Gospodarka i Przemysl (kwiecien 2013) by Agencja Rozwoju Przemysłu SA

W STRONĘ INNOWACJI

W 2012 r. ARP S.A. po raz czwarty z rzędu wypracowała zysk.

s. 4

FIRMA NA MIARĘ GIEŁDOWYCH STANDARDÓW s. 9 Rozmowa z Wojciechem Dąbrowskim, prezesem ARP S.A.

RAZEM DLA KONKURENCYJNOŚCI

s. 16 Połączenie stoczni remontowych to szansa na ich efektywny rozwój.

Gospodark a i Przemysł

Nr 32 Kwiecień 2013

M AGA Z Y N AG E N C J I R O Z W O J U P R Z E M YS ŁU S . A .

INKUBATOR TECHNOLOGICZNY W STALOWEJ WOLI, SIECI SMART GRID, PROJEKT GRAFENOWY – TO GŁÓWNE DZIAŁANIA AGENCJI ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A. NA RZECZ POPRAWY INNOWACYJNOŚCI POLSKIEJ GOSPODARKI

FOTO FOTOLIA

ARP S.A. WSPIERA INNOWACJE

6% kosztów Stać Cię na oszczędzanie energii ENERGOPOŻYCZKA na finansowanie przedsięwzięć przeznaczonych na poprawę efektywności energetycznej • • • • • •

• • •

korzystne oprocentowanie – jedynie 6% w skali roku długi termin spłaty – do 72 miesięcy różnorodne możliwości zabezpieczeń niski wkład własny – już od 10% wnioskowanej kwoty pomoc w przygotowaniu dokumentów możliwość złożenia pełnej dokumentacji w wersji elektronicznej bezpłatne rozpatrzenie wniosku szybki czas realizacji możliwość wcześniejszej spłaty bez dodatkowych opłat

100% efektów

Więcej informacji www.energopozyczka.arp.com.pl

OD REDAKCJI

SPIS TREŚCI

FOT. ARCHIWUM

TEMAT NUMERU

olskie firmy powinny zwiększać nakłady na badania, rozwój i nowe technologie, poprawiając pozycję naszego kraju w rozmaitych rankingach innowacyjności – słyszymy od dawna. I nie są to tylko slogany. Mogliśmy przekonać się o tym podczas tegorocznej edycji międzynarodowych targów CeBIT w Hanowerze, w których Polska uczestniczyła jako partner strategiczny. 700 spotkań z biznesmenami i organizacjami przedsiębiorców, zorganizowane podczas targów, uroczyście otwieranych przez premiera Donalda Tuska, 350 krajowych firm, które wzięły w nich udział – te liczby robią wrażenie, podobnie jak prezentowane podczas targów polskie produkty. Warto wspomnieć, że nasz rynek nowych technologii jest już wart 20 mld euro, a jego dynamika wynosi ok. 12 proc. rocznie – najwięcej w Europie. Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. przyjmując w ubiegłym roku jako jedno z głównych założeń nowej strategii właśnie działania na rzecz przedsiębiorstw innowacyjnych, z sukcesem realizuje już pierwsze związane z tym projekty. Najczęściej wymieniany w tym kontekście bywa grafen i działalność spółki Nano Carbon, ale w toku są także inne przedsięwzięcia: wystarczy wspomnieć o uruchomionym w marcu tego roku Radomskim Centrum Innowacji i Technologii, które pomoże zwiększyć konkurencyjność firm działających w Radomiu i okolicach, a także projekcie inteligentnych sieci energetycznych Smart Grid. Dlatego

wiodącym tematem najnowszego numeru „Gospodarki i Przemysłu“, który oddajemy do Państwa rąk, są właśnie innowacje. Miniony rok był pierwszym, w którym ARP S.A. wdrażała założenia nowej strategii, opartej m.in. na innowacjach. Pozytywne efekty objęcia takiego kursu widoczne są zarówno w wynikach spółki za 2012 r., jak i przeprowadzonych w trakcie tego roku działaniach, o których piszemy szczegółowo w tym numerze. Prezes ARP S.A. Wojciech Dąbrowski, zdradza natomiast w wywiadzie, jakimi celami strategicznymi będzie kierować się Agencja do końca tego roku i które projekty mogą liczyć na priorytetowe traktowanie. Innowacje dotyczą również sektorów, które jeszcze do niedawna kojarzono wyłącznie z tradycyjnym przemysłem – czyli branży stoczniowej. Przykładem nowego podejścia może być Szczecińska Stocznia Remontowa Gryfia, która z powodzeniem działa teraz jako dostawca na rynku offshore oil&gas. Przed branżą stoją nowe wyzwania, którym służyć będzie planowana integracja stoczni remontowych Pomorza Zachodniego. W ostatnich miesiącach wykonano kolejne kroki zmierzające do ich połączenia. W tym numerze „Gospodarki i Przemysłu“ przybliżamy Państwu również działalność katowickiego Oddziału ARP S.A., który już od dziesięciu lat monitoruje sytuację w tym sektorze, uwzględniając specyfikę wynikającą ze zmian, jakie w nim zachodzą, choćby debiutów na giełdzie spółek górniczych. W dzisiejszych czasach innowacyjność może stać się domeną każdego przedsiębiorstwa. W myśleniu o nowoczesnej gospodarce nie poddawajmy się stereotypom.

Agencja wspiera innowacje AKTUALNOŚCI

Smart Grid w EURO-PARK Mielec

Firma na miarę giełdowych standardów

11 W stronę innowacji 19 Polski węgiel bez tajemnic W SKRÓCIE 14 Wsparcie dla kolejnych firm 15 Energopożyczka najtańsza na rynku INFORMACJE ZE STOCZNI 16 Razem dla konkurencyjności 17 Szczecińska Stocznia Remontowa „Gryfia” zdobywa rynek offshore i subsea 18 ARP S.A. nabyła obligacje „Nauty” zgodnie z przepisami WIADOMOŚCI ZE STREF 21 Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK Mielec Atrakcyjni dla inwestorów 22 Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK Wisłosan Nowe miejsca pracy w tarnobrzeskiej strefie

Roma Sarzyńska-Przeciechowska redaktor naczelna

Roma Sarzyńska-Przeciechowska – redaktor naczelna; Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk – opracowanie, koordynacja redakcyjna Wydawca: Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., ul. Nowy Świat 6/12, 00-400 Warszawa, tel. 22 695 36 00, www.arp.com.pl

Nr 32 Kwiecień 2013

TEMAT NUMERU

Inkubator Technologiczny w Stalowej Woli, sieci smart grid, prace nad technologią pozyskiwania grafenu – to główne działania Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. na rzecz poprawy innowacyjności polskiej gospodarki.

Inkubator dla firm

PROC. wynosi udział polskich małych i średnich firm w prywatnie finansowanych wydatkach na badania i rozwój

Innowacyjność to tworzenie nowych produktów i usług, które zapewniają przedsiębiorstwom zwrot i zysk z inwestycji. Innowacje to również działania, które zwiększają dobrobyt społeczny oraz stymulują rozwój społeczeństwa. Innowacyjność coraz częściej jest też definiowana jako strategiczny cel społeczno-gospodarczy Unii Europejskiej. Cel, który przełożony na 3 proc. unijnego Produktu Krajowego Brutto (PKB) pozwoliłby stworzyć 3,7 mln nowych miejsc pracy oraz podwyższyć roczny PKB całej Unii o prawie 800 mld euro do 2025 roku.

Jedną z nich jest Radomskie Centrum Innowacji i Technologii, którego działalność zainaugurowano 11 marca 2013 r. w Radomiu. Jego podstawowym zadaniem jest zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw Radomia i Podregionu Radomskiego przez skuteczny transfer nowoczesnych technologii i komercjalizację rozwiązań opartych na wiedzy. – Jestem przekonany, że ułatwienie radomskim przedsiębiorcom dostępu do innowacyjnych technologii nie tylko zwiększy ich konkurencyjność, ale też stanie się jednym z najistotniejszych czynników ożywienia gospodarki regionu. W dłuższej perspektywie działalność Radomskiego Centrum Innowacji i Technologii powinna przynieść trwałą poprawę sytuacji gospodarczej i społecznej Radomia – mówił podczas uroczystości inauguracyjnej prezes Dąbrowski. Centrum będzie oferowało przedsiębiorcom usługi doradcze, związane z poszukiwaniem nowych technologii, pomagało w znalezieniu partnerów biznesowych i pozyskaniu źródeł finansowania. Ma też podejmować inicjatywy aktywizujące indywidualnych przedsiębiorców i ich organizacje do działań innowacyjnych, kooperacyjnych i klastrowych. Eksperci RCIT przeanalizują rozwiązania technologiczne, dostarczane przez instytucje naukowe i wskażą te o największym potencjale rynkowym, a następnie pomogą w pozyskaniu dla nich komercyjnych odbiorców. – Będziemy szukać dostawców nowych technologii dla firm oraz kojarzyć przedsiębiorców zainteresowanych rozwiązaniem problemów technologicznych z instytucjami badawczymi. Na potrzeby biznesu poszukiwać będziemy zespołów

FOTO FOTOLIA

ieżące wyniki polskiej gospodarki lokują nas w czołówce krajów UE pod względem tempa wzrostu gospodarczego. W znacznym stopniu jest to rezultat systematycznej restrukturyzacji polskiego przemysłu, prowadzonej m.in. przez ARP S.A., która wyzwala szereg rezerw umożliwiających osiąganie dobrych wyników ekonomicznych. Jednak raporty „Innovation Union Competetivness” pokazują, że pod względem innowacyjności Polska wciąż nie wypada najlepiej na tle innych krajów europejskich. Tymczasem to właśnie innowacyjność jest strategicznym kierunkiem UE w nowej perspektywie finansowej 2014-2020. Charakteryzuje nas m.in. bardzo niski udział wydatków na badania i rozwój finansowanych przez samych przedsiębiorców. Firmy mają trudności ze zdobyciem finansowania na tego typu prace i koszty ochrony prawnej własności intelektualnej – problem ten jest widoczny również w innych krajach europejskich. – W tej sytuacji rozwiązaniem, które w zasadniczym stopniu może przyczynić się do większej efektywności działalności badawczo-rozwojowej, jest zmniejszenie jej kosztów. W tym kierunku zmierzają nasze inicjatywy – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes ARP S.A.

