/-
VocabularĂŹ basic
Conselh
Qenerau dAran
Generalitat de Catalunya Departament dEnsenyament Centre de Recorsi Pedagogics dera Val dAran
Abans díder Aguest nauèth dossièr qu'auetz enes vòstes mans ei un materiau elaborat peth Centre de Recorsi Pedagogics dera Val d'Aran e consistent en uri vocabularj basic tamb era fin d'establir sustot es paraules d'emplec mès soent. Auem de rebrembar qu'aguest usatge pòt èster restacat ara lengua parlada dera vida vidanta, a d'auti nivèus dera lengua parlada o escrita, a un encastre o un aute dera experiència umana (aciu auríem vocabularis basics especialisats), o tanplan pòt èster un shinhau de cacia causa. Eth present vocabulari basic que vos aufrim, recuelh, d'un costat, eth nivèu dera lengua infantila usuau tamb complements restacats ath mon escolar, entà que sigue dable as besonhs der ensenhament, e recuelh, per un aute canton eth vocabulari d'usatge parlat generau des aduts. Tot amassa hè un ensem qu'a estat campat e recampat en foncion d'uns consideraments didactics concrèts e d'uns besonhs lingüistics en un contunh cambi enter nosati. Demoram, donc qu'entà vosati amics mèstres o regents, sigue aguest trabalh un esturment, ua airina de prumèra man en fàcia a quin trabalh que sigue de lengua, s'açò ei atau, eth nòste prètzhèt s'ei complit. Ròsa Maria Salgueiro Pujós Frederic Vergés Bartau Centre de Recorsi Pedagogics dera Val d'Aran.
CAUSES NÒSTES
-
3-
6-7 ANS
7-8 ANS
8-9 ANS
ADULTS
aurelha
nina, visfon
pòt
boca
càfh
alegrla
cap
jolh
braç
trabalh
celha badalh
afronfa, vergonha amor amorassa, bailina anma, anima
caca
fòrça
barba
pipl
fèsfa caròles
favor
afencion besonh
gòrja
baua saliua
caractèr cimeron
lèrme
trincha
còs
paumons
uas
erós
dit
pas
code
esfòrç
man
pèth
còr
nas
rason arrir (er)
costum cueisha
esperif felicitat, gaujor
sang
cama cu
aurelha vrentelvente
¡nterès
peu
veu, votz
espatla esquia
pè
casqueth
pelha
libertaf mofiu, encausa mavement
sòn (era)
felicitacion
nè,vi
uelh
estomac rnellc
tèsta
sua (era)
cauilhar
gràcia
ta!on
ldèa
paciéncia pensament rebrernbe, memòria
hèu
cilha, perperet cogòt
sherèra ta!ent
¡nvent
franquillitat
muscle caishau
uelhada
canèth
dent punet
lengua paupeta ungla gargamèra arridolet
vida
veishiga
mèussa
arnelh sòn (eth), saunei
popa
naric
sarrér
hifge
paraula
budèfh gròs budèthprim
piech
tafanari rnaishèra
piga
carilhon
verga
punh
-4-
z LLJ
'LLJ
1-
'4)
arradim bananes, platans
padena òll carn cerides champanh tap chlcolate tomata chuc porro còca cauief culhèra caulet-flor dinar confetura esdejuar copa forquilha crospa galhetes crosfet, cantèfh guinhauet, cotèth tovalhon hame, gana espia iranja sau lèit gèu minjar gelat mochet castanhes pan talh de pan peish veire plata gelèra poma ollva set paelha sopa camalhon, pernilh sopar uas subertaula òTha taça olièra truhes, trufes boder ueu gèrla veire, vasso hormatge vin sucre vrespalh arròs aueran, averan, aueràs cerlda ampolha
pastissori higa
bièra, ceivesa
fruta, heruta consèiva gust grèish citron, llmon lard, heda mèu legum melon llquid mongeta calhada pansa brossat escara, nòde, esquilhòt crespèth, pescajon, pastèra poret, polhastre persec haria bota melon d'aigua vinagre
verdura sardina coquilhon leituga, enclam
horment
casquelh
béuer,
-6-
prua
magreta, magra mora de pan
vashèra
pinta torrom frueita, treueta pebe
-7
beuenda. sètia plandra sètia copuda
(0
cn
rn
v rn z
= cn rn = cnv rn rri -n cn rn
