there and being found worthy of an award makes much more sense to me desteklemek, mimarl ı k ortam ını daha canlı tutmak ve heyecan katmak için de çok yararlı olur .
A.Ö. /s there anythmg you would /ike to add m parflcular?
A . Ö. Hak/1sm, kolay pes etmemek, hayal k1nkltklanndan sonra
H.B. We've being going through a very intensıve period of project
y!lmamak, mimarlik yapmay1 sürdürmek gerek değil mi?
makıng. The economıcal conditions of our country
H.B. Evet, istikrar çok önemli. Ankara'da bile kalmak büyük bir
and try to succeed. With the help of these organizations, we get a
başarı gibi geliyor bana . . . Ankara'daki ekonomik seviye istanbul'la
chance to review what we do Thıs interview and this award both
karşılaştırı lamaz. Bugün hala Ankara'da cal ışıp istanbul merkezli bir
honoured us and gave us a good opportunıty to look back We finally
ortamı da izleyip orada iyi bir noktaya konmak, bir ödül atfedilmesi
nıade our self-critic. That's why 1 think this type of nıedium is very
m a kes
us work
even more. We get very important opportunitıes. We run against time
çok daha anlamlı geliyor bana.
useful for architects like us who constantıy draw and don't have much tınıe left to share these with the public opinion. Besides, we
A . Ö. Senin eklemek istediğin özel birşey var m1?
never defined our work as a part of sonıe specific approach We
H.B. Biz çok yoğun bir projecilik dönemi yaşıyoruz. Ülkemizdeki
traditionalist ete. 1 believe it makes nıore sense, when our work gets
didn't deseribe our approach as functionalist, contextualist, ekonomik koşullar eskisinden de daha çok çalışmamıza neden
evaluated by architectural publıc apınion with thıs type of
oluyor. Elimize çok önemli fırsatlar geçiyor. Zamana karşı yarışıp
organisations instead.
mümkün olduğunca başar ı l ı olmaya çal ı şıyoruz. Bu anlamdaki organizasyonlar sayesinde yaptıklarımızı değerlendirme , yeniden gözden geçirme fırsatı buluyoruz. Bu söyleşi ve bu ödül bizi hem onurlandırdı hem de geriye dönüp bakabilmemiz için iyi bir fırsat oldu. Özeleştirimizi yapabildik. Bence bu ortamlar özellikle bizim gibi çok yoğun proje yap ı p bunları kamuoyuy\a paylaşma konusunda yeterli vakti ayırmayan mimarlar için çok yararlı . Ayrıca biz hiçbir zaman yaptığımız işleri belli yaklaşımların içinde değerlendirmedik. Kendi yaklaşımımızı işlevselci, bağlamcı, yöreselci gibi tariflemedik. Bunun yerine bu tür organizasyonlarla yaptığımız işlerin mimarlık kamuoyu tarafından değerlendirilmesinin çok daha anlamlı olduğunu düşünüyorum.
0:: w z D ı D a:ı z ·;;::: w (fJ D I
0:: w z D <.9 ·� .:! I
O:: <C ..J O u.
UJ O:: W :I: a..
<C
� (!) o::
o o l- lo O
> (!) � o N (/) w z :J (!) z ::ı
�
� o N 0:: w _J
(3 N
o. <.> z w (!)
u.
::I: a..
Boğaçhan Dündaralp: Anday Bodur Evsiz Ev Yerleştirmesi Homeless Home lnstallatıon: NP12 Evleri NP12 Houses:
Boğaçhan Dündaralp
Metin Kuru
Doğu Anadolu Temizlik Ünitesi Cleansıng Unıt for East Anatolıan Vıllages:
Ersin Anoğlu Arşivi'nden From the Arch1ve of Ersm Anoğlu
Boğaçhan Dündaralp Söyleşi Fotoğrafı lntervıew Photo: Anday Bodur Kerem Erginoğlu: Kahraman Insan Hasan Çalışlar:
Nilsun Kesikbaş
Burç Plajı Burç Beach: Ali Bekman Güzel Sanatlar Saatchi & Saatchi Reklam Ajansı Güzel Sanatlar Saatchi&Saatchı Advertısıng Agency: Ali Bekman Harp Akademileri Yüzme Havuzu The War Academy Swımming Pool: Ağaçkakan Genelmüdürlük Binası Ağaçkakan Headquarters : Anadyr Kültür Merkezi Anadyr Cultural Complex:
Tamer Y1lmaz
Vasken Değirmentaş
Yamata A.Ş.
Hasan Çalışlar - Kerem Erginoğlu Söyleşi Fotoğrafı lnterview Photo: Anday Bodur Hüseyin Bütüner: Hilmi Güner Hilmi Güner:
Hüseyin Bütüner
Beston Scientific Ofis Yapısı Beston Scientıfıc Office Buildıng: Hilmi Güner, Gümüş Bloklar-Teknokent Gümüş Blocks - Teknokent: Hilmi Güner. Satgeb Binaları Satgeb Blocks: Hilmi Güner.
Kahraman Insan
Kahraman Insan
Hüseyin Sütüner Söyleşi Fotoğrafı lntervıew Photo:
Kahraman Insan
Kahraman Insan