AGENCJA 4

Gospodarka i Przemysł

WSPIERA INNOWACJE Nr 32 Kwiecień 2013

TEMAT NUMERU

budowę nowej siedziby Fabryki Broni „Łucznik”-Radom Sp. z o.o. Inwestycja o wartości przekraczającej 100 mln złotych finansowana jest przez ARP S.A. i Grupę Bumar. Obiekty i infrastruktura Fabryki Broni „Łucznik” Sp. z o.o. wykorzystane zostaną do zorganizowania w Radomiu Parku Naukowo-Technologicznego.

badawczych, chętnych do opracowania lub dostosowania technologii do indywidualnych potrzeb przedsiębiorców. Do współpracy zaprosiliśmy uczelnie i jednostki naukowo-badawcze z Radomia i Mazowsza – zapewnił Tomasz Tarczyński, Prezes Radomskiego Centrum Innowacji i Technologii Sp. z o.o. W Radomiu utworzony zostanie Inkubator Technologiczny – nowoczesny, wielofunkcyjny ośrodek, w którym siedzibę znajdą przedsiębiorcy zaangażowani w innowacyjne przedsięwzięcia znajdujące się w początkowej fazie rozwoju, ale dysponujące dużym potencjałem biznesowym. Zlokalizowany na terenach objętych radomską podstrefą Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Wisłosan, zarządzanej przez ARP S.A., Inkubator będzie świadczył młodym przedsiębiorcom wsparcie organizacyjne oraz udostępni atrakcyjne cenowo usługi doradcze, finansowe i prawne. Radomskie Centrum Innowacji i Technologii to kolejna inwestycja Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. realizowana w Podregionie Radomskim. 19 listopada 2012 r. zainaugurowano

Technologie, które ułatwiają życie Radomskie Centrum Innowacji i Technologii to przykład powodzenia wypracowanego przez ARP S.A. przedsięwzięcia pod nazwą Centrum Usług Pro-innowacyjnych. Będzie ono wykonywać, na zamówienie małych i średnich przedsiębiorstw, zadania dotyczące uruchamiania i wdrażania do produkcji

FOTO FOTOLIA

Jasnym punktem w statystykach polskiej innowacyjności są dane na temat małych i średnich przedsiębiorstw. Aż 28 proc. z nich podejmujących działalność innowacyjną, wprowadziło na rynek nowe lub znacząco ulepszone produkty; średnia unijna to 27 proc. (dane za lata 2006-2008).

nowych wyrobów mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych, przy wykorzystywaniu technologii informatycznych. Centrum Usług Pro-innowacyjnych to z kolei część projektu CEBBIS (Central Europe Branch Based Innovation Suport), wykorzystującego technologie generatywne. ARP S.A. jest partnerem realizującego ten projekt międzynarodowego konsorcjum. – Technologie generatywne skracają czas rozwoju produktów i koszty wprowadzania innowacji na rynek – mówił Rafał Syskowski, kierownik tego projektu w ARP S.A., podczas zorganizowanej 25 marca 2013 r. w Warszawie konferencji „Narzędzia ICT w systemach transferu technologii do przedsiębiorstw”. Pozwalają one tworzyć prototypy bądź gotowe wyroby przy zastosowaniu urządzeń komputerowych, generujących trójwymiarowy zapis cyfrowy produktu. Jest to droga szybsza i tańsza, nie wymagająca zatrudniania licznego personelu badawczo-rozwojowego.

2,8

TYS. TON grafenu zostanie zużyte na świecie w 2020 roku według raportu: „The world market for Graphene to 2017”

Jednym z pilotażowych projektów programu CEBBIS, wykorzystującego tego typu nowoczesne rozwiązania, jest Rapid Prototyping. Służy do opracowania innowacyjnego prototypu implantu krążka międzykręgowego ludzkiego kręgosłupa. Jego koncepcję stworzył Instytut Obróbki Plastycznej – INOP. Z kolei z zastosowaniem Product Design Management przygotowano nowy model profesjonalnej szatkownicy do warzyw według pomysłu spółki Ma-Ga, zaś projekt Lean Manufacturing (filozofia produkcji oszczędnie gospodarującej zasobami) została wykorzystana przy opracowaniu koncepcji gniazda obróbczo-montażowego w firmie Zetkama.

Szansa dla polskiej gospodarki Jednym z celów działalności ARP S.A. w obszarze nowych technologii jest wytypowanie produktu wykorzystującego grafen, który będzie miał największe szanse wejścia na globalny rynek produktów innowacyjnych, a więc tych o największej rentowności. Za wdrożenie wybranych zastosowań odpowiada powołana przez Agencję spółka celowa Nano Carbon, której akt założycielski podpisano 4 listopada 2011 r. Ma za zadanie wdrożyć wytypowane zastosowanie grafenu i stworzyć konsorcjum o realnych szansach uruchomienia produkcji

Polacy z konsorcjum Grafmet, złożonego z firmy SECO/WARWICK i Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych (ITME), już wytwarzają grafen na skalę laboratoryjną, a produkcję przemysłową tego materiału planują uruchomić do końca pierwszego kwartału 2014 r. SECO/WARWICK to polska grupa kapitałowa mająca fabryki w USA, Chinach, Indiach, Polsce i Niemczech. w odpowiedniej skali. Działalność spółki jest swego rodzaju poligonem doświadczalnym w realizacji nowej strategii ARP S.A., która zakłada coraz większe zaangażowanie Agencji na rzecz wspierania innowacyjności polskiej gospodarki. W kwietniu 2013 r. KGHM III Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Nie-

Gospodarka i Przemysł

FOTO GRZEGORZ ROGIŃSKI

Marszałek Sejmu Ewa Kopacz podczas uroczystości otwarcia Radomskiego Centrum Innowacji i Technologii

publicznych objął 49 proc. udziałów w Nano Carbon. Uchwała Walnego Zgromadzenia spółki uruchamia proces jej dokapitalizowana, który zamknie się w ciągu roku kwotą 14 mln zł, przeznaczoną na badania i wdrożenie produktów wykorzystujących unikatowe właściwości grafenu. Decydując się na zaangażowanie w projekt związany z grafenem, ARP S.A. brała pod uwagę fakt, że perspektywy zastosowań grafenu w różnych dziedzinach życia oceniane są jako przełomowe (Nobel 2010 w dziedzinie fizyki przyznano właśnie za grafen). Nie bez znaczenia było też powszechne zainteresowanie grafenem i nacisk na skuteczną komercjalizację. Wysoki kapitał intelektualny Polski w obszarach nauk technicznych i ścisłych (sukcesy zespołów studenckich, publikacje w zakresie badań podsta-

wowych) nie idzie niestety w parze ze skutecznymi, sprawdzonymi w polskich warunkach instrumentami komercjalizacji badań naukowych. Mamy też do czynienia z niewielką ilością społeczności integrowanych wspólnymi celami, przewagą projektów lub programów o celach definiowanych w krótkich i średnich terminach i rozproszeniem zasobów. Dlatego właśnie ARP S.A. może odegrać w tym obszarze znaczącą rolę jako koordynator całego przedsięwzięcia. Nano Carbon wszedł w skład dwóch konsorcjów badawczych programu GrafTech organizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Pierwsze z nich, Optigraf, skupiające również Bumar i PCO S.A., od listopada 2012 r. realizuje trzyletni program zakładający wytwarzanie grafenowych powłok ochronnych na elementach optycznych

675

MLD ZŁ chce uzyskać w tym roku Ministerstwo Skarbu Państwa ze sprzedaży firm niezależnie od uruchomienia programu „Inwestycje polskie”

Grafen, będący pojedynczą warstwą atomów węgla, zapowiada przełom w elektronice: nowy materiał wkrótce wyprze krzem z komputerów. Zainteresowane są nim też branże: motoryzacyjna, lotnicza, kosmiczna i energetyczna. Właściwości grafenu są niezwykłe: ogromna wytrzymałość, elastyczność, wielka ruchliwość elektronów i co za tym idzie doskonała przewodność cieplna i elektryczna. Nad technologią wytwarzania grafenu pracują giganci branży elektronicznej, w tym Samsung, Apple czy IBM.

Nr 32 Kwiecień 2013

i warstw bioadaptacyjnych dla medycyny, pozwalających tworzyć terapie o lepszej tolerancji, z wykorzystaniem właściwości bakteriobójczych grafenu. Drugie, Grapacom, pracuje nad wytwarzaniem grafenu płatkowego i tworzyw konstrukcyjnych. Nano Carbon wspiera również działalność Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie, jednego z partnerów projektu, m.in. udostępniając mu spektroskop ramana. Na kupno tego urządzenia spółka przeznaczyła 1,5 mln zł. Instytut (jednostka podległa ministrowi gospodarki) jest jednym z wiodących w skali światowej ośrodków w dziedzinie badań nad nanostrukturami węglowymi – w tym nad grafenem. Krótkoterminowym celem spółki Nano Carbon jest wprowadzenie do obrotu handlowego polskiego grafenu na miedzi w I poł. 2014 r. i pozyskanie pierwszych przychodów z jego sprzedaży. W II połowie 2015 r. firma planuje wytwarzać na skalę półprzemysłową co najmniej dwa produkty rynkowe w skali regionalnej, a produkcję na skalę przemysłową chce uruchomić w ciągu 5 lat. W takim też terminie zakłada osiągnięcie 50 proc. zwrotu z inwestycji.

Innowacyjny projekt realizowany w Mielcu przez konsorcjum, którego liderem jest Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., pozwoli na optymalizację i obniżkę kosztów energii, a także poprawę bezpieczeństwa i jakości dostaw

SMART GRID W EURO-PARK MIELEC E-Star Elektrociepłownia Mielec

Coraz częściej dowiadujemy się o uruchamianiu w Polsce projektów potocznie określanych jako Smart Grid. Polegają one na instalacji automatycznego systemu zbierania danych pomiarowych z liczników energii elektrycznej i ciepła oraz wprowadzaniu dodatkowych elementów dwustronnej komunikacji z odbiorcą energii. Niekiedy jest to nawet sterowanie urządzeniami u odbiorcy. Jeden z takich projektów został zgłoszony w styczniu 2013 roku do konkursu w Programie Priorytetowym „Inteligentne Sieci Energetyczne” Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Oferta dla przedsiębiorców Projekt będzie realizowany w Mielcu przez konsorcjum, którego liderem jest Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., a partnerami E-Star Elektrociepłownia Mielec oraz mieleckie przedsiębiorstwa energetyczne Euro-Energetyka i nowo utworzona Energia Euro Park. Projekt skierowany jest do ok. 120 przemysłowych odbiorców energii elektrycznej i ciepła sieciowego, a więc do wielokrotnie mniejszej grupy niż w większości innych projektów, które obejmują kilkadziesiąt tysięcy lub więcej odbiorców komunalnych. Dzięki koncentracji przedsiębiorstw przemysłowych na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec projekt obejmie znaczny, w stosunku do liczby odbiorców, wolumen energii i umożliwi sprawdzenie skuteczności oraz przydatności Smart Grid dla uczestników tego przedsięwzięcia. Obecny stan infrastruktury sieciowej na terenie strefy znacznie ułatwi budowę Smart Grid. Jest tam dobrze rozwinięta sieć teleinformatyczna, a większość liczników stosowanych do rozliczeń ciepła i energii elektrycznej spełnia podstawowe wymagania inteligentnych sieci dotyczące zdalnego pomiaru zużycia energii. Przeprowadzony wśród przedsiębiorstw na terenie SSE Euro-Park Mielec sondaż określił potrzebę rozwoju usług energetycznych w dwóch kierunkach: optymalizacji i obniżenia kosztów energii oraz poprawy bezpieczeństwa i jakości dostaw energii.

Projekt „Inteligentne sieci energetyczne – w SSE Euro-Park Mielec“ który obejmie sieci elektroenergetyczne i sieci ciepłownicze, jest ze względu na specyficzną grupę uczestników – dostawców i odbiorców energii w SSE szczególnie interesujący dla pokazania korzyści wynikających z wykorzystania rozwiązań Smart Grid. Na podstawie polskich, europejskich i japońskich doświadczeń szacuje się, że działania podjęte w ramach projektu mogą przynieść od 2 do 8 proc. oszczędności energii elektrycznej oraz energii cieplnej u odbiorców, którzy zresztą od dawna identyfikują u siebie możliwości racjonalizacji zużycia energii.