C,
abric
agulha
banh
americana
bata
blusa
mòda
faisha
bòta
camisa
penjader
jòia, joieu
boton
capucha
sandàlia
calces
colharet
polvèra (dera cara) teishut
cana, mangala
banhèra
manja
cofon
chapèu, capèth
didau
ciratge
caucèr
colònia
corbata, crabata
justef
demantau
correg, correjon
cochèr (cothèr)
giqueta
trincaf
arrupa
gòrra
esponja
mocador, mocader guanf pantalon haite, impermeable pelha
ducha
piente
lavabo
pòcha
trincha
sabata
lan
sabon
miralh
taca
micha
tapaboques
cinta
tovalhòla
paraigües
tricòt
hiu
vestit
penjader
manja
veta
seda
talon
pòrta-monedes
plapa
pijama plancha bròssa, espolsef relòtge ròba samarreta sòla trauc, horat mericles comun, wàter
-
10
-
o -I-
z
ZLIJ 0 l.LJ
c,, LJJ
(1)
Ci
trompeta cançon
hllèra, cordiòla acordeon
amagadòra
conde
arc
arma
còrda
anèra
avls
bala
escopeta
aventura gaudrofa, gaudufa baih
bombolha
cunhèra
espada
barra
broma
campionat comission
endonvieta
pipòt
arrua
assegurança aviacion
•
caça
corsa, corruda
partiða
batalha
canon
companh condicion
hisson, flècha giôbe
bomba
colleccion
carròça
luta
gòl
conselh
casc
fauta
jòc
casfèth
frn
joguet
tropa
contèsta, contestaci convèrsa, conversaci
pipa, moma patinet
figura ostau
doctrina
corona dat
patz
fotbòl
cadia, cadea marioleta, monaca equip redona escut piiòta dominò saut estèla
concors
esturmenfs,utisi, ainries expèrt, -a fidança
es anòres, anèths
govèrn
grop, corròp question, pregunta hèt, evenimenf, hèif caisha suspresa jornau tabard, tambor sèrp volaira sauta-pè judici crossader, balançaderaur òr sauta-moton podiòm pipôt esllssadera, tobogan botrombèr flabuta, flaüta corregeta foncion guítarra lança palai partit patin plata, argenf rondèu sòrt
-12-
MAUS E REMÈDIS
-
13-
truc, patac
bura
mau
bohetada, teca, tec defensa
alcoòl
còp de punh
afac plaga, herlda, alebaduradescuet frèbe, herèbe pòsa, descans
castig
enveja
crit bura trinc, talh
accidenf
secors, auxili, ajucla
fòrt, culpa
compasslon, pena desorde
empossada
malautia
bestiesa
espeiastrada
mèrda, henda
dolor
esparadrap
mòrt
endrabament
gotes
operacion
equivocacion
gran
perilh
guitèra
sanglòt
Iordèra
gachet, pastilha
heiredor
nhacada crospa
malur
injecciori
pomada
moléstia, embarràs
medecina
rauja, ràbia
orde
mentit, menfida
remèdi
pena
pelada, espelada
tisana
salut
perdon
postèma
sllènci
còp de pè
pitho-matho
piquèra, bredor
rambalh
prèmi, estrea
horvari, bataclam
puncha
parrabasta!h
raspada
coton idroflle
sang tapatge, bronit termomètre vertat
-
14
-
ANIMAUS MÈS CONEISHUDI E ES SUES CAUSES
-
15
-
animau
ala
abelha
poralha
crabèr
aranha
canarl
insècte, babau
arrat
arongla, aurongla, auringìeta
pauta
cavala, ègua
auca audèth
bèstia
bò, bueu
vaca
cernalha
esquirò
saumet ludèrf
cargolh
conUh
ludèrt
arrian
anhèth
còrna
casquelh
mascie
coa
cuca des truhes
agla
auderalha
audèth
gargolha
piuda, pude
gahús
mosca
garia
lapasson, cabidomat caniíha, eruga
gat
hormiga
perðic, perditz
saiímana
oelha
lit, guit, llc
bèc
femelhes, fumèies
parpalhòla
morre, mus
crabèr
¡hon
peish
mosquit
chòt
gauèca, gavèca
porcèth,èra
nin
serpiu
arrian, arrianglo
craba
paloma, colom
parroquet
arrata-cauda, tinosèia
porlc
moscalhon
salimana
can, gosset
pòth
catla
monard
sèrp
sautarèth, sautaprat, abetha guita,abethard
anhèth, -èra
faure
sautidèth
crabòt, -a
tortuga
taishon brinhon
shivau(chivau v.g.) vèrme
treueta, trueita
vedèth, -èra
-
16-
cernalha d'aigua
¡ueira, auritla
...d
cn o' c, cn
rri
cn cn .'.