Optymalizacja i obniżka kosztów energii Ten cel będzie można osiągnąć dzięki udostępnieniu przedsiębiorcom informacji i narzędzi pozwalających na analizę profili zużycia energii, prowadzącą przy stosunkowo niewielkim nakładzie środków do istotnej redukcje kosztów. Stworzenie platformy pozwalającej na grafikowanie zużycia energii (szczegółowych zamówień na energię elektryczną z uwzględnieniem dobowych profili energii składanych z wyprzedzeniem), pozwoli sprzedawcy energii na dokładniejsze przewidywanie zapotrzebowania na energię. To powinno prowadzić do obniżenia kosztów zakupu i bilansowania energii na rynku zakupów. Komunikacja sprzedawca–odbiorca pozwoli w dalszej przyszłości na sterowanie zużyciem energii w zależności od aktualnej sytuacji na rynku. Przewidywane jest świadczenie usług dla odbiorców za pośrednictwem internetowej platformy komunikacyjnej, polegających na analizie zebranych danych pod kątem poprawy efektywności energetycznej oraz wyboru optymalnej taryfy. Takie internetowe Biuro Obsługi Klienta pozwoli na dostęp do dotychczas nieosiągalnych dla większości przedsiębiorstw, specjalistycznych narzędzi analitycznych.

Bezpieczeństwo dostaw To druga, po kosztach, kluczowa kwestia dla funkcjonowania przedsiębiorstw, także w Specjalnej Strefie Ekonomicznej Euro-Park

Mielec. Możliwość sterowania odbiorami w sytuacjach kryzysowych, przy ścisłej współpracy z zainteresowanymi, pozwoli na redukcję sumarycznego obciążenia i uniknięcie całkowitego wyłączania zasilania (black out). Modernizacja sieci elektroenergetycznych uwzględni zainstalowanie analizatorów pozwalających na monitorowanie ważniejszych parametrów elektrycznych, także jakościowych oraz wczesne wykrywanie zagrożeń.

Dodatkowe efekty Oświetlenie uliczne na terenie Strefy będzie zmodernizowane umożliwiając automatyczne zarządzanie zarówno całością oświetlenia jak i poszczególnymi punktami świetlnymi, płynnym dostosowywaniem natężenia światła do warunków atmosferycznych i natężenia ruchu drogowego. Przełoży się na oszczędności energii elektrycznej rzędu 30 proc. oraz na poprawę jakości oświetlenia. Wdrożenie inteligentnych sieci energetycznych prowadzi też do uzyskania mierzalnego efektu ekologicznego w postaci uniknięcia emisji do atmosfery CO2, NOx, SO2 i pyłów. Głównym mechanizmem prowadzącym do uniknięcia emisji jest obniżenie parametrów temperaturowych pracy sieci ciepłowniczej oraz zmniejszenie zapotrzebowania na energię przez odbiorców przez zapewnienie bieżącego monitoringu zużywanych mediów energetycznych. Planowane w ramach projektu warsztaty szkoleniowe i konsultacje pozwolą uczestnikom projektu szczegółowo rozpoznać potencjał oszczędności, uruchomić działania beznakładowe i niskonakładowe, a w przyszłości zaplanować większe przedsięwzięcia proefektywnościowe o atrakcyjnej stopie zwrotu. Projekt będzie przykładem partnerskiego współdziałania spółek energetycznych z odbiorcami energii. Pozwoli przede wszystkim sprawdzić przydatność Smart Grid dla przedsiębiorców przemysłowych, dużo lepiej przygotowanych do stałego zarządzania zużyciem energii, niż przeciętni odbiorcy komunalni. Mirosław Semczuk

członek zarządu Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii

Gospodarka i Przemysł

FOTO GRZEGORZ BYLICKI

AKTUALNOŚCI

FOTO ARP. S.A.

AKTUALNOŚCI

FIRMA

NA MIARĘ GIEŁDOWYCH STANDARDÓW Rozmowa z Wojciechem Dąbrowskim, prezesem Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. – Jakie będzie główne zadanie Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. w tym roku i kolejnych latach? – Najważniejsze są dla nas innowacje. Do 2015 r. zakładamy wzrost wartości portfela projektów innowacyjnych z obecnych 55 mln zł do przeszło 600 mln zł. Taki kurs obraliśmy już w ubiegłym roku, wraz z przyjęciem

Nr 32 Kwiecień 2013

nowej strategii, i z powodzeniem udaje się nam go realizować – wspomnę choćby o działaniach spółki Nano Carbon czy programie Blue Gas, w który zaangażowała się Agencja. W orbicie zainteresowań ARP S.A., tak jak dotąd, będą więc projekty zapoczątkowane w 2012 r. – przemysłowe wykorzystanie grafenu i finansowanie prac badawczo-rozwojowych w zakresie

technologii eksploatacji gazu łupkowego. Obszary, które szczególnie nas interesują, to w szczególności branża energetyczna, odnawialnych źródeł energii, nanotechnologie i technologie informacyjno-komunikacyjne. Możemy włączać się w nie kapitałowo lub też realizować projekty za pomocą spółek specjalnego przeznaczenia. Inna opcja to udzielania finansowania zwrotnego w formie pożyczek lub poręczeń, jak ma to miejsce w przypadku programu Blue Gas, czy realizowanym programie Energopożyczki. Nadal zainteresowani

AKTUALNOŚCI

jesteśmy również tworzeniem wszelkiego rodzaju konsorcjów, porozumień czy partnerstw z instytucjami naukowo-badawczymi. ARP S.A. ma wszelkie dane ku temu, by połączyć wysiłki polskiej nauki i polskiego przemysłu dla realizacji strategicznych dla polskiej gospodarki celów. – Co dalej będzie się działo z projektem grafenowym i programem Blue Gas? – Powołana przez ARP S.A. spółka Nano Carbon, która zaczęła działalność w 2012 r., przygotowuje kilka projektów wdrożenia grafenu do produkcji. Planujemy wkrótce podwyższenie kapitału akcyjnego tej firmy wspólnie z TFI KGHM. Program Blue Gas – Polski Gaz Łupkowy finansowany przez ARP S.A. i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest na etapie analizy wniosków od firm. Pierwsze środki do zainteresowanych trafią w tym roku. – Skąd akurat taki nacisk na innowacyjność? – Zaangażowanie w innowacyjne projekty pozwoli zmienić oblicze Agencji, dotąd postrzeganej jako ośrodek ratujący upadające sektory, np. stocznie. To nie jest proces, który rozpoczął się dopiero teraz: śledząc nasze działania w ostatnim okresie można łatwo zauważyć, że nie jesteśmy już tą samą firmą, która dwadzieścia lat temu zajmowała się głównie restrukturyzacją przemysłu ciężkiego. Wspólnie z władzami samorządowymi rozwijamy inkubatory technologiczne na terenach poprzemysłowych – choćby w Stalowej Woli czy w województwie zachodniopomorskim, gdzie na terenach Stoczni Remontowej Gryfia powstaje klaster nowych technologii; działamy na rzecz uruchomienia systemu inteligentnych sieci energetycznych „Smart Grid”, szukamy możliwości wykorzystania innowacyjnej technologii plazmowej do utylizacji odpadów komunalnych i produkcji energii elektrycznej – to bardzo aktualny temat w kontekście tak modnej obecnie ekologii. ARP S.A. nadal będzie wspierała przedsiębiorców. Przekształcamy się w podmiot korzystnie postrzegany na

rynkach kapitałowych oraz spełniający kryteria spółki publicznej. – Czy istnieją jakieś ryzyka w obszarze innowacji? – To stosunkowo nowa branża, przynajmniej w Polsce – więc oczywiście trzeba się liczyć z czymś takim jak nietrafione prognozy trendów rynkowych. Mam nadzieję jednak, że nas to nie spotka. Musimy również mieć świadomość, że nie tylko ARP S.A. rozwija działalność w obszarze innowacji. Konkurencja jest silna, zarówno ze strony innych instytucji, jak i programów badań i rozwoju czy komercjalizacji efektów tych prac. Wiele działań wymaga dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, które nie zawsze są dostępne. – Czy Agencja nadal będzie pozbywać się spółek z portfela? – Zamierzamy sprzedać akcje i udziały wszystkich przewidzianych do zbycia spółek. Jednak jak mówiłem już wielokrotnie, nie zawsze przebiega to tak szybko, jakby się chciało, niekiedy trzeba też modyfikować plany w związku ze zmianą sytuacji rynkowej. Musimy być elastyczni. Nie wszystkie firmy, ze względu na specyfikę działania, cieszą się dużym zainteresowaniem inwestorów. Niektóre wymagają restrukturyzacji, a na to z kolei potrzeba czasu. Starannych działań wymaga też postępowanie w stosunku do spółek znajdujących się w stanie likwidacji, których mamy w portfelu kilkanaście. – Jakie działania przewiduje Pan w stosunku do spółek, których udziałowcem pozostanie ARP S.A.? – Przede wszystkim będziemy się starali podnieść ich wartość, celem osiągnięcia oczekiwanej stopy zwrotu z kapitału oraz realizacji zadań strategicznych ARP S.A. – Jak będzie wyglądać teraz wsparcie dla firm oferowane przez Agencję? – Tak jak dotąd, będziemy budować finansowanie dla spółek znajdujących się

w złej sytuacji finansowej. Jedna ścieżka to udzielanie pomocy na ratowanie i na restrukturyzację przedsiębiorcom, którzy nie są małymi ani średnimi oraz wsparcia niebędącego pomocą publiczną ze środków pochodzących ze środków Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Druga, przeznaczona dla firm w dobrej kondycji, zakłada wykorzystanie różnych instrumentów finansowych, jak pożyczka, poręczenie czy dokapitalizowanie ze środków własnych i środków FRP. Przewidujemy, że ARP S.A. będzie prowadzić taką działalność głównie w następujących branżach: budowlanej, stoczniowej, offshore, sektorze wydobycia gazu łupkowego, lecznictwa szpitalnego oraz branżach innowacyjnych. Projekty restrukturyzacyjne i rozwojowe w sektorze stoczniowym, offshore i budowlanym prowadzone będą również poprzez MS TFI S.A., którym zarządza FIZAN MARS. – Planuje Pan dalszy rozwój zarządzanych przez ARP S.A. stref ekonomicznych? – Będziemy starali się pozyskiwać nowych inwestorów oraz skłaniać do rozwoju tych, którzy działają już na terenie obu stref. Niestety, głównym zagrożeniem w tym obszarze jest brak nowelizacji ustawy o Specjalnych Strefach Ekonomicznych i związane z tym zakończenie ich działalności w 2020 roku. Tak krótki termin nie zachęca inwestorów do podejmowania strategicznych decyzji. – Co ARP S.A. musi jeszcze zrobić, żeby spełniać kryteria spółki giełdowej? – W obszarze organizacyjnym ARP S.A. będzie nadal wprowadzać zmiany w sposobie zarządzania i organizacji pracy. Chcemy maksymalnie uprościć i przyśpieszyć proces decyzyjny, co pozwoli nam na zwiększenie elastyczności i efektywności działania. Kluczowym zadaniem jest wdrożenie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i spełnienie innych kryteriów wymaganych dla spółek publicznych. Wzorem innych firm, w 2013 r. ARP S.A. opracuje i wprowadzi również politykę Społecznej Odpowiedzialności Biznesu.

Gospodarka i Przemysł

AKTUALNOŚCI

W STRONĘ INNOWACJI To czwarty rok z rzędu, w którym ARP S.A. wypracowała dodatni wynik finansowy, realizując z powodzeniem założenia nowej strategii. Powstało również konsorcjum OPTIGRAF, w którym Nano Carbon uczestniczy wspólnie z Instytutem Technologii Materiałów Elektronicznych. Na etapie analizy wniosków od firm jest drugi ambitny projekt – program Blue Gas – Polski Gaz Łupkowy finansowany przez ARP S.A. i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. 11 lipca 2012 r. oba podmioty zawarły umowę w sprawie finansowania prac badawczych w polskich przedsiębiorstwach, które

121,6 MLN ZŁ zysku netto i 387 mln zł przychodów miała ARP S.A. w 2012 r.

FOTO DZIĘKI UPRZEJMOŚCI ZAKŁADÓW MECHANICZNYCH BUMAR-ŁABĘDY S.A.

W ubiegłym roku ARP S.A. nadal wykonywała swoje podstawowe zadania, wspierając państwo i przedsiębiorców. Coraz mocniej angażowała się jednak w projekty innowacyjne, zdając sobie sprawę, że w dzisiejszych czasach największe szanse na sukces mają podmioty aktywnie szukające nowych, unikatowych rozwiązań i umiejące nadać im konkretną rynkową wartość. Zgodnie ze strategią na lata 2012-2015 punktem zwrotnym w aktywności Agencji były więc nowe działania na rzecz zacieśniania współpracy przedsiębiorców i środowiska naukowego, których efektem ma być transfer wyników prac naukowców do przemysłu i ich komercjalizacja.

dofinansowanie projektów o łącznej wartości ponad 314,5 mln zł. Jeszcze w tym roku odbędzie się drugi nabór. Na razie liderem we wnioskowaniu o dotacje jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Spółka jako lider konsorcjum „Polskie Technologie dla Gazu Łupkowego“ złożyła 12 wniosków. W ramach działań na rzecz innowacji, ARP S.A. we współpracy z Fundacją Centrum Innowacji FIRE rozpoczęła również w ubiegłym roku realizację projektu „Radomskie Centrum Innowacji i Technologii”. Ma on doprowadzić do integracji działań instytucji reprezentujących władze lokalne Radomia i regionu, lokalnego środowiska naukowego, przedsiębiorców oraz instytucji i organizacji społecznych związanych z rozwojem przedsiębiorczości. W 2012 r. prowadzono też działania, których ce-

Blue Gas i SPV Grafen Pierwszym przykładem tego typu inicjatywy jest projekt SPV Grafen. W jego ramach w ubiegłym roku rozpoczęła działalność spółka Nano Carbon. Projekt ma stworzyć w Polsce nowy model współdziałania nauki z przemysłem. Chodzi o wprowadzenie w życie najlepszych rozwiązań wykorzystujących unikatową technologię grafenu (dwuwymiarowej, jednorodnej sieci atomów węgla o grubości pojedynczego atomu) oraz powołanie konsorcjum z szansą na uruchomienie ich produkcji na skalę komercyjną. Agencja realizowała projekt dwutorowo, z jednej strony poprzez spółkę Nano Carbon, będącą rodzajem wehikułu inwestycyjnego. Za jej pośrednictwem wspierała prace badawczo-rozwojowe nad technologiami grafenu i innych nanostruktur węglowych. Z drugiej – kontynuowała współpracę z Polską Akademią Nauk nad stworzeniem tzw. platformy predykcyjnej. Instrument ten, bazujący na wynikach prac badawczo-rozwojowych, ma pomóc w ocenie szans na sukces danego „grafenowego“ przedsięwzięcia. Agencja podpisała m.in. list intencyjny z Bumar Żołnierz oraz TFI KGHM, celem uruchomienia projektów biznesowych w zakresie technologii grafenowych.

Nr 32 Kwiecień 2013

będą rozwijały oryginalne technologie eksploatacji gazu łupkowego. Ma on promować rozwój innowacyjnych technologii eksploatacji błękitnego paliwa. Rolą ARP S.A. jest umożliwienie dużym przedsiębiorcom uzyskania pożyczki na ponoszone przez nich koszty prac rozwojowych. Na dotowanie prac badawczych nad łupkami w ramach programu Blue Gas może trafić w najbliższych latach nawet 0,5 mld zł. Równie znaczącą kwotę mają dołożyć największe przedsiębiorstwa przymierzające się do wydobycia gazu łupkowego. W pierwszym etapie naboru w listopadzie 2012 r. wnioski o wartości prawie 165 mln złożyły 22 podmioty. Liczą na

3-200 MLN ZŁ dofinansowania mogą uzyskać projekty w ramach programu Blue Gas

lem było opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania inteligentnymi sieciami elektroenergetycznymi i ciepłowniczymi na terenie zarządzanej przez Agencję Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Mielcu.

Rozwój przez restrukturyzację Przez cały ubiegły rok Agencja nadal realizowała programy na rzecz przedsiębiorców, koncentrując się na tych, które nastawione były na zmianę: inwestycjach w nowe technologie lub przyszłościowe branże, technologicznych, ekologicznych, a także prowadzących do usprawnienia zarządzania,

FOTO DZIĘKI: SZPITAL WOJEWÓDZKI IM. DR. L. RYDYGIERA W SUWAŁKACH

AKTUALNOŚCI

zatrudnienia nowych pracowników czy restrukturyzacji. W styczniu 2012 r. Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. dokonała pierwszej inwestycji w branżę budowlaną, obejmując za 150 mln zł akcje Polimexu-Mostostalu, dające jej przeszło 22-proc. udział w kapitale akcyjnym spółki. Docelowo może on wynieść 32,99 proc. Pod koniec grudnia 2012 roku Polimex porozumiał się z wierzycielami, umożliwiając Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. inwestycję w spółkę. Warunkiem zaangażowania było zawarcie przez budowlaną spółkę porozumienia z bankami-wierzycielami w sprawie restrukturyzacji jej zadłużenia, przewidującego między innymi konieczność przeprowadzenia szeroko zakrojonej restrukturyzacji spółki, dokapitalizowanie jej przez inwestorów, konwersję części zadłużenia z tytułu wyemitowanych obligacji na akcje. W grudniu 2011 r. ARP S.A. objęła akcje w podwyższonym kapitale zakładowym Fabryki Łożysk Tocznych Kraśnik S.A. za cenę emisyjną 20 mln zł, zaś w lutym 2012 r. Skarb Państwa wniósł swoje akcje i ARP S.A. stała się większościowym udziałowcem spółki (89,15 proc. udziałów). Agencja od dawna była zaangażowana w pomoc dla zarówno finansową, jak i doradczą dla kraśnickiego zakładu w procesie jego restrukturyzacji. Dwukrotnie udzielała spółce wsparcia – w połowie 2010 r. w wysokości 12,5 mln zł (środki przeznaczone głównie na prowadzenie działalności podstawowej), a pod koniec 2011 r. pomocy na restrukturyzację w wysokości 34 mln zł. Obecnie trwa proces sprzedaży fabryki w Kraśniku Agencja objęła też 85 proc. kapitału zakładowego Fa-

bryki Broni Łucznik po podwyższeniu przez nią udziałów, realizując umowę o wsparciu inwestycyjnym modernizacji i rozwoju tej spółki. W marcu 2012 r. ARP S.A. zawarła z Polskimi Liniami Lotniczymi LOT umowę nabycia 100 proc. udziałów w LOT Aircraft Maintenance Services, dostawcy usług związanych z obsługą techniczną samolotów pasażerskich, m.in. naprawą i przeglądem. Agencja kupiła udziały spółki w celach inwestycyjnych, by po podniesieniu wartości móc sprzedać ją inwestorowi.

Firmy dla inwestorów Najważniejszą transakcją prywatyzacyjną zrealizowaną w ubiegłym roku była sprzedaż cywilnej części Huty Stalowa Wola chińskiej firmie Guangxi LiuGong Machinery, który jest jednym z 50 największych przedsiębiorstw przemysłowych działających w Państwie Środka. Umowę podpisano 31 stycznia 2012 r. Stało się to możliwe dzięki wspólnym działaniom na rzecz pozyskania inwestora, podjętych przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. oraz powołany w marcu 2009 r. przez premiera Donalda Tuska „Zespół ds. działań mających na celu wsparcie HSW S.A.“ Produkcja maszyn w zakładzie ruszyła wiosną 2012 r., w rekordowo krótkim czasie – w oparciu o chińskie projekty i części dostarczone przez fabryki z Azji. Ponadto, dzięki podpisanemu podczas wizyty w Polsce premiera Chin, Wen Jiabao porozumieniu, Agencja stała się strategicznym partnerem Guangxi LiuGong Machinery. 24 października 2012 r.

MLN ZŁ wyda w tym okresie huta na nowe technologie

chińska firma uzyskała zezwolenie na drugą inwestycję w Polsce – przejęcie części działającego w Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej przedsiębiorstwa HSW – Zakładu Zespołów Napędowych. Po zainstalowaniu linii technologicznych i stworzeniu parku maszynowego zakład będzie produkował m.in. ładowarki kołowe, spycharki gąsienicowe, koparko-ładowarki

POMOC PUBLICZNA NA RATOWANIE I RESTRUKTURYZACJĘ UDZIELONA PRZEZ ARP S.A. W LATACH 2005-2013 (W MLN ZŁ)

Kwota

Rok

MLN ZŁ planuje wydać HSW S.A. w latach 2012-2016 na inwestycje w rozbudowę zasobów technologicznych

1,4

MLD ZŁ kwota pożyczek udzielonych na ratowanie i restrukturyzację w ramach pomocy publicznej przez ARP S.A. w latach 2005–2012 r.

i świadczył usługi posprzedażowe. Nakłady na ten cel sięgną 65 mln zł. Nie były to jedyne kontakty nawiązane w ubiegłym roku przez ARP S.A. z inwestorami z Chin: podczas kwietniowej wizyty prezesa Agencji Wojciecha Dąbrowskiego w tym kraju padły deklaracje wzajemnej współpracy gospodarczej pomiędzy prowincją Hubei i ARP S.A., zaś Tri-Ring Group Corporation zadeklarowała chęć nabycia Fabryki Łożysk Tocznych w Kraśniku. Oprócz wsparcia pierwszego etapu etap prywatyzacji Huty Stalowa Wola w 2012 r. ARP S.A. podjęła współpracę przy restrukturyzacji ZM Bumar – Łabędy. Opracowała też strategię dla spółki WSK PZL – Kalisz, która ma przygotować ją do pozyskania dla niej inwestora strategicznego. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, ARP S.A. stopniowo pozbywała się udziałów w firmach ze swego portfela, znajdując dla nich nowych właścicieli. Sprzedała całe posiadane pakiety akcji spółek: Energetyka Wisłosan, Eurokol w Mielcu, Agrosped w Zebrzydowicach, Polmozbyt Jelcz, Zakłady Metalurgiczne Silesia, Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego Pektowin i Zakłady Urządzeń Komputerowych Elzab. W ubiegłym roku Agencja zbywała też mniejszościowe udziały agencji roz-

Gospodarka i Przemysł

AKTUALNOŚCI

woju regionalnego, w których była właścicielem od 0,07 do 1,60 proc. akcji. W ten sposób ARP S.A. sprzedała cały posiadany pakiet ARR w Radomiu i Kielcach oraz Krajowej Agencji Poszanowania Energii w Warszawie. Transakcje te pozwoliły uporządkować strukturę kapitałową agencji rozwoju regionalnego, wzmacniając wpływ na jej działalność głównych akcjonariuszy, którymi zwykle są jednostki samorządu terytorialnego.