cn
C')
I
botiga
bòrda
cantoada
corrèu
cabana
camp, prat
cartèu
coifiu
camin
carrèra, carrèr
aeropòrt
caudia
carrèr
bandèra
barrì, borg
cuelhefa
castèth
taulèr, taulelh
cambl
cuer
cine, cìnema
baishada
ajuntament
lòc
bar
cap-lòc, capdulh caisheta des cartesparçan caudèra comèrç
parc
barraca
pòble
balança
barreja
cemenfèri
estudl
campana
diferéncia, destinga
ath costat
maridatge, nòça casèrna
carretèra
ciment
espaci
circ
ciutat
estanc
crotz, creu
clinica
estafua
entrada
marrèc
exposicion
glèisa esfacion, gara
corrau enterrament
granja
fabrica, usina
bòrda
hèira, flre
doana
termièra, frontèra ceTh, espessor ¡èría de cases
ath hons
farmàcia
horn
garièr
jufjaf mange
ndustria
garafge
uart, casau
espifau
otèl
mèrca
palha
jardin
bòrda
parada
magasin
mafèria
pellicula
mercat
metau
piscina
monument
mina
plaça
negòcl
burêu, oficina petròli
pònt
país
pòrt
passeg
posfau
potz
pastissaria
premsa
pujada
pèça
peirèra
cornèr
pes
horcalh
sac
preson
tuc
teatre
quiòsc
math
-
18-
tunèl via campanau
semafor calalhuèra senhau (eth) còth, coret supermercat luminària, alumenatge hiestron, portanèu trepader pas de pedanhs
leiteria gratacèu
-
19
-
ENTÀ HÈR VIATGES E GESSUDES E ENTATH TRANSPÒRT
21
-
auto, coche
autobús
ambulàncla
pana
avion
autocar
gasolina
direccion
barca
bilhet
carga
marcha
biclcleta
cariòf
tutet, claxon
passapòrt
camion
frèn, travader
ellcoptèr
velocitat
carro
funiculari
paraqueigudes
enguarda
coche
grua
neumatlc
triportader
mòto
mètro
remòrca
parcafge camion felaf
arròda
morralet
tractor
trèn
satèllit
batèu
sosmarin
camion cistèrna excurslon, gessudareparacion, adobament vela cai
taxi
viatge
vagon
paratrucs fuselatge estacion de servici tor de conta-ròte teleferic pista d'aterrissatge/aterratge
coet
volant truc, tamponada,
tumassada, tumada funlculari elicoptèr
garatge
escala botjadissa/moblla vaishèth
doana
doanèr
guardabarrèra
passatge de nivèu
viatjador
-
eliça
22
-
rs)
-'
G,
z rn cn
o
r1,= cn z r1'I cn cn
=
-
o
C•)
caud, -a
dificil, de mau hèr
hòl, -a
capable, -bla
content, -a
cèc, òrb, -a
car,caristièr
dolent, -a
doç, -a dref, -a
colsh, -a
maridat
helred, -a
estret, -a
covard, -a
catolic, -a
gran, -a
facil, de bon hèr
descauç, -a
cèrf, vertat
lèg, lèja
fantasfic, -a
desvelhat, -ada
malaut, -a
fòrt, -a
diferent, -a
comun, -a confrari, -ària
mòth
fenianf, -a; guit, -a; dur, -a
corrent, -a
guiterós, -osa limpio, net, -a
gras, sa
espôs, -sa
cristian, -a
nau, -a
gròs, sa
esquèrra
curiós
petlt, -a
medeish, -a
estranh, -a
feble
praube, a
amassa
erós, urós, -osa