KWOTA POŻYCZEK UDZIELONYCH PRZEZ ARP S.A. W LATACH 2008-12 (W MLN ZŁ) Kwota

Działania sektorowe W sierpniu 2012 r. prezes ARP S.A. Wojciech Dąbrowski zdecydował o zakończeniu postępowania kompensacyjnego Stoczni Gdynia. Było to możliwe po zaspokojeniu wierzytelności środkami pochodzącymi m.in. ze sprzedaży majątku stoczni. Celem postępowania, oprócz sprzedaży majątku zakładu i zaspokojenia roszczeń wierzycieli była ochrona praw pracowników. Proces kompensacji Stoczni Gdynia prowadził zarządca kompensacji, wybrana przez Zgromadzenie Wierzycieli spółka „Bud-Bank Leasing”. W 2012 r. ARP S.A. realizowała nadal zadania wynikające ze „Strategii konsolidacji i wspierania rozwoju polskiego przemysłu obronnego w latach 2007–2012“ . Oprócz sprzedaży części cywilnej Huty Stalowa Wola na rzecz chińskiego inwestora należy do nich zaliczyć objęcie przez Agencję podwyższonego kapitału zakładowego Bumar Sp. z o.o. w zamian za aport w postaci posiadanych przez ARP S.A. akcji Radmoru. We wrześniu Grupa Bumar podpisała umowę inwestycyjną z Agencją Rozwoju Przemysłu S.A. na budowę nowej Fabryki Broni „Łucznik“ w Radomiu. Budowę wartą ponad 40 mln zł Agencja będzie finansować ze środków pozyskanych z prywatyzacji firm zbrojeniowych (m.in. PZL Świdnik). W listopadzie zaś ARP S.A., Bumar Sp z o.o. i Zakłady Mechaniczne Bumar Łabędy zawarły porozumienie w sprawie uczestnictwa ARP S.A. w procesie restrukturyzacji ostatniej z wymienionych spółek. Pod koniec 2008 r. Komisja Europejska uznała, że pomoc publiczna udzielona polskim stoczniom – Stoczni Gdynia i Stoczni Szczecińskiej Nowa – została przyznana niezgodnie z regulacjami wspólnego rynku.

Nr 32 Kwiecień 2013

Rok

KWOTA PORĘCZEŃ UDZIELONYCH PRZEZ ARP S.A. W LATACH 2008-12 (W MLN ZŁ) Kwota

Rok

PODSUMOWANIE SPRZEDAŻY SPÓŁEK PRZEZ ARP S.A. Liczba sprzedanych spółek

Kwota sprzedaży [mln zł]

Transakcje zakończone w 2008 r.

39,70

Transakcje zakończone w 2009 r.

12,70

Transakcje zakończone w 2010 r.

408,80

Transakcje zakończone w 2011 r.

54,10

Transakcje zakończone w 2012 r.

23,90

RAZEM w latach 2008 – 2012

539,10

Pomoc dla firm Jednym z istotnych pól działania ARP S.A. było wsparcie finansowe podmiotów gospodarczych. Jak co roku Agencja wspierała polskich przedsiębiorców, udzielając im m.in. pożyczek i poręczeń. Jest to działalność prowadzona za zasadach komercyjnych – ARP S.A. oferuje powyższe produkty finansowe w ramach własnych środ-

SPÓŁEK znajdowało się w portfelu ARP S.A. na koniec 2012 r.

ków finansowych oraz powierzanych jej programów zleconych. W 2012 r. ARP S.A. udzieliła 3 poręczeń na łączną kwotę 26,7 mln zł należącej do niej spółce H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych. W październiku firma podpisała z PKP Intercity S.A. wart ponad 175 mln zł kontrakt na wyprodukowanie 25 wagonów pasażerskich. Dobre perspektywy spółki są wynikiem realizowanego od ponad dwóch lat, pod nadzorem ARP S.A. programu restrukturyzacji, której elementem był zakup udziałów w poznańskiej spółce. Agencja nadal wspierała aktywnie przedsiębiorców, którzy popadli w tarapaty. W ubiegłym roku ARP S.A. uzyskała zgodę Komisji Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej dwóm firmom. Pomoc publiczną na ratowanie w formie pożyczki w wysokości 860 tys. zł uzyskała firma Mesko-AGD, producent profesjonalnych urządzeń gastronomicznych, sprzętu gospodarstwa domowego, kosiarek trawnikowych oraz opraw oświetleniowych. Akcjonariuszem Mesko-AGD jest Skarb Państwa, który w tym roku przeznaczył ją na sprzedaż. Wśród ubiegłorocznych beneficjentów pomocy znalazły się również dwa szpitale – Szpital Wojewódzki im. Dra Ludwika Rydygiera w Suwałkach i Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dra Biegańskiego w Grudziądzu. Pierwszy uzyskał 20, a drugi 40 mln zł pożyczki na restrukturyzację. W sumie wsparcie Agencji uzyskały już 4 szpitale. Jak podkreśla ARP S.A., warunkiem udzielenia pomocy szpitalowi jest relatywnie stabilna sytuacja finansowa placówki oraz współpraca wnioskodawcy z organem założycielskim szpitala. Z pomocy ARP S.A. w ubiegłym roku skorzystały również Zakłady Mięsne w Mysłowicach, które dostały 10 mln zł pożyczki na restrukturyzację. ARP S.A. rozszerzając skalę swojej działalności o charakterze komercyjnym realizowała też niepubliczną emisję obligacji na rynku krajowym. W tym celu z końcem 2012 r. zawarła umowę z konsorcjum banków – BRE Bank SA i Pekao SA – na organizację i przeprowadzenie programu emisji obligacji na kwotę 1 mld zł. Uzyskane z tego tytułu środki będą przeznaczone na rozwój działalności statutowej ARP S.A.

FOTO DZIĘKI MIRBUD S.A.

W SKRÓCIE

WSPARCIE DLA KOLEJNYCH FIRM Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. udzieli pożyczki z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców spółce Mirbud na rozwój. Firma Classen-Pol uzyska z tego samego źródła pomoc na restrukturyzację. 27 lutego 2013 r. ARP S.A. i Mirdbud ze Skierniewic podpisały umowę o udzieleniu pożyczki z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorstw na rozwój, finansowanie kontraktów oraz zmianę struktury zobowiązań przedsiębiorstwa. Mirbud otrzyma na ten cel 50 mln złotych. Firma działa jako generalny wykonawca we wszystkich

segmentach budownictwa (przemysłowego, użyteczności publicznej, inżynieryjno-drogowego, mieszkaniowego) i zatrudnia ok. 300 pracowników. Środki finansowe, które Mirbud otrzyma dzięki umowie pożyczki z Agencją Rozwoju Przemysłu S.A., otwierają spółce drogę do jej dalszego, długoterminowego rozwoju,

Oferta dla przedsiębiorców – Przeznaczeniem Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, którego dysponentem jest ARP S.A., jest pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji dużych przedsiębiorstw (powyżej 250 pracowników), zarówno publicznych, jak i prywatnych. Może być też wykorzystany na warunkach rynkowych jako wsparcie niebędące pomocą publiczną dla dużych przedsiębiorstw w dobrej sytuacji finansowej. – ARP S.A. udziela pożyczek na zasadach rynkowych firmom znajdującym się w relatywnie stabilnej sytuacji finansowej. Jest to oferta stanowiąca uzupełnienie systemu komercyjnych pożyczek bankowych oraz rozwiązanie na czas spowolnienia gospodarczego, gdy firmy mogą mieć utrudnienia w dostępie do bieżącego finansowania. Ma umożliwić przedsiębiorcy realizację działań, które w rezultacie poprawią rentowność i efektywność prowadzonej działalności gospodarczej. Jego przedmiotem mogą być m.in. inwestycje w rozbudowę i modernizację zakładu, strategiczne zmiany w zakresie wytwarzanych produktów, restrukturyzacja finansowa, zasilenie w kapitał obrotowy, finansowanie kontraktów i zamówień lub projekty o charakterze innowacyjnym. – ARP S.A. udziela również pomocy indywidualnej na ratowanie w formie zwrotnego i odpłatnego wsparcia płynności finansowej przedsiębiorstwa. Pomoc ta może mieć formę pożyczki lub poręczenia i udzielana jest maksymalnie na okres 6 miesięcy w oparciu o plan restrukturyzacji firmy, zapewniający przywrócenie jej długoterminowej rentowności i zdolności do konkurowania na rynku. W przypadku notyfikowania projektu restrukturyzacji w Komisji Europejskiej przed upływem 6-miesięcznego okresu finansowania pomocą na ratowanie, termin spłaty tej pożyczki może zostać wydłużony aż do momentu uzyskania pomocy.

mimo słabnącej koniunktury na rynku usług budowlanych. Umożliwią także realizację przedsięwzięć budowlanych o znaczącej wartości oraz osiągnięcie lepszych wyników finansowych na zawartych kontraktach. Pożyczka została udzielona firmie na okres 60 miesięcy, według zmiennego oprocentowania, równego stopie procentowej WIBOR 1M powiększonej o marżę odsetkową. Agencja udzieli też 11 mln zł pożyczki z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców w ramach pomocy indywidualnej na ratowanie firmie Classen-Pol. Zawarcie umowy stanowi pierwszy etap procesu restrukturyzacji spółki z udziałem pomocy publicznej. Kolejnym krokiem będzie procedowanie w ARP S.A. pomocy na restrukturyzację. Wniosek w tej sprawie oraz plan restrukturyzacji spółki już wpłynęły do Agencji. Classe-Pol to jeden z większych producentów drzwi i ościeżnic w Polsce, a także frontów meblowych i drewnianych artykułów wyposażenia wnętrz. Spółka należy do niemieckiej Grupy Classen, producenta wyrobów drewnianych i drewnopochodnych. Firma zapewnia miejsca pracy ponad 400 osobom w zakładach produkcyjnych w Zwonowicach koło Rybnika i w Krapkowicach. Zaopatruje też firmy z Bułgarii, Rumunii, Czech, Słowacji, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi, Chorwacji, Ukrainy oraz Węgier.

Gospodarka i Przemysł

W SKRÓCIE

ENERGOPOŻYCZKA NAJTAŃSZA NA RYNKU

Nawet 300 tys. zł na zaledwie 6 proc. w skali roku mogą otrzymać przedsiębiorcy, którzy chcą zainwestować w poprawę efektywności energetycznej swoich firm. Specjalnie dla nich ARP S.A. przygotowała instrument finansowy „Energopożyczka”. Obecnie jest to najkorzystniejsza oferta na rynku w tym segmencie pożyczek. „Energopożyczka” jest przeznaczona dla małych i średnich przedsiębiorców, a także przedsiębiorstw samorządu terytorialnego, które chcą sfinansować wdrażanie rozwiązań optymalizujących zużycie energii. Środki z pożyczki mogą być wykorzystane m.in. na zakup urządzeń i systemów informatycznych, służących racjonalnemu zarządzaniu energią lub na poprawę izolacji cieplnej budynku. Można je też przeznaczyć na energooszczędne urządzenia i technologie, takie jak: wysoko sprawne silniki i napędy elektryczne, systemy oświetlenia, systemy sprężonego powietrza, kotły do wytwarzania pary. Maksymalna wielkość pożyczki wynosi 300 tys. zł. Dla przedsiębiorców szczególnie atrakcyjne mogą być: oprocentowanie z niską marżą i długi termin spłaty „Energopożyczki” – teraz aż do 72 miesięcy. ARP S.A. dopuszcza różnorodne sposoby zabezpieczeń i wymaga niewielkiego wkładu własnego (nie może on być jednak niższy, niż 10 proc. wysokości wnioskowanej kwoty). Pożyczkobiorca ma też możliwość wcześniejszej spłaty bez dodatkowych opłat. Agencja zapewnia także pomoc doradców w przygotowaniu dokumentów oraz gwarantuje szybki czas realizacji wniosków. Są one rozpatrywane bez-

Ze środków „Energopożyczki” mogą być finansowane inwestycje: • prowadzące do zmniejszenia energochłonności w gospodarce energetycznej, • prowadzące do zmniejszenia zużycia energii w procesach produkcyjnych, • mające na celu zwiększenie udziału energii odnawialnej i energii pozyskiwanej z odpadów lub ciepła odpadowego w gospodarce energetycznej, • wprowadzające energooszczędne urządzenia i technologie, m.in. wysokosprawne silniki i napędy elektryczne, systemy oświetlenia, systemy sprężonego powietrza, kotły do wytwarzania pary, odwadniacze i systemy gospodarki parą, systemy skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej.

płatnie i można je składać przez Internet. ARP S.A. nie pobiera prowizji za udzielenie pożyczki. „Energopożyczka” czyli fundusz ARP S.A.: został utworzony przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. na podstawie umowy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości.

Środki z „Energopożyczki” mogą być przeznaczone także na: • zakup systemów zarządzania środowiskiem oraz systemów oznakowań ekologicznych związanych z ochroną środowiska przed negatywnymi skutkami produkcji i zużycia energii, • zakup narzędzi, urządzeń i systemów informatycznych, służących poprawie efektywności energetycznej i racjonalnemu zarządzaniu energią, • wykonanie audytów energetycznych, • wykonanie projektów technicznych, prowadzących do realizacji przedsięwzięcia poprawiającego efektywność energetyczną, • inne nakłady i działania prowadzące do zmniejszenia zużycia energii i kosztów energii. FOTO FOTOLIA

Nr 32 Kwiecień 2013

INFORMACJE ZE STOCZNI

RAZEM DLA KONKURENCYJNOŚCI Rady nadzorcze Szczecińskiej Stoczni Remontowej „Gryfia”

remontów statków. Niski poziom handlu, obniżenie stawek za fracht a w konsekwencji pogorszenie kondycji finansowej armatorów spowodowało ograniczenie wydatków ponoszonych na naprawy i utrzymanie floty do niezbędnego minimum. Na możliwości pozyskania nowych kontraktów coraz silniejszy wpływ ma rosnąca konkurencja stoczni z krajów bałtyckich i Rosji, dysponujących odpowiednimi dokami do obsługi dużych statków i oferujących niższe ceny przy podobnym poziomie jakości świadczonych usług.

i Morskiej Stoczni Remontowej w Świnoujściu uznały, że integracja obu spółek jest podstawowym warunkiem, by zapewnić im szanse na rozwój w dłuższej perspektywie.

Przyszłościowe rozwiązanie Integracja, jak potwierdziła w raporcie międzynarodowa firma doradcza Roland Berger Strategy Consultants, działająca na zlecenie Funduszu MARS, jest optymalnym rozwiązaniem z punktu widzenia możliwości rozwoju Gryfii i MSR. Daje szansę poprawy jakości realizowanych usług, skrócenia czasu ich realizacji, zwiększania efektywności ekonomicznej usług oferowanych armatorom i poprawienia ich rentowności. Właściciel dąży do zbudowania na bazie majątku obu stoczni spółki o znacznie większych możliwościach produkcyjnych, szerszej ofercie w zakresie usług remontowych i produkcji offshore. Wyeliminowanie konkurencji między odrębnymi dziś przedsiębiorstwami pozwoli obu skuteczniej rywalizować na trudnym rynku

Względy finansowe

836,8 MLN ZŁ warte były wszystkie aktywa Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego MARS na koniec 2012 r.

FOTO DZIĘKI SZCZECIŃSKIEJ STOCZNI REMONTOWEJ GRYFIA S.A.

22 marca w Szczecinie i 27 marca w Świnoujściu odbyły się posiedzenia rad nadzorczych Szczecińskiej Stoczni Remontowej „Gryfia” i Morskiej Stoczni Remontowej. Zarządy obu spółek przedstawiły informację o stanie zaawansowania prac przygotowawczych do integracji stoczni remontowych Pomorza Zachodniego. Omówiono przyczyny, dla których spółki powinny się połączyć, oczekiwane efekty integracji oraz wyniki prac zespołów roboczych, utworzonych przez pracowników obu stoczni remontowych Pomorza Zachodniego. Przedstawiono też trzy możliwe warianty połączenia. Rady nadzorcze będą nadal prowadzić analizy dotyczące integracji, konsultując się ze związkami zawodowymi działającymi w obu stoczniach i współpracując z przedstawicielami załóg pracujących w zespołach roboczych.

Za integracją spółek stoczniowych Pomorza Zachodniego ma też przemawiać ich bieżąca kondycja. Jak wynika z analiz zarządu, systematyczny spadek przychodów z działalności operacyjnej przy wysokim poziomie kosztów stałych powodował pogłębiające się straty w działalności operacyjnej SSR „Gryfia“. Majątek produkcyjny szczecińskiej spółki (w tym 17 000 tonowy dok pływający) nie był w pełni wykorzystywany. Na kondycję finansową „Gryfii” wpływ miała wysoka strata podatkowa z lat ubiegłych oraz spadek przychodów ze sprzedaży w 2012 r. Z kolei bieżącą kondycję MSR S.A. w Świnoujściu determinował m.in. brak zdolności kredytowej umożliwiającej zakup większego, spełniającego oczekiwania kontrahentów doku oraz wysokie obciążenia (w tym podatkowe), związane z aktywami nie wykorzystywanymi w działalności produkcyjnej. Wysoka wrażliwość na ryzyko związane z realizacją bardzo dużych kontraktów offshore sprawiały, iż jeden nierentowny kontrakt lub niewypłacalny kontrahent mogły zagrozić kondycji finansowej świnoujskiej stoczni. Spór z jednym z kontrahentów sprawił, że – pomimo wzrostu przychodów – w 2012 r. spółka odnotowała stratę na poziomie operacyjnym oraz na poziomie zysku netto. Połączone stocznie „Gryfia” i MSR mogą stać się silnym średnim graczem na rynku remontów w Europie. Już w listopadzie 2012 r. Gryfia i MSR pdpisały umowę o ścisłej współpracy w zakresie koordynacji działalności handlowej oraz współdziałania w obszarze wymiany informacji niezbędnych do prowadzenia analiz przed połączeniem.

Gospodarka i Przemysł

FOTO DZIĘKI SZCZECIŃSKIEJ STOCZNI REMONTOWEJ GRYFIA S.A.

INFORMACJE ZE STOCZNI

SZCZECIŃSKA STOCZNIA REMONTOWA

„G R Y F I A ”

ZDOBYWA RYNEK OFFSHORE I SUBSEA

Spółka została wpisana na listę zatwierdzonych dostawców FMC Technologies – jednego ze światowych liderów w branży. Stocznia przeszła niezbędne audyty i kwalifikacje, a zarząd „Gryfii“ otrzymał certyfikat w zakresie konstrukcji spawanych, który daje szczecińskiemu zakładowi możliwość współpracy ze wszystkimi jednostkami producenta. FMC Technologies to globalna firma, o przychodach ze sprzedaży na poziomie 4,1 mld dolarów, zatrudniająca ponad 11,5 tysiąca pracowników. Zajmuje się projektowaniem, wytwarzaniem i serwisowaniem systemów służących do wydobycia gazu i ropy naftowej. Jej technologie stosują firmy wydobywające surowce zarówno na lądzie, jak

i z dna morskiego. FMC Technologies dostarcza również rozwiązania konieczne przy dokonywaniu precyzyjnych pomiarów. Współpraca „Gryfii“ z FMC Technologies zaczęła się w maju 2012 r., kiedy stocznia uzyskała zlecenie na wykonanie części struktur podwodnych urządzeń do wydobycia ropy i gazu spod dna morza. W marcu br. inspektor FMC Technologies odebrał pierwsze produkty spawane w stoczni dla brytyjskiej spółki koncernu. Przeszły one pomyślnie procedurę testów obciążeniowych, a końcowa inspekcja potwierdziła naj-

300

MLN USD szacowana roczna wielkość światowego rynku offshore

Rynek offshore oil&gas to wszystko, co związane jest z wydobyciem ropy i gazu ziemnego z dna morza. Dzieli się on na kilka sektorów, w tym: subsea, drill quip, instalatorów i operatorów instalacji pól wydobywczych. Sektor subsea rynku offshore, skupiający dostawców kompletnych rozwiązań technologicznych umożliwiających eksploatację i rozwój pola wydobywczego, jest tą jego częścią, która zapewnia największą wartość dodaną: zarówno po stronie kapitału, jak i technologii.

Nr 32 Kwiecień 2013

wyższą jakość zrealizowanych w „Gryfii” prac i zakwalifikowała stocznię do grona pełnoprawnych dostawców firmy FMC Technologies na całym świecie. To wąskie grono wybranych dostawców, którzy przeszli pomyślnie audyty jakościowe i techniczne oraz dostarczyli poprawnie wykonane konstrukcje próbne. Certyfikat zatwierdzonego dostawcy FMC Technologies obowiązuje do marca 2015 roku. SSR „Gryfia” S.A. rozpoczęła już realizację kolejnych zleceń dla FMC Technologies. W portfelu zamówień znalazły się dwa nowe produkty – elementy konstrukcji służące do przeglądów oraz inspekcji podwodnych instalacji wydobywczych. Pracownicy Działu Konstrukcji Offshore szczecińskiej stoczni wynegocjowali również ponowienie zamówienia na ramy transportowe dla urządzeń wiertniczych. Aktywność na rynku offshore i subsea to część procesu dywersyfikacji działalności stoczni i poszukiwania przez „Gryfię” nowych źródeł przychodów.

INFORMACJE ZE STOCZNI

ARP S.A. NABYŁA OBLIGACJE „NAUTY” ZGODNIE Z PRZEPISAMI Komisja Europejska stwierdziła, że nabycie obligacji stoczni wartych 120 mln zł (ok. 40 mln euro) przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. było zgodne z unijnym prawem dotyczącym pomocy.

ARP S.A. zakupiła dwuletnie obligacje wyemitowane przez stocznię Nauta w listopadzie 2009 r. Stocznia przeznaczyła pozyskane środki na zakup części majątku likwidowanej Stoczni Gdynia. Nauta wylicytowała 14 ha terenu i urządzenia o wartości prawie 60 mln zł. Dzięki transakcji stocznia przeniosła swoją działalność na nowy teren. Zajmowany dotychczas obszar planuje sprzedać, ale będzie to możliwe dopiero po przyjęciu przez władze Gdyni planu zagospodarowania dla tego obszaru.

FOTO DZIĘKI STOCZNI REMONTOWEJ NAUTA S.A., GDYNIA

„Po szczegółowym zbadaniu sprawy (...) Komisja uznała, że nabycia obligacji dokonano na warunkach rynkowych i dlatego stocznia Nauta nie uzyskała nieuzasadnionej korzyści ekonomicznej. W rezultacie finansowanie nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu przepisów unijnych“ – podała Komisja Europejska w komunikacie. „W konsekwencji, finansowanie inwestycji nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej“ – doprecyzowano.