malerós, malurós, -osa
ric, -a
just, -a
fin, -a
dirècfe, -a
long, -a
hloish, -a
electric, -a
mòrt, -a
hons
elegant, -a
pòc, pèga
p!anèr, -a
fresc, -a
espaciau
bon, -a
presomit, -a
gròs, -sa
esportiu
pollt, bòth, bèra
prim, -a
madur, -a
femenin, -a
lord, -a
quiet, -a
mau
plagat, herit
redon, -a salat, -ada
mecanic, mecanicianforastèr -a franc, -a mielhor
sec, -a
modòrn, -a
generau
solet, -a
brun, -a
grèu
tip, -a
mut, -da
ímportant, -a
trende, -a
petjor, piri
¡ntelllgent, -a
trist, -a
plen, -ea, -ia
¡nferessant, a
vielh, -a
pauruc, -uga
¡nutil, -a
viu, -a
ponchut, -uda
joen, -a
naut, -a
quadrat
lent, -a; pacient, -a
baish, -a
rapid, -a
esdegat, -a
vuet, -a
rècte, -a
leugèr, -a
cuert,-a
ròi,-a
llure
sauvatge, -ja
masculln
vaient, -a
brave, -a
sabent, -a; sapient, -amiei, mieja
-
24
-
segur, -a
moth
sancer, -a slmpatic, -a
cambiat nacionau
sord, -a
naturau
trabalhador, -a
besonh
nerviós, -osa charraire, blagaire oficiau perilhós, -osa simple, -a politic, -a mòg, mòja -ada practic, -a escarrabilhat, empodoant, -a
hòrt, -a
principau
agre, -a
prãplèu public, -a
ample, -a antic, -iga badaire
quimic, -a regular, -a seguit semblant, -a; parièr, -a simple, a seren singular -a solid, -a tecnic, -a trende, -a terrible, -bla tranquil, -la unic, unenc urgent, -a arribent, -a entecanif, -ida amable, -bla dable, -bla artificiau barat, de bon prètz brac, -a; cuert, -a
-
25
-
...J
o o cn
C•)
blanc, -a
ròsa
blu, -a
¡ranja
auriò (u), -òla jaune, -a
clar, -a
auriolenc, -a nerós, -osa bluenc, -a roienc, -a
nere, -a
escur, -a
verd, -a
gris, -sa
vermelh, -a
lila ròi, -a; roge, -ja
vriu!et, -a
-
28
'IJl
=
u1
a ,o u1
= a
o)
('4
assietà-se
escofar
sèi-se, sè-se
trucar
acaçar
remir
caperar
estronhar sadorar, sadiar
adalguar ajuihà-se alendar, respirar amortar
carar causar
víuer Iheuar, Ievar desseparar
apariar
fasfar
arrajar
cantar
aplaudir
arringar
brodar
costipà-se
atacar harfar, sadiar
aterrlr
amiar, miar cosfipà-se cor,vier corregir
córrer cridar
auançar
tier parar
baðalhar
despolhar
engüejà-se pelejà-se
barrejar
diboishar
botjar
bordar
díder
càber
borir
guarir deishar
avisar banhar
dar, balhar
caler casfigar escampar clauar
èster
cauishigar
peumudar
celebrar
durar gueishà-se
barar, ðançar
guardar chucar
aulorar
guardar
criar
còder
hèr
copiar costar
compréner
auer
determinar dedicar desirar
dictar brossar, espolsetar caçar dirigir, endralhar cargar disfrèir
tornar entrar
aprovar bàfer
chaupicar
condar
méter, calar, hicar cordar guanhar cóser jogar, hèr a. cremar
conéisher
..