Z tego względu ARP S.A. wyraziła zgodę na odroczenie terminu wykupu obligacji do listopada 2013 r. Komisja Europejska miała wątpliwości, czy zakup obligacji był na warunkach rynkowych oraz czy przedłużenie terminu ich wykupu z dwóch do czterech lat było ekonomicznie uzasadnione. W styczniu ub. roku KE rozpoczęła formalne dochodzenie w sprawie potencjalnej pomocy publicznej udzielonej przez ARP S.A. stoczniom Nauta i Crist, które nabyły majątek likwidowanej Stoczni Gdynia. W lipcu 2012 r. Komisja stwierdziła, że finansowanie stoczni Crist nie stanowiło pomocy państwa, a teraz taką samą decyzję wydała w sprawie stoczni Nauta. – Przed podjęciem decyzji o nabyciu obligacji szczegółowo przeanalizowaliśmy sytuację ekonomiczno-finansową spółki, czynniki otoczenia rynkowego, jak również jakość i wartość zabezpieczenia transakcji – komentuje prezes ARP S.A. Wojciech Dąbrowski. – Ustalone oprocentowanie było rynkowe, a uzyskane zabezpieczenia minimalizowały ryzyko finansowe Agencji. W naszej opinii, zarówno nabycie obligacji, jak i zawarcie porozumienia w sprawie spłaty długu nie groziło zakłóceniem konkurencji, a transakcje nie spowodowały uzyskania korzyści ani przewagi spółki nad innymi uczestnikami rynku – dodaje. Stocznia Remontowa Nauta czeka teraz na przyjęcie przez władze Gdyni planu zagospodarowania użytkowanych wcześniej przez zakład terenów. Zakłada, że w połowie roku uda się sprzedać teren i uregulować zobowiązania. Stocznia remontowa Nauta SA w Gdyni specjalizuje się w remontach, przedłużaniu i przebudowie jednostek pływających. Przez ponad 85 lat działalności Nauta zaprojektowała i wyprodukowała ponad 500 statków.

Gospodarka i Przemysł

AKTUALNOŚCI

POLSKI WĘGIEL BEZ TAJEMNIC Już od dziesięciu lat, na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, Oddział ARP S.A. w Katowicach monitoruje sytuację w górnictwie węgla kamiennego w Polsce. Na podstawie jego pracy resort podejmuje strategiczne dla branży decyzje. Katowicki Oddział Agencji monitoruje obrót węglem w kraju i za granicą, zmiany cen surowca, kierunki sprzedaży oraz wynik finansowy całej branży. „Informacja o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego” – dokument przygotowywany przez ekspertów katowickiego Oddziału – uchodzi za najlepszy materiał prezentujący stan i efekty procesów zachodzących w górnictwie węgla kamiennego w Polsce. W ciągu ostatniej dekady Oddział z powodzeniem nadzorował proces oddłużania kopalń, opiniował programy ich restrukturyzacji oraz analizował informacje o sprzedaży i cenach węgla. – Od 10 lat katowicki Oddział Agencji dostarcza organom administracji państwowej niezbędnych danych, analiz i ocen, na podstawie których zapadają decyzje o strategicznym dla polskiego górnictwa znaczeniu. Przekazywane Ministerstwu Gospodarki raporty i analizy mają wpływ na kształtowanie polityki energetycznej państwa – podkreśla Marcin Zieliński, wiceprezes ARP S.A.

PONAD

1,6

MLD ZŁ wyniósł zysk netto górnictwa węgla kamiennego w 2012 r.

zależy bezpośrednio lub pośrednio od tych źródeł energii. Jak wspomina Henryk Paszcza, dyrektor Oddziału ARP S.A. w Katowicach, utworzony 1 marca 2003 r. katowicki Oddział przejął obowiązki Państwowej Agencji Restrukturyzacji Górnictwa. Jego główną misją stało się wspieranie procesów restrukturyzacyjnych w sektorze górnictwa węgla kamiennego, informowanie Ministerstwa Gospodarki

o wynikach przedsiębiorstw i monitorowanie, czy spełniają one warunki wyznaczone w ustawach dotyczących restrukturyzacji sektora. Aby sprostać powierzonym obowiązkom, trzeba było przygotować instrumentarium i specjalistyczne oprogramowanie informatyczne. Najważniejszym zadaniem było monitorowanie procesu oddłużenia branży. Było to największe przedsięwzięcie tego typu realizowane wówczas w Polsce – zobowiązania publiczno-prawne górnictwa zostały umorzone w wysokości ok. 18 miliardów złotych. Postawiono jednak warunek, że górnictwo musi płacić swoje zobowiązania publicznoprawne i monitoring tych płatności powierzono Agencji.

Doświadczenia katowickiego Oddziału ARP S.A. oraz gromadzone przezeń dane na temat warunków transakcji węgla kamiennego w Polsce, zaowocowały inicjatywą na rzecz publikacji polskiego cenowego indeksu węglowego. 5 grudnia 2012 r. Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. i Towarowa Giełda Energii S.A. podpisały porozumienie określające obszary i zasady współpracy w tym zakresie. Spółki chcą również doprowadzić do uruchomienia na giełdzie obrotu różnymi rodzajami energii – oprócz węgla kamiennego ma być to biomasa oraz gaz łupkowy – a także niebędącymi instrumentami finansowymi prawami majątkowymi, których cena

Nr 32 Kwiecień 2013

FOTO FOTOLIA

Czarne złoto na giełdzie

FOTO FOTOLIA

We współpracy z Unią W ciągu minionych 10 lat na działania restrukturyzacyjne w górnictwie przeznaczono z budżetu ok. 7 mld zł. Oddział ARP S.A. nadzorował prawidłowość wykorzystania tych środków. – Wszystkie decyzje dotyczące pomocy publicznej w sektorze górnictwa węgla kamiennego musiały uzyskać akceptację Komisji Europejskiej. Warunek ten dotyczył w szczególności udzielania pomocy publicznej dla kopalń likwidowanych, która musiała być ściśle monitorowana. Dotyczyło to szczególnie likwidowanych kopalń i instrumentarium dla górników w ramach dobrowolnych odejść – mówi dyrektor Henryk Paszcza. W pierwszym okresie istnienia Oddziału, w latach 2003-2006, znaczne środki na restrukturyzację zatrudnienia przeznaczył

Bank Światowy, który postawił jeden warunek: przedstawianie pełnych raportów o wykorzystaniu środków. Także to zadanie spoczywało na katowickiej ARP S.A. Oddział monitorował także proces wykorzystania środków w ramach instrumentów aktywizujących i osłonowych Górniczego Pakietu Socjalnego, z którego górnicy, dobrowolnie odchodzący z kopalń, korzystać mogli w latach 1998-2002. PROGNOZOWANE WYNIKI NETTO FIRM GÓRNICZYCH W 2013 R., W MLN ZŁ Jastrzębska Spółka Węglowa

600

Bogdanka

350

Kompania Węglowa

100

Katowicki Holding Węglowy

100

Południowy Koncern Węglowy

Źródło: szacunki firm, szacunki „Rzeczpospolitej”

WYZWANIA DLA BRANŻY Przedstawiając wyniki sektora górnictwa węgla kamiennego za 2012 r. i prognozę na 2013 r., dyrektor katowickiego Oddziału ARP S.A. Henryk Paszcza podkreślił, że jest to trzeci w historii wynik górnictwa pod względem wielkości. Jak mówił, najważniejszym wyzwaniem dla sektora jest sprzedaż węgla. Ubiegłoroczna była znacząco mniejsza od wydobycia oraz sprzedaży z 2011 r. i wyniosła 72 mln ton. Największym odbiorcą węgla jest energetyka, która w zeszłym roku kupiła 37,1 mln ton tego surowca. W lutym 2013 r. było widać odwrócenie negatywnych tendencji utrzymujących się od ubiegłego roku, kiedy stale rosła różnica między ilością wydobytego i sprzedanego węgla. W pierwszych dwóch miesiącach tego roku kopalnie zmniejszyły wydobycie węgla wobec tego samego okresu 2012 r. i zwiększyły jego sprzedaż, także na eksport.

PRODUKCJA WĘGLA KAMIENNEGO W POLSCE, W MLN TON, *PROGNOZA

3,7 MLD ZŁ

wydało polskie górnictwo na inwestycje w 2012 r., o 12 proc. więcej niż rok wcześniej.

MLN TON wydobycia oraz 1,5 mld zł zysku netto prognozuje katowicki Oddział Agencji dla sektora węgla kamiennego na 2013 r.

Firma

2012 r.

2013 r.*

Kompania Węglowa

39,3

36,5

Katowicki Holding Węglowy

11,9

12,3

Jastrzębska Spółka Węglowa

13,5

Bogdanka

7,8

Południowy Koncern Węglowy

Z czasem Oddziałowi powierzano nowe zadania. Większy nacisk kładziono na monitorowanie obrotu węglem w kraju i za granicą, cen, kierunków sprzedaży, a także wyniku finansowego branży. Kolejnym istotnym zadaniem jest monitorowanie prawidłowości wydatkowania środków budżetowych przeznaczonych na działania restrukturyzacyjne oraz zadania w zakresie statystyki publicznej. Oddział ARP S.A. w Katowicach jest odpowiedzialny za zbieranie, gromadzenie, przygotowywanie i przetwarzanie informacji na temat „Górnictwo węgla kamiennego“. W 2003 r. były to dwa raporty miesięcznie, przekazywane przez Ministerstwo Gospodarki do Głównego Urzędu Statystycznego. W 2013 r. jest ich już 11.

Gospodarka i Przemysł

WIADOMOŚCI ZE STREF

SPECJALNA STREFA EKONOMICZNA EURO-PARK MIELEC

ATRAKCYJNI DLA INWESTORÓW Z końcem 2012 r. w mieleckiej strefie, Rozwoju Przemysłu S.A., działalność prowadziło 100 przedsiębiorców. Wciąż dołączają do nich kolejni. Od początku roku ARP S.A. wydała 8 zezwoleń na działalność w strefie. Jeszcze jeden projekt w Podstrefie Mielec uruchomi działająca w strefie od 2005 r. firma Remog Polska, producent nowoczesnych komponentów dla przemysłu lotniczego, hydrauliki przemysłowej i samochodowej. Sprzedaż jej produktów szybko rośnie, więc chce rozbudować swój kompleks produkcyjny oraz zbudować nową halę z niezbędną infrastrukturą i maszynami. Będzie tam produkować m.in. aluminiowe bloki zaworów hydraulicznych przeznaczonych do układu sterowniczego skrzydeł w samolotach oraz zintegrowanych korpusów hydraulicznych do stacji przełączeniowych. Spółka zainwestuje 14 mln zł i zwiększy zatrudnienie o co najmniej 11 osób. Zezwolenie uzyskała pod koniec marca. Remog Polska wchodzi w skład niemieckiej grupy Remog Rudolf Erich Muller. Zezwolenie na działalność w tej samej podstrefie uzyskała też spółka RBC Bearrnings Polska, producent i dostawca zaawansowanych technologicznie łożysk ślizgowych, wałowych i kulkowych. Ta firma pojawia się jako inwestor w SSE Euro-Park Mielec po raz pierwszy. Na zakupionych od ARP S.A. działkach wybuduje zakład produkcyjny razem z towarzyszącą mu infrastrukturą, w którym będzie wytwarzać produkcję łożysk oraz ich komponentów. Nakłady inwestycyjne na realizację projektu wynoszą blisko 33,6 ml zł. Inwestycja przyczyni się do powstania co najmniej 60 nowych miejsc pracy. RBC Bearnings planuje ją zakończyć do października 2016 r. Firma dostarcza swoje pro-

Nr 32 Kwiecień 2013

5,6

MLD ZŁ zainwestowały firmy działające w mieleckiej strefie na koniec 2012 r. Deklarowane inwestycje w I kwartale 2013 r. to 116,3 mln zł

239

ZEZWOLEŃ na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie mieleckiej SSE udzieliła ARP S.A. od początku funkcjonowania strefy do końca marca 2013 r.