flaireja, fïairar des.hèir engrassir expausar manar
conquistar contunhar
espetar herir, plagar, alebar còder signar
èster minjar
creir
conviðar
botjar
demanar
créisher
gelar, torrar
cridar
cogitar
crossar 30
víatjar
passar -
-
estimar
compdar
crubar
educar
aumpiir, empllr
cubertar
fèisher
condar
contestar
cuélher, amassar
acomanar
daurir
des.hèir
deféner, ðefensar
gratar
parlar
desvelhar
delshar estar
guidar, gavidar
en!ordir
descargar
¡nsultar, ¡nsolenfar
despienfar
esperluar
aimar, ostimar
plorar
lecar
descorðar
jufjar
poder
endonviar
descuedà-se
laurar
pintar
shordar
descurblr
¡nferessar
véner
despartlr
desbotoar
pientar
abraçar
desseparar
reviscolar
portar
enfadà-se
déuer
logar
lauar
parlar
devertí-se
mercar
pujar
arrapar
disparar
mantier
saber
ensenhar
doblar
trapar
embrembà-se
,narejar desencusar
escampar
empassà-se
remercar obligar
sopar
escrfuer
emportà-se
pensar
endonviar, atrobar amolar, sflordar
trincar, petar
espantar
enfonsar
aufrir
vier
heiregar
enganhà-se
plànher
lançar
demorar
enganhar
operar
gésser
trèir
trincar, petar
engüejà-se
plantar
bracar
engarrapar
engulhar
aucupar
trabalhar
estrear
enténer
perdonar
dromir, dormir
cambiar
entortilhar
voler
húger
escabelhà-se
caperar
humar
escahuå-se
discutir, batalhar privar deféner,vedar, proïb
acabar
despéner
escampar
protestar
escarrar
requinquUhar
escríuer
assolldar assegurar
caminar
veir
ajudar
escuélher, aiistar
causir alistar
garrapetar
esdegà-se
sauclar
frenar, travar
esfaçar
practicar
-
31
-
valer
esgulttà-se, eslingà-s
lléger
esténer
baishar
estronhar
sénter
escapar
estropar
bohar
Iecar marchar
estudlar fellcitar
representar
banhar
figurar
semiar
rega/ar, dar nheuar
flairar
amagrir
flotejar
somar
arturar, parar
fregir
tractar
cóser
garrapar
raspilhoar
quèir, campular
gratar, raspar guanhar
aucir morir
hèr lum hèr servir
amassar
nhacar, mossegar
hèr velr
saludar
pelar
holar
vrespalhar
pagar
forrar, ge!ar peric/ar auer besonh heiredà-se
restar
vofar
horadar, traucar passejar, hèr un torn importar pensà-se lairar
balhar, dar
pèrder
lampejar
amiar
pesar
lheuà-se
brembar
tintar visitar
vuedar
lheuar, levar lúder
planchar
manar
cercar
despachar espaurir
estacar
mancar
apariar
esdejuar
cafar
mandà-se
dinar
dividir, partejar mastothar, mastegarcampar meritar saunejar
plegar plòir tocar
esfirar
méter en marcha petir méter, calar, hicar miular aperar nadar afaitar, rasar
flairar
guardar préner
punchar nèisher de,norà-se, esfà-se netejar, limpiar
-
32
-
arregrair shordar, amo!ar
colar, empegar
patiriar
profltar
rodar
pecigar
rebracar amr
penjar pescar
(as)sajar escancarjar garrapetar
picar
popar
desbrembar
empossar mestrar
posar
(en)aluminar
premanlr
soniar chucar caperar
provar
tossir
recéber
trincar punar
recuélher, remassar remoslgar
vesfír
repetir
presentar prométer
volar
respóner
acompanhar frèir
ressegar resvenjà.se
guardar
parlar sautar
romflar
béuer, béver
lançar
sarrar sauvar
quèir
descaperar apréner
crompar
solhà-se rossegar
retardar
secar, shugar seguir
cauçar
sèi-se, setià-se semblar
comunicar
arribar
senhalar
curbir
solhar
shordar
abocar començar
resulfar shordar, embarassarencuedàse shugar, secar multipllcar sudar escandir, amortar
pregunfar sautar
reconéisher
enferrar apropà-se
hè-se'n amortar
susvelhar cuélher
tacar
tier
teiefonar
fiular
toiar
-
33.
brembar
méter
quilhà-se
partir
tòrcer
espleitar
torrar
acogar
trauessar
horrà-se
travestir
lutar
tremolar
endonviar
tronar
póner
premanir
sorrisclar
virar
alistar, escuè!her,
voler díder
causir
enlordir
nhacar
rebrembar
cabussar
acalhau ar pelejà-se
escramoishar espolsetar, brossar
ressegar
enfornejar héner remosigar esbauçar qullhar desbastir, esmollnar
-
34
-
PARAU LES ENTÀ DÍDERA ON
-
35
-
aquiu delà
•
costat
per tot
naut
naut de tot darrèr
darròr devant, deuant laguens
èst, aufan oèst, cogant
afh torn
esquèrra pertof
Iaguens
ath pè de
enJÓs
enlòc enter, enfre
ensús
miei nòrd sud, mieidia
entà devant, entà deuant dehòra luenh
afhcantde
on
enlòc ençòde,asde
apròp sus delà aquiu dessús aciu deçà dejÓs aquiu delà
-
36
-d
c.)
= v
c,,
C) m
r
detzea
parelh, par
un shinhau
mieitat
fòrça
milion
nau
nauanta
doble
prètz
pòc
onze
dotzea
quantitat
pro
part
quilomètre
gualre,-ra
quaranta
totau
quate
quatau
milenat
cap
quilò
ensem
sèt
quinze
grad
sies
seishanfa
au mens
tan
setanta
centimètre
tant
trenta
era rèsta
tot
fretze
lltre
tres
vinf
mètre
tròç
ueitanta
mida
un
zèro
mil
ueit
quauqu'un,-ua
un canfièr, un nhòc,
arren
bric
un pialèr
ben
cada
un bèth cantièr
cinc
catorze
autrestant
dètz
bèth un
autant
dusldues
quauque
pas guaire
cap
cent
un pialèr
cinquanta
massa
dètz-e-sèt
mens, mensh
dètz-e-ueif
mès
guaire
parelha, coble
mieifat
-
38
-
PARAU LES ENTÀ DÍDER QUAN
-
39
-
abantes
deluns
abriu
delàger
ager
dimars
agost
an
dimèrcles
setmana
començament còp, viatge, carrèr deman passat
dijaus
anlversari
ara
dissabte
enguan
londeman
ièu
mes
de tant en fant
aué
miejanet
anet, aguesta net aué eth ser, anet
d'ora
deman
primauera
ðia
durant
ara seguiða
quarts
deseme
passat
dempús
segon
hereuèr
present
dia
tardor semicaiada
gèr
tot just
dimenge
vacances
junhsèga
un còp, un viafge,
encara
en tof
junh
ostiu
deman passat
mai
estona
mieidia, meddia
març
un carrèr.
Nadau
delànet delàger de sers efh dia abanfes de delàger.
Pentacosta
hèsta
noveme
arunan
enquia
octobre
est'an passat
iuèrn
primauera, prima
Pasca
d'aué enlà
ora
osfiu, esfíu
seteme
d'ara enlà d'alavetz enlà
jamès
tardor tardoada
soent
maitin
vegiiha
alavetz
ser vèspe d'ora
minuta
lèu
moment
serada, vespada, un viatge, un còp, vrespada. un carrèr. soent annada de tira
Nadau
anet (anueit) en tot
+
vèrbe
tostemp
enguan
setmana
primauera, prima
aniversari
Tots Sants, Marteror
tard
tardor, abòr, semícalada.
temps
dimenge, dijaus de
còp
maitins/de sers 40
-
PARAU LES ENTÀ DÍDER QUIN EQUÉ
-
41
-
açò
medeish, -a
bèracausa
espècie
quauquarren
prumèr, -a
aquerò
quinsevolh
aute, -a
dusau; segorl, -a
aguest, -a
tresau
aquera
vòste
aqueth
quauqua causa
es auti
eth, era; eri, eres mèn, mia nòste que quin, -a arren sòn tòn darrèr,- a un, ua
-
42
-
o_
LLJ
_
c_,
C)
a piaser
revèrs, envèrs
côp sec
ben
mèslèu atau faiçon, biais
de prèssa mau manèra
doçaments en un virament de uelhs. de bocadents de land en land ara gasaffia ara pressada a mòs plon ath córrer a pè ranquet a mieges calamic-calamac ar abandon en ua bohada petar e córrer a celh a braç virat a sang e huec a paupes anà-se'n tamb es mans enes pòches.