21 TYS. MIEJSC PRACY zapewniały firmy działające w mieleckiej strefie z końcem 2012 r. W I kwartale 2013 r. inwestorzy zadeklarowali kolejnych 208 etatów

FOTO DZIĘKI REMOG POLSKA SP. Z O.O.

zarządzanej przez Agencję

dukty, wykorzystywane m.in. w środkach transportu, turbinach wiatrowych i przemyśle lotniczym, na wyspecjalizowane rynki zbytu Ameryki Płn., Europy i Ameryki Łacińskiej. Działalność gospodarczą w Podstrefie Krosno zacznie też rodzinna spółka SPLAST, której ARP S.A. wydała pozwolenie na działalność w lutym. To największy polski i czołowy europejski producent profesjonalnego sprzętu do utrzymywania czystości, który znajduje zastosowanie w sprzątaniu biur, hoteli, szpitali, szkół, zakładów przemysłowych itp. Kosztem 30 milionów złotych spółka wybuduje nową wytwórnię wyrobów z tworzyw sztucznych. Ta firma wybuduje nową halę produkcyjno-magazynową z zapleczem i kompletnie ją wyposaży. Realizacja inwestycji umożliwi spółce również wprowadzenie na rynek nowych produktów, m.in. mebli z tworzyw sztucznych posiadających aktywność fotokatalityczną i antybakteryjną. W mieleckiej strefie inwestują jednak nie tylko przedsiębiorcy związani z bardziej wyspecjalizowanymi gałęziami przemysłu. Spółka Europiek, która uzyskała pozwolenie na prowadzenie działalności na terenie podstrefy Lu-

blin, wyda blisko 10 mln zł na produkcję pieczywa i wyrobów ciastkarskich. W zakładzie zatrudnienie znajdzie 30 osób. Firma nie będzie budować własnego zakładu, zmodernizuje halę kupioną od spółki MPC Metal i przystosuje ją do własnych celów produkcyjnych. Zamierza także kupić i uruchomić linię technologiczną do produkcji pieczywa oraz oprogramowanie do zarządzania. Realizacja inwestycji pozwoli na uruchomienie produkcji świeżego pieczywa oraz pieczywa o wydłużonym okresie przydatności do spożycia. Całość prac ma być zakończona w przyszłym roku. W kwietniu i sierpniu do Ministerstwa Gospodarki trafił wniosek o rozszerzenie obszaru strefy o 53,4 ha, w tym rozszerzenie istniejących podstref w Mielcu, Rzeszowie, Dębicy, Szczecinie i utworzenie nowych podstref w Łańcucie, Radymnie i Sędziszowie Małopolskim. W ubiegłym roku ARP S.A. poprzez swój mielecki oddział inwestowała w strefie, m.in. kupując działki budowlane, przebudowując sieć ciepłowniczą, i modernizując kanalizację sanitarną. Od stycznia 2013 r. Oddział ARP S.A. w Mielcu przejął obowiązki i zadania Oddziału ARP S.A. w Szczecinie, w związku z jego likwidacją.

WIADOMOŚCI ZE STREF

TARNOBRZESKA SPECJALNA STREFA EKONOMICZNA EURO-PARK WISŁOSAN

NOWE MIEJSCA PRACY W TARNOBRZESKIEJ STREFIE Firmy, które w ubiegłym roku uzyskały od Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. zezwolenie na działalność w TSSE EURO-PARK WISŁOSAN, zatrudnią 239 osób. W tym roku dojdą kolejne etaty. Aktualnie ARP S.A. oferuje przedsiębiorcom chętnym do inwestycji w strefie hale produkcyjno-magazynowe w Tarnobrzegu-Machowie o powierzchni od 3,6 tys. m.kw., w tym z zapleczem administracyjnym o powierzchni 600 m.kw. i pełnym dostępem do mediów: energii

elektrycznej, wody, gazu, ścieków. Bliższych informacji udziela Dział Majątku Oddziału ARP S.A. w Tarnobrzegu. W 2012 r. oddział przygotowywał się do budowy hal produkcyjno-usługowych w Stalowej Woli i Tarnobrzegu. Wykonano badania geologiczne i geotechniczne gruntów pod planowane inwestycje. Ponadto opracowano koncepcję zagospodarowania terenu dla nowych obiektów w Stalowej Woli. Agencja wydała już zgodę na pierwszą w tym roku inwestycję w strefie. Działalność gospodarczą w Podstrefie Radom rozpocznie firma Roboplast. Spółka, której jedynym udziałowcem Roboplast sp. z o.o. jest włoska firma Roboplast S.R.L z siedzibą w Vignolo, kosztem 3,7 mln zł uruchomi produkcję opakowań dla przemysłu spożywczego. To pierwsza inwestycja tej firmy w Pol-

110 PRZEDSIĘBIORCÓW ma pozwolenie na działalność gospodarczą na terenie TSSE

ZEZWOLEŃ udzieliła ARP S.A. w 2012 r. na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie TSSE

sce. Zatrudnienie w zakładach znajdzie 10 osób. Na terenie Podstrefy Radom Obręb Wośniki, w dzierżawionej hali produkcyjno-magazynowej, spółka Roboplast zamierza uruchomić m.in. produkcję opakowań z tworzyw sztucznych dla przemysłu spożywczego. Tarnobrzeską Specjalną Strefą Ekonomiczną EURO-PARK WISŁOSAN zarządza Oddział ARP S.A. w Tarnobrzegu, z wyłączeniem działań dotyczących gospodarowania TSSE Podstrefą Wrocław-Kobierzyce, którą zarządza Oddział ARP S.A. we Wrocławiu. Na koniec 2012 r. powierzchnia strefy na skutek dołączania nowych gruntów zwiększyła się o 44,53 ha i wynosiła 1632,31 ha.

Gospodarka i Przemysł

OFERTA SPRZEDA¯Y NIERUCHOMOŒCI AGENCJI ROZWOJU PRZEMYS£U S.A. 1. Trzy lokale u¿ytkowe w Warszawie, 2 km od centrum przy ul. Twardej 44 Trzy lokale u¿ytkowe (prawo w³asnoœci lokali) usytuowane na trzech kondygnacjach: parter (o pow. u¿ytkowej 346,48 m2), I piêtro (o pow. u¿ytkowej 423,39 m2) i II piêtro (o pow. u¿ytkowej 425,72 m2) w budynku Spó³dzielni Mieszkaniowej „Starówka” wraz ze spó³dzielczym prawem do 19 miejsc postojowych, o ³¹cznej pow. 473,29 m2 znajduj¹cych siê w gara¿u podziemnym w ww. budynku. 2. Lokal u¿ytkowy w Warszawie, 4 km od centrum przy ul. Wiktorskiej 67 Lokal u¿ytkowy (prawo w³asnoœci lokalu) o pow. u¿ytkowej 141,60 m2 wraz z prawem do wy³¹cznego u¿ytkowania dwóch miejsc postojowych w gara¿u podziemnym. Dla niniejszej nieruchomoœci prowadzona jest KW WA2M/00280718/3. Z prawem w³asnoœci lokalu zwi¹zany jest udzia³ wynosz¹cy 1416/22105 czêœci we wspólnych czêœciach budynku i prawie w³asnoœci dzia³ki gruntu o powierzchni 445 m2, objêtej KW WA2M/00172663/2.

3. Nieruchomoœæ gruntowa, ok. 50 km od centrum Warszawy w Hucie Podgórnej Popowo A Nieruchomoœæ gruntowa zabudowana, sk³adaj¹c¹ siê z 75 dzia³ek gruntu o ³¹cznej pow. 20,404 ha, zabudowanych budynkami o przeznaczeniu rekreacyjno-wypoczynkowym, nieruchomoœæ objêta jest KW OS1W/00052672/7, OS1W/00052671/0 oraz OS1W/00061215/2.

4. Nieruchomoœæ gruntowa we Wroc³awiu na Starym Mieœcie przy ul. Wita Stwosza 15 i 15a Nieruchomoœæ gruntowa zabudowana, stanowi¹ca zespó³ kamienic (dwa budynki biurowohandlowe z funkcj¹ mieszkaln¹, o ³¹cznej powierzchni u¿ytkowej 2.956 m2), zlokalizowana na dwóch dzia³kach gruntu objêtych KW WR1 K/00103151/5 i WR1 K/00116838/9, bêd¹cych w u¿ytkowaniu wieczystym oraz dzia³ce gruntu opisanej w KW WR1K/00116374/8, bêd¹cej przedmiotem prawa w³asnoœci.

5. Lokal u¿ytkowy we Wroc³awiu na Starym Mieœcie przy ul. Wita Stwosza 12/2a 2 Lokal u¿ytkowy (prawo w³asnoœci do lokalu) o powierzchni u¿ytkowej 684,9 m , zlokalizowany na Starym Mieœcie we Wroc³awiu, objêty KW WR1 K/00114864/6. Z w³asnoœci¹ lokalu zwi¹zany jest udzia³ wynosz¹cy 2895/10000 we wspólnych czêœciach budynku i prawie w³asnoœci dzia³ki o pow. 765 m2 objêtej KW WR1K/00107073/2.

6. Nieruchomoœæ gruntowa w Szczawnie Zdroju przy Al. Spacerowej 21a Nieruchomoœæ gruntowa zabudowana, sk³adaj¹c¹ siê z dzia³ki gruntu o pow. 0,1090 ha, zabudowanej budynkiem mieszkalno-biurowym o pow. u¿ytkowej 161,34m2, objêt¹ KW SW1A/ 00051616/2.

Nr 32 Kwiecień 2013

Szczegó³owe informacje: Agencja Rozwoju Przemys³u S.A. Biuro Zarz¹dzania Nieruchomoœciami ul. Nowy Œwiat 6/12, 00-400 Warszawa tel.: (+48 22) 695 36 24, (+48 22) 695 36 54 e-mail: dorota.janik@arp.com.pl, agnieszka.luczak@arp.com.pl 23 www.arp.com.pl

Jednym z wiod¹cych zadañ Agencji Rozwoju Przemys³u S.A. jest tworzenie korzystnych warunków i mo¿liwoœci do inwestowania i funkcjonowania przedsiêbiorców, szczególnie na terenie dwóch specjalnych stref ekonomicznych: EURO-PARK MIELEC i EURO-PARK WIS£OSAN.

Od pocz¹tku istnienia stref,

O R U E

- P K R A C L IE M

ARP S.A. wyda³a ³¹cznie 472 zezwolenia dla inwestorów, którzy zrealizowali inwestycje o wartoœci 13 mld z³ i utworzyli ponad 50 tys. miejsc pracy. Agencja Rozwoju Przemys³u S.A. ul.Nowy Œwiat 6/12, 00-400 Warszawa tel.: (+48 22) 695 36 00 www.arp.com.pl