-
44
-
rI,
o cn
z = n,
rri
=
=
a
devertaf
lèu
aumens
atau
fanben
atau
ath
se
athde!à a despiet de que a compdar de
tamb
fanpòc
entà
di/hèu
guaire, -a; -4 -es dehòra de
coma, com de
fot adès
des eth
segon, segontes senon
me en, ne
susfot
mos
fof amassa
es
pr'amor per'mor
te
açòde, ençòde
enquia
•
e o
as de desde
ja
encaraque dessús de
li
dejós de
non
ensús enjós
ne pas
a despiet de (que) en torn de, en !òc
peth ne
de, en sòrta de. aumens
mès perqué que
donc, donques finfinau
sense
decaptà
òc se tà, entà tanben tanpòc vos, vosté
-
46
-
PARAU LES QUEDIDEM SOENT
'('-
-
47
-
adiu
adishatz
ah!
d'acòrd
apa!
eca gràcies, mercés etanfqueòc j'ac creigui se te/vc's platz
aul ben bon eh òsca!
rebrembes, memòries.
eil
andocien
òh!
entà deman
ui!
d'aué en ueit vap!an
morial
com va?/quin va?
-
48
-
D'AUTES PARAULES ENTARA GENT
-
49
-
6-7 ANS
7-8 ANS
eth, era
quauquarrés
jo
gent
arrés, degun
toti
nosati, -es
vosfé
vosati, -es
cadun, -ua
8-9 ANS
qui tu erl, eres
-
50
-
ADULTS
c,, =
I,,
o
cn
rn'
-'
G)
6-7 ANS
7-8 ANS
pairin mairia hemna
gojaf, -a
nebot, -oda
germà, -ana
oncle
frair
cunhat, -ada gendre
òme
vesin, -ia
arròhilh, -a
ireua
pim, pare
vesiat
persona
mossardet, -a nôv4 -a pairasfre
8-9 ANS
ADULTS
amic, -iga
cosin, -ia
hi)h, -a
familha
cornpanh, -a mainafjon
papa, pair mama, mair malnatge
mairastra
senhor, -a tia
parent, -a suer, -a (sògre, -a) damaisèla
senhoreta
arrèarrèhllh, -a veude, -a
-
52
-
D'AUTES PERSONES
-
53
6-7 ANS
7-8 ANS
8-9 ANS
aviator
baile
barbèr
aleman, -a
comerçarit, -a caçaire, -a crubador
american. -a patron anglés, -esa
conductor
artlsta
estrangèr -a astronauta fofbolista, fotbolaire camissèr, -a agent codinèr, -a
ADUL.TS avocat ajudant, -a aprenedis, .issa;aprenfís crambèr, -a cllenf, -a crompaire, -a corredor, -a deperient, -a director, -a
mètge
devantèr
costorièra
adondaire, -a escampaire farrèr, haure
escnvan
pastanèr, -a hustèr
estudiant, -a europèu, a
lauraire, -a pagés, -esa paredèr picapeirèr oelhèr, -a palhassa, pantre pescaíre portèr -a
retetaire boscatèr
emplegat, -ada engerihaire, ingeniaire encargat, -ada
abitant, esfatjant,poblanf manòbra
sodaire
joielèr ministre
obrèr
infirmièr, -a italian, -a
trabalhador, -a
plombaire sarte, -essa marinèr
oficiau, -ala perruquèr, -a teishinèr
practicant, -a mecanic, mecanician presidenf, -a relotgèr quimic, quimista mastressa occitan, a panadèr, pastissèr tecnic policia forista sabatèr venedor -a pintor, pintre sauvatge, -atja susvelhant, -a mestièr
54
-
viatjaire. -a esfampaire, imprimaire sabent, -a; sapient, -a
D'AUTA GENT ENESJÒCS, CONDES, ESPÒRTS, LIBES. FILMS E RELIGION
-
55
-
6-7ANS
7-8 ANS
8-9 ANS
rel relna
bruisha Diu
arbltre assassln camplon, -a cavallòr, cavalòr
hada holet gîgant, -a !airon, panaire becut pirata bandolèr prince, princessa
vallet hantauma jutge boscatòr, lenhalre monstre page sherif mosso, -a
nano, -a broish, bruish
-
56
-
ADULTS enemic, -ga jugador -a etnbe/inaire